-ocr page 1-

		Jiöllötheek iHDERBROEDET

-ocr page 2-

ïj*} No. fö^

VASC

GROOT

hervattende de PLAG ATEN, ORDON- NANTIEN ende EDICTEN VÁ Í D E Hoogh Mogende Ç Å EREN STATEN GENERAEL derVereenighdeNederlanden: ENDE Van de ElGroot Mog.HEERÈN STATEN van HOLL AND Ô ende WEST-FRIESL ANDT-, Mtdtsgaders van de Ed. Mog. HEEREN STATEN vanZEELAND T. 7 Voor defen by een gebraght in twee Deelen tot denjare I 064« 2) O O R M'· CORNELIS CAU.Regksgeleerde. Ende vervolgensgecontinueert tot denjare 1682. incluys , enineenmethodtfcL· ordre elck onderfijn eygentltjcke Boe eken en Tttulenm een derde Deel /eer naeuwkeurigh by een gebraght Door M'-SIMON van LEEUWEN, Reghtsgeleerde, In fijn leven fubftituyc-Griffier van den Hoogen Raede in Hollandc \ En nu verder volgens de felve methodifche ordre vervoldot tot den jare feventien hondert incluys Door JACOBUS SCHELTUS. F IE R T> E T> E Ë L·

iüièlfotfi

·,,<

WEERT, '<^hi^0f In 'sguve í ç á g e* '......II                          É                                     „é,      ..-■                                             -■ .......     i|-                !      I                                           -------' '       I                II                   ... j ..-. -u.. ..»!..· -É-É--Ð -■■ . ' By Paulus Scheltus, Ordinaris Drucker van de Hoogh Mog.HeerenStateii Generacl der Vereenighde Nederlanden, en van de Edele Groot Mog. Heeren Staten van Hollandt en Weft -Vrieflandc. ANNO 170?.

-ocr page 3-

		ENDE BOECKBEMINNAREN. I GOEDWILLIGE LesERS, Oe nut en aengenaem aen de In- woonderen ende Boeck-bemin- naren in ons Vereenighd Neder- land^ ende wTel voornamentlijck aen de Heeren van de Hooge Regeringe, Hoven van de Juilitie, Raeden, Ad- vocaten > Praótifijns ende andere, als mede aen vreemde en uytheemfche curieufe Liefhebbers* ïs geweeft het nooyt volprefen Werck van de Placaet-boecken 5 heeft de ervarentheyt middag, klaer geleert; want de twee eerile Deelen, het eerile uyt de oudtheyd in den jare feilien hon- dert acht en vijftigh, en het tweede in den jare feilien hondert vier en fciligh in het light geko- men 5 en met feer veel arbeydts en moeyteuyt een groote en rouwe maiTa te famen gefield door den Heer Tman Cau , Reghtsgeleerde, alle aen de 1

-ocr page 4-

		Aen de Boeck-Beminnaren.              ;■...;j ■                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          *                                                                                                                                                                 "-,'":■'.:;                                                                               '.'..:..■■ de man, en ïn de Boeck-zalen van de curieufe Boeck - beminnaren zijn geraeckt: Ten defen opfichte wierde iek te rade , dit foo falutairen Werck voort te fetten, te meer, dewijle ick, ter occafie van de dire&ie in 's Lands Druckerye, bequaem middel vermeynde aen de hand te heb- ben , om dit begonnen Werck met een derde Stuck te vervolgen, tot den jare feftien hondert twee en taghtigh incluys , en noch foo veel faec- ken uyt de oudtheyd daer by te voegen, als ick konde machtigh werden.            : Ende om dit alles foo beknoptelijck te vervat- ten als bedenckelijck was, foo hadde daer toe verfocht den Heer en Mr Simon van Leeuwen^ als doen Subftituyt- Griffier in den Hoogen Rae- de in Holland , gelijck het felve oock by fijn Ed. is uytgevoerd, ende in foodanigen wel-geftelden ordre ende methodifche verdeelinge onder fijne Boecken en Titulen gebraght, als in het derde Deel kan werden geilen : Ende in het light geko- men zijnde, is het felve alfoo by alle Liefhebbe- ren van 's Lands Placaten, Ordonnantien, Refo- lutien, Privilegiën , Wetten , &c. voor goed en aengenaem gekeurd. Ende dewijle nu wederom eehige jaren zedert den jare feftien honderd twee en taghtigh, daer het derde Deel mede eyndighd, tot den jare fe- ven-

-ocr page 5-

		Aen de Boeck-Beminnajren. ventien hondert incluis, en fulcks tot het uyteynde V3n de voorgaende eeuWe waren verloopen, heb- be ick, foo veel mydoenlijck was, uytluftengehe- gentheyd, tot dienft van het Vaderland, en alle Boeck-beminnaren, oock by een verfameld, niet alleen alle de Placaten, Ordonnantien , Refolu- tien, &c. zedert het uytgeven van het derde Deel geèmaneert en in 't licht gekomen, maer oock foo veel andere faecken uyt de oudheyd en anderfins, als hebbe konnen aen de hand krijgen, en dat alles by vervolgh in een vierde Deel begrepen, en ge- bragt, in dieordre en verdeelinge van Boeken en Titulen, als in 't derde Stück is geobferveerd ge- weeft , immers voor foo veel als hebbe konnen by een brengen, en gevoeghlijckft fchicken. Brengende in den eerften Titul van het eerfte Boeck niet alleen de nooyt gedruckte faecken, maer oock alle de ftucken en faecken van belang, die in de voorgaende Deelen gedruckt ilaen, Re- r miflive, op de jaren en dates, en waer de felve in de voorgaende Deelen te vinden zijn; ende foo oock vervolgens in de volgende Boecken en Ti- tulen mede verfcheyde faecken Remiifive , foo veel oordeelde van vrught te konnen zijn, het geene echter hier en daer niet ter reghter plaetfe moghte weien geflelt, fulcks kan evenwel op fijn jaren en materie in de Regifters gevonden werden. Ick
			ι ·

-ocr page 6-

		Aen de Boeck-Beminnaren. Ick wil hoopen dat de befcheyde Lefers alles ten goeden fal duyden , aengefien het lichter is de feylen van een ander te ondervinden, als figh felfs, het werek doende, daer van te bevrijden: Verders referere my tot de Voor-redenen van de voorgaende Deelen, en voornamentlijck van het derde Deel, het geene door het overlijden van den Heer Simon van Leeuwen, noch niet voltoyt pijnde , mede door my in die ordre volbraght, en in't light gegeven is. Vaertwel, -                  Jacobus Scheltus,
				?·
					TAFEL
			1» ■ -1 mr ■'■'■■'                                                                                   ......

-ocr page 7-

TAF E L En aenwijfinge der Placaten, Or- donnantien, Handveften, Privilegiën, Ediéten, Re- folutien3 Accorden5 06troyen&c. ? fooalsdefelven'a de methodiiche verdeelingc van het Werck onder fijne Boecken en Titulen vervolgens ftaen uytgedruckt, en remiifive zij η gebracht. Η ET EERSTE BOECK, Vervattende de fundamentele Wetten der Regeermge van de Vereentghde Nederlandtfchs Provinciën in 't Genereel-, midtfgaders van Hollandt en Zee landt m 'tparticulier.

Articulen, by Oftroy en Privilegie verleent door Philippus , Eerts-Hertogh van Oofteniijck, aen den Lande van Hollandt en Weil-Vries- landt.                                             F o L. 3 Eed by Maximiliaen, Hertogh van Ooftenrijck, als Grave van Hollandt, Zeelandt, enHeere vanVrieflandt.                                         7 Eed van Burgermeefteren, Poorteren ende Bur- gers.                                                        8 Eed van Hertogh Philip van Ooftenrijck, aen de Ridderfchap, Edelen en Steden in Hollandr, en Eed van Ridderfchap,Edelen en Sceden. 8 Executie vande fes groote Steden,RemiJ/ïve. ρ Huldinge van Vrouw Margareta van Ooften- rijck.                                                   * £ Poinften ende Articulen op de huldinge van Vrouw Margarera.                                  ι ο Commifliê voor V rouw Margareta, door Karel Koningh van Caftilien.                            11 Item, Inftru&ieenCommiflïedoorden Keyfer gegeven.                                                13 Articulen, aen Vrouw Margareta overgegeven byde Gedeputeerden van dé Staten van Hol- landt.                                                     16 Articulen, by de Steden des Lands van Hollandt geprefenteert aen Vrouw Margareta, als Re- gente.                                                    ïq Antwoordt op de voorfchreve Articulen van Vrouw Margareta.                                  20 Gulde Bulle van Keyfer Karel de V. gegeven, metverfcheydeconfirmarien.                   2t Confirmatie van de Gulde Privilegie voor die van Brabandt, door Keyfer Carel de V. 27 Ordonnantie en Inftruftie voor die vanden pri* véRaed, gedurende de Regeeringe van Vrouw Maria.                                         25? Concordaten tuflehen Hplland en Utrecht, Re- miffive.                                               31 Traftaet tuflehen Keyfer KareJ, als Hertog van Brabant, en Willem van Gulich, geflooten totBruflel.                                             31 Eed van Philip van Ooftenrijck de II. aen de Sta- ten , en Eed van de felve State» aen Philips. 3'f Extraft uy t Pontus Heuterus Del fius.             3 6 Uytheemfche geen OfEcien in Holland te bedie- nen, Remijfive. -'                                    36 Nader Afte, geen Uytheemfche in Hollandt eenige Officien te bedienen.                      37 Overdracht der Regeeringe van de Nederlan- den, door Keyfer Karel aen fijn Soon Philips» Remiffive.                                   *          37 *                          Eed

Den Eertsen Titul, Begrijpende algemeene Land-Wetten, het Land-flandbeftier betreffende. tjCte van Hertog Aelbrecht, &c. waer by de Regeeringe over Henegou- wen, Hollandt, Zeelandt, ende Vrieflandt, ter oorfaecke van fijn Broeders fieckte,aenneemt. Fol. ι Succefiie van het Graeffchap van^ Holland op Hertogh Willem Verbondt van Hertog Willem van Beyeren, met de Cabbeljaufche tegens de Hoeckfche. Alliancie tuflehen Dordrecht,Delf, Haerlem en Leyden, &c. Pays tufTchen Hertogh Willem en lijn Moeder. Conditien van 'c Ruaertichap van Hertogh Aelbrecht. Succefiie van Holland op Hertogh Aelbrecht.

s Remifflve f F0I.1.

Huwelijckfche Voorwaerden tuf.

fehenjohan van Vranckrijckjen Vrouwe Jacoba. Afte van belofte van Edelen en Ste- den voor Vrouw Jacoba. Soen tulïchen Hertog Jan van Bra- bant ) en Vrouw Jacoba , met Hertogh Jan van Beyeren, ter andere zyde. s Hantveft van Hertogjan van Beye- ren , geene Ampten te begeven dan aen Hollanders. Soen tuifchen Hertogh Philip van Bourgondien, en Vrouw jaco- ba van Beyeren. Overdracht van de Regeringc van Vrouw Jaco ba aen Hertogh Philips.                             : Privilegie van Hertogh Philips," geen Brieven te verkenen te- gens der Sleden Privilegiën. Handtveft van Hertogh Philips ", tot ontlaftinge van Beeden.

Remïffïve

Item, dat h'oqge 'Heerlijckheden

r

vry zijn van Beeden. Orjpoc Privilegie van Vrouwe Ma- ria, den Lande van Hollandt en Zeelandt gegeven. Privilegie by Hertog Maximiliaen gegeven.                                 ^

Fol. 3.

-ocr page 8-

Tafeleoaenwijfingeder Placatca Oidonnantien 3Refolutien, &c.

Refolutie voor den Grave vanLycefter. Fol. 80 Accord tuflehen den Grave van Lycefter, en de Staten Generael.                                    81 Commiflie aen den Grave van Lycefter gege- ven.                                                      Si Placaet, noopende de delatie van 't Gouverne- ment aen den Grave van Lycefter, Rem. 83 Refolutie, noopende 't Gouvernement in ab- fentie van den Grave van Lycefter.            8 5 Afte van den Grave van Lycefter aenden Raedt van State.                                               85 Afte by Lycefter gepafleert,contrarie die hy den Raed van State gegeven hadde.                 84 Refolutie, Prins Maurits het Gouvernement gegeven.                                                85 Afte van fatisfa&ie van Lycefter aen de Staten Generael.                                              86 Remonftrantie van de Staten van"1 Hollandt aen Lycefter, raecken- de de Souverainiteyr.

Eed van KoningPmlips,als Graef van Hollandt, en Eed van de Edelen en Staren aen den iel- ven*                                                 Fol. 38 Nader Afte tegen het begeven van Officien aen Uytheemfche.                                        39 Propofide van Koningh Philips »*j voor fij η vertreck na Spaigne. i _, .*. Verbond van de Nederlandfche > ^W Edelen tegen den Koningh van j          ° +° Spaigne.                                 j Remonftrantie,by de verbondene Edelen o ver- gegeven aen de Hertoginnc van Parma , Gou- vernante.                                               40 Verdraghen Accord tuflehen de Edelen en Rc- gente.                                                    43 Α fte van approbatie by de Edelen aende Regen- te gegeven.                                            44 Wacrfchouwinge per Miflive door de Regent e aen de Raden en Steden, wegens't verdragh der Edelen.                                            4 f Commiflie voor den Hertogh van Alba, alsCa- piteyn Generael,                                    46 Hertogh van Alba gecomrhitteert tot het Gou- vernement Generael van de Nederlanden. 48 Propofitie van affcheydc van de Hertoginne van Parma.                                                  49 Unie en Verbondt tuflehen Hol-1 landenZcelandt.                      [ « .* Ordonnantie ende Inftru&iévoor > κ*%γ' den Prince van Orange.             j * ° '' Pacificatie van Gent.                    J Verklaringe van den Raedt van State op de Paci* ficatie.                                          ,51 Unie vande Generale Staten tot Bruflel, &c. met de Afte vande Prelaten.                           51 Eeuwigh Edift tuflehen Donjohan van Ooften- rijck, en de Staten Generael.                     f 3 Advïs vanden Prince van Orange, ophet voorfz Accord met Donjohan.                           $7 Approbatie en confirmatie vanden Koningh, op 't Accord rhet Donjohan.                        59 Articulen, waer op den Eerrs-Hertogh Mat- -thias alsCapiteyn Generael van de Nederlan- den is aengenomen.                                 60 Eed by den iel ven als Gouverneur gedaen. . 63 Accord tuflehen den Hertogh van Anjou, Alen- 90η, &c. en de Staten Generael.                64 A&e van afleurantie van den Hertogh van Anjou aen de Staten Generael                            67 Don Johan by openbare Edi&e voor Vyandt verklaert.                          J                   $7 fjnie, eeuwigh Verbondt ende Eendracht tuf- fchen de Landen, Provinciën, Steden en Le- den van dien, Remiffive.                           6 8 Handelinge der Gedeputeerden van de Staten Generael met den Hertogh van Anjou. 68 Conditien, waér op met den felven is gehan- delt.                                                   ,7* Articulen voor den Land-raed, by de Geünieer- de Provincie mgéfteldt.                           76 Pkcaet, waerby den Koningh van Spaigne ver- klaert werdt vervallen te zijn Van 't recht op de Nederlanden, Remiffive.                         79 Afte van Renverfael hy den Hertogh aen den Prince van Orange gegeven.                     79 Placaet inwilHginge van den Nieuwen Stijl, Re-

Nader verklaringe dien aengaen- de.

RemiJJïve F0I87

r

Vertoogh Van Ridder fchap, Ede-1 lenen Steden, tot behoudt van J Vry heden en Privilegiën.         J Afte van refignatie by den Grave Lycefter. 87 Ontilaginge van den Eed aen Ly-1 cefter gedaen.                           j Oftroy voor de Edelen, noopende l Remijfivs

de mefufen en deliften.              f Fol

87

Articulen van't overgaen van Gro- ningen , aende Staten Generael. _ Tranfport vanden Koningh van Spaignevande Nederlanden, aende Infante fijn Dochter. 8^r Aggreatk en approbatie van den Prince Phil. 9% Procuratie van de Infante aen Hert. Albertus- 93 Placaet, verbiedende alle handel op Holland en Zeelandt.                                               24 ——— Spaignaerts Goederen goe- den prinfe verklaert. Traftaet van Beftandt voor twaelf jaren, tuflehen Hertogh Ael- bert, en IfabellaClaraEugenia, xRemiffivÊ met Gedeputeerden vande Sta- f Fol. 97 ten Generael, en ad vis der Ko* ningen vanVrancknjk en Groot Brittannien. Nader Verdrag dien aengaenaÜL Limitfcheydinge in Vlaenderen. A&eraeckende de Limitfcheydin- ge. Traftaet van Vreede tot Munfter,

tuflehen den Koning van Spaig- ne, en de Staren Generael.            V»

Remiffiué Fol.93

Afte van non praejuditie.                | Publicatie, Accord tot Bruflel ge- | ilooten tuflehen Spaigne en de t Staten Generael, raeckendede f limitfeheydingeinVlaenderen. j! Conventie tuflehen Holland en Zeeland» nooSÏ pende de Ccflie van Bosimenede.             98 Qualificatie vande Edelen in de drie Landen van. Overmaze.                                            99 Nader Refolutie noopende d* qualificatie der Edelen.                                                 99 Dsn

-ocr page 9-

Volgens de metodiichc vcrdeelinge van het Werck.

Nader Refolutie dien aéngaende- Fol. 138 Refolutie, opnemen van Reeckeningen en Ma- giftraetsbeftellingenin Vlaenderen. 139 Nader Refolutie dien aéngaende.               14,0 Noch nader Refolutie.                              1 4.3 Geen Bailliuvv of Stadthouder van 't Vrye toe Burgermeeiler of Schepen derSradtSluys te verkiefen.                                            144, Reglement, Redres, Policie, Juftitie en Fi· nantie inden Ambachte van Huift.           14? Refolutie, noópende het vergeven van Ampten» ter difpofitie van haer Hoogh Mog.         146 Generale Lijfte van Ampten,ter collatie van haer Hoogh Mog.                                        147 Refolutie, kleyne Ampten by Tourbeurten te vergeven.                                             149 Lijfte van kleyne Ampten, ftaende ter collatie van haer Hoogh Mog. om by tourbeurre door de refpedtive Provinciën begeven te wer- den-                                                     149 Nader Refolutie dien aéngaende.                1 jq Refolutie, noopende't prefenteren en teeckenen van Requeften.                                     1 yo Reglemenr, raeckendc de Procureurs voorhaer Hoogh Mog.                                        150 Refolutie, noópende deCredentialen. iyt ------ Gecommitteerde Raden tot beftier van de iaecken in het Collegie voorvallende. ί f 1 -----— Tot grooteen kleyne Fortificatien. 15-4 ------- Noópende het aennemen van Appoin- frées.                                                   1 f 6 Tourbeurten van Zuyd-Holland, in de reipedti- ve Collegien.                                        157 ------- Van Noord-Holland. ■                15-9 • Den IV. Titul.. Stadthouders, Gouverneurs, Capiteyn en Admiraels Generael, Gouverneurs en Com- mandeurs van Steden en Forten, ende andere hooge Militaire hare Commijfien ende Inflru- ïïien, &c. S/et groot Tlacacaetboeck derde deel. Fol. 1 o $ EnvierdeTieel^eerfieBoeckieerfienliml. Den V. Titul. · Behelfende verfchêyde PLcaten, Ördon- .nantien, Refolutieny Ordres en Reglementen* Lijflen van befoldmge, ére. betreffende de Militiete Lande, met den gevolge van dien. PLacaet tegens Duellen en Krakelen. Fol. 16z Ordre voor deTroup. te voet en te paert. 164 Ordre op 't doen van leverantien.                 166 Eed voor de Franiche Cadets. 166 Reglement, raeckendedeproceduren Militaire in faecken, van geringe importantie. 166 ------- VoorEngelfche en Schotfche Regimen- ten. i68 ------- Op de Wachten inde Guarnifoenen. 170 Placaet, Pardon voor Deferteurs.               174 Reglement voorde Waer tgelders.              174 ------- VoordeSoetelaers.                        17$ Cartel, rantfoen van Gevangenen.              ij6 Refolutie, noópende de betalinge aen Gafthuy- fen.                                                      183 Officiers binnen 's jaers haer Eejl te doen. 184 * 2                       Regie-

Den II. Titul. Behefende verjehejde ceremoniële Wetten en obfer vantien. ELucidatie vande Refolutie vanden 24.JUIÜ 165-8., noópende het ontfangen van Am- bafladeurs van Uytheemfche Koningen,Prin-

Fol. 100

cen, Sec.

Dito Refolutie 24. Julii 1658. Remiffive. 100 Ceremonieel, noópende de receptie en rang van Extraordinaris Gedeputeerden of Envoyés van gekroonde Hoofden.                       100 Superfcriptie van Brieven aen haer.Ho.Mo. 1 o 1 Gedeputeerden en Envoyés vanBrandenburgh mede te comprehenderen in het Ceremonieel enrangh.                                              101 Extraordinaris Gedeputeerden van den Keyfer, Koningen en Princen , aen wekkers Ambaf- fadeursrangh gegeven werdt, mede te com- prehenderen in 't Ceremonieel en Rang. 1 o 1 Geen Ambafladeurs of Minifters de Weft-poort vanhetHoftepaflèren.                         102 Nader Refolutie.                                      103 Ceremonieel omtrent de receptie ter Audiën- tie van den HeereGraved'AvauX.            10f Minifters hare Memorie aen den Heere prarfide- rende te geven.                                      ioó Nader Refolutie dien aéngaende.                106 Reglement van Ceremonieel en Polïcie, geho u- denindeVreedehandelingtotRijfwijck. 106 Refolutie, geen Ambafladeurs in haer Hpogh Mog. Vergaderinge den Titul vanExcellen- cietegeven.                                     " 108 Ceremonieel omtrent de Griffiers-plaetiëinden HoogenRaede.                                    108 Refolutie, aen 't hooft der Mandamenten van den Hove te ftellen Willem Hendrick, by der gratie Gods Koningh van Engelandt. 11 o Nader Refolutie op 't voor fz fubjeft.          111 Ceremonieel omtrent de nominatie van den Prasfident van den Hoogen Raede.          111 Rapporten Ver bael wegens de Introductie van den Heere Roofenboom, tot Prasfident in den HoogenRaede.                              113 Rapport en Verbael, introductie en beëdigin- gevan den Heere Sluyske, als Prxfident in den Hove Pro vinciael.                           116 Den III. Titul.            # Rèfolutien, Ordres en Reglementen van Stoet. * INftrudtie voor den Raed van State. Fol 120 Nader Inftru&ie voor denRaed van State. 125 Reglement van vacatien en reyskoften voor Ge- committeerden van haer Hoogh Mog. als van denRaed van State.                              133 Inftructic voor de Gecommitteerden in des Ge- neraliteytsReecken-kamer.                   134 Foin&en tot Ampliatie van devoorfchreve In- ftrucïie.                                               135- Refolutie, tot wegncminge der difficuiteyten tuifchen den Raedt van State, en Generali- tey ts Reecken-kamer, noópende de regiftra- tUrevaneenigeOrdonnantien.                136 Raden inden Raed van Vlaenderen geen Offi- eien nevens hare Fun&ie te bedienen, 13 8

-ocr page 10-

Tafel en aenwij fingc der Placaten, Ordonnantien 5 Reiolutien, &c.

Reglement ontfangèn van Siecken enGequet ften in 's Lands Leger-Hofpitael. Fol. 184 «—'■—' NoopendedeDeferteurs.                184 <------- Tegens Soldaten die fonderPafport van haer Regimenten gaen.                          i8f Verbod wegens *t betalen van Contributien. 1 8)" Reglement,- noopende het betalen van Contri- butien.                                                 180 Nader Placaet des aengaende.                     185) Olficieren vier ftuy vers vooryedcrSiecke te be- talen.                                                    189 Reglementvoor Officiefen,raeckendede Defer- reurs.                                                   189 Nader Reglement voor de geweldige Provcoft indeFrontieren.                                   190 Officieren van 's Lapds Magafijnen, tweemael 's jaers een pertinente Lijft over te fenden. 19 2 Reglement voorde Artillerye en Ammunitie in de Magafijnen tot Delf, &c.                    191 Lij fte van betalinge der Militie.                   193 Den VI. Titül. Behelfende verfcheyde jaecken, raeckende den Oorlogh ie Water. Rclaratie van Oorlogh regens Vrankr. 196 _____Cariel der Gevangenen van Oorlog. 201 Ar rïcul-brkf ter Zee.                                 2,0 2 Waerfchuuwinge tegens het dienft nemen van Bootsvolck by verfcheyde Capiteynen. 207 ■—---- Tegens ongeregeldheden van het Boots volck.                                                  207 Reglement, noopende de Mariniers,           208 Den VII. Titul. Behelfende Placaten en Ordres omtrent deCommiJfïe-vaerders, Kaperyen, Trinfenen Buy ten, met den aenkleven van dien, als mede tegens alle Vreemde dïefiflen te Water, VErbodt tegens vreemde dienften, en revo- catie van't felve Volck.         .. Fol. 209 Tegens ramcoeneren van Schepen.             210 Nade; Placaet dien aengaende.                   21 o Ordre omtrent het verkenen van Commifiien acn particulieren, 211 Verbod van alle Scheepvaert. 212 Revocatie van de in Zee zijnde Commiffie-vaer- ders. * 213 Vaert na 't Weften open gefield, mids den vijf- den Man leverende.                               214 Oniheffinge vanden vijfden Man. 214 Placaet en revocatie van ComtmiÏÏe- Vaerders, in Zee zijnde.                                       215· Nader Placaet op 't voorfz fubjeft 215 ------- Noch nader dien aengaende.           21 f «         Item noch als vooren.                      215 >..... Nochóp'tvoorgaendefubjedÏ. 216 Straffe voor Capers binnen de Tonnen. 216 Premie voor Commiflle-vaerders.              217 Verbod wegens uyrheemfche wervinge van het Zeevarend Volck.                                 210 Den VIII. Titul. 'Behelfende een/ge Placaten van retorfie^ ter occafie van den Oorloghge'èmaneert, ten re- gis a^de van de Inge f et enen de/er Landen, haer onaerhetgebtedvan de Vyanden van den Staet

onthoudende, &c. -Als medetegens Vyand-

l.jcke Terfoonenende Goederen , hier te Lande /onder behoor tij e ke Tafporten bevondenwer- dende. Het Groot Tlacaet-boeckderde'Deeh \ Fol. 247. &/eqq. Den IX. Titul. Verfcheyde Placaten en Waerjchotmingen, inhoudende verbedt op 't bevaren van de Ha- venen van Vranckrijck, uytvoer van de Waren van Contrabande, toevoer van Levens-mid- delen , Hsoy en Strooaen de Vyanden, &c. PLacae t, Navigatie en Commercie van Neu- tralen', op de Havenen van Vranckrijck, RemiJJive.                                     Fol. 2 20 Verbod uytvoer van Contrabande Waren. 220 Verbod Commercie me t de Vyanden.         221 Verbod uytvoer van Granen na Vranckrijk. 222 Nader Placaet des aengaende.                     223 Den'X. Titul. Behelfende de Placaten tegens 't inbrengen en debiteren vande Spaenfche en Franfche Mar fiufacluren , Brandewijnen , Koele Wijnen, Azijnen, 'Papieren ,. Canefaffen en tafla- nien, &c. V Ei bod, raeckende den invoer van gebran- de en koele Wijnen, &c.               Fol. 224 Verbod van den invoer van Franfche Manufa- cturen.                                                 227 Rcfolucic, geftrande Wijnen den bodem in te ilaen.                                                   231 Placaet tegens het iluycken van Franfche Wij- nen en Waren.                                      231 Placaet van retor ilè tegensde Spaenfche Neder- landen.                                                 233 Nader Placaet van retor fie.                         234 Den XI. Titul. Inhoudende de Placaten van ver bedt} en •weder open/lellen van de Vaert na Oofien ende ■ We/ten, Navigatie, Commercie, Groenland- fche Vaert, en g root e en kleyne Vifcherye, ter oorfaecke vanden Oorloghge-emaneert.

Ρ

acaetjverbiedende alle fchipvaert. Fol. 2 3 f — ViiTcherye op Groenland.         i$6

Koopvaerdy e en Commïille.           237

Publicatie, grooteendekleyneViiicheryeopen gefteldt.                                               237 ------- Vaert na Ooften ende Weften open ge- fteldt.                                                  238 Nader Publicatie op't voorgaendefubjecT:. 238 Placaet, ver biedende alle Vaert ende Viflcherye

uyt defe Landen. Nader Placaet op 't voorgaende fubjedl. ------- Nader dien aengaende. ------- Noch nader op 't felve fubjeft. -------* Item noch als vooren. Verbod Groenlandfche Vaert.

239 239 239 240 240 240

Publicatie, VaeftnaOoften open gefteldt. 241 ------- Groote Viflcherye, en Vaert na Weften en Noorwegen open geftelt.                   24I Placaet, verbiedende de Vaere op Groenlant.242 Item.

-ocr page 11-

Volgens de mctodifche verdcelinge van het Werck.

Item.                                      Fol. 243

Soen tuffchen den Hertogh van Holfteyn, en Holland en Zeeland.                       Fol. 2 5-8 Soen tuffchen Holland en Zeeland, met Pruyf- ieft en Lijfland.                                 '2 5-8 Tracraet tuffchen Schotlandr, en de Geünieerde Provinciën.                                          260 •------- Tuflchen defen Staet, ende deUnions- Vorften.                                               266 £j----- Tuffchen de Chur- ende Furften van Duyrflandt, en de Vereehighde Landen, en aggreatie der Furiiett.                            267 Nader Tra&aer.                                        271 Traftaét tuffchen de Staten Generael en de Sradc

Utfupra.                                       244 Noch nader op 't voorfz. fubjeft. 245" Noch nader dien aengaende.            245:

Den XII. Titul. Behelfende Ambaffadeurs, Minipers en Confuis. VErfoeck van den Conful Abo » ommevry- döra van 's Lands Impoficicn, om dat nier in den Hage woonde, afgcilagen.          F0I.246 Nader Refolutie, niet in den Hage woonende Mimfters, geen vrydommen toegeftaen. 246 Conlulaet-recht in Yrlandt.              .          246 Refolutie, belaftinge opHollandfche Schepen tot Genua.                                            247 Nader El ucidatié.                             ■ 247 Refolurie, wegnemingc van de onluften tot Smyrna en Conftantinopolen.'            248 ——— Ambaffaet- ende Confulaet-rechten tot Smyrna. .                                      249 ------- Verhoogingealdaer vande Ambaffaet en Confulaet-rechten, en vernieuwinge van den ' EedbydenLcvantfenHandel.                2fo ·.------ Confuis vanden Staet haer niet te bemoe- yén met Prinfen en Piinfe Goederen. 2^1 Inftrudtie voor Teewis Dominicus, Conful in Noorwegen..                                        252 Exrraordinaris Ambaffaer-recht to t Aleppo. 2 53 Aenftellen van een nieuwen Conful tot Alep- po.                                                      2 f4 Den XIII. Titul. Inhoudende de Traktaten <υαη Vreede en Commercie, &c. tuffchen defen Staet> en ande- re uytheemjche Koningen, TrincenmToten- tatengemaeckt engeflooten. Β Eiland tuffchen Holland en Zeeland, en de fes Wendifche Steden.                FoL 2 54 boen tuffchen Holland, Zeeland, en de Wendi- fche Steden.                                          2 ƒ6

Lu beek. ■-----— Met fijne Maje'fteyt van Sweden Nader Tra&aet Tra&aet met de StadtHamburgh

*73 275- 278 280

MetdeRepublicq van Venetien. 283 Articulen van wegen.denKoningh vanPerfien, gemaeckt met haer HooghMog.             285- Traétaet vande Staten.Generael, metde Steden 286. 288 289 290 291 292 294

------- — ------- •

-----*>» Van Treves tuffchen Vranckrijk én haer Hoogh Mog                                         294 —------ Van Vreede ende Commercie met den Keyfer van Marocco.                             298 Prasliminair Tradlaet met Deenemarcken. 302 Verbodt van Navigatie op Noorwegen, dient- halven ingetrocken.                               307 Vreede met Vranckrijck , geflooten tot Rijs- wijek.                                                  305- Verkondinge van de Vreede.                     314 Trattaet van Commercie met Vranckrijck. 31 y Conventie, cefferen van Hoftilireyten. 329 Tarif, geflooten met Vranckrijck.              329

HET TWEEDE BOECK, Behelfende verfcheyde Rdigieufe en Kercketijckefaecken.

. Den Eeksten Titul. Behelfende Placaten tegens de Geefielijcke Tausgefnde. δ iet Tlacaet-boeck eerflédeeh Fol. 194. &feqq. En derde deet, Fol. 391. &Jeqq. Den II. Titul. Inhoudende Placaten en Refolutien tot re- formatie en herftellinge van den waren Gods- dien/t. REfolutie tegens het aenftellen van Paepfche Officieren,                                Fol. 3 35- —- Executie dien aengaende.                337 •—— Tegen ftoutigheydt der Papiften tot Sint Servaes.                                             ' 33^ !------- Schout van Trembleur, om dat Luthers Was, gelicentieert.                                337 ·-—.— Item 3 Schout van Geul, Bunde en Ule-

ftraren,                                          Fol 337 ----- Aenftellen van Gereformeerde Officie-

ren.                                                      337 ----- Tegen prophaneren vandenSabbath. 338 ----- Contraventéurs van dien.                338 ----- Geen Paepfche eenigh bewind te hebben onderde Societeyt van Suriname.            340 Tegens vloecken en fweeren.           340

Ordre tot confervatie en ruft inde Kercken. 341 Refolutie, Papiften geen bedieninge te hebben inden Lande vanOvermaze. . J           342 ------- Gereformeerde inde Meyerye aen te ftel- len in plaetfe der Papiften.                    . 343 Nader Refolutie, Paepfche Bedienden van de Convoyen en Licenten in de Meyerye van 'sHertogenbofchaftefetten.                  343 Placaet tegens Simonie.                             344 Refolutie tot executie van de Placaten tegens de krijtende fonden·                                  34? Den

/

■Hfl

-ocr page 12-

Tafel en aenwijfinge der Pkcaten, Ordönnantien, Refolutien, &c.

------- Nöopende beroepinge van een Predik kant tot Qofterwi jck.                     Fol. 349 .—— Aengaende de beroepinge vantweePre- dikanren tot Dordrecht.                         35Ό Reglement op't aenilellen van Kerck en Arm- meerters inde Meyerye van den Bofch. 3 f 1 Accord tuflehen Gouda en Schoonhoven, nöo- pende het houden van Claflen.            * 354 Refolutie, nöopende het houden van Claflicale vergaderingen in de Hoofe-fteden.          3^4 Verdeelinge der Claflen in Zuyd-Holland. 3 57 ■-----rr- Item van Noord-Holland.               358 Formulier van Eed der Kercken-dienaren, 3 60 Den IV. Titul. Begrijpende de School-ordre* Siet iPlacaet-boeck derde-deel, Fol.

Den III. Titul. Begrijpende de Kercken-ordeningh.

ORdre nöopende de regeringc der Kereken- goederem                        .'.. Fol. 34? Refolutie, nöopende approbatie der Predikan- ten.                                                     346 Reglement voor de Predikanten in 's Lands dienft zijnde. >.                                   347 Refolutie, Synode van Zuyd-HollanoVop fijn tour mede tot Breda te zijn.                    348 »■ Predikanten Tra&ement verhooght tot Schiedam,Schoonhoven, Briel, Muyden en Weefp.                                                34$ ■          Tra&ement voor gerefugieerde Predi- kanten.                                           '■; 348 —— Approbatie en reprobatie der Predikan- ten.                                                      349

Η E Τ D E R D E BOECK. Begrijpende alderhandePolitiquefaecken, Reglementen, ÖBroyen, Handveflen, tfc.

mode van den nieuwen Staet van Oorlog. 381 Publicatie tegens 't gefchrift van den Hertogh vanMommouth.                                   381 Tcgens het drucken vin Franfche Couranten en Gazetten.                                               38 2> Tegens fnijden en drucken van faecken tot vili- pendie van den Koning van Vranckrijck. 382 Verbod van verblijf regens Rebellen van den Koningh van Engeland.                             381 Nader verklaringe dien aengaende.               3 84 Tegens injurien en geven van fcheldnamen toe Alphen.                                               384 Tegens fchenden van Fortificatien tot Geer- trüydenbergh.                                      38? Tegens 't befteelen van Boomgaerden, &c. tot Gorinchem.                                         385· Proemie voor *t aenbrengen van de Aggrefièurs van een Schots Edelman.                        386 Tegens 't boeck je la Couronne ufurpée.         387 Waerfchouwinge tegens brengen van Vuylnis aen Fortificatien.                                  387^ Piacaet tegens het drucken van Libellen en Prin- ten.                                                      387 Refolutie tegensDoodmalen. 388 Piacaet, nöopende de Doodmalen, Remijf. 389 Waerfchouwinge tegens 't fchenden van Boo- men omtrent de Fortreflên.                     389 Renovatie-Placaet tegens Pafquillen.          389 Piacaet tegens het drucken van Franfche Cou- ranten, Gazetten, Lardoris, &c.           350 ------- Tegens het drucken van Pafquillen ende Libellen.                                              390 '—— Tegens't drucken van Franfche Couran- ten, Gafettcn,Nouvellcs,&c.                  391 ------- Tegens het befteelen van Hof fteden, Tuynen en Boomgaerden in DelfLnd. 391- Wacrfchouw. tegens Engelfche Rebellen. 395 Den V. Titul. OcJroyen en Privilegiën tot redemptie en afkoop van ennfifcatien der Sententien van verbeurte van Lijf en Goedt.

Den Eeïlsten Titul. Behelpende, alderhande Politiquefaecken. VErleenen vanOctro^en opBoken. Fol.36i Reglement voorde Heerlijckheydt van Venloon.                                             361 Exerceren voor de hoogeenlage Jurifdi£tie tot Lcckerkerck en Suy dbroeck.                  3 64 Reglement voor 't Ambacht van Stolkwijk. 366 Accord van die van Loofdrecht en Ingelanden, nöopende de o mmeilagen,                     371 Reglement voorBurgermeefteren en Schepenen van Loofdrecht en Loender-veen.           372 Piacaet tegens het inleggen van Loteryen buyten 's Lands.                                               376 - TegensuytheemfcheNegotiatien. 377 Den II. Titul. Van Huwelijckfchefaeckm. REfolutie , permitterende te mogen trou- wen met de Stiefmoeder van fijn overle- den Huysvrouwe.                        , Fol. 377 £a—— Niette m >gen trouwen met fijn overle- den Huyfvrou we Moeder.                     378 Den III. Titul. *ïegens Corrupt ien,. aennemen <van Ge- fchencken, Eedvanfuyver.'nget ére. Refolutie, Eed van fuyveringe.          Fol. 379 Den IV. Titul. Tlacaten tegens feditieufe Perfionen, mur- muratien>famenrottingen tfameufe Libellen^ Tafqu'iUentflraettchmderyen en infolentien. WAerfchouwinge tegens feecker Boeck, gemumü'EfpritdeMr.ArnoiidÏÏQlwv JLefolutie tegens'tqualijck fpreecken van fijne Hoogheydt.                                         38° Piacaet tegens het drucken ende verkoopen van

fchandeleufe Libellen.                           '380 Procmie tegens den Autheur YAn 't Libel de oude

Siet "Piacaet-boeck derdeOeel, Vol. f32.

Den

-ocr page 13-

Volgens de methodifche verdeelinge van het Werck.

Den VI. Titbl.                 ! Oftroy en en de Handrvefien van Magi- firaets-befieUingen in de Steden. OCtroy voor die van Dordrecht, totbeftel- linge van de Magiftrature.          Fol. 394 Nader Oftroy.                                         396 Approbatie en Ratificatie van Bürgermeefteren en Regeerders van Dordrecht, tot beftellinge van hare Magiftrature.                            39<* OrdreenReglement, by Bürgermeefterengear- refteert, tot beftellinge der Magiftrature eot

Voor Enckhuyfen. VoorEdam. Voor Monnickendam.

Fol. 429 43°

431 43* 433 434 436 43 6

Noch nader Oftroy voor Monnickendam. Oftroy voöï Medenblick. -^ VoorPurmereynde» .*-*—τ— Noch voor deielve. ------ Noch als voören.

.. DïnVII. TïTWJL. Statuten en Ordonnaniien van dt Um~ niverfiteyt tot Leyden^ ais anders. AGte van fundatie van't Collegium Theo- logie.                                     Fol. 43 8 Ordonnantie op de direftïe van 't Collegium Theologiae.                                          438 GifcenvandeBeurfèn.                  .            439 'tBeleytderBurfalen.                                440 Regulen en Wetten der Burfaleii.              442 Ordre noopende de promotie van Licentiaet eii Doftoraet.                                           442 Afte van uy tfpraeck tuflciieh de Univerfitcy t en de Stade Leyden.                                   44$ Profeiïbren en Studenten tot Leyden exernpt van Zout,Zeep en Redemptie-geld. 445· Confcrvatie van het Franfche Collegie binnen Leyden.                                              44$ Üniveriïteyttot Leydenexempt van den ïmpoft vanCoffyenThèe,                               446 Nominatie van den Reftor van de Univerii- teyt.                                                    448 Dèêï VUL TituL·. Het Stapel-r egt der Stadt Dordrecht aen- gaende. VErdragh, raeckendedeVaeft door de Kil* Ie en Landen van Bonaventura. Fol. 449

398 399 401 402 406 406 407 410 4,12 413 413 414 416 416 417 418 419 420 421 422

Dordrecht, i?«w. Oftroy voor die van Haerlem. .         Voor Delft. —,—. Voor Leyden. Nader Oftroy voor Leyden. Oftroy voor Amfterdam. *------ Voor Gouda. Nader Oftroy voor Gouda. Oftroy voor Rotterdam. Nader Oftroy voor Rotterdam. Α mpliatie Oftroy voor Rotterdam. Oftroy voor Gorinchem. Nader Oftroy voor Gorinchem. Noch nader Oftroy, item. Noch nader op 't felve fubjeft. Oftroy voor Schiedam. Ampliatie-Oft roy voor Schiedam, Oftroy voor Schoonhoven. ,          Voorden Briell e.

Noch nader Oftroy voor den Brielle.

Accord tuflehen de Regenten ende Ingefetenen derSrede Brielle. ~                     ' 424 Oftroy voor de Stadt Brielle.                     425- Noch nader Oftroy voor defelve.               42 6 Oftroy voor Alckmaer.                             426 Ampliatie Oftroy voor Alckmaer.              42 8 Oftroy voor de Stadt Hoorn.                     428

HET VIERDE BOECK. Begrijpende allerhande Poütique en criminele Rechtfaecken, Wetten en Reglementen,

Den Ersten TiTul. Gvile Wetten,Rechtfaecken en Reglemen- ten> NOopende arreft op Öbligatien door ohge- qualificeerde Pcrfonen verkogt, F0I.4 f 1 Prothocollen,&c.vanfchabinaleAfteas. 471 Interpretatie-Placaet,difordres inde Secretaryen vanOver-Maze.                                    45'3 Crediteuren in den Boedel van Machenefle. 45 3 Nader Reglementdesaengaende.               456" Noch nader Rcfolutie.                              457 Klachten van die van Leyden over de procedu- ren inden Boedel vanPietervan Arckel. 457 Verdragh ruflehen Holland en Utrechtoverde Defolate Boedels.                                 460 Approbatie van Verdragh.                         4Ó0 Nader confirmatie van Verdragh.               461 Verfoeck van Brieven van Ceftle voor Perfoo- nen buyten de plaetfe van haer Domici- liurn.                                *                   463 Afdoen van infolvente Boedels ten platten Lan- de,                                                      464

Sürcheantie wegens verkoopinge van vafteGoe- deren in Brabant en O vermaze.         F0I464 Renovatie, rakende Eygenaers er» Pachters van Landen.                                               465 Ordonnantie, Defolate Boedels onder Beneficia van Inventaris aengevaert tot Dordrecht. 467 Reglement der Stadt Haerlem, noopende tranf- porten van infolvente Perfoonen.            472 Keure van Leyden, noopende de pracferentien der Kuftinghpenningen,&c. 474 Item tegens fraudaleufe tranfporten. 47 f Keure voor Vredemakers der Stadt Leyden. 477 Defolate Boedels tot Amfterdam.                479 Geen Arreften op effeft en inde Wiflel-banck tot Amfterdam te laten doen. 48 $ Approbatie van feeckereKeure tot Gouda, te- gens fi mulat e tranfporten, en infolvente Boe- dels, &c.                                              484 Keure van Erffcheydinge totRotterdam. 487 ■—— Van Alckmaer, nopende het houden van. prseferentien.                                       496 ------- Van de Stadr Monnickendam, ' 497 ■—:—1 VandeSradtPurmercynde.              498

Psk

-ocr page 14-

Tafel en aenwijfinge deï Placaten, Ordonnantien, Rcfolutien ] &c. Verheffen van Leenen.                        Fol.pz

Aengaende Criminele faecken. DËlinquerende Ingefetenen fich te onder- werpen aenden ordinaris Regter.F0l.499 Periöoncn niet fugitief noch inflagranti deliito geactrapeert, haer te fubmitteren aen den or- dinaris Rechter.                                    f°° Opnemen van criminele Rollen in Brabant. 500 TegensdoodiïagenehVechtèryeri. 501 Tegens Duellen en Krakelen by Militairen. 503 Mifdadigersuyt de Tuchthuyfen te mogen doen verroeren na Suriname. 5"°3 Tegens Contributien en Brandfchattingen. f04 Brandftichtinge en Doodflagen, &c/           f04 Ampliatie-Placaet tegens Doodflagen.         5Γ07 TegensVagabonden,Straetfchenders,Scc. 507 Tegens Landloopers en Bedelaers. 505) IternHeydenenen JEgyptenaren.                 f 10 Placaet, raeckende weringe van vechteryen, in- folenrien en moed willigheden, tot Muyden, Naerden,Weefp en Gooyland.                 511 Den III. Titul. Smeken van Leen. GEen rechte Leenen meer te converteren in onfterffelijcke Leenen , noch onftérfte- lijcke teallodialiferen.                     Fol. 5.12 Oftroy voor Leenman, om van fijne Goederen byUytterfte Wille te mogen difponeren. 512 Noópende de Brabantfche Leenen.             f 13 Naeftinge van Leen-goederen inde Meyerye van 'sHertogenbofch.                                 f 14 Formulier van Eed voor Leenmannen en Vafal- len.                                                      fi4 Verklaringe vande Leenrechten,                 fif Notabele poin&en, die men ufeert in den Leen- hove vande GraefFelijckheyt.                  517 Leen-goederen na overlijden van den Leenman voorfchuldenaenfpraeckelijck.              521

Den IV. Titul. Houtvefieryeenjachtfaecken. REdresopde difordres'omtrent hetbeftier vandeHoutvefterye en Wilderniflèn in Holknd.                                       Éol.f23 Renovatie op 't fluck vande Jaght.              f 2 6 Tegens ongeregeltheden in't jagen, fchieten eri vangen.                                                f26" Dubbelde boeten op't ftellen van kopere en an- dere Aerd-ftricken.                                535" Placaer, raeckende furcheantie op de Jacht. 53 6" Ordre op *t jagen en fchieten inde Klingen. 537 Nader Publicatie des aengaende.                 53 S Renovatie vande Jacht in Gooyland.           539 Renovatie tegens het fchieten omtrent Vogel- koyen. 541 Jacht op Weft-vöorneen Goederede.          f42 Den V. Titul. Di/ck- Waterrecht > ontgrondinge endt fachturven. VErbodt, om fpijfe te brengen tot bedijc- kinge van Arensbergh, onder Spaigne. '543 Verbodt fandcryen in, Gooyland, en nergens Sand te halen dan tot Naerden.                543 Nader Placaet des aengaende.                     544 Delfland te behouden het recht en difpoiitic van het ilachturven , felfs oock inde Heerlijck- heydtvanHoogeveen.                           544 Doorfteecken van Dijeken, en inunderen van Moeren.                                               547 Accord, uytwatéringe van oud en nieuw Storn- part.                                                    5-48 Klachten van die van't Waterfchap van Woer- den, rakende het fchouwen van Dijeken ende Dammen.                                             ƒ457 Super-intendentie over Dijeken in 't Noorder- quartier.                                         ffi

■■iiyiii»· iiwwi

HET VYFDE BOECK» Juftitie en Rechts-vorderinge betreffende.

Nader ordre tot expeditie van Juftitie. Fol. f f9 Nader ordre van den Hoogen Raede in Hols- land.                                                    §62 Den III. Titul. Raeckende dè Juftitie tujfchen Holland e% Zeelandt*

Den Eersten Titul. Juflitieende Recht s-vorderinge in civile faecken voor 't Hof van Holland. Siet 'Placaet- boeck derde deel) Fol. f 8 6. enó^i.&feqq.

c

OnventietuiTchen Hollandt en Zeelandt, noopende het verminderen van de Raden

Den II. Titul. Juflitie en Recht s-vorderinge in dm Hoo- genRaedeinHollandt. TRaftaet tuflehen Gedeputeerden van Hol- landten van Middelburgh, haer ftellende ter judicature vanden Hoogcn Rade. Fol.ff2 Item, verdrag van de Staten van Holland en Zee- land des aengaende.,                              f f4 Nader Verdr.agh dien aengaende.               f f7 Lijft van Salaris van den Griffier vanden Hoo- genRaede in Holland.                           f f8 Procureurs geen Requefte in judicio te prefen- teren, en nieuweftucken produceren. f f ρ

inden Hove Provinciael.                  Fol, f63 Den IV. Titul. Juflitie en Rechtsvor deringe in den Rae- de van Braband en Vlaenderen, en ReglemenP op de Regeeringe der Stadt Maefiricht. REcueil der receflèn voor deRegeeringe der Stadt Maftricht.                        Fol. f64 ltem,nader Receflèn.                                f94 Reglement voor den Raed en Lecnhoye van. Vlaenderen.                                          f97 Ordre voor Deur waerders en Exploi&eurs. f98 Dsn

-ocr page 15-

Volgens de methodiiche verdeelinge van het Werck;

Den V. Titul. Criminele Jufiitie en Rechtsvorderinge. Siet Tlacaet-boeck derde T)eel> Fol 703. Den VI. Titul. Jufiitie en Recht sjorder inge in de Steden, dt η Hage, en ten f latten Lande. Siet Tlacaet boeckderdeT^.eehFol.jo^.Scfeqq. Den VIL Titul. Rechtsvorderinge in de gemeene Lands Middelen, ORdre in het waernemen van de Pleydo- yen. -.·':                                   Fol.fpp Procureurs gelaft de Heeren en Minifters daeghs " tevoorenby Billiec te waerfchouwen vange- leyde Compariticn en Befoignes.            600 Grdre van de Heeren haerEd. Mog. Gecommit- teerde Raeden, tot het hooren vari PJeydo- yen.                                                    óoo

Den VIII. Titul. Rechtsvorderinge voor de Admira/t* teytenin Zeefaecken. ' Siet Tlacaet-boeck derde deel, Fol. 712.' # % Den. IX. Τΐί,υι,,η^!..^ uV Van de manier van procederen voor Dijk- Graefén Heemraéden van Rijn tandt, T)etflandt enSclielandii ' ,'. SiefPlacaet-boéck derdelDeel iFoLji^.>j$H ■■ ■>             ·?' · . ïo:..... ...,'. ab ■·:. rl\J.£ Den X. Titul. IVLaniere van procederen voor den Mout- Λ > c 'vefler en Meeft er-knapen. >             " l Siet Tlacaet- heek derde 1)eel} Fol 713. Den XI. Titul. JManier van procederen voor Stadthou^ ,,,,,'.... der en Leen-Mannen. Siet Ψlacaet-böeck derde Oeel, Fol. 718.

HET SE SD E BOEG K> Raeckcnde de Domeynen vanden Lande*

Den Eer τ se ν Titul, Domeynen.

op Amfterd, als d oor Pagters van 't Veer. 61 $ Beurtfchippers op Noordtwijckerhout op de nieuw geichooten Wateringe, of Dorps tfyt- vaert.                                                  614 Veerloon voor Schippers van Weftzaner-Over- toom en Schans op half wegen, 6cvice ver- fa.                                                        614, Veer vanNoordwijckerhout op Haerlemende Leyden.                                               61 f Den IV. Titul. Vrydommen van bollen y by de navolgen- de E xtr aft en der autbentiqite Stede- Handveflen. Siet Tlacaet-boeck derde £W>7 f 1. &/eqq, Den V. Titul. Lijpe vdft des Graèjfelijckhydts Tollen tot Haerlem% Gouda 3 Gorinchem en Geervliedt, &c. LYftevande Tollen binnen Haerlem.FoI.di j . ------- van de Tollen binnen Gouda , Re- miffive.                                                628 -------vandeGourfluys-Tol.ifc/^^W. 628 ------- van de Tollen binnen Gorinchem endé , Schoonhoven.                                      628' ------- van de Tolvry-fteden en Dorpen tot Go- rinchem en Schoonhoven.                     635" -------van Tollen die by die van Nymegen moé- ten betalen tot Gorinchem.                r 636 van Tolrechten die de Burgeren van U-

Chterhalinge van verduyfterde Geefteli jo- ke Goederen.                           Fol.602 liutruclie voor Gedelegeerde Rechters , over , de Geeftelijcke Sack-renten.                   602 Publicatie des aengaende. 604 Lyft ende Salaris voor de Gedelegeerde Rech- ters.                                                     Ó04 Den II. Titul. Zee-vonden en Strand-roveryen. BErghloon van dryvende en gevifchte Goe- deren. -                                Fol. 60 5 Tegensopviflchen van dry vend Hout in de Ri- vieren.                                                 605 Noopende Zeedriften en Strand vonderyen. 606 Tegens weghhalen van Wier.                     607 Den III. Titul. Töfo, Gabellen en Reglementen op vér- fcheyde Veeren. ORdre op het Veer van Weftfanen en Weil- faner-Overtoom op Amfterdam, F0L608 -τ—?— op het Veer van Saendijck op Amfter- darn.                                                   609 ------- van Wormer-veer op Amfterdam. 610 -------van Crommenie op Amfterdam en Alck- maer.                                                  610 ·*—— van Akerfloot op Amfterdam en Alck- *maer'                                                            6l1 9—r- van Uytgeeft op Amfterdam en Alck- maer.                                                   611 Geen Perfoonen te mogen voeren van Sardam

trecht fchuldigh Zijn, en hoete betalen. 63 8 —— van Tolrechten die die van Campen fchuldigh zijn.                                      638 -*■*— van de vier Woudrkhemfche Marckt- * *                       tol-

i

-ocr page 16-

Tafei en aenwij finge der Placatcn 3 Ordonnantien , Refolutien, &c

Munt-beeldenaer van de Schellingen. Fol. Ó73 Tegens het debiteren van feeckeren Groninger duyt, en inbrengen van koperePlaetjens. 673 Schellingen beneden den voet geflagen, niec hooger uy t te geven als tot vij f ende een halve ftuyver. '                                                   674 Gereduceerde Schellingen.                            674 Waerfchouwinge Munt-beeldenaer.             676 Wegens 't ftempelen van den acht en twintigh ftuy vers Penningh.                                    676 Nader Publicatie dien aengaende.                  677 Waerfchouwinge tegens hetpoin^onneren van denachten twintigh ftuy vers Penningh'. 67 j Nader Publieatie dien aengaende.              . 678 Placaet, redres verval vande Munte.             67ρ Stempelen van de Placaet-fchellingen,         68 % NaderPublicatie des aengaende.                 68"5 VerbotgeconterfeycenNymeegfchenSchel 684 Publicatie en Beeldenaer vanden nieuwen G ene-> raliteyts Stand-penningh.                       68 $ Wegneminge inconvenienten in het ftempelen vande Schellingen.                                686 Reglement voor de Uytfoeckers en Toefienders vande goede Schellingen.                       686 Alle Placaet-fchellingen binnen twee maenden te ftempelen.                                         687 Prolongatieftempelen vande Schellingen. 687 Nader prolongatie dien aengaende.             68 8 Tegens't debiteren van drie byfondere valfche fchellingen.                                          688 Vaftenprijsop'tSilver.                             689 Tegens het debiteren van een valfchen Cleef- ichen Duyt.                                          689 Nader Waerfchouwinge, tot verbodt van vier valfche Schellingen.                               699 Redresvande Munt en Munt-materiael. 691 Placaet, verbiedende den Philippus Daelder. 692 Advertentie tegens feeckere valfche Schell. 69$ Tegens inbrengen en debiteren van quade Duy- ten                                                      6$$ Renovatie dien aengaende.                        694 Verbodt regens den Brabantfchen ftuyver. 69 y

tollen.                                                 Fol. 639 Lijfte van Dorpen deswegens tot Gorinchem Tolvry.                                                      640 -------- vanden Tol tot Geervliet.                  64.1 Tql van inkomende Beeften, midtfgaders den Roertoi van de Schepen.                           650 Tauxatie van den Cuyckfehen Maes-tol. 6 5 1 RechtvandenCleefichenLicent.                 673 Recht vanden Cleeffchen Water-tol.            6 5-4 Leen-briefvan Gelderland voorden Grave van Hornes.                                                     65· 5 Recht van den Batenburghfchen Tol.          656 Lijft van de Watertol tot Batenburgh.          657 Den VI. TiTui,. De M.unt en Munterye betreffende Wif- fel, ffóffelaers, Affineurs en Goud- of Silverfmeden. PLacaettegen den Goud-gulden van Deven- ter.                                               Fol. 6 58 Tegens acht en twintigh ftuy vers Penningen, in de jaren 168 5. en 1686.op eenige Munten ge- ilagen, als mede Schellingen en minder Paye- menten.                                                     658 Prijs van't Silver en Munt-materiael, tot ilaen vanden DrieguldenPenningh.                  (65-9 Geen Munt-materiael te mogen verkoopen aen Muntmeefters nog gefwooren Wiflelaers.660 Redres van verder verval vande Munté» 661 Verbod ilaen van Payementen, en uytvoer van Munt-materiael.                                         662 Verbod Leeuwendaelders van Embden. 664 Ordreopden cours van verfcheyde foorten van Payementen.                                              665- Redres verval van de Munt, en verbod vanden uytvoer van Munt-materiael.                    667 Alle Muntflagen en inbrengen van Silvere platen te maecken van Schellingen, verboden. 670 Renovatie, ordre op de cours van verfcheyde foorten van Payementen.                          671

HET SEVENDE BOECK, Inhoudende Placaten y Ordonnantien en Refolutien, de Finantie en Gemeene Mid- delen van HoUand betreffende.

Dem Eerstest Tiïul;· Finantie. VOor Colleft-Ioon van Sout, Zeep, Heere- en Redemptie-geldt, aen Steden en Dor- pen toegeleght fes ten hondert. Fol. 696 Quohieren van Sout, Zeep, Sec. wederom te ver- antwoorden.                                        696 Ordre hoe de Extraord. Middelen te innen. 697 Verhooginge op alle des Gemeene Lands Mid- delen. 698 Nader Placaet op't felvefubjett. 698 Ordre tot het ftellen van Maent-ftaten. 69 8 Collefteurs geen penningen te ontfangen ofte betalen, als op Pachten daer op die betaeldt en ontfangen zijn, 699 Verklaringevanfesten hoaderdt voorColleft- loon. 699

Verantwoordinge van de Quohieren vanheelc en halve Capitaliften, &c.                Fol. 700 Secretariflen, Klercken en Booelens voor't for- meren en fchrijven van Quohieren, en om- brengen van Billietten tot lafte van den Lande te mogen declareren.                              701 Uytfpraeck der differenten tiiflchen het Zuyder en Noorderquartier, wegens de Quotes. 701 Refolutie van af- en aenpey 1.                       70 5 Premie op de afgeftorven Lijfrenten.          703 Niemant betalinge te doen aen Pachters van Im- porten, waerover Neutrale Colle&eurs zija gefteldt.                                               704 Inftru&ie voor Neutrale Colle&qurs.          704 Salaris voor de Secretariflen op het Middel van Trouwen en Begraven.                          70 f Colle&eurs gehouden cautie te ftellen. γοψ

Den

-ocr page 17-

Volgens de methodifche verdeelinge van het Werck.

Den IV. Titul. Placaten, generale Ordonnantien en Con- ditien) waer op, en waer na de particuliere Ordonnantien van de Gemeene Middelen wer- den gepacht en geheven.

Den II. Titul, Behelfinde verfcheydefaecken, tot goede ob- fervantie , beneficieringe ende egale praftijcke van de ^Placaten en Ordonnantien van de Ge* tneene Lands Middelen. REfolutie, Sou: en Zeep feparaet over de Steden» en feparaet over de Dorpen te Verpachten.                                  Fol. 706 Vryheytinbrengen van Zeeuwfche Granen. 706 Cefieren op belaftingenvan Waren ende Koop- manschappen, komendeuyt deeene plaetfe defer Provincie op een andere.                706 Elucidatievan't X. Arricul van de Generale Or- donnantie en beneficieringe van verfcheyde Middelen,                                            7°7 Priecautien tot beter obfervantie van de Gemee- ne Lands Middelen.                               707 Refolutie op het voorenftaende fubjeft. 708 -------Noch nader dien aengaende.            709 PlacaetCoffyenCofFy-huyfen.                  709 Pachters gedifpenfeert van den Eed.            710 Koorn-moolenaers haer Eed te prefteren. 710 Pachters van den Tabacq gedifpenfeert vanden Eed van niet te mogen compofcren.        J\ 1 Item de Pachters van de Grove Waren. 711 Pofteleyn,Plateel-enTegel-backers Impoft op het Brandhout by de vaem te betalen. 712 Colle&eürs geen geld aen Pachters te geven. 713 Introductie vanden Impoft op deCofïy enThée, en verdubbeling op gedruckte Papieren. 713 Doleantie op den Impoft van Coffy enThée. 713 Srri&er obfervantie van 't Zegel, Boter en Bee- ftiael.                                                   714. Pachters gehouden Sommatie' billietten uyt te lenden.                                              ' 7'4 Rakende de Colletteurs vande Gemeene Mid- delen.                                                  715 Aenteeckeningetothetlatendoen van het pro- fileren van den Eed by de Pachters.           716 Pachtersecnige Pachren overdoende, geen rant- soen te trecken, ais mede redres op de Ordon- nantie vanden Turf.                               716 Pachters hare uytgeloofde rantsoenen de eene helft gereed te betalen.                           717 Verfcheyde poinften, tot peter pra&ijck© in des Gemeene Lands Middelen. 718 Den III. Titul. Behelfende verfcheyde Placaten , Ordres en Reglementen op d'admijjie der Ψ acht ers, te- gensComplotteryen, compofitien* aj/ociaticn, defraudatien en ventjageryeny&c. TEgens frauderen van de Middelen, en refi- fteren vande Pachters,ten reguarde van Mi- litairen.                                         Fol.723 TegensfluyckeryenvanPecken Teer ten plat- ten Lande.                                            723 Uytventen van Sout en Zeep by kleyne Kra- mers.                                                   724 Frauderende Soldaten by geeiïèlinge te ftraf- fen·                                              72+ Tegens malen van gepelde Garft.                724, Prijs van 'cSout ten platten Lande.              72 j

G

Enerael Placact op 't ftuck vanden opheve vande Gemeene Middelen. Fol. 725·

Generale Ordonnantie en Conditien, waer op de gemeene Impoften , foo in de Steden als ten platten Lande geheven fullen werden. 730 Den V. Titul. Begrijpende alle de particuliere Ordonnan- tien vande Impofitien op 't Saeyfoen ingaende prima dpril, met alle de Tlacaten-, RefiJutien en fuccejfive veranderingen in en op aefelve ge- vallen. ORdonnantieopde Hoornbeeften. Fol. 74.0. ------- Bezaeyde Landen.                  74.2 -i— Wage.                               .          743 ------- Ronde Mate.                                 747 ------- Brant-hout.                                   75Ό ------- Paerden.                                       751 ------- Fruyten.                                       752 Boter te moeten betalen van de geheele mafia, die in tonnen, &c. is opgeley t.                      7 f4 Nieuwe Ordonnantie op de Boter.              754 VeertighftenpenninghopdeSchepen. 7 f Ζ Turf buyrens Dijcks door gefwooren Yck-mce- fterste doen meeten en eyeken.               7 5-5) Brandewijn-branders den Impoft van Turf en Kooien niet te mogen pachten.               760 Confumptie vanden Turf.                         760 ------- vande Kooien.                               764 Ontgrondinge van den Turf.                     γ66 Ordonnantie op de inkomende Granen. 771 —— Gedruckre Papieren.                      772 Waerfchouwinge op 't kleyn Zegel en gedruck- tePapieren.                                          774 Nader Ampliatie op 't Kleyn Zegel,            774 Confumptie Sout, 1683.                            777 KoehouoersSout. . 784 Refolutie Koehouders Sout.                      7 8 6 ConiumptieSout, 1699.                           787 KoehoudersSout.                                     794 Confumptie Zeep» 1683.                           79& ------- ltemiötp.                                    80* Ordonnantie op't Heere-geltj 1683.           807 ------- Heere-geldtj 1699.                         80S -------Redemptie geldt, 1683.                 810 ------- Item, 1699.                                   810 -     1 Kooren Brandewijnen.                   811 Den VI. Titul. Begrijpende alle de particuliere Ordonnan- tien vande Impofitien van 't Saeyfoen ingaende prima Augufli» met alle de cPiacaten, Waer- fchouwingen, Refolutien enfucce£ive veran- deringen in en op defèlvegevallen. PAchters van'tGemael haer te reguleren r>a de Refolutie van den tweeden Januarü j 1682.                                           Fol. 8.1 ï Scheeps-biichuyt-backers vry van de Tiende t                                      ##2                          ver-

-ocr page 18-

Tafel en aenwijünge der Placaten, Ordonnantien, Refolutien., &c.

Ordonnantie op den Twintighften enVeer- * tighften Penningh op't verkoopen van Brou- weryen, Branderyen, &c.                Fol. 903 Veertighften Penningh van 't verkoopen van Mcubile Goederen.                              .903 Invorderen en verantwoorden van den Veertig- ften Penningh.                                      904 Doodgravers en Kofters alle weecken een Lijfte re geven aende SecretariiTen van alle deDoó-

verhooginge.                                 Fol. 814 Grutters geen ahdere fteenen te gebruycken dan die bequaem zijn om Boekweyt te rullen. 814 Stri&er executie op 't V. Art. van 't Gemael. 815 Backers geen Semel onder Broot te mengen. 817 Stri&erobfervantie vaneenige Ar tic uien op het Gemael.                                               817 Refolutie op't Gemael, Brandewijn-branders enBeftiael, alsmede regens compofitien der

Pachters.                                              818 Ordonnantie Gemael inde Steden.               819 *------- Gemael ten platten Lande.               829 Groot Billiet van 't Gemael.                       832 Vleeshouwers Gilde tot Amfterdam.           833 •------- Ordonnanye Beeftiael.                   854 ------- Binnen-gebrouwenBieren.             838 ■------· Uytheemfche Bieren. ■                 848 Den VII. TiïUL. Begrijpende alle de particuliere Ordonnan- tien van de Impofitien van 't Saeyfom ingaan- de prima O Si ober, met alle de Tlacaten, Waer- fchouwingen-, Refolutien enfucceffive verande- ringen in en op defelvegevallen. WYnkoopers inde Steden,mogen op haer vermifte Wijnen korten.         Fol. 8 f f Veranderingc op'c XVII. Articul op de Wij- nen.                                                    8 ƒ6 Veranderingc in vcrfcheyde Articulen op de Wijnen en Azijnen.                              856 •------ Item op't XLV. en XLVI. Articul van de Wijnen.                                           857 Drank van Aelbeiïèn, Rofijnen en andere Vrug- ten, impoft van de Wijnen, fubje£t. 858 Af- en aenpeyl aen Ontfangers te betalen. 85-8 Mee-tappers voor twee oxhoofden in'tjaervaft teftaen.                                                85-9 Ordonnantie Wijnen en Mee.                    8 ƒ9 Tegens fetten van gelagen by Wijnkoopers. 870 Ordonnantie quotifatie Wijnen.                871 Uytilijters van Brandewijn , &c, vaft t<s ftaen voor acht amen in't jaer.                        -873 Uytleveraers van de Brandewijnen na andere Provinciën, den Impoft te doen betalen. 873 Ordonnantie op de Brandewijnen.             874 ------- op den Azijn.                                878 ~------ op de'confumptie vanden Tabacq. 875?

den.                                                     904 Ordonnantie Veertighften Penningh van alle onroerende Goederen, &c.                    90 5 Den IX. Titul. Begrijpende alle de Placaten en Qrdonnan- tien van 't Kleyn Zegel. Siet Tlacaet-boeck derde 'Deel) tol. 1 o 19. &feqq Den X. Titul. Behelfende alle de Flacaten, Ordonnan- tien, Refolutien en Confenten op'tfluck van den^uyfentfien, Vier-Hondertflen, Twee- Hondertflen en Hondertflen 'Penningh, in de Provincie van Hollandt en Wefl-Vrieslandt geheven. FOrmulier,afreeckeninge voor de Steden we- gens de reëele beladingen.          Fol. 917 Gods- en Armhuy fen vry van den Twee-Hon- der tften Penningh.                               918 Atteftatie, noopendevrydom vanGodshuyfen Goederen.                                           919 Erfgenamen den Boedel niet hebbende aenge- vaert,mogen doleren vanden Twee-Hondert- ftenPenningh. 919 Perfoonenuyt de Provincie vertrocken, en na- derhand weder gekeerdt, zeder t haer weder- komfte den Twee-Hondertften en Vier-Hon- dertften Penningh te moeten betalen. 919 Officieren ter, Zee te brengen inden Twee-Hon- dertiien Penningh. 920 Verrecckenenvan den Periöneelen Twee-Hon- dertften Penn. aen de Kamer ter Auditie^ 921 Confent van den Twec-Hondertften Penningh, 1Ó87. 92 ï Goederen tot onderhoudt van Predikanten,

881 884 887 8.86 op de ongefondeerdeProceflèn. 887

Voorlefers, &c. vry van den reëlen Twec- Hondertften Penningh. 923 Traftementen en Ampten Twee-Hondertften Penningh te betalen. 924, Publicatie des aengaende. 924 Uy tgedolven en V erveende Landen > v/y van den reëelen Twee-Hondertften Penning. 924 Nader Refolutie des aengaende. 92? Noch nader op 't felve fubjeft. 92 6 Refolutie voor de Veen-Dorpen. jjjnm ■—r- Veendorpen inSchielandr. . U9ffl Gonfent Twee-Hondertften Penn. 1688. 928 Steden en Corpora vrydom hebbende; haer be- fcheyden te brengen aen de Magiftratenj ^aer onder de vryeGoeder,en zij η gelegen. 929^ Perfoonen om de Religie uyt Vranckrijck.ge- vlucht » vry vandenTwee-Hqnde^tftepPen- ningh. · .930 Gonfent Twee-Hondertften Penn. 1688.

·**—■—....„-„■ ■———·—-—

— op de Warmoes-landen

Refolutie, ordre Impoft Warmoes-landen. 8 88 Ordonnantie op de Karaffen, Kaleflen, &c. 8 89

ophetVeergeldt.

894

—  op de Coffy, Thee en Chocolade. ■—. op 't Trouwen en begraven. —  itemAmpliatie.

896 899

p e ,n VIII. TiTUL. Begrijpende alle de Placatenen Ordqnnm- tien van den Twintighflep ,en Veertighfim, 'Penningh in Hollandt.

Eec

. ,                                                               93° ren na het XXXIII. Articul van de Tijdt tot genieten van pr*nuen vandeu.Twee- 1                                                              Hor.

R1

-ocr page 19-

Volgens de methodifche verdeelinge van het Wcrck.

Confent van tweemael eenHondenfteu Penning M>9ï-                                                Fol.962 Prolongatie totden tijdt van prazmie.           962 Confenc van tweemael eenHorudertften Penning 1696.                                                  963 Prolongatie van prsemien vanden Hondertften Penningh. *                                      9Ó3 Confent van tweemael eenHondertilen Penning \69j.                                                  963 Prolongatie vande termijnen en pramien. 963 Confencvan een Hondertften Perm. τ 698. 964 Prolongatie van liquidatie by Regenten en Offi- cianten.                                               96J Prolongatie van prjemien tot het confent vanden 4.Februariii698. 968 Prolongatie van prsemien tot het confent vanden 21. Februarii 1696. 969 Confent van een Hondertften Penn. 1699. 970 Prolongatie tot praemie en liquidatie. 970 Noch nader Prolongatie. 9J& Confent van een Hondertften Penn. 1700. 9^0 Gecommitteerde Raeden en Burgermeefteren vande Steden kennifle te nemen over het li- quideren vanden perfoonelen Honderdtftert Penningh, 1697.                                   973 Refolutie, noopendeprolongatie tot het liqui- deren van den Hondertften Penningh. 9j$ Prolongatie liquidatie Hondertften Penn. 9^ Den XI. Titul. Behelfende alle de Placaten van Verpon* dingen, Sluys* Margen en Haertfiedegelti &c. in HoÜandt. ALlePerfoonen om de Religie uyt Vranck- rijckgevlughc, vry en exempt van Ver- pondinge van gekochte Huyièn ende Lan- den.                                              F0L974 Refolutie van vryheydt van fchattingen voor . Vluchtelingen, Remiffive.                      974 Reglement van verfoecken van remiffién van Verpondingen.                                    974 ÏLeglement tot den opficht van de Comtoiren van de Gemeene Middelen ,&c. 97 f

Hondertften Penningh. . prarmie van vier per cento.

Fol.932 933

ConfencHondertllen Penningh, 1689. 933 Reiblutie, premie vier ren hondert,           935- Confent van een periooneelen Twee-Hondert- ften Penningh, 1Ó89.                             936 Regenten en Bedienden hoe den Honderdtften Penningh te betalen,                              936 Zeeuwfche Grondgoederen.                     937 Liquidatie van den Twee-Hondertften Penning by de Regenten.                                   937 ConfentHondertftenPenning, 1690.         939 —— item>i690. .                               941 Waerfchouwinge aen Schouten en Gerechten, raeckendedenontfangh van den Honderdc- ften Penningh.                                      94,3 Prolongarie van den tijde van premie van den Hondertften penningh.                         94,4, Confent Hondertften Penningh, 1691 944 Goederen in Erfpagt hoe den Hondertften Pen- ningh te betalen.                                    94,7 Prolongatie tot het liquideren vanden Hondert- ften Penningh. 947 Confent Hondertften Penning, 1692, 94.8 Prolongatie van de termijnen van premie. 9 5-1 Confent van een tweeden reëelen Honderdtften Penningh, 1692. 95-2 Publicatie, houdende prolongatie van de ter- mijnen in't voorgaendePlacaet. 952 Confent vanden eerften Hondertften Penningh, IÓ93-                                                  9S3 Confent van den tweeden Hondertften Penning 1693.                                                  9jó Publicatie, raeckende het betalen van den Hon- dertften en Twee-Hondertften Penningh van alle Legaten.                                         95-6 Het betalen van Legaten inte gaen den vier en t wintighften September 1694.                95-6 Alle Donatien in het toekomende den Hondert- ften Penningh fubjeft.                           9^ Confent tot tweemael een reëelen Hondertften Penningh 1694.                                    9^8 Prolongatie vande praemie van den Hondertften Penningh.                                           96!

HET ACHTSTE BOECK, BehefendewerfchejdenfaeckenvanZeelandt, Keuren 5 Reglementen > en alle deOr- donnantien der Gemeene Middelen, en den aenkleven van dien.

|fc ■

COftumen en Keuren van Zeelandt, mee Ampliatieende Interpretatie vane'enige Articulen.                                      Fol. 979 Tafel der Keuren en Statuten van Zeeland. 1002 Interpretatie van eenige Articulen, Zeel. 1004 Difpofitié van fijne Majefteyc op de voorichreve PoindTren, Zeelandt.                             1006 AcT:e interlocutoir, Zeelandtw                   1007 Coftumén der Stadt Middelburgh.            1009 " ,-'■;> Item voor CommifTariflen van kleynefa- _ ken.                                                   I02ó Nieuwe Inftruftie voor de Deur- "i waerders in Zeeland.                  1 Ordre op 'tftuck van dePoliciein vRemiffive. Zeeland.                                   f F0I.102V Nader AmpliatievandePoliciein Γ Zeeland.                                  j

Ordonnantie van de School-orde- Ί' ningeinZeelandc.                     \ Verfcheyde Placaten op de Jacht | enVogelerye.                           XRemifivé. Ampliatieopdejacht, Viiïcherye f Fol, 1028. enVogelerye in Zeelandt.           I Placaet endenader ordre dien aen- J gaende.                                   j Ordonnantie op het ichutten van Kleyne Viiohj en vangen van Zeehonden, in Zeeland. 1028 Nader Placaet op 't felve fubjet, Remijfivë. 1029 Ampliatiedesaengaende.                         1029 Placaet tegens dieveryen in Zee-" landt.                                       \Remi(five. Item tegens Bedclaers enVagabon- f Fol. 1030. den. Placaet tegens Bëdelaers en Vagabonden. j 030 Pïa-

-ocr page 20-

Tafel en aenwijfmge der Placaten, Ordonnantien, Rcfoktien, &c.

Landfaten, omtrent haer Am- j bachts-Heer.                            ι Remijfwe. Vooghden, Curateuren, &c. O-Γ Foliof4 bhgatien en Rente-brieven aen J te mogen koopen.                    ) Ampliatie Waerfchouwinge omtrent het vernt- gotieren van Obligatien en Rente-brieven in . Zeelandt.                                           i°5f Ordre op'c onderhouden van 's Heercn wegen en Dijeken in Zeelandt.                        1 o f f Placaet fecuriteyt van Militaire Ordonnantien in Zeelandt.                                        i©5f Placaet tot prompte inninge van 's Lands Midde- len, en adminiftratie van dien.               1056 Dito Placaet isoockgearrefteertop den tienden April 1682.                                         1056 Uytvoer van Beftiael in Zeelandt.             105-7 Publicatie tegens Jacobus Coelman.           1057 Verbodt van die van Zeeland, tot uytvoer van 't Muntmateriael na Holland.                  1058 Opdrachten van Paerden, Koeyen ende andere Goederen. 1058 't Gemeene Landt, midtfgaders de Rentmee- fters van Geeftelijcke Goederenj hebben pre- ferentie vooralle andere, -oock aengaende in- folvente Boedels.                                lo59 Renovatie, verbodt van dangereufe conventi* eulen.                                                 105-9 Landen niet anders aen te geven als Hemels» breedte. . 1060 Tegens houden van groote Doggen en Water- honden.                                            ïo6i Confervatie vande culture der Meede in Zee- landt.                                                 io<$x Ampliatie noopende de Meekrappen. 1062 Loonvoor MakelaerstotMiddelburgh. 1063 Op'tregiftreren van alle tranfporten en verbin- teniflèn, foo van oude als nieuwe Gronden en Erven tot Middelburgh.                       1066 Erffcheydinge en fervituren tot Middelb. 1068 Pontgaerders in't verkoopen van Granen ende Zaet, hoe haer te reguleren.                  1077 Tegensdefraudatien der Gemeene Middelen in Zeelandt. . 1079 ImpoftopdeDienftboden. 1080 Tegens cómplotteryen , en verpachten van Ge» meene Lands Middelen. 108 i Ordonnantie van een Heere en Vrouwe-geit, in Zeelandt.                                           1081 Haerd-ftedeGeld.                        1082

Zeelandt.                                     Fol*. 1032 *------ Tegen vechten, trecken van mefien, en Straetfchenders, inZeelant.                 1033 Inftru&ie voor de extraordinarisOfficiers of roo Roe, in Zeelandt                               1034, Ordonnantien, raeckende de Af-"j furantientotMiddelburgh. i

Ordre van de Staten van Zeelandt, raeckcnde'tverpagtenvan Lan-1

Remijftve Fol. 103?

den.                                        Γ Placaet tegens verfcheyde mis-1 bruycken by de Landtluyden in j Zeelandt.                               J Nader Placaet dies aengaendc.                  103 f Placaet tegens uytvoer van Gcreedtfchappen, foovanKiemen,Ploegen,Eggen,&c. 1039 -----— tegens ter MiiTe gaen der Roomfch-ge- finde.                                                 1939 ------- op 't gelijck maecken der~\ ellen,maten en gewichten.         l· Remijfive. ■-------> infolvente Boedels en Ban-f Fol. 104.0 querottiers.                             j »------ tegen Sociniaenfche en Godslafterlijcke Boecken.                                           1040 «------- tegens giften en gaven by*| Regenten.                                \ Remiffvüe. ·*----- aengaende devcrbeteringe f Fol. 1041 vanZeeuwfcheLeenen.            j Ampliatie tot verbeteringe derZeeuwfcheLee- nen.                                                       1041 Placaet raeckcnde de Leengoederen*         1042 >------- tegens Leurders en Ommeloopers van SydeenWolleLaeckenen.                  1042 ■ -' - ■ tegens dr ucken van Sociniaenfche Boec- ken.                                                 1043 ——- Tegens fchenden van Brouwers va- ten. 1044 Ordre, alle bevrachtingen te doen door de Schippers vandeGildens.                     1045· ■------- tegens fchenden van Hoven ende Planta- gien.                                                 1046 Ampliatie öp de Politique Ordonnantie tegens fware en gruwelijckefonden.                1047 Placaet tegens drucken en verkoopen van lafter- lijcke en faemrovende Boecken.            1049 Waerfchouwinge tegens frauden en befwaringe opdeAmpten.                                    1050 Ontfangers en Rentmeefters legael hypotheecq op beloofde Pacht-penningen over Goederen

* :

Twintighften en Vijftienden Penning van Col- laterale fucceflien en giften , by Teftamentc aenVreemdcngemaeckt.                     1085 Ordonnantie op't PalTagie-gcldt.             1084 Egale pra&icque tot invorderinge van'sLandts Middelen in Zeeland.            .              1084, Vijf-HondertfteaPenning over Zeeland. 108 f Ordonnantie Heere en Vrouwegelt.          1 ©8<S ------- KaroffeenWagen-geld.               1087 ___— Impoft op vette Offen, Koeyen, Kal» ven,&c.                                             10ll ,__~- opdeKaerflèn.                            1088 _ opProceflèn.                              i°88 _ 0p de Quotifatie van de Wijnen.    1089 2___ ophetHooftgeldt.                       109* ------ ophetVeergeldt.                         1094 Laerfen

foo vanPachters als hare Borgen.          105Ί Ordre op het evinceren van verhypothequeerde Goederen.                                          1051 -**—- tegens maecken en verkoopen van Goud enSilver.                                            1051 Placaet, opdrachten van tilbare Goederen, J05"2 Waerfchouwinge, raeckende 't recht van den Graeffelijcken ZeeuwfchenTol.           10 ƒ 2 Placaet, de penningen tot reparatie van Dijeken, hebben recht van preferentie voor andere, 1053 Ordre op betalinge vanlaften vanLand-goede- ren, by Perfoonen buyeen de Provincie woon- achtigh.                                             105-3 Placaet tegens uytflaen en uytvoer van Derry, 1054

-ocr page 21-

volgens de methodifche verdeclinge van het Wérck.

Tegens toemaken van Water tot Bier. 1 i ocj Zeelandt Gemael ten platten Lande*,         111 ö Tegens ontrouw der Molenaers.               in^ Eygen Neeringe niet te pachten.               11 ιχ Recht van Collaterael.                            n 1 f Quotifatie Gemael ten platten Lande* 1 1 i 6 Molen aers ten platten Lande.                   1116 Recht van Collaterael.                            IT17 Interpretatie Ordonnantie vande gemeeneMid- delen in Zeelandt.                               1118 Itemop'tfelvefubjedÏ.                            iu<j Verhoogingeop denTabacq, en prompte or- dre op't Kleyn Zegel.                       Hio Interpretatie van de gemeene Middelen 1121 Zegel van Zeelandt.                               1124 Regiftervan de Zegels.                            1135 Ordonnantie op'tHaertftede-geldr.         1140 ------- opdeKaroflenenWagens.           1141 ------- op't Dienftbode-geldt.                 1142 ~—'— Verdubbelinge op de confumptie van 'c Sour.                                                 114^ ■          Continuatie van't Haertftede, Dienit- bode en Karoffe-gelt;                          ι τ 43 «------- Verhooginge van't Zegel.            1144, Placaet regens plegen van infolentien tegens Pachters.                                           114,5- Officieren gelaft: de Pachters te affifteren. 1145 Tegens fettenvan Gelagen by Wijnkoopers in Zeelandt.                                           1146

Ordonnantie op de Laerfen, Schoenen, Muy- len en Galonen,                           Fol. 105*4, —1— ophetFamilie-geldr.                    lopf .------- Ampliatie op hec Kleyn Zegel. 1096 Eed by de Pachters van Wijnen, Bierenen Ge- mael in Zeelandt te doen.                     1098 Ordonnantie op hec Dienftbode-geldt in Zee- landt.                                                         1100 .------- tegens compoferen in Zeelandt, foo van Gemael WijnenalsBieren.                  hoi Opgezetenen in Zeelandt vryheydt voor haer Graen te doen breecken, mits blijvende by haer.eerfte keur-                                  11 ° 1 Confumprie van de Middelen in Zeelant. 1102 Anapliatie van her Kleyn Zegel in Zeelant. 1103 Molenaers geen Terwe in plaets van Mouwer- meelteicheppen.                                1103 TauxatieophetGemael ten platten Lande van ' Tooien.                                            n°4 Ophef van den vijftienden Penningh van Colla- terale fucceffie.                                    1104, Placaet tot voorkominge van fraudes en fluye- keryen.                                              nof .,*------ Tegens uytflaen van Wijnen by Grof- iiers, en tegens compoferen van de Boeck- weyr.                                                         1107 Belailinge op het Koorn, Wijn endeBrande- wijn.                                                 11C7 Impoftop de Bieren in Zeelandt. Fol.i 108

HET NEGENDE BOECK, Beherende de Gemeene Middelen 9 Verpondingen, Tienden 3 (fc. onder het reffort •van de GeneraUteyttge'èmaneert zedert 168 3. t ot 1700. incluys.

Refolutié, de geformeerde Quohieren van het Gemael by de gebreeckige Regeerders als noch over te leveren.                    Fol. 15 63 Placaet tegens Complotteryen.                 1163 Elucidatie op 'f Sour.                               i 164 Striiter obfervantie op 't fesde Articul van de Wijnen.                                             116? Poindien tot beter pracTrijck van 't Gemael.i 1 dy Elucidatie tot invorderinge van 'c Hooft-gelde op't Gemael.                                      1166 Open-ftellen van de Quohieren van't Hooftgelc op't Gemael.                                     1167 Pachters geen VIeefch te verkoopen. 1167 Parate executieaen dePachtersvan desLandts Middelen.                                          1168 Pachters aenfronds na het ingaenvan dePacht Colle&eursacnteftellen.                     u6p Tegens gewtldenaryen aen Pachters* 1169 Geen Granen ter Moolen te brengen als in ge- merekte facken.                                  1170 Waerfchouwinge, noopendehetgebruyek van Moolens.                                           1170 Placaet tegens het beletten van denpeylaende Pachters.                                            1171 Lijft van Tiende verhooginge van de Midde- len.                                                   1171 Renovatie Zegel vande Generaliteyt. 1172 Fraudes van 't Zegel paraet re executeren. 1178 Redres voor de Finantie in Vlaend eren. 1178 Betalinge van Verpondingen onder de Genera- liteyt;

PLacaet tegen Lorrendrayeryen van Bieren en Wijnen.                            Fol. 1147 Ordonnantie van denlmpoft op'tSout. 1148 —-— Zeep.                                         1149 -------. Gemael.                                      iifi Verbodc van de Brouweryen ten plat-

ten Lande. Refolutié voor de Brouweryen. —■----- voor *t Gemael. ■         op'tSlagh-geldt. •------ Kleyne Speciën. Refolutié voor de Brouweryen. ------- Gemael. .«——— op'tSlacht-geldt. ------- op de Kleyne Speciën. Refolutié voor de Brouweryen. *------■ op't Gemael. •------ op'iSlaght-geldt. op de Kleyne Speciën.

iifi 1152 "?3 1153 1153 11Η "ff Ilff llfj- II f 6 1157 it?8 n?8 11*78 1IÓO

Placaet, temperamentop't Gemael Refolutié Quorifatie Gemael. Placaet, raeckende de Tienden.

r------ raeckende het aengeven van Bezaeyde en Gemeten.                                      1160 -------■ Item,                                          hoi Refolutié, raeckende prompte invorderinge van *c Gemael.                                     1162 Elucidatie Gemael over VJaen teren.        1162 SrrafFe voor de Fiaudateurs van de gemeene Middelen.                                          1162

*

-ocr page 22-

Tafel en acnwijGnge der Placaten.» Ordonnantien, Refolutien3&c.

riien van wereken.                        F0L1196 Pachters de fchade van Hagel-llagh tot haren lallen te nemen.                                   1196 Noopende het innen van Verpondingen. 1196 Qnphieren van Verpondingen veertien dagen open te leggen.                                   1197 Reductie vanlntereflèn enBeeden van Brabant. 1197 Redres onnodige liften van ommeilagen.i 198 Quotifatie op alle Bedieningen.               1199 Reglement op het beplanten van de Meyerye van'sHertogenboich.                         izco Inftrudie voor de Opfienders van het b.eplanten van de Meyerye.                                  1201 Brabandfchen Land-tol.                          1202 Aengevinge van den Brabantfchen Landtol, én wat Goederen vry zijn.                        1202 AflolTenvankleynerentjens.                   X203 In befteckenvan aengenomen Fortificatie-wer- ken geen veranderinge te maecken*. 1203 Refolutie des aéngaende.                         1204, Salaris of verfchotin 't quartier van Kempelandt aen de Commiflariflen van de Tienden be- kendt te maecken.                               1204 Ordre tot betalinge van Verpondingen enBee- den,&c.                            >                1204 Heffen van een vijfde-part van een jaer Beede extraordinaris voor den Lande van Over-ma- ze.                                                     1205" Odroy op't bedijeken van Schorren beneden den Auftrifchen Polder, by het Sas ^van Gent.                                                 12 ©f Commifen van de Artillerye toe te fien , dat geen Goederen van particulieren in's Landts Schepen werden geladen.                    1206 Ordre noopende de Schippers op het Sas van Gent.                                                 i2od

liteyt.                                           Fel. 1179 NaderRefolutieop'tfelvefubjed.           1180 Twintighften en Veertighften Penning inWeil- woldingerlandr, &c.                            ü8o Succeiïïecoüaterael in de Generaliteyt. 1181 Veertighften Penning inde Generaliteyt. 1184. Pejlbnéle Quorifatie Generaliteyt.           1187 Waeifchouwinge, verbiedende het verbreden van Wateren in Maeiland.                    1188 Tegens het openen van toegeftopte Slooten, en befchadigen van Sluyfen omtrent 's Herto- genbofch.'              "                          u88 Schafheffei s en Collcdeurs in de Landen van O- vermaze, hoe te reguleren.                  1189 Ordre op 't prefenteren van Rcqueften. 1189 Tienden van Roomfche Geeftelijckheytyeder in fijn Quartier publicq te verpachten. 1190 Alle Contraden of Adens, &c. in Weftwoldin- gerlandcteprothocolleren.                   1191 Predikanten te Veld j-o.gl.voorreyskoften.ï 15)1 Surcheance van executie niet langer als les maenden teextenderen.                       ιιαι Placaec op 'tfubjed van 's Lands Rijswercken in Vlaenderen.                                    1191 Ampliatie van deTiencIen.                      1192 Prompte executie tegens het frauderen van des gerneene Lands Middelen.                    1193 Omfangers van den Twee-Hondertften Pen- ningh aft e vorderen een pertinent en ftaetvan alleObligatien, Los-ende Lijf-renten onder Jhaerdiftridloopende.                          1194, Aenbrengen van Geeftelijcke Goederen aen de RentmeeftersvanCollarerael.               1194 Nader Placaet dien aéngaende.                 1195· Qaartier-Schouten pertinente Lijften over te fenden vandegenegotieerdeCapitalen. 1195 Gouverneurs, &c. geen part te hebben in aenne-

HET TIENDE BOECK. Saecken van de Zee, Admiralitejt, Con'voyen 3 Licenten, Pilotagie, Οοβ- ende IVefl-Indifche Compagnie, en Koophandel betreffende.

en Veyl-geldt,                             F0L1230 Inftrudie voor particuliere Ontfangers. 1235 Den III. Titul. Begrijpende de Placaten, Ordonnantie^ Refolntien, Verdragen , Accorden, en Lij- flen op 't ftuck van de Convoyen, Licenten en Veyl geldtge-emaneert. ALlc Koeyen en Oflefl, van buy ten inko- mende, oprechtelijck aen te geven. 123 f Orcire op het inbrengen van Buyten-landtfche Hammen, Kaes, Speek, 8cc,           F0L1236 Verpachtinge van de helft der Convoyen en Li- centen, en andere Middelen te water. 12 36 De helft van 's Lands Middelen te Water in Ad- modiatie.                                           1237 Ophef van de Convoyen en Licenten. 1243 Securiteyt Voor den Admodiateur.            12 ρ Tegens feytelijck oppoferen tegen den Admo- diateur.                                              12 ? 3 Pjaicife nakominge van de Placaten op de Con- voyeni&c.                                         12 5-4 Recht

Den Eersten Titul. Admiralitejt en, Zee - rechten en JMan- ninge van Schepen. ORdre op de Admiraliteyt der Nederlan- den, gedaen by Maximiliaen Roomfch Koningh.                                     F0I.1208 Ordonnantie op de Zeevaert der Nederlanden, door Keyfcr Karcl.                              121 f Ordonnantie op 't faid van de Zeevaert, Equi- page en tocruftinge van Schepen.          1219 Inftrudie voor de Raeden ter Admiraliteyt in HoIIandt.                                          1227 Nieuwe Inftrudie voorde Raden ter Admirali- teyt, Rewiffive.                                 1230 Ordonnantie öp de Zee-regten, Remiffive, 1230 Den II. Titul. InftruBh'voor de Omfangers, Commifen generael en particulier > Colieèteurs, Cher- cherSy&c. ÏNftrudie voor den Ontfanger Generael tot het ontfangen van de wederhelft van 't Laft-

*

-ocr page 23-

- ■:Volgcns de metodifche veidcclinge van hét Werck.

Continuatie voor eenentwincighl jaren, i.Januariii62 2. Reglement en Limitatie van den J 22. December 1 <Si 2.                  [ Remijfive. Nader Ampliatie van den 13. Γ Fol, 1324. Maertió23.                             j Continuatie voor vijf en twintigh j # jaren, 22.Junii 1647.                J Prolongatie Öftroy tot i7oo.incluys. 1324 Prolongatie O&roy tot i74o.incluys. 132 f Verkondinge van de voorfz Prolongatie. 132ε Reglement voorde Ooft-Indifche Compagnie, omtrent het betalen van 's Lands Rechten. 1327 Ordre op 't betalen van 's Lands inkomende reg- ten.                                                   1329 Reiblutie op'tbetalen van's Lands uyrgaende Reghten.                                           I33° Continuatie vande Conventie wegens uytgaen- deregten.                                          1331 Bewinthebberen mogen in geen affiniteyc bc- ftaen.                                                1332 Den VI. Titul. Saecken , raeckende de Wefi-Indtfche Compagnie. OCtroy, rakende de Weft-In-*) dil'cheCompagnie,den3. 1 Juniii62i.                               iRemiffive. Ampliatie Octroy ,13. Februarii Γ Fol. 1333. 1623. Continuatie Oclroy, 4. Julii 1 647 ^ ProlongatieOdroy voordertighjaren, 3.Nov. 1700                                                 1333 Refolutie, loffingc van Goederen, komende uyc deWeft-Indien.                                 133ί Stellen van cautie op het loffen vau inkomende Schepen.                                           I33 5' Nader Refolutie dien aengaende.             1336 InftrudHe voor den Gouverneur op Suriname. J337 Den VIL Titul. Betreffende den Levantfchcn, Adufcovir fchenen,Noortfchen Handelen Vaerten.

Rechc van Pafporten voor's Lands Officieren. Fol. 1256 Elucidatie van't XX. XXI. en XXII. Art. opdeConvóyen en Licenten, noopende de Pafporcen.                                          Ufó Aengevinge van Goederen op't Convoy, hoe te * reguleren.                                          12 57 Raeckende verfcheyde faecken tuiTchen de Ad- miraliteytendenAdmodiateur.            1258 Eenige poinéfcen, raeckende den Admodia- teur.                                                           1260 Verminderingevan'tLaft-geldr.               1261 Generale aengevinge binnen vier en twintigh uyrentedoen.                                     1262 Placaetvanden negen en twintighften Septem- ber 1Ó87.noopende BinnenlandtfchePafpor- teningetrocken.                                 1262 Reiblutie des aengaende.                         1263 BinnenlandtfchePafporren gereguleert. 1264 Goederen op de Convóyen oprecht aen te ge- ven;                                                  I2<?6 Egalen voet te houden in het geven van Pafpor- ten.                                                   12ÓÓ Verbodt tot den invoer van Syropen.        12 6y Schepen met Ammunitie en Vivres na 'c Leger tevifiteren. 1268 Ophef van Laft-en Veylgeldt, 12Ó8 Inkomende Syropen belaft met een ftuy ver per pond. 12Ó9 Uytvoer van Paerden voor drie maenden ver- boden. 1270 Nader Placaet van den uytvoer van de Paer- den. 1270 Uytvoer van Paerden. , J271 Itemop'tfélvefubjeet. 1271 Atteftatien van Paerden voor Ingezetenen ten platten Lande, vry van 't Kleyn Zegel. 1272 Nader Elucidatie. 1273 Stallinge om Paerden te venten, in geen Dorpen te houden.                                          1273 Voorkominge van frauderen en vervoeren van Paerden.                                            1275 Traflraet enover-een-kominge, noopende den uytvoer van Paerden.                          1276 Conventie met den Prince van Luyck, raecken- de den uytvoer van Pierden.                  1278 Nader Conventie. 1279 Ampliatie Conventie.                             1282 Verfcheyde Refolutien, noopende de Zee-fa- ken. "                                                1286 ή Den IV, Titul. Behelpende de Pilotage, Lootfen en Vuy- ringelanghs de Stranden. Nieuwe Ordonnantie van de Pilotage op Texel, Helder, Petten, &c.           1292 -----— Item op Vlieland en ter Schellirfgh. 12 99 Nader Ordonnantie vande Pilotage pp Texel, Helder, Petten, &c; ' ·                  1307 *—— Item op Vlielandt ende ter Schellingh. τ β                          »                         "*: I 2 16 Den V. Ti tul. Saeckeny rakende de QofiTJndifcheCom- V ■■'■ 's pagnie. . -: QCtroy voor de Ooft-Indifche Compagnie, t%MaGttyi6oi,Remiffive.           1324

Ρ

acaec, raeckende de Schepen op Noor- wegen om Houtlaften,                   1340

Betalinge van Laft-geldt van uytgaende en inko- mende Schepen. 13 41 Pfolongatie van'c vöorenihende Placaet, voor dentijdtvaneenmaent. I34l Halen van Hout waren uyt Noorwegen, 1342 Pra?§iie aengevinge van de ladinge van Schepen. lJ±t Noopende betalinge van't Laft-geldt. 1343 Nader Placaet op de Noordfche Vaert. 1344 Raeckende het varen na Sweden, ende andere Piaetfen aen de Ooft-Zee.         Λ         T34? Conventie tufichen Denemarcken, Engelan^c, en defen Staet, over de Vaere; ciiCqminer- cïe van Dèenfche Schepen en Oiiderd,anën op Vranckrijek.                            t ;':i 1345- Commercie en Confulaet-rechten tot Cadix*. Goederen, komende uyt de Levant ïMefëtS den, tê betalen een per cent.                1351 ###                       Ra-

·.· s

-ocr page 24-

Tafel en aenwijfinge der Placaten, Ordonnantien, Refolutien^&c.

i Verbodc van uytvoer van Pottcbackers Aerde. I3t57 Verbodt tot den uytvoer van Granen. 1368 Nader Placaet» raeckende den uytvoer van Granen.                                            1369 Placaet tegens het ftoocken ende maecken van Brandewijnen.                                    1370 Verbiedende het verkoopen van Granen op op- tie-partyen.                                        13 71 Placaet, en Formulier van Pafport tot den uyt- voer van Granen. 1372 Verbodt tot den uytvoer van Granen uyt BraT bant. 1373 Verbodt tot den uytvoer van Hoppe. 1374 Renovatie, verbiedende inde Generaliteytgeen Ê oorn-Magafi jnen op te rechten. 1375· Raeckende den uytvoer van Granen uyt Maes- trkht. 1376 Verbodt tot den uytvoer van Rijft. 1377 Verbodt tot den uytvoer van Geerfte: 137S Nader Placaet tot voorkominge van alle que- ftien in 't verkoopen van Granen op optie partyen. 1379 Verbodt tot het uytvoeren ende maecken van Stijffel. " 1380 Reglement tot Pafport van de Granen. 1380 Formulier van Pafport by de Regenten van de Steden uyt te geven. 1381 Item, by de Dorpen en ten platten Lande. 13 81 Placaet,verbiedende inde Meyeryevan'sHer* togenbofch in vier maenden geen Granen re mogen marekten. 13 81 Reiolutie, verbiedende voor driejaren den uyt- voer van Pot*aerde. 1382 Alteratie van *t Placaet van den feventienden Oftober feflien hondert achtentnegentigh, raeckende de Azijn-maeckers en Brouwers, aengaende het ftoocken met Granen. 13 8 æ Publicatie, waer by gepermitteert wert 4en uyt- voer van de Rijfte. 1383 ■ ——— waer by den uytvoer en *t maecken vari Stijffel werdt gepermitteert. æ ^8$ Renovatie-Placaet, raeckende het backen van Steen, Pannen en Eftricken. 1384 Placaet, waerby weder gepermitteert wert den uytvoer van de Hoppe. 1}^S Verbodt tot het vermengen van Hennip onder Vlas. 1386 Waerfchouwinge op het ftoocken en maecken van Brandewijnen. 1386 Publicatie tegens den uytvoer van Granen in ee- nigedeelen verandert. 1387 ------- tot den uytvoer van Granen weder open gefteldc.                                             1388

Raeckende de Agio tuflchen de Stucken Van Achten en den Leeuwen-daelder, tot Con- ftantinopplen en Smyrna.                    13 f t Invorderinge van een en vijf per c^nt van Wa- ren in Zeeland inkomende.                  13 ?3 # Den VIII. Titul. Kaeckende de Groenlandtjche Vaert Wol-r •vifch - vanghfi , grwte en kleyne Viffcherye* ter Zèë'y alsmede in de Rivieren en Binnen· wateren. AUchorifatie voor Reders en Schepen, in de Winter feftien hondert vier en tach- ti^h op Spitsbergen overwintert.          ô%5^· Reglement ñ ver't bergen van Goederen, ï 3 f £ Verbodt tot den uytvoer van Haringh-tonnen enDuygen.                                        13 ƒ6 Conventie tuflchen Gelderland en Holland, ra- kende het onbehoorlijck Viflchen in de Zuy- derZee.                                             1358 Placaet op 't voorenftaende fubjeft.          1 3 59 Ördre op 'c viflchen in het Õ ende andere Mee- ren.                                                   1360 VifichersvanMunnickendam en andere Plaet- fenin Waterland op de Kuiten van defe Pro- vincie te mogen viflchen.                      136 r. Viflchen in de Rivier de Veght verboden. 13 61 Renovatie tegens viflchen omtrent Salm-fteec- ken.                                                  1362 Renovatie-verbodc op het viflchen met Schrob- netten.                                               1363 Ampliatie-Placaet op'tviflchen langs deStran- den.                                                  J3^3 Raeckende Viflcheryen inde Binnen-wateren. 1364 Renovatie op't viflchen in't Õ en andere Wa- teren.                                                1364, Cordens van kleyne Zee-fehuyten te mogen viflchen met Want gebreyt opeen fpaen van . een volle Acht en twintigh.                  1365 Pen IX. Titul:. Betreffende allerhande Commercie ende Koophandelin 't gemeen*. STeden en Dorpen te doen ceiTereri debela- ftingen op de Waren, komende uytan- dere plaetfen.                                     1366 Schippers van Gent op Hollandt varende, geen Koopmanichappen na Gent te voeren. 1366 Hoeden binnen deiè Landen gemaeekt, vry uyt tevoren. , " ' * 136*7

HET ELFDE Â O E C Ê. Behelfènde QBroyen tot bedijckitnge en drooghmaeckinge *van Polders en Ploffen»

OCtroy voor die van I?vijnfaterwpAide> tot hetbedijeken van eenige uytgeveende Landen.                                            1388 «-—— tot hetbedijeken van het Geeft-polder- ken.                                                   1390 *,■', ;■» tothet bedijeken van de Sevenhuyfen-

fche of Zuydplas.                 -              139* ■^— tot het uytmaien van de Noord-Wad- dinghsveenfehfi en andere Plaflèn. 1395 -*— tot hec uytmaien en droogh-maecken van de Binnenweghfche Polder.           1399

PLACA-

-ocr page 25-

Fol.i

PLACATEN,

ORDONNANTIEN, RESOLUTIEN ende EDICT E N; HET EERSTE BOECK, Vervattende de fundamentele IVetten der Regeringe van de Vereemghde JSlederlandtfche Provinciën in 'tgenerael: JMidtf- gaders van Hollandt en Zeelandt in 't particulier. *-■■ ■-----—-----»-—■---------------------'-------------"—-----— ' ' "'■ ' -             ...■..■...é ì ii ■iinn.ni iiwi é ■               é——õ—.^——■——«—■■ ^W^**——*■——i**»^                   ' " DEN EERSTEN TITUL Algemene Landt-wetten , het Landt-ftandt- beftier betreffende. Í                                                                                                 .. . ABe van Hertogh Aelbrecht, &c. waer byhyde Regeringe over Henegouwen, Hollandt, Zeelandt ende Vriefiandt is aennemende , ter oorfaeckefijns Broedersfieckte > inden jare 13 5"8.

Steden daer toe nemen fullen, tot Sijner eeren, entotdenmeeften nutfehap en oirbaer Sijns ge- meene Landts , ende alle Man , den armen en den rije ken, recht ende vonnis , redenen ende befcheydttedoen, opfulcke goede coftunie en rechten, als Onfe lieve Oud'ren voortijdts het Landt bekleedt en geregeert hebben, en recht is inde Landen, ende meenen des alinge by Rid- deren, Knapen, Steden en gemeenen Landen voornoemdt te blijven in allen Onièn vermo- gen; voort geloven Wy by raede OnfesRaeds, enden goeden Steden voorichreven, Ons liefs Broeders fchuldt buyten 's Landts ende binnen 's Landts te verleggen en te betalen na allen On- fenvermogen, foo dat de Koopluyden van fij- nen Landen met gantfcherVryheden varen ende keeren mogen, voorts van alle' twiftelijcke faec- ken, of van allen gefchille die inde Landen we- ien mogen, van Heer en van Steden, van eeni- ge goede Luyden, of van Goederen, die gelo- ven Wy in goeden trouwen by raeden Onfes Raedts ende der goeder Steden, na allen Onfen macht in rufte , ende in goeden poin&en te brengen , fonder partye, als een recht Midde- laer, ende een bewaerder vande Landen; ende alle.defe pointÏen en voorwaerden voorfchre- ven , ilillen wefen behoudelijck Onièn lieven Broeder Hertoge Willem voorgenoemt alle Sij- ne Heerlijckheden , ende Vrouwe Machtelde vanLanckaftre, Onferliever Sufter, haers ftaees Á                '             en

JTD*

Ertoge Á el- bert , By den gena- den Gods Palsgrave op denRhijn, Hertogh van Beyeren, doen konden- de kennelijck allen Luy- den, dat Wy om kenne- lijcke noodtiaecken van iieckten Ons Liefs Broeders Hertoge Willems van Beyeren , Grave van Henegouwen , van Hollandt, van Zeelandt eiiHeerevanVrieilant, dien Godt verftereken moet, en om gemeenen oirbaer, rufte, profijt fijns Landts en Luyden, enomverfoeckenbede Ons liefs Broeders, On- fer liever Sufter Vrouwe Machtelde vanLanka- ftre, Gravinne vanden felven Lande, ende haers Raedts, inden Lande gekomen zijn, ende heb- ben Onsaengenomen , ende aennemen, bewa- ren, toefienre ende befchermer mede te wefen van alles Ons liefs Broeders Landen ende Luy- den van Henegouwen, van Hollandt, van Zee- landt, ende van Vriefiandt, in manieren ende voor waerden als hier na befchreven ftaet: Inden eerften, 'dat Wy gelooft hebben, ende geloven met goeden trouwen, Ons liefs Broeders Landt en Luyden voorfchreven.te regeren, te bedrij- ven, en te befchermen jegens een yegelijcken, by den goeden Steden van fijnen Landen, enby den raede der geenre die wy uyt den goeden • IV. Deel.

-ocr page 26-

Flacaten. ι. Boeck. ι. Titul.

merouw van Mehefteyne, Knape. In kenniflè hier af, hebben Wy Hertoge Aelbert voor- noemt Onfen Zegel doen hangen aen defen je- genwoordigen Brieve: Dit was gedaen des Ma- nendags na St.Matthijs dage, in't jaer Onfes Hee- ren duyfentdrie hondert acht en vijftigh. On- der ilondt gefchreven , gec.ollationeert tegens d'originele, bezegelt met een uythangende Ze- gel in rooden Waflè. Geteeckent, van Bry- nenj en accorderende bymy,· en was onder teec- kent, G.J.'Dorpe.

en haers Rechts ,· Ridderen, Knapen, Steden, en eenen yegelijckeri fijns rechts, alfoo lange duy- rende als Onle lieve voorfchreve in krancken ftade is*van Lijf. Dit was gedaen binnen der Stede van Rotterdamme, in jegenwoordigheyt Onfes liefs Neven, Ons Edelen Mogende Prin- ce, Heeren Engb.err, Grave vander Marcke, ende Onfen lieven ende getrouwen Goetfe Hee- ren van Brunegfe , Heere en waerde Scencke van Erenbagh , Heere Coenraet de Gretfelaer van Billefteyn , Ridders , ende Pieter den Ka-

Nota: Eenige voorgaende en volgende Stucken werden alhier en vervolgens op hare refpe&ive dates in defen eerften Titul remiffive gebracht. Succejfie van 'i Graeffchap van Holland , &c. op Hertogh Willem, den 5". Januarii 13 48. Siet Groot Placaet-boeck 3. Deel, Fol. 1. Verbondt by Hertogh Willem van Boy er en, met den fijnen vande Cabeljaufchepartye, tegens die vande Hoeckfche, den 23. Moert 1351. Siet Groot Placaet-boeck, 3. Deel, Fol. 2, AUiancietuffthen^Dort, ^elfi, Haerlem9 Leyden, &c. Anno 1351. Siet Groot Placaet-boeck, 3.Deel, Fol. 3. Artkülen van Toys tujfchen Hertogh Willem en fijn Moeder, den 7. Tiecember 13 f4. Siet Groot Placaet-feoeck, 3.Deel, Fol.4. Condifienvan't Ruwaertfchap van Hertogh Aelbrecht, den 6. Maert 135-8. Siet Groot Placaet- boeck, 3.Deel, Fol. f'. SuccejfievanHoïïandt op Hertogh Aelbrecht, St.Jam^. Siet Groot Placaet - boeck, 3.Deel» FoU. Huwelij ckfche Voorwaerden tujfchen Johan van Vranckrijck, en Vrouw Jacoba, den 6. Augufii 141 f. Siet Groot Placaet-boeck, 3.Deel, Fol.ö. Atle van belofte vande Edelen en Steden voor Vrouwe Jacoba, den 2. Februarii 1416. Siet Groot Placaet-bloeck, 3.Deel, Fol.8. Soen tujfchen Hertoge Jan van Brabant, en Vrouw Jacoba, ter eenre > en Hertogh Jan van Beyeren» haer Oom, ter andere zij det den 13.^^.1418. SietGrootPlacaet-boeck,3.Deel,Fol.p. Hantvefi van Hertogh Jan van Beyeren, inhoudendegeen Ampten te begeven als aen Hollanders* denzy'. Februarii 1424. Siet Groot Placaet-boeck, 3. Deel, Fol. 13. Soen, tujfchen Hertogh Philips van Bourgondien, en Vrouw Jacoba van Beyeren, den 3. Julii 142 8. *           Siet Groot Placaet-bloeck, 3. Deel, Fol. 14.

Overdracht vande Regeeringe van Vrouw Jacoba , aen Hertogh Philips , den 3. Julii 1428.

JACOBA by der genaden Gods Herto- ginne van Beyeren, Gravinne van Hene- gouwen , van Hollandt , van Zeelandt, ende Vrouwe vanVrieilandtj doen kond allen Luyden , want de Soene uytgeiproocken op den dag van huyden, tuflchen onfen lieven ge- minden Heere Neve Philips, Hertoge van Bour- gondien, Grave van Vlaenderen, vanArtoisen Bourgondien, fijnen Landen, Luyden en On- derfaten hulpen, ende medeplegen, aen die eene zijde; ende ons, onfen Landen,Luyden ende Onderiaten hulpen en medeplegen, aend'ander zijde, in eeneilpoin&e inhoudt ende begrijpt, dat onièn voorfchreven Neve , dat Regiment onfer Landen van Henegouwen, van Hollandt, van Zeelandt en van Vrieflandc voorfz, hebben en behouden fal van onfen wegen, fonderyet daer uyt te fcheyden, ter tijdt toe dat Wy ge- hylickt wefen fullen by raede en gpedtdunken onfer liever Vrouwe en Moeder, ons voorfchre- ven Neve, en der drie Staten onfer voorfz Lan-

j dent'famen, alfoo als de Brieven der voorichre- I ve Soene dat klaerlijckuytwijfèn : Soo hebben Wydaeromme , en omme die natuurlij cke min- ne , en fonderlinge betrouwen die Wy hebben tot denfelven onfen lieven Neve, endeomnut- fchap, behoudeniflè en gemeen oorboir derfel- ver onfer Landen, die welcke by hen, ofte Godt wil, wel befchermtenbeforght wefen fullen, ge- gonnen, overgegeven, ende in handen gefet, en met defen Brieve gonnen, geven over, ende in handen fetten onfen lieven Neve voorfchreven, dat Regiment Onfer gemeeneGraefïchappen en Landen van Henegouwen, van Hollandt, van Zeelandt, ende van Vrieflandt, boven genoemt, met allen haren Ommelanden» Eylanden en toe- behooren, die alinge en al te bewaren, te bedrij- ven, te befchermen, ende teregeeren, gelijck daer toe behoort, ende een goedt Ruwaert ende Gouverneur fchuldighis te doen, ende in aller voegen ende manieren als die Soene voornoemt dat klaerlijcken inhoudt, ende geven Onièn lie- ven

4

-ocr page 27-

Algemene Land-Wetten.

3

Landen noemen ende prèfenteren binnen vier maenden na dat fy verfchenen zijn,i?erfoonen die daer nutte en waerdigh weien fullen : Ende fal önfeVoorfchreve Neve gehouden weien diefel- ve Beneficien ende Officien te geven den geenen wienWy alfoo daer toe genoemt fullen hebben binnen den voorfchreven naeften vier maenden, na dat dieverfcheenert fullen zijn: Ende of het gebeurde dit Wy gebrèeekelijck vielen binnert vier maenden Voorfchreven, eenige Perfoonen te nomineren ten Beneficien en Officien die ver- vallen ofte verfchijneti rriöchten binneii de Ces maenden voorfchreven, foöfaldandiegeeneop der rijdt die Verfuymtwaer, Önfevoorfchreve Neve als Gouverneur der Landen voorfchreven j en defgelijcks die Beneficien ende Officien die in die andere fes maenden, te weten in Septenibri; Novembri, Januario , Marti, Mayo en Julia vallen ende verfchij nen fullen in onfe voorfz Lan- den , fulcke Perfoonen als hem gelieven en goet duncken fal daer toe nut en waerdigh wefende; ontbieden daeromme, bevelen ende verfdeckert allen onfen getrouwen ende geminden Praïlaten, Edelen, Baenr'idfeia, Ridders, Knapen, Ste- den, Amptlieden, Rechteren en Dienaren, On- derfaten en goede Luyden onfer Landeh Van He- negouwen, vanHollandt, van Zeelandt en vati Vrieflandt voorichreven , en elcken befonder, midtfgaders allen anderen wien 't aengaenmagh, datfy onfen voorfz Neve vanÖoürgoigrtèn, als Gouverneur ontfaen, Hulde ende Eede doen, êri hem in alle faecken i roerende den voorfchreven Regimente, getrouwe, gehoorfaem, byftandig ende gehulpigh zijn, gelijck ons fèlven, deii rijdt en inder manieren voorfz, want Wy't alfoo ge- daen willen liebben. En des ten oirkonde, lbo hebben Wy onièn Zegel doen hangen aen defen Brieve, ende onfen name met onfer handt hier onder gefchreven. Gegeven in onferStede tot Delf op Saturdaghden derden daghinjulio, irt" 'tjaer onfesHeeren 1428»

ven Neve voorichreven macht alle Amptluyden, Cafteleynen, Officieren» Rechteren en Diena- ren te fettenenteontfetten , ofte by den geenen die hy daer toe machtigen fal , te doen fetten, en teontfetten, binnen Steden en daer buy ten, tot allen tijden als hem dat nut en oorboirlijck dunc- fcen fal, duyrendedentijdtdesRegiments,nae inhoudt der Soene voorfz; endè voort die Be- neficien binnen den fëlven Landen , alfoo wel Sielen - laft hebbende, ende Parochie - Kercken, Kofteryen endeScholafteryen, als Mannen ende Vrouwen Provanden, mitigacïef s allen anderen Beneficien te geven ·, ende defgehjcks Klerken, Boden -ambachten, ende andere Officien inden voorfchreven Landen , als fy vallen en verfchij- nen fullen, alle faecken te berechten ende doen berechten, in 't hooge ende in 't lage te gebieden, te doen en te laten, in allen iluckert groot ende kleyn, die inden fèlven Lande ontftaen en ver- vallen mogen, en anders alle faecken te doen die nutte of oirbaer zijn mogen, ten onderhouden en feeckerheyt der Soene, en des gemeene oirboirs der voorfz Landen, fonder eenige uy tfonderin- ge diemen met lifte ofmetreenigen nieüxveii vont daer in keeren mocht j behoudelijck ons die Renten , Breucken ende vervallen der Landen voorichreven , ende allen anderen poin£len in hare machten te blijven, na uy twijfinge der voor- fchreve Soene-, behoudelijck ons oock de no- minatie van der helft van de Beneficien , Kofte- ryen, Scholaftéryen, Boden-ambachten en an- deren Officieren, diemen inden felvenLanden gewoonlijckiste geven telijve, dieden tijtdes voorfchreven Regiments gedurende vallen ful- len in onfen voorfz Landen , te weten, in die maenden van Augufto, Öctobri, Decembri, Fe- bruarió, Aprilien Junio, tot den wekken Be- neficien ende Officien dit vallen en verfchijnen in die fes maenden voornoemt, en geen anderen, Wy ilillen mogen onièn voorfz Neve den Herto- ge vanBourgoigne, Gouverneur onfer voorfz

:

Trivilegie van Hertogh Thiltps, geen Brieven te verkenen tegens der Steden Privilegiën, den 11. Jü~ nii i4/f2. Siet Groot Placaet-boeck 2 Deel, Foh 65-8. Hantvefi van Hertoge Thilips van Bourgondien, tot ontlafl'mge van Beden, den iitjttnii 145-2. Siet Groot Placaet-boeck, 3. Deel, Fol. 18. Handtvefl van Hertoge Thilifs, dat Hooge Heer lij ckheden vry zijn van Beden, den 11. Junii 145-2, Siet Groot Placaet-boeck, 3. Deel, Fol. 18. Groot Trivilegie vanVr ouwe Maria, de Landen van HoÜandt en Zeelandtgegeven, déïl i^.Maert 1475. Siet Groot Placaet-boeck, 2. Deel, Fol. 658. Trivilegie by Hertogh Maximiliaen gegeven , den 26* Mey 1480, Siet Groot Placaet-boeck> 2.Deel, Fol. 67 f.

Pointten en Articulen> by Ottroy en Privilegie gegeven en verleent door Philippus, Eer ts-Hertoge van Oofienrijck, óc. aen de Steden van den Lande vanHollandt enVries* landti totBrujffel> deni^.^December 1495-.

PHILIPPUS van Gods genaden Eerts- Hertoge van Ooftenrijck , Hertoge van Bourgondien, van Lottharingen,van Bra- bant, van Styer, van Carinten, vanCran3 vanLimbourgh, van Luxembourgh en van Gel- ore, Grave van Habsbourg, van Vlaenderen, van X Inrol, van Artois, van Bourgondien, Pals-gra-

ve Van Henegouwen, Landt-grave van Elfas, Marck-grave van Burchgauw en des Heyligen Rijcks, vanHollandt, van Zeelandt * vanPhirt, van Harbourg,van Namenden van Zutphen Gra- ve , Heere van Vrieflandt, op der Windifmarck, vanPournauw,van SolmsenvanMechelen: Al· len den geenen die defèn Onfen Brief fullen iien.

-ocr page 28-

			Placaten. i.Boeck. i.Tit.
					vorder te mogen trecken of doen komen > niet jegenftaende dat by wijlen Hertogh Kaerlevan Bourgondien, Onfen ouden Vader, zaliger ge- dachten, die contrarie gebruyckt mach hebben eeweeft, enfonderpra:iuditievandien. h                             IV. Item, datmen geen Leen of eygen goedtom geenderhande faecken, hoedanigh die zijn ofte wefen mogen, tot's Heer en Tafel als geconfif- queertleggen fal; ten zy dat eeril en alvooren de voorfchreve Goederen, alfoo wel eygen als leen, daer inne verwonnen worden met recht, dat is te verftaen vanden lagen tot den hoogeiij naer gewoonte vanden Lande voorfz. V. Item, datmen geen nieuwe Tollen, noch uytgewachte van Tollen , binnen der Graeffe- hjckheydt van Hollandt, Zeelandt, en Heer- lijckheydt van Vrieflant op ftellen en fal, anders dan nu tegenwoordelijcken en zy , ten zy by confent ende goedtduncken van de Staten des Landts voorfchreven, en anders niet, VI Item, datmen binnen den Lande van Hol- landt ende Vrieflandt voorfchreven, geen nieu- we Munteflaen, noch die oude Munte haogen> lagen,.noch veranderen en fal, dan by goedt- duncken ende confent van de Staten der Landen voorfchreven. VIL Item, infgelijcks datmen binnen den Lande van Hollandt, Zeelandt en Vrieflandt, geen Brieven van Marcke ofte Reprefalien, die gege- ven zijn , of noch in toekomenden tijden gege- ven fullen mogen werden', alfoo wel den Inge- zetenen als den Uytheemfchen van buyteii, en andere Landen , toelaten noch confenteren en fal te werek te ftellen» en executie te doen heb- ben, dan by advife van Onfen Stadthouder en Raede, en by confente vande Staten der Lan- den voorfchreven. VIII. Item, datmen die Reecken-kamer, diemen tegenwoordelijk houdende is in den Hage, buy- ten den Landen voorfchreven niet tranfporte- renenial, maeraldaer, ofte in eenigen anderen Plecke binnen den voorfchreven Landen laten fal; ende datmen niemandt buy ten's Landts da- gen en fal mogen, om reeckeningh te doen, die bereydt zijn reeckeninge voor die Kamere van Hollandt te willen doen. I X. Item, ende of't gebeurde dat eenige Manda- menten by impörtunen vervolge vanyemanden verkregen ofte bezegelt worden , tegens ende contrarie den Privilegiën vanden voorfchreven Landen, ofte van eenige vande Steden, in het gemeen of in 't particulier, dat die Mandamen- ten ofte Geboden alfoo endeinder manieren als voorfchreven is , verkregen zijnde , geenftede houden , noch effect fbrteren en fullen , maer fullen fommierlijck , fonder forme of figure van Proceflè , afen te niet gedaen werden, terftont en alfoo geringe als Onfen Stedehouder en Rae- den voorfchreven gebleecken fal wefen van den Privilegiën, met CopieauthenticqgeteeGkent, byeene van Onfen Secretariflèn , ofte yemandt
		Salut: Alfoo de Gedeputeerden van de Sta- ten vanOnfen Lande van Hollandt endeVries- landt, tot Onfe blijde inkomfteenliuldingeaen de Heerlijckheyt Onfer Landen voorfchreven,. onder andere faecken Ons geprefenteert ende overgegeven hebben fèeckere Poinéten en Arti- culen., diefy leggen en maintineren nuttelijck endeoorbaerlijck te zijn, om die welvaert van Ons, Onfe voorfchreve Landen, ende van de Ingezetenen, Onfe Onderzaten van dien; welc- kePoinften ende Articulen fyfeggendateenige hunluyden voortijdts gegonnen geweeft heb- ben by wijlen Onfe lieve vrouwe ende Moeder Vrouwe Maria van Bourgondien, Hartoginne van Ooftenrijck, en andere Onfe Voor-Vade- ren, Graven en Gravinnen van Hollandt, Hee- ren en Vrouwen van Vrieflandt, zaliger gedach- ten, ende uytkrachte van de felve giften, ende van de Brieven daer van wefende, van defelve Pointe en Articulen tot nu toe gebruyckt heb- ben ; Ons ootmocdelij k biddende hun die voor- fclireve Poin dienende Articulen, by hun alfoo gebruyckt, te willen confirmeren en believen; en de andere van nieuws gunnen en verkenen, by forme van Privilegiën, hun op al doende ex- pediëren Onfe op ene bezegelde Brieven , inbe- hoorlijcken forma. . ■ j                          ., ■ Endeeerft, datelck van de voorfclireve Ste- den van Onfen voorfchreven Lande van Hol- landt ende Vrieflandt eeuwighlijck ende erffe- lijck gebruycken mogen , van de Veertigh, Ses ai dertJgh , Vier en twintigh, ofte hoe die in eenige van defelve Steden genoemt mo- gen wefen, die als Raeden van defelve Ste- den geordonneert zijn , omme te helpen rae- den 'm allen faecken, der Stede ende der Poor- teren van dien aengaende j midtfgaders oockte kiefendiePerfoonen , als de Twee en twintigh ofVeertiene, als men dat feeckeren tijdt ge- bruyckt heeft, om die Onfen Stedehouder ende RaedenvanHollandtfeprefenteren, ende daer uytte ordonneren ende te nemen die Wethou- deren vande Steden, naer inhoudt der Brieven, dieelck vancle voorfchreve Steden , onder het Zegel vanwijlen Onfe voorfchreve Vrouwe en Moeder daer van heeft. I I. Item, dat alle OfficienendeDienften, ftaen- de tot Onfer difpofitie als Grave van Hollandt ende Heere van Vrieflandt, bedient, bewaerdt ende geëxerceertfull en wefen by nutte ende be- quame Perfoonen, inden Landen van Hollandt, Zeelandt ende Vricflant gebooren , en by gee- nen Uytheemfchen Luyden , die van den voor- fchreven Landen niet gebooren en zijn -, en des en fal niemandt houden noch gebruycken in de voorfchreve Landen meer dan twee Officien. III. Item , dat die Edele ende Leenmannen On- fer voorfchreve Landen, ter caufe vanden Leen- gocden, diefy van Ons te leen houdende zijn, •nietgehouden enfullen wefen vorder of anders te dienen, dan op de uytterfte palen van Hol- landt, Zcelandt ende Vrieflandt, en dat tot On- fen koften , fonder in toekomende tijden hun
						van

-ocr page 29-

			Algemene Land-Wetten.
		van Onfen Rade, daer tegens dat die Mandamen- ren ofte Geboden in eontrarien geëxpedieert ende gcdaen lullen zijn. X, j : Item , dat die quijtfcheldingeby wijlen Onfe voorfchreve Vrouwe ende Moeder, den Landen van Hollandt ende Vrieflandt gedaen , van re- ilen ende afterwefen yande feftighduyfent gul- dens j fpruytende ende toekomende uyt gelof- ten , ter caufen vanden Wetten j ende oock die reilen vander Bede van vijf honderdt duyfendt Kroonen fal wefen ende blijven erflijck en eeu- welijck quijt gefchouden , fonder eenige ma- ninge, met recht ofte vriendtfehappe, in toe- komende tijden daerom te doen ofte te laten ge- fchieden.                                     - . XI. Item, dat van nuvoortaengeen Ballingen of quaetwillende vanden Landen voorfchreven, of van eenige van den Steden van dien, vanhoeda- nigen mifdaet, daeromme fy gebannen , ofte felfs voorvluclitigh geworden zijn , Brieven vanremiiïïe, endequijtfcheldinge van haer mif- daet by Ons , ofte die Lubden van Onfen Groo- tenRaede gegeven en verleendt<en fullen wer- den, dan byadvis van Onfen voorichreven Ste- dehouder ende Raeden in Hollandt* dievopr- ichreve vande Staten byhun eeril daer op geroe- pen ende gehoort.                                           » XII Infgelijcks, datmen geen Officien , als vari Bailliuw , Schepenen , Schout-Ambachten, Dijek-Graeflehappen en andere , geordonneert omdeadminiftratievande Juftitie, by der ber- nende Kaerfen ofte anders , in't openbaer ver- pachten noch verhuyren en ial; maer die felve Officien bedient, en gehouden worden by goe- deeerbare en notable Perfoonen, nut ende be- quaem daer toe zijnde, en als men dat by tijde van wijlen Hertogh Philips van Bourgondien plachte gebmyeken. XIII. Item j alfoo die Ingezetenen Onfes voorichre- ven Lande van dage tot dage, en hoe langer foo meerbefwaert ende grootelijcken getravailleert worden by den. Univerilteyten van Coln, Lo- ven, en andere gelijcke Confervatorien van de Geeftelijckheden , die veele en fonder getalle zijn, en dat meeftorn temporele fchulden, en dat nochtans die Ingezetenen prefenteren te rechte te ftaen, ende recht te plegen voor heu- ren Rechter, dat die vande Univeriiteyten en Confervatorien bedwongen , ende daei toe ge- bracht werden met fulcke wegen , als dat beft doenlijck wefen fal, dat fy den Ingezetenen des Landts voorfchreven om geene fchulden voor hun dagen en fullen,mits prefenterende te willen doen als voorfchreven is. Doen te Weten: Dat Wy de voorfz Poin&en ende Articulen in 't lange dooriien , en ge vifi teert in Onfen Raede, ende daer op naer- ftelijcken gelet, met goede en rijpe deliberatien van Raede aengefien hebbende op die goede en getrouwe dienften, die de voorfz Supplianten mijnen genadighften Heere ende Vader, mijn Heere den RoomfchKoningh ende Ons gedaen				hebben, en dat fy Ons gewilhghlijck , blijde- lijck, gunftelijck, en fonder eenige fwarigheyt ontfangen, en gehuldt hebbende , inder manier relais men aen hem verfocht heeft, hebben den voornoemden vanden Staten, Onfer voorfchre- ve Landen van Hollandt en Vrieflant Supplian-j ten, om defe en andere redenen, Ons daer toe porrende, genegen wefende tot harer voorfz Bede ende fupplicatie , gegonnen , geocTrro- y eert ende gewillekeurt, ende uyt Onfe fonder- lingegratie, gonnen, oitroyeren en willekeu- ren mits defen Onfen Brieven > 't gunt dat hier naervolght: Ju Ende eerftelijck, aengaende den eerften Poiniteby hem verfocht, roerende de vernieu- winge vande Wetten ende Privilegiën van den Veertigen, dat die van Onfen Steden van Delf, Ley den, Gouda, Amfterdam, Rotterdam ende Schiedam, vanden voorichreven Privilegiën van den Veertigen , met dat daer aen kleeft s uferen ende gebruyeken fullen, als fy tot nu toe gedaen hebben, ter tijdt toe dat Wy totter ouder van vijfentwintigh jaren gekomen fullen zijn, ge- lijk ende in alder manieren als fy gedaen hebben zedert de doodt van Onièn voorichreven lieven Heereen Groot-Vader Hertogh Karelj tot nü toe. II. Item, dat niemant eenige dienften ofte Offi- cien binnen Onièn voorichreven Landen van Hollandt ende Vrieflandt, hebben nochte ge·? bruyeken ial mogen, tot datWy totter voorfz oude van vijf en twintigh jaren gekomen fullen wefen, dan de geene die binnen den Lande van Hollandt, Zeelandt ofte Vrieflandt gebooren zijn, ofte die Bannerye inden felven Lande heb benj ende oock dat niemant meer dan twee Of- ficien en fal mogen houden en bedienen in On- ièn voorfchreven Landen van Holland en Vrief- landt, daeruytgefondert ende gereferveert On- fen lieven en getrouwen Sommeliérs van Onfen Liehame, Heynrick de Vers, en PieterWael- koert, diewelcke die Officien hebbenen de ge- bruyeken fullen, dieWy hun gegeven hebbenj ende daer af blijeken iai by Brieven van Com- miffie, hun daer op verleent. III. Itettl, datmen geene Brieven van mareken ofte reprefalien , diemen eenige Ingezetenen of vreemde vanden voorfz Lande foude mogen geven of verleenen, ter executie fal mogen leg- gen binnen Onfen voorichreven Lande van Hol- landt ende Vrieflandt, danbyadviie van Onfen Stedehouder, ende Raeden van Hollandt voor- fchreven; ende dit oock ter tijdt toe, datWy tot der voorfchreve oude van vij f en twintigh ja- ren gekomen fullen wefen ·, welverftaenoe dat Wy ter fel ver oude van vijfen twintig jaren ge- komen zijnde, fullen, aengaende defe drie voor- gaende Articulen, mogen diiponerenj en daef in vooriien tot Onfer beliefte. I V. Item, dat die Edelen en Leenmannen Onfer voorichreven Landen van Holland en Vriefland gehouden fullen weien ter caufe van heur^ Leengoeden, Ons te dienen naer die oude cou- itutne*
				-■

-ocr page 30-

			Placaten. i-.'Boeck. ï.Tit.
		ftume, en als iy geWoone zijn te doene by tijde van Onfe Voorvaderen } Graven van Hollandt, énde Heeren van Vrieflandt. V. · Item, datmèn egeen Leenof eygen goet tot Onfer of anderen Heeren Tafel leggen en fal als verbeurt, ten zy dat defelve Goeden eerftmet Recht verwonnen zijn i ende voort dat egeen Leengoeden ontgront en fullen mogen werden om penninghlijcke fchulden, die de Leenman- nen fchuldigh fouden mogen wefen. -V I. Item, dat Wy noch niemandt anders egeen nieuwe Tollen, nochuytgewachte van nieuwe Tollen binnen Onfen voorfchreven Landenvan Hollandt ende Vrieflandt opftellen, noch laten opftellen en fullen , dandiegeenedie'ertegen- woordelijck zijn , ten zy by confente van de Staten derfelver Landen. V I I Item , dat Wy inden felven Onfen Landen egeen nieuwe Munte ilaen, hoogen, lagen ofte meerderen en fullen , dan by advife van Onfen Stedehouder en Raeden, ende by goedtdunc- ken vanden Staten voorfz. '*: VIII. Item, als van Onfe Kamere van de Reecke- ninge van Hollandt, nu renderende in denHa- ge, diedevoorfchreve Supplianten begeerenin den Lande te blijven , Wy en hebben als nu gee- nemeyninge defelve Kamere vatideReeckenin- geuyt den voorfchreven Landetedoen ofte la- ten tranfporteren noch vertrecken j maer Wy en willen Ons niet breeder verbinden, mits dat defe faecke Onfe Hoogheyt aengaet. I X. Item, dat de voorfchreve Supplianten, ende yegelijck van hun befonder, tot eeuwigen da- gen quijt en ontlaft: blijven fullen van al't gunt deszy, of yernant heurert'achter en ichuldigh mogen weien , foo wel ter caufe vanden refte vandefeftighduyfent guldens, fpruytendeende toekomende uyt geloften van Wetten, by hun gedaen Onfe Vrouwe en Moeder , als vanden vijfhondert duyfent Kroonen , geconfenteert by tijden van den voorfchreven wijlen Hertoge Kaerle, navolgende de quij tfcheldinge hen daer van gedaen by den voorfchreven wijlen Onfe Vrouwe Moeder. X Item, op dat die ongewoorilijcke ende onre- delijcke proceduyren, die dagelijcks tegens On- fe Hoogheyt, en tot achterdeel van Onfen On- derfaten van Hollandt en Vrieilant gefchieden, met onbehoorlijcke vexatien by den Univerii- teyten van Ceulen en Loven, en andere, Wy fullen foo voorfien en ordonneren , dat defelve onbehoorlijcke proceduyren ende vexatien niet meer gefchieden en fullen. XI. Item, dat alle Onfe Rechteren en Officieren dien 't aengaen fal mogen, alle faecken renvo- yeren fullen ter Plecken daer die behooren ful- len , navolgende den Privilegiën daer van wefen- Wt, terftont naer dat hen vanden felven Privi- 1 cgien gebleecken fal wefen.			X I I. Item , daer die voorfchreve Supplianten be- geeren, datden Ballingen ende Voorvluchtigen Onfer voorfchreve Landen, byOns of die van Onfen Grooten Raede geen Brieven van Re- miifien ofte quij tfcheldinge vanheuren mifdaet gegeven en werden, dan by advife Van Onfen Stedehouder ende Raeden , daer op geroepen ende gehoort die vanden Staten vanden voorfz Landen, Wy en fullen in defe iaecke niet doen, dan by goeden advife en redenen. X IIX .Item , als van den Officien van Juftide, als Bailliufchappen , Schout-Ambachten , Dijck- GraeffchappeU en andere , niet verpacht ofte verhuyrt en werden , Wy en fullen inde ver- pachtingevan de felve Officien niemant laten ko- men noch hooren, hy en zydaer toe nut ende bequaem. X I V.' Item, ende want Onfe voorfchreve Landen van Hollandt ende Weft-Vrieflant tegenwoor- delijcLveel groote fchulden en penningen ten achteren zijn, diehu^|iiet mogelijcken zijn te vervallen ên verhalen, dan by Ommeflagen en O&royenvan Ons j Wy fullen die van de Sta- ten vanden ièlven Lande, foo dickent fy bege- ren fullen, en dat het van nooden wefen fal, 't fel- Ve Oclxoy met befondere Brieven confenteren. X V. Item, dat vanden Ommeflagh, die de voor- fchreve Supplianten begeeren vernieuwt te heb- ben, ende vanden ftaet ert atterminatie van de voorfz fchulden , die de voorfz Landen fchul- digh zijn 5 Wy hebben geordonneert, dat On- fe lieve en getrouwe de Stedehouder Generael, en die Luyden van Onfen Kanieren van den Ra- de en Reeckeningen inden Hage , met Huyes duMont, Threforier van Onfen Financien, ende Gillis Scolijn , Griffier van Onfen voor* fchreven Financien , ofte die van hun iüllen fpreecken met de Lieden van Onfe Stadt van Dordrecht, en by allen middelen befoecken, of fy die voorfchreve van Dordrecht fullen kon- nenverlijckenende vereenigen met den Lieden van Onfen anderen Steden van Hollandt, op het gefchil wefende tuilchen henlieden , aengaen-* de den voorfchreven nieuwen ommeflag, en die contributie van Onfe Bede , ende in de laften van Onfen Landen voorfchreven ·, en of het ge- beurdt dat die voorfchreve Commiflariilèn die voorfchreve van Dordrecht met den voorfchre- ven anderen niet geappontierenen konnen, foo fullen als dan die voorfchreve Huyes du Mondt, Mr.Jacobd'Almonde, Philips Ruychröck, Mn Lucas van Teylingen , de voorfchreve Griffiei vander Financie, ende Thomas Beuckelaer, die informatienby hem hier voortijdts gedaen, op 'tftuck van den ftaten van den Lande van Hol- landt ende Vrieflandt , recolleren daer *t van nooden wefen fal ·, en voorts gelijcke informa- tien doen in Onfe voorfchreve Stadt van Dor- drecht, en in den quartiere vanZuyt-Hollandt, en andere van Onfen voorfchreven Lande van Hollandt, daer geen informatie noch gedaen en is, ende die overbrengen met alder diligen- tie, om voorts te ordonneren op den voorfchre- ven

-ocr page 31-

"^

■■■

Algemene Land-Wetten.

gelijck zijn deel van den voorfchreven Beden betalen fal, navolgende den nieuwen ommeilag die gemaeckt fal werden, ende dat doende, fal yegelijckvolftaen, fonderdatmen hemyetvor- der fal mogen eyflchen voor die porden van den anderen, endeenfald'een niet gehoudenwefen te betalen voor den anderen. Ontbieden daeromme , ende beveelen On- fen byfondere , lieve ende getrouwe die Can- celier ende Luyden van Onfen grooten Raede, Stedehouder ende Luyden van onfên Raede en- de Reeckeningen in Holland, Rentmeefter Ge- nerael aldaer, ende allen anderen onfen Rechte- ren, Officieren ende Onderfaten, dien dit aen- gaen ofte aenroeren fal mogen , heuren Stede- houderen, en elcken van hun byfonder, foo't hun toebehooren fal, dat fy die voornoemde Supplianten, en yegelijck A^an hun in't fijne doen laten en gedogen van deiè onfe gratie, gunftc, Oirroye, en van al den inhouden van defen, in dervoegen en manieren boven verklaert, rufte- lijck, vreedelijck en volkomentlijck genieten en gebruycken, fonder hen te doen noch te laten gefchieneenigh hinder, letfelofte moeyeniflen ter contrarien, want ons alfoo gelieft: Des t'oir- konde hebben wy denSegelvan mijnen genadi- ger! Heere ende Vader, ende van ons hier aen doen hangen. Gegeven in onfer Stadt van Bruf- feleden veertienden dagh van December,in't jaer ons Heeren 149 f. Aldus ondergefchréven by mijnen Heere den Eerts-Hertoge, mijn Heeren van Naflau , Mer. Boudijn Baftaert van Bour- gondien, die Heeren van Beveren, van Bergen, vanChievre, vanMaingny, Prseiidentvanden Grooten Raedt, die Prooften van Tricht en van Ludick,Mr.ThybaultBarradot,Huyes du Mont, en andere tegenwoordig. Geteeckent Numan. Onder ftontgefchreven, gecollationeerttegens 't principael Privilegie, en accordeert by my, en ondergeteeckent, J.deMote,

venStaet, en atterminatien als 't behooren falj ende en fullen geen Penningen van der Beede, Onsgeaccordeert, bydenvoorfchreve van den Staten, tercaufevan Onfe. voorfchreve huldin- ge en blijde inkomile, te doen heffen de voorfz Ommeflagh en zy vernieuwt. XVI. Item , aengaende die fmaldeelinge die de voorfchreve Supplianten begeeren gedaen te hebben, vanden Renten daer die vijf Steden in verbonden ftaen , om die voorfchreve Renten vannuvoortaenbetaelt te werden by de voorfz Steden, den geenen die menfe fchuldighis, al- foo die elckerStede, by lootendiemen daer af doen fal, vallen fullen , Wy zijn te vreeden, confenteren ende O&royeren by defèn, dat de voorfchreve fmaldeelinge gedaen zy de voorfz vijf Steden, navolgende den nieuwen Omme- flagh diegemaecktfal werden, en dat die felve fmaldeelingetuflchenhem flede houden, ende van waerden blijve, fonder achterdeel vanden Brieven, die de Crediteurs daer af hebben, ten wekken Wy niet prejudiciëren en mogen, maer degeenedie by den felven Crediteurs geexeeu- teertofbefchadigt fullen werden voor die voor- fchreve Renten, verder dan haer portie van dien bedragen fal naer die voorfz fmaldeelinge, fullen haer ichade op die andere mogen verha- len. XVII. Item, op de klachten Ons gedaen by de voor- fchreve Supplianten , dat Onfe Rentmeefter GeneraelvanHollandt, die gratiën ende quijt- fcheldingen die eenige Steden en Dorpen van den voorfchreven Landen by Ons gedaen heb- ben geweefl, van haer porden van den voorle- den Beden heeft willen leggen tot lafte van den anderen die geen gracie gehadt en hebben, be- geerendedatyegelijck ontflaen magh, mits be- talende zijn rechten porcie en aendeel, hebben Wygeordonneert en verklaert, ordonneren en verklaren midts defèn, dat van nu voortaenye-

£ed3 by Maximiliaen, Hertoge van Oofienrijck, &c. als Gr ave van Hollandt, Zeelandt, en Heere van Vriefiandt, gedaen indenjare 1477.

DAt fweeren Wy Maximiliaen, Hertoge van Oofienrijck, van Bourgondien, van Braband, Sec.als Kerckelijcke Vooghten Momboir van Vrouwe Maria, Hertogin- nevan Oofienrijck, vanBourgongie, van Bra- bant, &c. Onfe Gefellinne, als rechte Lands-Hee- re, Grave van Hollandt, Zeelandt, en Heere van Vrieflandt, met haer toebehooren, dieHeylige Kerke voor te ftaen in hare redene en rechten, te houden en doen onderhouden die Rechten, Pri- vilegiën en Handveften, voortijdts onfen Steden Amfleldamme en Weefp met haren toebehoo

houden , die te confirmeren en veiligen voor ons en onfe Erven en Nakomelingen, die felve alle met defen onfèn Eede te confirmeren en te veili- gen , beloven die eer te vermeerderen dan te ver- minderen, en defgelijcks de voorfz Landen, en byfonder onfen Steden Amflelledam en Weefp met haren toebehooren, onfèn Landen van Am' flel-land, Waterland en Zeevangh, in Rechte en Juftitie te houden , en te doen onderhouden, alle coftumen, gewoonten en herkomen te ob- ferverén, te bewaren, entedoenobferveren,en voort alles te doen dat een goedt Lands-Heere fal

ren, onfen Landen van Amftelland, van Wa- terland en Zeevangh , verleent ende gegeven by wijlen onfe Voor-Vaderen, Graven ende Gra- vinnen van Hollandt, Zeelandt en Vrieflandt, zaliger gedachten, en byfonder de Jiieuwe Pri- vilegiën, gegunten verleent dengemeene Lan- den van Hollandt, Zeelandt ende Vricfland, by onfe voorfz Gefellinne te houden en doen onder-

wefen fchuldigh te doen, en hier af Zegel ende Brieven te geven, buyten onfen voorfz Steden en Landen koften.

Alfoo moet ons God helpen, en Sijne Heyltgen.

Eedt

-ocr page 32-

Placaten. i.Boeck. i.Tit.

8

Rechten te bewaren, en getrouwelijck te onder- houden , en fijn Genadighfte Stedehouder ende Raeden in Hollandt, eh voort alle fijne Diena- ren en Officieren, elck na fijnen toebehooren, doende hare dienften', en die exercerende, te obe- dierenente aififteren, en haer getrouwe en ge- dienftigh te wefen, tot befcherminge van fijnen Edelen Perfoon en Staten, als wy van recht en re- dens wegen fchuldigh zijn te doene. Alfoo moet ons Godhelpen^ en fijne Heyligen. λ Gedacn binnen de Stede Amfteldamme, in het jaer 1477.

Eedt van de Burgermeefleren, Poort er m en Burgers, tot de Huldinge. DAt fweeren wy, dat wy onfen genadighften Heere Hertoge Maximiliaen, Eerdts-Her- toge van Ooftenrijck , Hertoge van Bourgon- dien, &c. zijnde hier tegenwoordigh, alsKer- kelijckeVooght en Momboir van Vrouwe Ma- ria, Hertoginne, &c. fijne Genade Gefellinne, eenige Dochter en Oir van wijlen Hertogh Ka- rel, zaliger gedachten, ende van heuren wegen hulden en ontfangen tot onfen gerechten Lands*. Heere en Grave van Hollandt, Zeelandt en Hee- re van Vrieflandt, met haren toebehooren, fijn Hoogheyt, HeerlijckheytenGraeffelijckheyts

HtMnnmEed, eedaenby Hertoge Philips van Oofienrijck, aen de Ridderfchap, . Edelen en Steden in Hollandt, binnen St, Geertniy denberge ■, en den Eedbyde Ridderfchap, Edelenen Steden voorgenoemt, aen Hem gedaen, den 12. december, Anno 1494.

Ρ den dagh van huyden, twaelf dagen in December in het jaer 1494· ν foo zijn de Staten van Hollandt ende Vrieflandt in grooten en fuffifanten getale vergadert binnen der Stede St. Geertruydenberge,in Zuyd- Holland, gekomen en gecompareert inde Her- berge, dicmen heet en teeckent met de Wilde- man uythangende , aldaer mijn genadige Heere Eerts-Hertoge, en fy aldaer inde felve Herberge in de nederkamer by fijner Genade zijnde, mijn voorfz genadige Heere de Eerts-Hertoge heeft doenfeggen ende verklaren by monde van Mr. Thomas dePlayne, Heere van Maigni, Priefi- dent inden Grooten Raede van denRoomfchen Koningh, en mijns voorfz genadighs Heere, dat fijn genade haer aldaer hadde doen vergaderen, en was by den goeden wille, geliefte en confente vanden voorfz Roomfch Koningh fijnen Vader) in Perfoon by hen gekomen, om by haer gehuld en ontfangen te zijn als Heere , ErfaChtigh ende natuurlijck Prince en Heere, Grave van Holland, ende Heere van Vrieflandt ·, en dat die meenin- ge vanden Koning en fijne Genade is ontfangen te zij η in der for me en maniere als hy ontfangen haddegeweeft,enhaer Eed doende, fulcke Pri- vilegiën te onderhouden, als hier voortijdts had- den gefwooren, wijlen zaliger gedachten, nfijn Heeren Hertogen Philips ende Kaerle van Bour- gondien, enheure Voorfaten , Graven en Gra- vinnen van Hollandt, Heeren ende Vrouwen van Vrieflandt. Heurluyden voorts verklarende, dat alle an- dere Privilegiën, by hen verkregen zedert den overlijdene van wijlen mijns voorfchreve Heere Hertoge Kaerle van Bourgondien fouden gea- boleert, gecaflèert en van onwaerden zijne , en cnlveeie redenen henluydenverklaerdt, abole- rende, caiïêrende, en dede te niete met deien: En niet te min, om feeckere confideratien, den Koningh en mijne voorfchreve genadige Heere, en elck van hen , accordeerden alfulcke den Ste- den, Delf, Leyden , Goude , Amfteldamme, Rotterdamme en Schiedamme, te mogen uferen engebruycken, roerende de vernieuwingc van Wetten en Privilegiën van der Veertigen, als fy zedert den doodt van den fclven Hertoge Kaer-

le van Bourgondien hebben gedaen, ter tijdttoe dat mijnen voorfchreven genadigen Heere fal wefen gekomen tot der oudte van vijf en twintig jaren onbegrepen: Accorderende de voorfchre- ve Staten oock in het generael en particuliere den geenediehetmag aengaen , quitantie abfolute vande penningen by hen of eenige van hen fchul- digh ende ten achteren zijnde , wijlen aen mijne voorfchreven Heere Hertoge Kaerle van Bour- gondien , ten tijde van fijne overlijdene, achter- volgende de quitantie hen daerafgegeven, naer den overlijden wijlen mijns voorfz Heere Herto- ge Kaerle, by wijlen Mevrouwe Maria van Bour- gondien, zaliger gedachte; hen was oock gefeyd engeaccordeert, dak? naer dat fy mijnen voorfz genadigen Heere foüdenhebben ontfangen, in der manieren als vooren , fy gehelijck ontlaft en quijt fullen blijven van allen Eeden die fy hier voortijdts den Koningh hebben gedaen, als Va- der en Momboir van mijn Heere Philips, fijnen Soone voorfz: Ende indien, na den ielven ont- fangh en Huldinge gedaen zijnde, alfoo vooren is gefeyt, aen mijn voorfchreve genadigen Hee- re, fy verfochten by nieuwe Privilegiën eenige Poinéten enArticulen, redelijcken en profijte- lijcken zijnde voor het Landt, en niet contrarie of tegen de Hoogheydt van mijnen voorfchre- ven genadigen Heere, dat defelve mijne genadi- gen Heere, hen daer op foude believen, in manie- ren , dat fy by effecten fouden bekennen dat mij- nen genadigen Heere goede memorie en gedenc- ken hadde van de groote dienften , die fy hier voortijdts den Roomfchen Koning, fijnen Va- der, hebben gedaen, welcke faecken hebbende gehoort de voorfz Staten, hebben die, enelcks byfonder, en alfoo al te famen by eeften commu- nen accorde, wil en confent, geaggreëert, aen- genomên en geconfenteert ·, en dat gedaen zijn- de, hebben mijn voorfz genadigen Heere ont- fangen, dieheneerft den Eed heeft gedaen, in der manieren als hier na volget:

Eed van den Grave. At fweeren Wy» als Grave van Hollandt ende Heere van Vrieflant, mit heuren toe- behoor

D

-ocr page 33-

Algemene Land-Wetten.

waren, en te onderhoudene, en fijnen Genade, fijnen Stedehouder, en Raeden van Hollandt, en voort allen fijnen Dienaren ende Officieren, elckeenna fijn toebehooren, heuren dienften doende en exercerende, te obedieren, en aflï- fteren, en voort houw, getrouwe en dienftigh te wefen, tot befchermeniiïè van fijnen Edelen PerfuOneenState, als wy van rechts en redens wegen fchuldigh zijn te doene, en voorts alles te doene des goede ende getrouwe Onderfaten heuren rechten Lands-Heere fchuldigh zijn van doene. Alf'oo moet ons Godhelpen en alle fijne Heyligen, Van alle den wekken dingen , aldus zijnde gefchiedt, mijn voorfz genadige Heere heeft geordonneert, endede voorfz Landen mit den Staten hebben verfocht tot eene gelijcke ver- feeckerthede, ons Jean leCourdrelier, Secre- taris ordinaris mijner voorfchreve genadige Hee- re den Roomfchen Koningh, en des Eerts-Her- toge, ende Franck van Neife, Secretaris in de Kamere van den Raede in Hollandt, deiè tegen-' woordige A£te te* maecken en expediëren, ten eynde, dathetvaft, geftadigh, envanwaerde blijve ten eeuwigen dagen. Actuminde voorfchreve Stede, ten dage en jare als vooren, in prazfentie en tegenwoor- digheydt van mijnen Heere den Marck- Grave van Baden, mijnen Heere van-Ber- gen, Molenbais endeBoriïèle, Ridderen vandeOrdre, denProoftvanTrigt, Hee- reLadron, Hof-meefter Philibert de Vee- re, gefeytlaMouche, eerfte Stal-meefter, JacabvanAlmonde, enJanBoudijns, Ra- den inde voorfchreve Kamere vanden Rae- dé in Hollandt, en meer andere in grooten getale.

behooren, die Heylige Kercke voor te ftaen, en inheureRegten en Vryheden te onderhoudene, Weduwen en Wefen te befchermen, en in rech- te en redene te houden en doen onderhouden, d i e R echten, Handveften en Privilegiën Onfer Ridderfchap, goede Steden ende gemeene Lan- den van Hollandt en van Vrieilandt, voortijdts verleendt ende gegeven by wijlen HertogenPhi- lipsenKaerlevanBourgondien, en hare Voor- Vaderen, Graven en Gravinnen van Hollandt, en Heer en van Vr iellant, zalr. memorie, te hou- den , en re doen onderhouden, confirmeren en veftigen die voor Ons en Onfen Erven en Nako- melingen mit defen onfen Eed, en defgelijcken onfen voorfchreven Landen , en Rechten en Juftitie te houden , en te doen onderhouden, en die oude goede coftumen, gewoonten endê herkomen te obferveren ende te bewaren > ende voort onfe voorfchreve Ridderfchap, Landen, Steden ende Onderiaten van dien te doene, als des een goedt Heere en Prince fchuldigh wefen fal van te doene. t_yilfoo moet ons God helpen, en alle fijne Heyligen. Ende daer na foo hebben die Staten mijnen voorfchreven genadigen Heere oock Eed gedaen, als hier na volght: Eed van de Staten. DAt fweerenwy, dat wy onfen genadigen Heere Eerdts-Hertoge Philips van Oo- ftenrijck, &c. hier zijnde tegen woordigh, hul- den ende ontfangen tot onfen rechten gefworen Lands-Heere, en Grave der Landen van Hol- landt , en Heere van Vrieilandt, mit heuren toe- behooren, fijne Hoogheydt, Heerlijckheydt, ende Graeffelijcke Rechten getrouwelijck te be-

Executie op de fes groot e Steden , Dordrecht, Haerlem 3 cDelfi ére. den 2 o. November \\$6> Siet Groot Placaet-boeck, 3.Deel, Fol.19.

Huldinge gedaen by den Staten van Hollandt en Vneflandt, binnen der Stede van Dor- drecht , aenden ¥erfoon van Onfengenadtghfie Vroiiwe, Vrouwe Margareta van Ooftenrijck en van Bourgongien, Hertoginne \Douvariere van Savoyen, als Procureur en in den name onfen aldergenadighften Heere den Roomfch Koningh, Groot-Vader, Vooght en Momber ons genadighs Heere ende nat uurlij eken Trince des Eerts- Hertoge vanO oflenrijeke, Trince van Caflilien, &c. ende van fijnen Broeder en Sufieren, den ι y. Junii, 1507.

re van Vrieilandt,ende fijnder Genaden Broeder en Sufteren, fijne Genade Hoogheyt, Heerlijck- heyt en Graeffelijcke Rechten getrouwelijeken te bewaren, en te onderhouden, enfijnrcGcna- den,fijnen Stedehouder en Raeden van Hollant, ende voort alle fijne Dienaren en Officieren, elc- ken na fijnen toebehooren, heuren dienfte doen- de ende exercerende, te obedieren en te afllile-

DAt fweeren wy, dat wy hulden ende ont- fangen Vrouw e, Vro uw e Margareta van Ooftenrijck ende van Bourgondien , Hertoginne Douariere van Savoyen, als Procureur Generael fpeciael en irrevocable van onfen alregenadighften Heere den Roomfch- Koningh, uwer Genade Heer en Vader, hier toe volkomelijckgefondeertengemachtight byfijn KoninghlijckeMajefteyts Brieven vanProcura- tien,daer van ons gebleecken is voor en inden na- me fijner Koninghlijcke Majefteyt, als gerechte Mamboirvanonièn genadigen Heere Karel, by der gratie Gods Eerts-Hcrtoge van Ooftenrijck, en Prince van Caftilien, onièn gerechtigen gebo- ren Lands-Heeren, Gravc van Hollandt en Hce- IV. Deel.

ren

ende voort goedt getrouwe ende gedienflig

te wefen, tot befchermeniflë van fijnen Edelen Perfoon en State, als wy van rechts wegen ende redenen fchuldigh zij η van doene·, ende voorts aües te doen des goede en getrouwe Onderfaten der Graefli jkheyt vanHollant en Vricflant fchul- digh zijn van doene, ende ditgeduyrende de on- B                               bc-

-ocr page 34-

\

Placaten. ι. Boeck. i. Tit,

ΙΟ bejacrrhcyt van onfcn voorfchreven Erf-achti- gcnHecre. Alfoo moet ons God helpen, en alle Heyligen. Aldus gefwooren, gehultende ontfangenby den voornoemden vanden Staten van Hollandt ende Vrieflandt, hierom vergadert binnen der Stadt van Dordrecht, in notablen en competen- ten getalle, mijn genadigen Heere die Hertoge van Gulick, en Grave van Egmoht, Stedehouder Generael van Hollandt, Zeelandt enVrieflant, Heer )an, Heere van Bergen, Heer Signiond Plouch, Deecken van onier Vrouwen Kercke t'Antvverpen, Heer Jan Ie Sannage, Prasfident van Vlaenderen, ende andere van den Raede je- genwoordigh. Onder ftondt geichreven, my jegenwoordigh, Onderteeckent, Haneton. Hier naer volght den Eedtgedaen by mvj- nen genadigen Heere den Hertoge van Gn- * · lich j en SigmondTlouch, als Procureurs van onfen alre -genadighflen Heere den Roomfch Koningh , Vooght ende Lfflom- boir van onfen genadigen Heere den Eerts- Hertoge van Ooflenrijck, Trince van Ca~ /lilien , &c. fijn Broeder ende Sufleren den Staten van den Landen van Hollandt ende Vrieflandt, WY Willem, by der gratie Gods Hertoge van Gulich ende van Berge, ende Sigif- mundus Plouch, Doftoir ende Deecken van on- fer Vrouwe t'Antwerpen, ende Raedt, inden name ende als Procureurs fpeciaels irrevocables, van harden Hoogen, harde Mogende, en harde Exellen ten Prince, onfen alregenadigften Heere Maximiliaen, by der gratie Gods Roomfch Ko- sningh, altijdt vermeerder des Rijcks, enalsge- noeghgefondeert by fijnen openen Brieven van machte ende procuratie irrevocabel onder fijnen Zegel, geloove ende fweere folemnelijck uyt krach te van onfe voorfchreve Procuratie, en in der Siele ende Gonfcientie van fijne Koningh- lijckeMajefteyt, dat fijiiKoninghlijckeMaje- fteyt fal zijn een goedt Prince, Mamboir en Re- gierder vanden harden Hooge Excellenten Prin- ce, by" der gratie Gods Kaerle, Eerts-Hertoge van Ooflenrijck, Prince van Caftilien, Grave van Hollandt, ende Heere van Vrieflandt, en van fijnen Broeder ende Sufleren , önbejaerde Kinderen van wijlen falige memorien des harde Hooge, harde Excellente, harde Mogende Prin- ce Philips , Koningh van CaftiHen, Eerts-Her-

toge van Ooflenrijck, &c. Grave van Hollandt, ende Heere van V rieflandt, wien Godt genadig zy, ende dit geduyrende de onbejaeratheydt van onfen voorfchreven Erf- achtigen Heere,die Heylige Kercke voor te ftaen , ende in haren rechten ende vryheden te onderhouden, Wedu- wen ende Wefen te befchermen , ende in rechte ende redenen te houden, en doen onderhouden, die Rechten, Hantveften ende"Privilegiën óh ft Ridderichap , goede Steden , ende gemeenen Landenvan Hollandt ende Vrieflant, voortijds verleent en gegeven by wijlen den Hertoge Ph i- lips, Kaerle ende heuren Voorvaderen, Graven ende Gravinnen van Hollandt, ende Heeren van Vrieflandt, faliger memorien, midtsoockden Rechten, Privilegiën, Liberteyten, Statuten,Oc- troyen, Gratiën, Staten en Atterminatien, ge- nerale en ipeciale, hoemen die noemen mag, den voorfchreve Ridderfchappen, Steden en platten Landen gegeven, geo&royeert en geconfentcert by faliger memorien Koningh Philippus van Ca- ftilien, Eerts-Hertoge van Ooflenrijck, &c. Gra- ve van Hollandt, ende Heere van Vrieflandt, en in alder manieren als die van Hollandten Vrief- landt , ende een yegelj jck van henluyden daer af deughdelijck gebruyckt ende geobferveert heb- ben, of fchuldigh waren te gebruycken, tot den overlijden van faliger memorien, den voorfz Koningh Philips te houden, en te doen onder- houden , confirmeren ende veftigen inden name vandeKoninghlijckeMajefteyt voorfchreve, als Mamboir van den voorfchreven Eerts-Hertoge Kaerle, ende voor hem ende fijn Erven met de- fen onfen Eedt, ende defgelijcks de voorfz Rid- derichap , Steden ende Landen in Rechte en Ju- ftitie houden, ende te doen onderhouden, ende die oude goede coftumen, gewoonte en herko- men te obferveren, en te bewaren, ende voort die voorfchreveRidderfchap, Landen, Steden ende Onderfaten van dien, te doen als eengoet Prince en Momboir fchuldigh fal wefen van doe- ne. Aljoo moet ons God helpen, en alle Heyligen. Aldus gedaen ende gefwooren by den Procu- reurs boven genoemt, inde prefentie ende jegen- woordigheyt van mijn genadige Vrouwe Marga- reta van Ooflenrijck en van Bourgoignen, Her- toginnevanSavoyen,&c HeerenJanne, Heere van Berge,diePra:fidenten vanVlaenderen en van Breflè,en van meer andere vanden Raede, binnen der Stede van D ordrecht, den 17. dagh van Junio vijftien hondert en feven. Onder ftondtgefchre- ven, my oock jegenwoordigh. Endeonderge- teeckent, Haneton.

Articulen en PoinÏÏen , overgegeven op de Huldinge vanVrowweMargareta van Ooflenrijck, &c. denxu.Juniiifoj. Ά/fTngenadigh-     Α Rticulcn, Poincten en ' re Genaden gepre- van Hollandt en Vrieflandt, 4 **:fie Vrouwe de    f\ Doleancien, vertoont fenteert by de Sta- op de huldinge haer gedaen, Hertoginne van  X\cn overgegeven Onfe tenvanHollanten inden name ons Aldergena- Savoyen heeft ge-            genadige Vrouwe van Vrieflandt,en daer dighften Heere des Room- fien in den Raedt  Ooftenrijck,Hcrtoginncvan op geadvifeert het fcnenKonings,vandeMom- defe Articulenjdd'  Savoyen, &c. by den Staten bournye ons genadighs Hee- re

—_;_______

-ocr page 35-

Λ ; Algemene Land-Wetten. geene des hier naer re d'Eerts - Hertoge Kaerle,

II lie ter executie en lal mogen leggen , fondcr advilè van den Stadthouder eiide Rae- den 3 ende de Staten van Hollandt.

&c.

volght:

I.

Op 't eerfle Ar- In den eerften, dat elcke ticuhdatheurGe- vande Steden van Hollandt •naden niet mach- ende Vrieflandt, den tijdt tighenzijntegon- van der minorité ende on- nen't geene des die mondigheydtons genadighs voorfchreve vande Heeren fullen mogen- ge- Staten by den fel· bruyeken, vande Veertigh, ven Articule be- Sesendertigh,Vierentwin-

V.

Als vanden E- delen ende Leen- mannen , dat)yan- dersniet gehouden

Item, dat de Edelen ende Leenmannen van Hollandt ende Vrieflandt van heuren Leenen niet fchuldigh en ful-

en fullen wefente lenwefen te dienen van hcu- dienen, dan fy van re Leenen , dan op de Fron- oudts gewoonlijck tieren vanden Landen, tot re- zijntedoene.         delijcken kofte mijnder ge- nadig Heere. VI. Roerende de ver* Item, datmen oock den pachtinge van de felsen onmondigen tijdt ons Offieien·» daer in genadigs Heeren geduyren- het VI. Articul de, egeen groote Offieien mentieafgemaeckt criminele en fal verpachten, is , mijn genadige noch oock het Griffierfchap Vrouwe en vermag van Hollandt. niet eenige nieuwigheyt daer inne te doen:

geeren en verfoec- twintigh ken.

ofhoedieineeni- e Steden genaemt

zijn, om te helpen raeden in allen faecken, der felver Ste- den ende Inwoonende van dien, die alle jaren fullen mo- gen kielen den Twee en twintigen, Seftieneri,Veer- tienen, ofte anders, alfmen dat gewoonlijck is te gebruy- ken, defelve den Stadthou- der ende Raeden van Hol- landt te prefenteren, omme daer uyt inden name van mijns genadighs Heere te or- donneren de Wethouderen vande voorfchreve Steden, naer inhoudt der Brieven,die elcks vanden felven Steden van mijns genadighs Heeren Edelen, vorders Graven en Gravinnen van Holland daer van hebben. y II.

VII. Mijngenadighe Item, byimportunenver- Vrouwe en heeft volge , ende finifter te ken- defe Officiers met nen geven van cenigen, heeft gemaeckt noch ge- onsfaligenKoningh Philips ■infiitueert, midts van Caftilien, &c. gefteldt

welke fy die niet ontfeften ofte ver- lat en en mag, hen- luyden ongehoor dt >> ende niet te min, indien mijn Hee- ren van den Staten

Meefters inde Reeckenka- mer van Η ollandt, ende an- dere Officiers, die van ende inden voorfchreven Landen van Hollandt, Zeèlandt of Vrieflant nietgebooren zijn, als Jan Stalpaert, Mr, Lucas

Als van den twee den en derden Ar

item, dat infgelijcks, ge- duyrende de onmondige ja-

ticule , Sy confen- ren mijns genadighs Heeren, teert engont da ft niemant inde voorfz Landen inhout van dien on- van Hollandt ende Vrieflant derhoudenengeag- eenige Dienften of Offieien tervolght werde hebben noch gebruyeken en in alder voegen en fal mogen , dan Luyden in manieren als't on- en van den Landenvan Hol- der houdenis ge- landt, ZeèlandtendeVries- weeflby tijdenvan landt gebooren , 'ende by wijlen den Koning geenen Uytheemfche Luy- Yhilippus van Ca- den, die in en van de voorfz fiilien, faliger ge- Landen niet gebooren en dachten^ ende tot zijn , direcTelijck ofindire- fijn overlydpn toe. cMijck,als Stedehouder ofte

't Privilegie by vanTeylingen,Mr.Cornelis hengepretendeert, Boulin, ende Simon, Deur- exhiberen en over- waerder der voorfchreve Ka- leggenwillen->heur mere,dire£telijk tegen'tPiï- Genaden fullen 't vilegie, dat de voorfchreve doen en laten vifi- van Hollandt hebben, waer teren en overfien, bygefeydt werden, dat nie- ende Partyen daer mant inde voorfchreve Lau- op gehoor dt, daer den Officie of Offieien en fal inne ordonneren mogen houden , ten ware dls't behoorenfal. fyluyden in en van de voorfz Landen, Hollandt, Zeèlandt ;r»ï mi               en Vrieflandt gebooren wa- ren, begeeren datmen daer A\iii-JitiM                inne voorfie vsn anderen Reeckenrmeefters* in ende - vande voorfchreve Landen gebooren, ende d'ander ver- Y< laetvan heurenOfficien.

{>rincipale , ten ware dat fy- u

luyden bannieren of bannie- ren in Hollandt hielden. ' II frrmraloqi; Item, dat niemandt inde Voorfchreve Landen meer dan twee Offieien houden of bedienen en lal. * : π ·;; IV. Aengaendè de- Item, infgelijcks den fei- fen vierden Arti- ven onmondigen tijdt mijns ■cuU mijn genadig- genadighs Heeren gediry- fie Vrouwe con- rende, men inden voorfchre- finteert 't inhou- ven Landen van Holland en- denvandien:          de Vrieflandt negeen Brie-

V I IX

Sy fal oock doen vifiteren de En^

Item, hebben op 't con- foiteren vander continuatie

queflen daer van in vander Bede geiuppüeert dat dit laetfie Articul menfoude willen verfien op mentiegetnaekt is; feeckere ftateringen » die

Stadthouder Β 2

venvanmareke oftereprefa- ende die gefien, de

ende Raeden van

-ocr page 36-

Plaoiten. i.Boeck. i.Tit.

'T2

faecke daer inne van Hollandt lichtelijck en geroert, doenende fonder kennifïe vanfaecken laten uyten enter- dagelijcksdoen, om niet ge- mineren naer rech- executeert te werden de Sen- tcn.                       tentien, gegeven by den la- gen Rechteren, reparabel en diffinitif, infgelijcks van de fomme by den felven Stadthouder ende Raeden gegeven , bedragende ter fomme toe van honderdt kroonen en daer beneden.

voorfchreven Ar- den Stadthouder ende Rae- ticulen nietvolko- den van Hollandt: Op alle mentlijck voorfien welcke faecke enquefte is ge- 7ioch geantwoordt daenbyfeeckereGecommk- en wordt , mierde teerde , en genomen ad vis, meyninge ende be- begeren daer van expeditie geert e van de voor- ende appoin&ement. fchreve van den Staten ·, Sy verklaert mits defen dat onfê^lre-ge- nadighfte Heer e den Roomfch Koning, haer Mee- re ende Vader in defe Landen afgekomen zijnde', Syfdlgeernedie hand daeraen houden, ende haer vermogen doen, dat Sijn Koningh hjckeMaj efieyt op albreeder ende voor der voorfien fal, tot benoe- gen van den voorfz vanden Staten. Actum te 'Dordrecht den achttienden dagh in Junio, Anno vijftien hondert en f even. Onderflondt gefchre- ven, riiy jegenwoordigh* En was ondergeteyc- kent, Hanecon.

Omme die geëxecuteert te werden , niet jegenftaen de appellatie ·, infgelijcks dat d'Appoftillen van der. Mrs. van der Reeckeningen, fouden jufticiabel zijn by

Ende want by tnijn voorfchreve genadige Vrouwe, mits den Appofiit- len voorfchreven op eenige van den

in date den 3. Junii iyif. Siet Groot Placaet-boeck , 3. Deel,

Huldinge van Keyfer Khrel Fól. 20.

Comrnijfie voor Vrouw Margareta, aen haer gegeven door Karel, Koningh van Ca- fiilien, in date den 24. Julii 1 yiS.

par l'ordonnanee par ttous fake fur Ie fait Sc con- duite de nótre privé Confeil, de par de la avions ordonné être fignées de nótre Cachet, Sc mettant enladiteSignaturecesmots, f ar te Roy, Marga- reta, lefdites Lettres, Actes Sc Enfeignemens, de- mourans au furplus quant au ftil,tiltre, Scautre- ment, enla mêmeforme qu'ellesontêté jufques ores, Sc que en ladite Ordonnance eft fpecifié Sc declaré fans y changer, muer ou innover autre chofe, que ladite fignature,tant ieulement laquel- leiignature nous avons au&orifé Sc auftorifons par cefdites prefentes,Scvoulons,qu'elle foit d'un tel effectyvaleur Sc vertu,8cpour telie teneur repu- tée, Sc obeiée par tous comme sfi nous même avions figné lefdites Lettres de nótre propre main j item que nótredite Dame & Tante ait en . fa garde Ie fignet de nos Finances, Scqu'elle en fa- ce fceller toutesles Lettres de recepte Sc defchar- ges, que par les ChiefsSc Treforier General de noidite Finance feront fakes , paiïëes Sc depe- ichées pour nofdites affaires toutesScquantesfoJs,- que befoing fera,8c Ie cas la requerra j Sc en oultre luy avons donné Sc donnonspar ces mêmes* pre- fentes pouvoir, au&orké Sc faculté de pourvoir · Sc difpofer feule, Sc pour Ie tout a gens idoine? Sc fouffiflantes, de tous offices de nofdits Pays de par de la, dont par ladite Ordonnance de nótre privé Confeil avions donné Sc delaifïë ladite difpofition a elle avec les Chiefs Sc Gens d'iceluy, nótre privé Confeil par enfemble, toutes Sc quan- tesfois,que iceux offices vaqueront,foit par mort, forfai&ure, privation, refignation ou autrement, retenant a nous la difpofition des autres offices, a nous refervés par icelle ordonnance, fidonnons en mandement aufdks Chiet Sc Gens de nótredit privé Confeil, Prefident Sc Gens de nótre grand Confeil $ Chancellier Sc Gens de nótre Confeil Sc des Comptes en Brabant, Prefident Sc Gens de nos Chambres de Confeil en Flandres, Sc de nos Comptes aLille, Grand Bailliu de Haynau , Sc Geas de nótre Confeil a Mons, Lieutenant Pre- fident

CHARLES, parlagracedeDieu, Roy de Caftille, de Leon, de Grenade, d'Ar- ragon, deNavarre, de deux Sicilles, de Hierufalem, de Valence, de Major* que, de Sardene, de Corfice, Sec, Archiduc d'Auftrice, DucdeBourgoigne, deLottharin- ge, de Brabant, de Stiere, deCarinte, deCar- niole, deLembourgh, deLuxembourg, & de Gueldres, Comte de Flandres, de Habsbourg, deTyrol, d'Artois, deBourgoigne, PalatinSc de Hanaut, Lant-Gf ave d'Elfate, Prince de S wa- ve, MarquisdeBurgau Sc de Saincl:Empire, de Hollande, de Zeelande, de Ferette,de Friburg,de Namur & de Zutphen Comte, Seigneur de Frife desMarches dJEfclavone,dePortenau,de Salins & de Malines; a tous ceux qui ces prefentes Let- tres verront,Salut: Se^voirfaiionsquepour Ie grand & fingulier amour, affeftion Sc confiden- ce, que avons & portons alaPerfonne de nótre Trefchere Dame Sc Tante l'Archiducheflè Do- vagiere de Savoye, 8cc. Et cognoiiïant par vraye experience Ie grand foing, cure & folicitude, qu'elleaprinfe Sc prent journellementpour l'ad- dreflê & conduite de nos affaires en nos Pays d'embas, tantdurantletempsde nótre minorité & bas age, comme depuis, Sc mêmement depuis que avons êté abfent de nofdits Pays, fans y avoir eipargné fa Perfonne ni fes propres biens, nous aicelle Dame nótre Tante pour ces caufes Scaul- tres ace nous mouvans, afin mêmement qu'elle foit tant plus eftimée Sc audoriiee Sc ait meilleur courage & occaiion de continuer a l'addrefïè de nofdites affaires, comme elle a fait j ufques ores ·, avons de nótre certaine fcience, ScparbonneSc iheure deliberation de Confeil, ordonné, ftatué Sc decreté, ordonnons, ftatuons & decretons par ces prefentes,que dorefnavant nótredite Dame & Tante fignera de fa propre main toutesles Let- tres, ClofesScPatentes, A£tes Sc autres Enfei- gnemens, qui fe feront, concluront & depefche- rönt de par nous & pour nofdites affaires, Sc que

-ocr page 37-

Algcmenc Land-Wetten.                         13 nancesj reftrin&ions, Mandemens oudeffences a ce contraires; en témoing de ce nous avons fig-

fïdent&Gens de nótre ConfeicnHollande, Rentmaiftres de

né cettes de nótre nom &'fait appendre Ie Seel dont ufons en nótre Royaume de Caftille, donné ennótreCitéRoyalledeSarragocele 24. jour de Juillet, l'an de grace 15-18., & de nótre regne letroifiéme. Ainfifignéfoubs Ie ploy Charles. Et fur Ie ploy, Ie Roy> & du Secretaire Hannart. Geè'xtraheertuythet eerfte Memoriael-boek> gehouden by tijden wijlen Mr. Arnoult San- delijn, in fijn leven Griffier vanden Hove van Hollandt ·, 't welck gehouden werdt .voor autenticq, beruftende inde Griffie van den felven Hove, ftaende aldaer geregi- ftreert Fol. 2 39. & ultra ·, ende naer collatie daerjegensgedaen, isdeièn daer mede be- vonden t'accorderen, den 4. Julii 1 ƒ87. by my als Griffier vanden voorfz*Hove, Ψ. Hanneman.

fter Schelt en Zeelande , Gouverneurs de Na- mur, deLille, Dovay & Orches, d'Arras, de Bethune&deBapalme, BailliusdeSt.Omer,de Hefdin,Daire & leurs Prevofts,le Comte a Valen- chiennes , & a tous nos autres J ufticiers & Offi- ciers , qui ce regarde, & a chacun, d'eux endroit gfoy & fecomme a luy appartiendra, que cette nó- tre prefente O rdonnance, & tout lecontenuen iceile ils publicnt ou facent publier chacun es me- des de fa Jurifdidtion, ou lOneft accouftumé fai- re cris & publications,& iceile gardent, obfervent & obeïflent, &faflèntgarder, obferver & obeïr felon fa forme & teneur , en faifant, foufFrant Sclaiflant au furplus nótre dite Dame & Tante jouïr&uferdetoutele contenu en iceile plaine- ment&entierement, ceflans tous contredifts & empefchemens, car ainfi nous plaift il &c voul- lons êtrefait, non obftant quelconques ordon-

IrfruttieenCommiffevoorde Aerts-Hertoginne Margaretα, gegeven door lOjfer Karet, deniy.OBober15-20. ^a.

retour de nofdits Royaumes d'Efpaigne, en nof- dits Païs de pardeca elle nous ait rendu bon Sc lealcompte de toute fon adminiftrafion, & re- mis nofdits Païs & Subjets en nos mains de bonne union &c fubje&ion , vraye & deüe obeïflance a nótre appaiflèment & contentement; or eft il que pour recevoir nótre Sacre & Couronnes Im- périales , & pourveoir aux affaires, tan t de l'Em- pire, comme de nos propres Païs patrimoniaux a nos iuccedés & eicheüés,par Ie trêpas de feu l'Em- pereur, nótre Seigneur & Ayeul,qué Dieu abfoil- le; foyons contrains partir de bref de nofdits Païs de pardeca,&tireroultreenAllemaigneSc ailleurs ou fe doivent prendre & recevoir lefdites Couronnes Impériales , pourquoy & que du- rant nótre abfence d'icelui voyage ne pourrons vacquerny entendreaux affaires de nofdits Païs depajfdeca. Nous coniïderans Ie grand devoir & acquit que nótre Dame & Tante a fait Ie temps pafle, & la peine, cure, diligence,qu'elle a prinie pour la conduite de nofdites affaires, ayons ipel- le Damederechef ordonnée, inftituée, &efta- bli Regente & Gouvernante de nofdits Païs, & fur celuy faitdepefchernos Lettres de pouvoir, & Commifiion en bonne & ample forme pour en ufer a la même forme & maniere,qu'elle avoit fait jufques a nótre retour d'Efpagne, & a cette cau- fefoitbefoingdeinftituer & êtablir nótre Privé Confeilfoubselle, «kordonner les Perfonnages qui lui devront afïïfter, & nous fervir en nos. af- faires de pardeca, Sc avec ce ordonner & declarer commentun chacun fe aura en ce regier, & con·^ duire: Scavoir faifons, que nous ces chofes confi- derées veullansace pourvoir au bien & ieureté de nous, & de la chofe publique, de nofdits Païs &Seigneuries de pardeca, avons ordonné , in- ftitué&êtabli,ordonnons, inftituonsScêtablii* fonspar ces prefentes nótredit Privé Confeil de la perfonne de nótre Dame & Tante, comme Re- gente & Gouvernante d'iceux Païs j & avec elle de Reverends Peres en Dieu, nos treschers & aimésCoufins2lesEvêques deLiége &: d'Utrecht, des

CHARLES, par la Divine Clemence Roy de Romains, futur Empereur, touf- jours Augufte, Roy de Caftille, de Leon, deGrenade, d'Arragon, deNavarre,des deuxSicilles, de Hierufalem , de Valence, de Majorque , de Sardene, de Corfice, &c. Ar- chiducd'Auftrice, Duc de Bourgoigne, deLo- tharinge, de Brabant, de Stier, de Garinte, de Carniole, deLembourg, deLuxembourg,&de G eldres, Comte de Flandres, de Habsbourg, de Tyrol, d'Artois, de Bourgoigne, Palatin& de Haynau, Lantgrave d'Elfate, PrincedeSwave, Marquis de Burgau, & de Saint Empire, de Hol- landeSc de Zeelande , de Ferrette, deFriburg, de Namur & de Sutphen Comte , Seigneur de Frife, des Marches d'Efclavone, de Portenau, de Salins& de Malines , a tous ceuxquicespre- fentes Lettres verront, Salut : Comme au mois de Juillet Tan mil cincq cent & dixfept, avant nótre partement des nos Pays de pardeca, pour aller prendre poiTeffion de nos Royaumes d'Efpaigne, euffions ordonné, inftitué & efta- bly iin Confeil privé de la Perfonne de nótre Trefchere Dame & Tante , Dame Marguerite Archiducheiïèd'Auftrice , Ducheflè & Comtef- fe de Bourgoigne, Dame Douagiere de Savoye, & des Seigneurs de nótre Sang , Chevaliersde nótre Ordre,Chief,Confeilliers, Maiftres des Requeftes, Secretaires, Huifïïers, & autres de- nommés en l'ordonnance par nous fur ce fai- ite, pour en nótre abfence , & durant nótre dit voyage, vaquër Scentendreau Gouvernement denofditsPaïs de pardeca; & a la conduite des affaires d'iceux & de Païs ; Nous deuement informés & advertis du bon & grand devoir que nótre Dame & Tante avoit fait, a la conduite de nofdites affaires, & de la peine, travail & dili- gence qu'elle avoit pour ce pris, & prenoit journellement , reuffions inftituée & êtabli Regente & Gouvernante de nofdits Païs, au quel Gouvernement elles'eft fi grandement ver- tueufement acquitéeSc employee 3 que a nótre

-ocr page 38-

Placatén. 11 Boeck. ι. Tit.

des Princes & Seigneurs de nótre Sang , Che- j valiers de nótre Ordre, de Maiftre Jehan Cau- lier, Sieur de Aigny, pour Chief de notredit Confeil Privé, de Meilire Phr., naturel Dom- Prevoftd'Utrccht, Cancellier de nótre Ordre; du Sieur de Ligue, Comte de Falquenberg, Ro- bertd'Arenberg, Vi-Comte deBruxelles, des SieursdeRoggendorf, de Gonnignies, deBar- bancon, de Montbailler & de Dormans, Mef- fire Chriftoffel de Baroniïè & Ρ hl, Dale, chacun aux gages & penfïons a eux ordonnés :Pour Con- feilliers & Maiftres des Requeftes, Maiftres Je- han Jongelet, Jehan Ie Sannaige, Jehan Aux- truyes, Meiïire Anthoine Sucket, Meffire Glau- de de BoiiTet, Maiftre Louis de Marenches, leSieurdeMarcque, leDo&eurFregon, Mef- lirc Linin de Pottelberge & Mr. Anthoine de Wauldripontpour Secretaires, Mr. Phl.Hane- ton, nótte premier Secretaire & Audiencier feul iignantennos Finances, Maiftre Guilliaume de Bares,Co.ntrerolleur del'Audience de nos Seaux, Laurens de Blioul, Greffier de nótre Ordre, J e- han Marincx, Charles de la Berderue, Louis Baranger, JaquesLauwern, RemacleDarden- ne, JehanLaleman, JehandeRogierville, Jo- handelcSanch, George Defplegem, Alexander Schebbeis , Sc un Secretaire Eipaignsrt> lef- quels Secretaires &nuls autres auront entree Sc pouvoir de depefcher les Lettres, Acles Sc Pro- vifions, qui feront deliberés, Sc conclués en notredit Privé Confeil, felonqueparnótredite Dame & Tante,ledit Chief, par Pad-vis Sc delibe- ration des autres de nótre dit Privé Confeil, leur fera ordonné Sc commandé, & deux Huiftïers 'd'Ar mes, a fcavoir Michel de Lens, & Robbert Auxtruyes, tous lefquels Confeillers, Maiftres des Requeftes , Secretaires &Huiffiers,même~ ment ceux qui ont accouftumé.être comptés par les efcroes de la depence ordinaire de nótre Hotel, Sc chacun d'eux joüiront des gages Sc pen- iions, qu5ilsontaccoütumésprendre& avoir de «ous,a caufe d'iceux Eftats & Offices; Sc voulons <Sc ordonnons que d'iceux gages Sc penlions ils foient payés&contentési, par les mains du Re- ceveur General de nos Finances prefent & ave- nir, & des deniers de fa recepte de trojs mois, en tróis mois par egale portion , a commencer du premier jour de ce prefent mois d'Oftobre , a ratedetemsqu'ils nous ièrviront eidits Eftats & Offices, & a charge de contrerolle des abfences defdirs-Confeilliers Sc Maiftres des Requeftes, Secretaires & Huiftiers ordinaires, reièrvé ceux, qui ont accou'tumé être comptés & payés de leurs gages preièns &abièns, lefquels demeureront quant a ce en leur prerogative &preëminenee, comme ils ont èté jufques a prefent, defquelles abfences ledk Maiftre Charles de la Berderue ticndralecontrerolle, & feront lefdits Secretai- res &. chacun d'eux tenus de regiftrer toutes les Lettres, Aéles & AppoincÏeméhs d'importance, qui leur feront commandës, & touts ils feront les etepefches,; mêmementceux qui toucherontnos affaires & la chofe publique de nos Pays; & en la fin de chacun mois bailleront & delivreront leurs regiftres a nótre Audiencier pour lesjoin- dre avec celuy qu'il.tiendra des affaires, qu'il depefchera 3 lefdits Secretaires feront auifi te-

nus de prefenter au Chief de notredit Confeil toutes les Requeftes qui leurs feront baillées & delivrées par les parties ou autres, pourfuivans l'expedkioh d'icelles, pour par ledk Chief les di- ftribueraufdits Secretaires a fa difcretion, Scleur cömmander la depeiche des Lettres Sc provi- fions, qui y feront advifées & concluées, & aprez que lefdjtes Requeftes feront appoïntées par Ie Confeil, lefdites Secretaires aufqnels la de-· pefche fera commandée, feront tenus eux re- gier felon leldits Appoin&emens, fans les alte- rer ni pouvoir preienter de nouveau lefdites Re- queftes aufdits de nótre Confeil Privé, en nó- tre grand Confeil, pourreformer, alterer& re- tra&er leidits Appoin&emens , a peine dé fuf- penfionde leurs iïgnatures a la difcretion dudit Chief. · Item , quand a nos autres Secretaires,, non comprins ni denommés en cetteprefente ordon- nancc, ils pourront depefcher les provifions, qui leur feront commandés en nótre Grand Con- feil a Malines, fans pouvoir entrer ni recevoir aucun commandement des Lettres Sc Depefches, qui fe feront Sc concluront en notredit Privé Confeil,fpit devers nótre dite Dame Sc Tante,ou les Chief &Maiftres desR equeftes d'iceluy nótre Privé Confeil; & né feront lefdits lieux defdits Secretaires, icy non denommés, foient ordinai- res ou extraordinaires impetrables, tant Sc juf- ques a ce quüs foient reduits au nombre deiix, oultre, & par deffus les trois Greffiers de nótre dit Grand Confeil, nonobftant "quelconques dons ou promefles Sc lettres, que ayons faites ou écrites, ou que pourrions faire, ou écrire cy aupres ou contraire, lefquelles aucunes en font ou êtoientfaites, ne voulons ny entendons de- voirfortireffecl:, ne que en celles fok obeï ou acquieflëenaucunemaniere, ainsles avons des mamtenant pour lors & délors pour maintenant caftees, revocquées, rappellées&mifes, revo- quons,- rappel lons & meftons au neantpar cefdi- tesprefentes. Item, que ledk Confeil refideracontinuelle- ment au lieuou nótre Dame Sc Tante fera Sc iè tiendra devers Elle, ouen tel lieu quelle vou- draaceordonner en faMaifonjauquellieus'af- fembleront les Peribnnages deiliis nommés ou ceux d'eux qui feront prefens, & qu'plley voudra appeller, toutes Sc qüantesfois que bon luy ièm- blera, Sc Ie cas r equira p>Öw, entendre aux affairesj qui furviéndront hors du train ordinaire de Ju- ftice. Et pour les affaires ordinaires de Juftice& autres, que l'on a accoütumé de deipecher ordi- nairement en nótre Chancellerie , ledk Chief, Maiftres des Requeftes, Secrétaires & Huiiïïers s'aflêmbleront tous les jours deux fois, alïavoir de puis huit jufques a dix heures du matiii, Sc de trois jufques a cincq heures apres midy, en tou- tes faifons de l'an, en unè Cliambre, ouautre lieu que leur iera ordonné,' au logis de nótredk Dame & Tante, pour y defpelcherleïHits ma- tieres j &, fera ledit Chief tenu advertir & faire rapportaicelleDameuiiefois Ie jour de ce que parluy, & les autres Maiftres des Requeftes, auraété fait & befoigné entre eux Λ mêmement quand il aura quelqué èhofe d'importance au de- hors dudit train ordinaire de Juftice. Item?

'!;S

-ocr page 39-

			Algemene Land-Wetten.
						iy
				aufquels de nótre grand Confeil a Malines,Chan- chellier èc Gens de nótre Confeil en Brabant, Preiident ScGensdenosConfeaux en Flandres Sc Hollander Sc autres Cours ordinares , nous deffendons expreflement de depefcher aucunes Lettres de grace,de placet, Remiflions, Pardons, Seuretés, Refpits, ou autres femblables 5 Sc ü aucunes en étoient pareuxdeipeichés, nous les declairons defmaintenant pour lors Sc deslors pour maintenant nulles Sc de mille valeur, en non devoir fortir aucun effeclr. Item, que nótre Dame Sc Tante aura la Super- intendencedenosFinances, Sc aiï furplus nous avons continue Sc continuons Ie College d'iccl- lesFinancesdesPerfonnes, quijufques ores en ont eu Fadminiftration, tant Chief, Thefaurier, Receveur General, Audiencier &c Secretaire, fignant, comme Ie Greffier ScHuiffier denoicÜ- tes Finances ; aufquels ordonnons Sc enjoig- nonstenir leur bureau devers nótre dite Dame Sc Tante, Sc lui faire rapport de l'Eftat d'icelies, deux ou trois fois la femaine pour lemoins; Sc au furplus fe regleront Sc conduiront lefdits de nos Finances en toutes chofes , confernans Ie fait d'icelies chacun en fon endroit, comme ils ont fait j ufques a prefent, fel on les ordonnances par nous par ce faites, non autrement Sc fauf tou- tefois que fi aucun affaire hatif Sc neceflaire fur- venoit,dontl'on nenouspouroit avertir a temps, en ce cas, Sc qif il y eiit peril eminent, nótre dite Dame Sc Tante , avec Ieidits des Finances, y pourront pourvoir fel on que pour garder nótre honneur, SclebiendenosPaïsScSubje£ts,Scde la chofe publique , ils verront Sc congnoitront être requis Sc neceffaire ·, Sc fi voulons Sc ordon- nons auiïï que l'ordonnance par nous faite, pour l'executionpar nous faite, pour l'exccution du Teftament du feu Roy Monfeigneur , Sc Pere, queDieuabfoille, foit garde obièrvé, Sc entre- tenue, felon fa forme Sc teneur. Item, que les loix de nótre Païs de Flandres feront renouvellées chacun an , par les Commif- faires a ce ordonnées ou leur fubrogués , Sc es autres Païs Sc Quartiers 5 par ceux qui les ont re- nouvellé l'année pafle. Item, que les quatre Compagnies de nos deux eens Hommes d'Armes d'ordonnance, Sc autres, que pourrons encores retenir, föient entretenues Sc logees ei) telslieux que par nótre dite Dame Sc Tante fera ordonné, foit pour la garde 8c deffen- ce des Frontieres,pour aiïïfter a la juftice, garder Sc aiïèurer les chemins, Sc mare hans, hantansSc frequentans nos Païs ou autrement, ainfi qu'il fera adviiepour lemieux·, Sc fera nótre Coufin Ie Comte de Naifou , Chief 8c Capitaine Ge- neral defdirs Gens d'Armes, Sc de la refte de tou- tela Gendarmerie de pardeca, pour Ie mener Sc conduire par ordonnance de nótre Dame Sc Tan- te par toutou befoing fera: Et n'entendons que lefdits Gens de Guerre vivent fur Ie plat Païs ny ailleurs a la eharge de nofdits fubjefts , ains voulons Sc ordonnons qu'ils foient payés de leurs gaiges, Sc qu'ils contentent leurs hoftes felon Ie taux fur ce fait ordonné ou qui fe pour- ra faire 8c ordonnercyapres. . Item, Sc afin que nofdits fubje&s ne foient i foullés , vexés Sc endommagés par les gens de l                                                          Guerre,
		Item , que ledit Chief prefidera en nótredit Confeil,foit en la prefence ou abfence de nótredi- te Dame & Tante, propofera Sc meftra en delibe- racion les matieres, qui y furviendront, deman- dera & enceullira les opinions, efquelles matie- res nótredite Dame ScTante conclura a la plurali- té defdites opinions, quand elley fera prefente, & en fon abfence ledit Chief, lequel ordonnera Sccommandera la depefche des Lettres & provi- fions, qui feront deliberés, adviiës, & con- clués en la plus faine opinion des deliberans,com- me dit eft, & feront icelles Lettres depefchées foubs nótre nom, Scenlafignature fera mis par les Secretaires, qui en feront les defpefches, par Ie Roy en fon Confeil, & quand aux Lettres clo- fes elles fe defpecheront fous Ie nom de nótredite Dame Sc Tante, comme Regente & Gouvernan- te, lesfigneradefonnom, & en ufera felon qu'il luy eft permis par fefdites Lettres de pouvoir. Item, quand aux depefches Sc conceflions des Lettres d'O&roy, de Graces, Remiifions ,* Par- dons, Abolitions, Difpofitions d'Offices & Be- nefices, nótre Dame & Tante en ufera auiïï fe- lon que par fefdites Lettres de pouvoir luy eft accordé Sc permis. Item, que nótredite Dame Sc Tante tiendra 8c gardera nosSeaux, lefquels elle fera delivrer audit Sr. de Aigny comme Chief, pourfeeller les Lettres & provifïons, qui feront ordonnées Sc commandées audit Confeil, toutes & quantesfois quebcfoingfera, & mêmementaux jours ordï- naires, que Γοη a accoütumé de feeller en nótre- dite Chancellerie, & fera ledit Chief,ou celuy, ou ceuxdefditsMaiftresdes Requeftes, qui vifite- ront lefdites Lettres & proviiions,tenus de mettre leur marquefur la queue defdites Lettres, fous Ie Seel ou aurre lieu, pour connoitreceux qui les auront vifitées Sc paflees, Sc lefdites Lettres Seeleés, lefdits Seaux feront rendus a nótre Dame & Tante, &c icelles Lettres portées ou envoyées en nótredit audiencc pour les tauxer,recouvrer Ie droit Sc emolument de nofditsSeaux, 8c apres les delivrer aux parties, en la maniere accouftumée. Item 5 nous avons donné & donnons pouvoir & autorité au nótredite Dame Sc Tante de aifem- bler les Eftats de nofdits Pais en general, ou en particulier , toutes Sc quantesfois que befoing fera, & en tel lieu que bon lui femblera, leur fai- re propofcr toutes matieres & affaires , deman- derfecours, fervice, aydes & fubfides, accorder, retra&er , accepter ou refufer leur refponces; communiquer Sc befoigner avec eux, toutaïnfi que nous mémes ferrons ü prefens y eftions; voulons & ordonnons auiïï que lefdits des Eftats & tous nos autres fubje£ts pour tous leurs affaires foit en general ouen particulier, ayent leur ad- dreilè, recours & refuge a nótre dite Dame & Tante, & que par elle ils foyent drefles, depe- fches & traittés Ie plus favorablement que faire ce pourra. Item, que nótre dite Dame & Tante, comme Regente &: lefdits de nótre Privé Confeil, au- ront auiïï pouvoir & autorité fur nótre Grand Confeil a Malines, & autres nös Cours ScCon- feauxordinaires, quand a évocations decaufes &autrement, tel que nous en nótre Chancelle- rie y avons eu Sc dont avons ufé j ufques a prefent,

-ocr page 40-

Placaten. I. Boeck. ι. Tit.

ι6

vers & contre tous,de force^iolenccoppreffion} extoriion, oultrage, & de toutes molcftations* vexations & nou veil etés indeues ·, & fi feront audit cas de invafion aidés, aiïïftés & fecourus du Royd'Angleterre& autres Princes Voilins, fe- lon quechacun y eft tenu & obligé par Traite, &· qu'ils Pont promis & accordé. ι Item, voulons & ordonnons que cette pre- fente ordonnance, & tout Ie contcnu en icelle, foit garde & obfervé, & entretenu du pointen point, & les Lettres tant clofes que patentes, a£tes, provifions, &- autres expeditions quel- conques, qui feront faites, données Scdeeemées par nótre dite Dame & Tante executées, 6c obeïes felon leur forme & teneur ■, tant par les Eftats comme par les Officiers & fubje&s quel- conques de nofdits Pais, toutainfi & par la for- me & maniere, quefi ellesêtoient données, & defpechées par nous mêmes , fans difficulté ou contradi£r., & afin que cette prefente ordon- nance foit cognue a tous & tant mieux entrete- nue &: obeïe,& que nul n'en peut pretendre caufe d'ignorance, nous voulons & ordonnons qu'el- le ïbitpubliée & regiftrée en nofdits CoriTeaux, Chambres de nos Comptes &aillieurs ou befoing fera; car ainfi nous plak, & voulons être fait, en témoingdecenous avónsfigné ces prefentes de nótre nom, & a iceiles fait meftre nótre Seei» donné en nótre Ville de Tricht, Ie 1<>. jour d'O&obre, l'an de grace 15-20.3 ScdenosReg- nes, aiTavoir celui des Romainslefecond, & de Caftille, &c. lecincquiéme. Ainfifignéfousle ploi, Charles. Et fur ledit ploy , par Ie Roy, Haneton,

Guerre, contre ladite ordonnance ,' & que icellequanda ceux foit bien & deüement gardée &entretenué, voulons & ordonnons, quenó- tre Prevoft de Marefchaux fuive continuelle- ment lefdits Gendarmes , quelque part qu'ils feront & fequiere de Logis en Logis de leur con- duite &: gouvernement; &s'il treuve qu'ils ont faitaucuns'outragesfoullesoudommages a nof- dits fubje&s ou prins leursbiens fans les payer& contenter, ainfi que dit eft, icelluy Provoft les 'fait incontinent payer par ceux qui y feront te- nus, & face auiïi corriger & pugnierlesDelin- quans felon leurs demerites, a l'exemple de tous, apainedelepayer, &luy mêmes en être pugny arbitrairement felon l'exigence des cas. Item, pour ce que defirons garder & mainte- nir nofdits Pais en bonnePaïstranfquillité & re- pos durantnótre abfence, deffendons expreife- ment a tous ceux de nótredit Confeil, Chief & Capitaine General, Gens de Guerre, & a tousnos Vaiïaux, & Subje&s de quelque Eftat ou condition qu'ils foient, qu'ils ne s'avancent de commancer efmouvoir ou entreprendre aucune Guerre, contre qui que ce foit, fans Ie fceu, ad- veu, & expres confentement de nótre diteDame & Tante, & des Eftats de nofdits Pais , oupar nótre expres commandement & ordonnance; Scs'il advenoit que nous ou nofdits Païs&fub- jefts feuilions afiaillis, aggrefiés, & contrains de fairelaguerredepardeca,queDieune veulle, en ce cas leur feront toute aide,fecours &aiTiftence a nouspoiïïble, & nous en acquiterons de forte que chacün connoiftra l'amour que leur portons, , & que ne les veullons abandonner,ne laiiïèr foul- ler, ains les garder, preferver & deffendre en-

Artkpilen, overgegeven aenVrouwe Magareta-, Eerts-Hertoginne van Ooften- rijcki bydoGedeputeerden van deSt at envan Hollandt ^ den der den Julii, ipf.

antwoorde gege- ende Zeelandt, achtervol- ven by gefchrifte, gende d'Ordonnantie tot op feeckere Arti- dien fine gemaeckt, wanc cuien byhitnluyden anders de Koopluyden ge- overgegeven, on- fchapen zijn Hollandt te

ΆΛΎηε genadig- ■* ^fle Vrouwe 'verwacht hier af antwoorde ■, enfal daer noch by den Tofle affchrijven naer Vranckrtjck, omme daer inne voorfien te werden voor St. Jacobs- dage naefikomen- dey ende mogende Re e ders altijd wel reetfchap maken. Zijnder Sauf- conduiten gegeven tegens redene ofte profijt van den Lande , mijn ge- nadighfle Vrouwe f al die doen r evo- ceren. Hier van is die van Amflerdarn

ENdeeerft, datBeftant of ftillen ,aert gemaekt werde ter Zee, tuf- fchen de Koninglijcke Majefteyten iljne Geallieer- de, ter eenre ·, en de Fran- coiièn met hare Geallieer- den, ter andere zijde ; om te mogen viiïchen,en Haring vangen, fonder't welckdie met de Viiïcherye omme- gaen, niet mogelij ck en is eenige beede te betalen. II Infgelijcks dat alle Sauf- conduiten, foo wel in En- gelandt als herwaerdts over, gerevoceert ende afgedaen werden, omtefchouwende inconvenienten die daer uyt komen mogen, I I I. Item, clat'er gelijckheydt zv inde Tollen van Hollandt

d

dit

fchouwen, en de Keyferlij- keMajefteyt te verliefen fij- ne Tollen in 't verfche. I V.

aengaende.

Hier af falmen

Item, dat den Tollenaer

aen den Tollenaers vanYfekeroort, en andere, fchrijven , en f ui- gelaft zy by nachte deSche- len de Staten dit penrevifiteren,ofdenSchip- Articul mede mo- peren verlof te geven met ha- gen over geven de re Bieren ende Goederen te Comm;ffariffen-4ie paflèren, geordonneert/uilen werden op de Ordonnantie van de Tollen in Hollandt, om daer af memorie te heb-^ ben mdefelve Ordonnantie. V. Aengaende dit Item, alfoo de Tollenaers Schip, daer af die dagelijeks ftuderen de Sup- van Haerlem kla- pliantente molefteren op de gen , fullen defe namevandeKeyferlijkeMa- faecke mogen ver- jefteyt, meeromheureygen volgen by Juflitie fingulier profijt, dan van fijn inden Raede van Kevferlijcke Majefteytende fijn

-ocr page 41-

Algemene Land-Wetten.

Landt in huyre gegouden heeft de naeftetienoftwaelf voorgaende jaren. VUL „ *Den Keyfer fal Infgelijcks te corrigeren 't alfoo ordonne- en te amplieren het O&roy ren.                       van de Notariiïèn, dat alle Inftrumenten die by anderen dan by de geadmitteerdeNo- tariflèn gemaeckt werden, den Raed en Schepenen ver- boden zy geen recht van te doen, immers defelve In- ftrumenten achten als niet autenticq. Ι Λ, Hierop is die Item, dat alle geweiden en van Amfierdam by fortfen ;dte dagelijcks geper- gefchrifte geant- petreert werden by deVlec- woort,als op't III. kerf, gelegen op de Zuyder Articul hier voo- Zee, enFrontierenvanGel- ren.                       re, als Geelmuyden en ande- ren , die den Koopluyden beroóven ende beletten den toegangh van Hollandt, in beipottinge van denBeftan- de, afgedaen en geremedi- eert mogen werden met den effeclre. X. Infgelijcks dat deexecutie van de Sententien van Bra- bant , gepronuncheert tot achterdeele van Oofterlin- gen in Hollandt ofte Zee- landt, niet gedaen en fal wer- den. X I.

Hollandt, aldaer fijn Onderfaten, als onlangs 'fy den Tollenaer gehleeckenis vandePoorte- doen roepen heb· ren en Goeden van Haerlem, ben, ende als van gearrefteer torn dat geen ver- 'tfurplus , alfoo'f jaertPoorterenwasjfoover- is tegens de oude foeckenfy dat den Tollenaer Ordonnantie van gelaft werde't Schip en Goe- de Tollen, foo en den voorfzt'ontilaen, en te is 'i niet doenlijc· wachten van gelijcken meer

te doen, want het feive con- trarie de Privilegiën van de Steden, enufantie van dien isj ende dat van gelijcken gedaen worde inde Tollen van Gorinchem en Schoon- hoven, V I. Item, alfoo in Hollandt veel Kloofteren en Geefte- lijcke Perfoonen zijn, die Weven, Brouwen ende an- dere Ambachten doen, die

kente accorderen.

Hier af f al de Grave van Hoog- firaten, als Stadt- houder van Hol- landt lafl hebben te

voorfan fzijnder Wereltlijcke Perfoonen be- komfte in Hollant. hoorente doen, en geen Ex- cijnfenbetalen, nochtemet den Burgeren den Steden in heure laften iubvenieren en willen » ende dat binnen Utrecht ende andere Steden groote beroerte en twee- dracht istuflchen deGeefte- lijcke ende de Wereltlijcke Luyden·, endatte verduch- ten is, dat van gelijcken in Hollandt foude mogen ko- men , om dat de Steden feer belaft zijn met fchulden ende beden die de Wereltlijck- j heydt niet mogelij ck en is te dragen , foo verfoecken de Remonftranten , dat uwer Genade met alder diligentie by tijdts hier inne vooriien wil, dat de Geeftelijcke Luy- den contribueren mogen met de Wereltlijcke Perfoonen, ende dat hen devoorfchreve Ambachten geinterdiceert mogen werden. V I I. Fiat, endaeren Item, dat het O&royon- boven en fallen de langhs den Remonftranten Geeftelijckheydt verleent op den fucceilè ende niet mogen koopen, koopingevandeRenten,den 'tenzymetkennif- GeeftelijckenLuydengeoor- fe van Jaecken-, lofttekoopen denpenningh niet te min* men achttien, gecorrigeert ende f al hier op noch verklaert worde dat de nae- raedthouden, om fteVrienden, ofbygebreec- dat te expediëren keyan dien, denaeftegeërf- in der befte forme. de, ende daer na die Leen- Heere, die defelve Rente fal mogen vernaeften om den penningh achttien, infge- lijcks alle Erf-pachten of lan- ge huyren, midts daer voor

Fiat, midts be- talende extraordi- naire van Renten

Item, dat de Landtluyden uyt den Dorpen vertrecken

mogen metter woone in de ende andere laften Steden,mits betalende extra* van de 1)orpen,ge- ordinaire van alle fchulden accordeerde Beden die de Dorpen fchuldig mo- ofte andere Qmrne· gen wefen van Renten of Be- ftagen , die men den, in wat manieren het zy, fchuldigh is ten uyt voorgaende contra£l:en

dage alsfy vertrec- ken.

ofte beloften, gemerckt het

felvena befchreven Rechten encoftumevan alle den Lan- den toegelaten werdt. XII.1

Hier af f al den

Item, alfoo de Steden

Grave van Hoog- ftaende zijn op Neeringen» ftraten laft hebben ende Dorpen op Landt-ey- te communiceren linge, foo verfoecken de Re- met de Edelen, en monftrantengeo&royeertte anderen dien't aen- wefen,datmen op de Dorpen gaen magh, omme ende platte Landen buyten hier inne te voor- de Steden niet en fal mogen fien by alle rede- brouwen, weven, drappe- lijckheydt.             ry en noch loven. > . . xi ir <Den Grave van Item,datmenvandeSentea- Hooghftraten fal tien by den Schepenen der hier af communi- Steden gewefen, niet en fal

gevende foo veel als het fclve I cerenmetdenTra- appelleren, maer alleenlijc

ken

IV. Deel.

ι

-ocr page 42-

Placaten. ι. Boeck. ι. Titul.

ι8

keningen in Hol- varen, als tot noch toe geu» landt, ende datge- feertisgeweeft, ende nu by fien , falmen daer Jacob Willemfz Tollenaer op ordonneren. belet werdt. XIX. Hier af fal den Item, die van Dordrecht Grave van Hoog- begeeren betalmge van heur ftraten ffreecken, verleyde penningen en iiite- in Hollandt ko- reilen van dien, ter caufe van

fident enRadenvan ken reformeren, endedatde Hollandt, om hier felve Sententien hebben ful- op te hoor en heur lenhaer executie, gelijck in adviSi en daer af de vier Steden van Brabant mijne Genadige geufeert werdt. Vrouwe rapport doen, omme rijpelijckdaerop te ftatueren ten pro fijt e vanden Lande, en den Inge- setenenvandien. XIV. , Item, datmen voortaen mede uferen fal de ufantie van 't Hof van Brabant, te weten, dat productie gedaen wefende, Partyen malkan- deren fullen moeten overle- veren haer Productie, en dit om te fchuwende veelheydt derProceflèn, dieuyt igno- rantie gefchieden * uytgefon- dert de faecken crimineel. X V. * Item, alfoodeRaedtvan Hollandt, tot recolement van een certificatie by den Steden befegelt, ende de Se- cretariilèn onderteeckent, of om te bewijfen een couilume van de Steden,en diergelij ke, ordonneren Commiflariifen pm hen te informeren die ongelijck meer hebben van heur daghgelden, dan de fa- ke waerdigh is , en datmen 't felve wel foude mogen committeren, ofte aen den Wette fchrijven , omme de waerheytte weten, foo ver- fbecken de Remonftranten dat daer inne voorfien wer- deten miniten kollen van de arme Onderfaten. XVI. Item , datmen niemandt bycontttmatie en fal verwin- nen, dan die een rechtelijcke weete gehadt heeft in fijn Perfoon , ten ware dat hy vanhuys ware , of hemver- berghae, dan foo foudemen de weete doen tot fijnder woonftede. XVII. *Dievan Emk- Item, datmen de twee buyfew, Alckmaer, Burgen of vervallen Slooten, manden, hebben, gelegen ontrent Alckmaer,, dép Steen oockbe- conienterenwilleaftebreec- 'geert, endeis den ken, ende de materie te ge- Rentmeefter van bruyckentotconfervatievan Kennemerletnt lafi 'tHontsbofch. gegeven dés Keyfersprofijt daer mede té doen, die* men eer ft hoor en fal moeten, om te weten wat hy hier inne gedaen heeft;.                          ·' XVIII. Hier op falmen Item, dat alle fubftantie nemen het advis of materie, dienende tot vandenTrafident, dijckinge van den felven Raedeende Reec- Hondsbolch, Tollevrymag

mende.

de toeredinge van de Sche-

pen van Oorloge, om te vey- ligen deVifichers,achtervol- gende uwer GenadeAppoin- Ctement, niet jegenftaende d'appellatie van eenige Ste- den , fuftinerende dat 't felve behoort te komen totkofte van den Haringvangh op het Laftgeldt, gelijck fy feggen dat t'anderen tijden geaccor- deerde ge weeft. X X. Infgelijcks pretenderen die van Rotterdam en Schie- dam, te hebben reftitutie van ontrent acht honderdt Rijnsguld. die fy gedebour- lèert hebben inde voor fchre- ve Schepen van Oorloge. XXI. (Ditmoetgecom- Item, de voorfz Staten mmiceert werden begeeren geregeltheyt in der met de Staten van Munte, te weten , dat een de andere Landen. Philippus gulde gefteldt mag werden op vijf en twintigh ftuyvers , een goudt gulde op achten twintigh ftuyvers, ende alle ander geldt naer ad- venant. XXII.

Hief af fal den Grave van Hoog-

Item, datdeReligieufen ende Predikanten beyoolen

ftraten ordonneren werdt te prediken dat woord envoorfien met den Gods, achtervolgende den cPrafident enRae- Placatevan derKeyferlijcke den, in HoUandt Majefteyt , fonder eenige wefendé.                tweedracht of vreemde faec- ken te roeren» maer indien iy weten dat yemandt tegens 'tHeylige Chriften Gelove mifdaen hadd'e met woorden ofte werckën, dat fy dat eerft Γ                      by goede verklaringe den Rechters en Regeerders te kennen geven fullen,om daer inne te remedieren als van- recht ende redenen dienen faldaer toe behoorende. XXIII. Hier toefalmijn Item* dat mijn G. V. or- Genadige Vrowwe donneren willeCommiflariÊ CommtffOriJfen or·· fenvande coftumenenufan- donneren.               tien van de Landen ende Ste- den van Hollandt te redige- ren in gefchrifte, endedefel- ve approberen, gelijck in an- dere Lancjen gedaen is ge- weeftj

-ocr page 43-

ι

Algemene Land-Wetten.

19

weeft, omteichuwen veel- \gefleldtfullenheb- Utrecht, en de JuriiHi£tie heyt van Proceffènengroo- ben.                      van Bredercde. teohkoften.               *                                               XXV. XXIV.                        Mijne Genadi- Item, Haerlem en Alck- Item, dat mijn Genadige ge Vrouwe f al maer klagen dat die van Ny- Vrouwe ibo veel doen wille | fchrijven aen den endorp, Schager-kogge, en "Vrafident en Rae- die van Schoorle , met den de van Hollandt, anderen Dorpen daer 011- dat fyTartyenbe- trent gelegen, hare laften fchrijven endehoo- ilaen over den Poorreren ren, endehierinne Landen, contrarie de Ver- voorfen als na re- pondinge ende oude ufan- dene behoort,          tie.

: Indien die van Utrecht daer inne niet voorfien bin- nen mid'lertijt dat den Grave van Lfooghflraten in Hollandt komt, of binnen veertien dagen, foofalmen die van HoUandt ■provifie accorderen ter contrarien, van niet te laten gaen in 't Stichte , tot dat fydit weder af

LGr

Hollant,gelegen op de Fron- tk ren, afgedaen zy, ofte dat verboden worde uyt defe Landen geen Sout ofte ande- re Waren te voeren binnen de voorfchreve Stede van

Aldus gedaen en geordonneert bym'tjn Vrouwe de Regent e in heuren Raedt te Breda , den der- den Julii Anno vijftien hondert vijf en twintigh. Onderteyckent Margareta, En lager, T)uBliouL

Articulen", by den Steden des Landts van Hollandt geprejenteert aen mijn Genadige Vrouwe Margareta* Eert s-Hert oginne van Oofenrijck, &c. Regente3 inden Hage^inde Maent van September, Anno 1 52 f.

ren, dan alleenlij eken reformeren ; ende dat de felve Sententien hebben iiillen heure Executie, gelijck inde over-fteden van Brabandt geufeert werdt. V. - Item, datmen voortaen mede uferen fal de ufantie van 't Hof van Brabant,te weten, dat pro- ductie gedaen wefende , Partyen malkanderen fullen moeten overleveren heur Produ£fcien,ende dit om te fchouwen de veelheydt der Proceflen, die uyt ignorantie gefchien, uytgefonderdt de faecken criminele, gelijck inde Geeftelijcke Ho- ven publicatie van Getuygen toegelaten en geu- feert werdt. V I. Item, alfoo de Raedt van Hollandt ? tot reco- lement van een certificatie , by den Steden beze- geit, endeSecretariiïenonderteeckemV of om te bewijfen een coftume van den Stede, en dier- geli jeke, ordonneren Commiflariflen van hen te informeren, die ongeli jek meer hebben van haer dagh-gelden, dandefaeckewaerdighis, ende datmen 't felve wel foude mogen committeren, of aenden Wette fchrijven, om de waerheydt te weten , foo verfoecken de Remonftranten dat daer inne voorfien werdt, ten minften koften van den armefi Onderfaten en Partyen. VII. Item, datmen niemandt by contumatie ver- winne, dan die een rechtelijcke weete gehadt heeft in fijnPerfoon, ten ware dat hy van huys ware, of hem verberghde, dan foo foudemen de weete doen tot fi jnre wóonftede. VIII. Item, dat alle fubftantie of materie, dienende tot der dijekagie vanden felfder Honds-bofch Tollen, vry magh varen, als tot noch toe geu- feert is gewceft , en nu by Jacob Willemfz Tol- lena er belet werdt. I X. Item, dat'et twee hondert en tweede Articu- levandelnftru&ievan Hollandt gerepareert en C 2                       geftelt

I. ALfoo in Hollandt veel Kloofteren en Gee- ftelijcke Perfoonen zijn , die Weven, Brouwen, en andere Ambachten doen, dewelcke Wereldlijcke Perfoonen toe- behooren te doen, en geen Excijnfen betalen, ncchmit den Burgeren den Steden in heure la- ften niet fubvenieren en willen, en dat binnen Utrecht en de andere Steden groote beroerte en tweedracht is tuilchen de Geeftelijcke en We- reldlijcke Luyden , endattevèrduchtenis, dat vangelijckenin Hollandt foude mogen komen, om dat de Steden feer belaft zijn met fchulden en beden, die de Wereltlijckheydt nietmogelijck is te dragen, foo veribecken de Remoriftranten, dat Uwer Genade met alle diligentie by tijds hier inne voorfien wil, dat de Geeftelijcke Luyden contribueren met den Wereltlijcke Perfoonen, en dat hen de voorfchreve Ambachten geinter- diceert mogen werden. II. Item, dat de Landtluyden uyt den Dorpen vertrecken mogen metter woone inde Steden, midts betalende extraordinaris van alle fchulden die de Dorpen fchuldigh mogen wefen van Ren- ten ofte Beeden, in wat manieren het zy, uyt voorgaende Contraden ofte Beloften, gemerekt 't felve na befchreven Rechten en Coftumen van alle Landen toegelaten en geufeert werdt. I I I. Item, alfoo de'Steden ftaende zijn op Nee- ringen ende Ambachten , ende de Dorpen op Landt-eylinge , foo verfoeckeri de Remonftran- ten gcodtroyeert te wefen, datmén op de Dor- pen en de platte Landen, buytert den Steden, niet en fal mogen Brouwen, Weven, Drappenieren noch Loyen, 't welck Stede - Neeringen zijn, anders waren de Dorpen gefchapen Steden te worden, ende de Steden Dorpen. IV. Item, datmen van de Senten tien bydenSche- penender Steden gewefen, niet en ial appelle-

-ocr page 44-

			Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.
		20 geftelt worde als inde oudelnftruclrie en .ufantie van ouden tijden geufeert-, te weten, dat Par- tyen tegens den Procureur gecondemneert, ont- fangen fullen werden in appellatie, gelijck te- gens fmguliere private Perfoonen, ten minften op cautie. X. Item , dat inde Predikatien vande Monnic- ken voorfien worde , alfoo alle tweedracht ende oproer deur henlieden toekomt. XI. Item, dat inde abuyfen van derProviforen, Dekenen, en anderen van der Geeftelijekheydt van Utrecht voorfien werde, die den armen Ón- derfatenfeer laftighzijn, achtervolgende de ac- cordaten van Bufchop Roelof of anders, als mijn Genadige Vrouwe en heuren Edelen Raede be- vinden jfal- Antwoorde van mijn Genadige Vrou- · we op de voor f ζ Artïculen. OP den eerften , foo heeft mijn Genadige Vrouwe geordonneert, dat de gemeene Staten by fpecificatie fullen mogen leveren de namen vande Kloofteren, daer af fy. hen bekla- gen , en daer by fy meynen geinterefTeert te zijn, in handen van den Commifiaris, die mijn Ge- nadige Vrouwe daer toe fal ordonneren ·, welcke , Commifiaris hem fal informeren op de flaet, fa- culteyt en gelegentheyt van elck Convent, endè de geene die bevonden fullen werden fuffifante- lijcken gedoteert, die fal werden verboden en geinterdiceert eenige Neeringe anders dan tot haerfelfsnootdruftigheydt te mogen doen, op pcene, indien 't bevonden werdt dat fy eenige dingen verkoopen, by maniere van Koopman- fchappeofNegotiatie, of dat fy Weven, Bac- ken of Brouwen, dat hetfelyegeconfifqueertfal wefen tot profijte vande Keyferlijcke Majeftey t, en de geene die bevonden fullen werden niet fuf- fifantelijcken gedoteert te zijn , fal gefteldt wer- den een matelijck getal van Religieufen, en toe- gelaten werden om gewoonlijcke Negotiatie en Neeringe te doen , tot dat fygegoedt fullen we- fen tot een redelijeke fomme, daer mede fy hen- luyden om Godt te dienen bequamelijck fullen mogen onderhouden, welverftaende dat defel- ve boven den taux van vryheydt, die henluyden gegeven fal werden, mede van alfulcker Neerin- ge gehouden fullen wefen te contribueren. Op 't tweede Articul heeft mijn Genadige Vrouwe geordonneert, dat de Landtluyden uy t de Dorpen van nu voortaen fullen mogen ver- trecken metter woone in eenige vande Steden, micks betalende alle laften vanfchulden, die de Dorpen fchuldigh mogen wefen van Renten op de Dorpen in 't particulier verkocht, ofyanBee- den voor date van heuriuyden vertreck gecon- fenteertj ofte daer inne fy te vooren vervallen zijn, in wat manieren dattetzy. Op't derde Articuli nihil: Maer indien eeni-
					ge Steden in 't partkulier querelle hebben, dat'er Dorpen zijn feer naby henluyden gelegen, die ecnige vande Neeringen, in't Articul gementio- necrt, doen, daer door de Steden in hare Neerin- ge gcfraudcert werden, ofte fouden mogen ver- gaen, die fullen haer Requefte mogen overge- ven in't particulier, Partyen gehoort, fal mijn Genadige Vrouwe daer op voorfien, en ordon- neren als 't behooren fal. Op 't vierde Articul fullen de voorfchreve Ge- deputeerden en Steden hen reguleren na dein- ftru&ie vanden Hove van Hollandt. Op 't vijfde Articul nihil: Maer fal werden onderhoudende oude gewoonte, fulcks als in Brabant en elders geufeert werdt. Op't fefde Articul, mijn Genadige Vrouwe fal doen fchrijven aen allen Steden, ende oock Officiers van de platte Landen, dat fy binnen twee maenden naeftkomende ftéllen by gefchrif- te alle de cofluymen van heuriuyden bedrij ve en J urifdi&ie, ende die overbrengen den Prasfident ende Raede van Hollandt, en dat gedaen zijn- de, fal mijn voorfchreve Genadige Vrouwe eeni- ge committeren, die defelve coftuymen fullen deurfien en vifiteren, ende hen oock informe- ren op de corruptelen in defe Landen geobfer- veert, om haer Genade daer van rapport gedaen zijnde, by haer geordonneert te werden als 't behooren fal, daer veel koilen van Partyen me- de gefchouwt fullen werden : En noopende de Certificatien by den Steden bezegelt, als die ko- men fullen voor den voorfzRaedt, fullen defel- ve daer op fulck regard nemen als 't behooren fal, tot ontlaitinge van de koften van Partyen. Op 't fevende Articul fullen die vanden Raede hen reguleren naer de Inftru&ie van de Kamere, daer by fuffifantelijcken in defen voorfien is ge- weeft. Op'tachtitenihil. Op 't negende nihil: Maer fullen de Staten hen reguleren navolgende de voorfz Inftruftie. Op 't tiende, daer heeft mijn Genadige Vrou- we , foo by Placaten die gepubliceert fullen wer- den, foobybeflooten Miffiven die gefchreven fullen werden aen allen Overften van Conven- ten, voor den tegenwoordigen tijdt fuffifante- lijck inne voorfien. Ende op 't elfde Articul,mijn Genadige Vrou- we heeft aireede eenige CommhTariiïen tot Utrecht gefonden, en Daghvaerde doen hou- den, omme den Onderfaten van defe Landen, achtervolgende haer begeerte, in dit Articul te voorfien, enfalmetalder neerftigheyt hetfelve doen perfequeren;
						Aldus geordonneert by mijn voorfchreve Ge- > nadige Vrouwe, by advis van Raede, iri denHage den feven en twintighften dagh Sèptembris anno 1 f 2 f. Onder ftondt ge- lchreven, My jegenwoordigh. Was on- der teeckent, ' L.'DuBliouL
							Buf/a

-ocr page 45-

Algemene Land-Wetten.                        21 GuldeBdlevanKeyferKareldeV.,gegeven , met <verfcheydeconfirmaüen daer op

lolght. CAROLUS V. Divina favente Cle- mentia Romanorum Imperator, femper

C- ι

RO L U S Dei Gratia RomanorumRex, emper Anguftus, & Bohemia: Rex, ad per-

Auguftus, acRexGermaniae, Caftilliae, Arragoniae, Legionis, utriufqueSiciliar, Jherufalem, Hungariae, Dalmatiae, Croatiae, Navarrae, Granatia:, Sardiniae, Corcicae, Mur- ciae, Giennis , Algarbii, Gibraltaris , ac In- fularum Canariae & Indiarum, ac Terrae Firma;, ArchiduxAuftriae, Dux Burgundiae, Lotharin- <riae, Brabantiae, Stirias, Carinthia:, Carniolse, Limburgiae, Luxemburgiae, Geldriae, Calabriae, Athenarum, Neopatriae, Sec. Comes Flandriae, Habsburgi, Tirolis , Barchiniae , Artefiae & Burgundiae, Comes Palatinus Hannoniae, Hol- landiae, Zelandiae, Ferretis , Friburgi, Na- murci, Roffelionis , Ceratinae Sc Zutphanix, LantgraviusAlfatiar, MarchioBurgovise, Ori- lanij Cotzani Sc Sacri Romani Imperii Prin- cepsjSuevia;, Catholoniae, Afturise, Dom, Fri- fia:, Marchiae, Slavonise, Portus Naonis, Bifcase, Molinse, Salinarum, Tripolis & Mechlinige,&c, Ad perpetuam rei memoriam , cumNosfupe- rioribusannis, concordibus Principum Eleclro- rumSufïragiis ad Romani Imperii Solium evedlri effemus, &c deinde hoc anno in Urbe Romana a San&ifïïmo in Chrifto Patre & Domino, Domi- no Clemente Divina Providentia Papa feptimo, Sandae Romana; univerfalifque Ecclefiie Pontifi- ceMaximo Imperiale diadema fufcepiflèmus, in- credibile didtum, quam hac fummè acceifione & incremento dignitatis Provinciae noftra; Here- ditarise Inferioris Germania;, Gavifee & exhila- ratce fuerint: Sed inprimis mira ac quadam incre- dibili Isetitia, fubditi noftri Ducatuum noftrorum Lotharingiae , Brabantiae & Limburgise , Mar- chionatus Sacri Imperii, & Terrarum feu Domi- niorum de Roden & Karpen, nee non infra cse- teros diftri£tus pra*di£ris Ducatibus Marchiona- tui, Terris & Dominiis appendentes & con- nexosinhabitantes affeclri funt, qui ut pulcherri- misGratiis&Privilegiis a Romanorum Impera- toribus, δε Regibus Prsedeceflbribus noftris, pro fingulari fiio in Sacrum Romanum Imperium ftudio, donatiacprsediti effent, ita ea non fo- lumfibiintegra, & illibata obfèrvatum iri, fed jtiobisimperantibus Cutpareft) auitiora & am- pliora etiam futura fperarunt, quorum fubdito- rum exfpeftationi & fingulari fludio, fidei & ob- fervantiaedigne refpondere cupientes, eorundem noftrorum Ducatuum, Marchionatus, Dominio- rum appendentium Sc connexorum Privilegia prazfenti diplomate Bullse noftra; Aureae ad per- fietuam rei memoriam, in hoc conventu noftro mpöriali Auguftenfi de principum Sc procerum noftrorum confilio pro munificentia noftra con- firmanda, declaranda, extendenda, augenda, & ahiplianda dignum duximus. Cum igituir a Divo Romanorum Rege praedeceflbre noftro Carolo ÏV.,DucibusLotharingiae,Brabanti£e Sc Limbur- giaejeorumquefucceiioribus in di&isDucatibus ob illorum bene merita & debitae fidelitatis obfe- quia Sacro Romano Imperio praeftita conccffum fuerit Privilegium exemptionis fuperioritatis Sc jurisdiftionis, cujus tenor fequitur Sc eft talis.

petuam rei memoriam Sc fiRegiae digniratis cir- cumfpe&a benigniras univerlbs fideles ipfius quos Romanorumambit Imperium, pio favore profequ itur, ad illorum tarnen utilitatcs & com- moda fpeciali quadam praerogativa favoris di- gnianter intendit, qui diuturnitate laborum Sc immotae fidei conftantia circa procurandos S. S. Romanilmperii honores adhibitadiligentiacla- ruerunt. Sanellluftris ToannisLotharingise, Bra- bantiae Sc Limburgse Ducis, Sacri Imperii Mar- chionisPrincipis Sc confanguineinoftrichariffi- mi merita, probitatisjSc circumipedtce Fidei puri- tate, quibus ipfe una cum fuis progenitoribus Sa- crumRomanum Imperium,debitae fidelitatis ob- fequiis praeftantius honoravit, nee efïat quotidia- no iinceritatis affectu diligentius honorare, clarse noftrae mentis intuitu limpidius intuentes, fibi, heredibus &fuccellöribus fuis in perpetuum hanc conceilionis Sc donationis gratiam de fpeciali no- ftrae Majeftatis favore duximus faciendam,decer- nentes ac edifro perpetuo ftatuentes, quod nul- lus Archi-Epifcopus , Epifcopus , Princeps, Comes, Baro, Nobilis, autcujufcunque condi- tionis exiftatEcclefiafticus iive temporalis , in quibufcunque caufis, civilibus,criminalibus,rea- libus, aut perfonalibus res vitam contingentibus velhonorem, aliquam JurifciicTrionem feu judi- ciariam poteftatem temporaliter in fubditos, va- fallos ac fèrvitores di&orum Ducis, heredum & fucceilbrum ipfius infra Ducatus Lotharingiae, Brabantiae Sc Limburgiae, acMarchionatum Im- perii & eorum diftri&us appendia Sc quafcun- que pertinentias conftitutos ad iiiftantiam cu- jufcunque perfonae intra vel extra Limites difto- rum Dominiorum exiftentes, qualifcunque gra- dus, ftatus feu conditionis exiftat, evocando, ci- tando, appellando, abjudicando, banniendo, profcribendo , aut alios a£his judiciarios fa- ciendo , per fententias interlocutorias feu diffi- nitivas exercere praefumat, nifiprimitus,efficaci- ter, evidentiac legitimo documento probetur, quod a judicibus, oihcialibus ac aliis fidelibus di£torum Ducis Heredum Sc fucceilbrum ipfius» qui pro tempore fuerint miniftrandcejuftitiaede- putati, petenti ièu petentibus fuper aftione Sc acHonibusquamvelquasintentare feu intentaf- fenofcuntur, juftitiafueritdenegata nee co η fe- qui potuerint juftitiae comolementum, decernen- tes univerfas & fingulas fententias interlocuto- rias Sc diffinitivas, fi quas fuper quibufcunque caufis, quibus etiam fpecificatis vocabulis de- fignarivalerent, adverfus prsefentis noftrae gra- tias Sc largitionis indultum a quibufcunque judi- cibus, jufticiariis Sc juftitiae 'faciendaePraefidibus emanarecontingeretjirritos penitus Scinanes,ncc earum prsetextu Vafallos , fubditos & fervi tores di&orum Ducis Heredum, & fuccefforum ipfius infra terminos Sc fpatia Dominiorum quae prae- fcripta funt, & eorum pertinentias conftitutas, aliqualiter obligari, caeterum quia plerumque in- nocentesa quadam contagione ïiocentium per- faepe pericula difpendiorum videutur incurrere, cum

-ocr page 46-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

22

cum is, qui reus non eft loconoxiidetinetur,ut eidem periculo in Terris ejufdem Principis, quem fua virtute pofcente non immerito prs csteris adamamus. De regis benignitatis gratia abundantius caveatur , illud prscipue ftatuen-

SIGISMUNDUS, DeigratiaRomano- rura Rex, femper Auguftus, & Hungaris,Bo~ hemis, Dalmaria?, Croatis,&c, Rex, notum fa- cimustenoreprsfentium, univerfis. Etfi noftrs Celfitudinis benigna fublimitas, cunftis fidelibus

dum duximus,& Regis potefta\isedi&oftri£tii!S quosSacrumRomanum ambit Imperium, qua

damgeneralitatefe gratiofam exhibet Sc munifi- cam, ac pro eorum procurandis profe&ibus & commodis continuos non formidetfubire labo- res, ab illis nihilominus , qui fub fingularis fidu- cis confidentia , ad ipiius pietatis linum con- fluunt, oculos fus clementie quadam fpecialita- tedeinnatafibidementia nonavertit, quineos gratiofe colligens, etiam in fuis libertatibus foveat favorabiliter Sc confervet. Sane pro parte Oppidanorumjncolarum, Habitatorum Sc communitatum Oppidorum , Caftrorum, Vil- larum Sc Locorum Ducatuum Lotharingis, Bra- bantis & Limburgis, ac Marchionatus Sacri Imperii nee non Dominiorum de Roden Sc Ker- pen, nobis extitithumiliterfupplicatum quate- nusipfisquoddamPrivilegiumSereniflimi & in- vidtiilimiPrincipis, Domini Caroli Romanorum Imperatons, Semper Augufti, &BohemisRe- gis , Genitoris noftri Chariilimi, olim prsdi£to- rüm Ducatuum Duci, confanguineo noftro Cha- riilimo, fuper eorum libertatibus,immunitatibus Sc exemptionibus fignanter quod non poflint a quocumque Archi-Ëpifcopo, Epifcopo, Duce, Marchione, Comité vel cujufcunqueauthorita- tisperfona in rebus feu inperfomsfuis arreftan, in cauiam trahi, velratione contra£tus, vel debiti detineri ipfis datum &conceffum ratificare, af- fipmare, &confirmaregratiofiusdignaremur. Nos itaque fupplicationibus prsdiclorum Op- pidanorum & Incolarum Ducatuum, Marchio- natus, & Dominiorum prsdidtoium humilibus & devotisinclinati, volentes eos per hoc exde- votisdevotioresreddere, & ex fidelibus fidelio-

injungendumnecaHquis Vafallus, fubditus aut fervitor diftorum Ducis, Heredum & fucceflö- rum ipfms infra Ducatus Lottaringis, Braban- tis, ScLimburgis, ac Marchionatum Imperii, aceorum appendia feu pertinentias conftitutus in quibufcunqueEpifcopalibus Terris, Provin- ciis, Principatibus feu Dominiis, Sacro fubje- étis Imperio Ecclefiaftics & temporalis feu cu- jufcunque alterius jurifdi&ionis exiftat, loco & vice alterius, de eodem Dominio quacumque noxa feu debito ïnvoluti, arreftari, impigno- rari feu detineri, rebus aut corpore moleftari de- beat aut aliquas violentias feu moleftias quomo- dolibet fuftinere, nifi fortaflis reum vel debito- remhujus,qui viva voce manualiter non tradtus fedfpontepropria fe debitis feu delidis talibus obligaiTet abfque aliorum prsjuditio continge- retperfonaliter deprehendi, fi quis vero aufu te- merario vel quavis indifcreta prsfumptione,gra- tiis, immunitatibus, & libertatibus hujus in prs- fenti contentis pagina contra ire prsfumeret & diétorum Ducis, Heredum & fucceiforum ipiius juribusadverfus tenorem prsfentium quovis in- . genio , vel colore qusfito in toto vel in parte aliquatenus derogare poftpcenas indignationis, deititutionis&profcriptionis noftrs & amifllo- nis jurium fuorum,honoris,conditionis, ftatus &c gradus, quibuseundemin cafu prsdi£to decla- ramus evidenter fore privatum in poenam cen- tummarcharum puri auri fe noverit irremiflibi- liter incurrifle, quarum medietatem regalis no- ftrififci, &reiiduampaitem injuriam paflbrum ufibus decernimus applicandam, non obftanti- bus legibus , conftitutionibus, confuetudini-

res

ideo animo deliberato non per errorem aut

bus,ftatutispublicis, velprivatis, editis aut con- dendis,promulgatis feu promulgandis, quibus in quantum prsfenti noftrs conceiïïonis exemp- tioni & gratiarum indultis pcenarum adje&ioni &aliis in ferie prsfentium expreilis, in toto vel in parte * contra ire videtur, & exprefle St ex cer- ta noftra fcientia, & Regis poteftatis plenitudi- ne, nobis veluti Romanorum Regi ex Sacro Romanorum Imperio competentibus , prsfen- tibus derogamus prsfentium, fub noftro Maje- Itatis Sigilli Teib'monio Literarum, datum Aquisgrani annoDomini millefimo tricentefimo quadragefimo nono, induftione fecunda,o£tavo CalendasAuguftiregnorum noftrorum Romani annoquartOjBohemisvero tertio, fic fubfcrip- tum per Dom. Cancellarium Joannem Mom- fort. Quod quidemPrivilegiumadivo Roma- norum Rege Prsdeceflbre noftro Sigifmundo, deprocerumSacri Romani Imperii Coniilio ad inftantiam Oppidanorum, Incolarum, Habitato- rum & communitatum Oppidorum, Caftrorum, Villarum & locorum Ducatuum Lotharingis, Brabantis & Limburgis, ac Marchionatus Sa- cri Romani Imperii, nee non Dominiorum de Rhoden Sc Kerpen , uberius declaratum Sc ex- tenfumexritit, cujusetïam tenor fequitur&eft talis.

improvide, fedmaturadeliberatione prshabita, iano etiam Principum, Comitum,procerum,no- biliumacfidelium noftrorum accedenteconfilio &: de certa noftra fcientia, ipfis prsdidti Domini & Genitoris noftri Privilegium , fuper ipforum libertatibus , immunitatibus & exemptionibus datum, Sc conceiTum, in omnibus fuis tenoribus, fententiis, punftis,claufulis, & expreflionibus, pro ut de verbo ad verbum fonat, ac fi de verbo ad verbum prsfenti noftroPrivilegio in fpecie ef- fetinfertum, proutriteproceiïït>ratificavimus, approbavimus , affirmavimus, ratificamus, ap- probamus Sctenore praefentium ac Rotnanaau- thoritate Regia gi atiofius confirmamus, decer- nentes ac volentes exprefle, ne prsdiftorum Du- catuum , Marchionatus & Dominiorum incoke & inhabitatores juxta prsfati Genitoris noftri Privilegii tenorem & feriem ullatenus impediri debeant, feu quomodolibet moleftari. Csterum deabundantioris gratis plenitudine, per quam Regia Celfitudo, fideles & fubditos Imperii con- fuevit ad uberiorem fidelitatis promptitudinem animare incolis & inhabitatoribus Ducatus & Marchionatus , ac Dominiorum prsdi&orum, hanc duximus facere gratiam fpecialem , quod nee noftra Sacri Imperii noftrsque judicis Curis authoritate pro tempore exiftentis, aut quavis alia

J

-ocr page 47-

•

Algemene La

23 lio adhuc uberius interpretarumetiam confirma- tuméxtitit, cujus tenor etiam fequitur de verbo ad verbum 8c eft talis.

alia authoritate, fubditi, vafalli, fervitores, inco- lseque, Sc inhabitatores Ducatuum Lotharingix, Brabantiaï&Limburgiie, & Ma'rchionatus Im- perii > ac Dominiorum prcedi&orum ad judicium feujudicemcmïoe noftra? Imperialis evocari, in caufam trahi, feu citaripoiïïnt, nee debeant pro quocumque debito & contractu, vel ex quacum- que caufa criminaliter vel civiliter, nifx primitus efficaciter&evidenti aclegitimoprobetur docu- mento, quod & judicibus, officiariis Sc aliis fi- delibusDucatuum, Marchionatus & Dominio- rum praediftorum, qui pro tempore fuerintmi- niftrandta: juftitise deputati, petenti feu peten- tibus fuper aftione feu a&ionibus , quam vel quas intentare vel intentaflè nofcuntur, jufti- tia fuerit denegata nee confequi potuerint ju- ftitiae complementum , verumtamen ubi fe- cundum Privilegia & jura municipalia in ali- quolocorum hujufmodi jura per fuos, pro tem- pore juftitiarios, mediis eorumjuramentis, ali- quidinterpartescontendentes judicetur ubi ju- ftitiam in ea parte praefentis noftri Imperialis fcripti decreto declaramus fore minimè declara- tam, fupplentes omnem defecT:um,fi quis obfeu- ritate verborum , omiilione fententia?, vel alio quovis modo in prsmiiïïs omnibus compertus fuerit, deplenitudineRomanaeRegiieMajefta- tis. Non obitantibus quibufcunque legibus,j u- ribus, confuetudinibus, & ftatutis publicis vel privatis, fub quicunque forma verborum editis yel edendis, promulgatis feu promulgaiidis, qui- fcfusomnibusfi&in quantumpriefentibusnoftris literis adverfari potuerint, de eerta noftra fcien- tjaderogamus. Nulliergo hominumliceathanc i^oftrae approbationis, ratificationis, confirma- tionisScgratisepaginam infringere, aut ei quo- vis cafutemerario contra irej fi quis autem hoc attentarepraefumpferitprseter noftram 8c Impe- rii Sacri graviiïïmam indignationem, poenam m pradiéti gemtoris noftri Privilegio contentam, & expreilam eo ipfo fe noverit irremiflibiliter in- curfurum ; cujus medietatem Imperali noftro azrario live fifco, refiduam vero partem injuriam pafïbrum ufibus decernimus, imo volumus ap- plicaripraefentium fub noftras Majeftatis figillo appenfionem literarum. Datum Buda? anno Do- mini millefimo quadringenteiimo vigefimo quar- to fexta die }anuarii, Regnorum noftrorum an- no Hungariaj trigeiïmo feptimo, Romani deci- mo quarto, & Bohemias quarto. Sic fignatum fuper plicam, ad mandatum Domini Regis, Do- mino Johanne Epifcopo Sagabrienii Cancellario Referendario, Michaël prsepofitus Rileflamen- lis, & in dorfo Rex Henricus fïxas in cera alba curn filis ièricis glauci nigrique coloris. Deinde adivolmperatore Cajfare Maximilia- no aut noftro paterno praeclar iiïïma? memoriar ad noftram inftantiam 8c Oppidorum, Villarum, Caftrorum > Univerfitatum, omniumque & fin- gulorurriEcclefiafticorum^aiculariumjnobilium, & piebeorwm intra Ducatus Lotharingias, Bra- bafttiai&Limburgia; , Marchionatum Sacri Ro- ïttaftilmperii & Terras feu Dominia de Roden δε «fe Kerpen j neenon inter caeteros diftridtus pra> «Mis Ducatibus Marchionatui Terris 8c Domi- nm appendentes & connexos inhabitantium eriam de procerum Sacri Romani Imperii confi-

AXIMILIANUS Divini favente

J3(J.clementi& Eledtus Romanorum Impera- tor, ièmper Auguftus, ac Germania?, Hunga- riae, Dalmatias , Croatia;,8cc. Rex, Archidux Auftriée, Dux Burgundiae , Lotharingiie, Bra- bantias, Stiriae, Carinthia:, Carniolie, Limbur- gia?, Luxemburgise & Geldrise; Landtgravius Alfatiae, Princeps Zuevias , Palatinus in Habs- burgh& HanonisePrinceps, &Comes Burgun- dia?, Flandnae, Tirolis , Gloricia?, ArthefuE, Hollandiaï, Zeelandis, Ferretis , In Kiburg, Namurci &Zutphanix, Marchio Sacri Romani Imperii, fuper Amafum & Burgonii, Dominus Frifiaj, Marchiie, Schlavonia», Mechlinia:, por- tus Naonis & Salinarum, &c. Rationi congruet, & noftree Majeftatis clementiamdecet,utea, quse a Divis olim Imperatoribus & Regibus pratdecef- foribus noftris fuis & Sacro Sanfti Romani Imperii fidelibus Ipeciali prierogativa favoris ad pacem & quietem populi liberahter concefla funt integra, ilkefa, & illibata permaneant, acrobur perpetuieconfirmationisde ipeciali noftrai Cel- fitudinis munificentii a nobis obtineant. Cum itaque pro parte fereniffimi Caroli Archiducis Auftriae, Principis Hifpaniarnm, utriufque Si- ciliie atque Hierufalem, Ducis Burgundiai, Lo- tharingiie, Brabantia;, Stiria;, Carintix, Car- niolae, Limburgix, Luxemburgia:&Geldria:, Landtgravii AIfati«, Principis Zuevia?, Palati- niinHabsburch&Hannonia;, Principis & Co- mitisBurgundia;, Flandria;, Tirolis., Gloricia:, Arthefise, Hollandiae, Zeelandias, Ferretis, in Kiburg, Namurci & Zutphanias, Marchionis Sacri Romani Imperii, fuper Amafum & Bur- gonii, Domini Frifiai, Marchiaj, Schlavonia?, Mechliniae, Portus Naoms & Salinarum, &c. Filii &Nepotis noftri charifllmi, nee non parte Oppidorum, Villarum, Caftrorum , Univerfi- tatum, omniumque & fingulorum Ecclefiafti- corum, fecularium , nobilium, & plebeorum infra Ducatus Lotharingias, Brabantia; fic'Lim- burgiae, Marchionatum Sacri Romani Imperii 8c Terras feu Dominia de Roden & de Kerpen, nee non infra cseteros diftridus prardiftis Duca- tibus, Marchionatui, Terris & Dominiis ap- pendentes & connexos inhabitantium, nobis ex- titit hunliliter fupplicatum, quatenus omnia Pri- vilegia j qua; inclytae recordationis Principes, Duces, & Marchiones Ducatuum & Marchio- natus Sacri Imperii praedicTrorum, propter vetu- ftumipforumoriginem, firmamqj^ in noftram & Sacrum Romanum Imperium obfervantiam, pleraque alia beneficia ac merita olim Romano- rum Imperatoribus 8c Regibus pradeceflbribus noftris per ipfos obfequiofè exhibita, ab eifdem praidecefloribusnoftris pro ipfis 8c eorum fubdi- tis pro tune praefentibus Sc futuris fuper eorum H- beralitatibus , immunitatibus Sc exemptionibus ipfïsdari, 8cconcedi ob-tinuerunt. Ratificare, confirmare, declarare, Sc ampliare gratiofius dignaremur. Nos hujufmodi fupplicationibus inclinati attendentes, intemeratae fidei 8c dile- dionis puritate, quibus prsefati fupplicantes nos

8c

-ocr page 48-

					Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.
			£4
							cis Hseredum & fucceiïbrum ipfius , qui pro tempore fuerint miniftrandse juftitise deputati, petenti feu petentibus fuper adione & adioni- bus, quam, feu quas intentare feu intentafle nóf- cuntur, juftitia fuerit denegata, nee confequi potuerint juftitise complementum. Coram quibus quidem judicibus oificiariis & miniftrandse juftitise, ut prsemittitur, deputatis, omnescaufae quas aliquis contra didasperfonas in quibufcumque adionibus movere voluerit in didisDucatibus, Marchionatu & Dominiis, in quibufcumque inftantiis, neque in finem litis in- clufivè cognofci, tradari, terminari, & finiri debeant, Itaquefententiselatse, & pro tempo- re ferendse per Ducem, ejus Cancellarium, aliof- ve confiliarios in didorumDucatuum, & alio- rum ultra &citra Mofam Dominiorumconfilio, quod ipfius Ducis Confiftorium , omniumque prsedidorumincolarum &inhabitantium, com- munis Sc fupremse juftitise cura efle dignofcitur authoritatem rei judicatse perpetuamque Sc irre- tradabilemroborishabeant firmitatem, &quod ab illis, neque ad nos, Sc fucceflbres noftros Ro- manorumlmperatores & Reges pro tempore fu- turos, neque ad judicium camerse , aulse , aut curise noftrse Imperialis, feu Regalis, neque alte- rius Prin ipis delegati, aut in pofterum delegan- di, quovis modo appellari, recurri, reduci, fup- plicari, aut porvocari pofllt. Et quidquid ad- verfus prsedeceflorum noftrorum vel noftrse prse- fentis gratise, vel largitionis indulta, in toto, vel inpartea quibufcumque judicibus etiam noftris vel aliis juftitise prsefidentibus attentatum, fa- étum vel attentum fuerit, attentari, fieri, vel obtineri contigerit, decernimus & declaramus, fuhTe,fore, &efle, abipfonullum, irritum, & penitusinane, extinguentesomneslites in con- trarium hujusconftitutionisinnoftra vel alterius judicis curia de csetero movendas , fupplentes omnemdefedum, fiquisobfeuritate verborum, omiffione fententise, vel alio quovis modo in prsemiiïïs omnibus compertus fuerit, de plenitu- dine Imperatorise poteftatis, non obftantibus quibufcumque legibus, juribus^ confuetudini- bus, privilegiis & ftatutis publicis vel privatis, fub quacumque verborum.forma editis feu eden- dis, promulgatis feu promulgandis, quibus omni- bus in quantum prseièntibus noftris literis adver- fari poiïint de certa noftra fcientii, acdefimiü noftrse poteftatis plenitudine, ac fi de verbo ad verbumprseientibusinfererentur, penitus dero- gamus. Volentes quoque ut eorundem Privile- giorum tam per prsedeceflores noftrosquam nos, ficuti praemittitur, conceiTorum , tranfumptis ubicumque tam judicialiter quam extrajudialiter. utiipfis veris originalibus fides integraadhibea- tur. Nulliigiturliominumliceat, hanc noftrse probationis, ratificationis, confirmationis, in- novationis, gratise, ampliationis paginam infrin- gere, aut ei quovis auiu temerarioj diredèvel indiredè contra ire. Si quis autem hoc attenta- re praefumpferit noftram & facratiflimi Imperii graviifimam indignationem posnaiqueinprsedi- dis Privilegiis contentas & expreiïas eo ipfo fe noverit irremifllbiliter incurfurum prsefentium fub noftrse MajeftatisSigillo appenfo teftimonio litterarum. Datum in Oppido noftro Imperiali Franc-
		&SaerumRomanum Imperium hadenus profe- cutifunt, attentaque foUicitudine continuo pro- fequuntur. Confideratis prsefatis Privilegiis, quorum tenores volumus hic pro fufficienter ex- preifishaberi. Ea omnia in omnibus fuisfen- tentiis , pundis , claufulis & expreflionibus, prout de verbo ad verbum fonant ac fi hic in fpe- cie inferta forent matura deliberatione prseha- bita, fanè etiam Principumj Gomitum, Baro- num, procerum, nobilium, & fideliumnoftro- rumaccedenteconfiliopariter Sc afienfu, ratifi- cavimus, approbavimus,ratificamus, approba- mus ac confirmamus, ac Imperiali audoritate excerta fcientia de plenitudine noftrse potefta- tis, de novo concedimus & innovamus ac robur pcrpetuaz firmitatis eifdem indulgemus & impar- timur. Et amplius ex abundantioris gratise ple- nitudine,qua in prsedidos chariffimum nepotem noftrum & ejus fideles fubditos fpeciali generofi fanguinis & cognationis neceffitudine , & pio movemuraffedu adperpetuam rei memoriam, hac femper valitura conftitutione, ftatuimus, ordinamus, volumus & declaramus, quod nul- lus Archi-Epifcopus, Epifcopus, Princeps, Co- mes, Baro, NobiUs aut cujufcunque preaeminen- tise, feu conditionis exiftat, Ecclefiafticus aut fecularis, in quibufcunque caufis civilibus, cri- minalibus, rëalibus , perfonalibus, aut mixtis illis in quibus confeiïbria , feu negatoria , pro fervitutibus, aut adione hypothecaria, pro cen- fu, vel reditu annuo in loco rei fita de jureagi pofllt, duntaxat exceptis, Subditos, Vafallos, ac Servitores didorum Ducis Hseredumque Sc fucceiïbrum ipfius, aliofque inhabitatores Sc in- colas qui infra prsedidos Lotharingise, Braban- tise, Limburgise Ducatüs Sc Marchionatus Sacri Imperii Terras feuDominia de Roden & de Ker- pen, nee nön infra cseteros diftridus prsedidis Ducatibus, Marchionatui, Terris & Dominiis appendentes & connexos Domicilium, larem velhabitationem, aut aliam quamlibet refiden- tiamhabent, aut pro tempore habebunt, ad cu- jufcumquePerfonseinftantiam, velexofficioad judicium evocet, citet, banniat, profcribat,per- fonas, bona, res, adiones vel jura eorum, etiam fub ejus diftridu extra prsedidos Ducatus, Mar- chionatum, Dominia aut illorum appendentia repertafeurepertasarreftet, detineat, impigno- ret, nequefuper illis illarumve occafione contra hujufmodiperfonas procedat, aut aliquem pro- cedere finat, neque fententias interlocutorias, vel diffinitivas aliquas pronuntiet, monitiones feu prsecepta faciat , contumacias decernat aut declarer. Et denique , neque ratione delidi, contradus, quafi delidi, quafi contradus, ne- que ratione reifitse majoritatis, feu continentias caufarum, vel alterius cujufcumque cum alüs perfonis, vel rebus mixturse, etiamii quseftio foret fuper rebus, aut illarum occafione, pro qui- bus ad eundem judicem ireoporteret, autqua- vis al ia ratione, colore vel ingenio aliquam meri mixtifeu alterius generisjurifdidionem vel judi- ciariam proteftatem temporaliter in antedidos vel earum res exerecat vel exercere prsefumat, nifi primitusefficaciter, evidenti ac legitimo docu- mentoprobetur, quod aprsefatoDucefeujudi- cibus, oificiariis, Sc aliis fidelibus didorum Du-

-ocr page 49-

Algemene La

25' to, annexo & unito Ducatui noitro Lotharingia: & Brabantiae j haberi, teneii, reputari, cenleri, &judicaridebere, & confequénter fub Privile- giis Ducatus noftri Lqtharingiie Sc Brabantiae ha- beri, teneri, reputari, cenlèri, & judicari de- bere comprehenfum : Et quo futuris perpetuis temporibushujusreidubium prorfus tollacur Sc aüferatur, proqüeabundantiori cautela ex prss- didtis certa fcientia & plenitudine poteftatis Im- perialis diitum oppidum Traje&enfe , ac ejus incolas & habitatores cum omnibus pracdicÏis j u- ftitiis .& appendentiis , & univerfo fuo territorio tam citra quam ultra Mofam allodium Ducatus noftri Lotharingiae & Brabantia* facimus, & uti allodium eidem Ducatui per praefentes anne&i- mus, incorporamus, &unimus, declarantesac ifrevocabili edido ftatuentes & volentes, ne in-

Francfordienfi, die quinta menfis Martii, Anno Domini millefimo quingentefimo duodecimo. Regnorum noftrorum Romani vicefimo fepti- mo,Hungari£e vero vicefimo fecundo, fic fubfcri- tum & figriatum, Maximiliamts. Et fupra pli- cam ad mandatum DominiImperatoris, Renner, PïiiETEREA cumcertam notitiam ha- beamus nobifque plenariè conftet prsedecef- forem noftrum in Sacro Romano Imperio divum Philippum fecundum Romanum Regem donaf- fe inter caetera Henrico Duci Lotharingiae & Brabantiae Oppidum feu CivitatemTrajeclren- fem, cum omnibus juftitiis& appendentiis fuis extra Civitatem Sc intra, cum Ecclefia San£H Servatii, quemadmodum in Priyilegio defuper confefto Sc dato anno 1204. latius continetur,

cujus tenorem hic pro expreflishaberi volumus, I colaedegentes, refidentes aut habitatores?prse- quam etiam donationem feu concefllonem di- didlorum Ducatuum Lotharingise , Brabantiae,

tk Limburgise, Marchionatus Sacri Imperii, Ter- rarum feu Dominiorum de Roden & de Kerpen, nee non praedifti Oppidi Traje£tenfis ejufquc territorÜ ac aliorum diftriftuum diftis Ducati- bus , Marchionatui, Terris Sc Dominiis annexo- rum, Scconnexorumanobis, nequeafucceflb- ribus noftris Romanorüm Imperatoribus, & Re- gibus , neque a quibufcunque aliis cujufcunque gradus, ftatus, & conditionis exiftant extra di- cïos Ducatus, Marchionatus & Dominia, nee nondiftriftus eis annexos & connexos falvis ex- ceptionibus in prioribus Privilegiis comprehen- iis,citari,injusvocari, banniri, profcribi, ar- reftari, detineri, impignorari, neque quoque rriodo contra illos auteorum res, a£tiones, bona, vel jura proceeftre poiftt, neque a fententiis in- terlocutoriis, autdifBnitivispef illos judices in di£tis Ducatibus Lotharingise, Brabantiae &Lim- burgiae, Marchionatus, Dominiis, Territoriis & Diftri£tibus annexis Sc connexis, aut Oppidp Trajeftenfi latis iive per fcabinos CuriaeLeucu- lenfis, vulgariter Vroonhofditl;se, autperalios j udices ibidem juftitiam noftro nomine uti Ducis Lotharingiae Sc Brabantia; adminiftrantes, ad noe aut fucceflores noftros in Romano Imperio pro tempore exiftentes, neque ad judicem Camerse autCuriae noftraelmperialis feuRegalis, neque ad alia quaecunque Sacri Romani Imperii judi- cia, neque cujufcunquePrincipisdelegati autin pofterum delegandi quoquo modo appellari, re- curri, reduci, fupplicari, provocari, aut ab eis in- ftrui valea nt ·, fed tantummodo ad j udices imme* diatos in di dis Ducatibus Lotharingiae, Braban- tiae & Limburgiae, Marchionatu, Dominiis, Ter- ritoriis & diftrictibus tam didi Oppidi ,Traje- ftenfis, quam aliis eis annexis & connexis refi- dentes, &poftremo adCancellariameonfilium- queBrabantiae, nonobftantibus quibufcumque confuetudinibus, ordinationibus, conftitutioni- bus, legibus & ftatutis publicis Sc privatis fub quacumqueverborum forma editis feu edendis, & aliis quibufcunque, quse huic noftrae declara- tioni & conceflioni retragari poiïènt. Quibus omnibus tenore praeièntium derogamus, & de- rogatumeflè volumus, quod per praefentes ex- preflius &diftin£bius declaraiïè volumus, quod fide digno Teftimonio fuerimus edotii his proxi- mis annis ingravepraejudicium &damnumPri- D                           vilc·»

verft Romarioriim Imperatorcs & Reges ïnno- varunt, ratificarunt & confirmarunt. Et prie- fertim divus Fridericus II. Romanorüm Rex, proutconftatex ejus Privilegio dato & conceflb anno 1214. cujus etiam hic Privilegii tenprern pro expreilis haberi volumus. Et quonian) prse- Heceflbres noftri Duces Lotharingiae & Braban- tiae his & aliis donationibus innexi diéhim Oppi- dumTraje&enfeadMofam cum omnibus juftmis appendentiis fuis uti allodium &connexum, nee non unitum Sc incorporatum Ducatui noftro Lo- tharingise & Brabantiae tenuerunt, habuerunt & pofièderunt. Et noftri fit officii Provincias 110- ftras ha^reditarias & prsecipnè iniignes Ducatus noftros Lotharingiae, Brabantiae ScLimburgise, Marchionatum Sacri Imperii, Terras feu Domi- nia de Roden Sc de Kerpen, nee non diftridlus preediftis Ducatibus, Marchionatui, Terris & Dominiis annexos & connexos non folum inPri- vilegiis Sc antiquis laudabilibus confuetudini- bus, exemptionibus, gratlis, immunitatibus,li- beitatibus &pra?rogativisfuiscünfervare, manu tenere, Scdefendere, fed ea etiam amplioribus favoribus, & gratiis proiequi, ideo motupro- prioPrincipum, Comitum, & Baronum noftro- rum , & Sacri Romani Imperii accedente matu- ro conftlio, animo deliberato ex cerdfcientia Sc de plenitudine poteftatis noftrse Caefareae praein- ierta,necnonpraeta£ta omnia & iïngula Privile- gia a prsdeceiïbribus noftris Romanorüm lm- peratoribus &c Regibus, Ducibus feu-ipfis Duca- tibus Lotharingise , Brabantiae & Limburgiae, Marchionatui Sacri Imperii, Terris feu Dominiis de Roden & de Kerpen, nee non diftrï&ibus prsediffrs Ducatibus, Marchionatui, Terris Sc Dominiis annexis & connexis cjuomodolibet concefta confirmavimus, approbavimus, inno- vavimus, &cde novo concefllmus, tenoreprae- fentium ea omnia m fingulisfuisarticuhs, clau- fulis, &pun£tisconfii*mamus, roboramus, ra- tificamus, approbamus, innovamus , & de no- vo concedimus, fupplentes ex ejufdem plenitu- dine poteftatis, & certa fcientia omnes & quof- cunque defe&us juris & fa&i. Declarantes & perpetuo edi&o ftatuentes praenominatum oppi- dumTrajeitenfe cum omni bus j ufti ti is Sc appen- dentiis, ejufquediftri£tum&territorium, ejuf- que habitatores & incolas pro allodio iiacorpora- IV. Deel.                                   V

-ocr page 50-

					Placaten. i.Boeck. i.Tit.
			26
		vilegiorum äå exemptionum Ducatuum noftro- rum Lotharingia;, Brabantia; äå Limburgia;, Marchionatus äå Dominiorum , Oppidorum, äå Terrarum eidem annexarum Burgimaiftros äå Confulesacaliosfortè judices in Civitate & fede noftra regia Aqnifgrani juftitiam adminiftran- tes, nee non judices äå afteflbresjudicii camera; noftra; Imperialis ad inftantianï tam fubditorum quam non fubditorum difti oppidi noftri äå ter- ritorüTraje&enfis, ac etiam ad petitionesfifca- ■lium Procuratorum diftasCuria; Imperialis, in contrarium attentaflfe. Decernentes libellos dimiflbrios, appellatorios, litteras citatoriales, &pCEnalesbanniImperialis, & aliarum mul&a- rum contra di&os noftros judices in difto noftro Oppido äå Territorio Traje&enfi jus dicentes, quibusjuilumfuitparereeorummandatis , äå in materia appellationis deferre proceifus coram eis in prima inftantia ventilatos curaa&is & a&itatis ad ipfos judices Aquifgranium , aut ad di£tam Cameram Imperialem , qua; omnia & alia fingu- la, 11 qusefortaifisinvelfubaliquopr£edi£toruni Ducatuum. Marchionatus, Dominioru m, nee non diftri&uum eis annexorum & connexorum ha£tenuscontigerunt, aut de castero contingent, excertafcientia & plenitudine poteftatis noftra; Ccefarea utiirrita Sc nulla , & uti contra mentem & voluntatem noftram, ac in priejudicium Pri- vilegiorum Ducatuum noftrorum Lotharingia;, Brabantia; & Limburgia;, Terrarum, Dominio- rum, 8c annexorum fuorum attentata revocamus, an.nullamiis , extinguimus , eiique perpetuum filentiiim imponimus. Et ideo mandamus, & pratcipimus uriiverfis & fingulis Sacri Romani ImperiiPrincipibus tam Ecclefiaftkis quamfae- cularibus , Archi-Epifcopis, Epifcopis, Sacri Romani Imperii Vicariis, feu eorumlocatenen- tibus , Ducibus , Marchionibus , Comitibus, Baronibus, ScprabcipuèjudicibusêcalTeflbribus judiciiCamera; noftra; Imperialis pra;fentibus & futuris, äå aliis quibufcumque in Sacro Roma- no Imperio jus dieentibus quocumque nomine & titulo nunctipentur, etiam Principum Ele- érorumdignitatepraeFulgeant , ne;hanc noftram cónfii mationem , ratificationem, approbatio- nem, declarationem, denovoconceflionem,& in allodium ereftionem , unionem äå incorpora- tionem, acin contrarium attentatorüm revoca- tionemfic extru&ionem, neque prasfata Privi- legia äå exemptiones praedi&orum Ducatuum noftrorumLotharingia;, Brabantia; 8å Limbur- gia?, neque Dominiorum ejufdem Ducatibus annexorum, connexorum äå unitorum direétè vel indireétè a quovis qua?iko eolore infringant, impediant, violent, aut eis quovis modo con- traveniant, fed omnia inviolabiliter obfervent, &å ab aliis obfërvari faciant. Et quo hxc noftra confirntótionis , coneéffiönis, donationis äå ere&ionis pagina perpetuis temporibus inviola- to firmitatis robore fulciatur, ex eifdem certa fcientia äå plenitudine poteftatis ImperialisMag- irifieö, honorabilibus, doftis, fidelibus nöbis dileiris Cancellario äå CohfiHariis Ducatuum noftrorum Lotharingia;, Brabantia; äå Limbur- gia;, nee non Marchionatus, Terrarum & Do- miniorum pra*di&orum praefentibus äå futuris rcn©re praefentium coHunittimüs & mandamus,					eifdem noftras & fucceflbrum noftrorum in Sa- cro Romanorum Imperio vices in hac partecom- mittentes, quatenusfi illihominescujufcunque gradus, conditionis äå dignitatis exiftant pra;- di&isPrivilegiis, gratiis, libertatibus, exemp- tionibus, feu huic noftra; confirmationi, ratifica- tioni, conceilioni, ereftioni, incorporationi aut aliis qnibufcunque prajientibus noftra lite- ris contentis, quovis qua;fito colore derogare aut contravenire, Sc hoc noftrum mandatum Csefareum contumaciter negligere, äå pra;terï- repra;fumant, contra eofdem äå quemlibet eo- rum uti noftros äå Sacro Romano Imperio rebel- les authoritate Caefarea ad infrafcriptaspcenas & alias eorundem arbitrio imponendas procedant, ac eofdem uti contumaces äå rebelles, & pra;- fentis pagina; noftra; infraclrores, declarent, ban- no Imperiali proicribant, juribus, ftatu, gra- dibus, honoribus äå famiprivent, deftituant, äå caiteris pcenis omnibus deficiant ,'condem- nent, corrigant, ftatuentes äå volentes quod orane id äå quicquid per pra;fatos Cancellarium, Confiliarios praidiftorum Ducatuum Lotharin- gia;,· Brabantia; äå Limburgia;, Marehionatus, Terrarum äå Dominiorum praediftorum contra hujufmodi rebelles äå contumaces äå hujus pa- gina; Infra&ores futuris temporibus declaratum, banno Imperiali profcriptum, 'privatum, defti- tutum, judicatum, äå carter is peenis afFecTrum fuerit, tantum firmitatis, roborïs habere debe- re, ac fi a nobis aut fucceflbribus noftris Ro- manorum Imperatoribus aut Regibus camera? noftra; Imperialis , declaratum , profcriptum, bannitum, privatum, deftitutum äå judicatum eflet, volentes quoque ut eorundem Privilegio- rum, tam per pra;deceiIores noftros quam nos, licuti pra;mittitur , conceftbrum tranflumptis ubicunque tam judicialiter quam extrajudicia- liter uti ipfrs veris originahbus fides integraad* hibeatur: Nulli ergo hominum liceat hancno- ftrre confirmationis, conceftlonis , ereitionis, incorporationis 9 commiflionis , paginam in- fringere, nifi noftram Sc Sacri Romani Impe- rii graviilimam indignationem äå poenam ducen- tarum marcarum auri puri, quarum centum Fif- conoftro Casfareo , cencum vero Ducibus Lo- tharingia;, Brabantia; äå Limburgia?, irremifli- biliter applicaredebebunt, incurreremaluerint, harum teftjmonio literarum figilli noftri Bulla; Aurea; munitione roboratarum. Datum in Cï«* vitate noftra Imperiali Augufta; die prima men- ils Julii anno Domini milTefimo quingentefimo trigefimo, Imperii noftri decimo. Aliorum ve- ro Regnorum noftrorum decimo quinto. Sic fignatum Carolus , äå in margine erat fubferip- tum Alber. Card. Moguntinus äå Archi-Can- cellariusfubicripfit, äå fubfcriptum äå fignatum per Secretarium ad mandatum Ca;farea: äå Ca·- tholica? Majeftatis proprium Alexander Schy- mers. Subfcriptum etiam in pede literarum, Confirmatio Privilegiorum Ducum Lotharin» giae, Brabantia; äå Limburgia;, ac etiam Op- pidi -Trajeftenfis contra externa judicia. Et in dorlb prsefatarum Literarum efat fcriptun» Taxa nihil quia caufa Caïfaris, fubferipfit* Obenbarger.

-ocr page 51-

		Algemene Land-Wetten.                        27 Confirmatie vande Gulde Privilegie voor die van .Brabant, &c. verleendt byden Roomfchen Keyfer Carolusde V. van dien name, indate ι. Julii ι f30.
			Brabant, die Stadt en Gemeente van Maeftrigt, met alle hare jurifdictie ende appendentien,buy- ten defelve Stadt en daer binnen, met oock die KerckevanSt.Servaes, gelijck 't felve breeder blijckende is inde Privilegie daer opgemaeckt, ende gegeven inden jare Ons Heeren twaelf hon- dert vier, daer af Wy d'inhouden "alhier hebben verhaeltj welcke donatie ende gifte diverfche Roomfche Keyfers ende Koningen oock gere- noveert, geratificeert en beveftight hebben, en byfonderHeerFrederkk de II. van dien name, Roomfch Koningh, alfoo 't felve blijckt uyt fij- ne Privilegiën, by hem gegeven en verleendt in den jare twaelf honderdt veertien, daer af Wy d'inhouden van defelve Privilegiën alhier hou- den voor verhaeltj ende want Onfe Voorfaten, Hertogen van Lottharingen ende van Brabant» defe ende andere giften aenveerdende, ende van weerden houdende, de voorfz Stadt van Tricht op de Maze, met alle hare Juftitien en aenhang- felen , als hun eygen , gevueght, vereenight ende incorporeert Onfen Hertoghdomme, Do- minievan Lotharingen ende van Brabant, heb- bengehouden, gebruycktendebefeten, en Ons uyt Onfer Officien toebehoort, Onfe eriFelijcke Provinciën of Landen, ende fonderling die tref- felijcke Onfen Hertoghdommen van Lottharin- gen, Brabant en Limburgh, het Marck-Graef- fchap des Heyligen Rijcks, die Landen en Heer- lijkheden van Roode ende Kerpen, met oock den diftriclre ende by vangen der voorfz Hertog- dommen , Marck-Graeffchappe, Landen ende Heerlijckheden, geannexeert ende vereenight, niet alleen inde Privilegie en loffelijcke gewoon- te, exemptien, gratiën, vryheden , ende hare prajrogativen te conferveren, behouden, main- tinerenendebefchutten, maer defelve oock met nadere gunfte ende gratie te voorfien ·, hebben daeromme uyt Onfer vryer wille , by raede ende rijper advife vande Princen, Graven ende Vor- ften des Heyligen Roomfchen Rijck, wel bera- den , uyt Onfer feecker wetentheyt, ende by der volkomentheydt van Onfe Keyferlijcke macht, defe voor geinfereert of gefchreven, met alleen yegelijcke der voorgaende Privilegiën, by Onfe Voorfaten, Roomfche Keyfèren ende Konin- gen, dievoorfchreve Hertogdommen van Lot- tharingen, Brabant en van Limburgh, Marck- Graeffchap des Heyligen Rijcks, Landen ende Heerlijckheden van Roodën en Kerpen annex en aenhangende, eenighfints verleendt, alsge- confirmeert, geapprobeert, vernieuwt, endc van nieuws verleendt, gelijck by den inhouden van defen , die felve altemael in allen ende ye- gelijcken hareclaufulen, articulen enpoincten, conformeren,approberen ende beveiligen, ver- nieuwen, ende van nieuws verleenen, fupple- rende ende voldoende uyt derfelver Onfèr vol- komender macht en fèeckere wetentheydt, alle ende yegelijcke gebreecken van recht ofte van feyten, verklarende voorts, ende by eeuwigen edicl:e ofte recht, ftatüerende die voorgenoem- de Stadt van Tricht, niet alle hare Juftitien en- de aenhangfelen , ende haerder diftri&e ende D 2                     Landt-
		CAROLUS de V., by der Goddelijc- ker Genaden Roomfch Keyfer, altijt ver- meerder des Rijcks, ter eeuwiger memo- rien der navolgende dingen > alfoo Wy in voorleden jare met gemeene ende eendrach- tige keufe, van den Princen ende Chur-Furften tot der hoogheydt des Roomfchen Rijcks zijn verheven geweeft, en daer na binnen defen jare inder Stad van Bononien van OnfenAlderheylig- ften Vader in Godt en Heere , Clement, by der Goddelijcker voorfichtigheydt de fevende Paus, ende der Heyliger Roomfcher ende geheelder KerckealdaeroverfteoftemeefteBiffchop, die Keyferlijcke Kroone ontfangen hadde, ende en is niet gelooffelijck om feggen, hoe feer Onfe eriFelijcke Nederlanden om derfelver Onfer groote verheugeniife verheught ende verblijdt zijn geweeft, maer fonderhnge met wonderhjc- keenongeloofrelijckeblijdtfchappe, Onfe On- derfaten van Onfen Hertoghdommen,Lotharin- gen, Brabant, Limburgh, des Marck-Graef- fchapsdes H.Rijcks, ende van Onfen Landen ofHeerlijckheden van Roode ende Kerpen, en die Inwoonders binnen ofte onder den anderen diftride of byvange den voornoemden Hertog- dom, Marck-Graeffchaps Landen ende Heer- lijckheden aenhangende, ende bewoonende, dewclckemet feer fchoone Gratiën ende Privi- legiën van den Roomfchen Keyfer ende Konin- gen, Onfe Voorfaten, naerheurluyder fonder- hnge gunft tot den Roomfchen Rijcke begift en- dc begaeft zijn geweeft, alfoo oock hebben ge- hoopt, niet alleen dat fydefelve geheel en on- gequetft fouden mogen behouden, maer oock dat fy die binnen den tijde als Wy regeren, foo dat rcdelijck is, geamplieer t en vermeerdert fou- den mogen krijgen, die welcke Onfe Onderfaten verwachringe en fonderhnge begeerte, getrou- wigheyt en geloove, Wy willende genoegh zijn, hebben der felver Onfer Hertogdomme, Marck- Graeffchap, Heerlijckheden, en den felven aen- hangende Privilegiën, midts defen Onfen Brief van Gulden Bullen, tot eeuwiger memorien, in defe Onfe Keyferlijcke Vergaderinge tot Aus- burgh, by raede van Onfe Princen ende Vorften, door Onfe liberaliteyt en miltheyt willen confir- meren,beveiligen, verklaren, extenderen, ver- meerderen ende verbreyden: Alfoo dan van za- liger memorien den Roomfch Koningh Onfen Voorfaet Karel de IV., de Hertogh van Lotha- ringen, Brabant ende Limburgh, ende hunne Nakomelingen inden voorfchreven Hertogh- domme, om hare weldaden en onderdanigheyt van behoorlijcke getrouwigheydt den Heyligen •Roomfchen Rijck bewefen en gedaen, verleent is geweeft Privilegie van exemptie ende vryhey dt van overheydt ofte jurifdi&ie, daer af den te- neur of d'inhouden hier na volght, ende luydt aldus : Want Wy feeckerlijck weten , ende Ons volkomentlijck blijckende is, dat Onfe Voorfaten inden Heyligen Roomfchen Rijck, Heer Philippus de 11. van dien name, Roomfch Koningh , onder andere gegeven heeft, wijlen Hendrick, Hertogh van Lottharingen ende van

-ocr page 52-

			28                  Placaten. i.Boeck. i.Titul.
				lijckheden, Territorien ende Diftrieten, foo veel die voorfz Stadt van Tricht:, als andere geannex- eerde aenhangen ende reiideren, en ten leften, tot de Cancelerie endeRaede van Brabant, niet tegenftaende eenige gewoonte, Ordonnantie of Conftitutien, Rechten, Statuten, openbaer of privaet, onder wat forme van woorden die uytgegeven zijn, of noch fullen werden, en allen anderen die defe Onfe declaratie ende conccilien of giften contrarie fouden mogen wefen ·, allen den wekken wy mits defen derogeren, en willen gederogeert weien, en by defen willen expreflè- lijckenklaerlijckverklaerttezijn, dat Wy vol- komentlijckdoorwaerachtige getuygeniflè on- dervonden hebben, binnen korten voorgaende jaren, tot groote fchade en achterdeel vande Pri- vilegiën en exemptien van Onfen Hertoghdom- men van Lottharingen, Brabant ende Limburgh» Marck-Gracffchappe ende Heerlijckheydt der Steden ofte Landen, die annex, datdieBurger- meefteren, Raedtsluyden, ende by avonturen fommige, Juftitie adminiftrerende, ofte recht doende, ende oock die Richters ende Aileileurs des Gerichts van Onfer Keyferlijcke Kamere, foo wel ter inftantien of ten verfoecke vande On- derfaten, als oock van de geene die geen Onder- faten en zijn,onfer Stadt ende Landtfcliappe van Tricht, oock mede ten verfoecke vanden Pro- cureur Fiicael, den voorfchreven Keyferlijcke Kamere ter eontrarien geattenteert te hebben, verklarende en decernerende, libellen dimiffio- nael,van appellatien, brieven van citatien, muni- tien, contumatien en declaratien van pcene der Keyferlijcke Banne, ende andere mul&en te- gens die voorfz Onfe R ichters in de voorfchreve Onfer Stadt ende Landtfchappe van Tricht, ju- ftitie adminiftrerende, of recht doende, den wel- ken.bevoolenisgeweeftte moeten onderdanigh zijn hare geboden ende beveelen, ende in mate- rie van appellatic over te brengen die Procefïen, voor hunluyden inder eerfter inftantien geventt- leert, of gehandelt, metter aften en aftitaten, tot den Rechter van Aken, of tot der Keyferlijcke Kameren, alle het welcke, ende andere dierge- lijcke, die by avonturen in ofte onder eenige der voorfchreve Hertoghdommen, Marck-Graef- fchap, Heerlijckheden ende Deftriften deièlve annex en aenhangende, tot nu toe gefchiet zijn, ofvoortaen noch gefchieden fullen, Wy uyt On- fe feeckere wetentheydt en volkomentheytvan Onfer Keyferlijcke macht, als nul ende van on- waerden, en tegen Onfe meyninge en wille ge- fchiet, ten achterdeel vande Privilegie Onfer Hertoghdomme van Lottharinge, Brabant ende Limburgh , Landen ende Heerlijckheden der felver annex , in Onfe Konincklijcke Woon- ftadt Aecken, revoceren, annullerenen te niet doen, imponerende daer af een eeuwigh ftilfwïj- gen, ende daeromme gebieden allen ende eenen ycgelijcken Princen des Heyligen Roomfchen Rijck*, foo wel Geeftelijcke alsWereldtlijcké, Eerts-BhTchoppen, Biffchoppen, Stadthoude- ren des Heyligen Roomfchen Rijck, Hertogen, Marck-Graven, Graven, Baenre-Heeren, ende fonderlinge die Richteren ende Affêfleuren van Onfer Keyferlijcke Karaerc-gericht, nu zijnde» ende toekomende, ende allen anderen in den Hey-
		Landtfchappe, endc oock hare Bewoonders en Ingezetenen , voor een eygenfchap geincorpo- reert, aenhangen ende vereenight den voorfz Onfen Hertoghdommen van Lotharingen ende Brabandt, gehouden, geacht en gereeckentte moeten werden, en vervolgens onder die Privi- legiën Onfer Hertoghdomme van Lotharingen ende van Brabant gecomprehendeert en begre- pen te zijn, ende op dat tot eeuwiger toekomen- de tijden, allen twijffel van defe dingen werde wegh genomen ende afgekeert, ende tot meer- der verfeeckeringe, foo maecken Wy uytter voorfz Onfer feeckere wetentheydt ende volko- menthey t Onfer Keyferlijeker macht die voorfz Stadt van Maeftricht, hare Ingezetenen en Be- woonders, met alle die voorfchreve Juftitien, aenhangfelen, haren geheelebedrijve, foo wel over defe als over geene zijde deMaze, iney- gendommc Ons Hertoghdoms van Lottharin- gen en van Brabant, en als den eygendomme, foo incorporeren, annexeren ende vereenigen Wy den felven Hertoghdomme by Onfen Brief, ver- klarende ende by onwederroepelijcken Edifte ftatuerende , ende willende dat die Ingezete- nen, verkerende, refiderende, ofte bewoonders vanden voorfz Onfen Hertogdommen van Lot- tharingen, BrabantendèLimburgh, des Marck- Graeffchaps vanden HeyligenRijke, Landen en Heerlijckheden van Rooden en Kerpen, en ook die voorfz Stadt van Trigt, met hare Landfchap- pen,aende diftri&en der voorfzHertogdommen, Marek-Gracffchap, Landen en Heerlijckheden annex en aenhangende, van Ons noch vanCÜfe Nakomelingen, Roomfche Keyiers en Konin- gen , noch oock van yemanden anders, van wat hoogheyt, ftaetofconditiefyware, buytenden voorfz Hertogdomme, Mark-Graeffchappe en Heerlijckheden, noch oock den diftri&e denfel- ven annex en aenhangende, behoudelijckendie exceptie inde eerfte Privilegie begrepen, niet en fullen gedaeght, in rechte beroepen, gebannen, geprofcribeert, gearrefteert, gehouden, bewaert> noch in eeniger manieren tegens hunluyden ofte hare dingen, aftien, goeden of rechten geproce- deert en fal mogen werden, noch oock eenige VonniiTen, interlocutoir of diffinitif, by eenige Rechters inden voorfz Hertoghdomme van Lot- tharingen, Brabant en Limborg,Landen, Marck- Graeffchappen , Heerlijckheden enDeftri&en, dien annex endetoegevoeght, of der Stadt van Maeftricht gegeven , of oock by den Schepenen des Hofs, gemeenlijck geheeten den Vroenhof, of eenige andere Richters aldaer ■, van Onfen't wegen, als Hertogh van Lotharingen en Brabant rechtadminiftrerende, tot Ons of Onfe Nako- melingen , inden Roomfchen Rijck by tijden wefende, noch oock tot den Rechteren van Ons Koninghlijck Hof, noch ook eenige andere Ge- richten des Heyligen Roomfchen Rijck, noch van eenige Princen gedelegeert, of hier namaels te delegeren, en fal mogen geappelleert, of toe- ganck genomen , gereduceert, gefuppliceert, geprovoceer t, beroepen, of by hunluyden gein- ftrueert werden, maer alleenlijck tot den imme- diaten of eerfte behoorlïjcke Richteren in den voorfe Hertoghdommen Lottharingen , Bra- bant en Limburgh,Marck-Graeffchappen,Heer-

-ocr page 53-

\

Algemene La

29 te imponeren, en defelve als wederfpannige en rebellige verbreeckers van defen Onfen tegen- woordigen Briefin den ban te doen, haer verval- len te verklaren van hare recht en, ftaet eere ende goede naem, en defelve in alle va|dere ftrafFen te condemneren en op te leggen; flatueren, end-e willen dat alle't geene dat by den voorfz Cancel- lier en Rade van den voornoemden Hertogdom- me van Lottharingen, Brabant ende Limburgh, Marck-Graeffchappe, Landen en Heerlijckhe- den voorfz, tegens alle fulcke rebellen, weder- fpannige en verachters van defen Onfen Brief, in toekomende tijden fal verklaert werden metten Keyferlijcken Banne geprefcribeert, gepriveert, afgefet ende met andere poenen gecorrigeert, alle fulcke kracht fal moeten hebben, als van Ons en Onfe Nakomelingen,Roomfche Keyfèrs of Ko- ningen, of Richters van Onfe Keyferlijcke'Ka- mere verklaert, geprofcribeert, gebannen, gepri- veert, afgeftelt en gewefen waren; willen oock dat men den tranfumpten van defelve Privile- giën, foo wel van Onfe Voorfaten, als Aran Ons," foo voorfz ftaet verleendt, over al in den Rech- te en daer buy ten , fal volkomen geloove geven, gelijck die waerachtige originele Brieven. Daeromme en zy geen menfche geoorlof t de- fe Onfe Brieven van confirmatie, conceflie, erectie, incorporatie,commiflle te infringeren of tegen te komen, ten zy dat fy Onfe en des Hey- ligen Roomfchen Rijck groote indignarien, willen behalen , en die poenen van twee hon- dert mareken fijn gouds, daer af d'een honderdt den Hertogh van Lottharingen,Brabant en Lim- burgh ontquijtbaer geappliceert fullen moeten werden, willen, incurreren en verbeuren: In ge- tuygenifïè defer Lettere, met Onfen Zegele in Gulden Bulle bezegelt. Gegeven in Onfe Key- ferlijcke StadtAughsburgh, deneerftendagder maendt vanjulii, inden jare ons Heeren 1 f30., van Onfen Keyferrijcke het tiende , ende van Onfe andere Rijcken het vijftiende. Onder ftondt gefchreven , Carolus. Ende in margi- ne, Aller Cardinalis , Moguntinus, & Archi- Cancellarius Signavit; en onderftont gefchreven en geteeckent,ten eygene beveele vande Keyfer- lijcke Majefteyt, Alexander Sweerts.

Heyligen Roomfchen Rijck recht doende, met wat name ofte titule die genoemt worden , al waren fy oo ck Princen ende Vorften, dat fy de- fe Onfë confirmatie , approbatie; declaratie, nieuwe conceflie, of verleeninge ende erectie, in eygendom vereenige en incorporatie ofte in- lyvinge, revocatie en annullatie , van'tgeene dat ter contrariengeattenteert is, of worden fel, noch dat fy die voorgenoemde Privilegie ende exemptie, of vryheden des voorfchreven Her- toghdomme van Lottharingen, Brabant en Lim- burgh , noch oock der Heerlijckheden, den fel- vcn^Hertoghdommegeannexeert, geünieertof vereenio-ht, dire&elijck ofte indirécMijck, of meteenige gefochte couleur te infringeren, be- letten, violeren, ofte defelve in eeniger maniere tegenkome , maer die altemael onverbreecke- lijck onderhouden , ende van anderen doen onderhouden } ende op dat defen Onfen Brief van confirmatie, conceflie, gifte ende ereétien, of nieuwe verleningen, t'allen tijden onbreecke- lijck macht behouden, foo hebben Wy uytter felver Onfe feeckere wetentheydt en volkomen- der Key ferli jcker macht, den eèrwaerdigen On- fen getrouwen e»de beminden Cancelier ende Raetsluyden van Onfen Hertogdomme van Lot- tharingen, Brabant ende Limburgh, ende van Onfen Marck-Graeffchap,Landen en Heerlijck- heden voorgenoemt, die nu zijn, ende by tijden wefen fullen, gëcommitteert ende bevolen, den felven Onfen ende Onfe Nakomelingen, inden Heyligen Roomfchen Rijck, Plaetfe of Stede, in defen committeren, dat foo verre eenige men- fclie, van wat ftaet, conditie endehoogheyt die wefen «ïagh, of mogen, den voorfz Privilegiën, gratiën, exemptien, vryheden, ofte defe Onfe confirmatie, conceflie, ere£tie ende incorpora- tie, ofte allen den anderen in defen Onfen Brief begrepen, onder hoedanigengefochten fchijn te derogeren, ofte contravenieren, en dit Ons Key- ièrlijck bevel opfettelijckgeprefumeert wierden na te laten of te overtreden, tegens defelve, of elck van hun, als wederfpannige Onfes Heyligen Roomfchen Rijcks, de Keyferlijcke authoriteyt te gebruycken, en tot de naerbefchreven ftrafïen te procederen j oock andere na haer welgevallen

Ordonnantie ende InflruBie voor die vanden privé Raedt, gedurende de regeeringt van Vrouwe Maria, dato deneerftenOffober 1531. Ordonnance ξ£ Inflruttion, du Confeilque I Tres-reverendes PeresenDieu,Meflire Everard

de la Marche, Cardinal, Evêque de Hege, Mef- fire Johan Carondeleth, Arche - Evêque de Pa- lerme, Ie Marquis d'Arfchot, Comte Ie Bu- ren, Sieur de Fiennes, Comte de Gavres, Ie Sieur de Bures, Ie Comte de Hoogftraten, Ie Sieur de Sempy, leSr.deBerges, Chevaliersdc l'prdre; lesSieursdeWallamdeMolenbais, & Mefïïrejehan deHannart, VicomtedeZieker- kis, & pour Secretaire Mefïïre Johan de Mar- nix, Chevalier, Sieur dudit Lïeu & de Thou- loufe, Treforierde ladite Reyne, auquel aufll auront entree & fèront comprins ceux du Confeil d'Eftat, refident devers fadite Majeflé, quand ils ie trou veront devers ladite Reyne, ainfi y au- ront entree les autres Chcvaliers des Ordres, quand

Sa Majeflé ÏEmpereur & Raj j nétte Sire, Archiduc d'Auflriche, T)uc de Bourgoigne, de Brabant, &c., Comte de Flandres , d'Ar- thois, de Bourgoigne, &c. commett devers Ma- dame Reyne 'Douagiere d'Hongerie, fa Tres- chere^èrTres-aimêt'Sèur, pour les matter es & affaires d'Eftat ér d importance, confernans Ie principal Gouvernement, feuret ê, deffence & • bonne conduite des Ψ dis depardeca ,demeurans fous la charge & Regent e deladite Reyne. PRemierement, ordonne fadite Majeflé ieelluy Confeil des perfonnes de fadite Seur la Reyne, comme Regen te & Gou- vernante, et reprefentant fa perfonne, & de

-ocr page 54-

Placaten. i.Boeck. i.Tk.

3

O

giftre des opinions 8c conclufions defdites ma- tieres & affaires , qui fe traiteront 8c refoul» dront au dit Confeil, du moins d'icelles, qui feront de quelque notable importance δε confi- deration. • Eftants lefdites matieres & affaires concludés tous ceux dudit Confeil indifferament, foit qu'ils ayent êté prefent ou abfent, ou de mème ou con- traire opinion , s'emploieront unaniment 8c fans quelconque contredit a la bonne conduite, effect 8c obfervance des conclufions & refolu- tions dudit Confeil. Ledit Secretaire aura Ie loing de drefïèr les de- pefches felon la conclufion par l'advis du Con- feil &affiftence, & felon la qualité 8c grandeur des matieres avec lés minutes, & donner audit Archevêque de Palerme, 8c feront toutesminu- tes tant de Lettres , Miffives que Inftru£tions δς au tres efcriptures, que fe dreflèront, veues 8c acco'rdées en Confeil, iï ce font chofes d'aucu- ne importance & veullent donner Ie tems d'ainii en uier, afin que toutes chofes paffent 8c ce faf-< fentmeurement 8c par commun advis, 8ε avec la participation de tout ceux audit Confeil quife trouveront au lieu ou feraladite Reyne. Quant des affaires concludés avec Confèïl fe devra faire aucunerefponce, foit par ladite Rey- ne, ouen fa prefence, ou par autres a fon or- donnance, ceux dudit Confeil fe remettrontou a ladite,ou a celluy qui dey era faire ladite refpon- ce, fans en rien declarer ne particularifer a la parthye pour en ce eviter la publication , Sec. δε autres bonnes confiderations. Et fi entend ladite Majefté, que tout ce que fè propofera, dira, traitera δε refoudra audit Con- feil , foit tenu fecret par toute indifferement» fans en tenir propos hors dudit Confeil &c de la prefence de ladite Reyne, en quelque compag- nie ou avec qui que ce foit, fice entre ceux du- dit Confeil 8c abfent de tous autres ; 8c que tous preftentfurceleferment, δε quefi aucunsd'eux: fcavent, que autremeht fe foit fai&,qu'ils foyenC tenus d'en advertir ladite Reyne. Pareiilemeiit veut fa Majefté, que ou il advien- dra chofe a traitter audit Confeil, concernant δε puifïè toucher mediatement ou immediate- ment aucuns de ceux dudit Confeil, leurs parensj ou alliés, qu'ils fe deportent, δε retirent de la coniultation& que il foit par ces ftriftementob- fervés. Tous pacquets iè depefcheront par ledit Secre- taire d'Eftat, lequel auffi recevra ceux qui ad- dreiïèront a ladite Reyne4 qu'il fera tenu luy por- ter tous cloz pour iceuxouvrirparelle,ou.enfa prefence, 8c au furplus d'en faire comme elle mandera. Les chüfres feront es mains dudit Secretaire le- quel aura foigneux regard de par lui ou fon Clercj de les dechifFrer felon l'irnportance δε qualité des affaires, ayant bon regard que celuy qu'il y en- treme&ra foitdifcret* ieul, fecret, confident δε af- fermenté comme il appartient. Et au furplus fe conduïra ledit Confeil au bon plaifir de la Reyne, felön l'entiere confidenec que l'Empereur a en elle. Et auffi que lefdits luy obeïrortt, confeillerontéc affifteront leallement δε de bonne volonté Sc affeaÏion, pour Ie fervice de

quand ils feront devers ladite Reyne, fous Ie bon plaifir de laquelle ledic Arche-Evêque de Palerme propofera les affaires &demanderales opinions δε dira la fienne, δε remettralaRefolu- tion, a ladite Hteyne. Oukre les'delius dit, fera a l'arbitrageScbpn advisdelaReyne, deevoquer δε appelier dudit Confeil, Confeilliers & Officiers du privé δε grand Confeil, Gens des Finances & autrés , fe- lon l'eftat & qualité des perfonnes & exigence des affaires, δε pour autant qu'elle verra conve- nir&être befoing, tant feulement ayant regard que la faute en ce, ou muïtitude de Gens n'en- gendre jugement, empefchement & retarde- menttant des negoces & affaires de celuy Con- feil d'Eftat que autres, concernans Ie fervice de fa Majefté. Et s'afïèmblera ledit Confeil devers ladite Reyne toutes les fois δε en tellieu que befoing fera, & luy plaira δε verra l'irnportance, neceiïï- té&commodité. Que ceux qui feront abfens du lieu, ou pour Ie temps fe trouvera ladite Rey ne,doivent venir de- vers elle, quand il y aura matiereou leur confeil, prefence & afïïftence luy femblera necefTaire, & feront mandés d'elle, & fe tiennent en court pour Ie temps qu'elle verraêtre befoing, Scemportera la bonne diredtion, conduite 8ε depefche defdites affaires. Audit Confeil fe traiteront feulement les grans δε principaux affaires , δε ceux qui concerneront l'Eftat, conduite δε Gouvernement, Paix, fëureté & deffence defdits Païs de pardeca, remettant & delaiiïant les autres negoces &affaires,tant de gra- ce,que Juftice ScPolicie ordinaire,es privé, grand δε autres Confaux Provinciaux, les Juges & Offi- ciers, fans s'en mêler ny empefcher de la connoif- fance, ii toutefois ne foit matieré & affaire de tel poix impor tance, & confideration qu'il femblat a la Reyne être befoing & expediënt, d'entendre ou traitter 8c expedier audit Confeil d'Eftat. Que lefdites matieres 8c affaires fe propofent par ledit Archevêque de Palerme comme def- fus, debatent , examinent entre ceux dudit Confeil, felon qu'il femblerabefoing δε expe- diënt , & ce recuillent les voix δε opinions, cöm- mencant es premiers ou derniers du Confeil, felon que ladite Reine verra mieux convenir de la grandeur, &qualité defdites matieres& af- faires, ouameilieureinformationd'icelles, & quechacun enopinant dife ouvertement, plai- nement & refolutement fe que en fon honrieur devoir & confcience luy femblera, foit en foy conferment es autres opmionSjfi lemême fémble pour eviter redites ou auiïï que mieux luy fem- blera par autres raifons & confiderations. Laconclufion & refolution defdites matieres 8ε affaires dudit Confeil fe fera par pluralité de voïx & opinions, ne foit que laditedifparité def- dites opinions foit en petitnombre, & que felon la difficulté, que fe trouvera en f affaire, qualité, importance d'icelluy & les raifons, Sc corifide- iations defdites opinions 8ε autres caufes Se re- ITpe&s fembla notablement a ladite Reyne de- voir adherer a la moindre opinion, que plus fai- ne & mieux co nvenable. Se tiendra par lefd its Secretaires d'Eftat un Re-

■■

-ocr page 55-

Algemene La

31 fcript par Ordoniiance de Sa Majefté, Signé, A.Terenner. Ainii fubfcript, parcopiecolla- tionnée a lOrdonnance original, par moy, Loets. Et fubfcript par copie par moy Loets. Siet Groot Placaet-boeck

de Sa Maj efté, ainfi fait & ordonné & conclu par icelle Majeilé, en faVüledeBruxelles, Ie pre- mier jour du mois d'O&obre, l'an mil fincq eens trente & un, ainfi figné , Charles. Et fous- Concordaten tujfchen HoUandt en Utrecht, in date

3.Deel, Fol. 21.

cTractaet tujfchen Keyfir KareU als Hertoge van Brabant, &c., en Willem Hertoge van Gulich, geflooten tot Brujfelden 2. Januarii 1543.

PraeredK, Henricus Bars, di&us, Olyfleger ,Jo- hannes Faltermeyer , Ambo Legum Doftores, ScJoannesdeEflen, qua:ftoribidem, ab iiipra- di£to Illuftriflimo Principe Juliacenfi fpecia- liter deputati. Notum facimus Univerfis ad quos prajfentes pervenerint. Quod cum hoc eo dem anno die menfis Septembrisfeptimaprope urbem Gueldria? Venloam Traftatus Pacis & Concordia:, inter prsefatam Casfaream Majefta- tem, ex una, & Illuft. Ducem Juliacenf &c., ex altera parte initusac conclufusfuerit, in quo in- ter cceteracontinetur, quod pro majori iecuri- tate, & amicitia inter ditiones hcereditarias, & fubditos utriufque Principis conftituenda, ac in perpetuum confervanda Commiflarios deputare ac delegare deberent, quide Confcederatione, Liga, Unione ac Concordia mutuo confenfu contrahendas, ac ineunda: traftarent ac conveni- rent; nos hujufmodi traftatus conventa infe- quentes, habitadefuper natura deliberatione in infrafcriptos articulos, nomine diftorum Prin- cipum, ac fub bene placito eorundem conveni- mus & confenfimus, ac fecundum pra:fentiura tenorem convenimus, acconfentimus. Inprimisquod juxtaea, qua: infoedere prope Venloam pacl:a & conventa funt,quibus per prre- fentem tratl:atum in nullo derogatum nolumus, eft, dcdeinceps fit, Stmaneat fincera, vera& integra amicitia, mutua ac bona vicinitas, liga & confeederatio futuris temporibus perpetuo duratura inter di&am Cxfaream Majeftatem & pra:fatum Ducem Juliacenièm , amborumque haeredes & fucceilbreSi Regna, Terras & Domi- nia, quienunc habent & poifident» velinfutu- rum habebunt & poflidebunt, qua: hic proex- preiTisexnuncprout ex tunchaberi volunt, nee non eorum Vafidlos & fubditos, ita quod ipiï Principes fibi invicem refpe6tive omnem hoaio- rem, favorem & commoditatem , boaaa fide ac fincero animo praeftare, ac promovcre, ac dam- num, dedecus acdifpendium» omniaquenocu- menta quantum in ipfis erit, evitare 6c impedire, ac ut idipfum inter Vafallos & fubditos utriufque fiat pro virili curare teneantur.                     . Item quod Cxfarea Majeftatas, fui haeredes, & fucceflbres, nequeperfe, nequeperaliumqua- cunque occafione vel caufa, direclre vel indirecte, Terras, DominiaveiSubditos fupra&ripti Prin- cipis offendet, invadet, veloppugnai?jt; offen- di, invadi, veloppugnarifaciet, necipfi ejufve haeredibus & fuceefloribus, Dominiis &c fubditis nullum bellum vel guerram inferet, aut inferri finet; fed contra omni diligentia avertet, & ideo fi quas occukas aut manifeftas machinationes contra pra:di£fcum Principem, ejus HseredesjSuc- ceflbres, Terras ac Subditos perquofcunquemo- liri,

CAROLUS, divina faventedementia Romanorum Imperator, femper Augu- ftus, Rex Germanije, Caftella:, Legio- nis, Arragonum, Navame, Neapolis, Siciliae, Majoricarum, Sardinia:, Jerufalem, In- dicarum Terra: firma:, acMarisOceani, Archi- DuxAuftria:, Duxflourgondia:, Lotharingia:, Limburgia:, Luxemburgia: & Geldria:, Comes Flandria:, Arthefii, Burgundia:, Palatinus& Hannonia:, Hollandia: , Zelandia: , Ferretti Hahenaldi, Namurci& Zutphpise, Princeps Suavia:, Marchio Sacri Romani Imperii, Do- minus Frifia:, Salinarum, Mechlina:, Patriarum, Tranfifularum & Trajeainenfium. Nee non Dominator Afia: & Africa:. Univerfis &: fingulis pra:fentes Literasnoftras infpeeturis gratiam no- ftram, &omnebonum : Cum proximis elapiis die bus certi a nobis deputati Cornmiflarii cum Commiifariisllluftris Principis & confanguinei noftri Domini Welhelmi, Ducis Juliacenfis & Clivenfis, noftronomine, & mandato TracTra- tum perpetua: Confcederationis, Liga:, Concor- dia*,& Unionis fub bene placito noftro inter nos, Ha:redes & Succeilbres noftros, nee non Terras, ditiones,&fubditosnoftrosinferiorisGermania:, ex una, & diftum Illuftrem Principem Juliacen- fem &Clivenfem,fuos hatredes & fuccefiores,ter- ras,ditiones, & fubditos ex altera parte inierint, δε concluferint, eujustenorfequitur, &efttalis. Ad laudem Dei omnipotentis,tranquillitatem3 ac utilitatem, turn totius Reipublica: Chriftia- nx, turn vero imprimis fubditorum terrarumque hereditariarum, tam auguftiftimi, invidiffimique Principis ac Domini Domini CaroliV., Roma- nofum Imperatoris, Regis Germania: &Hilpa- niarum, Archi-Ducis Auftria:, Ducis Burgundia:, Lotharingia:, Brabantia:, Limburgïae, Gueldriae, Luxemburgia:, Comitis Flandria:, Arthefii, Bur- gundia: , Hannonia;, Hollandia:, Zelandia:, Na- murci&Zutphania:, Domini Frifia:, Territorii Traje&enfis, citra & ultra Infulam, Mechlinia:, Salinarum & Groninga?, Domini noftri' Clemen- tiiïimi. QuamUluftriiTimi Principis, ac Domini Wilhelmi, Duq§sJuliacenfis, Clivenfis &Mon- tenfis, Comitis MardiijeSc in Ravensburg, nos Lodovicus de Flandria, Dominus a Praet, Eques Ordinis Aurei Villeris, & fecundus Cubicularius CasfareasMajeftatis, NicolausPerenotlius, Do- minus aGranvella, primus Confiliarius & Cuftos figillorumejufdemMajeftatis, Lodivicus a Scho- re, Prrcfes Secreti Gonfilii, & Viglius a Zuichem, ConiilïariumSecreti & Magni Confilii, fupradi- ftacCefar. Maj. Cornmiflarii, ad infrafcriptaab icadem Ca:farea Maj. Depurati : Et nos johan- nes Gograve Cancellarius , Nicolaus ab Harf, in Geüerikirchen, Georgius a Baenen in Wetter

-ocr page 56-

						Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.
				32
			liri, militefqueconfcribi intellexerit, deeofmc ulladilatione, ac bonafideipfiim, ejufvelocum tenentes, nee non ha:redes, & fiicceiToi es cer- tiores faciet, ac pro viribus ipforum conatus im- pedire, & talia amovere tenebitur ·, prout vice verfaipfePrincens Juliacenfis, fuihasredes, & fucceiïbrcs iimiliter neque perfe , neque per alium quacunque etiam occafione vel caufa di- recte vel indire&è, Regna, Terras & Dominia, Vafallos & Subditos Caïfarese Majeftatis offen- det, invadet, veloppugnabit, necoffendi,in- vadi, vel oppugnari faciet, nee Majeftati fuse ejufqueHaeredibus, &Succefloribus, Regnis, Terris, Dominiis & Subditis ullum bellum vel guerram inferet, feu inferri finet , fed contra omnidiligentiaavertet, & fi quas occultas, aut manifeftasmachinationes contra CsefareamMa- jeftatemejufdem Hasredes & Succeflbres,Regna, Dominia èc Terras, Vafallos & Subditos, per quofcunque moliri, militefque conduci intel- lexerit , de eo fine ulla dilatione, ac bona fide Ma- jeftatem fuam, nee non Haeredes ac Succeifores, & ejus aut eorumlocum-tenentes & Gubernato- rescertior es faciet, ac pro viribus ejusmodi co- natus impedire, atque amovere tenebitur. Item quod neuter Principum prardi&orum . nee corum Ha?redes & Succeflbres4, per fe vel aliosclam vel palam , direftè vel indireitè hofti- bus, ac inimicis alterius auxilium , confilium, ailiftcntiam aut ullum omnino favorem praefta- bunt» nee ullis arma, commeatum, ingreiTum, egreiïiim , vel tranfitum in alterius Terras per fuaspermittent, necfinent fuos fubditos ire ad hoftium ftipendia , vel fervitia, fed id , quan- tum in ipiiseft, bonafide impedient, ac in hoc bonorumPrincipnm officium finceriter invicem praeftabunt ·, pra;tereapraïdifti fubditi utriufque Principis hinc inde libere ire^edire, morari3 con- verfari, acnegotiari in alterius regnis, terris, ac Dominüs poterunt, folvendo jura, veftigalia fo- 1 ita, & conüieta ficut proprii ejufdem Principis fubditi abfque eo quodindigeant aliqua fecurka- te, falvo conduclu aut licentia generaliautfpe- ciali, tenebunturque ipfi Principes hinc inde vias, & itinera publica quantum in ipfis erit, quie- taacfecuracuftodire contra omnes, & quofcun- que pradones, graifatores, feu raptores, ac fimi- liter nequaquampermittere'debebunt quod ali- quiipforum fubditi, aut alii quicunque ex ipfo- rum Dominiis , & Terris depraedationes, rapinas autfpoliaullamve omnino vim publica m vel pri- vatamcontra fubditos alterius Principis faciant, vel in illius Terras, vel Dominia ad depraedan- dum aut rapiendum excurrant, fuifque OrHcia- tis, Prazfe&is ac fubditis diftri&e mandabunt, nc hujus modi committant, aut fieri ullatenus per- mittant, & ut talia facientes aut facere inachi- nantes iêrio profequantur ac puniant, nee eos quovis modo jeceptent, aut receptari, aut late- re permittant, quibus etiam ipfi Principes iive corum locum tenentes Praefe&i, feu Officiati fal- vum condu&um aut fecuritatem omnimodo non praeftabunt, Prseterea licebit illis qui fic p'rie- dati, autfpoliatifuerint, nee non loei Prasfefltis, & aliis ipforum auxiliatoribus prsedones hujus- inodiac raptores in alterius etiam territorio infe-					ilibquoeasapprehenderimt', tradére, qui illos iècundum rigoremJ uris communis, feu munici- paliscondignapcenafine ulladilatione in alio- rum exemplum acterrorem afficere tenebitur,nec ejusmodi criminis abolitio feu remiffio, aut ta- liummalefa&orumliberatio fine utriufque Prin- cipis licentia concedipoterit. Quodfi \eroali- quireceptatorestaliumreperti fucrint eademip- fis qux princïpalibuspcena imponi debebit, nee non contra eos, qui de receptatione fufpefti fue- rint, debitam inquifitionem & diligentiam ad indagandamrei veritatem quilibet Principum in fuo Territorio, & Juriidiftione fieri mandabit. Simili modo fiquis in Regnis, Terris & Do- miniis praefata: Caefarea: Majeftatis aut Illuftrif- fimi Ducis deliquerit feu maleficium aliquod commiferitquodpanam fanguinis aut ultimum fuppliciummerebitur, talis in eorum Terris & Dominiis nullum receptum aut falvum condu- dtum habebit, fed omnem petitionem ej us Prin- cipis in cujus Dominio deliéhim ipfum commif- fumeft, condknailli pcena infiigetur. Item fi aliqua controverfia feu dirÏerentia inter prasdiftam Caefaream Majeftatem , feu ej us has- redes, & fucceflbres, & praefatum llluftriifi- mumprincipem ejufque Haeredes, & fuos fuc- ceifores ex qualibet caufa vel ocqafione exorta fuerit, vel etiam inter ipfofmet Principes & fub- ditos alterutrius moveri contigerit, ad fedan- dum, pacificandum, feudexddendumhujusmo- di difFerentiam , & controverfiam, conventum eft, quod quilibet prsedi&orum Principum, quotiefcunqueneceflariurii fuerit, & ad alteru- trius petitionem duos ex coniiliariorum fuorum numero, ad locum infra nominandum, intra menfis fpacium mittere debebit, qui hinc inde, quantum ad hujufmodi controverfiam dirimen- dam juramentis quibus tenen tur ab fuis Dominis abfolventur, ac de novo in manibus fuperarbitri jurabunt&fuperarbiter viciiTim in manibus eo- rum, quodnullo perfonarum habito refpe&H fecundum Juftitiam controverfiam ejufmodi 6i- riment ac judicabunt. Ut autem fuperarbiter non fufpe&us praediftis quatuor Commifiariis adjungatur placuit, ut aéfcor ex Terris neutr i par- tiumfubjeftistres probatas integritatisviros no- minet, ex quibus facultas erit reo unum eligendi, qui ad ipfarum deinde partium poftulationera, perpra;dicl:os quatuor Commiiïarios rogabitur, ut una cum ipfis loco ac tempore prasfigendo comparere, & ejufmodinegotii cognitioni dif- finitionique vacere dïgnetur , qui quidem fu- perarbiter, ita ut fupradi&ura eft, juramento rasftitq, una cum quatuor fibi adjunftis Com- iflariis debebit libellum (èu aftiones , excep- ionesfeu refponfiones, replica, acduplicasre- ipere, ac deinde fine alia fcripturarum multipli- atione, quatenus ipfis opus videbkurpartes ad! robandum admittere , proceflufque hoc modo nftru&o, automnia amicabilem inter ipfosliti- antes concordiam tentare,quac fi confici nequie-^ it, ex tunepra:di&i quatuor arbitri· feu judices na cum quinto fuperarbitro feu judice, diffihi- ivam fententiam fuper hujufmodi differentia, controverfia proferre, pronunciareque nébc* unt; quicquid autem di£ti quinque arbitri iett
		qui, ibidemqueapprehendereaclociPrxfecÏo | Judices concordker, aut eorundem major pars prö

-ocr page 57-

Algemene Land-Wetten.                         3 3 auxiliariis invadi aut depopulari, non poterit primo invafusPacem aut Concordiam inire, ni- ii cum confeederati fui icitu j confenm, acfuffi- cientifecuritate. Praeterea fupradidi Principes eorumque fuc- ceflores cum nullo Prmcipe vel poteftate ullum fcedus aut conventionem facient, qua: in alte- rius Principis, Terrarum &Subditorum ejuiclem prsejudiciumveldamnum quovis modo tendere poflit, & licet pro certo conftantifiimoque ha- beatur', live Caefaream Majeftatemfiveejusha> redes Ducatum Geldriae, ac Comitatum Zutpha- nias, nullis unquam temporibus ahenaturos aut in aliquem tranlportaturosautceifuros, attamen ad majorem ipfius Illuftriflïmi Ducis Juliac. ejufque hieredum fecuritatem, expreilè conven- tum , & concordatum eft. Quod fi forte alï- quando Majeftarem fuam alieui alteri* eundem Ducatum ac Comitatum concedereauttranfpor- tareacciderit, in eum cafum fuaMajeftasexpref- fe providere ac efficere debebit, ut ante hujuf- modi ceilionem ac pofiefllonis realem tranfta- tionem, tam is qui hujufmodi Ducatum ac Co- mitaaim fufcepturus eft, quam etiam barones Militarescaïteraque Communitates, Ducatus& Comitatusprardidorumper eorum patentesLi- teras, & Sigilla fub eorum propriis juramentis hanc eandem unionem, confeederationem, & amicitiam inter praedidam Caefaream Majefta- tem & Ducem Juliacenfem initam ac fadam confirment, corroborent, approbent, & rati- ficent. Item, ft contingat ullam congregatio- nem, concurfumfeucurnulationem, expeditio- nemaut depopulationem equitum aut peditum quorumcunqne(quinulliusPotentatusautPrin-

pro fententia diffinitiva interac Doniinosdecreverint, feu piifdemautalterieorundeminrint,fquodintraipaciumfexmre inftitutaz adionis facereteneappellatione remota, peripforitmdem inviolabiliter obferautem controverfiaex parte Cmota, Scpropofitafuerit, tuin urbe Aquënii praefigitur , qdi Ducis Juliaceniis differentintentanda fit, ea tune in CiMofam modo pradido ferpradi&a» Cxfarea* MajeftaPrincipis Subditi contra Subalterius aliquam adionem feu cvere voluerint, tune ador feqbebitcompetens forum rei coadione, vel rei fit££, de qua ffi adione realiagatur , cuijudrei ütx Juftitiam brevem, &cniftrare tenebitur. Quod fiJuftitia aut inctebita protelatiorit, eo cafu uterque Principu& ornciatos fuos Juftitiam a. gantes, aut indebite protelabusdeopportunojuris remedfi tandem fuper hujufmodi cfive protelationis dubiratio ormiflarios & Arbitros eifdemquibus fuper controverfiam inexortam, dirimi nlacuit j denabïtur, nee eb didam caufaaliam adverfus fubditos utriurepreflaliarum vel arreftatio

conccdidebebunt, excepto tarnen unius cujuf- ! cipis nomen habent aut ad ipfum profiteantur) quedebiro, & proprio delido. Si tarnen fuper | in unius aut alterius Principis aut Domini Pro- materiafcudiquzeftiorfloveretur , tumcoramil- j vinciis, Principatibus;, Sc territoriis fïeri, hoc lo feu paribus Curia.'Principis ciijiisfeudiimerit, I cafu quilibet Principum , & Dominorum pra*- qua'ftio agitabitur, & determinabitur. Quod ! didorumfuispropriisftipendiis, Sc ïmpenfis fe

fi vero de ipfo fcudo quaeftio efltt talis , quod quilibet praedidorum Principum feudum iuum eflèprretenderent, tune per ipforum deputatos modo, & forma pramiiflïs, decidetur. . Item, fi quocunque tempore deinceps aliqiiam hcftileminvafionemin Terras & Dominia Ha>

cundum quod necellltas , Sc ipfius negotii cir- cumftantia id expoftulaverint pro viribus, & per publicum camparum fonitum five alüs modis auxilium praftare atque fine ulla dilatione, auc denegationetenebuntur, adfinem ut tales eon- gregationesrepelliacdimoveri eorumque cona-

reditariaCaefareaï Majeftatis videlicet Ducatum {tus prohiberi poflint. Item , conventum eft Brabantia*,Limburgii, Gueldria:, Lutzembur- | quodiftaunio, & Confoederatio eile, & intel·

gia;, Comitatum Hollandiar, Zelandia; , Na- | murci autZutphanias, DominiumFrifiae» Tra- j jedi tam citra quam retro Ifulam» Mechliniae, Gronings, Falcomontis vel Dalem, aut etiam ! in Dominia ipfius Illuftriflïmi Ducis Juliacenfis, videlieet Ducatum Julia; , Clivia; & Mpntis, Comitatum Marchise vel Ravenfpergi moveri vel etiam appararicontingeret, tune, Sc ep cafu, quilibet tam praedidorum Principum quam hse- redum &fucceflbrum ad requifitionem &c expen- fis rationalibus ejus, cujus Terrx aut Dominia praedida invadentur, aut invadi timentur , ex fuis Terris quam Subditis , quam piimum fieri poterit, ■ talem numerum equitum, qualem ille requifierit, & hic bona iide praeftare poterit, quam primum in auxilium nuttere tenebitur. Quodiivero acciderit propter ejufmodi auxilia praeftita vel occafione prsefentis confeederationis ipfius qui praeftiricTerras ab eodem hofte vel ejus IV, Deel.

ligi debeat defeniiva, ac in omnibus jus Sacri Ro- manilmperii falvum permanere. Ut autem omnia & fingula fuprafcripta , & conventa perpetuis temporibus ftabilia iint, & maneaht. Nos Commiflarii fupradidi Casiareje Maje- ftatis a Illuftriflïmi Ducis Juliacenfis, bona fide promittimus omni diligentia nos curaturos, ut hsecipfa ab utroque Principum propriis eorum Literis &c Sigillis intra fpatium viginti dierum proximè fequentium ratificentur, approbentur ac corroborentur,eademque fub verbo,honore ac fide fua loco j uramenti prazftiti promittant fiVmi- ter , ac inviolabilïter oblervare nee illis quovi? modo diredè vel indiredè contravenire nee quantum in ipfis eft aliquem alium in contrarium prasmiflorum aliquid agere feu quicquam contra ea attentare feu attentari quovis modo permit- tere. E                         Ac

-ocr page 58-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

34

Acquoniam haic Coüfcederatio principaliter utilitatem Sccommedum fubditorum eoncernit, hinc etiam conventum eft, quod ex paiteCae- farea? Majeftatis Status Ducatuum Brabantia;, Sc Geldrix, nee non Comitatuum Hollandias & Zutphania*; Sc Civitates Trajeftum inferius, Daventria, Zwolle, Campi Sc Groningae, Sec. Sc ex partc Illuftriiïimi Ducis fupradicli Status Ducatuumjulix, Clivise Sc Montis, ac Comi- tatus Marchiae > eandem fimiliter Literis & Sigtl- lisfuisinterquatuormenfes ab data praefentium fequentes ratificare, ac quantum ipfos eoncer- nit , in omnibus fuis Capitulis obfervare, obfer- variquefacere debeant, quam femel conftituta totque hinc inde vinculis adftricla concordia, cum auxilio Omnipotentis Dei, ad ineremen- tammutuiinter Principes amoris, nee non'fola- tium , quietem , & commodum fubditorum, totiufqueReipublicas Chriftianse utilitatem, in omne ïvum feliciter perducet. In quorum omnium teftimonium nosfuprafcriptiCommif- farii his Literis manu noftra propria fubferipfi- mus.' Datum Bruxellis, Anno Domini millefi- mo quiqgentefimo quadragefimo' tertio die fe- cunda menfis Januarii, fecundum Stylum Ca- meracenlis Diocef fic fubferiptum per di£tos Commiilarios, Loys de Traet, Teronot, Schor e ■> VtgliusiJohanGogref \ Claesvon Har f, Henr. Oleif.Jorien van Brynen, Joan Faltermeyer,D. Nos eorundem Commiifariorum noftrorum a£ra, conclufa, & concordata pro ut fuperius (inferruntur) rata, Sc grata habentes , eadem in omnibus, Sc fingulis fuis Capitulis Sc Articulis, pro Nobis , Hsredibus , & Succeflbribus no- ftris in perpetuum approbamus , Sc confirmamus, & in verbo, honore , & fide boniPrincipis, loco jurisjurandi firmiter, acinviolabiliter obfervare, necjlKs, quovis modo , diredlè vel indirecte contravenirepromittimusj nee quantum in no- bis eft , auterit, aliquem alium in contrarium praemiflbrum, aliquid agere, feu quicquam con- tra ea attentare feu attentari quovis modo per- mittemusj incujusrei fidem, & robur praefen- tes Literas expeairi, SigiUique noftri jüffimus a,ppenfione communiri. Datum Leodii die fep- tima menfis Januarii, Anno Domini miUefimo quingentefimo quadragefimo quarto , Imperii noftriRomani vigefimo quarto ·, &Regnorum noftrorumputa Caftella2, Legionis, utriufque $icilias, &c. vigefimo oftavo. Charles. Perlmperatorem, Bare.

Van wegen de Edelen, 'Den Hertogh van Aerfchot, enden Gr ave van Buy ren. Van wegen de Steden, Leuvent Brujfel, Bo/ch en Antwerpen. . Datum 30. Januarii 1 f4.3. HOLLAND T. Van wegen de Edelen, Heer Ger hardt van Afjendelft. Ger rit van Toelgeefi, Heer van Hemarde. Van wegen de Steden, 'Dordrecht. Haerlem. Leyden, Delf, Amflerdam en                       . · Gouda. Den 30. Januarii 1 f43. Utrecht·, Deventer, Campen9 Swolle en Groningen. Denio.Maerti543. GELDERSCHE. Wegen de Baender-Heeren, Bronckhorfi en                  \ , Bergh. Van wegen de Ridderfchap. Wilhelm van Gent tot Loenen* Joofi van Bemmel. Hoen. Gaer. Chrifloffelvan Munfier, Wilhelm van Baer. Henrich van Middachten, en Steger van Arnhem. Van wegen de Steden, Nimmegen. Ruremondt. Arnhem en Zutphen,

Volght de figillatie ende onderteeckeninge der Al- liantie tujfchen Sijne Keyferlijcke Majefieyt, ende den Hertogh van Gulich. * BRABANT, Van wegen de Pradaten, Charles de Croy> Abt van Affelgan. Denis, Abt tot Viüers,

Onder ftondt,              v Pro Copia authentica cum iuo originali concordante, ex Cancellaria Julia- cenfi. CrÊi"C€ c leent (L.S.)                   Wilhelmüekher. S.Subfi

-ocr page 59-

Algemene Land-Wetten.                     .3? AMe van Huldme, en Groef eitjeken Eed van Philips van Ooftenrijck de tweede, oen de Staten van Hollanden Wefi-Vrieflandt; en den Eedtvan defelve Staten aenThtlips, ge- daen binnen de Stede Dordrecht, den 16. September 1545?.

fideliterfervaboac fervafi faciam, omnia Mobi- lium jOppidoriim, Vicorum, omniumque Subdito- rum , tam Ecclefiajlicorum quam Laicorum> totius Ψ atria Uollandia & Frifia Occidentalis, Trivilegia & Immunttates α 'Pradecejforibus mets , Comitibus ér ComteJJïs Hollandia, eis concejfas reliquafque omnes confuetudines, ob- fervationes, ufus & Jura qua mme tenent &ha- bent, tam in generali quam mparticulari-, ér quod deinceps omniaérfingulafaclurusfum·) qua ba» nus-ac JuflusDomimis i&Trinceps de Jure fa* ceretenetur. Ita me Deus adjüyet & omncs -\:«vvi 1,.         San&iejus. Ende dat gefchïcdt zijnde , deden de voor- noemde Staten fijnder Princelijcke Hoogheydt wederomme heuren behoorlijcken en gewoon- lijcken Eedt, foo hier na volght:

OP huyden den fes en twintighften dagh van September , vijftien honderdt ne- gen en veertigh j nadien de Staten van den Graeffchap ende Landen van Hol- landt ende Weft-Vrieflandt, achtervolgende den wille ende goede beliefte des Keyfers, ons aldergcnadighften Heere, geconfenteert hadden teontfangen , hulden en fweeren den deurlüch- tio-hften Prince onfen genadighften Heere, Hee- re Philips, Prince van Spaignen , van beyde Si- cilien, van Jerufalem, &c, Eerts-Hertogevan Ooflenrijck , Hertoge van Bourgoigne, &c. Grave van Habsburgh , van Vlaenderen, &c. voor heuren toekomenden overften Heere ende natuurlijcken Prince, na't overlijden van Sijn- der Majefteyt, foo compareerden voor fijnder Princelijcke Doorluchtigheydt die Edelen en Gedeputeerden van de fes groote Steden van den voorfchreven Lande van Hollandt, reprefente- rende de Staten van den felven Landen, den wel- ken voorgelefen werdt in Duytfche Tale, den Eedt die fijnder Princelijcke Hoogheydt hem, doen foude, luydende aldus van woorde te woorde: ICk Philips, by der gratiën Gods, Prince van Spaignen , van beyde Sicilien, van Jerufa- lem, &c. Eerts-Hertoge van Ooftenrijck, Her- toge van Bourgoigne, &c, Grave van Habsburg, Vlaenderen, Hollandt, &c. beloove en fwee- re, dat ick tot mijnder aenkomfte ende fucceiïie tot den Landen en Graeffchap van Hollandt fal wefeneengoedt ende rechtveerdigh Heere den felven Graeffchappe, en derHeerlijckheyt van Weft-Vrieflandt, eftde dat ick alle der Edelen, Steden, Gemeenten ende Onderfaten, foo Gee- ftelijckals Wereldlijck, ende'sLands van Hol- lands en Weft-Vrieflands Privilegiën en Vryhe- den, by mijnen Voorfaten , Graven en Gravin- nen van Hollant, hen verleent, en voorts heure gewoonte, herkomen, ufantien.en rechten, die fynugeneralijcken ende in byfonder hebben en gebruyeken, fal wel en getrouwelijeken houden en doen onderhouden, en voorts doen alle het geene dat een goet ende gerechtPrince en Heere van rechts wegen te doene behoort. Soo moet mijn God helpen, en alle Sijne Heyligen. En daer na foo dede fijne Princelijcke Hoog- heyt den felven Eedt op 't Heyligh Evangelium, en las den felven Eedt in Latijn van woorde te woorde, foohiernavolght: E Go Tbilippus, Oei Gr at ia Trinceps Hijpa- niarum% utriufque Sicilia, Hierufalem> &c. Archi-T)ux Aufiria , T>ux Burgundia, &c. Comes Habsburgi, Flandria, Hollandia^ &c. Tromitto érjuro, quodin adventu meo érfuccef- fione φ atria Comitatus HoUandia, er o bonus acjufiusDominus eodem Comttatui HoUandia, V dommio FrifiaOccidentalis , &quod'bene &

w

Υ Edelen en Gedeputeerden van de Ces groote Steden van Hollandt ende Weft-

Vrieilandt, geloven en zweeren dat wy na d'af- lijvigheyt der Keyferlijcke Majeileyt onfen al- dergenadighften Heere, ( die God een langh fa- ligh leven verleenen wille) U Doorluchtighfte Prince, en onfe genadighfte Heere Phiiippus, Prince van Spaignen , van beyde Sicilien, van Jerufalem, &c. Eerts-Hertoge van Ooftenrijck, Hertoge van Bourgondien, &c. Grave van Habs- burgh , Vlaenderen, Hollandt, &c. als onfen ge- rechtigen gebooren Lands- Heere ende Prince, Grave van Hollandt ende Heere vanVrieflandr, Uwen Genaden Hoogheydt endp Graeflehjck- heyts Rechten getrouwelijck bewaren ehde on- derhouden fullen, alle Uwe Genade Dienaren ende Officieren, elck naer fijnen toebehooren, heuren dienft doende ende exercerende, obe- dierenendeaflifteren, goedt getrouwe endege- dienftighwefen, tot befchermenifle van Uwer Genade Perfoon en ftate, als wy van rechts ende redene wegen fchuldigh zijn te wefen, en voorts alle doen dat goede getrouwe Onderfaten der Graeffchap van Hollandt, endeHeerlijckheydt van Weft-Vrieflandt fchuldigh zijn te doene.

Soo moet ons God helpen} alle Sijne Heyligen.

en

Van alle't welck de voorfchreve Staten beg

ïeert

hebben hen gelevert te werden A&e, die Sijne PrincelijckeHoogheyt hen verleendt heeft, te wetene de jegenwoordige. Aldus gedaen bin- nen der Stede van Dordrecht, ten dage ende ja- re voorfz, daer by zijnde den Prince van Pie- mondt, endeden Hertoge van Alva, Groot Hofmeefter der Keyferlijcke Majefteyt, den Heere van Beveren, Admirael vander Zee, Stad- houder Generael van Hollandtende Utrecht, en den Heere van Molenbais, Ridder vander Or- dre, deMarck-Gravevan Afturge ende Pifcuy- re, den Grave van Hoorn , ende van Megen, Heere Anthonio vanToledo, Opper-Stalmee- E 2                          fter

-ocr page 60-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

36

fter van Sijne Princelijcke Hoogheydt, Heere Vigo van Ζ wijgem, Ridder, Dodtor inde Rech- ten , Hooft en Pradident, en Mr.Everard Nico lai, Raedc ende Mr. vande Requeften ordinans

van 's Keyfers fecreten Raede, ende meer ande* re. Onderteyckent, Thilipfe. Onder ftont gefchreven , my jegenwoorÜigh , Onderteyc- kent, Vereycken.

\                      E Χ Τ R Α G T, Pontos Heuterus Delf'iυ s, FrxpofitmArnemenfis in Hifioria re- min Aujtriacarum Libro decimo tertio, Capitefecundo, pagina$pf. & 30ό. inter omnia ejus opera, in Folio, Typis edita Lovanii apudjodocum Coppenium, Anno 1645».

CAPUTSECUNDUM. JPhiuppusII. TaJ/imperErabantiam,Hol- landiam, caterafque Tróvinaas in Trinci- pm inauguratur, Anno 1 ƒ49. CAROLUS V., Caïfar , praimonitis omniumBelgicarumProvinciarum Ordi- nibus, necefiaria parare jubet, ut Filius Philippus ab omnibus in Princi- pem inauguraretur. CiefarcumfororibusjZ/iw- nora Bc Maria , Filium comitatus ingenti Pro- cerum Nobiliumque fubièquente turba, Bruxel- la, Lovanum, UrbemBrabantixvetuftiifimam, ac vaftiffimam, hodie Mufarum, bonarumque Literarum domicilium ac promptuarium, ve- nit, &c. TumCsefar cumforore Leonora, Bruxellam rcverfus: Princeps cum amita Maria , quseper omnes eumProvincias , Civitatefque eft comi- tata die decimo nono Septembris Anno if45>. Bergasad Scaldim venit: Inde a&uaria nave Ro- merfwaliamtrajicit, quo totius Zelandise Ordi- num Legaci venere , Piïncipique ulterioris na- vigationis moleftiam impedituri, facramentum dixere, munera obtulere, atque ut cceteri omnes, immunitatum confirmationem retulere. Bergas ad Scaldim revc/fus vigefimo fecundo Septem- bris Bredam venit, indeque Bufcoducum pro- fe£tus, vigefimo tertio inauguratur. Recepit Princeps hoc itinere a Brabantias Oppidis fexa- ginta o&o millia florenorum, exceptis Urbium donis. Septembris die vigefimo quarto anni mülefimo quingentefimo quadragefimo nono Heufdam , primum Hollandise Oppidum , in continentefitum, ingreditur, pranfufque 5c in- auguraals , trajeclro Mofa , Gorincherrücubat, Vigefimo quinto Dordracum profectus , vetu- ftifïïmam Hollandice Civitatem ( quanquam Leydaninon libenterconcedant) pofterodiein Comitem admittitur. ld m fit vigefimo fex- toRoterodami, magni illius Èrafmi Patriae. Vi- gefimo ieptimo Delphis , Patria mea, (fcilicet jPontiHeuteri) irauguratur. Vigefimo o£tavo Hagae-Comitis.. Vigefimo nono Leydis (ubi ego, Pontos

Heuterus , habitans , turbxque mixtus , cum populo Sacramentum dicente, manus me levaflè m< mini, necunquam hoc puerile Sacramentum Dei auxilio viola iïè. Trigefimo Harlemi. Kalendis O&obribus Harlemo, Nave ve&us, Amftelodamum, ingenti cumpompa j fumptuque excipitur inauguratur- que. Quarto 0&obrisTraje£H ad RhenuminDo- minurn admittitur. Quinto Amcrsforti. Inde «Harderwici&ElburgiinGelria. Sexto, Cam- pis,apudTranfyfalanos. Septimo Swollas. No- no Daventrise, quo omnium exterorum Provin- cie Oppidorum Confules venientes, Sacra- mentum dixere, donaque attulerc. Idem a Frifiis ac Groninganis , Principem diuturniore ulterioris profe&ionis tcedio libera- turi, eodem tempore & loco eft faftum. IsveroinFriiiamacGroningam, fuo hominc mittitJohannem Lignaeum, Arenbergse Comi- tem, earumditionumGubernatorem, quipra:- ftito acceptoque Sacramento , Principi donant quindecim millia , quingenta ac quinquaginta aureaLilia. Octobris die decimo tertio Princeps Zutpha- niae in Comitem recipitur. Decimo quarto Arn* hemum profedus, inGeldria?Ducem, didto ac- ceptoque Sacramento , poftero die admittitur, decimo feptimo Neomagi. Decimo nono Ven- loni. VigefiraoprimoRuremondaz: Donarunt- que Principi Geldri tredecim millia aureorum Liliorum. Turn Moia traje&o vigefimo fecundo War- tumvenit, primarium Comitatus Horna:Oppi- dum , ubi honorificentiifime a Thilippo Mor- morancio, HomxComité, eft trafratus, Regi- na Maria, Venlona a Principe decedens, Turn- holtum, Civitatem fuampraeceiferat, nepotem- que vigefimo tertio Oftobris, fummo cum hono- rc, incredibilique fumptu recipit * perqueali- quotdies reficit, recreatque. Turnholto, Lyram Brabantia? revertitur. In- deque fummo manè, Mechliniam contendensj prandenfque, cumjammultanox e/Tet, Bruxel- lam intravit, 8cc.

Uytheemfchen geen Ampten ofte Officien in HoUandt te mogen bedienen , den γ. Mey ijff. GrootPlacaet-Boeck , 3.Deel, F0I26.

Siet

Nader

-ocr page 61-

*

Algemene Land-Wetten.

V

Nader Acte ■» datgeenUjtheemfche tot eenige Ojficien ofte Bedieningen in Hollandt fullenwerdengeadmitteert> den2.November 1 fff.

Lfoo van wegen derRidderfchap, Ede- len en fes groote Steden van den Lande en _Graeffchappe van Hollandt, reprefente- "rende de Staten vansden felven Lande,den Koningh onfen aldergenadighftenHeerejegen- woordelijck vertoondt is geweeft hoe dat der Keyferlijcke Majcireyti, om feeckere merckelijc- ke redenen, onlanghs gelieft hadde henlieden te o£troyerenendeconfenteren, dat voortaen nie- mandt , gebooren uyt den Lande, die; de voorfz van Hollandtexcluderen vande Officien, in heu- ren bedrijve vallende , tot eenige Officie in de voorfchreve Landen van Hollandt ende Weft- Vrieflandt geadmitteert en fouden werden, noch infgelijcks eenige niet gebooren zijnde uyt Sijn- derMajefteyts Landen van her waerdts o ver ; en dat die geene die uyt de voorfz Landen van her- waerts over gebooren fouden zijn, die Duytfche Spraecke, die men in Hollandt gebruyckt, fou- den kunnen verftaen en fpreecken , ende anders niet tot eenigh Officie binnen den voorfchreven Landen van Hollandt ende Weft-Vrieflandt ge- admitteert werden, breder 'blijckende by der A£te daer op geè'xpedieert, ende met Sijnder Keyferlijcke Majefteyts naem onderteeckendt, daer van 't inhouden van woorde te woorde- hier navolght: Alfoo die Staren vanden Lande en Graeffchap van Hollandt, hier voor tijdts te meermalen, en jcgemvoordelijck in 't accorderen vande laetft- geëyfch te ordinaris ende extraordinaris Beeden, hebbén verfocht dat hen by den Keyfer onfen al- dergenadighften Heere geaccordeert foude wor- den, dat van nu voortaen niemandt inden Lan- de van Hollandt ende Weft-Vrieflandt geadmit- teert foude werden eenigh Officie te bedienen, dan weien de ingebooren vanden felven Lande, of dat ten minften niemandt, "gebooren buyten de Landen, die de voorfchreve van Hollandt ex- cluderen vande Officien, in heuren bedrij ve val- lende , tot eenigh Officie inden voorfz Lande van Hollandt ende Weft-Vrieflandt en foude werden geadmitteert: Van gelijcken niemandt geen Onderzaet wefende van Sijnder Majefteyts Landen van herwaerts over, noch oock yemant vande Landen die de Duytfche Tale niet en ufe- ren, welverft aende, dat die geene die althans in Officie zijn, blijven, en 't felve tot Sijnder Ma- j efteyes beliefte bedienen fullen. Die keyferlijcke Majefteyt verftaen hebben- de 't rapport van 't voorfchreve verfoeck van den voornoemden van Hollandt, heeft den felven, in aenfreninge van heure goede ende getrouwe dienften, naer rijpe deliberatie van Raede, ge- o&royeert , geconfenteert ende geaccordeert, o&royeert, confenteert ende accordeert, uyt fonderlinge gratie by defen, dat nu voortaen nie- mandt gebooren buyten-landers, die de voo/fz van Hollandt excluderen vande Officien in heu-

voorfchreven Lande van Hollandt ende Weil- Vrieflandt en fal werden geadmitteert; noch infgelijcks eenige , niet gebooren zijnde uyt Sijnder Majefteyts Landen van herwaerts over, ende dat die geene, die uyt de vocrfchreve Lan- denvan herwaerts over gebooren zijn, fullen die Duytfche ipraecke, diemen in Hollandt ge- bruyckt, kunnen verftaen ende ipreecken, ende anders niet tot eenige Officie binnen den voorfz Landen van Hollandt ende Weft-Vrieilandtge- admitteert werden ; willende nochtans dat aie

geene die althans aldaer in Officie zijn, hoewel fy in defe Declaratie uytgeflooten fouden mogen weien., inden felven Officie blijven} en tot Sijn- der Majefteyts beliefte bedienen fullen ·, dat ook hier inne uytgenomen fullen weien die Stadt- houders, ende die Riddersvan de Ordre vandeii Gulden Vliefe: Ende op dat defe jegenwoordige gratie, odtroy, declaratie en verklaringe vaftelij k en onverbreeckelijck onderhouden werd e , foo heeft Sijne Majefteyt defe A£te met fijnder eyge- ner handt onderteeckent. Gedaen tot Brunei denfevenden dagh van Mey, vijftien hondert vijf en vijftigh. Onderteeckent Charles. Ende neder geteeckent Bane. Biddende daeromme de voornoemde Staten van Hollandt Sijne Koninghlijcke Majefteyt feer ootmcedelijck, dat foo van ouden tijden Sij ne Voorfaten inde huldinge , acceptatie ende aenncminge vanden Landen alrijdc gewoonlijck zijn geweeft heure Landen te vooriien van al- fulcke Privilegiën, Oftroyenende Graden, als die Staten van den felven Lande hebben verfocht gehadt> tot vorderinge vander Juftitie, en wel- varen der fel ver Landen, (des fy hen oock tot Sijnder Koninghlijcke Majefteyt ontwijfFelijck verhoopen, der felver gelieven wille het voorfz Privilegie, A£teen Verklaringe te confirmeren en ratificeren, ende hen daer op doen expedie*· ren ende verkenen behoorüjcke Brieven. Die Koninghlijcke Majefteyt gehoort heb- bende 't rapport van 't ver foek van de voornoem- de Staten van Hollandt, ende genegen wefende tot heur voornoemde Beede ende begeerte, heeft in aenfièninge van heur goede ende getrouwe dienften, na rijpe deliberatie van raede, 't felve Adfe ende Verklaringe boven geinfereert, in al- le fijne Poiniten en Articulen beveftight, gecon- firmeert, geratificeert ende geapprobeert, 'beve- ftight, confirmeert, ratificeert ende approbeert by^ defen; ende tot meerder verfeeckertheyt der voornoemde Staten, en beter onderhoudenifle van defe jegenwoordige confirmatie, foo heeft Sijne Majefteyt de voorfchreve A&e doen expe- diëren, endefelvemet Sijnen naem onderteec- kent. Gedaen tot Bruilèl, den tweeden dagh van November, vijftien hondert vijf en vijftig. Ondergeteyckent Tbilippus. Onder ftondt ge- fchreven, ter ordonnantie van Sijnder Koning-

r

lij cke Majefteyt. Onderteeckent tfOverloepi. Overdraght vande Regeringe der Nederlanden door Keyfer Kar el aen Sim Soon ΨΜΜ-9$Ε&&^? O&rierifff. SietGrootPlacaet-boeck, 3.Deel, Fol.27.

-ocr page 62-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

38

Eedt en Huldinge'van Komngh Philip, alsGravevan Hollandt, als mede den Eedt vw de Edelen en Staten aen den fehen gedaen, den 16. Oötober 155-5.                . >'.. \

d'O-ver-Tjfel&Groninge , ére. Etenvertude lacejfiön & tranfport, que ÏEmpereur Monfeig- neur ir Ψ ere nous α fait de tousfes Taïspardefa, & Ρacïeptationfur ce Enfeigne par lesGeneraux Efiats de f dit s Ψ ah, Souver ain Sr. ér Trince d'i- ceux, érnommement du Τ ah ér Comté de Hol- lande, prómettons ér jurons avous les Nobles ó· 'Deputés des Vi'Ues ·, reprefentans les Efiats de notre dite Taïs & Comté de HoUande, $m do· refenavant nous entretiendrons ér obferverons> f er ons entre tenir & obferver tout ce que anoflre reception precedente avons Jure & promis en general'ér particulier, tant aux Eglifes, Nobles, & Villes, que autres lieux de notre dite Taïs & Comté de HoUande, & comme en vertu de notre precedent ferment ferions tenus ér obligés apres Ie trefpas de mondit Seigneur ér Tere ér gene- ralement de faire tout ce α quoy un bon Sr. érTrin* ce, efi tenu ér oblige. Bien entendu quefuivant vótre pouvoir vous ferés ferment réciproque en nosmains au nomdefdits Efiats de HoUande, & auffi tenir ér obferver tout ce que de la part d'iceux neus α efié promis ér Jure, α notre dit reception tantengeneral-, que particulier, & comme apres letrepasde mondit Sr. ér Tere <uous feriés tenus & obligés. AinfinousaydeDieu, Öctous (es Saindts. * Ende den voorfchreven Eedtby ons gedaen, foo hebben die voorfchreve Gedeputeerden ten felver tijdt ende ftondt, geaffifteert by onfen lieven ende getrouwen Neve, Ridder van onfen Ordre, Admirael vander Zee, ende Stadthou-

ΗILΙΡ S, by der Gratie Gods, Koning van Engelandt, van Vranckrijck, van Napels, van Jerufalem, Prince van Spaig- ne, Eerts-Hertoge van Ooftenrijck, Her- toge' van Bourgondien , van Lottrick van Bra- bant, van Lernbourg, van Luxemburgh, van Gelre ende van Milanen, Grave van Habsbourg, van Vlaenderen, van Arthois, van Bourgon- dien, Pals-Grave ende van Henegouwen, van Hollandt, van Zeelandt, van Namen, ende van Zutphen , Prince van Swaven , Marck-Grave des HeyligenRijcks, Heere van Vrieflandt, van Salins, vanMechekn, vander Stadt, Steden en Landen van Utrecht, Over-YiTel ende Gronin- gen, Stc. Doen te Wetene, allen ye- genwoordigen ende toekomende, dat als op gi- ft eren den vijf en twintighften van O&ober, in't jaer ons Heeren duyfent vijf hondert vijf en vijf- tigh , nadien die Keyfer onfen Heere en Vader, om diverfche merckelijcke redenen ende oor- faecken, die Sijne Majefteytparticulierlijcken heeft doen verklaren, den Generalen Staten van Sijnen Landen van herwaerts over, ons overge- geven en opgedragen hadde geheel engantfche- lijcken fijne patrimoniale ende andere Landen van herwaerts over , mitfgaders die volle poiTef- lie ende gebruyckenifle van dien , inde jegen- woordigheyt ende folemneleVergaderingevan de principaelfte Heeren ende Staten der felver Landen, met den folemnitey ten daer toe behoo- rende; hebben wy , volgende die goede gelief- te.van onfen voornoemden Heere ende Vader, die voorfchreve Landen aen genomen ende geac- cepteert, in fulcken ftate als diejegenwoorde

lijckzijn, met heurenDomeynen, Beden, Sub- der van onfen Lande van Holland ende Utrecht, ven tien, ende alle andere inkomen, met laft van den Heere van Beveren, Heeren Lamoral, Gra-

alle fchulden ende obligatien, by Sijne Keyfer- lijckeMajefteyt, ofte in Sijnen naem,'uyt faec- ken, ende aengaende Sijne Landen ende Onder- fatenvan Herwaerts over, foo in't generael als particulier gemaeckt en gecontraöreert, te vol- doen , ende voorts te onderhouden in hare Pri- vilegiën ende herkomen -, ende daer na ophuy- den den fes en twintighften der felver maent, den *Edelen ende Gedeputeerden van de fes groote Steden van onfen Lande ende Graeffchappevan Hollandt, reprefenterende die Staten vanden felven Lande ; jegenwoordigh geweeft hebben- de daer onfen voornoemden Heere ende Vader die voorfchreve overgift ende opdracht gedaen heeft, uytkrachtevanheureVolmachtenCom- miifte den navolgenden Eedt gedaen: ~\TOus Thilippe, par la gr ace de T>ieu , Roy * ^ d'Angleterre, de France, de Naples, de Je- rufalem , ére. "Prince d'Efpaigne, Archi - T)uc ■ dl rfuftriee > VDucdeBourgoigne, deLothier^de Brabant, de Lembourg, de Luxembourg, de Gel- dr es ér de Milan, Comte de Habsbourg, de Flan- dres, d'Arthois, de Bourgoigne, Talatin & de Hanau, de HoUande, de Zelande, de Namur, ér de Zutphen τ Trince de Zwave^ Marquis du SainB Empire, Seigneur de Frife, de Salins, de Malines , des Cité » ViUes & Taïs Uitrecht, j j

ve van Egmondt, &e. oock Ridder van onfen Ordere, ende andere , gelij eken Eedt gedaen alshiernavolght: WY Edelen en Gedeputeerden van de fes groote Steden van denLande enGraef- fchappe van Holland en Weft-Vrieiland, repre- fenterende de Staten van den felven Lande, heb- bende j egen woordig geweeft daer die Keyfer ons aldergenadigften Heere overgift, cefEe ende op- dracht gedaen heeft fijne Soone den Koning van Engelandt, alhierpraefent, envooroogen, van alle fijne patrimoniale ende andere Landen van herwaerdts over, ende onder anderen van den Lande ende Graeffchappe van Hollandt, ende uytkrachte van onfe volmacht ende procuratie, den felven Koningh geaccepteert voor onfen overften Heere ende natuurlijcken Prince, ende voorts ontfangen den Eedt die SijneKoningh- HjckeMajefteyt ons gedaen heeft, te onderhou- den ende doen onderhouden alle't geene dat hy t'^jnder vqorgaende huldinge ende receptie ge- fwooren ende belooft heeft, foo in 't generael als particulier, ende foo hy gehouden ende ver- bonden foude wefen na den overlijden van onfen voorfchreven Heere den Keyfer fijnen Vader} behoudelijck dat wy iijnder KoninghlijckeMa- ende hem ontfan- gen

-ocr page 63-

Algemene La

39 Ende in kenniilè, getuygeniiTe ende approba- tie van 't geene des voorfchreven is, fonderlinge ter ernftige beede ende begeerte vanden voorfz Gedeputeerden, hebben wydefejegenwoordi- gedoen expediëren, defèlve onderteyckent met onfen naem, ende daef aen doen hangen Sijnder Keyferlijcke Majefteyts Zegel, daer van Sijne Majefteyt tot nu toe gebruycktheeft, daer van wy gebruycken ter Éjdt toe dat den onfen ge - maeckt fal wefen. Gegeven in onfer Stadt van Bruflele, den voorfchreven fes en twintighften dagh van Ocftobri, in 't voorfchreve jaer vijftien hondertvijfenvijftigh} vanonfen Rijckenhet tweede. Onder ftondt geteeckent Philippus. Ende lager op den plijcke, by den Koningh. ende was onderteeckent, d'Overlope.

gen fouden voor onfen Heere endePrince, vol- gende onfe voorfchreve Volmacht endéProcu- ratie beloven ende fweeren voor ons ende den voornoemden Staten van Hollandt, ende uyt machte van onfe vooi fchreveProcuratie, dat wy voortaen den voornoemdenKoningh goedeen getrouwe Onderfaten wefen fullen, ende onver- breeckelijcken houden ende doen houden fullen alle 't ^eene des van wegenden felven Staten van den Lande ende Graeffchappe van Hollandt, Sijnder Koninghlijcke Majefteyt tot Sijnder voorfchreve huldinge ende receptie belooft ende gefwooren is geweeft: Ende foo wy na den over- lijden der voorfchreve Keyferlijcke Majefteyt gehouden ende verbonden fouden wefen. SoohelpeonsGody en alle Sijne Heyligen.

Noch nader Acievan Koningh Philips, tegens't vergeven van Ampten en Officien aen Terfoonen buyten de "Provincie van Hollandt ende Wefl-Fr-iefandt,gebooten, denij. "Decemkr 1556.

drij ve vallende, tot eenigh Officie inde voorfz Landen van Hollandt ende Weft-Vrieilandt en fouden werden geadmitteert; van gelijcken nie- mandt geen Onderzaet wefende van Sijne Maje- fteyten Landen van herwaerts over, noch oock niemandt vanden Landen, die de Duytfche Tale niet en uferen , welverfhende dat den geenen die althans in Officie zijn, blijven, ende 't felve tot zijnder Majefteyten beliefte bedienen fullen: De Keyferlijcke Majefteyt verftaen hebbende het rapport van het voorfchreve verfoeck van de voornoemde van Hollandt, heefcden felven, in aenfieninge van heure goede en getrouwedien- ften, naer rijpe deliberatie vanraede, geo&ro- yeert, geconfènteert en geaccordeertjodtroyeert, confenteert ende accordeert uyt fonderlinge gra- tie by defen, dat van nu voortaen niemandt, ge- booren Buyten-Landen, die de voorfchreve van Hollandt excluderen vande Officien, in heuren bedrijve vallende, tot eenigh Officie inde voor- fche Landenvan Hollandt end e Weft-Vrieilandt en fal werden geadmitteert, noch infgeliicks eenige, niet gebooren zijnde uyt Sijne Maje- fteyts Landen van herwaerts over j ende dat die geene die uyt de voorfchreve Landen van her- waerts over gebooren zijn fullen, die Duytfche fpraecke, diemenin Hollandt gebruyckt, kun- nen verftaen ende fpreecken, ende anders niet tot eenigh Officie binnen den voorfchreven Lan- den van Hollandt ende Weft-Vrieilandt gead- mitteert werden ■> willende nochtans , dat die geene die althans aldaer in Officie zijn, hoewel fyin defe Declaratie uytgefteecken fouden mo- gen wefen, in defelve Officien blijven, ende die tot fijnder Majefteyts beliefte bedienen fullen * dat oock hier inne uytgenomen fullen wefen die Stadthouders ende Ridders vanderOrdene van den Gulden Vliefe; ende dat defe jegen woordi- ge gratie, oclrroy, declaratie en verklaringe va- ftelijck en onverbreeckelijck onderhouden wer- de, foo heeft Sijne voorfchreve Majefteyt defe Aclremet Sijnder eygener handt onderteeckent. GecUentotBrufleldenfevenden dagh vanMey, Anno

Ρ ΗILΙΡ Ρ U S, by der gratie Godts Ko- ningh van Spaigne, &c. Allen den gee- nen die defen jegenwoordigen ilen ful- len , S α L υ τ: Alfoo van wegen de Rid- derfchap , Edelen ende fes grootc Steden van onfen Lande ende Graeffchappe van Hollandt, reprcfcnterende de Staten van den felven Lande, onsjegenwoordelijckvertoontisgeweeft , hoe dat den Keyfer, onfen Heere ende Vader, om feeckere merckelijcke redenen oalanghs gelieft heeft henlieden te péfcroyeren ende coniènteren, dat voortaen niemandt gebooren uyt den Lande, die de voorfchreve van Hollandt excluderen,van de Officien in heuren bedri jve vallende, tot eenig Officie inde voorfchreve Landen van Holland en Weft-Vrieilandt geadmitteert en foude werden, noch infgelijcks eenige,niet gebooren zijnde uyt Sijne Majefteyten Landen van herwaerts over, ende dat die geene die uyt de voorfchreve Lan- den van herwaerdts over gebooren fouden zijn, die Duy tfche fpraecke die men in Hollandt ge- bruyckt, fouden können verftaen ende fpreec- ken, ende anders niet tot eenigh Officie binnen den voorfchreven Landen van Hollandt ende Weft-Vrieilandt geadmitteert werden, b*eeder blijekende by deAfte daeropgeè'xpedieert, en met Sijnder Keyferlijcke Majefteyten naem on- derteeckent, daer van't inhouden van woorde te woorde hier na volght: ALfoo die Staten van den Lande ende Graef- fchap van Hollandt hier voortijdts te meer- malen, ende jegenwoordelijckin't accorderen varidelaetft-geèyfchte ordinarie endeextraordi- naneBeeden hebben verfocht, dat hen by den Keyfqp onfen aldergenadighften Heere geaccor- deert foude werden, dat van nu voortaen nie- maritinden Lande van Hollandt en Weft-Vrief- lanclt en foude werden geaddmitteert eenig Offi- cie te bedienen , dan wefende ingebooren van «en felven Lande, of dat ten minften niemandt gebooren uyt den landen, die de voorfz van Hol- landt excluderen vande Officien in heuren be-

-ocr page 64-

i.Boeck. i.Tit.

4<d                           Placaten.

burgh, Daelhem, ende andere Onfe Landen van Over-Maze, Gouverneur, Praefidenten , ende Luyden van Onfen Raede in Vlaenderen enAr- thoi's, Groot-Baillmw van Henegouwen, ende. Luyden van Onfen Rade te Bergen in Henegou- wen , St adthouder, die eerfte ende andere Luy- den van Onfen Raede in Hollandt, Gouverneur Prasfident ende Luyden van Onfen Raede te Na-. men, Stadthouder, Prsefident ende Luyden van Onfen Raede in Vrieilandt, Stadthouder van Over-YiTel ende Groningen, Stadthouder, Prae- fident ende Luyden van Onfen Raede t'Utrecht, Gouverneur van Rijflei, Douay ende Orehies, Prevooft van Valenchienne, Bailliuw van Door- nick, Rentmeefter van Beweft ende Beoofter- Schelt in Zeelandt, Schoutet van Mechelen, en allen anderen Onfen Rechteren, Jufticieren, Of- ficieren , ende dien van Onièn Vafallen, heuren Stedehouderen ende elcken vanhenbyfondere, foo 't hen toebehooren fal, dat fy den voornoem- den Staten van Hollandt, van defe Onfe jegen- woordige confirmatie, ratificatie ende approba- tie, doen, laten ende gedogen ruftelijck, vrede- lijck ende volkomelijck genieten ende gebruyc- ken, fonder hen te doen noch te laten gefchie- den eenigh hinder, belet ofte moey enifle ter con- trarien, in eeniger manieren , want Ons alibo gelieft: Des t'oirkonde foo hebbenWyOnfen zegele hier aen doen hangen. Gegeven in On- fen Stadt van BruiTele den feventienden dagh van December, in't jaer Ons Heeren duyfendt vijf hondert fes en vijftigh; van Onfen Rijcken, te weten van Spaigne, Sicilien, &c. de eerfte, en van Engelandt, Vranckrijck ende Napels het derde. Op de plijeke ftondt gefchreven, by den Koningh. Onderteyckent, d'Overloope.

Onder- \ Bane,

Anno vijftien hondert vijf en vijftigh.

teeckent, Charles. Ende wat neder,

Ons biddende daeromme de voornoemde Sta- ten van Hollandt feer ootmoedelijcken , datfe van ouden tijden onfe Vöorfaten inde huldinge, acceptatie ende aenneminge vanden Landen al- tijdtgewoonlijckzijn geweeft heure Landen te verfienvanalfulcke Privlegien, Ofrroyenende Gratiën, als die Staten van den felven Landen hebben verfocht gehadt, tot vorderinge vander Juftitie, ende welvaren der felver Landen, die fy hen oock t'onswaerts ontwijftelijck yerhoo- pen, ons gelieven wille 't voorfchreve Privilegie, A&e ende verklaringe te confirmeren ende ratifi- ceren, ende hen doen expediëren ende verlee- nen Onfe behoorlijcke opene Brieven, in fulcken faeckendienende·, Doen te weten: dat \Vy ge- hoort hebbende 't rapport van 't verfoeck van de voorfchreve Staten van Hollandt, ende genegen wefende op heure voorfchreve Beede ende be- geerte, hebben in aenfieninge van heure goede ende getrouwe dienften, na rijpe deliberatie van raede, defelve Afte ende Verklaringe , boven geinfereert, in alle fijne poin&en ende ar ticulen beveftight, geconfismeert, geratificeert en ge- approbeert, beveftigen, confirmeren, ratifice- ren ende approberen by defen , ontbieden daer- omme, ende beveelen Onfen lieven ende getrou- wen die Hooft-Prxfident ende Luyden van .On- fen Raede van Staten ende Secreten, Praefident ende Luyden van Onfen Grooten Raede, Can- celier ende Luyden van Onfen Raede in Brabant, Stadthouder, Praefident ende Luyden van On- fen Raede te Luxemburgh , Stadthouder, Cantz- ler ende Luyden van Onfen Raede in Gelder- landt , Stadthouder van Limburgh , Valcken-

Tropofitie) gedaen van Koningh Ψ'hilips, voor Sijn vertreck naer Spatgnen^ den i6.Augufli 1559. SietGrootPlacaet-boeck, 3.Deel, Fol.28. Verbondt van de Nederlandtfche Edelen, jegens de regeeringe vanden Koningh van Spaignen, 1 j6f. Siet Groot Placaet-boeck, 3. Deel, F0I.31-

Remonflrantie, by de verbondene Edelen overgegeven aen de Hertoginne van Parma, Gouvernantevande Nederlanden, if66.

Μ E-V ROUWE, wy en konnen uwe Hoogheydt niet waerdelijck genoegh danckenvande goede prefentatien die ons tot Duffel op den achttienden defer maent van wegen uwer Hoogheydt gedaen zijn, door mijn Heerc denPrince van Orangien, en mijn Heere de Grave van Egmont, dewelcke ons by gefchrirte gelaten hebben de meninge van uwer Hoogheyt, dewelcke ons bedunckt geftelt te zijn in acht Articulen, daer van de eerfte is: Dat uwe Hoogheydt afgevaerdight heeft mijn Heerede Marquis van Bergen, en mijn Heere de Montigny, *aenden Koningh, om fijne Maje- fteyt te vertoonen, en te kennen te geven onfe Requefte, daer van Me-Vrouwe, wy uwe Hoog- heydt ièer dienftelijck dancken, en verhoopen dat defelve Heeren haer neerftigheyt en goede dienften foo wel fullen doen aen fijne Majefteyt, dat fijne Majefteyt fal verftaen en bekennen ons

oprecht voornemen en meninge, gelijcktewe- fen onfe Requefte. Ten tweeden, zijn ons vernieuwt de prefen- tatien die wy gedaen hebben, om te fterven in den dienft van fijne Majefteyt, en voor de voe- ten van fijne Hoogheydt, daer in wy altijdt be- geeren te volherden, en zijn wy noy t van andere meninge geweeft. Ten derden, dat wy fouden weten niet nieuws gedaen foude zijn, beroerende d'Inquifitie en de Placaten, naer dat wy onfe Requefte hebben ge- prefenteertgehadt, volgende ons verfoeck, en dat uwe Hoogheydt in alle 't felve voldaen foude hebben. Wy geloven, Me-Vrouwe, dat uwe Hoogheydt niet nieuws gedaen heeft naer onfe Requefte, maer die vander O verheyt en hebben in allen plaetfen de brieven van uwe Hoogheydt niet behoorlijck geobedieert, maer hebben al- tijdt voortgevaren met het Volck te vangen, en in

-ocr page 65-

Algemene Land-Wetten;

41

kornen, foo wy hier voor hebben gefeydt 5 maer fiende dat wy 't Volck niet en hebben mogen af- raden nochte ftillcn, hebben wy hunlieden laten doen foo fy't verftonden, en't gunt gefeydt is, ftellen wy alle en een yegelijck van onsluyden te purge, om fuffifantelijck te proberen onfe on- fchult. Maerdatter eenige onder ons gefelfchap zijn die de Predikinge voor goedt achten, om dies wille datfefij η van defelve Religie, dat be- kennen wy, nochtans en fal haer Religie niet verhinderen te doen, 't gunt fy ichuldigh zijn te doen ten dienfte van fijne Majefteyt, foo fy ons in 't generael en particulier hebben verfeeckerdt,, en hebben niemandt van onsluyden 't Volck ver- weckt of geraden om't felve te doen. Tenfevenden, dat wy ichuldigh fouden zijn na onfe vermogen henluyden te beletten , en dat wymetter daet fouden bewijfen onfe meeninge goedt te wefen, ende defelve te ftreckentot een goedt eynde, en dat onfe Requefte geprefenteert is geweeft om den Koningh dienft, en het Land een weldaet te bewijfen, feggenwy, Me-Vrou- we, dat wy in al'tfelve onfe uytterfte naerftig-

ingevangenifiète ftellen, uyt kquifitie en Placaten, 't welck wduncken wel te wefen directelmeninge en het bevel van uwe H Ten vierden, dat wy als goOnderfaten, volgende onfe bwillen verdrucken en behindereheydt van den Se&ariflên: Soonfe belofteniiTe, Me-Vrouweals voldaen te hebben, fo wel inparticulier, en dat meer is, hebterfteneerftigheydt gedaen, omden in alle geregelfheydt, en 't pten , welck Volck wy niet en henemen't vermoeden dat fy heb't langh vertrecken en dilayeren<iie uwe Hoogheyt geven fal opallbo ons belooft: is, dat wy al anhebben binnen twee maendennonfe Requefte aen uwe Hooghfenteert, en oock op de manierden heeft in 't vergaderen van deten , die in fommige poinften g

d'oude manieren van doen, oock mede op de j heyt hebben gedaen, maer fiende dat het Volck dreygemencen die dagelij cks gedaen zijn, foo I tot noch toe geenfints hebben willen bewilligen, wel tegens ons, als't gemeen Volck, en byfon- ' en volgen onfe voorhoudinge, die wy henluyden dcrdoorGeeftelijckeperfoor?en, allewelckere- j hebben gedaen, om de redenen voorfchreren, denen't Uolck gebracht hebben tot vergaderin- \ foo bidden wy u Hooghevdt, defelve believete

vindeneenige goede middelen, daer toe wy ons feer geerne fullen voegen ende begeven met gant- fcher wille. Ten achtften, dat wy ons niet en behooren te mistrouwen op den Koningh, dewelcke nooyt tyrannye tegens fijn Onderfaten heeft gebruykr, maer alle goedthey t, antwoorden wy, Me-Vrou- we, dat wy ons geenfints en mistrouwen op den Koning,maer hebben fuiken vaften hoop op fijn Majefteyr, defelve kennende voor foo goeden en oprechten Prince, dat indien hyhiertegen- woordigh waer, als wy hem wel hertelijck wen- fchen en begeeren, om te verftaen d'eene en d'an- derepartye, hy foude voorderlijcke en oorbaer- lijcke ordonnantien ftellen. Hetlaetfte, datuweHoogheyt nietentwijf- felt, datfijneMajefteytalledingenniet gedenc- ken , maer vergeten fal, en dat uwe Hoogheyc dickwils tot onfen vo ordeele aen fij ne Maj efteyc heeft gefehreven, feggen wy, Me-Vrouwe, dat foo veele als aengaet het niet gedencken van fij ne Majefteyt, wy niet en meenen eenigh dingh ge- daen te hebben, dat tegen den dienfte van fijne Majefteyt foude mogen zijn , noch oock eenige oorfaecke gegeven te hebben, dat fijne Majefteyt foude behooren te vergeten, voor foo veel als ons aengaet: Maer ter contrarie falmen bevinden dat de waerfchouwinge aireede fiilcks gevallen is, of efFeft geforteert heeft, alhoewel niet in het ge- heel, ten minften in 't deel, dat defelve waer- fchouwinge behoordt genomen te werden voor een feer aengename dienft fijnder Majefteyt, en foo veele aengaet dat uwe Hoogheyt foo veeleren van foo goeder herten heeft gefehreven aen den Koningh,dancken wy u Hoogheyt hertelr jeken. Nochtans, Me-Vrouwe, fal uwe Hoogheydt ons vergeven, is dat wy u vryelijck en on beveynft fpreecken, en uwe Hoogheydt ons hert en mee- ninge ontdecken, onfe compagnie heeft hen la- F'-                         ten

ge,en openbare predikinge , die fyluyden ons felfs opendijck hebben gefeytenverklaerdt, en begeerden wel dat uwe Hoogheydt henluyden foo lange niet opgehouden hadde, op 't gunt dat in onfe Requefte is verfocht, en oock foo wel op 't gunt dat wy hebben geprefenteert, foo wel voor als naer derfel ver Requefte, wefende 't fel- veVolck, foofyfeyden, gedrucktengeportin haerder confcientien. Ten vijfden, dat die dingen ftreckten tot op-

roer, landershender faecken bemoeyen, en oock de geene die geweeft zijn onfe erf-vyanden. Daer op feggen wy, Me-Vrouwe, dat foo dickwils als d'fjytlanders hen fullen willen de faecken be- moeyen, foo fullen wy d'eerfte wefen die te Peer- de klimmen fullen om henluyden af te keeren, maer dat wy nt ch andere ons en behooren te voegen mei de Vaflblen en Subjecten van den Koningh, en bevinden wy geenfins dat'tfelve tendienftefoude zijn van fijne Majefteyt, maer ter contrarie de verwoeftinge en geheele verderf- fenifle van fijne Nederlanden, voor foo veele als fyluyden hen begeven onder de Refolutie van de Generale Staten, foo hier na breder verhaeldtfal werden. Ten fefden, dat de Seftariflèn van hen geven, dat het foudezijn door ons bevel ende confent, fulcks datmen wel foude mogen oordeelen , dat onfe Requefte, die wy feggen geprefenteert te hebben tot behoudenilïê van onfe Vaders landt, de eenige oorfaecke is vande dagelijckfche open- bare predikinge, antwoorden wy, Me-Vrouwe, dat wy nooyt, in 't generael, noch eenighfints in't particulier, yemandt opgemaeckt, aenge- port, noch geraden hebben om te preken, maer ter contrarie hebben wy ons befte gedaen om henluyden te beletten met alTe middelen den op- roer en twift, die wy vreefden daer uyt te mogen IV. Deel.

-ocr page 66-

					Placaten. / i.Boeck. ι,Titul.
			4^
						henlieden te beveelenvoortaenby te ftaen en te ailifteren met haren raed, en ons tenemen onder protecBe en befcherme niiTe, ende dat de laft die uw e Hooghey thendrien geven fal, fulcks ende metfeeckere authoriteyt zy, dat fyluyden vol- komen y oorfien, en ordonnantie ftellen, op alle 't geene dat aengaetde bewaernifïè ende befcher- meniflè van't Landt, alfoo wel buyten als binnen 's Laridrsyi't welck wefen fal de eenige middel doorlekke wy ons deVaflalen ende Sub je&en van den Koningh fullen· mogen verfeeckeren: En-klibóiWy'weten dat fyluyden grootmoedige en vraome Heeren zijn, dat fyluyden in alles ful- len doen dat tot fijnder Majefteyts dienfteftrec- kenfai, devreede van't Landt, en dat fyluyden ons niet fullen belooven, of fy fullen 't houden, en wy oock Vvel weten dat uwe Hoogheydt 't fel- venieten mag doen dan by maniere van provifie, dat uwe Hoogheydt believe op der daet een ex- preflèPoft af te vaerdigenaen den Koningh, op dat fijne Majefteyt de voorfehreve Heeren 't fel- ve bevel mag geven, henluyden gevende allede voorfz authoriteyt, op dat wy doorhaer mid- delen ons foo veel te vryer mogen begeven tot dienfte van fijne Majefteyt, verwachtende mid- delertijdt dat by confent en befluytinge van de Generale Staten, fijne Majefteyt andere fal heb- ben geordonneert.                           · Bovendien, Me-Vrouwe, envoor'tlaetfte, en mogen wyu Hoogheydt niet verfwijgen, dat ons, terwijlenwytotSt.Truyen waren, de Re- quefte hier bygevoegt, is geprefenteert geweeft van wegen een groote partye Volck, die oock by monde hebben aengeboden hare Wapenen af te leggen, en hen te ondergeven al't gunt dat hen™ luyden by de Generale Staten geordonneerdt en bevoolen fal werden, de Religie aengaende, mits dat uwe Hoogheydt ons gebiedt henluyden te doen fulcke verfeeckeringe, dat wy henluy- den fullen belooven ons met henluyden te voe- gen, om niet te gedoogen datmen henluyden eenige onrufteofgeweldt fal doen, foo lange de Refolutieby de Generale Staten nochongedaen fal zij η : Begerende dat uwe Hoogheydt fal ver- deden in de Steden ende Provinciën eenige van onsluyden , die de Requefte hebben geprefen- teert, om henluyden te houden in goeden regi- mente, en alle goede befcheydenheyt, in handen van denwelcken fyluyden hare wapenen fullen ftellen 5 anders, Me-Vrouwe, hebben fyluyden, doorvreeiè die fyluyden hebben van overvallen ofverraft te werden, van noodts wegen ha er in de wapenen gegeven, en fullen moeten aen an- deren haren toevlucht nemen, daer fy henluyden fullen mogen op betrouwen, enforgende dat fy- luyden fouden willen den Fran^oifen in 't Landt brengen, onfe Erf-vyanden, hebben wy vrye- li j k uwe Hooghey t daer van willen veradvertee- ren, teneynde fy daerinneveriiena den noodt van den tijdt eyfehen fal, ende als fy fal bevinden beft te wefen tot behoudeniflè en welvaren van 't Landt: Protefterende, Me-Vrouwe , dat wy in al 't gunt voorfchreven is, ons behoorlijck heb- ben gequeten: Ende indien hier na eenigh onge- mack volghde, dat wy ons van alles hebben ge- fuyvert ende onriaft, doordefètegenwoordige aengevinge; daer en boven, Me-Vrouwe, pre- fente-
		tenbeduneken, enbeduncktals noch,dat uwe Hoogheydt groot mistrouwen op onsmyden heeftgeliadt, overmits de openebewijfinge, die uwe Hoogheydt ons heeft bewefen, ter tijde toe dat ons tot Duffele by de voorfehreve Heeren, uyt den name van uwe Hoogheydt ter contrarie te kennen en verftaen is gegeven, door welcke voorgaende mistrouwen ons verweckt zijn veel vyanden *, daer door cock eenige van dien foo gemoedt zijn geweeft, dat fyluyden welopen- baerlijckeh hébben derven ipreecken redenen tot oproer, ftreekende tegens onsluyden,foo ver- re dat fy hebben derven feggen, dat fyluyden ge- reedt fouden zijn om onsluyden te vernielen., in- dien henluy den daer toèJaft ende bevel gegeven waer: En dat meer is, deden dageli jeks verfprey- den onderde Gemeenten, en ons in den haet van dat Volck te brengen, dat den Koningh, in de- fe Landen komende , ons handelen foude als re- bellen en oproerige, en meer lafteringe, die al- hier in het particulier te lange fouden vallen te fchrijven, welcke lafteringe nochtans wy tot een tijde wel hebben willen lijden, ende al fwijgende verdragen, fonder ons eenighfints te vertoonen als of wy ons dies beklaeghden, hoewel wy noch- tans daer toe goede oovfaecke fouden hebben, maer de langheydtvan den tijdt, endeheyme- lijckeaenflagendie wy hebben ontdeckt, ende noch dageli jeks fullen óntdecken, hebben ons tot fulcken noodt gebracht, om de openbare en merckelijckepericulen , die ons daer uyt fouden mogen komen', dat wy middelen hebben moe- ten foecken om vrienden te maecken in eenige Landen, om ons te dienen en helpen, indien dat men tegens ons ( de Subjeften ende Vaflalen van den Koningh) verder foude willen procederen, feytelijck en metter daet, ende tot anders geen meeninge, welck middel ons geheel notelijckis geweeft, om't mistrouwen datu Hoogheydt op onsheefrgehadt, foo gefeydt is: Waerom wy uwe Hoogheydt bidden dat fy defe onfe verfoec- kinge in't goedt wil nemen, alfoo defelve niet gekomen en is, nochte oock en ftrecktanders dan tot een goede ende oprechte meeninge ·, te weten tot verfeeckeringe van onfe Perfonen ende Goeden , en dat onfe voornemen nooyt en heeft geftreckt anders dan tot dienft vanden Koningh,en befchermeniflè van fijne Majefteyts Landen, begeerenwelvoorfientewefenvan an- dere middelen, ende met minder periculen, en vinden ande.rs geene voor onfe verfeeckertheydt en rufte, dan ootmoedelijck uwe Hoogheydt te bidden, dat fy ons wil geven alle verfeeckertheyt, enbeveelen allen Heeren, Ridders van de Ór- dre van herwaerdts over, ons van gelijcken te doen, datmen tegens on slieden, nochte de Vaf- falen of Sub je&en vanden Koningh, diredtelijck nochte indireftelijck, niet en fal aengrijpen, fai- telijck, metter daet, noch in eenige manieren,om 't preien teren van onfe Requefte en compromis: En om dies wille dat onder defelve mijn Heere de PrincevanOrangieii , mijn Heere van Egmont, ende mijn Heer d'Admirael, meeft hebben onfe iaeckeri verftaen, en naer dat wy onfe Requefte hebben geprefenteert, ende dat wy nu diverfche dingen te handelen hebben, die ons fullen mo- gen opkomen, bidden wylieden uwe Hoogheyt

-ocr page 67-

Algemene Land-Wetten.

43

fenteren wyons alle noch als getrouwe dienaers Biddende uwe Hoogheydt feer ootmoedelijck, van fijne Majeiley t, om ons in alles, en over al ons by Apoftilk hip op te geven goede en korte

antwoorde, en fult wel doen.

te begeven, foo dickwils als men ons gebieden fal te fterven voor de dienfte van uwe Hooghey t:

Verdraghen Accord, tuffchen de Regent e en Edelen gemaeckt, dato den 23. Augufit 1566., en confirmatie van dien, den 2 f. dito.

Α R G Α RΙΤ E, by der gratie Gods Hertoginne van Parma ende Placentie, Regenteen Gouvernante van den Ko- ningh mijnen Heere, in den Lande van

egenwoordigen , geteeckent met onfer hand, n der forme en maniere als volght: Haer Hoogheydt heeft doen wederkomen de delen Supplianten, den twintighften van defer

maentvan Oogft, om hen antwoord te geven op haer Requefte, waer en tuiïchen het foo feer wel te pafte is gekomen, dat fy ontfangen heeft brieven van fijn Majefteyt, waer mede fy beter middelheeft gekregen om haerluyder feeckere en abfolute antwoorde te geven. 1.  In den eerften, verklaerdt fy henluyden, dat fijne Majefteyt, confidererende het geene dat hare Hoogheydt, by adviiè vandenHeeren Ridderen van der Ordre, ende andere van fijnen Raede van Staten en Secreten derfelver, heeft vertoont, te vreden is dat de Inquifitie van de wekke fy hen beklaeght hebben, ceiïère, 2.  Tentweeden, heeft fijne Majefteyt gecon- fenteert, dat'er gemaeckt werde eennieuw Pla- caet, maer fijn Majefteyt en hadde noch niet be- flootenofhetgefchieden loudeby wegen van de Generale Staten, niettemin, haer Hoogheydt verhoopten dat fy met den eerften des refolutie foude hebben, na dat fijne Majefteyt hadde ge- fchreven: En fal noch altijd: gaerne hare neer- ftigheyt doen, ten evnde fijne Majefteyt daer in wilverwilligen, gelijck fy oock anderwerf met Brieven gedaen heeft. 3.  Ende aengaende de verfeeckeringe in haer laetfte Requefte vermaent, dat haer Hooghey t wel hadde van fin geweeft om haer die te geven, voor alfoo veele als in haer geweeft hadde, en nu gantfchelijck hen mochten verfeeckeren , (ge- merekt fijne Majefteyt 't felve hadde geconfen- teert,haerdes hebbende gegeven de authoriteyt) inderformen en manieren, foo foude vinden te behooren : Waerom fy verklaerdën dat fijne Majefteyt begeerende alle achtèrdencken te be- nemen , allen den geenen die foude: mogen ver- moeden dat fijne Majefteyt van hen qualijck mochre wefen geinformeert, en ekken te bene- men het mifvertrouwen door deie ttoublen ge- fpröten, willende gebruyken van fijn gewoonlij- ke goedertierenthey t, en boven al fchouwen alle verbittertheyt, was té vréeden, dat haer Hoog- hey dt,om alle deie fwarighedente doen cefleren, hen dedë leveren allé aliükke Brieven, als daer toe foude dienen , endeinfukkerformen als fy tot haerder meer der yerfeeckertheyt fouden vin- den gerequireert te weien, en dat vanden faee- ken voorleden j behoudelijck dat fy hen voegen gelijck goede en getrouwe Vaflalen en Ondérfa- tenvan fijnder Majefteyt, betrouwende dat fy nieten fullen falieren in't devoirdat fy hem ichul- digh zijn ,, waer toe haer Hoogheyt was te vree^ den tegenwoordeli jek te verftaen. φ. En foo wy nu hebben volle en genoeghfa- me voldoeninge, foo en wil haer Hooghey t niec F 2                     ver-

herwaerts over; Allen den geenen die defe tegen- woordige fullen fien, S α l υ χ : Alfoo een groot getal Edelluyden defer Landen van herwaerdts over, ons gelij ckerhandt, van in de maendt van April laetftleden , hebben overgegeven feeckere Requefte, ten eynde dat fijne Majefteytfoude believen wegh te nemen, en te niete te doen de InquifitieendePlacaten, foo wel oude als nieu- we , die fy feyden te wefen feer ftraf, ende dat fy daer door niet en vermochten te wereke gefteldt te werden, en in ftede van dien, te maecken an- dere, met advis en confent van de Generale Sta- ten van den felven Lande, wekke Requefte fy verfochten dat by ons foude werden gefonden aen fijne Majefteyt, omdaerintevoorfien, en opwelcke wy hadden veel grooteraedrilaginge gehouden met de Gouve? neurs van de Provin- ciën, Ridderen van der Ordre, ende fijn Maje- iley rs Raden van Staten en Secreten, en daer na al 't felve met onièn advife gefonden en vertoont aen fijne Majefteyt, ende want wy by advife als voor bevonden, dat ter voorfchreve oorfaecke de voorfchreve Edellieden fouden mogen eenige vrcefe ofte achtèrdencken hebben dar fijne Ma- jefteyt foudè mogen qualijck willen nemen de voorfchreve Req< 'efte, eenfamentlijck het Ver- bondt, 'twelck fy tot dien fine met malkande- ren gemaeckt hadden , enalle'tgeene daernaer gevolghtwas, en dat fulck achtèrdencken fou- de mogen oorfaecke wefen van meerder quaedt en onrufte in defe voorfchreve Landen, foo had- den wy oock by advife en goedtduncken als voo- ren, aen fijner Majefteyt verfocht, dat infge- lijcks fijne Majefteyrs beliefte foude wefen hen te verkenen brieven van verfeeckertheydt, dat hen ter cauiè van defen namaels niet met allen by fijη Majefteyt en foude telafte geleyt werden. Waer op fijn Majefteyt ons Tieeft laten weten fijn goeden wille en meeninge, wekken achter- volgende, wy foeckende de welvaert, ruft e en eénigheydt defer Landen, en begerende de voor- iëhreve Edelen Supplianten te houden en te ma- ken foo veele te gewilliger, tergehoorfaemheyt en dienfte van fijne Majefteyt, na de verbintenif- fe die fy des hebben, foouyt der nature, als van wegen haren Eed, gelijck fy hen daer toe oock alt.ijdt hebben geprefenteert, t'haerder begeerte en verfoeck , en achtervolgende de macht en au- thoriteyt die wy des van fijnder Majefteyt heb- ben, en oock als Regente en Gouvernante Ge- nerale der voorfchreve Landen , by adviiè van de voorfchreve Gouverneurs, Ridderen vander Ordre, en Raede van Staten, neftens ons.wefen- de, tot haerder verfeeckertheydt gegeven defen

-ocr page 68-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

44

verwerpen den offer dien fy te meer ftonden had- den gedaen, van haer te employeren ten dienfte van fijne Majefteyt, enhaerHoogheydt, voor het welvaren, ruft en eenigheyt van den Lande, en tot het geene fy van getrouw igheydt en nature wegen verbonden waren te verftaen.

nifle, rufte en eenigheydt der Religie gcordon, neert fal werden. Gedaen tot Bruflel den drie en twintighften dagh van Augufto, vij ftien hon- dert fes en feftigh.         Onderteeckent, Margar.it e.

^oen teweten^ datalledefaecken voorfchre- ven overgemerekt, en achtervolgende den con- fente en wille van lij nder Majefteyt, en den laft en macht die wy van defelve hebben, wy inden name en uy t krach te vande voorfchreve laft, heb- ben gelooft:, engeloovenbydefen, dat ter fake van der voorfchreve Requeften en 't Verbondt, of compromis voorfz, en 't geene daer naerge- volght is, tot noch toe niet met allen, by fijn Ma- jefteyt noch by ons, hen en fal geweten worden, mits den eed en gelofte die de voorfchreve Ede- len , foo wel voor hen felven, als voor de andere Geconfccdereerde, ons hebben gedaen, nauyt- wijfen der poin&en en articulen boven verhaelt, daer af fy hen verbintenilïè overgelevert hebben. Waerom wy begeeren van wegen fijne Majefteyt ordonneren en bevelen alle Gouverneurs, Rid- deren vander Ordre, en Ridderen van den Raede van Staten voorfchreven, Hoofden, P.rsefident en lieden van den Secreten Raede, en allen ande- ren Jufticieren ende Officieren van fijnder Maje- fteyt, dien'tfelveaengaenfal, dat fy defe tegen- woordige verfeeckeringe onverbreeckelijcken onderhouden t'allen dagen, ende dat fy de voor- feyde Supplianten, van allen den inhouden van defe tegenwoordige, doen laten en gedogen, ge- nieten en gebruyeken volkomentlijck, vredelijk en eeuwelijkjfonder hen te doen ftellen of geven ofte gedogen hen gedaen, geftelt, of gegeven te werden, nu noch in toekomenden tijden, dire- ételijckof indireftelijck', eenigh hinder of belet tercontrarien, noch oock metter daet yet te at- tenteren tegen de voorfchreve Supplianten, ter faecke voorfz, in geender manieren,want fulcks de beliefte van fijnder Majefteyt en van ons is, in getuygenilfe van den wekken, hebben wy de- fen tegenwoordigen geteeckent rnet onfen na- me, en daer aen doen hangen onfen Zegel. Ge- geven in de Stadt van Bruflel den vijf en twintig- ften ν an Oogft, in 't jaer ons Heeren vij ftien hon- dert ks en feftigh. Geteeckent op de plijeke ter rechter zijde, Margarita. En ter flinc- ker zijde ftondt aldus : By expreflè ordonnantie van haer Hoogheyt, én onderteeckent, d'Over- lope. En bezegelt met den Zegel van hareHoog- heyt in rooden Waflehe, op dobbelen fteerte.

5. Wekken volgende, haer meeninge was, datiy haer fullen geloven■, eerft, dat fy nieten lullen doen noch vervolgen, dire&elijck ofindi- reftelijck, yet dat foude weien tegen iijne Maje- fteyt, fijne Staten, Landen ofte Onderfaten, maer hen gantfchelijck voegen om te doen alle het geene dat goede en getrouwe Vaflalen en On- derfaten toe ftaet te doen, met alle haer macht, en ter goeder trouwen helpen beletten de tegen- woordige troublen , oproeringen, en om defe opgeworpen Gem. ente te helpen bedwingen, en dele berovingen, Sonderingen en verwoeftin- gen van de Tempels, Kercken, Kloofteren en Gods-huyfen over al te doen ceiTeren,, byfonder oock byftandtdoen om te doen kaftijden de gee- ne die fulcke facrilegien, overlaft en boosheden gedaen hebben, en datoock geen ongelijcken worde gedaen eenige Geeftelijcke Perfoonen, dienaers vander Juftitie, Edeliuyden, noch an- dere Onderfaten ofte Vaflalen van fijner Maje- fteyt. 6. Dat fj ter goeder trouwen haer uytterfte neerftighey t fullen doen, dat de wapenen by der Gemeente aengenomen, daer foo veel quaedts aireede doorgefchiedt is, en noch mochtetoe- komen , terftont afgelaten en neder geleydt wer- den. 7.  Dat fynaer haer vermogen alle goetdevoir doen iullen , om te beletten dat de Predicatien nieten gefchieden in plaetfen daer fy noch niet gedaen en zijn, en dat fy inde plaetfen daer the airede metter daedt gedaen zijn , fullen beletten datmendaernieten gebruyeke wapenen, fchan- dale en publique defordre. 8.  Voorts dat fy hen fullen employeren en hel- pen, na de verbintenifle en eed van getrouwig- heden , die fy aen fijne Majefteyt gedaen heb- ben, om te weren alle Uytlandigevyanden, en wederfpannige van fijne Majefteyt, en van den Lande. 9.  Eyndelijck,gemerckt het credit dat fymo- | gen hebben neffens den geenen die tegenwoor- delijckgealtereert zijn om de Religie en ander- fints, neerft igheydt fullen doen om haer te doen fubmittereh, tot 't geene by fijne Majefteyt, met advife vande Generale Staten, voor de vorder-

Acre van Approbatie, by de Ge conjeeder eer de Edelen aen de Regent e gegeven, dett

Ύ Lodewijck, Gravë van Nalïau, Euftaets van Fiennes, Heere vari Ef- qüerdesjCarel van Revel,Heere van Andriguies, Bernard van Merode, Heere van Rumen, Caerle vander Noot, Heere van Rifoor, Joris van Montigny, Heere van Novelles * Maerten van Tièfclaes', Heere van Tilly, Philips van der Meeren, HeerèvanSter- beke, Philips van Marbais, Heere vanLouver- val, Jan van Montigny, Heere van Villersj Caer-

le van Lievin, Heere van Famars, Frangoisvan Haeften , Jan IeSauvaigeyHeere vanEskanbe- ke: Soo wel in ons eygen name, als gelijck Ge- deputeerde ende Gecommitteerde van allen den anderen Geconfcedereerden Heeren en Edeliuy- den, hebbende inde laetftleden maent van April aen fijne Majefteyt Requefte geprefenteert, aen- gaende het feyt van delnquifitie e'ndePlacaten» noopende de Ketteryen. Alfoo wy op heden ontfangen hebben van derhoogh-gebooren ver- mogen-

-ocr page 69-

Algemene Land-Wetten.

45

Thilips van Marbays , Heere van Louverval, J, van Montigny, Heer e van VUiers, Caerle van Lievin, Heer e van Famars, Jan de Sauvaige> Maerten van Tferclaes, en Franfois van Haeflen. En op de rugge ftont gefchreven, Op huyden den 2 f. Augufti ι f66. hebben de Gedeputeerde en Gecommitteerde van den verplichten Heeren en Edellieden, in't witte van delen vermeldt, (be- halven vanden Heere van Tilly, en Francois van Haeflen abfèntie) foo wel voor hen, als voor en inden name van alle d'andere haren mede-ver- plichten , gedaen den behoorlijcken en folemne- lenEed, van te onderhouden, navolgen en vol- voeren allen en een yegelijck, de poinclen ende articulen in 't witte van delen begrepen: En dat in handen van mijnen Heere den Prince van Orangien en van Gavre, denGrave vanHoor-^ ne, den Heere van Hachicourt, en den Raets-" Heere Ailbnville, daer toe by hare Hoogheydt gecommitteert. Aldus ondergefchreven, my daer by zijnde, en geteeckent d'Overloj/e. Onder ftondt noch gefchreven den feven en twintighften dagh der voorfchreve maent Augu- fli 1566. hebben de voorfchreve Heeren van Til- ly, en Francois van Haeflen, na dien die was ge- daen ledlure van des in 't witte begrepen is, oock haer namen en hand daer by gevoeght, en gedaen den voorfchreven Eed in handen van mijn Heere den Prince van Gavre , den Grave van Manfvelt envanHoorne, den Heere van Hachicourt, en den Raedts-Heere Ailbnville, daertoeby haer Hoogheyt gecommitteert ibo voorièydt is. En was ondergefchreven, my oock daer by zijnde, en geteeckent, dOverlope.

mogende Princeflê , Me-Vrouwe Hertoginne van Parma en Plaifance, voor den Koningh Re- gente en Gouvernante over defeNedetlanden, feeekere opene Brieven van haer Hoogheyt, ge- authorifeert by den Koning onfen overften Hee- reen natuurlijcken Prince, in der forme en ma- nieren navolgende: MARGARITA, byder gratie Gods Her- toginne van Parma en Plaifance, Regen- te, &c. als inde Brieven van verfeeckertheydt bo- ven begrepen, 'Doen te weten: Dat wy achtervol- gende defelve Brieven van verfeeckertheydt, ge- looft hebben, en geloven by onfe waeragtige hul- de en getrouwighey t,en in woorden van Edelluy- den , en van oprechte en getrouwe Vaflalen en Onderfaten van fijne Majefteyt, dat wy foo wel voor ons, als voor ( en inden name van allen den anderen, daerafwyzijngedeputeert, en macht, commifïïe,authoriteyten bevel af hebben, voor dewelcke wy ons fterck maken) alle en een yeder de poinften en articulen boven gefchreven,fullen onderhouden,navolgen en volvoeren, tot welken eynde wy ons voorfeydeVerbont houden nul,ge- caifee t en te niete, ter tijd toe, en foo lange als de voorfeyde verfeeckertheydt, by haer Hooghey t uyt den name van fijne Maj. toegefeyt,volftandig blijven lal. In kenniflè van welcken wy defen te- gen wcordigen hebben geteeckent met onfe na- men. Gedaen te Brufïel den voorfz 2 f.Aug. 1 f66. Voorgenoemtj aldus onderteeckent, Lodewtjk van Na f au, Eufiaets <van Fiennes, Bernart van Merode, C. vander Noot, Caerle van Revel, Joris van Montigny , Thilip van der Meeren,

Waerfchoumngeper Miffive·, door de Regent e atn de Raeden en Steden gedaen, we- gens het Ferdragh met de Edelen gemaeckt, den 2 6. Augu/li 1566.

Lieve en welbeminde, wy en willen niet la- ten u te adverteren hoe den Koningh mijn Heere, by fijn Brieven van den dertien- den der voorleden maent, ons heeft laten weten fi \ 11 refblutie, op hetgeene wy hem had- den gefchreven en verfocht van de Maendtvan Meylaetftleden, tevooren, daer op fijne Ma- jefteyt niet eer en hadde antwoordt konnen ge- ven, foo hy verwachte dekomftedesMarckgra- ven van Bergen, en Baenderheere van Montig- ny, by ons neffens fijn Majefteyt afgeveerdight, tot den raporte van den welcken de principale faecke haer was gedragende, en eerftacngaende derlnquifitien, fijn Majefteyt ooge nemende op 't geene wy hem hadden vertoondt by advife van den Heeren van der Orden, en die vanden Rae- de van Staten en Secreten, nevens onswefende, is tevreden dat die cefïère: Ende aengaendedc Placaten, gemaeckt op 't feyt vander herefie, is te vreeden datmen nieuwe maecke, regard heb- bende, dat het H. Kerften Geloove, en fijnder MajefteytsHoogheydtbewaerdt worden, noch nier gerefolvéert hebbende, of het felve fal ge- fchieden by middel van de Generale Staten of an- derfirits: Waer op wy hen anderwerf hebben ge- fchreven, welernftelijck, en verwachten korts fijnder voorfz Maj. goede meninge en wille. Voort, alfoo wy fijne Majefteyt vertoondt

hebben het achterdencken dat de Edellieden ( die ons inde leftleden maent van April terfulc- ken eynde hadden Requefte overgegeven) wa- renhebbende, dat fijne Majefteyt de voorfchre- ve Requefte, ende het Verbondt daer op by hen t'famen gemaeckt, qualijck foudc mogen ne- men, welck achterdencken foude mogen maec- ken een mifvertrouwen, ende by confequentie oock troublen ende beroerte inden Lande: Soo heeft fijne Majefteyt, willende gebruy eken van fijne gewoonlijcke goedertierenheydt, en niet I foo feer hatende als verbitteringe, te vreden ge- ! weeft, dat in gevalle wy fagen dat'tfelve foude konnen doen ftillen defe fwarigheden (gelijck ons des de belofte gegeven is) wy hen des be- hoorlijcke verfeeckeringe fouden doen , in al- fulckerformen en manieren, als wy fouden vin- den gerequireert, welck gedaen is, en hen toe- gefeyt, dat hen by fijn Majefteyt, noch by ons, niet en foude geweten worden, uyt redenen van den faecken die gepaflèert zijn, behoudelijck, dat fy hen voortaen reguleren gelijck goede, ge- trouwe Onderfaten en Vaflalen van fijnder Ma- jefteyt, en moeten oock alle verbonden blijven j nul, vanonwaerdenendegecafleert, foo lange als 't geene datby ons uyt den name vanfijndcr J Majefteyt belooft is, gehouden wert, gelijck gy fien fult by de Aften daer op gemaeckt. '                                                           Adver-

-ocr page 70-

Placateti; i.Boeek. . i.Tit.

46

op dat ghy u des foo veel te meer ver kloeckt, om u wel te quijten als goede getrouwe Onderiaten van fijne Majefteyt, en fijnen Heyligen en goe- den wille na te volgen, eeniaemlijck den quaden, oproerigen, en verftoorders van den gemeenen beften te wederftaen, tot vordernifle van den dienfte van fijne Majefteyt,van de gemeene rufte en welvaert van cl en Lande , en van u felven in 't particulier. Lieve en feer beminde, onfeHee- re Godt zy met u. Uyt BruiTel den fes en twin- tighften Augufti vijftien hondert fes en feftig.

Adverteert voort dat fijne Majefteyt wil ende meent te onderhouden de waerachtige oude Ca- tholijcke Religie, en dat de Gouverneurs, Rae- den, Officieren en Wetten, hen uytterfte neer- ftigheyt doen, op dat, terwijlen fijn Majefteyt herwaertsover komt omordreteftellen, geene inconvenient toe en kome, 't welckhy belooft korts te doen, en foo haefthem eenighfints fal mogelijckwefen. Van allen welcken dingen, als diende tot een- dragtighey t en rufte van de tegenwoordige trou- blen, wy u wel hebben willen waerfchouwen,

Commiflie voor den Hertogh van Alba, als Capiteyn Generael van de Nederlanden, dato den laetflen Januarii 1 f6j.

TT* ΗILΙΡ S, By der gratie Gods Koningh 1-^ vanCaftilien, &c. Allen den geenen die \ defejegenwoordige fullenfien, Salut ; Hoewel men niet nagelaten heeft (als ye- gelijck weet) eenige middelen, om met foetig- heydt wederom te brengen en teftellen op den wegh, de geene die hen foo vergeeten en qua- lijck gedragen hebben in onfe Nederlanden, tot fmadenifle Gods, van onfe Ordonnantie, en on- derdruckinge van de Republ ique , wefende ha- re ongehooriaemheyten fchendelijcke daden al- le de wereld foo bekent, dat de uy degginge van dien van geen noode en is, tot welcken wybe- geeren ordre te ftellen, beilooten hebben, als wy als noch doen, ons derwaerds aen te begeven, en aldaer te doen vergaderen een Leger op de Fron- tieren van onfe voorfchreve Landen, tegen onfe aenkomfte 5 nochtans van geender meeninge zijnde om defelve in 't Landt te doen komen, om te beletten de bederffenifle der felver Landen, en op dat de goede, en die geen ichuld en hebben, ïiietenfouden onderdruckt werden, verhopen- de , foo men hen met goedtheyt of foetigheyt tot kennifle en afkeer niet en konde brengen, 'tfel- ve met vreefe te wege te brengen, en dat midde- lertijd men hemfoude fulcks reguleren, datt'on- feraenkomfte niet alleen van nooden foude zijn te employerenonfen Leger , maer dat fy ons ver- oorfaecken fouden alles re vergeten, ende te ge- bruyckenonfegewoonlijckegenade, dewelcke wy altijds voorrigeurftellen, voor foo veel het mogelijckis, hebbende nooyt begeerdtgehadt onfe Onderdanen en Vaifalen anders te handelen of tra eieren, dan als haren natuurlijcken Prince, maer oock als een Vader, alfoo men fpeuren kan uyt alle onfe actiën of daden : Soo is *t nochtans, dat wy onlanghs zijn veradver teert dat de weder- fpannigheyt of rebellie foo verre was gekomen, datmen niet alleen niet en wilde gehoorfamen de rechtveerdige beveelen van onfe lieve Suft er de Hertoginne vanParma, voor ons Gouvernante van onfe Nederlanden: Maer dat men hem had- de te Velde geworpen met vliegende Vaendelen, brandende en ruïnerende Kloofteren ende Kerc- ken, roovende ende befchadigende ons, onfe Vaiialen en Onderdanen, en bedrijvende noch andere grouwelijcke en fchriekelijckeftucken·, datmen aen diverfche oorden de trommel floeg, en hem verfamelende tegens ons, en de geene die ons getrouw bleven, en datmen hem oock roem-

de van eenige uytheemfche kracht, die men in *t Landt wilde brengen, om't fel ve te verderven, foo dat onfe voorfchreve Sufter gedelibereerdt hadde daer tegen te zijn, met geweldt van de Gouverneurs van de Provinciën, defelve geor- donneert yegelijck van hen te vertrecken na hun Gouvernement, om ordre te ftellen naer behoo- ren tegen de voorfchreve Rebellen , die alle fa- ken in't verwart ftellen, en aen yegelijck oord het Volck verleyden en doen opftaen tegens ons, haer Magiftraten en andere Overigheydt, door hun valich te kennen geven, en onder den deck- mantelvan de gepretendeerde Religie, daerom fiende dat noch foerigheydt, diflimulatie, noch dreygementen niet en hebben konnen weder- houdenin Officie, zijn wy genootfaeckt t'on- fen groot leedwefen te gebruyeken de uytterfte remedie, welck is den wegh van Wapenen, om te refifteren tegen hun geweld, en alfoo daer toe noodelijck is gefteldt te worden een Capiteyn Generael, om met correfpondentie van onfe voorfchreve Sufter de Hertoginne Gouvernan- te, dewijle fy befigh is in andere faecken, be- langende haer Governement Generael, en dat wyfullenoverkomen ('twelck wy hoopenkor- telinghs fal wefen ) alle devoir te aoen dat moge- lijckis, begeerendedaerintevoorfien, en ken- nende de groote liefde die onfen Neve Don Fer- dinando Alvarez van Toleden , Hertoge van Alba, Mafquis van Coria, Ridder van onfen Orden, &c. droeg, en noch is dragende t'onfen dienft, enprincipalijck tot alle't geene hy weet dat wy ter herten trecken, ( als onder alle andere isdevreede, rufte en voorfpoedt van oniè voor- fchreve Landen en Onderfaten van dien) bov^n fijne groote dienften, ervaren experientien, en lange getrouwigheydt, niet alleen t'onfer aen- komfte aen onfen Rijcken, maer daer lange te vooren binnen het leven van den Keyièr onfen Heere en Vader, die God in fij η Rijcke hebbe, in foo veel, en foo principale laften van oorloge en van Volck van Wapenen van diverfche Na- tien als zijn fullen, die wymeenen op te rechten en te vergaderen tot een Leger , betrouwende ons ten dien refpefte dat denvoorfchreven Her- togh hem daer in feer wel fal weten te quijten, te meer, wefende,( als hy is ) foo wel geinformeert van onfe meeninge, boven al defelvige onfe Vaf- ialen en Onderdanen te handelen met alle foerig- heydt en goedertierentheydt, en in alle faecken moge-

-ocr page 71-

				Algemene Land-Wetten.                        47 dededeughten ruft van onfe voorfz Landen en Onderdanen, foo Vliem goedduncken lal, te vermeerderen of te verminderen het getal van't Volck van Oorloge, gelicht entelichten, alfoo hy vannoodefaliïen, te noemen nieuwe Capi- teynen , foo te Paerde als te Voet, deielve te cafi ièren, als dan en wanneer hem goedtduncken fal, en andere in plaetfe te ftellen, en te voorfien in alle andere laften en officienvanÖorloge, alsful- ke Capiteynen Generael zijn gewoon én vermo» gen te doen, alle Ordonnantien te maecken, als van de paye, van de foldye en onderhoud van
			mogelijek (als boven gefeydtnade voor rigeur te ftellen, hebcommitteert , geordoi neert enmin noemen, committeren, olen den voorfchreven Hertoghnerael van onfe Nederlandenrende onfe Perfoon, en van allkeren van Wapenen, die wy yhebben, en noch mochten doederen van nieuws in onfe vooals andere, tepaertendetevoeteyt, conditie offcortefy zijn
					't voorfehreve Volk van Oorloge fal van nooden wefen, op dat uyi krachte van dcfelvede Rent- meefters, Treibfiers en Betaelders vah'devoor- fehreve gagien en onderiioudingeuytreyeken en betalen j 't geene by den voorfchreven Hertögh fal alfoo weien geordonneert, het welckwy wil- len van iiilcker krachte zy en efficacie, als of wy 't felve by onfen eygen perfoon hadden geordon- neert, wefende van meeninge, dat onfe Offi- ciers, dien het aengaen fal, den Rentmeeftcrs, Treforiers, en Betaelders toelaten ende pafferen fullen in reeckeninge 't geene fy uyt krachte van de Ordonnantie vanden voorfchreven Hertogh betaelt fullen hebben, fonder eenigh tegenfeg- gen, en te meer, geven wy oock den voorfchre- ven Hertogh, in qualité als boven, te doen en te adminiftreren Juftitiena recht, by hem ofande- re onfe dienaren, of de geene die hy daer toe fal committeren in 't ei vil en crimineel, die'er vallen fullen onder-'t Volck van Oorloge, alsmenal- daer in flilcke faecken is gewoon Jïjck, en voorts meer te doen dat een goed en getro uwe Capiteyn Generael mag en Behoort te doen tot volkomin- ge van fijnen laft, en des daer aen kleeft, en naer de particuliere informatie die hy daer af heeft van onier meeninge, op dat wy aldaer gekomen zijnde, de faecken bevinden beter geftelt, om te verftaen ofte letten op 't geene van nooden is tot onfen dienfte, welvaert en rufte van onfe Vafla- len en Onderdanen, verfbecken alfoo aen Onfe Sufter de Hertogiiine vanParma, &c* te corres- ponderen aen den voorfchreven Hertogh, in fij- nen voorfchreven laft, ende hand te houden dat hy gehoorfaemt worde, en geaiïïfteert als't be- hoort : Bevelen ende gebieden aèn alle Gouver- neurs van de Provinciën, en particuliere Hoof- den , Collonels en Capiteynen van de Benden te Paerde als te voet, foo van onfe voorfz Landen, als van andere Natiën, gelicht, en die noch ge- licht fullen werden, de Rentmeefters , Trefo- riers en Betaelders van onfen voorfzKrijgsvolck, en aen alle andere Jufticieren, Officieren en On- derdanen, Inwoonders, endede geene die hen vinden fullen in onfe voorfehreve Nederlanden, vanwatqualiteyt ofconditiedie zijn, yegelijck in fijn refpecT:, te erkennen den voorfchreven Hertogh, &c. voor onièn Capiteyn Generaal, en laft en authoriteyt hebbende als boven, hem te gehoorfamen in't geene by beveelen fal van on- fen 't wegen, tot eftecl: van fijnen laft voorfchre- ven , en des daer aen kleeft, hem te vinden in per- foon, foo met haer compagnie , öfdiétefenden in voegen, en in fulcke plaetfen, als den voorfz Hertogh hem beveelen fal, hem openinge te doen van alle Steden, Kaftelen en andere fterc- kc
		met alfulcke preminentie, jurifdi&ie, authoritey- ten, 'maentèn andere faecken, alfmengewoon- lijek is te moeten houden aen andere onfe Capi- teynen , gélijeke Generalen , nochtans fonder prarjudifie van de geene die wy gegeven hebben aen onfe voprfchreve Sufter, als Gouvernante van de voorfehreve Nederlanden, dewelcke al- tijd fullen blij ven in haer geheel, te ordonneren, verfien en difponeren in onfen naem , als uyt krachte van haer Gouvernemente haer toebe- hoort, referverende niette min, dat in't geene belanghf den laft van de Capiteynfchap ·, en des daer aen kleeft, alleen fal volkomen authoriteyt hebben te ordonneren, ende te doen al het geene hem 01 duncken doenlijck tot onfen dienfte,ver- itaende dat de ordonnantie van den voorfchre- venHertoge, belangende fijnen laft, en des daer aen kleeft, fullen wefen van derfelver authori- teyt , als of fy gedaen waren van onfen perfoon, gelijck wy oock referveren of uytfteecken van onfe Sufter, alleenli jek 't geene raeckt haren laft, niet gemeyns hebbende met dien van de Capi- tcyn Generael, noch concernerende d'eynde waerom wy daer feilden den voorfchreven Her- togh, &c. Gevende den ielven Hertog volkomen macht, authoriteyt en fpeciael bevel, te vaceren, verftaen, en hem t'employeren jn den voorfchre- ven laft van Capiteynfchap Generael, ende des daer aen kleeft, te voegen en te verfamelen ons Leger na deFrontierenvan onfe voorfz Neder- landen C waer wy menen in te komen } tot wek- ken effe&e wy ons vertrek haeften foo ons meeft mogelijck is >, diftribuerende 't Volck van Oorlo- ge,, inplaetfedaer fy oniè Onderdanen en Vaf- falen de minfte fchade doen, deièlvige houdende in difcipline, met henluyden iq 't Landt te gaen, foo het nood is, te verfamelen enby een te roe- pen deGouverneursvandeProvincien, en par- ticuliere Hoofden , Collonellen , Capiteynen, Lieutenanten, en die onder haren laft fullen zijn, gelicht en te lichten, en alle andere onfe Officie- ren, Vaflalen en Onderdanen, daer en wanneer hem't felve goedt duncken fal tefenden* gefa- mentlijckofverdeylt,tedoenalfulckeexploi6ten alshynoodigh bevinden fal, om te bedwingen de voorfehreve Rebellen, met Wapenen of an- derfints, tot onièr onderdanigheyt, hem te ver- feeckeren van dé Steden enSterckten, als hem noodigh duncken fal tot rufte van de Landen, |arnifoen te ftellen en te gebruyken,foo en als hy kequaem vinden fal, ende tot de meefte verfeec- kertheyt, bevechtende en dringende met ge- pelt de geene die niet en fullen willen gehooria- men, belettende en brekende alle vergaderingen cnt'famenkomften en andere, contravenieren-

-ocr page 72-

*

Pkcaten. χ. Boeck. ι. Tit.

48

toedragers van Rebellen, in plaetfe dat de geene die hem voegen met den voorfchreven Hertogh, ende hem gehoorfamen, en hem afïïfteren fnllen in 't geene als boven, ons fullen foo acngenamen dienft doen, alsoffy die aen onfen Perfoonde. den, enwaervanwyintijdenen wijlen gedenc- ken fullen als reden is, want ons alfoo gelieft: In kenniife van 't felve,hebben wy, &c. Gegeven in onfe Stadt van Madril, den laetften Januarü vijftien hondertfeven en feftjgh, na Stijl onfes Nederlandts.                                  -τν'νψ^

ke Plaetfen, daer te ontfangen fulck Garnifoen, alshy goedt vinden fal, becalinge te f urneren, Paerden, Condu&eurs, Convoyen en Vivres, en alle andere faecken te beforgen , als hy van nooden fal hebben, en generalijck te doen alles dat hy van onfen't wegen fal ordonneren,tot exe- cutie van fijnen voorfchreven laft, en des daer aen kleeft als boven, als of wy 't felve hadden ge- ordonneert* fonder datyemant daervaninfaul- te of in dilay fy, op pcene van onfe ongenade, en geftraft te zijn als ongehoorfame en fauteurs, of

'Den Hertogh van Alba wert gecommitteerttot het Gouvernement Generael van de Nederlanden, demy Oftober 1567. ,                                  .         .

j onfe Landen en Staten tedoentloor deredu&ien van de faecken, tot fulcken eynde men fulck een vrucht niet en foude konnen trecken als behoort, noch die behoorlijke erkentenifle noch aftie van gratie en foude doen, als wy en onfe Landen hen fchuldighzijn, indien dat wyons vertreck lan- ger uytftellen, en ons devoir met onfe prefentie die t'afrlfteren nalieten, aengefien dat fonder de- felvigede faecken niet en konnen geremedieert werden, en ten felven effect maken wy alle pre- paratie tegens den voorfchreven tijd, van alle het geene dat noodelijck is, foo over geene als over defe zijde, inder manieren, dat met de gra- tie Gods daer in geene verachteringe of beletfel en fal zijn. Ten anderen, alfoo onfe Sufter tot verfcheyden reyfen groote inftantien heeft ge- daen, om haer te mogen vertrecken naer haer Land en Staten, foo ter caufevan hareindifpo- iitie, alsomhaernoodelijckeafrairen , ende fy foo lange uyt haren huyfe geweeft zijnde, van dewelcke wy altijds hebben begeert gehadtdat fy wilde continueren ofvolharden in den laft van Gouvernantfchap , fiende den jegenwoordigen tijd, en onfe overkomfte foo na by, en mede de groote kenniife en experientie die fy van de faec- ken van herwaerts over hadde, in welker admini- ftratie fy haer foo wel en heerlijk gequeten heeft met een ongelooffelijcke forge, pijne en arbeyd, wekken niet tegenftaende, heeft fy weder nieu- we inftantien aen ons gedaen, hebbendeeenen feeckeren haren Dïenaer aen ons gefonden, in- der voegen dat wy haer niet langer (wel tot on- fen grooten leediwefen) haer verfoeck enjieb- ben konnen weygeren, ter fèlver oorfaecken,en dat noodelijck is, datmidler, of hangende den tijd onier overkomfte, oniè Landen niet blijven onvooriïen van een Gouverneur of generael Re* geerder, geconfidereert de fonderlinge wijsheytj getrouwigheydt en experientie, en andere over- groote qualiteyten van onteièer lieve enbemin- deNeve den Hertogh van Alba, jegenwoorde- lijckons Capiteyn Generael over de Landen al- daer , hebben wy defelve by maniere van provi- fiegefteltin den ftaet van Gouverneur Generael van onfe voorfchreve Nederlanden, u-luyden bevelende, en niet te min ordonnerende, hem in alles te gehoorfamen als een Gouverneur ende Capiteyn Generael töeftaet, en des daer aen kleeft. Aldus lieve en beminde, deHeereheb* be u-lieden in fijne Heylige bewaringe. Uyt Madril den 13. O&ober 1567. Onderteeckent, Philips·

ΒΥ DEN KONÏNGH. Lieve en beminde: Alfoo wy overeenige maenden herwaerdts gefchreven hadden aen onfe lieve ende feer beminde Sufter de Hertogimne van Parma, Plaifance, Sec. Gouvernante van oniè Nederlanden, en elders daer ons goed dachte, dat wy den voorleden So- mer ons fouden by u-lieden gevonden hebben,en ten felven eynde hadde gedaen alle mogelijcke diligentie, omonsLeger'daertoe noodelijck ge- reed te hebben , dat wymeynden gereed geweeft te zijn vanin'tbeginfel van d'Ooftmaend verle- den; de faecke is alfoo verachtert, foo mids de Victualie en Ammunitien, als van Schepen die men moeft doen komen van Andaloufie tot aen d'ander Zee, ( aengefien dat onfe eerfte intentie was te trecken aen ί ander zijde van Italien) dat- fe eerft in 't beginièl van Septembri zijn gekomen ter beftemder plaetfe, iayfoen feer periculeus, en (als notoir is ) t'eenemael contrarie der naviga- tie. En alhoewel wy om een faecke van fulcker importantie, als is onfe Heylige Religie, en de welvaer t van onfe Landen aldaer, om in d'een en d'ander te ftellen alfulcken remedie als daer toe vereyfehtwerdtj gerefolveert waren geen peri- cul te ontlien, en ons te laten af keeren van onfe goede meeninge, nochtans fiende dat door fulc- ke finguliere gratie en goedheyt Gods, en uwe goede middelen en officien, ende van onfe goede en getrouwe Dienaren en Vaflalen, de quade zijn verftooten van hare meeninge en voornemen, en gefteldt in fulcken ftaet, dat apparentelijck defel- ve met der hulpe Gods ( dewelcke dat door fijne gratiën de middelen en goede officien, die hy foo wel begonft heeft, fal gelieven te maintineren en te continueren) fullen toelaten eenigen uytftel ofte vertreck, heeft ons goedt gedacht voor den dienft Gods, en welvaert van onfe voorfchreve Staten, dat minder quaed fal wefen ons vertreck uy t te ftellen tot den open tijd, dan ons in appa- rent dangier te ftellen van de voorfchreve incon- venienten, tegen wekken tijd wy achten onfe komfte aldaer niet alleen feer'noodelijck, maer medebedwanckelijck, endatmenfeingeender maniere niet en magh noch en kan excuferen: Welverftaende en wetende dat foo noodeli j ck is, dat wy ten felven tijd fulcks executeren, ofte an- ders, alle't geene dat tot noch toe is gedaen en bekoftight, en arbeyd en moeyten geen voor- deel en fullen konnen brengen, boven't welck (dat meer te confidereren is) dat vandevoorfz gratie en weldaet, die God belieft heeft onsen

-ocr page 73-

		. Algemene Land-Wetten, f                    49 Propofitie <van affcheyt -van de Hertoginne <van Farma, aen de Staten van de Neder- landen, den 9.<Decemberi 567.
							zij ne voorfchreve Maj eftey t, om den fel ven oor- lof meer te quellen ende importuneren, tot ande- ren bequamen tijd, maer alle gedachten van ver- treek uytftellende en poftponerende , hebben wy met den goeden en getrouwen Onderfaten en Dienaren van fijne Majefteyt, ( daer van wy be- kennen en lijden een ontallijcke meenighte ge- vonden te hebben, dewelcke van de Riligie, noch van de gehoorfaemheyt die fy haren Prince fchuldigh zijn, niet geweecken en zijn, of daer ingefaillieert hebben) bereedt geweeft het ge- meyn en fortuyne te dragen, en dat eynde van de- fe tempeefte te fien en verwagten,daer in wy God te getuyge nemen, dat wy onlès wetens niet gela- ten en hebben,'t geene dat ons foude mogen heb- bente vooren komen,om met den kor tften en ten aldereerfteninde faecken en affairen remedie te ftellen, tot bewaerniilè en converfatie van de ou- de oprechte Catholijcke Religie , die wyaltijdt foo feer ter herten genomen hebben , en daer in wy metter hulpe Gods continueren fullen tot het uytterfte van ons leven > oock en hebben wy on- fes wetens niet geecmmitteert 't geene dat wy tot vorderinge van fijndervoorfchreveMajefteyten dienft hebben konnen advileren, daer toe wy al- tijds foo feer genegen en geaffeclrioneert zijn ge- weeft , maer hebben ons in alles gedragen en ge- employeert, om te verhoeden de bederffenifle en ruïne van deiè fchoone Nederlanden, die ibo feer plachten te fl oreren en prolpereren, daer toe wy (fonder jactantie) continuelijcken en fon- der ophouden liilckenmoeyte en arbeyd gedaen hebben (gelijckeen yegelijck'tfelve heeft mo- gen fien, als wel kennelijck is ) dat by der gratie engoedertierentheytGods, alle Steden, Quar- tieren en Onderfaten, die hen in devoir mifdra- genhadden, en in wederipannigheyt en altera- tie tegens fijne Majefteyt gevallen waren, gant- fchelijck en volkomentlijck in de gehoorfaem- heyt derfelver gebracht en gefteldt zijn geweeft, hebbende zedert 't eynde van de maent van April leftleden, en het beginfel van Mey daer aen vol- gende, garnifoen geftelt in alle plaetfen daermen 't felve vernomen heeft te behooren, of van noo- den te w efen, fulcks dat van als doen al geftildt is geweeft , anders niet refterende dan de quaden te ftraffen en corrigeren, en dieshalvenfulcken bevel en ordre te ftellen, als fijne Majefteyt fou- de believen , daer van wy defelve geadverteert hebben, niet twijffelende fijne voorfchreve Ma- jefteyt en fal daer in behoorlijck voorfien. 't Welck by ons aenmerckende, en dat door defen voorleden arbeyt,mpeyte en forge, fonder-r linge van de twee laetftë continuele jaren onfe ge- fontheyt feer vermindertwas ,· en dat wy den laft van defen Gouvernementenietlanger en fouden hebben konnen dragen, oock dat 'tgeene defer refteert te doen,dependerende is van den wille en ordonnantie van fijne Majefteyt, alleen gelijck defelve na haregewoonlijcke wijsheydt, goeder- ( tierentheyt en genade bevinden fal te behooren, foo hebben wy ons wederom en van nieuws ge-
			leve, byfondere, wy houden u indach- tigh, hoedatonfen Heere den Koningh, I terftond, nadien tufichen fijne Majefteyt wijlenden KoninghvanVranckrijck, in den jarevijftien hondert negen en vijftigh, den Peysgemaeckten beilooten was, begerende, en voorgenomen hebbende fijn© Koninghrijcken van Spangien te befoecken , van dewelcke hy langen tijdtabfenthadde geweeft, belieft heeft ons te ontbieden, enherwaerdts overuyt onfen Huyfeen Landen te doen komen, om denlaft van de Regeringe, en Gouvernemente G enerael van defe fijne Landen, durende lijnen afwefen, ons oyer te geven, gelijck wijlen hooghloffelijc- ker gedachten onfen Heere denKeyfer, wiens ziele God genadighzy , daer te vooren gedaen hadde, eerft Me-Vrouwe van Savoye fijnder Moeyen, en na haren overlijden der Konmgin- neA'anHongaryen fijne Sufter, op hoope noch- tans, diealsdoen fijnder Majefteyt beliefde ons te o-even, dat het felfde voor eenen korten tijdt foudewefen, gemerckt dat fijne voorfchreve Majefteyt niet en meynde van deft Landen lange abfent te zijn, wekken laft wy geerne aenge- veert en geaccepteert hebben, en dat om de be- geerte die wy altijds gehadt hebben, van fijnder Majeft. gehoorfaem te zijn en te dienen, foo wy daer toe natuurlijcken verbonden zijn, en oock om de liefde en affe£tie die wy van onlè j onge da- gen tot defe Landen (aldaer wy gebooren ende opgevoedtzijn) gedragen hebben , en als noch dragen. Ennaderhandt, aenmerckende dat fijne Ma- jefteyt fijne komfte herwaerds over langer ver- treckende was dan wy wel gemeendt hadden, mitsdien dat de welvaert van foo veele andere fij- ne Koninghrijcken, en de groote affairen derfel- ver niet lijden en mochten, dat hy hem van Span- gien als nochfóude mogen abfenteren, foo wel om de oorlogen die hy tegens den Turck ende Mooren, gemeene Vyanden van derChriften- heydt, gehadt heeft, als om andere noodelijcke faecken en affairen, hebben wy over eenige ja- ren tot yerfchey den ftonden fijn Majefteyt aen- gefocht, met ootmoedige en ernftige bede, on- fen dienft vooraengenaem te willen ontfangen, en ons na onfen Huyfe en Land,neffens den Her- togh mijnen Heere en Man, laten wederkeren, aengefiendat den tijd die wy verfocht waren te dienen, lange verloopen ende overgeftreecken was, daer op fijnder Majefteyt belieft heeft ons te beveelen in onfe voorfz laft vorder te conti- nueren, 't welck wy gedaen hebben, fonder nochtans te laten van tijde te tijden onfen oorlof met groote inftantie te begeeren en vervolgen. Durende'tfelve vervolgh, zijn (ter ongeluc- kiger tijd) herwaerds-over opgeftaen defe be- roerten , troublen en commotien , die wy ze- dert twee jaren herwaerts geëxperimenteert heb- ben, dat als doen, al is 't dat wy in meyninge waren in 't verfoeck van onfe voorfchreve oorlof te continueren, overmidts defelve beroerten ons
				niet behoorhjck en bequaem gedacht heeftjdoor , lleldt in't vervolgh van den oorlof, by onsfoo eerbaerheyt, ende om't devoir van ons Officie,; dickwils verfocht en begeert, en want fijne Ma- IV. Deel.                                        '                                    G                     jefteyt
					- ··

-ocr page 74-

					Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.
			5°
		jefteyt daer op niet en refolveerde , hebben wy lbo lange vertoeft als de hoope van derkomfte der felver Majefteyt, voor 't eynde van den voor- leden Somergeduurt heeft } maer aeniiende dat deiè beneficie ons voor het voorleden iay iben ge- fallieertwas, heeft onsgoedt gedocht het felve in den Herfft te verhalen en waer te nemen, prin- cipalijck, mitfdien dat onièn goeden Neve den Hertogh van Alba, Capiteyn en Lieutenant Ge- nerael van de Armee die fijn Majefteyt her waerts over geibnden hadde , gearriveertwas, om de laecken ende affairen geheelijck te verfeeckeren, gelijck defelve fijne Majefteyt te rade gevonden heeft. Mits welcke wy in't fayfoen vanden Herfft an- derwerve geibnden hebben aen fijne Majefteyt een van oniè Secretariflèn, om allenoodelijcke vertooningen, verfoecken en inftantien te doen, op dat wy eens tot den voorfchreven oorlof fou- den mogen geraecken, verhoopende dat defelve Secretaris eer weder gekeert ibude hebben, maer deiè beroerte van nieuws in Vranckrijck begoft en opgeftaen, hebben belet dat hy den rechten wegh niet en heeft konnen nemen , hebbende niette min ten laetften ons de tydinge gebracht, die wy foo lange ende menighwerven hebben be- geert en vervolght. 't Welck is in efFecte, dat fijη Majeftey^bevin- dende oniè voorfz vertooningen foo redelijk, en confidererendenietalleenlijck degroote inftan- tien die wy aen hem foo dickwils gedaen hebben, maer oock oniè indifpofitie, tevrecden was dat wy in onfe rufte fouden mogen gaen; en dat meer is, heeft fijnder Majefteyt door fijne natuurlijc- ke goethey t en courtofie, belieft gehadt in 't goe- de en voor feer aengenaem te nemen onlèn dienft en arbeydjdie wy herwaerts over hebben gedaen, omdeKeligie den dienft van God, en van fijne Majefteyt te conlèrveren}aenfiendeinfgelijks de moeyte, forge, en quellinge die wy daer in gele- den hebben, ons belovende altijdt goede memo- rie en gedenckeniflè daer van te hebben, des wy langhs foo meer gehouden ende verbonden zijn denièlveneeuwighlijckgehooffaem te zijn, en dienen na onfe voorfchreve natuurlijcke affectie. Waerom lieve byfondere, en hebben wy niet willen onderlaten u van'tgeene des voorlchre- ven deelachtigh te maecken en verklaren de re- denen van ons vertreck na ons Huys en Land, op datghymet ons daer vangoedt genoegen en be- hagen mocht hebben. Het is wel waer, datalfoo fijne Majefteyt ge- liefde ons tot Gouvernante te ftellen inde tegen- woordigheydt van de Generale Staten vandefe Landen, alfdoen binnen der Stadt van Gent be- Ichreven en vergaderdt zijnde, wy wel begeerdt fouden hebben in gelijcke vèrgaderinge en gefel- fchapvan u oorlof te nemen, enutebedancken van de goede en gerede onderdanigheydrdie wy altijdsinu bevonden hebben in't geene des fijne Majefteyts dienft aengingh , behalven 't geene datter in defen laetften tijdt gebeurdt is, om met eenen wegen u te verfoeken dat ghy onfen voor- fchreven arbeydt ende laft in 't goede foud willen nemen, gelijck wy weten dat de voornoemde Koninginne, als ly haer oock tot rufte heeft; wil len vertrecken, en de Hertoge van Savoyen we-					der keerde in fijn Land, gedaen hebben, maer om't verbodtby fijne Majefteyt gedaen, van de voorfchreve Generale Staten, durende defen be- roerlij eken tijdt niet te vergaderen, dan in fijne, tegenwoordigheyt, ofte tot andere fijne Maje- fteyts ordonnantie, en hebben wy dat geluck niet mogen hebben, en defelve Staten t'famen by den anderen fien, om u alle in' t generael adieu te feggen, 't welck wy bedwongen zijn te doen met Brieven aen elcken vanu in'tbyfonder, en ute verklaren dat wy metter hulpeGcds, tenalder- langhften vertrecken fullen voor dat eynde van dele jegenwoordige maent, prefenterende u al- tijd alle jonfte en affiftentiete doen en tebetoo- nen by fijnder Majefteyt, in't geene des ons mo- gelijck weien fal, met iulcke goede affectie als wy ooy t hebben gedaen > ende al is 't dat wy ons abfenteren en vertrecken uy tdefe Landen,en ful- len wy nochtans nimmermeer vergeeten 't geene des wydenfelvenfchuldigh zijn , foo wel door dien dat wy aldaergebooren enopgevoedtzijn, foo voorfchreven is, als oock om dat wy den laft ende Regeringe van dien foo langen tijdt gehadt hebben. Nu dan fullen wy eyndelijcken met ièer goede affectie van u oorlof nemen, en u bevelen ende recommanderen in de hoedeen bewaerniflè van onfen Heere God, hem biddende, dat hy u door fijnen ongrondelijcken goedertierentheyt in fij- nen Heyligen protectie, en in uwen voorleden vooriboet en geluck handthouden en conferve- ren wille, u ernftelijck vermanende en verfoec- kende,dat ghy de eere Gods nimmermeer en wilt vergeten, noch van de Heylige oude Religie, iiilcks als defelve tot nu toe herwaertsover ont- fangen is geweeft, eenighfmts fcheyden, of daer ineenigeveranderingetoelaten, maer u deshal- ven voegen en conformeren met uwen Koningh enPrince, foomachtigh, genadigh, goedertie- ren , en tot Gods eere, en tot de voorfchreve Re- ligie foo zeleux en geaffedtioneert wefende, en te willen overdencken het geene des den Nabuyren door de veranderinge van die overgekomen is,en fonderlinge wat deiè Landen in foo korten tijdt geleden hebben door de dwaeshey t en impietey t van eenige, die daer in nieuwighey t en verande- ringe hebben willen voorftellen , u inlgelijcks verlbeckende, dat ghy fijnder voorfchreve Ma« jefteyt, en den geenen die den felven ftellen fal om te regeeren, alle onderdanigheyt toedragen enbewijfen wilt, gelijck ghy na Gods gebodt, obligatie van natuurlijcke Onderuiten, ende albe politiqueWetten en Rechten aen fijne Majefteyt verbonden en fchuldigh zijt, alfoo wy u betrou- wen, dat ghy u daer toe voegen iiilt: Hetwelk oende, fullen de voorfchreve Landen de Bene- ictie van onfen Heere God ontfangen, ende de oedertierenheydten genade van fijne Majefteyt enieten, ende en fullen wy van onfer zijde niet aten voor den goeden ons altijds te employeren, n voor den quaden ten beften te fpreecken ende ntercéderen, in al't geene des ons eenighfintë ogelijek fal wefen : Lieve byfondere, onfe eere God zy met u. Gefchreven te Bruifel en $>i dagh van December Anno ι f67. en was nderteeckent t Margarite. En noch> 'Overlope.                         ;V<*
								Unie

-ocr page 75-

ι Algemene Land-Wetten.                       f ι Unie en Verbendt tufchen dg Staten en Steden van HoUandt en Zeelandt, in date den ι y. April ι f 72. Siet Groot Placaet-boeck, 2. Deel, F0I/2124. Ordonnantie en Inflruötie van den Trinee van Orange, voor die van HoUandt, om byprovifie 't Lant daer na geregeert te werden, in dato den 2 5. Augufii 15-72. Siet Groot Placaet- boeck, 3.Deel, Fol.32. Tacificatie van Gent, dato den achtfien November 1576. Siet Groot Placaet-boeck, Eerfte Deel, Fol. i.

Verhlaringe vanden Raedt van State, op de voorfchreve Pacificatie van Gent, den 2 o. 'December 1576.

Die vanden Raede van State des Koninghs onfes Heeren , gecommitteert by fijne Majefteyt tot het Gouvernement Gene- rael van fijne Nederlanden, verftaen heb- bende uyt de Remonftrantie der Staten Generael der felver Landen, dat den Heere Don Jan van Ooilenrijck, in de communicatie tuflchen fijne Hoogheydt, en de Gedeputeerden der Staten Generael, gehouden binnen Luxemburg in de- iëjegenwoordigemaent van Decembri, en ver- focht wefende te aggreeren de Pacificatie tot Gent, gemaeckt denachtften November laetft- leden, tuflchen de voorfchreve Heeren Staten ter eenre, en den PrincevanOrangien, Staten van HoUandt, Zeelandt en Gevoeghde, ter an- dere zijde, heeft verfocht voldoeninge en ver- feeckertheyt vanden Raede van State, dat in de Pacificatie geen faecken en waren- derogerende, of tegen zijnde d'authoritey t en behoorlijcke ge- hoorfaemheydt van fijne Majefteyt. Die vanden Raede hebbende hier bevoorens wel geconfidereert, ;en rijpelijck gedebatteert de handelinge van deVrede-maeckingeinallehare poindenenarticulen, en dienvolgende die ge- aggreëert en geconfirmeert in den name van fij- ne Majefteyi, alsgantfch noodelijck na d'occu- rentie en nood des tijds, in welcke de authoriteyt van fijne Majefteyt alfoo wel als ons Heyligh ge- IooveenRoomfche Catholijcke Religie waren in groot perieul van te lijden notabel of aenmer- kelijcke preejuditie en interéft : Verklaren en at- tefterendatin de bovengemelte Pacificatie gee- nefaeckeen is, of prajuditie brengende aen de authoriteyt en behoorlijcke gehoorfaemheydt van fijne Majeftey t, aengefien het geene dat d'in- houtvanden Tradate van fijne Majefteyt in de

negotiatie tot Breda was defen conform op hec felveftuck of teyt van Pacificatie, en het geene hy daer na heeft belaft, en tot diverfche reyfen geichreven, foo door fijne Hoogheyt als ander- fints, maerter contrarie dat d'autoriteyt en ge- hoorfaemheyt van fijnMajefteyt daer in is erkent enbewaerdt, als gedaen by wete, gehoorfaem- heydt en aggreatie van die vanden Raede, inden naem van fijne Majefteyt, en als by de Majefteyt gecommitteert en geftelt tot het Gouvernement van den Lande, en dat alle articulen den fel ven poin&eraeckende, zijn gefteldt ter Vergade- ringe der Staten Generael: Daer by gevoeght, dat de voorfchreve Staten van als tot als, foo wel voor de Pacificatie, als gedurende defelve, ende daer na, folemnelijcken hebben geprotefteert, al&fy als noch protefteren van te praeferveren en te willen blyven in de felvige behoorlijcke ge- hooxfaemheydt van fijne Majefteyt, hebbende hen ^efubmitteert, als oock de Prince van Oran- gien, ^Staten van Holland, Zeelandt en Gevoeg- de, teprocureren of verforgendevergaderingc der Staten Generael, in der manieren die gedaen weidt in de ceffie entranfport van defeNeder- landen, notoorlijck dependerende van d'auto- riteyt en hoogheyt van fijne Majefteyt. Tenlaetften, verklaren en attefteren dat door de Pacificatie gedaen is goeden ende trouwen dienftaenGod, fijne Majefteyt, endenVader- lande, en dat'er anderfints geene apparentie en ware, danvaneendefolatie, confufie, ende een generale en onwederoprechteliicke ruïne. Ge- daen tot Bruflèl den 20. December 1 jy6. Onder ftond, by Ordonnantie van mijne Heeren van den Rade van State. Onder teeckent, Berti.

Unie vande Generale Staten tot Bruffel, &c. met de Atie van de Prelaten , dato O. Januarii 1 <$yj.                                                                                                      '

^T TTTYondergefchreven Prelaten, Gee- \V / ftehjeke Perfoonen, Heeren, Edel- VV mannen, Magiftraten van Wetten, ,                 Steden, Kaftelryen, en andere, ma- Kende ende reprefenterende de Staten vande Ne- derlanden , in defe S'tadt van BruiTel nu ter tijd vergadert, en andere, zijnde onder de gehoor- iaemheytvan den feerhoogen, feer machtigen, ende feer doorluchtigen Prince de Koningh Phi- lips , ons overfte Heere ende natuurlijek Prince * •Doen te weten, alle tegenwoordige endetoeko- f1^ u datwy' fiende dat ons g^ieene Vader- landt benauwt was door de verdruckinge der

Spaignaerts, meerdanHeydenfcheen Tyranni- ge, hebben beweeght, gedreven en bedwongen geweeft van ons te vereenigen en famen te voe- gen, en met wapenen, raedt, volcken pennin- gen de een den anderen by te ftaen tegen de voor- feyde Spaignaerts en aenhangers, verklaerdt re- bellevan fijne Majefteyt, enons vyanden, ende dat deiè vereeniginge en veriaminge heeft nader- handt geconfirmeert geweeft door de Pacificatie j laetft gemaeckt, aïs by authoriteyt en willekeu- ! ringe van den Raedt van State, by fijne Maje- ; ftcyt gecommitteert tot den Gouvernemente ge- nerael van de voornoemde Landen. Soo nu de G 2                    gepre-

-ocr page 76-

•

«

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

52

gepretendeerde meeninge van defe Vereeninge is eyiTchende alle getrouwigheydt, geikdigheyt, envan wederfijdtfche byiWdtvooraltijds, en datwy nieten willen eenighfints byeenighqua- lijck verftaen, dat da er foude materie zijn'van fufpicie, ende min van quade wille in eenige van

te en geweldt f óf anderfints, op de pcene van të wefenafgefet engedegradeert van Edeldom, van Naem, van Wapene ende Eere, gehouden als meyneedigh, ongetrouwe, en vyanden van ons Vaderlandt, voor God enallemenfchen, en te vallen inde fchande van infamie en onvroomheyt teneeti wigendagen: Ende om defe on fe Veree^ ninge en Heyligh Verbondt te verftereken, heb- ben wy de fe jegeji woordige mei onfen gewoon- lijcken handt-teeckenen ondergefchreven en ge- .te^ckent dpn\9, Jawariij in'e jaerons Heereit ., ftier onder gijpgefteldt L· hm^-tfech,en§» g w'tbyfonder...' \λ Ende beneden de felve1, 'T)e beveflingeenqggreatie van fflijmnvoerfekre* ven Hferm vanden Raeiksuan Stater4\ i3{i fop hjer naervolght; j Adien de -Gedeputeerde van de Generale Staten, hier boven onderteeckent, vei> foeht hebben die van den Raede. van State, ge- committeert by fijiieMajefteyttot den generalen Gouvernemente van den Landen van her waerts over, dat fy fouden willen aggreërenende wille- keuren den inhouden van der Unie en Vereenin- ge hier boven gefchreven: Die felve van den Ra- de, aenmerekende het voorfchreve verfoeck, en de redenen hier boven vermeit, hebben voor foo veele in hen is geaggreëert en beveftight, aggre- eren en beveiligen by deien de voorfchreve Unie envereeninge, na heure forme ende inhouden. Gedaen tot Brufïèl op het Stadthuys aldaer, inde Vergaderinge van de voornoemde Staten, den $>. daghvan januario, Anno 1577. En onderwas gefchreven, ter ordonnantie van mijn voorfchre- ve Heeren van den Raede van State. Onder- teeckent Berti. Hier na volght de Acte, te teeckenen by de Trela^ ten, Vicarïffen ■> Heeren ,Gouverneurs, Raden, Overigheden, Magiflraten, Wetten, Officieren, Collegien,Capittelen, en andere treffelijckeen ver maer de 'Perfoonen vanden Steden, Vryhe· denenT>orpen van de voorfchreve Nederlan- den. WY, &c. Gefien hebbende d'Afte van der Unie en Vereeninge hier boven, by mij- ne Heeren vanden voornoemden Raede vanSta-* te van fijne Majefteyt, ende Generale Staten van deiè Nederlanden van herwaerts over, ons over- gefonden by heure Brieven van den 13. dagh van April, in dit jaer 1577. Begerende en willende ons handthouden in de Vereeninge» als daer ih- nebegrepen, foo hebben wy den inhoudt van dien geaggreëert, geapprobeert 5 geratificeerten gewillekeurr, aggreëren } approberen, ratifice^- ren en willekeuren by defen j gelovende op trou- we van goede Chriftenen, en als oprechte lief- hebbers onfes Vadertendts, te volbrengen, ende onsgantfchelijckte voegenen regulerennaerde forme en 1 uydt der felver Acte van Unie. Ende inkenniflè der waerheydt hebben wy defen gf' teeckent op den           dagh van                  & het felve jaer vin ï 577. Eeuwig

ons-

maer ter contrarie dat de faecken van de

felve Vereeninge foude wefengevorderdt, be- neerilightengeëxecuteert in alle oprechtigheyt, getrouwighey t en neerfligheydt , in der voegen, dat geen valden Onderfaten enJngefetenen van ' de felfde Landen, foude redelijcke oorfaecke hebben van hen qualijck te vreeden te houden, ofte twijffelen van onS: Om defe redenen, ende ι felfs ten ey nde niet en foude ongetrouwelijkge- handelt zijn tot achterdeel van onsgemeene Va- derlandt, enderechtvaerdigebefchermingei of: door onachtfaemheyc en conniventie foude ach- tergelaten worden, "'t geene dat voor'de felfde r echtvaerdige befcherminge is of fal vatinooden zijn: Soo hebben wy uy t krachtevan onfemacht encommiifierefpecKvelijcken anderfmts, voor ons en onfe Naerkomers gelooft en gelooven op Chriilelijcke trouwe, van lieden met eeren ende waerachtige Compatriotten, te houden en on- derhouden cnverbreeckelijck en altijds de voor- fèyde vereeninge en νerfaminge, fonder dat ye- mandt van ons hemmagh fcheyden ofreafbreec- ken door diflimulatie, heymelijck verftandt, of byeenigerhande andere maniere, en dat om de confervaticvan onfen Heyligen G eloove, en Ca- tholiqueApoftolique Roomfche Religie, vol- kominge van de Pacificatie , gefamentlijck tot uy rdri j vinge νanden Spangiaerts ende henlieden aenhangers, en de gehoorfaemheyt die men fijne Majefteytfchuldighis, voorde welvaert en ru- lle van ons Vaderlandt, t'famenom de befcher- minge van alle ende eenyegelijck onfer Privile- giën, Rechten, Vryheden, Statuten, Coftu- men ende oude gebruyeken ·, waertoewyfullen wagen alle de middelen die ons fullenmogelijck zijn, foometgelde, volck,raedt en goeden, ja van't leven, indien dat van noodenware; en dat niemandt van ons niet en fal mogen in't particu- lier geven «enigen raedt, advis of confent, noch houden heymelijcke of particuliere communica- tie, met de geene die niet en zijn van defe Ver- eeninge > noch oock ter contrarie hen eenigfints openbaren 't geene dat is, of fal in onfe Vergadc- ringe getradfceert, geadvifeert ofte gerefolveert zij η: maer fal hem moeten in allen conformeren met't geene dat onfe generale en gemeene refo- lutie ial dragen. Ende indien eenige Provincie, Staet,Lantfchap, Stadt,Slot of Huys worde bele- gert, befprongen,aengeflagen, befchadigtofte verdruckt, hoe dat zy, en of yemandt onfersof andere, hen hebbende voor het Vaderlandt en de gemeene befchermingedes lëlfs, vromelijck ge- dragen tegen de voorfeyde Spaignaerden, of an- dere afFairen daer af dependerende, foo in 't ge- nerael als particulier, worde onderfocht, gevan- gen, gerantcoeneert, befchadigt, befwaert, over- laft, ofte in onrufte gebracht, in fijnen Perfoon, Goedt, Eer, Staet of anderfindts, geloven wy daerinne byftandt te doen by allen den midde- len voorfchreven , namentlijck te vervolgen die ontflakinge van fulke gevangene, 't zy met krag-

-ocr page 77-

Algemene Land-Wetten.

53

Eetm>kh EMffl m Accord, gemaeckt tvjfchcn Don Johan /van Ooflewijck , en ds StatenGeneraeh denit.FebruarïiifTj.

nedesvoorfeytisby den voornoemden Furft en Hertogh, in lijn afwefen gefubdelegeert met on- fe feer lieve ende getrouwe die van onfen Raden van State, by ons gecommitteert tot den Gou- vernemente Generael van oniè voorfeyde Ne- derlanden en Secreten, en de voörfcyden Heere Mattheus, Abt van St. Gyleins, gekooren Bii- fchop van Atrecht, Heer Buchö Aytta, Archi- diaken van Yperen, Heere Frederick Perenot, Baenre-Heere van Ronften, Heere yanCham- pangny, Gouverneur van onfe Stadt vato Ant- werpen , Jan de St. Omer 5 Heere van Morbeke, Gouverneur van onfen Stede ende Kaftele van Arieri, Franeois van Halewijn, Heere van Zwe- vegem, Hoogh-baillu en Capiteyn van onfer Stede en Kaftele van Audenaerde, Ridders, en de voornoemde Adolfvan Meerkercke, Gecom- mitteerde en Gedeputeerde der voorfeyde Sta* ten, en laetftmael in onfe Stadt van'Bruilèl, al- waer om 't voorfeyde Traclaet en Accord te con- tinueren en voleynden met die van onfen voor- feyden Raede van State, en den voornoemden Staten hen gevonden, geprefenteert hebbende voorfeyde Heeren Ambafladeurs en Rijcks-ge- fanten, ende de G efubdelegeerde van den voor- feyden Furft en Hertogh van Gulick, met onfen feer lieven en getrouwen Heere Odtavio Gonza*- ga, Ridder, onfen Raedt, by onfen voorfz goe- den Bioeder daer toe gecommitteert, enby hem gefonden diverfehe poin&en en middelen, ten- derende en dienende tot de voorfz conciliatie, accord en vereeninge,en tot goede adrefiè en uit- richtinge van dien: Wyby deliberatie, raedt en advifevan onfen voornoemden goeden Broeder Heere Johan van Ooftenrijck, en van den voor- noemden van onfen Raede van State ende Secre- ten, hebben in conformiteyt, endenauytwijfen van defelve poinéten en middelen tuflehen ons ter eenre, en den voorfeyden Staten ter andere zyde, gehandelt en overkomen, voor ons, on- fe Erven en Nakomelingen, geftatueert en geor- donneert, ftatueren en ordonneren by maniere van eeuwighgebod, en ten eeuwigen dageon- wederroepelijck de poindten en articulen hier na volgende:

HILIPS, by der gratie Gods Koningh 'van Caftilien, &c. Alfoo zedert delaetfte maent van Julio herwaerdts, tot ons groot mishagen en leedtwefen, in onfe Neder- landen hem begeven hadden, ter oorfaecke van de alteratien toegekomen onder onfe Spaenfche enUytheemfehe Soldaten en Krijghfluyden, al- daerwefende, de veranderinge vande gemeene faecken en beroerten, deweleke met den ongere- geltheden, inconvenienten, mishandelen ende ellendigheden, die tot onfen gelijcken mishagen en leetwefen tot noch toe daër uyt gevolght zijn, een yegelijcken kennêlijck zijn, wy tot concilia- tie j vereeninge, rufte en vrede Van on-fevOÖrfey-^ de Nederlanden, entotregeeringe en Generael Gouvernement van dien, in defelve onfe Landen gefonden hebben onfen feer lieven en feer'be- minden goeden Broeder Heerejoan vanOoften- rijck, Ridder van onfe Order van den Gulden Vliefej en 't zy dat defelve onfen goeden Broe- der naerfijn aenkomfte in onfe voorfchreveNe- derlanden getra&eert gehandeltende geflooten heefr, eerft binnen onfe Stadt vanLuxemburgh, met onfe feer 1 ieve, getrouwe, welbeminde Eer- waerd ige Vader in Gode, Heer Mattheus, Abt van St. Gyleins, gekooren Biftchop van Atrecht, Charles Philippes de Croy, Marquis vanHau- rech, &c. onfen Neve,. ende, Edelman van onfe Kamere, Charles de Hannart, Banerheere van Liedekei ke, Borch-Grave van onfer Stadt van BrufTel, en Adolf van Meer-kercke, Raedt en Ontfanger van onfen Lande van den Vrye, in ons Graeffchap van Vlaenderen, Gecommitteer- de en Gedeputeerde van de Generale Staten van onfe voorfeyde Nederlanden: Enzedertbinnen onfe Stadt van Marche, en daer na inde Stadt van Hoeye, in.'tLandvanLuyck, by interventie en tuilchen-ipreecken, binnen de Stadt van Hoey, VandenHeeren hier onder genaemt, Ambafla- deurs, Gcfxntenen Gecommitteerde van onièn hooghweerdigften en alderliefften BroederRu- dolphus de 11. des naems, gekooren Keyfer van Roemen, altijdtvermeerderaerdesRijcks, &c. om de voorfeyde conciliatie, vereeninge ende ac- cord te middelen en vorderen, by de voorfeyde Keyferlijcke Majefteyt foecialijcken verordent en gefonden: re weten, de Eerwaerdigfte Vader in Gode, onfen lieven en goeden Vriendt Hee- ren Geraerd van Groesbeek ,Biflchop van Luy k, Hertogh van Bouillon, Marck-Grave van Fran- chimont, Grave van Loon, Sec. Prince des Hey- ligen Rijcks, Heere Philips de Alde, Vry- ende Baender-Heere van Wynenburgh, Prxfident, en AndriesGail, Do&or inde Rechten, Hof-raedt der voorfchreve Key ierlij ke Majefteyt, Werner, Heer van Gimmich , Landt-drofiaert van den Lande van Gulick , endeJohanLouwermanLi- centiaet in den Rechten, alle beyde Raden van den hoogen en vermogenden Prince, on fen feer lieven en feer beminden Oom Willem Hertogh van Gulick, Cleve, &c. infgelijcks Prince des Heyligen Rijcks, als Gefanten van den felven Furft ende Hertogh, oock AmbaiTadeur van de voorfeyde Keyferlijcke Majefteyt, tot het gee-

IN den eerften, dat alle offenfien , injurienj mifdaden, befchadigheden, en generalijcken alle wegen van fey te en dadelijckewercken , ge- daen, gefchiedt en volbracht ter oorfaeckenvan de voorfeyde veranderingen, alteratien ende be- roerten , by allen ende een yegdijeken vande In- gezetenen en Inwoonderen van onfe voorfeyde Nederlanden, totwatplaetfenj ende in wat ma- nieren dat het zy, fooin't generael als in't par- ticulier, fullen wefen, zijn en blij yen vergeten en geacht als niet gefchiedt of toegekomen, fulks dat ter faecke van den felven, egeen vermaen, moleftatie, quellinge ofte onderfoeck nimmer- meer gedaen en ial worden op een ige van den In* gezetenen of Inwoonderen voorfz. Ende

-ocr page 78-

					Placaten.' i.Boeck. i.Tit.
			54
		11. Ende want de BifFchoppen, Abten en andere Prelatenende Geeftelijcke Perfoonen van onfe voorfeyde Nederlanden, en oock die vander Fa- cultey t in der Godheydt, en in den Rechten der Univerfitey t van Loven,by diverfche hare opene Brieven daer op geèxpedieert, geadvifeert ende geattefteert hebben, dat na de geftelteniflè van de affairen van onfe voorfeyde Nederlanden, daer in defelve als doen waren, het Tra&aet van den Peyfe, binnen onfe Stede van Gent gemaekt engeilooten den achtften dagh van November laetftleden, tuifchcn de voorfeyde Staten ter een- re, en onfen Neve Heer e Willem van Naflau w, Ridder van onfer voorfeyde Orden, Princevan Orange, en den Staten van onfen Landenvan Holland en Zeeland, met hare Geaflbcieerde en verplichte, ter andere zijde, niet in en hiel dat onfen Heyligen Gelove, en der Catholijckfer Apoftoiijcker Roomfcher Religie nadeligh was, maertercontrarien tot vorderinge van defelve, hebbende van gelijcken die van onfen voorfey- den Raede van State geadvifeert, geattefteert en bewaright, dat na de geftelteniflè van de affairen van onfe voorfeyde Nederlanden, daer in defel- ve als doen waren, hetvoorfchreveTra&aetvan Peyfe infgelijcks niet in en hiel dat nadeligh was der hoogheyt, authoriteyt en onderdanigheydt ons by onfe voorfeyde Nederlanden toebehoo- rende, Ende fonderlinge hebben de voorfeyde Heeren AmbafTadeurs en Rijcks-Gefanten, en de gefubdelegeerde vanden voorfeyden Vorft en Hertoge van Gulick betuyght en bewarigt 'tgee- ne des voorfeyd is, in conformiteyt van de voor- feyde Biflchoppen» Abten en Praelaten, en Gee- ftelijcke Perfoonen, ende van dien van onfen voorfeyden Raede van State ·, foo hebben wy geaggreëert, geapprobeertengeratificeert, ag- grèëeren, approberen en ratificeren by onfe je- genwoordige, 't voorfeyde Tra&aet van Peyfe, in alle en yegelijcke fijne poïn&en enarticulen, beloovende op trouwe, en inKoninghlijcke en Princelijke woorden,*t felve Tra&aet van Peyfe, voor ibo veel ons 't ièlve aengaen en concerneren magh, ten eeuwigen dage onverbreeckelijcken te onderhouden en obferveren, en by alleneneen yegelijcken dien 't oock aengaen magh, infge- lijcks doen onderhouden en obferveren. Ende volgende dien accorderen,en ordonneren wy dat de convocatie en vergaderinge vande Generale Staten van onfe voorfeyde Nederlanden,gemen- tioneert in 't derde articul van't voorfeyde tra- cÏaetvan Peyfe gedaen fal werden, in alfulcker voegen en manieren, en met fulcken effe&c als 't voorfeyde articul breeder inhout. III Item, accorderen, ftatueren en ordonneren, dat alle en eenyegelijck van ons Oorloghs-volck, Spangiaerden, Hoogduytfchen, Italianen, Bour- goignons, en andere Uy theemfche, foo te Paer- dealste Voet jegenwoordelijck wefendein onfe voorfeyde Nederlanden, fullen vertrecken, en moeten vertrecken te Lande, vry, vranck ende onbelet uyt defelve onfe Nederlanden, fonder dat fy in defelve fullen mogen wederkeeren, of dat daer in andere wederom gefonden fullen mo- gen werden, geeneUytlandtfche Oorloge heb-					bende , en generalijcken geen van doen, en daer van geen noodfaecke aldaer hebbende, by de Ge- nerale Staten van onfe voorfeyde Nederlanden, wel bekent en geapprobeert. I V. Ende belangende den tijdten termijn van het vertrecken van ons voorfeyde Oorloghs-volck, accorderen, ftatueren en ordonneren wy, dat onder defelve alle de Spangiaerden, Italianen en Bourgoignons moeten en fullen vertrecken bin«. nentwintigh dagen nadeinfinuatie die hen daer van by onfen voorfeyden goeden Broeder van ftondenaen gedaen fal worden, uyt onfen I^a- fteel en Stadt van Antwerpen, en uyt alle andere onfe Kafteelen, Steden ende Sterclcten van onfe voorfeyde Nederlanden, die fy jegenwoorde- lijck houden en occuperen, ofte aldaer fy hen vinden, ende uyt alle onfe voorfeyde Neder- landen, ende namenthjck uyt onfen Hertogh- domme vanLuxemburgh, binnen andere twin- tigh dagen, ofte eer, indien't felve doenlijck zy, waer in onfen voornoemden goeden Broe- der hem fal voegen en employeren met alle fij- ne macht; ende den voorfeyden tijdt van veer- tigh dagen geduyrende , fullen alle en een ye- gelijck van ons Oorloghs-volck hen moeten houden en dragen eerlijck en vredelijck , fonder te mogen, brandtfchatten, rooveh, plunderen, noch in eenigerhande manieren onfe voorfeyde Nederlanden verdruöken of befchacjigen, noch oock de Nabuur-Landen en Inwoonderen van dien. V. Ende aengaende den tijd en termijnvan 't ver* treckenvandevoorfz Hooghduytfche Krijghs- luyden, defelve moeten en fullen vertrecken uyt onfe voorfeyde Nederlanden, terftondt na dat de voorfeyde Staten met hen overkomen fullen hebben, op'tgeenedatmen (gelijckhiernain't vijftiende articul van onfen jegenwoordigen Brief breder gedifponeert en vemen' fal wefen) na rekeninge en afreeckeninge, en de behoor- lijckeafkortingemet hen gedaen, in allereden en billickheyt bevinden fal hen als noch ten ach- teren te zijn. VI. Ende fal ons voorfeyd Oorloghs-volck, Span- giaerden , Hooghduytfche , Italianen , Bour- goignons, en alle andere, moeten en fullen laten t'haren vertrecke uyt onfe voorfeyde Kaftelen en Steden alle Vi&ualien, Provianden, Gefchut en Munitien van Oorlogh, aldaer wefende, wel- ke onfe Kafteelen en Steden met de voorfeyde Vi&ualien, Provianden, Gefchut en Munitien van Oorlogh, wy ftellen fullen by advife van dien van onfen voorfeyden Raede van State, in han- den van Perfonagien, ingebooren van onfe voor- feyde Nederlanden , en na de Privilegiën van de felve onfe Nederlanden gequalificeert, en (voor efereyiè) den voorfchreven Staten aengenaetn wefende. vu. En noopende de verdruckingen, brandtfchat- en en compofitien, die by eenige van ons voor- eyde Oorloghs-volck, wie defelve mogen zijn, n onfe voorfeyde Nederlanden gedaen foudett efen, geduyrende den tijdt dat fy aldaer ge*.
								weeft,

-ocr page 79-

Algemene Land-Wetten.                       5 5

weeft, ende hen onthouden hebben, fuUenwy daer inlaten doen na recht, reden en biUickheyck SS en fulcks als 't mogehjck werdt, 'tfelve te volbrengen en executeren: CtockM- len wy onderfoeck laten doen, foo wel·over de OverfteenHoofdenvanonsvoorfeydeOorlogs- volck, als over allen en een yegehjck van den felven ons Oorloghs-volck, die ineemger voe- gen en manieren, hoedanigh 't felye ware in onfe voorfeydeNederlanden, ofte inde Nabuur-lan- den misbruyckt, gedelinqueert of mifdaen fou- den mogen hebben, en w f fuilen daer over recht en militie doen, 't zy onfe voorfeyde Neder- landen, ofinonsRijckvanSpaignen, of elders, daerwy'tfelfdealderbeft bevinden fuilen te be- hooren. VIII. Accorderen, ftatueren ende ordonneren wy oock, dat alle en een yegelijck van de gevange- ne, tercaufenvan de voorfeyde veranderingen, alteratien en beroerten, ter eenre, en ter andere zijde, vryenvranckgeilaeckt en ontilagen fui- len werden, fonderrantfoen te betalen; weiver- ftaende, dat aengaende 't renvoy en wederfenden van onfen Neve Philippe Guillau me van NaiTau, Grave van Buyren, in onfe voorfz Nederlanden, fuilen wyvoorfien, en doen dat de felve Grave wederom vry en vranck gefteldt fal werden in de- felve onfe Nederlanden, foo geringe en terftont als de voorfeyde Vergaderinge van de Generale Staten volkomen wefende, de voorfeyde Prince van Orangien van fijnder zijden realijcken ende metter daet voldaen fal hebben, 'tgeenedesin defelve Vergaderinge geflooten fal weien. , Item, accorderen, ftatueren en ordonneren wy, da-dequeftie^ gefchilenfwarigheyt., op't reftablifïèment en wederftellen, of niet, van eeni- geHeeren en Officieren in hare Gouvernemen- ten , Staten en Officien, uyt dewelcke fy afgefet zijn geweeft, ter oorfaecke van de veranderin- gen, alteratien en beroerten voorfchreven, ge- jf jfpendeert en opgehouden fal werden, tot den eynde van de voorfeyde Vergaderinge der voor- feyde Generale Staten, en 01 als dan de voorfey- de queftie, gefchil en fwarigheydt in rechte ge- fteldt en gecommitteert werden den Raede ende

ment en gemeine adminifti atie van onfe voorfey- deNederlanden, dan alleenlijck van ingeboorne van defelve onfe Landen. XI. En van gelijcken hebben de voorfeyde Staten reciproquelijck van haerder zijden op hare con- fcientien, trouwe ende eere, voor Godten alle menfchen belooft te onderhouden en handthou- den, moeten onderhouden en handhouden, en fuilen onderhouden en handhouden, in en over al ons Heyligh, Catholijck , Apoftolijck ende Rooms Geloove, en de authoritey t en onderda- nigheydt ons toebehoorende , en nimmermeer daer tegens te komen. XII. Item, hebben de felve Staten in gelijcker voe- gen en manieren gelooft te vertyenen renuncie- ren, vertyen en renuncieren moeten, ende fuilen vertyen en renuncieren alle en een yegelijck ver- bon tenifïen en confcederatien , die fy tot hare verfèeckertheyt en befchermeniilè met Vreem- delingen gemaeckt mogen hebben , zedert de vergaderingen, alteratien ende beroerten voor- fchreven. XIII. Hebben oock defelve Staten in gelijcker voe- gen en manieren gelooft te doen afdancken ende verfenden, moeten afdancken ende verfeiiden, en fuilen afdancken en verfenden uyt onfe voor- feyde Nederlanden, alle en een yegelijcke vrem- de Krijghsluyden, die fy gelicht, of doen lich- ten fouden mogen hebben, en te beletten, moe- ten beletten, en fuilen beletten dat geen andere in onfe voorfeyde Nederlanden en fuilen ko- men. X I V. . Item, de voorfeyde Staten hebben ons in waer- teecken van de oprechte en ingebooren affeclrie, die fy ten onfen dienfte dragen, iïberalijcken ge- prefenteert en geaccordeert de fomme van fes hondertduyfènt ponden, van veertigh grooten Vlaemfcher munten het pond, van welcke fom- me fy gereet fuilen ftellen, d'een helft in handen van de voorfeyde Heeren Ambafladeurs en Rij ks Gefanten, en Gefubdelegeerde van den voorfz Furften Hertogh van GuËck , om de felve helft by de voornoemde Heeren Ambafladeurs, Ge-

ordinarife Juftitien van onfe voorfeyde Neder- fanten en Gefubdelegeerde geftejt, en propor

landen refpefrivelijcken, om kennifle daer van genomen, en na reden geuyt engetermineertte werden.                             ,'· r -,:, α             'Χ. '~ν π- Voorts foo beloven wy op trouwe , eninKo- ninghlijcke en Princelijcke woorden te onder- houden en handthouden, en by onfen voorfey- den goeden Broeder, en allen anderen Gouver- neurs , en eenen yegelijcken van dien, foo gene- rale als particuliere, die hier namaels by ons, of .onfe Nakomelingen in onfè voorfeyde Neder- landenzijn» offullen werden gecommitteert, te doen onderhouden en handhouden alle ende een yegelijck, de oude Privilegiën, herkomen, ufan- dm ende coftuymen van defelve onfe Nederlan- den, en dat wy ons niet en fuilen laten dienen onder ons, <Mifen voorfeyden goeden Broeder, of andei-e Gouverneurs van defelve onfeLanden, m rade noch anderfints, tot oprecht Gouverne-

tionelijcken geleverdt te werden in handen van onfen voorfeyden goeden Broeder, of vanden geenen die by hem gecommitteert fal werden ter difcretie en goedtduncken van den voorfeyden Heeren Ambafladeurs ende Gefanten, om ons voorfeyd Oorloghs-volek, Spangiaerden, Italia- nen, Bourgoignons en andere Vreemdelingen enUytheemfche, tedoenvertreckenuyt onfen Kaftele en Stadt van Antwerpen, en uyt alle en een yegelijck andere onfe Kaftelen, Steden en Sterckten, behalvende voorfeyde Hooghduyt- fchen, tertijdttoe datmen met hen t'eenemael afgereeckent fal hebben, gelijck hier onderge- feydt fal werden : En fuilen de voorfeyde Staten de andere helft overfetcen te Genuen,by genoeg- fame wiflèl-brieven, onimealdaer binnen twee maenden na dat de voorfeyde Spangiaerckg?, Ita- lianen ende Bourgoignons, uytonfevoorfeydc StadtenKafteelvan Antwerpen vertrocken fui- len

•

-ocr page 80-

Placaten. i.Boeck. i.Titul.

56

Nakomelingen t'haren blijder inkonlfte, en on- fen voornoemden goeden Broeder, en eenye» gelijck andere Gouverneurs by ons,of oniè voor- feyde Nakomelingen te committeren in onfe voorfeyde Nederlanden, foo generael als parti- culiere , mitfgaders oock alle en een yegelijck on- fe Prazfidenten , Raeden, Officieren en Jufticie- ren, voor hun aenkomen , intrede en beginfel van haer adminiftratie en bewint in hare Gouver- nementen, Staten, Amptenende Officien, fo- lemnelijcken fullen irjpeten fweeren, en fullen fweeren te onderhouden en obferveren, en voor foo veel in hen is te doen onderhouden en obfer- veren onfejegenwoordige ordonnantie, accord en verdragh. XVIII. Ende ten laetften aggreëren en approberen wy, en houden van waerden alle conftitutien en befettingen van renten en penfioenen, en andere Obligatienen verfeeckeringen, die de voorfey- de Staten gemaeckt en gepafïèert hebben, en als nochmaecken en pafferen fullen met allen ende eenen yegelijken die hen bygeftaen, gefurnieert en getelt hebben, en als noch fullen byftaen, fur- nieren en tellen eenige penningen, om hen te die- nen en behelpen , ter oorfaecke van de voorfz troublen en beroerten, ende fbnderlinge aen de feer hoogeen fèer ver mogende Princeflè,. onfe feer lieve Sufter de Koninginne van Engeland. XIX. En op dat alle en elck der boven gefchreven poin&enen articulen welgetrouwelijcken, rea- lijcken, en metter daet onderhouden, volbragt» geëffe&ueert en volvoert mogen werden, en dat het geheel inhouden van onfe tegenwoordige Brieven, vaft, geftendigh , endeten eeuwigen dagen gedurigh en onverbreeckelijck zy en blij* ve, hebben wy aen defelve onfejegenwoordige onfen Zegel doen hangen, en defelve doen on- derfchrijven en teeckenen by onfen voorfz goe- den Broeder ter eenre, en hebben de voorfeyde Staten ter andere zijde daer aen doen hangen den Zegel vande Staten, en onfen Hertogdomme en Lande van Brabant, voor, inden naem, enter begeeren van allen den voorfeyden anderen Sta- ten, en defelve doen onderfenrijven en teecke- nen, door fpecialen en exprefïèn bevele en or- donnantie van allen denfelven Staten ,by onfen lieven en beminden Cornelis Welemans, Griffier van de voorfeyde Staten van Braband, insgelijks ter begeeren en bede van wegen foo van ons , en van onfen voornoemden goeden Broeder, als van den voorfeyden Staten daer op gedaen, heb- ben de voorfeyde Heeren Ambaiïadeurs,Rijcks- Gefanten en Gefubdelegeerde van den voorfey- den Vorft en Hertoge van Gulick, indierquaü- teyt, en als interventeurs en tufTchen-fpreeckerSj om dé voorfeyde conciliatie, accord ende veree- ninge, in onfe jegènwoordige begrepen, te mid- delen en vorderen, van gelijcken met hare han- den defelve onfe jegènwoordige onderfèhrevefl en geteeckent, hebbende oock door haren goe- den wille erboden en geprefenteert, defelve by de voorfeyde Keyferlijcke Majefteyt haren com- mittent tedoenlauderen, beveiligen, approbe- ren en ratificeren, met alle 't geene des zy tot vor- deringe van defe voorfeyde conciliatie en veree- ningc

lenzijn, gelevert te werden in handen vanden geenen die daer toe van onfen voorfeyden goe- den Broeder volmacht fal hebben. XV. En daer en boven hebben de voorfeyde Sta- ten, in der voegen en manieren als voorfeydt is, belooft té nemen, en hebben genomen t'haren lafte te vreden teftellen het voorfeyde Hoogh- duytfchOorloghs-volck, van hare Wedden en Befoldingen, gelijckna dereeckeningeendeaf- reeckeriinge , en behoorlijcke af kortinge met hen gedaen, men bevinden fal in alle reden ende billickheyt hen als noch fchuldigh en ten achte- ren te zijn : Waer inwy, en onfen voorfeyden goeden Broeder, belooven den voorfeyden Sta- ten behulpigh te zijn, en fullen helpen na allen onfen vermogen, authoriteyt, credit en geloo-

ve

foo aen de geenedie de voorfeyde reecke-

ningen en regifteren in handen hebben, om de felve over te leveren, als oock aen de voorfchre- ve Hooghduytfche, omdefelve te induceren en onderwijfen, hen te vreeden te laten ftellenmet 't geene hen komt, en foo het redelijck bevon- den fal werden, gelijck hen oock willighlijcken hebben erboden de voorfeyde Heeren AmbafTa- deurs en Rijcks-gefanten, en de Gefubdelegeer- de van den voorfchreven Furft en Hertogh van Gulick, en hebben gelooft van gelijcken te doen by de voorfeyde Hooghduytfche: Oock dat fy aen de voorfchreve Keyferlijcke Majefteyt ful- len bidden, dat hem believe fijn authoriteyt te gébruycken, ende employeren ten felveneynde over de voorfeyde Hooghduytfche, en totdat den voorfeyden Hooghduytfche de voorfeyde voldoeninge en fatisfa&ie gedaen fal wefen, lul- len fy in onfe voorfeyde Nederlanden vreedelijk mogen blijven, in fulcke plaetfen als wy by advi- iè van onfen voorfeyden Raede van State hen ful- len wijfen en beteeckenen, tot befchermeniflè enverfeeekeringevan ons, en van de voorfeyde Staten, XVI. |tem, hebben de voorfeyde Staten in der voe- gen en manieren voorfchreve belooft, en fullen gehouden wefen na het vertreck van de voorfey- de Spangiaerden, Italianen en Bourgoignons, uyt onfe voorfeyde Nederlanden teontfangen, en fullen ontfangen onfen voorfeyden goeden Broeder, mits exhibitie en overleveringeby hem gedaen van onfe opene Brieven van Comminle daer toe dienende , daer op geëxpedieert, en doende den eedt daer toe behoorende en geco- ftumeert, met oock adhibitie en obfervatie van de andere folemniteyten die daer toe behooren gebruyckt, gedaen en geobferveert te werden, als Gouverneur, Stadthouder en Capiteyn Ge- nerael voor ons in onfe voorfchreve Nederlan- den , en voor fulcks fullen fy Staten hem moeten toedragen en doen, en fullen toedragen, en doen hetrefpeft, eere en gehoorfaemheyt als het be- hoort: Blijvende nochtans't voorfeydTra&aet van Peyfe, binnen onfe voorfeyde Stede van Gent gemaeckt, in alle 't geene des voorfeydt is, endaervandependeert, in fijn kracht ende vi- Seur#                XVII. Item, ftatueren en ordonneren wy dat onfe

♦

-ocr page 81-

Algemene Land^Vetten.                       ^η En daer onder was gefchreven, by ordonnan- tie van mijnen Heeren van den Raede van State ons Heeren des Koninghs, by fijne Majeftey t gecommitteert tot den Gouvernemente Gene- rael van onfe Landen van herwaerts over. Geteeckent, ,                                                 d'O V E R L O Ρ E.

liinee hebbenen foudenhebbendelf, indien en foo verre 't felve v Gegeven in onfe Stadt van Mden twaelfden dagh van Februarfes Heeren ι f 77. Van onfen Rvan Spaignen, Sicilien, Sec, het dfte. En van Napels het vijf en tw

derteeckentJW/. En*ondergefchreven by Or- donnantie van fijneHoogheydt, en geteeckent, F. Ie Vqjfeur. En op d'ander fijde was nochge- fchreven, Gegeven in onfe Stadt van Bruifel den feventienden dagh van Februario, in het jaer on- fes Heeren 157-7. Van onfen Rijcken, te weten van Spaignen, Sicilien, Sec. het drie en twintigh- ite. En van Napels het vijf en twintighite.

Noch ftond gefchreven, by fpecialen ende ex- preiïèn bevele en ordonnantie van mijne Heeren de dfenerale Staten van de Nederlanden. En was geteecken t, Comelius Welemans. En noch wat neder, Gerard, Evefque de Liege, Thüippus de Senior, Bar o in Wynenburg , &c. Andreas Gail> 'DWernher^Hertzo Gimmig·, Joan Louwerman.

Advts van den Pr mee van Orange, op het AccordmetDon Joan van Ooflenrijckge- maeckt den 19. Februarii 1577.

weerdigh en prijfelijck, oock by alle onfe Na- komelingen. Maer nochtans naer dat den voor- fchreven Heere Prince en Staten van Holland en Zeeland i de voorfchreve Articulen wel particu- lierlijcken van poin£t tot poincl: hadden ove'r- leydt, na de tegenwoordige gelegentheydt der faecken, en noodlij ckheydt van dien, die hen- luyden dwinght alle omftandigheyt heden weke overwegen, gelijck ook ten tijde van onfe Voor- vaders, die in gelijcke verlo^pen nimmermeer nagelaten hebben te verfoecken en te verkrijgen van haer Princen nieuwe en loffelijcke Privile- giën , foo heeft hen gedocht dat by de voorfchre- ve articulen nog niet volkomelij ken van alles en was voldaen, den goeden yver ende begeerte der voorfchreve Heeren Staten hier vooren vermeit: Want ten eerften fcheen dat de voorfchreve ou- de Privilegiën des Landts, die fyluydenbyalle wegen begeeren beveftight te hebben, daer inne omwegen bevonden werden, grootelijcks ver- kort te zijn, foo door dien dat daer indeVry- heydt en macht van de Generale S taten te verga- deren, den geenen die het felve van allen ouden , rechts wegen toekomt, bedecktelijck was beno- men : Als mede door diende Staten vanden Lan- de gebonden zijn aen nieuwe en nooyt gebruyk- te verbinteniiïèn ende eeden ·, daer beneffens dat men oock de openbare inbreeckinge der felver Privilegiën klaerlijck bemerekte, uyt de onbe- hoorlijcke verholdinge van den Grave van Buy- ren, die (fooalledeWereldt weet) gelicht en vervoert is, tegens alle recht, reden en Privile- giën der voorfchreve Landen, het welcke te meer in te fien ftond, dat defelve Privilegiën alfoo wer- den ingebroocken in 't beginfel, en in een handel die uytdruckelijck en fonderlinge behoorde te dienen tot wederoprechtinge en beveftinge der felver, fonderlinge ten infien van een particulier Perfoon, en die in geenige faecken kan misdaen hebben ·, het welcke feer weynige hoöpe was ge- vende , dat het felve tegens den Volcke ende den Steden in't generaei fbude hier namaels onder- houden werden, tegens den wekken geen ma- terie en fal gebreecken, om henlieden met rebel- lie en crimen lefa Majeflatis te befchuldigen, daerby gevoeght dat in defen handel opentlijck gedaenwerdt tegens de voorfchreve Pacificatie van Gent, hoewel ten nadeel het felvegedaen, Η                          is

MYn Heer dePrince van Orange, ende de Staten van Hollandt enZeelandt, ge- fien hebbende de Brieven van credentie van wegen mijn Heeren de Generale Staten van de Nederlanden, by mijn Heere van Willerval ende Mr. Paulus Buys, Advocaetvan Holland, in het gefelfchap van mijn Heere den Ambafladeur van den Keyfer, daer toe ernfte- lijck veifocht wefende , overgebracht aen den voorfchreven Heere Prince, ende daer uytver- ftaende dat de voorfchre\^e Heeren Staten be- geerden te hebben haer advis op eenige articu- len, beflootenby maniere van Eeuwigh Edict, in den naem des Koninghs , tot beveftinge des Vreedes ilreckende , tuifchen de Landen van herwaerts over, en Don Joan van Ooftenrijck, welcke Articulen henluyden van gelijcken zijn vertooght geweeft, hebben geantwoort, en ant- woorden het gunt hier na volght: Te weten, ten aenfien van de voorfchreve Articulen, dat fyluy- den nier konnen nalaten grootelij cks te loven én prijfen den Heyligen yver,. en loftehjcke begeer- te die mijne voorfchreve Heeren de Staten too- nen te hebben, om ons arm bedroefde Vader- landt weder te ftellen inde geruftigheyt endeftil- j ligheydt, over foo langen tijdt begeert -, en ver- j nemen vaftelijck dat de voorfchreve Heeren Sta- ten in het felve geen andere opfichte of voorne- j men en hebben gehadt, dan om eenmael dit ar-1 me en benaeuwde Volck te verlofïW van foo veel elendenencatijvigheden , daer mede fy aireede by nagantfchelijckondergekomen en vernieldt zijn geweeft, door de wreede en onverdraegh- lijcke tyrannie der hovaerdige Spaenfche Natie, ende onwettige regeeringe by henluyden inge- voert·, midtfgaders om in toekomende tijden goede geregeltheydt enfeeckere remedie te ftel- len, om hier namaels in gelijcke ongemacken niet te vallen, met een veftingeenonverbreec- kelijckeonderhoudingeder ouder Privilegiën, Rechten en Vryheden desLands, en dat fon- derlinge haer voornemen is geweeft met de voorfeyde Articulen te handhouden, in alles en over al, de laetfte Pacificat ie gemaeckt en beflo- ten in de Stede van Gent, den achtften Novem- ber laetftleden, fulcks als fy in alle hare Brieven, AclrenenProteftatien altijdt belooft en verfeec- kert hebben, wefende het felve feeckerlijcklof IV. DeeL.

-ocr page 82-

			Boeck. i.Tit, den Staten felfs, hadden willen vertoonen hoe fy aen haer zijde ter goeder trouwen wandelden, protefterende, dat foo men van meeninge ware geweeft van Don Johan te ontfangen, en foonien met hem foude moeten hebben trafteren, in fulc- ker voegen als men nu doet, dat fy andere ver- fee ckertheden fouden verfocht hebben, fulcks de reden en gekgentheydt der faecken vcreyfch- ten. Ende in defe Articulen en werdt niet alleen vangeeneverfeeckertheyt, maer oock nietver- maentvande particulieren wederom in haer ge- heel te fteilen, roerende hare Goeden , Staren c η Gouvernementen, die fy hebben in verfchey- dene plaetfen van herwaerdtsover, en infgelijcks in 'e Graeffchap van Bóurgondien,'t welck noch- tans,(volgende denvoet vandePacificatie,dewel- ke doen ter tij t niet gehandelt en worde, dan met de Generale Staten van den Lande van her waer ts over, en overfulcks niet uytdruckelijcken gefpe- cificeert en mochte werden ) na alle redenen wel behoorden bedongen te zijn geweeft : En dat meer is, en konnen fyluyden in de vöorfz Articu- len geeneverfeeckertheytbemercken,oock voor den anderen Provinciën, en al het gemeen arme Vokk van herwaerts over, gemerekt dat aldaer, noch van Burchten en Kafteelen af te werpen (uyt dewelcke nochtans, als een yegelijck wel kennelijckis, foo veel quaets is gefchiedt) ver- maendt noch geroerdt en werdt, noehteoock uytgedruckt eenige particulariteyten, noch ver- klaringen van der vergetene daer in vermeldt, 't welck den gemeenen Volcke niet anders dan fufpeftenmagzijn, 't welcke opentlij eken, en nu oock inden laetften affcheydt tot Hoey ge- dreyghtweiènde, voorwaer wel goede verfeec- kertheyt behoefde voorden toekomenden tijde, als de Landen ontwapent, enDonJohan in de authoriteyt van Gouverneur beveftight fal zijn, al en waer 't maer ten iniien vande exempelen des voorleden tijds: Maer ter contrarie fchijnt dat men den Staten wil accommoderen met Gouver- neurs tot haren believen, voor defemael gelijck al waermen van meeninge hier namael henlieden te benemen alle middelen van hen verfeeckert te houden tegens den quaden opfet der geenerdie men henluyden meent totGouvemeurs te geven. Om kort te maecken, daer waren veel andere diergelijckearticulen, die men na het beduncken des voorfchre&en Heeren Prince en Staten van Hollandt en belandt, wel behoorde te overwe- gen en mereken} was daerom haerluyder voor- nemen om al het felve by gefchrifte te fteilen, om de voorfchreve Heeren Staten over te iènden, en henluyden met eenen te verklaren dat het nu den tijdt was (om volgende de voetftappen van onfe Voor-ouders) teverfoecken, vervolgen en ver- krijgen verbredinge en vermeerderinge van de Privilegiën, Rechten en Vryheden, ons by hen- luyden achtergelaten, byfonder nu hebbende daer toe foo goede occaiie en gelegentheyt, om niet wederom in gelijcken ongemack te vallen; maer foo fyluyden befig waren met de voorfchre- ve poinften en articulen te beleyden, en by ge- fchrifte te fteilen, ten eynde als vooren, is hen- luyden behandtreyektgeweeftcopie van de Mif- five die de voorfchreve Heeren Staten aen den voorfchreven Don Johan gefchreven hadden, uyt
		^8                      Pkcatei^ ι. isdegeheelevernielinge der felver, waer toe de voorfchrevearticulen fchijnen teftrecken, het welck noch opentlijker bhjckt, datd'approbatie en aggreatie van dien, gëeniïnts eenvoudig noch categorique en is, fulcks als de reden en gewich- tigheydt van fulcken faecke wel vereyfchte,maer gchelijck dependerende van feeckereadftri&ien enwederhalinge, gelimiteert en onderworpen, tot een ontallijckheydt van bedrieghlijcke uyt- vluchten ,. ende in allesgelijckendedefelfdede welcke ten tijde van Me-Vrouwe van Parmateen foogrouwelijckebloedtvergietingeveroorfaekt hebben, tegens den wekken oock by de Gede- puteerden van den voorfchreven Heere Prince, en Staten van Holland en Zeeland geprotefteert, en publique Adte verkregen was, belangende de aggreatie, by na ingelijcke termen by den Rae- de van State gefchiedt: Daer en boven bevin- den de voorfchreve Heéren Prince ende Staten vanHollandt en Zeelandt, ibmmige poin&en, (na haren verftande ) der reputatie ende eere des Vaderlands, foo nadeligh, dat fy vermeynen dat ten eeuwigen dage de gedachteniffe van dien, en oock de Nakomelingen, een grootefchandt- vlecke foude ingedruckt blijven, door dien dat wy den geen en die ons foo overlaftight ende on- weerdefijeken hebben getra&eerdt, niet alleen fouden.hebbengeloont, en hare beibldinge ge- geven , maer oock getreden fouden zijn in com- poiitie en overeenkoihfte met den geenen die wy by onenbare edifte, en by autoritey t van den Ko- n.ingh en van de Staten ver klaert, en particulier- lijcken by een Inftructk voor den Staten van het HeyligeRijck, hebben doen befchuldigen als eeilofe fchelmen en rebellen, dewelcke verbon- den ende confpiratien met den Spangiaerden ge- maeckt hadden ■, en dat noch meer is,dat wy gele- deren met onfen voorweteatoegelaten hadden, buyten onfen Vaderland gevoert te werden oniè Bagguen, Juweelen, Geldt, Goedt, Koopman- fchappen, en Brandtfchatten fonder eenige te- genfpraecke: Daer en boven dacht denvoorfz Heere Prince en Staten van Holland en Zeeland, dat daer in niet behoorlijck overwogen nochin- gefienen zijn, het reipeft, eere en danckbaer- hey t, die wy foo de doorluchtige en grootmach- 'tigeKoninginneyanEngelandt, als mede mijn Heere den Hertoge, Broeder des Konings van Vranckrijck fchuldigh zijn, die ons in onfen noodt foo gantfehen goeden wille en genegent- heyt bewefen hebben om ons by te ftaen, en met hare goederen uyt de verdruckingeenflavernye (daer wv ons doen ter rijdt in vonden) te tree- ken, dewiile de reden wel foude hebben vereyft datmenfe daer mede hadde begrepen, in uytge- druckter en eerlijcker fpraecke. Ende ten laetften, en bevonden niet dat in de voorfchreve articulen de ïnwoonderen van Hol- landt en Zeelandt met eenige verfeeckertheydt verfien waren, den wekken men in den laetften Vreede-handel tot Breda veel voordeellijcker en redelijcker verfeekertheden geprefenteert heeft, gelijck men oock noch laetftmael in den Vreede- handel tot Gent foude gedaen hebben, ten ware hare Gededuteerden foo mondelinge als fchrif- telijck verklarende, dat fy in geender manieren verftonden mee anderen te handelen , dan met

-ocr page 83-

Algemene Land-Wetten.

59

xferteeckenen, behoudelijck, ende onder condi- tie, dat de voorfz Heeren Staten eerft en alvoo- ren believen vaftelijck en onwederroepelijck te beiluyten, en henluyden daer van behoorlijcke Acleobligatoir informe te geven by de Heeren Staten, Gouverneuren van deProvincien,Hoof- den en Collonellen, behoorlijckgeteeckent,dat in foo verre de Spangiaerden binnen den tijt t'ha- rer vertreck met Don Johan· gefteldt en geaccor- deert, niet metter daet eniiillen vertrocken zijn < uy t de Landen van herwaerrsover, dat in fulcken gevalle (om eenmael te verhoeden defe uy tvlug- ten en langhwijligheden, die ons tot noch toe foo fchadelijck zijn geweeft) de voorfz Heeren Staten breecken en affnijden fullen alle vordere communicatie met hem, ende 't voorfchrore ver- treck by wegen van Wapenen fullen vervolgen, fonder daer na meer te verftaen toteenigen han- del ofte famenfpreeckinge, hoedanigh die foude mogen weien ·, en dat henluyden gelieve oock andermael a£te en gelijke verbintenifïè te geven, dat na het voorfchreve vertreck, nochfy, noch de voorfchreve Gouverneurs, Hoofden en Col- lonellen, den voorfchreven Don Johan, noch- teandere, voor Gouverneur van den Lande en fullen ontfangen, toelaten nochte erkennen, voor en aleer hy weder opgericht en gelijckvol- daen fal hebben allepoinden dieeenighiints zijn ftrijciende en contrarierende de voorfz Privile- giën, Rechten en Vry heden des Lands, of eenig- fins nadeeligh de Pacificatie van Gent, volgende wekken allen endenen yegelijcken wederom ge- ftelt fullen werden in allen haren goeden, foo wel in Boürgoignen als herwaerts over; en dat alle de voorfchreve Privilegiën en Vryheden geconfir- meert, geratificeert enbeveftightwerden, vol- gende het geene de voorfchreve Heeren Staten, ten tijde des Vreede-handels tot Gent, folemite- lijck belooft hebben by haer gefchrifte, aen ha- ren Gedeputeerden, van dato den 2 8.0ciober 15-715. Gedaen tot Middelburgh den 19. Fe- bruarii 1 ïyy. Onderftondgeteeckent, Gtrn> liaume de Nassau. En noch een wey- nigh lager, By ordonnantie der Staten van Hol- land en Zeeland. Onderteeckent, C. Taymon.

uvt dewelcke fy verftaen hebben dat devoorfz Heeren Staten belooft hebben, fonder antwoorf op de voorfchreve Articulen te verwachten, met den voorfchreven Don Johan te befluytenV en hem te verfoecken de felvc Articulen tednder- teeckenen, met belofte om die te doen publice- ren , ende hem inden Lande te ontfangen, daer •van de voorfchreve Heeren Prince en Staten van Hollandt enZeelandtwelverwonderdt zijnge- weeft, fiende fulcke veranderinge, gemerckt dat de date van de voorfchreve Miflive by na was van den felven tijdt ( foo fy henluyden oock feer korts daer naer behandtreyckt waren) dat den voorfz Heere van Willerval by henluyden geko- men was, wan t boven de contrariteyt die fyluy- den in defen handel vonden, docht henluyden oock dat defe verhaeftinge, van een faeckevan foo grooten confequentie, daer de gantfche wel- vaert of verderf van alle defe Nederlanden aen- hangende was, geprecipiteert was, dies niet te min, dewijle fyluyden achten en vaftelijck ge- loovenhet felve gefchiedt te zijn, om de Lan- den foo veel te eer van de Spangiaerden en ande- re vreemde onderdruckers des Vaderlandts te verloiTen ·, foo en konnen fy niet anders dan wen- fchcn (foo fy oock doen van gantfcher herten, en God den'Heere bidden) dat den uytgangh maghwefen, foo hem die alle goede liefhebbers des Vaderlandts begeeren, foo veel henluyden aengaet, dewijle nu te vergeefs foude zij η veel redenen, ter contrarie by te brengen, te debatte- ren of wederleggen een faecke afgedaen zijnde, belooven fy, en verfeeckeren den voorfchreven Heeren Staten, datfydeVreedetot Gent by al- len wegen fullen onderhouden, verhoopende dat de meeninge der voorfchreve Heeren Staten fulcksmedeis; den felven biddende dat fy in al- len voorvallen metter daet willen bewi j fen,iiücks fyluyden op haer zijde tot allen tijden bereydt zijn te doen. Niet te min, op datmen metter .daet magh iien, dat fy niet anders en begeeren dan te vorderen het vertreck der Spangiaerden, en andere Uytheemfche,en beveftinge der Vree- de en rufte, midtfgaders der ouder Privilegiën, rechten en vryheden der Landen; fy zijn te vree- den de voorfchreve Articulen te Jóoven en te on-

Approbatie en confirmatie *van den Konmgh ,. op't AccordmetDonJangemaeckt, denj.dprit, 1577.

PHILIPS, by der gratie Gods Koningh van Caftilien, &c. Alfoo onlanghs onfen feer lieven en beminden goeden Broeder, de Heer Johan van Ooftenrijck, Ridder van onfen Orden, Lieutenant, Gouverneur en Capiteyn Generael van onfe Nederlanden, ons heeft geadverteert door fijne Brieven van den tweeen twintighften Februariilaetftleden, dat om te volkomen de begeerte die wy altijd gehadt hebben tot onfe Landen en Staten,, en onfe goe- de VafTalen en Onderdanen van defelve ( welcke t'onfer grootér leedtwefen foo langh zijn geaffli-" geert geweeftmetdenOorlogh) in rufte en vree- de te ftellen, wy na verfcheyde communicatien gehouden tot diverfche plaetfen, in de tegen- woordigheyt van de Ambafïadeurs en Commi- ien van onfen feer eerwaerdigen en lieven Broe-

der en Cöufijn, Rudolf den 11. gekooreri Keyfer van Romen, cnhaerlieder Gefubdelegcerde of Gefanten, die mits den goeden y ver ende afFedtie die fy dragen tot verlichtinge des armen Volcks, en alle onfe Landen hebben getravailleert ofge- arbeydtotvorderingeder voorfchreve rufte, in fulcker voegen, dat God den Heere belieft heeft de faecken foo verde te laten brengen, dat ten laetften onfèn Broeder van onferzijde, ende de Gedeputeerden van de Staten Generael van onfe Landen, in onfen Stede van Marche, den twaelf- denFebruariolaetftleden, geconcludeert, gear- refteert en doen publiceren hebben in onfe Stadt van Brufïel eenen goeden verfeeckerden ende va- ften Peys ert reconciliatie, met belofte en prote- ftatie Wel expreflèran de onderhoudinge van on- iènHeyligen Catholijcken Roomfchen Geloo- H %                       ve,

-ocr page 84-

Hacaten. ι. Boeck. ι. Tit.

6ο

poinft tot poinft , fonder daer tegen te willen komen, noch gedogen daer tegen gedaen te wer- den in eeniger manieren, noch nu, noch te ge- nigen toekomende tijden: Soo verfoecken wy aen onfen voornoemden goeden Broeder, en be- veelen aen onfe Raeden van State en Secreten, en grooten Cancelier, en-Volckvan onfen Rae- den van Brabant, Gouverneur , Praefident en, Volck van onfen Raede van Luxemburgh, Gou- verneur , Cancelier en Volck van onfen Raede in Gelderlandt, Gouverneur van Limburg, Valkeri- burgh, Dalem, en andere van onièn Landen van O vermaze, Praefidenten en Volck van onfen Ra- den van Vlaenderen en Arthois, Groot Bailliuw van Henegouwen, enVolckeren van onfen Ra- de tot Bergen, Gouverneur, Praifident en Vol- keren van onfen Raede in Holland, Gouverneur, Prajfident en Volckeren, van Onfen Rade in Na- men,Gouvernenr,Pr£efident enVolkeren van on- fen Raede in Vrieflandt, Gouverneur, Cancelier enVolkeren van onfen Radeon Over-Yflel,Gou- verneur, Praefident en Volckeren van onfen Raed te Utrecht, Gouverneur van onfe Stadt en Lande van Groningen, en Graeffchap van Lin- gen, Gouvernenr van Rijflèl, pouay en Or- chies, Bailliuw en Volckeren vanonfenRaede tot Doornick en Tournefes, Provooft van Va- lencijn, Rentmeefter van Beooft- en Bewefter Schelde in Zeelandt, Schoutetten van Meche- len, en aen alle andere onfe Jufticieren en Offi- cieren , hare Lieutenanten of Stedehouderen, en elckeen van hen die defen fal mogen raecken of dengaen: Dat defe onfe confirmatie of beveftin- ge, ratificatie en approbatie van den voorfcbre- ven Traclrate van Peys en Vreede, volgens en in der formen ende manieren als gefeydt is, iy doen publiceren of verkondigen een yder in fijn limi- ten of palen van hare Jurifdiftien, ter plaetfe daer men gewoonlijck is publicatien en uytroepingen te doen , en die te obferveren ende onderhou- den, doen obferveren ende onderhouden, wel ftrittelijck, ofte naeuwelijck ende onverbreec- kelijck, na fijn forme en teneur, want alfulcks ons belieft: Tot getuygeniflè van't geene voorfz, hebben wy onfen Grooten Zegel daer op doen drucken. Gegeven in onfer Stede vanMadril, Koninghrijcke van Caftilien, den fevenden van de maent van April, en den jare van gratie 1577. van onfe Rijcken, te weten van Spaignen, Sici- Hen,&c.het2 2.Envan Napels het 24. Onder- teeckent,P η ilippe. Ende lager was noch ge- fchreven, By ordonnantie exprefle van fijne Maj. Onderteeckent, AfDennetieres. Wefende geze- geltmetden Grooten Zegel van fijne Majefteyt, in rooden Waflche , hangende met dubbelen ftaerte van Gouden draet.

ve, en van onfe authoriteyt, waer van gemaeckt en geftelt zijn, by gefchritte, eenige pqin&en en middelen, van de welcke, en van onfe Ordon- nantie en Statute, by maniere van een eeuwig en onwedcrroepelijck Edi&, den teneur of inhout volght van woorde te woorde: TpHILIPS, by der gratie Gods , &c. Ons .JL verfoeckende beven dien wel ootmoedelijk ende inftantelijck onfen voornoemden goeden Broeder te willen confirmeren, ratificeren en ap- proberen het voorfchreve accord van Pays, in al- le fijne poin£ten en articulen, felfs volgende on- fe voorfchreve Brieven van Ordonnantie enSta- tuit, by maniere van een eeuwigh en onweder- roepcUjck Edict te doen depefcheren onfe Brie- ven van confirmatie of beveftinge, infulcken cas of faecke dienende. Daerom S o o I s'T : Dat wy de voornoemde faecken geconfidereert, dan- kende voor eerft onfen God van de gratie en ge- nade die hy ons gedaen heeft, den Vreede in on- fe Landen te ftellen·. En begeerendé bovenalle iaecken de confervatie'en handthoudinge van de Heylige Catholijcke Apoftolifche Roomfche Religie, en van ons welvaren, en totconferva- tiedér profperiteyt van oniè Landen en Staten, oock van onfe Onderdanen in defelvige: En ge- bade hebbende daer op 't advis van onfen goeden Broeder, en van de Bifièhoppen, Abten en an- dere Prrelaten en Geeftelijcke Perfoonen van on- iè Nederlanden, oock van die vande Faculteyt in de Godthey t, en de Rechts-geleerde der Uni- verfiteyt van onfe Stadt van Loven, dat het Tra- £taet van Vreede, gemaeckt, geflooten en ge- arrefteert in onfe Stad van Gent den achtften Van November laetftleden , tuflehen de Heeren Sta- ten ter eenre, en onfen Coufin Meflire Guillau- medeNafiau, Ridder van onfe Orden, Prince van Orange, Sec, en de Staten van onfe Landen vanHollandt en Zeelandt, met hunne aenhan- geren ter andere zijde, niet in en hield welk hin- derlijck zy het Heyligh Gelove, en de Catho- lijcke Apoftolifche Roomfche Religie, maer eer ter contrarie tenvoordeele van defelve, en van onfe Raden van State en Secrete^dat hetTra&aet oock niet in en hiel yethinderlijcks aende Over- ileauthoriteyt, en onfe gehoorfaemheydt, die onfe Nederlanden hem fchuldigh zijn, daer op oock gehadt't advis van onfen Raede van State, netfensons; hebben in het voorfchreve cas voor ons, onfe Erven, Nakomelingen, Heeren ende Vrouwen van onfe voorfchreve Nederlanden, geconfirmeert, geratificeertendegeapprobeert, confirmeren, ratificeren en approberen bydefe jegenwoordige het voorfz Tra&aet, Accord en Pacificatie boven gemelt, en geinfereert van

Articulen-, waer op den Aerts-Hertogh Matthias als Gouverneur enCapteynGene- rael vande Nederlanden is aengenomen, den 8. ^December ι ρ7.

het refpeft van den Koningh aen doet, ende de reverentie des voorfchreve Heere Don Johan» diemen begeerde te continueren, achtervolgen- de fijne aenneminge tot den Generale Gouver- nemente vanden Landen van herwaertsover, ge- mercktoockd'afwefen van den Koningh onfen Heere, in foo verden Landen, by dewelcke men niet

AEngefien den tegenwoordigen ftaet der Nederlanden, midts het onverwacht ver- treek vanden Heere Don Jan van Ooften- rijck, op welck de Staten genoegh ver- klaerdt hebben alles wat tot hunne juftificatie dienlijck is, en tot blijck van het ongelij k, het welck fijne Hoogheydt fijne getrouwigheydtin

-ocr page 85-

			Algemene Land-Wetten.
							61
		niet gevoeghlijck eenigh acces en kan krijgen, oock mede datiïjne Majefteyt den voorfchreven Don Jan bewillight heeft verlof om uyt defe Lan- den te mogen vertrecken, gelijck defelve Don Tohan by fijne Brieven vanden vijfden Septem- ber ι f77- heeft gefchrcvcn j ende dat-fijne Maje- fteyt de Landen foude veriicn van eenen anderen Gouverneur van fijnen Bloede i ende waht nu mijn Heere de Aerts-Hertogh Mathias, Broeder vanden tegenwoordigén Keyfer, Neve en S wa- ger van fij ne Majefteyt, ende daerom van wette- lijcken bloede des Huys van Ooftenrijck, en feer na beftaende den felven Koningh onfenOyerften Heerè, hem tegenwoordelïjcken vindt in defe Landen : Om dan te fchouwen en verhoeden de confufie daer in de Staten hen fouden mogen vin- den tegeraecken, blijvende langer fonder Hooft vanbequamerqualiteyt tot hunner beleydinge, ten eynde oock om voor te komen en te beletten allehftige pra&ijcken en lagen van andere, de- welcke mogelijck hen fouden willen behelpen tot hunnen voordeele, met de gelegentheytder fwarigheden daer in hen defeLanden nu zijn vin- dende, foo ten achterdeele van de Catholijcke Roomfche Religie, als der behoorlijcke gehoor- faemheydt van fijne Majefteyt, waer in defe Pro- vinciën begeeren te volherden. Het heeft den Staten Generael geheel noodigh gedocht te ont- fangen en te bidden den voorfèyden Heere Aerts- Hertogh, dathy foude willen aenvaerden het Gouvernement Generael van defe Landen, by provifie, ende onder 't welbehagen en aggreatie van fijne Majefteyt, alibo men den felven op't alderfpoedighfte daer toe fal verbidden, behou- delijck dat defelve Aerts-Hertogh approbere,ge- loove en befweere t'onderhouden de Pacificatie van Gent, en te handthaven, en doen handhaven in de Landen van herwaertsover de exercitie van de Roomfche Catholijcke Religie , volgende den inhouden van de Pacificatie van Gent, aen- vaerdende ook de volgende conditien die by den Staten werden bevoorwaert, gemerckt deabuy- fen of misbruycken* des Gouverneurs Generael, uyt Spangien geibnden, op datmen een yegelijc- kenmaghverfeeckerenvan allen twijffel enfwa- righey t, diemen voor den toekomenden tijd fou- de mogen hebben, tot de meefte en vafte Vreede en rufte defer Landen, aen welcke hanght de be- lioudeniiTe der voorfchreve Roomfche Catholij- ke Religie, en de behoorlijcke gehoorfaemheyt van fijnder Majefteyt.            j Soo fal dan de voorfchreve Aerts-Hertogh, als Lieutenant van den Koningh, en Gouvernenr van defe Landen, fweeren de Koninghlijcke Ma- jefteyt, alsSouverain Heere en Natuurlij kePrin- ce van defe Nederlanden, en tot dien den Staten Generael gefamentlijck , tot behoudenifïè van defelve Nederlanden. I I. Vangelijcken, alle andere Gouverneurs, foo wel van de Provinciën als van de Steden, daer, volgende de Privilegiën , Gouverneurs mogen Jijn, ende gewoonlijck zijn te wefen ·, item alle Gollonellen, Capiteynen, Soldaten of Officie- ren, fuUen oock Eed doen den Koningh haren Over-Heere en Natuurlijcken Prince, onder den			Gouverneur Generael, in den name des Konings, en den voorfchreven Staten Generael,tot behou- deniiïè defër Landen. III. Dewelcke, gelijck mede den Gouverneur, hun verbinden Tullen, tot of aen de Poinften hier na verklaert, en fpecialijck tot d'onderhöudtnge van alle en elcke Privilegiën, Rechten, Gewoon- ten en Coflumen des Lands, om die weder op te rechten, reftabilieren, wachten ende onderhou- den onverbreeckelijck, foo wel de generale als particuliere. I V. Item , dat hy 't Landt fal gouverneren met eenen Rade van State, en nominatie van de Ge- nerale Staten, dewelcke fullen wefen ingeboor- ne van den Lande, daer toe bequaem en gequali- ficeert, getrouwe en goede Patriotten, niet we-, fende ambitieus en gierigh, en boven al niet heb- bende deelachtigh geweeft inde voorgaende par- tialiteyten troublen, geleerde en geëxperimen- teerde, ibo wel in 't feyt der Politie, als der Oor- logen. V. Enallefaeckendiegefteldt fullen zijn ter deli- beratie vanden voorfchreve Raede,fullen gefloo- ten, gerefolveert ende gedecreteert werden , by meeften gevolge van opinien of ftemmen van den felven Raede, fonder dat de voorfeyde Gouver- neur hem fal mogen behelpen met eenigen achter of fecreten Raede. V I. Ende indien men bevindt eenige van de voor- fchreve Raeden of andere, hebbende officien, ftaendeterdifpofitie van den Koningh, hun te dragen in hun officien anders dan 't betaemt, dat, tenverfoeckevande Generale Staten, met ken- nifïèvan faecken daer in wettelijck falvoorfien werden. VIL De provifie van de Officien die den Koning altijdts hebben toegekomen, fullen by den Ko- ningh blijven, wélverftaende nochtans datmen den Koningh fal bidden dat hem believe te ver-* fbrgen bequame en gequalificeerde Perfoonen, volgende het vierde voorgaende articul; remit- terende alle andere remonftrantien, beroerende de voorfchreve Staten en Officien tot de toeko- mende vergaderinge van de Staten Generael,vol- gende de Pacificatie van Gent. VIII. Dat de voorfchreve Gouverneur en Raeden niet gewichtigh en fullen doen nochte uytrich- ten, de Generaliteyt aengaende of betreffende, namentlijck beden enlichtinge van gelde, breec- kinge van Vreede of Oorlogh, Alliantien, Con focderatien met uytheemfchePrincen of Volcke- ren, of andere diergelijcke, fonder confent van de Staten Generael ·, ja en fal oock niet mogen maken eenige Placaten ende Ordonnantien (in- brengende eenige nieuwe gewoonten en gebruy- ken) fonder daer op te hebben het advisenhet goedtdunckenvande Staten Generael, daer op wettelijck vergaderdt, refpeftivelijck in elcke Provincie, naer'tgebruyckderfelver, felfs van de Staten Generael, is'tnoodigh. Dat

-ocr page 86-

							Placateni i.Boeck. i.Tit.
		62
								ge , te Voet ofte Paerde, en fal mogen lichten of aennènien, ten zy by bewillinge van de Staten, ende geen Steden met Guarnifoen belaften, dan met advis van de Staten, en fonder daer op ge- hoort te hebbende Steden daer meivde Guarni- foenen foude willen leggen , navolgende de Pri- vilegiën van defelve Steden, ten ware om hoog- dringende en openbare noodt, ..·,; J XX: Dat hy geen Gouverneur ftellen en fal over eenige Provincie, fonderraed, advis en confent van defelve Provincie, ende by fonder dat indien eenigfints mogelijck zy, iulckeen Gouverneur fijn refidentie houden fal in defelve Provincie, en aldaer gegoedt en geërft wefende, ofdathy ten minften de Provincie aengenaemzy. X X I. Dat hy in tij de en faecken van Oorloge alle ge- wichtige faecken handelen en uytrechten fal met den voorfchreven Raedt van State, daer toe of over geroepen den Raed van Oorlogh of Krijgs- raedt, welcken Raedt van Oorlogh fal opgerecht of gefteldt werden van Perfoonen den Genera- len Staten aengenaem wefende. XXII. Dat alle de penningen van de Staten komende, fullen geadminiftreert werden by 't beleyden van de voorfchreve Staten, of by den geenen die fy daer toe ordonneren fullen , latende de Domey- nen en Finantïen des Koninghs bedienen,gelijck tot noch toe is gefchiedt, omniettebegaente- gens de authoriteyt des Koninghs , ende foo be- vonden wordt dat anders betaemt, fal mogen vertoondt werden, foo wel tegenwoordelijck, als op de Vergaderinge der Staten, als in de Paci- ficatie van Gent. XXIII. Dat de Staten fullen mogen aenvaerden de of- feren en prefentatien, gedaen by den nabuyrigen Koningen en Pr ineen, o ft e aenleggende Pro vin- den en Steden, indien des noods zy, byfonder foo men den Staten Oorlogh aen doet, en 't gee- ne dewelcke fy aireede aengèvaert hebben , ofte aenvaerden fullen, fal bondigh blijven, en de Gouverneur voor goédt vinden, en voor fulcks 't felve onderhouden en handthaven. XXIV. Datmen tegen die geene die de Wapenen heb^ ben aengenonien tegen de Staten, en den Vader- lande, en die de zijde van Don Jan gevolgt heb- ben, ten tijde van defelaetfte troublen, proce- deren fal by wege van rechten, fonder dat den voortgangh en executie van dien belet ofte opge- houden werde , op* dat nu voortaen niemandt en zy die hem vervordere te turberen de gemeene rufte enwelvaerdt, behalvenenuytgefcheyden de geene die verfocht hebben wederom te kee- ren, of die bewaerheden konnen dat fy byden voorfeyden Don Joan mifleyt, of tegen haren willeweghgeleydtzijn, vanwelckeonfchulden ofexcufatien de kennifle fal ftaen of competereil de voorfeyde Staten Generael, midts datfe fullen moeten wederkeeren binnen den tijde by de Sta- ten Generael daer toe te ftellen of prsefigeren. XXV. DatdeKafteelenals noch niet afgebroockenj en nochtans geconfenteert zijnde afgebroocken te
					ι x.
			Dat hy alle Brieven die hy ontfangen fal, eenig- iints den Staet des Lands betreffende, gehouden fal wefen den Raed deelachtigh te maecken ofte communiceren, om by ftemmen of ópinien daer op te werden geadvifeert en gerefolveert naer be- hooren. X. DatindenvoorfchrevenRaedeniet en fal ge- handelt werden, ten zy dat de meeftendeel van den Raede daer tegenwoordigh zijn. X I. Dat alle de A£tenenDepefchenin den Raede gedaen, geparaplieert fullen werden by een van deRaedsheeren. • XII. Datden voorfchreven Gouverneur, volgende de Pacificatie van Gent en eeuwig Edift, weder- om oprechten fal alle en ekke Privilegiën, U fan- tien en Coftumen, diemen fal konnen bewijfen gevioleert en gebroocken geweeft, of by kracht en ge weidt afgefchaft, ofte niet gedaen te zijn. XIII. Dat de Staten vergadert fullen blijven , foo lange het hen goedtduncken en van nooden we- fen fal, tot beleydinge van de faecken van den Lande, en dat de voornoemde Staten Genera el fullen mogen famen komen en vergaderen t'elc- ktn rey fe en ftondcn als 't hen believen fal. XIV. Ën dat ten verfoecke van eenige Provinciën of Landen, om eenige faecken van gewichte , al- daer voorvallende , om dewelcke men foude moeten generalijck of in't gemeen vergaderen j de andere Provinciën fullen mogen, ja felfs moe- ten vergaderen, fonder daer op te verwachten vorder bevel, confent ofte verlof van den voorfz Gouverneur. X V. Van gelijcken, de Staten particulier van elcke Provincie fullen mogen vergaderen, t'allen tij- den, enfoodicken meenighmael als 't*hen be- lieven fal. X VI. Dat de Pacificatie van Gent fal onderhouden engemaintineertwerden inalleenelkepoinften en articulen, fonder die te mogen breecken noch violeren, onder wat fchijn ofpraetext het zy. XV IJ. Dat de Gouverneur fijn órdinaris Garde of be- waringefal hebben van Archiers ende Hellebar- diersvan Nederlanders, gelijck gehadt hebben andere Princen vanden Bloede, Gouverneurs de- fer Nederlanden, en willende defelve om eeni- ge extraordinaris oorfaecke vermeerderen , fa'tfelve moeten gefchieden by goedtduncken en advis van de voorfchreve Staten. XVIII. Dat den Gouverneur, en die van fijnen Raede, by advife van de voorfchreve Staten fullen ftellen den G enerael van den Leger, of't Hoofvan den Volcke van Oorloge, foo ter Zee als te Lande, Admirael of Generael van de Ruy teryeMaerfchalck van den Legere, Collonellen enddiergelijcke Ampten en Staten van importantie. XIX. Dat hy geen extraordinaris Volck van Oorlo

-ocr page 87-

63

Algemene Land-Wetten.

te werden , füllen metter daet werden gedeman- j hout,gemerckt felfs dat dit Land > met der Graef- teleert of afgeworpen, fonder eenigh tegenfeg- fchap van Bourgondien een circkel maecken des eren· en aengaende de andere Kafteelen of Sol- Heyligen Rijeks, ende datfe ftaen onder de be-

daten.

daer van men beforght of bevreeft moch-   fchuttinge van Sijne Keyferlijcke Majefteyt> als

te werden, te dienen tot de verdruckinge van de   mede des Rijcks

Landen, fal daer af geordonneert werden met de Generale Staten, achtervolgende

XXI .X. Daer en boven en fal fijne Hoogheydt, binnen den tijdt dat hyfal welen in het Gouvernement Generael, niemandt nemen in fijnen dienft, fy en zijn ingebooren van defen Lande j behalveri de geene die hy tegenwoordelijck met hem heeft 'gebracht, ofdiebycommiiïïe van de Staten (in- dien fy vreemdelingen zijn) tot dienfte van fij- nen lijve liülen werden toegelaten, de welcke, noch oock de geene die hy aireede by hem heeft, hengeenfintsen fullen onderwinden eenigerley laecken , raeckende de laecken en affairen deièr Landen, noch oock na eenige provifien van Of- ficien, of andere laecken ftaen, betreffende de gemeene laecken of bedieninge van fijn Gouver- nement of Regeringè. XXX. En in gevalle dat de voorfchreve Aerdts-Her- togh, na dat hy het Gouvernement fal aengeno- men hebben, onder de voorlchreve conditien j quame eenige der fel ver te breecken; de Staten protefteren van alreede , dat hun geoorlofc fal zij η na vermaninge, en dat hy niet en ibude wil- len verbeteren de inbrake, de Wapenen te ne- men om hun wettige belcherminge , tegen dei voorfchreve Heere Eerts-Hertogh of andere. Gedaen en gearrefteerr. by mijn Heerèn de Sta- ten Generael tot Brulïèlden 8. December 1577; My prefent, Onder ftondt, door exprelïè Or- donnantie vande voorfchreve Heeren Staten Gej neraeL En was onderteeckent, Cornelius WékmaHi.

advife van de Pacificatie van Gent. XXVI, Engeneralijck en fal geen onderfoeck gedaen werden, of vermaen gefchieden van eenige voor- ledene faec ken, of eenige inde laetfte troublen gefchied, of toegekomen , maer lullen begre- pen zijn en blijven , onder de generale verge- tino-e van de Pacificatie van Gent, uytgenomen die vervat zijn in 't X X V. Articul. XXVII. En lal fijne Hoogheydt voor aengenaem heb- ben en handthaven, als wel gedaen, fonder daer tegens te komen in eenigerley wij fe of manieren, alle 't geene by de Generale Staten is gedaen ■, ge- ordonneert of gedecreteert geweefi:, zedertden vertreeke van den voorlèyden Heer Don Joan, op 't Kafteel van Namen , ende lalmen den Ko- ningh bidden dat hem believe delgelijcken te doen. XXVIII. Sal oock de Heere Aerts-Hertogh alle neer- ftigheyt doen by fijne Keylerlijcke Majefteyt,de Keurvorften en andere Potentaten van den Hey- ligen Rijcke, datfy by den Koningh onièn Sou- verainen Heere, beforgen door alle andere mid- delen het haeftigVertreck des voorfz Heere Don Joan van Ooftenrijck , en alle andere van fijne fuite en aenkleven van dien , om meerder gerü- ftigheydt defer Landen, vereeniginge en weder- leveringe der Steden en Plaetfen, die den voor- fchreven Heere Don Joan tegenwoordelijck

Eedt, gedaen by den Aerts-Hertogh Mathias, als Gouverneur Generael van dè Nederlanden.

bewaren j foo veel in iny fal wefen, alle ende eefi yegelijcke Privilegiën, Gewoonten, Rechten en Immunitey ten alle der fel ver Provinciën, Steden* Slooten, Caflèlryen, als Gemeynten der Neder- landen, particulier als univerlèel, voorts alle liet geene dat in 't gefchrifte my overgegeven, en by my geapprobeert, ende by mijnder handt t*Ant- werpen den feventienden der maent December laetftleden geteekentj en my nu weder hVt Latijn getranllateert voorgelelèn, ende by my geteec- kent inhouden, noch om geener reden ofte pre- text daer jegen te komen, dire&elijck , nochin^ direftelijck j alle exceptien naergelaten, of wel- ke exceptie of execufatie ick renunciere in aller beftcr ende krachtelijcker maniere als ick magh 5 oock of my defelve exceptien hierordentelijck waren voorgeftelt, enexpreflelijckgeinfereérts Sêö moetmyGod'helpen, enpMe ; Sijne Heyligen.

ICk Μ Α Τ Η ΙΑ S , by der gratie Godts Aerts-Hertogh van Ooftenrijck , Hertogh van Bourgoignen , Stiermarck , Carintens Carniole,&c. Graef van Habsburgh enTy- rol, &c, derCatholijckeKoninghlijckeMaje^ ftey ts Gouverneur en Capiteyn Generael van de- fe fijne Nederlanden, beloove en zweere in Prin- celijcke trouwe ende woorden, bydefeHeylige Evangeliën Godes, u-luyden, Pradafen, enden geheelen Geeftelijcken Staet,met oock den Prin- cen, Edelen, als Magiftraten, Gedeputeerden van Provinciën, als Steden, die de Generale Sta- ten defer Nederlanden maecken ende reprefente- ren, als oock den anderen Staten ofte Leden van Steden, Slooten, Dorpen, Cafleleryen als Ge- meenten, enhaerluyder Inwoonderen genera- hjck ende byfondere, dat foo lange ickindien itaet van des Majeftey ts Stadhouderfchap als Re- geenngedefer Nederlanden fal wefen, ick'tfel- ve fal trou welijck bewaren en gade llaen en doen

Accord

»

-ocr page 88-

			. " 1.".ί..                                                      .■■■...·■■■·                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 ■ ,.■ 64                      Placaten. ι. Boeck. ι. Tit. Accordi gemaeckt tuffchenden Hertogh <van Anjou Alenfon, ©V. en de Staten Q- neraeli den 13. Jugu/ti 157 8.
					V. r En om de verfeeckeringevan de eeneendede andere partye tegens degemeeneVyanden, die namaels hem fouden mogen formaliferen, of te- gen s hem, of tegens de voorfchreve Staten, om 't reguard van defen aenvanghen refolutie, en oock om te onderhouden en vermeerderen de goede correfpondentie en vriendtfchap die het belieft heeft met henlieden te houden de Sere- niilime Koninginne van Engelandt, foo is het noodtfaeckelijck bevonden geweeft , dat den voorfchreven Heere en Hertogh met de Staten jegens haer middelen fullen, dat haer Maje- fteyt believe met hen in een goedt, vaft ende onverbreeckelijck verbondt te komen , om de gemeene welvaert van den voorfchreven Heere en Hertogh, en Staten voorfchreven, daerby oock voegende den Koning vanNavarre, ende fijne Geconfedereerde, en mijn Heere den Her- togh Cafimirus, Palsgrave, mitfgaders alle an- dere Princen, Potentaten, Republiquen en Ste- den, die't felvebegeeren fullen , enfoomenby genieenen advife bevinden fal te behooren, op de conditien en articulen, als men voor de mee- fte verfeeckertheydt van de Bondtgenooten en Geconfedereerde namaels t famentlijcken fal konnen concluderen en accorderen, Maer dat mijn Heere van Bofiy, en andere Gedeputeerden van den voorfz Heere en Hertog verklaren egee- ne macht en hebben van des te doen, fal den felven Heere van Bofly verfocht werden dathy alle devoir doen wil aenden voorfchreven Hee- re en Hertogh, ten eynde dat het conceptvan Verbond en Alliantie geëffedtueert mag wefen; wel verftaende, dat defelve geenfints dienen en fal om te befpringen eenige andere die geene Vyanden wefen en fullen van de voorfchreve Alliantie. Ende mijn voorfchreven Heere en Hertogh en fal geen Oorloge aennemen tegen de Koninginne van Engelant, noch en fal niet lijden ofte toelaten, voor foo veel als het hem mogelijck fal wefen , dat haer eenige aenge- daen worden. VI. Ende van gehjcken fullen defelve Staten hen verbinden aen den voorfchreven Heere en Her- togh, met hem te onderhouden een eeuwigh Verbond en Afïbciatie; en defen Oorlogh vol- eyndt zijnde , hem by te ftaen en afïifteren te- gens alle en een yegelijcken die hem fullen wil- len befpringen, met getal van tien duyfent voet- knechten en twee duyfentPaerden, befoldicht en betaeldt tot haren kofte den tijdt. van drie maenden, ende defelve geëxpireert zijnde, efl dat den Oorlogh niet voleynd en ware, fullen gehouden zijn hem 't fecours te continueren in getale van drie duyfendt Voetknechten en vijf hondert Paerden ; uytgenomen alleenlijck het Rijck , de Koninghrijcken van Engelandt en Schotlandt, en andere Bondtgenooten en Ge- confedereerde der voorfchreve Staten, als de Koningen van Deenemarcken en Sweden, de Hanfe-Steden, dePrincen, Chur-Furften, en den Hertoge vanCleve. Ende indien,denvoor* *           noem-
		L Τ En eerften, mijn Heere de Hertogh van Anjou fal mijn voorfzHeeren de Staten helpen met fijne macht en middelen, om hunverloiïingevan de onverdraeglijcke tyrannyevandeSpangiaerden, en van de onre- delijckeinvafieen overvalliiige van Don Johan met fijn aenhangeren. I I. Te weten, mits onderhoudende tot behoeve en afïiftentie van defen Oorloge tien duyfent voet- knechten» en twee duyfent Paerden, betaeldt en gefoldyeert wefende tot fijnen koften, den tijdt van drie maenden achter een volgende: Welverftaende dat, vermidts de groote koften en laften die hy aireede gehadt heeft, uytfaec- kén van defen voorfz Oorloge, doorverfchey- den oplichtingen, ende in reguard vandevoor- gaende laften en koften , de eerfte maendt fal hem airede geleden werden voor defe geheele loopende maent van Augufto, in alder voegen of hy de voorfchreve Staten geaflïfteert en by- geftaen hadde met het getal van 't Krijgsvolck voorfchreven > en men fal beginnen te reecke- nen de twee andere maenden daer na volgende, om 't voldoen tot den voorfchreven tijdt van drie maenden, van den eerften dag der maent van September naeftkomende ·, behoudelijck nochtans , en in gevalle dat alle de macht van den voorfchreven Heere en Hertogh, tot den voorfchreven getale als dan op den voorfchre- ven eerften September binnen den voorfchre- ven Lande gekomen en gearriveert zijn , ende gereedt om dienft te doen; anderfints fullen de voorfchreve twee maenden beginnen van den dagh van hun aenkomfte en arrivement, om daer na volgende te reeckenen tot de expiratie van de voorfz twee maenden, vandewelcke, om de redenen voorfeydt, de voorfchreve Sta- ten hen te vreeden houden fullen , aengaende 't volle furniiïèment van de drie maenden, bo- ven gementioneert. III. Ende in gevalle dat den voorfchreven tijdt gepaflèerdt wefende, de voorfchreve Oorloge noch niet voleyndt en zy, den voorfchreven Heere en Hertog fal fijne afliftentie enbyftand continueren in getale van drie duyfendt Voet- knechten , en vijf hondert Paerden , oock op fijne befoldinge, om die te employeren foo tot Guarnifoenen van de Plaetfen diemen hem ge- ven fal, als elders, totwelvaert vandevoorfey- de Staten. I V. En daer op hebben de voorfeyde Staten ge- accordeert , en accordeeren den voorfchreven Heert Hertogh den titul van Befchermer vande liberteyt vande Nederlanden , tegen de tirannye vande Spangiaerden en aenhangeren, ende voor fulcks , fulfen hem doen verklaren en verkon- digen over allen den Landen, op dat daer door bhjcke vande wettige oorfaecken die hy heeft, om defelve te fecoureren en by te ftaen.

-ocr page 89-

			1
								6?
				Algemene Land-Wetten.
						prefereren voor alle andere , op de conditien die hem als dan voorgehouden fullen werden. X I. En tot den effe&e als boven , fullen de Ge- nerale Staten vergaderen binnen drie maenden na dat den Oorlogh voleynd fal wefen, en eer, indien 't doenlijck zy> om daer van te refolveren. XII. Ende tot verfeeckeringe van den voorfchre- ven Heere en Hertogh , zijn de voorfchreve Staten te vreden hem in handen te Hellen de Steden , voormaels belooft tot fijner verfèec- kertheydt, ver treek en gerief van de gequetfte en iiecke,. te weten, Quefnoy, Landrecyes, en Bavais: Welverftaende , dat indien den voor- fchreven Heere en Hertoge kan vanden Vyand nemen eene van de Steden van Marienburgh, Philippeville en Binghs, fal defelve hem gege- ven werden in mangelinge van Bauvais, t'fijn- der keure en optie. XIII. Om te doen leveren de voorfchreve Steden aen den voorfchreven Heere en Hertogh, ful- len foo wel aen defelve Steden , als aen den Heere Grave van Lalaingh , Gouverneur van Henegouwen, en aen de particuliere Gouver- neurs van defelve Steden, Brieven gedepefcheert werden by de voorfchreve Staten, ende by den Raede van State, ten eynde voorfchreven, hen vertonende dat het is om de welvaert en generale verieeckeringe van den Lande , en de hare in't particulier: Ende in gevalle van weygeringc, ful- len de voorfchreve Staten, en Raedt van State fcherper gebod en commandement decerneren, met proteftatie tegens hen, van alle het quaedt dat daer van fal mogen komen; en fullen' alb andere mogelijclc devoir doen , foo wel aen den voorfchreven Heere Grave vanLalaing, als an- dere, op dat deverièeckertheyt van de voorfz Steden volbracht werde. X I V. Daer-en-boven , alle Steden , Plaetièn ende Sterckten, gelegen over de andere zijde vander Maze, ende die jegenwoordelijck niet en zijn noch geweeft en hebben geunieert noch veree- night in de Affociatie van de Staten , t'fichtent de Pacificatie van Gent, alsBourgondienende Luxemburg, die met Wapenen of force vanden voorfchreven Heere en Hertogh genomen ful- len werden, 't zy alleen , of geaccompagneert en verfelfchapt met de Machten ofte Wapenen van de voorfchreve Staten, fullen blijven onder de macht, gebodt en onderdanigheyt van den voorfchreven Heere en Hertogh , fijn leef da- gen langh, en naer fijn doodt fullen de voorfz geconquefteerde Steden , en de geene die hy tot fijne verfeeckertheydt ontfangen fal, fiic- cederen en beërven aen fijne Kinderen Mans- hoire, gewonnen en geprocreè'ert inwettelijc- ken Bedde of Huwelijcken ftate; maer en ful- len niet fuccederen nochte beërven aen eenige andere Hoirs of Erfgenamen, of a£tie hebben- de j waer van gegeven fullen werden alle ver- feeckertheden van noodige Brieven ende Obli- gatien, in goede en bequame formen. X V. Maer acngaende de Steden, Plaetfen ende I                        Sterck-
		noemdenHeereenHertogh van Anjou eenigen Oorlogh aenvaerden wilt, de voorfchreve Staten fullen hem aiïïiteren met de voorfchreve magt, in gevalle den felven Oorlogh gedaen werdtby hun advife, na de Privilegiën van den Lande. VIL Wel verftaende, dat den voorfchreven Hee- re en Hertogh geen Oorlogh aenveerden enfal om 't ftuck en uyt faecke van de Religie, ofte anderfints; in wekken gevalle de voorfchreve Staten niet fullen gehouden zijn hem eenige hulpe of byftandt te doen. Ende binnen mid- delen tijt, geduyrende 't fecours vanden voor- fchreven Heere ende Hertogh, hiervooren ge- mentioneert, wefende fijne Armee by een ge- voeght, met gemeerten advife, met de Armee van de voorfchreve Staten , en den voorfchre- ven Heere en Hertogh aldaer wefende in per- foon, fal deneerften genoemt wefen, enfal aldaer beveelen als Befchermer vande liberteyt van de Nederlanden, t'famentlijcken met de voorfchreve Staten , reprefenterende by haren Generael, en den voorfchreven Heere en Her- togh aldaer in perfoon niet wefende, fal den Ge- nerael vande voorfchreve Staten alleen bevelen. VIII. Ende foo verre aengaet 't ftuck vande Politie, en het Gouvernement van den Lande, fal den voorfchreven Heere en Hertogh te vreeden we- fen hem daer mede niet te onderwinden ·, maer fal deshalven de geheele handelinge en het be- windt blijven aen de voorfchreve Heeren den Staten , en den geenen die van haren 3t wegen daer toe zijn, of fullen gecommitteert of geor- donneert wefen , als mijnen Heere den Eerts- Hertogh , ende die van den Raede van State: Welverftaende nochtans dat de depefchen, die na den voorfchreven Heere en Hertogh gefon- den fullen werden , gedaen fullen werden van de voorfchreve Heeren van de Staten , en die van den Raede van Staten , en dat by maniere van advife en requifitie : En eyndelijck het je- gen woordigh Gouvernement fal geheelijck blij- ven in den ftaet en difpoiitie als 't felve jegen- woordelijckis.         I X. Ende alfoo alle particuliereTra&aten nieten kunnen anders voortbrengen, dan materie van wantrouv/igheyt, ende verminderiiige van een- voudige oprechtigheyt enrondigheyt, devoot fchreve Heere ende Hertogh belooft, dat hy geen Traftaten, Capitulatien, Accorden, noch eenige particuliere intelligentie maken of hou- den en fal met eenige Steden, Provinciën ofte particuliere Perfoonen vanherwaertsover, fön- der de wete, confent en aggreatie vandevoor- fch reve Generale Staten , als van gelijcken de voorfchreve Heeren de Staten belooven fullen cgeen Trafraet, Capitulatie, Accord, noch ee- nige particuliere intelligentie met eenige Steden, Provinciën, of particuliere Perfoonen van her- •waertsover, te maecken en houden, die fullen mogen zijn ten achterdeele van den voorfchre- ven Heere en Hertogh, of van dit tegen woor- dighTraaaet.            X. Ende daer en boven belooven en verbinden hen , dat in gevalle fy hier hamaels eenen an- deren Pnnce wilden aenveerden, fullen hem IV. Deel.

-ocr page 90-

					Pkcaten. ι. Boeck. ι. Titul.
			66
						hy airede tegen de vyanden getoont heeft. Wel* verltaende dat noch den voorfchreven Heere en Hertogh, nochte de voorfchreve Heeren de Staten niet en lullen refpeftrvelijck mogen tra- fteren of maecken eenige Pays of Vrientfchap met den Koningh van Spaignen , ende andere boven gementioneertj fonder de wete, confen- t'ement endeaggreatie, d'een van den anderen > behoudelij ck, dat geduyrende den tijd van de- fe geheele loopende maendt van Augufto , in- dien de voorfchreve Heeren de Staten metDon Johan kunnen fluyten conditien van een goe- den veriêeckerden Pays, en met de affeftuatie en voldoeninge dèrfelver, tot haren genoegh- faemheydt, die niet en fullen wefen tenachter- deele en prarjuditie van den voorfeyden Heere en Hertogh , noch van fijne Dienaren, Geal- lieerden en Geconrcedereerdcn» fy macht ende liberteyt fullen hebben daer toe te verftaen, en de felve te fluyten en arrefteren ; behalven dat geduyrende defe voorfeyde maendt van Augu- fto, den voorfchreven Don Johan overlevere in handen van de voorfchreve Heeren Staten, de Steden van Limburgh, Ruurmonde en De- ventér, mitsgaders alle de Steden over defe zy- de van de Maze gelegen; behoudelijckdat in't felve Traftaet begrepen zy den voornoemden Heere en Hertogh , en alle die geene die hem in defe jegenwoordige expeditie en handelinge gedient en bygeftaen fullen hebben, alfoo oock alle andere Princen ende Potentaten daer in'be- grepen fullen wefen, die de voorfchreve Heeren den Staten hulpe , afllftentie en byftand inde- fen tegenwoordigen Oorloge gegeven fullen hebben, gelijck deSerenifllmeKoninginnevan Engelandt, den Hertogh Johan Cafimirus, Palsgrave, en andere. XXII. Ende op conditie,dat, indien men namaels Oorlogh voerde tegen den voorfchreven Hee- re en Hertogh, ten refpefte enuytfaeckevan 't fecours dat hy de voorfchreve Staten heeft willen doen, ofte gedaen heeft, fy gehouden fullen wefen hem te afllfteren en helpen met hare macht en middelen , achtervolgende het Articul, hier boven verklaert op defe materie; en voorts dat den Paysgemaecktwerdeopden voorfchreven voet, lullen 't weldaet van den fclvenPays (na God) van des Heeren en Her- togen wegen bekennen, ende hem doen rem- bourferen alle de onkoften endelaften, die hy om't voorfchreve fecours gedaen ende geleden fal hebben; ende boven dien fullen hem noch een erkenteniiTe doen, fulcks als fijner Hoog- heydt vereyfcht: Ende middelen tijde datmen den Pays trafterenfal, ende gedurende den tijt voorfchreven , fullen alle de andere poinften en articulen hier boven verhaelt, in hare vol- le macht en vigeur blijven, en metter daet ge- ëxecuteert werden , en falmen niet min laten te doen alle aften van hoftiliteyt. XXIII. Daer en boven accepteren en aenvaerden de voorfchreve Staten de prefentatie ende aenbie- dinge die de voorfz Heere en Hertog hen doet? aengaende de confervatie van de Steden die hem in handen geileltfullen werden, infulckervoe- gen,
		Sterckten , dié vereenigt en geunieert geweeft hebben met de voorfchreve Staten, zedert de voorfchreve Pacificatie van Gent, fuUen blij- ven aen de voorfchreve Staten , indien defelve in eeniger manieren konnen weder gekregen wefen. XVI. Ende aengaende de Steden enPlaetfen, oock niet vereenight ofte geaiïbcieert wefende in der manieren voorfchreven , die hun met hunnen eygenen wille overgeven fullen, en fonder met Wapenen of Leger bedwongen te zijn, als met intelligentie of compofitie , zijn de voorfchre- ve Staten te vreeden, dat den voorfz Heere en Hertogh deelachtighzy van de helft vandecon- quefte der felver.                                 - . XVII. Aenveerdende niet te min de prcefentatie, dat indien de voorfchreve Heeren de Staten beta- len en rembourferen de koften ende onderhout van'tOorloghs-volck, by den voorfz Heere en Hertogh gedaen voor de gemeene befchermin- ge van't Vaderlandt, de voorfchreve Steden in verfeeckeringe belooft zijnde , hem fullen we- derom gegeven werden. XVIII. Aenveerdende oock de voorfchreve Heeren de Staten deprasfentatien die den voorfchreven Heere en Hertogh hen gedaen heeft van hem te verklaren , alfoo hy hem aireede metter daet verklaert heeft vyand van Don Johan en fijne | Aenhangeren, alfoo fy oock aenveerden de ver- j meerderinge en ampliatie van't felvearticul, te j wefen vyandt van alle de geene die <ie Staten j van defe Landen voor vyanden houden en re- puteren fullen, enprincipalijcken vande Span- giaerden en haren aenhangeren, en hun deel of part hebbende j waer van men fal doen drucken een openbare en foletrtnele afte, in der voegen ende manieren als de voorfchreve Staten advi- feren fullen. X 1 X. Voorts dat den voorfchreven Heere en Her- togh herwaerdtsover geen vreemde Krijghslie- den brengen en fal, andere dan geboorenende naturele FrancOifen, endedefclve in getalle als voorfeydtis, fonder de ordinarifche Guarde of Wachtevan deSwitfers , van fijnenHuyfe we- fende, ende indien hy anderfints by de voor- fchreve Staten verfocht ware. X X Dat den voorfchreven Heere en Hertog by alle wegen , hem mogelijck wefende, beletten fal dat geen FrancOifen hoopen,of andere ter hul- peenaiïiftentie van de Spangiaerden komen en fullen, foo hy ook fal beletten alle andere renfort en afllftentie, dat den vyanden gedaen foude mogen zijn, foo hem mogelijck fal wefen. Item, dat de hoopen die by den voorfchre- ven Heere en Hertogh gefonden fullen wefen, tot fecours en afllftentie van de voorfz Staten; fullen gehouden en geëmployeert werden byge- meenen advife , tot meefte welvaert ende ver- feeckertheyt vanden Lande, bedanckende met groote afFeftie den voorfchreven Heere en Her- togh van de aften en faiftenvan hoftiliteit, die

-ocr page 91-

Algemene Land-Wetten,

67

den, daer van den vo orfchr even Heere en Her toghhenverfeeckeringe geven fal. Gedaen en geilooten in de Vergaderinge van de Generale Staten , den dertienden dagh Augufti vijftien hondert acht en feventigh. Onder ftondtr, by Ordonnantie en bevel expres van de voorfz Sta- te-rt

c-en» dat delnwoonders oorfaecke: hebben ful- fen hen daer van te vreden te houden, en met foo goededifcipline, datdeNabuyrendaervan exempel fullen nemen ; onderhoudende haer oude Privilegiën , Rechten en Vryheden, en ΖToverleveraide in alfulcken ftate van fterck- ten en munitien , als hy de felve ontfangenfal hebben. Behalven dat, indien fy befprongen en met kracht overvallen waren van de vyan-

Onderteeckent, J. Houflik.

Afte van Ajfurantie , door den Hertogh van Anjou gegeven aen de Staten Gemrael, den 9. September 15-78.

ben fullen hen te vreeden te houden, en met foo goededifcipline, datdeNabuyrendaeraen exempel fullen mogen nemen, onderhoudende hun Reiïbrt, Rechten, Privilegiën ende oude Vryheden , en defelve over en weder gevende in alfulcken ftaet van fterekte en munitie (ten ware fy waren befprongen, ende met kracht overvallen by den Vyand) foo wy defelve ont- fangen fouden mogen hebben, en dit in geval- le van rembourfement van alle on koften en la- ften die wy tot fecours vande Nederlanden ge- daen fouden hebben, alles navolgende den in- houden van 't voorfchreve Tra£raet·, belooven daer en boven, dat tot de voorfchreve Steden niemandt en fal fuccederen noch beërven, dan alleen ons mans hoirs, geprocreert van wetti- gen Beddeen Huwelijck, excluderende alle an- dere hoirs of a&ïe hebbende, tot wekken eyn- de wy renuncieren voor ons ende onfe Erven, eygen mans hoir welènde, geprocureertin Hu- welijck als vooren, nu voor alfdan tot profijte van de Generale Staten , en namentlijck vande Provincie van Henegouwen , waer van , ende van al 't geene dat voorfchreven is, wy hem ge- ven alle verfeeckertheydt en aiïeurantie. Des t'oirkonden hebben wy defen geteeckent met onfer eygen handt , en defelve doen cachette- rènmet den Zegel van onfe Wapenen. Gege- ven tot Bergen in Henegouwen deièn negenden dagh van September, in't jaer vijftien hondert acht en feventigh. Ondergefchreven Franf ois. En lager, Geteeckent,

'YFrancois, SoonevanVranck- rijck, eenige Broeder van den Ko- ningh, Hertogh van Anjou, Alen- con, &c. Allen den geenen die de- fe je°-en\voordige Brieven fullen fien, Salut : Alfoo de Generale Staten van dcfe Nederlan- den , om de verfeeckertheydt van 't geene dat fy onder; andere met ons gehandeldt en gecon- tra&eerthebben, aengaendede denunciatievan onfen Perfoon, tot den Titul van Befchermer van de liberteyt van de felve Landen , op de condirien begrepen by het contrair. , zijn te vreeden geweeit ons in handen te itellen t'on- fer verlêeckertheyt, vertreck en gerief van de gequetile en fiecke , de Steden van Quefnoy, Landrechies en Bauvais ; welverftaende , dat indien wy kunnen nemen op den Vyandt eene van de Steden , te weten Van Marien burg, Phi- lippeville of Binchs, de eene van defelve ons gegeven foude wefen, in mangelinge van Bau- vais voorfchreven, t'onièr keur en optie, ende om te voldoen van onfen 't wege 't geene des wy defen aengaende de voorfchreve Staten be- looft hebben, aenveerdende en accepterende de prefentatie van defelve, foo is van noodenhen daer vanbehoorlijckeverfeeckertheytte geven, S o © I s't : Dat wy 't felve aengeiien, hebben belooft, en belooven in goeder trouwen, en Princelijcke woorden?, den voorfchreven Sta- ten van de Nederlanden, dat, tot confervatie van de voorfchreve Steden , die fy te vreeden zijn in onfe Handen te ftellen, foo voorfchre- ven is, wy de Inwoonders van defelve hou- den fullen infulcker voegen, dat fyoccafie heb-

■ ■>

Du Mensnel,

Oen Hertogh van Anjou verklaert Don Jan voor Vyandt, by openbare EdiB, den 9. September 157$.

weldt en kracht, met fulffke middelen als God hen in handen geftelt heeft, en hebbende bree- dekenniiïè hoe onrechtelijckenDonJohanvan Óoftenrijck, fijn Navolgeren en Aenhangeren overvallen en oppreiferen het arm Volck van defe Nederlanden, met fware, harde, grouwe- lijcke Oorlogen, hen willende opleggen of aen- hangen 't jock ofte gareel van een leer groote, onredelijcke en barbare flavernye of fervitude 5» endeionderlinge om te volbrengen't geene wy onder andere belooft hebben by de Articulen· gemaeckt ende beworpen tuflehen ons ende de Generale Staten van de voorfchreve Nederlan- den, op 't aenvaerden en acceptatie van onfen *                      Υ χ                       Per-

rY Francois , SoonevanVraiick- rijck, eenige Broeder van den Ko- ningh, Hertogh van Anjou, Alen- con, Tourraineen Berry, Evreux enChafteau,, Thierry, Grave van Maine, van Perche, vanMonfort, Dreux, ManteenMau- lan, enMeaulx, &c. Allen den geenen die de- fen jegenwoordigen fien fullen, Sa lux : Alfoo alle grootmoedige ende vertueufe Princen, by Geéftelijcke en Wereldlijcke Rechten verbon- den en verobligeert zijn voor te ftaen ende te niaintineren de gerechte faecke van de gearfli- geerde of verdruckte menfehen, de felve Ce be- ichermen vanalleinjurien, overvallingen, ge-

-ocr page 92-

Placaten. i.Boeck. i.Tit.

68

wy die fullen kunnen vinden of bekomen. Tot welcken eynde, en op dat een yegelijk deshal- ven geadverteert zy , foo confenteren wy dat defe jegenwoordige Aéte gedruckt, uytgeroe- pen en gepubliceert werde over alle defe voor- fchreve Nederlanden, ten eynde dat blijke van de wettige occaiie die wy hebben, de voorfchre- ve Staten by te ftaen en fuccurreren. Des t'oir- konden hebben wy defe jegenwoordige geteec- kent met ons eygen handt, en doen cachette- ren met den Zegel van onfen Wapenen. Ge- geven tot Bergen in Henegouwen den negen- den dagh van September , in het jaer vijftien hondcrt acht en feventigh. Ondergefchreven Franfois. En lager, Geteeckent, Dü Mensmil.

Perfoon, tot den Titul.van Befchermer enDe- Fenfeur van de liberteytvandefelveLanden, te- gens de tyrannye van de Spangiaerden en hare Aenhangeren , aengaende de verklaringe van Vyandt van defelve te wefen ·> 'Doen te weten: Dat in aenfieninge van de faken voorfchrevenj verklaren wy onsby defen Vyand vanden voor- fchreven Don Johan van Ooftenrijck, en fijne voorfchreveAenhangeren, principalijcken van de voorfchreve Spangiaerden , en hun deel of part hebbende, midtfgaders van alle de geene die de Generale Staten houden, ende houden fullen voorVyanden, navolgende en opcondi- tien begrepen in't Tra&aet tuflchen ons en de voorfchreve Staten gemacckt, hen verkondi- gende en denuncierende by defe jegenwoordi- ge alle openbare Oorloge, ende dat wy defelve

voor fulcks vervolgen ende tra&eren fullen by wege van Wapenen en anderlints , overaldaer Unie t eeuwigh Verbondt en Eendracht tujfchen de Landen, Provinciën, Steden en Leden van dien, tot Utrecht gepubliceert den 29· Jan. 1579. Siet Groot Placaet-bpeek eerfte Deel, Fol. 7.

Handelinqe 3 by de Gedeputeerde <van de Staten Generael, met den Hertoge van Anjou in denjare if8o.

vandeifelfsitaetkenniflè hebben, macht en au- thoriteyttegevenomdaerinordre te ftellen, en verklaertfe eerloos, rebellen, en ichuldbaer van gequetfte Majeftey t, dewelcke foodanige klach- ten hadden overgegeven, defelve doende ftraf- fen by banniifementen en confifcatien van lijf en goederen, ende onder anderen devoornaemfte Heeren der voorfchreve Landen, welcke onder autoritey t en publicq geloof en bevel vande Gou- vernante by hem gefteldt, midtfgaders de Staten in Spaignen gefonden waren wegen dervoorfz vertooningen, dede hy gevangen ftellen en doo- den, tegen 't recht en gebruyck van allen Volc- keren en Natiën: En om defe Landen geheelijk tot ilavernye te brengen, onder het jock vande Spaenfche Natie, gehjck die van Weft-Indien zijn, foo fendthy Spaenfche Gouverneurs, die van fijnen bloede niet waren, gelijck geenen ti- tul noch fchijn hadden van wettelijck recht ende gouvernement, maer gefwooren Vyanden van de voorfz Landen, en der voornaemfte Heeren van dien, welcke fy hadden doen vangen, doo- den> bannen en profcriberen, midtfgaders het meerendeel van de Edelen doen plunderen, de Volkeren doen veranderen van Wetten, affchaf- fende de Privilegiën, en doen oprechten eenen nieuwen Stoel en Gerechte, en gegeven macht vanbefchiüdigen, verwij fen en executeren alle die geene dien't hun goetdochte, fonder eenig- fints te volgen de oude Wetten en Gebruycken der voorfchreve Landen, door welcken gevolcht foude zijn een fwaer en wreede inlandtfche Oor- loge, tot de welcke de andere Provinciën, die gebracht warenondèrhet jok der Spangiaerden, genoodtdruekt zijn gemorden hun machten en middelen toe te brengen, om die te verderven» welcke hen gefteldt hadden tegen de voorfchre- ve moetwilligheden ende wreetheden, als warei* Holiandt en Zeelandt: En werden nochtans in defe dienftbaerheydtniet beter gchandelt, maer ver-

FR α ν 9 o 1 s, Soone van Vranckrijck, eenige Broeder des Koninghs, Hertogh van Anjou, Alen^on , Louraine , Berry, EureuxenCaftelThery, Grave vanMay- ne, lePerche, Nantes, Meulan, Beufort,&c. Allen den geenen die defen fullen fien en hoor en, Salut; 'Doen te wéten: Datalfoo de Staten der Vereenighde Nederlandtfche Provinciën, onstenverfcheyden malen hebben vertoont, als degeheele Werekkennelijck zijnde, dat defel- ve veele jaren vervolgens, fonder ophouden on- billick zijn verdruckt geworden by verfcheyden manieren, foo in hare Goederen, Befittingen, Vrouwen ende Kinderen, Leven, Privilegiën, Vry heden, Rechten en Gebruycken, felfsoock inhareConfcientien,doorde Dienaren en Offi- cieren des Koninghs van Spaignen, wekk zijnde vreemdelingen van 't voorfchreve Vaderlandt, getracht hebbende den geheelen Staet te veran- deren en om te keeren, om alle hunne Goederen en rijckdommen te roven, onder fchijn van Re- ligiën y- in dewelcke fy hebben willen door ver- keerde wegen inbrengen de Inquifirie,en nieuwe Biflèhoppen maecken, inftellende ten felven eynde ongehoorde laften ende fubfidien, als de Tiende > Twintighfte en Hondertfte Penningen, ende andere onverdraeghlijeke, foo dat de Ge- meente genootdruckt wierdt te buygen onder denlaft, en dat tegen de Oude gebruycken ende Privilegiën van den felven Lande, daer over fy verfcheyden klachten aen denKoninghvanHi- fpanien foiiden hebben gedaen, hem biddende daer inne te willen voorfien, na dat de ware en wettehjcke Princen gewoon zijn te hooren de klachten van hun Onderiaten $ maer in plaetiè van dien, dathy die foo verontwaerdigthaddè, dathy hadde willen fién d'ellende van dit arme Volck, gedurende twee en twintigh jaren, dat hy hem buyten de Provinciën onthouden heeft, maer weygerde oock aen die van de Landen, die

-ocr page 93-

			Algemene Land-Wetten.
							69
		verdorven en geruïneert, door de barbare dar- telhevtder voorfchreve Spangiaerden, minder niet aWewelckehybeknjghde, enmetopen. bareOorloge vervolghde, & dat onder fchijn vaneenigeinutinatie, dieontftaèn was onderde voorfchreveSpaenfcheSoldaten, devoornaem- ite vyandhjck aerigetaft zijn geweeft; de Stadt van Antwerpen beklommen en berooft, ten aen- fien vanden Gouverneur, en den name en auto- riteytvanSpangien voorfchreven, enden ielven Gouverneur, mitfgaders van allen wettigen Ma- <nftraten, verworpen en te rugge gefteldt, fonder Satmenooyt den Staren in de voorfchreve Stede eenigh recht heeft willen doen , hoewel de felve voorfienwastotdepayevan fes en dertig maen- den j hebben daer na de Wapenen gekeert tegen dengeheelenStaet, roovende, brandende, en verdervende alles't gunt de voorfchreve Soldaten vonden, en pijnden hen de Stadt vanBruffelte overvajkn, om van eenen ouden Stoel der Prin- cendes voorfchrevenLandts, een itoel temaec- ken van hun roof, moord, wreetheyten onge- reehtigheyt, gelijck fy daer na deden van de Stad van Aelft in Vlaenderen, van Maeftricht en Ant- werpen voorfz, 'twelck fj» ten viere en bloede gefteithebben, met een ongeloofFelijckefchade en verlies van alle Natiën des Werelds, die aldaer handelden: En tot een volle mate van hunne op- roerige rebelheydt, en om 't Lande des te elendi- gertemaecken, haddenfy gekooren eenen Ro- da, een Spaens Licentiaet, een man van geen- derqualiteyt, tot hun Hooft en Beleyder, welc- keuyt fijn eygene macht hadde derven gebruye- ken den name en Konmghlijcke autoriteyt, la- tende nabootfen eenen Koninghlijeken Zegel, hem dragende als Gouverneur en Lieutenant Ge- nerajpl des Koninghs, handelende de voorfchre- ve Provinciën met de meeftefmaetheydt en ver- achtinge, en niet tegenftaende hy foo wel als die van den Raede van State, die fijne Collegianten waren, en welcke den Koningh gegevenhadde de macht ende authoriteyt des Gouvernements, waren wegen d'onwaerdigheyt, ende onmatige wreedtheyt van de Barbaren, gedwongen te con- demnerenby openbarenEdideder voorfchreve Spangiaerden overdadige onfinnigheyt en wreet- heyr, en derhalven toe te ftaen en in te willigen den Vreede-handelen Aflbciatie, die ten felven' tijde gefchiede binnen der Stede van Gent, met de Staten van allede andere Provinciën, en die van Hollandt en Zeelandt, om een eynde te ma- ken van de inlandtfche Oorloge, enmetgemee- ne handt defe gemeene Vyaiïden des Koninghs en Vaderlands , ende van alle menfchelijckége- meynfehap, aen te taften, geenfints nalatende ondertuiïchen te vervolgen, ende by den voorfz Komngh aen te houden met alle mogelijke naer- ftiglieydf, dat hy wilde ord'ie ftellen tot fbo vee- Ie quaeis, breydelende en ftraffende fcodanige ongeregeMteytj foo iis/É nochtans, dat om allen dëfen. φ*& Koningh geheelijck geen oore heeft willen bieden, nochte fijnen Onderfaten recht döettv enföodanigebpofe ftuckenftraftenydan tér contrarie hemgelatende of hy uytterlijek des €tn fcHrick hadde , en fulcke overlaftenêxem- plaerliicMen, ftrafFen woude, door eenige facht- finiiighéytfï hadde hy gefchreven andere verbor-
					gen of iècrete Brieven, aen de Hoofden, Capi- teynenen Beleyders van deiè Spaeniche dullig- heden, by welcke hy niet alleen derfelver daden prees en toeftond, maerbeloofdenfe pocknoch tebeloonenenrecompenferen , den voorfz Ro- da danck wetende , als van eenen aengenamen dienft: En in defelve tijden ianthy Donjohan vanOoftenrijck, fijnen natuurlijcken Broeder, welcke onderfchijn van daer intevooriien, en den Staten recht te doen, foo hy openbaerlijck verklaerdedeslaft te hebben, en beloofde in 't werek te ftellen tot hun genoegen, datmen ont- deckte al foo haeft dat hy geenen anderen laft hadde, als hem te dragen na de Inftruciie en Lee- revandenfelvenRoda , ende te veynfen met de voornaemfteHeerenvan den Lande, foo lange dat hy door derfelver hulpe foude konnen Hol- landt en Zeelandt t'onderbrengen, om daer na d'andere te konnen dwingen, die hun tegen de Spaenfche Tirannye gefteldt hadden ·, ende om die van den Lande geenmerckelijck nabedenc- ken te geven dat fulcks fijne meeninge was, had- de hy verboden geenfints te laten blijeken, noch- te den voorfchreven Roda geenfints te ontmoe- ten, maer fijne InftrudHe van eenigh Spangiaert te nemen , wekken hem den voorfz Roda ter handen foude hebben gefteldt j ende bedanckte den felven Roda van de aengename en dancke- lijcke dienften, die hy feyde hem gedaen te heb- ben , belovende hemuaer over te vereeren, en te achten in eeuwigheydt, foo hy daer na 't felve: metten wereken gedaen heeft, niet tegenftaende de Eeden, Verbonteniiïèn en Beloften, geteec- kent ende befwooren by den voorfz Don Johan, van eeuwighlijck te onderhouden de voorfz Vreedehandelinge van Gent, ende't geene ten wederfijden verdragen was tufte hen de Staten en hem, fochthy door allen middelen weder d'een tegen d'ander in Oorloge te brengen, hem gela- tendedeuytheemfche Soldaten te betalen, om deièlvetedoenvertreckenuyt den Lande, hoe- wel hy't contrarie gefwooren hadde , defelve fe- cretelijcktoemaeckende , ende in fijnen dienft aennèmende , hen wijs maeckende dat hen de Staten wouden van hun foldyen, leven ende eere beroven, en dat fy daerom hun offïes en prefen- tatien af te flaen, hen tegen hen te ftellen', de voornaemfte Steden, Sterckten en Kafteelente overvallen, en brachte meerder Oorloge in als ooyt té vooren, welcke hy foo wel dede bran- den , dat fonder te verfchoonen Steden, Dorpen ofPèribonen , van wat qualiteyt of geftalte die mochten wefen, 't quaedt altijdts toegenomen heeft, én 't voorfz Land fulcks verdorven, dat de bloeyenfte Provinciën in veelheydt van Volc- keren, welvaren en rijekdomme, geheelijck le- dïgh, en tot de uytterfte ellende ende armoede zijn gebracht: Sylieden (de Staten) hebben daerom nimmermeer opgehouden haren fchul- cfigèn plicht, en allen aert van onderdanigheydt te bewijfën, vertooningen en beden te gebruye- kenbyalïenChriftenen' Princen en Potentaten, Capitulatien en alle andere middelen, in fulcken gebrüyckélijck, fulcks fy gepleeght hebben drie jaren gedurighlijck, of daer ontrent fonder op- houden, meynende te verkrijgen Vreede ende Verfoeninge met den Koningh van Spaingnen> maer

-ocr page 94-

					Placaten, ι. Boeck. ι. TIt.
		7°
						faten behooren te dragen, en dat de famen-fwee- ringe gerefolveert was om defelve ten roove,rarit- foen en moord te geven den vreemden Natiën, gelijck hymet'erdaet, naerfooveele wreedthe- denenonmenfchelijckegeweiden, daer toe ge- voeght hadde de laetfte profcriptien , tot een krooninge fijnder tyrannye ,* ftellende groote fommen geldtsdengeenendiefe verdelgen fou- den, en hunne Goederen nemen, om hen door dien middele geheelijck af te nemen deKoop- manfehap en Trafique met de nabuyrige Volcke- ren, en't Landt gantfchelijck te verarmen, en t'famen den wegh te openen tot alle plonderin- ge; midts wekken fy gerefolveert zijngeweeft hen niet langer te laten verdooven met ydele hoope, maer haren toevlucht te nemen tot flik- ken, als de nature en billijcke exempelen van allen Volckeren en Natiën, verdruckt zijnde, midfgaders de gebruyeken of coftuy men, en par- ticuliere Wetten der voorfz Landen hun.gewe- fen hadden, 't welcke is, hen t'onttreckeri vande gehoorfaemheytdesgeenendie hen fooonmen- fchelijck handelden, en door den felven middel ons te beroepen en kiefen , om , volgende de deught van de Koningen en Princen van Vrank- rijck, en navolgende de kloeekmöedige daden van onfen Voorlaten, de felve Provinciën te ont- fangen onder een rechtveerdige heerfchappye en Prinsdom: Ten wekken eynde fy aen ons ge- fonden hebben de Heeren Philips vanMarnix, Heere van den Bergh van St. Aldegonde, Raedt van den Raedt van State derfelver Landen j Jean Hinekaert, Heere van Oham ·, den Doftor An- dries HeiTels, Raedt ende Griffier van de Staten van Brabant) Fran^ois de Provins> Heere vm Lanenburgh, eerfte Schepen van Gent, Jacob Taijart, eerfte Raedt en Penfionaris der S|adt van Gent; NoeldeCaron, Burgermeeftervan den Lande van Vryen; en den Heer Jafpar van Vosbergen, Hoogh-Bailliuw van der Veexe, hun Gefanten en Gedeputeerden, met macht en authoriteyt van te handelen ende verdragen met ons, noopende dearticulenendevoorwaerden, onder dewekke fy mey nden ons te beroepen, aen te nemen en te ontfangen voor hunnen Prince en Heere, gevende den felven volle machten au- thoriteyt des te doen , met belofte aengenaem te houden fulcksby hun foude beflotenen gearre- fteert werden, gelijck dat blijekt by defelve Vol- macht, uyt krachte van welcke, naveeleende vericheyde Vergaderingen, Communicatien en Onderhandelingen, gefchiedt onder ons, we- fendein eenen Raede* en fijn de voorfchreve AmbaiTadeurs en Gedeputeerden eyndelijk ver- dragen, beiluytendeen teeckenendedeArticu- len hier na volgende, daer van den inhoudt hier volght: Τ                        ., y ;\ " Allen den geenen die defe tegenwoordige Brieven fullen fien of hóoren lefen, S Δ l υ τ '· Nadieade Staten der Vereenighde Provinciën> enGeaifocieerde der Nederlanden,- geduyren- de driejaren en meer, hebbende door alle mid- delen ende wegen gearbeydtom de voorfchreve Landen te verloflèn van de onheylen en ellenden van defen tegenwoordigen Oorlogh, door eene goede en verfeeckerde Vreede ende verfoeninge met den Koningh van Spaignen, zijnde ten dien - " eynde
			maer in plaetfe van te hoopen eenigh vrundelijc- ker traclement, hebben fy door ervarentheydt bevonden, dat alle Onderhandelingen, Capitu- latien en Accorden, nergens toe en ftreckten, dan defelve te fcheyden, verderven, ende in den gront te ruineren, nemende hier toe een dekman- tel van Religie en gehoorfaemheydt, om defelve by vreemde Princen en Volckeren te laileren, en hem met defe ftucken te behelpen, om die te doen Vallen, d'een te bannen, ende d'ander ter doodt te brengen onder fulck pretext ·, door wel- ke manieren, ende gelijek wanhoopigh van alle andere middelen , gedreven door natuurlijcke vcrbontenuTe en plicht, daermede fy haren Va- derlande, en de behoudenifle van de Privilegiën enVryhedenvandicn, hun leven, eerevanhun Vrouwen en Kinderen verbonden zijn, om die te bevryen van eene dienftbaerheyt, harder als de doodt felfs , zijnfyeyndelijckgerefolveertte foeckendehulpevan een kioeckmoedighenbe- hertight Prince , welcke hunrechtvaerdige be- fcherminge enverweringeaenvaerde, tegen de ellenden, en meer dan barbarifche verdruckin- gen haerder Vyanden, defelve wederom te ftel- len in hun oude Rechten, Privilegiën en Vry he- den , hunluyden verkregen en nagelaten by hun Voor-Ouders, ten wekken eynde fy hen heb- ben gekeert en verfocht, dat volgende de voet- ftappen der deught, en treffelijcke grootmoe- digheyt onfer Voor-ouderen, de Koningen en Princen van Vranckrijck , het ons beliefde hun- ne befcherminge en prote&ie ter hand te nemen, 't welck wy niet hebben konnen of willen weyge- ren, gelijck alle Princen van naturen verplicht zijn de fwacke te beichermen tegens de machtig- fte, de fchamele tegens de rijeke , endedever- druckte tegens de verdruckinge en geweldt der Tyrannen, defelve niet te min vermaende als noch ten overvloedt te verfoecken alle middelen van verfoeninge by den Koningh, om Vreede te verkrijgen, onsdaertoetegebruyeken, om dit beft te erlangen, ten wekken fy hen wederom feer ernilelijck hebben gebruyekt, doch fonder eenigevrucht, midts de boosheyt der Vyanden, wreetheydt en onverfadelijcke gierigheydt der Spangiaerden: Soo dat wy merekende de uytter- ftebenauwtheyt en ellende van fooveele Volke- ren, ongerechtelijckverdruckt, wyeenigevan onfe Dienaren gefonden hebben, met welcke de voorfz Staten hadden gehandelt ende verdragen onsteontfangen, accepteren ende verklaren als Befchermer tegens de Spaenfche Tyrannye: Hebben daerom niet nagelaten middelen by de . handt te nemen, om hun met hun Koningh te verfoenen, alsgefeydtis, hebbende in grooten getale Gedeputeerden gefonden tot Cplen, al- waereenige Duytfche Chur-Furften waren ten ielven eynde: Maer na dat fy langen tijdtgear- beydt hadden, en verfocht watmen vermochte omdaertoetegeraecken, hebben fy eyndelijck bevonden, dat, gelijckmen invoorgaende Tra- dlaten niet anders trachtede als hen te bedriegen, te fcheyden, enintwiftteftellen, om te komen ter mate van hun ellenden en bedroefthey t, feec- keregetuygniife dat de voorfchreve Koning alle liefde en goedwilligheydtverloorenhadde, die de wettelijcke Princen tot hun Volck enOnder-

-ocr page 95-

				Algemene Land-Wetten.
								7*
			fivnde meermalen getreden in verfeheyde com-1 re, mitfgadersin krachten, vryheden,gewoon-
		„M^ttienenonderhandelingen^n henhebben- de onderworpen alle redelijcke ende mogelijcke conditien, gelijckyegehjck bekent m t»datfe met te min by ervarentheydt bevonden hebben, <iat de Vyanden van hun rufte en welftandt, loec- kende verfcheyden deckmantels om die te ver- derven , en te brengen tot een uy tterfte ruïne en dienftbaerhey t onder de Spaenfche Natie en hun Aenhangers , fy felfs hun hebbende beholpen door alle middelen by den voorfz Staten aenge- wendt, en de voorfz communicatien, omonder hendevoorfchreve vyandfchappen en oneenig- heden te voeden en te verwecken,, en die te (lel- len in een inlandrfche Oorloge, d'een tegen den ander, omhenalfoodaerna generalijck te ver- derven, tot welcken fy, in plaetsvah te midde- len , eenig goedten heylfaem verdragh door een billijcke over-een-komfte, door welcke hadde konnenwerckelijck getroffen werden goede en vafteVreede, en een algemeeneRufte, hebben echter geheel ter contrarie gearbeydt 't misver- trouwen te onderhouden, en meer en meerde faecken te verbitteren , doende hun voordeel metdeverfcheydenheydt van Religie, om on- der fchijn van de Roomfche te hagithouden, door quade wegen in fwangh te brengen d'oude ftrengigheyt der Placatenen Inquifitie, die de eerfte ooriprongh zijn ge weeft van alle defe on- gelucken, en overfulcks door befluyt van Vree- de, diefy fcheenen te prefenteren, te bannen, verdrijven , en geheelijck uytte roeyen alfulcke die geheelijck de Roomfche Religie niet aenkle- ven, fonder henluyden te bewilligen ofte gedo- gen het minfte jota om de hare te oefFenen , met meeningeom na fy het met het uytterfte pretext foiiden hebben uytgemergelt een oneyndelijck getal van Edelen, befte Burgers, en andere In- woonders der voorfchreve Landen, van alle ftan- denenqualiteyten, fy middel mochten hebben des te gevoeg hlijcker, en fonder wederftant hen den wegh te banen tot den algemeenen onder- gangh, verderf en flavernye der fel ver, en tot den geheelen affchaffingh van hun Vryheden, Rechten, Gébruyeken en Politien, omaldaer te planten hun tyrannye, fonder belet, ende te verlaten den Mannen, Wijven en Kinderen, met hun Goederen en Have, de wulpsheyt en gierig- heydtder voorfz SpangiaerdenenhunAenhan,- gers, welcken fy trachten defelve «te onderwer- pen, gelij k alle de daden fulks betuygen, daer uyt anders niet heeft kunnen volgen als een nieuwen branden aenfteeckinge van Oorlogen, meerder enwreederalstevooren , fonder dat daer meer zy, of eenigfins kan wefen eenige blijcke of hoo- pe van ware en oprechte verfoeninge, wefende alle middelen van verièeckertheyt ten wederzij- den geweert, midts de blijekende boosheydt der voorfz Vyanden, die niet alleen foö meenigmael hebben tegengekomen of tegenkomen als't hén belieft heeft alleHandelingen,Contraclen en Ca- pitulatien,maer defelve opentlijck wendende tot den ondergang der Contractanten: Daerom is't dat de voorfz Staten, om hen te befchutten van't uytterfte verderf en fchade, genoodtdruckt zijn geweeft ernftelijck te dencken tot een goede uytkomfte, enfoodanige als't recht en de natu-				ten en gébruyeken vanden Landen hen toekomt, te weten, hun toevlucht elders te nemen. Op welcken lange en rijpeli jcken gedacht hebbende de Staten der voorfz Provinciën, en beroepen de gemeene Steden , zijn eyndelijck foo verre gekomen, dat die van Brabant, Vlaenderen, Hollandt, Zeelandt, Mechelen, Vrieilandten Ommelanden, eenen eyndelijcken voet geno- men hebben, om hen te bevrijden van den voor- fchreven Oorloge, ende 't felve Land weder op te rechten in fijn oude fleur en welvaert, ende in hare Vryheydt, Rechten , Ufantien en Privi- legiën, fulckshaer die by hare oude Voorfaten zijn nagelaten geweeft> en volgende dierefolu- tie, hebben beilooten te fendenaen den Heere Hertogh van Anjou , Broeder vanden Alder- Chriftelijckften Koningh , en fijneHoogheydt voor te dragen den toeftandt van'tvoorfchreve Landt, en daer en boven te handelen ende over- dragen met defelve, op de middelen van de voor- fchreve verloifinge ende op rechtinge, volgende deArticulen, Vóorwaerden en Inftrudlien daer op gemaeckt. Ende ofwel eenige Provinciën Geldre, Tournay, Tournefis , Utrecht ende Over-Yilel als noch niet genomen hebben vol- komen eyndelijckc refolutie, maer als noch zijn in onderhandelinge op dit poincl:; foo is't noch- tans dat alle Provinciën hebben bewillight, en ge- neralijck gcfonden hunne Gedeputeerden bin- nen de Stadt Antwerpen , om in de voorfz faec- keeeneycde te maecken: Wy Gedeputeerden van Brabant, Vlaenderen, Hollant, Zeelant, Me- chelen, Vrieilandt en Ommelanden, uyt kracht van de macht, ons by de voorfz Provinciën ver- leendt, ons oock verféeckerende dat de andere Provinciën onfe Nabuyren hen niet fullen willen van ons icheyden en ièpareren, volgende de ver- klaringe die fy ons daer van hebben gedaen, en de communicatien die wy daer op te famenge- hadt hebben, ende om meer andere redenen ons daer toe bewegende, hebben langer niet konnen uytftellen 't volbrengen van de voorfz refolutie onfer voorfz Provinciën, en daerom ons vertrou- wende geheelijck op degetrouwigheyt, vernuft en wijsheyt der Heeren Philips van Marnix,Hee- re vanden Bergh van St. Aldegonde, Raedt van den Raede van State ; JohanHinekaert, Heere vanOhams Do<StorAndriesHeiïèlfz, Raedt en Griffier van de Staten van Brabant; Francois de Provins, Heere van Lanenbourg, eerfte Schepen der Stede van Gent ·, Jaques Taijard, eerfte Raed en Penfionaris der Stadt Gent* Noel de Caron, Burgermeefter van den Lande van de Vryen j en den Heere Jafper van Vosbergen, Hoog-Bail- iiuw van de Stadt ende de Haven van der Veere, hebben de felve gecommitteert, en committe- ren bydefen, fig met aller naèrftigheydt te ver- voegen naer Vranckrijck, aen den Heere Her- togh , en met fijne Hoogheyt te handelen op de forme der voorfz Articuleft, Conditien ende Be- richten, diewyhentendefen eynde hebben ge- geven, hen allen gelijckelijcken, of't meeren- deelderfelver gevende macht ende aüthoriteyt, belovende van onferi wegen, én in den name der voorfz Staten, alles goedten aerigenacm te hou- den alle 't geene by hen inde voorfz forme, ende
									vol-

-ocr page 96-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

72

bedienen by fulcke als't hem belieft, benoude* lijck datfe lullen zijn natuurlijcke ingeboorne defes Lands, en fal hem te vreeden houden met defelve Domeynen, fonder dat hy fal mogen lichten ofte opftellen eenige extraordinaire pen- ningen, fonder confent van de Staten, volgen- de hare oude Privilegiën % ende foo men de felve Domeynen foo befwaerdtvonde, datfe niet ge- noeghfaem foude ftrecken tot onderhoudt van den Staet van fijn e Hoogheydt, de Staten fullen refolveren daer toe te furneren en hem te geven alle redelijck contentement. • V. Sijne Hoogheyt fal in de Landen, Provinciën," Steden ende Gemeynten onderhouden de oude Trafraten, Contra&en, Gerechtigheden, Pri- vilegiën, Vryheden en Gewoonten , en mede de Unie van Utrecht, voor foo veel die niet na- deeligh fullen zijn defen tegenwoordigen Tra* date. VI. Sijne Hoogheydt fal voor goedt en vanwaer- den houden alle het geene hier voorti jdts by den Eerts-Hertogh Matthias, en by den Staten, foo in 't generael als particulier isgeordonneert ende geftatueer* VI I. Sijne Hoogheyt fal gehouden wefen de Staten Generael te doen vergaderen, ten minften een- mael'sjaers , op dat geordonneert en gedifpo- neert werde op alle voorvallende faecken, be- langende de welvaert van de Landen, en onder- houdt van de Privilegiën van den felven, boven dien dat de Staten fullen vermogen te vergaderen foo veel en dickmaels als fy tot de faecken van den Lande goet vinden fullen, volgende de oude Privilegiën.           VIII. Sijne Hoogheydt fal fijne refidentie houden in de voorfz Nederlanden, en foo hy om eenige noodelijckeoorfaeeke vertrocke, ofte hem ab- iènterende voor eenen tijdt, fal eenen anderen van den Lande in fijn plaetfe ftellen die den Sta- ten aengenaemzy, en met haer confent. IX. ■ Sijne Hoogheydt fal voor Raeden van State hebben natuurlijcke of ingeboorne van den Lan- de, fulcksals de Provinciën fullen ftellen, ofte voor ditmael gefteldt fullen hebben, inwelcke geenVremdelingen nochFrangoifen, noch an- dere fullen toegelaten werden , dan een of twee, by ccjnfent of gedoge van de Provincie, en de fel- ve aengenaem, en voor het toekomende alfmen daer andere fal moeten ftellen, fijne Hoogheyt falfe committeren, ter denominatie van de Pro-

volgende de voorfz Voorwaerden, Articulen en Inftru&iefalgehaiidelt ende verdragen werden. Ten oirkonde hebben wy defen doen teeckenen by onfe beyde Secretariflen, en gezegelt met on- fen zegelen. Gedaen ter Vergaderinge van de Staten Generael, den twaelfden Auguftifijftien hondert tachtig, ende op de plique was gelehre- ven, ter exprefle ordonnantie van deyoorfchre- ve Staten. Geteeckent, Δ. Blylevm , en J. Houflin· " Volgt denlnhoutvan de voorfz Articulen. Articulen en Conditien, waer op met den Hertoge van Anjou isgehandelt. I. DAt de Staten fullen verkiefen ende beroe- pen, roepen en verkiefen midts defen, fijne Hoogheydt als Prince endeHeere van de voorfz Landen, tot fulcke titulen, te weten, van Hertogh , Grave, Marck-Grave en anderfints, met fulcke hooglieden en preëmi- nentien, alsdevoorgaende Heeren hebben be- leten : Welverftaende dat alle de Alliantien ofte Verbonden van denfïuyfevanBourgondienen defe Nederlanden, foo met den Keyferrijcke, Koning van Vranckiïjck, Koningen van Énge- landt, Deenemarckenen andere, defenTra£fca- teniethinderlijck of praejudiciabel blijven ful- len in haer geheel, fonder dat'er eenige verande-

ringe fal wefen

I I.

Datna't overlijden van fijne Hoogheyt, fijne manlijcke Oiren of Erfgenamen, wettelijck van hem geprocreëert,fuccederen fullen aen de voor- fchreve Landen: Ende of 't gebeurde dat fijne Hoogheydt, of fijne voorfz Oirs ofte Erfgena- men , meer wettelijcke manlijcke Oiren verkre- gen, fal ftaen ten keure van den Staten te nemen den geenen die fy bevinden fullen te wefen de be- quaemfte. III. En in gevalle de felve of verkorene ware min- derjafigh, fullen de Staten hem eenen Gouver- neur ftellen, tot henwaerdts behoudende de VoogdyeofMomboirfchap, beieydinge en be- wint van de Landen, foo lange en tot dat hy ge- komen zy tot de twintigh jaren, ten ware daer in anders ware voorfien by fijne Hoogheyt ende Erven, na 't advis vande Staten; en gebreecken- de fijne Hoogheydt of Erven, fullen de Staten oock vermogen eenen anderen Heere of Prince te verkiefen. I V. Sijne Hoogheyd fal gefteldt werden in de pof- feflieofbefitvan deDomeynen van de Landen, in alfulcken ftate als die tegenwoordig zijn,welc- keDomeynen fullen blijven belaft met alle reële khulden > en aengaende de perfoonele fchulden van de geene die gemaeckt zijn geweeft by de voorgaende Heeren , met de Provinciën en Ste- den alhier contracterende, en andere Geünieer- de, ofte andere particuliere Inwoonderen van dien, houdende haer partye, dewelcke daer van fullen ontlaft enbetaelt werden ·, en fijne Hoog- heyt faldefelvepomeynen gebruycken endoen

vmcien.

X.

Sijne Hoogheydt, wefende in defe Neder1 landen, fal voor principale Officiers van fijnen Huyfe hebben Ingeboorne van den Lande, ende belangende de andere, fal fulcke mogen nemen als hem belieft, met conditie nochtans dat de meeftendeel vande Edelluyden fullen wefen vafl defe Landen. X ï. Als den tijdt komen fal, datmen fal moeten voorfien van Gouverneurs van Provinciën ende Sterckten, oock van de principale Officieren.van Pro*

-ocr page 97-

Algemene Land-Wetten.                       7 3

Provinciën

fullen daer drie genoemt werden

ten folmariferen tegen ditTraftaet, en mede om

te onderhouden ende te vermeerderen de goede vriendtfchap ende correfpondentie, die belieft heeft de Majeftey t van Engelandt, Deenemarc- ken, Portugael, Sweden , Schotlandt en Na- varre, de Princen van den Keyferrijcke, de DuytfcheHanfe-Steden, en andere Princen, Po- tentaten,Republiquen,Steden en hare Geconfe- dereerde te hanthouden met de Staten vandeNe- derlanden, fullen van wegen fijne Hoogheydt en Staten voorfchrevenverlocht werden met hun- luyden te komen in een naeuwe, vafte ende ont- bindelijcker Verbondtende Alliantieten gemey- nenbefte, onderde Conditienen ArticuTen die by gemeen advis, tot befte en meefte verfeec- kertheyt vande Geallieerde en Geconfedereerde t'famen fullen mogen werden geraemt en geiloo- ten. XVIII. Sijne Hoogheydt fal verbonden weien den Oorlogh te voeren, ende de Landen als boven te handthouden ende te maintineren, foo met de middelen die hy hebben fal van den Koningh fij- nen Broeder, als van fijne eygene, daer toe de voorfchreve Staten jaerlijcks fullen furneren de fofhme van twee millioenen en vier hondert duy- fentguldens, van veertigh grooten Vlaemfcher Munte, van wekker fomme fullen voor al be- taeldt werden de Guarniibenen ende Volck van Oorloge van den Lande, tot fulcken getalle als men bevinden fal te behooren. X I X. Aengaende den Generael van't Leger, fijne Hooghey t fal die ordonneren met raedt en goet- vinden van de Staten, ende fal overdeFranfche Troupen een Hooft ftellen, den Staten aenge- naem. ;*                   X X. Hy fal niet mogen leggen eenige Francoyfen of Vreemdelingen in Guarnifoen in de Steden en Sterckten, fonder believen van de Provinciën daer de Plaetfe is gelegen, en noopcnde de an- dere van den Lande, fal die leggen mogen by goedtduncken van den voorfz Raede, XX I. Waerom te voorfien tot denoodelijckheydt van't Volck van Oorloge', fullen by de Provin- ciën geordonneert werden ièeckere en bequame

by'die van defelve Provinciën , daer van fijne Hoodieydteenefalverkiefen, enwelckebyde Steden wertgenoemt, fullen wefen aengenaem. / ν XI I. Siine Hoogheydt fal beloven te onderhouden de Religie, en Religions-Vreede in de Landen, infulckenftaetalsfytegenwoordighzijn, of al- foo by de Staten van yder Provincie namaels daer op fal werden gedifponeert, en namentlijck in de Landen van Brabant, Geldre, Vlaenderen, Utrecht, Mechelen, Vrieflandt, Ommelanden, Drenteen Twente, fonder dat van wegen fijne Hoogheydt daer in yet fal werden vernieuwt of verander,            χ χ χ χ Hollandt en Zeelandt fullen blijven alsfy te- genwoordelijck zijnin'tftuckvan der Religie, en anderfints, welverftaende dat in faecken, be- roerende de Munt, de Oorloge, de Contributien en Privilegiën tuifchen de Provinciën en Steden refpe&ivelijck, defelve fich fullen onderwerpen fijner Hoogheyd en de Generaliteyt, volgende d'Accorden en Tra&aten, by gemeen advis van de Staten gemaeckt of te maecken, volgende de oude gewoonten, gebruycken en Privilegiën. &                  XIV. Engeneralijck fal fijne Hoogheydt niet gedo- gen, dat yemant fal onderfocht of ondertaft wer- den in fijn huys of anderfints gemolefteert, om het feyt, of onder 't pretext van defelve Religie, alwaer't dat hy fchoon buyten de voorfz Provin- ciën daer van dede exercitie, nemende de eene en de andere in fijnbefcherminge. XV. ' Sijn Hoogheydt fal te Vege brengen en befor- gen by den Koningh van Vranckrij k, dat hy hem en fijne Oirs of Errgenaem fal aififteren met fijne macht en middelen, om hem altij dt te maintine- ren, eenfaemlijck de contracterende Provinciën, wefende onder fijn gehoorfaemheydt, tegensal- le Vyanden, het ware den Koning van Spaignen, ofte andere Geallieerde ende Geconfoedereerde Vyanden, en dat fijne Majefteyt niet toelaten fal dat eenige hulpe, faveur, fecours ofte paifagie gegeven fal werden in fijn Rijcke den voorfchre- ven Vyanden, en dat hy fal ordonneren de Gou- verneurs van de Provinciën, Steden en Frontier·

Plaetfen te favoriferen en vrye paflagie te verlee- plaetfen, om de Compagnïen te ververfchen, en

uyt te winteren in tijdt van noode. XXII. Dat alle vreemd Krijghs-volck, foo Francoy- fen als andere, gehouden fullen zijn te moeten vertrecken uyt den Lande, als de Staten fulcks aen fijne Hoogheyd verfoecken fullen. XXIII. Hy fal geen Alüantie noch verbinteniflè mo- gen maecken met den Koningh van Spaignen, 't zy door Houwelijck, of anderfints by accord metten voorfchreven Koning of gedes-unieerde Provinciën of Plaetfen, dan met advis, confent enadvoy van de Provinciën die hem ontfangen fullen hebben, als hy oock niet fal mogen maken andere uytheemfche Alliantien, in prsjuditïe van de Landen, en defen Traftate. X X I V. Wel-verftaende dat de Provinciën t Steden en Κ                     Plaet-

nen de Ingefetenen van defe Landen XVI. Na dat fijn Hoogheydt fal in het gebruyck en datelijckepoiTeilie wefen van de Provinciën, fal maecken dathét Koninghrijck van Vranckrijck en defe voorfz Landen fullen allieren en.veree- night blijven, om gefamentlijck Oorloge te voe- ren metgemeenen advife, tegens alle de geene van dewelcke d'eene ofte d'andere foude mogen bevochten of befprongen werden ■, welverftaen- de nochtans, dat defelve Landen niet fullen in- gelijftwordenaendeKroone van Vranckrijck, maer fullen blijven onder hare Wetten, Coftuy- njen , Gerechtigheden, Gebruycken , oude Contraden en Privilegiën. - X V IL Vorder tot meerder verfeeckertheyt tegen de gemeene Vyanden, die hier namaels hen moch- AV. Deel,

-ocr page 98-

					Placateri. ι. Boeck. ι. Tit.
			74.
							en het Rijcke van Vranckrijck fich verbinden en allieren fullen met defe Landen, oorlogende met gemeen advis tegen alle de geene van dewelcke d'een of d'ander fal komen beoorlogt of befpron- gentewerden, hebben belooft, endebelooven fijne Hoogheydt, en de voorfchreve Gedepu- teetden, in den naem en qualitey t als vooren, te bewaren en onderhouden onverbreeckelijck alle en yegelijck der vo orfchreve Articulen, na hare forme en inhouden, en dienvolgende dit voor- fchreve folemneel Contraft te. pafleren en verlij. den in goeder en behoorlijcker forme, fonder yet te veranderen of vernieuwen, en dat terftondt, η a dat de verklaringe, die daer van fal werden ge- daen ter Vergaderinge van de voorfchreve Gede- puteerden, fulcks gefchieden fal in fijne tegen- woordigheydt, om gefteldt te werden in delibe- ratie, de tweede, derde, negende ende tiende Articulen, om te beraedtflagen op de hardigheyt en fwarigheden der felver, behoudens de voorfz Staten te ordonneren wes te doen fal zijn* en is het voorfchreve fefde Arricul gepafleert geweeft op de verklaringe en verfeeckeringe die de voor- fchreve Gedeputeerden fijne Hoogheyt hebben gegeven, dat'er niets geordonneer t noch gehan- delt was geweeft als van Officienen Beneficienj en eenige kleyne Giften, van kleynen gevolge, felfs met goedtvinden van de voorfchreve Staten, als mede in 't bewilligen van 't tiende Articul ge- ieyt is geweeft : Datin'tdreile'renvandfenHuy- fe van fijne Hoogheydt, ter plaetfe verklaringe fal werden gedaen, welcke de voornaemfte Of- ficieren zijn in den voorfchreve Articulen vefr maent, en voqrbygaendehetvijfentwintighfte, der felver Articulen, is infgelijcks gefeght ge- weeft, dat de Staten niet hadden yerftaen da er onder te begrijpen wat van 't ftuck en billickheyt van d'Oorloge was, welcke foude blijven ter- wille van fijne Hoogheydt, eiide fijnen Krijghs- raedt, fulcks de Gedeputeerden yerklaerdt heb- ben niet dan redelijck-tevinden,, niet verftaen- de fijne Hoogheydt te verhinderen,,of hy ftelle den Staten vooren 't geene hy gevoeghlijck fal vinden tot breederert nader verklaringe ofte be- richt der voorfz Articulen, ofte anders wat men doen fal, gehjek hier vooren gefeydt is geweeft. Gedaen tot Pleflls des Tours den negentienden September vijftien hondèrt tachtigh. , Aldus ge-- teeckendt, Fran^ois. En lager > Ψ hik dé CMarnix, Hinckaert,, And.Hejfelj, Ndel.de Caron, ie 'Trovins, Jacq de Tayard3 en Ja/par vanVosbergen. \'u'\ , :>qH r-ji! ?■ ί .,-·.! iüi'-ï ι :. ■'■iït'iT''.'■·'.; .■ biirSöjefc Zedert welcke Articulen wy wederom weiene de te rade gegaen met dé voorfz Gcfanten, enna dat van haren 't wegen ons zijn overgeleverdt opene Brieven vande voorfchreve Staten, ver- vattende bewillinge van alle den inhouden der voorfchreve Articulen, gedateertdennaeftleden December vijftien honderdt tachtigh. Geteec- kent by hun Secretariftèn> en dat wy van onlèn't wegen hun infgelijcksovergegeven en doen blij- ken hebben van de verfeeckeringe en verklaringe desKoninghs onfen eerwaerdighften Heere en Broeder, hebben wy aenvaêrt, enaenvaerden by defen hare aenbiedinge, ons door hen ge- \ daen in den name der felver Staten ι van de Heer- . fchap-
		Plaetfen van de gedesunieerde en andere,die hem fullen willen onderwerpen fijne Hoogheydt, en met den contracterende Staten fich vervoegen tot defen Traftate, fullenontfangen en toege- laten werden in dit Tra&aet of Verbondt. -. XXV. En aengaende de geene die met fortfe ende ge- weldt fullen bekomen werden, fal fijne Hoog- heydt ordonneren by advis van de Staten, alfoo met gemcyn confent fal bevonden werden te die- nen, het zy de gedesunieerde Provinciën, of an- dere in de Nederlanden.             * XXVI Sijne Hoogheydt en Nakomers fullen den fi> lemnelen ende gewoonlijcken Eed doen in elcke Provincie, boven den generalen Eed, den Sta- ten te doen, van de onderhoudinge van defen Tra&ate, en of fijne Hoogheydt, of fijne Na- komelingen defen Tra&ate quamen tegen te ko- men, foo fullen de Staten metter daetontflagen en vry zijn van den Eed, gehoorfaemhey t en ge- trouwigheydt, en fullen mogen eenen anderen Prince nemen, of anders in haren faeckenveor- fien, als fy fullen vinden te behooren. XXVII. Ten laetften, nadémael den Heere Eer ts-Hcr- togh van Ooftenrijck in deCe Landen beroepen vefende, hem getrouwelijck heeft gequeten en geëmployeert, volgende fijne geloften, fal by de Landen endeby fijne Hoogheydt geadvifeert werden, by welcke befte middelen men den fel- ven Eerts-Hertogh fal geven alle redelijckever- ftoeginge en contentement. Alle welcke Articulen bewillight en beflooten zijn geweeft by fijne Hoogheydt , fittende in fijnen Raedt, en by de voorfchreve Gedeputeer- den, volgende de macht, memorien en Inftru- ötien, hen gegeven by de Gecommitteerde van de Provinciën van Brabandt, Vlaenderen, Hol- landt, Zeelandt, Mechelen, Vrieilandt en Om- melanden , inde generaleVergaderinge van de Staten gehouden in de Stadt van Antwerpen den twaelfden Augufty laetftleden, de felye vol- macht geteeckent J. Houflin, en A. Blyleven. Secretariifèn van de voorfchreve Staten, en geze- geltmet dengrooten Zegel van defelve Staten, van rooden Wailèhe, met lafte dat fijn Hoog- heydt fal gehouden wefen, tot volkominge van het X V. en X VI. Articul, te maecken dat d'Al- der-Chriftelijckften Koningfijnen Broeder hem verklareen verfeeckeringe geven fal, onder fij- nen Zegel enTeeckeninge, van te helpen fijne Hoogheydt en Nakomelingen, met fijne macht en middelen, om de vereenighde contra&erende Provinciën te handthoudeji,.enmaintinerente- gen alle Vyanden ^ 't waer den Koningh van Spaignen, of andere Geallieerde Vyanden defer Landen: Dat hy geenfints fal toelaten dat de Vyanden eenigehuïpe, gunft, onderftandt.ofte doorganck gegeven fal worden in fijnen Rijcke:. Sal beveelen alle Gouverneurs vande Provinciën, Steden en Frontier-Plaetfen en andere, tefavo- riferen, en vryepafïagiete verleenen den Inge- zetenen defer Landen: En wanneer fijne Hoog- heydt fal wefen in poiTeflie en datelijck gebruyek der voorfchreve Provinciën, dat fijne Majeftéyt

-ocr page 99-

Algemene Land-Wetten.

75

Vranckrijck, eenige Broeder des Alder-Chri- ftelijekften Koninghs, Hertogh van Anjou, Αΐεηςοη, TourraineenBerry, ende de Heeren Philips de Marnix, Heere van St. Aldegonde, Raed vanden Raede van State der Nederlanden; Johan Hinekaert, Heere van Oham ·, den Do£tor Andries Heifels, Raedt ende Griffier der Staten van Brabant; Francois de Provins, Heere van Louenbourgh, eerfte Schepen der Stadt Gent*, Jaques Taijard, Raedt en Penfionaris der felver Stadt; NoeldeCaron, Burgermeeltervanden Lande van Vryen van Brugge; ende Jafper van Vosbergen,Hoogh-Bailliuw van de Stadt en Ha- ven van der Veere,Gedeputeerden van wegen de Provinciën van Brabant, Vlaendercn, Hollandt, Zeelandt, Mechelen, Vrieflandt ende Omme- landen, nebben de voorfchreve Staten tocge- ftaen, bewillightengeratinceerr, toeftaen,be- willigen en ratificeren by defen, alle de Poin&en, Articulen en Voorwaerden, by fijne Hoogheyd en de voorfchreve Gedeputeerden, of eenige van dien, inden name van de voorfchreve Provin- ciën refpe&ivelijck, ibö in't gemeen als by fon- der beilooten en gearrefteert, op 't aennemen van fijne Hoogheydt, tot Prince en Heere van de voorfz Landen, hen gevende, of het meeren- deel van dien, volle machttn fpeciale onweder- roepelijcke authoriteyt, omme van wegen de voorfchreve Staten van fijne Hoogheydt te ont- fangen den Eed, om te onderhouden, bewaren, en onverbreeckelijck te obferverenalle en elck Poinft, Voorwaerden en Articulen , refpe&i- velijck geflooten en gearrefteert als vooren, na hun forme en inhouden; endatterftont, nadat den Alder-Chriftelijckften Koninghfal hebben verklaert en verfeeckert onder fijn reeckeninge te bewilligen en toe te ftaen de voorfchreve Arti- culen , mitsgaders fijne Hoogheydt en Erven te fullen helpen met fijne macht en middelen, van altijdt te fullen handthouden de Provinciën, met hemgecontrafteert hebbende, en zijnde onder fijne gehoorfaemheyt, tegensalle Vyanden der voorfz Landen , het ware den Koningh van Spaigne, of andere fijne Geallieerden, verplich- te Vyanden der voorfz Landen, beloovende de voorfz Staten te handhouden bondigh ende van waerden alle 't gunt by de voorfz Gedeputeer- den, ofte het meerenaeel van dien falwefenge- daen, en goedtgevonden fal wefen te behooren, tot folemnifatie van den voorfz Eed, ende't vol- brengen der voorfz Articulen des Tra&aets, en den aenkleven van dien. t'Oirkonden defen doen zegelen inde Stadt Delf, dejLnaeftleden December vijftien hondert tachtigÉI Ende ge- teeckent, J.Houflitiy en A.Bly leven. Tot getuygeniiiè van wekken, en verfeecke- ringe van aen inhouden hier boven verhaeldt, hebben defè geteeckent met onfe handt, en daer aen doen hangen onfen grooten Zegel. Gedaên tot Bourdeaux den drie en twintighftenjanuam vijftien hondert een en tachtigh. En was geteeckent, Franco ie.

Ichappye en Vorftendom of Prinsdom dei voor- tulen, met de rechten van de fuperioriteyt, laft enconditien, beloovende en ζ weerende op trou- we eenesPrincen, en verbinden ons, foo voor 'ns onfeErvenenNakomers, endesfaeckeof Stie hebbende, te onderhouden en naer te ko- men alle en elcke der voorfchreve Articulen, foo defelvehierbovengefpecificeertftaen,entedoen volbrengen den inhoudt van de verfeeckeringe enverkllringedesKoninghs, onfen voorfchre- ven eer waerdighften Heere en Broeder, in ge- voleevande vijftiende en feftiende Articulen van denvoorfchrevenTraaate, endedatwyinallen den poinaen in geender wijfe fullen tegenko-

men, nochte defelvige violeren corrumperen, ----                  „ _ gevioleert, gebroocken ofgecorrumpeert fullen werden, in eeniger wijfe of maniere, hoe dat zy, en fullen ons ten fel ven eynde verbinden de Sta- ten te doen den folemnelen Eed, hen daer van te verleyden , en leveren authentique Brieven, geteeckent en bezegelt met onfen grooten Zege- Ie, en volgens de gewoonte ende gebruyckder voorfz Landen, en den inhouden der voorfchre- ve Articulen, gelijck wy ondergefchreven Ge- fanten ende Gedeputeerden der voorfchreve Sta- ten ten wederzijden ontfangen en aennemen, uy t den name derfel ver Staten der Nederlanden, die de Volmachten, hier boven gefpecifkeert en be- fchreven, onsgefonden hebben , eninkrachte derfel ver verbinden, belooven en ζ weeren wy in den name der voorfchreve Heeren Staten der Nederlanden, met hen, voor hen, en hare Na- komers of Succcfïèurs, des faecke of a£Ke heb- bende, als daer toe hebbende fpeciale macht en procuratie, dat wy aennemen, ontfangen ende erkennen , gelijck wy metter daedt aennemen, ontfangen ende erkennen van nu aendenvoor- fchrevenfeer hoogen, leer machtigen, en feer grootmoedigen Heere Prince, Soone van Vrank- rijck, eenig Broeder des Koninghs, voor recht en wettigh Heere en Prince der voorfchreve Ver- eenighde Landen, met fulcken recht en fuperio- riteyt, als vervat is in de voorfchreve Articulen, alles volgende den inhouden derfel ver, welcke wy beloven, om, en in den name der voorfchreve Heeren Staten, den felven te onderhouden, en in allen haren poinftenen conditien onverbreec- kelijck na te komen, fonder eenighiints daer te- gen te doen, te veranderen, violeren, of cor- rumperen , felfs niet te gedogen dat defelve ver- andert , gevioleert of gecorrumpeert werden, in eeniger wijfe, en hier op fullen de voorfchreve Heeren Staten aenfijne Hoogheydt doen den fo-lemnden Eed van getrouwigheydt ende gehoor- faemhey t, en daer van verleyden foodanige au- tentique Brieven, als in fulcken faecken vereyft werdt, en 't gebruyck der Landen mede brengrk, volgende de Ratificatien en Volmachten. De Staten der Vereenighde, en hare Geafïb- cieerde Provinciën van Nederlandt, verfameldt binnen der Stede Pelf, hebbende geilen de Ar-

ticulen en Conditien , bewiliight en beflooten tuflchen den feer hoogen, machtighften ende grootmogenften Prince Francois, Soone van*1

En Léger, LeTin.

Articulen

Κ

-ocr page 100-

Placaten. i.Boeck. i.Tit.

j6

Artkulen voor den Landt-Raed, ingefielt by de Geünieerde Provinciën,, tot direffie * van allefaecken, en verfeeckeringe vanden Lande, ^»13. Januarii 1581. I,                                     dingen , diemeh behoeven fal tot de regeringe AEngemercktby gebreeckevanauthorifa- en defenfie van de voorfchreve Landen, fullen tie en volmacht der Gedeputeerde van de defelve Raeden oock macht hebben te deftri- Generale Staten, dilayenenuytftellingen bueren de gecollecteerde penningen, en die te -- —-ι.-;- -.-,...,-h:,'i ,1,] bekeeren ter faecke van den tegenwoordigen Oorloge, en tot betalingë vanden Krijgsvolk, aétuelijck in dienfte van den Lande wefende,

fcheydèn mifverftanden en quadecorrefponden- tien der Provinciën daer uytgevölght, tot groo- teconfufie van alle faecken, en dat byexperien- tie vande voorleden tijden bevonden is nietmo- gelijcktezijndenzwarenOorlogh te continue- ren, enhetVaderlandttedefenderen, ofteby bequame middelen tot eenen vaften Vreede te komen, fonder meerder eendracht vanden Lan- de, beter ordre van alle faecken, en byfonder van meerder refpect ende authoriteyt van den Gouvernemente: S o o Is't : Dat de Staten Ge- nerael van alle de voorfz Landen goedt en no- delijcken gedocht heeit te wefen, tot beter di- re&ie van alle faecken , en verfeeckeringe van den Lande , te maecken en in te ftellen eenen generalen Land-Raqdt van alle de Geünieerde

ten meeften oorboor en profijte van den Lan- de, fonder dat de particuliere Landen, Steden, of Quartieren eenige kenniiïè, onderwint, au- thoriteyt of difpofitie fullen mogen aennemen of tot hun trecken ; behoudens dat aen de ge- collecteerde penningen , van de geconfenteer- de middelen procederende, fullenalvooren af- getrocken werden de betalingë van de Guarni- foenen en Oorloghs-volke, foo wel te Water als te Lande, en andereordinariiche laften vanden Oorloge, die in de Provinciën refpe&ive vallen fullen, by de Overigheyt en Landt-Raed toege- laten en geadvoueerdt, fonder datmen die el- ders fal mogen employeren, ende datmen daer toe elcke Provincie fal geven fpeciale Ordon- nantien en defchargien vanden Ontfanger Ge-

Provinciën, ende dat denfelvenRaed fal wefen in't getal van dertigh Perfoonen, de bequaem- fte en beft gequalificeerfte , ten keufe refpe&i- velijck'van alle dé voorfchreve Landen, wefen- de naturele ingeborene van den felven Landen, welbekende Perfoonen, en goede Patriotten, hun in de Geünieerde Provinciën houdende, in wekken Landt-Raedt fullen wefen van het Hertoghdom en Landt van Brabant vier Per- foonen ; het F urftendom Geldre en Graeffchap Zutphen vier; het Graeffchap van Vlaenderen vijf; het Graeffchap ende Landt van Hollandt vier ; het Graeffchap van Zeelandt drie ; van die van Doornick en Tournefis twee, 't Sticht en Landt van Utrecht drie ; die van Mechelen en 't Landt van Over-YiTel twee ; Vrieilandt twee; Vrieflche Ommelanden twee: En dit al fonder prrejuditie vanyemandts gerechtigheydt ofprajëminentie , en by maniere van provifie, alleenlijcken voor den tijdt van een half jaer, gelij ck oock vo or den voorfchreven tijdt, en by provifie elcke Provincie fal falarieren by extra- ordinarifche middelen den geenendiefy totden voorfchreven Land-Raed kiefen en denomine- ren fullen, na advenant datiy beft: met hen ful- len konnen over komen. ÉI I. η de vóorfchreye Raeden ftaennef- fens de Hooge Överigheydt, by de voorfchreve Landen te kiefen en te ftellen, en met defelve Overigheyt volkomëlijken geauthorifeert zijn- de by de vöorlchreve Landen om té adviferen, delibereren, refol veren, executeren, engene- ralijcken te a<iininiftreren alle voorvallende fa- ken, concernerende de voorfchreve Landen, en het welvaren van dien; ende infonderheydt fullen volkomen macht nebben om by alle be- quame middelen te executeren ? en te doen exe- cuteren alle confenten en accorden, gedaenen gepaffeert by den Staten, aengaende decontri- biLtiert, colle&atien van penningen, of andere

nerael, van drie maenden te drie maenden. Be- houdens dat de defchargen diftinfrelijck op elc- ke maent fullen gemaeckt werden, waerafalle de Landen geiamentlijck ende byfondere ope- ninge van reeckéninge ende bewijs van employ gedaen worden fal, altijds alle maenden of fes weeckenten langhften : En fullen die van den voorfchreven Raedc, metkenniflè en interven- tie van die van de Finantien en Beden, of van de Kamere die men in plaetiè van hen erigeren fal, diipolitie hebben over de Collecteurs en Ontfangers van de Generale Middelen, die we- fen iullen goede en gequalificeerde Peribonen, en by elcke Provincie eerft genomineert, gelijk oock de voorfchreve Land-Raed de kennifleen difpofitie van de Contrerolleurs van de Genera- le Middelen fal hebben, behoudelijcken dat- men die uyt de eene Provincie nemen fal, onï ! ineen andere Provincie gefonden te werden: Behalven dat de faecken van de Policie en gif- j ten van Officien binnen Hollandt en Zeelandt | iullen blijven ter difpofitie van fijne Excellen- cie, welverftaende dat de voornoemde van Hol- landt en Zeelandt by de referve niet pretende- ren te derogeren den artieul van de conditien met den Hertoge van Anjou aengegaen , fpre- ! kende onder anderen van die van Hollandt en Zeelandt, daer mede fy hen dies aengaende te vreeden zijn den Land-Raed te fubmitteren óp de limkatien en reftri&ie ih defe Inftruibie be- grepen; verftaende van gelijcken, beroerende de collatie vandeOfficien op den ontfangrrvan de penningen , dienende ten Oorloge, tot be- hoef van de Generaliteyt, dat defelve voor- gaende denominatie van drie Perfoonen , ίοο wel in Holland en Zeelandt als in andere Pro- vinciën , tot difpofitie en gifte van de voortë Land-Raed fal ftaen: Oock mede dat de voor' noemde van Hollandt en Zeelandt te vreeden zijn ingelijcke faecken, concernerende Policie

•

en

'Ö

iften van Officien in andere Provinciën, en

geen

-ocr page 101-

			Algemene L					77 anderinge van de Religie, fonder advife van elcke Provincie die't felve fal aengaen. V. Item , fullen oock geene Gouverneurs van eenige Landtfchappen hellen fonder d'advis en aggreatie der fel ver Landtfchappen , en befon- der fal de voorfz Gouverneur, foo verre mo- gelijck is, woonachtigh zijn in defelve Provin- cie, of aldaergegoedt, of ten miniten aenge- naem wefen, foo voorfchreven is , en fullen de voorfchreve Gouverneurs ilaen ter denomina- tie alleen van de Provinciën daer die geflelt ful- len moeten werden. V I. Item, fullen de voorfchreve Raeden beloo- ven, onder hunnen Eed, te onderhouden alle Privilegiën, Rechten, Ufantien en Gewoonten van den Lande, foo wel in't generael als in het particulier , en hun voorts te reguleren na in- houden van deCe Initrucüe , en daer en boven byEed renuncieren alle particuliere correfpon- dentien die fy lbuden mogen houden, 't zy met Landen, Steden, particuliere en private Perfoo- nen, foo veele de gemeenefaeakeaengaet; En dat fy fonder aenflen,de Provinciën, daer uy tfy gebooren ofte gekooren zijn, 0%fingulier pro- fij t van dien,al leen voor oogen fullen h ebben het welvaren van de Gemeene Landen, en generale faecken: En fullen oock niet ontdecken of reve- leren iècrete communicatien, deliberatien of re- folutien 5 nochte fullen oock nemen mogen eeni- ge giften of prxfenten, op poene van infamie en meyneedigheyt. VII. Item, alle faecken die fullen komen in delibe- ratie van de voorfz*Raeden, fullen gerefolveert en gedecreteert werden by pluraliteyt vanitem- men van den voorfcfareven Raede, ibnder dat de voorfchreve Overigheydt hem fal mogen behel- pen met eenige achter of fecreten Raed. VIII Item, dat alle Brieven , concernerende den ftaet van den Lande, fullen gecommuniceert werden in denRaedt, om daer op geadviiêert en gerefolveert te werden. , I X. Sullen in den voorfchreven Raedt geen faec- ken vangewiehte en importantie diffinitivelijck getraébe'ertwerden, ten zy in prefentievan alle de Heeren, die ter plaetfe van de reiïdentie van den vöorichf even Raede prefent fullen zij η, of ten rainften van fiene, daer afdefeven fullen van verfcheyde Provinciën moeten wefen: En in het refblverenop andere iaeckenvan minder impor- tantie, fiilen ten minften ieven Heeren preiènt zijn., daer af de vijfooek van verfcheyde Provin- ciën fullen moeten wefen, foo verre ter plaetfe dervergaderinge fevenof vijf vericheyden Pro- vinciën tegenwoordige zijn : En fullen .de pre- ienten moeten geteeckent werden by deGnffiers ofSecrecariffeaa van den fel ven Raede, die daer af van dage tot dage Jbóeek fuüen moeten hou- den : Ende ial de vooxichreve Raedt nietmogen op eenige rfaeoken extraordinaire vergaderen en refolveren, ren zy dat te voorens alle de Heeren die inde Stadt zij η, infinuatie gedaen werde van dat de voorfz Raedt vergaderenj&i- »          , Item,
		S-een fuffragium noch itemme te hebben: Eyn- Seliick dat: inde voornoemde Landen fullen ge- houden werden feecker getal van Vaendeknin Guarmfoen, fulcks by fijn Excellencie metad- viic van de Staren van den Lande voornoemt, tot bewaermiTevan dien, nodigh bevondenfal werden.                 ^ Sullen de voorfchreve Raeden met de voor- fchreve Overigheydt de provifie hebben van alle Oificien ende Staten, die t'allen tijden fijne Mafefteyten Gouverneur Generael gereferveert zijn geweeft, volgende de Privilegiën en Ge- rechtigheden van de Landen, daer aliulckeür- ficien en Staten fullen vaceren, waer toe die van de Provinciën of Landen, daer alfuleke Staten vaceren fullen, drie fullen denomineren, ende Hooge Overigheydt prefenteren , die defelve denominatie fal moeten volgen, fonderandere in hun plaetfe te Hellen: Ende boven dien ful- len de Overigheyd en Raedt mogen aennemen of doen aennemen en caiferen 't Krijghsvolck, foo te Voet als tePaerde, na gelegentheytvan der faecke, en foo fy bevinden fullen oorbaer- lijckft te zijn voor de Landen; behoudelijcken dat fy in 't aennemen , of doen aennemen van 't Krijghsvolck, foo te Voet als te Paerde, niet fullen mogen excederen de mate van het inko- men van de confenten ende Generale Middelen ; wel-verftaende nochtans dat de voorfz Landt- Raedt in den hoog-dringenden nood geautho- riieert fal zijn, om over de Geünieerde Provin- ciën te ilaen een repartitie van hondert duyfent guldens, eens voor een reyfe, ende fonder an- dermael te mogen itereren , fonder ander nieu confent te hebben van de Generale Staten, I V. Dat oock de voorfchreve Raeden niet fullen mogen inftelkn eenige nieuwe Impoften of an- dere Laften, by den Staten niet geaccordeerdt; noch oock de macht hebben om te dilponeren op cenige poinéren, concernerende eenige ge- nerale veranderinge , of de Souvèrainité en de Hooghfte Overigheyt, als is alienatie van dan "Lande, ofte defelve te brengen in fervitude en fubjeclie van Uytheemfche Heeren en Poten- taten, of aenneminge van nieuwe Oorlogen, -en befluyten van Pays, item » tranfport en op- dracht van deii Lande, veranderinge van Mee- re, of van den generalen Staet van dien Lande; infectinge vaariieuwe gewoonten en ufantien, fonder confent en accord van den Staten, daer op wettelijcken vergaderdt: Sullen niet te min -de voorfchreve Overigheydt en Raedt macht en authoriteyt hebben, om tot voordeel, hand- houdinge ende befchermeniflè van den Lande, goede en wa&e Verbonteniiïèn en Aliiantien te maeeken,metaïfulcke Koningen, Princen, Po- tentaten, Provinciën ende Republiquen, ais fy oöfboxMÜjcken en noodigh fullen vinden', hó- even alienatie, opdracht, tranfport of fervi- öide van de Landen als vooren : Ende fal oock *n voornoemden Raedt geen macht noch au- tacaiteyt hebben om te difponeren op 't ffcuck van der Munte, op't vermeerderen of vermin- deren van dien, npch oock op 't faidl: van ver
					i

-ocr page 102-

							Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.
			78
									te komen in eenigen ondanck, of tot eenigen be- grijpe geilcldt te werden: En dat oock fonder prejuditie van dat d'eene Provincie buy ten haren Lande en Limiten in een andere Provincie niet behoort befchreven of betrocken te werden ; en fullen des niet te min de Generale Staten oock ex- traordinaire Vergaderen t'allentijden, endefoo dickmaelals door hoogh-dringenden noodt van de voorvallende faecken, de Overigheyt en den Raedt voorfchreven hun fullen roepen ende ver- fchrijven, of dat eenige Provinciën , een ofte meer, derVereenighdeLanden verfoecken ful- len de felve Generale Staten verfchreven te wer- den , den welcken dat niet lal mogen geweygert werden, alles mits infererende de póinften waer op fy fullen hebben te advifereri, fonder dat hem yemandtfal excuferen ofdilayerente komen ter plaetiè, en tot iulcken dage als henaengelchre- ven lal werden, op poene dat de geene die ver- fchijnen lullen, evenwel procederen fullen tot iluytingevan'tgeene daer op fy befchreven wa- ren, als fy bevinden fullen tot't gemeene befte van de Geünieerde Provinciën en Landen te die- nen, endat'tgeenealfoogeflootenis, fal moe- ten onderhouden werden, oock by den geenen die niet gecompareert zijn, ten waredelaecke van grooter gewichte ware, en eenigh uytftellen mochte lijden, in welcken gevalle men de geene die niet gecompareert zijn, andermael foude be- fchrij ven op eenen anderen gelegen dage, op 't verbeuren van haerlieder Hemmen voor die rey- fe, ende dat't geene by denprefentengeflooten wert, falhenverobligerenenvan weerden zijn, niet tegenftaende hun abfentie ·, behoudelijcken nochtans, dat den geenen die niet gelegen is te compareren, hun opinien fullen mogen overfen- den, om in't colligeren van de opjnien daer op regard genomen te werden na behooren, XIII. Item, fullen de Perfoonen by hun geordon- rieert tot den voorfchreven Raedt, uy t elke Pro- vincie alle jaren moeten verandert werden voor de helft/'» numero pari, of't meeftendeel in nu* mero impari; mits ftellende andere in hun plaetfe, ibnderdat daerom de perfoonen die veranderdt iiillen werden, fullen vallen in eenige fchande of verminderingevanhuneer en reputatie : Ende geene die onderde voorfchreve helft van hun Officie verlaten fullen werden, fullen ten min- ften een jaer ftille moeten ftaen, eer iy weder tot den voorfz Raede fullen mogen genomen werden. En fal niemandt in den voorfchreven Raedt langer dan voor den tijdt van twee jaren, malkanderen volgende , mogen dienen, "maer fal alsdan als vooren moeten ftille ftaen, ten min- ften een jaer. XIV. Eride foo veele aengaet derefidentievan den voorfchreven Raedt , den felven lal tot geene feeckere plaetfe gelimiteert zijn, maer ial gehou* den werden in den Landen of Steden daer 't oor* baerlijck fal zijn, na 't uytey flehen van de geme* nefaecken, enfonderlinge daer 't lèlve tot άβ direitievan der Oorloge meelt gerequireerdtfel wefen, nadifcretievanderoorfchreve Overig* heydt en den Raedt. I
					χ.
		Item, Men alle d'aden ende expeditien, ge- daen inden voorfz Raede, in het langegepara- pheert en geverificeert werden by de namen cf toenamen van twee Heeren van den voorfchre- ven Raede, by beurten, en dat in faecken aen- gaende Provinciën, Steden en Gemeynten. En . in andere die van grooten gewichte zijn, en de depefchen van minderen gewichte, en particu- liere Perfoonen aengaende , lullen bybeurteby een van de Heeren prefent wefende, gepara- pheeri werden, ende voorts gedragen by den Se- cretaris, of eenige van de Heeren aen de hooge Overigheyt, fonder die in yemands anders han- den te laten komen. XI. Item, fal geprocedeert werden tegens de gee- ne die de Wapenen genomen hebben tegens de Staten ende het Vaderlandt, in defe laetfte trou- blen, en oock tegens den geenen die den Vyand met raedt of daet allifteren, of correfpondentie met hem houden, by wege van Juftitie in elcke -Provincie, om tot profijt van defelve geappli- ceert te werden*, fonder dat den voortgangh of executie van dien fal mogen belet of geretaro eert werden, ten fyndevoortaen een yegelijckhem vermeyde de gemeene rufte en ftaet van den Lan- de te perturberen; behoudelijcken nochtans dat men noch ter tijdtde immeuble Goeden niet fal mogen verkoopen , maer alleenlijcken annote- ren, om de vruchten ende profijten van dien te lichten, tot behoef van de Provinciën daer die Goeden gevonden lullen werden, en dat by pro- vifie, en ter tijt toe op 't verkoopen van de felve Goeden, ofanderfints dien aengaende falgedif- poneert werden, enal ibnderpraejuditievanhet fey t en recht van der Oorloge,aengaende de rant- foenen, vermangelingen ofcompofitien over den geenen die gevangen fullen werden, dadelijcken de party e van den Vyandt houdende, en na dat de welvaert van den Lande des verey lïchen fal. XII. Ende om te bat te conferveren het recht vande voorfchreve Generale Staten, ende dat fy altoos mogen toefien ende d'ooge nebben op de voor- fchreve Regeeringe ende adminiltratie, en ver- ftaen 't beleydt van alle faecken % fullen alle jaren tenminiten tweemaelordinaire vergaderen, om te adviièren ende te communiceren op de voorfz Regeeringe , ende alle andere faecken die fullen mogen voorkomen, en dit ter plaetiè daer den voorfchreven Raedt en Overigheydt by hun te kiefen , hen als dan houden fullen: Ende fullen de voorfchreve ordinaire Vergaderingen vanden Staten gefchieden den eerften daghdermaendt Aprilis en O&obris, dies fullen de voorfchreve Staten. Generael hen felven mogen vergaderen en by een komen ter plaetfe daer't hen gelieven fal, om iaecken en profijten den GemeenenLan- de aengaende: Endefgelijcksde Staten van elc- kenLandeparticulierlijcken, om faecken wille elcken Lande aengaende, en daer afelckande- ren mogen convoceren en befchrij ven, foo dick enmenighwervenals hendatgoedtdunckenfal, fonder daer op te moeten ververwerven het con- fent of oorlofvan de Hooge Oyerigheydt,of den Raede daer benevens zijnde, en fonder daerorn

-ocr page 103-

Algemene La

79 en oock tot volmakinge van eenen Krijghsraedt, ommetadvife van dien te adminiftreren en vol- voeren de faecken vanden voorfchreve Oorloge, behalven datmen voor eenige Vreemdelingen fal prefereren de Landfaten , die even nut en be- quaem bevonden iüllen werden. XVII. * Van gelijcken fullen de voorfchreve Raedt en Overigheyt geauthorifeert zijnomtekiefenuyt de Geünieerde Provinciën tot Secretariflên, Huifliers, en andere Officiers, alfulcke Perfoo- nen als fy bevinden fullen na gelegentheydt van de Iaecken, en ten meeften oorboir en dienften van den Lande te beliooren. XVIII. En dit alles by provifie voor den termijn van een half jaer, ten eynde van dewelcke de Gene- rale Staten fullen gehouden zijn te vergaderen op de verlatinge of continuatie vanden ielven Land- Raed , midtlgadersdevermeeideringevandefe Inftruclie en andere faecken, te ramen enrefol- veren ·, enlbnderpra;juditievanden handel tuf· ie hen den Hertogh van An jou, en de contracte- rendeProvincien , ende oock fonder prajuditie van de Provinciën die met den voorfz Hertoge nietgetra£teert hebben. Aldus gearrefteert en geflooten ter Vergaderinge van de Generale Sta- ten , tot Delf, den dertienden Januarii vijftien hondert een en tachtigh. Ter Ordonnantie van de voorfz Staten. Geteeckent, H. HOUSFLIM.

χ v. Infulckenverftandenochtans, datoyerwelo ke jSidc van der Maze de hooge Overigheydt en Raedt hare reiïdentie houden i fullen by hun ge- Wen worden eenfeecker getal van achtatien Perfoonenuyt'tCollegie, omtetreckenenrefi- deren over d'ander zijde van de voorfchreve Ma- ze ommetvolkomenmachtaldaerfteedstebe- foinerenenvoorfienop alle voorvallende faec- ken, dienende tot befchermenifle,rufte en wel- ftandt vanden Lande, alles op alfulcke ample In- ftruftien, als hun by de voorfchreve Ovengheyt en Landraed fal mede gegeven werden, en te de- fer Vergaderinge geraemt en gearrefteert: Ende ten eynde de voorfchreve Landen tegens d'inva- fie van de Vyanden des te beter moge werden ge- preferveert, foo fal by de hooge Overigheydt eekooren werden, en aldaer gefonden werden ?en Opper-Veldt-Heer of Krijghs-hooft, tot be- Ievdtvan de faecken van der Oorloge, met ad vi- fe van den voorfchreven Raede, of andere daer toefpecialijckentefchicken, in fulcker voegen nochtans, 'dat hy fal ftaen ten beveele en gehoor- faemheydt van de voorfchreve Hooge Overig- heydt. ■                         XVI. Énde fullen de voorfchreve Raeden met den Overigheyt macht en authoiïteyt hebben te kie- fen en te ordonneren, naergelegentheyt van de faecken, en circumftantie van der Oorloge en plaetfe daer defelve vallen fal, foo wel van d'Of- fïciers van der Oorloge, als andere, gelijck be- vonden fal werden noodelijcken goedt te zijn,

Tlacaet, waer by den Koningh van Spaignen werdt verklaert vervallen te zijn van 't recht op de Ne- derlanden , 'den 26. Julii 15-81. Siet GrootPlacaet-boeck eerftedeel, Fol. 26.

Afie vanRenverfael', byden Hertoge aen den Prince van Orangiengegeven ■> den 22. Februarii 15-82.

OPfeeckerefwarigheden, voorgeftelt by de Gedeputeerden van de Staten van Hollandt, Zeelandt en Utrecht, we- fende tot Anwerpen inde openbare Ver- gaderinge der Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, uyt den naeme en van wegende voorfz Staten van Hollant, Zeelant en Utrecht gefonden , noopende den Eed te doen by ons aen de S taten Generael, en van den Zegel en Ti- tul die wy fouden hebben te nemen, en andere faecken, klevende aen den accorde en handel tot Bourdeaux, gefchiedt den drie en twintighften Januarii vijftien honderdteen en tachtigh, heb- bende wel verftaen d'omftandigheden, reden en fundament der voorfz fwarigheden, begerende te weeren alle hinderende verachtinge vanonfe meeninge, foodanige als volght: Welcke is, hoe wel datinde voorfz Stadt Bourdeaux het voorfz Verdragh en handel is gemaeckt, beflooten ende beyeftight ten wederzijden, ende dat wy onfen Eed hebben gedaen, zegel en teeckeninge gege- ven tot ratificatie der Articulen, in den voorfz Traftate gefteldt, beloo vende die de Staten Ge- nerael pun&uelijck te houden, foo is nooyt on- le voornemen geweeft, daer door de Pacificatie van Gene yets te verachteren, felfs niet de belof-

tebyonsgedaenaen onfen beminden en liefften Neve den Prince van Orange, om in den felven TracÏate enEede te begrijpen, de voorfchreve Staten van Hollandt, Zeelandten Utrecht, met de Generaliteyt van alle de Vereenighde Provin- ciën : En daerom is 't, dat blijvende als noch in deièlvemeeningeenwille, wy wel hebben wil- len verklaren, gelijck wy verklaren by defen, indien de voorfz Gedeputeerden van Hollandt, Zeelandtende Utrecht, by de Inftruclie van de andere Vereenighde Provinciën der Nederlan- den , ofte ten aenfien van de veelheydt der item-

men,

of om eenige andere redenen, te vreeden

waren den voorfz Eed te bewilligen, ende te ver- nieuwen den voorfz Eed en gemeen verdragh en handel, dat wy daerom niet verftaen, en willen oock niet, dat uyt kracht, ende ten aenfien van den voorfz Eed, zegel, titul of faecken, han- gende aen Jt voorfz Verdragh, fy verder verbon- den en gehouden zijn als gefeyt is, te weten met de voorfz Provinciën te handtnouden een goede en oprechte overeenkomfte, eenigheydt en ver- dragh , om hem te voegen met defelvige, in het gunt belanghthetbeleydt defer tegenwoordige en gemeene Oorloge, ende tot dien eynde oock gedurende de felve Oorloge, te contribueren pro

*

-ocr page 104-

φ

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

8ο

Zeelandt en Utrecht ·, dan fullen blijven in defel- ve ftaet, conditie en qualiteyt, als die geweeft zijn,foo by de Pacificatie van G ent, als by de be- lofte die wy onfen lieven Couiijn den Prince van Orangien gedaen hebben ·, willende en verftaen- de dat fy by hun geheel fullen blijven, fonder dat onder fchijn van denfelven Eed, wy fouden wil- len of mogen yets vorders vermeten. In kennif- fe van wekken hebben defen geteeckent en doen zegelen. G edaen tot Antwerpen den 2 2. dagh Februarüi 582.

pro rato het gedeelte van hare quote, en fich met defelve gedragen; foo op den voet en loop van deMunte, als oock in alles wat betreffen fal de voorfz wederfijdige handthoudinge vande Pri- vilegiën , rechten en gewoonten defer refpe&ive voorfz Provinciën, in voegen dat fy niet verbon- den nochte gehouden fullen zijn tot anderen laft noch Jurifdidtie, felfs niet in't gunt foude mo- gen aengaen de bedieninge der Politie, foo van Steden, Dorpen, Gehuchten of andere Plaet- fcn, als in de voorfz Provinciën vanHollandt,

Tlacaet, over'hetinwilligen%>anden Nieuwen Stijl, en van het afkorten der tien dagen uyt den AU manach, den lo.December 1^2. Siet Groot Placaet-Boeck, eerfteDeel, Fol.39f.

Refolutie <van de Heer en Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, voor den Gra- vevanLycefter, demo. Januarii 1586.

van de Principale Officien in de refpe£tive Pro- vinciën , belangende d'adminiftratie van de Po- litie en Juftitie, van ouden tijden geftaen heb- bende ter difpoiitie vanden Gouverneur Gene- rael, fullen werden gegeven en geconfereer tby iijneExcellencie, uyt den Gouvernemente van defelve refpeftive Provinciën , dewelcke t'elc-' ken rey fe als eenige van de voorfz OiHcien fullen komen te vaceren, daer toe fullen nomineren twee of drie bequamePerfoonen , en goede lief- hebbers des Vaderlandts, dies fullen de voorfz Generale Staten , neffens denPerfoon van fijne Exellencie, ter nomin atie van de refpe&ive Pro- vinciën , ftellen en committeren eenen Raed van State, dewelcke met de twee Raeden van hare voorfz Majefteyt, tot den felven Raedgecom- mitteerr, o f als noch te committeren, denfelven fijne Excellencie fullen aiïïfteren, tot beter di- rectie van de faecken van den Lande, volgende den voorfchreven Tra&ate met hare Majefteyt gemaeckt, dewelcke fijn Excellencie alles fal achtervolgen, onderhouden en doen onderhou- den : Ende fal fijn Excellencie den Staten Gene- rael van de voorfz Geünieerde Provinciën mo- gen doen befchrij ven tot allen tij den, en tot fulc- kePlaetfen binnen de Geünieerde Landen} als fijne Excellencie oorbaer dencken fal, dewelc- ke op de befchrijvinge van fijne Excellencie ten geftelden tijde en plaetfe gehouden fullen wefen te vergaderen, boven dat de Staten generalijck enparticulierlijck fullen vergaderen, fulcks fy- luyden tot des Lands dienft en welvaren fullen bevinden te behooren. En dit al onvermindert de Gerechtigheden, Rechten, Privilegiën, Li- berteyten, Traftaten, Contracten, Statuteiij Ordonnantien, Decreten en Coft uymen van de voorfz Provinciën in 't Generael, en elcke Pro- vincie, Steden en Leden derfelver in't particu- lier , die niet jegenftaende defe fullen blijven in haer geheel. Aldus gedaen ende gearrefteert in de Vergade' ringe van de vooren genoemde Heeren Staten Generael den tienden januarii 3 vijftien honderf fesentachtigh,

DE Staten Generael zijn gerefol veert, dat boven den Titul en Commiffie, die hare Koninghlijcke Majefteyt van Enge- landt den Doorluchtigen Hoogh-ge- boorenHeere Robrecht, Grave van Lycefter heeft gegeven, der felver fijne Excellencie oock te committeren tot Gouverneur en Capiteyn Ge- nerael over de nadere Geünieerde Provinciën: te weten, vanGelderlandtj, methetGraeffchap van Zutphen, Vlaenderen, Holland met Weft- Vrieilandt, Zeeland, Utrecht en Vrieflandt, midtsgaders hare Geaifocieerde. En dat fijne Excellencie in den name en over defelve Provin- ciën, en hare Geafiocieerden, fal hebben en ge- bruycken alfulken authoriteyt als in hetTraftaet met haer voorfz Majefteyt gemaeckt, is begre- pen , en voorts volkomentlijck en abfoluteÜjck gebieden in't feyt enftuckvan der Oorloge, en des daer aen dependeert, te Water en të Lande, over alle de voorfchreve Provinciën, Steden en Landen van dien, en hare Geaifocieerde, Gou- verneurs particulier der felver, over allen Gene- ralen en particulieren Overften, Admiralen, Vice-Admiralen , Collonellen , Ritmeefteren, Capiteynen> en alle andere Bevel-hebberen, en gemeeneRuy teren en Knechten, dewelcke fijn Excellencie daer in, en des daer aen dependeert, fullen gehouden zijn volkomentlijck, en met der daettezweeren, en volkomentlijck te gehoor- famen: Dat defelve fijne Excellencie volkomen en abfolute macht fal hebben in 't ftuck van de Politie en Juftitie , over de voorfz nader Geüni- eerde Provinciën, en hare GeafTocieerde, gelijck de voorgaende Gouverneurs vaadefe Nederlan- den van allen ouden tijden, en by fonder in den tijden van den Keyfer KareldeV.j hooghl.me- morie,over de voorfz Provinciën wettelijck heb- ben gehadt, welverftaende dat uyt deinkom- fren van de Domeynen van de refpe&ive Provin- ciën betaeldt fullen werden, de laften op defelve Domeynen ftaende, midtsgaders de Traktemen- ten van Officieren en andere Dienaren van Jufti- tie, gelijck van allen ouden tijden by de Gou- verneurs is gedaen > en dat de giften en collatien

Accork

-ocr page 105-

Algemene Land-Wetten.

81

en de Heeren Staten Generael, den eerflen

Jccord tkjfchw den Gr ave van Lycefler, ïebruarii ι f8<5. α * Libo de Doorlugtighftefconinginnevan /V Engclandt altijdt gedragen en getoonde ■ /V heeft een finguliere liefde, forge en af- fe£tie tot de Nederlanden, en fonder- Kngh om de waceChriftelijcke Religie te handt- havenen in defelve Landen 5 en dat haer Maje- fteyt meer en meer indefelve affectie continueert, geHick opentlijck blijcktuythet fecours en by- ' landt, 't welckhaer belieft heeft de voorfz Lan- den te geven en doen, foo dat fy oock ten ver- foecke en aenhouden van de Staten Generael der Vereenighde Provinciën gefonden heeft mijn Heere den Grave van Lycefter, &c. tot haren Lieutenanr Generael, met feer ample laft ende commiiïïe, tot beleydtvan de Oorloge, en om de voorfz Landen te verdedigen en befchermen tegen alle geweldt en invafie der Vyanden. S o o Is't: Dat de Staten Generael, om defeoorfaec- ken en redenen, en principalijck in aenmerekin- gevandevoorfichtigheydtjkloeckmoedigheyt, ervarentheydt, en andere heroïke deugden ende qualiteyten, daer fijn Excellencie mede bégaeft is, envandengrooten yver en affectie van fijne Excellencie, totvorderingevan de eereGodts, en tot den dienften confervatieder voorfchreye Landen, hebbengerefolveertdat iijn Excellen- cie, bovenden titul, laftencommiifie, hemby haer Majefteyt gegeven, en boven de autoriteyt die hem toekomt in kracht van'tTractaet, ge- maeckt tuflèhen hare Majefteyt en de Staten Ge- nerael voornoemt, 'twelck fijn Excellencie fal onderhouden en doen onderhouden in allé fijne Poincten ende Articulen, die in haer vigeur blij- ven fuUen refpedtivelijck, elck in fijn reguard, fal gecommitteert werden tot Gouverneur en Capiteyη Generael der voorfz Vereenigde Pro- vinciën, te weten, van'tHertoghdomvanGel- derlandtenGraefichapZutphen, vandeGraef- fchappen en Landen van Vlaenderen, Hollandt met Weft-Vrieflandt, Zeelandt, ende van de Heerlijckheden van Utrecht en Vrieflandt, en haerGeailbcieerde: En dat fijn Excellencie uyt den naem en van wegen der voorfz Provinciën en haer GeafTocieerden, fal hebben volle macht en abfolut gebiedt in 't ftuck vanden Oorlogh, en 't geene daer aen dependeert, foo te Lande als te Water, over alle de voorfz Geünieerde Provin- ciën, Steden en Leden van dien, met haer Ge- aflbeieerde, ende over alle particuliere Gouver- neurs der felver Provinciën: Item, over alle ge- nerale en particuliere Hoofden, Admiraels, Vi~ ce-Admiraels, Collonels, Ritmeefters en Krijgs- Volck, foo teVoetalstePaerdt, dewelckealle in 't geene voorfz is, en daer aen dependeert, ge- houden fullen zijn fijne Excellencie Eed te doen, en hem metter daet volle gehoorfaemheydt te bewijfen: Item, fal fijn Exellencie volle macht enabfolutgeweldrhebben in de voorfzProvin- cien, ende haerGeailbcieerde, in't ftuck van de Politie en Juftitie, gelijck de Gouverneurs Ge- neraelsder Nederlanden t'allen tijden wettelijck gehadt hebben, en fonderl ing ten tijde van Key- fer Karel de V., hooghloffelïjckcr gedachtenif- fe: Welverftaende dat uyt d'inkomften van de IV. Deel.

Domeynen der voorfz Provinciën ipecialijck be- taeltiullen werden de Renten en andere Laften van dien, en de Traktementen ende Gagiender Officieren, J ufticieren, en andere Dienaers der Juftitie, gelijck t'allen tijde gedaen is oy d'ande- re Gouverneurs Generael: En foo d'inkomften der Domeynen niet iuffifant zijn om te furneren tot de laften en gagien voorfz, fullen de Staten vervullen'tgeenontbreeckt ·, en dat de giften en coliatien der principale Officieninde voorfchre- veProvinciën refpectivelijck, dewelcketot de- feneynde, altijdt en ibodickmael als eenig Of- ficie fal komen te vaceren, fullen nomineren aen fijn Excellencie twee a drieperfooncn, wel ge- qualificeert, en Liefhebbers van't Vaderlandt: En ter nominatie van de voorfz Provinciën, van veelegequalificeerde Perfoonen, ingeboornen der felver Provinciën refpectivelijck, fal fijn Ex- cellencie oprechten een Raedt van State, die met detweeRaeds-Heeren, die haer Majefteyt de- puteren fal, fijn Excellencie fullen aflifteren tot de befte directie der Landtfaeeken, volgende het Tractaet met haer Majefteyt gemaeckt: En fal fijn Excellencie de Staten Generael der voor- noemde Provinciën mogen beroepen t'allen tijde en plaetfe binnen de voorfz Provinciën, of daer het hem goedt duncken fal: Dewelke ter convo- catie van ii j η Excellencie , gehouden fullen zijn te verfchijnen ter geafligneerde tijden en plaet- fen: Ende hier en boven fullen de voorfz Staten, foo in't geiieraelalsin't particulier, vergaderen als't hun goedt duncken fal, en gelijck fy vinden tebevooren, totwelvaert en dienftvan'tLanti* En dit alles fonder prarjuditie van de Rechten» Vryheden, Preëminentien, Privilegiën, Tra- ctaten, Contracten, Statuten, Ordonnantien, - Decreten en Coftumen van de gemelte Provin- ciën in 't Generael, en van elcke Provincie ^Ste- den en Leden van dien in't particulier, dewelc- kedefen, niet tegenftaende, blijven iüllen in haer volle vigeur. En tot defen eynde fal 't fijn Excellencie believen te doen den Eed hier in be? hoorlijck, gelijck de voornoemde Staten, indefl name en van wegen alle de Vereenighde Provin- ciën,, en van hare Gealïbcieerde, fijn Excellen- cie den Eed van getrouwigheydt doen fullen. Al- foo gedaen en gearrefteertin den Hage in Hol- landt den eerftenFebruarii vijftien honderdt fes entachtigh. Onderteeckent, R.Lycester. Geteeckent» Elbertus Leomnus , Evert van T)ekn van Glaer, Rutgert van Haerfolte, Noët de Caron , Jqffe de Menin, Abraham van Al- monde , Nicajtus de Sille , Franfois Maetfon, Ca/par van Vosbergen , Ψ eter vander Baerfe, Jan vander Beecke, Johan vanT>uvènvoorde, Floris Heermale, Ψ eter Ruys , N. van Lans-* kroont T.Buys, F.Tin, G.'Doyen, enArenf-

ma.

Lager ftondf, Ter Ordonnantie van de voorfz Staten Generael. Geteeckent,

C.Aer-Sens. Com*

L

-ocr page 106-

tlacaten. i.Boeck. i.Tk.

82

Commtjfie, die de Heeren Stat en Gen erael aen den Gr ave van Lycefler gegeven heb- ben, deneerften F(bruarii \6%6.

gen heeft, en wy van nieuws beveiligen) 't hoog- itegebiedt, en abfolute opperfte authoriteyt in Krijghsfaecken, om d'Oorlogh te Water en te Lande na fijn welgevallen tot der Landen en Ste- den gemeenen oorboor , befchetmeniife en af- breuckderVyanden, voorts in alles te doen", te verforgen en te verfien, wes een Krijghs-Over- ften in fijn Ampt eygent en toebehoort,willende, ftatuerende ende bevelende, gelijck wy by defen willen, ftatueren en beveelen, dat alle en yeder Overften, hare Lieutenanten, ende alle andere Hoofden en Capiteynen van't Krijghsvolck te Water en te Lande, te Voet en te Paerde, oock alle gemeene Krijghs -lieden* die tot noch toe onder ons te Water of te Lande gedient hebben, ofte namaels dienen mochten, fijne Excellencie onderdanigh en gehoorfaem zijn, ende fich met Eede verplichten, den felven gehoorfaemheydt, fchuldige dienften en getrouwigheydt te leyilen: Gelijck wy oock billick geacht hebben ende wil- len, dat defelve Doorluchtighfte Grave, foo veel het beleyt van de Politie en gemeene Burgerlijc- ke faecken in de voorfz Vereenighde Provinciën en omliggende Geaiïbcieerde Plaetfen aengaet, 'tfelve recht en gelijcke macht hebben ende ge- bruycken lal, als de Generale Gouverneurs in voorleden tijden onder defe Nederlanden, ende merckelijck onder Keyfer KareF de V., ( voor- behoudens de Rechten endePrivilegen der lèlver Provinciën,) wettelijck gehadt ende gebruyekt hebben, infgelijcks te mogen innen, lichten, beleyden , uytvoeren en executeren , doen in- lichten , beleyden, uytvoeren en execute-

E Staten Generael der Vereen <ghde Ne- derlandtfche Provinciën 5 Allen den geenen die defen fullen lien ofte hooren lefen; Salut: Alfoo de hooghmag- tighfteKcWiginne van Engeland, Vranckrijck en Yrlandr, na de jonfte die ly altijdt tot de-Chri- ftelijckeReligie en Godfaligheydtis dragende, door onfe bede beweeght zijnde, tot onfe hulpe genadeli jck geaccordeert engefonden heeft ette- lijck Krijghsvolck , Γ00 te Voet als te Paerde, van de EngelfcheNatie, tot befcherminge van het gemeene Vaderlandt, en handthoudinge van de ware Chriftelijcke Religie, midtfgaders onfe Vryheden, Gerechtigheden en Privilegiën, en totverdrijvinge alles gewelds ën onrechts, ons nu veele jaren herwaerdts die Spaenfche wreedt- heydtgeduyrende, aengedaen , ende noch met meerder pericul is aenilaende van de Spangiaer- den en haren aenhangeren, dewelcke onfe Vry- heden naftellende, die fwaren Oorlogh tegens ons zijn voerende, ende ons Vaderlandt tot het uytterfte verderf e» ondergangh foecken te bren- gen : En alfoo dan hare Majeiley t over dit voorfz Engelfche Krijghsvolck met de hooghfte eere, macht en authoriteytgefteldt en gecommitteert heeft herwaerts over den Doorluchtigften Vorft, Heere Robbert, Grave van Lycefter, Baron van Deinbig, en Raedt van hare Majeileyts fecre- tenRaede, Ridder vander Oorden des Jartiers, diedeKrijghsfaeckenteWateren te Lande, na fijnen welgevallen, ende tot nut en welvaren der gemeenen Landen verforgen, verrichten en be- leyden foude, dewelcke oock uyt krachte, en na

inhouden der beveelen en macht van hare Maje- iley t, endeby'tVerdragh tuflchendeièlvehare Majeftey t en onfe Geianten overkomen , opge- recht en beilooten, hem gegeven, devervallene onfe gemeene Landtfaecken wederom ten beften foude oprechten, en na fijne voorfichtigheydt en grooteervarentheyt, tot verbetering derielver, heylfame remedien gebruycken, voorts ons, en alle onfe faecken, alshaer MajefteytsStadthou- der en Lieutenant Generael befchermen, helpen en bewaren foude: Sulcks dat ons niet aengena- mers, ende onfen bedroefden gemeenen Landts faecken heylfamers dan 't feive wedervaren kon- de, wydefefoogrooteenfonderlinge hare Ma- jeileyts weldaden overwegende, en achtervol- gende haer oordeel en verkiefinge, daer benef- fens verfeeckert zijnde, en beproeft hebbende des voorfz Doorluchtighften Grave fijne voor- fichtigheyt, dapperheydt, en foo in Krijghs- als Burgerli jcke faecken fonderlinge ervarentheydt, enüytnemendenyvertot de Chriftelijcke Reli- gie, hebben met voorgaende rijpe deliberatie, om een beter beleydinge onfer faecken aen te Hellen en te beveiligen, den felven Doorluchtig- ften Grave van Lycefter geftelten verklaerdttot onfen Gouverneur Generael en opperften Veldt- Heer over allen en yederen Provinciën, met den geaiïbcieerdenSteden, Dorpen, Kafteelen ende andere Plaetien, onder onfen gebiedt en verbont begrepen, gevende fijnder Excellencie (boven d'authoriteytdiehy van hare Majeileyt ontfan-

ren alle Contributien , die lij η Excellencie na de verklaringe en confenten van de Provinciën hier bevoorens toegeftelt zijn, en namaels toegeilelt ende gegeven fullen mogen werden , tot behoef van den Oorloge, gelijck dit in feeckere Verdra- gen tuflehen fijne Excellencie, ende Staten der voorf^; Provinciën gemaeckt, en in de gemeene en autëntique Aften gefteldt, oock noch te ma- ken en te ftellen, en wederzijden te onderteecke- nen, breederverklaertis, of noch verklaert fal werden; welcke alle en yder wy willen dat defel- ve kracht en vaftigheyt hebben fullen, als offe in defejegenwoordigeCommiflie van woordt tot woordt geftelt waren. Daerom beveelen wy al- len Gouverneurs van Provinciën, Overften, Col- lonellen, Ritmeèfteren, Capiteynen en andere Bevelhebberenover't Krijghsvolck, tePaerdt, te Voet en te Water, oock allen Krijghslieden, Raeden,Officieren, Treforieren, Rentrneeile- ren, Bailliuws, Schouten,Maerfchalcken,Dro- llen, Grietmannen,Magiftraten, Edelen, Vaf- iallen, Burgeren en andere Ingezetenen en On-' derdanen der voorfz Provinciën en geaiïbcieerde Steden, van wat qualiteyt of condite die zijn, dat iy den voorfz Doorluchtighften Grave voor ósfr opperften Veldt-Heer en Gouverneur Generael defer Provinciën, en geaflocieerde Steden, er- kennen , eeren en refpecleren, ende hém in alles gebeurlijckeeerbiedinge, getrouwïgheyten ge' hoorfaemheyt bewijfen enïeyften, en fijnen be- veelen , foo in Krijghs- als Politique faecken, ge- hoor-

J

-ocr page 107-

83 dighis. In oorkonden getuygenisVanal'esen yeders van defen, hebben wy defe jegenwoordi- ge met onfen Zegel bevoolen te beveftigen, ende door onfen gemeenen en gefwoorenSecretarium te onderteeckenen. Gedaen in 's Graven-Hage den eerften Februarii Anno vijftien honderdt les en tachtigh. Op'de plïque was geichreven, uyt bevel der Staten Generael voorfz. Ondertceckent, C. Aersens.

. Algemene La hoortenen nakomen, fonder eenige tegen- foreeekinge ofte weygeringe -, met tegenftaende allen anderen toelatingen, decreten en beveelen, van ons, of door onfe authonteyt, hierbevoo- rensuvtsegaen. Endeop dat dit alles voorfz des re vafterTi me kracht en effeft bekomen magh, fal 't felve te wederzijden by fijnder Excellencie en onfen Eed beveftightwerden, alletijdt,voorbe- houdende getrouwigheyt en homagie die fijne

Excellencie de Koninginne van Engeland fchul-

Ψ/acaet van de Heer en Staten Generael, roerendedeT^eïatie van hetGouvernement aen den Gr ave vanLycefer, denó.FebruamifSó. SietGrootPlacaet-boeckeerfteDeel,Fol. 1586.

Refolutie vande Heer en Staten Generael', noopende het Gouvernement van de Neder- landen , geduyrende d'abfentie vanden Gr ave van Lycefier, den 24. November 15 8 6.

"geene dewélcke ftaen onder de gagie ende foldye van hare Maj., als van dit Landt, expreiïèlijck by fijne Excellencie fullen werden gecommandeert, de beveelen die hen door den Raedt van State, geduyrende fijn afwefen, onder fijnen name, ge- teeckentals boven, tegehoorfamen, en dat de Guarnifoenen in de Steden ende Sterckten door den gemeken Raed, onder den name van fijne Excellencie fullen werden voorgeleydt en veran- dert , als oock de Patenten en beveelen van dien, foomedeaengaendedepaflagien en verblijf van 't Krijghsvolck ten platten Lande , geteeckent als boven, fonder dat yemandt hem daer mede fal mogen bemoeyen ofte onderwinden, niette- genftaende eenige co-mmiilien ofte beveelen ter contrarie, blijvende het beleyt van den Oorloge te Water , ende de middelen daer toe geconfen- teert, ter difpofitie van den Admirael, en de Col- legien ter Admiralitey t: Verfoekende de gemel- te Staten, dat het fijn Excellencie believe hem met defe refolutie te conformeren , en in confor- mité van dien, den voorgenoemden Raedt van State te authoriferen, den tijde van fijn abfentie geduyrende, en alle de Gouverneurs vande Pro- vinciën , de Generaels, Collonels, Ritmeefters, Capiteynen en alle ander Krijghsvolck, foo de geene welcke zijn in foldye van hare Majefteyt, als van defe Landen, te commanderen dat fy hen na defelve reguleren. Aldus gedaen ende overfien ter Vergaderinge van de Staten Generael, in's Graven-Hage den vier en twintighften November, vijftien hon- dert fes en tachtigh.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , gedelibereert hebbende wie men beft het Gouvernement van den Lande, foo op't ftuck vande Policie, als het beleydt van den Oorloge, foude belaften, ter faecke van het vertreck van fijne Excellencie, en geduyrende zijnafwefen, hebben gerefol veert, nademael fijn Excellencie , niet tegen- ftaende het fèer emftighverfoeck van wegende gemelte Staten aen hem gedaen , 't felve vindt noodigh te \vefen,en dvfelve fijn Excellencie hen vaftelijck belooft heeft, dat hy feer korts weder- om in defe Landen keeren fal, geduyrende fijn abfentie , totbehoudenifie vanfijnauthoriteyt, en den Staet vanden Lande, het geheele Gouver- nement van alle de Geünieerde Provinciën , ioo wel in Politique faecken, als beleydt vande Oor- loge , fal wefen in handen vanden Raede van Sta- te, welverftaende dat alle faecken fullen werden gedepefcheert op den naem van fijn Excellencie: Item, dat alle Aften die fijn e Excellencie, tot meerder beveftinge van dien is gewoon te onder- kennen , fullen werden geteeckendt door by- fonderelaftenauthorifatie van fijn Excellencie, door mijnen Heere den GraveMaurits vanNaf- fau, en een vanden P^aeden, die van wegen hare Majefteytinden voorfz Raedt fal fitten, en dat voorts by den gemeken Raedt van State fal wer- den gebefoigneert, en hare befoignen gedepe- fcheert en gediftribueert, in conformité van hare Inftru&ie: Dat alle Gouverneurs der Provinciën, generale en particuliere Hoofden,Collonels,R it- meefters, Capiteynenen Krijghsvolck, foo de

ABc vanden Gr ave van Lycefier, defererende 't Gouvernement, geduyrende zjjn afwefen, aen de Raden van State , den 2^. November 1^6.

RObbert, GravevanLycefter, Baron van Denbich, Lieutenant van hare Ma- jefteytvanEngelandt, Gouverneur en TVT λ CaPiteynGeheraelvande Vereenighde Nederlandtfche Provinciën; Allen den geenen die defen fullen fien; S α l υ τ ," 'Doen kond: Dat confidererende dat het hare Doorluchtige Maje- ireytvanEngelandt heeft belieft ons welernfte- hjck te ontbieden, dat wy ons fouden laten vin- den ter byeenkomfte van de Staten Generael, van haerKoninghrijcke, (hetParlement genoemt)

die daer fal gehouden werden om faecken van feer grooteconfequentie, en gehoorfamendede intentie van hare Majefteyt, foö om defclve in defe occurrentie ofte voorvallende gelegent- heyt mijnen dienfttebewijièn, als oock om door een felve middel de faecken van defe Provinciën, die feer zijn geafH igeert, te vorderen by hare Ma- jefteyt, haerfecretenRaed, enindevoorièyde generale Vergaderinge van Engelandt, en daer te doen alle goedt rapport, ten goede en dienfte van defe Landen, wy van meeninge zijjn ons op L 2                       de

-ocr page 108-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

84

toe geweeft is: Wijders dat tot beleydt des Oor- loghs, eenige Hoofden fullen werden gecom- mitteert, om door goede correfpondentie, met die vanden gemelten Raede, des te feeckerder aen te leggen ende uyt te voeren alle het geene fal voorvallen tot confervatie van defen Staet: Ten wekken ey nde wy willen ende verftaen, dat de voorfeyde Hoofden in den voorfeyden Raedt fullen mogen komen , foodick enmenighmael als hen goedt fal duncken : Soo beveelen Wy al- le de Krijghs-Ovcrften , Gouverneurs en Pro- vinciale Collegien, Admirael, Vice-Admirael, Gouverneurs en Bevel-hebberen van Steden en Sterckten, Collonels , Ritmeefters , Capitey- nen, Officieren, en Krijghs-volck, te Water en te Lande, alhier in dienft ende foldye zijnde, foo van! hare Majefteyt als van't Landt: Infge- lijcks allen Magiftraten, Officieren, Rechters, en Onderfaten , mitfgaders allen anderen die dit aengaet, den voornoemden Raedt van State te eeren, gehoorfamenenrefpe&eren, als fy fou- den mogen doen foo wy daer tegenwoordig wa- ren; foo mede haer beveelen , alsofdievanons waren gedepefcheert, fonder te doen ( onder hoedanigen prceiext het oock mochte wefen) datfoudeftreckentegens de Ordonnantien van die vanden voornoemden Raede van State, op pecne van onfe indignatie j ende dit geduyrende onfe abfentie, en ter tijdt toe dat door mijn Hee- ren de Staten Generael anders fal werden geor- donneertj verfeeckerende mits defen op Prince- lijcke trouwe , te advoyeren , goedt en vaft te houden, en te doen obferveren voor goet en on· verbreeckelijckallehetgeeneuyt kracht vande- fe tegenwoordige fal werden geordonneertende uytgevoert door de voorfeyde Heeren van den Raede, fonder het felve in eeniger manieren te contravenieren, ofte doen contravenieren, vol- gens het Verdragh, gemaeckt met hare Maje- fteyt , ende den Eed by ons alhier gedaen aen de voornoemde Staten. Generael. Ten oirkonde van alle't geene boven verhaeldt is, hebben wy defen tegenwoordigen onderteeckent, en ons Zegel daer op doen drücken. A&um in 's Gra- ven-Hage den vier en twintighften Novembris vijftien hondert fes en tachtigh. Onderteeckent, R. Lycester. Lager ftondt gefchreven, Ter ordonnantie Van fijne Ex- cellencie. Geteeckent, GlLPYN.

de rey fe te begeven, met advis, danck en goeden wille van mij η Heeren de Staten Generael defer VereenighdeProvinciën; en alfoo vannooden is, dat geduyrende ons af wefen, de publique authoritey t werde gemaintineert,tegens alle noo- denfevoorfien, felfs en voor al, dat de Ware Gereformeerde Religie ζ de befcherminge ende handthavinge van dewelcke ons feer ter herten gaet, ende in recommandatie is, dat fy de voor- naemfte ooriaeck is geweeft van onfe komfte herwaertsover) mach werden gemaintineert en gevordert, na rijpe deliberatie, envoorgaende Advis en Refolutie der voornoemde Staten Ge- nerael , hebben wy gecommitteert en geautho- rifeert, gelijck wy committeren en authoriferen mits defen onfe getrouwe en beminde die vanden Raede van State, om in ons afwefen te houden en te continueren het Gouvernement Generael, met volle macht en authoriteyt, om te ordonne- ren, beraedilagen en refolveren op allefaecken en affairen, concernerende den dienft der voor- feyde Landen, gelijck als of wy daer tegenwoor- digh waren, footen aenfien van den Oorloge, als van de Policie, en in defen foo veel te doen en üy t te voeren, als fy tot vorderinge van de geme- ne faecke, befcherminge des Landts, rufte der Onderfaten, enverfwackingedesVyands, ful- len bevinden te behooren; wekerftaende, dat alle depefchen, die wy tot meerder beveftinge zijn gewoon te onderteeckenen, fullen werden door onfe fpeciale laft en autorifatie geteeckent, door onlèn goeden Neve mijn Heere den Grave Maurits van NafTau, en eeh van den Raeden,die van wegen hare Majefteyt in den voorfeyden Raedt fal fitten, foo fy daer tegenwoordig zijn, en in hare abfe ntie, van twee andere in den voor- fchreven Raedt ·, dat oock wijders door den ge- melten Raedt fal werden gebefoigneert, en haer befoignès gedepefcheert en gediftribueert, in conformitevan harelnftrucKe, fonder praïjudi- tie van onfe authoriteyt : Infgelijcks fullen de Guarnifoenen door den gemelten Raedt in de Steden en Sterckten werden geleydt en verandert in onfen name, foo mede de Patenten en Com- mandementen van dien, oock voor de paflagien en 't verblij f van 't Krijghsvolck ten platten Lan- de, geteeckent als boven, fonder dat yemandt hem daer mede lal hebben te bemoeyen, niette- genftaende eenige Commiffien en Beveelen, ter contrarie: Blijvende het beleydt des Oorloghs te Water, en de Middelen daer toe geconfen- teert, terdifpofitievandenAdmirael, endede Collegien ter Admiraliteyt, gelijck als tot noch

AcJe, h'denGravevanLyceflergepaffeert, contrarie de ABe en CommiJJie die hj Sn Raede van State gegeven hadde, den 24. November 15M.

Α Lfoo fijne Excellencie heeft gecommit- £\ teert die vanden Raede van State, om J[_ JL in fijn afwefen te gebieden en te hebben het Gouvernement van defè Landen,foo Over het Krijghs-volck, als andere, en teii feU ven eynde hen heeft gegeven macht en authori- teyt , met bevel, van een yder hen te refpefterën en te gehoorfamen als fij η eygen Perfoon, foo 't felve breeder blijekt by de Commiifie. van-Vol·-

machtdaeropgeë'xpedieert: Soo is't nochtans?, dat fijne voorfz Excellencie, geduyrende fijn af- wefen, verftaet eenige poin&en te referveren» én te behouden tot fijnder eygen kennilïè en dif" politie, en oock de executie of uytvoeringe vaö eenige andere, airede gerefolveert, te recoffl' mandèren: Ënde dienvolgende heeft geordofl' néert, ende ordonneert mits defen, datdie vaft den voorfz Raede, niet tegenftaende de voorft Col»-

-ocr page 109-

				Algemene La			85 van de Engelfche Garnifoenen, by fijne Excel- lencie geilooten, gevolght werdena fijnforme en inhouden, 't en zy om de Engelfche Compa- gnien, ilaendeten laftevan hare Majefteyt van Engelandt, tevervullen, ende foo veel acngaet het ftuck vande Vivres, uyt defe Landen gaende, fonderlinge der geener die daer wailchen , dat fulcke en foo fware laften op de felve geftelt wer- den , dat de gemeene faecke daer door te beter gedientwerde, en dat de Lijfte der Convoyen verhooght weide by de Staten Generael, als fulcks doenlijck is ·, en wat aentreft 't poinit van de Regeringe, „felfs de denominatie vanden Ra- de van State, fullen toefien dat niets veranderdt werde tot nadeel vande authoriteyt die fijne Ex- cellencie gegeven is, felfs in't geene yder Pro- vincie gelaten is een Raeds-Heer te kieièn, om in den Raede van State te dienen. Gedaen inden Hage den vier en twintigften November vij frien hondert ies en tachtigh. Onderteeckent,- R. Lycesïer· Lager ftondtgefchreven. Ter Ordonnantie van fijn Ex- cellencie. Onderteeckent, Gilpyn.
			Commiffieeii Generale macht, met Men m anderen in de faccken van de Gouvernementen cnSvïcnntendentenderPlaetfen, by fijne Ex- cellendealredegegeven, oock met indebewa- Sgevaneenige Sterckten en Kafteelen, noch oockin de faecken van de hooge Officieren des Lezers, als Generaels van de Ruy terye en Voet- knechten , mitfgaders haer Lieutenanten, en an- dere hooge Officieren, ten ware met kenmflè en voorgaende laft van fijne Excellencie; endem gevalle van 't overlijden van yemanden, lullen bv provifie alleenlijck daer in voorfien, verwach- tende dat fijne Excellencie, by hen daer vanwe- fende verwittight, daer in fulcke ordre ftelle, als defelvet'fijnendienftenoodigh bevinden fal; en fullen oock die vanden voorfz Raede niet ordon- neren ofdifponerennoopende de ontfiaginge of relaxatie van eenige Gevangenen , uytgefeyde uyt eenige Steden, dan by wegen van J uftitie or- dinaire, en volgende d'Appoin&ementen daer op gegeven; fullen infgelijcks niet mogen difpo- neren op'tftuckvan de confifcatien enKercke- lijcke Goederen, fonder voorgaende confent van fijne Excellencie, en des te meer, dewij Ie op ditftuck gerefolveert is te handelen met de Sta- ten Generael : Enaengaende de refte, fullen de handt houden, en foo veel doen, dat de Lijfte
			Refolutie, waer by fijne Excellencie den Prince Jüaurits 'van Najfau het Gouverne- ment als Stadt houder werdtgegeven, den 6. Februarii 1587.
		DE Staten van Hollant en Weft-Vrieflant, en de Gedeputeerden vande Staten van Zeelant,wel en rijpelijk gelet hebbende op den tegenwoordigen ilaet van den Lande, enophetgeenedeconfervatievandien, noopende 't beleydt en adminiftratie van 't Gou- vernement particulier der voorfz; Landen, dient gedaen ·, hebben naer voorgaende deliberatie en communicatie gerefolveert, nademael van allen ouden tijden, en namen tlijck by tijden van Key- fer Karel, tot laft en difpofitie van den Gouver- neur en Capiteyn Generael van Hollandt, Zee- landt en Vrieflandt heeft geftaen , te beforgen dat alle Steden en Sterckten van Hollandt, Zee- landten Vrieflandt, in goede verfeeckertheydt endefenfiefoude werden gehouden, en dat by de Articulen en Inftru&ie, gemaeckt op de han- delinge van de Koninghlijcke Majefteyt van En- gelandt , aen te gaen op de delatie van de Souve- rainiteyt defer Landen, expreflèlijck is gerefol- veert, dat ter difpofitie van de Gouverneur der refpedtive Provinciën, met de Staten der felve, of hare Gecommitteerden, fal blijvende befet- tinge der Steden en Sterckten der felver,met goe- de getrouwe Guarnifoenen, en dat by de Staten van Holland met Weft-Vrieflancl en Zeeland, fijnExcellencie van Naiïau (voor d'aenkomfte ; yan fijn Excellencie van Ly cefter in defe Landen) is gedefereert het Gouvernementende Capiteyn- fchap Generael over Holland, Zeeland en Vriest land ΐ volgende de Commiffie en Inftm&ie daer vangemaeckt, en oock fijn Excellencie van Ly- cefter gehouden is de voorfz Commiflievolko-^ men effed te laten forteren : Dat daerom fijne voorfz Excellencie van Naflau met der daet fal
							gebruyeken d?authoriteyt, hem by de voorfz Commiifie van de Staten gedefereert, enincon- formké van defelve , midtfgaders de Inftru£tie daer op gemaeckt: Item, dat den Welgeboo- ren Grave van Hohenlo zijn ftaet fal continueren alsLieutenarit Generael over Holland, Zeeland en Vriefland: Dat fijn voorfz Excellencie van Naflau de faecken ende het beleydt van den Oor·» logh te Lande in Holland en Zeelandt, ende na- mentlijck de befettinge van alle Steden en Sterk- ten der felver Landen , by advis van de Staten voornoemt, of hare Gecommitteerden ial heb- ben......... Dat alle Overften, Collo- nellen, Superintendenten en Capiteynen , die inde Steden ende Sterckten van Holland en Zee- land, en Vriefland in Guarnifoen of Befettinge aireede geleyd zijn, en vorder geleyd fullen wer- den, en namentlijck mede de Collonellen ende Overften, gefield en noch teftellen in Noord- Holland en Zeeland, van fijn voorfz Excellen- cie Commiifie ontfangen, en de Staten van Hol- land en Zeeland , midigaders fijn Excellencie, Eed van getrouwigheydt en gehoorfaemheydt doen fullen, en dat het felve ernftelijck alom 'm Holland en Zeeland fal werden geèfteötueert, en alle onwillige in 't felve te doen, gecafièert: Dat het verleggen, vermeerderen, verminderen ofte veranderen van de Guarnifoenen van de Steden en Sterckten van Holland, Zeeland en Vriefland (uytgefondert de Steden ende Sterckten , de Koninghlijcke Majefteyt van Engeland, tot afleurantie en verfeeckertheyt ingeruymt} ge- daen fal werden ter ordonnantie van fijne voorfz Excellencie van NaiTau, of fijn Genade als Lieu- tenant Generael, met advis van de Staten voor- noemt,

-ocr page 110-

Placaten. ι. Boeck. ι. Titul.

86

veel meer als daer toe van nooden fullen wefen: Hebben voorts de Staten van Holland met Weft. Vriefland, en de Gedeputeerden der Staten van Zeeland verfocht, en verfoecken by defen fijn voorfz Excellencie, en fijn Genade, de voorfz laft, elcksin regarde, ten meeften dienft, de- fen fie en verfeeckeringe der voorfz Landen, aen te nemen, t'achtervolgen, en doen achtervol- gen : En fullen de voornoemde Staten in 't gene- rael èn particulier, mitfgaders alle Quartieren, Steden en Ingefetenen van dien, fijn Excellen- cie en Genade daer toe alle hulpe ende afllftentie doen, des noods envermaendtzijnde. Aldus eyndelijckby de Staten van Holland, en Gede- puteerden van de Staten van Zeelandt, conform haerluyder laft, gerefolveert, en t'oirkonde de- fes , van wegen de Staten van Holland en Weft- Vriefland, byhaerluyder Secretaris, ende van wegen de Staten van Zeeland by haerluyder Ge- deputeerden doen onderteeckenen, den fesden Februarii vijftien hondert feven en tachtigh. En was onderteeckent ter Ordonnantie van de Sta- ten van Hollandt, C. de Rechtere. By W.Roel· fius, Adriaen Koopcr , en Ca/par van Vosbergen,

noemt, of hare Gecommitteerden, en dat in de platte Landen van Holland, Zeeland en Vries- land, geen Volck van Oorlogh te Voet ot te Paerd, eenige inlegeringe ofte doortochten fal mogen doen, fonder Patente van fijn voorfz Ex- cellencie, of fijn Genade als Lieutenant, gege- ven by advis vande voorfz Staten , of haer Ge- committeerden , fulcksdatvannuvoortaenalJt geenefijn Excellencie van Lycefter, als Gouver- neur Generael der Vereenighde Nederlanden, ofdenRaed van State, in reguard van debefet- tingenvande Steden en Sterckten van Holland Zeelandt en Vrieilandt, veranderinge Van Guar- nifoenen, inlegeringe of doortochten in Hollant, Zeelandt en Vrieilandt,foude verftaen te moeten gefchieden , geaddreiïèert fal werden aen fijn voorfz Excellencie van NaiTau, om by den fel- vcn, by advis van de Staten, of hare Gecommit- teerde Raeden , 't felve geëffe&ueert te werden: En tot beleydt van 't voorfz Gouvernement, en defeniie van de voorfz Landen en Frontieren der felve, fullen onder het voorfz Capiteynfchap Generael van fijn Excellencie metter daet geftelt werden tachtigh Vaendelen Knechten , of foo

ABe vanfatisfaétie, den Gr ave <υαη Lycefler opfyn wederkotnfie by de Heer en Sta- tenGemraelgegeven, den\<).Augufliij%-j.

des Werelds teontftellenenteverbijfteren : En verfoecken dat U Excellencie, volgens fijn groo- tewijsheydt, de faecken laet doorgaen, en alle misverftanden die gerefen mogen zijn, aen d'een en d'andere zijde in een eeuwige vergetelheydt begraven zijn; verklarende midfsdefen, datfy nooy t de wille of intentie hebben gehadt, om yet te doen, dat de eere van U Excellencie nadeeligh mochte wefen, of de aulhoritey t, den felven op- gedragen, verminderen : Prbtefterende heylig- lijck voor God en de Wereld, datfyUExcel- lencie een ware ende oprechte liefde toedragen, gelijck als van te vooren; dat fy defelve willen eeren, reipe£terenengehoorfamen, en van een yder doen eeren , refpecteren en gehoorfamen als datbehoordt, volgens d'authoriteyt defelve opgedragen als Gouverneur Generael van de voorfeyde Provinciën , niet twijffelende of U Excellencie fal reciproquelijck de gemelte Staten maintineren inde Rechten, Authoriteyten ende Prasrogativen, hen toebehoorende: Verklaren voorts datfy eenvaft vertrouwen hebben op de deugh t, goedtheyt, wijsheyt en ervarentheydt van UExcellencie, die fy belooventeaflifteren in 't beleydt der faecken, met alle 'c geenehen mogelijck fal wefen : Verfoecken dat U Excel- lencie believe gelijck betrouwen op hen te heb- ben , en d'affairen t'omhelfen en te dirigeren met onderlinge cprrefpondentie van de gemelte Sta- ten, die niet en zijn tien of twaelf, gelijck fom- mige fig abuferen, maer de Ridderfehap, Edelen en Raedts-luyden of Vroedtfchappen van allede Steden der voorfeyde Vereenighde Provinciën > welcke Staten werden gereprefenteer t door hare Gedeputeerden ter Vergaderinge van de Staten Generael; fonder welck betrouwen, en onder- linge correibondentie met de gemelte Staten Ge- nerael (welcke eenige foecken te ondergraven ende om verre te ftooten, daer op men wel acht moei

MYnHeere,geiijckmai ordinairlijckilet in alle nieuwe Rijcken ofte Gouverne- menten van Republiquen en Staten, dat inde adminiftratie der publique af- fairen, fich veele faecken toedragen, die niet in alles en t'eenemael conform zijn met de gemeene Wetten of Coftumen der Landen, foo zijn aen de andere zyde de Staten, Magiftraten en andere, die gebiedt hebben over't Volck , en geftelt zijn om te betrachten dat de Privilegiën , Wetten, Ordonnantien, Coftumen, Statuten en Vryhe- den werden gemaintineert ende geconferveert in haer geheel, zijn gewoon van alle tijden ende al- toos , infonderheydt in defe Nederlanden, vrye- lijck en volkomentlijk aen hare Princen Gou- verneurs te remonftreren de fauten of abufen, die fig in't Gouvernement, tot nadeel van't gemee- ne befte toedragen, op dat defelve door behoor- ïijcke middelen mogen werden geremedieert: Dienvolgende hebben de Staten Generael, na- mentlijck van Hollandt, Zeelandt en Vriefland, U Excellentie in 't voorleden jaer geremonftreert het geenefy volgens de Wetten ende Coftumen der Landen hebben geoordeeltte behooren, of te dienen tot beter directie en adminiftratie van de publique affairen, procederende hier in ter goeder trouwen, rondelijcken eenvoudiglijck, gelijck haer Voorouders en Prasdecefleurs altoos gedaen hebben ·, ende volgens den aengebooren aert van de Ingezetenen defer Landen, fonder arghey tof achterdocht, in't welcke, foofyde palen van behoorlijck refpedr. hebben tetfuyten gegaen, foo höopen fy dat U Excellencie dat fal leggen op den aert der Landen, denftaetende rechtveerdigedroeffeniiïe, die fy ten dien tijde hadden ontfangen, om de bloedige wonde, en hetonverwinnelijck verlies van de Stadt Deven- ter, en het Fort voor Zutphen, 't welck genoeg was omdcftantvaftighfte Keyfers of Monarchen

,

-ocr page 111-

Algemene Land-Wetten.

87

ftelijckeReligie, hoogheyt van UExcellencie» en verwarringe van onfe Vyanden. Aldus ge- daen ter Vergaderinge van de hoogh-gemelte Heeren Sraten Generael, in de Stadt Middel- burgh in Zeelandr, den vijftienden Augufti vijf- tien hondert ièven en tachtigh. Lager ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh- gemelte Heeren Staten. Onderteeckent, C. Α ER. SS E NS.

moethebben) het onmogelijck is defen Sjet

maintineren , wekkers ruïne, fonder twjjflfel merhaerfal ileepen den ondergangh van dena- buyrige Rijckcncn Vokkeren, en de yerwoe- ftineevan de Kercke Godes, den wekken Wy bidden, dat Hembelievc U Excellentie met de gemelce Staten Generael ψ vereenigen, ent'on- derhouden in een onderlinge liefde, en onver- breeckelijche eendrachtighey t, tot Sijnder eere ende glorie, tot dienft van hare Majefteyt, wel- vaert van defen Staet, confervatie der ware Chri-

Remonftrantie van de Staten van HoUandt, aen den Gr ave van Lycefter, raeckende de Souveraini- teytdeferLanden, den^,o.AugufliifSy. SietGrootPlacaet-boeck^.DeeljFol.jf. Nader Verklaringe van de Staten van HoUandt aen denGravevan Lycefter, ÏÏm^.OcJober 1587. SietGr0c.tPlacaet-b0eck3.Deel, Fol.38. Kort Vertoogh van het recht by de Rjdderfchap, Edelen en Steden van HoUandt en Wefl- Vrieflandt» van allen ouden tijden inde voorfz Landengebruyekt, tot behoüdeniffe van de Vry heden ende φ 'Privilegiën van den/elven Lande, den 16. Qctober 15-87. Siet Groot Placaet-boeck eerfte Deel, Fol.jp. A&evanrefignatievan'tGouvernement van de VereenighdeNederlanden, byden Gr ave van Lyceflergedaen in handen van deStat en Generael', den 17. 'December 1587.

ontlaften vandenvoorfchreven laft van Gouver- neur en Capiteyn Generael der voorièyde Ver- eenighde Provinciën, oock mede van de Com- miflie ons daer over gegeven, dat wy by dit ge- fchriftenAite, onderteeckendt met ons eygen handt, hebben gërefigneert, verlaten en ontfla- gen , refigneren , verlaten en ontflaen by defen, in der voegen, dat van nuvoortaen wy ophou- den van alle oeffeninge en executie van de autho- riteyt en Commiflie voorfchreven, ons gegeven by de voorfchrevë Heeren Staten, in wat manie- ren het mochte wefen , opdragende aen haer, daer in voorder te voorfien by ad vis van hare Ma- jefteyt, alfoo iy fullen dienftelijck ende behoor- lijck vinden, tot welftandt en befchermingë der voorfeyde Landen. Gedaen inde Stadt van Lon- den, onder onfen naem en zegel onfer Wape- nen , den feventienden dagh van December vij f- tien hondert feven en tachtigh. Onderteeckent, R. Lycester. En gezegelt met de Wapenen van fijn Excel- lencie. Lager ftond geichreven, By ordonnantie van fijn Excellencie, Onderteeckent, D. BURCHGRA VE.

RO β e R τ , Grave van Lycefter, Baron vanDenbich, &x. Lieutenant van ha- re Majefteyt van Engelandt, Gouver- neur en Capiteyn Generael van de Ver- eenighde Nederlandtfche Provinciën; Alle de geenedie deiè tegenwoordig©iullen fien ofhoo- ren leien, Salut: Alfoo het de Doorluchtige Koninginne van Engelandt belieft hadde ons te committeren tot Lieutenant over het Vokk van Oorloge, geaccordeert tot iècours van de Ver- eenighde Nederlanden , volgende het Contra£t met de Staten der felver gemaeckt: Waer op oockde voorfz Heeren Staten Generael ons op- gedragen hadden het Gouvernement Generael derfelver Provinciën, iöo wel over de Policie als Juftitie, volgende de Commiflie en Acte van Opdracht daer over geëxpedieert, van dato den eerften Februarii Anno vijftien honderdt fes en tachtigh: En mits den tegenwoordigen ftand en affairen van dit Koninghrijcke , wy gehouden zijn en belaft herwaerdts over te blijven ten dien- fte van hare Majefteyt, foo dat, mits de oorfaec- ke van onfe abfentie , wy ons niet kohnen ge- bruyeken te executeren de authoriteyt die ons opgedragen is geweeft , alfoo fulcks vereyfcht en noQtelijckisvoordenwelftandt en het profijt derfelver Landen i 'Doen te weten: Datwy,be- geerende om oorfaecken voorfchreven, ons te

Tlacaet ,waer hyder ontflagen werdt vanden Eedt aen Lycefter gedaen, den 12. April 1 f 88. Siet Groot Placaet-boeck, eerfte Deel, Fol. 47. Oclroy voor de Edelen, by die van HoUandt gegeven, noopende mefufen en delicten, den 9. Januarii 15-93. Siet Groot Placaet-boeck tweede Deel, Fol. 1063. Articulenvan't Verdragh en overgaen van Groningen aen de Staten Generael, denu.Juliiifp^. . SietGrootPlacaet-boeckeerfteDeel, Fol.35/. Tranfport des JConinghs van Spaignen van de Nederlanden , aen de Infante fijn 'Dochter, den6.Mey\^%. PHlLIPPUS,&c. Aen alle tegenwoordi- I om de welvaerdt der Chriftenheydtin't generael ge en toekomende, die defe Brieven fullen als in 't particulier van onfe Nederlanden, niet l'll ,"ofIu>orGiilefen, Salut: Alfoo wy langer uyt te ftellen het Houwelijk van onfe lieve nebben bevonden behoorlijck te wefen, foo wel I en welbeminde goede oudtfté Dochter >, de In- fante

-ocr page 112-

						ioeck. ï.Tit. faëtken van grooter importantien , onfen Ko- ninghrijcke van Spaignen aengaende , niet en hadden verobligeert daer vaft te blijven, endede reiidentie te continueren, fonder ons van daer te begeven, gelijck als wy nu noch tegen woor- digh over iulcks verbonden zijn : En hoewel het reyfen beter fchijnt te Raflên de bejarigheydt van onfen Soone den Prince, dan onfen ouderdom, nochtans den goede wille Gods geweeft zijnde ons te geven foo veele andere Koninghrijcken en Landen, om welcke goede regeeringe derfel- ver, nimmermeer en fullen gebreecken faecken van feer grooter import antie, om welcker wille oock geëyicht werdt fijne tegenwoordigheyt al- hier j daeromme bevonden behoorlijck defe Re- folutie te nemen, om onfe voorfchreve Neder- landen niet te laten in deielve inconvenienten als voorheenen», met redene hier by gevoeght, die daeris inmededeylingetedoen aen onfe voorfz Dochter de Infante, na hare verdienften fcnde hoogheydt harer Geboorten , ende oock over- geven in 't particulier, na dien naeft onfen voor- fchreven Soone den Prince ( dien God beware in lange jaren, en hem voorfpoedt geve t'fijnen dienfte ) onfe voorfz oudfte Dochter de eerfte en de naefte is, ende dat door middel van den wille onfes voorfz Soons, fy van nu aen daer inne mag toegelaten werden, hebben wy verkooren een fulckenmiddel, op hoope dat door den felven onfe voorfz Nederlanden fullen mogen keeren tot haren ouden fleur, rufte en voorfpoet, die fy voortijds gehadt hebben, 'Doen te weten: dat begeerende tegenwoordelijck in effeft te bren- gen in fijn voorfz behoorte, 't geene des wy foo rijpelijckgerefolveert zijn, ende verftaen heb- bende het willigh confent, dat onfen voorfchre-i ven Soone den Prince daer toe foo liberalijcken gegeven en verleent heeft van fijnder zyden, fel- ve noch wetende de fubmifïie met de welcke onfe voorfchreve Landen zijn geconformeert, tot onfer goeder intentien, hebben wy gerefolveert te cederen en tranfporteren aen de voorfz Doch- ter d'Infante,tot vorderinge vanden voorfz Hou- welijcke , alle onfe voorfz Nederlanden, en van Bourgondien, op de forme en maniere, ende na debefpreeckingeendeconditien, hier beneden uy tgedruckt en gementioneert. I. De eerfte conditie is, ende niet anders, dat de voorfz Infante onfe Dochter, haer ten Houwe- lijcke fal begeven met den Aerts-Hertoge Alber- tus, uytkrachtederdifpenfatien, dewelcke on- fen voorfz Heyligen Vader den Paus tot dien voorfz eynde verleent heeft, en datfe giftelijck, of voor een gifte aenneme de voorfz Nederlan- den, en't Hertoghdom van Bourgondien: En indien't voorfz Huwelijck belet werdt door eeni- ge oorfaecke die't foude mogen wefen, foo fal de voorfz donnatie ofte gifte enconceflie, nul en niet geëfte&ueert werden, gelijck wy in fulo ken voorfz cas het van nu aen wederroepen ende tot niet maecken. I I. Item, op conditie, ende niet anders, dat de Kinderen ende Nakomelingen van den felven voorfz Houwelijcke, Mannelijck en Vrouwe- lijk
			Placaten. i.
		88 fentelfabellaClaraEugenia-, en hier toe te meer ' beweeght zijnde, uy t oorfake der bewaringe uy t onfen Huyfe, oock in't aenfien van wat anders goets, als ook om de byfondere genegenthey t die wy dragen tot onfen feer lieven en welbeminden Broeder, Rechtfweer ende Neve, den Aerts- Hertoge Albert, van onfen 't wegen Gouverneur en Capiteyn Generael van onfe voorfchreve Ne- derlanden, en van Bourgondien, *t ooge gewor- pen hebbende op fijnen Perfoone, hem verkie- fende tot een toekomende Man van onfe voor- fchreve oudtfte Dochter, alles foo welbycon- fent ende dancke van onfen Heyligen Vader den Paus, den wekken de begeerde difpenfatie daer van heeft geaccordêert: Als oock de commum- catien daer van gehadt en gehouden met den feer hoogen, feerexcellenten ende grootmogenden Prince, onfen feer lieven, ende feer beminden goeden Broeder, Rechtfweer ende Neve, Ru- dolphus den tweeden van dien name, Keyfer van Roomen > met eenen oock aen onfe feer lieve en wei-beminde goede Sufter, de Keyferinne fijne Moeder: 'tWelckgeconfidereert, ende op dat onfe voorfchreve Dochter mocht voorden wer- den van Middelen, als't reden is voor haregroo- te gratiën endeverdienftenj felveom vanonfer zijden bewijs te doen vande fonderlinge liefden die wy altoos gedragen hebben, en noch dragen tot onfe voorfz Nederlanden, en van Bourgon- gien; hebben de Refolutie genomen tot vorde- ringe van den voorfchreven Houwelijcke, te doen aen onfen voorfz Dochter, een gifte ofte donatie der felver onfe Nederlanden, met alles wat daer toe behoort, inder manieren als hier on- der gefeydt en gefpecificeertwerdt , en dat alles door den middel en interventie, wille en confen- ie van onfen feer lieven en welbeminden en goe- den Soone den Prince Philippus, onfen eenigen Sooxie en eenigen Erfgenaem, volgens d'adver- lentie die door ons en den felvigen Prince onfen Soone gedaen is geweeft aende Overheeren,Rid- ders van onfer Ordene, Raden en Staten van on- fe voorfz Nederlanden , haer houdende onder gehoorfaemheydt, met oock aen die van onfen Lande en Graeffchappe van Bourgondien: De welcke verklaerdt en betuyght hebben door hen- liederantwoorde, de vreughde en'tvernoegen datfe ontfangen hebben van alfulcke onfe goe- dertierene Refolutie, die fy bekennen en belij- den cfienftigh te wefen, ter welvaert ende rufte van onfe voorfz Nederlanden, ende dat het den rechten wegh is om te geraecken tot eenen goede en vaften Vreede of Pays, en hen teverloifen van een alfulcken verdrietigen Oorloge, met de- welcke fy vertravaillieert hebben geweeft, foo langen tijdt van jaren, welcke ftilte en ruftewy voor henlieden akijdt begeert hebben} en confi- elererende'tgeene eenen yegelijcken kennelijc- ken is, dat 't meefte geluk 't welck over een Land komen magh, is, hem vindende geregeert en gegouverneert met den gefichte, ende met de te- genwoordighey t van fijnen Prince en natutirlijc- kenHeere: God zy getuyge der moey ten ende forgendiewy dickwils hebben gehadt, omdat wy'taldaerPerfoonelijcken niet en hebben mo- gen uytrechten , als wy het inder waerheydt grootelijcks begeert hebbén, indien ons andere
							•

-ocr page 113-

#

Algemene Land-Wetten.

89

zijn: En of fy als dan den wille of vermogen niet en hadden 't voorfchreve Houwelijck te doen

lijck, .Wcttelijck en ui rechten Houwelijcken Staeteebooren^ndenietonwettehjcMioewel

het ware bv fubfequenten Houwelijcke , den oudftenpnEcederendedenNageboorenen5ende denManL4ijckenhetVroinvehjcke:.Indenfel- ven graet fullcnfc Erfgenaem zijn van Handt te Handt, vanallcde voorfchreve Provinciën ge- famentlijck, fonder die re mogen verdeylenof eclipferen; verklarende dat den outften Soone, ofte oudfte Dochter der overleden, in't leven van haren Vader fal werden gepra:fereert tot den Oo- men, cndeaeneenige andere van de Linie Col- laterale. k III. Item, op Conditie, en niet anders, dat in- dien ('t welck God niet en wille) geenen Soone ofte geenen Dochter van defen Huwelijcke en quame, of datfe overleden waren in den tijt van 'rovergeleden van d'eene der voorfz denEerts- Hertogh Albemjs, ofte onfe Dochter de Infan- te, dienut'famen te Houwelijcken hebben, fal de tegenwoordige donnatie ende conceille van nu aen nul wefen, ende van geenderwaerden: Inwelckencas, foo onfe voorfz Dochter de In- fante Weduwe bleve, fal de portie legitimevan der Vnderlijcke zijden, en de giften van deMce- derlijcke zijde, fulcks haer toequam , volgen: Boven defen dat te meer, fullen wy, ofte onfen voorfeyden Soone den Prince, doen in fulcken cas'themwaert, om der liefden en wille diewy t'hemwaert dragen: En of de voorfz Eerts-Her- roge Albert, onièn goedenRechtiweer , over- leefde de voorfchreve Infante, fal hy hebben te blijven Gouverneur \ an de voorfz Nederlanden, voor en inden name vanden Eygenaer, aen welc- ke defelve Landen als dan fullen gedevolveert zijn. IV. Item, opcopditie, ende niet anders, dat als wanneer alle de Defcendenten faillieerden, Man- nelijckeen Vrouwelijcke, uytden voorfz Hou- welijck geprocreert geweeft. zijnde, alfoo dat'er niemandt over en bleve van alle die tot deiè Goe- deren beroepen zijn ; in fulcken cas fullen defel- ve weder te keeren hebben al te famen tot den Koningh van Spaignen* dewelcke dan van ons gedefcendeert fal wefen: En volgens defe don- natie en concefïie, in fulcken gevslle, daer van maeckenwyhemvan nu aenbegiftight, endeis fijne donnarie. v. Item, op conditie, ende niet anders, dat on- fe voorfz Dochter de Infante, noch niemant an- ders vande geroepene tot der voorfz fucceffien, en fal mogen om eenigerhande redenen verdey- len de voorfz Landen, noch geven ofte veran- deren, fonderonfenconfente, ende des geenen die onfe Erfgenamen ende SucceiTeurs fullen zi in indefeRijcken. , VI Item, op conditie, en niet anders, dat defel- vc,die PrinceiTe o f Vrouwe fal zij η van de voorfz .Nederlanden, haer fal moeten ten Houwelijck begeven met den Koningh van Spaignen, of met den Prmce fijnen Soone , dieals dan in't leven Weien fal, daer inne altoos procederende de be- ijoorhjckedifnenfatien, in

voor henluyden , en fal in fulcken gevalle de voorfz Vrouwe geenen Man mogen nemen, noch haer eygenen in eenige gifte, in eenigen deele der yoorfz Landen, ten zy by onièn advifo en confente, en van onfe Erfgenamen en Succef- ieurs in de voorfz Koninghrijcken van Spaignen, dewelcke van ons fullen voortgekomen zijn: En by gevalle van contraventie, al't geene daer ge- geven geweeft fal hebben, en geoftroyeert, fal wederomtot henlieden keeren , als o f deiè don- natie, conceilie en traniport nooyt gedaen en wa- re geweeil. . VII. Item, op conditie, en niet anders, dat alle en elcken Prince of Heer der voorfz Nederlanden, iullen gehouden wefen te Houwelijcken hare Soonen en Dochteren, by onien advife en con- fente, en des geenes van onfen Erfgenamen en Nakomers, Koningen van S paignen. V 11 I. Item, op conditie, en niet anders, dat onfe voorfz Dochter de Infante ende haren Manne, noch eenige van hare Succeiïeuren,aen dewelcke de voorfchreve Landen fullen gedevolveert zijn, en fullen in geenderley manieren houden hande- linge, trafique of contrarie inde Orientaelfche en Occidentaelfche Indien, noch en fullen derwaert iènden eenigerhande foorte van Schepen, onder wattitul, verhael of pretext het ten voorfz deele foude mogen wefen, op pcene dat de voorfchre- ve Landen fullen gedevolveert zijn, in dien ge- valle van de voorfchreve contraventie. Ende indien eenige der voorfchreve Nederlanden On- derfaten haer begaven na de voorfchreve Indien, tegens't voorfchreve verbodt, datfe deHeeren der voorfchreve Landen als dan fullen hebben te kaitijden met pcenen,conn*icatien der Goederen, en met anderen noch fwaerdere, ja fel ve met der doodt. IX. Item, op conditie, ende niet anders, dat foo denvoorfchreven Eerts-Hertogh Albert, onfen goeden Rechtfweer, overleefde oniè voorfchre- ve Dochter de Infante, nalatende Soone ofte Dochter, fal hy hebben het Gouvernement van fulcken Soone ofte Dochter, Erfgenaem of Erf- genamen, en dehandelinge van alle de Goede- ren, als't wefen foude of onfe voorfchreve Doch- ter de Infante noch in't leven ware: En fal boven defen, onfen Rechtfweer den Eerts-Hertoge in defen gevalle gebruyeker zijn, (fijn levenlangh geduyrende) van alle de voorfz Nederlanden, enUïufrudtier der ièlver, overmidts hyeerlijc- kenonderhoudealle de voorfz Kinderen, na en volgens hare qualiteyt ·, ende de oudtfle, 't zy Soone ofte Dochter, fal hy geven het Landt van Lutzemburg, en't Graeffchap van Chiny, dat'er toebehoort, om dat te hebben ende te gebruye- ken, geduyrende't leven des Vaders, nawelc- kers doodt fulck Kindt het al hebben fal, als univerfeelen Erfgenaem : Wefende alhier ex- preflèlijcken verklaerdt, dat defeoorfaeckevan Ufufru£rie alleenlijcken verftaen zy tot faveur van onfen voorfz goeden Rechrfweer,den Eerts-

t geene noodigh fal Hertoge Albert, endatfe niet en ial mogen ge, Ι                         Μ                              froc-

-ocr page 114-

								•
					Placaten. 1. Boeck. i.Tit
			90
							dePrincenenHeeren van derwaerts over, oock onfe Defcendenten en Succeilèuren, eenen ye- gelijcken van die geene dewelcke mettertijdtin dePoilèflieenHeerfchappye der voorfz Neder* landen fullen komen, ende van Bourgondien fai hebben te advouëren, t'approberen en te ratifi- ceren dë fuperabundantie, 't geene in dit Articiü begrepen ftaet. XII. Ende om dies wille, dat onfe intentie en wille is, dat de voorfz conditienfouden hebbenende geraeckentot eengeheel ende volkomen effedtj onder ende door middel der felver, geven, cede~ ren, verlaten, transfereren , renuncieren en ac- corderen wy, in gifte, in leene, achter ofte na- leen, ende door eenigen beteren wege, maniere en forme, als men met recht fbude mogen doen, ende van weerden behoort te wefen fonder dat de onnutte forme foude mogen toebrengen eenigh achterdeel, de geene die nut ofte noodigh is, en vorderlijck der voorfz Infante Ifabella Clara Eugenia, onfe feer lieve ende welbeminde goe- de oudtfte Dochter, alle onfe Nederlanden, ende elckeYrovincit der felver, met eenen het Landt ende Graeffchap van Bourgondien, daer onder mede begrepen dat van Charloys, en de Hertogh- dommen, 'Princelijckheden , Marquifaten ende Sterckten, dewelcke daer zijn in onfe Nederlan- den ende Bourgondien, met oock allede regale Leenen, Homagien, Rechten vanPatronagid Renten ende Inkomens , Domeynen, Aiden, Confifcatien ende Breucken, met alle ende eeni- gerley Gerechtigheden en Aftien, die wy mo- gen praetenderen , ter oorfaecke derfelver Ne- derlanden en Bourgondien , met oock alle Prae- eminentien, Prerogativen, Privilegiën, Exemp- tien, Garden, Advouerien,Jurifdictien, Hoog- lieden, Reflbrten, en eenigerhande andere Su- perioritey ten, gelijck ende in der felver maniere als die felve zijn, ende uyt wat oorfaecken, ofte waerdoor fy onfe mogen wefen, oftoebehoo- ren, 'tzy vanPatrimonie ofanderfints, tot wat Titul, hoe het zy of foude mogen wefen, om geheelijcken het gebruy ck of befittinge daer van te hebben, even gelijck wy defelve gehadt ende befeten hebben, fonder eenige exceptie: Tot lafte nochtans, datmen ongevioleert fal houden en obferveren alle ende een yegelij cke boven-ge- fpecificeerde conditien, inde Pregmatique ge- maeckt, door d'onfterffelijcke memorie vanden Keyfer mijnen Heereen Vader, die inde glorie is, in de maent van November, inden jare vijf- tien honderdt negen en veertigh, daer inne de eenigheydt der voorfz Nederlanden, fonder te confenteren noch te accorderen eenige divifieof feparatieindefelfde, omwatoorfaecken, noch in eenigerley manieren dat het zy. XIII. En is onfe intentie, gelijck als wy verklaren en expreiTelijck ordonneren, door deiè tegenwoo"' dige, dat door middel defer onfer Donatie, Con* ceiïie en Tranfport, dat onfe voorfz Dochter de Infante, en haren gefeyden toekomenden M^ den Eerts-Hertogc Albert, fullen gehoudefl) verobligeert en belaft zij η, te betalen, te voldoe* ne alle ende eenigerhande Schulden ende ObU- gatien, Contra&en, byons, otte in onfen na'
		trocken werden tot andere confequentie, op dat geene van fijne Succeflèurs eenigh exempel daer van en allegeren, noch eenigerhande recht te hebben in andere diergelijckefaecken. . Item , op conditie, en niet anders, om defe te wefen de principale en de meefte verbinteniiTe boven alle andere, dat alle de Kinderen enDef- fcendenten van de voorfz HouweHjcken , vol- gende de Heyligheydt en Religie die nu in defel- ve lichter, iullen moeten leven en fterven in on- fe Heylige Catholijcke Wet, gelijck alfob de Heylige RoomfcheKercke leert en onderhout: Enal-ecr-men poifeffie fal nemen vande voorfz Nederlanden, fullen den Eedt doen in dier for- men, als hier naeft defen Articule werdt bevon- den gecoucheert: Ende indien ('t welck God niet en wille ) dat eenige der voorfz Deflènden- tenafweeckenvanonfen HeyligenGeloove, en vervielen in eenige Herefie,na dieniè onfen Hey- ligen Vader den Paus voorfulcke verklaerdt fal hebben, fal gepriveert werden van d'Admini- ftratie, Pofleflie en eygendom der voorfz Pro- vinciën, en dat de Onderfaten en Vafallender ièlver, hem niet meer en fullen obedïeren, maer datfe toelaten en ontfangen fullen den aldernaeft- volgenden Catholijcken, vandieafkomft, den wekken in cas van fulcken gefourvoyeerden van denGeloove, hem behoorde te fuccederenj en fal een alfulcken Heretique gereputeert wefen, als of hy reëelijcken ware overleden door den na~ tuurlijcken doodt. T^GoJuro adSanêïa *Dei Evangelia, quodfem- *—'fer ad extremum vit α me£ Spiritum , Sa- er o Smtti F idem Catholtcam , quam temt, do* eet ó" fradicat Sanêta Catholica & Apoflolica Romana Ecclefla {omnium Ecclefiarum Mater & tJMagiflra} conflanter propebor, & fideliter firmtterque eredam , ó* veraciter tenebo : At- que eam α meis fubdïtis teneri, doceri éf pra- dicari {quantum m me erit*) curabo. Sic me Deus ad j uvet & hxc Sanclra DeiEvangelia. <Dat in T^uytfch is: . ICk zweere by dat Heylige Evangelie Gods, dat ick altijdt tot den uytterften adem mijns levens, datH. Catholijcke Geloove,Jt welck houdet,lee- rét en prediket de H. Catholijke en Apoiloiijcke RoomfcheKercke, f aller Kercken Moeder en Meefterilè) itandtvaftelijck belijden , trouwe- Hjck en vaft gelooven, en waerachtelijck onder- houden fal: En dat ick fal beforgen ( foo veel my mogelijck fal zijn ) dat het felve van mijn Onder- danen onderhouden, geleeret ende gepredickt werde: Soo helpt my God, en Stjn Heyligh Evangelie. X I. Item, op conditie > en niet anders, dat om de meefte verfeeckeringe en vaftigheyt van vreede, liefde en correfpondentie die'er behoordtte we- fen tuflehen de Koningen en fijne Kon inghrijc- ken> ©nfeDeilèndentenen SucceiTeuren, ende

-ocr page 115-

Algemene La ofte van wijlen fijne Key ferlijcke Majeftey t

91 den, toelaten eninftitueren inde voorfz Neder- landen en Bourgondien, Gouverneurs, Rech- ters, Jufticieren en Officieren, 't zy totbewaer- n iflè en beibherminge derfelver, als tot admini- ftrafie der J uftitien, Policien, ontfanginge van

me

oponfe Patrimonie en Domeynen der voorfchre- veNederlanden , en Graeffchap van Bourgon- dien, endatfyinfgelijcks fülleri gehouden zijn verobligeert, te lijden, dragen en onderhou

h" i'alïe'ëri eeriigeriey Renten", Penfioenen tot j Domeynen, enanderfintsj ende daeren boven l'iftocht, en alle andere 3 wat giften, recompen- i doen aKgeene een rechte Princefle ende natuur- jen en belooningen,welckedefelveSijneKeyfer- lijcke Vrouwe, van de eygendommen derfelver liickeMaiefteyt, èn wy ofte onfe Prasdedeflèurs Landen, nagewoonlijckrechtenandcrfins,mag hihhpn pe^even, geailïgneert, geaccordeert en | en behoort te doen, endegelijckalswy'tgedaen

hebben, enfouden konnen doen 5 obferveren- de niette min altoos de voorfz Conditien, hier boven geinfereert: Ende ten defen effecle heb- ben wy gequiteert, afgefondert en onilaft, qui- teren abfolveren ende ontlaften door defe voorfz alleBifïchoppen, Abten, Prelaten ende andere Lieden der Kercken, Hertogen, Princen, Mar- quifen, Graven, Baronnen, Gouverneurs, Hoof- den ende Capiteynen der Landen ofte Steden, Hoofden, Pnciidenten, ende Lieden van onfen Raede, Canceliers, ende de geene van onfe Fi- nantien en der Reeckeningen, en andere Juili- cieren ende Officieren, Capiteynen, Lieden vin Oorloge, en Soldaten der Sterckten enKaftee- len, ende hare Stedehouders, Ridderen, Efcui- renenVaflalen, met de Wethouderen, Burge- ren, Woondersenlnwoonders der goeder Ste- den, Burghren, Vryheden en Dorpen, en alle ende yegelijckc Onderfaten van onfe voorfz Ne- derlanden , en Graeffchappe van Bourgondien, en van Charlois, ende een yegelijck van henlie- den refpedÏivelijcken, van de Eeden en Getrou- wigheden, GelooveenHommagie, Beloften en Verbinteniüèn die iy aen ons gedaen en bewefen hebben, als haren Wettelijc ken en Souvereynen Prince : Willende, ordonnerende en bevelende wel exprefïèlijck aen defelvige, datfe fullen heb- ben te zweeren en ontfangen de voorfz Infante onfe Dochter, voor hare Princcfle en Vrouwe, en haer te doen en te geven de behoorlijcke Ee- den der getrouwigheyt, geloove en hommagie, beloften en verbinteniffe, in der gewoonlijcker manieren, nader nature der Landen, Plaetièn, LeenenenSeigneurien ·, en vorder,datfe haer en haren voorfchreven toekomenden Man bewijfen alle eere, reverentien, affe&ien, gehoorfaem- heydt, getrouwighcydt en dienft , als goede en trouwe Onderfaten bchooren en gehouden zijn te doen aen harerechte Princen en natuurlijcke Heeren, alfoo fy tot den dage van heden aen ons gedaen hebben, en met voldoeninge van alle en yegelijckedefauten en nalatingen, foo wel ge- rechtelijck als datelijck, dewelcke tunchen defè onfe Donatie, Concefïïe en Tranfport mochten inkomen> ende door onfe eygene bewegïnge, feeckerewetenfehap , ende volkomene abfolute Koninghlijckemacht, welcke wy in defen wil- len gebruyeken, en oock gebruyeken, hebben gederogeert, en derogeren aen alle ende eeniger- leye Wetten, Conftitutien en Coftuymen, die hier tegens fouden mogen zijn ende contrarie- ren, want fulcks is onfen eygenen wille endebe- geeren: Ende op dat van alles wat boven geièydt is opentlijck worde een faecke die vaft, altoos en eeuwelijck blijve, hebben wy defe oniè tegen- woordige geteeckent met onfen name, en onfèn grooten Zegel daer aen doen hangen: Willende Μ ζ'                          en

credaen, aen wekkerhande Perloonen dat het gy. en alfoödoen.fcheppen en denomineren Wy, door defe tegenwoordige onfe voorfeyde Doch- ter de Infante, voor Trincejfe ende Vrouwe der voorfz, Nederlanden, ende van den Graeffchappe van Bourgondien, met eenen van Charloh. OBroyeren infgelijcks onfe voorfz Dochter, dat boven de particuliere Titulen vanelckeder voorfchreve Provinciën der Nederlanden, ende voorfchreven Graeffchappe van Bourgondien,fy haer mag fchrij ven ofte intituleren end e denomi- neren Hertoginne van Bourgondien: Niet tegen- ftaende dat wy oock voor ons hebben behouden, en voor onfen Soone de voorfeyde Prince, ( foo veele ons fal geljeven ) den felven Titul van Hertoge van Bourgondien , met alle de ge- rechtigheden , ons deshalyen competerende: Daer by gevoeght de qiialiteyfderHoogheyten Souverainiteyr onfer Ordenen van den Gulden Vliefe, te hebben macht ende faculteyt daer van te mogen difponeren in toekomende tijden, als wy ten beften fullen behoorlijck vinden : Soo confenteren en accorderen wy, en laten toe onfe voorfchrevc Dochter de Infante, en geven haer abfolute en onwederroepelijcke macht, om door hareprivéeauthoriteyt, fonder andere verfoec- kingen om confent, door hare of hare gefondene aen haren gefcyden toekomenden Man, te ne- men en te aeuvaerden de geheel e en volkomene Poflcille-van alle de voorfz Nederlanden, Graef- fchap van Bourgondien en van Charlois , en ten effe&evandiente doen vergaderen de Generale Staten derfelver Landen, of de particuliere Sta- ten van elcke Provincie, ofte een ander maniere gebruyeken, dewelcke fy fal bevinden redelijck en beft dienftigh tot defe onfe Donnarie, Con- ceiTie en Tranfport; en te doen notificeren , als oock te doen den noot we π digen Eed aen de On- dereten en Staten der voorfchreve Landen, en vereyiTchen Inveftiture vande Stucken en Seig- neurien daer 't van doen fal welen; en oock van henluyden ontfangen den fchuldigen en behoor- lijeken Eed, haerlieden verbinden in alles, waer innefy, volgens den voorgaenden Eed, zijn of fullen reciproquelijck gehouden ofte verbonden wefen: En ter tijde toe dat onfe voorfz Dochter fal genomen of doen nemen hebben in haren na- me, de reè'elepofïèÜïe der voorfchreve Neder- landen, en Graeffchap van Bourgondien ende Charlois, inde f j>rme ende manieregerefereert door defe gefeyde Patenten: Stellen enconfti- tueren ons voor Pofteueur der felver,in den name ende van wegen onfe voorfz Dochter. Totgetuyg enïs daer van, ordonneren en wil- Γ ρ at haer overgelevert fullen werden defelve oniel atent-brieven, confenterende en accorde- rende aen onfe Dochter de Infante, teweerhou-

-ocr page 116-

Placaten. é. Boeck. é. Tit.

92

en ordonnerende, dat het fal werden geinregi-1 ende van de andere, het vier enveertighftes en

ftrcert, om van weerden gehouden te werden in alle en yegeli jcke fécrete Raden en Kamcren van Reeckeninge daer het behooren fal. Gegeven in onfe Stadt vanMadril, in'tKo- ninghrijck van Caftilien , den fefden dagh der Maendt van Mey, in het j aer der gratiën vij ftien hondert acht en negentigh: Ende van onfe Re- geeringe van Napels ende Jerufalem het vijf en veertighftej Van Caftilien, Arragon, Cecilien

,,ËÀéÑçé-dlfMfll Kot-ÐÑßÃÑÐÇñçðß1

van Portugael het negentiende. Alfoo geparapheert, Í. ö. V. I                          Ondergefchreven, Philippus. Ende meer onder, BydenJConingh. Onderteeckent, A.delaLoo,

Aggreatie en approbatie van den Prince Philips, over de donatie der Nederlanden, den6.Meyij9%·

Majefteyt difpofeerten ordonneert, ten faveu- re en tot voordeele van onfe goede Sufter: Soo dilpoferen en ordonneren wy daer toe (foo het noodighzy) door defe tegenwoordige, oock in faveur der lel ver , in defelve forme en maniere, in alles, en over al, uyt onfenvryen eneygenen wille, fonder dat eenighiints daer tuflehen geko- men zyeenigeaendringinge, dwangh, bedrog, valsheyt noch eenigh refpedt, noch Vaderlijcke reverentie, nocheenigevreefe, noch door dwa- lïnge, o f ten rechte, wefende onfe intentie ende wille, dat defelve Landen fullen zijn entoebe- hooren onfe goede Sufter de Infante, Ifabella Clara Eugenia, ende hare S ucceiïèurs, in formi- teyt der voorfeyder difpofitie van den Koningh mijnen Heere en Vader: Ende op dat het alle ge- raecke en hebbe fijn geheel effect, ende voor alle tijdtte ftereker en vafter blïjve, hebben wy^jÉ: renuncieert, ende renuncieren door defe tegen- woordige, in faveur van oniè voorfeyde goede Sufter, voor ons, ende onfe Succeflèurs,.alfe be- neficien, 'twelckons o f henlieden refpe&ivelijk het recht magh of mochte geven, om te gaen of komen in 't contrarie van defes, noch dat het wa- re door recht van de reftitutien in integrum , in't welcke wy oock gerenonceert hebben , ende re- nonceren door defe gefeyde tegenwoordige: Want onfen beflootenen ende gedetermineerden wille is, dat geenderhande dingen kracht ofte macht en fullen hebben tegens defe donnatie, conceflie en defe traniport, dewelcke gedaen werdt van de voorfeyde Nederlanden , in der formen en manieren voorfz. Soo hebben wy gedaen en gegeven onfen Eed opdenHeyligen Evangelio, die wy met onfen handen geraeckt hebben, om te houden, obfer- veren, maintineren en accomplieren, en lullen doen houden, obferveren , maintineren en ac- complieren alles wat punftuelijcken gefeydt isj fonder daer aen voor te brengen ecnigerhande excule noch exceptie, noch toe te laten datfe ye* manden van onfen 't wegen lal voortbrengen) het welck wy affirmeren en belooven met Prince* lijeke woorden, ende dat wy fullen geven hulpe enalïïftentie, vereyfcht door 't geheel effecten furniflement van alle 't geene gefeydt is om fulcks te wefen ( gelijck wy boven gefeydt hebben) on- fen ernftigen en voorgenomen wille: Tot getuy* genifïèdaer van, hebben wy doen depefcheren defe tegenwoordige opene Brieven, dewelcke wy met onfe handt geteeckent hebben, en doen tegen-teeckenen door 't Secretarie infrafchript- van

HILIPS, by der gratiën Gods Prince, eenigeSoon en ErfgenaemderKoningh- rijcken, Landen, en Heerfchappyen van den Koningh Philips den tweeden dies naems, mij nen Heer en Vader. Aen alle tegenwoordige en toekomende, S a- lut: Als hebbende mijnen voorfeyden Heere ende Vader refolutie genomen te Huwelijcken mijn Vrouwede InfanteIfabella ClaraEugenia, onfe leer lieveen welbeminde goede Sufter, met den Aerts-Hertoge Albert, onfengoedenOom ende Neve, en dat volgens dien, heeft fij ne Ca- tholijckë Majefteyt oock gedetermineert in onfe communicatie, en met onfen confente, hier toe beweegt door feer groote redenen en refpe&en der gemeyner welvaert, felver om de rufte wille der Chriftenheyt in'tgenerael, ende Vreedeen ftilheyt der Nederlanden in't particulier : En op dat onfe voorfeyde goede Sufter voorfien zyna hare qualiteyten en groote verdienften, te doen een begifcinge aen onfe voorfeyde Sufter vande voorfz Nederlanden, en den Graeffchappe van Bourgondien, in der forme en maniere daer van wefende, en blijckende by de opene Brieven, de welcke mijnen Heere ende Vader daer van heeft doen depefcheren, geteeckent met fijnder hant, en gezegelt met fijnen grooten Zegel, van wek- ker d'Inhout hier volght van woorde te woorde.

PHILIPS,&c. Doente weten, datwy, na dien wy hebben particulierlij eken verftaen, 't geene'twelck boven gefeydt is, ende eenye- gelijckpoin&der dingen gementioneert, confi- dererende de gemeyne w elvaert die daer uyt ont- ftaen fal onder de Chriftenheydt, felve uyt oor- faecke der by fondere liefde die wy fchuldigh zijn en dragen tot onfe goede Sufter de Infante, door hare groote verdienften ofte weerdigheden, bo- ven, approberen, aggreëren en houden wy het voor goet door defe tegenwoordige, niettegen- ftaendeeenige praejuditie, 'twelck ons of onfe Succeflèurs daer van nu tegenwoordigh ofte hier namaels mochte toekomen, en omderfelverre- denen wille, wy confenterenen zijn te vreeden door defe tegenwoordige, dat die voorfeyde Ne- derlanden en Graeffchap van Bourgondien ende Charloys fullen gecedeert, getranfporteertende gegeven zijn aen onfe goede Sufter de Infante, in der manieren alfoo het mijnen voorfeyden Heere en Vader gedaen heeft, ende foó het ten beften mag houden, en ter meefter feeckerhey t, corro- boratieenbeveftingevan'tgeene daer van Sijne

-ocr page 117-

»

Algemene Land-Wetten.

93

gondien , en Cancelier van fijnen Lande en Her- togbdom van Brabandt. Gegeven inde Stadt van Madril, in't Koninghrijck van Caftilien, den ièfdendaghdermaéndtvan Mey, in't jaer der gratiën vijftien hondertacht en negentigh. Geparapheert, N.E.R.T. Geteeckenr, Philippüs. En meer onder, By ordonnantie van mijn Heere den Prince. Onderteeckent, A.delaLoo. Ende waren de voorfz Brieven gezegeldtmet den grooten Zegel derWapenen van fijne Majefteyt, inroodenwaflèhe, uythangen- de met gouden Lint.

van den Staten des Koninghs mijnen Heere en Vader, m de voorfeydefaecken der voorfz Ne- derlanden en van Bourgondien, en doen zege- len met den grooten zegel derWapenen van fijne voorfeyde Majefteyt, uythangende met eenen gouden fnoer ofte Lint; haer prefent vindende, als Getuy gen daer toe geroepen, Don Gomes de Avila, MarquisdeVelado, onfen Gouverneur en Grooten Hof-meefter Don L.H T. A.P. de Mora; GravevanCaftelRodrigo; Grand Com- • mandeur d'Alcantara, Edelman der Kameren van fijne Majefteyt; ende onfen Sommelier des Lijft) Don Johan d'Idiaques, grooten Com- mandeur van Leon , alle drie van den Raede van State; ende MeflueNicolaesd'Amant, Ridder, oock Raets-Heer van State, ende bewaerder des Zegels der felver Majefteyt, inde voorfchreve faeekendervoorfz Nederlanden, en van Bour-

Procuratie vande Infante aen den Aerts-Hertogh Alhertus, om de Nederlanden te

ontfangeri) deny>.Méy 1798 ISABELLA CLARA EUGENIA, By der gratiën Gods Infante van alle de Ko- nighrijeken van Spaignen, Hertoginne van Bourgondien, vanLortrijek, van Brabant, vanLimburgh, Lutzenborgh, Gravinne van Vlaenderen , van Artois, van Bourgondien, Paltz-graef van Henegou , van Hollandt, van Zeelandt, van Namen, envanZutphen, Mar- quiievan'tHeyligh Rijck, Vrouwe van Vries- landt, van Salines en Mechelen, der Graefichap- pe Stadt en Lande van Utrecht, van Over - Yflel en Groningen. Aen alle tegenwoordige en toekomende die dele Letteren hen ofte hooren leien, Salut: Hoe dat, f$£|M om de welvaert der Chriftcn- heyt in't generael als het particulier der Neder- landen , en om andere goede confideratien ge- lieft heeft den Koningh mijnen Heere en Vader, tot vorderingeonfes toekomenden Hou welijcks, by dilpenfatie van onfen Heyligen Vader den Paus j met onfen feer lieven ende wei-beminden Neve den Aerts-Hertoge Albert, en met confen- teringe, aggreatie en toeiien van den ièerhoo- gen en feer machtigen Prince, onfen feer lieven ende welbeminden goeden Broeder, ons te doen begiftigen, conceilie ende tranfport van alle de Nederlanden, ende van Bourgondien, door de opene Brieven daer van gedepeiêheert, ende r e- fpcctivelijck geteeckent van hare eygene han- den , den fefden defer tegenwoordiger maendt van Mey, met andere onfe opene Brieven, aen- gaended'acceptatic der felver donnatie en tranf- port, op dat de voorfz Nederlanden, ende van Bourgondien, vanonsfouden gehouden en be- feren werden, oock van onfe Hoirs ende Nako- melingen, inderformen, manieren, en volgens de conditien particulierlijck begrepen ende geè'x- prefleert door de voorfz opene Brieven, ende dat Qoordefelve fijne Majefteyt ons heeft geconfen- ï&ï? Seaccordeertendebelovet, ende geeft ab- oluteén onwederroepelijcke macht van wegen onie_eygeue authoriteyt, fonder andere requifi- tie ofte confent te nemen ende aentaften, by ofte oor lendinge van procuratie, aen onfen voorfz

toekomenden Man den Aerts-Hertoge Albert, Hetgeheele en volkomene befit vanalledeNe- derlanden, ende Graeffchap van Bourgondien en Charlois, en in 't voorfz effect te doen al het geene in 't particulier de felve opene Brieven me- de brengen ·, 'Doen te weten: Dat wy om der re- denen boven verhaelt, en om pun&uelijcken te volgen den goeden wille en ordonnantie van Sijn Majefteyt felve, op dat gevprdert werde alles wat in reguarde desvoorieyt is behoordt, voor onfereyfena defelve Nederlanden, hebben uyt onfe feeckere wetenheyt, volkomene en abfolu- te macht, geauthorifeert en gegeven volle macht en commiffie, onwederroepelijck , met alle fa- culteyt, foo wel generael als particulier, aen on- fen toekomenden Man den Aerts-Hertoge Al- bert, om in onfen name, en van onfen't wegen te doen, door hem felven, of door andere, die hy fubftitueren fal, of bevinden behoorlijck uyt krachte van defelve Brieven, tot een ofte meer reyfen, alle ende in't byfonder de dingen, foo veele in onfen naem, ende van onfen't wegen, als van wegen alle de Provinciën der Nederlan- den, ende van den Grafpchappe van Bourgon- dien en Charlois in't Generael, en door de Sta- ten van elcken Provincie in 't particulier , ver- ey fcht fal werden, en noodig zijn aldaer te doen, omrefpedtivelijcktenemen ende aen te taften te hebben en te houden in onièn name, de geheele reëeleen volkomen poiïèilÏe van alle de voorfz Landen, ende van elcke Provincie der felver, met alles dat'er toebehoort, om defelve geheelijeken en Vreedelijcken te gebruyeken, fonder eenige tegenfpreeckinge, opftaecke noch behinderin- ge; tot dien eynde doende famenroepen en ver- gaderen de Staten der felver Landen,, 't ζ yin het generael of in 't particulier , en doen in onfen na- me de nootwendige Eeden; als oock t'ontfangen van de voorfeyde Staten ende andere,de gewoon- lijcke Eeden ·, en daer en boven te doen door on-, fen voorfeyden toekomenden Man den Aerts- Hertoge Albert, 't geene 't welck wy ielvetot dien eynde fouden mogen doen in eygener Per- fopne, foo wy daer tegen woordigh waren, al- waer

-ocr page 118-

Placaten. ι. Boeck. ι. Tit.

94

met onfer handt, en doen tegenteeckenen door 't Secretarie infrafcript, van den Staten des Ko* ninghs mijnen Heere en Vader, inde voorfchre- ve faecken der voorfz Nederlanden , ende van Bourgondien, ende zegelen met den grooten Zegel der Wapenen van fijne voorfz Majefteyt, uy thangende met een gouden Lint. Gegeven inde Stade van Madril, iift Koning- rijck van Caftilien , den dertighften dagh van Mey, in't jaer der gratiën vijftien hondert acht entnegentigh. Aldus geparapheert, N.Tf.I.T. En was onderichreven, Vrouwe IS Α Β EL EnopdeVouwe, ByOrdonnantïevan mijn Vrouwe de Infante. Ende geteeckent, yi.de la Loo, Ende de voorfeyde Brieven zijn gezegelt met den grooten Zegel des Koninghs, in rooden Wafiche, uythangende met gouden Lint.

waer 't dat daercenige faecke ware, dewelcke fpeciaelderMandamentvereyfchte, als'er in de voorfeyde Brieven begrepen ende geèxprefleert werdt, foo laten wy toe by Princelijcke'woor- den, en by onfer eere, in aengenaemheydt te hebben, vaft ende feecker, ent'obferveren, en doen obferveren, en inviolabelte volbrengen, en in goeder trouwen altijdt, alle't geene by onfen voorfeyden Aerts - Hertoge Albert, onfen toe- komenden Man, ende door de welcke hy com- mitteren en fubftitueren fal,uy t krachte der voor- feyde Brieven gedaen zijn fal, gebefoigneert en gepafleer t in 't reguard der voorfz reëele, gehee- lenen volkomene poilèflieder felver Nederlan- den en Bourgondien , na de forme ende maniere inde voorfeyde opene Brieven gementioneert, vande voorfeyde donnaticn, cefÏÏen endetranf* port, tot dewelcke wy ons refereren, fonder im- mermeer daer tegens te doen,noch te lijden dat'er tegen gedaen fal werden,direcMijck of indirefte- lijck, in welckerley maniere dat het zy, want fulcks is onfen gelieve. Tot getuygeniiTe daer

van

hebben wy defe tegenwoordige geteeckent

Tlacaet, op den name vande Infante, verbiedende alle Communicatie} Handelende Traficq met Hollandt, Zeelandt, en andere Geünieerde Provinciën, met wederroepinge van alle Ly centen, Ψ afkorten en Sauvegarden, voor defen gegeven, den 9. Februarii 1 500.

de : Niet tegenftaende welcke Oorloge fijne Ko- ninghlijke Majefteyt de voorgenoemde van Hol- landt heefr laten komen, ende vryelijck hunne Koopmanfchap ende Neringe laten dry ven, foo wel op fijne Koninghrijcken vanSpaignen, als her waerds over, op Pafporten, en by wege van Licenten, opdatfynietfoudenverliefen de Nar vigatie, Vifleherye en Koophandel ter Zee, wipp door de voorgenoemde vanHqjfptit, Ze|$jjttlt en andere Landen aen de Zee gel egen, hèrfzijn onderhoudende 5 vreefende infgelijcks(f|at de- fel ve NeeringeendeTrafique foude getranfpor- teert werden aen andere Vreemde Natiën, die hen fulcks zijn benijdende ·, en kunnen de voor- noemde van Hollandt en Zeelandt felfs dagelij ks welbefpeüren en experimenteren, hoefeer dat de andere arbeyden om daer toe te geraecken, tot groote fchade en nadeel van hen, en van alle an- dere onfe Onderfaten; maer al't felfde is te ver- geefs geweeft, want in plaetfe van te komen tot kennhTe, zijn fy daer door meer obftinaet, on- redelij ck en verfteent gebleven, niet het gemeen Volck, ('twelckvannatuyrenisgoedt, gevoeg- faem, lienijck en beleeft) maer door denquaden ingeven en pradfijeke van fommige, die henfel- ven gedrongen en gefteecken hebben in de Re- geeringeen onderwint van de Landt-faeckenert affairen aldaer, maeckende hun profijt met de bederffenifle van de andere, fulcks dat fonder aenfehou w te nemen op de goede conditien ende prcefentatien, die hen aengeboden zijn geweeft in den Vreede-handel, gehouden eerftelijck te Breda, en daer na te Keulen, by authoriteyteö interventie van den Keyfer, Chur-Furften, Prin- cen en Potentaten des Heyligen Rijcks, daer van niet anders is nagevolghr, hoewel dat de voorfz praefentatien, na't verftandten oordeel van een yegelijck, bevonden waren gantfeh genadig^'* felijcb

By hare Hooghejdt. Nfen lieven en getrouwen de Cancelier en luyden van onfen Raedt in Brabant, falut en dili&ie : Het is kennelijcken openbaer, niet alleenlijck aen allen on- fen ©nderiaten, maer oockaenalledeWereldt, hoe veele en groote neerftigheden ende devoiren dat'er gedaen zijn geweeft, zêdert het beginfel van de Inlandtfche troublen en beroerten,foo van wegen wijlen hooghloffelijcker gedachten, den Koningh Philinpus de 11. van dien name, onfen lieve Heere en Vader ( wiens Ziele God genadig zy) ende by fijne Stadthouders en Gouverneurs Generaels van defe onfe Erf-Nederlanden, als by veeleen verfcheydenPrincen en Potentaten van't Chriftenrijck, fijner KoninghlijckeMajefteyts zaliger Vrienden ende Geallieerden, tenderen- de al t'famen om de Qperfaten, Vafallen van Hollandt, Zeelandt en andere hunne aenhange- ren te reconcilieren ende erbrengen onder debe- hoorlijckeenfchuldige onderdanigheyt van fij- ne Koninghlijcke Majefteyt, dewelcke oock de voorgenoemde afgeweken Provinciën daer toe heeft willen brengen , eerftbyaenbiedingeende prefentatie van Pardon en vergetenheyt, en daer na met Wapenen en geweldt, ( fonder nochtans te hebben willen gebruyeken de uytterfte ftreng- heydt en rigeur ) op hoope van die te mogen ver- willigen en reduceren, door d'eene middel ofte d'andere, onder de gemeenfaemheydt van de andere fijne VaiTallen en Onderfaten, in fulcker voegen en manieren alsfy eertijdts zijn geweeft onder de gehoorfaemheydt van wijlen oock hooghloffelijcker gedachtenKeyfer Karel de V. Van dien name, onien Heere en Groot-Vader, tot defe laetfte beroerten en alteratien toe , waer door gefprooten is defen verdnetigen en wreden Oorloge, die als noch tegenwoordigh is duy ren-

-ocr page 119-

Algemene LandAVetten.

95

rijck den voorfz van Hollandt vermaendt, gein- terpelleert en verfocht daer in te willen condef- cenderen, om't voorichreve Chriftenrijck in rufte te Hellen* waer opfy oock bydeCommif- lariflen, gedeputeertvand'een en d'ander zyde tot den Vreede-handel van Vervin, langen tijdt zijn verwacht geweeft, f®o oock den voorfz tijd zeder t is verlengt geweeft > maer fy hebben oock al 't felve niet geacht ·, ter contrarie hebben fy 1 hunbeftegedaen om den Pays van Vranckrijck te verachteren en beletten: Ende iiende dat fy het felve niet en hebben konnen doen, overmidts fy vonden de Koningen ieer wel genegen tot den Payiè, en houden fy niet op te willen blijven in Oorloge, opgeroeyt en vervoert door fommige quade en turbulente Geeften, die over hun ge- bodt hebben, en nergens na vragen, tenminften dat fy mogen blijven gouverneren ·, inder voe · gen datfy beletten dat de refte van onfe Onder- danen van herwaerdts over niet konnen genieten het beneficie van den Pays,die wijlen onfen voor- noemden Heer en Vader hen meynde verfocht te hebben, door middel vanden voornoemde Vree- de-handel van Vranckrijck: Wy willen ook niet laten hier te feggen, dat om des te meer te weeren alle occafie van diffidentie ■( waer op de Vyanden van de gemeene welvaert altijds hunne obftinaef- heyt principalijck zijn fonderende , feggende dat de Gouverneurs Generaels, met dewelcke fy fouden hebben moeten traéteren , waren Span- giaerden en Vreemdelingen) onfen voornoem- den Heere en Vader hadde goedtgevonden voor ettelijcke jaren te fchicken tot den Gouverne- mente Generael van defe onfe voornoemde Erf- Nedeflanden, fijnen goeden Broeder en Neve, wijlen zaliger gedachten, den Eerts-Hertog Er- neft, ende na fijne doodt, oock fijnen goeden Broeder en Neve der Eertz-Hertogh Albert, te- genwoordelijck onfen goeden Heere en Man, wefendealle beyde Soonen en Broeders van Key- ièrs, gebooreninDuytilandt, genadige en goe- dertieren Vorften enrrincen, wefendegantfch en geheel toegedaen en genegen tot de gemeync welvaert en reconciliatie van de afgeweken Pro- vinciën, gelijck fy met'er daedt dat wel hebben betoont j want terftondt na hun aenkomftetot het voornoemde Gouvernement Generael, heb* ben fy, volgens het bevel dat fy hadden van wij- len onfen voornoemden Heer ende Vader, alle mogelijcke devoiren ende neerftigheydt voorge- wendt, om de voorichreve Vyanden teerbren- genen reduceren met vriendtfehap, minnelijck-

feliick, rechtigh en billijck: Gelijck: oock niet cfeprofiteertheeftinhunreguard het fendenvan 3e AmbafTadeurs en Gedeputeerde, in dele Onie voornoemdeNederlandengekomen,van wegen Siine Keyferlijcke Majefteyt, om te ernemen,en vervolgen de voornoemde Negotiatie van Payfe, de Partyen te verwiliigen tot een minnelijck Accord· Welcke AmbaiTadeurs doen ter tijdt wierden feereerlijck en hoffelijck otitfangen en aenhoort van wegen de Stadthouders Generaels van herwaerts over, daer ter contrarien de voor- noemde van Hollandt en Zeelandt defelve foo veele niet achten, als die te hebben laten by hun komen, hen doende wederomkeeren, fonder die te willen fien noch aenhooren, niet tegen- ftaende dat fy grootelijcks aenfocht hadden om verhoort te werden, en hunnen laft te verklaren en uy t te leggen ·, feer weynigh achtende de Gou- verneurs van de voornoemde Provinciën van Holland ende Zeelandt> alle de groote ellenden, fchaden, laften ende bederfFeniiTen, foo'tHey- lighRijck, enaihetChriftenrijck geleden heb- ben , en als noch zijn lijdende door defe wreeden enlanghduyrigenOorlogh, by fonder de nabu- rige Landen ·, ja hebben niet opgehouden voor fy hebben oock met hen in Oorloge getrocken alle de geene die fy hebben konnen bedencken, om fijne Koninghlijcke Majefteyt zaliger, en al- le fijne goede Onderfaten, Koninghrijcken en Landen te befchadigen, krencken en bevechten, waer doofden voornoemden Oorlogh foo veele jaren geduy rdt heeft, fonder dat fy als noch hen verfaedt hebben van het bloedt't welck vanwe- derfijden geftort is geweeft; in der voegen dat daer door den Turck, gemeenen Vyand van het Chriftenrijck,heeft oorfaecke genomen de Oor- loge te voeren in Hongaryen, ende andere con- treyen van Europa, alwaer gedaen heeft den voortgangh en roof die een yegelijckweet; en daerom fijne voornoemde Keyièrlijcke Maje- fteyt en 't Heylige R i jck, in de Rijcksdagen nu tot twee diverfche reyfen gehouden totRegens- burgh, hebben altijds verklaert te willen vorde- ren en procureren de rufte ende welvaert van deie onfe voornoemde Nederlanden, hebbende ge- ilooten, niet tegenftaende de mifachtinge en in- folentie die de voornoemde van Holland en hun- ne Adherenteniiadden gebruyckt in hun refpe£t (foo voorfchrevenis ) aldaer te fenden een nieu- we boodtfchap, waer van het eynde en fucces als noch onfeeeker is : Hen dragende daer entuf- fchen de vooifchreve van Hollandt feer moetwil-

ligh, om fommige aenflagen en exploi&en, die heydt, ende gelijcke goede middelen tot hunne

hen wel geluckt zijn, binnen wijlen dat de Le- gersvan fijne Koninghlijcke Majefteyt zaliger bekommert zijn geweeft met de Oorloge van Vranckrijck, die gecaufeert was door hunne oorfaecke en oproedinge: En hoewel by de gra- tie en barmhertigheydt Gods, defelve Oorloge nu is nedergëleght, overmids den Pays en Vree- de, aerigegaen met den Koningh van Vranck- rijck , dewelcke verfocht hadde aen onfen voor- noemden Heer en Vader, die van Hollandt en hunneAerihangeren te willen begrijpen, en la- ten cörnprehenderen in een Accord generael, is nen tfclvealf00 vergunt geweeft : En dienvol- gende heeft den gemelten Koningh van Vranck-

fchuldige gehoorfaemheydt, hebbende de voor- noemde wijlen Eerts-Hertoge Erneft niet alleen- lijck aen hen geichreven, maer oock expreflè Perfoonen gefonden, om hen aen te feggen, en doen verftaen de goede wille ende meyninge van wijlen onfen voornoemden Heere en Vader, ge- lijck oock continuelijck 't felve gedaen heeft de voornoemde Eerts-Hertogh Albert, by veeleen verfcheyde manieren en demonftratien, foo ge- nerale als particuliere, om hen te kennen te ge- ven den felven goeden wille en geriegentheydt, maer is het ièlve oock al te vergeefs geweeft, ge- lijck- een yegelijck wel kennelijck is > foo feer is het arm Volck ver twijffelt, ende in fubjeftie ge- houden

-ocr page 120-

Placaten. i.Bocck. i.Titul.

96

herwaertsover, vergadert binnen onfe Stadtvan Bruifel, omonste ontfangen ende hulden voor hunne Souveraine Vrouwe en Princeffè, ten eyn. •de fy oock fouden mogen van hunnen 't wegen Brieven fchrij ven aen de voornoemde Staten van Holland, ende andere Aenhangeren, om die te verwilligen tot eenenPays en onderlinge vereeni- ginge, onder dé gehoorfaemheyt van een Hooft enPrince, gelijck fy waren van te vooren, heeft de voornoemde Eerts-Hertogh 't felve hen alfoo toegelaten: En dien achtervolgende hebbende Generale Staten gefchreven de voorfz Brieven, feer beleefdclijck, en die overgefonden met ee- nen expreflèn Perfoon, die wederom gefonden is geweeft fonder eenige Refolutie mede te bren- gen, feggende dat fy daer op niet koften beant- woorden, overmidts te abfentie van fommige van hunne Principaelfte : In der voegen dat'et totnoch toe al niet gebaet heeft, 't welckeene faecke is die geenfints ftaet te verdragen", en die ontwijffelijck isfprüytende uyt een fterckopfet van te willen volharden in hun boosheydtenon· danckbaerheydttegensGod, hunnen Prince en Vaderlandt, ten minften de geene die aldaer ge- bodt hebben over d'andere, fonder te willen aen- j mereken, dat door de voorfz continuatie van Oorloge, het HeylighRijck wordt altijdtsbe- [' fwaert en getravailleert als vooren, hetChriften·! rijck overvallen van de Turckfche Heyrkrach- \ ten, en alle deie voornoemde Nederlanden be- f laft, beichadight en bedorven van d'eenezyde f en d'andere, doende de voornoemde gealtereer- de aen het gemeyn Volck te verftaen, dat fy door de voorfz Oorloge niet verheien, en dat geene | commoditeyten hen gebreecken ; oock dat fy deViflcherye, deZeevaert enKoopmans han- del t'eenemael gebruyeken , als of fy in volle' Vreede faten , ja dat fy rijeker en machtiger zijn dan of fy Pays hadden, het welck principalijck komt door dien hen toegelaten is geweeft te mo- gen vryelijcken Trafiqueren ende handelen op Spaignen, midtsgaders óp defe onfe Landen van,,, herwaertsover, by wege vanPailèporten en Li-1 centen, oock by toelatinge van de Vificheryenj I endegelijckeconceflien, die anders niet gedaen 1 hebben dan de Oorloge voeden: Midtswelcken 1 onfe voornoemde Heer en Broeder den Koning) 1 aenmerekende dat de voorfchreVe gealtereerde | foo grootelijcks hebben misbruykt defachtmoe· j digheyt en patientie van wijlen onfen voornoem· | den Heer en Vader, onlanghs verboden en gein- V terdiceert heeft, met hen te handelen en trafique- ren, totter tijdten wijlen toe dat fy wederomge- komen fullen zijn onder onfe fchuldige onder· ; danigheydt. Gelijck wy oock van onien't we- | gen niet willende eenige faecke- ofte occafie laten t voorbygaen, maer alle mogelijcke wegen ende middelen proeven en ingaen, om te geraeckefl I tot onfe intentie van onfe goede Onderfatenifl Pays en Vreede teftellen, en de verdoolde ψ derom te brengen op den rechten wegh: Nadien wy op alles rijpelijck hebben doen letten, nieW' ? leenlijck by onfe Raden, wefende nefFens oen Perfoon van onfen feer lieven en ièer beminde Neve Andreas,Cardinael van Ooftenrijckj &c' tegenwoordelijckStadthouder, Gouverneur611

houden van de geene die op hen geufurpeert hebben de regeeringe en adminiftratie van den Lande, dat fy geene faecke en occafie konnen waer nemen; ja dat meer is , fijne voorfz KoninghHjckeMajefteyt zaliger, omklaerlijck, endoor een notabel a£te te betoonen, dat fy geene faecke meer was begeer ende, dan de generale rufteen welvaert van alle fijne Onderfaten, fonder eenig achterdencken heeft genomen een refolutie, die- men haer feyde alleenlijck was refterende, om met een volle mate te vergunnen 't geene de. voor- noemde Staten van herwaertsover foo fonderlin- ge hadde voorgeflagen, en begeerdt tot een eeu- wige verfeeckertheydt van hunne Vryheydt, en bewaernilTe van hunne Privilegiën , dat's te we- ten, dat onfe voornoemde Heer ende Vader te vreeden is geweeft hen te geven en laten, niet al- leenlijck naer fijn doodt, maer oock binnen fijn leven, eenenSouveraincnPrince apart, hebben- de aen ons, als fijne oudtfteDochteroverfulcks tenHouwelijck, en voor onfe gedeelte overge- dragen alle defe gantfche Landen van her waerdts over, met het Graeffchap van Bourgondien: En heeft fijne Koninghlijcke Majeftey t dat met- ter daet reaiijck en folemnelijck te werck gefteldt en volbracht, met conient van lijnen eerrigen Soone, den tegenwoordigen Koningh onfen Heere en Broeder : En om noch meer te verfeec- keren fijne voornoemde Onderfaten, van de goedeen oprechte liefde ende affecHe die hy tot hen was dragende, heeft ons de voornoemde gifte en opdracht gedaen op expreife conditie, dat wy fouden houden met den voornoemden Eertz-Hertoge Albert, die aldaer het Gouver- nement Generaelgehadt hadde by naeft drie ja- ren" langh, en geduy rende defeive verfcheyden Victorien verkregen, en ten laetften geilooten en geftabileert eenen Pays en Vreede met Vrank- rijck, fulcks datmen vryelijck wel magfeggen, dat wijlen onfen voornoemden Heere en Vader, niet heeft laten te doen yetwes van al't geene men foude hebben mogen bedencken dat een goeder- tieren Prince toe ftond en behoorde te doen, om de voornoemde Landen weder te brengen onder de gemeynfaemheydt van de andere Provinciën, gelijck fy na alle Goddelijcke en Wereldlijcke Rechten daer toe verbonden zijn, en om hunne eygen welvaerdt en rufte 't felve behooren te be- geeren en wenfcheni want Goden deNatuyre fchijnenalledefe Nederlanden t'zamen foo by- eengevöecht te hebben , om te komen tot den hoogenrijckdomenwereldtlijckevoorfpoedten profperiteyt, daer in men die hier voormaels ge- ilen heeft, dat fy quahjck malkanderen fouden konnen derven: Maer al dat niet tegenftaende, Vis verre van daer, dat fy daer door zijn beweegt ende geneyght geweeft om hen te reconcilieren3 ter eontrarien zijn fy meer verhardt en obftinaet gebleven dan van te vooren, fonder te willen ver- itaen tot eenige redene: En dat erger is, hebben fy gedaen, en noch dagelijcks zijn doende alle hun befte om te beletten den Pays en Vrede-han- del met de andere nabuyrige Princen, gelijck fy gedaen hadden in Vranckrijck. Ende alfoo de voornoemdeEerts-Hertoge Albert, als doen Gouverneur Generael, hadde verfocht geweeft

by de Gedeputeerde van de Generale Staten van

Capiteyn Generael van onfe vggrngemde I

én

-ocr page 121-

Algemene Land-Wetten.                       97 herwaertsover, maer oock by veele goe- derroepen die oock, dan laten hen toe en permit

teren dat een yegelijck fal wederom keeren na fij- ne reiidentie en woonplaetiè, binnen den termijn van een maent, zedert den dagh van de publica- tie van deièn; fonder nochtans dat wy onfe On- derfaten willen fluyten uytonfè gratie en genade, noch hen benemen den wegh van reconciliatie en gratie, t'elckenreyfe alsfy'tfelve aen onsfullen verfoecken, doende hen tot dien eynde defelve prefentatiendie hen hier voormaels gedaen zijn geweeft, en die redelijck bevonden fullen wer- den } * 't wclck wy willen openbaer te wefen, nie t alleenlijck aen onfë voornoemde Onderfaten, gehoorfame en ongehoorfame, maer oock aen alledeWereldt: En op dat van deièonfè tegen- woordige Ordonnantie, Interdiétie en Verbodt niemandt onwetenfehap en foude mogen pra> tenderen, ontbieden en beveelen Wy u, dat ghy terftondt, en fjbnder vertreck, defelve doet kon- digen, uytroepen en publiceren , alomme bin- nen de Steden en Plaetfèn vanonfèn Lande ende Hertoghdom van Brabant ende van Over-Maze, daermengewoonlijck is uytroepingen en publi- carien te doen: En tot onderhoudeniilè en obfer- vatie van dien procedeert en doet procederen te- gen d'overtreders en ongehoorfame, by execu- tie van de poenen boven verhaelt, fonder eenige gunfte, difïïmulatie of verdragh : Des te doen, met 't geen daer aen kleefc, geven wy u volko- men macht, authoriteyt en fonderlingh bevel-f ontbiedenen bevelen allen ende eenen yegelijc- ken, dat fy u, 'tfclve doende , ernflelijck ver- ftaen en obedieren, want het ons aifoo gelieft. Gegeven in onfè Stadt van Antwerpen, onder onfen contre-zegel, hieropgedrucktinPlacate, den negenden dagh van Februario vijftien hon- dert negen en tnegentigh. Byhare Hoogheydtin haren Raedt. V e R e γ κ e N. En zijn defe Brieven gezegelt met den<;ontre- zegel van hare Hoogheydt, daer op gedruckt in Placate. GelijckePlacaten zijn gedepeicheertgeweeil mutatismutandis, voor Gelderlandt, Vlaende- ren en Mechelen, en in 't Frangois voor Arthois en Henegouwen.

den van —                                  , dePerfonaeien van de voornoemde Staten, aen- xnerekendedatmen tot noch met de voorfchreve vvesen van foetigheydt ende fachtmoedigheydt nieï met allen heeft konnen verkrijgen, maer dat fv ter contrariedaer door onredehjeker ende ho- vaerdieer geworden zijn, en henjmddelwerdt ireeevenomdenOorloghte voeren, tot hunnen Srootenvoordeel j Soo Is'x: Datwynanjpe en goede confultatie en advis van onfe Raden van State, Secreten en Finantien , ende ter liberatie van onfen voornoemden Neve den Cardinael vanOoftenrijck, &c. hebben gantfeh en geheel verboden en geinterdiceert, verbieden en mter- dicerenby defen, alle Communicatie, Traficq, ende Koopmans handel met de voornoemde van Hollandt, Zeelandten alle hunne Adherenten, 't zy onfe Onderfaten of andere, ter tijdt en wij- le toe dat fy met fijne Majefteyt, of ons, hunne Souveraine Vrouwe ende natuurlijckePrincefïè gereconcilieertcnvereenightfullenwefen,gelijk fyna alle Goddelijcke en Wereltlijcke Rechten fchuldigh en gehouden zijn te doen: Verbieden- de daerom allen ende eenen yegelijckenaenhen eenigh Geldt, Goederen, Koopmanschappen ■ofeenigeanderedingen, hoedanighdiefouden mogen zijn, tefenden, voeren oftranfporteren, ter Zee, door de ibete Wateren, ofte te Lande, dire&eUjckof indirecMijck, noch. oock uyt de Landen geweecken van onfe voornoemde ge- Iioorfacmhcydt, herwaerdsover aen tefbrengen eenige Waren, Koopmanfchappen, ofte andere dingen, gewaflèn, of komende en pallèrende door defelve Landen, op poene van te verbeuren de voorfz Waren en Koopmanfchappen, en van extraordinaerlijckengeitraft te werden na gele- gentheyt van de faecke, en ongehoorfaemheydt: Wederroepende vannu af allePermifïïen, Gra- tiën ende Licenten, diewy, ofte onfe Stadthou- ders Generaels hebben verleent engeaccordeert, gelijck wy infgelijcks wederroepen alle Pafpor- ten : En om defelve redenen en ooriaecken doen wy oock te niet, en caflèren alle de Sauvegarden enpermiiïïen, diewy vergundtengeoftroyeert hebben, om te mogen Vifïen en Navigeren, aen wie dat het zy. Ende aengaende de Pafporten voordegaendeen komendePerfoonen, wy we-

Ψ/acaet, dae> by de Spangiaerts en alle hare Goederen voorgoedenprinfe verklaerdt werden, en ver- bodt gedaen werdt van de Spangiaerden en haer Adhere?iten, Vyanden van defe Landen, toe- voer tedoen, m'ttfgaders het uytgeven of ontfangen van eenige Sauvegarden of baufc on dui- ten vanden Vyand, om die ter Zee ofte op de Rivieren tegebruyeken , den ι. April ι f99. Siet Groot Placaet-boeck tweede Deel, Fol. 3 ψ. TracJaet van V Beflandt> gemaeckt en befloot en binnen de Stadten Cité van Antwerpen, voorden tijdtvantwaelf jaren, tuffchendeCommiffarijfen van de Sereniffime Trince, Eerts-Her- togen, Albert en Ifabella Clara Eugenia, foo wel inden name van de Majefieyt Catholiquey als den haren: Met de Gommijfarijfen en Gedeputeerden vande llluflre Heer en Staten Gene- raelyande Vereenighde Trovincien der Nederlanden} en dat door het tuffchen-komen, en met i , advis vande Heer en Ambaffadeurs van de Koningen den Alder«Chrifielijckfien,en van Groot Brittannien, den 9. April1609. Siet Groot Placaet-boeck eerfte deel, Fol.j-f. Nader Verdragh, gemaeckt en beflooten in den Hoge'in Hollandt, tuffchen de Gecommitteerden van hare Hooghedendie EertSr-HertogenvanOoftenrijcki &c. Ende vande Hooge Mog.Heeren die Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, op eenige fwarigheden en twijfelachtig- ., hedenter eenre enter andere zydegerefulteert, uyt den TracJatevanden Trefvue den negen- den April 1609. binnen de Stadt van Antwerpen gefiooten, in dato den 7. Januarii 1610. ietGrootPlacaet-boeckeerftePeel,Fol.7i.

ÏV. D

£el. t                                                            " j$                                 Schey-

-ocr page 122-

♦

Placaten. i.Boeck. i.Tit.

98

Scheydinge der Limitenm Vlaenderen, in date den 13. Januarii 1610. Siet Groot Placaet-boeck tweede Deel, Fol. 1211. * AÏÏe, raeekende de Limit en en anderfints in Vlaenderen, in date deni-j, Maert 1611. S iet Groot Placaet-boeck tweede Deel, Fol. 1211. Tractaet van Vreede, beflooten den 30. Januarii desjaers 16$. binnen de Stadt Munfier in Weftpha- len, tuffchendenTioorhchtighften en Grootmacht ighfien Trince fhiltps , de vierde van dien name, Koningh van Hijpanien, &c, ten eenre, endede Hoogh iMog. Heeren Staten Generael vande Geünieerde Hederlanden, ter andere zyde. Siet Groot Placaet-boeck eer- fte Deel, Fol. 80. A$i van Non-priejuditie, ende het Accorctvan Accommodement der differ enten over de verdeelinge der Landen van Valckenburgh, 'Daelhem en*$ Hertogenrade, Over-Maze, tujfchen den Heer Ambajfadeurvan den Beer e Koningh van Spangien, ende de Heer en Commiffarijfen vande HooghMog. Heeren Staten Generael van de Vereenighde Nederlanden , gemaeckt en geflooten in date den %6.<Decemb. 1661. Siet Groot Placaet-boeck tweede Deel, Fol. 2777. 'publicatie vande Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, van't Accord, gemaeckt engefioo- ten binnen de Stadt van Brujfel, op den 2 o. September 1664., t'uffchen de Gedeputeerden van den Heer e Koningh van Htfpanien, en de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenig- de Nederlanden, raeekende de limitfeheydinge in Vlaenderen , indato den 7. Mey 1669. Siet Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 313. Siet verder 't geene tot defe Materie enTitul is dienende Placaet-Boeck derde Deel, van Fol. 4,1. tot Fol. ft.

Conventie tujfchen de Provinciën van Hollandt en Zeelandt ■> noopendede ceffie van Bommenedë, den 22. September 1684.

fenalledeSouverainiteyt, Hoogheyt, Gerech- tigheydtl hooge, middele en lagejurifdictien, reflbrt, eygendom van Landen, Tienden en al- les anders, niets ter Werelt uytgefondert, van wat natuyr ende conditie het oock foude mogen wefen , wat de hoogh-gemelte Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieilandt in fouveraini- teyt, eygendom of Domainen zijn hebbende, poiTiderende of gebruyekende inden Lande van Bommenedë, Kijckuyt, Natres, Bprnebroot enBloys, foo ende in dier voegen als defelve Landen nubedijckü zijn leggende, en vijftigh roeden aenwafch daer buyten, vry en onbelaft) omme daer mede, ende daer van by de hoogh- gemelte Heeren Staten van Zeelandt gedaenen gedifponeert te werden na haer welgevallen, wel- ; verftaende, dat de hooghgemelte Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieilandt aen haer we! \ expreflèlijck behouden en referveïenalleSouve· | rainiteyt,Hoogheydt, Gerechtigheyt,hoogej middele en lage Jurifdidtien, Reflbrt, Eygen- dom , Domainen, ende alles anders, niets ter 1 Wereldtuytgefondert, vanwatnatuyre ofcofl' ditie het oock foude mogen zijn, wat haer Ede- le Groot Mog. althans in Souverainiteyt, eygen· dom ofDomain zijn hebbende, pofiiderendeen gebruyekende op de Stroomen, Rivieren ende Wateren aldaer, iboalsdie nuloopen, ofhitf namaelst'eenigen tijden fouden moeten loopen? mitfgaders op alle Aenwaflen, Schorren, opk°* mende Gronden en diergelijcke, die aldaer,ett ] buyten het bedijekte Landt van Etommeneiiej Natres, Kijckuyt, Bornebroodt en Blois f°u" | den mogen opkomen, ofte aldaer a»enwafTchen) buyten de voorfchreve vijftigh roeden van & voorfz jegenwoordige bedijekte I>anden v& Bommenedë, Natres, Kijckuyt, Β Qrnebro0t' en Bloie voornoemt.                                     ,

E Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringe gerapporteert, dat de Heeren haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerden, in conformité van voorgaende der ièlver Refolutie Commiflbriael, in conferentie ge- weeft zijnde met den HeerevanOdijck, Gede- puteerde ter Generaliteyt wegens de Provincie van Zeelandt» eyndelijckop hetgoedtvinden en behagen van de Heeren Staten van beyde de Pro- vinciën , hadden geconcipieert de Afte aen het eyndedefesgeinfereert: Waer op gedelibereert zijnde, hebben haer Ed. Groot Mog. haer de voorfz Acte wel laten gevallen, ende defelve ge- aggreèertengeapprobeert,*fooals die geaggre- cert en geapprobeert werdt mits defen 5 en voorts goedtgevonden en verftaen, dat in conformité van dien, daer van Brieven ia behoorlijcke for-

ma

ten behoeve van de hooghgemelteProvin-

cie van Zeelandt fullen werden gedepefcheerti Nademaelde Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieilandt > by Refolutie vanden tiende η April defes lpopenden jaers, hebben gerefol- veert > dat de Raden en Meefters van de Reecke- ningen over haer Ed. Groot Mog. Domeynen, haer niet verder fouden hebben te bemoeyen met deDijckagie van Bommenedë, maer de handen daer af te treeken, en dat de Heeren Staten van Zeelandt hadden doen verklaren niet ongenegen te wefen over het aen- of overnemen van de Lan- den en gerechtigheden aldaer, met de Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieilandt in on- derhandelinge te ktome,n > Soo Is't: Dat de Heeren Staten van beyde de Provinciën met den „anderen verdragen zijn , dat de Hoeren Staten van Hollandt en Weft-Vriqflandt fullen cederen en overdragen, foo als haer Ed. Groot Mog, ce^ deren en overdragen by defen aen de Heeren Sta.- ten van Zeelandt, die oock aennemen midts άζ-

-ocr page 123-

Algemene Land-Wetten.

bandonneert hebbende, ren opfichte van den ey- gendom van defelve hare Landen , fullen bly ven van foodanigen recht ende nature, als diejegen- woordigh zijn, fonder dat de meergemeke Hee- ren Staten van Zeelant op den voorfz eygendomj in krachte deiès, yets lullen mogen pretende- ren. Dat de Heeren Staten van Zeelant aen de Hee- ren Staten van Hollandt ende WehWrieflandt, in confïderatie van de voorfz ceilie ende overgif- te cederen en overgeven, foo haer Ed. Mog, doen by defen, het Tra£tement van den vierden Zeeuwfehen Raedt in den Hove, ter fomme van een en twintig hondert Caroli guldens,het welck naer overlijden van een van de vier jegenwoordi- ge Zeeuwfche Raeden , aen de hooghgemeltè Heeren Staten van Zeelandt ibude moeten wer- den uytgekeert, te weten, by haer Edele Groot Mog., naer doode van een van de voorfz vier je- gen woordige Zeeuwfche Raeden. Ende dat door de voorfz ceiTie ende overgifte fullen cederen de prajtenfien by de Ingelanden van Sonnemare ende hare Conforteh gemaeckt, omtehebbenreftitutievande penningen, diefy tot de voorfchreve Dijckagie van Bommenede aen de Raeden ende Meefters van de Reeckenin- gen voornoemt hebben verftreckt.

Welverftaende, datby aldienhet voorfchre- T.WrvanBommenede, Natres, Kijckuyt,

ve Landt van Β BornebrootenBlois voornoemt loude mogen Tc omen te inunderen en overvloeyen , dat het voorfdirevegeinundeerdeLandtvanBommene- de Natres, Kijckuyt, Bornebroodt en Blois voórfchreveïi, metde voorfchrevevijftigh roe- den door de voorfz inundatie van najuyre niet Men veranderen, maer blijven aen de hooghge- melte Provincie van Zeelandt, foo ende in dier voegen, als dienuby defenaendefelve werden secedeerti ende dat door defe Conventie niet werdtgeprsejudicieertaen het recht datde hoog- eemelte Heeren Staten van Zeelandt, buyten en behalvcndejegenwoordige ceflïe, fouden mo- gen prxtenderen te hebben op de Stroomen al- daer, midtsgaders noch het recht dat haer Edele Groot Mog. voor date van defelve cellle op de voorfchreve Stroomen hebben gehadt, ende by de voorfz ceilie hebben gereferveert. Dat oock de Heerlijckheydt van Blois, althans zijnde een Leen, en Leen-roerigh van de Hee- ren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandr, onvermindert de voorfz ceffie, fal zijn en blij- ven Leen en Leeiiroerigh aen haer Edele Groot Mog. Dat de Ingelanden van Bornebroodt en Blois voornoemt, haer Landen niet verlaten noch gea-

Refolutie, noopende de qualificatie van de Edelen inde drie Landen van Over-Maz^e-, tot admijjie in dé Staets-Vergaderinge derfelver Landen, dato den 4,. OStober-, 1686.

den van Ö ver-Maze memant ial werden geadmit- teert en befchreven, of fal foodanige vafte Goe- deren poffideren, die quotifabel zijn, en con- tribueren inde gemeene en particuliere laften van defelve Landen, en die ten minften fes duy fendt guldens waerdigh zijn, ende fal oock fijn vafte Woon-plaets en Domicilie in een van de voorfz drie Landen, onder de partage van haer Hoogh Mog. moeten houden : Ende fal hier mede het Reglement vanden vijftienden O&ober feftien hondert drie en feftigh werden geamplieert ende geëlucideert: Ende fal Extra£t van defe haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen de Staten vande voorfz drie Landen van Over-Ma- ze, omteftreckentotharenarichtinge, enhaer daer na te reguleren.

IS gehoort het rapport van de Heeren Baer, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot de faecken vanden Lande van Over-Ma- ze, hebbende, in gevolge ende tot voldoe- ninge van derfelver Refolutie CommilTbriael van den negentienden Februarii laetftlede||, geèxa- mineert en overleydt, of de Adelijcke Peribo- nen, dewelcke inde drie Landen van Over-Ma- 2e, inde Staten vanden fel ven Lande compare- ren", niet behooren te befïtten foodanige vafte Goederen die quotiftbel zijn, en contribueren inde gemeene en particuliere laften van defelve Landen, en of defelve haer vafte Woonplaets enDomicilium aldaer niet behooren te houden: Waer op gedelibereert zijnde, is goedgevonden enverftaen, dat in toekomende inde drie Lan-

Nader Rejolutie, tot interpretatie vande bovenfiaende qualificatie der Edelen, in de drie Landen van Qver-Maxe, dato den 8. November 168 6. #

IS gehoort het rapport vande Heeren Verbolt, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeer- den tot de faecken van den Lande van O ver- Maze, hebbende, in gevolge ende tot vol- doeninge van derfelver Refolutie Commifio- riael vanden een en dertighftenOftober laetftle- den, gevifiteert èn geè'xamineert de Requefte vande.Staten's Lands van Valckenburgh Over- Maze, houdende dat de Supplianten was toege- zonden haer Hoog Mog. Refolutie van den vier- den daer te vooren , raeckende de qualificatie en adrruffie vande Edelen inde drie Landen van ver*MaZe» foo ten aenfien van bare Goede-

ren, als van hare Wooningen , in defelve re- ipecKve Landen, partage van haer Hoogh Mog., dat de Supplianten daer ontrent haer genoodt- faeckt vonden haer Hoogh Mog. te gemoet te voeren, dat de verdeelirtge der voorfchreve Lan- den , en fpecialijck van den Lande van Valcken- burgh , ioodanigh was gemaeckt in den jare fes- tien honderdt een en feftigh, dat de meefte Ede- len des felven Landrs waren gebleven met hare Wooningen buyten de partage van haer Hoogh Mog., hoewel feer confiderabel daer onder ge* goedt, oock foodanigh, dat drie derfelver, hoe* wel op 's Koninghs Bodem, nochtans genoegh- N 2                         facm

-ocr page 124-

Plac&ten. é. Boeck. 2. Tit.

ÉÏÏ faem voor de Poorten der voorfchreve Stadt Val- kenburgh woonachtigh waren, en anderen op diergelijcke Plaetfen en Huyfen, confineerende aendefezijdspartage; verfoeckende omgealle- gueerde redenen, dat haer Hoogh Mog. de voor- fchreve Refolutie foo verre geliefden te inter- preteren , dat, blijvende de qualificatie, ten aenfien van de Goederen, de Edelen die fooda- nighgegoedt, ende binnen de drie Landen van Over-Maze woonachtigh waren ,admiiubel fou- denwefen, om in de Staten des felvenLandts, op den voet van het Reglement van haer Hoogh Mog., van den jare feftien hondert drie en feftig te mogen compareren: Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevonden en verftaen, mits de- fen te confenteren in het voorfz verfoeck, ende werdt dienvolgende de voorfchreve haer Hoogh Mog. Refolutie vanden vierden Oflrober laetft- leden hier mede voor foo verre geinterpreteert en verklaert, dat de Edelen, volgens de voorfchreve haer Hoogh Mog. Refolutie, ten refpe&e van hare Goederen, behoorlijckgequalificeert, ad-

miiTibel fullen wefen om in de Staten van de drie Landen van Over-Maze, partage van haer Hoog Mog., befchreven te mogen werden , op den voet van haer Hoogh Mog. Reglement vanden jare feftien hondert drie en feftigh, alhoewel de- felve buyten het reflort van haer Hoogh Mog., onder de partage van fijne Koninghlijcke Ma- jefteyt van Spaigne, inde drie Landen van Over- Maze mochten woonen, onder dat vaft vertrou- wen, en die feeckere verwachtinge, dat oock de Edelen , woonende in de drie Landen van Over-Maze, onder de partagie van haer Hoogh Mog., in de Staten vande voorfz Landen, onder hetgebietvan fijn KoninghlijckeMajefteytvan Spaigne infgelijcks fullen werden geadmitteert, foo wanneer die anderfints daer toe belioorlijck zijn gequalificeert: Ende fal'Extracl van defe haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen de Staten van de drie Landen van Over-Ma- ze , om te ftrecken tot derfelver narichtinge, 4en haer daer naer te reguleren.

DEN TWEEDEN TITUL. Behelfende verfcheyde Ceremoniële Wetten ende Obfervantien. * Elucidatie van haer Hoogh Mog. Refolutie van den vier en tmntighflenjuliifefiien hondert acht en vijftigh, noopende het ontfangen vande Ambajfadeurs van Uytheemfche Ko- ningen3 Republtquen, TrincenenTotentaten, in dato lo.Januarii 1660.

l-N deliberatie geleydt zijnde

is

reeckenenvandentijdt af, datfe de welgemèlte Heeren Anbafladeurs in 't Salet van 's Landts ge- huyrdeHuys fullen hebben bekendt gemaeckt, dat haer E.ten voorfchreven eynde aldaer zijn ge- komen , tot datfe wederom aen, en in haer voor- ie hreve Logement iullen welen gereconduifeert incluys, des, dat't ièlvegedaen zijnde, alsdan daer naer voorts doorgaens den inhouden van de voorfchreve haer Hoogh Mog.Refolutie vanden vier en twintighftenjulii feftien hondert achten vijftigh in allen deelen fal moeten werden ge- pra&ifeert en geobferveert.

goedtgevonden ende verftaen, mits defen te verklaren, tot elu- cidatie van haer Hoog Mog. Re- folutie vanden vier en twintigh- ftenjulii feftien hondert achten vijftigh, dat de Heeren derfelver Gedeputeer- den, Üßò: voortaen eenige Ambafladeurs van Uyt- heemfche Koningen, Republiquen, Princenen 'Potentaten, ter Audiëntie fullen gaen halen, aen defclve, geduyrendediea&ie, doorgaensover al fullen geven deprsefeanceoftevoorrangh, te

*De Refolutie van denvier entwintighftenjulnfefienhondert acht en vijftigh ■> fiaet in het Groot Placaet-boeck 3. Deel, Fol. f3.

Het Ceremonieel te ohferveren ontrent de receptie en rangh van Extraordinaris Geair put eer den, ofte Extraordinaris Envoyêes van Gekroonde Hoofden öï wanneer met defelw eenige Conferentie door Commijfarijfen van haer Hoogh Mog. gehouden fullen werden 3 &c· in dato den 10. dpril 1662.

NOchmaels ter Vergaderinge voortge- bracht zijnde het rapport van de Hee- ren van Ommeren, ende andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden, aehter- volgens derfelver Refolutien vanden vijftienden Februarii, en twee en twintighften Maert, bey- delaetftleden, gevaceert hebbende infaecken, raeckende het Ceremonieel te oblèrveren on-

trent de receptie ende rangh van Extraordinaris Gedeputeerden ofte Extraordinaris Envoyéj5 van gekroonde Hoofden, foo wanneer me'-dc felve eenige Conferentien door Commiflari"eI| van haer Hoogh Mog. gehouden fullen werden- Is naer deliberatie goedtgevonden en verftaen» dat de voorfchreve Conferentien niet anders a& alhier ten Hove boven inde groote Vertreck-^'

*

-ocr page 125-

Verfcheyde Ceremoniële Wetten en Obièrvan tien. ι ο ι

mer van liaer Hoogh Mog.gehouden fullen wer Jen- darde gemelte Minifters haer inde quali- tevtVanExtraordinarisGedeputeerden, ofEx- SordinarisEnvoyéesalhieronthoudendcinde Ztfevde groote Vertreck-kamer , als wpfende fn'tHüys vanden Staet, de rechterhandt.ofde Loge zijde van de Tafel geprefenteerten gela- tènföl werden, ende dat de gemelteHeeren Ex- traordinaris Gedeputeerden of Envoyées, door twee vande voorfchreve Heeren Commiuaniren btfyten de deure van 't Appartement van haer Hoogh Mog. tot boven aen de Trappen te ge- moet getreden, ende ingehaeldt fullen werden, geüjckals tot noch toe is geobferveert, fonder defelve Trappen in 't geheel of ten deelen af te In deliberatie geleydt zijnde, is goedtgevon- den ende verftaen midts defen te verklaren, dat haer Hoogh Mog. door de Refolutie , huyden

genomen, op'tftuck raeckende de receptie en rangh te geven aende Heeren Extraordinaris Ge- deputeerden , en Extraordinaris Envoyées van Gekroonde Hoofden, foo wanneer met henluy- den door Heeren Gedeputeerden uyt haer Hoog Mog· Vergaderinge in Conferentie fal werden getreden, geenfints verftaen te deiifteren of af te wijeken vanden rangh en prxfeance, de Heeren derfelver Gedeputeerden buy ten 't Huys van den hoogh-gemelten Staet, in dat van een derde on- wederfpreeckelijck competerende , maer gere- folveertté zijn den felven rangh ende prsefeance, met den gevolgen ende aenkleven van dien, in allen deelen te maintineren, ende dat die geenen vande voorgemelte Minifters, die fulcks boven vermoeden t'eenigen tijde in difpute fouden mo- gen foecken te trecken, met de bovengemelte civilitêyten in 't Huys vanden Staet niet meer en fullen werden bejegent.

J)e Heeren buy ten ofte binnen 's Lands in Commiffe zjjnde-, indefuperfcriptie van haer Brieven aen haer Hoogh Mog., te fullen fchrijvenO'we Hoogh Mog. ootmoedige, &c., in dato den 23. September 166^.

IN deliberatie geleydt zijnde, is goedtgevon- den ende verftaen, dat voortaen alle Heeren, in Commi ffie van haer Hoogh Mog. gaende binnen ofte buy ten 's Landts, inde fubferip- tie van hare Brieven aen haer Hoogh Mog. fullen fchrijven Uwe Hoogh Mag. ootmoedige, of ge-

trouwe* of'gehoorfame'Dienaers : Sullende Ex- tract van dele Refolutien gefonden werden aen de Heeren , jegenwoordigh in Commiifie van haer Hoogh Mog* binnen ofte buy ten 's Landts zijnde, om te ftrecken tot hare narichtinge.

Extraordinaris Gedeputeerden en Envoyées van fijne Chur-Furfielijcke Doorluchtig- heydt van Brandenburgh, noopende het Ceremonieel en rangh te comprehenderen, in haer Hoogh Mog. Refolutie van den 2 o. April 1662., dato den 2 2. Otloler 1666.

IN deliberatie geleydt zijnde, is op't iteratif verfoek vanden Heere Matthias Romfwinc- kel, Extraordinaris Gedeputeerde van den Heere Chur-Furft van Brandenburgh, goet- gevonden en verftaen, dat uyt feeckere byfonde- reconfideratien, voortaen de Heeren Extraor- dinaris Gedeputeerden, orte Extraordinaris En- voyées van den hooggemelten Heere Chur-Furft van Brandenburgh , mede gecomprehendeert fullen wefen, gelijck defelve gecomprehendeert werden midts defen, in haer Hoogh Mog. Refo- lutie vanden twintighften April feftien honderdt tweeenfeftigh, genomen in faecken, raecken-

de het Ceremonieel te obièrveren , ontrent de receptie ende rangh van Extraordinaris Gedepu- teerden, ofte Extraordinaris Envoyées van Ge- kroonde Hoofden, foo wanneer met defelve eenige Conferentie door Commiflariflen van haer Hoogh Mog. gehouden fullen werden} ful- lende hier van Extracl verhandtreyekt werden aen de Heeren alhier aenwefende Extraordina- ris Gedeputeerden vanden hooghgemelten Hee- re Chur-Furft van Brandenburgh, om te ftrec- ken tot derfelver narichtinge, en wijders te die- nen fulcks en daer 't behoort.

Extraordinaris Envoyées, Gedeputeerden en Afgefanten vanden Keyfer, Koningen, Republiquen, Ψτineen en Tot ent at en, aen wekkers Ambajfadeurs rangh gegeven werdt in de Chrijjenheyt i fullen ontrent het Ceremonieel zijn gecomprehendeert in haer Hoogh Mog. Refolutie vanden 20. April1662., dato den ^.'December 1666.

P'tgereprefenteerde by de Heeren van Ommeren, en andere haer Hoog Mog. Gedeputeerden ter Vergaderinge ge- daen: Is na deliberatie goêtgevonden en verftaen, dat voortaen alle Extraordinaris Envoyées, Extraordinaris Gedeputeerden en Af- gezanten vanden Keyfer, Koningen, Republi- quen, Princen ende Potentaten, aen wekkers AmbaÜadeurs rangh gegeven werdt inde Chri- itenheyt, gecomprehendeert fullen wefen, ge-

lijck defelve gecomprehendeert werden midts deièn in haer Hoogh Mog. Refolutie van den 20. April feftien honderdt twee en feftigh, is ge- nomen in faecken, raeckendehet Ceremonieel, te obièrveren ontrent de receptie en rangh van Extraordinaris Gedeputeerden , of Extraordi- naris Envoyés van Gekroonde Hoofden , foo wanneer met defelve eenige Conferentien door Commiflariflen van haer Hoog Mog. fullen wer- den gehouden, In

-ocr page 126-

Placaten. i.Boeck. s.Titul.

Ιθ2 In deliberatie geleydt zijnde, is goedtgevon- den en verftaen mits defen te verklaren, dat haer Hoogh Mog., door de Refölutie huyden geno- men, op 't ftuck, raeckende de receptie ende rangh te geven aende Heeren Extraordinaris Ge- deputeerden , Extraordinaris Envoyées en Af- gefantenvandenKeyfer, Koningen, Republi- quen, Princen ende Potentaten, aen wekkers Ambafladeurs rangh gegeven werdt inde Chri- ftenheydt, foo wanneer met hunluyden door Heeren Gedeputeerden uyt haer Hoogh Mog. .Vergaderinge in conferentie fal werden getre- den , geenfmts ve* ftaen te defifteren of af te wi jc-

ken vanden rangh en praïfeance, de Heeren der- felver Gedeputeerdenbuytenhet Huys vanden hooghgemeltenStaet, in dat van een derde on- wederfpreeckelijck competerende, maer gere- folveerttezijndenfelven rangh endeprsieance met den geyolge ende aenkleven van dien, in al- len deelen te maïntineren, ende dat de geene van de vooorgemelte Minifters , die fulcks boven vermoeden t'eenigen tijden in difpute fouden mogen foecken te trecken, met de bovenver- haelde civilitey t in't Huys vanden Staet niet moer en ilillen werden bejegent.

cpiMie, Extraordinaris en Ordinaris Ambaffadeurs en Minifiers in t ophalen ter Audiëntie^ deWefl-poorte van 't Hof niet tepafferen, dato den f. Maert 1681. gedelibereert zijnde, is goedtgevonden en ver- ftaen, dat gemelten Heere van Dieft tot antwoort op het voorfz Memoriael fal werden toegevoegt, dat den inhoudt van het voorfz Memoriael haer

gevolge ende totvoldoeninge vanderfelver Refölutie van den een en twintighften Februarii laetftleden, gevifiteert en geëxamineert het Me- moriael van den Heere van Dieft, Extraordina- ris Envoyé vanden Heere Chur-Furft vanBran- denburgh, houdende, dathybyoverleVeringe van fijne Credentialen , te gelijck uyt fpeciale laft van fijne Chur-Furftelijcke Doorluchtighey t verfocht hadde, dat hy , in gevolge van haer Hoogh Mog. Refölutie van den twee en twintig- ftenO&ober feftien hondert fesenfeftigh, door denfelven wegh ter Audiëntie gebracht, ende op defelve maniere gerecipieert mochte werden, als aen andere Koninghhjcke Extraordinaris En- voyées , en ipecialijck laetftmael aende Koningh- lijcken S weedfchen Heer Extraordinaris Envoyé was gefchiedt: Edoch dat, voor foo veel hetop- nemen der Wapenen aengingh, eene Declaratie gegeven foude mogen werden, dat fulcks fonder ordr-e en onvooriiens was voorgevallen, ende in het toekomende aen geen Minifters van gelijcken Charafrer foude gefchieden: Dat hy Heere Ex- traordinaris Envoyé dienvolgens genoopt hadde daer over een fchriftelijcke Refölutie te ont- fangen, temeer, alfoo haer Hoogh Mog.albe- reytsvandenKoninghlijcken Deenfchen Mini- fter, den Heere Lenthe, over het 'differentiale Ceremonieel hare fchriftelijcke Refölutie gege- ven , oock ten deele aen hem Heere Extraordina- ris Envoyé gecommuniceert hadde ·, dat hy Hee- re Extraordinaris Envoyé, alvoorens hy, noo- pende de voorfz receptie, haer Hoogh Mog. Re- fölutie en fchriftelijcke Declaratie foude hebben ontfangen, volgens fijne Chur-Furftelijcke Doorluchtigheydts fpeciale ordre, niet en foude vermogen de beloofde Audiëntie te nemen ; dat oock de mondelinge verklaringe hchtelijckmis- verftandenfoude konnen geven; verfoeckende derhalven, dat haer Hoogh Mog. hem Heere Extraordinaris Envoyé daer over hare" Refölutie foodanigh wilden laten toekomen, dat hoogge- melte fijne Chur-FurftelijckeDoorluchtigheydt daer door tegens de voorfz Refölutie vanden jare feftien hondert fes en feftigh, en dé obfei;vantie aen fijn éygen Minifters gepleeght, niet gepre- judiceert of benadeelt mochte werden: Waer op

Hoogh Mog. ten hooghften heeft gefurpren- neert,dewijle fy daer uyt iïen, dat alle hare acüen, doen en laten, aen fijne Chur-Furftelijcke Door* luchtigheydt foodanigh werden uytgeduydt ·, als of fy niet anders voor hadden dan defelve minde- re genegentheydt en eftime als voor heenen te lat· wijfèn; daer hare Hoogh Mog. niet alleen aen hare zijde niet liever fullen iïen , dan met hoog» gemelte fijne Chur-Furftelijcke Doorluchtig- heydt in alle vriendtfchap en genegentheydt te mogen continueren, maer die aen hare zijde trachten meer en meer te cultiveren ende voort te fetten > dat fy nooyt eenige gedachten hebben gehadt aen fijne Chur-Furftelijcke Doorluchtig- hey t ofte deffelfs Minifters, ontrent hare recep- tie , met minder eere ofte andere; teeckenen van refpeft aen fijne Chur-Furftelijcke Doorluch- tigheydt te ontfangen, als voor defen is gefchiet; •en dat het foo verre van daer is, dat haer Hoogh Mog. in eenigen deele fouden willen recederen of afwijcken van de Refölutie den twee en twin- tighften Oftober feftien honderdt fesenfeftigh genomen, dat defelve dien conform hier by nocii wel hebben willen verklaren, dat voortaen de Heeren Extraordinaris Gedeputeerden, of Ex- traordinaris Envoyées van hooghgemelte -fijne Chur-Furftelijcke Doorluchtigheydt mede ge- comprehendeert fullen zij η , gelijck defelve ge- comprehendeerdt werden midts defen, in hare Hoogh Mog. Refölutie van den twintighften April feftien honderdt twee en feftigh genomen) in faecken raeckende het Ceremonieel te obfer· veren, noopende de receptie en rangh van E*' traordinaris Gedeputeerden , ofte Extraordina- ris Envoyées van Gekroonde Hoofden, foo wan* neer met defelve eenige Conferentien doorCoffl- miflariflen van haer Hoogh Mog. gehouden ful- len werden; dat hy Heere Extraordinaris Envc yé uyt de Voorfz Refölutie wél hadde koflrtefl iïen, dat die niet fpreeckt vanden wegh lang*15 de welcke hy ter Audiëntie foude werden ge* bracht, veel min dat fulcks foude moeten ψ fchieden door de Weft-poortevan'tHofj γ haer Hoogh Mog. wel hadden gewenfcht, W hy liever hadde willen gelooven'tguntheniHe6'

-ocr page 127-

.Verfcheyde Ceremoniële

103 venis: Dat haer Hoogh Mog., fiendedevoorfz pr£etenfien, en de inconvenienten die de voorfz ophalinge door de voorfz Weft-poort, ten aen- fien van de voorfz Guardes cauieerde, al van doen af goedtgevonden hebben aen de Heeren ! derfel ver Gedeputeerden, mitigaders oock aen de andere Heeren Minifters te ordonneren, dat defelve geen Uytheemfche Minifters door de voorfz Weft-poort ter Audiëntie fouden bren- gen, niet om defelvedaer dooreenige kleynig- heytaen redeen, dewijlé nooyt eenige Ambaf. fadeur ofte Extraordinaris Envoyées, oock van Gekroonde Hoofden, die door de andere Poor- ten ter Audiëntie zijn gebracht, ende noch on- langhs den gemelten Heer Extraordinaris En- voyé Morfteyn., fulcks noyttot offenfieofkley- nigheydt hebben opgenomen, c f oock konnen opnemen, maer alleen om een egale voet teob- ferveren, niemandt redenen van offenfie te ge- ven, en te voorkomen de inconvenienten, die fy anderfints tegemoet fagen ·, dat fy dat vertrou« wen hebben van fijne Chur-Furftelijcke Door- luchtigheytsgrooteéquanimiteyrenbillickheyt, dat defelve fich fal te vreeden houden met het voorfz declaratoirj dat haer Hoogh Mog., in confoi mité vande voorfz Refolutie vanden voor- 1 fchreven twee en twintighften Oclober ieftien i hondert fes en iêftigh, hebben gedaen, nament- lijck, dai de Heeren Exrraordinaris Gedepu- teerden , of Extraordinaris Envoyées van fijne Chur-Furfteïijcke Doorluchtigheydt, medege- comprehendeert fullen weien , gelijck defelve gecomprehendeert werden midts aefen , in haer Hoogh Mog. Refolutie van den twintighften April feftien honderde twee en feftigh genomen, infaecken raeckendehet Ceremonieel te obfer- veren ontrent de receptie en rang van Exrraordir naris Gedeputeerden , ofte Exrraordinaris En- voyées van Gekroonde Hoofden, foo wanneer met defelve eenige Conferentien dpor Commif farifien van haer Hoogh Mog. gehouden fullen werden; ende dat defelve niet fal willen preten- deren haer \roor te ich-ijven Wetten, die fy nu van nieuws ontrent het Ceremonieel fouden moeten vaftftellen, ichoondie alhier noyt vaft gefteldt zijn geweeft j en dar haer Hoogh Mog. te vreeden zijn de Heeren Extraordinaris En- voyées, die fijne Chur-Furftelijcke Doorluch- tigheydt aen haer foude believen af te fenden, in. conformtié vande voorfz Refolutien van den jare feftien honderdt fes en feftigh, als die van Ge- kroonde Hoofden, terecipieren en ontfangen,. dat fulcks aenden gemelten Heere van Dieft, door den Heere Praefiderende by monde fal wer- den bekendt gemaeckt, ende oockfchriftelijck overgelevert, indien hy fulcks begeert.

f e Envoyé dien aengaende uy 't haer naem was be- Jcendt gemaeckt, dan't gluit hem van anderen wastegenioetgevoert, diemiiTchien gaerne fa- tren dat haer Hoogh Mog. met fijne Chuf-Fur- fteliickeDoorluchtigheycin eenigh mifverftant, gis goede intelligentie mochten zijn ·, dat hy Heere Extraordinaris Envoyé dan hadde konnen verièeckeAzijn, en oock noch kan wefen, dat de voorfz Weit-poort van't Hof nooyt is ge- weeft een Poort waer door men gewoon is ge- weeft de Uy theemfche Minifters ter Audiëntie te brengen ·, datdaer door nimmermeer felfsgeen Uytheemfche AmbaiTadeurs ooyt ofte ooyt by fiaer Hoogh Mog. ter Audiëntie zijn geleydt ofte gebracht: Dat ten tijde als fijn Hoogheydt geen Stadthouder van de Provincie van Hollandt ende Weft-Vrieflandt was, en fulcks zedert hetjaer feftien hondert een en vijftigh, tot den jare fes- tien hondert twee en feventigh, de voorfz Weft- poort oock by particuliere Perfoonen is gebruikt, inwelckcrreguarde immers gcene Ceremoniën werden geplceght, dan dat dat gebruyek, ze- dert hooghgemelte Sijne Hoogheyt die digni- teyt heeft bekleedt, heeft geceiTeert: Dar hare Hoogh Mog. nooyt voor defen de voorfz Poor- re hebben gedeftineert, oflatendeftineren, om de Extraordinaris Envoyés daer door ter Audiën- tie re doen brengen 5 dat die meeft door andere wegenen Poorten ter Audiëntie zijn gebracht: Dat fy geen kenniilê hebben gehadt, dat de Hee- ren Fuen Major en Guldenftolpe, Extraordina- ris Envoyées van hare Koninghlijcke Majeftey- ten van Spaignen en Sweeden, daer door ter Au- diëntie foi'den zijn gehaeld:, veel min dat fulcks foude zijn geweeft een gebruyek ofte fpecie van Ceremonie, dat ter contrarie den Heere Mor- fteyn, Extraordinaris Envoyé van fijne Koning- lijeke Majefteyt van Poolen, door een van de andere Poorten ter Audiëntie is gebracht; dat niemandt v,ande Heeren Uy theemlèhe Minifters haer Hoogh Mog. immermeer heeft geverght, dat fy door die Poorte ter Α udientie fouden moe- ten werden gebracht> als alleen den Heer Lente, Praefident van fijne Koninghlijcke Majeftey t van Deenemarcken·, dat het bekent is, datdeGuar- des, op het Hof de Wacht houdende, fdfsvoor geen Amb^iTadears de Wapenen immermeer hebben opgenomen, ende dat den voorfz Heer Lente f ucks evenwel oock al heeft willen pre- tenderen ; dat haer Hoogh Mog. aen den gemel- ten Heer Lente nooyt by gêfchrif e, maer wel by monde hebbende doen repreiènteren hec onge- hjekdathydien aengaende hadde, en door den HeereMoerjngh, hooghft-gedachte Sijne Ma- jeftey t daer va.n oock hebbende doen informee-

ren.

en datdiêiaeckedoenmaels daer by geble-

pfeder Refolutie op V ^oorgaendefubjeB 3 dato den mintighfien Auguflifefiien hondert twee entachttgh.

rgehoordt het rapport van de Heeren van Heeckeren, ende andere haer Hoogh Mo- gende Gedeputeerden tot de Buytenlandt- .,icne Wecken, hebbende, in gevolge en tot voidoeningevan derfelver ïiefolurien Commif- QnaelYandentwaelfdenennegenticndendcfer,

gevïfiteert en geë'xammeert het gerapporteerde by den Agent SproniTen, ter faecke van de re- ceptie ende Audiëntie van den Heere Grave d'Avaux, Extraordinaris Ambafladeur van den Koningh van Vranckrijck, den voorfz twaelf- de defer ter Vergaderinge gedaen, mitfgaders hec

)

-ocr page 128-

					Pkcaten. ι. Boeck. 2. Tit.
			ι°4.
							woordigen Heere Prince van Orange, Stadthou- dervande Provincie van Hollandt geworden is, indiftin£telijck, felfs by particuliere Perfoonen isgebruyekt, om daer door dagelij cks met hare Karpffen van en aen het Hof te rijden, en dat het Gefchrifte, dat van wegen den gemelten Heere Grave d'Avaux by defe occafie den twaelfden vandeloopende maendt aen haêr Hoogh Mog. overgegeven is, wel expres mede brenght dat'er eentijdt wasgeweeft, datmen door die voorfz Poorte niemandt ter Audiëntie brachte: Invoe- gen dat dat Gefchrift felfs uytwijft, dat'er een tijdt was geweeft, dat haer Hoogh Mog. fonder offenfievanyemandt, de Heeren Ambaffadeurs door de voorfz Poorte niet hadden laten ter Au- diëntie brengen, maer dat gemelten Heer Am- bafladeur Brun daer in eerft veranderinge foude hebben gemaeckt, daer van als gefeydt is, oock niets ter wereldt blijekt: Dat haer Hoogh Mog, al op den vijfden Maert feftien honderdt een en tachtigh, en fulcks foo veel tijdt te vooren eer fy konden dencken dat eenige Heeren Extraordi- nariiofOrdinaris Ambaffadeurs eenige pretenfie fouden konnen maecken , om door de voorfz Weft-poorte ter Audiëntie gebracht te werden, by formele Refolutie hebben verklaerdt, dat ha- res wetens, daer door nimmermeer geene Uyt- heemfche Ambaffadeurs ter Audiëntie waren ge- leydt , en dat oock tot die tijdt toe niemandt van de Heeren Uytheemfche Minifters haer hadden geverghtdoor de voorfz Poorte ter Audiëntie te moeten werden gebracht, als alleen den Heer Lente, fchoon hy noch Ambafladeur, noch Ex- traordinaris Envoyé, ende maer alleen Refident van Sijn Koninghlijcke Majefteyt van Deene- mareken was, en dat fy daerom by de voorfchre- ve Refolutie al hadden vaft gefteldt geen Uyt- heemfche Minifters door de voorfz Poorte ter Audiëntie te brengen, en dat fy vande equiteyt van hooghft-gedachte Sijne Majefteyt niet kon- nen verwachten, dat defelve fij ne Majefteyt haer foude willen ordonneren , dat fy daer ontrent eene gantfeh nieuwe en ongehoorde veranderin- ge fouden doen, die dan vervolgens oock in het reguard van andere Ambafladeurs foude moeten werden gevolght, en daer van felfs inde Memo- rie by den gemelten Heere Grave d'Avaux, den achttienden Martiivanden jare feftien honderdt negen en feventigh overgelevert, noch oock ifl eenige voorige of volgende Memorien van eeni- ge Extraordinaris of Ordinaris Ambaffadeurs vaü i Sijne Majefteyt immermeer mentie is gemaeckt: Datwelwaeris, dat in de voorfz Memorie van den voorfz achttienden Martii feftien honderd negen en feventigh werdt gefeydt, dat Sijne ]Vb' jefteyt hadde geaccordeerdt, dat«de Heeren Ex- traordinaris Ambaffadeurs van defen Staetjdoen- maels aen't Hof aldaer zijnde, fouden werden gerecipieert met alle teeckenen van eere, die ψ. haer waren geaccordeert zedert het jaer feft^n hondert negen, door den Koningh Hendrick & Groot, endegecontinueert onder het Rijck va° den Koningh Louis de XIII., en van SijneMj' jefteyt, en dat deffelfs intentie foude zijn, d#g Guarde, die alhier op't Hof is, endedeWaff nen neemt, en de Trommel flaet, foorneriig'1'. mael als den Heere Prince van Orange inkofltf °
		het Extraft uyt het Memoriael, door een Edel- man vanden gemelten Heere Grave d'Avaux aen den Griffier Fagel ter handt gefteldt, ende door den felven ten voorfz dage mede ter Vergadenn- ge ^eëxhibeert, en in de Notulen aldaer vermeit; alsmede het gerapporteerde by den Heer van Werckendam den voorfz negentienden deler maent ter Vergaderinge gedaen , van 't geene wasgepafleert en voorgevallen m de Conferentie diecïen gemelten Heere van Werckendam met den gemelten Heere Grave d'Avaux over'tfelve fubjea ten voorfz dage hadde gehouden, midts- tfaders de Memorie by den gemelten Heere Gra- ve d'Avaux op't voorfz fubjed aenhaerHoogh Mog. ten felven dage overgegeven. Waer op gedelibereert, ende de retroatte ter materie dienende, exaadijck nagefien zijnde 5 is goedtgevonden ende verftaen, dat aenden ge- melten Heere Grave d'Avaux tot antwoordt fal werden toegevoegt , dat haer Hoogh Mog. voor hooghftgedachte Sijne Majefteyt altoos hebben gehadtenfullen gehouden foo veelrefpeft, als defelve Sijne Majefteyt foude konneneyffchen van die geene die de eere van deffelfs vrundtfchap hebben , in eene feer hooge achtinge , foo als haer Hoogh Mog. hebben gedaen, ende noch doen ·, ende dat fy derhalven nimmermeer fullen manquerenaende Heeren deffelfs Extraordina- ris en Ordinaris Ambaffadeurs en Minifters, te bewijfen alle demonftratien van eer en civilitey t, die fyaen defelve ontrent hare Receptie en Au- diëntie hebben bewefen, of die fy oock aen eeni- ge Heeren Extraordinaris en Ordinaris Ambaf- fadeurs ende Minifters van andere, wie die oock fouden mogen zijn , betoonen ; wel wetende, dat God de Heere hooghftgedachte Sijne Maje- fteyt in foo grooten top van eere en aenlïen heeft gefteldt, dat fy fouden hebben feer groot on- recht , indien fy aen de Heeren E xtraordinaris en Ordinaris Ambaffadeurs ende Minifters van Sijne Majefteyt yets fouden weygeren , ontrent dat point van eere, dat fy aen de Heeren Extraordi- naris ende Ordinaris Ambafladeurs en Minifters van anderen lieten wedervaren : Dat fy met alle diligentienaergefien hebbende de retroafte, op die materie applicabel, niet konnen ondervin- den dat'er immermeer eenigh het minfte different isgeweeft over de Poorten, door dewelcke de Heeren Extraordinaris ende Ordinaris Ambafla- deurs en Minifters, by haer Hoogh Mog. Au- diëntie fuHende hebben , ter felver Audiëntie fouden werden gebracht: Dat fy wel vinden dat den Heere Brun inden jare feftien hondert negen en veertigh alhier is gekomen in qualiteyt van OrdinarisAmbafTadeurvanSijneKoninghlijcke Majefteyt van Spaigne, maer datfy niet vinden dat denfelveri Heer Brun door de Weft-poorte, of de Poorte fiende op het Buy ten-Hof, ter Au- diëntie is geleydt, oock niet dat de Heeren van Bellievre, Ch'anut, de Thou, d'Eftrades en Pom- pone, Extraordinaris en Ordinaris Ambaffadeurs van hooghftgedachte Sijne Maj., door de voorfz -Poorte ter Audiëntie fouden zijngeleydt,hoewel ha/e Hoog Mog. niet konnen ontkennen, dat die naer het affterven van Sijne Hoogheydt Prince Wilhelm van Orange de II, hooghloftelijcke memorie, tot dat Sijne Hoogheydt den jegen-
								>

-ocr page 129-

Vericbeyde Ceremoniële Wettenen ÖBfemntiein. 105

feer gedienftigh verfóeken verfchoónt te niogen werden van te moeten doen Ceremoniën j die hier zijn ongehoort, en felfs by haer Hoo'g Mog, naer forme Vande Regeeringe, niet konnen wer- den gedaen, en die, alffe eens-waren gedaen» ibuden moeten werden generael en univerfeel: dat haer Hoogh Mog. aen Sijné Majefteyt ver- lbchthebbende, dat de Heeren hare Ambaiïa- deursaldaer.lbüden mogen werden gerecipieert op-de maniere op dewelcke fy altoos waren ont- fangen, en de Heeren Ambaïïadeurs van de Re- publique van»Venetien ontfangen wierden, Wel duydelijck hebben verklaert, dat fy haer geérfté {ouden cpntenteren niet alles wat Sijne Majefteyt ibude believen dienaéngaende goedt te vinden, als fy maer wierden gelijck gefteldt met de Repu- blique van Venetien: Dat fy derhalven verwach- ten j dat hooghftgedachre. Sijne Majefteyt fal gelieven te coniidereren, dat haer Hoogh Mog. geen poinct van eer daer in konnen maeckeiij dat den gemelten Heere Grave d'Avaux de voorfz· Po ort paflèert, ofte dat de Militie de Wapenen opneemt, en den Trommel flaet, dewijle hoog- gemelte Sijne Hoogheydt die ordre heeft gege- ven, dat hy Heer Ambaifadeur de voorfz Poort paflèert, en oock de Soldaten onder het Geween doet komen, en den Trommel flaen ·, wanneer hy Heer Ambaiïadeur ter Audienlfe by Sijne* Hoogheyt komt, maer alleen om dat die Poort; als zijnde de Poorte van Sijn Hoogheydts Hof, als Stadthouder van Hollandt, aen de difpoiïrie van Sijne Hoogheydt is gelaten; ende dat haér Hoogh Mog. aende·Militie, alhier Guarniiberi houdende, dire&elijck niets konnen ordonne- ren ofte bevelen: Ende werden de Heeren vari Heeckeren ■> ende andere haer Hoogh Mpg. Ge- deputeerden tot de Buytenlandtfehe faecken^ mitsdeièn verfbehten gecommitteert, om van het gunt voorfeis, kenniilè en communicatie te geven aen den gemelten Heere Grave d'Avaux j Oock Extrad van defe haer Moogh Mog. Refo- lutie, den felven verfoeckende , tér handt rë ftellen, metverfoeck, deiè hare-Moogh Mog: fincere meyninge ende intentie met defièlfs goe- de Officien te willen appuyeren.

üvteaet, diefelve eerfoude doen aen fijne Ma- iefteyts Ambafladeur, t'elekens als die by haer HoogMog.Audiëntiefoudehebben; endatfoo lane gednyrende, als die" eer foude werden ge-^ daeii aenden gemelten Heere Prince ï Maer haer Hoogh Mog. vertrouwen dat Sijne Majefteyt daer op niet fal willen blijven infifteren, gemerkt die eer aen Sijne Hoogheydt niet werdt toege- bracht'als alleen in qualiteytals Erf-Stadthouder, en Erf-Gapiteyn Generael vande Militie defer Landen, dat immers geen gemeynfchap heeft of hebben kan met eenige Uytheemfche AmbafTa- Üeursi foodanigenCapiteynGenerael,enSijne. Ho ogheydt, in die voorfz qualitey t van 'de Mili- tie ontfangende, en over de Militie exercerende feer veel gelag en authoritey t, die aen niêmandc kan werden gecommuniceer t , en die hier te Lan- de oock ίο ο nieuw en ongehoort zijn, ten reguar- de vande gemelte Heeren Uytheemfche Ambaf- fade.urs, dat daer Van niet en is gehoort, behalven dat felfs by hare Hoogh Mog.,. naer defonda- mentele Wetten van de Unie} direc"telijcken geen ordres gegeven konnen werden aen de Mi- litie, om yets te doen ofte effectueren binnen de ftèmmende Provinciën, die Militie ■> foolangh die in defelveProvinciën leydt j dien aengaende fubjeclrzijndedeordres van de Provineiej daer in die leydt, of den Capiteyn Generael van de- felve Provincie, entdatiy mitsdien fouden moe- ten ondernemen yets nieuws en ongehoordt > en dat fy dan noch ièlfs fouden moeten veribecken aen de Heeren Staten van Hollandt ende \V"eft~ Vrieflandt, of derfelver Capiteyn Generael, en dat dan oock weer verder gemeyn gemaeckt fou- de moeten werden met alle andere: Dat haer Hoogh Mog. feer wel wéten wat refpeft Sijne Hoogheydt voor Sijne hoogftgedachte Maje- fteyt heefc, en dat fy wei verièeckert zijn i dat defelve Sijne Hoogheydt aen de Heéren Sijne Majefteyts Ambaiïadeurs ofte Minifters laêt we- dervaren al dat refpeft, dat aen eenige Ambaf- fadeurg of andere Minifters van eenigeUytheem- fche Koningen ofPrincen gedaen werdt j ende. eernefieiv dat fulcks gefchiedt,. ende dat daer inne gecontinueert werdt y" maer dat iy gantfeh

w *'

Ceremonieelgehouden ontrent de recefüe ter Audiëntie vanden Hem Grave d'Avaux, Extraordinarts Ambujfadetir 'van Sijne Koninghlijcke Majefteyt -van Vrancktijck, dato deti

DE Heet Van Dijckveldt heeft ter Vergade- ringe gerapporteert, dathy,ingevolge ende tot voldoeninge van haer Hpogh Mog. mondelinge authorifatie , op gi- iteren met den Heere Grave d'Avaux, Extraor- Gmans Ambaiïadeur van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Vranckrijck, ■ haddegeconfereert overdefolemniteyten van defièlfs ophalinge en receptieterAudientie,terVergadernigevanhaer HooghMog., endedatdefelvemet denanderen ^aren verfproockeh, dat de Wachten aen de *oorten van. het Hof, door dewelcke denge- m ten Heere Grave d'Avaux ter Audiëntie fal ren ·,ΖΨV°^dts fo°in hetgaen aIs wederkeè- endeSr ■ G°rps de Guarde fullen «yt-komen, endehaerGeweerprefenteerenj ende dat ooek *"■ DEEL·,

de Hooftwacht, foodanigh als defelve felckens opeen tijde van een publique Aüciièntie^ 't ij metoffonder Vaendeli fal wéféhgéeoriipofeerty fal werden uytgerrockén , ende in ordre gefteldt opdeplaétiè alwaer défelvtf gewoon is teftaen,' doch den Officier en hét Front naer de zijde daer den gemelten Heere Grave d'Avaux paiïeert, en dat oock den Trommel fal werden géroert: Dat den'gemelren Heere Grave d'Avaux aen fij ne fij- demedehaddeaengehomen alle goede Officien te fullen aeh wenden, fulcks én daer't behoordt, teneynde haer Hoogh Mog. Ordinaris Ambai^.' fadeur, in 't nemen van fijn publique Audiëntie> met het opnemen vande Wapenen mach werden gerecipieert, en gelijck ggfteldt'met de Repti- blique van Venetien'. Waer op gedelibereerdt Q                    zijnde.

-ocr page 130-

Placaten. ι. Boeck. 2. Tit.

ιο6 .... · zijnde, hebben haer Hoogh Mog. het voorfz ge- rapporteerde \yel laten gevallen, 'en den gemel- ten Heere van Dijckveldt voor de genomene moeytenbedanckt, ende werden de Heeren Ge- committeerde Raeden van de Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandt midts defen ver- focht de noodige vooriieninge te willeri doen,dat de Militie, die de aenftaende Maendag de Wacht fal hebben, ten tijde van de receptie ter Audiën- tie van den gemelten Heere Grave d'Avaux, aen

de Poorte daer defelve ibqinhetgaen, als in het wederkeeren fal komen te paflèren, uyt haer Corps de Guarde magh uy tkomen, en haer-Ge- weer prefenteren, en* dat oock de Hooftwacht lophetBinnen-Hof magh werden uycgetrocken, en inórdre gefteldt op de plaetfe daer defelve ge- woon is te ilaen, den Officier en het Front naer de iijde daer den gemelten Heere Grave dj Avaux fal paiïèren , ende dat oock den Trommel magri werden gerperti                                ,'

.... .„. .                      .,.. Refolutie, Mmifiers hare JHemorien aen den Heer,eprxfiderende ter Vergaderinge 'Van haer HooghMog. overte leveren, indaiodenii.jdtigu/liï.6%6,

het refpeö: en luyfter van haer Hoogh Mog. Ver- gaderinge merctëelijck werdt verminderdtj der- halven voortaen en in het toekomende geen Me- morien van eenige Minifters, met war^Characler die oock fouden mogen wefen bekleedt,, van Uytheemfche Koningen, Republiquen , Prin- een ofte Potentaten , ter Vergaderinge fullen werden gelefen, nochte daer op gedelib ereert of gerefolveert, ten zy de voorfz Memorien aen denHeer, indercijdtinhaer HooghMog. Ver- gaderinge prsefiderende , door de voorfchreve Minifters felfs fullen wefen geprsefenteert en ter hand gefteldt.

IS naer voorgaende deliberatie sgoedtgevon- den en verftaen , dat nademael dagelijcks meer en meer komt te gebeuren, dat de Mi- nifters van Uytheemfche Koningen, Repu- bliquen, Pr inéén en Potentaten, aen defen Staet,· •eenige faecken aen haer Hoogh Mog. willende repiefentèren, hareMemorien dienaengaende door yemandt van hare Bediend?η laten brengen aen de Kamer van haer Hoogh Mog. Vergade- ringe, ibn4er haer daer over te addrefleren aen den Heer inder tijdt in de Vergaderinge van haer Hoogh Mog. prafiderende, door wien de faec- ken ordenfBijck ter deliberatie van haer Hoogh Mog. moeten werden gebracht, en dat daer door

Nader Refolutie, noopende het prefenteren 'van Memorien hy Adinifters en Uytheem· ,          fcheKoningent, Republiquen, TrincenenTotentaten, ter Vergaderinge van haer Hoogk Mog.y dato den 11. September 16S6.

waer over eenige deliberatie vallen moet, fulcfa fullen doen in gefchrifte by Memorie, ende die Memorie felfs fullen prefenteren en ter hant Hel- len aen den Heer, inder tijdt ter Vergaderinge prajfiderende, ende dat anderfints op de voorfz Verfoecken of Memorien niet gedelibereert ofte gerefolveert fal werden, ten ware de gemelte m I nifters in faecken fpoet vereyflehende , op m hoorlijcken tijdt diligentie hebbende ,gedaei)i| om den gemelten Heer préfiderende te fpreec· ken, hy Heer preluderende aen defelve daer toe I geen tijdt hadde komen te affigneren, of date I felve Minifters door kennelijcke indifpofitiff verhindert wierden dat Officie felfs te paffereflij ende dat den Heere inder tijdt ter Vergadering! praefiderende, de gemelte Minifters, ydernaö advenant van fijn Charafter, met behoorlijk refpeft en civiliteyt fullen ontfangen en bejegf' nen : Ende fal ExtracT: van defe haer Hoog Mo? j Refolutie door den Agent Spronffèn geitel j werden in handen van alle de alhier aenwelèfl^j Uytheemfche Minifters, om teftrecken totdef j felver narichtinge.

NOchmaels zijnde ter Vergaderinge voof- gebracht haer Hoogh Mog. Refolutie van den een en twintighften Augufti laetftleden , daer by defelve hebben goedtgevonden ende Verftaen, dat in het toeko- mende geen Memorien van .eenige Minifters van UytheemfcheKoningen, Republiquen, Prin- cen en Potentaten ter Vergaderinge fouden wer- den gelefen, nochte daer op gedelibereert of ge- refolveert , ten zy de voorfchreve Memorien aen den Heer inder tijdt ter Vergaderinge prasfide- rencle, door de voorfz Minifters felfs waren ge- prefenteert en ter hand gefteldt: Is goedtgevon- den ende verftaen , dat de voorfz Minifters van Uytheemfche Koningen , Republiquen, Prin- cen en Potentaten, met wat Charafter die oock foude weien bekleedt, willen verfoecken Au- diëntie van haer Hoogh Mog. ofte Conferentie, dat verfoeckfelfs mondelingh fullen mogen doen aenden Heer, inder tijdt ter Vergaderinge pra*- iiderende, ofte oock aen hem ten dien eynde felfs een Memorie overleveren na haer welgeval- len ; ende dat defelve aen haer Hoogh Mog. heb- bende te reprefenteren eenige andere faecken,

0.

Reglement, noopende het Ceremonieel en de Policie, geintroduceert ende gehouden (f $ Vreede-handelinge tbt Rtjswijck, in dato den 29. Mey 1697.

At naergelaten en vernietigt fullen werden ! alleplechtelijckevifitesencontravifites, die^ alle notificatién wegens de aenkomfte der remonien vereyflchen, des fal het aen een j$f D                             J                    J                                     til

D

-ocr page 131-

Vericheyde Ceremoniële Wetten en Obfervktien. 107

den een den ander de paiTage belettende, occaiie geven tot confufie,maer fullen in tegendeel liever yder van fijne zijde fijn beft doen j dat den door- gangh foo veel doenlijck open en gemackelijck werde, endeialdiegeeneeeril ftilhouden» die eerft bevinden fal dat de paiTage naeuwer werdt, ende alfoo plaets maecken foo haeft hy bemerekt dataen fijne zijdeden doorgangh gemackelijc* keris> ■ v 1 ï. In de publicque Waüdel-plaetièn, als 't Voor- hout endede Maliebaen, falmenobièrverendé gewoonte die reeds is gerecipieert, dat yder van fijne kant de rechter zijde hout j 'twelck oock geobferveert ial werden op alle Straten, gemee-* neWegen, en over al daerfulcksgemackelijck fal konnen geichieden, fonder eenige twiitofê yver om den voorrangh. VII I. Gèene Pages, Lacqueyén, nochteniemandt die Livrey dragen, fal het geoorlofr ζ ijn Degens* Stocken, of eenigh Schiet-geWeer by fich te heb-· ben, hoe kleyn ofte verborgen het felve mochte wefen, 'tzy binnen ofte buyten de Stadt, inde Wandel-plaetfen, ofte oock op de wegh naei Rijfwijck, fullende alleenlijck de Pages Rot- •tinghjes in de hand mogen hebben; gelijck oock aen een yegelijck verboden werdt fich des nachts fonder expres bevel van iijnMeefter buyten fijn huys te laten vinden, op dat niemandt by nacht langhs de Straten werdt geapprehendeert, fullen- de de Overtreders ftrengelijck werden geftraftj ende uy t haer Meefters Huys geièt. IX. ingevalle eenigh Domefticqvaii een Ambaifa-* deur fchuldigh werdt bevonden aen eenige mif- daet ofte verftooringe van de gemeene rufte, foo fal den Ambafladeur renuntièren van fijn recht, om den Delinquant naer fijn goedtvinden ièlfs te ftrairen, ende hem houden voor vervallen vart alle de Privilegiën die hem wegens de protecTrie fijnes Meeiters competeerdenj ende voorts for- ge dragen, dat hy aen de ordinaris MiniirèrS van dejuftitie, het zy inde Stadt, ofte van eenige andere Plaets daer het delict begaen fal zijn, över- gelevert werde, metveribeck, dat tegens hem naérvereyfehvanfaecken, en volgens de Wet- ten mag werdengeprocedeert: En by aldien den Schout felfs, ofdoor fijne Dienaers,yemandt op heeter daet, yetwes tegens de gemeene ruft per- petrerende, Jcorat te attrapperen , fal het herrt ende haer geoorloft zijn foodanigen Delinquant te apprehenderen, met fich nemen, ende in de gevaiigeniile letten, al was hy ichoon bekendt voor een Domefticq van een Ambafladeur, tot dathy-desDelinquantsMeefterkennifle van des felfs detentie fal konnen geven, het welck hy fonder tijdt-verfuym fal doen , en voorts exafte- lijck executeren al*t geene des Gedetineerdens Heer fal goedtvinden, 't zy met den Delinquant in naeuwer gevangeniflè op te iluy ten, of den fel·

vrv toen elckander foo dickmael te befoecken aishveoedtvindenfal, fonder nochtans, dat het aen vemandc als een plicht fal werden afgevor- dert! of dat het felve voor het toekomende in confequentiefoude konnen werden getrocken, Mende evenwel die geene diemeuwelijcks aen-

komen, gehouden zijn fich tot de Negotiatie te

Μ-

;-~ren niet het exhiberen derielver

wL aenden Mediateur, die daer var niffêfaleevenaende praïfente AmbaiTadeurs en

Plenipotentiariflèn der Hooge Geallieerden, voor en aleer de voornoemde aengekomene op deplaetfeder Vreedehandelingh Tullen werden geadmitteert. De Heeren AmbaiTadeurs en f lenipotentia- riffen Tullen ter vgorfz plaetfe verfchijnen, ver- gefelfchapt met een kleyn getal Edelluyden, met een, oftenhooghftentweePagies, enfeerwey- nigh Lacqueyén; ende fal niet meer als eene Ka- roiTe, daer in fy felfs iitren, op de Binnen- plaet- fe komen; fullende de verdere Karoflën (foofy tothaerlieder gefelfchap een of meerder andere noodigh mochten hebben) tot voorkominge van alle ongemack en defordres , buyterj de Bin- j nen-plaetfe moeten blijven , het welcke mede ' exaclelijck fal werden geobfervcort in alle publi- que plaetfen daer groote confluentie van Men- fchen is, als namentlijck ontrent Comedien, Gaitmalen, Baletten,'&c. III AendeKoetliersen het verdere gevolgh, fal fèerftriclelijck werden gelaft fich van alle que- ftienen querellen exacTelijck te onthoudemmaer ter contrarie malkander met alle beleeftheydt te ontmoeten, en fich gereedt toonen om malkan- der re helpen, foo fy mal kanders hulpe noodigh mochten hebben. I V. De Edelluy den die dè AmbaiTadeurs accom- pagneren, fullen forge dragen , dat de mindere Domeftiquenfich hierna reguleren, ofte fullen defelve, anders doende , rigoureulèlijck ftraf- fen. De aenwefendeHeëren AmbaiTadeurs enPle- iiipotentiariiïèn van den Keyfer, ende de Hooge Geallieerden, fullen op de Plaets van het Huys totdeNegötiatie gedeitineert, komen door de Poortedaer toe exprefièlijckgemaeckt aen de zijde die na den Haeghfiet, en voorts mede na hare appartementen opklimmen langs de trap- pen die aen defelve zijdezijn. De AmbaiTadeurs vanSijne AlderrChriftelijckfte Majefteyt fullen gebruycken de Brugge en Poorte die onlanghs na de Delffche zijde zijn gemaeckt, en opkomen langhs de Trappen die na hare Appartementen teyden:, Doch den Mediateur faide Brugge en de Poort die inde midden is paiïèren, ende langhs oe groote Trap van Jt Huys op fijn Quartierko-

men,

VI.

Of hetqüame te gebeuren dat tweeKaroflên «fclkandei: rencontreerden in eenige enge Stra- len, daer fy malkander niet fouden konnen paf- leren, f0o rullen de Koetfiers geenfmts met mat- Kander twiften om den voorrangh, en daer door,

ven los te laten. '. X Indien een Dcmeiticq van öen Ambafladeur of Plenipotentiaris een Bediende van een ander Am- bafladeur ofte Plenipotentiaris geicholden, ge- querelleert ofte gein j urieert heeft, foo &\ den In- Ό t                juri^i-

v.

-ocr page 132-

ι

Placateti. ι. Boeek. 2, Tit.

Ι:θ8

ge, daer mede hy ïïch foude willen excufèren; maer fal hy daer en boven daer naeriijnecrirnen noch moeten verantwoorden voor de j uftirie van den Vorft, wiensOnderdaenhy is, ende aldaer naer dè Wetten werden geftraft. XII.· Allé welcke Articulen in het generael, en yder t particulier, waerover men tot onderhout Joedé ordre foo over een gekomen is, fullen nergens op eenige andere tijdt, plaets oftegele- genthey t in coniequentie konnen werden getroc- ken, of tot exempel gêallegueert, noch fal ye- mandt daer uyt voor ficheenigh verkregen recht konnen mederen , of daer uyt eenig nadeel kon- nen lijden. Gegeven in 's Graven-Hage den 29. Meyidp/.

jurieerder aérrftonds overgegeven werden inde macht van den Heer van den Geinjurieerden, èn des GeinjurieerdensHeer fal daer medefoodanig handelen als hy goedt vinden fal. X I Alle Ambaiïadeurs enPienipotentiariiïèn ful- len alléhareDomefticquen, foo Edeliuyden als andere, ernftelijck vermanen dat fy fich van alle queftienenquerellen onthouden; en foo noch- tans y emant tot openbare querellen quame te ver- vallen, ende van voornemens was defelve met den Degen te beiliflêny fal den felven aenftonds uy t fijn Heer én Meefters Huys werden gefet, en ordre geileldt dat hy uyt de Stadt vertrëcke, fon- dereenigh reguard te nemen op de grootheydt vandeoffenfie, ofte de fmaet van de uyteyffin-

ejolutie, dat aen geen Anibaffadeur sin hder Hoogh Mog. Vergaderinge den Titd van Excellèncie fal werden gegeven, dato den 2 5". Maert 169 8.

Titul van Excellèncie aen eenigh Ambaiïadeur, en dat fulcks te vooren nooy t is gefchiet, nochte byyemandt gepretendeerd ende dat het geenc voorgevallen is ten tijde van de Audiëntie van de gemelte Heeren Ambaiïadeurs van Sijne Ko ninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken, is gefchiedt by pure inadvertentie, fonder dat haer Hoogh Mog. daer van te vooren eenige kenniflè hebben gehadt, veel min daer over deliberatie gehouden, of daer toe Refolutïe genomen fou- de zijn geweeft j en dat een woordt by inadver- tentie ontvallen zijnde aen een Heer, in haer Hoogh Mogende Vergaderinge pradïderende, ende nooy t te vooren in gélijcke gelegentheydt geprjefidéert hebbende, tegen de intentie van haer Hoogh Mog.» tot geen confèquentie be- hoort te werden getrocken: Is goedtgevonden en verftaen, dat in defen gebleven ial werden by het oude gebruy ck, endè het geene tot noch toe eonftantèlijck is gèpractifeert» ende dat by ge- volge aen geen Ambafladeurs in haer Hoog Mog. Vergaderinge, den Titul vaii Excellèncie fal wer- den gegeven : Dat Extra£t. van defe haer Hoogh Mog.Refolutie door den Agent Roofenboomfal Werden geftèldt in handen van dén gemelten Heer Baron van Lillieroot, met verfeeckeringe, dat haer Hoögh Mog. voor hem, als Ambaiïa- deur van Sijhe Koninghlijcke Majefteyt van S Wééden, en vóór alle andere Ambaiïadeurs van hooghftgedachte Sijne Majefteyt, hebben, en altoos .fullen behouden allede cöniideratiendie fy hebbén voor de ArnbafladeÜrs van andere Ko- nin^pv, én aérihaer niét minder fullen gevehals aeridéfe;

E Heer vande Lier , ter Vergaderinge prsefiderende, heeft aen haer Hoogh Mog. voorgedragen, dat den Heere Ba- ron van Lillieroot, Extraordinaris Am- baiïïideurvandenKoninghvanSweeden,byhem was geweeft, ende aen hem Heere van de Lier hadde bekendtgemaeckt, dathy fijn affcheydt van haer Hoogh Mog. fullende nemen, hy foo volgens de ordres van Sijrie Majefteyt, als vol- gens fij ne eygene genegentheyt, fulcks van mee- ninge was geweeft te doen inde Vergaderinge, byeen publique Audiëntie, maér dat een inci- dent was voorgekomen } waerom hy voor als noch geen Audiëntie in haer Hoogh Mog..Ver- gaderinge kondeverfoecken, namentlijck, dat geremarqueertwas, dat, wanneer inde voorle- den weecke de Heeren van Pleiïèn ende van Len- the, Extraordinaris Ambaifadeurs vanden Ko- ninghvan Denemaicken, Audiëntie hadden ge- hadt in haer Hoogh Mog. Vergaderinge , den Heere doenmaels praïfiderende, in fijn antwoort aen haer hadde gegeven den Titul van Excellen- tie , ende dat hy gaerrie foude verièeckert wefen, dat aen hem Heere Baron van Lillieroot, als Ex- traordinaris Ambafladeur van SijneKoninghlijc- ké Majeftey t van S weden , infgelijcks den Titul van Excellèncie foude werden gegeven, vertrou- wende,dat haer HoogMog.herri,ten refpe&e van SijneMajefteytvariSweeden, niet minder fou- den trafteren, als gefchiedt was aende Heeren Ambaiïadeurs van Deenemarcken: "Waer op ge- delibereert, ende ίη achtinge genomen zijnde, dat haer Hoogh Mog. niet gewoon zijn in hare Vergaderinge fëlfs ipreeekende > te geven den

Ceremonieel·, ontrent het maechen van nominatie tot de Grffiers-fldetfe in den Roogtt Raede, datoi^.O£toberi6^ '\ ■,,·,.;         : .^ ;

DE Raedt-Peniïonaris heeft ter Vergade- ringe gerapporteert, dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, in gevolge en tot voldoeningé van der- fclver RefolutieCommiiToriael vanden yeertïeh- dendefer loopende maendt, dien felven dagh nóch in conferentie waren geweeft met eenige

Heeren Gecommitteerden van de Provincie van Zeelandt, over de fwarigheden by de Heeren Staten van défelvë Provincie gémaeckt, ontrent de begëvingé van de plaetfe van Griffier in <&# Hoogëh Raede >, dit gemelte Heeren van # hooggemelté Provincie van Zeeland met veel** dénen gefiiftinèert hebbende, dat de meer hoog' gen*1'

-ocr page 133-

							m
			Veifcheyde Ceremoniële Wetten en Obfervamien. 109
					de expreilèlijckin de Vergader^plaetiè gebracht, ende gefield t> met het eenc eynde van hare lengte tegens de Zuyd-zyde, en met de andere van haer leghte tegens de Noort-zyde van de voorfchrevc Vergader-plaetfe, ende haer Ed. Groot Mog. gefeten zijnde aen de zyde vande voQrfz Tafel, met de rugge tegens de Schoorfteen, en de hoog- gemelte Heeren Staten van Zeelandt tegen over deièlve aen de andere zijde vande voorfz Tafel, is eerft en alvoorens aen de hooghgemelte Hee- ren Staten van Zeelandt, in den name van haer Ed. Groot Mog. aenfpraeck gedaen door den Raedt-Peniionaris van Hollandten Weft-Vries- landt voornoemdt , met toewenichinge van alle heyl ende zegen, oock met by voeginge van ibodanige verder expreilien vancivilkeytenge- negentheyt, als geoordeeldt wierde op foodani- ge Staetsgewijfe byeenkomfte te quadreren, en daer op reciproquelijck door de Heere Raedt- Peniionaris van Zeelandtgeantwoordr, oock de meyninge ende intentie van hooghgemelte Hee- ren Staten van Zeelandt, op het voorgeroerde fubjeclrin derièlver voegen geëxpliceert weiènde* is vervolgens onder de Afte van non-pra:juditie aen het eynde defes geinièreert, geprocedeert tot het doen van nominatie van drie Perfoonen, totbekleedingevan'tGriffierichap in den Hoo- gen Rade, vacant gevallen door het overlijden van Mr. Yman Cau, in fijn leven Griffier in den opgemeltenHoogen Raede, om daer uyt eene by Sijne Hoogheyt den Heere Prince van Oran- ge, tot de voorichreve Bedieninge geëligecrt te werden, en in het colligeren van de /temmen van de Leden, prajfifelijck geobierveert den voet en forme by het Verdragh van den fe/enden Junii feitien hondertnegen en feftigh v«it'geftelt,en de Billietten in het voorfz Verdragh geroerdt, elcks apart gecolligeertweiènde, zijn defelve vervol- gens vermenght ende omgehurir. ineen komme apart, door de Minifters van beyde de Provin- ciën , ende deielve voorts het eene voor ende het andere naer,nevensden anderen op de voorfchre- veTafelgeleydt en geteldt zijnde, of oock het juyftegetal van de voorfz Billietten behoorlijck by den anderen bevonden wierden, heeft de Raedt Penfionaris van Hollandten Weft-Vries- landtvoornoemt, Billiet voorBillietgeopendt, ende vervolgens gelevertin handen van den Heer Raedt-Penfionaris van Zeelandt, diehetfelvé opgeleien, ende de ingeichreven namen gepro- nuncieert heeft, geduyrende welke oplefinge den Heer Secretaris van Beaumont ( den Heer Secre- taris vande hooggemelte Heeren Staten van Zee- lant abfent zijnde) aenteeckeninge heeft gedaen, in wat voegen de (temmen zijn gegeven, en op wat Peribönen de nominatie dienvolgens is ge- vallen j ende zijn by oplefinge vande voorichre- ve Billietten bevonden tot bedieninge van het voorfz Amptgenornineertte wefen Pieter van de Velde, Subftituyt Griffier van den gemelden Hoogen Raede, ende Mrs. Cafpar van Keulen, Secretaris van het Zee-rechttot Amfterdam, en Johan vander Haer, Advocaet voor de Hoven vanJuftitieindefeProvincie, en is voortsgoet- gevonden en verftaen, dat daer van,foo door haer Edele Groot Mog., als door de hooghgemelde Heeren Staten van Zeelandt kenniflègegeven fal werden
		Eemelte Heeren Staten niet haer Edele Groot Mo* foudenbehooren te concurreren in het aen- ftellenvaneen minder Minifter ineenColiegie, daervandebeitdlinge, en namentlijck^en aen- fien vandeprincipaelfte Bedienden van dien, ab- iblutelijckaende beyde Provinciën competeer- de- en daer tegens geallegeert zijnde, dat den gemelten Hoogen Raede in Hollandt eerft zijn- de opgerecht, de Heeren Staten van Zeelandt, by het Verdragh van den jare vijftien hondertfe- ven en tachtigh i met het welcke de Provincie en Ingezetenen van Zeelant onder den voorfz Hoo- gen Raede waren gefteldt, de meer hooghgemel- te Heeren Staten van Zeelandt hadden gehadt twee Raeden in den felven Hoogen Raede, ende een concurrentie met haer Edele Groot Mog., ontrent het begeven vande bedieninge vande Of- ficieren aldaer ·, dat inden jare vijftien honderdt fes en tnegentigh over de attributie van hetge- faghvanden gemelten Hoogen Raede, ontrent de Provincie van Zeelandt, nieuwe difFerenten gerefen zijnde, aen de Heeren Staren was toe- gelaten het aenJftellen van drie Raeden in den ge- melten Hoogen Raede, ende hetmaeckenvan een gemeen e nominatie in de bedieninge van de plaetièn van Prafident, Griffier, midtfgaders Advocaet-Fifcael, en Procureur-Generael in den felven Raede , de meer-hooghgemelte Heeren Staten van Zeelandt geen verder of meerder con- currentie ontrent de begevinge vande verdere be- dieningen in den felven Hoogen Raede hadden gcpretendeert, ende dat mitsdien dedifpofitie over de voorfz Bedieninge was gebleven aen de difpoiitie van haer Edele Groot Mog., fonder dat de meer-hooghgemelte Heeren Staten van Zeelandt daer van, of eentgh gedeelte van dien, of met concurrentie van haff Edele Groot Mog., ofoockaflbriderlijck hadden gediiponeert ·, en dat de gcmelte Heeren Gedeputeerden van Zee-? landtde voorfz iaecke hebbendegediffereert tot een nader byeenkomft, verder gefproocken was vandendaghopdewelcke de voorfz nominatie, totbekleedingevande voorfz Bedieninge foude konnen werden gedaenj ende dat de gemelte Heeren Gedeputeerden van Zeelant daer op had- den voorgeflagen den dagh van huyden, defen morgen ten tien uyren , indien fulcks aen haer Edele Groot Mog. aengenaem foude mogen we- fen: Waer opgedelibereertzijnde, is goedtge- vonden en verftaen, defen morgen de kloeke tien uiren tot de voorfz a£tie te treden,en dat de meer- hooghgemelte Heeren Staten van Zeelandt door den Heer van WaiTenaer ende andere haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, de meer-hoog- ^emeïte Heeren Staten van Zeelandt verwelle- comt hebbende, regens het vqprfz uyr alhier ter Vergaderingeiulïen werden öpgehaelr. Nominatie. D» Hëèren Staten van Zeeland door de Hee- ren van Waiïènaer, en andere haer Edele ^root Mog. Gecommitteerden, in gevolge en TOt voldoeninge van derfelver Refolutie van huy- aen, afgehaeït > en alhier ter Vergaderinge door ^e"^rtlInarisingangh geintroduceert wefende, zWaelelvegeZetenaeneenTafel, totdieneyn-

-ocr page 134-

Placaten. i.Boeck. a.Tit.

IÏO werden aen hooghgemelde Sïjne Höogheyt, om daeruyteentothetvoörfchreve Griffier-amptte éligerenj welcke voorfchreveBefoignegeache- veert zijnde, hebben haer Ed. Groot Mog.naer réciproque aenipraeck , danckfegginge en toe- Wenichinge van alle heyl ende zegen , de meer- lioogbgemelde Heeren Staten van Zeeland door den opgemelden Heer van Waifenaer, en ande- re der ielver Gecommitteerden doen uytleyden, rnkfgaders doen vereeren voor yder Gedeputeer- den en Minifter met een Aem Rhijnfche Wijn. AM e <van Non-fmjuditte* ALfoo de Heeren Staten van Zeeland Staets- gewijfe vergadert zijn, ten verfoecke van dei-eerenStaten van Hollandt en Weft-Vries- landt, omtevoorfien op de nominatie van drie Perfoonen, bequaemomte bedienen het Grif- fier-ampt in den Hoogen Raede van de voorfz Landen, achtervolgende den naderen Accorde deshalven gemaeckt in date den fevenden Junii feftien h onder t negen en feftigh , ende dat al het ielve gefchiedt ten refpe&e vanden voorfchreten naderen Accorde3 en overfulcks niet en behoort dat devoorfchreve comparitie buyten Zeelandt ial ftrecken of geduyt werden tot prasjuditie van de gerechtigheden van de hoogh-gemeldePro- vincie van Zeelandt·, Soo Is't: Dat de Hee- ren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieilandt, ter begeerte en verfoecke vande hoogh-gemelte Heeren Staten van Zeelandt hebben verklaerdt, en verklaren by deien, dat de voorfz comparitie van defelve Heeren Staten van Zeelandt alhier in 'sGravenhageniet en fal prejudiciëren den ou- den Titul van Wolland, Zeeland en Weft-Vries- land 5 ter faecke vande Juftitie in den Hoogen en Provincialen Raede, en elders gebruyckt, daer van foo wel die van den Lande van Hollandt en Weft-Vrieilandt» als den Lande van Zeelandt, rnkfgaders vande geheele fórme van proceduren, feiïie ende Hemmen, fullen blijven onverlet in hare refpecTrive gerechtigheden, ende in alles in haer geheel, fonder dat het felve tot eenig prse- judicie fal ftrecken, gelijck in het particulier aen hetvöorfchreve recht van rangh, feifieenftem- men ter eenre of ter andere zijde nieten fal pre- judiciëren de ordre en voet» jegenwoordigh by

beyde Provinciën, om beter wüle>geamplecl:eert, betreffende het geven en collecteren van de ftern- men van de reibeclive Leden, by befchreven en onderteeckcnde Billietten, in conformité van 't voorfchreve Accord, het welcke oockdienvol- gende in andere faecken niet fal mogen werden geallegeert, engetrockeninconfequentie* ende verders blijvende de hoogh-gemelte Heeren Sta- ten van Zeeland onverkort in het recht het welck haer Edele Mog. fuftineren haer te competeren, om gefamentlijck met de Heeren Staten van Hol- landt en Weft-Vrieilandt te moeten concurreren in de nominatie van den Griffier van den felven Hoogen Raede , mitfgaders om als noch te heb- ben behoorlijck regres van de voorfieninge by haer Ed. Groot Mog., dien - aengaende privati- velijck gedaen. Adum in's Gravenhage den vijftienden Oftober feftien hondertdrie entach- tigh. Mtfjhje aen Svjne Hoögheydt. Ρ O O R. L U C Η11 G E , Η O O G Η -G E Β O O - REN FURST EN HeeRE. ALibo door het overlijden van Mr. Yman Cau, in fijn leven Griffier vanden Hoogen Raede, die bedieningeis komen te vaceren 5 foo hebben Wy, met en neffens de Heeren Staten' , van Zeelandt, gefamentlijck Staets-gewijfever· gaderdt zijnde, tot bekleedinge van het voorfz Ampt genomineert Pieter vanden Velde, Sub- ftituyt Griffier vanden gemelden Hoogen Rae- de, ende Mrs. Cafpar van Ceulen , Secretaris vanhetZee-rechttotAmfterdam, en Johan van- der Haer , Advocaet voor de Hoven van Juftitie binnen defe Provincif reiiderende, ende vervol- gens noodig gevonden het felve aen Uwe Hoög- heydt bekendt te maecken, gelijck door de Hee- ren Staten van Zeelandt mede fal gefchieden, met verfoeck, dat Uwe Hoögheydt uyt de voorfz drie genomineerde Per foonen een tot Griffier in,{ den opgemelden Hoogen Raede gelieve te ver- j kiefen, ende Ons, mitsgaders de hooghgemel-! te Heeren Staten van Zeelandt den verkooren | Perlbon bekendt te maecken, om vervolgens ; met de noodige Commiillen te mogen werden vooriien.

Aen V hooft vande Mandamenten van den Hove te ft ellen, Willem Hendrick > byderGratieGodsKornnghvanEngelandt, &c. datodenii.Juiïn(&<$>

HeereStadthoudervan deiè Provincie, endedat hooghgemelten feïeere Staclthouder was verhe- ven tot de Kroone van Engelandt, Vranckrijcfc SchotlandtenYrlandtj foo hadden fy niet kon- nen afzijn, haer aen haer Edele Groot Mog· fe addreilèren, omme te mogen verftaen hoedanig fyin het toekomende, ontrent het exprijiff6? van de Titulen haer fouden hebben te gedragen: Is goedtgevonden en verftaen, dat voortaan OS Tituls van de Mandamenten van den gerneltei> Hove, midtigaders alle andere A&ens van]νγ tie, fullen werden geëxtendeert in volgen^ wiife:                                                      „f

BYremmptiegedelibereertzijndeophetad- vis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevol- ge en tot voldoeninge van derfëlver Refo- lutieCommiiïbriaelvan dato denfevenentwin- tighften der voorfeden maendt Mey, geëxami- neert de Miiïïve van den Prefident ende Raeden van den Hove, gelchreven alhier in den Hage ten ièlven dage, houdende, nadien alle de Man- damenten van den gemelten Hove , midtigaders eenige andere Afltens van Juftitie, foodanig wer- den geëxtendeert, dat in het Hooft van defelve gefteldt wierden de Namen enTitulenvan den

__________

-ocr page 135-

Verfcheyde Ceremoniële W

III Praefident ende Raeden over Holland t Zeelandt ende Vrieilandt, Ende ial van 'tgeene voorfz is by Miiïïve ken- niiTe gegeven werden aenden gemelten Frxü- dent ende Raeden van den voorfz Hove, omme te itrecken totderièlvernarichtinge.

WILLEM HENDRICK,; By der Gratie Godes Koningh vanEngelandt, Vranckrijck, Schotlandt en Yrlandt, prince van Orange en Naflauw , Gou- verneur, Erf-Stadthouder, Capiteyn Ge- nerael ende Admirael, midtfgadersden

• JSlader Refolutie oft bovenfaende fubjedt, dato den elfden Augüfli feflien honderdt negenentachtigh.                                     \ _ '

Prajfident ende Raeden van den gernelten Hove, * by Miilive van den ièven en twintighiten Mey laetiHedenverfocht hebbende, haer Edele Groot Mog. intentie te mogen verftaen, hoedanighfy haer in liet toekomende fcyden gedragen, on- trent hetexprimeren vande Titulen vanden Hee- re Stadthouder, in't hooft vande Mandamen- ten 5 haer Edele Gropt Mog. die Miilive door Gecommitteerden uyt derièlver Vergaderinge, met ende nevens eenige Gedeputeerden uyt den gernelten Hove, hadden doen examineren-, dat haer Edele Groot Mogende gehoordt hebbende hetrapport van de voorfchreve Gecommitteer- den, daer benevens bericht, waren geworden, datSijne Majeftey.t van Groot Brittannieii*hiet onaengenaem ibude weien , dat de voorfz Titu- len voortaen.geëxtendeert wierden in volgende manieren: ,. WILLEM HENDRICK, by der Gratie Gods Koningh van Engelandt, Vranckrijck, Schotlandt en* Yrlandt, Prince van Orange en Naflauw, Gou- verneur, Erf-Stadthouder , Capiteyn- Generael ende Admirael, midtigaders fV den Prsiident ende Raden over Holland Zeelandt ende Vrieilandt. I ■ ' '\r.; ■ ■ ■ ■ ■ Dat haer Edele Groot Mog., coniidererende, ende in achtinge genomen hebbende, dat de verandennge die inde vooriz Tituls, invoegen als vooren fouden werden gemaeckt, hooghft- gedachte Sijnê Majefteyt privative ende alleen was concernerende, haer het iblve wel hadden laten gevallen, en oock niet twij ffelden or fulcks foude haer Edele Mog. mede niet* ongevalligh wefen.

E Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- " ringe gecommuniceert, een Miilive van de Heeren Gecommitteerde Raeden van de Heeren Staten van Zeelandt, |e- fchreven tot Middelburgh den negen en twintig- ftènjuliilaetitleden, aen'de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, houden- de, dat de Heeren Staten van Zeelandt totdaer toe, jiiet finalijck hadden gerefolveert op den innehouden der Miilive van den Hove Provin- .ciael, concernerende de Titulenvan denHeere Stadthouder, nu verheven tot de Kroon van En- gekndt, Vranckrijck, Schotlandten Yrlandt, ' om dat haer Edele Mog. die deliberatie coniïde- rerende, als gehoorigh tot de gecombineerde Juftitie, hadden geoordeeldt dat'de oudeordre vereyfchte,' datdaerinnede concert wierde ge- rciblveertmet haer Edele Groot Mog. ·, ende de- wijle, de voorfz MiÜlve nu eerftdaeghsdoor de, hoogh-gemelte Heeren Staten van Zeelandt ibu-, de werden gereiumeert, en daer over gediipo- neert, haer Edele Mog.hadden dpen blijeken, dat haer ibnderlinge aengenaem weien foude * de confideratien van haer Edele Groot Mog. op dat voorval te mogen weten ·, met ieer V rund en Na- buurlijck verfoeck,dat de Heeren haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerde Raeden haer Edele Mo- gende daer van fo uden gelieven te bedienen, en al lbo gelegentheydt geven, om aen de begeerte van hooghgemelte Heeren Staten van Zeelandt te konnen voldoen: Waer óp gedelibereert zijn- de, isgoedtgevondenenverllaen, dat uyt den name, ende Van wegen haer Ed. Groot Mog., aen de hooghgemelte Heeren Staten van Zeeland fal • werden gefchreven 5 dat haer Edele Groot Mog. communicatie gekregen hc bbende van de vooren gemelte MiiFive, niet hadden konnen afzijn haer

•

Edele Mog. daer op tegemoet te voeren, dat den

Ceremonieel, ontrent het maecken van de nominatie tot de Prdfidents-plaetfi inden HoogenRaede dato den eerflenMdert 1691.

DE Heeren Staten van Zeelandt, door de Heeren van Noortwijck', ende andere haer Edele Groot Mog, Gecommitteer- A c» ΐη> inkevoJgeentotvoidoeningevan derièlver Refolutie Commifloriael van den acht en twintighfrenFebruariilaetftlcdên\ afgehaelt, en alhier ter Vergaderinge door de ordjnarisin- gangh geintroduceertwefende, z.: jn defelve ge- ietaen een Tafel, ten dien eyi de exp éiTelijck |cireiat «iet het eeneeynde van hare kmhtete- gensde^uyd-zyde, en met de andere zyde van ^lenghtetegensdeNoord-zydevan haer Edele

Groot Mog. Vergaderinge, ende haer Ed. Groot Mog. gefeten zijrjde aen de eene zyde van de voorfchreve Tafel , met haer rugge tegens de Schoorfteen, endcderheer-hooghgernelteHee- ren Staten van Zeelandt aen de andere zijde van de voorfz Taeffel, is eerft ende alvoorens aende hoogh-gemelte Heeren Staten van Ζ * elandt, in den naem van haer Edele Groot Mog. aenfpraeck gedaen door den Raedr-Peniïonaris van Hollant ende Weft-Vrieflandt voornoemt, met roewen- fchinge van alle heyl en zegen, oock met byvoe- ginge van ibodanige verdere expreifien van civi- litey t en genegentheydt, als geoordeelde wierde *                                                            op

-ocr page 136-

Pkcatéfi. il Boeck. 2. Tifc.

op foodanigén Staets-gewijfe by-een-komfte te quadreren> ende daer op reciproquelijck door den Hèere Raedt-Penfionari&van Zeelandt ge- antwoordt, oock de meyninge en intentie van hooghgemelte Heeren Staten van Zeelandt, op 't voorgeroerde fubjeft, in derfelver voegen gerè- pl ïceer t wefende, is vervolgens, onder de Afte vannon-praejuditie aen het eynde defes geinfe- reert, geprocedeert tot het doen van een Norhi- natie van drie Peribonen, tot bekledinge van den Staet van Pradldent in den Hoogen Raede, va- " cant gevallen door het overlijden van den Heer eiiMr.HendrickDruyf, in fijn levenPrafident van 'den opgemeken Hoogen Raede , om daer uyt een by Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Groot Brietannien, t Stadthouder van beyde Pro- vinciën , tot den voorfchreven ftaet geëligeert te werden, en in het colligeren van deitemmen van de Leden prascifelijck geoblèrveert den voet en forme■, by 't Verdragh van den fevenden Junii feftien hondert negen en feftigh valt gefteldt, en de Billietten in 't voorfchreve Verdragh geroert, elck apart gecólligeert wefende , zijn defelve vervolgens vermengt en omgehutft in een Kom- me apart, door de.Minifters vanbeyde dePro- vinclen, ende defelve voorts, 't eene voor, ende 't andere naer, nevens den anderen op de voorfz Tafel'geleydt, endegetelt zijnde,, of oock het jufte getal van de voorfz Billietten behoorlijck by den anderen bevonden wierden, heeft de Raedt-Penfionaris van Hollandt en Weft-Vries- landt voornoemt, Billiet voor Billietgeopent, en vervolgeng gelevert in handen van den Heere Raedc-Penfionaris van Zeelandt ,, die defelve opgelefen , en de ingefchreven Namen gepro- nuncieertheeft3 geduyrende welcke oplefinge, de Heer Secretaris van Beaumont ( de Heer Se- cretaris van de hoogh -gemelte Heeren Staten van Zeelandt abfent zijnjde ) aenteeckeninge heeft gedaen in wat voegen de ftemmen zijn gegeven, endeop watPerfoonen denominatie dienvolgende zijn gevallen > ende zijn by ople- finge van de voorfz Billietten bevonden, tot be- . dieninge vanden voorfz ftaet gendmineert te we- fende Heeren en Mrs. Roejandt vanKinfchot, Adriaen vander Hooge ., en Huybert Roofen- boom, Rae*den in den opgemeiten Hoogen Raede: Ende is voorts goedtgevonden en ver- itaen, dat daer van, foo door haer Edele Groot Mog., dis door de hooghgemelte Heeren Staten van Zeelandt, kenniflè gegeven fal werden aen hooghft-gedachte Sijne Majefteyt, om daer uyt* een tot den voorfz Staet vanPrasftdent te erge- ren* welcke voorfz Be foignes geacheveert we- fende , hebben haer Edele Groot Mog. naer ré- ciproque aenfpraeck* danckfegginge endetoe- wenfehingevanalleheylende zegen,- de meer- hooghgemelte Heeren Statenvan Zeelandt,door de opgemelte Heeren van Noprdtwijck, en an- dere derfelver Heeren Gecommitteerden· we- derom doen uytleyden, Oock noodigen ter mid- dagh-maeltijdttegens morgen middagh, midts- gaders doen vereereh voor yder Gedeputeerde en Minifter met een Aem Rhijnfche Wijn.

■*■

e van non-pr,

ALfoo de Heeren Staten van Zeeland Staets* gewijfe vergadert zijn, ten verfoéeke van de Heeren Staten van Holland ende Weft-Vries- landt, omm'e te voorfien op de nominatie van drie Perfoonen, bequaem om te bedienen den ftaet van Prasfidènt. in den Hoogen Raede van den voorfz Lande, achtervolgende den naderen Accorde derhalven gemaeckt, iri date den feven- den Junüleitien hondertnegen en feftigh, ende dat alle het felve gefchiedt ten refpedtevanden voorfz naderen Accorde; ende overfulcks niet enbehöordt dat de voorfz^ Comparitie, buyten Zeelandt, falftrecken ofte beduydt werden tot priejuditie van de gerechtigheydt van de hoogh- gemelte Provincie van Zeelandt j SOO IS'T: Dat de Heeren Staten Van Hollandt ende Welt* Vrieilandt, ter begeerte ende verfoecke van de hooghgemelte Heeren Staten van Zeelandt·, heb- ben verklaerdtj en verklaren by delen, dat de voorfz Comparitie van de Heeren Staten van· Zeelandt alhier in 's Gravenhage, niet en fal pre- judiciëren den ouden Xitul van Hollandt, Zee* landt ende Weft-Vrieflandt, in de faecken van Juftitie inden Hoogen ende Provincialen Raede ende elders gebruyekt, daer van foo Wel dié van den Lande van Hollandt ende Weft-Vriellandt, als den Lande van Zeelandt, midtfgaders van de geheele forme van procederen, feffie en ftemmej fullen blijven onverkort, in haer geheel, fonder dat defelve tot eenige prsèjuditie fal ftrecken, ge* lijck in 't particulier, aen het voorfz recht van rangh feiïïe en ftemmen, ter eenre, of ter andere zijde, niet en fal prejudiciëren de ordre en voet jegenwoordigh by beyde de Provinciën, ombe- terswillc geampledleert, betreffende het geven encolle&erenvande ftemmen van derèfpectrive Leden, by befchreveh en onderteeckende Bil- lietten, in conformité van het voorft: Accordj het welcke oock dienvolgende in andere faecken niefen fal mogen werden geallegueert, of getroc- ken in confequentie ·, en verders blijvende de Heeren Staten van Zeelandt onverkort in het recht, 'twelck haer Edele Mog. fuftinerenhaef terCompeteren, om geiamentlijck met de Hee- ren Staten van Hollandt ende Weft-Vriellandt té moeten concurreren inde eleétie van den Grif- fier van den Hoogen Raede , midtfgaders om als noch te hebben behoorlijck redres van de voorfieninge, by haer Edele Groot Mog. dien- aengaende privativelijck gedaen. Aéhim in 's Gravenhage den eerften Martii feftien hondert eenentnegenngh.            *, Mijffve aen Sijne Koning lijeke Majefieyt van Groot Brfy tannien.                              « ; *'■■*                                                                                                                                          · ;<;' '■■■ ' '■■■■■r'v's *'; DooHtUCHJlGHSTE, GROOÏ- MACHTIGHSTE KoNINGH- · ALfoo door het overlijden van de Heei" eii Mr.HendrickDruyf, in fijn levenP^fr dent vanden Hoogen Raede, die Staet en Chaf* j ge is komen te vaceren, foo hebben \Sty', # en nevens de Heeren Staten van Zeelandt, gela' i                                                             $£&,

m

-ocr page 137-

Vêrfcheyde Ceremoniële W

113 Majefteyt uyt de voorgernelte drie gequalificeer- de Periöonen, een tot Praefident van den gemel- ten Hoogen Raede gelieve'te verkiefen, en Ons, mitfgaders de Heeren Staten van Zeelant bekent te maecken, om vervolgens den ver kooren Per- foon, door Ons ende de hoogh-gemelte Heeren Staten van Zeelandt, met de noodige Commif- ilete doen voorfien, ende daer op in de voorfz Functie te inilalleren.

mentlijck Staetsgewijfe vergaderdt zijnde, tot beklcedingevandevoorfzStaeten Charge, ge- nomineeit de Heeren en Mrs.Roelandt van Kin- fchot, Adriaen vander Hooge, ende Huybert Roofenboom > Raeden in den opgemelten Hoo- penRaedé; ende vervolgens noodigh gevon- den hecfelve aen UweMajefteyt bekent te ma- ken , gelijck door de Heeren Staten van Zeelant mede fal gefchieden, met verfoeck , dat Uwe

RapportenVerbaelwegens de introduBie van den Heer e Roofinboom, totPr&fident vanden Hoogen Raede, Ί) at o den \τ. Maert 1691.

E Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringc gerapporteert, dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteer- den , in gevolge en to t voldoeninge van derfelverRefolutie Commiiïbriael van deneer- ften dcferloopende maendt, meten nevens eeni- ge Heeren Gecommitteerden van de Heeren Sta- ten van Zeelandt, den Heer ende Mr.Huybert Roofenboom, in qualité als Prarfident inden Hoogen Raede beëdight, en dienvolgende inde Bedieninge van 't voorfz Ampt geinftalleert had- den, op het Verbaelhier nageinfereert: Waer op gedelibereert zijnde, is het voorfz gerappor- teerde aengenomen, en gehouden voor notifi- catie. 1 Verbaelvan de Heeren Gedeputeerden van de Heeren Staten van Η o Handt ende WefiVrieflandt-, ende de Heeren Stat en •van Zeelandt, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van denlafl en or dr e van de Heeren hare refpeclive ^Principalen, den Heer e Mr Huybert Roofe?iboom3Hee- re van 's Grevelsrecht, in qualiteyt van Trafident van den Hoogen Raede, beè- dight ■> ende vervolgens inde bedieninge van het voorfchreve Ampt geinflalleert, met verhael van departiculariteytenende fokmniteyten daer ontrent voorgevallen engeobferveert. NAer dat de Heeren Staten van Hollandt en Weit-Vrieflandt, op voorgaende berich- tinge, van dat de Heeren Staten van Zeelandt ïadden gecommitteert en geauthorifèert de Hee- en Willem van NaiTau, HeerevanOdijck, &c. erfte en reprefenterende de Edelen van Zee- andt, PieterDuyvelaer,regerendeBurgermee- ster der Stadt Middelburgh, Pierer Carel de Bils, Gecommitteerde Raed van de Heeren Sta- ten van Zeeland, Pieter van Hecke, Gedepu- teerde wegens defelve Provincie ter Generali- teyt, JohandeMauregnault, mede Gecommit- teerde Raedaldaer, enjacob Verheyen, Raed- 1 enüonansvande hooghgemelte Provincie van zeelandt, totbeè'digingeenintrodu&ievanden Heere Mr. Huybert Roofenboom , Heere van surevelsrecht, in qualiteyt als Prafident inden «oogenRaede, goedgevonden hadden te ver- lopen en te committeren de Heeren Steven van aeruoes, Heere van Noortwijck, uyt de Rid- er chapende^delen van Hollandt, Simon van a!e^nkHeerevan Abbenbroeck, Burger-

meefter der Stadt Dordrecht ,Jacob Boreel, Bur- germeefter der Stadt Amfterdam, JohanKien, Schepen en Raed der Stadt Alckmaer, Gornelis de Groot, Oud-Burgermeefter der Stadt Hoorn, enAnthonyHeynfius, Raed-Peniionaris vande hooghgedachte Provincie van Hollandt, omme van wegen haer Edele GrootMog.de voornoem- de beè'diginge ende introductie, metende bene- vens de gemelte Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeelandt, te doen, en dat vande voorfz haer Edele Groot Mog. Refolutie aen de gemelte Heeren Gedeputeerden van de Provin- cie van Zeeland communicatie was gegeven, en vaft gefteldt, datde voorfz beèdiginge en intro- ductie foude gefchieden met de folemniteyten, die gepleeght waren ontrent de introductie van den Heere Mr. Hendrick Druyf, in fijn leven Prajfident van den gemelten Hoogen Raede, en dat daer toe, na voornoemde gedane collatie van deCommiifien vande Heeren Staten vanbeyde de hoogh-gemelte Provinciën , ten behoeve van den voornoemden Heere Roofenboom, in qua- lité voorfz gedepefcheert, was beraemt den dagh van huyden, den twaelfden deier loopende maent Maert ièitien hpnderdt een en tnegentigh, volgens het voorgeroerde concert, de meerge- melte Heeren haer Edele Groot Mog. Gecom- mitteerden tcgens negen uyren 's morgens laten vinden in een vande Beneden-Vertreck-Kamers van haer Ed. Groot Mog., ilaende aen de Ooft- zydevan deVergader-plaetfevande Heeren der ièlver Gecommitteerde Raeden, en aldaer inge- wacht de meergemelte Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeeland, oockdeielveop hare aenkomft doen tegemoet treden en inhalen aen de Voordeur van de Galderye, door de Hee- ren van Abbenbroeck, de Groot, en de Raed - Penfionaris Heynfius voornoemt, dewelcke in 't ingaen aen de gemelte Heeren Gedeputeerden van Zeelandt den voorrangh hebben gegeven -, en na dat defelve in dier voegen in de voorfz Ver- treck-Kamer gekomen waren, heeft den welge- melten Heere van Noordcwijck de gemelte Hee- ren Gedeputeerden van Zeelandt gecomplimen- teert, en zijn voorts de gefamentHjcke Heeren Gedeputeerden nedergefeten, te weten, den gemelten Heere van Noordtwi jek (ten opfichte dat onder de Heeren die de voorfz beëdiginge en introductievan wegende hooghgemelte Provin- cie van Zeeland fouden doen, mede was gecom- mitteert den Eerften, ende reprefenterende de Edelen van de hoogh-gemelte Provincie) aen de linckerzyde van de Tafel, metden voornoem· Ρ                     den

-ocr page 138-

Placaten. ι. Boeck. 2. Titul.

114

in qual iteyt als Pr adldent vanden HoogenRaede, op defe fijne Ccmmiiïïe en Inftructie vanden ge! ge-melten Hoogen Raede gedaen den behoor- lijeken Eed, in handen vande Heeren van Noort- wijck, van Halewijn, Boreel, Kien, de Groot, en de Raed-Penfionaris Heyrfius , van wegen de Provincie van Hollandt -, ende de Heeren van Odijck , Duvelaer, de Bils, van Hecke, de Mauregnault, en de Raed-Penfionaris Verheye, van wegen de Provincie van Zeelandt. 't Weïck gedaen wefende, is vervolgens den meergemelden Heer Roofenboom in de voorfz Vertrcck-Kamer binnen befcheyden, en gefet op een Stoel bezyden deTafel,of achter derugge van de Heeren Gedeputeerden van Zeelandt ge- fielt, alwaergefeten wefende, heeft den voorfz Raedt-Penfionaris Heynfius hem aengefeydr, dat by de Heeren Staten van Holland en Weit- Vrieilandt, en de Heeren Staten van Zeelandt, gefamentlijckStaetsgewijfe vergadert wefende, gedaen zijnde nominatie van een tripel getal van Peribonen, tot de bedieninge van de plaetfe van Prazfident inden opgemelten Hoogen Raede,om by Sijne Majefteyt van Groot Brittannien, als Stadthouder van beyde de Provinciën , daer uyt eencn geëligeert te werden , hooghftgedachte Sijne Majefteyt by deiïèlfs MiiÏÏve, geichreven alhier in den Hage den eerften defer loopende maentMaert, gelieft hadde aen meer-hooghge· melde Heeren Staten van. beyde de Provinciën I bekendt te maecken, dat defelve hem Heere Roofenboom daer uyt hadde geëligeert tot Ρ ru- ilden t van den gemelten Hoogen Raede, en dat daer op by de hoogh-gemelte Heeren Staten van beyde de Provinciën ten dien eyndet'fijnen be- hoeve was verleent behoorlijcke CommiiÏÏe daer toe dienende 5 dat hy ontwijifelijck beyde de voorfchreve Commiiïïen , als hem ter handen gefteldt geweeft zijnde, foude hebben geleien; vragende vervolgens, of hy bereydt was opde, felve Commiiïïen, midtfgadersopdelnftru&ie van den gemelten Hoogen Raede, met de Am-1 pliarie van dien, ende ipecialijck op het voorfz I Articul van de voorgeroerde nader Ampliatie, te doen den behoorlijckenEedtj en na dat hy daer op verklaerdt hadde van jac, oock door den Heer | Secretaris van Beaumont ( aldaer befcheyden zijnde om op den rugge van de voorfz reipeclive I Commiiïïen te teeckenen de Afte van afnemingc van den Eed hiervooren gementioneert) voor· I geleien was het Formulier van beëdinge, hief |

den Raed-Penfionaris Heynfius daer nevens, hebbende de Rugge gewend tegens deSchoor- fteen, en vervolgens aen de felve zyde de voor- noemde Heeren van Abbenbroeck, Boi eel, Kien en de Groot» hebbende de gemelde Heeren G e- deputeerden van Zeelandt, namentlijck den Heere van Odij ck, en daer nevens den welgemel- tcn Heere Raed-Penfionaris Verheye, en vervol* gens aen de ièlve zyde de voornoemde Heeren Duyvelaer, de Bils, vanHecke, ende de Ma- regnault, hunne plaetfen gehadt aen de rechter- handt ofte zyde van de voornoemde Tafel, en heeft den voornoemden Raed-Penfionaris Hein- fius, in den name als boven, vervolgens aen de meergemelde Heeren Gedeputeerden van Zee- land voorgehouden of niet derfelver intentie was dat den gemelden Heere Rooiènboom niet al- leenlijckop de voorfz Commiiïïen, maeroock op de Inftrucüen van den voornoemden Hoogen Raede, ende de Ampliatie van dien, foude wer- den beëdight, ende dat hem in fpecie mede fou- de werden voorgelegen het Articul vande nader Ampliatie der voorfz Inftrucüevandenjareies- ftien honderd een en veertigh, fpreeckende van 't ontfangen en genieten van Giften, Gaven ofte Gefchencken, zijnde het eerfte onder den Titul van Middelen, dienende tot bcvorderinge van een goede en oprechte Juftitie, &c. ende getroc- kenuyt het tiende Articul vande Inftructie voor den vöorichreven Hoogen Raede, waer op by gemelde Heeren Gedeputeerden van Zeeland,na gedane collatie van de voorichreve eerfte en tien- de Articulen, geantwoord wefende, wel te mo- gen lijden dat opgemelte eerfteArticul den meer- gemelden Heere Prazfident, ten fine als boven, fü-ude werden voorgeleièn, edoch dat defelvé daer op fullen moeten verklaren, dat de voor- noemde nader Ampliatie, niet gearrefteert zijn- de by beyde de hooghgemelde Provinciën, maer by haer Edele Groot Mog. alleen ter neder ge- fteldt wefende, oockderhalven daer opbyhen- luyden eygentlijck geen reguard konde werden genomen ·, edoch , wetende de intentie en den yver van de Heeren hare Principalen tot weerin- gevan alle corruptien, en van alle 't geene daer toe aenleydinge konde geven ·, oock bemercken- de dat het voorfz Articul van de voorgeroerde naeder Ampliatie niet eiïèntielijck difcrepeerde van't voorfeyde tiende Articul van de Inftruftie van den gemelden HoogenRaede, datfyluyden niet en twijffelden, of den inhouden van't meer- geroerde Articul foude defelve hunne Heeren Principalen welgevalligh en aengenaem weien j waer op lefture gedaen wefende van 't Formulier voordefengebruyckt, om na de afneminge van den voorgeroerden Eed, ten oirkonde van dien, op den rugge van beyde de voorfz Commiiïïen gefchreven, en wederzijds onderteeckendt te werden ·, hebben de Heeren Gedeputeerden van beyde de Provinciën haer het voorfz Formulier wel laren gevallen, zijnde 't felve hiernavolgen- de van woorde te woorde geinfereert: OP huyden den twaelfden Maert ièftien hon- derteenentnegentigh, heeft den Heeren Meefler Huybert Rooiènboom, Heere van ** Grevelsrechtjin'c witte van deièn genomineert,

bevoorens in gelijcke gelegentheydt gebruyekt in voegen als het felve hier na volght:

FORMULIER van EED. Π\Αί fweere ick , dat ick het CoUegieWft^ •^Hoogen Raede in Hollandtgetrouwelijcké' fleren, goede Juftitie doen ende helpen adminift1' ren f al, eenenyegelijcken-, den grooten, φ&& endekleynen, f onder uytneminre ofte να&ΦΕ vanTerfoonen, gun/l, ongunft, ontfaghtfdÏF mulat ie, futcks als ick tuftchen Godt ende τηψ confeientiefmceerlijck bevinden f al te behooreV· Item, dat ick, om te komen tot de f en $&?} geen beloften, in't klem ofte in't groot, totp' ma*1

I

-ocr page 139-

Verfcheyde Ceremoniële Wetten en Obfer van tien. 115

van de Provincie van Zeelandt wederom uytge-

mnds profijt gedae^ofteyets daer voorgegeven

ZbÏe7blioovW^nfaUn>en^er: Vf?*; fen\ en,doSdegem5ld5 ^eren van Abben- fï lick ofte tndireófelijck, en dat te km al- \ broeck, de Groot, endede Raedt-Penfionans t vitdmiiifk quiitenfal, -volgende de In-u Heynfïus tot buy ten aen de Deur van de Galde-

7rüme>van denfelvenHove, ende~de nader;Λ-| ryegeconduiieert · VÏÏ//> w* ^»» onder date den vier en twmttg- | Weymgh f ijdsdaer na hebben haer de welge

melte Heeren Gedeputeerden van beyde de hooghgemelte Provinciën, volgens het geene tufïchen de ièlve, tot vermydingè van' de voor- geroerde fpeculatie was geconcerteert , yder apart laten vinden in de Vertreck-Kamers vande meer-gemélden Hoogen Raede, te weten, de meergemelde Heeren Gedeputeerden van Haer Edele Groot Mog. in 't Vertreck aen tle Ooft-

aen Moert Jepen hondert'vierenveertigh, mits- gaders deCmmiJim, my totdefenStaetgegeven. Soo waerlijck moetmy God Almach- tigh helpen.                         ' .* Midtfgader&oock infpecie het voorgeroerde Articul van de voorfz nader Ampliatie, foo heb-

ben de meer^emelte Heeren Gedeputeerden van ! zyde, en die van Zeelandt in't Vertreck aen de Zeelandt, §dor monde vanden meergemelden Weft-zydevandeRaedt-kamer, zijnde uyt de- HcerRaed-Penfionaris Verheye, achtervolgen- | felveyertrecken door Gedeputeerden van den de'tgunt voorfz is, daer nevens gedaen de ver- .gemelten Hoogen Raede ingehaelt, endedoor klaringehiervoorengeroert, ende heeft vervol- . verfefteyde Deuren gelijckelijck van de eeneen eens den meeroemelden -Heere Rooienboom op j van de andere zijde inde Kameringeleyt, en heb- *t vobrichreve Formulier, midtigaders op de ben vervolgens hare plaetfen genomen aendeTa- Commiffien, InftrucTrien, enfpecialijckopden fel van den gemelten Raede, te weten de voor- inhoude van't voórfchreve Articul der yoorge- noemde Heeren Gedeputeerden van haer Edele roerde nader Ampliatiecorporelijck ende forme- Groot Mog. aen de hoogef handt of zyde, ende lijck geftacfc den Eed als na gewoonte, gevende die van Zeelandt aen de andere zyde van defelve daeropde handt, foo aen de'voor-geroerde Hee- Tafel, latende boven aen't eynde de Pfaefidiale ren haer Edele Groot Mog. Gecqmmitteerden, , Stoel ledighj en na dat de Heeren Raeden inden alsmede aende, meergemelte'Heeren Gedepu- j gemelden Raede mede haer plaetièn hadden ge

nomen aen defelve Tafel, beneden de meergc- melte Heeren Gedeputeerden van beyde de Pro- vinciën, ten wederzijden, heeft den voornoem- denRaed-Penfïonaris Heynfïus, na voorgaende opleilnge van de voorfz Commiilïen van de Hee- ren Staten van Hollandt en Wèft *Vrieflandt, en van de Heeren Staten van Zeelandt, door den Griffier van den voorfchreven Raede gedaen, ver volgens in fubftantie verhaeldt, dSt de Hee- ren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandr, ende de Heeren Staten van Zeelandt, midtshet overlijden van den Heer en.Mr.Hendrick Druy f, in fijn leven Pradldent in den gemelden Raede, noodigh geacht hebbende, dat tot meerder luy- fter en maintien van 'treipecl van den voorfchrc- ven Raede, midtigaders tot beter direclie van de befoignes en expeditie van faecken, eenander gequalificeert ende vertrouwt Perfoon tot den voorfchreven Staet in deflëlfs plaets wierdege- fteldt, hadden gedaen nominatie van een tripel getal van Perföonen", tot bekleedinge van*den voorfchreven Staet van Prafïdent, ende om de goede kenniilé die de hooghgemelte Heeren Sta- ten van beyde dé hooghgemelte Provinciën had- den van de wijsheydt en ervaren theydt van den gemelten Heere Rooienboom , foo in materie van Juftitie, als Politie, midtigaders van fijne rechtvaerdigheyt > vigilantje endeintegriteyt en geer ouwigheydt, den felven Heere Rooienboom tot den voorfchreven Staet, mer eenparige ftem- men vari alle de Leden van beyde de Provinciën, daer toe mede hadden genomineert, ende dat hoogftgedachte Sijne Majefteyt den felven Hee- re Rooien boom uyt de genom meerde Perfbonen tot de bedieninge vari den voorfz Staet haddege^ ëügeert; ende dat vervolgens de meer-hoogh- gemelte Heereh Staten van beyde de hooghge- melte Provinciën , hem Heere Rooienboom daer toe hadden gecommitteert, ende dat rhitsdien Ρ ζ                                    de

geerden van Zeelandt i oöck gelijckelijck byde felvein debedieninge van't voórfchreve Ampt, alle gel uck en voorfpoedt toegewenfcht werden- i de: Waer op, den gemelten Heer Prrefident de Heeren Gedeputeerden van beyde de Provinciën ; ten hoogh ften heeft bedanckt voor de moey te by haer Edele in't geene voorfchreven is genomen, I endemiddelerwijlen het Formulier hier vooren geinfereert, op denrugge van beyde de voorfz pommiillengelchrevenzijndej isonderdeeene als onder de andere voor aengefteldt? Myfra- J f ent als Secretaris van de Heeren Staten van Hol· I landten ÏVefl-Vrie (landt', metfubferiptie, Simon I van Beaumont ·, ende op een ende defelve regul, in abfentie van den Secretaris van de Heeren Sta- ten van Zeelandt, met fubfcrip'tie, J. Verheye. Hetwelck in dier voegen voltrocken wefênde, heeft den gemeken Heer Prsefident, omtever- myden alle fpeculatie die op 't poindl: van den rangh waren gemoveert, en haer in 't afleyden van den felven Heere Priefidentnaeder hadden ■ mogen openbaren, volgens het goetvinden van de Heeren Gedeputeerden van beyde de Provin- ciën , fich alleen begeven na de Raedt-kamer van den voorfchreven Hoogen Raede, omme aldaer, nevens de andere Raeden, te verwachten de komfte van defelve Heeren Gedeputeerden, en als dan door defelve in de eftê&ive bedieninge van den voorfz Staet geinftalleert te werden j zijnde den gemelten Heere Praiident fpecialijck op fijn afgaen aengefevdt, dat hy onder de le&u- revande voorgeroerde' refpe&ive Commiffien, die in de voorfz Raed-kamer fouden werden op- gelefen, fbude willen opftaen, omalfooteaen- hooren de Propofitien by de gemelteHeeren Ge- deputeerden , uyt den name ende van wegen de Heeren Staten van beyde de hooghgemelte Pro- vinciën refpeaivèlijek aldaer te doen; ende zijn vervolgens de gemelte Heeren Gedeputeerden

-ocr page 140-

ι

Placaten. i.Boeck. a.Tit.

! Ι

pen en Profijten daer toe ftaende ende gehooren- de, doen, laten ende gedoogen -, ruiteliick en vreedelijck genieten en gebruyeken, ende hem oock, den voorfchreven Staet exercerende, doen engeven alle hulp, raedt en afliftentie, voorfoo veel des noodszy, en fyluyden daer toe byheni verfocht fullen werden > het welck door den ge- meiten Heere Raedt-Penfionaris Verheyeoock geconfirmeert, ende alles in dier voegen gepaf- feert weiende, heeft den Heer Adriaen van Bor- felën vander Hoge, oudtftévande prefente Ra. •den in den gemelten Raede, den Heere van Kin- fchot abfent zijnde, in name van den gantfehen Raedt, de Heeren Staten van beyde de voor. noemde Provinciën bedanckt ·, waer op infge- lijcks den gemelten HeerePrsèfident een compli- ment van danckfegginge aen de Heeren Staten van beyde de hooggemelte Provinciën heeft ge- daen; ende hebben daer op deièlve Heeren Ge- deputeerden van beyde de hooggemelte Provin- ciën haer wederom uyt.de Raed-Kamer, yder na haer Vertreck, ,van waer defelve waren geko- men, geretireert, werdende üytgeleydt elcks door eenige Raeden van den voorfz Raede. Aldus gepafleert wederzijds, onder AcTre van non-praïjuditie voor het toekomende, geteec- kent den twaélfdeh Maert ièftien hondert een en tnegentigh ·, ende in oirkonde der waer heydt by gefchnfte gefteldt; midtfgaders uyt den naêm ende van wegen beyde dëProvincien geteeckent.

de meergenielte Heeren Gedeputeerden van bey- de de hooghgernelte Provinciën » volgendeden laften authorifatie van de hooghgernelte Hee- ren hare refpeftive Principalen , den gemel- denHeere Roofenboom op huyden inde voor- fchreve qualiteyt foïemnelijck hadden beè'dight, als alle het felve in fubftantie uyt deledhirevan de voorfchreve twee Commiffien , ende de endorfemente^i daer op gefteldt, was gebleec- ken; met byvoeginge , dat haerEdeleMog. je- genvvoordigh in den voörfz Raedt verfcheenen waren , om meer-gemelten Heere Roofenboom, volgende de authorifatie en laft als boven, aldaer te introduceren, en in de voorfchreve bedieniit- ge vanden voorfchreven Sta.et met'er daedt te in- ftalleren, het welcke door monde van denge- melten Heer Raedt Penfionaris Ver hey e, ipecia- lijck uyt den name en van wegen de Heeren Star ten van Zeelandt mede beveftight Zijnde, met toewenfchinge vanden zegen van God Almach- tigh over des felfs direftie, is den gemelten Hee- re Roofenboom wegens de Gedeputeerden van beyde de voorfz Provinciën verfocht 3 fich in de Piiefidiale Stoel, in manieren als boven open ge- laten zijnde, te willen voegen, gelijck vervol- gens de voorfzplaets door den felven oock is ge- occupeert, ende heeft den voornoemden Raed- Penfionaris Heynfius daer op verklaerdt, dat de meergemelteHeeren Gedeputeerden van beyde de voornoemde Provinciën de Heeren van den Raedt recommandeerden, oock in den name en van wegen de Heeren Staten van beyde de hoog- gemelte Provinciën, en in gevolge van de voor- geroerde Commiflien, laften en ordonneren den gemelden Heere Roofenboom , voorPrsefident van den gemeken Raedt te erkennen, revereren en.obedieten, mitigaders van de Rechten, Eeren, Prseëminentien, Vryheden, Wedden, Nutfchap-1

Ι·"'.

Η

JV.de'Najfaww. (P.<Duvelaer. Ψ CareldeBils. ^P.vanHecke. J. de Maregnault. J. Ver hey e.

S. vander T)oes. S. van Haiewijn. Jacob Boreel. Johan Kien.. C, 4e Gróót. A. Heynfius.

Rapport en Verbaelwegens de introductie en be'èdiginge van den Heere Sluyske, als Pm- fidentinden'HoveTrovinciael, dato22.Meyi6<?j.               · .         .

I

DE Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringe gerapporteert, dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, ingevolge en tot voldoeninge vander- felver Refolutie Commiiïbriael, met en nevens de'Heeren Ordinaris Gedeputeerden ter Gene- raliteytwegens de Prbvince van Zeelandt, den Heer en Mr. Frederick Sluyske > in qualiteyt als Pradldent in den Hove Provinciael, hadden be~ eedight, en dienvolgende indeBedieningevan 'tvoorfzAmptgeinftalleert, en dat daer van was geformeert het Verbael hier nae geinfereert: Waer op gedelibereert zijnde , hebben ha'er Ed. Groot Mog. de opgémelte Heeren derièlverpe- committeerden over de genomene moeyté be-* danckt, ende de voorfz be-eediginge en inftalla- tie, volgens den voorfchreven Verbale, haer laten welgevallen, Verbael <van de Heeren Gedeputeerden φ van de Heeren Staten van Hollandt ende Wefi-Vneflandt τ ende de Heeren Staten van Zeelandt, hebbende, in gevolge en > tot ν oldoeningevan de lafi en ordre van de

Heeren Staten hare rejpe&ve Trincip- len, den Heere en Mr. Frederick Sluyskb in qualiteyt als Trafidentvan den Hoi)t

, infialleer't, met verbael'van departicuk· riteyten ende folemniteyten daer ontrent voorgevallen engeobferveert. ■ ψ. : NA dat de Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflant, op voorgaende berichtin- ge,van dat de Heeren Staten van Zeelant hadden gecommitteert de Heeren Willem van Na/Ia* Heere van Odijck, Eerfte en reprefenterendede Edelen van Zeelandt, Johan Becker, enPieter van Hecke , Ordinaris Gedeputeerden Wegens defelve Provincie ter Géneralitey t, tot be-eedi* ginge en introductie van den Heere Mr. Frederik Sluyske, in qualiteyt als Prajfident van den Ho- ve van Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt,!g?et" gevonden hadden te verfoecken en te comiöittc ren de Heeren Jacob van Waflènaer, Heere "0 Obdam, &c., ende Jacob van Waiïenaér,Heerf van Duvenvoirdej &c., uyt de Ordrc van de RF • -                            der*

-ocr page 141-

			Verfcheyde Ceremoniële Wetten en Obiêrvantien. ï 17
						dat den gemelden Heere Sluyske niet allenlijck op de voorfchreve Commiflïen, maer oock op delnftructienvandeii voornoemden Hove, en op de Ampliatie van dien, foude werden be-ee- dight, en dat hem in fpecie mede foude werden voorgeleien het Articul vande nader Ampliatie der voorfz Inftructie Van den jare f eftien hondert vier en veertigh, fpreeckende van 't ontfangen en genieten van giften,gaven of gefcheneken» zijnde het eerfle onder den Titul van Middelen, dienende tot bevordèringe van een goede en op- rechte Juftitie, &c, en getrocken uyt hettien- ' de Articul vande Inftructie vanden Hoogen Rae- de; waer op by de gemelte Heeren G edeputeer- den van Zeelandt, naer gedane collatie van de eerfte en tiende Articulen geantwoort wefènde, wel te mogen lijden, dat opgemelde eerfte Arti- cul den meer-gemelten Heere Pra»fïdent, ten fine als boven, foude werden voorgelefen, edoch dat defelvedaer op fuïlen moeten verklaren, dat de voornoemde nader Ampliatie niet gearrefteert zijnde by beyde de hooghgemelte Provinciën, · maerby haer Edele Groot Mog. alleen terneder gefteldt wefende, oock derhalven da er op by henluy den éygentlijck geen reguard konde wer- den genomen ·, edoch wetende de intentie en den y ver van de Heeren hare Principalen j tot weerin- ge van alle corruptien, ende van al lè *t geene daer toe aenleydinge konde geven," oock bemereken- de dat het voorfz Articul van de voorgeroerde Ampliatie niet efïëntielrjck diicrepeerdevanb.ee voorgefèyde tiende Articul vande Inftructie van den gemelten Hoogen Raede, dat fyluyden niet en twijffelden, of den innchouden van't meer- geroerde Articul foude defelve hunne Heeren Principalen welgevalligh en aengenaem weien j waer oplecture gedaen wefende van 't Formulier voor defèn gebruyekt, om na de afneminge vafl den voorgeroerden Eedt, ten oirkonde van dien* op den rugge van beyde de voornoemde Com- miiTien gefchreven, ende wederzijds onderteec- kent te werden, hebben de Heeren Gedeputeer- den van beyde de Provinciën haer 't voorfz For- , muiier wel laten gevallen, zijnde*^ felve hier na volgende van woorde te woorde geinfereert. OP huyden den twee en twintighften Mey feftien honderdt feven en tnegentigh heeft den Heer en Mr. Frederick Sluyske, in't witte van defen genomine*ert,in qualiteyt alsPrazfident vanden Hove Provinciael van Hollandt, Zee- landieh Vrieflandt, op defe fijne Commiffie ent Inftructie van den voorfchreven Hove, gedaen den behoorlijckenEed,in handen van de Heeren van Obdam, Duvenvoirde, van Hardincxveldt, de Haze, vander Nieuburgh, ende den Raedt- Penfïoiïaris Heinfius , van wegen de Provincie van Hollandt; ende van de Heeren van Odijck» Becker en vin Hecke > vari wegen de Provincie van Zeelandt.          " "..'
		derfchap ende Edelen ψ Hollandt * Pompejus TiZL· üvt den Oüdt-raedt der StadtDor- H£onVmuS*Haze de Georgio, Raedt ende O fdt-Burgermeefrer der Stadt Amfterdam, fen Willem vander Nieuburgh , Raedt en Burger- meeirer der StadtAlckmaer, en Anthony Hein- fius Raedt - Penilonaris van de hooghgemelte Provincie van Holland! ende Weft-Vrieflandt, om van wegen hacr Ed. Groot Mog. de voor- noemde be-ediginge ende introductie, met en nevensdegemelteHeeren Gedeputeerden vande Provincie van Zeelandt te doen, ende dat vande voorfchreve hare Edele Groot Mog. Refolutie aen de gemclte Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeelandt communicatie was gege- * ven, en vaifgefteldt, hoedanigh, en met wat for lemnif eyten de voornoemde be-eediginge, en in- troductie foudegefchieden, endat daertoe, na voorgaende gedane collatie vande Commiflïen van de Heeren Staten van beyde de hooggemelte Provinciën, ten behoeve van den voornoemden Heere Sluyske, in qualité voorfz geëepefcheert, was beraemt den daghvanhuyden den tweeen twintighften defer loopende Maent Mey,hadden haer'ren felven dage, volgens voorgaende con- cert* de meer-gemelte Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden tegens half tien uyren des morgens laten vinden in een van de beneden Vertreck-kamers van haer Ed. Groot Mog.ftaen- de aende Ooft-zyde van de Vergader-plaetfe van de Heeren der fèlver Gecommitteercfe Raeden, en aldaer ingewacht de meergemelte Heeren Ge- deputeerden van Zeelandt ,'oock deièlve op haer aenkomfte doen te gemoet treden, ende inhalen aen de Voor-deure van de Galderye, door de Heeren van Hardincxveldt, de Haze en Raedt- Pcnfionaris Heynfïus voornoemt, dewelcke in't· aengaen aen de gemelte Heeren Gedeputeerden van Zeelandt de voor-rangh hebben gegeven·, en naer dat de fèlve in dier voegen in de voornoem- de Vertreck-kamer*gekomen waren, heeft den welgemelten Heere van Obdam de gemelte Hee- ren Gedeputeerden van Zeelandt gecomplimen\ teert, en zijn voorts de gefamentlijcke Heeren Gedeputeerden nedergefeteü, te weten, den ge- melden Heere van Obdam (ten opfichte dat on- der de Heeren die de voornoemde be-eediginge [ en introductie van wegen de hooghgemelte Pro- vincie van Zeelandt fouden doen, mede was ge- committeert den Eerilen enreprefentefende de Edelen van hooghgemelte Provincie) aen de lincker zijde vande Tafel, metden voornpem- den Heere van Duvenvoorde , ende den voor- noemden Raedt-Penfionaris Heynfiusdaer ne- vens, hebbende de rugge gewendt tegens de Schoorfteen, eft vervolgens aen de felve zijde de voornoemde Heeren van Hardincxveldt,. de Haze, en vander Nieuburgh, hebbende de ge- melte Heeren Gedebuteerd en van Zeelandt, na- mentlijck, den Heere van Odijck , Becker ende vanHecke, hunneplaetfen gehadt aen derech- terhandt of zijde vande voornoemde Tafel: En heeft den voornoemden Raed-PenfionarisHein- flus, in name als boven, vervolgens aen de meer- gemelde Heeren Gedeputeerden van Zeelandt voorgehouden, of niet derfelver intentie was,
							't Welck gedaen wefende, is vervolgens den meergemelten Heere Frederick Sluyske in de voorfzVertreck-kamer binnen befcheyden, en gefèt op een Stoel bezyden de Tafel, achter de Riiggevande Heeren Gedeputeerden van Zee- landt gefteldt 3 alwaer gefeten wefende, heeft den
				w

-ocr page 142-

Placaten. i.Boeck. ύι Tit.

ιι8

weynigh tijd daer na is den gemelten Heerê Vr%, iident door de Heeren van Obdam eii Duven- voirde deDeure uytgeleydt, heatënde den Hee, rePriefidentdevoorrangh, en gaende in't uyt. gaerfin 't midden tuflchen de gemelde twee Hee- ren, de verdere Heeren Gedeputeerden van de voorfchreve Provincie van Hollandt ende Weft. Vrieilandtin twee pareniaer op volgende, ende in dier voegen over Het Binnen-hof gebracht we- fende tot aen de trappen van de Zael, is den ge» melden Heere Pra?fident tuflchen de meergemel-1 te Heeren van Obdam en Düvenvóirde, enge- volght als boven , opgeleydt tot aen.de Deure van de Raedt-kamer van den voorfchreven Ho- ve, alwaer de meergemelte Heeren Gecommit- teerdenvan de Provincie van Hollandt voor uyt, ingetreden zijn, fonde'r eenigeprarallable denun- ciatie j doende den gemelden Heere Prreiidenc daer op mede volgen: Inde voorfz Raedt-kamer gekomen wefende, hebben de Heeren van den R aedt alle hunne plaets gehadt aende Ta fel, waer. aen fy ordinaris haer iit-plaets hebben, die ge- fchooven was na de Ooft-muyr van defelve Ka- mer, zijnde het Weft-eynde van defelve Tafel opengelaten, ende hebben deHeereifGedepu- teerden van de Provincie van Hollandt en Weft-, Vrieflandthaerplaetiè genomen aen een Tafel) geiet met het eene eynde tegen de Weft-muyr, van de voorfchreve Raedt-kamer, aeil de eene zijde van de Tafel met de rugh tegens deNoord- muyr, te weten, den Heere van Obdam tegens dé voornoemde Weft-muyr van de voorfchreve Kamer, ende daer aen den Heer van Düvenvóir- de, met den voornoemden Raedt-Penfionaris Heynfïus, ende foo vervolgens de Heeren van Hardincxvelt, de Haze ende vander Nieuburg; waer op aenftonds mede binnen-gekomen zijn de meer-gemelde Heeren van Odijck, Becker en van Hecke, die haer plaets hebben genomen aen de andere zijde va,n de Tafel, met de rugge tegens het Balufter, te weten *jde Heer van Odijk recht tegen over den Heer van Obdam , en foó vervolgens de Heeren Becker en van Hecke,zijn- de önaertuiïchen de plaetfe van den gemelten Heer Pra?fïdent open gelaten, en den fel ven blij- ven ftaen tuflchen beyde de voornoemde Tafelftj ontrent den ingangh van het voornoemde Balu- fter : De Heeren Gedeputeerden van beyde de Provinciën in dier voegen gefeten zijnde, heeft den voornoemden Raedt-Penfionarifi Heynfins in iubftantie verhaeldt, dat miflts het overlijden van den Heer en Mr. Adriaen Paeuw, Heere van Bennebroeck, in fijn leven Prafident in den ge- melten Hove, noodigh zijnde dat tot meerder luyfter én.maintien van'trefpecT; van den voor- noemden Hove , midtigaders tot beter direft^ vandëBefoignesen expeditie vanfaecken, een andergequalificeerteride vertrouwt Perfbon tot den voorfchreven ftaet in deflèlfs plaetfe wierde gefteldt, de Heeren Staten van Holland en Weft; Vriefiandt, ingevolge van de Verdragen tuj* fcheii de twee Provinciën intercederende, && den gedaen Nominatie van een tripel getal vaö Peribonen, tot bekleedinge van den voorfchre? ven ftaet van Prajfident, en om de goede kèniu'* ie die de höoghgemeke Heeren Staten van beyde Ι de hooghgemeïte Provinciën Aadden , van de 1                                             $ψ.

den meer-gemelten Heere Raet-PeMonaris hem aengefeght, dat in gevolge van de Verdragen pp 't fait van de Juftitie, tuflchen de 'tweeProvin- ciën intercéderen de , by de Heeren Staten van Holjandten Weft-Vrieflandtgedaen zijnde no- minatievan een tripel getal van Peribonen, tot de bedieninge van de pïaetie van Pra;fident inden opgemeltenHove, om by Sijne Majefteyt van Groot Brittannien, als Stadthouder van beyde dé Provinciën, daer uyt eengeëligeerdt te wer- den, hooghftgedachteSijneMajefteyt, bydef- felftMiflive, gefchreven tot Kenfington den twintighften Maert laetftleden , gelieft hadde aenmeer-hboggemelde Heeren Staten van Hol- landt en Weft-Vrieflandt bekendt te maecken, dat defelve hem Heere Sluyske daer uyt hadde geëligeert tot Prefident van den gemelten Hove, en dat daer op by de hooghgemeïte "Heeren Sta- ten van beyde de Provinciën , ten dien eynde t'iijnen behoeve was verleent behoorlijckeCom- . miilie daer toe dienende, dat hy ontwijffelijck beyde de voornoemde Commiffien , als hem ter handt gefteltgeweeftzijnde, foude hebben ge- lefen, vragende vervolgens, of hybereydtwas op de felve Commiflien, midtsgaders op deln- ftruiïievan deh gemelten Hove, en fpecialijck op het voorfz Articul van de voorgeroerde nader Ampliatie, te*doen den behoorlijcken Eed ? En na dat hy daer op vërklaerdt hadde van jae, ende het voorfchreve ArticuUiem in fpecie voorgele- fen was, heeft den meergemeld en Heere <van Odijck, achtervolgende 't gunt voorfchreven

is

daer nevens gedaende verklaringe hier voo-

ren gero ert, ende heeft vervolgens den meerge- mèlten Heere Sluyske op de voorfz Commiflien, Inftructien, en fpecialijck op den inhoude van't voorfz Articul der vobrgeroerde nader Amplia- tie, ter vermaninge van den voornoemden Raed- Penfionaris, corporelijck en formelijck geftaefx denEedt als na gewoonte % gevende daer op de handt foo aende voorgeroerde Heeren haer Ede- le Groot Mog. Gecommitteerden , als mede aen * de meergemelde Heeren Gedeputeerden van Zeelandt, oock gélijckelijck by defelveindeBe- dieninge van't voorfz Ampt allegeluck qnvoor- lpoet toegewenfcht werdende«j waer op den ge- melten Heere Priefident de Heeren Gedeputeer- den van beyde de Provinciën ten hoogften heeft bedanckt voor de moeyte by Jiaer Edele in 't gee- ne voorfchreven is genomen, met byvoeginge van de complimenten op foodanige gejegent hey t paflende, ende midderwijleri het Formulierhier vooren 'geiniereert, * door de Heer Secretaris van Beaumont, tot dien eynde aldaer beibheyden, op den rugge van beyde de voornoemde Com- miilien gefchreven Zijnde, is fop onder d'eene als onder d'andere, vooraëiigeftelt, myprefent als Secretaris van de Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, met fubfcriptie, Sïmon njan Beaumont. ende op een ende defelve regül, WillemvanNaJfau, J. Becker > Φ.ναη Hecke. Het welcke in dier voegen vbltrocken weiende, zijn de gemelte Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeelandt wederom uytgegaeü, en door de gemelde Heeren van Hardincxveldt, ,de Haze, endede Raedt-Penfionaris Heynfiusfot buyten de Dèuraende Galleryegeconduifeefti

-ocr page 143-

Verfcheyde Ceremoniële Wetten en Obfervatien. 119

den gemelden Hove, in name van den gantichen Raed, de Heeren Staten van beyde de Provin- ciën bedanckt, waer op inigelijcks den gemelten Heere Prxiident een compliment van Danckfeg- gingeaen de Heeren Staten van beyde de hoogh- gemekè Provinciën heeft gedaen,zijnde daer op de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Hollanten Weft-Vrièilant weder uyt deRaedt- kamervertrocken, werdende geleytdoor de vier outile Raden vanden voorfz Hove,tot boven aen de Trappen, tuiïchen de Rolle en de groote Zale, ende wederom paer en paergegaen inde voorfz Vertreck-kamer van haer Edele Groot Mog. Ge- committeerde Raeden, en zijn daer op korts ge- volghtde meergemdte Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Zeelandt, geconduifeert als vooren, en totaen de trappen der voorfz Deure vande Gallerye komende,zijn aldaer weder door de voorengemelde Heeren van Hardincxvelt, de Haze en Raed-Penfionaris opgehaelt, ende inde voorfz Vertreck-kamer, over ende weder den an- deren bedanckt hebbende, oockrecinroquclijck verklaert weiende, dat inde voorizactie alles or- dentelijck, volgens het gemaeckte Concert, was gepailèert, en niet by de een ofd'andergedaen of gefproocken, daer op cenige fpeculatie of beden- kelijckheyt foude mogen vallen : Is eyndelijck goetgevonden en verftaen, dat van alle hetgeene vooriz is, Verbael foude werden geimeckt, en volgens 't voorfz concert, daer by gevoegt, dat als wanneer in gevolge vande Verdragen tuiïchen de twee Provinciën gemaekt,hetdeTourbeurte van de Heeren Staten van Zeelandrfal wefende No- minatie van een Praiident uyt hare Provincie te doen, en d'ele&ie daer op f tl wefen gevolght, de beëdinge ial werden gedaen als vooren, en dat de- felve gedaen zij nde5 de Heeren Gedeputeerden van Hollant,de Heeren Gedeputeerden van Zee- lant fullen conduiferen uyt de voorfz Vertreck- kamer, tot de Deure vande Gallerye, en dat defel- ve Heeren Gedeputeerden van Zeelant den Pra:- ildent met haer fullen nemen, ende dat daer op de Heeren Gedeputeerden van Hollandt haer na de voorfz Raedkamer begeven hebbende, de Hee- ren Gedeputeerden van Zeelandt den Praiïdenr als vooren met haer brengende, haer mede na de voornoemde Raedkamer fullen vervoegen, en in de Raed-kamer getreden zijnde, den Prafident daer op in defelve fullen laten volgen, en dat als dan verders ial werden geprocedeert als hier voo- ren gedaen is; en hebben daer op meergemelde Heeren Gedeputeerden van Zeelant haer afleheit genomen, en zijn wederom door de Heeren haer Ed. Gro. Mog. Gecommitteerden geconduifeert tot de voorfz Deure vande Gallerye, en hebben aldaer van den anderen affcheydt genomen. Aldus gedaen den 2 2. Mey 1697., Enuytden naem en van wegen beyde de Provinciën geteec- kent, y, Β van Waffenaer.             PV de Uaffau. Bar. v. WajJ Tiuvenvoirde. Johan Becker. Tompejusde Rovere.            Ψτ. van Hech- ter, de Haze de Georgh. Will. van Egm. v. Nteuburgh. A. Heynfius.

xviishevtenervarentheyt vanden gemeltenHee- e?U^ke,fooinmaterievanJufliciealSPohcie, Wndesvaniijnrcchtvaerdigheyt3vigilantie, eSJuvsketot den voorfchreven ftaet, meteen- mrie ftemmen van alle de Leden vandevoorfz Provincie daer toe mede hadden genomineert, en dat hoogbfr-gedachte Sijne Majefteyt denfel- ven Heere Sluyske uyt de genomineerde Perf oo- nen tot de bcdieninge van den vooriz Staet had- de <4èligeert, en dat vervolgens de meer-hoog- gemelteHeeren Staten van beyde dehooghge- rneldeProvincien, aen hem Heere Sluyske daer roe hadden gedaen depefcheren de gcwoonhjcke Commiilicn, en dat mits dien de meer- gemelde Heeren Gedeputeerden van beydedehooghge- melteProvincien, volgende de lait enauthori- fatie van de hooghgemekè Heeren hare refpefti- v e Principalen, den gemelten Heere Sluyske op huvdenin dcvoorfzqualiteyt folemnelijck had- den be-eedight, met byvoeginge, dathaerEd. Mog. tegenwoordig in den vooriz Raed verfche- neiAvaren , om meergemelten Heere Sluyske, volgens de authorifatie en lait als boven, aldaer te introduceren, endeinde voorfz bedieninge van den voorfz Staet niet'erdaet te initalleren, het welcke door monde van den gemelren Heere van Odijck, fpecialijck uyt den naem en van wegen de Heeren Staten van Zeelandt mede beveftight zijnde, met toewenichinge van den zegen van God Almachtigh over deflelfs direcTie, is den gemelten Heere Sluyske wegens de Gedeputeer- den van beydedeProvincienvesfocht, iichinde Prajfidiale Stoel, in manieren als boven open ge- laren zijnde, te willen voegen, gelijck vervol- gens de voornoemde olaetiè door den ielven ook isgeoccupeert: En heeft de voornoemde Raed- Penfionaris Heynfius daer op beyde devoorge- roerde Comrrfmen gefteldt in handen van den vooriz Hove, doende door den iel ven eeritdie van haer Ed. Groot Mog., en vervolgens oock die van de Heeren Staten van Zeelandt, met de indoriatienvandebeè'ediginge ordentelijck op- lefen, het welck gedaen lijnde, heeftden voor- noemden Raedt-Penfionaris daer op verklaerdt, datdcmeergemelte Heeren Gedeputeerden van beyde de voorfchreve Provinciën , de Heeren vandenRaedt recommandeerden , oock in den nameen van wegende Heeren Staten van beyde de hooghgemekè Provinciën, ende in gevolge van de voorgeroerde Commiillen, laften ende ordonneren den gemelten Heere Sluyske voor Prxfident van den gemelten Raedt te erkennen, revereren en obedieren, mitfgaders vande Rech- ten, Eeren,Prceëminentien, Vryheden,Wed- oen , Nutfchappen en Profij ten daer toe ftaende engehoorendë, doen, laten en gedoogen, ru- itelijcken vreedelijck genieten en gebruyeken, en hem oock den voornoemden ftaet exerceren- de, doen ende geven alle hulp, raedt ende affi- jtenrie, voor foo veel des noodrs zy, ende fy- ^ndaertoebyhem verfocht fullen werden; £rm          den Heere Van °di)ck oock geco«- meert, ende alles in dier voegen gepaiTeert

wc

eientte, heeft den Heer Gooi, Eerfte Raed in

; eennochtot defen Titulen V Ceremonieel is dienende, Siet Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol S^&Jeaq. En in 't Generad Regiftcr der vier Deekn,                                              DEN

-ocr page 144-

					.·■
		ιαο                   Placaten. i.Boeck. g,ïif. DEN DERDEN TITUL, Refolutien, Ordres > en Reglementen van Staet. InflruBie voor den Raedt van State der Vereenighde Nederlanden, waer na de Heeren in denJfelven Raedt wettelijckgecommitteert , en noch te committeren, byfrovifie, en tot an- ders by de Staten Generaelfalwefengeordonneert, fullen beleyden en dirigeren de faecken van dengemeenen Staet, de defenfie , confervatie en Unie van de voorfchreve Landen aengaenéj dato den 12, April 15-88.
				faecken vanden Oorlogh, ende over het Vólek van Oorlogh, in dienfte vanden felven Lande wefende, doende haer beveelen volbrengen door de voorfchreve Gouverneurs vande Provinciën, in der tijdt wefende, den Admirael ofte andere Officieren elcks in hun regard. V I. Sonder dat fyluyden yets fullen mogen doen ofattenteren, dat foude mogen ftrecken tot pra> juditie van de Privilegiën, Rechten, Vryheden, TracTraten, Contraclren , Ordonnantien , Sta- tuten, Decreten en Ufantien der felver Landen in'tgenerael, ofte van eenige Provinciën, Ste- den ofte Leden van dien in 't particulier. VI I. Den voorfchreven Raed fal bevorderen dat de Generale Middefen , tot gemeene defenfie van den Lande, eenpaerlijck en in 't gemeen overal- Ie de Geünieerde Provinciën , Geaffocieerde Landtfchappen, Steden ende Leden van dien, mitfgaders over de Quartieren, reforterendeon- der de Generalitey t in 't byfonder, geconfènteert en noch te confenteren, en tot hare difpofitie by de Confenten van de Provinciën geftelt, en noch teftellen, wel en alomme eenpaerlijck werden geheven, en dat de Pachters en Colleéteurs der felver werden gehandeldt in 't innen en executee- ren van't geen hen Verpacht ofte teColle&eren bevoolen fal wefen, ende dat de Contraventien van de Ordonnantien daer op gemaeckt, of noch temaecken, fonder eenige diiïïmulatie werden geftraft, fonder dat die vanden Raedt van Bra- bandt of Vlaenderen haer met de voorfz Midde- len of queftien ende verfchillen, daer over teont- ftaen, eemghfïnts fullen hebben te bemoeyen, VIII. Ende fullen op den opheven der felver Gene- rale Middelen volgen ende doen volgen alfulcke Inftru&ien en Ordonnantien , als by de Genera- le Staten daer op gemaeckt zijn, ofte nochgJ' maeckt fullen werden. I X. Ende in 't doen innen en executeren van de&' veGemeene Middelen, mitfgaders de Confefl' ten van de Provinciën , ende op den voet diege" dragen fal werden, fal by den voornoemd Raedt tegens de Debiteurs, Pachters en Colj dteurs, mitfgaders tegens de Ingefetenen van « Provinciën en Steden, in gebreecke wefende,β hare Goederen werden geprocedeert, gelijc*' men in defe Landen voor's Princen daden eö# .penningen gewoon is geweeft te doen, enVO'' gens de exeeutorien daer toe teverleenen, ke" houdeliick, dat niemandt en fal werden geV°' ceert
			IjN den voorfchreven Raedt fullen begrepen wefen, ende tot allen tijden daer in compareren, plaet- fe en ftemme hebben de Gouver- neurs van de refpe&ive Provin- ciën , daer defelve zijn , ende fullen de faecken in den felven Raedt gehandeldt, gedelibereert en getra&eert werden by alle behoorlijcke reverentie, refpe£t enmodeftie, ten meeften dienfte van de voorfz Landen, tot goedeeenigheydt envriendtfchap onder defelve Steden ende Leden van dien, een- f lemli jck van de Heeren in den felven Raed com- parerende onderlinge : Ende werden de Gou- verneurs van de refpe&ive Provinciën, en den Praziïdent van den voorfz Raede, in der tijdt verfüeht, goede opficht te nemen, dat alle par- ticuliere afreérien , twiftelijcke en inpertinente propooften (niet raeckende de materie en affai- ren die gedelibereert werden } voorgekomen en gehindert. II. In den voorfchreven Raedt en fullen te famen niet mogen wefen die malkanderen in confangui- nitey t tot inden vierden grade, en in affiniteyt tot den tweeden grade, naer de reeckeninge vande WereldlijckeRechten, z'ijnbeitaende. III. En tot beter dire&ie en beleydt van alle voor- vallende faecken, fal den felven Raedt ordinaris Vergaderen m\ negen uyren voor de middagh, en ten drie uyren na de middagh ■-, ende fullen de Raeden uyt den voorfchreven Raede niet mo- gen fcheyden, fonder voorweten van denRaeds- Heer prsefiderende, ende fullen defelve Raedts- Heeren gehouden wefen geftadelijck hen te la- ten vinden ter plaetfealdaer den felven Raedt fal befoigneren, en te compareren tot allen tijden, als fy daer toe verfocht fullen werden, uytgefon- dert wettelijcke excufen. IV. Den voorfz Raedt fal nemen goedt reguard, teneynde de Landen ende Vereenighde Provin- ciën, Steden ende Leden van dien, onderlingh, inconformiteyt van de Verbonden tufïchen de- felve gemaeckt en opgerecht, als mede defelve met den Gouverneurs en Krijghs-Overften der felver, midtfgaders defelve Gouverneurs ende Krijghs-Overften onder den anderen gefteldt en gehouden werden in goede eendracht. Ende fal den felven Raedt hebben en gebruyc- Icen defelve authoriteyt om tediiponeren in de

-ocr page 145-

Rcfblutien, Ordies en Reglementen van Staet.          121

gefchieden , geftraft mogen werden exemplaer- lijck.                                                v ' XVI. Suilende Steden laten by hungebruyek, om in tijde van noodt, en als de iaecken geen uytftcl mogen lijden, hen te Water te wapenen, ende Schepen van Oorloge uyt te ruften, rot lafte van den Lande, omme uyt de voorfz Middelen be- taelt te werden; en dat tegens alle Pyraten, en andere diergelijcke Vyanden van 't Gemeene Befte, defelve te relïfteren en in haer ge weidt te krijgen, behoudelijckdatde kennifleenftraftc, foo overdePeribonen als hare Schepen en Goe- deren, falftaen ter deciiïe van deCollegien ter Admiraliteyt, in de refpective Quartieren ge- fteldt, of noch teftellen uyt de Provinciën, be- ftaende by de Handelinge ende Trafique ter Zee. XVII. DeRadefi van Staten fullen gehouden wefen, over te leveren aen de Generale Staten, ende de Staten vande particuliere Provinciën, pertinente Staet van drie Maenden tot drieMaenden, van de Li jften van Oorloge, ende het inko men van de Middelen daer toe te conienteren, ende den eni- ploy van dien. XVII I. Sullen houden een pertinente Lijfte van de be- iettinge van alle Steden, Forten en Plaetièn, foo als deielve van fjjdt tottijdt bevonden fullen wer- den , ende fullen daer van aen de Provinciën, des veribeckende, t'allen tijden gehouden zijn Co- pie te laten volgen. X I X. Sullen na haer vermogen beforgen dat de Pa- len en Limiten van de voorfchreve Provinciën, refpedtivelij ck niet en werden vermindert, ende dat alle Steden en Plaetièn , reibrtcrende onder de Generaliteyt, werden gebracht en gehouden onder gelijcke Contributie, tot gemeenen de-, feniievan den Lande, voor foo veelmogelijck fal weien, en dat van gelijcken gebruyekt wer- den in reguard van de Steden en Plaetièn die ver- kort iullen werden. X X. Sullen beforgen dat alle Gouverneurs, Admi- raels, Generaels, Oferften, Ritmeefters, Ca- piteynen, en al het Volck van Oorloge te Wa- ter en te Lande, fullen belooven endeiweeren de Staten van de Vereenighde Landen , die by de Unie en handthoudinge van de Gereformeerde Religie fullen blijven eenfamentlijck, de Staten van de Provinciën, ende de Magiftraten vande Steden daer inne fylieden gebruy kt, en tot wiens lafte ofte repartitie fy betaelt iullen werden, ge- houw ende getrouw te weien, denièlven getrou- welijek te dienen, en dat fylieden de voornoem- de Staten Generael, en oock de Staten vande par- ticuliere Provinciën} elck in fijn reguard fullen obedierenj dat inigelijcks de Gouverneurs van de Provinciën, en de Generaels, fullen beloven te obedieren den Raedt van 'State, by deStaten Generael gefteldt, ofte namaels te ftellen ·, ende dat de Overften, Ritmeefters, Capiteynen, en alle ander Volck van Oorloge, boven dien oock belooven ende fweeren fullen, de beveelen van de Gouverneurs van de Provinciën 3 daex in iy CL                            Β?"

ceert'buvtcn de Provinciën daer inne hy woondt, fonder confer.t van de Staten van deielve Pro-

vincie.

X.

Sullen beforgen ende naerftelijck aenhouden „ datalle Comptablcn vandc GeneraliteytsMidde- len behoorlijcken reeckenen ter Generaliteyts Reecken-kamer. Λ Ι. De Penningen, procederende van de voorfz seconienteerde Middelen, en andere Confenten, fullen bekeert en geè'mployeert werden tot beta- linge van den Volcke van Oorloge, ende andere behoeften vanden Oorloge, in conformitey t van de Confenten van de refpeéfive Provinciën, ofte fulcks als in 't Generael by de Provinciën fal wer- den geordonneert, totmeeftenproiijtevanden Lande, en voor al fal ordre op de monfteringeen difcipline Militaire over het Volck van Oorloge geftelt werden, en dat dk betaelt mogen werden hooft voor hooft. X I I. Sullenforgedragen, endede Capiteynen, in dienftevanden Lande zijnde, pracifelijck, en op poene van caftatie daer toe houden, dat defel- veaenhaer Soldaten fullen betalen en laten vol- gen de volle Soldye, na de ordre van het Landt, ibnder oock deielve Soldaten af te trecken den achtften dagh, ende fullen de geen-e, door wek- kers aengeven eenige contraventien tegens het guntvoorièhrevenis, ontdeckt iullen zijn, hou- den in goede recommandatie , totbevorderinge enavancement, nagelegentheydtvaniaecken. XIII. Alle Patenten en Beveelen, addreiTerende aen het Volck van Oorloge, fullen werden geteec- kent by drie Raeden, wefende van verfcheyde Provinciën, en by den Secretaris. XIV.. Gelijck mede alle Ordonnantien van betalin- gen lullen geteeckent werden by de Theiaurier en drie vande Raeden, weiènde van verfchey- de Ρ rovincien , en by den Secretaris van den fel- ven Raedt, ende en fullen egeen Ordonnantien van betalinge in waerden gehouden werden, dan die geteeckendt fullen wefen als boven, met de novakvzn Regifirata Folio tali daer op gefteldt ■ weiende. X V. Sullen oock de handt daer aen houden, en foo \ verre des noodts zy , bevorderen dat de Convo- yen, volgende de Confenten ende Lyften, by de Staten Generael daer op gemaeckt, en noch remaecken, ende van gelijeken oockdeLicen- ten, volgende de Lijften daer op gedrefleert, en f noch te dreilèren, eenpaerlijck werden geheven lenachtervolght, en dat by de Staten vande par- ticuliere Provinciën , de Gouverneurs derfelver, I «ochdeMagiilratenofteGemeenten van eenige itedenoftePlaetfen, oftebyyemandtanders,de I Paiiagienen uytvoer van de Goederen, die be- iioorlijck, en volgens de voorfchreve Lijfte ver- onvoyt en verlicent zijn, niet verhinderdt en r^'; ofte dat yemandt, wie hyzy, boven ver ev?ÏreVe,Lyften van defelve Goederen, ycrse>uchen ofte nemen, en dardecontraven- *en, diedirefteUjck ofte indirecMijck fullen

D

E EL.

-ocr page 146-

					Placaten. i.Boeck. 3-Tit.
			111
		gebruyckt werden, ende het Volck van Oorlo- ge te Water, de bevelen van den Admirael, en voorts alle andere Hoofden over henlieden te ftellen, fullen gehoorfamen en obedieren na be- hooren. XXI Sullen onderhouden alle Traclraten ende k\- Hantien tuilchen de Vereenighde Landen , de Provinciën, Steden ende Leden van dien, met de Naburige Rijcken, Landtichappen ende Re- publiquen gemaeckt, en fullen ten felven eyn- de, ende tot avancement van de Neeringenen Trafique defer Landen , onderhouden goede correippndentie, Vriendtichap en Nabuurfchap met de^tJytheemfche Princen en Heeren, om- leggende Koninghrijcken, Republiquen, Lan- den en Steden, by de befte middelen die fy daer toe fullen adviferen. XXI Γ. Die van den Raedt voornoemt, en elck van hun opiniërende , fullen opentlijck verklaren het geen haer by haer eere, plicht en confcientie goedtdunckenfal, het zy om hem te conforme- ren met andere opinien, in gevalle defelve hun goedtduncken, om te eviteren, rediten, of al- fulcksals hun beftduncken ial, door andere re- denen en conlideratien: Ende fullen alle faecken in den voorfz Rade bellooten werden by de mee- fte ftemmeiivan depraeiènreHeeren, daer opge- opineert heBbende , en wanneer eenige van den ielven Raede, dire&elijck of indiredelijck, foo in reguard van hare Perfoonen, als van hare Vrienden en Magen , tot inden vierden grade, en fullen defelve daer op niet mogen geven eenig advis, nochprafent wefen op de deliberatie en beiluy t derlèlver faecken, maer fullen hen ver- trecken , en blijven uy t de Kamer vanden Raed, gedurende defelve deliberatie. XXIII. Inden voorfz Raedt en fullen niet werden eyn- delijck beilooten ofgearrefteert eenige faecken, dan ïn praïientie van alle de Heeren van den Rae- de , die wefen fullen ter plaetfe al waer den Raed hen fal onthouden, of ten meeftendeel van hen- lieden. XXIV. De Raden en lullen niet*niogen vergaderen of refolveren op eenige extraordinaire faecken, dan by voorgaende intimatie, daer van gedaenaen alle Raden die ter plaetfe fullen wefen. XXV. Sullen geene Oftroyen verkenen, nochte oock die by de Staten Generael,voor fekeren tijd vanjaren verleent zijn, na de expiratie van deiel- ve te continueren, nochte eenige peniioenen of beneficien tot lafte van den Lande, noch reiïgna- tien van Oificien mogen toeftaen. * X X V I. Sullen geen remiflïen aen Pachters,of te andere Pebiteuren, van bet Gemeene Land mogen ver- kenen , anders als ter praefentie van alk de Rae- den, en dat ten minftenmet tweederde-parten vandeftemmen. '            XXVII. :* Sullen alle Wercken in't openbaer hefteden, en geen continuatie van aengcnomen Wercken mogen toeftaen, op poene van in haer particu-					lier te vergoeden de fchade, die het Gemeene Landt daer door foude mogen komen te lijden. XXVIII. De voorfz Raden iujlen geen part of deel mo- gen hebben, direclelijckofteindireftelijck, in eenige Wercken , die van wegen het gemeene Landt aireede zijn, ofte noch lullen werden be- fteedr, noch in eenige Convoyen, Impoftenof andere Gemeene Middelen, nochte in eenige vanBuipulver, Scherp, Aftillerye, Wapenen, Koorn, Rogge, Haver, Boter, Kaes, of an- dere Vivres, Ammunitie van Oorloge ende Be- hoeften , hoedanigh die fouden mogen zijn, die tot prohjte en dienfte van de Gemeene faecke werden gebruyckt i fullen mede niet mogen ko- pen, ofte by eenige andere titul overnemen ofte beleenen eenige Ordonnantien, die totlafte van den Lande in het gemeen, ofte van eenige Pro- vinciën in het particulier zijn verleent, door haer felven, haer Huysvrou wen, Kinderen ofte Fa- milien, of door yemandt anders, wie het oock foude mogen weien, ofte in den koop, overne- minge en beleeninge by anderen gedaen, mogen participeren , directelijck noch indire&elijck, nochte door haer felven, hare Huysvrouwen, Kinderen, Familien, ofteyemantanders,eeni- ge giften, gaven of gefchencken mogen ontfan- gen, genieten noch profiteren van eenige din- gen , hoe kleyn die oock fouden mogen wefen, oock van eetbare Waren of Dranckj en dat van yemant, het zy Steden, Collegien, Perfona- gien, ofte particuliere Perfoonen, die iy weten yets aen den Raed te doen te hebben, of apparen- telijck te fullen gekrijgen,, en dat foo wel voor als naer, dat de iaecke inden Raedt afgedaen fal zijn} ende by aldien foodanige giften ontfangen fullen hebben van yemandt, die fy namaels ver- namen yets aen den voorfz Raedt te doen te heb- ben, 't welckefy ten tijde van het ontfangen van de giften nier en hadden geweten, of dat' die na- maels aen den Raedt yets te doen mochten krij- gen , fullen fylieden gehouden wefen den Raeat daer van te verwittigen, ende ontfangen giften* ofdewaerdevandien, ten behoeve van den Ar- men te bekeeren, fulcks als hen by den Raedt ge- ordonneert ial werden j ende fullen boven dien η iet mogen ftaen over de deliberatie van deiaec- ken, concernerende den geenen van dewelcke iy foodanige giften ontfangen fullen hebben,fon- der daer toe byiden Raedt geadmitteert te zijn, alles op pcene, dat de geene die bevonden fullen werden, contrarie het geene voorfz is, of eenig poinéfc van dien gedaen te hebben, fullen wer- den gedeporteert van haren Staet, en weiènifl* faemeninhabilomeenigh Ampt of Oificie bin- nen de·Geünieerde Provinciën, Geaflbcieerde Landen, Steden ende Leden van dien, t'ecnigert tijde te mogen bedienen, endedaer en boven ge- houden uyt te keeren en op te brengen het vier" vout van 't geen fy uy t de participatie vande voor* ichreve Wercken, leverantie van Vivres, An> munitie, en andere behoeften, inkoop, over* neminge, beleeningen van Ordonnantien» °* ! uy t de participatie van defelve, midtsgadersvaa de ontfengen giften en gaven genooten en gepro" fiteert fullen hebben, en verder fubje& zijn &o* danige andere amenden, en arbitrale correi&f' als

-ocr page 147-

			Rcfolutien, Ordres en Regiementen Van Staet.          123
					den, dat fy aende voorfz Perfoonen, derièlver Huysvrouwen, Kinderen, Familien, ofte ye- mandt anders van harent wegen, eenige Giften, ofte Gefchencken ilillen prefenteren,geven noch beloven, dire&elijckoriiidircftelijck, oppcene en amende in 't naefte volgende Articul uytge- druckt, gelijck mede de. Procureurs, Sollici- teurs en andere, die haer ordinaris voor den Raed voorfz laten gebruyeken op de voorfz Dinghs- dagh, ofte als dan abient zijnde, ibo haeft fy daer nae in den Hage weder fullen zijn gekomen, aen den Raed onder Eede fullen beiooven , haer niette fullen laten gebruyeken, ofteoock hare Meefters ingeven of doen ingeven, van aen de voorfz Perfoonen, derfelver Huysvrou wen,Kin- deren, Familien, ofte yemant anders van haren'c wegen, eenige Giften of Gefchencken te geven ofte beiooven, ofte doen geven ofte beiooven, direclelijck noch indiredtelijck , maer foo wan- neer haer van hare MeerTers foude mogen voor- komen4, datfy genegen fouden zijn eenige ge- fchencken aen yemant van de vooriz Perfoonen te geven ofte beiooven, dat fy defelve daer van fullen afraden , ofte foo fy aireede eenige de# voorfz giften mochten geven ofte belooft heb- ben , dat fy fulcks den voorfz Raedt terftont bc- kent'fullen maecken, gelijck fy mede gehouden zijn ten aenvangh van haer employ, haerMcc- iters gerrouwelijck te waerfehou wen, van aen de voorfz Perfoonen, uytfaeckcn als vooren, tege- ven Gaven of Geichencken, direiitelijck of ïndi- rectelijck, en foo Γγ eenige Gaven of Geichenc- ken gegeven hebben, het fclve den Raedt be- kendt te maecken, op poene van bevonden wer- dende contrarie gedaen te hebben , daer over by den Raedt gecorrigeert te werden naer exigentie van faecken. XXXII. Ende op dat den Raedt te beter foude mogen vaceren, inde faecke der gemeene welftandt en beicherminge van den Lande aengaende, en daer in niet en fouden werden ver^inderdt, voor de examinatienvan deProceilen, dieontftaen fou- den mogen over de exceiïèn in de voorfz Arricu- len gemeldt, ende daer mede yemandt van den Raedt, Thefaurier Generael, Ontfanger Ge- nerael, Fiicael, Secretaris, ofte yemandt van de Commifen foude mogen werden beticht, en dat voorgekomen foude mogen werden alle on- luft, twift en tweedracht, die daer door onder de Raden, totvei;achteringe van het gemeene be- fte foude konnen ontftaen, foo fullen de Hee- ren vande JuiKtie alhier in 's Gravenhage werden verfocht, en by forme van dihgatie gecommit- teert, omtefamen, en met den anderen in een Collegie gevoeght, kenniife te willen nemen van foodanige exceilen, als hier vooren gementio- neertzijn, ende daer mede de voorfz Raeden» Thefaurier-Generael, Ontfanger-Gene^rael, Se- cretaris ofte Commifen , beichuldight fouden mogen werden, ende fullen daer in rechtdoen, achtervolgende het difpofitif van de voorfz Arti- culen § ende fulcks als fy in goede eonfeientie ful- len bevinden te behooren. XXXIII. Ende fullen de Fifcael van de Generaliteyt, en Fifcael en Procureur Generael van den Hove van Q^j                       Hol-
		,l*«a exieentic van faecken bevonden fal werden ?KS ende fullcn de voorfz Raeden alle iaren op den eeriten Dinghfdagh mde maent van Mev ende de geene die als dan abfent fouden mossen wefen op den eerilen Dinghfdagh, op.de- wdek fy daer na in den Raedt fullen verfchijnen, vooralle befoignes gehouden wefen in den voor- fchreven Raedt haer tegens den anderen by fo- lemnelen Eede te fuy veren, en den Thefauner Generael, Ontfanger Generael, Fifcael, Secre- taris en Commifen, haer te doen fuy veren , van datfy hen van't geen voorfz is, wel en getrou- welijck fullen hebben gequeten, en dat fy niet en weten dat by haer Huysvrouwen, Kinderen, Familien, ofte yemandt anders die henlieden aengaen, contrarie het geene voorfz is, direéte- lijckofindke&elijck is gedaen , ende voorts be- iooven daer inne in allen oprechtigheydt te con- tinueren, fonder dat yemandt tot de befoignes van den Raedt fal werden geadmitteert, voor en aleer hy de voorfz expurgatie en beloften als voo- ren, folemnelijck fal hebben gedaen. XXIX. Sullen voorts de voorfz Raeden daer en boven ooekopde minite fuipitie, tot allen tijden ge- houden zijn haer tegens den anderen onderlingh by Eede als vooren daer van te fuy veren , en den Thefaurier Generael, Ontfanger Generael ende Fifcael, Secretaris en Commifen van deGene- raliteyt, haer daer van te doen fuy veren, midts- gaders die geen en dieaenden Raedt te doen heb- ben , en op dewelcke eenige fufpicie valt, by Ee- den te doen verklaren, dat fy aen niemandt van de voorfz Perfoonen, direételijcjk of indireéte- lijck, yetwes hebben belooft of gegeven, of ful- len bel ooven of geven. XXX. Ende fullen de geene die bevonden fullen wer- den aen yemandt van de voorfz Perfoonen, der- fclvcr Huysvrouwen, Kinderen, Familien, of yemantanders van haren't wegen, eenige Gif- ten ofte Gcfchencken te hebben gegeven ofte be- looft, of doen geven of beiooven, dire&elijck of indiredtelijck, 't zy voor of na dat defaecke afgedaen fal zijn, omme expeditie van de faecke, ofteanderfints, onder hoedanigh pretext't fel- ve foude mogen zijn, by Sententie van den voor- fchreven Raedt werden gecondemneert in een amende, geproportioneert, ofteégalerendede waerde van de faecke die verhandelt werdt, ofte anderfintsnagelegentheyt en vereyfeh van faec- ken: Ende fullen alle de voorfz amenden wer- den geappliceert voor een derdepart ten behoeve van den Aenbrenger, ende de twee reiterende derdepartcn ten behoeve van den Armen, al waer netdathet exces, ofte de corruptie eerft onder- vonden wierde eenige jaren na dat defelve be- :gaeniiülenzijn. K                   XXXI. I ünde opdat het geene voorfz is te beter ach - I 1?1 maSh werden> éndeniemandt van die rvaT -eae?ldenRaedtvandoenhebben, daer •faim?^0 Ignorantie hebben te pretenderen, I denr          Zaelvanden Raedc gehangen wer- \ fchn p0pe?Patent> gefteldt indeNcderlandt- r Jen AuW> EngdfchecndeSchotfcheTa- 1 h aacr by een yder gewaerfchouwt fal wer-

-ocr page 148-

Hacaten. ι. Boeck. 3. Tit.

124

brengen, anders als de Vrachten en Conyftyet^ en verders als by de Reglementen, die daer op ful, len werden gemaeckt, geordonneert fal werden: Ende als een vanden Raedt komt te overlijden* ofte fijnen Staet te verlaten, fal by de Provincie van die hy gefteldt is, een ander bequaem Per- ibon, dé:Staten Generael aengenaem w^fènde, geriörriineert, en by de Staten Generael gead- mitteert werden. : 'j - "■ XXXV I I Eni)tbi:- Β eneffens den voorfz Raed fal gehouden wer- den eenThefaurieren Ontfanger Generael, op de Gagien hunlieden toe te voegen. xxxix. !ir''-: . Ende eer? Secretaris op een Traktement van achthondertponden'sjaers, en op ajfiricke In- ftrucTrien als de Staren Generael, by advis vanden; Raed, airede hebben gemaeckt, endenamaels maecken fullen. ; X L. De Depefchen van de faecken, volgens defe InftrucTrie, ter difpoiitie van den voorfz Raedt ftaende, iullen werden gedaen, weiènde van alfulcke importantie en confideratie , dat voor den Oorlogh defelve fouden hebben gedepe- fcheert geweeft op den naem van de voorige Princen defer Landen, fullen op den naem enae onder het Zegel en Gontra-zegel en Cachet van de Staten Generael der Vereenighde Nederlan-- den, by advis van den Raed werden uy tgegeven by defe onderfchrijvinge, ter relatie van den Raedt van State derfelve. X L I. Eride de Depefchen die van foo groote impor- tantie en confideratie niet en zijn, fullen uytge- geven werden op den naem van den Raedt van State van de Vereenighde Provinciën, nochtans onder het Zegel, Contra-zegel en Cachet vande Staten Generael voornoemt. X L I I. Het Zegel fal bewaerdt werden by een van de Raedts-Heeren daer toe te committeren,die daer van gehouden fal wefen te beantwoorden, fon· j der hetlèlve in yemands handen te laten komeH) j in eeniger manieren; ende fal van alle Depefchen \ en het recht van 't Zegel, goedt Regifter ende j Contrerollegehouden, endaervanbetaeltwer- j den den taux by de Staten Generael geordon- | neert, ofte noch te ordonneren, ende fullen de profijten daer van procederende, bek eerdt wer- den tot betalinge van de Officiers van den voor» Raedt,. en andere noodelijcke faecken, tot dif; pofitie van den Raedt. X L I I I. Ende verftaende de Staten Generael voor- noemt, dat tot confervatie van het recht van de Vereenighde Landen in 't generael endeparticu- lier, fylieden van hen met defe Inftructie of ψ ftellinge van Regeeringe en Raedt van State m£t enabfiderendemachten het recht omby deS$" ten Generael, en de Staten van de Provinciën f

Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt t'famen.» of den Fifcael en Procureur Generael vaii den voorfz Hove alleen, foo wanneer de Fifcael vande Gene- raliteytfelfs foude zijn te beklagen, achtervol- gende de Inftr u&ien, hem dienaen gaende gege- ven ter Ordonnantie van den vooriz Hove van Juftitie, haerpertinentelijck informeren op de voorfz exceiTen , en tegens de voorfz Perfoonen die daer aen fchuldigh fouden mogen zijn, defel- vehaer Proces maecken , inftruerende, en ver- volgens ter diffinitive Sententie volkomen effecT: lorterenfal, fonder dat daer van aen Ons, ofte eenigh ander Collegie geprovoceert fal mogen werden. XXXIV. Alle CommiiTien, Ordonnantien, Inftru£tieii, Brieven en Depefchen , fullen'werden gepara- pheert met den geheelen naem van den Raedt prcefiderende, en wefende alfoo geparapheert, fullen geteeckent werden by een van de Gouver- neurs van de Provinciën, of by yemandt anders vanden R aedt > en dit al, in gevalle fulcks, mits de importantie van de faecke by den Raedt noo- *%igh geacht werdt, en voorts by den Secretaris van den Raedt, fonder die te laten komen in han- den van anderen', ottémet yemant te communi- ceren φη die van den felven Raedt s en fal den Secretaris houden goede en pertinente Regifte- ren of Memoriael-Boecken van alle de Refolu- tien en Beiluy ten van de Materien en faecken die gehandeltengeilooten fullen werden in den fel- ven Raedt, ten minften die wefen fullen van im- portantie en notable conilderatien, ende de fa- ken en materien beflooten en gearrefteert zijnde, bygemeene ofte de meefte ftemmen, fullen alle die van denielve Rade indifferentelijck, 't zy die priefenrofabfentzijngeweeft, ofte van een of contrarie opinie, hun gefamenderhandt, fonder eenigh tegenfeggen, laten gebruyeken tot het goedtbelcyt,efYecl:ende onderhoudinge van de voorfz Befluyten en Refolutién. XXXV. Den Raedt van State fal de Staten Generael van de Vereenighde Provinciën mogen beichry- ven in feeckere bequame en Verfeeekerde Plaetfe van de Vereenighde Nederlanden , in gevalle den noodt fulcks vereyfehc , dewelcke aldaer fullen compareren fonder prazjuditie, nochtans van hare Privilegiën, vanbuyïen de Provinciën niet gevoceert of befchreven te mogen werden. XXXVI. D*e Refidentie van den voorfz Raedt fal ge- houden werden in een bequame en verfeeekerde Plaetfe van de Vereenighde Provinciën, fonder gehouden te zijn te blijven in ièeckere Plaetfe praxife, maer fullen vergaderen ter Plaetfe daer den dienft en het Gemeene Befte van den Lande, en byfonder de directie van faecken vanden Oor- loge is vtrey ffch en de. XXXVII. De Gagien van de Raeden fullen wefen vijf tien honderdt ponden, van veertigh grooten 'sjaers, te betalen byde Provinciën daeruyt fy gefteldt zijn, van drie maenden tot drie maen- den, daeropfyhuneerlijck na haer Staetfullen onderhouden y fonder dat fy eenige extraordina- ris koften tot lafte van den Lande fullen mogen

't particulier, elck foo veel hem aengaet, by Pï

■

den vanhoodt, ofte als de faecken van den l·311' de fulcks fullen verey flehen, felfs ordre tot ψ®? fte van den Lande, indefaeckeby henlieden^ difpoiitie van den voorfz Raedt gefteldt, te &r gen ftellen en exerceren by direftie van de^e

v

_—________

____

-ocr page 149-

Keiblutien^ Ordres en Reglementen van Staet.          m$

men part of deel, dire&elijck of indiredtelijck, in eenige wereken die van wegen het Gemeene Landt aireede zijn, o fte nocLfullen werden be*· fteédt,, nochte eenige Convqyen:, ïmpoftenöJ: andere Gemeene Middelen , nochte irt eeriige. Ieyeringe van Bus-pulver, Scherp/ Artilleryej Wapenen, Koorn,Rogge, Boter, Kaes,Bier, Haver, ofte andere Vivres, Ammunitie van Oor- loge^nde behoeften λ hoedanigh die ipuden nio·? gen ζ,ψι, die tot profijt en tot dienfte van de @& meenefaeckeii werden gebruyekt ·, dat fy η jererf fullen koopen, of by eenige andere Titul overne- men of beleenen eenige' Ordonnantien die totli~ fte vanden Lande in't genieen,ofvanèenige Pro- vinciën Gift particulier zijn verleende, doörhaer felven, hare Huys vrouwen, K'inderén,Pamilien? of door yemant anders, wie het oock foude 'mó- gen wefen, ofte inkoop, overnemingeen bele- ninge by anderen gedaen , fuifeif participeren^ direcÏelijckofte indire&elijck, noch; door lïaer felven, hare Huysvrouwen, Kinderen, Familien, of yemant anders als vooren, eenige giften, 'ga- ven of geichen eken fullen ontfaiïgèny genieten of profiteren van eenige dingen, hoe kleyn die oock fouden mogen wefen > oock van Eetwaren, Spijfe of Dranck, ende dat van, yemandt, het zy vanSteden, Collegien, Perfonagienofparticü- here Perfoonen, cliefywetenyetsaendcnRaed te doen te hebben, ofte apparentclijck te fullen verkrijgen, ende dat foo wel voor als na dat de faecke afgedaen fal zij ηs, en de by aldien fy eeni- ge foodanige giften fouden mogen komen te ont- fangen van yemandt., die fy nainaels fouden vef- meenen yers aen den Raedt te dpen te hebben, 'twelckfy ten tijde van het ontfangen vandega- ven niec en fouden hebben geweten, of dat de- felve namaelsaqn den Raedt yets té doen moch- ten krijgen, dat fydaer van den Raedt kennifle fullen geven, en dat fy haer vorder prieciielijck fullen reguleeren naer den inhoudt vandefe Ih- ftruclie, en yder Articul van dien ,, en wyders doen dat goede en getrouwe Raeden van State gehouden zijn te doen , ende dit alles by pro? viiie. X L V. Ingevalle defe Inftruclrïe bevonden werdt te hebben eenige duyfterheydt, ofte dat defelve eenige alteratie, verminderinge ofte vermeerde- ringe foude vereyflehen , fal daer op tereerfter Vergaderinge van de Staten Generael, met ken- nilïè en advis van den Raedt gedaen en gelet wer- den na behooren. Λ Aldus gedaen inde Vergaderinge van de Hee- ren StateitGènerael, gearrefteert op den twaelf- den April Anno vijftien honderdt acht en tach.- tigh. ; ;

kenvan Oorlogete Wateren re Lande, metalie httoendacraenkleeft, ende namentlijck me- de het doen vande Monfteringen, houden vande nifrioline, Militaireftrarfe van alle exceiTen, en Sanderefaken,<i4^et,Pohrieen7uititie van de voorfz Landen, Steden ende Ledenvan rf ien in 't generael en particulier aengaende, ter rïi foofitic van den Raedt, niet expreilelijck ge- fteldt fullen blijven ter, difpofitie van de Staten Generael, den Staet van de particuliere Provin- ciën de Magiftraten van de Steden, en andere werrelijcke O verighedeö, elcks m haer reguard, en referveren de Staten van de refpedive Provin- ciën aen haer het geven van de Patenten aen de Burser-Hoplieden, foo wanneer defelve m tijde van noodt, en den dienft van den Lande fulcks foude mogen komen te vereyfTchen, buy ten haer eygen Steden fullen moeten werdengebruyekt, fönder dat den Raedt haer met het geven van foodanige Patenten eenighiïnts fal mogen be- moeyen. '                  XL l V. Die van den Raedt van State voornoemt, ful- len ten aenvangh van haer dienft, by Eede haer expurgeren, dat fy om den felven dienft te beko- men, niet en hebben gegeven nochte belooft ecnigh geldt ofte gelds waerde, ofte anders, hoe- danigh het felve foude mogen zijn, noch fullen beloven, direclelijck ofte indire&elijck ·, ende voorts belooven ende zweeren in handen vande Staten Generael, ofte derièlver Gedeputeerden, te weien gehouw ende getrouw, defelve Staten G cnerael van de Provinciën die inde Unie, en by de handthoudinge van de Ware Chriftelijcke Religie fullen blijven, ende by Eede renunciee- ren van alle particuliere correfpondentie, het zy met de Provinciën , Steden ofte private en parti- culiere Per foonen , voor iboveel't felve denge- mcenen befte mochte weien hinderlijck, en dat ibnder aeniien te nemen op de Provinciën of Ste- den daeruytfy zijn gebooren ofverkooren, ofte particulier profijt derfelver, van hun felven ofte van yemant anders, ende alleenlïjck voor oogen fullen hebben de Eere Gods, ende de welvaerdt en confervatie der voorfz Landen, en de Gemee- ne faecken j dat fy niet en fullen openbaren de Communicatien, DeliBeratien ofte Refolutien, die fecreet behooren te blijven , ende dat fy daer van met niemandt en fullen ipreecken buyten den felven Raedt, endeinfonderheydtnietmeteeni- geMiniftersvan Uytheemfche Koningen, Prin- cen, Republiquen en Staten, inwatgefelfchap- pen, ofte met wien het zy, ten Ware met dien van den felven Raede van State apart, gefchey* den van alle anderen. Item, dat fy niet en ful- len ten dienfte wefen van yemanderr, nochte ont- tangen ofte genieten van defelve eenige Penfioe- nen; dat fy niet en hebben , nochte fullen ne-

injtruBk yoor én Raedt van State vande Vereenighde Nederlanden,^aer na de He e- ren indenfehen Raedt wettelijckgecommitteert, en noch te committeren* bj> provi/ïe, en tot daPanders by de Staten Generaet'falwefengeordonneert, fullen beleyden en dirigeren defaec- «fK, dengemeenen Staet, defenfie, confervatie enllnie van de voorfchreve Landen aengaen* «e, datodeniB.Juliiiófi.

ren, plaetfeenftemme hebben de Gouverneurs van de reipeclive Provinciën, daer defelye zijn, ofte

r^den voorfz Raedt fullen beg- X en> en tot allen tijden daer inne

iwe- : compare-

-ocr page 150-

Piaaiten. ι. Boeck. 2. Tit.

haer beveclen volbrengen door de voorfchreve Gouverneurs vande Provinciën, in dertijdewe- fende, den Admirael of ander e Officieren, deks in hun regard.                 ■<■ ■■'■··-■-                         i VI. Sonder dat fyluyden yets fulleii mogen doen ofattenteren, dat ibude mogen ftrecken totprs- jliditie van de Privilegiën, Rechten, Vryheden, Tractateh, Contracten , Ordonnantien , Sta- tuten, Decreten en U fantien der fel ver Landen in'tgenerael, ofte van eenige Provinciën, Ste- den ofte Leden van dien in 't particulier. V I I. Ende fal den voorfz Raedt, met en nevens de Vergaderinge van de Ordinaris Gecommitteer- de ter Generaliteyt ibrge dragen, dat de Fron- tieren vanden Staet in het gemeen metfunifant Guarnifoen van verfcheyde Natiën mogen zijn befet, en dat de vordere Militie foo veeldoen- lijck, endegelegentheyt toelaet, verdeeltende

oftcnaermacls mochten komen, ende fullcn de faecken in den fejven Raedt gehandeldt, gede- libereert en getra&eert werden by alle behoor- lijcke reverentie, refpeftenmodeftie, tenniee- ftén dienfte van den voorfz Lande , tot goede e.énigheydr. èndevriendtfehap onder defelveSte- den ende Leden van dien, eeniaemÜjck van de Fleeren in den felven Raed comparerende onder- linge : Ende werdende Gouverneurs van dere- fpeftive Provinciën, en denPrseiident van den yoorfz Raede, in der rijdt verfocht, goedeop- ftcht te nemen, dat alle particuliere affectien, twiftelijcke ende inpertinente propooften (niet raeckende de materie ende afrairen die gedelibe- reert Werden ~) voorgekomen en verhindert wer- den, '";■ '              II. ) In defen Raedt iulleh aengefteldt werden ge- qualificeerde, bequarhe ende in materie van Staet geyerieerde Mannen, van de ware Chriftelijcke

Gereformeerde Religie, gelijck defelve alomme geleydt werde in de naefte en gelegenfte Plaetfen

in depublicjuelCerkendefërLanden tegen woor- cligh werdt gepredickt en geleert, en niet zijnde i'nEedr, Gagie of Dienft. vaneenigeKohingen, Princen, Ηeeren, In-ofUytheemfche, en mal- kanderen in confanguiniteyt tot in den vierden grade, en in affiniteyt tot inden tweeden grade, iia reeckeninge van de Wereldtlijcke Rechten nietbeftaende, Tonder dat daer inne eenige dif- penfatiefiïmogengefchieden, ende dat de fel ve indeVergader-plaetfc oock vafte refidentie ful- len moeten houden. III. En tot beter directie en beleydt van alle voor- vallende faecken, fal den felven Raedt ordinaris vergaderen ten negen uyren voor de middagh, en ten drie uyren na de middagh > ende fullen de Ra eden uyt den voorfchreven Raede niet mo- gen fcheyden, fonder voorweten van den Raeds- Heer prsefiderende, ende fullen defelve Raedrs- Heeren gehouden wefen geftadelijck hen te la- ten vinden ter plaetfe aldaer den felven Raedt fal befoigneren, en te compareren tot allen tijden, als fy daer toe verfocht fullen werden, uytgefon- dert wettelijckeexcufen. IV. Den voorfz Raedt fal met en nevens de Ver- gaderinge van de ordinaris Gecommitteerde ter Generaliteyt nemen goedt reguard, ten eynde de Landen ende Vereemghde Provinciën, Steden ende Leden van dien, onderlingh, en in confor- miteyt van de Verbonden tuflehen defelve ge- maeckten opgerecht; als mede dat defelve met de Gouverneurs enKrijghs-Overftenderfelver, midtfgaders defelve Gouverneurs ende Krijghs- Overftert onder den anderen gefteldt en gehou- den werden in goede eendracht. V. Ende fal den felven Raedt, met en nevens de Vergaderinge vande Ordinaris Gecommitteer- den als vooren, hebben ende gebruyeken de authoriteyt om tedifponeren in de faecken van Oorlogh, ende over het Volck van Oorlogh, in dienfte vanden Lande wefende, nemendenaer vereyfeh van faecken , daer op de confideratie van den Veldt-Maerfchalck, en andere voorna-

ontrent defelve Frontieren, om t'allen tijden, in gevalle van fubiten noodt, foo binnen als buyten, by der handt te konnen wefen. VIII. Tot wekken eynde den voorfz Raedt, by de gemelte Vergaderinge van de Ordinaris Gecom- mitteerden ter Generaliteyt wefende , verfocht te adviieren op het verleggen ofte uycfenden van eenige Compagnien, endehe! verlecnsn van Pa- tenten voor defelve, geh uden fal zijn hetver- fochte advis prompteli jek aen de gemelte Verga- deringe toe te laten komen. I X. Ende daer en boven mede van rijdt tot tijdt aen defelve Vergaderinge van de Ordinaris Gecom- mitteerden ter Generaliteyt bericht te doen, en te adviferen van de rechte befchapenthey t van de voorfz Frontieren, en de noodtwendigheyt van eenigeveranderinge van Compagnien, foo me- nighmael defelve fal oordeelen den dienft van het Landt fulcks te vereyffchen. X. Ènde op dat de voorfchreve Patenten wel en behoorlijcknahetgoedtvindenvan de gemeene Bondtgenooten mogen werden geëxpedieertj en foo veel doenüjck beforght, dat geen Compa- gnien in een ftemmende Provincie fullen intrec- ken, om aldaer Guarnifoen te houden, als met permiffie en met particulier Patent van de Staten van defelve Provincie, ofte haerl ieder Geautho- rifeerde; midtfgaders dat geen Compagnien uyt de ftemmende Provinciën fullen werden gelicht) waer door het getal van de voorfz Compagnien ibuden werden vermindert, 't welck tufïchen de Staten vandê refpeéKve Provinciën is beraemtj ofnamaels met gemeen advis beraemt foüde mo- gen werden , dat in yder Provincie refpeétive- lijck fal moeten werden gelaten tot befettirige van de Steden en Forten van dien, midtfgaders tot affiftentie van de Overheden, in 't uytvoeren van hare politique beveelen, fal de voorfchreve Raedt de Patenten haer naer gegeven advis byde gemeene Vergaderinge van de ordinaris Gecoffl' mitteerden ter Generaliteyttoegefonden, nafien n nacrftelijckletten, eerftelijck of defelve Pa"

me en hooge Officieren van Oorloge, en doende ί tenten zijn geparapheertby dePrafidcrendeter

-ocr page 151-

Refolutien, Ordres en Reglementen van Staet.        127

X V Den voorichreven Raed fal bevorderen dat de Generale Middelen , tot gemeene defenfie van den Lande, eenpaerlijck en in 't gemeen over al- le de Vereenigde Provinciën , Geaifocieerde Landtfchappen, Sleden ende Leden van dien, mitfgaders over de Quartieren, reforterende on- der de Generaliteyt in 't byfonder, gecon/ènteert en'noch te confènteren, en tot hare diipofïtie by de Coniênten van de Provinciën geftelt, én noch teftellen, wel en alqmme eenpaerlijck werden geheven, en dat de Pachters en Collefteurs der fel ver werden gehandhoud in't innen en execute- ren van't geen hen Verpacht ofte te Collecteren bevoolen fal weien, ende dat de Contraventien. van de Ordonnantien daer op gemaeckt, of noch temaecken, fonder eenige diiïimulatie werden geftraft, fonder dat die vanden Raedt van Bra- bandt of Vlaenderen haer met de voorfz Midde- len of queftien ende ver fehillen, daer over te ont- ftaen, eenighfints fullen hebben te bemoeyen. X VI. Ende fullen op den opheven der fel ver Gene- rale Middelen volgen ende doen volgen alfulcke Inftru&ien en Ordonnantien , als by de Genera- Ie Staten daer op gemaeckt zijn, ofte noch ge- maeckt fullen werden. XVII. Ende in 't doen innen en executeren van defel- ve Gemeene Middelen, mitfgaders de Confen- ten van de Provinciën, en op den voet als die ge- dragen fal werden , fal by den voornoemden Raedt tegens de Debiteurs, Pachters en Colle- fteurs, mitfgaders tegens delngefêtenenvande Provinciën en Steden, in gebreecke weiènde, en hare Goederen werden geprocedeert, gelijck- men in defe Landen voor's Princen Beden ende penningen gewoon·is geweeft te doen, en vol- gens de executorien daer toe teverleenen, be- houdelijck, dat niemandt en fal werden gevo- ceerf buyten de Provincie daer in hy woont, fon- der confènt van de Staten van defelve Provincie. XVIII. Sullen beforgen, enneerftelijck aenhouden, datalleComptablevande Generaliteyts Midde- len, foo van de Verpachtingen inde Steden als ten platten Lande, redemptie van Middelen, Contributien, Verpondingen, Geeftelijcke Goe- deren, het Zegel, Domeynen, Leenen, oock van Vivres, Ammunitie van Oorlogh , ende van alle andere inkomften , geen uytgefonderdt, jaer- Iijeks aen de Generalitey ts Reecken-kamer reec- kenen en overleveren drie Reeckeningen , als een voor den Raedt, een voor de Reecken-Ka- mer, eneenvoordenRendant, met by voegin- gevan alle de originele Documenten en Behoef- ten daer toe dienende, om by de vooriz Kamer gehoort ende geilooten^ijnde , daeromme de dubbelde uyt te leveren als vooren, en fulcks to t weeringevan abuièn. XIX. De Penningen, procederende van de voorfa geconfenteerde Middelen, en alle andere con- iênten , fullen bekeerdt en geè'mployeert werden tot betalinge van den Volcke van Oorloge, ende andere behoeften van der Oorloge , in confor- mité van de Co.nfenten van de reipeciive Provin- ciën,

Generaliteyt, geteeckent by twee Gedeputeer- den uvt de twee navolgende Provinciën, praefenc ziindi, gefubfïgneertbyden Griffier, en beze- ükmcthet Zegel van haer Hoog Mog. Ρ                           XI Endefoo wanneereenige Patenten fullendie- nen, om daer op eenige Compagnien inGuar- auToentedoengaen binnen een ftemmende Pro- Sncie, fal den voorfz Raedt verder letten, of op Zodanige Patenten is gefteldt de claufule, daer *fcy de Officieren op haren Eedt werden vermaent :'en belaft, dat'fy met hare Compagnien binnen ■(bodanige Provinciën niet en fullen intrecken, ivoor en aleer fy daer toe permifïïe en particulier Patentvande Staten van defelve Provinciën, ofte derfelver Geauthorifeerde bekomen fullen heb- een, en foo defelve dienen om daer op eenige Compagnien uyt een ftemmende Provincie te lichten, faldenvoorfzRaedtlettendatindefel- ve Patenten open zijn en blijven de namen van de Officieren, die de Compagnien leyden , opdat defelve Patenten by de Staten van deProvincien, uyt de welcke de Compagnien fullen werden verfocht, ofte derfelver Geauthorifeerde, na gelegentheyt, en volgende de ordre daeroptuf- fchendeBontgenootenberaemt, gevult te mo- gen werden. X I I. Ende bevindende de voorfz Patenten in voe- gen als vooren geparapheert, geteeckent, gefub- jïgneerten bezegelt, midtigaders houdende de voorfz claufule van vermaninge ende bevel, foo wanneer die ftrecken om daer op eenige Com-* pagnien binnen een itemmende Provincie in Guarnifocntedoengaen, 'enweièndemetopen Name van de Officieren die de Compagnien ley- den , foo wanneer defelve d ienen omme daer op eenige Compagnien uyt een ftemmende Provin- cietelichten, fal den voorfz Raedtalsdan, en Indersniet, defelve Patenten mede by den Pra> pderende in den Raedt doen parapheren, enby den Secretaris doen teeckenen, midtigaders met het Zegel van den Raedt doen bezegelen , ende alfootenfpoedighften, en fonder eenigen uyt* ftelaffenden. XIII. Ende fal wijders den voornoemden Raedt/oo

Im

nneer de Staten van een ftemmende Provin-

cie, ofte derfelver Geauthorifeerden, in rijt van noodt, op het verfbeck vande Generaliteyt, eeni- ge Compagnien uyt hare Provinciën fullen heb- en laten volgen, waerdoor het getal, 'twelck oüpns de voorfchreve beraminge binnen de fel- e Provincie, ten eynde als vooren, foudemoe- ^n werden gelaten, fal zijn verminderdt, voor ^oreehnhaeris, beforgen en aenhouden, dat Lfunoodf> Waeromme loodanige Compagnien gullen Zijn gelkhE i voorby zV)ndc } de ^orfz £oinpagmen wederomme in haer voorige Guar- |^ndSWerdC,1SeIe)rdtj ofteandere "Wtfe γ,               XIV. ^W^ Iaedtfil *^ί&ψ* tottijdt

Sn^

loodii

^rliJck mogen w'efen voö7fiïn met

^^munitie, Vivres, en andere behocf-

en van Oorlogh.

-ocr page 152-

Placatea. i.B

g.Tit, XXIII. Sullen de Steden laten by hun gebruyekj o?» in tijde van noodt, en als de iaecken geen uyc{y en mogen lijden, hen te Water te wapenen, en Schepen van Oorloge uytteruften,, tot laftevan den Lande , mits daer van dadelijck gevende ad, vertentie aende Generaliteyt, omuyt de voorf2 Middelen betaek te werden, ende dat tegensalle Piraten, en andere gelijcke Vyanden -van 5t Ge- meene befte, deièlve te reiifteren , ende in haer geweldt te krijgen, behoudelijek , dat de ken, niflè en ftraffe, ibo over de Peribonen als hare Schepen en Goederen, fal ftaen ter decifie vande Collegien van de Admiraliteyt, inderefpe&iye Quar tieren gefteldt, o f noch te ftellen, XXIV. Den voorfchreven Raedt fal gehouden wefen .over te leveren aen de Generale Staten, en Staten van elcke Provincie, pertinente ftaet, van drie maenden tot drie maenden ,. van de laften van Oorloge, en van het inkomen van de Middelen daer toe te confenteren, ende van den employ

128

cien, offulcks als in*t Generael by de Provinciën ίαΐ werden geordonneert ten meeften profijte van den Lande, ende voor al fal ordre op de Monfte- ringeendifcipline Militaire over het Volck van Oorloge gefteldt werden , en dat die betaek mo- gen werden hooft voor liooft, voor foo veel het doenli jck fal wefen. XX. Sullen beforgen dat de refpe&ive Provinciën de Compagnienhaer volle Soldye fonder eenige kortinge ofte belaftinge, het zy van Solliciteurs, Schrijvers, Comptoir-gelden, Nieuwjaer-gel- den ofteanderfints, hoedanigh het felvefoude mogen werden genaemf, direcMijck of indire- c~telijck, maendelijckbetalen, engoedtreguard nemen, en de Ritmeefters en Capiteynen daer toe houden, datdefelve, op poene vancaflatie, aen haer Paerd- en Voet-volck oock betalen en volgen laten haer volle Soldye, na ordre van het Landt, te weten, het Paerde-volck alle Maen- den, ende het Voet-volck alle feven dagen, en fullen de gcenc door wekkers aengeven eenige contraventietegens het gunt voorfz is, ontdeckt fullen zijn, getra&eert werden in conformiteyt vandePlacaten, opdat fubje& geëmaneert, en noch te émaneren, en vorders gehouden in goe- de recommandatie , tot bevorderinge en avan- cement, na gelegenthevt van iaecken. X 'X I. Alle Ordonnantien van betalinge fullen ge- teeckent werden by den Thefaurier, en drie van de Raeden , wefende van verfcheyden Provin- ciën , en by den Secretaris van den fel ven Raede, ende en fullen egeene Ordonnantien van betalin- ge vanwaerden gehouden werden, dan die ge- teeckent fullen wefen als boven, met de Notulen van Regifirata Folio tali daer op geftelt wefende, en fullen wijders byde Ordonnantien werden ge- voeghtalle de behoeften, beftecken, en andere befcheyden tot de Ordonnantien behoorende,en tot wekker faecken de Ordonnantien zijn ver- leent ; ende deièlve alfoo geteeckent zijnde, ge- ibnden werden aen des Generaliteyts Reecken- kamer, omme al daer mede geviiiteert, geëxa- mineert, en oock geregiftreert te werden, incas defel ve naer de ordre van 't Landt zijn verleendt, ionder 't wekk den Ontfangër Generael geen be- talinge ial mogen doen, op pcene van royeringe. X X 1 1. Sullen oock de handt daer aen houden, en foo verre desnoods zy, bevorderen dat de Convo- yen, volgende de Gonfenten en de Lyften, by de Staten Generael daer op gemaeckt, en noch te maecken, en van gelijcken oock de Licenten, volgende de Lijften daer op gedreiïèert, en noch tedrefleren, eenpaei-lijck werden geheven ende achtervolght, en dat by de Staten van de particu- liere Provinciën, de Gouverneurs enMagiftra- ten, ofte Gemeenten van eenige Steden ofPlaet- fen, of byyemandtanders, depailagienenuyt- voer van de Goederen, diebehoorlijck, en vol- gende de voorfz Lijften vërconvoytenverlicent zijn, niet verhindert en werden, of dat yemant, wiehyzy, boven de voorfz Lijften van deièlve Goederen yet ey ifchen of nemen, en dat de con- traventien , die direftelijck ofte indire&elijck fullen gefchieden, geftraft mogen werden exem- plaerlijck.

van dien.

XXV. Sullen houden een pertinente Lijfte van debe· fettinge van alle Steden, Forten en Plaetièn, foo als deièlve van tijd tot tijd bevonden fullen wcr. den, en fullen daer van aende Provinciën, des verfoeckende, tot allen tijden Copie laten vol- gen. XXVI. Sullen na hun vermogen beforgen dat de palen enlimiten van de voorfchreve Provinciën refpe- cHvelijckniet en werden vermindert j en dat alle Steden en Plaetfen, reforterende onder de Ge- neralitey t, werden gebracht en gehouden onder gelijcke Contributie;, totgemeene defenfie van denLande, voor foo veel mogelijck wefenfali en dat van gelijcken gebruyekt werden in regard van de Steden en Plaetfen die verovert fullen wer- den. XXVII. Sullen beforgen dat alle Gouverneurs, Admi- raels, Generaels, Overften, Ritmeefteren, Ca- piteynen, en alle het Volck van Oorloge te Wa- ter en te Lande, fullen belooven ende fweeren de Staten Generael van de Vereenighde Nederlan- den, die by de Unie en handthoudinge vande Gereformeerde Religie fullen blijven , eenfr mentlijck de Staten vande Provinciën, ende de Magiftraten van de Steden, daerinfyliedengc bruyekt, en tot wiens laft of repartitie fy betaek fullen werden, gehouw ende getrouw te wefen» den felven getrouwelijck te dienen, ende datif luyden de voornoemde Staten Generael, en oock de Staten van de particuliere Provinciën, elckin iïjnreguard, fullen obedieren, volgens hetFof muiier van den Eedt voorde Militie, den feftien* den Junii feftien honderdt een en vijftigh, opde Groote Zael gearrefteert: Dat infgelijks de G°u' verneurs van de Provinciën, en de Gouverne^ fullen belooven te obedieren den Raedt vanStf' te, by de Staten Generael gefteldt, of nafliae'5 te ftellen , en dat de Overften , Ritmeefte^11' Capiteynen, en alle ander Volck van Oorlogj' boven dien oock belooven en fweeren fullen de bevecien van de Gouverneurs vandeProviitffn' (kef

-ocr page 153-

Reiolutien, Ordres en Reglementen van Staet.

I29

ter prajfentie van alle de Raeden, en dat ten min- ften met twee derde-parten van de ftemmen. XXXIV. Sullen naer voorgaende tijdelijckeainxicvan Billietten alle Wercken in't openbaer hefteden, en defelve Billietten en Befteckenby de Ordon-

daerinfygebruycktwerden

-örloee te Water, de bevelen van den Admi- 2eiegn voorts alle andere Hoofden over hen- Sdenteftellen, βg^oortonnabehooren. Sullen onderhouden alle Travaten ende Al

de

antien voegen, en geen continuatie van aenge-

liantien tuiTchen de Vereenighde Landen, d<

nomen Wercken mogen toeftaen, op poene van in haer particulier te vergoeden de ichade y die het GemeeneLandt daer door ibudemogen ko- men te lijden; en fullen geen Ordonnantien, wat namen die oock iöuden mogen hebben, anders mogen werden gedepefcheert, als op den Ont- fanger Generael, die de Houders van defelve Or- donnantien op haer verfoeck met Affignatien op de fubalterne £)ntfangers, ter plaetfe van hare re- fldentie, ofte tot derièlver meefte grief fal mo- . gen accommoderen. XXXV. De voorfz Raden, Thefaurier Generael,Ont- fanger Generael, Fifcael, Secretaris, Commiièn, Klerken, Contrerolleurs van de Fortificatien, en alle andere Suppoften vanden Raedt, iiillen geen part of deel mogen hebben, directelijckoftein- direclelijck , in eenige Geeftelijcke Goederen, Landen, Schorren, Slijcken, of andere Domey- nen, die van wegen de Gencraliteyt werden ver- pacht, of anderfints uytgegeven, noch oock in eenige Wercken , die van wegen het gemeene Landt aireede zijn, of e noch fullen werden b.e- fteedt, noch in eenige Convoyen, Impoftenof andere Gemeene Middelen, nochte in eenige leveringe van Buipulver, Scherp, Artillerye, Wa- penen,Koorn, Rogge, Haver,Boter, Kaes, of an- dere Vivres, Ammunitie van Oorloge ende Be- hoeften , hoedanigh diefouden mogen zijn, die tot profijte en dienfte van de Gemeene faecke werden gebril^ckt; fullen mede nietm ogen ko* pen, ofte by eenige andere titul overnemen ofte beleenen eenige Ordonnantien, die totlafte van den Lande in het gemeen, ofce van eenige Pro- vinciën in het particulier zijn verleent, door haer felven , haer Huysvrouwen , Kinderen, Fa- milien, of door yemandt anders, wie het oock foude mogen weien, of in den inkoop, o verne- minge en beleeninge by anderen gedaen, mogen participeren , directelijck noch indiredtelijck, nochte door haer felven, hare Huysvrouwen, Kinderen, Familien, ofceyemantanders,eeni- ge giften, gaven of gefchencken mogen ontfan- gen, genieten noch profiteren van eenige din- gen , hoe kleyn die oock iöuden mogen weien, oock van eetbare Spijfe of Dranckj en dat van yemant, het zy Steden , Collegien, Perfona- gien, ofte particuliere Perfoonen, die fy weten yets aen den Raed te doen te hebben, ofapparen- telijck te fullen gekrijgen, en dat foo wel voor als naer, dat de faecke inden Raedt afgedaen fal zijn} en by aldien fy foodanigegiften ontfangen fullen hebben van yemandt, die fy namaels ver- namen yets aen den voorfz Raedt te doen te heb- ben, 't welckefy ten tijde van het ontfangen van de giften niet en hadden geweten, of dat diena- maels aen den Raedt yets te doen mochten krij- gen , fullen fylieden gehouden wefen den Raede daer van te verwittigen, ende ontfangen giften, of de waerde van dien, ten behoeve van den Ar- R                 " " . men

Ρ ovincien, Steden ende Leden van dien, met deNaburigeRijcken, LandtfchappenendeRe- pubhquen gemaeckt, en fullen ten felven eyn- Se ende tot avancement van de Neenngen en Trafiquedefer Landen, onderhouden goede correfpondentiejVriendtfchapenNabuurfchap met de Uytheemfche Princen en Heercn, om- leggende Koninghrijcken, Repiibliquen, Lan- denenSteden, by de befte middelen die fydaer toe fullen ordonneren.^ Die van den Raede voornoemt, en elck van hun opiniërende, fullen opentlijck, vrymoede- lijck, volkomentlijck en bedacfetehjck verklaren hetgeen haer by haer eere, plicht en confcientie goedt duncken fal, het zy om hem teconforme- ren met andere opinien, in gevalle defelve hun goedrduncken fal, om te eviteren, rediéten,ofal- fulcksals hun beft duncken fal, door andere re- denen en conilderarien: Ende fullen alle faecken in den voorfz Rade beflooten werden by de mee- fte itemmen vande prefente Heeren,daer over ge- opineerthebbende , en wanneer eenige faecken fullen voorkomen, die aengaen mogen eenige vanden felven Raede, direftelijck of indireÖre- lijck, ibo in reguard van hare Peribonen, als van hare Vrienden en Magen, tot inden vierden gra- de, en fullen defelve daer op niet mogen geven eenighadvis, noch proffen twefen op de delibe- ratie en beiluyt derièlver faecken , maer fullen hen vertrecken, en blijven uyt de Kamervan den Raed, gedurende deièl ve deliberatie en Refblu- tie. XXX. Inden voorfz Raede en fullen niet werden eyn- delijck beflooten ofgearrefteert eenige faecken, dan in praeientie van alle de Heeren van den Rae- de, die wefen fullen ter plaetfe al waer den Raed hen fal onthouden, of ten meeftendeel van hen- lieden. XXXI. De Raden en fullen niet mogen vergaderen of refoiveren op eenige extraordinaire faecken, dan by voorgaende intimatie, daer van gedaen aen alle Raden die ter fel ver plaetfe fullen wefen. XXXII. Sullen voortaen geene Odtroyen verleenen, noch ook die by de Staten Generael, voor fekeren tijd vanjaren verleent zijn, na de expiratie van de jelve continueren, nochte eenige penfioenen of oeneficien totlafte van den Lande, noch reiigna- tienvanOfficien,expec>ativen,furvivantien,noch aajunftien mogen toeftaen, verleenen noch con- tinueren. XXXII I. Sullen fondcr kenniflè of toeftemminge vande jergadenngevande ordinaris Gecommitteer- Jt.ter 5eneralireyc geen remiffien aen Pachters orteandere Debiteuren van het GemeeneLandmogen verleenen , en dan noch anders niet al*"· Deel.

-ocr page 154-

Placaten. i.Bocck. 5-Tit.

ι3ο

pooften van den Raedt, haer daer van te doen fuy veren, midsgaders die geene die aenden Raed ce doen hebben, en op dewelcke eenige fufpicie valt, byEeden te doen verklaren, datfyaennie- mandtyan devporfzPeribonen, dire&elijck of indireclelijck, yetwes hebben belooft ofte gege- ven, of fullen belooven of geven. XXXVII. Ende fullen de geene die bevonden fullen wer- den aen yemandt van de voorfz Perfconen, der- felver Huysyrouwen, Kinderen> Familien, of yemant anders van haren't wegen, eenige Gif- ten ofte Geichencken te hebben gegeven ofte be- looft, of doen geven of belooven, dire&elijck of indireftelijck, 't zy voor of na dat defaecke afgedaen fal zijn, omme expeditie van de faecke, ofte anderfints, onder hoedanigh pretext't fel- vefoude mogen zijn, by Sententie van den voor- fchreven Raedt werden gecondemneert in een amende, geproportior.eert, ofteégalerendedé waerde van de faecke die verhandelt werdt, ofte anderfints na gelegentheyt en vereyfeh van faec- ken : Ende fullen alle de voorfz amenden wcr- i den geappliceert voor een derdepart ten behoeve van den Aenbrenger, ende detwee refterende derdeparten ten behoeve van den Armen, alwacr hetdathet exces, ofte de corruptie eerft onder-

men te bekeeren, fulcks als hen by den Raedt ge- ordonneertfal werden ·, ende fullen boven dien niet mogen ftaen over de deliberatie van defaec- ken, concerncrende den gcenen van dewelcke fy foodanigegifren ontfangen fullen hebben,fon- derdaertoe by den Raedt geadmitteert te zijn, alles op poene, dat de geene die bevonden fullen werden, contrarie het geene voorfz is, ofeenig poin£t van dien gedaen te hebben, fullen wer- dengedeporteertvan haren Staet, en wefenin- ftiemeninhabilomeenigh Ampt of Officie bin- nen de Geünieerde Provinciën, Geaifocieerde Landen, Steden ende Leden van dien, t'eenigen tijde te mogen bedienen, ende daer en boven ge- houden uyt te keeren en op te brengen hetvier- vout van 't geen fy uy t de participatie vande voor- fchreve Geeftelijcke Goederen, Landen, Schor- ren, Slijcken, ofte andere Domeynen, die van de Generaliteyt zijn verpacht, ofte anderfints uytgegeven, ofte uyt de voorfz Wercken, le- verantie van Vivres, Ammunitie, en andere be- hoeften , inkoop, overneminge, beleeningen van Ordonnantien ,ofuyt de participatie van de- ièl ve, midsgaders van de ontfangen giften en ga- ven genooten en geprofiteert fullen hebben, en Verder fubjeel zijn foodanige andere amenden, en arbitrale correciie, als na exigentie van faecken bevonden fal werden te benooren 3 ende fullen de voorfz Raeden, den Thefaürier Generael, den OntfangerGenerael, Fifcael, Secretaris, Com- mifen, Klercken, Gontrerolleurs van de Forti- ficatien, en alle andere SuppoilenvandenRaed, die nu zijn, ofce namaels komen fullen, op den aenvangh van haren dienil, den behoorlijcken Eedt afnemen, van dat fy haer in het gunt voor

vonden wierde eenige jaren na dat deielve be- gaenfuUenzijn.

XXXVIII. Ende opdat het geene voorfz is te beter ach- tervolght magh werden, ende niemandt van die geenedieaenden Raedt te doen hebben , daer van eenige ignorantie hebben te pretenderen, fal in de Voorzael vanden Raedt gehangen wer-

fchreven is, wel ende vroomeli jck fullen quij ten, den een open Patent, gefteldt inde Nederkndt·

fche, Franfche, Engelfche ende Schotfche Ta- len , daer by een yder gewaerfenouwt fal wer- den, dat fy aende voorfz Perfoonen, derfelver Huysvrouwen, Kinderen, Familien, ofte ye- mandt anders van harent wegen, eenige Giften ofte Geichencken iiillen preiènteren,gevennoch beloven, dire&elijckofindire£teIijck, op poene en amende in't naefte voorgaende Articul uytge- druckt, gelijck mede de Procureurs, Sollici- teurs en andere, die haer ordinaris voor den Raed voorfz laten gebruyeken op de voorfz Dinghs- dagh, ofte als dan abfent zijnde, ibo haeftly daer hae in den Hage weder fullen zijn gekomo1) aenden Raed onder Eede fullen belooven, haer niette fullen laten gebruyeken, ofteoock hare Meefters ingeven of doen ingeven* van aetvtk voorfz Perfoonen, derfelver Huysvrou wen,Kifl' deren, Familien, ofte yemant anders van haren't wegen, eenigéGiftenof Gefchenclcentegev^ ofte belooven, ofte doen geven ofte beloof direclrelijcknochindiredelijck, maer foo ff* neer haer van hare Meefters foude mogen voor- komen, dat fy genegen fouden zijn eenige j^' fchencken aen yemant van de voorfz Perfooo60 te geven ofte belooven, dac fy defelve daer v2" fullen afraden , ofte foo fy aireede eenige der voorfz giften mochten geven of belooft hebbeflj dat fy fulcks den voorfz Raedt terftont beke»* fullen maecken, gelijck fy mede gehouden fuw zijn ten aenvangh van haer employ, haerM^f fters gecrouweüjck te waerfchouwen, van a?01^ MfOOW

gelijck mede de voorfchreve Raeden alle jaren óp den eerfteh Dinghfdagh in de maendt van Mey, ende de geene die als dan abfent foudeh mogen wefen op den eerften dagh, op de- welck fy daer na in den Raedt fullen verfchijnen, voor alle befoignes gehouden wefen in den voor- fchreven Raedt haer tegens den anderen by fo- lemnelen Eede te fuyveren, en den Thefaürier Generael, OntfangerGenerael, Fifcaêl,Secre- taris, Commilèn,, Klercken, Contrerolleurs van de Fortificatièn , ende alle andere Suppooften van den Raedt, haer té doen fuyveren , van dat ly hen in't geen voorfchreven is, wel en getrou- welijck fullen hebben gequeten, en dat fy niet en weten dat by haer HuysVrouwen, Kinderen, Familien, ofte yemandt anders die henlieden aengaen, contrarie het geene voorfz is, direéte- lijckofindiredlrelijck is gedaen , ende voorts be- looven daer inne in allen oprechtigheydt te con- tinueren, fonder dat yemandt tot de befoignes van denRaedtfal werden geadmitteert, voor en aleer hy de voorfz expurgatie en beloften alsvoo- ïen, folemnelijck fal hebben gedaen. XX'XVI. Sullen voorts de voorfz Raeden daer en boven t)ock op de rhinfte fuipitie, 'tot allen tijden ge- houden zijn haer tegens den anderen onderiingh by Eede als Voórén daer van te iuy veren, en den Thefaürier Generael, Ontfanger Generael, Fif- cael, Secretaris,Commifen, Klercken, Contre- AOlléurs van de Fortificatièn, en alle andere Sup-

-ocr page 155-

Rcfolutien, Ordres en R

T3I Raedt} en fal den Secretaris houden goede en pertinente Reguleren ofte MemoriaeirBoecken van alle de Reiblutien en Befluyten van de Mate- rienen faecken die gehandelt en bellooten fullen' werden in den felven Raedt, ten minflen die we- fen fullen van importantie en notable confidera- tien, met aenteeckeninge van denamen van de prefenteHeeren; Ende de faecken enmaterien beilobten en gerefolveert zijnde,by gemeene ofte demeefle ilemmen, fullen alle die van den iel ven Radeindifferentelijck, 'tzydiepraefent ofteab- ient zijn ge weeft, ofte van een ofcontrarieopi- nie, hun gefamenderhandt, ibnder eenigh tegen- feggen, laten gebruycken*tot het goedt beleyt, efrèdt ende onderhoudinge van de voorfz Befluy- ten en Refoiutien. . X L I I Den voorfchrevên Raedt oordeelendenoodig de verfchrij v'inge van de reipeélive Bondtgenoo- ten, fal'tfelvedeVergaderinge van de Ordina* ris Gedeputeerden ter Generaliteyt hebben te communiceren , en foodanige befchrijvinge te verfoecken, met infertie van de Poinélen daer toe dienende ·, ende in cas, defelve Gecommic* teerden fujeks mochten komen te difficulteren, foo wérdt den gemelten Raedt geauthorifeert daer van aende refpeitive Provinciën juilificatie te doen, met gelijcke infertie van de redenen daer toe dienende, en in cas van comparitie, en fal fiilcks niet flreckentot eenige praejuditie van hare Privilegiën , van buyten hare Provinciën nietgcè'voceertofbefchrevente mogen werden. X L I I I De refldentie van den voorfz Raedt, fal met goedtvinden van de Ordinaris Vergaderinge vanr de Staten Generael, gehouden werdenin een be-

voorfzPerfoonen, uyt faecken als vooren, met te geven ofce beloven tenige giften, gaven ofte ge- Ihencken, dircclelijck of mdiredtelijck:, en foo fv eenige gaven gegeven hebben, het felveden Raedt bekendt te maecken, op poene van bevon- den werdende contrarie gedaen te hebben, daer overby den Raedt gecorrigeert te werden, naer exigentie van faecken. Endeop dtt de vöorfchreve exceifen behoor- liicken mogen werden gerecherceert, ende de fchuldigena merken geftraft, fal de Fïfcael van deGeneraliteyt naeu letten opdea&ienvanalle de vöorfchreve Perfoonen, en foo wanneer hy eenige fufpitie fal hebben tegens yemandt van de Commifen , Klercken , Contrerolleurs van de Fortificatien, ofte eenige andere mindere Sup- pooften van den Raedt, fal hy fich ter Ordon- nantie vanden Raedttêgens defelve informeren, defelve daghvaerden voor den voorfz Raed, hen- lieden maecken haer proces, 'tfelve inilrueren en vervolgen ten definitive, ende vorders proce- deren en doen procederen tot executie van dien. X L. Ende foo de fufpicie valt tegens yemandt van den Raedt, denThefaurp· Generael, Ontfan- ger Generael, ofce Secretaris van den Raedt, fai deFiiêaelvan deGeneraliteyt, endeFifcaelen Procureur Generael van de Provincie daer den •Raedtrefiderenfal, tefamen, ofte foo de fufpi- cie valt tegens denFifcael van de Geneialiteyt, deFifèael van devöorfchreveProvincie, alleen ter Ordonnantie van het hooghfle Collegievan Juflitiealdaer, fich tegens de voorfz Periocmen informeren, defelve Daghvaerden voor 't vöor- fchreve CollegievanJuftitie, henlieden maec-

ken haer Proces, 't ièlve inilrueren en brengen I quameenverfeeckerdePlaetiè vandeVercenig- in ilatevanwijiè: Endefoodeiaeckeraecktdén j de Provinciën, fonder gehouden te zijn te blij- Thefaurier Generael, of den Ontfanger Gene- } veninfeeckereplaetfepraïciiè, maer fullen ver- rael, ofte den Fifcael, of Secretaris vanden Raed, J gader en ter plaetfe daer den, dienfl en het gemee

dcfelve voor 't voorfz hooghile Collegie van Ju flitie vervolgen ten deifinitive: En foo de faecke raeckt yemandt van den Raedt, fal het Proces, behoorlijeken geinflrueert zijnde, gefonden werden acn de Staten van de Provinciën, uyt de-, welcke de beklaeghde gehouden fal zijn , die .aengenomen hebbende, feiver aldaer by de Or- dinaris Juftitie te doen termineren , achtervol- gende het difpofitif van de voorfz" Articulen, bin- nen den tijdt van fes weecken nadenontfangh, ende fullen deSententien inde vöorfchreve ma- tenegewefen, volkomen effedlforteren, fonder dat daer vanaen onsfal mogen werden geprovo-

ne befte van den Lande, en byfonder de direcfie van de faecken van den Oorlogh is vereyfïohen^ de, ende fullen uyt den voorfz Raedt t'allen tij- den , in abfentie van eenige defelver, in Gom- mifïïe ofte anderfints, in loco moeten verblijven ten minflen vijf Perfoonen, uyt verfcheydere- fpective Provinciën, op dat den dienfl van het Landt behoorlijck waergenomen werde. XL I V. De Gagien van de Raeden, werden gelaten ter difpoiïtie van derefpecTive Provinciën daer uyt defelve gefonden werden, daer mede fy hen ful- len moeten contenteren, fonder dat fy eenige ex-

c

traordinaris koflen totlafle van den Lande fullen

XL I.

Alle CommiiÏÏen, Qrdonnantien, Decharges, initruaien, Brieven en Depefchen , fullen wer- aeu geparapheert rnet den ge1-"-1-------------- denRaectipr^fiderende, en-

mogen brengen, anders als de Vrachten en Con- voyenj en verders als by de Reglementen,die daer op fullen werden gemaeckt, geordonneerdt fal werden : Ende als een van den Raedt komt te

,..,..,. 1            .,                 -.-wefendealfooge- overlijden, ofte fijnen Staet te verlaten, fal by de jrapneert,; lullen geteeckent werden by een van Provincie, daer uyt die. gefleldt is , eenander fcaSk^S?Λ bj yemandt anders van den bequaem Perfoon , de Staten Generael aenge*

Si' *™ft ingevallefulcks,midtsdeim- n

genomineert, en by de Staten Generael gecommitteert werden. X L V. Beneffens den vooriz Raed fal gehouden wer» den een Thefaurier en Ontfanger GeneraeJ, op de Gagien hunlieden toe te voegejri. . R %                    Ende

cJJf ^ ,y den Raedt 9 en y°orts by den Se- creurisvan den Raedtgeteeckent, fonder die te ^^mmhandenvaiiι anderen, ofternetye- 1 C te^°pamuniceren, dan die van den felven

*

-ocr page 156-

			Placaten. i.Boeck: g.Tit.
		1%2 XL V Τ. mk Ende.een Secretaris op een Tractement van acht hondert ponden's jaers, enop alfulcke In- ftructienalsde Staten Generael, by advisvanden Raed, airede hebben gemaeckt, ende namaels' maeckenfüllen. X L V I I. DeDepefchën van dé faecken, volgens defe Inft'ructie, ter difpoikie van den voorfz itaedt ftaende, fullen werden gedaen, wefende van alfulcke importantie en confideratie , dat voor den Oorlogh defelve foudén hebben gedepe- fcheert geweeft op den naem van de voorige Princen defer Landen, fullen op den naem ende onder het Zegel en Contra-zegel en Cachet van de Staten Generael der Vereenighde Nederlan- den, by advis van den Raedt van State werden uytgegeveh by defe onderfchrijvinge: Ter Or- donnantie van MijnHeeren de Staten Generael van de Vereenighde Nederlanden, ter relatie van den Raedt van State derfelve. XLVIII. " Ende de Depefchen die van foqgroote impor- tantie en confideratie niet en zijn, fullen uytge- geven werden op den naem van den Raedt van State van de Vereenigde Nederlanden, nochtans onder het Zegel, Contra<-zegel en Cachet vande Staten voornoemt. X L I X. Het Zegel'fal bewaerdt werden by een van de Raedts-Heeren daer toe te committeren,c|ie daer van gehouden fal weien te verantwoorden, fon- der het ielve in yemands handen te laten komen, in eeniger manieren ·, ende fal van alle Depefchen en het recht van 't Zegel, goedt Regiiler ende Contrerdlle gehouden, en daer van betaelt wer- den den taux by de Staten Generael geordon- neert, ofte noch te ordonneren, ende fullen de profijten daer van procederende, bekeerdt wer- den tot betalinge van de Officiers van den voorfz Raedt,- en andere noodelijcke faecken, tot dif- poilfiie van den Raedt. Ende verftaen de gefamentlijcke Bontgenoten voorfz, dat tot confervatie van het recht van de Vereenighde Landen in'tgenerael endeparticu- lier, fylieden van hen met deïb Inftrudtie niet en abdiceren de macht en het recht om by de Sta- ten Generael ν en de Staten van de Provinciën in 't particulier, elckfooveel hen aengaet, by tij- den van noodt, ofte als de faecken van den Lan- de iiilcks iüllen verey iïchen, felfs ordre tot dien- fte van den Lande, indefaeckeby henliedenter diipoiitie van den voorfz Raedt gefteldtj te mo- gen ftellen en executeren by directie van de faec- ken van Oorloge te Water en te Lande, met alle het geen daer aen kleeft, ende namentlijck me- de het doen vande Monfteringen, houden vande Difcipline Militaire, ftraffe van allëexceiïèn, en in alle andere faecken : Verftaen oock dat alle faecken, den Staet, Politie ende Juftitre van'de voorfchreve Landen, Steden ende Lederi van dien, in 't generael en particulier aengaende, ter difpoiitié van den Raedt, niet expreiïelijck ge- field tïÏillen blijven ter difpoiitié van de Staten Generael, de Staten van de particuliere Provin- ciën , de Magiftraten van de Steden, en andere
					wettelijckeOverigheden, elcksin haerreguardj endefal medehet geven vande Patentenaen de B-urger-Hoplieden, foo wanneer defelve in tijdt van noodt, en den dienft van den Lande fulcks foud'e mogen komen te verey iïchen, buyten h'aer eygen Steden fullen moeten werden gebruyekt, in de Provinciën blijven daer fulcks behoordt, fonder dat den Raedt haer met het geven van foodanige Patenten eenighfints fal mogen be- moeyen.                       .· ■*-■■■                            * LI. Die vanden Raedt van State voornoemt, ful- len'ten aenvangh van haer dienft, by Eede haer expurgeren, dat fy om den felven dienii te bek<> men, niet en hebben gegeven nochte belooft eenigh geldt of gelds waerde, ofyetsanders, hoe- danighhetfelvefóudemogen zijn, noch fullen geven ofte beloven , directelijck ofte indirecte- I Hjck , ofte in eeniger manieren, bedenckelijck ofreonbedenckelijck > ende voorts belooveh en zweeren in handen van de Staten Generael, ofte derfelverGedeputeerden, 'te wefen gehouw en getrouw , defelve Staten Generael van de Pro- vinciën die inde Unie, en by de handthoudinge van de Ware Chriftelijcke Gereformeerde Re- ligie fullen blijven, ende fullen by Eede renun- eïeeren van alle particuliere correfpondentien, 't zy met de Provinciën, Steden of private en parti- cuIierePerfoonen , voor foo veel't felve den ge- meenenbeftemochte weien hinderlijck, endat -: fonder aenfien te nemen op de Provinciën of Ste- I den daer uy t fy zijn gebooren of verkooren, ofte particulier profijt derfelver , ofte van yemandt » anders, ende alleenlijck voor oogen fullen houden de Eere Gods , ende de welvaerdt en coniervatie der voorfz Landen, endedeGemee- Λ ne faecken ·, dat fy niet en fullen openbaren de Communicatien, Deliberatien ofte Refolutienj | die fècreet behooren te blijven , ende dat fy daer van met niemandt en fullen fpreecken buyten den ielven Raedt, endeinfonderheydtnietmeteeni- ge Minifters van Uytheemiche Koningen,' Prin- cen, Republiquen en Staten, inwatgefelfchap- pen, oke met wien het zy, ten ware met dien : van den felven Raede van State apart, gefchey- den van alle anderen. Item, dat fy niet en ful- len ten dienfte wefen van yemanden, nochte ont- fangen oftegenieten van defelve eenige Penfioe' nen j dat fy niet en hebben , nochte fullen ne- men part of deel, dire$elijck of indirecT:ëlijclc> in eenige wereken die van wegen het Gemeene Landt aireede zijn, ofte noch fullen werden be- fteedt, nochte in eenige Geefteli jeke Goederen) Landen, Schorren, Slij c ken ofte andere Dornef, nen, die van wegen het Gemeene Landt zijn ψ? pacht, nochte in eenige Cpnvbyen ,Impöftenof andere Gemeene Middelen , nochte in eenigc leveringe van Bus-pulver f Scherp,, Artillerys» Wapenen, Koorn,Rogge> Boter, Kaes,öier» Haver, pfi-eandereVivreSj-AmmunitievanOor- loge ende behoeften, hocdanighdiefoudenröo* gen zijn, chetotpfofijten tot dienfte van deGe" meene faecken werden gebruyekt} datfy nïete·1 fullen koopen, of by eenige andere Titul ovérfle* men of beleenen eenige OrdonnantiCn die tot»3" fte vanden Lande iri'tgemeen,ofvan eenige Pr°* vincienm'tparticülierzijn-vèrleendti döorb^

-ocr page 157-

Refolutien, Ordres en Reglementen van Staet. # 133

fleert, den achttienden Julii feftien hondert een (en vijfrigh. . NB, Ί)αΐ het eenentwintighfie Articul, begin- #*?#<&alle Ordonnantien, &c. isgedref- f eert als volght: Omme Ordonnantien van betalingen in be- hoorlijcke forme te bekomen, fullen by dere- fpective verfoecken,ten felven fine aen den Raed geprefenteert, gevoeght moeten werden alle die Behoeften, Beftecken en andere Befcheyden, ter faecke waeromme deièlve refpective Ordonnan- tien werden begeert, gehoorende> ende fullen defelve, door dengemeldenRaed gevifiteerten geëxamineert zijnde,aen des Generaliteyts Reec- ken-kamer alfoo overgebracht werden, om al- daeroock gevifiteert, geëxamineert en geliqui- deert te werden, en fpecialijck na teilen, of het Landt, inde partyen aldaer ingebracht, gehou- den is of niet, van waer defelve wederom aenden gemeldenRaet fullen gefonden werden,om door defelve als dan daer op Ordonnantie verleendt te werden, welcke Ordonnantie by den Heere praj- ilderende, neffens twee andere Heeren vanden felven Raedt, alle uyt verfcheyden Provinciën, denThefauriervan 'tfelve Collegie, naer voor- gaenderegiftratie Folio tali, onderteeckent fül- len werden ; 't welck gefchiedt zijnde, fullen defelve Ordonnantien als dan met deaengehech- te ftucken wederom inde voorfchreve Raedt-ka- mer moeten gebracht werden, om geëxamineert te werden, of defelve volgens ordre van't Landt geheven zijn of niet: En na gedane examinatie, aldaer oock geregiftreert werden Folio tali, ende fullen de Ordonnantien van betalinge fbodanigli geconditioneert moeten zijn, of fullen daer op geen betalinge door den Ontfanger Generael mogen gedaen Werden, by poene van royeringe.

fPlven,hareHuysvrouwen,Kinderen,Familien, of door Wit anders, wie het oock foudemo- aen weien, of in den koop, overneminge en bele- Sinee by anderen gedaen , fullen participeren, Seüjckofte mdireaelijck, noch door haer felven, hare Huys vrouwen, Kinderen, Famihen, ofvemant anders als vooren, eenige giften, ga- ven of eefchencken fullen ontfangen, genieten of profiteren van eenige dingen, hoe kleyn dio oock fouden mogen wefen* oockvan Eetbare SpiifeofDranck, ende dat van yemancït, hetzy van Steden, Collegien, Perfonagien of particu- liere Perfqonen, die fy weten yetsaen den Raed te doen te hebben, ofte apparentelijck te fullen verkrijgen, ende dat foo wel voor als na dat de faeckeafgedaen fal zijn i ende byaldien fy eeni- ge foodanige giften fouden mogen komen te ont- fangen van yemandt, die fy namaels fouden ver- meenen yets aen den Raedt te. doen te hebben, 't welck fy ten tijde van het ontfangen van de ga- ven niet en fouden hebben geweten, of dat de- fel ve namaels aen den Raedt yets te doen moch- ten krijgen, dat fy daer van, den Raedt kenmiTe fullen geven, endatfy haer vorder pracifelijck fullen reguleeren-naer den inhoudt van defe In- ftructie, en yder Articul van dien , en wyders doen dat goede en getrouwe Raeden van State ehouden zijn te doen, en dit alles by provilie. LIL Ingevalle defe Initruótie bevonden werdt te ebben eenige duyfterheydt, ofte dat defelve enige alteratie, verminderinge ofte vermeerde-

in

ge foude vcreyfïchen, fal daer op by gele-

enthcyt, ter Vergaderinge van de Staten Gene- ael, mer kennifïe en advis van den Raedt, gelet η gedaen werden na behooren. Aldus gedaen , ende inde Vergaderinge van 'evoorfchreve Heeren Staten Generael gearre-

eglement, op 'tfiuck van Vacatien m Reyskoflen , foo <vande Heeren Gecommitteer- den van haer Hoogh Mog., als vanden Raede van State, binnen bet reffort van de/en Staet in Commiflïèzijnde, dato'dennJ8. Julii ióyi.               ?';

ι En Heere reyfende in Commiifie binnen * het reffort van defen Staet, meteen ofte meer Dienaers, fal des daeghs voor vaca- tie, teer-koften ( belleciere en pleyfterin- e daer fnnc begrepen ) hebben tien guldens eens, ?en Bode nefïèns fïjneDienaer ofDienaers voor- oemc, mede nemende, faivoor den felven Bo- : noch daerenboven hebben twee gulden daegs, naeckende famen twaelf guldens, bly vende den elvenBodefijne Vacatien daer buyteri, gelijck oock den gèmelten Heer fijn Schuy t- Scm> Wa- gen-vrachten, Convoy-en andere diergelïjcke opgelden, waer van aparte declaratien fullen ge- daen rnogen werden.         ': n EenHèer'metmeer gevólgh ofgefeifchapdan Mn Mede-gecommitteerde, in Commiffie rey- fende . fal defTelfs Mede-gecommitteerde daer .«oor met befwaert werden.' · \ ;' : 5T^SÏfzYefPe^veGecommitteerdeniuWen ^^neuetroyeh]enten mogen aennemen ofcëee- 1 reriaetlcn> onderde Generaliteytreforteren-

de, nochte oock van Perfoonen in des Generali- teyts dienft zijnde, Om op de voorfzrefpecrive Declaratien inbe- hoorlijcke forma Ordonnanntie te bekomenjfuU lende refpective Originele RefoIutien#an defe Commiffien aen defelve Declaratien* gehechtet werden, ende alfoo den Raedt van State ingelé- vert, om by defelve eerftgevifiteerten geëxami- neert te werden, van waer defelve in des Gene- raliteyts Reecken-kamer fullen overgebracht werdon, om aldaer eerfl gevifiteiert,.geëxami- neert en geliqnideert te werden, enipecialijck nagefien of het Landt, inde poften aldaer inge- bracht, gehouden isöfniet, ertvan daer weder- om na den gèmelten Raedt, om door den felven als dan daer op Ordonnantie by den Heer prsefi- derende nevens twee andere Heeren uyt den fel- ven Raedë, alle uyt verfcheyden Provinciën, den Thefaurier en Secretaris van 't felye Collegie, iia voorgaenderegiitrature folio tali, gébeeckent te werden ·, *t welck gefchietft zijnde, fullen defelve Ordonnantien als dan met de voorfz aengehech- . te

-ocr page 158-

Placaten. i.Boeck. g.Tit.:

134

folio talt y fullen oock alle Ordonnanrien op de refpeélive Declaratien verleende,· foodanigha)s voorTz, geconditioneert moeten vvefen*, of fa} daer op door den Ontfanger Generael geen bèta. linge mogen gefchieden.

te Stucken wederom in de voorfchrevc Reecken- kamer werden gebracht,om geëxamineert te wer- den», of defelve volgens de or dre Van 't Landt ge- geven zijn, en na gedane cxaminatie, fulkn de- felve Ordonnantien aldaer geregiftreert werden

ïnfiruBie voor de Heerenin des Generditejts Reecken-kamer, in dato den 5. Novem- ber 1607. j gerevideert engeconfrmeert den τ ι. Januarii 16 2 2., met de Toiniien en Articu, lentöt Ampliatie 3 in dato den 30. September 16 jii *#

of ander deughdelijck befchey t, volgende de Re- folutien voormaels by ons daer op genqmen. ■ Indien éenige Parthyen by de refpeftive Pro- vincien in de voornoemde Liquidatien gebracht fouden werden buy ten den Staet van Oorloghen de Confenten van jaer to t jaer verfocht, fullen de Gecommitteerden wel letten of defelve by de Generaliteyt behoorengedragen te werden, en' de partyen die fyluyden fullen bevinden dat de Generaliteyt niet en behooren tot lafte gebracht te werden, fullen fyluyden annoteren, en met loquaturbefwaren, om daer van rapport aende Heeren Staten Generael te doen, als alle de liqui- datien van een jaer van allede Provinciën fullen weferrgedaen.                ...                         -, V. Sullen fonderlingh daer op letten, dat hetgee- ne in de Liquidatien vaneen Provincie gedifficul- teert, of met loquatur befwaerdt werdt, andere Provinciën niet gepaflèert en werden eenige par- tyen, van gelijcke natuyre zijnde, tot wekken eyhdeineenyderArticulfal ge-exprimeert wer- den de natuyre van de faecke. V I. Inde voornoemde Kamer faleene Tafel haer occuperen met het hooren van de Reeckeningen van den Ontfanger Generael, van alle fijnen ont- fangh en adminiftratie die hy gehadt heeft zedert fijne laetfte gedane Reeckeninge,foo van de pen- ningen, gefourneert by de Provinciën op haet gedragen Confenten, als van de Brandtfchatten, Subfidien , genegotieerde Penningen op Inte- reit, en andere, van wegen den Lande byhetn gemanieert: Ende fal de andere Tafel hoorend examineren de Liquidatien van de Provinciën» beginnende aen degeene die laetftingebreecte gebleven zijn, ende alfoo vervolgens tot de Li- quidatien vande refpe&ive Provinciën cencurrfr ren in gelijcke jaren, waer naer ordentelijck fio- len werden vervolght de voorfz Liquidatien vafl jare tot jare, * ende fal de Kamer alle naerftighe^ doen, ten eynde het werek ten fpoedighfteng«' vordert werde, op dat de Provinciën, fooharf het doenlijck is, mogen grondelijck bericht wer* den, föowelvandegelegentheydtvan deadnj* niftratie des Ontfangers Generael, als van « praftatienvan de reipêftive Provinciën, m^5' gaders van de geftelteniflè van de CoUegieo^ Admiraliteyt, die Reeckeningen vandewel* de voor fz Kamer ondertuflehen mede fal hooft* en opnemen j wfulcks doende, daer op letteM die Reeckeningen van de Ontfangers Generatie felver Cpllegien, ingeflelt zijn in conforwipp^f deInftruÏÏtc\ ophwdengearrefteert> èn dieft®^ Ontfangers tot het formeren van fmmieF-tW'

InfiruBie voor de Gecommitteerden, op 't koor en , examineren en opoflilleren van de Liquidatien der Vereenighde Provinciën, den Ontfanger Generael, ende van de Ontfangers der Collegien vandeAdmiraliteyten.

ALfoototdienfteder Vereenigde Landen, weghneminge van alle wantrouwen, in- voeringevan liefde , vrïendtfchap ende goedt betrouwen onder de refpe&ive Vereenighde Provinciën , ende omme defelve tot volkomen devoiren inhethandthouden van degemeenefaecke te beter te bewegen, vooral noodigh is, dat feeckerlijck geweten magli wer- den , wat de refpe&ive Provinciën zedert haer- luyderlaetfte liquidatie voordegemeene faecke, tot dienfteyande Generaliteyt, foo totbetalinge vanRuy teren, Knechten·, Traktementen,noo- delijckheden ten Oorlogh, als andere laften, de Generaliteytraeckende, van jare totjare hebben verftreckt, en dat het felveop'talderfpoedigfte 'magWerdengevordert: Soo is goedtgevonden, dat tot dien eynde een Kamer opgerechtfal wer- den van veertien Perfoonen, te weten, uytelc- ke Provincie twee Perfoonen, die onderhouden fullen werden to t koften van de Provincie, daer uytfygefteldtwerden, dewelcke fullen befoig- nerenten miniten met twee Tafelen, en byab- fentie, fieckte, ofandereempefchementenvan eenigedervoorfz Perfoonen, fullen de Provin- ciën , uyt welcke die gefteldt zijn, eenen ande- ren in de plaetiè vanden afweiènden iiecken, of anderiïnts geëmpefcheerden, mogen itellen. II. Defe voornoemde Gecommitteerden fullen al- le dagen (Sondagh uytgefondert) ten minften iès tiyren te famen ter geordonneerde plaetfe in 't examineren der voornoemde Liquidatien, ende d'Ordonnantien, Declaratien en Quitantien daer toe dienende, midtfgaders het doen appoftille- ren der felver Liquidatien, moetenbefoigneren, fonderbuyten fieckte of noodelijcke excufatie, hen te mogen abfenteren, op poene, dat,een ye- gelijck niet, 'ofte laet komende, t'elcken uyre verbeurenfaltienftuyvers, ten behoeve van de arme gequetfte en fiecke Soldaten. De voornoemde Gecommitteerden en fullen geen tijdt verfuymen in het onderibecken wat de refpeétive Provinciën fchuldigh zijn ofte niet, jnaeralleenlijck wat een yder Provincie betaeldt heeft tot de laften van deli Oorlogh te Lande en te Water, in befettkige ofte Velde, de Gene- raliteyt raeckende , cfaervanblïjcktby decharge

-ocr page 159-

Rclblutien, Ordres en Reglementen van Staet.         135 Extraófc Liyt het Regifter der Rcfoluticn van de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Ver- eenighde Ν ederlanden. Sabbathiden 30. September 16fi.

nimtn toegefmd Tseiomoemd coZar terende, t

aZurtebe/haren, en daervan voor 'tjuyten \ iandefekeReechnmgente doen rapport, omby : Zer Hoogh Mog. daer op gerefolveert te-werden, I JstotmeefendienfemndenLandeby defelve be- ■ vondenfalverdentebehoorm. Indien cenige van de voornoemde Kameren, I bvgebreckvan het overleveren van de Liqmda- I tien en verificatien vaneenige van de voornoem- I de Provinciën ibuden moeten ophouden van 13e- foiene, fullenfyluydcn de Heeren Staten Gerie- I rael adverteren van de Provinciën in gebreecke wefendc, en daer en tuiTchen voortgaen met de LiquidarienvandeProvincien, vandevolgende I jaren, die gereed iullen weien. ■ i             D          V I I I Endefullen binnen eenmaendnaer de Liqui- datienvan elcken jare maecken een ftaetvande I Loquaturs en fwarigheden daerinnebevonden, op dat by de Heeren Staten Generael daer op magh werden gelet en gerefolveert, iiilcks in goe- der icquiteyten gelijckheyt ial bevonden werden U te behooren. Ι Λ. En ten eynde de Reeckeningen van den Ont- fanger Generael niet en werden verachtert onder eenigh pra'text, iullen de Raeden van State be- vorderen, dat alle particuliere Reeckeningen |yan de Ontfangers, Commifen, en andere ad- miniftratie van Penningen , Vivres, Mumtien van Oorlogh > en andere behoeften ten Oorlogh gehadthebbende, met den eerften behoorlijcke Jteeckeninge, bewijs en reliqua doen, ende dat defelve den Onttanger Generael ter handen wer- den geileldt. Ende omme defen conform te hefoigneren,ful- ί lende Gecommitteerden van de reipedtive Pro- ! vincien, mitsgaders de Seeretariiïèn van deiêlve Kamer van Reeckeninge, aen de Staten Gene- raelEeddoen, van haerluyden naerdefelnftru- ük te reguleren. I Aldusgedaen ter Vergaderinge van de hoogh- leemelteHeefgn Staten Generael, navoorgaen- de refumptievgn-d'eerfte ïnftrudtie, in Js;Gra~ pen-HagedenEeëiii&n twintighften Januarii fes- Itien hondert twee en twintigh. Wasgeparapheert, v · > Vy.\ Barthoit<vmGent, vt. \ Onder ftondr, -Ter Ordonnantie van de hoo%- gemelte Heeren Staten Ge- ■■—-· mrfoi: " J, ^n *v ν <,'· Geteeckent, CAerfens,

IS gehoordt het rapport van 4e Heeren van Raetsfelt, van Swieten , en vander Hoolck, haer Hoogh Mog- Gedeputeerden , achtervol- gens derfelver Refolutie van den negenden deièr, uy t de ïnftrudtie voor den Raedt van State, aen achttienden Julii laetiHedenop de GrooteZale gearrefteert, geëxtraheert en by den anderen ge- voeght hebbende feeckere Poindten en Articu- len, dienende reipedtive tot AmpHarie van de ïnftrudtie, den een en twintighften Januarii fes * üen hondert twee en twintigh gearrefteert voor desGeneraliteyts Reecken-kamer, als mede van de ïnftrudtie den eerften Januarii feftien hondert negen en twintigh gearrefteert voor den Ontfan- ger Generael Doubleth: Waer op gedelibereert zijnde, hebben haer Hoogh Mog. de opgemelte Heeren derfelver Gedeputeerden; over ende ter faecke vandegenomqn moeyte bedanckt, endeis voorts in gevolge van't voorfz rapport goedrge- vondenenverftaen, de voorfz Poindten en Ar- ticulen reipedtive midts defen tearrefteren en vaft te ftellen , en dat daer mede de voorfz Inftrudtien reipedtive, foo van des Generaliteyts Reecken- kamer , als Ontfanger Generael voornoemt, ful- 1 en werden geamplieert, ende aen deièlvetoege- fonden, omme daer op ten ipoedighften alhier ter Vergaderinge beëdight te werden , in voe- gen en manieren als de voorfchreve reipedtive Ar- ticulen hier na volgende van woorde totwoorde ftaengeinièreert. FoinBenen Articulen , dienende tot AmpUatie van de. Infiruclie voor des Generaliteyts Reecken-kamer, dato den dertighflen September fefiien honderdt en vijftigh. I EErftelijck fullen de Gecommitteerden in des Generaliteyts Reecken-kamer wel beforgen en naerftelijck aenhouden dat alle Comptablen van dé Generaliteyts Middelen , foo van Ver- pachtingen in de Steden als ten platten Lande, re* demptie van Middelen, Contributien, Verpon- dingen, Geeftelijcke Goederen, het Zegel, Do- meynen, Leénen, bock van Vivres , Ammuni- tie van Oorlogh, ende van alle andere Inkom- ften, geen uy tgefondert, jaerlijcks aen de opge- melte Kamer komen reeckenen en overlevereri drie Reeckeningen , als eene voor deiiRaed van State, eene voor de Kamer, en eene voorden Rendant, rhetbyvoegingevanalle de originele Documenten ende behoeften daer toe dienende, om by de voornoemde Kamer gehoort en gefloo- ten zijnde, daer van de dubbelden ajs voeren uy t te leveren, ende fulcks tot weeriqge^var^de abuy- fen. 1 I. Sullen daer opletten dat de refpedlriveProvin- ciën de Compagniert haer volle Soldye, fonder ecnige

Ν

ot

■Λ j 't Geen met de CurcifLetter flaetgt

Wm* is Anno i6z2.m

Amplïütie by-

-ocr page 160-

Placaten. i.Boeck. g.Tit.

giiard nemen ofde Wercken in't openbaer oock zijnbefteedt geweeft, en dat oock defelve M, liettënen Befteckenby de Ordonnantie werden gevoeght, oock toefien dat geen continuatie van de aengenomene Wercken werden toegeftaen dat geene Ordonnantien, wat naem die foudqn mogen hebben , anders werden gedepeicheert als op den Ontfmger Generael, die de Houders van defelve Ordonnantien , op haer verfoeck, mer Aflïgnatien op de fubalterne Ontfangers, ter plaetfe van hare refidentie, oftot derfelver mee- fte gerief fal mogen accommoderen. I X. Van 't recht van't Zegel goedt regifter encon- tre-rollegehouden lijnde, volgens den taux by deStaten Generael geordonneert of noch teor- donneren , fal oock verantwoordinge werden gedaen: Doch fel 't felve mogen werden bekeen: tot betalinge van de Officieren, of andere noode· lijcke faecken van den Raed van State. Poinften en Articulen, dienende tot Ampliatie van de Infirnftie voor den Ontfanger Generael T>oubleth , dm dertighflen September J"eflien bonderdt eenenvijftigh. EErftelijck en fal den voornoemden Ontfan- ger geen Ordonnantien van waerden hou- den , noch geen betalinge daer op doen, fy en zijn gegeven by den Raed van State, en van den Heer prxiiderende, met twee andere Heeren uytden ielven Raed, den Thefaurier en den Secretaris vanhetCollegie, naer voorgaende regiftrature folio tati azet op gefteldt, onderteyckent, met alle de Behoeften, Beftecken en andere Befchey- den, ter faecken waerom de refpecTrive Ordon- nantien zijn verleent, daer annex, en by de Ge- neraliteyts Reecken-kamer oock gevifiteert, ge- ëxamineert en geüqüideert, oock nagefien of de- ièlve na de ordre van 't Landt zi jn gegeven, met regiftratafolio tati, by defelve Kamer daer op ge- fteldt, fonder 't welck den Ontfanger geen be- talinge fel doen, alles op pcene van royeringe. Ende fullen geen Ordonnantien, wat naëm die oock fouden mogen hebben, anders mogen wer- den gedepefcheert als op den Ontfanger Gene- rael, die de Houders van defelve Ordonnantien? op haer verfoeck, met Aifignatien op defubal- terne Ontfangers ter plaetfe van haer refidentie, of tot derfelver meefte gerief fal mogen accoffl· moderen. Was geparapheert, A.Bouchorfl,vt. Onder ftondt, Accordeert met het vooriz Regifter, Geteeckent, N.Ruyfch

eenige kortinge of belaftinge, 't zy van deSolli- citeurs, Schrijvers, Comptoir- gelden, Nieu- we-jaer-gelden, ofanderiints, hoedanigh'tfel- ve foude mogen werden genoemr, dire&elijck ofindired>elijck, maendelijck betalen. III. Sullen wel reguard nemen dat by alle dever- foecken om Ordonnantien aenden Raed van Sta- te geprefen teert, ende van de ièlve aen de Kamer gefonden, gevoeghtzijn, allede Behoeften, Be- fteckenen andere Befcheyden, ter faeckewaer- om de refpe&ive Ordonnantien werden begeert, énde defelve gevifiteert, geëxamineert en geli- quideert hebben, oock wel nagefien of 't Landt in de partyen aldaer gebracht, gehouden is of jiiet, wederom fenden aen den gemelden Raed, om van defelve Ordonnantie daer op verleendt te werden, diedanbydenHeereprazfiderende, en twee andere Heeren uytden fel ven Raedt, alle uyt verfcheyde Provinciën wefende, den The- laurier en den Secretaris uyt het ièlve Collegie,na voorgaenderegiftratie/ö/wta/i daer opgefteldt, onderteeckeïit fullen moeten zijn , welcke Or- donnantien wederom met de behoeften als voo- ren ter Kamere fullen werden gebracht,om aldaer geëxamineert te werden, of defelve volgens de ordre van't Land gegeven zijn, en diealibo be- vonden zijnde, ter Kamere oock werden gere- giftreertfolio tati, fonder dat eenige Ordonnan- tien, alfoonietgeconditioneert zijnde, byden OntfangerGenerael fullen aengenomen oftebe- taeldt mogen werden, op pcene van royeringe. Sullen voorts beforgen dat de Convoyen, vol- gens de Confenten en de Lij ften by de Staten Ge- neraeldaer op gemaeckt, en noch te maecken, en van gelijcken oock de Licenten, volgens de Lij ften daer op gedreflèert, en noch te dreflèren, ecnpaerlijck werden geheven en achtervolght. Sullen de Steden laten by hun gebruyck, om in tijde van noodt, en als de faecken geen uytftel en mogen lijden, hen teiWater te wapenen, en Schepen van Oorlögh uytruften, tot lafte vanden Lande, midts daer van datelijck advertentie heb- bende gedaen aen de Generaliteyt, om uyt de Vfoornoemde Middelen betaelt te werden. V I. Sullen geene penfioenen noch beneficien tot lafte van den Lande mogen paflèren, ten zy de- felve by haer Hoogh Mog. zijn verleent. Sullen geene remiiïïen aende Pachters of ande- re Debiteuren, van'tGemeene Landt gegeven, confidererenofvanwaerden houden , fy en zijn gefchiedtmet kennifle en toeftemminge vande Ordinaris Vergaderinge van haer Hoogh Mog. VIII. Sullen uyt de geaffigeerde Billiettengoedtre-

Refolutie, ToinBen tot wegbneminge der difficulteyten tuffchen den Rade *van State 7 & des Generaliteyts Reeckenkamer 3noopende deregifirature van eenige Ordonnantien, datodefl 2t,Januariii6p$.                                                                                    /         r -

tot de faecken van de Finantie, hebbende, in %? volge en tot voldoeninge van derfelver Refolut^

E Heeren Schimmelpenningh vander Oye, en andere haer Hoog Mog.Gedeputeerden

D

Coifr

-ocr page 161-

							Rcfolutien, Ordres en Reglementen van Staet.          137
									nen, om daer op nader gelet ende gerefolveert te werden.                         . *              ï&u VI I De Reecken-kamer fal aen den Raedt van Sta- te t'allen tijden moeten laten volgen alle foodani- ge Stucken en Befcheyden, fonder onderfcheyt» als den Raedt foude mogen noodigh hebben * midts dat defelve gebefight zijnde, aenftondts weder onder de gemelte Kamer gebracht fulleri werden, gelijck mede op defelve wijfeaendes Generaliteyts Reecken-kamer gevolgh t fulleri werden alle Stucken en Befcheyden , ter Finan- tie werdende be waertr Aen de Commifen van des Generali* teyts Finantie, fal onder de diretlie van den Raedt verblijven. I. Η Et doen der af-reeckeningen van Beger- dienften, foo van hoogeals lage Officie- ren, Artillerye-Bedienden, Schepen, Wagens3 Paerden, &c. als van leverantie van Broot, Ha- ver, Hooy, ende wat meerder tot den train en fubfiftentie van 't Leger behoordt, midts dat een dubbeld vdnde Lijft , waer uyt de voorfchreve afreeckeningen geformeert zijn , ter Generali- teyts Reecken-kamer werden overgelevert. I I. De Reeckeningen , dewelcke de Commifen vande Artilierye ende Ammunitie te Velde, den Commiiïaris vande Leger-Schepen , denWage- meefter Generacl, en andere Bedienden van hec Leger, geduyrende de Veldt-tocht ontfangen, tot betalinge der dagh-gelden van haer ende hare onderhebbende Conducteurs, des fouden in die Reeckeningen , waer van een dubbeldt acnde Reecken-kamer foude moeten werden gefon- den, niets moeten gebracht werden alsbetaelde dienften, en van alle andere verfchotten en uy t- gaven, apart de Declaratien, by de Generali- teyts Reecken -kamer te liquideren, opgefteldc moeten werden. II I. Voorts fullen de Reeckeningen vande pennin- gen j welcke, 't zy onder Gedeputeerden vanden Raedt, of andere, te Velde werden gehouden, werden opgenomen en geflooten in een Confe- rentie , door Heeren Gedeputeerden uyt den Raed van State en Generalitey tsR eecken-kamer te famen, en onder beyde de voorgemelde Coi- legien een dubbeldt van ioodanige Reeckenin- gen verblijven. . 1 v. ■ ■ Eyndelijck, alle Ordonnantien, by den Raed van Stategeflagèn op flooten van Reeckeningen of Declaratien, by de Commifen van de Finantie opgenomen ende geflooten, eer dat defe voorfz Articulen fullen zijn vaft gefteldt, fullen byde· Generaliteyts Reecken'-kamer werden geregi- ftreert, indien defelve Reeckeningen ofDecla- ratien anderfints en buyten de gepretendeerde in- formaliteyt, volgens ende in conformité van de Ordres en Reglementen vanden Lande geflooten zijn, gelijck oock alle de parthyén van belaftin- ge inde Regifters van de Generaliteyts Reecken-- kamer noch open ftaende, gedoodet fullen wer- S                       den,
			CommuToriael van den 31. December laerft- leden, met en nevens eenige Heeren Gecommit- teerde'nuyt den Raedt van State, en de Genera- liteytsRcecken-kamer , in conferentie geweeft overdediifficulteytenby de Generaliteyts Reec- ken-kamer gemaeckt, in het regiftreren van fom- mieeOrdonnantien, hebben ter Vergaderinge gerapporteert,dat tot weghneminge van de voor- fchrevedifficulteyten was gedaen denVoorflag, volgende hier na geinfereert. Voorflagh, totwegh-nemingederdif- ficulieften»ter Generaliteyts Ree eken- kamer gemaeckt, over de regiflrature van eenige Ordonnantie». I. Α En de Generaliteyts Reecken - kamer fal gelaten werden, in conformité van het tiende Articul van de Ampliatie van der felver Inftru£He, het examineren en liquideren van alle Declaratien, fonder onderfchey t. I I. Het opnemen van alle Reeckeningen, foo als het felve by de voorfz geamplieerde Infhuctie aen gemelte Kamer is gedemandeert, waer onder niet verftaen werden begrepen te wefen de Reec- keningen hier achter Articul twee en drieuytge- druckt. I II. Alle Behoeften, Stucken en Bewijfen, fullen voortaenaendeOrdonnantien ende A&ens van verfoeck werden geannexeert, ende defelve in dier voegen gemunieert, ter Generaliteyts Reec- kenkameringelevertzijr.de, na examen werden geregiftreert. 1 V· Wijders fullen de Declaratien , foo van de Provinciën, over gedanedebourfementen ende verfchotten, inminderinghder ordinaris enex- traordinaris confenten, als alle andere , fonder onderfcheyt, aen den Raedt van State geprefen- teertwerden, en door den Raedt, of door de Commifen van de Finantie, op ordre van den Raedtgeëxamineertzijnde, byAppoin&ement aen de Generaliteyts Reecken - kamer gefonden werden, om te liq uideren en te fluyten. •vjr,: V. Desgelijcks alle Reeckeningen , niet zijnde van een ordinaris jaerlijcks ontfangh en admini- ftratie.           .. . ; V V I. De Generaliteyts Reecken-kamer, hoorende 5n opnemende de Reeckeningen, foo vande re·
				ipeftiveProvincien, als van alle particuliere Per-
					fooni
		sonen en Comptablen, fal volgens derfel ver In ttruétie geen poften valideren, dan ibodanige, Qietotlaftevanden Lande mogen gebracht wer- ^en> volgens en in conformité vande Ordres en ^glementen, of fpeciale Refolutien daer op ge- tomen , ende by gevolgh alle poften daer tegens l}tide doorfjaen, of met loquatur befwaren, na °f ^cnthey t van faecken: Ende by foo verre ge- e Reecken-kamer mochte oordeelen eenige met d VQor^z Refolutien niet over een te komen feiv IJPMz Reglementen en Ordres, fullen de e iu'cks in een conferentie kunnen vertoo- iV, Deel.

-ocr page 162-

Placaten. i.Boeck. 3-Tit.

ι38

den, wanneer uyt de Reeckeningen en Docu- menten ter Fïnantie -vande Generaliteyt beru- ilende, en aen de Genei aliteyts Reecken-kamer over te leveren, ial blijcken dat de voorièhreve openftaende parthyen behoorlijck zijn verant- woordt, :: ί ,. Waer op gedelibereert zijnde, hebben haer Hoogh Mog.haer den bovenftaenden Voorilagh wel laten gevallen, defelve geapprobeert en ge- arreileert, foo als defelve geapprobeert en gear-

refteert werdt midts defen; fullende Extra&van defe hacr Hoogh Mog. Refolutie geibaden wer- den aen den Raedt van State en Generaliteyts Rcecken-kamer, om te ftrecken totderfelver na, richtinge. Was geparapheert, Ί) v.E/s,vt. Onder ftondt, Accordeert met het voorfz Regiiler. Geteeckent, F- Fagel.

Refolutie, houdende dat de Raeden van Vlaender en, refiderende tot Adiddelburgh in . Zeelandt, geen Officien negens hare Funcliefullen vermogen te bedienen o f exerceren, in dato den -j.lDecember 166f.

IS gehoorde het rapport vande Heeren van Ommeren, ende andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot de faecken van Vlaende- ren, achtervolgensderlèlver Refolutievan den eerilen defer, nageiien hebbende het vier en twintighile Artkul vande Inilructie voor den Raede van Vlaenderen , refiderende tot Mid- delburgh in Zeelandt, den vijfdenden Oftober fcÜien honderdt een en ieftigh , by haer Hoogh Mog. gearreileert, houdende in effect, dat de voornoemde Raeden niet en fullen vermogen te verkrijgen, hebben ofte exerceeren eenige'an- dere Officien, in ofte onder het reiïbrt vanden vooriz Raede , nochte ter caulè van dien te heb- ben , trecken ofte genieten Gagien ofte Penfioe- nen van eenige Steden, Collegien, ofte particu- liere Perfoonen, onder het feïve reiïbrt gefeten of gegoedt zijnde, op poene van re ipfa daer van vervallen te zijn, ende het felve geappliceert te

werden ten profijte van de gemeeoe faecke, en daer en boven arbitralijck gecorrigeert te wer- den: Waer op gedelibereert zijnde, is goed- gevonden en veritaen, het voorfz vier en twin· tighile Articul mits defen foodanigh te altereren, ofte amplieren, dat van nu af aen de voornoem, de Raeden, boven hare Raeds-plaetfen en Tra- elementen, daer toe by haer Hoogh Mog.geor- donneert, egeeri andere Officien, Bedieningen, Magiilraturen of Penfioenen altoos, vanwien, of waer fulcksfoude mogen wefen, egeen uytge- fondert, fiilien vermogen te hebben, genieten, of exerceren, op pcene van iffofa&o van hare Raets- plaetfe vervallen te zijn, en dat haer Hoog Mog. daer van aenilonds, als met derdaet vacant ge- vallen zijnde, fullen difponeren; fullende Extract van defe Refolutiegefonden werden aen den ge- melden Raedt van Vlaenderen, om te iïrecken tot haer narichtinge.

Nader R efolutie op het voorfchrevefuhjeB, in dato denfefden JSfovemberfeflien honderi φ vier en. tacbtigh.

IS gehoort het rapport van de Heeren Verbolt en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeer- den tot de faecken van Vlaenderen, hebben- de , in gevolge en tot voldoeninge van der- Ielver Reiblutie Commiiïbriael van den tweeden 4efer, gevifiteert ende geè'xamineert de Rem on- lÏrantie vanden Raedt van Vlaenderen, refide- rende tot Middelburgh in Zeelandt, verlbeeken- dp om geallegueerde redenen, nevens hare Fun- dlien mede andere Officien te mogen bedienen j ofwel dat haer Hoogh Móg. hare Traclementen geliefden te verhoogen : Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevonden en verllaen, mits delen te perfifteren by het vier en twintighile Articul vande Tnilruclie voor den gemelden Raedtvan Vlaenderen, midtfgaders by haer Hoogh Mog. Refolutie en Ampliatie van den fevenden De- cember feltien hondert vijf en feiligh daer op ge- volght, ende dat dicnvolgende de Raeden inden gemelden Raedt van Vlaenderen , boven hare Raeds-plaetfen ende TracÏementen, daer toe by haer Hoogh Mog. geordonneert, gecne andere

Officien, Bedieningen, MagiilraturenofPen- iioenen altoos, vanwien, ofte waer fulcksfou- de mogen wefen, geert uytgefonderdt, fullen vermogen te hebben, genieten ofte exerceren, op pccncva.nzp/0faffo van hareRaedts-plaetfen vervallen te zijn, ende dat haer Hoogh Mog. daer Van aenilondts, als met'er daet vacant ge- vallen zijnde, fullen difponereni ende voor ibo veel de verhoogïnge der voorièhreve Trakte- menten aengaet; is goedtgevonden en verllaen, datinhetvoorfchre. everlbeck niet kan werden getreden, tenware den gemelden Raedtvan Vlaenderen eenige convenable Middelen wiften aen tewijfen, waer uyt de verhooginge der voorièhreve Traktementen , buyten belaftinge ofte befwaerniilè vande goede Ingezetenen van den Staet fonde konnen werden gevonden eiwe betaeldt, welcke Middelen fyin fulcken geval* Ie aen haer Hoogh Mog. fullen bekent maeckeft om het felve gefien, voorts gedilponeert te tf #' den naer behooren.

Mft

-ocr page 163-

Rcfolutien a Ordres en Reglemcn ttn van Staet.          139

Refolutie j noopende het opnemen van de Reeckeningen, i» ^ Magifiraets befiellinge in Vlaenderen, datotj.Augujh1671.

dertigh, of ten uy tterften acht en veertigh Caroli guldens eens, fonder meer. Dat de voorichreve onkoften voor Huift aidc Hulfter-Ambacht gefamentlijck niet fullen mo- gen excederen de fomme van twee hondert vijf- tigh Carolus guldens, ofte uytterlijck drie hon- dert Carolus guldens eens, fonder meer, ende.de maeltijdt 't eene jaer fal werden gedaen op het Raedt-Huys, en 't andere jaer op 't Landt-Huys aldaer. Dat de voorfchreve onkoften tot Axel, Neufe en Biervliet, gefamentlijck niet fullen mogen excederen de fomme van fèftigh Carolus guldens, ofuytterlijck twee en feventigh Carolus gulden s eens, fonder meer. Dat de voorichreve onkoften tot Ooftburgh niet fullen mogen excederen de fomme vanden tigh Carolus guldens eens, fonder meer. Dat dienvolgens ter faecke van de voorfchreve onkoften niet alleen niets meerder in reeckenin- ge te mogen werden gebracht,onder wat pretext het cock foude mogen zijn, maer dat oock de gemclte Heeren haer Hoogh Mog. Gedeputeer- den gehouden fullen zijn, 't geen boven vermoe- den bevonden foude mogen werden ter faecke voörfchreven meerder in reeckeninge gebracht te zijn, daêr uyt te royeren, endetot lafte van die geene die de voorichreve meerder onkoften fou- den mogen hebben gedaen, relaten. Dat voorts dé voornoemde Heeren Huygens, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputee.'den toe defaecken van Vlaenderen, fullen werden ver- focht, gelijck defelve verfocht werden midts de- {hn3 met ende nevens eenige Heeren Gecommit- teerden uyt den Raed van State,by haer E. felfs te nomineren, te overleggen en overwegen,of niet door eenige, en hoedanige middelen de renren en intereflên tot lafte van eenige Steden en Plaetfen, in Vlaendereqloopende, fouden konnen werden gereduceert jegens, vier ten honderdt, of denpen- ningh vijf en twictigh in 't jaer. Ende wat het tweede poinft belanght,nament- Hjck hetmaecken van een Reglement, tot beftel- linge van de Magiftrature in Vlaenderen voor- noemt, dat onverminder t, en fonder praejuditie van voorige Rcfolutien dienaengaende albereyts by haer Hoog Mog. genomen, in het toekomen- de geene Burgermeefteren ofScheoenen langer in bedieninge fullen mogen werden gehouden of gecontinueert, dan den tujdtvan twee achter een volgende jaren. .Ende wat het derde poin.it, raeckende.de klachten van die van Biervliet,, belanght, heb- ben de Heeren Gedeputeerden van Zeelandt het voorfehreve rapport.dicn aengaende overgeno- men, om in den haren breedergecommuniceert te werden, dewelcke verfocht werden haer daer optenfpoedighftente willen verklaren -> en zijn voorts gemelte Heeren Huygens, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot de faecken van Vlaénderen verfocht, foo als defelve verfoch.t werden bydefen* ,te overleggen en overwegen, •of die yets, en wat tot noch meerder ménage en voorkominge van koften en Iaften,op het verftèl- S 2                            len

Confideratien, gerefiukeert uyt het rapport van de Gecommitteerden , die Jfynofeflien hondert een enfeventigge- weeft zijn in Vlaenderen , om de Reec-

keningen van de re/peclive Steden op te nemen, en de Magifiraten aldaer te be- fiïlien , overgelevert aen haer Hoogh Mog. den elfden Augufli des voorfchre- venjaers. I.              · DAtby't opnemen van de voorfz Reecke- ningen , den uytgaef doorgaens veel grooter als den óntfangh is, waer tegens by haer Hoogh Mog. prompte ordre dient te werden gefteldt, anderiints fullen de Fi- Tiantien van de Steden aldaer t'eenemael komen te vervallen, endedoor grootefchuldengeacca- bleert werden.                 ·                , II.               , \Verdt mede geoordeeldt, dat goedt foude zijn, dat haer Hoogh Mog. een vaft Reglement beraemde, waer na de jaerlijckfche beftellinge van Magiilraten in Vlaénderen foude moeten ge- daen werden. I I I Die van Biervliet continueren noch met hare klachten, van dat de Heeren Gecommitteerde Raeden vanZeelandthaeronrtrocken, endeten profijte van Provincie onderflaen eenige Lande- ryen, de Stadt toekomende, waer van de op- komiten jaerlijcks circum circa acht hongert gul- dens bedragen , waer door fy feer onmachtigh blijven in haer Financien. Waer op gedeliber^eert zijnde, is aengaende 'teerilepoindi:, goedtgevondenenverftaen,dat byprovifie, en tot by haer Hoogh Mog. andere poin&en van noch meerder ménage fullen wefen gearrefteer t·, die van de Regeeringe van de S tadt Sluys, mitfgadersdievan 'sLants vandenVryen gefamentlijck tor het tra deren en defroyeren, of oocktot het aenwendenvan eenige foorten van plaifier of recreatie, hoedanigh die oock foude mogen zijn, voor de Heeren die van wegen h aer Hoogh Mög.tot het verftellen vandeMagiftra- ttire, en het opnemen van de Reeckeningen in Vlaenderen voornoemt, fullen werden gedepu- feert, geene meerder onkoften fullen mogen doen, dan de fomme van twee honderdt Caroli guldens, ofuytterlijck drie hondert Caroli gul- dens eens , fjnder meer, en dat de Maelti jdt het eenejaerfal werden gedaen op het Raedthuys, ™Pteaj)(ierejaeroplietLandthujs aldaer. • *c v^voorfchreve onkoften tot Aerdenburg «iet lullen mogen excederen de fomme van feftig, °r «ytterhjck twee enieventigh Car©li guldens eens, fonder meer. DattqtPhilippine, (St. Anna ter Muyden, en π&&Ρ$8$? geen Traaementen , Defroye- mnnLCn' of andere diergeliicke onkoften fullen

°

D?tje

rden^aen.

voorfz onkoften op het Zas van Cent

v: Hwninogen excederen de fomme van fes en

-ocr page 164-

Placaten. ι. Boeck. 3. TituL

14°

Magiftrature , midtfgadershet opnemen vande voorfchreve Reeckeningen geeommitteert wer- dende, t'elckens defe haer Hoogh Mog. Refo, lutie ter hand te ftellen tot haer E. narichtinge, en fal defelve Refolutie mede toegefonden werden aen de Magiftraten van de voorfzPJaetfen, om haer daer na te reguleren.

len van de voorfz Magiftrature, en het doen en opnemen vande voorfchreve Reeckeningen val- lende , vaftgeftelt en in train gebracht foude kon- nen werden. Ende werdt den Griffier indertijdtgeordon- neert, aen de Heeren haerHooghMog. Gede- puteerden , tot het ver ftellen van de voorfchreve

leaderRefolutieop'fuoorgaendefubje^^ dato den twintighfien Januaritfefiien hon- dert vier en feventigh.                                       f·

mende behoorden te wer- den befnoeyt, ende tot her- ftellingevan defe quade mé- nage , eri daer uyt geoccafio- neerde verval in de Finan- cien , in meeft alle de Quar- tieren en Steden van Vlaen- deren , de Magiftraten al- daer, als oock die van den Vrye en Hulfter-Ambacht geinj ungeert, van voor het toekomende geenProceffèn t'haren lafte te ondernemen, en tegens wie het oock zy,te inftitueren, fonderdaertoe alvooren verfocht en geobti- neert te hebben haer Hoog Mog. confent .en goedtvin- denj ende dat oock tot be- ' trachtinge van verdere mé- nage in defelve de Commif- iien buyten de Diftriften der voorfz Magiftraturen be- hoorden gereguleert te wer- den tot eenfeeckere fomme jaerlijcks , die niet en fou- de geëxcedeert mógen wer- den; en dat wijders alle ver- teeringen , onder wat prae- text die oock fouden mogen zijn gedaen, voor 't toeko - mende in de Reeckeningen niet meer fullen vermogen te werden geleden of getol- lereert, maer in tegendeel voor altoos geroyeert. I I. Ende meynen de voorfz Heeren Gecommitteerden) datbydefè flechte conftitu- tie van de voorfchreve Fi' nancien, de Magiftraten in Vlaenderen fonderlinghbe* hoordt te werden gerecom* mandeert een forgvuldige ménage in't geven van R^' cognitien,Vereeringen enitë Gratuiteyten aen Gouver- neurs ende Commandeurs* daer in wy voor dien tijt, om de extraordinaris deF(oye' menteri' aen de Uytheem- fche en Auxiliaire Officieren gedaen ,· hebben gecotW1" veertj endede Rend3nten' fon-

Confideratien 3 re- fulterende uyt het rapport van de.Heeren Pompe, vanCrommon, ende van Sixma, haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot het opnemen van de Reecke- ningen, en hetvermaec- ken der Magiftrature in Vlaenderen, over den ja- re feftien hondert drie en ièventigh, ende fulcksin gevolge ende tot voldoe- ninge van haer Hoogh Mog. Refolutien Com- minoriael van dato den achtften Julii, en veer- tienden OcTrober feftien hondert drie en ièventigh reipecHve. I. ΓΛΕ voor-gemelte Heeren *~* Gecommitteerden, heb- ben in 't opnemen der Reec- keningen bevonden, dat niet alleen doorgaens den uytgaef veel grooter is als den öntfangh , maer oock dat in fommige Plaetfen meer dan eens foo veel is uyt gegeven als ontfangen, waer door dan ibnderjjrompte voorfieninge,de Financien vande Steden en Plaetfen in Vlaenderen t'eenemaelftaen te vervallen, en in ruïne ge- bracht te werden : Enmey- nen de voorfchreve Heeren Gecommitteerden, datde- wijttot foo notablen t'ach- terheyt veel contribueren de onnodige kofteli'jekeCom- miflïen, temeraire Procef· fen, die by de Magiftraten tegens den ander, oftéparti- culiere Leden der felver, buyten ördrc , en tot laftë der felver Steden, Plaefièn, en Gerechten ondernomen werden, dat die nevens de groote en eXceiïïve vertee- ringen, die alle tot lafte van de Steden en Gerechten ge- bracht werden, in'ttoeko-

ΠΛΕ Staten Ge- ·&*nerael'der Ver- eenigde Nederlan- den ,. hebbende ge- hoort en ingenomen het rapport vande Heeren van der Nieuburgh, en an- dere haer Hoogh Mog. Gedeputeer- den j diedeneven- fiaende Confidera- tien hadden ^e exa- mineert , hebben haer defelve wel latengevallen* met eenige weynige veranderinge ende byvoèginge ,foo als hier na in margine geteeckefttflaet. Op't eerflepoinEl: ''Bat de Magifira- ten in Vlaenderen , rejfort van defen Staet, geen Tro- ceffen enfitllen mo- gen infiitueren of ondememen,die bo- ven dé fefligh gul- dens beloopen, Jon* der alvoorens daer toe verf och t ende geobtineert haer Hoog Mog. confent engoedtvinden , en dat de'Dagh'-gel- den en andere on- kofen, diegemaekt fiaen te werden uyt Commijfien buytende 'Diflric- len der voorfchre- ve Magïflraten in Vlaenderen ,fullen werdengereguleert door de Heeren Ge- deputeerden , die in dit loopendejaer derwaerdts fullen gaen , op approba- tie van haer Hoog Mog.

Wtrdt geample- cteert.

-ocr page 165-

		Refolutien, Of dres en! fonder in eenige conièquen- tie te mogen trecken> het Felve gevalideert. III. Hoer HoogMog. De voorgemelte Heeren verfiam, de Hee- Gecommitteerden hebben ren haer Hoogh in 't opnemen der Reecke- Mog. Gedeputeer- ningen, enhetvermaecken den, die in ditloo- der Magiftraturen in Vlaen- pende jaer naer deren, byfonderlijck gere- Vlaenderen fullen marqueert, dat in de Steden gaen, van nu af, AxelenNeuièneenfeerdif midts defelve te ordentelijck Huys wertge- authoriferen par- houden, en dat ibo ten aen- • tyenhmcindcuoor iien van de adminillratie van haer te ontbieden, de Stadts Middelen, als by- qf aldaerterplaets fonderiijck in't exerceren over hare queftien van goede Jufticie en Poli- tehooren,enteac- cie, ende iulcks tot mercke- commoderen, is't lijck nadeel endebeiwaernis doenlijck, endefoo yandë goede Ingezetenen niet, van haer ver- aldaer,die geen Juftitie kon- richtinge ende we- nende erlangen, haer parti- dervaren alhier ter culiere iaecken ende interef- Vergaderinge rap- fen moéten iien vervallen porttedaen.            toteen jammerlijk verloop, waer in alfoo noodtiaecke- lijck fal*dienen voorfien; de voorgemelde Heeren Gede- puteerden meynen, dat de- wijl deiè diiordres alleen voorkomen uyt een groote , tweeipalt en oneen igheydt, die daerin die Regeeringh, foo wel als daer buyten on- der de Gemeynte is, dat de voorfchreve diibrdres nader behoorden te werden on- deribcht en geëxammeert, • wie, en wat Perfoonen daer toe de principaelfte aenley- dinge komen te geven, om fulcks geweten zijnde, daer in naer behooren te voor- fien, en voorts de Magiftra- ture aldaer foodanigh te ver- maeeken, als naer bevint van faecken voor de meefte ru- lle , eenighey t en herftelling vaneen goede harmonie on- j derde Regenten en Ingeze- tenen aldaer bevonden fal werden te behooren: Ende meynen gemelte Gecom- mitteerden, dat om fulcks naer behooren te konnen *;Λ doen, een keer derwaerdts > fbude dienen gedaen te wer- den, om partyen over defe oneenigheden te hooren, en door de hoogh-aeniïenlijc- fce authoriteyt van haer Hoogh Mog., defelve, is 't doenlijck, teaccommode- ' ren, én voorts de Magiftra- fture aldaer foodanigh tebe- ftellen, en te vermaecken,
				Reglementen van Staet.         141 als tot bereyckinge van dk goede en faluraire oogh- merck en herilellinge van de noodige rufte en eenigheydt in die Stadt bevonden fal . ' werden te behooren, ten ware haer Hoogh Mog. by dees tijdt beter achteden dat partyen hinc inde in die Stadt herwaerts wierden be- ichreven, om door voorge- melde Heeren Gecommit- i                              teerden alhier in hare que- ftiengehoordt engeaccom- modeert te werden; daer toewygaerneons willen re- mitteren aen het oordeel en goedtvinden van Uw Hoog Mog. IV. 't Vierde j en de De voorgemelde Heeren volgende aenge- Gecommitteerden hebben trockene vijf en fes in het opnemen der Reecke- Ψο'ιηΒεφ werden ningen van Huift en Hul- geamplecJee.rt,          fter-A mbacht bevonden,dat de Vef teeringen die in de- iêlve gebracht werden, tot een groote femme komen te monteren , en meynen dat daer toe de principaelfte aenleydinge geeft deoccaiie van't Tappen, ioowelin't Stadthuys , als in 't Landt- huystan Hulfter-Ambacht, die fy onder ootmoedige corre&ie meynen dat voor- fekomen en gepravenieert ehoorde te werden, ende dat vervolgens de reipe&ive Magiilraten van Huift ende Hulfter - Ambacht behoor- den te werden gein jungeert, van na het expireren der ge- maecktehuyr, met Kamer-" Boden in de ièlve Stadt ende Landt; Huyfingh , deiêlve Huyfinge fouden laten aen 'tié reipecÏive Griffiers van Stadt en Ambachte, die in gieken geval by en ontrent hare Griffien fouden zijn,en pock t'haren particulieren Jafte fouden moeten nemen jhet ichoon en ledig houëen van beyde de Vergader- en Vertreck-Kamers, fonder over 't reynigen ende onder- houden der felver voor Meyilèns-huyr, ofteyers an- der?, ten lafte van Stadt of Ambachte, noch nu, nochte namaels yets te mogen pre- tenderen. V. • Gemelte haer Hoog Mog, Gecommitteerden is in hec opnemen vandeReeckenin- gen

-ocr page 166-

					Placaten. ι . Boeck. g. Tiü.
		142
									mitteerden de voorfchreve Magiftrature in die Stadt nu focdanigh hebben veran- dert, dat door de goede Re- folutien, by defelve hiej over te nemen , den voor- noemden Dom. Koelman gehouden fal konnejn wer- den in fijn devoir, foo mey- nen defelve , datmen éii werek daer by foude konnen laten, ter tijdt toe gehoorde en gefien fal wefen , wat de voorfchreve Magiftrature, totweeringe vandefedifor- dre en t weefpalt inde Kerke ende Gemeynte· aldaer te- gens den voorfz Koelman fal hebben geftatueert. V I I. De Gecommitteerden van deMagiftraet der Stad Bier- vliet , hebben aen U Hoogn Mog. Gecommitteerden ge- •remonftreert, dat een groot gedeelte van haer onmacht en onvermogen ontftont uyt net miflèn ende onthouden van de Revenués van haer geprajrendeert Stadts inko- men (cl'oudeStad genaemt) wordende, ende wefendede voorfchreve hare Stads pro- fijten nu al eenige jaren her- waerdts by de Heeren Ge- committeerde Raeden van Zeelandt geinnet engepro- fiteert, enfulcks, onaenge- fien de doleantien , die de- felve t'elckens foo ten tijde van de gedane jaerlijckfche Reeckeningh, als by itera- tive Remonftrantien, (oo aen U Hoogh Mog., alsder fèlver Gedeputeerden heb- ben gedaen , oock daer ne- vens ferieufelijck verfocht daer van eenmael hetgede- iïdereerde effect te mogen erlangen, fonder dat tot noch toe daer op yetsisge- volght-, foo geven de on« dergefch.even Gecommit- teerden U Hoogh Mog.der·. halven in confideratie5 of daerinne, foo haeft doen* lijck , niet behoorde voor- fien te werden, op dat i» Voorfz Stadts gefuiHnetf1 rechr.eenmael geëxamineert enaf>edaen werde, o$M die Stadts Financien daer door niet verder moge ko- men te lijden, endebuyteft recht en reden, ίοοη*ύ' ftineren, befwaerdt te ^er' den·                       .r κ yoo&
				gen der Stadt Sluvs voorge- komen, dat op de Conrer- fcharpen van die Stadt j ge- legen tuflchen die twee Grachten, gemaeckt is een bedeckte Wêgh , met een Bancket en Borftweeringh, die foo hoog is, dat de Stads Wallen de voorfz Conter- fcharpen niet konnen ont- decken , dan alleen van de uytfteeckende Punten, zijn- de op defelve Borftweenng nochgefteldtftaende Pallif- (aden, vier voeten uyt de Aerde fteeckende, en ver- midts by veele geoordeeldt weidt, dat het verhoogen van die voorfchreve Con- terfcharp, met de daer op gefielde PaliiTaden, de voor- fchreve Stadt Sluys in hare noodige defenfie leer pneju- diciabelzijnj foofoudende voorfchreve Heeren Ge- committeerden U Hoogh Mog. in bedencken geven, of de voorfchreve Wercken door een geèxperimenteert Ingenieur wegens den-Staet nier behoorde te werden ge- vifiteert, om, naergedaen rapport, daer op gerefol- veert te werden foo als ten dienfte vanden Lande, ende noodige confervatie en de- fenfie van die Stadt bevon- den lal werden te behoo- ren. V I. De voorgemelde Heeren Gecommitteerden is ver- ders in het opnemen der Reeckeningen , en 't ver- maecken der Magiftrature van de voorgemelte Stadt Sluys voorgekomen , dat Dom. Jacobus Koelman, Predikant aldaer, uyt fijn felven eenige notable veran- deringen heeft beginnen te pra&iferen in fijn aenfpraek ontrent den H. Doop, ende hetH. Avondrmael, fonder fichin'teen en ander na de órdre van de Kerck te wil- len bedienen en reguleren na de Formulieren daer toege- bruyckeli jck, zijnde hier in, onaengefien veele klachten defwegen door de Gemeyn- te aldaer gemoveert, door die vande Magiftraer aldaer, foo als des behoorde , niet tegengefproocken en gecor- rigeert * maer dewijl voor- genoemde Heeren Gecom-
							Vlataende Hee- ren Gecommitteer- de Raden van Zee- landt gefchreven [al werden , dat haer E. haer Hoog Mog. willen btrig- ten en informeren^ op wat fondament defelve het inko- men van Biervliet ι genaemt de oude Stadt, trecken en ontfangen.

-ocr page 167-

Refolutien, Ordres en R i#*n h*Tja*« Ú-Ô/Üë*-*· \ ÉËß» -4—*. J_ /~> * Ã

143 narichtinge: Datoock eenigegedruckte Exem- plaren van deielve van nu of aen gefonden fullen werden aende gemelce Magiftraten,om haer daer na,yder voor foo veel hun aengaet,te reguleren. Gedaen ter Vergaderinge van de hoogh-ge- melce Staten Generael, in den Hage den twin- tighftenjanuariiif>74. '

Voorts verftaen haer Hoog Mog., dat de Grif- fiers ßç der tijdt aen de Heeren liaer Hoogh Mog. Gedeputeerden, tot het verfetten ende verande- ren van de Magiftraten in Vlaenderen, midtfga- ders het opnemen van deReeckeningen gecom- mktcen werdende, t'eickens defe haer Hoo^h Mog. Reiblutie ter handen te ilellen, tot haer E.

Mfit$f0ktie dlm **"*' dat0 ** elfdm mjfabomürt^a,

*T\E Staten Ge- •L^neraelder Ver- eenigde Nederlan- den , hebben é naer ingenomen rapport vande HeerenGra- vefleyn, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot de faecken van Vlaenderen , tot voldoeninge van derfelver voor- gaende Refilutie Commifforiael) de- Je vier Tomtien van deliberatie,ge- vifiteertenge- exa- mineert gehadt hebbende defehe ToincJen, foo als die leggen, haer

Poincten van deli- beratie , refulterende uyt het rapport van de Hee- ren Pompe, Vry bergen, Vierilên en Klant van Stedurn,haer Hoog Mog. Gedeputeerden tot het hoorenen iluytenvan de Reeckeningen , en ver- anderen van de Magistra- ten in Vlaenderen, voor den jare ieftien honderdt vierenleventigh. Continuatie van de Maei- flraets cPerfoonenin haren dien/l.

\fien /lugufli fefli' honderdt een en f ven tig, ter handefat werden ge (leid tot haer E. narich tinge.

nen , behoorde geobfer- veert te werden, en da t d en Burgermeefter van 't Vry e alle jaer behoorde te werden verandert. I I. De gemelte Heeren Ge- deputeerden hebben oock in veifcheyde Steden van Vlaenderen bevonden, dat fomtijds Peribonen tot Bur- germeeiters en Schepenen wejden aengefteldt, welc- kers andere FuncTrien daer mede nier wel compatibel zijn , de; halven fouden de gemelde Heeren Gedepu- teerden oordeelen, dat by haer Hoogh Mog. daer te- gen behoorde te werden voorfien en gereibl veert, dat in het toekomende geene Bailliuwen, Griffiers of Se- cretariiïèn tot Burgermee- - ilers ofre Schepenen van eenige Sleden, Collegiencf Ambachten behoorden te werden acngeitelt ofgecon- tinueert , ende dat dien vol- gende yemanc Bailliuw van Sluyszijnde, tctgeenSche- pen van het Vrye behoorde te werden geproponeert, en den jegenwoordigen Bail- Jiuw niet rot Burgermeefter van het Vrye behoorde ge- ëligeert te werden 5 dat ooc'k in de Steden van Huift en Sluys, midfsgaders in Hul- fter-Ambacht, ende alle an- dere Magiftraten ofte Col- legien, geenThefuuriersof Ontfangers totBurgermee- fteren fullen mogen werden geëligeerr. í III; Tot Axel en Neufen, een gemeene Magiftraer zijnde, alwaer het een jaer een Bur- germeefter van Axel, en het ander jaer een Burgermee- fter van Ter Neufen over beydede voorfz Magiftra- ten werdt aengefteltv ibo fouden de gemelde Heeren Gedc-.

NTAdemael de' gemelde x ^ HeerenGedeputeerden in het veranderen van de

,wellatengevalleni en geamp ie cl eert, oock goedtgevon- den, dat die in al- len deden , en naer haer forme ende te- neur in het toeko- mende al/00 fullen werden gepracJi- Jeert, onderhouden ende geobfer veert, f onder eenigenala- tigheydt i en dat ten dien ejnde, en tot btreykinge van dmStaet, aende Heeren haer Hoog Mog. Gedfuteer. den tot het ver'an- fmvande Áßá÷ß- ftaet,,mheth%o- ïen'Opnemejiende men van de Ree- ™i™ , wdie .^tieren van rlaena-eren jaer- Wks gecommit- ,?/Jf en mntigh.

reipedHve Magiftraten in Vlaenderen, ondervonden hebben , dat haer Hoogh Mog. Reiblutie van den vijf en twintighftën Augufti fes- tien honderdteen en ieven- tigh, mede brengende, dat geen Burgermeefters ofte Schepenen langer in bedie- ninge fullen mogen weiden gehouden ofgecontinueert, als den tijdtvan twee achter een volgende jaren, nietge- "neralijck in alle de Steden van Vlaenderen kan werden gepraiHiêert, door dien in demeefte Steden geen ftoftè iscmalle twee jaren andere Schepenen, diebehoorlijck gequalificeertzijn, te kun- nen uytvinden, derhalvqn fouden gemelte Heeren Ge- deputeerden oordeelen, dat de gemelte haer Hoog Mog. Reiblutiegeneralijct; in alle de voorichreve Steden van Vlaenderen, alleen ten re- ipecle van de Burgermee- iters, endein de Steden of Magiftraten van SJuys,Hulft en Hulfter-Ambacht, ioo ren rripecle van de Burger- meeiters als vande Schepe- (

-ocr page 168-

Pkcaten. ι. Eoeck. 5. Tit.

144

de Stadt Axel, en drie uyt Axel-Ambacht, en dat de gemeltcBufgermeefteren al- ternatief , het een jaeruyt de Stadt, en het ander jaer uyt Axel-Ambacht fouden moeten werden verkooreni doch confidererende dat het nooyt is gepra&ifeert, een Burgermeefter uyt het Am- bacht te ftellen, ende dat het felve oock in het convoce- ren van de Magiftraet ende anders, grooteongelegent- heydt foude veroorfaecken, fooisbyde gemelte Heeren Gedeputeerden, met den Heere van Saemflagh foo- danigh verfproocken, dat in cashaer Hoog Mog. aen die van Saemflagh voornoemt, jaerlijcks in de Magiftraet van Axel twee Schepenen gelieven te vergunnen, en de derde uyt het refterende gedeelte van 't Ambacht te éligeren , den gemelten Heer van Saemflagh. daer mede foo wel, als die van Axel contentement fouden nemen, hetwelck byhaer Hoogh Mog. foude dienen te werden geapprobeert en geconfirmeert. Aldus gerapporteert en in gefchrifte overgelevert tej? Vergaderinge van dehoog- gemelte Heeren Staten Ge. nerael, in den Hage den ne- gen en twintighften Ofto ber feftien honderdt vier en feventigh.

Gedeputeerden oordeelen, dat een Burgermeefter van Axel» heteenejaergedient hebbende, drie achter een volgende jaren behoorde ftil te ftaen, eer hy wederom tot Burgermeefter verkoren mochte werden, en van ge- lijcken ook een Burgermee- fter van ter Neufeh, of an- ders kan defelve Perfoon uyt die Steden permanent Burgermeefter blijven, ende dienvolgens een ander geen beurte krijgen. I V. Tot voldoeninge van haer Hoogh Mog. Refolutie van den vierden Mey feftien hondert vier en feventigh, raeckende het different tuf- fchen de Stadt Axel, ende de Heer van Kruyningen , als HeerevanSaemflagh, over 'topftellen ende verpachten derExcijnfen, en de abuy- fen die tegens de Unie van Koningh Philips mochten ingekroopen zijn, hebben de gemelde Heeren Gede- puteerden het voorfchreve different bevonden genoeg- faem geaffopieert te zijn, fonder dat over 't opftellen en verpachten van de voor fz Itxcijnfen eenigh gefchil meer is, ofwefen fal, ende de gemelte Unie in alles te zijn geadimpleert, uytge- nomen alleen , dat volgens de voorfz Unie jaerlijcks vierSchepenen fouden moe- ten werden aengefteldt uyt

Gedaenter Ver- gader mge van de hooghgemelte Sta- ten Generaehtnden Hage den elfden April feftien hon- dert vijf en {even- tigh.

Refolutie, houdende dat geen Hoogh-Bailliuw vanden Lande van den Vrye, noch oock defjelfs Stadthouder verkoor en magh werden tot Burgermeefler of Schefen der Stadt Slupt ' : dato den 1 y. Februarii 168 3.

fte veranderinge vande Magiftrature, aldaer de* voirhadgedaentothetobtineren van het Sche·' pen-ampt van die Stade, en apparent tegens de naefte veranderinge van defelve Magiftraet we- derom fijne foUicitatienfoude vernieuwen, ver· foeckende haer Hoogh Mog. gelieven by Refo- lutie te ordonneren, dat den Stadthouder van het Vrye niet eligibel fal wefen tot het Schepen· ampt der Stadt Sluys voornoemt: Waer op m delibereert, ende in achringe genomen zijode, dat volgens ende in conformité van haer Hoog·1 Mog. Refolutie van den elfden April feftien hofl* dert vij f en feventigh geen Bailliuwen tot Burger" meefteren of Schepenen van eenige Steden, Col- legien of Ambachten mogen werden aengsfW"1' is goedtgevonden en verftaen , dat de Stadhou- ders vande voornoemde Bailliuwen mede niet fullen mogen werden aengefteldt tot Burgermee'

IS gehoort het rapport van de Heeren Baer, en andere haer Hoog Mog. Gedeputeerden tot de faecken van'Vlaenderen s hebbende, in gevolge ende tot voldoeninge vanderfèlver Refolutie Commiflbriaêi van den achtften defer, gevifiteert ende geëxamineert de Miffive van den Hoogh-Bailliuw, Burgermeefters en Schepenen der Stadt Sluys, Waterrccht en Nieuw Muyden, houdende, dat haer Hoogh Mog. gelieft heeft by Refolutie te verftaen, dat geen Bailliuwen van die Stadt, ofandere Steden , fouden verkooren werden tot Schepenen of Burgermeefter van het Collegie's Lands van den Vrye, gelijck oock de Groot-BailÜuw vanden Lande van den Vrye niet vermagh gekooren werden tot Burgermeefter of Schepen Van die Stadt; dat haer bekendt was, dat den Stadthouder vanden Groot-Bailliuw van den-Land© vanden Vrye voornoemt, opdelaet-

-ocr page 169-

Refolutien, Ordres en Reglementen van Staet.          145

gende Refolutie mede gefteldt werden in handen vandeHeerenhaer Hoog Mog. Gedeputeerden, die jaerlijcks naer Vlaenderen opdeveranderin- ge der Magiftraten aldaer werden gecommitteert, omteftreckentot derfelvernarichtinge, en haer

/Ier ofte Schepenen van eemge Steden, Colle- iSi ofte Ambachten, endedat dienvolgende f en Stedehouder van den Bailliuw van den Lande aZrVrve niet eligibel is tot Burgermeefter of ^fdl^plm^ Sluys: Endefal een £eynde Extraft van defe haer Hoogh My>

'ria te reguleren.

daer

Reqlement, by de Hoogh Mog. Heeren Staten Generaelder Vereenighde Nederlanden g-earrefleert ■> totredres vander<Policie} JuJtitieendeFinantie, indmAmpte van Hulfly in .datodm\.Junn\6^^ ^ I                                                                 VIII. At de Voorgeboden ofte Keuren van het Dat geen Executie te gelijck op den Principael Ambacht, in den jare feftien honderdt ende Borgen gedirigeert fal mogen werden, tot feven en feventigh gedruckt, fullen I groote koften varjPartyen, maer fucceflïvelijck hebbenende behouden haer volkomen j d'eerfte aengefproockene geene betalingedoen- kracht, uytgenomen voor foo veel defelve by de. dcfen werden geamplieert oftegealtereertj dat j                                 IX. oock deCdve jaerlijcks van 't Gemeene Landts j Datden Officier fal gehouden zijnde publica- Huys fullen werden gepubliceert.                         tien van Placaten te laten doen , fonder belaftin-

II.

ge des Ambachts, gelijck inde Stade Huift ende

Datniemandt tot Burgermeefter of Schepen, elders gefchiedt, als zijnde dit een dependentie

van fijn Charge.

noch oock Notable van 't Ambacht in het toeko mende acngefteldt fal mogen w erden, ten zy de- felve ten minften in eygendom hebbe dertigh ge- meten Lands, inden voorfchreven Ambachte ge- legen. III. Dat oock geen Vaderen Soon, nochte oock

X.

Datoock defelve ial gehouden zijn door fijne Dienaers (en tweeLnyden daer toe, des noodt* by de Magiftraet aen te ftellen, onder eeil Tra die- ment van hondert guldens yder, te famentwee honderdt guldens, ibnder meer} 't Ambacht te

t wee Broeders op eenetijdt fullen vermogen fef- doen fuyyeren van alleVagabonden endeBede-

fie te hebben in 't Collegie vande voornoemde l

en beletten dat geen bedelende Familien

Magiftraet.

fich in 't felve nederiètren

wekkers onderhoudt als nu tot een merckelijcke fomme bedraeght. X I. Dat aengefien inde Reeckeningen fware ko- ften van 't apprehenderen, detineren enftraften der Delinquanten werden ingebracht, tot fup- port der felve, voortaen de Lands Quote inde pe- cuniaire boeten, tot voordeel des Ambachts ful- len moeten werden verreeckent. XI I. Dat den Bailliuw j compofcrende over pecu- niaire boeten, niet ial vermogen fulcks te doen feparatelijck, en met uy tlatinge van 't derdepart, den Armen in gemelte boete competerende,maer dathyexaclelijck en ter goeder trouwe den Ar- men fal hebben uyt te keeren, en dat daer af jaer- lijcks inde Armen-reeckeninge fal werden ver- antwoordt. XIII. Dat den Bailliuw niet fal mogen inbrengen jaerlijcks infommagrcffa> voor ordinaris en ex- traordinaris vacatien, ibnder dat aengewefen werdtby wat gelegentheydt fulcke vacatien ge- fchiedt zijn. XIV. Dat oock aen den Ambachts-Ontfangergeen poft van jaerlijckfche uytgave inde Reeckeninge geleden ial werden vqor vigilantie en prompte betalinge. X V. Dat oock geen poften ingebracht of gepaflèert fullen mogen werden onder de woorden debet Quitantia, X V I, Dat de koften vande Griifie, voor Pa?ier,Pen- T                            nen

I V.

Dat de Magiftraet niet en ial vermogen wegens het Ambacht, eenige Procefien velagendo , vel defendendo te ondernemen, als met voorweten en goedtvinden vande Notabelen, uyt dewekke, onder't aenwefen vande Heeren haer Hoog Mo- gende Gedeputeerden, door defelve haer Hoog Mog. Gedeputeerden, twee of drie jaerlijcks fullen gecommitteert werden, om de Magiftraet yder iaer hoc ca/u te aiïifteren, en daer af ter nae- fter Vergaderinge, en aenwefen van welgemelte Heeren haer Hoogh Mog. Gedeputeerden ver- antwoorden, V. Dat de Magiftraet Partyen over kleyne faec- ken niet in Proces fal laten komen, als naer een tentamen concoróia , door CommiifarifTen ge- ichiedr, en dat de longueurs inde Proceduren af- geineden, en niet verder als tot duplicq incluys lullen volichreven werden V I. Dat by den Bailliuw, buyten confent van Par- jen, geen uytftel van executie fal gegeven wer- e«5 op dat daer door geen aenleydinge werde begeven om die t'executeren,, daer na de novo te m?mtrCa Cn te rcnoveren, ende alfoodeExe- «e-koftcn daer door merckeliick te verfwaren. η , VI1· tie-koft0 eExecurie' Sommatie enRenova- dc vo indefen Ambachte vry hoogh zijn- den Γ ,aeniullengereguleert en betaeldt wer- niet hoo den text Voorgeboden, en immers pieertis ^ ^S inc*e na^ur%e Plaetfen gereci-

IV.

D

E EL.

-ocr page 170-

Placatén. ι. Boeck. 3. Tit.

146

nen en Inckt,&c.vry hoogh loopende, door de Heeren haer Hoogh Mog. Gedeputeerden lul- len werden begroot, en ter naefter Gommiille voor een eonvenable fomme befteedt, fonder dat defelve fal mogen geèxcedeert berden. XVII. Dat de drie gefalarieerde Tioffores Medicina, foo tegenwoordigh in reeckeninge gebracht wer- den , tot een lullen moeten uy tfterven, ende dat defelve voor d'inipeiture der doode Lichamen niets en lullen vermogen te declareren, gelijck als nu geichiedt, maer dat fulcks voor haer jaer- liicks ordinaris fullen hebben te doen. XVIII Dat den Agent voor fijne Wedden van vi j f en twintigh ponden , alles buyten declaratie moet verrichten , midts declarerende voor fijn ver- fchot. XI X. Dat de Heeren van't Ambacht, in Gommiffie zijnde, daeghs boven hare reys-koften fullen ge- nieten fes guldens, en niet meer. ■·,-■ IX.. ; Dat devertecringen over dejaerlijckfche Ar- me-reeckemngen leer groot zijnde, voortaen fullen werden afgefchaft, midts gevende aen y der Predikant, Armen-meefters en Procureur, op defe Reeckeninge comparerende, in plaetfe van defroyement, een Rijcksdaelder.

XXI. Dat alle de Renten, ten lafte van 't Arribaeht loopende, van nu af aen fullen werden gerede ceert ad vijf ten honderdt, fonder dat defelve hooger in reeckeninge lullen werden gelederi; "41 'rpomtij. ..χ XXI,                  ·! rsD.üjfl Dat de jaerüjckfche uytfettingen door den Ontfanger yder jaer ten vollen geinnet ende ver- antwoordt fullen werden» ende den Bailliuw ge. houden wefen defelve fucceilïvelijck te execute- ren, fonder dat eenige onbetaelde Poften inde volgende Reeckeningen fullen geleden werden XXIII. Dat oock in toekomende des Ambachts-f£ee|. keningert^ ten minften Veertien dagen voord! defelve opgenomen werden,-^fullbn ovérgefevëft werden aen Burgermeefteten én Schepenen, van 't Ambacht, om door defelve en de Notabelen overfien te konnen werden, ende fullen op het doen vande Reecken in gen prasfent wefen de Ge- committeerden uyt de Notablen, daer af hier vooren Articulo vier gefproocken is. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge vandeStaren Generael der VereenighdeNeder- landen, den vierdenJunii feftjen honderdtvijf en tnegentigh. Wasgeparapheert, Theodorm Schrevelhis, vr. Onder ltond, Ter Ordonnan- tie van defelve. Geteeckcnt, F.Fagel.

Kefolutie, noopende het vergeven <vtinde Ampten en Qjjicien, β aen de ter collatie en df pofitie van de Generaliteyt, nevens de generale Lijfie, dato den eer ft en Ocfofcr 1661.

Beeden over de Quartieren van den Bofch, ende van Antwerpen, oock de directie van het Kleyn Zegel, met de appendentien en dependentien van dien, daer onder niet en zijn begrepen; maer dat de difpofitie en collatie van de Ampten, daer toe ipeclrerende, fal blijven aen haer Hoogh Mo- gende : Dat van gelijcken by den meer-gemelden Raed van State fal blijven de difpofitie van alle de Commifen en Contrerolleurs vanVivres, Am· munkien van Oorlogh, Ponten en Bruggen, al- omme in de refpedbive Steden en Forten, dewelc- ke met Guarnifoen van defen Staet befet zijn·' Van geli j ken mede van de Charges van Majoor Auditeurs, Provooftén, Scherprechters endeSer- vijs-meefters in defelve, voor foo veei den wel' gemeltenRaeddaer'van is inpoflèffié, endeby fpecialeRefolutie niet ter contrarie is geftatueert. Dat vorders aen den meer-wel-gemelden Raed noch fal blijven de difpofitie van de Onder-Offi- cieren van den Treyn en van't Leger, oock «2 Collatie van de Rectors, School - meefters ende Kofters-Ampten, alomme ten platten Landeon- der het rellbrt van de Generaliteyt: Ende d$ voorts den welgemelden Raed, als vanouds? ψ blijven by de difpofitie van foodanige Ampten en Employen, als de bedieninge van hare Supp0' ften,Klercken,Deurwaerders, &.c.» foudentfO' gen concerneren: Ende dat daer en tegen Κ Hoogh Mog fullen blijven en gelaten werden dj de vo j komene difpofitie van alle foodanige Amp- ten en Oificien, als begrepen zijn indeLiiftete dien eynde gedreifeert, ende hier nageinfe^e^' fpecialijck mede daer inne begrepen de Lan /

D

Heeren van Raesveldt, Goeré, Kien, Haren, Royer, Ackema, haer Hoog Mog. Gedeputeerden, hebben gerap-

porteert dathaer Ed., achtervolgens der felver Refolutien van den fes en twintighftcn Fc- bruariifeftienhondertvier en vijftigh, dertien- den, negentienden, vier entwintighftenenfe- ven en twintighften April feftien hondert feftig, met eenige Heeren Gecommitteerden uyt den Raedt van State, in nader conferentie en befoig- nes waren geweeit, om expediënten en voorfla- genuyttevjnden , waer door voortaen alledif- puten en vet ichillen over't vergeven van Ampten enOfficientuiTchen haer Hoogh Mog. endeden Raed van State, fouden konnen voorgekomen en geweert werden: Waer op gedelibereerdr, en gelet zijnde op't voorfchrevc rapport, is ten fine als boven goetgevonden en verftaen, dat voort- aen ter difpofitie en collatie vanden welgemelden Raed van State fullen blijven en gelaten werden alle de Ampten van Ontfangers en Rentmeefters van de Gemeene Middelen, Verpondingen,Gee- ftèlijcke en Kerckelijcke Goederen, Rcdemp- tien en Contributien, als mede vande Domeynen en Tollen, met de Deurwaerders, Comptoir- Booden, ende andere OfBcieren daer toe lpede- rende, fpecialijck daer onder begrepen de Ont- fangers-Ampten van de Kerckelijcke Goederen tot Aerdenburgh en Ooltburgh, ende van de Tollen van Gennip ende Rhijnbergh, met de ap- pendentien en dependentien van dien, daer over voor defen eenige verfchillen zijn ontftaen ge- weeft : Soo nochtans dat de adminiftratie van de

-ocr page 171-

			Refolutien, Ordres en Reglementen van Staet.         147
		Dfoft-Ampten van de Meyeryevan den Bofch, enSndeLandenvanCVer-maze^etdedepen- dentien van dien , oockde Agent-plaetfevande Predzkanten}jegenwoordighbedientby Hertog Moerkercken, endenLandcmeetervandevoor- fchreveMeyerye,daerovermedeeenigedifpuy- ten voor defen zijn ontftaen ge weeft. Generale Lijfie van de Staten, Ampten en 'Officien, flaende ter difpofitie en coUatie ■van haer Hoogh Mog. Militaire Staten, Ampten en Officien. CApiteyn en Admirael Generael. Generael van de Cavallerye. Veldt-Marfchalck. Meefter Generael van de Artillerye. Lieutenant Generael van de Cavallerye. CommiiTaris Generael van de Cavallerye. Majoor Generael van 't Leger. Quartier-meeirer Generael van 't Leger. Gouverneurs en Commandeurs van Steden ende Forten, leggende onder't reiïbrt vande Ge- neralitevt. Prafident vanden Krijghs raedt. Quartier-meefter Generael vande Cavallerye. folitiqtie Staten-, Ampten en Officien. Deeerireende andere Raeden inden Raede van Brabant, reiiderende inden Hage Eerite ende andere Raeden in den Raedt van Vlaenderen j reiiderende tot Middelburgh in Zeelandt. Thefaurier Generael der Vereenigde Nederlan- den. Griffier van haer Hoogh Mog. Ontfanger Generael derfelver Landen. Secretaris vanden Raed van State. Secretariflèn van des Generalitey ts Reecken-ka- mer. Commis van haer Hoogh Mog. Agent van haer Hoogh Mog. Commifen van des Generaliteyts Finantien.' Cömmifen Generael van de Convoyen en Liceh- ten der Vereenighde Nederlanden. Groot-Bailliuw van'tLandt van derVryentot Sluys, en Super-Intendent vandeLeenen 3 re- leverende vanden Burgh van Brugge in Vlaen- deren. AdvOcaer Fifcael vande Generaliteyt. Commifiaris Generael vande Schepen te Velde. Raedt en Rent-meefter vande Beeden vanBra- bandt, over den Quartiere van Antwerpen. Raedt en Ontfanger Generael vande Beeden van Brabandcin 't Quartier van 's Hertogenbofch. Untrerolleur van de Schepen te Velde. Wagen-meefter. Fifcael vanden Raedt van Brabant, vnffier en Rentmeefter van de Exploiften van den Raedt van Brabandt. pocu-eur Generael van Brabant. £ "cadvan den Raede van Vlaenderen. Pg-mtendenr van de Leenen in Vlaenderen. ^ mervanden Raede van Vlaenderen. ^nttangervandeExploidenin Vlaenderen.			Droilaert vanden Landtfchap Drenthe. Griffier van de Chambre mi partie. Rent-meeftervandeOude en GraefFelijckeDo- meynen van de Stadt en't Quartier van Sluys. Schepenen van het Vrye. Griffier van 't Collegie van den Vrye. Hooghichoutvan's HertogenboicfiJ Hooghfchout van Maeftricht. Schout van Vroenho ve binnen M&eftrieht; Defe twee Ampten zijn zedert de redu&ie van de Stadt gecombineert gebleven, Bailliuw van Ooftburgli, Schout van Peelandt. Schout van Kempelandfc Schout van Maeflandt. Schout van Oofterwijck. Opper-dijck-graef over de Steden enPlaetfèn langhs de Mazes beginnende van de Stadt Grave, &c. Rentmeefter ofte Ontfanger van't Quartier van Kempelandtj voor foo veel raeckt hare Dome,- ftique laften. Dit Ampt fal na de doodt van den tegenwoordigen werden gemortificeert. Stadthouder van de Leenen en Vooght 'sLandts van Valckenburgh. DroiTaert van den Huyfe, Stadt en Lande van Valckenburgh. Droilaert en Stadthouder vandenHuyièj Stadt en Lande van Daelhem. Droftaert en Amptrnan der Stadt en Lande van 's Hertogenrade. Generaels van de Munte der Vereenighde Ne- derlanden. Aflayeur Generael vande Munte. Ordinaris Klerck vande Munte. Commiilariflen InftrucÏeurs tot Maeftricht. Schepenen van 't Graefichap van Vroenhoven.' Stadthouder vande Leenen van't gemelte Vroen- hoven. Secretaris van den Hoogen Brabandtfchen Ge- rechte tot Maeftricht. Item van den Vroenhofaldaer. Defe twee zijn gecombineert. Refidenten, Cornmiflariiïènj Agenten en Con- fuls buy ten 's Lands. Secretaris van de Heeren te Velde. Griffier vanden Krijghs-raedt te Velde, of inden Hage. Commis op 'tComptoir der Convoyen endeLi- centen binnen Amfterdam. Fifcaels van de Vloot vanden Lieutenant Admi- rael. Secretariftèn vande Vloot. Geweldigen over de Schepen gedeftineerdt in de Noordt-Zee. · Coramiflaris over de Schepen van Oorlogh 'm Hollandt en Weft- Vrieflandt, in Zeelandt in enuytloopende. Griffier vanden Krijghs-Raedt van 't Zeeuwfche Regiment. Commiflaris van'tKieyn Zegel van de Generali- teyt. Contrerolleur van't Kleyn Zegel. Teeckenaer van de Blancken van 't Kleyn Zegel. Kloppers van 't Kleyn Zegel. Diftribut#urs van 't Kleyn Zegel, inden Hage re- iiderende. Τ 2                      Col-

-ocr page 172-

					Plaeatcn. ι. Boeck. 3. Tit.
			148
		Colle&eur van 't Kleyn Zegel tot Sluys, Aerden- denburgh, Ooftburgh, &c. Golleiteur van 't fel ve Kleyn Zegel over Huift en Hulfter- Ambacht. Ordinaris Drucker vande Generaliteyt. Land-meeter binnen de Stadt en Méyerye van 's Hertogenbofch.                                . . Sas-meefter op 't Sas van Gent, Bailliuw en Schout van'thoogeen lage Sas van Gent, als oock de Fortreflè van Philippine. Ontfangers van de particuliere Stadts Middelen van confumptie binnen't hooge en lage Sas van Gent. Bailliuw ende Schout van Huift, Thefaurier. Bailliuw en Schout van Hulfter-Ambacht. Griffier en Stockhouder van Huift, en de Juris- dictie van dien. Griffier van Hulfter-Ambacht. Deurwaerder van deMagiftraet van't hooge en lage Sas van Gent. Deurwaerder vande Magiftf aèt van Philippine. Ontfanger van de particuliere Stadts Middelen van confumptie aldaèn Bode der Stadt Huift en Ambacht van dien. Stokhouder of Vendu-meefter van Hulfter-Am- bacht. Land-meeter binnen Huift, Hulfter-Ambacht en voorts alle andere Quartieren onder de Gene- ralitey t, reforterendé in Vlaenderen. Gafthuys-meefter binnen Huift. Secretaris en Stockhouder binnen't hooge ende lage Sas van Gent. Ontfanger en Penning-meefter van Hulfter-Am- bacht. Renrmeefter van de Dijckagie vanOflèndrecht en Hogerheyde. Schout v&n't Stedeken ende Hooft-bancke van 's Hertogenrade. Griffier van de Siaten en Leenkamer vanden Lan- de van's He;rogenraede. Griffier van de Staten en Leenkamer van 't Graef- fchapvanDaelhem, Over-Maze. Deurwaerder ofte Exploi&ier over de geheele Meyeryevan 's Hertogenbofch. Tweede Deurwaerder aldaer. Defe twee Amp- tenfouden na't overlijden van de tegenwoor- dige werden gemortificeert. Deurwaerder van het Collegievan de Staten en Leenkamer van hetGraeffchap vanDaclhem, Over-maze. GriffiervandeHooftbancke van Daelhem, inden Lande van Over-maze. Stadthoudervan de Leenen van het Graeffchap van Vroenhove binnen Maeft richt. Veer-luyden op Schencke-fchans. Yck-meefter van de Meyerye van's Hertogen- bofch. Rent-meefter of Ontfanger van 't Quartier van Peeland, Meyerye van 's Hertogenbofch, over de ongeldenenlaftenvank Quartier, wegens aldaer gerepartieert ende geinnet werdende. Dit foude mede na 't overlijden van den tegen- woordigen werden gemortificeert. Land-Droft over de Meyerye van 's Hertogeh- bofch. Sijn Stadhouder over 't Volck te Paerd. Stadthouder over 't Volck te Voet.					Land-Droft over de Landen van Valkenburg^ Daelhem en 's Hertogenrade, Over-maze. Corporael Commandant te Paerdt. Rentmeefter van'iCapittel van St. Udenroode Quartier van Peeland t inde Meyerye. Rentmeefter van het Both-gafthuys, indeVry, heyt van Oorfchot , Meyerye van 's Hertq. genbofch. Ontfanger Generael van de GeeftelijckeenWe- reldlijcke Beurfen en Benefieten in de Stadeen Meyerye van 's Hertogenbofch, Griffier in't Quartier van Peeland,in de Meyerye. Rentmeefter van de Arme-en andere Godshuy. fen in den Quartiere van Peeland. Griffier van 't Quartier van Maeiland, Secretaris van 't Quartier van Oofterwijck. , I Rentmeefter van de Arme Gods-huyfen inden Quartiere van Kempelandt, daer geen Rent- meefters van de Gereformeerde Religie zijn. Rentmeefter van de Arme Gods-huyfen, inden Quartiere van Maeiland, daer geen Rentmee- fters van de Gereformeerde Religie zijn. Griffier van Axel. Griffier van Ter Neufen. Griffier der Stede Biervliet, Bailliuw van Sluys en Waterrecht. Bailliuw van ter Neufen, Neufen-Ambachc, Axel en Biervliet. Ontfanger van den Accijns van de Wijnen en Bieren totPhüippine. Bailliuw van Aerdenburgh. LandmeeterénKaert-maecker van haer Hoogh Mog. Deurwaerder van de Chambre mi partie Concherge. * Defe twee Ampten zijn van den beginne tot noch toe bediendt dooreenPer- foon. Deurwaerders van den Racdt van Vlaenderen, tot Middelburgh in Zeelandt. Agent varide Synodus, reforterendé onder de Ge- neraliteyt. Commiflaris van's Landts inkomende ende uyt· gaende Brieven. Contrerolleurvan de Ontfangers vandeGeefte- lijcke Goederen in den Lande van Over-maze. Na't overlijden van den tegenwoordigen fou- de dit Ampt werden gemortificeert. Poft-meefter tot Maeftricht. Contrerolleur vande Poften en Boden van de Ge* neraliteyt. Opwachter aen de Deuren vande Griffie van haer Hoogh Mog. Voorts alle Schouten, Secretariiïèn, Geregts-bo- ben en Vorfters alomme in de Landen, Stedeö enPlaetfen, immediatelijck reforterendé on* derde Generaliteyt. De driePoftmeefters vande Generaliteyt komen· detefterven, faldenRaed van State t'elckens doen nominatie van een tripel getal, om daer uyt een Perfoon by haer Hoogh Mog.geè'i" geert te werden, volgens de Conventie, endö de pra£tique daer op gevolght. Noch 21. Ordinaris Booden, die volgens Refolu* tie van den 9. Januarii 165-f .fouden uytfterven op 1.8. De Collatie van dien foude ftaen half aen haetHoog Mog. en half aen den Raed van State. Jttfe-

-ocr page 173-

Refolutien, Ordres en Reglementen van Süaet.         149

Refoktie, noopende het vergeven van Klejne Ampten ter Generaliteyt, by tourbeurten, in dato den 3 o. Januam 166 f. -w-N deliberatie geleydt zijnde, is goedgevon- vincien by tourbeurten fullen werden vergeven, Γ den ende verftaen, dat door de Heeren van en dat die Provincie, die het Kloppers-ampt van

Gent, Merode, Vrybergen, Renfwoude, Bootfma, Mullert, Gockinga, haer Hoogh Mos Gedeputeerden, deLijfte vande kleyne Ampten ofte Officien fal werden nageiien,en van hare bevindinge rapport gedaen, des is verftaen, dat om te vermijden de moeyehjcke folhcitatien, 3aër mede haer Hoogh Mog. werden geimportu- neert, foodanigekleyne Officien onderde Pro-

'tKleyn Zegel vande Generaliteyt, vacerende door het overlijden van......... opye- mandt anders fal komen te confereren , iulcks voor hare tourbeurte fal moeten aennemen, en dat dan de Pro vineie, in ordre volgende, ial heb- ben de Collatie van 't eerfte kleyne Officie, da,C daer na fal vaceren, en foo voorts.

Lijftevandekleyne Ampten, fiaende ter collatievan haer Hoogh Mog., om by tour~ beurten by de refpeïïive Trovincien te vergeven, in dato den 1 o. bebruarii 166 f.

Yck-meefter in de Meyerye van 's Hertogen- bofch. Rentmeefter van 't Capittel van St. Udenrode, quartier van Peelandtinde Meyerye. Rent-meefter van het Bots-Gafthuys, inde Vry- heyt van Ooirfchot} Meyerye van Hertogen- bofch. Griffier van 't Quartier van Peelandt, inde Meye- rye. Rentmeefter vande Arme en andere Gaft-ende Godts-huyien inden Quartiere van Peelandt. Griffier van 't Quartier van Maeilandt. Secretaris van Oofterwijck, en Griffier van het ièlve Quartier. Rent-meefter van de Arme-Godts-huyièn in den Quartiere van Oofterwijck, daer geen Rent-mcefters vande Gerefoi meerde Religie zijn. Rent-meefter van de Arme-Godrs-huyfen in den Quartiere van Kempelandr, daer geen Rent-meefters vande Gereformeerde Religie zijn. Rent-meefter van de Arme-Godts-huyièn in den Quartiere van Maes- landt, daer geen Rent-meefters vande Gereformeerde Religie zijn. Griffier van Axel. Griffier van terNeuièn. Gri ffier van der Stede Biervliet. Ontfanger van de Accijnfen van de Wijnen ende Bieren tot Philippine. Deurwaerder met een Concherge vande Cham- bremipartie. Deur waerders vanden Raedt van Vlaenderen tot Middelburgh in Zeelandt. Agent vande Synodes , reforterende onder de Generaliteyt. Poftmeefter totMaeftricht. Op wachter van de Deur vande Griffie van haer Hoogh Mog. Contrerolleur vande Poften en Booden van de Generaliteyt.         ^ Denegen eerfte van boven af te reeckenénordi- naris Booden vande Generaliteyt. De drie eerfte Affiftent-booden vande Generali- teyt. Waer op gedelibereert zijnde , hebben haer Hoogh Mog. de voorfz Lijfte gehouden voor ge- arre*

DE Heeren van Gent,en andere haer Hoog Mog. Gedeputeerden, hebben ter Ver- gaderinge geëxhibeert ende laten lefen feeckere Lijfte vande kleyne Ampten en Officien, by haer E. in gevolge van derfelver Re- foltitie vanden dertighften Januarii laetftleden, geformeert ende op Papier gebracht, hier na vol- gende van woorde te woorde geinièreert:

Dat de naergejpecificeerde Ampten, voor foo veel die abfolutelijk ftaen ter collatie van haer Hoogh Mog,, onder derefpeólive Ψ'rovindenbjtourbeurten fullen werden vergeven. COntrerolleur van 't kleyn Zegel. Teykenaer van de blanken van't Kleyn Ze- gel. Vier Kloppers van 't Kleyn Zegel. Diftribiteurs van 't Kleyn Zegel, inden Hage re- fiderende. Collefleur van 't Kleyn Zegel tot Sluys, Aerden- burgh, Ooftburgh, &c. Collecteur van 't Kleyn Zegel over Huift en Hul- fter Ambacht. Sas-meefter op 't Sas van Gent. Ontfanger vande particuliere Stadts Middelen vande Confumptien binnen 't hooge en lage Sas van Gent. Deurwaerder vande Magiftraet van't hooge en lage Sas van Gent. Deurwaerder vande Magiftraet van Philippihe. Ontfanger vande particuliere Stads Middelen van confumptievanPhilippine. Boode der Stede Huift en Hulfter-Ambacht. itfockhouder of Vendumeefter van Hulfter-Am- bacht. secretaris en Stockhouder binnen't hooge en lage SasvanGenr. Thefauriers-Ampt tot Huift, by Refolutie van den fes en twintigften November feftien hon- öertfevenenfeitigh. UntfengerenPenning-meeftervanHuIfter-Am- bacht. eurwaerder van 't Collegie vande Staten ende 5?eer-kamer van het Graeffchapivan Daelhem G*iervandeGooilbanckevanDaeIheinindcn *-axi(levanOver-Maze.

/

-ocr page 174-

Placaten. ι. Boeck. 3. Titul.

tyjt

.ι 5° arrefteert, en is voorts goedtgevonden ende ver- ftaen, dat in gevolge vande voorfchreve haer Hoogh Mog. Refolutie vanden dertighftenja- nuariilaetftleden, de kleyne Ampten ofte Offi- cien, daer inne geëxpreflèert, ( omme te ver- mijden de moey elijeke follicitatien, daer mede

neraliteyt, vacerende door't overlijden van Ja. cob Schoon, op yemant anders fal komen te coii- fereren, iuleks voor eene tourbeurte fal moeten aennemen, en.dat dan de Provincie in ordre vol. gende, fal hebben de collatie van 't eerfte kleybc Officie dat daer na fal vaceren; ende foo voorts

haer Hoogh Mog. anderfints werden geimportu- I dienvolgens dan getreden wefende tot lootinge neert) onderde Provinciën by tourbeurten ful- j oyer het vergeven van 't voorfz Kloppers-Ampt, len werden vergeven; en dat de Provincie, die | is't felve de Provincie van Gelderlandt tebcmte het Kloppers-ampt van 't Kleyn Zegel vande Ge- gevallen. .> t<                                 , jd'^rl

Nader Refolutie, noopende het 'vergeven van kleyne Ampten by Tourbeurten, dender* tienden September 1686.

Vergaderinge prsefent zijn, ten dage als haer Hoog Mog. kennifle krijgen van de vacature van foodanigh Ampt, als dan het felve open gevallen Ampt aenftondts fal mogen werden vergeveriby de Heeren Gedeputeerden van de Provincie, 'm ordre volgende, aen die Provincie wiens tour- beurte het was, om het eerile openvallende van de voorfz Ampten te vergeven.

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden en verftaen , dat foo wanneer komt te vace- ren een vande kleyne Ampten , dewelcke, volgens haer Hoogh Mog.Refolutie vanden tienden Februariii 665., by tourbeurten vande reipe&ive Provintieft werden vergeven, en geen vande Heeren Gedeputeerden van de Provincie, aen wien het vacant-vallende Ampt op haer tour- beurte te vergeven ftaet,. in haer Hoogh Mog.

Refolutie, geen Requefien te presenteren als die geteeckent zjjn by den Eygenaer, Procu- reur of haer Bediende, mitfgaders niet ten tweedemaeh &c. dato den 13. April 16S6.

IS na voorgaende deliberatie , ende in achtin- ge genomen zijnde, dat foo langer lbo meer veel Requeften aen haer Hoogh Mog. wer- den geprefenteert, fonder dat defelve, ofte bydie geene die de voorfz hare Requeften pra> fenteren, ofte door hare Procureurs ofte Bedien- den in haren naem zijn onderteeckent; dat van gelijcken mede dagelijcks ondervonden werdt, dat'er verfcheyde veribecken aen haer Hoogh Mog. gedaen weiènde, defelve eens, en oock meermalen, met kennifle van faecken, afgefla- gen zijnde, fomwijlen occafie werdt gecapteert vande abfentie van Heeren, dewelcke by 't af- ilaen vande voorfchreve verfoecken praifent zijn ge weeft, als oock anderfints, ende derhalven by een nadere Requefte die voorfz verfoecken werden gereïtereert, fonder nochtans dat aen defelve geheght of gevoeght zijn de naeft-voor- gaende Requeften, benevens derfelver margi- nale Apoftillen, ofte de daer op genomen Refo- lutien , ftreckende tot grooten ondienft van den Lande: Is goedtgevonden en verftaen, dat in't toekomende geene Requeften, Memorienofte Remonftrantien, hoe die oock fouden mo-

gen werden genaemt, de welcke niet en zijn ge- teeckent , fullen mogen werden gepraefenteert ofte gelefen, veel minder omvrage daer op ge- daen , of difpofitie vallen, op poene van nulli- teyt van de diipofitie , de welcke daer op ge- vallen mochten zijn : Ende dat wijders, omme voor te kome*i alle onbehoorlijcke importuni- teyten, furpriiès, ofte andere Middelen, alle Sollicitanten, of derfelver Bedienden, geenige Requeften, Memorien ofte Remonftrantien, die afgeflagen zijn geweeft , fullen mogen we- derom op nieuws in te doen dienen, ten zy de- felve b'ehelfen nieuwe motiven, preuves en do- cumenten ofte befcheyden , tot beter adftrucüe van haer voorige prastenfien en verfoeck dienen- de , met annexie vande naeft-voorgaende afge· wefen Requeften , midtfgaders de Refolutiefl daer op fucceiïïvelijck genomen , op pcene als vooren; ende fal hier van Extrait gegeven wer- den aen de Procureurs en Solliciteurs, voor haer Hoogh Mog. occuperende, om te ftrecken tot derfelver narichtinge, en haer daer na te regulee* ren, ende fal den Griffier het defect van dien t'al- len tijden hebben aen te wij fen.

Reglement voor de Procureurs, occuperende voor haer Hoogh M.og., in dato den^ en twintighflen Oktober 16 00.

IS gehoort het rapport van de Heeren van Groenendijck, en andere haer Hoog Mog. Gedeputeerden tot de faecken vande Grif- fie, hebbende, ingevolge, en tot voldoe- ningevan derfelver Refolutie Commiflbriael van den negen en twintighflen Julii laetftleden, ge- vifiteert en geëxamineert de Requefte van de (es geadmitteerde Procureurs, voor haer Hoogh Mog. Vergaderinge occuperende, verfoecken-

de om geallegu^erde redenen, dat haer Hoog" Mog. geliefden tot voorkomin ge van alleinco"' venienten en confufien, de S upplianten by haei Commiifien te maintineren , ende verders te °r" donneren, dat voortaen alle Requeften, die aert haer Hoogh Mog. wierden geprefenteert, fooïï judiciele als andere faecken van follicitatien.»^1'' voorens fouden moeten werden geteeckent P"c ovcrgelcvert by een vande voorfz ks ge^j' fcerflf

-ocr page 175-

RefoliUien, Ordres en Reglementen Van Staet.'          151

reerdeProcureursvanhaerHooghMogo midts- radersdeCümmifèn ofDirefteurs vandeGrime v\nhaer Hoogh Mog geordonneert, geen de- fiches dien aengaende «n te geven alsaen de beëdkhdeProcureurs: Waer opgedehbereert, ende in achtinge genomen zijnde, dat de Syp- pliahten, in gevolge van haer Hoogh Mog. Re- folutievan den vijftienden Mey des jaers leftien hondertfevenenieventighzijn aengefteldt, om mfaeckenvanjuftitie, ende hetgeene daervan dependeert, voor haer Hoogh Mog. te poftule- ren te vaceren , en Partyen 'te dienen foo het bchoordt: Is goedgevonden en verftaen, mids defen tot elucidatie vande voorfchreveRefolu- tici te verklaren, dat onder de faecken van Ju- ftitie, waer in de Supplianten voor haer Hoogh Mog. fullen occuperen, verftaen moeten werden de provifien van J uftitie, en faecken hier na ge- Mandamenten van Appel, met de claufulen van inhibitie en relief van faecken en Sententien, devolverende vanden Raede van Vlaenderen aen haer Hoogh Mog.                                          · ■-■■·■■ -A\ Allerhande Mandamenten van Revifien, m hoedanige gevallen defelve foüden mogen ver- focht werden, midtfgaders het verfoecken van de Adjunclen Revifeurs. Mandamenten van inducTrie'of atterminatie. Mandamenten van appel, reformatie, relief, ofanderfints, met committimuS aen fubalterne Rechtbancken. Mandamenten van debitis.

Mandamenten of Brieven van ceiïïe. Mandament van rau acÏie, arreft pcenael en at- tentaten.,         · V r *?|! π Requeften civiel ,· metdeProcedurendaerop tevolgen. . Upx >H;          «sift- of) . ■ :,.. Declaratien van koften, dirainutieh, encon- tradiminutien.·-' "l : :." ^irJh οίί'ϋ; Allecommunicatoire faecken of proceflen, die geftelt werden in handen van Partyen , om te re- fcribéren of bericht te doen, en wes verders daer van dependeert; namentlijck oock veelalsPar- ticulieren met Particulieren te doen hebben. En voorts alle andere proceduren of conclufien vaneyfeh, antwoort, repliqueenduplique. Item, alle Requeften van conftraintes, die daer op komen te volgen , met het geene wijders tot de faecken van Juftitie dependeert. Ende dat vervolgens alle Requeften, die in de voorfz faecken aen haer Hoogh Mog. werden ge- pra?fenteert, fullen moeten werden geteeckent en overgelevert by een vande fès geadmitteerde Procureurs, met uytiluytinge vanallen anderen, endatdeRefolutienenDepefches, daer op val- lende, aen defelve, ènde niemahdt anders ter Griffie uytgegeven fullen werden, i met dien ver- ftande nochtans, datfulcksis fonder pra:juditie vande Agenten, die eenige Collegien, Sceden, ofte Corpora bedienen, om de faecken, die de- felve Collegien, Steden ofte Corpora voor haer Hoogh Mog. te folliciteren hebben, waei te nc-

Refolutie, noopende de Credenttalen voor de Heeren deweleïe uyt de rejpettive Steden ter Vergaderïnge van haer Ed. Groot Mog. werdengedeputeert, dato den 15. Maert 1 <58 5".

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden en verftaen, datdeCredentialenofreCom- miffien, in krachte van welcke de Heeren uyt de refpeftive Steden ter Vergaderinge van haerEd. Groot Mog. werden gedeputeert, fullen werden geinfereert inde Regifters van haer Edele

Groot Mog., voor de plaetfealwaerde Namen vande Heeren in de hooghgemelte Vergaderinge geweeft zijnde, werden geëxprimeert; ende dat deoriginele Credentialen of Commiiïien fullen werden bewaerdt by den Secretaris, alsBewaer- der van de Charters van haer Ed. Groot Mog.

Ordre en Reglement, by de Heeren Gecommitteerde Raeden <ναη de Edele Groot M.og. He eren Stat en van Ho ί/andte7iWefl-Vriefiandtgeformeert enbeleydttot bejlier van de faec- ken van den Lande, in derfelver Collegte voorvallende', dato den 17. Mey 1700.

Notulen werden gehouden, ende de extenfien vande genomeneRefolutien, des anderen daegs aenftonds, na het doen van het Gebedt, voor het entameren van de andere deliberatienenbefoig- nes, gerefumeert, en daer na geregiftreert wer- den, en niet werden uytgegeven, vo or de refu mp- tïe fal wefen gedaen. I V. Het Regifter van defelve Refolutienfalinde Secretarye in een beflootene plaetfe beruften, ten eynue de gemelte Heeren Gecommitteerde Raeden daer van t'allcn tijden vifie en acces mo- gen hebben. V. ïn het hooft, nevens den datum vande voorfz Refolutien , fullen pertinentelijck werden aen- geteeckent alle de Heeren, by het nemen van de felve Refol utien pr&fent geweeft zijnde. Ende

I. EEritelijck,fullen de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden dage- lijcks, foo veel doenlijck , in completen getale, op de gefette uyren compareren in de Vergaderingh, tot het afdoen van de faken, en aldaer verblijven tot dat die fullen wefen afge- fcnde lullen niet uyt den Hage vertrecken tot vcrrichtingh van haer particuliere afraires, anders als na voorgaende notificatie in het Collegie, of ten liften, in gevalle de tijd fulcks niet mochte ^«aten, aen de eerfte vande Heeren inden Hage Pr:£fentZijnde. F         in. van het geen aldaer fal werden gere- veert en verhandelt, pertinente endediftin&e

-ocr page 176-

Placaten. ι. Boeck. 3. Tit.

ij2

teren , ende verforgen van de confer vatie van de

ν 1.

Ende in gevalle eenige Commiffien op eenige Heeren van het Colleg ie iiillen werden gedecre- teert> het zy binnen of buyten den Hage, fullen aen die Gecommitteerde Heeren, ofdeeerftein de Commiffie, de voorfz Refolutien Commilïb- riaelteneerilen, na dat die iullen wefen gerefu- meert, ter handen geftek werden. V 1 L                0.· ■;:;;; De Secretaris van haerEd. Groot Mog. fal for- meren een ibmmiere Lijfte van alle de Refolutien CommhToriael, ende gedecreteerde befoignes, midtfgaders van alle Heeren , die > in gevolge van haer generale Commiffie , buyten fpeciale Refolutie, buyten den Hage fullen gaen , ge- fchreven ter halver bladt, en aen de andere zy de aenteeckeningh houden van den dagh , wanneer de rapporten by defelve fullen wefen gedaen, ten eynde haer Ed. Mog. aenftonds fouden konnen weten wat Commiffien gedecreteert fullen zijn, wat Heeren uyt den Hage zi jn, ende van welcke faecken rapport fal wefen gedaen of niet. VIII. De finale of difpofitive Appoin&ementen, die op de Requeften fullen werden verleent, en waer van geen extenfie valt, fullen voor het uy tgeven van defelve, in een Regifter daer toe geformeert, geregiftreert werden. I X. De Refolutien die eens finael fullen wefen ge- nomen , fullen niet mogen werden gealtereert als in prafentie van defelve Leden , die daer over hebben gevoteert, ofte anderfints, ten minften in priefentic van feven Leden. X. Des Dinghsdaghs en Woenfdaghs's morgens fal fonder interruptie , uytgefonderdtalshetva- cantie fal zijn, voor de refpeftive Hoven van yuftitiegevaceertwerden tot het hooren van de Pleydoyen, in gevolge van de ordre, by haer Ed. Mog.daeropfpeciaelberaemt, of noch te bera- men. XI. Jaerlijcks, in de maendt van Mey fullen onder de refpecKve Leden verdeelt werden de Commif- fien, tot het opnemen en vifiteren van de groote en kleyne Fortificatie-wereken van het gemeene Landt. •XII. Tot het verpachten van de groote en kleyne Tienden, fpe&erende tot het Comptoir Gene- rael van de Eccleflaftique Goederen en Innekonl·· ften, foo in den Lande van Althena, als elders ge- legen ) als mede rot het hooren en fluy ten van de ReeckeningenoverdeGeeftelijcke en Conven- tuale Goederen binnen de Stadt Brielle en den Lande van Voorn, het bewint van den Rentrnee- iler Adriaenvan Almondetoevertrouwt, midts- gaders het hooren en affifteren van de Reecke- ninghvande generale Dijckagie van den voorfz Lande van Voorn. XIII. Tot het monfteren en betalen vande pude,ver- minckte en impotente geappointeerdeSoldaten ·, als mede tot het waernemen van de faecken, de gewefen Abdye van Bern , en de Goederen van dien eoncernerende; oock tot het opnemen, vifi-

Rijshöofden, die wegens de voorlz Goederen van de gemelde Abdye van Bern, by het gemey, ne Landt in den Quartierevan Heufden werden onderhouden. X I V. Tot den inkoop van den Turf en KaeriTen voor de Frohtieren van den Staet,als mede tot het contra iteren van de Lonten, voordes Gemeene Lands Magazijnen. Ende laetftelijck, tot het verforgen, eontradte- reii en jnkoopen van de Munitien en Behoeften van Oorloge in des Gemeene Lands Magazijnen tot Delft en Schiedam gerequireert werdende. XV I. De Heeren tot de refpe&ive Commiffien ge- deputeert, fullen haer reguleren en gedragen na de Ordre en Reglement, op derfelver refpective Commiffien gearrefteert, en noch te arrefteren. XVI I. Ende fullen als dan, als voor defen, altijds me- de gehouden werden voor gecommitteert en ge- continueert in de Commiffien, tot de opfichte van de Comptoiren van de gemeene Middelen, en het geene daer aen kleefr ·, te weten: XVIII. De Heeren wegens de Ridderfchap en Edelen vanHollandt, ende de Stadt Dordrecht, in het Collegie gecommitteert,over de Comptoiren tot Haerlem en Amfterdam. X I X. De Heeren wegens de StedenHaerlem en Ley- den gecommitteert,over de Comptoiren tot Gor- I nichemenindenBriele. X X. De Heeren wegens de Steden Delf en Rotter- dam gecommitteertjover de Comptoiren totLey· den en Gouda. XXI. De Heeren wegens de Stadt Gouda, nevens die van Schiedam, Schoonhoven ofte denBriel- le, op hare refpe&ive tourbeurten gecommit- teert,overde Comptoiren tot Delff, Rotterdam en den Hage. XXII De Heeren wegens de Steden Amfterdam en Gornichem , over het Comptoir tot Dordrecht. XXIII. Welcke voorfchreve gecommitteerde Heeren oock te gelijck fullen hebben het oplicht, yder voor foo veel haer diftrid: aenlanght, over het Comptoir vanden Ontfanger Generael, voor foo veel raeckt de Verpachtingh van den Turf, niids- gadersdedifferenten , vallende over de invorde- ringe van de ordinaris en extraordinaris Verpon- dingen, en alle extraordinaris coniênten, over hetgeheele diftritl: van de Verpachtingevande voorfchreve refpective Comptoiren, waer oVCJ efelve zijn gecommitteert. XXIV. Alles volgens de Ordre en hét Reglement, op e voorfz Commiffien, huyden mede gearre- eert, waer na de voorfz Gecommitteerden haef ock fullen reguleren. XXV. De Heeren die gecommitteert fullen werden

0                                        over

-ocr page 177-

			Reiölutierij Ordres en Reglemcn ten van Staet.          153
		orerdevooi-fzgrooteenkleyneForaficatie-wer- ken sroote en kleyne Tienden, hooren en fluy- ren vande voorfz Reeckeningen,. tot het mon- teren en betalen van de voorfz Appointés, de ffewefenAbdyevanBern, inkoop van den Turf endeKaerffen , en de Magazijnen tot Delf ende Schiedam, fullen ten opfichtehareCommiffien ten meerendeelen buyten den Hage moeten wer- den te werckegeleght, geennaederCommiflien omuytden Hagetegaen, noodigh hebben^naer het dlve uy t kragte van de voorfz generale Com- mune vermogen te doen, behoudelijck dat de- felve, ten minften daeghs voor haer vertreck, daer van kenniffe fullen hebben gegeven aen het Collegie, met by voeginge van de reden en noot- faeckelijckheydt, dewelcke haer vertreck ten dienfte van het Gemeens Land buyten den Haeg is vereyiTchende, en dat daer van aenteeckening als vooren fal wefen gedaen, ten ware faecken fchielijck opkomende, harepraefentie ten fpoe- dighften buyten den Hage quamen te requireren als wanneer aen de eerfte van de Heerenvanhet Collegie λ die inden Hage fullen zijn, door een Billiet, innehoudende de reden en noodtfaecke- li jekheytvan dien als vooren, of anders y foo het haer gelegen mochte komen, ih perfoon notifi- catie fullen moeten doen , de welcke forge fal dragen dat op de eerfte Vergaderinge daer van. aen haer Edele Mog. kenniffe gegeven, en aen- teeckeninge gedaen weide. '~' XXVI. Buyten de voorfz Gecommitteerden tot de groote en kley ne Fortificatie- wereken, ende an- dere faecken, in het naeft voorgemelde Articul gemeldt, fal niemandt, fchoon gecommitteert tot den opficht van de voorfz Comptoiren vande gemeene Middelen, of anderfïnts, tot eenige par- ticuliere faecken, in eenigè Commiffie buyten den Hage vermogen te gaen, ten zy daer toeby haer Ed.Mog. een fpeciale Refolutie fal wefen ge- nomen , en aen defel ve ter handen gefteldt zijn. XXVII. In het Collegie fullen geen deliberatien aenge- fteldt, veel min finale Refoluden genomen wer- den over de faecken, de voorfz Fortificatien, het verpachten van Tienden, doen van de voorfchre- ve Reeckeningen, Appointés, Abdye van Bern, TurfenKaerffen, midtfgaders de voorfz Maga- zijnen raeckende, als mede over de faecken van degemeene Middelen, foo gecollefteert als ver- pacht werdende, midrfgaders differenten over extraordinaris confenten in die Quartieren, ofte onder de Comptoiren van de voorfz Heeren ^ommiffariffen voorvallende, ten zy in praefen- «e van beyde de Heeren daer over gecommit- reerr, of ten minften van een vandefelve. A . xxviii. £^re befoignes , tenderende omrae aen haer v eiS£Tro°tMog.teadviferen , op verfoecken an Uftroyen, Remiffien, Surcheantien, O'mfla- ofd? r ,^nc^ere faecken, geene uytgefonderdt, ceerdm *enen °mme de Heeren Gecommit- daerC ς ^^nvoortgebi,acht te werden, omrae alfjj^^^ijckte werden gedifponeert, fullen om mp l !?· werc*en alhier inden Hage, ten zy letiel i ]ckéen wiclltige redenen by het Col- n?erAmochte werden verftaen.			XXIX, De Gecommitteerde Heeren fullen de particu- liere Befoignes inden Hage, foo veeldoenlijck, leggen, buyten de uyren vande ordinaris Ver- gaderingh, ommedefëlve ten allen tijden te be- ter 4 endeordentelijck voortgangh te doen heb- ben. XXX. . Yemandt van de Leden eenige Commiffie bin- nen of buyt en den Hage waernemende, fal niet vermogen fichte laten falarieren by particuliere, het zy Pachters ofte anderen, wie het foude mo- gen weien, om geenderhande redenen ofte oor- faecken, . XXXI, Twee Heeren buyten den Hage albereydts in Commiffie zijnde, 't zy uy t krachte van een gene- rale of particuliere Refolutie Commifforiael, ful- len geen andere in Commiffie vermogen uyt te gaen,voor dat de eerfte fullen wefen gereverteert, ten zy denootfaeckelijckheytfulcks vereyfehte, als wanneer het felve alvoorens by eene fpeciale Refolutie ial moeten werden gedecreteert. XXXII. De Commiffien voltrocken zijnde , fal daer van ter eerfter Vergaderingerapportgedaen wer- den, en geen Ordonnantien op de fpecificatien van Vacatien, en verfchot in dé Commiffien ge- daen , mogen opgemaeckt werden, voor dat het rapport fal wefen gedaen. XXXIII. Alle de Heeren van het Collegie fullen eens ter maendt, foo veel doenlijck, in vollen en com- pleten getale vergaderen, te weten den tweeden Maendagh in yder maent. XXXIV. Als wanneer de Heeren Gecommitteerden over de refpe£tive Comptoiren, fullen rapport doen van de Maendt-ftaten van de voorgaende Maent, mitfgaders van al het geene haer, foo on- trent de gemeene Middelen, als de differenten over extraordinaris confenten in harerefpeftive Quartieren is voorgekomen, en fpecialijckhoe- danigh, en wat voegende Middelen onder haer diftricï werden gepra£tifêert en ingevordert. XXXV. Ende fal te gelijck ten felven dage als dan wer- den geëxamineert de Maendt-ftaet van denOnt- fangerGenerael, en al het geene het Comptoir vandefelve is concern erende, en aen de voorfz refpe&ive Commifiarifien niet en fal aenbevoo- lengeweeftzijn. XXXV I Ende eenigePointen van deliberatie daer uyt refulterende, fal daer opfoodanigh werden ge- difponeert, als na de natuyre van de faecke be- vonden fal werden te behooren. XXXVII. Ende foo wanneer die van foodanigen impor- tantie mochten werden bevonden , dat daer op eenige Refolutie van haer Ed. Groot Mog. foude mogen werden gerequireert, fal ter naefterVer- gaderingh van haer Ed. Groot Mog. daer van we- gens de Heeren Gecommitteerde Raeden propo- fitie gedaen werden. XXXVIII. Van alle Refolutien,Requeften en Appoin £te- V                          men-

-ocr page 178-

Placaten.

Boeck. g.Tit. deert de Inftru&ie van de Heeren haer Ed.Qroot Mog. Gecommitteerde Raeden, mitfgaders haer Ed.Groot Mog. Refolutie van den feven en twin, tighften Aprilfeitien hondert negen en feyentig, ende alle andere die haer Edele Mog. eenigbiints foudeh mogeuconcerneren, albereyds genome^, o fdie in het toekomende noch genomen, föud^ü

154

menten CommiiToriael van haer Ed. Groot Mog. waer over met en nevens de Heeren Gecommit- teerde Raeden fal moeten werden gebefoïgneert, ial foo ras de felve ilillen wefen gedepefcheert,een Copie voor de Tafel van haer Edele Mog. wer- den opgemaeckt, o mme te dienenvoordeH.ee- rcn die de befoigne fullcn waernemen. X X XIX. InfaeckenvanRemiifteny Decharges» maec- kcn van fware Wercken aen Fortificatien, Maga- zijnenen diergelijc,ke, ofte andere van grooten gewichte, en daer de Provincie merckelijck aen gelegen mpchte zijn, .fal niet als met het volle Collegie, ofte by noodige abfentie van. eenige Leden j en preffantheyt van de faecken, metfe- vcn Heeren werden gerefolveert, en dat in pra> fentie, foo veel doenlijck, van de Minifters, die in hetvoorfz Collegie ordinarispraefent zijn, en de namen van al die geene die jegenwoordig ful- len geweeft zijn, werden aengeteeckent. XL.                          . ■/·: Ende dit alles onvermindert en ongepraejudi-

mogen werden

>I30£Öf£

X

E ^;1 '., ,i,iD>iJi Ende fal van' dêfe Ordre, en dit Regierat jaerlijeksinde maendt van Mey, als de défeébg. Ledenvan het Collegie fullfen weien ,geremp^. ceêrtj ende de voorgemelde CommiSen ge4e- creteert, alledeLeden op nieuws vootfgekfen, ende de nakpminge van dien ten krachtignfteji gerecommandeerdwerden. ,'-.-... "f; .•«bbji]· ;·.-..,-' Aldus gedaen en gearréfteert by de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, in den Hage den feventieiidéi\ Mey feventien hondert.

Ordre en Reglement voor de Heèren Gecommitteerden njan de Heeren haer FA. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, tot degrooteen kleyne Fortificatie-wercken van Hollandt , in dato den 17. iffley 1700.

ge nieuwe Wercken fouden behooren te werden gemaeckt, fullen daer van kenniiie geven aen't Collegie van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, omme daer op fooda- nigh gerefolveert te werden, als na gelegentheyt van iaecken bevonden ial werden te behooren, . .. . . ,V t Doch fullcn altijdt indachtigh wefen, enhare iaecken daer heenen dirigeren , dat de nieuwe Wercken, ofte fware reparatien, tydighinhet voorjaer mogen werden begonnen, en foo veel doenlijck voor het eyndigen van het jaer vol- bracht. VIL Ende tot dien eynde in het laetft van het jïer aen haer Ed. Mog. voorgedragen , ofte eenige> en hoedanige Wercken, of fware reparatien 3 je- gens het voorjaer dienftigh ofte noodighj fouden mogen wefen bevonden. VIII De gemelde Heeren Gecommitteerden fullen tot verrichtinge van haer aenbevoolen Comwif' fien, niet uyt den Hage vertrecken, fonder al- vooren daer van, mitsgaders van de redenen van dienkenniiïè te hébben gegeven aen hetGolfc" gie, ende dat daer van aenteeckeningh fal welen gedaen door den Secretaris van haer Edele Groot Mog., ten ware denoodtfaeckelijckheydthaer fchielijck vertreck quame te requireren, als wan* neer in Perfoon, ofte by eenBilliet aen den eer· ftenvande Heeren, inden Hage zijnde, daervafl de gerequireerde notificatie fullen doen. IX.                        ·# Sullen voorts forge dragen, datdenContf01* leur Generael, ofte opfiendervan des Gemeen* Lands wercken, mitfgaders de Commifen, Cofl* duöeurs, en andere daer van dependerende ji" rcfpeftivelijck, haer Inftruftie, funftieen pilCÖ general i jek wel waernemen en achtervolgen · .

I. E Heeren Gecommitteerden tot de groo- te Fortificatie-Wercken van het Landt, iiillen de direftie en opficht hebben over de Fortificatien ofte Sterckten van Gor- nichem, Louvefteyn, Hemert, Heufden, Wou- d"ichem, Geertruydenbergh , de Glundert, Hellevoetfluys,denBrielen andere, onder ofte ontrent defelve diftricten gelegen. I I De Gecommitteerden tot de kleyne Fortifica- tie-wercken over de Fortificatien ofte Sterckten van Schoonhoven , Nieuwpoort, Oudewater, Woerden, de Schans aende kleyne Wiereken, en de Uy ttermeerfche Sluys, midifgaders Naer- den, Weefp, Muyden en andere 5 onder, ofte ontrent defelve Diftricten gelegen. III. De gemelde Heeren Gecommitteerden fullen aenftonds in den beginne van hare Commiffien, en voorts van tijd tot tijd haer door denContre- rolleur Generael, of Opfiendervan 's Lands Wer- ken, deCommifen, Conducteurs en andere Be- dienden , het zy mondelingh of fchriftelijck, by Miffive laten berichten en informeren wegens de conftitntie van de voorfz Fortificatie-wercken} en van al het geene eenige onderhoudt, reparatie ofte vernieuwinge fal komen te requireren, ende tot dien eynde, fulcks noodigh en dienftig zijn- de, het felve haer in loccidoen demonftrerenen aenwiifen. IV. Ende fullen vervolgens forge dragen, en ordre Hellen, dat alle het geene aen de voorfz Fortifi- catie-wereken in de refpe&ive Quar tier en noo- digh bevonden fal werden, tijdigh moge werden gerepareert en onderhonden. V. Κ Ingevalle dienftigh mochten a'chten, dat eeni-

-ocr page 179-

					Refolutien5Ordres en Reglementen van Staet.         155
								fal wefcn ingenomen het advis van de gemelde Heeren Gecommitteerden, endeby de origine- le Beftecken, Atteftatien en Certificatien vanden Cöntrolleur G.enerael, Commifen, Conducteurs of andere 5 die daer ontrent fullen wefengeëm- ployeert, ial zi jn gebleecken, dat dé vooriphre> ve wercken na behooren fullen zijn opgemaecktj deMaterialentennaeu wften, ennaerbedongen pri jfe gelevert, en de Arbeyts-loonen ter goeder trouweaen den Lande verdient fullen zijn. XVI II. i JDe voorfz Heeren Gecommitteerden fullen mede hetopiicht hebben op's Lands particuliere Magazijnen, in de plaetlen vande voorfchreve Fortificatien en Sterckten.bevonden weidende, en forge dragen > dat de Commiien goede acht ilaen op deijoniérvatie en bewaringe, vani's Lands Artilléjpye j Ammunitien,, Materialen , Turf,1 Kaerflèn en andere iaccken, hare bewaringh aen- bevoolen, enfpecialijck datoockby Vreedens- rijden , en buyten noodtiaeckelijckheydt, de Arfuyten binnen de Magazijnen gebracht ende geconièrveertmogen werden., ... :, ";'V':;> Otfji . X...I X« ,; ": '-II/ 'Jjv| Ende in gevalle in defelve Magazijnen meer Artillerye ofce Ammunitie van Oorloge mochte werden bevonden alsaldaernoodigh mochte we- ien, . ofce dat deièlve ibuden moeten werden ge- repareért ende herftelt, fullen defelve:, na voor- gaende communicatie aen de Heeren Gecommit- teerden tot de Magazijnen van Delf,ïn defelve la- ten brengen , ommealdaer bewaertoftegerepa- reert te werden. X X. Sullen oock fpeciaiijck letten en beforgen, dat de Commifen de gerequireerde cautie ftellen, en vanal het gunt komen te ontfangen, behoorlijc- ke verantwoordinge doenj en dat hare reecke- ningen, ten overftaen van twee Heeren Gecom- mitteerden tijdighlijck ter Finantiegedaen, ge- ilooten en opgenomen mogen werden. XXI Eyndelijck, fullen de gemelde Heeren Ge- committeerden wel acht nemen en Jbennemen^ dat het Gras van de Wallen wel ende op behoort. lijcketijden, tot profijte en lafte vanhetLandc werde gemaeydt en afgefneden , en dat het felve niet werde gelaten aen de difpofirie van de Gou- verneurs, Commandeurs ofte andere, wie het foude mogen weien, veel min toegelaten dat de- felve Wercken fullen mogen werden beweydt, beploeght ofte gebruyckttot Saey, Moes-Lan- den, TuynenofBoomgaerden, maer dat defel- ve in alles net ënde proper, buyten gebruyck van alle Particulieren mogen werden gehouden. XXII.                     ι.;"·ί yjs Ende lal dit Reglement,benevens de Inftruftie van den Cöntrolleur Generael, midtigaders die vande Commifen ende anderen, aen de gemelde Heeren Gecommitteerden, in den aenvangh van hare Commiifien , werden ter handen gcfteldr, tot hare narichtinge. Aldus gedaen ende gearrefteertby de Heeren ■ haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, inden Hagedenfèventienden Mey feventien hondert. V 2                  Regh*
				Ènde fpeciaiijck, dat vande Wercken die be- fteedt werden, behoorlijckeBefteckeh werden maecktby^de Heeren Gecommitteerden, ter 1 en de Aennemers en hare Borgen, ter an-
		dSSiSe» get5eeekenti end[edat,~m gevolge van cüe fieftecken*; de Wercken werden opge- maecfcti m &Mailen* r&en qönform daer aengelevert^aï^kochtmqgpiawerden, en dat d^óntrentge«n^Me^ftef bedrogh werde n4^n,^elckel5dl?«ken doprcjen Cöntrolleur Gcn^raèlieèaiGiipteii^y hem geteeckent, ter FinsntiefalnjOetÊn,werden gefcvert, omme.al- da&Bg^regitefitiWilegeliaiTefer^ewerden, ten φ^Β^ίφ^Μί5|ββί40^ί#?η viiie fdude ^0nt$eöC-4ei3^irqken die uyt de; handt fullen ^^den<>pg€ró*eefe » fiillendeigemelde Gecorn- initt^^MS^niettea»· üat volgens deRe- folutien van de Heeren Gecommitteerde Rae- den>r J>y deivControJleur 0β&Ώ$οΙ werde opge- inaéckteeri beft^orlijckmodel,; en dat dien con- form het werckiRPg«werden.voltrockenr . .:uou'iz)r,Ao\yVyu^{MlMo±^L\ ■:■:·, vadin^ .· Ëpdëdafidgï]^fckbaiên,Metfel- en Timmer-, luydeji, Aeïdewerjekers » efl ;an;de>e , yder haer ptehiwel ^omeflwaeFteiiejnen,endaer ontrent oöpk.gecfle«ala%hedenof fraudes mogen wer- deftbegaenv/iBorib-t ohm noboi.vi ■:': ^Vn/< . iJ^e gemeldpHeeren Gecommitteerden fullen \qt^ar£Có|&mj4ften:en reyfen houden pertinent YifcéasH inriehoudiiendealhetgeenebyhaerge- daenenverrk5ht-;ialwerden,imet fpecifique ex- preiTtêvandeiidagh en datum,; en die Verbalen teeckenen, en defelve op hef dóen van haer rap- port aen haer Ed. Mog· overleveren. ·-:,— -           χ v. Den Secretaris van haer Ed. Groot Mog. fal in margine van yder poinct van'het felve Verbael ïenteeckenen het gunt haer Edele Mog. daer op fullearefolVeren, en de verdere approbatie van dien achter het flot van het Verbael, waer van Copie fal werden gemaeckt, ommetèrFinantie teberuiten, en het origineel wederom ter han- den gefteltaen de Heeren Gecommitteerden, de- wekke in margine fullen aenteeckenen, als de voorfz gerefolveerde poin&en iullen weien afge- daen, metaenwijiïnge in wat volgende Verbael netfelvcfalwefengebracht. jfj..„.,ι,ν'χνι '.' ·.·.. ·,' j P^n geen inkoop doen van eenige Materia- len, het zy yan Hout, Steen, Kal k, Yzer en ande- ^> dan na voorgaende authoriiatie van haer Ed. l0gj ende daer toe geauthoriièert zijnde υ wel I Wdragen, datdie ten meeften dienfte vanden J^de, en met de meefte ménage na hare deught «ivaleur werden ingekocht.            " (v          .          XVII geil donnantien van betalïnge fullen werden Werft1 Vooreenige aenbeftede en aengenomen ioonC kverantien van Materialen, Arbeyds- We ?η> enarfderelaecken, tot de Fortificatie- *cn bchoorende, ten zy alvoorens daer op

-ocr page 180-

>Ά

Placaten: ι. BoeGfeui^l ΊΜ.

t0

Reglement, tot het■ amnemen'^M'■ Appomtés ofte yermmckte Soldaten pin dato φη

wjfden^Decemberfeflienhrnderi negen en tnfgfntH'

uvn

3jEfê3f

drïbequaëmzÏjrï om'-vëfdèiërMieïïft: tjè-Mm^i^ defélVbjüal$ö®Vënf£jgëappöla&öaètaly weaJes d|e? vaèfmedéiaêé?rde gë'mëilë-iSiereö» ^sce^ mittëerdë-Ra^dë^Mi de"rêfpe^lv'èis^aïiietiÉïi fit fHfanieiïjëk M\hn tibë&i®tiéée$Uifck.ék)%$t haepPa%ö^ëW'/6f^iiiV¥ië^ife'Bfei*dijfiii^ö^{}^ watRegirhëtói ,^v^€bmpi^§&n?ë^M veel tijdt in defelve refpeftivelijck , dd^efejgg dertigh jaren of meerdc4>4en Lande fullen heb- bëif gëdiëfitj mtvmrh W4&ffaeift^&$meS{<iR j i^dienfetofe^                                d&ü$ j voorfz onbequaemheyt by iufpe-ltaé'éiÉialf^gi 1 de geniclte Heeren Getomrriitteerde Raeden fal j móetëri'Werdëh g^öttfirrr^ëpg^rsiëidsg^et j eëri<en and'ër gëvê'rÖdtiai WefèbgfeM^^feflPJ^f dë vböf fz Söl·da"tëtt' ha«rTel^ëMWlk¥feidliïiiBtiBa 'dërh©iidëfiPi3irnmoDr>i} noiasH sb ncv nohclol | ^aï'dë g'ëriieit^SöidaWHioÏli^oèlëri Msvóé irengVq-uMlf&efeit^i-aleehvo.Bs^e ! jaren, \^teto^i^^^i^^i^#f^ -niigëlei ; gentheyt van faecken-, fullen werden geappoin· : cirëëfti"" ën dieifbodanigh niet? gë^aMcëëè^lr- dën bevonden,'ia'ëftftènds^WëÏi'ê^nkihare Φψ ps&nim M\en~ytfömgtömYóymti4 ^ndö^ dé gêmëitei"Heerëflitóé¥Blfëlèci&böt -Mög^fi' committeerde Raeden inde refpeilivë^'OuaFf}^ j ren, voorde expiratie vari-dïCdrie jaren, de voor· | fehréve Appoiöi^sty^^^rin^^Jell^ïi^èbia- linge, ofandettfints,? ^cSi^&^0fÊ^S^^ foonelijck fullen doen «xamfefebjuofiieleijn delëlvePerfoonëft^die Voor defën ^ijii'gëap|«lin- Sb&ké} of haer Jquaferf biet zijnkëöienteciéfle-, ren, en haer tijdt hiëc fal zijn gëëxpireërt,·,;öftê dat defelve eenige· middelen vah fuftëntatië rriög* ten hebben bekomen, midtfgaders of in het ap- poindteren van defelve te Vooren geëïi abuysefte bedrogh is gepleeght'gewordërï ν' ëndë fullëii Φ gemelte Heefeft haêf Edele GrootsNfóg. Gecom- mitteerde Raeden van alle defelve Soldatenfor- meteneeftLïjfte,5 met-byvoegmge^vanhaerad* vis, öftë defelve noch voor drie of* minder pen behoorden te weïdéngeappoinclieèrt-, ofgaM: fchelijek niet, endëdefelvc Lijftéaën haer Edele Groot Mog. overlëvërén,: om daerrÖpgedifpo" neert f e werden 'j foö als bëvóridëri fal wërdèii te behooren. ;--.:·' . . .iljiwn^ Dat de gemelte Heèren haëiί Èd.Groo

E RaëdtPenftonaris· heeft ter Vergade-^ ririgegerapportëërt deconftderatièn-ën: hét adv is van dë Lléereit haer-Ed'. Groot i'Mo'giGëcöraffiittëerdên4 hëbbéMde, in gevolgë'ert'toilVoMoètóngëvan dëfielWriRefö-> 1 utït C/φ mittifloridel van den dertkndmNgyeïti-: ber laecftledën*: overiëg-hf ψ övérwögën,ofixmt ten dienfte van de Finantie'èea vaft en nader Rë- gleniëncföü^ë koriflen werden g-ërrfaëékto^let aënnernëfti-vtó_dè Appöintés öfte'yërnitnëkte Solda;èën^ > W-aWop gêÜetibereert zijnde^ &peè^

Mög.Refölütië varideriVij fden Ariril^flie^hsöflÜ dert vi j f en ■féventigli fal werden vaiFgefteldty fop als vaftgeftëldt:Werdt midts defën-ψ dat VÜn nu voortaen gêéhè Soldaten1 fullen werden geap- poincleefty alsdiegeene, die ten laftevandëfe' Provincie zijn gerëpartieèrt,· ofteöphetquite- renvanden dienft geappQin&eert zijn geWeeft;,;- endat defelve daer en bovenin eenige refcontre ofte aftie metden Vyandtfoodanigh verminckt, gequetft oftebéfchadight fullenmoëten zijng&- weeft ν «dat defelve daer door· ónbequaórn zijnde-· worden om denverderen dienft te kontiên doenrr of den Staet der Vcrëenighdë Nederlandenten minften dervtijdt van dertighjaren fullën móeten, hebben gedient,eri door impotentie nietmeeriur- lerl konnenidiënen,eri dadn'teenen't ander geval niet geweten of bevonden werdt, dat foodanige Soldaten haer felven fouderfkonnen fuftenteren. iDatr'alvobrensde voorfz Soldaten te appoin- öeren % öéHeeremhaer Ed< Groot Mog. Gecom- mitteerde Raeden in derefpe£tlve Quarfierenfal moeten meien gebleecken më£ behoorlijeke be- cdighdeMerklasrirjge j' gedaerfaën ofte in handen van den commanderenden Officier van het Regi- ment , waer ónder fullen hebben gediëndt, die tot het afnemen van dienEëdcby defen werden gcauthorifeërt, dat de voorfz Soldaten in voegen als vooren i#eenige refcontre ofte aöriemet den Vyand zijnvërinihckt5gequëtft of befchadigt ge- worden, en daer door onbequaem zijn om eeni- gen verderen dienft te doen, met fpecifique Uyt- druckinge, in wat aelie ofte refcontre met den Vyand, en hoedanig, en wat Leden defelveaklaer verminkt,gequetft of befchadigt zijn geworden ·, en fullen de commanderende Officiers varide Re- gimenten daer van aen de voorfz Soldaten uytge- ven behoorlijeke geteeckende Certificatién, fon- der Zegel, met verklaringe van defelve Officiers onder den Eed by haer aen den Lande gedaen,dat.

de voorfz Certificatie oprechtelijck en ter goeder trouwe is beleydt-, ende fullen daer en boven de voorfz verminkte en befchadighdc Soldaten eerft door een of meer Chirurgijns moeten werden ge- vifiteert, en dan in prefentie van defelve Chirur- gijn of Chirurgijns, ten overftaen van vijf Mee- ren Gecommitteerde Raeden, of lbo veel als ful- len konnen vaceren, geëxamineert, endeonbe- qeaemtot eenigen verderen dienft moeten· wer- den geoordeelt. '· Ende tenreguarde van de Soldaten, die den Lande dertigh jaren fullen hebben gedient, ende

doehlijck jaerlijcksaën dePeïfoorien; CommiiTariiïèn fullen doen, én weltoefien > ^ daer ontrent by füppbfitie van verkeerdePerfbor nen, of anders, geen bedrogh komë tewe11"^ gepleeght ·, ende voor foo veel eenige van deiBve door fieckte ofte andere noo,digeyerhindenflge' niet Perfoonelijck fouden konnen verfchijo^ dat aen defelve géén betalinge fal werden gedae,n' ten zy niet alleen van haer leven, ïpaer fpeci^J f oock van die fieckte, of andere noodige verH'' derüige, door fufHfantej wel gecircumftanti^ | Verklaringe fal zij η gëbleecken.                 qj{

\

-ocr page 181-

Rciblutieriy Ordres;ën; Re^ementenf^an Stae t.        Bq$? gen rnaeèkèn, algfoa gelegefitheydt van mdten faec^a^Evoi^Ïaa^aTwiëfden te behoorenV encfe werden de Hee^en haer Edele Groot Mog.Ge- eömmjtfeErdè!Radden jnde refpe^tive .Quartie- ren eniftelijeWfer^crrt ende gelaft, liaerftriéte- Ujek te^egulefen*, en geenadviientot'tappoin- fter^rt^aiieeiii^gSbldaten, als $ø£ø$ïúÀç af ç :li^er!EiiiGrp^Mii^Tovertegévên.

r>at de quoteae^pointésoò net van OorlorfinhaeïEd. GfTa daer van aenhaerEö!· Gtfontrent in het vofte refofcren vi

■...

- ^JLéJIU

p\rUïr£ 88os loos iJipx ■ 3^)è£ o8^y_£?%i ièsqi qqBiv „p, Ukgi ! ir8t öß-rr J \*bvi 04.TJ ; åé-÷é.rèSbi loröut ïß&ßé                  *é«ÚÔËí,„ *nç

ZU Ôº)-ÇÏ L L Á Í Ô> Ô.

Pordrecht, Delf, ^1^28 Amsterdam, £1718 rfAE.^|,E^vLETPE,N,^I7^

i<$4£ I73Ö

1691 1700 J709 1781 1790 1799 -I7-IÏ Ï802

*7#

nftftsssi twwé

,-,.Ëí

,-;, À·÷í ':;':vv* 'ííçûß'ß'.'-'Ëß-';; 'ffiiwn

.......

«fö$r$£ffc

■í; -vA^* ll%4' GoUDAjRo.TTERDAMj-S-^

lW

1706 1715· 1796\ i8q£ t ì ir J j* sf f- Ç

■ T,

1769

i;6b

1778

1787

i/f»

'733

1742

i j 3 Ci

ÃÃË1

■ ■é I !ill" ■

Tvik-MwtÜ in den RWdt <van Sfatë f pobferveert ttffihen deJStedm varrZuyiï-HbP

/Ë»«?ßß 5 uytzefondert Amftelredam, i//<f ^i?r £<?#r/? ^w/i «9#^r ^? Steden           „ ,„ n vanNoord-tlollandt. c

í -. * £

â QR DR E C Ç ÔË^r-''-TT-^÷ g j ^

f 16^261; ß647 é%$6\ i8f7

Ji6o8

'é : 07'

■Öf

Ç- - * , í é UU \ É AERLEM', j-^-

v.8i

ff l· ! Ci;"" i KOXTERDAM,- I.EY.DEN," y~Z

178?! ï8b«5 1995" 201Ó

1788 É é8ïñ Ï99B 20I9

i79f 18ï2 1980 I 2001 1 202.2

^-ORNICHEM, " ~

lour-bturteh; 'volgens deWelcke de Heérèn Edelen èiïdè StedénéanZuyd-HollMdsvah >,deere0ievandesrGeiteraliteyXs^^                                                                         .,, . A |.ô

engelijcke of dr e continuerende ifuccejfivelijck noch â den te bekleden.

190J ï66> ^2 1689 I959 2716 1986 17+31 2013 1638 1908 I66f 1692 1962 1719 1989 1746 201 ä I64T 1911 16Ó8 1938 i69f "1/22 ■ I95>2 ï749; ! 2019

17+3 ËÉ77è| Ã797!Ãä24'

'elen,

-f 51

1878 8

2067 2094

2040

t *

Do

1773 é8ïï[é827 2043 2070 2097

^PRe

CHX3,

'5.ï88i

2124

8

*£*&

1776· 1803 1830 2046 2073 -2IOO

i8f7 2127

:\i:

ËM/.

5l1j8

2: 884

Delf,

-ocr page 182-

Pkcaten. 11 · t. Boeck;. Ij. Xitul3if I

1644 1914 194.1 1698' 1968 1 :' . é U7215 <}'99S '2Ö2-2 ß 2049 180Ö' 2076 -3103 164.7: I9I7- 1674, 1944, xibv' .197:115 1728 >iï)9& 2025 3178a 2052b 1809 ■ïd79>.' .1836 2106 1650; rdfV vI92^ V ■ i.,. lr.947 1680 '1704' .11974. 4oor 2028 2055, º788 1812 20&Ï i 1839 i"2"a:ó'9i 1707 MM '734 $3°f i8ïf 1842 f1* -.^â ■ ...''■ 165-6 1926 1683 py 3 \ 11710 1980 É"_ f" *737 2007 1764 .. i-J 1791 20Ó1 1818 2088 1845 2115· 105-9 1929 1686 1956' 174° 3ÓIÖ 1767 ,»7,9+ »ï.ó64 1.821 '&Ö91Ï 1848 ^ïvi8

Ë1615 I/1L887

i'8«o «æ is rS6ö I8Ó9 1872 2142 1875 2145

Delf, ;—- Leydbn,

Ë1618 r £1890

-Amsterdam,-

Gouda»--------Ç-----«>ß624

•I"

S^r

RöïTERDAM,

899

Gornichem, rr

3»

HS?

v) S

:;.,: ,::a;!;^;;;;:;;,A;- l:-m;A:3& a-e Yknde U^ür-beurt^^            fid als defefae fuccejfiyelijck nevens de Edelen ter Auditie van des Gèfnê&e Lands Reeékeningen van Hollandt gecomit teert ztjngewèèft \ en vér-l valgensnochgecotfymitteertfliientewerdett > blijvende dy er dr edaer ent rent zedert ã          T\r 1 d?#jareiSi*. foridefeenige veranderde laf interruptie gebruyckt. . fi ■-■ V ." í ßú#ß À ú f V ■".            é i · * ß ß í* ■ ' ' ' õ É         £ j                  _kL í S         í                     »j. É·.            ■ f ■-·■■-             í>\* \ ■* ", \        -, " \ *"* \ \       ' »-       \        ■              '.                       ·             >--*™ í «         r ;              , *         -.         ·

Ü*L 1820 1788 ,1821, ■ \A I. 1789 l82ï 1790 I823 1791 I824 1792 iSiy ^793 I826 1794 182; 179 f I828 1796 l8ï9 —- 1797 183Ï 1798 I83I ·——' 1799 éø L-....... ■ ■Qfi-m 1800 l83J ........ pirf- 1801 I834 i8oi i8jf *—- 1803 r________1 ^—** 1804 1S37 —Ë? i8of é8?8 ——* 1806 i|g

1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 170? 1706 1707

Haerlem, Delf, r-~- Delf, —I*J Leyden»! 4-^h Dordrecht, Dordrecht, Dordrecht, gornichem, GoRNICHEM)

1622 165-5-

Delf, ^ÈYDEN^.^^v

1721 i7f4 1722 lW 1723 "1756 17 H yw 1725 1758 1726 *7ï9 1727 1760 1728 1761 1729 1762 173° 1763 1731 !7^4 I732 1765 1733 1766 1734 n67 »73* 1768 1736 1769 »737 1770 1738 1771 »739 1772 1740 1773

1623   1656 1624   1657 1625!1658

Leyden,

Rotterdam, -- Rotterdam, —— -. ■ l Ã' ■ ; i··;;:; l I ; Rotterdam, —— Gornichem, -— Briele,------ BrIELE, "-ô— ------. Briele, -~--^- Schiedam,—------ il V;           ,'.í··» Schiedam,------Ì— Schiedam, — —> Schoonhoven, —* Schoonhoven, — schoonhoveït,— Delf, -——. —■..'., Delf, ..,—-—.·.'■ ..------, Leyden, -—, .------ Rotterdam, ■------

16261.1659

162711660

1628 1629 1630 1631

1661 16Ó2 1663 1664 1665 1666 1667 16Ó8

Amstelrepam, —- Á Ì.â TE LRE D Á Ì, — •i; .'■',: r : ' ß'" ' :'■1;\ '■'-/ AM STEL RED AM,— Gouda, p-frr- "----- Gouda, -—·------- Gouda, ——. „.«■*—· Haerlem, —.. ^-—; Haerlem, -— ---■ Haerlem, -—.——% Delf, —--- ?·"·——; Leyden, —— ——

1632 1633 1634 1635

1636 1669 1637 1670 1638 1671 1639 1672 1640 1673

1641

1674

LEr*

-ocr page 183-

Refolutien, Ordres en Reglementen van Staet.          ifg

IÖ42 ^75 1708 164,3 1676 1709 1644 l6U 1710 ió4,f 1678 171 -í- 1644 1679 IJÏl 1Ó47 1680 1713 '" Ã \ ·- _=*=* ———

Rotterdam, Rotterdam, GoRNICHEM, G ok NICHE Mj · Br IEL E) ——

1741 17741 1807 1840

1808 1809 i8io 1811 1812 J'813 ■ * ...é ■' 1814/ I Ï816 siïrBi'7'

1841 1842 1843 1844 1845- • 184.6 1847 1848,

177Ï

Dorp^eCHT' T~ "' ; f Amstelré»am'—~

1776 1777 1778 lm ø8ï ö8Ô# 4 >H3.

1743 Mm· 'i74<7 1748 J7&: ■ ■■■ — lï7fö }7fi

Briele? ^ - • ■'"J-!-' BrieLe, ^,.'"-—~ i                                     ..- c*%_y-? ■ "' ■ ■"'

1648 1681 ; 1714..

AwSTELREDAMjT7

AMSTtL^M,^É

G ÇÚ¸ D Á Ì,'/— ^^—

1649 1682 171 f

I j _ __.,nrfn'-'· S <2 Ç I E.D AMi —.------ Schiedam,----------.

1650 1683 ijfi;4 i6f.i i<^jL«êïg

GOUDA» GOUDA,—~ Gouda, ,ô-ô-ô·-"- HaerleMj — IIaerle.m, —

-i --.

78r

IJ7% i;78f

SCHOONHOVEN) ! 1 ^"■' ''. ' í.¾'SS'·.' Schoonhoven, Schoonhoven,

KSfi 168 f 1718

18 f o 185V : r r - - _.

ÏÖ5-3 I6861715)

Ï818

1155-4 1087,^2-0

178 6&m&.i:s>

A:üd.l ijïxi

!-,ff. .

■ -;-::■-

E E U" W IGH-D õÀÉßÍàú

ORDREfoF Á LM Á Í AG Ç / ·: .                                * ■                     -                ■ *          'ë é. é :\j:.j ii ij,. ... L j. Waer na de Steden van AL CK Ì Á E R, Ç Ö O R Í en E Í CKH U Õ S E Í

"'iVm::

Am èïïeeren Staten van Hollandt en Wcft-Vrieflandt[uilen prefenteren ■ Terfitüen ttyt den haren', tot bekledinge -van de Vefgaderïngevan de Staren Gene'rael, van den Raedt van State, ende van des Generaliteyrs Ree eken-kamer, en oock repfeèlive- iijckfiilleftaen op de Tour-beur te van Á m fte rdam, in dcngemelten Raed t, en ■*- .....--------va?t een der volgende Steden van fVefl-Vrieflandt enden Moor"——                -* . der-qMartieremdevoornoemdeR.eeckenka.mcr.

Ter Gmraliteyt. ^Enkhuyien^ I6<>7 Alckmaer,- ^ToHoorn, __ ^Enkhuyfen, I^Hoorï!, Li: ^^Ëtikhuyien; l68f Alckmaer, - ^ïAickmaer,': ^^Enkhuyfen, ^7HoornL^ 1;o3Hoor% _ ^Hlcknuer^ l7°? Hoorn, _

Inden Raed van State. 1664 Hoorn, ——- 1667 Enckhuyfen, i67oAlckmaer,— 1673 Amflelredam^ ió7óAlckmaer,— 1679 Enekhuyfen, 168 2 Hoorn, ------ 16 8 f Amftelredam-> 1688 Enekhuyfen, 1691 Hoorn, ------ 1694 Alckmaer,— 1697 Am(iekedamy 1700 Alckmaer, ■— 1703 Enekhuyfen, 1706 Hoorn,------ 1709 Amflelredami

In de GeneraliteytÈ Reec- ken-kamcr. 1664 Een der volgende Sted. ô 667 Hoorn, .·---------——

Stilleflaen. 1064 Alckmaer. 1667 Geen van drien. 1670 Geen van drien.

167 o Enekhuyfen, — -

1673 Een der volgende Sted. 1673 Hoorn en Enkhuyjf.

1676 Geen van drien. ô 67 9 Géensvandrien.

1676 Hoorn,------ — 1679 Alckmaer,------ *—-

1682 Eender volgende Sted. \ 1682 Alckmaer, 168 f Enekhuyfen,— .—— | 1685-Hoorn. , 1688Alckmaer,--------------: i<>88 Geenvandrien: 1691 Een der volgende dted. t 1691 Enckhuyien. 1694 Hoorn,-----------------| 1604GVrtiwan'drien. 1697 Enekhuyfen, -- ^— ! 1697 Alckmaer. 1700 Een der volgende Sted' ãÔ-7èï Hoorn. 1703 Alckma r, — -—'j U°3Geenvandrien.

1706 Enekhuyfen,----------- 1709 Een der volgende Sted.

1706 Geenvafi drien.

1709 Enkhuyf en Alckm. 1712

-ocr page 184-

Piaeaten. i.Boeck. g.Titul.

ιόο Ter Generaliteyt* 1712 Alckmaer,- i7if Enkhuyfen, 1718 Alckmaer, - 1721 Hoorn, — i724Enkhuyfen, 1727 Hoorn, — i73oEnkhuyfen, 1733 Alckmaer, - 1736 Hoorn, — i73pEnkhuyfen, 1742 Alckmaer, - i74fEnkhuyfen, 1748 Hoorn, — 17 yi Alckmaer, - 17 5-4 Hoorn, — ï757Enkhuyiên, 1760 Alckmaer, - 1763 Enkhuy fen, \j66 Hoorn, — j i7dpAlckmaerj

Jnde Generaüteyts Reec- ken-kamer. 712 Enckhuyfen, — — 715Ή00Π1,

Inden Raedvan State.

Stillefiaen. 1712 Geen van dr ten. 171 y Geen van dr-ten, 1718 Hoorn. 1721 Enckhuyfen. iji^Geenvan drien] 1727 Alckmaer. 1730 Geen van drien. 1733 Hoorn. 17 3 6 Enckhuyfen. 1739 Geen van drien. 1742 Geen van drien. 1745 Alckmaer enHoorn. ij 4,$ Geen van drien. 17 f 1 Geen van drien.. 17 f 4 Enckhuyfen. 17 f7 Alckmaer, ij 60 Geen van drien, 1763 Hoorn. ij 66 Geen van drien. ij 6$ Enckhuyfen.

1712 Hoorn,

1715'Alckmaer,— i7i8Enckhuyfen, ïjiiAmfielredam, 17 24 Alckmaer,— 1727 Enckhuy fen, 1730 Hoorn, ------ yjllAmftclredami 1736 Alckmaer,— 1739 Hoorn, ------ i742Enckhuyfen, 174 f Amfielredam^ 1748 Enckhuy fen, 17 ρ Hoorn, -----■ 17 5-4 Alckmaer,— 1757 Amfielredam^ ij60Hoorn,------ 1763 Alckmaer,— 1766 Enckhuyfen, ij 69 Amfielredam,

718 Een der volgende Sted. 721 Alckmaer, ■----- τ---- 724Hoorn, "'—— —— 727 Een der volgende Sted. 730 Alckmaer,------ —— 73 3 Enckhuyfen,----------

7 3 6 Een der volgende Sted. 739 Alckmaer, ■------------ 742 Hoorn, <----- ------ 74f Een der volgende Sted.

748 Alckmaer,------------- 751 Enckhuyfen, ·*—----- 7 54, Een der volgende Sted. 757 Hoorn,------ ------

760 Enckhuyfen,— ■—— 763 Een der volgende Sted. j66 Alckmaer, -—■ -----■ ■769 Hoorn, ------ ------

NOTA* De geheele Periode alhier geëyndighr zijnde, foo nemen de volgende Touren wederom haer beginfel van voorenaen ,· te weten:

1772 Een der volgende Steden. 177 5 Hoorn. ------ —— 1778 Enckhuyfen.------——

1772 Alckmaer. 1775" Geen van drien. 1778 Geen van drien. 17 81 Hoorn en Enkhuyf

1772 Enckhuyfen. 1772 Hoorn

1775-Enckhuyfen. 1778 Alckmaer.

177 fAlckmaer. 1778 Hoorn.__

1781 Eender volgende Steden

3781 Alckmaer.

17

Ende lbo vervolgens in circulum altijdt fonder eynde

Tot begrijp vande égaliteyt en rechtmatigheydt in den bovenfiaenden Almanach g- obferveert > flaettenoteren : l.          Dat yder van de drie Steden Alckmaer, Hoorn en Enckhuyfen in elcke Periode fal hebben twae' f Tour-beurten in de Vergaderinge van de Staten Generael3 negen inden Raedt V$ State t en acht in des Generdlitey ts Reecken-kamer. I I. Dat yder vande voornoemde drie Steden, in elcke Periode even veel Touren ftil fal fitten 5 om plaetfe te maecken voor Amfielredam in den Raedt van State, volgens Refohitie van deHeerenStaten, indatedenvijfciendenMaertfeftienhonderteenenfeftigh,envoor^ dervfflgendeStedenvznV/eii-Vneitendten.den Noorder-quartiere in des Generêlitep5 \ Reecken-kamer, conform d'uytfpraecke van date den vier en twintighften Junii daer ae» volgende. I I h Dat het iiille fitten onder de vootnoemde drie Steden foodanighgereguleertwerdtj data'· tijds die geene der voornoemde drie Steden, die 't langhit fonder ftille fitten de Collegia bekleedt fal hebben ( de beurte van Amfielredam, en van de voorfchreve volgende Stt&ft gekomen wefende ) voor haer plaetfe maecken fal. I V. Dat yder vande voornoemde drie Steden confecutivelijck foo lange uyt het eene der voor* noemde Collegienin het andere fal verwandelen, fonder interruptie , als het, beno densd'égalitéyt, doenlijck is, te weten, yder vijfden, twaelf, ofte ten minftenn gen jaren aen den anderen, en dat mede met eene volkomen gelijckheydt> in voeg alsvolght:

-ocr page 185-

Refclutien, Ordres en Reglementen van Staet.         161

Hoorn continueert in de voornoemdeCollegien ach- ter den anderen, fonder in- terruptie

At c Κ Μ α e R. continueert in de voornoemde Collegien achter den anderen j fonder interruptie.

Enckhuysen continueert inde voornoemdeCollegien achter den anderen, fonder interruptie

f1703' 1721 1766

f1718 1733 ms 1763 1781 1685 ^1700

(*7M 1769 Ï673 idpi 1709 1721; U73*

idP7 1709 1727 J74f 1757

15 12 9 il i? 9

i68f J«r« *7001 ,„ >ΦΛ»ν7ηΓ^«1 \1760)

12 9 I2J

*7ï7 166$, ijiz U7*4J

Jaren van Mey

.M7

15 12

1676 Li688J

»J

Dat yder Stadt, als den fel ven vijftien jaren den anderen con tinueert, de Vergaderinge van de Staten Generael tweemael, en van de andere twee Collegien, het eene mede twee- niael, en 't andere eens fal doorwandelen. ■ VI DatyderStadt, als de felvetwaelfjarenaen den anderen continueert, deVergaderingevan de Staten Generael tweemael, en de refterende twee Collegien yder eens fal doorwan- delen. V I I Datyder Stadt, als defelvemaer negen jarenaen den anderen continueert, elckCollegieeens ial doorwandelen. VIII. Dat nooyt van wegen een en defelve Stadt te gelijck, twee of meer Collegien bekleedt fullert werden, maer dat elck Collegie, voor de voornoemde drie Steden open vallende, be- bekleedt ial werden door een Perfoon uy t een byibndere Stadt. I X. Dat noojfc yemandt van de voornoemde drie Steden met hare beurte fal komen te vallen in 't Collegie, dat op de prefentatie van defelve Stadt, de jonghft verloopene drie jaren be- kleedt ial zijn geweeft, om te vermijden de continuatienaer de drie jaren, die met de ordre van 't Landt ftrijdigh is. X. Dat alle negen jaren yeder vande voornoemde drie Steden eens beurte fai krijgen inde Verga- deringe van de Staten Generael. X 1 Dat alle twaelfjaren yeder van defelve drie Steden, nevens de Stadt van Amflelredam, eens beurte ial krijgen inden Raedt van State. XII. Dat yder vande voornoemde drie Steden in des Generaüteyts Reecken-kamet eens beurte ial krijgen in elcke drie achter een volgende Touren, voor haer in 't felve Collegie open val- lende, oftenminften yder twee beurten in ks voor haer open vallende Touren} welcke laetfte in yder Periode tweemael voorvalt 5 ende is iulcks niet te remedieren, fonder te vervallen in eene grooter imperfeftie, turberende de ordre in een of meer vande voorgaen- deelf pointen verhaeldt, iulcks dat de bovenftaende ALMANACH 'isdeperfexte dk gemaeckt kan werden. A£him in 's Graven-Hage den               l December feftien hondert drie en feftigh.

V

De bovenftaende ORDRE ofte AL MAK ACH Ïsbyde Heeren Burgermeefteren enVroetfchappenvan Alckmaer, Hoorn en Enckhuysen geapprobeert, met onderlinge belofte van iïch voortaen daer na pra^ifehjek te fullen reguleren. In tey- ken der waerheydt, by hare reipective Secretariflèn uyt derfelver name onderteeckent.

*ö; Ordonnantie van Burger- «leefteren'.en Regeerders der ™&Alckmaer.

Ter Ordonnantie van Burger-1 Ter Ordonnantie van Burger-

meefteren en Regeerders der StadtHoorn. Onder ftondt, AlsPeniionarisvan defelve Stadt, En was geteeckent, Lucasvan Neck.

meefteren en Regeerders der Stadt Enckhuyfen.

Wasgcteeckent, C Schagen.

Was geteeckent, IfaacTaatïw*

\$etoock

'tgeennoch totdefen Titul dient GrootPlacaet-boeck Derde deel, Fol. 87. & feqq.

IV. D

DEN

w-

E EI,;

-ocr page 186-

IÖ2                    Placaten,; : ι. Boec^. 5. Xk. D Ε Ν V I ER DEN Τ Ι Τ U L, Stadthouders, Gouverneurs, Capiteyn en Adffii raels-Generael, Gouverneurs en Commandeurs van Ste- den en Forten, en andere Hooge Militaire hare

Μ ίο . *'"! J' ':; Tl

Commiiïien ende InftruJtien 3 &c.

Siet Groot Placaet-boeck Derde Deel, Fol. iof. En't Vierde Deel, EerfteBoeck, Tituli.

——-------—

DEN VYIDEN TITÜL Behelfende verfcheyde Placaten > Ordonnantien, Rciolutien, Ordres en Reglementen , LijftenvanBefoldin- * gen,&c. Betreffende de Militie te Lande, met den gevolge van dien. Placaet tegens de Duellen en Krackelen, in dato den een en dertighfien Adaertfefiim honden vier ent acht igh. IL Η E Μ Η E Ν RIC Κ i by j der hier door eenighfints te /evoceren, veel min

der Gratie Godts , Prince van Orange en van Naflau , Grave van Catzenellebogen, Vyanden, Dietz, Lingen, Moeurs, Buyren, Leerdam, &c. Marquis van der Veere ende van Vliffingen, Heere en Baron van Breda, der Stadt Grave en Lande van Cuyck, Dieft, Grimbergen, Η erftal,Kranendonck,War- nefton, Arlay, Noferoy, St. Vith, Daesburg, Po- lanen , Willemftadt, Niervaert, YiTelfteyn, Sint Maertens Pijck , Steenbergen , Geertruyden- bergb, Turnhout, Seve,jbergen, de Hooge en Lage Swalij wen, Naeltvijck, Soeft, Baren,ter Eem, Immenes Binnen ende Buyten, &c. Erf- Burgh-Qrayevan Antwerpen én Befancpn y Erf- Maerfchalek van Hollandt, Erf-Gouverneur en Stadthouder vanGelderlandt, Graeffchap Zut- phen, Hollandt, Zeelandt, Weft-Vrieilandt, Utrecht, Over - YiTel en Landtfchap. Drenthe, Erf-Capitéyn en Admirael-Generael der Veree- nighdeNëderlandénVêèèi - 5:            ΚΛΟ!

annullerende voorfzOrdonnantiennochte Pla- caten tegens de Duellen geëmaneert, maer laten- de alle defelve in haer volkomen kracht ende vi- geur, geordonneertengeftatueert, gelijckWy ordonneren en ftatueren by defen. I. Eerftelijck, dat voortaen alle hooge ende lage Officieren, midtfgaders Ruyteren ende Solda- ten, ende generalijck alle den Volcke van Oor- loge, als oock alle de geene die llch in de Legers vanden Staet fullen bevinden, ofte inde Guar· nifpeuen eenige Militaire Functien bedienen,ful· len leven in onderlinge liefde , vreede ende een- dracht, midtsgaders aen yder na fijn qualiteyi, digrtjteyt enrangh geven het reipe£t en gehoor- faèmheydt, dewelckefyluyden aen defelve fchul* digh zijn; ende fqo eenigh Subalterne hetrefpcft tegens hooger Officier eenighfints quanie te ver- heien , begeeren Wy dat tegens de felve, fonder eehïgécónniventie géprocedeért fal werden nacr e^igentievanfaeckëri. ' ■'"-;ü'! !

«3B210 /ïi-?in. ^ΊΙ, '; Mhde*ofhetbuy ten Ons vermoeden gebeurde, dat, niet tegenftaendé defe OnfeOrdonnantiej ee^ighpfficier, ,Ruyter ofceSolclaet, ep Wfffl ^iu^yernajidt 4^hin,fie Legers van dqnSf^ 'ppjjioijdepie, èeh ander qfcrjie te injurierefl) 't zy met woorden ofte met werckën·, foo isOrt- fen ëxpre'iïen wilje ende begeerte, dat den (mP, depjde-nfichaenitonds fonder eenigh uytfteH21 a^drefleren aen (ïe Juftitie Militair, aldaer ds voorfchreve injujrien te kennen geven, en recW daeroververfoecken·, declarerende wel exp^1" felijck, datWyjt felve fullen houden voor eeji ëffeft van de gehborfaemheydt, die fy ons fch'il" dighzijn, endatilxef (ej^e cónf^mis, nietalle# met het devoir van een goet Chriften, maer ooc met de oprechre maximen van de wareeeren kioeckmoedigheydt; ordoijHcren dienvolg^

AMen den geenen die defen jegenwdórdigen fullen fien ofte hooren lefen, Salut: %^oen:tew£twx I)at yfi$,:tp% Ons grppt-leefwe? fen dageJijcks/v^rneme^, 4ftt onder dp pipcie- rèh en Soldaten, ten d\enf]te van deHoogh Mo- gende Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden ^militerende , niet tegenftaendé d'Ordoiinantien op de difcipline Militair ge- maec^t, en defpeciale Placaten van den Laj^cfg, tegens de Duellen geëmaneert, defelve noch- tans dagelijcks infwanghgaen, waer door niet alleen veeleDoodtilagen ende MpoEde*yenont- ftaen, maer oockde Juftitiegevilipendeerf, ende Gods Toom over den Lande pntfteeckenwerdt,: waeromme, willende in foo grooten quaedt ern- ftelijck voorfien, en 't felve ( foo veel in Ons is ) t'eetïqrnael voorkomen„ïqq hebben Wy, fon-

/

-ocr page 187-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 163

endeTuftitieMilitair, den Getedeerden nage- leeentheyt van de injurien, foodanige fatisfa&ie η avantageufe reparatie te doen erlangen, als be- e ^enfal werden te behooren, en dat daer en LvendenlnjuriantofceOfFenfant, naerexigen- iievan faecken fal werden geftraft, het zymet revangeniflê, Banniflèment, Geldt-boete ofte Corporele ftrafFej in dier voegen, dat foo ye- mandt eenander met icheld-woorden quame te iniurieren, hem noemende Fielt, Schelm, ofte inders.

volgens den teneur van de bovenftaendeArricu- Ien. I V. Ende om defeOnfe intentie noch tot beter ef- fect te brengen, foo hebben Wy alle de gemelte Officieren, Ruyteren en Soldaten , en genera- lijck allede geene die fighinde Legers vanden Staet fullen onthouden, wel fpecialijck willen beveelen, dat, of het gebeurde dat fyluydenby eenige injurie, 't zy verbale ofte reële, prefent | mochten zijn, en die hebben aengehoort, of dat

ielve vooreenige Maenden inde Gevangeniflè ; deièlvetot hare kenniflè mochten komen, het ggfetfal werden, ende daer na aen denGelasdeer-! zy weynigh tijdtSy of lange na dat defèlve zijn %n publique reparatie ende latisfacüe fal doen voorgevallen ·, fyluydende felve gehouden fullen

op fijn knien, ende foo hy een Officier is, fijn Gagie verliefen den rijdt van fijn gevangeniflè. Ten tweeden, dat de geene die een ander met de handt of een vuyft flaet, een jaer fal in de Ge- vangeniflè fitten, en daer na aen den Gelaedeer- den honorable iatisfactie geven op fijne knyen, enfichinilaetenpoftuyreftellen om gelijck tra- ktement te ontfangen, of dat hy voor inhabil fal werden verklaert, en vervallen van fijn Charge,

zijn aenftondts daer na aen de Militaire Juftitie bekent te maecken, op poene dat den Officier of Soldaet, die daer van in gebreecke blijft, als

Tauteur van de voorfz injurien, ial werden ge- flxaft met ibodanigen pcene als die geene dewelc- ke de voorfz injurien heeftgeperpetreerr, ver- dient hadde; ende op dat de Geoffenfeerde ende Verongelijckte te geruftiger magh wefen , dat aen hem behoorlijcke reparatie eniatisfa&ie ial

foo hy eenige heeft, ofte oock wel gebannen I werden gegeven, en by gevolge voor hem niet werden voor altoos, ofvoor een rijdt, naerexi- overblijvende de minfte reden of pretext, om genrie van faecken,                                             felfs die te foecken, of figh te vengeren; foo heb- 3 fen derden, dat diegeene die een ander met ben Wyten overvloedt wel willen verklaren en

een Stock flaet, twee jaren in de Gevangeniflè fal fitten, ende van de Scherp-rechter mede met eenStockflagh publiquelijckgedreyght werden, midtsgaders inhabil verklaert, en voor eeuwigh gebannen. Ten vierden, dat de geene die een ander ge- dreyght fal hebben met een foufflet, ofte met Ha- gen, infijnprajfentie, ofte in fijnafweièn, en daer van ten vollen fal overtuyght zijn, fooda- nige fatisfaétie ial doen, als ofhygeibuffletteert ofgeflagen hadde. Ende om dat een prompte Juftitie veel defor- dres 6eletren kan, foo werden de Rechters ge- laft, te weten, den Pra*fident en Fifcael van den Hoogen Krijghs-rade, midtfgaders de refpe&i- ve Gouverneurs en Commandeurs inde Frontier- Steden, de faecken fommierlijck te termineren binnen den tijdt van drie of vier weecken, ende iiytterlijck binnen fes, op pcene van drie maen- den Gagie te verliefen van hare Bedieninge, ten profijte vanden Armen j ende werden de Verfor- gersder Armen by defen geauthorifeert, defelve boetenin te vorderen, ende de Solliciteurs gelaft defelve te betalen. Ende in cas de Gelardeerde differeerde, ofna- ^tighware, de voorfz injurien, indien hy de- e te herten heef- genomen, te kennen te ge- Ven5 fo°begeerenWy, dat hy felfs met fooda- Τ'δεη P^pe fal werden geftrafr, als die geene had- egemeriteert die hem gein j urieert hadde. Vm                 IIL , vcrklaren Wy verders, dat geene ofFenfie, ^edanigh die foude mogen wefen , de eere van j_ie geene die geoffenfeert is , in geenen deele ned"C λ en maer crimineel maecken de gee- ^aiedeofFenfiegedaenheeft, en foo yemandt Rïwe °Ι°Γ aen ^en beledighden eenige reproche k'f fZ?}n fijn by wefen, ofte in fijnabfen- kk Π · v ^aer over ftfaft>aer ΖΨΎ >gelijck of ' eielve injurien feIfs hadde aengedaen, en dat

belooven, dat Wy nimmermeer Ons door eenige ooripraeck oftetonfideratie fullen laten bewe- en, om aen yemandt, wiehetoockzy, toete ftaenof te vergunnen remiflïe of moderatievan de reparatie ende fatisfaétie, tot dewelcke hy in krachte van deiè Ordonnantie mochte zijn ge- ouden en werden gecondemneert. V. Ende ofwel, niet tegenftaende de goede ibr- gedie Wy door hetgeen voorfz is dragen voor d'eere en reputatie van de Officieren, Ruyteren en Soldaten, ende generali jek voor alle de geene die fich in de Legers van den Staet bevinden, ye- mandt van deièlve contrarieerde Oniè voorfz ordres, fich gelxdeert vindende, fijn Partye quame te provoceren om met hem te vechten,foo verklaren Wy by defen , den ièlven Provocant vervallen te zijn van oy t eenige fatisfa&ie van fijn geledene injurien te genieten, endatdenvoor- fchreven Provocant daer en boven ial werden verklaert .inhabil, en vervallen van alle fijn Char- ges , Ampten of digniteyten, foo eenige heeft, midfgaders in fijne Goederen gemul&eert na ra- te van fijne Middelen , confifquerende een tien- depart, of een ièfde-part van fijne Goederen, en uytterlijck een derde-part, na exigentie van fa- ken. VI. Welcke ftraffe mede onderworpen fal zijn die geene dewelcke eenige Boodtichap, Billietofte Cartel van wegen den Provocant aenneemdts dochby aldien die geene, die in Duel geroepen werdt, fijn klachten daer over doetaenden Rech- ter, foo fal hem gepardonneert werden de injurie die hy den Appellant hadde aengedaen ■, maer foo de Rechters het van yemandt anders verne- men , foo fal de geene die uy tgeè'y fcht werdt, fo<? wel als den Appellant geftraft werden. VI I. Vm gelijcken diegeene dewelke eenige Boot-

W 2                     fchap

-ocr page 188-

Placaten. i.Boeck. 5.Tit.

164

'Λ ■

tucert, veel Perfoonen occafie foecken om de» anderen te rencontreren, ende daer door te be> decken hare gepremiditeerde deffeynen, om te- gens den anderen te vechten > foo begeeren Wv dat by aldien de geene dewelcke pretenderen ge- in juriecüt te zijn, of eenige offenfie geledenheb. ben, en 't felve aen de Juftitie Militair niet en fuj. len hebben aengegeven, naderhandt quamen te vechten, 't zy een tegen een, ofméteengeliick getal van Secondes of Getuygen,"'en met gelijcke Wapenen van wederzijden, foodaiiigen gevecht fal werden gehouden voor een Duel, ende de Overtreders van dien geftraft met défèlve ftraffen dewelcke hier vooren tegens de Duèlliften zim geftatueert» Ênde naerdeniael eenige Militaire Perfoonen, dickmaels queftien of krackelen krijgende in dé Vereenighde Provinciën, ofte inde Legers van den Staet, met den anderen fouderi konnen over een komen, om buyten de voorfchreve Provin- cien ofte Legers te vechten, meynende daer door hare wei-verdiende ftraffe te evi'teren, foo ordon- neren Wy wel exprefTelijck , dat foodanige Per- foonen met defelve ftraffen fullen werden ge- ftraft , als of het felve inde Vefeenighde Neder- landtfche Provinciën ofLegers van den Staet was voorgevallen. Eiide op dat hier van nierriandt eenige igno- rantie en pretendere, foo willen Wy dat defeal- omme in de Guarnifoenen van de Vereenighde Nederlanden , mitfgaders inde Legers van den Staet fal werden gepubliceert en geafflgeert, en aen yeder Collonel eenige Exemplaren toegefon- den. Gedaen in 's Gravenhage den een en der- tighften Maert 168φ. Was geteeckent, G. H. Trince d'Örange. Onder ftondt, Ter O rdonnantie van Sijne Hoogheydt. Gecontrafigneert, C. Huygens- Zijnde op 't fpatium gcdruckt het Cachet vanhoogh gemelte Sijne Hooghey t, op een rooden                                          j Ouwel, overdeckt met een Pa-                                          ! pieren Ruyte.                                                                    j

fchap, Billiet of Cartel aen den Geprovoeeerden voor een ander fal hebben gebracht,als mede foo- danige dewelcke belooft ofte toegefeydt fullen hebben onder de naem van Secondes ofte Getui- gen j het Duel of Gevecht by te woonen ofte afli- fteren, ende oock alle die geweten hebben dat een Duel voor handenwas > en 't felve niet aen* ilonds, en foo ras 't felve tot haer kennifle geko- men fal zijn, en fullen te kennen gegeven heb- ben, met defelve pcene geftraft werden·, en foo yemandteen Billiet of Cartel door een Lacquay ofte Knecht fal hebben gefonden, foo fal fooda- nigen Cartel-drager, ofte Boodtfchap-brenger door den Scherp-rechter gegeefielt werden, wel verftaende foo hy geweten heeft dat het een Car- tel was. V I I I. Ende of het gebeurde dat echter de Partyen ter gedeiUneerdeplaetfeten voorfchreven fine qua- men, en haer Geweer tegens malkanderen troc- ken, foo willen en begeeren Wy, dat foodanige Perfoonen, alwaer't dat geene van die bey de ge- quetft, of doodtgefchooten ot gefteecken wier- den, fonder eenige genade met de doodt fullen werden geftraft, ende alle hare Goederen gecon- fifqueert j met welcke ftraffe mede geftraft fullen werden de Secondes of Getuygen, dewelcke het voorfz Duel hebben geaffifteert. I X. Ende by aldien een van de voorfz Partyen, Se- condes ofte Getuygen, of alle beyde ( dat Godt verhoede) in Duel doodt gefteecken of gefchoo- ten mochten werden, of van de quetfuren daer bekomen, naderhandt mochten komen te over- lijden, foo ordonneren Wy, dat deflelfs doode Lichaem of Lichamen, voor feeckeren tij dt, ter arbitrage van den Rechter , publicquelijck ter plaetfe daer men gewoon is criminele Juftitie te doen, aen een Galgefal of fullen werden opge- hangen, ende fijne of hare Goederen geconfif- queert·, ende dat diegeene dewelcke de voorfz doodtflagen fullen hebben geperpetreert, 't zy datfyluydenProvocanten ofte Geprovoeeerden zijn, fonder eenige genade met de doodt fullen werden geftraft, ende hare Goederen geconfif- queert. * Endealfoodickwilsgebeurdt, omteontgaen de ftraffen dewelcke tegens de Duellen zij η gefta-

Nader Ordre en Reglement, waer nafigh de T^roupes, foo te Voet als te Paerdt, ψΜ 's Lands Militie, marcherende of logerende op en over den Bodem vanden Staet, pracifefyiï fullen hebben te reguleren, in datoden 28. November 1684. SYNE HOOGHEYDT, willende wefen vertoondt hunne Patenten , midtfgaders voorkomen en beletten de foules, exa&ien aen defelve bekendt gemaeckt den naem van die endes-ordresgecommitteertwerdendeby geene dewelcke foodanige Troupesleydt^ende

commandeert, midtfgaders het getal van Men* fchenenPaerden, daeruyt defelve zijn beitsen- de, geteeckent by den felven commanderende11 Officier. II.                           . Op defelve bekendt-maeckinge fullen by Regenten voorfz aen de voornoemde Τίθϋ? moeten werden aengewefen bequame Logend ten> waer mededefeh'e fullen gehouden Si»

's Landts Militie op hunne marchesj or- donneert hier mede, dat by de Militie voornoemt pun&uelijck fal werden geobferveert de ordre hiernavolgende. I Eerftelijck, fullen geene Troupes van de Mi- litie voorfz, ibote VoetalstePaerdt, op eenige Dorpen mogen werden gelogeert, fonder dat aen de Regenten van fulcke. Dorpen alvooiens fullen

-ocr page 189-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 165

fich te contcntcren, fonder daer tegens eenige veranderinge te mogen inaecken. reene Officieren, Ruyteren of Soldaten van j -rr0Unen voornoemt , fullen vermogen eenige Α -ordres ofte krackeelen aen te vangen in de Huvfen daer defelve fullen wefen gelogeert; maervermeynende dat fyluyden werden veron- eliicktj daer over aen den Officier, hun com- manderende, gehouden zijn te klagen, dewelc- ke als dan te famen , ende neffens de Regenten voornoemt, en niet afibnderlijck, of na fijn par- ticulier goedtvinden ial ftellen de noodige ordre, op pcene van cafïatie voor de Officieren, ter con- trarie doende, en van Lijf-ftraffe voor de gemee- ne Ruyteren en Soldaten. Geen Officieren, Ruyteren of Soldaten vande Troupen voornoemt , fullen vermogen yets te vorderen, of met fich te nemen, fonder't felve alvoorens tot contentement vandeHuyiluyden te hebben betaelt. V. ■ il·.··';;»: Ende fullen defelve Officieren, Ruyteren ofte Soldaten, op pcene als voorfchreven , nietwes mogen vorderen ofte aennemen, onder pretext van dat goedt huys fullen hebben gehouden > en des-ordresgeweert. VI. Ingevalle dat yetwes meerder foude komen ge- vordert te werden, dan vooryeder Ruytercfce SoldaetdriepondtBroodt, anderhalf vierendeel Boter, ofte een half pont Speek, en anderhalve kanne Bier 's daeghs j ende een Karre met een Pacrt vooryeder Compagnie ; dat fulcksvoor't irertreck der Troupen ofte Militie voornoemt, vanyderplaetfefal moeten werden betaeldt, of dat de betalinge daer van aen den commanderen- denOfficier, totdefïêlfs koften, fal mogen wer- den verhaeln            VIL De Officieren fullen alle hunne verteeringen, mitfgadefs die van hunne Vrouwen j Knechts en Paerden, voor haervertreckgehouden zijnfelfs tebetalen, offullen de koffen daer van mede als boven aen den commanderenden Officier mogen werdenverhaelt. VIII. ËenRuycerfal fich hebben te vrëeden te hou- een binnen de vier en twintigh uyren metfeftien P°ndtHooy, endriebofïchenStroo, foo goedt enquaedtalshetdenHuy sman, daerhygebil- J^tteertfal wefenί fal hebben, fonder eenigh l0oy te mogen ftroyen onder de Paerden , ofte vermeien.                J τ Χ wl oock gehouden zijn de Haver >> die hy wil -eöereii, met fich te brengen j of foo daer eeni- kltCi ^omenis3 die te koopen, en aenftondts stalen.                     ν -ν/, Α 3l oock dén commanderenden Officier voor- emt gehouden zijn te betalen dë Karren ende &crecn^en' die boven het getal hier voorens ofinfre         fullen wefen genomen en gedaen, jj:n ™ers daer van paflèren eene Obligatie onder giiy ^j yder Karre gereeckent*tegens vijf ijjx^18 daeghs, daer onder gereeckendt den ifn j° ctWederom komen der félver; fullen- odamgeObligatienbyde Solliciteurs, daer

op de Houders van defelve fullen: werden geaf- figneert, uyt de eerfte penningen moeten werden voldaen, fbnder eenigh tegenfeggem De Regimenten of Compagnien, geen Solli- citeurs hebbende, fullen op de refpéclive Comp- toiren van hare betalinge de voornoemde vertee- ringen gehouden zijn te affigneren : Ende fullen de koften, vereyfcht werdende ommedie te be- komen , moeten werden voldaen ter tauxatie van de Commifen op defèlveComptoireni ■X ï ι λ: riJr Werdende wel exprèflèlijck verboodenj dat geen gecommandeer't Voïck eenige Karren ful- len vermogen te vervorderen, dan midts betalen- de 5 en dat geen Karren j Ëeten ofDrincken fal werden gegeven teh behoeve van eenige Vrou- wen ofte JongenSi "■''-            XIII Suilen oock geen Karren, onder wat pretext het foude mogen wefeii, verder mogen werden medegenomen, als ter plaetfe daer de Troupen voornoemt, van eenige plaetien vertrocken zijn- de, den felven avohdc fullen koniéri te vernach- ten, uytgenomen de zoodanige, dewelckepar- ticulierlijck zï]nde ingehuyrt j in· voegen als Voorfz is, fullen móeten'werden betséldt. . .Xff. Sullen mede op y.edér 'der voorfz Karren met meerder mogen werden geladen als feven hon- dert ponden gewicht ■■> het zy aen Menfchen ofte

X V.

Bagagie.

In gevalle den Officier * Commanderende de Troupen voornoemt, móehte weygeren de voor- fchreve betalinge te doen, of daer van eene Obli- gatie te paflèren, foo fal echter de vefteeringe voorfz gereeckent werden by de Regenten vande Plaetien alwaer defelve fal wefengefchiedti de- welckeop hunluyden Eedt iullen meriterenge- love; ende fullen daer op defelve verteeringen bydeSolliciteursofte Comptoiren moeten wer- den goetgedaen ter fomme als de Regenten voor- noemt fullen verklaren diè tebeloopen, ïriet de koften als voorfz is. XVI. Den Officier commanderende, fal niet vermo- gen te vertrecken, fonder alvoorens diftin&elijck in gefchrifte, by hem onderteeckendt over te ge- ven, hoe veel Karren, Broodt, Bier, Boter ofte Speek en Hooy fal wefen gelevert, volgens het je- gen woordige Reglement, om 't felve aen de Dor- pen wederomme te werden goedt gedaen* in dier voegen als nader fal werden vaftgeftelt en gerefol- veert. :                XVII. De Quartier-meefters Generael fullen aen de refpedtive Officieren derPlaetfen en Quartieren, waer door démarche ial komen te vallen, tijde-' lijck daer van advertentie geven, om by defelve de noodige ordre te konnen werden geftelt. Ge- daen in 's Gravenhage den 2 8«. Nov. 1684,* Wasgéteeckent, G. H. Trince d'Orangé. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van Sijni Hoogheydt- „ '.                       Gecentrafïgneert, (L. S.}                     f CHuygens. Ordre

-ocr page 190-

?

j66                  Placaten. i.Boeck. jTvTitüL, Ordremvoet, te obferveren omtrent het doen van leverantien van Geweer, IClek ren^&c. ten behoeve van CompagnienteTaertenteVoet^ndatoaen i^T)ecemberi6^,

ven by de Crediteuren ofte Leveranciers, binnen den tijdt van twee jaren, na dato vandevoorfz gedane regiftratie, fullen moeten wefen ingQ. vordert; alles op poene dat de voorfchreve Suc, ceflèurs daer inne niet gehouden, of daer over aenfpreeckelijck wefen fullen, ten ware, voor foo veel de voorfchreve Leveranciers ofte Credi- teuren aengaet, de felve ten genoegen konden bewijfen, en het invorderen van hare voorfchre- ve gemaeckte fchulden, binnen den voorfcnre- ven tijdt van twee jaren judicielijck, en door een Rechter opgehouden en verhindert geweeft te zijn; en ten ware ten aeniien van de voorfchreve SucceiTeurs der voorfchreve Ritmeefteren ende Capiteynen, defel ve ten genoegen als vooren konden verifiëren , dat de voorfz alfoo geregi. ftreerde fchulden niet en waren gemaeckt over leverantien, ten behoeve van hare Compagnien gedaen: Ende fal van defen gegeven werden Ex- tract aen de voorfchreve Ritmeefteren en Capi- teynen, en Leveranciers, des begeerendcj oock de Commifenen Boeckhouders van de Financie, omme te dienen tpt hare naerïchtinge. Onder ftondt, Accordeert met de voorfz Refolutien. ■ Geteeckent, Simon van Beaummt.

ÏS na voorgaende deliberatie , en om goede re- denen, haerEd.Mog.daertoe moverende, ook communicatie en advue van Sij η Hoog- heydt den Heere Prince van Orange, ver- ftaen, gerefol veert envaftgefteldt, fooals haer Edele Mog. verftaen, refolveren en vaft ilellen by deièn, dat van nu voortaen alle die geene, die terfaecke van leverantien van Geweer, Monte- ringe of Klederen, ten behoeve van de Compag- nientePaerten te Voet doende, deSucceiïeurs van de Ritmeefters en Capiteynen, de voorfchrer ve Compagnien, ten tijde van de gedane leve- rantie commanderende, mede voor de betalinge Van dien fullen willen verbinden, enaenfpreec- kelijck ftellen, gehouden fullen wefen de voorfz leverantien, en de ichulden daer door gemaeckt, met byvoeginge van behoorlijcke blijck, van dat de Collonels van de Regimenten, daer onder de voorfchreve Ritmeefteren ende Capiteynen be- hooren, van de voorfchreve leverantie kenniile hebben, binnen den tijdt van fes weecken na da- to van de gedane leverantien , aen haer Edele Mog.fpecifiquelijck op te geven, ommegeëxa- mineert, .ende vervolgens ter Finantie van 't Ge- meene Landt geregiftreert te werden , dat het felve gedaen zijnde, de voorfz foodanigh gecon- traheerde ofte gemaeckte fchulden, daer en bo-

Tormulier van Eedt, te doen by de Franfche Cadets, gearrefleert in denjarefefien hon> dertfesentachtigh.

NOus promettons & jurons être Loyaux & Fideles a mes Seigneurs les Eftats Generaux des Provinces Unies: d'O- beir aux ordres & commandemens def- ditsEtats, deSonAltefle, ScduConfeild'Etat, comme auifi de tous Chefs, & Officiers, tant qui font desja êtablis en Charge par lefdits Eftats Ge- neraux, oude leur part, queceuxqu'illeurplai- ra a l'avenir d'y êtablir , contre tous generale-

ment, fans en excepter qui que ce foit, felon l'exigance des affaires, & que lebefoin defdites Provinces Ie requerra, tant dans Ie Païs que hors les dites Provinces, par Mee & par Terre: De refpefter & d'executer leurs commandemens & generalement de me regier felon les Articles & Ordonnances, desja faits & arreftés fur nos Char- ges , ou encore a faire & arrefter. Ainfinous ayde T>ieu.

Reglement op deProceduren der Militairen, infaecken van geringe importantie, ft datodenz^-FebruaritióSj.

land , Weft-Vrieiland , Utrecht, Over-Y® en Landtfchap Drenthe, Erf-Capiteyn en Ad· mirael Generael der Verecnigde Nederlan- den, 8cc. « ALlen den geenen die defen jegenwoordigöi fullen lien ofte hoor en lefen , Sai^1' 'Doen te weten : DatWy, omme foo veel J»°' gelijck af te fnijden den langen treyn van pr°cC' duren tuflehen de MiUtairen, in faecken vanψ ringe importantie, ende daer inne de onkolW van procederen, het beloop van depcnningeil> ofdewaerdyevande Goederen, daer over wer gelitigeert, tot grooten ondienften fchadev3 de Militairen, menighmael komt te furntoitf ren; naer voorgaende deliberatie hebben go/ gevonden en verftaen, vinden goedt en ven^ by defen: .                                          m

__ LHEM HENRICKj kyder %\^ / gratie Gods Prince van Orange en ^T^/ vanNafïauw, Grave van Catzen- ellebogen, Vyanden, Dietz, Lin- gen, Mceurs, Buyren, Leerdam, &c. Mar- quis vander Veere en van Vliifingen» Heere en Baron van Breda, der Stadt Grave ende Lande vanCuyck, Dieft, Grimbergen, Herftal, Kra- nendonck, Warnefton , Arlay , Noferoy, Sf. Vith, Daesbufgh, Polanen, Willemftadt, Nier- vaert, Yflèlfteyn,St.Maertensdijck, Steenber- gen , Geertruydenbergh , Turnhout, Seven- bergen, deHoogeen Lage Swaluwen, Naelt- wijck, Soeft , Baren ter Eem, Immenes bin- nen en buyten, &c. Erf-Burgh-Grave van Ant- werpen en Befanc, on, Erf-Maerichalck van Hol- landt , Erf-Gouverneur en Stadthouder van Gel- derlandt, Graeffchap Zutphen,Holland, Zee-

-ocr page 191-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 16y

mogen ordonnerenjj als Wy ten meeilén dienite vanden Lande bevinden fullen te behoorent ■>■' ^ vil Ende alfoo Ons zedert eenigen tijdt herwaerts veele difputen zijn voorgekomen tuiïchen de Gouverneurs, Commandeurs, tereenrej ende de Cóllonellen, ofte de Officieren de Regimen- ten commanderende, ter andere zijde, ter faec- ke van de delicten ofte fauten > over dewelcke de Cóllonellen, ofte de Officieren de Regimenten commanderende, iuitineren, haer het ilraffen privativelijek te competeren, fonder daer toe de authoriteyt van den Krijghs -Rade van noodeh te hebben j ibo hebben Wy tot voorkomingê van alle foodanige difputen geordonneert, ge- lijck Wy ordonneren by défen , dat, als Wan- neereen Officier ofte Soldaet eenigh deliit ofte faute ial hebben geperpetreert, dewelcke by den Articul-Brief, Onfe Placaten, ofte de Wetten van den Oorlogh verboden zijn, en met fwaer- der ilraffen fullen moeten werden geilraft, als hier onder fullen werden geipecificeert, den Col- Jonel of commanderenden Officier gehouden fal zijn den Delinquant te doen ilellen by den Ge- weldigen of Pro vooit van het Guarnifoen j ende daer van aenilondts aen de Gouverneurs ofte Corhmandeurs4cenniiïè geven, dewelcke als dan op het voorfchreve delict, ofte faute door Com- miilarifièn , ende den Auditeur fal doen infor- meren, de informatien by gefchrifte doen ilel- len , vervolgens den Rrijghs-Racde doen ver- gaderen , ende de geweien Vonniilen ofte geno- meneRefolutien doen executeren , als hier voo- rengefeghtis. VIII Maer by aldien eenigh Officier ofte Soldaet een mindere faute mochte hebben begaen , het zy abièntie uyt het Guarnifoen boven verlof, irreverenrie aen hare commanderende Opper- of Onder-Offfcieren, dronckenfehap, diflblutien ofdiergelijcke, engeneralijckefauten, dewelc- ke gewoonli jek geftraft werden met de Spits-roe-* den, het h oute Paert, het dragen van MufquetJ ten ofte Zadels, het ilellen van te AVater ende te Broodt, hetflellenbyden Provooitendein Ar- reft, ofte diergelijcke of mindere ilraffen, maer geen meerdere ofte fwaerdere : Soo ordonneren Wy, op dat de Krijghs-Raeden niet geduyrigh met geringe iaecken mogen werden geoccu- peertj dat de ilraffen vande voorfchreve fauten privativelijck by de Collonels ofte commande-' rende Officieren, naergefegenthey t van faecken fullen mogen Werden gedecreteert, foodanigh als , fyinconicientie, ende goede Juftitie: iüllen, be- vinden te behooren'y midts dat den Cöljónel ofte" commanderenden Öfrlcier, alvooiens dé voor- fchreve ftraffe ter executie te doen ftellèh , ge- houdenfal zijn daer vankenniile ofte notificatie te geven aen den Gouverneur ofte Commandeur van het Guarnifoen: Dés werdt de Collonels of commanderende Officieren wel ferieuielijckge- lail, van hier door'geéneiware delicten ofte fau- ten te conniveren ofte ooghluyeken, én tegen haer beter weten, tot een Van de voorfchrevege- expreiïêerde.Cafus, tegen den openbaren teneur van den Articul-Brief, Onfe Placaten, ofte de Wet-

i.

DatdeKrijghs-Raeden van derefpective Gar- ' foeneo van den Staet, in alle criminele faecken fullen wij&nbyarreite. I.L                ιΟ^Λ GelijckoockdeièlveKrijghs-raden iüllen wij- fen by arrefte in Civile faecken, niet meer bedra- gende als hondert guldens, en dat mits dien foo- danise VonniiTengeenderhande provocatien on- derwegen fullen wefen, nochte datdeKrijghs- Raden niet gehouden fullen zijn eenige Appel- knofte Reformatien van foodanige Vonniilen teadmitteren, maer ter contrarie, dat fy met de executie van dien fullen voortvaren; Behoude- liick 3 dat foodanige civile Vonniifen niet en heb- ben eenige fequele van infamie. I II Dat de Gouverneurs ofte Commandeurs van derefpective Guarnifoenen van den Staet gehoü* den fullen zijn inde refpective Krijghs-Raeden felft teprdïderen, of na gelegenthey t een ander bequaera Hooft-Officier toe Prasfiderende te committeren, dewelcke de iaecken voor denfei- ven Krijghs -Raede ventilerende, op foo korte termijnen, alseenighfints doenlijck fal zijn, fal doentermineren; Dat den felven praefiderende, I ter prafentie van den Auditeur van't Guarnifoen^ na gehoudene Krijghs-Raedevan hetgebefoig- I necrdeofgerefolveerde, aen den Gouverneur of | Commandeur van de Plaetfe omftandigh rapport fal doen, wekken Gouverneur ofte Comman- deur alsdan gehouden ial zijn de Refolutien ofte Vonniffen vanden;Krijghs-Raede te doen exe- cuteren. .''..;: ■-<■ -ji /' ..';;■>: ■■:.:■. :.;>ui;-V.'.;rVv^ Dat de Gouverneurs ofte Commandeurs fich niet en fullen aenmatigen eenige approbatie ofte impiobatievan de voorichreve Vonniilen of Re- folutien, veel min het geven van eenige gratiën ofteremiffien. ,i■.■).■·.::.. ;'J .- v<·

V.:. Datde Gouverneurs ofte Cofhmancieürs niet

I

en fullen vermogen een faecke, in dewelcke een- «ael by den Krijghs-Raede ordentelijck Vo'n- JiMegewdb, ofte Refolutie genomen is i we·; kromme dóór de Officieren) den Krijghs-Rae-

oc gecQmpQfeerp hebbende, ofte óock andere ythcieren, op nieuws te doen refumérett, ofte » ommge ©fte pVopofitié brengen : Gelijck' : OQCKioodanige Officieren niet· en fullen vermo- ^aaemiineop nieuwsteItóioigheren óf vote* L^;v^mjn'eéh%ö de ïninfté vèrandefingein 1 ^^erioft^^folütienfètnaecken;-; - '^ -°|l«Onibto tn3W«ioint πίο r)tu p-*r.blö< ^ e--oudelijck alleen, dat een Gouvertfeür of

Sjggfi.deur, oordelend dat de

genpmene

tfefe 4tIf3ί Wwjjwwtei Vottflifïèh niet én qua- fó"° ί°VÖ'&êen"étvkomën'mebden Articul- Cde °ü          iên' ofte de'Wetten van den ronniir r eÖUtieVan ,dcfeM? Refolutien ofte hor, !Γ η ^0^11 furéhéréi-i, ehde aenilonds tctn rePliGcedu*eriendèRefolutie, of Von- kelenden , 6pdat-Wy.daerinnefoodanigh

-ocr page 192-

Placaten. ι. Boeck. y. Tit.

m

tig hften Februarii, fcitien honderdt feven e tachrigh.                                                     Q Wasgeteeckent, G. H. 'Prime d'Orange. Onder ftondt. Ter Ordonnantie van Sijne Hoogheyt^ Gecontrafigneert, ( L. S. )                         C-Buy£en£

Wetten van den Lande te trecken, ende alfoo de Delinquanten ofte Schuldige, van hare wel- verdiende ftraffen te eximeren ·, op poene van dat fv fulcks doende, daer door fullen incurreren Önfehooghfteindignatie, ende oock naer exi- gentie van faecken daer over fullen werden ge- corrigeert. Gedaen in 's Gravenhage, den vier en twin-

Nader Ordre ende Reglement •voor de Engelfche ende Schotfche Regimenten , zijnde in dienfi vanden Stoet, in dato den $. Jtmii 1687.

SYNE HOOGHEYT heeft tot beter onderhoudinge van goede ceconomie en onderlinge harmonie inde voorfchreve Regimenten , goedtgevonden te ordon- neren de poindten hier na volgende: X· Dat de Kleedinge van de voorfchreve Regi- menten lal werden gedaen alle twee jaren, welc- ke jaren verftaen werden te fullen ingaen met de Maent van Mey feftïen hondert acht en tachrigh, tegens den eerften van welcke Maent de Klee- dinge volkomentlijck fal moeten gedaen wefen, ende aende Soldaten gelevert werden. II. Dat aende Soldaten van de voornoemde Re- gimenten ydere twee jaren fullen werden gege- ven nieuwe Surtouts ofte Boven-rocken, te be- ginnen deièlve jaren met den eerften Mey des iaers feftien hondert negen en tachtigh. III. Dat de voorfchreve Regimenten iullenvoort- aen werden gekleedt metgoede en fuffifante Car- fayen, en dat de Surtouts ofte Boven-rocken ful- len werden genomen van goede Pye. I V. Dat den tijdt gekomen zijnde dat de Regi- menten moeten werden gekleedt, den Collonel aendeCapiteynen, daer toe expres alle gecon- voceert, fal ordonneren , dat iy twee of drie uyt het midden van haer felfs fullen deputeren, om- me volgens de Stalen en Patronen, haer door den Collonel ter handen te ftellen , de Carfayen, Vóeringe, Pyen, en andere noodtfaeckelijckhe- den op te foecken , en voor de minfte prijs te be- dingen , waer naer fy van haer wedervaren den Collonel fullen rapport doen, die dan de Condi- tien approberende, daer van een Contract met deKoopluyden fal doen opftellen, en het ièlve nevens alle de Capiteynen teeckenen. 1 Dat de Collonels met de voornoemde Koop- luyden fullen accorderen , dat de voornoemde Klederen en andere noodtiaeckelijckheden op termijnen fullen werden betaelt, foo als ten mee- ftenprofijte, en tot de minfte befwaerniife van de Capiteynen bevonden fal werden te behoo- ren. VI. Dat de Capiteynen van de voornoemde Regi- menten niet en fullen mogen veranderen van Sol- liciteurs , hare Compagnien bedienende , dan met volkomen kenniflè, approbatie ende goedt- vïnden van hare Collonels, die op de rechtvaer- dige klachten van de Capiteynen jegens hare

Solliciteurs, goedt en sequitabel reguard fullen nemen ·, ende gehouden zijn alles te dirigeren tot de befte ménage, enhetmeefteprofijtvandeCa« piteynen. j VII. Dat de Solliciteurs gehouden fullen zijn voor yderSoldaetvan de Engelfche Regimenten alle Heeren-maendenvandete avancerende Ordon- nantien in te houden acht en veertighftuyvers, maeckendevoor vijf honderten veertigh Solda- teninde twee jaren twee en twintigh duyfentvier hondert vier en feftigh guldens ·, ende voor yder Soldaet van de Schotfche Regimenten , alle Heere-maenden twee en veertighftuyvers,ma- kende voor vijf honderdt en veertigh Soldatenin de twee jaren negentien duyfent iès honderdt fes en vijftigh guldens. VIII. Welcke inne te houden penningen de Sollici- teurs op Aiïignatie van de Collonels iüllen beta- len aen deKoopluyden , die de leverantie Fullen hebben gedaen, alles in gevolge van de Accor· den ende Contraéten daer van gemaeckt, en by de CoUonels aende Solliciteurs ter handen te ftel- len. I X. Dat de Solliciteurs gehouden fullen zijn voor de voornoemde in te houden penningen te ftel- len fuffifante cautie, totcontentement van den Collonel en Capiteynen. Dat de Collonels geene penningen meervanae Capiteynen fullen manieren, maer dat de Capi- teynen die van de Solliciteurs felfs fullen ontftn· gen 5 des fullen de Collonels ofte commanderen- de Officiers naeuw reguard nemen, dat de Solda- ten alle weecken van hare Leeningen praxis ende volkomentlijck werden voldaen, te weten, aen de Soldaten vande Engelfche Regimenten, alle Maendagen yder drie en dertigh ftuyvers, en aeö die van de Schotfche Regimenten, alle Maenda- gen yder dertigh ftuyvers·, en fullen de Ad jutafl* ten ten dien fine fich by de Onder-Officierenen Soldaten daer over informeren, en den Collo- nel alle Weecken van hare ondervindinge ΓαΓ port doen. Dat den Capiteyn in gebreecke blijvende fijj* Soldaten promptelijck alle Weecken harevouc Leeningen te betalen, daer over fal werden g fteldt in arreft, ende werdt den Collonel ΦΨ

manderenden Officier gelaft, omme het ge

den feiven

Capiteyn aen fijne Soldaten mocni

ten achteren zijn, uyt de gagie van ®^*gL·,

-ocr page 193-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande, 169

λ te voldoen ; ordonnerende de Solliciteurs te^de eerfte aenfchrij vinge van den Collonel, de °P 'pvan denCapiteyn in te houden, endeaen j?aS Q0Honel toe te fenden , om daer mede de r^hfi-veachterftallen te voldoen ; endeincas Α Capiteyn mochte continueren in iijne wan- h talinge» foo ial hy daer over door den Collo- el of commanderende Officier voor denHoo- Π η Kriighs-Raede werden gea£tioneert,dewelc- ke seordonneert werdt dien-aengaende prompte en ngoureufejuftitie te doen , foo als in gevolge Je Ordonnantien en Placaten van den Lande Lrondenfal werden te behooren. DeV                     ^ I I. Dat de Solüciteurs daeromme niet meer aen de Capiteynen fullen mogen avanceren als de in- gaendeMaendtf op dat uyt de volgende Maent gallen tijden het voorfz achterftalfoudekonnen werden gevonden: En of den Solliciteur meer- der aen den Capiteyn mochte hebben geavan- ceertalsvoorfz is, foo fal hy fulcks doen op fijn refico, fonder onder dat prsetext de gagie van den Capiteyn vande volgende Maendtte mogen inhouden. XIII Dat de Solliciteurs, dejporiz Regimenten be- dienende, voortaen gehouden fullen zijn, ten eynde van yder Maent aenden Collonel of com- manderende Officier, openingete geven van de reeckeninge van yder der Capiteynen. XIV. DatdeCollonels de Capiteynen niet en fullen mogen befwaren met het houden of betalen van cenige Hautbois, Pypers ofte Schalmey-fpeel- ders j dan met egale toeftemminge νφ. alle de Ca- l piteynen. X V. Dat de Collonels voortaen in hare Regimen- ten alle onnodige oppronckfelen ende cieradeii fullen nalaten, XVI. Dat de Collonels de faeckendaerheenen ful- len moeten dirigeren, dat alle deonkoftenvoor rie Soldaten en andere, uyt de penningen die voor de Soldaten werden gekort, konnen werden ge- vonden en betaeldt, fonder dat de Capiteynen uythaer gagie yetwes daer toe fullen contribue- ren, XVII Ende omme voortaen alle onluften en cavilla- tien voor te komen, foo heeft Syne Hoog- heydt goedtgevonden hier na te fpecificeren blaften, dewelckeuyt de Dedu&ieofteRe- t^ntie*pcnningen Tullen werden            j XVIII tndealfoo het Retentie-geldt voor de twaelf v-ompagnien van yder Engelfch Regiment in

elcke Predikant fal gehouden zijn cfFeclivei ienftte doen by het Regiment, en daer altijdt refenttezijn, foo omme te preciikën, de Sacra- enten teadminiftreren, te vermanen, alsSiec-f: ken en Krancken te beibecken , fonder dat den felven Predikant fich van het Regiment ial mo- gen abienterein als voor weynigh tijdes, ende met kenniflè en goedtvinden.van den Collonel ofte commanderendenOfficier, ende midts ft ellen de middelerwijlen een ander bequaem Predikant in fijnplaets, op poene van dat voor den tijdt van fijn abfentie üjn gagie ial werden gekort en inge- houden} aendenAdjutantallemaendenachten veertigh guldens, zijnde in het jaer vier hondert feftien guldens, ende inde twee jaren acht hon- dert twee en dertigh guldens ; aen den Chirur- gijn-Major acht en veertigh guldens alle maen- den, zijnde in het jaer vier honderdt feftien gul- dens , ende inde twee jaren acht hondert twee en dertigh guldens> aenden Tamboer-Majoor des Maents vier en twintigh guldens, maeckende in het jaer twee honderdt acht guldens, ende inde twee jaren vier hondert ièilien guldens, dewelc- ke effeenVe in geldeaendenAdjutanr,Chirurgijn Majoor,en Tamboer-Majoor ilillen moeten wer- den beraelt} ende fullen den Adjutant, Chirur- gijn-Majoor, en Tamboer-Majoor t'allen tijden gehouden zijn met folemnelen Eede te verkla- ren, dat haer de voorichreve ibmmen in gelde zijn voldaen : Voor vijf honderdt feftien Pack Kleeren, te weten Rock en ledere Broeck, met de Voederinge , Knoopen, verder roebehoo- ren en opmaecken , yder Pack veertien guldens, maeckt leven duyiènt twee hondert vier en twin- tigh guldens, voor vijf honderdt veertigh paer Schoenen, a veertigh ftuy vers 't paer, is in het jaerduyfendt tachtigh guldens, ende in twee ja- ren tweeduyièndteen honderdt ièftigh guldens > t,voor vi jf hondert en veertigh Hoeden, a vijf en, dertigh ftuy vers het ftuck, maeckt inde twee ja- ren duyfentacht hondert en tnegentigh guldens 5 voor vijfhonderten veertigh Hembden en Daf- fen j a veertigh ftuyvers, maeckt duyfendt en tachtigh guldens ·, voor vijfhondert en veertigh paerKouiTens, a twee en twintigh ftuyvers het paer, maeckt inde twee jaren elf honderdt en achten tachtigh guldens 5 voor vier en twintigh Tamboers monteringen , yder a vijf en twintigh guldens, is fes hondert guldens, voor vijf hon- dert en veertigh Pye Rocken , a vijf guldens het ftuck, maeckt twee duyfent ièven hondert gul- dens ·, voor Intereflèn van de Penningen, dewel- ke de Solliciteurs fullen avanceren , omme de Contraiten te voldoen, twee d uy ièn t twee hon- dert guldens. Endein'treguard van de Schot- fche Regimenten, foo fal uyt de voorfz DeducTrie ofte Retentie-penningen werden betaek aen det\

Wee;jaren fal bedragen tweeen twintigh duyfent

Predikant in twee jaren twaelf hondert guldens»

ler honderdt vier en feftigh guldens j ende voor aen den Adjurant in twee jaren acht honderdt etWaelfCcmpagnien van yder Schotfch Regi- twee en dertigh guldens ·, aen den Chirurgijn Majoor in twee jaren acht hondert twee en dertig

J

guldens; aenden Tamboer-Majoor in twee ja- ren vier hondert en ièftien guldens j aenKleeae- ren voor vijfhondert en ièftien Man, feven duy- fent twee hondert vier en twintigh guldens ·, aen Hoeden, tot vijf en dertigh ftuyvers het ftuck, in de twee jaren duyièndt acht honderdt en tne- I                               X                             gen-

^guldens.                  ;/ Sn C\A               XIX. h τ°lal daer uyt, in 't reguard vande Engeliche egimenten, werden betaeltaen den Predikant Zif Jet.^eSlment, fes hondert guldens jaerlijks, jnde indetwee jaren twaelf honderdt guldens, IV. Deel.

1

-ocr page 194-

ilacatcn. ï. Böeck» 5. Tk.

170

gentigh guldens ; aen Koiiflèn , tot twintigh ituyvers het paer , inde twee jaren duyfenten acht en tachtigh guldens ; aen Pye Rocken twee duy fendt feven honderdt guldens * aen de Tam- boers monteringe, fes hondert guldens* aenin- tereiTen van de voorfchreve penningen ^ twee duy fent guldens: Ende fullen de Soldaten vande

zijnde, den Collonel defelve fal examineren e bevindende dat'er eenige zijn die te jongh ' 'kleyn, te oudt, ofte anderfints Qhjbequaenizijn defelve fal mogen uytmonfteren , ende den Offi' cier die defelve heeft geworven, andere goede Manfchap in derfelver plaetfe fal moeten leve.

rem

■ xxvi.; , Dat de Recrutes tuifchen alle de Capiteynen by blinde lootinge een voor een fullen werden e&. tro eken, op dat de meefte égalitey t mach werden geobferveert. % X V I I. Dat de Officieren 4 dewelcke by den Collonel geordonneert zijn, en aengenomen hebben de Recrutes te maecken, op de beftemde tijdt de voorfchreve Recrutes fullen moeten levereninde Guarnifoenen, fonder dat daer jegens eenige ex- cufen fullen werden aengenomen , haedanigh die fouden mogen zijn, uy tgefondert alleenlijck die van ongeluck ter %ee, daer van fyluyden lul- len moeten doen blijeken door evidentepreuven enbewijfen. χ χ ν 11 i. Dat de Manfchap j gelicht vcor een of meer Compagnien, komende te verongelucken, ofte door verfuym van de Officieren daer toegeè'm- ployeert, of door andere accidenten in 't geheel of ten deele komende te manqueren, het verlies van de felve over het geheele Regiment, en niet op die Compagnie fal werden gevonden; edochj dat die Officier, ofce Officieren , dewelcke in het ftuck vande recruteringe foude mogen ko- men te mancqueren, genoeghfaem voor gecaf- feert fal werdgp gehouden j ende daer en boven gehouden blijven de penningen j dewelcke hf genooten heeft, tereftitueren, oppcenevanin- famie. Gedaen inden Hage den negenden Junii, fes* tien hondert feven en tachtigh. Wasgeteeckent, G. H.Tfincpd'Orangé. Onder ftondt, Jer Ordonnantie van Sijne Hoögheydt. Geeontrafigneert, (L. S.)                                CHufgetts.

Schotfche Regimenten gehouden zijn fich te voorfien van Schoenen , Hembden en Daiïèn, het zy uyt hare Servis-gelden , ofte hareBeurfe. XX. Dat de Piecken snde Mufquetten by de Capi- teynen uyt hare Beurfen fullen moeten werden betaeldt, midts dat hare Succeileurs gehouden fullen zijn haer defelve te vergoeden tot tauxa- tk.                                    · XXL Dat alle Guarnifoensiaften, foo van DocTror, Auditeur, Hofpitael, Franfche Predikant, als anderfints, by de Capiteynen uyt hare Beurs ful- len werden betaelt. XXII. Ende aengaende deRecruten, dat de Collo- nels ten minften alle jaren eenmaeleenige Offi- cieren fullen depefcheren naEngelandt en Schot- landt refpedtive, omme denoodigeRecrutes aen te nemen, en over te brengen ·, welcke Officie- ren voor yder Man fullen genieten dertigh Caroli guldens , midts dat fy defelve daer vooren fullen leveren Vry tot Rotterdam, blijvende de overige koften tot in het Guarnifoen toe, tot lafte vande refpecÏive Capiteynen, en dat goede en bequa- me Manfchap, niet beneden de twintigh, noch boven de veertigh jaren oudt. X X I I I. Dat yder Capitey η gehouden fal zij η ü j nc Re- crutes uyt fijne Beurfete betalen, werdendede Solliciteurs gelaft daer toe de noodige avances te doen, ende van de Gagie van de Capiteynen de felve avances wederom te korten ende in te hou- den. Dat yder Capiteyn iijne Recrutes uyt fijney- gen Beurfe fal moeten voorfien yan Kleederen en Wapenen, XXV. Dat de Recrutes in het Guarnifoen gekomen

Ordre en Reglement op de Wachten, en andere faecken in de rejj>eati<ve Gfutrffijoerl· plaetfe», in dato den i 4« Januarii 1688,

YNE HOGGHEYDT willendevaft ftellen feeckerepoinften en Articulen, foo aengaende het doen der Wachten <, als an- dere faken, den dienft betreffende,omme generalijck in alle Steden ende Plaetfen, alwaer fich de Militie van den Staetfal bevinden, geob- ferveert en naergekomen te werden* heeft goed- gevonden te ordonneren Ygeene hier na is VjoiU

ve brengen op de Hoofr-wacht, alwaer tegens die tijdt van yder Poort der Stadt qfte Guariw- foen'plaets gefonden fal werden een Sergeant met vier Soldaten, omme de Sleutels van de vpor- fchreve Majoor te ontfangen, ende de voorfci11^ ve Poorten, in prsefentie van den Officier, «e Wacht aldaer commanderende, zijnde geopend fullende Sleutels door de voorfchreve Serges* ten wederom op de Hooft-wacht'gebracht *'£c* den aenden Majoor ofte Onder-Majoor voor12' en door hem vervolgens aen het Huys van de <

gende:

ï.

Λ Ls de Reveille lal werden geflagen.,; fal de •*^Mmjoor ofte' Onder * Majoor, by hem heb- bende eenige Soldaten, de Sleutels van de Stadt ofte Guarnifoen-plaetiè, halen uyt het Huys van den Gouverneur ofte Commandeur, qnd^de^el·»

Gouverneur of Commandeur.

ί

I I.

. De voornoemde Sergeanten werdendegefoö^ den tot het af- haleïi van. de.Sleutels, WW^*

-ocr page 195-

Ordres en Reglementen^ betreiFende de Militie te Lande. 171

nochtijdt overigh is3 en het Weder bequaem, ial den Cömmanderenden Officier van de Wagr, aen de gantiche Wacht het maniément van het Geweer doen doen} voorts iullen praïcis ten twee uyren marcheren naer de plaetfe van Parade, ai- waer gekomen zijnde, ial hy commanderende Officier het felve Battaillion breecken, ende het Volck gedeftineert tot yder Poft , weder doen rangeren, foo als het felvc op de Vergader-plaet- fe, voor het formeren van het Battaillion heeft geftaen, ende als dan ialyeder Troupe, foo als de Poften op malkanderen volgen, naer de fijne afmarcheren, de Hooft-wacht blijvende ftaen totdat allede Wachten fullen gedefileert zijn, als wanneer defelve Hooft-wacht eerft marcheren ialomafteloilèn. De Hooft-wacht ial altoos vaneenen het felve Regiment moeten wefen, ende fal die Wacht by beurten of e touren omme gaen, ende om de-

.chtdoenvan Jt geene op hunne refpeftive Po- Jf is gepaiTeert) ende lullen oock alle andere Officieren, yder ten reguarde van fijn Poft, ten frlventijtieinfgelijcksdoen; endeingevalieyet- «imnortanrsop eenigePoft moehtezijn voor- Sen, fal den Officier, aldaer de Wachtge- ld dthebbende, daer van felfs aendenGouver- ur ofte Commandeur hebben rapport te doen. JL JL i> In alle Guarnifoen- plaetien fal alle dagen ten een uyre naerrriiddaghs een Tamboer - Majoor, en nevens hem het derdepart van de Tambours van alle de Regimenten , fich in het Guarnifoen bevindende,' het welcke fich dan ten dien eynde bv den Tamboer-Majoor fal hebben te bevinden, rontsom de Marckt ofte de groote PJaets drie- mael de foo genaemde Prince-vergaderinge ilaen; ende fullen defelve Tamboers vande Re- gimenten daer iniie continueren, tot dat na de

gedane drie touren fyluyden fich komen te fepa- delven iet geloot werden, gelijck ten aenfien van

ende een yder naer het Logement vande

reren,             .. refpeduVe Officieren, defelve Regimenten com manderende, fich begeven, als wanneer fy we- derom haereygene Vergaderingelanghs deSrra- ten lullen ilaen> doch aiwaer maer een Regiment Icght, fal oock onnodigh zijn datfy hare Ver- gaderingechangerenin foodanige kleyne Guar- nifoenen; ende aiwaer maer een, ofteweyniger als een Regiment leghr, moet oock de helfte, in plaets van het derde-part der Tamboers tot de Wacht ilaen; maer gekomen zijnde , gelijck

fchiet. In de Plaetien aiwaer een geheel Bartallion in Guarnifoenis, ofteibo veele Compagnien als1 een Battaillion zijn uytmaeckende, ial altoos een Capiteyn de Hooft-wacht commanderen. Soo wanneer Sijne Hoogheyt in eenige Guar- nifoen-plaetfe fal komen, fal het oudrfte Regi- mentaltoos alleen, en fonder met de andere te rouleren, de Wacht voor Sijne Hoogheydtge- ven: Oock fullen de Gouverneurs , dewelcke

voor hare Logementen Wachten hebben, defel- ve naer goedtvinden ordonneren, fonder dat daerom getrocken ofte geloot fal werden. commandeert zijn, gaende de andere al wederom In Plaetien daer niet aende Fortificarien gear- naer huys, welcke laetfte foo wel in de groote j beydtwerdt, fullen de Wachten in dief voegen

gmg

als kleyne Guarnifoenen moet geobferveert wer den. I V. Ontrent een quartier uyrs nadatdeVergade- ringe als voorfchreve ten een uyre ia[ wefen ge- flagen, fullen de geene die \ran de refpective Re- gimenten tot de Wachten gecommandeert zijn, van het Quartier van den Officier, her Regiment commanderende, marcheren naer de Vergader- plaetfe, -en aldaer looten om de Poften, foo wel de Officieren als de Sergeanten en Corporaels, vderbyfonder , ende fullen defelve Corporaels gevolght werden by de gemeeneSoldaten, de- welcke by henluyden fullen gecommandeert zijn info ma van een Corporaelfchap, naer de Poft dewelcke fy fullen geloot hebben : Sal vorders Veder van defelve Corporaels , zijnde van een Regiment, werden toegevoeghteen en het felve 8era' van de Soldaten , werdende de geene de- ^elckeyder Regiment tot de Wacht fal geven, erdeeitin foo veel gedeelten als daer Corporaels andatRegiment fullen wefen gecommandeert °tde Wacht: Sullende defe verdeelinge gefchie-

verdeelt werden, dat ontrent yder veertien da- gen een Regiment Wachtvry blijve, omme te konnen geëxerceert werden, ofte daer dirniet wel geichieden kan, fal fiilcks door een ander be- quaem middel moeten gevonden werden , als onder anderen is, dat wanneer de Wachten afo geloft werden, de Wacht van foodanige Poften, als by het Regiment het welck geëxerceert werf, geloot zijn, foo lange op deielve verblijve, dat deielve Exercitie gedaen zy, anderfints ial van , alle Regimenten yder dagh Volck tot de Wacht werden gegeven, en dat naer proportie van hare fterekte, ten eynde het eene niet en werde be- fwaert boven het andere: Buyten tijd van Oor- logh of van nood, ial in alle Guarnifoenen de verdeelinge der Wachten foo gefteldt werden, dat de Soldaten om de vierde nacht komen te waecken, endede Officieren om de vijfde of de fefde, tenware dan dat by fieckre ofte abfentie veeier Officieren, het op de vijfde, vierde, &c. komen mofte. V. HetVolck vande Parade zijnde afgemarcheert na de refpeétive Wachten , ial den Majoor ficli hebben te beiinden by den Gouverneur of Com- mandeur, om te verftaen of deielve hem noch yets fal te beveelen hebben.

°

η J -"-«A-gmicnccn: ixauatuaiiaucuevoor- ?v^Officieren, Sergeantenen Corporaels, JvdeP°ftcn fullen hebben geloot, fullen de e on de Vergader-plaets eerftelijck geren-

j^bnder *β · n naer dc Marckt-Plaeti*en of Pa" " "Sttailhon fnrmrri^n · waer nnpr. ind iVn

VI. Yder Officier op de Parade fijn ordre hebben- deontfangen, en marcherende naer de Poft de*

waer naer, indien j welcke h,y geloot fal hebben, fal de marche van I                                 X 2                         fijn

-ocr page 196-

					Placaten. i.Boe.ck. j.Tit,
			fijn Regiment laten flaen 5 doch wanneer het ge- beurt dat twee Officieren van verfcheydeneRe- gimenten , dewelcke geen een ende defel ve mar- che flaen, te famende Wacht krijgen," foo fal hy de geheele Wacht de marche gef lagen werden van dat Regiment van 't welcke den OfGcier is die de Wacht is commanderende.         ■■;....; Γ(γ. VI I.       ( 'r-','.., In het afloffen fal die geene dewelcke fal ko- men om af te loflèn, fich gerengeert ftellen tegens over de geene dewelcke hyitfloflènfal, bly ven- de al daer ftaen tot dat alle de Poften, dewelcke van de Wacht befet zijn, fullen wefen afgeloft, deCorpsdeGuarde en Schilder-huyfen fchoon gemaeckt, alles aen hem, fonder defecten over gelevert, en goede ordre op alles fal wefen ge- fieldt, en't felve gedaen zijnde , faldenOffi- cier dewelcke afgeloft werdt, eerft met fijn Volck fijn Poft quiteren, en onder Trop-fiagh					ben te geven, en rapport te doen aendenCorn, mandeur; maer indien defelve ordre eenigepref, fante faecken mochten behelfen, fal hy die eer. ftelijck verrichten*, en aenftonds daer naer het rapport doen aenden Commandeur. XVI. De Retraite of Tap-toe fal des Somersten tien uyren, en des Winters ten negen uyren geflag€l) werden5 ende fal een half uyr te vooren van yder Poorte een Tamboer aen de Hooft - wacht ko* men, al w aer fyluyden als dan een Tamboer-Ma, joor fullen vinden, ende met den felven de retrai- te driemael om de Marckt oftePlaetfe flaen, en daer na iïch weder begeven y eder na fijn Poft. . X V I I : De Poorten geflooten zijnde, fal den Majoor aenftonds de Ronde-Ma joor doen, envifiteren of alle dé Poorten zijn geflooten, de Nacht-po- ften zijn uy tgefet, en voorts alles naer behoorcn.
				afmarcheren, tot ontrent hondert paiïèn van dienen conformehjck aen de ordres is geconftitueert,'
							ende fal den Majoor op defelve Ronde de parole van fich hebben te geven. v -., . In Plaetfen alwaer een Opper-Majooris, fal indesfelfsabfèntie denCapiteyn van de Hooft- wacht, naer het fluy ten van de Poorten, den Gouverneur of Commandeur de Parole ende de uytgegevene ordres wederom te rugge brengen; en in ïbodanige alwaer een Onder-Majoor daer toe gebruyekt werd , welcke altoos Acte van SijneHoogheydt hebben moet, fal den Lieute- nantvan de Hoofc-wacht fulcks hebben te doen in des fèlfs abfentie, gelijck dan , voor foo veel de Parole aengaet, buy ten dit noodfaeckelijck is, dat den Officier van de Hooft-wacht defelvi- ge den Gouverneur altijd weder te rugge brenge en geve. XVIII. Den Capiteyn van de Hooft-wacht fal de Hooft-ronde doen , en dat ordinaris voor de Middernacht, ten ware den Gouverneur ot Commandeur hem liet weten dat van intentie warefelfsde Hooft-ronde te doen, in wekken gevalle gemelte Capiteyn , naer dat de Hooft- ronde by haerluyden fal wefen gedaen , alleen de Vifiteer-ronde fal hebben te doen, en dat op foodanigenuyrealshydaer toe gelegen, fal vin- den , fonder dat in het doen van defelve Ronde oockgehouden fal weien fich te binden aenhet houden van eenige feeckere wegh oftour: En wanneer ordinaris den voornoemden Capiteyn van de Hooft-wacht de Hooft-ronde doet, fal de Lieutenant van de Hooft-wacht de Vifiteer-ron- de hebben te doen. XI X. Aen de Hooft-ronde fal op alle Poften de w role gegeven werden, maer alle andere Ronde" fullen defelve Parole te geven hebben, felfsQocK den Gouverneur ofte Commandeur, foo W® neer fyluyden de Ronde noch fullen wdlf11 doen, naer dat de Hooft-ronde door den W piteyn van de Hooft-wacht fal gedaen wele»» doch fal als dan den Gouverneur ofte Conufl3 deur de Parole doen geven dooreen OffiejfW Sergeant, dewelcke tot dien eyndeby fich ud|e hebben genomen. De Hooft-ronde, door wien defelve oocKg^ daen werde, fal al toos een Sergeant eenige &
		Poft, alwaerhy het Volck fal bedancken, enla- ten vertrecken na hunne Quartieren, alleenlijck fal de Hooft-wacht, te famen blijvende, afmar- cheren tot op de plaetfe vandeParade. VIII. De Officieren fullen vier en twintigh uyren na den anderen op hare Poften hebben te verblijven, lbnder daer van tegaen, latende hare Spijièal- daer brengen* maer de Soldaten ial den eenen na den anderen, of twee te gelijck verlof gegeven werden om hare Spijfe of Dranck te halen. I X. Des avonds een half uyr voor 't iluyten van de Poorten, fullen de Officieren aen alle Poorten op de Wal, tot waerfchouwinge van die dewel- ke noch buy ten zijn, een appel laten flaen, ende foo haeft de Sleutels aenkomen, de Poorten la- ten fluyten, doende op de felvetijdt démarche flaen, en de nacht-poften befetten. /         X. De Sleutels fullen op defelve maniere als die af- gehaelt zijn, wederom werden gebracht. X I. Na het iluyten van de Poorten, fal den Poort- fchrijvereenCedulhebben over te leveren, in- houdende wat Perfoonen dien dagh zijn ingeko- *men envertrocken. «XII. Voor het flaen van de retraite, fullen de Offi- cieren van de Wacht alle hunne refpedive Poften hebben te vifiteren. XIII. Het fluy ten van de Poorten fal werden gedaen op defelve wijfe als het openen derfelver. X I V. De Adjutanten fullen des avonds op het iluy- ten van de Poorten, fich hebben te bevinden aen de Hoofr. wacht, als mede de Sergeanten van de Poften daer Officieren de Wacht hebben, omme van den Onder-Majoor de ordre te ontfangen, als * mede de ordie van de Wachten voogden volgen- den dagh, voor het overbrengen van dewelcke fy Adjutanten fullen hebben te verantwoorden. XV., Als den Majoor de ordre van den Gouverneur ("in Plaetfen daer defelve zijn) fal hebben ont- fangen, falhy daer van aenftonds kenniife heb-
									ν

-ocr page 197-

Ordres en Reglementen^betreffende de Militie te Lande. 173

On voor uytfenden aenden Commandant vande Wacht, met het teycken dat de Gouverneur dier toe fal geordonneerl hebben, op dat defelve konneverieeckert zijn dat het de rechte Hooft- nde is, wclck teecken foo menighmael fal kon- r° η verandert werden als den Gouverneur het fal dfenftigh vinden j doch yedermael wanneer dit eefchiedt, fal daer van kenniiïè geven aen den Commandant van de Wachten, het zy door den Majoor, of door toefendinge van het nieuwetey- ken, ineen gecachetteert Doosjen. Χ X.                          ,: Die geene dewelcke de Hooft-ronde doet, ial ordonneren welcke van de By-ronden, wanneer defelve malkanderen fullen komen te ontmoe- ten aen de andere de Parole fal geven, welcke nrdre dan voor die nacht ial blijven continueren. XXL De Capiteyn van de Hooft-wacht fal des avonds aen yder Officier, commanderende op de Poften, te gelijck met de Ordre eenige Loot- jens geven, op yder van dewelcke de naem fal ftaen vande Poft daer yder derfelver Officieren de Wacht fal hebben ·, ende fullen defe Loot jens by de Ronde, wanneer die palfeerdt, van de voornoemde Officieren werden afgeëyfcht, en wederomme aen den Capiteyn van de Hooft- wacht behandight, om te konnen weten of geen poften voorby gegaen,en offeallegevifiteert zijn. XXII. De Dagh- ofte eygentlijck de Viiiteer - ronde, fal eens des daeghs gedaen werden by de Majoor of Onder-Majoor, dewelcke den Gouverneur of Commandeur fal hebben rapport te doen, of hy alles in goede ordre, ende na behooren op de Wacht fal hebben gevon den. XXIII. Den Majoor eenige defecten vindende,ial daer van rapport doen aen den Gouverneur, in Plaet- fen daer een is, ofte Commandeur, ende op des felfs voorgaende ordre, die gepecceert hebben, in arreft Hellen, XXIV. De Officieren, commanderende op eenige Buytcn-poften, fullen harePoften felfs vifiteren, ende fal aen defelve een contra-iigne gegeven werden. X X V· Alle Binnen-poften, foo te Voet als te Paerdt, lulIendesnachtsdePatrouiUedoen. XXVI. Wanneer des Nachts een Poorte fal komen ^opentte werden, fal den Majoor felfs in Per- °°n de Sleutels halen, ende mét eenige Ruy te- jenen Voet-volck vande Hooft-wacht de felve oorte openen en weder iluy ten. *T ,           XXVII.

ori XXVIII. Ende indien eenige moetwil of contraventie tegens de gegevene ordres, qp de Straet, 't zy by Burgers ofSoldaten,mochte werden gepleegr, fullen lbo wel de Patrouilles als de Wachten, de- welcke fich daer ontrent bevinden, foodanige difordres trachten te ftuy ten, ende de Autheurs daer van, ende de Contraventeurs van de ordres by de naefte Wacht in Arreft brengen, daer van kenniiïè gevende aen de Hooft-wacht, ende ver- ders aenden Majoor, in. gevalle ooek by fooda- nige voorvallen eenige Burgers in Arreft fullen komen te werden gebracht, fullen defelve den volgenden dagh werden overgelevert in handen vanden Hoof t-ofiicier der Plaetiè. . XXIX. Alle morgen als de Reveille geflagen werd, fullen eenige Ruyters met een Officier aen de Hooft-wacht komen, en eenige van defelve buy- ten de Poorten gefonden werden, ende de Slag- boomen foo lange toegehouden , midtsgaders de Bruggen opgetrocken blijven, tot dat de uyt- geiondene Ruyters aenajle Poften fullen adver- tentie gedaen hebben, dat het Veldt ontdeckt is. XXX. Is casvan alarm, het zy wegens Vyand of Brand, fullen de Officieren, de Regimenten commanderende, fich begeven op de Allarm- plaetfe, haergeordonrieert. XXXI. De Officieren aen de Poorten, fullen alle vreemde Perfoonen, van buyten inkomende, exactelijck ondervragen, aengaende hare qua- liteyten, en van waerfy komen, en waer iy van meeninge zijn te logeren, defelve vorders doen- de brengen na de Hooft-wacht, maer indien de- felve Perfoonen fullen wefen van qualitey t,fullen deièlve niet derwaerds gebracht werden, maer alleenlijck een van derfelver Dienaers, den welc- ken ondervraeght zijnde, ial den Officier van de Hooft-wacht, by een gefchreven Cedulle aen- ftonds van deilèlfs bericht kenniiïè geven aenden Gouverneur of Commandeur, als oock alle mid- dagen en avonden den ièlven een Cedulle toeièn- den, inhoudende wat des morgens en desnaer- middaghsgepailèertis i doch werdt dit Articul verftaen alleenlijck plaetiè te hebben tenreguar- de van Frontier-Steden, ende niet van Binnen- landfche, of van die flemme inden Staetzijn hebbende, uytgenomen in tijde van Oorlogh. XXXII. In gevalle eenige partyen fullen voor de Poor- ten komen, fullen een of twee Ruy teren of Sol- daten van defelve naer de Hooft-wacht gebracht werden, om te werden ondervraeght, de reft wachtende ontrent vijftigh paiïèn»van de Barriè- re , ter tijd toe den Gouverneur of Commandeur kenniiïè gegeven, en by denfelven haerluyden aengaende, ordre fal gegeven zijn. XXXIII. Den Majoor ial forge dragen, dat yder Her- bergier prse^ifelijck alle avonden ingeve eenLij- fte van de Perfoonen, dewelcke by hem dien daghzijn komen logeren, en van de geene die aldaerairedegelogeertwaren, en falhy Majoor daer van aen den Gouverneur of Commandeur rapport

, ^aerhetfl

laen van de retraite ial niemandt van

a

de St ^tCrcn °f Soldaten des Guarnifoens fich op

3gen bevinden ·, ende fullen de geene

> dewcl V 1

elcl "Ui" '" berden

vonden werden, aenftondts

reyfe^if arre^ gebracht, ende voor de eerfte . tiidtv naen nanden en voeten, voor den feBrood3 dagen by deprovooftte'Wateren I fe door ó |ei~et werden » en voor de tweede rey-

I Ό

Jopen,

C ^«s-roeden van de gantfche Parade

-ocr page 198-

Piacaten» i.Böeck. 5. Tik

174

by het Regimens te moeten verblijven, ofte ^ei die geene dewelcke figh allcenighdaerby fal ^ vinden, fal niet vermogen uyt het Guarnifocl! te gaen, fonder kenniile ende permiflie van den comirianderenden Officier van 't felve Guarnj, foen; en by fieckte of abfentie van den Gouverl neur, Commandeur of Majoor Commandant fal den oudtftèn commanderënden Officier van de Battaillions, wiens beurte het fal wefen by fijn Battaillion te moeten blijven , het commando ment van de Plaetfe, geduyrende de felve üeckti of abfentie, oock moeten op fich nemen. Aldus by Sijne Hoogheydt gedaen in'sGrj. venhage den veertienden Januarii feftien hon- dert acht en tachtigh. Was Geteeckent, G. H, ¥rince d'Orange. Onder ftondt, Ter Ordonnantie i)an Sijne Hoogheydt. Gecontrafigneert, (L. Si)                               C.Huygens,

rapport doen-, doch fal dit Articul mede plaets hebben ten aenfien van de verfcheydene Plaetfen alwaer de Militie lich fal bevinden, als in het ,X X XX Articul is geëxprefleert, XXXIV» In alle Guarnifoen-plaetfen, alwaer fich eenige Ruyterye fal bevinden, fullen alle ordres, defel- ve Ruy terye cqncernerende , gegeven werden aen den oudtftèn Officier van defelve, aldaer aenwefende. XXXV. Geene Soldaten , verlof bekomende om uyt hare Guarnifoenen te gaen, fullen vermogen fulckste doen, fonder een Pas-Cedulle te heb- ben van den Gouverneur of Officier Comman- dant, waer voor niet meer betaelt ial werden als twee ftuyversj ende fullen alle die geene dewelc- ke fonder Pas-Cedulle in eenige Plaetfen paiïè- ren, ofte op de Wegen gevonden werden, voor Deferteursaengehouden, endete ruggena haer Guarnifoenen gefonden werden. XXXVI. Den Hooft-Officier, wiens beurte het is om

I

Tlacaet, houdende vryheydt voor de gedeserteerde Soldaten , in dato den negenen Ottober fefiienhondert acht ent achtigh.

I Wm Η

W

LHEM HENRICK* byder Gratie Godts, Prince van Orange en van Nafiau , Grave van Cat-

naer de rigeur van de Ordonnantie Militaire, en Wy niet te min genegen zijn aen die geen e der· felver, dewelcke intentie fouden mogen heb-

zenellebogen, Vyanden , Dietz, Hingen -, Mceurs, Buyren,Leerdam, &c. Marquis van der Veere en van Vlilïïngen, Heere en Baron van Breda, der Stadt Grave en Lande van Cuyck, Dieft, Grimbergen, Η erftal,Kranendonck, War- nefton, Arlay, Noferoy, St. V ith, Daesburg, Po- lanen , Willemftadt, Niervaert, Υflelfteyn, Sint Maértens Dijck , Steenbergen , Geertruyden- bergh, Turnhout, Sevenbergen, deHoogeen LageSwaluwen, Naeltwijck» Soeft, Baren,ter Eem, Immenes Binnen ende Buyten, &c. Erf- Burgh-Grave van Antwerpen enBefan^on, Erf- Maerichalck van Hollandt, Erf-Gouverneur en Stadthouder vanGelderlandt, Graeffchap Zut- phen, Hollandt, Zeelandt, Weft-Vrieflandr, Utrecht, Over-Yfïêl en Landtfchap Drenthe, Erf-Capiteyn en Admirael-GeneraelderVeree- nighdeNederlanden, &c» ALlen den geenen diedeiên jegenwoordigen fullen Hen ofte hooren lefen, Salut: 'Doen te weten : Alfoo bevonden werdt, dat ze- dert eenigen tijdt veele Ruyteren ende Soldaten, foo uyt onbedachtfaemheydt, als anders , uyt hare refpe&ive Compagnien , in dienft defer Landen, tegens eere en plicht hebbengedefer- teertenverloopen zijn, en overfulcks ftrafbaer

ben Van haer wederomme in hun devoir te bege- ven , toe te ftaen pardon en gratie van hunne be- gane misdaet; S o o Is'T : Dat Wy verklaren bydefeft, dat alle Ruy teren ende Soldaten, den dienft van den Lande als voorfchreve verlaten hebbende, dewelcke figh weder by hunne Com· pagnien fullen komen te begeven binnen den tijd vanfesweeckenna dato defes, ingevalle fyluy- den figh bevinden buyten den Staet der Veree- nighde Nederlanden, ende binnen veertien da- gen, indien figh zijn onthoudende op het Terri- toir van hooghgemelten Staet, fullen genieten pardon en gratie van haer begane defertie, voor defe male, fonder daer over t'eenigen tijde te konnen werden gerechercheert, doch dat den voorfchreventijd overftreecken zijnde,fyluyden fullen werden geftraft na deuytterfte rigeur van de Militaire Wetten. Gedaen inden Hage den negenden OcTrober feftien hondert acht en tach- tigh. Was geteeckent, G. H. Trinced'Orange.' Onder ftondt, Ter Ordonnantie <υαη Sijne Hoogheydt. Gecontrafigneert, (L. S.)                             C.Huygens·

Refilutie, Ordre en Reglement voor de Waertgelders, in dato den elfden JanufiM feftien hondert negen en tachtigh.

fullen dienen te werden geob ferveert, foo is goet" gevonden en verftaen, dat de Officieren vaIJ * refpeftive Compagnien Waerdtgelders fu"efl werden aengefteldc by deMagiftraten vanden" ipechv£

Ν Ader in deliberatie zijnde gebracht de poin&en, die in het aennemen van de Waertgelders, volgens het geene inden jare feftien hondert twee en feventig is gebruyk*:,

-ocr page 199-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. ij>$

op welckers repartitie die zijn committeerde Raedén in derfelver refpeftive

fpea-iveSteden

ïfteldt.

Quartieren kenniife fullen geven. Dat oock de Heeren Gecommitteerde Raeden

Datde Wapenen voor devoorfchreve Waert- addersMen werden genomen uyt het Magazijη defeProvincie, en dat de refpearve Steden Xlve van daer fullen doen afhalen , ende de Heeren Gecommitteerde Raeden die ordre ftel- Jen datdefelveaende voorfz Steden afgelevert W IDat den tijdt van het ingaen der Soldye van de voorfchrevc Waertgelders zijn aenvanghfal ne- men , foo haeft ten aenfien van de Compagnien, die boven de hondert Koppen moeten fterk zijn, fcftigh man , ende ten opfichte van die geene, die maer hondert mannen en daer beneden moe- ten groot zijn veertigh Koppen, aen deMagi- ftraet van dePlaetfe fullen vertoont zijn. Dat de refpecüve Steden , foo haeft defelve eenige Compagnie ofte Compagnien op de been hebben, daer van aenftonds aen de Heeren Ge-

in beyde de Quartieren fullen werdengeauthori- feert en gelaft, defelve Compagnien W aertgel- ders te monfteren , ende te beforgen dat die aen- ftonds gefonden werden tot befettinge van de Frontieren, foo als defelve Heeren Gecommit- teerde Raeden, volgens haer Ed. Groot Mog Refolutie van den ièvenden defes, met den Hee- re Furft van Waldeck iullen hebben geconcer- teert. Ende' dat de betalinge yan de voorfz Waerdt- gelders by de voorfz Steden fal geichieden uyt de extraordinaris Confenten, airede gedragen, of noch te dragen, ende dat defelve betalinge, naer bekomen Ordonnantie by de voorfz Steden, op haer contingent in de voorfz extraordinaris con- fenten fal werden gereicontreert.

■"

Ordre ende Reglement, waerndfich alle Söetelaers enVi'viandiers fullen hebben tere- guleeren, in het verhopen en uytflijten van hunne Waren, 1690.

WYNEN. Ynf:he Wij nen, de Velt-maet: Moefel-wijn, ----— ·— Witte Franfche Wijn, ·— Roodedito,

Ende iullen defelve oock gehouden zijn hare Ellen, Gewichten ende Maten, foo drooge als natte, te laten eyeken·, en hare Namen en Wa- ren aen te geven by den Groot-Provooft Gene- rael, diemidsdeien wel fpecialijck werdt geor- donneert, iichfelven exaclelijck te informeren opdeContraventeursvandefe onfe Ordre ende Reglement; en op dat de Waren niet anders en werden verkocht als ten voorgenoemden prijfe, Mate ende Gewichte, en dat op de boete van twaelfguldensvoordeeerfte tnael, ende vijf en twintigh guldens voor de tweede mael, en voor de derdemael hare Goederen en Waren verbeurt* en arbitrale correclie, na exigentie van faecken. Oock werdt den Grand - Provooft Generael wel fpecialijck gelaft en bevoolen, goede forge te dragen, dat door II jne Onder-officieren ofte Bedienden geenige de rriinfte exaclien of extor- iien komen te gefchieden in hetontfangenvan iijnegerechtigheden en emolumenten, die vart allen ouden tijden tot het Ampt hebben gefpec- teert; als natnentlijek, van een Tonne Bier niet meerder dan drie ftuyvers, een geheel oxhoofc Wijneenegulde vier ftuyvers·, eèn ftuck Bran- dewijn , of andere Gediftileerde Wateren, twee gulden acht ftuyvers; ende van alle foortën van Wijnen, die in Bouteljes in 't Leget komen j' vanyeder Boutelje niet meer als een halve ftuy- ver ·, van alle Geflachten van Beeften inden gant- fchen Leger, te weten,van eenSchaep het Hoof-, Os ofKoey dëTongh, van een Vareken het hal- ve Hooft, en voorts van alle andere Waren en Koopmanfchappien na advenant. < Sullende geenige Officieren, foo te Voet als té Paerde, geenige van de voorfchreveemolumen- ten van de Soetelaers óf andere vermogen te ont- fangen * of van haer afvorderen of genieten j op poene van arbitrale cortedtie. Laftende en beveelende vörders fijne Fuffte- lijcke Genade den Heere Vörft vaiiWaldeck,alle foo Hooge als mindere Officieren, van wat Na-^ tie of Volck defelve foudeii mogen wefen* haer . fnSÉ

R

^eVind'Ay, deBoutelje I De Vin de Champagnej - 1 Brandewijnen* -----— - J Koorn- of Mout-goedt,

BIEREN. IDegemeeneBieren, deVeld-maets [De vette Bieren, of de befte, — * —■ BROODT. iRoggen-brood, hetpontj ■— ■— |Tar wen-brood, hetpontj — — iWitte-brood, het pond,------ —- I              iVLEESC.Hj I Rund-V leèich, — .------. ia ' Schapen-Vleefch* — ■------- — Kalfe-Vleefch, .____ -____, — ICcfoutenRund-Vleeich, ■—-    — \T „ S Ρ E C K. VarfchSpeek, hetpontj ■-----■    — IGeroockt Speek, ■____ ._____  — , Ή ,          BOTER. lollandtfche Boteh-___________- tüandfche Boter,-------__    _ ^ngelfcheeiiYrfcheBoter, U — ' r il ir           Κ Α E S. olandfcheKamijneKaes, — - .StolckfcheKaev·.; [WaraicheKaes, - '^ndtfcheKaes,

chp e lï edltalles gewogen werden met Ketil- Ind tWerPfche Gewichten. Zh C<?P dac^lles inde befte ordre en forme

111 te

, foo fullen alle Slachters, Soe-

irricT , landiers> fpecialijck in het Hooft- aIstePie j 7 auede Regimenten, foo te Voet fconkri λ eSeeneuytgefondert, haer na de-

teren

Sferen,

Cn Re§le^nc itriOelijck hebben

-ocr page 200-

Placaten. i.Boeck. y.Tit,

iy6

met defeonfeOrdre ende Reglement niet te be-1 Vorftelijcke Genade , in 't Hooft-quartiértot moeyen , maer den Grand - Provooft Generael                     Was geteeckent, FREDRIqp alleen daer mede te laten geworden, ende hem en P.v.WALDEC K. Onder ftondt, Ter 0U fijne Onder-Officieren en Bedienden , in 't exe- donnantie van fijn Vorfielijcke Genade. Gecon' cuteren derfelver de behulpfame hand te bieden, trafigneeft, F. Schluter. Hebbende onder od zijnde alfoo de wille en begeerte van fijne Fur- het fpatium gedruckt het Zegel Van hoogh-J, iteljicke Genade,                                               melte fijne Furltelijcke Genacle, in een rooden Aldus gedaen ende gearrefteert by fijne Ouwel, met wit Papier overdeckt.

Traffaet, tujfchen Sijne Koninghlijcke Majefleyt van Vranckrijck, en de Hoogh Mo« gendeHeeren Staten Generaelder Vereenighde Nederlanden, aengaende het Wijfekn endt Rantsoeneren der Gevangenen > geflooten den 29. ^December 1690.

Wy Helie Guillaume de Rochón de la Pey- roufe> Heere de la Motte enChateau- vieux, Lieutenant vanden Koningh in 't Gouvernement van tJMaubeuge, en van wegen SijneMaj.Commandeur der Stadt Tuyn, ende deP loetfen daer van depen- derende, in den naem en van wegen Sijne Majefleyt: EndeJacob Baronvan Waf- fenaer, HeerevanObdam, Hensbroeck, Wochmeer3Spierfdijck·, Zuydwijk-, Kern- hemt Tuikelo, Lage, Edelman inde Rid- derfchap van HoUandt, Majoor Gene- rael vande Cavallerye van den Staet der Vereenighde 'Provinciën , Gouverneur tot Willemfiadt, Niervaert, gefeght de Glundert , met de Fortm daer onder ge- hoor ende, in den name en van wegen de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael der Vereenighde Provinciën, zijn ver ac- cordeert over de uytwiffelinge en het rant- 1 f oen der Gevangenen van Oorlogh, die be- reydtsgenomen zijn, ofte namaels f uilen werden, door de Troupes vande Legers en Guarnifoenen van Vranckrijck, en van de Staten Generaelder Vereenighde Ne- derlanden, den e enen van den anderen privativeUjck , ende hebben uyt kracht e ν ande Volmacht en ■> aen ons ten dien eyn- de gegeven, geflooten dit tegenwoordigh TracJaet) in voegen als volght j Eerstelyck: DAt alle de Gevangenen, die genomen ful- len ζ jn van d'eeneof d'andere zijde, het zy in de Battailles, veroveringe van Plaetfen, Gevechten, of andere voor- vallen, die fouden kunnen gefchieden tuflèhen de Natiën, fullen weder gegeven werden ter goeder trouwe, ten langhften veertien dagen na hare detentie, door uytwiffelinge van andere -Gevangenen van gelijcken rangh, of andere, doende compenfatie van meerder tot minder rantsoen, ofte fullen hare raritcoenen betalen die hier na ilillen werden geipecinceert, dewelc- ke beaeldt fullen werden in Franich geldt. Ende op dat daer geene conteftatie of fwarig- heydtuytontftaenmoge, foowel ten reguarde van den rangh en qualitey t der Officieren van de eene of andere zijde, als oock vande rantsoe- nen, die by yder van haer fullen moeten werden betaelt, foo is goedrgevonden hier na te fpecifï- ceren de Charges en de Poften van beyde Par- ryen, en den prijs vande gefeyde rantsoenen.

De Generaals van de Armées van den Koningh, commanderende en Chef, en deMaerfchalken van Vranckrijck, fullen uytgewiflelt werden tegens den Capiteyn Generael van de Staten Ge- nerael , commanderende en Chef hare Armee, of fullen betalen .—■ ------- Den Capiteyn Generael van de Armées desKoninghs,------ «-------. ·-------. De Lieutenants Gcneraels van de Armées des Koninghs, fullen uytgewiiTelt werden tegens die van d'Armées van de Staten Generael, immediatelijck na den Generael commanderende, of fullen betalen —-— ------- ... . » Den Grooten Artillery - meefter van Vranckrijck, regens den Generael van d'Artillerye vande Staten Generael,of fullen betalen ·——■ ——— ------- De Veld-Maerfchalcken van de Armées van den Koningh, fullen werden uyt- gewiiTelt, of betalen *------ ------- Den Cöllonel Generael vande Cavalle- rye fal werden uytgewiiTelt tegens een Generael van de Cavallerye of Infan- teryevan den Staet, of fullen betalen Den Collonei Generael der Dragonders fal uytgewiiTelt werden , ibodaeneen tegens is, of fal betalen ■----- ------- Den Maitre de Camp Generael van de Cavallerye van Vranckrijsk fal beta- Den Maitre de Carhp Generael der Dra- gonders fal werden uytgewiflelt, of betalen <-------. .——,---------------- Den CommiiTaris Generael van de Ca- vallerye van Vranckrijckjfal uytgewif- felt werden, of betalen ■------- ------■ Een Intendant vande Armées, of van de Provinciën, tegens een Gedeputeerde vande Staten te Velde, of fullen be- talen Hare Gefubdelegeerden, Een Lieutenant Generael van de Arrille- rye<van Vranckrijck, fal uytgewiflelt werden tegens een Lieutenant Gene- rael vande Artillerye vande Staten Ge- nerael, of fullen betalen ------ —— Een Lieutenant Generael van de Caval- lerye of Infimterye fullen betalen ·— De Majoors Generael vande Cavallerye· ofInfanterye, fullen uytgewiiTelt wer- den tegens de Majoors Generael, of Com-

fOOQO 4000e

20000 4000 4000

3^üo 3000 3000

ijc°

1000

-ocr page 201-

Ordres en Reglementen^ betreffende de Militie te Lande. 177

felfs, voor aen, fbnder dat iy voor goeden prin- fe konnen zijn, nochteoock hareleerden ende Wapenen, als voorüen zijnde met goede ordre van de Generaels, Gouverneurs, Commandeurs, ofte Intendanten vande Legers ofte Provinciën, vermogen oock methaer te nemen den Procu- reur vanden Koningh, den Fiicael, den Aifef- feur en Griffier, om het Proces van de Mifdaders op te maecken, indien de faeck fulcks vereyfeh- te, op conditie, datdefelvede Legers en Plaet- fen van de Vyanden, van d'een en d'andere kant op geen twee uyren fullen naderen. En byaldiendefelve gevonden fouden mogen werden boven of beneden het voorfz getal, iiillen defelve voor goeden priniè met harcWapenen enPaerdenwerden gehouden, en fchuldighaen het Rantsoen-,. geipecificeert in dit jegen woor- dighCartel. .... „,, , I Db ιις.ί imcxtUr-n ι:γϋ.ϋ·guldens. Den AVagfn-mee;il:er;Generael, tegens die vande Stacen-,Gerie);ael, of fuiieit. >■·. .,__beölen (\.ύύ<ivlÜ·>jdi·■ -I--.'.<*~r~r~-■ 15-0 SijnLieufenant;V τ/.. tts*n ττ-^r j ;t*#-*-": 80 Den CommiiTaris^eneralÉvan de Sche-

Commi^riflen Generael van de Ca- valleryc ofinfanterye van de Staten,of fullen betalen -—- -—~ r~ DeBrlgadiersvandeCavalkrjeofInfan-

guld, 800

ΐ m* t

tefye, §Ufj> werden nytgewiilèldt of

— <ioo

betalen ——

Een Majoor van de Brigade, tegen een Majoor van de Brigade, of fullen be- Den Mae'fchalck Generael van.de Loge- inenten der Armeen, tegen een Quar-... tier-ineeiter Generael der Logemen- ten, of f iilenbetalen _j-; ----- De Adjutaiitenvanden Maericnaick Ge-, nerael vande Logementen? en vanden - Oijartier-meeïïeÏ ..Generael, fullen,- uytgewiiTclt weiden, of betalen -—-. De Adjiminten-van 'tLeger,.dienende by den PtrÉöh vanden Koningh, en den Heer Dauphin, f —( -r-vr-,. ■■ (------~ [ DeAdjutanren, dienende by de Hooft- Generaels,Lieutenant-GeneraeJs, en Veld-Maeifchalcken, iiillen weder-. zijdsuytgewiiTelt wedden., ;pfbetalen Den Maerichalck,fvan deJLogementen ' vande Cavaïïerye , of d^n Quartier-, meefter Generael vandq Cavallerye,fal ' ii'ytgewifleit werden, of betalen ,· ------■ Pe-Adjuranten fullen uytgewiiTelt wer-f denofbétilén -—— T^~" .'—i—"- Pen Tliefaurier Generael van 'textraor-; df naris vran den Oorlogh,,,— -------- Deneerften'Commis van yder Armee, —- De andere •mjnd^eva!n ^e legers ende Plaeticn, ~~ ■-"' ■·. ---.,;.,. ..λ------. Dei\Gencrael van de Vivres fal uytgewif- felt werden tegens den Providor vande Vivres, of fullen betalen" ------■ —----- Den eerften Commis van.de Vivres van yder Armee fal betalen--------------· De andere mindere Commifen en Con- tröileurs van de Vivres van de Legers en Plaetfen, ■-------- ■            .—------, De CommiiTariflèri van den Oorlogh, — Den Provooft Generael fal werden uyt- gewiiTelt tegens den Provooit Gene- rael, of fullen betalen -------- ■-------- Den Procureur van den Koningh, of fijn Aflêflêur, tegens den Fifcael van de Knjghsraedt, of fullen betalen-------- UenLieutenantProvooir, tegen die van den Staet, of fullen betalen Q >-------- Ue Griffiers' van de Provóté of Krijghs- jaedtvan d'em en d'andere zijde, ful- len uytgewiiTelt werden of betalen — ue andere Officieren ende Soldaten van Jn Provooft of Krijghs-raedt, aen 0 een en d'andere zyde, yder --------

300

'■i'iti

}f°9

$ oio. ; J.OO V 'S

5P° VnCI

300 20Q IOQ IfOO 500 IOOO fOO

pen »' ■-.- ·-.,, SSSSS» yji----— ... !----'---- De Lieutenants yder rjrr-o ir ·>," · --/ · :.rr—- \ De Conducleurs van de een en deandere yder - ■.■.;■:■ Den Auditeur

15-0 12 2f

Den Wegli-meefter Generael, of Capi- teyn van.de Guides, fullen uytgewif- ièlt werden, of betalen SijnLieutenant ■--------.: —— Sijn Cornet — ~— ■— Guides tePaerdt als Ruyters

.80 20

De Opper-Ingenieurs., die de directie hebben van een departement, fullen betalen ------r ',.........' - -a----- -------- Ende de andere een maentvanhareGa·* gie, het welcke foo wel van de eene als van deandere zijde ter goeder trou- wen is gedeclareert. Arüllerye. |P\En Lieutenant particulier, ofteden •^'Collonel van cle Artillerye, fullen uytgewiifèlt werden, of betalen--------■ Den Commiilaris Provinciael, of Lieu- tenant Collonel van de Artillerye, ful- len uytgewiiTelt werden, of betalen - Den ordinaris CommiiIaris,of Major van de Artillerye, fullen uytgewiiTelt wer- den, of betalen------------------------!--- Den Commiilaris extraordinaris , ofte Edel mi η vande Artillerye, Cadets of Guardes, fullen uytgewiilèlt werden, of betalen ·»——au. ■" *-?*». ———- De Capiteynen van de Bombardiers, Mi- neurs , Pionniers, Matrofen , Voer- luyden enPontgaften , en andere aen de Artillerye dependerende, van defel- ve rangh en qualiteyt, fullen uytgewlf- felt werden, of betalen --------■ -------- Canoniers, Bombardiers, Mineurs, Vuur- werekers , · Timmerluyden , Smits, Pionniers , Matroofen , Pontgaften, Brugmeefters > en andere diergelijcke, V

f po

fO IOO

300

400

2fO IOO 80 l8

2fO

IfO

3°

Nie

voo ïo^enftaeride nochtans , aengaende de fca! Α enen Archers, die gebruyekt ful- v^Vi totonderfoeckinge enachterhalinge vTsv ?rs cn Quaedtdoenders , of tegenftre* gen tJn ρ S°ede ordre, dewelcke fullen yermo- getah— in vollcoinen feeckerheydt, van het

So

t

·61*tot vijftien toe, een Brigadier, ex-

^ptee

'jweurenan't, of den Grooten Provooft lV' Deel.

food

er

-ocr page 202-

Placaten. é. Boeck. 5. Tit.

é÷8

de Guarde, De Cornetten van de lichte Paerden vande Koninginne, ——— ■-. '< ~ Den Vaendrigh vande Gendarmes van den Heer Dauphin, de Heeren Her- togen van Bourgogne, van An jou en van Berry, — .-------;' ·—.....', , De Lieutenants van de Guardes vari de Heer Hertogh van Orleans, ■------- De Vaendrigh van fijn Gendarmes, — De Cornet van de lichte Paerden, -— De Guidon van de Schotfche Gendar-

Foodergeengelijcken zijn, fullen be- talen als Soldaten ■ - & *-—** 7. guld.

io.ft.

Gendarmerie.             guldens. EEn Brigadier vande Gendarmerie, —■ 1100 DeCapiteynen van deLijf-guarde ^ vanSijnMajefteyt, j------ -----—. Den Capiteyn-Lieutenant vande Gen- darmes van den Koning, — >—- Den Capiteyn Lieutenant vande lich- te Paerdcn, —· ——- ·----->-' Den Capiteyn-Lieutenant van de Schotfche Guarde, -------— —■■■■■■ Den Capiteyn-Lieutenant vande twee

r-lOOOg,

mes,

Die van de Engelfche Geridarmes, — Die vande" Gendarmes vande Konin- ginne, vanden Heer Dauphin, van de Heeren Hertogen van Botir- goigne, van Anjou, van Berry, en van den Hertogh van Orleans;, —— Den Major van de Guarde du Corps, -

Éß À>'

gul

Compagnien Moufquettiers te Paerde, ■           ' '■ ·, ■ <t -^—'—*'■ Den Capiteyn-Lieutenant vande En- gelfche Gendarmes, ------ ■-------■ De Capiteyns-Lieutenants van de Compagnie van de Gendarmes, en van de lichte Paerden van de Ko- ninginne, vanden Heer Dauphin, vande Heeren Hertogen van Bour- gondien , van Aijou , ende van Berry,--------------— ■-------------- De Capiteynen van de Guardes van den Hertogh van Orleans, >------- Den Capiteyn-Lieutenant van fijn Gendarmes, en de lichte Paerden,- Den Lieutenant van de Lijfguarde van SijneMajefteyt, ■------- · De Onder-Lieutenanten van de Gen- darmes, ·------- ------- —■—· De Onder-Lieutenanten vande Lich- tePaerden, ------- ------- —— De Onder-Lieutenanten vande twee

fU

>,2000 g.

En wat aengaet de ExemptenenMaerfchalc- ken van Logementen, van alle de Co mpagnien hier boven gemelt, de Brigadiers, Onder-Briga- diers, Guardes du Corps, Gendarmes, Mufquet- taires, en andere vande Compagnien hier boven geroert, een maendt van hare Gagie, of uytge· wiiTek, indien dat gevonden werde vandefelve qualitey t of Cara£ter. En voor foo veel oock aengaet de Compagnie Grenadiers van 't Huys van den Koning te Paert, de Officiers en Grenadiers van de voorfchreve Compagnie fullen werden uytgewiflèlt, of beta- len een maendt van hare Gagie. «.; Franfche en SwitfcherfcheGuardes.

Compagnien Moufquettiers Koninghs, ——-— ·            —

des

DEn Collonel van de Franfche Guar- des, — ------- -------. ------- Den Lieutenant Collonel, — — Den Majoor, —-— ·-----— ■ DeCapiteynen,

Den Onder-Lieutenant vande Schot- fche Guarde, — —— ——- De Onder-Lieutenanten van de Com- pagnie vande Engelfche Gendar- mes — ,------- ■ ■■'»■ —— De Onder-Lieutenanten van de Gen- darmes van de Koninginne,van den Heer Dauphin, van de Heeren Her- togen van Bourgogne, van An jou, en van Berry, — —— —■ ■ ■ De Onder-Lieutenanten van de Gen- darmes vanden Heer Hertogh van Orleans, -------------- ------- Den Majoor van de Gendarmerie, —. ^1000 g. DeVaendrighs vande Lij f-guardes van denKoningh, — —— —-— Den Vaendrigh en Guidon van Sijne Gendarmes, — ------- ——— Den Vaendrig vande Schotfche Com- pagnie, ------- ——— ■------- Den V aendrigh en Cornette van de Compagnien van de Moufquet- tiers, '<------- ......-' ·---------------- Den Vaendrig van de Compagnie van de Engelfche Gendarmes, — ■— Den Vaendrigh vande Gendarmes vande Koninginne, —— ·------ De Cornet van de lichte Paerden van -'

3000 IfOO 600 300

De Lieutenants, Onder-Majoors, en On- der-Lieutenants,Vaendrigs en andere, tot dè^Soldatenincluys, een maendt van hare Gagie. Den Collonel Generael van de S witters,- 4·000 Den Collonel van de Switfers Guardes, - 300° DeCapiteynen, Lieutenants en andere Officieren en Spidaten vandeSwitfer Guardesjfullen betalen als de Franfche Guardes. Den Provooft, Maerfchalck van de Lo- gementen, Archers en andere van de Prevofté vande Franfche Gardes, een Maent van hare Gagie. 1>e Guardes vanden Capiteyn Generael •vandenStaet. ÃËÅ Officieren, Ruy teren en Soldaten "-^van de Regimenten , ende van de Compagnien van de Guardes te Voet oftePaerdt, fullen uytgewiiTelt wer- den , of betalen een Maendt van hare

-ocr page 203-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 179

De Corporaelss------- »......■ ■■« ——-v: ï* De Cadets of Edelluydenj ■-----■------- io De Gouverneurs, Commandeurs j Lieu- tenants vanden Koningh, Majoors en . Aide - Majoors, ende Capiteynen van Plaetfen, Tullen betalen een Maendt van hare Gagie > ende hebbende een andere Bedien inge, daer van het Apt poincfement veel hoogeris, fullen be-> ; talen na den voet vande voornoemde Bedieninge. Alle Franiche Volontaires of Vrywilli-, ge, die zijn fullen inde Armeen des Koninghs, van wat qualiteyt ofdigni- ■tey t datfe mogen weien, ais fy zijn van 't getal der gene die haer ordinarisaen 't Hof onthouden, en geen Militaire Charges hebben , fullen wederzijds uytgewiilèlt werden, of betalen ■-----2odo Ende de Volontaires die in eenigh Em- ploy zijn, het zy in of buyten d'Ar- mée, 't zy in den dienft van Sijne Ma- jefteyt, ofte van deHeeren Staten, of eenigeandere vreemde Prineen, wie het foude mogen weien j fullen uytge- wiiTelt werden , of haer Rantcoen be- talen, Toohoogh als haerEmployby dit Cartel geregulcert is.

guld. 400 J 25¼ 220 200 100 75 75 75 15 ioft. 20

Camllerye. ô? En Uétrc de Camp, oTCollonel, J^LieutenantCollonel, —  ·~- Major, ·—ir ~         ' _____ __ Capiteyn, — |____|_____    __ Lieutenant, —■ AidcMajorofAdjutant,. —    —

Cornet,------              „ ." nuartier-meefter van een Regiment, -- M^refchaldcLogiSjofQuamcr-meefter van een Compagnie,, ;*— ·-----■ Brigadiers of Corporaels, -—- 2 2guld. Schrijvers en Ruyters, —-            · Het Regiment Crawaten, Het Koninghlijck Regiment vanEnge- landt, ,,.,,„·                 ôß- Het Koninghlijck Regiment van Pie- mont,                 .                 j ■ Het Duytfche Regiment van den Grave vanNaflau, De voornoemde Regimenten lullen wer- den getracLeert als de andere van de Cavalierye. 'Dragonders. COllonelvande Dragonders, ——- Lieutenant Collonei, -—-------- Majoor, —1—' ·------ —'---- —'■— Capiteyn, — ■------- ·-------■------- Lieutenant,— ------- ■-------· -------· Aide Major, ofAdjutantj --------■ ■-------■ Cornet, ■—— ------- ,— ■—y ·-----— Marefchal de Logis, of Quartier-meefter van de Compagnie, -----L- ·------- Den Quartier-meefter van't Regiment fal uytgewiiTelt werden, of betalen ----- Brigadiers of Corporaels —— ------- Dragonders ■-------■ ·-------· ——-

3f° 2fO 200 É5¼ 70 6¼ ff if fo 20 18

Den Inhoudt vaii deie twee Articulen Tal oock geobTerveerdt werden ten reguarde vandeVry- willigen, die Tullen zijn in de Armeen van de Staten Generael. DeAelmoeileniers, Predikanten j Medicijnsj Directeurs Generael en Particulier, Apothekers* Chirurgijns, en andere Officieren, dienende in deHoTpitalenvan de Legers enPlaetTen vanden Oorlogh, als oock de Vrouwen j van wat con- ditie deTelve oock Touden mogen zijn, Kinderen van twaelf jaren en daer beneden, Poften, Boden, Domeftiquen en Knechts, Tullen weder-zijdts wederom geTonden werden Tonder eenigh rant-, coen. Alle die differente Charges bedienen, Tullen het Rantcoen niet anders betalen , als naer de hooghfte Charge die Tybefitten, en na die pro- portie uytgewiilèlt werden , ofte haer Rantcoen. betalen. Alle de Officieren vande Artillerye, niet be- grepen in dit Tracf aet, hebbende defelve namen metde Officieren vande Infanterye, Tullen Ton- der onderTcheydt uytgewiilèlt kunnen werden voor het felve Rantcoen. ' _ Alle Gereformeerde Officieren iullen niet als het vierendeel betalen van het Rantcoen harer. Charge j daer fy in gefteldt zijn, te Voet zijnde.

Infanterye.

Ollonel,

ç

400 2fO IfO IOO 40 4o

^Lieutenant Coltonel, Majoor, Capiteyn, — Lieutenant, - ■------- Aide Major of Ad jutant, Marefchal de Logis, ofte Regiments

Quartier-meefter, ------- ·------- Onder-Lieutenant ofVaendrager, ----- De Sergeanten Soldaten, —

lf 25- 7guld. 10 ft.

DenProvooft van een Regiment Caval lerye, Dragonders of Infanterye, fulleri uytgewiiTelt werden, of betalen -— ^Lieurenants, Griffiers en Auditeurs van een Regiment, fullcn uytgewiiTelt eerden of betalen -—'1 ,____- DP . Cadets en Edelluyden. k Capiteynen van de negen Com- . Pagnien vande Cadets, Lullen wer- en uytgewiiTelt, indien datgevon-

40

20

De Trompetters en Trommcl-ilagers, die de

geièyde Gevangenen Tullen gaen reclameren, Tul- len binnen drie dagen weder geTonden werden j ende indien eenige reden van Oorlogh vereyTch- te deTelve langer op te houden, Too Tullen hare Teer-koften betaeldt werden by die geene dieTe ophouden. 1 fo 1 Alle de Officieren en andere, Gagie trecken- 80 de, niet begrepen in dit Cartel, en nochtans ge- 60 j houden de Legers te volgen, iullen kunnen ge- 20 I rantsoeneert werden, mids betalende een maent [                               Õ %                           van

an defelve Rangh of Ca-

«fter

of Tullen betalen

e O 4 nder-Lieutenants of Vaendragers,

UeSc^nten3

$t

^^^MgMfljggHHHj

-ocr page 204-

						♦
					Placaten. ι. Boeck. 5. Titul.
			8ο
								durende hare detentie tot haer onderhout ful]etl hebben verteerdt, waer van een Staet fal werden gemaeckt. Ende fal by gevolge van defen Oorlogh wel en exaftelijck werden geobferveert de Gevangenen te laten volgen, foo haeft als defelve fullen wer. den gereclameert, mits betalende het Rantcoen of gevende het getal van Gevangenen, equival lent aen de Charges dewelcke fy bekleden. Endeomalledefaeckenégalijck tot voordeel van de Partyen te facfliteren , fal men van fes maenden tot fes maenden reeckeninge doen, en een Staet overiènden, foo het van nooden is. Elcken Partye fal een ftaet maecken vande Ge- vangenen diefe fullen weder fenden, ende fal een Recepifle nemen van den Commandant der Plaetfedaerfe weder fullen herftelt zijn, opdat naer de volkomene verloffinge der Gevangenen, die van beyde de Partyen, dewelcke fal fchuldig blijven aen den anderen, forge dragen daer in te voldoen, op den voet van het Rantsoen hier bo- ven geipecificeert. Alle Gevangenen van deTroupen derCaval- leryeoflnfanterye, die zijn, o f lullen gevangen werden na de Declaratie vanden tegenwoordigen Oorlogh, foo te Water als te Lande, fullen we- derom gefonden werden van d'eene end'andere Partye, mits voldoende aende voorfz Articulen, in de naeft aengelegene Plaetfen, onder de ge- hoorfaemheydt van Sijne Majefteyt, of vande Heeren Staten Generael. Her fal foo van de eene als van de andere zijde wel exprefleiijck vei booden zijn lich te bedienen van Kogels van Tin, ofeenigh ander Metad, als die van Loot, als oock van geen gerameerde Ko- gels voorde Partyen te Velde. De Generael, Gouverneurs en Commandeurs van Plaetfen fullen oock niet vermogen eenige Pafporten te verkenen aen de Troupen, om ten Oorlogh te gaen, de eene tegens de andere, on- der de negentien man te voet, en vijftien te paert, fonder de Part'fans, zijnde oock over een geko- men , dat die geene die de Wapenen in de handt genomen hebben onder het voornoemde getal) fullen gehouden werden voor partis bleus, ofte Struyckroovers , endegeftraft werden meteene ftrenge gevangenifle van twee maenden j ende in dien delèlveovertuyght werden van rooverye of moordenarye, dat defelve als dan fullenge- fteldt werden in handen vande Juftitie, om vol- gens de Wetten geftraft te werden , waer van menreciproquelijckkennilTe geven fal, rnidtS' gaders de redenen diemen fal hebben gehadt om fulcks te doen. Defe ftrafFe fal echter geen plaets kunnen heb- ben , by aldien een partye, dewelck, na geflagel1 te hebben tegens den Vyand , eenige Mannen mochten hebben verlooren, fal werden ontmoet in minder getal, als defelve uy t de Armee of haer Guarnifoen fullen wefen uytgetrocken,het welC" ke fal kunnen werden geveririeert door een Fal' port en Certificat vande'Generaels, Gouverneur* of Commandeurs, van dewelcke fy harePafp°r' tenen verlof fullen hebben verkregen ; $ylc m mede wanneer eenige kleyne partye heeft ge" dient tot efcorte van een Officier , 't geene sg fal kunnen werden gejuftificeert door eengehJ
		van hare Gagie ; boven dien fal het vry ftaen aen partyen malkanderenreciproquelijckkenniflè te geven vande Officieren die in dit Cartel mochten uytgelaten zijn, en daer over met den anderen te accorderen, naer het welcke het geene lal wefen overeengekomen, pun&uelijck geobferveerdt en gehouden fal werden voor geinfereert in dit tegenwoordige Traftaet. Indien het gebeurde dat eenige fwarigheydt mochte ontftaën, noopende de qualiteyt ofte Gagies van eenige Gevangenen, die fal weghge- nomen werden op de certificatie, die daer van ter goeder trouwe geven lal den Generael van de Armee, ofte den Gouverneur van de Plaets, van wacr den fel ven Gevangen wefen fal , fonder dat eenigh ander bewijs van nooden fal zijn. Daer fal van de eene en van de andere zijde werden verboden de Klederen van de Gevange- nen wegh te nemen. Alle Soldaten, Ruyters, Dragonders en an- dere, wekkers Rantsoenen égael zijn , lullen hebben tot haer onderhout, geduyrendedentijt datfe inde Gevangenifle zij η, drie ftuy vers Frans geldt, boven het gewichte van 't Ammunitie- broodt, desdaeghs, en den Sergeant dubbelt. Men is wederzijds verdragen geene Gevange- nen van Oorlog te dwingen omdienfttenemen, of haer te laten infchrij ven j ende omrae alle be- twiftingen defwegen voor te komen , fal men geobligeert zijn die geene te doenteyckenende- welcke vry willigh willen treden in den dienft van die geene dewelcke hem gevangen houdt, als fulcks vry willigh gedaenhebbende, fonder daer toe geforceertofie gedwongen te zijn geweeft. Alle de Officieren fullen haer vermogen te la- ten tra&eren, foo als fy fullen goedt vinden, ende in ftaet fullen zijn omme te betalen.. De Officieren van de een en andere Partye, die wederom fjllen gefonden zijn op haer Paroleen Woordt, fullen gehouden zij η wederom te kee- ren, en haer gevangen te geven, vijftien dagen na de Ratificatie van dit Traftaet, indienfe niet van te vooren haer Rantsoen fullen betaeldt heb- ben, op den voet als hier gefpecificeert isj ende 't geene datfe fouden mogen fchuldigh zijn aen onkoften, by haer gedaen inde Gevangenifle, tot hare fubfiftentie, dat fullenfe mogen betalen, fonder gehouden te zijn wederom te keeren , en fullen vry zijn om weder te mogen dienen, foo haeft aliïe de Quitantie hebben van die geene aen dewelcke fy haer verfchuldight hadden. Wat aengaet de maenden gagie,daer van veele Articulen fpreecken, die fullen wederzijds gere- guleert werden na deAppoindementen ter maent die SijneMajefteytgeeft, uytgenomen de Gou- verneurs, Commandeurs, Lieutenantsvanden Koningh, Majoors en Aide-Majoors, Capitey- nen van Plaetfen, Officieren, Ruyters en Sol- daten van den Capiteyn Generael van de Legers van denStaet, die betalen fullen volgens de Ap- poin&ementen diefe ontfangen van de Heeren Staten Generael. Wegens de Conditien voorfchreven, ismen over een gekomen van wederzijden wederom te lenden alle de Gevangenen, vijftien dagen na de Ratlfic itie van dit tegenwoordige Traclraet, be- talende aen wederzijden alk het geene dat fy ge-

-ocr page 205-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 181

wat Natie defeive fouden mogen welen , fonder exceptie of uytfluytinge, van wie 't ocekfoude mogehzijn, die iïch fullen bevinden onder de beveelen vanPrincen of Generaels, die direfte- lijck en natuurlijck Het commando ende authori- teyt hebben, ofte fullen hebben, over de Legers en Troupen van Sijne Majefteyt ,encre van haer HooghMog., agerende van hare zijde, en in haren naemgelamendijck en byfonderlijck, in wat Plaetfen of Landen het foude mogen wefen > alle Welcke Troupen, foo wel van d'eene als an- dere zijde, fullen jouifleren van dit jegenwoor- dighTra&aet, en uytgewiflèlt werden, of haer Rantcoenbetalen, gelijck als in dit Cartel over een gekomen is-, alle het welcke Sijne Ma jefteyt belooft voor goedt ende van waerde te houden, fullende het felve pun£hielijck doen obferveren en executeren, gelijck oock de Heeren Staten haer verobligeren, en belooven voor goedt en van waerde te houden den inhoudt van dit jegen- woordige Articul, ende het felve pundtuelijck doenaggreëren, obierverenen executeren door de Princen ende Generaels , alfoo als hier boven vermeldt is. Dit tegenwoordigh Tra&aet fal oock ftandt grijpen en geëxecuteert werden door Sijne Ma- jefteyt, geduyrendedefen Oorlogh, niet alleen voor de Troupen die ter betalinge ftaen van den Koningh, ende van de Heeren Staten Generael, van wat Natie delclve fouden mogen zijn, maer oock ten reguarde van alle Koningen en Princen, die jegenwoordigh in Oorlogh met Vranckrijck zijningewickelt, dewelcke binnen twee maen- den door een Adle in behoorlijke forma fullen de- clareren , dat fy haer met dit voorfz Tra^aet wel willen conformeren , ende de executie van dien belooven,'t zy dat de Gevangenen gekregen wer- den aen deesofaen geene zijde van de Zee > en Sijne Majefteyt belooft dit boven-ftaende Tra- Öraet te doen executeren , ten reguarde van de voorfz Koningen en Princen, Geallieerden van de gemelte Staten Generael, foo wanneer dat tuflehen delen en den voorfchreven tijt, de meer- gemelte Geallieerden van de Staten Generael,die jegenwoordigh tegen den Koningh in Oorlogh zijn, belooven door een Αcl:e in behoorlijcke forma, van haer met dit Tractaet te conforme- ren , foo langh den jegenwoordigen Oorlog duy- renfalj en foo ras de voornoemde Adrenfullen geftelt zijn in handen van den Heere de la Motte, om defeive aen Sijne Majefteyt over tefenden, fal defeive aen de Gevangenen der Geallieerden, die hare beloften fullen gedaen hebben , van die Cartel te fullen executeren, vryheydt geven om haer naer hare Landen of Troupen te begeven, midts betalende het Rantsoen in dit Cartel ver- meldt, naer den rangh Waer mede defeive voor- fien zijn, ten tijde als wanneer fy gevangen wer- den ; en by ald ien daer eenigh difle rent mocht e ontftaen over hetondericheydtder Charges, tuf- fchendeTroupes vande Koningen en Princen, geallieert aen die vande Heeren Staren, in dit Traftaetbegrepen, fal daer van kenniflegege- ven werden aen den meergemelten Heere de la Motte, om bequ?me middelen uye te vinden, waer door men, foo aen d'eene als aen d'andere zijde mochte over een komen. Den

k

WersenSoldatengevangenwaren, dieopge- C van haer leven gequetft of fieck zijn, indien defeive gevangen blijven, en men verplicht is Α felve te beftellen in de Hofpitalen of andere Plaetfen, om haer te voeden en te verforgen, fal j'voor, boven haer Rantsoen betaeldtwer- T\ wcne den Koningh, of de Heeren Sta- ten Generael aende Diredeurs van de Hofpita- L tot onderhout vandeSiecken gewoon zijn te eeven, het welke aen beyde de kanten ter goe- der trouwe fal gedeclareert werden. Datby aldien aen d'eene of andere zijde onder voorgeven vande Gevangenen wel te doen, men defeive fieldt in eenige Cabarets of Herbergen, op hare of harer Capiteynen koften , fal voor hare verteeringe, boven het Rantsoen , niet meer betaeldt werden dan drie ftuy vers tot haer onderhout, en ket gewichte van het Ammunitie- broodtdesdaeghs, 'tgeenemen, foo aen d'ee- ne als aen de andere kant is verobligeert dagelijks tefurnerenaendeRuyters, Crawaten, Dragon- ders en Soldaten,en dubbelt voor de Sergeanten. DatdeSpaenfchePafporten plaetsfullenheb- ben , en gerefpe&cert w erden door de Holiandt- fche Troupen,van wat Natie defeive fouden mo- gen wefen,door't gantfche begrip vandeFrontie- ren, van de Zee af tot aen deMoefeltoe, gege- ven zijnde aende Franfchen , dewelcke defeive fullen vertoonen , als de Heeren Intendanten, hare Gefubdelegeerden , Onrfangers van Con- triburien, van Confifcatien, Beforgers van de Fourage, Directeurs en Commifen vande Lan- den en Domeynen van den Koningh , Couriers enPoftillions, en aen de zijde van Vranckrijck fullen gegeven werden aende Ontfangers van de Contributien, Convoyen, Licenten, en andere diergeüjcke Employen bedienende , dewelcke wegens de Heeren Staten aengefteldt zijn op de Frontierenvande Spaeniche Nederlanden, ibo- danige als hier boven vande zijde van Vranck- .rijekzijngenoemt, indiende fa'ecke iiücksver- cyfcht, dewelcke alle , foo van d'eene als van de andere zijde , in volkomen vryheydt fullen mogen gaen in de Steden endeten platten Lande van de voorfchreve Frontieren , fonder dat fy nochtans de VyandelijckePlaetfen van Oorlogh op twee uyren na, foo aen de eene als aen de an- dere zijde, fullen vermogen te naderen. De Gevangenen fullen oock, foo ras haer ooenlijck is, hare Gevangeniflè aen de Magiftra- tenvandePlaetfen bekendt maecken, waertoe «-Heeren Gouverneurs en Commandeurs hare iyMpfarnehandrfullen bieden, om het Middel üaertoedienftighjtefacifiteren ' Λ trompetters en Tamboers van beyde ; r J'den fonder Ranrcoen fullen wederom ge- I waen werden, ten minften, by aldien defeive ^ ^onden werden in gevecht, met de Wa- Tom andt' en in fulcken geval'fullen de aof^i^^lenalsdeRuytcrs, en deTam-

^

^enwoordigh Tradaet fal plaets heb-

>es

\ * VederzÜts goedt zijn voor alle de Trou-

taten G Van ^en ^oningh» ^h van de Heeren tzydatd' ^u der Vereenighde Provinciën, 1 harer betalinge ftaen, of niet, van

-ocr page 206-

					Placaten. ι. Boeck. 5. Tit.
			8a
							jefteyt, en van die vande Heeren Staten Gene, rael, waer het oock foude mogen zijn, ahvaer de Legers van Sijne Majefteyt, ofdievandeSta, ten Generael geageert hebben } ofte hier na aee* ren fullen, fondereenige exceptie , endatMan tegen Man van defelve rang en qualiteyt; enby aldiendat'er een veel grooter getal van ■Krijehs, Gevangenen mochte zijn van d'eene zijde als van d'andere, fullen de overige die niet kunnen w.er, den uy tgewiiTelt, in vry hey t geftelt werden, mits betalende hetRantc^oen daer mede men fal over een gekomen zijn, alles foo veel doenlijckis conform het laetfte Traclaet van. UytwiiTe! linge en Rantcoeneringe der Gevangenen van Oorlogh, gemaeckt door de Wapenen van Sij- ne Majefteyt, en die van de Staten GeneraeUe. arrefteert en geflooten den een en twintighften Mey feftien hondert vijf en feventigh, daerafen by doende 't geene dienftigh fal gsoordeeldt wer- den, ende voorts alles te doen door den voorfz Heere de la Peyroufe, wegens de gefeydeuyt- wifiëlinge en over-een-kominge van de Rantsoe- nen, alle 't geene noodigh en dienftigh falge- oordeeldt werden , Sijne Majefteyt hem vol- komen macht gegeven hebbende , gelijck is gevende by defe tegenwoordige, belooven- de op Sijne trouwe ende KoninghlijckWoordt, voor goedt, vaft en beftendigh te houdenallehet geene van fijnen 't wegen door den voornoem- den Heere de la Peyroufe, uyt krachte van defe tegenwoordige Volmagt Tal wefen genegotieertj belooft, gearrefteertengeteeckent, endehetfel- ve puntTuelijck te doen obferveren en onderhou- den van fijnen 't wegen, fonder difficulteyt; want foodanigh is den wille van Sijne Majefteyt. Ge- daen tot Verfailles den negentienden November feftien honderttnegentigh. . Geteeckent, LOUIS. Lager ftondt, Le Tellier Volmacht vande Heeren Staten · Generael. T*\E Staten Generael der Vereenighde Neder· •*--Handen, allen den geöhen dien het aengaeo magh ·, 'Doen te weten: Dat Wy goedtgevonden hebben te committeren en teauthoriferen,gelijcK Wy committeren en authoriferen by defenden Heere Baron van Waifenaer, Heere van Obdarft Generael Major ten dienfte van Onfen Staetj om uyt Onfen Naenf, ende van Onfent «3 gen, met die geene die van wegen Sijne Μψ- fteyt den Koningh van Vranckrijck infgelij* genoeghfaem fal of Tullen wefen geauthorifeert» tetrafterenenteconvenieren over het maeckeI1 van een Cartel of Accord , wegens de WuTe'in' ge en Rantcoeneringe van wcderfijdts Gevange' nen van Oorlogh , foo die tegenwoordigh ge'^ vangen zijn ,* of namaels gevangen fullen «'#' den , met het geene daer van dependeitf) loovende ter goeder trouwe , voor goedrei1 vS waerde te fullen houden, oock te fullen apPr f beren en ratificeren 3 alles wat door den genielt
		Den inhoudt van dit voorfz Articul en kan egeene praejuditie of veranderinge geven aen 't jegenwoordige Tra&aet, ten reguarde van de Troupen vanden Staet.] Dat dit Cartel en jegenwoordige Traclraet van Uytwiflelinge en Rantcoeneringe der Gevange- nen , van d'eene en d'andere zijde , Tal ftandt grijpen, ende voor goedt gehouden zijn, van dendagh van de Ratificatie·, ende fal onver- bteeckelijck gehouden werden , geduyren- de defen tegenwoordigeo Oorlogh , Tonder dat defelveverbroocken fal kunnen werden. Ende tot meerder verleeckertheydt van dit voornoemde Tradtaet, hebben wy wederzijds, uyt krachte vande Volmachten die ons zijn ge- geven, belooft het felve te doen ratificeren, foo wel aen de zijde van Sijne Majefteyt, als van de Heeren Staten Generael der Vereenighde Pro- vinciën, ten langhften vijftien dagen na dato defes. Gedaen tot Bouillon den negen en twin- tighften December feftien honderttnegentigh. Geteeckent» La Motte de la Teyroufe. J. PV. de Wajfenaer. Volmacht vanden Koningh. ■                        * DEn Koningh geinformeert zijnde van de ge- negentheytvan de Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlandtfche Ρ rovmcien, totoprechtingevaneen Tra&aet van UytwiiTe- linge ende Rantcoeneringe der Gevangenen van Oorlogh, die genomen zijn, ofte genomen ful- len werden, foo door de Legers van Sijne Ma- jeiley t ,*als door die geene die tot hare betalinge zijn ftaende, indien't Sijne Majefteyt aenge- naem was daer toe te verftaen j en aen Sijne zijde genegen zijnde te contribueren tot foulagement en vryh eydt van de voorfchreve Gevangenen,en Sijne Majefteyt hebbende een volkomen verge- noegen van de conduite, die den Heere de la Motte de Peyroufe, fijn Lieutenant in 't Gou- vernement van Maubeuge, gehouden heeft in 't Tradtaet, hetgeenhy gemaeckt endegeilooten heeftin Sijnen Name, den twintighften Octo- ber laetftleden, met de Commifiariflèn, gede- puteert van de zijde van Sijne Catholijcke Maje- fteyt, wegens eengelijck Tra&aet tot Uytwif- felinge en Rantcoeneringe der Gevangenen van Oorlogh, waer inne hy preuven gegeven heeft van fijne bequaemhey ten experientie, foo heeft Sijne Majefteyt den felvengecommitteert, geor- donneert en gedeputeer t, om fich te begeven na Bouillon, cnhemaldaer te laten vinden tegens den twee en twintighften December naeftko- mende, om5 aldaerzijnde, tenegotieren,con- cluderen en arrefteren, en te teeckenen in Sijnen Name, met den Heere Baron van Waflenaer, Heere van Obdam, ten dien eynde mede gede- puteertvan wegen de meer-gemelte Heeren Sta- ten Generael ·, uyt krachte van een Volmacht, in behoorlijcke forma, een generael Trattaet, tot Uy twifièlinge der Gevangenen van Oorlog, die genomen zijn, ofte genomen Tullen werden, van den beginne vanden Oorlogh , ofte foo lange de Telye duyren (al, door de Troupes van Sijne Ma-

-ocr page 207-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 183

HeereBaron^Waffenae^HeerevanObdam, S voegen als vooren, in OnfenNamefal wefen nvenieert cnde gearrefteert. Aldus gedaen SCCJL Uk Cachet vanden Staet, de Paraphure ^^eWli^dcmOnft Verg.de- Ce en de Sigriature van Onfen Griffier, in Λ ι Haee den elfden December feftien honderdt rnffientiefa.' Was geparapheert, G. Sloot, vt. Onder ftondt j Ter Ordonnantie van de hoogh- eeraeke Heeren Staten Generael. Geteeckent, F. Faiel. Ter zijden ftondt het boven-gemelde Cachet in rooden WaiTche gedruckt, en met wit Papieroverdeckt.                 % f ,'

Ratificatie van de Beer en Staten Generael. 1ΓΛΕ Staten Generael der YereenighdeNeder- •"-^landenj Allen den geenen die defen fullen lien jSalutj 1)oen te weten; Dat Wy gelien en geè'xamineert hebbende het Tra&aet, geiloo- ten tot Bouillon den negen en twintighften De- cember feftien honderttnegentigh, tuiïchen den Heerede la Motte de IaPeyroufe, als daer toe fpecialijck geauthorilèert van Sijne Koningh- lijcke Majeftey t van Vranckrijck, en den Heere Baron van Walïènaer, Heere van Obdam, daer toe van Onfenr wegen ïnfgelijcks geauthorilèert zijnde, over de Rantsoenen en Verwiflèlinge van wederzijds Gevangenen, foo als het felve hier Vooren ftaetuyt gedruckt. :;           · . ■''.' , οπ./ϊγχ.' '■•''II·;*^:---'. ■ ·, „rt:>brit; '. ,·ι Ende in achtinge genomen hebbende, dat by het laetfteArticul is belooft, dat het felve Tra- éfaet van weder-zijden foude werden geratifï- ceert binnen den tijdt van vijfden dagen na den voorlchreven negen en twintighften December, zijnde den dagh vandeOnderteeckeninge,S o o Is't: DatWy, in gevolge van dien, hetvoor- fchreve Traclaet hebben geapprobeert en gerati- ficeert, gelijck Wy het felve approberen en ra- tificeren mirs defen, Voigensfijnen teneur en in- houde,- beloovendeoprechtelijck en ter goeder trouwe, dat Wy het voorfz Tra&aet, en alle de Poinften ende Articulen van dien lullen on- derhouden ende nakomen, en doen onderhou- den ende naerkomen , by allen en een yder dien hetaengaen magh. Aldus gedaen onder hetCa- chet vanden Staet, de Paraphure van den Heere Praliderende in Onfe Vergaderinge , ende de Signature van Onfen Griffier, in den Hage den elfdenJanuariifeftienhondert een entnegentig. Was geparapheert, W. de Nafiau, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemelte Heeren Staten Generael. Geteeckent, F. Fagel. Ter zijden ftond het boven-gemelde Cachet in rooden Waflche gedruckt, en met wit Papier overdeckt.

OY<

Ratificatie vanden Koningh. DEn Koningh, aendachtelijck overgefienen gelefen hebbende den inhoudt van'tboven- ftaendeTraftaet, gemaeckt en geilooten in Sij- "nen name, door den Heere de la Motte de la Pey» roufe, endeinden name van de Heeren Staten Generael van de Vereenighde Nederlandtfche Provinciën, door den Heere Baron van Waffè- naer, Heere van Obdam, &c. over het uytwifiè- len en rantsoeneren der Rrijghs- Gevangenen, die zedert de Declaratie van den Oorloghgeno- \ men zijn, ofnamaels, gedurende defelve geno- \ men mochten werden door de Troupen van \ Vranckrijck, ende door die vande Staten Gene- ·■ rael, foovand'eene als d'andere zijde-, en Sijn Majeiteyt dit voornoemde Tra&aet goedt vin- I dende, heeft het felvegeapprobeert, geconfir- I meert en geratificeert, vint goedt, confirmeert ; en ratificeert het felve by defen ; heefr belooft, \ en belooft op fijn trouween Koninglijck Woort, \ 'tfelveaenSijne zijdeonverbreeckelijk teonder- ; houden, en doen onderhouden , fonder daer ; tegenstcdoen, nochte te lijden dat daer tegens I gedaen weidt, op wat maniere het o ockmochte I zijn, hebbende tot getuygenilTe van defeSijne I wille dit tegenwoordige met Sijne eygen Handt Ι geteeckent,'en daer op doen letten fijn leereer I ZegcLGcdaen tot Verfailles dèn -f.Januarii 1691. Geteeckent, LOUIS.

Rejolutie, noopendedebetalmgeaenGafi-huyfen, over verteeringen vanpecke enge- quetfieSoldaten·, indatodenfe'/rdenNovember idpi. s.

CkP de bekomen informatie datverfchey- 1 den Officieren uyt de Steden in de ' Spaenfche Nederlanden , met hare tc. onderhebbende Compagnien komen Gaft h e°r ' fonder te betalen 't geen fy aen de 'l vanV Γ over verteeringen en verplegingh ί ziin 'I:ke.°fgequetfte Soldaten verfehuldight \ iitJie;tN!elck voor het toekomende aen de Mi- I ciabelk nSiaetn.iet alstenuytterftenpra:judl· vteeflc^1 en'· *S' tot VOOÏkominge van ge- ^folvepnCOnvenienten» goedtgevonden en ge- nen JZFJ? aen al'e Ritmeefteren en Capitey- dc,\ς" ienft enbefoldingevan den Staet zijn- Üjdfciponeren, ten eynde defelve behoor- rgh dragen voor de betalinge van't gee-

ne de Gafthuyfen inde Steden, daer fy met de Compagnien , t'harer beleyde ftaende, jegen- woordigh Guarnilben houden, of hier naer ge- leydtfuüen werden, wegens verplegingh en on- derhoudt van hare onderhebbende Manichap,nu ofnamaels fullen hebben te eyflehen ·, op poene datdegeenedie van daer met hare Compagnien fullen uyttrecken, fonder de Gafthuyfen in re- delijckheytte hebbenvoldaen, metinhoudingh vanderfelverTraftementen, en ahderlints , na bevindt van faecken fullen werden gecorrigeert. Was geparapheert, Fr. van Br edehof van Oofi- hujfen,vi Onder ftondt, Accordeert met het voorfchreveRegifter, Geteeckent S>vanSlin~ gelandt.                                          '

Refoltiiie

-ocr page 208-

ï8"4 «umi.!-. v^Placaten.; -i.Boec^ ■ ^.Titf : > ;\ Refoktie.waer hyalte Officieren gelafl werden binnen 'sjaefs den Eed ophaer Commifü S in Ψ erfoon af te leggen, in dato den 25.J'anuarii 1692."                                        j ^ IN ael^tinge genomen zijnde, dat de Officie-1 binnen 'sjaers/denfelveninPeriborLvannieuw renvaa'sLandsMmtie indeSpaenfcheNc-1 te komen afleggen,, waer toe fy fich by depe derlanden, of elders buyten het Territoir | roerde Procuratie; ipecialijck. fullen moeten v&* van defen Staet militerende, by de jegen-l binden, of fardefelvebyfaute van dien niet\yer. \voordigetijdsgelegentheydtniet buyten priEJu-1 den aengenomen j en; opdat defehaerEd. J40t ditieende verachteringpjvan'sLands dienft her- j ordre pr^cifelijck werde actitervolght ennaj! \yaerdts konnen overkomen tot hetpexfoonlijck I komen, fullen dpQfficieren ydermaendtdat fy afleggen van denEedt,ophaer Gomm;iflieri, in | oyer;'tjaeringebreecke blijven van den Eedriii handen van haerEd.Mqg.i,'is, naervom-gaende PffityffiiMf-fe: yooren te komen vernieuwen,^ deliberatie χ goedtgevondenengerefolveerit, dat beuren een boete van 1 oo.Caroliguld., endaerfii

boven t'haren behoeve geen Ordonhantien\ den geflagen } en fal Extraft defes gefonden wer. φιι^η den Heere Furft van /Waldeck, ^u Maerfehalk,ten eynde om defelve alommeaeid Militie bekent te maecken. Was geparapheert, Joh&ek? vt., 1.Onder ftondt, Accordeertm bét voorfz Regifter,Geteeckent, S vsi Slingeknt

de geene, welcke met valable Atteftatien fullen bewijfea K dat fy fich niet vermogen yan hare Re- gimenten te abfenteren, geadmitteert fullen wer- den tot het doen van den Eed door haren Ge- machtighden, op behoorlijcke procuratie , des dat fy gehouden blij ven , om, foo ras den dien ft van'tLandtfulcks fal toelaten, ende uytterlijck

Reglement op het ontfangen <van Siechen en Gsquetfien in. 'x Lands groot Leger-Hot. ïaeli enop debetalingevan'tgeendefelve daerinverteeren->mdato den^.Afrili6^2.

' :,      I. ,,:      " '\'" Uilen geen Soldaten Vrouwen of Kinde- ren, ofteyemandt anders , niet zijnde in aclruelen dienft en befoldingh, in'tHof- pitael geadmitteert werden. ,..; , .: Sullen geen Siecken geadmitteert berden 3 als met een-Billiet van den Officier de Compagnie geleydende waer onder fy dienen. \\Doch,watdeGequetften belanght, nademael detijdtenconfuiie fomwijlen niet toeenlaet na foodanigh Billiet te wachten, fullen defelve in dat geval fonder Billiet mogen ingenomen wer- den, midts alvoórens opgevende haerNaem en Toenaém, nevens die van haer Ritmeefter of Ca- piteynenCollonel.                                ;.- , IV. Den Hofpitael-meefter fal aenftonds een Lijft van foodanige Gequetften overfenden aen den Intendant van het Hofpitael te Velde. γ              v.- Welcke Lijft by 't uytgeven van deordresaen derefpeftive Regimenten fal gefonden werden, met pra?cis bevel , dat de Ritmeefters enCapi- teynen, uytterlijck binnen twee dagen een Bil- liet of V"erklaringh , of de Gequetften onder haer Compagnie gehooren of niet, fullen hebben te rugh te fenden aen 't Hooft-quartier. V I. Welcke Bülietten ofte Verklaringen aen den voorfchreven Intendant te Velde ter handt ge- fteldt, en door hem aen den Hofpitael-meefter, in wiens onder hebbende Hofpitael de Gequet-

ften fonder Billiet fullen wefen geadmitteertj toe- gefonden fullen werden. ;.,,..,.'."',,;.'■ VIL DeHofpitael-meefters fullen alle veertien'ida· gen een ordentelijcke Reeckeninge yan allé de Siecken en Gequetften van yeder Regiment? rnet diftincÏie van de Compagnien, moeten opMlenj nevens den Controlleur onderteeckenen, enaen de voorfchreve Intendanten te Velde overfen- den.                                                        <y v 111. ; :. ;,'; :: Welcke Reeckeningen op defelve wijfeals hier vooren ontrent de Lijften der Gequetften gefeght is, aen de refpecfive Collonels fullénge· i fonden werden, die by defen gelaft wérdéyjjj den achtften dagh daer na prrecis defelve met con- tant geldt te voldoen aen den voorfz Intendaritte Velde. I X. Welcke ten dien eynde op den beitelden dagh by de handt fal moeten wefen, om de penning* te ontfangen , en daer van Quitantie te paiTeren· . χ Ν:* ψ* φ Ende defelve vervolgens by de eerfte beqw- megelegentheydt fal overfenden aenden Inteü' dant van 't Hofpitael, waer uytdeReeckennj gen fullen overgefonden wefen , blijvende $ voorfchreve Intendanten refpecKvelijck gehou- den van haren ontfangh behoorlijcke Reecke- ninghtedoen. Was geparapheert , Adr. van BorfelW {$ Geldermaifen, vt. Onder ftondt, Accordeert met hetRegifter. Geteeckent, S, van Slinp' landt.

Ordre en Reglement, wegens de Soldaten diehy den Vyandt zjjn gevangen geweefi> j|J daer dienflgenomen hebben, en van den Vyandwederomgedeferteert zijn > als mede aengü®* de "Deferteurs dewelcke niet met de doodt fullm komengefiraft te werden·, den 4 Julii 16P'

Α

Lfoovantijdttot tijdtby ervaringe onder- vonden werdt, dat de RuytersenSolda-

ten van het jegenwoordige Leger

Vyand zij nde komen gevangen te werden ? en

-ocr page 209-

*

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 185 Ende foo wanneer de Sententie regens een De- ferteur geen ftraffe ter doodt mede brengende, of dat uyt fonderlinge confideratie en genade den Gecondemneerden kome gepardonneert te wer- den > fal foodanigen Deferteur fich aenftondts wederom hebben te begeven onder de Compag- nie waer uyt hygedeierteert ial hebben, mits dat fijn eerften Capiteyn, aen die, waer onder hy ial mogen dienft genomen hebben, her gegeven Handt-geldt lal gehouden weien te reftitueren, ibndermeer. Ende op dat door dit Reglement foodanigen Defërteur, die niet met de doodt geftraft werdr, tot nadeel vande Officiers niet en kome te profi- teren, foo ial den Capiteyn, van wien hy het voorfz Handt-geldt ial ontfangen, vermogen hem te doen'fetten by den Provooft, op twee ftuy vers daeghs, en hem aldaer ibo lange te laten in hechtenifle blijven, tot hy Capiteyn uyt het overfchot van de fucceflive Leeningen ial gerem- bourfeert wefen van het gereftitueerde Handt- geldt, en gevallene onkoften. Gedaen in 't Le- ger by Melé, den vierden Julii feftien honderdc twee en tnegentigh.

oohendehetVvLh als (Snpa heeft edatallemendenen whebbenonder dre begemerenddewelcVyandden weacn fovan debenderén dielen gei Datke ondvonde

aenftondsin hechtenis genomen, door den Hoo- ien Jtrijghs-Raedtgeëxamineert ende gefen- rendeert werden; ende een foodanigen Defer- teur komende met de doodt geftrafc te werden, fal alsdan, nochte den Capiteyn, uyt wiens Com- pagnie hygedeferteert is, noch te die, onder wie hy hem fal begeven hebben, yets van malkande- ren, wegens den voornoemden Deferreur, ver- mogen te pretenderen, maer yderaenfijnezyde de geleden fchade hebben te dragen.

Wasgeteeckent, Wiltiam R. Onder ftondt, 7 er Ordonnantie van Sijne Majefieyt. Gecontrafigneerr, (L. S.)                                CHuyges.

Ordre, tegens de Soldaten diefonder Pafport van hare Regimenten gaen, in dato den 2f. September i6$i.

SYNE MAJESTEYT Ordonneerdt hier mede allen Gouverneurs ende Com- mandeurs , requirerende voorts allen Ma- giitraren van de Steden en Plaetfen, onder degehooriaemheydt van den Staet der Vereenig- de Nederlanden ·, midtsgaders alle "Veer-luyden, arwaermenmet Schuyten en Ponten over moet varen, geene Soldaten te laten pafferen, of o ver te voeren, dewelcke niet en zijn voorfien van een gezegde Pafporr, van de Gouverneurs off e t-ommandeurs inde Steden ofte Plaetfen van den «act, ofte wel van de commanderende Officie- ten van de Regimenten , waer'onder de voor- ichreve Soldaten gehooren -, ende die geene de- welcke met foodanige Pafporten niet en fullen ΖΨ voorfien, defelve in arreft te doen ftellen,en

kenniffë daer van te geven aen de Regimenten waer onder fy gehooren, omme ais dan gedifpo- neert te werden, foo als fal werden bevonden te behooren. Gedaen in 't Leger te Grammen, den vijfentwintighften September feftien hdnderdt twééën tnegentigh. Wasgeteeckent, •          Wiiïtam R. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van Sij'ne Majefieyt Gecontrafigneert, (L. $.)                                CHuygens.

Pi

Moet, houdende verbodt tot betalinge vande Contributien, in dato den twee en tmn- tigtyenOiïober, i69i.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen t» »en fien ofte hooren lefen , S.A l ü τ: Vyand 0oWyinervaringe komen, dat de onderft an defe Vereenighde Nederlanden dersen η ^ederom ende op nieuws de Regeer- particuUere Ingezetenen vande Plaetfen, v· Ueel.

onder hetgebiedt van den Staet gehoorende, te fommeren, omeenige Contributien ofBrandt- fchattingen op te brengen, of daer over met haer te komen handelen, op poene van by gebreecke van dien, geplundertofgebrandt te werden,, en te beduchten ftaet, dat de gemelte Vyanden het felve haer voornemen met alle bedenckelijcke Ζ                            mid-

-ocr page 210-

86

Placaten. ι. Bocck. 5. Tit.

middelen en gewelt fullen trachten teneffeftece brengen, ende dat liilcks niet alleen foude komen te iïrecken tot fonderlinge incommoditeyt, en exceilive belaftinge van de goede Ingezetenen van den Staet, maer oock infonderhey ttot klcyn· achtinge van de Hooge Overigheydt, dewelcke onder Godesgenadigen zegen noch defaculteyt heefr, om de gemelte Ingezetenen tegens alle violentie te protegeren , en der Vyandenboofe deiïeynenvigoureufelijck tegen te gaen, en af te weeren ; Soo Is'τ: Dat Wy, inhererende Onfe voorgaende Placaten tegens het maecken van verdingen met de Vyanden, ende het geven van Contributien geëmaneert, goedt gevonden hebben, aen de Onderdanen en Ingezetenen van defen Staet op nieuwste verbieden en te interdi- ceren, gelijck Wy aen defelve verbieden en in- terdiceren by defen, met de meer-genoemde Vyanden eenige verdingen aen te gaen ofte fluy- ten, veel min in executie van dien aen defelve eenige de minfte Contributien te geven, diredte- lijckofindireftelijckineeniger manieren, op de pcenen ende boeten by Onfe voorige Placaten te-

gens de Contraventcurs van dien geitatueert dat boven dien de geene, die fich fullen veriL ten tegen Onfe goede meyninge en intentie me" den Vyandt over de Contributien te accorderen ofte de fel ve te betalen , fullen verbeuren in hae' privé yeder een boete van duyfendt Carolig-uj dens, ende daer nevens mede in haer privé moe ten rembourferen al 't gunt aenden Vyand fal We fen betaelt. Ende op dat hier van niemanteenicre ignorantie kome te pretenderen , foo laftenen begeerenWy, dat defen alpmme fal werden ge- publiceert ende geaffigeert, ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie ende afficlrie te doen. Aldus gedaen engearrefteertindenHa. gedentweeentwintigften O&ober feftienhon- derdt twee en tnegentigh. Was geparaplieert J'. Baron deWajfenaerjDwvenvoirde, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hooghgemelte Heeren Staten Generael. Geteeckent, F.FaeeL Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van meer-hooghirrnelte haer HooghMog., opeen rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

Ordre en Reglement van de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael derVereeniMi Nederlanden, dienende tot voorkominge, dat den Vyand het platte Land onder het rejfortiim de Generaliteyt niet kome onder Contributie tefetten, ofte bederven, in dato den twee en twk> tighflen QStober 1692.

hy fich mogen addreilèren aen den Raed van Sta- te , welcke Regenten gehoort, fal diiponërenria behooren, blijvende echter middeler-wijlen den voorichreven dienft waernemen, op pcene als vooren. VI. Dë refpeftive Regenten fullen foo ras doen· lijck, 'ende uytterlijck voor den laetften defer maent, overleveren in handen vanderefpeftive Officiers, en namentli jck in de Meyerye van den Bofch, in handen van den Hoogh- en Leegh- fchout der Stadt en Meyerye van den Bofch, in de Baronnye van Breda, van den Droiïaerd of des felfs Stadthouder, ende voorfts van de refpeihve, Officieren in yder Quartier, de Rollen of Lijften van de voorfchreve Manfchap, met aenteeckc- ninge van yders Jaren en Geweer, mitsgadersin wat voegen, en onder wat Officieren defelvege· rangeert en verdeelt zij η , welcke Lij ilen de Re- genten , yder met haer gewoonlijcke hand-teeo ken fullen onderteeckenen, op den Eedt als bo- ven. VII. De voorgemelte Officieren fullen defelve Lij' fte , met de conlideratien die fy daer op foudefl mogen hebben j vervolgens overfenden aen ds'i Raed van State, om temenen fulcksendaerh^ behoort. vin. De gemelde Officieren, yder met twee Ge- committeerden fijns Quartiers, fullen mee com- municatie ende overlegh van de Regenten der re- fpe&ive» Dorpen, op de uytterfteGrenfengele" gen, alle de Wegen, Advenuen en Toegang^ verfeeckeren, met fuffifante Slagh-boomen," 2 len en Landweeren, en foodanige andere pr3«c3 tien,datmen defelve te Paerde niet paiferen *&·

E Regenten inde refpe&ive Dorpen ende plaetfen, mllen van ftonden aen, naer den ontfangh defer, op den Eedt, by haer in den aenvanghharerBedieninge gedaen, monfterenen opfchrijven alledeMan- fchap van haer Diftrift, van feftienjaeraf, tot feftigh toe, fonder yemant voorby te gaen, het zy Regent of anderen, om wat redenen of oorfa- ken het foude mogen zijn, den Predikant, Ko- fter en School-meefter alleen uytgefondert, op de boete van vijftigh guldens» te verbeuren by yder Regent, voor elck Perfoon welcke fy voorby ge- gaen, ofverfchoont fullen hebben. II. Sullen exa£teli jck viiiteren een y egeü jcks Wa- penen en Geweer, enbeforgen dat de geene die van geen, ofte geen bequaem Geweer, als^Loers, halvePiecken,ofdiergelijckevoorfien zijn,fich van ftonden aen daer van komen te voorfien. I I I. De geene die de ordre van de Regenten hier ontrent niet fal nakomen binnen den tijd van acht dagen, fal verbeuren vijf en twintigh gul- dens. IV. De reipe&ive Regenten fullen de voorfchreve Manfchap verdeelen in een ofte meer Compag- nien, na derfelver getal, en daer overftellenbe- quame Officieren uyt den haren. Niemant, by de Regenten wettelijck gekoo- renZijnde, falfichdefenlaft mogen onttrecken, oppcenevaninfamie , en verbeurte van höndert Caroli guldens, doch foo yemandtmochtmey- nen wettige redenen te hebben, waerom hy daer van foude behoorente werden geëxcufeert, fal

-ocr page 211-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 187

Kloeken geluyt, en des Nachts vuyren aenge- fteecken werden, op plaetlen, daer toe door de meergemelte Officieren ende Gecommitteerden aen te wijfen. XVII. Op welcke teeckenen de Ingezetenen, foo van 'tnaeftc als andere Dorpen, alwaer de Kloeken infeelijcksgetrocken fullen moeten werden, op de boeren van een duyiêndtguldens, aenftonds op de plaetfen, ArticulXV.geroert, fullen t'la- men komen, en trecken ter plaetfe daer de inva- fie vanden Vyand gevreeft werdt. XVIII. Yerrjandt in gebreecke blijvende, van op den eerftcn allarm aenftonds met lijn Geweer te ver- fchijnen > ter plaetfe Articul X V. geroerdt, fal verbeuren voor de eerfte reyle een boete van een honder.t Carolus guldens, ende voor de tweede, boven de verbeurte van gelijcke boete, arbitra- lijck werden gecorrigeert. XIX. Ende om te voorkomen, dat geene boosaer- dige Menie hen, die lïch dickwils in deMeyerye van den Bofch, en elders op de Grenfen onthou- den, tefamenrotten, endeop denaem van den Vyand brand komen te ftichten , endeanderge- weldt te bedrijven, fal niemandtten platten Lan- de, het zy Herbergier of ander, vier of meerder Perfoonen van buyten komende, in lijn Huys mogen ontfangen, of laten vernachten, fonder daervanalvQorenskenniflete geven aen de Re- genten, die deièlve fullen examineren, en op de minfte achterdocht, nemen in verleeckeringe,of foodanige andere voorlbrge doen, als iy lullen goet en raedfaem achten, voor de gemeene fecu- riteyt, en dit op de verbeurte vaneenhonderdt guldens. Λ Λ. Ende pm de goede Ingezetenen te meerder aen te moedigen, om fich na behooren te quij ten in defe gemeene defenfie, fal voor yder Ingezeten, op fijn geaffigneerde Poft komende te fneuvelen, door het geheele Quartier, aen des felfs Weduwe of Erfgenamen, betaeldt werden een fomma van een hondert en twintigh guldens. XXI. Soo echter, niet tegenftaende alle devoiren, vooren-ftaendepriecautien, eenig Dorp of Dor- pen fchade mochten'komen te lijden door brand, wegh-halinge van Menfchen of Beeften, ofvean- derlïnts, fal de fchade geboedt werden door het geheele Quartier > dat den Vyand daer door fou- dc willen conftringeren, om over de Contribu- tien te komen handelen. XXII. Edoch, foo allp defe prsecautien by het be- fc^hadighdeDorp ofte Dorpen, niet fullen wefen gebruyekt, fal de fchade komen tot haren parti- culieren lafte , ibnderdarfy daer over eenigh quijrflagh van des gemeene Lands laften fullen mogen pretenderen , veel min met den Vyand accorderen over de Contributien. ..·.'.                   Λ Λ 1 1 1. Maerfóo de fchade buyten fchuld enverfuym 'Li                         deï

1 x.

Fndenacrdemaelde koften, die hier ontrent JSwetf fullen moeten werden, de Dorpen Τ Grenfen leggende, te veel fouden druc- kenVloo die Wt luren lafte al leen fouden komen,

oock^etfedelijckis,datdelaitvandegeraeene ïïfeifie alleen by een gedeelte Onferlngezete- 1 foudc gedragen werden, fullen de voorfchre-

"e koften omgeslagen werden over het geheele Diftrift) dat daer door tegens's Vyands inval be- decktwerdr. Aen de voorfchreve Slagh-boomen in de Dor- pen en daer't verder van nooden fal wefen, fal ^nachts, beginnende met Sonnen,oridergangh, woede wacht gehouden werden, doorfoodanig aental gewapende Manfchap,uyt de Dorpen daer ontrentgelegen, als de meergemelte Officieren ende Gecommitteerden fullen noodigh vinden, welcke by defen fpecialijck werden gelaft en ge- authorifecrt, omdefterckte, tour-beurten ende plaetfen van de voorfchreve Wachten fulckste reguleren, alstot ftuytingevanVyandlijckein- val noodigh, ende voor Onfe goede Ingezete- nen dragelijckft wefen fal, lettende ( foo veel cenighfinrs doenlijck is ~) dat in defe gemeene dcfeniie d'een boven d'andere niet gedruckt ofte verfchoontwerde. X I. Defe Wachten fullen ter behoorlijcke plaetfen Schild-wachten uyrfetten, niet geladen Roers, welcke op de minftc onraedt, met het loflen van haer Geweer, de Wacht fullen waerfchouwcn, XII, DeRegenten van de refpe&ive Dorpen, of de Officieren in voegen als vooren, over de Inge/e- tenen gefteldt, fullen des Nachts behoorlijcke ronde Hoen , en letten dat de Wachten wel befet zijn, en yder op ijjn plicht pafte, op de verbeur- te van hondert guldens, t'elcken male dat de Re- genten of Officieren bevonden fullen werden hier in nalatigh te zijn geweeft. XIII. Die op fijn tour-beurt lijn Wacht niet fal waer- ncmen, of op den beftemden tijd fich niet bevin- den ttrgeordonneerde plaetfe, fal verbeuren tien Caroli guldens, ten wareby fieckten ofte ander noodtfacckelijck belet, in welcken gevalle hy echtereen ander bequaemPerfoon , vancompe- tenten ouderdom in fijn plaetfe fal moeten ftel- Jen, oppceneals vooren. ρ                   XIV. ^enSchild-wachtfijnpoft verlatende, fal arbi- 1 %k, ende foo de Vyand daer door de Wacht f 2V°«rfiens komt °P 't Hifte vallen, met de koor- [«grfhafi werden                          '

e Regenten fullen in ofte ontrent de Dorpen kTme ver&niel-plaetfen aenwijfen, daer de faLZe,tCnenit!etnaer Geweer op't eerfte allarm tornen·. Op.                  XVI. °nracè nnaderen van den Vyand, ofeenigh hernomen werdende,fullen aenftondsdc

■%

-ocr page 212-

#

JPIacaten. i.Boeck. J^Tit.

190

I I I. Dat een yegelijck Officier , wanneer heniee Soldaet fal voorkomen, onder een ander ReJ' mentgehoorende, gehouden fal zijn deIHvet arrefteren, en met vier ftuy vers daeghs teoncta houden; oock fulcksaenftonds aen den Officier" het Regiment of Compagnie commanderende' bekendt te maecken, als mede aenden Comrnanl dant \randePlaetfe daer het Regiment inGuar- nifoenleght, ten eyndefydefelve doen afhalen · ende verfchooten onderhoudt by de afhalinee reftitueren, om het welcke te doen , aen haer acht weecken tijdt fal werden gegeven, maer in. dien fy defè tijdt fullen laten voorby gaen, ü] den Soldaet verblijven aen den Officier die hem heeft gearreileert, fonder eenige vergoedinge te doen IV. Dat geen Officier de minfre difficulteytfal heb- ben te maecken, onder wat prretext het oock foude mogen wefen , om een Soldaet, dewelcke gereclameert werdt, te laten volgen , maer ter contrarie gehouden fal weien defelveaenltonds aen den Reclamant over te leveren, by weige- ringe van het welcke, en in gevalle de faecke ge- bracht wierd in den Krijghsracd, ende de Wey· gerachtige het Proces quame te verlieièn, falhy tegelijckverfteeckenzijnvan de pt<etenfien die hy anderfints met recht ioude hebben kunnen maecken, en fal gehouden zijn foodapigenSol- daet fonder eenige vergoedinge over te leveren, Gedaen in 't Leger by Rouffelaerdenvijfen twintighiten September feftien honderdtvieren tnegentigh. Was Geteeckent, William R. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van Sijnê Majefiep, Gecontrafigneert, (L. S.)                               C.Hujgem.

pes, als onder die van andere Natiën , onder Syne Majesteyts commando ende ge- hoorfaemheydt ftaende, te weten: I. . At alle pmenfien, dewelcke ecnige Offi- cieren tegen malkanderen ibuden mogen hebben , het zy over hare Soldaten} in Vranck- rijck gevangen geweeft zijnde, ende fich ielven weder los gemaeckt hebbende , als oock voor al- len anderen Deferteurs, dewelcke fich als nu on- der de refpeftive Compagnien c*n Regimenten bevinden, van huyden afiullen ophouden en ge- annulleerd blijven, ende de gemeke Officieren malkanderen daer over geenderhande a&ien mo- veren. II Dat de Reglementen by Syne Majesteyt gemaeckt, aengaende de Soldaten , dewelcke by den Vyand zijnde gevangen geweeft > en fich uy t die Gevangeniiïè gered hebbende, onder an- dere Regimenten bevinden mogen, als mede het laetfte Reglement van den vierden Julii feftien honderd twee en tnegentigh » raeckende de De- ferteurs, inhaer voorige vigeur verblijven mo- gen, en daer noch by gevoeght werden dat de Deferteurs, dewelcke in. Duytfland of andere Landen mochten aengenomen, ende weder hier gebracht zijn, by den Krijghsraet niet ter doodt gecondemneert, maer om andere confideratien gepardonneert zij nde geworden, fich weder by hunne Compagnien vervoegen fullen, ende dat den Capiteyn van Foodanigen Deièrteur niet ver- der gehouden fal zijn te betalen, of wederom te geven aen den anderen Capiteyn, als twaelf Rijcksdaelders, en de Klederen in foodanigen itaet als dan fullen zijn: Maer wat aengaet die geene welcke in de Nederlanden fullen aengeno- men zijn, fal den'Capiteyn alleen maer gehou- den zijn te reftitueren het Aenrits-geldt, fonder eenige verdere praztenfien te maecken, hoedanig men die foude mogen noemen.

Nader Reglement <van den Raedt van State der Vereemghde Nederlanden, op dedt- claratien vande Geweldige ψτονοοββη in de Front ieren, in dato den achttienden Jamiaxïip· tien hondert acht en tnegentigh.

DÈProvöoften, blijvende binnen hetDi- ftricT: van hunne Commiifie, fullen niet mogen declareren ten lafte van 't Landt, voor hun felfs, of voor hunne Dienaers, 't zy wegens Schuy t en Wagen-vrachten, vertee- ringen, vacatien, of uyt anderen diergelijcken hoofde, maer fullen fich dies aengaende moeten genoegen met hunne Traktementen. De Provooften, reyfënde op behoorlijeke or- dre buyten het Diftriéf. van hunne Commiffie, over faecken fpe&erende tot hunne laft en bedie- ningh, en daer van doende behoorlijck blijeken, fullen genieten voor hun en hunne Dienaers, drie gulden des daeghs, fonder te mogen declareren voor Schuyt of Wagen-vrachten, verteeringen of anderfints. Doch wanneer fy moeten Gevangens af halen van buyten het voorfchreve Diitricf, of defelve na bitvten uy tbrengen, fullen de vrachten hun in redelijckheydtgoedtgedaen werden, boven de ,, verteringen, van de Gevangens. ·

Deferteurs moeten door hunne Officiers ver- volght, afgehaeldt, en in bewaringh van denPro- vooftvan het Guarnifoen, of van het QHartier gelevert Werden, buyten koften van het Laf"· Voor Koft-geld van yeder Gevangen, zijnj» inaclaieledienft, 't zy Officier of Soldaet, welc- ke criminelijck geftraft werdt, en geen andere* fal geleden werden des daegs twee ftuy vers, moe- tende by den Ritmeefrer ofte Capiteyn van je Compagnie, waer onder den Gevangen aiendj) daer by betaeldt werden uyt des Gevangensgf vier ftuyvers, fonder meer.                          , Des moet den Provoofl doen blijeken vanoc tijdt der detentie, by verklaringh vande Gouver- neur, enindefTelfsafwefen, of daer geen lg verneur en is, vande Commandeur, of anα · van den Fifcael of Auditeur Militair, fonder^ mogen volfiaen met fijn eygen affirmatie j otv houden Manuael.                               . 0f De Krijghs-Racd, Gouverneur, Capiteyfl> ^

-ocr page 213-

Ordrcs en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 191

ie anders laet eenigh Officier of Soldaetgevan- fctten» ial moeten beforgendatdenGevan- gCn binnen den derden dagh te recht gefteldt, en fetorocesin vijftien afeftien dagen geëyndight de na welcke de onkoften van de gevangenis Sn komen tot derfel ver lafte, ten ware by den Raedt van State, ofte Gecommitteerde Raeden m de reipeÉHve Provinciën anders geordon- Jeert wierdt} om merckelijcke oor&ecken, raec- kende der Landen dienft, Maer wanneer een Gevangenen Krijgs-dienft zijnde, niet criminelijck geftraft, maervryge- fproocken, gepardonneert, te Water en te Broot Jeièt,,ofin eenige andere ftraf, geen infamie medebrengende, verwefen werdt, fal de geen die hem heeft doen gevangen fetten, foo den Ge- vangen geen fchuldt heeft, en anders de Gevan- gen felf, moeten de koften betalen op den voo- ren-ftaenden voet van fes ftuy vers 's daeghs, ion- der dateenige verteeringen, fluy tgcldt of andere kollen, ful en geleden werden tot lafte van het Land. Wanneer Huyfluyden of andere Perfoonen uyt 's Vyandts Landt opgehaeldt werden voor de Contributien, ofbywegevanretorfie, fullende Provoolten, onder wekker bewaringh defelve gefteldt werden, daer voor genieren des daeghs rwaelfftuy vers, ten lafte van defelve, of indien verftaen werdt datfe qualijck opgehaeldt zijn, en daeromkofteloos moeten ontflagen werden, ten lafte van diedoor wiens ordrefy zijn opgehaelt.

fen, 's nachts bewaeckerutwaelf ftuy vers yder, fonder te mogen declareren voor bier ofte andere onkoften, dus —*----- ------— Item, een kan Wijn, fonder meer, voor een Delinquant ter doodt verweien, Den Scherprechter moetende van buyten ontboden werden, ial voor reyskoften, vacaiien en verteeringen van den Scherp- rechter en fijn Knecht, geleden werden des daeghs — -— ■- Item, voor het afilaen van een Hooft ■-------- «------- --------

42— o

o-

6— o—

o

<J— o— o 6— 0— 0 I---- Ο- 0 Ι----ΙΟ---- 0

Voor het hangen — ■------- Voor 't rechten van de Ladder Voor hetaf-fmjden

Voor het begraven van een ge- executeerde met de Kift -------- Voor de Wagen, waer mede het Lichaem van een geëxecu- teerde vande plaets vande Execu- tie na buyten gebracht werdt,om aldaer in de Ketfingh gehangen te werden, met het gints en we- der brengen van de Ladder —— Voor het Lichaem indeKet- tingh te hangen

o

o-— o o— o o— o

Voor de Këttingh waer in het Lichacmgehangen werdt ------· Voor een Delinquant welcke fal geharquebufeert wercten, aen de pael te fetten -

'm

Krijghs-gevangens fullen getra&eert werden

volgens het Cartel, of wanneer 'er geen Cartcl gemiecktisop fes ftuy vers 's daeghs. Voorts fal aen de Provooften geleden werden voor 't doen van' een Publicatie by Trommel-ilag, door Iaft van denKrijghs-Raedt, 't zy defelve een of meerder Per-

I —. 0 — - 0 3~ 0- - 0 0—10— - 0

Voor het gceflèlen Voor de Roeden Voor de Strop om den hals te doen, als den Delinquant daer mede gegeeilèlt werdt —■ ------ Voor een Delinquant langhs de Straten ter Stadt uyt te geef- felen ■------- —------ -—----- Voor het Brandmercken, — Voor de Pot en Kooien, die- nende tot het heet maec ken van het Yfer, ende het brengen der fel ver op de plaets van de execu- tie ---------------- ·------- ■-------- Voor het fmeeren .— ■-------- Voor alle andere lijfftraf, waer opdedoodnietvolght-------- Voor elcke Torture — —>----- Voor het vaft-maecken ter Torture, fonder dat de crimine- le effeétivelijck gepijnight werd Vooryemandt van de Wape- nen te degraderen ------------------ Voor het ftellen en weder af- breecken van 't Schavot, ■-------- VoorhondertSpitsroeden — Voor yemandt te fetten op 't houte Paert, ofaen de Pael, 't zy met of fonder gewicht — ■ ■ -■ ■ Voor den Dienaer van de Pro- vo oft die een gebannen , wek- kers Sententie het mede brenghf, terStadtuytleydt ■—■■■ *-' ——-

I----IO-

foonen aengaet, .____-. -------·

I—. o— o

En de Publicatie gefchiedende door laft als vooren, by Trom- petten gefchal -------. ._____. Voor het affigeren van Publi- «tien aen de Poorten, en daer ™erdergebruyckelijc k iSi en I * oor den Auditeur, wegens «ct.(chnjvenenaflefenvanPu- Wjcatien^ede fonder onder- icheydt of defelve een ofte meer- „;L 00ncn aengaen, gehjek S^0rhetpronuncieren van

o- o-

o o

O

o-

3 —

-12·

O

■10- -  6- -  o- -  Ο-

o o o o

o- 3- 3-

o—12-

o

ir

Voortsfalgeledenwerdenaen : hlnnT^C ïWooftcn voor tentie Cn 7n een cn'minele Sen- " Dclini,, hetbrengenvande |er!0SederAiliitent, welcke

ΙΟ o

o

3— °— o

o- o-

o o

o

o-

■10-

ter

l^e^nl\deExecude" Mts X\Zljnde boven twee, _____. 00r * affiftentien die een

o

o—12·

P*k2 C Ventiel. I Clln^nt5 ter doodt verwe

-12— O Voor

-ocr page 214-

Placaten. ι. Boeck. 5. Tk.

192

formatien op behoorlijcke or- dre, waervan nevens de Decla- ratie fal moeten blijeken, fal ge- leden werden voordeifelfsvaca- tien, verteeringen ende reys-ko- ften,desdaeghs -------. -------

Voor een naem aen de Galgh te fpijckeren, met Bliek en Schil- deren ------- -----—------- Het Bliek meer als een naem

o o o o o

o-

inhoudende — ■------■ -------

3— o—-

Voor het iluyten en ontiluy- tenvan yderGevangen, diecri- minelijck geëxecuteert werdr, eens «-------------- ■------- Voor het vifiteren van een dood Lichaem, aendenDo&or

φ—

o-~.

De Provooften fullen niet mogen declarerei buyten de porten hier boven ftaende, 't ZyVo ! hun, cfvoor den Auditeur, ofanderen, Ïtnl by extraordinaris voorvallen, op fpeciale RefJ lutie van den Raed van State. Wasgepara" pheert, Jan Rempt Rengers op Rengerda, vt' Accordeert met het voorfchreve Regifter, Ge[ teeckent, S.vanStingelandt.

■ 10-

0— o—

en Chirurgijn ■------- ·------- Item, aen den Auditeur Mi- litair -—— ·------■------- 2- Den Auditeur Militair buyten reyfende, tot het nemen van in-

■10-

Refolutk, Officieren van 's Lands Magazjjnen gelaft twee mael'sjaers eenpertimntt Lijft e over te brengen van de Goederen en Munitie, in dato den 2 f. April 16o 8.

MunitienenKrijghs-behoeften, die zeden kt vertreck van de laetft - voorgaende Heercn van daer, fullen zijn uytgelevert, met expreflievan dequantiteytenqualiteyt van defelve, midfga- ders aen wie , op wiens ordre , ende wanneer, Was geparapheert, Adr. van Borffele tot Gil- dermalfen, ν t. Accordeert met het voerrfek- veRegifter. Geteeckent, S.vanSlingelmit.

DAt aen alle de reipe£tive Commiièn van 's Lands Magazijnen in de Steden ende Forten, reforterende onder het diftri6t van de Generaliteyt, fal gelaft werden felijck aen defelve gelaft werdtbydefen, aen de leeren haer Ed.Mog. Gedeputeerden,tweemael 'sjaers in Commiilie komende, over te leveren een aparten en pertinenten Staet of Lijfte van de

Ordre en Reglement voor de Heeren Gecommitteerden <van haer Ed, Groot Mov.Gl· I committeerde Raeden, tot de Artillerye en Ammunitie van Oorloge van de Trovincie mn f Hollandt ende Weft-Vriefiandt, in de Magazijnen tot 1)elf3 Schiedam en den Hoge, indüH I dm ly.Meyiy 00.

I. DE gemelde Heeren Gecommitteerden ful- len hebben het opficht over de Magazij- nen van Artillerye ende Ammunitie van Oorlogetot Del fen Schiedam, midiga- ders van de Affuyt-makerye, Salpeter-en Bom- ben-huys tot Delf, als mede van het Kruy t-huys en de Kr uyt-moolens buyten de Sf adt > en 't Ge- fchuthuys of Gefchurgieterye alhier inden Hage, en over de Artillerye en Ammunitien van Oorlo- ge, in de voorfz reipe&ive Magazijnen beruften- de. I I. Sullen voor al forge dragen, dat de voorfchre- ve Magazijnen in goede reparatien werden on- derhouden, en's Lands Artillerye en Ammuni- tien van Oorlogh in goeden ftand werden gecon- ferveert en bewaert. I II. Tot dien eynde acht ilaende en lettende, dat den Commis vande Magazijnen fijnefun£tiena behooren waerneme, endeRefolutien, desaen- gaende by haer Ed. Mog. genomen, of noch te nemen, exadlelijck werden nagekomen. • IV. Dat mede de Contra&en, met den Gefchut- gieter, Kruyr-maker en anderen, albereydrsge- inaeckt, of noch te maecken, praxifelijck mogen werden achtervolght.' V. En eyndelijck de Conducteurs en alle andere

Bediendens, en degeene die ontrent devoorfz Magazijnen , Arruytmaeckeryen , ende elders werden geëmployeert, tot haer plicht endevoir mogen werden gehouden. V I. Dat geen in koop van eenige Artillerye en Am- munitie, nochte oock eenige Materialen, het maecken van defelve ial werdengedaen, alsop fpeciale Refolutie van haer Ed. Mog. naer voor- gaende ad vis van de gemelde Heeren Gecommit- teerden genomen, dewelcke wel forge fullen dragen, dat als dan alle hetfelvemet demeefte ménage, en ten meeften dienite van denLan^ werde ingekocht, en de ingekochte Materialen na behooren verwerekt. VII. Wegens de leverantie vande ingekochte At* tillerye, Ammunitie of Materialen, fal geenOt' donnantie by haer Ed. Mog. werden geilage^11 zyalvoorensby behoorlijcke certificatie van"31 Commis van de Magazijnen blijeke van hetooöj van defelve leverantien, volgens de bedonge prijs, midigaders de geftipuleerde qualitey^ quantiteyt, en na dat daer op ingenomen wV? fen het ad vis vande gemelde Heeren Gccoft® teerden. VIII. Ter Financie fil pertinent Regifter wöjj gehouden van alle de Artillerye enAmmun) van Oorloge, in de Magazijnen DerUj|ec[,r, midfgaders van alle het geene daer innegeWa j

-ocr page 215-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 19 3

en alle jaren geformeerdt of Balance van alle defelve.

te werden, als bevonden fal werden te behoo*

nfnvttjee

ren.

X.

eenSraer

EnfalditReglement, benevens hetgeene de gemelde Heeren Gecommitteerden, tot uytvoe- ringe van hare Commiille noodigh foude mogen weien, aen defelve, inden aenvangh van hare Commiffie werden ter handen geiteldt tot hare narichringe. Aldus gedaen ende gearrefteert by de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, inden Hage den feventienden Mey ieventien hondert.

I X. ne Gemelde Heeren Gecommitteerden be- ■ Jende dat te veel Artillerye of Ammunitien y"l Oorlogh in de Magazijn erf mochten bera- Ln, of dat defelve met'er tijd door ouderdom, contrarie gebruyek, of anderilnts, den Lande onnut füuden mogen werden , fullen daer van kenniflêgeven acn haer Ed. Mog.; gelijck oock foo wanneer defelve fullen vermeynen eenige Artillerye of Ammunitie te ontbieecken, omme tot het een en het andere foodanige ordres geitelt

Ipjflen, hoedanigh de volgende Compagnien te Paerdt, Dragonders en teVoet, ter Fi- nantie van Hollandt werdengereguleert in het betalen van derfelver Soldyen, alle ter maendt van twee en veertigh dagenden de Hooft-Tratlementen ten tweeen dertigh dagen. Lijp worde hoge Traktementen der Re-               vandeCorporaels,famen -1748- o- o

giments Officieren.

80 Paerden,--------«------- ■-------2641- o- o Af voor den Honderd tilenPcnn. 26- 8- o

C

Ten3 2. dagen. Ollonel van de Gardes te Paert, 3 00-0-0 Major van de Gardes,------------80-0-0

20Ã4-É2- O

/^Ollonel te Paerd, ^Major,

200-0-0 60-0-0

Liijjte van een Compagnie Grana» diersteTaerdt.

C Ollonel van de Garde Dragonders- 300-0-0 Paerd. Perfonen

r;»nwnnnfr^iu„ili '"

100-0-0 80-0-0

,           , rit

LieutenantCollonel, — Major, — -------- ——

E> Itmeeiler met vier ■*^· Paerden, ■-------. 1 Lieutenant,—--------

3 f o- o- o 130- o- ï- é 30- o- o 120- o- o 4f- o- o 12S- o» o éÀß·ï·ï 28- o- o 1088- o- o

2 2 2 2 4 1

C Ollonel van de andere Dragonders, 200-0-0

1  Tweede Lieutenant, 1   Cornet, — ------ 2   Quartier-meeilers, - 4  Sergeanten, ----------- 4  Tambours, — <—— 1  Schrijver, ■— ■------

à io,,-«____./-""„il_____1

80-0-0 60-0-0 600-0-o 300-0-0 160-0-0 200-0-0 80-0-0 60-¼-0

Lieutenant Collonel, Major, _ £J Ollonel van de Garde te Voet, Lieurcnant Collonel, ------. ~- Major,----------------_____ _

2iPaerd.ifPerf.

(^Ollonel te Voer, — LieutenantCollonel, Major, -___ ____ _

8f Dito. 8 f Hoofden a 28—0—0 2380- o- o

1 o6Paerd. ô oo Hoofden, —

3468- o- o

Af voor den Honderdtflen Penningh) . — ■-------■

■^ -"* tijden van Oorlogh trecken JJtCollonels, - .------- .------- 300-0-0

34-13- o

. ^ieutenantCollonels, Majors, ■__

ô OO-O-O

3+33 o- o Compagnie Carbiniers van drie en fefiigh Taerden. Paerden, 4 13 Itmeeiler voor Tra&ement -tv 2$o—o—o, en vier Paer- den, a 2 f—0—0 yeder — 3 f o- o- o 2 Lieutenanta80—o—o,entwee Paerden, -------- -------- 130- o- o

8o-o-o

Compagnie Gardes te Paert. Paerden. 5 ^Itmeeftera 2 yo-o~o,en Ces

* Licutenanta8o-o^o, en vier berden,

400- o- o

i8o- o- o 147- o- o yo- o- o 70- o- o 28- o- o

3 Cornet70—o

-o, endriePaer-

den, .__ 2 Qi,anicr-mecitera2o-o-o, . T tweePaecden,-------- 1;ompetterSa3f-o-o, 1 Schrijver3 __ ïSOffic

2 Cornet, a 70—0—o en twee Paerden, -------- <-------■ 1   Quartier-meefter,---------------- 2   Trompetters a 3 f—o—o ------ 1 Schrijver,-------------- ------

120- o- o 4?- o- o 70- o- o 28- o- o - 1... — —                        M 743- o- o drie

en

12 Paerden, ------■ ——< —— f é Paerdena28—o—-o,mettwaelf guldens voor advantage van Aa

É, ì          °—°» mettwaelf bUiaens voor de advantage IV· Deel.

-ocr page 216-

Placaten. i.Boeck. 5. Tit.

194

drie Corporaels,

2 Lieutenant met fijn Jongen en 2. Paer- den,                 , . 2 Vendrigh en 2.Paer- den, - - - - 4 Sergeanten, 344-0-0 yeder, - - - - 2 Tambours, 324-0-0 yeder, - - - - 1 Schrijver, - - -

1440- o- o

63 Paerdcn, -_--.-

- 2183- o- o

87-

- o

1 Af voorde Gereformeerde Of- ficieren, .....

2 2 2 1

o- o

82- o- 88-0. 48- 0- 24- 0-

62 Paerdcn,.......215-5-0-0 AfvoordenHondertilenPenn. 21-11- o

2133- 9- o

Een ordinar is Compagnie van negen en vijftigh Paerden. Paerden, 4, "O Itmeeiler met vier Paerden 35¼- o- o 2 -"^Lieutenant met twee Paer- den, ...... 130-0-0 2 Cornet a 70-0-0 en twee Paer- den, ....... 120-0-0 1   Quartier-meeiler, - - - 45- o- o 2   Trompetters a 3 f-o-o - - 70- o- o 1 Schrijver,......28-0-0

11 Perf 15-Paerden, - - - -

m~ 0-

62 Perf 62 Paerden, 3 2 4-0-0 yder met twaelf guldens voor de Advantage van de Corporaels, ifoo- o.

73 Perf. yj Paerden, - - - - 2077- o

- o

1 ------■ 1 Af voor de Gerefor-

meerde Officieren,- 24- o

'- 0

i

72 Perf 76 Paerden, - - - - 2053- °" Af voor den Hondertiten Penn. 2,0-10

o o

12 Paerden, -.....743- o- o 47 Ruytersa 28-0-0, met twaelf guldens voor de advantage van de Corporaels, - -1328- o- o

2032.10- Compagnie van hondertjes Hoofden binnen Embden. 1   /^Apiteyn,.....150- ï- é ^-^Lietitenant, - - - 45- ï- é Vendrigh, ------ 40- 0- 2   Serge3nceo,a 24-0-0 - - - 48-0- 2  Tambours, ------ 24- ï- é Solliciteur, - - - - - 12-0- 3  Jongens,a 8-0-0 yder, - - 24-ï-

59 Paerden,......2071- o- o 1 Af voor deGcreformeerde Of- ficieren, .....28-0-0

o o o o o o ü -« : o o

5-8 Paerden, -.....2043- °" ° AfvoordenHondertilenPenn. 20- 8- o

2022-12- o

é é Hoofden, - - - 91) Hoofdco,312-0-7^.

343. ï- é 143-0.

Compagnie Dragonders <vanfes en tachtigh Paerden. Per à Paerden.

ioó Hoofden,.....- 1486- 0- Af voor den Hondertiten Pcn- ningh, ----- i4"L7" 1471- 3- De Lijf-Compagme Gardes te Voet, fierek hondert twintigh Hoofden.

4 /"^Apiteyn met fijn V-<jongen en 4. Paer- den, - ■ -i ■ - - 3 Lieutenant en 3. Paer- den, - - - - 3  Vendrigh, - - 4  Sergeanten, - - - 2 Tambours, - 1 Schrijver, - - - -

2 —

248- o- o 99- o- o 94- o- o 112- o- o 48- o- o 24- o- o 625- o- o

2 2 2 1

é /"^Apiteyn, 1   ^—JLieutenant, é Vendrigh, ----- 2   Sergeanten, yder 30-0-0 - - 1   CorporaelvandeAdelborilen 3   Dito 3 21-0-0 - - - - 3 Landt-paiBtcn,317-0-0 - - 2   Tsmbours, 3 14-0-0- 3  Jongens 3 8-0-0 - - - - 1 Solliciteur,.....

250- 0- 70- ï- ßï- 0- do- o- 30- 0- 63- 0- 51- 0- 28- 0- 24- ï- é 4- ß'

nPerf. 17 Paerden, - - - -

69Perf. 69 Paerden, 324-0-0yder met twaelf guldens voor de advantage vandrieCorporaels, id68- ö- o

8oPerf. 86Paerden, -■---■ - 3293- °" ° AfvoordenHondertilenPenn. 22-19- °

-    650- ï' -   13 f0'0' . do- o- -      18- 0-

18 Officieren, - - - - 100 Hoofden3 13-10-0 - 1 Major vsn her Ho f, - - 1 Provooil van het Regiment,

2270- 1- o

Compagnie Dragonders vanfiven en feventigh 'Paerden. Perf. Paerden.

120 Hoofden,.....- 2078 3" Af voor den Hondertilen Pen* j                                                20-ÉÃ ningh, ------          J^ 20tf- ï

4 /"^Apiteyn met fijn ^-"'Jongen en 4 Paer-

den, -

248- o- o

^—___

-ocr page 217-

Ordres en Reglementen, betreffende de Militie te Lande. 195

f ç andere Compagnie van honderdt twee Hoofden, Granadiers.

Een Compagnie van hondert drie • Hoofden.

1   /^Apiteyn, - 1   ^-^Lieutenant, -    -     - 1   Vendrigh, - -     -     - 2   Sergeanten, yeder24-0-0 2   Tamboers,ai2-0-0     -    - ô   Solliciteur, - - 3  Jongens, a 8-0-0 -    -    -

250- o- o 70- o- o 60- o- o 60- ï- o 30-0- o 63- o- o fl- O- O 28-0-0 24- o- o 13- 7- o

IfO- O- O 4f- o- o 40- o- o 48- o- o 24- o- o 12- O- O 24- o- o 343- o- o 1127- o- o

x pApiceyn* - - - - j MLieutenant, - - - - j. Vendrighj - ----- 3 Sergeanten, yder 30-0-0 - - 1 Corporael.vah de Adelbor- ften, -------

2 Ditoa2i-o-o - ;- . ■ É iandt-paiTaten,ai7-0-0 2  Tamf|0urs,a 14-0-0-- r 3   Jongens a 8-0-0 - - 1 "Solliciteur, - - · - 18 Officieren, .-..-.- 84 Hoofden ai 3-10-0 -

11 Officieren, - ■* 92 Hoofden, a 12-f-o

103 Hoofden, - - - - 3 Af voor de GereformeerdOfficieren, a 12 -j-o ■

- 1470- o- o 36-15-- o

-    64.9- 7- -   1134- 0- 0 0 - '783- 7" 17-16- 0 0

100 Hoofden* - - - - - - 1433- f- o Af voor den Honderdtften Pen- .. ningh, -.....14-6-0

102 Hoofden, - - - - Afvooifien Hondertften Pen ningh, -----

1765·-! é- ï

1418-ip- o Idem van negen enfefigh Hoofden,

Een Compagnie Guarde van hondert Hoofden,

1 /"^Apiteyn, - - - - ■ 1 ^-^Lieutenant, -

150- o- o 4f- °- ° 40- o- o 48- o- o 24- o- o 12- o- o 24- o- o

1 /^Apiteyn,

25¼- o- o

1   Vendrigh, 2   Sergeanten,yedera 24-0-0 2   Tamboers,a 12-0-0 , - 1 Solliciteur, - - - - 3  Jongens,a 8-0-0 - -

70- o- o do- o- o 6"o- o- o 30- o- o 60- o- o 48- o- o . 28-0-0 24- o- o 13-16- o

Lieutenant, . - - - . - 1  Vendrigh, ------ 2  Sergeanten, yder 30-0-0 - - 1   Corporael van de Adelborften, 3  Diro, a 20-0-0 ■ - - - - 3 LandspaiTaten,a 16-0-0 - - 2  Tambours, ------ 3  Jongens3a 8-0-0 yder, - - 1 Solliciteur, - - - -

11 Officieren, - - - f8 Hoofden, a 12-5-0 -

343- o- o 710-10- o 1053-10- o 3 6-1 f- o

69 Hoofden, ------ 3 Af voor deGereformeerde Of- ficieren,a 12-f-o - . . -

18 Hoofden, - - - 82 Hoofden,ai3-10-0

-     643-16- o -   1107- o- o

66 Hoofden, ------ 1016-15- o Af voor den Hond ertften Penn. 10- 3- o

ïoo Hoofden, - - - - Af voor den Hondertften Pen ningh, - - -

- 1750-16- o 17-10- o

1006-12- o

1733- 6- °

Een Compagnie van fes enfefigh Koppen.

. Compagnie Cadets. T r^Apireyn. -■-.'_. 1 Lieutenant, - -     - 1 Onder-Lieutenant, - - -    - 3 Sergeanten,342-0-0 - -     - 1  i^PreyndesArmes, - -    - 2   *amboers,a 12-12- o - -    - 3  ^orporaels,a29-8- o - -    . 1 schrijver, - .'--'_ 3 Jongens, - . . '

1 /^Apiteyn, - - 1 ^-^Lieutenant, - 1   Vendrigh, - - - 2   Sergeanten, a 24-0-0 2   Tamboers, a 12-0-0 1 Solliciteur, - - - 3  Jongens, a 8-0-0

- IfO- 0- 0 - 47- 0- 0 40- 0- 0 - ; 48- 0- 0 24- 0- 0 12- 0- 0 - 24- 0- 0 - 343- 0- 0 - ^73" if- 0 - 1016- ïf- 0 ÉÏ- 3- 0 É oo6- 12- 0 Com-

250- o- o 70- o- o 60- o- o 126- o- o 33-12- o 2f- 4- o 88- 4- o

2f- 4-0 24- o- o j 11 Officieren,

I 55 Hoofden, a 12-5-0

!<> Officieren, . J^Cadee, a o-i2-odaeghs, "- - 58 Hoofden, . Afvo^den Honderdtften Pen-

702- 4- o -------- 2066- b- o 66 Hoofden, - - - - Af voor den Hondertften Penn-

2768-12- o 27-14* o 2740.18- o

ningh, -"---,

Aa 2

.-. ■ ■ ' ■ ■■ ■

-ocr page 218-

Placaten. ι. Boeck. 6. Titul.

196

Compagnie Artillery e <uan negen en veertigb Hoofden. Ten 32 dag. Ten 42 2 ζ^Apiteyn enJon- Vf* gen, - - - 100-0- o ,131- y.0 2  Lieut, met Jongen, fo- o- o óy-ij. g 1 Ordin.Vuyrwerk. - 40- o- o 52-iQ. 0 3  Edelluyden Extra- ordinaris van 't Kanon, - 90- o- ö    η 8-2- $ ι ExtraordinarisVuir-                  g wereker, - 30-0-0      39-7-6 4o Conftapels a 12-0-0 - 480- o- o    630- o- o

Compagnie Schotten <van negen enfefligh Hoofden.

1  /"^Apiteyn, - - 1  ^^Lieutenant, - 1  Vendrigh, - - - 2  Sergeanten, a 2 5"-φ-2 2  Tambours-, a 12-12-0 1. Sollïciteur, - - - 3  Jongens a 8-0-0 -

ifo- o- o 4f- o- o 40- o- o 50- 8- 4 25·- 4-.0 12- c- o 24- o- o

11 Officieren, - - , r 58 Hoofden ai 3-0-2II

346-12-4 7 f 4-11- 6

69 Hoofden, -.--..- 3 Hoofden af voor de Gereformeerde Officieren, -

- 1101- 3-10 39- o- 6

49 Hoofden,

- - 790- o- o 1036-17-0 JMineurs.

66 Hoofden, ------ 1062- 3- 4 Af voor den HonderrftenPen- u.          ningh, - - - - -*- - 10-12- o

ι Τ Icutenant, - - - 10 -^Mineurs, aii-10-o

-    t 3 f- 0-0 -    - Hf- o-o

ii Hoofden,

iofi-iï- 4

1 jTo- 0« o

Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-boeek derde Deel, Fol. 13 9. & feqq.

DEN S E S D E Ν TITUL, Behelfende verfcheyde faecken, raeckende den Oorlogh te Water. Declaratie van Oorlogh, midtjgaders Placaet van de Hoog M.og. Heer en Staten Gent* raelder Vereenighde Nederlanden ■> houdende verbodt tegens de Ingezetenen der fetver Le- den, en raeckende de Navigatie en Commercie van Neutralen op de Havenen van Vrand· rijck: Als mede de Waren van Contrabande en AJf'eurantien van Schepen en Goederett)it SubjeBen van den Koningh van Vranckrijck toebehoorende, in dato den 9. Maert 1689.

E Staten GeneraelderVereenigde Nederlanden ■, Allen den geenen lï die delen fullen fien ofte hooren I lefen ,Salut; T>oen te weten : Dat Wy inden jare feftienhon- 'derttweeen feventigh , fittende in een volkomen Rufte en Vreede, met foodani- gen finceren vertrouwen op de Travaten van Vreede, Vrtmdtfchap en Alliantie, dietuiïchen den Koningh van Vranckrijck en defen Staet in- tercedeerden, dat Wy Ons felven vonden gede- ftitueertvanalle'tgeenetot Onfe defenfie kon- de dienen , om foo een machtigh Koningh te konnen reiifteren, indien defeVe Ons met een Oorlogh foude willen aentaiten , dewijle Wy niet hadden konnen vermoeden flat den Koning van Vranckrijck de voorfchreve Tradtaten, fon- der eenige rechtvaerdigc redenen daer toe te heb- ben , foude hebben willen verbrcecken ·, echter tegen alle verwachtinge door den Koningh van Vranckrijck meteen feer hevigen Oorlogh on- voorfiens zijn aengetafl: geworden , foo verre, dat door deilelfs groote Macht, afkomende op een weerloofen Staet, in weynjghtijdt Onfen Staetbynahetonderile boven wierdegefmeten, endc wel licht t'eencmael t'ondergebracht foude zijn geweeft, ten ware Wy Onfe oogen ilaende

op de redenen die den Koningh van Vranckrija voorgaf, hemtotdenvoorfchreven Oorloge hebben bewogen; namentlijck, alleen de ver- meerderinge van deilelfs eere en glorie, Ons had- den laten voorftaen dat God de Heere, offlfou onrechtvaerdige redenen , Önfen onderga^ niet en foude gedoogen ; dat Wydaer doorwa- ren aengemoedight, om in een defperaten toe- ftandt van faecken; onder het hooghwijs beife van Sijne Hooghey t den Heere Prince van Oran- ge, de moet niet veriooren te geven , en alleö' tremiteyten uyt te ftaen, om de ware Gerefor- meerde Religie, de Vryheyt en hetlieve Va»· landt, tegens foo onrechtvaerdigh geweldttetë· fchermen; dat God de Heere Sijne genadeovff den Staet uytftortende, eyndelijck naer datvtf onnofel Bloed was vergooten, en Onfe Ingtf£' tenen veele wreede en ongehoorde aftien van" Franfchen hadden uytgeftaen, gelieft heeftdeWJ Staet weder aen den anderen te verheelen,enQöj voorfchreven Oorlogh door een Traftaetv Vrcedc, Commercie, Navigatie en Marine, 1 den jarefeilien hondertacht en feventig metQ Koningh van Vranckrijck rot Nymegen öPjJ recht, tedoeneyndigen. Dat Wy van , zijde de voorfz Traélaten niet alleenexadteUJ^ cnreligieufelijck,geUjckhecoockalfoobetae^

-ocr page 219-

			Saecken s raeckendeden Öotlogh te Water.
							197
		, Lgijben willen nakomen, en fulcksaenflonds fhbcn afgefteldt alle foodanige belaftingen op 5 Franfche Waren, Manufaduren en Gewaf- T en meer andere befwaringen, als den Ko- ■ h van Vranckrijck konde pretenderen, door J^L.formevan.retorfieopgeileldt te zijn, te- s de exorbitante belaitinge die den Koningh 8e" yranckrijck op de Navigatie en Commercie Validefen Staeteerft hadde gelieven te heffen,om defelve t'eenemael te bederven en te ruïneren: pa(:Wyoock alle occaiien hebben vermijdt, en veeleverongelijckingen gediflimuleert, ende om njec wederom in onmin met den Koningh van Vranckrijck te vervallen , alle Onfe aciien foo- danigh hebben geregul eert, dat aen den Koning van Vranckrijck egeen rechtvaerdige redenen vanmifnoegen gegeven mochten weiden, daer ter contrarie aen de andere zijde den Koningh van Vranckrijck by publicq Edict mede wel heeft gerevoceert de exorbitante belaftingen , op de Navigatie en Commercie van defen Staet geleyt, en het felvige Edict wel in eenige poincten, ende opeenigePlaetfen heeft laten executeren, maer 'c felve op andere Plaetfen buyten Executie is ge- bleven ; dat den Koningh van Vranckrijck*daer en boven van tijd tot tijd Onfe Navigatie ende Commercie, foo binnen als buyten Europa in alle manieren heeft getracht te troubleren , het nemen van Schepen en Goederen gefavoriièert, en voor foo veel in hem is geweeft, direct en in- direcldevoorfz Navigatie en Commercie t'ee- nemael gefocht te bederven, fèlfs OnfeSchepen van Oorlogh niet latende ongemolefteert, maer defelve met geweldt heeft gedwongen haer te la- tenvifkeren , ende oock Vyandelijck in volle Vreede heeft aengetaft ende bevochten j gelijck oock den Koningh van Vranckrijck eyndeiijck aen de Ingezetenen van defen Staet, door nieuwe belaitingen en vexatien het debir van hareManu- facruren, enhet provenu van hare Viflcheryen 111 Vranckrijck, wederom heeft belet, ende aen defelve foodanige ongehoorde en ongeoorlofde belemmeringe, op frivole pretexten toege- bracht, dat het niet mogeli jck was daer mede ee- nige Negotie op Vranckrijck te drijven; ende voorts veeleen verfcheyde contraventien tegens de voorfz Traktaten bedreven, die denStaetom gevoeghs wille heeft gediflimuleert; dat hoe me- nighinael daer tegens redres verfocht is geweeft, aeinftantient'elckens met groot mefpris zijnaf- geweien, endoorhetverweygerenvan de eere, Q'.ealtijds de Minifters van defen Staet in Vrank- "jck hadden genoten , het refpect van den Staet inkleynachtinge heeft foecken te brengen; dat aenKoninghvan Vranckrijck de fchrickeüjcke periecirie tegens dievande Gereformeerde Re- ine f" ,neRiJclcen hebbende ondernomen, de fiinR0"^011 Van de^en Staet, die haer alleen in nr>^ ! jj tot het doen van de Commercie, ter mS[ "Γ tn §eftddt> onder defelve perfecurie neniru begrePen> de Vrouwen van de Man- iaoni >den' de Kinders van hare Ouders, onsei? 0n5 de Coniuls va" defen Staet op een aen all°Hr nen Wreede maniere te handelen, en d η fv! ΐ e' tegens alle Volckeren recht, en treek te " TeXt vandeTraaaten, haerver- weygeren, en met alle rigeur van gevan-			geniflèen anders, efFe&ivelijck te beletten: Dat Wy.alkortnahet maecken van de Vreede, ver- merkende de ongenegenthcyt van den Koningh van Vranckrijck tegens defen Staet s door de be- wegingen by den fel ven Koningh ontrent Óniè Frontierenondernomen, genootjaeckt zijn ge- weeft een feer koftelijcke Militie aen te houden, en fware Equipages ter Zee te doen, uyt vreefe van op nieuws te fullen overvallen werden, daer doordenKoningvanVranckrijckoogenfchijn- lijck getracht heeft de Financie van den Staet foodanigh te verfwacken, dat defelve in hare Commercie, Navigatie, Manufacturen, Vif- fcheryen en Financie zijnde geruïneert foo veel lichterovermeeftert foude konnen werden: Dat den Koningh van Vranckrijck fomtijds wel met foete woorden,*ende folemnele verfèeckeringen, oock door aenbicdingen van Alliantien, Ons heeftfoecken inflaep te wiegen, en te divertee- ren, om Onfegeruftheyten fecuriteyt van ande- re kanten te bevorderen, maer foo haeft ende foo menighmael als in alle eenvoudigheydt hebben willen vigileren, om door defenfive Alliantien, totniemandsoffeniieitreckende, deNimweeg- fche Vreede te verfeeckeren , den Koningh van Vranckrijck fich daer tegens heeft geoppofeert, niet tegenitaende fulcks te mogen doen by het X X, Articul van het Tractaet van Vreede wel exprefïelijck was bedongen, en felfs den Staet daer over met eenen nieuwen Oorlogh heeftge- dreygh t: Dat eyndeiijck den Koning van Vrank- rijck, contrarie de Articulenvandevoorichreve Tractaten, tot mutuele fecuriteyt van wederzijds Ingezetenen ter neder gefteldt, in volle Vreede heeft gedaen fdiferen, en in arreft nemen de Sche- pen , Perfoonen, Goederen ende Effecten van Onfegocdelngezetenen, welcke op de folem- neele publique trouwe van de Tractaten, haer onder deflelfs gebiedt, tot drijvinge van hare Commercie hebben bevonden, en voorts mede alomme in volkomen Vreede heeft doen aenta- ften, veroveren en opbrengen de Schepen ende Goederen van de Onderdanendefer Landen, en de relaxatie van alle defelve nier alleen heeft afge- wefen, maer de Schippers ende Matroofen mis- handeld, gedreyght, geperft om haer Geloof te verfaecken, indeGevanckeniflegefmeten, en de felve als noch daer is houdende ·, voorts de Schepen verkocht, alles niet tegenitaende by 't X V. Articul van het Tractaet van Vreede, ende het XXX VIII. van Navigatie , Commercie en Marine geaccordeerdt is ·, dat felfs byopko- menden Oorlogh, fes en negen maenden reipé- ctive, aen wederzijds Onderdanen gelaten fou- de werden , om hare Perfoonen, Goederen en Effecten te tranfporteren, oock aldaer te ver- koopen, fonderdaeriiwerhinderdt te werden» nochte darmen binnen de voorfchreve tijd der- felver Perfoonen of Goederen met eenige Arre- flen foude magen belemmeren: Dat ten laerften daer oogevolgt is, dat den Koningh van Vranck- rijck heeft konnen goedvinden , door deflelfs Troupes verfcheyde Dorpen onder het gebiedt van den Staet te doen uytplunderen en verbran- den, voor dat de publicatie van Declaratie van Oorlogh was gefchiedt, ofte ten fchoonfte, op den fcivigendaghals die tot Parijs was gepubli- ceerd

-ocr page 220-

						/
					Placaten. ··:;%. Boeck. 6. Tit.
			198
								danen foo onrechtveerdigh geleden , genoodf. faeckt werden de Wapenen mede op te vatten, en den Oorlogh tegen den Koningh van Vranck- rijck te declareren, foo als Wy doen by defen· Lallende en bevelende alle Onfe Onderdanen Bevelhebb'eren, Officieren en Soldaten, en \yje het verder foude mogen aengaen, dé Landen Luyden , Ingezetenen , Onderdanen van den Koningh van Vranckrijck, alomme foo te \Va. ter als te Lande, vyandtijck te vervolgen en aen te taften : Ende nademaél Wy ten voorfchreven eynde, en wel voornamentlijck, om foo veel in Onsis, alle verdere af breuck van die zijdevoor te komen, verobligeert én gehouden zijn, naer Ons vermogen, en fóo verre het buytenveron- gelijckingevan Onfe Geallieerde, Vrunden en Neutralen, na het Volckeren recht gefchieden kan, hooghft-gemeldeKoningh te benemenen te verhinderen de commoditeyten en behoeften, daer mede defelve den Staet defer Landen, ende de goede Ingezetenen van dien verder af-breuck fouden konnen doen ; SOO IS'T: DatWy goedtgevonden en noodigh geacht hebben allen den geenen die onder Onfe gehoorfiemheytzijn ftaeflde, te ordonneren, en wel fcherpelijck te verbieden, oock in het vrundelijck te adverte- ren en te waerichouwen alle andere Natiën, met defen Staet in Verbond, V rundlchap ofNeutra- liteytftaende, gelijck Wy ordonneren, verbie- den en waerichouwen refpeilive by defen. I. EErftelijck, dat van nu voortaen niemantvan de Ingezetenen defer Landen, hem fal heb- ben te vervorderen uyt defe Landen, ofte oock uyt eenige andere Landen, Koninghrijcken, Plaetfen of Steden, directelijck of ïndireftelijck, te vervoeren na eenige Havenen, Eylanden, Ste- den of Plaetfen van Vranckrijck, of andere,on- der de gehoorfaemheydt van den meer hoog-ge- dachten Koningh van Vranckrijck, eenige Mu- nitie van Oorloge, Vivres of eenige Materialen) dienende tot uytruftinge van Schepen , hoe die genaemt, van watfoorte, qualiteyt, conditie of nature die oock foude mogen zijn, geene van de- felve uytgefondert, of eenige andere Waren by Placaten vanden Lande verboden, of eenige cor- refpondentie en gemeenfehap houden merdein· woonderen van Vranckrijck voornoemt, ofnat? Onderhoorige, door Brieven of andeifmts, ftrec- kende tot nadeel van defenStaet, in eenigern»' nieren: Dat oock niemant ter Wereld, alhoew een Vreemdelingh, ende geen Ingezetenen deief Landen zijnde, hem 't geene voorfchreveniW defe Landen fal hebben te onderwinden, op ψ' ne van daer over als Vyanden van den Staet, iofl' der eenige conniventiegeftraft te werden. II. En nademaél Wy, na de pli chtvan alle Wet' tige Overigheden, als fchuldigh zijnde harcg°f de Ingezetenen en Onderdanen met alle mog lijcke middelen voor geweldt en overlaft te hoeden en te beichermen, niet en konnen, oo volgens het gemevne recht en practijeque van lc Volckeren, niet gehouden zijn te gedoog, ^ dat den hooghftgedachten Koningh, oï L· Subjeften vanvemant ter Werelt werden %&W
		ceert, en hierin'tminfte niet en was bekendt, dat defen Staet in Oorlogh met Vranckrijck was vervallen, ehde voorts den Oorlogh te verklaren tegens defen Staet, by lijn Declaratie, gegeven totVerfaillesdenfesen twintighften November voorleden, Tonder eenige andere reden voor te Wenden, als dat Wy eenige extraordinai is Wer-« vingen en toeruilingen fouden hebben gedaen, hetweleke Wy uyt het ontwijfFelbaer en wefënt- lijck recht van alle Souveraine Staten zijn vermo- gens te doen, ende waer van Wy aen niemandt fchuldigh zijn eenige reeckenfehap te geven, en waer toe Wy in defen alleen gekomen zijn, niet om den Koningh van Vranckrijck eenighfmts'te beledigen, maeruyteen noodtfaecke voorfich- tigheyt, om dat Wy al te wel van de dellèynen van den Koningh van Vranckrijck tegens defen Staet waren geinformeert: Dat Wy Ons weder buyten alle defenfie fouden bevinden, als de def- feynen van den Koningh van Vranckrijck tegens defen Staet fouden uytbarften, gelijck die door de voorfchreve Declaratie van Oorlogh open- baer zijn geworden , hebbende Wy oock den Koningh van Vranckrijck op deffèlfs ergwaen en dreygementen verfeeckerdt, dat defen Staet haer met de Electie van een Churfurft ende Bif- fchop van Keulen niet foude bemoeyen, gelijck oockinderdaedt nooyt fal konnen aengewefen werden fulcks gefchiedt te zijn, alfchoon Wy daer over geen reden ofre reeckenfehap aen den Koningh van Vranckrijck hadden te geven: Maer hebben Wy willen toonen hoe verre Wy alle occafien fochten te vermijden , die de publi- queruftefoude konnen verftooren, SOO IS'T: Dat Wy allen en een yegelijcken', voornament- lijckOnfe goede Onderdanen ende Ingezetenen wel hebben willen onderrichten van de voorfz quade deiïeynen en machinatien, door den Ko- ningh van Vrankri jek tegens defen Staet van tijd tot tijd in het werek gefteldr, voorrs defelve oock vermanen, acndachtelijck te overdencken het Tractement dat defelve, foo in het ftuck van haer Religie, liberteyt, als in haer Perfoonen ende Goederen te verwachten fouden hebben, datfe, vopr foo veel de ware Gereformeerde Religie aengaet, willen gedencken aen de wreede perfe- cucien in het ftuck van Religie tegens fijn eygene Onderdanen ondernomen * datfe haer oogen willen flaen op de ontrouwe waer mede de S teden en Plaetfen, die haer meynden op goede en favo- rable conditien overgegeven te hebben werden gehandelt, ende op de verwoeftinge van geheele Landtfchappen, die defelve weder werden ge- noodtfaeckt te verlaten; die vande Roomfche Religie haer Mede-Geloofs-genooten alfoo wey- nigh als de andere fparende, of eenigh favorabel- der Traktement als aen andere latende toeko- men, ende fulcks dat defelve op het vertrouwen van Onfe rechtvaerdige faecke, ende in ver wach- tinge van den zegen van God Almachtigh, daer over met een volkomen liefde ende eendrachtig- heydt, ende met alle hare macht ende middelen het verlies van hare Religie ende Vryhey t, ende het verderf van hare Perfoonen en Goederen wil- len helpen afweeren, gelijck Wy tot befcher- minge van dit alles} ende tot de reparatie van de ν erongelijkmgen en ièhaden, door Onfc Onder-

-ocr page 221-

								mtmmm
					Saecken, aengaende den Oodogh te Water.            199 eenige Waren van Contrabande; foo j bygebreecke van dien, enden voorfz geè'xpref- vbvdeien allen Onfe Geallieerden, | feerdentijdeovei ftreecken zijnde , Cautionaris
			pediteert
							voor de voorfz dubbelde waerdevan de onuyt- gegevcne Waren, ftilckh als die ten tijde van'de te iiellen cautie geraxcert en ge\yaerdeert fullen zijn, aenftonds geëxecu teert te werden. I V. fprdonneren voorrs allen Onfen Ingezetenen en Onderdanen, adverterende en vermanen al- len Onfen Geallieerden, Vrunden of Neutralen, en generalijckalle Volckeren en Natiën, willen- de varen na eenige Rijcken, Landen, Steden of Plaetfen van defen Staet, Ooft- Weit- of Noord- waerds gelegen, of die van daer herwaerds aen fouden willen komen, te kiefen en te houden de ruymeZee, alfoo Wy verftaen en verklaren by defen, dat alle Schepen, die op de Kuilen van Vranckrijck, of andere Landen, Bylanden en Plaetfen, onder 't gebiedt van de hooghft-gemel- te Koningh van Vranckrijck zijnde, en voorna- mentlijck binnen de Baecken en ondiepten langs defelve gelegen, gevonden fullen werden , en die alfoo η jet buyienfufpicie fullen zijn vante- gensdefeOnfeOrdonnantie en advertentieyets voor te hebben, foo wanneer die in 't geheel of ten deele met eenige van de voorfz Waren van Contrabande geladen fullen zijn, by de Capitcy- nén en andere Officieren van Oorlogh , oock Corrimiflle-vaerdcrsdeferLanden., aengehaeldt enopgefonden fullen werden , om daer over by de Raden ter Admiraliteyt te werden gefenten- deert, in maniere als in het II. Arriculhiervoo- ren ftaetgeëxpreileert, ten ware nochtans defel- ve Schepen aldaer gedreven en geraeckt mochten zi jn door ftorm of andere fwaren noodt, en dat het felve by d'opgcmelte Racdcn ter Admirali- teyt uyt de circumftantien in dier voegen opge- nomen en ^eoordee'tial konnen werden. V. Ende om wijders te beter alle bcdrogh , her. welck regens defe Ordonnantie en Advertentie voorgenomen foudemogen werden, voorte ko- men en te verhoeden, belailenen beveelcn Wy mits defen alle Schippers enKoopluyden, Inge- zetenen defer Landen zijnde, ofte hunne Sche- pen en Goederen uyt deieLanden uytvoerendc: Adverteren en vermanen voorts alle anderen,van wat Natie die oock zijn , ofvanwaer die komen fullen, egeenGoederen, Waren of Koopman- fchappen in hare Schepen te laden , ofte doen laden, de iclve te vervoeren, ofdoen vervoeren, anders dan met éenderhande Zec-brieven , be- hoorlijckePafporten, vol komen Certe-partyen, Cagnofccmentcn, Vracht-Advis ende Convoy- Brieven, ofdiergelijcke andere Befchcyden, als na de Wetten en Placaten van de Plaetfen daer de Goederen, Waren en Koopmanfchappcn inge- laden fullen zijn, tot derfelver inladinge en ver- voeringe werden gerequireert, alfoo Wy voor verbeurt fullen houden, ende van nu af aen voor goeden prinfe verklaren alle deSchepen, midif- gaders de ingeladen Goederen, Waren en Koop- manfehappen, daer van dat meer als een Zee- brief, Certe-partye, dubbelde Vracht-brievcn, Cognoicementen, of andere Befcheyden gevon- den fullen werden, mitigaders oock alle de Sche- pen en Goederen, die metdevoorvej-hacldege- requi-
		A^nlieutralen, en generalijck alle Vol· η Natiën geadverteert, en wel ernihgh kerrn ht en vermaendt hebben, haerniette wil- rrvervorderen^eduyrendedenjegenwoordi- OorloghtuiTchen defcnStaet endenhoogh- SLhtenKoningh van Vranckrijck opgereien, I voeren ofte tranfpor reren uyt eenige Landen, Kon nghrijeken, Plaetfen or Steden direfte- liicknochindireaelijck, mer eenige Havenen, S eden ofHaetfen van Vranckrijck, of anderen, onder het gebiedt van den meer-hooghgemelten Koningh ihende, eenige Waren van Contra- bande , alfoo Wy gemeyndt zijn voor goeden prinfe, ende verbeurt te houden de voorfchreve Waren van Contrabande, die contrarie defe On- fe advertentie en Ordonnantie bevonden fullen werden geladen te zijn, om derwaerts gevoerdt te werden; wel verilaende dat een aeniien van Vrunden en Neutralen, alleen voor Waren van Contrabande fullen werden gereeckent alle Vuyr-wercken, en 't geenedaer toe behoort, als allerhande Canon, foo grootals kleyn, Mufquet- cen, Piftolen, en derfelver Loopen, BuiTen,Mor- rieren, Petarden, Bomben, Granaden, Souzyfen, Pcck-kraniTen, Affuyten , Forquetten, Ban- deliers, Kruyt, Lont, Salpeter, Kogels, foo welYferealsLoode, Degens, Lancen, Piecken, Hcllebaerden, gewapende Dors-vlegels, Storm- hoeden, Gafqnetten, CuralTen, Schilden, Paer- den, Zalen., Holfters, Piftool-loopen, Rapier- hcnghfels, en al Ie andere Toeruftingen ten ge- bruycke van den Oorlogh gefatfoeneert ende ge- maeckt. I I I. Ende omme't gunt voorfchreve is des te beter metfeeckerheydtte beletten, en infonderheydt tevooriiendatfulcks uyt defe Provinciën onder valfchepraïtexcen niet en kome te geichieden, en falniemantvoortaen hier te Lande mogen laden of doen fchepen eenige van de voorfchreve Wa- ren, omme na eenige Landen, Steden ofPlaet- fenvandeGcallieerdcn, Vrunden of Neutralen van defen Sraet getranfporteert of vervoerdt te werden, fonder daer toealvooren te hebben be- komen fpeciael confent van de Raden ter Admi- raliteyt, in wekkers DiftricVfoodanige ladinge ofinfchcpingegefchieden lil: Ende^boven de betahnge Van % LahdjJ gerediar^jiecjen , fu\\en ^bbengeireldt fuffifante cautie vóór twee mael ae wacrde van dêuyt te voeren Goederen, dat die op geen andere als op der voorfchreven Vrunden Kijcken, Havenen, Sleden en Plaetfen, ende geenlms, direfelijckofindirecLelijck, op eeni-
				1ct Gcbi<"dt van den hooghftgemelten Koningh ~..en werden gevoerdt en geloft, en dat pinnCn leeckerentijdt in het daer toe te verlenen ■ a Port, nadegelegentheyt en diftantie van de 'aetjcn re expreiTeren , behoorlijck ende den CcriϊίΤ >genoe?h ziJnde > by over te leveren fi,lln jatien' °f andere genoeghfame bewiifen, ft bliicken, dat alle de voorfz Waren serS? ■Plaetfe daer °P die verklaerdt en WorifVci1ZlJn' vervoerttefullen werden, ge- acn Land opgeflagen fullen wefen, of dat

-ocr page 222-

i

Placaten. ι. Boeck. 6. Tit.

200

rcquireerde Befcheyden, niet na behooren ver- fien fullen weien.

cieren achtcrhaeldt ende betrapt waren ρρ«.

Qr-

den.                                              ' ëW'

Y I I I. Ende ten eynde door de executie van defe O fe Ordonnantie ende Advertentie , geene rech * veerdige redenen van klachten mogen werd " gegeven aen eenige Koningen , Republiek Princen, Potentaten of Steden, met defen Staet in Alliantie ofte Verbondt ftaende, foo belaften en beveelenWy wel expreflelijck by defen alle Onfe Hoofden en andere Officieren ter Zee, foo over Schepen van Oorloge van den Staet,als over Schepen by Particulieren op Onfer beftellinge ten Oorlogh uytgeruft, gefteldt, haer punftue. lijck te reguleren na de Verbonden enTrafraten by Ons defen aengaende met andere Koningen Repiiblicquen, Princen, Potentaten en Steden albereyds gemaeckt, of noch. te maecken; ordon- neren ten felven eynde Onfe Raeden ter Adrnira· liteyt, alle Capiteynen van Oorloge, uyt hare Diftri&enuytvarende, daer van particulierlijck te adverteren en te inftrueren als na behooren IX. Endefaldejudicature over de tranfgreflie de- fer Onfer Ordonnantie toekomen de Raeden ter Admiraliteyt, in wekkers Diftriéte de contra- ventien fullen werden ontdeckt, of wel de Capi- teynen die de achterhalinge in Zee fullen komen te doen, uytgevaren fullen zijn. X. Doch by foo verre de voornoemde Transgref- I feurs niet op het feyt bevonden, maer namaels I daer over geaccufeert mochten werden, fal als \ dan de kennifle daer af toekomen de Raeden van de Admiralif-eyt, of de ordinaris Rechters, voor den wekken defelve eerftin rechten betrocken fullen werden : Ende ten eynde allede Officie- ren , midtfgaders allen anderen die den welttant van defen Staet ter herten foude mogen gaen, en deVyanden van de foodanige contraventien zijn, des te vlijtiger fouden mogen letten, datdefeOr- donnantie oock alomme ende by eenyederpun- cÏuelijck werde geobferveert, en de Contraven· teursnae den innehoudendefer, andere ten ex- empel geftraft, foo fullen alle de Penningen die by confifcatie als anderfints, uyt defe OnfeOr- donnantie komen te refulteren, geappHcecrt wer- den , foo als gewdonlijck alle poenen, mulften en confifcatien by Placaten van de refpe&ivePro- vincien defer Vereenighde Nederlanden geap- pliceert en verdeylt werden, te weten een derde- part ten profijte Van den Aenhaelder of Aenbrw- ger, het zy defelve inEedt en Bedieninge van t Landt foude mogen zijn of niet, een derde-p*1"1 ten profijte van den Officier die de calangeentf' ecutie fal hebben gedaen, en het refterendeder- depart ten profijte van de gemeene faecke. XI. Maer belangende de Schepen en Goedje?» die by eenige Schepen van Oorloge van detf Staet, of eenige particuliere Commiifie °*Ψ$? torfie-Vaerdersin Zee achterhaelt, en van^| ter faecke van contraventien tegens defe υ Ordonnantie ende Advertentie begaan, oW bracht, en vervolgens door de gemelteRae,^ ter Admiraliteyt verbeurt, en van goeden pr verklaert fullen werden, daer van fel de tfflgJ

V I. Ten eynde oock alle de Officieren ende Bevehebberen van Schepen van Oorloge, foo van deStaet, als van Particulieren, op Onfe beftellinguytgeruft, verfeeckert mogen zijn, dat de Schepen , die fy in Zee fullen komen te rencontrejegnop geene der voorfz Havenen, Steden en Plaefen van Vranckrijck, ofte anderen, onder heGebied van den hooghft-gemeklen Koningh vaVranckrijck ftaende, met eenige van de voorfWaren vanContrabande mogen hebben gemunfoo fullen de voornoemde Capiteynen in Zee allSchepen, daer op eenige fufpicie fal vallen, mogen aendoen, ende defelve afvorderen hare Zeebrieven, PaiTeporten, Certepartyen en Cognofcementen, tot blijck waer het Schip foude mogen t'huys behooren, waer, en op wat plaetfe de ladinge zygefchiet, waer in deflèlfs ladinge beftaet, endeopwatplaetfedeontladinge fahebben te gefchieden, welcke aen haer vertoonzijnde, en bevonden wefende dat de voorfchreve Schepen met geene vande voorfchreve Waren van Contrabande na eenige Havenen of Plaetfenonder het gebied vanden hooghft-gemelden Ko- ningh van Vranckriick zijnde j hebben gemuntfullen fy defelve vryen onverhindert laten paiïè- ren ·, maer foo het contrarie van dien by defelve Befcheyden, ofte anderfins mochte werden be- vonden, foo fullen fy de foodanigeSchepen,met haeringeladeneGoederen, in goede verfeecke- ringe hebben op te brengen, en onder hare be- wn ringe te aenvaerden alle de Befcheyden, die in defelve Schepen bevonden, en aen haer vertoont fullen zijn ·, oock het geene den Schipper, en het verder Scheeps-volck, foo ten reguarde van haer voorhebbende Reyfe, als oock aengaende de gelegentheydt van het Schip en Ladinge, te dier tijdr fullen hebben verklaerdt, in de befte forme by gefchrifte doen ftellen, en by den Schipper doen onderteeckenen , omme nevens de voor- fchreve gevonden Befcheyden , met het Schip en des felfs Ladinge, aen de Raden ter Admira- lireyt, daer den Veroveraer uytgevaren fal zijn, opgefonden en overgelevert te werden. V I I. Vorders is mede Onfe meyninge, dat oock alle de poenen hier vooren geftatueert, effeft for- teren , en geëxecuteert werden fullen tegens On- fe In gezetenen, Overtreders, hetzyKoopluy- den, Schippers of andere, wie defelve oock fou- den mogen wefen, met confifcatie van de Sche-

pen, en van de ingeladen Goederen, ofte een gedeelte van dien , in voegen hier vooren ver- haalt, ofanderfints , foo defelve niet voor han- den fullen zijn, met pecuniele boeten, ter con- currentie van de waerde van dien, elcksïnhun reguard, in gevalle t'haerder aenkomfte in deiê Landen, of oock anderfins de gelegenthey t daer toe gcbooren zijnde, fal vernomen en bewefen werden, dat fy êcfe Onfe Advertentie ende Or- donnantie in eenige poindten fullen hebben ge- contravenieert, even gelijck of fy op't feyt be- vonden , ende by de voorfchreve Schepen van Oorloge daer oïrer uyt der Zee opgebracht, of anderfins hier te Lande by andere's LandsOffi-

-ocr page 223-

Saecken, aengaendc den Oorlogh te Water.          201

• crefchicden volgens de Iiiftruftie, Placaten 1U1EÖ-donnanrien, daer van hier bevoorens ge-

nemaer oock het geven ënde ontfangen van Ren- verfalen, om daer door Onfen Placate ülufoir re maecken, 't zy mede direcTrelijck ofte indirefte- lijckj onder wat pretext fulcks oock foude mo- gen gefchieden, op poene dat verbeurt fal zijn en werden ibodanige fomme als by deAiTèuradeurs falwefenverfeeckert, en dat het ièlve, foo wel ten reguardevan'tdoen van de Aftèurantie, als van het geven "vaii Rênverfalen, plaetfehebben en efrecÏ fortereri fal* t'appliceren en te execute- ren als vQoren. Ende fullen de Officieren die daer inne bevonden lullen werden nalatigh ge- weeft te zijn, daer over arbitralijck werden ge- corrigeert, oock met privatie van hare Bedienin- gen, of anders, fooalsna gelegentheydt bevon- den fal werden te behppren. Ende ten cyndeoiemaftdt hier van qenige ig- norantie/namaels komete pretenderen, ontbie- den en ye^fpecken Wy de Heeren Staten, Ge- committeerde Raedenj en Gedeputeerde Sta- ten vande reipedjveProvinciën , en allen ande- ren Juftieierenen Officieren van de felve, dat fy defe Onfe Ordonnantie van ftonden aen alom me doen verkondigen, publiceren en aifigeren in al- le Plaetfen daer fulcks nopdigh. weien, fal, er de men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen. Laften en beveelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcacl, m dts- gaders Acimiraels , Vjïce- Admiracls, Capitey» nen, Officieren en Bevelhebberen, als medekie Commiflariflèn en Comniifcn ter Recherche, foo in de Zee gaten als elders, defe Onie Ordon- nantie te achtervolgen, ende doen achtervolgen, procederende, en doende procederen tegens de Contraventeurs van dien, fonder ooghluyckin- ge, faveur, diffimulatic ofte verdragh, want Wy fulcks alfoo ten dienfte vanden Lande hebben be- vonden noodigh te zijn. Aldus gcdaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hoogh-gerneïte Heeren Staten Gcnerael, in den Hage op den negenden Maert feftien hon- derdt negen en tachtigh. Was geparapheert} JohanUecker-, vt. Onder ftond, Ter Ordon- nantie van de felve. Geteeckent, H. FageL Zijnde op 't fpatium gëdruckt het Cachet der fel- ver Heeren Staten, in rooden WaiTche.

SUoftP**»»^]»

Teneynde oock alle Schepen en Goederen,die -faecke van de contra ventien tegens defe ff ^Ordonnantie en Advertentie begaen,fullen denachrerhaelt, aengehouden, endchierte Hnde opgebracht, acn handen van de gemelde Raedcn behoorlijck overgeleverde mogen wef- den; foo laftcn Wy bydefen wel expreffelijck, , jg Aenjiaeldérs van defelve fich praci fe lullen hebbenteregulcren, oock alle diehetfelveaen- enenmochte, doen reguleren na OnfenPlacate, op den eerften December feftien hondert veertig regens het onoideiitclijck pionderen en verove- ren van foodanige Schepen geëmaneert, met waerfchouwinge, dat de poenen by het voorfz PJacaet geiïatueert, feveerlijck fullen werden èeè'xecuteert tegens alle de geene die contrarie het voorfchreve Verbodt yets geattenteert fullen hebben. XIII. Ende ten eyndeacn deeene zyde mag werden voorgekomen, datdefchadc, diebyconfifcatie vandevoorfchreve Schepenen Goederen op de Contraventeurs van defc Onfe Ordonnantie moetvallen, niet door middel van aftèurantieen komen te redunderen, totfehade van eenige an- dere Ingezetenen defer Provinciën, en dataen de andere zyde de faculteytvandeFranfche Navi- j gatieen Commercie, foo veel doenlijck, werde j bcfnoeydt; S o o I s't : Dat Wy wel expreftè-! lijck ordonneren by defen, niet alleen datiigh j niemandt van de Ingezetenen voornoemt en fal j hebben te bevorderen eenige Goederen ofSche-1 pen, de Subje&en vanden hooghftgemeltenKo- ningh van Vranckrijck toebehoorende, nochte oock eenige Schepen en Goederen, gaende ofte bevrachtnaereenige Havenen, Steden of Plaet- fen van Vranckrijck, ofte andere, onder het ge- biedt van den hooghftgemelten Koningh ftaen- de, ofte oock A^an defelve Havenen, Steden of Plaetfcnkomende, te veraiTureren, direcTrelijck ofteindircctelijck, ielver, of dooryemandt an- ders hier te Lande, of daer buyten, op wat ma- niere het felve oock foude mogen gefchieden,

dartel, tufjehenSijneMajepeytvanVranckrijck, en haer Hocgh JMog. noopende de wyftellinge van wederzijds Gevangenen ter Zee, ge/looien den 2 4. Julit 1 öpo.

Ν

^us fouifignés Jean Baptifte Patoulet, ConfeiUer du Roy en fes Confeils, Intendant de la Juftice , Police & Fi-

draala Mer, maïs de les mettre a Terrc au pre- mier port, ou Ie Roy , & Meffieurs les Eftats leur feront donner des Pafports, pour pouvoir en toute liberté retourner par Terre chez eux. Et a l'êgard de ceux qui feront laiifés en lieu ou il faut paflër la Mer, les Francois feront tranf- portésfanspertede temps en Hollande, fur des VaifleauxHollandois, ou autres d'ou ils repaf- feront en France , & les HolJandois en France auili, fanspertede temps, furdesVaiiïeauxqui y viendron t, d'ou ils repafieront en Hollande. Que Meifieurs les Eftats Generaux feront ouvrir leurs Prifons, fur la parole que nous Pa- toulet donnons de la part de Sa Majefté qu'ort enferademêmeenFrance, que de part & d'au- B b                        tre

«e

nancedesArmées navalles deSaMaje-

charp^j ■ la Marine en Flandres & Picardie , fchaS °rdres de Sa Majefté de traicterdel'e- Rofpm pnTera,e des Prifonniërs: Et Pierre de den,?5 Ele&eurdela Ville de Middel bourg, f£ra CCt fe& d? l'Admirauté de Zelande, ProviIlcP°TlIf Meflleurs les Eftats Generaux des ScdtJj 5' .eonfenconsdelaparc duRoy,

Fe^1_tsSl.eullesEftatS Generaux

uneou-

fineftnr?60^^ des wifons de pare & d'autre, «'/eraucvuisfraisnydêpenfes.

r, quonpren-

lV.reD

'E EL.

cun Pntónnie

-ocr page 224-

Placaten. ι. Boeck. 6. Tit,

^» **-·' -*"*

rre on agira de bonne foy pour 1'execution des Arricles. Et cm'enfm Mcffieurs les Eftats Generauxfe- rontrevenirdansunanoudixhuit mois ou plus- tard les quatre vingt hommes pris au Cap de Bonne Efperance, Sc qui ont êté menésa Bata- via , & donneront ordre de renvoyer en Europe,

tousles Fran<jois qui font combés ou tornberom· al'avenir 'entre les mains de la Compagnie de ïndes , ou autre de l'Afie, Afrique & AmeriqUe ce qui fera pratiqué de même a Pêgard des h0i' landois, qui font tombes ou tomberont a ÏW nir entre les mains des Sujets du R0y dansfes Pays. Fait a Dunkerque Ie 2φ. j uillet 1690,

Arttcul-Briefen InfiruBie, raeckende den Oorlogh ter Zee, wacr na alle ende een ww. lijck, 'tzv Admirael, Vice-Admirael, Capiteynen % Lieutenanten i Edelhtyden^ Schippers Officiers, Soldaten engemeeneCMatroofen, ter Zee dienende, hente reguleren hebben ■, op fa . Jiraffen , pmnen, boeten ende correöfien daer mne begrepen^ in dato den eerjten 'Decemb. 16%

ALfoo tot onderhoudinge van goede rege- ringe , ordre en Krijghs-difcipline, in 't beleydt van den Oorlogh te Water,tot wederftandtdes Algemeynen Vyandts, Zee-roovers ende Piraten, tot befcherminge der Geünieerde Nederlandtfche Provinciën, midts- gadersderfelver goede Ingezetenen, Negotian- tenenTraflquantenter Zee, by de Hoog Mog. Heeren Staten Generael, met advis van Sijne Majefieyt van Groot Brittannien, als Admirael Generael, goedt én raedtfaem gevonden is, defe naervolgende Articulen , te ordonneren en fta- tueren ·, hebben haer Hoogh Mog. voornoemt welexpreilelijcken willen laften en beveelen al- len Admiralen, Vice-Admiralen, Capiteynen, Lieutenanten, Officieren, Soldaten en gemeene Bootsgefellen, die hen in dienft van haer Hoogh Mog., en Sijne hooghfl-gedachte Majefleyt-> on- der de refpeftive Lieutenants-Admiralen van Hol landt, Zeelandtende Vrieflandr, te Water fullen begeven, dat Fy alle defelve Ordonnan- tien ende Articulen fullen befweeren ftri&elijck te full en onderhouden, en doen onderhouden, op depcenen, breucken endecorrec~tien daer in- ne begrepen.

gehouden wefen de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ende 6 ijne CMajefleyt van Groot Brittannien, als Ad- mirael Generael van de voorfchreve Provinciën de refpeclive Lieutenanten-Admiraels vanHtol- landt, Zeelandt ende Vrieilandt, midtfgaders alle andere, die tot de regeeringevan deAdmi- raliteyt zijn gecommitteert, getrouwelijck re dienen en te obedieren, en alles na te komen het geene hen van wegen defelve fal werden belaften bevoolen, en altijdtbereydten willigh te zijn op alle tochten, wachten en entreprifen, en anders, hoedanigh die fouden mogen wefen, fonder daer inne nalatigh te zijn, of uy t den dienft te mogen fcheyden, omwatoorfaeckedathet zy, fonder behoorlijckePafporte', en dit alles op pcenevan geilraft te werden aen Lijf en Goedt, naerden eyfch van de mifdaet, fonder genade, gelijk dat breeder in defe naervolgende Articulen verklacrc ilaet. V. Item, niemandt en fal hem oock vervorderen den Geweldigen Provooil, fijne Dienaers, ofte andere Provooften,' op yder Schip geitelf, eenig- fints te refifteren , ofte in't exploi&eren haers Ampts te wederftaen, flaen of dreygen , maer denfelvenin'texploiiteren van fijn Ampt, des noodt ende verfochtzijnde, by te ilaen, ende Mifdaders te helpen vangen en ftraffen, op poene van den Lijve. VI. Alle Lieutenanten, Schippers, Stuyrluyden, Officiers en Bootfgefellen , fullen onderdanig wefen haren Capiteyn, op een yder Schip daer opfyaengenomen en geordonneert fullen ζφ) fonder den felven te mogen verlaten, of daer arte fcheyden, fonder verlof van haren Capiteyn, op verbeurte van den Lijve. vu         * r Niemandt en fal hem vervorderen fijnen W- piteyn, ofte fijne Gecommitteerde, eenighge' weidt ofte overlaft te doen, metdreygementen of anderfints, op verbeurte van den lijve. VIII. Ende fullen alle Capiteynen, Officiers en an- dere Matroofen, haer in dienft begevende, g houden wefen den Lande te d ienen, lbo lange η de Heeren Raeden gelieven fal, fonder de ie» haren dienft te fullen mogen verlaten, voor{?k eer haer by de Raeden voornoemdt behoorHJ Pafport vergundt fal werden, op verbeurte'* den lijve.            -                                              <ju|.

I. EErftelijck fal den Capiteyn, Lieutenant, of de geenedie't commandement hebben ial, alle morgen en avondt God den Heere op fijn Schip of Schepen doen aenroepen·, en faldaer toe een yder ter beftemder tijdtfich gereedt hou- den , op de boete van vier iluy vers voor de eerfte reys, de tweede reys dubbelt, en de derde reys acht dagen inde Boeyen te Water en te Broodt fitten. II. Alle de geene die hem in het leien van Gods Woordt, het doen van'tGebedt, metlacchen, klappen, ofandereongelatigheydt, onbehoor- lijck of ontuchtigh aenfteldt, die fal terftondt voorde Malt gefteldt, en van iijnQuartierge- laerft werden, en daer en boven eenSchellingh verbeuren voor den Provooil. I I I. Niemand en fal den naem des Heeren ydelijck in de mondt nemen, ofte daer by zweeren, op pcenevan aen de Maft van fijn Quartier Volcks geherft te werden, en daer en boven te verbeu- ren twee iluy vers voor den Armen, en fes ftuy- vers voor den Provooil. • * V Sullen allen ende eqnen yegeli jeken byfonder

-ocr page 225-

			Saeckeo, aengaende den Oorlogh te Water.
					zijn, gehouden wefen, t'huys komende, aen fijnen Capiteyn behoorlijcken itaet over te Ieve- ren van alle 't geene hy ontfangen heeft, waer het felve gebleven , en wat daer noch aen overigh is, oppcene, dat aen niemandt van de felve eenige betalinge van foldye in't geheel of deel fal wer- den gedaen, voor dat deicl vc ilaet by hem aen den •Capiteyn beliandight, en by den Capireyn aen den Raedto\''erge]evert, ende van alles behoor- lijck verantwoordt fal zijn; ende ten eynde de Scheeps-behoeften met meerder ordre mochten werden verbruyekt, foo fullen geenige Officie- ren , ofte andere, eenige Behoeften mogen aen- taften om te gebruyeken, dan met voorweten en expres coniènt van den Capiteyn , op poene als in defen Articul vermeldt. XV. Geen Officiers, Bus-fchieters, Bootsgefellen of andere, fullen haer vervorderen eenigh Bos- poeder, Kogels, en andere Ammunitie vanOor- logh te verileecken, verkoopen,' ofte aeri landt te brengen, 't zy in Tonnen, Hoornen, Klede- ren, nochteanderfints, op poene van geftrafttc werden met de Koorde. ÷ôÃ:: Niemandt en fal hem vervorderen, wiejiy .zy, eenigeInilrumeriten, desBus-fchietcrs ojf'Tim- merluyden, of andere aengaende, te verleggen, verwerpen of vervreemden, op poene van geflraft te werden fondet genade, na den eyfch van faec- ken. XVII. De Timmer-luyden die fich op de Schepen van Oorloge in dienir. begeven, fullen gehouden zi jn defelvete timmeren, calfaten en dichtte hou- den , ende alles aen de felve te repareren, 't geen dat in haer vermogen1 fal zijn, op poene, iöo door haer nalatigheyt den ielven eenige ichade of ver- derf over quame, of hier aen Landt yets aen de felve getimmert moefte werden, Jt geene fy in Zee hadden konnen doen, dat alle het felve aen haer foldye fal werden gekort, en daer en boven arbitralijckengecorrigeertj en fullen mede, foo wanneer de Schepen aen Landt getimmert wer- den , gehouden zijn daer aen, nevens's Lands Timmerluyden te arbeyden , op poene als voo- ren. XVIII. Allede Busfchieters enMars-kümmersfullen gehouden wefen haer Quartier te waecken en te Rocrtegaen, in de Boot te vallen, hetCordeel, de Schote, en de Halfen waer te nemen en te rege- ren, op pcenevan driemael van de Ree te val- len. X I X. Item, foo wanneer den Quartier-meeiter roept val, val, om in de Boot te vallen, foo wie dan in gebreeckeis, fal men veertien dagen in de Boe- yen te Water en te Broot iètten, en daer en bo- ven fes ftuy vers voorden Pro vooft verbeuren* XX.                     . Niemandt fal hem vervorderen, naer dat de Wachropgeflagen en befèt is, eenige vreemde Spraecken te ipreecken , noch houden , noch vuyr-teeckentedoen, noch eenigh gerucht ofte allarm te maecken, ten ware dat'er van de Vyan- Bb 3                         den
		IX. c iïmmtdè de Heeren Raeden,.midtigaders ç Indcz.jnde) vermogeneenigevan tVolck Ô ffl, van'tcoi op't ander Schip, in't af?ßofdeelteftelien, fulcks fyluydengoet en SordenLande dienftigh fullen vinden, fonder datvemandthemdaer jegens fal mogen oppofe- re ofte in weygeringe blijven , op verbeurte van haer Gagien, en daer en boven arbitrahjck aendenlijvegeftrafttewden.,,                      , Soo yemandt Eedt gedaen, jgf Geldt op de handt ontfangen hebbende, verhepe fonder Paf- nort, diefalaeiidenlijvegeftraft werden met de koorde,datterdedoodtnavolght. X 1. Item, foowiehemlaetaenteyckenen by twee of meer Schepen of Capiteynen, enGeldtont- fangen heeft, fal met de koorde geitraft werden, datterde doodt na volght. XII.                               . Item, alle die geene die in Soldye aerge^o-' men fullen werden, fullen hebben boven hare Gagien behoorlijckc Montkoft enDrtnck, die henluyden gefchaft fal werden by de Capiteyns van een yegelijck Schip, op alfulcke maniere als men op de Schepen van Oorloge gewoonlijckis tedoen, fonder dat eenige Officieren, Bootsge- zellen of Soldaten, uyt oorfaecke van de Vi&uail- !e en Mondt-kcftcn, yemant fullen eenigen over- laft doen, op verbeurte van acht dagen te Water en te Broodtin de Boeyen gefet te werden ·, maer indien yemandt met de felve Mondt-koften hem felven nieten foude willen laten genoegen,' fal 't fclve te kennen geven den Admirael, Vice-Ad- mirael of Lieutenanten, om daer inne voorn"en te werden na behooren. XIII. Soo yemandtaen 'tLandtgaet fonder confent, of wiens Quartier het niet en is geweeit, fal aen Boordt komende, als daer geichaf: is, niet ver- mogen eenige Spijfe of Dranck teeyifchen, en fal daer en boven eene gulde verbeuren, d'eene hclfce tot bate van den Armen, en d'andere helf- tetot profijt van den Pro vooft, ofte oock anders gcitraft werden tot difcretie van den Capiteyn ·, maer foo wie na befetter Wacht t'Scheep komt, tonder foo lange verlof van den Capiteyn expref- lehjck te hebben, fal, boven arbitrale correftie, veertien dagen inde Yfers fitten, en wie fonder s a!°nds a^n boordt te keeren , den geheelen mchtaenLandtblijft, falmetterdaedtgekieldt Ir                    XlV- Offi ■a> ?n yeSenJclc fil verantwoorden fijn enTIe e.nde onderwindt, te weten, de Schippers acno- ,yden' voor't geene haerluyder Schip cnU Bus'fchierersvoor'tGefchut,Kruyt l •tgej30t'encie foo voorts yder in't fijne; enibo ' it ;?' dat4oorhaerverfuymendequaedt- ^occie Ã' een*Se fohade geviele, ofte eenige daen f0,? vermift> ofonnuttelijck wierden ver- •n b' , n ^houden zijn't felve te verbeteren overf,! é t0t tauxatie vandenRaedt; ende fal WW en>'der> dewelcke deopfichtofbe- b? van eenige Scheeps-behoefcen bevoolen

-ocr page 226-

					Placaten. ι: Boeck. 6. Tit.
			204
							vanden Capiteyn en Officieren, geftraft, voo de tWeêde rëyïë van alle het Scheeps-volck & laërft, en voor de derde reyfe onder de Kiel dooY gëtrocken werden. XXIX. ' Item, foo wanneer de Tro mmel geflagen wért ,om tJzeyl te gaen, foo fal hem een yder, na geda, inemoniteringe, en het ontfangen van hctgeldr :blririëiVdenvierdendaghnaer de voorfzmonfte! ringli, en het ontfangen van het geldt, Schepe ibegeven, en foo wie als dan in gebreecke van dien .bevonden werdt, fonder daer toe om merckelijc- jkë redenen van fijnen Capiteyn verlof te hebben fal driëmael van dé'Réede vallen, ende ftrengel ili'jëk gelaerft werden, ter difcretie van fijnen Of. ficier. X X X. Item, foo wanneer dat'er in de Havens, of op de Stroomen eeriigh Scheeps-werck fal te doen wefen, alsommeViiStuaillie te laden, en andere noodlijcke faecken, foo fullen die geene die daer toe geordonneert fullen wefen, het felve hebben naer te komen, op pcene dat die geene, die daer inne in gebreecke fullen bevonden werden, drie mael van de Ree vallen, en daer en boven elcke reyfe verbeuren twee fchellingen grooten, daer van de twee derdeparten tot pro fij te van den Ar. men, ende het andere derde-part voor den Pro· vooft, dewelcke werdt belaft daer van goede no- titie te houden, ommc defelve boete op elckebe- taliüge afgekort te mo^en werden. XXXI. Item,een yegcli jek fal gehouden wefen in rijds Schepe te gaen, foo wanneer de Schepen afzey- len, op verbeurte, foo wie defelve Schepenlaet afzeylen fonder Scheep te komen , van driëmael onder de Kiel door-gehaelt te werden ·, ende foo wie aen Landt blij ven ftaen, fulcks dat de Sche- pen fonder haer komen in Zee te loopen, fullen met de Koorde, fonder eenige genade, werden geftraft, ten ware door noodt fulcks ware ge- ichiedtj ende fullen tot dien eynde de Capirey- nen gehouden wefen den geweldigen Provqolt) met de eerfte Schepen die inkomen, daer van te adverteren, ten eyride defelve mogen geapprt' hendeert ende geftraft werden, als voorenver- haeldt XXXII. Item, foo wanneer de Boot vaert meteenign Volck, om eenige Proviande te halen , of ander- fins , daerfe fouden mogen gefonden werden > en fal hem niemandt als dan daer van vervorderen aenhetLandt, of anderfins te blijven, maertt» gehouden zijn in het wederkomen met de Boot) weder Schepe te komen, op verbeurtevarvacht dagen te fitten in de Boeyen, te Water ende κ Broode, en foo hy daer over nacht aen blijft >a drie reyfen van de Ree vallen, en gelaerft weiö van alle het Scheeps-Volck. XXXIII. . Item, foo wanneer yemandt van fijnen UV ftenaen het Landt, ofte aen eenige Schepen» fonden werdt, en fal niet langer.uytblijven j hem bevolen werdt, ten ware by belet van ■ en Windt, op verbeurte van drie reyieft^ Ree te vallen,en gelaerft te werden van een CL tier Volcks.                                            jfle-
		den eenighonraedt vernomen wierde, op poene van den Lijve. XXI. ' Item, niemandt fal hem vervorderen op te blij- ven , na dat de Wacht opgeflagen is, maer ter- ftondt te gaen daer hygelogeert is, pp verbeurte? van te fitten in de Boeyen vier dageri, te Water ën teBroode. XXII. Item, dat hem niemandt en vervordëre eenige nuiyterye te (lichten, ofte farnen - rottingen të maecken aen Landt, ofte binnen Schceps-boórt, hetzypm wat oorfaeckehet felve fondë'mogen wefen, op poene van aën'Lijf en Leven'geftraft te werden, ftaer exigentié van faecken ; en in gë- valle yemandt van foodanige vergader ingë of fa- men-rottinge quame te vernemen, of by yemant daer van aengefproockériwiërde, omrae mede te ftemmen, defelve fal gehouden zijn fulcks dade- lijck den Capiteyn óf den Raedt te verwittigen, op pcenëvan aen den Lijve geftraft te werden, en in gevalle yemandt van defelve famen -rottinge zijnde' J het felve quame te ontdecken, ende de Beleyders van dien te noemen, fal niet alleen vry van de ftraffe zijn, iriaer daer en boven tot een vërgeldinge genieten vijf en twintigh guldens, en wie buytén defelve famen-rottinge zijnde, fulcks fal komen te ontdecken, fal daer voor tot een ver- eeringe genieten vijftigh guldens, en daer en bo- ven geavaricèert Werden tot het eerfte Ampt daer toe hy bequaem fal zijn. x x in Item, niemandt fil hem vervorderen eenige Brieven te ontfangen of uyt te geve», of af te fen- den, diui in prefentie van den Capiteyn, diefe eerft vifi teren fal, dewelcke het felve den Admi- rael of Vice-Admirael fal moeten aengeven, op pcene van de Galge. XXIV. De Quartier - meefters van hacr Quartier Volcks, fullen gehouden wefen, foo wel by da- ge als by nacfite, boven te zijn, ende de Wachte te houden, op verbeurte van gekieldt te wer- den. XXV. Item, de Quartier-meefters fullen gehouden wefen boven te komen, als men het Volck Ichaft, omyderfijnSpijfe te dragen, en acht te nemen dat'er niet verloren en gaet, ende de Victuaillie die daer over fchiet, fullen fy wederomme ne- men, en die beitellen in de Bottelerye, en fullen niet eer beneden*gaen, voor het Volck gegeten heeft, op verbeurte van driereyfen van de Ree te vallen. X X .V I. Item, niemandt en fal vervorderen van fijn Wacht te gaen^voor dat'er een ander in fijn plaet- fe fal gekomen zijn, op pcene van drie reyfen on- der de Kiel door-getrocken te werden, ende ge- laerft van allehetScheeps-volck. XXVII. Item, foo wie op fijn Wacht ilapende bevon- den werdt, fal drie reyfen gekielt werden, en ge- laerft van alle het Scheeps-Volck. XXVIII. Soo yemandt het Cyfflet, of in fijn Quartier verfliep, die fal voor de eerfte reyfe, terdifcretie

-ocr page 227-

Saecken, aengaende de

205 X L I I I. Omme te beter te voorfien tot den pericule van Vuyr en Brandt, die op den Schepe gefchieden mochte, foo en vermagh niemandt binnen Scheeps-boordf eenigh vuyr te maecken, en ver- biedt men alle Bootïluyden, en allen anderen, dat hem niemandt en vervordere te hebben,noeh te brengen op de Schepen eenige Bulten ofSac- ken, gevujdt met Hooy of Kaf, ofte infgelijcks Kiften, Harnas-tonnen, ten ware by expreflen coniènte van den Capiteyn, op verbeurte van een maentSolds. X L I V. Oock fal niemandt hem vervorderen ergens Taback te drincken, ofby avondtmet licht ofte lonten in het Cabel-ruym te gaen , op poene van by den Krijghs-Raedt daer over geftraft te wer- den na behooren, raaer falhet Taback-drincken moeten gefchieden tullchen de GrooteenFoc- ke-raaft, of daer het fal werden geordonneerdt, op pcene als vooren. X L V. Soo wie in 't Scheeps-werck, ofte by Oorloge binnen den Schepe gequetft ofgefchotenwerde, die fal gemeeftert werden tot 's.gemeene Landts koften, en hy fal boven dien even wel fijn volle Soldye ontfangen ; ende of het gebeurde dat ye- mandt daer dooreenige Leden quame te verhe- ien , of aen eenige van dien verminckt te blij ven, fal daer over naergelegentheyt, en degroote van dien werden beloont X L V I. Alle de gcene die 's Heeren befoldinge ontfan- gen , fal i η rijde van noot, met de Wapenen daer op hy is gefteldt, voort moeten komen, en figh met alle diligentie onder fijn Quarticr in defenfie moeten ftellen, op poene van lijf-ftrafFe; en foo yemandt niet Vechten en wilde, als het van noo- cien wefenfal, die fullen geftraft werden met'er doodt, fonder genade. X L V I I. Niemandt en fal hem onderwinden eenig Ge- fchuttefchieten, te hanteren, noch inde Kruyt- kamer te komen, dan alleenlijck den Conftapel, enalfulcke Busfchicters, als hen tot haerluyder hulpe gegeven fullen zijn, op poene van dricmael onder de Kiel getrocken te werden, en verbeur- te van een maent Solds. X L V I I I. # Niemandt en fal het Bier onnuttelïjek ftorten, ofeenigeViftuaille over Boord werpen, aen het Landt brengen ofte verkoopen, op pcene van ge- ftraft te werden aendenLijve. X L I X. Niemandt en vervordere hem eenige Koft of Dranck, de Gevangenen in de Yzers fittende, te geven, op verbeurte van een maent Soids, ende daer en boven ütmi te Water en te Broodt, acht

XXXI V. vfvmandÉ en fal hem vervorderen den Huys- Burger, of eenige andere, geweitredoen T1 a?M\ of van hare Goederen bcroven,op ver- nrtellaci} , T .· T (Je Capiteynen, hare Officieren, Boots- Irk en Soldaten, en fullen geene queitiente- lens malkanderen nemen , op poene van gcftraft twerdcnnagelegentheyt van de faecke, en ter Wifcrcrievanden Admiraelj en alfoo uyt dronc- tmfchap de meefte onheyleh ontftaen,ioo werdt eenveder, het zy Officieren of andere, bydefen velexpreifelijcken verboden fich droncken bin- nen den Schepe te laten vinden, op poene, dat de Officieren die haer met droncken dnnckenfullén komen te verloopen, voor de eerfte reyfe veer- tien dagen, en de andere Matf oofen acht dagen in de Boeyen fullen werden gefteldt, en voor de tweede reyfe daer over geftaft fullen werden tot difcretievan den Admiraelofte Capiteyn, daer onder foodanige dronckenfehap fal werden ge- pleesht· xxxvi. Oock om alle occafie van queftie door dobbe- len en fpeelen te verhinderen, fal niemandt figh vervorderen eenige Dobbel-fteenen, Kaerte- fpeelen, en diergelijcke Inftrumenten van tuyf- fcherye,binnen Scheeps-boort te brengen, op ar- bitrale correctie. XXXVII. Item, fooyemandteenenanderen vervordert te flaen in euvelen moede, met de vuy ft, ftocken of koorden, fal drie reyfen van de Ree vallen, en gelaerft werden van een Qiiartier Volcks. X*X XVIII. Soo'yemandt binnen Scheeps boordt eenigh Mes trockemet eenen euvelen moede, fonder nochtans fmerte te doen, fal met een Mes dooi- de handt aen de Maft gefteecken werden, en- de daer aen blijven, tot dat hy het felve door- treckt. XXXIX. Item, foo yemandt den anderen van fijne Me- dc-gcfcllen querftc , het zy t'Scheep ofte aen Landt, faldriemael gekielde werden, ofzwaer- dergeirraft, naerexigentievan faecken, en be- talen de onkoften, met het meefter-geldt. ..                         λ L·.              · Item, foo yemandt binnen Scheeps-boordt na en over Vreede vecht, fal verbeuren fijη handt, «acr mede hy den Vreedegebroocken heeft. τ                      XLI. , tcl^>. f°° yemandt eenen anderen dootftaec- eorjJoege, fal den levenden metdedoode rug- boegen rugge gebonden, en foo te famenover crcn'tS7'orpen werden, en foo het aen Landt %?1 j e,' fal met het Swaerdt geftraft werden

dagen langh.

^rdcdoodtnav

XÖL I I.

L.

Ni

Oock fal hem niemant vervorderen op te ftaen van den Back daer hy aen gerechtis, om aen een ander Back te gaen eeten, noch eenige Koft ne- men, of wech fteecken, op pcene van gcftraft te werden, fonder genade, ter diicretie van den Ca- piteyn en fijneRaeden. Item,

: ,Icmandten fal hem vervorden, noch onder- diöÏÏ· 1 enBoordt met eenigeKaerflfen ofte nengckeIlchttegaen ofloopen, dan dengee- • fahvef · n^apiteyn daer toe geordonneerdt ' riwJ?' °P *?everbeurte vanarbicraliick gecor- "beertte werden.

-ocr page 228-

2θ6

Placaten. ï. Boeck. 6. Tit.

Vice-Admiralen in eenige Vloote aentefpreec

L I.

Item, niemant en fal vervorderen eenige Koft j ken, en dit alles op poene van de Galge.

ofDranck uyt de Bottelerye met geweldt te ha- len, ofraedtofdaedt daer toe te geven , op ver- beurte van drie reyfen gekieldt, ende van alle het Scheeps-volck gelaerft te werden.

LVIIL Vangelijcken en fal niemandt hem vervorck ren in eenige Schepen, 'c zy Koopvaerdersofatl*. dere over te gaen , fonder exprefieordre van fijn

Capiteyn, en daer toe van den felven geordoi neert te zijn, nochte aen fulcke Schepen eenigh geweldt te doen, van fmijten , flaen, quetfen of qualij ck tra&eren, ofte yet daer uyt te nemen op de verbeurte van geftraft te werden naer gele! gentheyt fijner misdaet. L I X. Of't oock gebeurde dat'er eenigePrifonniers of Gevangenen gekregen wierden, niemandten fal hem vervorderen defelve te verfteecken of he- melen, maer fonder eenigh verdragh voor den Admirael of Commandeur brengen, om op alles geëxamineert te werden , na de gelegentheydt van de faecke; ende fullen egeene gevangenPer- foonen gerantcoeneert mogen werden, danby kenniifevanden Admirael, ofte de Gecommit· teerde Raeden van de Admiraliteyt, op pcene vandcGalge. L X. Niemandt fal fich vervorderen eenigh Geweer teveriètten, verkoopen ofvervremden, opver- beurte van den lijve. L X I. Dat oock niemandt hem fal vervorderen met Geweer aen Landt te gaen, fonder confent van den Capiteyn, ofteinfijnafwefen vandenlieu· tenant, op pcene van d'eerfte reyfe van deK.ee te vallen, en voor de tweede reys, bovenhetval- len van de Ree, nochte verbeuren eenmaendt Solds, ten profijte van het Landt. L X I I. Alle Bootsgefellen , Soldaten of andere, die hen in dienft van den Lande te Water fullen wil· len begeven, die in 't lefen en bezweeren van de- fe Articulen niet prefent zijn geweeft, en naer· maels noch hen infehrij ven laten, ende den Hee- ren Geldt ontfangen, die en fullen niet minder aen defe voorfeyde Articulen metEede verplicht en verbonden blijven, dan of iy in't zweerenvan defen jegenwoordigh waren geweeft. L X I I I. Niemandt fal vermogen t'Scheep eenigen Ta- bacq of Brandewijn te brengen, omme die te ver- koopen, op de verbeurte van defelve, endaeren boven na gelegentheydt geftraft te werden; ende fal op foodanige fchulden geen reguard genomen werden, t'appliceren een vierdepart ten profijte vanden Provooft, ende de reft voor het Landt.

L I I. Item, niemandt en fal hem vervorderen , het zy Edel of on-Edel, groot ofte kleyn , eenige Vrouws-Perfooncn Scheep te brengen, op ver- beurte van daer over na gelegenthey t van faecken geftraft te werden. LUI. Item, foo wie den een den anderen eenigh GeldtofGoedtontfteelt, fal het felve vier dub- belt wederom geven, ende voor de eerftereyfe arbitralijck daer en boven werden geftraft, in- dien hy andermael weder bevonden werdt, fal boven de voorfzreftitutie gekielt werden , ende met hondert ilagen gelaerft , ende voor de derde reys fal aen den hals geftraft werden fonder ge- nade. L I V. Infgelijckenenfalhem niemandt vervorderen eenige vreemde Schepen, komende of gaende, van ofte naer de Plaetfen, met welcke defe Lan- den geallieert, ofte immers geen Vyandtfchap en plegen, te invaderen, befchadigen of krenc- ken, in wat manieren dat hetfoude mogen we- fen, ten ware met expreiïe confent van den Ad- mirael of Commandeur, op pcene van geftraft te werden aen den Lijve. L V. Niemandt fal hem vervorderen aen Landt te gaen, het zy Capiteyn of anderen, op Vyanden gronden, om Buy t ofPrifonniers te halen, Ion- der confent en permiflie van den Admirael, ofte il i nen Commandeur. L V I. Item, dat hem niemandt en vervordere, de Schepen inkomende , daer af te gaen , fonder verlofvandenCapiteyn, ofinfijnabfentie, van fijn Gecommitteerde, op verbeurte van fijne te goet hebbende Gagie. LVII. Of'tgebeurde dat'er eenige Schepen vanden Vyandt, ofte andere, Buyten over quamen, en genomen wierden, foo en fal hem niemandt ver- vorderen eenige Kiften, Koffers enPacken open te breecken , nochte oock eenige fecrete Brie- ven te vifiterenj dan fuUen de felve brengen in handen van den Admirael van de Vloot, ofte in fijnabfentie, aen den Vice-Admirael ofte Com-

mandeur, omme voorts by den felventerftondt verfeeckert, en getrouwelijck, fonder eenigh- ftnts die te verminderen , overgefonden werden aen den Admirael, en de Gecommitteerden ter Admiraliteyt, in den Quartiere, en terPlaetfe daerdefelve uytgevarenzijn, omme by de felve verklaert te werden op de deughdelijckheyt ende ondeughdelijckheyt van dien; ende foo eenigh Capireyn of Capiteynen, by den Admirael ge- laft zijnde ergens te crecken, tot bewaringe van eenige Kuiten , ofte anderfins, eenige Buyten verkregen, fullen de felve vangelijcken moeten

Ende alle andere behoorlijcke en gewoonuf ke Articulen, hier vooren niet geroerdt oftege' fteldt, ende nochtans in Oorloge teWaterg^ bruyckelijck , en in ouden tijden geobfervee/j zijnde, fullengeordonneert, vermeert, enni by gevoeght mogen werden, na degelegenthef fich fal mogen voor dragen ; welcke Ordonna' tien en Articulen alfoo volkomen te obiert^ ren en na te volgen, foo veel als dieeenenyeg lijeken refpeftive aengaen, fullen alle C.aplte* nen, Lieutenanten , Edelluyden, SchipP^J, Officieren,- Soldaten en Bootsgefellen, en^

fonder eenige andere Admiralen of

overfenden,

-ocr page 229-

Saecken, aengaende den Oorlogh te Water.

207

Α kleyn en groot, die iïgh in dienfl: te' ende de particuliere Admiraels, Vice-Admiraelsy ajjt °u 'eee ven? hen verbinden die wel ende ge-; Capiteynen en andere Hoof den > by defelve Sijne at?eliick te onderhouden , en daer op den be-j Majefteyt over ons gefteldt, ofte noch te feilen,

trou\v< orli. Teitoe gecömmitteert fullende werden. E E D, rf fclooven ende zweer en"de Hoogh Mog. Heer en' Staten Generael der Vereenighde Ue der landen, die· by de Unie ende handt houdin- van fa ware Chrifielijcke Gereformeerde Re- Ibiefidlen blijvent', gehouw en getrouw te we- len den /elven vrornelijck ende getrouw e lijck onier het gebiedt van den Koningh van Groot Brittannien, als· Admirael Generael der voorfz Banden, te dienen -, de voorfz, Heer en Staten, Sijne Ivlajeiteyt, de Collegien ter Admiraliteit,

! in hare bevelen te re [peel er en ende gehoor f amen naer behoor en, ende voorts ons te reguleren na de Articulen ende Ordonnantien op onfen dienfl gemaeckt yende noch te maecken. Soo waerlijck helpe ons God

Almachtigh. Aldusgearreir.certin'sGraven-Hage den cer- ften December feif ienhondert tnegenrigh. Was geparapheert, E.deJVeede·, vt. Onderftondr, Ter Ordonnantie van de Hoogh Mog. Hceren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden. Gereeckent, F.Fagel. Zijnde op'tfpatium ge- druckt het Cachet van hoog-gcmolte hacr Hoog Mog. op een rooden Ouwel, overdecktmeteen Papieren ruyte.

Waerfchoumnge tegens het dienfl nemen van Bootsvolck, by <verfcheyds Capiteynen&c. defelve te zijn onderworpen deflraff e inden nieuwen Articiil brief van dato den eer β en 'De- cember ι óf)o. ter neder geflelt, in dato den drieën twintighfen "December 16$ο.

E Staren Generael der Vereenighde Ne- derlanden ; 'Doen te weten : Dat Wy zcderteenige jaren voorwaerts, hebben- de geilen de lichtvaerdighcydt by het Volck te Water, om by wervinge tot dendienil; van het Landt op de Schepen van Oorloge, hacr by verfcheydenc Hooft - Officieren enCapitey- hen te laten aenteeckenen, <iaer fy nochtans niet danby een konnen dienfl: doen; en dat de ftraf- Fcndaer tegens gefteldt, hier daer van niet en hebben konnen af-fchricken, maer dat daer en boven noch Loop-geldt of Soldye van het Landt hebben ontfangen , én haer den dienfl: 111 her ge- heel ojittrockeri, en met het voorfchreve Geldt of Soldye zijn verloopen; het fel vc Ons heeft be-

aengeilen, cfxuytden diciiitibudenverloopen zijn, ichoon noch lbo geringen waerdyc tot Aenrits-gcldthadden ontfangen, daer naer dat fich alle ende een ycder ial hebben re reguleren. Ende op dat hier van niemandt eenige ignorantie kome te pretenderen , ontbieden en veribecken Wy de Hecren Staten', Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden , ende Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, .en allen anderen Jufticierenen Officieren van den fel ven Lande, dat fy defe Onfc Wacrfchouwingc doen verkon- digen , publiceren endeaffigeren inallePlaetfèn daer iulcks van nooden welen fal, en men ge-* woon is foodanige publicatie enaffixie te doen: Laften en bevelen voor s de Raeden terAdmira- liteyt, de Advocaten Fifcael, ende allen ande- ren "dien het eenigh'iins aengaen magh, hacr naer den inhouden van dien prxcife te reguleren j want Wy fulcks ten dienfle van den Lande be- vonden hebben te behooren. Aldus gcdaen en gearrefteert in 's Gravenhage den drie en twin- tighflen December feitien honderdttnegenrigh. Was geparapheert, Van Heeck , vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemci- reHeeren Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden. Gereeckent, F.Fagel. Zijnde op 't fpatium gedrukt het Cachet vande meer-hoog- gcmclte Heeren Staten Generael, op een roo- den Ouwel, overdeckt meteen Papieren fuy te.

woogen voor

, om de ftrafren by den Articul - brief

bet Volck van Oorloge te Water, hier be- Voorensin gebruyek geweeit, te verfwaren, foo- aanigh als by den Nieuwen Articul-brief, op den eerften dcfer rer nedergefteldt 5 SOO IS'T: Uit Wy by de aenftaende Wervinge te Water, allen ende een y<Jer die gedencken haer tot den oicnit van hetLandtte prefenteren, wel hebben flr 5nw,aer^cnoiwen, vandeverfwaringevande "tarten by den voörfchreven Articul - brief ver- »«1 oodamgh, als by het nacrlefenvan defel- · luiicn vindenj ende onder anderen, dat het cicrenaCnreckencn b? vc,"fcheydc Hoofc-Offi- lier fP!Cn r;apueyncn» al was het onder een ende wveLollegie terAdmiraliteyt, ül werden

er ^erfihomvinge tegens de ongeregeltheden an t Ρ·1Ι· Articul vanden Articul brïefy dem%.

van 't Bootsvolck December 1696.

tot ampliatte

C Staten Generael der Vereenighde Ne- tlanden, Allen den geenen diedefen jcgenwoordigen fullcn fienoftehooren

de, haer hebben aengematight, om feytelijck aente doen hare Officieren , van meerder ende minder conditie, die haer, geduyrendeeenvoo- rigen dienfl:, hebben gecommandeert overfaec- ken, flaendedefelve voorgevallen, in het geven en ontfangen van hare ordres, ja felfs haer tegens de voornoemde Officieren te vangeren over exe- cuticn

Al-

"°o tyv ■·· Cn' ·A L u T '' ^oen te weten

Vtecni^L -ïlnBe gekomefl zijn, dat nu ze °gete\Va" J voorwaerts het Volckvan Oor- er' van haren dienfl: ontila gen zijn-

-ocr page 230-

Placaten. i.Boeck. 6. Tit.

2θ8

cutipn van Sententien, tot haren lafte gewefen, doorliet óntfangeri van de geordonneerde ftraf- fen. SOO IS'T : Dat Wy, totampliatievan het VII. Articulvanden Articul-brief, goedge- vonden hebben te ordonneren enftatueren, or- donneren ende ftatueren by defen, dat alle het Volck van Oorloge te Water, van wat conditie defelve ibuden mogen-zijn, uyt den dienft ont- flagcn zijnde, ontrent haer gewefene Officieren rullen moeten blijven in het eygenedevoirende plicht, als het voorfchreve Volck van Oorloge is gcordonneert, ftaendé den felven dienit, by het V11. Articul van den Articul-Brief ende In- ftructie, voor den OorloghterZeegearreileert: Ende dat alle de geene, die uyt den dienfl- ontila- genzijn , endaertegensyetwesfullenkomente doen, ofte ondernemen, ftdien werdengeftraft volgens het voorfchreve VII. Articul, fondcr eenigeconniventie of ooghluyckinge, ende dat fulcks voorvallende, de Delinquanten dies-we- gens te recht fullen werden gefteldt voor den or- cünaris Rechter van de Plaetfe, daer het delict fal wefen begaen, of daer de Delinquanten fullen werden gevonden, en dat defe nevens den Arti- culb: iefaen het Volck van Oorloge te Water ial werden voorgelefen , op dat flch alle ende een

ydcr daer na moge reguleren,

Endeopdathi,

van niemandt eenige ignorantie kome te pm deren, ontbieden en verfoecken Wy de Heer ' Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Rtïl

den, en Gedeputeerde Staten van de refpe&, Provinciën,; erjde allen anderen Jufticieren ^ O fficieren van den ièlven Lande, dat fy defe 0

fe Waerfchouwinge alommc doen verkondigd publiceren en affigeren, ter Plaetfen daerfuu' van nooden wefen fal, en men gewoon isfooda nige publicatie' enaffixic te doen: Lalfenenbe. VG.elen voorts de Raeden ter Admiraliteyt,uU Advocaten Fifcael, ende allen anderen"djenj{cc eenighfints aengaen magh, haer naerden jnh0ll, den van dien prsecife te reguleren , want % fulcks ten dienfte van den Lande bevondenheb. ben te behooren. Aldus gedaenen gearrefteet in 's Gravenhage den acht en twintighftenjje, cember feilien hondert fes en tnegentigh. 'fe geparapheert, W.de HaJJau\ vt. Onderzont, Ter Ordonnantie van de hooghft-gemelteHee- ren Staren Generael der Vereenighde Nederlan- den. Geteeckent, F.Fagel Zijnde op^f^.1 tiumgedruckt het Cachet van de meer hoogbft. gemeite Heer-en Staten Generael, opeen rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

Reglement, waer na de refpeBive Collegien ter Admiraliteyt, midtjgaders de Collonis van de Regimenten Mariniersfichfullen hebben te reguleren, in dato den 2 2. Oclober 1699.

ge Wapenen, en van 't gevolg A^an dien, midtsin allen deelen gelijck zij nde aen die, van dewekke fy gewoon zijn fich aen Lant te bedienen) edoch, dat van boort gaende, fubj cdt fullen wefeii.de fcie- hooriijekeverantwoordinge derfelveraendere· fpecfive Collegien. V I. Dat de gemelte Regimenten, of eeniggedeeke van dien, weder te Lande gekomen zijnde, iica fullen hebben te bedienen van haer eygen Wape- nen, blijvende op haer prefente voet. VII. Dat door de meer-gemelde Collegien aen de gecommandeerde Militie hooft voor hooft fal moeten werden voldaen drie guldens opdeloo pende maent, ter concurrentie van de tijd dat op de Schepen van Oorlogh zijn geëmployeert ge- weeft} edoch dat daer uytby prse/erentie fullen werden gevonden alle fchulden,geduyrendehaer verblijfaen Scheeos boort,met ordre geraaeckt. VIII.                     . En ten laetften, dat, foo in 't reguardvandeOf- ficieren te commanderen by de Detafchementflij die van tijd tot tijd door de meer-gemelde Colle- gien tot den dienif te Water fullen werden gc^' quireei t, als van het geene verders (buyten debo- ven-gemelre Pointen) het employ van de voorfe Regimenten ter Zee fal mogen concernereny® allen deelen fal werden opgevolghthetexemp van de jaren 166%, 1669. en \6yo. Aldus gedaen in 's Gravenhage den tweee» twintigften O£fober 1Ó09.                         j Was Geteeckent, WÜÏiam R. Onder nW> Ter Ordonnantie van Sijne Majefieyt. Gcc0' trafigneert, d'Jllgnne,'

I. Erftelijck , heeft Syne Majesteyt goetgevonden, dat wanneer de Collegien j ter Admiraliteyt eenige Manfchap van de voorfchreve Regimenten fullen komen te requireren tot het employ ter Zee, hare or- dres ten dien eynde fullen hebben te addreiferen aen de Collonels, ofre 111 hare abfentie, aen de commanderende Officieren der voorfchreve Re- gimenten , ende beforgen de η ,odige Schepen enProvilien rot tranfporc der felve, buyten ko- iten van de Militie. I I. Dat de voorfchreve Militie aen boordt van de Schepen van Oorlogh gekomen zijnde, fich fal hebben te reguleren naden Articul-Brief te Wa- ter, geduy rende den tijde van haer actueel em- ploy ter Zee.            III. Dat den Krijghs-raedt by voorvallende gele- gertfheydt geformeerdt fal móeten werden con- form de ordre , by S υ ν e Majesteyt in gelijck geval geintroduceert, op den vier en twintigliften April van den iare 1672. IV. Ende op dat de voorfz Militie in het employ te Water van te meerder nuttigheydt moge wefen voor den dienff. van den Lande, heeft Syne Ma- jes τ F.YT verder goetgevonden, dat de refpecfive Collonels defelve fullen hebben te doen dreflè- renalsGranadiers. V. Dat de voorfchreve Regimenten , of eenigh Derafcliementderfelve, geëmployeert werden- de te Water door de refoeèlive Collegien ter Ad- miraliteyt , f -illen werden voorlien van de iioodi-

Siet oock 't geen noch tot-defen Titui'dient Groot Placaet-boeck derde Deelj Fol. 2 06. & fcq<l·

PEN

*

-ocr page 231-

20p DEN S E V E Ν D E Ν TI Τ U L, BehelfendedePlacaten en Ordres ontrent de Com- miflle-vaerdcrs, Kaperyen, Prinfen en Buyten, met den aen- kleven van dien ; als mede tegens alle vreemde Dienften te Water.

Placaet, houdende Verbodt tegens het Boots-Folck, van haer te begeven m vreemden dtenfl, enrevocattevanhetfelve Volck, indatoden%.April\6%9,                    "rtemaen

""*"ηΕ Staten GeneraelderVereenigde ' ' Nederlanden> Allendengeenen die defen lullen ilen ofte hooren

gefonden, midigaders dathaer geen het minfte onderhoudtvan de Aelrrtoelleniers of Diaconen gedaen ial werden, die over hetemploy van de

lefen,SALUT} Ί) oen te wet en:

Alfoo Wy feeckerüjck bericht -----zijn , dat de Ingezetenen defer Landen, contrarie Onfe voorgaende Placaten, hun dagelijcks in merckelijck getal buyten de voorfchreve VereenighdeNederlanden in dienft op Schepen begeven, foo wel ten Oorloge, als tot Koopvaerdye en Viifcherye ter Zee, tot defer Landen grooten ondienft enprajuditie, latende vecle van de felve hare Vrouwen ende Kinderen blijven tot Me van de Steden daerfegewoonde hebben; waer tegens midsdien noodlijckdient vooriicn, omdefeLanden van Inlands Kriighs- enScheeps-volck niet te laten ontblooten, infon- derheydr, alfoo 't felve tegenwoordigh alhier ten dienfte van den Lande genoeghfaem geêmplo- yeert kan werden: SO.O IS'T: Dat Wy «ae njpeochbcratie, van nieuws geordonneertende ,, geitatucert hebben, ordonneren en ftatueren by aeien, datgeenelngezetenenvandevoorfchre- , ^VereemghdeNederlanden, hentèhOorloge ^enilevanvreerndeKoningen^epubliquen, Ρ nee,StatenofSteden, ofooekindienrtevan OfΪΓ1 m a"dcre Landen ter Koopvaerdy SSeryet7£ee,> ^zyopHaringh-neringe, Ef^h-Vanghft'ofantóns?enfullenmo|n telebbenexn °nde?0genZlJn' ^deriertoe 4eclve^lra,1,e^/an>tQH^fiervan hare SS:^1 DaToockdiegeene <kn noch nW ) r°.?verrede<elvcuytdéfeUn- ^nWflJ1?llJefen re verlaten, ende dcteLandenSeilr Endedatdiegeenediealree- ^ WóckerfS? ier' teneynde voorfchreve I La"denwS?'iSeh°uden ^M weienindeie S maenden S reilbinnen den dJd ^n twee ï%èeuwSfDL^fenGoedü' in de Abfen- den:"^tooe^a^lirtmentgeftraftfullen wei- f ^dleniet wS r0irVen en Kin<kren van die berden Ι ΛΚ refiden«e geremoveert enj ^de^erMansendeVaderStoe-

Mannen, daer van dat de Vrouwen en Kinderen eenigh onderhoudt verioecken, haer Tullen in- formeren , om het felve onderhout aen haer niet te laten toekomen, foo haer Mannen iich buyten hergebiedtvan defenStaet ophouden. En ten eynde niemandt, onder prartext van geen ken- niiïe gekregen re hebben van deie OnfeOrdre, ooriaecke hebbe hem te ontfchuldigen, ordon- neren en beveelen Wy wel expreiïèlijck, dat de Vrouwen of naeile Vrunden vandegeenen die ai- reede vertoogen zj jn, ten eynde vooi ièhreven, gehouden fullen weien den felven vanden inhou- den van defen te waerlchouwen, aengelien Wy rotdeièrLanden dienft^erftaen , dat deiè Onfe Ordonnantie puncluelijck achtervolght en on- derhouden ial werden, ibndereenigeconniven- tie of diiïïmulatie. Ontbieden ende verfoecken daeromme de Heeren Staten , Stadrhouderen, Gecommitteerde Racden, ende Gedeputeerde Staten vande rcipeclive Provinciën, ende allen anderen Jufticicren ende Officieren, datiydefè Onle Ordonnantie alomme doen verkondigen, uytrocpen en publiceren, daer men gewoonlijck is uytroepinge en publicatie te doen: Laften en ordonneren de Raeden ter Admiraliteyt, den Advocaten Fifcacl, ofProcureurs Generael, en allen anderen Officieren, Rechteren en Jufticie- ren, onder Oniè gehoorfaemheydt ftaende, midrigaders alle Admiralen , Vice-Admiralen, Capiteynen, Officieren ende Bevelhebberen, dele Onfe Ordonnantie ende Bevelen te achter- olgen, procederende, en doende procederen egens de Overtreders van dien, ibnder gratie, aveur, diffimiilatieofteverdragh, dewijleWy t felve tot dienft ende welftandt der voorfchreve anden noodigh bevonden hebben. Aldus ge- aen ende gerenoveert in 's Gravenhage, onder nfenCachettc, Paraphure, ende de Signatu- e van een van Onfe Griffiers, opdenachrften pril feftien honderdt negen en tachrigh. Was eparapheert, A.Gerlacius^ vt. Onder ftont, er Ordonnantie van de hooghft-gemclre Hee- en Staten Generael. Geteeckent, H. Fagel. ijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van aer Hoogh Mog., op een rooden Ouwel, over*

deckt met een Papieren Ruyte.

IV. D

BEL.

Cc

Tlacaet

-ocr page 232-

Placaten. ι. Boeck. 7· Titul.

210

Placaet, tegens het rante oeneren van Schspen, clocr de Vyandlijcke Kapers bemachtig in dato den tweeden Jidii ι ó 8 o.                                                            , .

'i Vereenighde Ne- j ne hy achten fal felfs te konnen betalen, op panc η geenen die defen j dat alle hetgeenc fyluydcn, of eenige van hen-

E Staten Generael der derlanden , Allen de

luyden, meerder of verder beloven lullen, fal wefen en gehouden werden voor nul en krachte- loos, fonder dat eenige Reeders, Eygenaersof Participanten van de Schepen en Goederen, 0f oock die Schepen of Toebehoorten felver, daer inne fullcn gehouden of verbonden wefen, of in Rechten, of daer buyten , daer vooren fullen mogen aengefproockeh, bekommert ofgearre. lieert werden, verder, als voor'tgcdeeltefulc· ke Schipperen of Stuyrluyden, ofte anderen, d e gevangen en gerant $oent fullen werden, fetvc originelijcktoekomende. Endeopdatniemant hier van ignorantie en prsetenderc, ontbiedenen verfoecken WydeHeeren Staten, Sradthoude- ren, Gecommitteerde Raeden, e α Gedeputeer- de Staten van de refpedtive Provinciën, en allen anderenjufticeren en Officieren van den felven Lande, dar fy defen Onfen Placate doen ver- kondigen , publiceren en affigerenin alleFlaet- fen daer fukks van nooden wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen: Lallen ende bevelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael, ende allen anderen dien heteenighfints acngacn magh, haer naerden inhoude van dien pra:cifc te reguleren, want Wy fulcks ten dienltevan den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen, bevond en hebben te behooren. Aldus gedaen engëarre- iteert ter Vergaderinge van de höogh-gemelde Heeren Staten Generael, in den Hage den twee- den J ulii feftien hondert negen en tachtig. Was geparapheert, Gisb.Cuper, vt. Onder ftont, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, H. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog., op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte

füllen fien ende ho oren lefen ,Salut; • 'Doen te weten: Alfop Wy in crvarin- ge gekomen zijn, dat tot groote fchade en fchan- de van den Lande, ingebroocken is', dat de Schippers en Stuyrluyden , genomen werdcnde van den Vyand\ haer pnderflaen't Schip ende Goed tot lafte van de Reeders te rantsoeneren, en hare Perfoonen voor de betalinge van dien, in gcvangeniffe te laten weghvoeren, openende daer mede een deure voor de Vyandlijcke Ka- pers, omme met een Kapers Schip te mogen prijsmaecken, tien, twintigh, dertigh, ende meer Schepen van defe Landen, totonlijdehjc- ke fchade van de goede Ingezetenen van dien; ende Wy beduchtende zijn, dat die corruptele en ongebruyek meer en meer ingevoerdt foude mogen werden, byden geenen die haer nieten houden by de Convoy-Schepen, en verre uyt het gelichte van dien, hareNeeringeonderftaen te doen, ofoock anders fonderConvoy varen, en geen luit en hebben wel gewapent te gaen , of 'haer fel ven te defenderen, tot ruïne van de Zee- vaert, en de Reeders van dien, ten ware by Ons daer inne werde voorfien. SOO IS'T : Dat Wy, na voorgaende rijpe deliberatie, goedtge- vonden hebben te tnterdiCèren en verbieden, ge- lijck Wy interdiceren en verbieden by defen,alle Schipperen, Stuyrluydehofce anderen, te Wa- ter varende, ingévalle fy van den Vyandt, of eenige Rovers genomen mochten werden, dat fy nietfullen mogen refponderen voor Schip en Goedt,nocbtede waerde, of een gedeelte van dien tot rantsoen beloven , tot lafte van de Ree- ders, Eygenacrs of Participanten van de Sche- pen en Goederen: Dat oock niemandt hem on- derltaen, of mogen faieenigh arder rantcoen te beloven,· als voor fijn eygenPerfoon, en'tgce- 1

Nader Placaet op 'tvoorfchrevefubj cel , in dato den li.Juniiiu^o.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden ,; Allen den geenen die defen fnlleivfien ofte hooren lefen," $A-Lü t; ^Doen ie ïveten; Allpo Wy inervaringe gekomen zijn , dafrötgrootè'lchadeenlchande van den Lande' ingebföocleèir'is , daty'riiet te- genftaende.Onfen· Piacate , den tweeden juhi des voorlédèfirjaers Fëftit4f Iionderdi1 Srfegen en taehtightegëhs:.het rant^ocner en van Schepen en Goederen',; Van Vyandïijcke'Kapers bemacli-; igt werdende\ gèëmaneèrty'eVöiiweleenigeSchip^ persen Stuyrluyden ,· )fVrf tiyt eygeneVaüthori- teyti oftêopfecrete ordres van "eenige Reeders of Kooplüyden, Wanneer fVvan den ^Vaijcji ge- nomen werden, haer ondëfitaen 't SSSrS ende Goed tot lalte van de Reeders re ranrcóeheren,en hare Perfoonen voor de betalinge van dien, in gevangenilïe te laten weghvoeren , openende daer mede een Deure voor de Vyandlijcke Ka- pers, onlme met een Kaper?Schip te mogen prijs

maecken, tien, twintigh, dertigh, ende meer .Schepen van dele Landen, tot onlijdelijckefcna- idé'vatfde goede Ingezetenen van dien} en.Wy beduchtende zijn , dat die corruptele en onge- bruyek meer ende meer ingevoerdt foude mogen werderi.by den geenen, die haer niet en houden *by de Öonvoy-Schépen, ende verre uythetge' fichte van dien, hare Neeringé pnderftaen te doen, ofoock anders fonder Convoy varen, en geen lult en hebben wel gewapent te gaen, Jr haer IMVen te defenderen , tot ruïne van de W: jv'aert, endede Reeders van diensten W|jp jÖns daer inne wierde voorfien. SOO I?.'

Dat Wy, naer voorgaende rijpe deliberatie»

gbcdtgevbndeiï hebben

by renovatie van. |€l

Voöflcfirëvë Placaet van den tweeden )M \ó γ;

te interdiceren en verbieden, gelijck Wy >n diceren en verbieden by defen , alle SchipPcr J

&-

Stuyrluyden of andere', te Water varende valle fy van den Vyand, of eeiiige Rovers

ί-geno- de»1

^^^^____

-ocr page 233-

Comniiffie-vaerders, Prinfen, Buyten., vremde Dienften, &c. 211

.... η mochten werden, dat fyniet enfullenmo- reiponderen voor Schip enGoedt, nochte /aerde, of een gedeelte van dien, tot rant-

brenger, een derde voor den Officier die de ca- lange fal doen, ende een derde voorde Gemecne iaecke. Ende op dat niemand c hier van igno- rantie en prastendere, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de refpeclive Provinciën , en allen anderen Ju- fticieren en Officieren van den felven Lande, dat iy defen Onfen Placate doen verkondigen, pu- bliceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcks van nooden weien lal, en men gewoon is foc da- nige publicatie en affixietedoen: Laftenen be- velen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Ad- vocaten Fifcael, en allen anderen dien het eenig- finsaengaenmagh , haer naefcden inhouden van dien praecife te reguleren, want Wy fulcks ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goe- de Ingezetenen bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergaderinge van de hoogft-gemelte Heeren Staten Generael, in den Hage den twaelfden Junii feftien hondert tnegentigh. Wasgeparapheert, FranfoisVer- bolt,\t. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van defelve. Geteeckent, F. Fagel, Zijnde op't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog, op eenen rooden Ouwel, overdeckc mee een Papieren Ruyte.

£

beloven tot lafte van de Reeders, Eygenaers

^Participanten van de Schepen en Goederen,op nLe dat alle het gcene fyluyden, of eenige van Lnluydeii, beloven fullen, fal weien en gehou- den werden voor nul en krachteloos, fonder dat eenige Reeders, Eygenaers of Participanten van , c^hepeii en Goederen, of oock die Schepen ofroebeiioortenfelver, daer inne fullen gehou- d en of verbonden wefen, of in Rechten, of daer buyten, daeryoprenfullenmogenaengèfprooc- ken, bekommert of gearrefteert werden ·, en dat boven dien de Schippers, Stuyrluyden en andere, te Water varende, defen Onfen Placate komen- de te contravenieren, fullen verbeuren foodani- ce fommenvan penningen, als de gerantsoe- neerde Schepen ende Goederen waerdigh geacht fullen werden; en dat de felve boven dien, an- dere ten exempel, aen den lijve met openbare geeflelinge fyllcn werden geftraft > ende in geval- le de Reeders en Eygenaers van de felve Schepen, offelfs, of door anderen, tot het ranreoeneren eenige ordre fullen hebben gegeven, dat de felve Schepenen Goederen daeren boven fullen wer- den verklaerdt verbeurt; de voorfchreve boeten te appliceren een derde ten profij te van den Aen

Placaet en Ordre, ontrent het 'verkenen <van Commiffïen aen particuliereCommiffte- * vaerders, indatOiiem^.Ocfoberie^o.

Zeetefenden, yetwestedoen of te laten onder- nemen, dat itrijden foude tegens de goede ende ialutaire intentie van den Staet, die alleen daer heenengaet, dat den Vyand door de voorichre- ve Armature, of particuliere Wapeningh van fij- ne Commercie en Navigatie, geweldiger-handc fal werden ontfet, fonder met den felven eenige deminfte Commercie te houden, of collufie te plegen; en dat de Capiteynen, en ai!e verdere Officieren van 't felve Schip, mede onder folem- nelen Eede fullen hebben gezwooren, dat fy geen Vyands Schepen anders als Vyandtlijck fullen tracl:eren en opbrengen, fonder yemands ordres, tot anderen eynde , of om met de felve Vyandcn collufie te plegen, of onder fchijn van Vyandt- fchap, Corrcfpondentie en Commercie te hou- den en te drijven, te fullen ontfangen ofte nako- men, maer als haer fulcks van yemandc voorge- houden of geverght foude mogen werden, 't fel- ve aenftonds aen den Praefident, ende den Advo- caet Fifcael van 't voorfchreve Collegie van de Admiraliteyt te fullen bekent maecken,daer voor fy dan oock fullen genieten depreemiehiernaer vermeldt. Ende in gevalle yemant van de voorfzPerfoo- ncn tegen het geenefy alfoo bezwooren hebben, fouden mogen ondernemen, of gedogen onder- nomen te werden , foo fullen de voornoemde Boeck-houders en Reeders , foo de fout by haer is, daer over werden gepriveert van alle Ampten en Bedieningen , verklaerdt inhabil tot eenige andere, foo langh iy leven infaem, en gebannen uyt den Lande voor altoos, met confiicatie van de Schepen, by haer ten Oorloghuytgeruft, en Cc 2                       van

DE Staten Generael der Vereenigde Ne- derlanden , Alle die defen fullen fien of hooren lefen, Salut ; 'Doen te weten : Dat onaengefien de gencgentheydt die Wy hebben betoondttot het aenmoedigen van Commiifie-vaeiders, in het armeren van Sche- pen op haer eygen koften, tot af breuck van den Vyand, door het afftaen ende liberalijck overge- ven van des Landsgeheele portie, inde verover- de Prinfen, Wy reden hebben te duchten, dat unie Commiilien, ten voorfchreven eynde aen lommigefchijn-deughdige, maerinder daeton- rr?U7eInpzetenenverleendt, bydefelvemaer werden gebruyekt tot een deck-raantel van cor- rclpondentie ende collufie met den Vyandt, om onoer denaem van Veroveringe, defTelfs Gewaf- icnen, Vruchten en Manufaduren te koopen, Ψ ^ee m te halen, ende in defe Landen te bren- fn\ltotmerckelijcke verfterekinge vandenfel- . η V yand, die buyten fulcke hulpbieding haeft in onmacht fouden vervallen : Soo hebben Wy IckW °ndente ordonneren en ftatueren, ge- voo r yordonnei'eri enftatueren by defen, dat PartieT g7? Commiffien ten Oorlog aen eenig ven- ► j wcrden verleendt nochte uytgele- ders'v > ? dc Boeck"houdcrs en alle de Ree- perfon Γ u Ip' in de&Wc Commifiie vermeit, Raedp6 m^cn zijn gecompareerdt voor de hScW r?i Admiraliteyt, in hec Quartier daer Eede ν ktUytvaren' cn aldaer met folemnelen Aebbeh             3 dar ^ geen de mmfte ordres eeniW ^C§c,Vcn' nocn geven fullen, noch oock veCom°^Ïll,yckingeplegen, om devoorfchre- mmi.iüe3 cn het Schip en Volck daer op in

ü

-ocr page 234-

112

Placatcn. r. B

/ fullen moeten invallen in Zee-gatenvan hettll legie daer fy zijn uyrgevaren, fonder ondereen^ ander Collegie, om wat· reden hétOockfóü(jp mogen zijn, verder in te loopen, als daerfyt6 gen ilorraen geweldtder Vyandenfecuur kun- nen leggen, van waer fy aenftondsaendeeerftè Wachten de reden van haer inkomftealdaer be- kent fullen maecken, o m een Wac ht aen boordt te kunnen krijgen, dietoeficn fal datfoodani»è Schepen, na dat het weer bedaert, of deVyan- den geretireertfullen zijn , fonderlaft-brèec'kin. ge weder uyc mogen loopen, om hare reyieiiae dePlaètfe harer geboorte te vorderenyende de veroverde Goederen aldaer te löiTen, fonder eenige der verbodene in eenige andeire Provin- ciën, of het diftricÏvan de Genera liteyt te mq- gen inbrengen, op poene als in Ons Placaet j te- gen hetinbrengen der Franfche Gewaffen ende Manufacturengeftatueert·, fullende dit OnsPla- caetfijninganghnemen, en effect"forteren, met den dagh van den eerften Novemberaènftaende, Ende ten eynde hier van niemaudt eenigeiff. norantieenpraitendere , ontbieden en verfoec- ken Wy de Hcercn Staten, Stadthoudercn, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Staten vanderefpeiHveProvincien, ende allenanderen Juilicieren en Oiiicieren van defelve Landen,dat fy defen Onfcn Placate van ftonden aenalomme doen verkondigen, publiceren en affigeren, in alle Plaetfen daer fulcks van nojoden wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie enaffixiere doen > laften ende beveelen voorts dé Raedeti ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael,mitfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen,Offi- cieren en Bevcl-hebberen, als nledc de Commif- farifïèn en Commifen ter Recherche, foo inde Zec-gaten als elders, defen Onfen Placate na te komen, en te doen nakomen, procederende en doende procederen tegens de Contraventcurs van dien, fonder oogh-luyckinge, faveur, diifi- mulatieofverdragh, want Wy fulcks alfooren dienfte van den Lande, en ten bellen vande goede Ingefetenen van dien, bevonden hebben te be- hooren. Aldus gedaen en gearrefteertonder't Cachet van den Staet, de Paraphure vanden Hee- re Prcefiderende in Onfe Vergaderinge , en de Signature van Onfen Griffier, in denHageden drie en twintig hften Oaober fefticn honderdt tnegentig. Was gerarapheert, Gijsb. Cuperfi· Onder ftondt, TerOrdoiinantievande hoogft' gemelte Hceren Staten Generael. Geteeckent, P. Fogei. Zijnde op 't fpatium gedr uckt het Ca- chet van haer Hoogh Mog., op een rooden Ou- wel , overdeckt met een Papieren Ruyte.

van de Schepen en Goederen , by haerdoor col- lufie, ofteoockby goede prinfe ingebracht, en daer en boyen verbeuren twintigh duyfendt gul- dens, en by wanbetalinge van defelve, binnen een maendt naer de Sententie, publiquelijck ge- geeflèltte werden, weicke confifcatie en boete voor een derde lal komen ten behoeve vanden Officier die de calange fal doen, een derde ten behoeve van den Aenbrenger of Denunciateur, fchoon hy mede fchuldigh ware geweeif, daer voor hyoockongeftrafc fal blijven, enfijnnaem gefecreteert, ende het laetfte derde ten behoeve vandeGemeene faecke, ende fal de confifcatie door de fchult van den Boeck-houder, of een der Reeders veroorfaeckt, door de tuiTchenkominge der ontfchuldige Reeders niet kunnen werden geftuyt, maer defelve alleen gelaten regres ofte aclie van indemniteyt, tegens den fchuldigen Boeck-houdcr of Mede-Reeder. Ende de foute by den Capkeyn of andere Of- ficieren bevonden werdende , fullen defelve daer over met de koorde ter dood geftraft \verden,met confifcatie van alle hare Goederen, te verdeylen tuflehen den Aenbrenger, den Officier die de ca- langedoet, endehetLandt, ydereenderde, als voorfzis, Ende ten eynde dit OnsPlacaet naer behooren nagekomen moge werden, foo verklaren Wy voor nul en van onwaerden alle Commiffien tot nu toe verleendt, foo lange de Eeden d,oor de Boeck-houders en Reeders van de Schepen, daer dieaenhooren, niet efFe&ivelijckafgeleyt fullen zijn, ende daer van Acte onder defeivegeileldt, door den Prcefiderende van 't Collegie ter Admi- raliteyt geteeckent, en door den Secretaris ge- contrafigneert fal zijn, bevelen verders aen alle Capiteynen en Officieren der Commiffie-Vaer- ders, die haer in het Canael en op de Franfche en Vlaemfche Kuil bevinden, binnen fes weecken in te konjen, om den voorfchrevcn Eed , haer aengaende, af te leggen,op pcene van te vervallen van't reeb*der voorfchreve Commiffie , en als Zec-roovers geconfidereerdt te fullen werden, ende allen anderen van verder afgelegen Quartie- reninkomende, niet weder uyt re gaen , fonder den voorfz Eedtgepreftcertte hebben, op gelijc- kepoeneals vooren, gelailen vorders Onfe Ad- vocaten Fifcaels van de refpecfiveCollegienvan Admiraliteyt, dat fy defen Onfen Placate met al- le exactitude en volkomen vigeur fullen ter Exe- cutie (tellen, en doen ftellen. En werdt tot beter nakomingedefes, goetge- vonden ende gcordonneert, dat alle Commiffie- Vaerders,met de Prinfen op den Vyand gemaekt.

Placaet, verbiedende alle Schip-vaert y foo op Koopvaerdje, als op particulieren mijjieuytgerufiy m dato denfefden Januarïi 1691.

dyc, als op particuliere Commiffie uytgerujtj Weften, Ooften en Noorden, 't zy άο0ΐ,^ nael, ofte achter Engelandt om, ofte hoedanig Qiiartieren hetfouden mogen wefen, minga ^ de Grooteen Kleyne Viflcheryc, op de . beurte van de Schepen, Goederen en K-Oop^ fchappen daer inn e geladen, alsmede van de reedtfehappen. Want, Souten linnen j*"1^

DE Staten Generael der Vereen ighde Ne- derlanden , 'Doen te -deten: Dat Wy by defe jegenwoordige confHtutievan tij- den, om pregnante redenen, Ons daer toe moverende, hebben goedtgevonden te inter- diceren en verbieden, gelijck Wy wel expreffe- lijckintetdicerenertverbieden midts defen, alle Schip-vaert uyt defe Landen, foo ter Koopvaer-

-ocr page 235-

Commiffie-vaerdefè, Prinfèh,;Bü

fen, vremdc Dienften 3&c. Cl ι % ignorantie kome-te pretenderen, ontbieden eil verfoecken Wy de Heeren, Staten, Stad.thou·? deren, Gecommitteefde Raeden,cendeGedepu* teerde Staten van de refpeitive Provinciën, en allen anderen Juftieierenende Officieren van den feiven Lande, dat fy defen Önten Placate vaii ilonden aen alomme doen verkondigen, publi- ceren en aifigeren in alle Plaetfen daer fulcfcs van nooden wefen fal,eh men gewoon is fooclanige: publicatie en afHxie te doen: Laften en bevelen voorts de Raeden ter Admiralftèyt, öfe Advoca- ten Eifcael, midtsgaders Admiraels4 Vice-Ad- miraels, Capiteynen, Officieren én Bevelheb- beren, als mede de GommiiiariiïènenCommi- fen ter.Recherche,Cfoom de Zee^gaten als el- dersy defen QnlènPlaeateiia te komen, en doen nakomen, procederende, en doende procédé- ren tegens de Contravenreurs van dien-j fonder oogMuyckinge,faveur, diilimularieofverdrag* want Wy fülcks alfoo bevonden hebben ten dien- fte van den Lande noodigh te zijn. Aldus ge- daen ende gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghft-gemelteHeerenSraten Generael,in den Elage den feiten Januarii féfl ien honderdt een en tnegentigh. Wasgepraphcert, Τϊοη.ναη Groe- nendijck, vt. Onderftondt, Ter Ordonnam· rie van de felve. Geteeckent, F.Fagel. 'Zijn- de op 'c fparium gedruckt het Cachet van de meer-höoghft-gemelte Heeren Staten Generael, op een rooden Ouwel, overdeckt met een Pa? pieren Rttyte.

vgeene aende Viffcheryc is dependeren § ndeincas echter ecnigc Schepen mochten C uvttcloopén, dat de Schippers en Ree- j01Ben.idseemelte Schepen fullen verbeuren de Xe vandêfelve, te verhalen de opgemelte hneteaen haerluyden te famen, en dckew/Mr- teapplicercn een derde tenproiijte van de ScèneSeckjT,"een derde aen den Aenbren enhetreftcrende derdeaen dengeenendie ψ' i^gedpenial: Des dat daer van alleen fuj- lÏnverden geëximeert al Ie Schepen van de Ooft- ^eft-Iiidifche Compagnien, midtsgaders "^ndeColomevanSuriname, nae deDiftri&en van hare refpe'dive Oftroyen gedeftineert, als mede deSchepen die naer Engelandt of na Schot- landt zijn varende, midtfgadersde Schuyten van dié vande kleyne Viffcherye,die om verfche Vis ■uyrvaren, alsmede deSchepen varende over de Waddenaer d'Elve, Wefer, Eems, omtle kleyne Ooft, enoockna de Vlaemfche Havenen, tot Ooftende en Nieupoort incluys ·, des dat de voorfchreve Schepen over de Wadde en Vlaem- fche Havenen varendej niet grooter fullen mo- ren weien als dertigh laften ef daer beneden, en mede niet ftereker bemande als met twee Man en een Jongen, op verbeurte van de fclveSchepen ende Goederen, te appliceren als vooren', foo nochtans, dat onder ditverbedt niet fullen we- len begrepen de Schepen, diejegenwoordig ef- fecÏiveindeZee-gatengereedtleggenom uyc te varen. Ende op dat hier van niemandt eenige

Placact, waer by geordonneert werdt, dat alle de Schepen op Commiffie <van den Staet in Zee zijnde, werden f hnysgeroepen, in dato den acPjtflen Januarii'fefiien honderdt een en — tvtgentigh.

veroveren, behalven arbitrale correclienaerexi* gentie van faecken> weidende hier van alleen- lijck geëxempteertendeuytgefondert foodanige Schepen, die door den Tropicum Cancri, ofte Straetwaerds in zijn geloopem en het felve by vallable ende behoorlijckc Documenten fullen konnenbewijfen ·, ende werdt de Collegien ter Admiraliteyt midts deien aenbevolenomaende Capiteynen of Commandeurs van 'sLands Sche- pen ordres te geven, om eenige Commiffie-vaer- ders rencontrerende, aen defelve van defen On- fen Placate kenniiïe te geven, en daer van noti- tie te houden, en defelve notitie over te fenden, Ende op dat niemandt hier van eenige ignorantie hebbe te pretenderen , ontbieden en verfoecken WydeHeeren Staten, Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de reipeftiveProvinciën, en allen anderen Jufti- cieren en Officieren van de felve Landen, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en aifigeren in al- le Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften en beveelcn voorts de Raeden ter Admi- raliteyti de Advocaten Fifcael, midtfgaders Ad- miraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Officie- ren en Bevelhebbei en, defen Onfen Placate na te komen, en te doen nakomen, procederende en doende procederen tegensde Contraventeurs en Overtreders van dien, fonder ooghluyekinge, 'faveur,

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullenfienoftehoorenlefen, Salut; Ïïoenteweten : Alfoo byOnfenPlaca- tc, opdenfefdendeferloopende Maentgeema- «eert, onder anderen goedt-gevonden hebben mede te verbieden alle Vaert uyt defe Landen, van Schepen op particuliere Commiffie uytge- ruft, endedat Wy oock noodigh achten dat de Commiffie-Vaer4ers, tegenwoordigh noch in , ce zÜ1-de, ten fpoedigftert wederom herwaerts komen. SOOIST: Dat Wy, na rijpe ende aendachrige deliberatie, goedtgevonden hebben te ordonneren, gelijck Wy wel expreffelijck or- donneren mits defen , dat alle Schepen met On- icLommiilIe, 0f die \ran Sijne Koninghltjcke Maprftejt van Groot Brittannien , als Admirael ^ncraci der voorfchreve Vereenighde Neder- anoen varende, buyten den Lande zijnde, in wat ™en, Havenen of Plaetfen de felve fichfou- en mogen bevinden, foo haeft fyluyden ken- '»cvan defen Onfen Placate fullen hebben be- den ff ii' aenftonds in aller fpoet naer defe Lan- ter AH · Ï°eten kee>'en, en aen het Collegie «vern"111! Cyr' daeryderinvaldt, vanhaerar- Scbïpien^ènr>it geven, op de verbeurte van WPrej Cdr' endePrinfen, die yder na be- en ernft- n lirev?nde voorfchreve Onfe goed'e coiifr^^j "}eeninge, intentie en ooghmerek, ane dcfe» Onfen Placate fouden mo-cn

-ocr page 236-

Placaten^ :i. BoecE: 7.Tit.

214

Faveur, difllmulatie of verdragh, want Wy fulcks alfoo tendienfte van den Lande bevonden heb- ben noodigh te zijn. Aldus gedaen ende gearre- fteert ter Vergaderingë van de hoogh - gemelte Heeren Staten Generael, in denHagedenacht- ften Januarii feftien honderdt een en tnegentigh.

Was geparapheert, W- de Najfau^t. Qncj ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Gete Γ kent, F. Fagel. Zijnde op Ί fpatium gedrucÏ Het Cachet van de meer hooghft-gemelte Heere Staten Generael, op een rooden Ouwel, ^ deckt met een Papieren Ruyte.

Publicatie, waer by de Vaert naer V We f en werdt open gefleldt, midts lever enk L· vijfden Man aende Collegien ter Admiraliteyt, indatoden i%.Junii 1691.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen diedefen fullehfienofte hooren lefen, Salut; "Doentewetm .· Dat Wyomverfchey- de goede redenen goedtgevonden ende gerefol- veert hebben de Vaert naerWeften, voor en ten reguarde vande gepermitteerde Waren en Koop- manfchappen, die by de Placaten van het Landt niet zijn verboden uy t te voeren, ofte in te bren- gen , voor de Ingezetenen van defen Staet we- derom open te ftellen en te permitteren, gelijck defelve open gefteldt ende gepermitteert werdt midts defen, midts dat wegens de uytgaende Schepen gelevert fal moeten werden den vijfden Man van haer ophebbende Manfchap , ten be- hoeve van de Collegien ter Admiraliteyt, alwaer defelve fullen uytvaren, voor foo veel defelve Collegien noch eenige Manfchap tot bemannin- ningevan hareSchepen, tot'sLands Vloote ge- deftineert, fouden mogen van nooden hebben, ofte anderfints ten behoeve van foodanige Col- legien ter Admiraliteyt, aen dewelcke ten dien eynde noch eenige Manfchap mocht ontbreec- ken} in foo verre veranderende en intreckende

Onfe Placaten van den fefden Januarii laetftle. den, onder anderen de voorfz Vaert na Weiten concernerende * tot wekken eynde defejegen.. woordige Publicatie tot een yders advertentieen narichtingh fal dienen: Ontbieden en verfoec· ken daeromme de Heeren Staten, Stadthoude· ren, en Gecommitteerde Raden, en Gedeputeer- de Stater* van de refpe£tive Provinciën; Laften en bevelen de Raden ter Admiraliteyt, endealle andere Jufticieren en Officieren, defe OnfePu· blicatievan Monden aen alomme te doen verkon- digen , publiceren en afïïgeren, in alle Plaetfen daerfulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is iöodanige publicatie en affixie te doen , opdat een yegelijck daer van kenniflè magh bekomen. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergaderingë van de hoogft-gemelte Heeren Staten Generael, op den acht en twintighften Τ unü feftien honden een en tnegentig. Was geparapheert, J.Krukt Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve, Geteeckent, F. Fagel. Zi jndeop't fpatium ge- druckL het Cachet van meer hoogft-gemelte haet HooghMog. op een rooden Ouwel, overdeck met een Papieren Ruyte.

Publicatie, tot onthejfinge van V leveren vanden vijfden Λίαη aende Collegien ter Ai- miralitep, in dato den 30. Julii 1691.

die hare Schepen na Weften, en op particuliere Commiflie, in gevolge van Onfe ConceJfievan den acht en twintighften Junii laetftleden, Men uytfenden, van nu afaen van het leveren vanden voorfehreven vijfden Man te ontheffen , foo als Wy defelve daer van ontheffen midts defen j tot welcken eynde defe jegenwoordige Publicatie tot een yders advertentie en narichtinge fal die- nen: Ontbieden ende verfoeckendaerommede Heeren Staten, Stadthouderen ende Gecommit- teerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van ƒ refpe&ive Provinciën: Laften en bevelen de Ra- den ter Admiraliteyt, en alle andere Jufticiercfl en Officieren, defe Onfe Publicatie van ftonden aen alomme te doen ver kondigen > publiceren*11 affigeren in alle Plaetfen daer fulcks nc*Ug»** fen fal, en men gewoon is foodanige public^ en affixie te doen, op dat een yegelijck daerv kenniflè magh bekomen. Aldus gedaen en %' arrefteert ter Vergaderingë van de hooghit-g melte Heeren Staten Generael, op den ^eït\ ften Julii 1691. Was geparapheert, J^fzL "Does, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie" defelve. Geteeckent, E Fagel Zijnde^ fpatium gedruckt het Cachet van meer "j!?^ gemelte haer Hoog Mog. op een rooden <-W overdeckt met een Papieren Ruyte.          ^.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen , Salut; T)oen te weten .· Alibo Wy op den acht en twintighften der voorlede Maent Juniï goedt- gevonden en gerefolveert hebben , de Vaert nae Wellen, voor en ten reguarde van de gepermit- teerde Waren en Koopmanfchappen , die by de Placaten van het Landt niet en zijn verboden uyt te voeren, ofte in te brengen, voor de Ingezete- nen van deièn Sraet wederom open te ftellen en te permitteren , als mede de Vaert voor de Sche- pen op particuliere CommiiTie uytgeruft, midts" dat wegens de uytgaende Schepen gelevert ibude moeten werden den vijfden Man van haer opheb- bende Manfchap, ten behoeve van de Collegien ter Admiraliteyt, alwaer defelve fullen uytvaren, voor foo veel de felve Collegien noch eenige Manfchap tot bemanninge van hare Schepen, tot 's Lands Vloote gedeftineert, iouden mogen van nooden hebben, ofte anderfints ten behoeve van foodanige Collegien ter Admiraliteyt, aen de welcke ten dien eynde noch eenige Manfchap mocht ontbreecken. * S O O I S'T : pat Wy op huyden nader hebben goedtgevonden en gerefol- veert de Ingezetenen van den Staet, ende andere geinterefleerden in de Commercie en Navigatie,

-ocr page 237-

r omllli(öc-vaerderSj Prinfeii, Buy ten, vïemde DienfteD5& c. 215 t ^yaer by alle de Commiffie-vaerders in Zee zjjnde, werden ihujs geroepen, * ^L Mo den 6. November ióoi.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fulleniÏcnofcchoorenlefen , Salut; <Doen te weten: Alibo by Onfen Placa- oluiydengeëmaneerti onder anderen goet bonden hebben mede te verbieden alle Vaere Et defe Landen, van Schepen op particuliere ,Lmmiflïe uyrgeruft, en dat Wy oock noodigh rhrén dat de'Commiifie-Vaerders, tegen woor- Lh noch in Zee zijnde, ten fpoedighftcn we- dlomherwaerdts komen. SOO IS;T: Dat Wv 1^rijpe en acndachtigedeliberatie, goet- eevonden hebben te ordonneren, gelijck Wy wel cxpreflclijck ordonneren midts delen , dat

midts deien aenbevolen, omaendeCapiteynen of Commandeurs van 's Lands Scjiepen ordres te geven, om eenige Commiiile-vaerders rencon- trerende, aen delèlve van defen Onièn Placate kenniiTe te geven, en daer van notitie te houden, en defelve notitie over te fenden. Enopdatnie- mant hier van ignorantie hebbe te pretenderen, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, GecommitteerdeRaeden, ende Gedeputeerde Staten van de reipe&ive Provin- ciën, en allen anderen Julricieren en Officieren van defelve Landen, datfy deièn Onfen Placate van ftonden aen alomrne doen verkondigen, pu- bliceren en affigeren in alle Plaetfen daer iukks noodigh wcfen ial, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen : Lallen en bevelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advoca- ten Fifcael, midtfgaders Admiraels, Vice-Ad- miraels, Capiteynen, Officieren en Bcvel-heb- beren, defen Onfen Placate na te komen, en te

11e Schepen met Onfe Commiille, of die van Si/· 'm KoniwBjcke Majefleyt van Groot Bnttan- niem als Admirael Generael der voorfchre ve Ν e- dcrlanden, varende, buyten den Lande zijnde, in wat Reeden, Havenen of Plaetfen de felve fig fouden mogen bevinden, foo haeft fyluyden ken- ,

niff.'vandefeivOnièn Placate lullen hebben be- doennakomen, procederende, endoendepro* komen, aenftonds in aller fpoet na defe Landen I cederen tegc.s de Contraven teurs ende Ovcrtrc- JuHennijetenkeeren, ende aenhet Collegieter . ders van dien, fonderoogh-luyckinge, faveur, Admiralitcyr, daer yder in valt, van haer arrive- dillimukrie ofte verdragh, Want Wy fulcksal- ment kennnfe geven , op de verbeurte van Schip foo ten dienftc van den Lande bevonden hebben en Goede, endePrinfen, die yder na bekomen noodigh te zijn. Aldus gedaen engearrefteert kenniiTe van de voorfchreve Onfe goede en ern- ter Vergaderinge van de hooghftgemelre Heeren Irigemeninge, intentie en óoghmerek, contra- Staten Generael, in den Hage den ièfden No-

.rie defen Onfen Placate fouden mogen verove- ren, beha] ven arbitralecorreéKe, naer exigentie vanfaecken; werdende hier van alleenlijck ge-

vember feftien honden een en tnegentigh. Was geparapheen, /. ι'ander,cDoes,vi:. Onder ftont, Ter Ordonnantie van de felve. Getecckent,

éxcmpteertcniiytgefondert foodanige Schepen, F. Fagel Zij ndeop't fpatium gedruckt het Ca- ύ\<: door den Tropicum Cancri, ofte Straetwaerts chet van de meer hooghft-gemelre Heeren S raten inzijngcloopen; ende het felve by valableende Generael, opeen rooden Ouwel, overdeckt behoorlijckeDocumenten fullen konnen bewij- met eenpapieren Ruyte· feit; ende werdt de Collegien ter Admiraliteyt |

• λ NaderPlacaetop'tvoorenftaendefubjecl, indatO'den

λ

2 f.November 1692.                   '..< * I ytvoorcnftaende Placaet is van woordt tot j Getceckent, F. Fagel. Zijnde op'tfpatiumge- X-j/ w°ort wederom gearrelteert den 25-. No- ! druckt het Cachet van de meerhooghlt-gemelte 3ρΛ "VVasgeparapheert, G. Gruys, vt. j Heeren Staten Gencrael, op een roodenOuwei, ntlerltondr, Ter Ordonnantie van defelve. overdeckt met een Papieren Ruyte. /■'."

Nader Placaet op 't ijoorenflaendefubject, in dato den !         13. November 1693. I 1 tv°órenftaende Placaet is van woordt tot'Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium 4^Z woordt wederom gearrefteert den 13. gedruckt het Cachet vande meer hooghft-gemel- Ondc wMft —^êeParapheert, Van Heeck, vt. \ te Heeren Staten Generael, op een rooden Ou- r öncff, Xer Ordonnantie van de felve. jwel, overdeckt meteen Papieren Rüytp.

Nader Placaet op 't voorenflaendejubjecl, in dato den Ü28.Maerti69$.                       ;5b;

ïtvqorenitaende Placaet'is van woordt tot ^crnel9Γ ^ederom gearrefteert op denaS. onder ftondr ÏgepArapheec Benr'Bolben'vt' uc» J. er Ordonnantie van defelve.

Geteeckent, KF^f/, Zijnde op 'f fpatium ge- drukt het Cachet van meei* hoogil-gemelte Hee- ren Staten Generael, op een rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruyte. ; Ψΐα-

-ocr page 238-

* u*. Pkcaten. ι. Boeck. 7. Tit. Nader Placaet op V voorenfiaendefiubject, /# <^/ö iaisw ip.O.cJober 1695*

x6

E Staten Generael der Vereen ighde Ne- derlanden, Aliendengeenen die defen fullenfienoftehoorenlefen, Salut5 T)oen te weten : Alfoo Wy by Onfen Placate, ophuydengeëmancert, onder anderen' goedtgevonden hebben, mede te verbieden alle Vaert uyt defe Landen, na den vijftienden van de aenftaendeMaent November, Nieuwen Stijl, van Schepen op particuliere Commiflle uytge- ruft, ende dat Wyoocknoodigh achten, datde Commiiïïe-vaerders, tegenwoordigh noch in Zee zijnde, nadenvoorfchreventijdt mede we- derom herwaerdts komen. SOÓ IS'T: Dat Wy na rijpe en aendachtige deliberatie goedtge- vonden hebben te ordonneren, gelijck Wy wel expreflelijck ordonneren midts defen , dat alle Schepen, met Onfe Commiflle» of die van Sijne Koninghlijcke Majefleytvan Groot Brittannien, als Admirael Generael der voorfchreve Veree- nighde Nederlanden, varende, buyten den Lan- de zijnde, in wat Reeden, Havenen of Plaetfen deièlve fich fouden mogen bevinden, foohaeft fyluyden kenniiTe van defen Onfen Placate fullen hebben bekomen, naer den vijftienden Novem- ber defesjaers, inallerfpoetna defe Landen ful- len moeten keeren, en aen het Collegie ter Ad- miraliteyt, daer yderinvalt, van haerarrivement kenniile geven, op de verbeurte van Schip ende Goedt, en de Prinlen die yder, naer bekomen kenniflevande voorfchreve Onfegoede enern- fHgemeyninge, intentieenooghmerek, contra- rie defen onfen Placate, fouden mogen verove- ren , behalven arbitrale correctie, naer exigen- tie van faecken , werdende hier van alleenlijck geèxempteert en uytgefonderdt ibodanige Sche- pen, die door den Tropicum Cancri, of Straet- waertsinzijngeloopen, en het felve by valable

en behoorltjcke Documenten fullen kunnen b» wijfeiij ende werdt de Collegienter Adnfelj teyt midts defen aenbevolen, om aen de Cao'' teynen of Commandeurs van'sLandtsScheppn ordres te geven , om , eenige Commiifie-y-L ders rencontrerende, aen de felve van defenOn. fenPlacate kenniiTe te geven, endaer!vannoti- tie te houden, en defelve notitie overtefenden Ende op dat hier van niemandt eenige ignorantie kometepnetenderen, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten > Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, en allen anderen h. iticieren en Officieren van den felven Lande, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren ende affigeren, in alle Plaetfen daer fulcks van nooden wefen fal en men gewoon is foodanïge publicatie en affixie te doen: Laften en beveelen voorts de Racden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael, mits· gaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteyncn, Officierenen Bevel-hebberen, defen OnfenPla- catenatekomen, en te doen nakomen, proce- derende , en doende procederen tegensdeCon- traveni-eurs van dien, fonder ooghluyckinge,fa· veur, diffimulatie ofte verdragh, want Wy fulcks alfoo tendienfte van den Lande bevonden heb- ben tebehooren. Aldus gedaen en gearreileert ter Vergaderinge van de hooghft-gemeke Hee- ren Staten Generael, in 's -Gravenhage den ne- gentienden Oftober ieftien honderj vijf en tne- gentigh. Was geparapheert, F. B. van Ra· de, vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van defel· ve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't Ipa- tiumgedruckt het Cachet van de meer hooghfl- gemelte Heeren Staten Generael, op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

Placaet, houdendefira^e voor de Vyandlijcke Kapers, diebujtenfiormfich komentt begeven op dé Stroomen van den Siaet, of binnen de Tonnen van dien, in dato den vier en twfc tighflen Februarii 1696.

tuygen, niet gedetacheert uyt een Efquadre, het geene fich in't gefichte van het Landt fouden mo- gen onthouden, op de Stroomen vandenStaft binnen eenige van de Tonnen van dien, fu"en werden genomen, ofte op de Stranden, ofteaen de vafte Wal, langhs de Zee, gevangen, ion- der eenige de minfte conniventie of dimmulatiC) met de doodt fullen werden geftraft, ten w« evidentelijck bleecke,dat fy door Storm en q«» Weer binnen gejaeght, ofaenStrantgeWorp waren geworden, en dat fy op de eerfte °ntjJoe[ tingevan Schepen binnen de Tonnen, °[^ef" fchen aen de Stranden, ofteaen hetvafteLanoj; haer overgegeven , ende de Wapenen afgeleg fullen hebben. Ende op dat niemandt hier vaj ignorantie en hebbe te pretenderen, ontbie en verfoecken Wy de Heeren Staten, Sff^J. deren, Gecommitteerde Raeden, en Geacp teerde Staten vande refpeftive Provinciën 1 allen anderen JuilicierenenOfficierenvajdf \ ve, dat fydeièOnfeOrdonnanticofte Vert»e

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Aliendengeenen die defen fullen fien ofte hooren leien , Salut: 'Doen te weten : Alfoo dagehjeks meer en meer klachten voorkomen, van dat de ftou- tigheydt van de Vyandlijcke Kapers foo feer is toenemende, dat deielve haer niet ontfien, met hare Roveryen, Plunderen en Geweldadighe- den, felfs de Zee-gaten van defen Staet aen te doen, daer binnen te loopen, en alfoo binnen de Tonnen, op de Stroomen, met het nemen, plun- deren en ruïneren van de Schepen, Goederen en Koopmanichappen, de voorfchreve Binnen- wa- teren te infeireren, en oock op de Stranden, of aendevafteWal, langhsdeZee, al Ie mbedt wil- le , feytelijckheydt, ende geweldt te bedrijven. SOO IS'T: Dat Wy daer inne willende voor- iien, goedtgevonden hebben te ordonneren en teftatueren, gelijck Wy ordonneren énitatue- ren bydeièn, dat alle diegeene, die naer de pu- blicatie defes, met Vyandlijcke Schepen of Vaer-

-ocr page 239-

^ofljtniifie-vaerderSj Prinfen, Buyten.vremde Dieiifteiij &c. 217

%n ftonden aen alommedoen verkondigen, pu- ll Veren ende affigeren in allePJaetfen daer fulcks dieh wefen fal, ende men gewoon is fooda- 1100 publicatie endeaffixie te doen. Laftenendc ufveéen voorts de Raeden ter Admiraliteyt,' de

Lande, en welftandt van de goede ingezetenen van defen Staet, bevonden hebben noodigh te zijn. Α ldus gedaen en gearrefteert ter Vergade- ringe van de hooghft-gemelte Heeren Staten G e- nerael, in den Hage den vier en twintighften

AdwcatenRfcael, midtsgaders Admiraels, Vi^ e Admiraels, Capiteynen, Officieren en Be- C, !hebberen,defè Onfe Ordonnantie en Verbodt ^achtervolgen, procederende, en doendepro- derentegensdeContraventeurs van dien, ion- der. óöghlüyekin ge, faveur, diiïïmulatie ofte ver- drazh want Wy fulcks alfoo ten dienfte van den

Februarii, feftïen hondert fes en tnegentig. Was geparapheert, A. v. Lemker, vt. Onder ftondt, Ter Ördonpantie van de felve. Ceteeckent, F. FageL Zijnde op 't fpatium gedruckt het Ca- chet van meer-hoogft-gemelte haer Hoogh Mog. op eenen rooden Ouwel, overdeckt met een Pa- pieren Ruy te.

VUcdet, Prcemien voor de Commiffie-njaerders defer Landen, dewclcke eenige Oorhgh- Schepeft van den Vyandtfullen komen te veroveren, in dato den 3 τ. Mey iópy.

E Staten Cenerael der Vereenighde Ne- dei landen, Allen den geenen die defen fulleniien ofce hoorenlefen, SaluT} 'Doen te weten: DatWy, vermits den jegenwoordigen noch duyrenden Oorlog tegens den KoninghVan Vranckrijck, totafbreuck van den Vyand ter Zee, en totprotexie vande Com- mercie en Navigatie defer Landen, goedtgevort- den hebben aen alle ingezetenen van defen S taet, dcwelcke eenige Schepen van Oorlogh of Com- miffie-vaerders van den Vyandtfullen komen te veroveren, ofte deftrueren, te ftellen en te be- loven de navolgende prcemien. I. ALedegeene die fich expreflelijckterKaep uytgeruit, en van Sijne Majefleyt van Groot ■Jürittannifn'i als Admirael Generael defer Lan- den , behoorlijcke Commiflie bekomen, midts- gaders de gerequireerde Cautie gefteldt fullen hebben, ende daer op een Vyandhjck Schip van Oorlogh, of Commiflie-vaerder fullen hebben verovert, en onder het reflbrt van een der Col- legien ter Admiraliteyt hier te Lande opgebracht, fullen tot een preemie genieten vijf en feventigh guldens van yder Man , die ten beginne van het gevecht op het Vyandhjck Oorlogh-fchip ofte Commiiïïe-Vaerder fal zijn geweeft , als mede van yder pont, 'twelck het Gefchut (waermede het voorfchreve Vyandlijcke Schip , ten tijde voorfchreven, gemonteertfal zijn geweeft) t'fa- Jiengerecckent aen Kogels, in eenereyfe heeft Kunnen fchieten, Baflen onder het Gefchutniet egrepen; invoegen, dat foodanigh een Com-

van veroveringh en opbrengingh gefteldt, oock plaetfe hebben als het Vyandlijcke Oorlog-fchip of Commillle-vaerder t'eenemael fal weien ver- nielt, het zy dan dat de Commiflie-vaerder deler Landen het felve foude hebben in de grondt ge- fchooten, verbrandt, ofte aén Strant gejaeght, ofwel dat hetVyandJijck Schip tuiïchcn de vero- veringeenopbrenginge mochte wefen veronge- luckt, ofwel op een andere manier vernielt, wel verftaende dat deie geheeleprcemieniet fal zijn verdiendt, ten zy hen Scheeps-volck, 'twelck op het vernielde Schip fal zijn geweeft , weide opgebracht, ofwel doodt zy, en wanneer het Vyandlijcke Oorlogh-fchip of Commiflie-vaer- der alleenlijck tegen een Banck of Strand fal wer- den aengejaeghr, foo dat her Schip wel ibude werden vernietight, maer echter het Scheeps Volck, daer op zij η de geweeft, aen Landt gebor- gen, fal deCommiflie-vaerderdefer Landen, in foodanigen geval, alleen genieten de helft van de voorichreve geheele preemie, en overfulcks in her bovcn-geftelde exempel, in plaets van twee en veertigh duyiènt negen honderdt guldens, al- leen een en twintigh duyfendt vier honderdt en vijftigh guldens. I I I. Alle welcke hooge prcemien Wy verilaen al- leendan plaetie te fullen hebben, wanneer het Vyandlijcke Schip van Oorlogh, ofte van Com- miiliefal wefen verovert, gedeftrueert, ofte in maniere voorfchreven aen Landt gejaeght in de Noord-Zee, gereeckentvandehooghtevanCa- lais en Douvres, tot aen Hitlandt toe, twee a drie mijlen Zee onbegrepen, doch in gevalle de ver- overingh, deftrucüe, of het aen Strandt jagen in manieren voorfchreven foude mogen geichie-

j

brengende een Vyandhjck Oorlogh-fchip ofte ^ommiflïe-vaerder, gemonteerdt, by exempel, niet veertigh Stucken , fchietende t'famen drie ondert twee en vij frigh ponden Bals, en bemant en ili ? hondcrt en twintig koppen, yder pont, 'vaerkopgereeckent op vijf en feventigh gul- s, voor procmie fal genieten twee en veertigh eci;^cltr'egenhondertguldens, en foo wijders, ilW °r L °^mnider fomme na proportie van ^«Mchap,cnvandecalibrevanhetGefchut, ftizij" ^jde va" 't gevecht op't Vyandhjck Schip i'enU Pewceft5 en dat altijdt boven den vero

den buytendeNoordt-Zee, (waer het dan oock foude mogen wefen) fal de Commiflie-vaerder deiêr Landen als dan maer profiteren tweederde- parten van foodanigh een preemie als hy foude hebben genooten, in cas hy de veroveringh ofte deftru&ie in de Noord-Zee haddegedaen, of hef Schip aldaer aen Strand gejaeght. I V. Alles nochtansmetdienverftande, datnooyt de voorfchreve Commiflie-vaerder eenigVyand- lijck Schip van Oorlogh, of van Commiflle tot buyt fal hebben, nochteoock eenige der uyrgc- loofdepi cemien fal genieten, als na dat hy alvoo- rens vooreen derCollegien ter Admirajitcvt hier Pd                           te

a« 't Schip, en al het goedt dat'er zijn. I I.

moge

£n

jy rlen de voorfchreve prcemien, in cas

Deel.

-ocr page 240-

Placaten. i.Boeck. 7. Tit

2l8

te Lande daer ontrentcompetcnt, ten fine voerfz fal hebben gecohtendeert, en fentende e'fijnen voordele bekomen. V. Ende fullen de voorfchreve proemien, by de voorfchreve Collegien ter Admiralitey t niet weid- den toegewefen, ten fyalvoorens by den Capi- teyn, Lieutenant en Stuurman vande Commif- fie-vaerders, mïdtfgaders de Reeders van dien, cnderfclverBoeckhouder, ofte ander geautho- rifcerde, onder folemnelen Eede fal zijn ver- klaerdt, het Oorlogh-fchip ofCommiflie-vaer- der , by henluyden-verovert, deughdelijckende ter goeder trouwe verovert te zijn, fonderdaer over met den Vyand, ofyemant van fijnen 't we- gen te hebbén geconcerteert ofgecolludeert, di- recteli jek of indire&elijck, des fal by uytlandig- heyt, abfentie, ofte ander wettigh belet van de Reeders vande Commiffie-vaerders, die tot ad- judicatiederprccmiencontendeert, genoeg zijn dat de felve Boeck-houder, of ander geauthori- feerde, dien Eedt doe, doch in dien gevalle, foo van fijnekenniiïè, enaldusvoor fich felven, als oockinde ziele van fijne Reeders, volgens der felver fpeciale procuratie ten djen eynde. V I. Ende om de gemelte Commiiïïe-vaerders, ex- preflelijck ter Kaep uytgeruft, des te meer aen te moedigen, ordonneren Wy, dat de geene die in a£tie met den Vyand fullen werden gequetft, f.illen werden gecureerttot lafte vanden Lande, buy ten koften van de Reeders, of die geene die op de voorfchreve Commiflle-vaerder fullen heb- ben gevaren ·, als mede dat die geene die in adie met den Vyand fullen werden verminckt, by den "Lande, mede buy ten koften van de Reeders,ful- len werden vereert met dehelftevan het gunt by defen Staet is toegeleydt aen die geene, dewelcke op Schepen van Oorlog varende, verminckt zijn geworden, te weten, foo veel den uytkoop voor eensaengaet, ende geenfints om wecckelijcks, maendelijcks, ofanderfins, byvervolghyetwes tetrecken, des dat, voor foo veel aengaet de ge- nefinge van de Gequetften, de reeckeningh fal moeten werden geèxhibeert aen het Collegieter Admiraliteyt, daer toe competent, om naer be- hoorlijckeblijcke, de felve te examineren ende tanxeren, endaervanteverleenen Afte, en dat oock de verminckte, tot hetgenieten van de helft der voor fz preemie, fullen moeten hebben beko- men Acfe van het felve Collegie ter Admirali- teyt , mede naer behoorlijcke blijcken en verifi- catien aen deielve te verleenen. VII. Endeomme de Schepen vanOorlogh van den Staet, mirfgaders de Koopvaerdy-fchepen van de Ingezetenen van dien, (het sry defelve alleen ter Koopvaerdy zijn uy tgegaen, of oock wel met ' Commiffie, om haer daer van by voorval te be- dienen ) medeaen te moedigen, om den gemee- nen Vyandt verder af breuck te doen, verftaen \Vy dat aen defelve, incasvanveroveringh, 'tot belooning fal werden gelaten het geheele Vyand- Hjcke Schip, van wat natuur ofte benaminge'het oock foude mogen wefen, met alle het Goedt

daeen bprx

τ mi"- utvyuupi, ivutm w^"uentans da<J boven eenigc preemie fal mogen werden? ïtendeert,                                          r° VIII.

aengaende de herneminge van Schepen leren, dewelcke de goede Ingezetenen

Ende en Goed

defer Landen hebben toebehoort, en door Yv, andhjeke Schepen zijn genomen , ordonneren en ftatueren Wy., dat een Commiflle-vaerder Koopvaerdy- ofeenigh ander-Schip, in manie! re voorfchrevcn, buy ten koften van defenStaet of Collegie ter Admiraliteyt uytgeruft , indiftin.- £telijck fal genieten de helfte van de oprechte waérdevan liet weder vry-geffiaeckte Schip en Goedt; en wanneer een Schij) van Oorlog defe· Landen de herneminge doet, een gerechte vier. de-part van delelv-e Waèrde,en dat rèftétive- lijck fonder eenigereflêxie te nemen op deatafc die het felve vry-gemaeckte Sclaip en Goecftin è macht vanden Vyand fo ude mogen zi jnge%ee|, welverftaende, dat den Hernemer, het zyefn Oorlog-fchip, Commifïie-vaerder, Koopvaer- dy- of ecnigh an^er Schip, geen preemie falge. nieten van foodanigh een Schip, hetwelk fichte vooren onder deffdfs geleyde, bcfchermingeöf Admiraelfchap hadde begeven. ι x. ·. -;'·. "',::.·; De adjudicatie van eenige der voorfchreve proemien, mïdtfgaders de Aftens vanderefpe- cfive Collegien ter Admiraliteyt, ten behoeve van de gequetftc of verminckte, volgens hetgee· ne hier vooren is geordonneèrt, reipectivelijck verleent, vertoondt zijnde aen den Ontfanger Generael van hetverhooghdeLaft- enVeyVgelt, by Ons tot het betalen van deièiveprcemienex· preifelijck aengeftek , fal het beloop van dien promptel ijek, en ten uy tterftcn binnen acht da- gen daer naer, door den felven Ontfanger Gene- rael werden voldaen in den Hagc, ofte ter plaet- fevan het Collegie ter Admiraliteyt, daer de ju· dicature of tauxatie fal zijn gefchiedt, na dat het de voorfchreve Ontfanger Generael beft falgele- gen komen. ,,"; X Welcken Ontfanger Generael van genoeg!}»· me gelden, tot het doen vande voorfz betalingc fal wefen voorfien: Ten welcken eynde Wy"en felven Ontfanger Generael hebben geauthon- feert en gelaft, omme aenftonds op den aenvang van fijne Bedieninge, te negotieren een (oftffl vanhondertenvijftighduyfent guldens, enver· ders mede geauthorifeert ende gelaft, in hetver- volghtebeforg-en, dat, eenige proemienbetaelt zijnde, diefijneKaiTehaddendoenverminaere0 benedendehondertduyfentguldensjhyaltoos'11 gereetheyt heeft de voorfchreve fomme van non· dertduyfent guldens,, het zy uyt de voorfchtfve wederhei fte van het Laft-cn Veyl-geldt het J uy t de fucceftlve Negotiatien,tot iupplementf dien, by hem te doen. V" Τ Edoch fal de Commiflle-vaerder, &cctcnt Vyandlijck Schip fal hebben verovert oftegPj ftrueert, op fijn arrivement'moeten veno^ dat fonder uyrftel aen den yoc?tfe|[Qf(^i|fS ger Generael kennifle werde gegeven van r tant der proemien , diehy uyt-krachtedeics -^

________

-ocr page 241-

£ommiflie-vaerders3 Prinfen, Buycen, vremde Dienften, &c. 219

Cornmillie-vaerders haerluyden Commiffien ter Vry buyr, fullen hebben ontfangen, en daer op in Zee fullen zij η gegaen,           '...., X I V. Ende fal dit Placaet ingangh hebben met de Publicatie deiès, ten aenfien van diegeene, die na dato van de lel ve Publicatie in Zee fullen loopen, ende ten aenfien van die geene die jegeriwoordig reeds in Zee zijn, van den dagh afdatfyhaerfel- ven op dit Placaet ter Admiraliteyt fullen hebben aengegeven, en de cautie, by delen Placate gere- quireerf, geftelt.

jiem te competeren, opdat den fel ven mfanger njdelijck de voorfz prompte betaling fafkonnenverforgen^ ^ ^ Enderalgeneralijckindefenallenbydereipe- λ· Collegien ter Admiraliteyt, daer het lal ko- Cvoor te vallen, moeten werden verleende ^nniDteexpeditie vanfaftitie, felfsmetpoftpo- £ van andere faeeken, foo veeleenighfins fal konnengelcbieden.^^ r ^ Ende devHjle van de Sententien, by de voorfz Collegien ter Admiraliteyt, ten voordeele van de voorfchreve CommiiTie-vaerders te wijfen, foude kunnen werden verfocht Revifie, ende de voorfchreve Sententien in Revifie te nietgedaen: Soo hebben Wy wel begeert, dat aen de voor- fchreve CommiiTie-vaerders , ièlfsin cas van Re- vifie, de prcemien by Sententien van de Colle- gienterAdmiraliteytgeadjudiceert, fullen wer- den voldaen; fonder dat de voorfchreve voldoe- ning door het interjeclreren van Revifie fal wer- denopgehouden of verhinderdt * maer daer be- nevens oockverftaen dat de Cautionariflen, dc- velckede CommiiTie-vaerders, ter Kaep uyr- gaende, gehouden zijn te ilellen , hare cautie lullen arnplieren hier mede, dat fy beloven promptelijckte fullen reftitueren dat geene, het welck aen de voorfz Commiille-vaerders, in ge- volge en tot voldoeninge vande voorichreveSen- tennen, ter Admiraliteyt fal weien betaelt, in ge- vallede vooifz Sententien naderhandt by Revi- fie werden te nietgedaen, ende de voorlchreve CommiiTie-vaerders haren eyfch ontfeyt; ende rot meerder geruftheydt, dat de voorlchreve be- taeldc gelden in dien voorfchreven gevalle lèec- kerlijk fullen werden gereftitueert} hebben Wy verklaerr, en verklaren by defen, dat de Sche- pen en derfelver toebehooren,nietwes uytgefon- dert, waer medeeenige prinfen fullen zijnge- daen, voor de^voorfz reftitutie der ontfangen prcemien, legalijck aen den Lande fullen zijn verbonden, en dat het voorfchreve legael ver- bande fal ingaen van den dagh af dat de voorfz

Ende op dat hier van memant eenige ignorantie kome te pretenderen, ontbieden en verlöecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden, ciide Gedeputeerde Staten van de Provinciën refpeftive van Gelderlandt en het Graeffchap Zutphen, Hollandt eride Weit· Vrieilandt, Zeelandi , Utrecht, Vrieilandt,, Over-Yilèl, en Stadt Groningen en Ommelan- den, en allen anderen Jufticieren en Officieren, darfy defe Oniè Ordonnantie van ilonden aen alomme doen verkondigen, uytroepen, publi- ceren en affigereri ïri alle Plecken van defe Lan- den, daer men gewoon is dusdanige uytrocpin- ge, publicatieenaffixietedoen: Lattenen beve- len voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Ad- vocaten Fifcael, Commiièn Generael van de Convoyenen Licenten, Ontfangers, Convoy- mèefters', Conitrerolleurs en Cherchers, midts- gaders den Ontfanger Generael van het verhoog- de Lalt- en Veyl-geldt, ende allen anderen dien het foude mogen aengaen, haer naerdenmhou- de defes pracife te reguleren. Aldus gedaen en gearrefteertter Vergaderinge vande hooghftge- melte Heeren Staten Generael, in den Hage den een en dertighften Mey feftienhondertfevenen tnegentigh. Was geparapheerr, H. J. Roe' linck , vt. Onder ftondt , Ter Ordonnantie van de ièlve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet vande meer- hooghft-gemeïte HaerHooghMog.opeen roo- den Ouwel, overdeckt met een Papieren ruy te.

Placaet, verbiedende alle uytheemfche Wernjinqe van Zeevar ent Volck in defe Landen, wdatodeni%.Maerti7QQ.         ' \                       ,:-

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden: Allen den geenen die defen jegenwoordigen fullen fien ofte hooren fooWv f f' S ALuTi Voen te weten : Al- datef>niiee , lJck verftaen en onderricht zijn, fien Onfe0„5 r Inwoonders, hun nietont- ZeevaJnJïderfaten> ende namentlijck veele ren, ol ? Uyden defer Landen te induce- Piacaten ?Ju niet tegenftaende Onfe voorige PnncenenH geVen in dienft van Koningen, fcW Ondeeren,endathunveeIe0nier voor. ^fevoorf^ïi Π yem5rd<*en foodanige by nt^ daerr en verboden dienften.aen ee üen > om defPTgen>noodig dient te werden voor- te l*Kn onrM den van Zeevarend Volck niet ^endeceJ <■ S°° IS'T: Dat WY yegehjck, van wat qualiteyt ofte

conditie dat hy zy, en voor al Oniè Onderzaten, Inwoonders of Ingezetenen defer Landen, wel fcherpelijck hebben geinterdiceert en verboden, interdiceren en verbieden by delen, eenige On- fer Landen Ingcbooren, Onderdanen , Ingeze- tenen of Inwoonders, en voornamentlijck eeni- ge Zeevarende Luyden.deièr Landen, tot foo- danige dienften als vooren te hnyren of aeii te ne- men , gelijck Wy mede alle Oniè Ingeboorene Onderdanen, Onderfaten, en defer Landen In- gezetenen , verbieden hun tot foodanige dien- ften te verhuyren ofte begeven, op poene, dat alle Overtreders van deiè Oniè Bevelen ende Or- donnantie, foo wel dé geene die eenige Onfer Onderfaten tot eenige dienften fullen hebben ge- induceert, gehuyrtofaengenomen, alsoockdie hun tot defelve dienften fullen hebben begeven!· arbitralijck, ennagelegentheytvanfaeeken,aen

Dd 2                       den

-ocr page 242-

220                Placaten. ι. Boeck. 8. en 9. Tit. den Lijve fullen werden geftraft. Ende op dat Bevelhebberen, defe Onfe Ordonnantie en R hiervan niemandt eenige ignorantie kome te velen te achtervolgen , procederende, en doen* pretenderen, ontbieden en verfoecken Wy de j de procederen tegens de Contraventeurs end Heeren, Staten, Stadthouderen, Gecommitteer-j Overtreders van dien, fonder eenige gratie, ^

deRaeden, en Gedeputeerde Staten van de re-

veur, diffimulatieofverdragh ; wantWyfuu' alfoo bevonden hebben ten dienile van den Lan de noodigh te zijn. Aldus gedaen ende &> refteert ter Vergaderinge van de hooghft.genicj te Heeren Staten Generael,inden Hagedenicb" tienden Maert feventien hondert. Wasgepw pheert, W«de Naffau, vt. Onder ftondt, % Ordonnantie van de felve. Geteeckeht, F, p. gel. Zijnde op 't fpatiumgedruckt het Cachet' van de meer-hooghft-gemelte Heeren Staten Ge. nerael, op een rooden Ouwel, overdecktmct een Papieren Ruyte.. !■-;.·-,,'

fpedlive Provinciën, en allen anderen Jufticieren ende O fficieren van den felven Lande, dat fy de- fe Onfe Ordonnantie van ftonden aen alomme doen verkondigen , uytroepen, publiceren en affigereninallePlaetfen dacr fulcks van nooden wefenfal, en men gewoon is foodanige uytroe- pinge, publicatie en affixie te doen: Lallen ende bevelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt » de Advocaten Fifcael,. en allen anderen Officieren, Rechteren en Jufticieren, onder Onfe gehoor- faemheytftaende, midtsgaders allen Admiralen, Vice-Admiraels, Capiteynen, Officieren ende

Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-boeek derde Deel, Fol. 2 2 9. & feqq.

DEN ACHTSTEN TITUL/ Behelfende eenige Placaten van retorfie, ter occafie van den Oorlogh geëmaneert, ten reguardevan de Ingezetenen 7 deier Landen 5 naer onder het gebiedt van de Vyanden van r den Staet onthoudende, &c. Als mede tegens Vyandlijcke Perfoonen en Goederen 3 hier te Lande fonder behoor- lijcke Pafporten bevonden werdende. Siet Groot Placaet-Boeck Derde Deel, Fol. 247. öcfeqq. D E Ν NE GENDEN TITUL, Verfcheyde Placaten en Waerfchouwingen, inhoi dende verbodt op 't bevaren van de Havenen van Vranckrij ck, nytvoervan Waren van Contrabande, toevoer van Le- vens-middelen,Hooy enStroo aen de Vyanden3&c

'Placaet, raeckende de Navigatie en Commercie van Neutralen, op de Havenen van Vranckrijck^ mede de Waren van Contrabande, en afjeurantien van Schepen en Goederen, de Subjecten Φ den Koningh van Franckrijck toebehoor ende, in dato den 9. Maert 1689. Siet hier voor» j , Tit. 6. Fol. 196. Flacaet tegens den uytvoer van Contrabande Waren, aendeVjanden van den Std in dato den 21. Junii 1690.

onderwinden ende verftouten felfs Waren v® Contrabande aen den Vyand toe te voeren, & verfterekinge van den felven Vyand, en groo' nadeel van defen Staet, en deiïèlfs hooge Ge» lieerden. S o o I s't : Dat Wy , inhereren* Onfe voorige Placaten, op het fubjeél van * Commercie met den Vyand, en op deiïèlfs L^' den geëmaneert, noodigh geacht hebbende d£' felve, in'treguardvanhet vervoeren van Wart"1 van Contrabande derwaerts x te amplieren, end vervolgens goedgevonden hebben als noch tein" terdiceren en verbieden, foo als Wy interdice- ren en verbieden by defen aen alle ende een yege"

i E Staten Generael der Vereenigh- deNederlanden, Allen den gee- nen die defen fullen fien ofhoo- renlefen , Salut; T>oen te weten : Alfoo Wy in ervaringe gekomen zijn , dat niet tegen- ftaende Onfe falutaire mey ninge en intentie, ver- vat in de Placaten, by Ons op het fubjeft van het drijven van Commercie met den Vyand, en op deiïèlfs Landen geëmaneert, fpecialijck ten re- guarde van het vervoeren van Waren van Con- Éferabande derwaerts , eenige baetfuchtige Men- fchen, aengelocktdoordegrootewinften, haer

—

-ocr page 243-

Verbod tegens uytvoervan Contrab. Levens-middden,&c. 22

η de Ingezetenen deièr Landen, dat fy ïnSSck nochte indireadiick nict cn mhn η of vervoeren» felfsofdoor andere doen ??n|en of vervoeren na eenige Havenen, Steden /piferfenvanVranckrijckofanderejgehooren- °a nder het Gebiet van den Koning van Vrank- •e Υ niet alleen alle ofte eenige Waren van Con- Ondoen jegens hooghtf-gedachte Koningh van Vranckrick,vanden negenden Maertfeftien honderdt'negen en tachtigh gefpecificeert, na- tnentliickalleVuyrwercken, en het 'geene daer toebehoort, als allerhande Kanon, foo groot als I klevil} Mufquetten, Piftoolen, ende der felver * Loopen, BafTen, Mortieren, Petardén,Bom- tben Granaten, Saufifen, Peck-Kranflèn, Af- fuy ten, Forquetten, Bandeliers, Kruyt, Lont, Salpeter, Kogels, foo wel YzerealsLoode, De- gens, Lancen,Piecken, Hellebaerden, gewa- ■ pende Vlegels, Storm-hoeden, Cafquetten, Cu- ; raflèn, Schilden, Paerden, Zalen, Holfters, Piftool-loopen, Rapier-Henghfels, en alle an- dere Toeruftingen, tengebruyekvan den Oor- logh gefatfoeneert en gemaeckt, maer oock daer en boven Gruys van Yzer, Maften, Spieren, Raes en allerhande Rondt-hout, Scheeps-Timmer- Hout, als Sommers , Eycke Plancken van an- derhalf tot vierduym, Wegers, Hennip, Ka- bel-garen , Touw-werck , Zeyl-doeck , Piek, Teer, Zwavel, allerhande gegoten Yzer ende Stael, Yzere Staven, Nagels groot en kleyn, al- lerhande Koper cn Metael, gegooten en onge- goten, Loot, Tin, gemaecktenongemaeckt,

Roet, Vlas, Snuyten , Pock-hout, Latoen, Bliek, Mufcovifch Glas en Hoorn , op pcene datdeContraventeursvan defen OnfenPIacate, fonder eenige genade, als Vyanden van den Staet, ende verraders des Vaderlandts, met de doodt fullen werden geftraft, en alle hare Goe- deren geconfifqueert. Ende op dat niemandt hier van eenige ignorantie kome te pretenderen, ontbiedenen verfoeckenWyde HeerenStaten, Stadthouderen , Gecommitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de refpecTive Provin- ciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren v#nde fel ven Lande, dat fy defen Onfen Placa- te van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en affigeren in alIePlaerfen daer fulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Lailen en beveelent voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advoca- ten Fifcael, en allenanderen dien het eenighfmts aengaenmagh, haer naer den inhoude va,ndien pra^ife te reguleren, want Wy fulcks tendien- fte van den Lande, ende ten beften van de goede Ingezetenen, bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergaderinge vande hooghftgemelte Heeren Staten Generael, in'sGraven-Hageden een en twintighftenjunii fèftien hondert tnegentigh. Wasgeparapheert, J. Baron de Waffenaer, 'TDuvenvoirde·, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geteec- kent, F.Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van Haer Hoog Mog., op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren ru y te.

Placaet en Ampliatie, verbiedende alle Commercie met de Vyanden van dm Stoet, in datodenfeventiendenOffober 1690.

het Zy te Water o f te Lande gebracht, verfonden? of vertiert te hebben, of tot die verfendinge ofte vertieringe eenige Ordres ofte Commiflle te heb- ben gegeven* en van gelijcken die eenige Goe- deren, Waren ende Koopmanfchappen, geene uytgefondert, vaneenige Steden ofte Plaetfen, gehoorende onder het Gebiedt vanden Koningh van Vranckrijck, ontboden, overgebracht, ofte alhie&wetensontfangen fullen hebben, ofte aen fooctmige verfendinge, vertieringe, ofhande- linge als vooren , bevonden fullen werden te hebben geparticipeert, fullen verbeuren de voor- fchreve Goederen, Waren en Koopmanfchap- pen , midtigaders viermael de waerde van diens boven de verbeurte van Schepen, Wagens, Kar- ren en Paerden, daer in, ofwaermededevoor- fchreve Goederen, Waren en Koopmanfchap- pen fullen wefen gevoerde: Ende in gevallede voorfchreve pcene, uyt de Goederen van de Contraventeurs niet fullen konnen werden ge- confequeert, dat als dan defelve Contraventeurs aen den Lijve, ten minften by openbare geefle- lingc fullen werden geftraft ·, ende dat de voorfz poenen fullen werden geappliceert eenderdepart ten behoeve van den Aenbrenger, eenderdepart ten behoeve van den Officier die de 'calange doen fal, en het refterende derdepart ten behoeve van de Gemeene faecke. Ende teneynde hier van niemandt eenige ig- norar>

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hoorèn lefen, S λ l υ τ -, Tioente weten: AlfooWyinervaringe gekomen zijn, dat, niet tegenftaende Onfe goede meyninge en intentie, vervat in Onfe voo- nge Placaten, op het fubjecl van het drij ven van Commercie met de Vyanden van den Staet geè- maneert, fommige baetfuchtige Menfchenhaer onderwinden eenige Waren , Goederen ofte Koopmanfchappen uyt de Landen, onder het Gebiedt van den Vyandt gehoorende, af te ha- len, of oock wel derwaerrs te brengen, en dat net felve niet anders als tot voordeel van den ^p '.en nadeel van defen Staet,en Hare Hoo- ge Geallieerden is ftreckende, ende dat het ten nooghiren noodigh is dat daer tegens met meer- oer nadruck werde voorfien. S Ö'O I S'T: aï y > inhererende Onfe voorige Placaten, °P netfubject van het drijven van de Commercie «et den Vyand, en op des fel fs Landen geema- neert; goedtgevonden hebben de felve te amplie- tu"' Cnde ten dien eynde te ordonneren%nfta- m?nj i00 a*s "^y ordonneren ende ftatueren ^Wtsdefen, dat alledie geene die bevonden ful- ^werden, ftaende defen Oorlogh) eenige Goe- se?nj aren°f Koopmanfchappen, geen uyt- gciondert, naer eenige Steden ofte Plaetfenge- 00rende°nder den Koningh van Vranckrijck,

-ocr page 244-

Piacaten. *i.Boeck. 9. Tic

222

norantie en pra*tendere , ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Staten vande reipe&ive Provinciën, ende allen anderen Juiliciercn en Officieren van deiëlve Landen, dat fydefenOnfenPlacate van Honden aenalomme doen verkondigen, publiceren en'affigeren, in allePlaetfen daer fulcks van nooden wefen Tal, en men gewoon is foodamge publicatie enaffixiete doen: Laften en beveelen voorts de Raeden ter Admiralitey r, de Advocaten Fifcael, mitfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Offi- cieren en Bevel-hebberen, als mede de Commi£ fariiTen en Commifen ter Recherche, foo inde Zee-gaten als elders, defen Onfen Placate na te komen, en te doen nakomen, procederende en

doende procederen tegens de Contraventeu van dien, fonderoogh-luyckingc, faveur, $m mulatieofverdragh, want Wy fulcks alf0ot ' dienfte van den Lande, en ten beften vande goe/ Ingeferenen van dien, bevonden hebben te be- hooren. AJdus gedaen en gearrefteert onder V Cachet van den Staer, de Paraphure vandenHee re Prafiderende in Onie Vergaderinge ,. en $ I Signature van Onièn G'riffier, in denHage(jen feventienden Oétober feftien honderdt tnegen. tig. Was geparapheert, A.van Schürtnan, \*" Onder ftöndt, Ter Ordonnantie van de hooeft! gemelte Heeren Staten Generael. Getéeckent" F.Fagel. Zijnde op't fpatiumgedruckthetCa' chet van haer Hoogh Mog., op een rooden Ou- I wel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

Tlacaet, tegens den uytvoer <υαη Granen naer den Vyandt, in dato denfevenén Fe- • bruariifefiten hondert drie en tnegentïgh.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, Salüt; Ή oen te weten: Alfoo Wy in ervaringe komen, dat, niet tegenftaende de Piacaten by Ons hier bevoorens geëmaneert, tegens het drij- ven van Commercie met den Vyand, en op des felfsLanden, eemgequaed-aerdigeenbaetfuch- tige Menichen, aengelockt door de groote win- ilen, haer vervorderen en verilouten, ombyde tegenwoordige ichaersheydten duyrte van Gra- nen , de felve aen den Vyand toe te voeren, waer door den Vyand merckelijck werdt verfterckt, en bequamer gemaeckt om fijne quade deiTeynen uy t te voeren, en daer en tegen defen Staet, ende hare Hooge Geallieerden grootelijcks benadeelt. SOO ÏS'T: DatWy, inhalerende de felve Onfe voorige Piacaten, geëmaneert tegens het drijven van Commercie met den Vyand, en op fijne Landen , noodigh geacht hebben deTelve, in het reguard van het vervoeren van Granen der- waerts, te amplieren , en vervolgens goedtge- vonden hebben als noch en nader te interdiceren en te verbieden, foo als Wy interdiceren en ver- bieden by defen, aen allen ende een yegelijcken van de Ingezetenen defer Landen, dat fy dügcte lijck nochte indireftelijck , niet en fuÜefrver- brengen nochte vervoeren , felfs nochte door andere doen brengen ofte vervoeren eenige Gra-

komen, en by manquément van voldoening^

binnen den tijdt van een maent, publicqueliick te fullen werden gegeeifelt en gebrantmerekt; en dat wie binnen den voorfchreven tijdt fal konnen werden overtüyght en geconvinceert, van eenige Granen felfs na de Havenen, Steden of Plaetièn onder het gebiedt van den Vyand gehoorende, te hebben gebracht, of doen brengen, daer over met de doodt fullen werden geftraft, met confif- catie van alle hare Goederen ·, een derde vande voorichreve boeten en confifcatien te appliceren ten behoeve van den Aen brenger, wiens naem fecreet fal werden gehouden, alwaer het dat hy 'lèlfs part of deel in foodanige vervoeringe van Granen foude mogen hebben gehadt, daer van hyongeftraft fal blijven ·, een derdepart ten be- hoeve van den Officier die de calangedoenfal, ende een derde ten behoeve vande Gemeene faec- ke. Ende op dat Onfe goede meeninge ende in- tentie te beter moge werden bereyekt, hebben Wy oock wel expreilèlijck geinterdiceert en ver- boden, interdiceren en verbieden midtsdefen, dat in de ondergenoemde Quartieren, te weten, de drie Landen van Over-Maze, Meyerye van 's Hertogenbofch, het Landt van Cuyck, de Ba· ronnye van Breda, en het Marquiiaet vanBer- gen op den Zoom, in de openeofte ongefortin- ceerdeSteden, Dorpen, ofeenigePlaetfenten platten Lande, geen provifie of Magazijnenvafl Granen fullen mogen werden by een gebracht, of gemaeckt zijnde, gehouden. Ordonnerende en itatuerende midts defen wel expreflèlijck, & niemandt meerder Granen in iijnHuys of Schüf* ren ft 1 mogen hebben of houden, als tot ow*' houdinge van fijne eygen Familie enHuysgeiin van nooden is,om daer van ies weecken ofuytt£f' lijck twee maenden te konnen fubfifteren j en°aC alle de overige provifie aenftondsna de publiö" tiedeigs, ial moeten wqrden gebracht binnen^ Hooft? ende vafle Steden , op verbeurte vafl*'_ de Granen, die boven het geene voorichre^ is, in de opene Steden, Dorpen of Plaetfen platten Lande gevonden fullen werden, èfl f vijfen twintig guldensvoor yder fak boven *c' te appliceren alsvooren: Sullende deOf&iffJ vandeConvovenenLicenten, én Militaire beieren;

nen.

hoedanigh het oock foude mogen wefen,

naer eenige Havenen, Steden ofte Plaetièn van Vranckrijck, ofte andere, gehoorende onder het gebiedt van den Koningh van Vranckrijck, oftenafoodanigePlaetfen, van waer die gemac- kelijck door den Vyand konnen werden afge- haeltj oppcene,datdiegeene, die bevonden en geconvinceert fullen konnen werden, al waer het driejaren na de begane faute, ende inrijdt van volle Vreede, van tegens den teneur van dit Ons. Placaet eenige Granen te hebben gebracht, ofte doen brengen, op Plaetfen van waer die gemac- kelijck naer den Vyand zijnverbracht, of door den Vyand afgehaeldt, daer over fullen werden gecondemneert in een boete van duyfendt gul- dens, en het viervout van de prijs der Granen, die daer door aen den Vyand fullen wefen toege-

-ocr page 245-

Verbod tegens uytvoer vaaCoi&mb. Levens-middelen ,&c. 223. metnoodige ordres: tot de executie., en oudsgerechtightzijngeweefr. -Ende.op.dat bier ^^"hrervantie van defen Onfen Placateuyt- van niemandt eenige ignorantie en prsetendere,..;

;werden,tegaen !? rfchieve Quarticren, daer m ij vermoe- ' V Snigc onbehoorlijke prpvifieof Magaiij- Ð üSetnaepn rechercheren en befoecken, Teh

ontbieden en verfoccken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de refpeclive Provin- ciën , en allen anderenJufticiereneiyOfficieren van den felven Lande, dat fy defen Onfen Placaie van ftonden aen alomme doen verkondigen y pu-

•e oiiehooriijcke quantiteyt van Granen - e-Jende, defelve mogen nemen en brengen in I jinnaefte Stade ofte haer Guarniföeiii gevende Hervan kenniffe aen het Collegie ter Admkali- I         0I1der wiens Diitófls,; en tot wiens. Ju4i- I ^ture het behooren &1, foo wanneer de reeher- I cheen aenhalinge door de Officieren van de Cpn- vovenenLicentea, o fte Militaire Officieren ge- I daenfalzijn ·, maer onder het pretext van fopda- I nige recherche, de Ingezetenen ten platten Lan-

bliceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcks van nooden weien fal, en men gewoon is focda- inige publicatie en affixie te doen: Laften en be- velen voorts de Raeden ter Admiraliteyc, de Ad- vocaten Fifcael, en Procureur Generael, en alle andere Officieren , Rechteren en Jufticieren van defe Vereen ighde Nederlanden, defen Onfen Placate^e achtervolgen» procederende, en doen- de procederen tegens de Overtreders van dien, fonder eenige gratie,. faveur, diffimulatfe of verr

 Â

de overlaft aen doende, fullendaer over aen Lijf en Leven, naexigentie van faeeken geftraft wer-

dra,gh,, dewijleWyhet felve alfo.o tot dienftvan den Lande bevonden hebben te behooren. Al-

den; en fullen mede arbitralijck, felfs aen den Lijve, en de omftandigheden fulcks vereyilchen- de, oock aen het leven werden geftraft alle die ceene die het voorfchreve onderfoeck of recher- che feytelijck fullen hebben gerefifteert; blij.ven- deverdersdejudicature over recherches en aen- lialingenvaiide Politique Officieren aen de ordi- narisjuftitïe, en'trechcvancalange aen deBail- liuwen ofte Hooge Officieren, die daer toe van

dus gedaen ende gearrefteert ter, Vergaderinge van defeoogft-gempke Heeren Sfaten Generael, indenHageden fevenden Februariifeftienhon-i dertdrieentnegentigh. Wasgeparapheert,,;^ ban Becker, vt. ; Onder ftont, Ter Ordonnan- tie van de felve. (Seteeclcent,, F. Fagel. , Zijn-; de op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogli Mog. op ^enen ^oden Ouwel , pver- deckt met een Papieren Ruyte.

Naar Placaet tegens den ttytvoer ~<íáç Granen , in dato dèn dertienden Aprilfefiien hondert drie en tnegentigh.

DE Staten Generael der Vereenigde Ne- derlanden , Alle die defen fullen fien of hoorenlefen, S ai/ut ; 'Doen te wet en: Alfoo Wy by Onfen Placate van den fe- venden Februarii defes jaers, den uytvoer van Granen naerden Vyand hebben verboden, ende noodighgcoordeeldt hebben 't felve OnsPlacaet rader te amplieren, SOO IS'T : DatAVyby defen noch maels interdiceren en verbieden, dat niemandt, wie het oock foude mogen wefen,hem I fa,rVCr!orderen tc verbrengen of te vervoeren, ■4 lei^>ordoor andere te doen brengen of vervoeren eenige Granen, hoedanigh het oock foude mo- § gen weien ,naer eenige Havens, Staden of Plaet- l icnvanVranckrijck of andere, gehoorendeon- a» netgebietvandenKoning.il van Vranckrijk, Ñ poene dat alle de geene die eenige Granen uyt 5 ve;Pro?i"cien' n?c reir°rt van deGe' nadc^' ofteo(Dc^ uyt eenige andere Landen, fend n 7an· A^len komen te vervoeren, ver- ri:prS.n?.?fnvervoeren Dfte verfenden, het zy SS?ïWw\ ofdooranderen, midti^ lenhli! ledeSeenediedaertoe eenigen laft iul- bcn^\fc" jSneven, ofte eenïgh part of deel heb- x Vviii^ r 11 ianen' ^le met haer weten naerden , . maiuUcn yQrdenvervoerti ofdie5 het^in,t W°LCn r^ «derfintse. met den Vyand dies s'tóffi Ien hebben gecolludeert, niet al- ^ð íá"0? 1,ncurreren en fu^e<a zijn de ftrarfen in ; PrimVo,·! CVe"^nfen voorigen Placategeëx- - Ove-r,'^ ma5rciat:oockdiegpenedieibodanige tóSSSS CIi ontdecken , foddanigh dat '^enyandejuftitiekomentegeraecken,

boven het aendcel vandcai Aenbrenger, noch lul len werden vereert meteen preemievan drieduy- fent Caroli guldens. Ordonneren en ilatueren wijders, dat inhejs Diftricl: van de Generaliteyt geen Granen fullen mogen werden opgeilagen, als inde beilooten Steden, en dat alle 't geene meer als noodigh is ter confumprie, ten platten Lande werdtgevon- den^ in defelve Steden fal moeten werden ge- bracht, en dat ten platten Lande, van tijdt tot ti jdt uy t de Steden de noodige toevoer, en meer- der niet, gedaen fal mogen werden; dat mede geen Granen van het eene Dorp na 'tandcr fullen mogen werden vervoert, omme aldaer geloft te werden ? maer alleen uyt de Steden naer de Dor- 43en, tptnood-druftj en -vice ver fa yande Dor- den na de Steden, omopgeleght te werden, al- les op de verbeurte vande Granen, en arbitrale .corre&ie.; Dat wijciers alle de geene die eenige Granen uytderefpecTriveProvinciën, en het reiTörtvan de Generaliteyt fullen willen vervoeren, gehou- den fullen weien aen het Collegic ter Admirali? teyt, onder wekkers Diftricl: fullen wcfen inge- laden, defelve aen te geven, met deiignatie van de quantiteyt, mitsgaders de Plaetfe wacr na toe, endenaem vande Perfoon, aendewelcke de fel- ve fullen wefengedeftineert, en aldaer te ftcllcn fuffifante cautie voor tweemael de waerde van de uyt te voeren Granen, dar die in de fel vc quantL- .reyt? tergedeftineerdePlaetfe, cndeaendePer- foon, aen dewelcke defelve fullen wefen gead- dreffeerb fullen werden geloft en pvergeleverdt, en

-ocr page 246-

Elacateri.-J ί. Boeck. - ■"■ α o. Tic.

224

Hceren Staten, Stadthouderen, Geeonnruttef 't de Raeden', ende Gedeputeerde Staten van de t- fpective Provinciën , en allen anderen jufticf' ren en Officieren van den felven Lande, dat f" defen Onfen Placate van ftonden aen aloW doen verkondigen, publiceren en affigeren \ allePlaetfen daer fulcks van nooden wefen fal en men gewoon is foodanige publicatie en affix]! te doen: Laften ende bevelen voorts de Raeden terAdmiraliteyt, de Advocaten FifcaeJ, enPro. curëurs Generael, ende alle andere Officieren Rechtéren en Jufticieren van defe VereenieU Nederlanden, defèn Onfen Placate te achtervol. gen, procederende en doende procederen tegens de Overtreders van dien, fonder eenige gratie faveur, diifimulatie of verdragh, want Wy'fii^ ten dienftevan den Lande bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen ende gearrefteerttet Vergaderinge van de hooghft-gemeldeHeeren Staten Generael, in den Hage op den derdenden April ièftien hondert drie entnegentigh. Was geparapheert, Gisb.Cuper, vt. Onder (lont, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op het fpatium gedruckt kt Cachet van haer Hoogh Mog., op eenroodcn Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

en dat binnen feeckeren rijdt j naer degelegent- heyten diftin&ie van de Plaetfe, te exprimeren in hetPafport, daer toe by de Collegien ter Ad- miraliteyt te verleenen, behoorlijck, ende den Rechten genoegh zijnde, by over te leveren Cer- tificatien , of andere genoeghfame Bewijfen fal moeten blijcken, dat de voorfchreve Granen in de felve quantiteyt,ter plaetfe daer na toe die ge- deftineert waren, en aen dePerfoon aen dewelc- ke die waren geaddrefleert, ofte fijn ordre, ful- len wefen geloften overgelevert, ofte dat by ge- breecke van dien , den voorfchreven geè'xpref- feerdentijdt overftreecken zijnde, den Cautio- naris voor de dubbelde waerde van de voorfchre- ve Granen fal werden geëxecuteert. Dat oock geen Pafporten om eenige Granen uy t te voeren, fullen werden verleent, als na beflooten Steden, en voor foo veel de Spaeniche Nederlanden aen- gaet, niet over Zee, enbuytenom, maer alleen binnendoor, en over de Stroomen en Rivieren, alles op poene die contrarie de voorfchreve Paf- porten komen te doen, van confifcatie van de Granen en Schepen, in dewelcke defel ve fullen wefen geladen. Ende op dat niemant hier van ignorantie kome tepretendere, ontbieden en verfoecken Wyde

Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-bqeck derde Deel, Fol. 2 52. & feqq.

DEN TIENDEN TITU L, Behelfende dePkcaten tegens het inbrengen ende- biteren van de Spaeniche en Franfche Manufacturen, Bran- dewijnen Koele-wijnen3 Azijnen,-Papieren Ca- nefaiTen en Caftanien, &c.

Flacaet tegens den invoer van de Franfche koele en gebrande Wijnen, gediflileerè$A- teren, Azijnen , Cyder, Canefajfen, Tapier, Caflanien-, alle Suyckerenyfbo roms)ew& r af neer de, Suycker-Sjropn, Sout en Glas, in dato den achttienden QSloberfeftien hondert nat entachtigh.

* fchen hooghft-gedachte Sijne Majefteyt endefcn Staet, binnen Nimmegen in den jare feftien non· dertachtenfevenighgeflooten ende opgereed daer op echter geen ontflaghtot nochtoehetfj konnenwerdengeobtineert. SOO 1$'ι'γ Wy geordorineert, geftatueert,' en wel exprt^ lijeken geinterdiceert hebben , gelijck W£ donneren, ftatueren, enwelexpreiTelijckm^j dicerenbydefen, datgeduyrende hetBellagn° Arreft op de voorfz Schepen, niemandt, van* ftaet, qualiteyt of conditie hy foude mogen z'J'■ 't zy over Zee, langhs de Stroomen of Rij10*] nochte per Aifche te Lande, in en onder WF biet van defen Sraet fal mogen inbrcngen,ingr teof kleyneFuftagie, eenige koele of gewa» Franfche Wijnen ofte Gediftileerde Wwg Azijnen, Cyder, KanefaiTen, Papier, g£ nièn, Suyckeren, foo rouwe als gera .e/j;s Suycker-Syropen, Soutpf Glas, hoedanig^

;E Staten Generael derVereenigh- de Nederlanden, Allen den gee- nen die defen fullen ften ofte hoo- renlefen, Salutj T) oen te we- ten : Dat Wyin ervaringe geko- men zijnde,dat het Sijne Koning- hjcke Majefteyt van Vranckrijck gelieft heeft de Schepen van de Ingezetenen defer Landen, in Sijne Majefteyts Havenen ingelopen, ofte der- Avaerts gevaren, om haer Handel en Trafiquete drijven, in een generael Beilagh of Arreft te ne- men , en alfoo effecÏivelijck ende metter daedt alle Vaert en Navigatie met de Schepen van de Ingezetenen defer Landen, op hooghft-gedach- te Sijne Majefteyts Rijcken en Landen re verbie- den en beletten, en dat Wy aen hooghft-gedich- te Sijne Majefteyt hebbende gedaen reprefentc- ren, dat het felve ftrijdigh was met de Tra daten van Vreede, Vrunt/chap ende Gommercje, tuf-

^B_BM

-ocr page 247-

■■■

Vefbodt van Mmufaékmen, Wijnen en Brandewijnen, &c. 225

of Voerluyden konde bewijfen, dat de voorfz koele of gebrande Franfche Wijnen ofte gedifti- leerde Wateren, Azijnen, Cyder, Canefaflèn, Papier, Caftanien, Suyckeren, foo rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen, Sout of Glas, buyten fijne kenniflè foude mogen wefen inge- fcheept of opgeladen, foo fullen de Schepen, Schuyten, Wagens, Karren en Paerden wel vry zijn van de confilcatie; maer des niet tegenftaen- defyluyden de voorfchreve boete moeten beta- len, en wederom daer tegens haer regres hebben en behouden ten lafte van die geene dewelcke de voorfchreve koele ofgebrande Franfche Wijnen of gediftileerde Wateren, Azijnen, Cyder, Ca- nefaflèn, Papier, Caftanien, Suyckeren, foo rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen, Sout of Glas hebben ingefcheept of opgeladen. Dat de Schippers, Voerluyden of Karreluy* den eenige vaten, tonnetjensoffieilèn, midtfga- ders kaften, packen of balottcn in hare Schepen* Schuyten, Wagens of Karren geladen hebbende, ter plaetfe van haer aenkomfte oprechtelijcken ten vollen fullen hebben acn tegeven alle de va- ten, tonnerjens, fleflen, kaften, packen of ba- lotten, by haer gevoertwerdende, fonder eeni- ge van dien te verfwijgen, niet alleen opdecon- fïicarien en poenen, in voorige Placaten uytge- druckt; maer op pcene van daer en boven aen den Lijve, tenminften by openbare geeflelinge, geftraft te werden. Dat infgclijcks boven de voorfchreve confiica- tien en poenen, in voorige Placaten uytgedrückt, aen den Lijve, ten minften by openbare geefle- linge geftrafr fullen werden alle degeene, dewel- ke bevonden fullen werden de voorfchreve Fran- fche koele of gebrande Wijnen ofgediftileerde Wateren, Azijnen, Cyder, Canefaflèn, Papier, Caftanien , Suyckeren , lbo rouwe als gerafi- neerde , Suycker-fyropen, Souten Glas, tuilchen dubbelde, of in eenige ongewodneFuftagie,ofte andere bedeckteen bedriegelijcke wijfe teWater ofte Lande in te brengen. Dat geene Schippers uyt der Zee of langhs de Rivieren inkomende, midrfgaders Voerluyden of Karreluyden, fullen vermogen eenige vaten, tonnerjens, Heften, kaften, packen of balotten,by nacht of ontijden uyt de Schepen te loflèn of af te fetten, op de verbeurte van fes hondert guldens, en van haer Schepen, Karren ende Paerden, foo menigh malen fulcks foude mogen werden ge- daen, en daer en boven aen den Lijve, ten min- ften by openbare geeflelinge geftraft te werden^ fonder dat de fel ve Schippers, Voerluyden ofte Karreluyden haer vande voorfz boete fullen kon- nen eximeren, fchoon fy met folemnelen Eede fouden willen verklaren, dat de voorfz loilinge buyten hare kenniflè en ordre was gefchiedt, ten ware den Schipper, Voerman of Karreman evi- dentelijck, en den Rechten genoeghzi jnde,kon- de aenwijfen, dat de voorfchreve ontloftinge buyten fijn kenniflè en toedoen gefchiedt was j en fal den Schipper, Voerman of Karreman, in fulcken geval gehouden zijn aen te wij feil, doof wien de voorfz ontloiïïnge is gefchiedt. Ende vermidts bevonden wert, dat by de Op- gezeten en ten platten Lande, ontrent de Fron- tieren van den Staet gelegen, en oock andere, Èe                     dick-

en wefen, op poene, datdeKoop- foude m°^-c3LQ.oorSi dewelcke de voorfchreve

Si!^^n,Azijn«i,C7dcr,Cancfkire

3

ftileeracvv .

a:

£ ■ Caftanien,

Suyckeren, foo rouwe

PaplSpprde, Suycker-Syropen, Sout ofte Glas Κ en ofte oock loflèn, inilaen, ofinhare Shuyfe" ontfangen., met alleen fullen ver- urrMidc voorfchreve koele of gebrande Fran- Kwiinen, ofGediftileerde Wateren, Azij- f Cyder, Canefaflèn, Papier, Caftanien, Ticket foo rouwe als gerafineerde, Suycker- ?vropei» Sout of Glas, over Zee , langhs de Rivieren ofte per Aflche, door hunluyden ge- daeninbrengen, loflên, inilaen, ofte in hare Kel- ders ofte Packhuyfen ontfangen j maer boven dien van ydcr ftuck of vat koele ofte gebrande FranfcheWijnen, ofGediftileerde Wateren, Azijnen, Cyder, KaïgfaiTen , Papier , Cafta- nien, Suyckeren, foo rouwe als gerafineerde, Suycker-Syropen, Sout of Glas, het zy groot ofkleyn, viermael de waerde van dien , of fes hondertguldens, indien viermael de waerde tot eeen fes hondertguldens mochte monteren ·, en in gevalle eenige difputen fouden mogen ont- ftaen, over de ingebrachte Franfche koele of ge- brande Wijnen, gediftileerde Wateren, Azij-

nen.

Cyder, Canefaflèn, Papier, Caftanien,

Suyckeren, foo rouwe als gerafineerde, Suyc ker-Syropen, Sout en Glas, of de fel ve Franfche of geen Franfche fouden mogen zijn, fal het onus ^^//'dathetgeenFranfche zijn, den Inbren- ger incumberen. Voortsinterdiceren en verbieden Wy welex- preiïelijck bv defen allen Schippers, Stuyrluyden en Matroofen, midtfgaders Wagen ende Karre- luyden in hare Schepen, Schuyten, Ponten, Wagens of Karren te ontfangen, om in defe Lan- den over te brengen eenigerhande koele ofte ge- brande Franfche Wijnen of gediftileerde Wate- ren, Azijnen, Cyder, Canefaflèn, Papier,Ca- ftanien, Suyckeren, foo rouwe als gerafineer- de, Suycker-fyropen, Sout of Glas, in hoeda- nigeFuftagieofPackagie die fouden mogen we- fen, op de verbeurte van honderdt guldens op yder ftuck koele of gebrande Franfche Wijnen ofgediftileerdeWateren, Azijnen, Cyder,Ca- nefiuTen, Papier, Caftanien, Suyckeren, foo

■

rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen, S 1 yzs' 't ZJ kleyn of groot, het welck by hen- gen te Water ofte Lande, in ende onder Ons gebiedt fal ingebracht werden, boven de ver- beurte van de Schepen, Schuyten, Wagens, Kar- ren en Paerden, daerin, ofdaer mede de voor- 2; Franfche koele of gebrande Wij nen, of giliilecrdeWateren, Azijnen, Cyder, Cane- «ïicn, Spieren, Caftanien, Suyckeren, foo rouvvealsgerafineerde, Suycker-fyropen, Zout tee rfT ••den' overgevoert oftegetranfpor- Jj "Λ jJJn' e'1 indien de voorfchreve boete y ae boederen van de voorfchreve Contraven fwsnietenkoftn

i

fiillenTnlkonnen werden geconfequeert, foo ve Swï VC Contraventeurs over de voorfchre- iunS un> exemplaerlijck aen den lijve, ten (W I, °Penbarc geeflèlinse eeftrafc ver-

u

ren j \°rnetlchoon mochte komen te gebeu- i oatyemandtvande voorfchreve Schippers

-ocr page 248-

Placaten. i.Boeck. ίο. Titul.

22Ó

eenige giften, gaven, geldt, gelds waerde, 0fi eenigh genot ontfangen ofte laten beloven '^J tralijckaendcnLijve, ten minilen by openb l" geeffelinge fullen werden geilraft 5 ende om ee yder te animeren tot het ontdecken van defe Co Π travende, foo fullen de Aenbrengers oheL·" haelders werden toegevoeght twee derdepart/ van de boete daer inne yemant fal werdengecon demneert, blijvende hetreilerende derdepartten behoeve van de voorfz Officieren die de calanee eerft fullen hebben gedaen; ende fullen daeren boven de voorfchreve Aenbrengers Vry zijnvan de boeten, daer inne fy volgens het voorenftaen- de Ons verbodt fouden mogen zijn vervallen ichoon defelve Aenbrengers mede Contravenl teursfuuden mogen zijn geweeil; welverftaen- de, dat niemandt voor foodanigen Aenbreneer geconfidereert, en daer door van de voorfchreve confifcatie en verdere t||ete bevrijdt fal werden als alleen die geene die de voorfchreve verboden en verduyfterde Franfche koele ofgebrandeWii- nen, of gediilileerde Wateren, Azijnen, Cyder, Canefaiïen, Papier, Caitanien, Suyckeren,foo rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen, Sout en Glas, aen'sLands Officieren fal hebbenaen- gebracht, voor en aleer dat eenige van defelve Officieren haer fullen hebben getranfporteertop, aen of ontrent· de Schepen, of andere Plaetfen, daer inne eenige Franfche koele of gebrande Wijnen, of gediilileerde Wateren, Azijnen,Cy- der,Kanefailèn,Papier, Cailanien, Suyckeren, foo rouwe als gerafineerde , Suycker-fyropen, Souten Glas, verduyftertfoude mogen zijn, en niet de geene dewelcke de voorfchreve verboden of verduyfterde Franfche koele ofgebrandeWij- nen, of gediilileerde Wateren, Azijnen, Cyder, Kanefaffèn, Papier en Cailanien, Suyckerj foo rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen,Sout en Glas komt aen te geven ofte openbaren, foo wanneer de voorfchreve Officieren albereydtsop aen of ontrent de voorfchreve Schepen, Wagens, Karren ofte Plaetfen gekomen fouden mogen zijn. Dat verder geen Officieren of andere Perfoo- nen, tothetaenhalenvan de voorfchreve Fran- fche koele of gebrande Wijnen, of gediftileewc Wateren, Azijnen, Cyder, Kanefaiïên,Papier, Cailanien, Suyckeren»foo rouwe als gerafineer- de, Suycker-fyropen, Sout en Glas, geauthori- feert, fullen vermogen tecompoferen of accorde- ren, maer de calange voor de refpec~liveRech- ters, hier vooren gementioneert, fullen moeten doen, op pcene van aenftonds van hare Amptal gedeporteert te werden, ende daer en bovente betalen de boeten , die de Contraventeurs van defen Placate mede fchuldigh zijn, en dacooek alle Franfche koele of gebrande Wijnen, d ge- diilileerde Wateren, Azijnen, Cyder, Kane- faflen, Papier,Cailanien, Suyckeren, foo»* we als gerafineerde, Suycker-fyropen, Sout«J Glas, die uyt krachte van defen Placate lullen werden aengehaeldt en gefonfifqueert, al» te Lande niet werden verkocht, ofce op een'g pretexten uytgevoerdt fuüen mogen wêtf. > maer dat om alle frauden, die van te vooren B» mede, en onder foodanige pretexten geP'ef L

■dickwils niet Wagens, Karren, Schepen ende Schuyten, Franfche koele en gebrande Wijnen, gediilileerde Wateren, Azijnen, CydCr, Ca- nefaiïen, Papier, Cailanien, Suyckeren , foo rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen, Sout of Glas, onder Η ooy, Stroo en Hout in de Fron- tier-fteden ingevoerdtwerden, foo werdt by de- fen medeexpreilèlijck.verboden ende geinterdi- ceert,dat niemandt, wiehy oockfoude mogen zijn, fichvan alfulcke bedriegeryen en frauden fal mogen bedienen, nochte direclelijck of indi- reclelijck, defelveof diergelijcke pra&ique en in ventien vermogen te ondernemen , op peen e van aen den Lijve, ten minften by openbare geef- felinge geilraft te werden, boven devoorfchreve geldt-boete, opfoodanigemanieren, entotfoo- danigen fomme als hier vooren is geexprefleert, midtfgaders confifcatie en verlies van de opgela- den Goederen, Wagens, Karren en Paerden, daer mede de contravende is gepleeght. Ende ten eynde de voorfz Schipperss Wage- naers en Arbeyders van defen Onfen Placate vol- komen kenniiTe mogen bekomen, foo werden alle Hooftluyden en Overluyden vande Binnen- lands-vaerders, Voeriuyden ende Arbeyders ge- laftj eenydervandeninnehoude defes te adver- teren en informeren·, en ondervindende dat de- fen Placate door yemandt werdt overtreden, daer van aen de refpe&ive Officieren en Magiilraten in de Steden endeten platten Lande te geven be- hoorlijcke advertentie. Ende werden de refpeélive Collegien ter Ad- miraliteyt geauthorifeert om alle contraventien te weeren en te beletten, eenige Uytleggers te leggen in de Zee- gaten, onder elckanders Di- flricÏ gehoorende, ende de refpeörive Advoca- ten Fifcael, Commifcn Generael, en particulie- re Commifen ter Recherchein de Steden en Zee- gaten, fpecialijck gelaft: goede voorforge te dra- gen , en wel toe te fien, dat geen Franfche koele of gebrande Wijnen, of gediilileerde Wateren, Azijnen, Cyder t Canefaiïen, Papier, Cafta- nien, Suyckeren, foo rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen, Sout en Glas, ter Zee, langs de Rivieren ofte Plaetfen te Lande werden inge- bracht; maer alle foodanige Franfche koele of ^gebrandeWijnen, ofte gediilileerde Wateren, Azijnen, Cyder, Canefaiïen, Papier, Cafta- nien, Suyckeren, foo rouwe als gerafineerde, Suycker-fyropen, Sout en Glas, fonder eenige conniventie aen te halen, op te brengen, ende te ïlellen ter judicature van de refpective Collegien ter Admtraliteyt, fonder daer inne eenighiins te conniveren, op pcene van aenftonds van haer Ampten te werden gedeporteert, en-mede te be- talen de pcene in dewelcke devoorfchreve Con- traventeursvervallen fouden zijn geweeil, ende fonderlingh werdt de particuliere Commifen ter Recherche geinterdiceertj eenige giften, gaven, geldt of gelds waerde daer voor te genieten, ofte eenigh genot of belofte van dien daer vooren te ontfangen, op pcene, dat indien defelve den in- voer van devoorfchreve Franfche koele ofce ge- brande Wijnen, o f gediilileerde Wateren, Azij- nen, Cyder > Canefaiïen, Papier, Cailanien, Suy- keren, foo rouwe als gerafineerde , Suycker-fy- ropen , Sout en Glas, conniveren, o f daer voor

zijn, voor te komen, ter pralende en oven

van

1

-ocr page 249-

Verbodt van Manufaóhiren, Wijnen en Brandewij nen;&c 227 Rechter die de Sententie fal hebben ge- égualen voet gehouden magh werden. S O Q

γ., He vaten, tonnen, XV nldedevoorfchreveFranfchekoeleof^e-

IS'T: Dat Wy ooek geordonneertendegefta- tueerthebben, ordonneren en ftatueren by de~

Γ ηb

fen, dat de publicatie van defen Önièn Placate fal werden gedaen op den fes en twintighften van

elSout of Glas gevonden zijn, den bo leminenaenftuckengeilagenfullenwc d"oorfchreve Franfche koele ofgebrande Wij-

defe loopende maendt OcTrober, met deL· expref- femeyninge en verftande, dat indiendevoorfz Publicatie op een ige Plaetfe ofPlaetlèn wat vroe- ger o flater foude mogen wefen gedaen, het dien

. ofsediftileerde Wateren, Azijnen, Cyder en Suycker-fyropen , publiquehjcken uytgego- clevporfchreve KancfalTen ende Papieren verbrandt, endevoorfchreveCaftamen, Suyc- keren, foo rouwe als geraflneerde, Sout en Glas yerÖorven fullen werden. Ordonneren en laften voorts wel exprefiehjek derefpecriveCollegienter Admiraliteyt, en alle andereRechteren en Jufticieren van den Lande, die over den inhoudt van defen Onfen Placate Recht en Jufhtiefouden mogen komen te admi- niftreren, de goede handt daer aen te houden en doen houden,' ende oock foo veel in haer is te beforgen, dat dit jegeiiwoordigh ons Pla^caet na fijne forme en inhouden pun&uelijck en praxife- lijck peobferveerten naergekomen, oock na den klaren Text vanι't felve by de gemelte Collegien, en alle andere Rechteren en Jufticieren van den Lande, recht gedaen werden , fonder op prïe- textvan ignorantie , ofte eenige andere voorge- vende exceptien, daer van in eenigen deele te devieren, ofte de difpoiltie van defen Onfcn Placate in. eènigerhande, manieren te luxeren, veel min haér aen te matigeïteenigh oordcel over de rechtmatïgHjèyt van het geene dae by is neder gelMtt offe daer üyt by gevolge eenige conje- cturen te tormeren, van onfe apparent e of inrri- lïqucmeeninge, maer prajcifelijck en punéhie- hjekna de lèt'rer op te volgen dedifpofitiedaer inne klaerlijck uytgedruckt,. én dien volgende particulierlijck mede dé Vöörfchreve Franfche koele ofte gebrande Wijnen) ofte gedifti! eerde Wateren, Azijnen, Cyder, KanefaflemPa pier, Gaftanien, Suyckeren, lbo rouwe als gera fin eer- de jSuycker-fyropen , Sout en Glas, die in de Zce-gaten deier Landen inkomen fullen ,v effe-

niet tegenftaende in rechten daer voor gehou*· den, ende de voorvallende faecken even ende in dier voegen gehandelt, gereguleert, en by Sen- tentie getermineerten gedecideert fullen mogen werden, als of de voorichreve Publicatie aldaer fpeciaüjck mede ten voorfchreven dage gedaen wasgeweeft. Enopdatniemant hier vaneenige ignorantie liebbe te pretenderen, ontbieden ende verfoeo. ken Wy de Heeren Staten , Stad thoude ren. Gecommitteerde Raeden , ende Gedeputeer- de Staden van de relpecTave Provinciën, ende allen anderen Jufticieren ende Officieren van defelve Landen, dat iy delen Onlèn Placate1 van ftonden aen alpmme doen verkondigen , pu- bliceren en affigeren in alle Plaetfen daer fjlcks noodigh wefen fal, en mengewoonisfoodanige publicatie en afExietedoen : Laften en bevelen voorts de Raeden ter. Admiraliteyi,.. de Advoca- ten Fifcael, midtfgaders Admiraels, Vice-Ad- miraels, Gapiteynen, Officieren en Bevel-heb- beren, als mede de. Cpmmiilariflen , en Com- rniien ter Recherche,; foo in de Zee-g^iten als el··, ders, defen Onfen Placate na te komen, en te doen nakomen, 'procederende, en doende pro- cederen tegens de Contraventeurs ende Overtre- ders van dien, fonderoogh-luyekinge, faveur, diilimularie.ofte verdragh, Want Wy fulcks al- foo ten dienfte van den Lande, ende ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en geiirre- fteert terVergaderinge van de hooghftgemelte Heeren Staten Generaèl,. in den Hage den acht-, tienden Q&ober fcitien hondert acht en tachtig. Wasgeparapheert, E.de.Weede^.Qndex: ftont». Ter Ordonnantie yan/de felve, j.GetecckenJ H. Fagel Zijndepp'tij^tiumgedruc^thetC clietvan de meer hooghft-gemelreHeeren Sraten Genërae], op een rooden Ouwel,, overdeckt met een Papieren % uy re* >

adjudiceren de volle boete,Tonder eenige ver- lchoomnge, mitigatie of exceptie,. Lnde ten eWdé 'm de Publicatie van defen een

;.>ν T3U1 :'-'l.!i " ■■·-·■ 'i ,,;-;>"'···.

_Oi

-:

·>*·Ί'Π'

Acatf tegens dgn invoer van de Marmfatfurènir mmdeck: ouder het gebiedt van den Konmgh van Vrancktijck, m dat o den ι %.QBahfix68,%.

DE Staten. Generaèl der Vereenighde Ne- derlandfen, Allen deil geenen die defen wllenfitnoftehoörenlefen , Salutj selfrim °f?*'te weten: Dat Wy in ervaringe }5.?J»iiei dat het Sijne IViajefteyt van *mm fMÊ^en> inSi'inc Koninglilrjc- ftorJn ^sPa venen ingelöopen,bfderwae'rts vc* ' oni"na,er Handel éhdeTrafiqué te'drij- enairn"e2?Ieilèrael beflaghof'arreft te nemen, deferf "e,met de 'Schepen van de Ingezetenen banden, opfijneMajefteytsRipenbnde

Landen te verbieden en beletten, endatWyaea hooghftrgedachte Sijne Majefteyt hebbendege- daenireprefentereni dat het felve ftrijdigh was met,de Traciaten vanVreede, Vrundcfchap en Commerciejtuflchen hoogft-gedachte Sijne Ma- jefteyt en defen Staet ? binnen Nimmegen in den jare feitien honderdtacht en feventigh geilooten en opgericht, daer op echter tot noch toe geen ontflagh heeft kunnen werden geobtineerdt; SÖO IS'T : Dat Wy geordoiineerdt, gefta- tueer,t en geinterdiceert hebben, ordonneren, fta- tueren, en wel expreflelïjck interdiceren by de- fen ,"dat geduyrende het voorfchfeve-beilagh, ojf

arreft

-ocr page 250-

					Placaten. i.Boeck. iö.Tié.
			.s8
							de onder hét Gebiedt van den hooghft-gcdac[, ten Koningh , fullen werden gereputcert hotden en acrigefieri, alle Manufacturen, binne' defé Landen inkomende, by dewelcke geënte11 klaringeisgépafTeert, onder Eede voor de^ giftraet van de StadtüfPlaetfe, daer defelveMa nuracturen zijn gemaeckt, by den geénen diede felve Manufacturen gemaeckt heeft > van datdé felve Manufacturen effeérivelijck eri waerlijckin de voorfehreve Sfadt of Plaetfe, ennèrgensaii. ders zijn gemaeckt, mitfgaders Certificatie vaa de felve Magiftraet, onder de voorfehreve Vet- klaringè ftaende, dat de gemelte Magiftraet de voorfehreve Depöianten kendt voor Lüydenvan goeden gelove, enweetdatdefelve zljiilngeze. tenen van haer Plaetfe aldaer, en nergens anders haereeriigeDomiciliumende vafte Woonplaets hebbende en houdende, ende haer met hetfelve Handtwerck generende j en dat daer en boren by de voorfehreve Verklaringe nocÉ ial moeten zijneen Verklaringe, gepafïeert voor de Um firaet, onder Eede als vooren, daer by den Ver· fen der -.van de voorfehreve Manufacturen y|| klaert, dat de Manufacturen byhemverfoiiden, ende die met de voorfz Verklaringe gemunieert zijn, de felve, ende geen andere Manufacturen zij η, dan die in de felve Verklaringe zijn geinen· tioneert, fonder dat daer onder, doorhemVer- fenderfelfs, of yemandt anders door fijn ordré, toeftaen, conniventie, ooghluyckirige of cu- mulatie , eenige andere Goederen vérraenghr,of dat de voorfehreve Verklaringe op eenige andere Goederen, dan die daer innezijnuytgedrückt, geappliceertis, diredtelijck ofmdirectelijck, ifl eeniger manieren. Formulier van Verklaringe, fo den fa bricateiir of Maecker van eenige ül/lm facJuren gemaeckt > tepojféren, MïAtff· , 4ers van de Certificatie van de Magiflwt van de 'Plaetfe fijner refidentiedaenjiti .;. lijden. -..u v,":        ,:\y;u^ ,η·η Wy,k              V ;v(';'!'i:'"oirkofl. dènenkënhéh , dat Voor ons gekomen engecompayeertisJSi.N., Ingezeten deiet-Stadi ofPlaetie, dewélcké onder Eede folemneelj % wettigh geftaeften afgenomen, alsrechtis, Ψ klaert heeft dat de Manüfaduren, hier nagel)* cificeert, en gemerekt met het Merck vooryda van defelye uytgedruckt, en°e£tivelijck enwaef· lijck binnen defe Stadtofte Plaetie, ennergei$ anders en zijn gemaeckt. ^ ; f%o wavrïijck moet hem <pe/>efant Goi '''irj          AimachüA helpen. ' Ëiiëé certificéreii;wy,', dat wy de voornoei»12 N.N;,kénnen vöoj1 eer) Man van goeden gelooV) ëh%eteiidatdefêive POT.'is een Ingezeten^ dèfeWeStadtof^laëtfê, alhier en nergen?^ %s fijn eygën Domicilium en vafte woon-pla hébbéiicie en höudehye, en hem met hetnia^ kett Vanfoodanigë Manufadturen) als h|e^v^ x€n zijn uytgedruckt,generende. InoirKO hebbenwy,&c, jv"·.Λ
		arreit op de voorfehreve Schepen, niemandt, van Watftaet, qualiteyt of conditie hy foude mogen zijn, Jtzy over Zee, langhsde Stoomen of Ri- vieren, noehteper Aiïche te Lande, in en onder het Gebiedt van defen Staet, fal mogen inbren- gen in groote of kleyne Kailèn, Packen of Balot- ten i eenige Goederen, Waren ofte Koopman- fchappen, wefende Manufacturen, totkleediri- ge, cieraet, ameublement, ofanderiintsdienen- de, die onder het Gebiedt vanden Koningh van Vranckrijck, ofteinPlaetfen onder SijneMaje- fleyts gefagh gehoorende, gemaeckt zijn, uyt- genomen alleen witte Cajanten, Baracanen van Wolle, PicötësRoyal, witte ende gecouleurde Damailen, heel van Wolle, PicoteSran Wolle, gevlamde Cajanten, Bouratten, Kamer-behang- felsvande breedte van iès vierendeel, tot twin- righ vierendeel toe, Trypen en Kouiïen, op poe- ne dat de Koopluyden en Failoors, dewelcke de Voorichreve Waren of Koopmanfchappen, we- fende Manufacturen onder het Gebiedt van den hooghft-gedachten Koningh gefabriceert'en ge- maeckt, over Zee, langhsde Stroomen ofte Ri- vieren, of per Aiïche in deie Landen in brengen, of doen inbrengen, ofteoockloilèn, inilaen,of in hare Packhuy fen ontfangen, niet alleen fullen verbeuren de voorfehreve Waren en Koopman- fchappen over Zee, langhs de Stroomen of Ri- vieren , of per Aiïche, door henluyden gedaen in- brengen, loilèn, inflaen, ofte in hare Kelders of Packhuyfen ontfangen * maer oock daer en bo- ven allé de Manufacturen, fchoon van de geper- mitteerde föorte, diein'tfelVeBalot, Pack ofce Kafle ingeilóóten, of:e met de voorfz verbodene vérmenght fullen zijn, en boven dien noch vier mael dewaerde van de voorfz Waren en Koop- rhanfehappen, wefende Manufacturen onder het gebiet van hoögft-gedachten Koning gemaeckt dfgefabriceertjdesaatde voorfehreve vier-dub- bélde waercle minder als fes honderdt guldens ko- mende te bedragen, echter fes honderdt guldens, ënnooyt minder fal verbeurt zijn. "-t)at cm alle frauden öp't voorfehreve inbren- n, foo veel immers doènlijck is, te weeren en heletten, allede geene dieeenige Waren ende bopmanichappén, zijnde Manufacturen, niet ónder het Gebiedt van den hooghft-gedachten Koningh ,maér elderS gemaeckt ofgefabriceert, als mede de Waren en Köopmanfchappen,onder het Gebiedt voorfz gemaeckt, ende die hier voo- ren in te voeren zijn gepermitteert, geene uytge- fondert, het zy te Water ofte Lande, alhier wil- len doen inbrengen, gehouden fullen zijndefel- ve in aparteJCaflen, Packen en Balotten te doen, rhpackën?fonderdaër!fTiedeeèriige andere onder, defelve te mogen vermengen) ende dat voo^ts by alle de voorfehreve Warèri én Koopinanfchap- peii, wefende Manufacturen, die niet ónder het Gebiedt van den hooghftgëdachten Koning ge- maeckt ofte gèfabriceért zijn, fuffifant bewijs ial moeten wéferi, van dat de fèlve 'zijn gekiiaèdkt en gèfabriceért op een Plaets, niét zijnde Öriciér: het Gebiedt vaii den hooghft-^edachcènK^^' Dat daétohi, én op dat eényder were wafer ha hyfich liébbe te reguleren, voor Manufacturen géiriaeckt en gefabricéef t 'm Plaetfen," 'gehoofen-

-ocr page 251-

				Verbodt van Manufacturen^ Wijnen;, Brandewijnen, &c. 2.29
		Vorrmdtervan Verklaringe, tepajferen byden Verfender <van de voorfchreve Ma- nnfatfurw- » Ί 7Y1 &c.                                   óirfcon- 1/1/ jen, en dat voor Ons gekomen énde ge- Jmpareerr Ü N- N., deweleke onder Eede fo- lemneel, hem wettigh geftaeft en afgenomen, als Chris, verk'aert heeft, dat de Manufacturen, in de Atteftatieby N.N.gepaflecrt, en verleden voordeMagiitovanN.No opden           . maendt, vanhetjaer endeby Ons aen defe Verklaringe geannexeert en gehecht, breedergementioneert, ende die hy verklaert van mceninge ce zijn gemunieert met de felve Atteftatic, te verfenden na de Vereenighdè Nederlanden, zijn de'felve, en geen andere Ma- nufacturen, dan die in de voorfchreve Atteftatie hier vooren gemeldt, zijn uytgedruckt ende ge- fpecificeert,fonder dat daer onder do or hem V er- fenderfelfs, ofteyemant anders met fijn ordre, toeftaen,conniventie, ooghluyekinge ofdifli- mulatie, eenige andere Manufacturen, dan die inde voorfch eve Atteftatie geipecificeert ende uytgedruckt ftaen, vermenght zijn, ofte fullen werden, of dat oock de voorichreve Atteftatie op eenige andere Manufacturen, dan die daer in- ne gefpecifkeert en uytgedruckt zijn, geappli- ceertis, offalwerden, directelijck of indirecte- lijekj in eeniger manieren. Soo waerlijck moet hem 'Depofant God Almachtig h heipen. Endcdatmidrs dien de confifcatien en poenen voorfchrevènfubject fullen zijn alle Manufactu- ren, by deweleke foodanige Atteftatien niet ful- len zijn gevonden, ende die in manieren vooren verhaeltniet fullen zijn ièparaetingepackt, dat deKoopluydenofte Ingezetenen defer Landen, koopende eenige Goederen op eenige Marekren, opdewelckeindiftinetelijck fo^wel Mariufa£u- ren, gemaeektengefabriceert onder het gebiedt vandenhooghitgedachten Koningh, als andere Manufacturen werden'gevent en ter Marckt ge- bracht, niet fullen mogen vólftaen met te veri- neren·, datfy de voorfchreve Goederen hebbén gekocht op een Marckt-plaets J gelegen buy ten netgebiedtvan den hooghftgedachten Koning, om die alfoo voor andere als verboden Manufa- ctur £Jn met Atteftatie , onder Èede \ midtfgaders VertincRtie van de Magiftraet, te paflèrch, naer ", v?orlcVreve Formulier té verifiëren, tot wat Paene, nietgchodrende onder het gebiedt van gJ"hof hft-gedac;htenKoningh, de ielvêzijn. \p ?eCr' en voorts met de verklaringe van den verknderofVerbrengerVandien, medeinma- ren λ ^ °P het formulier als vooren tfffljfa MuaatdeGoederen, metde voorfz Atteftatie |mumeert ZlJnde, zijn de felve Goederen die voorÓT ^entioneert zijn: Énde dat alle de niee aIT Manufa£turen, by deweleke fooda- SSNM ziin> fcnoon gekocht op WS f a,eirs>' buyfenhetGebiedtVanden ^«■gedachten Koningh, gehouden fullen				werden voor Manufacturen , by defen Placate verboden, en fubject zij η de confifcatie en pcene hier vooren uytgedruckt. Dat de voorfchreve Atteftatie t'elckens by de voorfz Kaften, Packen en Balotten fal.moeten zijn en gehouden werden, tot dat defèlve Kaf- fen, Packen en Balotten zijn gebracht ter plaet- fedaer die effectivelijckzijngedeftinecrt, ende oock fal moeten mede brengen een particulier de- nombrement en ipecificatie van allen ende een ye- gelijck ftuck dat daer inne ingepackt fal zijn, op deconfiicatie en poenen als vooren, indien inee- nighftuckj fonder met foodanige Atteftatie ge- munieert te zijn, daer inne gevonden fouden mogen werden. Dat voorts de voorfchreve Atteftatie teneer- ften Comptoire fal moeten werden geëxhibeert, doordeCherchersgevifïreert,en by henluydeii daer op pertinent, met uytdruckinge van dagh en uyreWerdengetêeckent, datdeGoederen, daer inne uytgedruckt, daer op zij η gepa fleert. Datde Cómmifen Generael en Particulier,foo wanneer fy fufpicie hebben van dat in eenigeKaf- ièn, Packen of Balotten, de voorfchreve verbo- dene Manufacturen ibuden mogen zijn inge- nackt, de voorfchreve Kaften, Packen ende Ba- lotten fullen nlogen Opfenden aen de Collegien terAdmiraliteyt, yderinfijn Diftrict, en defèl- ve aldaer ter prefentie van den Koopman, of laft van hem hebbende, en ten overftaen van eenige Heeren Gecommitteerden uyt het felve Colle- gie, te openen ende vifiteren tot koften van den Lande, indien de felve Kaften, Packen ofte Ba- lotten wel en conform de Atteftatien bevonden werden. Dat de Schippers, Voerluyden of Karrelüy- dén, eenige Kaften, Packen ofte Balotten in ha- re Schepen, Schuyten, Wagens of Karren gela- den hebbende, ter plaetfe van hare aenkomfte, oprechtelijck en ten vollen fullen hebben aen te geven alle Kaften; Packen of Balotten, by haet gCvoert werdende , fonder eenige van dien te verfwijgen, niet alleen öp de confiicatien ende poenen in voorige Placaten uytgedruckt, maer op poene van daer en boven aen den Lijve, teflv minften by openbare geeflelinge geftrart te wer- den. Datinfgelijcks boven de voorfchreve confifca- tien en poenen, in voorige Placaten uytgedruckt, aen den Lijve, ten minften by openbare gceftè- linge geftraft fullen werden alle die geene, die be- vonden fullen werden eenige Goederen tuflchen dubbelde Befchotten, in eenige ongewoone Packen of Vaten, ofte welbedecktélijck onder Rocken, Mantels of Klederen te vetfteecken, en allbo of op andere bedeckte en bedriegelijkc wij- ie te Water ofte Lande in te brengen. Dat geen Schippers uy tter Zee, ofte langhs de Rivieren inkomende, midtfgaders Voerluyden of Karreluyden, fullen vermogen eenige Kaften, Packen of Balotten by nacht en ontijdeteloftên' uyt de Schepen, of aftefetten, op de verbeurte van vier mael de waerde van clck Pack, Kas ofte Balot, dat byhaer in voegen voorfchrèven uyt- gefebeept, gcloftofafgefetfal zijn, of ten min- ften fes hondert guldens, indien vier mael de waerde geen fes hondert guldens, mochte bedra-
							gen,

-ocr page 252-

Placaten. ι. Boeci^c. ίο. Tit.

■3°

dicatnre van de refpe&ive Collcgien rer Admj;· liteyt, fonder daer inne eenighfints te conniv^ *ren, op pcene van aenftonds van hare Arnpt/* ie werden gedeportcert, en mede te betalend' pcenen in dewelcke de voorfchreve Contraven6 teurs vervallen fouden zijn geweeft; en fonder." lingh werdt de particuliere Commifen ter Rc* cherchegeinterdiceert, eenige Giften, Gaven" Geldt of Gelds waerde daer vooren tegenieten' of eenigh genot ofte beloften te ontfangen, 0q pcene dat defelve den voorfchreven invoer van de voorfz verboden Manufacturen, midtfgaders den invoer van andere Manufacturen , anders als hier vooren is geordonneert, conniveren, ofte daer voor eenige Giften, Gaven, Geldt, Geldts waerde, ofte eenigh genot ontfangen , ofteaen haer laten beloven , arbitralijck aen den Lijve ten minften by openbare geeiTelinge fullen ver' den geftraft. En omme een yder te animeren tot het ontdecken van defe contraventie, foo fal de Aenbrengersof Aenhaelders werden toegevoew twee derde van de boete daer inne yemandtfal werden gecondemneert, blijvende het refteren- de derde ten behoeve van de voorfchreve Officie- ren die de calange eerft fullen hebben gedaen; en fullen daer en boven de voorfz Aenbrengersvry zijn van de boeten, daer inne fy volgens hetvoo- renftaende Ons Verbodt fullen mogen zijn ver- vallen, fchoon defelve Aenbrengers mede Con. traventeurs fouden mogen zijn geweeft j wel- verftaende dat niemandt voor foodanigenAen- brenger geconfidereert, ende daer door vande voorichreve confifcatie en verdere boetenbevrijt ial werden, als alleen die geene, die de voorfz verboden en verduyfterde Goederen ende Koop manfehappen aen's Landts Officieren fal hebben aengebracht, voor en aleer dat eenige van defel- ve Officieren haer fullen hebben .getranfporteert op, aen, of ontrent de Schepen, Karren, Wage· nen of andere Plaetfen, daer in eenige verboden Waren, Goederen ofteKoopmanfchappen ver- duyftert fouden mogen zijn, en niet die geene dewelcke de voorfz verboden ofte verduyfterde Goederen ofKó%pmanfchappen komt aen te ge- ven, ofte te openbaren, foo wanneer de voorfz

gen, boven de verbeurte ncch van hare Schepen, JCarren en Paerden, ende daer en boven aen den Lijve, ten minften met openbare geeilelinge ge- ftraft te werden, fonder dat de felve Schippers, Voerluyden ofteKarreluyden haer van de voorfz ftraffe van het voorfchreve viervout fullen kon- neneximeren, fchoon fy met folemnelen Eede fouden willen verklaren, dat de voorfzlolïinge buy ten hare kennifle ofte ordre was gefchiedt,ten ware den Schipper, Voerman of Karreman evi- dentelijck, ende den Rechten genoegh zijnde, kondeaenwijfen, dat de voorfchreve ontloffin- ge buy ten fijn kenniffie en toedoen gefchiet was; en fal den Schipper, Voerman of Karreman, in fulcken gevalle gehouden zijn oock aen te wijfen, d©or wien de voorfchreve ontloflïnge is gefchiet. Ende vermidts bevonden werdt, dat by de Opgezetenen ten platten Lande, ontrent de Frontieren van den Staet gelegen, ende oock an- dere, dickwils met Schepen, Schuy ten, Wagens en Karren , verfcheyde Goederen van grooten waerdye zijnde, onder Hooy, Stroo, Hout, Turf ofte diergelijcke Materialen, in de Fron- tier-Steden ingevoert werden; foo werdt by de- len mede expreilelijck verboden ende geinterdi- ceert, datniemandt, wiehyoockfoudemogen zijn, iich van alfulcke bedriegeryen en frauden fal mogen bedienen, nochtedirecïelijck of indi- recfelijck de felve of diergelijcke praclijcque en invcntien vermogen te ondernemen , op pcene van aen den Lijve, ten minften by openbare geef- iblinge geftraft te werden, boven de confifcatie en verlies van de opgeladen Goederen, Wagens, Karrenen Paerden, daer de contraventie mede is gepleeght, midtfgaders boven de Geldtboeten voor yder Pack, Ralot of Stuck, groot of kleyn, datalfoobedecktelijckenteriluyk met devoor- ichreve Wagen, Schuyt, Karre of Paert gevoert, ofdaerinne of daer op verfc hooien fal zijn, foo, en foo groot als die pcenen op het inbrengen is gefteldt. Ende ten eynde de voorfchreve Schippers, Wagenaers en Arbeyders van defen OnfenPla- cate volkomen kennilTè mogen bekomen (j foo werdenalle Hooftluyden en Overluydenvande

Binnenlandts-vaerders, Voerluyden en Arbey- I Officieren albereydts op, aen, ofte ontrent de

voorfz Schepen, Karren, Wagens of Plaetfenge- komen fouden mogen zijn.                           ; Dat oock alle de Warerf ende Koopmanfcfiap- pen, die uy t krachte van defen Placate fullen wer- den aengehaelt en geconfifqueert,binnen het Ge- biedt van defen Staet niet fullen mogen werden verkocht of geconfumeert, maer in prefentie,ea ten overftaen van den Rechter, die de Sententie fal hebben gewefen, publicq fullen werden ver- brant of verdorven. Ordonneren en laften voorts wel expreiTeüp de refpeftive Cqllegien ter Admiraliteyt, en alle andere Rechteren en Juftkieren van denLafldei die over den inhoude van defen Onfen Placate Recht en Juftitie fouden mogen komen teadtf>'

ders gelaft, een yder van den inhoude deCes te adverteren en informeren ; en ondervindende dat defen Placate door yemandt werdt overtre^ den, daer van aen de refpecÜve Officieren en Ma- giftraten in de Steden en ten platten Lande te ge- ven behoorlijcke advertentie. Ende werden de refpe&ive Collegienter Ad- miraliteyt geauthorifeert om alle contraventien te weeren en te beletten, eenige Uy tleggers te leggen in de Zee-gaten, onder elckanders Di- ftricl: gehoorende> en de refpeftive Advocaten Fifcaels, Commifen Generaels, en de particu- liere Commiièn ter Recherche in de Steden ende Zeegaten ipeciahjck gelaft goede voorforge te dragen, en wel toetefien, dat geene Waren en

Koopmanfchappen, zijnde Manufacturen, ge-1 niftreren, de goede handt daer aen te houden,en maeckt of gefabriceert onder het gebiedt vanden : doen houden; en oock foo veel in haer is tebe- hooghft-gedachten Köningh, langhs de Rivie- forgen, datditjegenwoordighOns Placaetnaef

ren of Plaetfen teLande werden ingebracht,maer alle foodanige Waren fonder eenige conniventie aen te halen, op te brengen, en te ftellen ter ju-

fijne forme en inhouden puncTruelijck enprffcl' felijck geobferveert en nagekomen, oock η#* ^enklaientext vanhetfelve by de gemelteC0" legien,

-ocr page 253-

"Wijnen,Brandewijnen,&a 231 fullen moeten werden, a!s of de voorfz Publica- tie aldaer fpecialijck mede ten voorfz dage ge- daen was ge weeft. Ende ten eynde hier vanniemandt eenige ig- norantie en praztendere , ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouder en, Ge- committeerde Radden en Gedeputeerde Staten vande refpe&ive Provinciën, ende allen anderen Jufticieren en Officieren van defelve Landen, dat fy defen Onfen Placate van flronden aenalomme doen verkondigen, publiceren en afligeren, in alle Plaetfen daer fulcks van nooden weien fal, en men gewoon is foodanige publicatie eiiaffixiete doen: Laftcn en beveelen voorts deRaeden ter Admiraliteyt,.deAdvocatenFifcael,mitfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Offi- cieren en Bevel-hebberen, als mede de Commif- fariilên en Commifen ter Recherche, foo inde Zee-gaten als elders, defen Onfen Placate na te komen, en re doen nakomen, procederende en doende procederen tegens de Contraventeurs van dien, fonder oogh-luyekinge, faveur, difïï- mulatieofverdragh, want Wy fulcks alfooten dienfte van den Lande, en ten beften vande goede Ingefetenen van dien, bevonden hebben te be- hooren. Aldus gedaen en gearrefteert onder't Cachet van den Staet, de Paraphure vanden Hee- re Prrefiderende in Onfe Vergaderinge , en de Signature van Onfen Griffier, in denHage den achttienden OcTrober feftien honderdt acht en tachtigh. Wasgeparapheert, E detVeede, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogft- gemclte Heeren Staten Generael. Gereeckent, H. Fagel. Zijnde op't fpatium gedruckt het Ca- chet vanhaer Hoogh Mog., opeen rooden Ou- wel , overdecktmet een Papieren Ruyte.

Verbodt van Manufaóhiren, en alle andere Rechteren en Jufticieren '^1?' Lande recht gedaen te werden, fonder van den ^ i orantiCj Qfeenige andere voor- °P pl Λ* /.«ccotic daer van in eenigen deele te de- SeNV ofdedifpofitievan defen Onfen Placate vierenLrerhande maniere te luxeren , veel min wrTente matigen eenigh oordeel over de recht- Lhevtof onrechtmatigheydt van het geene SC?»neder gdle,dVof daeruytb;g? ' Xe eenige conjefture te formeren van Onfe Inoarenteof intrinfique nieenmge, maer pneci- SckenpunauelijcknadeLetter op te volgen dedifpofitie, daer inne klaerhjck uytgedruckt, dien-volgende particuherhjck mede van de voorfchreve Waren enKoopmanfchappen, zijn- de Manufacturen, gemaeckt of gefabneeert on- der het Gebiedt van den hooghft-gedachten Ko- ning , midtfgaders de andere Manufaéluren, an- dersals hiervooren gedeclareertis, in de Zee-ga- ten deferLanden inkomen fiillen , effecTrivelijck teconfilqueien, en daer over oock te adjudice- reii de volle boete, fonder eenige verfchooninge, mitigatie of exceptie. Ende ten eynde in de Pu- blicatie van defen een égalen voet gehouden mag werden, Soo Is'x : Dat Wy oock geordon- neert en geftatueert hebben, ordonneren en fta- tueren by defen, dat de Publicatie van defen On- fen Placace fal werden gedaen op den fes en rwin- tighften van defe loopende maendt Oftober, fes- tien hondert acht en tagrigh, met dcfe Onfe ex- preilè meyninge en verftande,dat indien de voor- fchreve Publicatie op eenige Plaetfe cf Plaetfen wat vroeger of later foude mogen weien gedaen, hetdienniettegenftaendein Rechten daer voor gehouden, ende de voorvallende faecken even en in dier voegen gehandelt, gereguleert, ende by Sententie getermineert, oock gedecideert

Refolutie, geflrande Franfcbe Wijnen den bodem in tejlaen, in dato den tweeden April feflien hondertnegen entachtigh. afwefendaer van aen haer Ed. Groot Mog.ken- nifle te geven , met verfoeck, derfelver goedt- vinden dien-aengaende te mogen verftaen: Waer opgedelibereertzijnde, isgoedtgevondenende verftaen, dat alle Vaten met Eraniche Koeleen Brandewijnen , in defe Provincie ingebracht werdende, oftedoor Schip-breuck op de Stran- den defer Provincie komende aendrijven, ende by haerEd. Groot Mog. Zee-vonders in derfelver Packhuyfen opgeleght, in ftucken fullen moe- ten werden geflagen , en de voorfchreve Fran- iche Koele en Brandewijnen uyt laten loopen, fonder dat defelve ten profijte van hetgemeene Landt, ofce yemandt anders fullen mogen wer- den verkocht. Onder ftondt, Accordeert met de voorfz Rcfolutien. Ende was geteeckcnt, Simonvan Beaumont.

'

η

Kaeten Ordre, tegenshet fluyeken en inbrengen van Franfche Wijnen, Br andmij- '» Gewaffien en Manufacturen, in dato den 23. Ottober 1690?

ID

ataten Generael der Vereenighde Ne- j T)oen te weten : Alfoo Wy in ervaringe geko- erlanden, Allen den geenen die defen I men zijn, dat, niet tegenftaende Onfe Pla- uueniienofte Gooren lefen, S alutj | catcn tegens het inhrengeu van Franfirhe Wij- *                                                                ncn

-ocr page 254-

					Placaten. i.Boeck. io.Tit.
			232
						andermael van diergelijcke achterhaelt en^eco vinceert komende te werden, fonder eenf»e nade met de koorde geftraft dat'er de doodt na volght, met confifcatie van alle hare Goederen· des fullen die geene die de voorfz iluykeryen vrv' willigh komen te ontdecken , fchoon fy mede fchuldigh daer aen waren, niet alleen vry &;„ van alle ftraffe, maer daer en boven genietend portie van den Denunciateur, of een gerechtder- de in alle confifcatien en mulcten,op αχ ontdeck-1 te iluykeryen te volgen, en dat des Aenbrengejj naem, foo veel doenlijck fal werden gefecreteerf En eyndelijck, dat buyten folide redenen, daer op den Rechter fich in het particulier, ten re^ar- de van den Reclamant geruft fal kunnen ftellen niemant tot defenfie en reclame van de aengehael- de Wijnen, Brandewijnen, Gewaflèn en Ma- nufacturen fal werden geadmitteert,fonderalvoo- ren cautie voor de voorfz boeten en verbeurte te hebben geftelt, of fijnPerfoongeprefenteerten geiifteert, om foodanigh over hem te kunnen werden gedifponeer t, als den Rechter tot execu- tie van dit Ons Placaet > en volkomen accomplif. fementvanjuftitie, ten reguarde van de Senten- tie by haer te wijfen, noodigh fal oordeelen: Dat verders, foo wanneer naer examinatievanfaec- ken maer eenige kleyne bedenckelijckheydtfou- de overblijven, van dat de ingebrachte Wijnen, : Brandewijnen, Gewaflèn ende Manufacturen, Franfch, ofte met Franfche vermenght fouden mogenzijn, alwaerhetdatdeminderheydtvan deRechters daer aen fouden mogen twijffelen, ofhaervandebewijfender Inbrengers of Reda- manten onvoldaen vinden, de foodanige Wij- nen. Brandewijnen, Gewaiïèn en Manufacti- ren niet fullen mogen werden ontilagen, alson- derbetalingevanvieren twintig ponden Vlaems voor yder vat koele, en tien pondt Vlaems voor yder ftuck of Gauge Brandewijn, envijftighper cento der prefente waerde van de GewaiTen ende ] Manufacturen, ten behoeve van de Gemeene faecke, boven de ordinaris ende extraordinaris Middelen op het inkomen gefteldt, tenwarede Inbrengers met de. foodanige ingebrachteGoe* deren in defelve Schepen, geen andere Goede- ren in hebbende, en fonder laft-breéckinge lie- ver immediatelijck wilden uytloopcn envertrec- ken, 't geen haer vry fal ftaen, ofteoockdefoo- danige fufpedte Goederen uyt de Schepen, daet in die met andere Goederen geladen zijn, totna- renkofte, onder de directie, ende door de Be- dienden der Gollegien ter Admiraliteyt, daerw j voorvalt, in een Magazijn wilden latenloffö1» opflaen, en fecuurlijck met Wachten beware"» tot dat fy gelegenthey t fullen hebben van defeltö onder gelijckeverfeeckertheyt, inandereScM' pen te doen herladen, en uyt defe Landen vtf* ren, fonder daer voor de uytgaende Rechten^ * lenverfchuldightzijn , des datyemandtbej»^ | hebbende de foodanige Goederen in de μΨ zij nen leggende, doorliftofgeweldttever^ ren, verminderen of veranderen, daer over eenPerturbateur van de gemeene ruftcj m · doodt fal werden geftraft fonder genade, jj1 confifcatie van Goederen; fullende dit ons ι caetfijninganghnemen, en effect i'orte^enn^. ] den dagh van den eerften November aenft??^ I
		nen, Brandewijnen, Gewaflèn en Manufactu- ren geè'maneert, de fluyckeryen die de baetfucht derMenfchen daer tegens onophoudelijek pra- ctifeert, noch al veel in zwangh gaen, enWy, tot weeringe van dien, noodigh. geacht hebben, door krachtige middelen van nadruck daer te- gens te voorfien, en meerder ftraffen te ftatue- ren tegens de Koopluyden, Schippers, Wagen- enKarreluyden, die tot frauduleufe inbrengin- geder voorfchreve Franfche Wijnen, Brande- wijnen, Gewaiïèn en Manufacturen fouden co- opereren ofte hulpe bieden, SOO IS'T: Dat Wy goedtgevonden hebben te ordonneren ende ftarueren, gelijck Wy ordonneren en ftatueren midsdefen, dat alle Franfche Wijnen, Brande- wijnen, Gewaiïèn en Manufacturen, die fullen werden aengehaeltby confifcatie, fondereenige de minfte conniventie iullen werden geappliceei t voor een derde ten behoeve van den Denuncia- teur, het tweede derde ten behoeve van den Of- ficier die de calange fal komen te doen » ende het refterende derde ten behoeve van hetGemeene Landt 5 dat de voorfchreve Wijnen, Brandewij- nen, Gewaiïèn en Manufacturen, alfoo gecon- fifqueert, in de Provincie daer de confifcatie ge- fchiedt, geconfumeert, en niet binnen 's Lands vand'eenePlaets na d'andere, noch uytwaerts, als immediatelijck ter Zee vervoert fullen mogen werden ·, dat alle die geene die eenige Wijn, Brandewijn, Gewaflèn en Manufacturen inde- fe Landen fal komen te brengen > of van de eene Provincie in d'andere te vervoeren, niet op een model of generaelvoorfchrift, maer tot vol ge- noegen van den Rechter, voor dewelcke de faec- ke fal werden geventileert, fullen moeten bewij- fen, datfoodanigeWijnen,Brandewijnen,Ge- waflèn en Manufacturen geheel, en yder Drop en gedeelte van dien, tot uytfluytinge van alle 'bedrogh, doorvermenginge, niet in de Rijken, Landen of Plaetfen, ftaende of gehoorende on- der den Koningh van Vranckrijck, gegroeyt noch gemaeckt zijn, maer effectivelijck in ande- re Landen, met exacte demonftratie vande Plaet- fe, waer, en door wie defelve zijn gevendan- geert) gebouw t, ingeiamelt, gefabriceert, en waer, enbywie, totdentijdtvandelaetitever- voeringe herwaerts, fonder veranderinge gecon- ièrveertzijngeweeft, foo dat de Rechters haer vandeabfolureenonfeylbare Waerheyt van dien fullen kunnen houden voor geperfuadeert, en dat by manquement van foodanigen voldoende be- wijs, nevens de inkomende Goederen, aen de Officieren van de Convoyen en Licenten, of an- dere daer toe gequalificeert, door de Inbrengers vertoont en overgelevert, aenftondts totconfif- catie der felver Goederen fal werden geproce- deert, en dat boven al het geene voorfchreven is, de Koopluyden, Schippers, Wagen enKarre- luydcn, die tot foo frauduleufen inbrengh laft ge- geven , behulpfaem, mede-plichtigh, of daer van mede kundigh fullen hebben geweeft, fullen ver- beuren viermael de waerde van de aengehaelde en verbeurde Goederen, te appliceren als vooren, by manquement van de felve, binnen veertien dagen na de condemnatie te voldoen,aen den Lij- ve , ten minden by ftrenge openbare geeflelinge fullen werden geftraft, voor de eerftc reyfej en

-ocr page 255-

Verbodt van Manufe&uien3 o dat hier van niemandt eenige ignorantie , prÏDr^teiideren, ontbieden en verfoecken S/deHeerenSraten, Stadthouderen, Gecom- de Raeden, en Gedeputeerde Staten van Π111* CC ι , o^Awinrien. en allen anderen Tn-

Wijnen,-Brandewijncn,&c. .233 derende, en doende procederen tegens de Cón- traventeurs van dien, ionderppghluyekinge, fa- veur, diffimulatie ofce verdragh, want Wy fulcks alfoo tendienfte van den Lande gevonden heb- ben te behooren. Aldus gedaen en gearrelteert onder't Cachet vanden Scaet, deParaphure van den Heereprasfiderende in Onie Vergaderinge, endeSignaturevanOnfen Griffier, indenHage den drie en twintighftenOcLoberièitien houder t tnegentigh. ■ Was geparapheert., Gijsb, Cu- per, vt. Onderftond, Ter Ordonnantie van de hooghif-gemelte Hecren Staten Generael, Ger teeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium ge- druckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, o verdoekt niet een Papieren Ruyte.

; (-.,l{-;I1fiMfJiatMUM-aj1 iioiiucii aen alomme Ln verkondigen, publiceren ende affigeren,, in lic'Plaetfen daer fulcks van nooden wefen lal, en men gewoon isfoodanige publicatie en affixie doen- Lallen en beveelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael, mits- gaders Adniiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Officieren en Bevel-hebberen, als mede de Com- miflariflen endeCommifen ter Recherche, foo in de Zee-gaten als elders, defen Onfen Placa- te na te komen, en te doen nakomen , proce-

Placaet, h' wegenvan r et orgie, verbiedende het inbrengen van Aianufaffuren uyt de Spaenfche Nederlanden, onder 't gebiedt van defen S taet, als mede tegens den nytvoer van 't Sout Water naer de Spaenfche Nederlanden, in datodeii 2.9. Jtimi 1699,

E Staten Generael der Vereen ighd e Ne- ' derlanden: Allen den geenen die'defen tegenwoordigen fullen llen ofte hooren · leien, Salut; Ί)οεη te weten .· Al- foo zcdert eenigen tijdt herwaerdts men in de Spaenfche Nederlanden heeft kunnen goedt vin- den op te itellen exceffive belaftingen., en te doen een verbodt op en jegens alle foorten van Manu- facturen , uyt het gebiedt van Onfen Staet aldaer ingevoert werdende, waer door de Commercie tuÓchcn wederzijds Onderdanen genoeghfaem geheelwerdtverhindert, het welcke direcLclijck llrijdigh is tegens het XI. Articul van hetTra- cfaetvaii Vreede tuilchen Sijne Koninghlijcke Majefteyt vanSpaigne en Ons inden jarefeftien honden acht en veertigh geflooten, en daton- acngcfienalleernftige en iterative inftantien, m Onfen naem, en van Onfen 't wegen aen 't Hof torBruflèl gedaen, geen het minftc redres in het voorfchreveVerbodt, en de voorfchreve Bela- ftinge heeft kunnen werden verkregen, nochüe ς η rv^S te,^oen ceffige inclinatie wertgetoont. ?tP . ^'J: ^at Wy byprovifie, en tot dat 1ri raclltiger cr> efficacieufer middelen fullen hebben gearreftcert, ofte de infraclie van bet voorfz Traftaetin defen fal.wefen gered reffeert, oy wegen van retorfie goedegevonden hebben te verbieden en te interdkeren, foo als Wy verbie- feKne"«tc'dice,ren.by.defen3· -dat uyt deSpaën- ^neJNcdcrlanden,:in defe Geünieerde Provini m 1 m het diftriftivan de Generalitey t, niet/Ül- '^gen werdeningebracht eenige iBéughfc&e K^™WP% :Of geboudeerde Doppen,

LywatcnenSijdeCaffaes, Garen, allerley foor- te van Naey-garen, ibo wel rouw, wit als gecou- leurt, Linten, opgemaeckte Sijde , Pelteryen, allerhande Goude Leercn , Bruflèliclic Baraca- nen, allerhande gereede Naey- en Stick-Sydc, Drinck-glaièn, allerley foorte van Fruyten, als mede allerley foorte van gemaeckt Hout ende Mande-werek, alles op de boete van tweeduy- fent guldens, boven de verbeurte van de Waren, ManufacLiiren ende GewaiTen , midtigaders de Schepen,-Schuyten , Karren , Wagens en an- dere Vaertuygen, waer mede yetwes van het geene voorfz is, uyt de Spaenfche Nederlanden na defe Landen moe h te wefen gebracht, de voor- fchreve boeten te appliceeren een derdepart voor den Aenbrenger, een derdepart voor den Offi- cier die de calange faidoen, en een derde-part ten behoeve van de Gemeene faecke : Ende alfoo onder de hier vcorgemelte exceffive belaftingen oock fpecialijck is het heffen van tien fchellingen per lack van het grof en wit Sout, van buyten inde Spaenfche Nederlanden ingebracht wer- dende , met intentie, foo als het fchijnt, om jdiehoogebelaftinge, genoeghfaem een verbodt\ implicerende, ftricléli)ck te heffen van het wit Sout, ende te gedogen dat die van het grof Sout niet of weynigli werdebetaeldt, ofdewitSout- rafjneerders in Brabant en Λ'-laenderen te dcdom- jnageren, met aen haer y ets .extraordinaris toe te loggen,, en alfoo te eludcren fcet dertiende Arti- cul van htt voorfchreve Traftaet van Vreede, j-ftede-brengende, dat het wit Sout, van hier ko- mende in -de Landen van Sijne Majefteyt van Spaigne, moet werden geadmitteert, ende niet •liooger magbKverden,belaft als het grof Souti S O O J S'T l· Dat Wymede by provifie, en rot dat Wy naderen efficacieuièr middelen hier on- trentfullcnhebbengearrefteert, hebbengeinter- idiceert er-de;Vfirboaeri,:interdiceren en verbie- den by defen?dfitgeeniout Water over de Stroo- men en lier'Territoir «van Onfen Staet, voorby het Fort Lil lo, door het 'Zas van Gent, ofte an- ders s, inde/Spaeniclie. NÉderlandemfll mogen werden gebrsÈchtj op;pOeiie'/an.drie duyfendt 'Ff                     Caroli

tejn ten

tifKïlraffia Boratten, Grófgrijnen, Gajaitf- ^oeie-Cafra en Trijpen , Lywnten, Servet-

T Ammelaecisjene, midtfgajdws, Damaften -

Ö

Sft» ranCCn 'Van Garen env^n'Sijde,, het.rq. ve*JÜW§fteJ ^coiilpurde ofre Goüde m Bür

teagg»

t, ,Oudenaerfche,éodie ten enKameivbelianfels, Gent-

fch

ï'

il· iS'*en *W£#tm en Saey I-Bra banïfeie

%n> öQck van Garen en£aev., Bonte

IV, D

E EL,

-ocr page 256-

				Plaeaten. i.Boeck. io.Tit
		234 Caroli guldens, boven de verbeurte vande Sche- pen en Schuy ten, waer mede hetfelve lal wefen gebracht,ofte getracht gebracht te werden, de voorfchreve boeten te verdeden en te apphce- ren alsvooren. Ende op dat niemant hier van ignorantie kome tepra»tendere, ontbieden en verfoecken Wyde Heeren Staten, Sradthouderen, Gecommitteer- de Raeden, ende Gedeputeerde Staten van de re~ fpedtive Provinciën , en allen anderen Juftic ie- renen Officieren van den feiven Lande, dat fy defen Onfen Placate van ilonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en afligeren in allePlaetfen daer fulcks van nooden wefen fel, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften ende bevelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael, mides- gaders Adm jraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Officieren en Bevelhebberen, als mede de Com-
								mifen Generad, Commiiïariflèri, Conyoy-nie fters en Commifen ter Recherche, ibo in de Zt' gaten als elders,defen Οηίεη Placate te achtervol* gen, procederende en doen de procederen te?en" de Contraventeurs van dien, fonder Oorlutc|{n ge, faveur, difïïmulatieofverdragh, wantWv fulcks alfoo ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien, be- bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghft. gemelde Heeren Staten Generad, in denHage den negen en twintighften Junii feftien hondert negen en tnegentigh. Was geparapheert, 7.1 Mniert, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve, Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog., op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.
			Nader Placaet vanAmpliatie, op 't <voorenfiaende fubjett, in dato den 'veertienen Offoberfeflien hondert negen en tnegentigh.
							deProvincien, of hetDiftricT: van deGenerali- teyt, niet fullen mogen werden ingevoerdt alle foorten van Laeckenen, midtfgaders alleandere Stoffen of Manufacturen, foo van Si jde als Wol- Ie gemaeckt, midtfgaders oock het geheeckek Vlas, op de boete van twee duy fent guldens, bo- ven de verbeurcen van de Laeckenen, Stoffen, Manufacturen of Vlas , midtsgaders Schepen, Schuyten, Karrenen Wagens, en andere Vaer- ruy gen, waer mede defelve uyt de SpaenfcheNe- derlanden naer defe Landen mochten wefen ge- bracht i de voorfchreve boeten te appliceren een derdepart voor den Aenbrenger, een derdepart voorden Officier die de calange fal doen, ende een derde-part ten behoeve vande Gemeefie faec- ke : Interdiceren en verbieden verders op gelijo ke poene alsvooren , en begeeren dat by alle ve- gen en middelen fal werden belet dat geenevan de Speciën, die foo in dit Ons Placaet van ψ pliatie, als in Ons voorige placaet van den negen- en twintighften Junii feftien honderdt negenen tnegentigh zijn uytgedruckt, by wegevantran- fïtoir fullen mogen werden gebracht uyt de voor- fchreve Spaenfche Nederlanden over het reiTort van de Generaliteyt, of andere Quartieren, na de Landen en Staten van andere PrincenenPo· tentaten, geene uy tgefbndert. Ende op dat hier van niemant eenige ignorantie kome te pretenderen, ontbieden en verfoecken Wyde Heeren Staten, Stadthouderen, Gecota· mitteerde Raeden , ende Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van defelve Landen' dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen al- omme doen verkondigen, publiceren en aftge' ren in allePlaetfen , daer fulcks van noodend* fal, en men 'gewoon is foodanige publicatie^ affixie te doen: Laften en bevelen voorts de Ρ den ter Admiraliteyt , de Advocaten Fwg midtsgaders Admiraels, Vice-Admiraels» piteynen , Officieren en Bevel -hebberen, mede de Commifen Generad, Commiflan11^ Convoy-meefters, en Commifen ter Recher g*
		DE Staten Cenerael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullenfien ofte hoorenlefen, Salut; T)oen te weten: Alfoo door de exceflive Belaftingen, en het Verbodt inde Spaenfche Ne- derlanden, zedert eenigentijdtherwaertsopge- ftelt en gedaen, op en jegens alle foorten van Ma- nufacturen, uyt het gebiedt van Onfen Staetal- daer ingevoerdt werdende, foodanigh dat de Commercie tuflehen wederzijds Onderdanen daer genoeghfaem geheel wierde verhinderde, directelijck ftrijdigh het Tra£baet van Vreede, tufTchen Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Spaigneen Ons in den jare feftien honderdt acht enveertighgeflooten , Wy genoodtfaeckt zijn geweeft by provifie, en tot dat Wy krachtiger en erficacieuièr middelen fouden hebben gearre- fteert , ofte de infradtie van het voorfchreve Tra- dtaet in defen foude wefen geredrefïèert, by On- fen Placate van den negenen twintighften Junii defes jaers feftien hondert negen en tnegentigh te verbieden en te interdiceren den invoer van ver- fèheyde foorten van Waren, Manufacturen en Gewaflen, uyt de Spaenfche Nederlanden in de- fe Geünieerde Provinciën, of hetDiftriót vande Generaliteyt, foodanigh als het felve breeder in den voorfchreven Onfen Placate is uytgedruckt , en nademael de voorfchreve exceffive Belaftin- gen en Verbodt in de Spaenfche Nederlanden als noch blijven continueren ; SOO IS'T : Dat Wy goedtgevonden hebben by defen te verkla- ren, dat Onfe meyninge en intentie is, dat het voorfchreve Ons Placaet van den negen en twin- tighften Junii laetftleden, ftrictelijck en met de uytterfterigeur fal moeten werden geobfèrveert en geëxecuteert, fonder eenige de minfte conni- ventie en difïïmulatie 5 en wijders tot vermeer- deringeenampliatie van 't voorfchreve Placaet, te verbieden en te interdiceren, foo als Wy ver- bieden en interdiceren midtsdefen, datbovende foorten van Waren, Manufacturen en Gewaf- fen, in den voorfz Onfen Placate uytgedruckt, uyt de Spaenfche Nederlanden in defeGeunieer-

-ocr page 257-

Verbodt van Manufacturen, Wijnen3Brandewijnen,&

2 jy

c.

• HeZee-gatenals elders, defen Onfen Pla- tdoen nakomen, procederende, endoen- Toiocederen tegene de Contraventeurs van ? P fnnder oöghluyckinge,faveur,diffimula- dienJrfdragh, wantWyfulcksalfootendien- I^t;la^.endewelfta„dcvandegoede „eezetenenvan dien, bevonden hebben te bc h ren Aldus gedaen en gearrelteert ter V er- °          nnde hooghftgemelte Heeren Staten

Generaelj in den Hage den veertienden Odto- ber feltien h ondert negen en f negentigh. Was geparapheert , Francais Verbolt, vt. Onder llondt , Ter Ordonnantie van de ièlve. Ge- teeckent, F. Fagel, Zijnde op hetfpatiumge- druckt het Cachet vande meerhooghll-gemeke Haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruy te.

_.. £ 't geert noch tot defen Titui'dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 2 6$. & feqq.

DEN ELFDEN TITÜL, Inhoudende de Placaten van verbodt, ende weder openftelienvande Vaert naer Ooften en Weiten, Navigatie, Commercie s Groenlandtfche Vaert 3 ende de Groote en Kleyne Viiïcherye y ter occaile van den Oorlogn geëmaneert.

Placaet, verbiedende alle Schip-'vaert, βο ter Koojrvaerdye als Viffchcrjt uyt defe Landen, in dato den 6. Januarii 1691.

ïEStaten GeneraelderVereenigde Nederlanden j Allen den geenen die defen fullen Hen ofte hooren lefen,SALUT> T) oen te"weten: [ Dat Wy by defe jegenwoordige 'conftitutie van tijden, om preg- nante redenen , Ons daer toe moverende, hebben goedtgevonden teinterdiceren en verbieden, ge- lijck Wy wel expreiTelijck interdiceren ende ver- bieden mirsdefen, alle Schip-vaert uyt defe Lan- den, foo wel ter Koopvaerdye, als op particu- liere Commiffie uy tgerult, naer Wellen, Ooiten en Noorden, 't zy door 't Canael, ofte achter Engeland om, ofhoedanigeQuartieren hetfou- den mogen wefen, midtfgaders de groote ende kleyne Viffcherye, op de verbeurte van de Sche- pCjn Ά ederen en Koopmanfchappen daer inne geladen, als mede van de Gereedtfchappen, anfj Sout en Tonnen , midtfgaders 't geene aen de ViiTcherye is dependerende ·, ende in cas cnrer eeruge Schepen mochten komen uyt te mlPe<i \ de SchiPPers en Reeders van de ge- e te Schepen fullen verbeuren de waerdyevan 1ηΐ\Άte verhaIen de opgemelte boete aen acnuydentefamen, en clcks infolidum, teap- Eert een derde ren ProfiJte van deGemeene refter' Α e^,derdeaen dei? Aenbrenger, ende het doenn nerde aen den Seenen die de calange 2epv;^ „ dat daer van alleen fullen werden GfiFfï alIe SchePen Van de Ooft-cn.Wcft- nie v"e>'omPagnien, mitfgaders van deColo- «tó iÏÏraes mer de Diftriden van hare Schend·Udtr°yei1 gcdeftineert, als mede de vareïl nrEn^elandc «f na Schotlandt zijn ^e?nrv?ugadersdeSchuytenvandievande ^ren 'p1*^» die om verfche Vifch uyc- » ais mede de Schepen varende over de

Wadde naer d'Elve, Wefer Eems, om de kleyne Ooft, en oock na de VlaemfchcHavenen, tot Ooilende ende Nieupoort incluys ■, des dat de voorfchreve Schepen over de Wadde ende Vlaemiche Havenen varende, niet grooter ful- len mogen welen als dertigh Lallen, ende daer beneden, ende mede niet ilercker bemandt als met twee Man en een Jongen, op verbeurte van de fclve Schepen en Goederen, te appliceren als voorenj foo nochtans, dat onder dit verbodt niet fullen wefen begrepen die Schepen, dieje- genwoordigh eitHtive in de Zee-gaten gereedt leggen om uyt te varen. Ende op dat hier van niemandteenigeignorantieenprjetendere, ont- bieden ende verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de relpective Provin- ciën , en allen anderen Jullicieren en Officieren van den lèlven Lande, dat ly delen OnlènPlacate van Honden aen alomnie doen verkondigen, pu- bliceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcks van nooden welen lal, en men gewoon is fooda- nige publicatie en affixietedoen: Lallen en be- velen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Ad- vocaten Fifcael, midtfgaders Admiraels, Vice- Admiraels , Capiteynen , Officieren en Bevel- hebberen, alsmedede CommilïariilènenGom- milen ter Recherche, foo in de Zeegaten als el- ders, defen Onlen Placate naer re komen , en doen naer komen, procederende, ende doende procederen tegens de Contraventeurs van dien, fander oogluyekinge, faveur, dilïïmulatie of ver^ drag h, dewijle Wy het felve alfoo tot dienfte van den Lande bevonden hebben te behooren. Al- dus gedaen ende gearrelleert ter Vergaderingc van de hoogft-gemelte Heeren Staten GeneraeK in den Hage den fefden Januarii feltien hondert Ff 2                         een

-ocr page 258-

Plaeaten. ι. Boeck. 11. Tit.

2^6

een en tnegentigh. Was geparapheert, Don. 1 Zijnde op 't fpatium gedruckc het Cachet van -van Groendij ck,\t. Onder ftont, TerOrdon- haer Hoogh Mog. op eenen rooden Ouwel nantie van de felve. Geteeckent , F. Fagel. ' overdeckc met een Papieren Ruyte.

Flacaet, verbiedende de Vaert en Vijfcherye op Groenlandt, in dato denfefden Janu, ritfeflien hondert een en tnegentigh.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden : Alfoo Wy ten oplichte van den tegenwoordigen Oorlogh tuflehen den Koningh van Vranckrijck en defen Staet, noodtfaeckelijck achten voor defen loo- penden jarcfeftien hondert een en tnegentigh te verbieden de Vaert en Viflcherye op en ontrent Groenlandt, met den gevolge ende aenkleven van dien, en willende by tijds Onfe goede Inge- zetenen daer van gewaerfchou wt hebben, tot voorkominge van derfelvet fchade, en om tot de felve Vaert geen gereedtichap ofte toeftel te maeckenj SOO IS'T: Dat Wygoedtgevon- den hebben te interdiceren en verbieden, gelijck Wy abfolutelijck, expreflêlijck enwelfcherpe- lijck verbieden by defen , de geheele Vaert ende Viflcherye ter Walvifch-vanghft, op en ontrent Groenlandt, voor het aenftaende iayfoen, ende het geheele loopende jaer feftien hondert een en tnegentigh, op poene van confifcatie der Sche- pen en Goederen, albereydts derwaerts gedefti- neert, ofnochtedeftineren, of de waerde van dien, in cas defelve van andere gehuyrt mochten wefen', midtfgaders van de Behoeften die tot dien eynde fouden trachten uyt te voeren, of on- der eenige andere pi aetexten uytgevoerdt fouden mogen werden, of die hier te Lande t'huys hoo- iende, albereydts buyten's Lands zijnde, haer tot dien eynde fouden mogen laten employeren of bevrachten, als mede van ftraffe aen den Lijve, van alleïngezetenen of Onderdanen defer Geü- nieerde Provinciën, die haer perfoonelijck tot fulcken eynde fouden mogen verhuyren, of ook felfs by andere Natiën daer toelaten gebruyeken, envanbanniflement tegens die geene, die geci- teert zijnde, haer in Rechten niet fullen fifteren : Ende op dat niemandt figh kome te bedriegen,op liet vertrouwen van pardon, remiffie of mitiga- tie, werdteen yder gewaerfchou wt, dat in het toekomende aen de Contraventeurs van delen, geen gratiën l pardon of mitigatie geaccordeert of toegeftaen fal werden·, ten anderen, foo in- terdiceren Wy mede, dat geen Onderdanen de- fer Landen fullen vermogen te participeren in eenige Schepen ofte Gereedtfchappen, in defe Landen, of buyten het refibrtvan defèn Staet, in defenjare alrede ter Walvifch-vanghft geëqui- peert, o frioch uyt tè ruften.» op de boete van fes duyfentguldens, opyderSchipoftcgedeeltevan dien, by die geene te verbeuren, de welcke be- vonden fullen werden inde voorfz Schepen, Ge- reedtfchappen of Viflcherye te hebben geparticl·· peert: Tenderden, interdiceren en verbieden mede, dat geen Gereetfehappen tot de voorfz Viflcheryedienftigh, 't zy Chaloupen, Vaten, • Lijnen, Harpoenen of ander tuygh, hoèdanigh het felve genaemt moclite wefen, te maecken, veel min dat defelve uyt defe Landen, na andere Nabuyrige Plaetfen of Natiën fullen mogen wer-

den uytgevoert, onder eenigerhande praetexten op pcene van confifcatie der voorfchreve Gereet' fchappen, die bevonden fullen werden alfoo &. reedt gemaeckt, afgefcheept of geladen te we- fen, om buyten's.Landsgevoert te werden, en daer en boven een fomme van duyfentguldens,te verbeuren by die geene die fulcks contrarie defe goede meyninge en intentie fullen derven onder- nemen : Ordonneren van gelijcken, indien eeni- geSchepenofGereedtfchappen» voor depubli- catie van dit Ons Placaet , buyten het reiTort van defen Staet mochten Wefen vertrockenendever- voert, om tot de voorfz Viflcherye te werden gebruyckt, dat alle de felve Schepen enGereet- fchappen fullen ilica moeten werden gerevo- ceert, en wederom binnen defe Landen gebragr, op pcene, indien defelve Schepen ofte Gereedt- fchappen ter voorfz Vificherye werden gebruykt, ofde waerdevan dien,mede fullen werden gecon- fifqueert, en de Eygenaers of Participanten ver- vallen in de boeten in de boven-ftaende Articulcti begrepen, en dat de voorfz peen en fullen werden geappliceert een derde voor den Aenbrenger, wie defelve oock foude mogen weien, eender- depart voor den Officier die decalange doenfal, ende het refterende derde voor de Gemeenefaec- ke: Eyndelijck hebbenWy verklaerdtvoornul, egeen, envan onwaerden, alle foodanige Con- tracten en Verbonden, als eenige Matroofenof 'Zeevarende Luyden met eenige Stuyrluydei) Schippers ofReeders vaneenige Schepentotde voorfz Viflcherye of Walvifch-vanghft fouden mogen hebben gemaeckt of aengegaen, hoeda· nigh defelve fouden mogen wefen, ftellendeal- Ie de voorfz Matróofen en varendcLuyden^een uytgefondert, op hare vrye voeten y ommehaer te begeven inden dienft van den Lande : Ordon- nerende en ftatuerende, dat by de geene die haer in den voorfz dienft fullen komen te begevenj geenedervoorfz uytgeloofdepenningen aenye- mandt fullen werden uytgekeert, alfoo Wy* ftaen ende onveranderlijck daer by fullen bfiTOJ dat ièlfs na het uytloopen van 's Lands Vloot, w voorfz Vaert en Viflcherye abfolutelijck enfon* dereenige veranderinge het geheelejaergeauy* rende, fal zijnen blij ven verboden. Enopdatniemant hier vaneenige ignorant' hebbe te pretenderen, ontbieden ende verlof* ken Wy de Heereh Staten , Stadthouderen. Gecommitteerde Raeden , ende Gedepu^j*

de Staten van de refpeftive Provinciën > allen anderen Jufticieren ende Officieren ν defelve Landen, datfy defenOn'fenPlacateJ ftonden aen alomme doen verkondigen > V blicerenen affigeren in alle Plaetfen daer w noodigh wefen fal, en men gewoon is i*°od^ publicatie en affixietedoen : Lafteii en bei voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Ad φ tenFifcael, midtfgaders Admiraels, Vice' ^

-ocr page 259-

Raeckende de Schipvaert, Walvifclwanghfl:en Viflcheryë. 23;

Officierenen Bevel-heb-

hebben te behoorën. Aldus gedaen engearre- fteert ter Vergaderinge van dé hooghftgemelte Heeren Staten Generael, in den Hage deri fes- den Januarii feftien honderdt een en tnegentig. Wasgeparapheert, 'Don.vanGroenendijck-, vr. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F.Fagel Zijnde op't fpatiumge- druckt het Cachet vandemeer hooghft-gemelte Heeren Staten G enerael, op een ro oden Ou wel, overdeckt met een Papieren Ruy te-

^raels

' is niede de Commiiïariilèn , en Com- a Recherche, foo in de Zee-gaten als el-

beren 5

^entSèn"ÖnfenPlacate na te komen, en te 7n!n nakomen, procederende, en doende pro- T regens de Contraventeurs endeOvertre- j indien, fonder oogh-luyekinge, faveur, S&verdragh, Wan, Wy fulcksal- Γ ren dienfte van den Lande, endeten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden

Waerfchou^inge, noopendehet cuerbodtevan alle Schipvaert, foo ter Koopvaerdy als particuliere Commiffle uytgerufl> midtfgaders de groot e en kleyne Vijfcherye, als mede de Vaert en Vijfcherye op Groenlandt, in dato den iy. April 1691.

DE Staten Generael derVereenighdeNe derlaiiden, Allendengeenendie defen lullenfienoftehooren lefen, Saluï; 1)oen te weten: Alfoo Wy in ervaringe komen, dat, onaengefïen Onfe voorgaende Placaten van den fèfden Januarii laetftleden,hou- dendeVerbodt van alle Schipvaertuytdefe Lan- den, foo ter Koopvaerdye als op particuliere Commilïïen uytgeruftj naer Weften, Ooften en Noorden, het zy door't Canael, ofte achter En- gelandtom, of hoedanige Quartieren het fou- den mogen weien} midtfgaders de Grooteendc Kleyne Viflcheryë, als mede van alle Vaert en Viflcheryë op en.ontrent Groenlandt, op feec- keregroorc poenen in deièlve Placaten geroer t, echtereenige Ingezetenen van denStaetfighin- beelden, even of daer inne wel eenige verande- ringen te wachten fo uden mogen zijn, endede voorfzVaerten in het geheel ofte ten deele open geièt, endcdatdie impreflie oock alommeiëlfs door depublicque Couranten en Gazetten'isge- foveert, directelijck tegensOnfegoede meenin- geen intentie; SOO IS'T: Dat Wy na rijpe deliberatie goedgevonden hebben, alle ende een yegelijck dien het foude mogen aengaen, te ad- verteren en te waerfchouwen, adverteren ende waerfchouwcnby defen, dat Wy vaftelijck ge- refolveert, en van een volkomen intentie zijn, de voorfzrefpeaive Placaten van den fefden Ja- nuarii laetftleden, raeckende het Verbodt van alIeSchipvaert uyt defe fanden, foo ter Koop- vaerdye, als op particuliere Commifïien uytge- ruft, naer Weften, Ooften en Noorden, hetzy door r Canael, ofte achter Engelandt om, ofte noedanige Quartieren hetfouden mogen wefen ·, mitsgadersdeGroote en Kleyne VifTcherye, als mede van alle Vaert op en ontrent Groenlandt, «nttelijcktedoenobferveren en onderhouden, ^aepeenenenftraffendaerinnegemeldt,jegens overtreders van dien, fonder eenige de min-

ireooffhliivckinfre of connivenrie teetpcutcren.

fteooghluyekinge of conniventie te executeren, en te doen executeren 5 tot dien eynde de voorfz Placaten, voor foo veel desnoods, als noch con- firmerende en renoverende, gelijck Wy de felve confirmeren en renoveren by defèn, op de poe- nen en ftraffen daer by geftatueert. Ende op dat niemandt hier van eenige igno- rantie kome te pretenderen, ontbieden en ver- foeckenWyde Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden, en' Gedeputeerde Sta- ten van de reipective Provinciën, en allen ande- ren Jufticieren en Officieren vanden fel ven Lan- de, dat fy defe Onfe Waerfchouwingevanfton- den aen alomme doen verkondigen, uytroepen, publiceren en affigeren in alIePlaetfen daer fujeks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en afhxie re doen: Laften en beveel en voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advoca- ten Fifcael, en allen anderen dien het eenighiints aengaen magh, defe Onfe Waerfchouwinge, en de voorfz Placaten van den ièfden Januarii laetft- leden , te achtervolgen en doen achtervolgen, procederende, en doende procederen regens de. Conrraventeurs en Overtreders van dien, tot de voorfz poenen en ftraffen, fonder gratie, oogh- luyckinge, faveur , diifimulatie ofte verdragh, wantWy fulcks ten meeften dienfte van den Lan- de, endcvoordewelvaertvan de goede In geze- tenen van dien *, bevonden hebben te behooren. Gegeven in den Hage onder het Cachet van den Staet, deParaphure van denHeerePrrefideren- dein Onfe Vergaderinge, en de Signature van Onfen Griffier, op den feven tienden April fes- tien honderdt een en tnegentigh. Was gepara- pheert, W.deNaffau, vt. Onderftondt, Ter Ordonnantie vande hooghftgemelte Heeren Sta- ten Generael. Gereeckent," F. Fagel. Zijnde op'tfpatium gedruckt het Cachet van hooghft- gemelte Haer HoogMog., op een rooden Ouwel overdeckt met een Papieren ruy te.

• ltcaiie, waerbyde Groot een KleyneViffcherye weder werdt opengefieldt, in data ^drieentwintighflenjunüxe^i.

E,Stfe^Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den eeenen die defen

enhetuytloopen van deHaringh-Schepen, ten dien eynde, voor de Ingezetenen van defèn Staet

Sien fie« ofte hooren lefen, S α l υ τ

wederom open te ftellen en te permitteren, gelij k defelve open gefteld t ende gepermitteert werden midts defen, in foo verre veranderende en intree- kende Onfe Placaten van Men kfden Januarii laetft-

de

■oedrrT" Weten ·' DatWyomverfchey- ***ttó*"f" S°edtgevonden ende gerefol- ben'de Groote en Kleyne Viffcherven,

-ocr page 260-

Pkcaten. ï. Botck. 11. Tit.

ι38

gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen op dat een y egelijck daer van kennifle mag beko' men. Aldus gedaen en gèarrefteert ter Veroa" dennge van de hoogft-gemclte Staten GeneraV in denHage den drie en twintighften Junii % tien honderdt een en tnegentigh. Wasgepara~ pheert A. van Schurman , vt. Onder ftondt' Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent' F. Fagel. Zijnde op 't fparium gedruckt j^ Cachet van meer hooghft-gemelte haerHooeh Mog. op een rooden Ouwel, overdecktmeteen Papieren Ruytc.

laetftleden, onder anderen de voorfz Viflche- ryen concernerende i tot welckeneynde defe te- genwoordige Publicatie tot een yders adverten- tie en naerichtinge fal dienen. Ontbieden ende verlbeckendaerommede Heeren Staten, Stadt- houderen. Gecommitteerde Raeden en Gede- puteerde Staten van de refpe&ive Provinciën * Laften en beveelen deRaden ter Admiralitey t,en allen anderen J ufticieren en Officieren, defe On- fe Publicatie van ftonden aen alomme te doen verkondigen, publiceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, en men

Publicatie, waer by de Vaert naer V Weflen, ten reguarde <υαη gepermitteerde Wam en Koopmanfchappen weder werdtopengefleldt', midi's leverende den vijfden Man van hm ophebbende Manfchapt in dato den 18. Junii 1691.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hoorenlefen , Salut; Ί)οεη te weten: Dat Wy om verfchey- de goede redenen goedtgevonden ende gerefol- veert hebben de Vaert naer Weften, voor en ten reguarde vande gepermitteerde Warenen Koop- manfchappen , die by dePlacatenvanhet Landt niet zijn verboden uyt te voeren, ofte in te bren- gen , voor de Ingezetenen van defen Staet we- derom open te ftellen en te permitteren, gelijck de felve open gefteldt en gepermitteert wert mits defën > midts dat wegens de uytgaende Schepen gelevertfal moeten werden den vijfden Man van haer ophebbende Manfchap , ten behoeve van de Collegien ter Admiraliteyt, alwaer defelve fullen uytvaren, voor föo veel deiêlve Collegien nocheenige Manfchap tot bemanninge van hare Schepen, tot'sLands Vlootegedeftineert» fou- den mogen van nooden hebben, of anderfins ten behoeve van foodanige Collegien ter Admirali- teyt, aen de welcke ten dien eynde noch eenige Manfchap mocht ontbi eecken} in foo verre ver- anderende en intreckende Onfe Placaten van den

fefden Januarii laetftleden , onder anderen de voorfz Vaert naer Weften concernerende, toe wekken eynde defe jege'mvoordige Publicatie tot een yders advertentie en narichtingh fal die- nen ; Ontbieden ende verfoecken daerommede Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteer- de Raeden en Gedeputeerde Staten van derefpe- frive Provinciën: Laften en beveelen de Raeden ter Admiraliteyt, en alle andere Jufticieren ende Officieren, defe Onfe Publicatie van ftondenaen alomme te doen verkondigen, publiceren en affi- geren in allePlaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen, op dat een yegelijck daer van ken- jiifle magh bekomen. Aldus gedaen en gèarre- fteert ter Vergaderinge van de hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, op den achtentwin- tighften Junii feftien hondert een en tnegentigh. Wasgeparapheert, J.Krul, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve, Geteeckent, f. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Ca- chet van meer hooghft-gemelte haer Hoog Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papie- ren Ruyte.

Publicatie, waer by de Vaert naer Oofien en Noorwegen weder open werdt geflelt, 0 - opheffinge van 't leveren vanden vijfden Many in dato den 6. Augufii 1691.

tie en narichtingh fal dienen : Ontbieden en ver- foecken daeromme de Heeren Staten, Stadthou- deren , Gecommitteerde Raeden, ende Gedepu- teerde Staten van de refpeftive Provinciën: La- ften en bevelen de Raden ter Admiraliteyt, ende alle andere Jufticieren en Officieren, defe Onle Publicatie van ftonden aen alomme te doen ver- kondigen , publiceren en affigeren in alle Phet' fen daer fulcks noodigh wefen fal, ende men ge- woon is foodanige publicatie en affixie te doen» op dat een yegelijck daer van kennhTe mag bc^ men. Aldus gedaen en gèarrefteert ter Verg5' deringe van de hooghft-gemelte Heeren State Generael, op den fefden Augufti feftien hondjj een en tnegentigh. Wasgeparapheert, r-v Schurman, vt. Onder ftondt, TerOrdonoJ tie van de felve. Geteeckent, F.Fagel. IA de op't fpatium gedruckt het Cachet van m hoogft-gemelte haer Hoogh Mog.,opeenr

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die deien fullen fienofte hooren lefen , S α l ν τ j 'Doenteweten: DatWy>omverfchey- de goede redenen goetgevonden en gérefolveert hebben de Vaert na Ooften en Noorwegen, voor en ten reguarde van de gepermitteerde Waren en Koopmanfchappen, die by dePlacatenvanhet Landt niet zijn verboden uyt te voeren, of in te brengen, voor de Ingezetenen van defen Staet, wederom open te ftellen, en te permitteren, ge- lijck de felve open gefteldt ende gepermitteert werdt mits defen, fonder dat wegens de uytgaen- de Schepen geleverdtial behoeven te weiden den vijfden Man van haer ophebbende Manfchap; in foo verre veranderende ende intreckende Onfen Placate van den fefden Januarii laetftleden, ónder anderen de voorfz Vaert na Ooften en Noorwe- gen concernerende ·, tot wekken eynde defe je

genwgordige Publicatie, tot een yders adverten-1 den Ouwel, overdeckt met eenPapierenR"^,

——"H

-ocr page 261-

■"■^■■β

Haeckende de Schipvaert,'Walvifch-vanghft ea Viffcherye. 239 Placaeh verbiedende alleVaertenVfflherjeuytdefe. Landen, in dafQ denfefden No- vember feflien houdert een en tnegentigh.                                                       JJ

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden j 'Doen te weten: Dat Wy by dcCe jegenwoordige conftitutie van tij- den, om pregnante redenen, Ons daer toe moverende, hebben goedtgevonden ce in- terdiceren en verbieden, gelijck Wy wel expref-

fullen wefen begrepen de Koopvaerdye-fchepcn varende met Stuck-goederen, foo wanneer die met twee derde van hare ruymte beladen fullen zijn; oocknietde Schepen met Hoop-vrachten volladen, fchoon die lullen voorfien zijn van Commiiïïen van Retorlie , om haer by occalïe daer van te kunnen bedienen; doch dat alle foo- danige Schepen fullen geobligeerc weien by cau- tie haer te verbinden, dat \*an hare gedefinieerde Plaetièn hier te Lande wederom fullen retourne- ren , fonder eenige andere'PJaetièn, als in cas van hooge noodtiaeckelijckheydt, aen. te doen. Ende ten eyndehier van niemandt eenige ig- norantie enpriccendcre, ontbieden en veribec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Statei? vandereipeftive Provinciën, endé allen anderen Juilicieren en Officieren van deièlve Landen, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aenalomme doen verkondigen, publiceren en affigeren, in alle Plaetièn daer fulcks van nooden wefèn fal, en men gewoon is foodanige publicatie enaffixiete doen: Lailen en beveelen voorts de Raeden ter Admiraliteyc, de Advocaten Fifcael, mitigaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Offi- cieren en Bevel-hebberen, als mede de Commif- iarifTèn en Commifen ter Recherche, foo inde Zee-gaten als elders, deièn Onièn Placate na re komen, en te doen nakomen, procederende en doende procederen tegens de Contra venteurs van dien, fonder oogh-luyekinge, faveur, diiïï,- mulatieofverdragh, want Wy fulcks alfooten dienfte van den Lande, en ten beften vande goede fngefetenen van dien, bevonden hebben te be- hooren. Aldus gedaen en gearrefteertterVer- gaderinge vande hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, in den Hage den fefden November feftien hondert een en tnegentigh. Was gepa- rapheert, ƒ■ vanaer T>oes, vt. Onderftondr, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op'tfpatiumgedruckthetCachec vandemeer-hooghilgemelce Heeren Staten Ge- nerael, op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy te.

feliick interdiceren en verbieden midtsdefen,alle Schipvaercuytdefe Landen, foo ter Koopvaer- dye, als op particuliere Commiifie uy tger uil, na Wellen, Ooflen en Noorden, 't zy door het Canael, ofte achter Engelandtom, of hoedani- eeQuarrierenhetfoudemogen wefen, midtfga- ders de Groote en Kleyne VifTcheryen, op de verbeurte van de Schepen, Goederen en Koop- manfehappen daer inne geladen, als mede van de Gereedtfchappen, Want, Sout ende Tonnen, midtsgaders'rgeeneaen deViilcherye isdepen- derendej ende in cas echter eenige Schepen mochten komen uyt te loopen, dat de Schippers en Reeders van de gemelte Schepen fullen ver- beuren de waerdye van defelve, te verhalen de opgemelte boete aen haerluyden re iamen , ende c\cksinfolidum> teappliceren een derde ten pro- fij te van de Gemeene faec ke, een derde aen den Aenbrenger, ende het refterende derdeaen den gcenendiedecahnge doen lal: Des dat daer van alleen fullen werden geè'ximeert alle Schepen van de Ooft- en Weil-Indiiche Compagnien, midts- gaders van de Coloriie van S uriname, naer de Di- ftriéten van hare refpe&ive OcTrroyen gedefti- ncert, alsmedede Schepen die naerEngelandt, Schotlandt ofte Yrlandt zijn varende, midtiga- dersdeSchüytenvan die van de Kieyne Viflche- ryc, die om verfche Vifch uytvaren, als mede deSchepenvarendeoverdeWadde naer d'Elve, IWefer, Eems, om de kleyne Ooft, enoockna deVlaemfcheHaven, tot Ooilende endeNieu- poort jjicluys, des dat de voorfz Schep en over de Wadde en Vlaemfche Havenen varende, niet grooter fullen mogen wefen als dertigh laflenen daerbeneden, enmedeniet ilercker bemande als met dneMan ende een Jongen, op verbeurte van fleielveSchepenenGoederen, te appliceren als &vooren5ioonochtans,dat onder dit verbodt niet

jZf.November1692. kJ'^^^wM^^È^W^?- Geteeckent, F. Fat,/ Ziinde

Λ7" J                                                                                           —.....' ^ürPlacaetop'tvoorenflaendefubjett, mdatoden 13.November 169$, : K^^^^^f^l^-f1^· oÏèdhldt; EFigei. Zijnde '&'«< » 'A9'· Waf g^TvLZt ït.' ΖtrPat'uraSed™*h«CachetyaWrffoog Nader

-ocr page 262-

240                     Placaten. i.Boeck, n.Titó:· Nader Placaet op '4 voorenfiaendefiéjcél, in dato den                 , t] 2$.Maerti6c>f. Dit voorenftaendePlacaet is van woordttot I van de felve. Geteeckent, F. Fagel. £j;nj woordt wederom gearreiteert op den 28. op'tfpatiumgedruckt het Cachet van haerH0 ° Maert 169$., Was geparapheert , Henr. Bo- J Mog.opecn rooden Ouwel, ovcrdecktiiie(;c? tbenius,vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie Papieren Ruyte.                          ,f-:

Dis

Nader Placaet op V voorenfiaendefubjecT;,. in dato den

van de felve. Geteeckent, F.fiagel: %ψ^ op't fpatium gedruckt het Cachet van haer Ηορσ Mog., op een rooden Ouwel, overdecktnieten Papieren Ruyte.

Dltvoorenftaende Placaet is van woordttot woordt wederom gearreiteert op den 19. Oftober 169/)- Was gcparapheert, F. B. van Reeden vt Onder ftondt, Ter Ordonnantie

Placaet, totverbodtnjan deGroenlandtfcheVaert, en thujsroepwge ν én. dê Schepen inZeezijnde> in dato den 6. November1691., .-■                             . ï; ' ..jL.:, ^

peert, ofteindit, enhet volgende jaer noch uyt te ruften, op de boete van fes duyfendt guldens op yder Schip of gedeelte van dien, ,by die gee- geene te verbeuren, dewelcke bevonden fuilen werden in de voorlchreve Schepen, Gereëdt- fchappen of Viflcheryete hebben geparticipeert: Ten derden, interdiceren en verbieden mede, dat geen Gereëdtfchappen tor de voorfz Viflche- rye dienftigh, 'tzy Chaloupen", Vaten,Lijnen, Harpoenen of ander Tuygh, hoedanigh het fel- ve genaemt mochte wefen , te;'maeekcn, v'gel min datdefel ve uyt defe Landen nacr ajaderelty·' buyrigcPlaëtiën of Natiën fuilen mpgen\verden: uytgcvocrt, onder eenigerhande pretexten,ty poene van confifcatie der voorfz, Gereëdtfchap- pen, die bevonden fuilen werderirallpogereedt gemaeckt, afgefcheept of geladen te wefen, om buyten'sLands gevoerdt te werden, en daerên boven een fomme van duyfendt guldens, te ra< beuren by die geene, die fulks contrariedefegoe· demeyninge en intentie iiiUen 4P^èn onder/ie-, men:. (Ordonneren jyan gelijeken, indien eenige Schepen of Gereedcfchappen voqr de publicatie; van dit ,Öns Placaet »A>vvyten hetireiTctrcvandep. Staet, mochten \veien*yertrocken en;ftffiptèm om toxdévOorf^iffciiQyc tq wer,den gebrup· dat alle de felve Scliëpenen Gereedfchappen/'/iw fuilen moeten werden gerevcceert, en wederom binnen defe Landen;gebracht, op ρ cene, indien defei^è Schepen ó*f'Gereëdtfchappen ter voorlz VifTclieiye werden gebruyekt, ofte dewacfl» van.diejri, medp;f^^ntw.erdenrgecpnfifqii^l en de Ëygenaers ρ|ΊΡ^Ϊ|.αρ3ηΐέη vervallen fff b^èteii'mde bpYe|n^a|n9e Ariiciulea begrep0^ ende'dat'de vp^rfëScenên fulfen^rdefrgPp?, ceért eenderde voor den Aenbrenger ,wi«l ve-ooek-Toude mogen · wefen ,"een dërdef voor den Officier diefde calange doen fal > c" " ^ëïr^énde'dèi^e^rtlè^eineene faecke. fij del^izlchebben Wy ver klaert voor nul, egee" van onwaerden , alle foodanige ContracT:^ Ver bbnden j alseeMigë MnrbuÉ&ofZ^il deljuydqn, meBe^tf{^SbuVii«yÖë^^niI^ of£e\Reedeiis varil^ii^Schepëï^ ïoF'^'R Λ

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden : Alfoo Wy ten opfichte van den continuerenden Oorlogh tuflêhen den Koningh van Vranckrijck en defen Staet, nootfaeckelijck achten, van nu af aen voor het aenftaende fayfoen te verbieden de Vaert en Viflcherye op en ontrent Grocnlandt, met den gevolge en aenkleven van dien; en wil- lende bytijds Onfe goede Ingezetenen daervan gewaerfchouwt hebben, tot voorkominge van derfelver fchade, ende om tot defelve Vaert geen gereedtfehap of toeftel te maecken. S o o 1 s τ: Dat Wy goedtgevonden hebben te interdiceren en verbieden, gelijckWy abfolutelijck,expref- felijck en wel fclierpelijck verbieden by piefen, de gcheelc Vaert en Viflcherye ter Walvifch-vangft op en ontrent Groenlant, voor het naeftkomen- de faeyfoen,'. ende fulcks het geheele jaer feftien houder ttwëë en tnegentigh, op pcene van con- fifcatie der Schepen en Goederen, albereyds der- waerts gedeiKiïeert, ofnochte déftin,erep, of de waerde van dien, in cas defelve van andere ge- huyrt móchten'wefen,, ïnidfigaders \^an de Be- hoeften , die tot dien eynde fouden trappen uy t te voeren, of onder ecnige andere prastexten uy t- gevoert föiïdën mogen werden i ofte ffig hier te Lande t'huys hoorende,albereyds buyten'sLands zijnde, haer tot dien eyndefcuden mogen laten employercn of bevrachten·, als mede vanftraffe aen den Ly ve van alle Ingezetenen of Onderda- nen defer Geünieerde Provinciën, die haër pér- foonelijcktotfulcken eynde fouden mogen ver- huyren, ofoöckfelfsb^atfclëre Natiën oaer toe latengebrüyc/ken, cn^^mni^iiUcnïenuegmdie geene, diegeciteertzijndeV tórëriHRqciitenniet fuilen fifteren. Ende op dat nicm'andt fig kómë te bedriegen op het vertrouwen vanpardon, re- miflie of mitigatië,werteen yder gewaerfchouwt,, dat in het toekomende aen de Cön^ave^fte^s ■van defen geen gratiën, pardon of mitigatiegeac-". cordeerr of toegeftaen fal werden: Ten anderen, foo interdiceren Wy medes dat .geen O'Adferdai nen defer Landen fuilen vermogen te participer ren in eenigeSchepen of Gereëdtfchappen inde- fe Landen, of buyten het reilbrt van defen Staet in deienjare aireede ter Walvifch-vangft geëqui-

VïflülieryeofteWayfèl^aftgh'fi

hebben gemaeckt of aengegaen']

hoedanig^^;

-ocr page 263-

,1

Raeckeiide de Schip-vaert, Walvis-vanghft en Viflcheryc. 24

fenfal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften ende bevelen voorts de Raeden ter Admiralirey t, de Advocaten Fifcael, midEigaders Admiraels, Vice-Admiraels, Ca- piteynen, Officieren en Bevel-heb beren, alsme- de Commiffarifien en Commifen ter Recherche) fooindeZee-gaten als elders, defen OnfenPla- cate na te komen, en te doen nakomen, procede- rende, en doende procederen tegéns de Contra- ven teurs'va η dien, fonder ooghluyekinge, fa- veur, diilimulatieofverdragh ·, want Wy fulcks alfoo bevonden hebben ren dienfte vanden Lan- de noodigh te zijn. Aldus gedaen ende gear- refteert ter Vergaderinge van dehooghft-gemel- te Hecrcn Staten Gcneraef, in den Hage den fef- den November feftien hondert een en tnegentig. Wasgeprapheert, J.vander•<rDoesivt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Gcteec- kent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet vandemeer-hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, op een rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruy te.

efen , /rellende alle de

fcIÏ\fUatroofen en varende Luyden, geen uyt- yoonzj* nD hare vry e voeten, omme haer te gefondert, ^F ^^ den Lande. Ordoii- bCgendeen flatuerende, dat by de geene die haer

. dienit lullen komen te begeven. Inedervoorfchteve uytgdoofde penningen g wmandt Men werden uytgekeerdt, alfoo XVcrftaen, en onveranderlijck daer Dy Tullen I iiVen, datfctë na het uytloopen van'sLandts VÏootc inden acnftaendenjare, devoorfchre- Vaert en Viifcheryeabfolutebjck, ende fonder lenieeveranderinge, het geheelejaergeduyren- deJalziirTenblijven verboden. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie kome te pretenderen, ontbiedenen ver- foecken Wy de Hccren, Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden, en Gedeputeerde Sta- ten van de refpective Provinciën, en allen ande- ren iuilicieren en Officieren van den felven Lan- de, datfy defen OnfenPlacate van ftonden aen alommedoen verkondigen , publiceren en affi- neren in alle Pk' etfen daer fulcks van nooden we-

Publicatie, waerby de Vaertnaer Osfien, ten reguarde van gepermitteerde Warenen Koopmanfchappen weder werdt open ge fieldt, midi s leverende den vijfden Man van haer op- hebbende Manfchap, in dato dm 2 o. Mey 1692.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullenfienoftehóorenlefen , Salut; T)oen te weten: Dat Wy om verlchey- de goede redenen goedtgevonden ende gerefol- vecre hebben de Vaert naer Ooiten, voor en ten reguarde vandc gepermitteerde Waren en Koop- manfchappen , die by de Placaren van het Landt j niet zijn verboden uyt te voeren, ofte in te bren- gen, voor de ingezetenen van defen Staet we- derom open te Hellen en te permitteren, gelijck de felve open gefteldt en gepermkteert wert mits defen , rmdtsdat wegens de uytgaende Schepen gelevertfal moeten werden den vijfden Man van haer ophebbende Manfchap , ten behoeve van de■ Collegien ter Admiraliteyt, alwaer defelve lullen uytvaren, voor foo veel defelveCollegien noch eenige Manfchap tot bemanninge van hare benepen, tot'sLands Vlootegedeftineert, fou- öcn mogen van nooden hebben, in foo verre ver- anderende en intreckendë OnfePlacaten van den Jeiden November des voorleden jaers feftien nonderdtcen en tnegentigh-, onder anderen de

voorfz Vaert naer Ooften concenierende , tot wekken eynde defe jegenwoordige Publicatie totcenyders advertentie en nanchdngh ial die- nen : Ontbieden ende veifoecken da erom me de HeerenStaten, Sradthoudcren,Gecommitteer- de Raeden en Gedeputeerde Staten van derefpe- frive Provinciën: Laften en beveelen de Raeden ter Admiraliteyt, en alle andere Jufticieren ende Officieren, defe Onfe Publicatie van ftonden aen alommc te doen verkondigen, publiceren en affi- gcrenin allePlaetfcn daer fulcks noodigh weien ial, en men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen, op dat een yegelijck daer van ken-· nific magh bekomen. Aldus gedaen en gearre- fteert ter Vergaderinge van de hooghft-geroclte Heeren Staten Generael, op den twintighften Mey, feilien hondert twee en tnegentigh. Was geparapheert, 'Z>.van Els, vt. Onder ftondr, Ter Ordonnantie van defelve, Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Ca- chetvan meer hooghft-gemeltc haer Hoog Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papie- i ren Ruy te.

Katte, waer by de Groot e Vijfcherye en Vaert naWepen en Noorwegen, tenre- guarde van gepermitteerde Waren en Koopmanfchappen werdt opengefieldt, in dato den vijf- 4*Pyuniii6$}.

denanden , Allen den geenen che defen Wflenfienofehoorenlefen , Sacut;

1 dePIaeaten van het Landt niet zijn verboden uyt

te voeren, of in te brengen, voor de Ingezete- nen van defen Staet wederom open te ftclïen, en te permitteren, gelijck de felve open gefteldt en gepermitteert werdt midrs deièn, midrs datten aéniien van de Vaert na Wellen ende Noorden, wegens de uytgaende Schepen geleverde ftl moe- ten Werden den vijfden Man van haerpphebben- de Manfchap, ten behoeve van de Collegien ter Gg                         Ad-

D

de

men te weten .· Dat Wy, om verfchey-

he^endieveng0ei:gevonden en getefolveert ViiTche^ a?rt VOOr de Schepen van degroote ïfS' mcde de Vaert naer Wellen ende j v "^renenKoopmanfchappen, die by

-ocr page 264-

Placaten. ί. Boeck. 11. Tit.

O Al

2

deren, Gecommitteerde Raeden, ende Gedc teerde Staten van de refpe&ive Provinciën- r ften en bevelen de Raden ter Admiraliteyt e Η * alle andere Jufticieren en Officieren, defe () r Publicatie van Honden aen alomme te doem· ° kondigen, publiceren en affigererdfc allePlacr fcn daer fulcksnoodigh wefen fal, ende men e " woon is foodanige publicatie en affixie te doen* op dat een yegelijck daer van kennifTe ma» bek0' men. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergal deringe van de hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, op den vijfden Juniifeftien honderdt tweeentnegentig. Was geparapheertjCXi^ Halewijn, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnan- tie van de felve. Geteeckent, F.Fagel. 2im. de op't fpatium gedruckt het Cachet van meer- hoogft-gemelte haer Hoogh Mog.,opcenroo- den Ouwel, overdeckt met een Papieren Rm·. te.

Admiralireyt, alwaer defelve fullen uytvaren, voor foo veel de felve Collegien ter Admiraliteyt noch eenige Manfchap tot bemanninge van hare Schepen, tot'sLands Vloote gedeftineert, fou- den mogen van nooden hebben j dat oock de voorfz Schepen naer Weften ende Noorden uy t- gaende, gehouden iullen wefen cautie teftellen, dat de voorfz Schepen van hare gedefinieerde Plaetfen alhier te Lande wederomfullen retour- neren , fonder tulTchen beyde eenige Plaetfen,als incasvan hoogenootfaeckelijkheyt aentedoen, in foo verre veranderende en intreckende Onfen Placate van den fefden November des voorleden jaers, feftien hondert een en tnegentigh, onder anderen de voorfz Vaert naer Weften en Noor- den concernerendei tot wekken eynde defeje- genwoordige Publicatie, tot een yders adverten- tie en narichtingh fal dienen : Ontbieden en ver- foecken daeromme de Heeren Staten, Stadthou-

Placaet, verbiedende de Vaert en JPiffcherye< op Groenlandt, in dato den vijf "entwin- tighfien Novemberfefiien hondert twee en tnegentigh.

fer Landen fullen vermogen te participeren in eenige Schepen ofte Gereedtfchappen, in defe Landen, of buyten het reiïbrt van defen Staet, in defen jare airede ter Walvifch - vanghft ge> equipeert, ofte in dit ende het volgende jaer noch uyt te ruften , op de boete van fes duyfènt 'guldens, op yder Schip ofte gedeelte van dien, by die geene te verbeuren, de welcke bevonden fullen werden in de voorichreve Schepen, Ge- reedtfchappen of Viflcherye te hebben gepartici- peert: Tenderden, interdiceren en verbieden mede, dat geen Gereetfchappen tot de voorfz ViiTcherye dienftigh, 'tzy Chaloupen, Vaten, Lijnen, Harpoenen of ander tuygh, hoedanigh het ièlve genaemt mochte wefen, te maecken, veel min dat defelve uyt defe Landen, na andere Nabuyrige Plaetfen of Natiën fullen mogen wer- den uytgevoert, onder eenigerhande prsetexten, op pcene van confifcatie der voorfchreve Gereet- fchappen, die bevonden fullen werden alibo ge- reedt gemaeckt, afgeièheept of geladen, te we- fen, om buyten's Landsgevoert te werden, en daer en boven een fomme van duyfent guldens,te verbeuren by die geene die fulcks contrarie defe goede meyninge en intentie iüllen derven onder- nemen : Ordonneren van geHjeken, indien eeni- ge Schepen of Gereedtfchappen, voor depubU' catie van dit Ons Placaet, buyten het reffort van defen Staet mochten wefen vertrocken endever· voert, om tot de voorfz Viiïcherye te werden gebruyekt, dat alle de felve Schepen en Gereet- fchappen Mc o fullen moeten werden gerevo' ceert, en wederom binnen defe Landen gebrag j op pcene, indien defelve Schepen ofte Gereed" fchappen ter voorfz Viiïcherye werden gebfliy»■> ofde waerde van dien,mede fullen werden geco fifqueer t, en de Eygenaers of Participanten ν vallen in de boeten in de boven-ftaende Artie" begrepen, en dat de voorfz pcenen fullen wer geappliceert een derde voor den Aenbreng- wie defelve oock foude mogen wefen, een . departvoor den Officier die decalange doe|e£J. ende het refterende derde voor deGeweene ^

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden : AlfooWytenopfichtevan den tegenwoordigenOorloghtuffchen den Koningh van Vranckrijck en defen Staet, noodtfaeckelijck achten van nu af aen voor't aenftaendefayfoen te verbieden de Vaert ende Viiïcherye op en ontrent Groenlandt, met den gevolge ende aenkleven van dien, en- de willende by tijdts Onfe goede Ingezetenen daer van gewaerfchouwt hebben, tot voorko- minge van der fel ver fchade, ende om tot de fel- ve Vaert geen gereedtfchap of toeftel te maec- ken ; S O O I S'T : Dat Wy goedtgevonden hebben te interdiceren ende verbieden, gelijck Wyabfolutelijck, exprcfïèlijck enwelfcherpe- lijck verbieden by defen , de geheele Vaert ende Viiïcherye ter Walvifch-vanghft, op en ontrent Groenlandt, voor het aenftaende fayfoen, ende het geheele jaer feftien honderdt drie en tne- gentigh, op pcene van confifcatie der Sche- pen en Goederen, albereydts derwaerts gedefti- neert, ofnochtedeftineren, of de waerde van dien,in cas defelve van andere ingehuirt mochten wefen, midtfgaders van de Behoeften die tot dien eynde fouden trachten uy t te voeren, of on- der eenige andere pretexten uy tgevoerdt fouden mogen werden, of die hier te Lande t'huyshoo- rende, albereydts buyten's Landszijnde, haer tot dien eynde fouden mogen laten employeren of bevrachten* als mede van ftraffe aen den Lijve, van alle Ingezetenen of Onderdanen defer Geü- nieerde Provinciën, die haer perfoonelijck tot fulcken eynde fouden mogen verhuyren, of ook fel fs by andere Natiën daer toe laten gebr uy eken, en van banniflement tegens die geene, die geci- teért zijnde, haer in Rechten niet fullen iifteren : Ende op dat niemandt figh kom e te bcdriegen,op het vertrouwen van pardon, remiflie of mitiga- tie, werdteen yder gewaerfchouwt, dacinhet toekomende aen de Contraventeurs van defen, geen gratiën, pardon of mitigatie geaccordeert oi toegeftaen lal werden·, ten anderen, foo inr terdiceren Wy mede, dat geen Onderdanen de-

-ocr page 265-

R gekende de Schipvaert,Walvifch-vanghft en Viflcherye. 243 aliick hebben Wyverklaerdt voor nul, de felve Landen, datfy defen Onfen Placate van

EyLtni onwaarden, alle foodanige Con-

ftonden aei> aio mme doen verkondigen , pu- bliceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixietedoen : Laften en bevelen voorts de Racden ter Admiralireyt, de Advoca- tenFifcael, midtfgaders Admiraels, Vice-Ad- miraels, Capiteynen, Officieren en. Bevel-heb-, beren, als mede de Commifiariflèn , en Com- mifen ter Recherche, fooindeZee-gaten als el- ders, defen Onfen Placate na te komen, en te doen nakomen, procederende, .en doende pro- cederen regens de Contraventeurs ende Overtre- ders van dien, fonderoogh-luyekinge, faveur, diilimulatieofteverdragh', Want Wy fulcks al- foo ten dienitc vanden Lande, ende ren beften van de gq^de Ingezetenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen engearre- fleert ter Vergnderinge van de hooghflgemelte Heeren Staten Generael, in den Hage aen vijf- en twintigften November feflien honderdttwee en tnegentigh. Was geparapheert, G.Gruys,vt. Onder itondt, Ter Ordonnantie van de fèlve. Geteeckent, F. Fageï Zijnde op 't fpatium ge- druckt het Cachet van de meer hooghfr-gemelre Heeren Staten Generael, op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy te·

k'c

eg?n' en Verbonden, als eenige Matroofenof ln rrnde Luyden met eenige Stuyrluyden, . * re nflleeders vaneenige Schepen tot de S fvjjTcherye of Walviich-vanghft fouden V0° η hebben gemaeckt of aengegaen, hoeda- ^Tdefèlve fouden mogen wefen, Hellendeal-

le3e v

-fonderr, op hare vrye voeten , ommehaer

^ifLvenind'endienitvan den Lande : Ordon- nerende en (htuciende, dat by de geene die haer in den voorfz dienft fullen komen te begeven, ooncdervoorfe uytgeloofde penningen aenye- ^ndtfullenwerdenuytgckeert, alfoo Wy ver- ftaenendeonveranderlijckdaerbyfullenblijven, datfelfsnahctuytloopen van's Lands Vloot, in den aenftaenden jare,de voorfz Vaert en Viflche, rveablblutelijek en fonder eenige verandennge het geheele jaer geduyrende, fal zijn en blijven verboden. ·                             ... • En op datniemant hier van eenige ignorantie hebbe te pretenderen, ontbieden ende verfoed- ken Wy de Heeren Staten , Stadthouderen, Gecommitteerde Raedcn , ende Gedeputeer- de Staten van de refpedtive Provinciën, ende allen anderen JuiKcieren ende Officieren van

Placact, verbiedende de Vaert en Vtffcherje op Groenlandt, in dato den dertighfien Φ         CMaertfefiien hondert drie en tnegentigh.

albereydrsbuyten'sLandrszijnde, haer tot dien eynde fouden mogen laten employeren, ofte be- vrachten ,t als mede van flraffe aen den Lijve, van alle Ingezetenen of Onderdanen dèfer Geünieer- de Provinciën, die haer perfoonclijck tot fulc- ken eynde fouden mogen verhuyren, ofteoock felfs by andere Natiën daer toe laten gebruyeken, en van banniffement tegens die geene, die geci- teert zijnde, haer in Rechten niet fullen* filteren. Ende op dat niemandt fich kome te bedriegen op het vertrouwen van pardon, refnifue of mitiga- tie, werdteenyder gewaerfchouwt, dat in het toekomende aen de Contraventeurs van defen, geen gratie, pardon of mitigatie, geaccordeerdt of toegeftaen fal werden. Ten anderen, foo in- rerdfeeren Wymede, dat geen Onderdanen de- fer Landen fullen vermogen te participeren in eenige Schepen of Gereedtfchappen in defe Lan- den , of bnycen het reiïort van defen Staet, in de- fen jare aireede, ter Walviich-vanghft ge-equi- peert, of noch uyt te ruilen, op de boete van fes duyfent guldens op yeder Schip ofte gedeelte van dien, by die geene te verbeuren, dewelcke be- vonden fullen werden in de voorfchreve Sche- pen, Gereedtfchappen of Viiïèherye te hebben geparticipeert. Ten derden, interdiceren ende yerbieden Wy mede, geen Gereedtfchappen to» devoorfchreveViilcheryedienfligh, 't zy Char loupen, Vaten, Lijnen, Harpoenen, of ander Vaertuygh, hoedanigh het felve genaemt moch- te wefen, gereet te maecken, veel min defelve uyt defe Landen na andere Nabuyrige Plaetfen ofce Naden te mogen uytvoeren r ondei-eenigerhan- de praitextcn, op pcenc van eonfifcatie der voor- fchreve. Gereedtfchappen, die bevonden fullen Gg 2                       wcr-

DE Staten Generael der VereenighdeNe-1 derlanden, Allen den geenen die defen ■ fullenfienoftehoorenlefen, Salut; Ï)oen te weten: Alfoo Wy om goede redenen en inlichten, by Onfen Placate van den vijfentwintighften November des voorleden Jaers feftien hondert twee en tnegentigh goedt- gevonden hebben de Vaert en Viflche rye op en ontrent Grocnlandt, met den gevolge en aenkle- vcn van dien, voor het aenftaende Sayfoen te verbieden; en Wy tegenwoordigli in ervaringe komen, dat eenige Ingezetenen haer verbeelden, en in gedachten komen, dat met het Voor-/jacr, en na tuytloopen van 's Lands Vloot, de voorfz Vaert wederom fai Werden ©pen gefleldt, het reidee nochtans Onfe meeninge noch intentie £k en % maer ter contrarie, om by het voor- af w,CrbodttePerf^^ S ° ° l ST : L ,V Vvde felve hier van -gewaerfchout willende vfVh goedrgevonden hebben, by renovatie undengcmelten Onfen'voorigen Placate, op* alSP S^erdi(^n en verbieden, gelijck Wy SS?' exprefTelijck en wel fdie.pelijck

Vaert ende Vïf- Groenï i VV aivllcll"vanghft op ende ontrent ni.andt, voor het naeflkomende Savfoen,en ; geheele jaer feftien honderdt drie en

ffe

Pen en r J°P poene van eonfifcatie der Sche- ftineerr γ erei1'» a,bereydts derwaerdts gede- ■*ên, in \QC)Kedeffineren, ofdewaerdevan ^wefpnCaS . j elve van andere ingehuyrt moch- mSrA3 ?ldï%aderSvandeBchoe fcen die tot

rferanVfefouden trachten

uyt te voeren, of on-

berden ^P^^xten uytgevoert fouden mogen *n. of die Inerte Lande t'h

4

•

Ν

-ocr page 266-

Placatcn. ι. Bocck. ι r. Tït.

O Λ Λ

werden alfoo gereedt gemaeckt, afgefcheept, of loofde penningen aen yemant iiillen werden geladen te wefen, om buyten 's Lands gevoerdt gekeert, alfoo Wyverftaen, en onveranderd!' te werden, en daer en boven een fommevanfes j daer by fullen blijven, datièlfs naerhetuvil

duyfendt guldens,'te verbeuren by die geene die fulcks contrariedeiêOnfe goede'meeninge ende intentie fullen derven ondernemen. Ordonne- ren van gelijcken, indien cenigeSchepen of Ge- reedtfchappen voor de publicatie van dit Ons Placaet, buyten het reflbrt van defen Staet moch- ten weien vertrocken ende vervoerdt, om tot de voorfchreve Viilcherye te werden gebruyckc,dat alle de felve Schepen en Gereedtichappen iiico fullen moeten werden gerevoceert, en wederom binnen deie Landen gebracht, oppcene, indien de felve Schepen of Gereedtfchappen ter voorfz VilTcherye werden gebruyekt, ofte de waerde van dien, mede fullen werden geconfifqueert, cndedeEygenaers of Participanten vervallen in de boeten in de bovenftaende A'rticulen begre- pen 5 en dat de voorfchreve poenen fullen wer- den geappliceert een derde voor den Aenbren- ger, wiede ièlve oock foudemogen wefen, een derdepart voor den Officier die de,calange ial doen, ende het refterende derdepart voor de gemeene faecke. Eyndelijck, hebben Wyver- klaerdt voor nul, egeen , ende van onwaerde, alle foodanige Contradlen en Verbonden , als eenige Matroofen of Zeevarende Luyden, met de StuyrluydenySchippers of Reedersvaneeni- ge Schepen tot de voorfz Viilcherye of Walviich- vanghft fouden mogen hebben gemaeckt ofaen- gegaen, hoedanigh defelve fouden mogen we- fen , Hellende alle de voorfz Matroofen en varen- de Luyden, geene uytgefonderdt, op harevrye voeten, om haer te begeven in den dienft vanden Lande. Ordonnerende en ftatu erende, dat by de geene die haer in den voorfchreven dienft ful-

pen van 's Lands Vloot in defe^n jare, de von f Vaert en Viifcherye abfolutelijck, ende ft Jl eenige veranderingh, het geheele jaer gediiyr^ de, fal zijn en blij ven verboden.          ' = n" Ende op dar. niemandt hier van eenige mQ rantie kome te pretenderen, ontbieden en ve foeckcnWyde HeerenStaten, Stadthouderen' Gecommitteerde Raeden, en Gedeputeerde Sta' ten van de refpeciive Provinciën, en allen ande- ren Juiticieren en Officieren vanden felveji Lan- de, datfydefen OnfenPlacate van ftondenaen alomme doen verkondigen, publiceren en a%. ren in allePlaerfen daer fulcks noodigh wefen II en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften en beveelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de AdvocatenFifcael, midtf- gaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Officierenen Bevel hebberen, als mede de Com- miiTariilariflèn en Commifen ter Recherche,foo indeZee-gaten als elders, defen OnfenPlacate na te komen, en doen nakomen, procederende, en doende procederen tegens de Contraventeurs van dien, fonder ooghluyekinge, faveur, difli- mulatie ofte verdragh, want Wy fulcks alfoo ten dienfte van den Lande, bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergaderinge van de hoóghft-gemelte Heereii Staten Generael, in den Hage den dertïghfteri Maert feftien ho nderdt drie en tnegentigh. Was geparapheert, J.vander^Does-^x.. Onderitondr Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Ca- chet van meer hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, op een rooden Ouwel, overdecktrnet

len komen te begeven, geene der voorfz uy tge- een Papieren ruyte

Placaet,, verbiedende de Vaert en Vijfcherje op Groenlandt, in dato den dertiendm Nu- φ vemberfeflien hondert drie en tnegentigh.                                                                *,

E Staten*Generael der Vereenighde Ne- derlanden : AlfooWytenopfiehtevan den continuerenden Öorlögh tuflehen den Koningh van Vranckrijck en defèn Staet, nootfaeckelijck achten, van nu af aen voor het aenftaende iayfoen te verbieden dé Vaert en VilTcherye op en ontrent Groenlandt, met den gevolge en aenkleven van dien j en wil- lende bytijds Onfe goede Ingezetenen daer van gewaerfchouwt hebben, tot voorkorriinge van derfel ver fchade, ende om tot defelve Vaert geen gereedtfehap of toeftel te maecken. S o o Is τ: Dat Wygoedtgevonden hebben te interdiceren en verbieden, gelijckWy abfolutelijck, expref- fclijck en wel fcherpelijck verbieden by defen, de gchcele Vaert en Viilcherye ter Walvifch-vangft *openontrent Groenlant, voor het naeftkomen- defaeyfoen, ende fulcks het geheele jaer feftien hondert vier en tnegentigh, op pcene vancon- fifcatie der Schepen en Goederen, albereyds der- waerts gedeftineert, of noch te deftineren, of de waerde van dien, incasdeièlve van andere inge- Jfruyrt moclïten wefen, midtigaders van de Be- hoeften, die tot dien eynde fouden trachten uyt te voeren, of onder eenige andere pretexten uy t-

gevoert fouden mogen werden, ofte die hierte Lande t'huys hoorende,albereyds buyten 'sLands zijnde, haer tot dien eynde fouden mogenlaten employeren of bevrachten, als mede van ftraffe aen den Lyve van alle Ingezetenen of Onderda- nen defer Geünieerde Provinciën, die haer per- foonelijcktotfulcken eynde fouden mogen ver- huyren, of oock felfs by andere Natiën daer toe laten gebruyeken, en van banniiïèment tegen<j!C ,geene, die geciteert zijnde, haer in Rechten niet fullen fifteren. Ende op dat niemandt lig koinC te bedriegen op het vertrouwen van pardon > f ν miflïe of mitigatie,werteen yder gewaerfchou*t dat in het toekomende aen de Contraventcü van defen geen gratiën, pardon of mitigatiege3 cordeert of toegeftaen ial werden: Ten andere > foo interdiceren Wy mede, dat geen On*** nen defer Landen fullen vermogen te parr!cljj ren in eenige Schepen of Gereedtfchappen %. fe Landen, of buyten het reflbrt van de&*&r in defen jare aireede ter Walvifch-vangft gee_H peert, ofte in dit, en het volgende jaer noen . te ruften, op de boete van fes duyfendtg" op yder Schip of gedeelte van dien, by dic|^ ne te Éverbeuren , de welcke bevonden

m

•

■.....-" ■'-'■-'

____________

-ocr page 267-

*

Raeckende <Je Schip-vaert, Walvisvangft en Viiïcherye. 245 de voorichreve Schepen, Gereedt- gefoiwlrt op hare yrye voeten, omme haer'te be

gevenin den dienft van den Lande: Ordonne- rende enftatuerende, dat byde geene die haer in den voorfchreven dienft fullen komen te bege- ven, geene der voorfz uytgeloofde penningen aen yemandt fullen werden uytgekeerdt, alibo Wyverftaen, en onveranderlijck daer by fullen blijven, dat felfs na het uytloopen van 's Landts Vloot in den aenftaenden jare, de voorfz Vaert en Viiïcherye abfolutelijck, ende fonder eenige veranderingh, hetgeheelejaergeduyrende, lal zijn tn blijven verboden. En op dat hier van niemandt eenige ignorantie kome te pretenderen, ontbieden en verfoecken WydeHeerenStaten, Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de refpedive Provinciën, en allen anderen Ju- fticieren en Officieren van den fclven Lande, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren ende affigeren, in alle Plaetfen daer fukks van nooden wdien fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften en beveelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael, mits- gaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Officieren en Bevel-hebberen, als mede de Com- miflariiïèn endeCommifen ter Recherche, foo in de Zee-gaten als elders, deièn Onfen Placa- te na te komen, en te doen nakomen , proce- derende, en doende procederen tegens de Con- traventeurs van dien, fonder ooghl uyekinge, fa- veur, difïïmulatie ofte verdragh, want Wy fulcks alfoo ten dienfte van den Lande bevonden heb- ben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghftgemelte Heeren Staten Generael,»in den Hage den dertienden November fèftien honderdt drie en tnegentigh. Was geparapheert, Van Heeck , vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de ièlve, Ge- tfeeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium ge- druckt hetCachet van de meer-hooghgemelte Heeren|Staten Generael, op een rooden Ouwel overdeckt met een Papieren Ruyte.

H?Zn of Viiïcherye te hebben geparticipeert: fchapF' inrerdiceren en verbieden mede, TenderereedtfchappentotdevoorfZViirche- datfe!,ÏfTh, 'tzy Chatoupen, Vaten,Lijnen,

rye

Ul,l!l gofanderTuygh, hoedanigh hetfel-

naemt mochte wefen , te maecken, veel ve.£j jgfeiveüytdefeLandennaer andéreNa- i"in gePlaetlèn of Natiën fullen mogen werden .Koert, onder eenigerhande pretexten, op Se van connTcatie der voorfz Gereedtfchap- die bevonden fullen werden alfoo gereedt Sieckt, afgefcheept of geladen te wefen, om Lten'sLands gevoefdt te werden, enf aeren boven een fomme van duyfendt guldens, te ver- beuren by die geene, die fulks contrarie defe goe- de meyninge en intentie fiillen derven onderne- men- Ordonneren van gelijcken, indien eenige Schepen of Gerèedtfchappen voor de publicatie van dit Ons Placaet, buyten het refïbrt van defen Staet mochten weien vertrocken en vervoerdt, om totde voqrfz Viflcherye te werden gebruykt, dat alle de felve Schepen en Gereedfchappen ilico fullen moeten werden gerevcceert, en wederom binnen defe Landen gebracht, oppcene, indien defelveSchepen of Gerèedtfchappen ter voorfz Viiïcherye werden gebruyekt, ofte de waerde van dien, mede fullen werden geconfifqueert, endeEygenaers of Participanten vervallen in de boeten inde bovenftaende Articulen begrepen; ende dat de voorfz pcenen fullen werden geappli- ceert een derde voor den Aenbrenger, wie defel- ve oock foude mogen wefen, een derde-part voor den Officier die de calange doen fal, en het 'refterendederdevoordeGemeenefaecke. Eyn- delijck hebben Wyverklaert voor nul, egeen en van onwaerden , alle foodanige Contracten en Verbonden, als eenige Matrooien of Zee-varen- de Luydcn, met eenige Stuyrluyden, Schippers ofte Reeders vaneenige Schepen, tot de voorfz Viiïcherye ofte Walvifch-vanghft fouden mogen hebben gemaeckt of aengegaeni hoedanigh de- felve fouden mogen wefen , ftellende alle de felve Matroofen en Varende Luyden, geen uy t-

Nader Placaet op 't voorenflaendejubjeÜ, in dato den zB.Maert 169f. Dit voorenftaendePlacaet is van woprdttot! van de felve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde woordt wederom gearrefteert op den 28. op't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoog Maert 1695-., Was geparapheert, Henr. Bo- j Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Umus, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie Papieren Ruyte. Nader Placaet op't ^oorenfiaendefubjeB, in dato den, if.ücJoèeriópf.

Ijlt voorenftaende Placaet isvan woordttot *j-r woordt wederom gearrefteert op den 19. i?JI l6^' Was geparapheert, F. B. van ue> vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie oock 't geen noch tot defen Titui'dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 29 ï · & £?qq,.

Zijnde r Hoog met een

DEN

-ocr page 268-

#

246                 Placaten. i.Boeck. il.Titul. DEN TWAELFDEN TITUL, . Behelfende Ambafladeurs, Minifters, Confuls, &c.

Rejolutie van de Heeren Staten van Hollandt , raeckende het verfoeck van Abo, Conful van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Tfeenemarcken, tot Amfterdam, om te hebben\a emptie van des Lands Impofitien, afgeflagen, mitfgaders alle de vrydommen aen andere Conful gegeven, in te trecken , in dato denderden CMaert 1685.

vrydoni en exemptien van 's Lands Impofitien en Excijn/en, gelijck als andere Confuls: Waerop gedelibereert zijnde, is goedtgevonden envei ftaen, dat, inconformitévanvoorige haerEd Groot Mog. Refolutien, alle Vryheden gegeven aen eenige Confuls, of andere UytheernfcheMi- nifters, van wat benaminge die oock fouden mo· gen zijn, de welcke hzerfixum eDpmiciliumi en vafte Refidentie ergens elders in defe Landen hebben, als alleen inden Hage, metier daetfiil. len cefleren en ophouden, ende oock, voor foo veel des noodt, fullen werden ingetrocken, foo alsdieingetrocken werden midtsdefen. Onder ftondr, Accordeert met de voorfz Refolutien, Was geteeckent, Siman van Beaumont.

S-E Heer Burgermeefter Muys van Holy heeft ter Vergaderinge ge- rapporteert de confideratien en 't advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, ! hebbende, in gevolge en tot vol- doenirfge van derfelver Reiblutie Commiilbriael vanden twee entwintighften September feftien hondert vier en tachtigh, geëxamineert de Me- morie by of van wegen den Heer Baron Juèl, Ex- traordinaris Ambaltadeurvan Sijne Korunglijc- ke Majefteyt van Deenemarcken, aen haer Edele Groot Mog. geprefenteert, verfoeckende dat Nicolaes Abo, Conful van hooghft-gedachte Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Deenemarc- ken , tot Amfterdam, foude mogen genieten

Nader Réfolutie van de Heeren Staten van Hollandt, om te perfifieren by degwomem Réfolutie, tot het intrecken van de Vry dammen van 's Lands Impofitien, vergundt aen ver- fcheyde Uytheemfche Minifiers en Confuls, niet inden Hage woonende, en dienvolgenk aen Abo) Confulvan'Denemarcken, niette konnen toeft aen tin dato den to. April'168 j.

haer fixum 'Domicilium , en vafte refidentie er- gens elders in defe Landen hebben, als alleen in den Hage, en dat Sijne Majefteyt mits diengee- ne redenen hadde, om fich dies, aengaen de te be- klagen ·, hy Heer Ambafladeur daer oj> hadde gerepliceertf dathymeynde, ende als,nocli ver- focht, dat haer Edele Groot Mog. aen den voor- noemden Conful Abo de voorfz perraiifie ende vryheydtmede fouden hebben konnen accorde- ren voor den tijdt van twee of drie maenden> offl hem alfoo met andere Confuls te gelijck te fei- len , ende de voorfz permiflle en vryheydt nader- handt fouden hebben konnen intrecken: Wjp op gedelibereert zijnde, hebben haer EdVGroot Mog.geperfifteert, foo alsdefelveperfifterenbj defen, by de voorfz Réfolutie van dëri voorfz derden Maert defes jaers.',

DE Raedt Pcnfionaris heeft ter Vergade- ringe voorgedragen, dat den Heer Ba- ron Tuël, Extraordinaris Ambafladeur van fijne Koninghlijcke Majefteyt van Denemarcken, aen delen Staet, inftanriendede, teneyndeNicolaes Abo, Conful van hoogftge- dachte Sijne Majefteyt, tot Amfterdam, foude mogen genietenvrydómende exemptie van des Lands Impofitien en Excijnfen, foo als andere Confuls waren genietende ·> ende dat hy Raeck- Penfionarisaen dengemelten Heer Extraordina- ris Ambafladeur hebbende bekent gemaeckt, dat haer Êd. Groot Mog, by Réfolutie van den der- den der voorlede maentMaerc, hadden ingetroc- ken alle vry heden, gegeven aen eenige Confuls, of andere Uytheemfche Minifters, van'wat be- naminge die oock fouden mogen zijn, dewelcke

Réfolutie van haer Hoogh Mog., noopendehetConfidaet-recht in Tr landt, indatoaffl ; ij,Q£toberi6%6. /, ■■                     * *                    f .

Suppliant, volgens haer Hoogh Mog. Co^ miiiie van den eerften Junii laetftleden;, tot voorfz Bedieninge was aeiigeftelclt, onder - preiTe conditie, dat den Suppliant van 't voo^ Confulaet foude mogen lichten ende orit™h0. van elck Schip, binnen defe Landen t'h^vn(jt rende, en in het voornoemde Rijck van 1 ί aenkomende, het recht daer toe flaendeen^

IS gehoor t het rappor t van de Heeren Baer, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot de faecken van de Zee, hebbende, in ge- volge en totvoldoeninge van^der felver Ré- folutie Commiilbriael van den twaelfden defer, gevifiteert ende geëxamineert de Requefte van Robbert Hill, haer Hoogh Mog. Conful in het Roninghrijek vanYerlandt, houdende dat den

-ocr page 269-

AmbaiTadeurSj Minift

247 in tweemael foo veel fommegecondemneert fou- den werden, foo als in het Reglement van het Confulaet-Recht van Zalé practicabel was, als weiende een Schipper van Bartholotti ende Rhiel van Amfterdam, dewelcke het Confulaet-recht geweygert hadden te betalen , in een dubbelde fomme van dien gecondemneerdt geworden: Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevonden ende verftaen, dat den voornoemden Conful in plaetfe van vier a vijf Realen van Achten, lal ge- nieten en profiteren foo veel in Engel fch Geldt, als de voorfz vier a vijf Realen van Achten ko- men te beloopen. Was geparapheert, Ø. de Naffau , vt. Onder ftondt, Accordeert met het voorfz Regiiler. Geteeckent, H.Fagel.

de of het geen daer naer by nader Reg jiooren é ^ Confu]aet-recht van wegen haei ^"hMo^JOude mogen werden geftekj ytr- ffZnde om geallegueerde redenen, dat haer ShMog.denSuppliantgehefdenteafcorde- toeteftaen, dat hy van yder Schip van de Onderdanen van den Sraet, in het voorfz Ko- hriick van Yrlandt komende te arriveren.. ning..J, viifentwintkha dertigh Schellinger

rfprWhs,naeraavciiHaLuLi.i^. ~ w „„„..,----- f ç recht van Confulaet foude mogen trecken en ïïnierenj cndathaerHooghMog, de weygeri- peSchippers, om de ielve tot redenen te brengen, ç pccnacl geliefden op te ftellen, dat defelve hier te Lande weder komende, van den Rechter

Refolutk"vanhaerHoogh Mog., betreffende de belaflinge op de Hollandtfche Schepen tot Genua, in dato den 2 3. Mey 1687.

fenteertomdoor fijn Onder-Conful de Brieven ofte Atteftatien van de Gefonthcydt van de Hol- landtfche Schepen te doen ophalen, en't geene noodigh en rechtmatigh was, wegens de voorfz Ha ven-gelden, om't geene verder daer van de- pendeerde , te betalen, ende door de Schippers niet meer te laten vergoeden, op dat alles met goede ordre mochte toegaen, en niemantonbe- hoorlijck befwaerdtlbude werden; ten wekken eynde den voorfz Conful dan oock reeckeningh wegens de voorfz Haven-on koften fel ver foude nafien en teeckenen, gelijck by den voornoem- den Conful tot Livorno , ofte deilèlfs Onder- Conful , en op meer andere Zee-plaetfen wierde gedaen , verfoeckende om geallegueerde rede- nen , dat haer Hoogh Mog. op het geene voorfz is, favorabelijck geliefden te difponeren, ten eynde den voorfz Conful Hendrick Bofch moch- te werden gelaft de voorfz faecke, in mi niere als vooren, tenbeftenvandcNegotie, fonder belet vanyemant, in'twerck te mogen ftellen, ende fijne Commiilie en plicht daer inne waer re ne- men , als fullende niet nalaten haer Hoogh Mog. van het vervolgh van dien te rapporteren : Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevonden ende verftaen, niitsdefen te confenterenin 't voorfz verfoeck , en dat dienvolgende den voorfchre- ven provifionclen Conful Hendrick Bofch f ý werden gelaft en geauthorifeert, foo als hy gelail en geauthorifeert werdt mits defi ç, om door fijn Onder-Conful de Brieven of Atteftatien van de Gefonthey t van de Schepen, hier te Lande t'huys hoorende, te doen ophalen, en't geene nodigh en rechtmatigh is, wegens Haven-gelden, en het geene verder daer aen dependeert, te betalen, en door de Schippers niet meer te laten vergoeden, endede Reeckeninge vande voorfz Haven-on- koftenfelfsnaertefien en te teeckenen, by foo verre het felve ter verlichtinge, en geen befw aer vande Ingezetenen defer Landen , aldaer trafi- querendc, kanftrecken.

IS terVergaderinge gelefen de Requefte van Tohan Bagelaer, Koopman tot Amfterdam, in den naem en van wegen fijn Swager Hen- drick Bofch, by haer Hoogh Mög. aenge- ftelt tot Conful vandeNederlandtfche Natie tot Genua, houdende, dat den voornoemden Con- ful, volgens fijne Commiflie geerne verders al- les wilde contribueren 't geene tot uytvoeringe van fijne Bedieninge, en mceften voordeel vande Navigatie en Koophandel in die Landen foude werden vereyfcht,en om de Schippers de behulp- farac handt te bieden ·, dat hy dienvolgende had- de onderfochten bevonden, dat verfcheyde be- fwaerniiTen, tot lafte van de voorfz Schippers dcfer Natie, indereeckeningevande Haven en koften daer aen gefteldt wierden , foo wegen de Quarantaine of Gefontheydr,als vandeAnckera- gien en anders, allengskens ingevoert ende ver- meerdert, omdat fommige Schippers, dien aen- gaende noch weynigh ervaren zijnde , alle de voorfz onkoften betaelden fonder alvoorens fich daer op te informeren ; dat daer door was ver- oorfaeckt dat delaften meer en meer wierden ver- hooght, oockfoodanigh, dat de Hollandtfche Schepen nu veel meer aldaer voorde voorfchreve Haven-ongelden moeften betalen, als de Fran- icheSchepen, en van andere Natiën waren doen- de, verfchelendc het felve op yder Schip ontrent fl.nC|a!cken van Achten » ende dat het felve was weckende tot groote praejuditie vande voorfz negotie; dat de voorfchreve dagelijcks aen- wailchende onkoften bequamelijck fouden kon- nen werden voorgekomen, of ten minften gere- reHeert, en op een goeden Voet gebracht, in- íðßá i°0rfz Confuldaer in mochte handelen oigensl^nemtentie, ende na het exempel van 5? Woogh Mog. Conful tot Livorno en andere de wil] ^daerny°ock al een aenvanghad- "ttötftdaSnCkeftu ?d°ch te^ens het Semeen hipr ui? Wasbeler, per manquement van Hoogh Mog. ordres) als hebbende gepre-

***

cidatie vande Refolutie <íáç den drie en twintighflen Mey, mopendede inge op de Hollandtfche Schepen tot Genua, in dato den 9. Juliï 1687.*                  .

i

*TCi,ev41cne

l fiderende tot Genua , houdende , dat door y«e Hollandtfche Koopluyden, re-j Hendrick Bofch ( aldaer by provifie bekle- 1                                                            dende

-ocr page 270-

*ck.

Plaoiten.

'4$

ι

J ^w. x 1«..

vreede onder deNarie naer vermogen rebe deren, en figh te vergenoegen met het ordb

dende de plaetfe van Conful ) wiens forge het behoorde te wefèn derufte en Vreede onder de Natie te bevorderen, nueengeruymen tijdher- .waerts alleen wierde bedacht op middelen om de felve te verftooren, met het willen invoeren van diverfche nieuwigheden, door niemant van voo- rige Confuls gepra£tifeert, ftellende fich oock door fijnen chifmatiquen en wreveligen omme- gangh aldaer byalle Negotiantcn onverdraegh- lijck, tot difrefpeft vande Hollandt lelie-Natie al- daer, die altoos bemindt was ge weeft; dat hy Conful fich mede hadde ingewickelt in faecken, niet hem, maer de particuliere Commercie tou- cherende , willende dat alle Hollandtfche Schip- pers door hem fouden laten houden reeckeninge van hunne te doene onkoften, en fulcks onder voorgeven van te willen voorfien in eenige abuy- fen, die hy met onwaerheyt voorftelde, weyge- rende hy te depefcheren alle foodanige Schippers dienictconfenterenin fijneonredelijckepreten- iie, zijnde het felve noch laetft gefchiedt aen twee Schepen, onder't Convoy na Smyrnage- definieert, br-eeder blijekende uy t het protefl van defelve, nevens de voorfchreve Requeile ge- voeght; dat alle het felve nietalleen was ftrijdigh tot groote prasj udie van de generale Commercie, (alfob alle de Schippers fouden moeten afhan- gen van een Perfoon, die dickwils om particu- liere Intereilen van Negotien, haer foude kon- nen partydighwefen) maer oock van yder van de Supplianten in't byfonder, dewelcke fouden moeren gedogen dat den voornoemden Bofch, ("wefende mede een Negotiant nevens haer) door dar middel hare Negotie qua m te onderkruypen, en voor fijn particulier alles te profl· eren, veribe- kende om geallegueerde redenen, dat haer Hoog Mog. φ voornoemde Hendrick Bofch geliefden te ordonneren, dat hy geen andere nieuwighe- den foude hebben in te brengen, maer de ruft en

n

Confulaet-gèldt, hem ende alle andere'ConfÏ door haer Hoogh Mog. toegeleydt: Waer gédelib'ereert zijnde, is goedtvöndènel&èΜ itaen, dat Copie van de voorfz Re^uèftegèf N den lal werden aen den voornoemden Hendrit Bofch, haer Hoo^hMog.provifionelenConf | tot Genua, en den felven daer nevensaengefcri ven, gelaft en geordonneert, dat nademaellgf Hoogh Mog. by derfclver Refolutie van dendrie en twintighften Mey laetftleden , hem op funte kennen geven en verfoek hebben geaurhorifeCrt omfelfsdeAtteftatien of Brieven van Gefondr! hey t van de Schepen, hier te Lande t'huys ll00' rende, op te halen, en de Haven - gelden, m het geene daer van dèpendeert, te betalen,ende de reeckinge van de voorfz Haven-gclden felfs natellen > met die exprèflè claufiile endebyvoc- ginge, dat het felve moeite gefchicden buyten befwaer vande Commercie, hy Conful derhal. ven fal hebben forge te dragen, dat de Schippers en Koopluyden, hier te Lande t'huys hoorende en aldaer trafiquerende, in haer Commerciegeen de minfle pra:juditie of verhirderinge komete gefchi eden, maer hem te vreeden re houden met de Confiilaet-rechten, hem nevens andere Con- ■fuls toegeleydt, alfoo by het nemen vande voorfz Refolutie, haer Hoogh Mog. intentie is geweeft, en «ock noch is, dat de Commercie daerdoor foude werden ontlaft:, ende aen de Schippers meerder gemack, en prompter expeditie toege- bracht., en niet dat hy Conful door het vorderen van de voorfz Reeckenirigen, de Schepeninha- rerey fc fouden komen op te houden, ende daer door meerder fchade toe te brengen, als devoor- fchreve Haven- en andere ongelden foude ko- men te bedragen, of daer mede fijn particulier voordeel boven andere Koopluyden te foecken.

Rejolutievarihaer Hoogh JMog.i tot voorkominge en weghnemingevan deonkpntiï Smyrna, onder de Koopluyden van de Nederlandtfche Natie aldaer ontfiaen, m dato den φ den Augiifltfeflien hondertfeven en tachtigh,

Cancellerye te addrefïèren, omhaer van defelve tegens den Conful en Cancelier re bedienen^- dende daer en boven door de Aiicfforen in te particulier, die nevens den Conful als Handita- vers over de faec ken vande Juftitie waren gciWi insgelijcks f ware klachten voorgebracht, ^ overdewrevelrjckheydt en conrinuele rraverie- n'nge vande voorfz dertien Koopluyden, fere funftie niet langer konden waernemen nocbefr erceren, fulcksdarfe verfochten vanhaerdien» te werden ontflagen ·, dat aen de andere ftr door de voorfchreve ds fcrepantien wierden m' legueert, dat den Conful van Dam haer geënte hoorlijck recht noch juftitie liet wedervaren) mitsgaders haer in haer Voorrechten nietrn^ tineerden·, item, copien van Mandaten en a? ' re Schrifturen uyt de Cancellerye refuftfj0 * oock met het weghnemenvan Stoelen, terP* fe daer de Vergaderinge wierde gehouden, ?*_ 1 ieder refpecl ben ι m , en meer andere ^ierpV. ke faecken, ver foeckende, dat haer Hoog W daer op foodanige Refolutie geliefde te gjj jjj

Ntfangen eenMifïïve vandeDire&eurs van den Levantfchen Handel en Navi- gatie inde Middelandrfche Zee, ge- fchreven alhier in den Hage op huyderi datodefes, houdende dat de onl uiten tot Smyr- na merckelijck waren geaccrefïèert, ende dat dé dertien defcreperende Koopluyden , vol- gens her geene haer door den Thefaurier en Af- iefforen, en andere wel geintentioneerde Nego- tiantcn wierde gefchreven, tot geen reden waren te brengen, noch op alle inftaiitien door den Se- cretaris Daniel Janfz de Hochepied, als daer toe vanden Refident Coljer fpecialijck gelaft zijnde, om, was het doenlijck, haer in cier minne te ver- ge'.ijcken, η iets hadde kunnen uytwereken, blij- vende de voorlz dertien Koopluyden herdnec- kighperfifteren by haer gefuftineerde, niet wil- lende obedieren de bevelen van den Refident noch Conful, wefènde hare wettigeOverigheyr, vilipenderendeda^elijcks 'meerenmeer de Jufti- tie, in foo verre daf fy haer niet hebben ontfien, hun over ccnige faecken felfs aen de Franfche

-ocr page 271-

AmbaiTadeurSj Minifters en Confuls 5 &c.

249

Directeuren fullen goedtvinden te ordonneren, over de avance van de Cafla tot Smyrna , uyc krachte van-het XX. Articul, by het gemelde Formuliergeftatueertenvaftgefteldt, enaende andere zijde, den Refident en Conful de faec- ken vande Natie met alle befcheydentheydr blij- vende adminiftreren , beyde trachtende door een over-eenkomende harmonie, de eere van de geheele Natie, en fleur vande Negotie, allen- thalven te conferveren : Dat haer Hoogh Mog. oockwelexpreflelijckverftaenen begeeren, dat het meergemelde Formulier in allen fijnen dee- len punctuelijck fal werden nagekomen, en foo wanneer yemandt van de Natie weygerigh foude mogen blijven den voorfz Eed in voegen als voo- ren niet te willen afleggen , dattegensdefiooda- nigefal werden geprocedeert, volgens en in con- formité van haer Hoogh Mog. tweede Refolutie vanden veertienden December feftien honderdt negen en feventigh , met dien verftande noch- tans, dat foo wanneer fig yemandt wegens den JoodeMordcchay, Jéierou, ofte eenige andere faecken vermeyndtbefwaert te vinden, of foude willen fuftineren dat anders foude behooren te werden gedifponeert, aen defelve vryheydt wert gelaten, om fich daer over met ordre eerft te ad- drefièren aenden Conful, Thefaurier en Afief- fooren, met wekkers diipoficie geen genoegen werdendegenomen, als dan haer fullen addref- feren aen den Refident, en voorrsaen haer Hoog Mog., of e eerft aen de voorfz Directeuren: En fal Extract van defe haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen den Refident, Conful, Thefaurier, Aflèflbren en Nederlandriche Na- tie, omteftreckentotderfelvernarichtinge, en haer daer na, yder voor foo veel hen aengaet, pracjfe te reguleren.

1 haerHooghMog. ten beften van den Levant- 31 Handel, en weghnemmge vande voorfz iSin (ouden bevinden te behooren : Waer 011 Libereertzijnde, is goedtgevonden ende 0pl datden Refident Coljer tot Conftan- ver il den Conful van Dam, Thefaurier en Sren , en verdere Nedcrlandtfche Nade, Ïmvrnainernftigeenfeneufe termen falwer- ? eelafti io° als defeIve Selaft werden midts J5 f dat de Koopluyden tot Smyrna voorfz, dewïcke tot noch toe weygerigh zijn geween- den iaerlijckfchen Eedt te vernieuwen, defelve aenftonds op de receptie van dek haer Hoogh Moe Refolutie, m handen vanden Conful van Darnfullen hebben af te leggen, ende efFedive te efteren, volgensenin conformité van het X. Articul van het Formulier van den jare feftien hondert vijf en feventigh gearrefteert, ende de voorfz dertien Koopluyden bekendt gemaeckt, dat haer Hoogh Mog. ten hooghften zijn mis- noeghtoverde fcheuringe en vervaerlijcke con- tcnuen, dewelcke door haer zijn veroorfaeckt, enmetfoogrooten animofiteyt gedreven, ende daeromrecommanderen, ordonneren en beve- len , dat fy haer in het toekomende van fulcks of diergelijckenfullen hebben te wachten, en haer met den anderen te verdragen, en voor het toe- komende in goede onderlinge correfpondentie te leven, die van de Nederlandtfche Natie aen deeene zijde refpeclerende enobedie'rende, de wetrelijcke ordres van den voorfz Refident en Conful, en mede die van de voorfz Directeuren, voor foo veil die met het Interefl van de Naviga- tie en Commercie, en haer Hoogh Mog Refoïu-1 tien accorderende zijn , fchoon defelve ordres niet t'elckens met nieuwe Refolutien vergefêl- fchaptgaen; infgelijcks het geene de gemelte

Refolutie van haer Hoogh Mog., regulerende de Amhaffaet- en Confulaet-rechten top Smyrna en Conflantinopokn, in dato den 2 2. Januarii 168 8.

Β Υ Refumptie gedelibereert zijnde op de Memorie vandegefamentlijcke Directeu- ren van den Levantfehen Handel en Na- vigatie in de Middel andtfche Zee , den • ·.....aen haer Hoogh Mog. over- gegeven, houdende, dat de Negotie indieGe- weften van tijdt tot rijdt feer begonde te verfwac- Ken en af te nemen, eensdeels door het kleyn [cInei7n aHe Koopmanfchappen, en de zware laitendic defelve moften dragen, ende anderfins aoorden jegenwoordigenTurckfchen Oorlog, ^aatgrootehjeks te duchten was, dat indien en lj0nünercie door hec een of ander middel niet wierdcgefoulageert, defelve in een totael ver- rTJl^nefoudegeraecken, en datde Hollant- bSv ïietorSmyna, d'Ambaflaet-enConfu- oJff van de Goederen die fy quamen te vertreT" *"jreverfenden > Iangen tijdt naer het dcSné an de Conv°yen betaelden in alderhan- Oout Llenn' ^aer van meefte part in flecht licht ^dereM · r '* Welck jegenwoordigh door ««-ι" overvloedigh in't Octoman- üVtRW^Xv^erdeingevoert, endatbyweder ^erbνm 1 , Vande v°orfchreve Directeuren vmerekehjetquan,te verliefen, dat door

de Joodfche, Armenifche en andere Natiën, de- welcke Contanten met de Schepen defer Landen quamen te ontfangen, feer weynigh ofre geen Confulaet-rechten wierden betaelat, om reden dat defelve Contanten meerendeels tufichen La- kenen wierden ingepackt, fulcks die onfichtbaer zijnde, de voorfz Rechten daer door wierden gefraudeert, daer in tegendeel de Hollandtfche Natie, als onder den Eedt ftaende, defelve ten u.y tterften moeiten aengeven , ende daer van het Recht van drie vierde per cent Ambaflaet-ende Confulaet-rechten betalen; dat oock om de ilechte conftitutie van de Negotie inde Levant» de laften in deièlve een weynigh fouden behoren te werden verminderdt: Is goedtgevonden ende verftaen, dat de voorfz Directeuren op derfel- ververfoeck fullen werden geauthoriiëert en ge- laft, gelijck defelve geauthorifeert engelaft wer- den mits defen, tot Smyrna en Conftantinopö- lenfoodanige ordre teftellen, datdeHollantfche Natie de Ambaflaet- en Confulaet-rechten bin- nen acht dagen na het vertreck van de Schepen of Convoyen promptelijck iullen hebben te beta- len met grof Silver-geldt, des dat fy daer voor ter 1 plaetle van acht of tien per cento, iboalsbyhacr Η h                         i«

-ocr page 272-

Placaten. i.Boeck. is.Tit.

2-50

vertrockëne Convoy, onder den CapiteynP' ter van Laren daer van geen beneficie fal hebbe0' maer dat de Rechten van't felve fullen moet"11 werdenbetaeldtop.den ouden voet, een en e/ half ten hondert, en dat in hetreguard vanVrem delingen, die gewoon zij η de voorfz Rechten tot twee ten hondert te betalen aen den Conful/]V faurierenAifeiïoren fal werden gelaten en Pede- fereert, de begrootinge vande voorfz Rechten na proportie te verminderen , of wel op den ou- den voet te laten, dat de voorfz verminderinge t'eenemaelfal cefïeren, indien binnen de voor- fchreve twee jaren, tegens hoope fich eenigeon- verwachte avances quamen op te doen, en dat aendevryediipofitievan de voorfz Directeuren falftaen, omme na verloop vande voorfchreve twee jaren, de voorfz verminderinge der voorfz Rechten weder in te trecken, en die op den on- denvoettedoenheften, ofdcfelvenocheenigen tijdt te doen continueren, foo als dienadecon- ftitutie en gelegentheyt van faecken fullen bevin- uen te behooren, des dat de Laft-gelden byde voorfz Directeurs ontfangen weidende, nietful- len mogen werden geëmployeert tot eenig ander gebruyek, alswaer toediein haer eerfte confti- tutieqfaenftellinge zijn gefchicktendegedefti- neert, en fulcks niet tot het qui jten ofte vermin- deren van eenige fchuldcn o f andere faecken, die uytde voorfz. een en een half ten hondert hebben moeten, ende noch fouden moeten werden be- taelt : Ende fal Extraft van defe haer Hoog Mog. Refolutie gefonden werden aen den Refident Coljer, en Conful Hochepied, omteirjecken tot derfelver narichtinge.

is gepretendeert, fullen genieten fes ten hondert, onder die conditie nochtans, dat die geene die ingebreecken foude mogen blijven binnen den voorfz tijdt van acht dagen de voorfz Rechten in voegen als voorente voldoen, van de later be- talingeintereft fullen moeten betalen tegenseen ten hondert 's maendts, ende dat noch maer ge- duyrende den tijdt van fes maenden, en langer' niet, en dat de voorfz gebreeckigenaer verloop van de voorfz fes maenden, door den Conful, ThefaurierenAireiforen , tot de voorfz betalin- ge fullen moeten werden geconftringeert; dat de AmbaiTaet- en Confulaet-rechten van de Con- tanten , in plaets van drie vierde ten honderdt, voortaen maer fullen betaelt werden een vierde ten hondert, en fulcks een half ten hondert min- der als 't eerfte Articul van't Formulier di&eert; en om de Negotie inde Levant foo veeltefoula- gerenals't mogelijckis, dat voordevoorfchre- ve AmbaiTaet- en Confulaet-rechten, by'tvoor- fchreve eerfte Articul van 't voorfz Reglement begroot, foo vande inkomende als tiytgaende Goederen, tot Smyrna en Conftantinopolen tot een en een half ren hondert voor inkomen, ende een en een half ten honderdt voor uytgaenmaer onrfangenfal werden een ten honderdt voor in- komen, ende gelijcke een ten hondert voor myt- gaen > des dat de voorfchreve verminderinge maer alleen fal zijn voor den tijdt van twee achter een volgende jaren, ertdat fulcks fijn aenvangh fal nemen met den eerften November feftien hondert acht en tachtigh , ende weder eyndigen met den laetften December feftien honderdrne- gen en tachtigh -y wel-verftaende dat hetlaetfte

Refolutie van haer Hoogh JMog, > mopende het vernieuwen van den Eedt by den Li- vantfehen Handelt «lerhoogïngevanAmbaffaet enConfulaet-rechtentot Smymay Conflmti· nopolen, &c3 indatoden^o.Juhi 1Ó92.

Β Υ refumptie gcdelibereert zijnde op de Rempnftrantie van de Directeuren van den Levantfehen Handel, refiderende tot Amfterdam, Hoorn, Leydenen Rot- terdam , houdende dat fy haer genoodtfaeckt vonden haer Hoogh Mqg. voor te dragen, dat eenige van de Nederlandtfche Natie tot Con- ftantinopolen , Smyrna en Aleppo, ende de ver- dere Syrifche Kuilen, weygerden den jaerlijck- ichen Eedt te doen , ende die te vernieuwen, in conformiteytvanhet X. Articul van het Formu- lier, door haer Hoogh Mog. in den jare feftien hondert vijf en, feventigh vaft gefteldt·, dat fy derhalven verfochten, dat haer Hoogh Mog., tot befte vanden Levantlchen Handel, het voor- fchreve X. Articul geliefden te amplieren met die pcenale by voeginge., dat die geene die weyger- den den jaerlijckfchen Eed, conform het voor- fchreve Reglement, op den daerbygeftipuleer- den tijd te doen, binnen den tijd vantweemael vieren twintigh uyren, na de gedane infinuatie vanden Ambaffadeur of Conful, in loco fouden vervallen ineen amende van vier honderdt Leeu- wendaelders, binnen acht dagen daer na te beta- len , en dien tijd mede verftreecken zijnde, mede te voldoen de intereflèn vande gemelte pcenale fomme, te rceckeneiuegens tien per cento, tot

de efte&uele aflofÏÏnge toe, ende daer en boven echter yemandt weygerigh blyvende den voorfz Eed te doen, defelv e dan een maent daer aej]>op het doen vaneen tweede infinuatiee ,'in een ge- lijcke amende van viejr honderdt Leeuwfntlael- ders foude komen te vervallen, mede te betalen als vooren, en dat de voorfz boeten fouden mo- gen aengeleyt werden tot beneficie en afioffinge vande arme Slaven defer Landen, a'ldaergevan- gen wefendej dat oock, nademaelinlaagegcen ConvoyennadeStraer, en-na de Geweftenvan Turckyen by den Staet verleent waren, totgroot nadeel en fenade van de Cafla. van de Directief' wijl de Tra&ementen vanden Heer AmbafTadeur tot Conitantinopolen, ende van den ConfHen meer Bedienden tot Smyrna, als mede deorai- naris ende extraordinaris Praziènten, fooi100?"1 quamen te loopen, dat de Cafla tot StnyrnaW foodanigenftaetcn verval geraeckt was,dawe laften op verre na daer uy t niet meer konden^" den voldaen, fy oock haerEIoogh Mog. vCfio* ten, datdeièlve haer gelief-den te authorife^11' omme de Ambafïaet-en Confulaet-rechtént0 Conitantinopolen en Smyrna te mogen verhoo* gen, inplaetievandrie.percento, op de 00^" ren, nuin hettoekomendjJ ,qp vier per cent0' weten tweeper cento te *eeeJkenen vafl't'1^

-ocr page 273-

Ambafladeurs, Minifters en Génijbls 5 &c.

251

^n twee per cento van'tuytgaen, en mede ^nsdcComanten, in placdc van drievierde wega» eenpercentOi en eyndehjck, dat SSkshaerHoogh Mog.de Directeuren tor iffiim als noch geliefden te authoriferen, hovende honderdt eenenveertighduyfendt

fomme tegen tien per cento in 'c jaer , tot de vol- le en effectuelevoldoeningetoes ende in gevalle daer toe voor de tweede-mael geinilnueert zijn* de, alsnochin gebreecke bleef den voorfchre- ven Eed te doen, binnen een maent na de voor- fchreve inllnuatie,fal defelve daer en boven noch verbeuren gelijcke vierhonderdt Leeuwendael- ders, te betalen op gelijcke poenen als vooren, en dat de voorfz boeten fullen werden geafFe£teert totafloHinge vande arme Slaven defer Landen, aldaer gevangen wefende ·, dat wijders de gemel- de Directeuren fullen werden geauthorifeert,foo als fy geauthorifèert Werden in krachte defes, onl de Ambaflaet- en Confulaetrechten tot Conilan- tinopolen en Smyrna te mogen verhoogen, in plaets van drie per cento, op vier per cento, te weten twee per cento op 't inkomen, en twee percentoop'tuytgaen} en wegens de Coman- ten, in plaets van drie vierde per cenro, op een per cento j en werden de voorfz Directeuren inf« gelijcks geauthoriieent, om boven de voorfchre- ve hondert een en veertigh duyfent een hondert guldens Capitael, te negotieren een fomme van ièventighduyièntguldcns, fullende de Obliga* tien, deièn aengaende te extraderen , voor hec eerilejaer vry zijn van allcHondertfte, Twee- hondertfte, ende andere Penningen, desdatde voorfzPenningeh,die in voegen als vooren fullen werden genegotieerf, met de voor defen genego- tieerde Penningen niet fullen werden gemeen ge- maeckt, en datfoo haeft den Levantichen Han- del wederom in ilaet fal weien, de voorfz Pen- ningen , na proportie van der fel ver inkomen * van tijd tot tijd weder fullen moeten werden af- geloft.

hindert guidens Capicael, eenfomme van uentiehduyfent guldens te mogen negotieren, o, dat de voorfz te negotieren penningen, tot i.rilireringevan 't credit vande voorfz Direftie, en van den hoogen intereft fouden vry en exempt wefenvandenTwee-hondertften en Honderdt- ften Pcnningh, ten minften by provifie, geduy- rcnde het voorfz verval«n verlegentheydt van de. voorfz Caifa en Negotie, en dat de voorfchreve op te nemen penningen geen gemeenfchap met devoordefengenegotieerdePenningenofObli- gaden fouden hebben, ende met die expreifein- uinclieen ordre, dar foo haeft de voorfz Dire&ie ofLevanrfchen Handel wederom in ftaet foude wefen, defelve Penningen ofte Capitalen , foo hacfldoenlijck, entereerftergelegentheyt, na proportie van het inkomen foude werden afge- loft: Is goedtgevonden ende verftaen, dat het I voorfz X. Articul van het voorfz Formulier foo-, danigh fal werden geamplieert, foo als het feh e j geamplicert werdt by defen, dat die geene die' weygeren fullen den jaerlijckfchen Eed, conform het voorfz Reglement, binnen den tijd van vier cimvmtighuyren, na dat daer toe door den Am- baiTadeurofConful, in loco fullen wefen geinfi- nueert, fullen vervallen ineen amendevanvier hondert Leeuwendaelders, te betalen, binnen den tijd van acht dagen daer na, enbygebreeckevan dien, te betalen de intereflèn van de voorfchreve

Refolutie van haerHoogh Mog., houdende dat deConfids van den Staetfich niet ful- len Mben te bemoeyen met Trinfen, ofΨ'rin f e Goederen, in dato den 18. Mej 1693.

ONffangen een MifEve van het Collegie ter Admiraliteyt in Zeeland, gefchre- ven tot Middelburgh den dertienden defer, houdende dat Abraham Bif- fchop, enPieter de la Rue, als Boeckhouders van de Fregatten den Arent ende de Amazone, io-uyliende metCommiffie van denStaet op de onderdanen van den Fi anfehen Koningh, in de ötraer, het gemelde Collegie ter Admiralireyt nadden vertoont, dat fy uyt den ommegang van jare factoren , midfgaders vandeConfuls van Z2 ,8h Mog-> in de gemelte Straet refide- drn ' ,en?crckren dat fy haer feer yverigh toon- J^Pnnfen^diehaer voorfz Fregatten al

Iegie ter Admiraliteyt niet hadde kurinenledigh ftaen, bemerekende den dienft eiï voordeel van deiènStaet, als mede den grooten afbreuckvan den Vyand in dac Geweft, haer Hoogh Mog. te verfoecken, dat deièlve geliefden aen de Con- fuls, foototNapels, Palermo, Melfma als Ca- dix, aen tefchrijven , ten eynde fy geen van der Vertoonders Prinie of Prinièn, die door de ge- melte Schepen in eenige der voorfz Havenen, of onder der felver Diftricl fouden mogen wefen'op gebracht, of noch opgebracht mogen werden, fouden hebben te loilèn'ofaen te roeren, maer ter contrarie defelve met geflooten Luycken, wel, befetmet goede en getrouwe Wacht, laten be- waren, tot dat wegen het gemelde Collegie, of van die geene die het fal blij ken, dat van haer Ed. dedireitic was aen bevolen, cfaer toe denoodi- geordres fouden zijn gegeven, anders dat fy de voorfz Prinfe ofPrinfen, opde ordres van't ge- melte Collegie ter Admiralireyt fouden hebben te laten vertrec ken, vry en ongemoleffeert, wer- waerds het gemelde Collegie ter Admiraliteyt het foude ordonneren , zijnde hetgemelde Col- legie ter Admiraliteyt verfeeckerende, dat aen de vporfz Confuls, nagelegentheyt van faeckeu» en gedane dienften, behoorlijck contantement foude werden gedaen ·, en verders dat haer Hoog Hh 2                Mog.

ande?Uamen °P te bren?en' onder het cen ofhet van| pnEfcxt> Duyten kenniflè of bewilliginge Geinrp ^eldc C°ilcgie ter Admiraliteyt, en de door h rde te doen loflèn, apparent om daer Scherf] PTlf,Cnrckonnen verdienen, doch SiineM η ichadeliJk was voor defen Sraet, den 'n l yCaIsAdmiraelGeneraeldeferLan- Övevoo '\Geintereireeiden5 daC om aIleheI: renge\vorde n' deSuppliantente rade wa- gemelrp r nr ' -ilaer nocnmaels re keeren tot het ^erHn^^L χ i βΓ1«νεη van voorfchrii ven aen ^oghMog.j datdaerophetgemeldeCol-

-ocr page 274-

\

Placaten. ι. Boeck. 12. TiL

25α

opgebrachtfullen werden, fullen ioflènof aet roeren, maer ter contrarie de felve metgeflooj* Luycken, befet met goede en getrouwe Wacht* laten bewaren en bewaecken, tot dat wegens 1 ' gemelte Collegie ter Admiraliteyt, ofte van dl geenevanwienhetfal blijeken, dat van haer de dire&ie is aenbevolen, daertoe de noodige 0r. dres fullen werden gegeven, anders dat fy dè voorfz Prinieii op de ordres Van 't gemelde Col legie ter Admiraliteyt fullen laten vertreckenjVry en ongemolefteert, werwaerds het gemelde Col- legie ter Admiraliteyt het fullen ordonneren; dat fy Confuls oock met geen Officieren ofMat'roo· fen, op deCommiffie-vaerders of Prinfen varen. de, iüllen correiponderen , om eenigh gerooft ofgeftoolengoedtte bergen, maer dat fy ter con- trariealle vlijt fullen aenwenden, om hétfdpéte attraperen, machtigh Ee werden, en aen hetee- melde Collegie ter Admiraliteyt, de Geinteref- feerden, of der felver Gemachtighde overtele-

Mog.mede geliefden aen de voorfz Coniiilste re- commanderen , met geen Officieren of Matroo- fen 3 op de Commiflie-vaerders of Prinfen varen- de , te correiponderen, om het geroofde of ge- ilooien Goed te verbergen, maer dat fy ter con- trarie alle vlijt wilden aen^venden, om het felve te attraperen, machtigh te werden , en aen het gemelde Collegie ter Admiraliteyt de Geinteref- feerden, of deflêlfs Gemachtighdert over te ge- ven: Waerop gedelibereert zijnde, is goedge- vonden en verftaen, dat Copie vande voorfchre- ve Miflive gefonden fal werden aen de Confuls van haer Hoogh Mog., tot Napels, Meilina en Cadix, om haer Hoogh Mog. belangh en bericht te refcriberen; cnde dat defelve Confuls daer ne- vens fal werden aengefchreven, dat fy immiddels, en tot hier in nader by haer Hoogh Mog. fal wc fen gedifponeert, geen van de Prinfen van de voorgemelde Commiffie-vaërders, die door de felve in de Havens, alwaer fy Confuls zijn, ofte onder derfelver Difttift zijn opgebracht, of noch

> veren.

Refolutievan haer Hoogh JMog., raeckende de Inp'uBie van Teemvts Domme®, aengeflelde Confulin 't Koninckrijck Noorwegen, in dato den 11. Januarü 1694.

deMiniftersdieby of van wegen defelve aeiihec Hof van den Koningh van Deenemarcken wer- den geè'mployeert. Sal den voornoemden Conful van yderSchip, in het voorfz Koninckrijck komende te arrive- ren, enaldaer laft te breecken, of ladinghinte nemen, voor fijn recht genieten entreckeneen Rijcksdaelder en een quart, wel veritaende dat de Schepen daer komende in te vallen door ftorm, of om Water in te nemen, of om andere onvoorfiene en noodwendige voorvallen, daer van fullen wcfen geèximeert en bevrijr. i 11. Sal den voornoemden Conful fich geen autho- riteyt of jurifdiclrieaenmatigen, of pogen teef erceren, over de Perfoonen en Effecten Va&flé NederlandtfcheKoopluyden, fich inNoonve- gen onthoudende. I V. Salinfgelijcks oock hy Conful gehoudeng fen de Schippers in ordinaris voorvallende Ba- ken te ailifteren, fonder daer voor eenige beloo- ningete pretenderen, dochingevalle hetfow mogen gebeuren) dat de Schippers de hulpje dienft vanden Conful fouden mogen van nooden hebben , in gewichtige of extraordinaire wec- ken , 't zy met het bevorderen van ProcefleM befliiTen van queftien over Schip of Lading, 0^ in andere diergelijcke voorvallen, fal de lej\ boven en behalven het rembourfement vanin byhemterfaeckevan dien gedane deughdcW verfchot, in alle redêlijckheyt door de Schipp^ extraordinaris moeten werden gefalarieerte völdaen. Aldusgedaenengearrefteerttér Vergader^ van haer Hoogh Mog. in 's Gravenhage den . Januarii 165)4. 0

DE Heeren Gedeputeerden van de Provin- cie van Holland enWeil-Vrieiland,heb- ben ter Vergaderinge gecommuniceert een projedt van Inftructie voor Teeuwis Dominicus, aengeftelde Conful in 't Koninck- rijck Noorwegen, ibo ende in voegen defelve aen heteynde defes ftaet geinfereert: Waer op gedelibei eert zijnde, is goedgevonden en ver^ ftaen, de voorfchreve Inftru&ie voor TeeuWis Dominicus , als Conful wegens defen Staet in Noorwegen , mids defen te arrefteren, en die aen defelve toegefonden fal werden , om hem daer na te reguleren ·, fullende de Depefche voor den voornoemden Teeuwis Dominicus gefon- den werden aenden Refident Gbes, om die aen hem voort te fenden. InfiruBievoor Tteums Dominicus, by haer Hoogh Mog., volgens derfel- ver Refolutie van den tweeden Julii laetflleden aengefieldt tot Conful van den Staet, in het Koninckrijck van ,          Noorwegen. , I. DAtdenvoornoemdenConful tot beter be- forgïngevan de Intereflèn van den Staet, ende van de Commercierende Ingezetenen van dien, fijne Refidentiefal houden tot .... ih het Koninckrijck Noorwegen, en van daer, door goede correfpondentie, inde voornaemfte Zee-Havens van het felve Rijck, naeuwe toefigt nemen, ten eynde nietwes werde ondernomen in prajuditie vande Navigatie en Commercie de- ferLanden, ende fpecialijck vandejonghft-ge- maeckte Conventie tuiïchen Sïjne Koninghlijc- ke Majeftey t van Deenemarcken, en defen Staet, advis gevende van't geen e daer ontrent van tijd tot tijd fal voorvallen, aen haer Hoog Mog., en

-ocr page 275-

■

AmbaiTadeurs, Minifters en Confuls, &c.

253

'■■!. tievanhaerHooghMog.> noofende het heffen wan een extraordinaris Ambaf- (att-recht tot Ak$po, 'm dat9 den 9. Junii 1694,

Β Υ Refumptie gedeÜberecrt zijnde op de Reinonftrantie van de Directeuren van

Hoogh Mog foocUnigeordres geliefden te ftei

len

dat den Conful Kalckberner tot Aleppo

voorfchrevenriiagh Werden geordonneert feven negende-parten, eil de Cas van de Directie voor twee negende parten, in alle de onkoften van ór- dinaris ende extraordinaris Prafenten te mogen dragen: Is goedtgevohden en verftaen, mits de- ien te confenteren in 't voorfchreve verfoeck, en dat dien volgende tot Afeppo fal werden geheven éen extraordinaris Arhbanaet-recht van een per cento, te weten op de Goederen, een half par cento van inkomen, ende een half par cento van uytgaen, ende vim de Contanten eert quarrpar

eACrdvmep

te weten

eentOj foodanighnochtans, dardenvoorfchre-

opdeGoederen een half per cento van uytgaen, | ven Conful fai dragen deördiriaris onkoften, en en op de Contanten een quart per cento, fullen- de Prefenten 'nifi caiifafn, ende dat de extraordi- de daer door de laitenfoo veel te gemackelijcker naris on kortenen Prefenten fullenkomen tot la- konnen werden gedragen ·, als mede, dat haer ftevande Directie.

Refolutie van haer Hoogh M.og., noopende het aenfi ellen van een nieuwen 'Conful tot Jleppo, mitfgaders tot het reguleren der Ambafjaet- en Confulaet-rechten, by den voor{ζ C on- Jutte trecken, in dato den 2 f. Junii 169 f. Β Υ Refumptie gedelibereert zijnde op de [ itaen,_werdtaen hem Conful vryheydt gegeven,

ominCommiille te mogen doen, maer niet voor fijn eygen reeckeningc te negotieren, noch oock portie in Negotie met yemandt te houden of ne- men, en dat uyt de voorfz rechten, in plaets hy Conful getrocken heeft feven achtfte per cento van inkomen, en icven achtfte per cento van't uytgaen der Goederen j nu voor iich fal mogen trecken een per cento van 'χ inkomen, en gelijc- ke een per cento van 't uytgaen, en het reftcren- de half per cento van inkomen, eri eert half per cento van uytgaen, blijven ten behoeve van de Directie, ofte de Kafla aldaer , boven het een per cento wegens de extraordinaris Ambaflaet- en Confulaet-rechten, 't geene mede alleen voor de Directie fal komen; voorts dac den voorichre- ven Conful gehouden fal zijn ten fijnen lafte te nemen alle de órdinaris en extraordinaris prefen- ten en onkoften, en dat alle de extraordinaris avenues, die deNegotiein't generael mochten aengedaeri werden, fullen komen tot lafte vande Kaffa van de Directie : Eyndelijck, dat alle de extraordinaris avenues j van yemandt uyt de Na- tie particulier, of van wegen haer Negotie ge- caufeert > door defelve betaeldt en gedragen ful- len werden; en dat die geene, die fouden mogen komen terefulteren van wegen eenigeSchepen, die daer komen te arriveren, 't zy door hettoe- doen van 't Bootsvolck, als anders, voor het ver- treek van 't voorfz Schip,fullen gevonden en om- geilagen werden over het voorfz Schip en Goedr, ende niet uyt de KaiTa van de Directie aldaer wer- den betaeldt.

Remonitrantie van Directeuren van den Levantfchen Handel en Navigatie in de Midddandtiche Zee, raeckende hetaen- ilellen van een nieuwen Conful tot Aleppo, mitf- gaders het reguleren van de Ambaifaet-en Con- fulaet-rechten , by den voorfz Conful te trecken, en andere faecken, tot voorkominge van alle dif-! crepantienenverwijderinge tufichen die van de Directie, en den voorfz Conful: Is goetgevon- denenverftaen, dat de rechten tot Aleppo, en de Kuiten van Syrien, foodanigh en op defelve voet als tot Conftanrinopolen en Smyrna fullen werden geheven; alsnamentlijck, datinplaetfe van een en een achtfte per cento van inkomen, en een en eenachtfteper cento van uytgaen, op de Goederen, defelve nu fullen werden verhooght tot een en een half per cento van inkomen, en een en een half van uytgaen, midtigaders een drie vierde per cento op de Contanten, foo als van de lelvetotnutoebetaeldtis, in gevolge van 't eer- iteArticuI van 'tFormulier, by haer Hoog Mog. ^oor deSchalc van Conftanrinopolen enSmyrna jnclenjarefeirienhondertfevenenvijftighgeita- w,rtL. en en benaI ven het een half per cento Saen Τ0"' enneteennaIf per cento vattuyt-

L

onrtar·        >""*«*»v«j en een vicruc per cem Ρ «e Lontanten tot Aleppo, gelijck tot Smy

o

£t?ew#geiichCi foo als by Refolutie

van feS-

SÖP^ den dertighften Julii ïuniifrS' 1 tme entnegentig»» en negenden 'Direfl nhondcrc vieren tnegentigh, aende Confi,f Uren)vas toegeftacn} ende ten eynde den U1 tot Aleppo des te beter ial konnen be-

δ

η oock

'*im noch tot defen Titut'dient Groot Placaet-bocck derde Deel, Foj. 3 07. & feqq.

DEN

-ocr page 276-

254                    Placaten. i.Boeck. Χψ,ΐίί DEN DERTIENDEN TITIJL, «ι                             ''...-■ Inhoudende de Tra£fcaten van Vrcede ende Com. mercie, &c. tuffchen deien Stact en andere Uytheemfche Ko- ningen ·> Princen en Potentaten gemaeckt ende geflooten.

Copie van den Belande 9 gemaeckt ende gedadtnget tot Coppenhaven, Anno veertien hondert een en veert igh , tuffchen de Landen van Hollandt, Zee landt en Vrieflandt, en de f Wendtfche Steden, als Lubike, Hamburgh, Refiike, btraelfonde, Wijfemar en LunenhotL

Νnomine'Oomini) Amen- Ken- nelijck zy> alfoo lange tijd Oor- loge, Tweedracht en Gefchille geweèft heeft tuflehen de Lan- den, Lieden en Onderfaten van Hollandt, Zeelandt endeVries- landt, een zijde, ende den fes Wendifchen Ste- den, als Lubike, Hamborgh, Roftike, Srrael- fonde, WiiTemarenLunenburgh, hare Landen, Luyden ende Onderfaten, aen die andere zijde > omwelcke Oorlogen, Tweedracht en Gefchil- le neder te leggen, ende tot een goede eynde te brengen,die Doorluchtige en Vermogende Vorft Koningh Christoffel van Deenemarc- ken, &c. gefchreven heeft; aen den Hoogh-ge- booren, vermogenden Vorft, den Hertoge van BourgoignenenvanBrabandt, GraveenHeere van den voorfchreven Landen van Holland,Zee- land en Vrieiland, en de fes Steden voornoemt,

ker Raedtman tot Lunenburgh, met volkomen macht aen beyde zijden, de voorfzfaecken te handelen, ende o vermidts dat die Doorluchtige VermogendeKoning,opdefentijdandere(froo- tetrefrélijcke faecken te doen hadde in iijnRijc- ke van S weden en anders waer, foo dat hy in de. ièr faecken felver niet verftaen en konde, noch tegen woórdigh wefen mochie; foo heeft hy dan daer roe geordonneerr van fijnre Genadewegen van fijnen Hoogen Racd, die eerwaerdige ende eerbare Heeren Jan, Aerds-Bifichop vanLon- don, Janjacobfz, BiiTchop van Rodenfchi!t,in Deenemarcken, Beneditlus, Prior tot Annvef. dekon , Heere Martijn Janfz , Heere Steen- waffer, Ridderen , Avelinge en Albert ML·· baer, Knapen, voor dewelcke de voorfchreve Partyen hare klachten en onderwijs vandetoe· komft van den voornoemden oorloge en twee- dracht gedaen hebben , ennavecldagh-vaerden

dat fy hare Raeden en Sendebooden fenden wou- daer op gehouden, foo is by tuiïchen-fpreecken, den tot iijner Genade toe Coppenlaaven in De- raede en onderwijfe van de voorfz Eerwaerdige nemareken, op hoope dat by fijne Genade, by en EerbareHeeren, des Koninghs Raeden, en middel die voorfz Gefchillen geèynt iouden wer- by confent van de Gedeputeerden en Sendboden den: Die welckeHoogh-gebooren ende vermo- ; van beydePartyen getradteert en geflooten, om genden Vorft, en des fes Wendifchen Steden dit des beften wille, dat'tgeene't welck hiernage·

i

gaerne tot fijne beden gedaen hebben, en zijn

fchrevQi volght;

daerom gekomen tot Coppenhaven, als van we-

I.

In den eefften, dat een g oed vaft ende feecker. Beftandt blijven fal tuflehen den Partyen voorfz, tien jaren langh geduyrende, en achter eer. vol·

gen die voorfz Hertoge en fijne Landen van Hol- land, Zeeland en Vrieiland, voorfchreve Hee- ren Samfon van Lalaing, Heere van Opprebaix,

Heer Arentvan Gent, Heere van Gieiïènburgh, gende, ingaende te Lande op Sondagh nae Ridderen , Meefter Lodewijck van der Eycke, mende over veertien dagen, dat namenriijek'! Jan Janfz Heymenfoonsiijt fijncnKzede, Mee- dentienden dagh van September, ende teWa- ftcr'Jan Rofe,u]nSecreta.nus,GerritvanNoor- j teropSinteDyonifiusdagh, oock naefrkoinen- tïgh ende Wynant 'Dir^/svanHaerlem, Claes j de , dat namentlijck is den negenden dagh'in

Oclobri, binnen wekken Beftandealledeïnge" zetenen en Inwoonderen, niemandt uytgeion* dertofuytgefeydt, van de voorfchreve Landen van Holland, Zeeland en Vrieiland, Koopman* gewijfe fullen mogen varen te Water en te Lan- de, met haer Schepen, Goederen en Koppig* fchappen, inde Wendifchen Steden, en inalle Plaetfen, wefende onder haer bewindr, en hae*

iDujfl van Delft, Willem van Alckmaer■'·, 'Dirck van Wormer, Jan Claefz, Jan Poulufz van Amfterdam , Matthias Simon/z van Hoorn, Jacob Pieter Nanningfz van Zierckzee,; Willem Paef/e, en Jan Pieterf ζ Coppenfen van den Brie- Ie: Ende van wegen des voornoemden fes Wen- difchen Steden Heer Jan vanTolman, Willem

van

Kalven , Burgerrnècfteren , Jan Lunen-

burgh, Raetman, en Meefter Jan Ρrot o, No- tariusvan Lubecke, HendrickTmerinck, Bur- germeeftei', Erick van Eytzen, Raetman, en Meefter Jan-t Penfionaris van Hamborg, Hen- riek Boeck , Gerrit Wenman, Burgermeefter, Ifaac Lubike, Raetman , en Erich Sperlinck, Secretaris van Roftil^, Aelbert Jonge, Hendrick Steenwegh, RaedmannentotStraelfonde, Hen- dr ickPeel·, Burgermeefter, Pieter van Borchel, Raedm.in tot Wiflcnnr, en Harck Schoenmaec-

Koopmanfchappen aldaer h'aiidttèrende, inJü ker manieren, en alfoo vry afs.fy' plegen te open in voortijden en van ouds, en allé nieu\vigher^ die die van de vcórfz Steden-op hem mogen^ daen of gefet hebben, fullen af en te niet Wg en blijven. Ende dagelijcks wederom alle m Ingezetenen van de voorfz les Steden falien W gen vry en welig varen en keeren met hare W pen, Goederen en Koopmanfchappen, te Vv en te Lande, over alle de voorfchreve LafiO

-ocr page 277-

Travaten van Vreede en Commercie', &c.

255

Hnlland Zeeland en Vriefland , ende haer Sopmanfchap aldaer te handtieren m fulcker ■F en aliöo vry als fy in voortijden, en van mfCtJaen te doen, ende alle de nieuwigheden, oudspieg j|an<j Zeeland en Vriefland voorfz %Ά* gcd,en oftegcfahebben, fullen edeaf, teniet, doodt, ende van geenre waer- tójnenblijven- ^^ Op dat defe faecketot eene goede eyndege- hrachtmagh werden, ibo hebben die Gedepu- teerden endeRaedSendeboden, elcks van fijne ziiden, vijfStedengenoemt, dat'ste weten van de zijden van Holland, Zeeland en Vriefland, Utrecht, Amersfoort, Antwerpen , Mechelen enNymegen; ende van de zijden der voorfchre- ve fes Wendifchen Steden, Maeghdenburgh, Bronfwich, Gering, Hanover ende Campen 5 van wekker Steden elcker zijde twee of drie ver- werven fal, die haer Gedeputeerden noo tfaecke- lijck fenden, en hebben fullen, onvertoochlijck binnen der Stede van Campen; op den Pincxter- dagh naeftkomende over twee jaren, die welcke vier Steden, alibo vergadert tot Campen,macht hebben fullen elcks van de fijne, die beklachten evffchenenfehadevanbeyden zijden teonrfan- gen, ende defe faecke, en al dat daer aen kleeft, te fluyten, met recht of in 't gevoegh, als hun beft, nutfteenoirbaerlijckfte duncken fal of mo- I gen, binnen dertien weecken na dat fy binnen de voorfz Stede van Campen gekomen zijn, ende waerfdatfy onder hun vieren binnen den ièl ven tijd des niet over een en konden komen ofce^e-, worden, foo fullen fy binnen de felve dertien weecken, eendrachtelijck een Stede {die hun naeftduncken fal) kiefen, om een Overman ende een Scheyts-Heer daer af te wefen, dewelcke Overman alfoogekooren, fchuldigh en gehou- ; den weien lal zijn uy tfpraecke van defër faeckete doen binnen tweejaren na dathy gekorenfalge- veeft hebben tot Campen, in der maniere als bo- vengefchrevenilaeL III. AlsdievanLunenburgh, die geen Machtbrie- "Γ?κ"Εη voor^'lrcven dage mede gebracht te nebben, feggende ende meynende dat fy geen j Vyandai en waren met die van Holland, Zee- ^land en Vriefland voorfz, ende met hunijiet e« 'Vilten andersdan minne en vriendtfehappen, en ï'rfVan Ïllandfeggende contrarie> dat fyftal- JJdtvoorhaerVyandengehouden hebben, met ^nderenvijfSreden,eninallenDaghvaerden rail ΐ re ramen D^grepen gevveeft hebben wPW' daerafisovergedragen, enheb- Sef°5dieSendc-boodei1 van deanderevijf ldpf"\d,at die van Lunenburgh voorfchreve,

fy waren, en die in den voorichreven Vreede en, üotloghgefchiedt waren, daer af en foude geen bekommeringe of rechtvorderinge geichieden, maer fbuden aldaer van dier faecke vry en quijc wefen j en defgelijcks fullen gefchiedenvanden Onderiaren van de voorfchreve fes Steden, over alle de Landen van Holland, Zeeland en Vrkf- land: Ende vvaert dat eenige Onderiaten van den „voorfz Partyen den anderen na den voorfz Sinte Dionifius dage name ofte ichade dede, alfulcke Goederen fal men aen beyde zijden oprechtelijc- ken weder geven, gelijck als men vrienden goedt fchuldigh is te doen. V. Of 't faecke ware, dat God verhoede, dat ïnde uy tfpraecke van'de vier befcheyden Steden ende Heeren, ofvanderOvermans, die alfoogekoo- ren fbuden wefen tot Campen , eenige verfuy- meniiïè ofgebreck geviel, nochtans en foude dit voorfchreve tegenwoordige Beilandt niet ge- broocken werden, maer foude ftaen en vaft blij- ven de voorfz tien jaren geduyrende, elck op fij- nen goeden recht blijvende, ende alle dingen fonderargelift, ende alle die voorfz Poin&en en Articulen die Ambafladeurs ende Sendboden van beyde zijden, uyt kracht harer Macht-brieven voorichreven , ende in tegenwoordighevdr van den Eerwaerdigen,Eerbare Heeren van den Rae- dedes Doorluchfigen Koninghs voorfz, gelooft, vaft,ftade, en van waerden re doen houden, en die te doen vefligen en confirmeren, dat's te we- ten die Ambafladeurs , Raden en Sendboden des voorfz Herrogevan Bourgoignen, byden ièlven haren genadigen Heere, ende by fijne Brieven» en oock by vier of vijf van de befte Steden fijner Landen voorfz van Holland, Zeeland en Vries- land, ende den Sendbooden van de Ces Steden voornoemt, met Brieven beiegel t van de vijf van defelfdeSteden, alsLubecke, Hamburgh,Ro- flock, Straelfond en Wifmar j welcke Brieven men fal fchuldigh wefen te leveren aen beyde zij- den in handen van den OldermansvanderDuyt- fcher Hanfe tot Brugge, om die te befchicken en te verantwoorden elcks daer fy behooren, tuf- fchen dit en al re Gods Heyligen-dagh naeftko- mende. Ende des tot verfeeckertheydt en ge- tuyge hebben doen van wegen des Höog-geboo- ren Vorft des Herroge van Bourgoignen, &c. en fijne voorfz Landen van Holland, Zeelanden Vriefland , Heer Samfon van Lalamg, Heere van Opprebaix, Heer Arent van Gent, Heere van Gieflènburgh, Ridderen , Lodewijck van der Eycke , Jan Jan/% Heymenfoon , Meefter Jan Roofe, Gerrit van Koortigh, over hen aller: Ende van wegen endeover al die fes Steden voor- fchreven, Heere Jan van Tolman, Burgermee- fier -van Lubeck, Erichvan Eytzen,Rzedttm\\ totHamburgh, Hendrick Boeck, Burgermee- fter, Aelbert Jonge', RaedtmantotStraelfbnde, en Hendrick (Peel, Burgermeefier tot Wifmar,' hare Zegelen doen hangen aen defèn voorfchre- ven Brief,daer twee zij η alleens luydende;Ac1:um tot Coppenhaven voorichreven yin profeftoJSar- tholomei, Anno duyfent veertien hondert een en veertigh.

^ll-et Ψ waerde ltoude» follen, alsdie inrtcSJ j enm tegenwoordigheyt desKo- "gosKaeden voorfz. Τ Λ7" ^rf^i3^ dat eeniSe derOnderfatender Zeckf ΨΜ » den Onderfaten van Holland Hlagenen Vnefland voorfz, of eenigh vanhen ?°0i-4r^OU ' m eeniSe van de fes Sceden «reven, van cenige faecken, hocdanigh

Cofiè

-ocr page 278-

Placaten. ι. Boeck. 13. Titul.

56

Copievan den Soene ■> gemaeckt tot Coppenhaven Anno veertien hondert een enveertu tujfchende Landenvan Ho Handt > Zee landt en Vrie/land, en de fes Wendifche Steden, f Lubike, Hamborgh, Roflike, Straelfinde, WtJJemaren Lunenbiirgh.

ende heeft moeten verfetten een gantfeh Herto» dom, en andere vreemde Luyden hout infijf foudie, dat hem gekoft heeft over hondert duy fent Rhijnfche guldens, behal ven groote fwar Handveften en Verbanden, die hy heeft moeten geven aen vreemde Heeren, Steden én Luyden om byftandigheyt van hen te hebben, dat hy no0! de gedaen heeft, als die voorfz EerwaerdigC) j; bare Heeren dat klaerlijcken geièydt in't huw en verklaerdt hebben, begeerende vandesvoorl fchreven Koninghs wegen , datmen hem die voorfz fchade, en oock die ichadevan iijnreOn- derzaten uytrechten woude, op dat die oude Vruntfchap tuflèhen den Rijcken voorfchreven en den voorfz Landen van Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt, onderhouden weien moch.ee, waet op die Gedeputeerden des voorfz Hertogeende fijner Landen voorfz verantwoordt hebben, dat van den fchade in den Rijcke gefchiedt, of dat die voorfchreve Koningh ichade daerom geleden heeft, hem met der herten leedt is, endedatniet geweeft 'en is by haren wille, confent ende bevel: Want in allen haren Ordonnantien van Oorloge altijdt uytgefcheyden en beveel gedaen hebben, dat niemandt den drie Rijcken befchadigen fou- de , en daerom en waren fy in geen der wijs ichul- digh reftitutie of wederkeringe van den fchade voorfchreve te doen op den geenen die dat ge- dain hadden, als men dat met recht vervolgen woude, met veel meer woorden daer toedienen- de, feggende en toonende voort die grootefwa- re fchade d ie hem gedaen zijn van de Onderfaten van de drie Rijcken voorfchreven, ende nament- lijckby den Onderfaten van Sweedenen'Noot- wegen, en oock die groote ende goede dienften die fy tot allen tijden den drie Rijcken gedaen hebben, ende noch bereydt waren te doenals't hen van nooden waer, tegens hare Vyanden( welcke dienfte hem gebracht heeft in grooteon- verwinnelijcke fchade, en waren daerom indie Vreede gekomen, als fy al wel weten mochtent en daerom en veele andere redenen daertoedie- nende ·, feggende datmen hem fchuldigh was gunftigh te wefen, ende alle faecken metgoeder- tierentheyt aen teilen en te mereken, begeeren- de daerom datmen haer aengemoey t woude laten van de fchade, gefchiet van de Gedeputeerden voorfz ende daertoe, dathemdie'Doorluchtige Koningh voorfz confirmeren en veftigen wonde hare oude Handveften en Privilegiën, dieiyvafl ouds plegen te hebben inde Rijcken voornoemt) welcke Privilegiën, die de voorfchreve Koning» meyntdatfyverbroocken hebben, met de voor- fchreve Brandtfchattinge ende anders, na wc' ke woorden en wed er-woorden, ende veel dag" vaerdendaer afgehouden, de voorfz GedepJ teerden aen beyden zijden, op dat het g°^c VrundtfchapendeMaeghfchapwefen enbly^f mach, tuiTchen den voornoemden Doprluctó1" gen Koningh fijn Rijcken, Landen, Luyden er* Onderfaten, en den voornoemden, Hoogh-|e' booren Vorft den Hertog van BourgoignerU&c' fi j ne Landen, Luyden en Onderzaten, en op γ

INNomineJDomini, Amen. Wittelijckzy alfoo lange tijdt, Oorloge, Tweedracht, Vreede en gefchille geweeft heeft tuiTchen den Landtluyden en Onderiaten van Hol- landt^ Zeelandt en Vrieilandt, aen die eenezij-, de, ende de fes Wendifchen Steden, als Lubeck, Hamburgh, Roftike, Straelfonde , WiiTemer enLunenburgh, en haer Onderfaten aen de an- dere zijdey omwelckeOorloge, tweedrachten gefchille neder te leggen, ende tot eenen goeden eynde te brengen, die Doorluchtige en Vermo- gende Vorft, by Godes genade van Deenemarc- ken, derGotten en der Swoeden Koningh, &c. gefchreven heeft aen den Hooge-gebooren, ver- mogende Vorft en Heere den Hertoge van Bour- goigne en Brabant, Grave en Heere dervoorfz Landenvan Holland, Zeeland en Vrieiland, &c. dat hy van fijnen Raede ende Luyden van fijner voorfz Landen van Holland, Zeeland enVries- land.fenden woude tot Coppenhaven in Deene- marcken, op hoope dat by fijner Genade midde- len, de voorfz tweedracht en gefchille geëyndt foude werden, die welcke vermogende Vorft die Hertoge van Bourgoignen dat gaerne om fijn liefden willegedaen heeft, en heeft daerom ge- fèndt tot Coppenhaven denEerbaren en Geboer- tigen Heerë Samfon van Lalaing3 Heere van Opprebaix, Heere Ar ent van Gent, Heere van Gieflenburgh , Ridderen , Meefter Lodewijck vander Eycke, Jan Jan f ζ Heynenfoon, fijnen Raedt, ende Meefter Jan Roofe, fijn Secreta- ris , met fommige Gedeputeerden van fijne voor- fchreve Landen van Holland, Zeelanden Vries- land, met Brieven en volkomene macht van fijn- re, envanfijnrevoorfchreve Landen wegen die faecken te handelen $ ende als fy aldaer gekomen zijn, foo hebben fy gevonden den voorfchreven Doorluchtigen Koningh, op fijne reyfe in fijne Rijckevan&weeden, ende anders waer, daerhy noodelijcke en treffelijcke faecken te doen heeft, foo dat hy felver in Perfoone tot defer faecken niet en heeft mogen verftaen, en heeft daerom van iijnre Genaden wegen geordonneert enge- machtight van il jnen Raede, de Eerwaerdigen in Gode, ende Eerbaren Heeren ende ftrenge Man- nen, Jan , Eerts-biflchop van Londen, Jan, Biilchop van Roodenfchildt in Deenemarcken» BenedïBus, Prior tot Antwerdeskon, Hcern Martijn Janfz, Heern Steenwa/fer, Ridderen, Abfingeende Alder-Bufdeback, dewelcke onder anderen faeckeii denDeputeerden des voorfchre- ven Hertoge van Bourgoignen, en fijne voorfz Landen van Holland, Zeeland en Vrieiland, te kennen gegeven hebben van den grooten, fwaren en onverwinlijcken fchaden die hem van den On- derfèten van Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt geièliiet foude wefen, hem mede fijne Rijcken en Onderiaten met verdedinge fwaerlijcker ge- fchat hebben, ende dat fy in Deenemarcken ge- -brandt hebben, foo dat hy daerom, en omdiete wederftaen, gemerekt dat hem alle dagen tijding quam dat die Hollanders quamen met alle hare machttegensfijnre Genaden en Rij eken voorfz,

I

-ocr page 279-

TracTraten van Vreede en Commercie, &c

257

fal hen goedt en onvertogen recht doen en hante- ren, hendeughclelijck, als of fyuyt den voorfz Landevan Hollandt, Zeelandt ende Vrieflandt waren, alle dingh londef argelift > endefgelijeks fal men doen onder den voorfchreven Koningh den geenen die men by fijne Genadige machti- gen fal, om de fchade van de Hollanderen ende Zeeuwen te vervolgen. I V. Endealsvan den fchade oude ende nieuwe tot delen dagen toe, die van Hollandt, Zeelandt en Vrieflandt voornoemt, mogen gedaen hebben den Onderfaten van Sweeden en Noorwegen, en de Onderfaten der felver Landen van Sweeden en van Noorwegen, den Onderfaten van Hol- land, Zeeland en Vriefland voorfz gedaen mo- gen hebben , of die van Deenemarcken, en die van/Holland, Zeeland en Vriefland dieéen den anderen gedaen hebben van ouds, die fullen den 'een regens den anderen blijven ftaen, in fiilcken flate en pp Au re als fy nu flaén, ter tijdt toe dat dié voorfeyde Koningh weder in fijnRijck ge- komen fal wefen, !die dan terilondt fchrijven fal aen den voornoemden Hooghgebooren Herto- ge van Bourgoigne,&c. fijn Neve, om deie faec- ken te Jiangen aen haer beyderRaedeii, die fy daer toe committeren fullen ende machtigen, en daerom eéiien redelijcken dagh en Stede te ra- men by haèr beyder, cpiifent, daer dcfelvcRae- den vergaderen fullen, om van de voorfchreve fchade te handelen aeii beyde zijden, na derre- dejijekheydt. Maer waer 't faecke dat van nu voórtaen van beyden zijden eenige fchade ge- daen wierde, dat God verhoede, daer af fal men oock aen beyde zijden een onvertogen recht doen, in der manieren als men doen fal die van Deenemarcken, gelijck in't voorfz Articul be- grepen itaet. Alsvanderverfettingevan fchade en beterin- ge, die de voorfz Koningh begeerdt gedaen te hebben van die van Hollandt, Zeelandt en Vries- landt, daer af is overdragen dat die van Hol jand, Zeelandt en Vrieflandt, Koningh Christof- F.EL voornoemt ter eeren , ende om al dat ly te- gens fijn Genade gedaen mogen hebben, en op dat hy hun alle faecken vergave, en voórtaen in goedegratie hebben magh, enconfirmerenende veftigen alle hare oude Handtveften en Privile- giën, die fy plegen te hebben overallefijneRijc- ken, en daer af goede Brieven hem geven, beta- len en fchencken fullen, tot heusheydt vijfduy- fent Rhijnfche guldens, te betalen drie duylèndc tot Sint Jans Mifle te midibmer toekomende, dat wefen fal inden jare ons Heeren duyfent vier hor - dert twee en veertigh, en die andere twee duy- fent tot Sint Jans Mifle daer naeft. volgende, dat Wefen lal in 't jaer duy fendt vier honderdt drie en yeertigh , ende hier mede foo fullen alle faecken vergeven wefen, ende voort die oude vriendf- fchap onderhouden, tuflehen den voornoemden Koningh en fijn drie Rijcken, ende de voorfz Landen van Hollandt, Zeelandt en Vrieflandt, en hy fal haer oude Hand veilen ende Privilegiën melBrieven confirmeren en veftigen. VI. Ende van defen Voorfz Traihet ende Over- li                  drachten,

..hap loop hebben mach, verfpro- 'effigeten geflo'oten hebben'die Pun&en

. ir

Articulen hier na volgende:

en

I.

In den eerften , dat die oude Vrundtfchap, ,. airüdc aeweeft heeft tuflehen den drie Rijc- ken van Deenemarcken, Noorwegen en Swee- jpn en die voorfz Landen van Hollandt, Zee- l ndten Vrieflandt, voórtaen valt onderhouden eten en blijven fal, fonder de een den anderen eenige fchade te dóen in eenigerwijs, en fullen terftont daerom die Gedeputeerden des voorfz Koninghs, fchrijven en gebieden van fijner Ge- naden wegen» ende doen openbaren overal die drieRijcken voorfz, die vêreeniginge en Over- dracht van Vruntfchap voorfchreve, en dat daer- om niemandt, wie hy zy, hem felven rechten en fal van eenige fchade die hemgedaen moge ge- weeft hebben, tot defen dagh, op Lijf en G.oet, en op al dat fy verbeuren mogen-, welck Gebodt die voorfz Koningh noch doen en verkondigen fal met fijne Brieven, als hy weder in Deenemar- ken gekomen fal wefen, en dergelijcks alfulcke geboden fullen die Ambafladeurs des Hoogh-ge- booren en Vermogende Vorft die Hertogh van Bourgondien doen overallede Landen vanHolr landtj Zeelandten Vrieflandt, alfoo geringe als fy immermeer fullen konnen ofte mogen. Ende waer 't faecke dat eenige fchade tuflehen beyde gelchiede, eer dat voorfchreve gebodt gedaen waer, ofdaernaer, dat Godt verhoede, daeraf foudeeen yegelijck goet onvertogen recht doen, op der geenreLijf en Goedt die 't gedaen hebben fonder verdragh, indien men't vervolght, ende goede waerachtigebewijfinge en certificatie van waerdendaer af brenght, alfoo dat behoort. I I. Alsvandefchadediedie van Hollandt, Zee- landten Vrieflandt den Onderfaten desRijckes van Deenemarcken mogen gedaen hebben, lint dat hetBeftant van de felve Landen van Holland, Zeeland en Vrieflandt, en den fes Wendifchen Steden uytginck, daer af fal'men een goedt on- vertogen recht doen den Klagers aen beyden zij- den, alfoo wel over de Onderzaten des Rijcks van Deenemarcken, als over die van Hoiland,&c. doenelcksinden fijn, aen der geener Lijf ende Goedt dk 't gedaen hebben, indien dat fy dat vervolgen, en tot haren fchade brengen goede bewijfingeen certificatie van waerdenals het be- hoort, dat 's te weten van den Rijcke van Dene- wareken, voordenHeere van Hollandt} ende nie van Hollandt, Zeelandten Vrieflandt, voor en Koningh van Deenemarcken ende fijnen ,                       I I I. tls overdragen dat die voorfchreve Koningh ai mogen ordonneren een, twee of drie , èfe vo ,5 Dbenfullente vervolgen in Hollandt Q or den Raede aldaer, alle die faecken van fijn J1 L j en Van Deenemarcken, die hen gedaen ^bydievanHollandtjZeelandten Vrieflandt, denfenwjd dathet voorfcmeve BeftanttulTchen Vnr, ri eiK*l^cn Steden uytginck, de welcke tiX^'ePerfoonofPcrfoonen^lfoogemag- snnuuen vry en vaft gele dehebbeilj enmen *v- Deel.

-ocr page 280-

Boeck. 13. Tk. Heere van Opprebaix, Heeren Ar ent vanGent Heere van "Gieflènburgh, Jan Janfz Heymc,,' foon, Meefter JanRoofe, en Gerrit van J$0o* tigh , voortalledieAmbailadeursvandenvoo" noemden Hertoge van Bourgoigne, endëi]jn " Landen van Hol landt, Zeelandr ende Vrieilandt· voorfz,. haer Zegelen aen defen Brief, die twe ■ zijn al-eens luydende, doen hangen. Gegeven tot Coppenhaven in Deenemarcken, op $jnte Bartholomeus avondt, in 't jaer onfes Heeren duyfent vier honderteen en veertigh. ; i;

258                    Placaten. ι. drachten, hebben die voorfz Ambafladeursaen beydezijden gelooft by haren KoninghenHer- togh te doen confirmeren, en daer af die een den anderen bezegelde Brieven te fenden als dat be- hoort ;, en de des totgetuyge, entotvaftigheydt, foo hebben die Eerwaerdige in Gode, ende Eer- bare Heeren Jan, Aertz-Büfchop van Londen, Jan BiiTchop van Rodenfchilt, in Deenemarc- ken , BemdiStus, Prior tot Antwerdeskon, Heer CMartijn Janfz, ende Heer Steenwajfer , Ridderen, voor alle den voorfzRae.de des Ko- ninghs wegen, ende Heer Samfon van Lalaing,

CopievandenBefiandeenSoene, gemaech tot Coppenhaven Anno veertien hondt,w een en veertigh, tuffchenden Hertoghvan Holfleynaen de eene zijde, ende den Landen van Heilandt, Zeelandt ende Vrieflandt, aen de ander zijde,

INNomine Tiomini, Amen. Kennelijck zy, alfoo die Ambafladeurs der Hoogh-geboo- ren Vorft des Hertoge van Bpurgoigne en van Brabant, ècc. ende fijnre Landen van Hollandc, Zeelandten Vrieilandt, die ten dage geweeft hebben tot Coppenhaven, tegens den fes Wendifchen Steden, als Lubeke, Hamburg, Roftike, Straelfondt, Wiflèmar en Lunenburg, in haren w oorden gefeydt en geroert hebben, dat die Hertoge van Sleefwijck , Grave van Hol- fteyn, met den voorfz fes Wendifchen Steden, haer Vyand was, en dat fy hem mede indenBe- ftande hebben wouden, of hec foude hen niet medegaen voor haren zijde, ende die Ambafla- deurs en Sendeboden van den voorfz Steden ant- woorden die contrarie, en dat hy met hem in die Vreede en Oorloge niet geweeft noch bezegelde en hadde, ende en waren fijnre niet roachtigh ·, maer waer 't faecke darmen hen verfeeckerden en betaeldendiefommevanfeftien hondert Lubike Marcke, die hy den voornoemden Lande van Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt eyfeher, van wiendiehem voortijds genomen foudenwefen, fy fouden foo veel doen, dat de voornoemde Her- toge te vreeden foude wefen, en die voorfz Lan- den ongemocyt laten van allen fpraecken, S O O IS'T: datby tuflèhen-fpreecken en middel van de Eerwaerde en Eerbare Heeren vanden Raede, den voorfz Doorluchtigen Koningh Chri- stoffel van Deenemarcken gedadinght en geilooten, dat die voorfz fes Wendifchen Ste- den , tuflehen dit en Sint Diomfius dagh naeft- komende, haer beft: doen fullen, bearbeyden en onderwijfen den voornoemden Hertoge. van Sleefwijck, dat die voorfchreve fomme gemin-

fullen die van Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt voorfz, den Hertoge betalen binnen dentwaelf nachten van Kers avondt, die voorfz fömmevan feftien hondert Mareken, en die leveren inden handen van den Oldermans van der Duytfchen Hanze tot Brugge, en die voornoemde Hertogh fal dan Brieven doen leveren den geenen die kt Geldt brengen fal, daer hy mede quijt icheldtdc voorfchreve Landen van Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt, van allen dat hy hen eyflehen ofma- nenmagh, tot defen dagen toe, en tuflehen dit enKersmifle voornoemt, dat hyfijngeldtont- fangenfal, fal hy Beftandt of Vreede. geven die van Hollandt, Zeelandt en Vrieilandt voorlz,en daer en t'eynde fullen fy goede Vrienden zijn, en blijven wel verfoent van allen faecken, alle dingh fonder argh eri lift: Ende defen Tra&aet hebben de Ambafladeurs des voornoemden Hertoge van Bourgondiengelooft, doen veftigen en confir- meren by den felven Hertoge haren genadigen Heere, metfijne Brieven 5 endestotgetuygenif· fe, foo hebben Wy Heere Samfon vanLalaty Heere van Opprebaix, Heer Arent van Gent, Heere van Gieflènburgh, Ridderen, en Meefter Jan Roofe, van wegen des Hertoge van Bour- goigne, en fijnre voorfchreven Landen van Hol- landt, Zeelandten Vrieilandt, ende Heer Jë Tolman, Burgermeeftertot Lubike, Erickvtö Eytzen, Raedtman tot Hamburgh, en HendriA Boeck, Burgermeeftertot Roftike, van de voor- fchreven fes Steden wege hare Zegelen aendefen Brieve, dietwee zijn ,l al-eens luydende, doen hangen. Gedaen op Sinte Bartholomeus avond) in't jaer ons Heeren duyfent vier hondert een en veertigh.

dert fal werden, en magh dat niet wefen , foo

Copievan den Soene tuffchenden Lande van Hollandt, Zeelandt en Vrieflandt > (f* eene zijde, en den Lande van Trujjffenïn Lyflandt, aen de andere zijde,geflooten in iïtfrjfük uns Heeren duyfent vier hondert eenenveertig/}.

Lodewijckv ander Evcke, Jan Janfz HfflMfö foony Meefter Jan Roofe, Gerrit van met meer andere perfoonen uyt Hollant, Zeelan en Vrieilandt, alfoo gemachtight van wegen0^ HooghgeboorenVorfte des Hertoge vanBoU' goignen, en fijnre Landen van Hollandt, 4$' landt en Vrieilandt voorfz, ende dat daer ae

IN Nomine Tiomini, Amen. Weettelijck zy alle den geenen die defen tegenwoordi- genSchrift, Scheydinge, Vrundtfchap en verlijckinge fullen iien of hooren lefen, dat de Eerbare en Strenge Heeren Sampfon van^La- laing, Heere van Opprebaix, Arent van Gent, Heere van Gieflènburgh, Ridderen , Meefter

-ocr page 281-

			Tradaten van Vreede en Commercie 3 &c.
							359
		kleefo aendieeenezijde, en die Eerbare Hee- wW/* VooehetotDarfoo, OttovanSele- Va?Zuw* Riddennden Koelmoetfchen Lande feten Meynert Cuehiaer, Hendrïck Buyck&n %ïcoiJsfVreth, van Danfwijcke, en 2)i™è ra W»en >* *"#£ va^LiJflai;d?'»aIf vo1" machtigh vandie van Pruyflèn en Lijflandt, en dat daer aen kleeft, aen die andere zijde, na vee- Ie daehvaerden en handelingen van beyde zijden eehadt, vrundlijcken verbjeket, verfcheyden zijn in der manieren als hier na gefchreven vol- get:                         i. - Indeneerften, dat'alle die Gevangenen, en die om der twee en twintig Schepen op ter Trade genomen, in Pruyflèn en Lijflandt toebehooren- de, bekommert en on bekommert fullen vry en quijt weien» ende waert faecke dat eenighMan van beyde zijden gefchattet waer geweefl, ofte eenighgeldtgegevenhadde, dat fal hem weder gegeven werden. II. Ende om die neeminge die dievanHollandt, Zeeland t ende Vrieflandt gedaen hebben op ter Trade, van twee en twintigh Schepen, enGoe-' deren daer in wefende, dat in Pruyflèn ofte in Lijflandt, ofhaerlnwoonende toebehoort, ful- len die felve van Hollandt, Zeelandt en Vries- landt, die van Pruyflèn en Lijflant voornoemd en haren volmachtige Procuratores, daer af be- veele ende macht hebbende» wel vernoegen en betalen die fomme van negen duy iènt pondgroot Vlaefnfche tot Brugge, tot vier jaren, ende vier termijnen, dat is te weten, twee duyfendt vijf hondert pont groot tot Kers aviond naeftkomen- de, Anno veertien hondert twee en veertigh, en twee duyfent vij f hondert pond t tot Kers avondt Anno veertien hondert drie en veertigh, en twee duyfent pontgroot Anno vier en veertigh, ende Anno vijf en veertigh, fonder vertreck. I I I. 't Is gedadinght dat dieAmbafladoresdes Her- togevan Bourgoignevoorfz bearbeyden en ver- werven fullen aen die Hertogh haren Heere, dat dat felve Geldt vry en ongehindert voor alle Man uy t alle fijne Landen gevoert fal werden alle din- gen, fonder argh en lift. .._                     I V. Waer'tfaeckedateenighOnderfatedesLands van Pruyflèn hem meer toe reeckende, en oock van Lijflandt van den fchade vande twee en twin- » Bh Schepen en Goederen voorfchreven, dan in "Jüandtcn in Pruyflèn toebehoorende, datmen metrechtbewijfen magh, foo fal die Heereder- dcTt nde" daer toe fo° vcel doen'dat het we~ hebrF tfal werdenden geenen die't gevoert Ai                               V .Als vanden anderen Schepen ende Goederen, c/oor'na' ende boven die twee en twintigh hffil" voornoemt, die van Pruyflèn en Lijf- £jtarenOnderfaten by die van Hollandt, Se™dtenVrieflandtgenomen zijn, ende alle den Π ft gefcllllle ende tweedracht aen beyde zij- _ W itaen tot harer beyder Heeren, als tot den s"ogevan Bourgoigngn, ende tot den Hof-
					meefter van Pruyflèn, om dage en Stede te ra- men, alfoo beyde Heeren dat werdc weien be^ quaem, daer beyde Partyen voorfchreven vol- machcigh komen fullen opdendagh voorfchre- ven, defefaecketotdeneynde, doch fal foo dat die een Heere den anderen den felven dagh een half Jaer ten minften voor befchrijven , op dat elcks den lijnen ten merckelijcken dagefenden mogen. V I. Soo en fullen die Schepen, genomen by den Onderfaten van Hollandt, Zeelandt en Vries- landt,toebehoorende den Onderfaten van Pruyf- fen en Lijflandt, niet weder gebracht werden 3 de faecke zy eerft by den Voerbaren vanden Her- togevanBourgoigne, en den Hof-meefter van Pruyflèn, of haren volmachtigh Sende-Booden, daer toe geordonneert, by beyden Partyen ge- eyndt, geflooten, ende befyden geëynt, als daer toebehoorenfal. VII. Omdeichade wille die gefchiet is by die van Holland, Zeeland en Vrieiland, omnemingeder anderen Schepen en Goederen voornoemt, ende naerdertweeen twintigh Schepen en Goederen voornoemt, dievanHollandt, Zeelandt ende Vrieflandt, ende hare Hulperen in die voorfz faecke, de voornoemde Landen voorfchreven van Pruyflèn en van Lijflandt, met haren Lijf en Goederen verfoecken vry en ongehinderde van allenfaecken wegen ■, ende die voorfchreve Α m- bafladeurs der voorfchreven Hertogen hebben gelooft foo veele te doen ende te bearbeyden aen den felven haren Heere, dat die voorfz faecke geëyndtfal werden binnen de voorfz vier jaren» immer dat dat gebreck aen fijne zijde niet weien en fal, ende deigelijcks die Ambafladeurs van Pruyflèn en Lijflandt, fullen dat bearbeyden aen haer Heer den Hof-meefter. VIII. Soo fullen allede nieuwigheden die by die van Pruyflèn en Lijflandt in defe twiften mogen op die voorfchreve van Hollandt, Zeelandt ende Vrieflandt op geièt zijn, te nietwefen; derge- lijckenfal gebeuren by die vanPruyflèn enLijf- landt in Hollandr, Zeelandt en Vrieflandt, of daereenige geordonneert en gefchiedt zijn, en hier mede fullen alle faecken, alsvcrklaerdtis, geëyndt weien, behouden alle Landen en Ste- den haer rechten, en alle defe voorfchreve Poin- ftenen Articulen hebben die Ambafladores en Sende-boden aen beyde zijden, uyt krachte van haren Macht-brieven gelooft, vaft, Stede ende van waerden te doen houden, ende te doen ve- ilingen en cqnfirmeren j dat is te weten die Am- bafladores en Sendeboden des Hertoge van Bourgoigne voorfchreven, by den felven haren Genadigcn Heere, ende by fijne Brieven, ende oock by vier of vijf van den beften Steden fijnre Landen voorfchreven van Hollandt, Zeelandt en Vrieflandt, ende de Sendeboden van Pruyflèn en Lijflandt, by haren Heere die Hof-meefter, en by den voorfchreven Steden vanThooren,El- bingh, Danswijcke ende van Lijflandt, welcke Brieven men fal fchuldig zijn te leveren aen bey- de zijden in handen van de Oldermans van der Ii 2.                  Duytj.

-ocr page 282-

Placaten. ι. Boeck. 1g. Tik

2Ó0

voor hen allen ■, ende van wegen PruyiTcn ende Lijflandt Heere Claes Tofler, Wiltich van /%. da, Ou o van Selenfchouw , Meynert Cnobier en 'Dirck van Bodeken voornoemt, voor hen all len, haer Zegelen aen defen Brieve, die twee zij η alleens luydende, doen hangen. Gegeven

Duytfcher Landen tot Brugge,om die te fchicken enverhandtreyckenelcksdaerfybehooren, tuf- fchen dit en onfeLieve-Vrouwendagh purificatie naeftkomende, endedestot verfeeckcrtheyten getuyge van den wegen des Hoogh-gebooren en Heere des Hertogen van Bourgoigne, en fijnen

voorfchreven Landenvan Hollandt, Zeelandten ι totCoppenhaven in't jaer ons Heeren veertien Vrieflandt, hebbenwy Heer Sampfon Lalaingh, | hondert een en veertigh, des middcwekes voor Heere van Opprebaix, Heeren Arent van Gent, I Nativitatem Mariae, dat nameÜjcken was den Ridderen, ^anJanfzHeymenfoonMee^erJan j fefden dagh van September. Roofe3 ende Geuit van Noortingh voornoemt I

Vermeumme van de ^rattaten tuffchen den IConingh van Schot landt, en de Gmmm- deTrovmcien-, envoornamentlijck het TracJaetvan eeuwige Tays en Verbondt, gemaeckt

tot Binghs den ι f. ^December τ f fo DE Staten Generael der VereenighdeNe- derlanden , allen den geenen die defen tegenwoordigen iullen fien ofte hooren lefen, S α L υ τ: Nadien het den Door- luchtighften Koningh Jacobus, de VI. van diennacm, Koningh van Schodandt, belieft heeft ons te doen aenfoecken door de Heercn William Keith, Ridder van Sijne Ördre, Raed en Edelman van Sijn Kamer, en den Capiteyn Giiilliam CMuray , Provooft van Sijne Stadt van St. Andries, Sijne AmbaiTadeurs, om te vernieu- wen alle oude Vriendtfchappen, Tractaten, Al- liantien en Verbonden, hier tevoorengemaeckt tuflehendePra^decefleursSijneVoorfaten, Ko- ningen en Koninginnen van Schotlandt, ende de Princen defer Landen; en van wegen defelve, en namentlijck het Tradtaet van eeuwige Pays ende Verbondt, gemaecktengeaccordcert in de Stadt vanBinghs, in Henegouwen, in'tjaer vijfden hondert vij fcigh, den vij ftienden Dagh van De- cember , tuflèhen de Commiflariflen van Key- fer Κ ar el de V., en den Ambafladeur van Me- Vrouwe Marie, Koninginne van Schotlandt, met den wille en toeilaen van den Momboirvan hare Majefteyt, Gouverneur van 't Koningh- rijck, ende de Heeren van't Parlament daer toe gecommitteert; van wederzijds beveftight ende beëdight den eerften Mey vijftien hondert een en vijftigh ; verklarende de voorfchreve Heeren AmbaiTadeurs, dat Sijne Majefteyt te vreeden was, voor hem en de Onderdanen van Sijn Ko- ninghrijck, de voorfchreve Traftaten te ver- nieuwen, beveiligen ende onderhouden ·, SOO IS'T: dat wy den voorfchreven Heere Koning feer ootmoedelijck bedanckende van fijne aen- biedinge, en defelve aenveerdende: Wy voor Ons en den Inwoonderen der voorfchreve Ver- eenighde Provinciën , hebben geapprobeert, ge- ratificeert, beveftight ende vernieuwt, approbe- ren, ratificeren, beveiligen, en vernieuwen by defen, alle de voorfchreve oude Vrundtichap- pen, Tractaten ende Accorden van Pays, Allian- tien ende Verbonden, hier bevoorens gemaeckt tuflehen de Pradecefleurs en Voorfaten van Sij- ne voorfchreve Majefteyts Koningen en Konin- ginnen van Schotlandt, en de Princen van defe Landen, en van wegen defelve, en namentlijck het voorfchreve Traftaet van eeuwige Pays ende Verbondt, gemaeckt en geaccordeert in de Stadt van Bings,in Henegouwen, in'tjaer vijfden hon-

dert vij fdgh, den vij ftienden December, tuflehen de Commiflariflen van Keyfer Karel de V., en den Ambafladeur van Me-Vrouwe Marie, Ko- ninginne van Schotlandt, met wille en toeilaen vandenMomboir van hare Majefteyt, Gouver- neur van het Koninghrijck van Schotlandt, en Heeren van't Parlament, daer toe fpecialijckge- committeert en gcauthorifeert, van wederzyden beveftight en beëdight-op den eerften Mey vijf- tien honderteen en vijftigh, wacr van den teneur van woorde tot woorde hier volght, ende isfoo- danigh: Karolus §ïutntus, by der Gratie Godes Roomfch KeyTer, altijdt vermeerder desRijcks, Koningh van Duytflandt, Spaignen, beydeSi- cilien , &c. Eerts-Hertogh van Ooftenrijck, Hertogh van Bourgondien, Lotteringen, Bra- bant, Luxemburgh, Gelderlandt, Sec. Grave vanHabfpurgh, Vlaenderen, Arthois en Bour- gondien, Pals-Grave van Henegouwen , Hol- landt, Zeelandt, Ferret, Namen en Zutphen, Prince van Swaben, Marck-Grave des Heyligen Roomiehen Ri jeks, Heere van Vrieflandt \ Sa- lines, Mechelen, der Stadt Steden en Provin- cie van Utrecht, Over-Yflèl en Groningen) Do- minateur in Aiia ende Africa, tot eeuwige ge; dachtenifle der faecken , erkennen voor Ons ι Onfen Erfgenamen enNafaten, en doen kond eenenyegelijcken by deiè tegenwoordige, dat, alfooonlanghs, te weten, den vijftienden dagh der maentDecember, in'tjaer vijftienhonderd! vijftigh, te Binghs in Henegouwen , tuflehen Oniè Commiflariflen en Volmachtigen , en de» Ambafladeur van de Doorluchtige Princefle^' ria, Koninginne van Schotlandt, met toeilaen vandenMomboir van hare Majefteyt, Govvct- neur van 't Rijck van Schotlandt, en van de Hee- ren van't Parlament, daer toe fpecialijck ge°e' puteert, een eeuwigh Vreede - Verbondt ψ maeckt, ende onder anderen overkomen is»üi het voorichreve Verbont in behoorlijcker forma van Ons, ende de voorfchreve Koninginne van Schotlandt, en haren Momboir en Gouverneur» en Heeren van 't Parlament, als oock de Jv' derfchap en Staten van' t Koningrijck van Sc«° landt, foo in haren en harer Erfgenamen, 1* ningen en Koninginnen van Schotlandt, als Koninghrijeks en deflêlfsOnderdanen name veftighten beëdight, enAétevan fulckebev^ ginge en beëdiginge,, onder behoorlijeke/' ν

-ocr page 283-

				Traótaten van Vreede en Commercie, &c.
								261
		„nseéxpedieeit, deneerftendaghvan Meydes Srfvlienhonderdt eenenvi#igh, m Onfe l r van Antwerpen, den Commiilans daer toe vS wederzijden refpe&ivxslijck te deputeren, wercendèbehandight werden moet, gehjek
						Koningh van Schotlandt, en den Hoogh-geboo- ren en Machtighften Prince Thilippus»Her'togh van Bourgoignen, Lottharingen, B. abandc, Sec, in'tjaer veertien honderdc achtenveertigh inde Stadt van Bruflel geaccordeert, en by fijn Heyli- ge Keyferlijcke Majefteyt, en derfelver Door- luchtige Vrouwe Koninginnen Vader vernieuw t zijn, hebben, om't fel ve weder op te rechten, beveiligen ende vermeerderen , in den name der voorfchrevePrincen, inde navolgende Articu- len geaccordeert en bewillight, accorderen ende bewilligen by defen. Eerftelijck, dat alle vyandfehappen, oneenig- heden, hoftilireyten oorloge, dewelcke tuilchen devoorfchrevc Keyferlijcke Majefteyt en Sijne Rijcken, Landen en Heerfchappyen, bovenin SijnenTitulin'thnge verhaelt, en andere, jc- genwoordelijckbyhem befeten, ende derfelver Sradthouders, Gouverneurs ende Onderdanen, ter eenre ·, ende voornoemde Doorluchtige Ko- ninginne van Schorlandt, haren Momboir ende Gouverneur, Staten en Onderdanen van 'tvoor- fchreveKoninghrijcke van Schotlandt, Landen en Heerfchappyen, ter andere zijde, tot ncch toe geweeft zijn, afgclcydt en te niet gedaen ful- Ien wefen, en met aller voorgaender dingen, en yegelijcker gepretendeerder ongel ijeken eeu- wige vergetelheydt, voortaen t'eenmael uytgc- wifcht fullen geacht werden, foodat ter occafie van dien, ofte de infraclrie der voorgaende Ver- bonden, foodat vannn af van geen van beyden yetwes, 't welck de finceerheydtder vrundfehap, door het tegenwoordige Tradtaet weder opge- recht, foude mogen quetfen of beletten, den an- deren kan of mach voorgeworpen cngeallegueert werden; noch fullen voortaen fy, hare Erfgena- men of Naiatcn, malkanderen, of malkanders Rijcken, Landen en Onderdanen, of den gec- nen die tedefer tijdt onder haer protexie ofte ge- hooriaemheydtftaen, d'Oorlogeaendoen, ofte Vyandlijck, ièlfs,of.e door anderen afbrcuck doen, offenderen of aenvallen* en fy fullen lig niet alleen felfs van alle vyandlijckheydt onthou- den , maer fullen ook onder hare magt en gehoor- faemheydtftaen, hun van alle geweldt dwingen endoen onthouden, revocerende alle en yege- lijcke Commiilien ende opene Brieven, foo van reprefalien, als alle andere, dewelcke of den In- gcfetene'n o f Wemdelingen gegeven en verleent zijn, om den Kfijgh te mogen voeren, enden Onderfatei" van den anderenPrincen tebefchadi- gen , en defelve gantfchelijck te niet te doen; lbo dat, indien voortaen yemant onder 't pretext van dien yetwes quam te attenteren, ofte des an- deren Onderfaten te befchadigen, deièlvevoor Vyanden, Vrybuyters en Zee-roovers van bey- den zijden gehouden , ende als foodanigegetra- clrecrtengeftraftiullen werden, en behalven de criminele ftraffen, vooral gedongen den Onderi faten endeEyflchers de gedane fchade te vergoe- den 5 en daer fal voortaen tuilchen de voorfchre- ve Keyferlijcke Majefteyt, en Doorluchtige Ko- ninginne, en beyder Erfgenamen en Nakome- lingen , midtfgaders hare Rijcken, Gouverneurs en Onderfaten eene goedeNabuurfchap en vaite Vreede, te Lande, ter Zee, ende op de foctc Wateren wefen, dewelcke inde toekomende tijden
			fSeder bUickt uyt de Articulen van hetvoorfz V^bont, wdekertencurvan woorde ror voor- devoleht,cnisfoodanigh! WyLodewijck van Vlaenderen, Heerevan Praet Ridder van d'Ordre van den Gulden Vlies, en tweedeKamerlingh van den onverwinnelijck- ften en Machtighften Pnnce en Heere , Heere Kar el de Vijfde, Roomfch Keyfer, Koningh van Duytflandr, Spaignen, beyde Sicilicn, &c. Eerts-Hertogh van Ooftenrijck, Herrogh van Bourgondien, Lottaringen,Brabant, Limburg, Lutfemburgh, Gelderlandt, &c. Grave van Habfpurgb, Vlaenderen, Arthois en Bourgon- dien, Paits-Grave van Henegouwen, Hollandt, Zeelandt, Namen en Zutphen, PrincevanSwa- ben, en Marck-Graefdes Heyligen Roomfchen Rijcks, Heere van Vrieiland, Salines, Meche- len, der Stadt, Steden en Provincie van Utrecht, Ovcr-Yffel en Groningen, Johanvan St.Mau- rits, Heere van Montbarry, Pradldent in den Rade van Stare, ende Vigüus Swichem, Prcefi- dent van den Secreten Raede van fijne voorfchre- veKeyferlijcke Majefteyt, Ridders en Doctors in beyde Rechten, Commiflariilen van Sijne Keyferlijcke Majefteyt, Gedeputeerde van het geenebenedenverhaelt ftaet,en Thomas Erfiin-, Ridder, Raedt en Commiffaris infgclijcks van de Doorluchtigfte Vrouwe Maria > Koningin ne van Schotlandt, met toeftemminge en bewilli- ginge van den Doorluchtigen Heere Jacob, Her- togh van Chaftelheraud, Grave van Arraney, Heere van Hammilton, haer Momboir en Gou- verneur, en van deHeeren van denParlamente van'tKoninghrijck van Schotlandt, fpecialijck daer toe gcdeputeert, volgens de Procuratien, wekkers teneuren beneden geinfereertwerden: Doen kond allen en yegelijcken, tegenwoordi- ge en toekomende, dat een tijd langh zwaren tweedracht, vyandli jekheyt en Oorloge tuilchen den voorfchreven Roorrifchen Keyfer, fijne Rijcken, Landen en erfFelijcke Heerfc happy en, ter eenre; en de voorfz Koninginne van Schot- landt , en den voorfchreven Momboir en Gou- verneur, midt-fgaders de Ridderfchap, Staten enOnderfaten van hetvoorfz Koninghrijck, ter andere zijde, geweeft zijnde , en de Onderfa- ten van beyde zijden fware fchade daer door ge- leden hebbende , en ons eyndelijck van de voor- IchreyeKeyferlijckeMajefteyt, ende de Door- luchtige Koninginne van Engeland, haren Mom- boir en Gouverneur van't Rijck, door intercef- jic van de Doorluchtige en Alder-Chriftelijckfte Koningh van Vranckrijck, volmacht gegeven, om te communiceren, handelen en in conferen- ce te .treden om te accorderen, en den Vreede, C-endrachtenGemeeneRufte weder op terech- en; VVy na rijpe deliberatie, daer op gehouden, nüe gelet hebbende op de Brieven van de oude * «Jonden en Contraften , dewelcke tuflehen p^erzydsPraedeceflèurs, ende hare Rijcken, Iiir°tmCrr?' Volcke4*en en Landen, en nament- W tuilchen wijlen den Doorluchtigen Jacobus

-ocr page 284-

2Ó2

Placaten. i.Böeck. ig.Tit.

van hetvoorfchreveaengefochte deel als danL quamelijck fal konnen gefchieden te fenden. Item, foo een van beyde deelen in eenige Oor. loge komt te vallen, en'tfelvedaer natotdienft enwelftandt van fijne Landen, Heerichappyen en Onderfaten, Pays of Beftandt met fijne we. derpartyeen Vyandtfoude willen maecken, fai den felven dat vry ftaen, fonder eenige verhin. deringe van den anderen , wanneer en in ίΰ1φΓ voegen als't hem goedt duncken fal; foo noch- tans, dathy het andere deel onder fijne Vrunden en Bontgenooten, volgende het voorfz Verbont tuflchen den voorfz Jacob, Koningh van Schot. landt, tnThilipSi Hertogh van Bourgoignen gemaeckt, begrijpen. Item, foo by de befoldigde Vafallen of Onder- danen van het eene deel, den anderen deele, of fijne Landen, Heerfchappyen, Vafallen, Be- foldighden of Onderdanen, fchadeof afbreuck gedaen of toegevoeght wierde in haer Perfoonof Goederen, te Lande of ter Zee, in dien gevalle lal dat deel, waer van de fchade gekomen fal zijn, gehouden wefen den fchuldigen te dwingen, dat fydegequetfte Partye met der daet de fchadeof overlaft , den felven aengedaen , repareren en reftitueren, en dat op den voet en forma van feec- ker Verdragh en Contract tuflchen de Door- luchtige Vrouwe Maria, Koninginne vanHon- garyen, Bohemen,&c. ende Gouvernantevan Nederlandt, voor Sijne Keyferlijcke Majefteyt, en Johan Compabel, Affibafladeur van wijlenden

tijden eeuwelijck duyren, en onverbreeckelijck onderhouden fal werden, foo dat de Onderfaten der voorfchreve Rijcken en Landen, van nu af, lbo te Land als ter Zee, en op de publique Rivie- ren, fonder eenige vrygeleydeof Pafport, ge- neraelofrefpcciael, in alle de voorfchreve Ko- ninghrijcken, Heerfchappyen of Landen, Ste- den, Kuften,, HavenenendeReden, geeneuyt- genomen, vry, vranck en feeckerlijck komen, arri veren, varen, ende in deièlve foo langh als fy begeerenfullen, fich onthouden, verblijven en converferen, en aldaer Provifien en Leeftocht, en watfy meer van nooden hebben en hun dien- lijck is, fonder eenigh tegenfpreecken koopen en verkoopen mogen > en ooek uyt de voorfchre- ve Koninghpjcken, Heerfchappyen, Landen, Steden, Kuften, Reden, Havenen ende Gewe- llen, enyegelijckderfelven, foodickwilsals't hungoeddunckenfal, na haer eygen of andere Quartieren, Provinciën en Landen , met hare eygene, gehuyrde of geleende Schepen ofte Wa- gens , midtfgaders alle en yegelijcke hare Koop- manichappen, Waren en Goederen , vry ende verfeeckert gaen, komen en wegh-trecken, en na deOrdonnantiender Rijcken, Landen en Plaet- fen, de Tollen ende Impoften der felve betaeldt hebbende , fonder eenige verhinderinge haren Koophandel vryelijck drijven mogen ; foo dat geenePerfoonen, Schepen, Waren noch Goe- deren van dien,, by de Princen Van eenige van beyde zijden, haer Gouverneurs, Lieutenanten

ende Onderdanen, onder eenigerhande couleur, I Dooriuchtigen Koningh JacobttS) in 't jaervijf·

tien hondert een en vcertigh, te Bings gemaeckt, endaer naby den voorfchreven Koningh beve· ftight. Hier en boven fal yegelijck der voorfchreve beyde deelen, oprechtelijck en ter goeder trou- we fij η befte doen, dat de Zee-Rovers, van wat Natie of Geflachtefyoock zijn, t'eenemael uyt

pretext of occafie, aengehouden, gearrefteert, of in eenigerhande wijfe befchadigt mogen wer- den. Item , tot volkomender beveftiginge van de oudevriendtfehap , navolgende de voetftappen der Voorvaderen, lullen de voorfchreve Key fer- lijcke Majefteyt, en Doorluchtige Koninginne,

fjgelijck in de Brieven van 't Verbont tuflchen de Zee en Kuften van de Rijcken en Heerfchap- den Dooriuchtigen Jacobusy Koning van Schot- pyen beyder deelen uytgeroeyt, en in de Landen landt, en Thztippus, Hertogh van Bourgoig- i of Quartieren van een van beyde de deelen, in nen gemaeckt, breeder begrepen ftaet) voort-1 eeniger wijfe of maniere aengehouden werden, aenmetwaerachtige en oprechte liefde en goet- | en fal gehouden zijn d'Eylanden en Quartieren willigheyt malkanderen omhelfen, en malkan- i vanfijnjurifdiftie, Rijcken en Heerfchappyen. dersdienftjoirbaer en eere beneerftigen, ondienft te veyligen ende befchermen tegens de Roveryen fchade en nadeel na al haer vermogen trachten af, vanalleenyegelijckeSchuymersendeZee-Roo- te keeren en te beletten: En foo wanneer het fal j vers, door dewelcke de Onderdanen refpeiH-

komen te gefchieden, dat by de Vyanden en we- derpartyen van het eene deel, dewelcke noch

velijck in hare Trafiquen, Vaerten ofte Viflche- ryen eenighiïns fouden mogen befchadight wer- den: Ende lbo eenige fichverftoutendeZeete fchuymen, dewelcke niet bekendt zijn eenige feeckere woon-plaetfe te hebben, maer die fich o f na onbewoonde Eylanden, of na andere on- bekendePlaetfenretireren, waer doord'Onder· faten van een van beyde de Princen fouden mo*

tans niet door Verbond, of door eenen naeu wen band van Maeghfchap of Verwantfchap, met het andere deel niet verbonden en zijn , den Oorlo- ge aengerangen en aengedaenwiert,endatdeel het welck den Oorlog aengedaen fal worden» het het andere deel fal aenfoecken, ofbehoorlijcken

doen aenfoecken, omfichhulpe,fecours enafli-1 gen komen fchade telijden , diefalheteene ftentie tegens fijne Wederpartyen en Vyanden J ten verfoeckevan het andere gehouden zijninet te doen j in dien gevalle fal het deel, 't welcke ! gemeene Wapenen te vervolgen, en lullen^ foo aengefocht fal zijn, gehouden en fchuldigh aflaten, tot dat die gevangen zijnde, de verdien'

de ftrafFen ontfangen, ofte uyt der Zee gejaeght werden-: En in der felver voegen lal men protf- deren tegens die geene die hun de handt biedett

welen het andere aenfoeckende deel, metter daet hulpe, afliftentieenbyftandtedoen, enfecours, foo van Krijgsvokk als van Leeftocht, Schepen,

Inftrumenten, Artillerye, en andere dingen tot en guniligh zijn^ fooder eenige in de Lande" den Oorloghbehoorende, in de meefte quanti- van't gebïet van een van beyde de Princen moe»1' teyti en met den beften fpoet, als na eyfch der | ten gevonden werden. Enaengaende hetge^ faecke, ennadenftaetendifpoiicie der afFairen en qualiteyt der Schepen,, waer mede die fuHel1

mm

-ocr page 285-

Tractaten Van Vf eede en Commercie, &c.

263

gen tijde te Land of ter Zee, tegens den inhoudt van het tegenwoordige Traclraet ende Verbondt aengevangen en geattenteert wierdt, daer door fal nochtans de tegenwoordige Vreede ende Ver- bondt niet gebroocken weien, nochte eenigh- iints te niet gedaen of gebroocken te zijn geacht werden, maer fy fal in haer kracht blij ven,en men fal om duidanige attentaten den Oorloge niet moeten aenfeggen of aenvangen, · maer defelve attentaten ende nieuwigheden, ter contrarie ge- daen, Tullen de gequetftePartye, wel, behoor- lijck en veerdighlijck gerepareert ende gerefti- tueert werden, en niet te min fal het tegenwoor- dige Traclraet en Verb ondt in fijn volle vigeur en kracht, gelijck het was eerfoodanigenieuwig- heydtgedaen en gepleeght wierdt, eeuwighlijck blijven; en om defelve attentaten fullen allecn- lijck geftraft werden de Attentateurs en BcfchaV digers, en geen andere, foo aen haer Goederen als aen haer Lij f. Oock en lullen daeromgecne Brieven van Reprefalien, nochte eenigerhande andere Mandaten, ibnder voorgaende behoor- lijcke vermaningen en verfoecken gedecerneert, ofte de geene die deichade niet gedaen hebben, eenighfinsgemolefteertwerden. En aengaende de vermaningen ende verfoecken, diefulien ge- fchieden door eenen expreiïèn Boode of Gefan- te, den welcken den Prince van hetdecl,'twelc~ ke pretendeeren fal verongelijckt te wefen, ten dien eynda aen den anderen Prince lenden fal: Na de wederkomfte van welcken Gefant of Boo- de, indien het klaerlijck blijcktdat'er recht ge- weygert, of on bchoorlijck verachtert, of langer dan na behooren uytgefteldt werdt, Reprefalien verleent fullen mogen werden, ende anders nier. Oock foo fullen de Privilegiën, den Onderfaten van het Koninghrijck van Schotlandt, by Lode- ■wijck, hooghlofFelijcker memorie, Grave van Vlaenderen, Anno dertien honderdt negen en vijftighverleendt, enby Philips, Hertogh van Bourgondien, &c. Anno dertien hondertvier ert tnegentigh beveftight, als oock het Accord tuffchen de Gedeputeerden vanden Koningh van Schotlandt, en van "Philips, Hertoge vanBour- goignen, Anno veertien hondertfeven en twin- tighgemaeckt, enby Karet, Hertoge van Bour- goignen, des voorfz Hertoge ■ Philips Soone, Anno veertien honderdt negen en feftigh in de maent van Maert beveftight, midtlgaders het Contract Anno vijftien honderdt negen en twin- tighgemaeckt, en Anno vijfden honderdt een en dertigh den vier en twintighften Julii by de voorfchreve Keyferlijcke Majefteyt beveftight, na haer fqrme en inhouden, in haer kracht en vi- geur blijvew , en vaft en bondigh wefen, voor foo veelenochtans, als fy eenigh Articul van dit tegenwoordige Traclraet niet contrarieren. Aen d'andere zijde oock fullen de Kooplieden en On- derfaten van Sijne Keyferlijcke Majefteyts Rijc- ken, alle en yegelijcke Privilegiën, in de voorfz Brieven, Accorden en TracTraten begrepen, in 't Koninckrijck van Schotlandtgeperroitteert zijn, en fullen defelve vryelijck weder mogen genie- ten, gelijck de Onderfaten van't Koninghnjck van Schotlandt, volgendede voorfchreve Privi- legiën, Accorden en Contracten, in de Landen van SijneKeyferl.Maj. Tullen moeten genieten. *                                                           Voorts

uu werden, daer van fal tuiTchen defelve verrafgnraj Raeden daer toe gedeputeert, Γ^η fal, gehandeldt en geaccordeerde werden. Fnaengaendede ViiTcherye, en vrye gebruyek α 7ee fal bchoorlijck en iinceerhjck moeten derhouden werden, 't geene by het voorfz

Traclaet Anno vijftien honderteen en veertigh; in negentienden Februari! te Binghs tuiTchen Χ Doorluchtige Koninginne Maria, en den

.orfchrevenArabaiTadeurvanden Koning van Schotlandt gemaeckr, beilooten endegeaccor- 6 Voorts op dat oock de klachten over de voor- leden ongelijcken genoegh gedaen werde, fal het denOnderfarenvan beyde zijden vry ftaen, en eeoorloft zijn het geene genomen is voor de ver- klaringe der Oorloge, in de Maendt van Mey Anno vijftien honderdt vijf en veertigh teAnt- werpenmetden Ambaffadeurvan hetKoninck- rijckSchotlandt, 'DavidTainter, geaccordeert enbeflooten, by wegevanjuftitiete vervolgen; gelijck oock van 't geene 't welöke na de voorfz Refolutie tot den eerilenMey Anno vijftien hon- dertfeven en veertigh toe, (ontrent welcken tijd men weder rot de voorige vyandlijkheyt gekeert is) regens de Vry-geleydenende Α tteitarien be- vonden fal werden ontnomen te wefen. Den be- fchadighden fal tegen de voorfchreve Rovers en hare Nakomelingen, voor foo veel als fy daer genot van gehadt, en te rijeker door geworden zijn, veerdige Juftitie bedient werden. Doch byaldien de voorfz Rovers, of hare Nazaten, als boven, gecondemneertenonderfocht, bevon- den werden niet machtigh te zijn om te betalen, daerom fullen nochtans de voorfchrevePrincen geen Brieven van Reprefalien verkenen, noch den Oorloge hervatten mogen; maerd'Onder- iaten vaneenige van beyde de zijden, dewelcke het fcennelijck fal wefen, dat dadelijck, ofte al- toos binnen drie maenden tijds, in krachte der reprefalien te vooren verleent, of op eenigerhan- deandere manieren, de fchade hun aengedaen, weder ingehaelt hebben, die fullen voor defelve geenvervolgh ofaitie meer hebben. Infgelijc- ken, indien bevonden werdt, dat na dien rijdt, dat den ftilftant van Wapenen, volgende het rap- port van Sebaftiaen deLaubefpine , Abt van Bas- Fon taine, Ambailadeur van den Alder-Chrifte- lijckiien Koningh van Vranckrijck , van dën voorfchreven Koningh, in den name van de JJoorluchrige Koninginne van Schotlandt be- looft, en by de Doorluchtige Koninginne van Hongaryen op den vijftienden Augufti laetftle- öen in den name van Si jn Keyferlijcke Majeftey t geaccepteertis, yemant van der Onderfaten des anderen deels bevonden wert befchadight te zijn, tcgensden felven ftilftandt, dat fal oock vol ko- ^entlijck van wederzijden gerepareert, en d'af- |nomenGoederengerefticueert werden, ende «overtreders van de voorfchreve ftilftandt ge- "att naer behooren. Item, foo 't geviel ( het wCkenochransGodverhoede) datdoorinad- len ï' ofanderfins, by de voorfchreve dee- & °tby eenederfelve, of door hare ofte harer ne^""men en Nazaten, Vafallen, Onderda- 0 tfefoldigde, yetweshier namaelstoteeni-

-ocr page 286-

Placaten. ι. Boeck; ι g. Tit.

264

des Ri jeks, &c. Allen en yegelijcken diedef tegenwoordige ter handen komen lullen·, Salut 'Doen te "weten: Dat Wy Ons op deiéercroor' voorfichtigheydtengefchicktheyt vandeDoo^ luchtige Prince fiè Maria, Koninginne van H0r* garyenen Bohemen, voor Ons Gouvernante 'm de Nederlanden, Onfe feer lieve Sufter, als occu

Voorts van wegen Sijne Keyferlijeke Maje- fteyt, hebben Sijne voorfchreve ComraiffariiTen in air tegenwoordige Verbondt en Traftaet gere- ierveert, begrepen, ende ingeilooten den Door- luchtigen Koningh van Roomen, Hongaryen en Bohemen : Item, den Alder - Chriftelijckften Koningh van Vranckrijck, en den Doorluchti-

gen Koning van Engeland: Item, den Doorluch- 'op de getrouwigheydt, oprechtighey t en kloeck

hey dt van Onfe lieve by ibndere Luyden van On ièn Raede, Heer Lodetvijck van Vlaenaeth Heer van Praet, Ridder van de Ordre vanden GuldenVliefe, en Onfén tweeden Kamerlineh en Johan van St. MaUrits, Heere van Montbarl rey, Priefidentvandenfaeeken van State, ende Vigiius Zwichem , Prasiident van den Secreten Raede, Ridders en Doftors in beyde Rechten ten vollen vertrouwende, haer abient als jegen. woordigh alleen, of foo't haer niet gelegenen komt, de voornoemde Raed en tot, Onfe waer- achtige, feeckere en ongetwijiFelde Commiffa. riflèn en Volmachtigen hebben geordonneert gedeputeert en gefteldt, ordonneren , depute- ren en ftellen by oefen, gevende defelve Konin- ginne in folidum, of den anderen voornoemden zamentlijck, en twee van hun byfonderlijck,ge. neraleauthoriteyt, macht en vermogen, enfpe- ciael bevel, voor Ons, en inOnfenname,met den Gezant, Ambafladeur, Commiflaris en Vol- machtige van de Doorluchtige Vrouwe Ü^ró, Koninginne van Schotlandt, met bewilliginge en toeftaen van haren Momboir en Gouverneur) en van de Heeren van' t Parlament van't Koning- rijck van Schotlandt, daer toe gedeputeert, en genoeghiame Volmacht hebbende, van endeop eenewaerachtige en oprechte, vafte en eeuwige Vreede en Verbondt van vriendtfehap en eenig- heydt, dewelckeeeuwighlijck, ofOnsbeydet leven langh, of minderen tijdt fal duren, tuflehen Ons, Onfe Erfgenamen en Nazaten, midtsga. ders Oniè Onderdanen, Rijcken en Heerfchap- pyen, en de voorfchreve Koninginne van Schot- landt, en hare Erfgenamen en Nazaten, Konin- gen en Koninginnen van Schotlandt, endehare Ónderfaten, Rijcken ende Heerfchappyeninte gaen en te celebreren, of op de vernieu wingej be< veftigingeen vermeerderinge van het Conrf s en Vreede-verbondt tuflehen Ons en wijlen fc cobus, Koningh van Schotlandt, der voorfchre- ve Koninginne Vader, ingegaen en gemaeckr,te handelenen communiceren, pacificeren en ver- gelijcken, en vaftelijck te accorderen en beiluj- ten, en van, en op alle en yegelijcke foodawge Traftaten, Verdragen en Accorden, Brieven, Inftrumenten en andere Aften te maecken en ge- ven , en van d'andere zijde te ey flehen en ontran- gen, en generalijckalle en yegelijckeandere du> gen te doen, dewelcke tot eene eeuwige of öi"e" lijcke Vreede, en tot het gemeene befte van bey- de de Rijcken , Provinciën, Landen en Hecf- fchappyen dienftigh, en in het voorfchrevenn$ den aenkleven van dien, noodigh fullen zijnj1efl die Wy fouden mogen doen, foo Wy W" voorfz tegen woordigh waren, al waer 't fchooij dat om 't felve te verrichten fpeciaelder W*? vereyfcht wierd; beloovende ter goeder te?11"

tigen Koningh van Deenemarcken en Noorwe gen, en de Stenden van het Heylige Roomfehe Rijck, in kracht van heteeuwighVerbondr, het welck zy in haer Rijcken, Landen en Onderda- nen onder malkanderen hebben. Item, van we- gen de Doorluchtige Koninginne van Schotlant, heeft haren voorfz Ambafladeur in dit Verbondt en Traftaet gereferveert, begrepen en ingefloo- ten den Alder-Chriftelijckften Koningh van Vranckrijck, den Doorluchtigen Roomfchen Koningh, midtfgaders den Doorluchtigen Ko- ningh van Engelandt: Item den Doorluchtigen Koningh van Deenemarcken en Noorwegen, en de Stenden van het Heylige Roomfehe Rijck, in kracht van het eeuwigh Verbondt, het welck fy, haer Koninckrijken, Landen en Onderzaten on- derlinge hebben: Item, tot volkomender bun- digheydt van het voorfz, fal het tegenwoordige Tra'ftaet by Sijne Keyferlijeke Majefteyt, voor hem en Sijne Erfgenamen en Nazaten, ter een- re; enomdeminderjarigheytvan de Doorluch- tige Koninginne van Schotlandt, by haren Mom- boir en Gouverneur, endeHeeren vanden Par- lament, als oock de Ridderichap en Staten van het Koninghri jek van Schotlandt, als van het fel- ve Rijck en de Onderdanen van dien, ter ande- re zijde; in behoorlijcker forme en met Eede ge- ratificeert en beveftight werden, ende de Aften van Ratificatie, onder behoorlijcke Zegelen ge- ëxpedieert, fullenden eerften Mey van het vol- gende jaer vijftien hondert eenenvijfcigh, inde Stadt van Antwerpen, de Commiflariflên van beydededeelënreipeftivelijck daer toetedepu- teren, wederzijds gelevert en behandight wer- den; en niet te min fel van date deièr tegenwoor- dige aen den Pays vaft en bondigh wefen; ende het fal den Onderdanen van beyde zijden vry ftaen te handelen en te trafiqueren, als of de voor- fchreve Ratificatien nu datelijk van wederzijden gelevert waren. Oock ial de tegenwoordige Pays en Vreede aen beyde zijden in alle de prin- cipale Steden ende Plaetfen der voorfchreve Ko- ninckrijeken en Landen, daer fulcks gewoon- lijckistegefchieden, foo haeft als 't mogelijck fal zijn, fonder eenigh arghliftigh uytftel, ge- publiceert enafgekondightwerden, alle bedrog en liftigheytinalle het voorfz t'eenemael verban- nen ende uytgeflooten zijnde. In oirkonde van alle't welcke, en yegelijck van dien, wy voor- noemde Keyferl. Maj. Commiflariflên,als oock Ambafladeur van de Doorluchtige Koninginne van Schqtlandtj in de voorfchreve namen defe te- genwoordige met Onfe zegelen gezegelt, en met Onfe handen onderteeckent hebben. Gedaen te Bings in Henegouwen in't jaer Oniés Heeren vijftien hondert vijftigb, den vijftienden Decem- ber. Het inhouden van de Commiifien volght, en is foodanigh: Carelde Vijfde, by der Gratie Godes, Roomlch Keyfer, altijdt Vermeerder

we

en op Keyièrlijcken ende Koninghlij*

woorde, dat Wy dat alles, en foo wat de voor-, fchreve

-ocr page 287-

Travaten van Vreede en Commercie, &c.

»65

Brieven, Inftrumenten en andere Adlen rerna^ ken, paiferen, geven en on tfangen, en voor de onderhoudinge en voltreckinge van alle en yege-« lijeke Poincten van den Accorden, foo't hem noodigh dunckt, Eenen Eed van Onfën't we- gen, ende van wegen den voor fch re ven Onfen Momboiren Gouverneur te doen, te vorderen en t'ontfangen, en alle en yegelijcke andere din- gen, dietotdengemeenen oirbaer van beydede Rijcken, Provinciën, Landen ende Heeiichap- pyen dienftigh fulien zijn te doen , verrichten, befchickenen refolveren 5 beloovende op Κ 6- nincklijckenwoorde, datWy dat alles, enfoo wat Onfen voornoemden Commiffaris in 't voor- ver haelde goed vinden fal te doen, voor vaft, bun- digh en beftendigh houden, en onverbreecke- lijck nakomen fulien, al was het fulcks, dat her fpcciaeld;.r bevel vereyfehre. Tot bekrachti- ginge ende getuy gen iffê van alle 't welcke, ende elcks van dien, Wy Ons groot Zegel, met be- lieven , tgeftacn en bewilligen van den voorfchre- ven Onfen Momboiren Gouverneur van 't Rijk, op defe tegenwoordige met fijn eygen handt on- derteeckent, doen ftellen hebben. By Edim- burgh den achtften September, in 't jaer vijfden hondert vijftigh, en van Onfen Rijeke hetacht- fte. Onderteeckent, Johan, Ende waren de voorfchreve Brieven gezegelt met het Zegel des Rijcks, in Maeghden Waffche. Ende het te- genwoordige Tracf aet was onderteeckent,i>«/> deTraet. J.deSt.Maurits. T.Emflin. Viglius deZwichem. Ende met der fclver Heeren op- gedruckte Zegelen bekrachtight. Wy dan voornoemde Karolus Κ eyfer, van al- le en yegelijcke van het voorfchreve gehandelde en bcflootene ten vollen geinformeert zijnde, en van't fèlve fuffifantc kennifle hebbende, en be- geerende met de hooghfte vuyrigheydc des ge* moedts, metde voorfz Doorluchtighfte Konin- ginne van Schotlandt en haer Rijek, Heerfchap- pyen, Landen en Onderdanen, d'oude vrunt- fchap te vernieuwen, en eene oprechte, fincere en eeuwige Vreede en eenigheydt op te richten, hebben het voorfchreve Verbondt met alle en ye- gelijcke Hooft-ftucken, Poincten, Claufulenen Αrticulen\?andien, na derfelver gevolgh en in- houden , uyt Önfe feeckere wetenfehap, en vrye wille, in alle de befte wijfe, voege, forrneenor- dre, foo Wy beft en krachtighft na rechten kon- nen en fchuldigh zijn, geapprobeerr, geratifi- ceert en beveftight, en houden het by den inhou- den van defen voor bundigh, aengenaem, en van weerde, en begeeren dat het eeuwighduyrende kracht en vigeur hebbe. En belooven daer en boven uytdruckelijckby defen, onderverband vanEede, byOnsopden Heyligen Evangeliën Godes, met onfen handen lichamelijcken aengedaen, gedaen ter goeder Trouwen, op Keyfèrlijcken woorde, voor Ons, Onfè Erfgenamen en Nazaten, allesin dit tegen- woordige Accord begrepen, enyderpoin&in'c byfonder te fulien voltreckeii en onverbreecke- lijck nakomen, £nde regens het fel ve in geender- hande wijfe, direftelijck noch indireitelijck, noch onder geenderhandt gcfocht pretext te ful- ien doen of komen. Tot oirkonden engetuy- Kk                   geniffe

r.hreveDoorliichtigeKoninginne, en de voor- Γ ΓΙOnfeCommiiraniTeninhetvoorfchreee I10elnaenkl^en van dien, goedt vinden fulien S doel voor vaft aengcnaem en bondig houden, Sveratificeren fulien , entegen'tfe vetot '          «indoen, nochte eemghfins breec- Zn In oirkondevan'twelckeWydefejegen- woordiee hebben doen expediëren, en met het Stang» van Ons Zegel bekrachtigen. Gege- ven tot Bruflèl den eerften November, in den ja- fCvijftien hondert vijftigh , vanOnsRoornfch Riickhetecnendcrtighfte , ende van OnfeKo- ninehriickcri van Caftilien , Leon, beydeSici- lien, end'andere, het vijf en dertighfte. Op deplijqueftondc, bydenKeyfer. Geteeckenr, Verrejcken. En de voorfchreve Brieven waren

zï-, in

gezegelt met het groote Zegel van den Keyfer - · roodenWaffche.

Λ/f Aria, by der Gratie Godes Koninginne J-Vi vanSchorlandt, allenenyegelijcken, tot I wekker kenniiTe defe tegenwoordige komen fulien; Salut; Kund' zy dat Wy op de ge- j trouwigheydt, kloeckheyt, wetenfehap in den Rechten, en voorfichtige difcretie van Onfen lievenNeve, en getrouwen Raed Thamas Er- fin, Ridder, Oudlte gebooren van de Heer- lijckheydt ea Geilachte van Erflin, ten vollen vertrouwende, hem tot Onfen gewiflen, onge- twijffelden Commiffaris , Volmachtigen Am-! bartadeurende fpecïalen Gefanr, met believen, toeftaen ende bewilliginge van Onfen feer lieven •Neve Jacob, Grave van Arrany, Heere van Hammilton, ende Gouverneur van'tRijck, als oockvandeHeeren van Onfen Parlamente, ma- ken, ftellen en ordonneren by defe jegen woordi- ge, gevende en verleenende den felveri, met be- lieven, toeftaen en bewilligen voorfchreve, vol- komene en allerhande macht, authoriteyt, ge- nerael en fpeciacl bevel, tot allen dagen en plaet- fen, voor Ons, en in den name van Ons, ende alle de voorfchreve , metdenOnverwinnelijck- ften Karolus , Roomfch Keyfer , altij'dt Ver- meerder des Ri jeks, Koningh van Caftilien,&c. Hertogh van Bourgoignen, &c. of met deEx- cellcntfteen Doorluchtighfte PrinceiTe Maria, Koninginne van Hongaryen, fijn Sufter, Re- genteen Gouvernante van Vlaenderen, ende an- dere Provinciën en Heerfchappyen van Neder- landt, de voorfchreve Volmacht hebbende in conferentie te treden, en van, en op het macc- Ken, aenveerdenen houden vaneene vafteende eeuwigePaysen cenigheydt, dcwelcke eeuwig- Jck °{.onfer beyder leven langh, of minder tijds jyrenfal, t.iflchende voorfchreve Keyferliické Majcflcyten Sijne Nazaten, Onderdanen, Pro- ancien en Heerfchappyen, in toekomende tij- den op het vernieuwen van hetContraften liiriEÏ;vFbondttuffchendefelve Sijne Keyfer- viiC^ajefteyt' -ende wijlen Onfen feer lieven BeZ/ Si KoninghvanSchotlandt, in- I■ gaaiengemaeckt, te communiceren, hande-

rati-

ficeUCC° ,"' verdragen, beveiligen,

ïcin-

en bd)l apProberen èh bondighlijck te eyndigen AccarJYtCnrCnvm> eilc?eopalJe en yegelijcke «raen, Traftaten, Verdragen en Beloften, *."· Deel

-ocr page 288-

Placaten. ï.Boeck. i-ij.Titul.

2Ó6

corifent van den'Hertoge van Chaftel-nen^ haren Momboir, ende van den Grooten jj$M| van dit Koninckrijck, voor hun, hare HeerCn en Nazaten, dragende date te Bings in Hfcneg0ll. wen den vijftienden dagh December in \·,^ vijftien hóildert vijftigh. En vindende datfeer aengenaem, heylfaem en oirbaeiiijck voor Ons en Onfen Staet, meriterende ten dien aenfieno„ rechtelijck ende onverbreeckelijck van Onfen>t wegen onderhouden en nagekomen re werden fonderlinghaen.de Vereenighde PrövinciendeJ voorfzLanden, fooom den gemeenfamerende vryer Koophandel ende Trafique tuffëhen Onfe Onderzaten, en d'Inwoonders der Steden, fo grepen onder de voorfchreve Unie, alsOmOn· iè oprechte en gemeene belijdeniiïè van de waer. achtige Religie , hebben finceerlijck en folem. nelijck belooft, gelijck Wy by defen op Ko- nincklijcke trouwe en woordt finceerlijck belo- ven , voor Ons, ende Onfe Heeren en Nazaten onverbreeckelijck te onderhouden en nakomen, aen de voorfchreve Vereenighde Provinciën, en andere, diefich hier namaels met deièlyefouden mogen vereenigen, haer Landen, Sredenenln- woonders, alleenyegelijcke,dePoincT:en,Claii. inlenen Articulén, begrepen in het voorfchreve Traftaet, ofte in eenigh ander Verdraghof Ac- i cord, hier bevoorens gemaeckt en beiloötênby | de Ambafladeurs en CommiiïariflenderPrincen der voorfchreve Landen , tot harer vafter Ver- j binteniife ende Vrundfchap, allesmetaifulcker trouween oprechtigheydt, als of de voorfchreve Verdfageri en Traétaten waren opgerecht en be· flootengeweeft, tuflehen Onsen de voorfchre- ve Geünieerde Provinciën in 't particulier. In oirkonde defes hebben Wy de tegenwoordige onderteeckent met Onfe eygen handt, en Ons Zegel daer aen doen hangen. In Onfe Stadt van Edemburgh den veertienden dag Septembrisin't jaer vijftien hondeftvier en tnegentigh, en van onsRijck het acht en twintighfte, Onderteec- kent, Jacob. En gezegelt met het Groot Ze- gel van SijneMajefteyt, hangende aen een ftasr- te van rooden fijde, vermenght met gout enfil- ver, inroodverwigenWafle. ·.

genilFevanahVtwelcke, en yegelijck van dien, hier vooren verhaeldt, Wy defe tegenwoordige Oniè Brieven van Ratificatie en Beveftinge, met Onfe eygen handen geteeckendt en onderfchre- ven, met het aenhangen van Ons Zegel doen verftercken en bekrachtigen hebben. Gegeven in Onfe Keyferlijcke Stadt van Augsburgh den eerften dagh van April in 'c jaer vijftien honderdt een en vijftigh naPaeflchen, van Onfe Rijken, te weten van Spaignen en andere, het feven en dertighfte. Was aldus onderfchreven, Carolus V AJferzenot. By den Keyfer ende Koningh, Brine. Belovende ter goeder trouwe die te onderhou- den en na te komen, te doen onderhouden en na- komen, onverbreeckelijcken eeuwighlijck, na haren teneur en inhouden, fonder daer tegens te doen in eenigerhande manieren, direcielijck of indireftelijck, onder wat pretext of deckmantel het oock zy. In oirkonde van 't welcke Wy de tegenwoordige hebben doen zegelen, en onder- teeckenen by Onfen Griffier. Gegeven in den Hage in Hollandt, in Onfe Vergaderinge den fes en twintighften dagh in Julii, in 't jaer der gra- tie vijftien honderdt vier entnegentigh. Gepa- rapheert, Hottinga. Op de plijeque ftondt gefchreVen, Ter Ordonnantie der voorfchreve Heeren Staten. Onderteeckent, C. Aerjfen. Engezegelt' met het Zegel der ielver Staten, in , rooden Waflche, hangende aen een ftaert van een gouden fnoer, vermengt met fÜver en rood- verwige fijde. \X/Y Jacob, by der gratie Godes Koningh * ^ van Schotlandt, hebbende gefien, gelefen ende gelet op het Tra&aet van eeuwige Vreede, Vrundfchap en Verbond, gemaeckt, opgerecht enbeflooten by de Ambafladeurs van deAlder- hooghfte, Alder-excellentfte en Aldermachtig- ftePrincenvan feer geluckiger memorie, Kar el de Vijfde, by der Goddel ij cker gratie Roomfch Keyfer, altijdt vermeerder des Rijcks, &c. In qualiteytvanHeere van de Nederlanden, ende Maria, by der gratie Gods Koninginne van Schotlandt, Onie Alder-geëerfte Vrouwe ende Moeder, voor als doen geauthorifeert met het

Traïïaettuffchen defen Staetende Unionf-Vorfien, in dato den vijf en tmntï$p April) feftienhondertvijf.

Lfoo den Doorluchtighilen, Hoogh-ge- boorene Vorft en Heer, Heer Frederick-, Palts-Grave by Rhijn, des Heyligen RoomfchenRijcks , Ertz-Truchfes en Keur-Vorft , Hertogh in Beyeren, deur den Edelen , Erntfeften , fijner Keur - Vorftelijcke HoogheytgeheymenRaedt, Volraden van Vlef- Jen, en die oock Doorluchtighfter, Doorluchtig und Hoogh-geboorner Vorft en Heer,Heer Joa~ chim Frederick, Marck-Grave tot Brandenburg, des Heyligen Roömichen Rijcks Ertz-Carnme- rer en Keur-Vorft, en de Heer Johan Sigifmund-, Marck-Graeivan Brandenburgli, in PruyiTen, totStettin, Pomeren,&x. Hertogh, Burg-Gra- vetotNuremburgh, en Vorft totRugen, dooi- den Wel-gebooren Edel-geftrengen Heer Otto

Heynrichen van der Βeylandt, Vry- Heer van Roydt en Brembt, fijn Κeur-VorftelijekeHoog' heydt en VorftelijckeDoorluchtigheydts ge*e' fen Qverften en geheymen Raedtj volgens u)11 Keur- Vorftelijcke Doorluchtigheydt en Vorfte' lijckeDoorluchtigheyds Brieven van Credeflttf en Ratificatie, refpeclive gedateerttotHey^1" bergh den achttienden Februarii, en tot Ccuic aen de Sprey den derden Januarü beyde laetu'e" den, de Heeren Staten GeneraelderVereenig- de Nederlanden, genadighft belieft hebben proponeren, dat tot den dienft van denrley gen Ri jeke, beièherminge van de Stenden en gezerenendes felfs, tegens Uytheemfche oV vallen, entotconfervatievan fijnChur-Voi' lijcke Hoogheydt, en Vorftelijcke Ó^S'I

-ocr page 289-

Travaten van Vreede en Commercie3 &c.

2âã

verwillight, en de termijnen halver metwelge- melde Heeren Staten Agenten in Duytilandtge- accordeert heeft, daervanafgetrocken, endede. twee honderdc en vijftigh duyfendt guldens door fijn Keur-Vorftelijcke Hoogheydrs en Vorfte- lijcke Doorluchtigheyt van Brandenburgh, op nader vergelijckinge ( welckè ten langhften inde naefte twee maenden afgedaen fal werden ) te be- talen: Waer tegens hare Ed.en andere Gecom- mitteerden van wegen welgemelte Heeren Sta- ten Generaei belooft hebben, én beloven midts deièn, in gevalle van 't overlijden van den Door- 1 uchtigen Hoogh-gebooren Vorft en Heer, Heer Joan Willem? Hertogh totGulick, Clevc ende Berge, Grave van der Mareken Ravensbergh, en Heere*rot Ravenfteyn, in gevalle van eene onvoorficneRefolutieofte alteratie en verande- ringe in't Rijck, ofre dat yemandr, hetzyUyt- landifch ofte Landtfaet, door fijne Vorftelijcke Doorluchtigheydtsindifpofitie, ofte omeenige andere redenen, moeite ontrent die voorfchre- ve Vorftendommen, Graeffchappen, Heerlijk- heden, Plaetfen en Steden derfclver, yets met- ter daet tegen fijn Keur-Vorftelijcke Hoogheyt, en Chur-Vorftel. Doorluchtigheyt hebbende, of toekomende Rechten iöude willen attenteren, of den fel ven fich opponeren, dat welgemelte Hee- ren Staten Generaei, op die voorfchreve geval- len, enopdeordrevahhooghftgedachte, ende hooghgedachte fijne Keur-Vorfteliicke Hoog- heydt ende Vorftelijckepoorluchtigheydt, om fulcks af te helpen weeren, en van Keur-Vorft, Palts-hooghftgedachte en Vorftelijke Doorluch- tigheyt Marck-Grave Sigi/mund ÃåöåÜÀßíå heb- bende en toekomende Rechten, te helpen de pof- feifie apprehenderen, promptelijck en datelijck fullen fchicken, en tot haren laften en koften houden een noodtwendigh aental Krijghsvolck, tePaerdeenteVoet, met fijn toebehooren, en totbcfchermingeenconfervatiederfelverpoflef- fie, fijn Kcur-VorftelijckeHoogheydt, en Vor- ftelijcke Doorluchtigheydt vordere aiïïitentie doen, ende dit alles noch dat haer Ed. Mog., mee behoudens van den welftandt der Vereenighde Provinciën, Quartieren, Steden en Leden van dien, eenighfinsfal mogelijckendoenlijckzijn. Aldus geaccordeerr ende beflöoten in den Hage, tuilchendevoorfzHeeren Gefanten, en andere Gecommitteerden, en in oirkonde by de felve m et hare Sign at u re en Pitfire beveftight, den vij f en twintighften April feftien hondertvijf. Wolrat Otto     Maurice. van Henrix    Willem Ludwig de Kajfau, ø let f en. Vryheer Graefzu Najfau. tot      JohanvanOldenbarnevelt. !                 Roydt.    Albertjoachimi.

■ é Ar ^crenwoordiffe en toekomende Rech- ^fSS5i ae»' emndeVorilen. ?^fn van Gulick, Cleeve en.Berge, fampt 1 Sfchappen van der-Marck en Ravens- bemh, en Heerlijckheyt van Ravenfteyn, tegens f.hrmatiee, voorgenomen ufurparie, beyde rDoorluchtigheydt, de voorfchreve Heeren refauten gelaft hebben daer op metde Heeren Sren GeneraeJ te beraedtflagen ende handelen, wike Propoütie: welgemelte Heeren Staten aen-enaem zijnde ,ren hebbende eenige uyt hare Veladeringe^co^rnkteert, om met deftlve tJeeienGeiantenteke^ilagen. SOO IST. DatdienvQlgentehoydenajndevericheyden conferentlen en^eraedtflagingpr,,,en daer van rapportaen ^MS^ .Sctfpnlgedaen wefende, bywelaemelteHeeren Stater» goedtgevonden is te verioecken, en te; committerenden Doorluch- tigen Hooghgebooren iieere enVorft, Maurits, Prince van Orange^ Grave KanNaiTau, Catzen- elléboge, Vyande, Dieft, MeurSj Marquisvan der Veere en Vlifiingen, &c. Gouverneur ende Caniteyn Generaei van Gelderlandt, Hollandt, Zeelandt, \^eft Vneilandt, Utrecht en Over- Yfel, Admirael Generaei der Vereenighde Ne- derlanden ; ende den Wel-gebooren Heer Wil- lem Lodewjck?éxzvz tot Naifau, Catzenelle- böge, Vyanden,; Dieft, Gouverneur en Capi- teyn Generaei van Vrieilandt, G é'oningen, Om- melanden, Drenthe, Sec. midtfgaders uyt hare Vergaderinge de, Edele, Erentrefte, wijfeen diicrete Heeren -Johan van Oldenharnevelt, Heervan denTempel, Eerfte Raedt ende Advo- eaètderGraeffcliapen Landen van Hol'andt en \Veir,-Vrieilandt, ende Jelbrecht Joachimi, Raedt ende Pen jflonaris der Stade van Der Goes, om met de voorfchreve Heeren Gefanten eynde- lijck te beiluyten en accorderen ·, en is dienvol- gens tuflehen dé voorfchreve Heeren Gefanten van hare Keur-en Vorftelijcke Doorluchtigheyt, ende andere Gecommitteerden, verdragen, ge- flooten ende geaecordeere het geene hier naer volght: »                     é j...i(,)V,.. Te weten: Dat ten eynde hier vooren verhaelt, die voorfchreve Heeren Gefanten van wegen Hooghft- en Hooghgedachte fijne Keur-Vorfte- JijckeDoorluchtigheydt, en Vorftelijcke Door- Iuchtigheydt belooft hebben, en belooven midts defen, dewel-gemelte Heeren Staten Generaei, voor den jare feftien hondert vijf, fes en feven, te aflifteren met de fomme van hondert duyfendt Duytfche guldens jaerlijcks, maeckendg in de voorfchreve drie jaren drie hondert duyfendt der voorfchreve guldens, doch de vijftigh duyfendt guldens welckede Heeren Keur-Vorften, "Paltz- wave, Keur-Vorftelijcke Hoogheyt albereydrs

Tratfaet tujfchen de Geünieerde Chur en Furfien van Duytjlandt, en de Vereenighde Landen, begrijpende d'aggreatie van de f e Chur en Furften, in dato denfeflienden Meyfefiien hondert dertien.

Õ Johannes, door Godes Genade Paltz-Graveaenden Rhijn, Her- togh in Beyeren, Grave tot Vel- dentsenSpanheym.} &c. Wjjo-

hannesFredericky Hertogh van Wurtenbergh en Teek, Grave tot Mumpelgard, en Heer in Heydenheym, &c. "Wy Maurits, Landt-Gra- ve tot Heiïen, Grave tot Catzenellebogen,Diets, Kk æ                   Ziegen-

-ocr page 290-

Plaeateti.. ι. Boeck. f φφ ififö

268

Ziegenheym en Niedda, 6cc. Wy Georgh Fre+ d-erich, Marck-Gravetot-Baden en Hochbergh, Landt-Grave tot Saüfenbergh, Heer rot Rotteliï en Badenweyler, freb Wy■ Chrifiiaen> Vorft tot Anhalt, Grave tot Afcanien, Heeptot Berend bergh en Zerbft ,&& Van wegen den' Heere Joa- chim Ernjï, Marck-Graye] tot Brandenburgh ,1 HertoghinPruyiTen»1 tQCStctin i Pomeren ,der:

Henen, 'Gïmt tot"; CatZéneHebogéh·'*, Liegen beymen Niedda-, &c; Heer'Gmrgh Freder'kk% Marck-Graeftot\Baderi enHoclibèVgih, Landt-5 GraeftotLaufrenburgh, Heer tot Rdttelri ende Badenweyler, &c. Heer Huns Géörgh^tex%ρύ dew>ifok, Gebroede?- Vorftcn tot.-AriiaK^Qr^ ventot Afcanien, Heerentot^émftJèiiBeefeïi^ burgh, oock den Wel-gebqore'n'H^e'ii5^^-''

CalTuben en^Wenden ί oock in Silefien tot Grof-' fen en Jagerendorfj Burgh-Gravevtot'Nur.en bergh, en Voilfttot^ugénV&c. Uytkrachüfoo voor ons en van piilèsgemaehtiglide lieve Heeren Gebroederén, Heer MmsiGeorge, Heer Augu- ' ƒ/', Heer R#do^m->m Heer -Lod-wtch., alle Flirften tot AMhalt ,· i&cl· jEiidein plaets en van van wegendenHee*Mar.ckrGraeÊCurifiiaen tot BrandenbwgL Wytfohannes Thilips Fuchs, vanBanbach, RidderenOverfte;, enaejohan

f ried y Grave totOttingeri,t^rièj|^ nighde Chur-Furfteli en Steh^éfi j^ê'ivai^föa^ en Mogende Heeren StztinrGWer^iV'eer Vtrtei* nighde Nederlanden'\ onderëlcróndiré^^BéP ben onderhouden een göëdëV^i^ri5u^éfi|iï^ correfpondentie;i;■ én<le^èdFÖ?3è^fkedt1aifei hebben gevonden de'voorletirte^Öocféföc^Mcfti tie ende vriendt'fèlidpp^^ Alliancie, en beiderzijds veFfriftcikefiAffirlieli^ tie te vermecrëiien fë^ètftérclÉiii HaBBttöt'diè'^

Babti'fiBauni, der ReöhtenDoaor,Geheymen R aedt, Sec.. ν an wégen den Heere Godfried , Grave tot Ottingenr lek Lodewich Muller > der Rechten Licentiae.É,'len Sr. G. Cantzelier, 6cc. bekennen en doen konden openbaer, .met defen openen Brief, nademael den hoogh-gebooren, oock DoorluchtighftéVorftenHeer, HeerFre- derichy Pakz-Graefaen den Rhijn, des Heyli- genRoomfchenRijcks, Ertz-truchiès enChur- Furft, Hertogh in Beyeren, Sec. Onfen vrien- delijcken lieven Oom, Ne<*f,,Swagerende Soon, oock genadigfte Heer, vermogen eenfonderba- ren, van ons ondergefchreven ende gezegelde mac ht', - onder dato Rotenberg aen den Tauber, den twintigftén Martii des voorleden ja£rs feftien hondert dertien, op ons onderdanig envrunde- lijck verfoeck in fijn te rughreys uyt Engelandt, niet alleen vriendelijck en genadigft opfichhad genomen, de voor defen met den Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlandtfche Pro- vinciën aengevangene Traktaten, wegens cenige nadere correfponden tie en alliantie te reaiïume- ren, maer oock defielfs hooghvernuftige voor- fiehtigheydt, met den Gedeputeerden daer toe van de Hoogh-gedachte Heeren Staten defelve afgefproocken, vergeleecken en op alierfijds be- lieven geilooten ·, invoegen defelve in tweeon- derfcheydelijcke affcheyden, onder dato den fes- den Mey ouden , en den feilienden Mey Nieu- wen Stijl des gedachten jaers feftien hondert der- tien begrepen worden, gelijck defelve van woor- detotwoörde, fambtde bygevoegde Volmach- ten hier na volgen: Nademael van ouden tijden af tulTchen den Doorluchtigen, Hoogh-geboorene Vorft ende Heer, Heer Johm, Palts - Graefaen den Rijn, der Chur-Fui ftelijcke Paltz Adminiftratorj Har- togh in Beyeren, Grave tot Veldentz enSpan- heym , &cc. Heer Johan Sigifmond, Marck- Graeftot Brandenburgh, des Heyligen Room- fchen Rijcks Eertz-Kameraer ende Chur-Furft, HertoghinPruyfien, &c. Heer Chri/tiaen, en Heer JoachimErnfl, Marck-Graef rot Bran- denburgh , in Pruyfïèn j tot Stetin, Pomeren, derCafubenen Wenden, oock in Silefien, tot CroiïenenJagcrendorfHertoge, &c Heere Jο- ίο an Fr ederick) Hartogh totWurtemberghende Teek, Grave totMompelgard, en Heer tot Hey- denheym, &c. HGSrManrits, Land - Graef tot

Jir den.Rhijia ,'dès Heyligen Roonifënkijks EèJÜii Truchfes en Ctor^urityHertegin^eycm^ Van hooghft- ende hooghft^èd'iécnte Ghui£^ Forften, oackSfenden\ vrleri'^HIick énrenfl% danighlijckiuk.foGWminiflïè'is/^^^^ worden, gelijck qckk νάη de noögHit-gernèldé Heeren StatenGenerael aèü derf Wèl^gêboDrén, Geftrengen, Edclén-cn ErentTHl^Heerep'fei rav'e. Heer varï - Bi'ederode^t V^aiièni Biir|&- Graëf cöt Utrecht,- Heer van wrhëjaevi V Cliitiii· gen;, &c. Johan van Lttchferèk^j'Toifd'Biifgé^ meeiler der Stadt Zütplièn \ .ffihdft^nÖUét bèrtievelt, RidderV Heer vanB^^el'en^ó^ denrijs, Advocaet endé Bewaë-d^'Hcs'grorjtéi1 Zegels, ArchivenenRegiftefs'vak^olfan^ Weit - Vrieflandt, Jacob Magriiïï^ J jPieër, 'vail Meliflant, oud Bur|ermëeftér^rStadt^liMl- burgh in ZeélahdtV Joncker Jtiflus van Rtj'f^ burgh, Heer totRijfenburgh, 'fpÉHze^Kem^i van Φοηία, Grietman van Lecuwaërdéracjèel, Arent Gerritfz^ Burgermeeifërde?^ StadtS\fel, endeJöncker AbelCoendersvanHélfièn, Hpvér, lingh tot Faeri ën Öantes; fodftfebbèn defelve, vermogens beyder-fijds Commiftkn endé Vol- macht, dewelcke ins defen TraéraÏe! géinfetèer^ en den felven bj^gevoèght, opvoótóaendëvriéih delijcke communicatie en conferentie, welcte doch op believen ende ratificatie ya.hbëyderfij^ Principalen Committenten zijn geftëldt, fichop voleende maniere vergeleecken. ; ' Eerftëlijck , is beyderfijdts ' u\^tdriicjcelijck .voorgehouden, dat dëfe Alliantietot niemantis, orTenfié, maer alleen defenfive geméynt zijüwb en tot dien eyndé gerichtet, dat de jlboghitTge- dachteChurenFurften, oock Staten Generael, hare Landen en Onderdanen, in hare refpe&i^ hoogheyt, liberteyc, rechten, billijckeenw hergebrachte gebruyeken gemaintineert, en te' gen alle onrechtmatige dadelijckheden ende ge* weidt befefcut ende beichermt werden mogen· IL. :; ', iT^Wi           J Daer fal oock door defe handelingh de vetee* ninge, verbinteniilën, vriendtfehap, en alliar1' cien, diehoogftgemeIdeChurenFurften,0°clc Staten Generael hebben, foo wel ten refpecte■ va« SijnJieyferlijckëMajefteyt, en^é des B^)rWn

é

-ocr page 291-

Travaten van Vreedeen Commercie 3 &c.

269

Roomfchen Rijcks, Koningen van Vrancknjck «,Trooc Bricrannien , oock het Hooghlofle> f- ;ck chur-Furftelijck Collegie, of andere Fur- ftinenStcndcn, mets gemmdert noch verandert erden ofte den felven in het minfte eemgeaf- breuek geïchieden, nemaer in haer kracht;yol- komentlijckverblijvea^v^;; frfjjuutbtót Wanneer dan hooghft- gedachte Chur ende Furften , of Staten Generael hare Landen en ■&& derdanen, ofte derfclver Goederen, tegén.bare vryheydt, recht, hoogheyt, loftelijcke en>&φ hergebrachte gebruyeken , dadelijck$ ïvyandB liick, ofonbillijcker wijfe gemolefteert, gehini dert beöorloght, aengevochten ofte beledigètt werden, en haergeene biiïijcke faiisfacHe of re# ilitutie inder minn e gefchiede", na dat fukksmas de Vereenighde Chur en Furften, of StateirGei nerael, vooreene dadeÜjcke en vyandlijeke hé* jegeningh, tot nadeel haerdér vereeninge gel meent, erkent endeaengenoinen is, fal van den anderen deel tegen den aenvec liter hulpenafll4 ftentie geprefteert werden, na haer refpe&ive gele^entheyt eilde vermogen, 'in manieren als op huydendatodéiesin een affönderlijck onderga fchrevenen gezegeltTraétaet afgefproocken^eii vergeleecken is geworden, r. · : ,'f-i '       -IV. t7U':f:.;·: :\:itrvrii\ ύ ' De verfproockene aiïlftentie fal oock vermeer?· dert werden na de proportie der contributie van ftilcke Chur-Furften, Stenden ende Staten, die fieh in het toekomende in de Vereenigingeder hoogft-gedigüe Chur en Furften begeven moch- ten, omdeclaclitighte werden, en te genieten het werckeli jek effed defer -handelinge.

■?i bij ■· :/. oV IL r^Mhi Het; toegefchickte fepours van Ruyteren ende Knechten y fal over de.överften, Ritmeefters, GapiteynenendeandereQftlcieren, met een ofte meer dLc'iCommanderen fulbn, op des Hulpers -koiïènrvooriien werden, doch met defè voorbe- dingh, dac fy .dje geenen onderworpen fullen zijn, wekke de geaffifteèrde of dé hulp gegeven werdt, van tijd tot tijd, hetzy te Vcldcpf te Wa- ter, ofte Landtj in Befettinge, Steden of'Ve- ftingaa, toijharen.fi)èhulpi vdordsèe?} en dienft, ten aËen tijden<fal ^ordonneren j ende haer voof- ftellèno ^ίτ^ύο-ιψιι^.,τι^^ϊ)^·^-:^ r.hr.'Q.: -yS3gnoH3v3'ifl'j|l ;t-.V".l-;XT. ·;;·.·.,'..jüïoh.-.^nyr.ij - π 'Be-verfpnoockeneJiulp: in geldt ganrfch. of ten deeler^j vermogens -voorgefeyde afionderlijcke Arbrfpreeckingli, fal bc^derzijdt s voorde eérfte drie Tiaaeawkn me ι oxer fenHingh des fecours , en alfik>ïvoorta^n^" v'andrietaaenden tot drie maen- dend' or.dpniuftcheh.-een; participatie inde naefté Stadt des Geaflift:oëden,iaën de Grenfen van die geehe die ,affi ftentie geeft, geleght ( het welcke voorgeièykle itfllftei-enxSè hemfehriftëhjk en in 't fecréet fal mêaabü f) aehgetelt ende gelevert wei- den! "i-O ■i'^'-ii -i^ftl a^fyia-i\:y,-ï'^n > i^i;-;. rr Γ> ι. :|Γ- U 3LUIlMliïii'Jr.1; Χ. ι, ,.,οΐ           ..; Ende dewijl hooghft-gcdachte Chur en Fur- ften, oock de Staten Generael, met de Konin- van Vra«êkrijqken"Gr^oi ^^fein^ie^, oock an- dere Koningen, PrincenenStpiiden,fonderbare verbinteniifen en detèhiivê Alliantienopgerechc hebben \ ι foo isbeyder zij ds geaccordeer t en ver- geleecken , dat in gevalle meer-hooghftgedach- teChuren Furften, ofte Staten Generael, voor en aleer defelve uy t krachte van defenaeuwe ver- vattinge, om hulp veribcht, bereydrs van ande- re haer opgemelde. mede vereenighde, vermo-

V.

De verfproockene hulp fal binnen twee maen- den na gedane aenmaningh, foo wel van Ruyte- ren en Knechten, 'en vereyfehte nooddruft tot denKrijgh, als oock in goede ordeningh van welverfocht Krïjghsvolck, die wel gemonteert engearniéerf zijn',· met Proviand, Krijghs-mu nitie en andere toebehooren voorfien, op de uyc- terfteFrontieren, ende ten naeften tot die fijn Grenfen, die geaflifteert werdt, veerdigh zijn aenftonds voort te trecken,en te marcheren, met genoeghfime vergenoegingh der betaling hares foldyesopdriemaenden , welcke betalingh van drie maenden tot drie maenden fal gecont-inueert, en by anticipatie geprefteert werden, foo kin gh als het de nootdruft vereyfciit, endit Tra&aerirï krachte blijven fal.'                                    -'ï VI.                 ivdA Soo haeft de verfproockene hulp uyt-deLan- rCH enïgcbiedt der aflïfterende fal marcheren, iiUlen diegeene dewelcke geaflifteert worden, ordre ftellen, dat fulck fecours, foo wel voor Η ^"J&hs-volckalsPaerden , met noodigePrO- viande en Voeder, op een billijcke waerdye, dat l Vjn are befoldingh betalen fullen, verfien 'erden ·; in voegen fy oock met toegehoorende umtie en Krijghs-inftrumenten, alles op ko- ^«desgeenigen den wekken de aftiftentie ge- bvr! r rerforênt werden, na den aerdten wijfe S™ geaffifteerden gebruyekehjek ende

gens voorige TracÏaten, om de

vergeleeckene

hulp fouden aengeroepen zijn geworden ·, dac als aan't een deelden anderen met het halve deel der verfproockene en beloofde afti ftentie een ge- noegen enfatisfacliedoeiimagh, alksinvoegen hier boven aengeroerr.                 ï)·.·; 'V Item, of het gebeurde dat hooghft - gedachte Chur en Furften, ofStaten Generael, in haerey- gen Landen aengevochten, en vyandlijck aenge- taft, en de vereenighde Chur en Furften, of Sta- ten Generael fulcke aentaftinge voor een handda- digheyt, diefyfchuldigh zijn af te weeren,ver1 kennen en aennemen mllen, in fulcken gevalle fiillert de aengevochtene ofte vyandlijck aengeta- ftedc, niecalleen uyt krachtedefes onrfchuldight fijn eenigehulp tot weeringe van foodanige hare. aenveë-htinge teichicken ,\maer hen fal oock vry ftaen haerbereydts overgeichickte fecours, naer verloop der drie maenden van den dagh der no- tificatie raendengeaififteei den te doen, re revo- eeren en weder af te vorderen. }.■■:, ·>'.:                      X L        itm:          . rftO Hooghft-gedachte Chur-Furften, Furftenen Staten Generael, fulkn geduyrende defe.Allian- tie geeneverbinteniiTètqt nadeel ofceprsejuditie vandittegenwoordigh Traftaet maecken of in- gaen. XII. Defe Alliantie,of Vereeniginge fal vijftien ja- ren

-ocr page 292-

Hacaten. ι. Boecb ι ψ Tit.

•mjö

Doorlvchtigbften Vorft en Heere» Heere F der ick, Pakz-Graef aèn den Rhijn, desHevr' genRoOmfchenRijcksErtz-TruchfesenQil1 Furft,: Hertogh in Beyeren, &c. Onfe vrien/ lijeken lieven Oom, Neef, Swager endeSoon" oock genadighften Heere 3 vriendeüjcken 0' derdanighlijck verfocht j! en eyndelijck verb gen j dat Sr.L. en Chur-Furftelijcke Genade h

ren beftendigh geduyren , ooek beyderzijds re- fpective Succeiïèurs dier iri mede verbonden zijn, ende eenjaer voor het verloop van fulcke vijfden jaren, lullen defe Geallieerde, ofte hare Succeiïèurs, hare refpe&ive Commiflariffen en Gefanten, met volkomen macht te famen fchic- ken, defehandelinghteprorogeren, enwatin't gemeen nuttelijck mochte zij η, met eenen te be-

raedcflageriJ. i ■ise^^hrs.. ^htisv .-L·-, ;.·

vooiftaende, ofte op fijn te rugh-reyfe uytGroi Brittannien, daerfy haren wegh doordeNede landen nemen fullen, vriendelijck en genadieii op fichgenomen hebben, de voor defen met φ> Heeren Staten Generael der Geünieerde Neder' landtfchevryeProvintien, in den name der & famentlijcke Geünieerde Chur en Furftenaena. vangene Traftaten, tot beyderzijds oprechtin» eene nadere Correfpondentïe en Alliantie te r& ailumeren ·, dat wy tot fulcke, ende in ons, en de o\'erige onfe mede Geünieerde Chur en Fut- ften, oock refpeft'ive genadighfte én. genadige Heeren name, hiermede, ende uyt kracht defes Briefs, aenSr. L., ende Chur-FurftelijckeGe· nade volkomene macht en kracht gegevenheb- ben , geven den fel ven oock hier mede in der voe- gen, datfy na aenleydinge eenes befohderbare hebbende Memoriaels, ofte felfs, ofte door fijn by fich hebbende der Chur-Furftelijckt Paltz· Geheymen-Raedt, fulcke handelingh met de Heertn Staten voor nemen, daer inne voortva- ren, en eyndelijck iluyten en afhandelen mo gen, het geene fy oock alfoo verrichten, af han- delen en üuyten fullen, dat verfpreecken Wy, en in plaets opgemeldt, by Furftelijcke ware woorden, trouwe ende geloove, in allen deelen voor goedt te houden, als of wy en onfe refpefti· ve genadighfte en genadige Chur-Furften endt Heeren in eygen Perfoone fulcks alles gedaeni verricht en afgehandelt hadden: Wy ende onfe genadighfte en genadige Chur-Furften en gena- dige Heer, willen oock Sr. L. en Chur-Furfte- lijcke Genade, of fijne gefubdelegeerde deswe- gen fchadelijck houden. Defen tot oirkonde, hebben wy defe met onfe handen ondergefchre- ven , ende onfe Secreta en Zegels aen gehangen. Soo gegeven ende gefchiedt tot .Rqttenbargh aen den Tauber, den twintighften Martii,naet Chrifti geboorte in't jaer feftien honderdt der- tien. Alfoo ondergefchreven wegens Paltz- Meyner, en Landt -Graef Ma mits tot Hefleni

• Eyndelijck fal dit Tri&aetin een jaer van hooghft-gedachte Chur en Furften, qockStaten Generael ,geratificeert, geapprobeert, en bey- derzijds de ratificatien ondergefchreven en geze- gelt van een deel den anderen gelevert en b eh an- dight werden. Alfoo gedaen, vergeleecken en geflootenop't goedtvinden, believen en ratifi- catie van beyderfij ds Principalen, Committenten en Machtgevers, in 's Gravenhage den ièfden Mey Oudenof feftienden Nieuwe Stijl , in 't jaer feftien hondertdertien , en t'oirkondë defes fijn twee gelijkluyden.de exemplaren defes Tra&aets van hooghftgedachte Heeren Chur-Furften en Gecommitteerden, oock van de Heeren Staten Generael ondergefchreven met haer Chur-Fur- ftelijcke Genade Secreet, en met hare Wapenen gezegelt geworden. * V Volght de Volmacht der Geünieerde Chur en Furften. TTAnGodes Genade, wy JoannesVuts-Gxztf y aen den Rhijn, Voormondt en Adminiftra- tor des Chur-Furftelijcken Paltz , Harrogh in Beyeren, Grave tot Veldentz en Spanheym, voor Ons, en uyt volmacht des Landt-Graven Maurits tot Heffen L., in naem ende van wegen des Heeren Churfurft van Brandenburgh. Ick Chrifliaen van Bellijn tot Marckfaro, Cancelier en geheymen Raedt. Wy Joachim Ernfl, Marck-Grave tot Brandenburgh, Hertogh tot Stettin, Pommeren, der Cafïaben en Wenden, oock in Sileikn, tot Croflen ende Jagerndorf, Burgh-GraeftotNurenbergh, en Vorft tot Ru- gen, &c. Wy Joannes Frederick, Hertog tot Wurtembergh en Teck,G'-ave tot Mompelgard, ende Heer tot Heydenheym, &c. Wy Georgh Frederick , Marck - Graef tot Baden en Hogh- bergh, Landt-Grave tot Laufenbergh, Heer tot

Rottelen en Badenweiller. Wy Chrifliaen, \ jfohannes'Putz-Gra.zfi degevolmachtighdevan Furft tot Anhalt, Gravetot Afcanien, Heer tot den Chur-Furftvan Brandenburgh, ChrtfiÊ BerenburghenZerbft, voor ons, ende uyt heb- van Bellijn, JoachimErnfl , Marck-Graeftot bende vol mach t van ons lieven Heer Broeder, en Brandenburgh, J. Frederich, Georg Fredéèi

Marek-GraeftotBaden, Chrifliaen, Furft tot Anhalt, uyt bevel des Heeren Chrifliaen,Mx&' Graef tot Brandenburgh, Fredenck Hulden® van Barrel, van wegen den Heere Godefoh Graef tot Ottingen , Lodewich CMuller^ acht aenhangende Kasjes, daer in haerFurft# keGenaden, en der afwefende Chur-Furfte") Vorften en Graven Gefajnter Secreta en Zefp zijn.

van wegen den Heer Marck-Graef Chrifliaen tot Brandenburgh. Ick Frederick Ulrich van Bare, van Burghtaigh, Altendrebgaft en onder Stey- nach, Cantzelier van fijne Furftelijcke Genade wegen den Heer Godefried, Grave tot Ottingen. Ick Lodewijck Muller, der Rechten Licentiaet, Cantzeliervan fijne Genade, bekennen endoen kond en openbaer met defen openen Brief. Nademael wy den hoogh - geboorenen ende

fUk

-ocr page 293-

Tiu&aten van Vreede en Commercie 3 &c.

271

γ ■ ι· r cpratöaet met de Geünieerde KeurenVotften van. Dujtflandt gemaeckt,

in

datoden drie en fwintighfien^Decemberfeflienhondert veertien,                           m

Ademael op heden dato indeVergade- j-ingevandeHooge en Mogende Hee- ren de Staten Generacl derVereenigh-

geratificeerde Tra&aet, als o ock de'fe navolgen- de Articulen s Ratificatie Van hooghft- en hoog- gedachteChur en Vorften, in cas die tegenwoor- digh aenwefende hare Chur-Forftelijcke Gena- den Geianten, fulclteniet inbrengen en fouden, gelijcke Ratificatie eerftdaeghs aen de Heeren Staten te verfchaffen, Welgedachte Geianten fich verbonden, naer gelegentheydt van den tegenr woordigen tijdt en wegen , andere veele motiven die daer by in acht hebben moeten werden geno- men , in een ige weynige poin&en ( doch buy ten nadeel des felfs, in allen anderen, ende lijnen gantfehen inhout, als alleen om lbo veel hier on- der uytdruckelijck vermeit (in yetwes verandert, uytgeleydt en Verklaert wierden, foo zijn na Ver- fencydenegehoudene conferentien, en alles wel bedacht ende overwogen zij de., de navolgende Articulen noch wijders met den ander vergelêéc- kenenverfproöckcn, dat deielvige even en foo vaft, en altoos gehouden fullen werden, en van gelijcke kracht en werekingh zijn lullen, als of't voorgedane principael Tradtaet hier mede ver- nieuwt was. Eerftelijck, is tot meerder verklaringe des der- den Articuls in gedachten Tra£het, en nefFens deien daer toe gehoorigen verder affcheydt af- gefproocken , dat beyde deelen in krachte der getroffene Alliantie gerechtight zijn lullen, die verfproockene alliftentie niet alleen, wanneer den Vyand in ofte naby hare Landen met Krijgs- macht fich bevint, maer oock in dien cas by den Bondtgenoten te foecken, endederfelver mach- tighte werden, wanneer met gemeene Refolu- tie der Keur-Vorften en Stenden, of der Heeren Staten Generael der Vereenighde Provinciën re- fpeclive , voor eene noodtwendigheydt geoor- deeldtwierdt den fel ven tot ineen ander Heeren L ndt tegen tegaen, den pas te verleggen, ofte anders het hooft te bieden: Als oock inigelijcks, wanneer tot meergemelte Vereenighder nadeel en prarjuditie, eenige Nabuyr, Standt of Stade aengegrepen of belegerdt werden foude, defelve fyrelpective, oock met gemeene Refoltitie, itch aen te nemen, fel vige te ontfetten ofte defende- ren, fouden raetfaem bevinden. En wat ten tweeden betreft de fpecificatie der réciproque hulp en fecours, lbo in gedachte der- de Articul, en des felfstoebehoorige voorgeda- ne neffensaffcheydtveraccordcerdtis, nademael de tijdt, noodt,en gelegentheydt fich allbo ichic- ken en betoonen mochten, dat een of ander de

de Nederlanden, door den Wel-ge- 1 oren, oock Edelen Geftrengén Heeren Johan Aelbrelht, GravetotSolms, &c. Chur-Furfte- 1 cke Palts-Groot-Hof-Meefter, ende Benjamin Ewméhtifpt van Walmende, Vorftelijcke Wirtemberfche Geheymen Raedt, als Gevol- machtighde Afgefanten van deiiDoorluchtigh- ften, Doorluchrigen, Hoogh enWelgebooren Heeren, Heeren Fr^&ra^Palts-Graef by Rlujn, des Heyligen RoomfchenRijcksEertsTrtickfis enChur-Furft, Hertogh inBeyeren; Heeren Jehan, Paltz-Graveby den Rhijn, Hertogh in Beyeren, Grave tot Veldents ende Spanheym* U&xeJoachimErnfi, Marck-Grave tot Bran- denburgh, inPruynen, totStetin,enPomeren, der Caifuben en Wenden, oock tot Sileiien, tot Croflèn en Jagerendorp Hertogh ■, Heer Johan Frederhk, Hertogh tot Wirtembergh en Teek, Grave tot Mompelgard, en Heere totHeyden- heytiii WtttMaurits, Landt-GravetotHefien, Grave tot Catzenelleboge, Dietz, Ziegeheym enNidda·, HeerGeorghFredenck,M^rck-Gra- ve tot Baden en Hoogbergh, Landt-Grave tot Saufenbergh, Heef tot Rotteln en Badenwijler; Heer Hans Georgh, Heer Chrifliaen, Heer Ru- dolplt, ende Heer Lodewijck, Vorften tot An- haldt, Graven tot Afcanien, Heeren totZerbft enBerenbergh·, oock Heer Godfried, Gravetot Ottingen; des felfs Verbintenifle ende nader Al- liantie, wclckc hooghft-gedachte Keur-Vorft Palts-Grave, kracht hebbende Volmacht, en op verfoeck niet alleen hooghft-gedachter hier voo- ren genoemde Vorften ende Heeren, maeroock den Doorluchtighften, Doorluchtigen en Hoog gebooren Heeren, Heeren Johan Sigifmund, Marck-Grave tot Brandenburgh, des Heyligen Roomfchen Rijcks Eertz-Kamerer en Keur- Vorft, &c. Hertogh in PruyiTem ende Heeren Chrifliaen, Marck Grave tot Brandenburg , in Pruyflen, tot Stenin, Pomeren, der Cafluben en Wenden, oock tot Silefien, tot Croflen en Jagerendorp Hertogh, Burgh-Graven tot Nu- remburgh, en Vorften tot Rugen, &cc., alle ge- iamenthjck met fijn Chur-Furftelijcke Paltz. Gravens Genaden Geünieerde, in 't jonghft ver- lopenejaerfeilienhondert dertien, met hoogft-

g

dei

achte Heeren Staten Generaels. Gedeputeer-

looten, geaccordeertenverfproockende

Tv'0' vc%ens naer hebbende Procuratie Vereenighde deelen, meerder hulp als verfprooc-

\v j ü,lmacni:' gelijck defelve van woorde tot

ken is, van nooden hadde, den anderen deel oock fulcke verdere afitftentie te doen, niet on- gelegen zijn mochte: Soo is hier mede noch wij- ders vergeleecken, dat oock in fulcken gevalle die verdere en meerdere hulpe en alïïftentielee- ninghswijfe, en op weder betahnge en reftitutie in dier voegen gefchiedenfal, en dat binnen den tijdt van vijf jaren, na geè'yndighden Oorlogh» alfulckebetalingeen weder afdoeninge gefchie- de, te weten, alle jaren een gerechte vijdepart. Ten derden, wat wegen verder afvorderinge des-Krij ghsvolcksj in cas de alliftentie de fel vige té

goorde hier onder geinfereertis, en haer Hoogh g£g· uyrgelevert, oock daer op welgedachte peeren Gefmten wederom,volgens hetTraftaet :?7 Alliantie, en confirmatie do©r hoogh- §eMCïei renSt-ten Generael der Vereenig- Hn eu?landen' onder het GrooteZegel, haer °°gnMog.uytgclevert, behandight, endein geweS" fdcfkeh^dehnge, tot haer langh- lück i Perfeftie is gekomen ·, maer te ge- fulrtc endl:daer»effens noodigh geacht is, dat KS van beyderzijds alfoo geconfirmeerde en

-ocr page 294-

					Placaten. ι. Boeck. 13. Tit.
		αγ2
							effetfu gepriveert en gefruftreert, maer oock d«s Heyligen Rijcks, endediev.recdelievende,voor* namentlijckdeEvangelifche Stenden defelve en andere benabuy rde hier namaels met grooteren ende te verre uy tfiende laft niet eyndelijck te veel gegraveert, en gantfeh overvallen mochten wer. den, in dier voegen de felve fich mede aentene- men gerefolveert en beflooten te zijn, dat wan. neer, ende foo langh de HeerenStaten Generae! (intijdtdefegeduyrendeAlliantie) het zy voor fich felfs alleen, met anderen, of oock als Affi. ftentien, tot verhoedinge van generaleprxjudi- tie, Krijgh voeren fouden, datals dan in fulcken cas, ende in fuicke confideratie als boven fher, fy Geünieerde Keur-Vorften ende Stenden harer Hooge mogenthey t het verfproockene ende vol- gens voorgeftelde wijiè beloofde fecours even foo wel toefchicken en volgen laten willen, alsof fy Heeren Staten Generael in haren eygenen Lan- den aen gegrepen wierden, en fich te defenderen hadden: Edoch, terwijlen des Heeren Keur- VorftetotBrandenburghsKeur-VorftGen., als dieby defe faecke principalijck is geintereiTecrt, defelvige buyten t wijffel byfonders behertigen, en daer by een veel meerders fal doen willen, als deifelfs Keur-Vorftelijcke Genade quota bydelè verbinteniilê fich anders doet beloopen, foo is daerneffens geaccordeert dat fuicke hare quota (welcke fich na proportie en Rijcks-matricul,foo lange die Geünieerde Steden niet mede contri- bueren een en feftigh duyfencTfc vier honderdt en veertienDuytfche, ofhonderttweeduyfentdrie hondert adit en vijftigh Brabantfche guldensbe- loopen ) van de affiftentie welcke hooghft, hoog en wcl-gedachte Keur-Vorften en Stenden, tot defe faecken in bovcn-geftelde qualiteyt te con- tribueren, jaerlijcks hebben bèwillight, elck- mael afgetogen, en die overige Vereenighdedaer mede niet befwaert werden, maer in alle andere, behalven defe Gulickfche faecke, foo wel fijne Keur-Vorftelijcke Genade totBrandenburgh,als die van andere Vereenighde, tot'harer gantfeh verfproockene affiftentie, vermogens wel-ge- dachten van den Heere Keur-Vorft geflooten Tra&aetteprefteren, allenthalven fchuldigh en verbonden zijn en blijven fullen. En nademael de quota der Geünieerde Rijcfo- Stenden, welcke open voor dato des principael TracTraets by de Unie ge weeft, ennochzijn,en welcke fy aen het geaccordeerde fecours van de maendlijcke drie en veertigh Brabantfche gul- dens , van haer deel na proportie des Rijcks-ma- tricul fchuldigfy waren op honderdt twee en ftvifl- tigh duyfent en drie eri feftigh Duytfche, en ivee hondert drie duyfent vier hondert vij f en vijftig" Brabantfche guldens, fich naeuwelijcks onge- veer beloopt, alfoo de fpecificafie der felver tot toekomende narichtinge hier by van nooden JS> foo zijn dcfelve den navolgenden Steden, Straets- burgh, Neurenburgh , Ulm, Spier, Worm* Heylbron;Rottenbergh,Swijnfort,Widsheyi"» Landaw,Kroonweyffenburgh, Hul in SwabC" Nordlingen, Kempen, Meyningen, Gronings Awlen, EffingenRentingen. Alfoo gedaen en geflooten in'sGravenhag■> onder't Zegel van de hooghft -gemelte Heere Staten Generael, Paraphure des pf aefiderende»
			tehuys felfsvannoodenhadden, byhetX. Arti- culgefcghtis, werdcbier medealfoo gelirrfiteert, dat in castiie geene dewelcke fuicke helpende Krijghsvolck by hem heeft, 't felve in fulcker ma- nieren van nooden hadde, en langer te houden begeerde, dat als in fijne eygene befoldinge, en gantfchenlaftaen te nemen, fich prefenteerde, datindenfelven cas, buyten, hooghwichtige en feer noodige oorfaeck, niet fal geweygert ofte af- gefiagen werden: Edoch, diergeftaldt en alfoo,. dat hy fchuldigh zijn fal den geenen die gemeltes Volck gefonden, en wederomme geëyfcht had- de , fes weecken vooruytgangh der vergelijcken drie maenden, fulcks fijn begeeren en prefentatie te vooren aen te kundigen. Ten vierden, het aental der jaren, op welcke totdefemael de Alliantie gefteldt wierdt, is op hooghft- hoogh ende welgedachte Geünieerde Chur-Furften ende Stenden inftandigh begeren, en in betrachtinge van hooghwichtige oorfaec- ken, die hier over den Heeren Staten zij η gepre- fenteert, onaengefien harer grooter ongelegent- heytbewilliget, dat de tegenwoordige verbinte- nis, dietwaelf datelijck na een ander komende jaren, naer 't iluyten, ende van date defen aen te reeckenen düyren fal, doch met voorbehoudens, dat defelvige te vooren op afgefproockene wijfe, metgemeen confent verlangert en geprolongeert fiillen mogen werden. Ende ten vijfden, als d'een ofted'ander deel eenighTra&aet, Vreede, Verdragh, of anders, metyemandt, wiehy oockis, in toekomende oprechten foude, fulcks anders niet gefchieden fal, als dat de ander deel uytdruckelijck ende in effe£te alfoo daer inne begrepen werde, dat hy fulcken Traftaet, Vreede, Handelinge , Ver- dragh of anders, even foo wel genieten mogen, als die Contrahenten felfs, hem oock plaets ende macht gelaten \vcrde, fich met daer in te bege- ven, na gelcgentheyt van de handelinge, en fich des felk deelachtigh te maecken. Maerwataengaetde overige, en noch verde- re erinneringen en begeeren, foo van welgedach- ten Afgefanten , tot defemael ingebracht zijn geworden, aldewijl over den felven tegen woor- digh niet feeckers gerefolveert heeft mogen wer- den , foo zijn de felve tot anderen tijden en gel e- gentheden, daer fy in behoorlijcke vrund ende billijckeconfideratie komen fullen, tot ditmael uy tgeftelt verbleven. Alleen wat den tegenwoordigentoeilandtder Gulickfche faecken betreft, hebben de Geünieer- de Keur-Vorften en Stenden, door hare tegen- woordige Afgefanten, na veelvoudige gehoude- ne Traclaten fich eyndelijck daer heenen ver- klaert, verklaren fich oock in kracht defes, dat alfo defelve niet als eene particuliere faecke voor fich principalijck geconfidereert ende daer in ge- handelt, maer als eene totgemeene confervatie importerende ende confequentie halven onver- mijdelijcke faecke tracteprt, ende aengefien moet werden, dat dienvolgens, endeop dat door on- rechtmatige , ende te veelprajudicierlijcke occu- peringe gedachte Landen, geiijekmen albereydts in 't werek is, niet alleen de poffiderende en ande- re geintereflèerde Keur en Vorften, niet eynde- lijck gantfeh uytgeflooten, en van haer reghti»

-ocr page 295-

*

Tra&aten van Vreecken Commercie, &c.             273

- -            .        ....... -m fen; Georgh breder uk, Marck-graef tot Baden; Chrifltaen, Furft tot Anhaldt ·, Ludvoig Muller, endegezegelt met acht uythangende Zegels van rooden W aftche, in acht houten capfulen, daer van het een noch ledigh was. Geparapheert Ju- flus van Ryfenburgh , vt. Onder ftondr, Ter Ordonnantie der hooghgemelde Heeren Staten Generael, C. Aerjfen, En was noch onderteec- kent, G. Aelbrecht % Graef tot Solms > B. Bu- winckhujfen tot JValmerode.

onaturevan h

fkTeSignacurenenZegeknvandewelgernel- f Weeren Afoefanten van Hooghft, Hoogh en SSte Vereende Keur-Vorften en Sten- rSjfcfcs, den drieën twintighftenDecem- Snno feilien hondert en veertien. b Hier na volghde het pouvoir en procuratie op deGraefvan Solms, en Heer van Buwtnckhuy- ?„ eedaentotHeylbron den twmtighftenSep- J 1'iJrdes felven jaers, en was enderteeckendt »1 Ρ KeurVorft, Johm> Paltz-graef;

fyactaetttijfchen de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael, ende de Stadt Lubeck ge- maickt , in date den 9. Mey 1613.

ALfoo van ouden tijden den eerbaren Raed derKeyferhjcke Vryen ende des Heyli- genRijck-ftadt Lubecq , en veele ande- re Steden aen die Noord-ende Ooft-zec gelegen, met veele en verfcheydeSteden van de Vrye VereenighdeNederlanden, in eenigheydt envrundtfehap zijn ge weeft, tot handthoudin- ge en befchermingevande vrye Schip vaert, Han- delingeen Commercie, midtigadersdaer toe ha- re refpeftivehebbendeVryheden, Gerechtighe- den en Privilegiën, en dan η u by de Hooge ende Mogende Heeren Staten Generael der voor- noemde VereenighdeNederlanden", fampt Hee- ren Burgermeefteren en Raedt der Stadt Lubeck, by de tegenwoordige gelegentheydt voor raedt- iiiem aengefien en noodig geachter werden door haer refpefrive Gecommitterde den Edelen, Erentfeftenende hooghgemelten Bendrkk van Brienen, d'Aldfte Heeren in Sinderen* T>irck Bas, Gecommitteerde Raed der Ed, Hoog Mo- gende Heeren Staten van Hollanten Weft-Vries- Jandt, oud Burgermeefter der Stadt Amfterdam; Jacob Magnus> Heere van Meliflant, oud Bur- germeefter der Stadt Middelburgh inZeelandt5 Jufius van Rijfenburgh, Heere tot Rijfenburg; Wilhelm van Veljen , Oud Burgermeefter der Stadt Leeuwaerden > Ar ent Gerritfz, Burger- meefter der Stadt S wolle, en Abel Coenders van Helpen, Hovelingh tot Faen en Cantes, ende dan Hendrick Broockes, Burgermeefter, midtfgaders MartmumNerdanumy Syndicum der Stadt Lu- beck, te doen handelen en tracteren tot hervat- tinge envernieuwinge van devoorfchreveoude vereenigingeenvrundtfehap; SOO IS'T: Dat naverfcheydevoorgaendefamen-komften, on- derlinge conferentien, oock beyderzijds Ge- committeerden gedane rapport van haer gebe- oigneerde, ende op allen wel en rijpelijck gelet zijnde, die hooghgedachte Heeren Staten Gene- rael , en Burge. meefter en Raedt der Stadt Lu- eecq voornoemt, eyndelijck met malkanderen zynoverkomen, en t'famen hebben verdragen, ^accordeert en beflooten de Poinften en Articu-

derdanen, na aller Volckeren Rechten, en hare erlanghre en hebbende Vryheden, Rechten, Pri- vilegiën en welhergebrachte gebruyeken, in die voorfzOoft-en Noord-Zee (ftreckende tot de Hoofden toe) onverhinderdt mogen gebruye- ken , alfoo dat yegens den geenen die den Burge- ren, InwoonderenenOnderiaten der Geünieer- de, met ge weidt en onrechtmatige middelen daer aen hinderen en turberen wilden, die iamentlijc- ke Geünieerde denielven defenderen en ichutten lullen, op dat die veelvuldige befwaerniflen, foo hare Burgeren, Inwoonders en Onderdanen, rot groot bedruck en verhinderinge der algemeyne Commercien ende Schip vaert wedervaren afge- ichaf, ende die ièlve Navigatien en Commercien denHeyligen RoomichenRijck,gantfch Duytf- landt, den nagebuyren Rijcken en Landen, en namentlijck mede den Vereenighden tot nuten voordeel behouden en vermeerderdt mogen wer- den. I I. Derwegen dan defe Unie nieten fal prejudi- ciëren die vrundtfehap met die Roomiche Key- ferlijckeMajefteyt, fampt het Heylige Rijck'c, noch oock met de Koninghlijcke Majefteyten van Vranckrijck en Groot Brittannien , eenia- mentlijck die vereenighde Evangeliiche Chur- Furften en Stenden des HeyligenRijcks tot noch toe met de Heeren Staten onderhouden, als dan oock yegens de KeyferlijckeMajefleyt, en den Heyligen Rijcke, die Stadt Lubecq by fchuldige gehooriaemheydtfalen wil verichijnen, en inf· gelijcksdieiamentlijck vereenighde by hare Al- Jiantien, Rechten, Statuten en Bonrniflèn, wek- ken allen hier mede niet verandert, gefwackr, noch opgeheven zijn ial, maer alles in haer ge- heel en volle waerde blijven, alles nochtans/Vw prafentifwdere. III. DieVereenighdefullen deie Articulen getrouw welijck ende oprechtigh onderhouden, en met Eede beveiligen. ι y. De Heeren Staten Generael fullen defe Unie des gemeynen wefen der Vereenighde ten beften dirigeren, doch alfoo dat eenen Eerbaren Raed der Stadt Lubecq alle wegen metharen Foto daer bygehoortwerde, ende in allen wat voorgeno- men werden fal, hare vrye ftemme mede geven, tot welcken eynde dan alle tijds van wegen die Stadt Lubecq een Perfoon in den Hageor ande- Ll                  replaetiè

Jcnnier

navolgende:

I.

Ende

-Jeteneerften, dat defe Vereeniginge ofte me met en fal wefen tot yemands offenfie, maer een tot confervatie en onderhoudinge der vrye Noogdat7 :CommerdeenTrafiqueindeOoften ai* λ rCl eni*eniet anders gemevnt ziin, als ^tdereipeftive vereenighde Burgeren en On- *V. ÜEET.                            P

-ocr page 296-

Placaten. ι. Boeck. 1g. Tit.

74

X, ' Soo fal der Geünieerde Onderdanen aïomm indieLanden en Steden defer Unie, datBnme recht gegunnet, oock die ErfFeniflèn daer toe h" bevoeght is, onweygerlijck gevolghc werdenbv crleggingetotNacht-Schos of Erve desdertip-jf. ften Penningh , alleen fonder onderfcheydt der Religion, foo die in 't Heylige Rijcke gereci, pieert of toegelaten is, doch fal een yeder fich anderfins Burgerlijck ver holden, en den Statu* tis loei onderworpen, ende conform bêtoonen. χ ι.              -"-"- Niemant van die Vereenighde fal fonder des anderen confent en wille met den tegendeel foh vergelijcken noch verdragen, ofte anderfins yet> wes ingaen, dat den anderen tot prsejuditieende fchaden gereyeken konde, maer veel meer daer heen trachten dat die vreedein't gemeenerho!- den, enden Vereenighden Burgeren 5 Inwoon- ders, Onderdanen, Schepen, Goederenende Commercie van den befwaerniflen bevrijdt wer- den , en men tot de voorige Vryheden endePri. vilegien feecker en onbehindert gelangen moge. XII. Daer oock een Vreede of Stilftant met den te- gendeel foude gemaeckt werden, foo fal fulcks geichiedenbygemeynenRaedten believen, en verders niet. XIII. Defer Bundr fal duyren vij ftien jaren, ende op gemeene believinge verder gecontinueert wer- den, maer daer van wegen deflèlven, ende wat

re plaetfedaer de Heeren Staten Generael fullen vergaderen, mede by den Raedtflagen, foo de- le Unie y en wat daer van dependeert, aengaen- de zijn fal·, ende fullen die Heeren Staten Gene- rael eenige mogen ftellen en committeren tot Lu- becq, daer mede die Confilia te beter mogen ge- communiceert, ende'tgeene wat vorders te ef- fectueren van nooden is, in acht genomen wer- den konnen, behoudelijck, dat indien hier naer eenige Hanie-Steden haer in defe Vereeniginge begeven, als dan gelet ende gerefolveert fal wer- den , of die refidentie derfelver verandert fal wer- den, V. Die Vereenighde fullen haer contriburiones daer toe deièlve verplicht zijn, en foo veel daer van tot yder tijde voorgoedt aengefienfal wer- den , op haer eygene onkoften, aen Gelr , Sche- pen enVolck, tePaerdeenteVoete, metallen toebehoor en gebeur, in goede vrundtfehap ende ordeninge houden, en met defelven ter plaetfen daerfulcksvannoodenen beftemmet wert, fich vinden laten. VI. Even verre nu by den geenen foo die Commer- cie en Schipvaert verhindert, na voorgaende goe- de en vrundelijcke aenfoeckinge niet te erhou- denenzy, wat rechts reden en billickheyt ver- eyfchr, foo fal men defenfive daer tegens met macht procederen, gelijck men fich deswegen voorher vereenigen werdt, daer mede die Privi- legiën, CommercienenSchipvaert bevrijc ende irefeeckert werden mogen als vooren

I

VI I.

En daer het als dan tot der Wapen komen fou- j daer van dependeert,yemant vande Vereenighde de, fullen die Vereenighde haer inwoon ende ' byftaendeBundtniflè, ofte oock na geëyndigde Burgerenende Aengehoorigen, foo Krijghs als ]\ Bund te Water ofte te Lande, foude aengevoeh- Zee-Varend Volck, foo der wederpartye dienet, I ten en befwaert werden, foo fal dieeene denan- by verlies van Lijf en Goedt afvorderen, oock ge- ! deren tegens eenen yderen getrouwe hulpe ende lijeker geftalt niet geftaden, dat derfelver weder- ! byftandt leyften. partyen uyt haren Steden en gebieden, Geldt, '                              XIV. Volck, Schepen, Ammunitien, Wapenen, Vi- Indien eenige Po tentaten, Landen of Stenden, vres of diergelijckeGoederen toegefonden ofte ! ende namentlijck oock de andere Hanfe-Steden gevolght werden, maerfulcksby lijf-ftraffe ver- in defeVereeningebegeerente komen, fullen op bieden, en oock foo veele mogelijck verhinde- ! redelijcke conditiones daer toe ontfangen ver- ren, dat het vaii anderen oorden niet en gefchie- den. de.                                                                        In oirkonde zijn hier van twee gelijck-luydefl-

de Inftrumenten opgerichtet ende verveerdighti foo met Eed-leyftinge behoorlijck geftereket) oock met der Hoogh Mog. Heeren Staten Gene- rael, en der Stadt Lubecq aenhangende groote Inzegelen bekreftight, en by defelve refpe&ve Griffier en Syndicus onderworpen, waer van yder deel een behouden. Aldus gedaen in de niaendt van Meyinden jare feftien hondertdertien. On· derftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-g^' mekè Heeren Staten Generael. Geteeckentj G- Aerffen. Aus bevel E. Erb. Raeds der Stadt Lu- becq. Geteeckent, Martimis Nordanus, Rtf· Lubecenfis Seyndicus. Ende gezegelt met de &· gelen vande hooghft-gemelte Heeren Staten jin rooden WaiTche, ende der Stadt Lubecq in gee" len WaiTche, hangende een dobbelen ftaertevan witte,roode en blaeuwe zijde. '

VIII. Byaldienoockby die weder-partye der Geü- nieerde Onderdanen, Perfoonen , Schepen,Goe- deren ende uytftaende fchulden in fijne Landen wierden gearrefteert, ofte in der Zee aengehou- den, wegh genomen en prijs gemaeckt, foo fal in der Geünieerde Landen, Steden en Gebieden dergclijckenoockgefchieden , ende daer tegens een yder een helpen weeren en tegenftaen. I X. Der Geünieerde Schepen fullen eene des ande- ren Havenen en Stroomen vry en onverhinderdt te gebruyeken hebben, en daer ihne haer noodt- druft verrichten en repareren, doch dat niemant van hem eenige ge weidt gebruyeke, maer'tgee- ne hy noodigh heeft fich verfchaffen ende danck- baerlijck betalen.

ΐτβ&#.

-ocr page 297-

Tra&atenvan Vreedeen Commercie, &c.

z75

er º-aet tuffchen haer Hoogh Mog. de Heer en Staten Generael, en fijn Koninghlijcke ° Maf S?t van Sweeden,in dato den j. April 1614,.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, &c. genenendegeviiiteert hebbende de Aggreatie ende Ratificatie vanden Doorluchtigen, Gróotmachti- ó«é Vorft en Heere, Heer GuflaefAdolphen, der tweeden, Gotten en Wenden erkorene Koning enErf-vorft, Groot-vorft inFinlandt, Hertoge LEyftonen Weftman-landt, &c. over hetTra- aaetvanAUiantieenVerbinteniiretuflchenfijne Majefteyts Hof-raedt enGefanten, den Edelen, Frentfeften ende Hoogh-geleerden Heer Jacob van<D,jck, der Rechten Dodoren, in der fel ver name, kracht fijner Credents-brieven en Inftru- £tion, ter eenre·, ende in Onfen name, en van Onfen't wegen, den Edelen, Erentfeften ende wel wijfen Heere Nicolaes de Vooght, Burger- meefter der Sradt Aernhem in Gelderlandt, <Di- derick Bas, G ecommitteerde Raedt der Edelen vermogenden Heeren Staten van Hollandtende Weft-Vrieflandt, ende als Burgermeefter der Stadt Amftelredam; Jacob Magnus, Heere van Meliflant, als Burgermeefter der Stadt Middel- burghinZeelandt; Johan deGqyer, Raedt der Edelen vermogende Heeren Staten des Landts van Utrecht, Marcus van Lycklaffla, tot Nie- holt, Grietman van Stellingh-werf, Ooft-eynde inVrieflandt; Ar ent Gerritfz, als Burgermee- fterder Stadt van Swolle in Over-Yflêl, en Al- hartClmt, zuMeima, zu Braffelt enRafquart JonckerendeHovelingh, naluyc harcrhebben- den fpeciael Procuratie, ter anderen zijden, den vijfden April lis defes noch loopenden jaers fes- tien hondert veertien alhier in 's Gravenhage in Hollandt, op welbehagen ende approbatie van beyderzijds Principalen opgerecht ende befloo- ten, luydendevanwoordttot woordtalshierna volght: Alfoo die Doorluchtige , Grootmachfige, Hoogh-geboorcn Vorft ende Heer, Heer Gu- fiaefJdolph, van Godes genaden derSwedcn, Gotten en Wenden erwelten Koningh ende Erf- Vorft, Groot-Verft inFinlandt, Hertogh tot tfton en Weftman-landt, &c. in ervaringh ge- komen was, dat die Hoogh en Mog. Heeren Sta- ten Generael der vrye Vereenighde Nederlaii- B Ë g°eci^cvoncIen hebben met den Eerbaren KaedtderKeyièrlijcken vryen en des Heyligen Kijcks-Stadt Lubeck te handelen en te trafteren, om te vernieuwen en te hervatten die eenigheydt cnvmn'tfchap, daer inne die vrye Vereenighde Landen, metdefelve Stadt Lubeck, en met vee-

alleen feerprofijtelijck ende vorderlijckvoorde Vereenighde Nederlanden , en die andere Ste-, den aen de Ooft- en,,Noordt-Zee gelegen, maer oock door die Onderdanen ende 't gemeene befte van Sij ç Majeftey ts eygen Rijcken ende Landen, fulcks dat Sijne Majefteyt daer door bedacht was, foo om de voorgemelte handelinge voor de liber- teytvan de gemeyne Commercie te heipen ftij- venenftereken, als oock ten opiien Vandeoude envoorgaende Tractaten, Allias tien en Onder- handelingen , en andere goede reden ende moti- ven, raeckeydeden Staet van Sijne Majefteyts Rijcken ende Landen, midtsgaders van de Ver- eenighde Nederlanden, met die wel-gemelde Heeren Staten Generael hem nader te verbinden, foo haddeSijn hooghft-gemelde Koninghlijcke Majefteyt voor goedt aengeiienden voorgemel- ten Heere van 'Dijck wTederom af te veerdigen, om die wei-gedachte Hoogh en Mogende Hee- ren Staten Generael met Sijne Majefteyts gena- dige Brieven van Credentie ende volkomcne In- ftru£tien, omme die goede, gunftige meeninge van Sijn Koninghlijcke Majefteyt, defen aen- gaende, hare Hoogh Mogentheden te doenver- ftaen, ende met defelve te delibereren en te bera- men die conditien , ten wederzijden hier toe dienftigh, dewelcke de Hooge en Mogende Hee- ren Staten Generael, na vericheydemondelinge conferentien hier op gehouden met den voorfz Heere van 1)i/ck, door de Gedeputeerden van haer Hoogh Mog., namentlijcken die Heeren Nicolaes de Vooght, Burgermeefter der Stadt Aernhem; <DirckBas, Gecommitteerde Raed derEd.Mog.Heeren Staten van Hollandtende Weft-Vrieflandt, ende oud Burgermeefter der Stadt Amfterdam; Jacob Magnus, Heere van Meliflant, oud Burgermeefter der Stadt Middel- burghinZeelandtj ende naer dat d-ier van was gedaen rapport aen haer Hoogh Mog·» bevin- dende die voorgedachte Sijne Majefteyts goede gunftige intentie ende meyninge feer noodigh, tot vermeerderingh ende verfterekinge van voor- gemelte beflooren handelinge met die van Lu- beck , als voorfz is, aengegaen, foo zijn haer Hoogh Mog. te raede geworden, hare Gedepu- teerden te authoriièren , omme met den voor- noemden Heere van T>ijck, uyt den name vaa Sijn hooghft-gemelte Majefteyt, op het welbe- hagen van beyder-fi jden te ramen, voltrecken en te fluyten feecker Accord en Verdragh, gelijck dan op huyden date defes alhier in den Hage ver- gadert zijn geweeft die voornoemde Heer van Ï>ifck, Hof-Raedt en Gefant van Sijne hoogft- gedachte Koninghlijcke Majefteyt, als fpecia- lijcken by Brieven van Credentie ende Inftruct ie va ç Sijne Majefteyt, hiertoe gelaft en geauthc- rifeerr, ter eenre; en die Edele, Erntfefte, wijle ende voorfienige Heeren , als namentlijck, die voornoemde Heeren Nicolaes de Voovht, Bur- germeefter der Stadt Aernhem in Gelderlandt ·■, 'DiderickBas, Gecommitteerde Raedt derEd. Mog. Heeren Staten van Holland en Weft-Vrief- landt, en oud Burgermeefter der Stadt Amfter- dam> Jacob %Magnus-> Heere van Meliflant, LI .2                         oud

¼

}

legen,

'eSKdenaendeNoord-en Ooft-Zee ge-

van ouden tijden hebben geftaen, tot

fjandt-houdmge ende befcherminge van die vrye ñSVjCrt' Handeüngen en Commercien,mitf- ëaaersdaer toe hare hebbende refpeftive Vryhe- uen, Gerechtigheden en Privilegiën, en dat fij ne omnghhjeke Majefteyt by de Wel-gedachte "0ÝÉ^·^Ïåç6Ãáå1' door denHeer Dr.Ja- Gefanr ;^' SiJne MaJefteyts Hof-Raedt en culen e?Sgedaen comrnunicatie van de Arti- en»'^ voorgemelde handelinge beilooten doorlS0 eerï'die Siine Majefteyt hebbende »en, ende wel overwogen, bevinden niet

-ocr page 298-

ij6

Placateni ι. B

If/'TÉ'J perfen, feöfaldiegeeiiediefich foodanige o0 logeisvermoederiup, gehouden wefeii.fiineGe- allieerden fulcks in tijds te doen weten, endiefer ve fijne Geallieerden mogen toeftaen, inits tM- 'doende alle mogelijcke devöir om (Weke gefcu len en queftien, daer uyt een Oorlogèfonidè ftaen 'te verwachten , inder goede en vribndsfehap te doen byleggen,' :of ander fins het felfdetóetkon», nende gcdaen werden;,.verplicht blijvehcfijfteQe.- allieerde alle hulpe ende afliftentie te doen, als on-' derlingeverdragenïsj::-            !/nori ;; η..-..,;:... .·;.;·,:,,ι.:ν:, -.^tiAn*·;»^ SijneJiooghft-gedachteKoninghlijckeMaj^ fteytj en die Hooge Mogende Heeren Staten Generael, fullen betrachten harerbëydèrm«//^ eommodum ende welvaert, foo veel irmnèFs % gelijck en behoorlijck fal wefen ·, infonderheydt fald'eenden anderen voor alle fchadeeridehey. melijckepraftijckenwaerfchouwen, enfoover. rehetgefchieden kan, hetongeluck helpen ver- hoedenenafweereil· .'-. /'--'. ;y·· Nademael oock Si jne hooghft-gemelteMaje. fteyt, aen d'een, ende de Hoogh Mög. Heeren Staten Generael, aen d'andere zijde, nietm 'I nigh en is. gelegen , dat hare Vyandèh riieten

oud Burgérmeéfter der Stadt Middelburgh in Zeela*ndt> ende bcnëffens die felve de Heeren Jehan de Goytr, Raedt van de Ed. Mog. Heeren Staten des* Lands van Utrecht j Marcus van Lij- klamatoi Nielïolt, Grietman van Steliinghwerf, Oeft-eynde in Vrieflandt; Arent Gerntfz, oud Burgermeefter der Stadt Zwolle in Over-Yftèl, ende Alhart Clant, tot Meyna, tot Baffelt ende Rafquart Jonckerende Hovelingh, uyt den na- me } en als fpeciale Gecommitteerden vaóde wel gemelte Hooge en Mogende Heeren Staten Ge- neracl, ter andere zijde : Ende hebben tuiïchen haerluyden beyden, in qualité, ende op het be- lieven als vooren, midrfgaders uy t kracht van ha- re refpeÖtive fpeciale Commiiïïen enProcuratien, na eenige voorgaende rijpe deliberatien hier over gehouden, eyndelijcken geraemt» beflooten en geaccordeertdefe navolgende Poinclen en Arti- ciilen.                                          ' / Inden eerftcn, fal Sijne Majefteyt aennemen en bewilligen alle de Articulen van 't voorfz Ver- bondt, tuiïchen de Heeren Staten Generael, en deKeyferlijkevryeRijk-ftadtLubeck,opgerecht den naeftlaetften dagh Marti, des voorledcnen jaers feftienhonderdt dertien, om't felve Ver-

bondt te helpen ftijven en handthouden, dieli- j mochten op eenigerley maniere gefterektwor- berteytenvryheydt dqr Gommercien, naer alle | den, foo fal defen die eene des anderen Vyanden, Volckeren, ende een yder derBondt-genooren die jegenwoordigh zijn, ofte in toekomende-tij- hebbende Rechten, Vry heden, Privilegiën en | den mochten komen , nimmermeer met Raedt, wel-hergcbrachtegebruycken op de Ooft- ende j Volde, Geldt, Ammunitie van Oorloge, Vic- Noord-Zee, (gelijck die woorden in 't VUL ! tuaille en diergeiijeke Afiiftcntie, ofte eenigen en XI. Articulen van 't voorfz Verbond zijn luy- j toevoer van fij ne Onderdanen ende Burgerenla- dende) nevensdeandereBondtgenooten te be- ' ten gefchieden, maeralles helpen verhoedeflen fchermen en te befehutten, fulcks de noodt ende | af weeren 't geene den Vyand ten befte dieiien,ea gekgentbeytvanfaecken in tijden en wijlen fal j fijne voornemen foude mogen ft reek en 3eft Sijne verey.fl'ehen j doch alles onder expreiie conditien I Majefteyt, ofte der Heeren Staten Gefieraeltot

ende interpietatien, als hier na breeder ftaeii ver-

fchade en af breuck mochte gedyen. V I. Doch met dit verftande, dat hier mede nieten fal werden verhindert die vrye Handelingeende Commercie uyt de Vereenighde Nederlanden, foo op de Stadt Riga, als eenige andere Steden, Landen en Havenen aende Ooft- en Noord-Zefi gelegen, ftaende onder't gebiedt van Sijne Ma- jefteyt en de Kroon Zweeden Vyanden, dier.11 zijn, en namaels fouden mogen komen;Φ ke vrye Handelinge ende Commercie aendieln- woonderen en Burgeren vande Vereenighde Ne- derlanden , van nu af voor altijd by Sijne Koning' lijeke Majefteyt werden toegeftaen engeperffiit' teert, fortder dat hunluyden daer in voortacn eenighempefchement, hinder ofre belet ftlge' daen werden t ten ware Sijne Koninghlip Majefteyt die voorgemelte Scadt Riga, ofeeHSc andere der, voorfz Steden} aen de Óoft-en* Noord-Zee gelegen, door fijn Volck van Oor- loge, te Water en te Lande hadde belegerden doen befetten, met intentie om defelve ftvet'

klaert. I I. Waer' t by aldien ( dat God wilde verhoeden) Sijne hooghfli-gedachte Koningli jeke Majefteyt) en die Kroon Swedcn, of oock die Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, hetzyteroecafievandefe, ofeeoock vaneenige andere oorfaecke , hoe defelve foude; mogen wefen, vannuaf» of in toekomende tij- den in Vyandtichap mochten geraecken , met eenige Potentaten, Princen, Landen, Republi- quen, ofte yemandt anders wie het foude mogen weien, ende by diefelve in hare refpecTive Rijc- kenende Landen, Koninghlijcke Hoogheden, hebbende Gerechtigheden en Vryheden, moch- ten bevochten, en by wegen van Oorloge aenge- valleh ende gekrertckt werden , in fulcken geval- le fal die eene den anderen gehouden wefenbyte ftaenenteaflifteren met alfhlcke macht en mid- delen , als tot defenfie van den aengevochten en van nooden weien fal, ende fulcks als men hem nagelegenrheytvan een yder lijn Staet met den "aldereerften hier over fal konnen vergelijcken en verdragen, I I I. Wel-verftaende, in gevalle die faecken noch nieten waren gekomen tot feytelijckheydt van Oorloge, f 'leksdat d'een of d'andere partye on- vérfiens noch niet en waren befprongen metfWa-

o veren.

V I I.

Dat t'allen tijden, geduyrendedit Verbó^ Sijne Koninghlijcke Majefteyt in der Hej Staten Generael gebiedt, en vic£ vsrfa de Η ren Staten Generael, in die Koninghrijckèn

Landen van fijne Majefteyt fal toegelaten *

aen

den allerley Krijghs- en Zee-varend Volck ^

-ocr page 299-

Tradaten van Vreede en Commercie», &c.

277

• te doen werven ι en ovér-fchepen, te I Vreedens-verdragh , gelijck medeaflé voörgaen- nfSoèn maecken en koopen allerley Sche- de andere Traékatfen* I Verbinteniflèn én Unien der Hoogh MqgiHeeren Staten Generael fullen

te

blijwenfalvo tamm -fkafenti & LubicenfiumffËr derz-y in haer gehedèn volle weerden.; -■■■ · /-,-.-. -XI, ■ b ,:. .· . ■> Indien't gefdiiedb> dat, ofSijnKoninghlijcT ke Majefteyt, of de Heeren Staten Generael ge1- nootfaeckt waren te treden in een Oorloge, daer inne die eene-dëri anderen, achtervolgende dit Vërbondt, by-ftonde eri te kulpe quame , foo fal noch de eene noch de ander vry ftaen noch ver- mogen met den Vyand te tracteren of handelen, over eenige Vreedeh ofStilftandt van Wapenen, fonden expres voorweten en bewillinge van eic- kanderen.ii isuièifïte» γ.:ί· :· rt3'f/3ot:{imz>c --j·.} ■■■ ■ -Ί - ,;T.:l\Vff ii'.)X II., iV·''· nC7 Ί^ί rv V: ■ :;, . Sijne Koninghlijcke JVlajefteyt fal fijnen Ordi* naris Ambaftadeurhouden by dé Heeren Staten Generael in 's Gravcn-Hage , ofte eld|rs naer goedtduncken ■, endeHeeren Staten haren Ör- dinarisAmbaiTade^r bannen Stockhölm,of elders aen 't Hof van fijne'fvoninghlijcke Majefteyt, als hunl uyden dat goédtdünckeii, ende de gelegent- heydt van faeckën'fulcks in tijden ende wijlen fal verefftchenv'i ri?r;:.« :'.^., :s :.:U'< \.--. ' ,··,ΧΜ ld.(-y: ■:, Deiè Unie fal ftaen en duyren voor den tijde van vijftien jaren y èh na expiratie van den felven tijdt mogen opgefeght;werden by den eenen ofte den anderen, of oock gecontinueert op gemeen behagen. * · '. .. XIV. Ende fal dit Contract, fooby fijne hooghft- gemelte Koninghlijcke Majefteyt, cn de Stenden des Ri jeks Zweedcn, als by de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael, na behooren, ende in gewoonlijckerformeen manieren werden geap- probeert ende gerat ificeert, met beloften by Ko- ninghlijcke woorden, van dit alles ter goeder trouwe te fullen naerkomen en volbrengen, ende dat binnen fes maenden na date van defen. In oirkondeder waerheydt, zijn twee gelijck-luy- dende Exemplaren defes Traclaets verveerdighrj en by welgemelte Heeren Geiante van 'Oijck^vjt den name, ende^^an wegen hooghftgemelte fijne Koninghlijcke Majefteyt, midtfgadersdë voor- gemelte Heeren Gecommitteerden van de Hoog en Mogende Heeren Staten Generael, uyt den name, en van wegen hare Hoogh Mog. onder- tceckent, en met opdruckinge van hare relpecli- vePitfchaften bekraftigh.t. Gedaen in Js Graven -Hage 'm Hollandt den vijfden April, inden jare feftien honderdr veer- tien. Ende was onderteeckent, J.van'Dijck-, N.deVooght, Tiirck Bas, 'jf. Ma^nus^ J. de Gover, M.vanLïjcklama, ArentGerrïtfz., A> Clant. En derfelver refpedtivc Pitfchaftén daer opgefet.                                                        ·

pCn^n en wat d'een of ü'ander diergeiijek raber PTnooden mochte hehben ·, infgelijcken dat ïinindesanders Havenen fal mogen inloopen, tSa, èndcderfclvr vryheyt genieten, en wat f van hare Vyanden veroveren, aldaer onver- Ldertverkoopen, en dat harerbeyder Vyan- \ die nu zijn, of hiernaöiaols:mofchten. wer- den ,' ten wederzijden 3 fulcks alle tïjdt Μ werden verboden en belet, ώ rnofcA · ói'rpni^.h V ;X' k L          !t( . > '1.'».· Dcfe Verbintenifie j noch oock ihet voorige Tra&aet, acngegaen ende:gcmaeekt;tufïcrien de Hooge Mogende HeerenStaten Generael, ende dieStadt Lubccki dewelcke SijneKoninghlijc ke Majefteyt hier vooren Articulo primo heeft aengenomentotbefchermingevan de Vryheydt derZeevaert en Commercie, op de Ooft- ende Noord-Zee, na allen Volckeren, ende een yder der Geconfedereerdens Rechten en Gerechtig- heden, te hahdhouden en te maintineren, fal noch en magh in geender manieren prejudiciëren SijneKoninghlijcke Majefteyt en de Kroon Swe- den, in hare Hoogheydt, Regalien, Rechten, "Dom'mio Mans Balthichèrc. Maer fal en mach Sijne Majafteyt en die Kroon Zweedcn, fulcks alles en wat daer aen dependcort, na defen gelijck als van te vooren, vry enonverhindert behouden, nutten en genieten. I X. Die Onderdanen en InwoonderenderVeree- nighde Nederlanden, fullen in die Rijcken ende Landen van Sijne Koninghlijcke Majefteyt ber- houden en genieten alfulcke Privilegiën, Con- tracten en BelofteniiTen , aengaende den Vry- domvande Tollen, Impofitien, Laften en Op- liggen aldaer, als voor defen by Sijne Majeftey ts PrredecciTeuren geaccordeert ende belooft zijn: Ende dacr en boven noch andere Vrydommen die Sijne Koninghlijcke Majefteyt noch foude mogen tocilaen en accorderen. ■ x. Ende alfoo dit je^jprwoordige Verbont alleen- hjck is gemaeckt en opgericht, tot defenfie ende wederftant van allen geweldt en ongelijck, daer mede Sijne Majefteyt, endeHeeren Staten Ge- nerael , van hare Vyanden fouden mogen werden beiprongen en verongelijckt, foo hebben Sijne Koninghlijcke Majefteyt, ende de Hooge Mo- gende Heeren Staten Generael by defen ver- eert en verftaen, dat defe Unie niet en fal ver- minderen die Vrundfchap daer inne fy ftacn, met die Majefteyt van Vranckrijck, Groot Brittan- men, \ ereenighde DuytfcheChur-Vorften en ötenden, en allen anderen, wie die fouden mo- gen weien, en infonderheydtoock dat dacr door jn fmmiremetenfalgebroocken, ofineeniger manieren ge'yiöleert werden die Vrundtfchap en Ενί^Ι11> door interecffie van die ^on^hhjke Majefteyt van Groot Brittannien, ucnenSijnehooghft.gemelte Majefteyt ende HicfcX^Cn» tcreenrei endedeKomngh- ziide τ Cyt Van Deenemarcken, ter andere hLd« 3Januarï0 des voorleden jaers feftien ^öertdertienbeflootenengemaeckt, wekke

Ende bevindende na rijpe deliberatie enexa- minatie 't bovengeièhreven Traclaet niet alleen te ftrecken tot voor tfectinge ende erholdinge der vry e Commercie op de Ooft-ende Noord-Zee, maer voornamentlijck oock tot befcherminge vim hooghft-gemelte fijne Majefteyt, endeörife reipecl^v

-ocr page 300-

Placaten. ι. Bocck. 13. Tk.

278

refpeftiveKoninghrijcken, Landen en Onder- danen, fampt derfelven hebbende Privilegiën, Vryheden, Rechten ea Gerechtigheden, tegens beyderzijdsVyanden, ende dan mede noch tot voortplantinge ende onderhoudinge van Vreede endecenigheydt tuflèhen den Nabuyren ten we- der-zijden, leer profijtelijcken bevorderlijckte zijn. SOO IS'T: Dat wy met voorweten, vol- komen kenniflè ende welgevallen van de Heeren Staten der refpeftive Vereenighde Provinciën, 'tfelveTraftaet van Alliantie en Verbinternfle, en wat daer op tuflchen gemelte fijne Majefteyts Hof-RaedtenGefanten, ter eenre j midrfgaders den boven-gemelten onfen Gedeputeerden, ter andere zijde ·, ten fel ven dage den vijfden April voornoemt, tot wercklijker effeftueringe en vol- treckinge van dien, meer en wijders is veraf- fcheyt, befproocken, gerefolveert en befloo- ten in alle fijne Poinften ende Articulengeratifi-

ceertjgeapprobecrt en gelaudeert hebben, rat| ficeren, approberen en lauderen by defen, L· loovende ter goeder trouwe voor ons ende onfè nakomelingen , den inhouden van dien onver, breeckelijck te onderhouden, en onderhouden te laten, oock daer tegens geduyrende, en ftaen. de defe Verbinternfle, dire$cüjck noch-indi^ clelijck, toteenigentijden,niettedoennochte gefchieden te laten. Des tot beveftiginge \^ ben wy defen doen Parapheren, ende onfen groo, ten Zegel aenhangen , ende by Onfen Griffier doenteyekenen. Aftum in onfeVerfameW in's Gravenhage den elfden December, in den jareonfes Heeren eenigen Verloflèrs en Saligh- maeckers Jesu Christi duyfendtfeshon- dert en veertien. Was geparapheert, Akn Joachimii vt. Onder ftondt, door de hoogh. gedachte Heeren Staten Generael uytdrucke- lijck bevel, geteeckent, C.AerJfen.

Nader T^raBaet met denfehen Koningh, en de Heeren Staten Generael gemaecht, in dato den f. April 1614..

Lfoo die Doorluchtighfte , Grootmach- den voQrgemelten Heere van T>ijck , endede tige , Hoogh-gebooren Furft en Heer, voornoemde Heeren Gedeputeerden, beydein qualité, ende uyt krachte van hare* refpeftive

A- JL· JL

Brieven van Commiifie als vooren, op het be- lieven en ratificatie van fijne Hooghftgedachc Koninghlijcke Majefteyt, en die welgedachte Hooge Mogende Heeren Staten Generael, tot voldoeninge van'tfelve tweede Articul vanhet voorfz Traftaet van Alliantie, en van'tgeene daer inne werdt belooft en geconditioneert, is beflooten ende gearrefteert, 'tgeene hiermeris volgende: 1.· Namen tl ijck, dat fijne Koninghlijcke Maje- fteyt in tijde van Oorloge, gelijck in het voor· fchreve tweede en derde Articul van hetvoorfe Traftaet ïs gementioneert, by die welgedachte Heeren Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , fal werden geaflifteert met den nofl- bre van vier duyfendt Mannen, die haer Hoogh Mogende ten dienfte van füne Koninghlijcke Majefteyt tot haren kofte furiën onderhouden, geduyrende dit Verbondt, ofte foo lange fijne Majefteyt defelve van doen fal hebben. II. Dat van gelijcken die Hec ren Staten Generael in tijden van Oorloge van fijne Majefteyt fulleo hebben ende genieten gelijcke fecours van vief duyfentMannen, te onderhouden tot laftevan fijne Koninghlijcke Majefteyt, geduyrende dit Verbondt, ofte foo lange die Hooge Mogende Heeren Staten Generael die van doen fullenheh' ben. III Wel verftaende, dat tot keure van d'eeneen d'andere fal ftaen het voorfz fecours van vier duy- fent Mannen te genieten, geheelijck in het on- derhout van foo veel Krijghs-Volck, ofte YP* eengedeelte, alste weten voor't getal van t\vee of drie duyfent Mannen, en het verdere in geld*» Ammunitie van Oorloge / Schepen , en Eq"1' pagie daer toe dienende, ofte anderfins na gel ^ gentheyt van faecken, ende een yder fijnw€ ^

naden der S weeden, Gotten en Wenden erwehrfter Koningh enErf-Furft, Groot-Furft in Finlandt, Hertogh tot Efton en Weftman- landt, &c. Goedt gevonden heeft te do e η op- rechten en maecken,feecker Verbondten Unie, met de Hoogh Mog. Heeren, die Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, &c. Tot mutuele defenfie tegens 't geweldt harei bey- der Vyanden, als blijeken mugh by het Traftaet daer van beflooten, tuflchen die Heer Doftor Jacob van 'Dijck , fijne Koninghlijcke Maje- fteyts Hof-Raedt en Gefante j uyt den name van fijne Majefteyt, en uyt krachte van fijne Maje- fteyts genadige Brieten van Credentie ende In- ftruftie, ter eenre» ende die Edele, Erentfëftej Wijfe en Voorfienige HeerenNicolaes de Voogt-> Burgermeefter der Stadt Aernhem, in Gelder- landt, 'Diderick Bas, Gecommitteerde Raedt der Edele Mogende Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, oud Burgermeefter der Stadt Amfterdam, Jacob Magnusy Heere van MeliiTant, oud Burgermeefter der Stadt Middel- burghinZeelandt, JohandeGoyer, Raedt van die Ed. Mog. Heeren Staten des Landts van Utrecht, Marcus van Lijcklama totNieholdt, Grietman van Stellinghwerf, Ooft-eynde in Vrieilandt, AertGerritfz> oud Burgermeefter der Stadt Zwolle, in Over-Yfièl, endeAlbert C/ant van Meyna, tot Baffelt ende Rafquart Jonckeren Hovelingh, &c. van wegen welge- dachte Hoogh en Mogende Heeren Staten Ge- nerael, ende als fpecialijck by haer Hoog Mog. daer toe geauthoiifeert en gelaftight, ter andere zijde, ende in het tWecde Articul van hetvoor- gcmelte Traftaet verftaen en geaccordeerdt was, aatmen malkanderen fal alïïfteren en byftaenmet alfulcke middelen, als tot defenfie van den aen- gevochtenen van noockn wefen fal, ende als men hem daer over nader foude konnen verdragen. ZOO IS'T: Dat op huyden dato defes tuflchen

i

-ocr page 301-

Tradaten van Vreede en Commercie, &c.

279

was onderteeckent, J. van T)ijck, JV. de Voogt* Tiïrck Bas, J. CMagnus, jf. deGoyer, M.van Lijcklama ■> ArentGerrit/h, A,Clant3 &zc. en der fel ver Pitfchaften daer op gefettec. Aggreatie des Koninghs <van Sweeden op 't voorfchreve TracJaet. ""^JlxGtifiafAdolpfy van Gottes Gnaden der yy Sweeden, Gotten und Wenden erkohr- nen Koning und Erb-Furft, Groot-Furft in Fin- landt, Hertpgh zu Efthon und Wifmarlandt, Entbieden alen und jedermahiglichen, foo die- fes werden fehen und lefen, unferen grufz und gnadigengutenwillen, und thun hie mitkundt, nachdemunsiftexihibirt, und wir gefehenund gelefen haben den Traclaet der Alliantie undVer- buntniflè, foo durch unferem Hof-Raedt und Gelanten den Edlen Ernrfeften und Hog-gelahr- ten Hern Jatob van T>yk,det Rechten Doftorn, in unferem Nahmen , kraft unfern Gnadigen Credents-bricf und Iiiftructions aneinem, und den Edelen, Ehrntfeften und Wolweifen Hern Nicolaes de Vooght, Burgemeifter der Sradt Arnheimbin Gelderlandt; T>iderick Bas , Ge- committirten Raeth der Edelen Vermugenden

rellen, ecëftimecrt yder duyfent mannen ter loo- le de liaenrin gelde de fommc van tien duyfent ionden, tevecrrighgrootenVlaems tftuck.

por

IV.

Doch is expreflelijck gecondkioneert, waer *t hv aldieri fijne Koninghïij ke Majeftey t aen d'een foockde Heeren Staten Generael aen d ander zvde uyt faecke van voorgaende Alliantien en VerbinteniiTen, daer inne iy ten wederzijden ftaenmet andere Potentaten, Koningen, Prxn- cen, Rcpubliquen, ofte anderen, aen-diefelve moeke gedaen hebben, ofte aireede gefom- meert waren, om te doen die alïïftentie, daer toe fy zijn gehouden, volgende die voorfz andere Alliantien, voor en aleer fy tot dit fecon rs waren verfocht, datinfulcken gevalle, foo wel d'eene als de andere fal mogen beftaen met de helft van 'rfclve beloofde fecours van vier duyfendtMan-

ncn3

of het {Equivalent van dien.

V.

Soo wel d'eene als d'andere, tot het voorfchre- ve fecours by fijn Geallieerden zijnde verfocht, fal gegeven werden bequamen tijdt om hem daer toe te mogen prepareren, als te weten den tijdt

van drie maendennaer dat hy ora't felvete praï- ; Hern Staten vart Holland undWeft-Vrieilandt, fteren fal zijn geinfinueert j naer expiratie van und ald Burgemeifter der Stadt Ambftelrcdam > dewelcke 't voorfz fecours promptelijcken fal JacobMagnus, Heer van Meliflant, altBurge- moeten gedaen werden, fonder eenige vordere j meifter der Stadt Middelburgh in Zeelandt 5 jo-

dilayen ofte uytftellen Soo het mochte gebeuren dat fijne hooghftge- dachteKoninghlijckeMajefteyt, ofte de Hoog Mogende Heeren Staten Generael in haer eygen refpcttiveRijcken ende Landen aengevochten, en Vyandlij eken aen getaft wierden., en dat fijne KoninghlijckeMaiefteyt, en die Hoogh Mog.. Heeren Staten Generael fulcke dadelijeke a'en- vechtinge voor een Oorloge hielden, die fy fchul- digh en genootfaeckt zijn af te weeren, fulcks dat denStaet van haerRijcken en Landen, omme de felvetegens hare Vyanden welte mogen defen- deren, nietenfoudenkonnen lijden die voorfz Á ffiftentie in 't geheel ofte ten deele te doen, foo lullen in defen gevalle de eene en d'andere aenge- vochtenePartyeniet alleen ongehouden en niet icnuldigh zijnde voorfchreve Afliftentie en hul- pe, geduyrendede voorfchreve aenvechtinge te prelteren, maer defelve Aftiftentie alreeds gedaen engefondenzijnde, fal na verwittinge van drie maenden te vooren mogen gerevoccert ende te ruggeontboden werden. Aldus gedaen en gearrefteert op believen ende waehï als..vooren·' ende in oirkonde der cJjTf' 2lin nier van tweegelijckluvdende £pmir!?verveerdight5 ende by welgemelde ^ÎÀçÃÃç é*íỸ>'Ì> «yt denname en van MaiS hooShft-gedachtefijneKoninghlijcke Ge£r^;' midt%aders de voornoemde Heeren H^S^^dcHoogcendeMogende ^eeen o Generael, uyt den name ende van 5 ç naer Hoogh Mogende onderteyekent, en in 's?" rc{Pe&iven Pitfchaften bekraftight, April in!Ten-ag^ in Ho"a"dr5 op den vijfden P^l^dcnjarefeftienhondertenveertien : En

han de Goyer, Raeth der Edelen Vermugenden Hern Staten des Lands van Utrecht ■, Marais van Lijcklama zu Nicholt, Grietman van Stellingh- werf, Ooft-ey nde in Vriefland ·, Ar ent Gerritfz,, alt Burgemeifter der Stadt Zwolle in Over-Yflel, und Alhert Clant·, zu Meyma, zu BafFelt und Rafquart Juncker und Hoveling, &c. in namen und van wegen der Hoch-Vermogenden Hern, den Hern Staten Generael der Vcreinichtcn Nie- derlanden, laut ihrer habenden fpecial bevehl, zu anderen zeken, den funfden Aprilis diefes lauffenden 1614. jahres, in 's Gravenhage in Hollandtaufgerichtetund befchloflen, wie ons dan das felbig die wolgedachre Hern Staten in ïh- renBrieften lub datoden 19. April diefes jahres zu gefchrieben, und obenermeltes Traftaet laut van wort zu wort, wie hernach folget (AJfoo die Doorluchtighfte , Grootmachtigc , Hooghgc- bohrneFurft und Herr,Herr GuftafAdoiphfec?) Und weilen wihr aus den oben befchreybe- nen TracTraet ( welchen wihr dan bey ons mit grollen fleifc gants wol haben examiniret und ponderiret) befunden, das'er nicht alle in zu furtzetfung und erhaltungh der fryenCommer- cienaufdie Ooft-und Noort-Zehe, befonderen auchzubefchirmung aller unferer, und der wol erwehnter Hoch - Vermugenden Hern Staten Generael, refpecTriveKoninckreichen, Landen, und Unterthanen, fampt unferer habenden Ko- niglichen Rechten und Gerechtigheiten, wieder unfere beiderfeits Feinde, und dan auch zu vort- plantzungundunterhaltungallesgutenFriedens und enigkeitzwiflêhen unferen Nachbaren fehr nutzlichen, beforderlichen und guth ift, als ha- ben wir aufz Konigliche macht und authoriteyt, mit vonviiïèn, guten rath und vollenkommenen gefallen des auch Hoog-gebohrnen Furften und

Herrn

-ocr page 302-

Placaten. i.Boeck. ig.Tit,

28ο

getrouwen Reichs -Rahte, den obengefcjj , benen Confcederations-Tra&aet, und was'd afzwifichen gemelten unferen Hof-Ra^ ua,r Gefameneiner, und den obengedachten DeD tirten der Hoogh Vermugenden Hern Saten G ' lierael, zur anderen zeken, amfelbigentage(U f. Aprilisdesitzigenjahrs, zu wircklichereffe tuiringh folchesTraclats mehrund ferner i/} aj.' geredt, refolviretundbefchloflèn, inallenpUn] tien ratificiert, approbirt und laudirt; \yy w|u dan defelven hiemit ratificieren, approbierenund laudiren, geloben bey Koniglichen worten und trauwen, den inhak deflen unverbreucklichen zu unterhalten, zu laflên auch darwiederdirefte noch indirecte bey wehrendem diefem nicht zu thun, oder thun noch gefchehen laflen. DeiTen zu befeftigunghhabenwihr es mit eigener handt unterfchriben und wiflentlijck unfer groiTesKo nigliches Secret hier an hangen laflen, wie dan im gleichen zu mehrer urkundt HoochT-gedachte I. L. auch wol erwente unfere ReicheS-Rate,und lieben getrauwen difes mit ihrer unfèrfchreibung, und refpe&ive Inflegel und Pitichaften bevefti- get haben. Aftum in unfere Koniglichen % ftunghNarffueden 28.JuliiAnno 1614. W teeckent, Guflavus Adolphus, JohannesMut, nus, GrafzuWifings-Burg, Abraham,Cnim Wifings-Burgh, AxelReyningh ,GeorgiusGiil· denflern, Axel Oxenfliern , Nicolaes B'uh> Frey-herr zu Salftath , Hans Erichfon , Hm Achfon , Boo Ribbingh, Er landt Bierfon, Afi/. lis Anderfon, Henrich Horren, Jajfter Maltfin Krufe.

Herm Joèan, vanGottesGnaden der Zweden, Gotten und Wenden Erb-Furften,Hertzogen zu Oofter-Gothlandt, unièrs hertz-geliebten Bru- deren , fampt den Wel-gebohrnen Edlen Ge- ftrengenHernMagnujfeni des Reichs Truchfes und Land-Richter in Uplandt, Graf zu Wifings- burgh, Frey-hernzuRidbeholm und Anholm, Herr Abraham, Land-Richter in Weft-manland und Dalem, Graffenzu Wifmgs-Burgh, Frey- HerrzuRidbeholmundLindholm ·, AxelRey- ningb, des Rey fches Marfchalcks Land-Richter in Sudermanlandt, Erbgefeflen zu Thunna> Heer Georen Gnldenflern, des ReHhes Admiral und Land-Richter in Wefter-Gothlant, Frey- herr zu Lundholm·. Herr AxelOxenflieme, un- fer, und des Reichs Cantzler, Landt-Richter in Nordtlandt undLappemarck, Vry-herr zu Vy- holm, &c. Herr Nicolaes Bielkei Land-Rich- ter in Schmalandt, Frey-Herr zuSahl-ftadt·, HansErickfon, Stadthalter uf Calmar und in Smalandt, Land-Richter in Wermeland , Erb- gefeflen zu Brockswijck ; Heer Guflaf Steen- bock , Stadthalter in Wefter-Gothlant, und t           Land-Richter in Tuch-heerth, Frey-herr zu Chronebeck und Erbftein, Erb-herr zu Torpa und Lehcn; Hans Achfon-, Rechs Cammer- Rath , Erbgefeflen zu Byrum ·, Boo Ribbingb, Erbgefeflen zu Saby -, Erlant Bierfon , Erbge- feflen zu Schmatmanfa; Nicolas Anderfon, Rei- chès Kammer-Rath, Erbgefeflen zu Fardalaj Heinrich Hoorn,, unfer Marfchalck, Land-Rich- ter in Oland, Erbgefeflen zu Wenden 5 Jafper Maldfon Kraufe, Land-Richter in Morda Fin- land , Erbgefeflen zu Harwila , unferer lieben 1

^raiïaet tujfchen haer Hoogh Mogende de Heeren Staten Generael, en de Stadt Hm- burgh, geflooten inde maent van "December 1615".

ALfoo van ouden ondenckelijcken tijden 1 toe den geheymnen Haniëfchen Ver- bondt niet alleene hebben gehoordt de Ooflrerfche Hanfe-fteden aen deOoft- Zec, midtfgaders aende Wijxel, Oder, Elbe en Wefer, en daer ontrent gelegen, rnaer oock vee- Ie Nederlandtfche Steeden aen die Noord-ende ZuyderZee, als oock die Maze, Wale,Rhijn, Yflèl en andere Wateren en Stroomen, in de felve Noord-en Zuyder-Zeeexonererende, gelegen, en met den anderen in vafte Eenighey t en Vrunc- fchap zijn ge weeft, en in deNabuyrige Koning- rijeken en Landen veele gemeene Vryheden, Ge- rechtigheden en Privilegiën door verdienften en Contracten hebben verkregen, defelve oock met gemeynen raedt, middelen en machten, fomwij- len oock metdefenfive Wapenen hebben bevog- tenen ftaende gehouden, en dan noch die Ne- derlandtfche Hanfe-fteden metter rijdt door den langhwerenden Krijgh, en eenige dooringeval- lene mifverftanden, in 't befoecken der gemeyne Hanfifche zamen-komften verhindert, ende van wegen haer ey gene fware laften niet mede des ge- meynen Verbonds-laften en hebben konnen af- dragen, 'twekkdanhetaenfïen vaneene fcheu- ringe of affcheydinge by eenige Nabuyren heeft gevonden , en dan inde vrye Navigatje, Com- mercien enTrafiquen, verfcheydenc befwaernif-

fen voorvallen, ende noch wijders te beforgen ftaen, foo heeft het iëlve den Intereflènten van nieuws te {amen gefet engenoodight, ommcop middelen ende wegen te gedencken, hoe fy naeft God den voorbreeckenden onraedt weerenende haer gemeyne Vryheydt, Recht en Gerechtig* heydt beveiligen en erhouden mochten; en dan in defèn verloop vanjaren die meefte Nederlant- fche Haniè-fteden, tot de vervattinge der Hoogh Mogende Heeren Staten Generael der vrye Vet* eemghdeNederlanden geraecket, en medeLid· maten zijn van defelve Staet, datmen foo fl& met haer affonderlijck, maer met de gaïitfche vervattinge van haer Hoogh Mog. veel beter > ψ voegelijckenvorderlijckenhadde te Trafterenj waerover dan nu ettelijcke jaren herwaerdts© werek aen allen zijden in forghvuldige ende vlij- tige beradinge getogen, dienthalven mede ver- fcheydene Communicatien, door fchrijveirenoe Gefanten aengeftelt en gehouden, en in middelt oock de Heeren Burgermeefteren en Raedt w- Vrye en des Heyligen Rijck-ftadtLubeck) JJec hoogh-gedachte Heeren Staten GeneraeUbe" reydtsinde maent van Mey des jaersieftienb?"* derrdertien, deflelfs hebben geflooten, §f*j* IS'T: Dat na gehouden rijpen raedt, ^°f}' gedachte Heeren Staten Generael door derfö^ Gedeputeerde met die Eerbare OofterfcheHafJ*

-ocr page 303-

							281
			Tradiaten van Vreede en Commercie, &c.
					I II. De Vereenighde fullen defe Articulen trou- welijck ende oprechtelijck onderhouden, ende die met Eede beftedigen. IV. Die Heeren Staten Generael fullen defe Unie den gemeynen wefen der Vereenighden ten be- ften dirigeren, doch alfoo, dat in allen wat voor- genomen werden fal, eenyegelijck deelde vrye ftemme fal hebben te geven, tot welcken eynde dan alle tijdt van wegen de Oofterfche Hanfe- fteden eenige in den Hage, ofte andere Plaetfen daer de Heeren Staten Generael fullen vergade- ren , mede fullen mogen zijn by denRaedflagen, die dek Unie, en wat daer van dependeert, aen- gaen: Ende lullen de Heeren Staten Generael eenige mogen ftellen ende committeren tor Lu- beck, ofre daer het de noodt ende gelegenthcyt ial vereyftchen, daer mede die Concilia des te be- ter gecommuniceert, en 't geene wat vorders te effecturenvan noodenis, magh genomen wer- den. V. Die Vereenighde fullen haer contributioncs daer toe defelve \rerplicht zijn, en foo veel daer van tot yder tijdt voor goedt aengelien fal wer- den, ophaercygeneonkoften, aen Geit, Sche- pen en Volck, tePaerdeenteVoete, met allen toebehoor en gebeur, in goeder bereytfehap ende ordeninge houden, en daer mede ter plaetie daer fulcksvannoodenen beftemmet wert, ftch vin- denlaten, gelijck dan in byfondere Schriften de namen van de vereenighde Hanze-fteden, ende derfelver Contributions· quoten ende aenilagen zijn vervat en uytgedr uckr. VI. Even verre nu by den geenen foo die Commer- cie en Schipvaert beh indert, tegens de voorichre- ve Privilegiën en verdragen handelt, naervoor- gaendegoedeen vrundejijekeaenfoeckinge niet te er houden en zy, wat recht, reden en billick- heyt vereyfehr, foo fal men defenfive daer tegens met macht procederen, gelijck men iichdeswe- gen voor hen vereenigen werdt, daer mede die voorfz Privilegiën en verdragen gehouden, en de Commercien en Schipvaert bevrijr engcfeec- kert werden mogen, foo verre oock de eene of de andere Stadt, wegen defe Union, of der voor- gcmelte gemeyne en fonderlinge Privilegiën hal- ven, vernut, verdurven, ofte in anderen wegen befchadigetwerden, foofaldeielvetotweeringe en ontlaftingc van de aengetogene befwaerniflèn en reparatie van de fchade, fpoedige en getrou- we byftandtgefchieden. VII. En daer het als dan tot der Wapen komen fou- de, fullen die Vereenighde haer inwoonendc Burgeren ende Aengehoorigen, foo Krijghs als Zee-varend Volck, foo der wederpartye diener, by verlies van Lijfen Goedt af vorderen, oock ge- lijckergeftaltnietgeftadeiijdatderfelver weder- partyen uyt haren Steden en gebieden, Geldt, Volck, Schepen, Ammunitien,Wapenen,Vi- vres of diergelijcke Goederen toegefonden ofte Μ m                          ge-
		η α « -rdcdieEerbareOofterfchedoorhaer {i:^%nn%^d, Gefanten en Gedepu- Zmtn% hoogh-gedachte Heer en Staten nferael, die oude Vereeninge en Vrundtfchap tl ben vernieuwt, fich vorder vrundhjck ende Xliicktefamen gefet, vereeniget en verbon- ÏÏn en navolgendePoinften en Articulen eynd- iijckeii hebben vergeleecken en geilooren: I. In den eeriten, dat defe Vereeniginge of Unie niéten fal %vefen tot yemands offenfie, macral- leen tot confervatie en onderhoudinge dervrye Navigatie, Commercien ende Trafiquen in de Ooft- ende Noord-Zee, midtfgaders inde ftroo- men, Rivieren ende Wateren ? haer m defelve Ooft- ende Noord-Zee exonererende, en niet anders en fal gemeynt zijn, alfoo dat de refpe&i- ve Vereenighde, hare Burgeren en Onderdanen, de Rechten aller Volckeren, en hare erlanghte en hebbende Vryheden, Rechten, Privilegiën, endewel-bergèbrachtegebruycken in devoorfz Ooft-ende Noord-Zee, ftxeckende totde Hoof- den toe, ende op de voorfchreve Stroomen, Ri- vieren ende Wateren , onverhinderdrmogen ge- bruyeken, en dat jegens den geenen die den Bur- geren , Inwoonderen ende Onderfaten der Geü- nieerde, met gewelde en onrechtmatige midde- len daeraen hinderen en turberen, en entweder deneenen der Geünieerde voor den anderen die Commercien nederleggen en verbieden, ofte des cenen voor des anderen aen, ofte afgaende Wa- ren , fondcrlinge beleggen en bezwaren wouden, diefamemlijcke Geünieerde denfelven defende- ren en fchutten fullen, op dat die veelvoudige be- fwaerniflen , foo haren Burgeren, Inwoonders en Onderdanen, tot groot bedruck ende verhin- deringe der algemeyne Commercien ende Schip- vaert wedervaren, afgefchaft ende defe Naviga- tie en Commercie den HeyligenRijckegantfches Duytflandt, die nabuyrige Rijcken en Landen, en namenrlijck mede den Vereenighden , tot nut ende voordeel gehouden en gemeerdert mo- genwerden. II. Derwegcn dan dek Unie nieten fal prejudi- ciëren de vrundtfchap met de Roomfche Key fer- hjclce Majcfteyt, fampt den Heyligen Rijcke, nochtc met de Koninghlijcke Majefteyten van vi-anckrijck en Groot Brittannien, eenfamsnt- "JCKdicde Vereenigde Evangclifche Chur-Fur- itehjcke en Stenden des Heyligen Rijcks tot noch toe met de Heeren Staten onderhouden, als aatoock d ie Eerbare Hanfe-fteden, dietocnoch toe inde Kcyferlijcke Majefteyts, en des Heyli- gen Rijcks fchut, fcherm, verwantenis ende ge- nooriaemgewceft., oeck hier vorder daer in en onderzijn ende verblijven, oock eenvderStadt ojecene m,ddelbareOverigheydt heeft, defelve watrechtis, ydertijdtlijften, en mede van de- eive verwachten fal, ende infgelijeksdie fament- SSSf V^CCflghde hare AUiantien, Rechten,Sta- 2Jj Uldon"antienendeBondeniiren, in haer Wwr u weerden > onveranderde en onge- Xf*^^*' alleS ™^W™ IV. Deel.

-ocr page 304-

Placaten. ι. Boeck. 13. Tit.

282

gevolghtwerden, maerfulcksby lijf-ftrafFe ver- bieden, en oock foo veele mogclijck verhinde- ren, dat het van anderen oorden niet en gefch te- de. VIII. Byaldienoockby dieweder-partye der Geu- niecrdeOnderdanen, Perfoonen, Schepen3Goe- deren ende uytitaende ie hulden in fijne Landen wierden gearrefteert, ofte in der Zee aengehou- den, wegh genomen en prijs gemacckt, foo fal in der Geünieerde Landen, Steden en Gebieden dergelijckenoockgefchieden , ende daer tegens een yder een helpen weeren entegenftaen. I X. Der Geünieerde Schepen fullen eene des ande- ren Havenen en Stroomen vr y en onverhinderdc te gebruycken hebben, en daer inne haer noodt- drufr verrichten en repareren, doch datniemant .van hem eenige ge weidt gebruycke, maer'tgce- ne hy noodigh heeft fich verfchaffen ende danck- baerlijck betalen. X. Soo fal der Geünieerde Onderdanen alommc in die Landen en Steden defer Unie, dat Β urger- rechtgegunnet, oock die ErfTeniilcn daer toe hy bevocght is, on weygerlijck gevolght werden by erleginge tot Nacht-Schos of Erve desdertigh- ften of tienden Penninghs, gelijck iiilcks aenelc- kenoort hergekomen en gebruyckelijck is, al- leen lbnder onderfcheydt der Religion, foodie in 't Heylige Rijcke gerecipieert of toegelaten is, doch fal een yeder fich anderfins Burgerlijck verholden, en den Statutis loei onderworpen, ende conform betoonen. ,- XI. Niemantvan die Vereenighde fal fonder des anderen confent en wille met den tegendeel figh vergelijcken noch verdragen, ofte anderfins yet- wes ingaen, dat den anderen tot praejuditie ende fchadengereyekenkonde, maer veel meerdaer heen trachten dat die vreedein't gemeen erhol- den, enden Vereenighden Burgeren, Inwoon- ders, Onderdanen, Schepen, Goederen ende Commercie van den befwaeriihTen bevrijdt wer- den , en men tot de voorige Vryheden ende Pri- vilegiën feecker en onbehindert gelangen moge.

redelijcke conditiones daer toe ontfangen ^e den. In oirkonde zijn hier van voor haer Η00Λ Mogende, en voor de Vereenighde Hanfe,|e, den, verfcheydegelijck-luydende L>ftrurncnten opgericht ende verveerdiget, fullen oockn0c[, wijders, na dat hier van ten beyden zijden fal Ve. lèngerefereert, met Eedes leyftinge, endemet eenes yederen aenhangende groote Zegelen be. hoorhjck bekrafriget worden. Aldus gedatnia de maent van December, inden jare feftienhon, dertvijftien.                                            . . -, Τ TNdauch defe Stadt Lubeck einuhrakesoe. ^ lithderHanfifchen Commun, und dieeer. ftc Quartier-ftadt, foo das dire&orum Hanfe Furet, gewefen und noch ift, war auch bei-ydj Anno 1613. in Mayo diefe Bundtnus mitden ΗoochMogendcn Herren Staten Generael, wie oben in fine preemy mentionieret, bclicbetund gefchloifen, undabermaels difelbe, wiefiejcz? extendiret und verbeiïert, beliebenundeimviHi- genthues, und tuis dabey , Lautdefienzy,cndt der Union angedeutetcn verlaflen, und fonder- lich auch des dritten Articuls , in der ordniuw numerobliegenthutinfchierft kunftigen Monat Majo, als welcher Monat beyderfcits da zube- itimpt, diefelbe Union mit der eytleiftingeund unferm groflen Stadt Infiegel zu bekreftigen. Das wier dem nach und zueablegungfolches eidts an unfer Stadt, und van unfent und gemel. ter unfer Stadt wegen erfucht und vermoght, und dar aufconftituirt und verordnethaben, coniti- tuiren und verordenen auch nochmaels hiemitj und in kraftdieflêsBrieffes, wie es zu recht ani kreftighftengefchehenfol, kan, odermachden Erntfeften , Achrbahren und Hochgelanen HcrmJokan'Domanj dero R.D. und der Lob· lichen Communder Lubifchen Hanfc-ftadt ver· ordneten gemeinen Sindicum , das ernemblidi in unfere Zeele fchweren mogen und folie, das wier obinferirte Union in allen ihren Puilden Claufulenund Articulen, jedoch das wier auch bey der behandelten contributions quote, als funfund einhalf gegen ein hondert der Hooch Mogenden Hcrrn Staten, da ferne her nacner keinefernere moderation zu erhalten fein ibke,

gelaiTen werden, itet feft und unverbreuchlijck obfervieren und haken wollen , foo waer ons Godrhelffe, treuwlijckundohnegefeerde, una haben deflen zue waren zeugnus, und beneben zu vor berurter bekraftigung der Union, unfer StadtgroflènInfiegel, wiilentlijek und wollbe- dechtig an diefen Brief anhangen laifcn : Vf4'- ches gefchehen in unfer Raedts verfimblung 2« Lubeck, im monat Aprili, nach C η r. ι s τ ι un* ferenliebenHerrngeburthim 1616, jahres, w* gezegelde met eenen grooten Zegel van geelen Waiièhe, uythangende aen een dubbelden fnoer van roode en witte Syde.

X I I. Daer oock een Vreede of Stilftant met den te- gendeel foude gemaeckt werden, foo fal fulcks gefchieden by gemeynen Raedt en believen, en verders niet. XIII. DeferBundtfalduyren twaelf jaren, ende op gemeene believinge verder gecontinueert wer- den , maerdaer van wegen deflclven, ende wat daer van dependeert,y emant vande Vereenighde byftaende Bundtniflè 5 ofte oock na geëyndigde Bund te Water ofte te Lande, foude aengevoch- ten en befwaert werden, f30 fal die eene den an- deren tegens eenen yderen getrouwe hulpe ende byitandtleyften. . XIV. Indien eenige Potentaten, Landen of Stenden, in dtfe Vereeninge begeerente komen, fullen op

EED.

I

Ch lobe und fchwere in nahmen , und in w

Zeleder Herrn Burgemeiiler und Raths-vcf' wanten der SredteLubeck, Bremen, Haiftboig» RoftocK)

-ocr page 305-

1 vaclaten van Vrcede en Commercie ] &c.

283

n nilock, Straelfund, Wifinar, Maeghdenburg, K± Lunenburgh und Gnjpswald vol- l Sdiliónftitutionund volmacht, mir da zu igSenundaiigctragen, dasfiefambtundfon- lersdieUmonundBundtnus mitdenHoogund MogendcnHerrn Staten Generael der Vereimg- enNiederlanden, auf heut vollen zogen, und untcrn den Sieglen ausgeantwortet, «^allemh- rcnPunta, Claufulenund Articulen, ftet,feft und onverbreucklick halten, und dero ielben

noch kommen folie, und wollen treiilich und ohne gefehrde. Soo warlich ihnenGott helffe. Den voorfz Eed aldus gedaen ende geprefteerc ter Vergaderinge van de hoogh-gemelte Heeren Staten Generaelder VereenighdeNederlanden, ter prefentie van de gemelte Eerbare Hanfe-fte- den, op den veertienden Junii iêftien hondert en feftien.

TraflaetjemaécL· tujjchen de Republicq <van Venetien, en de Staten Generaelder Geü- nieerde Trovincien, in dato den 31. December 1619.

jaer feftien hondert negentien, van d'eene zyde i ende de gefeyde Heeren Saten Generael aen den Heer Jan van Goch , Ridder , Burgermeêfter der Stadt Zutphen ·, Nicolaes van Bouckhorfi, Heer van Wimmenura, Jaques Mag^nus, Rid- der, Heer van Bergh-Ambacht, Meliflanti ^drjaenTloos, Thefaurier, der Rechten Li- centiaet, ende Raedt Ordinaris van't Sticht van Utrecht, Marck van Lijcklama α Nyholt, Griet- man van Ooft-ftellinghwerf, Ca/per ter Bouck-. horfl) Burgermeêfter der Stadt Campen, ende Goffen Scbaffer, Raedt der Stadt Groningen, hare Gedeputeerden, in date den vier en twin- tighften van defe maent van December, van de I andere zijde j ten eynde om door haer te doen confereren over de ouverturen en middelen, om 'tetradterenengefamentlijckte volvoeren, ende eenparigh die goede begeerte voornemen tot een finale endegoede Conclufie, omdestevafterte corroboreren de ware en fincere correfpondentie de welcke forghvuldighlijck tuflchen de gefeyde twee Republiquen is geweeft: Om dieoorfaec- ken hebben de felve Gedeputeerden, foo van de een als van d'andere zijde, om iich getrouwe- lijck daer van te quijten, uyt krachte van gefey- de Brieven van Volmacht en Commiffie, tot di- verfche malen geconfereert, gecommuniceerten geconfidereert alle het geene datinconfideratie kofte komen, tot de bevorderinge endé voltrec- kinge van eene foo importante en nuttige Nego- tiatie, hebben ten laetften geconvenieert, gecon- cludeert en gearrefteert, onder het welnemen, modificatie enaggreatie van hare Heeren Princi- palen refpedive, de navolgende Articulcn. I. Eerftelijck, dat daerfalwefen eene goede, perfe&eennaeuwevriendtfchapende Alliantie, tuflchen de Sereniflime Republique van Vene- tien, en de Doorluchtige Heeren Staten Gene- rael der Vereenighde Nederlanden. II. Gelijck oock de twee gefeyde Republicquen fich verbonden hebben om te procureren ten be- ften doenlijek , ende gelijck als het de ware plicht van een ware en hertelijcke correfpondentie ver- ey fchte, alle goedt en avantage tot de defenfie en confervatie der wederzijds S taten en Onderfaten te gemoet gaende met alle hare macht, alleme- nées en entreprifen, die ter contrarie geattepteert mochten werden, III. Indien d'eene der twee Republicquen , van Mm 2                   Vene-

T""VE Staten Generael der Geünieerde Ne- I I derlandtfcheProvinciën, aen allen den 1 J geenen die defen tegenwoordigen ful- ^^ lenfien, Salut: Alfoo op den laet- ftendagh van December, inhetjaer feftien hon- dert en negentien, is gemaeckt en geaccordeert een Tra&aet van goede, fincere ende mutuele vriendtfchapende Alliantie, in defe Plaetfe van den Hage,tuflchen den Heer Chrifioporo Suriano, Secretaris en OrdinarisRefident van deSerenif- fime Republiquevan Venetien, aen de Geüni- eerde Provinciën, inden name ende als Procu- reur fpeciael van de voornoemde Republique van Venetien, uyt krach te van Brieven van Com- miffie, Pouvoir en Procuratie van de gefeyde Se- reniflime Republique, vanden dertighftenNo- vember desgefeyden jaers feftien hondert negen- tien , van d'eene zijde, ende de Heeren Jan van Gocht Ridder, Burgermeêfter der Stadt Zut- phen i Nicolaes van Boeckhorfl^ Heer van Wim- menumj Jaques Magnv.s , Ridder , Heer van Bergh-Ambacht, Mehflantj enJdriaenTloos, JThefaurier, der Rechten Licentjaet, enOrdi- naris Raedt van 't Sticht van Utrecht, Mank van Lijcklama α Nyholt, Grietman van Ooft-ftel- lingwerf ·, Ca/par ten Boeckhorfl , Burgermee- Her der Stadt Campen , ende G off en Schaffer, Raedt der Stadt Groningen^ in den name en als Gedeputeerde, endedaer toe fpecialijck gecom- mitteert door de gefeyde Heeren Staten Gene- rael , uyt krachte van de Brieven van Commiffie en Procuratie van den vier en twintighften der maent December feftien hondert negentien, van d andere zijde, van welck Traftaet den inhoudt luydtalsvolght:

. Alfoo de Sereniflime Republique van Vene- tien, ende Doorluchtige Heeren Staten Gcne- ïael der Vereenighde Nederlandtfche Provin- cien' vanlangen tijdtafégualijck, begeerigh en van goeden wille geweeft zijnde, om te mogen contracteren en convenieren, over een goede, incere, en mutuele vrientfchap en Alliantie, rot ae conicrvatie en defenfie van hare Republiquen ? underdanen refpeftive , hebben zcdert niet ange geleden, na eene ferieufe en rijpe dehbe- «ie, hare Brieven van Volmacht en Commiffie nif?Ven' te weten> de gefeyde Sereniflime Re- puDi,que van Venetien aen den Heer Chrifiopho- n£2f*5* haren °rdinaris Refident in de Geu- derti^ft irlandtfche Provinciën ,* in date den §mten November van dit tegenwoordige

-ocr page 306-

284                    Placaten. i.Boeck. ig.Tftt.

Venetien j of de Geünieerde Provinciën fal ge- in vadeertwerden door openbaren Oorlogh, te Water ofte Lande,. fbo is geconvenieert, geac- cordeert, enirrevocabelijck, ilnccerlijck,ende ter goeder trouwe belooftj te helpen en fecoure- ren, die geene die van beyde alfoo gedwongen fal zijn om in Oorlogh te treden, m&t de fomme van vijftigh duyfent guldens ter maendt, de vier guldens komende tot de waerdye van een Hon- gericheDucaet. IV. Ende fal voor openbaren Oorlogh gehouden werden alle hoftiliteyt, die geattenteert ende ge- continueert fal werden tegen d'eene of d'andere zijde, te Water ofte Lande, het zy door vio- lente invafie, gewapender handt, of belegering derPlaetfen, of verwoeftingh der Landen, de Sercniffime Republicque verftaende oockgein- vadeerttezijn, foo wanneer als eenige Galeyen of andere Schepen van Oorloge fullen komen in de AdriatifcheZee, of Golfe van Venetien, ion- der hier in te begrijpen het quaedt betrouwen en jaloufiedie genomen fouden konnen werden van de lichtingen ofte deflêins der Nabuyren, foo fy nier vermenght zijn met de publique rupture en invafie, foo als gefeydt is. V. De geiêyde vijftigh duyfent guldens fullen be- taeldt en gcconfigneert werden een maendt na de behoorlijckefommatie, ingoedefpecie,naerde laetile evaluatie van de Republique die in Oor- logh fal zijn ·> in handen van den Ambaiïadeur of Rdident, die fich inden Staet van de fel ve Re- publicque fal bevinden , fonder eenige fchade, verminderinge, ofce andere onkoften van wifle- lingh, tranfportofanderfints, omterftontcon- tant en competentelijck betaeldt te werden, daer hetbehooren fal, onder goede ende valableqiu-

V II. Het fecours aen de Sereniffime Republiqu gegeven werdende in Schepen, fal goedt zijn |J men haer ordonnere een Admirael van'tLand; nomineren door de gefeyde Heeren Staten , nier ad vis van den AmbaiTadeur of Refident van de gefeyde Republique, die in de Geünieerde Pro. vinden fal wefen, met volmacht om de Vlootte commanderen, ten eynde omme te gouverneren en des te beter te difponeren de Bootigefellen om dendienft van de gefeyde Republique te doen· met dien verftande nochtans, dat foo welden Admirael als de Vloote, uytgeloopen zijnde uyt de Havenen der VereenigdeNederlanden, d'een en d'andere fullen gecommandeert werden, ende diedefelve gehouden zijn immediatelijck te se- hoorfamenaen de OrdresenCommiiïïenvande publique Minifters, reprefenterende die felve Republique. VIII. Ende fal gefeyde Seigneurie van Venetien ook forge dragen, ten eynde de Capiteynen der ge- feyde Schepen tot haren nooddrufte voorfien worden met Vivres en Munitien, tot een rede- lijeken prijs. I X. Indien de Republique, die in Oorlogh is, ko- me van nooden te hebben, een veel grooter hulpe van Geldt, Schepen en Soldaten, foo als gefeydt is, deièlve fal toegeftaen werden, foo hetoeii Staet des fecourerende fal toegeftaen werden: Tot wekkers verklaringede parthyênfichfullen gedragen, op conditie nochtans dat de reffitutie daer van fal gefchieden na't eynde van den Oor- logh , in fulcke termen, als men alsdan fal accor- deren > en in dat cas fullen de Schepen oock geë- quipeert werden met de fèlve ordre en avantage) als gefeydt is in het feite Articul. ■ ;"

tantien, ende lal defe hulpe van maent tot maent gecontinueert werden, tot heteynde van den Oorlogh, ibnder obligatie van eenige reftitu- tie. VI, Het lal ftaen aen de keure en optie der gefeyde Sereniffime Republique van Venetien, om dat fecoursteverfoecken, in Geldt, in Schepen, of in Soldaten, tot de waerdye van de gefeyde fom- me, foo den Staet der Vereenighde Nederlan- den dat kan toelaten, voor foo veel de Soldaten belanght: Ende indien men het fecours fal geven in Schepen , deièlve fullen geé'quipeert werden metgelijckeordre, conditienenadvantages, als zijn die geene die gearmeert werdendoor de ge- feyde Heercn Staten Generael, voor haer eygen dienft, tot de fomme dër voorgenoemde hulpe van vijftigh duyfent guldeïis ter maent, en moe- ten als dan door de felve Republique geè'xpri- meert werden de nombre en qualiteyt der Sche- pen , die door het middel van de gefeyde fomme gearmeert fouden konnen weiden voor de Sere- niffime Republique: Ende in gevalle dat eenigh komtverloorente werden door eenige tempeeft of anderongeluck, foo fullen de gefeyde Heeren Staten gehouden wefeh daer van de nombre te fiippleren 3 ofce de onkoften van maent tot maent te brengen tot een fomme van vijftigh duyfendt guldeïis.· .

■ X._ Indien de twee Republiquen op eenen tij' in een openbaren Oorlogh, foo fal de voorge- noemde Obligatie endefurniilêmentvanhetge' feydë fecours ceilèren, ten minften foo lange, tot dat den gefeyden openbaren Oorlogh faldüy· ren en continueren, van d'een en d'andere zijde) maer welcke van beyde Republiquen fal onder- tuflehen komen te maecken eenigh aCcord,de felve fal gehouden wèfen en blijven hét gefeyde fecours te geven, onder de voorgenoemde con- ditien, vandendagh, en foo haeftals dehofti- liteyten fullen ceilèren. XI. De Militaire Perfoonen en fullen niet gei"* qviieteert ofgeniöeyfcmogen werden ter oorfaec- kevan de Religie, waer vaïi fy próféilié doen; maer leven in ftilte. De gequetfte en fiecken fullen aerl hetLaWt gebracht werden, foo als het gedaenfal werden fonder priejudite of incommoditeytvan de Vl°ot: of den publiquen dienft, om aldaer volgensd'°r.' dre getracleert te werden, égualijek en fonder»1' ftinaie met de Bootfgefellen of Krijghsluydeil

van't Landt, op conditie dat de HofpitalénP^ fiteren fullen de helft van hare foldye, voorde tijdt datfe in de felve gelogeert zijn geweeft. .

-ocr page 307-

Traótaten van Vreede en Commercie, &c.

285

wefende en toekomende ·, tot wekkers getuyge- niife de gefeyde Heeren Staten Generael hebben deien tegenwoordigen doen zegelen met haer groot Zegel, den achttienden dagh van April feftien honderdt twintigh. Was geparapheert, Α. ΨΙοοε. Ende op de zijde geichreven , door Ordonnantie van de gefeyde Heeren Staten Ge- nerael. Geteeckent, CAerJJen. Engezegek met het groote Zegel in rooden Wafiche, han- gende met dubbelde quailen van witte fijde. Verkiarmge op het XIV. Articul van de gefeyde Alliantie. Λ Lfoo op huyden den laetften van December ■^-desjaersfeftien hondert negentien, Wy on- dergefchreven als expreffelijck daer toe gedepu* teert zijnde iran de Sereniflime Republique van Venetien, ende de Doorluchtige Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden , onfe refpedtive fuperieuren , geconvenieert, gecon- cludeert ende gearrefteert zy feecker Accord van Alliantie en Vriendtfchap, tuflchen de twee ge- feyde Republiquen ·, SOO IS'T: Dat Wy tot meerder verlichtinge en éclairciflement van het XIV. Articul van 't gefeyde Traftaet, verklaren wederzijden, uytkracht vanhetMandamenten fpeciale laft, aen ons daer op refpe&ivelijckgege- ven, dat geene vanbeyde Republiquen niet en heefteenige Alliantie met de Huyfen <van Ooflen- rijck en Sfaigne. In getuygenifle van het geene boven gefchreven is , hebben wy defen onder- teeckent op den dagh en jaer als boven. Ende was geteeckent, Chrifl. Suriano, Secretaris, Re- fidentbydellluftre Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden , in den name van de Sereniflime Republique van Venetien. Inden name van de Heeren Staten Generael der Veree- nighde Nederlanden , Johanvan Goch, Nico- laes van Boeckhorfi, J, Magnus, Α Tloos, Marck van Lijcklama, G. Boeckhorfi, G.Schaf- fer.

XIII.

Tenlaetften fal defc Conventie van Vriendt- fchapendemutueeifecou^geobferveertwerden P,£n nidt van vijftien jaren, en fal in alle fij- nc°oinften en conditien éguaelende reciprocq zijn.                     χ j y Fnde fal defe hulpe niet gepmendeertnoch eccmployecrt konnen werden tegen de AHian- S died'een en d'andere Republique hebben liier bevoorens gecontrafteert en onderhouden metandereKoningen, Republiquen, Pnncen, Steden en Gemeyntfii, aen welcke Alhantien dit Traftaet geen priejuditie fal toebrengen. En fal dit Traftaet van Alliantie geconfirmeert en eeratificeert werden door de gefeyde Serenif- fime Republique , en de Doorluchtige Heeren Staten Generael, binnen den tijdt van fes a acht maendcn na date van defen, of eerder indien het mogelijckzy. Aldus gedaen, geilöoten en geaccordeert op den laetften dagh van December feftien hondert negentien, door ons ondergefchreven. Geteec- kent Chrifliaen huriano, Secretaris, Reiidcnt van Venetien. JohanvanGoch , Nicolaesvan Boeckhorfi, J. Magnus , A. ïHoos , Marck de Lijcklama, Ga/par ter Boeckhorfi, GerardSchaf- fer. Η Ebben de gefeyde Heeren Staten Generael dit Tra&aet geratificeert, geapprobeert en geconfirmeert, gelijck fy het felve ratificeren, ap- proberen en confirmeren door defen, belovende het felve te bewaren, onderhouden en o.bfervee- rengantfch inviolabelijck, fonder oyt contrarie daer tegen te gaen ofte doen, direftelijck of in^ direflelijck, in wat maniere het oock foude mo- gen wefen, onder Obligatie en Hy potheque van alle de Goederen en revenuës van de gefeyde Ge- ünieerde Provinciën in 't G enerael en particulier,

Capitulatie en Articulen van wegen den JConingh 'van Perfen, gemaeckt met de Hwgh Mogende Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden , door Johan van Haflelt, Agent van wegen den hooghfi-gemelten Koningh, by de hooghft-gemelte Heeren S taten Gene- rael refiderende, in dcito den 7. Februarii 1631.

genieten fal alle foodanige Vrydommen en Ge- rechtigheden , als d'Ingezetenen defer Landen zijn genietende, ja oock felfs de Perfoonenvan qualiteyt, die binnen deie Landen groote Amp- ten en ÓfÉcien bekleeden, foo wanneer als fy % met de Negotie willen vermengen. III. En in gevalle de Pêrfiaenfche Natiebirinen ha- re Huyfen quameri te kóopen ofee vérko<Spen eenige Waren ende Koopmanfchappen, datfe in fulcken cas fullen mogen gebruyekeh hareElle, oock haer Gewichten ende Mate, ten ware faec- ke dat fy koften ofte verkoften een groote quan-" titeyt Goederen ertKoopmanfehapperï, die de Mate ofte Wage fubjeft foudeft mogen zijn, in wekken gevalle foödanigen grooten quanriteyt inhet meeten en wegen geregukert fal werden volgens d'ordre van het Landt, die met goede kennifle

DAt de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlan- den vergunt hebben, gelijck haer Hoog ρ r M°g- vergunnen midts defen , aen de leriiaenicheNatie, hierteLande komende,uyt aennaem van den meer-hooghftgedachten Ko- ningh, of oock in haer particulier, vry geleyen pas in alk Plaetfen en Steden, gelegen in de Geü- nieerde Provinciën , ofte het reflbrt van dien, ^mme vry, onbekommert en ongemolefteert te gaen, keeren en Wederkeeren, oock handelen, ^oopencnverkoopenallerley Waren en Koop- fidü Ma{3prn' eBeenuytgefondert, fukksalsdc mln tIeir goede vinden , ende hare Negotie meyncnvordcrlijckft te wefen. ; DatdePerfiaehfcheNatiebinhendefeLanaen

-ocr page 308-

Placaten. i.BoecL ig.Tit.

286

cicn 3 als het ftuck van de Juftitie, genieten foö danigen recht, voordeelenende gerechtighe,.j~ als d'Engelfche Court, refiderende binnenV StadtDelf, endeSchotfcheNatie, refiderende binnen de Stadt Campveere, refpe£r,ivezijn.rre. nietende: Met wekker Natiën Koningh %. hooghft-gemelte Staten Generael van oudentij. den accorden ende entrecourfen op hetftuckvan de Nego tie hebben gemaeckt en onderhouden VII. De Perfiaenfche Natie fal oock toegelaten wer. den in hare Huyfinge alle vrydom, liberteytende exercitie van Religie, fonder daer inne byve. mandt, wie het oock foude mogen zijn, verhin- dert, gemolefteert of ontruft te werden. VIII. Ingevalle yemandc vandePerfiaenfche Natie van fijn Religie wilde veranderen, 't fel ve fullen de hooghft-gemelte Heeren Staten Generaelniet aentrecken, maerinallen gevalle en fal denKg. ninghof yemant anders, die onder ibodanigen Perfoon Goederen mocht hebben , daer door van de felve Goederen niet werden verfteecken ofte ontfet, maerfaldefelve Perfoon als bevoo- rens ter faecke van fijne Adminiftratie mogen aengefproocken ende in rechten geconvenieert werden. IX. De Perfiaenfche Natie fal aengewefen werden een bequame plaetfe alwaer fy hare Dooden naer haer gebruyek en gewoonte fullen mogen begra- ven. X. Ingevalle yemandt vande Perfiaenfche Natie tegen s den Agent van den meer-hooghft-gedach' ten Koningh fich quame te verloopen, mifgrij- pen, ofce oppoferen, fal de Juftitie ter plaetfe van het Delidb, des verfocht zijnde, den voor- noemden Agent de handc bieden , enoverfoo- danigen Perfoon ofte Perfoonen recht doen, foo als men na gelegenthey t van faecken bevinden fal tebehooren. Gedaenter Vergaderinge van de hooghit-ge- melte Staten Generael, in 's Gravenhage den ft- vendenFebruarÜ feftien hondert een en dertigh. Was geparapheert, Α. Ψ loos van Tienhoven^ Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogft- gemelde Heeren Staten Generael. En wasge- teeckent, Cornelis Mufch. Gezegek met een uythangende Zegel ,metwittefijde Koorden^1 een ronde doofe geilooten.

kenniffeen circumfpecTde isberaemt, ten eynde datdenKooper ofte Verkooper in Mate of Ge- wichte niet en werde bedrogen of verkort. I V, Indien't gebeurde dat eenigevande Perfiaen- fche Natie binnen defe Landen quame te over- lijden, fonderyemantby hem te hebben, die op des Koninghs, ofte des Overledens particuliere Goederen acht name, in fulcken gevalle fullen de Heeren Regeerders van de refidentie-plaets des Overledenen, forge dragen dat alle die nagelaten Goederen des Koninghs van Perfien * ofte des OveriedeneparticuliereGoederen, bchoorlijck werden gein ven tarifeert, en in bewaerder handt genomen, ter tijdten wijlen toe, dat van wegen des hooghft-gedachte Koningh , ten reguarde van fijne Majefteyts Goederen , ofte van der Overleden Vrunden ende Magen, ten reguarde van fijne particuliere Goederen, daer inne an- ders fal wefenvoorfien , en fullen middeler-tijdt deconfumprible ofte bederflijcke Waren, met gelegentheydt van faecken werden gebenefi- cieert» ten behoeve van denhooghft-gemelden Koningh, ofdes Overledens Erfgenamen in het particulier: Doende van de gebeneficeerde Wa- ren en Koopmanfchappen behoorlijck bewijs en reliqua. V. De Perfiaenfche Koopluyden, foo wanneer fy in competent getal met een goedt Capitael bin- nen deie Landen fullen zijn gearriveerdt om te Negotieren, fullen te famen van een bequame Wooninge werden voor fien , ende genieten ter Plaetfe van hare refidentie, vrydom vande Im- poften op de confumptible Waren, die in hare Huyshoudinge fullen werden geconfameert, ge lijckoock vaneene bequame Huyfinge fal wer- den voot fien, én vrydom genieten als vooren, die geenen die by Gommiiïïe van hooghft-ge- dachten Koningh van Perlla de voorfchreve Na- ,tiealhier fal reprefenteren, en 't hooft daer van zijn. V I. HetHuys van den Agent van fijne Koningh- lijckeMajefteyt van Perfien, fal zijnen blijven geprivilegeert, gelijck de Huyfen van de andere Α genten vande Koningen en Princen in Europa, die by het Hof van de hooghft-gemelte Heeren Staten Generael refideren ·, en fal die Perfiaen- icheNatie binnen defê Landen, een Comptoir vooriien van Volck ende Capitalen geèrigeerr hebbende, foo wel ten reguarde vande Commer-

Traclaet tuftchen haer Hoogh M.og. de Heeren Staten Generael-, met de Steden Brem® en Hamburgh, geteeckent den 4. Augufli 16^. geëxpireert-, en concurrerende als noch weder*

zijdsgoedemeeninge ende intentie, tot onder· houdinge van de voorfchreve Vrundtfchap en« Correfpondentie, en't hervatten van devoot*2

defe Vereenighde Nederlanden, ende de gefamentl ijeke Hanze-Steden, ende in- fonderheydt die van Bremen ende Ham- burgh , doorgaens ten wederzijds onderhouden is geweeft een goede* vafte, bondige en vertrou- welijcke Vrundtfchap en Correfpondentie, ende dcfelve oock met een tijdelijcke Alliantie hier be- voorensin den jare feftien honderdt feftien ïsbe- veftight ge weeft, wacr van den tijde over lange is

Alliantie, foo hebben de Hoogh Mogende Heb- ren Staten Generael, uyt der felver middeivge* committeert ende geauthorifeert de Edele, "^ ftrenge, Hoogh-ge) eerde , Wijfe ende V00^' fichtige Heeren, Joban van Gent, Jacol/Ctf^ Ridder, Raedt eii Penfionaris van HolM^

-ocr page 309-

			Tra&aten van Vreedc en Commercie, &c.					287
						ter eenre ofte ter andere zijde, quame te werden geturbeert, bekommert ofte belet, foo fal voor eerft dienthalven werden getenteert via Comof- dia^ om door vriendelijcke accommodatie het gercfen different en befwaerniilèn, is 't doenlijck wegh te nemen, en ter neder te leggen j ende in gevalledatmiiTchien het ièlve in voegen als voo- ren, door fachte middelen niet te wege foudc konnen werden gebracht, foo fal onderlinge wer- den gedelibereeit en gelet op andere macht ende middelen, door dewelcke het felve effeftivelijck fal konnen werden uytgewrochtj gelijck mede ten fel ven tijde fal werden uytgevonden envaft gefteldt, een quote en proportie van de laftenen onkoften die ter eender en ter andere zijde,fullen ftaen te werden gedragen. . ■ — ...'.                    fvV.v/ ■ , Haer Hoogh Mog, fullen het tegenwoordigh Tractaetvari Aliiancie, ten ouderlingen beften dirigeren en beleyden, doch fal de direcTrie by de Steden verblijven binnen hare ringh-muyrenen ferlitorien ·, endefullen in de deliberatien op het fubject van Oorloge te vallen, foo haer Hoogh Mog. als opgemelde Steden, vryelijck vermogen te adviferen, rot wekken ey nde dan alle ti jdt van d'opgemelde Steden, een of meer Pcrfoonen in denHage, of daer haer Hoogh Mog. Vergade- ren, fullen mogen bywoonen de Raedt-ilagen dienthalven te houden; fullen, oock haer Hoogh Mog.fulcksgoedt vindende, eenige Perfoonen vermogen tcftellcnen committeren in de voorfz Steden, of daer het de noot en gelegentheydt fal vereyflehen, totonderhoudinge ende nader va- ftigheydt van den jegenwoordigenTra&ate. ;-. -            V. De Schepen van de Onderdanen ter eenre en ter andere zijde, fullen onverhindert mogen ge- bruyeken de Havenen, Rivieren ende Stroomen van de onderlinge refor ten, ende daer inne haer nooddruft mogen opnemen, hare Schepen te re- pareren , en andere behoorlijcke commodirey- tengenieten, fonder nochtans eenigh geweldf, of andere ongeregeltheyt te plegen, maer'tgee- neyemandtnoodigh mochte hebben te koopen, en danckelijck te betalen. V  I. Devoorfchreve Alliantie fal ter eenre ende ter andere zijde wel en getrouwelijck werden onder- houden , doch in gevalle ( buyten vermoeden ) eenigh mifverftandt onderlinge foude mogen ko- men te ontftaen, fal daer over geen datelijckhey t mogen werden gepleeght, maer fal het opgere- fen different onderlinge ter neder werden geley t, metbyvoeginge, des noodt zijnde, van Vree- de-lievende Perfoonen. V  I I. Daer en fal noch ter eener noch ter andere zij- de , fonder onderlinge coniènt niet werden ge- tracteert, in praejuditie van d'cen eri d'andere, maer fal eer werden getracht dat de Vreede in't gemeen werde gehouden tuiTchen weder-zijds Burgeren, Inwoonderen, Onderdanen, Sche- pen, Goederen en Commercien, ten eyndede- felve fonder befwaerniilèn, by hare voorige Vry- heden en Privilegiën mogen werden gehouden. Ende
		f f Jhten , Racdi ende Peufionaris der Stede Middelburgft»/              Woudenberg 5 Carel RcrfV0UGrie«^ LldaerderadeeU G>;W
		^T^Ser^^ieiiSÏ Campen; TJfMoort^érgh ι refpe^ve Gedeputeer- den in hare Vergaderinge, dewelcke tot divcr- fchereyièninConferentiegeweeftzijndemetde ELtfeite,Hoogh-geleerde,Wel-wijreHeeren jfrfetf*'' £MsM« » der Rechten Doctor, cnde^^^7^^'derfelverRechtenflce^ riaet refpedive Syndicus, endemedeRaeds-ver- wantcn der voornoemde Steden, met en nevens de Heer Z-ftf *'<*» Aitzema, Refident van de wel- acmelte Hanze-Steden , alhier refiderende, re- fneaive Afgefinten van 4e opgemelte Steden Bremen ende Hamburgh, te famen in kracht van veder-zijdsProcuratien , hebben beraemt end e beflooten deie navolgende Poinften ende Aiti- len. Het jegenwoordigh Tra&aet faldienen (ge- lijck oock het Tra&aet in denvoorfchreven jare feftien honderdt feftien , tuiTchen haer Hoogh Mog. ter een re, endede Han ze-Steden ter ande- re zijden aengegaen, heeft gedient) niet tot of- fenfie, maer tot handthavinge Λ^η de vrye Navi- gatie, Commercien enTrafiquen op de Noord- Zee, (tot aen de Hoofden) Wcfer endeElve, 'm voegen als tot noch toe is gepra&ifeert, als mede tot maintenue van de Privilegiën, Vryhe- den, Rechten en Gerechtigheden, fo o van de- len Staet en Ingezetenen van dien, als van de wel- gemeltc Steden Bremen en Hamburgh, op dat de Onderiatenvand'ëen en d'anderezijde, by den Rechten aller Volckeren, ende by voorgemelde Privilegiën, Vryheden, Rechten en Gerechtig- heden , en wel hergebrachte gebruyeken, onver- hindert mogen verblijven , en dat tegens de gee- nc die de voorgemelte Onderfaten , contrarie boven geallegueerde pradtijequen, met onrecht- matige middelen, in 't gunt voorfchreven is, fou- de willen hinderen en turberen, dat men tot her- fteüidge van 't gunt voorfz is, fal gebruyeken foo- danige cffeöive remedien, als hier na fal werden gefeydt. II. Des werdt verftaen , dat het tegenwoordigh rractact,niet en fal prejudiciëren de Vrundfchap met fijne Koomfche Keyferlijcke Majefteyt, midtigaders het Heylige Rijck, ende andere Po- tentaten ende Republiquen, dat oockdiebeyde ril', d,e totnocIi toe in deRoomfch Keyfer- iifcke Majefteyts, en des Heyligen Roomfchen ijcks Schut, Bcfcherminge, Verwantenis en „ loodaemhcydtisgeweeft ' oock in toeko- ™c daer in zijn, en verblijven fullen: Dat η gehjeken meergemelte Steden niet en wer- uenverltacnm krachte of gevolge van defen, fig » telatentotdenOorlogh, die haer Hoog Mog. ^voerende, tegens den Koningh van Spaig- j ,.                   III. ïBJiiSiNai?gatie > Commercien, Trafiquen, nwü8adcr5Rechtenj Vryheden en Privilegiën

-ocr page 310-

Placaten. ι. Boeck. ι g. Tit.

288 ;■//·,

VIII. Ende fal het jegenwoordige Tradlaet duyren

twee maenden na dato defes, wederzijds R χ catie in behoorlijcke forma.                      atl"'

den tijdt van vijftien jaren, /·; .π ,SH .*;-.-.

Ende hebben wy Commiflariflen en Afeef ten, oock Refidenten voornoemt, dit TraV"

IX.

«t

Ende in gevalle eenige meer Hanze-Steden in I met onfen eygen handen onderteyckent f,. den tcgenwoordigen Tra&aet ende Alliantie j 't felve met onfe Cachetten beveftight; 'in j mochten verfoecken en begeerengeadmittcert te J Hage den vierden Augufti feftien hondé'rt vijf ^

veertigh.

Enwasonderteeckent, J.vanQ^

Conditien j en met gemeen confent. . : x. : .: :'"":: En fal op het voorfchreve Traftaet ten weder- zijden uytgebracht werden binnen dcntijdtvan

J. Cats, Jacob Vet, Johan van Reede * C, #% da, G: van Santen, JV, Schoonenbergh, fi(ti manüs Herdefianus, Nicolaes Jerre, Leo j) zema. Hebbende yder daer nevens opgedruck' heurluyder Cachetten in rooden Lacke.

Traffaet tujfchen de Hoogh Mog. Heeren StaténGenerael, en de Stadt Lubeck, n. βοοΐεη den 15. OBober 1646.

zijds Procuratien, beraemt ende beilootetidefe navolgendePoincïren ende Articulen, gelijck de felve tuilchen defe meer-op-gemelte Vereenigh- de Nederlanden, ende de voorgenoemde beyde Steden Bremen en Hamburgh, den vierden Au- gufti voornoemt in haer Formalibus zijnverac- cordeert, nochtans met eenige ampliatie enna· der verklaringe in heteerfte, tweede, vierde en vijfde navolgende Articulen refpeclive gevoegr. I. Het tegenwoordige Tra&aet fal dienen, ge- lijck oock het Tractaet ( in den voorfchreven jare feftien hondert feftien, tUiTchen Haer Hoog Mog. ter eenre, en de Hanze-fteden ter andere zijdeaengegaen) heeft gedient, niet tot offenfie van yemandt, maer tot handthavinge van de vrye Navigatie, Commercie en Trafique op de Ooft- en Noordt-Zee, (tot aen de Hoofden) Trave, Wefer enElve, in voegen als tot noch toe is gepra£tifeert, als mede tot maintenuevan de Privilegiën, Vryheden, Rechten en Gerech- tigheden , foo van defen Staet ende Ingezetenen van dien, als van dewel-gemelte Steden', Lu- beck, Bremen en Hamburgh, op datd'önder- fatenvan d'een en d'andere zijde, by den Rech- ten aller Volckeren, en bywoorgemel te Privile- giën, Vryheden, Rechten en Gerechtigheden» enwel-hergebrachte gebruyeken, onverhindett mogen verblijven, en dat tegens degeene5 die de voorgemelde Onderfaten , contrarie boven geallegueerde Privilegiën , met onrechtmatig* middelen, in't gunt voorfchreven is, foudew len hinderen en turberen, dat men tot herftellifl' ge van 't gunt voorfchreve is, fal gebruyeken foo* danige effe&iveremedien, als hier na fal werden gefeydt.                      -: II.                      , Des werdt verftaen dat dit tegenwoordig Tra' itaet niet en fal prejudiciëren de VrundtW met fijne Roomfche Keyferlijcke M^"jf' midtsgaders het Heylige Rijck, en andere·^" tentaten en Republiquen , edoch , hoc ftj femper manentefaho, dat oock de drieStede die tot noch toe in de Roomfche KeyfejW Majefteyts, endesHeyligenRoomfchenRnc fchut, befchermihge, verwantenis en ge'Kj ' faemheydt geweeft, oock in toekomende #

ALfoo van veele jaren herwaerdts tuilchen de Vereenighde Nederlanden , en de ge- famentlijcke Hanze-fteden, en infon- derheydtdievanLubecq, Bremenende Hamburgh j doorgaens ten wederzijden onder- houden is geweeft: een goede, vafte, bondige en vertrouwde Vriendtfchap en Correipondentie, ende defelve oock met een tijdelijcke Alliantie hier bevoorens in den jare feftien hondert feftien is beveftight geweeft , waer van den tijdt over langh is geëxpireert, en concurrerende als noch wederzijds goede meeninge ende intentie, tot onderhoudinge dervoorichreve Vrundtfchap en Corrcfpondentie, en't hervatten der voorfchre- ve Alliantie (gelijk dan defelve Alliantie tuilchen de hooghftgemelde Nederlanden, en de Steden Lubeck, Bremen en Hamburgh, den vierden Aiïgufti des voorleden jaers feftien honderdt vijf en veertigh is hervat en vaft gefteldt, ende in het IX. Articul der felve, oock andere Hanze-fte- den, is vry gelaten daer in te komen ) Soo heb- ben de Hoogh Mog. Heeren Staten Generaehuy t der felver middel gecommitteert ende geauthori- jfcert de Edele, Geftrenge, Hooghgeleerde, Wij- fe ende Voorfichtige Heeren Johan van Gent, Amelis van der Boeckhorfi, Heer van Wimme- num, Bailliuw en Dijck-Graef van Rijnlandc, Curateurvande Academie binnenLeyden, Mr. Aelbrecht Bruynincx, Ridder, Penfionaris der Stadt Enckhuyfen, Gafpar van Vosbergen, Rid- der, Heer vanlilèlaer, en Cats in Duyvendijc- ke, Gijsbrecht van der Hootck , oud Burger- meefter der Stadt Utrecht ·, Carel Roorda, Griet- man van Idaerderadeel, Boadewijn Jacob Mu- iaert tho der Leenciile, Jeron/mus Eyben,R.^ets- Heerder Stadt Groningen, refpeftive Gedepu- teerden in hare Vergaderinge, uyt de Provinciën vanGelderlandt,Hollandt, Zeelandt,Utrecht, Vriellandt, Over-YiTel, en Stadt Groningen en Ommelanden, dewelcke te famen, ofte het meerendeel van dien, tot diverfche tijden ende ftondenin Conferentie geweeft zijnde met den Edelen, Ereritfeften, Welwijfen en Hooghge- lecrden Heeren Johan Topptngh, Afgefanteen mede Raeds-vrund der voornoemde Stad Lubek, ende den Heer Leo van /iitzema, Refident van degefamemiijcke Hanfe-fteden alhier, hebben over ende weder, te fi men in kracht van weder-

-ocr page 311-

				Traitaten van Vreede en Commercie , &c.
								289
		.„ ziin, ende blyven fuUen , dat van gelijcken i;meer-eemeke Stedenniet en werdenverftaen frfchte of gevolge van defen, fich in te laten voerendetegendenKonmghvanSpaignen. I I I. Indien het dan quame te gebeuren dat door ye- mant de Navigatie, Commercien, Trafiquen, midtfeadersRechten, Vryheden en Privilegiën ter eenre ofte ter andere zijde, quame te werden eeturbeert, bekommert ofte belet, foo fal voor eerftdienthalven werden getenteert via Concor- dia om door vriendelijcke accommodatie het gerefen different en befwaerniflên, is 't doenlijck weeh te nemen, en ter neder te leggen·, ende in gevalledacmiflehien hetfelveinvoegen als voo- ren, door fachte middelen niet te wege foude konnen werden gebracht, foo fal onderlinge wer- dengedelibereert en gelet op andere macht ende middelen, doordewelcke het felve efFeclivelijck fal konnen werden uytgewrocht; gelijck mede tenfelven tijde fal werden uytgevonden envaft cefteldt, een quote en proportie van de laftenen onkoften die ter eender en ter andere zijde,fullen ftaen te werden gedragen. I V. Haer Hoogh Mog. fullen het tegen woordigh Traftaet van Alliancie, ten onderlingen beften dirigeren en beleyden, doch fal de direftie by de Steden verblijven binnen hare ringh-muyren en territorien; ende fullen in de deliberatien op het fubjeft van Oorloge te vallen, foo haer Hoogh Mog.alsopgemcldeSteden, vryelijckvermogen te adviferen, tot wekken ey nde dan alle tijdt van .d'opgemelde Steden, een of meer Perfoonen in denHage, of daer haer Hoogh Mog. Vergade- ren, fullen mogen bywoonen de Raedt-Hagen dicnthal ven te houden; fullen, oock haer Hoogh Mog.fulcksgoedt vindende, eenige Perfoonen vermogen te (tellenen committeren in de voorfz Steden, ofdaerhetdenoot en gelegentheydt fal vereyffchen, totonderhoudinge en meerder va- lhgheydtvandenjegenwoordigenTraaate. V. De Schepen van de Onderdanen ter eenre en ter andere zijde, fullen onverhindert mogen ge- bruyeken de Havenen, Rivieren ende Stroomen Van^0nrdcrlingc rer°rten> ende daer inne haer nooddruft mogen opnemen, hare Schepen te re- pareren, en andere behoorlijcke commoditey- rengenieten, fonder nochtans eenigh geweldt, oranüereongeregeltheyt te plegen, maer'tgee- neyemandtnoodigh mochte hebbentekoopen, endmckelijcktebetalen.                           * η r               v !■ anrlp^0ichre.ve A1Iia*tie faltereenreendeter ere 2lJde Wel en getrouwelijck werdenonder
						houden , doch in gevalle ( buyten vermoeden ) eenigh mifveritandt onderlinge foude mogen ko- men te ontftaen, fal daer over geen datelijckhey t mogen werden gepleeght, maer fal het opgere- Ccn different onderlinge ter neder werden geley t, metbyvoeginge, des noodt zijnde, van Vree- de -lievende Perfoonen. VI I. Daer en fal noch ter eener noch ter andere zij- de, fonder onderlinge confent niet werden ge- trafteert, in prasjudirie van'd'een en d'andere, maer fal eer werden getracht dat de Vreede in't gemeen werde gehouden tuflehen weder-zijds Burgeren, Inwoonderen, Onderdanen, Sche- pen, Goederen en Commercien, ten eynde de- felve fonder befwaerniflên, by hare voorige Vry- heden en Privilegiën mogen werden gehouden. VIII. Ende fal het jegenwoordige Xra&aetduyren den tijdt van vij frien jaren. I X. Ende in gevalle eenige meer Hanze-Steden in den tegenwoordigen Tractaet ende Alliantie mochten verfoecken en begeeren geadmitteert t e werden, het felve fal gefchieden op redelijcke Conditien, en met gemeen confent. X. En fal op het VoorfchreveTracTraetten weder- zijden uytgebracht werden binnen den tijdt van drie maenden na datodefes, wederzijds Ratifi- catie in behoorlijcke forma. Ende hebben Wy Commiflariflèn en Afgefan- ten, oock Reiïdent voornoemt, dit Tra&aet metonfen eygen handen onderteeckent, ende 't felve met onfe refpettive Cachetten beveftight, in defen verfhnde, dat voor de Ratificatie van dien, aendeStcdeiiBremenenHamburgh, het geene hier gepaifeert is, van wegen den Staet der meer-gemelde Vereenighde Nederlanden fal werden genotificeert, en verfochtd'inlatingeder meergemelteStadtLubeckin hetTra&aet, met hun den meer-genoemden vierden Auguftige- flooten, voor aengenaem te willen opnemen, waertoe oock-de meer-gemelte Heer Afgefante inlijnwederkeeren, alle goede officien endede- voirert fal contribueren , welck confent dienvol- gende uytgewerckt wefende, fal als dan de we- derfijds Ratificatie op dit TracTraet werdenuyt- gewilTelt. In den Hageden vijf en twintighften Ó£tx>berfeftien honderdt fesenveertigh. Was onderteeckent, J. van Gent, A. Bouckhorfl-> A. Bruynincx, G. van Posbergen, G. van Hoolcky G. Roorda ■> 8. J. Mulert, H. Eyben , Johan Toppingh, L- Aitzma, met haer refpeétive Ca- chetten in roodenLacke.
			t? *when de Hteren Commiffarijfen <van haer Hoogh Mog., en die van de Stadt JJantzick, ingegaendemo, Julii 16?6. ix4SokdZy eenCn ye§eliJck bT defen ie" ï deEdele, Erentfefte, Hooghgeleerde, Wijk* IV n°r 'Sen Inftrumente, dat tuflehen voorfienigeHeeren, deHeere Willemvan Lin· •EEL·                                           .1                                 Nn                        Uloby

-ocr page 312-

Placaten. ι. Boeck. 13. Tit.

2()0

eygen Ingezetenen mochte werden verfchoonn jegenwoordigh belafl zijn, ofte hier namaels J Jwaert blijven fullen ·, en dat oock de vöorfchr^ Inge f et enen en Onderdanen van de meer hoo»h-ot melte Vereenighde Trovincien, over haer Ïerfol nen, Schepen, Waren en Koopman f'chappen,v0iïU aen niet verder of hoogerfullen werden befwaerè als de/elve tegenwoordigh bezwaertzijn, fon(j' oocktegedoogen, dataldaer, nochteopeeniee Rivieren ofte Binnen - wateren, door dewelcle de Warenen Koopmanfchappen op ofte van de voorfchreve Stadt gevoerdt werdende, pafferea moeten, 't zy binnen, 't zy buyten haer Territo, rium, door yemandt anders eenige nieuwe be« fwaerniilen tegens het oude gebruyek geintrodu. ceert ofte gegeven werden: Beloovendedenieer gemelde Heer Afgefante wijders 'tgeenevoorfz is, niet alleenlijck by de meer-gemelte Heeren fijne Committenten, maer oock by den KonirH van Poolen, foo haeft doenlijck is, te fullen doen ratificeren. Attum in 's Gravenhage den tien- den Julii feftien hondert fes envijftigh: Endein teeckenderwaerheyt, is defen met de gewoon- lijcke Zegelen ende handt-teeckens van de voor- noemde Heeren Gecommitteerden en Afgefan- ten refpe£tivc gezegelt en beveftight. Was getceckent, Wilhelm Linteloo, Johande Wit, Hoututs Knijf , Chriftiaen Schroder,

ieloo, Heere tot Eza en Burgh-grave, Johande JVith , Raedt-Penfionaris van Hollandc ende Weft-Vrieilandc» en Horatius Knyf, alleOr- dinaris Gedeputeerden ter Vergaderinge van de Hoogh Mog, Heeren Staten Generael der Ver- eenighdeNederlanden, van wegen de Provin- ciën van Gelderlandt, HollandtenWeft-Vrief- landt refpe&ive , als Gecommitteerden van de hooghgemelte Heeren Staten Generael, ter een- re i en den Edelen, Erentf eften, Hoogh-geleer- denen Voorfichtigen Heere , Heere Chriftiaen Schroder, als AfgefantevandeBurgermeefteren enRaedt der Stadt Dantzick, ter andere zijde j om goede confideratien reciprocjuelijck is gepro- mitteert ende geftipuleert , gelijck den gemelden HeerAfgefante, indennaem, en op approba- tie ofte ratificatie van de Heeren fijne Commit- tenten , belooft, ende haer Hoogh Mog. verfeec- kertby defen: Ti at de Ingezetenen en Onderda- nen van de hoogh-gemette Vereenigde "Provinciën, met hunne Scheden, Waren ofte Koopmanfchap- pen, op de meergemelde Stadt 'Dantzich , ende de Rivier e de Weyffel navigerende entrafiquerende, in 't inkomen en uytvaren, met geen Tollen, Lic en- ten , Tont-gelden j hoe diefelve oockgenaemt moch- een zijn, nu ofte namaels fullen werden bepwaert ofte belaft gelaten, verder als de eygen Ingezete- nen , ofte oock eenige andere de minfte befwaerde Vreemdelingen (by foo verre t'eenigen tijde ye- mandtvandefelve Vreemdelingen, meer als de

TraBaettujfchendenKoninghvanPoolen, en de Hoogh Mogende Heeren StatenQ- neraely in date den τ1. julii 16f<S,

UNiverfis ac fingulis has vifuris aut le£tn- ris, Salutem: Quandoquidem Celfi & Praspotentcs Domini Ordines Fcede- rati Belgii, hoc rerum temporumque ftatucontinuisac feriisofficiis Miniftrorum Co- rona: Polonia; & Civitatis Gedanenfis permoti nonpauca Senatus-Confulta fecerunt, nonnulla etiam executioni jam mandarunt promovendis commodis Seren. & Potent.Regis & Reipub.Po- lonia* ac fpeciatim confervanda: ac protegenda? CivitatiGedanenfiin hifce rerum fuarum angu- ftiis, etiam viciiTim ab altera par te, Dominorum Ordinum bono ac commodo, inter generofum ac nobilem virum, Dominum Nicolaum de Bye·, Re- fidentem Regis &Reipublica:Poloniai abuna & generofos, Nobiles &c Ampliiïimos Viros Do- minos Wilhelmum α Linteloo* Toparcham in Efa & Borch-grave ·, Johannem de With, Confilia- rium & Penfionarium Hollandise ac Weft-Frifia?, QcHoratium Knijfi-----omnes in confeflu Cel- forum & Praepotentium Dominorum( Ordinum Con fcederati Belgii ProvinciarumGeldria;,Hol- landiie &: Friiïae nomine Legatos Ordinarios tanquam Procuratores eorundem Ordinum Con- fcederati BelgÜ ab altera parte·, promiiTum con- ventumque eft, uti Prxdi&usDominus Refidens de Bye, approbanteRege ikRepublica Polonia? promittit & Ordinibus Fcederati Belgiicertiffi- me pollicetur ac fponder hifce praefentibus, Inco- las & fubditos Fcederati Belgii cum Navibus, Mercaturis & Mercibus, verfus CivitatemGe- danenfem & Fluvium Viftulam navigantes &

Mercaturam facïentes , neque inhibente, ηψ adflipulante Rege Regnove aut Republicafok- na, ullis vel in accejfu, vel in abfcejju porten five Tfundzol, daciis, vecJigalibus taddiuwfr tis vulgo zulage aliifve oneribus quocunqtu w mine nuncupatis 3autnunc, aut poft hoc oner&W iri, aut oneratos manfuros ultra aut plus f$ incola aut fubditi loei, aliive exteri ibidemlt>· corum commercantes, qui minimum oneratife· rint(ü ullo unquam tempore cuiquam exteroruffl minus , quampropriisincolisautfubditisimp0· iitum fuerit) hoc tempore onerati aut pofthacM' randfunt: Praetereaincolas & fubditos FoederS" ti Belgii, neque in per fonts propriis , Μψ» Navibus Mercaturis ér Mercibus, fofthif^ pliusautgravius oneratum iri quamhodiegr^' tifunt: Nee permiiTum iri, ut aut illic, autii finubus, aliisfluminibus , aquisdulcibus,»cjj" bus aut flagris & habis recentibus, vulgo Pr4* hafen (per qua? Mercibus exPolonia, LithuaiM Borufïïa aut aliis locis verfus Viftulam&Civi»' temGedanenfemeuntibus atque ab inde exeun; tibus&redeuntibus tranfitus patet) αφοψ^ alia uUa nova onera contra vetus inflittiUif^ receptum tnorem int roducantur exiganturve- \ ° ro pollicetur atque fpondet prordiftus ^0.111^.. de Bye fe procuraturum, ut omnia hoc W mento exprefla aut c^icquid ad hoc Nego^Ψ pertinens inter diftos Dominos ^Procurato Celforum ac Pra;potentium Dominorum ur| numGeneraliumabuna, Sc Nobilem^J^L· fimümvirumChriflianumSchroderum, Civj

-ocr page 313-

Traktaten van Vreede en Commercie, &c.             291 fis Deputatum, nomine ejufdum Civi-1 priisincolis aut fubditis impofitum fuerit) hoc

Gedanen .a^rt:et;önveniéj nonfoiumaRëgé vcruiu - notuerit, approbentur & ratt ha-

Pre- terea incolas & fubditospraïdiftos Fcederati Bel- gii, nequcinPerfonispropriis, neque inNavi- bus Mercatoris & Mercibus fuis poithaec am- plius au t gravius oneratum iri, quam hoc ipfo tem- poregravatifunt, necpermiiïumiri, ut aut ibi- dem , autin ullisFluminibus, Aquis dulcibus, La- cubus, aut Habis recentibus, alias Friichaven, qua Mercibus verfes Civitatem Gedanenfem ad- vehendis aut inde exportandis tranlïtus patet) hoc fit intra five extra eorundem territorium a quoquamalioullanave onera contra morem an- tiquo ufu receptum introducantur velexigantur, Porropollicetur aefpondet fiepius didtusDomi- nusDeputatus, fe effecturum, ut omnia , qua; praïmifla furit, nomini bene memoratorum Do- minorum fuorum Committentium non tantum approbentur, fed & curaturum, ut eadem no- mine RegiarMajeftatisPoIoniaj, &c· Quanto- ciusratihabeantur. ActumHagie inBatavisde- cimo tertio Julii millefimi fexentefimi quinqua- gefimiiexti. In verratis robur hoc Inftrumen- tumfolitisSigillis ac fubferiptionibus tam fupra memoratorum Dominorum Procuratoram,quam Domini Deputati eilfirmatum ac munitum. Sub- ïïgnatum & Sigillatum erat, modo & forma ut fequitur. Wilhelm van Linteloo, JohandeWit, H. Knijf, C. Schroder. In cujus rei fidem hoc Inftrumentum folitis Si- gillis & fubferiptionibus Dominorum Refidentis & Procuratorum Fcederati Belgii corroboratum &Hag£ein Batavisdecimo tertio Julii Anno mil- lefimo fexentefimo quinquagefimo fcxtl H.deBeje-, Wilhelmus de Linteloo,

p

f/,r Prout ej inLatinumidioma verfi tenor hoc fequitur mier tU Notum Teitatumque fit omnibus & iïngulis vieptcpran-ntislnftrumcnci, quodinterGene- rnïos Nobiles atque Amphiïïmos viros Domi- L· Wilhelmnm α Linteloo* Toparchum in Efa &Burg-grave, JohamemdeWit, Confiliarium &3onarium Hollands & Weft-Fnfia:, at- QxxzHoutïumKnijf, omnes m conceiïuCelfo- rum & Piu'potentium Dominorum Ordinum Confoederati BelgiiProvinciarum Geldrias, Hol- bndia; & Fniitf nomine Legatos ordinarios, tan- quamProcuratoreseorundem Ordinum Confce- derariBdgiiabuna, & Nobilem atque Amplif- iïmum Dommum Chrifiianum Scbrodofutn, Ci- vitatis Gedanenfis Deputatum , ab altera par- re j prsegnantibus de caufis adidmoventibusre- ciproce cautum ftipulatumque eft, prout fupra diftuiDominus Deputatus, nomine fuorum Do- minorum Committentium ad approbandum & ratihabendum promittit Celfitudinibufque fuis hifcepraricntibusfpondetincoias&fubditosFoe- derati BelgiicumNavibus,Mercaturis & Merci- bus fuis verfus Civitatem Gedanenfium,&:Flu- viiimViitukmNavigantes & Mercaturam exer- centus, nullis vel in accefïu velreceiïuteloneis, porroriis, di&isPfundzol, daciis & additamen- risfiveZulagenaliifve impofitionibusatqueone- ribus, qrocunque etiam nomine nuncupatis,aut nunc, aur impöfterum oneratum iri, aut vero oncratusmanfurosukerius, aut plus quam inco- lx, aut iubdiri proprii aliive exterorum quic- qiiam nimirum onerati fuerint (fi ullo unquam tempore cuipiam exterorum minus, quam pro-

Articukn van Vreede, tujfchen de Hoogh Mog. Heeren Staten GeneraeU en de Regee- ringe der Stadt Tunis, in dato den tweeden Nevember 1662.

EEi'ftelijck, dat alle de voorige Accorden, pmenfien en viïendtfchappen tuflehen beyde de Parthyen en Natiën fullen zijn vannulendegeenderwaerdcn, endefal van1 nu af een bondige en vafte Vreede voor eeu- wign onderhouden werden, en wijders na dato j-T8 gepermitteert zijn een vrye Negotie tuf- cnen de Onderdanen van haer Hoogh Mog. ter and? Cnf'd'0nderdanen des Rijcks Tunis ter vran, Zl^ ·' ^atdefelve mogen komen vry en v"n^q' c»keerenin alle Zeen, Rivieren, Ha- SchenCi C ^oonienJ vanydereen, met hare wmru ?n KooPmanfchappen, overvoerende tenw f hae] fal gelieven, fönder datyemandt beiert f IJ?d,een d'andcr fuIcks fal konnen ne fv r 1· CrendeaI|eenlijckTolvoorhetgee- laetft Ι Τ ebben verkQcht, ende fullen alle dineP"f 1 exa^en cfte Impoften op de la. tot Golo|n difëe van de Goederen en Zyde allen deP] Werden gereduceert en gefteldt in Tol. naer ouder gewoonte, Couftume en

II* Item, en fal men geene Schepen van beyder; zijden viiiteren of befoecken, 't zy in Zee, of in de Havens :· Maer yder fijn Vlagge toonende, fullen den anderen fonder eenige moleftatie of in- terruptie laten pafièren : Ende voor foo veel de Schepen van Tripoli, met ons in Oorlogh, een endelelve Vlaggealsdie van Tunis zijn voeren- de, fullen om alle inconvenienten te verhoeden, de gcieyde Schepen van Tunis hebben fèeckere Certificatie ,geteeckent van den Confuider Ve;- eenighdeNederlanden, aldaerrefiderende, dat- fe van die Plaetfe zijn , welcke Certificatie ge- toondt zijnde, fal men deielve onbefchadightla- ten paiferen: Integendeel, de Onderdanen van haer Hoogh Mog. fullen toelaten dat vier avijf Perfoonenaen boordt komen, omaendefelvete verieeckeren door hareZee-Brieven, datiè zijn Onderdanen van haer Hoogh Mog., ende dat hare Schepen'daer zijn t'huys hoorende , ende fchoon eenige vreemde Köopluyden ende Paifa- giers, ofte eenige Koopmanichappen , toebe-

hoorende eenige andere Natie, 't zy oock wat Nn 2                   Natie

\

-ocr page 314-

Placaten. ι. Boeck. 13. Tit.

Q2

Natie het mochte zijlij foo fal het fclveSchip, Perfoonen„ en aPtgeenedaer in is, vryenliber zij η , en fonder eenige moleftatien mogen paiïè- ren. II I. Item , de Onderdanen van de Vereenighde Nederlanden, aen haer Boort ontfangende eeni- ge Paflagiers ofte Goederen , toebehoorendede Ingezetenen van het Koninghrijck Tunis, lullen voor foo veel in haer is, gehouden zijn defelve te defenderen, en niet overleveren in de handt van hareVvanden. IV. Dat foo eenige Schepen van beyde Partyen par accident door Storm of ander fints quamen Schip- breuck te lijden op een ïge derfelver'Kuften,fullen de Perfoonen vry zijn, ende de Goederen ge- berght, ende de Eygenaers overgeleverdt wer- den. V. Alle Onderdanen van haer Hoog Mog. , woo- nende inde Stadten't Koninghrijck Tunis, ful·· lenvry zijn, foo nu als hier naer, om te mogen vertrecken met hare Goederen, Familie en'Kin- deren, fchoon die daer waren gebooren, wan- neer het haer foude believen, VI.                              * Item; en fullen geene der felve Natie lijden eenige woorden van injurie, maer /uilen in fui- ken gevalle de orfenfeërders naer meriten geftraft werden. VII. DcnConful, of eenige Onderdanen van haer HoogKMog,, tot Tunis in verfchil zijnde, en fullen niecgehouden zijn haer tot eenige Recht-

Marckten > en by de Ingezetenen werdt verkort ende betaeldt, fonder daer af te betalen eenip* Impoft.                                             m X. Wijders, foo eèn Oorlogh-fchip van TUn: onder fijn eygen V lagge, een Schip, zijndeQtl. derdanenvan haer Hoogh Mog., ondereenat der Vlagge als fijn eygen, vegtenderhant ψ^ tevermeeftertn, fal.in fulcken gevalle, niette, genftaende onfe Vreede, het gefeyde Schip, gjL de Onderdanen van haer Hoog Mog., goeden prinfezijn. XI. . .■*'■■ Byaldien eenige Slaefin 't Koninghrijck % nis, 'tzy van wat Natie hetoock foude rtiogen zijn, quame te ontvluchten, ofte aen boordtte fwemmen van eenigh Schip, zijnde Onderdanen van haer Hoogh Mog., foo fal den Coniiil vande felve haer Hoogh Mog. niet gehouden zijn fijn rantcoen te betalen, ten zy hem tijdelijck adver- tentie wierde gegeven van fulcks te konnenre- medieren, ende het felve dan niet pra&iferende, fal in dier voegen fijn rantsoen moeten betalen aen fijn Patroon, foo als hy op deMarckf isfc kocht geweeft, of foo dat niet geweten konde werden, en den prijs niet was aengeteeckent,fal betalen drie hondèrtftuc ken van achten, fonder

meer. XII. De On derdanenvan haer Hoogh Mog. fullen niet meer van Tol betalen van hare Koopman- fchap diefe brengen ofuytvoeren, als de Onder- danen van den Koningh van Engelandt doen. XIII. Soo eenige Oorlogh-fchepen van Tunis ko,

bancke te begeven, als voor den Dey, onder den men te veroveren eenige van hare VyandsSck- Koningh, van welcke fy alleen Sententie fullen ι pen, daer opvarende Onderdanen van haer ontfangen.                                                        Hoogh Mog , treckende eenige Gagie, enhet VIII.                            I veroverde Schip eenKoopvaerderis, foofullea Den Conful van haer Hoogh Mog., nochte! de boven-genoemde Onderdanen vry zijn, norli eenige derfelver Onderdanen, en fullen niet aen-1 fy; ofte hare Goederen in geehderley manierea fpreeckelijck zijn voor de fchult van eenigh par- mogen befchadight werden, maer doch fookt ticulier Perfoon, ten ware door Obligatie onder veroverde Schip een Kaper ofte Oorlogh-Schip de handt ware verbonden.                                  "fóüde mogen zijn , fullen in fulcken gevalle de I X.                                { voornoemde Onderdanen Slaven zijn. Gedaen Item, dat de Oorlogh-fchepen van beyde Par-1 in Tunis den tweeden November feftien hou- tyen fullen mogen komen in yderdeilelfs Have-1 derttweeenfeftigh.

nen, enden Gouverneur advertentie gevende, haer Schepen' fchoon maeckeh, repareren ende levend ofte

Ende was onderteeckent, Mamometh Bacha, HadsjeCMufiaftha^omnghYariTviniï) 'De'Douanevan Tunis.

v

doodt, alles tot foodanigen prijs, als dat op de

Articukn van Vree•de tujfchen de Hoogh Mogende Heer en Staten Generdel, en de Jsf , geringe van Algiers, geflooten in 't laetfi van November 1662,

I. EErfteiijck, dat'er van weder-zyden in het toekomende fal zijn een goede, verfeec- kerde, vafteen volmaeckteVrienrfchap, Verbondten Vreede, die eeuwigh duy- ren fal, ende onverbreeckelijck onderhouden fal werden tuifchen de Heeren Staten Generael der Vereenighde NederlandtfchePiOvincien,en de voornoemde regerende Heeren des Staetsen Koningh rijeks Algiers, gelijck oock zijn fal tuf- fchen wederzijds Onderdanen.

II, Dat alle het geene, zijnde inde Schepen ,t°e' behoorende de Onderdanen van de gefeyd Heeren Staten , vokomentlijck liber encHlrJ. fal zijn, fchoon genomen het geladene, Qtj1 gedeelte van dien , toequame aen de Vyan". van het Koninghrijck Algiers voornoemt, <# dat het felve mede volkomen plaetfe fal hebp in alle Officieren , Bootsgefellenoftelteflagic"' die varen ftillen met de voornoemde S0'1^? ■ ' fchoon genomen die gefeyde Koopman^

-ocr page 315-

Tra&aten van Vreede en Commercie, &c.

293

nfficiercn,BooisgefellenofPaflagicrswa- PenvandeVyandendesgefeydenKoninghrj,jcks Algiers-                 llL ç ioecien ende foorten van Contrabande ëô LWchappcn fullen alieenlijck confifcabel K00PSie expres fullen gebracht werden tot de 1 Plaetfen} die van de eene of andere zij

Dat alle Onderdanen der gefeyde Heeren Sta-

ten

1, fonder onderfcheyr, als oock alle andere Chriftenen, genomen onder de Vlagge van Hol- landt, oftein Staten Schepen, ende voor Slaven verkocht, fullen konnen vermangelt of weder- gekocht werden, voor andere Turcken, gelijck als oock voor een redelijck los-geldt, dewelcke

à xxurrmf te Lande met een geformeert Le-1 in allen geval niet excedere de prijs waer voor

t ·______iJk__! j„ ëé_____■ · . „it-; _.À_'. . ïé· ji.: *iib i- >ðß 3 ··_·■*·.·

gevochten belegert zijn maniere,                 _ ^

ende niet op andere

de felve originelijck tot Slaven verkocht zijn,

fonder eenige byklampinge, ende dat oock de voorfeyde verwiffelinge van wederzyden, en van

Dat de Schepen der 'Onderdanen van de voor- feyde Heeren Staten niet fullen gevifiteett wer- den maerincasvanfufpicie, doch anders niet, de Schippers en 'Officieren van de Voorfchreve Schepen in Zee ontmoet werdende van de kruyf-

wegen de Heeren Staten Generael fal volbracht werden, in munteen geldt, in de rijdt van vijf- tien maenden na het tegenwoordige Tra £taet. Dat niet geoorloft fal zijn aen eenigh Schip-,

feilde Schepen, ofte particuliere van Algiers, of] geWapent zijnde van wegen Algiers, endaervari, I deflêlfs iurifdiftie, fullen de gefcheyde Schepen dependcrende, de Kuiten van de Heeren Staten

an Algiers, om alle difordre voor te komen, een Kanon-fchoot afblijven» en fullen mogen fendenhaerSchuyte ofChaloupe, aen het boort van de Schepen der Onderdanen der voorfeyde Heeren Staten, ende alleenlij ck twee a drie Per- foonendoenovergaen, om de Pafporten te too- nen, aenwelckePafport ofte Zee brief men fal geren volkomene gel'oove, de forme en inhoudt van haer Pafport fal zijn als volght: ■]■■■,. . Alder - doorluchtighfte, Dborluchtighfte, Doorluchtige, Grootmachtighfte,. •Groot- machtige ,· Hoogh- ende Wel - geboorne, Wei-Edele, Erentfefte, Achtbare, Wijfe, Voorfienige Heeren , Keyferen, Konin- gen , Republiquen, Princen, Vorften, Hertogen, Graven, Baronnen , Heeren, Burgermcefteren , Schepenen, Raeden, mitfgaders Rechteren , Officieren en Re- genten aller goeder Steden .ende Plaetfen, 't zy Geefl elijck ofte Wereltlijck, die defe opene Letteren fullen fien ofte hooren le- fen, S á L õ ô: Doen Wy Burgermeefteren en Regeerders der Stadt...... teweten, dat Schipper N.N. van . . . ■ . . voor Ons comparerende verklaert heeft, dat het Schip genaemt . • · · . . . groot ontrent . . . : · · · laflen, welck hy altans voerdt, m defe Geünieerde Provinciën t'huys be- hoort, Soo waer lij ck moet hem Godt Al- macht igh helpen-. Ende want Wy den ge- ieyden Schipper gaerne geholpen fagenm iijnerechtvaerdigefaecke, foo is Ons ver- wecken aen allen voornoemt, een yder in «et byfonder.daer den voornoemdenSchip- Perenfijn Schip, en ingeladene Goederen Komen fal, dat defelve gelieven den voor- noemden Schipper goedelijck te óntfan- geni en behoorlijck te tra&eren , gedoo- gn;e™op fijne gewoonlijckeTollen en ."gelden ■> in 't door en voorby-varen,van naiT VCnen' Stroomen ende Gebiedt te paneren, varen ende frequenteren van fijne de?n ie»te docn>daer en foo hy te rade vin- dij lwel<*wy geerne willen verfchul- JP'r Dfsten oirkonde defer Stede Zc- S^terfaeckehieraenhangende.

te frequenteren, om Krijghs-Ammunirie ofan^ derc noodige dingen in te nemen, o m daer mede teroovcninichadere doen aen de Onderdanen enInwoondêren van de Dominien der Konin- gen, Princen en Potentaten iiareNabuyren, dié in Vriendrfchap of:e Verbondt met de voorfeyde Heeren Staren Generaelzijnde , en veel minder oock fullen fy mogen brengen in de Landen van de Heeren Staten eenige prijfèn om te verkopen, in wat manieren het zy, ende dat fy niet fullen houden eenige gevangen Chriffen Slaven in hacr Schepen, ofte in haer dienft, maer de gefeyde Kruyflersvan Algiers komende ofre arri'/erende in eenige Havens van de Vereenighde Provin- ciën , Uil men van defelve vermogen te nemen alle Ch riilen Slaven die fy hebben, en defelve in vry-. heydt ftellen , fonder eenigh los-geldt te beta- len, om dat de Vreede en Contracten, die de ge- feyde Heeren Staten hebben met de gefeyde Hee- ren Koningen, Princen ende Potentaten, hare Nabuyren, noch felfs haer Wet, het niet toela- ten, ende oock reciproquelijck verftaende het felve te fullen doen die van Algiers in hare Juris- dictie , met de Oorlog-fchepen der gefeyde Hee- ren Staten. VIL En om dat het is de volkomencgenegentheydt der gefeyde Heeren Staten, dat defe Vreede zy vaft en altijdt duyrende, en om alledifferentien te ichouwen, al eer de Schepen van wegen Al- giers, ofdcrfclverJurifdiftieinZeegaen, fullen fy hare Patenten en Pafporten laten tceckenen van den Heer Conful der gefeyde Heeren Staten, woonendeindeplaetsalwaervandaen de gefey- de Schepen fullen vertrecken. VIII. Oock fullen de gefeyde Schepen van Algiers gehouden zijn te hebben de lïjfte van alleanderè Schepen die inde Havenen der fèlver Stadt zijn, met diftinclie en teecken van yder Schip in het particulier, ende de gefeyde Schepen ontmoet zijnde in Zee, fullen gehouden zijn te toonen de Lijfte originelijck aen het hooft der Schepen van Oorlogh , die fucceiïlvelijck onderhouden ful- len werden in de Middelandtfehe Zee, op dat men door de felve foude konnen kennen de feec- kerheydt der voorfeyde Kruy fiers; en indicn'cr eenige nieuwe Schepen mochten gemaeckt wer-

den

-ocr page 316-

ι

Placaten. ι. Boeck. 13. Tit,

294 .

XIII. Indien eenigh Schip van Algiers onder fijn h gen Vlagge door geweldt quame te veroveren eenigh Schip van de Onderdanen der Heeren Staten, onder eenigeUytheemfche Vlagge, jn fulcke gelegentheydt, niet tegenftaende onfe Vreede, fal het bovengefeyde Schip goede prïjs zijn. X I V. Indien eenige Slave van het Koniiighrijc|j van Algiers, oftealdatdaeraendependeertjvan wat Natie het mochte zijn, quamen wegh te loe- pen , of te fwemmen aen het boordt van eenigh Schip, Onderdaen zijnde van de Heeren Staten der felver Chriften Patroon, is gehouden dat op het fpoedighite aen te dienen aen den Heer Con- ful, opdathy, zijnde in het voornoemde Schip, magh weder gelevert werden aen fijnvoorfeyde Patroon ■■> ende in gevalle het voorfeyde Schip zeyl quame te maecken, en de voorfeyde Slave wegh brachte, ende hy hebbende feeckerheydt van het gefchiede, den Conful fal gehouden zijn te betalen aen fijn Patroon de prijs daer voorde Slave op de Marckt is verkocht. X V. Indiende Oorlogh-fchepen van Algiers qua- men te veroveren eenige Schepen van hareVyan- den, inhebbende eenige Onderdanen derHee- ren Staten, loon treckende, oftePaflagiersjfoo het boven-geièyde Schip een Koopvaerderis,ful- len de bovengefeyde PaiTagiers en Onderdanen van de Heeren Staten vry zijn, maer indien het voornoemde Schip een Kruyfler is, fullen defd- ve Slaven zijn. trattaet van Vreede, tujfchen den Koningh van Sweeden, en de Heeren Staten Generael, mdatok) H.Otiober ι6γ$. Siet Appendix van't Groot Placaet-boeck, j.DeeljFol. 1386. TraÏÏaet van Commercie en Marine, ttiffchen den Koningh van Sweeden, en de Heeren Staten Gent' raeli in dato den 12. OÏÏober 1679. Siet Appendix van't Groot Placaet-boeck, 3.Deelj Fol. 1394.                                                             ,

vi

'TraffaetvanConventieoverdenT^reves, gemaecktendegeflooten tuffchen den ffart Gr ave van Avauxy Ambaffadeur vanSijne Koninghlijcke Majefteyt van Vranckrijckjtir eenre·., endede HooghMog. Heeren Staten Generael derVereenighde Nederlanden>ter zijde, in's Gravenhage deni$.Juriti .1Ó84.

een heylfaem werek, heeft hy aen haer de midde- len geopenbaert, die hy geoordeeldt heeft debe- quaemftete wefen, om het vuyr des Oorloge uyt te bluilchen, het welcke fich in hareNabuyr- fchap begon te ontfteecken, ende 't felve nietaj' leen hare Frontieren in een onvermijdelijckp* cul ftelde, maer het geene oock op het ψ®1 ftondt de geheele rufte van Europa te verwoe* ften: Ende ten eynde defe differenten»waei: va ^ de gevolgen foo jammerlijck voor de^Chriltejj'

Ν den name Godes

gen : Aen allen tegeiïwoordigen en toeko- menden zy kennelijck, gelijck als denfeer Hoogen, feerExcellenten, en feer mach- tigen Prince Louis de XIV., door de Ge- nade Gods Alder-Chriftelijckften Koningh van Vranckrijck ende van Navarre , niets meer ter herten heeft gehadt, als alle de gefchillen te doen ophouden, dewelcke de rufte in Europa Hon- den te troubleren, ende door dat middel voor de tweedemael de Vreede te geven aen de Chriften- heydt; heeft fijne Majefteyt niets verfiiymt van alle 't welcke dat tot der felver herftellinge konde vorderlijck zijn , felfs na de Declaratie van Oor- logh die hem gedaen is door den Catholijcken Koningh : Ende nademael fijne Alder-Chrifte- lijckfte Majefteyt is geinformeert geweeft, dat de Heeren Staten Generael derVereenighde Ne- derlanden betuyghden een feer groote begeerte, om met ajle haer macht te contribueren tot foo

heydt ftonden te wefen, ten fpoedighften W ten werden geëyndight, heeft fijne Majoor volle macht gegeven aen de Heer deMefinesf-x' Apr ciritTPiTin Airin>j Raedt Ordinaris V* 1

; geilen»

Ambaffadeur in den Hage, om vaft te 7 , fluytenen teeckenenmet de Heeren Staten ^ nerael, of met der felver Gedeputeerden (VV fien met gelijcke macht) de Articulen die flo * faeckelijckiouden geoordeelt wejrden °mtZü

-ocr page 317-

Tia&aten van Vreede en Commercie '3 &c

Vereenighde Provinciën, aen fijn Alder-Chri« ftelijckfte Majefteyt alle goede officien aen te wenden, om fijne Catholijcke Majefteyt te doen accepteren den gemelten Treves van twintigh ja- ren , te reeckenen van den dagh af van de onder- teeckeninge van deiè tegenwoordige Conventie, ftaende welcken Treves ofStilftandt, van weder- zijden fullen ophouden alle aften van hoftiliteyt, van wat natuyre die oock zijn, tuflehen gemel- ten Alder-Chriftelijckften Koningh, en dege- gemelte fijne Catholijcke Majefteyt, foo ter Zee en andere Wateren, als te Lande, in alle hare Κ oninghrijeken, Landen, Pro vinden en Heer- lijckheden: Ende alle dingen fullen tenwedcr- zyden herftclt werden in de felve ftaer, waer in fy gefteldt zijn geweeft door hetTractaetvanNy- megen, voorbehoudenshetgeene anders fal ge- reguleert zijn in de volgende Articulen, raecken- dede btfittinge in dewelcke de gemelde Alder- Chriftelijckfte en Catholijcke Koningen, ftaen- de den twintigh-jarigen Treves, reciproquelijck fullen blyven. II. Den gemelden Alder-Chriftelijckften Koning fal.blijven in befit, ende effe&ivelijck genieten, ftaende den voornoemden StÜftandt van Wape- nen , fonder te mogen werden ontruft of getrou- blcert, onder wat reden ofte pretext het foude mogen weien, van de Stadt Luxemburgh , en van hare Vooghdye, ofte der veertien ofvijftien Dorpen of Gehuchten, dievan hare dependen- tiezyn; vanBeaumont ende de drie of vier Dor- pen , die van hare dependentie refteren, van Bou- vines, daer onder gecne zijn, ende van Chimay, met de twaelf of vijftien Dorpen, die daer van de- penderen. I II. Indien in fes weecken, te reeckenen van den dagh van d'ondcneeckeninge van defe tegen- woordige Conventie , den Catholijcken Ko- ningh doet overleveren een A&e van Ratificatie in goede en behoorl-jcke forme, door de welcke fijne Catholijcke Majefteyt aggreëert ende ratifi- ceert de Articulen, in defe tegenwoordige Con- ventie begrepen, en confenteert in den Treves van twintigh jaren, op de Conditien die daer in- ne zijn verklaerdt; fijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt, foohaeft degefeyde Ratificatien ful- len uytgewiiTelt zijn, fal aen den Catholijcken Koningh reftirueren de Steden Cortrijck en Dix- muyden, na dat hy daer van de Muyren fal heb- ben doen nederwerpen, en de Fortificatien ge- rafeert, en fal van geÜjcken wedergeven de de- pendentien van de voornoemde twee Steden. IV. Sijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt fal oock aen fijne Catholijcke Majefteyt reftirueren, naer de uytwifielinge der voornoemde Ratificatien, alle dePlaetfen die fijne Wapenen fouden mogen bemachtight hebben, en generalijck alle hetgee- ne waer van hy fich in poifèflie heeft gefteldt ze- dert den twintighften Augufti feftien honderdt drieentachtigh, uytgefonderdt de Steden Lux- emburgh, Beaumont, Bouvines en Chimay, dewelcke hy behouden fal met hare dependen- tien , in maniere als in het tweede Articul van de- fe tegenwoordige Conventie isgeftipuleertj fij- ne

«ccken toreen prompt aecommodement met Wne · EndedegcmelteHcerenStatenGene- rael met eene overtollige vergenoegingeontfan- Snde de getuygemflèn die fijne Alder-Ghrifte- Ρ ;„kfte Majefteyt haerfoomemghmalen van fij- ffeflrie gegeven heeft, en antwoordende van harezijde, met een geheele vertrouwelijekheyt

on de iincere begeerte, die fijne Majefteyt heeft ° lierHi'ck te verfeeckeren de rufte van hare Fron

CU

,,,..-,, hebben met applicatie geè'xamineert de aenbiedingen die Sijne Majefteyt wel heeft wil- len doen, omtotfoocengeluckigh eyndetege- raecken > en na daer over rijpelijck gedehbereert te hebben, kebben fygeoordeelt, dat men geen prompter, geen lichter, noch gevoeghlijcker middel kondegebruyeken, om den voortgangh van den Oorlogh vaerdiger te ftuyten, als die gce- ne dewelcke fijne Alder-Chriftelijckfte Maje- fteyt heeft aengeboden, van een twintigh-jari- een Treves, of Wapen-fchorflingh, dewelcke van ftonden acn konde doen ophouden de quade gevolgen der drftèrenten, die ontftaen zijn tuf fchen fijne Alder-Chriftelijkfte Majefteyt en den Catholijcken Koningh, en by gevolgh middel gevcndefelvc in 't geheel te eyndigen door eenen goeden en vaften Vreede: Derhalven hebben iy genomineert de Hecren ^Daniël van Wtjngaer- den, Baron van Wijn gaerden, Rub roeck, Bent- hnyfen, Heere van Werckendam, Soetermeer, Mocrmont, in ReneiTe, Zuydlandt en Noord- welle, Gedeputeerde van wegen de Ridderfchap in de Vergaderinge van Hollandt en Weft-Vries- landt, Hoogh-Bailliuw en Dijck-grave van de StadtenLanden van Woerden, Heemraedtvan Ddflandt, Curateur van de Univerfiteyt tot Leyden ; Jacob Hop , Raedt-Penfionaris der StadtAmfterdanij EverardvanWeede, Heere van Dijckvelt, Rateles, &c. Eerfte Raedt van de Staten van de Provincie van Utrecht, enPre- fident in hare Vergaderinge , Dijck-grave van de Rivierede Lecq, Siuck Gerold^van Burma- nia) Grietman van Wijnbritferadeel, Gijsbert Cuper, Burgermeefter van de Stadt Deventer; snAnthmyGerlacius, Gedeputeerden ter Ver- gaderinge van de gemelte Heeren Staten Gene- ™cl> van wegen de Staten van Hollandt ende Weft-Vneflandt, Utrecht, Vrieflandt, Over- 1 «elen Groningen, om te arrefteren, fiuyten en teeckenen de Articulen , waer inne men fat overeen komen met den Heere Graved'Avaux, txtraordmaris AnibaiTadeur van fijne Alder- ^nltehjckfte Majefteyt, tot bereyekingh van ^n prompt en goedt Aecommodement; en den hÏÏeitCn/mbr,iradcur van den Alder-Chrifte- d£,ΪΤΓ^' en degemelte Gedeputeer- den van de Staten Generael der Vereenigde Pro- ti"n'e ν ?er fne wederzijdtfche communica* SVit!machten» waer vandeCopienaenhet 2iin ut? Van Woorde te woorde geinfereert refterri? ïgC^cordeerr' groten en gear- de" de volgende Articulen dennAW0lge^andeaen^edmgendiedengemel- Μ;!ίίί* Koningh gedaen dcnk^idcherftel^gevandeVreede5verbin- aCl dcSc»*ldcHecr.enSraten Generael der

-ocr page 318-

Placaten. ι. Boeck. 13. Tit.

20

y

6

fal men figh geene voldoeningen mogen proc reren, door dadclijckemiddelen, maer defeb* twiftinge fal inder minne geëyndight werden indien dit nietdoenlijck is, fal men figh daerove ftellenter arbitrage van den Koningh van Gro0f Brittannien. VIII. Sijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt verbindt fich van nu af aen te doen ophouden alle hoftili, teyten in de Nederlanden, tegens de Steden en Plaetfen, behoorende aen de Kroon vanSpaio ne, felfs ten platte Lande, indien de Spanjaerdea haer daer van onthouden: Ende de gemelte Hee, ren Staten Generael verbinden haer van nietste ondernemen tegens de Plaetfen aen fijne Alder- ChriftelijckfteMajefteyttoebehoorende, noch tegen fijneTroupen. I X. Ende indien den gemel ten Heere Koningh van Spaigne den boven-genoemden Treves niet ac« cepteert op de geftipuleerde conditien, inden tijdt van fes weecken, tereeckenen van den dag van de onderteeckeninge vande tegenwoordige Conventie, enfijne Catholijcke Majefteytniet enfurneerteene Ac~te van Ratificatie, in goede . enbehoorlijckeforme; obligerenhaerdegemel- te Heeren Staten Generael in dien geval imme· diatelijck na den voorfchreven tijdt van fes weec- ken, alle hare Trouppen uyt de Spaenfche Ne- derlanden te trecken, en foo lange defen tegen. woordigen Oorlogh fal duyren , egeen fecours aen de Kroon Spaigne te fullen geven, direfte- lijck noch te indire&ebjck, foo lange de tegen- woordige fwevende difïerenten niet ilillen geter- mineer t zijn j ende fy verbinden haeroockgee- neafte van hoftiliteyt te plegen tegen de Trou- pen, Landen en Onderdanen van fi j ne Majefteyt) noch tegen fijne Geallieerden. En fijne Alder- Chriftelijckfte Majefteyt verobligeert fich red- proquelijck niette attacqueren, noch fich te be- machtigen van eenige andere Plaetfen der Ne- derlanden , felfs het platte Landt niet te mogen beoorlogen, indien de Spaenfchen haerdaervan onthouden: Sijne Majefteytaen hem behouden- de de vryheydt om fijne Wapenen tebrengenin alle de andere Staten van den Catholijcken Ko- ningh , buyten de gefeyde Nederlanden, ter tijde toe dat de Vreede tuiïchen de Alder-Chriftelijck- fte en Catholijcke Koningen fal herftelt zijn. X. Ende in gevalle den Oorlogh tuflehen deAl· der-Chriftelijckfte ende Catholijcke Koningen qiiam te continueren, ende fijne Alder-Cfirife- lijckfte Majefteyt op de Kroon Spaigne eenige Conqueften dede, fijne gemelte Majefteyt be* looft, dat wat iiicces fijne Wapenen oock opeen ander mochten hebben, hy geen equivalent ƒ de Spaenfche Nederlanden fal accepteren van de Conqueften, diehy geduyrendedeièn Oorlog" doen fal -, en dat hy veel min geduyrende deng?' feyden tijdt fal bemachtigen eenige Pïaetlên vafl de voornoemde Nederlanden, 't zy door t&°" te, verwiftelinge, willigen afftant, of door* ander middel het foude mogen wefen. x L                         ïic- Sijne Majefteyt verobligeert fich van gel|n ken, van noch een maendt te vergunnen aen

ne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt, en fijne Ca- tholijcke Majefteyt blijvende voor het overige in de felve ftaet van befit, in de welcke fy waren ten tyde van den ophef van de BlocquadevanLux- emburgh, fonder nochtans dat uyt krachte van de gefeyde poiTeffic, ofte van die der andere Ste- den en Plaetfen, die, ftaende defen Treves ful- len blijven} het zy aen Vranckrijck, het zyaen Spaigne, eenige prietenfien fal mogen werden gemaeckt, noch te van weder-zijden eenige reu- niengedaen, noch tegen de gemelte Heeren Sta- ten, onder pretext van dependentien, t'famen- voegingen, ofte andere rechten, wat naemdie fouden mogen hebben. V. Sijne Alder - Chriftelijcke Majefteyt fal van gelijcken verobligeert zijn, na de uytwiiïèlinge van de vo9rnoemde Ratificatien van Spaigne, fij- ne Trouppen in het geheel aftetreckenuytden StaetenDominatien van den Catholijcken Ko- ningh, in wat gedeelte de felve fouden mogen gelegen zijn : Gelijck oock den Catholijcken Koningh geene a£te van hoftiliteyt meer fal ple- gen, ende fal van fijner zijde gehouden zijn te obferveren, tot herftellinge van de ruft ende de goede correfpondentie tuiïchende Onderdanen der gemelte Alder-Chriftelijckfte ende Catholij- ke Koningen, de felve faecken, tot de welcke fijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt, door de tegenwoordige Conventie fich' verbindt. V I. Dat, indien op dit fondament, opdewelcke de gemelte Heeren Koningen fullen blijven in de poflcflie, ftaende den voornoemden Treves, waer in hare Alder-Chriftelijckfte en Catholijc- kcMajefteyten waren, ten tijde van den ophef van de Blocquade van Luxemburgh ( uytgefon- dert de boven - gemelte Plaetfen, die aen fijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt fullen verbly- ven ) fich bevondt eenige Plaetfe, waer van den tijdtvandepolTeifie, eftendueof uytbreydinge, wierdt betwift, daer van fal de decifie gefteldt werden aen den Koningh van Groot Brittannien, onder bedingh niet te min , dat de gemelte Hee- ren Koningen niet meer fullen ontfangen wer- den om eenige klachten te doen , na het verloop van drie maenden na de uytwiiïèlinge van de Ra- tificatie van Spaigne, van defe tegenwoordige Conventie. V I I. Het heffen van Contributien fal van weder- zydengecontinueert worden voor alle het geene fal refteren, te vervallen tot den dagh van de uyt- wiiïèlinge der Ratificatien van Spaigne,over defe tegenwoordige conventie, endedeachterftallen, die fchuldigh fullen blijven ten tijde van de bo- ven-gemelte uytwiiïèlinge der genoemde Ra- tificatien , fullen betaeldt werden binnen drie maenden naer den voornoemden tijdt, en men fal geene executien uyt dien hoofde mogen doen, ftaende dien tijdt tegen de fchuldige Gemeenten, mits datfe goedige en deughdelijcke Borgen ful- len gefteldt hebben in de Stadt van de Dominatie ofte pofièflie van dien HeereKoningh, aen wien de Contributien fullen fchuldigh welen; ende in gevalledattcreenigedifFerenten quamen reont- ftacn, ten reguarde van de gefeyde contributien,

-ocr page 319-

Travaten van Vreede en Commercie, &c. ; 297 , ffj,totRegensburgh, tereeckenenvani den Vreedein Europa, ende fijne Majeftey t ge- ^CJh dat defe tegenwoordige Conventie fal ι informeert zijnde, dat de Staten Generael der den dag»                met yt^ckTUck te conve- Vereeni» hdeProvinciën betuyghden een fincerc

begeerte om alles te contribuerend geene van haer dependecrt,hceft fijne Majefteyt gecommittoert, en committeert mits dcfen den Heere Grave d'A- vaux, Ordinaris Raedt in fijn Raedt van State, en fijn Extraordinaris Ambafladeur in den Hagc, aen dewelcke hy heeft gegeven, en geeft by oe- fen tegenwoordigen volle macht, commiifie en ipeciael bevel, om te arrefteren, iluytenenon- derteeckenen met de gemelte Staten Generael, ofte hare Gedeputeerden, die met gelijcke vol- macht zijn voorfien, ibodanige Articulen , als hy noodig oordeelen fal ora een prompt Accom- modementmetSpaignete bereyeken > belovende fijne Majefteyt al les te fullen agreèren het gee;.e door den gemelten Heere d'Avaux fal geaccor- deert wefen, en daer over fijne Ratificatie in goe- de forme te fullen geven,in den tijtdie verfprooc · ken fal werden, in trouwe van'twelcke hy defe tegenwoordige met fijn handt onderreeckendt heeft, en daer op fijn lecreet Zegel doenftellem TotVerfaillesden twintighften dagh van April feftien honderdtvïeren rachtigh. Wasgeteec- kent, LOUIS. Lager ftondt, Colb&t.

Srtn1vereenenTreves> en gemelte fijne Ma- eftevtverbindfigh,vangeduyrended^ntijdde Ώ tien die hy voorgeilagen, ende aldaer over cemge maenden heeft doen reïtereren, niet te mogenvermeerderem ^ ^ Siine Alder-Chriftelijckfte Majefteyt, en de Sraten Generael der Vereenighde Provinciën, confenteren dat den Komngh van Groot Brit- tannien, ende generahjek alle de Pnncen die wel fullen willen in een gelijck engagement treden, aen fijne Alder-Chriftehjckfte Majefteyt, en aen de eemelte Heeren Staten Generael mogen ge- ven hare beloften en verbinteniflèn van Guaran- tie van de executie van hetgeene defe tegenwoor- dige Conventie inhoudt: Gelijckoock fijne ge- melteAlder-ChrifteJijckileMajefteyt en de Sta- ten Generael confenteren, dat gelijeke acTrens van Guarantie fullen gegeven werden aen fijne Ca- tholijcke Majefteyt, indien hy den gefeyden Trevesaenvaert. XIII Men is over een gekomen, en het is verklaert geweeft, dat men niet pretendeert yets te ver- nieuwen aen de Tra&aten die tot Nyn egenge- maecktzijn, tuflehen den gemelten Alder-Chri-

E Staten Generael der Vereenigde Neder- landtfcheProvinciën, aen alle die geene

D

ftdijckftenKoningh, en de gemelte Heeren Sta- j die deiè^tegenwoordige Letteren fullen fien, Sa

ten Generael, ende dat de gefeyde Traftaten in

Dat Wy ontfangen en

aengenomen hebbende

haer geheele kracht en vigeur fullen blijven.

den Treves, voor foo

XIV fjet tegenwoordige Traftaet lal door den ge- melten Heere Koningh, en door de Heeren Sra- fen Generael geratificeert en geapprobeert wer- den, en de Brieven van Ratificatie vand'eenen d'anderin goede en behoorlijcke forme overge- levert werden in den tijdt van drie weecken, ofte eerder, ibo'tdoenlijckis, 'te reeckenen vanden dagh van deonderteeckeninge.

veel Ons concerneert, aengeboden door den Heere Grave d'Avaux, Extraordinaris Ambaf- fadeurvanden Alder-Chriftelijckften Koningh, in den name en van wegen fijne Majefteyt, in fij- ne Memorien van den negen en twintighften April, negenden Mey laetftleden, en van den vijfden en ièvenden van deiè maent; ende Ons t'eenemael vertrouwende in de experientie, ca- pacitcytengetrouwighéydt van de Heeren T)a-

nielvan IVijngaerden, Baron van Wijngaerden, Involdoeningevan'twelckewyboven-gemel- Rubroeck, Benthuyien, Heere van Wercken- tc AmbaiTadeiir van fijne Majefteyt, en Gedepu- dam, Soetcrmeer, Moermont, in Reneiïè, Zuyd- teerde boven-gemelt van de Heeren Staten Gene- land en Noordwelle, Gedeputeerde van wegen rael, in gevolge van onferefpeétiveVolmachtenj | de Ridderfchap ter Vergaderinge van de Staten «ebben in de gemelte namen defe tegenwoordige | vanHolIandt en Weft-Vrieflandt, Hooft-Bail- liuw en Dijck-Graef van de Stadt ende Lande van

g

daer nevensgevoegt de Cachetten van onfe Wa- pei?Ca' Pedaen in den Hage den negen en tw in- tigMten Junii feftien hondert vier en tachtigh. m ,,.         Was geteeckent, ueMefmes, Compte T>. van Wimper den. aAvaux.                            f L S )

Woerden, Curateur van de Univerfiteyt tot Leyden, Jacob Hop , Raedt-Penfionaris der Stadt Amfterdam, Everard vanWeede, Heere van Dijckvelt, Rateles, &c. Eerfte Raedt van de Staten der Provincie van Utrecht, enPrafi- dent in hare Vergaderinge, Dijck-Grave van de Rivierede Lecq; Siuck Gerold van Burmania, * Grietman van Wijnbritferadeel i Gijsbert Cu- per , Burgermeester der Stadt Deventer; en An~ thony Gerlacius , refpecHve Gedeputeerden in Onfe Vergaderinge van wegen de Staten van Holland en Weft-Vriefland, Utrecht, Vrieiland, Over-Yflel en van Groningen, hebben gecom* mitteerr, geordonneerc ende gedeputeert de ge- melde Heeren van Werckendam,Hop-> Tiijtkvelt, Burmania, Cuper en Gerlacius, gelijck Wyde- felvecommitteren, ordonneren ende deputeren mids defen, ende hebben haer gegeven volka-

(L.S.)

jf.Hop. (L.S.) E.deffieede. (L.S.) S. G. v. Burmania. Gisb. Cuper. (L.S.) A. Gerlacius. (L.S.)

DEee^°ntlghfnierS w^endenalatenvanhet

8 ne kan faciliteren tot herftellingevan men macht, sommiifie en fpeciael bevel v· Weel,                                            \                               Op

1, omm Onfe»

-ocr page 320-

Placateil·. ι. Boeck. 13. Tit.

298

ben belooft, gearrefteert, geflootcn en getCec kent, endaervan te doen expediëren OnfeBnV* ven van approbatie, aggreatie en ratificatie, jn" goedeen behoorlijckeforma, inden tijdtdiefv hebben belooft in Onfen naem te fullenfurneren Gegeven in den Hage in Onfe Vergaderingen der Ons groot Zegel, Paraphure van den Heerë Prcfident, en de Signature van Onfen Griffier den acht en twintighften Junii feftien honderd! vier en tachtigh. Was geparapheert, 2). Vim JVijngaerden. Onder ftondt, Tfr Ordonnantie van degemelte Heer en Staten Generael. Was <?e. teeckent, H.Fagel.

Onfen naem, en van Onfent wegen te convenie- ren met den Heere Grave d'Avaux,over de Con- ditien van den gemeken Treves , die te bevatten in een Traftaet of Conventie, de felve te fluyten enteeckenen, fonder eenighuytftel, engenera- lijck alles te doen hetgeeneWyfoudenkonnen doen, als of Wy daerfelfs tegenwoordigh wa- ren, al of fchoon teri defen eynde eenige nadere rnaeht of bevel gerequireert wierde, belovende finceerlijck en ter goeder trouwe'tfelve voor aen- genaem, vaft, beftendigh en onverbreeckelijck te houden, alle 't geene de gemelteHeerenGe- deputeerden en Plenipotentiariflen fullen heb-

^raBaet van. Vreede en Commercie, Tttjfchenfijne MajefteytMuley Ifmael, KeL· van Marocco, Koning van Fez, Tafilet, Garbe ende Africa, ter eenre ·, ende de Heer en Sta- ten Generael der Vereenighde Nederlanden, ende Sijne Hoogheyt den Heere Trince van Oran- ge, ter andere zijde, in dato den 16. Mey ι ó8 3.

ftenen als Jooden , fullen altoos hebben een vrve intrede binnen de Reeden en Havens van hoogft. gemelte Sijne Majefteyt, ofte in andere Plaetfen vandeflelfsKoninghrijcken, foo om akker op Ancker, foo langhals't haer belieft, te blijven, als om in alle vryheydttenegotieren, koopenen verkoopen , midts betalende Tollen voor de Koopmanfchappen die verkocht f.illen werden, fonder meer, onder wat Naem, Titul, ofte pre· texthetfoude mogen wefen; doch de geenedie niet verkocht fullen werden, fullen in alle vry- heydt werden te rngge gebracht en herfcheept, i fonder eenige Rechten of Impofitien daervante betalen, ende fullen mogen vertrecken als'thaer ι belieft, foftdereenige ophoudingeof verhinde· I ringe; ende aengaende de Warert van Contre- \ bande, als Bus-poeder, Sulpher, Deelen, en aller- hande Scheeps-Tirnmerhout, Tóuwerck,Pick, ! Teer, Roers, en andere faecken tot den Oorlog dienende, fullen de Inwoonders van de gemelde Vereenighde Nederlanden niet gehouden zijn eenigh recht aen hooghft-gedachte Sijne Maje- fteyt te betalen. III. De Schepen ofte Vaertuygen , foo die vaft hoogft-gemelte fijne Majefteyt, ofte van defleifs Onderdanen, als die van hoogft-gemelte Heeren Staten Generael, ofte van yemandt van hareOn- derdanen, fullen de Zee mogen bevaren enne- gotieren, fonder deeen door de.ander te werden gevifiteert, opgehouden of gemolefteerf; 00» fullen alle Perfoonen enPaflagiers,van\vatLan(j- fchap of Natie defelve mogeifóijn, met ?$#» Geldt, Goederen, KoopmanfchappeneriMe"" blen, in eenige van de boven-gemelde Schep bevonden werdende, t'eenemael vry zijn) en '

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullenfienoftehoorenlefen, Salut; 'Doen te weten: Dat tuflchen fijne Ma- jefteyt MMey Ifmael, Κ eyfer van Marocco, Ko- ningh Van Fez, Tafilet, Garbe ende Africa, ter eenre 5 ende Ons en fijne Haogheydt den Heere PrincevanOrange, ter andere zijde;'is gefloo- ten en opgericht het Traftaet van Vreede en van Commercie, volgende hier naer van woorde te woorde geinfereert: 'TraBaet van Vreede en <van Com- mercie, tajfchen fijne Majefleyt Muley Ifmael, Keyfer van Ma- rocco , Koningh van Fez» Tafilet, Garbe en Af rica, ter eenre-, ende de Heer en Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ende fijne Hoogheyt den Heere Trince van Qrange, ter andere zijde. I. IS vaft gefteldt ende beilooten, dat'er in 't toe- komende tuflchen fijne Majefteyt Muley If- mael, Keyfer van Marocco, Koningh van Fez, Tafilet, Garbe en Africa, ter eenre; en de Hoog Mog.Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ende fijne Hoogheydt den Hec- rePrincevanOrange, ter andere zijde; fal zijn een goede, vafteen onverbreeckeiijcke Vreede, dewelcke haer aenvangh fal nemen van den dagh afdatdeRatificatievan het tegenwoordige Tra- ftaet van wegen de hoogft-gemelte Heeren Sta- ten Generael, in handen van fijne Majefteyt Mu- ley Ifmael fal zijn gekomen en overgelevert, ful- lende alle Aften van hoftiliteyt van die tijd af van wederzijden ceiïèren en ophouden , werdende het tegenwoordige Traftaet door hooghft-ge- dachte fijne Majefteyt Muley Ifmael, van nu af aen in alle en yegelijcke fijne deelen en Articulen behoorlijck geapprobeert,geratificeert en gecon- firmeért. II. De Schepen ofte andere Vaertuygen van de hoogft-gemelte Heeren Staten Generael, of die van hare Onderdanen en Inwoonders, fooChri-

van geen van beyde zijden mogen werden gö

refteert, aengenouden, berooft, ofteeenig"'1

befchadight

De Oorlogh-fchepen van hooghil-g^ fijne Majefteyt, ofte andere Vaertuygen moetende in volle Zee, ende buyten fef&j&p dependerendc van de hoogft-gemelte We Staten, eenigeKoopvaerdye ofandere^c'i van de Onderdanen van de hoogfi-gernelte, ren Staten Generael, fullen aeïi boordt va° jte

-ocr page 321-

Trailaten van Vrcede en Commercie, &c.

-99

nr Schepen (Ier Vereeniglide Nederlanden inienLlmerSloep^lleenmettweeMan, ' ι de gemelte Sloep fullen trede.n, be- en fa I vervolgens geen meer- Volck, als die twee Mannen , in , jpvaerdye of ander Schip, ibnder per-

jefteyt, het zy groot ofre kleyn, fullen mogen kruyflen, ofte .op buyt varen, ontrent de Ree* den, .Havenen, Steden-enPlaetfen, /ftaendc on- der het gebiedt van de hoogft-gemelde Heeren Staten Generael. I X.' jDeVyandenvan fijne Majefteyt, ofte van de booghft-gemeldeHeeren Staten Generael, üiU len in de Havenen van fijne Majefteyt, ofte van de Heeren Staten Generael refpective niet mo- gen opbrengen eenige Pryfen, op de voorfchreve Ingezetenen gemaeckt, ofte hare Schepen, Goe- deren, ofPerfoonen aldaer verhandelen ofte vet'-.' koopen. X. In gevalle eenige Oorlogh-ichepen van de hoogft-gemelte Heeren Staten Generael, inde Havens van hooghft-gedachte fijne Majeftcyc met eenige Prinfen quamen in te vallen, fullen fy de voorfchreve Prin fen in alle vry heydt aldaer mogen verkoopen, ofre daer van na haergoedr- duncken diiponercii, fonder door yemandt te- werden gemolefteert, wie het oock foude mo~ gen zijlij daeren boven fullen de Oorlogh-fche- penvan.de hooghft-gemelde Heeren Staten niet gehouden zijn eenige Rechten of e Gabellen re betalen, maer ter contrarie, 'm gevalle haer eeni- ge Vivres mochten onrbreecken, fullen fy alle het geene fy van nooden fullen hebben, vyrelijk voor couranten prijs mogen koopen. ,                       XI. Soo haeft alsccnig Oprlogh-lchip van hoogft- gemelte Heeren Sraten Generael, in eenige van de Havens van hooghft-gedachte fijne Majefteyt fal arriveren , eridat den Conful der Vereenigae Nederlanden, of den Capiteyn van het gemelde Schip, aen de Gouverneurs van de voorfchreve Plaetfen daer van kennifle lal hebben gegeven, fal het felve werden gepubliceert, op da t een yder fijn Slaven beware -, doch in gevalledesniet, tegenftaende eenige Slavequamteefchappcren,. of dat'er vermoeden was dat yemandt geëfchap- peert mochte wefen , fullen de voorfeyde Gou- verneurs niet toelaten dat ter dier oorfaecke eqni- geinfolentietegensden voornoemden Conful,of eenigh ander Onderdacn van de Verccnighde Nederlanden werdegepleeghtj maer fullen aen deMeefters van foodanigen Slave of Slaven bela- ften , dat.fy defelve met alle difcret ie van den C *~ piteyn of Commandeur, by wie fy haer ibudtn mogen hebben geialveert, afrordercn} eningc- valle dien Officier fulcks ftandtvaftelijck ontken- de, ofdat men daer geen volkomen kennifle van hadde, fal den MeefterofteMeefters gehouden zijn volkomen geloof aen de woorden van den voornoemden Officier tcgeven,fonder daer over den Conful, ofre de voornoemde Onderdanen in eenigerhande manieren te mogen molefteren, niettemin, indien hetfeeckerwas, datfoodanig Officier de waerheydt van de iaecke quam te ver- bergen , iTillen de voornoemde Gouverneurs van wegen hooghft-gedachte fijne Majefteyt als dan den voornoemden Conful veribecken daer over aen de Staten Generael te fchryven, op dat fatis- factie fonder uytftel aen deMeefters van foodani- ge geè'fehappeerde Slaven gegeven werde. Ooj                       Van

d

SevandenCapiteynofScliipperrnogenover faen, 'dewelckc: haereen behoorlijek Pafpog Loonthebbende, fal de voorfchreve Sloep gè* houden zijn aenftonds te yertrecken, en lal het wemelde Koopvaerdy-fchip fijne reyfe, fonder eeni^en hinder ofte belet vervolgen, en recipro- quelijck, in gevalle eenigh Schip of ander Vaer- tuygh van de hoc gft-gemelte Heeren Staten Ge- nerael quam te ontmoeten eenigh Schip of Sche- pen van hooghft-gedachtefijne Majefteyt, ende den Capiteyn va ή een van de voorfz< Schepen hebbende vertoonteen behoorlijckPafportjdoor ordre van hoogft-gemelte fijne Majefteyt ondcr- teeekent, nevens een Certificatie van de hoogft- cemelte Heeren Staten Generael, die als dan tot Salée of anders fal refideren , foo fal het gemelde Schip of Vaertuygh fijne reyfe vryelijck mogen vervolgen. V. Geen Capiteyn of ander Perfoon van eenigh Schip of Vaertuygh van hooghft-gedachte fijne Majefteyt, fal vermogen te lichten uyt eenigh Schip, de "Onderdanen van hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, toebehoorende eenigh Perfoon oftePerfoonen, wie het oock foude mo- gen weien, om elders heen te vervoeren of doen vervoeren, en om aldaer te werden geëxamineert, ofte onder hoedanigh pretext het foude mogen wcfen, veel min fal het haer geoorloft zijn de torture, of eenigh ander geweldt te exerceren te- genseenige Perfoon en, van wat Natie of Con- ditie defelve fouden mogen zijn, dewelcke in eenige Schepen , de Onderdanen van haer Hoog Mog. toebehoorende , gefcheept fullen wefen, onder wat pretext of voorwendingen het oock foude mogen wefen* V I. ïn gevalle eenige Schepen of Vaertuygen van hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, ofte van yemandt van hare Onderdanen en Inwoon- ders, op de Kuiten van hooghft-gedachte fijne Majefteyt komen te (handen, fullen de voorfche- ve Schepen met hare Gerecdtfchappen en toebe- 10°crn' lederen en Ladinge niet werden ge- confifqueert, noch 't Volck totSlaven gemaeckt; niacr fullen ter contrarie alle de Onderdanen van

ièn alle

-gedachtefijneMajefteyt gehouden we

mogelijckcdevoirenaente wenden, om

nct v olck en de Goederen te bergen ν ι i. . Geen Ingezetenen van fijne Majefteyt, of van mo°S ρ Ke.Heercn Sraten Generael fullen ogen Gommiflic nemen van eenige andere Po- bcho n°iPrincen' om mec Schepen, haer toe- te inf°ft        or*fe oock met Scheoen van andere hrena Π' °fi:e eenige moeyelijckhey dt toe te Maiifl 2<m de ïnSeze'enen'van de felve fijne ttncl^ *?fvande hoogh-gemelteHeerenSta- ^Uneraelrefpeclive. GeP c 1           VIII. • mi5cllePaivanhoogft-gedachte fijne Ma-

-ocr page 322-

Placaten. ι. B

3 van voor haer, ofte ha/e Secretarifteu, Co™ dtcn en Accordentedoenpafleren, openêft/" ven, endeandereDepefchesinhaernaemteve* leenen, enverderste doen alle 't gunt totdel0r finge en het vertreck der gelofte Slaven vannon* den fal zijn, fonder dat yemandt, wiehetoock foude mogen weien, fich daer tegen fal mogen

3°° χι ι. Van den daghaf dat de Ratificatie van het te- gen woordighTraétaet van wegen de Heeren S ra- ten Generael aen meer hooghft- gedachte fijne Majefteyt fal zijn overgegeven en geëxtradeert, üillen geene Onderdanen ofte Inwoonders der Vereenighde Nederlanden, foo Jooden als Chri- ftenen, blnrieri alle de Koningrijcken van hoogft- gedachte fijne* Majefteyt toe Slaven gemaeckt mogen werden, onder wat pretext het foude mo- gen wefen -, daer en boven fullen de hooghft-ge- dachte Heeren Staten Generael, uyt krachte van ditTra&aet» geenfins gehouden zijneenige van hare Onderdanen of Inwoonders, zijnde tegen- \voordighinftavernye,of die voor het uyt wifle- lenvangemeke Ratificatie daer toe fouden mo- gen komen te vervallen, vrytekoopen, maer fal het abfolut van haren vryen wille dependeren, fonder eenige limitatie of reftri&ie van tydt, hare mededogenthey t in 't werek te ftellen, ende foo- danigè j ende foo veel t'allen tyden als het haer goedt duncken fal, te verloflen, midts conditie, van over den prys van haer rantc^en met hare Meefters op de redelijckfte manier te accorderen, fonder dat men haer fal mogen conftringeren ee- nige tegens haer danck te loiTen, het zy van de Slaven van de Galeyen, Gouverneur, Alcaydesj ofte wie het oock foude mogen zijn, toebehpo-

i|||len, o f de gelofte Slaven molefteren, wi

LJders i

fullen de voorichreve Minifters met alfoo veéïau, thorireyt, als eenige Minifters van andere Pri«* een of Potentaten vermpgen te maeckén, en voor haer te doen pafïêren allerhande Inftrumentenen Contradlen, ten behoeve van andere Chriften Natiën, oock mogen verleenen Pafporten, fon. der contradictie van yemandt. XIII. Indien het gebeurde dat eenige Onderdanen van de hooghft-gemelte Heeren Staten Generael binnen eenige van de Plaetfen ofte Steden van hooghft-gedachte fijne Majefteyt quam te over- lyden, fullen des ièlfs Goederen of Penningen door de Gouverneurs, Rechters» of andere Of- ficieren van wegen hooghft-gedachte fijne Ma- jefteyt niet mogen wei den aengeflagen ·, felfsen fal niemandt van de gemelte Gouverneurs of an- dere Officieren daer vankennifïè mogen nemen, of daer ontrent eenige de mtnfte recherche wer- den gedaen, maer fullen foodanigè Goederenen Penningen werden aengevaerdt by die geene die den overleden tot fijn Erfgenaem of Erfgenamen by Teftament falhebben geinftitueert, ingeval- Ie de felve ter plaetfe van den Overleden mochten wefen; en indien de Erfgenamen aldaer niet pre- fent fouden mogen zijn, fal den Executeur van't felve Teftament door den Overleden behoorlijck geinftitueert, naer dat hy een perfe£ténlnven« tarisvanallede nagelaten Goederen en pennin- gen ter goeder trouwen ial hebben gemaeckt, de felve fonder eenigh belet in fijn bewaringe ne- me» ; en fal beforgen dat alles in handen van de ware en wettige Erfgenamen door veylige wegen geftelt werde ■, maer indien yemant van de voor- noemde Onderdanen fonder Teftament quamte overlijden, fal den Conful der hoogft-gemelde Vereenighde Nederlanden foodanigè Goederen en Penningen onder een behoorlijcken Inventa- ris aenvaerden, om defelve aen de naefte Vrien* den ende Erfgenamen der Overleden ter handtte ftellen. X I V. DeKoopluyden,foo Chriftenen als Jooden va" hoogft-gemelde Vereenighde Nederlanden, de· welcke naer binnen eenige van de Steden w hooghft-gedachte fijne Majefteyt bevinden, iul" len geenfints gehouden zijn Goederen tegens haer danck te koopén , maer fal alcijdt tothaec keure ftaen foodanigè te koopen, als fy o0 rfj leafullen haer dienftigh te zij η ·, van gelijcken ü. geen Capiteyn of Schipper van de hoogft-ge^' te Provinciën gehouden zij η eenige Goederen gensfijn danck in te laden, om defelve te vËjPjL

ren

niet goedt vindende, om veele redenen, te

ftipnleren, dat de Meefters gehouden fouden zijn hare Slaven, zijnde haer eygen Goedr,voor den prys van haren éerilen inkoop, te moeten af- ftaen, noch te dat oock de hooghft-gemelte Hee- ren Staten gehouden fulle'n zijn foodanigè aen'te nemen, als men haer met geweldt foude willen doen loiTen; bcloovende meer-hooghft-gedach- te fijne Majefteyt fijn authoriteyt in deiefaecké te fullen employeten, om beyde de Parthyen te vreeden te ftellen j. ende is vervolgens geaccor- deert dat alle de Slaven , zynde Onderdanen en Inwoonders van de hoogft-gemelte Heeren Sta- tenGenerael, ter occafie van hare ïoifinge, ful- len genieten het profijt en de emolumenten van denaf-flaghofverminderinge der Rechten, die fijne Majefteyt toekomen, gelijck oock van de andere onkoften, midts voor defelve betalende foo redelijcken prys als eenige Slaven van andere Natiën, ten opfichte van hare loflinge, het zy naerdengeflooten Vreede, ofby wegen van Ael- moefien zijn gewoon te betalen; wel-verftaende, dat foodanigè Slaven , Inwoonders der Veree- nighde Nederlanden, die dit emolument fullen willen genieten , door de Commiflarifien ofte andere Minifters van den Staet der Vereenighde Nederlanden, die na defen binnen de Rijcken van hoogft-gedafchte fijne Majefteyt fouden mo- gen komen, fullen moeten werden geloft, fullen de andere Slaven, Inwoonderen van de hoogh- gemelte Provincie, die dat voordeel der gemelte Rechten niet fullen willen genieten,haer vryhey t door andere Perfoonen, foo fy te rade fullen wer- den , mogen procureren > de voornoemde Com- miflariilèn, ofte andere,publique Minifters, die naer defèn van wegen de hoogft-gemelde Veree- nighde Nederlanden, in de Rijcken van hoogft- gemelte fijne Majefteyt fouden mogen werden aengeftelt» fullen de vryhéydt en macht hebben

ren

, ofte om een reyfe te doen naer eenigejj^

Conful van hoogft-gemelde Provinciën WË houden zijn eenige fehulden van een ander derdaenvaji defelve Provinciën te betalen»

-ocr page 323-

Tra&atèn van Vreede en Commercie, &c.

301

XIX. GeenOnderdaen vaïi de hoogh-gemeltè Hee- ren Staten Generael, 't zy Jood of Chriften,zijn- de Paflagier, gaende o f komende met fijn Baga- gievanoftena eenige Havenen, fal mogen wer- den gemolefteert, fchoon foodanigen Paflagier in een Vyandlijck Schip van hooghft-gemelte fijne Maj. was; van gelijcken fal geen Paflagier van hooghft-gedachte fijne Majefteyt, zijnde in een Vyandlijck Schip, van de hoogh-gemelte Heeren Staten in fijn Perfoon of Goederen, die hy in 't gemelde Schip geladen fal hebben, mogen werden gemolefteert. X X. Soo haeft als deRatificatie van't gemelteTra- cTraet van wegen hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, aen handen van hooghft-gedachte fij- ne Majefteyt fal zijn overgegeven, fullen alle in- jurienenfehaden, ten wederzijden geleden, in een eeuwige vergetentheyt gefteldt en gehouden werden, en fullen allerhande hoftilitey ten ende violentien ten wederzijden cederen, enfaldefè Vreede in haer volkomen kracht ende vigeur blij- ven , en voor aki jdt continueren > en in gevalle naerdendagh, dat de voorfchreveRatificatie in handen van hooghft-gedachte fijne Majefteyt ge- ftelt fal zijn, eenige prinfèn ofte fchaden ten we- derzijden qua men voor te vallen , voor dat de Vreede aen een yder der Onderdanen bekendt was, fal daer van een prompte fatisfaitie gegeven werden. XXI. In gevalle dat by inadvertentie ofte anderfin ts, eenige contraven tien in het tegenwoordige Tra- ctaet van wegen hooghft-gedachte fijne Maje- fteyt, ofvan de hooghft-gemelte Heeren Staten Generael voorvielen, foo fal echter de voorfchre- ve Vreede in volle vigeur bly ven, «fonder datmen daerom tot rupture vande voor.fz Vreede, Vrunt- fchap en goede correfpondentie fal komen; maer fal de beledighde Parthye een prompte reparatie van foodanigecontraventie in der minne vorde- ren, alvoorenstotde Wapenen te komen ·, ende in gevalle fulcks by eenige particuliere Onderda- nen mocht by-komen, fullen fy als Infracleurs van de Vreede, en Verftoordersvandegemecne rufte, fonder eenige conniventie, daer over werden geftraft. S o o Is't: Dat Wy het voorfchreve Tra&aet, en yder Articul van dien, hebben geaggreëert, geapprobeertendegeratificeert, gelijck Wyhec felve aggreëren, approberen en ratificeren midts deien, beloovende ter goeder trouwe, endeop- rechtelijcken, het felve onverbreeckelijeken te onderhouden en naer te komen, ende te doen onderhouden en naerkomen, en niet te gedogen [ dat het felve by yemanden direirelijckenofindi- reftelijckengekrencktofte verbroocken werde, onder wat preetext het oock foude mogen wefen: Ten oirkonde hebben Wy defen met Ons Groot Zegel doen bekrachtigen, ende door denPras- fiderende in Onfe Vergaderinge laten paraphe- ren, ende door Onfen Griffier doenteeckenen» Aldus gedaen in Onfe Vergaderinge, in den Ha- ge den fes en twintighften Mey fefüenhonderdt drieentachtigh. Dé

Mi rendien oorfaecke cenigcBorgh-tocht, np Onderdanen, foo Chriftenen ah; Jooden, 1 σΟ- gemelte Heeren Staten Generael, ful-

nn Pleydoyen of Proceifen in de Rijc- hooghft -gedachte fijne Majefteyt niet

leniflcas

ken van

SoiSen^ijn ficlTte fubmitteren onder eenige Ψ -aMpvsq die Landen, maermdien er waren JUnte aueftien, foo Civile als Criminele, tuf- SdievandeNatieder Vcreenighde Provin- ciën alleen, in wekken gevalle fy niet gehouden f Hen wefen te compareren voor een andere Rechter als voor haren Conful, dewelcke fal héb- ben volkomen authoriceyt om te terminerenalle differenten, foo in 't Civil als in 't Crimineel, als doodtilagen, quetfuren, en andere delicten, en te procederen volgens de -Inftru&ie en Ordre van rip höoenit-gemelte Heeren Staten Generael. In gevalle eenigOnderdaen van dehoogft-ge- meke Heeren Staten Generael, fich bevindende indeRijckenvan hooghft-gedachte fijne Maje- fteyt een Moor quam te beledigen, te quetfen of ricder te leggen, falhy op de felvewijfe, en niet ftrengerals een Moor werden geftrafc, indien hy diergelijcke mifdaden begaen hadde; doch by foo verre hy quam te efchapperen, fal den Con- ful noch eenige andere Onderdanen van de ge- rnelte Heeren Staten Generael daerom niet mo- gen werden geinquieteert noch gemolefteert. XVII. Den voornoemden Conful van dehoogft-ge- melteHeeren Staten Generael, in deRijcken van hooghft-gedachte fijne Majefteyt, fal aldaer wooneninallevryheydtenveyligheydt, foo ten aeniien van fijn Perfoon als van fijne Goederen; en falhy vermogen fijn Tolck ende Makelaer te verkiefen, oock te gaen aen boordt van alle Sche- pen, indeHavenenen op deReeden ten Anker leggende, foo menighmael als 't hem believen fal, als oock door het Landt te reyfen; daer en boven fal het hem vry ftaen, endegepermitteert zijnpubliquelijck in fijn huys te doen oeffenen en exercerende Chriftelijcke Gereformeerde Reli- gie, fonder eenige vexatie of moleftatie, het zy met woorden of met wereken, van wie het oock Joude mogen zijn. XVIII. Is mede geaccordeert en geconvenieert, dat jiet a|leen geduyrendede continuatie van Vree- zeen Vrundtfchap, maeroock incas van eenige mcerruptie ofte rupture van defelve, tuffchen nooghft-gedachtefijne Majefteyt, en hooghft- p™ Heeren Staten Generael, den Conful en jnaere Onderdanen van meer-hooghft-gemelte herÏÏiStaten Generael, in de Rijdeen van ^nitgemelte fijne Majefteyt woonende, te We 3' r°7elxndentiJdt van Oorlogh als van firh 1         n nebben volkomen vryheyt, om icnna h eygen of ^^ ^^ fe ,b cn> «M· ioodan.ge Schepen, van wat Natie het zy, Famirerg0Ïtdunckcnfal> en hare Goederen, datfc Üen Dlenaers met haer nemen , fonder

-ocr page 324-

•.

Placatcn. χ. Boeck. 15. Tit.

502

mitévan deMifllve van hooghft-gedachte fr Kcyieriijeke Majefteyt,' nevens het voorfc/"2 veXra&aet aen haer Hoogh Mog. oVem^ den, en hi defecrete Notulen van den vijftJ1" den December feftien honderdt vier en tachtij! vermeldt.                                 *               b

De Ratificatie over dit TracÏaet» ten acnfien van frjne Κ eyferlijcke "Majefteyt van-Marocco, is geteeckent op den tiendcri Ramadan, in'tjaer duy fent vijf en tnegentigh'j, het welcke na Onfe rceckeningeisden ........ Α ugufti feftien liondertvierentachtigh, volgens en in confor-

PrdliminairTraéïdet, tujfchen Sijne Koninghlijcke Majefleyt van Deenemarckenm Noorwegen, &c. ter etnre; en de Hoogh Mog. Heer en Staten Generael der Vereenighde Ne der landen, ter andere zijde, gejhoten tot Berlijn denfejden Juliifeflten honderdt achttn tachtïgh, Nieuwen Stijl.                                                                             «.-V

StadtHamburgh of Altena, ten«welcken eynde beydedehooge Parthyen haer Gevolmachtigd den, behoorlijckgeinftrueert, aldaer fullenla- ten vinden, omme ten dage van de uytwiflelinpe vandeRatificatienvan het jegenwoordighpn, liminairTra&aetaenftonds de voorfchreve Ne- gotiatie, onder de Mediatie van fijn Chur-Fuf. ftelijckeDoorhichtigheyt by der handt tenemen en fonder uytftel te vervolgen. I I. Ende op dat immiddels de Navigatie en Com- mercie haer voortgangh mogen hebben, is ver* dragen en geconditioncert, dat by provifie, en voor den tijdt van twee eerftkomendejareji, te reeckenenvandendagh'van de uytwi heling van

"Adcmael tuflehen fijne Koninghlijcke Majefteyt vanDeenemarcken, Noor- wegen, &c. ter eenre; endede Hoogh Mogende Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ter andere zyde, ze- den een geruymen tijdt herwaerdts verfcheyde differenten en oneffenheden gerefen zijn, over enterfaecke van de Commercie ende Navigatie van de Ingezetenen der Vereenighde Nederlan- den, op fijn Koninghlijcke MajefteytsRijcken en Landen, midtsgaders in en door de Zond op deOoft-Zec; en dat al-hoe-wel de voorfchreve differenten en oneffenheden tot noch toe niet al- leen niet geadjufteert hebben kunnen werden, macr ter contrarie meer ende meer uytgeborften zijn, echter fijne Koninghlijcke Majefteyt en

liaerHooph Mog. altoos hebben geconlerveerdt! deRatificatienvanhetjegenwoordighTraftaet;

enfooveel langer als voor de expiratie van dien tijdt, metgemeene bewilliginge fal werdenvaft gefteldt, de Onderdanen van fijn Koninghlijcke Ma j efteyt inde Vereenighde Nederlanden,ende de Ingezetenen der VereenighdeNederlandenin deOoft-Zee, Deenemarcken ende Noorwegen varende ende handelende, fullen werden gefra- fteertop den voet en conform de Letter van de Tractaten en Conventien tuflehen fijn Majefteyt en haer Hoogh Mog. in de jaren feftien honderdt vijf en veertigh, feftien hondert feven en veertig) feftien hondert fes en feftigh, en feftien hondert negen en feftigh refpectivelijck gemaeckt, welc·

een oprechte genegentheydt omme defelve ten fpoedighften door een minnelijck verdragh ge- termineerttefien, oock om prieliminairlijck te adjufteren 't geen de bevorderingh van fooeen goedt en heylïaem ooghmerek eenigermaten fou- de konnen retarderen, en in dit alles krachtelijck zijn gefecondeert door de interpofitie, en de goe- de officien, cüe wijlen fijn Chur-Furftelijcke DoorluchrigheytvanBrandenburgh, glorieuièr gedachteniiïe, en by continuatie fijn jegenwoor- digh regerende Chur-Furftelijcke Doorluchtig- heydt van Brandenburgh, als fucceillve Media- teuren in defen belieft hebben te employeren;

Soo Is't: Dat,omdaertoetegeraecken,fijne ke Tractaten en Conventien van alfulckenkractit

fullen zijn ende werden gehouden, als of defelve alhier van woorde te woorde waren geiniêreerf; en is voorts wel exprefielijck verdragen engcac- cordeert, dat, in gevalle het Tra&act ten prin- cipalen niet en foude mogen wefen gefloorcn> voor de expiratie van de voorfchreve twee jaren, of van dien tijd welcke ( aleer de felve twee jaren fullen wefen verloopen) met gemeene bewiu· gingh fal werden vaft gefteldt, in fulcken faw wederzijds Onderdanen ende Ingezetenen lullen hebben den tijdt van drie maenden, te reeckenöj vandendagh af dat dit preliminair Tractaetl* wefen geexpireert, omme binnen de felve dn maenden hare Effenen, Schepen of Goederen te mogen revoceren, t'huys ontbieden, °}:ce\ ders verfenden, fonder in het minfte dacrmu^ duyrende de voorfchreve drie maenden ) vei dert, befwaerdt, belaft ofte geincommodeert werden, even als of dit preliminair Τracta > geduyrende den voorfchreven tijt van drie ψ den, noch eirectivelijck plaets hadde,w fleerde, en geobferveert moeft werden. Di«n*

Koninghlijcke Majefteyt totdeflelfs Gevolmag- tighde gelieft heeft te nomineren den Heere Jo- han HugovanLenten, tot Sarlhufen, fijneKo- ninghlijcke Majeftey ts Eftats ende Landt-Raedt, Vice-Cantzeler in het Hertoghdom Schlefwich, ende deifelfs Extraordinaris Envoyé aen het Hof van fijn Chur-Furftelijcke Doorhichtigheyt: En de Heeren Staten Generael, den Heere Jacob Hop, Raed en Penfionaris der Stadt Αmfterdam, Ged eputeerde ter Vergaderinge van haer Hoogh Mogende, wegens de Provincie van Holland en Weft-Vrieilandt, en haren Extraordinaris En- voyé aen 't Hof van fijn Chur-Furftelijcke Door- luchtigheydt, dewelcke fich te famen bevon- den hebbende in de Stadtvan Berlijn, aldaer na réciproque communicatie van hunne refp.ecrive Volmachten , waer van Copien aen het eynde defesvan woorde te woorde zijn gevoeght, ψχ- Urninairlijck zijn geaccordeert ei) verdragen in volgende maniere. I. De Plaetfe van de af-handelinge van de boven- geroerde differenten in het algemeen, fal zijn de

-ocr page 325-

Tw&atén van Vreede en Commercie, &c.

3°3

VI,

III. n,>nvoteet)de fal het vifiteren der Schepen en - Γ In den Ingezetenen der Geünieerde Pro-

Dat volgens het XIII. ArticuS van het Tra- claet van den jare feftien hondert vij f en veertigh, depaflagie en Navigatie door de Zond, als oock deTraflcqinfijn Koninghlijcke Majefteyts Rij- ken en Landen, vry en onverhindert fal bly ven, en dat derhalven oock op het veribeck, ende ter requiiïtievan fijn Chur-Furftelijcke Doorluch· tigheydt, alsMediateur, fal ceileren het verbod tegen den invoer van verfcheyde Waren, Manu-

SSSSaSSede,.?

ferende- conform het III.

Articul van het Tra-

et de'Anno ftflfcn honderdt vijf en veertigh iactfe hebben , en ontrent de viiitatien van fe voorfchreve Schepen die in Noorwegen, 't zy metHoutallecn, 'tzymetHout enandereWa-

of wel met andere Waren alleen, fouden mo-

n' erdenbeladen,falprrEcifelijckachtervolght facWen en Koopmanfchappen geëmaneert: En

is wijders verdragen, dat het different, 't geen hier over, en over de defen il ons, exemptions en diergelijcke Schepen is ontftaen ge weeft, ende redenen welcke dien aengaende by of van wegen fijn Koninghlijcke Majefteyt zijn geallegueert, fullen werden gerenvoyeert tot de Negotiatie ten principalen ( nochfans effecT: forterende 't geen aengaende de voorlehreve Schepen, en't voorfz verbodtby'tV.en het jegenwoordige Articul is geconvenieert) om als dan te fïen hoe verre die faecke tot wederzijds genoegen fal konnen wer- den ingefchickt.                       \ VIL Sullen vorders, volgens het II. Articul van't Traclaet de Anno feftien hondert vijf en veertig, het XIII. Articul van den jare feftien honderdt feven en veertigh, en het V111. Articul van het TracTraet de Anno feftien hondert fes en feftigh, alle By-tollen en andere diergelijcke laften, wat naem die oock fouden mogen hebben, die zedert de voorfz Traclaren ,. ende in prasjuditie van de- felve, foo in de Zond als in Noorwegen zijn in- gevoert, gantfchelijck cefleren, en fal vervol- gens afgefehafc moeren werden alle'tgeene buy- ten de letter van de boven-geroerdeTracT:aten,de Onderdanen van fijne Majefteyt inde Vereenig- deNederlanden, en de Ingezetenen der Veree- nigde Nederlanden,'t zy van hare Schepen, 't zy van hare ingeladene Goederen, fouden mogen wefen afgevorderdtj maer fal alles pra^ifelijck werden gereguleert naer de felve Traktaten, als Articul II. hier boven is gefeght, fonder dataen de generale expreftien, aldaergebruyckt, eenige prajudicie werdt verftaen te werden gegeven, door hetgeen fpecialijck byde volgende Articu- lenvan dit Traclaet is verdragen ende geconve- nieert. v ii ι Tot beter nakominge van alle'tgeene voorfz is, is verftaen dat mede fal cefferen en ophouden de nieuwe Deenfche Tol-rolle, by fijn Koning- lijcke Majefteyt op den ieven en twintighften Mey feftien hondert fes en tachrigh gearrefteerr, en voorts alle andere Ordonnantien, Verboden, Vryheden ende Exemptien, welcke tegens de voorfchreve Tractaten fouden mogen zijngeè'- maneert, ofteaen yemandtgeconcedeert. IX, Daer en tegen is van de zijde van fijne Koning- lijcke Majefteyt bedongen, en by haer Hoogh Mogende belooft, dat deièlvemede, geduyren-' de den voorfchreve tydt van twee jaren, fullen doen ceiïèren het verbodt van de Navigatie ende Commercie op het Rijck Noorwegen, mitlga- ders van den invoer van de Hout-waren, die in 't felve Rijck zy η gevallen, en van daer, ofte van '                                                            clde. β

reXtetXIV.enXV.AmcuIvanhetTra- tfaetvan den jare feftien honderdt feven en veer- tien en her X. Artieul van dat van den jare fes- tien hondert fes en feftigh refpeclive. I V. Gelijck oock de metinge van de Schepen op doorwegen varende, gereguleert fal blijven na het eeene des wegen in den jare feftien "honderdt negenen feftigh is geconvenieert, ende de Tol- lenvan de Hout-laften ende andere Waren ende Koopmanfchappen, welcke uyt Noorwegen fouden mogen werden uytgevoert, betaeldt ful- len werden naer het VI11. enX. Articul van het Tracfaet vanden jare feftien hondert fes en feftig, ten ware de Onderdanen van fijn Koninghlijcke Majefteyt, ofwel andere Natiën, albereyd, ver- kregen fouden mogen hebben, of nochgeduy- rende den voorfchreven tijdt fouden mogen ver- krijgen eenige verminderingh in de voorfchreve Tollen, in wekken gevalle oock de Ingezetenen der Vereenighde Nederlanden dat voordeel, vol- gens het IX. Articul van het voorfchreve Tra- ftact de Anno feftien honderdt fes en feftig fullen genieten. V. Infgelijcks fullen oock, conform hetvoorfz IX. Articul, de Schepen , in de Vereenighde Nederlanden t'huys hoorende, eenige Waren of Koopmanfchappen indeRijcken van lijn Ko- ninghlijcke Majefteyt brengende, het zy dat de- fclve Waren ende Koopmanfchappen gebracht werden diieclelijck uyt de eerfte handt, of van deplaetfe daerfe zijn gevallen, dan niet, geen «ooger of meerder Tol betalen als de eygenln- woonders of Onderdanen van fi jn Koninghlijc- ke Majefteyt, ende fal dienvolgende oock celfe- rcn de vierdubbelde Tol, geleght op Warenen koopmanfchappen die niet uyt de eerfte handt, ot van dePlaetfen daerfe zijn gevallen, met Ne- aerlandifche Schepen in fijn Majefteyts Rijcken werden gebracht; gelijck mede ophouden fal het verbodt voor de Nederlandtfche Schepen, om w arenof Koopmanfchappen tuiTchen de Rije- nen van lijn Majefteyt, of tuiTchen Provinciën

1 jn D'enemarcken of Noorwegen te ver· r~*rln'> daer en boven fullen oock op het ver- dek, enrerrequifitievanfijn Chur-Furftelijc- jeiJoorluchtigheydt, alsMediateur,ophouden apiii0?60^6"' immunitejrtén ende exemptien enrl ,0° Stemde defenfions, exemptfons, ΤοίίΓ d-JCkeSchepen' f°otenrefpeaevande teft&hr , öi*ket inkomen en uytgaen werden Tnï Η a's.re"°Pfichte vandenÓrizondtfchen

Geeri

^0orllJnKPninghlijckeMaieftevteeaccor-

-ocr page 326-

Placaten. τ. Boeck. 15. Tit-

3°4

rungenentftanden, und dann zu hinlegunM felben, gutliche TracÏaten zu pfiegen, vorhe/ aber einige pradiminar pun&en ab zu reden; bee derfeits fiir guth befunden, und beliebet worden* dasWirzufolcher prasliminar handlung UnfJ Orths , den Whol-Edlen Unfern Eftats und Land-Rath , Vice-Cantzlern im Hertzogthum Schlefwig, jetzigen Envoyé Extraordinaire am Chur-Brandenburgifchen HofFe, und liében gtttxxzïi Johan Hugo ν on Lenten, aurFSarlhufeil Erbgefefïèn, committiret und bevollmachtig thun das felbe acich hiemit dergeftal t und alfojdj' Er fich, unter interpofition und vermittelungdes jetzo Regierenden Chur-Furften zu Branden, burgDurcbl, und L.D. mit der Staten General ebemafïïg bevollmachtïgtem Miniftro in hand. lung einlaffen, und wegen angeregter 'praelimi. nar-punftenetwasgewiiïèr verabreden, fchlief. fen und unterzeichnen moge: Bey Koningli- chenWortenverfprcchende, dafs Wirdas jeni. ge was er folcher geftalt handlen, thun und fchlieflèn wird, allerdinges genehm halten und ratificiren wollen, Uhrkündlick unter Unfom Konighlichen handzeichen und fiirgedruckreni Infiegel. GibcnauffUnferRefidentz zu Cop. penhagenden 26.May 1688. CHRISTIAN. (L.S.) T.B.vonJeffa. ,

eldersindeVereenigde Nederlanden foude mo- gen werden gebracht: Gelijck mededebelafting van twintigh guldens op het inkomen van yder laft van de voorfz Hout-waren, voor date van het voorfchreve Verbodt, tegens den invoer van dien. gevorderdt , alles reïpe&ivelijck conform haer Hoogh Mog. fucceffive Placaten en Waer- fchouwingen van den feven en twintighften Maertfeftienhonderdtfeven en tachtigh, enfe- ventiendenMaert feitienhomderdt acht entach- tigh, X· . Gelijck mede in voegen als vooren fal ophou- den de meerder belaftingh, by hare Hoogh Mog. Refolutie van den feven en twintighften Maert feftien hondert feven en tachtigh, gefteldt op de DeenfcheSchepen, die in deVereenighde Ne- derlanden willen laden of ontladen ·, fullende de vorderebefwaernifïèn, welcke van de fijdevan fijne Koninghlijcke Majefteyt geiuftineert fou- den mogen werden op de Deenfche Commercie ende Navigatie in de Vereenighde Nederlanden te wefen geleght, gerenvoyeert werden tot de boven-geroerdeNegotiatie ten principalen, om als dan op den voet, ende naer uytwijfen van de vooren-genoemdeTra&aten geadjuileert en in- gefchickt te werden. XI. Het tegenwoordigh Tra£taet fal by fijne Ko- ninghlijcke Majefteyt, en by haer Hoogh Mog. werden geratificeert, ende de A&ens van Rati- ficatie van dien, iüllenten wederzyden in goede ende behoorlijcke forme werden uytgewiflèlt binnen den tijdt van twee maenden, ofwel eer- der , indien het felve kan gefchieden, tc^reecke- nen van den dagh van de fignature, om aënftonds na de felve gedane uytwiflelinge, dit Traitaet ten wederzijden pra^ifelijck te executeren. Tot beveftigingh van 't welck, hebben Wy in den Hoofde van dit preliminair Tradtaet ge- noemde Bevolniachrighd.cn· van fijne Koningh- lijcke Majefteyt, ende van de Heeren Staten Generael, uyt krachte van de voorfchreve Oniè Pouvoirs, in haren name, het jegenwoordigh Tra&aeteygenhandigh onderteeckent, en met Onfe Zegelen bekrachtight. Gedaen tot Berlijn den ièfden Julii feftien hondert acht en tachtigh. Nieuwen Stijl, Was geteeckent, Jahan Hugo van Lenten. J. Hop. (L.S.) '.·■.-            (L.S.) Vblght de Copie van de Volmacht van Sijne Koninghlijcke Maje· fleyt van T)eenemarcken en Noor- wegetty&ci WIr Christian der. V., vonGottes gnaden Konig zu Dennemark, Norwe- gen , der Wenden und Gotten , Hertzogh zu Schlefwig, Holftein , Stormarn und Ditmar- fchen, Graf zu Oldenburg und Delmenhorft,&c. Thun kund biemit, nachdeme zwisken Uns und dem Staat der VereinigcenNiederlanden, wegen der Zolle und Commercien, hincinde, einige ir-

Volght de Copie van de Volmol van haer Hoogh Mog.

Staten Generael derVereenighdeNeder·

landen, allen den geenen die defen jegen- woordigen fullen fien ofte hoorenlefen ,Saluïj Ti oen te weten: Dat, nademael het fijne Chur- Furftelijcke Doorluchtigheyt van Brandenburg, tegenwoordigh regerende, gelieft heeft te con- tinueren in de Mediatie tot bylegginge endeaffo- pieringe van de differenten tuflehen fijne Ko- ninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken en de- fen Staetgerefen; ende Wy geerne foudenfien dat de voorfchreve differenten, onder de voorfz Mediatie van hoogh-gemelte fijne Chur-Furfte- lijcke Doorluchtigheydt, hoe eerder foo beter, dooreen minnelijck accommodement mochten werden geaccommodeert en by-geleydt; Wy ten dien eynde goedt-gevonden hebben daer toebe- hoorlijck te qualificeren den Edelen,Erentfeften> Hoogh-geleerden, Wijfen, VoorfichtigenHeer JacobHop , RaedenPeniionarisderStadtAm- fterdam, Gedeputeerde in Onfe Vergaderinge, van wegen de Provincie van HollandtenWeft- Vrieflandt, endeÖnfen ExtraordinarisEnvof aenhetHofva» meer-hoog-gemelte fijne Chuj* Furftelijcke Doorluchtigheydt:- Ende wetende dat defelve daer tóe van nooden heeft Onfe/pe* cialeProcuratie, volkomen macht, authoriteyf en bevel, om alle fcrupulen die dien aengaefloe gemoveert fouden mogen werden, wegh te&' mem SOO IS'T:. Dat Wy hem gegeven**" ben, gelijck Wy hem geven in krachte oeieSi volkomen macht, authoriteyt enfpeciaelbeju» om met de Gevolmachtighde Heeren MiiwP ofte Minifter van hooghft-gedachte fijne ΜΨ fteyt, onder de Mecüatie van hoogh-geda™_

-ocr page 327-

Traétaten van Vreede e ,. ^^.„..FurileHjckeDoorluchtigheydcover f orfchrevedifferenten endegefchillentetra-

• 3°5 tificererienapproberen, en ζ des noodt zijnde} daer van te verleenenende te palieren Brieven en

paccorderen, deiëlveteadjuilerenen

Inftrumenten in de beile forme, tot volkomen contentementen vergenoegen van den hooghft- gemelten Koningh. Gegeven in den Hage on- der OnfengrootenZegele , Paraphure \ran den Heere Prazllderende in Onfe Vergaderinge, ende de Signature van Onfen Griffier, den tienden Junii Annp feftien hondert acht en tachtig. Was geparapheert, Jacob van Coeverden , vr. Op de plijeque ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemelte'Heeren Staten Generaek Ende wasgeteeckent, F.Fagel. Zijnde op '.tfpatium gedruckt het Cachet van hoogh-gemejte haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckc meteen Papierenruyte.

:reTfelegsens foo alsfy onderlinge iullen

Re ter

h 7 „nfprffoedertrouwen, te fullen houden hjC ^.ÏÏnaem, vaft, bondigh ende vanwaer- fS by den gemelten Onfen.Excra- ïinarisEnvoyéindiefelvequaliteytfalzijnge- Se onverbreeckelijcken naer te komen , te onderhouden en te obferveren, ionder daer te- Lsimmermeeryetstedoen of te laten gefchie- 3en direftelijckofindirecTrelijck, in wat manie- ren het oockfoude mogen wefen; en alles te ra-

Publicatie, toi'intrecJéngevan't verbodtvan de Navigatie en Commercie op't Rijck Hoorwegen, &c. ingevolge van 'tpraliminatr Traólaet, in dato den 13. Augufli 16 8 8.

D'

Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullenfienoftehoorenlefen, Salut;

Maert ieftien honderdtfevenentachtigh, negen- tienden Februarii, en feventienden Maert ieftien hondertachtentachtigh, op hetvoorfz.fubje£fc

Ï)oente weten: Alfoo by het praelimi- nair Tra&aet tulfchen fijne KoninghlijckeMa- jefteyt van Deenemarcken en defen Staet, op den fes en tvvintighilen Junii Ouden, ende den fes- den Julii Nieuwen Stijl, defes loopenden jaers feftien hondert acht en tachtigh tot Berlijn geflo- ten, onderanderen is bedongen, datWy,ge- duyrende den tijdt van twee jaren, dat het voor- fchreve preliminair Trattaet lal ftand grijpen, fouden doen ceiferen het verbodt van de Naviga- tie en Commercie op het R ijck van Noorwegen, midfgaders van den invoer van de Hout-waren die in het felve Rijck zijn gevallen, en van daer ofcldersinde Vereenighde Nederlanden fouden mogen werden gebracht, gelijck mede debela- ihnge van twintigh guldens op het inkomen van ydcrLalrvandevoorfchreve Hout-waren, voor dato van hetvoorfchreve Verbodt tegens den in- voer van dien gevordert, conform hare Hoogh Mog. fucceifive Placaten ende Waerfchouwinge vandenacht en twintighften Maert feftien hon- dert feven en tachtigh, en feventienden Maert icitien hondert acht en tachtigh, en dat mede als voorenfoudeophouden de belaftinge, by Onfe -K-eioJutie van den feven en twintighifen Maert jeihenhonderdt feven en tachtigh gefteldtop de ^eenfche Schepen, die hier te Lande komen te laden en ontladen. S O O I S'T: Dat Wy uy t leninfichcegoedt-gevonden hebben het voor- JciireveVerbodr, midsgaders de voorfz belaftin- ^ artedoen, ende vervolgens de Placaten ende aerlchouwinge van den acht en twintighften

geëmaneert, endedevoorichreveRefolurie van den feven en twinrighften Maert feftien hondert feven en tachtigh re doen cederen ende in te tree- ken, ibo als de ielve ingetrocken werden mids dciên: Ende pp dat alle ende een yegelijck dien het foude mogen aen gaen, h ier van kenniilè fou- de mogen hebben, om hem hier na te reguleren, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthoudcren, Gecommitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de refpective Provin- ciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren, van deièlvedefe On ie Publicatie van ftondenaen te doen verkondigen, publiceren en affigeren in allePlaetfendaerfulcksnoodigh wefen fal, ende men gewoon isfoodanige publicatie ende affixie te doen > lallen en beveelen voorts de Raeden ter Admiralitey t, de Advocaten Fiicael, midfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Of- ficieren en Bevel-hebberen, haer hier na te regu- leren ende doen reguleren allen ende eenen yege- lijcken dien het aengaen mach, want Wy 't iel- ve alfoo bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghft-gemelte Heeren Staten Generael, in den Hage den dertienden Augufti feftien honderdc achten tachtigh. Was geparapheert Francois Venbolt , vt. Onder ftond ter Ordonnantie van defelve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op'c ipatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op eenen rooden Ouwel, overdecktmet een Papieren Ruyte.

Traiïa

van de Vreede, gejlooten tot Rijfwijck, tujfchen de Heeren AmbaJJadeurs en fknipotentiarijjenvan Sijne Majefiejtvan Franckri/ck, ter eenre-, endede Heeren Ambaf- WdeursenVlenipot ent iariffen van de Stat en Generael der Vereenighde Nederlanden, ter an- erez*jde3 in dato den 20. September 1697.

IN.

nSnn!)mevanGoden de HeyligeDrie-ee- ttffl AenalJeende een yegelijck voor 1|fnM,oordlgh en toekomende, zy kenne- IV ^Acduyrende den feer bloedigcn

Oorlpgh, daer Europa nu een langen tijde her- waerds onder gefucht heeft, het de Goddelijcke

Voorfienigheyt behaeght heeft aen hecChriften- rijck een eynde van hare qualen te bereyden,door

'E EL.

Pp

het

-ocr page 328-

ïóê

Pkcatén. i.Boeck. 13, Tit.

het behouden van een oprechte begeerte tot dq Vreede, in het 'herte van den. Aldei hooghften,! Alder-Doorluchtighften en Grootmaehtigften Prince XöuisdeXIV.j by der Gratie Gods Alder-Chriftelijckften Koningh van Vranckrijk en Navarre r Sijne Alder-Chriftelijckfte Maje- fteyt daer by geen ander ooghmerck hebbende als'omdie Vrëede bëftendigh en altoos duyrende temaetken, doOrdebillickheyt van harecondi- tien; ëndede Heeren Staten GeneraelderVer- eenighde Nederlanden, wenfchende ter goeder trouwe ,* en ibo veel in haer is, alles byte bren- gen wat dienen kan tot herftellinge vandc.gemec- ncrufle, en om té vernieuwen de oude Vriendt- ichap en genegentheydt met fijn Alder-Chrifte- lijckfte Majefteyt, hebben tot dien eyndevoor eerft geconfeiiceert om aen te nemen de Mcdiatie vanden Alder-hooghften, Alder-Doorluchtig- ften en Groot-rnachtighften Prince Carel de XI. (glorieufer gedachtenifle) by der Gratie Gods Koningh der Sweden, Gotthen en Wen- den : Maer eëri fchielijcke doodt de hoope ver- ydeldt hebbende, die gantfch Europa niet veel recht vanhetgeluckigh effeérvanSijnen raedt en goede orncien verwacht hadde : Hebben fijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt, endeHeeren Staten Generael, gerefolveert blijvende hoe eer hoe beter 't vergieten van föó veel Ghriften bloed te ft rem men, geacht niet beter te Iconnèn doen, als te blijven erkennen in de felve qualiteyt, den Alder-hooghften , Alder-doorluchtighften en Groot-machtighftenPrince CaR,el de XII. fijnSoonenSuccefieur, die van lijnen't wegen oockgecontinueert heeft in den felver y ver, tot bevorderingevandeVfeédetuiTcheü Sijne Alder- Chriftelijckfte Majefteyt, én de Heeren Staten Generael, in de Conferentien die tot dien eynde gehouden zijn op het Huys te Rijfwijck, in de Provincie van Holland, tuflchen de Extraordi- , naris Ambafladeurs en PlenipptentiariiTeii van de eene en andere zijde genomine*ërt ·, te weten,van Wegen fijn Alder-Chriftelijckfte Majefteyt, de Heer Nicolaes Auguflus de Harlay , .Ridder, Heer van Bonneuil, Grave van Cel i, Ordinaris Raed van fijne Majefteyt in fiinen Raed van Sta- te; de Heer Louis Ver jus, Ridder, Grave van Crecy, Ordinaris Raed van fijne Majefteyt in fijnen Raed van Staten , Marquis van Treon, Baron vanCouvay, Heere van Boulay, vande twee Kercken van Fortifle, vanMeuillet, ende andere Plaetfen; ende de Heer FrancoisdeCal- lieres, Ridder, Heer van Callieres, van la Ro- che-Chellay en van Gigny: Ende van wegen de Heeren Staten Generael, de Heeren Anthony Heynfius ■> Raed-Peniionaris van de Heeren Sta- ten van Holland en Weft-Vriefland, Groot Ze- gel-bewaerder ende Stadt-houder van de Leenen van de felve Provincie ; Ever hard vanWeede^ Heer van Weede, Dijckvek, Ratel es, en an- derePlaetfen, Cijns-Heer van de StadtvanOu- dewater, Deecken ende Scholafter van het Key- lerlijcke Capittel' van Sr. Maria tot Utrecht, Dijck-gravevandeRivieredenRhijn, binnen de Provincie van "Utrecht, PrazfidentvandeStaten Van de gemelde Provincie·, en Willem van Ha- ten , Grietman van de Bilt, Gedeputeerde van Wegen doEdelen in de Staten van Vriefland, en

CurateurvandeUniverfiteytvanFraniker ρ deputeerden in hare Vcrgaderinge van \vtn[n f Staten van Holland, Urrecht en Vrieiland· ,v f kenaaenroepingevari de Goddelijcke byfta j en communicatie van wederzijds Volmacht ' waér van de Copyen aen het eynde van dit Τ | öaet variWoorde te, woorde fullen werden &"' fereert', ende naerdefelve behoorlijdcte hebbT üytgewifièlt, door tuflchen-komen en bemidd! Tinge vanden Heere Baron van Lillreroot) h traordirfari* Ambafladeur en Plenipotefitjar'" van den Koningh van S weeden, die m% van d fundie van Mediateur met alle voorfich'ti^hcvdt bequaemheyt en bilUckhey t gequeteh heeft, ziio ter eercn van God, en tot welwefen van deChri- ftenhéyt, over een gekomen over de conditien hiernavolgende: I Dat'er in het toekomende tuflchen'Sijne Al- der-Chriftelijckfte Majefteyt, en deflclfsSucccf- feurs, Koningen van Vranckrijck en Naverre en fijne Koninghrijcken, ter eene; eii deHee- ren Staten Generael der Vereenighde Nefelan- den,' ter and ere zijde, een goede, vafte, getrou- we, inviolableVreedeialzijn, ende vervolgens ophouden, en werden nagelaten alle Vyahdlijdcc Adiien, van wat nature defelve fouden mogen zijn, tuflchenhooghft-gemeltenHcereKoning, en hooghft-gemelte Heeren Staten Generael,foQ ter Zee, als op andere Wateren, endetelanè, in alle der felver Koninghrijcken,LandFchaJ3peri, Landen, Provinciën en Heerlijckheden, entvi· fchen der felver Onderdanen en In woonders,van war. qualiteyt en conditie defelve foudenmogen zijn, fonder exceptie van Plaetfen oftePeribo· hen. f , '                         l L Salterweder-zijdenwefen een vergetenheyè engenerakamneftievanalle het geene ter oor- faecke vanden laetftenOorlogh, by de eene ofte an dcre Parthy e is begaen , het zy door die geene diegeboorenOnderdanen van Vranckrijck, en in dienft van den Alder -Chriftelijckften Ko- ningh, door Bedieningen ende Goederen) <fe fy onder het gebiedt van Vranckrijck befateiif" engageert wefende, overgegaen ende geblerca zijn in dienft van de Heeren Staten Generaelaef Vereenighde Nederlariden, ofte door diegeene die gebooren Onderdanen van de hoo^hft-g0" mêlee Heeren Staten Generael, ofte in haren dienftgeëngageert wefende, door Bediening en Goederen, diefy onder het diftricT: vanden $' eenighde Nederlanden befaten, overgegaen en gebleven zijn in dienft van fijn iV.lder-Chril^ lijckfteMajefteyt, en degemelte Perfoonen,^ wat qualiteyt en conditie fy fouden n10^^ ièn, fonder eenige te excipieren, fullenΛ°» weder keeren, en fullen met derdaet weder Κ ren, en efteilivelijck gelaten en her fteldr*ef in depofleflieende vreedigh genot van ale Goederen, Eeren , Digniteyten , Pr«w ^ Immuniteyrcn, Rechten, Exemptien, ν°^η tutien ende Vryheden, fonder te mogen.^^ vervolght,. getroiibleert, nochfcontnitt'^^ generael, nochre in het particulier, ιψ^^.

den of praetext het felve foude mogen ψ

deft

-ocr page 329-

, Tra&aten van Vreede e

307 men of Aftiehebbende, van watConditien of Religiën defelve fouden mogen zijn, fullen die Goederen wederom genieten, enpoifeilïedaer van nemen op eygene authoritey t, en uy t krach- te van dit tegenwoordige TracÏaet, fonder dat iy van nooden fullen hebben haer toevlucht te nemen tot de Juftitie, niet tegenftaende allein- corporatienvandenFifcael, engagementen, re- eele giften,Sententienprovifioneel of definitif gegeven by default of contumatie, by abfentie van Parthyen, ende defelve daer op nietgehoort zijnde, Traftaten, Accorden en Tranfaétien, wat renunciatie dat inde voorichreveTraniacHen oock fouden mogen zijn geëxpreifeert, omme defelve Partyen uyt de Goederen te iluyten, die aen deielve toebehooren, ende fullen alle een yegelijcke Goederen en Gerechtigheden, dewel- ke in conformité van'tjegenwoordigc Tracfaet fullen werden gcreftitueert, of gereftitueert moe- ten werden reciproquelijck aen de eerfte Eyge- naers, hare Erven, of derfelver AcLien verkre- gen hebbende, mogen werden verkocht by de- felve Erfgenamen, fonder dat van nooden fal zijn hier toe te verkrijgen eenigh particulier con-. fent: Ende dat dienvolgendede Eygenaers der Renten, die van wegens den Fiicael fouden mo- gen zijn geconfHrueert in plaetie vande verkoch- te Goederen, gelijck mede de Renten en Aéfien tot lafte vanden Fifcaelrefpeclivelijck fullen mo- gen diiponeren van den eygendom derfelver, by verkoopinge of anderiins , als van hare andere vrye eygen Goederen, VII. Ende alfoo het Marquifaet van Bergen op den Zoom, metalle de gerechtigheden ende inkom- ften daer van dependerende, en generalijck alle de Landen cnde Goederen·, toebehoorende den HeereGravevanAuvergne, C'ollonel Generael van de lichtePaerden van Vrancki ijck, endede- welcke onder de macht van hooghft-gemelte Heeren Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden zijn gefaifeert en geconfifqueert, ter occafie van den Oorlogh, daervan dit jegenwoo- digeTractaeteen eynde behoorde te maecken, foo is geaccordeert, dat den gemelden Heere Grave van Auvergne fal werden herfteldc in de poiïeilie van het gemelteMai quiiaet van Bergen op Zoom, en de appendentien en dependentien van dien , midtfgaders in de Gerechtigheden, Actiën, Privilegiën, Ufantien er.de Pranogati- ven, die hy genooten heefc voor date vande De- claratie van defen Oorlogh. VIII. AlleLandtfchappen, Steden, Plaetfen, Lan- den, Forten, Eylanden ende Heerlijckheden, foo binnen als buyten Europa, die fouden mo- gen ingenomen'en veroverdt wefen, zcderthet begin van den tcgenwoordigen Oorlogh, fullen wederzijds weder gegeven werden in defelve ftaet, alsiy, ten reguarde van de Fortificatien waren ten tijde van de veroveringe , en voor foo veel de andere Gebouwen behelft, in die itaet als iy fullen gevonden werden, fonder darmen die fal mogen verbreecken of erger maecken, fonder datmen oock fal mogen pretenderen eenigh de- Pp 2                    dom-

Α -„γ treden van het geenegepaffeert is na hec' komen van den voorfchreven Oorlogh, en in °P7 ïffpvan het tegenwoordige Tractaet, en foo f ft hctfelve, foo door fijn Alder-Chriftelijck- ftMaieftevt, als door de Heeren Staten Gene- 1 fal weien geratificeert, fal aen haer alle, en Sneenyegehick in het byfonder wefen geper- litceert, fonder eenige Brieven van Abohtie oftePardondaertoenoodighte hebben , om in Perfooninhetbefit van hare Huyfen, van hare Landen j ende van alle hare andere Goederen te mogen weder keeren, of daervan foodanighte Jifponeren, als fy fullen goedt vinden. III. Ende indieneenige Prinien by d'een of d'an- derePartyegenomenwierde indeOoft-Zee, of Noordr-Zee, van Terneufe af, tot aen'teyndc van'tCanael, inden tijd van vier wcecken, ofte van'tvoorfchreve eynde van't Canael, tot aen de Caep Sr. Vincent j inden tijd van fes weecken, endevandaer totin de Middellandtfche Zee, en tot aen de Linie, inden tijd van tien weecken, en van de Linie af > en in alle andere Plaetfen van de Wcreldt> binnen den tijde van acht maenden, te reeckenenvandendagh dat defe Vreede tot Pa- rijsendeinden Hage fal zijn gepubliceert, foo fullen de voorfchreve Prinfen , ende de fchade dieby d'een of d'andere geleden fullen werden, nacr't verloqp vanden voorfchreven geprcefïgeer- den rijd, in reeckeninge werden gebracht, en fal alle het geen e dat genomen fal zijn , wederom gegeven werden, met compenfatie van alle de fchaden die daer door zijn veroorfaeckt. I V. Verders fal tuflehen hooghft-gemeldcn Heer Koningh, ende de hooghft-gemelte Heeren Sta- ten Generael , en derfelverrefpedive Onderda- nen enlnwoonderen, reciproquelijck wefen een fafte en eeuwige vriendtfehap en goede corref- pondentie ter Zee ende te Lande, ende voorts over al, foo binnen als buyten Europa, fonder te re tenteren van 't ongelijck en fchade die defel ve geleden fouden mogen hebben, foo in voorrij- en, als ter occafie van defen Oorlogh. p                       V. unde fullen uytkrachte vandefe vriendtfehap encorreipondentie, foo wel fijne Majefteyt als vnr/eien Sraten Generael, getrouwelijck ver- riZfren jnavanceren denwelftandten profpe- fuDnn?! ,necnen endedenanderen, door alle occE ulPeraedt cn reële affiftentie, in alle mende ■ C1' tCn allen £ί'^η> en in hettoeko- Nceori^tC01lfenteren in eeniSe Traftaten of konnrni. ι ' dcwclcke eenige fchaden fouden maerdS "Pn aen d'een of d'andere zijde, ^dc7kfZ7rhKfken' en daervan over ende ^htiXS lerenadv,sgevenmeeernitendeop- knb^omenh^err1Sfydaerran^

D'                     v I.

ftéertofgcCo.^i1<;kers Goederen zijn g

ïearre-

«en voorihqUeert Sneeft, ter ooSaecke

voorfchreven Oorlogh, hare Erf

gena-

-ocr page 330-

					Placatcn. ι. Boeck. 13. Tit.
			3o8
						houdens aen Partyen, in wekkers faveur dief den mogen wefen geaccordeert, om haer te h' dienen van de ordinaris wegen van J uftitie* XIII. Indien door onkundigheydt, ofteanderfinte eenige non-obfervantie ofte inconvenient teee ! dit Tra£taet, aen de zijde van fijne MajeiW of van de Heeren Staten Generael, ende derlel' ver Succefièurs mochte komen voor te vallen f0 fal daerom defe Vreede en Alliantie echter infnn volle kracht verblijven, fonder datmen daerom fal komen tot een rupture van de vriendtfehap en goede correfpondentie , maer men fal aenftonds de voorfchreve contraventie prompteiijck rena- reren, ende indien defelve voortquamen door faute van particuliere Onderdanen , foo fuju defelve alleen daer over geftraft en gekaftijt wei- den. XIV. Ende om in het toekomende de Commercie ende Vriendtfehap tuflehen de Onderdanen van hooghft-gemelten Heere Koningh, en die van hooghft-gemelte Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden te beter te verfeecke- | ren, foo is geaccordeert en over een gekomen, i dat in gevalle hier namaels eenige inbreucke van ! vrientfehap of rupture tuflehen de Kroon Vrank- rijck, en de Heeren Staten Generael der Veree- nigdeProvincien ('t welck God wil verhoeden) foude komen voor te vallen, foo fal t'allen'tijden negen maenden tijdt gegeven werden naer de voorfchreve rupture, aendelngefetenenvande een en d'anderé zijde, omhaerfelventekunnen retireren met hare Effecten, en die te tranfpor- teren daer het haer goedtduncken ial, 't welck haer fal werden gepermitteert te mogen doerij mitfgadersinallevryheydtte mogen verkoopen en tranfporterenhare Goederen ende Meubeni fonder dat yemant haer daer in fal mogen verhin- deren, nochte geduyrende den voorfchreven tijdt van negen maenden te mogen procederen tot eenigh arreft van hare effeften, veel mindef tot het arrefteren hunner Perfoonen. XV. HetTra&aet van Vreede tuflehen den Alfa' Chriftelijckften Koningh , en wijlen den Chut- Furft van Brandenburgh, tot St. Germainen Laye den negen en twintigften Junii feftien hon· dert negen en feventigh geilooten, fal in allefip Poineïen ende Articulen weder herfteldc werden tuflehen fijne Alder - Chriftelijckfte Majefteyt. en fijne tegenwoordige Chur-FurftelijckeDo°r* luchtighey t van Brandenburgh. XVI.                    ,f Gelijck de gemeene rufte van aengelegent"^ is, dat de Vreede tuflehen fijne Alder-üW" lijckfte Majeftey t,en fijne KoninghlijckeHoog" heydtden Hertogh van Savoyen, den negtfj j Augufti feftien hondertfesentnegentighg" g ten, exaclelijck geobferveerdt werae»i° goedtgevonden defelve door het tegenwQ°r ? Trafraetteconfirmeren. XVII.                   ,L- Endealfoo fijn Majefteyt, en de Heeren^
		dommagement voor het geene foude mogen we- fen gedemolicert, en fpecialijck fal het Fort en bewooninge van Pontichery, op de voorfchreve conditien, aen de Ooft-Indifche Compagnie, in Vranckrijck opgerecht, werden weder gegeven ·, ende foo veel de Artillerye aengaet, die door de Ooft-Indifche Compagnie der Vereenighde Ne- derlanden mede genomen is , die fal aen haer verblijven, gelijckoock de MunitienvanOor- logh en Mont-koften, Slaven en alle de erfeften, om daer van te difponeren , foo als defelve fal goedtduncken, gelijck mede van de Landen, Rechten en Privilegiën, die defelve foo van den Prince als van delnwoonders van het Landt be- komen heefc. IX. Alle de Oorloghs-gevangenen fullen van de eeneen de andere zijde los gelaten werden, fon- der referve of diftin&ie, ende fonder betalinge van eenigh rantfoen. X. Het lichten van de" Contributien vandeeene en van de andere zijde, fal ophouden met den dagh van de uytwiflèlinge der Ratificatien van het tegenwoordige Tra&aet van Vreede, en gee- ne achterftallen van de voorfz Contributien ge- ëyfcht ende geaccordeert, fullen mogen gevor- dert werden, maer allepraetentien die op 't voorfz fubject fouden mogen overigh blijven , onder wat titul of pretext het foude mogen wefen, ful len wederzijdst'eenemael wefen te niet gedaen·, gelijck mede met de uytwhTelinge van deRatifi- caden van 't tegenwoordige Tra&aet, fullen op- houden alle de Contributien van de eeneen van de andere zijde, ten reguarde van de Landen van den Aldcr-Chriftelijckften, en den Catholijc- kenKoningh. XL Om ditTra&aet foo veel meer te bekrachtigen enftantte doen houden, foo is men daer en bo- ven tuflehen Sijne Majefteyt en de Heeren Sta- ten Generael over een gekomen , dat voldaen zijnde aen dit Traftaet, fal werden gedaen, ge- lijck gedaen werdt mids defen , een generale foo wel als particuliere renunciatie van alle foorten van praïtentien, foo wel van den gepaffeerden als tegenwoordigen tijde, hoedanigh die oock fouden mogen wefen > die de eene parthye van den anderen hadde mogen vorderen, om in het toekomende weg te nemen alle occafien die men foude willen ophalen, en doen komen tot nieu- we oneenigheden. XII. De wegen van de ordmaris [uftitie fullen open, en de cours van dien wederzijds vry weien, en de Onderdanen van de eene en van de andere zijde, fullen haer recht, actiën ende praetentien mogen inftellen, volgens de Wetten ende Statuten van yder Landt, en den eenen tegens den anderen, ionder onderfcheyt, verkrijgen alle de (atibfadtie die haer wettig foude mogen toekomen ; en foo eenige Brieven van rcprefailles, van de eene of de andere zijde, geaccordeert zijn, 't zy voor of na de Declaratie van den ketftenOorlogh, die fullen bly ven herroepen ende te niet gedaen, be-

-ocr page 331-

Tia&aten van Vreede e

309 van Vreede, en van alle dcPoin&encn ArticH- len daer in vervat, ibo fal het voorièhreveTra- claetwerdengepublicecrt, gcveii fleert en gere- giftreertin het Hof van het Parlamcnt van Parijs, en in alle de andere Parlamenten van het Koning- rijck van Vranckrijck, en in de Kamer van Reec- keninge van Parijs voorfchreven s foo als oock van gelijcken het voorfchreve TradTraet van we- gen de hooghit-gemelte Heeren Staten Generae' fal werd en gepubl keert, geverifieert en geregi- ftreert in de Hoven en andere Plaetfen, daer men gewoon is publicatien 3 verificarien en regiftra- turetedoen. Ten oirkonde hebben WyArnbafladeurs van hooghft-gemeke Sijne Majerteyt, en de Heeren Staten Generael, uyt krachte van Onfe refpeéti·* ve Volmachten , in derfelver name defe onder- teeckent met Onfe ordinarifle handt-teeckenin- gen, en daer by doen ftellen Onfe Cachetten. Tot Rijswijck in Holland den twintighften Sep- Gember feilien hondert feven en tnegentigh. Was on dertceckent, N. Lillieroot) • , cm·; Ν. Α de Harlay Bomieuil.    A. Heynfins. (L.S.)                       (L'.S.) Ver jus de Crecj-                  E. de We e de. CL.S.)                       (L.S.) T>e Caillieres.                     W. v. Haren. (L.S.)                       (L.S.) Hier na *υοΙφί den inhoudt <van dé Volmacht van de Heeren Extras ordinaris Ambaffadeurs en Tleni- potentiariffen vanden Alder-Chrr- fielijckflen Koningh. Τ OUIS, by der Gratie Gods, Koningh van -'—'Vranckrijck ende Navarre , Allen den gee- nen die defenjegenwoordigen fullen iien of hoo- ien leien, Salut: AlfooWy niet lievers wen* fchen als door een goede Vreede re fien eyndigen den Oorlogh, die tegenwoordigh de Chriften- heyt druckt, en dat door de forge en mediatie van Onfen feer lieven ende feer beminden Broe- der, den Koningh van Sweeden, de Steden van Del f en denHage van allede Parthyen aengeno- menzijn, om de noodige conferentien te hou- den; So o Is't: Dat Wy door gelijcke begeer- te, om te doen cederen en ophouden, ibo veel in Ons fal zijn , en door de byilandt vande God- delijcke Voorfienigheyt j de verwoeftinge van foo veele Provinciën, en het ftorten van foo veel Chriflen Bloedt, yder een doen weten, dat Wy Ons t/eenemael verlatende op de experientie, de bequaemheydt ende ge'trouwigheydt van Onfen lieven en getrouwen den Heer de Herlay de Bon- neuil, OrdinarisRaedt in Onièh Raedt van Sta- te j van Onfen welbeminden den Heer Verjus, GravcvanCrecy, Baron van Courcy, Heer van Boulay, dctweeKercken van Meuillet, en an- dere Plaetfen ; en van Onfen wei-beminden den Heer de Callieres, Ridder, Heer van Callieres > van la Roche-Chellay, en van Gigny, door de avan*

Λ Generael erkennen de krachtige officicn ï die Τ Sngvan Sweeden onophoudehjck heeft dCfl SertdoorrijnenRaedcendegoedead- Verü fooistenwederzijden geconvenieertdat SVgeineldeSijneMajeiteytvanSweeden, SjnegKonlnghnjcken, fpeciahjekfal wer- SS beerepen in dit tegenwoordigh Traftaet, m debeiteformealsdoenlijckis^ XVIII. Inhettegenwoordige TraÉraet van Vreede en Alliantie, fullen begrepen zijn van de zijde van ioSilmdten Alder-Chriftelijekften Heer Konineh alle die geene die fullengenaemt wer- den voor de uytwifielinge van de Ratificatiewen binnen den tijdt van fes maénden nadatdelelve fulkn wefen uytgewiifèldt. XIX. Ende van de zijde vande Heeren Staten Gcne- rael, den Koning van Groot Brittannien, en den Koningh van Spaignen, en alle derfelver verder Geallieerden > die inden tijdt van Ces weecken, te reeckencnvande uytwiflèlinge van de Ratifica- tien, fich fullen verklaren de Vreede aen te ne- men, gelijck mede de dertien lofFelijcke Swit- ferfcheCantons, derfelver Geallieerden enGe- cpnfoedereerden; enparticulierlijck inde befte forme en maniere als gefchieden kan, dc-Repu- bliquen en Evangelifche Cantons van Zurich, Bern, Glaris» Bafel, Schafhaufen en Appen- zei, nevens alle hare Geallieerden eiiGecbnfce- dereerden, metname de Republique van Gelie- ve, en hare dependentien, de Stadten't Graef- fchapvaiiNeuf-Chaftel, deSteden vanSt. Gal- len, Milhaufe en Bienne ; item, de Grifonfe Ligues met hare Dependentien 5 de Steden Bre- inen en Embden, en ν oortsalle Koningen, Prin- cen en Staten, Steden en particulierePerfoonen, aen de welcke de Heeren Staten Generaelop der felver verfoeck aen haer te doen > fullen accorde- rc η om daer inne begrepen te Werden, XX Hooghft-gcmelten Heer Koning, en hooghit- gemelre Heeren Staten Generael, confenteren dat den Koningh van Sweden, als Mediateur, en alle andere Potentaten en Princen, die in een gelijckeverbinreniiTe willen treden, aen fijne Majcfteyt en de Heeren Staten Generael fullen mogen geven hare beloften ende obligatien van garantie, tor executievan den inhoudt van dit tegenwoordige Traclaet.

XXI.

Het

Het tegenwoordige Tracïaet fal werden gera- Hw ν geapprobeerc by hooghft-gemelten ten CV niniS 'en ho°g^ft-gemelte Heeren Sta- van d''" ' Cn fullen de A<aen van Ratin"catie hoorüÏT C? d>andere zyde, in goede ende be- den tii [ me werden overgeleverdt binnen feIvekanVanririe Weecken ofce eerder, foo het vanHP„n jC eden' tereeckenen van den dag andeonderteeckeninge                               b En_             XXII. C grooter feeckerheydt vanditTradaet

-ocr page 332-

Placaten.

i.Boeck. ig.Tit, ' woordigen fullen fien ofte hooren lefen, SaLu

3ιο

avantagieufe prcuves, die Wy van defelve geh

Α liep Wy niet liever wenichen als door een g0 de Vreede te fien eyndigen den Oorlogh, die t geheeleChrifrenheyttegenwoordigh druckt en dat door de forge en Mediatiedes Alder-Dr! luchrighften Koninghs van Sweeden, de plae,j van Rijswijck by alle deParthyen isaengenötó totdePlaets van Conferentie ·, foo hebben Wy door defelve begeerte, om tedoenceiïèrenend'e ophouden, voor foo veel in Ons is, deverwoe. ftinge van foo veel Provinciën, endeftet florten van foo veel Chriften bloet, wel willen daertoe contribueren al watin Ons vermogen is,endetot dien eynde te deputeeren tot de voorfz By-een- komlte eenige Perfoonen uyt het midden van Onfe Vergaderinge, die gegeven hebben veel- derhande preuven van hare kenniffe endeerva. rentheyt,die fy hebben in pnblicque affaires midtfgaders van de affeftie die fy dragen voorfe welvaren van Onfen Staet > en alfoo de Heeren ; JacobBoreel, HcerevanDuynbeeck, Weftno· venenMeereftcyn, RaedtenBurgermeefterder ! StadtAmfterdam, ende GecommitteerdeRaedt vande Provincie van Hollandt endeWeft-Vries· landt; Everhard van ÏVeede, Heere van "Wee- de, Dijckvelt, Rateles, &c. Chijns-Heerevan de Stadt Oude water, Deecken endeScholaler van het Keyferlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht, Dijck-Grave vande RivieredenRijn in de Provincie van Utrecht, Prcefidentvande Staten van de hoogh-gemelteProvincies enW· lemvan Haren, Grietman van de Bilt, Gedepu- teerde wegens de Edelen inde Staten van Vries· landt, en Curateur derUniverfiteyt totFrane· ker, Gedeputeerden in Onfè Vergaderingevan wegen de Heeren Staten van Hollandt, Utrecht, en Vrieflandt, haer gefignaleert hebben in ver- fcheyde importante employen in Onfèndienft, daer in fy gegeven hebben preuven van harege- trouwigheyt, yver en addreilë in het manieren der affairen·, foo hebben Wy om die redenen,en andere goede confideratien, Ons daertoebcwe- gende, de gemelte Heeren Boreel, van //Ween van Haren, gecommitteert en gedeputeert* ge- lijck Wy defelve committeren en deputeren by defen, en hebben haer gegeven, en geven haer volkomen macht, commiffie en fpeciael bro om te gaen na Rijfwijck, in qualiteyt van Onfe Extraordinaris Ambailadeurs en Plenipotentia- riilèn tot de Vreede, o mme aldaer te confereren' 'tzy dire&elijck , of door bemiddelinge van de Ambaffadeurs Mediateurs, ten wederzijdenaefl; genomen en geaggreëert, met de Extraordinaris Ambaffideurs en Plenipotentiariffen van pM Alder-Chriftelijckflre Majefleyt endeflèlfiGeaJ; lieerden, voorfien met behoorlijcke Vóto0F ten, te handelen over de middelen, om tefff' mineren en wegh te nemen de differenten dieoe regen woordigen Oorlogh veroorfaecken;e" ' fullen de gemelte Onfe Ambailadeurs en Plcwp^ tentiariffe/i, alle drie gefamentlijck, oft$$W de felve, by abfentie, fieckte, of andere ong.^ legentheytvan den derden, ofte een alleen» , abfentie van de twee anderen, in gelijck g van fieckte of andere ongelegentheyt, daer mogen convenieren, oock fluyten en teecK _ cengoede en verfeeckerde Vreede, endcg,

hebben in verfcheyde confïderable employen, die Wy haer betrouwt hebben, foo wel binnen alsbuyteiiOnsKoninghrijck ·, en om defe rede- nen en confideratien, Ons daer toe bewegende, hebben Wy de gemelte Heeren deHarlaj, de Crecy, en de Callieres gecommitteert engedepu- teert, gelijck Wy defelve committeren en depu- teren by defe jegenwoordigen, geteeckent met Onië handt, en hebben haer gegeven, en geven haer volkomen macht, commiffie en fpeciael be- vel , om te gaen na de voorfz Stadt Delft, in qua- liteyt van Onfe Extraordinaris Ambafiadeursen Plenipotentiariilèn op de Vreede-handelinge, en om aldaer te confereren, hetzydireelelijck, het Zy door bemiddelinge van de Ambailadeurs Me- diatcurs ten wederzijden aengénomen en geag- greëert, ommetdeAmbaiTadeurs, Plenipoten- tiariiTen en Minifters van Onfe feer lieve en groo- te Vrienden,de^Statén Generael der Vercenighde Nederlanden, endevan hare Geallieerden, me- de vooriïen mee behoorlijcke Volmachten , te handelen over de Middelen, om te termineren en wegh te nemen de differenten, die den tegen- woordigen Oorlogh veroorfaecken ; en fullen degemelte Onfe Ambailadeurs endePlenipoten- tiariiTen, alle drie gcfa mendij ck, of twee van de- felve, byabfentie, fieckte, ofte andere onge- legen theyt van den derden, of een alleen, by ab- iëntie van de twee anderen, in gelijcke geval van fieckte, of andere ongelegentheydt, daer over mogen convenieren, oock iliryten en teeckener. een goede en verfeeckerde Vreede, ende genera- lijck mogen doen negotieren, beloven ende toe- ftaen alle het geene defelve fullen oordeelen noo- digh te zijn, om te effectueren de voorfchreve Vreede, met gelijcke macht en authoriteyt, als of Wy felfs in Perfoon prefent waren, fchoon genomen dat daer toe fpeciaelder Volmacht ende laft, als wel in defen vervat is, vannoodenwas; beloovende op Ons Koninghlijck Woordt, voor vaft, bondigh, envanwaerde te houden, enna te komen, al het geene by de voorfz Heeren de Harlay ,de Crecy, en de Callieres, of by twee van defelve, incasvanabfentie, fieckte of ande- re ongelegentheyt van den derden , ofby een al- leen, byabfentie van de twee andere, in gelijck geval van fieckte of andere ongelegentheydt, ge- itipuleert, belooft, en geaccordeerdt fal wefen, enoocktedoendepefcheren Onfe A£te van Ra- tificatie , binnen den tijde die fy uyt Onfen naem daer toe geprsefigeert fullen hebben, wantfulcks is Ons welbehagen. Ten oirkonde hebben Wy defe met Ons Zegel doen bekrachtigen. Gege- ven tot Verfailles den 2 f. Februarii τ 697., en van Onfe Regeeringe het vier en vijftighfte. Was geteeckent, L O UIS. Op de plijeke ftondt, wegen den Koningh. Geteeckent Colbert. Volght den inhout <van de Volmach- ten voor de Heeren Extraordinaris yimbajfadeurs en Ψ lenipotentiarïf- 'fen van de Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden.

D

E Staten Generael der Vercenighde Neder-

landen, Allen den gcenen die defen jegen-

-ocr page 333-

Travaten van Vreede en

SU Vrieilandt, ende Curareur der Univerfiteyttot Franiker, Gedeputeerde in OnièVergaderinge van wegen de Heeren Staten van Holland, Utrecht en Vrieilandt: Ende alfoo Wy jegen- woordigh goedgevonden hebben een vierde Per- iöon tot hetielveeffecltevoegen by Onfegemel- re drie Extraordinaris Ambaiïadeurs en Plenipo- tentiariflèn, en dat den Heer Anthony Heynfiu^ Raedt-Penfionaris van de Heeren Staten van Hollandten Weft-Vrieilandt, Groot Zegel-be- waerder en S taddïouder van de Leenen, en Ge- deputeerde van wegen de felve Provinciein Onfe Vergaderinge, fig gelïgnaleert heeft in verfchey- de importante employen, daer in hy gegeven heeftpieuven van iljne getrouwigheydt, y ver en addreflè, in het manieren der afraken; foo heb- ben Wy om die redenen, en andere goede con- iideratien, Onsdaer toe moverende, den gemei- ren Heere Beynfius gecommitteert ende gedepu- teert, gelijek Wy den felven committeren en de- puteren by delen, en hebben hem gegeven, en geven hem volkomen macht, commiille enfpe- ci'ael bevel, om re gaen na Rijfwijck, iri quali- teyt van Onfen Extraordinaris Ambailadeur en Plenipotentiaristotde Vreede, om aldaer te con- fereren, 'tzydireétekjck, of door bemiddelinge vandeAmbaiTadeursMediateurs, ten wederzij- den aengenomen en geaggreëert, om met de F x- rraordinaris Ambaiïadeurs en Plenipotentiariifen van Sijne Alder-ChriftelijckfteMajeileyr, en des felfe Geallieerden , voorfien met behoorlijcke Volmachren, te handelen o ver de middelen, om tetermineren en weghte nemen de dirïerenten, die den tegenwoordigen Oorlogh verooriaec- ken j en ial den gemelten Onfen Α mbaiTadeur en Plenipotentiaris, tegelijck met de gemelde Hee- ren Boreel, eDijckveldt en van Haren, Onfe drie andere Extraordinaris Ambaiïadeurs en Plenipo- tentiariiten, ofce met twee, of een alleen van de- felve, by abfentie, Ileckte of andere ongelegent- heyt van de andere, of fèlfs alleen in abfentie van dedrieandere, in gelijek geval van Ileckte of an·- dereongelegentheydt, daer over mogenconve- nieren, oocklluytenen teeckenen een goede en verfeeckerde Vreede, ende generalijck mogen doen, negotieren, belooven entoeftaen alle het geene defelve fal oordeelen noodigh te zijn, om teerreclucren de voorfehreve Vreede, en gene- ralijck alles te doen het geene Wy felfs ibudeii konnen doen , indien Wy daer prarfent waren, alwaer 't oock dat daer toe f leciaelder Volmacfet en laft van nooden was, als in defen voèrfehreven tegenwoordige vervat is -, beloovende finceer- lijck en ter goeder trouwen voor aengenaem, vaft en bondigh te houden alle het geene dat by den gemelden Heer Hcvn/ius, tegelijck nevens Oniè drie andere Ambaiïadeurs en Plenipotentiarifièn, of met twee of een van defelve, in cas van abfen- tie, fieckte, of andere ongelcgenrheydt van de andere, of felfs by hem alleen, in abfentie van de anderedrie, in gelijek geval vantfieckre of ande- re ongelegentheytgeftipuleert, belooft en geac- cordeert ial wefen, en daervan te verleenen On- fe Acte van Ratificatie, binnen den tijd diehy uyt Onfen naem daer toe gepraïfigeert ialhebben. Aldus gedaen in den HageinOnfe Vergacierfe- ge, onder Ons Groot Zegel, Paraphure vanOh- fen

rvirmoeendoen, negotieren, belöovenende ra'ten alfe het geene defelve fullen oordeelen t0CS re5 in, om re eiFeftueren de voorfchre- vfte en generalijck alles cedoen her geene £*§M konnen doen indien Wy daer Sder Volmachten laft van noodenwas, alsm £t voorfchreve jegenwoordige vervat is , be- kende finceerlijck en ter goeder trouwen voor crenaem, vaften bondigh te houden alle het Sedat byde gemelde Heeren Onfe Ambaiïa- iursenPlenipotentiariiren, ofwel by twee van defelve, in cas van abfentie, fieckte, ofte andere onselegeiitheyt van den derden, of by een alleen, in abfentie van de andere twee, in gehjek geval van fieckte of andere ongelegentheydt, geibpu- leert, belooft en geaccordeert fal wefen, en daer vanteverleenen Onfe Acte van Ratificatie * bin- nen den tijd die fy uytOnfen naem daer toe ge- pra-ngeertfullen hebben. Aldus gedaen in den Hage, in Onfe Vergaderinge, onder Ons Groor Zegel, Paraphure van Onfen Praïfident, en de Signature van Onfen Griffier, den fefden April feftien hondert feven en tnegentigh. Was gepa- rapheert, F. B. de Reede, vt. Op de plicque Itondt, Ter Ordonnantie vandehoogft-gemé!- te Hecre/i Staten Generael. Was geteeckent, F. Fagel. Hebbende onder uyt hangen het Groot Zegel in rooden Wailche.

D

E Staten Generael derVereenighde Neder-

landen > Allen dengeenendiedefenjegen- woordigen fullen fien of hooren lefen; S α l υ τ : AlfooWynietslieverwenfehen als door een goe dcVreedetefieneyndigenden Oorlogh, die de gcheeleChriilenheyttegenwoordighdrucktjén datdoordeforge ende Mediatie van den Alder- Doorluchtighften Koning van Sweden, dePlaets vanRijfwijckby allede Partyen isaengenomen rorde Placts van Conferentie, foo hebben Wy door defelve begeerte, om te doen cefïeren ende ophouden, voor foo veel in Ons vermogen is,de vcrwoeftingevan foo veel Provinciën, ende het ftortenvan foo veel Chriften bloedt, wel willen daer toe contribueren al wat in Ons vermogen is, en rot dien eynde hebben Wy hier vooren in qua- hteytvan OnfeExtraordinaris Ambaïïadeurs en Plcniporentiariffèn op de voorfchreve By-een- komfiegecommitteert eenigePerfoonen uyt het midden van Onfe Vergaderinge, die gegeven ncübenveelderhandepreuves van hare kenniife en ervarentheyt, die fy hebben in de publique af- raires, fflidrfgaders van de affeftie die fy dragen TOor het welvaren van Onfen Staet, tcwetcn'ide Wrti" JaCob Boreel> Heere van Duynbeeck, • «moven en Mercfteyn, Raed endeBurger- ? αil StadtAmfterdam, endeGecommit- W ftν ^d Van de Provincievan Hollandt ende vl iïr flandt; Everhard van Weede, Heer jan Weede, Dijckvelt, Rateles, &c. Chijns- "ccr van de Stadt Oudewater, Deecken en Scho- tatTr^i? KeyferliJcke Capittel van St.Marie RhiY^j λ DiJck-Grave van de Riviereden van i ς Provincie van Utrecht, Pratfdent enfiS/ n van de hoogh-gemclte Provincie ·, tZtm?mHaren> Grietman vandeBilt, Ge- puteerde wegens de Edelen inde Staten van

-ocr page 334-

					Placaten. χ. Boeck. 13-Tit.
			\1
		ίen Prasfident, en de Signature van Onfen Grif- fier , den vijfden Augufti feftien honderdt feven en tnegentigh. Was geparapheert, F. B.de Ree- de, vt. Opdeplicqueftondt, Ter Ordonnan- tie van de hooghft-gemelté Heeren Staten Gene- rael. Was geteeckent, F. Fagel, Hebbende onder uyt hangen her. Groot Zegel, inrooden WaiTche. SEPARAET ARTICUL· T) Oven het geene is geconcludeert ende gearre- ■*r*fteert geworden door het Traftaet van Vree- de, geraaeckt tuflchen de Extraordinaris Am- bafladeurs en PlenipotentiariiTen vanden Koning van Vranckrijck, en die van de Heeren Staten Generael der VereenighdeNederlanden,op huy- den den twintighften September feftien hondert feven en tnegentigh r is noch geconvenieért door het tegenwoordige Separaet Articul, het geene van defelve kracht en waerde fal wefen, als of het felve van woord tot woord in het voorfchreve Tra£taetwasgeinfereert, dat fijne Alder-Chri- ftelïjckfte Majefteyt aen denKeyferenhetKey- ferrijck tot den eerften November aenftaende,fal accorderen, gelijck defelve accordeert door dit tegenwoordige Articul, te mogen accepteren de conditien van Vreede, door fijne Alder-Chrifte- lijckfte Majefteyt laetftehjck geproponeert, in gevolge van deiTelfs declaratie van den eerften dagh van de jegenwoordigeMaentSeptember, indien fijn Keyferlijcke Majefteyt en het Ri|ck niet anders kunnen convenieren met fijn Alder- Chriftelijckfte Majefteyt, ende in gevalle in den vporfchreven tijd, den Keyfer ende het Keyfer- rijck de voorfchreve conditien nietaennemen, of met fijn Alder-Chriftelijckfte Majefteyt ander- fins convenieren , foo fal het voorfchreve Tra- ftaetvan Vreede fijn geheel en volkomen effect forteren, en fal volgens fijne formeeninhoude werden geëxecuteert, fonder dat door de hoogft- gemelte Heeren Staten Generael daer tegens fal mogen werden gecontravenieert, onder wat pre- text het felve foude mogen wefen t dire£telijck of indirefteliick. Ten oirkonde hebben Wy Ambafladers van hooghft-gemelte Sijne Majefteyt, ende van de Heeren Staten Generael, uyt krachte van Onfe refpeftive Volmachten , in der fel ver name ge- teeckent dit Separaet Articul, met Onfeordïna- riiïè Handt-teeckeningen, en daer by doen Hel- len Onfe Cachetten, tot Rijswijck in Holland den twïntighften September feftien honderdt fe- venen tnegentigh. Was onderteeckent, N.A.de Harlay Bönneuil. A. Heynfius. (L.S.)                       (L.S. Ρ er jus de Crecy.              E. de Weede* (L.S.)"                      (L.S. ' *De Callieres.                   W. v. Haren. (L.S.)                        (L.S. Volght de Ratificatie <υαη den Ko~ nihgh van Vranckrijck , op het TraéJaet -van Vreede en Vrundt- fchap. OU IS by der Gratie Gods Koningh van 'Vranckrijck en Navarre, Allen dengeenen
							die defen tegenwoordigen fulten fien ofte hoore lefen, S α L υ τ: Aïfoo Onfen wel-bemindcn \ getrouwen Nicolaes Augufle de Harlay, Rf^ Heeievan Bonneuil, Grave van Cely, Ordiiw' ris Raed in Onfen Rade van State; Onfen fe" beminden Louis de Ver jus, Ridder, Grave van Crecy, Marquis van Treon , Baron vartC0ll vay, HeerevanBoulay , de twee ■Kerckenvan Fortifte en van Meuillet ·■> ende Onfen beminden Francois de Cahier es, Ridder, Heere 'van Cal. lieres, van laRoche-Chellay , ende van Gi^nv Onfe Extraordinaris Ambafladeurs en Plempo! tentiariflèn, uyt krachte van de Volmachten die Wyhaer gegeven hebben, op den twintighften. September feftien honderdt feven en tnegentigli totRijfwijck hadden geflooten, gearrefteerten geteeckent met de Heeren Anthony Heffifius Raed-Penfionaris van de Heeren Staten van Hol- land en Weft-Vriefland, Groot Zegel-Bewaer- derendeStadthouder vandeLeenenvan defelve Provincie ; Everbard van tVeede , Heere van Weede, Dijckveldt,Rateles, &c. Chi]ns*Hee- re van de Stadt Oudewater, Deecken en Schok- fter van 't Keyierlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht, Dijck-Grave vandeRivicredenRijn in de Provincie van Utrecht, Prsefidcnt van de .Staten van de hoogh-gemelte Provincie ·, ende Willem van Haren, Grietman vande Bilt, Ge- deputeerde wegens de Edelen in de Staten van Vrieflandt, en Curateur der Univeriïteyt tot Franiker , Gedeputeerden in de Vergaderinge van wegen de Heeren Staten van Holland, Utrecht en Vriefland, in qualiteyt als Extraor- dinaris Ambafladeursen Plenipotentiariiïenvan Onfe feer beminde en getrouwe Vrienden de Sta- ten Generael der Vereenighde Nederlanden) van gelijcken voorfien met behoorlijcke Volmach- ten , het Traftaet van Vreede, volgende hier na van woorde te woorde geinfereert: FIAT INSERTIO. S o o I s't : Dat Wy het voorfchreve Tra- £taet van Vreede, ende alle en yder Poin&ende Articul daer in vervat, Ons wel hebben laten gevallen, ende het felve foo wel voor Ons, als voor Onfe Erfenamen , Succefleurs, Koning"* rijcken, Landtfchappen, Landen, Heerlijk- heden en Onderdanen gcaccepteert, geapp'0* beert, geratificeert en geconfirmeert; accepte- ren , approberen, ratificeren en confirmerenhet felve mids defen, ende belooven alle het felve ter goeder trouwen, op Ons Koninglijck wooft en ondef verbintenifle «n Hypotheecq van aile enyegelijcke Onfer tegenwoordige endetoeKO* mende Goederen, te houden en onverbreecke· lijck te obièrveren , fonder daer ooyt tegen te doen, direaelijckofindireftelijck, inwatvoe- gen en manieren het oock foude mogen zipj^ ten oirkonde hebben Wy defe tegenwoordig met Onfe handt geteeckent, en Ons Zegej^ aen doen hangen. Gegeven tot Fontainejp1 den derden Oftober feftien honderdt feven « tnegentigh. En van Onfe regeeringe hetvn. vijftighfte. Was geteeckent, LOUIS. Lag ftond, van wegen den Koningh- GeteecKe Colbert.

-ocr page 335-

Traóteten van Vreede en Commercie, &c.

313

ren, van poincl tot poincl, in conformité van deninhoude van dien, ionder ooytdaer tegen te doen, direclelijck of indireételijck , op wat wij- fè en maniere het oock foude mogen zijn. Des _..........o_                   t'oirkonde hebben Wy defen de Pradiderende öF^ST allen den geenen die clefen fullen j van OnfeVergaderinge doen parapheren, enby i!              ,-. c.,,r„. ü^kke«^*.o-*»_ Onfen Griffier onderteeckenen, ende metOns Groot Zegel beveiligen. Gedaen in Onfe Ver- gaderinge in's Gravenhage den tienden Oétober feftien hondert feven en tnegentigh.

cfiVl

Hefesiaers feftien hondert feven en tnegentigh, Τ r Jjen Heere Nicolaes Augtifie de Harlay, Ridder, Heere van Bonneuil, GravevanCely, Raed Ordinaris inden Raede van State van fijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt j den Heere Louis de Verjus , Ridder , Grave v2n Crecy, Raed Ordinaris inden Rade van State van fijne Majefteyt, Marquis van Treon, Baron van* Couvay HeerevanBoulay, de twee Kercken vanFortiile, vanMeuillet, en andere Plaetfen; endenUecreFrancoisde Callieres, Ridder, Hee- revan Callieres, vanlaRoche-Chellay, en van Gigny, Extraordinaris AmbafTadeurs en Pleni- potentiariiTen van fijne Alder-Chriftelijckfte Majefteyt op de Vreede-handelinge tot. Rijs- wijk, in den name en van wegen fijne hooghft- gemeke Majefteytj en door de Heeren Antony Hey?i/ius, Raed-Penfionarisvande Heeren Sta- ten van Holland en Weft-Vrieiland, Groot Ze- gel-bewaerder en Sradthouder van de Leenen van defelve Provincie; Ever hard van JVeede, Heere van Weede, Dijckvelt, Rateles, ende andere Plaetfen, Chijns-HeervandeSradt Oude water, DeeckenenScholafter van hetKeyferlijckeCa- pittel van St. Marie tot Utrecht, Dijck-Graef van de Riviere den Rijn inde Provincie van Utrecht, Prsfident van de Sraten van de hoogh-gemelte Provincie; zvAtWillemvan,Raren , Grietman vandeBilt, Gedeputeerde wegens de. Edelen in de S raten van Vrieiland, en Curateur in de Uni- verfireyt totFraneker, Gedeputeerden in hare Vergaderinge van wegen de Heeren Staten van Holland, Utrechten Vrieiland, Onfe Extraor- dinarib AmbafTadeurs en Plenipotentiariffen op degemelteVreede-handelinge totRijfwijck, in Onfen name, en van Onfen't wegen, uyt kracht van hare refpeftive Volmachten, welck Tradaet alhier volght van woorde tot woorde geinfereert. FIAT INSERTIO. Ende mdemael den inhoudt van het voorfz Araataetmedebrenght, dat de Aden vanRati- ncatienvand'een en d'andere zijde in goedeen penoorlijcke forme fullen werden overgelevert Dinnen den tijd van drie weecken, of foo veel eer ais net ielye kan gefchieden, te reeckenen van üenuagh van de onderteeckeninge; S o o I s't : "* wy ompreuven te geven van Onfe finceri- ha}/fe/nomtevoldoenaen het geen Onfe Am- MUadcuravoorOns beloofchebben, hetvoorfz "™s enYder Articulvan dien, hebbenge- \VVKri8CapprobeerI:engerat:ificecrt,geliick redL·ή f'Vea,^reeeren, approberenenrarifice- onrer^0 C"i' bel,overide ter goeder trouwe, en Eïï,Cki dat Wy hetfelvconverbreecke- J ^vuiennakomcn, onderhouden en obferve- I*. Deel,

Volght de Ratificatie <van den /Co-* ' ningh van Vranckrijck , op het Separaet Art kul. Τ OUIS by der Gratie Gods Koningh van ■*-J Vranckrijck endeNavarre, allen den geenen die defen tegen woordigen fullen fien ofhooren lefen ; Salut: Gefien en geëxamineert heb- bende het Separaet Articul, dat Onfen wei-be- minden en getrouwen Nicolaes Augufte de Har- lay-, Ridder, Heere van Bonneuii, Grave van Cely, Ordinaris Raed in Onfen Raed van State j Onfen feer beminden Louis de Ver jus ^ Ridder, Grave van Crecy, Marquis van Treon; Baron van Couvay, Heere van Boulay, de twee Ker- ken van Fortiile en van Meuillet; en Onien be- minden Francais de Callieres , Ridder, Heere van Callieres, van la Roche-Chellay , en van Gigny , Oniè Extrordinaris Ambaiïadeurs en PlenipotentiariiTèn, uyt krachte van de Volmag- ten die Wy haer gegeven hebben, op dentwin- tighften September feftien hondert feven en tne- gentigh tot Rijswijck hadden geflooten, gearre- fteert ende geteeckent met den Heere Anthony Heynfius, Raed-Penfionaris van de Heeren Sta- ten van Hollanden Weft-Vrieiland , Groot Ze- gel - Bewaerder , Stadt-houder van de Leenen van de felve Provincie -, Everhard van Weede·, Heere van Weede , Dijckveldt, Rateles , Sec. Chijns-Heer van de Stadt Oude-Water, Deec- ken en Scholafter vaiVt Keyferlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht, Dijck-Grave van de Ri- viere den Rhijn in de Provincie van Utrecht, Priefidentvan de hoogh-gemelte Provincie; en Willem van Haren, Grietman van de Bilt, Gede- puteerde wegens de Edelen inde Staten van Vrieilandt, ende Curateur der Univerfiteyt tot Franeker, Gedeputeerden in de Vergaderinge · van wegen de Heeren Staten van Hollandt, Utrecht en Vrieilandt, in qualiteyt van Extra- ordinaris AmbafTadeurs en PlenipotentiariiTèn van Onfe wei-beminde ende groote Vrienden de Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, van gelijqken voorfien met behoorlijcke Vol- machten , het Separaet Articul, volgende alhier van woorde te woorde geinfereert: FIAT INSERTIO. S o o I s't : Dat Wy het voorfchreve Separaet Articul, met alles daer in vervat, Ons wel heb- ben laten gevallen, en by defen tegen woordjgen. met Onfe hand geteeckent, geaggreëert, geap- probeerten geratificeert, aggreëeren, approbe- ren en ratificeren 't felve mids defen; belovende ter goeder trouwe, ende op Ons Koninghlijck Qjq                  woord

-ocr page 336-

Placaten. é. Boeck. 13. Tit

woord, het felve na te kome

--CTPn Staten van Holland en Wcft-Vriefland, Gro Zegel-bewaerder ende Stadthouder van deLee nen van de felve Provincie ; Everhard í ' Weede, Heere van Weede, Dijckveldt, Ratelt en andere Plaetfen, Chijns-Heere van de Stadr Oudewater, Deecken en Scholaftervan'tKev, ferlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht Dijck-Grave van de Riviere den Rijn indeÑÃ0', vincie van Utrecht, Praefidenc van de Staten van de hoogh-gemelde Provincie; ende Willem<om Haren , Grietman van de Bilt, Gedeputeerde wegens de Edelen inde Staten van Vrieflandt ,en Curateur van de Univerfiteyt tot Franeker, Ge- deputeerden in hare Vergaderinge van wegende Heeren Staten van Holland, Utrecht en Vries- land, Onfe Extraordinaris Ambafladeurs ende Plenipotentiarifièn op de Vrede-handelingetot Rijfwijck, uyt Onfenname, ende vanOnfen't wegen, uyt krachte van hare reipeftiveVol- machten ; het fèparaet Articul alhier volgende van woorde tot woorde gemfereert: FIAT INSERTIO. S o o I s 'ô : Dat Wy hebben geaggreëerr,ge- approbeert ende geratificeert het voorfchreveSe- para'et Articul, gelijckWy het felveaggreëeren, approberen en ratificeren by defen, even als of hetielvegeiniêreertwasin het voorfchreveTra- taet van Vreede ende Vrundfchap, belovendedat Wy onverbreeckelijck naerkomen, onderhou- den ende obferveren fullenallehetgeenedaerin vervat is, fonder oy t daer tegen te doen, diredte- lijck of indireftclijck, onder wat prsetext het oock foude mogen weien. Des t'oirkonde heb- ben Wy defen door de Pradiderende in Onfe Vergaderinge doen parap heren, ende by Onfen Griffier onderteyekenen, ende met Ons Groot Zegel beveiligen. Gedaen in Onfe Vergade- ringe in 's Gravenhage den tienden O&obcrfcs- tien hondert feven en tnegentigh. __----------------------------------------------1-------------------1-------------------------·.                    ------"Ì......Ì.

finceerlijck en ter goeder trouwe tedoenobfer- veren, ende niet toe te laten dat ooy t daer tegens yets gedaen fal werden, directelijck ofindire&e- lijck, om wat oorfaecke ofoccafie het ooek fou- de mogen wefen. Des foirkonde hebben Wy dcfen tegen woordigen geteeckent, en Ons Ze- gel daer aen doen hangen. Gedaen tot Fontai- nebleau den derden O&ober feftien hondcrdt fe- ven en tnegentigh, en van Onfe Regeeringe het vijfenvijftighfte. Was geteeckent LOUIS, Op de plicque ftond vaa. wegen den Koningh. Geteeckent, Colbert. Volght de Ratificatie van de Staten Generael op het Separaet Articul. "ÃÕÅ Staten Generael der Vereenighde Neder- -■-^landen, Allen den geenen die defen iullen fienofrehoorenlefen, Salut; cDoente weten: Alfoo nevens het Tractaet van Vreedeen Vrunt- fchap, gemaeckt en geflooten tot Rijfwijck in Holland den twintigften September feftien hon- clertfeven en tnegentigh, mede gemaeckt ende geflooten is een fèparaet Articul, door den Hee- re Nicolaes Augufle deHarlay, Ridder, Heere van Bonneuil, GravevanCely, OrdinarisRaed in den Rade van Staten van fijne Alder-Chrifte- lijcke Majefteyt, den Heere Louis de Ver jus, Ridder, Grave van Crccy, ordinaris Raed in den Raede van Staten van fijne Majefteyt, Mar- quisvanTreon, Baron van Couvay, Heere v#n Boulay, de twee Kercken van Fortifle, van Meuillet en andere Plaetfen ·, en den Heere Fran- coisdeCallieres, Ridder, Heere van Callieres, van laRoche-Chellay, envanGigny, Extra- ordinaris Ambafladeurs ende Flenipotenriarif- fen van Sijne Alder - Chriftelijckfte Majefteyt op de Vreede-handelinge tot Rijfwijck, uyt den name ende van wegen hooghft-gemelte fij- ne Majefteyt; ende door de Heeren Anthony

Verkondigingh van de Vreede, geflooten tot Rijfivijck , tuffchen den Koninfy v® Vranckrijcky ter eenre ·, endede Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ter andffl zijde, in dato den ô o. September 169 ã.

die gelegen zijn , midsgaders tuflehen weder- zijds Volckeren en Ingezetenen, van wat ftaet of conditie die fouden mogen wefen , alleaottëfl van hoftiliteyten vyandfehap moeten ce fleren en ophouden, naer expiratie van de refpe£tivel er- mijnen , hier onder uytgedrucktj te weten ø expiratie van vier weecken, te reeckenen vanden een en twintighften O&ober feftien honderdc le- ven en tnegentigh, zijnde dendagh van dege- dane Publicatie in's Gravenhage, en fulcksnjef den achttienden van de aenftaende maeiidtW^ vember in de Ooft- en Noord-Zee, van Teffle,j' fe in Noorwegen af, tot het eynde van'tCa*1^' en na den tijd van fes weecken, eri fulcksfl2 tweeden December eerftkomende , vail'te^nnJ van'tCanaeltotaende Caep St. Vincent» en den tijdt van tien weecken, en fulcks nade110^ tighftVn van de felve maent December, ntl Caep St. Vincent in de Middelandfche Zee gg aen de Linie > en eyndelijck na den tijd va#

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , allen den geenen die defen fullen fien-öfhooren lefen, 'Doen te we- ten: Dat tot lof ende eere van God de HeereAlmachtigh, welftantende bevorderinge van'cGemeene befte van deCe Vereenighde Ne- derlanden in het Generael, en van de goede In- gezetenen van dien in't byfónder, den twintig- ften September defes loopenden jaers feftien hondertfeven en tnegentigh teRijiwijck in Hol land gemaeckt en geflooten is een goede, vafte, getrouwe en onverbreeckelijcke Vreede , tuf- 'fchen den Koningh van Vranckrijck, ter eenrej ende Ons, ter andere zijde: Daeropwederfijds Ratificatien in behoorlijcke forma den elfden de- iès loopende maends Oïtober te Rijswijck voor- noemt zijnuytgewiflelt: Datdienvolgende, foo ter Zee, verlche Wateren als te Lande, in alle de Landtfchappen en Steden, onder wederfijds r :i- fort, fonder onderfcheydt van Plaetfen , waer

-ocr page 337-

Tra&aten van Vreede en Commercie, &c.

3*5

ndeïi\ enfulcksnaerden een en twintigften fooien honderdt achc entnegentigh vanen ÖX cinallePlaerfenvandeWerelt. n^rhalven laften en beveelen Wy expreffelijck fflidts defen, allen ende een yegelijcken, foo On- Hanen ende Ingezetenen van de Geünieerde ïifderlandfche Provinciën, als die geene die on- ïlrOnfeonderdanigheydtengehoorfaemheydt • gezeten, devoorfchreveVreede,inconfor- ™{JJLndevoorfchreveTracT:aten, onver breec- kelijck te onderhouden, fonder daer tegen yets

te doen, op poene van geftraft te werden als Per- turbateurs van de Gemeene rufte, fonder eenige genade, faveur , verdragh of diffimulatie. Al- dus gedaen en beilooten ter Vergaderinge van de hooghft - geraelte Heeren Staten Generael, in denHage den vijftienden Oétober feftien hon- dert feven en tnegentigh. Was geparapheert, J. vander Wayen, vt. Onder ftondt, Ter Or- donnantie van de felve. Geteeckent, F.FageL Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruy te.

qiaffaet van Commercie, Navigatie en Marine, gejlooten tot Rijfivijck, tuffchen de Beer en Ambaffadeurs en Tlenipotentiariffen van Sijne Majeflejt van Vranckrijck, ter eenre j ende Heeren Ambaffadeurs en Tlenipotentiariffen van de Staten Generael der Vereenighae Uederlanden-i ter andere zijde, in dato den 2 o. September 1697.

Η Et Tra&aet van Vreede, 't welcke heden geflooten is tuffcheu den Alder-Chri- ftelijckften Koningh, ende de Heeren Staten Generael der Vereenigde Neder- landen, doende ceffëren en ophouden alle oor- laeckenvanmifnoegen, die een tijd langh had- den gealtereert en verandert de affeétie die Sijne Majefteyt altijdt gehadt heeft voor derfelver wel- varen, volgerts de exempelen van de Koningen fijne Prxdeceifcurs , ende de hooghft-gemelde Heeren Staten Generael infgelijcks weder be- tuygende diegenegentheydt die defelve voor de- fen getoondt hebben voor de grootheydt van Vranckrijck, en tot een fincere erkenteniiïè van de obligatien , en Confiderable avantagien ende voordeden, die defelve voor defen daer van ont- fangen hebben; fijne Majeftey t niet willende na- laten ofverfuymen van het geene dienen kan om de goede intelligentie te verftereken, ende de ge- melte Heeren Staten Generael niet minder wen- fchende dan defelve altoos te doen duyren, heb- ben geoordeeldt, dat daer toe geen beter noch feeckerder middel was als te établiiTeren en vaft te ftellen een vrye en volkomene correfpondentie tuffchen de Onderdanen ten weder-zijden , en ten dien eynde te reguleren hare particuliere In- terenen, in het ftuck van Commercie, Navi- gatie en Marine, door Wetten en Conventien, die bequaem zijn om voor te komen al de incon- vementen, die de goede Correfpondentie foude Konnentroublerenendeverfwacken, heeft fijne Majeiteyt, om te voldoen aen de begeerte vande «eeren Staten Generael, ordre gegeven aen den «eer Ntcolaes Auguflus de Harlay , Ridder, «SVanS0nneui1' GravevanCeli, Ordinaris ^aedvaniijneMajelteytinfijnenRaedvanSta- Crl f??Louis Ferius> Ridder, Gravevan 2' UrainarisRaedt van den Koningh in βΖ ίνΆη Staten>Mar^uis van Treon' tZelVan,e°u^y3 HeerevanBoulay, vande andere TanFoniile' vanMeuiJlet, ende

ten van Holland en WehWrieiland, Groot Ze- gel-bewaerder en Super-Intendent vande Leenen van de fel ve .Provincie ·, Everhardvan We e de, Heer van Weede, Dijckvelt, Rateles, en an- dere Plaetfen, Cijns-Heer vande Stadt van Ou- de water , Deecken ende Scholafter van het Key- ferlijcke Capittel van St. Maria tot Utrecht, Dijck-grave vandeRiviereden Rhijn binnen de Provincie van Utrecht, Praefidcnt van de Staten van de gemelde Provincie ·, en Willem van Ha- ren , Grietman van de Bilt, Gedeputeerde van wegen de Edelem in de Staten van Vriefland, en Curateur van de Univeriiteyt van Franiker, Ge- deputeerden in hare Vergaderinge van wegen de Staten van Holland, Utrecht en Vriefland '·, om te confereren en te accorderen, in krachte van harerefpective Volmachten ten wederzijden ge- exhibeert, endewaervandeCopien hierachter zijn gevoeght, over een Tra&aet van Commer- cie, in maniere navolgende:

]P\E Onderdanen van Sijne Majefteyt, en van -*-^de Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden , fullen reciproquelijck genieten defelve vryheydt in't ftuck van Commercie ende Navigatie, die fy gehadt hebben van allen tijden voor defen Oorlogh, in alle de Koninghrijcken, Staten en Provinciën van de eene en van de ande- re kant. II. Ende fullen alfooin't toekomende, den een tegens den anderen, noch ter Zee noch te Lan- de , of in eenige Rivieren, Zeen en foete Wate- ren , geenderhandevyandtfehap ofgeweldtple- gen, onder wat naem en prsetext het oock foude mogen wefen: Ende mitfdien foo fullen de On- derdanen van fijne Majefteyt, niet vermogen te nemen eenige Commiffien, tot particuliere uyt- ruftingen ten Oorlogh, of Brieven van Repre- falien van Princen of Staten , Vyanden zijnde van de gemekie Heeren Staten Generael,en noch minder defelve uyt krachte vanfoodanige Com- miffien, of Brieven van Reprefalien, eeniger* maten verhinderen of befchadigen, noch oock met defelve ten vrybuyte gaen, op pcene van vervolght en geftraft te werden alsPyraten> het Q,q 2                    geene

S

che rCTucr' HeervanCallieres, van la Ro- ÈxtranrH Υ * vï Gigny> %e Ambaffadeur fco^evTÏ?m PleniP°te""aris op de byeen-

H

tinnnut pCnCfe»erael aen de Heeren Anthony JJUS> Raed-penfionarisVandCHecrenSta-

-ocr page 338-

Placaten. ι. Boeck. 13. Tit.

3i6

ren, over yetwes't geene fijne Majefteytf0llJ mogenfchuldigh weien, noch oock de part; ° liere Onderdanen vande gemelte Heeren Stat« Generael, voor de publique fchuldenvandeg11

geene infgelijcks vande zijde vande Onderdanen der Vereenigde Provinciën, ten reguarde van de Onderdanen van fijne Majefteyt fal werden on- derhouden* ende fullen ten dien eynde, foo dick en menighmael als het vande eene of d'andere fij- de fal wefen verfocht, inde Landen onder't ge- biedt van fijne gemelte Majefteyt 5 en in de Geü- nieerde Provinciën, gepubliceert en vernieuwt werden Placaten, feer expres en praecifeli jek ver- biedende , dat niemandt in eenigerhande manie- ren fich fal mogen dienen van foodanige Com- miflien ofte Brieven van Reprefalien, op pcene hier vooren ver haelt, die fcherpelijck tegensde Overtreders tollen werden geëxecuteert, boven de reftitutie en volle vergoedinge, daer toe iy ge- houden fullen zijn aen die geene, aen dewelcke fy eenige fchade veroor faeckt hebben. III Ende om dies te meer tegen te gaen alle incon- venienten, dieveroorfaeckt fouden mogen w er- den door Piinfen, gemaeckt by inadvertentie of anderfins, eninfonderheydt in ver,reafgelegene Plaetfen, foo is verdragen en geaccordeerdt, dat indien'er eenige Prinfen gemaeckt werden van d'eene of d'andere zijde , inde Ooft- of in de Noord-Zee, van Ter-Neufe in Noorwegen af, tot het eynde van't Canael, binnen den tijd van vier weecken, of van het eynde van 't Canael tot aen de Caep van S t. Vincent binnen den tijdt van fes weecken, en van daer inde Middellandtfche Zee, en tot aen de Linie, binnen den tijdt van tien Weecken, en van daer over de Linie, en in alle Plaetfen van de Werelt, binnen den tijt van acht Maenden, te reeckenen van den dagh vande Publicatie van het tegenwoordige Tra&aet, foo fullen alle foodanige Prinfen enfehaden, die na den voorfchreven geprsefigeerden tijdt aen de eene zijde, ofce de andere zijde gemaeckt of ver- oorfaeckt werden, in reeckeninge moeten wer- den gebracht, en pockalle het geene genomen is, fal werden gereftitueert, met alle fchade die daer uyt fal wefen ontftaen. I V. Alle Brieven van Marque en Reprefalien, die

meke Staten.

V I.

De Onderdanen en Inwoonders van de Ian den onder degehoorfaemheydt van fijne Maie" fteyt, ende de gemelte Heeren Staten Generad fullen met malkanderen in goede vriendtfehapen correfpondentie leven , converferen en omme, gaen, en fullen onder den anderen in Eurona in alle Plaetfen van des eens en des anders ftaet' genieten vryheydt van Negotie en Commercie in alle foorten van Koopmanfchappen en Waren daer van door de Wetten en Ordonnantien van den een ende des anders Staet generalijck, ende over al aen een yegelijck, foo Onderdanen als Vreemdelingen, den Koophandel en Tranfport niet en is verboden. VIL Ende midtsdien fullen de Onderdanen van Ui. ne gemelde Majefteyt, ende die van de gemelde Heeren Staten Generael, vry en liber met hare Koopmanfchappen en Schepen mogen frequen. teren de Landrfchappen, Landen, Steden, Ha- venen , Plaetfen en Rivieren, van des een ende des anders Staet, endedefelve daer brengen, en aen allen ende een yegelij ck fonder onderfcheydt verkoopen, oock koopen, trafiqueren en ver- voeren allerhande foorten van Koopmanfchap. pen en Waren, daer van het inbrengen ofte ver- voeren aen alle de Onderdanen van fijne Maje- fteyt, ofte de gemelde Heeren Staten Generael niet en fal zijn verboden, fonder dat die récipro- que vry igheydt door eenigh Privilegie, Oftroy, ofte eenige andere particuliere vergunninge lal konnen werden gelimiteert en gereftringeert,en fonder dat d'een ofd'ander vermogen fal toete ftaen of te geven aen fijne Onderdanen eenige immimiteyten, beneficien, dongratuits ofvry- giften, of andere voordeelen , boven diegeene vande andere zijde, of tot haer nadeel, en fon- der dat de voorfchreve Onderdanen van d'een of d'andere zijde gehouden fullen zijn te betalen

hier bevoorens fouden mogen zijn verleendt, uyt meerder of grooter rechten, laften, gabellesjof

eenigerhande impofitien op haer Perfooncn> Goederen, Waren , Schepen ofte Schecps- vrachten, direftelijckofindireclrelijck, onder wat naem of prastext het oock foude mogen we- fen, als die dewelcke betaeldt werden by des eens en des anders eygen en natuyrlijcke Onder- danen. VIII. De Onderdanen van de Heeren Staten Gene- rael fullen oock niet andersofte llimmermogen gehandelt werden ontrent het recht van C0fr blie, ancrage^fol Tarifis, en alle andere laften endelmpoften, met wat name die oock fouden mogen genaemt werden , het zy onder den tiw van een Buytenlands recht, of anderfins, ^èt eenige referve ofte exceptie, als de Onderde6 felfs van fijn Alder-Chriftelijckfte Maj«' die geen Burgers zijn in de Plaetfen ahvaer voorfchreve rechten geheven werden. IX.

wat oorfaecke het oock foude mogen wefen, ful- len voor nul en van onwaerde verklaert werden, ende en fullen hier namaels door geen vande ge- melte Geallieerden, in pra?jitditie van des anders Onderdanen , gegeven mogen werden, ten zy allecnlijck in cas van openbare weygeringe van juftitie, welcke weygeringe niet voor bewefen en fal konnen aengenomen werden, foodeRe- queftevan denVerfoecker der voorfchreve Re- prefalien niet en is gecommuniceert aen den Mi- nifter, dievan wegen den Staet, tegen wekkers Onderdanen defelve moften werden verleent, al- daerterplaetfe fal wefen, ten eynde dat hy bin- nen den tijdt van vier maenden, of eerder, indien 't doenlijck is, fich van 't contrarie van dien mag informeren of verforgen het behoorlijck comple- ment van Tuftitie, V. De particuliere Onderdanen vanden Koningh en fullen oock niet mogen aengefproocken of ge-j

arrefteert werde-n in harePerfp.oneii en Goede- Dat ten reguards vande Commercie vande J^

-ocr page 339-

					Tiaótaten van Vreede e			3J7 vieren, Bayen en Havenen vry én open vinden, om daer in te komen, uyt te loopen, en ten Anc- ker te blij ven, foo langh het de noodtfaeckelijck- heyt fal verey fchen, iönder dat fy geviiiteer t ful- len mogen werden, doch onder befpreck van iig hier van te dienen, met difcretie , en door een al te langh verblijf, geen oorfaeck te geven va η ja- loufie, noch anderfins- aen dqn Gouverneur van de voorfz Plaetfen en Havenen, aen dewelcke de Capiteynen van de voorichreve Schepen fullen laten weten de oorfaeck van haer komfte en ver- blijf. XIV. De Oorlogh-fchepen van Sijne Majefteyt, en degemelte Heeren Staten Generael, als die van hare Onderdanen, die ten Oorlogh fullen wefen uytgeruft, fullen in alle vryigheydthare prinfen, diefe op hare Vyanden hebben genomen, mogen inbrengen daer het haer goed duncken fal,· fonder gehouden te zijn in eenige rechten, 't zy van de Heeren Admiralen, of die van de Admiralitey- ten, of eenige anderen; gelijck oock de voorfz Schepen of Prinfen, komende in de Havenen of Bayen van fijne Majefteyt, ofre de gcmelte Hee- ren Staten Generael, niet fullen konnen gearre- fteertof aengehouden werden, nochteoockde Officieren van de Plaetfen kenniiTe fullen mogen nemen, of de Prinfen wel of qualijck genomen zijn, maer fullen Vermogen uyt te loopen , ende vry en liber gebracht werden naerde Plaetfen die hare Commiflien mede brengen, daer van de Capiteynen van de voorfch'reve Oorlogh-fche- pen gehouden fullen Zijn te doen blijeken, en in tegendeel en falder geen verfeeckeringe, bergh- plaets of toegangh gegeven werden in hare Bae- yen of Havenen > aen die gcene die Prinfen op de Onderdanen van fijne Majefteyt, of de gemelte Heeren Staten Generael fullen hebben genomen, maer door noadtfaeckelijckhey dt van Tempeeftj ofpericulvandeZeedaer binnengekomen zijn- de, faJrnen defelve foo dra doenlijck wederom doen uytloopen. X V. De Onderdanen vande gemelde Heeren Staten Generael en fullen voor Aubains in Vranckrijck niet gehouden werden , ende fullen midtsdien exempt zijn van het recht van Aubaine, en ver- mogen te difponeren van hare Goederen by Teftamente, G ifte, als ander fints, en hare Erf- genamen, Onderdanen zijnde van de gemelde Heeren Staten , in Vranckrijck of elders woo- nende, fullen hare Erffeniffen, felfs ab inte/ïato-, vermogen na haer te nemen , ichoonfy niet heb- ben verkregen eenige Brieven van Naturalifaticj fonder dat het effetl; van foodanigevergunninge haer kan werden gedifputeert ofce belet, onder pretext van eenigh recht ofte voorrecht van Pro-* vinden, Steden of particuliere Perfoonen: Inf- gelijcks fullen de Onderdanen van de gemelde Heeren Staten, fonder de voorfchreve Brieven vanNaturalifatie , in alle vryigheyt haer vermo- gen vaft ter neder te fetten in alle de Steden van 't Rijck, omme haer Koophandel ende Traficq te doen, fonder nochtans daer door te konnen ver"*· krijgen eenige rechten van Burgerfchap, ten wa- re daffe van Sijne Majefteyt hadden bekomen Brieven van Narurahfaue in goede forme: Ende fullen·
		nf m Vranckrijck, ende van de twintigh per vantmv          fc ^^ geheven werden, de nnirdanenvande Staten Generael derVeree- uL Nederlanden, oock fullen jouifferen van Wft liberteytenfranchifes, als de Onderda- cd ieh dat het aen de Onderdanen van de Sten Gcnerael vry fal ftaen omdeLevantfche Waren te brengen na Marfei Ie *n andere gsper- Lreerde Plaetfen in Vranckrijck, foo in haer "wenSchepen, als met Franfche Schepen, en latde voorfz Onderdanen van de Hceren Staten Generael, noch in het een noch in het ander ge- val fullen gehouden wefen te betalen de voorfz twintigh par cent, ten zy in foodanigen geval, waer in dcFranfchen het felve iubjeft zijn, bren- üende Koopmanfchappen in haer eygen Sche- pen na Marfeillé of andere gepermitteerde Plaet- fen , en dat hier in geen veranderinge fal mogen werden gemaeckr, tot praejudicie van de Onder- danen van de gcmelte Staten Generael. X. ' Het fel de Onderdanen vande Heeren S taten Generael gepermitteert zijn in Vranckrijek, en de geconquefteerde Landen te mogen brengen, doen inkomen en debiteren den gefouten Ha- ringh, fonder onderfcheydt, erilond:erfubjé£t te wefen aen het verpackenj ende dit niet jegen- ftaende eenige Edi&en, Declaratien en Arreilen van den Raedt, hier tegens contrarierende, en fpecialijck die van den vijftiendenjulii en veer- tienden September feftienhondertfeven en tach- tigh, verbiedende in de Havenen van Vranck- rijck, ofdegeconqiaefteerde Plaetfen in te bren- gen, ofte doen inkomen den Haringh ander- lins als wrack, en gefouten met Sout van Broua- ge, en daer bygeordonneert werd datden voor- ïchreven Haringh inde Zee-havenen gebracht fal werden wrack, inBarils, welcker achttien fullen uytmaecken twaelfvan gepackten Haringh, alle welcke Arreilen fullen blijven gerevoceert en ge- annulleert. XI Men fal wederzijds op de Comptoirenvande Douane, of de Tol-plaetfen 5 foo in Vranckrijck als inde Landen van de Staten Generael, egali jek en fonder ecnige diftin&ie de Onderdanen van de eeneen de andere Natie depefcheren, foo ras alsmogelijck fal wefen, fonder haer op te hou- den of te doen eenigh belet ofempefchementter contrarie, hoedanigh het felve foude mogen we- M                     XIL Men fal een gemeene nieuwe Tarif maecken, volgens wederzijdts convenientie, binnen den
				provifie den Tarif van het jaer feftien honderdt vaj· n,cnle"igh geëxecuteert werden·, en inge- vJfr· ? men binnen den voorfz tijdt over den »ooricnrevennifim7^«T^„„:c„:^r,t 1,_________
			Keven nieuwen Tarif niet fal konnen eens hnnH ' · fal den Tarif van het jaer feftien tSSïïTen feftigh plaetfe hebben voorhec and^°1°gVfchePcn> foo van de eene als de «creajdc, fullen tallen tijden de Reen , Ri-

-ocr page 340-

					Placaten. ι. Boeck. 13. Tit,
		318
			fullen die van de Vereenighde Nederlanden ge- neralijck, in alles enoveralfoofavorabelgetra- &eert werden, alsdeeygene ende Natuyrlijcke Onderdanen van fijne Majefteyt, en infonder- heydt en fullen fy niet konnen werden begrepen onder de Schattingen die op de Vreemdelingen fouden mogen werden geleydt ·, ende ial den ge- heelen inhoudt van dit jegenwoordigh Articul, ren reguarde vande Onderdanen vandenKoning, in de Landen onder het gebiedt van de gemelde Heeren Staten geobferveerf werden. XVI. De geladene Schepen van een der Geallieerde, pafferende voorby de Kuiten van de andere fijne Geallieerden» en door tempeeft of anders , ko- mende in eenige Reen of Havenen in te vallen,en fullen niet gehouden wefen te loflèn, ofte hare Koopmanfchappen, ofte een gedeelte van dien te verkoopen , nochte oock te betalen eenige rechten, dan foo wanneer fy als vry willighlijck, ende na haer welgevallen eenige Koopmanfchap- pen lollen. XVII. . De Schippers vande Schepen, hare Pilooten, Officieren, Soldaten, Boots-gefellen, en ander Zee-varendt Volck, de Schepen felfs, noch de ingeladene Waren en Koopmanfchappen , en fullen uyt krachte van eenige generale ofpartieu- licreordre vanyemant, wiehetoockzy,ofteter wekker oorfaecke ofteoccafie het foude mogen wefen, niet konnen aengehoudenofgearrefteert werden, ja felfs niet onder prietextdathet is tot confervatie tn befcherminge van den Staet, en generalijcken falder niet mogen genomen wer- den vande Onderdanen van de een ende d'andere zijde, alsmetconfentvan den geenen aenwien het toebehooren ial, en datmen betale die din- gen diemen van haer fal begeeren, waer onder nochtans niet verftaenwerdt begrepen te zijnde Beilagen en Arreiren, gedaen door ordre en au- thoriteytvandeJuftitie, ende ordinaris manie- re van doen, als mede omdeughdelijckefchul- den, contraden, endewettelijckeoorfaecken, daerom geprocedeert fal werden by wegen van Rechten, volgens de forme van procederen, XVII I. Alle de Onderdanen ende Inwoonderen van Vranckrijck ende de Vereenighde Nederlanden, fullen in alle verfeeckertheyt en vryigheydt ver- mogen te varen met hare Schepen, ende te trafi- queren met hare Koopmanfchappen, fonder ondericheydt te maecken wie dat de Eygenaers van defelve fouden mogen wefen, uyt hare Ha- venen , Koninghrijcken van andere Staten ofte Princen, na de Plaetfen van die geene dewelcke albereyds Vyanden verklaerdt zijn, foo wel van Vranckrijck als van de Vereenighde Nederlan- den, ofte van een van beyden, of die het foude mogen werden, gelijck oock defelve Onderda- nen ende Inwoonderen fullen vermogen met de- felve verfeeckertheyt en vryigheydt te varen met hare Schepen, entetrafiquerenmet hare Koop- manfchappen , fonderonderfcheydtte maecken wie de Eygenaers van defelve fouden mogen we- fen van ae Plaetfen, Havenen en Reen van die
							geene dewelcke Vyanden zijn van de een enan·! dere der voorfchreve Party en, ofte van een van beyde in het particulier, fonder contradictie 0f veihinderinge van wien het oock foude mogen wefen, niet alleen recht toe van de voorfchreve VyandlijckePlaets na een Neutrale Plaets, maer oock van deeene Vyandlijcke Plaets na deande- re, 't zy die Plaetfen gelegen zijn onder de fu" rifdidiie van een en den fèlven Souverain, of 4cl onder dejurisdiétie van verfcheyde Heeren XIX. ^ De voorfchreve vrye Vaert en Traficq fal ve, fen van alderhande foorten van Koopmanfchan- pen,metuytfonderingevan die van Contraban- de. XX. Onder de foorten van Koopmanfchappen van Contrabande , verftaetmen alleen begrepen, te zijn alderhande Vuyrwercken , en anderedaer toebehoorende, als Kanon, Mufquetten,Mor- tieren, Petarden, Bomben, Granaden, Sau- cifen, Peck-kranffen, ArFuyten, Forquetten, Bandeliers, Βuskruyt, Lonten, Salpeter,Ko- gels, Piecken, Degens, Stormhoeden, Hel- metten, Curaflen , Helbaerden, Halve Piec- ken, Paerden, Salen, Holfters, Hengfelstor Degens, en andere toeruftingen, ten gebruyc- ke vanden Oorlogh dienende. XXI. Onder de voorfchreve foorten van Koopman- fchappen en fullen niet begrepen zijn Tarwe, Koorn en andere Granen, Erweten, Boonen. Olyen, Wijnen, Sout, nochtegeneralijckalle hetgeene behoordttotvoetfel en onderhout van het leven, maer fullen vry blijven gelijck alle an- dereKoopmanfchappen en Waren, in'tvoor- gaende Articul niet begrepen, en fal geoorloft zijn defelve te vervoeren, felfs na Vyandlijcke Plaetfen van gemelte Heeren Staten, uytgefon- dert na Steden en Plaetfen die belegert, gcbloe- queert, ofbefet fullen zijn. XXII. Tot uytvoeringe van het geene voorfchrevcn is, foo is'er verdragen, dat defelve fal gefchie- den in maniere navolgende, te weten, dat de Schepen ende Bareken met Koopmanfchappen? van de Onderdanen van fijne Majefteyt, gek°' men zijnde in eenige Havenen van de gemelde Heeren Staten, en willende van daer vertrec- ken naer de Havenen van de voornoemde Vyan- den, fullen alleenlijck gehouden wefen te coo- nen hare Pafporten aen de Officieren van de Havenen der gemelte Heeren Staten, van waer fy fullen vertrecken, inhoudende de fpecinca- tievande Ladinge harerSchepcn, geatteftesrw en gemerekt met het ordinaris Zegel en Η»11** teyeken, engeteeckent by de Officieren vanjfl. Admiralitey t, ter plaetfe van waer fy eerft &&& zijn afgevaren, met verklaringe van dep/aef waer na toe fyhet gernunt hebben, all es tf1 β woonlijckeformej nawelckevertooningeV hare Pafporten inde voorièyde forme, fy **n. reyfe niet fullen gemolefteert noch onderioc > opgehouden of verachtert mogen werden, der wat pretext het oock foude mogen VwÊfeg

-ocr page 341-

			Tradaten van Vreede en Commercie, &c.
							319
		XXIII. fiet felfde fal oock werden achtervolghtten uarde vande Franfche Schepen en Bareken, ? fullen gaen naer eenige Reen van Landen, derdegehoorfaemheydt vande gemelre Hee- °n Staten, ibnder inde Havenen te willen iiv i öpéfl i of daer in loopeinde, fonder nochrans ldaer te willen ontladen en haer lafttebreecken, 3 elcke Schepen oock niet fullen gehouden zijn reeckenfehap te geven van haer Cargafoenen, ten ware dat'er vermoeden was datfe aen Vyanden van gemelde Heeren Staten toevoerden Koop- jnanfchappen van Contrabande, gelijck hier voorengefeghtis. χ χ. χ y r gndein cas van foodanigh apparent vermoe- den, tollen de gefeyde Onderdanen gehouden ajnJndeHaA'enente vértoonen hare Paiporten, inde forme hier vooren gefpecificeert. XXV. Dat indienfe waren gekomen binnen de Reen of ontmoet in volle Zee, door eenige Schepen vandegemelte Heeren Staten, of eenige particu- liere Reeders ten Oorloge, zijnde hare Onder- danen , foo fullen de voorièyde Schepen der Ver- eenighde Nederlanden , tot voorkominge van alledifordre, die van de Franfche niet nader ko- men als tot op een Kanon-fchoot, en fullen haer Boot ofChaloupe vermogen te fenden aen Boort vande Franfche Schepen of Bareken, endedaer indoen gaen alleen twee of drie Man, aen wie door den Schipper of Patroon van het Franfche Schip getoondt fullen werden de Pafporten ende Zee-bfievcri, ia voegen hier vooren geipecifi- ceert, naer het Formulier der voorichreve Zee- brieven, 't wclck op het eynde van dit Tradtaet Η werden geinièreert > uy t welcke Paiporten en Zee-brieven niet alleen iaikonnen blijeken fijne Ladinge, maeroock vande Plaetfe fijner Woo- ningeen Rcfidentie, foo wel vanden Schipper of Patroon, als van het Schip ielfs, op datmen door defetwee middelen magh weten offe voeren Wa- ren van Contrabande, en ten vollen blijekeibo vandequaliteyt van hetvoorfehreve Schip, als vanden Schipper en Patroon van dien, aen welc- ke Paiporten en Zee-brieven volkomen geloof en vertrouwen gegeven ial moeten werden j en ten cynde men te beter magh kennen offe goedt ΖΨ j en datfe in geenderhande manieren en mo- Pι werden verval fcht en gecontrefeyt, foo ful- leiidervan wegen'fijne gemelte Majefteyf, en ge- belde Heeren Staten Generael werden gegeven «eckere Mereken en Contra-Zegels. XXVI. tndein gevalle inde gefeyde Franfche Sche- pen ende Bareken, gedeftineert na de Havenen ande Vyanden der gemelte LIeeren Staten,door e vöorfz middelen eenige foodanige Koop- 3nfebappen en Waren gevonden werden, die jcr boven voor Contralende en verboden ver- ^erdtzijn, defelve fuUeri ontladen , aengeila- 6 | ende geconfifqueert werden door die van de ofa«niralitcyt inde Vereenighde Nederlanden, 0n?? erc c°mpetente Rechters, fonder dat daer- "etSchip en Barque, of andere vrye enge-			oorlofde Goederen , Koopmanfchappen ende Waren, in'tfelve Schip gevonden, in eeniger manieren fullen mogen \«erden aengeflagen noch geconfifqueert. XXVII. Daer en boven is noch geaccordeert ende ver- dragen, dat alle het geene bevonden fal werden geladen te zijn door de Onderdanen van fijne Majefteyt, ineen Schip vande Vyanden vande gemelde Heeren Staten, fchoon hetgeen Koop- manichappen van Contrabande zijn, geconfif- queert fal werden, fnet alle het geene in het voorfehreve Schip gevonden fal zijn, niets uyt- gefondertnochtegereièrveert, maer daer en te- gen fal liber ert vry zijn alle het geene dat is en gevonden ial werden inde Schepen, toebehoo- rende de Onderdanen vanden Alder-Chriftelijk- ilen Koningh, alhoewel dat de Ladinge, of een gedeelte van dien, de Vyanden van de gemelde Heeren Staten toebehoorde , uytgefonderdt de Koopmanfchappen van Contrabande, ten op- fichte van dewelcke men fich ial reguleren naer hetgeeneindevoorgaénde Articulen isgedifpo- neertj en totnader verklaringe van dit Arricul,is daer en boven veraccordeért en verdragen, dat indien hetquam tegebeuren, dat beyde de Par- tyen, o f een van de fel ve, in Oorlogh waren ge- engageer^ de Goederen, toebehoorendeaende Onderdanen van de andere Parthyen, engeladen in Schepen, van die geene die Vyanden van alle beyde geworden zijn, ofte van een van deielve, geenfins fullen mogen werden gecönfiiqueert, ter ooriaecke, of onder prajtext van datdeièlve geladen zijn in eefl Vyandlijck Schip, ende fal fulcks geobierveerdt werden, niet alleen als de voorichreve Waren daer in geladen fulle» zijn geweeftvoor de Declaratie van Oorlogh, maer felfsoock als fulcks gefchiedt fal zijn na de ver- klaringe vanden Oorlogh, behoudelijck het ièl- ve is gedaen binnen den tijdten de termijnen hier na volgende 5 te weten, indien defelve geladen zijn inde Ooft- of inde Noord-Zee, van Terneu- iè in Noorwegen af, tot aen het eynde van het Canael, inden tijdt van vier wèec ken; of von 't eynde van 't voorichreve Canael tot aen de Caep van Sr. Vincent, inden tijdt van fes weecken; en van daer inde Middellandtfche Zee, en tot aen de Linie inden tijdt van tien Weecken, en over de Linie, en in alle de Plaetien van de Werelt, in den tijdt van acht maenden, te reéckenèn van dé publicatiedefes, in dier voegen, dat dé Koop- manfchappen en Goederen van de Onderdanen en In woondéren, geladen in foodanige Vyand- lijcké Schepen, geenfins fullen mogen werden geconfifqueert gediivrende den voorfchreven tijdt, en inde voorichreve Diftri&en, tériaècke dat het Schip den Vyand toebehoördt, maer ful- len werden gereftitueert of yeder gegevert aen de Eygenaers, fonder eenigh uyritel, ten ware de- ielve geladen waren na de expiratie of't verloop vanden voorfchreven tijdtj en evenwel fal men geenfins vermogen te vervoeren na Vyandlijcké Havenen, foodanige Waren van Contrabande, die men foude mogen vinden geladen in foodanig Vyandlijck Schip, niet tegenftaende deielve om de voorfehreve reden waren weder gegeven, én al foo

-ocr page 342-

Placaten. ι. Boeck. 13. Tit. " χ xxi.

20

3

alfoo hier boven vaft gefteldt is dat een vry Schip ilil vry maecken de Waren daer in geladen, foo is daer en boven geaccordeert ende verdragen, dat dievryigheydt ficli oock fal uytftrecken over de Perfoonen die haer fullen bevinden in een vry Schip, tot foodanigen effe&e, dat niet tegen- ftaende fy waren Vyanden van de een en de ande- re par tye, ofte van eenvandeielve, iich echter bevindende in een vry Schip , daer uyt niet ge- licht mogen werden, ten zy het waren Oorlogs- luyden} en in efFe&ivcn dienft van de felve Vyan- den. XXVIII Alle de Onderdanen ende Inwoonders van de Voorfchreve Vereenighde Nederlanden , fullen reciproquelijcken genieten defelve Rechten, Vryigheden en exemptien in haer Traficq ende Commercie, in de Havenen, Reen, Zeen ende Landen van fijne gemelte Majefteytj dat'er hier voor gefeydt is dat de Onderdanen van fijne Ma- jefteyt fullen genieten in die vande gemelte Hee- ren Staten , en inde open Zee, moet verftaen werden dat de égualitey tin alle manieren aen de eene enacn de andere zijde réciproque fal zijn, enfelfs, foo wanneer hier na de gemelte Heeren Staten in Vreede, Vriendtfchap ende Neutrali- teyt met eenige Koningen, Princen ende Staten waren, die Vyanden mochten werden van iij ne Majefteyt, yder van beyde de Partyen gehouden zijnde reciproquelijck te gebruyken defelve con- ditien en reftri&ien, uytgedruckt inde Articu- len van het tegenwoordigh Tra&aet, het welcke iiet op de Traficq en Commercie. XXIX. Ende om te meerder te verfeeckeren de On- derdanen vande gemelde Heeren Staten3dat haer geen geweldt altoos door de voorfchreve Sche- pen van Oorloge en werde gedaen, foo fal men verbodt doen aen alle de Scheeps-Capiteynen vanden Koningh, ende andere Onderdanen van fijne Majefteyt, van haer in geenige faecken al- toos te molefteren noch te befchadigen, op poe- ne van geftraft te werden, en in haer Perfoonen en Goederen gehouden te zijn tot de behoorlijc- kereftitutieenvergoedinge over de geledeneen te lijden fchaden ende intereflèn, XXX. Ende ter dier qorfaecke fullen hier namaels al- le Capiteynen , ende die Schepen ten Oorloge uytruften, gehouden zijn yder van hen, voor haervertreck, goede en iuffiiante cautie te ftel- len voor de competente Rechters, ter fomme van vijftien duyfendt ponden, om een yegelijck van haer infolidum·, of in 't geheel te verantwoor- den demalverfatiendieièinharecourièn, of op Barereyiêniouden mogen begaen, en voor de contraventien van hare Capiteynen endé Officie- ren, tegens hetjegeflwoordigeTraftaet, ende tegensdeOrdonnantienende Ediften van fijne Majefteyt, die gepubliceerc fullen werden , in krachte ende conform de difpofitie van dien, op poene van verval ende nulliteyt dervoorfz Com- miiïïen en verloven ; het geene infgelijcks ge- pracÏiieertfalwerdenbydeOnderdanen van de gemelte Heeren Staten.

Indien't gebeurde dat een vande Franfcher piteyneneen Schip name, geladen metdevo0' fchreve Waren van Contrabande, alsgefeöht· * foo en fullen de voornoemde Capiteynen nj' vermogen eenige Koffers, Malen, Balen, BoJ getten,Tonnen of andere Kaften te openen noch op te breecken, of defelve te vervoeren, verkoo penofverwiflelen en vervreemden, ten zy dar" defelve te Lande zijn gebracht in prafentiev-, j_r>„_u.______iji:i.i:^.. _j„__j ,V4n

de R echters ter Admiralitey t, ende na dat door haer een Inventaris van de voorfchreve Koop, manfehappen, gevonden in de voorfz Schepen isgemaeckt, ten ware dat de Waren van Con! trabande, niet maeckende als een gedeeltevan deLadinge, den Schipper ofte Patroon van het Schip goedtvondt, en toe ftondt aen de voor, noemde Capiteynen de voorfchreve Waren van Contrabande over te geven, ende fijne reyfe te vervorderen, in welcken gevalle den voornoem- den Schipper of Patroon in geenderhande ma- nieren en fal konnen werden belet fijn weghen voorgenomen reyfe te vervolgen. XXXII. Sijne Majefteyt begeerende datdeOnderda- nen van de gemelde Heeren Staten Generael, in alle Landen onder fijne gehoorfaemheydt, foo favorabehjek fullen werden getraclreert als fijne eygeneOnderdanen, ialallenoodigeordresM lenom te maecken dat alle GewijfdensenVon· niflen, over Prinfen in Zee genomen, in alle rechtmatigheydt en billickheydt werden gege- ven door Perfoonen die niet fufpect nochtegein· terefleert zijn inde faecke daer over queftieisjen fijne Majefteyt ialpraegiiè en efficacieufe ordres geven, ten eynde dat alle Vonmflèn , Gewijs- dens en Ordres vande Juftitie, airede gegeven en noch te geven 5 na haer forme prompt en behoor· lijck werden geëxecuteert. XXXIII. Ende foo wanneer als de AmbafïadeUrsvande gemelde Heeren Staten Generael, ofceyemanA anders van hare publiqueMinifters, aen hetHof van fijne Majefteyt zijnde, klachten fullen doen over de Vonniflen dieder fullen zijn gewefe lbo fal fijne Majefteyt de felve Vonniilên iniij- nen Raed doen revideren of overfien,' om teexa- mineren ofde ordres ende prazcaurieri, in het je· genwoordigeTraclaet vervat, fullen gevolgten nagekomen zijn: Ende oock omme na redelip heytdaer inne te doen voorfien, fal het lèlveten langhften binnen den tijdt van drie maendengc* ièhieden, en des niet tegenftaende en fullen riocb voor het eerfte Vonnis, noch na het felve IJ^ duyrende de Revifie ) de Goederen en Effeften diegereclameertfullen wefen, niet mogen wef" den verkocht nochte ontladen, alsmetconie^ vande GeintereiTeerde Partye, tot voorkom^ ge van *t verderf der voorfz Koopmanfchapp X X XI V. " . ,c Alfoo Proces inde eerfte ofte tweede inftafll_ fal zijn ontftaen tuflehen die Prinfen in Zee g nomen, ende de Geintereiïèerden in delelvCjι dat de Geinterefleerden een favorabel Ϋ°?η1,;;Γ

-ocr page 343-

Tra&aten van Vreede en Commercie, &c.             § 21 " de komen te obtineren, foo ial hetvoor- fonderforme van Procesvryen Iiber werden ge- <3ewiJ yonnjg ofGewijfde fijn Executie hebben reftitueert aen deEj^genaers die defelve reclame-

renofeyfichen. XXXVIII. Delnwoonderenen Onderdanen van deeene ende de andere zijde, fullen over al inde Landen onderde gehooriaemheydt van den gemelden HeerKoningh, ende de gemelde Heeren Staten Generael, haer konnenlaten dienen van fooda- nige Advocaten, Procureurs, Notariflèn ende Solliciteurs, als haer goedt duncken fal, waer toe fy oock door de Ordinaris Rechters , des noodt, daertoeverfocht zijnde, fullen werden gecommitteert; ende het fal de voorfchreve In- woonderen en Onderdanen wederzijdts geoor- loftzijn, terplaetie daerfe woonen, hareBoec- ken van Koopmanfchappen en Correfpondentie re houden in foodanigen Tale,als het haer fal wel gevallen, fonder datie teriaecke van dien moe- yelijck gevallen of achterhaeldt iullen konnen werden. XXXIX. In het toekomende fullen geen Confuls van de een e noch van de andere zijde geadmitteert wer- den , en foo dienftigh geoordeeldt werdt Refi- den^-en, Agenten, Commiflariftènofanderere fenden , fullen die haer metter Wooninge ner- gens mogen neder fetten , als in de Plaetfen daer het Hofordinarisrefideert. X L. Sijne Majefteyt, en de gemelte Heeren Sta- ten Generael en fullen niet toelaten dat eenigh Schip van Oorlogh, ofre eenigh ander, geé'qui- peert by Commiftie, ende voor dendienft van eenighPrins, RepublicqofStadt, hoehetoock foude mogen wefen, eenige Prinfe op des eens of des anders Onderdanen fal nemen in de Have- nen, Baeyen of eenige Rivieren die haer toebe- hooren, en by aldien dat fulcksgebeurdt, foo fullen fijne gemelte Majefteyt, ende de gemelde Heeren Staten Generael hare authoriteyt ende macht gebruyeken, om daer van na redelijck- heydt reftitutie of vergoedinge te doen doen. L XI Indien her mochte gebeuren dat eenige inob- fervantien of contraventien, doorïnadvertentie of anderfints, regens dit jegen woordige Tractaet aen de zijde van hooghft-gedachte Sijne Maje- fteyt, ofte van de hooghft-gemelte Heeren Sta- ten Generael, ende deriel ver Succeiïèurs*qua men voor te vallen, foo ial echter hetTraitaet blijven in fijn vigeur en volle krachr,fonder datmen daer- om lal komen totrupture of verbreeckinge vande Confoederatie, Vrientichap endegoede Correfc pondentie, maer men ial de voorfchreve Con-

aCVCautie, niet jegenftaende appellatie van 5 eene die de Prinfe heeft genomen, maer η ksniet ter contrarie, ende het geene in dit, ;nUvoorgaendeArnculeniSgeieyt,omgoet k rt recht te doen hebben aende Onderdanen en de Vereenighde Provinciën , over de Prin- fenbv de Onderdanen van fijne Majefteyt in Zee Lnomen; 61 oock foo verftaen en gepraftifeert werden by de Heeren Staten Generael, ten re- de van de Prinfen door hare Onderdanen

van die Aan Sijne Majefteyt.

genomen

XXXV. SijneMaj. en de gemelte Heeren Staten Gene- rael /uilen t'allen tijden in des een en des anders Landen vermogen te doen maken en bevrachten foodanighaental van Oorlogh- ende Koopvaer- dy-Schepen, als het haer goedt duncken fal, ge- ïnde oock te koopen foodanigen quantitcyt van Ammunitie van Oorloge, als iy van doen heb- ben, ende fullen door hare authoriteyt te wege brengen, datdeverkoopingenvan Schepen, en den inkoop van Ammunitie van Oorlogh, ter goeder trouwe, en ten redelijcken prijfe gefchie- dc, fonder dat fijne Majefteyt, nochte de ge- melde Heeren Staten Generael het felvigefullen vermogen toe te ftaen aen des een ofte des anders Vyanden, by aldien defelve Vyanden Attacquan- ten ofAggreflèurs waren. XXXVI. Komende te gebeuren dat de Oorlogh- ofte Koopvaerdye-fchepen door Tempeeft of ander ongeval komen te ftranden op de Kullen van de een of ander Geallieerden, ibo fullen devoorfz Schepen, haer toebehoorten , Goederen ende Koopmanfchappen, en het geene geberght fal ■zijn, of het provenu van dien , by aldien de voorfchreve Goederen verderfFelijck zijnde, ful- len wefenverkocht, alle (doordeEygenaers,of van haer gelaft en volmacht hebbende, binnen jaer en dagh gereclameert zijnde} fonderforme van proces werden gereftitueert, midts betalen- de alleenlijck de redelijcke onkoften, ende het geene door de voorgemelde Geallieerden voor oerghloon fal werden beraemt, ende by conrra- ventieofovertredingevandiüArticul, foo belo- ven fijne Majefteyt en de gemelte Heeren Staten Generael, door hare authoriteyt, metder daedt ten Itrenghften te doen ftraffen hare Onderda- nen, die fchuldigh fullen bevonden werden te zijn aen de onmenfchelijckheden die fomwijlen w diergdijcke refcontres tot haer groot leedtwe- lenzijnbegaen. XXXVII

oijne Majefteyt, en de gemelde Heeren Sta- traventie promptelijck repareren , ende indien

j eijerae!' en fullen in geene Landen, onder «regehoorfaemheyt, eenige Zee-roovers ende j^oopers onrfangen, noch gedogen darfe hare naerdanenontfangen, wieïc oockfouden mo- eV/fF maer fal!cn defeh^ doen vervolgen

die door de fauten van eenige particuliere On- derdanen mochten komen teontftaen, foo fullen defelve alleen daer over geftraft en gecorrigeert werden. X L I I. Ende om in 't toekomende beter te verièecke- ren de Commercie en V iendrichap tufichen de Onderdanen van den hocghft-gemelten Heer Kóningh, ende van de hooghft-gemelte Heeren Rr                      Staten

n^GnofTdege^                    als de genome- dip in Τ60, doör Zee-roovers en Stroooers, einwefengevondcn werdenj dadelijck ende *V. Deel.

-ocr page 344-

Placaten. i.Bocck. ig.Tk.

322

ben gegeven aen ...::;, schippcr voerende het Schip genaemr. .-„■..           J vande Stadt .... . groot . laftcn of daer ontrent, jegenw oordigh inde Ha! venendeReedevan.....omtegaeri naer.....geladen met . . na dat fijn Schip fal zijn gevifitecrt, en fal voor fijn vertreck Ecdt doen voorde Officieren van de Admiralitey t, dat het Schip aen een of meer On. derdanenvan fijne Majefteyttoebehoordt, daer van de Adtehier onder fal werden geiteldt, als oock, dat hy fal nakomen en doen nakomen door fijne Reeders de Ordonnanticn en Reglementen op de Zee-vaert, en fal ter Griffie laten de Rolle geteeckent en beëdight, inhoudende de namen en toenamen vande geboorte en woonplaetfevan fijne Reeders, en alle de geenedie medevaren die hy niet fal vermogen Scheep te nemen, fonder weten ende verlof vande Officieren ter Admiraii. teyt, en fal in yder Haven en Baey, daer hynjet fijn Schip fal inkomen, aen de Officieren ende Rechters van de Admiraliteyt dit verlof vertoo- nen, en haer getrouw rapport doen van hetgee- ne geduyrende fijne Voyagie fal zijn gedaenende gepaileert, en lal de Wimpels, Wapenen ende Vlaggevanden Koningh en van Ons, geduyren- de fijne reyfe voeren. Des t'oirkonde hebben Wy op defe jegenwoordige doen fetten Onstet- kenvanOnfeWapenen, en door OnfenSecre- taris van de Zee-rechten doen onderteeckenen, Α......den.....dagh van . . . . feitien honderdt .... Was geteeckent L O UIS, Grave van Touloii- fe, en lager door......Geteec- kent en gezegelt met het Zegel vande Wapenen van den gemelden Heer Admirael. Formulier vande Aéfe van Eedl.·

Staten Generael der VcreenighdeNederlanden, foo is geaccordcert en verdragen, dat indien hier na eenige interruptie vanVrientfchap ofrupture tuiTchcn de Kroon Vranckrijck, en de Heeren Staten Generael mochte komen voor te vallen, ( het welcke God verhoede ) foo fal altijdt aen de Onderdanen van de een en de andere zijde gege- ven werden den tijdt van negen maenden naer da- te vande ι upture, om haer te mogen retireren met hare effe&en, en defelve te vervoeren waer het haer believen fal, het welcke haer geoorloft fal zijn te mogen doen, als mede te mogen verkoo- pen ofte tranfporteren hare Goederen en Meubi- len in alle vryigheydt, fonder datmen haer daer in eenigh belet fal mogen doen, oock fonder ge- duyrcnde den tijdt van de voorfchreve negen Maenden te mogen procederen tot eenigh arreft van ha re effecten, veel min van hare Perfoonen. X L I I I. Men fal van de eene en van de andere zijde,foo veelmogelijckis, voorkomen al'tgeene ineeni- ger manieren, direftelijck of indire&elijck fou- de kunnen verhinderinge bybrengen aen de exe- cutie van het tegenwoordige Tractaet, enfpecia- li jek van het fevende Articul, en men verbintiich om fonder uytftel reparatie te geven op de minfte klachten, dicilchover eenige contrav enden ful- lcn opdoen. XLIV. Het tegenwoordige Tractaet van Commercie, Navigatie en Marine fal duyren vijf en twintigh jaren, aenvangh nemende met dendagh van de Teeckeninge , enfullcndeRatificatiendaervan in behoorlijcke forma gegeven en uytgewifTeldt werden, van de eene en de andere zij de, binnen den tijdt van drie weecken, te reeckenen van den dagh vande Teeckeninge, of foo veel eerder als het fal kunnen gefchieden. X L V. En tot grooter feeckerheydt vanditTra£taet van Commercie, en vanallcdePoin&enen Arti- culen daer in vervat, foo fal het voorfchreve Tra- ctaet werden gepubliceert, gevei ifieert en gere- giftreert in het Hof van hetParlament van Parijs, en in alle de andere Parlamenten van het Koning- rijck van Vranckrijck, en in de Kamer van Reec- keninge van Parijs voorfchreven , foo als oock vangelijcken het voorfchreve Trattaet van we- gen de hooghit-gcmelte Heeren Staten Generael fal werden gepubliceert, geverifieert en geregi- ftreert in de Hoven en andere Plaetfen, daer men gewoon is publieaticn , verificatien en regiftra- turetédoen. Formulier van Pajporten en Zee~brie- ven, dewelcke moeten gegeven werden door de Admiraliteyten van Vranck- rijck , aen de Schepen ende Bareken die van daer gullen ujtvaren, volgens het Articulvan >t jegenwoordige TracJaet. Τ OU1S, Grave van Thouloufe, Admirael ■*-^ van Vranckrijck; allen den geenen die de- fe jegenwoordige Brieven fullen lefen ,Salüt; 'Doenteweten: Dat Wy verlof en confent heb-

W^ · · T T hteytvan

. . . van de Admiia- . certificeren dat

.......Schipper van het Schip M 't voorfchreve Pafport genoemt, heeft gedaen den Eed daer inne vermeit, gedaen den . ·· dagh.....feftien hondert Ander Formulier van Brieven Ja gegeven moeten werdenbyè^1' den en Zee-havenen van As Vet· eenighde Nederlanden , &W \ Schepen ende Bareken die daer ψ /uilen looflen, ingevolge van hit voorfchreve Articul. Λ Lder - Doorluchtighfte , Doorluchtige' •^■Doorluchtige, Groot-machtighfte, &ο°|' machtige, Hoogh- endeWel-geboorne, "el' Edele , Ercntfcfte , Achtbare , Wijfe, V°or'

fienige Heeren, Kcyferen, blicquen, Princen, Furiten ven , Baronnen , Heeren ,

Koningen, Éjg , Hertogen, Φ Burgermee^11'

Schepenen , Raeden, midtfgaders Rechte^» Officieren, Jufticiercn en Regenten allerg06. StedenenPlaetfen, 'tzy GeeitelijckeofWer^ lijcke,diedeièopeneLetterenfulleniienojn° ren leien, doen Wy Burgermeeiteren cnde*L. geerders der Stadt .... . téAV^S

-ocr page 345-

Tiadaten van Vrcede en Commercie, &c.

323

voor een ander Plaetfe het oock foude mogen wefen, het zy geladen of leedigh, het zy oock dat die geladen zijn om op een of meerdere Plaèt- fen van Vranckrijck te on daden, of wel gedefti- neert zijnde om een, Ladinge in te nemen ter Plaetfe daer iy deileyn fouden hebben om na toe te varen, en die daer niet vindende, fy weder na een ander varen om die te föecken, het zy oock" dat de voorfchreve Schepen van de Onderdanen van de Heeren Staten Generael uyt de Havenen van Vranckrijck varen, om naHuys te kceren, of om elders h'een'en té varen, na wat Plaetfen hec oock fouden mogen wefen, het zv geladen of le- digh, hetzy oock dat fy hare Ladinge in èeneof in meerdere Plaetien fouden mogen hebben in- genomen , nademael goedtgevonden is dat noch in het voorfchreve geval, noch in eenigh ander, dat fo ude mogen voorkomen, de Schepen \^ande Onderdanen van de hoogft-gemelde Heeren S:a- ten Generael niet lullen fubjedt. wefen aen de voorfchreve Belaftinge, maer dat fy ibo in het komen vande voorfchreve Havenen van Vranck- rijck, als in hetderwaens varen, daer van fullen zijnen blijven bevrijdt, uytgenomen alleenigh in het volgende geval, te weten, als de voorfz Schepen Koopmanfchappen in Vranckrijck ful- len in nemen, en dat fy die van de eene Franfche Haven na de andere Franfche Haven fullen tranf- porteren,omdiedaer weder re ontladen,in welck geval alleenigh; engeeniins in eenigh ander, de Onderdanen van de hooghft-gemelte Heeren Sraten Generael fullen gehouden wefen de voor- fchreve Rechten , gelijck de andere Vreemdelin- gen te betalen. Het tegenwoordige Separaet Articulfal geratificeert engeregiftreertwerden, even gelijck het Tractaet van Commercie. Ten oirkonde hebben Wy AmbaiTadeurs van hoogft- gedachte Sijne Majefteyt, en van de Heeren Sta- ten Generael der Vereenighde Nederlanden, uye k:-achte van Onfe refpe£Kve Volmachten, in der ièlver name dit Separaet Articul met Onfe handr- teeckeningen pnderteeckent, en daer by doen ftellen Onfe Cachetten, tot Rijswijck in Hol- land den twinrighften September feftien hondert feven en tnegentigh. Was onderteeckent, N.AJe Harlay Bonneuil. A.Heynfius. (L.S.)                       (L.S. VerjusdeCrecy.              E.detVeede. > (L.S.)                        (L.S. 'DeCallieres.                   W.v. Haren. * (L.S)                      (L.S. Hier na volght den inhoudt <van de Volmacht van de Heeren Extra* ordinarisAmbaffadeursen Tleni- potentiarijfenvanden'Alder-Chri- flelijckflen Koningh. Τ OUIS, by der Gratie Gods, Koningh van *** Vranckrijck ende Navarre , Allen den gee- nen die defen jegenwoordigen fullen fien of hoo- renlefen, Salut: AlfooWynietlieverswen- fchen als door een goede Vi eede cê fien ey ndigen den Oorlogh, die tegenwoordigh de Chriften- heytdruckt, en datdoordeforgeenmediatiev^n Rr 2                   Onfen

van

fnnroPnsrcomparerênde,,byfolemneleEedever- Ihertheefr, dat het Schip genaemt tontrent · · ·'■·,"· · Men, twelck |roCj sVOerdt, in de Geünieerde Provinciën ffiys hoort, Soo waerÜjckmoefthem 'GodΜ mhtiihhelpen: Ende want Wy den voorfchre- ven Schipper gaerne gevorderdt fagen in fijne chtvaerdige faecken, fot> is Ons verfoeckaen

den voornoemden Schipper met fijn Schip enin- geladen Goederen komen fal, dat defelve gelie- venden voornoemden Schippergoedelijcken te ontfangen, en behoorlijck tet aderen, gedoo- eende hem op fijne gewoonlijcke Tollen en On- lelden, in 't door en voorby varen, Havenen, Stroomenen gebiedt te paiferen, varen ende fre- quenteren, omme fijne Negotie te doen, daer, enfoohy te rade vinden fal, 'twelck Wygaerne willen verfchuldigen. Des t'oirkondedeferSte- de Zegel ter oorfaecke hier aen hangende, den Ten oirkonde hebben Wy Ambafladeurs, bo- vengemelt, vandenKoningh, en vandeHee- ren Staten Generael, uyt krachte van Onfe re- fpe&ive Volmachten, in der fel ver name, deiè onderteeckentmet Onfe ordinaris Hand-teecke- ningen, en daer by doen ftellen Oijfe Cachetten. Gedaen tot Rij fvvi je k den twinrighften dagh van deMaentSeptember, desjaers feftien honderdt feraientnegentigh. Was onderteeckenf, Ν. Α de Harlay Bonneuil. A. Heyn/ms. CL.S.)                     (l:s.) VerjusdeCrecy*                  B.delVeede. (L.S.)                       (L.S.) 'De Caiilieres.                    W. v. Haren. (L.S.)                       (L.S.) SEPARAET ARTICUL. D Oven het geene is gconcludeert endegearre- fteertdoorherTraciaetvanCommercie, ge~ flooten tuflehen de Extraordinaris Ambaila* deir'sendePlenipotentiariiTen van fijne Alder- Chnftelijckfte Majeftey t, en die van de Heeren ötaten Generael der Vereenighde Nederlanden, Js ophuyden den twintighften September feftien nondert feven en 'negentign, noch over een ge- Komen door het tegenwoordige Separaet Artï- cuUhetgeenevandefelfde kracht en waerdefal «én, als of hetfelve van woordt tot woortin {5 v°.0rfchreve Tradaet was geinfereert, dat de «ïaitoige van vijfagh ftuyvers op ydervat, in vrancknjckgefteldtop de Schepen der Vreem- houdgen' Inhei:toekomendet'eenemael fal op- CW λ ten reguarde van de Schepen van de deïï?nenvandeStatender Vereenighde Ν e- BietSn' endedatdiein het toekomende daer nisrhα aV al moSen werden gefteldt, fooda- honerhn SchePe« der Onderdanen van de Wefeni ι ïdteHeeren Sraten Generael fullen voorfrfi o ndevoorfchrevetaxe, hetzyde ren uvtTl SchePen dire€t na Vranckrijck va- Remellu nden en Pketfen van de hooghft- nQerea Staten Generael, ofte van wat

-ocr page 346-

Tk

3'

Placaten:, i.Boed

R.

324

geval van fieckte of andere ongelegentheydt- p· itipuleert, belooft, en geaecoTdeerdt.faiw^ en oock te doen depefcheren Onfe AitevanR01 tificatie,, binnen den tijde die fy uy|.Qrri^n" nz* daertoe geprsfigeert fullen hebbeui,, NYantfulck is Ons welbehagen. · TenoirkondenejDlserity8 defemet Ons Zegel doenbekrachtigem ■ 'QeJ ventotVerfaillesden 2 f.Pebruarii i&9-j..yQnL· Önfe Regeeringe het vier en Vijfcigihfte. Was geteeckent, LOUIS. Op de plijcUe ft01l£jt wegen den Koningh. Geteeckent Colbert, Volght deninhoutvande^olmack I tenvoor de Heeren Extranèinmh \ Ambaffadeurs en TlenipötentiünL f en van de Heeren Staten Genend I der Vereenighde Nederlanden. [Γ\Ε Staten Generael der Vereenighde Neder- A-, 1 anden, Allen den geenen die defen jegen- woordigen lullen fien ofte hooren lefen, Salut: AlfooWyniet liever wenfehen als door een goe- ί de Vreede te fieneyndigen den Oorlogh, die del \ geheeleChriftenheyttegenwoordighdruckcen I dat door de forge en Mediatiedes Alder-Door-1 luditighftenKoninghs vanSweeden, de Plaets 1 van Rijswijck by alle de Parthyen is aengenomen | tot de Plaets van Conferentie; foo hebben Wy door defelve begeerte, om-te doen ceilèren ende j ophouden, voor foo veel in Ons is, de verwoe- iïinge van foo veel Provinciën, ende het ftortea van foo veel Chriften bloet, wel willen daertoe contribueren al wat in Ons vermogen is,endetot dien eynde te deputeeren tot de voorfz By-ecn- komlle eenige Perfoonen uyt het midden van | Onfe Vergaderinge, die gegeven hebben vee!· f derhande preuven van hare kenniffê endeera·1 rentheyt, die fy hebben in publicqueaffaires,I midtfgaders van de affe£tie diefy dragen voor liet 1 welvaren van Onfen Staet; en alfoo de Heeren | JacobBoreely HeerevanDuynbeec.k, Weftho- ven en Meerefteyn, Raedt en Burgermeefterder S tadt Amfterdam, ende Gecommitteerde Raedt vande Provincie van Hollandc endeWeft-Vries· landt-, Everhar d van Wee de y Heere van Wee- de, Dijckvelt, Rateles, 8cc. Chijns-Heerevan de Stadt Oudewater, Deecken endcScholate van het Keyferlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht, Dijck-Grave vande RivieredeiiRi]n in de Provincie vanTJtrecht, PrtEÜdent vande Staten van de hoogh-gemelteProvincie; $Ω0*ί lemvanHaren, Grietman vande Bilt, Gedept teerde wegens de Edelen inde Staten van VneS' landt, en Curateur derUniverfiteyt totFrane^ ker, Gedeputeerden in Onfe Vergaderinge va» wegen de Heeren Starcn van Hollandt, Utrecflf) enVrieilandt, haer geiignaleert hebben in W fcheyde impoutante employen in Onfen dien»* daer in iy gegeven hebben preuven van harege* trotiwigheyt, yver en addreiTe in het manier^ der affairen; foo hebben Wy om die redenen^ andere goede confideratien, Ons daer toebswc" gende, de gem :ke Heeren BoreeU <P*n lfiï"e£ van Haren, gecommïtteert en gedeputeert·; | lijck Wy defelve committeren en deputeren ! defen, en hebben haer gegeven, en geven w<■

OfXcn feer lieven ende feer beminden Broe- der , den Koningh van S weeden, de Steden van DelfendenHage van alle de Parthyen aengenö- men zijn;, om de noodige conferenticn te hou- den; S o o I s't < Dat Wy door gelijekebegeer- te, omtedoenceiTeren en ophouden, foo^eel in-Ons ialzljn.·■., en door de byftandt vande God- delijcke Vooi ilenigheyt > :de verwoeftinge van ibo véele Provinciën, en het ftorten van foö veel Chriften Bloedt, yder een doen weten, dat Wy Ons t'eenemael verlatende op de experientie „ de bequaemheydt ende getrouwigheydt van Onfen lieven en getrouwen den Heer de Herlayde Bon- neuili Ordinaris Raedt in Onfen Raedt van Sta- te; van Onfen welbeminden den Heer Ver jus > Grave van Crecy, Baron van Courcy, Heervan Boulay, detweeKercken van Meuiilet, en an- dere Plaetfen ; en van önfen wei-beminden den Heer de Callieresy Ridder, Heer van Callieres, van la Roche-Chellay, en van Gigny, door de avantagieufe preüves, die Wy van deielve gehadt hebben in vericheyde coniïderable employen, dieWy haer betrouwt hebben, foo wel binnen alsbuytenOnsKoninghrijck ; en om defe rede- nen en confideratien, Ons daertoe bewegende, hebben Wy de gemelte Heeren de Harlaj> de Crecy, en de Collier ejgecommitteert en gedepu- teert, gelijek Wy defelve committeren en depu- teren by defe jegenwoordigen, geteeckent met Onfe handt, en hebben haer gegeven, en gevenhaer volkomen macht} commiffie en fpeciael be- vel } om te gaen na de voorfz Stadt Delft, in qua- liteyt van Onfe Extraordinaris Ambailadeuiis en PlenipotentiariiTen óp de Vreede-handelinge, en om aldaer te confereren, hetzydiredtelijck, het zy door bemiddelinge van de Ambaiïadeurs Me- diateurs ten wederzijden aengenomen en geag- greèèrt, ommetdeAmbaiTadeurs, Plenipoten- tiariiTen en Minifters van Onfe feer lieve en groo- teVrienden,de Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ende van hare Geallieerden, me- de voorfien met behoorlijcke Volmachten , te handelen over de Middelen, om teterminferen enweghtenemendedifferenten, die dentegen- woordigen Oorlogh veroorfaecken ; en fuUen de gemelte Önfe Ambaiïadeurs ende Plenipoten- tiariiTen , alle drie geiamentlijck, of twee van de- felve, by abfentie, iieckte, ofte andere onge- legentheyt van den cjerden, of een alleen, by ab- iêntie van de twee anderen, in gelijeke geval van Iieckte, of andere ongelegentheydt, daer over mogen convenieren, oock fluyten en teeckenen een goede en verfeeckerde Vreede, ende genera- lijck mogen doen negotieren, beloven ende toe- ftaen alle het geene defelve lullen oordeelen noo- digh te zijn, om te efte&ueren de voorfchreve Vreede, 'met gelijeke macht en authoritey t, als of Wy felfs in Perfoon prefent waren, fchoon genomen dat daer toe fpeciaelder Volmacht ende ïaft, als wel in defen vervat is, van nooden was; beloovendeopOnsKoninghlijckWoordtjVoor vaft, bondigh, envanwaerde te houden, en na te komen, al het geene by de voorfz Heeren de Harlav, de Crecy, en de Callieres, of by twee van defelve, in cas van abfentie, iieckte of ande- re ongelegentheyt van den derden , ofbyeenal-

leen, by abfentie van de twee andere} in gelijek volkomen macht, commiffie en fpeciael P?

offl

i

-ocr page 347-

		Tra&aten van Vrcede en Commercie 3 &c.
						325
	ffl* «en. na Rijfwijck». in qtfÜiteyt van Onfe ïSdinaris AmbaiTadeurs en Plempotentia- ■Λ· rot de Vrecdc, ommealdaer teconfereren, wtdireftelijck , of door bemiddelinge van de h iTadeursMediateurs, ten wederzijden aen- ^ "J^aMz&reëèar met de Extraordinaris Ψ Hfideurs en Plenipotcntiariflen van Sijne i^eSc&lijckfte Μ#?^^4Λ1^^ f'"den, voorfien met behoorlijke Volmach- te handelen over de middelen, om te ter- tCn 'eren en weghre nemen de difTerenten die den tTenwoordigen Oorlogh veroorfaecken, ende fullendegemelreOnfe Ambairadeur-sen Plenipo- tentiariiTen, alle drie gefamentlijck, of twee van defelve, byabfentie, fieckte, of andere onge- legenthcytvan den derden, ofre een alleen, in abfentie van de twee anderen, in gelijck geval van fieckte of andere ongelegenthey t,, daer oven mogen convenieren, pockfluyten-en teeckenen een goede en verfeecker.de Vreede, ende gene. ralijck mogen doen, negotieren, belooven ende toeftaen alle het geene defelve fullen oordeelen noodightezijn, omteeffetTueren de voorfchre- ve Vreede, en generalijck alles te doen het geene Wyfelfsfouden konnen doen, indien Wy daer prsfent waren, alwaer het oock dat daer toe fpe- ciaelder Volmacht en lait van nooden was, alsin defe voorfchreve jegenwoqrdige vervat is , be·^ lovende ftnceerlijck en ter goeder trouwen voor aengenaem, vaft en bondigh te houden alle het geene dat bydc gemelde Heeren Onie Ambafla- deurs en PlenipotentiariiTen, ofwel by twee van defelve,. in cas van abièntie, fieckte, ofte andere ongelegentheytvan denderden, of by eenalleen, in abfentie van de andere twee, in gelijck geval van fieckte of andere ongelegentheydt, geftipu- leeit, belooft en geaccordeert fal wefen, en daer vanfeverleenen Onie A£te van Ratificatie, bin- nen den tijd die fy uytOniênnaem daer toe ge- prafigeert fullen hebben. Aldus gedaen in den Hage, in Onfe Vergaderinge, onder Ons Groot Zegel, Paraphure van Onien Praifident, en de Signaturc van Onfen Griffier, den fefdenApril feftien hondert feven en tnegentigh. Was gepa- rapheert, F. B. de Ree de > vt. Op de plicque ftondt, TerOrdonnantie van de hoogft-gemel- te Heeren Staten Generael Wasgeteeckent,F. Ffgd Hebbende onder uy t hangen het Groot ^egel in rooden WaiTche. Jt Staten Generael derVereenighde Neder- landen > Allen den geenen die defen jege-n- woordigen fullen fien ofhooren lefen; S α l υ τ : J) \r° J n*ets ^ever wenichen als door een goe - Τ] Τ^c,teileneyndigenden Oorlogh, die de d α Cilriftenhcyt tegenwoordigh druckt, en aatdoordeforge ende Mediatie van den Alder- va°°R "r IghftenKonin^vanSweden'dePlaets tatl1 ii r^ckby allede Partyen isaengenomen do w η Van Conferentie> fo° hebben WY opho dbcSeerte > om te doen ceilèren ende ver» il·"' ^O0r^ooveel in Ons vermogen is,de ftnni. ■ B|evan fo° veel Provinciën, ende het dacrt !anfo(?veelChriftcn bloedt, wel willen en ta?A- COnCnbueren al wat in Ons vermogen is, litevr ν e,1Ayndc hebben Wy hier vooren m qua- ' m Unfe Extraordinaris AmbaiTadeurs en			Plenipotentiariilèn op de foorfchreve By-een- komflegecommitteert ecnigePerfoonen uyt het midden van Onfe Vergaderinge,, die gegeven hebben yeelderhandepreuves van hare kenniilè en ervaHntheyt, die fy hebben in de publique ai> faires, midtfgaders van de affeftie die fy dragen voor het wel vanen van Onfen Staet, te weren, de Heeren Jacob Boreel, Heere van Duynbeéck, Wefthoven en Merefteyn, Raed ende Burger- meefter der Sradt Amfterdam, ende Gecommit- teerde Raed vande Provincie van Hollandt ende Weit-Vrieilandt; Ever hardvan fVeede, Heer van Weede, Djjckvelt., Rateles, Sec. Chijns- Heer van de Stade Oudewater, Deecken en Scho- laiTer van 'c Keyferlijcke Capittel van St, Marie tot Utrecht, Dijck-Grave van de Riviereden Rhijn inde Provincie, van Utrecht, Prjefidcnc vande Staten van de hoogh-gemelte Provincie j en Willem van Haren, Grietman vande Bilt, Ge- deputeerde wegens de Edelen inde Star-en van Vrieilandt, er.de Curateur der Univerfiteyttot Franiker, Gedeputeerde in Oniè Vergaderinge van wegen, de Heeren Sttten van Holland, Utrecht en Vrieilandt: Ende alfoo Wy jegen- woordigh goedgevonden hebben een vierde Per- foon tot het iel ve effed te voegen by Onfe gemel- te drie Extraordinaris Ambaiïadeurs en Plenipo- tentiariiTèn, en dat den Heer Anthony Heynjïus, Raedt-Penfionaris van de Heeren Staten van Hollandten Wed- Vrieilandt, Groot Zegel-be- waerder en Stadthouder van de Leencn, en Ge- deputeerde Van wegen defelve Provincie in Onfe Vergaderinge, fig gcfignaleert heeft in verfchey- de importante employen , daer in hy gegeven heeftpreuven van fijne getrouwigheydt, y ver en addreflè, in het manieren der affairen; foo heb- ben Wy om die redenen, en andere goede con- iideratien, Ons daer toe moverende, den gemel- ten Heere Hey.nfitis gecommitteert ende gedepu- teert, gelijck Wy den fel ven committeren en de- puteren by defen, en hebben hem gegeven, en geven hem volkomen macht, commiilïe enfpe- ciael bevel, om te gaen na Rijfwijck, in quali- teyt van Onfen Extraordinaris Ambafladeur en Plenipotentiaris tot de Vreede, om aldaer te con- fereren, 'tzydircftelijck, of door Ifemiddelinge vande Ambaiïadeurs Mediateurs, ten wederzij- den aengenomen en geaggreëert, om met de Ex- traordinaris Ambaiïadeurs en PlenipotentiariiTen van Sijne Alder-ChriftelijckiteMajefteyt, en des ièlfs Geallieerden , voorfien met behoorlijcke Volmachten, te handelen over de middelen, om te termineren en wegh te nemen de differenten, die den tegenwoordigen Oorlogh veroorfaec- ken ; en fal den gemelten Onfen Α mbafladeur ert Plenipotentiaris, te gelijck met de gemelde Hee- ren Boree/, 'Dijckveldt en van Haren, Onfe drie andere Extraordinaris Α mbafladeurs en Plenipo- tentiariiTen., ofte met twee, of een alleen van de- felve, byabfentie, fieckte of andere ongel egent- heyt van de andere, of ielfs alleen in abièntie van de drie andere, in gelijck geval van fieckte of an* dere ongelegentheydt, da er over mogen conve- nieren , oock iluyten en teeckenen een goede en verièeckerde Vreede , ende generalijck mogen doen, negotieren, belooten en toeftaen alle het geene defelve fal oordeelen noodigh tczijn, om te

-ocr page 348-

Placaten. i.Boeck. ig'.TÏt.

326

van wegen de'Heeren Staten van Holland Utrechten Vriefland, in qualiteyt als Extrao · dinaris Ambaiïadeurs en PlenipotentiariiÏenva' Onfe feer beminde en getrouwe Vrienden de Sta* ten Generael der Vereenighde Nederlanden, va" gelijcken voorfien met behoorlijcke Volmach. ten, het Tra&aet van Commercie, Navigatie" en Marine,volgende hier na van woorde te woor' degeinfereert: FIAT INSERTIO. Soo Is't : DatWyhetvoorfzTra&aetvan Commercie,Navigatie en Marine, en alle en yder Poinft en Articul daer in vervat, Ons wel hebben laten gevallen, en het felve foo wel vopr Ons, als voor Onfe Erfgenamen, Succeilèurs, Koningh- rijcken, Landtfchappen, Landen, Heerlijck- heden en Onderdanen geaccepteert, geappro. beert, geratificeert en geconfirmeert; accepte* ren, approberen, ratificeren en confirmeren het felve mids defen, ende belooven alle het felve ter goeder trouwen, op Ons Koninglijck woort, en onder verbinteniiïè en Hypotheecq van alle enyegelijcke Onfer tegenwoordige endetoeko- mendeGoederen, te houden en onverbreecke- lijck te obièrveren , fonder daer ooyt tegen te doen, direclelijck ofindire&elijck, in wat roe* gen en manieren hetoock foude mogen zijn.Des ten oirkonde hebben Wy defe tegenwoordige met Onfe handt geteeckent, en Ons Zegel daer aendoen hangen. Gegeven tot Fontainebleau den derden Oitober feftien honderdt feven en tnegentigh. En van Onfe regeeringe het vijfen vijftighfte. Was geteeckent, LOUIS. Lager ftond, van wégen den Koningh. Geteeckent) Colbert. Volght de Ratificatie van de Stattn Generael» op het TratfaetM Commercie, Navigatie en Ma· rine. ΥΛ& Staten Generael der Vereenighde Neder· *-*^landen, allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen , Salut; 'Doen te W' ten: Alfoo op den twintighften September fes* tien hondert feven en tnegentigh, tot Rijfwip in Holland, gemaeckt ende geilooten is eenTn* öaetvan Commercie, Navigatie ende MatiW) door den Heere Nicolaes Augufle de Htfkh Ridder, Heere van Bonneuil, Grave van Cely» Raed Ordinaris inden Raedevan State vanfijRe Alder-Chriftelijckfte Majefteyt ; den Heere Louis de Ver jus , Ridder , Grave van Crecy» Raed Ordinaris in den Rade van Stare vanfiji* Majefteyt ■> Marquis van Treon , Baros van Couvay, Heere van Boulay, de twee KercKöi vanFortifle, van Meuillet, en anderePlaerf^i en den Heere Ffancois de Collier e^ Ridder, Hee- re van Callieres, van la Roche-Chellay, enΦ Gigny, Extraordinaris AmbaiTadeurs ei\* ?L potentiariiïèn van fijne Alder-ChrifteliF^ Majefteyt op de Vreede-handelinge tot W| wijck, in den name en van wegen fijne hoog· gemelte Majefteytj en door de Heeren ijPg Heynfius* Raed-Penfionaris van de Heeren^

te effe&ueren de voorfchreve Vreede

en gene-

ralijck alles te doen het geene Wy felfs fouden konnen doen , indien Wy daer praefènt waren, alwaer't ooek dat daer toe fpeciaelder Volmacht en laft van nooden was, als in defen vooriehreven tegenwoordige vervat is-, beloovende finceer- lijck en ter goeder trouwen vooraengenaem, vaft en bondigh te houden alle het geene dat by den gemeldenHeerZ&yw/^.r, te gelijck nevens Onfe drieandere Ambaifadeurs en Plenipotentiariffen, ofmettweeofeenvandefelve, in cas vanabfen- tie, fieckte, of andere ongelcgentheydt van de andere, of felfs by hem alleen, inabfentievande andere drie, in gelijck geval van fieckte of ande- re ongelegentheytgeftipuleert, belooft en geac- cordeer t lal wefen, en daer van te verleenen On- fe Α de van Ratificatie, binnen den tijd diehy uyt Onfen naem daer toe geprcefigeertfal hebben. Aldus gedaen in den Hage in OnfèVergaderin- ge, onder Ons Groot Zegel, Paraphure van On- fen Prasfident, en de Signature van Onfen Grif- fier , den vijfden Augufti feftien honderdt feven en tnegentigh. Was geparapheert, F. B, de Ree- de , vt. Opdeplicqueftondt, Ter Ordonnan- tie van de hooghft-gemelte Heeren Staten Gene- rael. Was geteeckent j F. Fagel. Hebbende onder uyt hangen het Groot Zegel , inrooden Waflche, Volght de Ratificatie 'van den Ko- ningh van Vranckryck , op het Tractaetvan Commercie, Navi- gatie en Marine. LOUIS by der Gratie Gods Koningh van Vranckrijck en Navarre, Allen dengeenen die defen tegenwoordigen fullen fien ofte hooren lefen} Salut: Alfoo Onfen wei-beminden en getrouwen Nicolaes Augufiede Harlay, Ridder, Heerevan Bonneuil, Grave van Cely, Ordiha- ris Raed in Onfen Rade van State* Onfen feer beminden Louis de Ver jus t Ridder, Grave van Crecy, Marquis van Treon , Baron van Cqu- vay, Heerevan Boulay , de twee Kercken van Fortifle en van Meuillet ·, ende Onfen beminden Francois de^Caliieres, Ridder, Heere van Cal- lieres > van la Roche-Chellay , ende van Gigny, Onfe Extraordinaris Ambaiïadeurs en Plenipo* tentiariiTen, uyt krachte van de Volmachten die Wy haer gegeven hebben, op den twintighften September feftien honderdt feven en tnegentigh, totRijfwijck hadden geflooten, gearrefteert en geteeckent met de Heeren Anthony Heynföus-, Raed-Penfionaris van de Heeren Staten van Hol- land en Weft-Vriefland, Groot Zegel-Bewaer- derendeStadthouder vandeLeenenvan defelve Provincie ·, Everbard van Weede , Heere van Weede, Dijckveldt,Rateles, &c. Chijns-Hee- re van de Stadt Oudewater, Deecken en Schola- fter van 't Keyferlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht» Dijck-Grave van de Riviere den Rijn in de Provincie van Utrecht > Pradident van de Staten van de hoogh-gemelte Provincie ·, ende Willem van Haren, Grietman vande Bilt, Ge- deputeerde wegens de Edelen in de Staten van Vrieflandtj en Curateur der Univerfiteyt tot Franiker» Gedeputeerden in de Vergaderinge

-ocr page 349-

			Tm&aten van Vreede en Commercie, &c.
								327
					van Callieres, van la Roche-Chellay , en van Gigny , Onfe Extraordinaris Ambaffadeurs en PleniporentiariiTen, uyt krachte van de Volmag- ten die Wy haer gegeven hebben, op dentwin- tighften September feftien hondert feven en tne- gentigh totRijswijek hadden geilooten, gearre- fteert ende geteeckent met den Heere Anthony Heynfius, Raed-Pen iïonaris van de Heeren Sta- ten van Holland en Weft-Vrieiland , Groot Ze- gel - Bewaerder , Stadt-houder van de Leenen van de ièlve Provincie ·, Ever hard van Weede, Heere van Weede , Dijckveldt, Rateles , &c. Chijns-Heer van de Stsidt Oude-Water, Deec- ken en Scholafter van'tKeyierlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht, Dijck-Grave vandcRi- vicre den Rhijn in de Provincie van Utrecht, Prseiidentvande hoogh-gemelte Provincie; en Willem van Haren, Grietman van de Bilt, Gede- puteerde wegens de Edelen inde Sraten van Vrieilandt, ende Curateurder Univerfiteyttot Franeker, Gedeputeerden in de Vergaderinge van wegen de Heeren Staten van Hollandtj Utrecht en Vrieilandt, in qualiteyt van Extra- ordinaris Ambafladeurs en Plenipotentiariilèn van Onfe wei-beminde endegroote Vrienden de Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, van gelijcken voorfien mer behoorlijcke Vol- machten, het Separaet Articul, volgende alhier van woorde te WQ©rde geinfereert:
		j Holland, en Weft-Vrieiland, Groot Ze- ÏCn f" -aerder en S tadthouder van de Leenen van ÜΠ ^Provincie 5 Ever hard van Wee de, Heere Weede, Dijckvelt, Rateles, ende andere V^U Γι Chijns-HeervandeStadtOudewater, η ckenenScholafter van hetKeyferlijckeCa- ·■ 1 van St. Marie tot Utrecht, Dijck- Graef van S^Riviere den Rij" inde Provincie van Utrecht, pLfident van de Skaten van de hoogh-gemelte ρ ·cje. ende Willem van Haren , Grietman vindeBiln Gedeputeerde wegens de Edelen in , ς raten van Vrieiland, enCurateurindeUm- riiteyt tot Franeker, Gedeputeerden in hare Vereaderinge van wegen de Heeren Staren van Holland, Utrechten Vrieiland, Onfe Extraor- dinari1- Ambafladeurs en Plenipotentiariilèn op desemelteVreede-handelinge totRijfwijck, in Onfen name, en van Onfent wegen, uyt kracht van hare reibeclive Vol machten, welde Traclaet alhier volght van woorde tot woorde geinfereert. FIAT INSERTIO. Ende nademael den inhoudt van het voorfz Traftaetmedebrenght, dat de Aften vanRati- ficatienvand'een en d'andere zijde in goedeen behoorlijcke forme iiillen werden overgelevert binnen den tijd van drie weecken, of foo veel eer als het felve kan gefchieden, te reeckenen van den dagh van de onder teeckeningej Soo Is't: Dat Wy ompreuven te geven van Onfe finceri- teyt, en om te voldoen aen het geen Onfe Am- bafladeurs voor Ons belooft hebben, het voorfz Traftaet, enyder Articul van dien, hebben ge- aggreëert, geapprobeert en geratificeert, geli jek Wy het felve aggreëeren, approberen en ratifice- ren bydefen, belovende ter goeder trouwe, en oprechtelijck, dat Wy het felve onverbreecke- lijck fullen nakomen, onderhouden en obferve- ren, van poinct. tot poinct, in conformite van den inhoude van dien, ibnder ooyt daer tegen te doen, dire&elijckofindire&elijck, opwatwij- fcen manierenet oock foude mogen zijn. Des t'oirkonde hebben Wy defen de Praïfiderende van OafeVergaderinge doen parapheren, enby Unfen Griffier onderteeckenen, ende met Ons GrootZegel beveiligen. GedaeninOnfeVer- gadenngein's Gravenhage den tienden Odober reihen hondert feven en tnegentigh. Volght de Ratificatie van den Ko- ningh van Vranckrijck , op het Separaet Articul. I_rfv !?7 ^er Gratie Gods Koningh van d' J^knjckendeNavarfe, allen dengeenen y-. ? tegcnwoordigen fullen fien ofhooren ^Malut: Gefien en geëxamineert heb- wnde het Separaet Articul, dat Onfen wel-be- ώ Ρ\Γ £etrouwen Nicöiaes Augufie de Har- el ™i^er, Heere van Bonneuil, Grave van Jjgp» Ordinaris Raed in Onfen Raed van State 3 unien ieer beminden Louis de Verjus, Ridder, Van Γ Van CrCCy' Marcluis van Treon 5 Baron ken 3r' Heere van Boulay, de twee Ker- /-nvantorrifleenvan Meuilletj en Onfen be- naen ^ancois de CalUeres, Ridder, Heere
						FIAT INSERTIO. Soo Is't : Dat Wy het voorfchreve Separaet Articul, metallesdaerinvervat, Ons wel heb- ben laten gevallen, en by defen tegenwoordigen met Onfe hand geteeckent, geaggreëert, geap- probeert en gcrariiiceert, aggreëeren, approbe- ren en ratificeren 't felve mids defen; belovende ter goeder trouwe, ende op Ons Koninghlijck woord, het felve na te komen, te obierveren,en finceerlijck en ter goeder trouwe tedoenobfer- veren, ende niet toe te laren dat ooyt daer tegens yetsgedaenfalwerden, direclelijckofindirecle- lijck, om wat oorfaecke of occaiie het oock fou- de mogen wefen. Des t'oirkonde hebben Wy defen tegen woordigen geteeckent, en Ons Ze- gel daer aen doen hangen. Gedaen totFontai- nebleau den derden Oclober fefticn honderdr fe- ven en tnegentigh, en van Onfe Regeeringe het vijf en vijftighii e. Was geteeckent LOUIS. Op de plicque ftond van wegen den Koningh. Geteeckent, Colbert. ■ Volght de Ratificatie <van de Staten Generael op het Separaet Articul. ΤΛΕ Staten Generael der Vereenighde Neder- •^-^landen, Allen den geenen die defen iullen fien ofte hooren lefen, Salut; ^D oen te weten: Alfoo nevens hetTra&aet vanGommercie, ge- maeckt en geilooten tot Rijfwijk in Hollant den twinrighften September defesjaers feftien hon- dert feven en tnegentigh, mede gemaeckt ende geilooten is een feparaet Articul, door den Hee- re Nicolaes Augufie deHar/ay, Ridder, Heere van Bonneuil, GravevanCely, Ordinaris Raed in den Rade vaii Staten van fijne Alder- Chrifte- lijckile

-ocr page 350-

Piacaten. ι. Boeck. 13. Tit.

28

3

deputeerden in hareVergaderinge van wegend Heeren Staten van Holland, Utrechten Vri land, Onfe Extraordinaris AmbaiTadeurs enrf Plenipotentiariflen op de Vrede-handelinp;et δ Rijfwijck, uyt Onfen name, ende vanOnfe^ wegen, uyt krachte van hare refpecÜve Vol machten j het feparaet Articul alhier volgende van woorde tot woorde gemfereert: FIAT INSERTIO. S o o I s't : Dat Wy het voorfchreve Sepj. raet Articul Ons wel hebben laten gevallen, L· felve hebben geapprobeert, geaggreè'er tenger tificeert, gelijck Wy het felve approberen, aggre] ëeren en ratificeren by defen, even als ofhetin dit voorfchreve Tra&aet van Commercie ge« infereert was, belovende het felve volkoment. lijck te onderhouden , ende onverbreeckelijck te obferveren , in conformité van den inhoude van dien, fonder yet daer tegen te doen, dire. ftelijck of indirectelijck, onder wat pretext liet oockfoude mogen wefen. Dest'oirkondeheb. ben Wy defen door de Pradiderende in Onfe Vergaderinge doen parapheren, ende by Onfen Griffier ond erteyckenen, ende met Ons Groot Zegel beveiligen. Gedaen in Onfe Vergade- ringe in 'sGravenhage demo, Oftober i6$jt

lijcke Majefteyt, den Heere Louis de Ver jus, Ridder, Grave van Crecy, ordinaris Raed in den Raedevan Staten van fijne Majefteyc, Mar- quis van Treon, Baron van Couvay, Heere van Boulay, de twee Kercken van Fortiile, van Mcuillet en andere Plaetfèn ·, en den Heere Fran- coisdeCalliereS) Ridder, Heere van Cailieres, van la Roche-Chellay, envanGigny, Extra- ordinaris Ambafladeurs ende Plenipotentiarif- fen van Sijne Alder - Chriftelijckfte Majefteyt op de Vreede-handelinge tot Rijfwijck , uyt den name ende van wegen hooghft-gemelte fij- ne Majefteyt-, ende door de Heeren Anthony Heynfius , Raedt Penfionaris van de Heeren Staten van Holland en Weft-Vriefland, Groot Zegel-bewaerder ende Stadthoudervan deLee- nen van de felve Provincie ·, Everhard van Weede, Heere van Weede,Dijckveldt, Rateles en andere Plaetfèn, Chijns-Heere van de Stadt Oude water, Deecken en Scholaftervan'tKey- ferlijcke Capittel van St. Marie tot Utrecht, Dijck-Grave van de Riviere den Rijn in de Pro- vincie van Utrecht, Prxfident van de Staten van de hoogh-gemeldeProvincie; ende Willemvan Haren , Grietman van de Bilt, Gedeputeerde wegens de Edelen inde Staten van Vrieflandt, en CurateurvandeUniverfiteyttot Franeker, Ge-

Verkondtgingh van de Vreede, geflooten tot Rijfwijck , tuffchen den JCommhim Vranckrijcki ter eenre-, endede Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ter zijde, in dato den ι o September i6c,y.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, T)oen te we- ten : Dat tot lof ende eere van God de HeereAlmachtigh, welftantendebevorderinge van't Gemeene befte van defe Vereenighde Ne- derlanden in het Generael, en van de goede In- gezetenen van dien in 't by fonder, den twintig- iten September defes loopenden jaers feftien hondert feven en tnegentigh re Rijfwijck inHol- land gemaeckt en geflooten is een goede, vafte, getrouwe en onverbreeckelijcke Vreede, tuf- fchen den Κ oningh van Vranckrijck, ter eenre; ende Ons, ter andere zijde: Daeropwederfijds Ratificatien in behoorlijcke forma den elfden de- fes loopende maends Odlober te Rijswijck voor- noemt zijn uytgewhTelt: Datdienvolgende,foo ter Zee, verfche Wateren als te Lande, in alle de Landtfchappen en Steden, onder weder.fijds ref- fort, fonder onderfchcydt van Plaetfèn , waer die gelegen zijn , midsgaders tuffchen weder- zijds Volckeren en Ingezetenen, van wat ftaet of conditie die fouden mogen wefen , alleaftien van hoftilitey t en vyandfchap moeten ceiïèren en ophouden, naer expiratie van de refpeftive Ter- mijnen, hier onder uy rgedruckt; te weten, na expiratie van vier weecken, te reeckenen vanden een entwintighftenOcÏober feftien honderdt fe- ven en tnegentigh, zijnde dendagh van dege- danePublicitiein'sGravenbage, en fulcksnaer den achttienden van de aenftaende maendtNo- j vernberindeOoft-enNoord-Zee, van Terneu-1

fe in Noorwegen af, tot het eynde van't CanaeU en na den tijd van ibs weecken, en fulcks na den tweeden December eerftkomende , van'teyndc van't Canaeitotaen de CaepSt.Vincent; enna den tijdt van tien weecken, en fulcks nadender· tighften van de felve maent December, van de Caep St. Vincent in de MiddelandfcheZeeentot aen de Linie; eneyndelijck na den tijd vanaeht maenden, en fulcks naer den een en twintigften Junii feftien honderdt acht en tnegentigh vanen over de Linie in alle Plaetfèn van de Werelr. Derhalven laften en beveelen Wy expreflèlijck midts deièn, allen ende een yegelijcken, fooOn- derdanen ende Ingezetenen van de Geünieerde Nederlandfche Provinciën, als die geenedieon* der Onfe onderdanigheydt en gehoorfaemheydt zijn gezeten, de voorfchreve Vreede, in confor- mité vande voorfchreve Traftaten, onverbreec* kelijck te onderhouden, fonder daer tegen yets te doen, oppcenevangeftraft te werden als P#* turbateurs van de Gemeene rufte , fonder eenige genade, faveur , verdragh of diiïinfulatie. AI' dus gedaen en beflooten ter Vergaderinge v'M® hooghft-gemelte Heeren Staten Generael^ denHage den vijftienden Oftober feftien h°n' dert feven en tnegentigh. Was geparapheert' y. vander Wayen, vt. Onder ftondt, Ttf ^K donnantie van de felve. Geteeckent, F.Fa$*' Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet W haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over' deckt met een Papieren Ruy te.

Q0

-ocr page 351-

Traitaten van Vreede en Commercie, &:c.

3 29

r ventten * Raeckendeden tijdt <van het ceJferenderHofiiliteyten, en het reflitueren

mnde<Prinfen,< ■«"TT Õ Extraordinaris Ambafladeurs en ï\J / Plenipotentiariifen van den Alder- \\/ Chriitelijckften Koningh, op het *         r/eene Ons door de Extraordinaris Ambailadeurs ende Plenipotentiariifen van de Heeren Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden is voorgedragen, noopende de ver- f heydentheyc die iich op doet in de Tractaten, den twintighften September tot Rijfwijck in Hollandtgeilooten en getecckent, het eene tuf- fchen fijne Alder-Chriltelijckfte Majefteyt, en den Koningh van Groot Brittannien, ende het andere tuifchen hooghft-gemelte fijne Alder- Chriftcli jekfte Majefteyt, ende de hooghft-ge- melde Heeren Staten Generael, noopende den tijdt by de Traftatenvaftgefteldt, wegens dere- ftjtutie der Prinfen, foo van de eene als van de andere kant veroverdt werdende in de Noord- Zeên, van Ter-Neufe in Noorwegen af, tot aen het eyndevan'c Canael, namentlijck, dat dicverfcheydentheyt eenige ongemacken in de wederzijdtfehe herftellinge van de Commercie der drie Natiën foude kunnen veroorfaecken, hebbenWy, opordrevan Sijne Majefteyt, ge- confenteert ende geaccordeert, dat den tijdt van vier weecken, by het derde Articul van't Tra- chet van Commercie, tuflehen hooghft-gemelde Majefteyt, en hooghft-gemelde Staten Generael bcracmt, geiteldt fal werden op twaelf dagen na depublicatie van't voorichreve Tractaet,gcdaen in den Hage in Hollandt den een en twintighften Oftober feftien honderdt feven en tnegentigh; welckcn tijd van twaelf dagen verftreecken zijn- de , fullen alle dePnnfen, genomen in de gemel- de Noord-Zeên, van Ter-Neufe in Noorwegen af, tot acn heteynde van het Canael, het zy door gemelde Koninghs Schepen, ofte andere, met Commiflie van fijne Majefteyt uytgeruft, aen naer Eygenaers werden gereftitueert, volgens het voorfchreve derde Articu!, en conform het tiende Articul van het Tra&aetmetEngelandt, gelijck wy Ambaifadeurs enPlenipotentiariflèn van hooghft-gemelde Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, reciproquelijck geconfenreertengeaccordeerthebben, door or- dre van Onfe Principalen, dat alle Prinfen in de gcmeldeNoord-Zeên, van Ter-Neufe in Noor- wegen af, tot aen 't eynde van 't Canael, geno- den, het zy door Oorlogh - fchepen van den ™»of andere op Commiifie uyegeruft, na de ^oorichreve twaelf dagen, te reeckenen vanden agh van de voorgem elde gedane publicatie, van

n, in dato den 27.cn 21. Oclober 1607.

gelijcken aen de Eygenaers van de voorfchreve Prinfen fullen werden weder gegeven en gereild tueerr. Des t'oirkonde hebben Wy deie tegen- woordige Á dfegeteeckent, en Ons Zegel daer by doen ftellen, tot Rijswijck in Hollandt, den feven en twintighften Oc"tober feftien honderdt ieven en tnegentigh. \Vasgeteeckent, 1)e Harlay Bonneuil.       Á. Ðey ç fins, (L.S.)                      (L.S.) Ver jus de Cr eer.               E. de Wee de. (L.S.)                      (L.S.) *De Callieres.                  TV. v. Haren. (L.S.)                      (L.S.) \Ê/¾ Extraordinaris Ambaifadeurs en Pleni- * * potentiariflen van fijne Alder-Chrifteli jek- fte Majefteyt, verklaren by defen, in gevolge van een nieuwe ordre, die wy van fijne Maje- fteyt hebben ontfangen, dat wy hebben gecon- fentcert en geaccordeert, dat den Termijn van. twaelf dagen, gcftipuleert en uytgedruckt in het bovenftaende Geichrifte, gereeckent fa! wer- den , ende ingangh nemen van den dagh dat het TradTraer is onderteeckent ·, namentlijck van den twintighften September laetftleden, en niet van den dagh der publicatie, ten opfichte van de Prinfen, gemaeckt op de Ingezetenen van de Staten Generael, in de Noord-Zeên, van Ter- Neufe af tot het eynde van't Canael, en dat alle de andere Termijnen, geregnleert by het Tra- ctaet, voor de Prinfen die genomen zijn , ofte noch genomen fullen werden, van gelijcken ful- len werden gereeckent, en ingangh nemen van den voorichreven dagh van deonderteeckenin- ge: Het welcke Wy Extraoadinaris Ambaila- deurs en Plenipotentiariifen van de Staten Gene- rael, uyt den naem van Onfe Principalen, reci- proquelijck hebben geconienteert ende geaccor- deert, voorde Onderdanen van fijne Majefteyt. Gedaen rot Rijswijck den een en dertighften Oclober feftien hondert feven en tnegentigh. Wasgeteeckent, ò¢â Harlay Bonneuil.       A. Heynfius. (L,S.)                      (L.S.) Verjus de Crecy.               E'. de IVeede. (L.S.)                      (L.S.) T)e Callieres.                  W.v. Haren. (L.S.)                       (L.S.)

*rff> gearréfteert tufchen de Commijfariffen van Svjne Alder-Chrifleltjckfle Maje- fltyt, endenCommiffaris van de Hoogh Mogqnde Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, in dato den 2-9. Mey 16?ñ.

Ñ U Â L I C Á Ô É Å. kj>raten Generael der VereeenighdeNe- derlanden , Allen den geenen die defen lullenfienoftehoorenMen, Salut;

fijneKoninghlijcke Majefteyt van Vranckrijck en Ons, op den twintighften September feftien honderdt feven en tnegentigh tot Rijfwijck ge- ilooten, geftipuleert ende bedongen is, dat ge- maeckt foude werden een nieuwTarif, volgens wederzijdsconvenkniic , en dat ingevolge van Sf                      dien,

ticuh

Voen te weten: Alf obyhet XIT. Ar-

T í 2Tra^aet van Commercie, tuflehen v· nEEt,.

-ocr page 352-

Placateii. i.Boccfc. i3.Tit.

33°

Parijs, alwaer degemelte Heeren Commif.

dien, door CommiftarifTen, foo van hooghft- gcdachte fijne Majefteyt, als van Ons, op den negen en twintighften Mey defes jaers feftien hondert negen en tnegentigh, geilooten enge- teeckent is een Tarif,regulerende de Rechten die betaelt fullen werden, foo op het inkomen in de Rijcken Van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Vranckrijck, van de Waren en Koopmanschap- pen, zijnde van het Gewafch, de viflcheryen, endeFabricque van de Ingezetenen van Onfen fenStaet, als opliet inkomen in het gebiedt van Onfen Sraet, van de Waren en Koopmanfchap* pen, zij nde van het Gewafch ende de Fabrique

fariiTen, na verfcheyden conferentien met den anderen te hebben gehouden, om te voldoen aen het XII. Articulvan het voorfchreveTractaet, e'nom verders te herftellen de wederzijds Com» mercie en Navigatie tuifchen beyde de Natiën, zijn te famen over een gekomen, dat de Speciën, vervat in de volgende Articulen j met en na den eerften Julii eerft-komende * op het inkomen in het Rijek, niet meer fullen betalen als de Rech- ten hier na gereguleert, in plaetfe van die, dewele- ke gefteldt zijn by het Tarif van den achttienden April feftien hondert feven enfeftigh, en by de pofterieure, ofdaernagevolghdeEdi&en:

van de Onderdanen van den Koning van Vrank-

rijck, en dat de Ratifieatien op het ν oorfz Ta- rif den feiHendefer loopende maendt zijnuytge- wiiTelt, ende te gelijck by een nader A£be gccon- venieert-, dat terwijle den tijdt van deneerften

Te Weten: Baleynen, gefneden en bereydt, fullen betalen de honderdt ponden ge-

Juliifcftienhondert negen en tnegentigh, wan- neer het Tarif, volgens den inhoude van dien, ingangh hadde moeten nemen, verloopen was eerde Ratifieatien uytgewhTeltzijn, als nu den Tarif fal beginnen geëxecuteert te werden met deneerften J anuariifeventienhonderdt, fooda-

9' pond. j.pond. 12: ftuyVi

wichts, negen ponden, -— —- Baracanen,het ftuck van twee en twin- tigh ellen , fal beralen vijf pon- Boter, Hcllandcfche, het honderdt pondt fal betalen twaelf ftuy vers, -

nigb als het voorfchreve Tarif* endevoorfchre- ve Aflbe hier na van woorde te woordezijngein- fereert: 'Tarif, gearrefleert tufjehen de Com- miff'anjjen van Sijne Alder-Chrifle· lïjckfleMajefleyt, enden LommiJJaris *                   van de Hooge Mogende Heeren Sta-

Buffels-leer, Elands en Herten-leer, bereydt als Buffels, en Colders, van Buffels , het honderdt pondt ge- wichts fal betalen fes en twintigh ponden, — —- — «-^-' — ió.pond Camelotten, gewatert en halfSijde, en alle andere foortèn, 't ftuck van twintigh ellen, fal betalen achtpon-

ten Generael def Vereenighde Neder- landen ■> ingevolge van 't XII. Arti- culvan bet Traflaet van Commercie, gejlooten tot Rijfw'tjck den twintigh- ften September feflien honderdt feven en tnegentigh , behelfende de Rech- ten die betaeldt fullen werden , foo óp het inkomen van fijne Majefieyts Rijcken, van de Waren en Koopman- fmappen ^ zijnde van het Gewafch y de Vijfcheryeti en de Fabrique van de Onderdanen der Staten Generael; als op het inkomen in de Vereenigde Nederlanden, op de Waren en Koop- manfehappen, zijnde van 't Gewafch en Fabrïcque van VranckrycfatÊi OYrieAlder-ChriftelijckftcMajefteyt,endede ^Staten Generael der Vereenighde Nederlan- den , begeerigh zijnde om te executeren het XII, ArticulvanhetTraftaet van Commercie) geflo- ten tot Rijfwijek den twintighften September feftien hondert feven en tnegentigh) ende om, in gevolgenvan den inhoude van dien, temaec- ken een nieuw gemeen Tarif, naer wederzijds convenientie, hebben, om daer toe te komen, genomineerttotCommiilariflen, te weten fijne Majefteyt, JeanBaptifladeLagny, Raedt Se- cretaris vanden Koningh, en Direfteur Gene- rael van de Commercie ; Jean Remy Henault, Raedt Secretaris van den Koningh ,' Secretaris en Griffier van den Raedt van State en Privé ■, en Antony Teltetyer, Raedt Secretans van den Ko- ningh : En de Staten Generael Willem Nieupoort, dewelcketot dkn eynde gekomen is indeStadt

8. pond. ii. pond,

Wit Wafch, het hondert ponden ge- wichts fal betalen elf ponden, ■—

Getaende Oiïen-huyden van allerley foorten, het douzijn , of twaelf ftucks, fal betalen veertien ponden, 14. pond. Getaende Koeyen-huyden, het dou-

zijn, of twaelf ftucks, fal betalen feven ponden, — >&~ -*— ——

7. pond.

Hollandtfche Laeckenen van allerley foorten en couleuren, het ftuck van vijf en twintigh ellen, fal betalen

)o

vijfenvijftigh ponden, — — En de ftucken van meerder of minder lenghte, na proportie. Walvifch-baerden, de hondert ftucks, groot en kleyn door den anderen, wegende drie honderdt ponden ge- wichts, of daer ontrent, fal betalen

l

___. ,___ 2o.p°n

twintigh ponden, — — — Bliek, het vat van vier honderdt en

ld

vijftighdubbelde Bladeren

___ _ 20, pon'

talen twintigh ponden, — — Het vat enckelde bladeren fal betalen

)

io.po

tien ponden, — — ■— —- HollantfcheKaesvanallerhandefoor- te, de honderdt ponden géwichts

&

ilillen betalen een pondt t

__ jLi.p.i°

vers, — — — — —ï Traen en Speek van Walvifch, en van andere Viflchcn, de ton wegende vijf hondert en twintigh ponden gé- wichts, lal betalen fcven ponden          ^ j tienftuyvcrs, — — — r'f'^.

-ocr page 353-

«BSWPSRP»

Traótaten van Vreedeen Commercie, &c.

3W.E

AbberdaenofSouteVifci^detonwe- erende drie honderdc ponden ge- wichts5fa) betalen vijfponden, ~ Fndetonnen, wegende meerderofte minder, fullen betalen na proportie. Malere of Pricken , het laft van

De Waren ende Koopmanfchappen van het Gewafch, de Viilcheryen, ende de Fabricque· der Onderdanen van de Staten Generael, ge- fpecificeert in defe tegenwoordige Conventie, fullen betalen de rechten hier vooren gefteldt, op het inkomen over al in het Rijck» ende in de Landen en Plaetfen , gehoorende onder de gehoorfaemheydt vanden Koningh.

f. pond.

fal betalen twaelf

* twaelftonnen s''

— 12. pond.

ponden

eXiif-pennen, de honderdt ponden gewichts, fullen betalen vier pon-

4,. pond. f.ftuyv. — — 10. pond- 8. pond.

I I.

TabacÖijpen, het gros vadouzijnenfal beralen vijf ft Porcelaincn, naergemaeckt,lands Aerde-werck, hetpondr gewichts fal betalen Linten van Garen, de hondergewichts fullen betalen aden, — —           —-

De Waren ende Koopmanfchappen van het Gewafch, de Viilcheryen , ende de Fabricquc der Onderdanen van de Staten Generael, die niet zijn uytgedruckt in defe tegenwoordige Conventie , als mede alle de Koopmanfchap- pen van hare Commercie, uytgedruckt in den Tarif vanden achttienden April feftien hondert feven en feftigh, of in de Pofterieure, of daer na gevolghde Declararien en Arreften , fullen van geiijeken betalen op het inkomen , overal in het Rijck , en in de Landen er.de Plaerfen, gehoorende onder de gehoorfiemheyt van den Koningh, de rechten geordonneert by'r voor- fchreve Tarif, ende by de pofterieure Declara- rien en Arreften. I II. De Rechten, vaft gefteldt by defe tegen- woordige Conventie, ende die, dewelcke be- grepen zijn in de twee voorgaende Arciculen, fullen égualijck betaeldt werden ten tijde van de Foires of Jaer-marckten , van de Waren en Koopmanfchappen van het Gewafch, de Vif- fcheryen , de Fabricque , ende de Commercie der Onderdanen van de Vereenighde Neder- landen, foo door de Onderdanen van fijne Ma- jefteyt, als door die van de Staten Generael, het welcke infgelijcks fal werden geëxecuteert, felfs op het inkomen van de Havenen der Ste- den Duynkercken ende Marfeille, alles niet te- gen ftaende alle Vryheden en Privilegiën, fon- der praejuditie nochtans ontrent de executie van 't IX. Articul van het Traftaet van Com- mercie, totRijfwijckgeilooten , raeckendede Waren uyt de Levant. ■\r''-!: ■■■' ■ ■' IV. Alle de andere Waren ende Koopmanfchap- pen van het Gewafch , de Viffeheryen en Fa- bricque van de Onderdanen der Staten Gene- rael , gelijck oock alle Waren van hare Com- mercie , dewelcke niet uytgedruckt zijn in de tegenwoordige Conventie, nochte in hetTarif van den achttienden April feftien honderdt fë- ven en feftigh, nochte in de pofterieure Decla- ratien en Arreften, fullen betalen op het inko- men en op het uytgaen de Rechten , vervat in den Tarif van den achttienden September fes- tien honderdt vier en feftigh, over al daer de felve cours heeft, en in dé andere Provinciën van het Rijck , de Rechten geordonneerdt by de verïcheyde Tariffen , die aldaer werden ge- ëxecuteert. S{ 2

Ratijnen gedrapeert, oftebereydtop de-manier vanLaeckenen, van vijf vierendeelen, of vier derden-dee- len breedte, het ftuck van vijf en twintigh ellen, fal betalen vijf en vijftigh ponden, — — — Ende deftucken van meerder of min- der lenghte na proportie. Ratijnen gedrappeert, van tweeder- den-deelen breedte, het ftuck van ■ vijf en twintigh ellen, fal betalen fe- ven en twintigh ponden tien ftuy-

57. pond.

27-p.10.fl:.

Ratijnen gefrifeert, van vijf vierden- deelen,of vier derden-deelen breed- te, het ftuck van vijf en twintigh ellen lenghte, fal betalen twee en

— — 42. pond.

veertigh ponden, —

Ratijnen gefrifeert, van twee derde breedte, het ftuck van vijf en twin- tigh ellen lenghte , lal betalen een

.— 21. pond.

en twintigh ponden, -

Varckens-borfteJs, de hondert pon den gewichts fullen betalen vier ^ ponden, — __ __ __ — Seep, groen en bruyn, facht en liqui- de, de honderdt ponden gewichts fullen betalen twee ponden, —■ Heere-fayen, en Hondskote-fayen, . het ftuck van vijf en twintigh ellen lengte, fal betalen acht ponden,— ^yen, gedrappeert op de maniere van die vanFlorencen, Engelandc MM?0"6 Landen» wit eri geverfr, r, uk van dertien tot vijftien ellen, lal betaienelfponden, — — auyeker, gerafineert in broodt of in P°eyer, Candy wit en bruyn , de wondert ponden gewichts fullen be- i n tweeen twintigh ponden tien ituyvers, ^.__bJ[ __ __ iollandtfche Lijnwaten , effen ende nu werek, rouw, geel, wie en graeu CflT,' middelmatigh als grof, gftuck van vijfden dien fal beta- leatwee ponden, — _ _1

4. pond.

2. pond.

8. pond.

11. pond.

22.p.io.ft.

-ocr page 354-

ïlacatcn. i.Boeck.

Tit.

13.

332

Drinck - glafen fullen betalen vijf ten hondert van de waerde. Ver jus, het vat van vier oxhoofden, twee pijpen, drie poinc;ons, of fes tiersjens , fal betalen vier guldens, 4. guld Azijn , 't vat mede van vier oxhoof- den , twee pijpen , drie poincons ofte fes tiersjens , fal betalen twee gulden acht ftuy vers, — — 2.gl.8.ü Oock zijn gemelde Commiilariflen geconvenieert, dar het Quickfiii- ver op het uytgaen uyt de Landen, Plaetfen en Heerlijckheden van de- Staten Generael, om gebracht te werden na Vranckrijck, Landen, Plaetfen en Heerlijckheden , ge- . hoorende onder het gebiedt van den Koningh , niet meer fal beta- len als van het hondert pondt ge- wichts vier guldens,— — — 4, guld, V III, De Waren en Koopmanfchappen hier voo· ren vermeldt, fullen voor alle Rechten niet meer betalen, als het geene by defe Conventie op yeder Specie is gefteldt ·, ende ten opfichte van de Waren en Koopmanfchappen van het Gcwafch , de Fabrique en Commercie van de Onderdanen van den Koningh, in de tegen- woordige Conventie niet uytgedruyckt, de fel· ve fullen betalen de Rechten, geordonneertty de Lijften der Vereenighde Nederlanden, en dewelcke tegenwoordigh aldaer opgeftelt 'zijn? ende geheven werden. IX. Alle de Articulen, vervat in defe tegenwoof· dige Conventie , fullen werden geëxecuteert geduyrende den tijde, gefteldt by het vieren veertighfte Articul van het TracLaet van Com- mercie , tot Rijfwijck geilooten, ende fulla de Rarifieatien hier op gedepefcheert en uyt· gewiiïèldt werden binnen vijftien dagen, te reeckenen vanden dagh van huyden. X. Ten oirkonde hebben wy CommiilariUèn van fijne Majefteyt, en van de Heeren Staten Generael, uyt krachte van onfeOrdres en Vol- machten , defen geteeckent tot Parijs den ne- gen en twintighften Mey feftien honderdt neg»1 en tnegentigh. Was geteeckent, ¥)e Lagny, Gaillmme Nieupoort* Henaulti Telletyer, Ratificatie van den Koningh van Vranckrijck. Γ OUIS, by der Gratie Gods Koninghg A-* Vranckrijck en vanNavarre, aen allenig geenen die defen tegenwoordigen föw^^K Salut: Alfoo Wy gefien ende geëxamin^

■ν,

De Waren ende Koopmanfchappen , waer van de Rechten op het uytgaen ende inkomen niet zijn gefixeert door de Tariffen van de ja- ren feftien honderdt vier en feftigh , en feftien hondert {even en feftigh , noehte door de Edi- £len, Declaratien en Arreften, aen defelvepo- fterieur zijnde , noehte door defe Conventie , füllen berulen vijf ten hondert op het uytgaen, ende vijf of tien ten hondert op het inkomen, volgens te twee laetfte Articulen, gefteldt ach- ter de Lijfte van inkomende ende uytgaende Rechten, die compoferen denTarifvan den jare feftien honderdt vier en feftigh , te weten in de Plaetfen daer die cours heeft, ende in de andere Provinciën van het Rijck, volgens het geene geftatueert is by de verfcheyde Tariffen, aldaer geëxecuteert werdende. De Ediften, Declaratien en Arreften , waer by aengewefen werden feeckere Havens ende Comptoiren , door en langhs de welcke feec- kere foorten van Waren , en feeckere foorten van Koopmanfchappen mogen komen in het Rijck, en in de Landen ende Plaetfen, onder des Koninghs gehoorfaemheydt ftaende , met uytfluytinge van alle andere Plaetfen ende Toe- gangen ; gelijck oockdeEdi&en, Declaratien, en Arreften, verbiedende den invoer in allede Landen van des Koninghs Gebiedt van feecke- re foorten van Waren en Koopmanfchappen, en die dewelcke den uytvoer van eenige ande- re foorten verbieden, fullen geëxecuteert wer- den na hare forme ende inhouden. VII. Infgelijcks zijn de gemelte Commiilariflen ge- convenieert, dat van de Waren en Koopman- fchappen , zijnde van de GewaiFen en Fabric- qne van Vranckrijck, en van de Landen ende Plaetfen , gehoorende onder des Konings Ge- biedt, hier na genoemt, met en na den eerften Julii eerftkomende, ophetinkomen in de Lan- den, Plaetfen en het gebiedt, gehoorende on- der de gehoorfaemheydt van de Staten Gene- rael der Vereenighde Nederlanden, niet meer fal werden betaeldt als de Rechten hier na ver- meldt: Te Weten, Boter, de honderdt ponden gewichts fal betalen tien ftuy vers, — ■— lo.ftuyv. Kaes, de honderdt ponden gewichts fal betalen eenegulde vier ft uy vers, i.gl. 4. ft. Hammen, de honderdt ponden ge- wichts fullen betalen eene gulde *· twaelfftuyvers, — —- —Lgl.12.ft. Syroop van Suycker, de honderdt ponden gewichts fal betalen vijf guldens, — — — — — 5. guld. Cidre enPoire, ofce Appel- en Peer- drank,het vat van vier Oxhoofden, twee Pijpen, drie Poingons, ofte fes tiersjens fal betalen vier guld. —■ 4. guld. Glas voor de Venfters , de korf fal betalen tien ftuyvers» — —r lo.ftuyv.

-ocr page 355-

Tradaten van Vreede en Commercie, &c.

333

'i ebben het Tarif van den negen en twmtigh- ften Mey laerftleden, behelfende de Rechten die betaclt fullen werden, foo op het inkomen • Qnfe Rijcken i van de Waren ende Koop- manfehappen van het Gewafch, deViiTcheryen en Fabriqueder Onderdanen van Onfe feer lie- ve en groote Vrienden de Staten Generael der Vereenighde Nederlanden , van de Waren en Koopmanfchappen van 't Gewafch ende de Fa- bricatie van Vranckrijck , geilooten en vaftge- iteldt, in gevolge van 't twaelfde Articul van het Tra&aet van Commercie , geilooten tot Riifwijck , den twintighften September feftien hondert feven en tnegentigh ; tuiTchen Onfe wei-beminde en getrouwe Raeden Secretariflèn van het Huys en de Kroon Vranckrijck en van Onfe Finantien ', JeanBaptifte dehagny, Di- refteur Generael van de Commercie, Jean Re- my Henault, Secretaris ende Griffier van den Raed van Staten en Privé; en Antoine 'Pelletyer, alle drie CommiiTarifïèn van Onfen 't wegen: En Willem Nteuj>oort} CommiiTaris, ten defen eynde gecommitteert van wegen de Sraten Ge- nerael der Vereenighde Nederlanden; volgen- de den voorfchreven Tarif hier na geinfereert: FIAT INSERTIO. Soo Is't: Dat Wy het voorfchreve Tarif in allen deelen, en yeder Articul van dien Ons latende wel gevallen , het felve hebben geac- cepteerr, geapprobeert, geratificeert ende ge- confirmeert, accepteren , approberen, ratifi- ceren ende confii meren he! felve by defen, on- derteeckent door Onfe eygen handt; beloven- de ter goeder trouwe, ende op Os Koningh- lijck woordt, het felve na te komen en te on- derhouden , oprechtelijck en ter goeder trou- we, fonder te lijden dat daer tegen yetwes wer- de gedaen , direcTxlijck of indiredelijck , om wat redenen en oorfaecke het oock foude mo- gen wefen. Tot beveftiginge van het welcke Wy hier aen hebben doen hangen Ons Zegel. Gedaen tot Verfailles den dertighften Julii fes- tien hondert negen en tnegentigh, en van On- Ie Kegeeringe het feven en vijfrighfte. Was geteeckent, Louis. Lager ftondt, van wegen den Koningh, Colbert. Gezegelt met het Ze- gel in geel Waifche, uythangendeaen blaeuwe i'jde en goude Koorden.

Onfe Ingezetenen, als op het inkomen in On- fe Landen, van de Waren en Koopmanfchap- pen van het Gewafch ende de Fabricque van Vranckrijck, in dier voegen als het voorfchre- ve Tarif hier na volght geinfereert: FIAT INSERTIO. φ o o I s't : Dat Wy het voorfchreve Tarif Ons latende wel gevallen, het felve hebben ge- approbeert en geratificeert, gelijck als Wy het felve Ons laten wel gevallen, approberen ende ratificeren by defen ; belovende oprechtelijck en ter goeder trouwe, het felve in het geheel, en yeder Articul van dien onverbreeckehjek te fullen nakomen en onderhouden , fonder yet- wes daer tegen te doen, direcTrelijck of indire- cÏclijck, hoedanigh , en op wat wijfe het fou- de mogen wefen. Tot beveftinge van het wel- ke Wy defen hebben doen teeckenen door den Prsfident van Onfe Vergaderinge, onderteec- kenen van Onfen Griffier, ende daer aen doen hangen Ons Groot Zegel. Aldus gedaen in den Hage den dertighften Julii feftien hondert negen en tnegentigh. Was geteeckent, Johan Becker , vt. Lager ftondt, Ter Ordonnantie van de hoog-gemelde Hecren Staden Generael. Ende was onderteeckent, F.Fagel. Gezegelt met het Groot Zegel in rooden Waflche, on- der uyt hangende aen roode fijde ende goude Koorden.                     . . ^ .-...·. .

Acte van executie van den Tarif \ met den eerfien dagh van Januarii feventien hondert. DY het Tarif, geilooten den negen en twin- ■'-'tighften Mey deies jaers feftien hondert ne- gen en tnegentigh , tuiTchen ons Jean Baplifta, de Lagny, Raedt Secretaris van den Koningh, en Directeur Generael vande Commercie; Jean Remy Henault, Raed'. Secretaris van den Ko- ningh , Secretaris van den Raedr van State en Privé, en Anthony cPeletyer , mede Raedt Se- cretaris van den Koningh, CümmiflarifTèn ten defen effefte genomincert by Sijne Majefteyt j ende ii'illem Nieupoort, mede CommifTaris, genomineert by de Staten Generael der Veree- nighde Nederlanden , is te famen geconve- nieert, dat de Speciën , uytgedruckt inde Ar- ticulen van het voorfchreve Tarif, met en na den eerften Julii feftien hondert negen en tne- gentigh, niet meer fouden betalen, foo op het inkomen in Vranckrijck, als op het inkomen in de Vereenighde Nederlanden, als de Rech- ten, gefpecificeert in den voorfchreven Tarif, in plaetfe van die , de welcke vervat ftaen in den Tarifvan den achttienden April feftien hon- dert feven en feftigh, en in de pofterieure Ar- reften, ende by het IX. Arricul van het voorfz Tarif is vaft gefteldt , dat de Rarificanen daer op fouden werden uytgewifTèl· binnen vijftien dagen , te reeckenen van den dagh van de on- derteeckeninge. Maer terwijle de uytwiiTeiin- ge van de Rarificatien nier en is geiebiedt bin- nen den tijde by het voorfchreve Articul gepre- figeert.

Ratificatie van de Heeren Staten Generael.

D

ι fQn Generael der Vereenigde Neder

landen, Allen den geenen die delen te gnwoordigen fullen fien, Salut: Alfoo op

tien ltgJ Cn twintighften Mey defes jae

fes- ïende

rl, iCrC "eSen èn tnegentigh, tuflche

iWm f,liren van SiJ"e KoninghlijckeMaje- enyLVanJra,nckri'ck <* den Onfen, is gefloo- taolJ f η ' bchelfende de Rechten die be- RiUfo n fcrde-' fo° » her inkomen inde Gewafl·. j χ koopmanfchappen, van het lcn> de ViiTcheryen ende Fabriquc van

-ocr page 356-

						Placaten. i.Boeck. ig.Tit,
				34
								en allen anderen Officieren endeJufticicren van den felven Lande, dat fydefen aenftonds doen verkondigen , publiceren ende afïïgeren in alle Plaetfen daer fulcks van nooden wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen -, laften en beveelen voorts de Raeden ter Admiraliteyt, Advocaten Fifcael, Ontfan· gers, Convoy-meefters, en allen anderen dien het aengaen magh, haer na 't voorfchreve Ta. rif te reguleren, ende met den eerften Janttarii feventien honderdt, Nieuwen «Stijl, de Reek- ten van inkomen van de Waren en Koopman- fchappen van 't Gewas, de Fabrique en Com· mercie van de Onderdanen van den Koningh van Vranckrijck , daer in vermeldt, dien con. form te heffen , want wy fulcks ten dienfte van den Lande, en van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben alfoo te behooren. Al- dus gedaen ende gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghft-gemelde Heeren Staten Gene- rael in denHage den twee en twintighften De- cember feftien honderdt negen en tnegentigh. Wasgeparapheert, E-deWeede^ vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van defelve. Was geteeckent, F. Fagei Zijnde op het fpatiura redruckt het Cachet van meer hooghft-gemel- 3e haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.
		flgeert, en niet heeft konnen gefchieden als na dat den eerften julii was verloopen, foo zijn wy Commiflanifen van fijne Majefteyt, en van de Sraten Generael > uyt krachte van cnfe refpe- ftivePouvoirs ende Volmachten geconvenieert, dat de executie van het voorfchreve Tarif, die anders foude hebben moeten beginnen met den eerften Julii feftien hondert negen en tnegentigh, als nufal beginnen met den eerften Januarii^c- veritien honderdt, ende dat deCe tegenwoordi- ge verklaringe defelve kracht fal hebben als het voorfchreve Tarif. Ten oirkonde hebben wy CommiilariiTen defen met onie eygen handen onderteeckent tot Parijs den fevenden Decem1· ber feftien hondert negen en tnegentigh. Was geteeckent, UDe Lagny Guillaume Kieupoort. Henattlt, Te/etyer. S o o I s't: Dat Wy noodigh en dienftigh gevonden hebben hier van by defe Onfe Publi- catie aen allen en een yegelijck kenniflè te ge- ven , ten eynde een yeder dien het aengaen mag, ilch daer na mogen reguleren. Ontbieden en verfoecken derhalven de Heeren Staten, Stadt- houderen , Gecommitteerde Raeden , en Ge- deputeerde Staten vande refpective Provinciën
			jto^7^;mto
									HET

-ocr page 357-

335

HET TWEEDE BOECK,

Behelfende verfchcyde Religieufe en Kerckelijcke faecken.

DEN EERSTEN J Ι Τ U L/ Behelfende Placaten tegens de Geeftelijcke Paus- geiinden. Siet Groot Placaet-boeck Eerile Deel, Fol. 194. & feqq. En Derde Deel Fol. 391. & feqq.

DEN TWEEDEN TITUL, Inhoudende Placaten en Refolutien* tot reformatie en heritellinge v&n den waren Gods-dienft. ■Rejolutie tegens het aenfiellen <van Faepfche Ojficiefen, by particuliere Heeren in de Meyerye van's Hertogenbofih) indatodeniy.Februarii 1683.

J.S gehoort het rapport van de Heeren Verbolt end e andere haer Hoogh Mo- gende Gedeputeerden tot de faecken van deMeye- rye vail 's Hercogenbofch, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van der felverReiolutie Commif- fóriael vanden levenden November laetftleden, gevifiteei'tengcëxamineert de Requefte van de Claffis van 's Hertogenbofch , houdende datfe meer en meer in ervaringe quamen, dat op de Dorpen ende Plaetfen van particuliere Heeren doorpens in de voorfchreve Meyerye aengeftek wierden Officieren ende Beampten, die aén haer Hoogh Mog. niet wierden gepr£éfenreert,om van haer Hoogh Mog. voor aengenaem verklaerdt te werden, volgens den IV.en V. Articul van net bewufte PoHticq Reglement over de voorfchre- ve Meyerye■> datfoodanigverfuym van een fcha- Qelijclcgevolgh, en geheel tegen de goede inten- üevan haer Hoogh Mog. zijnde, het felve Claf- Ia? ^00^ M°g-m bedencken mofte geven, °li ielvcniecfouden konnéngoedtvinden, dat r xv Ciei en ende BeamPten doorgaens in de jJpCfiHve Heeren Dorpen' endé Plaetfen van de eyerye, als noch daer van in gebreecke zijnde, aén haer Hoogh Mog. tegen feeckeren tijde ge- prelenteert fouden moeten werden, op dat dcfel-

vegrondigekennifle fouden konnen nemen, of de voorfchreve Officieren, volgens het voorfz Reglement haer aengenaem zijn of niet: Waer opgedelibereen zijnde, is goedtge\>Onden ende' verftaen, de refpecKve Quartier-fchouten van de voorfchreve Meyerye welexpreiïelijcken by de- fentelaftenen tebeveelen, dat dcfelve, yderin iijnQuartier, by haer fullen ontbieden alle de Officieren, by de Heeren van de particuliere Heerlijckheden aengcileldt, en in eonformité van 't IV. Articul van hetPolitieq Reglement, de voorfchreve Officieren af te vorderende Refo- lutien van haer Hoogh Mog., waer by conft eert dat de felve haer hébben geaddreifeerdt aen haer Hoogh Mog., en voor aengenaem zijn verklaert, en in cas eenige Officieren geen Acte van aggrea- tie hebben, ofte kunnen exhiberen, dat defelvei als noch binnen den tijdt van vier weecken de voorfch reve A£te van aggreatie, volgens ende in confbrmiré van 't voorfchreve Reglement, fullen gehouden zijn re veribecken, oppcènevan dac by outflentenifïè van dien, de felve de faEio ful- len werden geremoveert, en aenilonds and ere 'm hare plaetfen aengefteldt: Ende ial ten dien eyn- de Extract van deie haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen de refpective Quartier- Schouten j cm te ilrecken tot derfelver narich- tinge, en haer daer na te reguleren, ende haer Hoogh Mog. te refcriberen wat by defelvefal we- fen gcdaen en geëfFeftueert.

<ejolutie, tot executie van de Placaten tegens de Pausgefinde 5 als mede aengaende het tr°wender<Papiften^ in dato demi. Auguftii6%%,

1 e

en α          -wort van oe Heeren ν emoit, wianaerc haer HooghMog. Gedeputeerden

tot de faeckeh van den Lande van Over Maze,- hebbende yin gevolge en tot voldoeninge van der

felvet?

-ocr page 358-

Placaten. 2. Bocck. 2.Tk.

336

fel ver Refolutie CJommiflbriael van den achten twintighften Juin laetftledcn , gevifiteert enge- examineert de Requefte van de hooge Officie- render drie Landen vanOver-Ma2e, houdende datfèfichby dcaeiifchrijvinge door haêr Hoogh Mog., in Martio defesjaers gedaen, gelaft vin- dende, dat fy wederom fouden hebben in train te brengen alle Placaten, Ordonnantien en Re- glementen , die voor den laetftenOorlogh met denKoningh vanVranckrijek, by*haer Hoogh Mog. waren gedaen emaneren , voor foo veel fommige van de felve byfpeciale Refolutie η iet waren gcabrogeerr,. fulcks occafie gegeven had- de aende Paus-gefinden, van te fuftineren, dat fy aende obfervantie van 't Echt-Reglement, het welck by haer Hoogh Mog.inalledesGenerali- teyts Plaetfen was gemtroduccert, niet en waren verbonden, voor foo veel aengaet het laten af- kondigen van drie Sondaeghfche Geboden, en het trouwen voor de Gereformeerde Gemeente, »f Schout en Schepenen, als gevoelende, dewijl deoeffeningevan hare Religiezedert de Vreede in 't openbaer was gedooght, en den Trouw by haer wierdt gehouden voor een Sacrament, dat het voorfchreve Reglement in haer reguard,voor foo veel het voorfchreve Reglement belanghde, tacite was te niet gedaen: Dat de voorfz Hooge Officieren daer tegens fuftineerden, dat de voor- fchreve Paus-gefinden immers gehouden waren

het voorfchreve Echt-reglement in'tvOorfcW geval te obferveren, om dat den trouw daer' wierd aengeficn en gehouden voor politica·, Α daer uyt quamen te ontftaen verfchcyde Pr'ocef fentuffchen de voorfchreve Hooge Officieren" en de voorfchreve Paepfche Ingezetenen, tot merckelijck nadeel voord'eenend'ander, er.He datfe derhalven verfochten, dat haer HoogK Mog., om die inconvenienten voor te komen by Refolutie geliefden te verklaren en te ordon! neren, hoedanighhet voorfchreve Echt-regie, ment, tot het voorfchreve geval geobferyeert foude moeten werden : Waer op gedelibercert zijnde, is goedrgevonden en verftaen, dat h» voorfchreve Echt-reglement in alle fijne dcelen ende fpecialijck ontrent het af- kondigen der drie Sondaghfche Geboden , en het trouwen voor de GereformeerdeGemeente, ofte Schout en Sche- penen, by alle en een yegelijck diehetaengaen magh, fal moeten werderAeobferveert en nage- komen, en foodanigh en in dier voegen gepra- ctifeertendeachtervolght, als voor den laetften Oorlogh immermeer is gefchiedt: EndefalEx- traclvandefe haer Hoogh Mog. Refolutie gefon- den werden aen de gemelte Officieren vandedrie Landen van Over-Maze, om te ftrecken tot der- felvernarichtinge, en haer daer na te reguleren, en doen reguleren allen den gcenen diehetaen- gaen magh.

Refolutie tegens de floutigheydt der Papiflen tot St.Servaes, in dato den der den Na- vemberfeflien hondert drie en tachtigh.

hey dt raeckende, de executie den Hooghfchout of alleen, of welden voornoemden Gouverneur aen bevoolen hadden; dathy Hooghfchout des, fonder haer Hoogh Mog. nader ordre, niet had- de konnen onderwinden , enverfoeckendedaer ontrent der fel ver intentie te mogen weten; dat het ondertuflehen onlijdelijck was , dat inde Paepfche Plaetfen affi£tien op de Kerckenge· plackt, geordonneert wierde te bidden totuyt- roeyinge der Ketterye ( foo onder anderen oc Ware Gereformeerde Religie noemende ) öw* verheffinge van hare Moeder, gelijckfy hernoe- men endefeggendeH.Kercke, doch dathy on- trent dat poincl, Officie-wegen , onder bie Hoogh Mog.wel nemen, niet foude ftü»M' Waer op gedelibereerdt zijnde, is goedrgevon- den ende verftaen, dat de executie van alleRe- folutien, Ordonnantien ende Reglementen > W haer Hoogh Mog., ten opfichte vande Paepfcfó Geeftelijckheyt genomen ende gearrefteert, IJ zydengemelden Hooghfchout mdefeiyew genomineert of niet, fpedberende en hooiren tot de fun&ie van den voornoemden Hoop fchout, met dien verftande nochtans, dat üjg felvennietenfal werden ondernomen hetg^ foudecontrarierenofftrydighzijn aen ^6^Ρ tulatie vanden jare feftien honderdttweeen» tigh. ·

S gehoorthet rapport van de Heeren Verbolt en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerde tot de faecken van den Lande van Over-Ma-

ze,

hebbende, in gevolge ende rot voldoe-

ninge van derfelver Refolutie Commiilbriael van den elfden October laetftleden, gevifiteert ende geëxamineert de Miffive vanden Hooghfchout Groulaert, gefchreven tot Maeftricht den ne- genden daer te vooren , geaddreiïeert aen den Griffier Fagel, houdende onder anderen, dat die van de Nederduytfche Kercken-rade aldaer, hem Hooghfchout door een Gedeputeerde had- de doen recommanderen, dat hy, Ampts-halven, dievanSt.Servaes foude reprimeren of actione- ren , om dat fy op pretext van een publique Danckiègginge over het ontfet vanWeeneneen formeeleProceffie, met alle de Paepfche ordres van de voorfchreve Stadt, buytenhetordinaris, gedaen hadde, 't geene hy feyde tezij η tegen den inhoude van haer Hoogh Mog. Refolutie vanden vijfden November feftien hondert feftigh , op diergelijcke fubjecten genomen ·, doch dewijle de executie van de voorfchreve Refolutie alleen aen den Gouverneur der voorfz Stadt aenbevoo- len was, en van den Hooghfchout niet gefprooc- ken wierde, hoewel haer Hoogh Mog.in andere faecken van die nature, en de Reglementen en Ordres, de foo genaemde Paepfche Geeft elijck-

Ut

-ocr page 359-

jide Reformatie en hcrftellinge vanden Waren Gods-dienft. 337

I uyren van Trembleur voornoemt : Waeropge- I delibereert, en in achtingegenomen zijnde, dan ! den gemelden Heere van Trembleur in gébreèc- \ ken is gebleven haer Hoog Mog.Refoliitien van 1 den den tienden Maert, fes en twintighften Julii, jfeven en twintighften September, en achttien- den November, alle laetftleden, te pareren ende· na te komen f ende vervolgens een Officier ofte Schout van de Ware Gereformeerde Rel igieaen teftellen; hebben haer Hoogh Mog. den voor- noemden aengeftelden Schout Cotshuyien,zijn- de vande Luterfche Profeffie, gelicenrieert, en tot Schout in defïèlfs plaetfe aldaer aengefteldt Michiel Paeuw, Schout van de Hoofcbanck van Gulpen, fullende tot dien eynde Commiffie in beboorlijcke forma, ten behoeve van den fel ven werden gedepefcheert, doende daer opdenbe- hoorlijcken Eedt.

S sehoordt het rapport van de Heeren Ever- wijn , en andere haer Hoogh Mog. Gedepu- teerden tot de faecken van den Lande van Over-Maze, hebbende, in gevolge en tot oldoeninge van der felver Refolutie Commif- foriaelvan den een en twintighften defer, gevifi- teert en geëxaniineert de Milïïve vanden Drof- faert AeriTen» gefchreven tot Daelem den veer- tienden daer te vooren , houdende refponiive op haer Hoogh Mog. aenfchrijven van den acht- tienden November laetftleden , raeckende het aenftellen van de criminele Officieren inden Lan- de van Over-Mazey en verders dat in alle Heer- lijkheden de Juftitïe door de Luyden van de Ware Gereformeerde ChriftelijckeReligie wier- de waergenomen,uy tgefondert de Schouts-plaet- fe tot Trembleur, dewelcke door eenen Cots- huyfen wierde bédiendt, zijnde van de Luter- fche ProfefÏÏe, en woonachtigh op Wetten, vier

Refolutie, waer by haer Hoogh Mog. den Schout van Geul, Bunde en Ulefiraten^ijwJ - van de Lutherfche Trofejfie, licentieren, en een Gereformeerde in desfilfs plaetfe β ellen, ir. dato den acht entwtighfenT>ecemberi6%i.

men alleen den Schout der relpe&ive Heerlijkhe- den GeU,Bunde en Uleftraten, dievandeLuter- fche Profeffie L·, hoewel hy foo nu en dan de Ge- reformeerde Kercke wel eens, foo gelèyt wierde, frequenteerde: Waer op gedelibereert, ende in achtinge genomen zijnde, dat den Heer van Geul, Bunde en Uleftraten, in gebreecken is ge- bleven haer Hoog Mog. Refolutien van den tien- den Maert, fes en twintighften Julii, ie ven en twintighften September, ende van den achttien- den November alle laetftleden, na te komen, en dienvolgens een Officier ofte Schout, zijnde van de Ware Gereformeerde Religie, aen te ftellen, hebben haer Hoogh Mog. den aengeftelden Schout van de Heerlijckheden Geul, Bondeen Uleftraten, zijnde van de Luterfche Profeflie gelicentieert, en in deflèlfs plaetfè tot Schout al- daer aengefteldt Mr. Floris Pain & Vin, Advo- caet tot Maeftricht,fullende tot dien eynde Com- miffie in behoorlijcke forma , ten behoeve va ι den fel ven werden gedepefcheert, doende dae; op den gewoonlijcken Eed.

IS gehoordthet rapport vande Heeren Ever- wijn , en andere haer Hoogh Mog. Gede- puteerden tot de faecken van den Lande van Over-Maze, hebbende, in gevolge ende tot voldoeninge van derlelver Refolutie Commiiïb- riael van den twintighften defêr, geviiïteert en geëxamineert de Miffive van den Droflaeft van Outshoorn, gefchreven tot Valckenburg, fon- derexpreiTievantijdt, houdende refponfive op haer Hoogh Mog. aenfehrijvens van den acht- tienden November laetftleden , raeckende de criminele Officiers inden Lande van Over-Maze, dat hy daer van Copie authenticq gefonden had- de aen yeder Heer der particuliere Heerlijckhe- den onder fijn reilort, fonder dat hyzedert had- de kunnen verftaen, dat by eenige derfelver daer aen was geparéeit, dat hy hem oock over het ftuck van Religie, overelck OfficiervanfijnDi- uricl: hem nader hadde geinformeert, doch niet had kunnen bevinden aldaer eenigh Officier van Juftitie tegenwoordigh in fun£tie was, die niet en isvande Ware Gereformeerde Religie, uytgeno-

&e]owtie, noopendehet aenftellen van Gereformeerde Officiers', en prefatie van den Eedvangetrouwigheydt, in dato den 2 8. 'December 168 3.

Is gehoordt het rapport van de Heeren Ever- Wljn> en andere haer Hoogh Mog. Gede- puteerden tot de faecken van den Lande van ^U · aze> hebbende, in gevolge en tot Cnmen^ngevan haer HooBh M°g- Refolutie fer Τ rM van den twee en twintighften de- de i?^ kl^ert en geèxamineerr de Requefte van ind^1? ΤVande Particuliere Heerlijck! eden fenS«Landevan Over-Maze , partagievande- BoevSt wweren' Mr. Theodorus van den lusvani? ,graven> Opharen en Ittrey Pau- van^ngerlandt, tot Gulpen j Hendrick Al-

bert Cotshuyfen , tot Trembleur ·, Ifaac Beri- nes, tot BombayeenFeneury N.Groulart,tot Olne ; Willem Spitfwegh , tot Ooft } Carel Lambertfz, tot Cadiery N. N. tot Eyiden, eri Rogier van der Roer, tot Geul, Bundenen Ule- ftraten, houdende dat de Supplianten onlanghs gecommitteert en aengefteldt waren door de re» fpeclrive Heeren, rot het waernemen en vervol- gen der Criminele faecken, yder in fijn Diftrid, en dat in conformité en tot voldoeninge van haer Hoogh Mog. Refolutien van den tienden Maert, fes en twintighften Julü, feven en twintighften

Tt                          Sep-

-ocr page 360-

Placatcn. 2. Bocck. 2. Tit.

338

September» en achttienden November, alle'zijnde, hebben haer HooghMog.de DrofTaer, laetftledenj dat by de voorfchreve Refolutien den van de Landen van Valckenburgh,Daelhem verders vereyfcht werdende haer Hoogh Mog. ; en'sHercogenraderefpec>ivegeauthorifeerc,foo approbatie over de voorfchreve Bedieningen, en ; als de felve geaüthoriieert werden midts defen dat de Supplianten in de voorfchreve qualiteyt'. om de refpeftive aengeftelde Officieren tot Mar! fouden hebben af te leggen denEedvangetrou- j graten, Opharenenlteeren, totBombayeende wigheydt, in handen van haer HooghMog.i de . Feveur, totOlne* Ooft, Cadier entotEyfden Supplianten om geallegueerde redenen verfoch-1 te beëdigen, volgens het Formulier van den Eed ten, dat haer Hoogh Mog. de voorfchreve aeiv- I vermeldt in het V. Articul van het Reglement van

de Politique Reformaties in de Meyeryevan 's Hertogenbofch, en andere Quartieren geëma- neert, daer van Extract aen degemelte DroiTaer- den tot dien eynde toegefonden fal werden, mits alvooren exhiberende hare refpeftive Commif- fien, om daer uyt teiien of ad vitam> ofte voor eenigentijdt van jaren aengefteldt zijn, cnoock bc wijfende dat van de Ware Gereformeerde Re. ligiezijn.

ftellinge der Supplianten geliefden te approbe ren, en haer wijders te difpenferer^yan de koften der herwaerds reyfe, en ten dien eynde te autho- riferen inden Lande van Valckenburgh, hetOf- ficie van Stadthouder endeVooght, endeinde Landen van Daelhem en 's Hêrtogenrade, het Officie van Droflaert, ofwel dé refpeftive Jufti- tien der voorfchreve Heerlijckheden, om haer den voorfchreven Eed van getrouwigheydt te ftavenen af te nemen : Waer op gedelibereerdt

Placaet, tegenshetprophanerenvan des Heer en Rufi-dagh, in dato den vïjj'mtwin* tïghflen Mej 168 f.

zy jongh ofoudt, wie't felve foude mogen we» fen, die by't voorfchreve als dit Ons Placaec ver- boden werdt des Sondaghs eenige Gelagen te fet- ten, Bier Brandewijn ofte Tabacq te verkoopen, mede verftaen werden begrepen te zijn alle foo- danige Perfoonen j jongh of oudt, die des Son- daghs inde Herbergen komen drincken, teeren offriieeren, onder wat naem of prsetext het oock foude mogen wefenj ende dat alle defelve Per- foonen mede gehouden zijn in de boete byden voorfchreven, ende defen Placate vermeit: En op dat niemandt hier van ignorantie en hebbete pretenderen, en dat defeOnfemeyningeenin· tentie by een yegelijcken exactelijck nagekomen enachtervolghtwerde, willen en begeeren Wy dat defelve alommein het Diftrictvande Genera- liteyt, reflbrtvan defen Staet, gepubliceertende geaffigeert werde, ter plaetfe daer men gewoon is publicatie en affixie te doen : Ordonnerende en bevelende voorts alle Onfe Officie ren,Jufticie- ren en Dienaren, dat fylieden tegens de Contra- venteurs en Overtreders van dien procederen» fondef eenige gunft, faveur of diiïimulatie, want Wy't felve ten dienfte van den Lande bevonden hebben te behooren. Gedaen in den Hageon- der het Cachet van den Staet, de Paraphure van denHeere Prxfiderende in Onfe Vergadering^) ende de Signature van Onfen Griffier, op den vijf en twintighften Mey feftien honderdt vijten tachtigh. Wasgeparapheert, cD.B.'vanSchtr tinga , vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hooghft-gemelte Heeren Staten Genera» Geteeckent, H.Fagel, Zijndeop'tfpatiumge- diuckt het Cachet van haer Hoog Mog. op eenen rooden Ouwel,overdekt met eenPapjerenruyt6·

E Staten Generael der Vereenïghde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fuÜcnfienoftehoorenlefen, Salutj cDoen te wet ent Alfoo Ons- dagelijcks meer en meer klachten voorkomen over de pro- phanatie van des Heeren Ruft-dagh, door het houden van Ver koopingen , Gelagen fetten, Quanfel-bieren, &c. onaengefien, ende niet te- genftaende Onie goede en duydelijcke meynin- ge, vervat in Onfen Placate in date den vier en twintighften Julii feftien honderdt twee en tach- tigh daer tegens geëmaneert ·, S o o I s't : Dat Wy daer in willende voorfien, goedtgevonden hebben het voorfchrevePlacaet niet alleen te re- noveren, maer het felve oock te amplieren: En hebben dicnvolgende nochmaels wel exprefle- lij ck geinrerdiceert en verboden, gelijck Wy in- terdiceren en verbieden midts defen, dat van nu voortaen geen Perfoonen, 't zyjongh ofoudt, wie het felve foude mogen zijn, des Sondaghs 's morgens ofre 's avonds, voor of na de Predica- tie, eenige Waren fullen mogen verkoopen, of doen verkoopen , veel min eenige oeffeningen van ongeoorlofden Arbeydt, Neeringen ende Handtwercken te plegen ende te bedrijven, en voorhamentlijck in de Herbergen en Tapperyen Gelagen te fetten, Bier, Brandewijn of Tabacq te verkoopen, en diergelijcke $ op verbeurte van alle de voorgeftelde Waren, die met der daedt by de Officiers en Dienaers van de Juftitie fullen mogen wegh gehaeldt, en van goeden prijfe ge- maeckt werden, en voorts de fchuldige gemul- cteertin de fo mme van drie guldens : En hebben daer nevens rriedeverklaert, gelijck Wy verkla- ren mids defen, dat Wy onder de Perfoonen,het

Refolmie van haer Hoogh Mog., tegens de Contra-vent eurs van't Placaet teg0a' prophaneten en fikenden van des Heeren Rufi dagh, in dato dm 4. Jlitgufii 168 "f.

genbofch, hebbende, ingevolge en totvoldo^ ninge van derfelver Refolutie Commiiforiael^' den eerften defer, met en nevens eenige Hee»1

I

'S gehoort het rapport van de Heeren van Els, en andere haer Hoogh Mog.Gedeputeerden cotdefaeckenvan de Meyerye van's Herto-

-ocr page 361-

			η de Reformatie en herftellinge vanden Waren Gods-dienft. 339
		va: Gecommitteerden uyt denRaedtvanState, ge- SStendegeëxaniineertdeRequeftevan Ge- Ja d van Crommon, Qp™ fchout van Pee- Sr, houdende dat op de refpedive Dorpen Ζ voorfchreven Quartiers, den feventienden runii laetftleden, door deVorfters alommewas ienubliceert haer Hoogh Mog.Placaetvan den Sen twintighflen Mey laetftleden, tegens de nrophanatievandes Heeren Ruft daghj dat de miblicatie fpecialijck mede ten voorfchreven da- ge binnen de Dorpen van Son en Brugel, onder des Suopliants Schout-ampt gehoorende, was gc- daen, ende ofwel dienvolgende de Ingezetenen haer daerna praicifelijck hadden behooren te re- puleren, dat den Suppliant nochtans tegens alle vc-rnt >eden in ervaringe was gekomen, dat aldaer achrdagen na de publicatie, wefendeSondagh, vierdiftinae Gildens, tot groote vilipendie en conrraventie van haer Hoogh Mog. bevelen, in de Herbergen van eenenPieter Rijflèl, en Wijn Tan Wijnen totSon, mitfgaders JanFranfz Vo- gels, ende AlbertSchutters tot Breugel, opent- lijck hadden geteert, gefmeert,en gelagen gehou- den van eeten en drincken,dat den Suppliant der- halven de Gilde-broeders, en andere Perfoonen, midffgaders de Herbergiers ten fel ven dage ipfo fatfo door fijnen Stadthouder hadde gedj en ca- langeren, ende den achtftenjulii, mede laetft- leden, tergewoonlijcke Plaetfe van publicatie laten aenfeggen, dat fy de boeten, by den gemel- tenPlacaregeftatueert, fouden komen voldoen, en op darde Contravenieurs des te bet er moch- ten werden ontdeckt en gemul&eert, ende haer Hoogh Mog. beveelen geobferveert, dat hy daerom oock de Herbergiers voorfchreve iterati- velijck baddedoen fommeeren,tot het overbren- gen van de Lijfte van die Perfoonen, welcke doenmaels in hare refpeclive Herbergen geteerdt hadden, alfoo fy gewoon waren dacr van op haer Boeck pertinente aentceckeninge te houden: Edoch dat foo wel de Waerden, als diegereerdï. ïiadden, van't een en't ander in gebreecke blij- vende, den Suppliant fich geaddreflèert hadde aen Schepenen aldaer, ende tot laftevandefel- ve vVaerden, een pcenale Ordonnantie, ten fine voorfchreven van haer verfocht·, doch dat die het fel vegeweygert hadden, op een voorwerp, dat haer daer op eerft by Advocaten moften laten informeeren, daer nochtans de rechte oorfaec- kenvan die weygeringe matr alleen was, dat fy die faecke focht'en re dilayeren, en het Officie te rruftreren van fijne amende ·, fulcks dat den Sup- pliant haer onvvijligheydt fiende, wasgenoodt- laeckr geworden den achttienden Julii daer aen Vo%™, drie Perfoonen , zijnde Bedienden van1 tOfficie, ten huyfe vanjan Franfz Vogels, toe tsreugel 3 f-ototvoldoeningevan fijnamen- »e, als exkbitie van gemelte geheele Lijfte in executie te laten praïfenteren, blijekende alle het leivebyrelaesvan Albert van Riet, Vorfter van öonen Breugel, nevens de voorfchreve Requefte 1ll°e§htf*iNum- io dat omme den Suppliant twe r-e fruftreren , voorgevallen was, dat 0n^anilJnv°orfchreveBediendens des nachts haer e ttene^nuYr buyten de deur gaendc, om tebbenH° e<^0en' §een q»aedt vermoeden ae van eenige quaedwillige Ingezetenen
					van den Dorpe van Breugel voorfchreven armata ■vi waren overvallen, loflende op hun een Roer, waer door dat een van die Bedienden, met namen Jan Dirckfz van Tiel, Vorfter van Erp, gekre- gen haddevicr wonden in fijn onder-buyck, twee inde armen, die penetreerde, en noch eenige an- dere, foo inden arm als inde handt, algecauièert doorextraordinaris grooten Hagel, blijekende mede by verklaringe van den Chirurgijn ^fub N. 2. infgebjeks nevens de voorfchreve Requefte gevoeght; en na dat fy haren Macker, invoegen voorfchrevengequetftzijnde, haddeinhuysge- dragen, ende op een Bedde geleght, endegere- fol veert hadden om vanEynthoven een Chirur- gijn te gaeh halen, dat wederom gebeurt was dat fy met haer beyden voorde deur komende, aen- ftüiidts van eenige quaedtwillige waren omcin- geltgeworden, die infgelijcks op haer het roer geloft, dochtergoeder gelueke niet anders als in de Klederen geraeckt hadde, confterende mede hetielve by annexe Verklaringen^ Num. 3., ver- foeckende den voorfchreven Quartier - fchout, om geallegueerde redenen, dat Haer Hoog Mog. de voorgemelde Herbergiers van Son ende van Breugel, en alle andere daer het felve meer moch- te komen voor te vallen, op ieeckere pcene by de nalatige dagelijcks te verbeuren, geliefden te ge- laften ende te ordonneren, omme aen den Sup- pliant ilico te doen behandigen de Lijfte van alle de Perfoonen, die ten haren Huyie geteert ende maeltijden gehouden ibuden hebben, ende dat mede tot beter maintenue en promprer executie aen den Suppliant moge werden vcrleendt een generael executoriael op het gemelde Placaet, tot lafte van die albereydts daer tegens gepecceerc hadden, en namaels fouden komen te pecceren, ende ten regu') rde van Jan Dirckfz van Tiel, den gequetften, dat de Regenten het Corpus en de gemeene Ingezetenen van Breugel gehouden fouden wefen aen hem te betalen ende ie voldoen hei meefter-loon en andere gedane'oiikoften, en voor fijn pijn en imerte, verlet en verfuym, een fomme van een hondert guldens, alfoo hy een be- hoeftighmanwas, met Vrouw en Kinderen be- laft: Waer op gedelibereertzijnde, isgoedtge- vonden en verftaen, dat den voornoemdenPie- terRijflèl, en Wijn Jan Wijnen, Herbergiers tot Son , en Jan Franfz Vogels, ende Aelbert Schutters, Herbergiers tot Breugel, fal werden gelaftengeordonneert, foo als defelve gelaft en geordonneert werden midts defen , in handen van den voornoemden Qiiar tier -fchout Crom- mon, releveren een pertinente Lijfte van alle de Perfoonen deweicke op de voorfchreve Sondagh in barerefpectiveHerbergen hebben geteert, en fulcks binnen den tijdt van vier en twintigh uyren na infinuatie defes, op pcene van hondert guldens te verbeuren yder, ende foo menigen dagh als Cy na de voorfchreve vier en twintigh nyren in ge- breecke fullen blijven van de voorfchreve Lijfte over te geven, boven de ordinaris boeten die fy albereydts, volgens de Placaten van den Lande hebben verbeurt: Voorts is medegoedtgevon- den ende verftaen den voornoemden Quarrier- fchout Crommon midts defen te ordonneren, dat hy de voorfchreve vier Giidens daer toe fal hou- den , dat fy aen hem fullen hebben aen te wijfen, Tt 2                         en

-ocr page 362-

Placaten. 2.Boeck. 2.Tit.

34°

en over te leveren den Perfoon ofte Perfoonen J faUaftenhaerin het toekomendeme;t foodatiV uy tvluchten niet te behelpen, maer den Offi1·^ in fijn functie promptelijck te ailïftéreri ler

dg

maintien van dePlacaten van den Lande, 0£a by haer Hoogh Mog. daer in anders voorfienn werden ; en dat hy Quartier-fchout voorts te fpoedighften lal refCriberen wat by hem hier 1 fal wefen gedaen, en.de dit alles voorbehouden denHoogh-fchout fijn actie, voor foo veeilier crimineel aengaet,

boeten by haer, volgens dePlacatenverbeurdt, promptelijck fal doen executeren voor een fom- me van twee honderdt guldens, ten profijtevan den gequetften Vorfter, voor fijn pijn en fmerte, meefterloon, verfuymals anders: Dat hy voorts de Schepenen van de voorfchreve Dorpen, uyt den naem van haer Hoogh Mog.wel fcherpelijck

Refolutie, geen Perfoonen man de Paepfche Gods-diertft eenige bewint te hebhen onder k Societeyt van Suriname, in dato den vijfden Offoberfeftien hondertfes en tachtigh.

eenige directie of bewint van de voorfchreve Co lonie, dieprofeiïie fouden doen van denPaep- fchen Gods-dienft , en dat vervolgens oock nic- mandt van de Paepfche Religie part of deel inde voorfchreve Societeyt foudemogen hebben,of- te houden, noch oock voor yemandt anders in de voorfchreve Societeyt occuperen, of eenieh bewindt, gefagh, direftie of adminiftratieheb- ben, en voorts op dat vaft vertrouwen, dataen de beledighde Ingezetenen vande hoogh-gemel- de Provincie in eere en goedt behoorlijckeende prompte reparatie en fatis factie fal werden gege- ven: Dat oock den Gouverneur van Suriname fal werden ge houden punctuelijcken het Oftroy van den drie en twintighften September feftien honderttweeentachtigh, en haer Hoogh Mog, Refolutie van den tienden October feftien hon- dert vier en tach tigh te obferveren ende na te ko- men , en hem abftineren van alle eygen of Socie- teytsNegotie, en die laten aende Ingezetenen van den Lande.

DE Heeren Gedeputeerden vande Provin- cie van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, hebben ter Vergaderinge nochmaels voorgedragen en verfocht, dat de Co- lcnie van Suriname, in plactfe van dat die vol- gens haer Hoogh Mog. Refolutie van den drie en twintighften September is gefteldt, onder de op- licht endireftievan de Bewindthebberen vande Generale Geoctroyeerde Weft-Indifche Com- pagnie dcfer Landen, alleen gefteltmochte wer- den onder de opficht en direftie van de Societeyt die de voorfchreve Bewindt - hebberen hebben aengegaen met de Magiftraet derStadt Am|ter- dam, en den Heere van Sommelsdijck, yder voor een derde-part, omme de voorfchreve Colonie gefamentlijck te dirigeren : Waer op gedelibe- reertzijnde, hebbende Heeren Gedeputeerden vande Provincie van Zcelandt verklaert daer in- rie, nevens de andere Provinciën, te confentee-

ren

mitsdatgeen Perfoonen hierteLande, of

aldaer in Suriname lbuden werden toegelaten tot

Refolutie en Miffwe, tot onderhoudt van de Placaten tegen het njloecken, zomeren, tn fchendinge van Gods Heyligen Naem, in dato den ô é. Mey 16 94.

EErfame, Vroome,Lieve, Getrouwe. Door den Heere Penfionaris Raven in O fe Vergaderinge gerapporieert ziinde de confideratien en het advis van de Heeren Onfe Gecommitteerden, hebbende, in gevolge ende rot voldoeninge van Ons Appoinctement CommilToriael van den negenden December fes- tien hondert tnegentigh, geè'xamineert de Re- quefte by of van wegen de Gedeputeerden vande Zuyd-en Noord-Hollandfche Synoden aen Ons overgegeven, houdende, dat de Chriftelijcke Synoden van Zuyd-en Noord-Hollandt, door Godes goedtheydr, ende onder onfe authoriteyt vefgadert, de eerfte binnen Schoonhoven, ende andere binnen Enckhuyfen , in aenmerekinge nemende den droevigen toeftandt van het lieve Vaderlandt, doordefenfwaren LandenLuyden verdervenden Oorlog, en wel wetende dat fukks was veroorfaeckt door de menighvuldige, en in't Vaderlandt fteeds aenwaiTende fonden, gelijck Wy oock in de uytlchrijvinge der Danck-en Be- de-dagen het felveonderfcheyde malen erkent en betuyghrhadden, dat de Oordeelen Gods ons niet alleen riepen tot een algemeyne uytw endige vernederinge, maer oock tot een ware bekeerin- ge van Ïonden, en dadelijeke verbeteringh des

levens, hadden geoordeelt hare plichten te we- fen, gelijckaltijdt, foo oock infonderheydtnu, 1 foo veel in haer was te bevorderen en voorttefet- ten een ernftige reformatie vande verdorvene ze- den onder de Ingezetenen van't Landt» en tot dieneynde alle de Kerckelijckemiddelen, daer toedienende, met allen ernft en voorfichtigheyt te appliceren, dan gemerekt het verderf foo groot was, en foo gemeyn onder alle foortenvan Menfehen, dat de kracht van haer bedieninge fich foo verre niet uyt en ftreckte , dat het ge- wenfehte ooghmerek daer door ten vollen budz kon nen werden bereyekt, ten zy dat daer tegens wierde voorfien door een hooger macht. > welcke alle ftaten van Menfehen onderworpen #$j» en waer door dienvolgens fulcke hoogh-gaende en roepende fonden, als'er , God betert,in»ei Vaderlandt doorgaens in fwanggaen, efficac^1* fergeweeit, of immers ingebonden fouden kon' nen werden: Soo hadden de boven-gemewe?f noden van Zuyd-en Noord-Hollandt de voorLZ haerOrdinarisGedeputeerden gelaft, hene^ anderefaeckën, die als noch aen OnfeTafelrj* ruftende waren , het navolgende gedxenfteh;F te remonftreren: Voor eerft, dat het S»S en fchrickelijck misbruyek van Gods Heyug^

-ocr page 363-

nde Reformatie en herftellinge vanden Waren Gods-dienft, 341

va

jbiddelijckeii Naem, met vloecken, licht-

gèn tot een ander Vclck , dat beter Vruchten

%n op de Straten, in Schuyten, op Wagens, SeNamen van God, de Heylige Sacramenten, en wat dies meer was , doorgaens fchendelijck fluamente ontheyligen, waerdoordeVroomen iet alleen wierden bedroeft, maer fonder t wijf- fel Gods toorn oock op 't hooghfte ontfteec- ken als dewelcke niet wil ongeftraft laten die ecene die fijnen Heyligen Naem misbruyeken, eelijckoockdaerom eertijds de Lafteraers fijns Naems met de doodt wilde geftraft hebben; dat den openbaren Gods-dienft op des Heeren Hey- lieen Dagh , Danck - en Bede-dagen meer en meer wierdt gefchonden doorRethorikers-fpe- len, Commediants ~ Vertooningen , Koorde- daniïeryen, en diergelijcke ydelheden, midts- eaders door 't openbaer bedrijven van Venfter- freeringen, 't voorfetten en uy troepen van aller- ley Fruyten, Snoeperyen en diergelijcke Waren langhs de Straten en Wegen, door het Kaeifen, Bafilaen, en diergelijcke Exercitien, dat felfs geduyrende de oerFeninge van den openbaren Godsdienft, ennochaldermeeft door het fetten van Drinck-gelagen, frequenteren van Drinck- huyfen, waer uyt dan volgen dronckenfehappen, tuyiTchen, fpeelen , kyvagien en de vechteryen, doorgans vermenght met vloecken, lafteren ende andere onordenteüjckheden meer, foo dat'er geen dagh en was op welke de fonden doorgaens meerder, eenpariger en publiquerwierden ge- plecght, endenSaten, en de Werelt meer met oplet wiertgedienr, als op den dagh des Heeren. Dat in het Vaderlandt meer en meer vermenig- viildighdendegronwelijckeen vuyle fonden van Bloedtfchande, Overfpel, Hoereryen en Cori- cubinaetfehap ·, alle welcke fonden de acnbidde- lijckeMajefteyt van den grooten God, buyten alle tegenfpraeck , op het hooghtfe quamen te verbitteren, en te tergen, en met recht mogen werden aengefien als de openbare ende roepende fonden, waerom onder anderen hetVaderlant, en der felver Ingezetenen, mer foo fware oordee- len werden befocht, ende die den grooten God rechtveerd ige reden gaven, om geli jek Η y η ti ons meermalen van naby hadde gedreyght, fijnen Kandelaer uyt het midden van ons wegh te ne- men , en fijn Koninghrijck van ons over te bren-

tigheydt, de bovengemelde roepende fonden foo veel mogelijck, wilden verbieden, weeren en tegenga*!, 't zy dan dpor't emaneren van nieu- we Placaten, het zy dan dpor't vernieu wen ende amplieren van foodanige Placaten , als'er tegen de voorfchreve hooghgaende en roepende fon- den, of eenige van dien, fouden mogen werden geëmaneert, in hoope, dat dit gevoeght by het naerftigh gebruyek van Kerckelijcke middelen, onder Godes genadigen zegen, foude ftrecken tot bevorderinge van een algemeene verbererin- geen bekeeringe van de Ingezetenen van het Va- derjandt, en dat als dan den Grooten God, na fijne oneyndigegoedertierentheyt, fich daerop fal laten bewegen, om de droevige ende wel ver- diende Oordeelen genadelijck van het felve Va- derlandt, enfijndiergekochte Kercke af te wen- den , en defen zwaren Landt- en Luyden verder- venden Oorlogh te verwiflelen in een gezegen- den en gewenichte Vreede, tot grootmaeckin- gevan fijn en Heyligen Naem, en bevorderinge van 't Koninghrijcke jefu Chrifti: hebben W y, na voorgaende deliberatie, goedgevonden UL. by defen aen te fchrij ven, en te bevelen, dat U L. de fal uraire Placaten, Ordonnantien en Refolu- tien, by Ons regens de yerfoeyelijcke fonden en grouwelen, bovenbreedergemeldt, fucceffive- lijck gearrefteert en geëmaneert, en wel fipecia- lijckdepcenalireyten daer innegeftatueert, ex- actelijck, en fonder eenige de minftediilimula- cie of cpnnivenrie, ten afichrick van andere, ful- len doen executeren. Dat wijders U L. de refpeelive Predikanten recommanderen, endeaenfeggenfuüen, datfy pro re nataharePredicAtieti op de gevoeghlijck- fte wijfe daer heenen fullen dirigeren, dat de groote en affchuwelijckheyt van de voorfchreve fonden aenxie Gemeente voor oogen gefteldt, en de felve in alle befcheydentheydt daer van ge- dehorteerten afgefchrickt mogen werden :Waer toe Ons verlatende, beveel en Wy UL. de be- fcherminge Godes. Geichreven 'm den Hage den een en twinrighften Mey feftien hondeidt vier en tnegenrigh. Onder ftondt, Ter Or- donnantievan de Staten. Wasgereeckent, $z- monvanBeaumont.               λ ,-

r η'ende Reglement, tot confervatievan derufie enVreede inde Kercken defer Pro- vincie, in dato den 18. ^December 1694, kL Raedt-Pcnfionaris heeft ter Vergade- reertzijnde, hebbenhaerEd.Groot jMog.gear-

[lngegerapporieert decorfideratienen hetadvis van de Heeren hacr Ed. Groot eevnlfT g" Gccommirteerden, hebbende, in lutie?eent0^Voldoemnge van der felver Refo- ^ovembmni pnaeIvan den fes en twinrighften of nier Cr · l^c den5 overleght en overwogen, racmt r **? °rdre foude konnen werden be- vreedei Tv gciWdt> ™r door de rufteende «en weH Kercker> de&r Provincie foude kon- rüen geconferveert: Waer op gedelibe-

refteerten vaft gefteldt, fpo als gearrefteert ende vaft gefteldt werden midts defen de navolgende Ordres. DE Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflant, nietmeer ter herten nemende, als dat deru- fte en vreede in de Kercken defer Provincie ge- conferveert, en Godes Heylige Woordt in de- fel ve in alle fuy verheydt geleert moge werden y en in achtinge genomen hebbende de recommanda-

r'

tie

-ocr page 364-

Hacaten. S.Böeck. 2, TIt.

342 tie van Stjne Majefleyt van Groot Brittannien, als Stadthoudervan defelve Provincie» aen haer Ed. Groot Mog. gedaen, hebben dien conform geordonneertengeftatueert, fooals defelve or- donneren en ftatueren midts defen. I. Eerftelijck, dat alle Leeraers, 't zy ProfeiTo- res o f Lector es Theologias, oftePredicintenAder Gereformeerde Kercken in Hollandt en Weft- Vrieflandtj in hunne Schriften, Predicatien, Catechifatien, publicque en private LeiTenende Difputen,fullen blijven by de gewoonlijcke For- mulieren der Gereformeerde Kercken, die in de Catechifmus, Confeiïien en Canones Synodi Nationalès T)ordracen£ begrepen zijn, en fich forghvuldigh wachten yets te leerenof tefchrij- ven dat daer tegensftrijdt, en dat midts dien on- der henluyden geen eflèntieel verfchil overblij- vende , defelve met malkanderen fullen omgaen in Broederlijcke liefde, Vreede eneenigheydt, en figh omfichtelijck wachten voor alles wat daer tegens aenloopt ·, ende wel byfonderlijck dat fy malkanderen op geenderley wijfe verdacht fullen maecken by de Heeren vande Regeeringe,de Le- dematen der Gemeynte, ofte anderen, 't zy in 't openbaerofin'tbyfonder, dire&elijck of indi- ré&elijck. II Ten anderen, dat fyluyden foodanige poin- dten, die inde voorfz Formulieren van eenig- heydt > ende Canones Synodi Nationalis T)ordra- cena ongedefinieert gelaten zijn j ende waer in dat fy onder eikanderen fouden mogen difcrepe- ren, op haer eygen oordeel niet fullen voorge- ven van fulcken gewicht en importantie te zijn, dat fonder defelve de Hevlige Schrift niet wel, noch ter Saligheyt genoeghfaem foude verftaen, geleert, gepredickt, nochte het Rijcke Chrifti bevordert konnen werden, maer dat fy ontrent foodanige poinften gehouden fullen blijven te procederen, in gevolge vande refpective Kerck- lijcke ordres. I II. Ten derden, dat fyluyden van ongewoone en buyten Schriftuurlijcke lpreeckwijfen, ende niet fondamentele ftellingen, oock applicatie der Prophetien, foo dat die mifnoegen en opfchud- dingen fouden konnen veroorfaecken in hare Schriften, Predicatien , Catechifatien, publi- que ende private LeiTen en Difputen, fich fullen matigen, ende foo veel doenlijck forghvuldigh wachten-, ende indien het mochte gebeuren dat yemandt onverhoeds yets diergelijcks quam te

uytcen ofte gebruycken, foo fal hy t'elckensfoo1 danige ver klaringe daer by doen, waer uytblijc* ken kan dat hy vande gewoonelijcke Leere der Gereformeerde Kei cke niet afwijckr I V. Ten vierden, fullen voor al de ProfeiTores ofte Lectores Theologias fich onthouden yets in hun. ne Schriften, publique en private LeiTen en Dif" puten, voor te brengen, het welcke de Studen- ten foude konnen aenleydinge geven omme de Myfterien van'tChriftelijckeGeloove, naer de regels ende methode der Phüofophie te behande- len, foodanigh dar. alles foude moeten werden verworpen, waer van dereden juyftfoodiryde- lijckenklaerniet voorquam, alsvanenckelena- tuurlijcke faecken, dewijl daer door eerlange het WareChriftelijck.e Geloove fchipbreuck foude konnen lijden, en de Kercke in de uy tterfte ver· werringe geraecken, V. Ten vijfden, datmen in het beroepen der Pre- dikanten alleen foodanige Perfoonen in confide- ratie fal nemen, die ftichtelijck in Leer en Leven, envaneenmoderaeten vreedfaem humeur zijn, bequaem om de voorfchreve poin&en, tot vree- de en ftichtinge der Gemeynte, in allendeelen op te volgen. V I. Tenfèfden, ilillenoock defeArticulenallede aen te ftellen ProfeiTores enLectoresTheologis voorgehouden werden door de Theologifche Faculteyt van Onfe Academie, en door de Cu- rateuren van de Gymnafien, ofte andere Scholen reipecTrivelijck , om fich daer na volkomenriijck te reguleren j gelijck mede defelve Articulentot dien eynde fullen werden voorgehouden aen de Predikanten inde Steden door dé Confiftorieii) en aen die ten platten Lande door hare refpeftive Claiïèn, op haer eerfte feffie in de felve. ■ V I I. Ende op dat defe Articulen te beter mogen werden achtervolght, foo werden derefpeftive Magiftraten, en allen anderen, die in't beroepen of approberen van Predikanten te feggen heb- ben , ernftelijck gerecommandeert en gelaftdafl aen de handt te houden, en alle defelve Articu- len, foo veel als in haer macht fal zijn, exaételip teobferveren, en doen obferveren. Gedaenm den Hage den achttienden December feih01 hondert vier en tnegentigh. Onder ftondt, Ac- cordeert met de voorfchreve Refolutien. Ende was geteeckent, Simon van Beaumont.

Refolutie, geen Fapifien te avanceren tot eenige Officien ofie Bedieningenjtt den fym van Över-Maze, in dato den 2 f. Februarii 169 f ·

&

IS gehoort het rapport van de Heeren van Ef- fen ende andere haer Hoogh Mog. Gedepu- teerden tot de faecken van den Lande van Over-Maze, hebbende* in gevolge en tot voldoeninge van der felver Refolutie CommiiTo- riael van den negentienden November laetftle- den, meten nevens deHeeren haer Hoogh Mog. CommiiTariiTen Decifeurs, jongft tot Maeftricht zijnde geweeft} geëxamineert het Verbael vande

gemelde Heeren haer Hoogh Mog. CofltfJ*

riffen Decifeurs, en fpeciael het geene is gei'· op het VUL Articul van hare Inftruftie»^ by defelve gelaft zijn te letten, darde Mag^j' daer toe werde gehouden, dat Perfoonen va Gereformeerde Religie werden gepromov tot Meefters vande Ambachten, ende &cSiL^t vande Gods-huy fen, ter keure vandeMag1^ ftaende: Waer op gedelibereert zijnde t $v

-ocr page 365-

J""™TO}

de Reformatie en herftellinge vanden Waren Gods-dienft. 343

leen die waerlijck van de Gereformeerde Religie profeiliedoen, enfulcks by behoorlijeke Atte- ftarie van de Predikanten ofte Kercken-Raedt iiülen hebben bewefen, die oock hare Kinderen daer in laten opvoeden, en overlijdende, in de Gereformeerde Kercken laten begraven; dat die Perfoonen, tegenwoordigh in eenige Bedtenm- ge zijnde, haer daer mede fullen moeten confor- meren binnen den tijde van vier weecken, na bc- kentmaeckingede'fes, of dat fy van hare Bedie- ningen faöto vervallen fullen wefen, en fal ex- traft van deie haer Hoogh Mog. Refolutie ge- fonden werden aen den Hoogh-fchout van haer Hoogh Mog. binnen Maeftricht, metlaft en or- dre om deie haer Hoogh Mog. Refolutie fijn ef- fedt te doen hebben, ende in gevalle van eenige contraventie, haer Hoogh Mog. daer van te ad- verteren.

Apn en verftacn, dat, nademacl haer Hoog f f informeert werden, dat in het aenftellen α Rrabantfche Ambachts-meefters, ende het VaÜ 'en van andere Stadts Bedieningen, haer u o*Mog-goede meeninge in defenmetalle- fi„?lerdta§htervölght3 maer datfomtijds aen- Hteldt werden Luyden, die wel de τφτη van ' rereformeerdehebben, maer geen belijdeniiTe η hare Religie hebben gedaen, die getrouwt va· met Vrouweia vande Roomfche Religie, ha- Kinderen daer in laten opvoeden, ende oock lfluvieh werdende, inde Roomfche Kercke la- reh belraven", ende felfs die Religie, tot groot fchandael en ergermfle, in haer uytterfte komen gilden , dat derhalveri, tot voorkomtnge dien» niemandt tot Ambachts-meefters ofce eenieeaudereBrabantfche Bedieningen fal mo- gen werden aengefteldt of geadmitteert, als al-

Kefölutie, Ρ'aepfche Officianten by 't CoUegie ter Admiraliteyt van haer Bedieningen een tnegentigh.

ende der felver Plaetfen met bequame Gerefor- meerde Perfoonen vervulde: Waeropgedelibe- reertzijnde, is goedrgevondenen verftaen, dat copievan de voorfchreve Requefte gefonden lal werden aen het CoUegie ter Admiraliteyt op de Maze, en het felve daer nevens aengefchreven de voorfchreve Officianten van dePaepfche Re- ligie, by haer aengefteldt, uyt de voorfchreve Bedieninge teamoveren, en in der felver plaetfe andere aen te ftellen , profeflle doende van de WarcChriftelijcke Gereformeerde Religie, en byaldienhec gemelde CoUegie ter Admiraliteyt eenige redenen ter contrarie foude mogen heb- ben , defelve op het fpoedighfte aen haer Hoogh Mog bekendt te maecken, om die geilen zijnde, nader gedifponeert te werden, foo als dan be- vonden fal werden te behoorc n.

IS ter Ve:gaderinge gelefen de Requefte van \ Claiïïfi van Peel- en Kempen landt, Meye- rye van 's Hertogenbofch , houdende dat liet CoUegie ter Admiraliteyt op de Maze, onlanghs tot Bladen ende Gerfel hadden aenge- ftek twee Roomfche Officianten, den eenen als Commis Contrerolleur,en den anderen als Com- mis Collecleur, werdende mede de Ontfangers-

l

acts vande Convoyen en Licenten tot Lommel, fubftitutie door een Rooms-geflnde bediendt,

zijnde het felve ftrijdende tegens de pieufe inten- tie van haer Hoogh Mog., verfoeckende om re- denen indevoorichreve Requefte geëxprimeert, dar haer Hoogh Mog, geliefden foodanige ordre teftellen, ende die voorfieninge te doen, dat de voorfchreve kortelinghs aengeftelde Officieren, en allen anderen, mochten werden gerenoveert.

Nader Refolutie, Paepfihe Bedienden van de Convoyen en Licenten af te [etten in de Meyerye van *s Hertogenbofch, in dato den tweeden Juliijeflien hondert vijf en tnegentigh.

IS terVergaderinge geleien de Requefte van de Claifis van Peel- en Kempe-landt, Meye- lye van's Hertogenbofch, houdende, dat, , met tegenftaende haer Hoogh Mog. Refo- lutie van den elfden Mey laecftleden , evenwel Ρ nu kortelijck aengeftelde Bedienden van de r °ΓηΥ? en Licenten>als noch in haer Α mpten ende bedieningen continueerden , hetwelckde gedeputeerden van het gemelde Claflïs, doende eevmtaae vande Kercken en Schooien, hadden

perfifteren by der felver Refolutie van den elfderi Mey laetftleden, en het CoUegie ter Admirali- teyt op de Maze nochmaels aen tefchrijven, ten eynde het felve de voornoemde Paepfche Offi- cianten aenftondts van hare Bedieningen fouden hebben af te fetten, en daer toe aen teftellen Per- foonen vande Ware Gereformeerde Religie, op pcene, dat fulcks by haer Hoogh Mog. foude werden gedaen, en daer inne foude werden voor- iïen: Waeropgedclibereertzijnde, isgoedrge- Vonden ende verftaen, midts defen te perfifteren by de voorichreve haer Hoogh Mog. Refolutie van den elfden Mey laetftleden, en dat dienvol- gendehet CoUegie ter Admiraliteyt op de MaZe fal werden aengefchreven de voorichreve Paep- iche Bedienden als noch te rémoveren, en ande- re vande Ware Gereformeerde Chriftelijcke Re- ligie aen te ftellen, fonder van des te doen langer in gebreeckente blijven.

ondervonden, dat daer over de voornoemde Of- «ei en opentlijck glorieerden en voorgaven,dat J» met tegenftaende haer Hoogh Mog. voorfz inl» f' d°0r deHeeren vande Admiraliteyt nareAmpten en Bedieningen fouden werden JWTO^eörc, zijnde het felve ftreckende tot lutïn Van hacr HooSh M°g- heylfame Refo- fis > endCn gl?°te fmaet van 'c voornoemdeClaf- dederh ^VCr j reGereformeerden, verfoecken- maivcn dat haer Hoogh Mog. geliefden te

Ψ/acafZ

-ocr page 366-

Placaten. α. Boeck. X Tit.

344

Placaet tegens de Simonie, in dato denfeven entmntighften Maertfefiten honderè acht entnegentigh.

van harent wegen , ofteom harent wille, 0t wel uyt fich felven, daerom yets belooft of J gevenijLeeft, belooven ofte geven fal* eninl" valle tTéniger tijt tot hare kenniiTe foude J? gen komen, dat yemant, wie het foude m0!,pn f           ____ 1______-________ ^C____1_ _               O™

DE Sta ten van Hollandc ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen > S Α l ü τ ·, Doen te weten : Dat Ons onderfcheydene klachten te vooren gekomen zijn, over de groot- te onordentelijckheden, en felfs over Simonie, ontrent de beroepingevan de Predikanten inde Gereformeerde Kercken van Hollandten Weft- Vrieilandtgepleeghtwerdendej dat Wy> om- me jegens foo enorme ende verre uytfiendede- li&en, by alle behoorlijeke wegenen middelen te voorfien, ende alle bedenckelijcke prscautien totvoorkomihge van diergelijcke fchandalente adhiberen, eerftenvooralvaftgefteldten gear- refteert hebben, foo als Wy vaft ftellen en arre* fleren midts defen, dat alle Proponenten, pra*- paratoirlijck fullende werden geëxamineert, aen- ftonds na het afleggen van het fel ve examen, aen de Gedeputeerden van deClaffis, doordewelc- ke defelve fullen werden geëxamineert, onder folcmnelen Eede fullen moeten verklaren ende belooven, datfy, ommete bekomen de Beroe* pinge tot eenige Predick-dïenft, in wat plaetfe het foude mogen wefen, niet belooft ofte gege- ven hebben, nochte doen belooven , noch doen geven > dat fy oock nimmermeer daer voor yets geven ofte belooven fullen, nochte doen geven ofte belooven eenige gaven of giften aen eenige Perfoonen, geen uytgefondert, dire£telijck of indire&elijck , in eeniger manieren % dat haer oock in geenen deelen bekendt is, dat yemandt van haren 't wegen, of om harentwille, ofte wel uyt fich felven , daerom yets belooft ofte gegeven heef t, beloven ofte geven fal, ende in gevalle t'eenigen tijde tot hare kenniiTe foude mogen komen, dat yemandt, wie het foude mogen wefen, van harent wegen, ofte om ha- rentwille , ofte wel uyt fich felven, daer voo- renyets foude mogen hebben belooft oftegege-

ofwel uyt fich felven daer vooren yets foude m0! gen hebben belooft of gegeven, datfy hetfely! t'allen tijden fullen openbaren aende Claifis, 0n. der dewelke fy den Predikdienft iüllen exerceren' Dat wijders niemandt, het zy Proponenten Predikanten ofte andere, wie het foude mogen wefen, fal vermogen eenige giften, gaven ofte gefchencken te belooven ofte te geven, tedoen belooven ofte te doen geven aen eenige Hee. ren , Vrouwen , Officieren ofte Magiftraten of andere publique Kerckelijcke of particuliere Perfoonen , nochte oock aen der felver Vrou· wen ofte Kinderen, geene uytgefonderdt, ten eynde yemandt daer door iöude mogen werden gevordert of geavanceer t tot den Ρ redick-dtenft, ineen ofte andere Plaetfe in HollandtenWeft- Vrieflandt, ende dat oock niemandt, het zy Heeren , Vrouwen, Officieren , Magiftraten, of andere publique Kerckelijcke of particuliere Perfoonen, geene uytgefondert, foodanigebe- loften, nochte oock foodanige giften of gavenj ter faecke als vooren , fullen mogen aennemen ofte ontfangen, oppcene, dat die geene, die contrarie van dien lullen komen te doen, ful- len werden gepriveert èn verklaert vervatten« zijn van haren Predick-dienft ende Amptenre- fpeclrive, ibo fy eenige hebben , ende in habil om den Predick-dienft , ofte eenige Ampten, voor het toekomende inde Provincie van Hol- landt en Weft-Vrieilandt te konnen exerceren [■ of bedienen, ende daer en boven in een boete van vier mael foo veel als de beloofde gegeven, aengenomen of ontfangen giften ofte gaven fou- den mogen importeren, te appliceren de eene

doen beloven ofte doen geven, datfy het

v

felvet'allen tijden fullen openbaren aen de Claf- fis, alwaer het voorfehreve-prieparatoir examen fal wefen gefchiedt, ofte aen hetClaffis, ondei dewelcke fy den Predick-dienft: als dan fouden mogen exerceren. Dat wijders foodanigen Proponent oftePro- ponenten, tot den Predick-dienft beroepen zijn- de, ten tijde van het peremptoir examen, we- derom aen de Gedeputeerden van het Claifis, alwaer het felve examen fal werden gedaen, on- der folcmnelen Eede fullen moeten verklaren en beloven, dat fy om defelve beroepinge te beko- men, niet belooft ofte gegeven hebben, nochte doen beloven o fte doen geven; dat fy oock niet belooven of geven fullen, nochte doen beloven of doen geven eenige gaven of giften aen eenige Perfoonen, geene uytgefonderdt, diredtelijck óf indire&elijck, in eeniger manieren ·, dat haer •ock in geenen deele bekendt isa dat yemandt

helft ten behoeve vanden Aenbrenger, endede weder-helft ten behoeve van denOfficierdiede calange doen ial j ende dat die geene die geen Ampten fouden mogen bedienen , boven de voorfchreve boete, naer gelegentheydt van fa- ken , arbitralijck fullen werden gecorrigecrti boven en behalven de ftraffe van meyneedigheytj tot lafte van die Proponenten ofte Predikanten» die bevonden fullen werden een valfchen Eed gedaen te hebben. Ende op dat een yder van Onfe goede meeninge , defen aengaende j na behooren foude weien geinformeerdt, fo° J~ geeren Wy dat defen alomme gepubliceerten geaffigeert fal werden daer het behoort, ende»i; gefch ieden gebruyckelijck is. Gedaen in de° Hage onder het Kleyne Zegel van den fjg Lande, den 27. Maerc, 169S. Onder ft00^ Ter Ordonnantie van de Staten. VfMfF**' kent, Simon van Beaumont.

0*

-ocr page 367-

aiide Reformatie en herfteUinge vanden Waren Gods-dieniL 345 η foluM' de Hooft-Ojficieren in de Steden en ten platten Lande gelafi de Placatem lieurenenOrdonnantienjegensallekrijtendefondengeemaneert 3 &c. ter executie'te leggen^ in dato den ii.Januarii 1699.

Dat wijders de Hooft-Officieren, foo in de Steden en platten Lande, fullen werden gelaft de Placaten, Keuren en Ordonnantien, jegens alle krijtende fonden geëmaneert, als hetmisbruyc- ken van Gods Heyligen naem, door lichtveer- digh vloecken en zweeren, het fchenden van den dagh des Heeren, door het fetten van drinck-ge- lagen, fpeelen, kaetfen, balflaen, vechten, finij- ten, en andere lichtveerdige actiën ; item, over- fpel, hoererye, concubinaetièhap, ende dierge-

y Refumptie gedelibereerc zijnde op het advis van de Heeren haer Edele Groot Mo0".Gecommitteerden , hebbende, in „eVolge en tot voldoeninge van der fel ver s blufte Commifforiael van den tienden dcfer loopende maentjanuarii, geëxamineerthetgee- ne ten iêlvendage ter Vergaderinge gecommuni- ceertwas, namentlijck, dat de Gedeputeerden van de Synoden van Zuyd- en Noord-Holland heniRaed-Penfionaris hadden bekent gemaekt

dat hetPlacaet van haer Ed. Groot Mog., op het; lijcke gruwelen meer, ftrictelijck ter executie.te fubiecr. van de Simonie laetft geëmaneert, wel leggen j en voor foo veel verder noodigh foude eenbe elucidarie en ampliatie foüde requireren. weien te beforgen, voor foo veel in haer is, dat

Dat de faecke tot Wafpick, ontrent de beroe pingevan den Predikant Schrodcr voorgevallen, haer Ed.Gr. Mog. reflexie oock wel meriteerde. Datde roepende fonden hoe langer hoe meer infwangh gingen                ..,.-, Ende eyndehjck, dat veele dilord-es ontrent het drucken vande Bij bels, Pfalmboecken en Li- turgien wierden gepleeght. Is goedtgèvonden en verftaen, dat den Ecdt van fuyveringej in het voorfchreve Placaet van Simonie gerneldt, oock fal werden afgele^ht by alle Predikanten, dewelckein defe Provincie van deeenePlaetsopdeandere werden beroepen, en nooyt te vooren den voorfz Eed fouden mogen hebben gedaen -, gelijck mede by die Predikanten die uytandere Provinciën ofPlaerfen binnen'de- feProvincie beroepen werden, aHes op de pce- ne in den voorfz Placare begrepen. Dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Ge- committeerde Raeden fullen beforgen , dat de penningen, aen den Heere van Wafpick over de approbatie van den Proponent Schrodcr betaelt, wederom fullen werden gereftitueert, ende dat den gemeldenHeere fal werden verfteeckenvan het recht van approbatie van de verkoofen Predi- kanten, cnhetfelve geëxerceert byde gemelde Heeren haer Edele Groot Mog. Geeommitteer- βΔ^6η' tot dat de voorfchreve penningen efte£tive fullen wefen gereftitueert y ende dat de gereltituecrdc penningen door de gemelde Hee- ren haer Edele Groot Mog.Gecommitteerde Ra- den ten behoeve van den Armen fullen werden geappliceerr; ■ <

daer jegens met nieuwe Keuren ende Ordonnan- tien moge werden voorfien. Dat eyndeiijck, boven en behalven dé ordres op het drucken van Bijbels, Pfalmboecken en Li- turgien, by de Magiftraten van de Steden geitel5 niehiandt tot het drucken van defelvefal werden geadmitteert, ten zy alvoorens tot de correctie en revifie van de felve twee Perfoonen uyt o F we- gens de Kercken-raedt van dePlaetsi hen des verftaende, hallen weien gecommirreert; op poe- ne vin te verbeuren alle deExeniplaren, eneeil boete van duyfent guldens. Dat eyndeiijck door Burgermcefterèn en Re- geerders van de Steden, midtfgaders de H00E- Oftkieren ten platten Lande·, de refpecÜvePre- dikanten fullen werden gerecómmandcert endë aengefeght, datfy harePredicatien op de befte enbequaemfte wijfe daer heenen fullen hebben te dirigeren, dat de groothey t ende af fch u welij k- heyt van de voorfchreve fonden aen de Gemeen- te voor oogen gefteldr, en defelve in alle befchev- denheytdaer van gedehórtëert ende afgefchrickt mogen werden. De copie van defe Refolutie fal werden gefon- den aen de Heeren Comniiffariflen Politicq, oni den innehouden van dien te communiceren aen de Leden van de aenftaende Zuyd- ende Noord- Holiandfche Synoden, tot hare narichtinge, en met laftenordreaende aen wëlènde Predikanten; omme voor foo veel die haer aengaet, haer daer na te reguleren. Onder ftondt, Accordeert met het voorfz Regiften Was geteeckent, Simon

vanBeaumönt,

Siet oock 'tgeen noeh tot defenTititt'dient GrdotPlacaet-boeck derde Deel, Fol. 4,07. & feqq. D E Ν D E R D E Ν Τ Ι Τ U L. Begrijpende de Kcrckcn*ordcfliügb.·.' ™μ ' nooPm^e de regeeringe der Kerchn-Goedmn, ζ£ο. in dato den tweeden Moertvijftien honden-vijf'en fevèntigh.

Λ° λ Staten van Hollandr uyt ver- icheydeen menighvuldige klachten ]KÏÏ^* datdc °ntfangersvande

winden met de Kercken, Paftoryen, Comnian- deryen, Canonifyen, Memorien, Getyden,Vi- caryen, HeyligeGeeft, Wees, Arme Huys-fit-

ten, oude Mannen ende Wijven, ende andere Arme-Jiuyfen ende Goederen, foo wel binnen de Vv                       Steden

•j.-ivv. Cu geannoteerde (joe- aeren, onder anderen hen onder-

IV nerm>

-ocr page 368-

Placaten. s.Boeck. 3. Tik

346

of Dorpen, zedertde jegenwoordige beroerte^ veranderingeder Religie, aireede gedaen rtia^, wefen ·, welverftaende, dat al't gunt bovenden voorfchreven onderhoudt van de voorfchreve Armen, ennoodelijcke reparatie, timmeragie endede laften der vooriëhreve Kercken en Hm! fen , van de Geeftelijcke Goederen als vooren overichieten fal, by de voorfchreve Kerck-mee- fters, Regenten, oftehaerluyderRent-meefters geëmployeert en bckeerdt fal werden tot de jaer. lijekfehe betalinge, habitatie en onderhouden de School-meefters , Predikanten en Kercken- Dienaren, behoudelijck de Paftooren , Com- mandeuren, Canonicken, Vicariflen, Memo- rie en Getyde-Heeren, hen onder de gehoor- faemheydt van den Prince van Orange, alsStadt- houder en Capiteyn-GeneraelvandeKoningh. HjckeMajefteyt, alsGrave vanHollandc, Zee- landten Wcft-Vrieflandt, onthoudende, haer toegevoeghde alimentatie mede by de voorfchre- ve Kerck-meefters en Regenten refpe&ivelijck te betalen, interdiceren daeromme de voorfchre- ve Staten allede Ontfangers van de geannoteer- de Geeftelijcke Goederen als vooren, denver- deren ontfangh, handelinge en adminiftratievan dien, niettegenftaende eenige Ordonnantienof Commiflien ter contrarie, dewelcke de voorfz Staten, voor foo veel defelve defe haerluyder Ordonnantie eenighfins contrarieert, exprefle- lijck by defen derogeren , willende dat defelve Ontfangers de voorfchreve Kerck-meefters ende Regenten met de voorfchreve Kercken, Huyfen en Goederen van dien te laten geworden, fulcks dat de voorfchreve Burgermeefteren en Regeer- ders van de voorfchreve Steden, Vlecken en Dor- pen oorbaerlijckft duncken fal, behoudelijck dat een yegelijck van de voorfchreve Kerk-meefterSj Heyligegeeft-meefters , Wees-meefters en Re- genten, elck in fijn reguard, gehouden fal we- fen alle jaers reeckeninge, bewijs en reliqua te doen van alle fijne handelinge en adminiftratiei daer en alfoo 't behooren fal, alles mede na goede oude gewoonte.

Steden als ten platten Lande, de Kerck-meefte- ren en Regenten van dien niet toelatende eenigen handel ofte adminiftratie van de felve Goederen, midts 't welck den Armen feer kleynonderhoudt gedaen werdt, en meeft al de vporfchreve Kerc- ken en Huyfen t'eenemael vervallen , en daer en boven de uytfchulderi en laften, midtsgaders derfelver Kercken-dienaren en Predikanten on- betaeldt en ongeloondt blijven, alles tot groot achterdeel, fchande en oneer van den Lande, en Overigheden van dien. Soo Is'x: Dat de voorfchreve Staten geordonneert en geftatueert hebben, ordonneren en ftatueren by defen, dat voorraen by de Magiftraten en Regeerders van al- le de Steden, Dorpen en Vlecken in Hollandt, allejaersgefteldten geordonneert fullen werden Kerck - meefteren, Heylige - Geeft - meefteren, Wees-meefteren, Arme Huysfitten-meefteren, en andere Toe-fienders en Regenten der Armen, na dat in elcke Stede en Vlecke gewoonlijck en noodigh zijn geftelt te werden, ten eynde defel- veArmen behoorlijck onderhoudt gedaen, de Kercken en Huyfen, als nu feer gedeftrueert,ver- brandt en geruïneert, wederomme gerepareert, opgetimmert, en de Reliquien ende Goederen van dien aengevaerdt, verkocht, gealieneert, de uyrfchulden van dien betaeldt, en voorts alle de Paftoryen» Commanderyen, Canonifyen, Vi- caryen, Memorien, Getyden, Heylige Geeft, Weefen, Arme Huysfitten, oude Mannen ende Wijven, ende andere Arme-Landen, Renten, Pach ten en andere Goederen en Inko mften, by de voorfchreve Kerck-meefters en Regenten ge- ad miniftreert en geregeert mogen werden, fulcks 't felve van ouden tijden gebruyekt is geweeft, nier tegenftaendeeenige der felver Goederen of Reliquien, by de voorfchreve Ontfangers airee- de verkocht fouden mogen wefen, daer af de pen- ningen als noch te ontfangen, by de voorfchre- ve Kerck-meefters en Regenten gelicht en gehe- ven fullen mogen werden, ratificerende alle het gunt defen aengaende by eenige Magiftraten en Regeerders van de voorfchreve Steden, Vlecken

Refoltitie, noopende de approbatievan beroepene Predikanten, indePlaetfen onder U gebiedt van de Raeden en Meeflers der 'Domeynen van haer Ed. Groot Mog. in dato denfefli^ den Maertfeflten hondert 4rie en tachtigh.

DE Heer Penfionaris ten Hove heeft ter Vergaderinge gerapporteertde confide- ratien en 't advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog.Gecommitteerden,hebben- de, in gevolge en tot voldoeninge van derfelver Refolucie Commiftbriael van den tienden der voorlede maent Februarii, geè'xamineert de Mif- live van de Raeden en Meefters vandeReecke- ningen van haerEd. Groot Mog. Domainen, ge- fchreven alhier inden Hage den negenden daer te vooren, houdende, dat fy in ervaringe gekomen waren door groote en fware klachten, dat in het beroepen van Predikanten, inde Dorpen onder haer diredie ftaende, by verfcheyden Officie- ren , in 't approberen van defelve Predikanten, nier behoorlijck geproeedeert, maer door vuyle kuyperyen , quade middelen, corruptien ende fimonien, onbehoorlijck en qualijck gehandelt

wierden, dat defèlvctotvoorkomingevanslle onordentelijckheyt, en tot meefte ftichtingeder Gemeente, hadden gerefolveer e en vaftgefteldt) alomme de refpe&ive Officieren aen te fchrijven» dat fy haerluyden fouden hebben te onthouden) van by vacature van eenige Predikants-plaetfen» onder hare jurisdictie ftaende, de approbatie te doen, rnaer de Kercken-Raden voor te houden» van haer te moeten addreflèren aen de geiueWe Raeden en Meefters van de Reeckeningenovef haer Ed. Groot Mog. Domainen, ornnie aldaec de approbatie op hare gedane beroepinge te ν* foecken> doch dat haer nu jegenwoordigh*» voorgekomen, dat de oude en nieuwe Kercken' raedt tot Bodegraven, mitsgaders de Anibach bewaerdersaldaer, haer direclelijck daer tege oppofeerden, tot foo verre, dat fyluydenge^ mentlijck daer over van den Hoogen Rade n*

-ocr page 369-

Begrijpende de Ke

347 voor den gemelden Hoogen Racde niet alleen iimpelijck ingelaten, maer dagh hadden geno- men 5 om contrarie feyten poileflbir en deftructif tepoferen, en mits dien den Rechter daer inne mede nietalleen hadden erkent, maeraengeno- menhaerpoileffieofrecht, door contrarie fey- ten poflèilöir ofdeftru&if te adftrueren en goedt te maecken, en dat yemaht hebbende den Rech- ter erkendt, en aengenomen fijn vermeten voor den Rechter goedt te maecken, ende alfoo met fijn parthye in judicio gecontraheert, daer van niet wederom kan affcheyden, is goedt-gevon- den en verftaen , dat de voorfchreve particuliere faecke derhalven fal werden gelaten aendedeci- iie van den Rechter, daer aen die in manieren voorenverhaeltis gebracht, oock met authori- fatie op de gemelde Raeden en Meefters van de Reeckeningen, om die (ishet doenkjck) met de klagende Parthye foodanigte mogen infchic- ken en accommoderen , als bequamelijckil fal konnengefchieden, om de felve faecke buyten rechteüjckeproceduyrente accommoderen ·, en dat dien-onvermindert, en ibnder dat uyt deiè Refolutie eenige illatie fal mogen werden ge- maecktdoordeHeerenvanHaerlem, en andere haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, op het voorfchreve fubjecl: gebefoigneert hebbende, met de gemelde Raeden en Meefters vande Reec- keningen over de voorfchreve Domainen, fal werden overleydt en overwogen, wat voet ende ordre generalijek foude behooren te werden geobferveert, ontrent de approbatie van de Be- roepinge der Predikanten, die fouden mogen werden beroepen in Plaetfen alwaer haer Ed. GrootMog. de Ambachts-Heerlijckheydt heb- ben, exerceren ende gebruyeken. Accordeert met de voorfz Refolutien.

.-cnt een Mandament van Complaincte,en Saenhaer, en den Schout van Bodegraven ' voorfz gedaen exploderen, op voorgeven dat Arn voornoemden Schout hecnu onlanghs aldaer cSancBeroepfoudemoetenapproberen, meen fnde het» Corps ofte Collegiemet de Am- Schrs'bewaerders, en dat fy maer een ftem fou- den hebben nevensyder van de voorfz Ambagts- bewaerders, hetwelckeby hemgeweygerdtwe- fende by den voornoemden Kercken-Raed was oozenomen voor een Ade turbatoir; welck Mandament den eerilen van de voorfz maendt dienende, endegeopentzijnde, hadden deiel- vedagh genomen om contrarie feyten poifefloir, ofdeftruftif te poferen, omme te ontgaen het decernerenvanecndefault, en voor hetprofijt van dien reftabliifcment, dat dan al ter executie seleeht, ende volkomen voldaen foude zijn ge- weeft, ten zy defelve hadden geobtineert uytftel rot den elfden defer loopende maent -, dat fy daer- om van haer fchuldige plicht hadden geacht aen haer Edele Groot Mog. hier afopeninge en ken- niflè te geven, niet konnende begrijpen waer- omfynietfelfsindennaem van haer Èd. Groot Mog. fouden mogen doen die approbatien, die defelve tot noch toe door harerefpedtive Offi- cieren hadden doen doen* ende dat fy derhal- ven verfochten, dat haer Edele Groot Mog. hier innefoodanigen ordre en voorfieninge geliefden te doen, dat alle de voorfchreve ongemacken geweert, de rechten en prxëminentien van haer Edele GrootMog. niet by Particulieren geincor- poreert, maer volkomentlijck mogen blijven geconferveeit, enderfelver Domainen bevrijdt vanfookoftelijckcProceiïèn te dragen : Waer opgedelibereert, en in achtinge genomen zijn- de, dat de gemelde Raeden en Meefters van de Reeckeningen, haer in de voorfchreve faecke,

Reglement voor de Predikanten, in 's Lands dienfi zjjnde, in dato den fes en min- tighflen Juliifefiien houder t drie en tachtigh.

IS gehoordt het rapport van de Heeren van Heeckeren, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot de faecken vande Finan- . tl€' hebbende, in gevolge en tot voldoe- mnge van der felver Refolutie Commiflbriael van den twee en twintighften defer, gevifiteert ende geexamineerc deMiffive van des Generali- tcytsKeecken-kamer , gefchreven alhier in den nageoen t winnghften daer te vooren, houden- \uJo T?eentotVoli*oeningevanhaerHoog lerffi ?°'utlevandentwintighftenjuniilaetft- naTp ?· dveradvis °P ee« Reglement, waer tel Γαi"cdlkantcnin'sLands dienft te Water of knm"ig5emPloyeertwerdende, haerin'ttoe- «ÏÏSr5 lüud,en moeten reguleren : Waer op ;ert zijnde, hebben haer Hoogh Mog. 3orfchreve Reglement wel laten geval- fta™ α ' dlenYpIgende goedrgevonden en ver- SSd^·? PLredikant tot dienft van eenEx-

eyfehte beveftinge in 't Predick-ampt ende bedie- ninge der H. Sacramenten,voorts fich verbinden- de, om geduyrende den geheelen tijdt van de voorfz Extraordinaris Ambaflades ofte Deputa- tien, fijne Functie behoorlijck waer te nemen, en in cas hem eenigh ander Beroep mochte gedefe- reert, ofte daer toe verfocht werden, het felve niet vermogen aen te nemen, als metgoedtvin- den van de voorfchreve Heeren Extraordinaris Ambafladeurs of Gedeputeerden, en onder be- lofte of overgifte, datdeonkoften tot de reyiè, en verdere van een Predikant moetende fuccede- reninfijnePlaetfe, by hem alleen gedragen, of wel gekort werden op fijn te goet hebbende Tra- elementen, midtsgadersfijne Fün&ie foo lange fal blijven waernemen, tot dat de voorfchreve Predikant fal gekomen wefen, als wanneer ende niet eerder aficheydt fal mogen nemen, en ver- trecken op fijn eygen koften. Aengaende de Predikanten voor ordinaris Refidenten en Mini- fters, buyten's Lands, midtfgadersopdeSche- pen, gevoerdt werdende by Lieutenant Admi- raels, en andere Opper-Hoofden van'sLandts Vlooten, dat die, alvoorens buyten eenige koi Vv 2                       ftcn

a

verSno, ' ofteflch^fsor7ererende, hem fal gulde«s%en "!? een Tra&ementvan feftigh Sn of iaff aendts' mdts dat buyten eenige ko- n van den Lande procurcre de ver-

·»

-ocr page 370-

Placatcn. 2. BoecL 3. Tit.

;43

ftenoflaftenvan den Lande, hebbende verkre- ι rengeèxprefleert» mreguardevandéExtraordi,

gen de admiiïie tot alle KerckelijckeBedienin-

-----------,— ------------- j-------------- „„ ■"·" ^xtraft

gen, haer fullen content eren met een Traktement van vijftigh guldens ter maendt;, en ten minften voor driejaren vaft haer verbinden, ofwel de reyfe minder tijdt duyrende s voor die geheele reyfe, en onder wijlen geene andere Beroepingen aennemen, als onder alle de conditien hier voo-

van defe haer Hoogh Mog. Refolütie gefonde werden aen den Raedt van State, en de gemelf1 GeneraliteytsReecken-kamer, om te ftrecke totderfelver narichtinge> en haer daer na tere1 guleren.

Refolütie o het Synode vanZuyd-Hollandt mede op fijn tour te houden tot Breda datodemi.Junui6%i±.

in

E Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringevoorgedragen, dat den Heer van Niedeck, Raeds-Heer in den Hoogetf Raede, het jongfte Synodus van Zuyd- Hollandt in den. jare feftien hondert drie en tach- tigh alhier in den Hage als Commiflaris Politicq hebbende byge woont,de Claffis vanBreda aldaer verfocht hadde, dat de voorfchreve Synodus jaerlijcks gehouden werdende in de refpe&ive Steden van de Claffis, by beurten t'fijner rijdt oock mocht gehouden werden binnen de voorfz Stadt Breda, als de welcke mede was een Lidt van de voorfz Synodale Vergaderirtge; dat de refpeftive Claffis haer tegens het voorfchreve verfoeck niet alleen niet geoppofeert, maer felfs verklaerdt hadden, dat fy haer fulcks fouden hebben laten wel gevallen, ende dat midts dien daer toe aenftonts Refolütie genomen foude zijn geworden , indien hy Heere van Niedeck, als Commiflaris Politicq van haer Ed. Groot Mog.

daer toe confent gegeven hadde, dan dat hy Hee. re van Niedeck oordeelende 't felve foo terftondt niet te konnen doen* niet om dat defelve daer ontrent fwarigheydt fagh, maer omdatdiedif. pofitien doenmaels geen haeft hebbende voor dat jaer, hy meynde dat refpecT: aen haer Edele Groot Mog. fchuldigh te zijn * van 'tvoorfchre. ve verfoeck, defaecknochin fijn geheel zijnde, tot kenniflè van haer Ed. Groot Mog.te brengen, ende dat het voorfchreve Synodus nu wederom ftaende gehouden té werden binnen de Stadt Woerden, hy Heere van Niedeck gaerne foude zijn geinformeert van haer Ed. Groot Mog. in- tentie ^ defen aengaendé : Waer op gedelibe- reert zijnde, isgoedtgevonden en verftaen,dat den gemelden Heer van Niedeck, als Commif- farisPoliticq van haer Ed; Groot Mog., falmo- gen conlenteren, dat de voorfchreve Synodus op fijn tijdten beurte oock binnen devoorfchre- ve Stadt Breda fal werden gehouden.

R ejolutie > <verhooginge van Tratlement voor de Predikten tot Schiedam, Schoork- Briefei MuydenenWeefp, indatoden7^.Januariii6%6.

Υ Refumptie gedelibereert zijnde op het advis vanJohanvanBleyfwijck, Ontfan- ger van de Kerckelijcke Goederen, gefor- meert op de Requeft e van de Predikanten in de kleyne Steden, verfoeckende vermeerde- ringe ofte verhooginge van hare Tra&emenren, breeder onder de Notulen van den negentienden Julii des jaers feftien hondert vier en tachtighge- mentioneert: Hebben de Heeren van de Rid* derfchapen Edelen, mitsgaders de Gedeputeer- den van de refpe&ive Steden * in den name ende van wegen Burgermeefteren enVroedtfchappen van defelve Steden, geconfenteert en bewillight, gelijck haer Ed. Groot Mog. confenteren ende bewilligen midts defen, dat het Tractefnent van yeder van de drie Predikanten binnen de Stadt Schiedam fal werden verhooght ende geaugmen- teert met twee hondert en tien guldens jaerlijcks;

dat van ydervan de drie Predikanten binnende Stadt Schoonhoven insgelijcks met twee hou· derten tien guldens ·, en dat van ydervan de drie Duytfche Predikanten binnen de Stadt Brielle met hondert guldens jaerlijcks; dat van ydervan de twee Predikanten binnen de Stede Wecfp met twee hondert guldens ·> ende dat vanyetó van de twee Predikanten binnen Muyden met twee honderdt en veertigh guldens jaerlijcfoi alle te betalen uyt de InkomftenvanhetComp' toir van de Kerckelijcke Goederen, ftaendeon- derdeadminiftratievan den voornoemdenOnt· fanger Bleyfwijck, in te gaen met den eerftenp nuariidefes jaers feftien hondert fes en tachtig»1 Ende werden de Heeren haer Ed. Groot MoJ Gecommitteerde Raeden midts defen veriocto gelaft ende geauth orifeert omme daer toe de noo1 dige ordres te ftellen.

Refolütie, Pencioenenen'Trattementen voorde Franfche GerefugieerdePredik^ in dato den 2 6. Januarii 16S6.

duy fent guldens jaerlijcks, by haer Edelen Mog. Refolütie van den drie en twintighu6" ^ fer loopende maendt daer toe vaft geftejut>

Β Υ Refumptie gedelibereert zijnde op de begrootinge vande Penfioenen of Trade- menten, die de Predikanten van de Ge- reformeerde Religie, uyt Vranckrijck in defe Provincie gevlucht, foude behooren te wer- den toegeleydt uyt de fomme van vijf en twintig

voorts* op de verdeelinge van defelve Predi. ten, onder de Heeren vande RidderlchaP^ de Steden van den Zuyder-quartiere, in g^ ^

-ocr page 371-

Begrijpende de K

549 gemelde Heeren van den Zuyder-quartiere ia/ werden gereguleert, dat de feive Heeren van de Ridderfchap verklaert hebbende, t'haerdc r dif- pofitie niet meer te begeeren dan de beftellinge van een Predikant, de voorfchreve beftellinge van dien eenen Predikant t'haerder difpofitie fal werden gelaten. Dat voorts by proviiïe aen de difpofitievande Heeren Burgermeeftei en endé Regeerders van Dordrecht en Haerlem fal wer- den gelaten de beftellinge yeder van feven Predi- kanten j Delf die van fes Predikanten, Leyden en Rotterdam yeder die van acht Predikanten * Amfterdam die van feftien Predikanten, Gou- da die van vijf Predikanten, Gornicheni die van drie Predikanten, Schiedam, Schoonhoven en denBrielle, yder die van twee Predikanren, en de Sociteyt van 's Graven-Hage die van drie Pre- dikanten.

njeVoorfchreveRefolutievandenyoorfchre- ^ndrieentwintighftendeferloopendemaendt, Λ "deeemelde Heeren van deRidderfchap, en S Τeden van den Zuyder-quartiere gedaen, ïrpeder gemeldt onderde Notulen van den vier ,ncwntighften daer aen volgende, is goedtge- Zfidm ende verftaen, dat aen yder Predikant Lisgetrouwr,ofgctrouwtgeweeit.ziinde,met Kinderenisgechargeert, fal werden toegevoegt eenTraftementofPenfioenvanvierhondertgul- Ins'siaers} en aen yeder Predikant die met ge- trouwd of getrouwe geweeft zijnde b met geen Kinderen is belafr, eenTraftement ofPeniioen van tweehondertvijftigh guldens desjaers, ter volle concurrentie van de voorfchreve vijf en twintish duyfendt guldens des jaers: Dat voorts het getal van de voorfchreve Predikanten, onder de gemelte Heeren van de Ridderfchap, en de

Jtefoktie, aengaende de approbatie en reprobatie van Predikanten, in dato den feven- tienden feptemberJ'eflien honden feven en tachtigh.

DE Raedt-Peniionaris heeft ter Vergade- \ ringegerapporteert de conlïderatien en j 't advis van de Heeren haer Edele Groot Mog.Gecommitteerden> hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van derfelverRefo- lucie CommiiToriael vanden elfden defer loopen- demaendt,geëxamineertdeRequeftevanFran- coisDoubleth , Droflaert van Gornichem en het Lande van Arckel, houdende, dat aen haer Ed» GrootMog.als Heeren van het Landt van Arc- kel , competerende het recht van approbatie ende reprobatie over het Beroep van Predikan- ten, die tot den Kercken-dienft binnen het Di- ftrift van hen?oorichreve Landt wierden beroe- pen, ende dat het recht by den Droflaert van 't voorfchreve Landt, in den name en van wegen haer Ed. Groot Mog. wierde geëxerceert: Dat onlanghs by den Kercken - ÏLaedt tot Hornaer zjnde gedaen feecker beroep van een Predikant, de Afte van Beroep aen den Suppliant, als Drof- faertwasgeprefenteert} ende hy niet hebbende konnen goedtvinden de voorfchreve Acte van Beroep te approberen, de voorfchreve Kercken- Raedt fichgeaddreflèerthaddeaen den Hoogen Raede in Hollandt * en van den gemelden Rae- deverfogtengeobtineert Mandament van main- tenue: Ende alfoo den Suppliant geen ander ooghmerekhadde, als volgens fijn Eed, opden aenvanghvanfijnCommiiïïegedaen, te mainti- neren het recht en de prominentie van haer Ed. ^QOtMog.waer van het voorfchreve recht van approbatie en reprobatie feeckerlijck eenconfi- ^belged eeltemaecktej dat hy Suppliant der- haéIfJr          ^nmn afvvefen daer van aen all^α J00t M°g' kenniflè te geven, om met n" h°"d^gheytaf te wachten de ordres, daer den ς.! Γ·' Gr°OI:Mog.fullengoedt vinden dat seenIfP lanïÜch fal hebben ^ gedragen , als ^nintentie hebbende daer inneyets tedoen of

te procederen, anders als defelve foudén gelie·» ven te ordonneren: Midtsgaders de klachten by deHeeren Gedeputeerden der Stadt Gornichem, in den name en van wegende Heere hare Princi- palen j mede gedaen over de voorfchreve Proce-i duren van den gemelden Hoogen Racde, met verfoeck, dat den voorièhreven Droflaert fbude mogen werden gemaintineert by hetrëehtdatde voorige Droflaerden in den naem van haer Edele Groot Mog. altoos hadden geëxerceert: Waer opgedelibereert zijnde, hebben haer Èd. Groot Mog. verftaen enverklaerdt, verftaen en verkla- ren bydefen, dat die geene aen dewelckecom-^ peteert het recht van approbatie van de beroepen op eenigePredikanten gedaen , hebben demagt en faculteyt j om die gedane Beroepen te mogen approberen, ofoock welexcuferen enimprobe- ren, fulks fy in goeden gemoede oordeelen te be- hooren,en dat fy niet gehouden zijn van de voor- fchreve approbatie, ofteoock hetweygerenvan dien, ofte om datfy de voorfchreve beroepinge hebben geëxcufeert of geimprobeert, eenige re- den te geven aen eenige Kercken-Raedenj Chf- fen of andere Kerckelijcke Vergaderingen ofte Collegien, ofte ovef de voorfchreve gedane ap- probatie, of excuferen, of improberen van het voorfchreve gedane verfoeck, haer voor eenige vande Hoven van Juflitie of Recht-bancken in te laten, veel min in eenigh Proces te treden '. En is vervolgens goedtgevonden en verftaen, dat den gemelden Hoogen Raed het voorfz Mandament van maintenue fal houden büyten execurie,en verj forgen dat daer op geen verder vervolgh gedaen* en geen andere Proceduren geëntameert mogëft werden: En dat Extract van defe haer Ed. Groot Mog. Refolutie gefonden fel werden aen de Prai- fidenten en Raden van beydè de Hoven» om haer daer na te reguleren, en doen reguleren dien 't be* hoort. Accordeert met de voörfz Refolutien.

J° Wiejioopende de beroepinge van een Predikant tot Oofterwijctyin dato den tienden bebruariifefiien honden acht entachtigh. U - Kaedt-Penfionaris heeft ter Vergaderin- advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Ge- & §eraPporteert de confideratien en het committeerden * hebbende» in gevolge ende tot vol*

-ocr page 372-

Placaten. 2. Boeck. 3. Tk.

35°

voorfchreve Claifis haer niet hadden ontfien h voorfchreve Beroep by pluraliteyt vanftemm^ te verwerpen, en gelacereert w eder uyt te foyèf op geen andere redenen en fundamenr,als alleen' lijckdat in het voorfchreve Beroep, volgens ha i voorgeven, den Heer niet foude hebben behoo^ ren te werden gekent, daer nochtans de Brieven van Inveftiture en Verley der voorfchreve Heer. lijckheydt, ter contrarie des felfs recht endetitul klaerlijck mede brachten} en oock by denKerc ken-Raedtingeenendeele wierde gedifputeert· Ende gemerckt de Gemeente van Oofterwijck door de voorfchreve ongefundeerde weygeriiL van de Claifis niet behoorde te blijven geprivecrr van het efreft van het voorfchreve Beroep, ende langer van een Leeraer gedeftitueert, dat de Sup. plianten derhalven verfochten , dat haer Edele Groot Mog. die van de voorfchreve Claifis fou. den gelieven te ordonneren het voorfchreve Be- roep als noch aen te nemen , eneffeéttelatenfor. teren: ~Waer op gedelibereert zijnde, is goed- gevonden en verftaen, dat het voorfchreve Claf- fis van wegen haer Ed. Groot Mog. fal werden geordonneerdt en aengefchreven, dat het felve Claifis in toekomende haer in faecken van dier- gelijcke nature met meerder voorfichtigheydt, moderatieenbefcheydentheyt fal hebben tedra- gen, het voorfchreve Beroep, foo als het aen haer is geprefenteert, als noch aen te nemen, et fec~t te laten forteren, en in de Regifters van de voorfchreve Claifis te doen regiftreren, en Copie authenticq van dien aen den Heer van Oofter- wijck, en aen den voornoemden DroiTaertvan Gornichem en den Lande van Arckel ter hand te doen ftellen, en dat daer van kenniïïe fal werden gegeven aen den voornoemden DroiTaert, tot fijne narichtinge.                                           I Accordeert met de voorfz Refolutien,

voldoeninge van der felver Refolutie Commiflb- riael van den vijf en twintighften der voorlede maendt September, geëxamineert de Requefte van Willem van Liere, Heer van beyde de Cat- wijcken, Oofterwijck, 't Sant, Sec. mitsgaders Philips Ie Roy, woonende alhier in den Hage, als fpeciale laft en procuratie hebbende van den Kercken-Raedt tot Oofterwijck voorfchreven, houdende, dat door hetafftervenvan Dominus Ysbrandus van Os, het Predikant-ampt binnen de voorfchreve Heerlijckheyt van Oofterwijck zijnde komen te vaceren , en te meermalen voor de Gemeente aldaer,met goet genoegen'wefende gehoorde Johannes van Aecken, jegenwoordigh Proponent tot Dordrecht, daer op dan voorts by den eerften Suppliant, als Heer, ende met de gifte van de Kercke verlydt, beroepen was de voornoemde Johannes van Aecken, tot Predi- kant aldaer: Dat oock vervolgens die van den voorfchreven Kercken-raedt, ten overftaen van Gedeputeerden van deClaiTisin't Quartiervan Arckel, met confent, believen en goedtvinden vanden eerften Suppliant, den felven Johannes van Aecken eenftemmelijck beroepen hadden 3 dathetfelvealfoo gedane Beroep gefienzijnde, bydenDrolTaertvanGornichem, ende den Lan- de van Arckel, gemelden DroiTaert het felve oock hadde verklaerdt voor aengenaem en geap- probeert ·, dat het felve alfoo mede zij nde geprc- fenteert aende Claifis van Gornichem, als na fty- le, ofwel by de voornoemde Claifis daer tegen geen de minfte difficulteyt hadde behooren te werden gemaeckt, te min, dewijle het voorfz Beroep was gedaen niet alleen met een volkomen eenigheyt, ten reguarde van den Heer, en die van de Kercken-Raedt, maer dat oock die van de Kercken-raedt onderlinge daer in waren ge- weeft t'eenemael eenparigh, echter die van de

Refolutie, aengaendedeBeroepingevantwee Predikten tot Dordrecht, in dato h n.JunHi6$>i,

quaem te zijn, ende dekhe hare verkiefingeals clan voordragen het Collegie van de voornoemde Burgermeefteren en Regeerders ·, ende indien de gedane verkiefinge defelve aengenaem is, Μ&ή verkofen Perfoon in der manieren navolgend geëxamineert werden ·, en foo verre hy bevonden werdtbequaem, en van God genoeghfacm bc* gaeft te zijn, falhy de Gemeynte in de Kercke voorgehouden werden, ende indien binnen veer- tien dagen daer na niemandthemenopenbaera die eenige redenen weet voor te brengen,waeroffl men hem niet behoort te ontfangen, falhy ƒ! den voornoemden dienft, met oplëgginge der handen, ofte anders , nadewijfevaneenyege* lijekeKercke, aengenomen, en in bediening vanden voornoemden Dienft gefteldt -WJ*^ maer foo verre de voorfchreve Burgermeetterf en Regeerders verklaren de voorfchreveJerK^ finge hunluyden niet en behagen, fullen de ν fchreveGedeputeerden, ende in de manier l . vooren, tot nieuwe Verkiefinge van eemge dere procederen.                                              ■.-■;· Dat door hetafftervenvan Dominus · · \J' Oldenburgh, een Predikants-ampt vacant sj^

DE Heeren Gedeputeerden der Stadt Dor- drecht, hebben, uyt den naem en van wegen de Heeren hare Principalen, ter Vergaderingevoorgedragen, dat byde voorfchreve Stadt de Kerckelijcke Ordonnantie van den jare vi j f tien honderdt een en tnegentigh aengenomen zijnde, de felve aldaer tot noch toe is gepra&ifeert geweeft: Dat de gemelte Kerc- kelijcke Ordonnantie, fpreeckendevan de ver- kiefinge der Predikanten, mede brenght dat foo wanneer in de Steden eenigen Dienaer des Woords Gods fal ontbreecken, fullen de Burger- meefteren en Regeerders der felver Steden com- mitteren vierPerfoonen 3 die fy daer toe hetbe- quaemfte fullen verftaen 5 ende fullen de Burger- meefteren en Regeerders voorfchreven, deDie- naers des Woords Gods, en de Ouderlingen der Kercke in defelve Stede bevelen, mede uyt den haren vier Perfoonen te committeren, diegefa- mentlijek, na voorgaende Gebeden, en onder- fóeck dies aengaende by henlieden te doen, pro- cederen fullen totverkiefinge van alfulcken Per- foon of Perfoonen, als hun goedtdnncken fal tot den voorfeyden dicnft van nooden, nut en be-1

\

-ocr page 373-

Begrijpende de Ke

m aen hetrefpecÏ, dat defelve aen hare Magiftract Ichuldighis, derfde fuftineren , ende echter dit haer fentiment met de uytrerfte hardneckighevdt bleven drijven 5 de gemelde Hceren Gedeputeer- den verfoch ten, dat haer Edele Groot Mog. ge- liefden de voorfchreve Kercken-raedr, ende der fel ver Gecommitteerden 'm'x.Colle^ïum Mixtum te gelaften, binnen den rijdt van acht dagen de voorfchrevelootinge te accepteren, ofte dat an- derfints denPerfoon, by de vier Gecommitteer- den van den Oud-Rade geproje£teert, ial wer- den gehouden voorverkooren, behoudens het recht van approbatie en improbatie, den voor- noemden Oudt-Raede competerende, blijvende het verdere van de voorfchreve Kerckelijcke Or- donnantie in fijn geheel en volkomen vigeur,mcc bevel aen dengemelden Kercken-rade, vanfich daer exaclelijck na te reguleeren. Waer op gedelibcreert zijnde, is goedtgevon- den en verft aen, dat den voorfèhreven Kercken- raedt, en de Gedeputeerden vanden iel ven, in het voorfchreve Collegium Mixturn* fullen wer- den belaften bevoolen, foo als defelve belaften bevoolen werden mits defen,de voorfchreve loo- tinge aen te nemen, en daertoe binnen den tijdt van acht dagen, na dato deiên tot harekenniflè lal wefen gekomen, te procederen, of dat by ge- breecke van dien, de Perfoon by de vier Gecom- mitteerden van den Oud-raede der Stadt Dor- drecht voorgedragen, fal werden gehouden voor verkooren byhetvoorfz Collegium Mixtum, be- houdens die vanden voorizOud-rade 't recht van approbatie en improbatie, defelve competeren- de, en blijvende het verdere van de Kerckelijc- ke Ordonnantie in fijn geheel en vigeur: Latten- de ende bevelende die van den Kercken-Raede voornoemt, haer daer na exacLelijck te regulee- ren.

orden, denOudt-Rade der voorfzSradr, rfeS™ke van de voorfchreve Kerckelijcke Or- 1 ntie haCöilegiumMtxtum hadden doen Sen,omhetgerneldevacerendePredikants- r te doen vervullen 5 maer alhoewel ten dien a"nPde verfcheyde Vergaderingen waren aenge- i At deièlvealroos vruchteloos waren afgeloo- door dien de ftemmen in het Collegie foo- ikÜteheepartageert waren gebleven, dat noch | ν de eene noch by de andere geen plurahteyt uy t maecki konde werden, zijnde by die geene die 8C ensden Oudt-Raede in het voorfchreve Col- Wie eecommitteert waren, voorgeflageneenen DonifnusZappius, en by de Kerckelijcke eenen Dominus vander Meer, fonder dat de eene of de nderevande voorfchreve Commiflariflen heb- ben konnen werden bewoogen, om van hun fen- rimentaftegaen, niet tegenftaende dat verfchey- de feilien daer mede zijn geconfumeerr. Dat eyndelijck by de Commiflariflen uyt de Regeeringe is voorgeflagen de alternative van defe twee expediënten, te weten , datmen we- wederzijdsnocheenigePerfoonenfoudeaiTume. ren om eert tentamen te doen, of men door diewegh tot een pluraliteyt foude konnen gera- ken. Ofte anders datmen hetdifterent door het Lot foude decideren. Dat het eerfte van defe twee expediënten abfo- Iutelijck door de Kerckelijcke was gerejecteert. Endehettweedeniet anders aer; genomen, als onder conditie, dat de lootinge van foodanigen cffecle foude moeten zijn, dat de Regeeringe de cleftie op defe wijfe gedaen, niet fouden vermo- gen te improbr ι en } dat dewijle defe faec'ke by de Regeeringe niet konde nagege ven werden, zij n- de het felvc feer furprenant, dat een Kercken- Raedtfoo ongerijmde iaecken, en foo contrarie

Reglement en Ordonnantie, op de aenflellinge van Kerck- en Arm-meeflers, midts^a- ders van alderhande Godshuyfen>als mede op derfelver adminifiratie en bedieninge in de Meye- rye van 's Hertogenbofch, in dato den 16. Maert 1700.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen dengeenendiedefen fullenfienoftehoorenlefen, Salut; 'Doen te weten: AlfooWyinervaringe 2ljngekomen, dat Qverhctverkiefenenaenftel- £n van Kerck- Arm- Gafthuys-meefters,als oock «.entmeefters van Vrouwe-ende andere Godts- nuykn, midtsgaders over het waernemen van nareadmmiitratie en bedieninge, verfcheydene uylen werden gepleeght in eenigePlaetfender .J%erypVan 's Hertogenbofch, niet tegenftaen- in w7 j glemenc °P de Politicque Reformatie, xvTaJ Cerften APril feftien honderdt feftigh, 2 j mneToorfien, hebbende met voor- Ira'b Α Van °nfen Raede en Leenhove van \V,r a"j Se°i'donneert en geftatueert, gelijck γ 0rd°nneren en ftatuerenby defen. K^i6" cei'ften, willen en begeeren Wy, dat de <leredi 1 ·'·en Gaftnuys-meefters, als oock an- fen ni'gchJcke Rent-meefters van Gods-huy- » llil|eninallePlactfentweezijn, ofdrie, na

gebruyek ofte gewoonte, bequame Luyden, en van beproefde getrouwigheydt, reedelijck wel gegoedt, en foo veel mogelijck is, foo veel als jaerlijcks de inkomften van Kerck- en Arme- goederen bedragen. I I. Dat onder defe fullen die van de Gereformeer- de Religie voor andere geprefereert werden, en in diePlaetfe daer geen genoeghfameftoffeis,be- tracht werden dat ten minften een Gereformeer- de werdt aengeftelt. II I. Deverkielinge fal door de Officiers, Regen- ten , Schepenen, ofte door de Heeren der Heer- lijckheden die daer toe recht hebben, alle twee of drie jaren geichieden, en fullen door de Offi- ciers van de Plaets behoorlijck werden beè'dighr. I V. Defe verkiefinge fal moeten geichieden op een feeckeren dagh, daer toe vaft te ftellen, en altijdc te onderhouden in fulcken jaer als de verkiefinge moet gefchieden, op dar die niet mag verfchoven en langer werden uytgeftelr. De

-ocr page 374-

Placaten. 2.Boeck. g.Tit.

352

ende fullen de Regenten van de Do rpen foo^ < ge fommen vande Particulieren opgenomen ? op geen fuffifant hypotheecq beleydt, rno^'1 afleggen > als de Arm- en Kerck-meefters hebh^ uyt te fetten, foiider dat wegens dit rernnl &1 ment eenigh ipeciael Oftroy fal van nooden ^" X I V.                       -31 Alle Pacht-penningen, RentenenChiinfe als oock andere Inkomften, fullen aenftondf1' den verfchijn-dagh werden ingemaent, en f"1 defelve ten langhften een half jaer nadeverfch°° ningh niet ingemaendt zijn, fal men tegen de?' breeckige Betaelders, of hare Borgen, moerf recht vorderen, ofte anderflnts fullen de achte ftallen blijven tot lafte vandeKerck-endeArm meefters, ofdiergelijckeRent-meefters, ten zy dat gebleecken was, dat fy genoeghfame'm van devoir gedaen hadden. XV De Kerck-middelen fullen alleen tot onder- houdt van de Kercke ofre Fabricq befteedt wé den, niet kenniflfe van den Officier* ofcefooin Heerlijckheden, met kenniiTe van de Heercn ende Officieren, foo defelve daertoerechtheb. ben. XVI. De Kerck-middelen fullen geeniintstotdere· paratie van den Toorn werden befteedt, byfon- der als die ftaet op de Gevel van de Kerck,dewij. lede Dorpen tot reparatie des Toorns gehouden zijn. XVII. Oock fullen die niet tot koopen of repareren van de Kloeken en Horologkn werden befteedt, maer de feive, ende het geene daer toe behoord', ftaen en blijven de Ê locken tot lafte van degroa- te Tienden, ende de Horologien ten lafte van de Dorpen 5 daer fulcks gewoonlijck is. XVIII. Veel min fullen die gebruyekt werden tot bc· ralinge van de corporele, of eenige anderedien· ftenvanden Schoolmeefter, als welcke alle uyt de Inkomften van het Dorp fullen moetenbetaelt werden. X I X. Der Armen-penningen fullen voortaen

v.

Degeenedicverkoorenzijn, lullen defehare bedieningh moeten aenvaerden, en daer toe den gewoonen Eed in handen van den Officier afleg- gen·, enfoofydaertoeonwilligh zijn, fullen iy van den Officier van de Plaets daertoe genoodt- faeckt werden, onder de pcene van de refpe&ive Maeiftraten daer toe te ftellen. &                        VI. . Voor het afleggen van Eed, fal haer haren plicht naeuwkeurigh en duydelijck werden voor- gehouden* waer op fy den Eed in handen van den Officier fullen moeten afleggen y fonder dat den Officier deswegen yets fal mogen vorderen of profi:eren. VII. Daer eenige Landeryen zijn of Huyfen 5 of diergelijcke Goederen, de Kerck ofte den Ar- men toebehoorende, fullen die voor een of meer jaren verpacht werden, nadatmeefttenprofijte van de Kerck ofte den Armen fal bevonden wer- den te behooren. VIII, Oock fal wegens de verpachte Goederen geen hooger en meerder Wij nkoop gevordert werden al eenen halven ftuy ver op de gulden. IX. De Verpachtinge fal niet mogen gefchieden, ten zydiealvoorenstijdighgepubliceertis, ende dan wel ten overftaen van den Officier en Sche- penen , of eenige uy t de defelve daer toe gecom- rnitteert, als oock de voorige Kerck- ende Arm- meefters, ende die als dan oock in der tijdtin be- dieningezijn. Aen niemandt die eenige achterftalleii fchul- digh is (het welck eerfl aen de voorige Kerck- en Arm-meefters fal werden gevraeght) fullen eeni- ge Kerck-ofte Arme-goederen mogen verpacht werden) ten zy met bewilligingevan de regeren- de Kerck- en Arm-meefters, als wanneer die, ge- lijck oock andere Pachters, fullen moeten borge ftellen fuffifant. X I. Behalven een Lijft van denontfangh wegens

de verpachte Goederen,

fal aen de Kerck- ende

Arm-meefters, foo dra als fy den Eed hebben ge- ! geen Vreemdelingen ofPaflanten mogen w«in daen, van den Secretaris oock werden behandigt j uyegereyekt, ten zy met voorgaênde keniüfte

van den Officier, en de Regenten. .XX.                     ,. Verders fullen de felve Inkomften aendel»* gezetenen werden uytgedeélt, wel fonderonde'· fcheydt,maer nochtans oock met byfondereco»' fideratie ontrent die van de GereformeerdeR* gie, volgens het XXI. en XXII. Articulvaa» Pol i ticq Reglement. XXI Ten dien eynde fal een Lijft werden gen»e* van den ordinaris uyriïaef, de welcke nae/

een Lijft van de Renten en Chijnfen, ofte andere Inkomften, de Kercke ofte den Armen toebe- hoorende, XII Indien'er eenige Renten werden afgeloft, ofte byilóthvan reeckeninge een merekeïijeke fom- me overfchiet, fullen die penningen, foo dra als doenlijckis, met kennifle en toeftemminge als boven, weder werden uytgefet, werdende ge- permitteert dat de gereduceerde Rogge-pachten, die tegen vijf ftuy vers, of feven en een halve ftuy- irerhetvatbetaeit werden, als alle andere kleyne

noodt van de armePerfoonen of Huys-geilfi

â

renten aen de Kercken of Armen komende, ful- fal moeten gereguleert werden j waer toe

len mogen werden geloft ten minften tegen den Officier nevens de Arm-meefters op den áe

«f

penningh vijfen twintigh, doch weder uytgefet Maendagh in April en Nov

.uuoo,^

huysfullenby een kómen,

als boven,              ,                        ' XIII. Oock fullen geen penningen werden uytgefet als op de Dorpen, Steden, of geheele Corpora ■,

in de Lij fte van den ordinairen uy tgaefge^ ^

anderinge moet werden gemaeckt, ten ^

finne»

ftaet van de armePerfoonen of.eHuysgc''

mefif'

-ocr page 375-

* Begrijpende de Ker

• 353 :X XIX, De Reeckeningen lullen gefchieden fonder eenige koften, en fullen daer op geen de minfte verteeringen mogen gcmaeckt werden , indien die geene, dewelckeJdaer over ftaen , daer ter plaetie refideren j majer-wanneer de Reeckenin- gen gefchieden buyten de Woonplaets van, deii Officier en Secretaris, of van den Predikant, in opfichte van de Kercke- en Ar me-reeckeningen» fullen die alleen maer een fobere maeltijdt mogen hebben * ende daer maer twee Schepeden tegen- woordighzijn, enyderPerfoonmaer tien iluy- vers mogen verteereni, ende indien meer verteert wercle, fal een yegelijckuyt lijn eygen beurs moe- ten betalen, ·ι»<)' :'; '■ * ■ ν ■"■· ■ Χ* -·■ ■"■'- Tot het doert der Reeckeningen, fal in yder Dorp een ièeckeren dagh werden gefteldt, fonder dat foodanigh een geftelden dagh ial mogen ver» ftdd tof verandert werden. · 3G η γ. t r. cm"vv';·:'■,; U /Sn :fX> X.X I·, ;j -; JDe te doene reeckeningh ial acht dagen te voo- renterSecretaryemoefea werden open gelêght, om door dé Auditeurs der Reeckeningen nage- ilen te kunnen werden. X XX I I. ..· By de Reeckeningen fullen niet alleen de Lij- ften der Verpachtingen van de Renten en Ghijn- ièn, als oock hetgeene daer toe beboordt, byge- voeght werden, maer oock de Lijften van de or- dinaireen extraordinaire uytgeef, waer van hier boven. ......-^*^ „,. ·... XXXIII. Den PreÜkant, ftaende over de Kerck- ende Arme-Reeckeningen , als Articul XXVI IL voorfchreve geftatueertis, fal geen dagh-geldt mogen vorderen wegens het overftaen · van defel- ve Reeckeningen, gelijck oock mede niet fuUen vermogen te doen de Regenten overdefe Kerck- en Arme, midtsgaders over alle pieufe Funda- tie-Reeckeningen ftaende; oock ial den Officier niet meer mogen vorderen als eenrijcksdaeldet daeghs, en oock foo veel, voor fijne reys^-koften foo hy elders woonachtigh is. X XX ï V. DeSecretariflèn fullen voor het fchrijvender Conditienyande verpachtinge der Maendt-Ce- dullen, Ordonnantien, deboven-gemelde Lij- ften , als oock de Reeckeningen, en alles verders daer toe fpe&erende, niets meer mogen vorde- ren als haer ordinaris Leges, op het alderminfte genomen; immers ial den Officier forge dragen> dat hier in geen exces begaen werdt. XXX V. De Kerck- ofte Arm-meefters fullen niet meer voor vacatien of dagh-gelden ende verteeringen mogen inbrengen,als fy hebben moeten wanneer iy buyten het Dorp zijn om te manen, of fchulden te betalen, dan tien ftuy vers daeghs. XXXV I. By aldien door ilordige betalinge der fchulden, de Kerck- ofte Arm-meefters geë'xecuteert wier- den , fullen geene lpoikmge Executie - pennin- gen haer inde Reeckeninge mogen goedt gedaen werden, * .;;. \u ,· xxxvii. η 3 0$9& iuHen-<ie Kerck- en Arm-meefters, mits- 4                               W w                      gadec*

,er(ier foodanige by-een-komften ofte verga-

me*

ïerSenTereyrchte, ende fal het den Frcdikan;

als dan daer, mede priefent te mogen

yry ftaen

^n· ,::,;;,. χ xix De Arm-meefters en diergelijcke Rent-mee- toVs fuilcnnietexcraordinairemoetenuytgeven hukten de gemaeckte Lijfte , als met kennihe vanden Officier en de Regenten,, waer toedan oockeenLijitevanhetextraordinaireialwerden eemaeckt, ende opde yoprfchreveMaeridagen. leregiftreert hetgeen in het voorige ha f jaer met content uytgegeven is, buytenhet welcke mde reeckeningenietfat mogenpalieren of goedtge- daen werden.                  '.:·. Indien wegens de Kerck- of Arme-Goederen; eenigeSchulden,Renren, Chijnfen, ofteandere Dorps Iaften te betalen zijn , fullen de Kerck-en Arm-meeiters de Renten en Chijnfen, en|)orps-, Men ten fpoedighften moeten voldoen, om foo. defchade van executie voor te komen ·, maer tot de betalinge van andere fchulden, fullen den Of- ficier en de Schepenen Ordonnantie palieren ten lafte van Kerck-en Arm-meefters, die de felve oockteneerften fullen moeten voldoen, en ful- len de gemelte Ordonnantien op de voörfzLij- flen werden geregiftreert. XXIV. Oock fullen de Kerck-en Arm-meefters niet meer mogen uytgeven, als haren ontfangh be- draeght, op poene dat her meer üytgegevene haer niet ial werden goedr gedaen, ten ware uy t preg- nante redenen den Officier en de Regenten fulks anders quamen te verftaen., XXV. De Arm-meeitws fullen geen arme Kinderen, Onvermogende, ofte oude Luyden mogen he- fteden , als met by fondere toeftemminge van den Officier en de Regenten. XXVI. Indien de Ouders van foodanige Kinderen zijn geweeft van de ware Gereformeerde Religie, ful- len fy oock in defelve werden opgebracht enon- derwefen·, indien fyzijn van Paepfche Ouders, 'al oock de forge van hare opvoedinge ende on- derwijiinge ftaen aenden Officier ende Schepe- nen,                                                       r n                XXVII. UeReeckeningen fullen alle jaren, of twee of drie jaren moeten gefchieden, na dat de Kerck- fejKm*§peftersi volgens gewoonte van de re- apr. ftu ^en *vooreen of meer jaren werden denti d ten minften binn€n eenjaernadat r^c^ cy^are Bedienmge geëxpireert is, in ï?*fZan hec X X ArtÈul van 't Regle- ^ntopdePolitique Reformatie.               * D          xxviii. denOffi ■ en geicnieden ten overftaen van «enumaerentwee Schepenen, ofte meer daer tSSm,tCere?lj endem het byfonder oock SSaClya? den Predikant /ten opfichte raêcK!e eninSen' de Kercke ende Armen C o£en°? eenighVertreckvan hetRaelt- ^Rtt^of;pnndeConfiftorie,engeenfinsinHer- ^oteenlgeparticuliereHu|fenj

f

-ocr page 376-

*

PkcatenP : 2: Boeck. 3. Tif.

354

jKere&ëöf ariderfints voorden Armen Aelinoef: ifen wèfdëh gecolle&eert, den Predikant ende Schoolrneefter, die de maniantie daer af fullen hebben, oock jaerlijcks daer af reeckeningh im len doen aenden Officia· en Regenten dier Plaet" ;ië'i $atdari dë' rantsoen-penningen, óf de duvt van yeder gulden der Gemeene Middelen, vol- .géhshsè'V'IÏ. Artieuf Van dè Generale Ordon- nantie,- (foor de Afm-rnöefferS öf Diacdnen{φ lëniiytgëdfeeldt werden, gelijck.déri-ÖfRcier^ Sehepënëii föl cks beft fullen oor deejen* -■ ■'<■ ■■' ■ f.

gadersde Rent-meefters en Adminiftrateurs van eenige'Güds-huyfen en pieufeFundatien, haer falaris voor ontfahgh en uytgëèf op het aldérei- vielftemoetehftëllen, metgoedtVindenvanden Officier en Régenten.                        · ·"' --' xx xyii 1. ·;;';·"''■· De gedane Reeckeningën , met de Quitaritieri en Papieren dier toe gehöorënde?Tullen niefblij- ven beruften onder den Secretaris, rrïaer gelëydt' en opgeffóótën werden by deRegifterserfkridere Papieren, deKërcke enArmeri concerner/ènde^ daer toe bequarrié kiften, kai&n öftekomriièriöpi" de mèefie pteètfen zijni ëindëdaërgéèrie zijnygê^ maeckt fufferi berden op dé bè^üaemftèplaërierri met drie verfcheyde ilpoten,. daer van de BefSt6^ fullen zij η een onder derf Officier} de andere on- der de Schepenen',; en de dérdé onder deri Secre- taris. ;"': 'v^.' '*'                ·ηrAV. 'V'"Y ·κ,πίί.;πχ. χ % ι .χ ^          Aié Indien by flot van reeëkeningëblijckt datdeïV Reildant meer heeft ontfiïngen als uytgegevqi, fal da Reeekëningh feinhën drie maendert "moe- ten gefuyvertberden5 ehdïëpehningënaëndërï almw^fendentë.ërckJen Arm-mëéfters oVérgëlë^· vertwerden. >,;'.».', , ■;„ .,';'7 '* χ II X * En de opÜVt dit blijcké[j falêët flot van fooda- nige Reeckëningë zijn de eerfte poft van den ont- fangh van de Volgende rëéckeninge; - Dat in föodanige Plaétiën ofte Dorpen, daer geen Confiftorie of Kercken-raedt en is, en in de

:;

13£

'Aflëwëkke Pöinc^èö en Articulen Wy'gèor. ; nèQtnebbèn,en ordöHriëreritiy^efén jdat voort- aenvolkomentlijclc fullen werden aehtervolerit jen onderhouden, èndedat Onfevier Quartier. ; Schöiiren derMeycryë voornoemt,, midfcsgaders dé Officieren in de particuliere Heèrlijckheden : defenOlrfëö Reglëmentë en Ordonnantie alom- me in haër DMriQ: füllèil -doen publiceren enbe- kéndtrhaëekèn,endöenobferveren. '           t.

•mm tn:

Gëdaencer Vergaderinge van de hoogh-ge- melde Hèëréh StatenGénerael, in 's Gravenhj- ge den feil iènden Μaért iê'vëntien hondert. Was geparapheërt 5' W\ de Naffau, ν t. Onder ftont, Ter Ói^onriantie van de hooghft-gemeldeHee- ren Staten. Wasgeteeckent, F.Ffl'gel. · Zijn- de, op 't fpatium gedruckt het Cachet van hoogft. geineldehaèrHooghMog. op eenenroodenOu. wel, ovërdeckt met een papieren Ruyte.

1TTX

TT'

Accordtuffchende SteimGouda en Schoonhoven, over het houden van de Vergaders gen der ClaJJen 'm de/elve Steden, intd#tê d%n 6. ^December 1661.             *,β

E Heeren Gedeputeerden der Stede Gouda) hebben ter Vergaderinge be- kent gemaeckt , dat de Heere hare Prin- cipalen, met de Heeren Burgermeëftë- ren en Regeerders van Schoonhoven waren ver- dragen over het houden van Vergaderingen van ordinaire en extraordinaire Claflen, in 't Quar- tier aldaer geconvoceert werdende , in fulcker voegen, dat Geleken twee der Claiïicale Verga- deringen achter den anderen fullen werden ge- houdenbinnen ter Goude voornoemt, endede derde binnen Schoonhoven voornoemt: Waer op zijnde gedelibereert en gelet, dat die van de vbörfchreve Claflen haer in 't gunt voorfchreven is, hadden gedragen tot het geene by de Steden onderlinge diënthalvcn ial werden goedt gevon- den, hebben haer Ed. GrootMpg. haer'tvopr-

geroerde Vérdragh tuflehen de voornoemdeStc den van ter Goudeen Schoonhoven, als boven, onderlinge gemaeckt, wel laten gevallen, ende dienvolgende geordonneerdt, gelijck geordon- neertwerdtby deien, dat de voorfchrevefoo or- dinaire als extraordinaire Claiïicale Vergaderin- gen voortaen, in conformité van het felveVer- dragh, binnen de voornoemde Steden fullen wer- den gehouden 3 te weten, twcemael binnen ter Goude, en de derdemael binnen Schoonhoven, en dan wederom tweemael binnen ter Goude, en vervolgens oock wederom eens binnen Schoon- hoven, ende al foo confequentelijck fondereem- ge interruptie ofte veranderinge, met laft enor* dre, aëh allen ende eenen yegelijcken dien fuicfcs aengaenmagh, fich daernaf»uncT:uelijcktere|U·· leren en te gedragen.

Kèfolutie;, noofmde het houden 'van alle 0afficale Vergaderingen, inde Ho* OanelckeClaffe-i indateden%.Meyi66^\ ... ,,,,μν,..»«0>,.',. ;.;

twintïgh genomen, noopendë het houdend alleClaflicale Vergaderingen, in dt Hooft-if den in elcke Clafle, Leden van defeVergaderin- ge wefende, en daer nyt befpeurt zijnde, dat] genwoordigh alle de Claflen binnen deni-an van Hollandtende Weft-VrieÜandthareVep deringen houden in de Steden, en met ten ρ

Ynde ter Vergaderinge voprgelefen de berichtirigënende confideratien s by de Gedeputeerden vande Zuyd- en Noóri Hollandtfche Synoden, ingevolge Van VÖorgaende haer Edele Groot Moe. Refolutie, in date den fefden December des voorleden jaers,

over den mnoude vandeKeioluae, den een en

twintighften Auguftidesjaërsfeftien hondert enji ten Lande j uyrgefondert alleenlijck de ua,^

i

.

-ocr page 377-

φ

Begrijpende de Kfercken-ordeningh. *            55:5

Delf, en van den Briel reipecrivelijck gehouden fullen werden; daer van de gerequireerde aen- fchrijvinge aen defelve drie Claflen fal werden uedaen, metordre, ommehaerdaernapriecife- lijck te reguleren.

Dordrecht, van Delf, en vanden Briel: Is, vaJ1 oj-gaende deliberatie verftaen, gerefolveert "neeorlonneert, gcüjck verftaen, gerefolveert rdonneerc werdt midrs delen, dat ooek de enge° jnde drie Claflen. van nu voortaen bin-

van

dende voornoemde Steden vanDordre^ht -«

■—                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      m Vcrkdinge van de Clajfen der Kercken φο als*defefoe door hare Gedeputeerdenforme^ ren en repre/enteren de Synoden van Zuyd- en Noord-Hollandt, met de namen van de Steden enDorpen onder yder Claffis refor terende; den tijdt en dagen wanneer de Clajfen vergaderen, en de Tour- beurten vande Synoden.

V. Swijndrechtfche Weert, defe "Dorpen zijn Barendrecht,                 DeLinde, Dubbeldam,                 Ridderkerck, Heerjansdam,               Rijsoordr, Hendrick - Men - Am-    Swijndrecht, bacht,

D E LASS VAN

E Ν

ZUYD-HOLLANT. DE I. CLASSIS» van D O R.D R E C Η T. DEfe Claffis beftaet in V. onderfcheyden Ringen·» welcke zijn 1. 'Dordrecht, II. üverwater. III Stryenfche Weert. IV. Alblajfer JVeerdt. En V. Swijn· drechtfcheWeerdt. T)e Steden en Dorpen zijn ge fielt niet na rangh maer na de Letteren van'tΑf BC. I. De Stadt Dordrecht, waerinzijn deTluytfche en Engelfche Kercken. II. Overwater, hier onder zijn defe Steden           Drummelen, Geertruydenbergh, Duflèn, Nieuvaert ofte Clun- Fynaert,

Vergadering des Claffis. Volgens Refolutie van de Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieflant, in dato den acht- ften Mey feftien hondert vier en feftigh, om de Claifis te houden in de ftemmende Steden, foo vergadert defe Claffis altijt binnen Dordrecht ordinaris viermael in 't jaer, op Dinghfdagh en Woensdagh, als De eerfte op beioocken Pafcha, of acht dagen na Paicha. De tweede voor 't houden van 't Synode veertien dagen. De derde de eerfte Dinghsdagh in September. De vierde de eerfte Dinghsdagh in November, * DE II. CLASSIS van DELF en DELF-L AND. Steden          JLeydfendam, Delf, en daer in zijn De Lier; De Nederduytjche, Maeflandt, De Gaflhuys,              Maeiland-fluys, De Engelfche Kerken. Naeldwijck,

deSeyeWü BefoCap

'sGravenmoer, Deftlade, Raemsdonck, Sprang. Swaluwe, Wafpick. III. Strienfche Weerd, deDorpenzijn

Vlaerdingen. Dorpen Bérckel, Delfshaven, De Ketel,

Noodtdorp,

Anthony-Polder, Beyerlandt, ■^— Oud, rp- Nieuw, ^illershoeckj Claeswael, 's Gravendeel, «eynenoord,

Overfchie, Pijnacker, Schipluy, Soerermeer, Wilsveen, 't Wout.

Hitzert, Maesdam, Mijnsheefenland, Numansdorp, Puttershoeck, Strien, Weftmaes.

Vergadering!? des Claffis, Defe Claffis vergadert ordinaris viermael in't jaer binnen Delf, op den eerftenMaendagh De eerfte Maendagh in Januarii, De tweede -—-in April, , Dederde -------voor't Synode acht dagen, De vierde — mOdtober,

IV. Alblajfer WeerdheeftdefeDorpen

Alblas,

Molenaersgraef, Nieuw Leckerland, Otcoland, * Papendregt, . Sliedregt, Streefkerck,

Α blaflèrdam, «leskensgraef, «wijck,

^

GiefenNieukerck,

^?:tCÏCK Wijngaarden.

DE

W\V 2

-ocr page 378-

*

Piacaten. a.Boeck. g.Tit. · Vergadenngh des Claffis.

356

DE III. CL

Defe Clafiis vergadert ordinans viermael m't ]aCr binnen Gouda ende Schoonhoven} fe weten, twee maeltot Gouda, en eens tot Schoonho. ven yga foo vervolgens by beurten, als op De eerfte Dinghsdagh na beloken Pafcha, De tweede —— Voorde Synode 14. dagen, Dcderde -------Na de Synode i.a3.weêckén, De vierde-------InOftuber, DE V, CLASSIS van ROTTERDAM, anders genaemt S C Ç I E L Á Í D Ô. é 'Defe Classis onderfcheyden in II. Ringen,è ten I. échieland, en ten 11.O-vermaes: De St'eden,       Gapelle, * Rotterdam, daeriUpijn  Crahngen, 'De Neder duytfche,      Moer-Capel, TieEngelfche              Sevenhuyfen. En Schotfche Keuken- II. Inde Ringh m

van L E Õ D E Í , cn NE D ER.R HYNLANT. 'Defe ClaJJis is onderfcheyden 'm 111. Ringen^ . als ten I. de Stadt Leyden^ ten II. 't Hoogh, entenllt. 't Laegh. De Stadt         SaiTurn, IXeydeiv» daer in zijn Valckenburgh, cDeNederduytfchey Voorfchooten, 'De Hooghduytfchey Voorhout. EnEngelfchè Kerken. III. 'tLaeghofna De Dorpen               denRhijn. II. 't Hoog ofna'Duyn, Benthuyfen, CatwijckopRhiin, Boskoop,

op Zee* Hillegom, # Lnte, Noordtw'ijk Binnen* ------- Buyten, Noor dw ij ckerhout, Oeftgeeft, s Rhijnsburgh,

DeKaegh, Coudekerck, Haferswouw, Hoogmade, Leyderdorp, Soeterwouw, Warmont, Woubrugge.

Schiedam. De Dorpen I. IndeRmghvan Schklaiidt. Den Bergh, Berghfchen hoeck, Bleyswijck,

Overmaes,

Charlois, Hooghvlièt, YiTelmonde, Pernis, Portugael, Rhoon.

Vergadering des CUJfis. Defe Cla-ffis wordt gehouden binnen Leydenvijf maelin'tjaer, opdeneerften Dinghfdagh De eerfte Dinghsdagh in Februarii, De tweede ■-------in Mey, De derde —— voor de Synode veertiendagen, De vierde-------inAugufti. De^ijfde -------in November* DE IV. CLASSIS van GOU D Á en SCHOONHOVEN.

Vergaderingh des Clajjis. Defe Clafiis houd jaerlijcks vier ordinaire Vergi· deringen op Dinghsdagh ; de eeriie binnen Schiedam, en de drie volgende binnen Rot- terdam, als op * De eerfte Dinghsdagh na beloocken Pafcha > De tweede —— voor de Synode é ö. dagen, De derde -------na de Synode 14, dagen, De vierde ----— de eerfte in O &ob er. „ DE VI. CLASSIS 7" van GOIIN C Ç E M. 'Defe Claffts is onderfcheyden in III Rmk' é ß. de Ringh van Arckef ten 11. de Ringh^ Heu/den, ten É ß t9de Ringh van Alfena.

Bergh Ambacht, Berkotiw, Crimpen, Góuderack, Jaersveldt, Leckerkerck, Moordrecht, Nieuwerkerck, Ouwerkerck,

De Steden Gouda,                    ■;"■ * Haeftrecht, Nieupoorc, Oudewater, Schoonhoven, De Dorpen

<De Rinih van Arckely waer in æ-ø

I.

Aihmerst Ammers-Tol, of Kleyn Polsbroeck, Ammers.                   StoLwijck. 'tL Á Í D van V Õ Á Í ÅÍ, De Stadt         Heykoop, Vianen.                        Lexmonde, De Dorpen Mcerkerck. Ameyda,

Hoowiaer, Kedichem, . Leerbroeck, Nieulandr, NoordelooS) 0:)fterwijck, Schelluynec» Spijck,

De Steden Gorinchcm, Afperen, Heukelum. De Dorpen Arckel, BloCklandr, , Hardinxvcldt,

11^

*

-ocr page 379-

Β egrij pende de Kercken-ordeningh.               3 57 Vergaderifflh 'des CUffts. Defe Claiïïs vergadert ordinaris driemael des jaers binnen den Brie], als.

τ r 7) e Ri»gh van

pE Stadt Heufden) Dë Dorpen Baerdtwijck, jjabylonienbroccKj Qevecoeur, Doveren, Drongen

Hedickhuyfen, Heesbeen,          * Herpt, * Meeuwen, Oud Heufden, Veen, Vlijmen, Wijck.

De eerfte Dinghsdagh na beloocken Pafcha» De tweede-------voor de Synode 14* dagen, De derde -------in O&ober de eerfte Dingsdag. t D E VIII. CLASS.I S van 'sG R Α V E Ν Η Α G E. Dë Steden              De Dorpen TerHeydenj 'sGratfenhage, hier in Loosduynen, zijn                      Monfter, T)e Nederduytfche^ ,Rijswijck, T)e Hooghduytfche, Schevelingen, EnEngelfche Kerken. Voorburgh,' WalTenaer, 's Gravefande,               Wateringen. Vergaderingh des Claffts. Defe Claffis vergadert ordinaris vijfmael in 't jaer binnen's Gravenhage, op den eerften Maen- dagh, De eerfte in Februarii, De tweede in Mey, De derde voor de Synode veertien dagen, De vierde in Auguiti, " . De vijfde in November.         ♦ ^ D E .IX. CLASSIS van W O E R D EN . *          en OVER.RHYNLANDT. De Stadt         Nieuveen, Woerden,                    Noorden, ψ   OudeWeteringh, De Dorpen       Outshoorn, Alphen,                        Reewijck, Arlanderveen,          ·    Rhijnfaierwouw, TerAer,                       Sevenhoven, Bodegraven,           v     Sluypwijck, Calllagenji.                   Swammerdam, Leymuyderi,                 Waerder, Nieukoop,                   Waddinxveen. Vergaderingh des Claffts.        *. Defe Claiïïs vergadert ordinaris driemael in het jaer, by beurten omgaendeoverdeKercken, vand'eenePlaetsnad'ander, als . De eerfte Dinghsdagh Beloken Pafcha, De tweede------- voor de Synode acht dagen, , De derde ——September in't laetfte. DE

Eeren jjl. φβ Ringh van Jltena, h ter in zijn De Stadt         Andel, Woudncheni,               Piefen, , 'tKéeeUFortofHuys Rijfwijck, Louvefteyn,                 Sleewijck, Du Dorpen Uytwijck, Afokerck,                   Werckendam/ Vergaderingh des Claffts. Defe Claflis vergaderdt ordinaris driemael in her jaer binnen Gorinchem, des Maendaghs na" Middagh, en Dinghsdagh voor Middagh De eerfte Beloocken Pafcha De tweede voor de Synode veertien dageij. De derde in September de derde Maendagh. D E VII. CLASSIS van den Β R I E L, anders genaemt VOORN en PUTTEN. 'Defe QaJJis is onder fcheyden in III. 'DijiriSien of Ringen, als I. de Ringh van Voorn, ten 11. de Ringh van Tutten, tènll I de Ringh van Over-Fiackée. I. T>e Ringh van Voorn, waerinzijn DeStadt         Nieulandt, "n®>                           Nieuwenhoorn, De Dorpen       £oft-Voorn, υ μ                           Rackange, Hellevoet,             t      Roofenburgh, Hellevoet-fluys.            Swartewael. II. De Ringh van Tutten, daerinzijn

Abbenbroeck, Geervlier,

Oudenhoorn,

Heenvliet, HeerSimonshaven. Hekelingen, Koorndijck,

Piershil, % Simonshaveiif. Spykenis, Zuydlandt.

l^T)eRingh Adolfsplaet, ^e» Bommel, öonimenée,

van Qver-Fla'ckée, hier in zijn Middelharnas, Outdorp, Stadt, Tonge Nieuwe, . «r-i— Oude.

V

G

irckslandt,

oerec,

Herck

rnge,

*

-ocr page 380-

Placaten. 2. Boeck. 3. Tit. CLASSIS               Beifmgerhorn, Calansoogh, Colhorn,

358

Rijp, Schagen, Schermer (Groot,)' Schermer (Bcdijckte,) Schcrmcrhorn, Schorel, Texel't Eylandt, en daer op —----denBurgh, ——— den Hoorn, «-------deKoogh, -------Ooftereynde, —----'t Schilde, deWael,

R E N.. De Dorpen Onder Cuylenburgh. Everdingen, Syderveldr, Het Dorp Onder TJJelfleyn Benfchop. De Dorpen v Onder Leerdam Acquoy, Schoonderwoert,

DriehuyfcncnSuyd- fchermer, Egmontbinnen, —-ã- op den Hoef, op Zee,

TT '.* Steden

Â

De Buren, Cuylenbu

Eenigenburgh, Graft, -------Ooft-Gracfdijk, ——Weft-Graefdijk, Groet en Camp, Haringhuyfen,

Yflelfteyn, Leerdam. * De Dorpen Onder Buren , Afch, Beufechem, Büurmalfem, Erichem, * Soelmont, Tricht.

Heylo,                         Valckoogh, Huysduynen en Helder, Warmenhuyfen, KalverdijckjofHeeren- Wieringen, Hyppoli-

karfpel enDircks horn, Koedijck,

tus-hoefenWef- terlandt, -Oofterlafidten

Vergadering des Claffïs. Defe Claifis vergadert ordinaris driemael in het jaeropDinghsdagh by beurten overdeKerc- ken,als De eerfte Beloocken Pafcha, De tweede voor de Synode veertien dagen, De derde in September de eerfte Dinghsdagh. '* DE XX CLASSIS, van BREDA. De Stadt         "Ginneken, Breda, Hier in zijn de DenHage, Nederduytfche            TerHeyden, En Engelfche Kerken. De Leur, Nifpen

De Srr d

Strue, Wieringer-Weert, Winckel, Noortfcherwou, De Zijpe,

■ Noord, ofte de Schager Burgh en de Sluys. — Suyd - ofte de

Suytfcherwou, en Broeck, St. Maerten, Niedorp Nieuwe, -------Oude, Outdorp en Oterlick, St. Pancras, Petten,

Maertens en Bur- ger Brugh. Miefen.

*

Vergaderingh des Claffis. Defe Claifis vergadert ordinaris fes mael in't jacr, ab De eerfte Woensdagh in JanuarÜ, De tweede Beloocken Pafcha, De derde Beloocken Pincxter, De vierde acht dagen voor de Synoden, De vijfde in September de tweede Dinghdagh, Defesde in Ofto ber de laetfte Dinghfdagh. DE CLASSIS van Ç Á E R L E M.

Oofterhout, Princelandt, Rijsbergen, Roofendael, Sprundel, *Sundert.

DeBaronye Alphen, Baerle, Chaairi, Dongen,

Gils,

■■* Vergaderingh des Cltiflis'. Defe'Claiiïs heeft jaerlijck^vier ordinaire Verga- deringen binnen Breda, als De eerfte op Woenfdagh de vierde Paefch-dagh. De tweede Dingsdags voor de Synode ô ^.dagen. De derde na 't begin van de Synode vijf weecken. De vierde in November de eerfte Dinghsdagh.

De Stadt Haerlem, Dorpen Hei Hooge. Aelsmeer, Ackeriloot, Bennebreeck, Beverwijck, Bloemendael, Caftricum ende Heems- kerek, Heemftede, ,·.*.- Limmen, Santvoorr, Spaerwoude en Spartn- dam, Velfen, Uyrgeeft, WijckopZee.

Dorpen Het Leege> Aflendelft, Crommenie, Crommeniedijckj Jifpj                  . Knollendam enMarc ken, Koqgh, Ooftzaen, Saendijck, ^ Saenredam, Ooitea Weftt'famen» Ooft alleen, Weft alleen, Weftzaen,             . Wormer. •WormerVcer,

D E

Á S S

E Í

C, L

« ' V Á Í NOORTHOLLANT

DE CLASSIS VAN Á L G Ê Ì Á E R. 'Deplaetfengefielt volgens het Á Â C. De Stadt         * De Dorpen Alckmaer.                     Berge,

-ocr page 381-

Begrijpen de de Kereken-ordeningh,

359

Yeraaderingh des Clajfis. Dcfe Claffis vergadert ordinaris fes raacl in Jr jaer,

Vergaderinge des Clajfis.

Defe ClafIS vergadert ordinaris vijf mael in't jaer 3.1ï De eerfte^s Maendaghs Beloocken Pa^iTdien, S De tweede-------Beloocken Pincxtér, ' De derde -------1 voor deSynode 14. dagen, De vierde-------na de Synode, alsdeAcïaSy- nodi hebhen ontfangen, De vijfde -------^inÖ&ober.

als DeeerikdeeerfteDii^sdagiiinMaert, , DeDveedeBelocckenPafoha,                  IJ, Dedcrde Beloocken Pmexter, De vierdevoor deSynode acht dagen, De vijfdein September de derde Dmgbfdagh,. De fefdein November.' '                     J...../ Ë DE C LyA-â. SIS

DJL.£.:L Is SI S

,0'J l

van

van-

E Í C Ê HU Õ S E N. D e 1 S ô e D km — Jioogh-karfpeJ» Enekfiuyien,r,, ... nVi,- Lutjebrocck;, A, Medènblick.                " Oofterleeck, .?,, Ter Schellingh Ooft, De Dorpen                  —^- Weft, Aendijek» «' ' ' Venhuy/en* · Binnewijfenten Weft- Vlielandt Ooft, wou t,                   , .-r—ô-.. Weft> Boven kerfpel, . , , Urck, Giootebroeck,              Wervershove, Hem, oliiii /:.:;.; Wydeneflè.· Vergaderinge des Clajfis. Defe Cjaiïïs vergadert ordinaris vijf mad in het jaer, als ·—*. ·             ;du De eerfte Donderdaghsna Paeflchen, De tweede-------naPincxter, De derde -------voorde Synode acht dagen, De vierde ■-----—na de Synode acht dagen. De vijfde ■------- in September. DE CLASSIS ...^JE I> Á M. Nieuwendam, Oofthuyfen

AMST ER D Á Ì. ,':. tb.;)(': ■:/ .■ '/<■" É Gravelandt,

'

Apfterdam^r in zijn Hüverfum, q)e Neaerduytfebe, Huy fen,

en               ' En&lfihe Keuken. De Sïeden Naerden, ' Muyden, Weefp. De Dorpen Amfterveen, Blaricum en Laren,

-ô—.,--------------------j Ivoosdrechii'. ——~ Nieuwe» •------- Oude, Muyderbergh, Nieuwerfluys, Ouderkerck, Slooten, Slooterdijck, Wavervecn.

Diemerh

Vcrgadermgh des Clajfis. Dcfe Claflis vergadert ordinaris vijf mael in 't jaer als De eerfte desMaendaghs in April, De tweede in Mey, De derde in Junius, De vierde in Juüus, De vijfde in September. "

.·

DE CLASSIS

E

van

Oudendijck, Purmerlandti Quadijck, Ransdorp, Schellingwoude, Sinderdorp, Suyderwoud,. Uytdam,

Monnickendam, Purmerend. De Dorpen Beemfter, * Beets, Broeck, Buyckiloot, Durgerdam

hoor n.

De S^tadt Hoorn.

Obdam,

* Opperdoes, ãí n                  Scharwoude, ÁÊêÉß V°VEN Schellinckhout, AbbekerekenLammer. Syben-karfpel, SS?* &kcn0pm- SSSïïpr* ®& ..........-

Eterfem en Schardam,    Warder, Holifloot, , .          Watergangh. , Ilpendani,                       TUeïfen door Trof 9* Landsmeer,                         nenten bedient, Mareken't Eylandt,       Hobrecde, Midlie, -                    Volléndam, Vergaderinge des Clajfis. Defe Claflis vergadert ordinaris vier mael inhec jaer, als De eerfte 's Maendaghs Beloocken Pafcha, I De tweede —— Beloocken Pincxter, Dederde -------voordeSynodeachtdagen, De vierde ■------na de Synode, als de Afta Sy*

Wadwayy Woggenum.

Groft>yfenenAven

;

norn,

Hauwerr, Hensbroeck, ' °;jghtwoude, {Jfdwoudc, &°^voude, u°ftwoude,

NB. Het "Dorp Myfin, werdt om de maendt bedient van de Tredi- *kant van Urfshem, en oock van Schermer- hom.

nodi hebben ontfangen·

Op

-ocr page 382-

Placaten.....2,Boeck.

360 Op de Synode van Zuyd-Hollandt werden alle jaren aengefteldt

Ô OU R-B E ÜR TEN van de s Õ Í o D e N in Zuyt- en Noort-Hollant; ', ,,'/'■ · VAN ZÜYD-HOLLANDX Anno 17¼1, Gouda of Schoonhoven. 1702.  Rotterdam of Schiedam. 1703.  Gorinchem. 1704.  Brielj of Voorn enPuctea, • *. 17° 5"· 'sQravenhage. 1706.  Woerden. 1707.  Buren,ofYiTelfteyn,oFLöer. dam. 1708.  Breda. 1709.  Dordrecht. 1710.  Delf. .1711. Leyden. 171 *> Gouda of Schoonhoven. En foo voort. -'■ \ Van v NOORD-HOLLANDT. Anno 1701. Hoorn. 1702.  Enckhuyfen. 1703.  Edam. 1704.  Alckmaer. 1705". Haerlem. 170e. Amfterdam. 1707. Hoorn. En foo voort.

ftipeeO *D. TieputatiSynodL

Tweeº) T>. SecundenTXeputaten.- Nocb deDD.Correfpondenten. _ r s;# ? Ende de © ©. Secunden. Omme te gaen na de Synoden in de r refpe&iveProvinciën» als .....- ø InGelderlandt —— ——— een. Noordt-Hollandt -*—— twee. Utrecht ■">"'?· r ""^—; een. Vrieflandt «—rri >^. 4 een, Over-Yflel —■ » » ■" ■■ een. Groningen * ' — w * - een.: Ð , Defe continueren twee jaren na malkanderen. werdt alle jaren aengefteldt .£>» *D. Tfeputatus SynodL Noch de º> 2ë Correspondenten. Omme te gaen na de Synoden inde refpeftiveProvinciën, als . InGelderlandt »-v- » —-— een. Zuydt-Hollandt ■          twee. Utrecht —— ■          een. Vrieflandt ------- ------- een. Over-Yflel ------- —*— een. Groningen —— ------- een. Defe continueren oock twee jaren na malkanderen.

Formulier van den Eedt der Kercken-Oienaren.

defer Stede N.N. houw en getrouw en gehoor· faemtewefenj fonderverkortinge nochtans van de deelen mijner Beroeping©, den Dienaren de? Heyligen Evangeliums in Gods Woordt opge- leydti en voorts alles te doen en te laten vat eert vroom Onderdaen, en een goedt getrouw Die- naer des Goddelijcken Woordts der Gerefor- meerde Chriftelijcke Religie behoorde te doea en te laten, en alfoo in mijn Beroepingh te bij- ven en te volharden, foowelintegenfpost) Ø van Oorloge, Peft, of anderfins, als in voor- ipoedt en tijde van vreede.

TCk beloove ende zweere, dat ick in den Kerc- iken-dienft, daer ick toe beroepen ben, God de Heere getrouwelijck dienen, en fijn Heyligh Woordtinallefuyverheydt voordragen lal, tot verbreydingh van de glorie en eere Godes, ende bevordering van de zaligheyt der Gemeente, diemy bevoolen is : Dat ick mdc Kérckehjckc Bedieninge my fondcr eenige menfchehjcke paf- fiefalreeuleren naer de Kercken-ordeningh der Gereformeerde Kercke, by de Edele MogHee- m Saten van Hollandt ende Weft Jneflandt gemaeckt endeuytgegeven, en de Magiftraten

Siet oock 't geen noch tot defen Titui'dient Groot Placaet-boeck derde Dcd,Fol.39i.*feq<l· DEN VIERDEN TITUL. Begrijpende de School-Ordre. Siet Groot Placaet-boeck derdeDeel, Fol. 484.

HET

-ocr page 383-

HET DERDE BOECK, fymjpèfide allerhande 'Politicque Saecken, Reglemen- ten, QBroyen-, Handtvejten y &c.

PEN EERSTEN TITUL, Behelfende allerhande Politicque iaecken. Refolutie, noopende het verleenen van OBroym op Boecken, in dato den negenden Ja- nuariifefiien hondert fes en tachtigh.

I Er occafie van de Requefte aenhaer Ed. GrootMog. geprefenteert by Jan ten Hoorn > Boeckdrucker binnen de Stadt Amfter- dam, verfocht hebbende Oétroy, ommete mogen druc ken vericheyde Tra- öaten in de Mcdecine, gemaecktdoorStevenBlanckaert, en Hendent- rijck Oerkamp, D D. in defelve Medecine bin- ncndeStadtAmfterdam: Is goedtgevonden en verftaen, datde Autheuren van foodanige Boec- ken, ofdiegeenediedeielvefouden willendrue- ken, Odroyverfoeckende tot het druckenvan dien, gehouden fullen zijn de namen van de voorfchrevetedruckenBoecken ofte Tractaten met haer Naem of Titul te expreiTeren: Dat voorts op een en meer Tradtaten, dooreen ende

defelve Autheur gemaeckt, en geè'xpreiïêert in de Requefte daer toe te prefenteeren, fal werden verleent een Octroy, foo wanneer defelveTra- ctaten, ten tijde van het verfoecken van het voor- fehreveOftroy, by den voorfchreven Autheur fouden mogen zijn opgemaeekt, en gebracht in ftateomgedruckcte konnen werden, maerniet op Traclaten die den fel ven Autheur als dan noch niet tot haer perfe&ie of in ftaet omgedrucktte konnen werden, ibude mogen hebben gebracht > maer foo wanneer yemandt foude verfoecken Octroy op eenige Boeken of Traclaten, door di- verfche Autheuren gemaekt, dat als dan foo veel Requeften geprefenteert, ende foo veel Brieven van Oftroy gedepefcheert fullen moeten wer- den, als'er zijn Autheuren die de voorichreve Traclraten, waer op Oclroy werdt verfocht, hebben gemaeckt.

Reglement wor de Heerlijckheydt van Venloon, in dato den negenden Maert fefiien hondert fes en tachtigh.

IS gehoort het rapport van de Heeren Verbolt ende andere haer Hoogh Mog. Gedeputeer- . den tot de faken vandeMeyeryevan'sHer- togenbofch, hebbende, in gevolge en rot voidocninge van derfelver Refolutie Commiftb- mel van den fes en twintighften Februarii Iaetft- ieden, gevifiteeitendegeèxamineertdeMiiTive Va"denRaedt van Brabandt, gefchrevenalhier 1,1 den Hage den r wee en t wintigften daer te voo- rop houdende dat defelve, in gevolge ende tot voidoeninge van haer Hoogh Mog. Refolutie anaentienden januariidefes jaers, met veel ex- £o u η3" Articul wtArticul hadden geëxami-

melden Raedt was geprojecteert, haer Ed. be- dunckens gevoeghlijck foude kunnen werden gearrefteert: Waer op gedelibereerdt zijnde, is goedtgevonden en verftaen, dat het voorichre- ve Reglement fal werden vaft gefteldt engearre- fteert, foo als het felve vaft gefteldt endegearre- fteert werdt midts defen, in voegen als het iel ve byden welgemelden Raedt van Brabandt is ge- projecteert , en hier na van woorde te woorde ge- infereert: DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen iien ofte hooren lefen ; Salut: Op het veriöeck by Requefte aen Ons gedaen, van wegende Vooghden van Aelbert d'Immer- felle, Grave van Bockhoven, als Heere van Ven- loo, Meyeryevan'sHertogenbofch , endeden Droflaert, Schepenen, Burgermeeftersenprin- cipaelfte Geërfden van defelve Heerlijekheyt, in houdende hoe dat fyluyden, omme te obviëren aen verfcheydene exceilën en ongeregeltheden> voormaels inde voorfchreveHeerlijckheydtge- plecght, hadden beraemten beilooten een Reg- lement, om in't toekomende met meerder mé- I nage, en beter ordre des GemeentensCaiïa, en Xx                     voores

ι . ^ö^uicm over aeneernjcKneyat van Offi "· Uv?'n te brengen i ende na alvoorens het ^a^iicaeldaeroptehebbengehoort, in het

fclvp '00danige veranderinge gemaeckt, als de- rechriiÏ cojlfervatie van haer Hoogh Mog. ge- ^ "fheydtover derfelverVafallSi, beft o?er ren Τ", e mer''ec rccht ^η particuliere Hee- titBtolÏC tCn meeften oirbaer der Opgezetenen, Κ [f-f^elthadden, foo als haer Hoog ^cConc         jcken "^ de Collatie vanbeyde gevoeph^pt^n' ,ncvcns de voorfchreveMilfive IV DVan We^c^e net geene by den ge-

-ocr page 384-

					Pkcaten. 3. Bocck. 1. Tit.
			56:
							I V. Dat van gelijcken in toekomende tijden geen? teeringen ofte koftcn tot lafte van het Dorp, inde Auditie van de Reeckeningen van den Dorpe fal werden geleden, maer fullen de Notitien en Do- cumentën daer toe dienende, by Burgermeefters of andere, die daer van fullen wefen, de Ren- danten werden voorgebracht ten Comptoire van den Secretaris, den wekken t'henlieden inten- tie de reeckeningen fal inne ftellen, ende deveri. ficatien daer toe dienende, behoorlijck yder op fijn ordre liafTeren, op dat alles fijn behoorlijcke ordrehebbe, tegensden dagh vande auditie der felve} daer toe fullen vaceren den Droiïaert ende de feven Schepenen, met den geenen daer toe by Ons, tot voorftant van het Gemeen, teautho- riferen , ende fullen ter Auditie mogen komen alle anderePerfoonen ende Ingezetenen, diehet believen fal, die wel mede fullen werden gehoort, maer geen ftemme hebben; welcke voorfchreve Schepenen en Burgemeefters, Rendanten zijn- de, fullen dagelijcks profiteren voor henlieder falaris ende verlet, yder eene gulde, waer op fy fullen teeren t'hunnen kofte. V. Zijnde oock niet Onfe intentie, dat indefelve Reeckeningen fullen weiden gepaflêert eenige vacatien, anders als de geene die by dit Regle- ment werden geexprimeert, maer dat die inmi- fen der felver fullen werden geroyeert ten lafte vande Burgemeefters of Gollefteursdiefefouden mogen hebben betaeldt, VI. Aengaende de Slooten van de voorgaende Reeckeningen van den felven Dorpe, alfoomen bevindt dat defelve werden gepurgeert by diver- fche bewijfen, fonder dat daer vanwerdtge- maeckt behoorlijcke liquidatie, foo faldenDrof- faerd en Wet-houderen voornoemt devoir doen dat defelve binnen een jaer naer d'expiratie van hun Burgemeefters-ampt, hunne reeckeningen fullen hebben te doen en te fluyten, tot interven- tie van den geenen daer toe byOnstecoamitte- ren 5 ende raeckende de ilooten vande reecke- ningen vande afgaende Burgemeefters, in toeko- mende tijden, fullen werden betaeldt in 'hande" van de dienende Burgemeefters, binnen een \f na herdoen van hunne reeckeningen, ten w®* ken efre&e de voornoemde Schepenen fullen ge- houden wefen ten dage vande reeckeninge I» flot derfelver te wijfen executoir. VIL Schepenen en Burgemeefters reyfende buyttf den Dorpe van Loon, om eenige noodige aifai- ren , by kennilTe en deputatie van hun Collega fullen voor hun verlet, vracht en teeringe S0* ten tot Dorps lafte eene gulde 's daeghs} dies » den Burgemeefter, vacerende op de Quaf^5" Vergaderinge tot Oofterwijck, ofte die mf plaetfe daer toe foude mogen werden gccIeP teert, genieten den voorfchreven gulde, eng btigeert wefen te houden pertinente fchriW J ke notitie van het geene aldaergeproponesrt gerefolveert werdt, ende dies aengaends _ naeften Gerecht-dage aen DroiTaert en'ScWjj* nenrelaesdoen, en als den Β urgemeen er,^e, j Gedeputeerde in fijne plaetfe, wiehym°dtl ^
		voorts de particuliereOeconomie en Regennge aldaer te doen dirigeren > verfoeckende daer op Onfe approbatie; Soo Is't: Dat Wy genegen zijnde de Supplianten op haer verfoeck te ver- fien, na voorgaendeadvis van Onfe lieve getrou- we , de eerfte praefiderende ende andere Raeden vanden Raede van Brabant, die daer op mede het Officie Fifcael hadden gehoort, hebben goet gevonden en verftaen, dat het Reglement hier na volgende» voortaen in denDorpe van Venloon punftuelijck fal werden geobferveert. I. Eerftelijck , op dat de Juftitie behoorlijck werdegeadminiftreert, foo fullen de Wet-hou- ders gehouden wefen hare ordinariiTe Vergade- ringhofte Recht-dagen alle veertien dagen j en foo DroiTaerd, als alle de feven Schepen maecken daerpun&uelijck tegenwoordigh te zijnelcken reyfe, endatt'eenenfeeckeren dage daer toe te beftemmen, foo van ouden tijden is geufeert, daer van de publicatie fal werden gedaen Sondags te vooren, ter plaetfe gecoftumeert, gereferveert ten tijde vande Vacantien, die onderhouden ful- len werden, achtervolgende d'ufantie van den Raede van Brabant alhier , gedurende welcke Vergaderinge de Wet-houderen niet en fullen vermogen te doen eenige verteeringen, noch te feeckenen eenige vacatien tot lafte van de Ge- meente, maer ter dier oorfaecke genieten hun Tra&ement, yder tot twaelfgulderis 's jaers. II Enonite belettende mertighvuldigheydt van éxtraordinaris Vergaderingen» die op het prx- text van eenige overkomende 'affairen fouden mogen werden gepradtifeert, foo wert verboden dat de Wet-houderen eenige diergelijcke Verga- deringen fullen mogen houden, ten zy om ge- wichtige faecken, die geen uytftel toe en laten, tot den ordinairen Gerecht-dagh ·, ende dat fy alvoorcns gerechtelijck door den Vorfter van den fel ven Dorpe daer toe zijn gedaghvaert, by voorgaende laft van den Droflacrt, ofte in fijne abfentie van den oudften Schepen, in welcke ver- gaderinge de Schepenen oock nieten fullen mo- gen doen eenige teeringe, tot lafte van de Ge- meente , maer fullen voorgemelte teeringen, ver- let en vacatien profiteren yder vijftien ftuyvers, (ondermeer, tot lafte van den gecnen die fooda- nige extraordinaire Vergaderingen fal hebben verfocht. III. Maer of het gebeurde, dat het voornoemde Dorp wierde gedreyght met Executie, tot het op- brengen van eenige overkomende laften,ofdat'er over quam eenige andere faecke vankleynenge- wichte, foo en fal het geheel e Collegie van de Wet-houderen daeromniet moeten vergaderen, maer fal Qnfen Droflaerdt, ofte in fijne abfentie den oudtften Schepen , daer inne remedieren, met een of twee van de naeft-gezeten Schepenen, dewelcke aen de andere, ten naeften rechtdage van hunlieden gebefoigneerde fullen rapport doen, fonder dat fyluyden daer van fullen treo- keneenighfalaris, ofte dacromme doen eenige teeringe tot Dorps lafte.

-ocr page 385-

			Begrijpende allerhande Politicque faecken.            365
					het dienende Collegie van Schepenen, mitsga- ders de oude Wet-houders van den Officier, en eenige van de principaelfte gegoede van den Dorpe, die de faecke te voorens wel fullen pon- dereren, en tot verrichtinge derièlver deputee- rendiegeene, die fy daer toebequaemftenpro- fijtelijcïcft tot het welvaert van de Gemeente ful- len bevinden, en fullen alfulcke Gedeputeerden op hunne koft vaceren , midts voor hunne vaca- tien , teeringen en vrachten daeghs genietende drie guldens, ende in gevalle hem yernant in dier- gelijcke deputatie binnen defe geprefcribeerde - maniere foudemogen hebben geingereerdt, ibo fullen Onfe Wet-houderen daer van in's Dorps reeckeningen royeren. Wat belangen de Kerck-itieefters ende Arm- meefters van den voorfchreven Dorpe, defelve fullen hunnen dienft doen? gelijck in alle\Oor- gaendetijden, fonder daer van te treckeneenige ialaris , anders als den loon Gods; ,maer als de reeckeningen vande Kercke ofte Heyligen Geeft fullen gefchieden, fullen de Schepenen en Kerck- meefters yder in't fijne daeghs voor vertceringe ende vacatie profiteren ydereenegulde, fonder meer. XIV. Dat den Droflaert voor alle fijne devoiren, tee- ringen en vacatien, diehy fal doen binnen den Dorpe van Loon, tot dienfte en welftandt van de Gemeente, byprovifie fal genieten van defelve Gemeente hetTracTement vanhondert vijftigh guldens's jaers, ende daer en boven fijne ordi- naire rechten, in het aenhooren en iluyten van des Dorps reeckeningen , en andere affairen van particulieren. XV. Dat in het nemen vanden aenfchou w niet meer en fullen komen als de vier oudfte Schepenenden Droflaert, Secretaris en Vorfter, waer over den Officier, Schepenen, Secretaris en Vorfter ful- len genieten hunne fchou w-boeten, als van ours daer toe ftaende. XVI. Datmen voortaen in de Boecken die omgeftek werden, fal ordonneren voor een prebmie, wac penningen yder Burgcmeefter of Collefteur fal moeten betalen, foo op de Comptoiren als aen Intereflen van opgelichte penningen, traktemen- ten van Officier, Schepenen en Vorfter, fonder dat de Burgemeefter^yets anders fullen mogen betalen dan op Ordo,nnantien, gegeven in 't Col- legie , ten overftaen van Droflaert en Schepenen, wiens namen in defelve Ordonnantie fullen wer- . den uytgedrackt: Ende fullen voortaen geen Or- donnantien in reeckeninge geadmitreert wer- den ,#ten zy defelve ilaen op de origin ele Billiet- ten, fpecificatien of reeckeningen ·, dies fal yder Burgemeeiter of Collecleur, de voorgemelte Or- donnantie ontfangenhebbende, defelveprompr telijck hebben te voldoen, en by faute van dien, alle defchaden en intereflen, ter dier oorfaecke voorvallende, fullen komen tot haren lafte, oock fullen alle de Tra&ementen uyt het flot van de  urgemeefters reeckeningen betaelt werden, die dat felve jaër reeckeninge fullen hebben gedaen. Xxi                    Oock
		r. aldaercompareert, fooenfaldaerniemant rci"totJaitevandeGemeenrecompareren;en aWpnDroiraertdaertoewierdtgedepuceerr,foo ralhvvoorvacatien, vrachten teeringe genieten dneguldens, en tot notitie en relaes als vooren gehouden zijn. y 11L Fndeals'er binnen den Dorpe moeten werden ovLefetdeMenfchenofBeftialen, tot hetop- b engenvanHoofc-gelden3 deweJckegewoonis Shieden by twéediftmaeDiftriaen, foo fullen in yder Quartier daer toe vaceren eenen Schepen/ endedelaetilafgaendeBurgemeefter, alshebbendedebefte kenniffe van hetgetal der felver, meteenen Vorfter of andere Officier, die voteens haren Eed daer in getrouwehjck fullen handelen; en fullen voor hun verlet, vacatienen teeringe profiteren yder eenen gulden daegs, een Vorfter twaelf ftuyvers , wekken voorfeyden gulden de Schepenen en Burgemeefters oock ful- len genieten voor den dagh dat fy fullen vaceren in het overbrengen van hunne notitie, en in het ftellen van het boeck, fonder dat den Vorfter daer innefal vaceren. I X. De Burgemeefters en Bede- heffers, vacerende op 'sLandts en andere Comptoiren, om over de Verpondingen, 'sKoninghs Beden, of andere Men, betalingetedoen, fullen noch verlet, noch vacatie, noch teeringe reeckenen , genietende ten dien eynde hunnen tantum vande opgebrach- te penningen ; ende fullen de Burgemeefters, foo aen deKercken of Straets-quartier, als aen 't Vaerts-Quartier, gehouden zijn eenen praecifen dagh inde weecke te fitten, alwaer de Ingezete- nen hunne laften en contributien aen defelve ge- boudenfullen zijn te komen betalen, oppcene dat de nalatige daer over paratelijck by den Bur- gemeeftei fullen mogen werden geëxecuteert tot hunnen koften. ÷ Aengaendede Keur-Meefters van de Schapen, als defelve werden geèmployeert in hunne fun- ctie 5 fullen in plaetfe van teeringe voor hun ver- let ende vacatie yder dagh profiteren twaelf ftuy- \'ers. XI. Á ls'ereenige nieuwe gronden werden ter cul- ture gebracht, dewelclce van nooden fal wefen te werden gemeten, omin'sDorpslaften te wer- den getaxeert, 'tfelve fal gefchieden terprefen- tieenoverftaen van de Setters daer toegefteldt, nudtsgaders van den Rent-meefter desHeeren, onijnen gecommitteerden, nevens den Secreta- ^orce fijnen gefubftitueerden, dewelcke yder pPn à 1.j' vacatie e"de teeringe fullen genieten ceneguIde>«daeghs, den Rent-meefter en Se- j wans voornoemdt yder fes en dertigh ftuy- × Ô Ô Dome°n ali>'eryemandt van den voorfchreven ^ffairen moeten vaceren in eenige gewichtige w°lv>« ' Wa^rvanfoude mogen dependeren het deSS;tVandenv°orfchreven Dorpe, ende van toenlm?ntr,l 'C *$ binnen den HaSe> datda« ^Wvr;alwerdengedeputeert, oftereyfen, 1 niet voorweten, refolutie en deputatie van

-ocr page 386-

Placaten. 3. Boeck. 1. Tk.

3Ó4

X V I L

na proportie omgeilagen, foodanigh als tot(j meeften dienft, nut ende oorbaer bevonden f ι werden te behooren. X XIII. De Schuts-koye aengaende, fal voor die η buytenin'tfchuttengereguleert werden , foo^ gelijck van omleggende Dorpen werdtgeobfer! veert, en in het reguarde vande Ingezetenen fal voor een Paert betaelt werden tien ft uy vers, voor yder Beeft vijftien ftuyvers j voor yder Schaet> een ftuy ver.                                                 ■ XXIV.           ;>c= Alle weicke voorfchreve Poin&en en Articu- lende Officieren ende Wet -Hóuderert vanden voorfchreven Dorpc punftuelijck fullen onder- houden, endoen onderhouden, lallende ende

Oock en fullen geene fauten in toekomende

geleden werden in des Landts Verpondingen, maer fullen gehouden wefen defelve punftue- lijck te voldoen. XVIII. Raeckende andere fettingert, foo van Landt- boecken als anders, omgeflagen, foó extraordi- naris als ordinaris, en iullen oock mede geen fau- ten geleden of geadmitteert werden, ten zy na be- wi is van uytterfte devoir. XIX. Datop dé Verpachtirige van Mael-'geldt of an- dere Speciën, maer fullen compareren dé twee Burgemeefters, den Droflaert, benevens den Rent-meefter van de Geer > weicke Burgermee-

fters voor vracht j teeringeen vacatie fullen heb-1 bevelendeden Vorfter vanden Dorpe van Loon" ben yder dertigh ftuyvers daeghs, Droiïaéirt en j defelve Sohclagh naeftkomende tergewoonlijc- Rentmeeftervijftigh ftuyvers* ende en fullen ten ker plaetfe te publiceren , om, daer onder ge- opfichtevan defelve yerpachtinge geene extra- fteldc hebbende fijnrelaes, defe originele weder. ordinaire koften gepaiTeert werden > ten ware om te leveren in handen van Huybert Everard, defelve noodigh gevonden wierden by de voor- Adminiftrateur van des Heeren Goederen tot fchreve Perfoonen , dewelcke evenwel niet en , Loon voornoemt j dewelcken Wy by defenau- fullen mogen excederen de negen gulden,            j thoriferen, om over de Gemeente, neffens den X X.                                I Droflaerd e -* Schepenen $ te aenhooren en ftuy- Dat den Secretaris fal geniqten fijn traclemerit ten de reeckeningen, foo van den voornoemden van feftigh guldens's jaers, teroorfaeckevanhet Dorpe, alsvandeKercke ende Heyligen Geeft, weicke hy gehouden lal zijn te formeren de boec- midtfgaders tot het liquideren vande flooten hier ken of quohieren van ommeftellingen, defelve vooren gemelde, behoudende altijdt aen Ons op te reeckenen, te formeren des Dorps reeeke- het recht van daer toe yemandt na Onfe geViefte ningen, ende te doen vordere devoiren, de Ge- in des felfs plaetfe te authoriferen. meente raeckende , fonder dat hy yets verders j                              XXV. fal pretenderen, voordedienften binnen dePa-1 Endeopdat niemandt daer van ignorantieert rochie, in 't reguarde van de Gemeente voorval-, preecendere, foo hebben Wy*de Suppliantenge- lende ·, het tratlement der Vorfteren fal wefen j confenteertengepermitteert, 't voorfchreve Re-

glement, inde voorfchreve Heerlijckheydtvan Venloon te mogen doen publiceren; ordonne* iende alle en een yegelijck die het felve foude mo- gen aengaen, hen daer na punftuelijck te regule- ren, fonder dat nochtans door dit Reglement eenige prasjüditie of nadeel aen voorgaendePla· caten, Reglementen en Ördonnantien , die voor defenbyOnsoverde Meyerye van's Hertogen· bofch albereydts fouden mogen zijn, of in het toekomende noch fouden mogen werdengeëmi* neert, fal werden geleydt: Accorderende de Supplianten ten effedle voorfchreven deiètegen- woordige Α die. Gedaen ende gearrefteettter Vergaderinge van de hooghft-gemelde Heeren Staten Generael, in den Hage den nCgenaen Maert feftien hondert fes en tachtigh.

fes en dertigh guldens jaerlijcks, te weten voor yder achttien guldens. X X L Op het jaetgericht fullen den Droflaert, Se- cretaris en Schepenen mogen verteeren yder vieren twintig ftuyvers, makende alfoö te famen twaelf guldens, fonder eenige verdere teeringe tot lafte vande Gemeente toe te ftaen. XXII. Ende alfoo de Gemeente door voörgaende quade directie is belaft met veele opgenofliene penningen en andere fchulden , foo fal daer af gemaeckt werden een pertinenten ftaet, lbo van Capitalen als van achterftallen, omme als dan na een voorgaende Oftroy daer toe van Ons te ver krijgen, een repartitie gemaeckt te werden, en

Accord, over het exerceren van de hloógejurifdittie van de Heerlijchhejdt vanLiï' kerkerck enZuydbtoeck, in dato den 6. 'December 1687.

Heer vande Lecq, mitfgaders Moeder en Voog' deflèvan haer minder-jarige Soon ^aurliL, Naflau, ter andere zijde gemaeckt, totbeiu '■ gederdiftcrenten , ontftaen over het e*erifer, van de Hooge Jurisdidlie over de geheele He^ lijekheyt van Leckerkerck en Zuydbroetf j mede over de Riviere voorby Leckerker<* pende, foo ende in dier voegen als het *eiVj(jaC het eynde defes isgeinfereert i verfoecken ^ haer Edele Groot Mog. het voorfz Accor _ den gelieven te approberen en van waeroc t fj^,

ONtfangeneen Mifllvevan deRaedenen Meeftersvan de Reeckeningen*over haer Edele Groot Mog. Domeynen, gefchreven alhier in den Hage den vier- den defer loopende maent, houdende, dat de- felve aen haer Edele Groot Mog. overfonden het Accord tuflehen de gemelde Racden en Meefters van de Reeckeningen, ende de Burgermeefteren en Regeerders der Stadt Dordrecht, ter eenre·, en Anna Maria van Beyeren van Schagen, Doua* riere van wijlen Maurits van Ν aiTau, in fijn leven

-ocr page 387-

Begri j pende allerhande Politicque iaecken.            φ$

Waer op gedelibereert zijnde, hebben haer

ons onbefwaert, en voor de Domainen niet on- chenftigh hebben gevonden, het voorfchreve Accord aen te gaen en teiluyten , indiervoegen als het felve hier nevens gaet, foo om dat daer reeds twee Sententien tot onfen nadeel gevallen wefende, die faeck voor ten uytterften bedenc- kelijckmoeftaengeiïen werden, om de felve in Reviiie te boven te konnen ftaen, als om dat met het voorfchreve Accord de faecken toteenrede- lijcke en bepaelde feeckerheydt gebracht wier* den, daer, wanneer de Reviiie al haren voort- gangh hadde konnen gewinnen, en wy daer inne oock mochten hebben gefuccumbeert, over het geene foude hebben konnen verftaen werden be- grepen te moeten zijn onder de Hoogejurifdi- crie, den Heere van de Lecq by de gemelte Sen- tentien toegëwefen, noch veele diiputen, ende' vervolgens moeyelijckheden ende onkoftenvan proceduren overigh fouden zijn gebleven ·, maer alfoodie voorfchreve faecke voor heen oock ter Vergaderinge van U Ed. Groot Mog. was ge- weeft , en van daer haer denvangh had bekomen, foo ii oock daerom in het voorfchreve Verbael Accord gedaen influeren ·, dat tot meerder be- ftendigheytvanhetflwe, daer opoockverfocht foude werden de approbatie van U Ed. Groot Mog.: Ten welcken eynde wy het van onfe plicht geacht hebben gehadt, U Ed. Groot Mog. hetièlveby defen toe te fenden , niet twijffelen- de of U Ed. Groot Mog. fullen haer dat oock wel laten gevallen, en daer op der felver approbatie verleen en, om redenen hiervooren aengeroerr, ons tot het aengacn van dien bewogen hebbende: Wy ons niet te min in alles tot U Ed. Groot Mog. difpoiltie met alle behoorlijck refpect gedragen- de, fullen onder des den Almogenden bidden. Edele Groot Mog. Heeren,·&c. Gefchreven tenBurelevandeKamere van deReeckeningen over U Ed. Groot Mog. Domainen, in den Hage den vierden December Anno feftien honderdt fe- ven en tachtigh. Onder ftondt, U Ed. Groot Mog! Dienaren ·, DeRaeden enMeeftersvande Reeckeningenover IT Ed. Groot Mog. Domai- nen. Lager ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, CCamerlin. Τ TYt krachte van feecker Appoinftement ^ Commiilbriael van den Hoogen Raede in Hollandt, van date den eerftenjuniiieftien hon- dertfes en tachtigh, verleendt op de Requefte van den felven Raede, geprefenteert by den Pro- cureur Generael van Hollandt ende Weft-Vries- landt, van wegen de Raeden en Reecken-mee- fters der Domainen vande Heeren Staten van den voorfchreven Lande, midtfgadersBurgermecfte- ren en Regeerders der Stadt Dordrecht, haer ver- vangende, en haer als derde bekendtmaeckende voor haer intereft, Requiranten, omme te heb- ben Poenael, na verfcheyde continuatien, zijn op huyden den tweeden Oftober feftien hondert feven en tachtigh, voor ons Cornelis Hopende Vincent van Bronckhorft, Raeden inden gemel- ten Hoogen Raede, als Gommtflaren, hebben? de tot Adjunct Pieter van den Velde, Subftituy t Griffier in den voorichreven Raede , gecompa- reertMr. Wouter vanLandtichot, Raedt ende Reecken-mgefter vande voorfchreve Domainen, in

fee Groot Rog. het voorfz Accordgeappro- EK ^eliick het felve approberen by defen.

Edele Groot Mog. Heer en. t Α dat het U Edele Groot Mog. heeft gelieft aehadt in der felver Vergaderinge met te dif- ïiMioDhetverfoeckvan wijlen Maunce de

Ν

over fine Heerlijckheydt van dcLecq, incon- formirévan'tgeen dien aengaendeindefucceflï- TcVerly-Brieven was vervat, maer diefaeckete renvoyeren aen de Juftitie i ende wy dienvolgen- de door den gemelden Heere van de Lecq daer over befchreven ende betrocken zijn geworden voor den Hove van Hollandt. Hebben wy wel door den Advocaet van U Ed. Groot Mog. Do- mainen, tot defenfie doen bybrengen alles wat kondedienen, omme waer 't mogelijck geweeft, de voorfchreve Hooge Jurifdi&ie aende Bailliua- gevan Zuyd-Hollandt te konnen behouden·, waer in dan oock het hare hebben gedaen deHee- renBurgermeefteren ende Regeerders der Stadt Dordrecht, dewelcke , vermidts het interciTe van die Stadt, goedtgevonden hadden hen in dien Proceflèmede te openbaren en te mengen ■, dan heeft de voorfchreve faecke dien uy tflagh ge- hadt, dat foo by den Hove van Hollandt, op den twaelfdenMeydes jaers ièftien honderdceenen tachtigh, alsincasd'Appelby den Hoogen Ra- de op den tweeen twintighftenjulii van denjare feftienhondert twee en tachtigh, in fubftantieis verftaen ende gefen tentieert, dat wy den Heere vandeLecqfoude moeten laten geworden met deHoogeJurifdi&ie in den Alingen Dorpe ende geheele Parochie van Leckerkerck, in confor- mité van de fucceiTive Verly-brieven daer van zijnde, ende dat dienvolgende den Bailliiawvan Zuyd-Hollant by ons daer toe foude moeten wer- den gehouden, dathy hem met de voorfchreve Hoogejurisdia-ieniet enbemoeyde: Wy heb- ben wel vande Sententie, en de het Arreft van den Hoogen Raede , in voegen voorfchreven, tot o/den nadeel gevallen, nevens de Heerën Burger- meeircren en Regeerders der Stadt Dordrecht, Mandaraentvan Revifie doen lichten, ende de Jaeckem dat cas doen voldingen; maer zijn by ^ommiflanffen van den Hoogen Raede, terge- legentheyt vaneen verfoeckvanPocnael, by ons, nevens de Heeren Burgermeefteren en Regeer- «crevan Uordrechtgcdaen, tegens hetgeene aen vane Τ d°n Hcere van de Lecq was aenge- diefl erveelcdevoirenaengewendt, omme fer Ρ" het gched mec een Accord te beiliil durenenf Crrd-00ralleVerderediiPutenenProce- oorlrm j nii.denen vo°r te komen, waer in dan dev^^^^^MTcrlcliiy- liict' „e. *>c?> m "et ontwerp daer vaneynde- J^gemaeckt, niet alleen £ Vrouwe van de ίδ&Π?* df haer Ed· aififteren, heeft bc- fteren KflF at ?°ck de Heercn Burgermee- onshebhen, fgeerdcrS derScadtDordrechtaen ^HetvoöΠnen8egevenen betuyght,hun ^ villen d nreve ontwerp mede te konnen en n^ergenoegen:Waerommewydanoock

-ocr page 388-

Boeck. i.Tit. mende te delinqueren op de voorfchreve Riviere te mogen vervolgen en apprehenderen, dienvol. gende dat den Bailliu van Zuyd-Hollandt hemfj onthouden van de Hooge J urifdiétie hiervooren gemeldtenbepaelt, en hem opegeene wij fedae. mede bemoeyen, des dat de Ingezetenen van Zuyd-Hollandt op Maendagh en Vrydagh door Leckerkerck en Zuydtbroeck fullen hebben vrv acces en reces naer Dordrecht, even als he%ais dan binnen Dordrecht werdt vergunt, als mede dat de Gevangens by den Baüliuw van Zuydt. Hollandt, ofte des felfs Bedienden gevangen werdendebuytende hierboven gemelde Hooge Jurisdictie, door Leckerkerck en Zuydbroeck fonderoppofide fullen mogen werden gebracht na Dordrecht, en fullen de verdere Heerlijckhe· den den gemelden Gerequireerden in haer qualj. teyt, buyten de nu hier vooren-gemelde iney. gendom toebehoorende. voor foo veel defelve onderde Jurifdi&ie van de BailluagevanZuyi Holland zijn gelegen, niet anders als voor Am· bachts-Heerlijckheden werden geconfidereert, en dien volgende de Hooge Jurifdi£tie van dien blijven aen den Bailliuwfchappe van Zuyd-Hol· landt, fulcks dat de voorfchreve Ambachrs Heer· lijekheden even als de andere Ambachts-Heer· lijekheden van Zuyd-Hollandt, fullen gehouden blijven te ontfangen de uytfchrijvingen byden Baüliuw van Zuyd-Holland gedaen werdende, en daer van de Exploidliers betalen foodanigen port of berghloon, als tot noch toe is gedaen,vol- gensdeLijfte by Mannen van den Hove, ende Hooge Vierfchaer van Zuyd-Hollandt daer op gefofmeert, waer mede fullen afzijn en komen te ceiferen de proceduren en differenten tuflehen Parthyen ontftaenengevoerdt: En fal tot meer- der beftendigheydt van defen Verbalen Accordd daer op oock verfocht werden de approbatievan haer Ed.GrootMog.de Heeren Staten van Hol· landt ende W eft-Vrieflandt. Verklarende de voornoemde Parthyen oock te vreeden te zijn hen inden inhouden defesgoei· willigh te laten condemneren byldefen Hoogen Rade. EndeverfochtendevoorfchrevePartyenopK bovenftaende Accorde condemnatie. 't Hof dienvolgende condemneert de voor- noemde Parthyen h'inc inde'ysx den innehoM© van den voorfchreven Verbale en Accorde. Uyrgegeven voor Copie, By my , 5rV- ^ den Velde. Onder ftondt, Accordeert «et* Copie, uytgegeven en onderteeckent als boven» den vierden December feftien honderdt feve*1 en tachtigh. Geteeckent, C.Camerlin.

366                    Pkcatcn. 3. in den name en van wegen de Raeden en Mee- ftersvandefelveDomainen, Requirant, geaffi- fteert mee Mr. Johan Stipel, en Adriaen van Ster- revelt, zijnde Advocaet en Procureur;, enPom- pejus de Rovere, Heere van Hardinxvel t»Oudt BurgermeefterderStadt Dordrecht s en Govert van Yfïèl, Oudt-Raëdt der voorfchreve Stade Dordrecht, ende van wegen de felve Stadt Ge- committeerden ter Vergaderinge van haer Edele Groot Mog. de Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieilande, ais by Refolutie in dato den elfden Julü feftien honderdt feven en tachtigh» van haer Ed. Groot Achtb. Heeren, de Heeren Burgermeefteren ende Regeerders der gemelde Stadt, ten defen ipecialijck gelaft, Gevoegh- dens, enfulcksmedeRequiranten, geaiïifteert met Mrs. Pieter Schaep, Adriaen van Nifpen, en Jacob Mierboom, haerluyder Advocaten ende Procureur, ter eenre ·, ende George Rofeboom, als Procureur van Anna yan Beyeren van Scha- gen , Douariere van wijlen Maurits van Naflau, in fijn leven Heere van de Lecq, Beverwaert, &c. midtfgaders Moeder ende Vooghdeffe van haer " minder-jarige Soon Maurits van NaiTau, by de gemelde Heer van de Lei% aen haer verweckt, originele Gerequireerde, en Mr. GafparFagel, Raedt-Penfionaris van Hollandt > als by den Ho* ve van Hollandt gecommitteert, tot opiicht en aiïiftentie over de Educatie van des originele Ge- requireerdens gemelde Soon» en Mr. Mattheus deHertoge, alsby gemelden Hove geftcldttot toefiende Vooght, mede Gerequireerde , ter an- dere zijde. Ende zijn de vöomoemdeParthyen, door tuf- fchen4preecken van Onfe CommiiTariflen , ver- dragen, dat aen den originelen Gerequireerde, in hare gemelte qualiteyt, uyt krachte ende tot voldoeninge van de Sententie van den Hove Pro- vinciael, in dato den twaelfden Mey feftien hon- dert een en tachtigh, midtsgaders vande Senten- tie approbatoir van defen Hoogen Raede, in da- to den twee en twintighften Julü feftien honden twee en tachtigh, fal volgen, gelijck daer aen werdt gelaten by defen, de Hooge Jurifdi&ie over de geheeleHeerlijckheydt vanLeckerkerk en Zuytbroeck, als mede over de Riviere voor- by Leckerkerck loopende, doch aengaende de voorfchreveRivierealleen, foo verre alsde Vif- icherye van de voorfchreve Riviere aen de ge- melde Gerequireerde in haer qualiteyt is compe- terendej ende voor foo veelaengaet de deli&en die by de Vifichers fouden mogen werden be- gaen, ofte ter occafie van de VnTcheryeopeeni- ge wijfe voorgevallen, midtsgaders om de Delin- quanten binnen Leckerkerck en Zuytbroeck ko-

Ordre en Reglement voor die van den Amhachte van Stolwi/ck, in datodenvÏÏ® twintighflen Juniifeflien honderf tnegentigh.

daer voor hy gehouden fal zijn alle ordii»

vallen-

Η Et Gericht fal, alsvanoudts, beftaenuyt den Schout en feven G efwoor ens. II. Den Schout fal jaerlijcks uyt den Bin- nenlandtfchen Qmilagh , voor Traclement tot lafte van't Ambacht genieten honderdt guldens,

extraordinaris Befoignes waer te nemen > ς £.

de binnen den Ambachte van Stolwijck, der

ende

den Gouda, Schoonhoven, en de Dorpen Plaetfen,gelegen binnen den Crimpender-^^ midtsgaders alle Comparitienopdeordinan^'

extraordinaris Recht- en Schou w-dagen, 9

doen

-ocr page 389-

Beo-rijpende allerhande Politicquefaecken.

367

fpective Blocken foo te fchicken fal zijn, en die gegoedt is met drie mergen Landts, leggende in het voornoemde Ambacht; met dien verftande, dat een Soon van een competenten ouderdom, wiens Vader ofte Moeder drie Mergen Lands als voorenpoflideert, eligibelfal zijn, oockinfulc- ken geval, als de voorfchreve drie mergen by het overlijden van de Ouders, tuiTchen de verdere Kinderen ongedeylt blijven. X. By verfterf van een of meerder van de Gezwo- rens , in dienft zijnde , f uilen de andere de Plaet- fen fuppleren van de afgeftorvene, met bequame Perfoonen uyt den felven Blocke, die niet langer fullen dienen als de refte van de twee jaren van de afgeftorvene. XI. De Gezwoorens in der tijdt in dienft zijnde, fullen jaerlijcks voor haer moeyten en befoignes» vallendeindeu Ambachtevan Stolwijck, deSte- densGouda, Schoonhoven, ende Dorpen ende Plaerfen inden Crimper-weert leggende, voor haer Comparitien op de ordinaris en extraordina- rïs Recht- en Schoudagen, het doen van de ge- meene Lands- en Arme-reeckeningeil, vermiy- ringh van het gemeene Lands Goedt, beftedin-' gen ende aennemen van Moolens, Moolenaers, Wegen, Bruggen, en alle andere faecken, het Ambachtraeckende, geene uytgefondert, yeder genieten veertigh guldens, ende fullen daer en boven geen Vacatien, Reys- of Teer-koften mo- gen prretenderen, ter oorfaecke ßã de voorfchre- ve iaecken hebben waergenomen. X I I. Soo wanneer den Schout en gecommitteerde Gezwoorens fullen gaen op de foo genaemde vier Cavels reeckeningen , fullen defelve daer voor geen vacatien trecken, maer alleen tot lafte van het Ambacht brengen de Reys-koften ende hare Verteeringen, ftreckende in afftagh de tien gulden tien ftuy vers, die voor het Ambacht van Stolwijck in de voorfchreve Cavels-reeckenin- gen werdt omgeflagen. XII I. Daer en boven fullen tot lafte van 't Ambacht in reeckeninge geleden werden de Verteeringen, vallende op de Schouwen van de Wefter Hoogh- kade, beneden van den Boefem-kade, in het Veerftals Block van Gouderack, op het doen van defmaldeelingenvan het voorfchreve Block van Gouderack en Beyeriche refpecÏive , en op het doenvandeCavel-reeckeningh , die den Schout en Gezwoorens fullen beforgen, dat foo mena- gieufelijck werden aengeleght, als doenlijck, en op datde voor en nagelagen daer nief by werden gebracht, fullen defelve gehouden zijn de reec- keningen op te nemen op djen dagh dat de Ver- teeringen zijn gevallen , en de fpecificatie daer van aenftonds over brengen in het voile Gerecht. XIV. Den Schouten Gezwoorens fullen met dievan Gouderack af-ipreecken de onkoften van Ver- teeringen, die op de voorichreve finaldeelingen fullen vallen, en die foo veel verminderen voor 'c toekomende, als eenighüns doenlijck fal zijn. Noch

ë pnvandegemeeneLandsendeArmen-reecke- docnvaiiu|&_^^ van. het Gemeene Lands

ó-h verhuyringe van· ç Ar Beftedingea van aennemingh van Moo- ^Moolenaers, Wegen, Bruggen, ende alle Ë re faecken, het Ambacht concernerende, a Suvtgefondert, fonder dac den voornoem- &houtdaervooreenigeVacatien,Reys-en Teer-koften ial mogen pretenderen, maer al- le" doen moeten op het voorfz Traftementvan hondertguldcns. Den Schout fal by redemptie voor't recht van de foo genaemdeKeurlingh, daer in beftaende, namentlijck,dat na de gedane eledie van Gezwo- rens , hy de facultey t had een van de felve te recu. feren, en felfs een andere aen te ftellen, jaerlijcks genieten tot lafte van het Ambacht fes guldens fes ftuy vers, daer mede het voornoemde recht voor het toekomende fal zijn geëxtingueert, ende by hem niet meerder geëxerceert werden. Den Schout fal ten tijde vandë verkiefinge van nieuwe Gefwoorens,fich vande nieuwe Gerecht- kamer, alsvanoudsabfenteren, tot foo lange de Eleftie is gedaen, en fich met de nominatie ende electie direttelijck ofte indirecTrelijck niet te be- moeyen. V. Den Schout fal beforgen dat op de eerfte Maen- daghmydermaentpraïeiièlijck Recht-dag weit gehouden, beginnende des Somers van den eer- ften Mey tot ultimo October, des naermiddaghs ten twee uyren, en des Winters van den eerften November tot Ultimo April, des naermiddaghs tcneenuyte. V I. Den Schout yemandt van de Gezwoorens of den Secretaris, ten dage ende uyre voorfchreve op de Gerechtkamer niet preiènt zijnde, fal yder vande Á bfenten verbeuren vier ftuy vers voor den Armen, en fes ftuy vers voordepraefentenvan't Collegie, wekkc boete betaeldt fal moeten zijn, alvoorenshv op de naefte Rechr-dagh feflle neemt; ende by foute van dien, falhetdubbeldt van fijn Traftement afgetrocken werden; doch ioo yemandt door iieckte ofte noodtfaeckelijcke voorvallen verhindert wierdt te compareren, fal van de voorfchreve boete geëximeert zi in. VII üe: Gezwoorens fullen van nu voortaen twee jatendienen, foodanigh, dat het eenejaervier, enüe netandere jaer drie fullen veranderen, ende uiuenvoorhetaenftaendejaer in dienft geconti- nueert werden, é ç í             v l l * ue argaende Gezwoorens, fullen, als van rS I rtWee Perf°onen voorilaen, uyt het kfniKdi!?ruycfy verkoorenzimgeweeit, en fal In ç Ô Ô ftemmen * Ü*™ «Ã een Per" fSy^rBlockverkoorenwerden, omde ^endealsGezwoorensteibccederen. hvt 2?udJm%h vmde Gezwoorens fal jaer-

gefekeden op den laetften Maendagfa in

Ho

vembei-Ë

en niemandt fal wederom tot Ge-

j CnUytdend^nitisgeweeft, foo het in de «-

-ocr page 390-

Placaten. 3. Bocck. 1, Tit.

368

XXII.

χ v.

Noch fal in reeckeninge geleden werden een fomme van dertigh guldens voor de Maeltijdt, ten tijde van 't doen van de reeckeningen, midts- gaders voor de Verteeringen dieinhetGerecht- huys in verfcheyden voorvallen by den Schout enGezwoorens gemaeckt werden j ende boven dien fullen geen verdere Verteeringen ofte Gela- gen in de gerneene Lands Reeckeningen, van wat ïiatuyr die zijn, geleden mogen werden. XVI. Den Schout en Gezwoorens fullen aenftonds naer de eleftie van de nieuwe Gezwoorens, ende al vooren die geinftaileert werden, met meerder- heydt vanffcemmen aenftellen twee Waers-luy- den, een uyt het boven-eyndevan Stolwijck, en een uyt het beneden-eynde, daer van yder fal die- nen twee jaren, alle jaren een afgaende, en een aenkomende, X V I l           , ■ De Waers-luyden fullen yder gegoedt moeten zijn met drie mergen Lands, en oock foo mogen dienen voor het Goedt dat haer Vader en Moe- der heeft, of in de gerneene Boedel gebleven is, als hier vooren Articul IX. ten reguardevande Gezwoorens is gearrefteert. XVIII. De Waers-luyden fullen genieten desdaeghs, tereeckenen vanden eerften O&ober tot ultimo Maert, acht ftuy vers s en van den eerften April tot ultimo September, feftien ftuy vers, ten tijde fyvolgenshaerEedt vaceren fullen, omtoeficht te nemen op de reparatie van't Gerneene Lands Goedt, op de leverantie van Smits , Timmer* luyden, Hout-koopers, Steen-houwers, Metfe- laers, &c, midtfgadersopdeWerck-luyden, en hare Arbeydts-loonen j en yets bevindende dat ftrecken fo ude tot nadeel van 't voorfchreve Am- bacht, fullen fy gehouden zijn fulcksaenftondts aenden Gerechte te openbaren, ten eynde daer in behoorlijckmagh werden voorfien. XIX. Byafftervenvancen of meerder Waerdrs-luy- den, fal het Gerechte aenftonds, of uytterlijck binnen veertien dagen, de plaetfen fuppleren met bequame Perfoonen, uyt het felve Block daer de afgeilorven is uy tgekomen, omme des felfs tijdt, en langer niet te dienen. X X. Den Schout ende Gezwoorens fullen op den voorfchreven tijdt met meerderheydt vanftem- men, oock aenftellen vier Vier-fchepens , ofte Brandt-fchouwers j die yder gegoedt is met een ofmeerderHuyfen, ftaendeinde Brandt-fchou- weryevan't Ambacht, ende dat uyt den Blocke, foodanigh die in rangh volgen, als voordefen; met dien verftande, dat naer defen de Vier-fche- pens twee jaren fullen dienen , ende dienvolgens jaerlijcks twee afgaen, ende twee aenkomen, blijvende voor het aenftaende jaer geconti- nueert. XXI. By af-fterven van een of meer der Vier-fche- pens , fullen de plaetfen gefuppleert werden door het Gerecht, als Articul X. gefeght is, ten reguar- de van de Gezwoorens.

Den Schout ende de"Vier-fchepcns fullen i

lijeks op den eerften Dinghfdagh vande nfeend Januarii, April, Julii en October, devifiteen brandt-fchouwinge door het Ambacht doen f]

XXIII. Den Schout fal tot lafte\^an 't Ambachtgeni ten vanyederommegangh achtftuyvers, envd ' Vier-fchepcns of Brand-fchouwers vierftuyL t boven de boeten ende bekeuringen die verdeeld' iiillen werden t'haren behoeve, volgens de Ken ren. XXIV. Den Schout ende Vier-fchepens, fullen boven de vier gefette tijden , foo dickmaels mogen om- megaen, als fy het noodigh achten , oock des Winters de Bijten alomme mogen vifiteren, en bekeuringe dóen tegens de gebreeckige, als van ouds, buytenkoftenoflaften van hetAmbacht alleenlijck genietende volgens de Ordonnantie de boeten. X X V. De veranderinge van de Kerck-meefters fal jaerlijcks gefchieden op den eerften Maendagh in November. XXVI. De Kerck-meefters fullen van nu voorfaen twee jaren dienen, en vervolgens jaerlijcks twee afgaen, en twee aenkomen, ende voor hetaen· ftaende jaer in dienft gecontinueert werden , XXVII. Het aenftell en en verkieiingh van Kerck-mee- fters fal gefchieden by den Schout, de vier oude Kerck-meefters, en den Predikant, by meerder- heydt van ftemmen , midts dat defelve blijven in de Blocken, foo in Stolwijck als Beyerfche, gelijck die in rangh volgen. XXVIII. By af-fterven van een of meerder Kerck-mee- fters, fullen die plaetfen gefuppleert werdenbj den Schout, Kerck-meefters en Predikant) in dier voegen als Articul X. gefeght is, ten reguar- de van de Gezwoorens XXIX. De Kerck-meefters fullen uytterlijck veertien dagen voor hare veranderingh pubuIiqu^P in de Kerck moeten doen, ten overftaen vanden Schout, twee Gezwoorens, den Predikant) en alle prefente Ingelanden, de reeckenirighvande Kerck, foo van haer inkomen als laften, opdat hetgeene de Kerck te kort komt, gebracht kan werden op de gerneene Lands reeckeningh > na# ouder gewoonte·, ende fal van het doen van * voorfchreve reeckeninge, veertien dagen tevoo; ren by publicatie en aftixie van Billietten kenm · fe gegeven werden. XXX De Kerck-meefters fullen jaerlijcks in Mjj reeckeninge mogen brengen vijf guldens v0° yder Kerck-meefter, tot lafte van het A*f^ en daer vooren gehouden zijn de mk°ffly L^ de Kerckprazcifelijck in te vorderen, ende van reeckeninge te doen , midtfgaders J3^. nemen allede faecken, de Kerck raeckendfr der daer voor eenige Vacatien, Reys-o* koften te mogen pretenderen.                    pg

-ocr page 391-

Begrijpende allerhande Politicque faecken.             569

XXXI >Arffl_meeftersfulienwerdenaengefteldtby

iè gevonden werdende, en daer in van rijdt tot rijdt continueren, op dat den Gerechte kennifïè

ë FtÏoütrKerck-meeiters en Predikant, op

konne hebben van het geene onder fijne bewa-

£ fclvS aagh ds de Kerck-meefters zijnge- maeckf. ^ ÷ ÷ × É I, De Arm-meefters fullen van nu voortaen oock uveeiarendienen,envervolgensjaerlijckseenaf en enaenkomen, en fullen voor het aenftaen- Ijaermdienftg^coMinuemwerden Bv af-fterven van een of meer Arm-meefters fullen die plaetfen gefuppleert werden by den Schout} Kerck-meefters met den Predikant, in voegen als ArticulX. gearrefteert is, ten reguar- d»indeCezwTx ÷ 1 v. - De Arm-meefters fullen gehouden zijn haer reeckeninge te doen op den felven dagh als de Kerck-meefters, en op de felve maniere als hier vooren Articul XXX.ten reguarde van de Kerck- meefters is gearreft eer t. XXXV. Niemandt en fal tot Arm-meefter werden ver- kooreiij dan die vier jaren uyt den dienft: is ge- weeft. XXXVI. Den Secretaris ial jaerlijcks tot lafte van het Ambacht voor Tractement genieten een fomme van hondert guldens, en fal daer voor gehouden 2ijn te woonen binnen de Vierr-lchouwerye van het Ambacht, te fchrijven ende regiftreren alle Conditien van ingaringh van Verpondingen, Binnenlandtfche Omme - ilagen, Cavel - geldt, verhuyringe van het Gemeene Landts, Kerck- enArme.Goederen } beftedingen van Sluyfen, Moolens, Dammen, Wegen, Kaden ·, oock de rceckeningen van het Ambacht, van de Kerk- en Arm-meefters , alle Refolurien, Actens, Keu- ren, Ordonnantien,Befchouwingen, Citatien, Infmuatien, Certificatien, en alles 't geene het Ambacht concerneert, en op ordre van het Ge- rechte verricht fal moeten werden in het Ambagt !in alsindeSt:ecier> Gouda, Schoonhoven, en de Dorpen en Plaetfen leggende in den Crimpen- der-Weert, fonder yets voor Vacatien, Reys- en leer-koften te pretendeeren, en fullen hem alleen in reeckeninge geleden werden het ver- icnot van Zegels en betaelde Depefche-gelden, daervanhybyfpecificariefaldeclareren. n ■·' xx xvii. uenSecretansfaLter handt geftelt werden een JtewelvandeKaflè, die gemaeckt fal werden in en ïf?cht™er» daerinnadefenopgeflooten e"ftl Dtfu Ienwerden deProthocollen, Re- Sde ñ ' Rekeningen, AcTrens, en bachf xtf "P1?™ > concernerende het AmCura^l SLkl,nderen' Defolate Boedels, en Secre^V ð fgaders «k-Gelden die onderden den S2SS? ÔÜåç geconfigneert, daer voodifcrerie v gech°uden tffo fil Borge te ftellen, teretlevanSchoutenGcfwoor!ns, t»enS ? X X V I I I. tenInven^reranS &I Behouden zijn een pertinen ProthocnlTIS i,maecken.van alle de voorfchreve Klunimen£Ôe^fters'Reeckeningen,Aa. ns IV ç enalIeanderePapieren,in de Kaf

nnge is. ÷ ÷ ÷ é x. Den Secretaris ial voorconitgnatie-recht heb- ben den feftighiten penningh. « XL. Den Secretaris lal gehouden zijn alle Depe- fches, het Ambacht ofte Particulieren raecken- de, fop ipoedigh af te doen als mogelijck ial zijn, oock den Gerechte van fijn advis dienen , des verfocht werdende, en voorts alles doen dat een vroom, oprecht en goedt Secretaris ichuldigh is te doen, ×Ð. Den Secretaris fal gehouden zijn , ibo Schout ende Gezwoorens hetdienftigh en noodigh oor- deelen, voor het Ambach t te collecteren alle de ordinaris en extraordinaris heele ende halve Ver- pondingen, volgens het. Verpondingh-boeck daer van zijnde j ende ial in fulcken geval voor fijn Collect-loon, tot lafte van 't Ambacht genie- ten twee ten honderdr* niet meerder, maer wel minder, midts reeckeninge doende van alle het geene by hem fal gecolle&eert zijn; anders fal de voorfchreve Collecte publiquelijck werden aen- befteedt. X L I I. Derj^Secretarisfaf oock, Schouten Gezwoo- rens fulcks dienftigh achtende, eollectefen alle de Binnenlandtfche Ommeilagen, volgens het geformeerde Weer-boeck, ende voor CollecT;- loon van den onifangh enuytgaef, tot lafte van het Ambacht, hebbenen genieten twee van het hondert, wel minder maer niet meerder, fooals Schouten Gezwooren fullen konnen actordee- ren , dirigerende fijnen uy tgaef foo als hier onder nader ial werden gearrefteert. X L I I I. De Gemeene Landts reeckeningen van dege- maecktefchuldenende laften van het Ambacht, fal jaerlijcks publiquelijck in de Kerck gedaen werden, veertien dagen na dat de electie van de nieuwe Gezwoorens, ten overftaen van Schout en Gezwoorens, die daer van by publicatie voor . het Gerecht-huys, en affixievar Billietten alom- me door het Ambacht kenniflè fullen geven op de drie precederende Sondagen; ende fal den ge- prafigeerden tijdt om geen redenen werden geal- tereert. X LI V. Alle het geene het voorfchreve Ambacht by de reeckeningen ial te kort komen, den ontfangh van het Gemeene Goedt afgetrocken, falomge- ilagen werden na ouder gewoonte, over de Lan- deryen in het voorfchreve Ambacht leggende. X L V. De penningen die uyt den voorfchreven Om- meilagh fullen werden ingegaert door den Secre- taris of Gaer-rrieefter, gelijck hier vooren Arti- cul XL III. is gearrefteert, fullen nergens an- ders toe mogen geëmployeert werden , dan tot betalinge van de fchulden en poften in reeckenin- ge gebracht, op pcene dat den Secretaris of Gaer- meefter de gediverteerde penningen ial moeten reftitueren, en aen het Ambacht vergoeden} en

E EI,,

Yy                         daer-

-ocr page 392-

Placaten. 3, Eoeck. 1. Tit.

L I.

A-J Λ-* De'voörfchreve Buyr-fpraeck fal ten rninftCB drie Weecken te vooren beley dt werden, en daer van by publicatie en afhsie vanBülietten ter ee» woonlijcker plaetfe, drie achter een volgende Sondagen, aen alle ende een yeder kenniffe eg. geven werden. LIL In gevalle het voorfchreve Ambachtvanaade- ren eenigh Proces wierdt aengedaen, ende fy ge. noodtfaeckt als Verweerders te ageren, foo M* len Schout ende Gezwoorens aenftondtsiBoyr, fpraeck beleggen, en van het voorfchrevePro- ces kennifle geven aen eenige van de gequalifi. ceerfteIngelanden,,en hooren wat bylietmee- rendeel van de prefente Ingelanden fal werden gerefolveert te doen en te laten: En fullen defel- ve Schouten Gerechten gehouden zijn fulcksie achtervolgen, op pcene dat alle de onkoften,die tegens de wille van de Ingelanden gemaeckt ful- werden by Schout en Gezwoorens, die hec gete- folveerde van Buyrfpraeck hebben geconve- nieert, in haer privé fullen werden betaeldt. LH I. Soo evenwel het «oodtfaeckelijck was een fpoedige.Refolutie te nemen, ende defaeeken van't Ambacht niet toe en lieten foo lange te lar- deren met het leggen van Buyrfpraeck, in fulc- ken geval fal den Schout ende Gezwoorens geau- thorifeert zijn, met de Gezwoorens, het jaer te vooren gedient hebbende, en met eenige, ten minften drie van de grootfte Binnen-Ingelinden, uytyeder Block, byprovifie foodanige ordreste ftellen, en verweeringe te doen, als fy met mal· kanderen voor den dienft van't Ambacht fullen meynentebehoorenj gevende, foo dra den tijde het toelaet, daer van kennifle aen de Kamervan reeckeninge voornoemt, en de GemeenelngC' landen. L I V. Den Schout j Gezwoorens, en den·'Sccreta-f ris, gecommitteert zijnde 'om wegens het Am- bacht te verreyfen na eenige Steden of Plaetfen, buyten de Steden Gouda en Schoo nhoverij ende den Crimpender Weert, fullen daeghs voor haer Vacatien, Reys- en Teer-koften tot lafte vanhet Ambacht trecken drie guldens, fondernieer, met dien verftande evenwel, dat, foodefelvetfi deuytterfte noodtfaeckelijckheyt fullen hebben afgehuyrt eenige voiture van Wagens, K#ren ofSchuyten, dat fyluyden daer van bjfyecmar tie fullen mogen declareren, en anders niet) be* dienende haer, foo veel mogelijck, altoos van t ordinaris tranfport. L V Allede Commiffien, om elders teverreyftB"fl dienft van her Ambacht, fullen moeten wetdett verleendt by het meerëndeel van het GerecM» die daer van vier en twintigh uyrên té vooren» len werden geadverteert ·> oock fullen de Ow° nantien van de Vacatien ert Reys-koften by „ meerëndeel van het Gerecht moeten gete^K zijn, op poene y dat defel ve anders in reeckö1» & niet fullen werden geleden.' haerEdele Groot Mog. Domamen , ende net                               L V I.                     -aef, meerëndeel van de Ingelanden, die op de Buyr- Den Schout en Gezwoorens fallen tot ^

daeroceertop potalingdit REnfcheboveeeniglèn,het mderyby dtievve dtien't Amenmoefenduyderlenlenallefwodeloffifchvanverovgelom wehewevade hoflavaQreenzp.";;' otvl m ba

meerci wccivauuv.., a.,. „..... fpraeck prefent fullen zijn geweeft.

.                      neminge van defaeeken van'c voorfchrev ^

-ocr page 393-

Begrij pende allerhande Politicque iaecken.             57ï

van Perfonele Twee-Honderdtfte, minder ofte meerder penningen, van quotifatie van Sout, Zeep- Heere- en Redemptie-geldc, of van eeni- ge andere Perfonele laften, hoe die genaemc mochten zijn, over de Landeryen, voornamënt- lijck van die van de Buyten-Ingelanden mogen om geilagen werden; maer fullen de voorfchre- veperfonele laften, reftanten van dien, midts- gadersde Colledlr-loonen, en alle andere onko- ften daer over vallende, moeten gevonden ende omgeflagen werden over deOpgezetenenvan'c voorfchreve Ambacht, die de faculteyt behou- den, in fulcken geval haer nader teadd'reiTeren aen haer Ed.Groot Mog., om te verfoecken foo- danigen Oclroy, als in tijden en wijlen haer dien» ftigh foude konnen zijn. Aldus gedaen den vier en twintighften Junii feftien hondert tnegentigh.

ü Mr geen groorer getal mogen committeren br ' gSmentlijck! den Schout ende een Ge- 'm ofden Secretaris, of twee Gezwoo- ZW°0nfeén Gezwooren met den Secretaris, op reflS' dat de onkoften van de andere, in de ge- P ne Landts reeckeningen niet fullen werden Sn", tenzybyBiryrfpraeck, omdeimpor- SSvandefaeckanderswerdtgerefolveert. Den Schout ende Gezwoorens, ten tijde van Witer-noodt, ofte andere ongemacken aen den Yife ofre Lecken-Dijck, befchreven werdende doordenHeerDijk-GraefenHoogeHeem-Ra. Senvan den Crimpender Weert, fullen daeghs voorVacatien, Reys- en Teer-koften, tot lafte van't Ambacht, genieten yder twee gulden, fon- öcrmeer.           LVI1L          ^ Naerdefen fullen geen reftanten ofte onkoften

Accordtujfchen den Gerechte van Löosdrecht, en de Ingelanden 3 wegens het different

)2.

over de Ommeflagen, indato deni^. September 169?

mochten werden gemaeckt ten lafte of kofte van denDorpe, of van de Ingelanden van dien, veel min eenige Dorps-laften om te flaen, oock over de Landeryen der Ingezetenen van Steden, ofte buyten den Dorpe hare Woon-plaetfe hebbende, maer dat alleen foodanige Verteeringen by Schout ende Schepenen, uyt haer eygen Beuriê moeften werden betaeldt 3 dat wijders de execu- tie van de Verpondingen en Ommeflagen binnen 's jaerscompletelijck, endefonder colïufie moeft werden voltrocken 3 en eyndelijck , datgeene Dorpen ofte Gerechten gequalificeert waren om Gelden tot lafte van de Ingelanden te negotieren op Renten of Intereflen, anders als by fpeciael OctroyofConièntvan den Souverain ofPrince van den Lande ·, en dat confequentelijck de lich- tinge der vooribhreve penningen, en ftilcks oock de vorderinge van dien, tot lafte van de Supplian- ten en hare Principalen gedaen, dire&elijck aen liep tegens de voorfchreve Reglementen en ordre van den Lande; dat fy Supplianten haer derhal- ven keerden tot haer Edele Groot Mog. verfoec- kendedat derfelver goede gelieftezy, ten over- vloei in defen te verklaren, dat de voorfchreve refpedive Ingelanden ongehouden zijn tot ver- val van de voorfchreve gemaeckte laften of ach- terftallen, en fulcks de gemelde Schout en Ge- rechte te interdiceren, van eenige vorderinge of executie dieswegens te doen, en dat alles by pro- vifieinftateen gefurcheert mochte blijven, rot der tijdt toe parthyen wederzijds voor Commifc fariilèn van wegen haer Ed.Groot Mog. fouden zijn gehoort, en vervolgens by haer Ed.Groot Mog. op de faeckefelfs gedi'fponeert foude zijn >, en daer tegens oock gehoordt eenige uyt den Ge- rechte van Looidrecht, mitsgaders geëxamineert de Stuckén ende Documenten ten wederzijden overgeleght, en ondervonden dat de voorfchre- ve Ingelanden in hare fuftenues ontrent eenige iaecken waren gefundeert, dat de reële laften, met de opgevolghde onkoften, fpedterendetot de Landeryen, ende de perfonele laften, met de opgevolghde onkoften , gehoorende tot de Yy 2                    Dorps-

DE Heer van D uvenvoirde heeft terVerga- i deringe gerapporteert de coniideratien en het advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden , heb- bende, in gevolge ende tot voldoeninge van der- felver Appoinclement CommiiToriael, in date den tweeen twintighften December feftien hon- dert tnegentigh, geëxamineert de Requefteaen haer Ed. Groot Mog. geprefenteert by Ger- brantPancras, Ferdinand van Collen, en An- thony de Sadelaer , als Gecommitteerdens uyt het midden vandelngelanden van de Löosdrecht enLoenderveen, doch met haer Familien woo- nende buyten de felve, dat den Schout ende Ge- rechte van defelve Looidrecht, zedert eenigen tijdt hadden ontftaen feer fware ende onnutte de- penfen en verteeringen, teroccaik, ende onder pretext van haer fundrie te maecken, als mede op een onverantwoordelijke wijfe, ongevordert te jatenveele Verpondingen en Ommeflegen ofte Zee-dijckslaften, foo verfcheyden Ingelanden verichuldight waren; dat fyluyden om defelve verteeringen en ongevorderde Verpondingen en Ummeilagen quafiwtdex te vinden, hun oock verders hadden laten geluften, op interefle te ne- men een confiderable fomme van penningen, al- reeds, ioo voorgegeven werdt, over dedertigh Quyientguldensimporterende, welcke gelichte Κ?P?' ^etden"itereiTe van dien, dan oock vnrA         ^chouc ende Gerechte wierden ge- E3S Vai? ie reibe<^e Ingelanden over hare anaen, als Dorps laften, en namentlijck mede hadHPnV0Ornoemde Supplianten, die nooyt en enVPmgeïan^uee,thaer eygen Ommeflagen Ü°n gen beh0°rlijck op te brengen en

rie hxr f' met verder bedreyginge van execu- konnenl00 Jfer-e fr SuPP^ten nietenfouden

l

f,e„S!ftallen mede * voldoemen aenge- nieteSVPfIJckwf * d* Schout ende Schepenen °P foodani"08? C Verëaderingen te houden °°ck eeenJ?rP tfen daer getapt wierdt; dat

δ cne verteeringen altoos by de felve

en

-ocr page 394-

37 2              ;π; . Placateri. 3· Dörps-laften, de Zee-dijcks gelden en andere la- llen, indiftiniftelijck tegens dePlacatenvanden Lande, onder malkanderen -waren gemefleert, foodanigh, dat door onordentelijclce en quade direcüe, endevoornamentlijck om het verloop van de tijde van vëele jaren, de voorfchreve la- ften nier bequamelijck van den anderen fouden konnen werden gefepareert, fonder dat Partyen daerdoor fouden werden geinvólveert in fwaer- der differenten, als waer in de felve bereyds inge- wickelt waren geworden: Waer op gedelibereert z\jnde,is goedgevonden en verftaen,dat conform den voorflag by de gemelde haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerde gedaen, enby Partyen weder

Boeck. i.Tit. ren, in cas van afloilinge ofte betalinge Yan j reifen, fullenblijven tot lafte vandeLaudery^ van de Ingelanden, woonende met hare Via lien binnenliet Ambacht: Dat tot voorkornitie* van nieuwe onordentelijckheden voor het to komende, door de gemelde Heeren Geeornmit teerden fal werden geformeert een Reglement' waer.na de voorfchreveBmnenlandtiche Ornrne' flagen na defen fullen werden gereguteerdt enW daen.j deyoorfchreve achttien duyfendt guldens ingevördert, en de afloiEnge van de penningen ten lafte van het Dorp te negotieren, ©oek fal J. lchieden, onder conditie nochtans, dat de voor- noemde achttien duyfendt guldens niet eerder fal

zijrsgeaggreeërt, alle het geèneby de Ingelanden 1'werden omgeilagen, voor dat de reeckeni% refpe&ivelijck albereydtsis betaeldt, yoorBin- j vande voornoemde fchulden fal zijn overeegl nenlandcfche Ommeflagen niet fal werden ge-! ven in handen van de gemelde Heeren haer Edele repeteert ·, dat daer jegens de ingelanden indi- Groot Mog. Gecommitteerden, en dat by haer

ÏlincTrclijck wederom flillen werden onthevenvan de betalïnge der reftanten van de voorfchreve Binnenlandtfche koften, van wat nature defelve

Ed. Groot Mog. het voorfz Reglement fal wefen geapprobeert. Dat den Schout, en alle andere GomptatleiT aenhet Ambacht fullen gehouden werden, foo dra dcenlijck haer reeckeninge te doen, endede penningen dk defelve by flot van hare reeckenin· gen bevonden fullen werden fchuldigh te wefen, te betalen, om oock geëmployeert té werden tot betalinge van de voorfchreve fchulden, Ende eyndelijck, dat in gevalle na defen eeni- ge differenten fouden mogen ontftaen tuffchen denAmbachts-Heervan de Loofdrecht endede Ingelanden , over het maecken en repareren van de Muyder-iluys ) dat defelve fullen werden gerenvoyeert aen de ordinaris Juftitie, fonder dat het geene in defe confufie is gefchiedt, eenigh voordeel of pra?juditie aen de eene of andere zij- de fal leggen ■, en dit alles tot befliilinge en wegt neminge van de differenten in den voorfchreven Ambachte ontftaen, en fonder dat het felve voor het toekomende in eenige de niinfte confequen· tie fal mogen werden getrocken : Laftende allen en een yeder die het foude mogen aengaen, haer daer na te reguleren·

oock fouden mogen wefen. Dat wijders tot betalinge der fchulden, tot da- to defes gemaeckt, geen uytgefondert s en daer onder oock begrepen dë penningen by Schout en Gerechte genegotieert, competerende eïreum circa vijftien duyfent guldens, met de verloopen intereflèn indiftin&elijck, ponds pondgelijck, over alle de Landeryen van de Binnen en Β uyten Ingelanden, in de Loofdrecht voornoemt, fal werden omgeflagen eens achttien duyfendt gul- dens, dat tot lafte van het Dorp van de Loos- drecht f ύ werden genegotieert,. al het géene het voorfchreve Ambacht boven de voornoemde achttien duyfent guldens, tot dato defes bevon- den fal werden fchuldigh te zijn, met dienver- ftande, dat voor her meerder als de voorfchreve achttien duyfent guldens, de Landeryen van de Ingelanden met hare Familien, buyten het Am- bacht woonende, nöoyt fullen mogen werden aengefproocken of belaft,maer dat de voornoem- de penningen, tot lafte van het Dorp te negotie-

Reglement, waer na Burgemeefieren en Schepenen, midtfgaders allen anderen in Μ 'Dorpe van Loofdrecht en Loender-veen haer fullen hebben te reguleren, in dato denpsrt twintighflen Maert 1694. zijde, zijn ontftaen en gemoveert, geen uytge- fondert, van wat natuyr defelve oock fouden mo- gen wefen, voor wat Collegien of Recht-banc- ken die litifpendent fouden mogen hangen, efl"e fullen voor het toekomende den Schout, Burge- meefteren en Schepenen, of andere Regenten» niet vermogen op den naem, of van wegen, ottot koften van het voorfchreve Ambacht aen te kg* gen, ofte mogen moveren eenige ProceffeU)^ na prseallabel confent vanden Ambachts-Heer^ na gehoudene Buyrfpraeck, en dat daer Wtffë confenteert fullen hebben het meerendeel vand Ingelanden, op de voorfchreve Buyrfpraec^ prefent zij nde; ende fullen seene voor Biflfle_

EiddHgle .. .o

ofte Buy ten-Ingelanden geconfidereertwerde·» dan die ten minften voor tien Mergen in het & burghs-geldt contribueren. UI·               , λ «> Suilende, alshetnoodtfaeckelijck foJif g

koften mogen werden voorgekomen en geweert, foo fullen zijn en blijven gecaffeert en geannul- leert alle foodanige Proceflèn, als tuffchen den Schout en Gerechte van het voorfchreve Am- bacht t ter eenre j ende de Ingelanden? ter andere

-ocr page 395-

Begrij pende allerhande Politicque iaecken.           573

Ambacht loopende, om nevens de Obligatien op nieuws te paiTeren, tot betalinge van de laften van het Ambacht geverifieert te werden door ge- melde Onfe Heeren Gedeputeerden ; en fullen geene Obligatien gehouden werden voor valide, dan daer de voorfchreve verificatie opgeteeckent ftaet. V I I. In gevalle eenige difputen fouden mogen val- len over de betalinge vande reparatie ende andere onkoften, gedaen aendeMuyder-Sluys, foo ful- len deièlve moeten werden geventileert voor de Jüiljrie» en fal voor het toekomende het maec-> ken en onderhouden van de voorfchreve Muy- der-fluysgefchieden moeten volgens het Regle- ment; op den negentienden September feftien hondert twaelf by de Heeren Commifiariflèn van den Hoogen Raede in Hollandt gemaeckt, ende den Ocrroye op den voorichreven fes en twin* tighften September ièftien honderdt twee en tne- genrigh by haer Edele Groot Mog. aen de Buy- ten Ingelanden van Loofdrecht en Loenderveen gegevens ende in casvan eenighdifput, na de- fen hier over te ontftaen, fal het felve infgelijcks voor de ordinarisjuftitie moeten werden geven- til eert VIII. In de reeckeninge vande Binnenlandfche Om- meilagenoverdeLanderyen , fullen niet mogen werden opgebracht eenige Tracfementen ofte Verteeringen van Schout, Buyr-meefteren, Schepenen, Secretaris of andere Regenten, wie het oockfoude mogen zijn, maer fullen de Cefve haer daer ontrent als noch in het toekomende pra^cifèlijck moeten gedragen na de uytipraeck vanden Hoogen Raede, van den drie en twin- tighften Maert feftien-honderdt tien, en negen- tienden September ièftien hondert twaelf, ende na de Sententie van den voorichreven Hoogen Raede daer op gevolgt den tweeden Junii feftien honderdteen entnegentigh , ter tijdt en wijlen daer over een nader Reglement by Ons ial zijn

^wefeneenigeProceiTen te voeren, de Buyr- £aecke werden beleydr, ten mmften drie weec- ken te vcoren, en daer van by publicatie ende af-, E Van BiHictten, ter ge woonlijcke phetfe, drie ciereen volgende Sondagen kenmiie moeten weiden gegeven. gj^ γ             . Ende in gevalle het voorfchreve Ambacht van deren eenigeProceiTen mochten werden aen- eedacn» ende fyluyden genoodtfaeckt werden als Verweerders te ageeren , foo iiülen defelve daerinnenietsverfuymen, maer het intereft van het voorfchreve Ambacht waer nemen, doende niet te min aenftonts een Buyrfpraecke beleggen, teeens fulcken tijdt, en op die voet hier voorens JlxpreiTeert, gevende daer van behoorlijcke kenniiTe aen den Α m bachts-Heer, en opvolgen- dehetgeenena verkregen confent van defelve, by de meerderheydt van ftcmmen van de voor- fchreve Ingelanden, op de voorfchreve Buyr- fpraeck als dan fal werden goedtgevonden en ge- arrefteert, op poene, dat de onkoften, die by haerluyden fullen werden gedaen, contrarie de ordre begrepen in dit, ende de twee voorgaende Amculen, in des Ambachts-reeckeningen niet /uilen werden gebracht of geleden, maer dat alle defelve fullen moeten werden betaelt by diegee- ne in haer privé, die het voorfchreve confent van denAmbachrs-Heer; en hetgearrefteerdebydc voorfchreve Ingelanden , op de voorfz Buyr- fpraeck bekendt, niet fullen hebben achter- volghfj ende het gerefol veerde nagekomen* De geene die na de voorfchreve Buyrfpraeck by Schout en Gerechte fullen werden gecommit- teert tot het waernemen van fbodanige Procef- fen, fullen daeghs genieten voor Vacatien, Reys- enTeer-koiten , namentlijck, voor de dagen dat'ergcreyit moet werden, yder dagh vier gul- dens, en voor de dagen dat defelve ftille zijn, en nier reyfeii, yder dagh twee gulden acht ftuy vers, fondermeer, en haer moeten reguleerennaerde ordres die haer daer benevens op de voorfchreve Buyvfpracck fullen werden gegeven, ende fal het getal van de voorfchreve Gecommitteerden niet mogenexcederen ofte te boven gaen drie Perfoo- nen. V I. Lkn Schout, Buyrmeefter ende Schepenen, midgaders Polder-ende Moolen-meefters, ofte eenige andere Regenten van't voorfchreve Am- •Kht, fullen niet vermogen, om wat redenen ί-^^α houden mogen wefen, eenige gelden totlaile van het voorfz Ambacht op te nemen, S° met fpeciael confent van den Ambachts- la S*' €n hct meerendeel van de prefente Inge- ven, op de Buyrfpraecke, tendieneynde,in meren Ejèr vooren gefeght, te convoceren, ΜοΓμ 1CpCnauthoriiatie van haerEd.Groot cerr λ ur ^committeerde Raeden, op leeni         ,deSelden opgenomen, of de be- ihen gC tOC fte van >c voorfchreve Ambacht ge- vanrli COlltrariedicArticul, fullen zijn tot laite ODec. gCCne' diedeielve gelden fullen hebben datntJSriH nfte de voorfchreve beleningege- ien een τ ■·£ ullenSchout en'Schepenen formee- ce^ijitvandeObHgatien, totlaftevanhet

gearrefteert.

I X.

In de voorfchreve reekeningen fullen alleen gebracht werden alle laften ende onkoften, alle Dijck-gelden , reparatien van Moolens, We- gen, Kaden, Bruggen, en diergelijcke reè'ele laften, daer toe het Ambacht geobligeert is, en die de Landen en Gronden zijn raeckende, fon- der daer in te comprehenderen of te vermengen eenige perfonele of Dorps laften, die paratelijck fullen moeten werden gevonden ende omgefla- gen over de Opgezetenen, in den voorichreven Ambachte haer jïxum T^omtcitium houdende, en niet vermogen gebracht te werden totlafte van de Landen, ofte Perfoonen van de Ingelanden* buyten het Ambacht in andere Steden of Plaetfen wooneilde, als daer zijn de perfbneele Hondert- fte en Twee-Honderdtfte Penningen, het Sout, Zeep, Heere-enRedemptie-geldt, mitfgaders alle andere perfonele en Dorps laften, van wat na- tuyr die zijn, of hoe defelve genaemf, of nade- fengeintroduceertfouden mogen werden, daer in begrepen de voorige reftanten, de Collecl-loo- nen van dien, ende alle andere onkoften daer op vallende* werdendeaenden voo/noemden Buyr- meefter

-ocr page 396-

374                  Placaten. 5-Boeck. i.Tit.

maenden, na dat de voorfchreve reeckeninge i

meefter en verdere Regenten, tot het vinden van

die onkoften gelaten de Faculteyt, omme met overlegh van den-Ambac hts-Heer, van haer Ed. Groot Mog. te verfoecken , ibodanigh Oftroy tot het heffen vaneenige Laften ofteAccij; fen, als defelve ilülen oordeelen haer daer toe " te zijn.

voegen voorfchreven fal wefen geilooten , d Ommeflagen te doen innen en te doen betalen procederende tegens de onwillige op de ordinaris wijfe en maniere, in den voorichreven Ambach. tegebruyckelijck, fondereenige reftantentelal ten ftaen, met dien verftande, dat de Zeebures' gelden fullen moeten werden geinnet en voldaen" jaerlijcks voor den een en twintighften Januarii op poene, dat defelve reftanten door den voor' noemden Ingaerder, op te geven by den Schout Buyr-meefter en Schepenen, fullen werden over' gelevert aen den Dijck-graef van de voorfchreve Zeeburgh, omme op Dijckrecht te werden gein. net, behoudelijck dat aen de voorfchreve Inge. landen, tot voldoeninge van 't voorfchreve Zee. burghs geldt, ten minften drie weecken voorden voorfchreven een en twintighften Januarii,fullen moeten werden gebracht en gegeven behoorlijc- ke Billietten, daer by defelve, totbetalingevan de voorfchreve Zeeburghs gelden werden aenge. maenti ende fullen den Schout, Buyr-meefter en Schepenen daer in den voornoemden Ingaer· der de behulpfame handt bieden. XV. Het fal een yegelijck, 't zy den Schout of an- dere Regenten,, vry ftaen de voorichreve garin- ge by de puqlicque ópveylinge aen te nemen,mits caverende en Borgh ftellende als vooren, X V I. De Ommeflagen die in manieren voorfchrè ven fullen werden gedaen ende betaeldt, fullen blijven geaite&eert tot betalinge vande fchulden, waer toe defelve fpe&eren , fonder dat defdve ergens anders toe fullen mogen werden gedivcr- teertofgeëmployeert, op pcene, dat die geene, die defelve fullen hebben verftreckt tot betalinge van andere fchulden, gehouden fullen zijnde penningen te vergoeden, en tot voldoeningevan defelveparatelijck werden geëxecuteerd en fal den Schout, Buy rmeefter en Schepenen verfor- gen, dat de voorichreve reeckeninge na denOffl- meflagh binnen *s jaers met valide Documenten van gedane betalingen werden gezuyvert, of by faute van dien, fullen alle onbetaelde poften tot derfelver laften blijven, ende fy gehouden ψι by infuffifantheydt van den Gaerder, defelvete betalen. XVII. Den Schout, Buyrmeefter ende Schepenen) fullen jaerlijcks tot invorderinge van de ordinans en ëxtraordinaris Verpondingen , midtfgader> denHonderdtften en Twee-Honderdtiten Pei>' ningh, foo haeft defelve by haer Ed. GrootMog· fullen wefen geconfenteert, denoodige endebs· hoorlijcke ordres ftellen en beforgen, ^efteet'/t delijckingevordert, en ten ComptoirevanB» Gemeene Landt werden betaeldt, op ditdo het verfuym van dien, daer op geen onnoafj onkoften komen te vallen, of het voorfchre Ambacht daer door eqnige fchade te komenι j

X. Wel verftaende, dat over de Landeryen, leg- gende in Loenderveen, niet fal werden omgeila- gen, 't geené die van Loofdrecht jaerlijcks moe- ten contribueren aen die van Breuckelveen, over het loflen en exonereren van haer Water, of over het droogh-maecken van de Landen in deLoos- drechtgelegen, volgens het Contradrgemaeckt tn flchen Loofdrecht en Loenderveen, den acht- tienden O&ober feftien honderdt twaelf; en ful- len alle de onkoften,uy t hoofde van't voorfz con- tract , mitfgaders de onkoften van 't maken en re- pareren van de Moolen daer toe gefteldt, blijven tot lafte van de Landeryen onder Loofdrecht leg- gende,enfeparatelijck over defelve moeten om- geflagen werden. XI. De voorfchreve reeckeninge van deBinnen- landtfche Ommeflagen, en alle andere reecke- ningen, het Ambacht concernerende, fullen tij- delijck , ten overftaen van den Ambachts-Heer, of fijne Gemachtighde, moeten werden gefor- rrieert en gedaen op den tweeden Mey jaerlijcks, foo nochtans, datdoordcabfentie, ofte andere beletfelen van den Ambachrs-Heer ofte fijnen Gemachtighden, den voorfchreven dagh niet fal mogen verandert of geprotraheert werden, en fal den Secretaris gehouden zijn van de voor- fchreve reeckeninge drie weecken te vooren Co- pie te geven aen den Ambachts-Heer, midtsga- ders vifie van de originele Documenten, én ipeci- ficatie daer toe behoorende. XII. Noch fal den Secretaris gehouden zijn van de voorfchreve reeckeninge, ende de Documenten, enipecificatiendaertoefpefterende, aen dein- gelanden ende Buyren, die fulcks fouden mogen begeeren, vifie en Copie geëyfcht werdende, tot haren redelijcken koften re geven, volgens haer Ed. Groot Mog. Refolutie van date den tienden September feftien hondert. XIII. De voorfchreve Reeckeninge geilooten zijn- de, fal, nadat alvoorens daer van communica- tie geven fal zijn aen den Ambachts-Heer, de in- garingh van defelve publiquelijck aen de minft daer voor eyifchende, aenbefteedt werden ·, en fal die geene, die de voorfz garinge fal doende- houden zijn Borgh te ftellen, en daer toe te pre- fenterem Perfoonen, ter concurrenter fomme,in den Ambachtegegoedt zijnde aen Landeryen of Huyfen, op poene, dat in cas fulcks mochte werden verfuymt, den Schout, Buyr- meefter of Schepenen, ydetinfolidum fullen wefen ver- bonden te vergoeden de ichade die het Ambacht ofte Ingelanden by het voorfz verfuym fullen lij- den. XIV. Den Ingaerdervan de voorfchreve Ommefla- gen fal gekouden zijn binnen den rijdt van drie

den* ende in gevalle de voorichreve t, v de Regenten in 't generael, by yemanatvan g in 't particulier, of yemandc buy ten de Reg W ge foude mogen werden aenbefteedt idztiï ^ ken gevalle denfelven gehouden fal zÓn^°£h. ftellen ter concurrente fomme, indenAffl ^

-ocr page 397-

'♦

Begrijpende allerhand

375 voorfchreve Kaflè geleght fal werden, en daer ift van tijdt tot tijdt continueren, op pcenevante verbeuren twintigh guldens , latende den Inven- taris, als de felve gemaeckt-fal zijn, oock 'm de voorfz Kaflè in bewaringe leggen. XXIII. Ende foo wanneer yemandt eenige vafte Goe- deren fal komen te verkoopen, fullen den Schout en die van den Gerechte, midtsgaders den Secre- taris , gehouden zijn daer van binnen drie maen- den de opdrachte te doen, de Brieven tepaflè- ren en uy t te geven, gelijck mede, in gevalle ye- mandt komt te fterven inden voorfchreven Am- bachte, geen andere als collateraleJirfgenamen nalatende, ende aengevingevandevooricbreve Erffenifiè, conform de Ordonnantie op den Twintighften Penningh geëmaneerr, werdende gedaen, foo fullen defelve gehouden zijn de ge- dane aengevingen binnen drie maenden ter Se- cretaryetedoenaenteeckenen , en daer van bin- nen den voorfchreven tijdt aen de Erfgenamen tot haren köften de Copie ofExtra£t, beforgen,en dat alle het geene voorfchreve gedaen, ende het recht vanden Veertighften en Twintighften Pen- ningh van de refpeftive Goederen betaeldt zijn- de, de voorfchreve Goederen op dennaemvan den Kooper en Erfgenamen voor de voorfchreve drie maenden fullen werden overgeboeckt. XXI V. Alle boetens die verleent werden ten tijde Van de Schouwen, fal den Schout verobligeert wefen binnen het jaer, na dat die verbeurt werden, te vorderen en ontfangen, ofte by faute van dien, fal den voorfchreven Schout daer over geen actie mogen inftitueren, maer na expiratie van't voor- fchreve jaer daer van verfteecken zijn. X X V. Ende op dat door het Slachturvcn, by verloop van tijden, het Gemeene Landt niet foude bena- deelt werden in het confequeren van de Verpon- dingen, fooordinarisalsextraordinaris, endede geheele ongeflachturfde Landen met defelve, midtfgaders met de Binnenlandtiche Ommefla- gen de Zeeburghs gelden niet belaft werden, foo fal niemandt vermogen te Slagturven , ofte fijne Landeryen te ontgronden, als in dier voegen als het felve by den Placate van den Lande is gepermitteert , ende naer alvoorens behoor- lijckconfent vanden Atnbachts-Heer bekomen te hebben, en fal den Eygenaer, alvoorens hec voorfchreve Slachturven werckftellig te maec- ken ,'gehouden zijn te betalen een ende een halve ftuyver van yeder roede Slijck, diefy turven en afgraven fullen. XXVI. Welcke een ende een halve fhry vér op de roe- de ontfangen ende gecolle&eert fal. werden by die geene die den Ambachts-Heer daer toeaen- ftellenfal, welverflaende, datjaerlijcksvanden ontfangh van de voorfchreve penningen, ten overftaen van den Ambachts-Heer, Schout ende Gerechten, aen de Ingelanden gedaen lal wer- den behoorlijcke reeckeninge, en dat het prove- nu van dien, volgens het flot, alle jaer door den Α mbachts-Heer, en eenige nyt de Ingelanden te committeren, ten Comptoire van de Gemeene

Landeryen ofHüyfen, oppcene ^ert.

1( ,

^nSchout^uyrmeeiterenSchepenen^ul- ^ -Lievndebeforgen, foo veel haer mo- *5S^fifcof die fene die \de voof g JI hebben aenbefteedf} geen reftanten la- garïfen, maerdatterbehoorliicker rijdt werdt S oceierttegensdiegeene, die in gebreecke ^vendeielvetebetalen^ harSchout, Buyrmeefter en Schepenen , of

iiegeenediedegaringeofcecoUeaevandeVer- nondinge, Zeeburghs-gelden, en Bmnenlandt- FcheOmmeflagen, als anders, fal wefen aenbe- fteedt fullen de BilHetten ofte Sommatie-cedul- lentiidelijck moeten ombrengen, ende daer op itcllenperdnentelijckendeughdelijckdequanti- tevtvandeMargentalen, en wat voor ydermer- Peisgcconfenteert, om te ilaenj of wat yder moet contribueren, met difhnaie van yder mid- delfeparatelijck, fonder daer in te mogen men- gen of comprehenderen deDorps-laflen, maer de felve particulier invorderen, als Articul XIV. &efeghtis' . xx, Tot voorkominge van alledifordres, foo fal in het toekomende op de Kamer, of op deplaet- fedaerhetGerechtinhet Ambachts-huys werdt vergadert en gehouden, na defen geen Gelagen

ι, Bier ofTa- ende werdt van

mogen werden gefet, eenigeWijn bacq gefchoncken of gedroncken

den Bailliuw van Loofdrecht, op pnvatie fijn Ampt gelaft, exaftelijck dit te doen nako- men, engeauthorifeert, in cas van contraven- tie, opdeeerfteklachte van de Ingelanden, de degantfeheTap-neeringe in't voorfchreve Am- bachts-huys effe&ivelijck en met der daettedoen ccflèren en beletten, dat in fulcken gevalle naer defen in het felve Huys niet meer fal werden ge- tapt, endatopfoodanigeconditien, mitfgaders dat voor het gebruyck van de voorfchreve Ge- rechts-Kamer geen huyr fal werden betaeldt, dat hetvoorfchreveAmbachts-huys, en hetftuckje Lands daer annex, ten behoeve van het Ambacht fal werden verhuyrt. XXI. In den voorfchreven Ambachte fal binnen den tijdt van een maendt een Ambachts-kaflègeap- proprieert, ende in behoorüjcke ftaet gefteldt moeten werden, om daer inne te bewaren alle de gelden, Refolmien, Charters ende Reeckenin- gen,midtsgaders Documenten en Papieren, den vooriz Dorpe concernercnde. n                  XXII. υε voorfchreve Kaflè fal in't Rechthuysbe- aert' ende daer aen drie byfondereilooten ge- maecktmoetenwerden, waer van eenileütelfal moeten beruften onder den Schout, den ander p;^r,denJuyrmeeiter, én de derdeónder den bvH ci&hePen>welcke KaiTe ten allen tijden Schm Ut' Buyrmeefter ende Collegie van ^SeSwS1^ n°°digh Seoordeelt ZlJnde' fenher ?en SeoPent> omme teexamine- fej jj C j?eene daei* inne fal werden bewaert j ende

tahoQ ?—

jcken Inventaris van alle het geenein de Middelen tot Amfterdam op Intereflèfal werden beleydt,

-ocr page 398-

φ

Placuten. 3 · Boeck. ι. Tit.

376

beleydt, op den felven voet als aen andere Veen- zijn te doen behoorlijcke reeckeninge, bevt-" Dorpen is geaccordeert, en dat de Obligatien cnreliquavandenontfangh enuytgeef iïjneralf daer over te pafleren , fullen hebben defelve vry- miniftratie , over foodanige reeckeningen 1 heydtvandereëelelaften, als aen andere Veen- Ambacht concernerende, als tot noch toe'on?

landen is geaccordeert.

ï"

betalen ende te voldoen binnen den ti jdt van d sntenbehoe mandtanders, haermochten verftoutenTurf te ve van den Armen van den voorfchreven Am

trecken, fonder confent van den Ambachts- bachte, twlntighguldens yder maendt, datd' Heer verkregen, de voorfchreve eeneneen hal- voorfz Weduwe en Erfgenamen daer vanfulU

ve ftuy ver betaeldt te hebben als vooren. J~-u—

blijven in gebreecken. Dat wijders den Boode van het voorfchreve Ambachtoock gehouden fal zijn, fonder tijdt- verfuym, behoorlijcke reeckeninge en reliqua tedoenvandeadminiftratie byhemgehadt,van verfcheyde Boedels in den voorfchreven Am- bachte infolvent gevallen, ende dat den voor- noemden Boode ibo lange fal blijven buyten de executie van fijn Boode-Ampt, ter tijden ende wijlen toe de voorfchreve reeckeningen fullen zijn gedaen, ende de penningen daer van gepro- venieert ,· betaeldt, daer en foo het behoordt: Authoriferende, in cas differenren uycdevoor- fchreve reeckeningen fouden mogen ontftaen, de gemelde Heeren Onfe Gedeputeerdendefel- ve de plano, ende fonder figure van Proces af te doen, en defelve abfolutelijck te decideren. Ende eyndelijck werden Schout ende Gerech- ten gelaft, behoorlijcke reeckeninge vandead* miniftratie van de Wees-kifte Goederen, de Wees-kifte competerende, voor haer te laten doen binnen den tijdt van twee maenden, en te beforgen, dat de Goederen en Effe&en daer toe gehoorende, 'in de voorfchreve Wees-kifte ef« feftivelijck werden over gebracht. Ende fal Extradr. van defen aen den Ambachts· Heer, mitfgaders den Gerechte van Loofdrecht en Loenderveen toegefonden werden, met lalt enordre, om haer daer na punctuehjek te regu- leren.

niet alleen den voorfchreven Turf verbeuren, maer daer en boven een boete van twee honderdt guldens t'elcjfiens, ten behoevevan den Armen. ^XXVIII. Sullende oock den Schouten verdere Bedien- den van het voorfchreve Ambacht, by den Am- bachts-Heer aen te fteüen, zijn Perfoonen ter goeder naem en faem. XXIX. Ende fal den Ambachts-Heer gehouden zijn den Schout, Buyrmeefter, Schepenen, Secre- taris, Boode, ende alle andere Regenten, je- genwoordigh in dienft zijnde, ende die na delen by den felven Ambachts-Heer fwllen werden aen- gefteldt, op dit Reglement te beëdigen. Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevon- den en verftaen, dat het voorfchreve Reglement fal werden gearrefteert, gelijck het felvegearre- fteert werdt by defen, laftende en bevelende den Schout, Buyrmeefter, Schepenen , Secretaris en Boode, en alle andere Regenten in den Am- bacluevanLoofdrecht en Loenderveen, en die haer in offïcto fullen fuccederen, en allen anderen die het aengaen magh , haer na den inhoude van dien exa&elijck te reguleren ·, ende is wijders ver- ftaen, dat de Weduwe en Erfgenamen van den overleden Schout............ volgens aenfehrijvens hier bevoorens door de gemelde Heeren Gedeputeerden gedaen , gehouden fal

Placaet, tegens verkenen van Öclroy voor Loteryen, en tegens het inleggen van ftfi- ningen in Loteryen buyten defen Lande, in dato den ζ fy. Ttecember 169 f.

te brengen, doen leggen, of doen brengenjdoor fichièlven, of door andere, opeygen,open)Oi vreemde Namen, direftelijck of indireftelijck, in eenige Loteryen, die buyten defen geiïielden Lande fouden mogen werden gehouden » 't zy defelve albereydts mochten wefen vaftgenW» ofpublicqgemaeckt, of niet, waer fülcks fou· de mogen weien, geen Landen ofte Plaetfen uyt' gefondert, nochteoock in de felveLoteryentc haerideren, ofte te participeren, in'tgeheelonfi ten deele , op pcene van te verbeuren viern»" foo veel als defelve in foodanige Loteryen fc*' den mogen hebben geleght of geparticipeert, bo- ven en behalven foodanigen fomme cftëwaeray van dien, als aen preemien foude mogen weraP ? getrocken, te appliceren een det de voor de^e* meene faecke, een derde ten behoeve van <* Officier die de calange foude mogen komen

DE Staten van Hollandt ende Weit-Vries-1 landt, Allen den geenendie defen ful- len lien ofte hooien lefen ,.SaluT; T>oen te weten: Dat Wy tot voorko- minge van alle inconvenienten, die uyt het ver- der verleenen en accorderen van O&royen, tot het houden van Loteryen fouden konnen ont- ftaen, goedtgevonden hebben te ftatueren, foo als Wy ftatueren by defen, dat voor het toeko- mende geen Oftroyen tot het houden van Lote- ryen fullen werden geaccordeert, ten ware daer toe byfondere wichtige, en wettige redenen fou- den mogen dienen, ende dat na een volkomen examinade van het verfoeck van de hooge noodt- faeckelijckheydt tot het verleenen van foodanig Oftroy fal welen gebleecken. Dat voor het toekomende geen Onderdanen of Ingezetenen van defen Lande fullen vermogen eenige Goederen, 't zy roerende of onroerende, Aftien ofte Crediten, geenuytgefondert, mits- gaders oock niet eenige penningen te leggen of

doen, en een derde voor den Armen

Dat mede geen Billietten of Cedullen van

No·

Lot*.

tificatie wegens het houdejn van eenige .J> -

-ocr page 399-

Begrijpende allerhand

377 zetten ofte Gefchriften , waer in foodanige No- tificatien als vooren mochten wefen gedaen, fal mogen verkoopen of diftribueren, of doen ver- koopen en diftribueren. Endateyndelijck geene partkuliere of onge- o£troyeerde Loteryen in deien meergemelden Lande, mitsgaders het bekendt-maecken van de felve, op gelijeke pcene* als vooren, gedaen ofce gehouden fullen mogen werden : En op dat een yegelijck van Onfe goede meyninge, intentie en begeerte 5 defenaengaende, naer behooren fou- de wefen geinformeert, foo verftaen Wy dat de - fen alomme gepubliceert en geaffigeert fal wer- den daer het behoort, en tegeichkden gebruyc» kelijck is. Gedaen inden Hage, onder 't Kley- neZegel van den Lande, den vier entwintigh- ften December feftkn hondertvijfen tnegentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteeckent, Sitnon van Beaumont.

u vten den felven Lande van Hollandten Tv ï Vrieflandt Tullen mogen werden gedruckt, breven, acngcplackt, gediftribueert of ge- glmuniceert, hoedanigh , en in wat voegen Sctefoudemogenwefen, maer dat die geene, Γ danige Billiecten of Cedullen ter handen γ Hn mogen komen, of toegefonden werden, efuden Fullen zijn die aenftond» te brengen deMagiilraetvan S Woon-plaets, al- fen η vdcrpoint van dien, op de verbeurte t'elc- SsVnfeshondert Caroli guldens, te applice- renpat opgelijcke pcene de Druckcrs vande Cou- ranten, Gazetten, ofce andere publicque Ge- fchriftcn, in wat Tak die fouden mogen wefen eecoucheert, gecne Notificatien yan foodanige Lreryenin de felve fullen mogen doen infereren. Dat oock niemandt, wie het oock foude mo- ren wefen, eenige uytheemfche Couranten, Ga-

Plitft > tegens Ujtheemfche Negotiatien van Penningen, jon der confent, in dato den fevenden Apriffeventien hondert.

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die deien fullen fien of hooren lefen, Salut; T)oen

Penningen aendefelve op ïntereft of Lijf-ren ten te geven, ten zy daer toe alvoorens behoorlijck confent ende permiiïïe van Ons fal hebben beko-

teweten: Dat by Onsinachtinge geno-

men·

op pcene van t'elckens te verbeuren duy-

menzijnde, datdoorde negotiatie van pennin- gen, die uyt den name, ende van wegen eenige Uytheemfche Koningen, Princen ofte Potenta- ten binnen defe Provincie dickmaels werden ge- daen, de Gelden alhier fchaerfer én duyrder werden, ende de Negotiatien, die Wy van tijd tot tijd ten dienite van defe gemelde Provincie genootfaeckt fouden mogen zijn te doen, of die met Onfe concurrentie en toeftemminge door 't ComptoirGeneraelvande Unie fouden moeten werden gedaen, daer door difficklder gemaeckt, en kt credit van den Staet vermindert foude wer- den ; goedtgevonden en verftaen, by deiê Waer- fchouwinge, alle ende een yder , wie het foude mogen aengaen, wel expreflelijck te verbieden enteinterdiceeren eenige Penningen op ïntereft of Lijf-renten te lichten ofte te negotieren, voor en ten behoeve van eenige Uy th eemfche Konin-

fent filvere Ducatons, en dat daer en boven die geene, die de voorfchreve Negotiatie binnen de- ie meergemelteProvincie voor eenige Uytheem- fche Koningen, Princen en Potentaten gedaen, ofte de Geiden, ten behoeve als vooren, gefur- neertfouden mogen hebben, in haerparticulier fullen werden, gecondemneert in de vierdepart vande Penningen, die jegens deiè Waerfchou- winge op Interefle of Lijf-renten gelicht of uyt- gegeven fouden mogen zijn. Ende opdatnk^· mandt hier van ignorantie foude mogen preten- deren, begeeren Wy dat defe alomme gepubli- ceert en geaffigeert fal werden daer het behoordt, en te gefchieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Hage den fevenden April, feventien hon- dert. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Sraten. Ende was geteeckent, Simonvan Beau- mont.

gen, Princen of Potentaten, ofte oock eenige Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient GrootPlacaet-boeck derde Deel, Fol. 48 f. & feqq.

DEN TWEEDEN TITUL, Van Huwdijckfchefaecken. tyomejpermitterende te mogen trouwen met de Stiefmoeder vanfyn overledene Hnyf- vrouw, in dato den 31. Januarii 1697.

: Υ refumptie gedelibereert zijnde op de Requefte, by of vanwe- ?= gen DanielHoydonck,aenhaer Ed. Groot Mog. gepreienteert, houdende, dat hy getrouwt zijn- de geweeft met AriaentjeBont, Dochter van Abraham Bont, Tver\KoftervandeWalfcheKerckalhier iV· L)eel.

in 's Gravenhage, ende de felve fijne Huysvrou- we, fonder Kinderen na te laten,, wefendeko- men te overlijden, hy fich in anderen Huwelijck begeven hadde met Maria Williet» ende dat die Vrouwe mede wefende komen te overlijden, hy fich met Trouw-beloften hadde ge-engageerc met Sara Wallencourt, wefende de tweede Vrou- we van den voorfchreven Abraham Bont, Stief- Z ζ                    moeder

-ocr page 400-

γ$                    Placaten. g.Boeck. 2.Tit. moeder over des cerften Suppliants Huysvrou-! foude wefen het voorfchreve Huwelijck merri we·, ende ofwel foodanigen Huwelijck by de | voorfchreve Sara Wallencourt te vpltrecken ■ τ

goed rgevonden en verftaen, dat denvooTfêh ven Daniel van Hoydonck fal werden gene Xt' teert en toegeftacn, fooalsdefelvegeperrnitt 'N ende toegeftaen werdt midts defen, fich met? voorfchreve Sara Wallencourt in den HuwpP

Politique Ordonnantie niet was verboden, ende daer gantfeh geen affiniteyt en was tuflehen hem en de voorfchreve tweede Vrouwe, foodifficul- teerden echter Schepenen van 's Gravenhage voornoemt, het derde gebodt te laten gaen, ten zyhaerEd. Groot Mog. verklaerden hetvoorfz Huwelijck te folemniferen , gepermitteert te we- . fen, verfoeckende derhalven dat haer Ed. Groot Mog. geliefden te verklaren 5 dat hy bevoeght

ken Staet te mogen begeven: Laften en ordn neren allen ende een yegelijck die het foude m~ gen aengaen , fich daer na te reguleren.

Refolutie, niet te mogen trouwen met fijn overleden Hujsvrouwen Moeder, 'mi

kto

den 2 f. Januarii 1698. in opfichte van de Goddelijcke en Natuurlik ke Rechten, in die opinie als noch wierden $L fterekt, te weten, dat Huwelijcken in defelve ende gelijcke graden van aiEniteytdaer bynier. en waren verboden; waer by in cas fubjeft noch quam, dat den Suppliant by fijn voorfchreve Huysvrouw zaliger maer weynigh maendenge- trouwt zijnde geweeft, geen Kinderen uycdat Huwelijck geprocreê'eert waren geworden; dat oockdiefaeckcalbereydts foo verre zijnde ga- vanceerr, dat twee fucceffive Huwelijclcs Ge< boden in dé Kercken tot Δ mfterdam daer over zijnde gegaen, beyde der Supplianten eereende fatfoen, door het niet voortgaen van haer Hu- welijck , ten hooghften fouden werden ge- krenckt, welck poinft de voornoemde Mark Saragon , een fedige pieufe bejaerde Dochter zijnde, haer oock foodanigh ter herten trock, dat fy daer door genoeghfaem in eene mymerin- ge was vervallen, en van veel fwaerder ende be- droefder gevolgen te duchten ftondt, weshalven dan den Suppliant als noch des te meer quam fmeecken, dat haer Ed. Groot Mog.aengedaeii meteen goedertiernecompaifie, op der Sup- plianten voorfchreve Requefte favorabel gelief- den te difponeren, en aen de felve by de hun vér- fochte difpenfatie te accorderen: Waeropgede- libereert, ende in achtinge genomen zijnde jdai explicite, en met klare en duydelijcke woorden inde Politique Ordonnantie Articul XI werdt geprohibeert ende verboden , dat geen Vtoutf trouwen magh met de naergelaten Man van haer Nichte, dat is, met de Weduwenaer van naef Broeders ofte Sufter Dochter, gelijckincasluj- jedt d'eerfte Suppliant is Weduwenaer van de tweede Suppliants Sufters Dochter, is goe^ vonden ende verftaen, dat de Supplianten foei verfoeck fal werden afgeflagen.

Etot voldmiflbrialeden, gKnechtSaragonben Afthaer vooNotulencemberlefendeKnechtPeckftocteert, hMariaSaledene Mzaliger,aen haerEd'. Gropliantenreydts twdaen } gwilligenhaer Ed.op als nohalven dnoch nadteren, deenige odeftie endekenngelijckhren, tomentwadat der

ontrent konde hinderlijck zijn, foo als fy dan Sïet oock 'tgeénnoth tot defen 7ituldient Groot Placaet-boeck derde Deel:, Fol. 5-02.

b£f

-ocr page 401-

379

DEN DERDEN TITÜL, Tegens de corruptien en aennemingen van ge- fchencken, Eed van fuy veringe, &c. Refoktie* Eedvanfuyveringe, in dato den achtfien Februarii feftien hondert tnc-

fchreve refpe&ive Refolutien gemeldt, fullen be- komen 5 en dat voor fooveelop het verkrijgen van de voorfchreve Ampten en Bedieningen daer toeeenige Commiilienfullen werden verleende, indoribWn de voorfchreve Commiilie fal moe- ten werden aengeteeckentj dat den Verkrijger van de voorfchreve Ampten en Bedien ingen, den voorfchreven Eedt van zuy veringe fal hebben af-, geleght, endatniemandttotde effe&uele exer- citie van de voorfchreve Ampten af Bedieningen fal mogen treden of geadmitteert werden, ten zy den voorfchreven Eed van zuy veringe fal hebben geprefteert j ende voor foo veel de fclve daer van eenige Commiilie mocht hebben verkregen, daer van oock de bchoorlijcke aenteeckeningh in dorfo van de voorfchreve Commiilie gedaen fal zijn, oppcene, dat bygebreecke van dien, de Ampten en Bedieningen van die geene, de welc- ke den felven Eedt moeten afleggen , fullen wer- den gehouden voor vacant en impetrabcl j ende dat daer van byAenfchrijvinge kenniiïè fal wer- den gegeven aen alle Collegien, alwaer, of voor de welcke den voorfchreven Eed van zuyveringe, in gevolge van de voorfchreve haer Edele Groot Mog. Refolutien fal moeten werden geprefteert enafgeleght, ende fpecialijck alomme, alwaer fulcks by defèlve Refolutien verftaen is te moe- ten gefchieden, om haer daer na te reguleren, fonder daer van eenighfins in gebreecke te blij- ven, o f daer jegens eenige infraftie, mitigatie,of eenige andere difpenfatie, als de voorfchreve Re- folutien mede brengen, te admitteren ofte gedo- gen.

\ E Heeren Gedeputeerden der Stad Rotterdam, hebben uytden name ende van wegen de Heeren hare Principalen ter Vergaderinge voorgedragen, dat defelve be- richt wierden, dat, onaengefien haer Edele Groot Mog.Reiölutien van den vier en twintighften Februarii feftien honderdtiès en vijftigh, fes en twintighften Maert, en tweeden April feftien hondert vijf en feventigh, midtfga- ders twee en twintighften December feftien hon- dert negen en feventigh, den Eed van zuyverin- geby die geene, die toteenige Ampten of Bedie- ningen j in de voorfchreve Refolutien vermeldt, wierden geavanceert, niet over al wïerde afge- leght, en by eenige Collegien daer vanwierd® gedi/penfeert; gevende haer Edele Groot Mog. in bedencken, of niet dienftigh foude wefen, dat den voorfchreven Eed van zuy veringe, conform devoorfchreveRefolutien, by alle die geene die eenige Ampten of Bedieningen inde voorfchreve Refolutien vermeldt, ibuden mogen bekomen, fouden werden geprefteert,en daer van aenfcbnj- vinge gedaen aen die geene, die fulcks foude mo- gen aengaen: Waer opgedelibereert zijnde, is goedtgevondenenverftaen, dat van nu af aen, ingevolge en tot voldoeninge van de voorfchre- ve haer Edele Groot Mog.Refolutien, den Eed van zuyveringe , in de voorfchreve haer Edele Groot Mog. Refolutie van den vier en twintigh- ften Februarii feftien honderdt fes en vijfrigh ge- roerdt, falwerden afgeleght,by alle den g'eenen die eenige Ampten of Bedieningen, in de voor-

SutoucVtgeennochtotdefen Tituldient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol.

fio.

DEN V I WK D E Ν TITUL, "lacaten tegens feditieuie Perfoonen, murmuratien, fimen-rottingen , fameuiè libellen , pafquillen, ftraetichenderyen, iniblentien, &c. astyw^ngetegensfeeckerBoeckgeintituleertlEjj?nt de Monfr. Arnauld, in dat 9 den vijftienden "December 1683.

^Staten vanHollandt ende Weft- Vneflandt, Allen den geenen die deien fullen*fien ofte hooren le- ffn , Salut; T)oen te weten: Aengefien dat tot Onfe kennifle

liques, continerende fèer veele pafïages en perio- den , die aen eenige Geallieerden en Geconfcede- reerdenvandefenStaet, niet als fèer aenftoote- lijckkonnenzijn, en ofFenfant aen haer werden opgenomen, tegens Onfe intentie ende begeerte gedifTemineert en verkocht werdf. Soo le'r: Dat Wy daer in willende voorfien , goedtgevon- den hebben aen allen en eenen yegelijcken, nie- mandt uytgefondert, van wat ftaet ofte conditie %z 2                      die

êöntirule

gekomen is, dat feeckerBocck,

f* cmïÏ?1! EÏÏrit de Monfr. Arnauld, tiréde fotor 1 d^crits de # & aft* Vifci- rt'cuherement d'Apologie pour les Catho

-ocr page 402-

Placatcn. 2. Bocck. 4, Tit.

38

O

prxeen deren, foo begeerenWy dat defenal0 mcgepubliceertendegeaffigeert fal werdend men gewoon is affixie en publicatie te doen. r^ daen inden Hage onder 't Kleyne Zegel van/' Lande 3 den vijftienden December feftien h ei1 dertdrieen tachtigh. Onder itondt, Terq" donnantie van de Staten Ende was geteeckc Γ" Simonvan Beatimont.                                  t}

diefoudén mogen wefen, het drucken, debite- ren, Verkoopenenkoopenvan het voorfchreve Boeck,binnendenvoorichreven Lande van Hol- landt ende Wéft-Vrieflandt te verbieden, foo als Wy het felve verbieden by defen, op poene, van datdiegeene die defen contrarie fal, ofte foude mogen hebben gedaen, daer vooren verbeuren fal een boete van fes honderdt guldens : Ende op datnicmandt hier van ignorantie foude konnen

Refölutie, tegens het qualijckjpreecken van vuylegeintent ioneerden tegens Syne ί&ς Ixydt , in dato den 31. 'December, 1683.

voor den welftandt van den Staet, by'dé goede Ingezetenen van den Lande verdacht ende hate- lijck te maecken, en in de gemoederen van de felve goede Ingezetenen allcrley opfehuddingen en commotie, waer het mogelijck, te verwec- ken j maeroock wel cxpreiïèlijck enernifelijck begeeren, dat de gemeke Prasfidenten enRaeden. van de gemelde Hoven, de voornoemde 'Schou- ten ende Schepenen van de voorfchreveSteden, midtsgaders de voorfchreve Hooft-Ofrkierenen Gerechten ten platten Lande, haerfulleninfor- meren , endoen informeren tegens de voorfchre- ve Uytftroyers of Voortfetters van de voorfchre- ve lafteringen en calumnïen, en tegens die gecne van wat qualiteyt ofte conditie die oock fouden mogen zijn, die bevonden fouden mogen wer- den de voorfchreve uytduydingen en naergevin- gen te doen, 't zy by woorden, monde ofte ge- fchrifte, in wat manieren het oock foude magen zijn, aenftonds fonder eenige conniventiemet allen ernft en yver fullen hebben te procederen, en doen procederen, als tegens openbare viiyle Laftcraers en Calumniateurs, die met opfeten malitieufelijck de goede Ingezetenen vanden Lande tot on wille en oproer tegens de Regeringe van den felven Landefoeckenaen te fettenenop te maecken, fonder defen aengaende te gebrui- ken , ofte gedogen datgebruyekt werde eenige conniventie of diilimulatie.

■S, na voorpende deliberatie , goedtgevon- den en verftaen, dat de Prxfidenten en Ra- den van den Hoogen RaedeenHove, den AdvocaetFifcael, en Procureur Generael, mitsgaders de Hooft-Officieren ende Schepenen van de refpeftive Steden en Gerechten ten plat- ten Lande fal werden aengefchreven , dat haer Edele Groot Mog. tot haer groot leetwefen ver- nemen, dat eenige boosaerdige ende malitieufe Menfchen*, metvuyle en lafterlijcke calumnïen ondernemen na te geven, en onder de goede In- gezetenen te fpargeren , dat S υ ν, ε Hoog- h e υ dt denHeere Prince van Orange niet ge- negen foude zijn voor de confervatie van de Ru- lle en Vrecde.van Europa , maer den Oorlogh foude begeeren» en daer na trachten, daer haer Edele Groot Mog. niet alleen ten vollen is bekent de goede, oprechte en fincere meyninge en inten- tie die hoogh-gemelte Syne Hoogheydt heeft voor de confervatie van deVreede, en om voor te komen alle Oorloghs - beroerten ■, maer datoock Syne Hoogheydt vandieSijne intentie by alle occafien aen haer Ed. Groot Mog. leer blijckelijcke preuven gegeven heeft, en noch geeft, dat defelve mits dien die voorfchreve uyt- duydingen ende nagevingen niet alleen houden voorvuyle, fchandaleufe en lafterlijcke calum- nïen, byonruftige ende boofaerdige Menfchen eenighlijckaengeleydtengepraftifeertomSYNE HooGHEYDTs loffelijcke conduite en liefde

Renovatte-Placaet, tekens het drucken en verkoopm vanjchandaleufe Libellen inj0* ken van Staet, in dato den 24. Juniï 1684.

den Drucker, ofteeenige Libellen, Memonen, Refolutien, ende andere faecken, de Regeeriflge van den Lande, en des felfs Vr-undcn ende Gm lieerden concernerende ■', onder dewelckege» naem, of anders een valfche of gefingeerde 0 vanden Drucker foude mogen ftaen, teil%a die geene die de voorfchreve Libellen, MP rien, Refolutien en andere faecken, de Re£ ringe van den Lande, en des felfs Vrunden e *■ Geallieerden coneernerende, foude wülen PF £ ken, daer toe hadden bekomenpermiiue va . Magiftraet van de Plaetfe van fijne ^entie^ datdiegeene die de voorfchreve Libellen j morien, Refolutien en andere faecken, c. geeringe van den Lande, en des felfcVr ^ en Geallieerden concernerende, f° f^jllen. verkoopenY met Eede folemneel foude ^ verklaren, dat fy niet wiften dat de voor ^

E Staten van Hollandt endeWeft-Vries- landt, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen ,Salut; /Doen te wet en : Dat Wy na voorgaende deli- beratie, en om goede redenen Ons daer toe mo- verende, goedtgevonden hebben by renovatie van Ons Placaet van den acht en twintighften November feftien hondert een en tachtigh, als noch midts defen te verbieden het drucken van eenigerhandeichandaleufe of fameufe Libellen, *t zy met of fonder naem vanden Drucker, ofce oock het drucken van ecnigerhande andere faec- ken, deregeeringe van den Lande, en des felfs Vrundenen Geallieerden concernerende, fonder daer onder te Hellenden waren en eygen beken- den naem van den Drucker van dien", oock het ver koopenvaneenige foodanigc fchandaleufe of fameufe Libellen, 't zy met ofte fonder naem van

-ocr page 403-

Xegens Seditic, Murmuratie, Pafquillen, Infolcntien, & c 381 , ofKcfingeerdenaem, een vallche of ge- dit Onsregenwoordigh Pfacaet ilridelijck ende h" '                   i..·. ir^nrif* ^nwiifpn. Hat praicifelijck fullen hebben te executeren, ende doen executeren, na des felfs form ende innehour den, fonder eenige djffimulatie ofte conmven- tie. Ende opdat niemand' hiervan ignorantie praïtendere, nemaer weren moge waer na hy hem defen aengaende fal hebben te reguleren, foo be- geerenWydatdefenalomme gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer het behoort, ende te gefchieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Hagedenvierentwintighiten Junii feftien hon- dert vier en tachtigh. Onder ftbndt, Ter Or- donnantie van de Staten. Ende was geteeckent/ Simoti van Beanmont.

^rnF■K KPlSf liwende

preflelijcktebeveelenen te ordonneren, dat fy

VuUicAtki houdende proemie <voor den Aenbrenger van den Autheür en Drucker <van het Libel,genaemt de oude mode vanden nieuwenflaet van Oorloge in dato den negen en twin- tighflenOtioberiu^.

W

ILHEM HEN.RICK,Byder grarie Godes Prince van Orange en Naflau, Grave van Catzencllebo-

Gemeente verdacht te maecken: Ende weder op nieuws ondervonden werdt, dat, niet'tegen- ftaende de voorfchrêve Placaten ende Ordonnan-

en

tien, onlanghs mee den druck is gedivulgeert

Vianden , Dietz , Lingen,

S'

feecker Pafquil of fameus Libel, geintituleerr, d'oude mode van den nieuwen fiaet vanQorlogh: Dat derhalven ten hooghften daer aen gelegen is, dat foo den Autheurals den Drucker van't felve Pafquil of fameus Libel werde uytgevonden ·, foo werden by defen alle Officieren van Juftitie bin- nen deie Provincie gelalt en gcordonneert, iich met alle vlijt daer op te informeren., en jegens de fchuldige, fonder coiiniventie, volgens de voor- fchrêve Placaten te procederen; ende werdt by deicn daer en boven belooft een proemie van twee duyfenrCaroli guldens aen alle particuliere, die of den felven Autheur, ofte den Drucker van het gemelde Pafquil, ofte fameus Libel fal weten aen te brengen, met belofte dat fijn naem fecreet fal werden gehouden. Ende ten eynde niemandc hier van ignorantie en prietendere, lallen wy, dat defe niet alleen op de Rolle, maer oockal- omme in-defe Provincie, na voorgaende Klock- gelïagh, ende by affixie den Volcke bekendt ge- maeckt .en gepubliceert fal werden ; bevelende van wegen als boven een yegelijcken hem hier na te reguleren. Gedaen in den Raede den negen en twintighftenOftober feftien honderd t vier en tachtigh. Onder ftondt, In kenniflè van my. Ende was.geteeckent, Anth. van Kinfchot.

Meurs, Buyren, Leerdam, &c. Marquis van der Veere ende Vullingen , Heere en Baron van Breda, der Stadt Grave ende Lande van Kuyck, Dieft, Grimbergen,Herital, Kranendoncq, War- nefton, Arlay, Noferoy, St. Vith, Daesburgh, Polanen, Willemftadt, Niervaert, Yilelfteyn, St.MacVrensdijek; Steenbergen, Geertruyden- bergh, de Hooge en Lage Swaluwen, Naeldt- wijck, &c. Erf-Burgh-Grave van Antwerpen enBefancOii, Erf - Maerfchalck van Hollandt, Gouvcrnciir, Erf-Stadrhouder, Capiteyn Ge- nerael ende A'dmirael; midtsgadcrs den Prseii- dent enRaeden over Hollandt, Zeelandt ende Vricilandt, Allen den geen en die defen fullen fienoftchoorenlefen, Salut; 'D oen teweten: Alfooniet tegenftaende de Placaten en Ordon- nantien op het drucken en divulgemn van Paf- quillen en fameufe Libellen van tijdt tot rijdt ge- emaneert,, ondervonden werdt, dat verfcheyde boofaerdigc, en tot het verderf van den Lande genegene Menfchen-, haer echter niet en ontfien daer mede voort te varen, en deRegeeringevan den Lande daer inne fchandelijck te traduceren, ommealfoo, washetmogelijck, deRegeeringe van dien in't generael, midtfgaders eenige Re- genten van dien in 't particulier, daer do or by de

1 wittdtwtegensfeecker Gefchrift op den naem manden Hertogh 'vanMommouth, in. dato den derden Jüliiï6%^                                                  . 'V ; .-y                ;V>I

ILHÈM HENRICK,Byder gratie Godes Prince van Orange en Naflau, Grave van Catzenellebo- ,,..,. R gen , Vianden , Dietz, Lingen, <ferVïi ^ren » Leerdam, &c. Marquis van vanBrSC j Van Vliffingen, Heereen Baron Dieft r · ,erStadc Grave endeLandeKuyck, netton ïïbergen,Hcrftal, Kranendoncq,War- Polancn W7n Nf*°Y>Ρ Vith, Daesburgh, St Klacrk d · Τ ' NiervaerC> Yfclfteyn, ^t°h τ. ï * Steenbergen, Geertruyden- 0 'turnhout, Sevenbergen,deHoogeen

Lage Swaluwen, Naeldtwijck, €oeit, Baren, Ter Eem, Immenes binnen en buyten, &c. Erf-r Burgh-Grave van Antwerpen en Befan^on> Erf- Maerfchalck van Hollandt, Erf-Gouverneur, Stadthouder, Capiteyn Generael ende Admi- raelj mitigaders deni^r^fident.enRaedenover Hollandt, Zeeïandtende Viieflandt,, $i[en den geenen die defen fijllen lien qfcè hooien leien, Sal.üt; 'Doen fè weten: Alfbo fnet den druck hier te Lande is gemeen gemaeckt feecker Ge- fchrift, op den naem van aenfiertogh van Mom- mouth) tegens Sijne Koninghlijcke Majefieyt van

-ocr page 404-

Placaten. g.Boeck. 4-Tit

382

van Groot Brittannién, tenderende, omme de I

onderfoecktedoen, ende jegens de Ccntrave teurs Tonder eenige conhiventie te procederen Τ na behooren. Ende op dat den Drucker van hS felve Gefchrift mochte werden ontdeckt, fiy" werdt by defen voor een preemie belooft twe° honder t filvere Ducatons, aen die geene dewel ke den felven Drucker fal weten aen te wijfen" Ende ten eyndt niemandt hier van ignorantieen pretendere, laften ende beveelen wy, dat defe niet alleen op de Rolle, maer oock alommein Hollandt en Zeelandt, na voorgaende K.lock. geflagh, ende byaffixiedenVolckebekenatge' maeckt en gepubliceert fal werden * bevelende eenen yegelijcken fich hier na te reguleren. Ge- daen inden Raede den derden Julii feftien hon- dert vijf en tachtigh. Onder ftondt, In kennif, fe van my. Ende was geteeckent, 'Anth.iim ïhot.

Ingezetenen aldaer aen te moedigen wegen tot opftant, mitsgaders aenvaerdinge van de Wapenen tegens hooghft-gemelte Sijne Ma- jefteyt ; en behelfende wijders het felve Gefchrift verfcheyde outrageufe expreiïien, en feer fcha- delijcke en deteftable Hellingen* ende dat den dienft van den Lande vereyfcht, dat foodanige en diergelijcke GefchriFten hier te Lande niet en werden gediv ui geert. Soo Is't: Dat Wy daer inne willende voorfien, geinterdiceert hebben, gelijck Wy interdiceren by defen alle Boeck- druckers, Boeck-verkoopers , ende alle andere » Perfoonen, 't felve, ofte diergelijcke Gefchrif- ten te dmcken, na te drucken, verkoopen, ofte divulgeren, alles op pcene dat die geene, die be- vonden fal werden Gontraïie defe oniè Ordon- nantie gedaen te hebben, fal werden geftraft con- form de Placaten vah den Lande: Lallende alle

Placaet tegens het drucken van Franfche Couranten, Gazjttes*. (fc. in dato ι een en twintighfien Februarii i6%6.

Gazettes, Gazette-Raifonnée, Noüvetles-tkU fies, Lardons , ofte wat andere Naem ofte Titul aen die oock loude mogen werden gegeven, te hebben gedruckt of doen drucken, felfs of door anderen, foo wel den Maecker als den Drucker, daer over arbitralijck na exigentie van faecken fal werden gecorrigeert. Ende op dat niemandt hiervan eenige ignorantie foude mogen preten- deren, foobegeerenWy dat defen alomme ge- publiceert en geaffigeert fal werden daer het be- hoort en te gefchieden gebruyckelijck is. Ge- daen in den Hage onder het Zegel van den Lande defen eenen twintighfien Februarii feftien hon- dert fes en tachtigh. Onder ftondt, Ter Or- donnantie van de Staten. Ende was geteeckent, Simon van Beaumont.

DE Staten van Hollandt endeWeft-Vnes- landt, Allen den geenen die defen fullen lienoftehoorenlefen, Saltjtj 'Doen te weten; Dat Wy om goede redenen, Ons daer toe moverende, goedtgevonden heb- ben wel expreflèlijck te verbieden * foo als Wy verbieden by defen, dat niemandt, van wat con- ditie of qualiteyt hy oock foude mogen wefen,fal vermogen te drucken of doen drucken, *t zy voor hem felfs of voor andere, eenigerhande Franfche Couranten of Gazettes > 't zy onder de naem van Couranten > Gazettes, Gazette-Raifonnée, Nou- velles-Choifies , Lardons, of wat andere Naem of Titul daer aen foude werden gegeven; op poe- ne, dat die geene, die bevonden fouden mogen werden eenige foodanige Franfche Couranten,

Refolutie, verbiedende hetfnijden en dmcken van faecken tot vilifendie van Sijne j-efteyt van Vranckrijck, in dato den 2 8. Februatii 16$6.

die dienen totrvilipendie en fmaedtheydt vanSij- ne Koninghlijcke Majefteyt van Vranckrijcfo defelve Figuren ende BeeltenhTen, midtfgate Verfen ende Gefchriften, voor ibo veel aiege- maeckt fouden mogen zijn»te doen ophalen, ® de Platen van de felve Figuren en BeelteniiTen te doen verbreecken, tegens de Autheurcn,pruc" kers , Diftributeurs en Verkoopers van dien te procederen > volgens de Placaten daer tegens ψ emaneert.

IS* na voorgacnde.deliberatie, goedtgevon- den en verftaen, dat Burgerrneefteren ende Regeerders van de refpedtive Steden fullen werden geauthorifeert en gelaft, foo als de Felve geauthorifeert en gelaft werden mits defen, te doen verltöideren en beletten het fnijden, ma- ken, drucken, verkoopen en debiteren vanFi- gur^n en Bcelteniiïèn, midtsgaders het drucken, verkoopenen debiteren van allerley foorten van Ry men en Verfen, of oock andere Gefchriften,

Verbodtvanvèrjchejde Perfoonen > Rebellen van den Koningh van Engelandf,^r iri defe Landen te mogen verblijven, 'm dato demo. Mey \6%6.

ï

gedachte Sijne Majefteyt ende Öns intercéderen de, uyt het Gebiedt van defen Staet, te^?e^'L trecken de Perfoonen, die mede fchuldign J aen de laetfteRebellie in Engelandt, in d^L· den fouden wefen gerefUgieert, en by die »1 MajefteytsProclarnatie uytgeflooten zij ÖS-jj

derlandenj Allen den geenen diedefen fullenfienoftehoorenlefen, Saluï; *Daen te weten: Alibo den Heere Skel- ton, Extraordinaris Envoyé van Sij ne Koningh- lijcke Majefteyt van Groot Brittannien aen defen Staet ï by Ons «ïftantie beeft gedaen» ten eynde

-ocr page 405-

Tegens Scditie 5 Murniuratie, Pafquillen, Iniblentien, &c. 383

; n 0fCcgeneraleAmneftieaen andere ver- leende , Namentlygken: ρ Sn Q0o Speeke van White Lackinghton,Ma- • ieSpeeke fijn Vrouw, den Heere Jan Spee- liaer Soon , Samuel Tounfead van Ilmifter, Rcenald Tiicket van Langfutton, Jacob Hurd ar!TLangpw't, GeorgePavotr van defelve Plaets, GabrielSpratt van Ash Prions, George Cary van f Jafton, Jean Lewets van Babcary , Thomas LewesenJeanPerfonsvandefelvePlaets, Tho- mas Cram van Warmiiler, Place van Eddington, RobbertGeevan Martock, Hugues Chamber- lain, Guilliaume Sauvage van Taunton, Richard Slape van Taunton, Jean Palrner van Bridgewa- ter, Jean Webber van defelve plaets, Henry Herringh van Taunton, Thomas Hurd van Longporr, Chriftophe Coock van Wilton La- ken-bereyder, Amos Blinham van Galhampton, Mad.Mufgrave , Schoolmeefterffè, Mad. Sara Wye, Mad. Elifabet Wye , Mad. Catherine. Bovet, Mad.Scading, Mad. Marie Blake, Mad. ElifabetKnash, Mad. Marie Bird , Mad. Marie Mead ,Mad. SufannePeck, Mad. Elifabet Barns, Mad. Marie Burridge , Mad. Anna Burridge, Mad. GraceHerring, Mad. Anne Herring, Mad. Marie Waters, Mad. Sara Waters, Mad. Elifa- bet Germain, Mad.Grace Germain, Mad. An- ne Wetham, Mad. Efther Whitam, Mad. Su- fanneTyler, Mad.MarieGoodwin, Mad.Sara Longham, Mad. Margueritte Sympfon , Mad. Sara Reynolds, Mad. Marie Hucklebridge, Mad. Marguerirte Hucklebridge , Mad. Marie Baker, Mad. Marie Tanner, Mad. Anne Tanner, Mad. ElifabetGammon, Mad. Sara Stacy, Mad. Han- mckSracy, Mad.ElifabetEyke, Mad. Elifabet Baker, Mad. Marie Smith, Mad. Mary Page, Mad. Elifabet March, Mr. Hannah Grove, Mad. Elifabet Bifgood van Taunton, Jean Tucker van Sfiepton, Mallet, Jean Bennet van Aelsbeere, jean Greenway van'Krew kern , den Heer Tho- mas Skinner van Dawlish , Schiltknaep , Jean auasïlob. Moor van Haychurch,GuillaumeWay van Gomb St.Nicolas, Robberc Hucker van faunton, Penny van Shepten Mallet, Thomas tfooper, Edouard Keetch , Guillaume Parbu- r7> Green, Guillaume HufTey, Guillaume Stro- fe van Street, Schildtknaep , MarieBath van Wrmgton, George Leggvan de felve plaets, edouard Rogers van Banwel, Jan Rogers van Κ»| RaphaelGreep, Guillaume Job-

Chard, Edouard Matthews vande Gemeenichap- py van Lincolus Inn, Schiltknaep, Hugues Cros d'oudfte van Bishops Huil, Bonoift Hack van Culliton, Henry Quick van Uppolryjean Com- bevanLuppit, Henry Catchil, Nicolas Hore, den Heer George Pepen van Dal verton, Abra- ham Carie van Taunton , Jean Huish , Pierre Terry van defelve plaets, Richard Raw van de felve plaets, den Heere Maurice Frith van Win- canton , Guillaume Tiggens van Forde , Jean Kerridge Matroos van Lime Regis, Robert Par- fons,,Samuel Venner, André Flercher, Jean Fowke, Robbert Bruce, Antoine Brüce, Ja- ques Fox, Jofeph Gaylard, Guilliaume Olivier, Jean Wolters, Nathaniel Hoock , Predikant, Richard Lucas van Dulvetton, Jean Bittiicomb, dichte by Lime Regis, George Stuckey van White-Lackington, ThomasSaxon, Jean Lef- Ie, GeorgeNye van Cheddar, Jofeph Franck- lin van Worle, Predikant, Dore, voor defen MayrevanLemington, Jaques Carier van Ilmi- fter , den Heer Nicoloes Covert van Chichefter, Jean Tripp de Shippam, Jofeph Hearfe van Badgeworth, Francais Crefwick van Fanham, Fudge van Wedmore, den Collonel Jean Rum- fey , Eftienne Lobb , Predikant, Guillaume Gaunt, Ralph Alexandre , Bartholmy Verme- wyden, den Major Jean Manley, Ifaac Man- ley fijn Soon, Walt. Thimleton , den Heer Aa- ron, Smith van Londen, den Ridder Guillaume Waller, Slingsby, Bethel, Schiltknaep, Fran- goisCharleton, Schiltknaep, Richard Gooden- ough, Schildtknaep, Nathaniel Wade, Jean Tellier, Richard Edghil, Samuel Story, Jean Jones, Jean Vincent, George Bowyer , fean Dutton Colt, Charles Grave de Maekelsfïeld, Jean Trenchard, Schiltknaep, Jean Wildman, "Schiltknaep, TitusOates, Predikant, enRob- bertFergufon, Predikant. Soo Is't: Dat Wygoedtgevonden hebben, alle de voorichreve Perfoonen , hier boven ge- nomineert, midts delen bekendt te maecken, te laften, en te ordonneren, dat fy haer uytdefe Landen iiillen hebben te retireren: Ende op dat hier van niemandt eenige ignorantie en pretende- re, ontbieden en verfóecken Wy de Heeren Sta- ten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de refpecTrive Pro- vinciën j laften en beveelen voorts de Hoven van Juftitie, mitigaders de Officieren en Magiftraten in de Landen, Steden ende Plaetfen, immediate- lijckrcfof terende onder de Generaliteyt, tebe- forgen dat defe Onfe Publicatie aenilonds werde gepubliceert en geaffigeert ter plaetfe daermen gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen. Aldus gedaen onder Onfen Cachette, de Para- phure van den HeerePrajfiderende in Onfe Ver- gaderinge, en de Signature van Onfcn Griffier, in. den Hageden 20.Mey 16%6. Wasgeparapheerr, ÏV.de Nd f au, vt. Onder ftondt, Ter Ordon- na.n tie van de hoogft-gemelte Heeren Staten Ge- nerael. Geteeckent, H.Fagel. Zijnde op het fpatiumgedrückthet Cachet van hoogft-gemel- te haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over- x deckt met een Papieren Ruyte.

öamvel, Worms van Warmifter, Worms

van

W rplaetSs Gl»llaume Pardoe, Nicolaes cl> Jean Edouards, Jean Collier, Henry Stok -n?ridSWater> Richard Blukock van

van 1 r> α c ν*ιψ, vjumaume ι nompion Sradr Thh HumPkrey Aldouyn van defelve felveSr i ÏÏaS Love alias Alexandre, van de denal.& gehard Tucker van Bishop, Hul,

CouchT Η aume Crabb van Aishil/Francis ^Crift o (elve Plaets, Francois Wangham "«on, Schiltknaep, Laurens Frenck van

Nader

-ocr page 406-

584            *■ Placaten. g.Boeck. 4.T1C Nader njerklaringe oft voorfchrevefubjett, in dato den vier den Junii 3feflienhon~ dertj'es en tachtigh. kendt te^rnaecken en te vermanen, alle de geene die in de voorfchreve Onfe Publicatie zijn ge noemt, enhaerhier te Lande fouden mogen be- vinden, dat fy binnen vijftien dagen na de voor", fchreve Onfe Publicatie, ofte immers naerdefè Onfe Waerfchouwinge, haer fullen hebben te begeven uy t defe Vereenighde Nederlanden, en het reiïbrt van dien, oppeene, datdiegeenedie daer van in gebreecke fullen blijven, volgenshet voorfchreve XVI. Articul van 't voorfzTra&aet fullen werden geftraft met verlies van Lijfende Goedt. Ende op dat hier van niemandt eeniec ignorantie pretendere, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten,. Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de refpedtive Provinciën · laften ende beveelen voorts de Hoven van Juftitie, mitsgaders de Of- ficieren en Magiftraten in de Landen, Steden en Plaetfen, immediatelijckreforterende onderde Generaliteyt, tebeforgen, dat defe Onfe Waer- fchouwingeaenftonds werde gepubliceertenge- affigeert, ter plaetfe daer men gewoon is publi, catie ende affixie te doen. Aldus gedaen onder Onfen Cachette, de Paraphure van den Heere prsfiderende in Onfe Vergaderinge, en deSig- naturevan Onfen Griffier, in den Hage den vier- den Junii feftien hondert fes en tachtigh. Was geparapheert, Â.º).íáçScbeltingayvt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hooghft-ge- melde Heeren Staten Generael. Geteeckent, H.Fagel. Zijnde op't fpatium gedruckt het Cachet van haer HooghMog. op eenenrooden Ouwel, overdeckt met een papieren Ruyte.

BfruguvcdAdzdSfdvvlgtmw

gaen, goedtgevonden hebben midts defen be-

IVaerfchoumnge tegenshet geven 'vanfcheldnamen ^ injurien7 naroepen op Straten tn Wegen, ére. tot Alphen, in dato den ô 9. November 16 8 6. Straten en Wegen · Dat oock fommige hebben ondernomen fameufePafquillen en Lidekens te dichten, uyt te ftroyen, en op Wegen, in Her- bergen , en elders op te fingen, krenckendealfoo malkanderseere, goede naem en faem, waertoe oock de Kinderen werden opgemaeckt of gean1" meert: Dat oock by-een-komften in Herbergen en elders werden geleght, midtfgaders t'Safliefl· rottingen gemaeckt, totftijvingevandevooriz onluften, partyfehappen en oneenigheden,waer uyt dan vervolgens ontftaen quade bejegenin- gen, feytelijckheden en vechteryen -. enaatbct te beduchten is dat alle het fclvetot ver<fer£5£ tremiteyten foude komen uyt te berften·, SO^J I S'T: Dat Wy daer inne willende voorfien·*cl expreflelijck verboden en gewaerfchout hebben» fulcks Wy verbieden en waerfchou wen by oden» dat van nu voortaen niemandt fich fel hebben * verftouten den anderen Scheldnamen te ge#w

WrCdD

in j urieren , na te roepen op de Straten en/V'

in den Dorpe*van Alphen zedert eenigen tijdt herwaerdts onder de Ingezetenen groote onlu- ften, partyfehappen en oneenigheden zijn ont- ftaen ■ en dat daer door veroorfaeckt werdr, dat men fich niet en ontfiet den anderen fcheldna- men te geven, teinjurieren, na te roepen op de

gen

, fameufePafquillen en Lidekens ted^n-

t te ftroyen ofte te fingen, by-een-kornftefl^ Herbergen en elders te leggen, midtfgadtf5

menrottingen te maecken, tot ftijvinge va ç voorfchreve onluften, partyfehappen en,^eJ})

çø

-ocr page 407-

■

Tegens Seditie, Murmuratie, Pafquillen, Infolentien, &c 385

daen fouden mogen hebben, fullen moeten in- ftaen: En op dat niemand&hier van eenige igno- rantie en pretendeie, foo ordonneren Wy dat defen binnen den voorichreven Dorpe voorden Volckeverkondight, en alomme geaffigeert fal werden. Gedaen in den Hage den negen en twintighften November ièitien honderdt iés en tachtigh. Onder ftondt, In kenniflê van my, Ende was geteeckent, Anth. van Kinfihot.

„feeden, oppccne, dat die geene die fulcks fgIn moeenhebben gedaen, of prafent zijnde, ί°ί gXyU Inder.eemge difflmulatie of connivencie, in conformite van de Placaten defer Landen, foo op het dighten, uytftroyen en d Ju geren van Pafquiüen en fameufe Libellen; alsmedetegenhetplegen van diergelijckeonbe- hoorliickheden, voor defen geemaneert, andere icnexempelfullen werden geftraft, endedat de Oudersvoorhare Kinderen, die fulcks medege-

Waerfchowwinge tegens hetfchenden van de Boomen aen de Fontificatien tot Geertruy- dwbergh, in dato den ι f. Moert 16%f.

Gereedtichap te behangen, de voornoemde nieuw-geplante o fgekapten Doorn te vertreden, of op eenige andere manier te befchadigen, de Wallen van buyten te beloopen en te benadelen, en tenlaetftenoockde voornoemde Banquetten tefchenden of vernielen, oppcene»van voor den tijdt van veertien dagen, fonder eenige conni- ventieof diflimulatie$ te werden gekicarcereert, fonder geduyrende dien tijdt yetwes anders te mogen nuttigen als Water ende Broodtj in dien veritande nochtans, datdieiricarcerariefal mo- gen werden geredimeert met vijf en twintigh Ca- roli guldens, de helft te appliceren voor den Aen- brenger j en de wederhelft voorden Officier die decalange doen fal: Bevelen dat deièn alomme binnen de voornoemde Stede gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer hetbehoordt, ende te gefchieden gebruyckelijck is-, ende laften een y der die het aengaen magh, haer daer na te regu- leren. Gedaen in den Hage den vijftienden Maert feitien hondert feven en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Gecommitteer- de Raeden. Ende was geteeckent, Simon van Beaumont.

DE Gecommitteerde Raeden van de Staten van Hollandt ende. Weft-Vrieilandt, Allen den geenen die defen fullen fien ofie hooren lefen, Salut; T>oen te weten: Dac tot haer Ed. Mog. kenniflê gekomen is datonderfcheydenePerfoonen, Inwoonders de'r Stede Geertruydenbergh ofte andere, van voornemen fouden zijn,haer Netten ende andere Vifch-gereedtfchap te hangen entëdroogenop en aen de nieuw-geplante Boomen op de Wal, en de Bol-wercken der voornoemde Stede ·, dat m e- deveelequaed-aerdigeMenfchen haer niet ont- fien, foo wel dengekapten als nieuw-geplanten Doorn op den Berm van de Wal der fel ver Stede, met het vertreden en anderiïns merckelijck te be- fcliadigen, als mede de Wal van buy ren door het afloopen te bederven, midfgaders de Banquetten tefchenden en vernielen j SOO IS'T: Datby haer Ed. Mog. geconfidereert zijnde, dat alle het felvefcer nadeel igh ende ichadelijck is voor den dienftvanhetgemeene Landt, allen endeeenen yegelijckby defen wel hebben willen verbieden en waerfchouwen, van de voornoemde nieuw- geplante Boomen , infonderheydt op het Vif- fchers Bol^werck, met eenige Netten ofte ander

Waerjchoumnge tegens het befieelen <van Boomgaerden en Tuynen 'tot Gornichem, en in 't Landt van /Irckel, in dato den 7. Off ober 16Sj.

\\TTILHEM HENRICK, Byder

van Dijeken, aen de Boomgaerden, HoVen»

Gratie Godes Prince van Órange, ende van Naflau, Grave van Cat-

Tuynen, Warmoes-en Teel-landen, Griendin- gen,Plantagien, Heggen, Heyningen, Poor- ten, Speel-huyfenalsanderfints, nu eenigentijc herwaerts groote infolentien hebben geleden van moetwillige Menfchen en Dieven, die haer over Slooten,*Heyningen, ofdoor deHeggeninde Tuynen , Boomgaerden , Hoven , Griendin- gen ende Plantagien begeven , de Boomen endé Aerd-vruchtenaf en uytplucken, vertreeden, de Boomen tefchenden* de jonge LBoten en ander HoutuytdeGriëndingenfnijden, hacken ende weghdragen, het Hout uyt de Rijfen- hoofden qpde bekribbingen van Dijeken in ftucken breec- kenen fteelen, de Poorten, Deuren en Venftc- renvan de Hoven en Speel-huyfen open breec-. ken, enmetgeweldt ter neder fmijten, welcke moetwilligheden meeft by nacht en ontyde ko- men te gefchieden, het welcke in een Landt van goede J uftitie en Politie niet behoordt te werden geleden, maer andere tën exempelgeftrafti Soo Is't: DatWy, omme daer inne na be- Aaa                hooren

..              zenellebogen , Vianden , Dietz, ^"igen, Meurs, Buyren, Leerdam,&c- Mar- quis van der Veere en Vliflingen, - Heere en Ba- CuTBifda' derStadtGraveendeLandev-

donck {T;wl' ^""loergen, tiental, jsxanen- dS ™e?on, Arlay, Nozeroy, St, Vith, yS/gΗ Kohmn> Willemftadt, Niervaert, ötoSS^^^5^ Steenbergen, Geer- lanconΤ^/'^δ1*^6 van Antwerpen en Be* eShT ^rfchalkvanHollant,Gouverneur, mirST°!!1eri5:aPiteynGeneraelenAdmirael, Ö v/^^P^identendeRaden overHol- Allboffl ΐ Vriella»dt; Voenteweten: *n der £3 £' Burgermeefteren ende Schepe- Arckel η °rnichem' ende den Lande van herGerneenSτert20nthebbendatdeίehΓeStadt, ^eliirtc,! j iJ en de Ingezetenen van dien, IV DCEnEdLe Wjfcn-hoofiiai, bekribben

-ocr page 408-

*

■.ξ%.

g86                   Placaten. 3-^oec^· 4-Tit.

hooren te voorfien, verboden hebben, ende ver- bieden wel expreiTelijêk mits defcn een yegelijck, van wat ftaet, conditie en qualiteyt hy zy, aen de Rijfen-hoofden, bekribben van Dijeken, aen de Boomgaerden , Hoven , Tuynen , Warmoes- en Teel-landen, Griendingen, Plantagien, Heg- gen, Heyningen, Poorten, Speelhuyien, eeni- ge infolentien te doen, haer overSlooten, Hey- ningen , of door de Heggeninde Tuynen, Boom- gaerden , Hoven, Griendingen en Plantagien te begeven, de Boomden Aerd-vruchten af- en uyt teplucken, te vertreden, de Boomen teïchen- den, de jonge Looten ende ander Hout uyt de Griendingen te fnijden, te hacken ende wegh te dragen, het Hout uyt de Rijfen-hoofden ende Bekribbmgenaenftuckentebreecken en teftee- len, dePoorten, Deuren ende Venfteren van de Hoven en Speel-huyfen op te breecken, en met ge weidt ter neder te fmijten, of diergeliick ge- weldtofoverlaft tedoen; op poene ,datdiegee- ne, die bevonden füllen werden fulcks te hebben gedaen, arbitralijck aen den Lijve, of anderfins naeXigentievanfaecken, en volgens de Placaten en Rechten defer Landen fullen geftraft werden ·, enbyfooverrein de hier vooren gementioneer- de Plaetfen, derfelver Diftri&enenjurifdictien eenigen Eygenaer ofHuyrder van Huys, Boom- gaerdt of Tuyn, yemandt in fijn Huys, Boom- gaert, Warmoes-en Teel-tuynen, in manieren als vooren bevindt, over de Slooten $ch bege-

Deuren en Venfteren vandeHoven en Spetlllü fen open breeckende, enmetgeweldt ter ned fmijtende , ofte over de voorfchreve SlooteT figh begeven, ofte Heyningen of Muyrenbe* klommen hebbende , de voorfchreve of and* re Goederen ftelende, vervoerende of verderven' de, en tot fijne vermaninge of beveele daeruvr niet en willen gaen, maer fey telijck en dadeliick daer mede voortgaen, of den Eygenaer of HuYr. der van de voorfchreve Vruchten en Goederen ofte den geenen die hy tot bewaringe van dien ge! fteldtheeft, dadelijckrefifterenof dreygen,fal den Eygenaer van de Vruchten, ofte de Bewaer- ders van dien, alfukke met affiftentie van fijne Buyrenofte andere, dadelijck daer uyt mogen drijven, ende indien yemandt het felve doende eenigevanalfulckeRoovers daer over quamete grieven en quecfen, fal daerom in geen poenen ftraffen, boeten ofbeucken vervallen, maerfal het felve als gedaen tot befcherminge van fijn ey. gen Goedt, verftaen werden wel en wettelijck ge- daen te zijn. Ende op dat niemandt hiervan eenige ignorantie en pretendere, laften en beve- len Wy, dat defe na voorgaende publicatie alom- me ter voorfchreve Plaetfen fal werden geaffi- geert, daer het van nooden weien fal. Ge- daen in den Raede den fevenden Oclober feftien hondert feven en tachtigh. Onder ftondt, In kenn i flè van my. Ende was geteeckent, Anth. vanKinfchot.                                      Μ

vende , de Heyningen beklimmende, de Poorten,

Publicatie, houdende belofte njanprcetïïie op 't aenbrengenvan de Aggrejfeurs van m Schots Edelman, in dato den ι o. CMaert 1688.

ALfoo tot kennifle van den Hove van Hol- landt gekomen is, dat op Saturdag voor- leden , zijnde den fefden defer loopende maendt, alhier in den Hage is voorge- vallen, dat feecker Schots Edelman, komende des avonds uyt een Herberge, genaemt den Dol- phijn, ftaende ontrent* de Vleefch-Hal, daer ontrent heeft vinden ftaen drie onbekendePer- foonen, en dat een van de felve hem op het Buy- ten-Hofvan achter is komen ingaen, ende hem onder den Hoet geften hebbende , weder is ver- trocken-, dat dégemelte Sctootfche Edelman ge- gaen zijnde van hetHofnaer het Noord-eynde, ende van daer willende weder-kecren, een van de voorfchreve drie Perfoonen tuflehen acht en negen üyren hem weder heeft ontmoeting Her- togh-ftraetje, hem als doen af-vragende, of hy niet was die Edelman, welcke gelogeert was in feeckere Herberge op het Spuy, alwaer't Kruyf van St. Andrief uyt hanght ? En daer op by den ièlven geantwoordt zijnde van jae; aenftondts daer opis gevolght, dat hy van drie onbekende Perfoonen, met Degens in de handen, is geatta% queert geworden, met intentie, foo het fcheen, van hem aldaer te vermoorden $ dat hy fich gere-

tireert hebbende tegens de muir irf het voorfchre- ve Hertogh-ftraet je, ontfangen heeft twee lichte quetzuren, nevens eenige fteecken in fijn Kle- deren, defenderende ftch foo lange, tot date voorfchreve Aggreflèurs, door de aenkomfte van eenigeLuyden, foo het fchijnt, genoodtfaeckt zijngeweefttevertrecken : Ende gemerekt foo* danige onderneminge in een Landt van Juftitic onlijdelijck, andere ten exempel, na de wetten rigoureufelijkbehooren té werden geftraft) Soo I S'T: Dat het voorfchreve Η of goedtgevondeit heeft, bydefen, te beloven een preemie van duf fentCaroli guldens , tenprofijtevandiegecneri) welcke de Perfoonen, ofeenige van dien, aeaiie voorfchreve ondernemingehandrdadigh, ofdie de felve daer ontrent met raedt of daedtbehulp faem mochten zijn geweeft, fal weten aen te v/ij· fen, foodanighdat de felve m handen van deju* ftitie komen te geraeckenj ende dat den naen* van den Aenbrenger fal werden gefecreteert.W* daen inden Raede dentiendenMaert fefticfl nön" derdt acht en tachtigh, Onderftondt- In ^ niflèvanmy. Ende was geteeckent, A*^m Kinfchdt,

f0'

-ocr page 409-

Tesens Seditie, Murmuratie < Pafquillen, Iniblentien, &c 3 87 ir atiete(renshetBoeck)eUCouronneufurfee, in dato den mintighfienSeptember Mien%ondert acht entachtigh, Τ foo tot kenniilè van den Ho ve gekomen I alle andere Ingezetenen, het voorfchreve Ge-

A is, dat alhier in den Hage is gedruckt /Λ feeckerGefchrifte, geintitulecrt^Cw· ·*" ronnë uferpée, en dat eenige gedruckte Exemplaren van het felve Gefchrifte, welcke den Procureur Generael niet heeft konnen faiferen, reeds zijn verkocht en gediftraheert, contineren- de de felve verfcheyde onwaerachtige temeraire gantfch pernitieufe itellingen en expreifien, in haerfelvenvanfcer quade confequentie, en bo- ven dien voor den Staet van den Lande ten hoog- ftennadeeligh; Soo Is't: Dat het Hof jegens hetverderdivulgeren en verfpreyden van het ge- melde Gefchriftc willende voorfien, verboden

fchrifcenate drucken, verkoopen ofte divulge- ren, oppcene, dat die geene welcke bevonden fouden werden ter contrarie gedaen te hebben, fullen werden gecondemneert in een amende van duyfentCaroli guldens, midtfgaders daer bene- vens arbitralijck, en naexigentievan faecken ge- corrigeert. Endeopdatniemandthiervaneeni* ge ignorantie enpraetendere, lailen en beveelen Wy, dat defe niet alleen op de Rolle, maer oock alomme na voorgaende Kloek -geilagh, en by afHxie den Volcke bekent gemaeckt, en gepubli- ceert fal werden ; bevelende eenen yegelijcken iich hier na te reguleren. Gedaen in den Raede

en geinterdiceert heeft, gelijck het felve Hof den twinrighften September feilien hondert acht verbiedt en interdiceertby defen", aenalIeBoek- entachtigh. Onder ilondt, In kenniilè van my druckersen Boeckver koopers, midtfgaders aen I Was geteeckent, Anth, van Kinfchot. ^

Wacrfchomvinge tegens 't brengen van vujlnis den Fortificatien y in dato den dertien- den November 1688.

DE Gecommitteerde Raeden van de Staten vanHollandt en Weft-Vrieilandt, Al- len den geeneii die defen fullen iien ofte hoorenlefen , Salut > T>oen te we- ten : Dat tot onfe kenniilè gekomen is, dat fom- migeMenfchen haer veritouten, den Landen, ge- legen na by of aen de Fortificatie-wereken van de Frontier-Steden en Forten van den voorichreven Lande ,mec Aefde, Sant, Vuylnis of andere Spe- ciën, merckelijck te verboogen: Dat oock eeni- ge Luyden , wekkers Landen of Tuynen gelegen zijn aen de Grachten der voorfchreve Frontier- Steden endeForten, de felve Grachten door het aen winnen van Landt, met het planten van Wil- ligh of Elfen Rijs, en anderiins, komen te ver- fmallen ofte vernaeu wen, en dat die verhooging en verfmallingh ftrecken totgroote verzwacking van de voorfchreve Frontier- Steden en Forten, iulcks dat daer inne diendtte werden voorfien: 000 Is't: DatWy goedtgevonden hebben te ordonneren en te ftatueren, foo als Wy ordonne- ren en toeren by defen, dat geene Landen, bin- nen de diftantie van honderdt roeden, te reecke- nen van de buytcn-kant van de Fortificatie-werc- Kenvandevoorfchreve Frontier-Steden enFor- ren,met eenige Aerde, Sant, MiFch, Vuylnis, ÓF aoedamgen Speciehet foude mogen wefen, in rnna!erman]ere vferhooght of aengeaerdt fullen ■°gen werden, nemaerdat die gelaten fullen

moeten werden op foodanigen hoogte enlaegte, als ,die jegenwoordigh zijn : Dat verders nic- mandt, die de voorichreve Landen of Tuynen tegens ofte aen de voorichreve Grachten hebben leggen, de voorfchreve Landen of Tuynen aen de zijde van de felve Grachten met Willige ofce ElfeRijfch fullen vermogen te beplanten, of de meer-gemelde Grachten door dat ofte eeriigh an- der middel vermogen te verfmallen of vernaeu^ wen i alles op poene van geobligeert te fullen wer- den, van de voorichreve Landen, die, alsvoor- fchreven is, verhooght, en de Grachten, die, als boven gemeldt, vernaewtofce verfmaldtfouden mogen zijn, op eygener koften , tot derfelver voorigelaeghte, en wijdte of breedte te moeten doen brengen ·, en noch daer en boven na exigen- tie van faecken daer over arbitralijcken te werden gecorrigeert: Ende op dat niemandt hier van ig- I norantie foude konnen pretenderen , begeeren I wy dat defen alomme inde voorichreve Frontier- j Steden en Forten gepubliceert en geaffigeert ial ! werden daer het behoordt, en tegeichiedenge- bruyckelijck is. Gedaen in den Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande, den dertienden November ièftien hondert acht en tachtig. On- der ilondt, Ter Ordonnantie van de Gecommit- teerde Raeden. Ende was geteeckent, Sitnon •vanBeaumont*

towv

caet tevens het drucken van famettfe Libellen of Prenten, in dato den ^ december im.                                   ■ .

.EStaten van Hollancft ende Weft-Vries- andc, Allen den geenen die defen ful- !?l len ofte hooren lefen, Salutj ^^b^teWfen: Dat WY na voofgaen- t0« «noverenH         Qm SoederecIenen °ns daer novatieena^ei· ?oedtgevonden hebben byre- ^CSli0^ °nfe PÏacaten vandcn mtlghftenNovemberfeftien honderdt

een en tachtigh, en vier en twintighften Junii feilien honderdt vier en tachtigh als noch midts deien te verbieden het Drucken van eenigerhan- defchandaleufeof fameufe Libellen of Prenten, 'tzymetoffondernaem van den Drucker, ofte oock h et Drucken van eenigerhande andere iaec- ken, deRegeringe van den Lande, en des ièlfs Vrunden en Geallieerden concernerende, ibnder Aaa 2                      daer

-ocr page 410-

Placaten. ^.Boeck. 4.Tit. over aen den Lijve, ten minften by openb

388 . daer onder te ftellen den wa

are

kèridénnaefh van den Drucker van dien, oock het verkoopen van eenige foodanige fchandaleu- feoffameuie Libellen of Prenten, het zy met of fonder naem van den Drucker, ofte eenige Li- bellen , Memoden , Refohitien, en andere fa- ken, de Regeringe van den Lande , ende des felfs Vrunden ende Geallieerden concernerende, onder de welcke geen naem,of anders een valfche of gefingeerde naem van den Drucker foude mo- gen ftaen, ten ware die geene die de voorfchreve Libellen, Memorien, Refolütien en andere fa- ken , de Regeeringe van den Lande, en dés felfs Vrunden en Geallieerden concernerende, foude willen druckenj daer toe hadden bekomen per- miifievahde Magiftraët van de Plaetfe van fijne refidentiei ende dat die geene die de voorfchre- ve Libellen, Memorien, Refolutien en andere faecken, de Regeeringe van den Lande, en des felfs Vrunden ende Geallieerden concernerende, foude willen verkoopen , met Eede folemneel foude willen verklaren, dat fy niet wiften dat de voorfchreve valfche ofce gefingeerde naem, een valfche ofce gefingeerde naem was, en kondê aen wijlen, dat fy de voorfz Gefchriften van een be- kent Boeck-verkooper of Boek-drucker hadden ontfangen, of datfy van den ontfangh van dien kennrife gegeven hebbende aende Magiftraët van de Plaetfe van hare refidentie, van de felveper- miiïïe hadden bekomen om die te mogen verko- pen, alles op pcene van contrarie doende, daer

geeffèlrngê té wet den geftraft Voorts alien Öf ficieren en Rechteren in den Voorfehfeven Onf Lande, niemandt uytgefondert, by defen v"! expreflelijck te beveelen en te ordonneren darf ditOnstegenwoordigh Placaet ftriflelijck en/ praicifelijck fullen hebben te executeren, en doen executeren, naer des felfs form ende innehc-uden fonder eenige diifimulatie of conniventie,op pa' rie dat de Officieren van de Steden en Plaetler!ι al" waer in het toekomende foodanige verboden Ge- fchriften, Boeckjens en Prenten gemaeckt, »e. druckt, of verkocht fouden mogen werden, van hare Bedieningen fullen werden gefufpendeert byaldien het voorfchreve tot hare kennifle zim* de gekomen, defelvedaer tegens, in confbrmi, té Van defen Placate, niet fullen nebben gepro, cedeert? lallende den Procureur Generael, dat hy tegens alle foodanige wandevorige en nalatige Officieren, met alle rigeur fal hebben te procédé· ren. Ende op' dat niemandt hier van ignorantie pretendere, nemaer weten moge waer na hy hem defen aengaende fal hebben te reguleren, foobe· geeren W y dat defen alomnie gepubliceert enge- affigeert fal werden daer het behoordt, entege- fchieden gebruyckelijck is. Gedaen indenHa- ge den negen en twintighften December feftien hondertacht en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende wasgeteec- kent, Simon van Beaumont.

Kefolutie, tot obfervanüe vant Placaet tegens de Dood<-malen, in dato den vijf en twintighflenjimiïi6%$.

ge Menfchen het voorfchreve Placaet illufoir trachten te maecken, met deBuyren ende andere van Buy ten, die Erfgenamen van den Overleden waren, te tracteren daeghs na de Begraefrenif- fe 5 en dan fuftineerden datfe niet calangabel waren , over het geven van foodanige Maeltij- den > of oock·, wanneer ontrent de voorfchre- ve Maeltijden geen Bedelaers ofte Landloopers gevonden wierden., onder voorgeven, dat foo- danige geen publique Maeltijden genaemtkon· den werdenj dat hy derhalven, totmaintenuc van het voorfchreve Placaet, ende om geenta" lange ten onrecht en tevergeefs te d©enjHcn addrefleerde aen haer Edele Groot Mog., ver- Ibeckende interpretatie op het voorfchreverψ caet, ornmo te weten of haer Edele GroptMog· goede meyninge en begeerte was, datdieMaa* tijden voor Dood-malen fouden moetenter- den geconiidereert, ende by het vooricn^ Placaet allen Terboden waren, de welcke opd dagh van de BegraeffeniiTe wierden aengelte» en Waer op de Büyrèn van den Overlcdeij^ die buyten de Erfgenatnen ter 'Begraeffeflj" waren-ge weeft, verfbcht; ende getrafteef tf den; ende of het noodtfeeckelijckwas, ƒ rens yemandt over ïiec geven van ^°°T^. Dood-malen-magwenden gecalangeert, *^η trent de ^voorfchreve Maeltijden Bedela Land-iloopers moeten werden·bevonden· . "Waer op gedelibereert zijnde, n6^1^.^- ;Edcle Groot >Mog. ^geperfifteert, gellJG gw

DE Heer Secretaris Steyn heeft ter Verga- deringe gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haer Edele Groot Niog. Gecommitteerden, heb- bende , in gevolge ende tot voldoeninge van der felver Appoinctement CommiiToriael van den eerften der voorlede maendt Maert, geëxami- neertdeRequeftevan Adriaen Êgmont van der Nieuburgh, B.ailliuw vanden Nieuburgh, hou- dende dat haer Edele Groot Mog., tot voorko- minge van groote onordentelijckheden , en on- verdragelijcke koften, die ten platten Lande; wierden veroorfaeckt, door het geven van Dood- malen, by der felver Placate van den vijftienden Augufti feftien honderdt een en feventig, hadden believen te interdiceren ende te verbieden alle de HuysluydenenOpgezetenehten platten Lande, die by het overlijden van yemant van hare Vrun- den of Magen, over wekkers Begraeffenis, ap- pendentie en dependêntie van dien, henlieden directie toe komt, aenbeyolen was, eenige pm- blique Döod-malenaen te ft ellen, ofte doè'haen- ftellen, en vervolgens yemandt ter occafie van 't voorfchreve overlijden enbegraeffeniflè, buy ten, de Erfgenamen van de Overledenen te tracteren, of te doen tracteren, op pcene en boete als in den voorfchréven Placate,,te verbeuren'bydieigee- ne, die tot het aenftellen van de voorfchreve Dood-malenordre heeft gegeven, directie heeft, gehadt, ofteinëenigerrnanierengecontribueerq foude hebben i doch alfoo eenige quaed-sierdi-

-ocr page 411-

Tegens Seditie^Murmuiatie, Pafquillen, Infolcntien, &c. 389 eriifteren by deie», by het voorfchreve I hondert een en feventigh tegens de voorfehre- P van date den vijftienden Augufti feftien I vèDood-malen gearrefteert ende vaft gefteldt.

pjacaet

φ tvwaefvmde Staten van Hollandt en.Wefi-Vriefiandty tegens

: de 'Dood-malen ten platten Lande, in

dato den \ f. Augufii, ιόγι. Siet Groot Placaet-boeck derde Deel , derde Boeck, vierden Titul, Fol.ptf.                                      .:

Waerfchoumnge tegens hetfihendm van Boomen ontrent de Fortrejfen in de Provincie van Hollandt, in dato denn. April ι <5po.

DE Gecommitteerde Raeden van de Sta- ten van Hollandt ende Weft-Vrieilant, Allen den geenen die deièn fullen iien ofte hooren lefen» Salutj ^Doen te weten: Dat tot Onfe kenniiïègekomen is, dat ondericheydene quaedaerdige Perfoonen, In- vvoonders der Steden ende For treilen, leggende onder de groote en kleyne Hollandtfche Fortifi- catie- wercken defer Provincie, haer niet en ont- iiendeBoomen op de voorfchreve Fortificatie- wercken, van nieuws geplant, te ichenden, en om ver te trecken, als mede de Wallen met het afloopen van buyten te bederven , de Murages op fommige plaetfen af te breecken, en de Ban- quetten te fchenden en te vernielen 5 SOO IS'T: Dat by ons geconiïdereert zijnde, dat alle het felveftreckttot grooten ondienft en fchade van

defen wel hebben willen verbieden ende waer- fchouwen, van de voornoemde nieuw-geplante Boomen, de voorfchreve Wallen van buyten af te loopen, de Murages in 't geheel of ren deele af te breecken, en ten laetften de voorfchreve Ban- quetten te fchenden ofte vernielen, op peen e van daer over publiquelijek fonder conniventie aen den lijve te werden geftraft > beveelen dat defen alomme binnen de voornoemde Steden en For- ten fal werden gepubliceert ende geaffigeert daer het behoort, en te geichieden gebruyckelijck is ·, enlaften een yder die het aengaen magh,haer daer na te reguleren. Gedaen in den Hage den elfden April, feftienhonderdt en tnegentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Gecommitteer- de Raeden. Ende was geteeckent, Stmonvan Beaumont.

het Gemeene Landt, allen ende een yegelijck by

Renovatie van de Placaten tegens Pafquillen, Libellen en Printen, in dato den acht- tienden Januarii 1691.

ware die geene die de voorfchreve Libellen, Me·, morien, Refolutien ende andere faecken, de Re- geeringe van den Lande, en deflèlfs Vrienden en Geallieerden concernerende, fouden willen druc- ken, daer toe hadden bekomen permiflievande Magiftraet van de Plaetfe van fijne Refidentie; en datdiegeene die de voorfchreve Libellen, Me- morien, Reiblutien, ende andere faecken, de Regeeringe van den Lande, ende deflèlfs Vrien- den en Geallieerden concernerende, ibuden wil- len verkoopen, metEedefolemneel fouden wil- len verklaren, dat iy niet wiften dat de voorfz valfche of gefingeerde Naem, eenvalfche of ge- fingeerde Naem was, en konden aenwijfen dat iy de voorfchreve Schriften van een bekendt Boeck-verkooper of Boeck-drucker hadden ont- fangen, of dat fy van den ontfangh van dien ken- niiïè gegeven hebbende aen de Magiftraet van de Plaetfe van hare reiidentie, van deièlve permiifie hadden bekomen, om die te mogen verkoopen -, alles op poene van contrarie doende, daer over aen den Lijve, ten minften by openbare geciïèlin- ge te werden geftraft: Voorts allen Officieren en Rechteren inden voorfchreven Qnfen Lande, niemant uytgefondert, by defen welexpreflelijck te beveelen en te ordonneren, dat. fy dit Ons te- gen woordighPlacaetftrióteUjck en prascifelijck fullenhebbente executeren en doen executeren, na deflèlfs form en innehouden, fonder eenige diflimulatiéofconniyentie, op poene-datde Offi- cieren van de StedenienPlaetfen 9 alwaer in toe- komende foodanigeGefchriften, fJoeokjcns en Prenten, gemaeckt, gedruckt, ofte verkocht fou-

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries-1 landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salut; 2)iwz te weten: Dat Wy na voorgaen- de deliberatie, en om goede redenen. Ons daer toe moverende, goedtgevonden hebben by Re- novatieen Ampliatie van Onfe voorigePlacaten, als noch midts defen te verbieden het maecken ofdruckenvaneenigerhande fchandaleufe offa- meule Libellen of Prenten, onder wat Naem of Tttu* fukks foude mogen weien, 'tzy met ofte ionder naem van den Maecker of Drucker, of die eldersgeniaeckt ofgedruckt zijnde, in defe Lan- den in te brengen, 't zy defeive zijn ftreckende tot nadeel vande Regeeringe defer Landen, ofte andere Uytheemfche Potentaten, eenige Steden, ^ollegien, Regenten , ofte andere particuliere ι erloonen, hoedanigh'tfelvefoude mogen we- ien, of oockhet drucken van eenigerhande an- dSven) de^egeerinFvandenLande'en eus Vnenderi en Geallieerden concerneren- vrn °f^^ondertefteUendenwareneney- onrtt denHaemvan den Drucker van dien, vanw *ν¥&0(Ψ™> diftribuerenofdivulgeren LiMw %°^η;^ -fchandaleufe ofce fameufe SSlaeckerof Drucker, of het verkoopen fiXEi renvaneenige Libellen, Momorien, vaivfien ren,j!n anderefaeqken, de Regeeringe lieerden         ' e«deflèlfsVrienden endeGeal- Naem ' Cfonce™erende 9 onder dewelckegeen Naemv.„?*$** cen ^heofte. gefingeerde ^^denDxuckerfoudemogenftaen, ten

-ocr page 412-

Placaten. g.Boeck. 4.T1L

390 :-k

fouden mogen werden, van hare Bedieninge ful- 1 en werden gefufpendeert, by aldien het voorfz tot hare kenniiTe zijnde gekomen , de felve daer tegens, in conformité van defen Placate, nier fullen hebben geprocedeert, laftende den Pro- cureur Generael, dat hy tegens alle foodanige w andevorigeen nalatige Officieren, met alle ri- geur fal hebben te procederen ·, ende op dat nie- mandt hiervan ignorantie pretendere , nemaer

weten ι

moge waer na hy hem defen aengaende fii hebben te reguleren, foo begeeren Wy dat def alomme gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer het behoordt, en te gefchieden gebruycke hjck is Gedaen in'den Hage onder 't Zegel van" den Lande, den achttienden Januarii feftien hon derteen en tnegentigh. Onder ftond, TerOr donnantie van de Staten. Ende was geteeckent" \SimonvanBeaumont.                                   J

Pkcaet, tegens het drucken van Franfche Gazjttes,Nouvelle-Choifies, Lardons, &c in dato den 18. Januarii 169 r.

DE Staten van Hollandt ende Weit-Vries- landt, Allen den geenendie defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salut; Ti oen te weten: Dat Wy om goede re- denen, Ons daer toe moverende, goédtgevon- den hebben wel expreflèlijck te verbieden, foo als Wy verbieden by defen, dat niemant, van wat conditie of qualiteythy foude mogen weien, fal vermogen te drucken,of doen drucken/t zy voor hem felfs of voor andere, of elders gedruckt zijn- de, hier te Lande in te brengen eenige Franfche Couranten of Gazetten, 't zy onder de naem van Couranten , Gazettes , Gazette - Raifonnê, Nouvelles-Choifies, Lardons-, ofte wat andere Naem of Titul daer aen foude mogen werden ge- geven , ofte oock defelve, 't zy hier ofte elders gedrucktjte verkoopen o f diftribueren, op pcene dat die geene, die bevonden ibuden mogen wer- den eenige foodanige Franfche Couranten, Ga- zettes , Gaxette-Raifonnée, Nouvelies-Choifies, Lardons, of wat andere Naem of Titul aen die oock foude mogen werden gegeven, te hebben gedruckt of doen drucken, verkocht ofte gedi- ftribueert, felfs, of door anderen, foo wel den Maecker als den Drucker, of die de felve fal heb- ben verkocht of gediftribueert, daer over arbi- tralijck, na exigentie van faecken , fal werden gecorrigeert; laftende voorts wel expreflèlijck alle Duy tfche Courantiers , dat fy fullen hebben wel toe te fien, entebeforgen dat geene Hooge Perfonagien, ofte andere, van watStaetof Con- ditien die fouden mogen zijn, noch oock eenige

Gollegien, Societeyten ofte Profeft]en, het zy Geeftelijck of Wereltlijck, eenige de minfte aen. ftoot kome te geven, op pcene van arbitrale Cor- rectie als vooren, wijders allen Officieren ende Rechteren in den voorfchreven Onfen Lande, niemant uy t gefondert, by defen wel expreflèlijck bevelende ende ordonnerende, dat fy dit Onsje· genwoordigh Placaet ftri&elijck en pra^ifelijck fullen hebben te executeren, en doen executeren, nadeflèlfsform en inhoude, fonder eenige difli- mulatieofteconniventie, op pcene, dat de Offi- cieren vande Steden en Plaetfen, alwaer in toeko- mende de voorfchreve Couranten ofte Gazettes, gemaeckt, gedruckt, verkocht of gediftribueert fouden mogen werden , van hare Bedieninge fullen werden gefufpendeert, by aldien't voorfz tot hare kennifle zijnde gekomen, defelve daer tegens, in conformité van defen Placatc, niet fullen hebben geprocedeert ·, laftende denPro- cureur Generael, dat hy tegens alle foodanige wandevorige ende nalatige Officieren met allen- geur fal hebben te procederen. Ende op datrüe- mandt hier van eenige ignorantie foude mogen pretenderen , foo begeeren Wy dat defen alom- me gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer het behoort, ende te gefchieden gebruyckelijck

is

Gedaen in den Hage, onder het Zegel van

den Lande, defen achttienden Januarii feftien honderteen en tnegentigh. Onder ftont, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteec- kent, Simonvan Beaumont.

Placaet van de Heeren Staten Generael, tegens het drucken van Pafquillen en Lml- lèn, in dato demj. Januarii 1691.

D

E Staten Generael der Vereenighde Ne- | andere Uytheemfche Potentaten, eenige Ste· derlanden, Allen den geenendie defen den, Collegien, Regenten, of andere particu-

lierePerfoonen , hoedanigh het felve foude mo- gen wefen, of oock het drucken van eenigerna'1' de andere faecken, de Regeringe van denLafl' de, en des felfs Vrunden en Geallieerden conöi- nerende, fonder daer onder te ftellen denwarf eneygen bekenden Naemvan den Drucker ν dien, oock het verkoopen, diftribueren ot " vulgeren van eenige foodanige fch311^'^60^ fameufe Libellen of Prenten, het zy metoflo m naemvan den Maecker of Drucker, °,. iL, koopen endiftribueren van eenige Libellen* JV.

fullen fien ofte hooren lefen , Salut;

'Doen te weten: Dat Wy na voorgaen- de deliberatie, en om goede redenen, Ons daer toe moverende, goedtgevonden hebben byRe- novatieen AmpliatievanOnfevoorige Placaten, als noch teinterdiceren en verbieden, gelijck Wy interdiceren en verbieden mïdts defen, het ma- ken of drucken van eenigerhande fchandaleufe of fameufe Libellen ofPrenten, onder wat Naem of Titul fulcks foude mogen wefen, 't zy met of fonder naem van den Maecker of Drucker, of die elders gemaeckt of gedruckt zijnde, in defe Landen in te brengen, 't zy defelve zijn ftrecken- de tot nadeel van deRegeeringe defer Landen, of

morien

Refolutien, en andere faecken, de*

geeringe van den Lande, en deflèlfs Vrieno Geallieerden concernereade, onder de ψ

-ocr page 413-

.»

Pafquillen, Iniblentien, &c, 391 den en Plaetfen, alwaer in toekomendefooda- nige verboden Gefchriften, Boeckjens en Pren- ten, gemaeckt, gtdruckt ofte verkocht fouden mogen werden, van hare Bedieninge fullen wer- den gefuipendeert, by aldien het voorfchreve tot harekenniilè zijnde gekomen, defelve daer te- gens, inconformité van defen Placate, «iet ful- len hebben geprocedeert ·, ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen ende Gecommitteerde Raed en van de refpective Pro- vinciën, en allen anderen Jufticieren en Officie- ren van cjen felven Lande, defen Onfen Placate vaniiondenaenalomme te verkondigen, publi- ceren en affigeren ter plaetfe daer men gewoon is ibodanige publicatie en affixie te doen, procede- rende en doende procederen tegens de Contra- venteurs van dien, ibndereenige gratie, oogh- luyckinge» faveur diffimulatie ofte verdragh, want Wy fulcks bevonden hebben ten dienfte van den Lande te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghft ge- melte Heeren Staten Generael, in den Hage den ièven en twintighllen Jahuarii feftien honderdt een en tnegentigh. Was geparapheert, J. "v. Wayen, vr. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Getééekent, F.FageL Zijnde op'tipatium gêdriickthet Cachet van demeer- hooghftgemelte Heeren Staten Generael, op een rooden Ouwel,"overdeckt met een Papieren Ruyte.

Tegens Seditie, Mu£mfirarie3

m of anders een valfche of gefingeerde ^vnnden Drucker foude mogen ftaen, ten " d e eeene, die de voorfchreve Libellen, Me- ^are fi f-folutienende andere faecken, deRe- m0?;evandenLahde,endedeirelfsVrienden g Salueerden concernerende, fbuden willen ? ken daer toe hadde bekomen permiifie van Saeiftraet van de Plaetfe; van fijrfc refidentie, dat die geefie die de voorfchreve Libellen, Me- en *n ft efokitien en andere faecken, de .Re* TeS'evandliLande, endeiTelfsVrundenen Geallieerden concernerende, fouden willen ver- k open, met Eede folemneel fouden willen ver- Waren , dat fy niet wiften dat de voorfchreve val· fcheofWfingeerdenaem, een valfche ofte gefin- geerdenaem was, en jonden aenwijfen datfy de voorfchreve Schriften svan een bekendt Boeck- verkooper of Boeck-drucker hadden ontfangen, ofdatfyvan denontfangh van dien kennifle ge- geven hebbende aende Magiftraet van de Plaetfe van hare refidentie, van defelve permiifie had- den bekomen om die te mogen verkoopen, alles op poene van contrarie doendé,daer over aen den Lijve, ten miniren by openbare geeflèlinge te werden geftraft: Ordonneren en bevelen daer- om alle Officieren ende Jufticieren die fulcks toe ftaet, dat fy dit Ons tegenwoordigh Placaet ilridelijck en prxcifelijck fullen hebben te exe- cuteren, en doen executeren, naerdeiTelfsform en inhouden, fonder eenige diffimulatie ofcon- niventic, op poene dat de Officieren van de Ste-

-*-

Flacaet tegens het'dmcken van Franfché Couranten, Gazfttes, Nbuvelles - Choifïes, LardunSi&c,in dato denzy.Januarii 1691,

DE Staten Generael der Vereenigde Neder- landen, Allen den geenen die delen fullen iienoftehoorenlefen, Salut; fDom te weten: Dat Wy om goede redenen, Ons daer toe moverende, goedegevonden heb- ben welexpreiTelijck te verbieden/ foo als Wy verbieden by defen, dat niemandt, van wat con- ditie of qualiceythy oock foude mogen wefen,fal vermogen te drucken of doen drucken, 't zy voor nem ielfs of voor andere, of elders gedruckt zijn- de, bier te Lande in te brengen eenigerhandé f «niche Couranten of Gazettes, 't zy onderde naemvan Couranten.Gazettes, Gazette-Raifon- ™>MoHvem,Chüifies> Lardms, ofwatandere aem of Tiral daer aen foude mogen werden ge- Ψ"ψ of °ock defelve, 't zy hier of elders ge- dard tCverk?0Pen°fdiltaDUeren5 op poene, den ie^ene' 4jp bevonden fouden mogen wer- ~*Wm foofanige Franfché Cout-anten,Ga- Cm t' ymte - Raifinnée, Nouvelles - Choi- iïïl T' oftewatandereNaemofte Titul hehkit° °T foude mögen werden gegeven, te ttSiPdni€kt» ofdoendrucken, verkochtof EÏS felfs ofte dooranderen, foo wel ÊlheKk rals den Decker, ofte die defelve arbiSfj^kochtofgediftribueert, daer over gecörriT m exiSentie van faecken fal werden ^JeChjf^i: ^^ftende voorts wel expreifelijck ^eltoe r 0urantiers' datfy fullen ribben W^V"? beforgen, dat geeneHooge *agienofandere, van watStaetofCondi-

tiendie ibüden mogen zijn, noch oock eertige Collegien, Soeieteyten, ofProfelfien, het zy Geeftelijck ofte Wereldtlijck, eenigedeminile aénfloot komi te geven, op poene van arbitrale correctie als Voören: Wijders allen Officieren en Jufticieren dien fulcks toeftaet, by defen wel ex- preflèlijck bevelende en ordonnerende, dat ly dit Ons jeg^nwoórdigh Placaet ftriclrelijck ende pra*cifeli jek fullen hebben te executeren, en doen executeren, na dés felfs form en inhoude, londet eenige diiïïmülatie of conniventie, op poene, dat de Officieren vari de Steden én Plaetfen, alwaer in toekomende de voorfchreve Couranten ofte Gazettes gemaeckt j gedruckt, verkocht, ofge- diftribüeërt fouden mógen werden, van hare Be* dieningefüllen werden gefufpendeért, by aldien het voorichreve tot harekenniilè zijnde geko- men, de ièlve daer tegens, inconformité van de- fen Placate, niét ihllen hebben geprocedeert. Ende op datniémaridt hier van eenige ignorantie foude mogen pretenderen, ontbieden én verr foeckehWydeHeeten Staten, Stadthouderen, en Gecommitteerde Raederi van deféipeitive Provinciën i en allen anderen Jufficieren én Of- ficieren van den fèlven Lande, defen OhfenPIa- cate van ftörideri aéii alornmé te vérkohdigen,pu- bliceren en affigeren jterplaetièdaer irieh gewoon is foodanigépublicatie én affixie te doen, proce- derende , en doende procederen tegeris dé Con- traventeüns van dien, fónder eenigegratie, oog- luyckinge, jfaveur, diffimulatie of verdrag, want Wy

-ocr page 414-

•

Pkcaten. ι $ Boeck. 4· Tit.

392

Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de fej. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatinm gedruckt het Cachet van meer hooghft-geme|? Heeren Staten Generael, op eenroodenOuwef overdeckt met een Papieren Ruy te.                '

Wy' fulcks bevonden hebben ten dienfte van den Lande te behooreh. Aldus gedaen ende gearre- fteert ter,Vergaderinge van de§hooghft-gemelde HeerenStatenGenerael, in deriHagedjnfeven en twintighftenjanuarii feftien honderdt een en tnegentigh. WasgeparapheertjJ.i;. Wayen^ï,

Placaet, tegenshetbefleelewvan Hof-fleden, 'Tuynen en Boomgaerden, &c. in Delf.

ivenhage: WILHEM HENRIK,,By der gratie Gods Koningh van Enge- landt, Vranckrijck , Schotlandt en Yrlandt , Prince van Orange en Naflau, Gouverneur, Erf-Stadthouder, Capi- teyn Generael en Admirael, mitfgaders den PrcE> fident ende Raeden over Holland, Zeeland en Vriefland ·, T)oen te weten : Alfoo yerfcheyde Eygenaers van Landeryen, Hof-Steden, Tuy- nen, Plantagien en BoomgaerdeninDelflandt, en rondom 's Gravënhage gelegen, Ons vertoont hebben, dat ly zedert eenigen tijdt herwaerdts troote infolentien ende overlaft hebben geleden, oor dieven en andere moetwillige Menichen,die haer des Somers niet ontiien fich over de Slooten te begeven, Heyningen, Hecken en Poorten te beklimmen, die met geweldt te breecken, en foo te komen inde particuliere Tuynen endePlanta- gien,de Aerd- en Boomvruchten daer uy t te ftee- len, midtsgadersdeTuyn-huysjens, als licht ge- llooten zijnde, met geweldt ofte andere quade pra&ijckente openen, ende het geene daer m be- vonden werdt, mede te nemen j gelijckoockde Boomen, foo op de Lanen, Cingels, Wilde Plan- tagien, als in de Tuynen, te fcheuren, af te hac- ken, enuyttetreckenj ende dat defelve infolen- tien des Winters noch veel grooter zijn, wanneer de felve Dieven en moedwillige Menfchen die ftoutheydt hebben, van allerhande foorten van wafTend hout te breecken, af te kappen , en het felve in feer groote quantiteyt mede te nemen, en ópdiewijiede Plantagien te deformeren, en de Eygenaers te befchadigen : Mitsgaders te fteelen de Boon-ftaecken, Peul-rijfen, Ötaketfelen ende Af-heyningen, die in de Tuynen, Boomgaer- den, en daer ontrent gevonden werden i infon- derheydffoo wanneer het beflooten Water is, als wanneer defelve Dieven en Moetvplligen, groote quantiteyt foo geftoolenHout op Ys-fleeden en anders, over Ysfleepende, wegh voeren: Entle dat oock onder defelve Dieven ende moetwillige Menfch en verfcheyde gevonden werden die fich met Roers en ander Geweer voorfien, om haer te weer te Hellen tegens die geene dïefoodanige geweldenaryen en diefitallen fouden willen be- letten , defelve daer mededreygende:-' En dewij- ïé gemelde diefftallen en geweldenaryen gepleegt werden in vilipendie van alle befchreyen Rech- ten , en geëmaneerde Placaten defer Landen1, en oock niet tegenftaende Wy ten reguarde van ver- fcheyde Quartïeren, door diverfetie Onie Pu- blicatien, tegens foodanige ondernemingen heb- ben voorfien, gelijck onder anderen by die van den laetft en Februarii feftien honderdt vier en fe- ventigh, vijftienden Julii feftien honderdt een en jachtigh, en jónghft van den een en twintigftcn

19. 'December 1695.                  #              ■

December feftien hondert negen en tachtigrj,de. welcke alhier gehouden werden voor gereno. veert: Ende clat alhier in Delflandt, endeinfon- derheydt in de Nabuurfchap;va"n denHage,de gemelde infolentien foodanig komen aen te waf. fchen , dat de voorfz Eygenaers van Lande- ryen, Hof-fteden, Tuynen, Plantagien en Boom- gaerden , nochte hare Buy ren op haer Goede gantich η iet feecker woonen,'t welck in een Land van goede Juftitie en Politie niet behoort te wer- den geleden, maer andere ten exempelgeftraft; SOO IS'T: Dat Wy, omme daer innenabe* hoorentevoorfien, verboden hebben, en ver- bieden wel expreiTelijck by defen eenyegelijck, van watftaet, conditie en qualiteyt hy zy, fich overdeSlooten of Heyningen te begeven, ofte Hecken en Poorten te beklimmen, die met ge- weldt te breecken , endefootekomenindepar- ticuliereTuynen en Plantagien, de Aerd-ende Boomvruchten daer uyt te fteelen, midtsgaders de Tuyn-huysjens, als licht geflooten zijnde, met geweldt of andere quade pracüjcken te ope- nen , en 't geen daer in mocht bevonden werden, weg te nemen,gelijck oock de Boomen,foo opde Lanen, Cingels, Wilde Plantagien, alsinlty nen te fcheuren, af te hacken, enuyttetrecken) of die ftoutighey t te Rebben van allerhande foor- ten van wafTend Hout te breecken, af te kappen, en mede te nemen, en op die wijfe de Plantagien te deformeren, en de Eygenaers te befchadigen, ofteibock Bdon-ftaecken, Peul-reyfen, Staket- fels en Af-heyningen, die in de Tuynen,Boom· gaerden, of daer ontrent gevonden werden, te fteelen ·, infonderheyt met beflooten Water het felvemetSleden wegh te voeren, of eüergeljp geweld of overlaft te doen, op pcene, datdiegee* ne die bevonden fullen werden fulcks te hebben gedaen, met'erdoodt, ofte anderfints, arbitra- lijck aenden lijve geftraft fullen werden, na β| gentie van faecken, en volgens de Placaten en* Rechten defer Landen} endeby foo verrein o hier voor en gementioneerde Diftrifte» en Juns* diftien, eenigen Eygenaer of HuyrdervanLan* den, Tuynen, Plantagien en Boomgaerden, ψ mandt daer inne bevindt, die fich overdek0* ten of Heyningen begeven, of over Heyn^o. hadden geklommen, de voorfchreve O"^' f, re Goederen quam te vervoeren, fteelen ofte derven,, fal het den Eygenaer ofte ΜΕ!μ<0

ι Ι ι

ftaen op foodanigen Rover of R°vers'm5|^ten,

of ander Geweer te mog oock tot allen tijden, als

n afeaen ende fcfl|ei 'thengelieven^Vo^

angels, Sprenckels, endiergelijckelnftr^^.

terTtefeggen, ende Honden op haer los te Ende indien yemandt't felve^oende, eewg^ alfulcke Roover ofte Rooyers, daer over q ^

-ocr page 415-

TesensSedide^Murmuratie^afquillen^Infolentiei^&c. 393

wenen quetfen, oock alwaer'tdatdenal- iegrraUetften van die quetfure quame te fter-

eenige ignorantie en praïtendere, laften en beve- len Wy dat defen, navoorgaendepublicatie, al- omme ter voorfchreve Plaetfen fal werden geafR, geert daer't van nooden wefen fal. Gedaen in

fïdaerom in geenen poenen, ftaften, boe- 'n'fte breucken vervallen, mae

ten

den Rade den negentienden December, feftien hondertvijfentnegentigh. Onder ftondt, In kennifle van my.Geteeckent, Ant.van Êinfchot.

«Iaën tot befcherminge van fijn, of haer ey- S Tnedt verftaen werden wel ende wettehjck gCdaen te zijn· Ende op dat niemandt hier van h

Waerfchoumnge tegensÉngelfche Rebellen> fich hier te Lande bevindende, in dato

«

>rji DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, S α l υ τ ·, 'Doen te wefen: Alfoo Wy geinfor- meert werden, endeinervaringe gekomen zijn, dat, onaefigefienby'hec XV. en XVI. Art.van hctTraftaet van Vreede, tuffchen den Koningh van Groot Brittannien en defen Staét, den een en dertighiten Julii feftien honderdt feven en feftigh tot Breda geilooten, en den feventienden Augu- fti feftien honderdt vijf entachtigh, en den vier en twintighften Augufti feftien honderdt negen entachtigh geconfirmeert, was verdragen, dat geene Perfoonen, die Rebel of Rebellen, Fugi- tifof Fugitiven, vand'een of anderen verklaerdt zijn', of fullen werden, fullen mogen werden ontfangen o fee verblijven in de Heerichappyen, Landen en Geweften van den eenen of den ande- ren; en dat het ontfangen of verblijven van de- felvein des een ofte des anderen Heerichappyen en Landen, niet fal mogen werden gehenght of toegeftaen, maer dat het felve uytdruckelijcken effeftive geweerdt en belet fal werden ·, en in ge- valle d'een den anderen door publique en authen- tique Brieven fal hebben te kennen gegeven» dat foodanige Rebellen of Fugitiven in hare Landen haer onthouden, fchuylen, ofte haer toevlucht loecken, defelve gehouden fal zijn foodanige Rebellen of Fugitiven binnen den tijdt van acht en twincigh dagen, naeft en achter den anderen, te reeckénen van den dagh van de Notificatie, de voorfeyde Rebel of Rebellen, Fugitif of Fugi- tiven, yegelijckte gelaften ende beveelenomte vertrecken, en fich te begeven buyten'tgefagh van haer Landen en Geweften ·, en in gevalle ye- mandt van de voorfchreve Rebellen of Fugitiven wet en quamen te vertrecken, en fich van daer te oegeven binnen den vijftienden dagh, van den ff a™ foodanigen laft en bevel, defelve met aeaoodt, en verliesvan Landen ende Goederen X1UJ5dengeftraft > echterdiergelijckeRe- uuienotl-ugitiven haer na defe Landen hebben fdK,endqaldaerflclfkomenteonthouden, aZir yrendede Prefentie, en het perfoneel tan! Ta,n SiJne Majefteyt van Groot Brit- hoorincefeLanden' hetwelckalfoonietbe- «1 boo Is'x; Dat Wy genegenwefen-

de daer jegens te vooriïen, en alles te contribue- ren wat tot onderhoudinge van het voorfchreve Tractaet van Vreede, goede correfpondentie tuflchen de twee Natiën, en voorkominge van alleongemacken, onluftenendeonheylen, die doorhetontfangenen ophouden van foodanige Rebellen ende Fugitiven in defe Landen fouden konnen werden veroorfaeckr, goedegevonden hebben alle foodanige Perfoonen, die in Enge- landtals Rebellen of Fugitiven verklaert zijn, of noch verklaert iullen werden, te waerfchouwen, dat haer niet in deie Landen begeven, aldaer ver- blijven , of ophouden, en die albereydrs fich al- daer onthouden, dat fy binnen den tijdt van vijf- tien dagen na de publicatie dcfes , uyt de Ver- eenighdeNederlanden, en hetReffort van dien, fullen hebben te vertrecken, op poene dat die gee- ne, die jegens defe Waerfchouwinge haer binnen het Réffort vM defen Sraet mochten komen te begeven, of na de vijftien dagen na de publica- tie defes, daer uyt niet fullen wefen vertrocken, aenftondsaengehouden ende gearrefteert fullen werden, en jegens defelve gepïocedeerdt, foo als tot maintien van het voorfchreve Tractaet van Vreede bevonden fal werden te behooren. En op dat niemandt eenige ignorantie komen te prse- tenderen, ontbieden en verfbecken Wy de Hee ren Staten , Stadthouderen , Gecommitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staten van de refpe- étive Provinciën , en alle andere Jufticieren ende Officieren van den felven Lande, deiè Onfe *J|Vaerfchouwingeaenftondts te doen publiceren en affigeren, ter plaetiè daer men gewoon is foo- danige publicatie en affixie te doen , al foo Wy fulcks ten dienfte van den Lande, ende van de goede Ingezetenen van dien, bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Ver-gaderinge van de hooghft-gemelde Heeren Staten Generael in den Hage deneerften Augufti feftien honderdt negen en tnegentigh. Was ge- parapheert, Johan Becker, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de ièlve, Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op't fpatium gedruckt het Ca- chet van hooghft-gemelde haer HooghMog.op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

DEN

Bbb

-ocr page 416-

			394                Placaten. g.Boeck. 5.en6.Tk. DEN, VïïDEN Τ Ι Τ U L, Odroyenendc Privilegiën J tot redemptie ende af- koop van confifcatien der Sententien van verbeurte* vanLijfendeGoeclt, # Siet Groot Placaet-boeck DerdeDeel, Fol. f32. DEN SESDEN TITUL, Odroyen ende Handtveften van de Magiftraets- J                    , beitellingen in de Steden. OBroy voor die van de Stadt Oor dr echt, tot herflellinge van de Magiflraet aldaer ter Stede, in'datodemi.Juluie1)!.
				nomineert en gekooren, dan die geene diegequa- lifieeert is, gelijck van de Schepenen gefpecifi. ceert en uyegedruckt ftaet, hebbende den ouder- dom van acht en twintigh jaren en daer over, ge- goedt zijnde tot tien duyfent guldens Capitael. V. De Veertigen fullen volgens de Privilegiën, na dat fy alvooren de afgeftorvene metbeuooten Ι Billietten hebben gefuppleert van gelijcken no- . minatie, alfoobybeilootenBillietten doen, van ; het dubbelt getal van Schepenen, te weten het 1 eenejaertien, en het volgende jaerdaeraenaclit ι Perfoonen , midts acht nemende dat door defel- I ve nominatie het getal van veertigh Perfoonen in 1 denOud-raedtalsvoorenisgefeyt, nietkomete excrefteren 3Γ en ial tot dien eynde by den Secre- taris acht dagen voor de nominatie een Lijirege- maeckt, ende inde groote Kamer opgehangen werden, van alle de geene dienominabel zijn, ten eynde dat de Eleftie, in't reguard van verbo- den graden van confanguiniteyt, conformzyde Privilegiën. VI. Dat de goede Luyden van Achten fullen geno- mineert werden by de Deeckensvan de Gildens, volgens het accordvanden jare feftien honderdt feven en veertigh, gequalificeert zijnde, gelijck in't IV. Poinft hier boven geëxpreïleert ftaet. V I. De Ele&ien van Schepenen, en goede Iiüff van Achten, fullen werden gedaen by de dienen- de en oude Magiftraten,*by befloorene Bö*f«· ten. En fal noch nominatie, noch verkieiinge^ Burgermeefteren , Schepenen , Veertigen; Goede Luyden van Achten, door de Veertig^ of de dienende en oude Magiftraten mogenoy handt genomen werden, voor etaleer dele haer met Eede fullen hebben gepurgeert, g met niemanden , dire&elijck of indirectelij > door haer felven of door anderen, in eem£er2ij0, de manieren, hoe het oock foude mogen J^ gefproocken, gecorrefpondeertofcegehan ^ hebben, of vanyemandt daer van ψΡψΚ^.
		E Ridderfchap, Edelen, 8cc. 'Doen te weten: AlfooOns vertoont is by den Burgermeefter , Schepe- nen , Raden, Oud-Raden ende Goede Luyden van Achten,mits- •gaders die van Veertigen der Stadt Dordrecht, hoe dat fy Ver- toonders, teroccafie, en achtervolgende de Re- folutie by Ons genomen op den achtiten Decem- ber feftien honderdt vijftigh, mÊt den anderen overwogen hebbende, in hoedanigen maniere de beftellinge der Magiftraten binnen haren Stede voortaen ten meeften dienfte en rufte van de goe- de Burgeren en ingezetenen van dien foude mo- gen gefchieden, na rijpe deliberatie van raede, goedtgevondenen gearrefteerthadden, de-Poin- ten en Articulen hier navolgende: I.         * Eerftélijck, dat het getal vande dienende en oude Magiftraten Tal werden gebracht op veertig Perfoonen, boven den Heer Officier, ende het overige getal te laten uy tfterven,en dat van nuaen in plaetie van negen Schepenen, en vijf Raden, de Banck van Juftirie alleen in negen Schepenen falbeftaen,                                            . ;              :-.--;■■■ I I. Den Heere Burgermeefter van de Gemeente Cal verkoofen werden na-de Privilegiën, en oude onverbrceckelijcke obfervantien uyt den Oud- Raedt'; wel verftaendedat den felven niet min- derals veertigh jaren oud fal zijn, ende ooqk een Ingebooren Burger der Stadt Dordrecht. III Dat voortaen niemandt fal werden gekooren tot Schepen, tenzydathyfal hebben de navol- gende qualitey ten, als namentlijck, dat hy niet jonger fal mogen zijn dan dertigh jaren, dat hy fal moeten zijfi een ingebooren Burger alsvoo- ren, ten ware dat hy getrouwt zijnde aen een Burgers Dochter, en zijnde een Hollander, tien jaren na iljn Huwelijcksdagh binnen Dordrecht voorfchreve aen den anderen hadde gewoondt, doende pröreflle van de Gereformeerde Religie, gegoedt zijnde twintigh duyfent guldens. . IV. Dat voortaen niemant tot Acht fal werden ge-
					ken of bemoeyt zijn geweeft.		maerdatiyaii..clc
								1

-ocr page 417-

Handtveften van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 39?

J S S men, fulien inigeüjcks met ièeckere Billietten gekooren werden als vooren, en voorts alle Of-. heien iiillen vergeven werden na ouder gewoon- te: Endefullen binnendeStadtin alleCollegien deHeerenharen rangh en ièiïïe hebben, naden rijdt dat fy in de Magiftraet fulien zijn gekomen,

rck daer toe fulien nomineren en verkiefen, die f inbare confcientieL fulien oordeelen gequali- fjceerren bequaem te zijn ·, gelijck mede de Goe- de Luyden van Achfe, in het verkiefen van de Burgermeeiteren, haerinfgelijcks met Eede als v00fen fulien expurgeren, noch onder den ande-

™^e—ancte.d^overtehebbenOTOctoofgecorrefmndeerr.

-...__-« jjuigciiiiccirer, cue ai- omme fal hebben d'eerftefeffie, d'oude Burger- meefteren na haren rangh dat fy Burgernieefterert gekooren zijn ge weeft, 'twelekoock alfooinde Vergaderinge vanden Oud-Raed 3, de Schepenen daer onder begrepen, plaetfe fal hebben, en al- foo werden gepracTriièerr. XIII. Den dagh vah Drie-Koningen-avond fal vaft blijven tot de verkiefinge van alle Ampten ende Commiffien, die men van ouds gewoon is als dan te vergeven, ten ware midlerwijlen yeniandt quameaftefterven, wekkers plaetfe noodtfaec- kelijck by iurrogatie diende gefuppleert te wer- den. XIV. Ende fulien geene Penfionarifïèn of Secreta-^ riffen, geduyrende hare funclie, onder 't getal vanden Oud-Raedt mogen gereeckent werden > gelijck oock geen van der fêlver Klercquen ofte Suppoften nominabel, veel min éligibel fulien wefen, geduyrende der ièl ver funclie, tot eenigë Magiftrature, Veertigen of Achten. Blijkende alle'tgeënedeRegeeringe der voor- fchreve Stede is concernerende, hier inne niet ipecifice aengeroert, op den ouden voet. Ende op dat al'tguntvoorfclirevenis, in dier voegen by allen ende een yegelijck in't toeko- mende onverbreeckelijck mochte werden geob- ferveert, onderhouden en nagekomen j ibo wa- ren de Vertoonders te rade geworden, haer tot dien fine t'addreiïeren aenOnSj ootmoedelijck verfceckende dat het Onfe goede gebefte moch- te zijn, alle het fèlve met Oniëfouveraine macht te bekrachtigen, en tot eene eeuwighduyrende Weth te conhrmeren en beveiligen, daer toe verleenende Onfe gewoonlijcke Brieven van Oclroyincommuniforma; Soo Is't: DatWy defaeckeen verfoeck voorfzovergemerekt heb- bende, en de Vertoonders willende gelieven,uyc Oniè rechte wetenfehap, fouverainemacht ende authoriteyt, de voorverhaelde Keuren ende Ör- donnantien in allen deelen, poiniten ende articu- len, hebben goedtgevonden, geapprobeert en geratificeert, viriden goedt, approberen en rati- ficeren defelve mits defèn, ten effefteonialseen eeuwigduyrende wet en ordre, binnen de vooriz Stede Dordrecht te werden nagekomen ende on- derhouden,laflende allen ende eenen yegelijcken diehetaengaenmagh, hen daer na te reguleren, fonderdaer tegens te doenofmachineren, ofte gedogen gedaen ofte gemachineert te werden * diredelijek of indïreftelijck, in eenigermanie- ren , want Wy het ièlve voor den dienfl en rufte dervoorichreve Stede alibo bevinden tè behoo- ren. Gedaen in den Hage op den twee en t win- tighften dagh van Julius ièftien honderdt twee en vijftigh.

Endefullen den Burgermeefter, Schepenen, Veertigen, en Goede Luyden van Achte, in dier voegenverkooren zijnde, tot geene Bedienin- eeeeadmitteert werden j voor en aleer fy haer met folemneelen Eede fulien hebben gepurgeert, vandefelveBedieninge, door haer felven, noch dooranderen, dire&elijck noch indireftelijck, te hebben gebrigueert > of haer daer toe aengebo^· den.                       v Α.. De Thefauriers fulien gekooren werden na't oude ^ebruyck, in alles gequalificeert als hier vooren Artic. III. voor Schepenen is gementio- neert, en mede gehouden zijn Eed te doen na't felveAmpt, dire&elijcknocftindire&elijck, te hebben geiteen. XI. Alle Perfoonen , in bedieninge zijnde van comtableAmptenaendeStadt, niemandtuytge- fondert, fulien voortaen tot de Regeringe ofte Magiftrature der fel ver Stede niet mogen gepro- moveert werden, maer die tegen woordigh bey- de inde Magiftrature en Bedieninge vanfoodani- gcAmprenzijn, fulien defelve Ampten mogen behouden, met dien verftande, datnaderièlver overlijden, afftanr of expiratie van rijdt, andere bcquamc en fuffifante Perfoonen, buyten de Re- geerirge zijnde, in derfelver plaetfen fulien wer- den ^efuriogeert , onder behoorlijcke cautie h'crderadminiitratie, van feeekere fomme, na gelegenrheyt vande Ampten, gelijck by deRe- folutievan den fevenden Junii ièftien honderdt tweeen vijf-igh in den Oud-Raed is vaftgefteldt, welcke alibo gefurrogeei de Perfoonen niet en iulkn mogen tot Schepenen, Veertigen, of Ach- ten verkooren werden, als na dat defelve haer van nare comptabele Ampten reeckeninge, bewijfen, en rchqua ten genoegen van den Oud-Raed ful- ien hebben ontlaft en gefuyvert Alle Perfoonen tot de Ampten en Bedieningen van Lollegien buyten deStadt vallende, te we- ren,^ Vergaderinge van de Staten Generael, Hol tV^n ^taCe' Gecommitteerde Raeden van ,. ?7'terAdmiraliteyten,Reecken-kamers

η aebeneralireyt en van· Hnlla

me en

* by feS! t!^Ü en van Hollandt, fulien

fitódcSÏÏÏeT Werden ge»omineert, torenseervefaert0eSenomineei'tzijn>al" vanHollannvrg^erin,ge van de Heeren Staten re^rden 12 Weft'Vneflandt voorgedragen SermeefterPn c ?0eten meeren als van de Bur- tea|3oven lZr^en^ VeertigenendeAch- ten binnen IeJdt> en in de aengaende Amp- ten ΜενπΓχ o' te weten' ter Weeskamer, ,Co!1onellen Qn,Stadrs faecken, Godshuyfen, N-W.nCclrmeeilers' Kerck-meeiters, ^^vaSA^hout^ehtdagen,Bewint- ac üoft- en Weft-Jjidifche Compag-

Bbb

Nader'

-ocr page 418-

Bocck. 6. Tït.

3

39Ó                   Placaten.

Nader O.clrpj <vöor de Stadt Dordrecht, φ;'/ verkiejeh der denii.AÜgufli 165 f.

iftraèt

ffiM

er

-E'Staten vanHollandt ende Wéft-Vries- landt s 'ZJöi?» i<? 5$#i?» .; Alfoo Qns vertoont is byden Bürgermeefter,Sche- penën, Oud Raden, en Goede Luyden vande Achten der Stade DordrechtJ dat Wy op den twee en twintighften julii feftien hondérdt tweeen vi'jftigh goedtgevonden , geap; probeert en geratificeert hadden} feodanigè Keuren énde Ordonnantien, als de Vertoonders gea^reftèèrt hadden, tot beftellinge der Magiftratèn binnen de voorfchreve Stadt, omme als een eeuwigh- duyrende Wet en ordre aldaer tê werden onder- houden ν dan dat de · Vertoonders namaels by experientie bevindende dat eenige van de voorf^ Pointten en Articulen niet wel pra&icabél, en tot rufte en oirboir vande Stadt niet dienftigh waren, byRefolutie van den feven en twintighften Fe- bruarii laetftleden gerefolveert en goedtgevon- den hadden, het II. Articul vande voorfchreve Keuren en Ordonnantien te altereren enamplie- in voegen als volght: Datmen voortaen den

naeenyegelijckhemfouCle hebbentpreguïèr^ fulcksalsjn denvoorfchrevenonienOitröye i*) date den voorfchrëyèn twee en twiniiè'h'ueh fe feftien hondert twéé en vijftig wasgèorcloWerf SOO IS'T: DatWydefaeckeèriKetvérfoeck voorfchreve overgemerekt hebbende, en gene. gen wefericfe de y ereooriders te gelieven, Öw Ónfe rechte weterifchap, fouveraine macht ende authpritèy t ί, de voorgeroerde hare Rèfolutic, tn dé verandëringe in Onfen Öclrroyë hief vóofen gemèntiorieert, daerinnegeroert,'hèb'béngoet- gêyondèn, gèapprobeert en geratificeert, vinden goedt i approberen en ratificeren de felve niidts defeh, ordonnerende ende ftatueréhdédiênvol· gende, dat den Burgermeefter van de Gemeyiite der Stadt Dordrecht, fal werden verkooren naer den ouden herkomen, ende op dè gëwbohlijcke tijden, drie werven des jaers , te wéten 5 eens ten ingangh van het jaer met beftooten Billièt· ten, en de twee daer aen volgende Teelten ofte Tijden, met opene ftemmen·, ende dat tot dien eynde de Goede Luyden van Achten, m gelijckè ende de felve maniere aen den Gerechte fullenin< brengen hare beftooten en opene ftemmen refpe* ftive als vooren: Dat het VIII. Articul vande voorfchreve Ordonnantie , als inpraiticabel fal werden uytgelaten en geroyeert, gelijck Wy het felve daer uyt houden gelaten, en geroyeert heb- ben midtsdefen , ehdatinreguardvanhetXII. Articul, de Α nipten binnen de voorfchreve Stadt, te weten ,, ter Wees-kamer, ten beleyde van Stadts faecken, Godshuyfen, Collonellen Schut- meefters, Kerck-meefters, Heem-raëden,Schout van acht dagen, en Bewïnthebbers van deOoft- en Weft-Indifche Compagnien, fülle'n werden vergeyen yql'gens liet oude gebruyek, by yoot- ftellirige,,'nominatieende eleftie , houdende de voorfchreve verandëringe van even ïoodanigen kracht en efficatie, als ofdefelve alfóo in voorgt· meiten Onfen ÖcVoyé, in der ïelver yoe|en)ten tijde van het verkenen van dien warégedaÊnéii geinflüecrtgeweeft; endè iaftende allen én «r nenyegelijcken dien het aehgaenrnagh,teniis defen te reguleren. Gedaen onder't GröoteZe- gel den elfden Augufti feftien hondérdt vijf e& vijftigh.

Burgermeefter van de Gemeente foude verkiefen na ouden herkomen, en op gewoonlijcke tijden, drie werven des jaers, eens ten ingangh van het jacr, met beftooten Billietten, en de twee daer aen volgende Teelten of Tijden, met open Hem- men , ende dat tot dien eynde de Goede Luyden van Achten in gelijke en defelve maniere aen den Gerechte inbrengen foudetihare beftooten ende open ftemmen refpeftive als vooren. Dat het VIII. Articul van de voorfchreve Ordonnantie, als inpraéKcabel, uytgelaten en geroyee.rt foude werden·, eriinreguardvanhet XII. Articul, de Amptcn binnen de Stadt, te weten ter Reecken- kamer, ten beleyde van Stadts faecken, Gods- huyfen, Collonellen, Schut-meefters, Kerck- raeefters, Heem-Raeden, Schout van acht da- gen , Bewinthcbberen van de Ooft- en Weft-In- difche. Compagnien, vergeven fouden5, werden, volgende het oudt gebruyek , by voorftellinge, nominatie en electie, verfoeckende de Vertoon- ders , dat het ons geliefde de voorfchreve cor- reftie van de voorfeyde II. en XII. Articulen, enuytlatingevan het voorfchreve VIII. Articul als vooren goedt te vinden, te approberen en ra- tificeren , en als een eeuwige Wet en Ordre,daer

Approbatie en Ratificatie vanfeeckere Ordre en Reglement, by de Heeren Burgcrmt" fier en Regeerders der Stadt Tiordrechtgearrefleert > tot beflellinge van hare Magt(iratm i 's dato denij. Julii iöóp.

erfcheyde interpretatïen fubje£t foudenkón«ei1 vefen , immers occafie ofte aenïevdirige ge)'e

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vnës- landt·, 'Doen ie weten: Alfoo Ons yer-

w

toont is by de Burgermeefter cnRegeer- ders der Stadt Dordrechtj, hoe dat fy Vertoonders in den jare feftien hcinderdt't Wee en vijftigh van Ons hebbende geobtineert O&foy tot beftellinge vandeMagiftraturedër yoorfchre- veStadt, zedertdien tijdtop haer Vërtoonders nader A^erfoeck, by Ons in fommïgë PoincÏen i^an 't {che eenige alteratie was gëmaeckt, en daer benevensoockbyexperientie bevonden zijnde, dat fommige Articulen van't voorfchreve Oftroy

tot difpüten, die daer omtrent in tijden en ^J1"" fouden mogen werden gemoveert >.f°A W<l[. de felve Vertoonders te rade gewordénïift voo XchreyeO&roy te dóen revideren, raïdtsp W odek tot voorkomirige van alle difpüten, ^e _ vefooveeldoenlijckinklare en ά.\ίγ4φ}^&vaIi ,men te dden coücËèreh» met vérand.erirjge^ leenige^ëynige'pojnclren, die geoordeelt* ^ ten diehftevan deStadt, éndelngeze.tenen^e dien, te fullen ftrecken, in voegen als net

-ocr page 419-

.'■·■■ ν                       !                     "'T                                                                      e * Handveften van Magiftraets-beftellingen m de Steden. 397

haren Trou wdagh fes jaren aen den anderen bin- nen de voorfchreve Stadt hebben gewoonr,of ren minftenin het feite jaer van harewooningealdaer fullen wefen getreden, alsmede dat defelve ful- len moeten doen profeffie van de WareChrifte- lijckeGereformeerde Religie, ofte defelve im- mers toegedaen zijn, en eyndelijck mede gegoet wefen tot tien duyfendt Caroli guldens, ofte ten miniten foodanige erffeniflè van haer Ouders te wachten hebben} ende in cas het mochte komen te gebeuren, dat binnen een jaer rijds meer plaet- fen in den Oud-Raede quamen te vaceren , als door het aenftellen vande voorfchreve vijf of vier Schepenen refpedtive konden werden gefup- pleert, foö fullen de verdere plaets ofte plaetfen opengelaten, en de fuppletie van dien, tot het volgend e jaer gerefer veert werden , en fal uyt de nominatie, in voegen als vooren geformcert zijn- de, by de oude en dienende Magiftraten, ende fulcksby de Hcéren vanden Oud-Raede, fonder de Goede Luyden vanden Achte daer onder te begrijpen, electie van een enckel getal werden gedaen, by beflooten Billietten , te weten het eene jaer van vij f, ehdë liet andere jaer van vier Schèperjen, dewèlcke twee jaren achter den an- deren fulleh dienen : Ende ten eynde byinad- vertehtiegeen nominatie ofte electie foude mo- gen werden gedaen > ftrijdigh tegens de Privile- giën ; ofte öock tegens de verbodene graden van confangüimteyt ofte affiniteyt, foo falt'elckenj acht dagen voor het doen van de voorfchreve no- niihatibj by de Sccretariflen een Lijftè gefor- meert, en in de groote Sale opgehangen werden, houdende de namen van de Heeren vanden Oud- Raede, die als dan nominabel en eligiüel iulleïi wefen. IV. De Goede Luyden van den Achte fullen geno- mineert werden by de Deeckens vande Gemeene NecringenofteGildens, ingevolge van hetAc- cord ïh den jare feftien hondert iêven en veertigh dienthalvenopgcrechtengeilooten, en fal d'É- lecüe daer uyt infgelijcks werden gedaen by de oude en dienende Magiftraten, of by den Oud- Raede , des fullen die geene die tot Achten wer- den genomineert en geëligeert, mede in alles foo- dariigh moeten wefèn gequalificeert, als in het voorgaénde A'ft'icul, ten opfichte vande Schepe- nen, breder uytgednickt ftaet. De Veertigen fullen, m cbhformitë vande Pri- vilegiën , de afgeftörvcn en vacante plaetfen een- mael des j&ers by beflooten Billietten fupplèren, alvoorens tot het doen van de nominatie van Schepenen te treden. VI. Den Bürgermeefter, Schepen, Goede Luy- den vanden Aehte, ehde Veertigen, in voegen als vooren geëligeert zijnde, ililléntot geëneef- fe6>uele Bediëhinge wërde^geadmitteërt, voor ende aleer de felVemet folemrtelën^Eedehëbbën verklaert, dat fy naer de voorfz A'mp'iien refpecti- ve niet hebben gefolliditeért. v 11, ,.. - ·.. . De Heeren vanden Oüèl-'Raède, ^öëdeLuy- den van den Achte, en Veertigen, fullen in haer Collëgienrefpedtiverangh en fëffiehebben,naer den

hvföriiievanReglenl'ent, hierna volgende, van i&tewoorfetegeinfereert: Ördrém Reglement, by de Héé- ren Burgermeefier en Regeerders der Stadt 'Dordrecht gearrefieerti tot hefi'eUinge van de Magifirattl- re der voorfchreve Stadt. i 1·% E dienende en oude Magiftraten, ofte den loud-Radefal blijven endc gelaten werden, op iètgctal van veertigh Perföönen, boven den Officier. Uvt welcke oude Magiftraten voorfchreven, den Burgemeefter van de Gemeente wegen fal werden verkoorcn , na de Privilegiën ende oude onverbreeckelijcke obfervantien, namentlijck, driemael des jaers, eens in het Voorjaer, omtrent half Vaften ,*met beflooten Billietten, en de twee daer aen volgende Teelten of Tijden, te weten, de eene omtrent St. Pieter en Paulus, en de ande- re qmtrent Catharine dagh, met open Hemmen ·, éncie fullen de Goede Luydenvan den Achte op de ieive Teelten of Tijden , infgelijcks hare kour-Hemmen geven, en vervolgens oock aen den Gerechte inbrengen met beflooten Billietten voor de eerfte rey fe, en met open ftemmen op de voorfchreve twee volgende tijden j des fal nie- marid'ttqt het felve Burgermeefter-ampt mogen werden gevorderdt, als een ingebooren Burger der Stadt Dordrecht, die bereyekt fal hebben den ouderdom van veertigh jaren , of die ten min* ften in Fij η veertighfte jaer fal wëfèh getreden. HetGerechtofte deBahck vanjuftitiefalbe- ftaen uyt negen Schepenen, en iiillen devoorfz Schepenen op alle Vergaderingen van den Oud- Raede mtxle werden gëcónvóceërt, en na haren rangh ftemme hebben, van welcke Schepenen het eene jaer vij f, en het andere jaer vier fullen afgaen, ende in derfelve'r plaetfen eenige dagen voorSt. Machiele wederom gelijck getal aënge- ftelt werden, ten wekken eynde de Veertigen, ingevolge van de Privil egien, jaërlijcks by be- flooten Billietten fullen formeren een nominatie van 't dubbelde getal, te weten, het eenejaer van tien, en het andere jaer van acht Perfoonen, die alle lullen moeten wefen uyt den Oud-Raede, in gevalle den felven op het doen vande voorfchreve nominatie compleet foude mogen werden bevon- ■en: Edoch byaïdienten tijde voorfchreve een o/meerplaetfen 'van den Oud-Radeopengeval- m 'ouden mogen wefen, fullen defelve Veerti- gen ais dan denominatie ten 'deele uyt denOud- aedeals voqren.moeten doen, en wijders tot }QervacanteplaetfetweegequalificeerdePerfoo-

'

^f P'Hifeinachtmge hebben te nemen, daü

moeten weien gekomen tot den

Vollp         J

fulck·0bove ï

ude siacifès en twintighfte jaer getreden, en

StadtD ieS°°pk Weferi inget»ooren Burgers der Prnv; rdrecht, ofte Vefinboorlingen vande %«?'** HolIandt en Weft-Vriéilandt, öurgers Dochters getrouwtwefende, na

-ocr page 420-

398                    Placaten. 3 den tijdt en de jaren dat defelve Tullen wefen geë- ligeert; ende de Heeren vanden Oud-Raede ful- teninfgelijcksdefelve rangh en feifie hebben in alle andere CoUegien binnen de Stadt ·, edoch fal denBurgermeefter van de Gemeente inder tijdt in allé CoUegien pradideren, en voort alomme fonder onderfcheyt de praefeanceeneerfte rangh hebben, en immediatelijck naer de felve de oude Burgermeefters, opdeordre, en na den tijdt dat deCelvc refpe&ive voor de eerftemael tot Burger- meeiler fullen wefen ingekooren. , VIII. De Thefauriers fullen gekooren werden naer 't oude gebruyek , en in alles moeten weien gequa- lificeert, foodanighalsinhet IIL Articul hier bo- ven, tenopfichte van de Schepenen breder ftaet geëxpreiïeert > en fullen defelve Thefauriers me- de gehouden wefen alvoorens tot aftuele Bedie- ninge te werden geadmitteert, met folemnelen Eede te verklaren, dat fy na de voorfchreve Be- dieninge niet hebben gefolliciteert. IX. De Minifiers van den Oud-Raede, en het Ge- rechte, te weten den Penfionaris, enbeydedè StadtsSecretariffen, fullen geen Leden vanden Oud-Raede mogen zijn of blijven, nochte oock geduyrende hare funftien tot Schepenen of Goe- de Luyden van den Achten mogen geëligeerdt werden ·, ende fullen der felver Klercken of Sup- pooften, geduyrende hare Bedieninge voorfchre- ven , niet alleen mede van de Magiftrature, ende 't Collegie van de Goede Luyden van den Achte* gefecludeert zijn en blijven, maer oock boven dien onder het getal vande Veertigen niet mogen werden seaiTumecrt. Den daghvan drie Koningen avondt fal blij- ven geaffefteert tot begevinge vande Ampten,die men van oudrs gewoon is als dan te beftellen, en fullen de Perfoonen, die van wegen defe Stadt ter. Vergaderinge vande Heeren Staten Generael, mitfgaders inde CoUegien van den Raed van Sta- te, Gecommitteerde Raeden vanHollandt, en ter Admiraliteyt, als mede in de Reecken-ka- mers vande Generaliteyt en vanHollandt fullen competeren, by de Heeren van den Oud-Raede met beilooten Bülietten werden verkooren, en fullen defelve gehouden wefen, alvoorens tot de voorfchreve Charges aen de Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieflandt te werden gepra> fenteer t, met folemneelen Eede te verklaren, dat fy naer de voorfchreve Ampten en Bedieningen niet hebben gefolliciteert : Maer alle Ampten, binnen de Stadt bediendt werdende, namentlijck ter Wees-kamer, ten bel ey de van deStadtsfaec- ken, enoverGods-huyfen, Collonelfchappen, Schutmeefterfchappen, en Schout-ampt van acht dagen, mitfgaders oock de Heemraedtfchappen en Bewinthebbersplaetfen vande Ooft-en Weft-

. ó.Tit. ouds in gebruyek is ge weeft ·, edoch, by ald". het mochte komen te gebeuren, dat yem'andt W1 fchentijdequameatlijvigh te werden, welck Ampt ter Collatie van de Heeren vandenOucT Raede ftaende, fonder ondienft niet vacant f -dekonnen blijven* tot den voorfchreven dzX van drie Koningen avondt j foo fal daerinneb de Heeren van den Oud-Raede werden voorfien in voegen als vooren, en fulcks het voorfz Am™ ofte Bedieninge by forme van furrogatieopeen ander Perfoon werden geconfereert.         * XI. Sullende voorts alle't geene de Regenngëvan de voorfchreve Stadt concerneert, ende hier bc* voorensnietfpecifice nytgedruckt ftaet, op den ouden voet gelaten, en dien conform gepra&i- feert werden. X lï. Ende ten eynde dé bovenftaende Poinftenen Articulen te vafter mogen werden gehouden5fon· der eenige veranderinge buyten noodtfaeeke- lijekheyt fubjeft te Wefen, foo is by de Heeren van den Oud-Raede goedtgevonden, bewillight en overgegeven, gelijck by defelve goedtgevon- den, bewillight en overgegeven Werdt bydefenj dat geen deliberatie fal niogeh werden aengeftelt, veel min eenige alteratie ofte veranderingeinde bovenftaende PoincTren en Articulen werden ge- maeckt, voor en aleer den Oud-Raede daer op acht dagen te vooren fpecialijck fal wefengecon- voceert, ende alle de abfente Heeren ten felven eynde mede by Miffive fullen wefen befchreven, ende dat als dan niet anders als met fes en dertigh confonante advifen of ftemmen tot eenige veran- deringe, ampliatie ofreftriftie in de bovenftaen- de Articulen, of eenig Poinct van de felvegecon- cludeert, en vervolgens eenig verfoeck aen hoog- gemelte HeerenStaten gedaen fal mogen werden, Ende ten eyndealle't gunt voorfchreven in't toekoniende by allen ende een yegelijckengeob- ferveert, ende in dier voegen onverbreeckelijck naergekofnen ende onderhouden foude mogen werden, foo hadden fy Vertoonders haer ver- plicht gevonden, Ons ootmoedighlijcktever- foecken,. datWy alle de bovenftaende Poinften en Articulen met Onfe hooge ende fouveraine macht gelieven te bekrachtigen, mitsgaders tot een eeuwigh-duy rende Wet te beveiligen,»ende daer toe te verleenen Brieven van Oftroy in c0· muniforma. S O O I S'T: Dat Wy de faecke en't verfoeck voorfchreven overgemerekt heb- bende, ende de Vertoonders willende gelieven» uyt Onfe rechte wetenfehap, fouveraine macht en authoriteyt, het voorfchreve Reglementm allen deelen,Poindten en Articulen,hebben go* gevonden s geapprobeert ende geratificeerd vin- den goedt, approberen ende ratificeren hetl.e.; midts defen ·, laftende allen ende eenen yegenr ken dien het aengaen magh, haer daer natereg

Indifche Compagnien , fullen met open ftem- men vergeven werden, en dat by voorftellinge of nominatie, ofwel by abfoluteelecüe, foo als

lecren. Gedaen in den Hage onder Onfen W& ten Zegele hier aen doen hangen, op den vij twintighften Julii, in 't jaer Onfes Heeren|^

ten reguarde van de felve refpeciivelijcken van

lighmaeekers duy fent fes honder t negen en

Ordre en Reglement, by Burgermeefiers en Regeerders der StadtTiordrechtgearrefleert ·> tot , f e van de Magiflrature binnen de voorfz Stadt, in dato den taf.Moert 167'+■ pf 'lacaet-boeck eerfte Deel, Fol. 43.                                                                     «^

Λ

-ocr page 421-

Hand vellen van Μagiftraets-beftellingen in de Steden. 399 nyr0yvoor de Stadt Haerlem, noopende het befiellen *van hare Magiflrdet, in dato

den\

weeentwmtighfimjunnie^

DE Ridderfchap , Edelen > &c. "Doen te wetfc Alfoo Ons vertoonde is by Β ur- getJRfteren ende Vroedtfchappen der §tadt Haerlem, voor haer felven, ende „vrden name van de gemeene Burgerye aldaer, ZdefelveStadt engemeeneBurgerye, in voor- den by de Graven en Gravinnen van Hollandt uirenbegiftightgeweeit met veele enverfchey- dcPrivilégien, en onder anderen, dat iy plach- ten te hebben vier en twintigh Raeden, die hun levenlanghRaedenbleven, enjaerlijcksuytden Burgeren éligeerden vierPerfoonen totBurger- meefteren, enfeven tot Schepenen; vanwelcke Privilegiën haer door de opgerefen beroerten, omtrent den jare veertien honderdt twee en rne- pentigh, enongeluckendestijds, veele afhan- digh zijnde gemaeckt, de electie van Burger- meefteren ende Schepenen uyt denominatie van een cliibbeldt getal was gekomen aen de gemelde Graven en Gravinnen, inder tijdt, ofte derfel- ver Gecommitteerden , en vervolgens na de ver- anderingein de Regeeringe gevallen, het getal van Vroedtfchappen geregy leert zijnde op twee en dertigh Perfoonen, de voorfchreve electie van

veren yeder een beilooten Billiet, innehoudendc denamen van foo veel Peribonenals'erplaetfen vacant fouden zijn , wefende van de gequalifi- ceerile Burgeren binnen deMuyren vande voor- ichreve Stadt Haerlemwoonachrigh, het zy ge- booren binnen de felve Stadt of Vrydomme van dien, ten tijde haerluyder Ouders aldaer vafte Woonplaetfe hadden, en die haer Poorter-recht niet lbuden hebben verwoondt, ten ware iy het ièlve weder hadden verkregen, en na date van dengedanen Eed , den tijd van een jaer ende fes weecken binnen de voorfchreve Sta.dc ofte Vry- domme van dien, achter den anderen , weder hadden gewoondt, ofte ooekgebooren binnen dePrpyincie van Hollandt en Weil-Vrieflandt, ende haer Poorter-recht verkregen, ende na date van dien tien jaren aen den anderen binnen de voorichreve Stadt ofte Vrydomme van dien ge- woondt hebbende, oudt zijnde vijf en twintigh jaren 'of daer boven, en gegoedt volgens de ou- de Privilegiën, en doende profeilie vande ware Chriilelijcke Gereformeerde Religie, foo als de felve by het Synode binnen Dordrecht, gehou- den inde jaren feilien hondertachttien, en feilien

Burgermeeflereiren Schepenen wasgebleven by hondertnegentien was beveilight, en in de pu- de iïicceflive Heeren Stadthouders, uyt de no- bliqueKerckcn geleert werdt: Dat alle jaren op minatie van een dubbelt getal, by de Vroetfchap- J denfevenden September, by de Vroetfchap, uyc

pen gcformeert: En alibo de Provincie van Hol landt ende Weil-Vrieflandt tegenwoordigh van Stadthouder wefende gedeilitueert, het Ons als Souverainen van de ielveProvincie, belieft had- de byRefolutie van den achtilen December fes- tien hondert vijftigh, te arreileren en vail teilel- len , dat de Steden, feiïie hebbende in Onfe Ver- gaderinge, hoedanigen recht de Stadt van Haer- lem was hebbende, hare reipective Magiilraten fouden mogen beilellen in foodanigen maniere, als de felve ten meeilen dienite van de opgemelde Steden fouden bevinden te behooren , met by- voeginge, in gevalle eenige van defelve Steden mochten bevinden yets meerder ofte anders, naer gelegentheyt der felver dicniligh of van nooden re weten, dat defelve vry fotide ilaen haer daer over aen Ons te addreifcren , en daer toe Odroy teverfoecken; foo was na rijpe deliberatie, inde volle Vrocdtfchap der voorfchreve Stadt, ende overleggingevan'tgunttot demeeile welilandt, «ere, rulle en eenigheydt van de Politie enRe- Eeennge aldaer foude konnen dienen, göedtge- vondenengerefolveert, datvoortaen, foo wan- ^.^"'geplaetfenindeVroetfchap, 'tzydoor val j of anderfins, vacant fouden zijn ge- ha!i Ï0veriSeLeden vande Vroetfchap, foo ken r weecken fouden wefen overftreec- Paf,' . fe kernen dagen voorde ordinaris ver- nendT ^" de MaSlftraet> fo° wanneerbin- fe of ril 7eecIce^te rugge gaende, eenige plaet- 5je0paflcnvacantfouden zijn gevallen, ende ten vaiS S° V°°r het uytrenden vande Billiet- ziin 3 rn,Hecre Burgermeeiler begraven foude .cjito. rf plaetfen weder fouden vervullen, Beteer Cynde' ten daSe hY deHeerenBur- cndej·,. £?ryiJ 55 pr^figeren, fouden inbrengen, uet Lollegie van Vroedtfchappen o vcrle-

hetlichaem van defelve, en fonder dat daer buy- tenfoude mogen werden gegaen , ibuden wer- den geèligeerr vier Burgermeeileren, yder oudt zijnde ten minilen fes en dertigh jaren, en Leden vandeVroedtfchap zijnde geweeft den tijdt van acht jaren, en op den elfden daer aen volgende feven Schepenen , alle Poorters der voorfchreve Stadt, ende gequalificeertals hiervooren, inre- guardevan het Vroetfehap-Ampt is geieydt, en ten minilen oudt zijnde fes en twintigh jaren, om voor het aenflaende jaer te dienen; ende dat ton dieneyndede Leden vandeVroedtfchap op den voorichreven fevenden September elck fouden inbrengen een Billiet, inhoudendede namen van achtPerfoonentotBurgermeeireren, enopden elfdendaeraen volgende een Billiet, inhouden- de de namen van veertien Perfoonen, tot Sche- penen refpectivelijck, gequalificeert zijnde als vooren, enwelckefyin goeder conicientie ibu- den achten te wefen vande rechtyeerdighile, ver- ilandighile, vreediaemfte liefhebberen van het VaderTandt, en doende profeilie van devoorfz Ware Chriilelijcke Gereformeerde Religie; dat uyt de acht Perfoonen, die de meeile itemmen fouden hebben, onder de genomineerde tot het Burgermeeiler-Ampt, en uyt de veertien, die de meeile Hemmen fouden hebben, onder degeno- mineerde tot hetSchepen-Ampt., die geenedié het jaer te vooren, en langer niet, aen den ande- ren ibuden hebben gedient, fonder nadere her- ilemminge, fouden werden gehouden voor gee- ligeert. tot Burgermeeileren, ende die het jaer te vooren, ende langerniet, als Schepenen ibuden hebben gedient, fouden werden ;gehouden voor geeligeert tot Schepenen; en datdeLeden vande Vroetfchap, op den voorfchrevèn fevenden en elfden refpecüve ,* fonder van den anderen te

' " - .                        fchey-

-ocr page 422-

					Placater» 3. Boeck. 0Tit
			400 .
						befter forme; S O O I S'T: Dat Wy de faeck en't verfoeck voorfchreven overgemerckt heff bende, ende de Vertoonders willende believen uytOnfë rechte wetenfchap, fouveraine machi en authoriteyt, devoorgaende ojïre en refolutie in allen deelen, Poinften en Articulen confirme- ren, dien volgende de Vertoonders geoaWcer"t en gepriviligeert hebben , o&royerenenprivili. geren defelve mits defen, dat voor taen, foo wan"; neer eenigeplaetfen inde Vroetfchap, 'tzydooÈ overlijden of anderfms, vacant, fullen zijn geval. len, de overige Leden van de Vroetfchap, f00" haeft de fes weecken fullen wefen overftreecken ofte veertien dagen voor de ordinaris verande' ringevandeMagiftraet, foo wanneer binnen de {es weecken te rugge gaende, eenige plaetfe ofte plaetfen vacant fullen zijn gevallen, en de Over- ledene voor het uy tfenden van Billietten van den Heere Burgermeefter, begraven fal zijn, de fel- ve plaetfe weder fullen vervullen ; ende dat tot dien ey nde, ten dage by de Heeren Burgermee- fteren te prcefigeren, fullen inbrengen, ende in het Collegie van Vroetichappen overleveren yder een bc flooten Billiet, innehoudende dena- menvan foo veel Perfoonen, als'er plaetfen va» cant fullen zijn, wefende van de gequalificeerftc Burgeren binnen de Muyren van de voorfchreve Stadt Haerlem woonachtigh, het zy gebooren binnen de felve Stadt of Vrydomme van dien,ten tijde hare Ouders aldaervafte Woonplaets had- den, en die haer Poorter-recht niet hebbenver- woont, ten ware fy het felve weder hadden ver- kregen , en na dato van den gedanen Eedt> den tijdt van een jaer en fes weecken binnen de voor- fchreve Stadt ofte Vrydomme van dien, achter den anderen wederom hadden gewoonde ofte oock gebooren binnen de Provincie van Hollant ende Weft-Vrieflandt, ende haer Poorter-recht verkregen, en na date van dien tien jaren naden anderen binnen de voorfchreve Stadt ofte Vry- domme van dien gewoont hebbende, oudt zijn- de vijf en twintigh jaren of daer boven, endege- goedt volgens de oude Privilegiën, ende doende openbare profeiÏÏe van de Ware Chriftelipe Gereformeerde Religie, foo als de felve by net Synodus van Dordrecht, gehouden in de/aren feftien hondertachttien, enfeftien honderdtne* gentien is beveftight, en inde publiqueKerken alhier geleertwerdt: Dat alle jaren op denieven." den September, by de Vroetfchap, uyt het 1^ chaem van defelve, en fond er dat daer buJe" mogen werden gegaen, fullen werden geëhg vier Burgermeefteren, yder oudtzijndetenfl> ften fes en dertigh jaren, en leden van de V « fchap zijnde geweeft den tijdt van acht |^|L op den elfden daer aen volgende, feven bc f nen, alle Poorters der voorfchreve Stadt > ek qualificeert als hier vooren in reguarde f. Vroetfchaps-Amptisgefeydt, en£*etennl j,êt oudt zijnde fes en twintig jaren, omme v0 1 aenftaende jaer te dienen, en dat tot "ien^jjr<». de Leden vande Vroedtfchap op den X°?rengea ven fevenden September elck fullen i« fy{. een Billiet, inhoudende denamen van a ^ foonentot Burgermeefteren, en op Je(jena· Maer aen volgende een Billiet, inhoud»»»' ^ men van veertien Perfoonen totScbepe ' $.;
		fcheyden , in een Vertreck-kamer fouden for- meren hare Billietten, ende daer by vervolgens kortelijck innebrengen uyt de overige genomi- neerde tot het Burgermeefter-Ampt, als mede uyt de overige genomineerdetot Schepenen, de namenvanfooveelPerfoonen, als aen het getal van de Burgermeefteren en Schepenen refpe&ive fouden ontbreecken, endiealfoo bevonden fou- den werden de meefte ftemmen als Burgermee- fteren en Schepenen te hebben,daer mede gehou- den fouden werden voor geëligeert, des dat te famen niet fouden mogen dienen als Schepenen Schoonvader ende Schoonfoon, noch twee S wa- gers, nochte oock Oom en Neef, 't zy door Bloet ofte affiniteyt, ofte andere in naderen gra- demalkanderenbeftaende, foo wanneer de affi- niteyt voor derfelverEléftie gecontraheert foude zijn, en dat het verbodt inde voorfchreve Gra- den van affiniteyt foude du yren, niettegenftaen- de de Perfoon, door dewelcke de voorfchreve affiniteyt foude wefen gecontraheert, overleden mochte zijn, foo langh de overgeblevene fich niet foude hebben begeven ten tweeden Huwe- lijckj wekken volgende, of het mochte gebeu- ren dat op de nominatie van het dubbeldt getal, *tzy van Burgermeefteren of van Schepenen re- fpective bevonden mochten werden Perfoonen, die met den anderen als Burgermeefteren, of als Schepenen niet en fouden mogen dienen, dat in fulcken gevalle die geerie, die onder de felve de meefte ftemmen hebben, fouden werden gehou- den voor genomineert, en dat de andere, 't zy een of meerder', fouden moeten afftaen, en plaet- fe geven aen die geene, die naeft henluyden de meefte fterrihien fouden hebben, de welcke oock verftaen fouden werden daer mede genomineert te zijn, en foo de voorfchreve Perfoonen, die te famen niet en mogen dienen, evenveel ftemmen mochten hebben , dat als dan tuiTchen defelve herftemminge foude werden gedaen, en die de minfteftemmen foude hebben, uyt de nomina- tie gedaen foude werden , alles , ten ware dat een van de genomineerde tot Burgermeefter, die met den anderen niet en foude mogen dienen,het jaer te vooren, en langer niet, als Burgermeefter, en een van de genomineerde tot Schepen , van gelijcken hetjaer te vooren, ende langer niet als Schepen haddegedient, in wekken gevalle foo- danige genomineerde,niettegenftaende defelve minder ftemmen mochte hebben, gehouden foude werden voor geëligeert, en de andere uyt de nominatie gedaen foude werden : Dat nie- mantlanger als Burgermeefter of Schepen foude mogen dienen, als twee jaren achter den anderen, alwaer het oock foo , dat yemandt een jaer als Schepen, en een jaer als Burgermeefter achter den anderen hadde gedient, en dat de geëligeer- ■ de Burgermeefter op den tienden September, en de geëligeerde Schepenen op den veertienden daer aen volgende by den Officier behoorlijck fouden .werden beëdight: Ende alfoo de Remon- ftrantenin alle't gunt voorfchreven is, en yder Point van dien feer gaerne fouden zijn geconfir- meertenbeveftight, foo verfochten defelve feer ootmoedelijck, dat het, Onfe goede gelïefte mochte zijn, haer daer toe te verkenen behoor- lijcke Brieven van O&roy en Privilegie, in der

-ocr page 423-

Handveften van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 40

I begeven ten tweeden Huwelijck, wekken vol- gende , of het mochte gebeuren * dat op de nomi- natie van het dubbeldt getal, 't zy van Burger- meefteren o f van Schepenen reipecÏive, bevon- den mochte werden Perfoonen j die met den an- deren als Burgermeefteren, ofte als Schepenen nieten fouden mogen dienen , dat in fulcken ge* valle die geene die onder defelve de meefte ftem- men hebben > lullen werden gehouden voor ge- nomineert, endatdeandere, 't zy een of meer-' der fullen moeten afftaen en plaetfe geven aen die geene die naeft henluyden de meefte ftemmen hebben, dewelcke oock verftaen fullen werden daer mede genomineert te zijn $ en foo de voorfz Perfoonen die famen niet en mogen dienen,even veel ftemmen mochten hebben, dat als dantuf- ichen defelve herftemminge fal werden gedaen» en die de minfte ftemmen fal hebben, uyt de no- minatie gedaen fal werden, alles, ten ware dat een van de genomineerde tot Burgerrneefter, die met den anderen te famen niet en mogen dienen* het jaer te vooren, en langer niet, als Burgerrnee- fter , ende een van de genomineerde tot Schepen van gelijcken liet jaer te vooren en langer niet, als Schepen hadde gediendt, in welcken gevalle ibodanigen genomineerde, niet tegenftaende de felve minder ftemmen mochte hebben,gehouden fal werden voor geëhgeert, en de andere uyt de nominatie gedaen fullen werden; dat niemandt langer als Burgerrneefter ofte Schepen fal mogen dienen, als twee jaren achter den anderen, al- wacr het oock foo dat yemandt een jaeralsSche- pen, ende een jaer als Burgerrneefter achter den anderen hadde gediendt j en dat de geëligeerde Burgermeefteren op den tienden September, en de geëligeerde Schepenen op den veertienden daer aen volgende by den Officier behoorlijck fitllen werden beëdight. Ende ten eyndc* &c.

α- ^nirkeequalificeertzijndealsvooren, en {!ealtlfiri goeder confcientie fullen achten ieltnv nderechmerdighfte, verftandighfte teX Xmfle liefhebbers van 't Vaderlandt, enrfeP^ofeirievan de voorfchreve Ware ^Scke Gereformeerde Religie 5 dat uyt ? h Sonen, die de meefte ftemmen fullen hebben onder de genomineerde tothetBurger- nieefter-Ampt, en uyt de veertien die demeefte Snen fouto hebben, onder de genomineer- SchctSchepen-ampt, die geene diéhecjaer Gooren endelanger niet aen den anderen fullen ïlbbeneediendt, fonder nader herftimmmge, rillen werden gehouden voor geëhgeert tot Bur- germeefteren , en die het jaer te vooren,en langer „iet als Schepenen fullen hebben gedient, fullen werden gehouden voor geëhgeert totSchepenen, endatdeledenvandeVroetfchap op denvoor- fchreven fevenden en elfden refpedrive, fonder van den anderen te fcheyden, in eenVertreck- kamer fullen formeren hare Billiettcn, en daer by vervolgens dadelijclcinnebrengen uyt de ove- rige genomineerde tot het Burgermeefter-ampr, als mede uyt de overige genomineerde totSche- penen, de namen fan foo veel Perfoonen, als aen Jietgetalvan de Burgermeefteren en Schepenen refpeftivefalontbreecken, endiealfoo bevon- den fullen werden de meefte ftemmen als Burger- meefters ende Schepenen te hebben, daer mede gehouden fullen werden voor geëhgeert, des dat te iamen niet en fullen mogen dienen als Schepe- nen, Schoon-vaderenSchoon-foon, noch twee Swagers, nochteoockOonienNeef, 't zy door bloedtofaffiniteyt, ofandere, in naderen grade malkanderen beftaende, foo wanneer de aifini- teyt voor derfelver electie gecontraheert fal zijn, endathetverbodt in de voorfchreve graden van affiniteyt fal duyren, niet tegenftaende de Per

foon, door dewelcke de voorfchreve affiniteyt Gegeven onder't Groot Zegel den twee en twin falwefengecontraheert, overleden mochtezijn, tighftenjuniifeftienhonderteenen vijftigh. foo lange de overgeblevene iich niet fal hebben

OBroj voor Burgermeefirm en Regeerders der Stadt Delft, tot het aenfi ellen van de Magifiraet aldaer > in dato den 11. Wecembef i6jo.

DE Ridderfchap, Edelen, &c. 'Doen te we- ten: AlfooOnsvertoondtis by Burger- meefteren en Regeerders der Stadt Delf, .         l10cdatdeRegeeringeendebeleydtvan aceken, de voorfchreve Stadt aengaende, van allen ouden rijden was geweeft, en noch was by c Veertigh Raeden en Vroetfchappen , uyt de vï i ,'?'baerfte' notabelfte, reckelijckfté en blw ehjckftcPcrfoonen van defelveStadt, die dim ?0rfchreve Raeden onder folemnelenEe- ^moitcn werdengekofen, ende blij ven dienen de A.eVen, ^h) en haerPoorterfchap geduyren- keren in P e Vande aflijvige jaerlijcks tot feec- Racldaertoegewponlijckendage by de andere ώι rη" mm} ^efuPPleer t tot het getal van veer- PriviW ke vee"igh Raeden, volgens de daer on 25 defelve Scadt» ende het gebruvck men cS? ^' eenen dagh voor den dagh die ilraturel°0H JCk Was> het Recht en de MaSf- ^efenbv "r T00r^Cnreve Stadt te vernieuwen, iV D             ea^s voorentwee en tw*n"

tighallerrijckfte, notabelftej eerlijckftej recke- lijckfteenvreedelijckfte Mannen der voorfchre- ve Stadt j die den voorfchreven veertig Raeden dochten oorbaerlijckftj vreedelijckft en profij- telijckft, ommedenHeere van den Lande, ende de Stede voorfchreven j ende de voorfchreve twee en twintighPerfoonen, allbo genomineert of gekooièn waren * in voorigen tijden jaerlijcks gepreiènteerteïiovergelevertaen dePrincen ofte Graven van den Lande j ofte deflelfs Gecommit- teerde, oock by wijlen aende Stadthouders- en Raed en van Hollandc, omme daer uyt te nemen, tekieièn, enteftellenvier Burgermeefteren, en feven Schepenen, na haren goetduncken, tot de Regeeringeen Gouvernement van de voorfchre- ve Stadt, yder jaerfehare geduyrende, waer na deHoogeÓverigheydt, en hooghfte Regeerin- ge vanden Lande van Hollandt ende Weft-Vrief- landtgedevolveert en weder gekomen zijnde aen Ons, hadden Wy zedert eenige jaren herwaerts3 de voor de/en gewefene Gouverneurs en Stadr-

EEL·.                                                       ·                   Ccc                     houders

-ocr page 424-

Pkcaten. 3. Bocck. 6. Tit.

402L

Perfoonen, by de voorfchreve veertigh Raede na de voorfchreve Privilegiën en oude gewoont' te doen elf Perfoonen, te weten, vier als Burger! meefteren, en ieven als Schepenen, doende hm" feflle van de Gereformeerde Chriftelijcke R^T gie, ofte defelve toegedaen , omme de Regee* ringe, Gouvernement ende adminiftptie van de Juftitie van binnen de voorfchreve Stadt Delf yder jaer geduyrende te bedienen ·, S o o I $y Dat Wy defaecke ende't verfoeck voorfchreve overgemerckthebbende, ende de Vertoonders willende gelieven, uytOnfe rechte wetenfchap fouveraine macht en authoritey t, de goede Stadt Delft, ofwel de veertigh Raeden van dien, ge- confenteert, geauthoriieert en geo&royeertheb- ben, confenteren, authoriferen eno&royeren mits defen, dat fyluyden van nu af ende voortaen eenen dagh voor Nieuwejaers-dagh, als wanneer men gewoonlijck is de Wet van de voorfchreve Stadt Del ft te vernieuwen, fullen kiefen, ftellen en nemen onder Eede, van niet te hebben metye· mandt daer over beraetflaeght, gecommuniceert of gecomplotteert, diredMijck noch indirecfe- lijck, uyt de nominatie van twee en twintigh per- foonen , by de voorfchreve veertigh Raeden der gemelde Stadt, nadesfelfs oude Privilegiën, en oude gewoonte te doen, elf Perfoonen, te weten vier als Burgermeefteren, en feven als Schepenen, doende profeflie van de Gereformeerde Chrifte- lijcke Religie, of defelve toegedaen, omme de Regeeringe, Gouvernement ende adminiftratie van de Juftitie van binnen meergemelde Stadt Delft, yder jaerfchaergeduyrende te bedienen; endeten eynde, &c. Gedaen onder hetGroo- te Zegel den een en twintighften December j fes- tien, hondert vijftigh.

houders deferProvincie, by der felver refpe&ive Commiiïie mede onder andere geauthoriieert en gemachtight, omme de Burgermeefteren , Sche- penen en Wetten te veranderen, achtervolgens de Privilegiën van de refpe&ive Steden aldaer; Ende alfoo, midts het droevigh overlijden van Wijlen Heere Willem, Prince van Orange, hooghloffelijcker memorie, jegenwoordig geen Gouverneur of Stadthouder van Hollandt was, en dat in verfcheyde Steden defer Provincie de Magiftrature by - de refpeitive Raeden ende Vroetfchappen van dien abfolutelijcken werden gekoofen en geftelt, ende de Raeden der voorfz Stadt Delfde befte en volkomen kenniile waren hebbende van de nutfte ende bequaemftePerfoo- nen cot bekleedinge van de voorfchreve dienften inden haren, en de Stadt Delft de Burgerye ende Inwoonderen van dien, mede van de eerfte ende principaelfte waren geweeft, diedevrydornmen vandefc Landen met foo veel bloedts, grooten yver, periculen, en met alle hare middelen had- den helpen verkrijgen, ftabileren en behouden, daer inne oock gefint zijnde met Godes hulpe al- tijdt te continueren , foo verfochten de voorfz Burgermeefteren en Regeerders der Stadt Delft, dat het Ons geliefde de voorfchreve Stadt of de veertighRaeden van dien, te confenteren, au- horiferen en te o£troyeren, dat fy omme redenen voorenverhaelt, van nu af ende voortaen eenen daghvoor Nieuwejaers-dagh, als wanneer men gewoonlijck was de Wet van de voorfchreve Stadt te vernieuwen, fouden kiefen, ftellen en nemen onder Eede, van niet te hebben met ye- mant daer over beraetilaecht, gecommuniceert of gecomplotteert, direftelijck noch indire&e- lijcken, uyt de nominatie van twee entwintigh

Ociroy <voor Burgermeefleren en Regeerders der Stadt Leyden, tot beflcllinge vankrt Magiflraeti in dato den drie entwintighflenjunii i6fi.

ger manieren, fonder argelifl:; en dien Eed ge- daen, foo foude hem fijnen Schout van Leyden, inder tijdt wefende, eenen anderen Eed feven, en fy Éiuden elck ζ weeren ten Heyligen, als ge; woonujckwas, dat fy rechte doen, enVowwle wij ien fouden tüiïchen vier en vier Mannen > taie naheuren vijf finnen·, en waert dat eenigh v<f fijne Schepenen voorfchreven, in eenigh vanuc poin&en voorfchreven gebreeckelijck bevon- den worde by fij nen Schout, Gerechte, en mee- ftendeel vande Vroetfchap van fijnen Stede, w° dat fy daer tegen gedaen hadden heynielijck ow openbaer, ofte dat fy eenigh argeliit in den vo<£ fchreven Poin£ten gefocht hadden, dien brajj gen foude men kennen meyneedigh, en verv len te wefen van alle fijne Goed en Rechten»

DE Ridderfchap, Edelen, &c. 'Doen te we- ten : Alfoo Ons vertoont is by de Veer- tigen van de Stadt Leyden, hoe dat Her- togh Philips van Bourgoigne, alsGraef van Hollandt, by fijnen bezegelden Brief van Privilegie, gegeven den vier en twintighften Ju- lio in 't jaer Ons Heeren veertien hondert vier en dertigh , hadde geftatueert onder andere faec- ken, dat hy of fijnen Gouverneuren, van fijnen Lande van Hollandt, in der tijdt wefende , alle jaren op St. Jacobs dagh foude fetten binnen fij- nen Stede van Leyden acht goede, rijcke, eerba- re Mannen, oudt wefende acht en twintigh jaer of daer boven, fijne Schepenen te wefen aldaer, na inhoudt fijner Stede Keuren voorfchreven, welcke Perfoonen nutte daer toe wefen fouden, en daer fijne voorfchreve Stede mede bewaerdt foude weien j en als hy die aldus gefet foude heb- ben , foo foude die oudfte Burgermeefter van fij- nen Stede, die elck eenen Ee4ftaven, en fy fou- den zweerenten Heyligen, dat fy om datSche- pendom, of Schepen te wefen, nietvervolghten hadden noch d oen vervolgen, gebeden en had- den noch doen bidden, noch geldt noch gunfte, noch mij te daer op gegeven noch geleendt en hadden, noch doen geven noch kenen, in eeni-

ercm w — ,- ί^ηπε van fijne corre£Hen openbaerlijck van J

ncr ötede-huys roepen en leien, en die-p' v foude hy ontpoortert weien, en fond gebodts, uyt fijner Stede van Leyden, UF*^ landt, en uyt fijnder Bailliuw-fchap van de ^ gegaen, en daer uyt blijven tot eeuW^enn1rtf> op fijnlijf; dat Keyfer Kaerle de V-^f n alsGraef van Hollandt, by fijne!\?iefltjagh Oftroye, verleent den een en twintigste" ^

f

-ocr page 425-

			Handvefien van Magifiraets-beftellingen in de Steden. 40 3
					vande verkiefinge te procederen, in de Vergade- ringe van de bovengemelde Veertigen, wierden vcorgelefen het Privilegie, Oclroy en de Keure hier vooren breeder vermeldt, en dat na de voor- lefinge den Schout van Leyden, die van de voor- fchreve Veertigen, op haren Eed diefe de Graef- lijckheydt, ende de Stede voorfchreven gedaen hadden, vermaent, datfyluyden kiefen fouden feftien notabele, eerbare, verftandige en recht- vaerdigeMannen, na haer befte goedtduncken, in hare confeientie de nutfte ende bequaemfte tot den Schependomme wefende·, dat de voorfchre- ve Schout, die, vermaninge gedaen hebbende, vertrockuyt de voorfchreve Vergaderinge, dat als dan by yder vande voorfchreve Veertigen, al- daer tegenwoordigh zijnde , wierden genomi- neert feftien Perfoonen ■-, dat Burgermeêfters, de nominatie gedaen zijnde , uytreeckenden ende teeckenden hoe veel ftemmen ekkvandiegeno- mineerde Perfoonen hadde, dat de namen van de feftien Perfoonen, de wekke als dan bevon- den werden demeefte ftemmen te hebben, door den Schout en twee Burgermeefteren, aen den Stadthouder, ofindeftelfs abfentie buyten Hol- landt en Weft-Vrieflandt, aen den Prxfident en Raeden vanden HoveProvinciael van den fel ven Lande wierden overgelevert, om daer uyt acht Schepenen te kiefen ·, dat de vier regeerende Burgermeefteren der Stadt Leyden inder tijde van oudtstotnoch toe gewoon waren acht Per- foonen uyt de voorfchreve iêftien aen den Stadt- houder, of in fijn abfentie, aen't gemelde Hof te recommanderen, om tot Schepenen verkoo- ren te werden, en tot dien eynde de namen van defelve gerecommandeerde Perfoonen op een btlliet of memoriken gefteldt zijnde, door den Secretaris der voorfchreve Stede, aen den gemel- den Stadthouder, ofte dien van't gemelde* Hof over te leveren, wekke recommandatie oock genoegfaemdoorgaens was gevolghtgeworden, overmits Burgermeefteren voornoemt, de qua- liteyten van de voorfchreve genomineerde beft bekent waren; dangemerekthetgeene't wekke, vande Souverainiteyt of Hoogheyt defer Pro- vincie, aende Graven van Hollandt, inder tijdt, wasgecedeert, en't geene defelve Graven daer van haren Stadthouder hadden aenbevoolen, ze- den door de gevindiceerde en verkregene Vry- heydt van de felve Provincie wederom was ge- confolideert geworden in de Heeren Cedenten, endathetgeene, 't wekk ons hadde belieft, noo- pende het ftuck vande creatie ofte ele&ie der Ma- giftraets-perfoonen, te confereren op den fuc- ceiïïven en refpectiven Heeren Gouverneuren en Stadthouderen van Hollandten Weft-Vrieflanr» en fulcks oock jonghft op den Heere Prince Wil- lem van Orange, hooghloffeh jeker memorie, in defelve qualiteyt, door het droevigh en onver- wacht overlijden van fijne Hoogheyt, wederom was gekomen te devolveren aen ons, dewelcke daer over oock o*p den achtften Decembris van den voorleden jare ièftien honderdt vijftigh had- den gerefol veert, dat de Steden, ièfïïe hebben- de in Onfe Vergaderinge, hare reipe&i ve Magi- ftraten fouden mogen beftellen, in ioodaniger manieren, als d#felvetenmeeften dienftevande opgemelcje Steden fouden bevinden te behooren, Ccc 2                   met
		„ Tunius, in 't jaer ons Heeren vijftien hon- ÏÏ.iegentien, den Veertigen der voorfchreve fΛ en haren Nakomers bevel gegeven had- A van doen voortaen, jaerlijcks des daegs voor £'lacobs Apoftel avondt, in Julio, op fijnder ς edehuysvan Leyden te vergaderen, en aldaer frftiennorable, ervaren, verftandige enderecht- rnerdifteMannen, na haren beften duncken, en η haren confeientien denutfte ende bequaemfte mr den Schependom fijner voorfz Stede tekie- r den wekken feftien Goede Mannen aldus eekoorenby den Schout en twee Burgermeefte- feren vande voorfchreve Stede, * den wekken de voorfchrcveVeertigh daer toe deputeren fouden fiincnStadthouder, endein fijnerabfentiefijnen Praefident ende Luyden van fijnen Raede in Hol- landt, ZeelandtendeVrieilandt, gepraefenteert fouden werden, om tot den gewoonlijcken dag, den achtuytdie van fijnen wegen gekooren, en gcordonneert te welen tot Schepenen van fijnen voorfchreven Stede, voor den naeft doen ko- menden jare, endaertoejaerlijcks, aleer fy tot verkiefinge van de feftien procederen, in handen van fijnen Schout van Leyden, die hy daer toe committeerde in pra^fentie van de Burgermeefte- ren en Schepenen van fijnen voorfchreven Stede, ofvan hetmeeitendeel van dien zweeren, fonder dat fy, enelckvanhen, tot de voorfchreve kie- fingccnelettie, nahare beftewetenfehap , ende fonder totyemandtsverfoêck ofte inductie, ye- manrwiehyzy, faveur te dragen, fouden pro- cedeeren, enalleenlijck fijne Erve, en van fijn Nakomelingen, enhetgemeen profijtendewel- vaerr van fijne voorichreve Stede, en van de In- gezetenen der felver, fouden aenfien , en voorts in allen den affairen van fijne voorichreve Stede frouwelijck quijten; dat oock bydeachtftevan de gedrtickteBurgerlijcke Keuren der Stadt Ley- den, gemaeckt op den laetften Decembris van den jare vijfden honderttwee en tachtigh, enaf- gelefen den achttienden, negentienden en twin- tighften April vanden jare feftien hondert drie en tachtigh, itib novo , werden geordonneerdt, dat die vande Veertige jaerlijcks op den drie en twmtïghitenjulii, namentlijck 's daeghs voor ot<Jacobsavondt, by meerderheyt van ftemmen op tKaedthuys kiefen fouden feftien Perfoonen, omme daer uyt, volgende de Privilegiën der voorichreve Stede, en 't gebruyek tot noch toe, e acht Schepenen te werden gefteldt, in we^ke ™eimgemedeniet tTamenen fouden werden genoemfVaderen Kindt, tweeBroeders, noch vonri0Wa8erSj dewelcke, indien evenwel be- hïïCn,Terden gekooren, foude men een van re/f Cn uV? meerderheydt van ftemmen aenla- en ^ei? h3^den fy evenveel ftemmen by lotinge, oepJaetfevan dievry foude werden, by om- "enbvTln|7ernillenj welckefeftien Perfoo- GravJ« üut en twee Bwrgermeefteren,den eemwlan u andt' offijn Stadthouder, indien %knZ*j „ In H°Wandt was, by haerluyder conforlHnprffifidentenRaedenvanHolIaildt' fouden?v e/rmlegien der voorfchreve Stede, daeruvtfr^^^ienteert, ommebydefelve handt'ind V-C JPenen verkooren> cn nader- den· η jerichare openbaerlijck geëedt te • u*t dienvolgende jaerlijcks, ten dage

-ocr page 426-

			Placaten, 3. Boeck.. 6. Tit.
		4°4 met dien verftande, ingevalle eenige van die Ste- den mochten bevinden yet meer of anders nage- legentheytderfclverdienftigh of van nooden te wefen, als de voorgemelde Refolutie mochte verftaen werden mede te brengen , dat defelve vry foude ftaenfich te mogen addreiferen aen Ons , om dienthalven te verfoecken foodanigen Oftroy, als beft na haer gelegentheytby defelve foude geoordeelt werden te wefen ; foo hadden de Vertoonders oockzedert na rijpe deliberatie, meteenparigheydt van ftemmen genomen eene Refolutie, by dewelcke fyluyden verftondcn, noopende de nominatie ofverkiefinge van de fes- tiene, tothetSchependomder Stadt Leyden, te blijven by den voet die vanouds, ende tot noch toe dien aengaende, in gevolge van het voorfz Privilegie, Oftroy en de Keure was gebruyckt geweeft, uytgefondertdatvoortaen jaerlijcks de nominatie van de feftiene, niet op den drie en twintighften, raaer op den achttienden dagh van de maentjulius foude gefchieden, ten ware die quame te vallen op eenen Sondagh, als wanneer defelve nominatie op Maendagh daer aen vol- gende foude werden gedaen, en dat dePerfoo- nen in die nominatie te brengen, boven de qua- litey ten in hen tot noch toe verey fcht, oock fou- den moeten doen pro feffie van de ware Chrifte- lijcke Gereformeerde Religie, gelijck die inde Nationale Synode, binnen de Stadt Dordrecht indejarenfèftien honderdt achttien, en feftien hondert negentien gehouden, was verklaerdt en beveftight, en dienvolgens inde openbare Kerc- ken defer Vereenighde Nederlanden werdt ge- Iqert ei\geoeffent; doch aengaende de electie of verkiefinge vande achtPerfoonen, uyt de voorfz feftiene, tot Schepenen der Stadt Leyden, de- welcke re vooren by de welgemelde Graven, ha- ren Stadthouderen, of by onfe Stadthouderen, en in abfentie van defelve Stadthouderen, by den gemelden Hove placht te wefen : Dat de Ver- toonders by de voorfchreve hare refolutie had- den verftaen, dat defelve electie van achtPerfoo- nen tot Schepenen , voortaen jaerlijcks foude werden gedaen ten felven dage vandenominatie der voorfchreve feftiene, of ten langhften des an- deren daeghs daer aen volgende , ende dat by de vier regeerende Burgermeefteren van gemelde Stadt Leyden, in der tijdt; doch in gevalle een of meer van hen Burgermeefteren als dan door fieckte foude of fouden mogen tot defe Verkie- llnge onbequaem zijn) of om nootwendige oor- faecken buyten de Stadt Leyden wefen, dat als dan de plaets van foodanigen onbequamen of ab- fenten foude werden gefuppleert by de Veerti- gen der felver Stede, uyt het midden van hare Vergaderipge, doch buyten 't getal der voorfz feftiene , prefererende in die fuppletie akijdsde overige Perfoonen, dewelcke Burgermeefteren geweeft waren voor anderen, 't felve Ampt mede b cdient hebbende, ende dat de voorfchreve ver- kiefmge van acht Perfoonen foude gefchieden by eenparigheyt van ftemmen, was't doenlijck, foo niet, bymeerderheydt van ftemmen; ende in gevalle de felve ftemmen mochten komen te fteecken ontrent een of meer vande voorfchreve achtPerfoonen, dat als dan daer inne eene uyt- kpmfte by lootinge foude werden gevonden ·, dat
					wijders geen vande Burgermeefteren voornoe noch geen van diegeene dewelcke in plaetfev ** den voorfchreven onbequamen of abfenten  % germeefter foude werden gefuppleert, enfoij" vermogen inde voorfchreve verkiefinge vanacr? Perfoonen te ftemmen, op foodanigen Perfoo ofte Perfoonen , die hem refpectivelijck, encf fulcks elcks in fijn reguard , fouden beftaen f foodanigen grade, als by de voorfchreve achtfte Burgerlijcke Keure, noopende de nominatie van de feftiene zijn verboden, noch oock fijnerne- de-broederen in dienfte tot foodanigen ftemmin.", ge, of in faveur-van defelve fijne reipe&ive Ver- wanten of Gemachtighden mogen aenfpreecken" ofdoenaenfpreecken, direftelijck of indire&e- lijck, in eeniger manieren, en dat fulcks oock bv Burgermeefteren voornoemt, inder tijdt, endie in hare plaetfen om redenen voorfchreven fou- den werden gefurrogeert, onder folemneelen Eede foude werden belooft, als med e dat fy inde voorfchreve verkiefinge van acht Perfoonen fou- den ftemmen, op foodanigen diefe tot hetvoor- fchreveSchependomdebequaemfte, endedien- volgens voor de Stadt de nuttighfte, mitsgaders voor de Juftitie de dienftighfte fouden achten, ende dat het Formulier vanden Eed van Burger» meefteren voornoemt, en van diegeene dewelc- ke om redenen voornoemt in hare plaetfen fou- den werden gefurrogeert, daer mede foude wer- den geamplieert; dat cïe verkiefih ge van de voor- fchreveachtPerfoonen, in voegen voorfchreve gedaen wefende, by Burgermeefteren in dertijt, en de voorfchreve gefurrogeerde, fouden werden feercet gehouden , tot op den gewoonlijcken dagh , by de Privilegiën ende Keuren der voorfz S tede uytgedruckt, wefende den vijfentwintig· ften vande maentjulius, en als dan by Burger- meefteren voornoemt bekendt 'gemaeckt aen die van den Gerechte der voorfchreveStede ,ten eynde de nieuw verkooren Schepens ten felven dage openbaerlijck in de Vierfchare verkondigt, vereedplichten beveftight mogen werden, naer ouder gewoonte ·, ende foo wanneer yemandt, wefende in bedieninge van het Schependpnh mochte komen te overlijden, dat om de plaetfe van denfelven te vervullen, die vande Veertigen voornoemt, by meerderheydt,van ftemmenuyC de laetft genomineerde feftiene· fouden kiefen twee Perfoonen , uyt dewelcke Burgermeefte- renu in der tijdt, eenen tot Schepen der Stede voorfchreven, in voegen als vooren fouden ver· kiefen, die daer na oock foude werden bekene gemaeckt, vereedplichten beveftight, inn»n!e/ .ren als vooren was verhaeldt, blijvende het" ■'" vilegie, Odtroy en de Keure van de Stadt Lef* den, noopende het ftuck van de nominatie ent» ele&ietothet Schependom der felver Stede , c hier vooren verhaeldt, in allen anderen 4jr«rf, vigeur en ongekrenekt: Endegemercktdev toonders gaerne fouden fien dat de voorlchr * hare Refolutie, om alle feeckerheydts íôø>^; Ons wierde geapprobeert en beveftight} w° renfy te rade geworden fich by defente, QnS aen Ons, eejbiedelijck verfoeckende dat het. beliefde der Vertoonders voorfchreve R^°». voor foo veel des noodt mochte wefen, SfL»a, felijck te approberen ende beveiligen? *i ^

-ocr page 427-

Handveften van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 405

Perfoonen, dat als dan daer inne eene uytkom- fte by lootinge fal werden gevonden ; dat wijders geen vandeBurgermeefterën voornoemt, noch geen van die geene dewelcke in plaets van de voorfchreve onbequame of abiente Burgermee- fterën fal werden gefuppleert, en fal vermogen in

ws tot den inhoudt van dien alsnochteoaro- « en hen daer van te verkenen Brieven inde Se forma > SOO.IST: Dat Wy de faeckc 'tverfoek voorfchreve overgemerckt hebben* Τ en de Vertoonders willende believen ·, uyt Onfe rechte wetenfchap, fouveraine macht en

aurhoriteyt, voor foo Veel des noodigh wefen rnochte, der felver hier vooren genanreerde Re- ïhlutie confirmerende, dienvolgende de Ver- oondersgepriviligeertengeoaroyeerthebben, oriviligeeren en oétroyeren mits defen, datfyluy- Sen noopende de nominatie of verkiefinge van de feftiene tot't Schependom der Stadt Leyden, fullen blijven by den voet die van oudts , ende tot noch toe dien aengaende, ingevolge van het Privilegie, Oftroy ende Keure is gebruycktge- weeil, uytgefonderdtdat voortaenjaerlijcksde nominatie van de feftiene niet op den drie en twintighften, maer op dën achttienden van de maept Julius fal gefchiedcn,' ten ware dat qua-me te vallen op eenen Sondagh, als wanneer de felve nominatie op Maendagh daer aen volgende fal werden gedaen, en dat dePerfoonen in die no- minatie te brengen, boven de qualitey ten, in hen tot noch toe veréyfcht, oock fullen moeten doen profeiïïe ofte openbare belijdeniife van de Ware Chriltelijcke Gereformeerde Religie , gelijck die in de Nationale Synode, binnen de Stadt Dordrecht in de jaren feftien hondert achtien en ièihen hondert negentien gehouden, is verklaert en beveftight; ende dienvolgens in de openbare Kercken defer Vereenighde Nederlanden werdt geleertengeoeffent; doch dat de electie en ver- kiefinge van de acht Perfoonen, uyt de voorfz ïèftiene tot Schepenen der Stadt Leyden (dëw el- ke vooren by de Graven, hare Stadthouderen, ofte byOnfe Stadthouderen, en in abfentie van defelve Stadthouderen, by Onfen Hove placht te wefen) achtervolgende der Vertoonders Re- folurie, voortaen jaerlijcks fal werden gedaen ten fel ven dage van de nominatie der voorfchre- ve feftiene, ofte ten langhften des anderen daegs daer aen volgende, en dat by de vier regeerende Burgermeefterën van meergemelde Stadt Ley- den, indertijdtj doch in gevalle een ofte meer van hen Burgermeefterën als dan door fieckre joude of fouden mogen tot de voorfchreve ver- Kiefingeonbequaemzijn, ofte om noodtwendi- gf Tfajcke buyten de Stadt Leyden wefen, dat ais dan de plaetfe van foodanigen onbequamen or abienten fal werden gefuppleert byden Veer- "gender felver Stede, uyt het midden van hare vcrgaderinge, doch buyten't getal der voorfz leitiene, prefererende in die fuppletie altijdtsde rP„Tngen00nm' dewelcke Burgermeefte- ^ngeweeftzijn, voor andere't felve Ampt me- cDedjent hebbende; ende dat de voorfchreve cncieiinge van acht Perfoonen fal gefchieden JJgPangt'eytvanftemmen,is'tdoenlijck,foo defêllmft rheytvanftemmen * enmgevalle omtrek         en mochten komen te fteecken renteenof méervande voorfchreve Αmpts-

de voorfchreve verkiefinge van acht Perfoonen Ïe (temmen, op foodanigen Perfoon ofte Perfoo- nen, mdie hem refpe&ivelijck, en fulcks elckin fijn reguard fouden beftaen in foodanige graden alsbyde voorichreve achtfte Burgerlijcke Keu- re, nopende de nominatie van de ieftiene, zijn verboden, noch oock fijn mede-broederen, in dienfte, tot foodanige ftemminge, ofte in faveur van deielve fijne refpeérive Verwanten ofte Ge- machtighden mogen aenfpreecken, of doen aen- fpreecken, dire&elijck ofindire£relijck, ih eeni- ger manieren, ende dat fulcks oock by Burger- meefterën voornoemt, inder tijde, en die in haer plaetfen, om redenen voorfch reven, fullen wer- den gelurrogeert, onder folemnelen Eede fal werden belooft; als mede dat iy in de voorfchre- ve verkiefinge van acht Perfoonen iiillen ftem- men op foodanige die fy tot het voorfz Schepen- dom de bequaemfte,en dienvolgens voor de Stadt de nuttighfte, midtsgaders voor de Juftitie de dienftighfte fullen achten; en dat het Formulier vanden Eedt van Burgermeefterën voornoemt, en van de geene dewelcke om redenen voorfchre- ven in hare plaetièn fullen werden gefurrogeert, daer mede fal werden geamplieert; dat de verkie- finge vande voorfchreve acht Perfoonen, in voe- gen voorfz gedaen wetende, by Burgermeefterën in der tijdt, en de voorfz gefurrogeerde, fal wer- den feercet gehouden, totopdengewoonlijcken dagh, by de Privilegiën en Keuren· der voorfz Stede uytgedruckt, wefende den vijf ent wintig- ften vande maendt Julius,.en als dan by Burger- meefterën voornoemt bekendtgemaecktaen die van den Gerechte der ielver Stede, ten eynde de nieu wverkooren Schepens ten lel ven dage open- baerlijckinde Vierlchare verkondight, vereed- plichten beveftight mogen werden, naerouder gewoonte-, ende lbo wanneer yemant, wefende inbedieningevan't Schependom, fal komen te overlijden, dat om deplaetle van defelve te ver- vullen , die vande Veertigh voornoemt,by meer- I derheytvan (temmen, uyt de laetft genomineer- de feftiene, fullen kiefen tvyee Perlbonen, uyt dewelcke Burgermeefterën, inder tijdt,eenen tot Schepen der'Stede voorfchreven, in voegen als voorenverkielen fullen, die daer naer oock fal werden bekendt gemaeckt, vereedplicht ende beveftight, in manieren als vooren isverhaeidt, blij vende het Privilegie, OcTrroy ende de Keure van meergemelde Stadt Leyden, noopende het /ftuck van de nominatie ende electie tothetSche- pendomder felver Stede, ende hier vooren ver- haelt, in allen anderen deelen in vigeur enonge- krenckt. Ende ten eynde, &c. Gegeven on- der het GrooteZegei den drie én twintighften 1 Junni Ï6ft.

Nader

-ocr page 428-

406                    Placaten. 3-^oeck, 6.Tit. . > ■ ν Nader Oiïroyvoor de Stadt Leyden, tot hefiellinge van hare Magiflrature; in 'iato den achtflen November 1669.

DE Staten, Sec. "Doen te weten ; Alfoo Ons vertoondt is by de Veertigen der Stadt Leyden, hoe dat het Oftroy , by Ons aen de Supplianten goedertierent- lijckverleendtopdendrie en twintighftenjunif feftien hondert een en vijftigh, by het weltke de felveStadtwierdegeocTrroyeerttot denominatie en verdere beftellinge vande Schepenen*banck binnen der voorfz Stede, was mede brengende datjaerlijcks op den achttienden Julii by de Sup- plianten foude werden verkoofen feftien Perfoo-

fchrevene Supplianten in 't toekomende niet e bonden mochten· zijn in de nominatie tot h " dubbeldt getal van een%e vacerende Schepen! plaetfen, aen het overgebleven getal vanfeftjen" die op den achttienden Julii te voorenjaerlijck' fouden zijn genomineert, maer dat de Suppüar! ten een vrye ende onbepaelde nominatie fouden mogen hebben, om voor te ftellen foodanige conform de Privilegiën , gequalificeerde Per- foonen , als fy in goeder confeientie voor den dienft van de Juftitie, en de voorfchreve Stadt Leyden als dan de nutfte en bequaemfte fouden oordeelen, derogerende alle voorgaende Privi- legiën , het contrarie difponerende; S o o 1 $'χ. Dat Wy de faecke ende 't verfoeck voorfchreven overgemerekt hebbende, ende de Vertoonders willende gelieven, uyt Onfe rechte wetenfehap, fouveraine macht en autoriteyt, altererende het . voorfchreve O&roy byOns aen defelve verleent op den drie en twintighften Junii des jaers feftien hondert een en vijftigh verklaert, geordonneert en geftatueert hebben, verklaren, ordonneren enftatuerenmidtsdefen, dat de Vertoonders in het toekomende niet gebonden fullen wefeninde nominatie van het dubbeldt getal, tot luppletic van eenige vacerende Schepen-plaetfen, aenhet overgebleven getal vande feftien, die jaerlijcks op den achttienden Julii te vooren fullengeno- mineert wefen > maer dat de Vertoondersfullen hebben een vrye en onbepaelde nominatie, om- me daer by voor te ftellen foodanige, conform de Privilegiën der voornoemde Stadt, gequalifi- ceerde Perfoonen, als fyluyden in goedercon· fcientie voor den dienft vande Juftitie, endede voorfchreve Stadt als dan de nutfte en bequaem- fte fullen oordeelen ·, derogerende totdieneynde alle voorgaende Privilegiën, het contrarie difpo* nerende: Ende ten eynde de Vertoonders dcfe veranderinge van Onfen voorgaenden Ocïroye mogen genieten, als na behooren, laften en or- donneren Wy allen endeeenen yegelijcken, de- fen eenighfins aengaende, hen hierna te regule- ren, en de Vertoonders het effeft van de/en re laten genieten, fonder de Vertoonders te doen of te laten gefchiedeneenigh hinder, letfèUnioe- yenifle of empefchement ter contrarie. Gedaen inden Hage onder Onfen Grooten Zegele hier aen doen hangen , op den achtften November in'tjaeronfes Heeren en Salighmaeckers feftien hondert negen en feftigh.                  * .

nen·

om daer uyt by de Burgermeefteren der

voorfchreve Stadt verkooren te werden acht Per- foonen tot de bedieninge van het Schependom voor het volgende jaer, en dat het felveO&roy verdef was dicterende, dat foo wanneer yemant wefende in bedieninge van het Schependom fou- de komen te overlijden, dat om de plaetfe vande felye te vervullen , die van de Veertigh voorfz by meerderheydt van ftemmen, uyt de laetfte ge- nomineerde feftien fouden kiefen tweePerfoo-

nen.

om daer uyt by Burgermeefteren in der tijt

tot Schepen der voorfchreve Stadt verkooren te werden: Ende nadien uyt de acht genomineerde Perfoonen, die na de ele&ie van acht Schepenen, in Julio laetftleden gedaen, waren overgebleven, fes deferwerelt waren overleden, ende datalbe- reydts een van de refterende twee tot Schepen zijndegekofèn, nu wederom een uyt deBanck van Schepenen was komen te fterven, waer door de Supplianten fich onbequaem gemaeckt von- den j om in conformité van het voorfchreve Ons Oftrpy, den Burgermeefteren een dubbeld ge- tal tot de creatie van een Scheepen voor te ftellen, de wijle alleen een eenige van de overgebleven acht uyt de genomineerde feftien Perfoonen ove- righwas: Ende alfoo de Supplianten feer wey- nigeredenen, en gantfeh geen utilireyt daer in en fagen, dat defelve op het affterven of uytval- len van yemant uyt de Schepene-banck, in haer nominatie meer fouden zijn gebonden aen de acht Perfoonen, die na de jaerlijckfcheverkie- fiiige van Burgermeefteren uyt het dubbelt getal fouden overblijven, «Is wel wanneer fy onbe- paelt op den achttienden Julii jaerlijcks het voor- fchreve dubbeldt getal fouden formeren ·, foo . was der Supplianten feer ootmoedigh verfoeck, dathetOnfe goedertierne geliefce zijn mochte, hetvoorfchrevene aende Supplianten vergunde Oftroy voor foo verre te altereren, dat de voor-

Qéïroy voor Burgermeefier en en Regeerders der Stadt Amfierdam, noopendehetpw1* vande CMagiflraet aldaer, in dato den 2 2. 'December 16 f o.

Perfoonen, vanderijekfte, eerbaerfte, notabe- fte, reckelijckfte en vreedelijckfte Poorteren» uyt welcke veertien als dan by den Prince van Lande, of Stadthouder ende Raeden g^'g. wierden feven Schepenen, voor dat toeko de jaer dienende, om op Vrouwen-dage u miffe binnen de voorfchreve Stede gefet enüe o veftight te werden: Ende ofeenige vandf v fchreve Schapenen, alfoo verkooren tm

DE Ridderfchap, Edelen, &c. Tloen te we- ten \ Alfoo Ons vertoont is by Ëurger- meefteren en Regeerders der Stadt Am- fterdam, hoe dat, aengaende het ftellen van Schepenen binnen de voorfchreve Stede, de Vroetfchappen of fes en dertigh Raden aldaer, van ouds bevoeght waren geweeft, en recht had- den gehadt te nomineren of verkiefen alle jaren vijf dagen voor Vrouwen - Lichtmiffe veertien

-ocr page 429-

Handtveften van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 407

houder voorfz, welcke onderrechtinge genoeg- faemdoorgaensbydeStadthouders, inder tijdt, wasgevolght geworden: En alfoo fySupplian- ten inde voorfchreve aen haer by de Vroetfchap- pe gedefereeïdeelecliegaerne fouden zijn gecon- firmeert en beveftight, foo waren fy dienthalven geraden geworden haer te addreiferen aen Ons, feer ootmoedelijck verfoeckende, dat het Ons gratieufelijck beliefde haer Supplianten te octro- yeren, priviligeren, vergunnen en toe teftaen, dat de voorfchreve electie uyt de voorfchreve veertien genomineerde Perfoonen, midtfgaders het remplacement uyt defelve veertien, by aflij- vigheydt van een regerend Schepen, binnen 's jaers van nu voortaen, conform de Refolutie van den Vroedtfchappe, gedaen fouden mogen werden by de jegenwoordige en de toekomende fucecffive regeerende Burgermeefteren refpecti- ve aldaer, blijvende de Privilegiën der felver Stede in allen anderen deelen in haer vigeur on- gekrenckt, en hun Supplianten hier optelaten toekomen Brieven van Privilegie; SOO IS'T: Dat Wy de faeckeenhetverfoeckvooricbm'en overgemerekt hebbende, ende de Vertoonders willende gelieven, uytOnfe rechte wetenfehap, fouveraine macht en authorireyr, defelve Ver- toonders geocTxoyeerc, gepriviligeert, vergunt entoegeftaen hebben, odÏroyeren, priviligeren, vergunnen en ftacn haer toe midts defen, dat de eleétie van feven uyt de veertien Perfoonen bv de fes en dertigh Raeden der Stadt Amftelredam' tot Schepenen te nomineren, midtigaders het rem- placement uyt de ielve veertien Perfoonen, by aflijvigheydt van een regerend Schepen binnen 'sjaers, van nu voortaen, conform deRefolutie vanden Vroetfchappe der opgemelde Stadt ge- daen fal mogen werden by de tegenwoordige en toekomende fucecffive regeerende Burgermee-- fteren refpeclive aldaer, blijvende de Privilegiën der felver Stede in alle andere deelen in haer vi-^ geurongekrenckr. Ende ten eynde, &c. Ge- daen onder't Groote Zegel van den Lande den twee en twintighften December feftien honderdt vijfcigh.

'Sj1r4ad houder en Raeden voorfchreven, ge- ceotbtaoi             t wierden eenvan de andere nomrireveveertien, breeder in gevolge van voorlcnrc                  wi.jen hoQger memone fcecker. Maria van Ooftenrijck, als Gravinne V^2 indenjare veertien honderdtfes vanHollanac, d£/Provincie van Hollandt, 0,1 ÆïïúÜßö van fijnen Stadthouder zijnde çË ftiriifertthet Ons, als Souverainen van dien, f obelieft hadde by feeckere Refolutie vaft treilen, datdeSteden, feffie hebbende in On- feVergaderinge, foodanige alsisdie van hunne Supplianten, hare refpe&ve Magiftraten fouden moeen beftellen in foodanige manieren, als de felvetenmeeftcndienfte van opgemelde Steden enPlaecfen fouden bevinden te behooren, met bwoeginge, in gevalle eenige foodanige Steden mochten bevinden yets anders nagelegentheydt der felver dienftigh ofte van nooden te wefen, boven de gemelde Refolutie, dat defelve vry fou- deilaen hacr te addreiferen aen Ons, omme dienthalven te verfoecken foodanigh Oftroy, als beft na haer gelegentheyt foude geoordeeldt wer- den te wefen: Waer op na rijpe examinatie ende communicatie met den Vroecfchappe ofte fes en dertigh Raeden aldaer, wat tot de meeftewel- ftandc, ruite en eenigheydt van de Politie en Re- geeringe der voorfchreve Stede, deièsaengaen- de, oorbaerft en noodighft was gedaen , dien- volgens bykcnniife, advife en goedtvinden van defelve fes en dertigh Raeden gerefolveert was de voorfchreve eleftie vande feven uyt de voorge- melde veertien verkooren Perfoonen tot Schepe- nen, midtfgaders by aflijvigheydt van eenige der felver Schepenen, binnen 's jaers de electie tot remplacement van dien , uyt de vordere veer- den van nu voortaen te defereren en ftellen aende gemelteregerende, en fucceffivelijck te regeeren Burgermeefteren der voorfchreve Stede, fonder- lingealfoo by defelve Burgermeefteren van ouds vvasgeweeft de onderrechtinge wegens de quali- teyten der Perfoonen, uyt de voorfchreve veer- tien , te éligcren by den Prince ofte fijnen Stadt-

Octroj voor Burgermeefleren en Vroetfchap der Stadt Gouda, noopende het flellen van de Magiftraet aldaer, in dato den ß é. 'December 16 ƒ o.

Ë Ridderfchap, Edelen, &c. *Doen te we- dere twee Burgermeefteren ·, ende als eenige van ten: Alfoo Ons vertoondt is by Burger- die veertigh Perfoonen voorfz aflijvigh worden,

D

meefreren en Vroedtfchappen der Stadt ñ j Gouda, van wegen hun felven, midts- hrHPrranWegeni cn aIsreprefenterendehetge- e^orpusder Gemeynte aldaer, hoe dat wij- vTwnW^P8 van Bourgondien, als Gra~ detlv »dt' aen de feIve Stadt gegeven had- Stadrfn 'aePrmlegien> van dat binnen defelve machten Wefen veertigh notabele Perfoonen, daeenv Tntheydt ebbende alle jaren vier aldaer ôÔ ¢ d*% datmen gewoon was de Wet h haren p?leUwen'te kiefen ende te noemen, Muv«i» [ endeby de meefte menightevan ve^nvan w 1itienPerfoonen > omme6uyt de ^nStadÁ f e geko°ren te werden by fij- Hollandt f erc"de Luvden vanden Raede in 3 levenSchepenen, en uyt de vier an-

of hem ontvremde van ftjn Poorterfchap, die an- dere van de voorfchreve veertigh in weien blij- vende,kiefen fouden by haren Eede en Confcien- tie andere notabele en eerbare Perfoonen, vande rijekfte, notabelfte, ruftelijckfteenvreedelijck- fte vande voorfchreve Stadt, van wat conditie of ftate die mochten wefèn, fonder yêmandt daer uyt te verfteecken om haet, nijt of eenigerhan- de faecken, en dat de voorfchreve veertigh Per- foonen , van als doen voortaen tot den eeuwigen dage fouden gehouden, bekent en geroepen we- fen, inalledesLandtsen der voorfchreve Stede faecken, gelijck deandere van den Vroetfchappe der felver Stede, in materie ent'allen tijden ge- woonlijck de Vroetfchap te Vergaderen, doen- de den Eedt van getrouwigheydt, Sec, welcke

Privl-

-ocr page 430-

Placaten. 3. Boeck. 6. Tit.

4o8

andere Steden binnen defen Lande, namentliirlr omme het voorfchreve getal van veertich Ρ ' foonen, daer van eenige overleden waren, te?" ten uytfterven tot op acht en twintigh Perfo*" nen, ende voortaen inde Vergaderingen van d* Vroedtfchappenen' Raeden niet meer te adtnk teren die geene dewelcke uyt het corpus vand Gemeente, buyten de voorfchreve acht en twin. tigh, bygebreckvandnderen, ten eenigen tij! de tot Schepenen mochten geëligeert werden en dat voortaen niemandt in het getal van de voorfr acht en twintigh Perfoonen fouden admiiTibel of exigibel zijn, als die een ingebooren was vanden Lande van Hollandt, en Poorter der voorfchre-

Privilegie daer na inden jare veertien hondert fes enfeventigh, en veertien honderdt een en tach- tigh by nadere Privilegie ende confirmatie van Vrouwe Maria van Bourgondien, als Gravinne van Hollands in allen deelen was gëapprobeert enbeVeftight* alleenlijckmet defeveranderinge en ampliatie, dat in plaetfe vande voorfchreve nominatie van achttien Perfoonen , voortaen op die maniere , en by de veertigh boven-ge- fchreven twee en twintig Perfoonen fouden wer- den genomineertj inden Lande gebooren, ende gequalificeertals boven, omme uyt de veertien van defelve, feven Schepenenj na ouder gewoon- te , en uyt de refterende acht vier Burgermeefte-

rengeëligeert te Werden by haer Herroginne $ of haren Stadthouder en Raeden van Hollandt, de voorfz Schepenen out wefendeachtentwintigh jaren en daer en boven j en de Burgermeefteren veertigh jaren en daer en boven , fulcks dat de voorfchreve Stadtin plaetfe van twee, voortaen fouden hebben vier Burgermeefteren ; inhou- dende mede eyndelijck het felve Privilegie een derogatoireclaufule, daer by een yder, wien't aenkleven mochte, gelaft werdi den inhoude van defen Brie ve van pun&e te pun£te te onderhou- den, endoen onderhouden, fonder yet te doen ter contrarie, in eeniger wijfe, het ware by be- flooten Brieven ofte andere j die men van haer Hertoginne verkrijgen mochte, by grooten ftrengen vervolgej heymelijck ofopenbaerlijck, in eeniger manieren j welck Privilegie de Ver- • toonders 3 en derfelver Voorfaten, in officio, in allen deelen altijdt wel rigoureufelijck hadden getracht te achtervolgen en onderhouden $ vol- gens haren Eed ende confeientiej maer hadden oock by veranderinge van den gemecnen Gou- vernemen te der Landen * invoeringe vande Wa- re Gereformeerde Godsdienft, en andere confti- tutie van tijden en faecken, menighmael by ex- perienrie bevonden, hoequalijck enongevoeg- lijck alle de voorfchreve poinften konden wer- den geobferveertj ja dickwils niet fonder nierc- kelijcke intereffe en prajjuditie van den gemee- nen befte der voorfchreve Srede, byfonderlijck ten infichte van het groot getal 4 en de qualifica- tie van veertigh Perfoonen, tot den Raedt ende Vroerfchappe der felver Stadt geordonneert, het welck noch menighmalen vergroot was gewor- den, by nominatie van Schepenen uyt de Ge- meente, buyten het getal A^ande veertigh , die daer na al haer leven langh, uyt krachtevanhet voorfchreve Privilegie, of immers uyt eenoude geinventeerde gewoonte , in de Vroedtfchap van de Stadt, op alle's Lands ende Stadts faecken hadden moeten geroepen werden , daer uyt dan oock al dickwils queftien en oneenigheden ont- ftaen waren j en noch in't toekomende ontftaen fouden mogen, die de Vertoonders gaerne fagen verhoedten voorgekomen, ende hadden derhal- ven goedtgevonden by refolutie van hare Vroet- fchap j eenige uyt den name als boven reverente- lijckteverfoecken, dat het Onfe goede geliefte mochte wefen, &c. plemtudine poteftafïs, ten

ve Stadt, ten minften fes jaren aen den anderen in de felve gewoont hebbende, en die profeifie foude doen van de "Ware ChriftelijckeGerefor. meerde Religie, ofte immers defelve foo toeee- daen ^ dat by frequentatic van de publique Kerc- ke, en hetgehoordes HeyligenWoordts, daer van foude konnenblijckenj ende datdevervul- lingevandeafgeftorvene, ofte die haer van hare Poorterfchap ontvrijdt fouden hebben, gedaen foude werden, by de overige vande acht en twin- tigh, op Nieuwe jaers-dagh, uytderijckfte5nc» tabelfte, ruftelijckfte ende vreedelijckfte Poorte- ren der voorfchreve Stadt, in conformiteytvan de voorige Privilegiën , dewelcke na pradtatie van den gewoonlijcken Eed, fouden geinftal- leert, ende in alle Vergaderingen van de Vroet· fchap beroepen werden, als alle de andere vande acht en twintigh, ende Vroetfchappenderfelver Stadt: Ende gelijck den Vertoonders de gele- genthcyt, qualiteyt en capaciteyt vanharelnge- zetenen beft bekent was, foo verfochten defelve mede dat het Ons geliefde defelve te begunftigen en authoriferen, dat de voorfchreve van de veer- tigh , nu noch in wefen zijnde, ende daer na de voorfchreve acht en twintigh, in plaetfe van de twee en twintigh Perfoonen, by nominatieaen den Stadthouder of Raden over te brengen, om- me daer uyt vier Burgermeefteren en feven Sche- penen geëligeert te werden, felve abfolutclijck fouden élïgeren, kiefen en fetten mogen vier Bur- germeefteren, en feven Schepenen, by openba- re Hemmen, en enckel getal, gelijck fy totnoch toe de voorfchreve nominatie van hetdubbeltge- tal gewoon waren geweeft te doen, alle de few mede profeffie doende van deWareChriftelijc- ke Gereformeerde Religie, ofte immers dcfeiW foo toegedaen s dat by frequentatie van de pub"' que Kercken 5 ende het gehoor des HeyugeD Woords, daer van foude konnen blijckenj en d-i priecjfe op Nieuwejaers-dagh, omme den vil- den dagh daer na, zijnde drie Koningen avonor» volgens de oude en gewoonlijcke Forrnuliere.» beëdight, enfooinhaerrefpeftive Bediening^ geinftalleertte werden, achtervolgens de ou « Privilegiën endegebruyeken* rrietdefeexpr conditie, dat de voorfchreve vier B^S^rl·^ ren, elck twee jaren fouden dienen, ende u alle jaren tweeafgaen, endetwee meUvveaeee;a. men ·, en feven Schepenen,van gelijcken t# J

meeftenrufte,eendracht, dienft en nuttigheydt der voorfchreve Stadt, te approbéren en te ratifi- ceren feeckeren voet ende reglement, by defelve daeropberaemtj na bet exempel vanverfcheyde

ren

dienen, ende fulcks het eenejaer vier, .,

ander jaer drie moeten afgaen ende aenkom vooren, alle de voorfchreve elf Perfoonen, germeefterenenSchepenénteéligerenuyt11 *£j

-ocr page 431-

				Handveften van Magiftraets-beftcllingen in de Steden. 409
		ivandevoorfchrevevande veertigh, nu noch • efenzijnde, en daer na uyt de voorfchreve ^t en twintigh, fonder daer buyten te mogen foo lange die uyt het fel ve getal gevonden Öen konnen werden > en yemandt by gebreck vrde Gemeente geno men werdende, alleenlijck deluftiweenadminiirratievan dien te admit- Sen fonder ooyt in de Vroetfchap te compare- ren en na expiratie van fijn tijdt, wederom pn* rarus te werden als vooren; en mede dat yemant ianderefpeöive Burgermeefteren ofte Schepe- nen komende te overlijden, ofte tot eenigh an- der Ampt gepro moveert te werden, deiTelfs plaetfebinnen den tijde van veertien dagen, na behoorlijcke befchrijvinge van alle de abfente Vroetfchappen, foude werden gefuppleert, en den Gefurrogeerden alleenlijck dienen voor dien rijdt dat den Overleden, ofte tot eenigh Ampt gepromoveert, foudegediendthebben, behou- delijck datmen geen furrogatie foude doen in de laetitefesmaenden van yemantsdienftj verfoec- kende fy Vertoonders, uyt den name ende in qua- liteytals boven, dat het Ons, als reprefenterende denGrave defer Landen, geliefden de deroga- toire claufule , in het voord! gementioneerde Privilegie geinfereert, uyt volle macht, en Ctec- Jccre wetenfehap, voor foo veel het noodigh mochte zijn, te revoceren, en annulleren, mits blijvende'tfelvein fijne verdere poin&en in fijn geheel en ongeprsEJudieieert, en voorts haer Ver- toonderen van alle het geene voorfz is, gratieu- fclijck te gunnen, confenteren en verleenen On- fe Brieven van 0£troy en Privilegie, in der beiier forme; SOO IST : Dat Wy de faecke ende verfoeck voorfchreve overgemérekt hebbende, ende de Vertoonders willende gelieven, uyt On* fe rechte wetenfehap, fouveraine macht ende au- thorireyt, den voorfchreven by de Vertoonders geraemden voet en Reglement, hebben goedt- gevonden, geapprobeert en geratificeert, vinden goedt, approberen en ratificeren den ièlven mits defen, Hamerende dienvolgende, dat het getal van veertigh Perfoonen , vooren geroert, fal uyt- fterven tot op acht en twintigh Perfoonen, en dat voortaen in vergaderingen van de Vroetfchap en Raeden niet meer fullen werden geadmïtteert die geene dewekke uyt het corpus vande Gemeente, buyten de voorfchreve acht en twintigh, by ge- preek van anderen, ten eenigen tijden totSche- penenfullenwerdengeêligeert; dat mede voort- aeiiimemandtin'tgetal vandefelveachtentwin- tighPerfoonen faladmiinbel of eligibel wefen, aisawelcke een ingebooren fal wefen van Onfen crX van Hollandt, en Poorter der voorfchreve 1Γ 3. ίη WÜmfes jaren inde felveStadtge- ÏÏf™*: en die profeifie ial doen van e vvareCliniteJijcke Gereformeerde Religie, WWW%ê defelve foo toegedaen, dat by fre- 2KEt?*&* B«biique Kercken, en hetge- £fc %», daer van fal konnen Vöte f -eï- e vervullinge van-de afgeftor- kömr'n0,         ha€r van hacr Poorterfchap fullen
									welcke na pra?ftatie van den gewoonelijken Eed, fullen geinftalleert, ende in alle Vergaderingen van de Vroedrichap beroepen werden, als alle de andere van de acht en twintigh, en Vroetfchap- pen der fel ver Stadtj vergunnende en auchorife- rende de Vertoonders wijders * dat de voorfz van de veertigh* nu noch in weien zijnde, ende daer na de voorfchreve acht en twintig, in plaet- fe van de twee en twintigh Perfoonen, by nomi- natie aen den Stadthouder ofte Raeden over ts brengen, omme daer uyt vier Burgermeefteren en feven Schepenen geêligeert te werden, felve abfolutelijck fullen mogen éligerenj, kiefenende fetten vier Burgermeefteren en feven Schepenen, by openbare (temmen, en enckel getal, gelijck fyluydentot noch toe de voorfchreve nominatie van het dübbeldt getal gewoon zijn geweeft te doen, alle defelve mede pro feilie doende vande Ware Ghriftelijcke Gereformeerde Religie, of" immers defelve foo toegedaen, dat by frequenta- üe van de publique Kercken, ende het gehoor des Heyligen Woords, daer van fal konnen blij,- kenj endatpra^ifeopNieuwejaers-dagh *, om den vijfden dagh daer na, zijnde drie Koningen avond, volgens de oude ende gewoonlijcke For- mulieren, beè'dight, en alfoo in harerefpedlive bedieningen geinftalleert te werden, volgens de otidePrivilegiën ende gebruyeken, met exprefle conditie, dat de voorfz vier Burgermeefteren elck tweejaren fullen dienen, en fulcks alle jaren tweeafgaen, en twee nieuwe aenkofnenj en de Schepenen van gelijcke twee jaren dienen, ende fulcks het eenejaer vier, en het andere jaer drie moeten afgaen en aenkomen als voofen; alle de voorfchreve elf Perfoonen, Burgermeefteren en Schepenen, te éligeren uyt het getal van de voor- ichrevevande veertigh, nu noch in wefen zijm de, en daer na uyt de voorfchreve acht en twin · tigh, fonder daer buyten te mogen gaen , foo langedie uyt het felve getal gevonden fullen kon- nen werden} ende yemant by gebreck uyt de Ge- meente genomen werdende , alleenlijck tot de Juftirie en adminiftratie van dien te admitteren, fond er ooyt inde Vroetfchap te compareren, en na expiratie van fijnen tijdt, wederom privative te werden als vooren j ende dat yemandt van de voorfchreve Burgermeefteren of Schepenen ko- mende te overlijden, ofte tot eenigh ander Ampt gepromoveert te werden, des felfs plaetfe binnen den tijdt van veertien dagen, na behoorlijcke be- ichrijvinge van alle abiente Vroetfchappen, ful- len werden gefuppleert, en den gefurrogeerden' alleenlijck dienen voor dien tijdt dat den overle- den , ofte tot eenigh ander Ampt gepromoveer- den, ibude gediendt hebben, behoudelijck dat men geene furrogatie fal doen inde laetfte fes maenden, van yemandsdienft, revocerende ofte annullerende voorts s voor foo veele des noodigh wefen mochte, uyt Onfe rechte wetenichap,fou^ veraine macht en authorirey t als voören,de voor- iëhreve derogatoireclaufule,"in hetvoorgemen- tioneerdePrivilegie geiniereert, midts blijvende het felve in fijne verdere poinften in fijn geheel endeongeprajudicieerf. Ende ten eynde, &c Gedaen onder'c Gfoöte? Zegel den een en twin- tighften December feftien honder t vijftigh.
			« m /Cht en twin«gh, op Nieuwejaers- ^dilftS^ notabelite, ruftelijckfte ^confn )■ 00rteren der voorfchreve Stadt, orrmteytvandevoorigePrivüegien, de-
					'E«L.

-ocr page 432-

4το                  Placaten. 3·^°^· ó.Tit.             . QBroy voor Burgermeefteren en Regeerders der Stadt Gouda > in dato den elfden 2)^ cember 1662.                                          t-; ι -i

een notabel misverftandt tuflèhen de BailliuWe! en de Burgermeefteren en Regeerders der voorfz Stadt, om dat de eerfte tot haren voordeelende intentie daer uyt hadden willen infereren, gelijck of fy ratïone officii, fonder anderfins tot her. voor. fchreve getal van veertigen te zijn geroepen, \ya, ren gequaliflceert om in de Vergaderinge van die vande veertigen voorfchreven te mogen cotripa, reren, en aldaer medegefaghen voix te hebben tot het fuppleren vande plaetfèn vande veertigen dewelcke mochten verftorven zijn, en tot de no- minatie van een dubbeldt getal, daer uyt by den Grave, oftedeflelfsStadthouder, indertijdt,de electie van vier Burgermeefteren en ièven Sche- penen plaghgedaen te werden; occuperende al- foo inder daet de eerfte plaetfte inde Vergaderin- ge van die van de veertigen, en indringende met een fupernumeraire ftem boven het voorfchreve getal, 't welckby het voorfchreve Privilegie was gelimiteert, onder pretext, dat in het Verbael en Narre van die eerfte Privilegiën wasgeinflu- eert, dat den Bailhu w met den Gerechte endede Vroetfchap van de Stadt fouden kiefenby haren Eede, die fy daer toe openbaerlijck doeli fouden, veertigh Perfoonen, vande rijekfte, norabelite, eerbaerlijckfte, ruftelijckfte ende vrcedelijckfte van de felve Stadt, fonder yemandt daer uyt te verfteeckenbyhaetofnijt; en daer na noch eens by een ander verhael, dat die van de veertig, die te vooren plagen te wefen by tijde van onfen ouden Voorvader, zaliger gedachte , endienu ter tijdt in levenden lijve zijn, fullen rnogenkie- fen in dier Stede die doodt zij η, ofVervreemt,die anderen tot den getale toe van veertigh, metden Bailliuwende de veertigh van onie voorfchreve Stadt; daer ter contrarie de Burgermeefteren en Regeerders vande Stadt haddengefuftineertj dat die voorfchreve woorden niet anders ofte verder applicabel en waren, nochte en konden verftaen werden, als van die eerfte aenftellïnge van dat ge- tal van die veertigh Perfoonen, nu byhetPnw- legie gelimiteert, foo in getal, als in verfcheyde goede qualificatien, ende dat het felve klaerhp bleeck uyt die eerfte authorifatie, flaendeopaoi Bailliuw met den Gerechte ende de Vroetfchap» zijnde die van de oude Regeeringe, dewelcKe wierden gelaft en geauthorifèert, om die veertig Perfoonen voorde eerfte reyfe teverkiefenenje inftalleren tot die funftie, die fy ten beitelt «| Stadt fouden hebben waer te nemen, gelij* * dan in het Privilegie volghtj ende dat die tfg de woorden waren van den felven fin en"ep|^, J want dat eerfte Privilegie van HertoghΜ daer na zijnde gecafïèert en vernietight by Ρ toghCarel, en wederom vernieuwt byVrc'! Maria j ende dat felve noch weder by m* vervolge van eenige Belhamels gecontraq reert, gelijck het voorfchreve Initrumc11;J ■ ampel medebrenghtj ende eyndelijck °°.^0Ï: melde Vrouwe Maria naerder z\)nat$c ^ meert, hare caflatie weder afdoende, e^

DE Staten vanHollandt endeWefl>Vries- landt, Tioenteweten: Alfoo Ons ver- toondtis by Burgermeefteren ende Re- geerders der Stadt Gouda, hoetiatvan feer ouden tijden de Regeeringe van de felve Stadt was bekleedt en geadminiftreert geweeft by Burgermeefteren, Schepenen ende Raeden ofte Vroetfchappen, fonder eenigh gelimiteert ge- tal, foodanigh dat alle de geene die oyt uyt de Gemeente tot de bedieninge van het Burgermee- fter- of Schepen-Ampt waren geroepen geweeft, daerna altijdt bleven exerceren de voorfchreve functie van Raedt of Vroedtfchap, ende geroe- pen wierden over alle des Gemeene Landsender Steden faecken, reprefenterende alfoo het li- chaem vande geheele Gemeente der voorfchreve Stadt; en dat daer door veroorfaeckt zijnde dat mede de continuele veranderingen van Burger- meefteren en Schepenen, t'elckens indifti&elijck uyt de Gemeente ingenomen, het getal der Rae- den en Vroetfchappen foo groot geworden was, dat om difordre en confufie te voorkomen, dien- ftigh geoordeeldt was het felve tot een minder en feecker getal te doen redigeren, derVertoonde- renVoorfatenin oiRcio hadden goedtgevonden fich te addrefferen aen wijlen Hertogh Philips van Bourgondien, alsGrave van Hollandt, en daer na noch wederom aen wijlen Hertoginne Maria van Bourgondien, Gravinne van Hollant, en van de felve geimpetreert een feeckere en vafte Privilegie, by het welcke het getal vande voorfz Regenten, foo van Burgermeefteren , Schepe- nen en Raeden, was gelimiteert geworden tot op veertigh Perfoonen, te nemen uyt de rijckfte,no- "tabelfte, eerbaerlijckfte, ruftelijckfte, en vree- delijckfte vande voorfchreve Stadt, gelijck het , daerna Ons gelieft hadde by nader Privilegie van date den een en twintighften December feftien hondert vijftigh, het voorfchreve getal noch na- der te reduceren tot op acht en twintigh Perfoo- nen, gequalifioeert als boven ·, endatindeexten- fievan het voorfchreve laetfte Privilegie, geim- petreert van Vrouwe Maria van Bourgondien, als Gravinne van Hollandt, in den jare veertien hondert een en tachtigh, waren geinflueert by formevanverhael, en oock mede by correctie, niet alleen het eerfte Privilegie, verkregen van Hertoge Philips van Bourgondien, maer oock de refciflle van dien, daer op gevolght ten tijde van Hertogh Carel van Bourgondien; ende we- derom het Privilegie van Vrouwe Maria felfs, vijfjaren voor de laetfte concefïïe, namentlijck, Anno veertien hondert fes en ièventigh verleent, ende wederom de interruptie ende refcifïie van dien, byïmportunenvervolge entrouble, ende confufe tijden, by eenige ambitieufe Regenten geimpetreertj ende daer op eyndelijck gevolgt de finale difpofïtie van hooghgemelde Hertogin- ne, daer van der Vertoonders Voorfaten, in ef~ ficio, en fy fêlve daer na vreedfamentlijck had- den gejouiflêert 5 uyt alle de voorfchreve byibn- dere extenfien en relatien, ende uyt die premiflen geappliceert, tot het difpofïtif en de conclulie; zedert eenige jaren herwaerts was veroorfaeckt

h

I

voorige hare Brieven met defe finale cu

voot?

f

nu op nieuws willende bekrachtigen > -^c hadde gepermitteert en goedtgeronoen > ^

-ocr page 433-

Handveften van Magiftraets-beftellingeri in de Steden. 411

vande jegenwoordigeRegeeringeder voorfchre- ve Stadt, gereiblveert, incasd'eleélievaneenen anderen Bailliuw in deflelfs plaetfe, nu ofte hier namaelsvan eenige volgende Bailliuwen moch- ten komen te vallen, op een van die acht en twin- tigh perfoonen, devvelcke uyt krachte van het jonghfte Privilegie, van oudts geobtineert, de regeeringeder voorfchreve Stadt reprefen teren, dat de felve tot de functie ende exercitie van hare plaetfe, als acht en twintigh, niet en fullen wer- den geadmitteert, foo lange fy het voorfchreve officie als Bailliuw bekleeden fullen, endeover- fulcks a&u van alle de Vergaderingen van de voorfchreve acht en twintigh, voor dien tijdt fullen blijven gefecludeert; houdende noehtans potentia haren carafter en rang als acht en twin- tigh, om die weder aen te nemen, en te exerce- ren, alsfymoch ten te rade werden, het voorfz Officie van Bailliuw weder af te leggen en te qiii- teren; dat fy oock, de vryheydt geduyrenclet fich geenerhande CommifÏÏe buyten den bedrij · ve vandeSradtfullen mogen aenmatigen, oftede felve aennemen of bekleeden: Ende vermidts de Vertoonders beducht waren, dat echter totee- nigen tijdt,de Bailliuwen in functie zijnde, foo- danige Refolutien mochten obloqueren , en de felve niet en werden nagekomen, onder prajtcxe vande voorfchreve Privilegiën, ende fich weder behelpen met de woorden hier vooren gealle- gueert, ofteeenige andere exprefïïen ofte clau- felen, in defelve begrepen, als profluerende uyt de volle macht der Princen van den Lande, ofte oock met eenige obfèrvantie ofce pratijeque daer op gevolght, foo hadden fy goedtgevonden haer by defen aen Ons te addrefïeren, en reverente- lijck te verfoecken, dat het Onfe goede geliefte zijn mochte, de voorgeroerde hare Refolutie, ten befte, en tot rufte en vreede vande Regeerin- geder fel ver Stadt genomen, uyt volle macht en rechte wetenfehap, te approberen en te confir- meren, en de Vertoonders daer van te doen de- pefcheren behoorlijcke Brieven van Oclroy ofte Privilegie, inden beften forme. Soo Is't: DatWy defaeckeen't verfoeck voorfz overge- merekt hebbende, ende de Vertoonders willende gelieven, uyt Onfè rechte wetenfehap, fouverai- ne macht en authoriteyt, derfèlver Refolutie hier vooren geroert, in allen deelen, poinctenenar- ticulenhebben goedtgevonden, geapprobeerdt en geratificeert, vinden goedt, approberen en ratificeren defelve midts defen, wel exprefTelijck begeerende en bevelende, dat defelve na haren forme ende innehouden fal werden nagekomen cnachtervolght, fonder eenige infraétie of ma- chinatie ter contrarie, want Wy het ièlve voor den dienft van Onfen Lande, en voor het welva- ren en rufte van Onfe Stadt Gouda alibo bevin- den te behooren. Gegeven inden Hage onder, Onfèn grooten Zegele hier aen doen hangen, in't jaer onfes Heeren en Salighmaeckers Jefu Chri- ftifeftienhonderttwee enfeftigh, op den elfden, dagh van December.

„„ven, dietevooren plagen te wefen, by tij- Ta vanharen ouden Voorvader, en uyt krach- ivandeiTelfsPnvilegie, eens gekooren en aen- aijf pn die nu bevonden werden noch in Ie- g )TzL met den Bailliuw fouden doen de Weaevanden geenen die ondertuiTchen wa- afeeftorven of vervreemt ·, zijnde weder een 'ieinve herftellinge en aenftellingevandieveer- Lh Perfoonen by het Privilegie gelimiteert, JLdat d'intentie van hooghgemelde Vrouwe Maria nooyt en was ge weeft, dat den Bailliuw, Areen van die voorfchreve veertigh zijnde ) daer na in die ordinarifche fuppletie vande afgeftorve- of vervreemde veertigen foude interveniëren 5

jie en

dat het felve onwederfpreeckelijck bleeck uyt

dê volgende difpoiitie , want dat daer na eerft zijnde gereguleert de nominatie van feeckerge- tal tot eleclie van Burgermeefteren en Schepe- nen, eyndelijck in klare en duydelijcke termen volghdei en of gebeurde dat eenige van de voor- fchreve veertigh aflijvig wierden toteenigertijt; ofte hem ontvrijde van fijne Poorterfchap onier Stede voorfchreve, foo fullen dan die andere van de voorfchreve veertigh, blijvende in wefen, kiefen by haren Eede en confeientie andere nota- ble ende eerbare Perfoonen, fonder dat daer, of oyt verder in het geheele difpoiiti f van het voorfz Privilegie vanden Bailliuw vermaent werde; En dewijle evenwel de felve, niet alleen op den eer- itendaghvanhetNieuwe-jaer, over de voorfz fuppletie van de veertigh, ende de nominatie tot Burgermeefteren en Schepenen als vooren, foo waren ingedrongen, maer oock doorgaens op alle andere Vergaderingen in deliberatien van de veertigh, en daer na vande acht en twintigh dien voorrangh in dier qualiteyt hadden willen hou- den ; ende oock niet tegenftaende dat by de Ver- toonders was goedtgevonden defelve onder het voorichrevegetal mede te afTumeren, fy evenwel haer felven in depoiTelTie van dat vooriitten ende voorftemmen hadden willen maintineren; en in- der daet de ordre en conftitutie van des Stads Re- geeringeindienlaetften gevalle oock niet wel en hadde toegelaten, om iöodanigh daertegens te voorüen, als wel van nooden was ; ende de Ver- toonders bedught zijnde, dat diergelijcke dif- puteneninconvenientien in toekomende weder mochten werden opgehaelt en voorkomen , de- wijl by het jonghfte Privilegie vanden jare feif ien nondert vijftigh, by Ons aende Vertoonders verleende, exprefTelijck daertegens niet en was voorfien, en oock by de felve ferieufelijck was pverleydt; dat daer en boven eenige Bailliuwen, m üer tijdt, haer hadden aengematight verfchey- aen UmmhTien, buyten den bedrijve van der gLdt} e" defelve aengenomen en bekleedt, als . n ψν°^of dependentievande voorfchreve n2retuncfie; foo hadden de Vertoonders goedt ^vonden, voor foo veelin haer was, daer tegen JjUv°orüen, endebydefeoccaiïe, datdenBail- lilden Vo,orfcnreve Stadt was komen teover-

borden

en by gevolge die plaetfe was vacant ge-

by eenparigen advife van alle de Leden

Otfroy

Ddd

-ocr page 434-

412                   Placaten. 3-Boeck. 6.Tit. QBroy voor Burgermeefteren 5 Raedeti en Vroedtfchap der Stadt Rotterdam, noohm(\ het fielten vande Magifirature aldaer , in dato den dertienden December fefiien honderd

ERidderfchap,Edelen, &c. Doen telne- ten: Alfoo ons vertoondt is by Burger- meefteren en Vroetfchappen der Stadt Rotterdam, van haren 't wegen, én van wegen de Gemeene Burgerye ende Poort eren der felver Stadt, hoe dat by Brieven van O&royë en Privilegie, vafi dato den achtften December veer- tien hondert drie en tachtigh, hooger memorie, Hertogh Philips van Bourgondièn , als Grave van Holiandt, de voorfchreve Stade van Rot- terdam op haer verfoeck hadde gegundt dat de Vroetfchap der felver Stadt, alle jaren, tweeda- genvoorMeydagh, uyt hunluyden fouden mo- gen kiefen by lootinge van de witte ende fwarte Boonen, vijf Perfoonen, deWelcke wederomme kiefen fouden achttien gequalificeerde Perfoo- nen, acndengenicltenHertoge , ofbyabfentie van den felven, aen fijnen StadthoüderenRae- den van H*ollandt, in gefchrifte over te fenden en proefenteren, onime daer uyt geëligeert en ge- kolen te werden twee tot Burgermeefteren, en leven tot Schepenen, welcke voorfchreve Brie- ven oock by Keyfer Karel, hooghloffelijcker memorie, als Grave van Holiandt, op den if. November 15-24. waren geconfirmeert, welck getal van Burgermeefteren by Philips den twee- den , Koningh van Hifpanien , als Grave van Holiandt j by Ocïroye van date den dertienden Februarii vijftien honderdt tachtigh, tot drie, en laetftelijckbyons, volgens het Ofrroy van dato den fcftiendenOdlöber feftien hondert feven en dertigh, tot vier Burgermeefteren was geaugmen- teert, daer van alle jaren twee Burgermeefteren waren afgaende, en op nieuws twee andere Bur- germeefteren uyt het corpus van de Vroetfchap der voorfchreve Stadt, opvoorgaende nomina- tievan een dubbeltgetal, by de voorfchreve vijf Perfoonen gedaen, wierden geëligeert en ver- kooren; en gemerekt door het droevigh affter- venvan fijn Hoogheydtdcn Heere PrinceWil- hem van Orange, oudtfte memorie, die in fijn leven onfe Stadthouder was, aen den wekken wy oock als gefuccedeert zijnde inde plaetfe van hooghgedachte Heeren en Graven van Holland, de voorfchreve ele&ie en verkiefinge hadden gë- 1 ieven te confereren, het doen vande voorfchre- ve eleftie en verkiefinge van Burgermeefteren en Schepenen, wederomme aen ons, als Souverai- nen defer Provincie, was gekomen, ende fy Ver- toonders oordcelende dat het voor den dienft van de voorfchreve hare Stadt,en Poortëren van dien, mitfgaders den welftandt, rufte en eenigheydt van de Politie en Regeeringe der felver, öorbaer- lijckftfoüde zijn, dat op voorgaehde nomina- tie, als Voorente doen, volgens de voorfchreve Privilegiën der felver Stadt, de voorfchreve ver- kiefinge ende eleftie by blinde lootinge onder de Perfoonen tot Burgermeefteren en Schepenen genomineert, foude werden gedaen, foo waren fy Vertoonders geraden geworden, haer aen Ons teaddrefleren, en iéer ootmoedelijcken tever- foecken, dat het Ons geliefde haerluyden grati-

eufelijek te Ö£tioyef ën, Priviligëfen'vergunn en toe te ftaëri, dat cte gemelde nominatie | voegen voörfchrevënjby dé voorfchreveviifpem foonengedaen zijnde, uyt dëvierPérföönen/" Βtirgerfneefterén genomineert , tw'ê'è tot BurJI meëfteren wederom met lootinge van twee \vm en twee fwarte Boonen werden gecreëërt tnil fiiaeckt, fulcks dat die geene dewëlckeelck een" fwarte Boon foude komen te rrecken^ Bureer mëeftër foude \Vefen, en twee jaren in harébe- dienifige continueren, te weten voor het éèrfté jaer met de acilblijvende Burgermeefter, ertvoor het tweede jaer met de Burgermeefter diealsdan foude aerikomen ·, en wijders dat de Schepenen die maer een jaer fouden hebben gediendt, voor' noch een jaer fouden continueren, endédien- volgende dat de voorfchreve vijfPerfoóftcnrot Schepenen fouden nomineren een dubbëldt°ctal van foo veel Perfoonen, als tot fupplement van 'tColIcgie Van Schepenen jaerltjcksfbudcmoe- ten aenkomen , waer uyt een enckel getal van Schepenen, mede by lootinge van witteen fwar- te Boonen irtfgelijcks foude werden gecreëerten gemaeckt, in dier voegen, dat die geene, daer op het lot van de fwarte Boonen foude komente vallen, Schepenen fouden zijn, met dien ver· (lande nochtans , dat een Vroetfchap Schepen komende te werden, 't zy een of twèejarcnals Schepen gediendt hebbende, de volgende jaren daer aeii foude zijn nominabel en eligibel tot het Burgermeefter-ampc, by maniere van lootinge, alsvooren; en dat niemandt tot het Burgermee- fter ofte Schepen - ampt foude werden genomi· neer t, als die geene die profeflie fouden doen van de publique Gereformeerde Religie, ofte ten minften defelvë, en dé oeffeninge van dien foude wefen toegcdaen γ verfoeckende fy Vertoon- ders van't geene voorfz was Brieven van Oclroye en Privilegie in optima forma > SOO IS'T: Dat Wy de faecke en 't verfoeck voorfz overgerriefte hebbende, en de Vertoonders daer irinewilta' de gelieven, uyt Onfe rechte wetenfehap, ië& veraine macht en authoriteyt, de felvë Vertoon- dersgeo&royeërt, gepriviligeert, vergunt ende toegeftaen hebben , odtroyeren', priviligëren, vergunnen en ftaen haer toe niidts defen, dat ee nominatie van Burgermeefteren en Schepenen^ voegen vOoreh vërhaelt, by de voorfz vijrPer' föonen gedaen zijnde uyt de vier Perfoonen j w* Burgermeefter genomineert, twee tot Burger* nieefteren wederom met lootinge van twee w»» en twee zwarte Boonen fullen werden gecreéfft en gemaeckt, fulcks dat die geene dewelckeeic een zwarte Boon fullen komen tetrecken

germeefter fullen wefen , en twee jaren in J18^ Bedieninge fullen continueren, te weten.v0 het eerfte jaer met de aen blijvende Bur|efIïlfi^ fteren, en voor hét tweede jaer met de Burg rfleeftëren, die alsdan fullen aenkomen ; c» F ders, dat de Schepenen, dewelckemaereen^ fullen hebben gedient, voor noch een jaen ^

É

continueren, ende dat dienvolgende de vo

ν

-ocr page 435-

Handveiten van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 41 o

-f Perfoonen tot Schepenen fullen nomineren, Vln dubbelt getal vanfoo veel Perfoonen, als tot funolement van het Collegie van Schepenen, erlijcks tot Schepenen lullen moeten aenko- men,waeruyt alsdan een enckeltgetal van Sche- oenen, medeby loOtinge van witte ende zwarte Boonen, infgeüjcks fullen werden gecreëert en eemaeckt, indiervoegen, datdiegeenedaerop jietlot van zwarte B'oOnen fal komen te vallen, Schepenen fifllen zijn 5 niet dien verftandenoch- tans, dat een Vroetfchap Schepen komende te

werden, 't zy een of twee jaren als Schepen ge- diendt hebbende, de volgendejarendaeraenfal zijn nominabel en eligibel tot het Burgermeefter- ampt, by maniere van lootinge als vooren, ende dat niemandt tot het Β urger-meefter o f Schepen- Ampt fal werden genomineert, als de geene die profeffiefal doen van de publique Gereformeer- de Religie, ofte ten miiiften defel ν e, ofte de oef- feninge van dien fal weien toegedaen. Ende ten eynde, &e. Gedaen onder't Groot Zegel den dertienden December 1650.

Oéfroj voor Burgermeeflere^gemeene Raeden en Vroetfihappen der Stadt Rotterdam belangende de verkiefinge en beflellinge van hare Vroetichap,-nd/}tn . ma Λ. v"'*'"««*, mmhmidertacbtentüftA 6                  renjcMp, mdato den veertiendenMaert.

fefiien hondert acht en vijftigh E Staren , &c. "Doen te weten : Alfoo Ons vertoondt is by Burgermeefteren, GemeeneRaeden, en Vroetfchapperi der Stadt Rotterdam, dat fy Vertoon- ders op verfcheyde tijden van de Graven en'Gra- vinnen vanHollandt, oockjónghft op den vijf en twintigh ften September feftien honderdt vijf- tien, van Ons hadden bekomen verfcheydene Oftroyen en Privilegiën, op het ftuck vandê ver- kiefinge en beitel! mge van de felve Vroetfchap in 't Gemeyn; en ofwel inde voorfchreve Otlro- yen en Privilegiën de meefte poincTen, raecken- dedevoorfzmaterie, duydclijck enklaer waren geéxrendeert, foo werdt nochtans bevonden, dat den oude; dom, ofte hetgetal van de jaren, gere- quircertinde Perfoonen, dewelcke inde voorfz \ roetlchap fouden konnen werden verkooren, on van gehjcken den tijde binnen dewelcke de piactfevaneenoverledenofontpoortertPerfoon moetwerdengefuppleert, niet foo feer uytd'ey* gene woorden, als wel uyt de meyninge, ende f» alleen by confequentie was af tl nemen; tweickdanoockoorfaeckegegeven hadde, dat £kqueopde voorfz tweepoinften nietal- tijeenendefel vege weeft, maer naergelegcnt- andIT COni[lTe Van dJdén en Wecken, ver- andert was; ende alfoo fy Vertoonders oordeêl- wt ïm vcrfche7de refpeeïen, tendien- de VWl l V?n dc v°orfchreve Stadt, ende vooSe! Pa,daer f°Ude ftret*en> dat d* fclvbfcni! ^gh^^nvaftgefteldt^atde- we «onder nnW^^u^-j^ _„j°             .

en te ordonneren, dat van nu voortaen niemandt inde Vroedtfchap van de voorfz StadtRotterdam foude mogen Werden verkooren endegeèligeert» tenwaredefelveefFecTivelijck feven entwintigh jaren oudt ibuden zijn, en fulcks aireede in het achten twintighftejaer fouden zijn getreden j en ten anderen, dat een ofte meer Peribonen van de voorfz Vroetfchap, komende te overlijden ofte ontpoortert te werden, de plaetfe van defelve refoeciivelijck foude moéten werden begeven en gefiippleert binnen den tijdt van fes weecken, te reeckenen van den dagh dat de voorfchreve Per- foon of Perfoonen fouden zijn overleden en ont- poortert geworden , ende haerluyden Vertoon- ders daer af te ver! een en behoorlijcke Brieven in forma; SOO IS'T: Dat Wy de faecke ende 'tverfoeck voorfchreve overgemerekt hebben- de , ende de Vertoonders willende gelieven, uyt Onfe rechte wetenfchap,ibuveraine macht ende authoriteyt, nader explicerende den teneur van OnfenOctroye, vooren geroert, hebben goet- gevonden, geordonneertengeftatueerr, vinden goedt, ordonneren en ftatueren mitsdefen, dat van nu voortaen niemandt inde Vroetfchap der Stadt Rotterdam fal mogen werden verkooren engeè'ligeert, ten zy defelve effedivelijck feven en twintigh jaren oudtzy, ende fulcks aireede in het acht en twinrighfle jaer fijns ouderdomsfal weien getreden: Ende ten anderen, dat een of meerPerfoonenvande voorfz Vroetfchap, ko- mende te overlijden, ofte ontpoortert te wer- den , de plaetfe van de felve refpeélivelijck fal

^nioecm ,*fchéydti ende °P een eenpari- ferenaenOn°ót!lê geacht haerluyden te addref- foeckcn' d S'i ^ ™1 behoorliJck refpécT: te ver- ccrendc! enLw ?"s.geIieven mochte, expli- icnde, w duyde«jcke termen ter neder ftel- M*fcS alIeen by confequentie, ende J l!Jck*erdegeinfereert, goedt te vinden

moeten werden begeven en gefuppleert binnen den tijdt van fes weecken , te reeckenen van den dagh dat de voorfz Perfoon of Perfoonen fullen weféri overleden, ofte ontpoortert geworden. Ende ten eynde, &c. Gegeven in den Hagc onder Onfèn Groote Zegele hier aen gehangen, op den veertienden Maert in het jaer OnfesHee-

ren duyfent fes hondert acht en vijftigh. % W die van Rotterdam, pijnde een Ampliatie van yoorgaende, oft vérkie- finvandeMagifiraetaldaer·, indatoden i^.Hovember 165%.

DE Staten, &c. Doen te weten : Alfoo Ons vertoondt is by Burgermeefteren,

Hollandt, mdertijdt, oockjónghft op dèn der- tienden December feftien hondert vijftigh, van Ons hadden bekomen verfcheyde Pnviie-ien en I u a?Jen> °Phetiluck vande verkiefinge ende beftcHingeyaadeMagiftraturedcf voorfzStadt-, ende

Stadt o terneene V roetlchap de ^•fteövLSSSfef»dat fyIuyden Ver- P'e*heydetijdenyandVGrayenvan

-ocr page 436-

414                  Placaten. 3-Boeck. 6.Tit.

refpeftivelijck foude vaceren, ende dat alle h felvige, ten opfichte vande Plaetfe, aireede ^ cant zijnde, mede foude werden gepraftife Va" ende haerlieden Vertoonders daer af te ve« nenbehoorlijcke brieven in forma; Soo fsV Dat Wydefaeckeen't verfoeck voorfz ονε™ '' merekthebbende, ende Vertoonders willend* believen , Amplierende Onfen voorgaend ° Oftroye ende Privilegie vanden dertienden D ° cemberdesjaersfeftienhondertvijftighjalsno h uyt Onfe rechte wetenfehap, fou veraine macht ende authoriteyt, goedtgevonden, geordon. neert en geftatueert hebben, ordonnerenëïïfta." tuerenmitsdefen, dat foo wanneer yemantvan Burgermeefteren of Schepenen der voorfzStadt Rotterdam, in het tweede jaer van fijne Bedie- ninge fal komen te overlijden , ontpoortert te werden, ofte deffèlfs plaetfe anderfins fal komen vacant te vallen, defelve Plaetfe als dan vacant blijven fal: Edoch in cas yemant van Burgermee- flerenofSchepenenderielverStadt, binnenliet eerftejaer van fijne refpeftive bedieninge falko- men te overlijden, ontpoortert te werden, ofte deffèlfs plaetfe anderfins vacant te vallen , dat de voorfz plaetfen refpeftivelijck binnen fes weecken daer aen volgende, fullen gefuppleert moeten werden, in dier voegen als men jaerlijcks gewoon is op den negen en twintighiten Aprilde Magiftraec der voorfchreve Stadt te veranderen, als namentlijck,dat de Vroetfchappen op nieuws uyt haerluyden fullen kiefen by lootinge vande witte en fwarte Boonen, vij f Perfoonen, dewelc- ke, na dat defelve den gewoonlijcken Eed, vol- gens de Privilegiën der voorfchreve Stadt, iiillen hebben gedaen, aenftonds wederom kiefen ende nomineren fullen een dubbelt getal vangequali- ficeerd e Perfoonen, totbekledingevan de vace- rende Burgermeefters of Schepens-plaetfe ofte plaetfen, waer uyt dan vervolgens een enckel getal by blinde lootinge van de witte en fwarte Boonen, fal werden uytgeloot; fulcksdardie geene, dewelcke een fwarte Boone fal of fullen komen te trecken, Burgermeeiier ofte Burger- meefteren, Schepen of Schepenen refpeftive» fal of fullen wefen; ende foo lange in haerluyder refpeftive Bedieninge continueren, endelanget niet als die geene foude moeten hebben gedienfj wekker plaetfe refpeftivelijck vacant fal wen gevallen, ende dat alk het fel ve, ten opfichte van de plaetfe, aireede vacant zijnde, mede fal werden gepraftifeert. Ende ten eynde, to. Gedaen onder't Groote Zegelden negentienden November, feftien hondert acht en vijftigh.

ende ofwel de voorfz Oftroyen ende Privilegiën de meefte poinften,raeckende de voorfz materie, duydclijck en klaer waren geëxtendeerdc, foo wierde nochtans bevonden, dat by gemelden Onfen Oftroye van den dertienden December desjaersfeftienhondert vijftigh, niet en werde gedifponeert, in wat forma en maniere, een of beydede Burgermeefteren, als mede een ofte meerder Schepenen komende te overlijden, ont- poortert te werden, ofte derfelver refpeftive plaetfen, anderfins vacant te vallen , defelve plaetfen refpcftivelijck fouden moeten werden gefuppleert: Ende alfoo fyluyden Vertoonders oordeelden noodigh ende dienftigh te wefen» dat dien aengaende een vaften voet ende regle- ment foude mogen werden geobferveert en ach- tervolght ■, foo hadden delelve goedtgevonden haerluyden aen Ons te addrefferen, ende met be- hoorlijckrefpeft teverfoeeken, dat het Ons be- lieven mochte, by formevan Ampliatie van het gemelde Oftroy en Privilegie, goedt te vinden en te ordonneren, by aldien yemandt van Bur- germeefteren of Schepenen, in het tweede jaer van fijne Bedieninge quamete overlijden, ont- poortert te werden, ofte deffèlfs plaetfe ander- fins vacant te vallen, dat defelve plaetfe vacant foude blijven ·, edoch incas yemant van Burger- meefteren ofte Schepenen binnen het eerftejaer van fijne refpeftive Bedieninge quame te over- lijden, ontpoortert te werden, of deiTelfs plaet- fe anderftns vacant te vallen, dat de voorfz Plaet- fen refpeftivelijck binnen fes weecken daer aen volgende, fjuden moeten werden gefuppleert; inder voegen als men jaerlijcks gewoon was op den negen en twintighiten April de Magiftratnre der voorfz Stadt te veranderen; als namentlijck, dat de Vroetfchappen op nieuws uythunluyden fouden kiefen, by lotinge van de witte ende fwar- te Boonen, vijf Perfoonen, dewelcke, naerdat defelve den gewoonlijcken Eed, volgens de Pri- vilegiën der voorfz Stadt fouden hebben gedaen, aenftonds wederom kiefen en nomineren fouden een dubbelt getal van gequalificeerdePerfoonen, totbekledingevan de vacerende Burgermeeiier ofSchepens-plaetfe of plaetfen; waeruytdan ver- volgens een enckel getal, by blinde lootinge van de witte en fwarte Boonen, foude werden uytge- loot, fukks dat die geene dewelcke een fwarte Boone foude of fouden komen te trecken, Bur- germeeiier ofte Burgermeefteren, Schepen ofte Schepenen refpeftive foude of fouden wefen, en foo lange in haerluyder refpeftive bedieninge continueren, ende langer niet als die geene fou-

den moeten hebben gediendt, wekkers Plaetfe

Ottroy voor Burgermeefteren, Vroetfchappen en Regeerders der Stadt Gorinchtm, <* befleU'mge van hare Magiflraet, in dato den 23. Augufti 165-2.

E Ridderfchap, Edelen, &c. 1)oen te we- ten : Alfoo Ons vertoont is by Burger- germeefteren, Vroedtfchappen en Re- geerders der Stadt Gorinchem, hoe dat na oude obfervantie , alle jaren, den tweeden Kersdagh, de afgaende Schepen en, inder tijdt, plegen te nomineren veertien Perfoonen, uyt de welckedenDroi&ertdcr voorfchreve Sradtj op

desSaturdaghs na Drie Koningen, daer aen w * gende, éligeerden feven Schepenen, w*,,.

ven Schepenen des Dinghsdaghs voor VonM' > nevens de afgaende Schepenen gehouden ƒ *_ op het Raedthuys te compareren, ende ^L· famen een e nominatie te doen van tweeie nenuytde Vroetfchap, uyt welcke noffli» den Droflaert placht te kiefen eswn Bwr£er ^

-ocr page 437-

Handvefien van Μagiftraets-beftellingen in de Steden. 415

Λ in Dlaers van den afgaenden, die met den MiivendenBurgermeefter yder twee jaren ïadtsverrichtingewaer namen. ν de dat fyluyden by Brieven van Odroy, in j Tn acht en twintighften September vijftien SS&» byKolimgh Philips alsGrave Slandt vergunt waren, hebbende een Col- ^•evan vieren twintigh Vroetfchappen, geëli- bv de hoog-gedachte Graven van Holland, fe"o jeden ofte Stadthouder, dewelcke beè'ed inde van de Caiïeleyn, als Hooft-OfKcier, met denfelven, alsWefende den vijf en twintighften Perfoon, foude blijven een geduyrende Colle- ge ofYroerfchap, den wekken Cafteleyn nader- handt by afflerven van een vande Vroetfchap, alvoorens van defelve hebbende een nominatie vandriePerfooncn, daeruyt eenander plachte kiefen in der afgeftorvens plaetfe : Ende alfoo de Vertoonders by het overlijden van den Drof- faertzalgr.Jr.Jacob van Paffenrode, onfeRefo- lurie vanden achtften December feftienhondert viiftigh, nader hadden overwogen, enmetmal- kanderenoverflagen in wat manieren debeftel- linge der Magiftraten binnen de Stadt Gorin- chem, tot meefte ruile en dienfte van de gemel- de Stadt, voortaen fouden mogen werden ge- praftifeert. Soo hadden de Ver toonders, na rijpe delibe- ratie, en goede overweginge , goedtgevonden ons tegemoet te voeren defe nae volgende poinc- ren, ootmcedelijck verfoeckende, dat het On- ie gelicffc mochtc zijn, alle defelve met fouve- rainc macht te bekrachtigen , en voor een eeu- wighduyrende en onvtrbreeckelijcke Wet te be- veiligen, en daer roe te verleenen Brieven Van Oftroy in communi forma, h oudende de voorfz poineten als volght: I. Datdeeleclievan Burgermeefteren, Schepe- nen en Vroetfchappen voortaen fal blijven acn de Vroetfchap felfs, in plaets dat die voor defen plach te gefchieden by den Droilacrtdefer Ste- de, II. Dat de toekomende Drofïaerden na defen in de 1 roetfehap nier fullen mogen wefen, noch plaetfe offkmme daer in hebben, Τ ι                  Ut πι1 j Γ ver^e^en van de nieuwe Schepenen, tillen de afgaende Schepenen des voormiddaghs, tendage hierna befchreven, nominatiedoen van 'eer len Perfoonen, die eligibel zijn, foo bin- woon yten de VroedtfcnaP> naer ouderge- Endefuijen die dadelijck de Vroetfchap over- veVmVÏaeruycdes anderen daeghs bydefel- J;^ ftvenSchecenen fullen geèligeert

en aenkomende Schepenen aenftonds nomine- ren twee Leden uyt de Vroetfchap , waeruytde Vroetfchap in't felve inftant een Burgermeefter ialéligeren, diemet de aen blijvende Burgermee- fter yder twee jaren fullen dienen. 'VII Yemandt vande Vroedtfchap in eenige Colle- giezijnde, en totBurgermeefter geköorenwer- dende, fal niet obfteeren den tijdt van vier maen- den, te weten van Januarii tot Mey, dat den fel- ven noch in eenigh Collegie is verblij vende,maer werdt eligibel gefleldt. VIII. By 't afflerven van Burgermeefters of Sckepe^ nen, voor en aleer haren tijdt is geè'xpireert, ful- len die plaetfe refpective, in voegen voorfchre- ven, binnen fes weecken wederom werden ge- fuppleert. IX. Ende fal de voorfz nominatie van Schepenon jaerlijcks wefen den negen en twintighften De- cember, ten ware den een en dertighften De- cember op een Söndagh quame, als dan fal die gefchieden daeghs te vooren. X. Sullen de voorfz eleciien, foo van Burgermee- fteren als Schepenen gefchieden by Billietten j die yeder vande Vroetfchap fal fchrijven, en wie alfoo de meefte Hemmen heeft tot het Burger- meefter-ampt, fal Burgermeefter wélen, en wie de meefte ftemmen hebben tot het Schepen-ampc fullen Schepenen weien. X I, Üet getal van Vroetfchap falna defen maer be- ftaen uyt vier en twintigh Perfoonen > in plaetfe? van vijf en twintigh. XII. De verkiefinge van een nieuwe Vroetfchap faï gefchieden by voorgaende nominade, te weten, yeder Vroetfchap fal drie Perfoonen op êenBii- liet brengen, en de drie die bevonden werden de meefte ftemmen te hebben, fullen genomineerc wefèn, en uyt defelve als dan by het Collegie van de Vroetfchap, op 't felve inftant een tot Vroet- fchap geèligeert werdeii. XIII, By affterven van yemandt van de Vroetfchap, fal die plaets in voegen voorfz wederom gefup- pleert werden daegs voor de nominatie van Sche- penen, ten wareyemant binnen fes weecken voor' den dagh van de voorfchreve nominatie quam t e fterven, alsdan fal de plaets een jaer vacant blij- ven. Niemarttfal admiflibel zijn om Vroetfchap of Schepen te wefen, ten zy'hy fes jaren achter den anderen als Poorter binnen defe Stadt Perfoone- lijck heeft gewoonf, zijnde een ingebooren Hol- lander. ' χ y. De voorfz Burgermeefteren, Vroetfchappen ende Schepenen fullen werden genomen uyt de rijckfte, verftandighfte, vreedfaemfteenfecké^ HjekftePoorteren. XVI. Ende Profefïie doende van de Ware Gerefor- meerde Religie, fulcks die in het Synode Natio- ftael

J**». 4c dienen fullen den tijde

van een

\\7                        V hhitf chcPenenitracks daer aen fullen ge- ciemirl'rï fc^erden 5 om des anderen daeghs voor pTS °PhetRaedthuysden Eed als Sche- r ««te komen doen. Genaden gedanenEed, fullen déafgaende

-ocr page 438-

Boeck. 6.Tit. Soo Is't: DatWy defaeckeen'tverf voorfchreven overgemerckthebbende, end^ Vertoonders willende gelieven, uyt Onfe re ^ wetenfchap , fouveraine macht en autorit- de voorgeftelde Poin£ten en Articulen, 'fewS' de felve zijn leggende > hebben goedt gevoncU geapprobeert en geratificeert, vinden goedt a proberen en ratificefen defelve midsdefen ' voor het toekomende, endeten eeuwigen üJ^ als een onverbreeckelijcke Wet en Ordre te we den nagekomen en geobferveert} ladende der! halven allen ende cenen yegelijcken dien het aen* gaen magh hen daer na te reguleren, wantWv hetfelvetot den dienft en rulleder voorfz Stede alfoo bevinden te behooren. Gedaen onder het Groot Zegel den drie en twintighften Augufti feftien hondert twee en vijftigh.

416                    Placaten. 3 nael tot Dordrecht is vaft gefteldc, of defelvc toe- gedaen zijn, fulcks betoonendeten miüftenmet het gehoor van Gods Woordt inde publique Ge- reformeerde Kercke. XVII. Dat tot het Vroetfchap of Schepen-amptniet fullen mogen wefen te gelijck Vader erideSoon, noch twee Gebroeders. XVIII Sullen geen twee Broeders , noch Swagêrsj noch Vaderende Soontegelijck Burgermeefter mogen wefen. XIX. Blijvende alle'tgeene vorders de Regeeringe der vooriz Stadt is racckende, en hier inne niet uytgedruckt en is, op den ouden voet.

OcJroy voor Burgermeeperen ende Vroetfchap > midtfgaders Schepenen der Stdt Gorinchem i noopendehetbefietten van een Burgermee/teraldaer, in dato den OijfdefttMtö feftien hondertfefligh.

DE Staten', &c. Doen te weten : Alfoo Ons vertoondt is by Burgermeefteren, Vroetfchappenen Schepenen derStadt Gorinchem, hoe dat volgens voorgaen- de verfochte, ende van Ons verkregen Oftroy, Schepenen, voornoemt de nominatie was compe- terende vin twee Heeren uyt de voorfz Vroet- ichap, om daer uyt by defelve Vroetfchap een Burgermeefter geëligeert te werden j uytwijfens het lefde Articul van gemelde Oftroy; en alfoo het by de voorfz Vertoonders bequameli jeker en gevoeghlijckerwerde geoordeeldt, dat foo wel de nominatie ajs eleöfcie van een Burgermeefter by de voorfz Vroetichappen werde gedaen, foo ver- fochten defelve gantfeh gedienftelijck, dat het Ons geliefde fulcks gratieufelijcktoetèftaen en te O&royeren > Soo I s'T: Dat Wy de faecke

en't verfoeek voorfz overgemerekt hebbende, ende Vertoonders willende gelieven, uytOnfe rechte wetenfchap, fouveraine macht enautho- riteyt, voor foo veel altererende Onfen Oitraye aen de Vertoonders gegeven op den drieën twin- tighften Augufti des jaers feftien hondert twee en vijftigh, goedtgevonden, geordonneert en ge· ftatueert hebben, vinden goedt, ordonneren en ftatuerenmidsdefen, dat foo wel de nominatie als de eledlie van een Butgermeefter > voorraen by de Vroetfchappen der Stadt Gorinchera fa! gedaen werden , laftende allen ende eenenyege- lijcken dien het aengaen magh, hen daer na tere- guleren. Gegeven in den Hage onder Onfen Grooten Zegele, den vijfden May feftien hon- dertfeftigh.

OBroyvoor de Heeren Burgermeefieren ende Regeerders der· StadtGorinchwh ffl· gaende het befielten van de Magiftraet aldaer, in dato den twee en twintighfien JidUft tien hondert twee en fefligh.

nen en Vroetfchappen voortaen fal blijven aende Vroetfchappen felfs, in plaetfe dat die voorde- fen plagh te gefchieden by den DroiIaert.deier Stadt. 11                           .fin Dat de toekomende Droflaerden na deiemn dê Vroedtfchap niet fullen mogen wefen t n°cn plaetfe, noch ftemme daer in hebben. III-                      Jm In ïn?t verkiefen van de nieuwe Schepenji> len de afgaende Schepenen des voormwaag^j ten dage hiernabefchreven, nominatiedoeo' veertien Perfoonen, die éligibel zijnj ί°° ^ nen als Lmyten de Vroetfchap, na ouder ge*0i I V                        »r EndéfuUendiedadelijck deVroetfchag^ leveren j" waer af des anderen daeghs by >JSjj Vroetfchap feven Schepenen fullen &™v werden, diedienen jf^U©ndentijdtvaneC11'

DE Staten van Holland ende Weft-Vrics- landt, <Doen te weten: Alfoo Ons ver- toont isbyBurgermeeftcrcn enRegeer- ders der Stadt Gorinchem, hoedat fy- luyden gantfeh dienftelijck voor de Stadt j ende Ingezetenen van dien, fouden oordeelen dat het O&royophetbefteilen van deMagiftrature, by Ons aen haer verleendt op den drie en twintigh- ften Augufti feftien hondert twee en vijftigh} in voegen als hier na volght, mocht werden geftelt met weynigh veranderingh j en fpecialijck dat voortaen in plaets van twee,drieBurgermeefteren fouden werden gekooren, fulcks als hier naer be- fchreven ftaetj verfoeckende fy Vertoonders gantichöriderdanighlijck, dat het Ons geliefde defelve Poindten met Onfe fonveraine macht te bekrachtigen , en daer van te verkenen Brieven van Oelroy in communi forma ·, houdende de voorfz Poin&en en Articulen als volght: I Dat de electie van Burgermeeileren 3 Schepe-

-ocr page 439-

Handveften van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 417

de Vroetfehap, op 't felve inftant, een tot Vroet* fchap geëligeert werden. XII I. Byafftervenvan yemandtvan de Vroetfehap, fal de Plaets in voegen voorfz wederom gefup- pleert werden daegs voorde nominatie van Sche- penen, ten ware yemandt binnen iès weecken voor den dagh van de voorfz nominatie quame te fterven, als dan fal die Plaets een jaer vacant blij- ven. XIV. Niemandt ial admüÏÏbel zijn om Vroedtfchap of Schepen te wefen, ten zy hy ks jaren achter den anderen als Poorter binnen deie Stadt per- foonelijck heeftgewoont, zijnde een ingeboc»- ren Hollander. •xy. De voorfz Burgermeefteren, Vroedrichappen ende Schepenen, fullen genomen werden uyt de rijekfte, verftandighfte , vreedtfaemfte en rec- kelijckfte Poorteren. XVI. Ende profefïïe doende van de Ware Gerefor- meerde Chriftelijcke Religie, fulcks die in hec Synode-Nationael tot Dordrecht is vaftgefteldt, ofdiedefelvetoegedaenzijn , fulcks bewonen- de ten minften methetgehoor van Gods Heylige Woordt, .inde publique Gereformeerde Kerc- ke. XVII. Dat tot het Vroetfehap en Schepen- ampt niet fullen mogen wefen tegelijck Vader endeSoon, noch twee Gebroeders. XVIII. Blijvende alle'tgeene verders de Regeeringe der voorichreve Stadt is raeckende, ende hie r in niet uytgedruckt is, op den ouden voet. SOO IST: DatWydefaeckeendehetver- ibeckvoorfz overgemerekt hebbende, endede Vertoonders willende geheven, uyt Onfe rech- te wetenièhap, fouveraine macht ende authori- teyt, de voorgeftelde PoincTren ende Articulen, foo als defelve zijn leggende, hebben goedtge- vonden, geapprobeertengeratificeert, vinden goedt, approberen en ratificeren defèlve midts defen, omme voor het toekomende, endeten eeuwigen dage, als een onverbreeckelijckeWec ende Ordre te werden nagekomen ende geobièr- veert. Laftendederhalven allen endeeenenyegelijc- ken dien het aengaen magh, hem daer na te regu- leren , want wy het ièlve tot den dienften rufte der vobriz Stede alfoO bevinden te behooren, Gedaen inden Hage onder Onfen Grooten Ze- gelehieraen doen hangen, den twee en twintig- ften Julii, in 't jaer Onfes Heeren ende Saligh- maeckers duyfent fes hondert twee en feftigh.

v. «rdrke Schepenen ftracks daeraen fullen ge- , urwerden, om des anderen daeghs voor de ^ InohetRaedthuys den Eed als Schepe- ffliddagn°F .

nentel

omen doen.

c I foo de nominatie als eleclie van Burger- alrrn die eenomen fullen werden uyt het ffle£vandeVroedtfchap,. gefchieden by het ?£e vaa de Vroedtfchap felfs, volgenshet gftSdLr van verleende by haer Edele Groot jj" ^envijfderiMeyindenjarefeftienhonden feitigh.                 Vjt Sullenvoortaen niet twee, maer drie Burger- meefteren wefen, voorden tijdt van twee jaren, fulksdatheceenejaereen Burgermeefter fal wer- deneemaeckt, en het ander jaer twee, enoock f00 wederom afgaen fucceflï vehjek, van tijd tot tijd-            'VIII. Yemandtvande Vroedtfchap in eenigh Col- lege zijnde, ende tot Burgermeefter gekooren werdende, ial niet obfteren den tijd van vier maenden, te weten, vanjanuarii tot May, dat denfelven noch in eenigh Collegie is verblijven- de, rmerwerdteligibelgefteldt. j I X. Byhetaflterven van Burgermeefteren of Sche- penen, voor en aleer haren tijd is geè'xpireerr, fullen die plaetfen reipective in voegen voor- fchreven binnen iès weecken wederom werden gefuppleert. X. Ende faldevoorfz nominatie van Schepenen jaerlijcks wefen den negenen twintighften De- cember, ten ware den een en derrighften'Decem- ber op een Sondagh quame, als dan fal 't gefchie- den daeghs te vooren. XI. · . Sullen de voorfz ele&ien , foo van Burger- meefteren als Schepenen, gefchieden by Billiet- ten, die ydervande Vroetfehap fal fchrij ven, en wieajbo de meefte ftemraen heeft tor het Bur- germeefter-ampt, fal Burgermeefter wefen, en wiederneefteftemmen hebben tot het Schepen- ampt, fullen Schepen wefen; het getal van de vroetfehap fal naerdefen maer beftaen in vier en twintigh Perfoonen, in plaets van vijfentwin- n ,. xii. vQ{ f 7Jkiefinge van een nieuwe Vroetfehap fal xder V>br v°orgaende nominatie, te weten, brenV/°e ChapfaldriePerfoonen °Peen Billiec mee|eil' endede drie die bevonden werden de W'tfcp6 mmen te hebben, fullen genomineert cn»enuytdefelvealsdanbyhetCollegievan

O

^y^oorBurgermeefl eren en Regeerders ■> mitfgadersVroedtfchappen der Stadt Go~ vinchem, tot befiellinge van hare CMagiflrature, in dato den vier en twintighflen November DJtfim honden fes en fefiieh. teten,&c. "D oen te weten: AlfooOns] der Stadt Gorinchem, hoe dat het getal van hen- orders lt0°?dc is by Burgermeefteren en Re- : luyden Vroetfehap was beftaende uyt vier en , mitigaders gemeyne Vroedtfchappen ; twintig Per&onen, welck getal fy om verfchey- v· deel.                               rr *                             Eee                          de

/

-ocr page 440-

Placaten. ^.Boeck. 6.Tit.

4i8

dé goede redenen verfochten dat mochte verfter- ven op het getal van feventien Perfoonen, en dat het Ons geliefde haer Oftroy over het beftellen vande Magiftrature aldaer, daer mede te ampiic- ren, en het felvein'tXI. Articul te doen corri- geren, S o o I s 'τ: Dat Wy de faecke en 5t verfoeck voorfz overgemerckt hebbende, en de Vertoon- ders in't geene voorfchreven is, willende belie- ven , uyt Onfe rechte wetenfchap , fouveraine macht en authoriteyt, altererende den innehou- den van Onien Oitroye, aen de Vertoonders , over de beftellinge van de Magiftrature der voor- fchreve Stede Gorinchem, gegeven op den drie

en t wintigften Augufti des Jaers feftien honderd tweeenvijfngh, verklaert, geordonneerten ftatueert hebben, verklaren, ordonneren e ï ftatuerenmidsdefen, dat de Vroetfehap de^f | ver Stede ,by het XI. Articul van den voorfeyd Oftroye, gereguleert op vier en twintigh p? foonen, uy tfterven, en voortaen blijven fal otf"

getal van feventien Perfoonen 5 laftende allen een yegelijcken dien het aengaen mag, hen dl! naer te reguleren: Gedaen in den Haeenn^

Onfen Grooten Zegele hier aen doen hangen den vier en twintighften November, in 't L ζ Onfes Heeren ende Salfghmaeckers duyfentfo hondert fes en feftigh.

Oóiroy voor Burgermeêfleren én Vroetfchappen der Staat Schiedam, noopende het Μ

(tl

vande Magïflraet aldaer , in date den twee en fwintighflen 'December 1650.

DE Ridderfchap, Edelen, &c. Doen te we- ten : Alfoo Ons vertoondt is by Burger- meefteren en Vroetfchappen der Stadt Schiedam, voor haer felven, ende uyt dennaem vanderfelvergemeene Burgerye, dat om veeie en verfcheyde trouwe dienften, de Gra- ven en Gravinnen defer Landen van tijd tot tijd gedaen, defeive tot vordernhTe en welvaert der voorfz Stede, haer met verfeheyde loffelijcke Privilegiën alvooren en omtrent den jare twaelf hondert hadden gebeneficeert, en fpecialijck, datHertogh Philips van Bourgondien, op den achcilen Augufti des jaers veertien honderdt drie en feftigh haer hadde geoftroyeert abfolutelijck by de meefte ftemmen te mogen kiefen uyt een en

lijeke Majefteyts, of des felfs Erven enNakome- lingen kennelijck wederfeggen > ende gemercfet doorliet onverwacht affterven van fijne Hoog. heyt den HeerePrince Willem van Orange,onc- fterffelijcker memorie, aen den welckenWy,aJs gefuccedeert, en het recht verkregen hebbende van de hoogft-gedachte Heeren Graven en Gra- vinnen, de voorfz elecüe als onfen Stadthouder hadden goedgevonden te confereren, het doen vande voorfz electie en verkiefinge van Burger- meefteren, Schepenen ende anders, aen ons we- dcrommeabfolutelijck was gedevolveert, Onfen Lande van Holland ende Weft-Vriefland, door Godes genadigen Zegen tegenwoordigh tot den Vreede, en tot een vreediame gebruyek vande

twintigh Perfoonen, zijnde Vroetfchappen, of j Vryheydt zijnde gekomen, foo oordeelden de uyt den anderen Poorteren,: ende inwoonende Vertoonders, dat het tot dienft, ruft, welftand aldaer, jaerlijcks twee Burgermeefteren, feven ' en befte eenigheydt in de voorfz hare Stadt oor- Schepenen, en twee Thefauriers, welck Privi- baerlijckftfoude weien, datdeVertoondersjCA lcgiedoor Vrouwe Maria van Bourgondien op j de goede Burgerye van Schiedam weder tot haer den drie en twintighften Maert veertien hondert eerlte oude vry- ende gerechtigheden werden ge- fes en feventigh was geeonfirmeert, ende in ver- priviligeert en geocVoyeert, verfoeckende der- fcheyden refpecten geamplieert geweeft , blije-1 halven feer reverentelijck, dat het Onfe goede kende by de bezegelde brieven van OcTrroy, daer geliefte mochte zijn, henluyden, midfgadersde van zijnde verleent; doch alfoo omtrent den jare ' goede gemeene Burgerye der Stadt Schiedanl) te vi j fcien hondert feven en twintig aen Key fer Ka- j gunnen, confenteren en Odtroyeren, dat van relde V. klachtelijcken te kennen was gegeven,! nuvoortaen de voorfz vier en twintigh Raeden

en Vroetfchappen der fel ver Stede ( als hebbende de befte kennifïè van hare Ingezetenen beqnaeffl- heydt, abfolutelijck fouden éligeren enfettenm plaets van twee, drie Burgermeefteren, en*evenf

dat van des ί clfs wegen tegens de voorfz Privile- giën , en de continuele ruftige ende vrcedfamige pofïeflie van dien', henluyden wasgeinterdiceert en bevooien, in dier voegen Burgermeefteren,

Schepenen en Thefauriers niet meer te kiefen; foowasnavertooghvan het recht en gerechtig- lleydt der voorfz Stede, echter by hoogft-gemel- de Heer Keyfer geodtroyeert en geaccordeert ge- weeft, dat fy voortaen fouden hebben vier en twintigh Perfoonen, van de befte en rotabcl-fte der felver Stede, die reprefenteren fouden het lichaem der voorfz Stede, die macht hebben fouden alle jaren , ten gewoonlijcken dage, uyt de voorfz vier en twintigh Perfoonen, of andere, uyt den Lichaem der felver Stede, te kiefen vier Perfoonen tot Burgermeefteren, en veertien tot Schepenen * die fy gehouden fouden wefen over

Schepenen, cnfupplerendede vacante plaets o plaetfen in de Vroetfchappen der voorfz Stede·, ende dat tot dien eynde de welgemclde Vroede- fchappen jaerlijcks Sondaghs voor den eeritei Mey, op haren Eed yder fouden inbrengen een toegevouwen of beilooten billiet, innehoudc^ de fes Perfoonen tot Burgermeefteren, eng6*T ke Billiet van veertien Perfoonen tot Scheperf*^ en mede een van drie Perfoonen tot yder vaca plaetfeinde Vroedtfchap, die fy in £°ε"?Γ,^. fciencie fouden achten te wefen van deredenl· fte, rechtvaerdighftc, rijekfte, verftanWief. en vreedfaemfte Poorteren der felver ^teTeWrare

te fenden aen den hoogft-geraelden Heer Keyfer,» hebbers van het Vaderlandt, ende van de

Chriftelijcke Gereformeerde Religie, enu*^

of fijnen Stadthouder over Hol landt, om.daer uyt te nemen en te ordonneren twee Burgermee fteren én feven Schepenen, alles tot fijne Keyfer

geene deweleke bevonden fouder de voorfz fes, veertien of drie Perfoonen re

fpec- tivs

-ocr page 441-

*'

Handtveften van Magiftraeirs-beilellingen in de Steden. 419

hebben de meefte ftemmen , daer mede te,\vefenrefpeaivelijck gekooren en geè'li-

voorden eerften May, op haren Eed, yder ful- len inbrengen een toegevouwen en beilooten bil- liet, innehoudende ies Perfoonen tot Burger- meefteren, en gelijcke billiet van veertien Per- foonen tot Schepenen, ende mede een van drie Perfoonen tot yder vacante plaetfè in de Vroet- fchap, diefyin goede confeientie fullen achten te wefen van de redelijckfte, rechtveerdighfte, rijekite, verftandighfteen vreediaemftePoorte- ren der felver Stede , Liefhebbers van het Va- derlandt, ende van de Ware Chriftelijcke Gere- formeerde Religie; en dat die geene, dewelcke bevonden fullen werden onder de voorfz ies, veertien en drie Perfoonen reibective, te hebben de meefte ftemmen, daer mede reipe&ivelijck fullen weien gekooren en geèligeert tot Burger- meefteren, Schepenen ende Vroetfchappen der meergemelde Stadt Schiedam , ende ten ièlven dage, inprïefentie van de Vroedfchappen, aen handen van den Bailliuw der felver Stede, of by deflèlfs abfentie, aen handen van den oudtften Vroetfchap, aldaerprarfent, ςη tot dien tijde tot egeene der voorfz Ampten geèligeert zijnde, re- fpecüvelijck fullen doen den gewoonelijcken Eed, ende daer mede dadelijck gehouden wer- den in hare voorfz refpective Ampten te wefen gefétendebeveftight; wel verftaende dat geene Perfoonen totde voorfz refpective Ampten ful- len weien nominabel ofteéligibel, als die geene die profeffie doen van de publique Gereformeer- de Religie, of ten minften deièlve en deoeffenin- ge van dien toegedaen; midfgaders dat die ten minften driejaren aen den anderen Poórtersende Burgers der felver Stede ftdlen zijngeweeft; en mede dat Vader en Soon, nochte Vader ende Be- hout-foon, gelijck mede geen twee Broeders, noch twceSwagers te gelijck Burgermeefteren, noch te gelijck Schepenen fullen vermogen te wefen, wijders dat de geene die als Burgermee- fteren ofte Schepenen twee jaren achter den an- deren fullen hebben gedient, het volgende jaer tot geen van beyden nominabel of éligibel fullen weien; ende eyndelijck, dat noch voor,noch om- trent de voorfz electie egeen onbehoorlijck be- leydt tot de felve fal mogen werden gebruyekt, nemaer daer inne geobfèrveert fal moeten wer- den foodanigenOrdre en Reglement, als by de Vroetfchappen albereyds beraemt is, of als noch beraemt fal mogen werden: Ende ten eynde, &c. Gedaen onder het Groote Zegel den twee en. twintighftenDecember i6fo.

rot Burgermeefteren, Schepenen en Vroet- fi! η der Stacit Schiedam; endeten felven dage frnrie vande Vroerfchap, aen handen van 7P3liuw der felver Stede , ofte by defTelfs ΐLrieaen handen vanden oudften Vroedfchap li^prtfcnt, en tot dien tijdt tot egeene der orfz; Amptcn geèligeert zijnde, refpeftivehjck f uden doen dengewoonlijckenEed, ende daer mede dadelijck gehouden werden in haer refpe- 'riveAniptentewefengefet en geveftight; wel- verftaende dat geene Perfoonen tot de voorfz

Vtf eftive Ampten fouden wefen nominabel ofte éüeibel, als die geene die profeffie doen vande

;, ofte ten min- irendïielve, endede oeffeninge van dien toege- daen- mitigaders, dat die ten minften driejaren aen den anderen Poorters ende Burgers der ielver

Stede fouden zijn geweeftj ende mede dat Vade en Soon, noch Vaderen Behout-foon tegelijck mede geen twee Gebroeders, nochte twee Swa eers te gelijck Schepenen fouden mogen wefen ·, wijders dat de geene die als Burgermeefteren of Schepenen twee jaren ach ter den anderen fouden hebben gedient, het volgende jaer tot geen van beyden nominabel ofte éligibel fouden wefen: Eyndelijck, dat noch voor, noch ontrent de voorfz electieegcen onbehoorlijckbeleyt totde felvefoude mogen werden gebruyekt, nemaer daerinncgeobferveert foude moeten werden foo- danigeOrdrc en de Reglement, als by deVroet- fchappen aireede was be/ aemt, ofte als noch be- raemt foude mogen werden, van alles denVer- toonderen verleenende Brieven van Oclroy ende Privilegie in der beft er forma; Soo Is'x: Dat \ly de laecke ende het veribeck voorlchreven overgemerekt hebbende, ende de Vertoonders willende gelieven, uytOnfè rechte wetenfehap, fouveraine macht en authoriteyt, defelve Ver- toonders, en de goede gemeyne Burgerye der Stadt Schiedam, vergunt, geconfenteert ende ge^ftroyeerthebben, vergunnen, confenteren, ende o&royeren mits defen, dat van nu voortaen aeviei enrwintigh Raeden endeVrpetfchappen aeï'felverStadt, abfolurelijck fullen mogen eli- geren en fetren in plaetfe van twee, drie Β urger- meelteen, feven Schepenen, en fuppleren de ^cameplaetsofreplaetfen in de Vroetfchappen <poorfclireveStede> ende dattot dieneynde c Snelde Vroedtfchappen jaerlijcks, daeghs

patte van Ottroy <voor Burgermeefleren en Regeerders van Schiedam, tot beflel- "nie vande Magiflrature aldaer, in dato den ι '^.'December 1661.

D

E Staten , &c. T>oen te weten: Alfoo uns vertoondt is by Burgermeefteren

en fuppleren de vacante Plaets ofPlaetfeninde Vroetfchappen der voorfz Stede, en dat tot dien eynde de gemelde Vroedtfchappen jaerlijcks, daeghs voor den eerften May op haren Eed fou- den inbrengen een toegevouwen beilooten bil- liet, inhoudende fes Perfoonen tot Burgermee- fteren, veertien tot Schepenen, en een van drie Perfoonen tot yder vacante Plaets in de Vroet- fchappen , die fy in goeder confeientie fouden achten te wefen vande redelijckfte, rechtveerdig- fte, rijekfte, verftandighfte ende vreedfaemfte Eee 2                   Poor-

en Vroetfchappen der Stadt Schiedam, felver R Voorhaer felven, ende uyt den name der Qen twee ent tie»hondert

nen c ^rtVlJfiigh, de Vertoonders te vergun- ^nXüTcn en °&royeren, dat de vier en Sfadt, 4p 1 ^n.ende Vroetfchappen der felver ^-Wdr' °n'rc Jck fouden mogen éligeren ende ne öurgermeeftpren, feven Schepenen,

-ocr page 442-

Placaten. 3. Bocck. 6. Tit.

42°          .:\ Poorteren der felver Stede, Lief hebbers van het Vaderlandt, en van de WareChriitelijcke Ge- reformeerde Religie} ende dat die geene die be- vonden fouden werden onder de voorfchreve ks, veertien en drie Perfoonen refpective te hebben de meefte ftemmen, daer mede fouden wefen re- fpeaivclijckgekoorenen geëligeert tot Burger- meefteren , Schepenen en Vroetfchappen der ge- melde Stadt Schiedam : Doch gemerckt de Ver- toonders gelet hadden op den voet van dierge- gelijckeéle&ien, by Onfen Octroyeacnfommi- genabuyrigë Steden geconfenteert en vergundt, tegenwoordigh van gevoelen waren geworden, dat hetgevoeghlijckeren dienftiger foude wefen voor de meergenoemde Stadt Schiedam , dat voortaen , de nominatie in voegen als \Ooren met geflooten billietten gedaen wefende, de voor- noemde Ader en twintigh Raeden en Vroetfchap- pen , ftaendchare Vergaderinge, uyt die geene dewelcke bevonden fouden werden onder de voorfz fes, veertien en drie Perfoonen refpective te hebben de meefte ftemmen, met gelijcke bil- lietten aenftonds fullen éligeren drie Perfoonen tot Bürgermeeftereiijfeven tot Schepeneden een totVroetfchapinyderplaetsdie foude komen te vaceren ; fooverfochten de Vertoonders met al- le eerbiedigheyt als vooren» dat het Ons gelief- den der felver voorgeroerde Oétroyen en Privi- legiën in dier voegen te amplieren, ende nader te interpreteren ; S o o I s't : Dat Wy de faecke

ende 't verfoeck voorfz overgemerckt hebbend en de Vertoonders willende believen, uyt π | rechte wetenfchap, fouveraine macht ende thoriteyt, amplierende, ende voor foo veelT" noodt zijn mochte, interpreterende Onfen vo w gaendenOftroye, geordorjneert engeftatueen hebben * ordonneren ende ftatueren mids defen1 dat voortaen de nominatie van fes, veertienen drie Perfoonen, tot electie van Burgermeefte ren j Schepenen en Vroedtfchappen vanOnfe" Stadt Schiedam, ftaende hare Vergaderinge uyt de geene dewelcke bevonden fullen mogen werden onder de voorfeyde k$y veertien en drie Perfoonen refpedtive te hebben de meefte ftem- men, met gelijcke beilooten billietten, aenftonds fullen éligeren drie Perfoonen tot Burgermeefte. ren, feven tot Schepenen , en een tot Vroetfchap in elcke plaetfe die fal komen te vaceren; ende teneynde de Vertoonders defe Onfe Ampliatie en Interpretatie van onfen voorgaenden O&roye mogen genieten als na behooren , lattenen or- donneren Wy allen en eenen yegelijcken defen eenighfins aengaende, hun hier na te reguleren, en de Vertoonders het effeér. van defen telaten genieten, forider de Vertoonders te doenoftete laten gefchieden eenigh hinder, letfel, moeye- nifle of empefchement ter contrarie. Gegeven in den Hage onder Onfen Grooten Zegel hier aen doen hangen, op den dertienden December, in het jaer Onfes Heeren Jefu Chrifti 1661.

OffiroyvoórdeBurgermeefierenen Regeerders <ναη Schoonhoven, tot het (lellen vdn

in dato den 13, Januarii 16 51.

hare Magifiraet >

DE Ridderfchap, Edelen, &c. "Doen te we- ten : Alfoo Ons vertoondtis by Burger- meefteren, Regeerders en Vroedtfchap- pen van Schoonhoven, reprefenteren- de degemeene Burgerye der felver Stede, hoe dat hare Voorvaderen waren begiftight met veeleen notabele Privilegiën vande Graven ende Gravin- nen van Hollandt, in der tijd 5 en onder ande- ren , dat men alle jaren binnen defelve Stede ibu- de vernieuwen de twee Β urgermeefteren, en fe- ven Schepenen, op St.Maertens avond j inver- geldinge van verfcheyden aenitenlijcke dienften, aen defelve gedaen, als ipecialijcken in den jare twaelf honderdt fes en tnegenrigh, geduyrende de minderjarigheydt van Graef J an van Holland, wanneer groote en bloedige Oorlogen ontfton- den tufïchen derfelver Teftamentaire Voogh- den, en de Staten defer Landen, alles blij ckende by de Privilegiën ende andere Documenten daer van zijnde: Dat daer na de felve Privijegien wa- ren beveftight by Graef Jan van Bloys* Heere van Schoonhoven 4 op den Burght van Schoon- hoven voornoemt, ten St. Barberen-dagh, in't jaer Ons Heeren dertien hondert fesenvijftigh, inhoudende onder anderen, dat niemandt Sche- pen of Raedt inde Stadt foude mogen wefen, fy en hadden daer fes jaren in gewoondt, en waren gegoedttot hondert ponden Hollands of bet; dat daer na by den Hertogh Maximiliaen, en Maria, by der Gratie Gods Hertoginne van Ooftenrijck, Graven van Hollandt, van Zcelandt, &c. op den twintighften Juniiveertien hondert tachtig,

binnen de Stadt van Brufiel was geordonneert, dat binnen de Stede van Schoonhoven, by'den Schout, Burgermeefteren, Schepenen engemee- ne Raeden, fouden werden gekoofen feven en twintigh goede notable en bequame Perfoonenj elckgegoedt wefende tot drie hondert Rijnfchc guldens, of daer boven, dewelcke in toekomen* de jaerlijcks fouden kiefen vier goede notabieen bequame Perfoonen, daer van te ftellen twee Burgermeefteren , en veertien goede bequarne Perfoonen, daer uyt te ftellen feven Schepenen, by de Graven van Hollandt, of in der felverab- fentiebydenStadthouder en Raeden; doch in- dien de ele&ie nieten gefchiede binnen den acht- ften dagh na de praïfentatie, dat als dan de eerfte twee van de vier voorfz genomineerde, en de eer- fl e feven van de veertien, door den Bailliuw fou- de werden beëdight, en indien yemandt binnen 'sjaersquamte fterven, of fijn Poorter-recht te verliefen, dat defe feven en twintigh als dari an- dere inde plaetfe fouden fetten, om den volgen- den tijd uyt te dienen: Dat de felfde ordreWC" derom was beveftight by Keyfer Karel de V.i binnen de Stadt van Leuven, op den fes en jjJJ tighften Oftober, inden jare vijftien MrJJ twee en veertigh; remonftrerende νβί^*ώ^ geduyrende de laetfte troubles in de Neder den opgeftaen zedertden jare vijftien hondt feventigh, de vöorfz Stadt veele ennor^ le- geringen en veranderingen hadden geleden» ^ door de gemeene Burgerye feer was verantf vermindert, en des niet tegenftaendej nj^^

-ocr page 443-

Handveften van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 421

L uAAen eeconfenteert, dat alle des gemee h%ndst^&ekn in de felfde Stede, als inall(

de publique Kercken werdt geleert, en inboor- lingen vanOnfenStaet, verfoeckende daer van

ieiaevanHollanden Weft-Vrieilandt fouden Sn gelieven, hoewel tot groot nadeel der η Ïr Burgeren, om de nabuyrigheydt van het chr van Utrecht, en andere Steden, van ons 't Sependerende, ende de genieene Landts fa- l alnid hadden helpen itijven metraedt ende jCnf totdat God uyt den Hemel defen Staet had lieven te kroonen met een eeuwige Vreede, faerornniefyhaerfeer eerbiedelijck waren kee- ,ndetotOns, onderdanighhjck verfoeckende, dathet Onsgeliefde, navolgendede voetftappen Onfe Voorracen, Graven en Gravinnen van Holland)' haer Supplianten teoctroyerenen con- fenteren, voor haer en hare Nakomelingen, on- wederroepelijck, in vergeldinge van het geene voorfz is, dat in toekomende de voorfz feven en twintigh ïotablc Perfoonen, hu Elefteurs ge- meenlijckgenaernt, fouden abfolutelijck kiefen op den vierden November feilien honderteen en viifrigh j en foo voorts van jaer tot jaer twee Bur- tfermeefteren en feven Schepenen j die niet lan- ger fouden mogen dienen als drie jaren achter den anderen, te beëdigen door den Bailliuw, en bydelTelfsdoodtofteabièntie door den oudften afgaenden Burgermeefter, op den tienden der felver maendt, volgens de Privilegiën gegoed t, zijnde Poorters derfelver Stede geweeft den rijdt van fesjaren, enaldaerhare Wooningegehadt, doende profeifievande ware Chriftelijcke Gere- formeerde Religie, gelijck die hier te Lande in

opene brieven van OdTrroy in optima forma ■■> S o o Is'r: DatWydefaeckeende't verfoeckvoorfz overgemerekthebbende, ende de Vertoonders willendegelieven, uyt Oniè rechte wetenfehap, fouveraine macht en authoriteyt, de felve Ver- toonders geconfenteert, geaccordeert ende ge- o&royeert hebben, confenteren, accorderen en octroyeren mits defen, voor haer en hare Nako- melingen, onwcderroepelijck, datin het toeko- mende de voorizièven en twintigh goede enno- table Perfoonen, nu gemeenlijck genaemt Ele- iteurs, abfolutelijck fullen kiefen op den vierden November defes loopenden jaers feilien hondert een en vijfrigh, ende foo voorts van jaer tot jaer tweeBurgermeefteren en feven Schepenen, de- welcke niet langer fullen mogen dienen als drie jaren achter den anderen, te beëdigen door den Bailliuw, enbydesfelfsdoodtofabiènüie, dooi- den oudften afgaériden Burgermeefter, op den tienden derfelver rtiaeni, volgens dé Privilegiën gegoed, zijhdePöortërs derfelver Stede geweeft den tijd van iès jaren, ende aldaer wooningege- hadt nebbende> doende profeffie van de Ware Chriftelijcke Gereformeerde Religie, gelijck die hier te Lande inde publique Kercken werdt ge- leert, en inboorlingen van Onfen Staet. Ènde ten eynde, &c. Gedaen onder het Groote Ze- gel den dertienden Januarii feilien honderdteen envijftigh.

Oiïroy voor Burgermeefleren en Vroetfehappen der Stede Brielle, tot befiellinge van ha- re Magifirature, in dato den % ι. Augufii ιβτα.

DERidderfchap, Edelen, &c. Dóen te we- ten: Alfoo Burgermeefteren enVroet- ichappen der Stede van den Brielle Ons vertoondt hebben, hoe dat de voorfz Stede byDirckHeere van Morfou van Valcken- ourgh en van Voorne, Burghgrave van Zeeland, mden jare dertien hondert twee en veertig, daer na by Maria Hertoginne van Bourgondien, van tottharmgen, van Brabant, Gravinne van Hol- landt, &c. inden jare dertien hondert fes en fe- ™gh > en daer na by Maximiliaen Roomfch ™ngh, enPhilipsEerts-Hertoge van Ooften- f'jck, Hertoge van Bourgondien, &c. in den jaredertien hondert vier en tnegentigh waren ge- pn igeert} datdqGezwoorens van de oudeert euweGerechtenalle jaren veertien dagen voor vortrf o 5r vermaninge van den Bailliuw der felviZc ?e,ofteinabfentievandenSchoutdcr nnl ,' foude kiefen veertien Perfoonen, DrST· , nelftej eerbaerfte, vriendelijckfte en eadeï J ckftcMannenvanderfelvérStede,nut Stede de,|1!iVOOrden Heerej ehde derfelver sefr^rif ewelcke fouden werden overgelevert in ^eS^r V00rii BailIiuw' ofte inJh' Nem-Λ          , outi m een beflootenMiiiive, dct1 " ^rgebrachtaendenStadthouder ofteRa* ^oorenre Ü?defeIve veertien Perfoonen ge- fiö«*femIS Ζ" feven Schepenen, de welcke toeeBuro? lel^lfouden twee oude Schepenen, rbermeefteren, en twee Raeden, wekke

Privilegiën, alfoo die Voor eenige jaren waren gegeven, daer na geconfir meert, endegeperpe^ tueert waren by Kaerle, by der gratie Gods Prin- ce van Spaigne, 'm 't jaer vijftien hondert vijftien 5 na welckePrivilegiënfy Toonders oock van al- len ouden tijden de verkiefinge van hareMagi- ftraet hadden gedaen, gelijck fy oock van mee- ninge waren daer by te blij ven en te continueren 5 dan was van de langer handt gemeendt, dat de couilumedie altoos binnen de voorfz Stede Ware geweeft, dat de geene die eenmael Schepen ofte' Raedt wierde, daer na bleef Vroedtfchape, was fubjecl confufie inde Regeeringe} dewijleden Vroedtichappe nimmermeer en kofte beftaen feecker getal van Perfoonen, maer liepen infini- tMmfonder eenige bepalinge, dat oock gevallen- de by de meefte ftemmen misflagh in de verkie- finge van de Schepenen ( gelijck fulcks konde gebeuren) denfelven misflagh nieten was te re- pareren , maer dat alfulcken Perfoori altoos moft blijven Vroedtfchappe, het welck aliöo niet fou- de geweeft hebben, als gevolght werde het ge·» bruyek van andere Steden» daér de Schepen met bedieninge van een jaer afgaen , en geen Vroedt- fchap konnen wefen, dan als fy ijjecialijcken daer toe werden verkooren, het welck gpconfidereert als fijne Furftelijcke Genade den Prince van Orangedede de veranderinge inde Vroetichap- pe, hadde defelve Vroedtfchappe gemaeckt tot een feecker getal 5 te weten tot twintigh Vroedt- ièhap-

-ocr page 444-

Placaten. 3. Boeck. 6. Tit. pen der voorfchreve Stede voortaen fullen uy· ven ten getale van twintigh Perfoonen j ende beurende dat y emanden uy t defelve twintigh jf" mende te overlijden, ofte vertrecken, eenf* anderen in deflelfs plaetfe fullen mogen verki * fen; en dat een Burger Schepen verkoofen wc' dende, en geen Vroedtfchap zijnde, nadeeXD; ratie van het jaer (ten ware fy Oud Schepen pp" continueert werden ) afgaen fullen, ende alleen Burgers blijven, gelijck enalste voarensdeiacc. ke voor de verkiefinge tot Schepenen waren· en ten eynde de Vertoonders defen Onfen Oftroye confirmatie en Privilegiën mogen genieten en \L bruyckenalsna behooren, laften Wy, ende on donneren allen ende een yegelijcken die defen komen te raecken fal mogen, hen h ier na te resu. leren, fonder de Ver toonders in't gebruyck van dien te doen, of te gehengen gedaen te worden eenigh hinder, belet of moeyenifle, rJÉr contra-

422 fchappen; en hadden fy Tdert oock daer opgehoudelutie van het felve fulcks te cdaer ièer wel by bevindendgelegentheydt van tijden iders hun t'Onswaerts keerverfoeckendedaerop Onfematie , te weten, dat de voopendervoorfz Stede voortwintigh Perfoonen * dat fvan een verftorven ofte vereenen anderen fouden mogBurgers Schepenen wordenzijnde, na de expiratie vanOud Schepen gecontinueerden, en Burgers blijven aldienen foude tot beter Regende de rufte van dien ·, S ofaeckeen't verfoeck vooribende, Ons genegen vind

rie.

Des ten oirkonde hebbenVVy Onfen Groo·

in haer verfoeck te believen, uy t Onfe rechte we- tenfchap, volkomene macht, enfouveraineop- pere authoritey t, defelve Vertoonders haer voor- schreven O&roye geconfirmeert hebben, en voor geduyrigh Privilegie geaccordeerdt, fooWyde Vertoonders priviligeren en accorderen by defen voor geduyrigh gebruyck , dat de Vroetfchap-

ten Zegele hier aen gehangen. Gegeven inden Hage op Onfen Hove aldaer, deneenentwin- tighften dagh van de maendt van Auguftus, in't jaer na de geboorte ons liefs Heeren, eenigen HeylandtendeSalighmaecker, duyfent fes hon* dert twintigh,

OffiroyvoorBurgermeefierenenVroetfchappen der Stadtvan denBrielle, tot kt her· fielten van haer Magifirature, in dato den 14, Februarii 16$ ι, 'sLandsen Stadts faecken, een perminent Col· legie van Vroetfchap, die oock de nominatie van de voorfz veertien Peribonen doen foude: Alle het welcke tot noch toe achtervolght, ende onderhouden was; doch hadden de Vertoon- ders by experientie ondervonden, dat tot clienft en rufte vande voorfz Stadt, ver fcheydepoinden in betere ordere fouden konnen werden gebragt, byfonderlijck, by aldien de Burgermeefterenen Schepenen abfolutelijck wierden gefteldt byde Vroetfchap, als de befte en volkomenkenniflè hebbende vande nutfte ende bequaemftePerfoo* nentotbekleedingevande voorfz dienften: U alfoodefe Landen door Godes zegen warenge- komentot de Vreede en volkomene Vryheydr, van de welcke inde Stadt van den Brielle» inde" jare vijftien hondert twee en feventigh 1 deeerIk fondamenten waren geleydt, foo oordeelden de Vertoonders, dat alles behoorde, gebracht te werden in die forme, als tot dienft, ruft en wei* ftandt van hare voorfchreve Stadt beft foude γ feni ende hadden derhalven goedt-gevond| reverentelijck te verfoecken, dat het Ons gp * de ex plenitudine poteflatis te approberenenr

DBfthb

bende, midtfgaders twee Burgermeefteren, en tweeRaedsluyden, welck Privilegie daer na by Hertogh Maximiliaen van Ooftenrijck, in den jare veertien hondert vier enveertigh, ende by Keyfer Karel de V. in 't jaer vijftien hondert vijf- tien wasgeapprobeert en geconfirmeert, gelijck mede by Ons was gefchiedt op den een entwin- tighften Augufti feftien honderttwintigh, doch met defe veranderinge , dat in plaetfe van de voorfz Gezwoorens vanden Ouden en Nieuwen Gerechte, geinftimeert was tot het beleydt van

den van defe Provincie beraemt, te weten j , het getal ende verkiefinge van de Vroetfchapr foude blijven, foo als't felve by Onfen.WM van date den een en twintighften Auguiπ* ^ hondert twintigh was gefteldt, en ^00.vlLte yemandt van de Vroetfchappe foude ko*" fterven, ofte vertrecken, dat binnen, orcefl^ ften op de fes weecken, na het overlijden ^ treek van den felven, op eenen dagh by de ^

-ocr page 445-

				Handveften van Magiftmets-beftellingen in de Steden. 42 3
							Vertoonders feer reverentelijck, dat het Onsge- liefde haer van alle het geene voorfz isgratieuiè* lijck tegunnen en verkenen Brieven van Otiroy ende Privilegie in de befte formaj SOO IS'T: Dat Wy de iaecke en't verfoeck voorfz overge- merekt hebbende, en de Vertoonders willende gelieven, approberende en ratificerende 't voor- fchipve verhaelde Reglement, in allen deelen, poinclen ende articulcn, dienvolgens uyt Onfe rechte wetenfehap, fouverainemacht en autho- riteyt, de Vertoonders gepriviligeert en gUfta* tueert hebben, privïligeren de felve, en ftatue- renmitsdefen, dat het getal vande Vroetfchap- pe fal blijven, foo als het ièlve by Onfen Octroye van dato den een en twintigften Augufti des jaers feftien hondert twintigh is gefteldt j en foo wan- neer yemandt van de Vroetfchap fal komen re fterven ofte vertrecken ■, dat binnen, of ten lang- ften op de fes weecken na het overlijden ofte ver- treek vanden iel ven, op eenen dagh by de Vroet- fchap daer toe te priefigeren, eenen anderen fal werden gekooren by plural iteyt van Hemmen * die den Eed doen fal in handen van den BailHu wj ofby weygeringe, dilay, of abfentie van denfel- ven, in handen van den Burgermeefter of Pradï- derende in de Vroetfchappe, fonder dat oock in het toekomende V'adef en Soon, of twee Ge- broeders, tot Vroetfchap fullen mogen werden geëligeert: Dat mede die van de Vroetfchap alle jaer op den eerften dagh van Oftober, op haren Eed, die fy elck refpedtive als Vroetfehappen hebben gedaen, in plaetfe van veertien Perfoo- nen te nomineren, abfolutelijck fullen éligeren en kiefen by billiet feven Schepenen , van de no- tabelfte, eerlijckfte , redelijckfte ende profijten lijekfte Mannen der felver Stede 3 ende daer na by monde twee Out-Schepenen, uyt de geene: die in den voorleden jare als Schepenen fullen Rebben gedient, foo nochtans dat te gelijck als Schepenen niet fullen mogen dienen #e malkai-H deren binnen den derden graet incluys, foo in bloet-verwantfchapals aifiniteyt zijn beftaende j te weten, geen Vader en Soon, Schoon-vader en Schoon-foon, twee Broeders, twee Swagersj nochte oock Oom en Neef-, en dat uyt de voorfz! negen Schepenen defelve Vroetfehappen als dan fullen kiefen een Burgermeefter in de Recht- banck , en daer na een Bürgermeeftér-Thefau- rier, uyt de Vroetfchappe of Pocrterfchappej geen Schepen zijnde, mitfgaders twee Raeden, zijnde in getale twaelfPerfoonen, welcke voor1 dat jaer en langer niet fullen dienen als Magiftra- ten, fonder dat y e mant in de felve Bedieninge van Burgermeefteren , Schepenen of Raed fal mogen werden gecontinueert, uytgefonderdt twee Oud-Schepenen, die mede maer vdbr een jaer fullen mogen werden gecontinueert ·, ende datalledePeribonen denEedt in haf-e réfpective bedieningen fullen doen in handen vin den Bail-« Üuw der voorfz Stadt, of by des felfs weygeringe, dilay of abfentie, in handen vanden afgaenden Burgermeefter, of Pradiderende in de Vroedt- fchap, fonder dat oock yemant tot Vroetfchap, Burgermeefter, Schepen of Raed fai mogen wer- den gekooren, als die ingeboorne, of ten min- ften Poorters zijn, die haer Poorterfchap j of door Huwelijek, of door koop, efgifte fullen hebben
		Crhzo daer toe te pr*figeren, eenen anderen fou - i erden gekooren by pluralirey t vanftemmen, χ den Eed doen fouden in handen van den Bail- v of by weygeringe, dilay of abfentie van ïUWfelven, in handen vanden Burgermeefter, of (Iderende inde Vroetfchap, fonder dat oock prÏ toekomende Vaderende Soon, of twee Ge- Ieders rot Vroetfchap fouden werden geèh- · pat mede die vande Vroetfchap alle jaren SneerftendaghvanOaober op haren Eed Η fv elcks refpedtive als Vroedfchappen hebben «dacn» in plaetfe van veertien Perfoonen te Lnincren» abfolutelijck fouden éhgeren ende kiefenby BiUiec feven Schepenen, van de nota- belfte, eerlijckfte, redelijckfte en profijtelijckfte Mannen der felver Stede, en daer na by monde twee Oud-Schepenen, uyt de geene die in den voorleden jareals Schepenen fouden hebben ge- dient, lbo nochtansdattegelijck als Schepenen nietfouden mogen dienen, die malkanderen bin- nen den derden graet incluys, foo in Bloedt -ver- wantfehap als affiniteyt fouden beftaen, te we- ten, geen Vaderen Soon, Schoon-vaderende Schoon-foon, twee Broeders, twee S vvagers, of oock Oom en Neef; endatuyt de voorfz negen Schepenen, defelve Vroetfehappen als dan fou- den kiefen een Burgermeefter indeRechtbanck, endaernacenBurgcrmeefter-Thefaurier uyt de Vroetfchappe, of Poorterfchap , geen Schepen zijnde, middgaderstweeRaeden, zijnde in ge- tale twaelfPerfoonen, welcke voor dat jaer, en langer niet, fouden dienen als Magiftraten, fon- der dat ycmandt in de felve BedieningevanBur- germcellcr, Schepen of Raed foude mogen wer- den gecqntinueert, uytgefondert twee Oud Schepenen, die mede maer voor een jaer fouden mogen werden gecontinueert, en dat alle de Per- foonen den Eed in hare refpedtive Bedieningen fouden doen in handen van den Bailliuw der voorfz Stadt, oftebydeflelfsweygeringe, dilay of abfentie, in handen vanden afgaenden Burger- raeeftef ofprsfidercnde inde Vroetfchap, fon- der dat oock ycmandt tot Vroetfchap, Burger- meefter, Schepen of Raed foude mogen werden gekooren, als die ingeboornen, of ten minften ί oorters fouden zijn, die haer Poorterfchap of doorHüwelijck, of door koop ofte gifrc fouden hebben verkregen, en 't félve door Wooninge van ten minften drie jaren hebben bekleet, doen- «profeffie van de Ware Gereformeerde Reli- gie,iiilcks die in het Synode Nationael totDor- rechtin de jaren feftien hondert achtien enne- hTl1S beveftight> en in de publique Kerc- beMrRnWOOrcliSn geleert werdt; en of het |e- „eiJ^ejwyemantvandeMagiftraet, hetfy Bur- lijdenf Schepen of Raed, quame te over- bedir ° revertrecken binnen het jaer van fijne
	S		ertrpVeVeertien^aSennaer ^iJ11 overlijden of den ki f l Cenen anderen in des felfs plaetfe fou- afeefl-n ' °mme 'c refterende van het iaerdes ί co2T Plaetfe te bekleden> dat mede om komci j en queftie te fchouwen ende voor te doen van         de V°°rfz Burgermeefteren in't indeVrn ^V^' °&e eenige propofitie, 'tzy ^Meou Γ P°f MaSiftraet» fouden ziJn van Η Wtteyt en vermogen, verfoeckende de

-ocr page 446-

Placaten. g. Boeck. 6. Tit.

424

fchap binnen de veertien dagen naer fijn overl" denofvertreck eenen anderen indeflèlf5 ñ^-ß fullen kiefen , omme'treiterende van't jaer d afgeftorvens plaetië te bekleden ; dat mede om alleconfufieenqueftetefchouwen ende voor à komen, beyde de voorfz Burgermeefteren in? doen van ommevragen, ofte eenige propofitien 'czy in de Vroetfchap of Magiftraet, fullen zijn van gehjeke qualiteyt en vermogen. Ende ten eynde, &c. Gedaen onder 't Groot Zegel den veertienden Februarii 165-1.

hebben verkregen, en't felve door Wooninge, van ten minften drie jaren Jiebben bekleet, doen- de profeflle vande Ware Gereformeerde Religie, fulcks die in't Synode Nationaeltot Dordrecht in de jaren feftien hondert achttien en feftien hon- dert negentien is beveftight» en in de publique Kercken tegenwoordigh werdt geleerdt: En of het gebeurde dat yemant van de Magiftraet, #'t zy Burgermeefter ,- Schepen ofce Raedt, quam te overlijden of te vertrecken binnen het jaer van fijnfBedieninge, dat als dan die vande Vroedt-

Approbatie njan V Accord en Verdragh, tujfchen de Heer en Regenten ende Ingezjtenm der Stede van den Bridegemaeckt, in dato den 14, Julii 16 5º. EED. EÃ\ At zweer ick, dat ick fal kiefen uy t de geno· •■-^mineerde veertien Perfoonen, feven Sche- penen , die dit aenftaende jaer fullen dienen, fon. der dat kk met yemanden daer over te vooren hebbegecommuniceert, beraedtilaeght ofte ge- fproocken, direcTelijck ofte indire&elijckj om d'een of d'andere te kiefen, of voorby tegaen,

t'harer requifitie van Ons geimpetreert, op den veertienden Februarii laetftleden,aengaende het beftellen van de Magiftrature der felver Stede: Ende daer op gefien en geèxamineert hebbende het Verdragh over 't voorgeroerde ontftane dif- ferent gemaeokt, Ons by de voorfchreve Onfe Gecommitteerden geèxhibeertj in voegen hier navolgende: Ë Lfoonueenigentijdt herwaerts, by occafie •^~*-van'tOfl:roy, by de Heeren Staten van Hol- landt en Weft-Vrieflandt op den dertienden Fe- bruarii feftien honderdt een envijftighdeStadt van den Briel gegeven en overgelevert, nopende het itellen en componeren van de Magiftrature^ der felver Sy de, verfcheyde queftien en onruften zijnontftaen; föozijneygentlijkdoortuiïchen- fpreecken en interceflie van fijne Excellencie den Heere van Brederode, Veldr-Maerfchalck der Vereenighde Nederlanden, mitigaders de Hee- ren Coenraedt Ruyfch, Francois Meerman, Adriaen Befemer, en Pieter Jonafz, Gedepu- teerden uyt het midden van welgemelde haer Ed. Groot Mog. Vergadéringe, de Heeren Vroedt- fchappenop huyden, noopende de voorfchreve queftien, met den anderen verdragen en geaccor- deert, en dat inder manieren hier navolgende, te weten: Dat alle jaren, opdeneerftendagh van Octo- ber j by die vanden Vroetfchappc der voorfchre- ve Stede, inconformiteyt van den ouden en ge- woonlijckenEed, tot noch toegeobferveert, ful- len werden genomineert veertien Perfoonen, den anderen in confanguiniteyt, of affinitey t niet be- ftaende, omme daer uytterftondt na de voorfz nominatie te kiefen feven Perfoonen tot Schepe- nen. Ende ten eynde de electie vande voorfz feven Schepenen oprechtelijck maghgefchieden, foo fullendie vanden Vroetfchappe voornoemt j ge- houden zijn te doen den navolgenden Eed.

Soo waerlijck moet my God Almachtigh helpen. Dat voorts de voorfchreve feven Schepenenal- foogefteldtzijnde, terftondt daer nafullenkie- fen twee Oud-fchepenen , het voorleden jaerge- dient hebbende, en dat defelve negen Schepenen als dan uyt den haren iiillen kiefen een Burger- meefter inde Rechtbanck, midtsgaders een Bur- ger meeft er-The faurier, entweeRaeden uyt den Vroedtfchappe of Poorterfchappe der voorfz Stede, uyt welcke twael f Perfoonen de Wetof Magiftraet voor dit jaer fal beftaen. Item, dat by verfterven, of vertreck vaneen of meer Perfoonen uyt de voorfchreve Weth,by de overige vande voorfz Vroetfchap wederom andere in derfelver plaetfe fullen werden gekoo- ren, fulcks als voor defen is gefchiet. Item, dat de voorfchreve Perfoonen ful!01 moeten zijn ingeboornen, of ten minften P<xf ters, die haer Poorterfchap of door Huwelij* of door koop, of gifte hebben verkregen, ende het felve door Wooninge ten minften van drie jaren, hebben bekleedt, doende profeflle vande Gereformeerde Religie, ofte defelve ten miniten zijnde toegedaen , en de publique Kercke fre- quenterende, volgens de ordreen reiblutie» ] meergemelde Heeren Staten dien aengaendeg · arrefteert en genomen. Blijvende voorts hetOclroy van den veertje m Februarii voornoemt, in allefijne anL Leden in fijn geheel en ongeprxjudicieert>e

d

dienvolgende aen meergemelde haer,Ì ^

Mog. falwerden verfocht het voorfz na te willen drefleren.

UwuJ

Vroer·

Ende hebben de voornoemde Heeren fchappen elck refpedive in handenvanfloj^ gemelte Heeren Gedeputeerdens beloon» ^

-ocr page 447-

Handveften van Magiftraets-beftellingen ia de Steden. 425

, „-nbvdefen, alle 't geenevoorfchreven is, in J°°f"/„deeetrouwelijcknate komen ende te averen, fonder daer jegens eenigfins te doen, °? Teren eedaen te werden , endatdaermede ίgCSende diffidentien en verfchüïen fullen ·· In blijven geaflbpieert en vergeten, in voe- Zlj!1 f die nooyt en waren gepaffeert, ende dat ίΐ°η fijn reguard alles fal contribueren dat tot fte vreede en eenigheyt van dek Statlts Rege- len Poorterfchap behoort. Aldusgedaen, verhandeltendegearrefteertin j Vroetichappe binnen de Stede vanden Briele on 't Raedthuys aldaer, den dertienden Julii fes- tien hondert een en vijftigh. Onder ilondt, ten oirkondeby my als Secretaris dervoorfzStede, enwasonderteeckent, V.vanRie/e. SOO IS'T: DatWyop de faeckeendehet Accordvoorfz rijpelijck gelet hebbende, ende ernilelijck begeerende de eenigheydt ende goede onderlinge correipondentie van degefamentlijc-

keBurgermeefteren, Vroetfchappen en Regen- ten der voorfz Stede Briele, tot rufte, vreede ende welvaren der fel ver Stede, en Onfe goede Inge- zetenen aldaer, uyt Onfe rechte wetenfehap, fouveraine macht en authoriteyt, het voorver- haelde Accord ende Verdragh in allen deelen, poincten en articulen hebben goedtgevonden, geapprobeertengeratificeert, vinden goet,ap- proberen en ratificeren het felve mits defen, hou- dende het voorfz Ons Octroy dien volgende ge- dreilèert en gealtereert, onvermindert nochtans, enfonderpraijuditievanalle andere deelen ende leden van dien: Ende ten eynde het fel ve nu en namaels vooraltijdt vaft, bondigh en beftendigh blijve, fooiaften en beveelenWy allen eneenen yegelijcken dien hetaengaen magh, hen daerna te reguleren, fonder daer tegens te doen ofmo- lieren, ofte gedogen gedaen ofte gemolieert te werden, direclelijck of indirefrelijck, in eeniger manieren. Gedaen inden Hage onder 't Groo- te Zegel den veertienden Julii feitien honderd een en vijftigh.

Oclroy voor Burgermeefieren en Vroetfchappen der Stede van den Brielle, tot bejtellinge vanhare Magiflratnre, in dato den 16. April 1570.

ftaende jaer nevens twee geè'ligeerde uyt de oude afga ende Schepenen te dienen, van nu voortaen by die vande Vroetfchappen voorfchreven fou« den mogen werden genomineert tien Perfoonen, uyt welcke tien Perfoonen by meergemelde Vroetfchappen fouden werden geëligeert vijf Perfoonen tot Schepenen , omrne nevens twee Oud-Schepenen dat aenitaende jaer als Schepe- nen te mogen dienen, fonder eenige andere oftp verdere novatie inde voorfz Oftroyen of eenige andere Privilegiën en oude gebruycken te doen, maerdatalle'tfelfde'tgeene als vooren nomina- timnieten ibude werden verandert, foude mo- gen blijven als het tot noch toe was gepraétffeerc geweeft, foo omtrent de verkiefinge vanbeyde de Burgermeefteren, ende de tweeRaeden, als alle andere faecken in de meergemelde Oclroyen influerendei Soo Is't: Dat Wyde faeckeen 't verfoeck voorfz overgemerekt hebbende , en de Vertoonders willende gelieven, uyt Onfe rechte wetenfehap, fouveraine macht en autho- riteyt, goetgevonden, geordonneert en gefta- tueerthebben, vinden goedt, ordonneren ende ftatueren midts defen, dat het getal van Vroet- fchappen binnen de Stede Brielle, by ver-fterf van twintigh op vijftien fal werden gereduceert ende vermindert: Ende ten aenfien vande Magiftra- ture, dat in plaetfe van veertien Perfoonen, alle jaren op den eerften dagh van Oktober, by de Vroetfchappe maer tien Perfoonen genomineert en by de Vroetfchappe daer uyt vijf in plaetfe van feven, als voor defen plagh te gefchieden, geë- ligeert fullen werden, ommevoor het aenitaen- de jaer, nevens twee geëligeerde uyt de oude en afgaende Schepenen te dienen, fonder eenige an- dere of verdere novatie of veranderinge in Onfe voorgaende Oclroyen ofte Privilegiën aen de vooriz Stadt gegeven, te doen; verklarende alle defelve, voor lbo veel daer in geenefpecifique Veranderinge als vooren by defen werdtgedaen. Fff                     fullen

DE Staten, &c. Doen te weten : Alfoo Onsvertoondt is by Burgermeefteren, en Vroetfchap der Stede van den Briele, hoedatbyOnfenOctroye, in dateden eenentwintigftenAugufti feitien hondert twin- tigh j binnen de voorfchreve Stadt was geërigeert enaengeilelteen permanent Collegie van Vroet- fchappen, beitaende in een getal van twintigh Perfoonen, dat oock wijders by een nader Oc- troy van date den veertienden Februarii feitien hondert een en vijftigh, waren beraemt en geita-1 tueertverfcheyde andere poinclen, de forme en hetbeleyt van de Regeeringe der Voorfz Stadt concemerende, waer mede, alhoewel de Ver-, toonders doenmaels hadden geoordeelt gehadt, dat de Regeeringe van de voorfz Stadt complete-! hjck en na behooren.foude wefen gereguleert, iocι was niet te min by ervarentheyt en fucces van tijden bevonden, dat ten opfichte vandejegen- woordigegelegemheyt en conftitutie van de fel-' VC h Τ1 CenigenaderedlfPoiitie enverande- rde behoorde te werden gedaen omtrent het voorlzfubjeft. ende hadden derhalven de Ver- toonders, foo van wegen haer felven» alsmede sj"ele,nterende het geheele Corpus van deBur- aHTc V00rfz Stede> met eenparigheyt van a^ieSoetgevonden,gerefolveertenvaftgeftelt, ten m,v! 5 ]:erfoecken, gelijck defelve verfoch- too,!de         * dat heC °ns Seliefde hun Ver' ^rboJ^S^ 0nfe fouveraine macht te willen evnd?HCl;?rievenvan0aiOyen Privilegie, ten vlntw ftgetalvandevoorfzVroetfchappen gèn Ζ! ilgh °P Wmfa verfterf foudenmo- opfichrev " g,ereduceert en vermindert, eri ten 4tieni V e^grtrature, dat inplaetfevan dagh '„ %^onen ■, die alle jaren op den eerften noemt xvln ber h? den Vroetfchappe voor- feivedan ";!Tgenomineert> en waeruyt by dè- ncnzfJQfMdieven Perfoonen tot Schcpe- ^ geehgeertgeweeft, omme voor dat aen-

-ocr page 448-

Placaten. g.Boeck. ó.Tit.

»4-6

lullen blijven in voegen als tot noch toe is gepra-ι fluerende. Ende ten eynde, &c. Geda

dtiiëertgeweeft, fooomtrent deverkieiingevan j den Hage onder 't Groote Zegel, den fΓ

in eti

beydede Burgermeefteren en de twee Raeden, twintighften April, desjaersieftien hondetf als alle andere faeckea in de felve Odtroyenin-' ventigh.                                                    le~

O ctroy <voor Burgermeefteren en Regeerders der Stadt Briélle-, omme te mogen élinr haer eygen Vroetfc happen , in dato den 2 3. Augufii \6ji.                                         °

E Staten, &c. Doen te weten: Alfoo Ons vertoondt is 'by Burgermeefteren en Vroetfehappen der Stadt Briélle, hoe dat fyluyden op den ï φ. Februarii τ 6 f 1. als op den ï4.Juliidaer a en volgende. mitfgaders op den 26, April feftien hondert feventig laetftle- deri, fucceiïïvelijck van ouds verfocht en geob- tineert hadden drie verfcheyde Brieven vanOc- troye, waer by omme redenen en moeyten by de felve t'elckens geremonftreert, eenige ordres wa- ren gcfteldt, foo noopende het éligeren van de Schepenen, en het compoferen vande Magiltra- ture , als wel byfonderlijck het vafte getal,électie en qualificatie vande Vroetfehappen der felver Stadt 5 en na dien daer ïnne waren gecomprehen- deert veele faecken , die nu, vermidts het aen ftellen van een Stadthouder over Onfe Provincie op de oude prxëminentien van felfs quamen te vervallen, foo hadden fy Vertoonders goedtge- vonden, tot confervatie van de gemeene rufte haerder Burgerye, en oock tot voorkominge van eenige moeyelijckheden en verwijderinge, die anders lichtelijck omtrent de voorfchreve faec- ken fouden mogen komen te ontftaen, haerdaer overteaddreflerenaen Ons, gedienftelijck ver- foeckende, dat het Ons geliefde uytOnfefouve- raine macht en authoriteyt, de voorfz drie di- ftindteOdtroyen, onder dato als boven genoemt, geheelijck foo die leggen, te vernietigen en mor- tificeren, in voegen of die nooyt en waren ver- leent , en de Vertoonders in plaetfe van dien we- deroinme te authoriferen, omme hare Vroet- fehappen te mogen éligeren, en houden opfoo- danigen maniere, en tot alfulcken vaften getal- Ie , als by feecker Odtroy op den een en twintigh- ften Augufti feftien honderttwintigh by Ons vaft geftelt was, als mede dat de Magiftraet der voor- fchreve Stadt jaerlijcks wederomme foodanigh op den ouden voet foude mogen werden geno- mineert, geëligeert en gecompofeert, als by de oude Handveften vande voorfz Stadt van den Graven van Onfen Lande van Hollandt, en de Heeren van Voorne, Vantij dt tot tijdt was gefta-

tueert, immers datinde voorfz geheele faeck

ein

allen deele wederomme foodanigh foude mol werden gehandelt en gepradtifeert, fulcks als» dert den jare feftien hondert twintigh, tot den jare feftien hondert vijftigh incluys, ten tijde van de voorige Stadthouders van OnfenLandewas en hadde mogen werden gepradtifeert; Soo I s't : Dat Wy de faecke en het verfoeck voorfz overgemerek't hebbende, en de Ver toonders wil- lende gelieven, uyt Onfe rechte wetenfehap, fouveraine macht en autoriteyt, de voorgeroer- de drie Odrroyen, aende Vertoonders fucceiE- velijck by Ons verleendt, geheel en al hebben vernietight ende gemortificeert, vërnietigenen mortificeren defelve mits defen, invoe'genalsof die nooyt verleent waren geweeft, authoriferen- de en odtroyerende de Vertoonders by deiên, om voorts hare Vroetfehappen te mogen éligeren,en houden op foodanigen maniere, en tot alfulcken vaften getalle, als by Ons Odtroy vandeneenen twintighften Augufti des jaers feftien hondert twintigh geordonneert en geftatueert is, als me- de dat de Magiftraet der voorfz Stadt jaerlijcks wederomme foodanigh op den ouden voetgeno- mineert, geëligeert en gecompofeert fal werden, als by de oude Handtveften vande voorfchreve Stadt, van de Graven van Onfen Lande vanHol· landt, en de Heeren van Voorne van tijdttottijt is geftatueert■, en dat in de voorfz geheele faecke in allen deelen wederom foodanigh gehandelten gepradtifeert fal werden, als zedert den voorfz jare feftien hondert twintigh, tot den jarefefrien hondert vijftigh incluys, en fulcks ten tijde van de voo rige Stadthouders van Onfen Lande, isen heeft gepradtifeert mogen werden, des dat mede te gelijck inde Vroetfchap Van de voorfz Stadt niet fullen mogeiïwefen Vader en Soon,nocnte Gebroeders: Laftende allen ende eenen ye&e' lijeken die het aengaën magh haerdaer na te te- guleeren. Gedaen inden Hage onder ΟηίεΛ Grooten Zegele hier aeh doen hangen, op*11 drie en twintighften Augufti feftien honderttwee en feventigh. C               ■■■■■.· '■»'!■

Otfroy voor Burgermeefteren en Vroetfchap der Stadt Alckmaer, noopendehet\φ$0 van Burgermeefieren en Schepenen, in dato den 9. December 1650.             · · DË Ridderfchap, Edelen, &c. "Dóen te we- tigh, op den elfden'April, Vrouwe Jacoba van ten: Alfoo Ons vertoont is by Burgerme- Beyeren, ajs Gravirihe van Hollandt, haer υ'· fteren enVroetfchappen der Stadt Alck- troyerende felfs Burgermeefteren en SchSpS

Item van, Bourgondien, als Gravevan

rtog? ÏF

me vande gemeene Burgerye der felver Stede, dat in voorleden tijden, overmits rneerïige trouwe dienften, de Graven en Gravinnen defer Landen gedaen,' fy den voorfz Stede met verfcheyde lof- felijcke Privilegiën hadden begiftight, onder anderen in den jare veertien hondert fes en twin-

den jare veertien hondert VJJrtighjO^^

■CÏ,

,

twintighftenMaèrt, cóiiftrmerende voqrig

vilegien, roërendèjiet kiê'fèh van til!

• fteren, Gerechte en dën^roetfehappe aér. v£ ■ ^ Stede, It^fiSfiflriHde^m ^^^M^m0

-ocr page 449-

					Handveften van Magiftmets-beftellingen in de Steden. 427
								maer; en. ten felven dage > in pretentie van de Vroetichappen, in handen van den Schout der- felverStede, ofby abfentie vanden Schout, in handen vande outfteVroetfchap aldaerprrcfent, en ren dien tijde tot egeene der voorfz Ampten geëligeert zijnde, refpeclivclijck fouden doen den gewoonelijcken Eed, en daer mede dade- lijckgehouden werden in haer voorfz reipecÜve Ampten te wefen gefet en beveftight, welver- ftaende dat geene Perfoonen tot de voorfz Amp- ten éligibel fouden wefen, dan die fes jaren Poor- teren der voorfz Stede waren geweeft, en dat de Peribnen elkander in den derden grade van Bloe- de of Swagerichap beftaende, tereeckenen na de befchreven Κ eyferlijeke Rechten, tegelijck niet en fouden mogen wefen Burgermeefteren, noch te gelijck Schepenen, volgens de Privilegiën der voorfzSrede; datmedede geenediealsBurger- meefteren of Schepenen, twee jaren achter den anderenibuden hebbengedient (gelijck ordina- ris werde geobferveert) het volgende jaer tot geen van beydeéligibel en fouden wefen; eynde- lijck dat noch voor noch omtrent de voorfchre- veéledieegeenonbehoorlijckheyttotdefelveen foude mogen werden gebruyekt, nemaer daer in- ne geobfervcert foude moeten werden foodani- genOrdre en Reglement, alsby de Vroetfchap- pen aireede was beraemr, of als noch beiaemt fou- de mogen werden, van alles den Vertoonde)en verleenende Onfe Brieven van Oilroy en Privi- legie in de befte forme; SOO IS'T : Dat Wy de faecke en 't veribeck voorfz overgemerekt hebbende, en de Vertoonders, om redenenvoo- renverhaelt, willende gelieven, uyt Onferech- tewetenichap, fouveraine machtenauthoriteyr, de fel ve Vertoonders vergunt, geconfen teert en geodlroyeert hebben, vergunnen, confenteren en odtroyeren mits defen, dat van nu voortaen de Vroetfchappen der voorfz Stede Alckmaer abfo- lutelijck fal mogen éligeren en ftellen de Burger- meefteren , Schepenen en Thefaurier der felver Stede, en dat de felve Vroetfchappen tot dien eyndejaerlijcks, desdaeghsvoor Kerstijt, elck fullen inbrengen op haren Eed, een billiet, hou- dende acht Perfoonen tot vier Burgermeefteren, veertien Perfoonen tot feven Schepenen, en twee Perfoonen tot eenen Thefaurier , dewelcke fy- luyden in goeder confeientie fullen achten te we- fen van de rechtvaerdighfte, verftandighfte, vreedfaemfte en rijekfte Poorteren der voorfz Stede, Liefhebbers van't Vaderlandt, en van de Ware Chriftelijcke Gereformeerde Religie -, en dat die geene dewelcke bevonden fullen wer- den onder de voorfz acht, veertien en twee Per- foonen refpeétive te hebben de meefte ftcmmen, daer mede fullen wefen reipedtiveli jek gekooren en geè'ligeerttotBurgermeefteren,Schepenen en Thefaurier der meergemelde Stede Alckmaer ·, en dat alle de iêlve in voegen voorfz geeligeerde Perfoonen, ten ièlven dage, in pra^fentie van de Vroetfchappen, aen handen van den Schout der voorfz Stede, ofby abfentie van den Schout, aen denoudtften Vroetichap aldaer prieiènt, en ten dien tijde tot egeene vande voorfz Ampten geëli- geert zijnde, refpedlivelijck fullen doen den ge- woonlijcken Eed, en daer mede dadelijck ge- houden fullen werden in hare voorfz reipec"live Fff 2                   Amp-
		tótfe vande aflijvigcn te kiefen, fitten en or- ï «en andere Perfoonen tot de Vroetfchap- fulckeenin alfulckengetalle, als dienende Pen ;rbair Wefen foude, blijkende by de bezegel- f hieven van Oftroy, daer van zijnde, en Ons •„lurk eeëxhibeert: Edoch alfoo het fom-
			copieli wijlen	,„_ Godes gehengeniflè gebeurde dat de e Graven of Gravinnen van Hollandtge-
			WSickenwierden verdruckt, en by gevolge w k die Steden, dewelcke henlieden ten uytter- <r°n toe getrouw waren gebleven, foo was mede 11 Stade Alckmaer ter dier oorfaeckefomwijlen berooft geworden vanhaer Vryheden en Privi- legiën, dewelcke naderhandt wel eenigermaten warenherftelt, maer nochtans foo, dat in het ftuck van't kiefen vande Magiftraet, noch yet- wesvandeoudeVryheyt, Voorrecht enPrivile- giewerdegedefidereert, als wefende wel de ele- ctie vande Vroetfchappen der voorfz Stede abfo- lurelijck by Privilegie van Ons, in date den vij f- tienden Martii feftien hondert tien, aen defclve Vroetfchappe weder gedefereert: Edoch het kiefen vanBurgermeefteren, Schepenen enThe- faurier, tot noch toe gebleven aen Onie Stadt- houder, iiyr de nominatie van een dubbelt getal, bydevoorfz Vroetfchappe jaerlijcks gedaen, en denHeereStadthouderovergelevert; cnaenge- merekt de Landen vanHollandt enWeft-Vries- landt tegenwoordighdoor Godes genadigen ze- gen , tot de Vreede, en tot een vreedfaem ge- bruyek vande Vryheydt, waren gekomen, daer toe de Stadt Alckmaer in den jare vijftien hon- dert drie en feventigh de fondamenten hadde hel- pen leggen, goedtnoch bloedt iparende, om te (tutten de vi&orieufe ende geweldige Wapenen vandenKoninghvanSpaignen, gelijck fy door Godes hulpe foo vroomelijck hadden gedaen, foo vertrouwden de voorfz Vertoonders,dat Wy niet vreemt fouden vinden, dat de Stadt en goe- de Burgerye van Alckmaer weder tot hare oude vry-en gerechtigheden werden gepriviligeert en geoftroycert, verfoeckende derhalven de Ver- toonders feer reverentelijck, dat het Onfe goede gelieftemochtezijn, henluyden, mitsgaders de gemeene Burgerye der Stadt Alckmaer, te gun- nen, confenteren en oftroyeren , dat van nu voortaen de Vroetfchappen der felver Stede ( als hebbende de befte kenniiTe van hare Ingezete- nen bequaemheyt, abfolutelijck fouden éligeren tL f n ^e burgermeefteren » Schepenen en inejaurier der voorfz Stede} ende dat tot dien eyndede Vroetfchappen jaerlijcks daeghsvoor ^erstijtelcks fouden inbrengen op haren Eed enüilliet, inhoudendeachtPerfoonen, tot vier urgermeefteren, veertien Perfoonen tot feven fiiiTepene,n' en twee Perfoonen tot eenenThe- tenrer' ?eiying°ederconfcientie fouden ach- w te weien vande rechtvaerdighfte, verftahdig- frï.o ,mfte en riJckfte Poorteren der voor- 2Viirtedej ^fhebbersvan'tVaderlant, en „i, e V7reChriftelijcke Gereformeerde Reli- Sen uCn λ dleFene dewelcke bevonden fou- tweeP r °n er de voorfz acht, veertien en IfemnL ?nen refPeaive te hebben de meefte liick^ï' daermede fouden wefen refpeftive- ren Zl°*rm en geëHgeert tot Burgermeefte- l> tohefaea en Thefaurier der Stadt Alck-

-ocr page 450-

Boeck. 6. Tit. nóch omtrent de voorfz éleftie geen onbehon lijck beleydt tot defelve fal mogen werden ρ-Γ* bruyekt, nemaer dat daer inne geobferveert f 1* moeten werden foodanigen Ordre en Regiem/ als by meergeroerde Vroetfchappen aireede be raemt is, of als noch beraemt fat mogen werden · enteneynde de Vertoonders defe Onfe gunfte' confenteen Oftroye mogen genieten als nabel hooren, laften en ordonneren Wy allen ende eenenyegelijcken, defenecnighfins aengaende hen hier na te reguleren, en de Vertoonders her effect van defen te laten genieten , fonder den Vertoonders te doen of te laten gefchieden cenig hinder, letfel, moeyeniflè ofte empefchement ter contrarie. Gedaen onder 't Groote Zegel den negenden December feflien hondert vijftien.

428                     Placaten. 3. Amptengefteltenbeveilightj weiveritaende dat geene Perfoonen tot meergeroerde refpe&ive Α mpten éligibel fullen werden gehoudcn,d .m die geene die fes jaren Poorteren der voorfz Stede fullen zijn geweeft; en dat die Perfoonen elckan- derenin den derden grade in bloede of Swager- fchap beftaende, te reeckenen na de befchf even Keyferlijcke Rechten, te gelijck niet en ilillen mogen weien Burgermeefleren , nochte te ge- lijck Schepenen , volgens de Privilegiën der voorfchreve Stede, dat mede de geene dewelc- kealsBurgermeefterenofSchepenen twee jaren achter den anderen fullen hebben gedient (ge- lijck ordinaire wertgeobferveert) het volgende jaer tot geen van beyden fullen mogen werden geèügeertj ftatuerende voorts dat noch door,

Ampliatie-ÖBroy *uoor Burgermeefleren en Vroetfchappen der Stadt Alckmaer, tot k- flellinge van hare CMagiflrature , in dato den 18. December 166o.

E Staten , &c. 'Doen te weten : Alfoo Ons vertoont isbyBurgermeefteren en Vroetfchappen der Stadt Alckmaer, voor haer felven, en van wegen haer gemeene Burgerye, hoedatyder Vroetfchap op den vier en twinmihften December , wefende daeghs voor KcrfmiiTe, tot de aenftelHnge en electie vande nieuwe Wet der voorfz Stadt, voor 't jaer daer aen volgende, op lijn gedanen Eed hadde in te brengen deiïêlfs nominatie van een dubbelt getal, namentlijck, acht tot Burgermee- fteren, veertien tot Schepenen, en twee tot Thefaurier, inconformité van'rdifpofinfvan't Privilegie en Oftroy, haer by Ons verleent op den negenden December feftien hondert vijftig ·, ennademaeldeVertoondersbyexperientiedick* maels hadden bevonden, dat onderde Genomi- neerde waren gebracht en geftelt foodanige Per- foonen, die inderdaetnietgemeentwierden, en oock niet waren bekleet met de qualiteyten, daer toe volgens de Privilegiën gerequireert, 'twelck met den voorfz Eed, als mede met de befte fat- foen, en de meefte eer en reputatie niet over een was komende, en voor een teer gemoet riet wel was aen te Men, en te paffèrenftonde, behalven dat daer mede van gelijcken konden werden be- gaen foodanige misflagen, die by de Stadten Staetondienftigh fouden mogen zijn: Om alle het welcke metfeeckerheydtvoorte komen ,foo waren fy Vertoonders te raede geworden haer weder teaddreiTeren aen Ons, en te requireren, gelijck fy dan gedienftelijck mits defen waren verfoeckende, dat het Onfe goede geliefte zijn mochte, haer te o£troyeren en te confenteren,

dat van nu voortaen de Vroetfchap der voorfz Stadt, ten gefeyden dage, enten fine ais vooren, fouden hebben in te brengen nominatie vaneen enckelt getal in plaetfe van dubbelt, te weten, vierBurgermeefteren, feyen Schepenen, eneen Thefaurier, ende't Octroy van den jarefeftien hondert vijftigh tot foo verre toe te altereren, bl ij vende 't ielve, in refpecle vande verderepoin- iten in fijn geheel en volkomen effeft, fonder daer in eenige veranderinge te maecken; Soo 1 s't : Dat Wy de faecke en 't verfoeck voorfz overgemerekt hebbende, en de Vertoonders willende gelieven, uyt Onfe rechte wetenfehap, fonveraine macht en authoriteyt, altererende het Oclrroy van de Vertoonders, by Ons gegeven op den negenden December des jaers feftien hon- dert vijftigh, de Vertoonders geoftroyeertefl geauthoriïeert hebben, oclroyeren enauthori- feren defelve mits defen, ten eynde van nu voort- aen des daeghs voor KersmifTe, alle en een yege- lijck van de Vroetfchap der Stadt Alckmaer, ful- len hebben in te brengen in plaetfe van't dubbelt, een enckel getal, te weten , tot Burgermeefte- ren vier Perfoonen, tot Schepenen feven Per- foonen, en tot Thefaurier een Perioon, fonder meer, houdende 't voorfz Oitroy in alledeflelfe andere poiniten in fijn geheel, en fonder veran- deringe ; ende laftende allen en eenen yegCiijc- ken dien het aengaen magh, haer daer na tere- gul eren. Gedaen in den Hage onder Orden Grooten Zegele hier aen doen hangen, opden achttienden December in 't j aer Onfes Heerer. en Salighmaeckers duyfent fes hondert negen en feftigh.

Oclroy <voor Burgermeefleren enVroetfchappen der Stede Hoorn, tot beflelünff^ hareMagiflrature, deny.Februarii 1667.

vijftigh by H« nigfimgeampl^ feeckere Privilegie , op de beftellinge van n< Magiflrature, te weten, dat alle behooriiJ<*l qualificeerde Perfoonen op den H. Goeden v^Γ dagh fouden te Boon gaen , enuytlootenn * Mannen, dewelckekiefen fouden drie Κ**-^

DE Staten, &c. Ti oen te weten: Alfoo Bur- germeefteren ende Vroetfchappen der Stede Hoorn Ons vertoont hebben, hoe dat de voornoemde Stadt van Hoorn in den jare veertien hondert twee en twintig h van Hertogh Jan van Beyeren, als Grave van Hol- landt, hadde geobtineett, (zijnde in den jare

•

-ocr page 451-

Handvefien van Magiitraets-befteliingen in de Steden. 429

werden verkooren, en ibo voorts alle jaren ver- ' volgens van de voorfz negen uytgeloote Boon- mannen fouden ontfangen de nominatie van een en twintigh Perfoonen, en terftont, alvoorens vandenRaedthuyfetegaen, daef uyt kiefen fe- ven Schepenen, orame des anderen dae'ghs, dat is Paefch-avondt, door den Schout beëdight te werden 5 foo nochtans dat Vader en Soon, oock Broeder en Broeder niet te gelijck Burgermee- fteren en Schepenen fouden mogen wefen, als mede, dat byabientievaneendernieuwgekoor- ne Burgermeefteren, de Pnefenten met de ver^ kiefinge foudenvoortgaen, met atithorifatieom op't geene voorfz is, foodanige ordre te ftellen, als fy Supplianten voor den dienft van de Stadt, en 'treipecT: van deRegeeringe fouden oordeelen te behooren. Soo Is't: Dat Wy defaeckeen't verfoeck voorfz overgemerekt hebbende, en de Sup- plianten willende believen , uyt On ie rechte we-1 tenichap, ibuveraine macht en anthoriteyt, ge- ordonneert en geftatueert hebben, ordonneren en ftatueren mits deièn, dat Burgermeeiteren on- fer Stede Hoorn, dewelcke na gewoonte op den aenilaenden Goeden· Vrydagh, door de negen uytgelooten Boon-mannen fuljen werden verj kooren, en ibo voorts alle jaren vervolgens van de voorfz uytgeloote Boon-mannen füïlen ont- fangen de nominatie van een en twintigh Perfoo- nen, en terftont, alvoorens van den Raedt-huy- fe te gaen, daer uyt kiefen fuljen feven Schepe- nen, omme des anderen daeghs, dat is Paefch- avondt, door den Schout te werden beëdight? foo nochtans dat Vader en Soon, oock Broeder en Broeder niet te gelijck Burgermeeiteren ende Schepenen fullen mogen wefen ; als mede dat by abfentie van de nieuw-gekooren Burgermeefte-

f Μ waren Burgermeefteren) als coftumelijck ' In Hat defelve negen Mannen op den telven

TaSh fouden kiefen een en twintigh Mannen, by imeeftenVolcke, ende dat fijne Schout van o " η die inder rijdt was, of die geene die hy 't UrvZkn foude, van fijnen 't wegen foude kiefen reden van de een en twintigh Mannen voorfz Τ Schepenen, op den Paefch-avond daer aen uitende, daer de Schout fijn recht mede plegen f de vanden eenen Paefch-avondt tot der ande- volgensdecopien authenticq Ons daer van Sihibwt, by welck Privilegie de Stadt van Hoorn welwas gequahficeert tot de beftellmge vanBurgermeefteren, en't nomineren van Sche- oenen* Maer alfoo den GraVe daer by aenfich fclvenhadde gercferveert, om door den Schout van Hoorn, die doen was, of door die geene die hy 'rbeveelen foude, van fijnen 't wegen te doen kiefen feven Schepenen, uyt de genomineerde een en twintigh Perfoonen, Sec. Welcke éleftie van Schepenen by de fucceffive Schouten der Ste- deHoorn tocnoch toe was gedaen geweeft, en de voorfz Supplianten om veel e en verfcheydene pregnante redenen en motiven, reflecterende foo op dePolrie, als op de Juftitie binnen de voor- noemde Stade, oordec lende dat de voornoemde élccTie van Schepenen behoorde te gefchieden niet door den Schout, maer door de Heeren Bur- germeefteren , inder rijt, gelijck genoeghfaem binnen alle Steden van Onfe Provincie wierde gepraétifeert, oock ingefien hebbende Onfe Refolutie vanden achtften December feftien hondert vijftigh, by dewelcke als een generale Refolutie was vaftgeftelt, dat de Steden, ceilie hebbende in Onfe Vergaderinge, hare refpccÜ- ve Magiftraten fouden mogen beftellen in foo- danigen maniere, als de felve ten meeften dienfte

vandeopgernelde Steden fouden bevinden tebe- ren5dePra;fenten met de verkiefinge fullen voort

hoorenj waer by fy Supplianten haer dienvol- gendewel gequahficeert fouden bevinden in den harede voorfz ordre privative te ftellen. Maer wetende het refpeft het welck fy aen Ons , als harcHooge en Wettige Overigheydtfchuldjgh zijn ί foo hadden fy haer mits defen wel willen ad- dreCeren aen Ons, ootmoedelijck verfoecken- de Onfefavorable Brieven van Ödtroy, inhou- dende datde Burgermeefteren, dewelcke na ge- joonte op den aenftaenden Goeden Vrydagh, door de negen uytgeloote Boon-mannen fouden

gaen; authoriferende en octroyerende de Sup- plianten, om op't geene voorfz iss foodanigen ordre te ftellen, als fylieden voor den dienft van de Stadt, en 't reipecT: van de Regeeringe iullert oordeelen te behooren; laftende allen en eenen yegelijckendiehetaengaet, hen daer na te regu- leren. Gedaen inden.Hage onder Onfen Groo- ten Zegele hier aen doen hangen, op den negen- den Februarii in 't jaer onfes Heeren en Saligh- maeckersduyfent fes hondert feven en feftigh.

vïïroyyoorBurgermeefierenenVroedtfchappen der Stede Enckhuyfen, tot hefiellinge Van "afe Magtflrature, in dato denij. Februarii 1666.

taftelijcke incongruiteyt, zijnde onder anderen niet compatibel, en ftrijdende tegens de rcde- lijckheyt, datyemantfelfsquamen te kiefen luy- den, ter wekkers judicature fy jaerlijcks veel iaecken, foo civil als crimineel hadden te ftellen, foo waren iy Vertoonders te rade geworden, al in den jare feftien hondert een en ieftigh, ons by Requefte te verfoecken, dat uyt onièiouveraine , ,,,.,= ^1V(JU1W1 ν,,, macht, in plaetfe van dien , dejiieuwgekoofen iriveaenp anrev.enPerfoonen' die nec reiPe~ \ Burgermeefteren, inder rijdt, gequalificeercfou- «en, da|reVan?-enJaeralsScnePenenioudenie- den mogen werden jaerlijcks op den eerftendagh ^t>yexper'ïne-y^eitoonders' remarquerende, j van'tjaer de voorfz éleitie te doen, appuyeren- P lentie ondervindende te refideren een de op de generale refolutie, by ons op den acht- ften

Dv dlt

-ocr page 452-

Placaten. 3. Boeck. 6. Tit.

43° ften December inden jare feftien hondert vijfcigh genomen, daer by het ons gelieft hadde vaft te ftellen, dat de Steden, feilie hebbende in onfe Vergaderinge ( als onder anderen mede is de StadtEnckhuyfen) hare refpe&iveMagiftraten foudenmogenbeftellen, in foodanige manieren als defelve ten meeften dienile van de opgemelde Steden fouden vinden te behooren ; welver- ftaende, dat in gevalle eenige vande voorfchreve Steden mochten bevinden yets meer of anders,na gelegentheytderfelver dienftigh of noodigh te wefen, als de voorgemelde generale Refolutie mochte verftaen werden mede te brengen, dat defelve foude vry ftaen iichte mogen addrefle- renaenons, omdienthalvente verloccken ioo-

lijcke Religie, ofte ten minften defelve toep daen; oock hebbende geweeft fes jaren Po0 en Burger der felverStadt, welcke feven J$ geerde Perfoonen voor de refpeftiveaengeva1" gen jaren, binnen de meergemelde Stadt, at Schepenen fullen mogen dienen , na dat fykT den alvooren door den Schout, indertijdt ofh" deiTelfs abfentie door den Prsefiderenden Bump^ meefter, onder den Eed fouden zijn gebracht daer op vervolgens gedienilelijck verfoeckende' dat onfe goedertierene geliefte mochte zijn, uyt onfe fouveraine macht en authoriteyt, hun Ver- toonders te begunftigen met onfe brieven van OdTrroy in de bit α forma · S o o I s't : Dat Wy de faecke en't verfoeck voorfz overgemerckt hebbende, en de Vertoon· ders willende gelieven , uyt Onfe rechte weten-

danigen Oclroy, als na hare gelegentheydt by defelve foude geoordeelt beft te welën,&c.Waer

na inden voorleden jare feftien hondert vijf en jfchap, fouveraine machten authoriteyt, defelve feftigh, binnende voorfchreve Stadt Enckhuy-1 Vertoondersgeconfcnteerr, gcaccordeertengp- ien was komen te overlijden den Perfoon van ocTrroy eert hebben, confenteren, accorderen en Frederick Laeckeman, in fijn leven aldaer het j o&royeren defelve mitsdefen, teneynde vannu Schout-ampthebbende bekleedt, daer doordat voorraende drie nieuwgckooren Burgermeefte- Ampt vacant gevallen zijnde, en mitsdien het j ren der StadtEnckhuyfen, ende by abfentie van geval exfteerde, dat niemant inde Wereltby het J yemandt van defelve, dePraefenten alvooren on- voorfz verfoeck was geintereiTeert, oock vervol- . der den Eed gebracht zijnde, jaerlijcks op den g ns ceiferendede redenen die wel mogelijck ' eerften Januarii fullen verkiefen feven Perfoo- ons tot noch toe foude mogen opgehouden heb- j nen, uyt een dubbeldt getal van veertien, byde ben, om op het voorgemelde verfoeck favorabel afgaend'e Burgermeefteren opgefteldten geno- te difponeren ; foo hadden fy Vertoonders een-! mineert, van de capabclite ende gequalificeerfte

parighlijck goetgevonden , alvoorens te treden tot de recommandatie van een habil Perfoon, om het voorfz Ampt binnen de StadtEnckhuyfen te bekleden, als noch appuyerende op de voorge-

ïngezetenen, gebooren binnen onien Lande van Hollandt en Weft-Vrieflandt, doendeprofef- fie van de Ware Chriftelijcke Gereformeerde Religie, of ten minften defelve toegedaen,oock hebbende geweeft fes jaren Poorteren ende Bur- gers der felver Stadt; welcke feven geëligcerde Perfoonen, voor de refpeélive aengevangen ja- ren , binnen de meergemelde Stadt als Schepe- nen fullen mogen dienen, na dat fyluydenalvoo- ren door den Schout, indertijdt, oftebydeflèlfs abfentie, door den Prseiidcrenden Burgermeeiter onder den Eed fullen wefen gebracht. Endeten eynde de Vertoonders defe onfe authonïatieen Odlroye ruftelijck, vreedelijck en volkomenr- lijck mogen genieten en gebruyeken, lallen Wy allen ende eenen yegelijcken dien het aengaen mag, hen na defen te reguleren. Gegeven in denHage onder onfen Grooten Zegele hier aen doen hangen , op den feventienden Februari' in 't jaer ons Heeren en Salighmaeckersduyfendt fes hondert fes en feftigh.

melde onfe Refolutie van den achtftenDecem ber feftien hondert vijftigh, ons by defe hare Requefte gedienilelijck te verfoecken, datna't exempel van 't gcene ter occafie, ende in gevolge van defelve onfe Refolutie aen verfcheyden Ste- den jLeden van onfe Vergaderinge, was vergunt, voortaendedrie nieuwgekoofen Burgermeefte- 1 en der voorfz Stadt, en by abfentie van yemant van defelve, dePrxfenten alvooren onder Eed gebracht zijnde, by ons gequalificeert engeoc- troyeert mochten werden, om jaerlijcks op den eerften Januarii te verkiefen feven Perfoonen, uyt een dubbelt getal van veertien, by de afgaen- de Burgermcefteren opgeftelt en genomineert, vande capabelfte ende gequalificeei ftelngezete-

nen

gebooren binnen Hollandt of Weft-Vrief-

landt, doende confeflie vande Ware Chrifte-

OBroy en Privilegie <voor Burgermeefieren en Vroetfchap der Stede Edam, tot hp^' ge van hare Magiflraet, in dato den 16. Maert 165-1. vanjiunluyder Burgeren, de $e£BfVjjjji

en fettin ge van feven Schepenen, wefende van redelijckfte , vroedfte en vroolijckfte Mg wasgefchiedt; enWy op den achtften Vec · berlaetftleden wel hadden gerefolveert, <» Steden, feftie hebbende in OnfeVergad^ hare refpe&ive Magiftraten fouden mogen ■ len, infoodanigenmaniere, als defelv^te? ^g. ften dienfte van de opgemelde Steden iom vinden te behooren; met dien verftande> ^ valle eenige vande voorfchreve Steden M° ^ bevinden yet meer, of anders, na gelegen^

ten : Alfoo Ons vertoondt is by Burger- meefieren en Vroedtfchappen der Stede Edam, hoe dat volgens Α£te van fijn Excellencie Prins Willem, hooghloffeli jeker ge- dachtenifle, geteeckent, en met deflelfsfecreet Zegel bezegelt, tot Dordrecht den fesden dagh van April Anno vijftien hondert vier en feventig, en'tgebruyck daer op tot noch toe geobierveerr, binnen haer Stede jaerlijcks op Goede Vrydagh, by den Officier aldaer, met de Burgermeefteren der Stede Edam > als hebbende de belle kenniiïe

-ocr page 453-

Handveften van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 431

felverdienftighofvannoodentewefen, als ^voorgemelde generale Refolutie mochte vér- Sa nwerden mede te brengen, dat defelye vry f ieihen fich te mogen addrefleren aen Ons, evoorfoo veel des noots wefenmochte, te veXcken foodanigh Octroy, als beft na hare gentheytby defelve geoordeeldt foude wer- f te wefen, tot wekken eynde de Vertoonders, ommeteprzvenieren alle oppofitien, dietegens hare particuliere Refolutie foude mogen werden eemoveerr, geraden waren geworden hen te ad- areiïeren aen Ons, gedienftigh verfoeckendc en biddende, ten eynde het Onie goedertierene ge- 'iefte ware hen Vertoonderen uy t Onfe fouverai- ne macht te priviligeren ende oclroyeren, dat de Vertoonders jaerlijcks op Goeden Vrydaghuyt hetLichaemvan de Burgerye fouden mogen no- mineren een dubbelt getal van Schepenen, ge- qualificeert als vooren, doende profeffie van de Chnïtelijcke Gereformeerde Religie , ofte ten minften defelve toegedaen wefende, gebooren inden Lande van Hollandt en Weft-Vrieilandt, en hebbende geweeft vijfjaren Poorteren der fel- verStcde, daer uyt devierals dannieuw-gekoo- ren Burgermeefteren feven Schepenen ibuden kiefen, en dat defelve Burgermeefteren en Sche- penen gefamentlijck voort ibuden vergeven de minder Officien in Collegien van Godshuy fen en omleggende Polders, uytgefondert die Burger-

meefteren en Schepenen voor defen in den haren elck apart op yemanden hadden gecon fereert, en de Vertoonders daer van te verleenen Privilegie en OcTrroy na behooren. Soo Is't : DatWy defaeckeen't verfoeck vooriz overgemerekt hebbende, en de Vertoon- ders willende believen, uyt Onfe rechte weten- fchap, fouverainemacht, enauthoriceyt, defel- ve Vertoonders gepriviligeert en geoclrroyeert hebben, ■ priviligeren en o&royeren defelve mits defen, dat fyluyden jaerlijcks op Goede Vrydag uyt het lichaem van de Burgerye binnen de voor- fchreve Stadt Edam, fullen mogen nomineren een dubbelt getal van Schepenen, gequalificeert als vooren, doende profeiïïe vande Chriftelijcke Gereformeerde Religie, of ten minften defelve toegedaen wefende, gebooren in Onfen Lande van Hol landt en Weft-Vrieilandt, en hebbende geweeft vijfjaren Poorteren der fel vér Stede,daer uyt de vier als dan nieuw-gekooren Burgermee- fteren feven Schepenen fullen kiefen; ende dat deièlve Burgermeefteren ende Schepenen gefa- mentlijck voort fullen moeten vergeven de min- dere Officien in Collegien van Godshuyfen en omleggende Polders, uytgefondert die Burger- meefteren of Schepenen voor defen in den haren elck apart op yemanden hebben geconfereerr. Ende ten eynde, &c. Gedaen onder 't Grootc Zegel den feftienden Maert 16fi.

rtr*i

Oiïroy voor Burgermeefieren en Vroetfehappen der Stede 2donm$kendam>, noopende 't beflelien van hare MagUlrature, in dato den 11. Julii 16 f r.

ten beyinden yets anders na gelegenthey t der fel- ver dienffig of van nooderfte wefen, als de voor- ichrevè generale Refolutf^mochte verftaen wer- den mede te brengen, dat defelve vry foude ftaen haer te addteflereii aen Ons, omme dienthalven te verfoecken foodanigh Octroy, als beft na haer gelegentheyt foude geoordelt werden te wefen s foo waren de Vertoonders, inhererende Onfe voorfz Refolutie ? teraede geworden haer mits defen te keéren aen Ons, gedienftigh verfoec- kendc, dat het Onfe goedegeliefte zijn mochte uyt Onfe fouveraine macht, haer te Priviligeren en te Octroy eren, namentlijck, dat de vier ou- de Burgermeefteren alle jaren tegens den dagh vande Verkiefinge, welcke gefchiedt daeghs voor St. Laurens, den negenden Augufti, uyt het lichaem van hare Burgerye fouden nomineren twaelf gequalificeerde Perfoonen, die malkan- deren in bloede niet nader ibuden beftaen als ach- ter Sufters Kinderen, en dewelcke de voorfz ou- de Burgermeefteren in goeder confeientic fou- den achten te weien vgnde rechtvaerdighfte, ver- ftandighfee en reckelijckfte Perfoonen, doende profeffie vande Ware Chrjftelijke Gereformeer- de Religie, ofte ten minften defelvetbegedaen zijnde, en hebbende geweeft ten minften fes ja- ren langh aen malkanderen Poort-er binnen de voorfz Stede, uyt welcke nominatie van twaelf Perfoonen, de vier nieuwe Burgermeefteren ten voorfz dage van den negenden Augufti ibuden éligeren en kiefen fes Schepenen, voor den ti jdr vaneenjaer; dat oock gelijckemaniere vanno- jminatic en electie geobferveert foude werden tor. een

Tv 1 ten: Alfoo Ons vertoondt is by Burger JLJr meeiteren en Vroetfehappen der Stede Monnickendam, voor haer fclven, mitsgaders van wegen, en als reprefen terende het geheele corpus van de Burgerye en Poorteren al- daer, hocdat, volgende de Privilegiën van wij- len Hertogh Aelbrecht van Beyeren, als Grave vanHollandt, gegeven op St. Lamberts-dagh, Anno veertien hondert, den Bailliuw of Schout aldaeralle jaren op St. Lamberts-dagh gequalifi- ceert was geweeft te ftellen feven-Schepenen, waer van 't gebruyek nochtans fulcks tot noch toe innende voorfz Stede was geobferveert ge- weeft, dat daeghs te vooren, wanneer ver kiefin- gevanBurgermeefteren (mede volgens Privile- gie en oude gewoonte) gefchiedt ware, door die uae en nieuwe Burgermeefteren nominatie ge- «aenwierdevan veertien Perfoonen, Poorteren r?elveStede' diemalkanderen in bloede hXiT'^^deiïalsachter Sufters Kinderen, ren aS $ minften fcs achter ecn volgende ja- efeft;? r°rteren geweeft, waer uyt dan de wwSrffi^è!by den^melden weeft α öc.nouctoi: noch toe was gedaen ge- vobrlrf61ldealfoooP<fcnaclitftenDecemberdes ^2Ρ^η hondert viiftigh' by °ns

luere k?f,0genbeftelIen, 4 foodanigen ma- ^^deSted 7 tC,n meeften dienfte van de °Pge' Voeei»J ° n bevinden te behooren, met Β «ge, mgevallefoodanigeStedenmoch-

-ocr page 454-

432           ; Placaten. g.Boeck. 6.Tit.

eenPrsefident-Schepen, te weten, dat de voorfz meefteren in goeder confcientie fullen achten

te

oude Burgermeeiteren twee Perfoonen fouden wefenvanderechtvaerdighfte, verftandighfte nomineren uyt de afgaende Schepenen, en dat reckelijckftePerfoonen, doendeprofeifie vande

de nieuwe regeerende Burgermeefteren een uyt1defelve tot Pratfident van Schepenen foude mo- gen éligeren, maeckende alfoo tefamen een ge- tal van feven Schepenen, gelijck fulcks van ouds altijds geweeft was 5 dat mede de Schepenen die afgaen fouden, den tijd vah een jaer van de bedie- ninge van't Schepen-ampt vry fouden wefen,mits dat dePriefident-fchepen twee jaren gedient heb- bende, twee jaren foude vry wefen: Komende yemant van Schepenen te overlijden, ofte te ver- trecken, dat in foodanigen val wederom een dub- beidt getal by de jonghft afgegane Burgermeeite- ren foude werden genomineert, enby de regee- rende Burgermeefieren geèligeert, en dat fulcks alles van tijdt tot tijdt alfoo foude werden achter- volght en onderhouden, wel verftaende dat voor d'eerftemael denominatie in voegen voorfchre- ven gedaen foude werden van veertien Perfoo- nen de ele&ie van feven Perfoonen, verfoecken- de voorts hier Tan Ons Oftroy in optima forma-, blijvende de voorfz Privilegiën vande Vertoon- ders in haer verdere Poin&en in haer geheel ende ongepraïjudicieerti Soo Is't: DatWydefa- keen't verfoeckvoorfz overgemerckt hebbende, ende Vertoonders willende believen, uyt Onfe rechte wetenfchap, fouveraine macht en autho- riteyt, defelve Vertoonders geconfenteert, ge- o&royeertengepriviligeert hebben, confentee- ren, o&royeren en priviligeren mitsdefen, dat de vier oude Burgermeefieren der Stede Mon-nickendam voorfz, alle jaren tegens den daghvande Verkieiinge, welcke gefchiet daeghs voor St.Laurens, den negenden Augufti, uyc het H- chaem van hare Burgerye fullen nomineren twaefgequalificeerdePerfoonen, diemalkande- ren in bloede niet nader beilaen als achter Sufters Kinderen, en dewelcke de voorfz oudeBurger-

Ware'Chriftelijcke Gereformeerde Religie α ten minften defelve toegedaen zijnde, ende heb bende geweeft ten minften fes jaren langh aen malkanderen Poorter binnen de voorfz Stede· uyt welcke nominatie van twaelf Perfoonen d' vier nieuwe regeerende Burgermeefteren ,'ten voorfchreven dage vanden negenden Augufti ful- len éligeren eii kiefen fes Schepenen, voor den tijdtyan een jaer-, datoockgelijcke maniere van nominatie en éleftie geobfèrveert fal werden tot eenPrsefident-fchepen, te weten, dat de voorfz oude Burgermeefteren twee Perfoonen fullen no« mineren uyt de afgaende Schepenen, ende dat dl nieuwe regeerende Burgermeefteren een uytde felvetotPrccfident van Schepenen fullen éligee- ren, maeckende alfoo t'famen een getal vanfe. ven Schepenen, gelijck fulcks van ouds altijdts geweeft is, dat mede de Schepenen die afgaen fullen, den tijdt van een jaer van de bedieninge van't Schepen-ampt vry fullen wefen, midtsdac den Prazildent-fchepen twee jaren gedient heb' bende, twee jaren vry fal weien·, komende ye- mant van de Schepenen te overlijden ofte te ver- trecken, dat in foodanigen val wederom een dub- beidt getal by de jonghft afgaende Burgermeefte- ren fullen werden genomineert, ende by de re- gerende Burgermeefters geëligeert, en dat fulcks alles van tijt tot tijt alfoo fal werden achtervolght en onderhouden, wel verftaende, dat voor de eerftemael de nominatie in voegen voorfz gedaen fal werden van veertien Perfoonen, de ele&ievan feven Perfoonen, blijvende voorige Privilegie» van de Vertoonders in allevordere ροίη&εη,ίη haer geheel ende ongeprasjudicieert. Ende ten eynde, &c. Gegeven onder Onfen Grooten Zegel den elfden Julii feftien hondert een envi^f- tigh.

j

OBroj voor Burgermeefieren en Vroetfchappen der Stadt Monnkkendam, daer 'bj wjl gefleldt werdt, dat dm Officier der felver Stadt j die namaelsgekofen fal werden ,faltnoetin dififieren van fijn Vroetfchap-ampt-> in dato den τ f. Julii 1669. menteobtineren, defelve foude verplichten^- houden zijn aenftonts va» 't voorfz Vroerfcnaps- ampttedefifteren, en de Supplianten bevoeght en gequalificeert zijn fouden aenftónds een an- der Vroetfchap in deflelfs plaets teéligeren, en dewijle de Supplianten voor de ruft en ^icJ .? t voorfz Stadt hooghnoodigh oordeelden, dain voorfz gerefolveerde altoos onverbreeckelrp fonder de minfte infractie werde geëxecuteer nagekomen, foo waren de Supplianten te ra geworden haer te addrefteren aen Ons, ootfl delijckverfoeckende, dat het Ons φ$φ£$

Dttbfilgrt

meerder bekrachtinge der Supplianten ν feftien hondert negen en feftigh, met \M

ften Julii defés jaers feftien honderdt negen en fe- lligh, byeene formele Refolutie verftaen en ge- arrefteert > dat egeene Officier der voorfz Stadt, en Bailliuw van Watertandt, die nu was, en na- maels wefen foude, tot eenigen tijde foude zijn admiiïibelof éligibeltot het Vroetfchaps-Ampt der voorfz Stadt, nemaer in tegendeel, indien hier namaels een Lidt vande Vroetfchap zijnde, het voorfz Officier en Baj^iuwfchap mochte ko-

,,

verame macht en authoriteyt teCorrJ iver- verftereken, en dieiivolgende te W$p$Mq$> klaren, dat egeen Officier der voorfz Staat

nickendam, en Bailliuw van Waterland*»"^ was, of namaels wefen foupV, tot een^yt0et« foude zijn admiftibel ofte éligibel rot 0ξ^φ

-ocr page 455-

Handtvefteri van Magiftraets-beftellingen in de Steden. 433

nickendam, en Bailliuw van Waterlandt, die nu is, o f namaels weien ibude mogen , toteenigen tijde admiilibel oféligibel weien fal tot hetVroet- ichaps-amptderiêlverStadt; nemaer ter contra- rie, indien, yemanden, zijnde een Lidt der, voorfchreve Vroedtichap,hier namaels het voor- feyde Officier en Bailliuwfchap mochte komen teobtineren, datdefelve verplicht en gehouden fal zijn aenftonds van het voorfchreve Vroedt- ichaps-ampt te deiïfteren ·, authoriierende ende ocTrroyerende de Vertoonders in dien gevalle, om aenftonds een ander Vroetfchap in des felfs plaets teéligeren: Ende laftende allen ende eenen ye- gelijcken dien het aengaen magh, haer daer na te reguleren. Gedaen in den Hage onder Onfen Grooten Zegele hier aen doen hangen op den vijf en twintighften Jujii in hetjaer onfes Hee- ren en Salighmaeckers d uy fent fes hondert negen en ieftigh.

. „«inr der voorfz StaÖc, nemaer ter con- fchapS'3en yemandt een Lidt van de Vroet- ?fn , S, hier namaels het voorfz Officier Silliuwfchap mochte komen te obtineren, ? Svefoude verplicht ende gehouden zijn, Sondsvan het voorfz Vroedtfchaps-ampt te Sferen, en de Supplianten bevoeght en ge- Sficcerc zijn fouden aenftonds een ander Sflelfsplaetfete éhgeren, en daer vanaende SuppUanten te verleenen behoorhjcke afte in ^ς^ο Is't; DatWydefaeckeen'tverfoeck voorfz overgemerckt hebbende, en de Vertoon- ders willende gelieven, uyt Onfe rechte weten- fchap fouveraine macht en authonteyt, derfel- vcrRefolutie, vooren verhaelt, conformerende, dienvokendegoedtgevonden, verftaen en gefta- tueerc hebben, vinden goedt, verftaen en ftatue- ren mits defen > dat geen Officier der Stadt Mon-

BriefvSι Interpretatie, noopendehet Privilegie, gegeven op't beft ellen νande Afagi- flratureder Stadt Medenblkk, in dat o den ι f. Juin 1660.

DE Staten, &c. T>oen te weten : Alfoo Ons vertoondt ïs by Burgermeefteren en Regeerders der Stede Medenblicq, hoe dat het lichaem der felver Stede van ouds gereprefenteert was by veertigh pond rijck- fte, en daer na, gelijck mede ten huydigen dage, byfeih'en Perfoonen, als Vroetfchappen, die volgens het Privilegie, haer gegeven by fijne Majefteyt Phihppus de II; Koningtlvan Spaig- ne,als Gravevan Hollandt, op den achtften Oftober vijftien hondert drie en feftigh, gequa- lificeert waren, omme als een ofce meer van de voorfz feftien Perfoonen quamen te overlijden, ofce met hare Wooningebuy ten de Stadt te ver- trecken, of haer door oudtheyt of anders wette- lijck excufeerden, als dan met de refterendevan de feihen Perfoonen gefamenderhandt te kiefen een of meer Perfoonen, vande wijfte, nutfte en bequaenifte die fyluyden naer hare confcientie, eede en befte wetenfchap, die fy van alle Burgers cndePoorters hadden, daer vooren fouden hou- den j oudtwefende vijfen twintigh jaren en daer oovcn, fonder dat nochtans onder defelve fou- den wefen Vader en Soon, Broeders ende Swa- &m> of andere Namagen, na gemeene Rechten verboden zijndevan een Collegie te wefen, alles 1? I1-'ckende by copie authenticq van het ge- möde Privilegie, Ons geexhibeert j en alhoe- weidegemelte reftereade Vroedfchappen, in het

lijckj dat geen Vader en Soon te famen inde Re- geeringe mogen wefen, 't gunt eenige van hun Supplianten fcrupuleusgemaeckthadde, hoe fy haer in defen fouden hebben te dragen, te meer, dewijle deadvifen van Rechrs-geleerden,by haer daer op gehoort, contrarieerden, en fy Supplian- ten echter als Burgermeefteren, by folemnelen Eede verplicht waren de Privilegiën, Statuten, Keuren,Ordre en loffelijcke Coftumen en Ufan- tienvandeStadt, getrouwelijck na haer vermo- gen te helpen ftij ven en ftercken, en dat fy Sup- plianten daerommegoedtgeronden hadden,tot defcharge van hare gemoederen, en voorkomin- gevanonluften, die daer door onder deRegee- ringe mochten komen te ontftaen, haer te ad- dreiïèreriaen Orts, als den Souverain en Prince van den Lande, metverfoeck, dat het ièlve Pri- vilegie by Ons nader mochte werden gein terpre- teert, omme te mogen weten waer na haer, ion- der eenige contradictie, te reguleren, alsmede, in cas verftaen mocht werden, dat het felve Pri- vilegie niet ibude toelaten dat Vader en Schoon^ ibon, ichoon wettelijck inde Vroetfchappen ge- kooren zijnde, ooyt te famen ibuden konnen blijven regeren, wievanbeydenby haer te verla- ten ; S o o fs'r: Dat Wy de faecke en 't veriöeck voorfz overgemerckt, en gelet hebbende op den teneur van het voorgeroerde Privilegie, uyt Onfe rechte wetenfchap, fouveraine macht en authori- teyt, ("voor foo veele dés noodigh wefen mochte)

vooren vermeit, haer tot huydigen da-

gevallen

interpreterende het ielve Privilegie, verklaerdt hebben, en verklaren midts deièn, dat de cafus» vooren geroert, in de Vroetfchap der Stede Me* denblick komende te ontftaen, Vader en Schoon- foon te famen', en fonder dat den eenen voor den anderen fal behoeven de plaetfe te verlaten, het Vroetfchaps-ampt fullen mogen blijven beklee* den: Laftendeallen ende eenen yegelijcken die het aengaen magh, hun daer na te reguleren. Ge- daen inden Hage onder On ièn Grpotén Zegele, opden vijftienden Julii 1660.

der?06 na dif PriviIeS^"èn Ocïmy Γρ/^ίίέΊιαά Α |ere?uleert, fonder datmen van eenige mis- koud r f°° WaS 't,nócntans dat gebeuren dat ' g^'jck nu onlanghs medegebeurdt was, 2iinrfT!j VroetfchaPpen , wettelijck gekooren ninte ernad'een des anders Dochter was ko- komP„trOUVV3.n' en daer door in een Regeeringe neSLVi01 Vader en Schoon-foon, fchij- '^eldep / · met den fin en incentie van 't ge- «viiegle, mede brengende wel expreflè-

ÏV.D

Qttroy

EEL.

Ggg

-ocr page 456-

		434 '             Placaten. 3. Boeck. 6. Tit. Oétroy njoor Burgermeefleren en de Vroetfchappen der Stede Purmereynde··,- nQQ pende 't befiellen van hare Magtflraten^ in dato den 2 3. Februarii 16 5" ΐ."
				praïfiderende Burgermeefter, in der tijdt, end voorts vervolgens by de ry om, foo de YÏQJ fchappen in ordre fouden fitten, daer uyt dat elclc een Boon foude trecken, tot dat de voorfz vie fwarte Boonen alle getrocken fouden zijn, midts dat foo haeft yemant een fwarte Boon foude heb- ben , defelve foude vertoonen, oock aenftondts opftaen, en fchrijven op een briefje vier Perfoo- nen, uyt de Vroetfchap nominabel ende élieibel zijnde, die hy in goeder confeientieachten%. de vande rijekfte, eerbaerfte en notabelfteMan- nen, Liefhebbers van't Vaderlandt, enprofef. fie doende vande Ware Chriftelijcké Gerefor- meerde Religie, ofte te minften defelve wel toe- gedaen, tot Burgermeefter, wekke briefjes by de voorfz vier Boonluyden, elck apart, fonder den anderente fpreecken, gefchreven, toege- rolt en gebracht zijnde in een feecker kopje, op detaefrelvoordeBurgermeefteren,foudedePra- fiderende defelve door den anderen roeren, dan een voor een openen, én voor de Vroetfchappen oplefen de namen daer in gefchreven, die by een van de SccretarifTeri aengeteeckent fouden wer* den, endatdevier Perfoonen, die alfoo bevon- den fouden wrerden de meefte ftemmen teheb- ben, fouden genomineert wefen tot dubbeldtge- tal van Burgermeefteren, die dan aenftondts de vicrBoonen, alstweefwarre, cntweewitte, op nieuws in't voorfz fackje geleydt, een vooreen fouden uyt trecken , ende de twee die bevonden fouden werden elck een fwarte Boontehebben, fouden voor het aenftaende jaer Burgermeefter zijn; dat voorts de twee regeerende Burgermee- fteren, die een jaer, of door verfterf enfurroga- tie van d'een of d'ander, korter tijdt gediendt fouden hebben, op gelijckemaniere, als voorfz is, door een. fwarte en witte Boon fouden trecken wie van beyde noch een jaer continuerende ende praïfiderende Burgeïrmeefter wefen foude: Item, dat dan dadelijck fes andere Boonluyden fouden werden gemaeckt, op gelijcke maniere als voo- ren, die'möiie aenftondts , foo haeft elck fijn fwarte Boon foudeihebben getrocken, opeen briefje foude fchrijven yder twee vandeSchepe- nen, inder tijdt, endaer en*boven elck fes ande- re Perfoonen, uythet geheele Corpus vande Stadt, nt)mjnabelendeéligibel zijnde, dieiVin goeder confeientie achten fouden te wefen van de rechtvaerdighftd, verftandighfte, vreedlaefl1' fte en rijekfte der voorfz Stede, ten minffe",es jaren Poorter geweeft zijnde, mede Lief.hebbe van't Vaderlandt, en van de WareChrifteUFj Gereformeerde Religie, welcke hnefjensalsjj^ oock toegeroldt, voorde prafiderendeBuïge meeftergebracht, orngéroert, opgelefen>5n, namen by den Secretaris aengeteeckent z')n .. fouden de twee Perfoonen uyt de Schepenen) der tijdt, entwaelfvande andere, diebeyo1* werden de meefte ftemmen te hebben Cf^eL^. anderen in,den derden grade van Bloede °- ^. gerfehap, na de befchrevenKeyferlijcke^^ ten te reeckenen, niet beftaende) ^'la- mineert tot dubbelt getal refpecTiv e van Pr, <jc rende ende andere Schepenen, daer "^y^t-
			E Ridderfchap, Edelen, &c. Doen te we- ten-i Alfoo Ons vèrtoondt is by Burger- meefteren en Gemeene Vroetfchappen der Stadt Purmereynde, voor haer fel- ven, ende uytdennamevandcBurgeryederfel- ver Stede, hoe dat de Vertoonders op den een en twintighftenO&ober Anno feftien honderdtfes entwintighaenOnsverfocht cnde oock geobti- neert hadden Oclroy, onder anderen inhouden- de, eerft , dat de Vroetfchap van Purmereynde van doen voortaen foude beftaen in het getal van twintigh Peribonen, die Profeifie fouden doen van de Ware Gereformeerde Chriftelijcke Re- ligie, ofte ten miriften defelve wel toegedaen; tot wekken eynde de Vroetfchappen, die doen waren, ofte namaels wefen fouden, de vacante Vroerfchaps-plaetfen, binnen den tijdt van fes weecken, by verkiefinge van anderefï, niet meer- derheyt van ftemmen, weder fouden vervullen tot het getal van twintigh Perfoonen: Ten twee- den, dat alle jaren tijdehjek voor St. Marcus-dag, inne te gaen met den vijf en twintighften Aprillis vijftien hondert ies en twintig, de voorfz Vroet- fchappen fouden nomineren fes Perfoonen , te weten, twee tot oude, en vier tot nieuwe Bur- germeefteren ; midtfgaders veertien uyt het Cor- pus vande Stadt tot Schepenen , omme by den Stadthouder, inder tijdt, enckel getal daer uyt verkooren te werden, breeder vermeldende het voorfz Oclroy daer van zijnde -, waer op den laetften^Stadthouder Prins Willem, ontfterffe- li jeker memorie, op den fevenden November des voorleden jaers feftien hondert vijftigh, feer fu- biten onverwacht overleden zijnde, enWyop den achtften December des felven jaers feftien hondert vijftigh, onder anderen goetgevdnden, en by een generale Refolutie vaft geftelt hebben- de, datdeSteden, feilie hebbendein OnfeVer- gaderinge, van hare refpeftive Magiftraten foii- den mogen beftellen, in foodaniger manieren als defelve ten meeften dienfte vande opgemelde Steden fouden bevinden te behoren, of % te mo- genaddrefïèren aen Ons, omme dienthahen te verfoecken foodanigen 0£trpy, als beft na haer gelegentheyt by defelve fouck geoordecldt wer- den te wefen, en dat in 't verkenen van foodanig Oclroy, in onfe Vergaderinge foude werden ge- concludeert met het meerendeel vandeadvifen: Sqo keerden haer in krachte van opgemelde Re- folutie de Vertoonders tot ons , met.feer reve- rentelijck verfoeck, dat heüonfe goede gekefte zijn mochte, haer, nevens de Burgerye der voor- fchre.eStede Purmereynde, te vergunnen con- fenterenenofifcroyeren, dat van nu voortaen alle jaren, op St. Marcus-dagh, innegaende den vijf en twintighften April defes jaers feftien hondert een en vijftigh, op't Stadthuys deferStede voor- noemt, fouden werden gemaeckt eendubbcldt getal van Burgermeefteren en Schepenen, in ma- nieren hier na volgende j, namentlijck, dat yier fwarte, en de refterende witte Boonen fouden werden geleyt ineen fackje, met Stadts Wapen daer op, en wel omgefchuddet zijnde, door een vjii de. §ecretariifen geprejfe,nteertj ceifcaende

-ocr page 457-

*

Handveften van Magiftraets-beftellingenin de Steden. 435*

^oetfehappen» door fchrijven van briefjens als η enckelt getal, als van twee een, tot Pra?- I derende, en van twaelf fes, by meerderheyevan ftemmen fouden verkiefen, die fy in goeder con- fienricachten fouden alderbequaemft te Zijnoot Schepenen, alle welcke verkooren Magiftraets- Perfoonenals dan aenfipndsby Publicatie, naer ouder gewoonte, de Ingezetenen fouden werden bekent gemaeckt en belaft defelve te refpefteren nabehooren; ende fouden voorts op Mey-dagh aen handen vanden Officier der voorfz Stede,den gewoonelijckenEeddoen, volgens de refpefti- ve Formulieren, byÖns dienthalven verleent in date den acht en twintighften Maert feftien hon- dert fes en twintigh : Wijders, dat noch voor, noch omtrent de voorfz Vefkiefinge, geenon- bchoorlijckheydt tot defelve foude mogen wer- den gebruyekt, nemaer, dat daer inne geobfer- veerc foude moeten werden foodanigen Ordre en Reglement, als aireede by de voorfz Vroetfchap- pen beraemt was, en namaels noch beraemt fou- den mogen werden, ende dat Ons beliefden de Vertoonders van alle't geene voorfz is te verke- nen Privilegie en Oftroy in der befter forma. S00 IST: DatWydefaeckeende hetver- foeckvoorfz overgemerekt hebbende, endede Vertoonders willende believen, uyt Onfe rechte •wetenfehap, fou veraine macht en authoriteyt,de felvegèconienteert, geaccordeert endegeoitro- ycerthebben, confenteren , accorderen en oc- troyerenmirsdefen, dat van nu voortaen alle ja-

nen als dan bevonden fullen werden de meefte ftemmente hebben, fullen genomineerdt wefen tot dubbelt getal van Burgermeefteren, die dan aenftonds de vier Boonen, als twee fwarte en twee witte, op nieuws in 't voorfz fack je geleydt, een voor eeil fullen uyt trecken, en de twee die bevonden werden elck een fwarte Boon te heb- ben , fullen voor 't aenftaende jaer Burgermeefter zijn: Dat voorts de twee regeerénde Burgermee- fleren , die een jaer, of door verfterf en furroga- tie van d'een of d'ander, korter tijdegediendt ful- len hebben, op gelijcke maniere als voorfz is> door een fwarte en een witte Boon fullen trecken wiévanbeyden noch een jaer continuerende en Prasfiderende Burgermeefter wefen fal : Item * dat dan dadelijck ks andere Boonluyden fulleri werden gemaeckt, op gelijcke maniere alsvoo- ren, die mede aenftonds, foo haeft elck fijn fwar- teBoon fal hebben getrocken, opeen briefje ful- len fchrijven yder twee vande Schepenen, inder tijdr , en daer en boven elck fes anderePerfoonen, uy t het geheele Corpus van de Stadt, nominabel en éligibel zijnde, die fy in goeder confeientie achten fullen te wefen van de rechtvaerdighile, verltandighile, vreedfaemfte ende rijekfte der voorfz Stede, ten minften fes jaren Poorter ge- weeft zijnde j mede Liefhebbers van het Vaders landt, ende van de Ware Chriftelijeke Gerefor- meerde Religie; welcke briefjens als dan oock toegerple, voo&iïe praïfiderende Burgermeefter1 gebracht, omgeroert^opgelefen, en de namen by den Secretaris aengeteeckent zijnde* fullen

ren

op St. Marcus-dagh, innegaende den vijf

en twintighften April defes jaers feftien hondert de twee Perfoonen uyt de Schepenen, inder tijdr* ecnenvijfrigh, op't Stadthuys der Stede voor- en twaelfvan de andere, die bevonden werden noemt j (al werden gemaeckt eendubbeldt getal demeefte ftemmeh te hebben (midts elckande- van Burgermeefteren en Schepenen, in maniere ren in den derden graede van Bloede ofiwager-^ hier na volgende, namentlijck, dat vier fwarte, fchap * na de befchreven Keyferlijcke Rechten te en de réfre witte Boonen, fullen werden geleydt reeckenen, nietbeftaende) wefen genomineerc in een fackje, metStadts Wapen daer op, en wel tot dubbelt getal refpeftive van prafiderende en omgefchuddet zijnde, door een vande Secreta- andere Schepenen, daer uyt dan de Vroetfchap- rilTen gepraefenteert, eerft aen de pra?iiderende pen, door fchrijven van briefjens, alsvooren^ Burgermeefter, inder tijdt, ende voorts vervol- enekelt getal, als van twee een, tot prafiderendei gensbyderyorn, foo de Vroedfchappen in or- j en van twaelf fes, bymeerderheydtvanftemmen we iullen fitten, daer uyt elck een Boon fal tree- ' fullen ver kiefen, die fy in goeder confeientie ach- Kerij tot dat de voornoemde vier fwarte Boonen i ten fullen alderbequaemft te zijn tot Schepenen* alleeerrnrWn r„i,.„ .::. «^u^a^-a^ . alle welcke verkooren Magiftraets^erfoonen als dan aenftonds by publicatie, na ouder gewoon- te, de Ingezetenen fullen werden bekendtge* maeckten belaft de felve te reipefteren naerbe- hooren: Ende fullen voorts op Meydagh aen handen vanden Officier der voorfchreve Stede, den gewoonlijcken Eed doen, volgende de re- fpe£Hve Formulieren by Ons dienchalven ver- leent, in date den acht en twintighften Maert 1626., ftatüerende wijders dat noch voor, noch omtrent de vooriz Verkielinge, egeen onbe- hoorlijckheydt tot defelve fal mogen werden ge- bruyekt, nemaer, dat daer inne geobferveert fal moeten werden foocianige Ordre ehReglemerlti als aireede by de voorfz Vroetfchappen beraemt is, en namads noch beraemt fal mogen werden. Ende ten eynde, &c. Gegeven onder;'t Groote Zegelden23.Februarii kS^i,

nencdJ e ELfl dd

wnt-fuUei werden^ en welcke vier Perfoo-

Oiïtoj

Ggg ί

-ocr page 458-

436                  . Placaten. g.Boeck. 6.T1L OttroyvoorBurgermeefierenenVroetfchappen der StedePurmereynde, tot keflellmne van hare Magifirature, in date den drie en fwïntighften Maert 1669.                     - &

ren,mitfgadersdaervahte verkenen A&ein^. bit α forma. S o o I s't ·. Dat Wy de faecke en 't verfoeck voorfz overgemerekt hebbende, en de Vertoon- ders willende gelieven, uytOnfe rechte weten- fchap, fouveraine macht en aüthoriteyt, altere- rende de voorgaende Odtroyen van den een en twintighften Februarii des jaers feftien honderdt fes en twintigh, en van den drie en twintighften Februarii des jaers feftien hondert een en vijftig ende approberende de Vertoondei s voorfchreve' Refolutie, dienvolgende mede goedtgevonden geordonneert ende geftatueert hebben, vinden goedt, ordonneren en ftatueren mitsdefen, dat het getal van de Vroetfchappen der Stede Pur- mereynde, van twintigh op vijftien Perfoonen ial werden gelaten, uyefterven ende verminde- ren. Desdatnooyttot eenige verminderinge gere- folveert , riochte verfoeck gedaen fal mogen wer- den. En dat geene Sufterlingen ("dat zij η Broeders of Sufters Kinderen ) ofte Perfoonen, malkande- ren nader in bloede beftaende, te gelijck in de Vroetfchap fullen mogen wefen. Dat mede niemant tot Vroetfchap verkooren fal mogen werden, ten zy hy felfs zy een inge- booren Burger, ofte een Burgers Dochter be- trouwt hebbe, of getrouwt fal gehadt hebben. Ende eyndelijck, dat de afgaende Burger- meefteren , ( die nu twee jaren fouden moeten ftille ftaen) voortaen na het verloop van een jaer weder tot het Burgermeefterfchap nominabelen éligibel fullen wefen. Ende ten eynde de Vertoonders ddt Onfe gunfte, confente en o&roye moge genieten als nabehooren,, laften en ordonneren Wy allenen eenen yegelijcken defen eenighfins aengaende, hen hier na te reguleren, en de Vertoonders t'cf- fecÏ van defen te laten genieten, fonder de Ver- toonders te doen of te laten gefchieden eenigh hinder, letiel, moeyenifle of empefchementter contrarie. Gegeven in den Hage onder Omen Grooten Zegele hier aen doen hangen, op «η drie en twintighften Maert, in 'tjaerOnfes-Hee- ren en Salighmaeckers duyfent fes hondertnegen en feftigh.

i E Ridderfchap, Edelen, &c. 'Doen te we- ten: AlfooOnsvertoondtisbyBurger- meefteren enVroedfchappen der Stede Purmereynde, hoe dat by Octroy van Ons, in dato den een en twintighften Februarii, Anno feftien hondert fes en cwintigh, het getal vande Vroetfchap der felver Stede beftond uyc twintigh Perfoonen,en nademaelde voorfz Stadt niet en was van groot begrijp endeomflagh, dat oockverfcheyde Steden binnen defe Onfe Pro- vincie, meerder in groote, met minder Vroet- fchap geregeert wierden, foo hadden fy Ver- toonders, omverfcheyde redenen en conlidera- tien, reflexie maeckende op Onfe Refolutie van den achtften December des jaers feftien honderdt vijftigh, goedtgevonden en gerefolveert het ge- tal van de gemelde Vroetfchap van twintigh, op vijftien Perfoonen te laten uytfterven , en ver- minderen , met byvoeginge van de navolgende conditien: # Êerftelijck, datnooyttot eenige verdere ver- minderingegerefolveert, noch verfoeck gedaen föude mogen werden. Ten anderen, dat geen Sufterlingen (dat fijn Broeders en Sufters Kinderen ) noch Perfoonen, malkanderen nader in Bloede beftaende, te ge- lijck inde Vroetfchap foude mogen wefen. Tenderden, datniemant tot Vroetfchap ver- kooren foude mogen werden, tenfyhy fclfs een Ingebooren Burger ware, ofte een Ingebooren BurgersJDochter getrouwe hadde, ofte getrou wt foude gehadt hebben. Ten vierden, en eyndelijck, dat de afgaende Burgermeefteren("die nu twee jaren moeten ftil ftaen ) voortaen na het verloop van den jare, we- der tot het Burgermeefterfchap nominabel enéli- gibel fouden zijn. Ommewelcke te beter kracht, ftand en effect te doen hebben, hadden fy Vertoonders goedt gevonden haer in behoorlijck refpect mitsdefen tekeerentotOns, met gantfeh gedienftigh ver- foeck, dathetOnsgoedtgunftelijck geliefdede voorfchreve verminderingh te acquieïceren, en mits dien defelve nevens de bygevoeghde condi- tien te approberen, en voor foo verre deOftro- yen van den een en twintighften Februarii 1626. en drieën twintighften Februarii 1651. te altere-

Oiïroy voor Burgermeefieren en Vroedtfchappen der Stede Purmereynde, 'verleent (0 het beflellen van hare iMagiflrature, in dato den 17. Julii i6ji.

fteren (te weten, een uyt de twee die een f gedienthadden, totPrsfident, entwee"iefUf,e, binnen vijf weecken daer na twee vande dele » namentlijcken den Prasfident, en een van de t* nieuwe deièr Werelt warenk®men te overl 1) (eencafusbinnen de Stadt Purmereynde buyi^ exempel) en de wij Ie by den gemeWenücrny niet was gedecideert in wat voegen fooda *j, in der tijd vacant te werden plaetfen tonden ^

DE Staten, &c. T)oen te weten: Alfoo4 Ons vertoondt is by.Burgermeefteren ende Vroedtichappen der Stede Purmereyn- de, hoe dat op St. Marcus-dagh, zijn- de den vijf en twintighften April laetftleden, by haer Vertoonders, inkrachte, en inconformité vanOnfenOdlroye, in dato den drie entwintig- ften Februarii feftien hondert een en vijftigh, ge- procedeert zijnde tot electie van drie Burgermec-

-ocr page 459-

				Handveiten yan Magifiraets-beftellingen in de Steden. 437
						foonen nomineren fullen, ten reguarde van de- welcke by overlijden dan weder de iucceflïe als vooren plaetfe ial hebben, alle welcke vacant te werden plaetfen binnen den ti]dt van fes weecken na het overlijden ί uilen werden gefuppleert; dat wijders, iboeen van de twee Burgermeefteren, die op den naeil-volgenden Marfts-dagh tegens malkanderenfouden hebben getrockcn, om het Prseiident-Burgermeefterfchapj binnen fes weec- ken voor den eerften May komt te overlijden5dat dan de overgeblevene op gemelde Marcus-dagh Pra^fident-Burgermeefter wefen ende werden ial.                                                   i Eyndelijck, dewijle het meergemelde O&roy medebrenght, dateeril tot nominatie enéle£tie van twee nieuwe', en daer na tot verkicfinge van een Prafidcnt-Burgermeefter, uyt de twee oude die een jaer gedient hebben , moet werden gepro- cedeert j ende datde ervarentheyt haer Vertoon- ders heeft geleerdt, dat omme al te na Vrundt- fchap, 't zy van confanguiniteyt van twee ge- lijck regeerende Burgermeefteren te evitden» beter is dat de Praiident-Burgermeefter eerft verkooren werdt, foo hebben fy Vertoonders hetfelveoockalfoo goedt gevonden ende gere- folveert. Op alle't welcke fy Vertoonders Önfe appro- batie byampliatie van voorgaendeOdlroye, ofte byappoinftement, inmargine deiès, gcdienfte- lijckcn waren verfoeckende 5 Soo Is'τ : Dac Wy de faecke ende het verfueck voorfchreven overgemerckt hebbende, endede Ve toonders willende gelieven, uyt Onfe rechte wotenfchap, fouy eraine macht ende authorkcyt, amplierende hetOitroy, aende Vertoonders verleendt over het beftellenvandeMagiftramre binnen Purmer- eynde, van den drie en twintighften Februarti des jaers feftien hondert een en vi jftigh, de voor- geroerde Ordre in allen deelen, poindlcn enarti- culen , hebben goedtgevonden , geapprobeert en geratificeert, vinden goedt, apprdberen en ratificeren defelve midts defen; laftende allen en eenenyegelijcken,dien het aengaen magh, haer daer na te reguleren. Gedaen inden Hage onder Onfen Grooten Zegele hier aen doen hangen, op den feventienden Julii feftien hondert een en fe« ventigh.
		,ijppieert, foo hadden fy Vertoonders ons denghet toekomende, dienthalven in geen on- r°Urhevt te flufteren, goedtgevonden daer f Srarnen de ordre hier na volgende: F rfrelijck, deaPrafident-Burgermeefter,in Α fiidtzüiiderbedieninge komende te overlij- ίη den Burgermeefter die op St. Marcus-dagh ïcr vooren tegens hem getrocken heeft, en af- evallen is, hem fuccederen, en de plaetie fucce- deren fal· Ten anderen, dat foo wanneer een vande twee nieuwe gekooren Burgermeefter en, indertijdt, komt^flijvigh te werden, die twee Heeren de- welckeopdeiivoorigen Marcus-dagh nevens haer de nominatie gchadt, engelijck geftaen heb- ben tegen den anderen, door een fwarte en een witteBoontrecken , en die de fwarte bekomt, totfuppletie van de vacant gevallen plaetfe geëli- ecertfalzijn, dochdelaetfteinfeifie ende rangh wefen ial. Ten derden, dat foo dan, daer na oock de an- dere van de twee op Marcus-dagh nieuw verkoo- ren Burgermeefteren, medeindertijdt, komt te ftervcn, die inde jonghfte iiippleture éledie af- gevallen falzijn, hem fuccederen, en deplaetfe ïu,ccederen fal, mits houdende de achter rang,als vooren; behoudelijck nochtans, inde gemelde drie gevallen, dat byaldiende voorfchrevedrie Heeren, die de fucceilie ofte het lot hier vooren gcdcfereeit werdt, en in cffedÏe op de wacht ful- lcn ftaen ,ondertuflchen met cenigh ander Ampt fouden mogen wefen voorfien, dat defelve dan hare keurefullen hebben, of fy dat Ampt fullen willen verlaren, of het Burgermeefter-amptaen- riemén, bPtlotdaeromtreckenj en in cas daer door, of oock by voor-aflijvigheydc de Burger- meefters plaerfen., in voegen als vooren vacant geworden, niet fouden kemnen werden gefup- pleert uyt de geene de welcke op de jongfte Mar- cus-dagh, met de doenmaels ver koorene gelijck geftaen hebben, dat dan georocedeert fal wer- den tot nominatie ende electie, even foo als op Marcus-dagh, volgens 't gemelde Oftroy, op de Ψτλ Verkieiinge gefchiedt, welverftaende, Gat foo daer maer een plaetfe vacant is, dat dan yder vande fwarte Boon-treckersmaer twee Per-
			evoorenflaend'Qftrovenen Magiftraets-befiellingen·, vermits*de herflellinge vandeStadthou» tie'd re£eer*nêe'en het aenfl ellen van een Stadt houder by haer Edele Groot Mog , volgens Refolu- Ï)te\Ï]den^even^ Juii* fe^ien dondert twee en.feventigh, te fien Groot Placaet-boeck derde denoudr 2a' z^n ^yfommigeSteden op expres verjoeck} en by andere van felfs vemietight, en op '" mk '*&'"> "och tot defen TimldientGrootÏhczet-boeck derde Deel, Fol.4,3. en ƒ f 3. & feqq.
							DEN

-ocr page 460-

Placaten. ψ Boeek. 7. Tit. D.E Ν SEVEN DEN Τ Ι Τ U f# Statuten enOrdöiiiiaütien vm deUiiiVerfif^t totLeVdén, als anders. * '                                                       J                  J                              i \                   '"■ -JU-C; . *',..: , ;·!':'! ii^f>, -;

43

^^ ι;*/? ^ Heer en Staten van Hollant, noopende defondatie enflkhtinge vanhetQol legium Theblogia binnen de Stadt Leyden, in date denderden May ι 7 9 ï.

werden ontfangen en onderhouden, uyt de jaer. lijekfehe inkomften van acht duyfent p'öridéhvan veertigh grooten Vlaems hét pondt, idaër rriedé' wy het felfde Collegie voor hét eerftëjaérlijcks hebben voorfien en gedoteert. Ende ten ëVnde 't voorfz Collegie met authoritey t gemaihtineert magh werden tot Godes eerè, ende ten rnëeftén dienfte van den Lande, ordonneren eribeveelen Wy eenen yegelijcken dien het felveeenighfjns aengaen magh, dat fyluyden Regent, Subregent Oeconomum, den Studenten, en anderen,-oe- fende in dienfte van den felven Collegie, doen en laten genieten alle't gunt hen by Onfe Ordon- nantie fal wefen vergunt en geaccordeert> enden felven daer in te doen en te laten gefchieden alle voorftant hulpe en affiftentie, want Wy'tfelve tot dienfte der voorfz Landen alfoo bevonden hebben te behooren. Gedaen in den Hage on- der Önfen Grooten Zegele hier aen gehangen, den derden May in 't jaer Onfes Heeren vijfden hondert een en tnegentigh. Aldus ftontgefchre- ven op de plique , Ter Ordonnantie van de Sta- ten. Geteeckent, C. de Rechtere. En was be- zegelt met een rood waflehen Zegel, aendubbel- den Francijnen ftaerte uythangende. '

|JE Ridderfchap * Edelen ën Steden van Holland en Weft-Vriefland, reprefenterende de Staten van den ielven Lande, *Doen te wet- ten: AliboWytereerenGodes, tot opbouwinge'der Kerke Chri- fti, enopdatmetgoedekennifte eneenigheydt binnen defe Landen, de Chriftelijcke Gerefor- meerde Religie vruchtbaerlijcken magh werden geleert en geoeffent, tot ftichtinge en onderwijs der Gemeente, en afbreück van alle dwalingen en ketteryen binnen den felven Lande, noodigh bevonden hebben eenige j onge bequame Studen- ten te doen optrccken, fonderlinge in fiudiis Theologie, omdaer na ter bequamer tijdtende plaetfe gebruyckt te mogen werden in den dienft van der Kercke -, hebben Wy bewillight, gecon- fenteert en geordonneert, bewilligen, confen- teren ende ordonneren by defen, dat binnen der Stadt Leyden ( overmidts de goede gelegenthey t vandeUniverfiteytaldaer) een Collegie Theo- logia opgerecht en geftelt fal werden, voor 't eerft van een en dertigh Studenten, die na voorgaende examinatie, op de Ordonnantie ende Inftrudtie, daer toe gemaeckt, ofte niaecken, aldaer fullen

* Ordonnantie van de Heeren Staten van Hollandt ende Wefi-Vrieflandt, op de wM

van

't Collegium Theologie tot Ley den-i in dato den 7. September iglyi.

Ie Sondagen in de Predicatien, die de Burfalen fullen hooren, om opficht.te nemen, ende oock daer op te letten of'er eenige Burfalen zijnachtef

Het Eerste Deel, Belangende de Opflenders* E Erft fal tot 't beleyt van 't voorfz Collegie by de Heeren Staten voornoemt, werden ge- itelt en gecommitteert uyt twee of meer bequame Perfoonëh, by de Curateurs van de voorfchreve Univerfitey t voor te ilaen, of alfulcke andere als de Heeren Staten goedt fullen vinden eenen Re- gent, die daer toe bequaem fal werden gevon- den, I I Wiens Ampt en Officie wefen en ftrecken fal tot direeie van de Studia der Burfalen -, en fulcks voornarrientlijck om te ordonneren en bevelen wiensLeiTen elck een fal hebben te hooren: Vor- der om de voorfz Burfalen te oeftenen, foo in het confereren, refumeren en repeteren van de ge- hoorde Lefièrt, alsoockin'tdifputeren, propo- neren? declameren, en andere Scholaftique oef- feningen en exercitien, I                             III. Ten welcken eynde de voorfz Regent hem dickmalen in der Leflen fal laten vinden, oock al-

gebleven!

I V.

Sal tweemael ter weecke de Leflèn in de Theo- logie, oock de Predicatien by den Burfalen ge- hoort, onder den felven repeteren, ende alle Sondagen den Burfalen uytleggen denCaκcnl, mum, Sal in alle groote Vacantien vande UnJ;T." teyt, de Confeflie of Belïjdenifle van deNe** landtfche Gereformeerde Chriftelijcke jMJg den Burfalen lefen en uytleggen, daerMPt', yets anders voegende, ter difcretie ofte beic J denheyt van de Profeflbren der Theologe· V Τ Sal'tallentijden, als de Burfalen hare JgJ "den fullen houden, hem daer jegenwoorojg^ ten vinden, over en weder over wandelen > ^ wel om op de zeden eji manieren te lette > .^

oock om toe te fien op 't regimen

rendebeb»»'·

penfier, enofhyterTaeffelenw^ lijck doet aenfehaffen.

E»

-ocr page 461-

__ „_ -

Raeckende de Univerfiteyt der Stadt Leyden.         439

fcheyden Gerechten ■, als Pottagie, gefouten of geroockt Vleefch en Hutfpot, uytgefeydt des Sondaghso dat by in plaets van Hutfpot gebra- den Vleefch fal aenrechten: Ende aen de tweede Tafel twee Gerechten , als Pottagie, en gefouten of geroockt Vleefch, en boven dien 5 SondaghSj Dinghsdaghs »f Donderdaghsaen defelve twee- de Tafel oock rechten Hutfpot, all#te verftaen van 's middaghs, maer's avonds fal hy aen beyde de Tafelen rechten tot Voorfpijs Hutfpot,en Bo- ter of Kaes: Sal niet te min twee dagen ter Weec» ke, foo wel 's middaghs als 's avonds Vifch mo* gen aenrechten, en dagelijcks voor den Burfa- len ontbijten gefchaft werden j in het vorder fal beyde de Tafelen voorfien met goedt Tarwen Broodt, ende voor den dranck leveren Bier van twee gulden't vat.                    j: XVII. De betalinge der Burfalen momtkoitèn., fal den Oeconomo of Difpenfier t'el ken vierendeel jaers werdengoet gedaen, op de atteftatie en getuyge·* niiïè van den voornoemden Regent j mitsgaders 't gunt hem in 't vorder voor fijne generale moey^ ten fal werden toegevoeght ·, alles ter Ordonnan- tie van de Curateurs en Burgermeefteren, fulcks ende in der voegen alle andere Penningen van de Univerfiteyt werden uy tgekeert en veritreckt. XVII I. Êaomopde vordernifiè van de Burfalen tclet- ten, fal ten miniren alle weecken eens een van de Profeiloren Theologia: of Arüum, bygebeurte fijn werek maecken, en hem laten vinden in het Collegie, om opficht te nemen op de manieren en't leven der Burfalen, en met eenen toe teilen dat den Difpenfier hem, noopende het Tradfe- ment, wel ende behoorlijcken quijte, ten eynde daer in eenigh gebreck vallende, by de Curateurs tijdehjek magh werden voorfien. Sullen vorder de Profeiloren der Theologie* of Artiura, hen in 'tCollegie jegenwoordig laten vinden als de repetitien der Leiïèn, na een yege- liicks profeifiefulleii gefchieden.. ■ ' X:X. Van gelijcken fullen de Profeiloren Philofo- phias, Rhetorices en Mathematices, midtiga- ders Grieekiche en Hebreeufche Spraecken, ge- houden zijn eens des maendts in't Collegie te ko- men ,, en de voorfz Burfalen te oeffenen in het re- pereren van 't gunt fy dien voorleden maendt van den felven fullen hebben gehoort, gelecrt en οΐΜ>

ν 11. c ralvan de faecken van't Collegie, belan- rdeinilelJinge,vorderingeenvoortgangh5 ge L gevolge van dien, pertinent regifter hou- rh,er vooren den felven Regent foodanige • Hickfche wedden fullen werden toegevoegt, 'fmetdenfclventen opficht van fijn qualiteyt en Sftftlkonnenwerdengeaccordeert. Den voornoemden Regent fal werden byge- VoeKhteenenSubregentorrnedehulPer3weler- varenindeNederlandtfche,Latijnfche, Gncck- fche en Hebreeufche Talen, als oock inde Phi- lofophie.                   ^ Dewelcke nveemael ter weecke, terbefchey- denheyt vanden Regent, onderden Burfalen de LeiTen repeteren fal * die fy in der Talen, oock m de Philofophie fullen hebben gehoort. Λ 1. En dit al tot foodanige wedden, onderhouten belooninge, alsden felven, ten opficht van fijn qualiteytcndienil, fal werden toegevoeght. XI Ju , Ende fullen beyde , foo wel den Regent als Subregent, m'taennemenvanhareofrlcien, aen landenvan des Univerfiteyts Curateurs, folem- nelijcken zweeren, hen in den lallende't Ampt henopgeleyt en vertrout, getrouwelijck te dra- gen, endejeughi op te trecken in de Religie, die nu der ti jdt in den Lande openbaerlijck werdt geleeit, en dieinde Belijdenifïè der Nederlandt- fche Chriilelijcke Gereformeerde Kercke voor- genoejnt vervattet is, en verklaert itaet. XIII. Salöock tot beleytvan*'tvoorichreve Collegie beneffensdenRegentenSubregent, by de Hee- ren Staten als boven werden gecommitteert ende gcfleltecnen Oeconormis of Difpenfier. X I V. AVieiis Ampt wefen fal, en hem uytftrecken totderHuyshoudinge, enfulcks om de Tafelen te voorfien, alle de Burfalen van behoorlijcke montkoftenalsfpjjs, dranck, havenitfè en ge- mack te veiforgen, en hun met het verder onder- hout van den Huyfe te bemoeyen. XV. f De voornoemde Oeconomus of Difpenfier in "^fy^Collegie, fal houden twee Tafelen,

f π ow

ieer-

houden.aiv.to.~

rntuScksdcBurfalenaldaertradleren^ende

detl j°T .0ndertcwmtigh guWens, en aen P„ rJrTs . om hondert guldens iaerliicks: tnialiulcksin't goedtduncken van elcken Bur- end 5nte Ver¥efen een ™n de twee Tafelen; frlfc i7nde>indiendefelvenochdoorhem ^tóorioedeVriendeneseen middd lichrft, J j ' ove"ge penningen, tenop- ierden'ÏÏd0rantie V*n den Reg^ mogen

ι Eiide fullen de voorfz Profeiloren $ doende 't gunt voorfz is, rüogeti hebben de portie ende maeltijd aen des Düpeufiers Tafel. .·'■ / '\,·λ ■·. ';jT,H.ET TrWEEDE D>EiEL·;:: ld) . Γ Belangende de giften *ναρ de~Bmrfen,en der Beur falen beproevinge en onderfaetkinge voor derfelver inkomfi ïti'het Collegie.

h v

00 van Boecken als aiiders," wier van de lalent'zijnder gegehouden^erklaringetedoen.

f ',.>

Ν 't voorfz Collegie fullen wefen een en dertig

XVI

.                                T

DeF0 r n.

^fcaendV ^!Γ^ηΓιεΓ werdt gehouden daeg- J.Beurfen, elck begroot-op honderdt twintigh cerite Tafel te doen ichaifendrieyer-j guldens jaerlijcks, iraende totgïftevandeHee- I ren Staten.                                                 Ρε

-ocr page 462-

Placaten. 3. Boeck. 7. Tit.

44°

VIII. . De vooorfchreve gifte fal wefen engeduVre voor den rijdt van fes jaren, en langer nier n I X. In fulcken verftande, dat die by de Heeren Sr ten, r/haerder difcretie, fal mogen werden ve^ lenght, indien den Burfael, op de getuygeniff van den voorfchreven Regent, midts fieckteof andere gelijcke ongevallen ^wettelijcke verhin- deringe mede brengende) fijn voorgenomenStu". dia niet hadde konnen voleyrtdigen. X. Maer by foo verre de voorfz Burfael oockbin. nen de voorfz fes jaren tot eeruge Kercke ofte Schooldienfte verfocht, en by den Regent, mitf, gaders by den Senaet vande Univerfiteyt daertoe bequaem gevonden werdt, dat hy hem daertoe gehouden werdt te laten gebruyeken, midts dat hem in foodanigen gevalle volgen fal hetprofiit van de refteerende jaren, * Het Derde Deel, Belangende V hekjdtder Burfalen 'm 't Ga· legie t hunne bywooninge, ordre^tn regelvanden Huyfe. I DE voorfz Burfalen fullen ftaenteronderda» nigheydt van den voorfz Regent, enderot dien eynde aen lijnen handen, terftondtnadat hy in 't Collegie werdt ontfangen, folemnelijck belooven gehoorfaem te zijn, en hem in'cvor'der te dragen na Wetten ende Ordonnantien hier fia volgende, die tot welftant van 't voorfz Collegie gemaecktzijn, ennagelegentheytdestijdsver« andert fullen mogen werden. 1*1. Welcke Wetten en Ordonnantien elck vande Burfalen fullen werden voorgelefen, tentijdefy aldaer fullen werden aengenomenenontfènge11) enjaerlijcksop denderden Odtóbrisby den Re- gent voor alle de Burfalenfullen werden gelei» en vernieuwt. II I. Elck vande Burfalen is ge-houden's morgens met den klockgeilag van fes uyrenteverfchij^n ter gemeene plaetfe vande VergadcringejdiedaK

11.

De welcke defelve ter nominatie» en op't voor- ftellen van de Heeren Edelen tot fes Burfalen, van de Steden van Dordrecht, Haerlem, Delf, Ley- den, Anxftelredam, 'Gouda, Rotterdam, elcks twee: En van de Steden Gorinchem, Schiedam, Schoonhoven, denBrielle, Alcfemaer, Hoorn, Enckhuyferff Edam, Monnickendam, Meden- bliek en Purmereynde, elck eenen geven fullen, aen jonge gefellen, ten minften veertien jaren oud, en in de Latijnfche Spraecke foo verre ge- komen zijnde, dat fy bequaem zijn tot der Uni- verfiteyt te gaen; ende fulcks de gemeene LeiTen met vruchten te hooren. III. öm waer van verfeeckert te zijn, fullen alle de geene, die met eert van des voorfchreve gemeene Lands Beurfen verfoecken fullen voorlïea te werden, hem alvooren ftellen ter examinatie, proeve en onderfoeck vanden geenen die daer toe by den Senaet van de Univerfiteyt, uyt het Col- legie van de ProfeiToren zijn of lullen werden ge- committeett. I V. Ende daer toe overfulcks bequaem gevonden zijnde, fal hem daer van verleendt werden Afte onder 't Zegel van de Univerfiteyt, dewelcke elck eenen, doende tot dien eynde vervolgh, ge- houden werdt te vertoonen, beneffens iijne Re- quefte, en de Staten over te leveren. V. Daer op by de Heeren Staten behoorlijcke Afte van aenneminge fullen verleent werden, de- welcke by defelve Burfalen vertoondt fullen wer- den aen den voornoemden Regent van het Col- legie, om by denfelven overgenomen engere- giftreert te werden in lèecker Regifter, dat defel- ve Regent daer van doen maecken, en in 't parti- culier houden ial,noopende de fundatie en voort- ganghvan't voornoemde Collegie, en fullen de Burfalen met hun elcks in't Collegie brengen ee- nen Duytfchen Bybel met een Pfalmboeck, mits- gaders een Bedde, en foo veel Wollen ende Lin- nen , als dagelijcks nooddruft fal vereyflehen. •VI. 'tWelckgedaenzijnde, fal elckBurfael hem door den Re£tor vande Univerfiteyt doen imma- triculeren, en aen handen van den felven, benef- fens den gewoonlijcken Eed, die alle andere Lit-

maten van de Univerfiteyt gehouden zijn te prae- alvooren van alle de Burfalen by den Regent

ful-

fteren, oock beloven, dat hy te Man geworden, en tot bequamen ouderdom gekomen zijnde, hem voor alles, 'tzyinKerckelijckefaecken, of de Schooien, en deRegeeringe van dien, fal laten gebruyeken, ten dienfte tan den Lande van Hol- landt en Weft-Vrieflandt , ende hem fulcks tot geeneft tijde aen yemands dienftte laten verbin- den, dan met foodanigen conditie en befpreck, daer van A&egemaeckt, den voornoemden Re- gent vertoont» enby denfelven als voorengere- giftreert fal werden. VII. Alle 't welck gedaen, en by denBurlaelver- klaert zijnde, of hy fijn onderhout aen de eerfte of tweede Tafel begeert, lal den felven Burfael de vruchten van fijn voornoemde Beurfe begin- nen te loopen, en eer niet*

len werden opgeroepen, vervolgens hetgeöj^ Gebedt gedaen, en daer na van een vanden^ falen, en dat by gebeurte om gaende, een ojrntf capittelen uyt den Nederduytfchen ByW E fen fullen werden. IV ' Terftondtnade maeltijdt, foowel'sm* als's avonds, falt'elckens na voorgaendeop * pinge van alle de namen der Burfalen, °°c* jefe0 ge Capittelen uyt den Duytfchen Bybelg 3C werden, alle 't welck t'elckens by ^iSjh met klare afdeelingen, ende korte uytle^ Jge· tot den Catachifmum of Locos communes gjr ley t en verklaert fal werden, ende fullen genin den Duytfchen Bybel fulcks ^T^ deelt, datdengantfehen Bybeleens'sjaer j deuytgelefen, het nieuweTeftaoi^vw &

-ocr page 463-

Raeckende de Univerfiteyt der Stadt Leyden.         441

DuytfcheTalegeproponeert werden,om de Bur- falen in der felve Tale re oefFenen, 't welck doen- de, fullen die foecken te verrijeken, en van alle uytheemfche,baftaerde en gefchuyde woorden te fuyveren. X V. t'EIcken vierendeel jaers, ial by de gefchickfte der Burfalen, ter befcheydenheydt vanden Re- gent in der Theologie gedeclameer t werden. XVI. De Burfalen fullen d'eerfte derdehalf jaren meeft in Studio Thtlofophi/e belleden, en midde- lertijdt ibodaiiige vlijtigheydt en neerftigheydt aenwenden, dachy adgradumMagiflerii in ar- tïbus magh promoveren, op pcene van fijn benr- fe gepriveerc te werden, wettige verontfchuldin- ge uytgefondert. X V I I. Maer fal ftaen in 't oordeel van den Regent en deSenaetvan de Univerfiteyt, om de promotie voor een tijd op te houden, en uyt te ftellen, al waer 't faecke dat de Buriael daer toe ten voorge- ftelden tijde bequaem mochte werden gevonden, ende fal den vorderen tijdtvoornementlijck em- ployeren in Studio Theolopia. XVIII. De geene die door traegheydt, Iuyheydr ofte quaedt regiment bevonden weidt nietgenoegh- iaem te vorderen, oftotderftudieisofwerdton- bequaem, fal voor'teerde, ten bevele van den Regent ende Subregent geirraft werden met den kareker, o f anderfins t'haerderdifcretie: En foo daer uyt egeene beteringe envolght, fal by den Heeren Rector van de Univerfiteyt, ende een of twee van de ProfeiToren, op't rapport van den voorfchreven Regent gefufibendcert, of op het lelfde rapport by de Heeren Staten van de voorfz Beurfe geheel gepriveert werden. XIX. Ingevalle eenigh Burfael binnen de Ces jaren zijnder ftuderinge fig met Trouw-belofte aen ee- nige Vrouwe quam te verlooven of verbinden, fal boven deprivatie van fijn Beuriè, oockarbirra- lijckgeftraft, ofanderfints gemulcleert werden, indien fijne conditie door foodanige belofte mochte zijn verbetert. X X, Dat over de fieckten der Burfalen gefteldt en gebruyektfal werden een Medicijn, ter ordon- nantie vanden welcken den Siecken niet alleen na 't vereyflehen van der faecken verftreckt fullen werden de Medicijnen tot hun geiöndtheytiioo- digh, tot lafte van 't Collegie, maer oock fijn fpijs en dranck, tot lafte van den Difpenfier, foo verre defelfde de dagelijckic he portie en aenrech- tingeniette boven gaet, in welcken gevalle het vorder oock komen ial tot lafte van 't Collegie. XXI Dat buyten kofte en lafte van den Difpenfier yemant van wegen 't Collegie fal werden gefteldt en beloont, om der Burfalen Lijnwaet te reyni- genentewaflehen. XXII. Behalven welcke Burfalen van het gemeene Landtj alle particuliere Periöonen, dieeenige jonge Gefellen fouden willen opvoeden in der Theologie, de felfdeoock in'tvoorfc Collegie Hhh                   fullen

'aers, ende den text der Pfalmen alle maends

eens.

y.

r>es Woensdaghs, Saturdaghs ofSondaghs fI1^nterdifcretiedesRegentsLinnen'tCollegic| ïeeiciticn des üchaems gebeuren, beginnende '«Winters een uyre voor hcc middaghmael, en 4vondseen uyre voor het avondmael, dewelcke kort wefen, en een half uyre voor de maeltijdc op houdenfullen. Sullen voorts de Burfalen alle dagen naer de x„aeltijden}engedanedanckfeggingen,metden anderen wandelende,een half uyre langh hun Stu- dia communiceren. Niemant en fal hem, 't zy daeghs of's nachts, fonder des Regents oorlof en believen, uyt het Collegie begeven, noch boven den ti jdt hem by denfelven voorgeftek, uytblijven mogen. VIII. Van gelijcken fal hem niemandt begeven in eens anders kamer, ten zy de Regent fulcks om feeckere bewegende redenen toegelaten hadde, in wekken gevalle fulck eenen den tijt aldaer niet en fal mogen overbrengen met klappen, fpeelen, ofandere onnuttedaet, maer alleenlijck verhan- delen 't geene daerom hy aldaer gekomen is. IX. DeBurfalenzijn oockgehouden altijdsonder den anderen Latijn te ipreecken, op foodanigen pcene als den Regent goedt vinden fal. X. Yegelijck fal hem's avonds na de klockflagh van negen uyren te rufte begeven, fonder dat ye- mandvuyr of licht in fijn Kamer fal mogen heb- ben ofgebruyeken, maer fal elck een die's mor- gens vroegh hem begeerdt ter Studie te begeven, gehouden zijn te komen ter gemeene verordende plaetfe, en aldaer te ftuderen; ten welcken eyn- de aldaer op een pulpitum aen raeckskens geiloo- ten fullen leggen Biblia in't Latijn, Calepinus, Lexicon Grarcum, en Lexicon H^braicum^ X I. L/ie eerft uyt de particuliere Schooien in't Col- legium komen, fullen al tefamen eenderley Lef- ien hooren, foo wel in de Talen als Philofophise > maerdieuyteenigeUniverfiteytenkomen, den leiven fal by den Regent ende ProfeiToren der JUneotogic aengefeydt en belaft werden foodani- I ~fien rf nooren, daer toe hun begrijp en ver- wf' ?JSende hec 00rdeel derfelverfalkon- nenftrecken. ς 11                  XII.

zifi fefïhoorcn, afgedaen endegeëyndight teWn .derdivagerenwederomna'tCollegie °4wfn ÜC beSeven»'c ZJ °P hunKamer,

t'Elrlr e         XIII. <öateri?h?^ UT(dagh fullen exercitia Styti op de kien ovprl 1 gent v°oj-geftelt, van den Bur- gentofOngderTtenvertoont' endebydenRe- ^erden. r"^egent gecorrigeert en verbetert

X I V

Alle

j^^

'EEL

en fal ofgedifputeert, of inde

-ocr page 464-

Boeck. /.Tit.

Placaten.

3'

fullen mogen beftellen ter gehoorlaemheydt van den vooriz Regent, foo verre daer overige of le- dige plaetlefal zijn: Mits by den felven doende verfeeckertheyt van de vooriz hondert twintigh guldens, daer toe bequaem zijnde, en inbren- gende als vooren. XXIII. Ende fal'c voorfz Collegie vry zijn van alle ex- cijnfen, importen ende andere GemeeneLands lallen, foo wel van de Heeren Staten, als van de StadtLcydcn; maer fullen de voornoemde Bur- falen, in refpeft van de voorfchreve geheele vry- dom, weder moeten derven de vordere vry he- den van Wijnen en Bieren, die andere Litmaten van de Univerfiteyt zijn genietende. XXIV. Welcke voornoemde Ordonnantie de Staten voornoemt verftaen en beveelen, dat in alle fijne poin&en en articulen als vooren fal werden nage- komen, geobedieert en achtervolght, en fullen niet te mm de Staten defelve ten allen tijden mo- gen veranderen en vermeerderen, fulcks na de gelegentheyt destijds en noot van der faecke be- vonden fal werden te behooren. Gedaen inden Hage onder't Groot Zegel vande Staten voornoemt hier aen gehangen, den feven- den Scptembris in 't jaer onfes Heeren vijftien hondert twee en tnegentigh. Aldus itondt on- der gefchreven, Ter Ordonnantie van de Staten. Onderteeckent, C. de Rechtere. En was beze- gel t met een groot root waflehen Zegel, aen dub- belde Fran§ijneftaerten.

Byvoeghsel en Aenhahgh Oer Regulen en Wetten, daer na hun de Bur/aien, en andere die't aengaet > niet mind als na 't voorgaende, by manier van voorraedt oockgehouden zijn te gedragen. (En Regent fal ten minften drie mael te weeckc alle de Kameren der BurfiU gaen beloecken. Soo wie der Bwrfalen yet breecken ial aen ven- lieren, glafen of gelijcke Getimmerten van het Collegie, die is gehouden het felve t'fijnenko- llen te doen boeten. Elckder Burfalen moet desSondaghsdevoor en namiddaghfche Predicatien hooren, enden Regent daer van t'fijnen believen en vermanen reeckenfehap geven. Niemandt vermagh fijne Kleedereh fulcks te laten maecken of dragen, daer uy t binnen ofbuy- ten den huyie eenigc ergerniflen ontflaen. Binnen het Collegie fal niemandt vreemtsmo- gen vernach ten, fonder des Regents voorgaende oorlof en believen. 's Morgens voor den ontbijten is elck gehou- den fijn bedde te maecken, kamer te keerenofie vagen, ende devuyligheydt weghtedragetuec plaetfe die daer toe geëygent is.

Qrdre by de Heeren Staten van Hollandt gefieldt ■> van te geraecken tot promotie van denflaet en waerdigheydt van Licentiaet en 'Doctoraet, in dato den [evenden September vijf' tien hondert twee en tnegentigh. lijck en ten vollen bequaem werden gevonden» gefchiede fonder derlelver oneere of fchande, is by de Curateurs ende Burgermeefteren der Stade Leyden, met goedtduncken, en op't verfoecic van des Univerfiteyts Senaet, en onder't beha- gen van de Ridderfchap, Edelen en Steden, re- prefenterende de Staten 'sLands van Hollanden Weft-Vriefland, als de Souverainen van dien ,in handen hebbende, goedtgevonden endebeüoO" ten. Dat van nu voortaen elck een die begeert ge- promoveert of gevorderdt te werden rothccL centiact ofDoftoraetfchap, 't zyin derTheoio* gien, in de Rechten, of in der Medicijnen, w°

dUbeagsdht

en aleer hy tot hetppenbaer onderfoeck, om de geroerde waerdighey t te komen) fflaSnTl den toegelaten, gehouden is aen te φ^ * een van de ordinaris Profeiïören der Facuicey^» daer toe hy begeert gevordert te zijn, en van te begeeren tot een hey melijck verfoeck tocg * ten te werden.                                         Pf0. frWdckgedaen zijnde, faldeverfoch^ feflbral vooren hem ondervragen 3 en v^f tfo nietalleen hoe lange fulck eenenin derlel. - culteyt fal hebben geftudeert, maeroock ei derlinge op fijn handel en wandel. wé0* En aaer van ten genoegen ondenecne . ^

van woorde tot woorde geinfereert: Om voor te komen, dat nu voorts niemandt lichtvaerdelijck in de Univerfiteyt alhier en komt te geraecken, tot den llaet en waerdighey t van Licentie of Do&oraet, daer uyt anderfins niet kan werden verwacht dan verfmadenifTe, kleynigheydt ende verachtinge der Promotien: Maer dat daer toe niemandt geraecke, dan die na voorgaende behoorlijck onderfoeck tot fulcks waerdigh en bequaem werde gevonden ende ge- oordeelt. En om meteenen teverforgehdatde wey geringer* der gcea« die m$x niet behoor-

-ocr page 465-

™*

Raeckende de Univerfiteyt der Stadt Leydcn.         443

,, „ metffoedtduncken en believen van alle iStelmede-P^eflbrenin derfelverfa- Ί een fceckeren tijdt vooritellen, om van ScSe, heymelijck5als hiervolght, te werden

betalende als dan de gewoonlijcke Rechten, die voorlanghmetkenniflevan faecken totveertigh gulden toe zijn begroot. Maer by aldien de Verfoecker den Heeren Profeflbren van fijne Facukeyt, of indeeerfle,

°v ° foo veelede Theologiasbelanght, inlo- J of in de tweede heymelijckc' onderfoeckinge,

niet ten genoegen konde antwoorden, fullen de

ciscommumbui Saer* Scripwr*

,e

Wd7totafuifiantia veteris & novi Teflamen.

voornoemde Profeflbren den ielven onder den Eed, daer mede fy der Univerfiteyt fullen ver- plichtftaen, fijn verfoeck beleefdelijck ontfeg- gen, met vermaninge van hem fonderlinge in'c geene hy gefeylt mocht hebben, beter teoeffe- nen: 't Welck doende, fy forge dragen fullen voor de eere van den Student* ten welcke eynde elck van hen gehouden is fulcks byhemte bewa- ren , en niemant te ontdecken: Én beyde de be- proevingen fullen gefchieden ten Huyie van den ordinariflen Profeflor , eerfl: verfocht zijnde, of daer 't felve met gemeen goedduncken heyme- lijck fal konnen gefchieden, en fal oock de ver- fochte Profeflbr, om defelve heymelijcke on- derfoeckinge te bevorderen, fijn mede-broede- ren felfsby monde of geichrifte aenipreecken en vermanen, fonder daer toe eenige Pedellen of Boodentegebruycken; alles, op datfoodanigen ontieggen (indien het foude mogen gebeuren} den ontfeyden niet'gedye tot fchimp, fchande of one,er, enfulcksinhem geen bevlijtinghs afkeer veroorfaecke. En dat de jegenwoordige regul itrifteüjcken in alles fal werden onderhouden, fonder dat hec in't vermogen van de Profeflbren, of eenige van hen, noch oock van den Senaet der Univerfi- teyt fal ftaen yemandtdaer in te verfchoonen of aentefien. Hebben Wy tot goeden voortgangh van de faecken van de Univerfiteyt voorgenoemt, en opdat de Promotien met goede vruchten als voo- ren mogen genomen werden, geordonneert en geftatueert, ordonneren en iratueren by defen, dat de voorfz poincten en articulen by een yege- lijck dien het aengaen magh, na hare forme ende inhouden fullen werden onderhouden en achter-

irie

n' ^bvfonder'in Ucis contraver fis

^

r/en voorts fommarifcherïwijfe in degeheele R En voor foo veel de Medicijnen aengaet, in ln- tiitutiowbusMedicina, voorts fummaneperto- tamMedicinam, enbyfonder in methodo meden- '#Sal vorderde verfoecken alvooren in handen van den voorfchre ven Profeflbr leveren, 't geene de Heeren profeflbren van defelve faculteyt voor haerextraordinariflen moeyten in defentoteen vereeringe is toegevoeght, te weten, voor elc- ken Profeflbr die daer over ftaenfal, fes gulden, vanveertighgrootenhetftuck, die onder defel- ve in allen gevalle fullen werden verdeelt. By foo verre den Verfoecker de genoemde or- dinarifche Profeflbren daer in ten genoegen heeftgeantwoort, foo fal men hem op'sanderen daeghs 's morgens ten acht uyren voorfchrijven, 'tzy twee locos Scriptura ex utroqueTefiamento, of twee fware Loyen, of twee Aphorifmos Hy- pocratis, 'twelck te verftaen is uyt de faculteyt daer in elck begeert gevordert te zijn; en fal ge- houden wefen die na noen ten vijf uyien te ver- klaren en uyt te leggen; 'twelck doende, fullen hem de jegenwoordige Profeflbren daer in on- deribecken en beproeven, endc elck op fijn ver- klaringeen uytlegginge een of twee argumenten voorwerpen. Indien hy in defelve tweede onderfoeckinge den ProfeiToren ten genoegen antwoordt, fal men hem een getuygeniflè van den Achtbaren Heeren Reftorem mededeelen, om totdeopen- bare onderfoeckinge of diiputatie toegelaten te

volghtj ordonnerende den Curateurs, Rector en Waer naden Verfoecker, in voegen tot noch Profeflbren van de voorfz Univerfiteyt, en allen toe gebruykt fijne The fes difputandas, met goed- anderen hun daer na te reguleren. Gedaen in den Hage onder Onfen Grooten

m

d

Zegel hier aen gehangen, den levenden Septem- brisin 't jaer OnfesHeeren vijftien hondert twee en tnegentigh. Aldus ftondt onderichreven, Ter Ordonnantie van de Staten. Onderteeckenf, C. de Rechtere. En was bezegelt met een groot root waflehen Zegel, aen dubbeldeFranchijne uy thangende ftaer ten.

itellen magh, uytgeven, en defelve fulcks open- baerlijckcn verantwoorden, verdedigen en ftaen- ae houden, dat den Senaet des Univerfiteyts fpeuren en oordeelen magh, dat hy fulcks met «ren heeft beihen, en dat hy fonder des Uni- verüteyts fchande, tot een Licentiaet of Dodor, pder Theologien, der Rechten of der Medi- Jnen3 aengenomenen erkendtmagh werden,

te van uytjpraecke en ordre, tujfchen de Univerfiteyt en de Stadt Leyden, in dato den negen en twmtighfien Januarii fefiien hondert acht.

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- iandt, verftaen hebbende de queftie,ge- rΙ τ τtuirdlen den Reftor en Senaet van CtlBur&rm^n1Verfiteyt totLeyden, ter eenre} deteriS d^enen Regeerders der fehorSte- Ankul &Zljdej op'tveritandtvan'tXXIV. oer Stamjen vande Univerfiteyt, men-

donerende foo vande civile als criminele Jurifdi- cTrie der voorfz Univerfiteyt, fuftinerende de voornoemde Rector en Senaet, dat de Burgeren enlnwoonderen vande Stadt, foo wanneer die hun aen Studenten of andere Lidtmaten van de Univerfiteyt mochten hebben verloopen, oock foudenna inhouden van 't voorfz Artieul moeten

Hhh 2                       te

-ocr page 466-

					··
						Placaten. g.Boeck. y.Tit
			444
							en dienft vande Stadt oörbaer en noodigh acht fullen} welverftaende, datdevoorfchreveaenf nemene Soldaten, oock fullen ftaen onder E Α VandeStadt, omficht'allen tijden indienftva de Stadt te laten gebruycken, daer voorea die vanden voorfz Gerechte te vreeden fulleh wef de helft vande Soldye te betalen , mids d'andeT1 helft by de Heeren Staten fal gefumeerc wer. den. En dat den Rector enSenaet vande Uni^erfi. teyt die voorfz pradfentatie en aenbiedinge eefren hebbende, defelve hadden aengenomen, midts dat alles verftaen foude werden, ende gefchieden fonder prarjuditie vanden Statuten en Privilegiën derUniveriiteyt, ende dat de voorfz aen te ne- mene nachtwacht oock foude ftaen onder Eed van de Univeriiteyt, ξη mede ten dienfte van de felvegebruyekt werden, foo wel by dagealsby nachte, daer inne de voorfz van den Gerechte hebben verwillighti SOO IS'T: Dat van het geene voorfz is, de jegenwoordige Aftegoed- gevonden is gemaeckt te werden, om een vege- lijck te ftrecken na behooren; en voorts verdra- gen, dat 't felve den E. Heeren Staten fal werden voorgedragen, enhareEd.Mog.verfocht'tgee- nc voorfz is, te willen approbeeren, en ten dien eynde te doen depefcheren op Dammas van de Codde, gewefene Capiteyn over de Waerdtgel- ders, binnen Leyden gelicht, Commiflie, om over de voorfz aen te nemene Soldaten, diehy proviiie op vier en vijftigh Hoofden geraemt zi j η, als Commandeur te werden gebruyekt, 'en het voorfz getal, met advis van den Rector, en vier Aflefleurs, midtsgaders van Burgermeefte- ren, en t weeSchepenen-meefteren te mogen aen- nemen, beneffens twee Lieutenanten, de helft vande onkoften daer toe noodigh y te willen ίψ porteren, ende den voorfz Rector, AiTeiTeurs, Burgermeefteren enSchepenen-meefters te deli* geren, om als Rechters over de delicten en me- fuièn, die by de voorfz Soldaten foudenmogert werden begaen, de judicature te mogen exerce- ren, enoockteauthoriferen, omfoodenCom· mandeur, fijne Lieutenanten, enaengenomene Soldaten, op den naem vande Heeren Staten den Eed te mogen afnemen, en dienvolgens te mo- gen concipiëren foodanige Inftr u dtie op de voor- fchreve nachtwacht, en anders, de voorfenreve Soldaten aengaendé, als de voorfz Rector, Al· fefleurs, Burgermeefteren en Schepenen-mee; fters, voor de ruft en dienft vande Stadt en Uni- veriiteyt noodigh achten fullen. Aldus gedacn, en ten dien oirkondebyde «* fpedtive Gedeputeerden van de Stadt LeydeB Univerfiteyt, door laft van de Reftor en ^ vande Univeriiteyt, ter eenre} en van den rechte der Stadt Leyden, ter andere H^^fta kent, den negen en twintigften Januarü ι^φ was onderteeckent, Jacobus Arntinius* 4. de Groot, G. Tuningh , E. Vorfiine, J* J noutfz, Fr.'Dityck, tn Nicvan Zeyfi- Hebben de Staten van Hollandt ende %£ Vrieilandt geapprobeert, en approb^ren^^j. defen» authorifcrelldedenvcorfzRe"or, ^
		te recht ftaen voor den Rector, Afieflbren, Bur- geefteren en twee Schepene-meefters, als Rech- ters vandeUniverfiteyt, ende de voorfz Burger- meefteren en Regeerders ter contrarie, dat gee- nehaerder Burgeren ofte Inwoonders voor eeni- gen anderen Rechters magh werden in criminele fdecken geroepen, dan voor Schepenen der voor- fchreve Steden, in conformité van de Privilegiën der felver, hebben gefien 't voorfz Statuyt, en 'tgeenedaertegensby de Burgermeefteren ende Regeerders van Leyden gefeyt is, verklaert dat Burgeren en Inwoonders der Stadt Leyden» niet tegenftaendedie meteenighLitmaetvande Üni- verfitey t mochten te doen hebben, ofte hem aen' ycmant van de Univeriiteyt mochten hebben mifgrepen, in faecken daer van wegen de Graef- lijckheydt, en by de Officiers der fel ver, jegens yemandt criminelijcken geprocedeert werdt, ful- len te recht ftaen voor Schepenen der felver Ste- de, en niet voor den Rechters derUniveriiteyt ■, ende noopende't verdragh by den voorfz Rector enSenaet, ter eenre ■, en de Magiftraet van Ley- den ter andere zyde gemaekt-, op de nachtwacht in' t toekomende by provifie te gebruycken, daer op approbatie vande Staten voorfocht was, en hier nu geinfereert is: ALfoo die van den Gerechte der Stadt Ley- den , om wegh te nemen alle pretexten van klachten, die by dien van de Univer- fiteytfouderi inogen werden voorgewent, over de comportementen van de jegenwoordige nacht-wacht, in dienft van de Stadt zijnde , aen de Heeren Rector enSenaet vandeUniverfiteyt gcdaen hadden de volgende prsfentatien : Die van den Gerechte der Stadt Leyden gelet hebbende op'tverfoeck by de Heeren Curateu- renvandeUniverfiteyt, met voorige communi- catievanden Rector en Senaet der voorfz Uni- veriiteyt gedacn, fullen om allen gevoeghs wil- le, en omdie van de Univeriiteyt niet tedoen hebben ëenigh misgenoegen van haerluyder aftien, hem laten bewegen om die aengenomen nacht-wacht, jegenwoordigh in dienft van de Stadt zijnde, te doen cafieren, en daer en bo- ven te vreeden te zijn, dat in plaetfe van dien, op den naem vande Heeren Staten fal werden van nieuws gebruyekt, gelijck, of meerder getal van feeckere bequame Perfoonen, die door laft van de Ed. Heeren Staten ten dien eynde aengeno- men fullen werden, by een Commandeur, op der felver naem te (tellen, die de nacht-wacht fullen waernemen, opfoodanigenlnftructie, a's daer toe byhenluyden, by gemeenen advifevan de Stadt ende Univeriiteyt fal werden gegeven; dat oock de voorfz nacht-wacht fal ftaen in faec- ken , den Lidtmate vande Univeriiteyt aengaen- de, ter judicature van den Rector en Afleileurs, ende Burgermeefteren, en twee Schepenen-mee- fters, die men aen de Heeren Staten verfoecken fal daer toefpecialijck te willen deligercn; en dit alles op een proeve, ende tot wederfeggen, en onvermihdert de gerechtigheyt van de Stadt, om foodanige vordere wacht van Schutterye, Burge- rye, Soldaten of andere, te mogen gebruycken, foo nu als clan, endanalsniij als fy voor ae ruft

-ocr page 467-

Raeckende de Univerfiteyt der Stadt Leyden.          44$

gaende te maecken, defelve den Eed af te nemen, en onder de voorfz aente nemene Soldaten, in cas van mefuien, de judicature te mogen exerce- ren, die felve daer toe expres deligerende ; en fullen de Heeren Staten, de voorfz Wacht in't werckgefteldtzijnde, op de verfochte fubfidie vande koften en foldyen daer toe gerequireert, letten na behooren. Gedaen in den Hage den negen en twintighilen Januarii feitien hondert acht.

Burgermeefteren en Schepenen-meefters, ir en op haren naem te mogen aennemen wSvanvierenvijfrigh Soldaten, door Dam- andeCodde, die ten dien eynde, defete- mS oordkevoor Commiffie falftrecken, ende f n)Vbeneilnstot fijne behulp twee Lieutenan- om gebruyckt te werden tot nacht-wacht, tcn L fin? als inde voorige Acfe, en vordere In- ? ftie by den voorfz Reftor, AfTefTeurs, Bur- germeefterenenSchepenen-meeileren, dies aen-

Refolutiê, om de Profejforen en Studenten <van de Univerfiteyt tot Leyden te exime- ren> vandequotifatieop'tCMiddelvan't Sout, Zeep) en Redemptie-geldt, item daerde* felve inde kofl woonen, niet te reeckenen voor Capitaliflen, doch het getal der Terfeonen even - wel te moet en opgeven, indatoden eer/t'en April i68r.

exempt en vry waren , van de voorfz Univerfiteyt in diegeene dewelcke haer anderfins herwaerdsfouden willen begeven, nadien, gelijck de geruchten van Vry heden en Privilegiën niet van de minile motiven waren om Studenten aen te locken, als oock belaftigen, om diefelvige af te fchricken; dat daer en boven door het opheffen van foodanige fchattingen, van die vande voorfe Univerfiteyt (èeckerlijck te verwachten itonde, darde Studenten, welcke de felve Univerfiteyt frequenteren, met t'elkens t%verhuyfen, (gelijck haer fulcks vry ftond te doen) en diegeene welcke nieuwelijcks aenqua- men, door het niet aengeven van haren naem, aen den Rector vande Univerfiteyt, fouden trag- ten, en mifïchien oock konnen de voorfz perfo- nele fchattingen ontgaen, alibo van die geene, welcke niet gevonden en wierden terplaetfevan haer voorgaende Woonftede, ofnietaengeteec- kentftondenindepubliqueUniverfiteytsRolle, geen fchattinge konde geheven werden, waer door het kennelijck getal der Ledematen A'an de voorfz Univerfiteyt vermindert, ende derfelver goede naem ende eftime op andere plaetfen ge- krencktftond te werden, alfoo by veele deluy- fter vande Univerfiteyt geacht wert na hetgetal der Ledematen, wekker namen op depublique Rolle der felviger bekentftonden > behalven dat het opheffen der voorfz fchattingen eenquaedt geruchte by anderen, welcke uyt het afnemen van defè Academie, haren aenwas verhoopten, verwecken fouden, als vermeynen fouden daer door reden te hebben, om in twijffel te trecken de groot-achtinge, goeden yver, en genereufe goedaerdigheyt, welckehaerEd. GrootMog.al- tijdt aen de voorfz Univerfiteyt en deflèlfsLede- maten geoeffent hadden, en alfoo minder ende quader opinie van den goeden iraet der voorfz Univerfiteyt krijgen fouden: Pat oock veele Ledematen van de voorfz Univerfiteyt, zijnde onvermogen, en naeuwelijcks machtigh om te konnen fubfifteren, en niet te min te genereus om voor niet gerecerifeert re werden, en niet on- vermogende om weynigh iluy vers daer voor te betalen, dickmaels verfuymdert haër namen in des voorfchreve Univerfiteyts Holle te laten aen- teeckenen ofte recenferen, en alfoo miifen moe- iten de Privilegiën, welcke fy andef fins fouden konnen genieten: Dat daer by quam, dat het ge- tal der Ledematen van de voorfz, Univerfiteyt on-

heeft ter Vergaderinge gerapporteert de confiderarien ende her. advis vande Hee ren haer Ed. Groot Mog. Gecommit- teerden, hebbende, in gevolge ende tot voldoe- ningevanderfelverkefolutieCommiiforiaelvan den twintighilen der voorlede maentMaert, ge- cxamineertde Requefle van den Rector en Se- naetvande Academie binnen Leyden, houden- de dat fy tot haer leetwefen verftaen hadden, dat aende Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommit- teerden , tot de rauxatie en quotifatie van de Fa- milienbinnen de voorfchreve Stadt, laft gege- renfoudezijnfeeckereHooft-fchattinge of Re- demptie-geldt , tot lafte oock van die van de voorfz Academie ofte Univerfiteyt op teftellen, ende dat die Heeren Gecommitteerden tot dien ey ude airede afgevordert hadden derecenfie-rol- le, in de wek ke begrepen zijnde namen vande Studenten, ende andere Ledematen van de Uni- verfiteyt; dochalfoo foodanige fchattingeaf te vorderen van die vande voorfchreve Univerfi- teyt, nietalleen ftrijdigh was tegens het XIII. Articul vande generale Statuten endePrivilegien aen haer vergunt, (inhetwelckehaerEd. Groot Mog. alle Ledematen van de voorfz Univerfiteyt gunrcelijckbevrijdtengeëximeerthadden van al- le gemcene beladingen ) ende tegen de favorable Ke olutien, foo door defelve, als door de Hee- ren hare Gecommitteerde Raeden, ten reguarde van de voorfz Univerfiteyt en hareVoorechten van tijdt tot tijdt genomen, ende onder anderen aievandenfefdenjuuifeitien hondert vier en fe- cntigh, als by dewelcke verklaertwas, dat die an de voorfz Univerfiteyt vry en exempt fouden pn van den Import ophetSout, als van andere ^meeneMiddelen, midtfgaders tegen deoude als rn°07Cn Cn obfe™uen, welcke in defelve, ftant er m andere Univerfiteyten tot noch toe diem- ,grePen hadden, wekkers Ledematen ounrif ■ ηο0^ met Zoodanige perfonele Ξ l Waren belaft geworden, maer oock άΞη ntereften welvaren vanden Staet in't hetbvfn 5nvan,devo°i-gemeldeUniverfiteytin daniéc tïïfΓ · dewiJle ^ het opheffen van foo- LïdS tIGl tot lafte va" des Univerfiteyts vcele i,,T' te vreeferi ftonde een verloop van v°orr> Hnente? ^ defe Provincie, en van-de ^eriV "1V^ lteyt' naioodanigePlaetfen, al- ï van cüergelijcke e» andere fchattingen

-ocr page 468-

Placatea g.Boeck. y.T'iL

44Ó

ProfeiToren of Studenten inwoonen, ter f van de voorfz inwooninge niet iiillen ko werden geconfidereert alsheeleofhalveCa ^ liften, indien fy anderfms noch heele noch hl Capitaliften fouden mogen zijn ·, endedatinh felve Middel mede niet mogen gequotifeertw den ProfeiToren of Studenten, haer eygen k^ft doende; des dat die geene by dewelcke een ProfeiToren of Studenten in de koft woonen oP houden fullen zijn onder die van haer Huys'Jf" fin, en fulcks om het getal van dien te begrootff' mede op te geven de ProfeiToren of Studenten' die by haer in de koft fouden mogen woonen · e! dat de andere Ledematen van de voorfz Unive iiteyt, die geen ProfeiToren of geen efFcclif Tra" dement van de voorfz Univerfiteyt voor haren dienftgenieten, ofdiewaerlijck enmetderdaet geen Studenten zijn, maer haergradum fouden mogen hebben bekomen, fchoonTy de voorfz Univerfiteyt fouden mogen blijven frequentee- ren, in de voorfz Middelen gequotifeertenaen- geilagen fullen moeten werden.

onfeecker was, ende nooyt in diefelvigeftandt bleef, door hetdagelijcks vertrecken cnde toe- vloeyen der Studenten, ende dat derhalven die voorfz tauxatienfeer onfeecker waren, en dick- wils vernieuwt fouden moeten werden, en dat dan noch dat voorfz Middel, ten reguarde van de Ledematen der voorfz Univerfiteyt van feer weynigh belangh foude wefen, als fullende ten hooghften geen twee duyfendt guldens aen den Staetkonnen renderen > daer het executeren van dien befwaerlijck, en niet dan met groote koften vanden Staet, endegevaer des Executeurs foude konnengefchieden·, en dat derhalven den voor fchrevenRe&orendeSenaet verfochten, dat de Ledematen, welcke de voorfchreve Univerfiteyt frequenteerden, vanden ophef van foodanige nieuwe belaftinge fouden mogen werden geëxi- meert: Waer op gedelibereert zijnde, is goedt- ge vonden en verftaen, dat de ProfeiToren en Stu- denten van de voorfz Uuiverfiteyt fullen zijn en blijven exempt van de voorfz quötifatie in de voorfz Middelen van Sout, Zeep en Redemptie- geldt, en dat die geene by dewelcke de voorfz

Refolutie, tot conferuatie van het Franfche CoUegie binnen Lejden, in dato denfeven en # twintighflen Augufii 1688, het WalfcheSynodus daer na de Executeurs van den Teftamente van Rombouts ·, en eyndelijck de Executeurs van den Teilamente van Halet, hare refpe£tive Alumnen uyt het voorfz Colle- gium gecrocken hebbende, als nu geen Studen- ten in't voorfchreve Collegium gevonden wier- den i en alfoo nu onlanghsJacobus Gailliard, in fijn leven Regens van 't voorfz CoUegie, defer Wereltwas overleden, dat-de gemelde Heeren Curateuren en Burgermeefteren der voorfchreve Stadt, alvoorens toe te treden tot deEleitievan een nieuwe Regens, wel hadden willen verne- men of haer Ed. Groot Mog. intentie foude we- fen het voorfz Collegium, volgens de voorfchre· ve Refolutie, als noch te conferveren, dan of mits de voorfchreve voorgevallen veranderinge het voorfchreve Collegium foude moeten W'

glldLEatddmcg

den geabandonneert: Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevonden en verftaen, Cachet voorfchreve CoUegie fal blijven en werden ge· conferveert.

in gevolge van de voorfchreve haer Ed. Groot Mog. bevelen, tot nu toe het voorfchreve Col- legium , foo veel doenlijckin haer vermogen was geweeft, hadden gehandhaeft ·, maer dat eerft

Refolutie, deUniverfiteyt tot Leyden te eximeren van den Impofi en Quötifatie of ét CoffyenThéeiindato demi. Maert 1693.

doorgaens in generale termen was gecouchfffj nemaer oock, dat het XVI. Articul aer w

DE Heer Burgermeefter van Halewijn heeft ter Vergaderinge gerapporteert de confideratien en het advis vande Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteer- den j hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van der felver Appoin&ement Commiiloriael van den een en dertighften November laetftle- den, geëxamineertdeRequefteyan denRector enSenaetvanhaerEd. GrootMog. Univerfiteyt binnenLeyden, houdende, datfyeonfidereren- de dat de Ordonnantie van haer Ed. Groot Mog. volgens dewelckegeinnet ftonde te werdenden Irhpoft op de cpnfumptie yan de Cofty,Thée5&:c.

generalijck verbood, T>at niemandt,w f_,.., fchreven Impofi nietgequotifeert zijnde > β·" mogen in fijn Familie alleen, ofte met aMl· . drincken, ofte gedoogen dat gedroncken ψ · ^ eenige van de voorfchreve ^Drancken, te^0. aen de Magifiraet fijner refidentie fal heb<>( „β gegeven, enop een feeckerentaux'tndW ,^ Impofi fal wefen gefteldt, op de verheelv kens van hondert guldens: In bekommer»1^ ^ ren gevallen, dat foo wel de Profefloren ^

Ledematen van de felve Univerfiteyt» WW

ifl

-ocr page 469-

Racckende de Univerfiteyt der Stadt Leyden.          447

Mdve Ordonnantie niet fpeciaiijck geëxi- de L„r A™ Pachter van dien ïmpoit leer

foncele Impofitien van de Ledematen des Uni- veriïtcyts, onvermijdelijck moeft ftrecken tot nadeel van defelve, en by gevolge mede vande Stade Leyden, alfoo buytcn twijiFel vcelc , om dufdanige Impoiieien te onrgaen, op de voor- noemde Academie mee fouden komen, of reeds daer zijnde, van daer vercrecken na andere, oock Nabuyrige Academiën, daerfe van diergelijcke Schattingen vry en exempc zijn. Behalven dat het opheffen van die Impofitien j een quaet geruchte by anderen, welcke uyc het afnemen vande Academie, haer aenwafch ver- hoopen, verwecken foude, als dewelcke mey-1 nen fouden door die veranderinge van conditien van haerEd. Groot Mog. omtrent haer Univerii- tey t, reden te hebben te t wijfïelen, of niet haer E. Groot Mog.eenigfinsverilapt mochten zijn in den goeden yver en genercufe goeddadigheyt en achcingh, die haerEd. Groot Mog. aen devoot noemde Univerfiteyt, ende desfelfs Ledematen altijdt hadden bctoondt, waer door fy vervel? gens Hechter opinien van delèlve Univeriiteyc fouden krijgen. By welcke inconvenien ten, die in hetgcneracl uyt dufdanige Impofitien quairien tevloeyen, in datcas noch eenigeparticuliere quamen; lullen- de de executie van dcfelve Ordonnantie, ren re- fpeclc van de Inboorlingen, involveren, dat de*· felve, buytenineentievah haer Ed. Groot Mog. ten grootften deele tweemael fouden konnen werden gefchat, eens ter plaetfe van baerordi- naris Wocnftede, eri dan wederin deUniveril- teyt, en dat de felve execu tic, ten reipecte vande Uytheemfche, tenaenfienvan hare onfeeckere tijd van verblijf, haer dickwils verhuyfen, als an- dere redenen, feerdifficiel, ja genocghiacm in- practicabel foude zijn, en daer en boven feerge- ringh voordeel aen den Sfaet foude toebrengen j waer by quam, dat feer te duchten was, indien de Ledematen van de Univeriiieyt met dien Impofl; wierden verfwaerdt, dat vcelc van dien, om dc- felve te ontgaen , in ftedc van t'huys Thee of CoiFy te gebruyeken, haer fouden begeven rot depubliqueCoffy-huyfen, 't wclck ten refpealc van tijd-fpilicn, quaedt gcfelfchap , als andere foorten van verleydingen, tot een onwaerdeer- lijckefchadevoor de jonge jcughtfoudekomen te ftrecken. Ende dat dien Impoft, die haer Ëd. Groot Mog. hadden gelieven tebegrootcn, alleen ten refpe&e van de Middelen, kou met minder reden geheven werden van de Leden van de Univerfi- teyt, als die van't Sout, dewelcke groofc reflexie opde Perfoonen maeckte, van dewelcke noch- tans haerEd. Groot Mog. gunftelijck hadden gcj? oordeelt, dat de Ledematen vande Üniverfireyc behoorden bevrijdt te zijn ; zijnde oock dien Impoft te minder applicabcl op de voorfchreve Ledematen van de Univerfiteyt, alfoo delclvc door haer Ed. Groot Mog. ten groot ften deele op gefteldt zijnde, om eenighfins tecompoferende fchade van den Impoft der Bieren, door dierge- lijcke Drancken veroorfaeckt, de felve daer door fcheen te konnen vallen op Perfoonen , op Privi- legiën van haer Ed. Groot Mog. gunftelijck van den Impoft der Bieren geëximeert. Om alle wclcke redenen, den Rector enSenaetgenoot-_ faeckt'

111 °C,VdJor den Pachter van dien ïmpc ff' werden geincommodeert, hoewel fy Sup-

as

f fde intentie van haerEd. Groot Mog.wa: kn'Se niet geweeft, om , of de Profeflb 1Ω C fderfelver Weduwen, of oock de ft ude- renl°T edematen van de Univerfiteyt daer mede Maften, aengefien dat foodanige Impofitien ff re vorderen van die vande voorfz Univerfiteyt, nietalleenftrijdigh was jegens deoudegewoon- encnobferva«tien, welcke ioo m defe, als an- dere Üniverfitcyten, tot noch toe ftandt gegre- pen hadden, maer fclfe oock in fpecie contrarieer- de teeensde Ampliatie van het XIII. Articul van de Statuten van haer Ed- Groot Mog., aen de voorfchreve Univerfiteyt vergunde, (in welcke Ampliatie haer Ed. Groot Mog. op den drie en twintighften en vieren twintigften Maert feftien honderr tweeenfeftigh, goedgevonden hadden, Vat alle degeene dewelcke bydenRecJor naer be- horen zijn ingefchreven ende geimmatriculeert^ midtfgaders de Trofeffor.», /uilen genieten vry- domenexemptievandes Gemeene Lands Midde* lenen Excijnfen,) alsmede tegens veele fayora- bleRefolurien, door haerEd. Groot Mog., ten reguarde van de Univerfiteyt, en derfelver Voor- rechten ) vantijd tot tijd genomen, als onder an- deren, tegens haer Ed. Groot Mog. Refolutie van den fefden Julii feftien hondert vier en feven- tighj bydewelcke verklaert wierdt, dat die van de voorfchreve Univerfiteyt , ende fpeciaiijck de 'Profeforen, vrj ende exemptfullen zijn van den Impofl op het Sout, als van andere Gemeene Mid- delen-, gelijck oock tegens die van den een en twintighften April feftien honderdt eenentach- tighj bydewelcke haerEd.Groot Mog. hadden gelieven goede te vinden : 'rDatdecProfeJforenen Studenten van de voorfz Univerfiteyt, fidlen zijn en blijven exempt van de voorfz quottfatie in de voorfzMiddelen van Sout, Zeep-, Heere-en Re- dempt iegeldt , ende dat die ge ene , by dewelcke de voorfz Trofefforen of Studenten in woonen, ter jaecke vande voorfz inwoonïnge, niet [uilen wer- denoeconfidereert ahheele of halve Capitaliflen, fpn0' anderfms noch fee Ie noch halve Capita- Itflenfoudenmqgenzijn > en dat in het felve'Mi d-

&es Jt diegeeneby dewelcke eenige Trofefer en of studenten m de Kofl woonen , gehouden fullen pn onder die van haer Huys-gefm, endefulcks om LMΙα1ν*ηα*™ te begrooten, mede op te geven «ejTofejforen en Studenten, die by haer in de kofl maen mogenwoonen-, ende dat 'de andere Lede- 7Zl2ÏrThSftteyt' *'*"* poenen, Én , * frdement van de voorfz Univer- WckeTr > f dimfl grieten, ofte die waer- Gradun"? jüetieen Studenten zijn, maer haer devoTrn ogmhebhmbekomen, fchoonfy lurnZl Ui!lvfrfiteytJouden mogen blijvenfre- fmnfitlen moeten werden. ^emnr·, \haer Ed. Groot Mog. rechtveer- tóevoo π"/? '°mdiefo°favor»bleRcfo- ^irwas T,Vniverfltey»enemen, dewijle no- ' aathetinvorderen van dufdanige Per-

-ocr page 470-

Placaten. 3. Boeck. 7. Tit.

448

dert een en dertigh, boven gemeldt, omtrenrΗ QuotifatievanSout, Zeep, enRedemptie. j hadden gelieven te ordonneren.                ° c> Waer op gedelibereert zijnde, isgoedgevon den en verftaen, dat de Profeflbren en and Ledematen vande voorfchreve Univerfiteyt f? len wefen vry en exempt van den Impoft en nu tifatie van de CofFy j Thee, ende andere diere lijcke Drancken, op defelve wijfe, en onder d felvereitiidtie, als die by haer Ed. Groot MoC Refolutie van den een en twintighilen April fj' tien hondert een een tachtigh, van den Impnft van Sout, Zeep, Heere- en Redemptie-geldtzji geë'xirneert geworden.                               '

faeckt waren geworden haer tot haer Ed. Groot Mog. te'keeren , verfoeckende dat haer Edele Groot Mog. volgens haer goedtheydt ende gene- gentheyt, tot het welvaren vande Univerfiteyt, naren goeden y ver voor de Studiën, en gewoone gencrofitey t, op het gunt voorfz is, favorable re- flexie geliefden te nemen, en gunftelijck te de- clareren , dat haer Ed. Groot Mog. intentie niet was, de Profeiforen en hare Weduwen, en ver- dere Ledematen vande Univeriïteyt, met defe Impoficie op de CofFy, Thee, &c. niet te befwa- ren, ten miniten daer omtrent foodanigh te dif- poneren, als haer Ed. Groot Mog. in hare Refo- lutie van den en twintighilen April feilienhon-

Refolutie, de nominatie van den ReBor van de Univerfiteyt tot Leyden te mogen m- dengemaeckt op den eerflen Januarii, inplaetfe van den eerfien Februarn, in dato den acht. tienden'December 1694,.

Stadt Leyden , onder het gunftigh welnemen van haer Edele Groot Mog. van gedachteniou- den zijn, omme den gemelden dagh van den eerilen Februarii, tothetdoen van de Nomina- tievandenRectror, in manieren als voorenvaft geileldt, te anticiperen, ende fulcks de gemel- de Nominatie, in plaetfe van dien, voortaenop den eerilen Januarii te laten gefchieden, opdat alibo de folemniteyten omtrent het deponerenen aenvaerden van het RedÏoraet werdende ge- bruyekt, t'elckens, naer ouder gewoonte, op den bekenden achtilen Februarii mochte voor- vallen -j dat midsdien de gemelde Heeren Ge- deputeerden aen haer Edele Groot Mog. ver· fochten, dat defelve de gemelde Heeren Cura- teuren ende Burgermeefteren beliefden teautho- riferen, omme te mogen beforgen ende effectue- ren , dat voortaen de Nominatie van een Rector in de voorfchreve Univerfiteyt, in plaetfe van den eerilen Februarii, moge gefchieden op aen eerilen Januarii. Waer op gedelibereert zijnde, is goedge- vonden ende verilaen, dat de Curateuren van de Univerfiteyt tot Leyden , midsgaders w- germeeileren der felver Stadt, fullcn werden geauthorifeert, foo als defelve geauthoriieert werden bydefen, te beforgen ende effectueren» dat de voorfchreve Nominatie van Rector ® Univerfiteyt, in plaetfe van den eerilen Fa** rü, moge werden geformeert opdeneerltenj nuarii.

DE Heeren Gedeputeerden der Stadt Ley- den , hebben, uyt ipeciale laft van de Heeren hare Principalen, terVergade- ringe voorgedragen, dat in gevolge van de Wetten en Statuten, by haer Ed. Groot Mog. op den eerilcn Ottober feilien honderdt een en dertigh gear refteert, de nomi natie tot de verkie- finge van een Rector, t'elckens op den eerilen Februarii moetende gefchieden, en vervolgens den afgaenden Rector, na het doen van een pu- blique Oratie, op een folemnele wijfe fijne Fun- ctie afgeleght hebbende, ten felven dage den nieuw-geëligeerden Rector wederomme wierde geinilalleert. Dat wijders eenige jaren herwaerts, vermidts de abfentie van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Groot Brittannien, de éleftie van een Rector by hooghflsgedachte Sijne Majefteyt, als Stadt- houder van defe Provincie, niet foodanig hadde konnen werden gedaen, dat die voor, of op den achtilen Februarii alhier te Lande konde wefen, waer door dan den voorfchreven gepraefigeerden tijd en dagh komende te fluctueren, de voor- fchreve folemnele Actie , die door een groote confluentie van aeniienlijcke Toehoorders uyt andere Steden en Plaetfen voortijds wierde ver- eert, als nu door deabièntie van ibodanigege- qualificeerde Toehoorders , genoeghfaem van iijnvoorgaende luyfter, als nu voor't meeren- deel wierde gedeftitueert j dat even fulcks de Heeren Curateuren van haer Edele Groot Mog. Univerfiteyt, en Burgermeefterender gemelde

Siet ooek 't geen noch tot defen Titul dient GrootPlacaet-boeck derde Deel, Fol. f38. & fcq<l·

dss

-ocr page 471-

449

DEN ACHTSTEN TITUL, Het Stapel-recht der Stadt Dordrecht aengaende.

V drfflh en Aëiens > raeckmde de Vaert door de Kille en Landen van Bonavonturd^ ende'vryheyt'van'tStapel-rechttotDordrecht■> &c. indatodenp.September1599.

! Õ Burgermeefteren» Schepenen, Raeden, Oud-Raeden, Luyden van Achten, Deeckens ende ge- meene Neeringe der Stade Dor- drecht ; Tfoenteweten: Bydefe Onfe Brieven, dat alfoo de Rid- derfcbapj Edelen ende Steden van Hollandten Weft- Vneilandt, reprefenterende de Staten van den felven Lande, goedt - gevonden hebben de Kille, Ioopende door de Landen of Gorfingen van Bonavontura, te doen accommoderen ende gebruyekentot eenpublique en gemeene Vaert tuiTchen Holland en Zeeland, midts dat de Sche- pen en Goederen,paflèrende door de felve Vaert, inreguardvandeStapel der voorfz Stede, en an- dere gerechtigheden, fouden genieten gelijcke vrydom als de felve genieten , paflerende door het Spoeye, ende dat haer E. niet en veritaen,dat fy met het accommoderen van de voorfz Vaert, Óns of yemandt anders eenigh recht van Dwang- vaert willen confenteren, Wy de voorfz faecke rijpelijckoverwogen hebbende, met volkomen kcnniilè van faecken onwederroepelijck bewil- light, geaccordeertende geconfenteert hebben, bewilligen, accorderen en confenteren by defbn, dat alle Schepen, Schuyten ende Goederen, ko- mende uyt het Zuyden door de voorfchreve Kil- le, en varende na 't Noorden, hetzyvoorbyde StadtDordrecht,ofdeoudeMaes af, fullen paf- feren vry van alle Stapel, onderfoeck ende andere gerechtigheden, die Wy of Onfe Nakomelin- gen daer op eenighfins fouden mogen hebben of pretenderen 5 dat oock van gelijcken alle Sche- pen , Schuyten ende Goederen, komende van Delf, Rotterdam, Delfshaven, Schiedam, Briel, Vlaerdingen, Maeilandt-fluys, of andere Ste- den of Wecken op de Maes of Merwede beneden JJordrcchcgelegen, Zuydwaerts voorby Dor. «recht, ofd'oude Maze op door de voorfchreve «alle, mede fullen pafferen vry als vooren; ful- len oock vry van de voorfchreve Stapel en ver- fje gerechtigheden paflèren alle Schepen, octwyren en Goederen, komende door of voor- dll 5 devan Gouda, d'YiTel af voorby Dor- ÜSr Ô de íïèÃÃæ KilIe > Zuydwaerts op, 2fiuT allecn%k Kanthout, Kromhout bHkin ancken' diede Stapel fubjed fullen fourT' geIl^kals 'cfelve geweeftis, en wefen darden4!?"^ door 'c SPoeye' welverftaende, ^poftcrfcheenNooWhcBalckcn.ofan' ieLanl ? dcoverofaytde Noord-Zee in de- ^veieSnif Va? V?-y fullen wefen' 'cZYofde" vryweS          ,d Zlin > en bullen defelve oock »an Roml^Varende de Merwede af na de Steden sPoeve m' Schieda™> Brielle, en door het

Kille na Zeelandt en elders varende, en de geene die van Zeelandt en elders door de voorfz Kille komen, en na Gorinchem of Schoonhoven va^ ren, gelijcke vrydom genieten, als fy genieten fouden, varende door het Spoeye, blijvende an-» deriins een yegelijk by fijne gerechtigheden: Be- Iooven en verklaren daer en boven, dat Wy uyc het accommoderen van de voorfchreve Kille * geen recht van dwanghvaert nu of ten eeuwigen dage fullen pretenderen, om defelve met feclufie van. andere j alleen te doen gebruyekenj of dac de Heeren Staten de Vaert van't Spoeye, of an- dere, die ßã daer toe in toekomende tijden be- quaem fouden mogen vinden, niet en foude mo- gen accommoderen ende beneficieren, Waer van Wy ( voor fbo veel het nood tzy j wel exprefle- lijck vertijd hebben, en vertyen by defen: Ende ten eynde de Ridderfchapj Edelen en Steden van Hollanden Weft-Vrieiland, end'Ingezetenen van den voorfchreven Lande, midsgadersallen anderen die de voorfchreve Vaert fullen willen gebruyeken, van de voorfz vryheydt ten vollen mogen wefen vericeckert > foo belooven Wy voor Ons en Onfe Nakomelingen, dat Wy de- felve, ende een yegelijck van hen, alle't voorfz poin&vanviyheydt volkomentlijck fullen laten gebruyeken, foo lange de Heeren Staten de Kille fullen konnen en willen open houden, en onderhouden, ende tot een gemeene Vaert laten gebruyeken, volgende d'Ordre ende Refolutie daer op gemaeckt en genomen, en verder te ma- ken en nemen, fonder dat Wy daer jegens (de voorfz tijd geduyrende, fullen doen , doen doen, of gedogen gedaen te werden, dire&elijck ofin- direételijck in eeniger manieren ; tot wekken eynde Wyvoor Ons en Onfe Nakomelingen re- nunchieren en te buyten gaen alle Privilegiën, Sententien, Gebruyeken en Gerechtigheden, die Wy hier tegens eenighfins fouden mogen hebben of pr£etenderenj en fpecialijck oock de Rechten, feggende dat de renunciatie, fonder voorgaende fpeciale, van geender waerde zy, en beloven dat Wy Ons jegens den inhoude van de- fen, ofeenighpoin£tvan dien, niet fullen laten releveren j verbindende voor't geene voorfz is, Ons, Onfe Poorteren of Inwoonderen Perfoo- nen en Goederen, Hellende defelve ten bedwang van alle Rechten en Rechteren, beloovende tot meerder vaftigheydt van defe Onfe Brieven van Verbandt, en alle poin&en van dien, de Heeren Staten voornoemt, en elckvan de Steden, hier van Onfe bezegelde Brieven te leveren ·, verfoec- kende voorts de Heeren Staten op defelve Onfe Brieven, hare Brieven van aggreatie en confirma- tie, met belofte van't felve te doen nakomen, te verleenen en doen depefcheren in behoorlijcke forma. Des t'oirkonde hebben Wy, Sec. lii                       Alfoo

VanGorinrK nVOnrCsaIle

^

IV. D

em en Schoonhoven c

EEL,

hoven door de voorfz

-ocr page 472-

Placaten. g.Bocck. 8.Tit.

4J0

Rid-' dten

Λ Lfoonaervoorgaende befchrij vinge de -^derfchap, Edelen en Steden van Hollan

commoderen vande voorfz Vaert fullen lijden Burgei meefteren ende Regeerders voornoen?

Weft-Vriefhndt, by Refoluden van den fes en j diesaengaendeindernnereiTj dies fu|Ien*Bur^' twintighften Februarii, en negen en twintigh-1 meefteren ende Regeerders van Dordrecht a? feen Oftober vijftien hondert feven en tnegentig, Schepen, Schuy ten, Waren en Koopmanfcha'

eenigegecommirteert zijn geweeft tot devifita tie van de Kille, loopende door de Landen van Bonavontura, om te onderfoecken de wijdte > diepte en lenghre van dien , endeteadviferenop 'tgunttoteen fceckere Vaert door devoorfchre- ve Kille van Hollandt na Zeelandt, en van Zee- land t na Hollandt foude mogen dienen, en daer van te maecken pertinente Kaerteende Verbael, oock te onderfoecken wat vrydom Burgermee- fleren en Regeerdefs der Stadt Dordrecht de Schepen en Koopmanfchappen 4aer door varen- de, in de Stapel fouden willen accorderen, de voorfchreve vifitacie ende onderfoeck gedaen, perfccleliick gerapporteert, en by de voorfchre- ve ComnüiTariflèn onder haer Handfchriftover- gelevert is geweeft, fooiscyndelijck, naeritera- tive befchrij vinge, en deliberatie van de Ridder- fchap, Edelen en Steden van Hollandt en Weft- Vrieflandt, reprefenterende de Staten van den fel ven Lande, verftaen de felve Vaert voor de ge- meeneLandenfeerdienftelijcktezijn , enover- fulcksgerefolveert en geordonneert, gelijckge- refolveert en geordonneert werdt mits defen, dat de voorfz Vaerttotdienft vande Navigatie tuf- fchen Hollandt en Zeelandt geaccommodeert, verfeeckert en onderhouden fal werden foo veel mogelijck, ende dat tot dien eynde de Kaden, Hoofden, Vanghdammen, Treckdam, en het geene daer aen foude mogen kleven, in confor- mité van 't ad vis van de voorfchreve Gecommit- teerden in haer fchriftelijck rapport verhaeldr, of anderfins als dienftelijek fal wefen, gemaeckt ful- len werden tot kofte vande Graeffelijckheytuyt deDomeynenderfelven dat mede Burgermee- fleren en Regeerders der voorfz Stede, uyt de- felve Domeynen fullen werden gerembourfeert van de fomme van negen duyfent negen hondert een en twinagh ponden, tien fchellingen, negen penningen, van veertigh grooten 't pondd, die fy aen de voorfz Vaert te kofte geley t hebben,fulcks byreeckeningeen bewijsaen de Gecommitteer- de Raeden is bevonden, d'eene helft ter expira- tie van den jare feftien hondert, en de wederhelft van den jare feftien hondert een, en dat van we- gen de Heeren Staten, Dijck-Graef, Heemrae- den en d'Ingeërfden vanBonavontura fullen wer- den gecontenteert na redelijckheyt vande fcha- deenintereften, die fydoor hec maecken en ac-

pen, door de vooi fz Vaert varende, doen enlati" genieten volkomen vrydom van de Stapel, en/ fulcks als fy genieten fouden varende door het Spoeye, waer van de voorfz van Dordrecht ful. len doen expediëren, en aen de Heeren Staten en elcke Stadt fulcks begeerende , leveren Brieven van verfeeckerin ge, onder het Groot Zegel van Verbande derfelver Stede, inbehoorlijckeror. ma, en tot contentement van de Heeren Staten ende Steden, volgende de Refolutie op de forrne van defelve Brieven genomen ; en fullen die van Dordrecht, noch door haer felven, noch door andere, de voorfz Vaert directelijck ofe indire- clelijck niet mogen befwaren, noch doen befwa· ren, maer fal een yegelijck vry ftaen daer doorte varen of niet te varen, de Treck-paerdentege· bruyeken ofniet, na fijn geliefce, midts alleen· lijck doende by de geene die door de voorfchreve Vaert van Hollandt en Zeelandt, of elders wil- len , en de geene die uyt Zeelandt, o f eldersin Heiland komen, en voorby Dordrecht lijdende behoo:lijckeof gewoonlijcke devoiren aen den Tol· Huyfe van de Graeffelijckheyt aldaer,wek- ken Tol-Huy ie van wegen de GracfFelijc kheydt geordonneert fal werden ter bequamer plaeri, buyten een van de Poorten der voorfz Stecfe,daer 't felve voor de pailèrende Schepen en Koppluy- den, en tot gerief van de felve bequaemft fahve- fen, om foo by nacht als dagh fonder eenigh belet gerieft te werden; en fullen de Steden refpecH- velijek in't befoecken van defelveThol bJijvenby haer oude vryheden, gerechtigheden en gebruye- ken, fonder eenige nieuwe befwaerniiïe, ende geene die uyt Zeelandten elders door de voorfz Vaert komen, en de oude Maes af willen, fonder voorby Dordrecht te lijden, gelijck oockdeou- de Maze opkomen, en door de voorfz Killenacr Zeelandt of elders varen, fullen volftaen, doende de behoorlijcke devoiren aen de Wacht, dierafl wegen de Graeffelijckheyt tot Puttershoeckjöt ter bequamer plaetfe in de voorfz Kille fal ver- den geleydt, alwaer defelve ordre gehouden» werden, foo by de Wachte vanden Thol, aMe pailèrende Schippers en Koopluyden,dieiytot noch toe gehouden hebben in't Spoeye, fow® datfy verder of anderfints fullen mogen ww® gemolefteert. Gegeven in denHagedennegen- den September ι ycjp.

Siet oock 't geen noch tot defen Titül dient Groot Placaet-Boeck derde Deel, Fol. f ρ ■

ΗΕΐ

-ocr page 473-

1

451

HET VIERDE BOECK,

n(qrüpende allerhande'Politique en Criminele Recht- faechn, Wetten ende Reghmétten.

μ ■ ι ■■ïFBUjji.nu ummm

DEN EERSTEN TITÜL, il,                                                                         '* Civile Wetten > Recht-faecken ende Reglementen. Refoktie, noopende Arreflen op Obligatien door Adminifirateurs r Vooghdsn en Onge~ auaMceerde Terfoonen verkocht, in dato den 2 5. Februarii 168 3.

E Heer Peniionaris ten Hove heeft ter Vergade- ringe gerapporteert de conïïderatienen hetadvis vandeHeeren haer Edele Groot Mog. Gecommit- teerden , hebbende, in gevolge , en tot voldoe- ninge van derièlver Re-

brieven, ofte de Penningen daer inne begrepen, tearrefteren ,Jurisdiclietefonderen, en de Hou- ders van dien, in cas van revindicatie teconve- nieren, maer dat de voorfz Waerichöuwinge al- leenlijck reflecteerde op faecken daer den Credi- teur de Obligatien of Rente-brieven, en Interef- fen van dien, van fijnen Debiteur foude mogen trachten te arrefteren, om daer aen fij ne perfone- le ofparticulierefchuldtte konnenverhalen; dat fy derhalven verfoenten haer Edele Groot Mog. meyninge dien aengaende te mogen vernemen: Waer op gedelibereert zijnde, is goed tgevonden en verftaen, dat eenige Adminiftrateurs, Voogh- den ofte andere ongequalificeerde Perlbonen, Obligatien of Rente-brieven, ftaende of loopen- de ten lafte van haer Ed. Groot Mog. Comptoi- ren , met onrecht of ter quader trouwe hebbende verkocht, veralieneertofveraffigneert,byMan- dament vandengcmelden Hove, ofbybeveelen van de Gerechten inde refpe&iveSteden, arre- ften fullen mogen werden verleendt, ten fulcken effect e, dat door die voorfz arreften en jurifdictie vanden Rechter, door wekkers bevel de voorfz arreften zijn verleendt, fal werden gefoiideert, en de voorfz reïvindicatie mogen werden gein- troduceert, desdatafloflïnge op de Comptoiren van JtGemeene Landt werden de gedaen, dere- fpective Ontfangers de afloflinge van de voorfz Obligatien, niet tegenftaende de voorfz arreften fullen vermogen te doen, lbnder dat fyluyden,of het Gemeene Landt daer over aenibraeckelijck fullen zijn, of eenige fchade of nadeel daer by fullen hebben te lijden ofte dragen 5 en dat, vooc foo veel de voorfz Waerfchouwingeby haer Ed. Groot Mog. op den voorfz achttienden Maert feftien hondert een en feftigh tegens de voorfz ar- reften gedaen, fal werden verandert endegealte- reert , blijvende de voorfz Wacrfchouwinge voor het verdre in haer geheel: Ende dat daer van by afichrij vinge kcnniiïè fal werden gegeven aen deHoven van Juftitie, tot derfelver narichtinge.

folutieCommifloriael van den veertienden De- cember feftien hondert tachtigh, geëxamineert de Miiïïve van den Prsfident endeRaeden van den Hove) gefchreven alhier in den Hage den fesden daer te vooren, ho udende dat aen defelve dagelijcks voorquamen veele Requefèen, waer byverfcheydenPerfoonen klaeghden, dat haer AdminiftrareursofVooghden, of andere onge- qualificeerdeLuyden hare Obligatien orRente- brieven, ftaende of loopende ten lafte van haer Ed. Groot Mog, Comptoiren, met onrecht ende ter quader trouwen hadden verkocht, veralie- neertofvcraillgneertaenPerfoonen, foo binnen als buyten defe Provincie , verfoeckende ten dien eynde Mandemant, uyt krachte van dewelcke de voorfz Rcntebrieven ende Obligatien, onder de reipe&ive Ontfangers mochten werden geno- men in arrefl-, om daer door Jurifdiftie te fonde- ren, en dcfelve alfoo wederom machtigh te wer- den, doch dat defelve mede bekent was haer Ed. GrootMog.R.efQlutie van date den achttienden

kit en vaft-gefteldt was, dat de voorfz refpedive Untrangers geen Arreften op Obligatien of Ren- le-bneven, noch oock de Intereflèn van defel- _e> ten haren Comotoire ftaende, fouden ver- hef Fd?^ ncmen' dat fY oock meenden dat ν»Ρ°η. root Mog.intententie nietenwasge- eeit, omyemandtdie fijn eygen Obligatien of verdub676" ontftolen5 of ter quader trouwe voo fV ertenont^reemtwaren, te beletten de «Körcve fijne eygene Obligatien, Rente-

O

PL

tet'van haerHoogh Mog. , noopende het poffer en ^ transporteren en prothocolleren Dvandefchabinak' dSiens, in dato demx. december 1684.                                        '

Kif?' Allen den gee-en die defen

weten: Alfoo tot Onfer kenniflê gekomen is,dat alomme in de Steden en ten platten Lande,inOn-

fen Lande van Brabant en van Over-Ma^e, de ïii 2                     tranjp

.

-ocr page 474-

					Placaten. 4. Boeck. 1. Tit.
			452
						de die de Geintereiïèerden daer door fouden gen komen te lijden, By den Griffier of Secret"10, fal wei den vergoedtr,£n dat hy daer en boven v"S fijn AmptfalzijiiVervaUen, enalfoodeProtlf11 collenj daer inne de voorfz Α «Stens werden p°* fchreven, veeltijds niet na behooren niet zijn? conditioneert, ende dat oock veeltijds de voorf" Aftens feer confufelijck onder malkandere' werden vermenght, -daer uyt dan feer groote moeyelijckheydt in het opfoecken werdt veroor faeckt, foo willen en begeeren Wywelexpreflk lijck, dat vannuvoortaen alle Griffiers of Secre" tariflèn,tot het infehrijven van de voorfz Actens twee Prothocollen fullen hebben te maecken,hec eene van Tranfporten van onroerende Goede· ren, van Belaftingen, Hypothecatien, Schepen. kennifïen, Schepen-beloften, en Schepen-fchult:. brieven ·, het andere van Teftamenten, Codicil- len, Maegh-gefcheyden, Uytkoopen, Procu- ratien , en van alle verdere diergelijcke Schabi- nale Aciens, dat beyde de voorfz Prothocollen wel en behoorli jek fullen weien ingebonden f in devvelcke alle de voorfz Aftens in ordreopden datum fullen werden gefchreven, fonder op loiTe bladeren, offeparate quohiereeenigevandiente ftellen, en daer na by een te voegen) vandebe- ginnegefolieert, en achter yder van defelveeen pertinent Regiftergemaec kt, beginnendeopde Voornaem van de Comparanten: Willenen be- geeren oock, dat het jaer en dagh vandemaendi fullen niet in't Cijffer gefteldt, maer met volle Letteren werden in 't langh geichreven: Ordon- neren mede, dat van nu vportaen alle Griffiers en Secretarifïèn, de voorfz Prothocollen onder haer, of in hare Griffie of Secretarye fullen hou- den en bewaren, fonder toe te laten dat die daer buy ten gebrach t, of dat ooy t eenigh vreemtPer- foon daer toe acces hebbe, buytenfijnofeenge- zwooren Klercks by wefen: Sullen oocknietver- mogen eenigh Gros ofCopie Authenticquytte geven ofte teeckenen, die te voorensbyhaer niet behoorlijck fal zijn gecollationeert, op poene van vijftigh Caroli guldens, by den Griffier,Secreta- ris of Klerck te verbeuren, by aldien bevonden mochte werden dat de vooriz twee Prothocol- len , focdanigh als hier vooren is gefeght, nieten waren geconditioneert, te appliceren eenderde- part ten behoeve van den Officier, het tweede derdepart voor den Aenbr enger, ende het reste- rende derde-part voor den Armenj laftendeöen Advocaet Fifcael, en Procureur Generael van Brabant en Landenvan Over-Maze, midtsgadfs alle andere Officieren en Jufticiereui defenUfr fen Placate wel te doen onderhouden. En opda niemandt van 't geene voorfz is eenige ignoranti en hebbe te pretenderen, foo ordonneren Wj* dat de publicatie delès gedaen fal werden *B publique audiëntie van de Rollevandenge^ denRaedvanBrabandt, ende Lande van ~* Maze, en voorts alomme in de Steden} VJJ den, Heerlijckheden, Dorpen ende.PlacO^. den Quartiere van Brabant, ende Landen Over-Maze,reiTort van defen Sraer^eta»* ^ plaetfedaerfulcks gebruyckelijckis > ^^ ,jeJj 'cfelve'tcndietiftc vanden Lande alfoobevOT hebben te behooren. Aldus gedaen en g^ fleert terVergaderinge van de hoogn-g ^
		tranfporten van onroerende Goederen, Beladin- gen, Hypothecatien, Schepen-kenniflen, Sche- pen-beloften, Schepen -fchulr,- brieven , Teffa- menten, Codicillen, Maegh:gefcheyden, Uyt- koopen, Procuratien, en andere SchabinaleAc- tens, veeltijds alleen by den Grifter of Secretaris werden onderteeckent > fonder dat yemandt van Schepenen, die daerover zijn geroepen, de voor- fchreve A&ens heeft onderteeckendtj daer uyt dan komt re volgen dat het paflèren van foodani- ge Aften prjvauvelijck en alleen hanght ende- pendeert van de goede trouwe van denGrtffier of Secretaris, en alfoo daer uyt veele ende zware inconvenienten fouden konnen ontftaen ·, SOÖ IS'T: Dat Wy daer op alvoorensgehadt hebben- de het advis van Onfe Lieve, Getrouwe, déeerfte pradiderende en andere Raeden van Brabant en den Lande van Over-Maze, willende daer tegens voorfien, geordonneert en geftatueert hebben, gelijck Wy ordonneren en ftatueren by defen,dat vannuvoortaen, ingangh nemende met den be- ginne van den jare feftien hondert vijf en tachtig, alle Tranfporten van onroerende Goederen, Be- ladingen , Hypothecatien, Schepcn-kennifien, Schepen- beloften, Schepen-fchuldt-brieven, Te- ftamenten, Codicillen, Maegh-gefcheyden, Uyt- koopen, Procuratien, en alle verdere Schabinale Aftens, by twe Schepenen,benevens den Griffier of Secretaris , fullen moeten werden onderteec- kent, met dien verftande nochtans , dat alle de voorfz A&ens ten platten Lande by den Officier en eene Schepen, nevens den Griffier of Secreta- ris , of by abfenne van den Officier, by twee Sche- penen, benevens den Griffier of Secretaris fullen moeten werden onderteeckenti dat mede alle pu- blique veylingen en verkoopingen fullen moeten gefchieden ten overftaen van den Officier, en van rwee Schepenen, fonder dat> 't zy in't eene of 't andere geval, den eenen Schepen den anderen fal mogen vervangen-, doch in gevalle een van de twee Schepenen, die daer over fouden mogen ge- roepen zijn, niet konden fchrijven, ial als dan den Griffier of Secretaris gehouden wefen het Merck ofTeecken, dat den Schepen die niet fchrijven kan, ial hebben gefteldt door de handt van een ander Schepen, Notaris,of eerlijck Ingezeten van diePlaetfe te doen bekrachtigen, met byvoegin- ge van dat dit is het merek of teecken, gefteldt by den Schepen die niet fchrijven kan: Ordonneren mede wel exprciTeiijck, dat alle de voorfz Aitens, ende yder van dien, tenProthocolle eerft te Boek fullen zij η gebracht, voordat door Schepenen de ftipulatie aen Parthyen fal werden afgenomen ·, welverftaende nochtans, dat by aldien eenige foo- danige A£te ten behoeve vanden Griffier of Secre- taris felfs moefte werden gepafleert, infoodani- gen geval twee Schepenen fullen moeten werden geroepen, die beyde konnen fchrijven, ende voorfz A&e ten behoeve van den Griffier ofte Se- cretaris onder teeckenen, alles op pcene van nulli- teyt der vooriz A&ens; ende indien t'eeniger tij t, na de publicatie defes» eenige foodanige A£te als voorfz is, in het Prothocol, door de handt van den Griffier of Secretaris, of dooryemant anders van fijnen 't wegen geichreven, bevonden moch- te werden gefteldt te zij η anders als hier voorenis gefeght 3 foo willen en begeeren Wy j dat de fcha-

-ocr page 475-

Ci vÜe Wetten ende Recht-iaecken.              45 3 weeren Staten Gencrael, inden Hage den 23.De- 1 geteeckent, H. Fagel Zijndeop \ ipaxium ge- L,er 1664,- Wasgeparapheert, <D. vanEls,\t. j druckthet Cachet van haer Hoogh Mog. op eer

i

Onder ftont, Ter Ordonnantie van de felve. Was j roden Ouwel, overdekt met een Papieren Ruy te. IfiUutit, interpretatievan't Placaet'vanden23. December 1684. tegens de defor- J dr es in de Secret arjen van den Lande van Over-Maze, in dato den derden Februarii 168 f.

IS eehoort het rapport vande Heeren Verbolt, ' enandere haer Hoogh Mog.Gedeputeerden tot de faecken vande Meyerye van'sHerto- ' σί-nbofch, hebbende, in gevolge en tot vol-

het eerfle geval mede ten platten Lande,ten over- ftaen vanden Officier en Schepenen, dewelcke de Minuteprovifionelijcken fullen moetenteyeke- nen; en daer na als de voorfz Contracten in het

derfelver Refolutie Commiflbriael

nette Boeck fullen zijn gebracht» defelve weder' om fullen gehouden zijn op nieuws in hetPro* thocal te onder-teeckenen: Ende ten opfichte van de tweede Periode, dat in caspartyen con- trahenten, nadat haer geconcipieerde al te boeck mocht zijn gebracht, dien dagh eenighbeleefei kregen, en daerom dien eygen dagh niet compa- reerden, om herielve te perfectioneren , maei eenige dagen daer na, echter verfochten het fe'- ve te iluyten, in fulcken geval de SecreeariiTen fullen vermogen de paflèrmghvaii het Contract, ten overftaen als vooren, alibo te doen uyt hee te Boeck geftelde, mits in margine van het Con- tract, by den Secretaris werde geftelt, en Mcda by de twee Schepenen in deSteden, en den O ft] - cier ende Schepen ten platten Lande onderteec- kertt, dat die Acte aldaer op die erdre Van datum ftaetgeregiftreert, om dat Partyen aen genomen hadden dien dagh tecomparereii: Wijders is by interpretatie van het voorfchreve Placaet mede goetgevonden en verftaen, dztdeO fficieren ren platten Lande, nevens een Schepen, ftaende over alle de Attens in't voorfz Placaet gemeldt» daer voor fullen genieeen foo veel als de Schepen daer neffens ftaende, totnochtoe gewoon is ge- weeft te genieten, fonder yers meer daer voor te mogen eyffchen of ontfangen, op de pecne en boete in het voorfz Placaet tegens de Secretatif- fen geftatueerc: Ende fal Extract van defe haer Hoog Mog. Refolutie gefonden werden aen den gemelden Raedt van Brabant, als rneit aen de Magiftraet van's Hertogenbofch voornoemt, en voortsalommein Brabant, ende de Landenvan Over-Maze, daer het voorfz Placaet is gefonden» oniteftreckentotderfelvernaricheinge, en haer daer na te reguleren.

doeningevan

vandërfëen en dertighften Januariilaetftleden, mee en nevens eenige Heeren Gecommitteerden üyt denRaedt van Brabant s gevifiteert en geèxa- rnineertdeMiflivevan Schepenen, Gefwoorens en Raeden der Stade 's Her togenbofch, gefchre- ven aldaer den fes en twintighften daer te vooren, verfoeckende haer Hoogh Mog. intentie te rao- ^enverftaen, over de poincten van het Placaet, by haer Hoogh Mog. den drie en twintigften De- cember feftien hondert vier en rachtigh geèma- neertj tot redres en weghneminge van dilordres inde Secretaryen der Steden en Dorpen in Bra- bant, en de Landen van Over-Maze, breder in devoorfchreveMiflivevermeldt: Endedathaer Hoogh Mog.de Publicatie van't voorfz Placaet binnen de voorfz Stadt gelieven te doen weder-» Kouden, ter tijdten wijlen toe op devoorfchre- vepoinften nader fullen wefen gedifponeert: Waer opgedelibereert, ende gelet zijnde op de twee Perioden van het voorfz Placaet, behelfen- dc da: alle Actens, ende een yder van dien ten Protocolle eerft te Boeck fullen moeten zijn ge- brachtjvoor datdoor Schepenen de ftipulatieaen Partyen fal werden afg enomen, ende dat alle de Conrraftcn in ordre op hare datums fullen moe- ten werden geftelt, is goedtgevonden endever- ftaen, dat by interpretatie vande voorfz Perio- den, fal werden verklaert, fooalsverklaertwert mitsdefen, tenopfichtevanheteerfte, datincas van noot, alsvan fieckte enonmogentheydtder ractyen, om ter Secretarye te konnen compare- ren, ofteincas dat veffcheyde pairyen vanbuy- taun de Steden komen, in het een en in hecan- acrgevaldcAaens enContraftenop eenMinu- te lullen mogen werden geftelt in de Steden, ten oyweien en overftaen van twee Schepenen, of in

Putte, noopcndehetongelijckbydievan Utrecht, de Crediteuren, zjjnde Ingezje- wwyan Hollandt, aengedaen in den Boedel van den Heer van MatheneJJe, in dato den twee

mw™tighfienjuliii6%7.

I

terVergaderinge gelefen de Requefte van Lan aurïïsde Lange,Advocaet,Adriaende

tenfeerconfiderableen importante fommenvan penningen deughdelijck te pretenderen hebben- de, nevens andere alhier in Hollandt woonende Crediteuren, te famen monterende tot over de drie hondert twee en twintigh duyfent guldens, ten lafte van den Boedel en Goederen, nagelaten by wijlen Heer Gijsbert van Matneöëilè,Rivierei Opmeer, &c. volgens hare refpective Obligatien daervan zijnde, en omme de voldoeninge van dien alle debvoiren en inftantienaenwende, in

Α „Τ' Medicina: Doftor, Mr. Nicolaes PaetiTo"7Flmck' Advocaet, Mr. Adriaen ^,mVp£?S ter AdmiraUtcyt tot Rotter- Mr-|acobdeie S'Advocaet> SophiaPaets, ïotRotterda anSe' Advocaet, allewoonende ^CrerfSf!' voornoemt, mitfgadersdever- dels>itihaSrcn· Va,n dehie™a genoemdeBoe-

indeProvin

Wed α          '°------------~— — I der minne, en oockjudicielijckby ende ten lafte r ende, houdende dat fy Supplian- van Johan van Hardenbroeck, als ia Hu welijck I                                                  hebben*

-ocr page 476-

			Pkcatery 4. Boeck. i.Tït.
		454 hebbende Vrouwe FloreriRna van MatheneiTe, nevens haer Sufter Maria van MatheneiTe, mits- gaders haer Moeder Margareta Valckenaer, Ërf- genaem van haer overleden Broeder Willem van MatheneiTe, die Erfgenaem was van wijlen den voornoemden Heer Gijsbert van MateneiTe, mitfgaders van haer Vader den Heere vanRaf- quart, de felve Johan van Hardenbroeck , aen wien by de Vooghden van de gemelde Maria ran MatheneiTe de gemelde Boedel was afgeftaen, en overgegeven aen de Supplianten, en andere fijne Crediteuren, hadde verklaert en overgegeven -de infolventie en het onvermogen vanden voorfz nagelaten Boedel ènde Goederen, tot foo verre oock felfs, dat daer meeft alle de, Crediteuren bewoogen waren geworden, om met den gemel- ten Heer van Hardenbroeck op den eerftenja- nuarii ièftien honderdt achten feventighaen te gaeneen Accord, waer by fyluyden overgaven, wegens haerlüyder refpe&ive importante afwe- fenscontentementte fullennemen, meteenvol- doeninge van twee en veertighten hondert. Doch dat de gemelde Heer van Hardenbroeck óock felfs aen dien voorfz Accordeniet voldoen- de, maer in tegendeel conduites houdende, die niet wel en waren, en waer uy t fijn contrarie def- lèyn niet duyfterlijck konde werden befpeurt, men van wegen de Hollandtfche Crediteuren, omme niet totael van haer refpe&ive deughde- lijck en importante achterwefens te werdenge- fruftreert, genootfaeckt was geworden, en geen andere remedie overigh hadde gevonden, als fig by Requefte te addtefteren aen den Hove Pro- vinciaelvanHoliandt, en te verfoecken, datby den gemelden Hove gefteldt mochten werden Curateuren over de Goederen, fpefterende tot den voorfz Boedel, en onder het reflbrtvanden felven Hove gelegen, omme defelve Goederen te beneficieren ad opus jus habentium. Dat ten dien fine by ofte van wegen de voorfz Hollandtfche Crediteuren, Requefte aen den voorfz Hove geprefenteert zijnde, het gemelde Hof hacy e goedtgevonden daer op niet te difpo- nercn, Partyen ongehoort, en derhalven geor- donneert, alvooren te compareren tot feeckeren dage voor ièeckere Heeren Commiiïariilènvan den felven Hove: Dat vervolgens den gemelden Heere van Hardenbroeck aldaer was gecompa- reert, ende op het voorfz verfoeck jegens fijne Crediteuren gehoort, doch dat het gemelde Hof gehoort hebbende het rapport vande voorfchre- ve Heeren CornmiiTariiïèn, geen difficulteyt hadde gcmaeckt'op het fundament van de voorfz jnotoire en fel fs verklaerde infolventie, en op an- dere ingenomen redenen en confideratien meer, de verfochte Curatele te verleenen , in April fes- tien hondert feven en tachtigh, en namaels in Ju- nio daer aen volgende, by Afte van elu.cidatie de fêl ve Curatele mede te extenderen tot de Goede- ren en Effecten, fpe&erende tot den Boedel van wijlen Willem van Mathenefie, en deflelfs Huyf- vrouwe Margareta van Valckenaer, in haer le- ven Heere en Vrouwe van Rafquar r, en mede ge- legen onder het reiïbrt van den Hove. Dat gelijck als die voorfz Curatele niet anders was verleent als na verhoor van Partyen, ende op gantfch fundamentele redenen, pock alfoo de-
						felve Curatele by den gemelden Heere van tJ denbroeck, uyt eygen begrip endeovertuWufJl volkomen was geacquiefceert, of immers\e provocatie daer jegens by hem ondernomen vcT* nu in defe jegenwoordige maendt Julij fe^r hondert feven en tachtigh, als wanneer hv k- Requefte fich hadde geaddreflèert aen denli
					genRaede, en verfocht Mandament in casRe" lief d'Appel, doch met foodanigen uytilagh ,dar de Curateuren daer op gehoort zijnde, hem al- leen verleent was geworden fimpele Reformatie metdeClaufule, om ten dage dienende de inhi- bitie te mogen verfoecken. Dan datby den gemelden Heere van Harden- broeck, inplaetfevan in contenti te provoceren van de voorichreve verleende Curatele, een an- dere wegh was ingeilagen, en op den naem van fijn Schoon-Sufter de boven-gemelde Maria van MatheneiTe, by die van den Hove van Utrecht bekomen foude hebben veniam atatis , hadde weten van den felven Hove te doen verfoecken en im perreren Mandament van Relief en van Be- neficie van Inventaris, foo raeckende de Nalaten* fchap van de voornoemde Willem van,Mathe- nefie, als mede ten refpecte van deNalatenfchap vanden voornoemden Heere Gijsbert van Ma- theneiTe , met Committimus aen den Gerechte der Stadt Utrecht, uyt krachte van het welde men dan aldaer op het interinement alle de gefa- mentlijcke Crediteuren heeft doen daghvaer· den. Dat die voorfz Proceduren van Relief en van Beneficie van Inventaris omtrent een Boedelde- welcke was notoire infolvent, en oock reeds wet* telijckerwijfe gebracht onder Curatele van den Hove van Hollandt,mitigaders omtrent een Boe- del waer toe de voorfz Maria van Mateneiïèno toire recht noch a&ie konde hebben, niet anders aengefien konnende werden, als omme daer door, washetdoenlijck, illufoirtemaeckendc voorichreve foo debité verleende Curatele, ende de Crediteuren van haerlüyder refpective deug- delijcke en importante achterwefens meer ende meer te fruftreren, de geftelde Curateuren haer genoodtfaeckt hadden gevonden voor haer fel- ven, en oock ( voor foo veel des noots)vooren van wegen de gefamentlijcke Crediteuren» het felve by Requefte aen den Hove van Hollandt te remonftreren, en daer jegens te verfoecken Man- dament van Arreft, Pcenaelen Rau Actie» het welck haer oock by den gemelten Hove was ver- leent, en vervolgens na fijneformeeninnehou· den behoorlijck was geëxploi&eert. Datinplaetfe van den voorfz Mandarnentete refpefteren, en indien men meynde eeniged^ fenfie daer jegens te hebben, defelve derenii voor den gemelden Hove te allegeren, men «at £ de konnen goet vinden op den naem van ^V0°T noemde Maria van'Matheneiïè fich teaddreu * ren aen den voorfz Gerechte der Stadt Utre^1' en aldaer te veribecken, gelijck men mede ha Ψ weten te impetreren Appoinctement vifJS en Interdiftie, in date den elfden Junii ψ . hondert feven en tachtigh, tenderende η*ε leen jegens het vervolgen van den v00,r L-de damente van Arreft Pcenael en Rau Actie > I ^ voornoemde Curateuren yjui ckniipvs n\^i

-ocr page 477-

			Civiie Wetten ende Recht-faeckea
							45J'
		, Ar (reioipetrecrt, ende tegens de verkoopin- hvdefclve Gurateuren aengcfteldt, maer dif- fcnerendeoock parriculierlijck ttnlaftevande ESanW». en vanhare Goederen die fy inde 5' furifdiaie van Utrecht gelegen of beru- Sehiden, alles op een poene vanhonderdt ^bbeldegoudeNederlandtfcheRjjders,byye- S jegens de Heen» van denLandete Ζ beuren; geHjek dan oock der Supplianten Seré Goederen ende Effeden, felfs oock haerLos-enLijf-renten, mitfgaders andere Ca- nitalen,aldaer op de publique Comptoiren ftaen- L daer over effe&ivelijck met arreften binnen de'Provincie van Utrecht waren geincommo- ° Dat de faecke daer by noch niet en was geble- ven, maer dat de voorfz Curateurenhetfelveby Requeite nader aen den Hove van Hollandt heb- bende geremonftreert, ende daer jegens van den felven Hove verfocht, midfgadersgeimpetreert, en vervolgens oock gedaen exploicïeren Manda- mentvan attentaten Pcenael* dat op den naem vandevoornoemde Maria van Matheneffe, van den voornoemden Gerechte der Stadt Utrecht verfocht, en oock by den ielven Gerechte ver- leent, mitsgaders aen den Supplianten geëxploi- ileert was geworden een nader Appoinctement in dateden vijf en twintighften der voorfz maent Junii, waer by al weder wasverleendtarreft op der Supplianten particuliere Goederen en Effe- cten, midtfgaders redoublement vandevoorige prxtenfe interdictie,, op een poene van twee hon- dert dubbelde goudeNederlandticheRijders,te- gens de Hceren van den Lande te verbeuren, met citatie, in cas van attentaten , en mede met autho- rifatieop den Hooft-Officier der voorfz Stadt, omme,fooaldaergefeytwerdt,jegensdeTranf- greiTeursvanden Appoindtémente, endeViola- teurs van de Jurisdiftie van den voórfchreven Gerechte, he,-recht van de Heeren van den Lan- de waer te nemen. Dat die foodanige Proccduren van den Ge- rechte van Utrecht ten alderiiytterften extrava- geerden, niet allen ten refpedledat het waren no- toire attentaten op attentaten, ondernomen in prajjuditieendein vilipendie van de voorfz fuc- ceilive verleende en geëxploiteerde Mandamen- p1 ii j inrercJl&ien Peenael van den Hove van «o! andt, maer oock ten inficht dat daer door oe öupplnnten in voegen voorfz geincommo- Fff aW n in hare particuliere Goederen en Sn j1' ennieta|leengeincommodeert, maer inr?« Scdl'eyghtvan foo exceiïïvelijck daer i'ueiullen werden gemuldeert, en dit nergens anaerSover}alsalleenlijckomdatdevoorfzCu. ^P^^crfelven^nvanwegendegefa- van S Crediteuren door wettige middelen fofc ftrachten te maintineren en ftaende te Partv^ °0rf? Curatele, die na verhoor van telden Η ^ ^ kenniife van Wecken by den ge- dervHo0ir'VaSVerleendCi en waerJegensvan fii4vin§ ι de' mecle na ingenomen ken- iifhadXv " ^en deminfteclaufulefufpen- Ov"ne r'VCrden 8**&φ&· ' "tele, Pn700rf?Qveel belangde de voorfzCu- ^eurennί?"?1*""» van dien, de voorfz Cu- ereden haer confidentie enbeveylin-			gefteldcn in dejuftitie,ende in de authorkeyt ea het gefagh van den gemclden Hove, 't welck de voorfz Curatele hsdcie verlcendt, en al waer dan oock ten dien fine de ielve Gurateuren by Reque- fte mede kenniile hadden gjegeven van he lactfle Appoinétementvanden Gerechte van Utrecht, en daer jegens hadden verfocht, en op haer deug- delijckte kennen geven oock geimpetreert foo- danigen nader provifie van Juftitie, als daer toe convenabel wasgeooi deelt. Maer dat de Supplianten ? Voor foo Veel fy iri voegen voorfz wierden geincommodeert, ende verder met exceilive pcenaliteyten bedreyght in hare particuliere Goederen en Effecten, gele- gen of beruftende in de Stadt of Jurifdietie van Utrecht, redenen van bekommeringen meyn- den te hebben, omme in de authoriteyr van de Juftirie, enhetgefaghvandenHove, dievolko- men fecuriteyt en beveylinge voor haer niet en konnen itellen, maer die Mve fecuriteyt en be- veylinge te moeten ibecken in de macht en pro texie van haer Ed. Groot Mog. Tot welcken eynde dande Supplianten» als Ingezetenen van defe Provincie, haer addrcflêer- den aen haer Ed. G root Mog., verfoeckende, dat de felve haer Supplianten geliefden te vergunnen en te authoriferen, omme tot reparatie van foö notoiren ongclijck en prajjuditie, als haerSup* plianten door de voorfz Proceduren vanden Ge- rechte van Utrecht in haer particuliere Effecten en Goederen reeds waren bejegen t, en noch ver* der wierden gedreyght te mogen doen nemen eft houden in arreft foodanige Goederen ende Effe- cten, toebehoorende de Ingezetenen van de voorfz Stadt van Utrecht, en gelegen ofte beru- ftende onder het gebiedt van defe Provincie, als de Supplianten fouden konnen aenwijièn, ten eynde fy Supplianten daer aen fouden mogen verhalen alle vergelijckingen en benadeelingen, ter faecke voorfz reeds geleden, en noch verder telijden, ofdat haer Ed. Groot Mog. haer Sup- plianten de voorfz reparatie fauden gelieven te doen erlangen , op foodanigen anderen wijfe, als na derièlver hooge wijshey t daer toe beft ende convenabelftgeoordeelt mocht werden: Waer op gedelibereertzijnde, isgoedtgevondenende verftaen, dat van 't gunt voorfz is by Mifll ve ken- niftè fal werden gegeven aen de Heeren Scatcn van Utrecht, met reprefentatie, dat het ongc- lijck dat de voorfz Supplianten indefen gefchier, fooevidentenfoonotoiris» dat haer Ed. Groot Mog. niet konneh twijitelen, of haer Edele Mog. fullen aenftondtsde voorfz Proceduren op den naem van de voorfz Juffrou we Maria van Mathe- nefle , of den Officier der Stadt Utrecht onder- ( nomen, cailèren, tenietdoen, en alle vervolgh van dien doen cefleren : Dat het immers evident is, dat de Curateuren van den Boedel van de, voorfz Heeren Gijshert en Wiifem vdn Mathe- nefle, by den Hove gefteldt, reprefenteren hec geheele Corpus ofUniverfiteyc van alle de Cre- diteurenvan de voorfz Boedels, en datdieCu- rateurenyets doende, datfy achten voor't befte van den Boedel te wefen, de particuliere Credi- teuren van dien voorfz Boedel, en veel min de eygen en private Goederen van die voorfchreve Crediteuren, die met dien Boedel geen gemeen- fchap

-ocr page 478-

Plaaiten. 4/Boeck. ï.Tit.

456

daer over ten principalen ncchniet heeft eed'r poneert exceptie van htifpendentie voor den Π ven Hoogen Raedt 5 ende voor foo veel men ^* daer in wil te pas brengen, de gemelde JufFrouwe Maria van Mathenes, dat het evident en buyte'2 contradi&ieis, dat de Boedels, foo wel van He gemeldenHeer Gijsbcrt, als Heer Willem yjj MathenelTe, zijn gevallen in defeProvincie e vervolgens op haer overlijden aldaer, en nergens anders hebben konnen werden geadieert cnlL gevaertj en voor 100 veelde voorfz Juffroirwe Maria van Mathenes dien voorfz Boedel foude mogen hebben verfuymt teadieren, ende noch felfs onder beneficie van Inventaris, dat dat ver- fuym, die geene die geinterefieert waren, dat de voorfz Boedels alhier in defe Provincie mochten werden aenvaert, notoirlijck niet kan prejudi- ciëren , want dat defelve Juffrouwe Maria van MatheneiTe, door haer verfuym van geen beter conditie konde wefen, alsfy foude zijn geweeft indien fy het voorfz verfym niet hadde gepleegt; maer de voorfz Boedels ten tijde van het overlij- den van de gemelde Heeren Willem en Gijsbert van MatheneiTe hadde geadieert,'t zy fimpelijck, 't zy onder beneficie van Inventaris, en dat het evident is, dat die aditie in foodanigengevalle in defe Provincie hadde moeten werden gedaen, 't zy dan dat fy mocht hebben goedtgevonden dieiimpelijck, of onder beneficie van Inventa- ris te doen, dewijle defelve Boedels in defePro vinciegevallen waren, menfwijge omdeabfur- diteyt die daer is, dat yemandt na het verloop van twintigh jaren, vooreen anderen Rechter, als daer hetSterf-huysgevallen is, falkomenon- dernemen een Boedel te aenvaerden onder bene- ficie van Inventaris, daer die twintigh jaren te vooren door yemandt die fich fimpel Erfgenaem gedragenheeft,is geadieert: Dat haer Ed, Groot Mog. derhalven van de Juftitie en rechtvaerdig- heydt van de hoogh-gemelte Heeren Staten ver- volgens niet anders konnen verwachten, of de felve fullen de voorfz Proceduren aenilonds doen caiferen éri ceiferen} of indien daer over noch eenigh bedencken foude mogen wefeflj goetvinden daer over in conferentie te laten ko- men met eenige Heeren, by haer Edele Groot Mog. daer toe te committeren, en inmiddels be- forgendatmetde voorfz Proceduren maghwer· den gefuperfedeert.

fchap hebben , niet konnen werden aengefprooc- kcn of geconvenieert voor het feyc van de voorfz Crediteuren, by diegeenedie door dat feyt van de voorfz Curareuren meyndt beledight te zijn 5 ende dat vervolgens Proceduren, die gehouden werden op Goederen, niet fpecTrercnde tot die Boedels, en niet gepoflideert werdende bydie Gurateuren, niet anders konnen werden aenge- jfienals reprefalien of aenfpraecken gedaen op Goederen, toebehoorende andere Menfchen, als die geene over wekkers doen men klaegh t, hoe- danige Proceduren by Subalterne Magiftraten, als is het Gerecht der Stadt Utrecht niet konnen werden ondernomen , en felfs by den Souverain niet werden geaccordeert, als dat men openbaer- lïjck heeft geweygert Recht ende Juftitie aen de Klagers te adminiftreren': Dathaer Edele Groot Mog. hier in noch te minder konnen twijffelen, om dat defelve wel weten dathaerEd.Mog.feer licht fullen confidereren, van wat confequentie deiè faecke foude werden, indien defelve aen het Hof van Juftitie in Hollandt gelijcke Procedu- ren quam te ondernemen op de Middelen en Ef- feften die den Officier , Burgermeefteren ende Schepenen der Stadt Utrecht,of by defeft van fo- danige, andere Burgeren en Ingezetenen van de voorfz Stadt in Hollandt poiTideren j en dat die faecke alfoo al verder en verder in verwyderinge quam, fonderlingh daer de in-Juftitie , die de voorfz Crediteuren werdt gedaen, foo uytfteec- kendeis, dat die haer oock in het eerfte beginfel foo naeckt vertoont, dat die met geen couleuren verfchoont kan werden, want voor foo veel de- le Curatele foude mogen concerneren den voor- noemden Heer van Hardenbroeck, dat het evi- dent is, dat defelve Curatele by het gemelde Hof van Hollandt niet is verleent als na verhoor van Partyen, ende voor foo veel den felven Heer van Hardenbroeck gemeyndt heeft te wefenbe- fwaert met het verkenen van de voorfz Curatele van het voorfz Hof 5, dathy daer van hebbende geappelkert aen den Hoogen Raede, die faecke aldaer vervolgen kan, en dat midtsdien, indien hy de voorfz Curatele foude willen difputeren, obfteren foude exceptie van gewijsde , voor foo veel het voorfz Hof die verleent, en dengemel- den Hoogen Raed verklaerdt heeft, dat die ver- leende Curatele by provifie lijn effect moeft heb- ben, en voor foo veel den felven Hoogen Raed

Nader Refolutie op V"voorfchrevefubjeïï, in dato den dertienden Septemberjeftifflhon* dertfrven en tachtigh.

teneffe, inder tijdt: Ende dewijle defelveu?/^ Conclufie van de opgedaehte Miffive vernam»· dat haer Ed. Groot Mog. niet ongenegen ^ om over de voorfz faecke met haer in c°n 'Lj te treden, gelijck haer Edele Mog. mede op een en twintighften Julii laetftleden haddena geboden, foo om over het generale werÏ0p. vaften voet te brengen, als oock om over tf gemelde faecke van den Boedel vanWe . Heeren1

ONtfangen een Mifllve van de Heeren Staten van Utrecht, gefchreven tot Utrecht den fes en twintighften van de voorlede maendt Augufti, StiloLoci, houdende» dat defelve eerftop den negentien- den van de ielve maendt hadden ontfangen, en vervolgens in hareVergaderinge gelefen haer Ed. Groot Mog. Miilive van den twee en twintigh- ften Julii laetftleden» Nieuwe Stijl, raeckende de klachten by feeckere Requefte vervat, en aen haer Ed. Groot Mcte. geprefenteert,op den naem en van wegen de refpective Crediteuren van den Boedel en NaJatenfchapYan de Heeren vanMa-

Burgermeefter Veth, in 't particulier W&L· Ed.GrootMog. te handelen, dat defelve «g natie var» tijdt en plaetfetot die by-een-K0^e

-ocr page 479-

Civile Wetten ende Recht-iaecken.

457

«Ae het houden van de Conferentie fouden af- hrrn genegen zijnde, om, geduyrendede rorfedeliberatien, alles te doenhouden infta °S dat gelijcke ordres tot dien,eynde by WrEdeleGrootMog.wierdengefteldt: Waer delibereert zijnde, isgoèdtgevondenende SaenVd^devoWzMrffivegefteldtfalwer- den in handen van de Heeren van Haerlem, ende ïïre haer Edele Groot Mog. Gecommitteer- den tot de iaecken van dejuftkie, metennevens mdaeHeeren Gecommitteerden uytden Hove, ommemet de Heeren dieby de hoogh-gemelde

Heeren Staten van Utrecht daer toefouden mo- gen werden gedepu teert, over de voorfz faec ken in conferentie te treden, den anderen, is't doen- lijck, daer over verftaen, ende van alles aen haer Edele Groot Mog. rapport doen, om't felve ge- hoort , voorts gedifponeert te werden als na be- hooren: Ende dat middeler wijlen, ende tot dat de voorfe Conferentie geëyndight fal wefen, oock aen defe zijde alle Proceduren fullen wer- den gehouden in ftate , en dat daer van by Miffi- ve kenniflè fal werden gegeven aen meer hoogh- gemelde Heeren Staten.

Noch nader Refolutie op 't voorfchrevefubjeB, in dato den vijf en twintighften Septem- berfeflkn hondertfeven entachtigh.

E Heer Penfionaris Ten Hove heeft ter Vergaderingegerapporteertdeconfide- ratien en 't ad vis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden , heb- bende , in gevolge en tot voldoeninge van derfel- ver Refolutie Commiflbriael van den dertienden deferloopendemaent, geëxamineert de Miffive van de Heeren Gedeputeerde Staten van U- trecht, gefchre ven aldaer den 2 6. van de voorlede maendtAuguili, Stilo Loei, houdende, dat de felve eerfr. op den negentienden van de felve maendt hadden ontfangen, en vervolgens in ha- re Vergaderingegelefen haer Edele Groot Mog. Miffive van den tweeen twintighften Julii laeft- leden, Nieuwen Stijl, raeckende de klachten byfeeckereRequeftevervat, en aen haer Edele Groot Mog. geprefenteert, op den naem en van wegende refpeaive Crediteuren van den Boedel en Nalatenfchap van de Heeren van Mathenefle, indertijdtj cndewijledeielve uytdeConcluiïe vandeopgedachte Miffive vernamen, dat haer Edele Groot Mog. niet ongenegen waren o mme over de voorfchreve faecke met haer in conferen- tie te treden, gelijck haer Edele Mog. mede op den een en twintighften Julii laetftleden hadden aengeboden , foo om over het generale werek een vaften voet te beramen, als oock om over de opgemelde faecke van den Boedel van wijlen oeHeeren vanMatheneffe , midtfgadersdievan den Burgermeefter Both in't particulier met haer ω. Groot Mog. te handelen ; datdefelvedefig- natieyan tijde enplaetfe tot die by-een-komfte, ende het houden van de Conferentie fouden af- 'Τ™'genegen zijnde om geduyrende de m?l α ellberacien alles tedoen houden in ftate, «wtsdat gehjeke ordres tot dien eyndebyhaer nemT*. 7°ε· berden gefteldt: Ende is daer nevens gdefen de Miffive van de Heeren Staten tienrWi r ', gefchreven tot Utrecht den der- by dS ur 00Pendemaent» Stilo Loei, waer haddenl endcmaecken' dathaerEd.Mog. teerden?eni!mineer,:eenige Heeren Gecommit- •ntotdevoorfzfaecke,en den tijten plaet-

fe van de voorfz by-een-komfte, 't zy Woerden, Oudewater, of eenige andere Plaers, die tot de meefte commoditeyt van de Heeren wederzij rs re committeren foude wefen, lieten aen het goed- vinden van haer Ed. Groot Mog.: Waer op ge- delibereert zijnde, is goetgevonden en verftaen, dat aen de hoogh-gemelde Heeren Staten van Utrecht fal werden gerefcribeert, dat haer Ede- le Groot Mog. aen hare zijde infgelijcks eenige Heeren tot de voorfz faecke hebben gecommit- teert, en geerne fouden fïen , dat het aen de meer - hoogh - gemelde Heeren Staten welgeval- len mochten, deplaetie te nemen alhier in den Hage, om dat de gemelde Heeren derièl ver Ge- committeerden niet wel van daer konnenabfent zijn, en den tijt laten aen het welbehagen van haerEd. Mog.; verfoeckende niet te min , dat den felven ten beften van wederzijds Crediteu- ren, foo kort foude mogen werden genomen, als eenighfins doenlijck ioudezijn, en daer van tydelijck kenniflè te geven aen de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, om de Heeren defer-zijds Gecommitteerden daervantekonnen waerichouwen, en dat alles middelerwijlenweder-zijts fal zijn en blijven in ftate, foo nochtans, dat haer Edele Groot Mog. verwachten, dat demeer-hoogh-gemelde Hee- ren Staten van Utrecht, in confbrmiré van der ièlverMiflive vandenachtften, mededeièrloo- pende maent, Stilo Loei, uyt den arrefte, en van alle bekommerniiïè lullen doen ontilaen, en tervryerdifpofitievan de-Eygenaers ftellen alle foodanige Goederen ende Effecten , als aldaer fouden mogen zijn gearrefteert of geincommo- deert, eenige Crediteuren van den voorfz Boe- del, of oock de voorfz Curateuren in haer par- ticulier toebehoorende, en tot de voorfchreve Boedels niet ipedlerende, dewijle die voorfchre- ve Goederen immers notoirlijck geen gemeen- fchap hebben, of eenighfins geconcerneertkon- nen zijn in de queftie die overdeadminiftratie en beheeringe van de voorfz Boedels foude kon- nen of mogen werden gemaeckt.

-

/<?' wegens klachten van die 'van Leyden-, raeckende de proceduren gehouden

D

'ver den wfolventen Boedel van Tieter van Arekel, in dato den ι f. September 1687. »» Η

VerndrPenfl0naris TenHove heeft ter f tien en het advisvande Heeren haer Edele Groot

Λτ ^acringegerapporteertde confidera-

Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolge Kkk                      en

iv.fc»...

-ocr page 480-

					Hacaten. 4.Bocck. i.Titw Dat den voornoemden Cornelis van Ar t op den twintighften Februarü daer aen voWnf
		458
			cn tot voldoeningc vanCommiftbriael van date de
							fich geaddrefleert hadde aen den felven Ger te, met verfoeck, dat de voorfz Curatele ee voceert, enhy in plaets van den voornoemd*" van Leeuwenaengeftelt mochte werden, οικΓ prazfentatie, dat hy fonder eenigh falaris fich mer diemoeytefoude laten chargeren, prstexeren de, dat anderfins alle de onkoften van de Cu tele alleen foude komen te redunderen ten {Jh* de van't voorfz Wees-kint -. doch dat de voorfz Schouten Gerechte niet hadden konnen goedt- vinden de voorfz Commiflie, eenmael debité, ea op 't verfoeck van Pieter van Arckel, en deifelfs Crediteuren gedaen, terevoceren, endaerom defelve praefentatie van den voorfz Cornelisvan Arckel, op den twintighften Februarü feftien hondert feven en tachtigh hadden afgeflagen Dat Cornelis van Arckel fich hadde geaddref- feert aen den voorfz Hove, en fich gelatendeafc of den voornoemden Schout en Gerechte op de voorfz fijne praefentatie niet hadde willen depo- neren, verfocht dat fygeconft ringeert mochten werden als noch binnen als doen drie avierda- gen de faeck t e termineren > dat het voorlz Hof op de aengeftelde comparitie bericht wefende vandeonwaerheydt van de poiitive, in de Re- quefte van den voornoemden Cornelis van Arc- kel gein iereer t, hebben verleent Nihil. Zijnde remarcabel, dat in de voorfzRequefe werdtgefeght, eerftelijck, dat Pieter van Arc- kel tot die tij t toe geen reeckeningh hadde willen doen van fijne Vooghdye. Dat de Brieven van Ceffie, en hetaenftellen van een Curateur, nergens anders toe diende,als om fijn Pupille te befchadigen > dat oock den aengeftelden Curateur de vafte Goederen (om fijn falaris te vergrooten ) by ftucken ende broe- ken focht te verkoopen, &idgenus dia. Dat den voornoemden van Leeuwen Burger* meefteren der Stadt Leyden hadde bekendtge- maeckt,dathyalsCurateurvandenvoorfzBoe· del, foeckende de voorfz duyfent fes honderten dertig guldens, geprocedeert van de voorfzMca· bile Goederen machtig te worden, om daerover, als oock over de voorfz Effecten van den voor* noemden Boedel van Pieter van Arckel, voor Schout en Gerechte van Soeterwoude een gene- rale praeferentie te houden , ende de voorfz haft Ed. Groot Mog. Refolutie van den tiendenJulü feftien hondert feven en feven tigh, na fijn forI?e en innehouden achtervolght te werden, mailf ai hem was voorgekomen, dat de voorfz duyfcn fes honderdt en dertigh guldens, niet alleen in handen van den Secretaris Mr. Meynardus w Buyren geconfigneert, maer oock al op dend den Februarü feftien honderdt fevenen t,lchtJ^ daer o ver een Verbael van preferentie gehot» en dienvolgende de voorfz Penningen Wt keert fouden zijn.                                 c jf Dat het fel ve aen den Heer Raeds-Heer t^J die nevens den Heer Yman Cau in 't nfc van preferentie ftondt bekendt, van ^e8■ Heeren Burgermeefteren van Leyden {^ r fenteert zijnde, echter daer op geen r^ïï|J voight, maerde voorfz penningen in con té van*t voorfz Verbael gediftribueert V*g ^
		April feftien hondert fevenen tachtigh, geèxa- mineert het geene de Heeren Gedeputeerden van de Stadt Leyden, ten felven dage ter Vergaderin- ge hadden geproponeert, namentlijck, dat of wel by Refolutie van den io.Julii 1677., tot een nette en klare bekrachtingh van hetbefchre- ven Recht expreflelijck was geftatueert, dat alle queftien en difputen, vallende in en over Boe- dels die infolvent geworden , of onder benefi- cie van Inventaris geadieert, ende gcaenvaert werden, ofte anderfints by Commiiïie, of on- der de opficht Van Schepenen ofCommifTariifen van de defolate Boedels geadminiftrecrt wierden, geventileert en afgedaen moeften werden voor den Rechter van die Plaetfe daer de voorfchreve Boedels infolvent, onder beneficie van Inventa- ris geaenvaert, of onder Commiffie als vooren geadminiftreert waren ·, en dat de voornaemfte redenen van de voorfz difpofide waren geweeft, eerftelijck, dat het univerfele Jwdicium niet was gefepareert, noch het Hof met de Steden ende Dorpen dien aengaende in eenige concurrentie foude komen*, ende ten anderen, dat deinfol- vente Boedels, en de gefchillen daer over ont- ftaende, in 't geheel noch ten deele af-getrocken fouden werden van de Steden en Plaetfen , daer die infolventiefoude komen voorte vallen. En ofwel mede by de voorfz Refolutie was voorfien tegens den langen train, en de veelvou- dige conteftatien, daer inde Steden en Dorpen (het voorfz cafus exifterende) met het voorfz Hof foude komen te vervallen, namentlijck, dat men foude mogen volftaen, midts aen den Hove fimpelijck te reprefenteren, en by de noodige befcheydenaen te wijfen alleen dat Faffum, te weten, dat foodanige Boedels infolvent waren geworden. Dat in tegendeel van dien was voorgevallen, dat in December feftien hondert fes en tachtigh Cornel is van Arckel, als met en beneffens Pieter van Arckel, Vooght van het Wees- kint van Joa- chinivan Arckel, vermoedende dat de faecken van den felven Pieter van Arckel foodanigh te r ugge liepen, dat het voorfz Wees-kindt by die Vooghdye in tijden ende wijlen fouden konnen werden befchadight, figh geaddreiTeert hadde aen den voorfz Hove , en geobtineert een Man- dament van Arreft op de Goederen vanden voor - fchreven Pieter van Arckel, midtfgaders op den fesden Januarii daer aen volgende een Acte van authorifatic, omdeMeubile Goederen van den felven Pieter van Arckel te verkoopen, gelijck dan defelve verkocht, en daer van geprocedeert waren een duyfent fes hondert en dertig guldens. Dat de gemeldePieter van Arckel op den een twintighften Januarii feftien honderdt fcven en tachtigh hadde geobtineert Brieven van Ceflie, metcommittimus aen Schepenen der Stadt Ley- den , die op den vier en twintighften daer aen volgende behoorlijck waren geëxploifteert. Dat op den iesden Februarü ten ver foecke van den voornoemden Pieter van Arckel, eneenige fijner Crediteuren, by Schout en Gerechte van Soeterwoude tot Curateur overden voorfz Boe- del was aengeftelt Johan van LeeuwenjSecretaris van Soeterwoude.

-ocr page 481-

Civile Wetten ende Recht-faecken.

459

aldaer gehouden te werden; en dat den'gemel-t den Heere Raeds-Heer Gooi in het Befoigne* over de voorfz Propofitie gehouden, tot éclair- ciflement van wegens den Hove, hadde bericht, dat het Mandement van Arreft hier vooren ge- meldt, by den Hove aen Cornelis van Arckel, op de Goederen van Pieter van Arckel was verleent in December feftien hondert fes en tachtig, mits- gaders de verkoopinge van*de Meubile Goede- ren van den voorfz Pieter van Arckel wasgede- creteert, by Acte van den fesden Januarii laetft- leden: Dat oock niet by houdinge van een for- mele preferentie, maer op de overgifte van de Crediteuren van Pieter van Arckel, by Verbael van den derden Februarii laetftleden , de pen- ningen van de voorfz Meubile Goederen gepro- cedeert, aen de legale Hypothecariilen by pro- vifie waren toegeftaen»te ontfangen en uytge- telt, onder cautie de reflituendo, gelijck fulcks al- leiïns in iniölvente Boedels dagelijcks gefchiedt, felfs vooren aleer de generale praeferentie werdc gehouden: Dat vervolgens alle hetfelvige zijn- de voor-gevallen, voor en aleer de voorfz Cura- tele by Schout ende Gerechte van Soeterwoude was gedecerneert, als zijnde hetfelvige eerit ge- volght op den fesden Februarii voorfz, en fulcks oock voordat het gemelde Hof kennifie van de voorfz Curatele hadde bekomen, het gemelde Hofin alle het voorfz vermeynde wel en wette- lijck geprocedeert, en dê voorfz haer Ed. Groot Mog. Refolutie van date den tienden Julii fcüien honderdt feven en feventigh in'geenen deelen te hebben gecontravenieert, verklarende verder, dat het gemelde Hof haer de voorfz faecke niet meer haddeaengetrocken, nadat het felveken- nifiê van de voorfz Curatele hadde bekomen, en vervolgens wel mochte lijden, dat by den voorfz Johan van Leeuwen , als aengeftelde Curateur over den Boedel van den voornoemden Pieter van Arckel, tot de eyndelijcke expeditie van het geene den voorfz Boedel raeckt, wierde voort geprocedeert, endefpecialijck, datinhergene- rael Judicium, in cas van praïferentie o ver den ge- heefen Boedel van den voornoemden Pieter van Argkel te houden, het voorfz Verbael van den derden Februarii, endeuyttellinge van de Gel- den, uyt krachte van het felvige, onder cautie dereflituendo gedaen, en m het voorfz Verbael abulivepraïferentiegenoemt, maer wierde aen- gefienalsproviiioneel, en dat pp de voorfchre- ve penningen in het voorfz generale Judicium vanprazferentieten principalen foodanigh wier- de gepifponeert, als fal werden bevonden te be- hooren. Dat oock het voorfz Hof wel magh lijden, dat de penningen die van de voorfz Meubile Goede- ren geprocedeert, als noch onder den Secretaris van Buyren mochten overigh zijn, aen den voor- ichreven Curateur Johan van Leeuwen ter han- den gefteldt wierden ·, en dat het gemelde Hof vermeynde dat het felvige daer mede eifective- lijck hadde voldaen alle het geene dat haer Ed. Groot Mog.by de voorfz Refolutie van den tien- den Julii feftien hondert feven en feventigh had- den gedeclareert, dat in foodanigen geval foude behooren gedaen te werden: Waeropgedelibe- reertzijnde, is verftaen ende verklaert, fooals Kkk 2                   ver-

dat de voorfz Gedeputeerden fouden veel informaliteyten, die in het

bleven;

hv e

houden van de voorfz ftucks-gewijfe pr^feren- UCSlnfoSneydt}datnietalleennochPie. an Arckel, tot wiens Boedel de penningen fp<Nocn den Curateur die by den Schout en Ge- rechrewasaengefteldr. Noch de Crediteuren die de voorfz Guratele den Secretaris van Leeuwen hadden verfocht, nn de voorfz preferentie waren gehoort ofgeci- ,eert ■ dat oock in de Rolle nergens waren gevon- den Notulen of praïfentatie, omme eenCompa-. riticte houden, of op de preferentie of concur- rentie van de voorfz penningen te difputeren. Maer datfelfs de ReqMjefte van Cornelis van Arckel met opmerckingh ingefien zijnde, hy of notoire als doen; namentlijck , op den vier en twintighfren Februarii, felfs van de voorfz ge- houden preferentie, (daerby hem nochtans als Vooght van de Kinderen van Leuntje van Arc- kel twee honderdt en vier guldens acht ftuy vers, met de Inreieife van dien, 'en aen Maria van Arc- kel de fomme van acht hondertfeven en ttvintigh guldens acht ftuyvers zijn geadjudicieert) niet hadde geweten, of indien hy het hadde geweten, fcer malitieufelijck hadde gediffimuleert. Dat fyhaer vervolgens oock niet fouden aen· trecken de bedenckinge die uyt den date van het voorfz Verbael van preferentie quam te refulte-

ren,

en namentlijck, als op den derden Februa

riifeilien honderdt feven en tachtigh, de voorfz praferentic gehouden, en de voorfz duyfent fes hondert en dertigh guldens, dien conformelijck by de voorfz Cornelis van Arckel, qualitate quay voor verre het grootfte gedeelte getrocken fou- dezijn; hoe he| dan mogelijck konde wefen, dat dien felven Cornelis van Arckel op den vier entwintighften Februarii daeraen volgende de Curatele van den voornoemden Jan van Leeu- wen gedifputeert, en fich van alle die klachten over de ruïne van het Wees-kint, ende over het perkulum in mera (daer van de voorfz Requefte gewaeght) gedient konde hebben. Behalvendat men eenen Loth Gael, ten voor- Icöreven Verbale, buyten kenniffe van Curateur en Crediteuren, een reivindicatie was toege- ven, daer over voor den Gerechte van Soeter- VA ee!ï de litirPendentie was. Undealleen fiende op het intereft van't Dorp, Am!Va?gemeldeHeeren Bnrgermeefteren de όΖ Τ'F1 eerlijckheyt competeert, mirsga- "sopdeninnehoude vanhaerEd. GrootMog. ^eioiutievanden tienden Julii feftien honderdt refrlTλ tmi§h > verfochtenmetbehoorlijck ziin L hfrEd· Groot Mog. geliefte magh in"' y heteffeavan defdv? Refolutie te voorin?' enmidcs dien te verklaren , datde inforlPliffTeendiftributie»alsqualiJcken fthrevenl ?edaen' g^trafteert, endevoor- honderrlT"?611'terfommevan duyfendtfes êenweroVn rt,giuldens te ^rde gebracht mo- de EflfeftJ/ omdaerover, mitfgaders over alle- 'echtevancVanen BoedeI voorden voorzGe- f^ntiegLreterWoude ordentelijck op de pra- δ - Puteert> enhec generale Judicium

*

•

-ocr page 482-

)

φο                   riacaten. 4-^oec^· iTit. verftaenenverklaertwei^itrnidtsdefen, dat met \ Heeren Burgermeefteren ende Regeerders d

h

hetvoorfzdeclaratoirvandenvoorfchrevenHo- ! voorfchreve Stadt Leyden behoaren te

nemen

ve, ende het genieten van het effeft van dien,■. de | contentemenr.

Verdragh tujfchen de Provinciën van Hollandt en Utrecht, noopende het aenflellen van Curateurs over T)efolate Boedels, in dato den laetflen Qttoher 1687. infolvent geworden zijnde, aldaer fal werden aengefteldt een Curateur over deflelfs Boedels Goederen, in de andere Provinciën geleden en vervolgens het univerfele judicium concurfisz]. daer lal moeten werden gehouden. II. Dat de Curatele in dier voegen gedecerneert zijnde, alle de Goederen des Boedels Μ com- prehendercn, alwaer*tdat buyten de Provincie daer't Sterf-huys of infolventie gevallen is3 het meefte gedeelte der Crediteuren haer onthou- dende en woonachtigh waren, ofoock't groot- ftc gedeelte van de Goederen en Effe&en buyten de Provincie gelegen, ofteuytftaende mochten zijn. I I I. Dat den aengeftelden Curateur de gemelde Goederen ende Effecten in de andere Provinciën gelegen of uytftaende, publiquelijck,'t zy alleen, ofte ten overftaen van CommiilariiTen van dien Rechter, alwaer 't'Sterf-huys of infolventie ge- vallen is, fal mogen verkoopen of manieren, na ftijle of coftumc van de Plaetfe alwaer de verkoo- pinge gefchieden fal. I V. Dat difput vallende over het Domicilium van der Overledene of andere infolvente Perfoonen, fulcks moeten geoordeelt werden by den Rech- ter alwaer defelve haer laetfte verblijf-plaets ge- hadthebben.                            , Aldus gedaen in 's Gravenhage den lattften Oc7tober lèftien hondert feven en tachtigh, Nieu- wen Stijl, enbydereipctüve Gecommitteerden geteeckent.

nvdHtftdvvaadodvolln AHvdrddrc

rateurs over defolate Boedels, in een van de hoogh-gedachte Provinciën voorvallende, met den anderen in conferentie getreden > endedieji- aengaende op 't rapport en aggreatie van de Hee- ren hare Principalen en Committenten verdra- gen en overkomen, omme tuflehen de hoog-ge- meldetweePro\ancien, en der felver Ingezete- nen onverbreeckelijck te werden geobferveert. I. Dat in een van beyde de Provinciën een Boe- del door verfterf, bancqueroeten ofte anderiins

W. Fabricius. Mich. Ten Hove, A. Heyn/tus. Com.'Paets. R. van Groenendijck. C. Borsvan Waveren. Adriaen Baert. Cornelis Velius. M.Gool. J. Vallenfis.

Ga/par Schade. H. Thuyl van Seross- Vreedelandt. C.vanDombwgh. J. van Someren. C.T armentier.

Approbatie van V voorenflaende Accord 3 in dato den negen en tmntiMen Nov^ fefiienhondertfeven ent achtigh.

daef

BY Refumptie gedelibereert zijnde op het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge entotvoldoeninge van der felver Refolu- tie Commifloriael vanden dertienden September laetftleden , met de Heeren Gecommitteerden van de Edele Mog. Heeren Staten's Landts van Utrecht in conferentie waren geweeft, over het beramen van een vatten voet op de adminiftratie,

beheeringe ende judicature, met hetgeen c\ van dependeert, van en over de Boedels - de voorfz refpeéHve Provinciën dooï v& t banqueroeten ofte anderfins, komeninf°I; ^ werden, ende met den anderen opgeftel^ ^

fchriftelijck Verdragh, in de Notulen van. fes en twintighften defer loopende ΰ&$' Jet mentioneert, hebben haer E&Groot ΜJ^ voorfz Verdragh geapprobeerc en geagg ,Λ

Wf.

-ocr page 483-

Civile Wetten ende Rechr-faecken.

461

-' k hetfelve geapprobeert ende geaggreeerc f Λ de van approbatie en aggreatie van de hoogh %ei% itsdefem en voorts goedtgevonden en gemelde Heeren Staten van Utrecht geè'xtra werdtm                          ^ε voor^approbarje deert en uytgewi (Telt fal werden.

f^ggrneaSeUo7gemaeckt; ende regens gel ij cke

Tfadcrt confirmatie van V Verdragh tujfchen Hollandt en Utrecht, noopende infohente Boedels, als mede den Boedel van de Heer van Matenefle, *'» dfofó ^» 13. Μ·/ 168 8.

Heeren Staten van Holland en Weft-Vrleilands van dato den dertien den September feftien hon- dert feven en tachtigh, ende van de Edele Mog, Heeren Staten 's Lands van Utrecht»van den der- tienden September Ouden, of drie en twintigh- ften Nieuwen Stijl, des felven jaers, zijn de Hee- ren Gedeputeerden vari beyde de voorfz Pro- vinciën, over het fubjeit van het aenftellen van CurateursoverdeDefolate Boedels, in een van hoogh-gedachte Provinciën voorvallende * met den anderen in conferentie getreden,en dien aen* gaende op rapport ende aggreatie van de Heeren hare Principalen en Committenten , verdragen en overkomen, omme tufichen de hoogh-ge- melde twee Provinciën , ende der felver Ingeze- tenen , onverbreeckelijck te werden geobièr* veert, alsvolght: X. Datineen van beyde de Provinciën een Boe·» del doorverfterf, banqueroete of anderiins in-« folventgeworden zijnde, aldaer fal werden aen- gefteldt een Curateur, dewelckemede verftaen lal werden te weien Curateur over des Boedels Goederen, in de andere Provincie gelegen, en vervolgens het univerièle Judicium concurfis al- daer fal moeten werden gehouden. I I. Dat de «Curatele in dier voegen gedecerneert zijnde, alle de Goederen des Boedels fal conl- prehenderen , ahvaer *t dat buyten de Provin- cie, daer 't Sterf- huys of infolventie gevallen is, het meeftegedeelte der Crediteuren haer ont- houdende en wooJiachtigh waren, ofte oock het grootfte gedeelte van de Goederen en Effecten buyten de Provinciën gelegen, ofte uytftacnde mochten zijn. II I. Dat den aengeftelden Curateur de gemelde Goederen en Effecten in andere Provinciën gele- gen of uytftacnde, publiquelijck , 't zy alleen, ofte ten overftaen van Commiflariiïen van dien Rechter^ alwaerhet Sterf-huys ofte infolventie gevallen is, fal mogen verkoopen ofmaniéeren na ftyle of coftuyme van de Plaetfe ahvaer de ver- ■ koopinge gefchieden lal. Dat dïfpuyt vallende over de Domiciliumnan de Oyerledene, ofte andere infolventePerfoo- nen, fulcks fal moeten geoordeelt werden by den Rechter, ahvaer defelve haer laetfte vcrblijf- plaets gehadt hebben. Aldus gedaen in 's Gravenhage den Iaetften Oftoberliftien hondert feven en tachtig, Nieu- . wen

DE Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringe gerapporteert, dat geduyrende de abfentic van haer Ed. Groot Mog., door den Heere van Dijckveldt, als Ge- deputeerde wegens de Provincie van Utreejjt ter Generaliteyt, aen hemRaed-Penllonariswaster handtgefteldtde Ratificatie van de Heeren Sta- ten van defelve Provincie, op het Concordaet endeoverkomfte, deneenen dertighftenOdto- lier des voorleden jaersfeftien hondert feven en tachtighgemaeckttuifchen de Heeren Gecom- mitteerden van defeProvincie,ter eenre; ende de Heeren Gecommitteerden van de hoogh-gemel- de Provincie van Utrecht , ter andere zijde j iöo wel raeckendein het generael hetftellen van Cu- rateuren over Boedels, infolvent gevallen , als particulier, raeckende de diibuten , ontftaen overdebeheeringe van de Boedels van de Hee- ren van Mathencile en van Rafquart, zaliger ge- dachteniflè) aen het eynde defes geinfereert: Waeropgedelibereert zijnde, is goetgevonden cji verftaen 3 dat de voorfz Ratificatie fal werden gcfeponeert daer ende foo het behoordt: Dat voorts de voorfz Conventie, raeckende het itel- len van Curateuren over Boedels infolvent ge- vallen , met de Acte van Ratificatie van dien ,'foo welby haer Ed. Groot Mog., als by dehoogh- gcmeldc Heeren Staten van Utrecht gepaflêert, lullen werden gedruckt, en aen de Hoven van Juftitie, als mede aen de Steden, midrigaders de Gerechten ten platten Lande toegefonden, om haer daer na te reguleren.

Extraót uyt de Refolutien van de Ed. Mog. Heeren Staten 's Lands van Utrecht. Jovis den 19, Januarii 1688. GEhoort het rapport van de Heeren Schade, en andere haer Ed. Mog. Geeommitteer- ofn,die achtervolgens der felver Refolutie ^ommiilonaelvan den dertienden September Weden, met eenige Heeren Gecommitteer-

S^nsdeProvincic vanHollandten Weft- pendef i!n conferentie waren geweeft, noo- ilrrrH ι e dlfférentiale poinden, waerVan reTrC7Provifieter Vergaderinge vandeHee-

aetftledenrapportisgedaen, ».u,™u niiTcWni etConcordaet eil <k overkomftc

a

meien               ------«»«.»* van. wcuciijjusi iu -petWp°P appfobatie van de Heeren hare re tober mi f1^"' den een en dertighiren Oc- volght; lactftleden opgerecht, luydende als A^r^-^ de refpedive Refolutien * ^ommiflonael vandeEdele Groot Mog.

-ocr page 484-

Placaten. 4· Boec^· ι * Tk.

φι

Dat oock ten reguarde van de Crediteuren ν den Boedel van den voornoemden Willem va Matheneffe de Jonge, en verder nochte ander niet, de felve Maria van Matheneiïe., uyt krach* te van defe Conventie , acngefien, gehouden en in dien ftaet geftek fal werden, gelijckdefeL ve in dien ftaet aengefien, gehouden en gefteldt werdt midts defen, als of defelve den Boedel van den voornoemden Willem van MatheneiTe de J onge, onder beneficie van Inventaris, voor fo0 veel de Allodiale Goederen aengaet, hadde eea· dieert, met alle de folemniteyten daer toe ordi, naris werdende gerequireert, ende dat defelve dienvolgende uyt krachte van defe conventic,ten reguarde van devoorfz Crediteuren vanden Boe. del van den voornoemden Willem van Mathe- neiïe de Jonge, en verder nochte anders niet, fal jouiflèren en genieten allede EfFedTren, yemandc na Rechten, uyt krachte van het beneficie van Inventaris competerende, uytgefondert dat de felve Maria van Matheneiïe de Goederen vanden voorfz Boedel van Matheneiïe niet en fal moeten aenvaerden, nochte haer daer medebemoeyen, maer defelve laten regeren, adminiftreren, en ad opus jus habentium beneficieren door de Cura- teuren,vanden Hove van Holland aengefteldtjof noch aen te ftellen,des dat defelve Maria vanMa- theneflè fulcks goedtvindende , den Hove van Hollant een Perfoon fal mogen voorflaen tot Cu« rateur neffens de Curateuren , aireede by den voornoemden Hove aengefteldt, ofte nochaen teftellen, die by den voornoemden Hove van gelijcke Commiifie als d'andere Curateuren fal werden vooriien, ende dat ten reguarde van den Boedel van de voornoemde Margarete van Valc- kenaer, Douagiere van W.van MatheneiTe,iniijn leven Heere van Rafquart, aen devoornoemoe Maria van MatheneiTe vry ial ftaen van den Hore van Holland foodanige provifie van relief en ver- der te verfoeken, als defelve haer vermeynen van noodentezijn, en dat daer mede buytenefftfl: fullen blijven en cefleren de Brieven van Relief en Beneficie van Inventaris, by den Hove vanV· trechtopden 28. April laetftleden Ouden, oft Mey N. S., ten verfoecke van de voorfz Maria van MatheneiTe verleent, mitfgaders de refpeih· ve Mandamenten van Arreft Poenael, en vanat- tentaten Pcenael, Authorifatien ende Appoin«c" men ten op den Heer Officier defer StedeUtregt, foo by den Hove van Holland,als by den Gerech- te van Utrecht verlecndt,en al deProcedurenop de felve gevolght, even en in allen fchijn of deiei* ve nooy t verleent of gehouden waren geweclt Aldus gedaen in 's Gravenhage den laetU» Oabberi687·, Nieuwen Stijl, enbydeteip tive Gecommitteerdengeteeckent,

wen Stijl, ende by de refpe&ive Gecommitteer- den geteeckent,

Ga/par Schade. H. J. van Thuylv&n Se- rooskereke, Vry-heer van Vreedelandt. C. van Tiomburgh. J. van Someren, C. Tormentter.

W. Fabricïus. Mïch. Ten Hove. A. Heynfius. Corn. Taets. J. van Groenendijck. C. Borsvan Wavereyi. Corn. Velius. M. Gooi. J. Vaknfis.

AChtervolgens de refpe&ive Refolutien Commiflbriael van de Ed. Groot Mogen- de Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vries- iandt, van date den dertienden September fes- tien hondertfeven en tachtigh , en van de Edele Mog. Heeren Staten's Lands van Utrecht, van den dertienden September Ouden, ofte drie en twintighften Nieuwen Stijl, des felven jaers,zijn de Heeren Gedeputeerden van beyde devoorfz Provinciën met den anderen in conferentie ge- treden over de differenten die ontftaen zijn ter faecke'van het verleenen van Brieven van Relief van beneficie van Inventaris by den Hove van Utrecht, met Committimus aen den Gerechte defer Stede Utrecht, ten verfoecke van Maria vanMatheneflè, als voor een gedeelte Erfgena- me ab inteflato geweeft zijnde van hacr Moeder Margareta Valckenaer, Douagiere van Willem van Matheneiïe de Jonge, die geinftitueerde Erf- genaem was geweeft van Gijsbert van Mathenef- iéendeAeswijn, in lijn leven Heer van Mathe- neiTe, &c. om gereleveert te werden van alle foo- danige Aftens hereditair, die haer Vooght ofte Vooghden ontrent de voorfz Boedels fouden mogen hebben gepleeght, waer door de voor- noemde Maria van Matheneiïe convenabel foude wefen tot betalinge van de fchulden en laften van devoorfz Boedels, midtfgaders om de nalaten- fchap in den Boedel van den voornoemden Wil- lem van Matheneiïe de Jonge, als noch onder Beneficie van Inventaris te mogen adieren: En gefien en geëxamineert hebbende de fchriftelijc- keconfideratien, uytdennaem en van wegen de Crediteuren van den Boedel van de voornoemde Willem van Matheneffe overgeleverdt, op het rapport en aggreatie van de Heeren hare Princi- palen en Committenten verdragen en over een gekomen als volght: Dat namentlijck tot beflifllnge van de voorfz differenten aen de voorfz Maria van Matheneiïe by defe Conventie fal werden geaccordeert, gè- lijck aen defelve geaccordeert werdt midts defen, het effecï van hetvoorfz relief van alle foodanige A&ens haereditair, als by hare Vooght of Voog- den fouden mogen wefen ge'pleeght omtrent den Boedel van den voornoemden Willem vanMa- theneflè de Jonge, haren Broeder , waer door defelve Maria vanMatheneflè convenibel foude zijn geworden, tot betalinge van de fchulden en laften van den voornoemden Willem van Ma- theneiTe de Jonge, fulcks dat defelve uytkrach- te van defe Conventien in dien ftaet werdt ge- fteldt, alsof devoorfz Adenshceriditamiiet wa- ren gepafleert.

Gafpar Schade. H.£Tnu?h0 rooskereke·., ¥Vm van Vreedelantö- C.vanVomburgh. J. van Someren. C.TarmenW.

W. Fabricius. KMich. ten Hove'. A. Heynfius. Corn- Taeis. J. van Groenendijck. C. Bors van Waveren. Adriaen Baert. Corn. Velius. . M.Gool. J.Vallenfis.

Waer

-ocr page 485-

Civile Wetten ende Recht-faecken.              463 dende na wederzijds uytwifielingé van defelve* de Heeren Ordinaris Gedeputeerden veribcht en geauthórifeert, om de eerfte nabehoorenre doen publiceren ende affigeren. Onder ftondt, Accordeert met de vporfz Refolutien» Geteec* kent, Ψ. Voetvan Wïnjfen, .

«frrf OD gedelibereeTT η vanderefpeclive Lïde Heeren GecomSomen moeyte te beIS voorfz Concordaet eInroberenenratificeren

P beert en geratificeert werden by defen , wer-

Refolutie, noot ende het verfoecken van Brieven van Cejjie·» by Perfoonenbuyten de plaetfe van haer iDomititium> &c, indatoden i$. September 1688.

iien foude moeten werden gerequircerthetadvis van de Magiftraet van de Plaetfe, alwaer de Ver- foeckers waren woonende, of laetftelijck ter rijt harer infolventie hadden gewoont* midtigaders aldaer te addreflèren het Committimus ofli de voorfz Brieven te iien interineren, en voorts alles te doen als na Rechten, fchoon defelve nietarre- ften of gyfelingen bekommert waren : Alsmede op de Requefte by Jacobus Sixtus, Koopman in Wijnen tot Rotterdam, den feftienden Junii me- de defes jaers, aen haer Ed. Groot Mog.gepre*· fenteert, houdende, dathy op den een en twin- tighften Martii des fel ven jaers, uyt krachtevan ièecker Mandament van Arreft van den Hove zijnde gearrefteert en gelogeert in de Caftelenye van den gemelten Hove, en geen raedt fiende om den Impetrante van Arreft, midtfgaders fijne an- dere of verdere Crediteuren te konnen voldoen, daeromme te rade was geworden ceifie en afftant van fijne Goederen te doen; dat hy hem oock na de ordinaris pra&ijcke, in dat cas gebruyeke- lijck, aen den Hoogen Raede hadde geaddref- ieert 5 en aldaer hadde geobtineert Mandament van Ceifie, metde claufule vanEdi&e en Com- mittimus aen den gemelden Hovej ézthy Sup- pliant, ujt krachte van het voorfz Mandament van CeiUe, alle fijne Crediteuren voor den ièl- ven Hove hadde doen daghvaerijtaj omme de voorfz Brieven van Ceifie tefienSpHncren, of contrarie te fuftineren j endeof weliïjne voorfz Crediteuren behoort hadden ten fine voorfz ten geprasfigeerden dage voor den felven Hove te hebben gecompareert, foo hadde hy nochtans ondervonden, dateenige van de voorfz Credi- teuren haer hadden geaddrefleert aen haer Edele Groot Mog., metverfoeck, dat fijne voodèhre- ve Ceifie niet foude mogen dienen, maer gelaren werden in ftate, tot der tijdt en wijlen toe dat by defelve nader foude wefen gediiponeerr, en dar. hy der halven verfocht, dathaerEd. Groot Mog, hem als noch geliefden te admirteren óm de voorfz fijnegeëxploiclreerde- Brieven van Ceifie voor den voorfz Hove te preienteren, en interi- nement van dien aldaer re vexfoecken, hehou- dens nochtans alle fijne Crediteuren haerlieder exceptie en defenfie ter contrarie, hebben haer Edele Groot Mog. verftaen en verklaerdt, ver- ftaen en verklaren by deien, .dat al hoe wel, ende niet tegenftaende de Impetrantén van Brieven van Ceifie, buyten de plaetfe van hare Domici- lie of ordinaris refidentie , in arr.eft of gyfelinge fouden mogen zijn, by den Prazfident en Rae- den van den Hoogen Raede het advis echter fal moeten werden verfocht van deMagiftraet, en herCommittimus van de Brieven van Ceifie ge- ad-

Υ Refumptie gedelibereert zijnde op het

Β "eerfte lidtvarT'tadvis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevolge en tot voldoenin- * nn derfelver Refolurie Commifibriael van denfefdenMaert des jaers feftienhonderdttwee en tachtigh, geëxamineert dat gedeelte van de Propofitie, by de Heeren Gedeputeerden der StadtHaerlemtenfelven dage gedaen, nament- tijclc, dat men de Steden, aen dewelcke de judi- carure, incasvan Ceifie wierde gecommitteert, moeyelijckheden ende Proceilèn waren aen ge- daen, met te fuftineren, dat den Impetrantvan de Brieven van Ceifie , buyten de plaetfe van haer Domicilium in arreft zijnde, het commit- timus van defelve Brieven van Ceifie fouden moeten werden geaddrefleert, niet aen het Ge- rechte van haer Woonplaetfe, maer aen het Ge- rechte van de Plaetfe alwaer foodanige Peribo- nen warengearrefteert, mitigaders op de propo- litieby de Heeren Gedeputeerden der StadtRot- terdam, den een en dertighften Martii defes loo- penden jaers mede ter Vergaderinge gedaen, houdende, dat dagelijckseenigePerfoonen door disfortuyn of quadecompórtementen gekomen wefendein onmacht om hare Crediteuren te vol- doen, haer door opgefochte, ende felfs opge- maeckte Crediteuren wiften te laten gyfelen in de Caftelenye van den Hove, of elders, fchoon fy woonachtigh waren in de Steden harergewoon- Inekerefidenrie, of korts van daer geabfenteert, enalioo wiften te bekomen Brieven van Ceifie, metCommittimusaen den voorfz Hove, of van dien Rechter alwaer fy haer vry willigh hadden 7?/rrfCrm> fonderhetadvis ofkenniflevan öeMagiftraethaerder Woonplaetfe,ofte alwaer aeiniolvcntiewasgevallen, dat het feivenftrij- v fV aimet dc ïnftrufticn van beyde de Hoven •J2 f ftl,tie> ende de Ordonnantie by Keyfer CM ' alsGravevan Hollandt, op 't ftuck der ^uuengemaeckt,waeruytevidentelijckdeSte- B^ftJi "gWüWi van dien, een feer groot dCUreef elwaem^ewierdttoegebracht, en een felmngeopentvooralleimpudenteen frauduleu- nietTJtra".tei1VanCeffien, dewelcke daer door mï? JCk hare Crediteuren quamen te lu- ^Stedrn\Cnte0ntgaen dieplechrigheydt die in ftuckderP Srwooninge en infolventie op het veert Z,a Vsgefta™eert, ende geobfer- van haren h ?!"den> midtfgaders de kenniiTe h*rztre-M ■> en wa«del, die deMagiftraet v^och,n ieTashebbende» datfyderhalvcn γ*ζ den Η ï haCr Edde Groot Mo& ώε fchrev™ Z°.ge. Raede mochte werden aenge- " 5datln ^erleenen der Brieven van Cef-

-ocr page 486-

Pkcaten. 4-Boeck. i.Tit.

464

fonderpropofttievaneeniW ceptie foude mogen zijn gedaen, haerw gangh fullen moeten gewinnen; ende datoo l foo wanneer queilie foude mogen vallen o hetDomicilieenWoonplaets van die geened^ Brieven van Ceifie fouden mogen willen verf ^ ken, ofverfocht hebben, die queftie over]/" voorfz Domicilie en Woonplaets dopr denrf dinaris Rechter fal moeten werden gedecideΓ" en getermineert: En dat daer van by aenfchri^ vinge kenniflè fal werden gegeven aen den Jè melden Prasfident en Raeden van den gemelde HoogenRaede» ende den Hove, tot hare na, richtinge.

addreilèert aen de Gerecht

derwoonplaetfe, of daer fy laetft ten tijde van haerinfolventie effe&ivelijck gewoont hebben, en niet van of aen den Hove, ofvan de Magiftraet of aen de Gerechten van dePlaetfenalwaerfoo- danige Perfoonen gearrefteert of gegy feit mogen zijn} behoudelijck dat de Brieven van Ceffie, die voor date defes, 't zy by den gemelden Hove, of de voorfz Gerechten, defen contrarie fouden mogen zijn geinterineert, haer volkomen kracht en effe&fuüen forteren ; endatdeProceduyren mede voor date defes gehouden, op Brieven van Cefïien, die aen andere Gerechten fouden mo- gen zijn geaddreflèert, en daer inne voor defel- ve Rechters, tuiTchen partyen Contendenten

Publicatie, afdoeninge van de Infohente Boedels ten platten Lande 5 in dato den 25. Augufli\6^i.

DE Staten van Hollandt ende WefV-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- lenlien ofte hooren lefen, Salut; 'Doen te weten: Dat Wy op de klach- ten aen Ons gedaen, over het traegh redden en beneficierenvan de InfolventeBoedels ten plat- ten Lande, door de Curateurs over defelve aen- gefteldt, midtfgaders het houden van praeferen- tieoverde penningen van defelve Defolate Boe- dels geprocedeert; goedtgevonden en verftaen hebben, dat de Schouten ende Gerechten van de Dorpen ten platten Lande, fullen werden gel aft engeauthorifeert, foo als Wy defelve lailen en authoriferenby defen, ten eynde devoorfchre- ve Curateurs vande gemelde InfolventeBoedels, by parate executie en gyfelinge fullen hebben te houden, tot het redden enbeneficieren vande voorfz Boedels, ende het doen van hare reecke- ningen, binnen foodanigen tijdt, als de confti- tutie en gele^itheydt van de Boedels lullen ver- eyiïèhen, <$i ïo beforgen, dat uycterlijck binnen

den tijdt van een jaer en fes weecken, de voorfz reeckeningen gedaen , ende prseferentiemoge werden gehouden, 't zy de voorfz reeckeningen na ftijl van dePIaetfe, voor of na het houden van praeferentie, gedaen fullen moeten werden ■> op poene, dat na het verloop van het voorfz jaer en fes weecken, degeheelefaecke, foo over de Cu- ratele, als in cas vanpra?ferentie, fal werdcnge- evoceert by den Rechter, aen dewelckevandc Vonniflen van de voorfz Gerechten geappelieert of geprovoceert werdt. En op dat niemanthier van ignorantie foude konnen pretenderen, foo begeeren Wy dat defen alomme verkondight en geaffigeert fal werden daer het behoorde ende te gefchieden gebruyckelijck is. Gedaeninden Hage, onder het kleyne Zegel vandenLande, defen vijf en twintighften Augufti £itienhon> dert een en tnegentigh. Onder ftondtj Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent; Simon vanBeaumont.

Waerfchouwinge, noopende de furcheantie der ver koopinge van vafle Goederen, η executie, in den Lande van Brabant en Over-CMaze, in dato den ι 2. Februarii τ 68 f · DE Eerfte praefiderende en andere Raeden ooghmerck vindende verfteeckcn, daer doofw van den Raede en Leen-Hove van Bra- keerigh werden van weder te komen en fulcksüc

bant ende Landen van Over-Maze, Al-ten den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, Salut-, T)oen te weten : Na- demael nu meermalen voorgevallen is, dat wan- neer by onwilligh Decreet verkoopingen van Goederen op gelette dagen zijn vaft geftelt, om- me finalijck door hetaftreckendes Zegels, daer mede ter Rollete procederen} de Executanten, of de Geëxecuteerdens, of oock wel beyde te ge- lijckverfoecken, dat om redenen de voorfz Ver- koopingen voor eenigen tijdt mogen werden ge-

ten, als van de Geëxecuteerdens, daer na minder komen te gelden : Soo Is't : Dat Wj jgl inne willende voorfien, na voorgaendedeu v- ratie hebben goedtgevonden engeitatueettj g lijck Wy goedtvinden en ftatuerenby defen > van nu voortaen geen furcheantie of uywP^ de voo rfz Verkoopingen, by wie de felve.^L mocht werden verfocht, fullen werden vtfie^ ten zy fulcks met praeallabele kennis van V«n verfocht, en oock by affixie van Buuetienh'j;aje de Goederen gelegen zijn, daer van puD Η waerfchouwinge werde gedaen, beyde ec?gtGl den en competcnten tijd voor den dagn> t, ^ de voorfz Verkoopinge was .geprsefigjjf* ' ^. verfoeck ten minften twaelf dagen,en, W- que waerfchouwinge acht dagen voorde h ftelde Verkoopingen der Goederen ïfl[Schaft de van Brabant, ende van die inden ^q^*

furcheert, en dat fulck verfoeck meeft gefchiedt weynigh dagen, ja fomtijds maer uyren voor die Rolie, op welcke de Verkoopingen waren geor- donneert: Ende in achtinge genomen zijnde,dat daer door verfcheydene inconvementen ont- ftaen, envoornamentlijck datdeLuydenopde gedane publicatien met koften en moeyten over- komende j ende haer door de ftateringe van haer

-ocr page 487-

■φ.

Civile Wetten ende Recht-iaecken.

465

. ,„7P „elegen, achttien en veftrien dagen Ύ^νώ^ί, metdienverftande, dat het in- refpf In idr, tuflchcn de laetiteredoenepu- terval ν an 1^ difl ? en het voorfz finael ver- bllcaUn?n de Brieven van Decreet geëxpreifeer t, kö0P3nal werden gefteldtop drie weeckenin ?nI1nnrfz Lande van Brabandt, ende op vier i? Τ/nindên voorfz Lande van Over-Maze: f nldSe opdeRolle van Onfen Raedege- Enhl ce rt en alomme in de refpeétive Steden ίοο^η van Brabant en Over-Maze voorfz

gefonden werden, om aldaer van gelijcken ge- publiceert en geaffigeert te werden, daer en loo •het behoort, op dat een yeder wie het aengaen magh, iïch daer na fal konnen reguleren. Aldus gedaen in 's Gravenhage, in den voorfz Raede en Leen-Hove den twaelrclen Februarii ièirien hon- dert vijf en tachtigh. Was geparapheert, Pr. de Schilder , vt. Onder ftondt, Ter Ordon- nantievanden gemelden Raêdé en Leen-Hove. Wasgeteeckent, N. vander Haer.

en Pachters njande Landen 3 in dato den

RenovatieAcaet, noopendede Eygenaers 2^Fekuariii696. DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenendie defen lul- len, fien ofte hooren lefen , Salut; 'Doen te weten: Dat, alfop Wy by ex- perientie bevinden, dat 't geerie t'anderen tijde, foobyPlacatevan KeyferKarel van den twee en twintiehften ïanuarii 1 fif., als'mede by het XXXI. XXXII. XXXIII. en XXXIV. ArticulenvandePolitique Ordonnantie van den jareVijftien honderc tachtigh, regens de Huyr- luyden en Pachters voor eeu wigh Edicl is gefta- tueert, foodanighnieten werdtgeobferveertals wel behoort, ende dat des niet tegenftaende de Pachters ende Huyrluyden totfoodanigen moet- willigheyt zijn gekomen, dat deièl veeenige Lan- den voor eenige jaren in huyregehadt hebbende5 na expiratie van den rijdt, fonder nieuwe huyre temaecken, ende genoeghfaem tegens wille en danck van de Eygenaers, onder pretext van na- huyre, bererfchappe, bepootinge, timmeragie enanderfins, defelve Landen blijven detineren en gebruyeken, gevende oock wel fomtijds de- felve Landen over, ende de na-huyre verkoopen- deomgrootefomme van penningen, of Huwe- lijckcn hare Kinderen daer mede uyt, in voegen ofhet felve Landt haer eygentlijck toebehoorde, en den eygendom van dien henluyden by haer Ouders nagelaten was, intimiderende met zwa- re dreygementen andere Huyiluyden, die foo- danige Landen van de Eygenaers komen te huy- rcn, en oockmet'er daetde felve quetfende en wende, haerKoornen Gewafch op den Velde ermeiendc hare Beeften befchadigende, en Ζ ι' λ e.ydcJagende, en andere moetwillighe- vZl . ψ5&> fo° daC men qualijck yemant vmd η kan die foodanige Landen van deEyge- t^nc,Uien' aer,vaerden en gebruyeken derft, nlfS . anck Van den geenendiefooda- .eLandenlaetithebbengebmyckt, en de Ey- konnenn ? Vryen w^e met hare Landenniet lhlenr™ ,Ogendocn» en defelve haer t'in- fufen °ron?e.bruyckwerden, fulcksdatdeme- ^CdoT^dcnjn gcwelden °p y^ k< en andïe p:e^h:uldlgeen °°ck he7mellJo voorriidr,/„pr"etl'cken erger en meerder als in %beÏÏfJ°rden Zlin· SooIs't: Dat naderte von f rCgenS de Voorfz <luade %ten Qpaedtdn^ICn'Cn naexigentie Van faecken de ^On8 wrs 5 dce" haffen, by renovatie Wen SpntEu e/lacaer van den fes en twin- ^ptember feftien hondert acht en vijf-

tigh wederomme geftatueert en geordonneert hebben, ftafiueren en ordonneren mits defen, dat den inhoudt van het voorfz Placaet van Key- ierKarel, cn van de voorfz Onfe Politique Or- donnantie als noclvna fijne forme en inhouden ial werden nagekomen en geobferveert, en dat dienvolgende:                       # In den eerften: Alle Pachters en Bruyckers,na expiratie van de huyre, hare handen met'crdaet fullen trecken en houden van de Hof-Steden, Boomgaerden en Landen, die iy kerft in huyre gehadt hebben, en de Eygenaers haer vryen wil- le daer mede laten doen. I I Ende indien de Pachters en Bruyckers eenige na-huyre aen eenige Goederen pretenderen wil- len , lullen defelve evenwel onder deckfel van foodanige prajteniïein de occupatie, ofte't ge- bruyek van fulcke gehuyrde Goederen niet mo- gen blijven, of hun defelve direclelijck of indi- reételijck onderwinden, ten zy van deièl vepraï- tenfiebypublique Inflxumenten, ofte de eygen handt van den Eygenaer gepailèert, voor dato van de expiratie van de huyre prorrfptelijck blijc- ke, en datgeenehuyre plaets hebben, ofeffecT: forteren fullen, daer van, iulcks als vooren ver- haeltis, nieten blijekt·, fullen oock by gebreck van dien, geene Huyrluyden in rechte gehoort mogen werden, voor en aleer iy effeétivelijck en met'erdaethare handen van foodanige Landen fullen hebben getogen, en de poiTeiïïe van dien geëvacueert. III. Ende foo wannegr een Huyrman van eenige onroerende Goederen, fijn Erfgenaem, ofa&ie van hem Hebbende, na de expiratie vandehuy- re blijft occuperende*degehuyrdeGoederen,foo dat den Eygenaer, ter ooriaecke van dien , je- gens hem moet treden in rechte , foo fal den iel- ven Huyrman, fijn Erfgenaem, ofte aclrie van hem verkrijgende, naer de litiiconteftatiein de- feh'eiaecke, boven de ontruyminge, ichaden ende intereften, vervallen ende gehouden weien te betalen de helft van de waerde vandegehuyr- de Goederen, gereeckent tegens den penningh dertighnadelaetftehuyre; en ibo verredefelve tot de diffinitive Sententie van den eerfren Rech- ter toe, in de voorfz occupatie p,erfevereren, fullen als dan boven alle kofien, ichaden en inte- I reften,vervallcn cn gecondemneert werden in de

gehee

Lil

-ocr page 488-

				466                   Placaten, 4-Boeck. r.Tit.
			%eheele waerde van defelve Goederen, mede ge- reeckent tegens den penningh dertigh na de laet- ftehuypQ. IV. Ende fullen de felve pcenen by alle Rechters, daer vooren ter oorfaecke voorfz Proces werdt geinftitueert, fonder eenige diillmulatie ofte fa- veur gedeereteert ende toegewefen werden, al- waer't oock foo dat den Huyrman, fijne Erfge- naemofa&ie van hem hebbende , nadelitifcon- teftatie, haer ongelijck bekenden, en hem g"e vvilligh inde ontruyminge lieten cöndemneren; en in gevalle de gecondemneerde geen Goede- ren en heeft, om de voorfz pcene te betalen, fal daer vooren aen den lijve geftraft werden, na gelegenthey t van faecken. V. En of het gebeurde dat den oudgn Huyrman, fijn Dienaer, of yemant van fijnen 't wegen, den Eygenaer of nieuwen Huyrman, yemandt van haer Familie, Huysvrouwe, Kinderen ofte Ar- beyders, met raedt of daet in hare Perfoonen, Vruchten of Goederen, dire&elijck of indire&e- lijck, eenigh hinder, letfel, empefchementenof dreygementen quamen aen te doen :■ Ordonne- ren en ftatueren Wy, dat den felven exemplaer- lijck, felfsoock met'er doot, na getógentheydt van faecken fal werden geftraft; en dit al onver- mindert, en behoudende den Eygenaer en an- dere Geinterefleerden hare a£tie van ichade en intereft, te begrooten en te cauxeren by den Ge- rechte van dePlaetfe. VI. Ende ten eynde Onfe ferieufe intentie, irt.'t bo- venftaende Articul vervat, pun&uelijck maghwerden achtervolght: Ordonneren en ftatueren Wy , dat door de Hooft -Officieren van de re- fpe&ive Plaetfen , veradverteert zijnde van de fchade, in maniere voorfz gefchiet, den laetften Huyrman, fijne Η uys vrouw en Kinderen, in- dien hy eenige heeft, of foo verre hy geen Kin- deren heeft, met fijne toekomende Erfgenamen, foo verre die in de Familie van den laetften Bruy- ker zijn, en in die beterfchappe mede fouden hebben te participeren, mitsgaders hare Dome- ftique Dienaren fullen werden gefaïfeert, en elcks van dien apart geftelt, omme te bequamelijc- ker op die gefchiedenifle van 't fey t ondervraegt, oock felfs ter fcherper examen gefteldt te wer- den, by foo verre bevonden wert die faecke daer toe gedifponeert te zijn, of dat anders daer in ge- daen fal werden fulcks alsiiaeelegentheyten de cireumftantien van de iaeckefrnklgadef s de qua- liteyt van de Perfoonen bevonden fal werden te behooren. VIL Ende foo wanneer jegens den ouden Pachter, die van fijne Familie en Erfgenamen, t'fijnen huyfewoonende, volgens het vo o rgaende Arti- cul, by apprehenfie en anderfins geprocedeert, en dat de voorfz; Perfoonen zijn bevonden te we-				fchade fou€e mogen werden geculpeert 0f iufpedteert: En by foo verre mochte blijci^ dat de fchade by yemant buyten den voorfz '^ den Pachter, of die van fijne Familie, iahet? heel of voor eenige gedeelte, 't zy by hun k£ ofdoor yemandt van fijneFamihe, ojFfulcke \ hier vooren ïiaderftaet geëxprefleert, fouden fengedaeiü dat den voorfz Hooft-Officier all' foodanige culpable Perfoonen fal apprehen^ ren, en jegens de felv e procederen, iiüc ksals te ι reguarde vandeoude Pachters is geordonneerd 'tzy defelve Delinquanten van de Landen, <]J op de fchade gefchiedt is, oyt Pachters of Bruyc, kers zijn ge\veeft of niet. VII I. Wijders hebben Wy gecaflèert en geannul, leert, gelijckWybydefen houden voor geeaf, feert en geannulleert alle Contraften van Koop enMangelinge, Huwelijck'fche Voonvaerden Boedel-fcheydingen, Teftamenten ,»Donarien Permutatien , erf andere diergelijcke handelin- gen, 'tzy fchnftelijck of by monde, voor foo veel die tratteren van beterfchappe, of dierge- lijcke faecken, foo wel de geene die aireede voor dato van defen opgerecht, geftipuleertoftege- maeckt zijn, als die noch in toekomende rijden fouden mogen werden gemaeckt, niet willende dat yemandt ter oorfaecke van 'dien yetsfal mo> gen eyfïchen, of dat daer recht op gcdaen fal wer- den: Verbieden oock alle Notariffen, en alle Onderfaten van Hollandt en Weft-Vrieilandt, van wat qualiteyt die zijn, te ftaenoverdierge· lijeke Contra&en of Dilpofitien,, op pcene van verklaert te werden Colluieurs van foodanige Contracten, en arbitralijck naexigentie vanfa* ken geftraft te werden. IX. Sullen oock geen Bruyckers of Pachters, noch hangende en geduyreride de huyre, noch oock na de expiratie van dien, foodanige huyre of be- terfchappe van Landen , by verkopinge, man· gelinge, donatie, of andere Contraftenmogen overfetten, diredelijck ofindireclelijck>fonder voorgaende ichriftelijck confent.van den Eyge- naer , op pcene niet alleen van nuliité, maeroocK dat foodanige Bruyckers en Pachters verbeuren fullen ten behoeve van den Eygenaer en verdere huyre van de ielve Landen, indien hy eenigew·1' demogen hebben, mitfgaders foodanige acte van vergoedingen als haer eenighfms foude ino; gen competeren, en dat daer en boven ïooaM geContrahenten fullen vervallen in een po"1 ^' monterende ter fomme toe, daer op fyftiet m3# kanderen hebbengecontra&eert. Welverftaende nochtans, dat foo wag den Eygenaer van eenige Landen, na exp"^ van huyre, defelve aen hem neemt, ofte ae \ fl dere verhuyrt., gehouden fal wefen den o. Huyrman ofte fijnen Erfgenaem te bW^ .^ vergoedinge van het getimmer, hf^^er
		ien ontfchuldigh, of dat demifdadigen nieten zijn te bekomen, dat den Hoof t-Offioier van de Plaetfe, van de geleden ichade geadverteert zijn- de, fal nemen pertinentejnformatie jegens den geenen die buyten den voornoemden ouden Pachter» en die van fijne Familie , indevoorfz				felvenHuyrman, metconfentvandenkfg daeropgetimmertheefr,mitfgadersheti Jjr^ Eeren, Zaeyenen Zaet-koom, totfüUc\l^ns den Gerechte van de Plaets, fonder dat no de Bruyckers, na expiratie van de "u/^(jora- onder praetext van eenigh getimmer o ^ζ)

-ocr page 489-

•

Civile Wetten ende Recht-faecken.

467

willigen om defelve Landen te flooten, greppen, ploegen,eerenen zaeyen, en 't gunt verder tot beneficieringe van defelvenpodighis·, Soo Is't: Dat Wy om foodanigeen dïergelijcke inconve- nienten voor te komen en te verhoeden , ordon- neren en itatueren , dat de Schouten en Gerech- ten inde refpeftive Dorpen en Plaetfen, onder wiens Jurisdictie fulcke Landen gelegen zijn,des by of van wegenden Eygenaer verfocht wefen- de, gehouden fullen zijn door bequame, en hun des verftaende Luyden, ten redelijcken prijfe, als men aldaer gewoon is te betalen, defelve Lan- den te doen flooten, greppen, ploegen, zaeyen maeyen, binden, en al't gunt voorts daer toe behoort, op poene van te vervallen in de fchaden en intereiïèn, die den voorfz Eygenaer daer door fal komen te lijden, fulcks" defelv e by onpartij- digen fullen werden begroot, daer voor de voor- noemde Schout, en yder uyt den Gerechte,clcks infolidiim , behoudens haer regres, tegenshaer. mede-Broeders verbonden fullen zijn. Willende, ordonnerende en ftatuerende, dac defe Onfe Ordonnantie als een eeüwigh Edict en Statuy t, alomme in de Provincie van fjollant en Weit-Vrieflant onderhouden en achrervolght fal werden, niettegenftaendeeenigebefchreven Rechten, Ordonnantien , Coiruymen en ge- woonten van defe Landen ter contrarie, die Wy, voor foo veel dé voorfz Ordonnantie aengaet, derogeren mits defen. En teneyndedeninne- houde van defen alomme onderhouden magh werden, en niemant van 't geene voorfz is igno- rantie en pretendere, ontbieden en ordonneren Wyden Praefident en andere Raederï van Onfe refpedrive Hoven, en alle Officieren en Magi- ftraten, dat fy defe jegenwoordigc alomme doen en laten publiceren , daer men gewoonlijck is publicatie te doen : Bevelen voorts den Advo- caet Fifcael, en Procureur Gencrael, en allen anderen Officieren en Jufticieren der voorfchrc- ve Landen, refpeftivelijck, en elckvan hun in fijn reguard, op privatic van hun OfKeien, mitf- gaders allen anderen , en een yegelijck die het aengaen magh, op de poenen en boeten boven verhaclt, den innehóude van defen na te komen, en te onderhouden in alle fijne Poin£ten en Arti- culen, alfoo Wy tot dienft van den Lande fulcks bevonden hebben te behooren. Gegeven in den. Hage onder Onfen Grooten Zegel, op den vier en twintighften Februarii, desjaers OnfcsHec- ren en Salighmaeckers Jefu Chrifti, feftien hon- dert fes en tnegentigh. Onder ftondt, Ter Or- donnantie vandeStaten. Ende was geteeckent, Simon van Beaumont.

• hnedanieh het felve foude mogen zijn, de niundentullcn mogen blijven occuperen en Γ eken maer alleen na de evacuatie hare Et de vergoedingemogen inftitueren. X 1·                    * Fnde fullen in de tauxatie van de vergoedinge .lleenReèaiffleertwerdettdenaeckteMaterialen, £3c?Sanr. Kalcken Arbeyts4oon, fulcks als ïreffeclïvclijck waerdigh fullen wefen ten tijde vandefelveeftimatie, in allen fchijn of die vande pront geamovcert waren ; des fullen de voorfz Hof Steden en Landen, voor de voldoemnge vande cftimatie vande voorfz Materialen reëhjck

veroonucii www.-·· —v - > aivelijck fullen zijn betaelt. X 11.

tot dat defelve effe-

. En by aldien eenigh getimmer gefteldt is ge- weeft fonderconfent van den Eygenaer, 't felve ialdenBruycker gehouden wefen voorde expi- ratie vande huyre met'er daet af te breecken, en van de gron t te doen brengen, op poene dat al het geene naden voorfz tijdt daer op als noch gevon- den fal werden, het felve komen en blijven fal ten behoeve van den Eygenaer. XIII Dat voorts niemant in't toekomende gehou- den fal zijn, aen de Pachters ofte hare Erfgena- men , ecnige vergoedinge te doen van eenige Be- potinge, Plantagie of Boomgaerden,ten ware de Pachters wettelijck konden doceren van eenige lailofbevel, die fy van hare Eygenaers daer toe foudeji hebbengehadt, in welcken gevalle, en anders niet, den Eygenaer aen den Bruycker daer over vergoedinge fal doen van 't geene de Boomen ten tijde van't planten hebben gekoft, en meerder niet. XIV. Sullen oock de Bruyckers niet vermogen Pon- der voorgaende fchriftelijck confent van den Eygenaer, eenige vruchtbare Boomen, ofop- gaende Hout, om, of af te houden, en de Knot- willigen, onderanderhouwbaerHout, niet an- ders mogen knotten ofte houden (foo defelve Bruyckers daer toe fouden mogen gerechtight wefen) dan op haer behoorlijck fayfoen en rijt, te weten-, niet eerder dan op 'c vierde jaera op een Doere van tien ponden, te veertigh grooten het pont, voor yder Boom die anders gehouwen of geknot lal zijn, boven de fchade en intereftby oen Gerechte te tauxeren. τα                X V· Laetftelijck: Alfoo dickmaels gebeurt dat de c-ygenaers hare Landen na hare goede geliefte wt konnen verhuyren, en defelve doen bezae-, / » en dat fy fomtijts nicmandt konnen ver-

nnantie^ aengaende de Defolate , en onder beneficie van Inventaris aengevaerde oedels binnen "Dordrecht ,* den reforie van dien, en de Baronnje de Merwede, volgens Oclroy y^erEd.GrootMog.verleentop den zo.December i668. E e η ... I.                                     wanneer drie andere in der fclver plaetien fullen lat R α ^entotc^reöievan deDefo-   fuccederen, foo dat yder vande negen Schepe- va d °Λ' 8ecomimt:teert werden drie   nen in 't jaer een tour fal hebben van vier der j Τ d.ierJende Heeren Schepenen, de-   voorfz maenden, en fullen over alle de Befoig- renfullen v° ι oor^z Commiffie continue-   nes geroepen werden een van de Secretariflên lerachter een volgende maenden, als   van Dordrecht, of een van hare Klercken. t I                                     LH 2 De

-ocr page 490-

							Flacaten. 4. Boeck. 1. Tit.
			468
									als onroerende Goederen , AdHen ofte and Eïfeclen aen fijn Crediteur fal hebben vërfe Τ gecedeert, getranfporteert, of geaffecteerd dat in cas van tranfportde Meubilen buyten? macht eri befit vanden Tranfportant, inde Dom·6 nie van den Getranfporteerden fullen zijn J weeft, binnen twee maenden komt te faillieren* of als dan van infujffifantie overtuyght kan wer! den. VIII. Soo wanneer eenighfai41iflement, ofte by af. fterven infolventen Boedel valt, en tot kenniflè vande Heeren Commiflariflen van de Defolate Boedels komt, fullen defelve dadelijcken, 'tzy dat'er een Curateur geftelt is of niet, door den Secretaris, of een van de Opper-Klercken, ten overftaenvan twee vande voorfz Heeren Com. miflariflèn, alle de Goederen pertinentelijclcen doeninventariferen, en defelve, mitsgadersde Boeckenen Papieren, in den Boedel bevonden werdende, welverièeckeren, en in bewaerder handt doen nemen, foo en gelijck bequaemft,en ten meeften oirbaer van de Crediteuren fal kon· nengeichieden. I X. De voorfz inventarifatie en verfeeckeringege· daen zijnde, fu'len de Heeren CommiiTariiren daer van aen den Ed. Gerechte kenniflè geven, op dat by defelve, tot het ftellen van een of meer Curateurs foude mogen werden geprocedeert, welcke Curateurs haer uytterfte devoir fullen aen wenden, omme in verfeeckeringe te krijgen alle de Goederen, Effecten en uytilaende Schulden, foo binnen als buyten defe Jurifdidtien zijnde, den voorfz Boedel concernerende. X. Ende foo wanneer de Heeren CommüTariiren oordcelen fouden dat'er eenige apparenne was van accord tuflehen de Crediteuren en denlnfol- venten, o f de Vrienden van den Overleden, fa voor eenigen korten tijdt, ter difcretie van de Heeren CommiiTariiïèn gedilayeert werden ha verkoopen van de Goederen, maerfullenmid- delerwijle de Curateurs alle diligêntie aeiw/en- den, omme d'uytftaende fchulden te innen, en andere voordeden te betrachten. X I. Geen der voorfz Accorden fullen mogen wer- den aengegaen ende voltrocken, dan tenover- ftaen van de Heeren Commiffariflên, of ten HM" ften van twee van defelve. XII.'                  . Ende omme daer toe ordèntelijcken te Κ men, fullen de Infolventen*, haer Gemachtig" den, Vrunden of Erfgenamen, tot Accord goj genw efende, haer hebben te addreiTerenaen^ Heeren Commiflariflen voornoemt j en aen felve over ce leveren een perfecte Lijfte', Q,e. fende de namen en woonplaecfen van allede ^ diteuren, metverfoeck, ten eynde de fF®^ Heeren Commiflariflen gelieven te verl ^oCt authorifatie, omme de voorfz Crediteur^ ^ haer te doen convoceren, t'eenen bequa *. pracifendage, het welcke vervolgens oq ^ finuatie, publicatie, affixie vanBiu^ '^ andere notificatie, alommena gelegentpey ^e ■gefchieden: En fal ten rijde vande COII|ncerc
					11.
		Devoorfz Heeren Commiflariflen fullen ver- gaderen foomenighnfael als het van nooden we- ien fal, en daer toe beramen Foodanige uyren van den dagh, datdefelve haer adminiftratie van de ïuftkie niet komen te onttrecken. III. Over de Defolate Boedels fullen de Curateurs werden geftelt, en gecommitteert by de Edele Heeren vanden Gerechte, als voor defen, 1 V.. De refpedtive Curateurs fullen aenitonds en al- voorensdatin eenige fundtietreden, gehouden zijn te ftellen fuffifante cautie voor hare admini- ftratie, ten contentemente vande voornaemfte Crediteuren, of juftificatie vande Heeren Com- miiTariflèn over de Defolate Boedels. V. Als yemant komt tot die ongelegentheyt, dat hy fijn Crediteuren niet en kan voldoen, ofcon- tentement geven , omme in fijnen Boedel te mo- gen blijven fitten, of als yemant infol vent komt te overlijden, fal niemant van de Crediteuren den felven Boedel buyten kenniflè en expreflè ordre van den Ed.Geregte vermogenaen te ilaen, of te adminiftreren, 't zy uyt kracht van procu- ratie, contradt, overkomfte , ceflïe, ofover- gifte, diredtelijcken ofte indiredtelijeken, hoe fulcks foude mogen werden gebaptifeert, en ful- len de Adtens en Contradten van dien gehouden werden voor onwettigh, nul en van onwaerden, mitfgaders by de Ed. Heeren van den Gerechte geprocedeert werden tot het ftellen van een Cu- rateur of Curateurs over foodanigen Boedel, tot nut en oirbaer van de gefamentlijcke Crediteu- ren. V I. Edoch by aldien de gefamentlijcke Crediteu- ren van een Infolventen ofte Defolaten Boedel eenparigh te raeden mochten werden, een of meer uyt den haren te gebruyken tot het regeeren en beneficieren van foodanigen Boedel, fal het felve aen haer by de Ed. Heeren van den Gerech- te werden gepermitteert, midts dat de voorfz Crediteuren daer toe van den felven Gerechte al- voorensfpecialeauthorifatie en afte fullen moe- ten verfoecken en obtineren, en dat defelve daer nevens fuffifante cautie fullen ftellen ten behoeve van den geenen die in tijden en wijlen bevonden mochten werden aenden felven Boedel mede ten achteren te wefen. VII. Ende nadien meer en meer ondervonden wert dat eenige met fchulden geinvólveert zijnde, uyt maeghfchapjgunft, affedtieen andere inclinatie, offomwijlenoock tot haer particulier voordeel, aen yemant van haer Crediteuren ver koopen, ce- deren, tranfporteren of affedteren hare Goede- ren, foo roerende als onroerende, adtien en an- dere effedten, ofreeenigh. gedeelte van defelve, blijvende den Tranfportant oock veeltijds de ge- tranfporteerde Meubilen pracario poftïderen, ftreckende infraudent, en totmerckelijckepraj- juditie vande andere Crediteuren ·, foo werden verklaert alle de verkoopingen, ceflien, tranf- porten en effedtatien voor invalide, indien den Debiteur, na dat hy de voorfz fijne foo roerende

-ocr page 491-

469

Civile Wetten ende Recht-iaecken.

Accorde noch niet hebben geteeckent,gehouden zijn op de geftipuleerde tijden, foo veel als na ra- ra van 't achterwefen van defelve Crediteuren ge- hoort, tefurnerenaen de Heeren Commiifarif- fen, Secretaris, of daer defelve anders fouden mogen ordonneren, ten eynde die Crediteuren, foo haeftfy den accorde mede komen te teecke- nen, 't felve als dan konnen ontfangen. XIX. Ende indien eenige Infolventen, of derfelver Erfgenamen bevonden werden, voor of ten aen- gaen van 't Accord, ter quader trouwen, of be- drieghlijck gehandek te hebben in 't verbergen van Boecken ende Charters, in't achterhouden van Goederen, uytftaendeSchulden, in'ttranf- porteren van eenige der felver, in fraude van de gemeene Crediteuren, ofte anderfins, de felve lullen van'topgerechteaccord zijn vervallen, en daer en boven geftraft werden naer exigentie van faecken.                                       · XX. Die hun by colluiïe met den»iniblventen, of voorbedachtelijcken, en tegenshun beter weten aengeven en bekendt maecken als Crediteuren, fonder nochtans Crediteuren te zijn, ofte tot meerder fomme als fy deughdelijcken moeren hebben, omme daer door te ibecken het voor- deel vanden Infolventen, en het nadeel van de Crediteuren, fullen als Bedriegers geftraft, en bovendien gecondemneertweiden alle de Cre- diteuren vanden Boedel als eygen fchult te beta- len. XXI. Soo haeft de Heeren CornmiflariiTen fullen oordeelen geen apparentie tot accord te zijn, ful- len de Curateurs dadelijck moeten procederen tot het benefkieren ende verkoopen van alle de Goederen en Effecten, doende in't reguard van de onroerende, fulcks ten overftaen vande Hee- ren Commiflariflèn. XXII. 'tWelckgedaen zijnde, fullen de Curateurs der felver reeckeninge moeren vaerdig maecken, nietjegenftaende de Kooppenningen noch niec betaelt fouden mogen zijn. Ende fullen de Hee- ren Commiflariflèn een dagh vaft ftellen tot het hooren vande Reeckeningen, ende het houden van de preferentie en concurrentie, jegens wek- ken dagh de Crediteuren, onder dit reflört woo- nende, by ordinariscitatie, en daer buyten woo- nende by aen fchrij vens, en d'onbekenden door publicatie ofafïïxie van Bil lietten, met behoor- lijck interval van tijden, gedagh vaert fullen wer- den, ommederièlver namen, aftien en preten- fien, tot preferentie of concurrentie aen te ge- ven. XXIII. Den beraemden dagh gekomen, en de reecke- ningen geflooten zijnde, fullen de Heeren Com- miflariflèn procederen tot het examineren van yders fchuldt, ende recht van preferentie, en vervolgens devoir doen omme de comparerende Crediteuren te accorderen, en fulcks niet willen- de vallen, fïillendiegeene dewelcke malkande- ren niet en kunnen verftaen, geordonneert wer- den yder binnen veertien dagen een eyfeh van preferentie over te leveren ? in handen van de Heeren

fincereopeninge en verklaringe moeten werden ïSinvandenftaetende gelegentheyt desBoe- \ 1 foo ten refpefte vande baten, als oock van tlaiten, op dat met kenniflc van faecken aenge- ven en opgericht foudc mogen werden fooda- SS AccorS van bctaknge yan haerluyder ach- $£efenin hetgeheel of deel, gereedt of op ter- rm nen, ende onder cautie, als fyluyden fullen Lnnen beramen, eneem werden. In welcke Accorden 't minderdeel vande Cre- diteuren gehouden fullen zijn, het meerendeel Lmaeckendede drie vierde-parten foo van de (| oneepriefereerde en onverfeeckerde Crediteu- à renalsfchulden, te volgen, enhundaermedete conformeren. Maerdie verfeeckeringe, legael recht, pandt ofborge hebben fullen, tot geen accord gecon- irringeert mogen werden, en de Borgen, die al- leen perfonele A&ie hebben tot haer indemni- teyt, vangelijckenatuyren recht zijn, als ande- re mede perfonele Crediteuren, XV. Alle die hun als Crediteuren van een Infolven- ten Boedel aengeven, fullen gehouden zijn haer fchiii'd ende achterweien te juftificeren voorde voorfz CommiilarnTen, dewelcke, in cas van queftie, daer van rapport fullen doen aen de Ed. Hoeren van den Gerechte , omme by de felve daer over te werden geiententieer C, 't zy met den Infolventen accord is, of niet. XVI. Soo wanneer eenigh accord gemaeckt, ge- fchreven, enby't meerendeel der Crediteuren, conform de requifitien Articulo XII. gefpeci- ficeertjonderteeckent fal zijn,fullen desGeaccor- deerdensBoedel en Goederen metter daet zijn en werden ontilagen, en defelve gefteldt in voori- gevryheydt, omme te mogen handelen, ontfan- gen en uy tgeven , in voegen als voor dato van de ïnfolventie, midts betalende de gevallen koften ter difcrede van de Heeren CommiiTariiTen. 1 u               XVII ^ net maecken vande Accorden fal oprecht moetenwerdengehandelt, endeneenenCredi- reur voorden anderen niet mogen werden gegra- Wiceert, ofby yemandtbuyten en boven het ge- weckte accord, direcMijcken of indiredtèlijc- æÆ yfrs eerden genooten, oppcene vannul- •ircvan tgemaeckreaccord, metdelnfolventen ^gegaen, indien 't meerendeel vande Credi- ^™fV00jenfulckSgoedtvindenienanderS ' m!rsgaders daer en boven arbitrale corre- memT r üfguardvanden«rediteur, die het 2 [0Urdeilhebben bedongen ofgenooten, Ñ ïÅÀÃ]Àå5çÃ^äåÇååÀÃå^ß ende aftie, ten gehorX» rlteuren' desverfochtwerdende, ESS Á *efen Voor de Heeren Commiflarif- fuyver/n aengae"de ter goeder trouwen te yvercn>op poene als vooren

xvnr.

Als,

GlS^efXndeelderCrediteuren geteeckendt ^«» ïen bi deGeaccordeerden e" "Poor- ten behoeve van de Crediteuren/die den

♦

-ocr page 492-

47-o                    "Placaten. 4. Boeck. i-'.Tit. Heeren Commiflariflen, met allé de Smeken der recht hebben , dan by het ecrfte geval tot het en Munimenten daer toe dienende , onder be- loopcnde, en een ftaende of t&voorenverfche hoorlijcken Inventaris, op pcene dat die geene* hen jaer huy re, en by het twee ofteiaetftegevj van wiens zijde bevonden fal werden den voorfz een halfjaer daer en boven, fonder meer, ende tijdtnictgedienttczijn, verftaenfal werden van ■ vervolgens met het gunt de felve dan nQchf0Ude

mogen te kort komen, met d?ander<|ggtfoncic Crediteuren fullen moeten concurreren * XXVII. In toekomende fullen de Renten enlntereflèn vanKuftingh-brieven, Schult-brieven, en gene- ralijcken van alle andere gehypotequeerde Cani*

lijn initenue gedefifteert te hebben, en dat op den eyfch en ftucken, by de andere pf arenden- een overgelevert,alleen rechtgedaenfal werden 5 des fullen de geene die d'overgeleverde eyflehen van preferentie willen difputcren, binnen acht dagen daer na mogen lichten copie van de voorfz ey flèhen en ftucken, omme daer op binnen veer-

talen-

! · ' niet verder geprefereert werden, dan tot

tien dagen daer aen volgende te fchrijven by de- twee vorfcheenen, en een loopende jaer, tïamen *          '                               ' ' ' ' ' maeckende drie jaren renten of intereflèn, ende mee haer meerder aehterwefen alleen niaerrechc tot concurrentie hebben ·, maer fullen de Verpon- dingen, Haertftede-gelden, en anderefooor- dinaris als extraordinaris laften, by de Ed Groot Mog. Heeren Staten van Hollant en Weft-Vrief- lant, op de vafte Goederen geftelt, ofte noch te ftellen, werden geprefereert tot vijf eneen loo- pend jaer, ibndermeer. XXVIII.. En nadien men veeltijds gewaer werdt, dat eenige die legael recht hebben , naer verloop vanjaren, en fomw ijlen buyten verwachtinge, haer aengeven, ende voor jongere gehypothe- queerde Crediteuren trachten te werden gepre- fereert ; foo werdt by defen gearrefleert, dat gee- ne actiën, die voor legael recht gepriviligeert zijn, hoedanigh defelve oock fouden mogen wefen, fullen werden geprefereertnaerverloop van vier jaren, ende vervolgens mede dat geene Pupillen, na dat defelve vier jaren getrouwtofte ongehuwelijckt zijnde, ten ouderdom van vijf en twintigh jaren gekomen fullen zijngeweeft, ofincasvanuytlandigheyt, na verloop van vier jaren, te reeckenen van den dagh van hare veder· komfte, eenigh recht van legael of ftilfwijgcnd hypoteecq behouden fullen, ten Me van haer Ouders, Vooghden , Befitters ofte Overwin- ners der minderjarige Goederen, en gewalijo ken op alle die haer yets fouden hebbcnaenge- matight, daer door de Pupillen legael recht ver- kregen hadden, mits dat fyluyden reipectivelijck hebben kunnen weten dat haer foodanighirecnt en actie was competerende, foo dat na vier j^11 van't verkregen recht, ende den trouwdaghoW meerderjarigheyt der Pupillen refpe&ivejeAi'}1 reguard van uytlandige, na verloop van vier P' ren, dat defelve weder binnen defeLarioen'u' len wefen gekomen, en fyluyden *εΦ^£ ;L hebben kunnen weten, dat haer foodanigh rt-c en a£tie was competerende alle de voorfz Acti fullen zijn en gehouden werden voorperw11^ ten ware de voorfz Pupillen, en andere löfP recht hebbende, binnen den voorfz tijdtvan jaren hane Actiën qnamen te intenteren»01^

bofkg BcKfdbcd imvfwkdotcfCwcwdvfekpg kvvw

rechtelijek te vervolgen, in welck geval het - fchrevePrivüegie oflegaef recht iridiflini# j fal continueren, en by de voorfz Perfcojj^ examineert werden, ter tijt en wijlen toe H^ ftieufe faecke uytterlijqjk getermineert e» . felve dienvolgende fatisracüe gedaenl * pff, edoch, by aldien de voorfz geprivilig,cer^ foonen de proceduyren van hare zy · terrupi volghden, enfulcksdentijdcdrie jaren ïw^

't voorfz Huys of Wooninge,' als uyt der huyre, wederommeaen hem nemen, maer foo het fail- IhTement val t binnen de vier laetfte maenden van hetloopende jaer, en dat het contract van huyre' na't eyndigen van't felve jaer noch quarrie tege- diiyrcn, fal de voorfz huyre dan noch continue- ren fes maenden na expiratie vanhetopgemelde loopende jaer: Ende fullen de Eygenaersopde Goederen op haren bodem bevonden, geen ver-

-ocr page 493-

			Civile Wetten ende Recht-faecken.
							471
					teur daer over ontbieden, hooren, enp!aerinne behoorlijcke ordre fiellen fullen, tot gijfelinge incluys, ende indien de faecke foo mochte ge- fchapen zijn, dat den Curateur Aderlaten, of tot het opbrengen van eenige penningen, of het vol- doen van eenige fchaden ende intereiïen gecon- ftringeertfoudemoeten werden, fullen de Hee- ren Commiilariifen het felve aen de Edele Hee- ren van den Gerechte refereren, omme by haer Ed. daer op gedi(poneert te werden. XXXIV. De Curateürs fullen t'allen tijden by de Hee- ren Commiflariflen, daer toe ontboden zijnde, openinge moeten doen , en iömmiere kennifïè geven by maniere van balance, ofte proviiionele reeckeninge van haer adminiftratie, ten eynde de penningen by haer niet vruchteloos blijven leggen, en dat op het verfoeck by de beft en ap- parentft recht hebbende Crediteuren te doen, de felve tot proviiionele lichtinge van dien, onder fuffifantecautie, bydeEd. Heeren van den Ge- rechte fouden konnen werden geadmitreert. XXXV. Ende omme foo veel doenlijck is te ménageren de koften op de Curatelen, met den gevolge val- lende, dewijlemengewaerweidt, dattweePer- foonen, yder trachtende tot de Curatele te wer- den gevordert, by conventie op hun beyden het Curareurlchap veifpeckeh en öDtinereri ,deièlve beyde Curateürs niet alleen fullen hebben falaris van haer adrniniftratie, gelijckeen, ende als van oudsgebruyckelijck is, maer dat defelve te fa- men vacerende, echter maer fullen vacatie genie-, ten als een, en dat niet hooger dan tot vier gul- den daeghs, ten ware den Boedel vanfoodani- gen importantie was, dat'er geoordeeldt wierde twee Curateürs noodtfaeckelijck fe zijn, dat dan in de Α eten van Curatele ipeciali jek foude moe- ten werden geinfereert en g'eëx tendeert. XXXVI. Dat de Curateürs van geringe beibignes niet en fullen mogen declareren, en oock niet voor hetverfbecken van Schepenen op eenige verko- pinge, 'tdoenvanreeckeningen, en'tmaecken van praïferentien , dewijle daer toe als nu or- dinarisCommiiïariiïeii fullen zijn. XXVII. Dat defelve Curateürs oock niets en fullen mogen brengen voorde extraordinaris moeyten, befoignes, &c., gelijck mede niet voor haer Clercquen. XXVIII. Dat de ftaten van preferentie niet anders ful- len werden gemaeckt, dan over en vande Sloo- ten van reeckeningen, dewelcke onder den Se- cretaris effective fullen moeten werden geconfig- neert, ende fullen de Curateürs geene beralinge vermogen te doen, als van behoorlijck falaris, on koften op de verkoopingen en anderfins val- lende, ende alföo fonder ïpeciale ordre vande Heeren Commiilariifen haeruvrgeven niet mo- gen vergrooten met foodanige poften die in de preferentie behooren te komen, en dat den Se- cretaris geen confignatie-geldt fal ontfangen,dan van't geene effective onder hem geconfigneert werdt, ende dat van yder confignatie maer eens, on-
		1 nnen falhetvoorfz Privilegie of legael HCh?daer door verilaen werden mede te wefen geëxtmguccrr.. χ χ χ χ _ c imedcnaerdefen nieniant werden geprefe- rZteenieh achterilal van geleverde Mate- rewnArbevds-loon,beydetotnoodigerepa- /lan eenkh pant, ten zy defelve binnéü twee L^n voor date dat het fel ve pant by executie ver- i hr «abandonneert, ofaflderfms ten behoe- ven de Crediteuren afgeftaenfal zijn, byuyt- Se executie haer recht iullen hebben ver- St^ndatdeCrediteuren van dienmet haer ouder pnetenfien gelaten fal werden het recht vanconcurrentie,             χ Dat oock alle Dienftbooden-loonen in eon- currentie fullen komen, ten zy de Debiteurs bin-. nen's jaers na den verfclnjn-dagh van dien daer vooren fullen wefen geëxecuteerd als wanneer 't felve Dienftbooden-loon, en al wat binnen een iaer verfeheenen is voor de infolventie, executie ofcuratele, hebben fal recht van preferentie. χ χ χ 1. Ende alfoode gemeyne Crediteuren daeraen (onderlinge gelegen is, dat de Boedels met den eerden geredt, ende fyluyden foo veel als moge- lijck is aen't hare geholpen mogen werden, foo fal voortaen tuifchen de Crediteuren, trachtende haerfchult te verifiëren, of eenige Goederen als. haer cygen uytden Boedel te reclameren, als Ey f- fchers, en de Curateürs als Veζweerdel·s, en van gclijcken tuifchen de Curateürs als Ey fTchers, en de geene riewelcke bevonden werden aen den Boedelfchuldighofreiborifabeltezijn, als Ver- weerdersderfelver Proces fommier ende in voe- gen als hier vooren in cas van preferentie is gear- refteert, en fulcks mede binnen den rijdt van vijf weecken voor de meergemelde Heeren Com- miiTarüTen werden geinftrueert, en in ftatevan wijfen gebrachc, omme al mede op der fel ver rap- port by de Kaniere judicieel getermineertte wer- den. ..          XXXII. Uewijled'experientie leert, dat de Curateürs hareCommiflienlanghfaem uytvoeren,' ende de Crediteuren trainerende houden, fal een perti- jlente Lij/re gemaecfet werden, daer fucceffive- "jeka Ie de Boedels, onder Curatele komende, op iullen werden gefteldt, met de namen der J^rateurs, en de datums van der felver Commif- f' ,wa£r achterdan oock gevoeght fal werden oeneagh: wanneer defelve reeckeninge van haer «ewmdt lullen hebben gcdaen, welcke Lijfte de J-eren Ummiflariflèn verplicht fullen wefen kennvf ,' endedeCurateurs diebehoorlijc- 1 «jat rot het redderen des Boedels hebben ge- den ν u -Ver Reeckeninge niet aen en bie- ievalw*7Crdoenroepen, en defelve tothun diteuSn°rU Τ'ten ^nde °P het kortfte de Cre- ve te beknJL r ?*%en §enieten'dacvoor deiel- lCDeKornen fal zijn. Sood^r ,XX X Ι υ· B°edelm;         euren van eenigen Infolventen tc" van X! regen hadden over hct doe« of nala- deHeerenpXUrate^r' fullen haer klachten aen ^nCornmiiTariiTendoen, die denCura-

-ocr page 494-

./

Placaten. 4. Boeck. 1. Tit.

472

is gedaen , en fullen de Brieven van Inventa' niet mogen geinterineert werden.                ris X L I I I. Geen Beneficien van Inventaris fullen werd geinterineert, ten zy by de Impetranten werde" gecommitteert een of meer Perfoonen, ten ^ noegen vanden Ed.Gerechte defer Stadt h' de wdfcke de voorfchreve Impetranten de admi1 niftratie van den Boedel fullen toevertrouwen* dewelcke gehouden fal of fullen zijn te doen bc' hoorlijcke reeckeninge bewijs en reliqua hunder adminiftratie, ten ove ftaen van CommuTariiTen van de Defolate Boedels, en voor defelveont- boden zijnde , t'allen tijden de gelegentheydt vanden Boedel moeten opgeven ende bekent ma. ken, omme op provifionele voldoeninge ofte uytïeyckinge te konnen werden gedifponeert. X L I V. . Ende van de Sterf- huyfen onder beneficie van Inventaris geaenvaert, en die men naderhandc bevindt notoirlijck te wefen in'folvent, falpn- ferentie moeten gehouden werden , in voegen ende op den voet hier vooren uytgedruckt. X L V. De Impetranten van Beneficie van Inventaris, nochte de gecommitteerde Adminiftrateurs ful- len geen betalinge aen eenige Crediteuren of Le- gatariiïen des Boedels vermogen te doen, dan onder behoorlijcke cautie en borghtochte, by den Crediteur of Legataris te ftellen, vanincas yemandt beter recht hebbende, figh in tijdten wijlen mochte openbaren, ofte dat naderhandt uyt de gelegentheydt des Boedels bevonden mochte werden te veel aen haer betaeldt te zijn, dat fylieden 't felve fullen reftitueren. XL VI. Ende op dat de Crediteuren ende Legatari/Tf/i door het impetreren van het voornoemaeknefi* de des te minder werde verkort, fullen delmpe- tranten van't ièlve gehouden zijn borge te ftel- len , welcke Borgen gehouden fullen wefen hun te verbinden, gelijck defelve by defen ver^n werden verbonden te zijn, foo voor de fuw" fantheydt der Impetranten, en de gefielde Ad* miniftrateurs, uyt of buyten defelve, als voor de voldoeninge van alle de fchade, die yemanw van de Schuld-eyfTchers of Legatariflên, dooide betalinge by de Impetranten, fonder voorgaf cautie de refituendo gedaen, fal komen te lij- den.

onaengeTien voor de efte&ive lichtinge der gel- den verfcheydene en nieuwe difputen mochten komen te vallen. Χ Χ Χ Ι X. Ende van renten, conftitutie, kuftingen ende andere Brieven , Obligatien, en generalijcken alles wes geen gemunt geldt is, mede effe&ive geconfigneertwerdende, fal den Secretaris, ter concurrentievande fomme daervooren die fijn geconfigneert, voor fijne cuftodie genieten den halven veertighften penningh: X L. Alle verdere falariiïên fjullen metdifcretie ende moderatie werden geleden , maer geenfints de praefenrien van Advocaten enProcureurs, alfoo yder de fijne, die hy over de reeckeninge en pre- ferentie gebruycken wil, fal moeten betalen, be- halven de koften van Proceflên , dewelcke ge-! vonden en gedragen fullen moeten werden na de decifien van dien. X L I. De Impetranten van beneficie van Inventaris fullen gehouden zijn hun te informeren opde ba- ten en laften van den Boedel, die fyluydenon- der het voorfz beneficie willen aenvaerden, en in den Inventaris alle de Goederen , baten en ef- feften, en daer jegens oock de laften die fy eenig- fins hebben konnen ondervinden te fpecificeren, en pertinent uy t te drucken. XLII. De voorfchreve Impetranten fullen gehouden weien folemnelijcken te prefterendennaervol- genden BOEDEL-EED, Dat defi voorschreven Inventaris is onrecht en deughdelijck , ende dat daer in alle des Boedels baten , midtfgaders laflen , .die fy hebben konnen weten ende ondervinden , zijn gefteldt ·, en dat fy- luyden daer inne gehandeIdt hebben ter goeder trouwen, /onder willens ofte we- tens y ets daer uyt gehouden ofte gelaten te hebben, het welck tot voordeel of na- deel foude mogen firecken ; met beloften indien namaels hem yets foodanigh open- baerde, 't felve getrouwelijck daer op te fullen amplieren, en bekent maecken. Ende foo lange den voorfchreven Eedt niet en

Reglement en Keure, van die vanden Gerechte der Stadt Haerlem, noopende ^"Jj£ porten van infolvente enfaillierende Terfoonen, in dateden 14. Februari: 16 f6., volgp* troy van Haer Ed- Groot CMog., verleent op den 2 5. Februarii 1656. I.                                   ..metadvjs van de Heeren vanden Vroetfcha^P

deferStadt, willende daer jegens vooriw^ veele het mogelijck zy, gekeurt en geit heb ben, keuren en ftatuereit by defea ·' I ï· r> (Γ Ver?311* Dat egeene Tranfporten, Ceflien*· ^j^ dingen of andere Acten, gepafleert va ^^ roerende Goederen, 't zy Huysraden^.^

Α Lfoo men bevindt dat veele Luyden die /\ komen te faillieren , pa flerende fijne j[~\ tranfporten, ofte anderea£ten, ten be- hoeve van die geene i die fyluyden fulcks vergunnen, het zy tot betalinge ofte verieeckeringe van de voorige fchulden, ftrec- ken de het felve tot nadeel van andere Crediteu-

manfehappen of andere, hoe en in'

die

ren

Soo Is'x : Dat die van den Gerechte,

-ocr page 495-

Civile Wetten ende Recht-iaecken.

473

„me moffen werden, beruftende niet al- le X daer buyten, op wat plaetfe het foude mC'C° w fen, 't /y ve-re of.naby, teWaterof taSc, oockSchepen en parten Scheeps daer W grepen. Item van Obhgatien, Adien "Sacnde fchulderi, die voortaen , het zy

getranfporteerde Goederen door ofte onder pre- text van eenige praeearie conceffie wederom in handen tot gebruyek ofte dienfte vanden Tranf- portant, dire&elijck of in'direclelijck fullen mo- gen komen. V II. Dat voorts tot het voorfz Regifter, ten over- ftaenvan den Secretaris, ofte deileifs beëdighde Klerck, daer toe gedeputcert, een yder die daer aen gelegen fal mogen zijn^ fal hebben vry acces om te mogen bellen de regiftratie van het geene daer aen hem foude mogen gelegen zijn. VIII                        ♦ Item, dat generalijck voortaen niet en fullen valideren eenige Tranfporten, Ceflien , Ver- pandingen, Hypothccatien of Schenen-kennif- ièn, foo wel van onroerende als roerende Goe- deren : Item, van fchulden, actiën en crediten» gepaflêerË tot bëtalinge ende verfeeckeringe van voorige ichulde^V 't zy of fulcks te vooren fou- de rrlögén bedongen zijn dan niet, als mede niet ten behoeve van den geenen die hun als Borgen voor foodanige fcfttikten verbinden ofte verbon- deii hebben, ten zy datde Adten daer van fullen zïjö 'publ'iquelijeken gepaiTeert, ten minften acht weecken eer datfoodanigeiiTraniportant, Overgcver, Pantgever ofte Verlijdcr fal mogen komen om fijn ièhuldenrabiènteren, latiteren, öfopentlijckvoorinfolvent ofre banqueroetge- höuden te werden, of anderiins infolvent komt te fterven,niet tegenftaende van de voorfz Tranf- porpeh of andere Α iten, de behoorlijckeÜegiftra- tie foude mogen Zijiï gedaen. IX. Wel verilaende voor foo veel de Mcubile-goe- . deren aengaet, ten ware dat deièlve voor date als* vooren verbracht ofverplaetft waren ge weeft, in handen ofte poiTeilie van den Crediteur, fonder datdefelve, alsvooren geièghtis, doorofonder pretext van eenige priecarie concefïïe wederom in handen tot gebruyek of dienft van den Tranf- portant, directelijck of indirectelijck, zijn ge- komen. X. In dier voegen, dat oock niemant na den fail- liflemente fal mogen ageren, uytfaecke van een Obligatie, houdende te betalen aenden Brenger o f Toonder des Briefs , ten zy by publique Α cTe of verklaringe van twee geloofwaerdige Getuy- gen vertoondt werde', dat foodanige (obligatie voorden rijdt Aran acht weecken als vooren, den Toonder ofte Brenger in fijn handen fal zijn ge- itel t ge weeft. X I Defgelijcks een Crediteur, koopende en Ont- fangende van fijn Debiteur eenige Goederen, en fal'tgeene hy uyt faecke van foödanigen koop fal mogen ichuldigh werden, niet mogen refcon- trerenoftecompenferen, jegens't geene hy van den Verkooper te vooren hebben moefte, ten zy hy foodanige Goederen den tijdt van acht weecken voorden failliflèmente ofre infolventie vanden Verkooper als vooren fal hebben gekocht en ontfangen; welverftaende, fonder oock in fui- ken gevalle verdere contpertfatie toe te ftaen, als den Rechten toelaten, en dienvolgende ge- fundeert zijn. Μ m m                    Iteiïij

'rmeeileren, Schepenen, Gerechten,

en u

nS^W«^» 'tzy binnen nfhuvtcndcfeStede, fullen werden gepaiTeert, tot Jdoemnge ofte verfeeckennge van voorige fchuléa of lallen en il.Hen valideren oftewefen Waerdc, voor en aleer de felve Tranfporten* Ceffien , Verpandingen, of andere A&en, fuk lenwefcngercgiftrecrt ter Secretarye alhier, in iccckcr Rcgifter daer toe by de E. Heeren vanden Gerechte gedeilineert ;"■ . IJ I. * ,      ,--·■ r.hi·'. ;·; Dat oock de felve regiftratie als vooren y fal moeten werden gedaen, op poene van nulliteyt, binnen acht dagen na date, dat de Tranfporten, Cclficn, Verpandingen, of andere Α eten, in ma- nieren als vooren fullen zijn gepaileert. .■ IV. Ende dar den Secretaris., Notaris, ofte andere publique Pcrfoonen, voor welcke foodanige Aften werden gepaiTeert, in de felve Acten ful- len moeten exprefièren een claufule van verma- ninge, di: deièlve binnen den tijdt als vooren ter Secretarye moeten werden geregiftreert, op de boete van twaelfguldens, te veertighgrooten hetiluck, te verbeuren by den Secretaris, Nota- ris, ofte andere Schrijvers, de voorfz Claufule omitterende. V. Ende dit alles, ten ware dat de getranfporteer- de Meubile-goederen onder den Tranfportant ofdeflè/ÉsFactoors of Gemachtighde berüften- de, voorden achtften dagh na het paflerenvan dcnTranfporte foude mogen zijn verbracht ofte vef plaetft, ende gefteldt m handen ofte poiTeiTie vande geenen, ten behoeve van de welcke deièl- ve werden getraniporreert, of deiTelfs Gemach- ugndc, die buy ten volkomen poflèffie of deten- tie vandenTranfportant, en deiTelfs Faftoor, in welcken gevalle de regiftratie niet van nooden zynial, fonderdat defelve door ofte onder prx- texc van eenige prseearie conceffie, direfteliick one mdireftelijck, wederom in handen tot ge-

w

gen komen.

enil vanden Tranfportant fullen mo-

V I.

ofrr.n.dCiV0QIi fo° vcd aengaet.de Tranfporten, fetr1?^6 A£ten>YOOr deik &- Saijft. V Grioonen die als noch niet en zijn ge- voorfzfi.°le'nfolvent> dat defelvcmedeinhet ftreerrk ^ e' ill}en moeten werden geregi- pubiic;rninenden^dcvanveertien dagen na de recht Ji° Var, n f ofdat anders daer op geen Porte^T?-r Yerdm >ten ware dat de getranf- veertien , in manieren ge^dHnÏerinVerbrachtofverPlaetil'ende hoeve fonH "^an den Seenen tot wiens be- ^enziin uT TranfPorten ofte diergeliicke 0fG^Sjiend?' of^ haerluyderfadtoor Ι ν fjg ' ortder dat de voorfz Meubile 'Weel.

:

-ocr page 496-

Placaten. 4. Boeck. 1. Tit.

474 XII. Item) egeene Tranfporten ofte Ceillen van fchulden en a&ien, by den Crediteur gedaen, ten behoeve van fijn Debiteurs , hoewel op- rechten niet fimulaet, en fullen mogen valide- ren» totfulckeneynde, dat den Cefïionaris door middelvan dien lal mogen co'mpenferen ofce ref- contreren'tgeene hy fchuldighis aen den Debi- teur vanden Tranfportant, ten zy dat foodani- gen Tranfporte ofte Ceffie aen hem fal zijn ge- daen by publique A£te , den tijdt van acht weec- ken eer dat foodanigen Debiteur van den Tranf- portant of Cedent komt te faillieren, ofteinfol- vent te werden. XIII Uytgenómennochtans, foo wanneer eenige Wiffel-brieven door faulte-van acceptatie mee proteft terugge keeren, totlafte van den geenen die defelve getrocken ofgeindorfeert heeft, dat in foodanigen cas de Tranfporten, Ceffien, ofte andere verfeeckeringe gedaen, by den geenen tot wiens lafte de proteften van non-acceptatie komen fullen, mogen beftaen ten beften en ver- feeckeringe van den geenen die het geldt hebben moeten, hoewel binnen den voorfz tijd van acht weecken. XIV. Verder, dat generalijcken egeene Tranfpor- ten, Ceffien van fchulden of a&ien, tot eenigen tijde, 'tzyvroeghoflaet, ten behoeve van ye- mandt, het zy Uytheemfche ofte andere, fullen mogenjfverden gepafièert, met fulcken effefte, dat den Ceffionaris uy t krachte van dien , op de

Goederen ofte fchulden van des Tranfport

Cedents ofte Ceffionants Debiteur

büï

m

'sLands , daerfoodanigh recht ofte couftul foude mogen zijn beruftende of uytftaende \' door middel van't eerfte arreft te doen, ofte ^ derfins, foude mogen bekomen preferentie v&k andere Crediteuren, anders dan na Rechten °Γ hier ter Stede, in reguard van eifeftenvan d? Debiteuiv alhier beruftende ofte uytftaende ?Π pradtifeerf werdt, in dier voegen, dat by akÊ" den Ceffionaris ter contrarie van dien yet quam te doen of te attenteren, deTranfportant, Ce dent of Ceffionant het felve aenden Boedel ofte gemeyne Crediteuren van den Debiteur promn- "telijck fal moeten vergoeden.                      ^

JV.

Eyndelijck, datlbuyten ende behalven het geenehiervooren'is verhaeldt, onverminderde ende in fijn vigeur blijven fal al hetgeenefonder onderfcheydt van tijde, jegens de Tranfporten Ceffien , Verpandtichappen ofte andere Aften'

ex eau fa lucrativagepaüeen: Item, jegens par- ticipanten van fraude, hoewel ex titulo onerofo gratificatien ende anderfints, na debefchreven T> „1___________/1-j-------------:~

Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergade·

rin

. _Jge vande Heeren Raeden en Vroedtfchappen der Stadt Haerlem, huyden den veertienden Fe· bruarii feftien honderdt Ces en vijftigh. My pra> fent, Ende was onderteeckent, J.Benningh.

mKeure, by die vanden Gerechte der Stadt Leyden gemaeckt, noopende de pr&fermtun en intereffen der Kuftingh-penningen^ midtsgaders vande Renten, Τ achten, erkenteniffen,&f< in datoden2 .Maerti6fó. ,vb/gensOêtroytyhaerEd.GrMog.verltentop dm26.Seft.16fi

noch oock van onbetaelde intereften van kuftin- gen , die langh verloopen zijn, niet en konnen werden gevonden, als -men eenige penningen pp de voorfz Hypothequen, of anders wij Ψ' fetten, fulcks dat daer uyt merckelijck bedrogh ende fchade kan werden beipeurdt, tot nadeel van een derde Crediteur.                         . SOO IS'T: Dat, omme daerinnenaW* hooren te voorfien, Schout en Schepenen}» voorgaende deliberatie, ende met a°vli£v Burgermeefteren defer Stede Leyden, gewon ende geftatueert hebben, keuren endeltatue _e by defen, dat van nu voortaen, als'er eemge J pothe^quen van Landen , Huyfen,, Schuy' Moolens, Erven, ende andere of diergeuj j onroerendeSoederen, het zy by Executje» in defolate en verlatene BoeddsverkocM» oock met Stadts willigh Decreet geteverac den, ende als'er op de preferentie ηΙί^οί. ningen, daer van gekomen, by Schepen ^.^ü- noemt fal werden gedifponeert gecnew- e, ren, HypothecariiTen, uyt krachrevanv g-, ofgenerael Verbandt haerder Brieven or^^ tutien, van wat date of qualiteyt die °° ^^ mogen zijn, tot preferentie vaunieer ^^ de jaren en fullen mogen contendeere» ^y. leenlijck van driejaren, ende dat 00 ^ ^en den by Vomiiile van praeferentie, niet g

DE wijle men hoe langer hoe meer bevindt dat eenige abuyfen werden ingevoert en gepleeghtin de difputen, voor Schepe- nen deiër Stadt Leyden vallende, op de praeferentie van de penningen , gekomen van eenige Landen 5 Huyfen, Erven', en andere of diergelijcke onroerende Goederen , die tot Hy- potheequegefteldtzijnde, by Executie, enby Curateursindefolate of geabandonneerde Boe- dels verkocht, of met Stadts Willigh Decreet ge- levert berden, overmidts fommige Crediteuren aldaer komen eyiTchen, volgende hare bezegel- de Rente brieven of Conftitutien, vier, vijf, fes, feven acht, enfomtijds meer verloopen en on- betaelde jaren Renten, 't zy grondt ofte reftant- renten, pachten, recognitienofte erkentenif- lèn, oock altemet intereft van kuftingen , die vier vijf en dickwils meerjaren al vericheenen en onbetaelt gelaten zijn, ende dat fy tot noch toe oock zijn geprasfereert geworden, elck na qua- liteyt van dat heurder renten, pachten, erken- teniilèn en kuftingh-brieven, metjaerlijckfche verloopen Tenten ende intereflen, al is 't dat die niet anders dan by Regifter of Eed konnen geve- rifieert werden, daer by. veel andere Crediteu- ren grootelijcks werden verkort, uyt oorfaecke in des Stadts Regifteren of Prothocollen, de be- ladingen van foo veel jaren onbetaelde renten,

w

-ocr page 497-

Civile Wetten ende Recht-faecken.

475

geduyrende de drie laetfte jaren, medetereec- j kenen voor date vande voorfchreve Executie, of van de Commiffie der voorfchreve Curateurs. Dat wijders de voorfchreve Crediteuren met alle verdere of andere on bèta eldeinter eilen van ku- ilingen , voor date van de voorfchreve driejaren verlcheenen, alleenlijck fullen werden geadmit- teert als concurrenten , ende den perfoneelen Schuld-eyiïcheren, fonder hier mede eenighiïns te veranderen het recht van de voorfchreve Ren- ten ofte intereften van kuftingen , die zederc Commiilie, ende geduyrende de Difputenofte Proceiïen, op de voorfchreve prseferentien fou- den mogen verfchijnen, ende werdt de verdere difpofitie van de Keure op dit fubjeft, op den een en twintighften April feftien h ondert ies en twintigh afgewcfen, by defen gederogeert. Aldus gedaen endegearrefteert op den twee- den Maert, in het jaer OnfesHeeren feftien hon- dert fes en vij ftigh.

^nfoesewefenwerden, als de felvedrie falTngnbetaeldeRenten, het zy gront-oftere- f Ζ ren , pachten , recogmtien , ofte er- ftan ·L· verfcheenen jonghft voor, ofte op kente de'voorfchreve Executie, ofte van de 'ffie der voorfchreve Curateurs, maer dat

~0γΓ Crediteuren met hare oude endeonbe

met

de i^LrÏRenchen fullen concurreren f „Sn Schuldt-EyiTchers, die alleenlijck dC1V SAftiezijnhebbendes datmede voort-

fetne Crediteuren, uyc krachten van hare Sineh-brieven, noch anderfints van feoda- le ffypothcqucn ende onroerende Goederen, Soorfchrevenis, met intereft van kuftingen, fncasvan preferentie fullen mogen eyflchen, als 11 nliick van driejaren, ende dat oock de voorfchreve Crediteuren, by Vonniflè van Sche- nnen voornoemt fullen mogen werden gepra*- Fereert, alleenlijck met die mtereftendie onbe- raeldc ende verfcheenen fullen zijn, binnen ofte

p

Keure teiensfrauduleufi Tranjporten, of andere bedriegmijcke ABen binnen de Stadt Leyden, in dato den tweeden Maert 1656,, volgens Oclroy van haer Ed. Groot gMo. }verleent op den 2 6. September 16 f 6. ALfoo men bevindt dat veele Luyden, die Aften werden gepaiïèert, in die felve Aden fui-

len moeten expreiferen een claufule vanverma- ninge, dat de felve Briefden tijde als vooren ter Secretarye moet werden geregiftreert, op de boete van twaelf gulden, te veerrigh grooten het ftuck, IV. Ende dit alles, ten ware de getranfporteerde Meubile Goederen onder den Tranfportantofte desfelfsFaftoors of Gemachtighde beruftende, voor den aclitften daghnaer hetpailèrenvanhec Tranfportefoudenifiogen zijn verbracht of ver- plaetft, en geftelt in handen ofpofleifie van den geenen ten behoeve van dewelcke dcielve wer- den getranfporteert, of deflelfs Gemachtighde» buyten volkomen poileilÏe ofte detentie van den TranfportantendedefTelfsFaftoor, inwelcken gevallede regiftratien niet van noden zijn fullen, fonder dat deielve door of o nderpraïtext van ee- nige praecarie conceflie, direftelijck of indire- ftelijck wederom in handen tot gebruyek ofte dienft van den Traniportant fullen mogen ko- men. V. Ende voor foo veel aengaet de Tranfporten of andere gelijcke Aften, voor defen gepaiïèert by Perfoonendieals noch niet zijngeraillieert, dat die felve mede in het voorfz Regifter fullen moe- ten werden geregiftreert» binnen den rijdt van veertien dagen na de publicatie van defen, of dat anders daer op geen rechtgedaen fal werden, ten ware dat de getranfporteerde Meubile Goederen binnen veertien dagen na de publicatie van deien, in manieren als vooren werden verbracht en ge- fteldt, of voordeièn mochten zijn verbracht of verplaetft, endegefteldtin handen vanden gee- nen , tot wiens behoeve foodanige Traniporten, of diergelijcke Aften zijnluydende, of van haer- lüyderFaftoors ofte Gemachtighde, fonder dat de voornoemde Meubile getranfporteerde Goe- deren , ofonderpi jerextvaneenigeprecariecon- Mmm 2                       ceiïïe

komen te faillieren, pafïèrende zijn Tranfporten ofte andere Aften, ten be- hoeve van den geenen die fyluyden fulcksvergunnen, 'rzy totbetalinge ofverfeec- keringe van voorige fchulden, ftreckende'tiël- ve rot nadeel van andere Crediteuren, Soo Is'x: Dat die vanden Gerechte der Stadt Leyden, wil- lende daer jegens voorilen, voor foo veel hetmo- gelijckzy, gekeurt en geftatucert hebben, keu- ren en ftatueren by defen. I. Dat egeene Tranfporten, Ceflien, Verpan- dingen of andere Aften, gepaiïèert vaneenige roerende Goederen,'t zy Huysraden, Koop- manfehappen of andere, hoe en in wat manieren diegenaemtmogen werden, beruitende niet al- leen binnen defer Stede, en Vry heydt van dien, macr oock daer buyten, op wat plaetfe het foude mogen wefen, 't zy verre of naby, te Water ofte te Lande, oock Schepen, en partyen Scheeps, daer onder begrepen: Item van Obligatien, Ac- tiën en uytihende fchulden, die voortaen, 't zy voorBurgermeeiteren, Schepenen, Gerechten, korans en Getuygen, of anderfins, 't zy binnen

o

Jotvoldoeningeof verfeeckeringe vande voori·

"

k

en of laften, en fullen' valideren of we-

envanwaerde, voor en aleer defelve Tranfpor-

fiillln "Ιεη' Verpandingen, of andere Aften,

geregiftreert ter Secretarye alhier gifter daer toe by de E. Hei «rechte fpccialijcken gedeftineert. D                      I L der L°° defeIve regiftratie fal moeten wer- bumfn;afnip P°enc van nulUteyt als vooren, vooren fftdageniiadat defelvein manieren als 0ren lullen zijn gepaflèert. τ τ τ Public!**? drn Secreta"s, Notaris, of andere 1« rerloonen, voor welcke foodanige

i ï

-ocr page 498-

Placaten. 4. Boeck, 1. Tit.

47 6

middel van dien, fal mogen compenferen ofr f contreren, 't geene hy fchuldigh is aendenDeh teur van den Tranfportant, tenzy dat fooda '"

ceilie wederom in handen tot gebruyck ofdienit vanden Tranfportant, direftelijck ofindirefte- liick fullen mogen komen. VI. Dat voorts tot hetvoorfzRegifter, tenover- ftaen van den Secretaris, ofte deffelfs beëdighde Klerck, daer toe gedeputeert, een yder die daer aengelegenfal mogen zijn, falhebben vry acces om te mogen beften de regiftrature van het geene daer aen hem foude mogen gelegen zijn. VIL Item, dat generalijck voortaen niet en fullen valideren eenige Traniporten, Ceflien, Aiïïg- natien, Verpandingen, Hypothecatien, Sche- pen-kennifïen, ofte andere föorten van Verban- den , Affignatien, foo wel van onroerende als roerende Goederen: Item, van Schulden } Ac* tien, Crediten, fondcronderfcheyt, of defel- ve binnen of buy ten defer Stede gelegen zijn, ge- paileert tot betalinge ofverfeeckeringe van voo- rige fchulden, 't zy of fulcks te vooren foude mogen bedongen zijn, dan niev, als mede niet ten behoeve van den geenen die hun als Borgen voor foodanige voorige fchulden verbinden ofte verbonden hebben, ten zy dat de Aften daer van fullen zijn publiquelijck gepafTeert ten minften vier weecken, eer dat foodanigen Tranfportant, O vergever, Pantgever of Verlyder fal mogen komen om fijn fchulden fkh te abfenteren, latite- ren , of opcntlijck voor banqueroet gehouden te werden, ofte anderiinsinfol vent komt teiler- ven , niet tegenftaende vande voorfchreve Tranf- porten of andere Aften, de behoorlijcke regi- ftratie foude mogen zijn gedaen , of dat in plaet- fe van regifbratie, voor foo veel de Meubile Goe- deren aengaet, defelve binnen de acht dagen, volgens het IV. Articui verbracht ofte verplaetft mochten zijn in handen of poiïèfïie van den Cre- diteur. VIII. In dier voegen, dat oock niemandt naer den failliflemente fal mogen ageren, uyt faeckevan een Obligatie, houdende te betalen aenden Bren- ger of Toonder des Briefs, ten zy by publique Afte ofte Verklaringe van twee geloofwaerdige Gctuygen vertoondt werde dat foodanige Obli- gatie voorden tijdtvan vier weecken als vooren, den Toonder ofte Brenger in fijn handen fal zijn gefteldt. IX. Defgelijcks een Crediteur, koopendeofont- fangende van fijnen Debiteur eenige Goederen, en fal't geene hy uyt faeckevan foodanigen koop fal mogen fchuldigh werden, niet mogen refcon- treren ofce compenferen, jegens't geene hy vah den Verkooper hebben moeite, tenzy hy foo- danige Goederen koope een maendt voor den failliflemente, welverftaende fonder echter in gevalle van compenfatie , verdere cornpenfatie toe te ftaen als de Rechten toe laten, ende dien- volgens gefundeert zijn. X. Item, geene Traniporten of Ceflien van Ac- tiën , of fchulden by den Crediteur gedaen, ten behoeve van fijn Debiteurs Debiteur, hoewél oprechten niet fimulaet en fullen mogen valide- ren , tot fulcken eynde, dat den Ceifionaris door

gen Tranfport ofte Cefïïe aen hem fal zïm t

daen by publique Afte , den rijdt van vier \jtt " i_             j_^ r__ι. ·___ τ\λ·.               «cec-

ken, eer dat foodanigen Debiteur van Tra f portant of Cedent komt te faillieren. X I. Uytgenomen nochtans, foo wanneer eenige Wiflèl-brieven door faute van acceptatie, met Proteft te rugge keeren, tot lafte van den geenen die defelve getrocken of geëndorfeert heeft dat in foodanigen cas de Traniporten, Ceffienofan, dereverfeeckeringe gedaen, by den geenen tot wiens laften de Proteften van non-acceptatieko- men fullen, mogen beftaen ten beften en verfèee- keringe van den geenen die het geit hebben moe- ten, hoewel binnen den voorfchreven gefaillieer· den tijdtvan vier weecken. X II. Vorders, dat gencralijcken egeene Tranipor- ten , Ceflien van fchulden of afticn, toteenigen tijden, 'tzyvroegh oflaet, ten behoeve van ye- mandt, 't zy Uythecmfche ofte andere, byeen Crediteur van een Perfoon, naderhandt faillie- rende, fullen mogen werden gepafïèertj metfulc- ken effefte, dat den Ceiïionaris uyt krachtevan dien,op de Goederen of Schulden vandesTranf· portan ts Cedents Debiteur buy ten 's Lands (daer foodanigh recht of couflume foude mogen zijn] berullende of uytftaende, 't zy door middel van 't recht arreft te doen, of anderfins fouden mogen bekomen prseferentie voor andere Crediteuren, anders dan na Rechten, en hier ter Stede in re- guarde vande effecten van den Debiteur, alhier beruftende uytftaende, gepraftifeert werdt,in der voegen, dat by aldien den Ceiïionaristet contrarie van dien yets quame te doen of teattoi- teren, den Tranfportant, Cedent of Ceilionant 't fel ve aenden Boedel of Gemeyne Crediteuren vanden Debiteur promptelijck fal moeten ver- goeden. XIII. Wijders foo werdt by defen verklaert, (laf ge- neralijck alle verkoopingen , handelingen en an- dere Contracten ende Aften, hoe die genaemt fouden mogen zijn , geene van dien uytgefon- dert, met voorbedachten raedt, direitelijckot indireftelijck, in prxjudirievan defe keur, by eenige Perfoonen, 't zy de felve Crediteuren vande Gefaillieerden zijn ofte niet, metdenOe- faillieerden ofte met yemandt anders aengegaen, van nu voortaen fullen wefen van nul enonwaer- den, ende dat tot béter ondervindinge vanden, allePerfoonen, ten oordeelevlnSchepenenö; fer Stede, gehouden fullen zijn te doen fcMJ gebeëdighde Verklaringe, als Schepenen voor- noemt , tot ondeiTindinge vande waerheydr> ^ ontdeckir ge van bedrogh fullen goedtvin de W by foute ofweygeringc van de voornoemde » klaringe den GeinterefTeerden te voldoen Jie

tereft'twelckde félfde, ten oordeclef

koments

penen by de voornoemde weygeringe lijden.

Eyndeli jek, dat buy ten en ^¥[Υ€η'*£(φ

hier

vooren is ver'hacldt > onvermmdert

vigeur

J

-ocr page 499-

Civile Wetten ende Recht-feecken.

477

ren, dat eenige Burgers, Poorters en Inwoon- ders derStadt Leyden, hare Goederen genera- lijck verbindende voor een ander Rechter of Ge- rechts-banck, als voor Schepenen deferStede, die geene tot welckers behoeve het voornoemde verbandtwiertverleden, uyt krachtevanhetfel- veVerbandtgeen recht fal verkrijgen, alsalleen- lijck op de onroerende Goederen, die gelegen zijn onder de Jurifdicüe vandgen Rechter, of van deGerecht-banckvandewelckehetvoorichreve Verbandtwerdtverleden, blijvende alle de an- dere onroerende Goederen buyten de voorfz Jurisdictie gelegen, ongeaffecteert en onverbon- den. Aldus geamplieert, en op nieuws gearrefteert den tweeden Martii van den jare feftien honderdt fesenvijfcigh.

. .ι;; ven fal al 't geene fonder onderfcheydt nnlïuZLn> of andere Aden ex caufa lucrati- Ceoalfeert: Item, jegens Participanten van ? i hoewel *# titulo onerofo , gratificatien randerfinsnadebefchrevenrechtengeilatueert

en is.

Endealfoomen in ervaringe gekomen is, dat JlePerfoonen, alvoorens hare ichuldt-eyf- Senvoorvluchtightewerdenjwillendeeeni- al van de felfde in hetbyfonder verfeeckennge Λ en tot fchade ende nadeel van hare andere Schuld-eyflchers, gelijck recht hebbende, heb- ben beilaen te verlyden generael verbandt voor R egteren van Plaetien daerfe woonachtig waren, en Goederen gelegen hebben, foo hebben den Schouten acht Schepenen, metadvis en goetvin- den van Burgermeefteren, goetgevonden te keu-

Reglement en Keure <voor den Gerechte der Stadt Leyden, belangende de Gecommitteer- de Vreede-maeckers binnen de voornoemde Stadt, volgens Qttroy van Haer Ed. Groot Mog., verleent op den derdenT)ecember \66o.

I.           _                       | YEmant in civile faecken fijn Parthye wil- lende in Rechten betrecken, lal door een Boode met de roede den felven doen Daghvaerden , om te compare- j ren voorde gecommitteerde Vreede-maec- j kers, ende fal daer door verilaen werden de faeckeaenhangigh gemaeckt te zijn aen de Vier- fchare defer Stede ·, welckedaghvaerdingeoock fal moeten gefchieden in materie van arreften, 'r zy op Perfoonen of Goederen, maer en ful- Icn in defe Keure niet zijn begrepen de civile actiën en eyiïchen van den Officier ende gebuyr- queirien, noch oock die ontftaen tuftchen Pach- ters vande Gemeene Middelen, en die haer faec- ken te verhooren, met den gevolge ende aen- klcvenvan dien, midtfgaders andere daer inne by particuliere Keure ofte Ordonnantie is voor- «en, noopendewelckgebruyckt en onderhou- den fullen werden de Keuren enOrdonnantien daev op gemaeckt. ν                      IL Voor welcke voorfchreveVreede-maeckers «rthyen binnen defe Stadt woonende, ten we- derzijden gehouden zijn te compareren ende te verlchijnen in Perfoon alleen, fonder geaffifteert mm°geÜ Z{]n met Advocaet, Procureur of ye- mantanders, uytgefonderdt eerft ongetrouwde Ιrouy-Perfoonen, (werdende by defen ver- feuS te gerrouwde Vrou ws-Perfoonen, fonder wrtrl alilieruiet mogen werden gehoort) c/cKe ongetrouwde Perfoonen fullen mogen ^Parerea niet haren gekoofen Vooght: Ten v2T ' den,Seenen die voor date darde dagh- ke gearfa '-.°fiïCckziJn» die geene welc" ^£n rC^emsgeftddtzijn fullen, in allen i5encoL         yemandc in hare plaetfefalmo- h BESS* V doch fullen die geene dewelc- ïèncoti^^^^'Talenietenverftaen^oe- ^ribon 82? ', Seaffifcert met foodanigen j ri°on ofte Perf00ncnj m haer konnen fe

tolcken, endede Nederduytfche Spraeckever- ftaen. III. Ende fullen de Gecommitteerde Vreede-ma- kers Parthye op hare verfchillen mondelinge, het zy eJckin'tbyfonder, ofte in malkanderstegen- woordigheythoorcn, en is het doenlijck, met der minne , door haer tuflchen-fbreecken ver- dragen en vereenigen, mitsgaders aen den fchult- bekennenden Perfoon, 'tzy metconfent vanden Ey fleher of niet, atterminatie mogen vergunnen toteen jaertenlanghften, metverklaringeom te betalen met een gedeelte gereedt, ende voorts by weecken, maenden, vierendeel jaers of ander- fins, gelijck fyluyden na gelegentheyt van faec- ken, tijden en perfoonen bevinden fullen te be- hooren, voordevoldoeninge van het welcke de beklaeghde Borge fal moeten ftellen binnen acht dagen daer aen, welcke Borgen in 't geheel en als principael en faeckweldige midts defen verilaen werden verbonden te zijn. I V. Sullen voorts de voorfz Vreede-maeckers Par- thyenten wederzijden condemneren in't geene daer op fy ofgewillighlijckmet mal kandcren, of byhaerluyder tuffchen -fbraecken fullen vereeni- gen of verdragen, midtfgaders om te betalen op de termijnen die fy aen de Beklaeghdefullen ver- gunnen. V. Met fulcken befcheyde,dat indien de Beklaeg- deingebreeckeblijft, 'tzy Borge te ftellen, of op de vergunde termijnen te betalen, maer het eene termijn op het andere laet loopen, dat de verdereen onverfdhene termijnen met een oock gehouden fullen zijn als vervallen, ende dat den Aenklager na acht dagen van 't verfuym van Bor- ge te ftellen, of terftondt na dat twee termijnen onbetaelt lullen zijn, om 't geheel vermogen fal te executeren, volgens de Keuren, Ordonnantien ende gewoonten van de Vierfcharedefèr Stede, doordeBoodensmec de roede, de^elcke daer toe

*

-ocr page 500-

Placaten. 4< Boeck. ι. Tit

47 B

ordre en ftijle van den Vierfchafe defer $t η indien de faecke komt te bedragen boven J' hondert guldens.                                       de X 1 I. Maer die faecke importerende honderdt e\! dens en daer beneden, fullen de Vreede-m kers voor't profijt van't tweede default, bov^" de voorfz boete, gefiendesEyiTchersObhW11 RegifterofKerfftock, engehoort zijndeLd? ne affirmatie, den Gedaeghden condemneren by provifie, onder cautie de reflituendo ,tenamn tiferen het geèyfchte, en fal daer na de Gedaee de en Defaillant, by het tweede default eecoit demneert zijnde te namptiferen hondert gulden" ende daer beneden, het namptiflement voldaen hebbende, fijnParthye vermogen te daghvaer- den voor Vreede-maeckers, om reftitutie te heb-' ben van 't genamptifeerde, welcke Vreede-maec- kers , de Gedaeghden gehoort, den felven naer gelegentheyt, fijneneyfehadjudicieren ofont- feggen fullen, of den Gedaeghden om te reiriciie- ren niet comparerende, en tweemael gedagvaerc zijnde, ende byden Boode nietgerelateercwer- dende, dat hy om wettige redenen, terarbitra- ge van den Secretaris der Vreede-maeckers niet kan compareren, alvoorenswel en rijpelijckge- examineertwerdende, de Befcheyden ofre Ge- tuygen by den EyiTcher om reftitutie te hebben geëxhibeert, het provifionele VonniiTe fullen vermogen te approberen ofte niet te doen, ende fulcks den Gedaeghden om reftitutie condemne- ren, 't genamptifeerde te reftitueren, ofte daer van te abfolveren, fulcks als fy fullen bevinden te behooren. XIII. Den Gedaeghden in faecken van hondert gul- dens, ende daer beneden, 'tzyopdeeerfteofte tweede citatie comparerende, fullen de Vreede- makers vermogen Parthyen ey fch te injungeren, den Gedaeghden condemneren, of den EyiTcher in 't geheel of deel fijnen ey fch ontfeggen, fulcks fy na rechten, redenen ende gelegentheydt van faecken enPerfoonen bevinden fullen te behoo- ren, alles, ten ware de gecommitteerde Vreede- maeckers goedtvinden Parthyen te ordonneren hare faecke voorts te vervolgen, voor ende naer ftijle van den Vierfchare defer Stede 5 ende fal van fulcken Vonniiïègeen reauditieaen'tCoue- gie van Schepenen verleende werden, maer, ar- thyen gehouden zijn defelve te acquiefceren. xiv.             ,.n Maer in gevalle Parthyen, den Gedaeghden comparerende, in faecken van hondert guyn' ofvaninjuriennieten konnen verdragen o.ve eenight werden, omme waer toe te komen, V W demaeckers haer uytterfte fullen hebbert-te ^ vlijtigen, en daer toe alle mogelijckemid aen te wenden, fullen fy Parthyen tenweaen^ den ordonneren hare faecke na ftijle van de ichare defer Stede te vervolgen. XV Ende fullen van nu voorts aen de GW ^ teerden tot het Vreede-maecken, ïoo^ ^ haereenigedifferenten engefchilleniu11 ^. komen, fpruytendeuythet verhuyrenv ■

toe bydefen werden gecommitteert engeautho- rifeerc. V I. Endefullen de voorfz Vreede-maeckers oock opnemen mogen de Borgh-tochten die voorde termijnen by haer als vooren te vergunnen,fullen werden gefteldt. VII. Ende fullen ten eynde voorfz, en tot het geene hier na noch werdt geftatueert in het werck te ftellen, vaceren een uyt de Burgermeefteren, en twee uyt de Schepenen, dewelcke't felve Ampt drie maenden langh elck in Perfoon gehouden zijn te bedienen ende waer te nemen, te weten, den Burgermeefter na de Vergaderinge vande- felve, eerft den jonghften of vierde Burgermee- fter , en daer aen volgende den oudften, de twee- de en de derde: Ende belangende de Schepenen, naer de verkiefinge van defelve, de vierde ende vijfde, endaeraendeeerfteenlaetfte,' endefoo vervolgens de tweede en fevende, en foo voorts dederdeenfefde, midts dat fyluyden, en elcks van hun, byfieckte, noodighafwefen, ofte an- dere wettige verhinderinge , yemandt uyt den Gerechte fullen mogen verwilligen omme haer plaetfe waer te nemen, op de boete refpe&ive daer toe gefteldt. VIII. De voornoemde Vreede-maeckers fullen ten voorfz eynde t'allen tijden, felfs geduyrende de ordinarifchc Vacantie, gehouden zijn te ver- fchijnen inde Schepenen-kamer, alleMaendagh en Vry dagh ten twee uyren prascj ifelijck te begin- nen en te befoigneren, tot dat alle degedaeghde Parthyen fullen zijn gehoordt ende afgevaer- dight. I X. Tegens welcke voorfz rijdt en uyre een yege- lijck, de geene daer op hy eenigh recht vermeet, fal doen verwittigen en verdagen door een van de Boodens met de roede , welcke geftelde uyre yder een gehouden is, en midts defen belaft wert waer te nemen, mits daer van voor de kloeke elf uyrenverwittighten gewaerfchouwtzijnde, na welcke uyre de Boodens geene daghvaerdinge voor de Vreede-maeckers fullen mogen doen, X. DenEyflcher, defer Stede Ingezeten zijnde, byden Boode weiende opgeroepen, ende niet comparerende, foo fullen de voorfz Vreede-ma- kers verleenen comparuit, ende voor 't profijt van dien den Gedaeghden abfolveren van d'in- ilantie, ende den Eyilcher condemneren in een boete van acht ftuy vers, ten behoeve van den Ar- men en den Subftituyt Schout , het Vreedemaec- ken waernemende, elck de helfte. X I. De Gedaeghde wefende ten tijde vande citatie inde Stadt, en niet comparerende, fal verbeu- ren ten behoeve vanden Subftituyt Schout drie ftuy vers, en aendenEyiTchergeordonneertden Gedaeghden ten tweeden male te doen dagh- vaerden ·, en den Gedaeghden ten tweeden male gedaghvaert zijnde, en wederom niet compare- rende, fal aly dan werden gecondemneert in drie ftuy vers, tenbehoe e als boven > ende den Eyf-

g

fen, ielders, Kameren, <

difputeren

<|

fchergcordonneert fijne Adie te vervolgen na daer Parthyen tegens den anderen

daer

-ocr page 501-

Civile Wetten ende Recht-iaecken.

479

de Vreede-maeckers Tullen werden gecondem- neertin een boete van drie guldens, ofte minder fomme, fulcks de fel ve Vreede-maeckers, naer exigentie van faecken fullen bevinden te behoo- ren, teappliceren ten behoeve van de Subfti- ttiyt-fchouten, een van de welcke gehouden is op het Vreede-maecken te verichijnen, om de voorfchreve boeten te executeren. XVII. ê De Vreede-maeckers voornoemt, iiillenuyc krachte van het eerite Default vermogen te ver- kenen nieuwe letteren van executie van een ver- jaert Vonniiïè, by henlieden gewefen, midts parthyen ten dien eynde alvoorens weiendege- daghvaert, endedaer.van blijekende by behoor- lijcke relatie, gelijck in alle andere hier boven- itaende condemnatiën , Vreede-maeckers als vooren behoorlijck fal moeten blijeken. XVIIi. Tot wekken alle, de voornoemde Vreede*ma- kers fal werden bygevoeght den Griffier of On- der-Secretaris 5 doch by hunlieden noodigh af- weièneen bequaem Klerck, dewelcke van alles korte Notulen houden, en daer van parthyen des anderen daeghs Acte leveren fullen om haer te verftrecken, ende daer mede te behelpen daer en fulcks fal behooren. Alk't welcke in voegen voorfchreven ial wer- den in't werek gebracht buyten koiren van Par- thyen , maér fal de belooningc komen tot laite defer Stede, behalven dat Parthyen voor de Vreede-maeckers Adtens , beheliende renvoy voorgoede Mannen, of meerder fomme dan fes guldens, en minder als vijftigh guldens fullen be- talen vier ftuyvers, en meerder als vijftigh gul- dens fes ftuy vers j ende aen de Boodens voorde moeytenvandeDaghvaerdinge, en het maecken van hare relatien, de faecke monterende tot vijf- tigh guldens en daer boven, drie ftuy vers, en van alle andere iaecken twee iruyversj des de voornoemde Boodens gehouden zijn in hare re- latien uy t te drucken, dat fy, in agtervolginge de ordre van het Vreede-maecken > hebben gedagh- vaertN.N., diegefeydtwerdtfieck ofte uytde Stadrte zijn, deilèlfs woon-plaets , indien hy niet wel bekendt en is, ende aen wie fy de weet hebben gedaen.

* vpVhuvringeis, midrsgaders op den tijdten d\TdnevTndefelve5 vermogen Parthyen ge- ofrc een van derfel ve niet comparerende,

hoort,

•rleenen van comparuit of default foo

?e vSrpQnëren·; aïs fyluyden in recht ende Sfen fullen bevinden te behooren, welcke HifDofitienvande Gecommitteerde Vreede-ma- k rs fullen moeten nagekomen, en tegens de on- lite inconformité van defer Stede Keure, ge- Seuteert werden, fonder dat daer van eenige reaudineacn 't Collegie van Schepenen verfocht fi] mogen werden, ten ware daer qudhe was iverdeverhuyringevaneeiiHuys,Kelder,Ka- mer of Solder, jaerlijcks boven de twee hondert euldensverhuyrtzijnde, m wekken gevalle de leene die haer by het VonniiTe, of de uy tfpraec- kevande voornoemde Gecommitteerde Vreede- maeckers befwaerdt vindep , fullen vermogen voor den eerften en naeften recht-dagh nae het voorfchreve VonniiTe, te komen in reauditie, aen 't volle Collegie van Schepenen, mids defel- vereauditie ter Griffie doende aenteeckenen, en gehouden zijnde haerParthye te doen daghvaer- den, en den Rechtdagh te doen dienen voor het Collegie van Schepenen, binnen acht dagen na de pronunciatie van 't voorfz VonniiTe, blijven- de middelertijdt de executie van 't voorfz Von- riffe gefurcheert ·, doch fullen de Verfoeckers voor d'aenteeckeninge van de reauditie gehou- den zijn te fourneren in hai: den van den Griffier, nevenshetaentekenen van dereauditie, de fom- me van twee guldens, dewelcke, indien den Ver- foecker van de reauditie komt te fuccumberen, inde Arme-buiTe fullen werden geleydt, doch denfelvenkomendetetriumpheren, aen hem by den Griffier fullen werden gereftitueert, na dat den felven voor fijn recht in beyde gevallen voor- fchrevendaer af getrocken fal hebben den veer- tighftenPenningh. XVI. Soowel den Eyflcher als Verweerder zijn ge- houden met alle behoorlijcke reverentie voor de Vreede-maeckers te compareren, en aldaer met gefchickte woorden hare faecke voor teilellen, fonder den anderen te inj urieren of fchelden, mee dreygeii ofte onbeleefde woorden te bejegenen, ionder in malkanders redenen te vallen, op pcene en boete, dat fy fulcks doende, dadelijcken by

Ordonnantie voor de Kamer van de Defolate Boedels der Stadt Amprdam , in dato

d

fytember 1659.

il 1tffo., volgens öéroy van haer Ed. Groot Mog. in dato den dertienden

nuatie vande refterende, lal Verden gedaen als in andere Bancken van CommiflariiTen gewoon istegefchieden. III. De voorfchreve Heeren Commiflariflen, ful- len alle dagen vergaderen, om op alle voorval- lende iaecken, d'Infolvente Boedels concerne- rende, te befoigneren. IV. Soo wanneer eenigen iniblventen Boedel bin- nen defer Stede, of't reiïbrt van dien komt te val- len, 'tzy byaffterven ofte faillieren van eenige Perfoonen, en 'tfelve gekomen zijnde ter 90- ren

E

Erftelijck, fullen tot directie vande Kamer vandeDefolateBoedelsjaerlijcksopden

vierden Februarü door de Heeren van gcqualificePrHerpChreWerdenSeCOmmitteertviif ^nften nT Ferioone" > ende daer onder ten ^Koonm!e?ïl0ud"SchePencn» enecnigeTig ^opmanfehapverftaende. Van . ,           ï I ^nftentvvp reiiCommiirariiren JaerIiJcks ten ^ vel voord · Werden gecontinueert, ende langernier« !>rK;achtereen volgendejaren,maer ^-ndenoopende deelectie of conti-

#

-ocr page 502-

4

Placaten. -4. Boeck. 1'. Tit.

4δθ

I X.

ren vande voorfchreve Heeren, fulien de felvé dadelijck met haren Secretaris (mede daer toe te ordonneren ) in prarfentie van twee der felver Heeren, of andere daer toete committerenjiaer inden voornoemden Boedel vervoegen:, alle.de Goederen pertinentelijck inventariferenI5 en ka bewaerder handt nemen, ten alderbeftén vande genieene Crediteuren, foo iyluyden beft; fu.lfcrt vinden te behporen ,. geleek fy haer felven oock terftondt fulien ver feeckereri van de Boeekeïl en

Doch fulien die geene die Borge, Pant of Ver feeckeringe hebben, tot geen accord gecompd* leert mogen werden, maer fulien de Borgen di" aEeenperfeneele A&ie hebben tot haer indem6 niteyt van gelijcke natuyr ende recht zijn, alsan*. derc perfonele Crediteuren. Ob,:               ^      X. Des; futlen alle die hen alsCrediteurenVanee- nigeninfolventen Boedel gedragen, gehouden zijn hun fchult en agterwefen te juftificeren voo

Papieren, den felven Boedei toebehoorendfe.. De Goederen alfoo geinventarifeert * eti met de Boecken vcrfecckcrt weferrde , fulien mede dadelijckordre ftellen, dat'er twee of nieer bë- qnamc Ferfoonen tot Curateurs over den Boedel· werden geftelt, dewelckedoor Brieven, en'^is't noot) door expreffen daer toe te belaftëri, ende fenden, fulien tracliten in verfeeckeringh te krij- gen alle de Goederen , Effe&en ende uytfraende Schulden, 't zy buyten of binnen de J urifdicHe van deie Stadt en Landen zijnde, den voorfchre* ven Boedel mede toekomende:                  ] V I, Alle'twelckgedaen zijnde, fal verbeyt wer- den den tijdt ten minften van fes weecken, ofte bnger, tot difcretie van Commiffariflen, ionder te procederen tot verkoopinge van eenige Goe- deren, maerfaldeninfolventenPerfoon, of de Vrienden vanden overleden, den voornoemden tijdt vergunt werden, teneynde fy middelertijt eenigh expediënt mogen vinden om met hare Crediteuren te accorderen, geduyrende wekken tijdt de voorengeroerde Curateurs niet të min al- le dil igentie fulien doen om de uyt ftaende fchul- dea te innen, en andere voordeden vanden Boe- del te foecken. VII Ende ten eynde in het maecken van foodanige Accordcn, ordentelijckweidegeprocedeert,fuI- len alle Koopluyden ofte andere, die voor dato defes gefaillieert ofce infolvent geworden zijn, of na dato defes fulien komen te faillieren, o.f infol- vent te werden , ende hunlieder Erfgenamen ver- mogen alle hunne Crediteuren ter Kamerevan de Defolate Boedels te convoceren by daghvaer- dingeöfaffixievanBillietten, ofWeet-Brieven, voor foo veel van defelve woonen buyten hen ref- fort defer Stede, ende aldaer met defelve, terv overftaen vande Heeren Cdmmiflariiïen, of hef meerendeel van dien , naer voorgaende fincere openingeende verkiariuge van den ftaet ende gelegentheydt des Boedels, met pertinente tbe- grootinge van de in- ende uyt-fchulden, aen te gaen ende op te rechten foodanigh accord van betalinge van hunluyder achterwefen, in 't ge- heel ofte deel , gereet ofte op termijnen (midts Bellende cautie) als iyluyden fulien konnenbe- ramen en eens berden. V III. Endefartminderdeelvande Crediteuren ge- houden zij n't meerendeel , uytmaeckende drie vierde-parten van den Crediteuren, ende twee derde-parten vande fchult, of twee derde van de Crediteuren, de drie vierde van de fchult, te vol-

CommiiTariflenvan de Defolate Boedds, deasvan queftie daer over fulien judiceren }

in 'tzy

den Faillitgeaccordcertisofniet. ?lkr.< l[             ■ XI. Voorts fulien alle ^ccorden by ofte van wegen Faillieten, met hun Crediteuren aengegaen3niet anders mogen gemaejekt of voltrocken werden als ten overitaen vande voornoemde CommnTa· riffen. XII. Het Accord tufTchen de Infolventen ofte hare Erfgenamen, ter eenre ·, ende henluyden Cre- diteuren, ter andere zijde ·, onder fuffifante borghtochte voltrocken > en by defelve Credi- teuren, ofte 't meerendeel van diengeteeckent zijnde, foo lullen de Geaccordcerdens, en der ielver Boedels, van de Kamer ontilagenenher- ftek werden in voorigeVryheydt, om te mogen handelen, negotieren, ontfangen enuytgerai in gelijcker voegen, als voor dato van de infcl- ventie, mits betalende aen de voornoemde Hee- ren Commiflariilèn allede koften op devootfey- de hare Boedels gevallen, ter difcretie van defel- ve Heeren, foo nochtans dat fyluyden den eencn Crediteur niet en fulien mogen gratificeren voor denanderen, op pcene van't effect vanhetfelve Accord vervallen te zijn. XIII. · Ende fal den Faillit en fijne Borgen, als het ac- icofdin voegen als vooren fal wefen voltrocken, op de dagenen termijnen daer inne begrepen,tot fecuriteyt en behoeve van de Crediteuren t men den accorde noch niet en hebben geteeckendï, gehoudenzijn, foo veele fy by Accord hebben belooft,· na rato 'tachterwefen van defelve Cre- diteuren te furneren , en ftellen in handen vanae meergemelde Commiftariflen , ten eynde die Crediteuren, foo haeft fy den AccordemedeKO' men te teeckenen, 't felve als dan van haer k«' len mogen ontfangen. XIV.                  iAèt Doch by foo verre eenige Infolventen, otaf« felver Erfgenamen, bevonden werden, op o

'taccord,malitieufelijckofbedriegeUjcKg

verbergen

deldt te hebben, 'tzy in—

*

o*·

ken, Brieven en Charters, **?f * ζ.'^ den van Goederen, KoopmanfchapF ^

IL«V-1J\»V *^r*i*i«*---------j --                                       ektr^t\\0^ de van de gemeene Crediteuren getran γ ^ ofmetyemandt van fijne Crediteurei ^ handt op andere Conditien geaccordee ^etdell ben, defelve fulien niet alleen veri»c $ van 't opgerechte Accord ^rva.len te ζ j oockgecorrigeertendegeftrafewe^nn gentievanfeecken.                          ψ .'-. , ,

eiihun daer mede te conformeren.

gen,

-ocr page 503-

Civile Wetten ende Recht-faecken.

481

daen fil werden , des fullen die geene die van hare zijde hebben gediendt, binnen veertien dagen daer naer mogen lichten copie van elcks eyfch en ftucken, om daer op binnen gelijcke veertien dagen daer aen volgende te fchrij ven by debathof contradictie, fonder dat daer toe ver- der daghverleendt of termijn gehouden fil wer- den, maer fal de faecke met het verloop van de voorichreve tijdt van tweemael veertien dagen gehouden werden in ftate van wijiè gebracht te zijn, ende by Commiiïariflèn gedifponeert wer- den op het geene als dan bevonden fal werden in- gebracht en overgelevert te zijn. XIX. Defiecke op de preferentie getermineert en afgedaen zijnde, fullen die geene die daer by meynen befwaertte zijn, binnen tien dagen na de pronunciatie of bekomen kenniflè mogen appel- leren aen de Heeren Schepenen , in conformi- teytvan't XXXI. Articul, Cap. VIII vande Ordonnantie, ende fullen deftucken foolangh blij ven in handen van den Secretaris, tot dat de voorfchrevetijdt verloopen, ofte anderfins van appel gerenuncieert fal zijn, des' fal den Impe- trant, na bekomen Appoindlement van den Au- diator , moeten procureren , dat de ftucken binnen tien dagen na de impetratie geëvangeli- feert en beilooten overgebracht werden in han- den vande Heeren Schepenen , om ex iifdem a£ïis geoordeelt te werden an bene vel male, op poene van deièrtie, ende fil het Vonniflè van Schepenen byproviiiefijn executie hebben, on* verminderdt ende iönder prajjuditie van vordere provocatie. X X. Ende fal vervolgens by Commiilarflèn gepro- cedeert werden tot het maeckenvan de reparti- tie , fonder dat gewacht fal werden dat alle de penningen vervallen of ingekomen fullen zijn, maer fullen die geene die bevonden werden voor anderen geprsfereert te zijn, by ordre geadmit- teert werden, om hun achterwefen byaffchrij- vinge onder cautie te vorderen, of anderfins uyt handen van Commiflariilèn reontfangen, naer gelegentheydt des Boedels, ende fullen de o ver- schietende penningen onder de concurrenten ge- diftribueert en uytgereyckt werden, penninghs pondsgelijck, onder gelijcke cautie ter Secreta- rye te ftellen; doch fullen evenwel die Credi- teuren, wiens recht naderhandt eerft opkomt, midtfgaders die geene tot wekkers kenniflè het houden van de voorfchreve preferentie en con- currentie niet en foude mogen weien gekomen, naderhandt eenen nieuwen dagh van comparitie mogen verfoecken, omme tot haren koften als noch op de praeferentie of concurrentie te mogen gehoort werden. XXI. DesfooeenighHuyrman van Huys of Woo- ninge komt te faillieten tuflehen May ende pri- mo December, infoodanigen cas fil den Eyge- naervandefelve, de meerder jaren die het Huys of Wooninge verhuyrt foude mogen zijn, weder aen hem moeten nemen, en den Boedel daer van ontlaften, in voegen dat hy maer fil hebben recht van pra?ferentie op de Goederen op fijnen bo- dem bevonden, voor de huyre van't loopende Nnn                      jaer

χ v. Udc fulien die geene die hun by coUuficmet α f Tnfolventen , ofte anderfins voorbedachte- rtrn tegens hun beter weten aengeven ende fjf' ,"aecken als Crediteuren, iondernoch- b Steuren te zijn, ofte tot meerder fomme ?rdidelijck moeten hebben (om alfoo tot i]it^gvan denFallit, de gemeene Crediteu- rLhaerdeughdelijck achterwefen te verkor- Yto Bednegers geftrafr, en daer en boven Sneertwerd'en die de Crediteuren van InBoedel, alseygeiifchuktebetalen. De voornoemde tijdt van fes weecken, of lan- ger nadifcretievan CommiiTariiTen overftreec- ienzijnde, engeenAccord wefende getroffen, rullende voornoemde Curateurs dadehjek pro- cederen tot het beneficieren ende verkoopen van alle de Goederen, foo roerende als onroerende, mitfeaders Aftien en Crediten , welverftaende dat de onroerende Goederen niet fulien werden verkocht dan ten o verftaen van Schepenen, en in de twaelf nachten : Doch fulien de Koopman · fchappen en andere Meubile Goederen, opent- lijckofbymondeverkofc werden, tot difcretie vandevoorfchreveCommiifariilèn, fonder prae- juditie van 't recht» den Secretariflèn endeCon- chergiecompeterende , maer indien in den Boe- del bevonden wierden eenige Koopmanfchap- pen of Waren, diemen oordeelde beter te wefen voor een tijdtonverkocht te blijven, 'tzy byap- parentie van opilagh van Marckt, of andere pre- gnante redenen, de voornoemde Curateurs, by advis van de Hecren Commiiïariflèn, daer toe moverende, fal in fulcken cas de verkoopinge derfelver Goederen, noch voor een tijdt opge- gehouden werden, maer anders niet. XVII. Alle'twelck gedaen zijnde, fal by Commif- fariilen een dagh beraemt en vaft geilek werden, tot het houden van de preferentie ende concur- rentie, tegenswelcken dagh alle bekende Cre- diteuren, hier ter Stede woonende, doormiddel Vanordinariscitatien, en elders woonende , by Tl ^an Weet-brieven, en voortsde onbeken- de by affixie van Billietten,met behoorlijck inter- val van tijden gedagvaert fulien werden,om hun- •Jyder namen, aftien en pretenfien aen te geven. η , XVIII. eP aFprn fiëeerden dagh gekomen zijnde, fal to h ■ CommiirariiTen geprocedeert werden eP!ïei0Pnemen en examineren van ydersfchult gedaen Van/r*ferentie> en vervolgens devoir TenA;JV n om de comparerende Créditeu- wTiiWe?n te accorderen j doch't ielve niet ren nwi "' fullen diegeene diemalkande- binnend ""f" Verftaen ' gelaft werden yder heydt van A1JÏV3n Vemien daSen>na gelegent" Werteh*         n' een gearticuleerden eyfch metdeftu Ρ" m handen van Commiiïariflèn, de>ond.erbeieneir™Unimenten daer toedienen- g«ne van ,y rlV.ke Inventaris, op pcene dat de VoorfchreVi,1Cn-?^cie bevonden wert binnen den

fi

'tijdtmetgedient tezijn , verftaen

^ .VdïZ*ü fljne fuft°enue gedefifteert^^e heb" reP^endeme:enCyfcIienftueken by deande- IV β^Ιnovergelevert, alleen recht ge-

-ocr page 504-

					Placaten. 4. Boeck. r. Tit.
		482
						fonder dat'er dagh genomen of gegeven f' den om te antwoorden, repliceren of dupüce^" ten ware om merckelijcke redenen, Commi?1 rifien daer toe moverende.                           a" XXVIII. Soo wanneer de Curateurs felve yemandr' voegen als vooren gedaghvaert hebben, enfelft niet en compareren, foo fal ten verfoecke van d Gedaeghdemede verleendt werden comparuit ende foodanigh profijt als vooren, des fullen d' Curateurs in foodanigen geval gehouden zim/ koften uy t haer eygen beurs te betalen            C XXIX. Maer de Gedaeghdens η iet comparerende f I verleent werden 't eerfte default, met een tweed citatie, tegensde naefteweeck; ententweede- mael niet comparerende, en blijckende van de daghvaerdinge en relatie, fal werden verleendt het tweede default, en voor't profijt namptjiTe- ment, by aldien de faecke daer toe is gedifpo- neert, met een derde citatie,om 't namptifTement te fien converteren in diffinitive condemnatie ofte anderfins recht te fien doen op 't intendit XXX. Doch comparerende,iiillen vermogen terftont tevoldingenen aftepleyten, of dagh te nemen ter naefter weecke, als wanneer de faecke ander- mael komende te dienen, nootfaeckelijck vol- dongen en afgepleyt fal moeten werden5ten ware by CommiiTariiTen om redenen anders mocht werden geordonneert. XXXI. De Curateurs eenigh Perfoon of Goedt gear- refteert hebbende, fullen gehouden zijn het fel- ve Arreft, ten verfoecke van de Gearrefteerde en Gein tereiïèerde binnen drie dagen voor Com- miiTariiTen te vervolgen, eyfch te doea,encon· clufie te nemen ·, waer op by de Gearrefteerde of Gein terelTeerde voorts geantwoordt of dagh ge- nomen fal moeten werden, gelijck hier vooren isgefeydt, onvermindert de pro vifionele afdoe- ninge onder cautie, by foo verre de faeckedaer toeisgedifponeert, doch de Gearrefteerde ofte GeintereiTeerde ftil fittende, en geen verrolgh doende, fal 't arreft beklaeght en vervolghtW*' den ter naefter Vierfchaer als van ouds. XXXII. De faecke voldongen en bepleyt, of voorge- dragen zijnde, fal by CommiiTariiTengcdiip neert werden op de provifie of ten principaM3* gelegentheyt van faecken ; ende by d'een ara an- der vande Parthyen geappelleert zijnde,lal faecke geprefenteert en vervolgt moetentet voor de Heeren Schepenen, op de geprivih^c^ deRolle, en aldaer afgedaen werden, en ij executiegefchiedenbyprovifie, onverrnirn en fonder prajjuditie van verdere provocatie. Λ Λ. Λ. lil·              V.nt· De Crediteuren van eenigen Infolventen del mifnoegen hebbende over procederen ménage van de geftelde Curateurs, "^^jf. klachten voor de voornoemde Heeren κ> ^ fariffenmogenallegueren en doen, die Λ noemde Curateurs daer over ontbieden> ^
			jaer, en een jaer te vooren, enlangerniet, ende met het geene hy verder te kort foude mogen komen, concurreren nevens andere Crediteu- ren , o verdaer te vooren verfcheenen huyre. XXII. Doch foo herfailliflement komt te vallen tuf- fchen primo December en Mey daer aen volgen- de, dat in ibodanigen cas de huyre noch fal blij- ven voor den tijd van een jaer, beginnende van Mey voorfchreven , tot lafte van den voörfchre- venDefolaten Boedel, ten ware den Eygenaer het voorfcrn^e Huys of Wooninge voor het fel- ve jaer goedt vonde weder aen hem te nemen. XXIII. Ende alfoo het intereft van de gemeene Credi- teuren daer in beftaedt, dat de Boedels hoe eer hoe liever geredt, en de goede Luyden foo veel als mogelijck is aen het hare geholpen mogen werden, foofalvoortaentuflchen de Crediteu- ren , trachtende haer fchult te verifiëren, of eeni- ge Goederen als haer eygen uy t den Boedel te re- clameren als Eyhehers, ende de Curateurs als Verweerders , ende van gelijcken tufïchen de Curateurs als Eyflchers, ende de geene dewelc- ke bevonden werden aen den Boedel fchuldigh of refponfabel te zijn, als Verweerders tereer- ilerinftantie voor de gemelde CommiiTariiTen, in manieren hier na volgende, werden geproce- deert. XXIV. De Crediteuren die haer achterwefen trachten te verifiëren, en allen anderen die eenigh goedt uy t den Boedel als eygen willen reclameren, ful- len gehouden zijn in tijds, of uytterlijck voor het houden vande preferentie en concurrentie, ende verkoopinge of vervremdinge van 't felve goedt, haer aftïe voor CommiiTariiTen te inftitueren, en de Curateurs ten dien fine drie dagen te vooren te daghvaerden, ende nevens de daghvaerdinge t'huis te fenden hunne conclufie en copie van alle de ftucken, waer mede fy van meeninge zijn hun te behelpen, ende fal ten dage dienende, by non- comparitie vanden Aenlegger, verleendt werden comparuit en abfolutie vande initantie, met de koften, dewelcke by de Aenleggers betaeldt ful- len moeten werden, voor en aleer fy eenige nieu- we inftantien mogen maecken. XXV. Doch by foo verre y emandt het goedt, 't welck hyfuftineert fijn eygen te zijn, heeft gedaen ar- refteren, foo fal deielve gehouden zijn binnen den derden dagh van't Arreft, de Curateurs als vooren te daghvaerden, enfijna&ie te inftitue- ren, op pcene van defertie. XXVI. De Curateurs als vooren gedaghvaert zijnde, niet comparerende, fal verleent werden het eer- ite default, met een tweede citatie ·, en ten twee- demael niet comparerende , fal by CommiiTa- riiTen recht gedaen werden op de conclufie ende ftucken vande comparerende Parthyealleen, en fullen de Gedaegdens in allen gevalle gecondem- neert werden inde koffen van den Proceilè, pop- ter contumaciatn. XXVII. De Gcdacghdens comparerende, fal de faecke voorts voldongen en afgepleyt moeten werden,
							endaerinne behoorlijckeordreftellen exigentie van faecken procederen iullen.
									Pi

-ocr page 505-

Civile Wetten ende Recht-faecken.

483

de Brieven van ceille aen de Crediteuren fullen zijngeè'xploiclreert, by provifie alle de Goede- ren van den Ceilïonant, onder Perfoonen daer toe te belaften, in bewaerder hand te doen ne- men, ende haer informeren op dedeughdelijck- heydtvan deceilie, om Schepenen daer af van advis te dienen. X L. Ende omme te voorkomen foo veel mogelijck is alle abuyfen en finiftre praclijcquen, die dage- lijcksgebruyckt werden by veele Perfoonen, in 't verfoecken ende vervolgen van voorfchrijvens vande Heeren Burgermeefteren defer Stede, aen deEd. Groot Mog. Heeren Staten van Hollandt, omme te verkrijgen feureté du corps, en conti- nuatie van dien, fullen de voorièhreve Heeren Commifiariflèn informatie nemen op de gele- gentheydtvan der Supplianten te kennen geven, om de Heeren Burgermeefteren daer over te die- nen van rapport en advis. XL I. Voorts fal een yegelijck, gedaghvaert zijnde, gehouden zijn voor Commiilariilen te compare- ren, op de verbeurte voor de eerftemael van Ces ftuyvers, voorde tweedemael van twaelf ftuv- vers, voor de derdemael van vier en twintigh ftuyvers, en voorts door yemandt vandeSubfti- tuyten, naer voorgaende communicatie met de Heeren Schepenen, en haer E. difpofitiegehaek te werden. Aldus gearrefteert den tweeden April Ceüien hondert negen en vijftigh; Pra;ienten de Heeren Schout, Joan Huydekooper , Ridder Heer van Maerfeveen, Hendrick Dirckfz Spiegel, Bur- germeefteren, en alle de Schepenen , demptis, N. cPancras) ende N. van Loon, In kenniflè van my Secretaris. Ende was geteeckent, Wigh- bolt blicher.

xxxv. n Perfoonen die de voornoemde Heeren ramm&nfon als Curateurs over de Infolvente Sfdlenftellen, fullen gehouden we en I rEd vcorallehareadmimftratieteftellen SLecautietordifcretievanGommiirariiTen, ^•nillcia gevalle 't gebreck der felver te mogen :xS%s^°°defve ■*de credi- ieurengenomenmochtewerden. De Curateurs ofte gecommitteerde Crediteu- ^neenke penningen van de Boedels ontfangen hebbende, fullen de felve onder haer niet mogen behouden, maer dadelijek overleveren onder de voornoemdeHeerenCommiilariiTen. Χ λ. 2\ V ï 1· En niet alleen teneynde van hare adminiitra- tie, maer oock ren allen tijden, des vermaendt weidende, gehouden zijn voor de voornoemde Heeren Commiiftriflen reeckeninge bewijs ende reliquatedoen, endeten dien eynde ontboden zij; de, te compareren op de eerfte citatie, voor de tweede citatie op een boete van drie guldens, ende de derdemael op ies guldens, _ en echter niet comparerende, en in gebreecke blijvende van be- hoorlijke reeckeninge, bewijs en reliqua te doen, fullen voor de vierdemael ontboden werden, op poene van Gyfelinge, na voorgaende communi- catie met de Heeren Schepenen. XXXVIII. Ende fullen oock de gemelde Heeren Com- miflariiTèn, ten eynde de adminiftratie de Cura- teurs onrilaende, aen de felve vermogen voor provifie toe te voegen foo veele als haer E. in dif cretie fullen verfta en te behooren. χ χ χ ι α. Yemandtbinnendefer Stede, oPtreilbrt van dip, willende ceflie doen van fijne Goederen, fullen de voorfchreveCommiflariflèn, foo haeft

Geen Arreflenop Effeéten of Speciën in de Wijfel-banck tot Amfierdamte mogen laten doen, é'C., volgens OÉiroy van haer Ed, Groot Mog. verleent op den 16. 'December 16yo.

DEStaten van Hollandt ende Weft-Vries- landr, 'Doen te weten: Alfoo Ons ver- toont is by Burgermeefteren en Regeer- ders der Stade Amfterdam, hoe dat in Jf"TK feftl€n honderdt negen, binnen de felve ,mt> mec advis van de fes en dertigh Raden al- aier, opgerecht was een Banck van WiiTel, foo otvoorkominge van alle ftey geringe en confufie jrn; Llc,van de Munte, als tot gerief van de

foo op haer eygen naem en reeckeninge, als op de naem en reeckeninge van andere, d$e fyluyden daer toe als hare Faótoors ofte Gemachtighden goetgevonden hadden te gebruyeken 5 en alhoe- wel daer toe wel de meeile aenleydinge gegeven hadde.dat de voorfzgelden en ipecienaldaerniet gearrefteert hadden mogen werden, en dat fulcks oock de ware intentie van Burgermeefters ende Regeerders voornoemt, in 't oprechten van de

-n, ten eynde defelve üot hare ver- der fouden mogen inbrengen,endc

voorfz Wiflel-banck ware geweeft, dat fyluy- den echter met'cr tijdt in ervaringe gekomen wa- ren, dateenigefcherpfinnigePerfoonen, diftin- guerende, foohetfehijnt, tuflehen gelden ende andere materialen, die in fpecieinde voorièhre- ve Wiflel-banck waren gebracht, en op de naem van den rechten Eygenaer waren gefteldr, haer hadden onderwonden door middel van Manda- ment van Arreft van Onfen Hove, ofte andere Rechteren, foo wanneer de gelden ofte effeclen van hare Debiteuren op een andere naem in de voorfz Wiflel-banck waren ftaende, de voorfz gelden en effecten, ofte d'Aitie, en't Recht tot defelve, en omme daer van by af-fchrij vinge ofte Nnn 2"                  ander"

Pcnn

agen, Maffen, Gren'aillenenBillioenen,

alsfvlt "a"1 /Ti*utlI> vjrenaiuer dj-, j foudengoedt vinden, en onder an- νοοΓ1 met defe expreïTe precautie, datde %an-KT?gen' endeanderefpecien, aldaer fooda-iic 1 r udenziJn' het welck oock van dcKonni jeswasgeweeft,dac niet alleenlijk deef tSUyden binnen de voorfz Sradt woonen- iecckcnhe Ueiende'haer vo,komei1 gerief en yer- °ockveel y rlnne hadden gevonden, maer gien van buyten b aenaldaergebragt en vertrouwt hadden,

Wf

-ocr page 506-

.Placaten. 4-Boeck. i.Tit.

ge verantwoordinge fubjeft te zijn, gedifpo, neert foude mogen werden; SOO IS'T : Dat Wy de faecke ende 't verfoeck voorfchreven wel opgemerekt hebbende , ende de Vertoonders willende gelieven, uytOnfe rechte wetenfehap, Souverainc macht en authoriteyt, voor ioo vee! des noods zy, de voorfchreve by de Vertoon- ders gefielde ordre, van dat geene gelden ofan- dere ipecie, in de voorfz Wiflel-banck gearre- fleert fullen mogen werden, hebben goedgevon- den, geapprobeertengeratificeert, vinden goet, approberenen ratificeren defelve bydefen, or. donnerende en ftatuerende daer beneffens, dat geene Arreften op Gelden of Effecten in de voor- feydeWiffel-banck zijnde, nochte oock opde Aftie, ofte't recht tot defelve, ende omme daer van by af-fchrij vinge of anderfins te difponeren, gedaen fal mogen werden onder de Factoors ofte andere Gemachtighden , op wekkers naem de gelden of andere fpecien in Bancogeftelt fouden mogen zijn, alles op pcene van nulliteyt, en dat daer op geen recht gedaen fal mogen werden, maer dat dien onaengefien , by de geene, op wekkers naem of reeckeninge defelve gelden of fpecien fullen gefteldt zijn, daer van vryelijck en fonder eenige verantwoordinge fubject te zijn,

•

A-K anderfins te difponeren, niet in de Wiflèlbanck, maer onder den voorfchreven derden Perfoon te arrefteren, in allen fchijn, als of het geene dire- ftelijck op de penningen felve niet mochtege- fehieden , per indireEiiim , onder den Perfoon van den Factoor ofte Gemachtighde, gepermit- teert of practicabel foude zijn* en alhoewel het voorfchreve tentamen, het welck de Vertoon- ders tot het tegenwoordigh verfoeck voorna- mentlijckaenleydinge hadde gegeven, in Jufti- üe geen vervolgh hadde gehadt, dat evenwel het Ïclve de Vertoonders omfichtig hadde gemaeekt, ten reguardevan't geen op defelve, ofte andere wijfe, in't toekomende ondernomen foude kon- nen werden, fonderlingh confidererende , dat doormiddel van dien, het credit van defelve Banck, beftaende inde voorfz verfeeckertheydt envryefaculteyt omtrent het inbrengen en we- der uy dichten vande voorfchreve Speciën, ofte hetdifponeren van defelve, by overfchrijvinge op andere Reeckeninge, niet alleen gediftur- beert, maer de Vreemdelingen daer door met redenen gedeterreert fouden kunnen werden: Dat fyluy den derhalven te rade geworden waren, fonder nochtans haer in hun oudt recht en poifef-

Gicieren, uüchv-4uuivuv.>..... ...... foeck, dat het Ons geliefde haerluyden te aceor deren opene Brieven van O'ftroy, by dewelcke, voor foo veel des noods zy, de vooriz geftelde ordre, dat geene gelden, of andere fpecien in de voorfchreve Wifïèl-banck gearrefteert moch- ten werden, geapprobeert en geratificeert wier- de, met expreffe byvoeginge, (alhoewel het felve genoeghfaem impltcite daer onder fcheen begrepen te zijn ) dat oock geen Arreften op gel- den of effecten, in de voorfchreve Wiflel-banck zijnde, nochte oock op die Actie, ofte'tRecht tot defelve, ende omme daer van by af-fchrij vin- ge of anderiins te difponeren, gedaen foude mo- gen werden onder de Factoors ofte andere Ge- machtighden , op wekkers naem de Gelden of andere fpecien in Banco gefteldt fouden mogen zijn, alles op pcene van nulliteyt, en dat daer op geen recht gedaen fal mogen werden, maer dat dien onaengefien by die geene op wekkers naem of reeckeninge defelve gelden of fpecien iouden zijn gefteldt, daer van vryelijck, enfondereeni-

troye mogen genieten als na behooren, laftenen ordonneren Wy, dat defen ter Griffie van Onie Hoven fal werden geprefenteert, omme aldaer geregiftreert te werden als na behooren. 't Welk gedaen zijnde , laften Wy voorts allen ende een yegelijck die defen aengaen fal mogen, de Ver· toonders het effect van defen ruftelijck, vreede- lijck, en volkomentlijck te laten genieten ende gebruyeken, ceflerende alle belet enmoeyenif· fe ter contrarie. Gegeven in den Hage onder Onfen Grooten Zegel hier aen doen hangen, éa feftienden December , in 't jaer OnfesHeeren en Salighmaeckers feftien honderdt feventigli. Was geparapheert, Jan de Wtth. Op deplique ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten: Ende was geteeckent, Simon van Beatmont. Heb- bende onder uyt hangen aen een dubbelde Fran- cjjneftaert, een groot Zegel in roodenwaiicne gedruckt.

Approbatie vaneeckere Keure, gemaeebby denGerechte ^f^g^o^ W Simulate Tranfporten, enRegiement, noopendedeInfohenteBoedels,&c. <volg ZhaerEd.GrootMog.t -verkendtopdenachtfienVecember^?.

ALfoo menighvuldigeklachtenaendeEd. |Hceren van den Gerechte der Stadt

SOO ÏS'JL: uat mijne f ·η^'\„„ι het rob- rechte willende daer inne ( voor loc> vee ^

Gouda zijn voorgekomen, dat veele Luyden die komen te faillieren, pafle- rende zijn Tranfporten of andere Aften , ten be- hoeve van den geenen die fyluyden fulcks ver- gunnen, 'tzy tot betalinge ofte verfeeckeringe vanvoorigefchulden , ftreckende't felve tot na- deel van andere Crediteuren , mitfgaders van de geinrereiTeerde Crediteuren vande Defolate en j nfolvente Boedels, onder Curatele ftaende, en de onbehoorlijckheydt Vande refpeftive Impe- tranten van Beneficie van Inventaris en Cefiie,

gdijcVzy)vootto,gckeurtw|^i« hto ben, keuren en ftatueren by delen b navolght:

I-                        Ceiltf:I1> Ferftelijck ,dategeeneTranfporteiii,^ Verpandingen, of andere Aften, £% fraedr, eenige roerende Goederen , t ZJ ■ 1,^ Koopmanfchappen of andere, hoe         ftcDde nieren die genaemt mogen werde«> , dt # niet alleen binnen defer Stede enVJ^ dien, maer oock daer buy ten, op           ^

τΚΡ

-ocr page 507-

Civii&Wetten ende Recht-faeckea

485

mogenfchuldigh wefen, niet mogen refcontre ren of compenferen, jegens 't geene hy van den Verkoper te vooren hebben moefte , ten zy hy den tijt van acht weecken voor den failliflèment vanden Verkooper als vooren , foodanige Goe- deren fal hebben gekocht en ontfangen, wel ver- ftaende ibnder oock in fulcken gevalle vordere compenfatie toe te ftaen als de Rechten toelaten, endienvolgendegefondeertzijn. I X. Ende ten eynde de faecke vande Defolate Boe- dels met goede ordre ende expeditie mogen wer- den gevordert en gedirigeert, foo fullen als naer ouder gewoonte, naer de veranderinge van de HeerenMagiftraten gefteldt werden twee Sche- penen. Aen dewelcke gelevert fal werden een Regi- fter, waer inne ordentclijck gefteldt fullen wer- den alle de Defolate Boedels, en 't geene van de gelegentheydt van dien by Schepen -meefteren goedtgevonden fal werden, waer onder mede begrepen fullen werden de Sterf-huyfenenBoe* dels, voordefen onder Curatele gebracht, daer van noodigh geacht fal werden als noch prefe- rentie gehouden te moeten werden. X I. In welck Regifter mede aengeteecken t fal wer- den den dagh wanneer yemandt tot Curateur over een Defolaten Boedel is gefteldt, mitigaders de Afte van cautie, die de Curateurs voor den aenvangh van hare adminiftratie gehouden fullen wefen te ftellen, en wanneer den ièlven fijn reec- keningegedaen, en hetilotvan dien ter Secre- tarye defer Stede heeft voldaen, als mede den tijdt wanneer eenigh beneficie van Inventaris en Ceflie fal wefen geinterineert, XII. Sal vordershet Ampt van Schepen-meefteren wefen, om van tijdt tot tijdt het ooge te houden op'tftuck vande goededireftie van de Roedels, en het continueel devoir van de Perfoonen, die daer uyt comptabel zijn, ende defelve tot 't gunt daer toe fy verplicht zijn aen te porren, ende te conftringeren. XIII. Aen welckeSchepen-meefteren de Crediteurs die eenigh mifnoegen fullen hebben over de pro- ceduyren en iloffigheyt van degeene die compta- bel zijn, hare klachten fullen mogen doen, en fullen deièlveSchepen-meefteren vermogen daer innetevooriien, en des noodt zijnde, metpara- te executie daer toe te conftringeren. X I V. Sullen oock de voorfz comptable Perfoonen gehouden wefen, geduyrende hare adminiftra- tie , t'allen tijden, ten believen vande voorfchre- ve Schepen-meefteren, redenen en goede onder- richtingevan hareadminiftratie,mitsgaders reec- keninge, bewijs en reliqua tedoen, ende daer toe ontboden wendende, op 't doen vande eerfte ci- tatiegehouden zijn tè compareren, endetwee- demael ontboden werdende , en niet compare- rende, fullen verbeuren een boete van vijf en twintigh ftuy vers voor den Armen, ende vorders niet comparerende, daer toe geconftringeert werden by parate executie. Sul-

*. fmide mogen zijn, 't zy verre ofce na by, tzy Xerofte Lande, oock Schepen en parten te L s daer onder begreepen: Item, van Obli- Scncep ^efl encje Uytftaende Schulden , dk gatien, ^ ^ voor scjiepenen s Notaris ende

^/"Ε,ΐιίίεη mogen werden gepaflèert, tot Soeninee ofte verfeeckennge van voonge Sulden of laften, en fullen valideren ofte wefen waerden, voor en aleer de felve Tranfpor- Van Ceifien, Verpandingen, o f andere Aften Sn wefen geregiftreert ter Scretarie alhier, in feecker Regifter daer toe gedeftmeert. Dat oock defelve regiftratie fal moeten wer- den eedaen op pcene van nulliteyt als vooren,bin- nenachtdagen naer dat defelve in manieren als voorenfullenzijngepalTeert. Ende dat de Secretariilen, Notariflen,'of an- derepubliquePerfoonen, voordewelckefooda- nise Aden werden gepaflèert, in defelve Aften fullen moeten ex pre fleren de claufule van verma- ninge, dat defelve binnen den tijdt als vooren ter Secretarye fullen moeten werden geregiftreert, opdeboetevanvijf en twintigh guldens, te ver- beuren by den Secretaris , Notaris ofte ander Schrijver, de voorfchreve claufule annoteren- de. I V. Ende wat aengaetdeTranfporten ofte andere dicrgcüjcke Aften, voor defen gepaflèert by Per- fooncndie als noch nieten zijn geföillieert, dat de felve mede in het voorfchreve Regifter fullen moeten werden geregiftreert, binnen den tijdt van veertien dagen na de publicatie van defen, of dat anderfins daer op geen recht fal werden ge- daen. V. Dat voorts tot het voorfchreve Regifter, ten overftaen van een van de Secretariilen, een yder die daer aen gelegen fal mogen zij η, fal hebben vry acces om te mogen beften de regiftratie van net geene daer aen hem foude mogen gelegen zijn.                                         o o & V I. Item, dat generalijck voortaen niet fullen va- aren eenigeTranfporten, Ceflien, Verpan- dingen ofte Hypothecatien, foo van onroeren- de als roerende Goederen, ten zy dat defelve pu- oijquelijck fullen zijn gepaflèert, ten minften Τ r*eecien V00r het failliflement van den * janlpoiiiht, of voor dat hy is abfenterende of

Ind

V I I.

er voegen, dat oock niemant na den faillif-

femp C1 ~D~"' UclL U(JL*- luciiuui uu ucii lamu- earpn u TgenaSereil' uyc faecke vanObli d«R; ??°udendete betalen aen den Toonder rWv tenzybypublique Afte ofte Verkla- to0nH?nt^eegeloofwaerdige Getuygen, ver- tiidtv tdaC foodanigebbligatie voorden iniiinpnu λ Weecken> alvooren den Toonder l«^nenhandefalZljngefteldC| Dato t           VIII. gende va°n r en Crediteu r> koopende en ontfan- fil Wn« i!jnen Debiteur eenige Goederen, en 6 nehy uyt fake van foodanigen Koop fal

-ocr page 508-

Placaten. 4. Boeck. 1. Tit.

<

486

X X. Item, dat van alle fterf-huyfen binnen def Stede gevallen, en onder beneficie van Invénr ris aengevaert, die 't Collegie van de Magift, ^ der felverStede, uyt de gelegentheydt engefte? tenifle van dien bevinden ende oordeelen info]" ventte wefen, falmen preferentie moeten hou" den voor Schepenen, ende dien aengaende oh* ferveren alle het gunt hier vooren tot bequam" en korte réddinge ende expeditie is geftatueert XXI. De Impetranten van Beneficie van Inventaris fullen geene betalinge aen eenige Crediteuren of Legatariifen des Boedels vermogen te doen, dan onder behoorlijcke cautie en borghtochte, by den Crediteuren of Legatariflen te ftellen, van in casyemandt beter recht hebbende, fich in tijdt en wijlen mochte komen te openbaren, of dat naderhandt uyt de gelegen theyt des Boedels be- vonden mochte werden te veel aen haer betaddt te zijn, dat fylieden 't felve fullen reftitueren. XXII. Ende ten eynde de Crediteuren of Legatarif- len vande voornoemde Boedels, door het impe- trerenvan 't voornoemde beneficie des te minder werde verkort, fullen de Impetranten van'tfel- ve gehouden zijn borge te ftellen, in achtervolge en ten fine als inden Placate van Keyfer Karel, in date den negentienden Mey vijftien hondertrier en veertigh^ welcke Borgen gehouden fullen zijn hun te verbinden, gelijck defelve by defen verftaen werden verbonden te zijn, voordever- goedinge.van allede fchadedieyemandt vande Schuld-eyffchers of Legatariflen, door de beta- linge by de Impetranten, fonder voorgaende cautie de reflituendo gedaen, fal komen te lij- den. X.X I I I. Ende fal voor bet praifteren en opbrengen van alle 't gunt de voorfchreve Infol vente Boedels,te· gensdegeenedie'tbewint daer van hebben, efl daer over by defen comptabel werden gemaedfj geprocedeert werden by parate executie. XXIV. De Impetranten van brieven van Ceflle fullen gehouden wefen haer uyt de Stadt en Jurifd$,c van dien te abfenteren, ende onthouden totdeft dagh van het interinement van de voorfchfeve brieven van Ceflle, als wanneer den Impettfflt gehouden fal wefen te compareren 'm Ferioop-> endeteftaen bloodts hooft, op arbitralecorre- ctie. x x v.             {k Dat de Impetranten*yan brieven vari Co» haer vangelijckenin het tranfporterenvanh^ Goederen fullen moeten reguleren, gelijβ . de Infol venten hier vooren is geftatueert,, gelij oock bv den interinemente van 't ^0^1*''. van Ceflle gefteldt fal werden over des LW nants Goederen een Curateur, die hem ge . den fal wefen te gedragen, gelijck hier voor geordonneert.

χ v.

Sullen mededefelve comptablePerfoonen ge- houden wefen hunne handelinge, bewindtende adminiftratie uyt te voeren, en daer van reecke- ninge, bewijs en reliqua te doen, tenlanghften binnen den tijdt van drie maenden, naerdatde Meubile Goederen fullen zijn verkocht, en ter expiratie van dien , fullen hare CommiiTien ko- men te ceiferen, en geen falaris van hare voorige gebcfoigneerdegenieten, mitigaders eenander in deifelfs plaets gefurrogeertwerden, ten ware om merckelijcke redenen , op het fchrifcelijck vertoogh van defelve, aen de Heeren Magiftra- ten te doen,, om verder continuatie te hebben, anders mochte werden gedifponeert. XVI. De Comptable Perfoonen fullen gehouden zijn ter Secretarye te leveren den Inventaris van den Boedel, om aldaer gedoubleert te werden. XVII. Endewerdtby defen expreflelijcken geinter- dicéert en verboden, datfoo wanneer de Ingeze- tenen binnen defcr Stede komen te faillieren, of wekkers Boedels Defolaet of Infolvent werden, fulcks dat de Crediteuren niet en konnen werden voldaen, dat by 't Collegie van de Magiftraet daer over geftelt fal werden een Curateur, en dat geene Crediteuren of andere vermogen fullen de voorfchreve Boedels te aenvaerden , 't zy uyt krachte van procuratie of eenigh contract, over - komfte , ceflle of overgifte, direclelijck of in- directelijck, hoe het felve foudc mogen werden gebabrifeertofgequalificeert, verklarende alle de felve onwettighj nul en van onwaerden, en dat daer op geen recht en fal werden gedaen.           ' XVIII. De Impetranten van Beneficie van Inventaris fullen gehouden wefen hun wel naerftelijck te in- formeren op de baten en laften van den Boedel, die fyluyden onder het voorfchreve beneficie willen aenvaerden, en in den Inventaris alle de Goederen, Voordeden, midtfgaders alle dela- ften die fy eenighfints hebben kunnen ondervin- den , pertinentelijck te fpecificeren, ende uyt te drucken. X I X. De felve Impetranten fullen gehouden wefen by folemnelen Eede te doen den navolgenden Eed, namentlijck, dat den voorfz Inventaris is oprecht en deughdelij ck, en dat daer inne alle des Boedels baten en voordeden, mitsgaders laften die fy hebben kunnen weten ende ondervinden, zijn geftcldt, ende dat fyluyden daer inne gehan- delt hebben ter goeder trouwen , fonder willens of wetens daer uyt gehouden ofte gelaten te heb- ben , 't welck tot voordeel of nadeel vanden Boe- del foude mogen ftrecken, met belofte, indien namaelshemyetopenbaerde, 't welck tot voor- deel vanden Boedel foude moeten ftrecken, het felve getrouwelijck daer op te fullen amplieren en bekendt maecken, en foo lange den voorfz Eed nietenisgeprrefteert, en fullen de Brieven van Benefifie van Inventaris niet mogen geinteri- neert werden.

-ocr page 509-

Civile Wetten ende Recht-faecken.

487

- m Qrdonnantie op hetfluck vande Reede ofErf-fcheydinge en Sernjttuyten voor den Gerechte der Stadt Rotterdam, in dat den tienden /Ipril 165-4,., -volgens Ottroy van Haer Ed GrootCMog., verleentepdemi. Julii 16^.

y 1. Soo wie hem by foodanigen Vonniflê vind be- fwaert, ial daer van mogen appelleren aen 't vol- le Collegie van Burgermeefteren en Schepenen, binnen den tienden dage, 't welck fal hebben ef- feft van fuipenfie of inhibitie j ende fullen in cas van Appel werden gecommitteert fes Wet-hou- ders, alsnamentlijck twee Burgermeefteren en vier Schepenen, onder welcke Wethouders ful- len werden genomen alle die geene die over het eerfte Vonniflê hebben geftaen, foo defelve praj- fènt zijn, of fullen by manquement van dien an- dere Wethouderen in haer plaets werden gefur- rogeertmetdenPenfionarisofSecretaris,dewelc- ke andermael, in pra*fentie van Parthyen, mede tegenwoordigh, twee Erf- fcheyders· ter plaets contenrieufe, inipe&ie fullen nemen, om 'tfelve gedaen, en daer benevens de allegatie van Par- thyen gehoort, nader recht gedaen te werdenna 't behoort. VII. Voor het recht vande comparitie ter plaetie contentieus, fal beraelt werden elcken Commif- faris, Secretaris en Erf-icheyder, twee fchellin- gen, endeBoodediedeweetedoet, en de Erf- fcheydinge aflifteert, eene fchellingh, ende fal daer en boven de Parthye die komt te fuccumbe- ren, voor een amende ten behoeve van den Ar- men moeten betalen een fomme van eene gulde vier ftuy vers. VII I. Endein gevalle dat Parthyen by de Sententie vandeeerfte gecommitteerde Wet-houders ge- geven , niet acquiefceren, maer daer van appelle- ren, ial als dan den Appellant, alvooren eer hy in Appel geadmitteert fal werden, gehouden zijn alle de Gecommitteerdens voor de tweede- mael te betalen aen yder Peribon vier fchellin- gen, tot koften van ongelijck: En ial de Parthye die komt te fuccumberen, ten behoeve van den. Armen, voor een amende boeten betalen twee gulden en acht ftuy vers, en foo wie de queftieu- fc faecke verder aen het Hof quame te appelle- ren, fal daer en boven noch verbeuren een fomme van fesguldens, ten behoeve als vooren. IX. De Vonniflê, foo van de eerfte drie Wet-hou- ders, als van het dubbeldt getal van gecommit- teerde Wet-houders, by foo verre daer aen niet en wierde geappelleert ofte gereformeert, fullen tuflehen de Parthyen Contendcnten, en derfel- verSucceflêursuniverfele of particuliere, maec- ken voor het toekomende een vaft en ongetwijf- feltrecht, daervoorensdeHuyfcn en Erven re- ipecüve realijck fullen blijven geaffedleert. X. Een van deReede-treckers fal gehouden zijn alle dagen voor de noen, de kloek half twaelven te compareren voor de Kamer van de Heeren Burgermeefteren, omaldaerte verftaen of daer eenige faecken zijn voorgevallen, daer toe fy die- nen geëmployeert te werden. Ende

ïsJden eerften, foo wie eenen anderen fijn

I

w bieden, gen en

an Timmeren of Metfeleri wil ver- fal daer toe eerft moeten verkrij- fent van een van de Burgermeefte- einfinuatie laten doen door een van

dcStadtsBooden, welckverbodcplaetsgrijpen en eehoorfaemt fal moeten werden tot dat het met kenniflê van faecken, of met der minne tuf- fchenParthyen afgedaen zy. I I. Soo wie boven of naer foodanigh wettigh ver- bodtyets maeckte, voorts timmerde of metfel- de dede maecken, voorts timmeren of metfe- len fal dat mede moeten af- breecken, ende in iijn eerften ftaetHellen, aleer fay aengaende de faecke ten principalen gehoort magh werden: En fal daer en boven noch werden verbeurt een boe- te vantwaelfCaroliguldens, vantwintighftuy- vershetftuck, waer van de eene helft fal betalen den Eygenacr, en d'andere helft den Timmer- man of Metfelaer, die contrarie het voorfchre ve verbodtyetwes fal hebben gemaeckt, teapplice- ren de gemelde boeten voor drie vierde-parten ten behoeve van den Armen, enhetrefterende vierde-part ten behoeve van den Heer Officier, fullende wijders de gemelde Contraventeurs noch ftaen ter arbitrale correctie. III. Vangelijckcn, de geene die uytfij η eygen au- thoriteyr hem vervordert eenige Waterloopen, Vcnfteren of Deuren van fijne Gebeuren te ftop- pen, ofrxbreecken, ende fijnen Gebuyr het ge- bruyek van dien feytelijck te benemen ofte belet- ten, fal 'tfelve wederom in fijnen eerften ftaet moeten ftellen , Parthye GeintereiTeerde fulcks verfoeckende, aleer hy in Rechten ten principa- len fa! mogen werden gehoort. I V In alle queftien van Erf-fcheydinge, Servituy- tenenverbodtvanwerek, en diergelijcke, fal den Klager fijn Parthye doen daghvaerden voor loodanige Gecommitteerden uyt deWet,als hier nawerdtverklaert: V. Ende voor 't eerfte fullen werden gecommit- ^eerteen Burgermeeiter,twee Schepenen met ee- n |:creta«s, eneengezwoorenErf-fcheyder, ihZ e ke terPlaetfccontentieux Parthyen, ü a« voorfpraeck van Advocaten ofteProcu- mnnW ai?faeckenfrmrnarie, en alleenlijck by Dinof \ londer daer van eenige fchriftelijcke bxr.l Ve houden, fullen bedingen, en fal }d voorfzWet-houdersgehoordt, oockhet ^ Wn^f2 5rf-fcheYd^ gewefen wer- fullenv' !i ' ° {y met kenniiTe vanfaecken *nncitSoren: Ende/alWi]derS,f0° eenitrpr^ erUihcieryemandt caufeertover donnandetrhaVentien' Jegen«defeKeure en Or- f^nendae * αη ^Urgermeefter en twee Sche- den werden * COmmitt:eren' de plano recht

-ocr page 510-

Placaten. 4. Boeck. 1. Tit.

488

heeft, of diergelijcke claufule en woorden ten de Watergangen, Doorgangen, Lichticha" pingen, en andere diergelijcke gebruyckenolè commoditeyten blijven , en voorts gebriiv^ werden, gelijckfe voor en ten tijde vande in]' fingeen verkoopinge geweeft hebben; en L·' deninfulckencas verftaende voorfz fervituvre" racite offtilfwijgende geconftitueert te zijn ten ware daer in anders by Parthyen waren voorfien en fal't gunt voorfz is mede plaets hebben in twee Huyfen, diebydeErfgenaem of SucceiTeur van den Befitter fimpelijck of met de voorfz woor- den werden gecavelt. XVII. Een yegelijck magh op fijn Erve maecken, metfelen en timmeren al dat hem belieft, en oock foohooghals'themgcedtdunckt, oock regens fijn Gebuyren licht en venfteren, ten ware dat hy Brieven ofwettigh beicheydt hadde, van dac fulcks niet en magh gefchieden. XVIII. Om te beletten foo veel als mogelijck is, dat de Buyren malkanderen nieten- befchadigen, en fal niemant voortaen vermogen eenige Potre-bac- kersOvens, Tegel-Ovens, Broot-oftePaitey- backers Ovens , Smitfen , Eeften , Brouwers, Verwers, Brandewijn, Smeer, Zeep of Teer- ketels, Traen-of Oly-backen te ftellen, of dcen ftellen, inlgelijcks Platingen in of uyttefteec- ken, of doen uytfteecken, Straten te vermaec- ken of hoogen, nieuwe Gevels op onbetimmer- de gronden te maecken of te fonderen ofreaente leggen, ofte doen maecken, fonderenofaenleg- gen, ofte oock eenige Privaten ontrentotteby een gemeene of anders muyr maecken, of doen maecken, voor ende aleer hy 't felve de Heeren Burgermeefteren en Schepenen te kennen gege- ven Tal hebben, ende confent verkregen, op de boete van vijf en twintigh Caroli guldens, foo wie contrarie defes fal hebben gedaen. XIX. Soo wanneer yemant eenige Huyfinge wil om- meren en optrecken op fijn eygenErve, en dat de Gebuyr het felve preten deert te beletten,door dien dat hybefcheyt heeft darmen hem fijn^M niet en magh benemen, foo magh die geenedie het Werckmaeckt, 't felve werck optnaeckefli midts nochtans met den felven Wercke Blijven- de foo lage, dat men van den nederften Dorp van de Venfl eren van den Huyfe, desgeenendie het werck verbieden wil, het oppcrfte vantij werckdatmenoptreckt, magh overfien· en* hooger, ten welcken eynde men trecken ia »· nen draet van den onderften Dorpel van de Υ fteren, rotophethooghftevandenHuyie>a men het Werck aen of nevens maecken wil· Maer foo verre yemandt befcheydt ücöf men fijn geficht niet benemen magh, fo°e ^qQ de Gebuyr niet maecken noch optrecke" '^. verre daer mede het geficht inde hoogte or te belet foude werden. XXI Gebuyren, hebbende hare Erven by[£Jj*j·^

χ 1.

Endetotverfeeckertheyt van dien, fullen de Aften van de refpe£tive Vonniflen,geëxtendeert na behooren , rer Secretarye te boeck gefteldt werden in een Regifter daer toe te houden, waer uyr Parthyen fullen mogen lichten authentique Aden, by een Secretarisgeteeckent. XII. Alle Huyfenende vol komen wercken, byye- mandt gefteldt op fijn felfs grond, tenaenfienen wel weeten van eenen anderen, en fonder tegen- feggen volmaeckt zijnde, (alwaren die onbe- hoorlijckgemaeckt ofte gefteldt) fullen blijven ftaen, foo lange tot datiè vergaen, dies en fal menfe niet mogen repareren om te houden ftaen; maer indien het bleeckdatfe gemaeckt waren al- leen prascatif, ofexprefle gedooghfaemheyt, en onder referve van geen praïjudïtie van yemands recht, in dien gevalle foude men die moeten af- breecken als 't Parthyen beliefden. XIII. Soo wanneer een Huys gemeen is tufichen twee ofmeerEygenaers, moeten de noodige re- paratie van dien gedaen en gedragen werden tot gemeene koften, ennaadvenant,enfooyemant onwillighware daer toe teverftaen en te contri- bueren , magh den eenen alleen , alwaer 't foo dat hy maer het minfte deel daer in hadde, de voorfz noodelijcke reparatiendoen doen, midts de andere daer toe infinuerende, ende by refus doende proteft, ende fal als dan gerechtight zijn lijne uytgeleyde penningen voor het contingent vanden onwilligen, met den intereffe van dien te verhalen op iijη gedeelte van den voorfz Huyiè ofte de huyre van dien, by arrefte en uytwinnin- ge, en fal op de felve voor allen anderen Credi- teuren, fooHypothecariflenals Peribnele wer- den gepriefereert. XIV. Die metfelen, timmeren of repareren wil, 't zy by of nevens fijn Gebuyrs'„Erve, magh fijne ftel- linge maecken en ftellen op en over fijns Gebuyrs Erve, foo verre hy't felve niet gevoeghlijck van fij 11 felfs Erve doen en kan, ende dat ten meeften gerieve, en minfte fchade en belet van fijn Ge- buyr, midts dat hy daer na fijn Gebuyrs Erve fuy- vere vande vuyligheyt,daerop ter dier oorfaecke gekomen, enallesherftelleenreparere, foo als het te vooren was, tot lijnen koften. X V. Recht van fervituyten wert met naeckte pof- feffie, fonder titul, van wat getal van .jaren dat hetzy, niet geprefcribeert en verkregen, maer moeten alle fervituyten met wettigen titul wer- den geconftitueert, als by contraöe van koop en anders, ofce oock by Teftamente, Huwelijck- fche Voorwaerden ofCavelingen, welverftaende dat foo ouden langhduyrigen gebruyck ende pof- feilie dac het begin van dien is, boven alle memo- rien van menichen, fal werden gehouden voor ftilfwi igende conftitutie. XV I. Ende foo wanneer een Eygenaer van twee Huyfen en Erven, een van dien, ofce een deel daer van verkoopt, fimpelijck of met fij η gevol- ge en toebehoorten, gelijck of met fulcke vryhe- den en fervituyten hy dat befeten en gebruyckt.

&

malkanderen leggende, moeten «■

helpen hare Erven bevryen, metten j^, onderhouden eenen muyr, voetsonteen ^

-ocr page 511-

Civile Wetten ende Recht-faecken.

489

÷ é rm Hevnineh, foofydat famen ver- en niet verder, endatopgeIijckeErve>dickan-

ofeend-lcW halfenhalf, fop verre hun Er

derhalf of twee Hollandtiche fteenen, naer luyt vandeuytgiftevan de Erven, en het fondeerfel nadeneyfeh, ende indien dat de geene die eerft timmert, den ièlven gemeen en muyr boven de aerdedicker woude maecken dan als gefeghtis> fal gehouden weièn't felve verdicken op fijne Er- ve reitellen, en voort wathy hooger of dieper metfelt, dandeEdeficie van den geenen die niet en metfelt,offijn Huys niet op en treckr, het felve fal hy gehouden zijn te maecken op fijn koften alleen j ende in gevalle dat d'andere namaels fijn Huysoptrecken wil,. foo ial hy gehouden zijn te betalen de helft van't geene hy indehooghte en diepte meer gebruyekt, dan hy te vooren met fijn Huys beflagen of gebruyekt heeft. XXIX. Endeingevalledatdengemeenenmuyr,ftaen- detuflehende Huyfinge, noch redelijck goedt in fijn lootftaet, en maer fteens dickte en is} foo fal de geene die fijn Huys nieuw maecken wil, den Ièlven muyr tot fijnen koilen mogen af bree- ken, na voorgaende eftimatie vandeftofte, en den felven wederom opmaecken tot fijnen ko- ften , alfoo hooge als hy van meyninge is te rr.ee- felen; en alibo verre alfulckengemeynenmuyr niet en is twee Hollandtiche fteenen dick , of anderhalve, volgens de uytgifre vande Erven, fal den nieuwen muyr van alfulcken dickte moe- ten ftellen op gemeyneErve, behoudelijck dat hy weder fal repareren al het geene dat hy fijnen Ge- buyr foude mogen befchadigen. XXX. Ende indien dat d'andere Partye namaels fijn • Huys af breecken wil, en op den nieuwen muyr timmeren, faldehelftevan devoorfzmuyr, na advenant dat hy dien gebruyekt, fchuldigh zijn te betalen, ter eftimatie van Stadts gezwooren Reede-treckers, /ten ware Parthyen malkande- ren verftonden, of dat'er eenige uytgifte van Er- ve ter contrarie ware, midts afcreckende fijn deel van de oude Materialen, die te vooren aen de ou-~ de muyr geweeft hebben, gelijck die voor het af breecken geeftimeert zijn geweeft. XXXI. Aengaende voorts gemeene Heyn-muyren of Scheyd-muyren, tot gelïjcke koften gemaeckr, daer geen Edificie op en ftaet, en feer caduck en uyt den loode ftaenae zijn, de felve fullen beyde de Eygenaers af breecken, en tot gelijcke koften wederom maecken tot derfelver hooghte ende dickte, gelijck die geweeft zijn, alwaert'tdatfy maer fteens dickte geweeft en waren; en indien dat een van beyde de Eygenaers een muyr be- geert te maecken, anderhalven of tweeHolland- iche fteenen dick, volgens de uyrgifren van den Erve, ial den anderen moeten gedogen datmen den felven gemeenen Heynmuyr op gelijcke Er- vefteUe, behoudelijck dat hy niet meer betalen

äJkmenftrecken, maerniemantenkanrnet leXebedwongen werden tot fcheydinge eenen Se moeten helpen maecken, maer magh be- S mids bevrijdendefijneGebuyrevoorfoo Ss'themcornpeteert, meteen Heymgh als ç en 't felve mede onderhoudende , be- DUdeuytgiftevande^rven. Moeten oock Gebuyren malkanderen be- erven van achter tot vooren , foo verre hunne Erven aen malkanderen ftrecken ; en foo wiens Huys of Edificie langer ftreckt, en daer door fijn Gebuyr verder bevrijdt dan des anders Huys of Edificie, dat fal hy hem korten aen fijne helft van de bevrijdinge, die hy van fijnder zijde voorts te tafahetfc. ÷÷ééé Als yemant timmert op gemeene grond, moet den nevens-leggende, foo langh als fijn Erve ftaer, al berimmerdt hy't niet, de helft van de muyr, heyningh, hooghre en dickte betalen,ten ware by de uytgifre vande Erven anders ware be- fproocken. 'XXIV. Alle fcheyd-muyren en Heyningen tuilchen twee Gebuyren Erven , moeten op de rechte middel vandepaelen of fcheydingen geftelt wer- den. XXV. Niemandt en magh tuilchen vericheyde par- tyen Erven eenige palen fteecken of betten, dan inde tegen woordigheyt, met confent en weten vanden Proprietaris vande Erven ten beyden zij- den, of met den Rechte, bydegezwoorenErf- fcheydersdeferStadt, Parthyen daer toegeroe- pen, op poene van dertigh guldens, te applice- renalsinhec II. Articul, en voorts arbitralijck daer afgecorrigeert te zijn. XXVI. Ende die eenige Palen verfette of uytdede, by hem ielven of yemandt anders, heymelijck ofte openbaerlijck, om yemanden in fijn Erve of ge- rechtigheydtte timmeren of frauderen, fal ver- Deuren een boete van acht en veertigh guldens, te appiicerenaJsinhetvoorga-ende Articul en daer en boven gecorrigeert werden arbitralijck ; en uilen gehjeke poene incurreren al Ie de geene die

^toe behulpig

1 zijnet x.xV-

eeft.

I I.

■Indii

"eneenigeteeckenen of overblijffelen van on/WS hevningenwerden ontdeckt, ftaende WjIsnrfeaerdeJ'defelvefullenfonder verder be- Erve Ãñ6^61106^11^6111 ziJn om yemandt van fijn fcheydi " vcrliefen i noch te prejudiciëren de den bev"^ ç mecle ^c Erven gefepareert wer-

xxviii

Soo

^chentwiii eernen geienen ouden muyr pericullc Hüyfingen ftaende, is feer caduck, ge„5e7 denloode, en een van de Ey- ^oeren 5 "^U?sw*l ^breecken en vernieuwen, nenmuvi-fl v- Eygenaers den fel ven gemee- ^eroDrT gr1Jcken koften af breecken, ende *%kdemi 5°PdefcIvehocghreendiePte' IV r?e Huyfinge te vooren geweeft is,

en fal, dan of den muyr maer fteendick gemaeckr. en ware. XXXI I. Eenen beilooten fcheyd - mtryr, ftaende tuf- fchen twee Gebuyren Erven,daer men geen Huy- fen,Lootfen of Edifjcien op en maeckt,magh men decken met vorfter-fteenen, of tichelen , en hec water als dan daer aflaten vallenaen beide zijden. Ooo                      £en

-ocr page 512-

					Placaten. 4, Bocck. 1. Tit.
			49°
								koopt fijnen halven muyr, als dan heeft en k " den Kooper van dien halven muyr oock d?R' - huysdrop, ancker, hoofden, nooten en a^P gerechtigheydt, die den Verkooper buyten? nen muyr voor de verkoopinge hadde, alfoOQï den Kooper dien muyr magh gebruyeken, alsof hy te vooren gemeyn geweeft hadde, niet tegen ftaende dat inden koop daer af geen vermaen e isgedaen, ten ware anderfins tuifchen deCon! trahentenwierdeonderfproocken. X L. Niemandt en vermagh een gemeynen muyr onder noch boven, 't zy door ftellen van fchoor- fteenen, trappen, of daer yets, hoedanigrl het foude mogen wefen, te verargeren, berooven of in te kaften, fonder expres confent van fijn Gebuyr, op pcene van 't felve tot fijnen koften in fijnen eerften ftaet te moeten doen repareren en daer en boven, als onbuyrlijck gehandelde hebbende, gemuléteert te werden met eenfom- me van vijf en twintigh guldens, te applkeren als in het 11. Articul, midtfgaders arbitrale cor- rectie. X L I. Niemandten magh een gemeyne muyronder· fcheyden, dan met voorweten van fijnen Ge- buyr, en ten over ftaen van twee Erf-fcheyders, opdatfehade verhoedt werde s ende in gevalle evenwel fchade daer van quame , fal den Ver» foecker dat felve moeten vergoeden. X L I I. Scheydt-muyren zijn gemeen , ten zy dat'er fchriftelijck of ander befcheyt, ofteeckenzyter contrarie. X L I I I. Als in eenen muyr ftaen pilaren ofmofiergi· ten, nooten of hoofden, met den felven muyr eerftmaeltenbeyden zijden daer innegemaecM zijnde, of dat ten beyden zijden bakken leggen) ' in of door den felven muyr geanckert ende geve- ftightzijnde, is ende blijft den felven muyrge· meyn. XL IV. Soo wanneer in een muyr ftaen Pilaren of Mo* fiergatengemetfelt, alleenlijckaend'eenezijae> of dat'er maer van eener zijde, &c., ofing^1*" mert of geanckert en is, defelve muyr behoorde geheel toe den Eygenaer van 't Huys ofte Erve» van wekker zyde de pilaren of mofiergaten w ftaende, ten ware dat de Gebuyre Schepenen* brieven ofte wettigh beichtydt hadden, dat y daer in gerechtight.ware, en alsyemandtyaltt'- eensandersmuyrmetfek en timmert, of all«. lijck haecken, of diergelijcke nagelen daer in aen ftaet, ofte oock daer aen hanghtj en
		XXXIII. Een yegelijck magh in ftede van een Hage, Thuyn, Gelint, ofdiergelijcke Heyningen op fijne koften wel maecken ofte fetten een houten heyninge, ende in plaets vaneen heyningeeen fchey t-muyr , en fetten defelve op gemeyne Er- ven, en foo verre hy den muyr ftelt op gemeynen Erve-, foo blijft delèlve muyr altijdtgemeyn, en moet daer naer ten gemeynen koften onderhou- den werden > maer indien de andere Gebuyr dien fcheyt-muyr namaels in eenige manieren wil ge- bruyekenj luyffen, haecken, ofte yet daer aen hangen, ftaen of veftigen, of oock eenigh Edi- ficie daer op ftellen, of den felven anders dan tot eenblooteneyninge gebruyeken, alsdan moet hy den fcheyr-muyr half betalen , eer hy den fel- vigenbefigen ofte gebruyeken magh, in eeniger manieren. XXXIV. Soo wie fijn felfs muyr heefc ftaende nefFens een ander mans Erve, en magh door den felven fijnen muyr tot fijns Gebuyren Ervewaert geen gaten of venfteren maecken, of houden ftaende benedens reyeks, maer wel boven reyeks , het welck is ten minften feven voeten hoogh onder den onderften dorpel, van defelve gaten of ven- fteren , ende al ftaen de gaten en venfteren alfoo boven reyeks, nochtans moetmendieiluytenen toemaecken met ftaende glafen en yfere gaerden, vaft ftaende, niet wijder als fes duymen, net eene y fer van het andere. XXXV. Ende fullcn oock de venfters , komende in de tuiïchen-heyningen, moeten open gaen van bin- nen. XXXVI. Een yegelijck magh in en op eenen gemeynen muyr, foo wel ftaende tuifchen gemeyne Hoven, Plaetfen, Erven als Huyfingen, metfelen, anc- keren en timmeren, foo hooge als't hem goedt dunckt, behalven datmen in eenen gemeynen muyr geen pompe en vermagh teanckerennoch vaft maecken, noch eenigh hanghdreel daerin maecken of in breecken, om een katrol, keten, touw of y ets anders, om mede te putten, in te hangen, ten ware dat'er befcheydt Ware ter con- trarie. XXXVII. Niemandt en magh in eenen gemeynen muyr gaten of venfteren maecken, nochte oocklicht daer door fcheppen tot eens anders Ervewaerdt, ten ware by conlente en gedooghlaemheydt van lijnen Gebuyr, mede Eygenaer zijnde van de- felve muyr. XXXVIII. Maer die op gemeyne Erve, en tot fijnen ko- ften alleen eenen muyr maeckt, of den gemeynen muyr hooght, magh in den felven muyr, by hem bekoftight, gaten of venfteren maecken %ende licht fcheppen boven reyeks, met ftaende glafen, en yfere gaerden, die oock mogen blijven ftaen, tot der tijdt toe dat de Gebuyr de helfte van het maecken oftehooghfel van defelve muyr betaelt, en die mede. wil betimmeren, ende als dan is hy ichuldighdie te flappen. XX XIX. Soo wanneer yemandt aett fijn Gebuyr ver-
							frVt€£ daer door geen recht in den felven fliuyr> . moet die haecken en nagelen, of W^S gen altijdt af, uytenwegh doen, als hetden "genaer vande muyr belieft. ; ] X E V ·                  ruft lip Maer als eenige bakken leggen ,<>fte t *L·, , gemaècktin eenen muyr met anckerSi€.. eft0f' overd'andere zijdeinden felven niüyr pi^ mofiergaten ftaen, werdt dien muyr ge voor gemeyn.                      ; X L V I- : •i_^ii3(fitefl En op dat-alle ufurpatieii regens W& ^

-ocr page 513-

Ci vile Wetten ende Recht-faecken.

491

w,ren vande Eygenaers voorgekomen, en dege- SllentuiTchendeBuyrengeweert mogen wer- JT Wert alle Metfelaers en Timmerluyden, of het zy expreiTelijcken verboden aen d'eene Sevandefcheyt-muyreneemgepilarenofmo- toUnternaecken , of oockccmge bakken of

LH. Een yegelijck die in't toekomende fijn drop foude willen betimmeren? fal het felve mogen doen, niet tegenftaendefijn Buyrman daer drop tegen foude mogen hebben , mids dat hy op fijn muyr, nieuws te maecken, een Keulfchegoote ial moeten leggen. LUL Alle gevels, muyren, fchouwenendedierge-

inckersdacrin of door te breecken, of in te kaf- <·--->■"■ voorweten en kenniilevandeEyge- Erve acn d'andere zijde vande muyr ____________::cul /~<___ι· ι ι ^

f

fcWendcop poene van vijftigh Caroli guldens, en daer en boven voor de Metfelaers en Timmer- lieden te verliefen hare Poorters vrydom, ende confequentelijck het Gilde. XLVII. Soo wie op eenen gemeenen muyr timmeren of metfelen wil, daer geen Huyfen op geftaen en hebben, die en magh fijn water of huysdrop op fijns Gebuyren Erve niet laten vallen r maer moet boven op de muyr een goote leggen, en het warerleyden op fijn felfs Erve, ofceterftraten uyt, en die onderhouden op fijne koften alleen, fonder fijns Gebuyrs fchade of achterdeel XLVIIi Ende foo wie rot fijnen koften een fcheyd- muyr fteldt op fijn felfs Erve, den fel ven behoort de voorfz fcheyd-muyr alleene toe, maer wil hy als dan daer op timmeren, en fijn water buyten fijnen muyr laten vallen, foo moet hy ibo verre merdenvoorfchrevenfijnen muyr van fijns Ge- buyrs Erve blijven, dat hy fijnen huysdrop be- houden magh, te weten eenen halven voet buy- ten fijn muyr, mits bedwingende fijn water, dat fijnen Buyr daer door niet verdruckten werde, ten ware voorgacnde uyt giften of contracten an- dersmede brachten. ' X L I X. Tot heyningc ofte fcheydingevan alle Erven, binnen'Stadts Poorten leggende, aen's Heeren Straten, enfullenvoortaen geen houte heynin- gen van nieuws mogen werden gefteldt, ofte de oude mogen werden gelapt of gerepareert, maer uilen voortaen alle Erven tegen's Heeren. Stra- ten bevrijdt moeten werden meteen muyrfteens °icK, en hoogh boven de ftraten ten minften tien voeten; en die contrarie doet, fal boven dede- moJirie van dicn vervallen iii een boete van vijf cntwmtighguldens,.teapplicerende helfcvoor ficL »n' fΠ vierde-Part voor den Heer Of- brengeCn Ü refterende vierde-part voor den Aen-

lijcke, ftaendeteftraetwaert, ofte oock tegens andereLuydenErve, ftaendelosgeanckert, en anders periculeus om te vallen, ibo dat yemandt fchade daer door konde krijgen, fullen by een Burgermeefter, twee Schepenen, Secretaris en eenErffcheyder , op de klachten van Buyren, of oock· e χ officio mogen werden gevifiteert, en ful- len de Eygenaers, ter Ordonnantie van deielve, gehouden weien die te rechten, verièeckeren of oock geheel te vernieuwen , en behalven dien, foo den Proprietaris van'tpericul te voorén be- hoorlijckgewaerichout zijnde, alfulckengevel, muyr ofichou we quame te vallen, en ichidede- de, faldefelvefchadegehouden wefen te verhoe- den en repareren, L I V. Wanneer een muyr of heynir gh buyten loode ftaet, en hangende is over een anders Erve, ofte dathetdack van fijnenHuyfc foolanghis, dat het water valt op een anders Erve, ial de ièlve muyr of heyningh, indien den Buyrman recht op timmeren wil, gehouden zijn te rechten, en fij η dack te korteny ende in gevalle den Buyrman niet timmeren en wilde, ial als dan gehouden zijn een goote aen fijn dack te hangen, ofte indien fülcks niet gefchieden kan, op fijn eygenmuyr leggen, opdatdaerniemandt fchade van en lij- de, LV. Soo wat Huyièn op eenen muyr ftaen, die en falmen niet rechten dan met haerluyder beyde wille, tenware daer redenen toediende, het welckial werden gedecideert byibodanige Hee- en uyt de Wet, ajshiervooren Articul V.is ver- aeJdt. L V I. Die fijn Huys hooger maeckt dan fijns Ge- uyrs Huys, daer afdat het water daer te vooren n eene gemeyne goote geloopen ende gevallen eeft, foo verre hy't felve Huys hooger rijft, als

dan en magh hy fijn water ofhuysdrop niet meer laten vallen in de voorfchreve gemeyne goote, maer moet boven op den muyr,t'zijncn koften al- leen een goede Keulfche loode goote leggen, en onderhouden, en het water leyden over fijn Er- ve, ibo dat hy fijne Gebuyren nieten befchadige, en de gemeene goote, die op den gemeenen muyr gelegen heeft, eer hy fijn Huys gerefen heeft,ial hy ichuldigh zijn te leggen op fijnen koften op fijns Buyrmans dack, dewelcke voorts deflelfs eygen blijven fal, en fijns Gebuyren dack weder* omme repareren» ende de goote geleght zijnde, fal de Gebuyre fchuldigh zijn de ièlve te onder- houden totiijnenkoften , fonderden koften van de andere Gebuyr, die fijn Huys óp gereièii heeft, en als dan fal elck hebben het Water het welckeinde voorfchreve reibeclivegooten is ge- vallen,                           .. 3>J                   >^-;I '-; ■■ „ · Ooo 2                  Ende

nen'ofVetsSgr-efnige n00ten> fchoorftce

muy^maerrf7nr1Jcks maecken bu

nen uyrman ee-

nigeheS rtniat°Pi lndien '% BuW

L I.

Soo

P^openÊefr TUyr heeft ftaendaer % ^mnireXl?15 datiln Buyrman daer van f^^£oprimr::e> en f?° wanneer!,jnBuyr- ^, ül&neren »& «f gebreckdaeraen g?°Pfijns felf,gm°te moecen afdoen, en leg- f ^ïï^****» nnvoortaenin ^7^^gn;o2tJnen,fulίen de S°oten *r eer- ^CdS^1*werden opdemuyr aaiefijngrondbecimmert.

-ocr page 514-

Placaten. 4. Boeck. i. "Tit.

492* LVII                             i                           LX III. Ende in gevalle dat den Gebuyr fijn Huys Ende indiende Gebuyren geenegootealf0o oockoptrefkenwil, maer niet foo hooge als fijn leggende en hebben, en dlebeydehaerHe^

Gebuyrs opgevaren is, foo fal hy de voorfchreve aootetotfijnen koften herleggen en oockonder-

ander water door de tuüchen-huyfinge nietig en uyt en leyden, foo en fal deneenen alleen en ander als Hemels water, op fijnErve val.

houden, en het hooghfel vanden muyr dat zijn Gebuyr opgetroeken heeft, half betalen, maer niet hooger dan hy't felve hooghfel gebruycken- deis.                                                                            ,,                                           .'.:■:.; L V I I I. Ende indien hy foo hoogh wil opnjfen, als fiin Gebuyr opgevaren is, foo fal hy fchuldign ziinhetfelvehooghfelhalfte betalen, en fal de goote die fijnen Buyr op 't felve hooghfel geleydt heeft, mogen gebruycken, midts de helft beta- lende , indien defel ve goote daer toe bequaeni is, ende indien de goote moet hermaeckt werden, foo fal d'eerfte Optrecker fijn goote nae hem ne- men , en fullen wederom een nieuwe maecken, tot geliicke koften, en defel ve gefamenderhand onderhouden, en fal't Water fijnen cours heb- ben gefijck't gehadt heeft aleer fy hareHuyien opgerefen hebben. L 1 λ. Maer die een dwers-huys maeckt tegen een langhHuys, op eenen gemeenen muyr, fal ge- houden wefen, foo hy een loode goot vindtleg- sen, op den felven muyr die op te nemen, en herleggen achter fijn gevel, tot fijnen koften als vooren, en foo daer geen loode goote en leydt, faldenProprietaris van het lange Huys daer een moeten leggen tot fijnen koften alleen. LX. AlsmentuiTchenHuylingen, Erven, ofte op cremeene muyren eenige gooten maeckt of leght, Saer te vooren geen gelegen en hebben, ende van welcke goote't water ter ftratewaerts niet uyt en loopt, alsdan moeten de ProprietaniTen en Ge- buyren die de muyr toebehooren, 't water van die goote leyden gelijckelijck over heure Er- . ven.            ; ; '· L XI. Daer het water van twee daken valt meen ge- meenegoote, fal't'felveverdeeldtwerden, ofte meteenlooderuggelanghsdegootein'tmidden, of mee een looden fprietback. L X I I. Wanneer twee Gebuyren tuflehen haer beyder Huyfmgen en muyren beneden leggende hebben een goote of waterloop, daer in haer beyde huysdroppen ofte water vallende is, en door geleydwerdt, moeten die gooten met goeden klaren gootfteen leggen, maecken en onderhouden, en als'tbehoeftdoenruymen, foo dat het water gevoeghlijckuytloopen, en fijnen fcheut hebben mach, al tot gemeenen ende gelijcke koften, behoudelijck, dat foo wanneer d'eene van hun beydenaen fijne zijde alleen heeft getimmert,· gedeckt, genietfelt, of eenige reparatie gedaandaer af hyeenige vuyligheyt daer in ge worpen olaten vallen heeft , waer door dat de gemëengoote vervuyltof verllopt foude mogen zijn, aldan moer den geenen door wien de vuylighèydofverftoptheyt gekomen is, de felve góoté tofijnen koften alleen voor die reyfe weder doe

lende, daer door mogen leyden, ten ware dat hyindebitepoiTelïïewas, of dat'er Befcheyden ter contra r ie war en. L X I V. Een yegelijck moet alle fijn water, hoedanig dat het zy, felver leyden op en over fijn Erve al. foo dat daer niemant letfel of gebreck by enheb- be, ten ware dat'er befcheydt ter contrarie of ware j eri die fijn water vanboven op de ftraten wil laten vallen, moet het leyden aen fijn w^\ neder, metecnbeflootenbuys, tot beneden aen 's Heerenftraet, op een pcene van twaelf guldens, by den gebreeckigen te verbeuren, te appliceren als in het II. Articul hier boven verhaeldt L XV. Niemantenfal het vuyl water van fijn bovei> kamers mogen uyt de venfters gieten, noch oock door water-fteenen mogen laten loopenaende gevels af, ofte over de luyfe op de ftrate, maer lal't felve moeten leyden met geflooren buyfen langhsfijn gevel of muyr, rot beneden in de goo- ten, op de boete van twaelf guldens. L X V I. Die lijn water-loop heeft over of door eensan- der lijn Gebuyren Huys en Erve, moet in't'gat van fijnen muyr, daer't water door loopt, iet- ' ten en vaft houden ftaende, een y fere tralie>daer af de gaerden ten minften moeten ftaen opeen derdendeel van eenen duym, na malkandere^en voor de tralie ftellen eenen finck-put vanklinc- kertentras , ten minften van een voetin'tvier- kant, en een voet diep aen de zij de van daer kt water komt. L X V I I. Niemandt en magh de vuyligheyt oPtfliis van fijn ftallen, daer hy Paerden, Oftèn, Koeyen of Schapenis houdende, laten uytwerpenopΆη· ten of inde gooten of grachten vande ftraten ïo mende, maer die ftallen ruymende, ialdie vuy- ligheyt moeten doen voeren ter plaetfeoaertpe gedeftineert ·, gelijck mede de Beenhouwers»!!· len moeten doen de vuylighèydt van dë|eeften die fy llachten, fonder die op ftraten te werpefl» ofte laten leggen, alles op de boete vanM$ twintighCaroliguldens*~en verbeurteru»e^ de mis : Voorts fal niemant vermogen ^ψί de Bruggen, Straten, Kaeyen,. eri fpeciaUJ niet de Wallen deferStede, voorde ^MfË ven, gbnaemt de iSoomtjens, te beleggen ρ eenighhout, fteen, puyn of eenige andere deren, en die langer aldaer te houden ^^ mael vier en twintigh üyren, op ^ël\-midts- de verbeurte der voorichreve Goedéren) .-^ gadërs noch vij f en twintigh^üldens, re ftg rende helfte voor den Armen, een βΜ voordenHeerOfficier, en het fëfterCflf ί depart voor den Α enbrehger. " , φ (lp Tth '......-*          L XV III. lQföüé Niemandt en fal vermogen eemge beer p« ftellé'n,' ófuyttelatenkropen op^"V^Van' Rioolen, ofte Vrobnen, opdd verW1 H

feynigen en fchoon maecken.

-ocr page 515-

Civile Wetten ende Recht-faecken.

T*y D

j Myederom te moeten beteren, en daer en bo- nreverbeuren hondert guldenst'elcken rey fe; de werdt alle Metfelaers verboden al fulcken Cn ck offelve, o f door hare Knechten, op de Poolen of Vroonen te maecken, in 't geheel of deele, op gelijcke boete en arbitrale corre-

ve Iuchtgat ftellen ten minften vijftien voeten hoogh boven deaerde, ofte anderfins foovoor- fie"^datde Gebuyren daer geenen ftanck door en hebben; ende lullen alfulcke luchtgaten niet wijder gemaeckt moeten werden buytenwaerdts als drie duymen, en niet hooger als anderhalven

ten ftie'                   L X I X. Kiemandt en magh vaft aen fijn Gebuyren Er- ve tesen den gemeenen muyr , eenige regen- hacken, privaten, ofdiergehjckedingen (daer nericul, nattigheyt, vuyhgheytofftanckafko- Ln foude mogen) maecken noch ftellen, noch oockafchofmis-hoopen, modder, flijck, ofte diergeliickevuyligheden daer tegen leggen, ten zvdathytulTchen beyden maecke eenen goeden inuvr eenen Hollandtfchen klinckert-fteen in tras ge'leydt, dick, en den felven muyr alfoo on- derhouden en bewaren tot fijnen koften, dat'er geen fchade af enkome, ofte dat fijne gebuyren geenongerijfof inconvenient daer by en lijden, enbbvendien moet hy fijn privaet alfoo met tras doenmetfelenen befetten, dat tot fijns Gebuyrs ervewaem geen nattigheyt of vochtigheydt daer door of uvt enkome, ofentrane. L X X. Ende hadde fijn Gebuyr op fijn felfs Erve te vooren eenen Kelder ofte Bornput ftaende, die door'tvoorfchreveprivaet ofander werck foude mogen bedorven werden, moet die geene die dat privaet of ander werck van fterfputten, of ander- fins doet maecken, 't ièlve alfoo verfien, dat fijn Gebuyr in fijne Kelder of Born-putte en Water daer afgeen hinder of gebreck en krijge, of an- derfins moet hy fijn privaet vonte , fterfput, of ander werck te niete doen en weeren. i.               L X X I. Ende daer tegen, indien datyemandt op fijn Erve een privaet, fterfput ofte bornput, kruys- baerlen gemaeckt hadde, die fijns Gebuyrs Erve, HuysofGoet, alfoo't doen ter tijd ftond, niet letten en mochte, en dat fijn Gebuyr daer na óp fijnErvedaernerTens eenige kelders of bornput maeckte^en dat defelve door den oüdèn born- put, fterfput of privaet van fijne Gebuyrfchadé lede, foudedevoorfchreveoudebornput, ftérf- putofre privaet, dien niet tegenftaendë moéten olijven, fonder dat den Proprietaris van dien yetsandersfoudefchuldigh wefen tedoen-s dan «jn privaet of fterfput te ruymeri, ten eynde fijn ^ebuyrvanoveriijiiErvefijnenkelderofBornr SW óp fijner* koften alleene vooiiïen

voet.

LXXIV. Wanneer twee Gebuyren hebbei| tefamen een gemeen privaet ende veAvulffel, leggendeonder deaerde, mogen die gelijckelijck gebruycken$ maer foo wanneer men die ruymen ofte reynigen moet, datfal gefchieden ten gelijcken koften, en oock by gebeurten, d'eenreyfe over des eens, en d'andere reyfe over des anders-Erve o f Huy- finge, ten ware dat?er eenige Voorwaarden ofte Contraóténgernaeckr waren ter contrarie LX XV. Soo wie met fijn Gebuyr een gemeen privaet of verwuffel heeft, en dat die ten gemeenen ko- | ften is gereymght, magh als dan de pijpe ofte fit- ftede van defelve private aen fijneHjde (indien t hembeheft) af breecken en toedoen metfelen, fonder van fijne fi jde daér meer op te gaen, ofte laten gaen ; ende in dien gevalle behoeft hy daer na geen koften van ruymen ofte fchoonmaecken meer te helpen betalen, of't felve privaet over of door fijn Huys of Erve laten ruymen, ten ware dat'er brieven of gebruyck boven memorie van menfehen in contrarie van ware L X X V Ι.          ι-. Als een gemeen privaet of vonteonder d'aerde geruymt enfchoon gemaeckt is, machdiegeene die't belieft, 't felve privaet t'fijnen koften on- derinde vonte ter helft doen affchutten, meteen dichten muyr van klinkerten tras, enfcheydeii in twee vonten, alfoo dat elck van beyden fijn privaet behouden magh op hem felven alleen, dies foo fal fulcks moeten gefchieden met kennif- fe van den Buyrman, op dat die niet verkort en werée, I en de fcheydinge ofatdeelinge gefchiedt ter rechterhelft, ende't felve gedaen wefende/ moet eenyegelijk van hen beyden van dan Voort-· aen t'fijnen koften alleen fijn privaet onderhou- den, ruymen en reynigen als het van rioodén & door enover fijn felfsHuys en Erve, foiider ko- ften of laft van den andéren, ten ware dat'er be- fcheydtofte gebruyck boven memorie van men- fchen ware ter contrarie. ·            ; J •■^■) :.-·/. -£ίΧ·χ ν i-ïiu.-i», · ; Niemant ën fat vermogen eenige privaten ofte planckieren in 's ff eeren graftenf üytténfteecken verdéfdanfijn Erveftreekt, op de boete van νφ en bwfntigh guldens > ende fal daeren boven de' felve moeten rembveren of dërriolieren»% en foo' wie aireede eenige planckieren ofte; fecreten üv 's-Heeren grafren uytfteéckende heeife,. fonder' fpeoiaelconfent vande fieeren! mis&e· Wet ge»·· maeckt, fal gehouden zijh defchfle bëhdorlijck' in te trecken, of daer yoorens ter scMimpe var^ de Heeren van dë Wei ,-ten"beiioeve van den Armëh feeckere recognitie re betalen.; tfó rl Als yemandt alleen heeft en gebruyckt eenige kelder öfverWuffel, hen ftreckdiide verre ende brééd onder d*Erve of fuperficie féi deErve van eênigé andere Huyfe, geen gebrüvck of gefagh

4ls t behoort.

;;. -o'o ."(κ*; π ••rn-»uj;.:i .,<;-;·.

t XXI ι

Maerfoi

wdck»WafeernieËen^nwei^»:êewcten tfdenkeld^ ^^SS&^n^iedaerdoortbeffha" wérdën mSSE ™etf wconvenient gebetert ^Ll?c7 den geenen als één Burger- ^evdersftr»! e!>cWnen'metadvisVandeErf- klunen arbirrerèn. ^efitnis·· X'X I IIv ':,rr' <™'m ^ofcmtJi, ?u?'*aéckcn wil, komende ; i cnsanders Ervewaerts, moét het feU:

m

-ocr page 516-

			Placaten. 4. Boeck. I. Tit.
		494 in fulcken kelder of verwulffel hebbende, werdt gehouden voor Proprietaris van fulcken kelder of verwulffel, en heeft deel en pare in de grondt van fulcken Erve daer dat verwuffel alfoo gele- gen is, en dePropeietarisvan den Erve of Huys daer onder 't. verwuffel gelegen ofte ftaende is, heeft alleenlijck die fuperficie. L X X I X Gemeene particuliere bornputten moeten by de Proprietariflen, ofefte geen e die deel of acces daer toe hebben om 't water te halen en te putten, gelijckelijck huys voor huys onderhouden, en alle onkoften van de ketenen, koorden,emmers, rollen, fchoonmaecken, en diergelijcke onko- ften betaeldt werd en, elckhuys even veel, niet tegenftaende dat 't een huys de helft, en het an- der maer een vierendeel, of oock niet dan fijnen toegangh en gebruyekdaer toe en heeft, alwaer't oock foo dat den felven bornput ftonde op ye- Uiands Erve alleen. L X X X. Twee of drie Gebuyren , hebbende eenen bornput, daer af moet elck fijn water leydenen bedwingen te loopen op 't fijne en over fijn Erve, ten ware dat'er befcheyden waren ter contrarie. L X X X I. Niemandt en vermagh ftraten of floppen te maecken van of door fijn Erve, danby voorgaen- dekenniile ende confent van de Heeren van de Wet, op een boete van een hondert guldens, te appliceren als in hetl I. Articul, en fal niet te min 't gunt defen contrarie is gemaeckt, moeten* re- pareren , en ftellen in fijn voorige ftaet. LXXXII. Niemandt en magh op eenige verdiepingen fchoorfteenen te maecken , anders als op een fteene verwuffel, pp poene van twaelf guldens foo wie contrarie defes bevonden fal werden ge- daen te hebben.                . . LXXXIII. Niemandt en fal voortaen eenige Huyfen ofte Lootièn binnen de walledefer Stede doen maec- ken of timmeren, met eenige houte gevelen voor aen de ftraten, achter ofte ter fijden vandefelve Huyfen of Lootfen, ofte waer hetfelvigefoude mogen wefen , alwaer het fchoon dat die met fteèn van binnen waren befet, maer moetende de felve gemaeckt ende gemetfelt werden alleen met fteene gevelen en muyren tuiïchen beyden, recht opgaende, fonder eenige overfprongen: Ende indiende felve Huyfen luyfs-gewijfe gemaeckt werden, moeten de muyren tuiïchen beyden van èlcken wooninge derfelver Lootièn opgemaeckt werden, boven doorgaende met kanteelenofte wijnbergen, ander halven voet buy ten den dake ofte vorfte van defelve wooninge, alles op poene en verbeurte van defelve houte gevelen, als voo- ren gemaeckt zijnde af te moeten breecken, en daer en boven te vervallen in een poene van vijftig Caroli guldens. LXXXIV. Alle houte gevelen van eenige huyfen of loot- fen binnen de wal Ie defer Stede ftaende, vermo- gen niet vernieuwt, gerepareert, ververwt ofte anderfins ftaende gehouden werden, maer moe- ten blijven ftaen in haren ftaet fulcks als fy zijn, tot'er tijdt toe die van felfc vergaen, op de voörfz
					pcene, ten ware yemanden fulcks by RèqUe/i- verfoeckende de reparatie van dien, om foncjte lin ge redenen, by ichriftelijcke ActevandeH Γ* ren vande Wet toegelaten wierde. L X X X V. Ende fullen voortaen de bordeilen die ? maeckt fullen werden binnen 's dijeks, ende ίο" voorts tot op de Noord-zyde vande Blaecke tot aende Draeybrugge incluys, niet hoogermo- gen geleydt werden als drie en een halve roede voeten hooghte, met en uyt de kruyn, of 't hoop. fte van de ftraet; en de bordeflèndie gemaeckt fullen werden op de Zuyd- enNoordzydevande nieuwe Haven op de Haringhvliet, Lovenhaven Gelders-kaey, Zuydzyde van de Blaeck, met alle de ftraten daer op refponderende, of buyten- waerdsleggende, fullen moeten geleydt werden tenhooghften op vijfeneen halveroede voeten uytgefondert de Boompjens, alwaer geen bor- deilen geleden en fullen werden. LXXXVI. De pothuyfen, bordeflen, ofandereuytireec- kende wereken, fullen de venfters daer van bin- nen mceten opilaen, en niet van buyten, enin de voorfchreve pothuyfen geen fchoorfteenen gemaeckt ofte gedooght werden, en fullen de- felve pothuyfen, blijvende binnen de gootenaen de ftraten, uyt de hooghte van de ftraet, te we- ten voor, niet hooger mogen zijn als drie voeten en een half, en achter vier voeten, op de boete iöo wie contrarie doet van drie gulden. LXXXVII Deglinteriofheckendie voor deHuyfenbïn- nen defer Stede voortaen fullen werden gefteldt, fullen niet hooger mogen gemaeckt werden als vijf voeten, noch verder ftraetwaerts uytftecc- ken als vier voeten, blijvende nochtans binnen de gooten defer Stede. LXXXVII I. . De luyffelenfullen moeten ten minitenfeven voeten hoogh gemaeckt werden, en fonder eeni- ge fchutborden van der fijden. L X XX I X. Ende fullen des niet te min alle bord&flènjpot· huyfen, ftoepen, glintingen, luyffelen, endealle andere uytfteeckende wereken ftaen totgedoo- gen en keure van de Heeren van de Wet, onver- mindert gekort, gelaeght, of oock geheejaj&f· nomen te moeten werden t'allen tijden als iuPs geordonneert werdt. X C. ' Men magh de Luyffen niet maecken «f hou- den van blooten berde of houte, bepecktp ders, maer moeten alle luyften bedeckt zijn ^ loot, fchalyen, ofteeenigerhande andere ken, daer geen perieul van brand in gelege -., op pcene van drie guldens. .'■■.-i'vH · τ;·'ν--Οχ. να*·                    . „.«ÊfC- Alle de geene die voor date defes eenige ^ ken fouden mogen gemaeckt hebben, c°n^ den teneur van het 8φ. 8f. 86. 87. &'??' als culen hier boven verhaeldt, lullen de,el Jon, ftrijdigh tegens voorgaende Keuren en ^ nantien, moeten innetrecken en demom el]S foo lange fulcks niet en is gedaen,;daer V.^ ter arbitragie vande Heeien vande Wet» ' hoeve van den Armen, feeckere recognu* }

-ocr page 517-

			Civüe Wetten ende Recht-iaecken.
								495
		^tebetalen, naer beloopdes tijds die fullen bJijvenftaen. . χ c j j Niemandt en magh eenige bancken, kiften, Therdens, glinten, of diergelijcke voor fijn Sliecken, fettenofleggen, noch Ώvet uythangen, dienende tol: fijne neringe, °,° J fijn Gebuyr ofyemandt andersfoudemo- gen 4* ^ruck^^^ Soo wie fijn grond hooght, die eens anders water daer door of over leyden moet 5 is gehou- den het felve terftondt te nederen, en op fijn eer- ften en ouden grond te brengen, of immers fulc- kecommoditeytop ofte in fijn Erve te maecken, dathetwatergevoeghlijckuytloopen, en fijnen fcheut behouden magh. Λ. \j 1 V . Die fijn Erve verhooght, is oock gehouden dm feheydmuyr of heyninge, 't zy die gemeen zijn j of een vande Gebuyren eygen, naer adve- nantteverhoogen, alibo dat defelve zy van fe- ven voeten boven fijnen verhooghden grond , en dat tot fijnen eygen koften, fonder nochtans dat hy met defelve verhooginge eenigh vorder recht in de voorfchreve muyr ial krijgen, dan hy te voorenhadde, endefil oock in't verhoogen van de voorfchreve grond wel verièeckeren de hey- ningh-muyren, dat die niet over of doorgedron- gen en werden, enfoofulcksgeviele, fal gehou- den zijn den fel ven muyr weder te rechten en op te maecken rot fijnen koften, anderhalven Hol- landtfchen ileen dick. XCV. Alle ovens en fournuyièn van Bac kers, Brou- wers, Blaeuwfelmaec.kers, en anderen, geene «yrgefondert, fullen gefteldt moeten werden op fes duymen diftantie van een gemeenen muyr. X CV I Als eenige ovens, fchouwen, fournuyfen, eften,· floven, fmelthuyfen , en andere plaet- fen daermen vuyr ftoockt of befight, periculeus zijn, offorgelijckftaen, of oock onbehoorlijck gefteldt zijn, of als daer eenige bakken of ander noutwerck in ofte te na leggen, ofte gemaeckt zijn anders als't behoorde, mogen de Gebuyren at te mennen geven den Burgermeefteren ofte eenenvandefelve, dewelcketerftondt hetfelve luiendoenvifiteren bydeBrand-meefters en de fcrWcneyders ·, ende indien als dan gebreck daer «J bevonden werdt, fullen de voorfz, Brand- meeiters en Erf-fcheyders daer in teritond doen S? en,beheeren, tot verfeeckertheydt van ^«adtende Gebuyren, alles rot koften van den S^^ on°eriooTlijckgemaeckt of doen w'icn» bfteaHboftaendegehoudenheeft. fei^CiUllen mede Been Timmerluyden, Met- uk"^ï^eckers, ofwiehetfoudemogen ÏÏS?8 hw,ercktegendefe Ordonnantie ver- <CSvoo^rΤ " * °P de b°£te Vantwkeli Suk entwint°ry.ee^ftereyfe, endetweede;reysvier eorreP-;i^ S^dens, en de derde reys arbitrale re«ie van Schepenen. Ee x c ν 111. ^ίη^Λ^ί m°et fi^n fchouwen f°° no°ge 'n> dat fijn Gebuyren vande roock infte-
					ren, noch anderfins geen pericul noch gebreck en lijden, en al hadde daer niemandt gebreck by, foomoet hy fijn fchouwe maecken en metfelen ten minften vier voeten hoogh bovenden nocke of vorften vanden daecke, of anderfins ter Or- donnantie van de Erf-fcheyders, dewelcke fon- derlingereguard fullen nemen op den ftantende hoogbie vande fchouwen vande Brouwers, Bac- kers, Blaeufel-macckers, Smeden , Verwers, Brandewijn-branders, Hoede-maeckers, en die Harpuys of Sulpher rafineren, en diergelijcke, op datdeBuyren niet te feer verkort, en alle pe- ricul van brand geweerdt werde } ende, fullen tot dien eynde geen houte fchoorfteenen alhier ter Stede mogen werden gemaeckt, ende alle houte gemaeckte fchoorfteenen moeten werden gede- molieert, alles op een poene van fes guldens. Ende opdat op alle 't gunt voorfchreven is be- ter reguardwerds genomen, en fullen voortaen geen ovens of fournuyfen, van alfulcke neerin- gen als in het voorgaende Artleul gefpecificeert zijn, mogen werden geftelt öf vernieuwt, dan ten overftaen endeter Ordonnantie vande Erf- fcheyders j en fullen alle jaren inde maendt van September alle de voorichreve ovens, fchouwen, fournuyfen, eeften , en diergelijcke vuyrplaet- fen van alle de voorichreve neeringen werden ge* vifiteert by de Brand-meefters, en een gefwooren Erf-fcheyder. c. Niemanten magh eenigh Huys of Edificieaf- breecken of ruïneren, inprsejuditie vande Ren- tieren, renten daer op heffende, noch oock tot ontcieringe vande Stadt en publique ftraten, dan om het felve wederom op te maecken, en verbe·* peren. Cl. In gemeene gangen en magh niemandt eenige deuren of venfteren te hangen, ofte laten open glen, dan van bmnen ςφ fij η eygen Erve, of ten ware tien voeten boven den iel ven gangh. CU. Niemandcen magh oock in gemeene gangen, ofdaer yemant fervituyt aen heeft om in en uy t te gaen, jet leggen, fetten of ftellen, dat de Paflan- ten den bequamen doorgangh eenighfins foudq mogen beletten, npchöock eenige vuyligheydt daer in werpen ·, ende fullen de gemeene gangen tot gemeene koften of arbeydt iehoon gemaeckt mpeten werden; niemandt en faloockindeièlve van nieuws mogen ftellen meer deuren pfee open venfteren, dan daer te vporen geweeft zijn, fon- dercönfént vande mede*Eygehaers 3 pen ware in allen defen anderfios gecpncraileer t s.pfte wet$ei lijkgecoiiftkuèertAvare; f,.. ·» imuilujl t · ί <1 ..·,'· > tG^4iiid0 3li:ii«b4/?--rl Pie fijn Fruy t-boomenhangejndfi heefrmetde taekenover fijn Gebuyrs Erverrmo^t de over- hangende tacken af höMwen, ojf mpêt fijn Ge- buyr laten volgen al de Vruchten che alióo over-^ hangende zijn, 'twelckd^n voorfz fijn Gebuyr vahtweenbefieft. ; ; 'm ν ui &. yo : \ C I V. De boeten en breucken in defe Ordonnantie begrepen, daer van hier voorens niet fpecialijck isgedifponeert, fullen werden gecon verteer teen derde*
						. ι

-ocr page 518-

Placaten. 4.Boeck. i.Tit.

496

Mr.Fr.Verboom, Schout} T.Ver/ikuyren t de Reus , Burgermeefteren ·, p. Verffen* \1' vander Graef, Mr. <D. Blanckaert ,c!' Mr' Bergh, enE CMinnebeeck, Med. Doft^ penen. Lager ftond, In kennifle van niy F wasonderteeckent, W.vanderAa. ·

derde-part voor den Reede-trecker, of de geene die het bekent maeckt, een derde-part voor den Armen, en een derdepart voor den Officier die de executie doen fal. Aldus gedaen ende gearrefteert den tienden April feftien honderdt vier en vijftigh , prefent,

Keure der Stadt Alckmaer, op 't houden ν anprafer entten op de penningen <van Goeè- ren> by executie van Juflitte of 'willigh 'Decreet verkochtt volgens Octroy van boer Eelt Groot Mog., verleent op den vier den Augufli 165-3.

Lfoo de Heeren van den Gerechte der Stadt Alckmaer , in 't difponeren vande Preferentien over onroerende Goede-

ven oock na de drie jaren haer recht van prsfe. rentie, uyt het generael Verbandt ontihende behoudens mede de Notariale Aften haerrecht van Preferentie voor Perfonele fchulden, midts de deughdelijckheydt van meerderjarige Renten enlnterefien byEede affirmerende. III Item, van alle Kuftingen of Paeyen vanHuy- fen, Landen, of andere onroerende Goederen, langeralsdriejarenverfcheenen geweeftzijnde, 't recht van preferentie, dat voor haer, uyt krachte van haer Verbandt-brieven foude kon- nen werden gefuftineert, voortaen fal werden ontfeydt en geweygert. IV. Uytgefonderdt wanneer de Debiteuren van foodanige Kuftingen en Paeyen ter Secretarye defer Stede, binnen de voorfchreve drie jaren bekenden dat fy de felve Kuftingen oplnrereft behielden, ende het felve ten Prothocollealdaer lieten aenteeckenen. V. Ende aengaende den arbey dt 'ende materialen) geimpendeert ende gelevert tot noodtfaeckelijck onderhout van eenige Huyfen, Kamers ,Sdiuy« ren, en andere diergelijcke Goederen, dat de· felve mede in geen preferentie fullen werden ontfangen, na den tijd van drie jaren, nadatden ar beyd gedaen » ende de voorfchreve Materialen gelevert fullen zijn. V I. Behoudens niettemin haer recht van concut- ■ rentie neffens andere Crediteuren. VII. Wel verftaende, indiende voorfchreve^· ten en Interefïen, midtfgaders Kuftingen ende Schulden van noodelijcke reparatie binnen ■ driejaren rechtelijck waren geëyfcht, enC0,P nuelijck in rechten vervolghtj edoch voor.

Α

ren,

die alhier by willige ofte onwillige

executien verkocht j ofte by willigh Decreet ge- levert werden , hoe langer hoe meerder bevin- den , dat de flechte eenvoudige Luyden, die hen op 't ftuck vande Juftitie niet en verftaen, midtf- gaders Weduwen en Wefen grootelijcks werden verkort, uyt oorfaecke fommige Hypothicatoi- re Crediteuren haer Renten niet in en vorderen, latende die tien, twaelf en meer jaren oploopen, welcke Renten, foo doende, dickwils meer im- porteren als het Capitael, 't welck fy te lichter doen, om dat fy met de Renten mede werden geprefereert: Ten anderen, om dat eenige de Kuftingen en termijnen, henluyden te ontfan- gen ftaende, d'een voo r de helft, een ander voor de derdepart den Koopers opinterefle laten hou- den , werdende de Kufting*brieven alfoo gecon- verteertinRente-brieven, invorderende defel- ve interefle mede traegh en flappelijck; insge- lijcks aengeiien men tot noch toe de noodtfaec- kelijcke reparatien, hoe lange oock verloopen, preferentie heefe gegeven voor fpeciale Verban- den, welcke fwarigheden inde Regifters of Pro- thocollen van belaltingen niet konnendegefien werden, foo gebeurdt het menighmael dat het recht van de jonger verbanden veeltijds wert ver- mindert, ja fomtijds foo vernietight, dat daer door noch Hóöft-fomme noch Renten konrien geconfequeert werden j S O O IS'T: Dat mijn Heeren Schout, Burgermeefteren ende Schepe- nen der Stadt Alckmaer , op adviie vande Hee- ren vande Vroetfchappe der felver Stadt, om ge- lijckéinconvenienten voor te komen, en hier te- gens te vooril en, hebben gekeurt, geordonneert engeftatueert, gelijckfy keuren ordonneren en ftatueren by defen:            -» ' r : . I. j Dat voortaen niemand t met meer als drie jaren Renten ofte ïntereiTen, uyt krachre van Rente- brieven, Kuftingen en Schuld-brieven , midts- gaders Notariale Obligatieh , en andere Aften Obligatöir'j ftiptfatie van intereftinnehouden- de, en recht van preferentie hebbende, fal wer- den geprefereert in prejudkie van andere, jon- ger Van date zijnde.                                    ; % ι φ Α _.· τι: , .-■ '■ Behoudende niet te min de Bezegelde Brie-

ofingevordert en hadden konnen werden, fullen defelvedaer door niet werden gePr$'jL] ceertin haer recht van preferentie, uyt nae r ciael of legael Verbant ontftaende. VIII·                 „Tutti Gelijckmede de Kuftingen, Rentenenw reflen, voor date van de publicatie vericneen^ haer recht van Preferentie, dentijdtvan ren na de publicatie fullen behouden.

$0*

-ocr page 519-

Civile Wetten ende Recht-faecken.                  497 Ordonnantie van den Gerechte der Stadt JMonnickendam, op V houden van r£ êfer entten overonroerende Goederen, by executie van jfuflitie, ofte willigh Decreet ver- \ fh in dato den eerfien Maert 16 53. Volgens OBroy van haer Ed. Groot Mog., verleent op jenfivenden April 1653.

ALfoo die van den Geregte der Srede Mon- nikendam , op 't houden en difpone- ren in faecken van Preferentien , over onroerende Goederen, by executie van dcluftitie, en willigh Decreet verkocht, hoe ,'ierhoe meer bevinden de groote traegheydt, Znigheyten nalatigheyt, die by verfcheyden Crediteuren werdt gepleegbt int invorderen van de Renten, Kuftingen en Termijnen, mitsgaders vande betalinge van de noodige reparatien, oite onderhoudtaenvafte Goederen, fpruytendede felvemlatigheydt ten meeilen deele uyt oorfaec- ke darmen d'oude fpeciale Verbanden met alle hare verloopen Renten, item, verloopen Ku- ftingen en Termijnen, als ook de koften van noo- digh onderhoudt, hoe veel jaren verloopen, en hoe veel die oock waren, heeft geprefereert en gefteltvoor jonger fpecialer verbinteniiTen, waer door dan gtbeurdt dat het recht van jonger Ver- banden veeltijdswerdt vermindert, jafomtijdts fulcks vernietight, dat daer van noch hooft-fom- mc noch Rentenen kan werden bekomen of ge- confequeerr. Dat mede verfcheyden Periboncn genoodt- faeckc zijnde om penningen op te nemen, en wil- ligh hare vafte Goederen daer vooren fpecialijck tcverbinden, echter defelve penningen niet en konnen bekomen, om dat de Koopers van defel- ve Renten vreefen, dat haer te verkrijgen Hypo- theecquen, door de Renten die namaelsvande oude Verbandjç fullen verfchijnen, fouden kon- nen t'eenemael vernietight en gedoodt werden, vanwelckeoudcrverloopenfyby de StadtsPro- tnocullen niet en konnen werden gewaerichout nochrerfeeckert, ftreckendehet eenetot merc- kelijckefchade, en het ander tot groot ongerijf der goede Ingezetenen defer Stede·, SOO IS'T: Lat mijne Heeren van den Gerechte voornoemt, metadvisengöedtvindenvande Heeren Vroet lenappen der felver Stede, omme hier jegens te voorJicnalsnabehooren, hebbengekeurt>geor- aonneert en gerhtueert, keuren, ordonneren enitatuerenbydefen.

toegewefen werden, als twee jaren Renten, ver- ièheenen voor of ter date vande verkoopinge of iententie , die by de Heeren van den Gerechte daer van gewefen fal werden, fonder meer, wel- verftaende dat in 't geene hen vorder verichee- nen en onbetaeldt fal wefen, fal komen in con- currentie met andere periöonele Crediteuren \ Ende dit nochtans alles on vermindert het VIII. Articul vande V. Titule van de Ordonnantie van de Wees-kamer deièr voorfchreve Stede, en fon- der prejuditie van dien. II.             # Dat mede geene Kuftingen of Termijn-brie- ven van eenige Landen , Huyfen , Schuyren, Moolens of andere Hypothequen, daer af den laetften Termijn of Kuftingh fal vervallen ofte verfcheenen wefen over de twee jaren, in eenig Preferentie voorraen en fullen ontfangen noch gekentwerden, maer fullen alleenlijck naer de felve verloopen twee jaren geadmitreert werden als Concurrenten onder dePerfoneele Crediteu- ren. III. Dat oock mede van nu voortaen geene gele- verde Materialen van Hout, Steen, Kalck, Yfer, Loot, Pannen, Glafen, oftediergelijcke, die tot noodige reparatie van eenige Huyfen, Schuy- ren , Moolens , ofte diergelijcke , fullen wer- den geleverdt , noch oock de Arbeydts-loonen daer aen verdiendt, ende onbetaeldt gelaten, eenige Preferentie fullen genieten naer den tijde van twee jaren dat fulcke Materialen geleverdt, end'Arbeyds-loonen verdient fullen wefen, en als daer van maer en bli jekt by de Boecken ofte Regifters van defelve Schuld-eyilchers, die na de voorfchreve twee jaren met haerluyder refpe- ctive achterwefen m«er fullen gehouden ende ge- kent werden als Concurrenten met andere Cre- diteuren, die niet meer als perfoonele Actie zijn hebbende. I V. Dat vorder de Renthen , Kuftingen en Ter- mijnen, aireede voor date van deien verfchee- nen , binnen den tijd van twee naeftkomende ja- ren , innegaende date defes, fullen moeten wer- den geinnet, 't zy in Rechten of daer buy ten, op pcene van haer recht van Preferentie te fullen verliefen, gelijck vooren van de Kuftingen ende Termijnen is gefeydt, ende voorts na ordrevan defe Keure. Onder ftondt, Aldus gedaen binnen de Stede Monnickendam, op 't Stadthuys, den eerften Martii feftien honderdt drie en vijfcigh. Lager ftondt, Ter ordonnantie van mijn Heeren van den Gerechte der voornoemde Stede , endeon- derteeckent, Ø\Spranger > Secretaris.

^erltehjck, datvan nuvoortaenals'ei-eenige «ypothequen van Landen, Huyfen Schuyren,

ril !.e"S5,EIven of d

^iv.ji.^.nj^iVL, Lzybyexf

cu-

van

den r ghu DeCreet of "dera> by de Heeren teof^re ?Verkochtwerden> oockin defola- ferenS Ô T^C Boedcls' daer af °P d? P«- r ht lirdei'rins' by de Heerenvanden Ge- «SSfö P°uneert fal werden> egeene Credi- fpeSeloyfPOthecariiren> 'c zr uyt krachtc van ven, 'ãôÉÔÔ aeIverbar-t van haerluyder Brie- fenof? Ô ^ dare of q^teyt defelve me«dei jare" RÏ1CUtie dje foude mog™ wefen, jaren Kanten fullen mogen eyiTchen of

IV. D

E EL.

Keure

Ppp

-ocr page 520-

49S                   nPlacaten. 4«Boeck. i.Tit. Keure en Ordonnantie der Stede Purmereynde; cp º houden vanpr<&ferentien op dCpm ningen van Goederen by executie van Juftilie ofwilligh "Decreet verkocht, in date den acL' November 16f$. volgens Oclroy van haer Ed.Groot Mog. verleent op demo. Maert é e% f' Urgermeefteren ende Vroedfchappen der reflen by Eede, indien het noodt is, affirmerend

StedePurmereynde langs foo meer voor- gekomen zijnde verfcheyden klachten, dat in't difponeren van de Preferentien, over onroerende Goederen, die alhier by willi- ge of onwillige executien van Juftitie verkocht, ofby Willigh Decreet gelevert werden, de een- voudige Luyden, die hen op 't ftuck van de Ju- ftitie niet en verftaen, als mede Weduwen ende Welengrootelijcks werden verkort, uyt oorfa- ke dar, eenige Crediteuren recht van fpcciael Verbant hebbende, hare Renten niet en vorde- ren, latende^Jie verfcheyden jaren oploopen, dewelcke foo doende dickwils foo veel en meer komen te bedragen als het Capitael: Item, dat oock eenige Kuilingen en Termijnen te ontfan- gen, ftaende op hare verfchijn-dagen, nieten

Item, dat van alle Kuftingen, Paeyen en Ô mijnen van Huy fen, Landen, of andere onr?" rende Goederen en Hypöthequen, langer alsdC jaren verfcheenen geweeft zijnde, en niet iJjf vordert, het recht van preferentie, dat in krach" te van't fpeciael verbant harer brieven foude^ nen werden gefuftineert,van nu voortaen falVCr" den ontfey t. I V. Ten ware de Debiteurs en Crediteurs vanal, fulcke Kuftingen, Payen en Termijnen tefamen binnen de voorfz drie jaren vooreen vandeSe- cretariflen, ofte gezwooren Klercken alhierter Stede, bekenden, ende ten Prothccollevande befwaerniiïen, en daer de voorfz Brieven ?ere-

werdengeinnet, maer fommige van dien in het i giftreerr ftaen, lieten aenteeckenen,dat de vootfz

Kuftingen, Pavenen Termijnen op Intereihva- renloopendc,behoudelijcknochtans, inkasvan verfuymeniiTe, de voorfz Kuftingen, Paeyenen Termijnen oock na de gemelde drie jaren haer recht van Preferentie, uyt het generael Verbant

geheel, andere ten deele op Intereflè ofte Rente laten loopen , de felve al mede traeghlijck in- vorderende j gelijck oock de betalingen van noo- dige reparatie, ofte onderhout aen vaftc Goede- ren gedaen ; dat mede verfcheyden Perfoonen, genoodtfaeckt zijnde om penningen op te ne- men , en gewilligh om hare vafte Goederen daer voorenfpecialijckte verbinden, echter defelve penningen niet konnen bekomen , om dat de Koopers van defelve Renten vreefen dat hare te verkrijgen Hypothequtn , door de Renten die namaels vande ouder Verbanden fullen verfchij- nen, fouden konnen t'eenemael vernietight en gedoodet werden , van welcke ouder verloopen Renten fy by der Stadts Prothocollen niet ge- waerfchouwtnoch verfeeckerdt en konnen wer- den, ftreckende heteenetotmerckeUjckefcha- de, en het andere tot groot ongerij f der goeder Ingezetenen defer Stede, en allen anderen daer aen gelegen zijnde; hebben daeromme, na ge- nomen advis van de Heeren vanden Gerechte, en Wees-meefteren defer Stede , tot voorkominge van de voorfz fwarigheden, gekeurdt en geor- donneert, keuren en ordonneren by defen, ioo hiernavolght: I. Dat van nu voortaen van alle Renten of Inte- tereflen, uyt krachte van Rente-brieven , Ku- ftingen en Schuld-brieven, ofte Obligatien, 't zy voor Schepenen ofte Wees-meefteren verleden, midtfgaders Notariale ofte andere Obligatoire Aden, ftipulatie van Renten of Intereft inhou- dende , en recht van Preferentie hebbende, niet meer als drie jaren fal werden geprefereert, in prejuditie van andere, jonger van date zijnde. II. Met fulcken verftande nochtans, dat de ver- dere Renten en Intereftèn van de voorfz Brieven, en Obligatoire Aclen, oock na de drie jaren haer recht van preferentie, uyt het generael Verbant ontftaende, behouden, midtsdedeughdelijck- heydt van de meerderjarige Renten ende Inte-

ontftaende.

V.

Wantaengaet het Arbeyds-Ioon, als medeè geleverde Materialen,tot noodfae'ckelijckerepa- ratie en onderhout van eenige Huyfen, Kamets, Sch uy ren, Moolens, en alle andere diergelijcke onroerende Goederen , defelve fullen mede in geen Preferentie werden ontfangen na den tijd: van driejaren dat den Arbeydt gedaen,endeile voorfz Materialen geleverdt fulleflbzijn, behou- dens niet te min haer recht van concurrentie, ne- vens andere Crediteuren. VI. Alles met fulcken verftande nochtans, indien de voorfz Renten en Intereftèn, midtfgadersde Kuftingen en Termijnen, als mede de fchulden van Á· beyds-loon en reparatien voornoemt jui- nen de voorfz drie jaren rechtelijck waren ø eyfcht, en geduyrigh vervolght, maer voor uyt· gaen van defelve jaren niet ter executie gebraebt of ingevordert hadden konnen weden, dat<rc felve als dan in haer recht van preferentie, u)'1 krachrevan fpeciael of legael Verbandt fpruy K«· de, fullen wefen onverkort. VII. Gelijck mede alle Kuftingen, Ternujrt Rentenen Intereftèn, voor date vandepubh» tie defes verfcheenen, haer recht van P^i^ voor den tijdt van drie jaren na defelve public ongekrenckt fullen behouden. Aldus gedaen en gearrefteert by Burger"^ fteren en Vroedfchappcn der Stede ?™çÊß% de, priefent als in het Refolutie-boeck op Raedthuyfeder fel ver Stede, den achtiten vember 16^. Lager ftondt, Ter Ordent van defelve, Geteeckent J. Schots.

Siet oock 't geen noch tot defen Tit ui dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 48 ƒ. en f8 6.& • PEN

-ocr page 521-

			499 DEN TWEEDEN TITUL, Aengaende Criminele Saecken. τ/ ilarm^e over het Placaet -, de delinquerende Ingezetenen defer Landen onderwer- „onAê aende'judkature"van haer ordinar'is Rechters, indatoden i6.T)ecemberi6j%.
		E Raed-Peniionaris heeft ter Ver gaderinge voorgedragen de con- iideratien ende het advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van der felver Réfolutie Commiilbriael van den derden der voorlede maendt Auguili, geëxami- neerrdeMilïive van den Praïfident ende Raeden overHollandt,ZeelandtenVrieilandt, gefchre- ven alhier in den Hage den fes en twintighften Juliidaertevooren, houdende, dathethaerEd. Groot Mog. gelieft hadde by Placaet van den vijftienden September des jaers feftien honderdt feienenieventigh, te declareren, dat het bin- nen den Lande van Hol landt ende Weft- Vries- landteen indilputabel Recht was, dat geen In- gezetenen van den fel ven Lande, niet fugitif \ve- fende, nochteoock inflagranti deliclo geattra- peerr. werdende, mogen werden geapprehen- deert ofte recht gefteldt anders dan door den Of- ficier, en voorden Rechter beyde in haerreguard ordinaris, dagelijcksendeoock competent zijn- de; dat iy oock hadden geconiidereert, dataen het voorizPlacaet wel fcheen te konnen werden gegevenfoodanigen interpretatie, dat haer Ed. Groot Mog. by het voorfz Placaet privative, en alleen tot de recherche en judicature over alle de Duiden hadden willen qualificeren de Officieren en Rechters over het Territoir, waer onder de Delinquanten woonachtigh fouden wefen, met exclufie van de Officiers ende Rechters van de Plaetfendaer defelve DelicLen mochten zijn be- gaen, foo wanneer de Delinquanren terPlaetfe vanhet begane Delift nietgeapprehendeert, ofte andersvoorvluchtigh fouden mogen wefen > dat oie interpretatie foude fchijnen gefundeerdt te Konnen werden op de meeft eygen en natuurlijc- γ| «gnificatie van de woorden, waer in het voor- Jchreve Placaet was gecoucheert, nademael de umciers en Rechters, daerdeDeliden zijn ge- committeert, nietfeer eygentlijck gefeghtfou- T1 konnen werden te zijn ordinaris, dagelijcks ^competentover foodanige Perfoonen , de- α ,'fe,tei'dler Plaetfe/ör/^ö alleen gedelin- ?X νen' e«de buyten het felve Territoir Se ή eeitfouden mogen ^^^ dat oock Ι-ηηΛ ƒ' ,e zyde daer tegens geremarqueerdt «Ïrfc dat by het vooriz Placaet geen macrall             n gemtr°duceert te werden, aireede ^eJleen declaratoir gegeven van het gunt °oekda κ eett' ofcemobiei*vantiewas; dat ^rucn AVensin ach"nge konde genomen nochbvnijn0ch by de bedreven Rechten, m^k]uardonnantien op hetftuck vandeCri- ciieeni ,?eVanouds geëmaneerr, de recher- ^ JUdicatureover.de begane Deliéten be-			nomen was aen de Officiers ende Rechters van de Plaetien daer defelve quamen voor te vallen, en dat ten dien aenfien by eenige Steden hier om- trent particuliere Privilegiën voor deièn waren geobtineertj dat oock de pra&ijcque en ufantie tot noch toe aen de Officiers loei deliffi de calan- ge by preventie fcheen gepermitteert te hebben ·, dat weder ten dien refpeile foude konnen ge- dacht werden, dat haer Edele Groot Mog. inten- tie in het voorfchreve Placaet, wefende als voor- fchreven is alleen een declaratoir van een indif- putabel recht, geeniins geweefl was de voor- noemde Officieren en Rechteren loei commijfjï delic~ti van de voorfz recherche en judicature te willen priveren, ende dat overfulcks de extenfie van het voorfz Placaet ter contrarie foodanigh foude konnen werden opgenomen, dat haer Ed. GrootMog. intentie alleen geweeft wasdieOffi- ciers en Rechters de gemelde recherche en judi- cature te benemen, dewclcke noch ten aenfien van hetDomicilium der Delinquanten, noch ten refpecLe van de Plaetien van't voorgevallen De- lict competent waren > dat derhalven in effect hetfelvePIacaetalleenfoude dienen tot weerin- geen uytiluytinge van die maxime, dat men de Delinquanten, fchoon niet fugitif, alomfoude mogenapprehenderenente recht ftellen3 datfy oock buyten en behalven de voorfz ambiguiteyt hadden geconiidereert, dat men in beyde geval- len , het zy dat haer Edele Groot Mog. intentie was geweefl:, de domiciliaire Officiers en Rech- ters privative, en allen tot recherche en judica- ture als vooren, competent te maecken} ofwel dat haer Edele Groot Mog. inten de alleen getett- deert had om wegh te nemen en te excluderen de voorfz maxime van de Delinquanten alom temo- gen apprehenderen ·, dat echter om voor te ko- men alle difpnten van jurifdictie omtrent hér een en het ander, en infonderheydt die geene, welc- ke uyt de natuyre van de Delicten felfs fouden oprij fen, het ten hooghften di. nftigh en nood- faeckelijck was, dat de voorfz faecke by een par* ticulier Placaet nader wierde gereguleertj dat oock, indien haer Ed. Groot Mog. het voorfz Placaet mochten hebben gearreffeertindenlaet- iteniin, te weten tot uytiluytinge alleen van de maxime, dat men de Delinquanten alom en fon- deronderfcheydt foude mogen apprehenderen > dat by die elucidatie mede gevoeght ende vaff ge- fielt moch te werden, of defelve maxime gepro- hibeertwasgeneralijcken fonder onderfcheydr, van wat natuyr de begane Delicten fouden mo- gen wefen; dan of defelve maxime, onaenge-. fien het vooriz Placaet, foude bly ven plaets hou- den ten refpecte van de fwareenièer atrocecrl· mina, volgens't geene by het LXXV. Articul van de Criminele Ordonnantie , alhier in Hol- Ppp 2                 Hndi

-ocr page 522-

Placaten. 4. Boeck. 2. Tit.

5oo

klaert, verftaen ende verklaren midts defen d tot de recherche en judicatureoverde Delift alleen zij η gequalificeert de Officieren en Ree? tersvandePlaetfendaerhet Delict fonrle m„ zijngedacn, foo wanneer de Delinquanten njb voorvluchtigh , of in flagrantï delifto fouden mogen zijn geapprehendeert, of by haervoor vluchtigheydt aldaer tegen haer geprocedeert- En nademael by een generale Refolutie of Pk caet niet kan werden getermineert, wieals voor* vluchtigh moet werden geconfidereert; wie ver* ftaen moet werden in flagrantideliclo te zijn ge', apprehendeert, of tegen wien om fijn voor' vluchtigHeydt gefeydt kan werden geprocedeert te wefen, dat aen het oordeel van den compe. tenten Rechter moet werden gelaten de diftuJ cliefoowelvande voorfz voorvluchtigheyt, als van de voorfz apprehenfie in flagranti delifto- ende of tegen foodanigen Betichten, die infla. gr anti deliêlo niet en is geapprehendeert, om dat hy voorvluchtigh of niet te vinden waS, 0p de heetedaed is geprocedeert, om over de voor- fchreve particuliere voorvallen Recht en Juihne teadminiftreren,foo defelve in goede Juftitieful- len meenen te behooren.

landt in den jare vij ftien hondert feventigh gepu- bliceert, bevonden wierd geftatueert te zijn, fulcks dat de Delinquanten, ten aenfien van de voorfz fware en atroce crimina, alom als noch ibuden mogen werden gefaifeert en te recht ge- ftcldr: Dat by Γοο verre haer fflele Groot Mog. meyninge in het voorfz Placaet mochte weien in deneerftenfin, te weten, om den domiciliairen Officier en Rechter privative, en met uy tfluytin- ge felfs van den Rechter , uyt hoofde van het be- gane Delict anderfins competent zijnde te quali- ficeren, het niet ondienftigh foude zijn, totevi- tatie van alle foodanige difputen , dat by die elu- eidatieinigelijckswierde gevoeght, of haer Ed. Groot Mog. het voorfz prxrogatif aen den do- miciliairen Rechter geven indiftinfte, ten aen- fien van alle crimina,van wat nature de felve oock fouden mogen weien , dan of haer Ed. Groot Mog. daer "van fouden verftaen te excluderen foodanige crimina, die gemeenlijck genoemt wierden des cas Royaux, midfgadersdeverjaer- de Delicten, ten aenfien van alle welcke aen den Hove, fonder aenfchouw van het Domicilium derDelinquanten , tereerfterinftantiefcheente competeren : Waer op gedelibereerdt zijnde,

hebben haer Ed. Groot Mog. verftaen ende ver» Tlacaet van de Staten van Hollandt en Wefl^Vrieflandt, waer by -werdt verftaen dat het een indtfp. tabelrechtis, dat geen Ingezetenen van den f elven Lande, niet fugitifwefende, nochte oock in flagranti de\id:ogeattrapeert werdende, geapprehendeert ofte recht ge fieldt mogenwerden, anders dan voor den Officier, en voor den Rechter beyde in haer regu ar dor dinar is, dagelijcksm competent zijnde, in date den ι ƒ. September 16yj. Siet Groot Placaet-boeck derde Deel, Appendix Fol. 13 8 f.

Refolutie van haer Hoog Adog., tot het opnemen van de Criminele Kollen in den Lonk van Brabant en CMeyerye van 's Hertogenbofch, tegens de TDoodtflagers, in dato den tienen J amant \6%·$.

fouden werden geremitteert en overgefönden( foo wanneer die wierden gerequireert en aenge- wefen: Waer op gedelibereert zijnde, is goed- ge vonden en verftaen, dat alle particuliere Hee- ren van de Heerlijckheden van de Landen vafl Over-Maze, onder het reflbrt van haer Hoogb Mog., ial werden geordonneert en gelaft, *oa als defelve geordonneert ende gelaft werden ttüè defen, dat defelve ten fpoedighften inde 9(töffi Heerlijckheden fullen hebben aen te (telleneen permanenten Officier, het zy Droflaerd of MoW' boir, die de criminele Juftitie aldaer na behoo- ren fal hebben waer te nemen , en tot dien éytw den Eed van getrouwigheydtin handen van W»

IS gehoort het rapport van de Heeren Verbolt ende andere haer Hoogh Mog. Gedeputeer- den tot de faken vandeMeyerye van 's Her- togenbofch , hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van derfèlver Refolutie Commiffo- riael van den drie en twintighften O&ober laetft- leden, gevifiteert en geëxamineert het fchrifte- lijckrapport van den Advocaet Fifcael van Bra- bant , geformeert en opgefteldt in gevolge en tot voldoeninge van haer Hoogh Mog. Refolu- tie van den acht en twintighften J ulii daer te voo- rën, daer byhy was gecommitteert, eerftelijck omde Criminele Rollen vande refpecfive Offi- cieren in Brabandt na te fien, en defelve Officie- ren te houden tot haer devoir: Ten anderen, om met de Drofïaerden van de Landen van Rave- fteyn, en het Graeffchap Megen te convenieren, dat de Doodflagers van de Meyerye van 's Herto- genbofch en daer omtrent, die fich inde voorfz Landen van Raveftey η of Graeffchap Megen, of vice verfa, de Doodflagers van de voorfchreve Landen van Ravefteyn en Megen, die haer inde Meyerye van's Hertogenbofch en daer omtrent, in het ïeiTortvan defen Staet komen ter neder te ftellen, aenftonds aen die van de voorfchreve Meyerye van 's Hertogenbofch of Landen van Ravefteyn, en't Graeffchap Megen refpe&ive

on·

tav

Hoogh Mog. fullen hebben af te leggen, --- formité van het Formulier , by het V. Al»

van het Reglement van de parti culiere Retorβ tie, over de Meyerye van 's Hertogenbofcn, andere Quartieren van de Generaliteyt ge

tueert: Wijders is mede goedgevonden en ftaen, mids defen te verklaren, dat haeriio b Mog. alle de Placaten, Reglementen, Intt^den enOrdonnantien, foo inde voorfchreve J*j van Over-Maze, als inde Meyerye van s" genbofch, voorden FranfchenOoriogngj^ ncertengepubliceert, en fpecialijck tóe - Mog. Placaet van den fefden September κ ^

-ocr page 523-

Aengaende Crim

5OI tot dien eynde Extradl van defehaer Hoog Mog, Refolude gefonden werden aenden Ho ogichouc van 's Hertogenbofch voornoemt, als mede aen deDroiTaerdenvan de Landen van Over-Maze, om te ftreeken tot derfelvér narichtinge , en haer daer na te reguleren, en doen reguleren, allen en een yegelijck dien het aengaen magh > ende fal de voornoemde Droflaerden daer nevens werden aengefchreven en gelail aenftonds van het gunt voorfziskenniiletegeven aen de gemelde parti- culiere Heeren, onder haer refpective Diftricl: reforterende, metlaftenordre om haer daer na punctuelijek te reguleren, en haer Hoogh \; orj ten fpoedighften te berichten wat by haer dien aengaende fal wefen gedaen en geëffecÏueert.

u „Hert een en feftigh, houdenjVan de felve waer- hon iMii- als defelve voor date Van denOor- *? Weweeftj ende dat haer Hoogh Mog. l0^2Lerreis, datdevoorfzPlacaten,^- erning t> jnfl-rua:ien en Ordonnantien, vol- glemharn5inhoude punctuelijck Men werden fdfcervolghc, nagekomen endegeëxecuteertby eendeeen yegelijckdie het foude mogen raec- t η voor foo verre defelve na het begin vanden orfzOorlogh, door eemgecontrarie Refolu- 2 van haer Hoogh Mog. niét zijn ingetrocken, enfpecialijckteniet gedaen en gecaffeert, ende ïatde Griffiers of Secretan ffen van de refpective Gerechten, haer Criminele en Civile Rollen en Prothocollen feparatelijck en diftinÖelijck van den anderen fullen hebben te houden: Endefal

Placaet tewns de Doodflagen, Vechteryen, het dragen van onbehoorlijck Geweer? en an- dere ongeregelt heden, in dato den vier den Junii 1683.

Bloede beftonden, dat ter faecke van dien de poenen jegens henlieden gemodereert fouden be- hooren te werden ·, voorts ordonneren en ftatue- ren Wy wel expreifelijck, dat Onfe of.e Onfer Vafallen Officieren infiagranti deUEto , en op de verfche daedt, foodanige Doodflagers en an- dere fwareDelinquenten, die na Rechten cn Pla- caten defer Landen aen den Lijve foude konnen Werden geftraft, fullen mogen vervolgen in alle, het zy Burgers of andere Huyfen, fonder dat ye- mandt, wiehetoockzy, deielve Officieren en hare Affiftenten in foodanigh vervolgh ecnigh belet of hinder fal vermogen te doen, het zy mee dedeurentoetefluyten, ofte ander fins, directe- lijck of indiredtelijck, op gelijcke pcene van twee hondert guldens, en op pcene van daer en boven noch arbitralijck, ja felfs aen den Lijve te wer- den geftraft na exigentie van iaecken: Dat voorts die geen e, dewelcke een Dood-flager, die de handen van de Juftitie fal wefen ontvlucht, in handen van den Officier fal hebben overgelevert, tot een preemie fal genieteneen fomme van hon- dert guldens, welcke ibmme hem aenftonds na de overleveringe, door den Racdt en Renrmec- fter Generael der Domainen van 's Hertogen- bofch fal werden betaeldt 5 wijders fullen die geene, dewelcke ten tijde van het perpetreren van foodanige Doodflagen, en andere enorme deliclendaer bypreiènt of omtrent zijn gewceft, en fulcks daer van eenige kenniffe föudcn mogen hebben, haer felven geeniins vermogen te ont- trecken ofte protraheren getuygeniflè der waer- heyt te geven van het geene fylicden daer van ge- hoort of gefien fouden mogen hebben, op pcene alsindenvoorfchrevenOnfen voorgaendenPla-* cate is geftatueert, en voorts noch daer en boven dat fylieden voor yeder dagh (na dat. fy tot het geven van getuygeniife det waerheydt behoor- lijck fullen wefen gedaghvaert, en in gebreecken zijn gebleven van fulcks te doen) fullen verbeu- ren fes Caroli guldens; en na de expiratie van drie dagen, doof den Officier, daer toe by apprehen-

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenendiedefen fullenfienoftehoorenlefen, Salutj 'Doen te weten: Alfoo Wy in ervaringe komen, dat 11 iet tegenftaende Ons Placaet van den fefden September feftien hondert een en fe- ftigh, enAmpliatie van dien van den vijf en twintighften November feftien honderdt vijf en feftigh, de Doodtflagen, Vechteryen, het dra- gen van onbehoorlijck Geweer, en andereon- geregelthederi, niet alleen niet en komen op te houden, macr oock dat de Doodflagers en ande- re fwareDelinquantenfeer lelden in handen van dcjuftitiekomen te geraecken, door dien defel- ve veeltijds door andere Perfoonen werden ver- freeckeneiiverberght, of aen defelve de behulp- fame handrrot het ontvluchten geleent, en als de felve nier infiagranti deliöto, ende op de verfche daedf en werden geapprehendeert, dat dan de Perfoonen die aldaerpraefent zijngeweeft, haer felven veeltijds onttrecken , of immers protra- heren, getuygeniflè der waerheyt te geven, van 'tgeene fy dies aengaende hebben gefïenenge^ hoort, dat oock de nedergeilagene Lichamen werden verborgen, verftompelt ofte verbracht, voor ende aleer de behoorlijcke fchouwingedaer ovens gedaen, en de Rechters dickwils dilaye- ren decreet van appreheniie jegens foodanige Uchnquanteri te verkenen, en dat de criminele proceduyrenniet met foodanige vigilantie , als *elbehoort, en werden voortgefet; Soo Is't: fien ^aer teg6ns "ocl1 naderwillend€Voor- ) en daer opgehoort en ingenomen hebben- bant Van Cn Raede en Lcen"Hove van Bra" hebb' ^eor^°.nneert> geftatueertende verboden vprK^' ^.e^ic^ Wy ordonneren, ftatueren en z™eden oy &fen, dat niemandt, wie h et oock moJTghbekendtDoodflagerinfïjn Huys fal her W ?8eren' verfteecken of verbergen, oftot handSi * wcg^brengen debehulpfame Teftelii ν c- otdzertoeraedtofdaetgeven,di-

WrreA-i           S? en daer en hoven op arbitrale de igta é "r ex^entie van faecken , ten ware "c™oonendenDood-flager foo na in

iie werden geconftringeert, ten ware die felve Perfoonen den Doodflager foo na in Bloede be- ftonden, dat fy na Rechten daer toe niet en wa- ren

-ocr page 524-

					Placaten. 4.Boec'k. -a.Tit.
			502
						heydt hebben aen te wenden, omme de O' · nele Delinquanten te apprehenüeren, en ρ^1' den zijn de criminele Officieren, ofte der C^' Subftituyten in 't vangen van defelve te affiftJ? alles op pcene van arbitrale corredtie: Voorts ^ donneren ende ftatueren Wy mede wel exprefr" lijck, dat Onfer en Onfer Vafallen ΟίΕ^" hare criminele Proceduyren met alle diligent'11 fullen hebben voort te fetten, en defelve niet t laten fteecken, op pcene als in den voorgaendp6 Placate van den jare feftien hondert een en feft;» is geftatueert ·, ende fullen de Magiftraten ende Wethouderenvanderefpe&ive Steden en Dor- pen, haerluyden daer toe hulpeenbyftantdoen" engeenfinsdilayeren ofte vertoeven, omopde verioecken van de Officieren, om te hebben De- creet van apprehenfie, ofte anderfms tedifpone- ren, ende criminele faecken voor alle andere te termineren en af te doen, foodanigh alsfyluy. den in goede confeientie bevinden fullen te be- hooren, alles op pcene als in den voorfz Placate is geftatueert: Dat voorts de Officieren of derfel- ver Subftituyten de informatien praeparatoirover de Doodflagenen andere fware Delicten, aen- ftonds ende fonder uytftel voor den criminelen Rechter van de Plaetfe daer het feyt is begaen, fullen hebben te beleggen, op pcene van nulliteyr, en dat die andermael door het OfficieFifcael, tot haren koften fullen werden beleydt ■, dat oock derefpecliveGriffiersofSecretariflenvandeSte· den en Dorpen voortaen een pertinent Regifter fullen hebben te maecken van alle Decreten van apprehenfien, ofte van daghvaerdingen inPer- foon, dewelcke van tijd tot tijd by derefpe&ive Gerechten fullen werden verleent, en hare crimi- nele rollediftin&elijck, feparatelijck, enfonder confufie houden , defelve in hare Griffie of Se- cretarye bewaren, fonder toe te laten datdiedaer buyten werden gebracht, op dat defelve aldaer ten allen tijden lullen konnen werden nageiien, enby het Officie Fiicael gevifiteerdt, omme te weten wat Decreten van apprehenfie of van dag- vaerdingeinPerfoondaer zijn verleendt,enop wat wij fe, en hoe verre in de criminele faecken is geprocedeert: Voorts ordonneren en ftatue- ren Wy mede wel expreiTelijck, dat niemandt ten platten Lande een Mes met een feherpépunf, daer mede men yemandt kan fteecken, falöo- gen by figh hebben, op de verbeurte van dne guldens : Voorts ordonneren en ftatueren \Vy mede wel expreiTelijck, dat foo wie een ander ui 't aengeficht fpout, ofte met oen Vuyftdaerin ftootofflaet, fonder dat de geoffenfeerde rai* tye tegenweer doet, den Dader fal verbeuren»· guldens, en indien daer twee of meer flj?|j"' deren met vuyften fla en, foo fal yder vandeie verbeuren drie guldens, ten ware den eenen κ de bewijfen dat den anderen eerft haddetoe^ flagen, als wanneer dien eenen dan vry WrL Ende alfoo Wy oock in ervaringe komen, gr faecke van het weygeren van Bal-bieren, . ^ bieren, Ry-bieren , Boxem-bieren , Qj^, bieren, endiergelijcke veeleboosaerdigeA als van inflaen van.Glafen , fchellen van p^ men, omploegen van Landen, lasfi? aen jfi. den, Beeftenenanderfins,aenHuyfenen3" -
		ren gehouden: Ende nademael Wy in ervaringe komen, dat fommige Mcnfchen doorboosaer- digheyt, of door een verkeerde compaffie haer ielven nietenontiien, om tegen hare conicien- tie de waerhey t van de iaecke te verfwijgen, daer door dan veeltijds werdt veroorfaeckt, dat ver- midts defeft van preuve de misdadige blijft on~ geftraft; foo ordonneren en ftatueren Wy mede wel expreiTelijck, dat foo wanneer yemandt in een Herberge, of in eenige andere plaetfe, daer gemeene Bieren fouden mogen werden gedronc- ken, in praefentie van anderePerfoonen, werdt doodt geftoocken , doodt geflagen , ofdoode- lijckgequetft, daer van hy komt te fterven, dat in foodanigen gevalle die prasfente Perfoonen met malkanderen den Dader fullen moeten de- clareren of uytmaecken, op poene, dat foo wan- neer uyt de verklaringe van foodanige praefente Perfoonen niet klaerlijck quam te blijcken wie den Dader van het feyt ware geweeft, yeder van de felve Perfoonen , die daer praefent zijn ge- weefl, fal verbeuren een fomme van honderdt guldens, en noch daer en boven arbitralijck als Fautéurs van foodanigen doodilagh werden ge- corrigeert, naerexigentie van faecken j Voorts verbieden Wy wel expreiielijck* dat niemandt, wie het oock zy, eenigh ter neder geflagen Li- chaem uyt fijn Huys fal vermogen te brengen, of toelaten dat buyten coniènt van den Officier ofte Rechter uyt fijn Huys gebracht werde, foo lange her felve Lichaem door een Doitor ende Chirur- gijn , ten overftaen van twee van de Wet, niet behoorüjck fal wefen gevifiteert en gefchout, op pcenevan twee honderdt guldens, tot lafte van den geenen uyt wiens Huys of Wooningefooda- nigh doodt Lichaem fal wefen vervoert, als mede op gelijcke pcene, tot lafte van den geenen die daer toe de behulpfame handc fal hebben geleent > ende oock mede op gelijcke pcene , tot lafte van den geenen in wiens Huys de Gequetfte noch le- vende gebracht en overleden zijnde, fonderde voorichreve vifitatie en fchouwinge foude mo- gen wefen verftompelr, van daer vervoert of ver- bracht , en voorts noch op pcene van daer en bo- ven arbitralijck te werden geftraft, na exigentie van faeckeri , fonder dat het voorgeven van de ïnwoonders van foodanige Huyfen , van dat fulcks door anderen, buyten haer weten, of des nachts als fy lliepen, foude wefen gefchiet, haer van de voorfz poenen fal konneneximeren : Dat voorts den Waerdt of de Waerdinne, of de gee- ne in wiens Huys yemandt foude mogen werden ter neder geflagen of gequetft, gehouden fal zijn op ftaende voet, of ten langhften binnen een uyr na't begane Delift, fulcks den criminelen Offi- cier of fijn Subftituyt bekendt te maecken: Dat oockdeVorftersen Schutters ten platten Lande alle Delicten, dewelcketot hare kennifle fullen komen, aenftonds en fonder uytftel fullen moe- ten bekendt maecken aen den Criminelen en Ci- vilen Officier, of aen derfelver Subilituy ten, ten «yndcdatde voorfchreve refpeftiveOfficieren, yeder in fijne fundtie, het recht van deHooge O verigheydt jegens de Delinquanten fal kunnen en mogen waernemen > iullende mede de voorfz Vorfters en Schutters alle devoireri en neerftig-

-ocr page 525-

Aengaende Cri

5P3 foude mogen komen te volgen, ende fullen de; Rechters gehouden zijn aen de verklaringen van den Bruydegom en Bruydt ten vollen geloof te geven, voor foo veel de begrootinge van de Bie- ren foudemogenaengaen, om het dubbeld van dien te repeteren van een yeder van die geene de- weleke voor fz Bieren mede helpen drincken; en noopende het verdere op de felve verklaringe azquitabelreguard te nemen > ende fullen de poe- nen en boeten hier vooren gefpecificeert, gcê'xe- cuteerten verdeeldt werden, als byOnsvoorfz Placaet van den fefden September feftien hon- dert een en feiiigh, ten reguarde van de poenen ennamptifatien der felver, aldaer vermeldt, is geordonneert; welck Placaet Wy verftaen dat in alle fijne verdere Poinften wel ftridlelijck fal werden onderhouden, en punftueüjck nageko- men; laftende den Advocaet-Fifcael, en Pro- cureur Generael van den Raede van Brabandt, midtfgaders alle andere Officieren, defc Onfc nadere Ampliatie wel te onderhouden en doen onderhouden : Ende op dat nieroandt van het geene voorfchreve ftaet eenige ignorantie hebbe te pretenderen, foo ordonneren Wy dat de pu- blicatie van delen gedaen f tl werden in de publi- que audiëntie van de RoIIe van den opgemeldcn Raede van Brabant, ende voorts alomme in de Steden, Vryheden, Heerlijckheden, Dorpen en Plaetfen in den Quartiere van Brahandt, ende Lande van Over-Maze, reiïortvan deicn Staer, met affixie ter plaetfedaer fulcks gebruyckelijck is, want Wy'tielve ten dienfte vanden Lande alfoo bevonden hebben te behooren. Gegeven in den Hage onder Onfen Cacherte, Paraphure endeSignarurevanOnfeaGriffier, opdenvier- den Junii feftien hondert drie en tachrigh. Was geparapheert, W,de Nafjau, vt. Ondier ftond, Ter Ordonnantie van de hooghft-gemelde Hee- ren Staten Generael. Ende was geteeckent, H. Fagel. Zijnde op't fpatiiim gedruckt het Ca- chet van haer Hoogh Mog., op een rooden Ou- wel , overdeckt met een papieren Ruytc.

r «ferenhy nacht ende ontijden werden ge- lr foo ordonneren en ftatueren Wy mede

pleeg wel expre

ficlijck, dat foodanige Delinquanten

■ „enigeconniventieaêndenLijvejjaoock a iSbafti en dat die gee|plewelcke fooda- Sieren als voorfc is, van den Bruydegom of Kt der felver Ouders, VooghdenofVncn- dèn alhebben verfocht, afgevordert orte afge- fcht direftelijckofindireadijck, gehouden fllwefen de fchade die daer opfoude mogen ko- nen re volgen, aen de geledeerde Partye ten vol- Jen re boeren en te vergoeden, alwaer hetoock fchoon dat niet en konde bewefen werden dat de felve fchade door foodanige Verfoeckers was toegebracht} ende in gevalle de voorfchreve Bieren door Briefjcns ofte anderiins ioo bededte- lijck wierden verfocht, dat men den Vcrfoecker of Verfoeckers nieten konde navorffen, en dat daerop dan foodanigen fchade als voorfchreven is', quame te volgen, dat in foodanigen geval de voorfchreve fchade aen den Bruydegom ofte Bruyt) der fel ver Ouders, Vooghden of Vrun- den, byderefpedtive Gemeentens ten vollen fal werden vergoedt en gerefundeert; ende op dat de Daders van foodanige enorme feytenfoo veel re berer fouden mogen werden ontdeekt, foo fal die geene deweleke fal konnen bewijfen , wie foodanigen feyt heeft begaen, tot een preemie genieten een fomme van twee honderdt Caroli guldens, alwaer 't oock fchoon dat hy felfs mede een van de Complicen hadde ge weeft, en fal daer en boven fijn naem werden verzwegen ■, dat voorts den Wacrdt of Waerdinne, ofte andere Leverancier, die foodanige Bieren fal hebben getapt of gelevert, endcbetalinge van dienden Bruydegom of Bruyt, ofte der felver Ouders, Vooghden of Vrunden fal hebben afgeè'yfcht,di- reclelijck ofte indiredlelijck, fal verbeuren'een fomme van twee hondert Caroli guldens, boven het refunderen en vergoeden van de fchade die ophetweygeren vande voorfchreve betalinge

Tkctut tegens Ί)ιι'έ11εη en Krakeelen by Militairen, 'tn dato den een en dertighflen Maert 16%^. Siet hier vooren F0I.162.

Kcjoiune, alle Recht-banckengeauthorifeert de Mifdadigers ujt de Tucht huyfen te wogen doen vervoeren na Suriname, in dato den twintighflen Julii 1684. DELJeeren Gedeputeerden derStadt Am-1 tot weiekers ftraffe fy de voorfchreve Mifdadi- uerdam, hebben uyt den naem en van ! gen in hetTucht-huys fouden doen arbeyden, te wegen de Heeren hare Principalen ter j mogen doen vervoeren na Suriname , omaldacr Hpp, ergaderinge voorgedragen , dat den | aen de voorfchreve publique Wercken, ofte au-

Colon Π S°mmelfdijck, Gouverneur van de tenevS Urlname> inftantie hadde gedaen, Ecnxir/aenhemfoonu en foo dan foude mo- ren ï; ncoegefO"detiden een oftedenande- in hert? \e?ldcs flJne mifdaden ende deliften fe van in h ψ Wasgeconfïneert, om in plaet- bHcke\V^CtT00rfchreveTuchthuys, aen depu- geaeli^ fond ' of daer hec alderdienftëlijckft datde-rem ι!Γ?τδ?η werden> te.wercken, ende fcn, d-deS h eerenharePrincipalenverfoch- <fcn eem^c Penen aldaer fouden mogen wer- dlghfoudpn err' om die Seenen die fy fchul- n moHen vindeaaen eenige mifdad en,

'-''■............. !...... Waeropgcdelibcrecrtzijn

d

de, is goedtgevondenen verftaen, midrs defen te authoriieren de voornoemde Schepenen der voorfchreve Stadt Amfterdam , midtfgaders oock alle andere Rechtbancken, om foodanige Misdadige, die fy om hare rnifdaden fouden con- demneren tot het wercken in het Tuchthuys, te mogen doen vervoeren na Suriname, omme al- daer in plaetfe van het voorfchreve Tuchthuys aen de voorfchreve publique Wercken, of an- derfins te arbeyden; welverftaende dat het voor- fchreve tranfport derwaerdrs fal moeten werden gedaen met kenniiïè en goedtvinden van diegce- 11e

-ocr page 526-

504                    Placaten. 4-Boeck. 2.T1L

van de Zee ende Manufacturen nader falwe-H overleydt ende overwogen, midtfgadersdeV " gaderinge van advife gedient, of yet ende W?' gelijcke ofte andere wijfe foudekonnen\verdIn geordonneert tenjpuarde van de Ledigh-g!!1 gers, Bedelaersèmc Vagabonden, langhsh platte Landt continueel loopende.

ne die tot de dire£He van de voorfchreve Colonie van Suriname zijn gecommitteert, en dat de on- koften van het voorfz tranfport van hier na Su- riname voornoemt fullen moeten werden vol- daen by dat Gerecht, dat het voorfchreve tranf- port fal verfoeckenj ende dat wijders door de Heeren van Dordrecht, ende andere haer Edele

Groot Mog. Gecommitteerden tot de faecken

Placaet van haer Hoogh Mog., tegens Contributien en Brandfchattingen 3 in date den twee en twintighflen T>ecember 1688.

gen of accorden aen te gaen, ofte fluyten, veel min in executie van dien aen defelve eenige de minfte Contributien of Brandfchattingen te ge- ven, dire&elijck of indire&elijck, in eeniget manieren, onder hoedanigh pmext het felve foude mogen wefen, oppcene, dat de Contra- venteurs van dien, als Vyanden van den Staet aengeiien, en als foodanige der felver Goederen gefpolieert en verbrand fullen werden,en wijders jegens hare Perfbonen geprocedeert, fulcksals naexigentievan faecken bevonden falwerdente behooren. Ende op dat hier van nietnanteeni- ge ignorantie fbude mogen pretenderen, ont- bieden ende verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, GecommitteerdeRaedenendé Gedeputeerde Staten van de refpe&iveProvin- cien, en allen anderen Jufticieren en Officieren van defelve Landen , defen Onfen Placate van ftonden aen te publiceren en affigeren, terPlaet- fedaer men gewoon is foodanige publicatie ende affix ie te doen. Aldus gedaen en gearrefteert in de Vergaderinge van de hoogh-gemeldeHeeren Staten Generael, in den Hageden tweeentwin- tighftenDecember fèftienhonderd achtentach- tigh. Was geparapheert, Gifb. Cuper, vt. On- der ftond, Ter Ordonnantie van defelve. En wasgeteeckent, H.Fagel. Zijnde op 't fpatuim gedruckc het Cachet van haer Hoogh Mog., op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenendiedefen fullen fienendehoorenlefen,Salut: Alfoo Wy in ervaringe gekomen zijn, dat de Vyanden van defe Vereenighde Neder- landen onderftaen de Regeerders en particuliere Ingezetenen van de Plaerfen, onder het Gebiedt van den Staet gehoorende, te fommeren om ee- nige Contributien of Brandfchattingen op te brengen, of daer over met haer te komen han- delen, oppcenevan by gebreecke van dien ge- plundert of verbrand te werden, en tebedenc- kenftaet, dat de gemelde Vyanden't felvehaer voornemen met alle bedenckelijcke Middelen en geweld, foo veel haer mogelijck is, fullen trag- ten ten effe&e te brengen, en dat fulcks niet al- leen foude komen te iïreckentotfonderlinge in- commoditey t en exceffive belaftinge van de goe- de Ingezetenen , midfgaders tot verflerckinge van de Vyanden, den welcken daer door Mid- delen fouden werden gefuppetiiteert, om foo veel te krachtiger en te langer felfsuytdat inko- men defen Staet te beoorlogen, maer oock by- fonder en bovenal tot kleynachtinge van de hoo- geOverigheydt; SOO IS'T : Dat Wy goed- gevonden hebben te verbieden ende te interdice-

ren

gelijck Wy verbieden ende interdiceren

midsdefen, aen allen ende een yegelijck van de Onderdanen ende Ingezetenen van defen Staet, met de meer-genoemde Vyanden eenige verdin-

Nader Placaet tegens Brandfiichtingen, Doodflagen, Moor deryen, DieveryenVeM' ter yen, en hetdragen van onbehoortijckGeweer·, als mede tegens Vagabonden* Knev(MrSt Roovers, Straetfchenders, en andere delicJen en ongeregeltheden, foo over de Steden és V* platten Lande, onder het reffort van defen Staet, &c. in date den 2 8. April 1691.

over de Steden als ten platten Lande, onder reffort van defen Staet geëmaneert, ec"telWJ, nige van die Brandftichters,Moordenaers,Uc> flagers, Dieven en andere DelinquantenW - den van de Juftitie geraecken, en vervolge" £ hoorlijck geftraft werden , ja dat ter con foodanige Brandftichters, Doodflagers,»^ denaers, Dieven en andere Delinquanten >^ meer en meer verftouten, oock niet Wffg; de hare begane mifdaden te komen, en ^ laten vinden onder hetDiftrift van deo^' felfsterPlaetfedaerfyhetDeliftbegaenne^^ en dat het felve meeft daer uyt voorkomt» ^ c~\ffin,^c \r*.~a~~* Qr-imtrrrs en andere

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen , o Α L U Τ ; Ttoen te weten : Alfoo tot Onier ken- niflè gekomen is, dat niet tegenftaende Onfe voorige Placaten van den vierden Junii feftien hondert feven en vijftigh, den fefden Septem- ber feftien hondert een en fèftigh, en d'Amplia- tie van dien vanden vijf en twintighflen Novem- ber feftien hondert vijf en felligh, 't Placaet van den elfden Junii feftien hondert fes en feftigh, en van den vierden Junii feftien honderdt drie en tachtigh, tegens Brandftichtingen, Doodflagen,

Moorderyen , Dieveryen , Vechteryen , het j Officiers, Vorfters , Schutters en ar. .νοΟΓ' dragen van onbehoorlijck Geweer , tegen Va- j Onderdanen, haer nier en reguleren na cj,e gebonden, Knevelaers , Rovers, Straetfchen- fchreve voorige Placaten, maer in W&u)ij0 ders en andere deli&en en ongeregeltheden, foo | blijven behoorlijcke devoiren aen te w* de

-ocr page 527-

Aengaende Criminele Saecken.

50?

rc7 Brandilichters, Doodflagers, Moorde-

Wy wel exprellelijck alle Onfe Onderdanen en andere particuliere Perfoonen indifferentelijck, die daer bycf omtrent zijn, datfy alledevoorfz Officieren, Vorfteren, Schutteren , en dierge- lijcke, hun des aenfoeckende, fullen gehouden zijn te aflifteren, en in het apprehenderen de be- hulpfame hand te bieden., oppcenevan vijftigh guldens by yder Perfoon, dgs nalatigh of weyge- righ zijnde, te verbeuren; lullende de onkoften op de apprehenfie van de Delinquanten, en over de informatien gevallen, in een fpecificatie moe- ten werden vervat en overgeleverdt aen den Cri- minelen Officier, die defelve fai fenden aen ds Criminele Rechters, onder wiens Jurisdictie het feytis geperpetreert, om defelve ipecificatie te doen taxeren, welcke tauxatie aenftonds fal moe- ten gefchieden, en defelve als dan by forme van verichotvoldaen werdendoor de voorfzCrimi- nele Officieren, die't voorfz haer verfchot we- derom fullen repeteren uyt de Goederen van de Delinquanten, indien fy eenige foudenmogen hebben, ende lal het geene daer aen niette ver- halenis, ofte kort komt, door den Rentmee- fter van de Domeynen aen de voorfchreve Cri- minele Officieren aenftonds moeten werden ge- reftitueert. Ende nadien daer aen oock ten hooghfleii ge- legen is, dat de informatien over alle delicten,

devoo

Dieven en andere Delmquanten te appre- 1,36 j '~n of helpen apprehenderen, 't zy op de ver Irie wmdemneertzijnde, haer weder C°Tr heJbkd van haer Hoogh Mog. komen 0ntfoonen of onthouden.                         . rC ïw oock de eerfte pncparatoire informatien Tverfchedaet, ende in loco, daerdendood- ÏUof andere Deliden zijn begaen, met en S5pnbelecht, maer fomtijds in de refpeftive SSS2, daerhet Criminele Gericht refi- j!!rt en dat daeromme dickwils eemge dagen Srloopen, voor en aleer de voorfchreye in- formatien konnen werden genomen, ende dat Sfeinvcrfcheyde Plaetfen van Onfen Reilbrte niemandisdiealdaerdeCrimineleJuititierepre- Datoock nochdaer en boven deopontbodene Gecuygen, dieeenigeuyren verre van het Cri- minele Gerecht zijn woonende , feerdifficielen traegh zijn in't komen, en al gekomen zijnde, van hare vacatien niet werdende beloondt, feer omvilligh werden om de rechte waerheydt te ge- tviygen, ja dat oock die gedagh vaerde Getuygen veeltijds uyt vreefe voor deDelinquanten, dei- fel ver Fauteurs, Vrienden en Adherenten, of alleen uyt een verkeerde inclinatie om Boos-

dbendersteverfchoonen, tegens haer gemoedt I en byfonderlijck over moorden en doodilagen, enconfcientiedewaerheytverfwijgen,ofanders j op de verfche daet werden genomen enbeleydt verklaren als de waerheyt efFectivelijck is ·, SOO j ter plaetiè daer de moord, doodflaghofce ander IS'T : Dat Wy tegens dit alles nader willende I delict is begaen, om dat veeltijd na 't verloop van vocrfien, inhalerende de boven-verhaeldePla- tijdcde compaffie die in 't begin met reden voor den Nedergeilagen was, daer na tot den Vluch- tenden verkcerdelijck overgaet; foo ordonne- ren ende willen Wy mede by defen, dat alle de voorfz Officieren, yder in fijn Diftrict, van nu voortaen gehouden fullen zijnomterftondt» en fop haeft als het Delict ialzijn begaen, de infor- matien daer over te beleggen voor den Gerechte van diePlaets daer het delict is begaen, de felve iecreet te houden, en aen de refpeótive Crimine- le Officieren, binnen driemael vier en twintigh uyren na het begane feyt over te leveren, op poe- ne van vijf en twintigh guldens, blijvende des niet te min de Vorfters en Schutters generalijck

dS

denJunn ïeitien nonaert drie en tacntig, de Officieren daer yan kennis te geven, om by de- ièlve ibodanige verdere informatien genomen te werden, als fjbevinden fullen tebehooren; rul- lende het betalen van de koften, over het beleg- gen der informatien, het overleveren.en kennis geven van dien, gereguleert werden even eens als hier vooren, ten reguarde van de re doene ap- prehenfie, en overleveren der Delinquanten is geftatueert; en blijvendeondertufïchen alle de Criminele Officiers, ten opiichte van de moor- den en doodilagen > gehouden om de antentique Copien van alle de informatien, na luyt van On- iènPlacate van date den fefden September feftien hondert een en feftigh terftondt, immers binnen den tijd van veertien dagen na het beleggen ofte ontfangenderielver, aen den voorfchreven On- fen Racde van Brabant overte fenden, op pcens inde voorfz Placaten vermeldt, Q_qq                    Voorts

ftnet mochten komen,

ïquanten 't zy die terplaetfe van

netgedaen Delict gevonden werden,of daer buy- tcn, aen te grijpen en vaft te houden, of doen yngnjpen en vaft houden, om defelve aenftonds ^aer8aae^enOfficier,deCrimineleJurisdiaie vfj°r j e'overte geven, ofte doen overge- ra, 'onderdefelve, op wat pretext het foude opto T' Iostelaren> of te doen los laten, tiehév          ^ 0Ver hare negugentie of nala- ËúçËVan hare Bedicninge fullen werden ge- bitZ i éen'en verders na bevind van faecken ar- ''^lykgecorrigeert. íïÃß!ÀÀ°Ñò^3ÀÀ6(1å voorfchreve Officieren, mede ç 5 7tteren en diergelijcke, haer daer *V eeen Iouden konnen verontfchuldigen, dat ben, c!lghn0eghiame tvLYd™ hY de hand heb* *» kon: c7£d°enVan die aPP«*enfiefou- -uiaimteren, f00 gelaften en bevelen lV' Ueel,

-ocr page 528-

Boeck. 2. Tit. ren alle de voorfz Officieren, foo Criminele ι Civile, ter requifitie van de vreemde Officie alle Delinquanten die uyt de vooriz vr.eem? Landen onder het Diftrid van defen Staet kom C te vluchten, en haer aldaer ophouden, teapDr^ henderen, om als dan defelve Delinquanten do * de Criminele Officiers aen de vrerncle reqirere de Officiers te werden overgelevert; en-nadic' men oock veeltijds bevindt, dat den Nedereeik gen zijngeweeft de ooriaeck van de queftie L eerfteProvoceerders en Aggreflèurs, foolaftcn en beveelen Wy wel uytdruckelijek alleCrimi- neleOfficieren, dat fy hun dien-aengaendeful. len hebben te informeren, ende bevindendedat den Nedergeilagen is ge weeft: den uytdagertot het vechten, of den eerften Aenrander of Inva- deur, dat fy als dan tegen het doóde Lichaem van foodanigen Nedergeilagen voor de Criminele Rechters fullen hebben te procederen tot fooda- nigen exemplairen ofte anderen ftraffc, alsfyna merite van de faecke fullen oordeelen te behoo- ren, waer op oock defelve Criminele Rechters gehouden fullen zijn kort en onvertogen rechtte doen. Wijders isOns begeereri , dat alle boetensen poenen, in defengemelt, promptelijckgenamp· tifeertj betaeldtengedeeldt fullen moeten wer- den , ais in Onfe voorige gement ioneerdePIaca- ten is geftatueert; ende in cas yemandt fijn boe- tens niet foude konnen betalen met den gelde) foo willenen begeeren Wy, dat de gebreeckige j in plaets van dien geftraft fullen werden meteen geeffelinge, of andere correctie na gelegentheyt van faecken. Ende op dat defe Onfe goede intentien, ordre en bevelen pun&uelijck werde geobferveertcn nagekomen, laften ende ordonn eren Wy Onfe Advocaten Fifcalen, en Procureurs Generaels, midtfgaders alle Onfe en Onfer Vafallen, Offi- cieren, Jufticieren en Onderfaten, hun exafte· lijck na 't geene voorfz is te reguleren, en te doen reguleren, fondereenigeconniventie, verdragn ofdiiïïmulatie. Ende op dat hiervan niemandt ignorantie en pretendere, foo ordonneren Wy datdepubuca· tie defes gedaen fal werden in de publiqueAU· dientie van de Rolle van den Rade van BraW en voorts alomme inde Steden, Vryhedeiw9r" pen en Plaetfen van Onfen Reflorte, meta^ ter plaetfe daer fulcks gebruyckelijck is> * Wy fulcks ten dienfte van den Lande be^naen hebben te behooren. Aldus gedaen engea re fteert in 's Graven-Hage onder het Cachet w ^ den Staet, de Paraphure van den Heeie &■ derende in Onfe Vergaderinge, endede w£ ture van Onfen Griffier , op den acht en tighften April feftien hondert een en tnegen gr Wasgenarapheert, J.*van der 'Does, vt. der ftondt, Ter Ordonnantie van de hooy^ |

506                  . Placaten. 4. Voorts ordonneren en begeeren Wy welex- preflèlijck, dat de Getuygen, die tot het geven van gec uygenis der waerhey t, of tot het recolle- render felve, uyt hare Reiidentïe-plaets fullen ontboden werden, van hare vacatien en koften, die fy in 't geven van de voorfz getuygenis der waer heyt hebben gefupporteert, by provifie aen- ftonds fullen werden voldaen door derefpedtive Criminele Officieren, na voorgaende tauxatie, en gelijck hier vooren isgemeldt * ende foo wan- neer yemandt de waerheyt ter quader trouwe fal verfwijgen, ofte valfchelijck en tegen fijn beter weten getuygen, begeeren Wy dat tegen defelve criminelijck fal moeten werden geprocedeert,tot foodanigecondigne ftrafFe, als den Rechter na bevindt van faecken fal oordelen te behooren. Lallende en bevelende noch wijders aen alle Schepenen ende Rechters in Criminele faecken, dat fy, noopende de ProceiTen, waer by Edict en contumacie werdt geprocedeert, fullen gehou- den zijn te doen goedt en kort recht; ende indien fy bevinden dat de Delinquanten zijn notoire Moordenaers of Brandftichters, dat fy't felve by haer te geven Vonnis fullen hebben uyt te druc- ken, en den gecontumaceerden Delinquant,des nood, vogelvry te verklaren, endatdengeenen die foodanigen gedeclareerden Delinquant, het zylevendighofdoodt, in handen vandejuftitie fal komen te brengen, daer voor uyt handen van OnfenRentmeefter der Domeynen ( die Wy't felve oock by defen ordonneren ) fal betaelt wer- den een preemievan hondert guldens. Verbiedende en interdicerende mede wel ex- preflèlijck aen Onfe Ingezetenen ten platten Lande, eenige Brandftichters , Moordenaers, Doodflagers ofte andere Delinquanten, hier bo- ven vermeldt, met haer weten te herbergen, de felve te eten ofte drincken te gever>,behuïpelijck ofgunftigh te zijn, of met defelve eenige conver- fatie te houden, op poene mede van hondert gul- dens , by yder die fulcks mocht komen te doen,te verbeuren, maer fullen ter contrarie, op gelijcke poene, gehouden zijn foodanigen Delinquant aenftonds aen den Officier van de Plaets aen te brengen, die defelve dan oock vervolgens ter- ftondfal moeten apprehenderen en overleveren als vooren. Ende alfoo Wy mede ondervonden hebben, dat vee Ie der voorfz Moordenaers, Doodflagers, Brandftichters, Roovers, en andere diergelijcke enorme Delinquanten, haer felven met de vlucht begeven op den Spacnfchen Bodem, het Landt van Luyck, of andere vreemde Heeren Landen, palende aen Onfen Reflbrte, en aldaer haer fel- ven ophouden ·, S O O I S'T: Dar Wy mede beloven een preemie van hondert guldens, door Onfen Raedt enRentmeefter voornoemt, te be- talen, aen den Officier die op foodanige vreem- de Plaetfen woonende, den ontvluchten Moor- denaer , Doodflager , Brandftichter, Rover, ofte andere diergelijcke enorme Delinquant in handen vanden Criminelen Officier,onder wiens TürisdiitieheTdelicHs begaen, fal hebben over- geleverd gelijck Wy oock by defen authorife-

F.Fazel. Zijndeop'tfi-atiumgedruc

Staten Ca-

eer hoog-gemelde Heeren. nerael, op een rood en Ouwel, cverdec

^^

Papieren Ruy te

Rtfr

-ocr page 529-

.Aengaende Criminele Saecken.

507

felvefalfendenaende Criminele Rechters, on- der wiens JurifdicÏie het Feyt geperpetreert is, om defèl ve fpecificatié te doen tauxeren, welcke tauxatie aenftonds fal moeten gefchieden, om fulcks gedaen zijnde,defelve door de voorfchre- ve Criminele Officieren, by forme van verfchot te werden voldaen, die het felve wederom ful- len repeteren uyt de Goederen vanden Delin- quant, of Delinquanten, foo fy eenigemoch- tenhebben, endedat hetgeenedaeraen tekort komt, by den Rentmeefter van de Domeynen aenftonds aen de voorfchreve Criminele Officie- ren ial moeten werden gereftitueert; en fal het Placaet den acht en twintighften gearrefteert, in het Articul hier van fpreeckende, hier na werden geredrefleert.

ISeehoorthet rapportvan deHeerenVerbolc en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeer- Sntot defakenvandeMeyeryevan sHer- Zenbofch, hebbende, ingevolge en tot i,wninee van derfelver Refo utie CommiiTo- Sltr&ht en twintighften defer, over- fhr en overwogen , m wat voegen gevonden η aerembourfeeit fullen werden de onkoften op ïLpartK»"? informatien, en het apprehen- Sn van Delinquanten in het Diftnft van de Γeneraliteyt te vallen : Waer op gedehbereert Tiinde, is goedgevonden endeverftaen, dat de onkoften over de apprehenfïen van Delinquan- ten ende over de informatien gevallen, ineen fpecificatié fullen moeten werden vervatende overgelevert aenden Criminelen Officier, die de-

Placaet tfan haer Hoogh Mog., tegens Vagabonden, Knevelaers, Rovers, Straet- fchenderS) &c. indatodentwintighflenOitober 1693.

(èn ofdaer buyten, ofte oock fulcks hebben ge- tracht te doen j verklarende dat Wy foodanige Quaeddoenders ende Moedwilligers aeniien en houden voor Vagabonden, Knevelaers, Rovers en Straetfchenders, fchoon defel ve in Onfen, of oock vreemden Princen dienft als Soldaten fbu- den mogen wefen, en fulcks met der daet ftraf- baer, fondereenigefimulatie ofte verdraghj be- houdelijck, dat foo wanneer eenige foodanige Delinquanten bekomen of gevangen werdende, men defel ve aen den Officier van de Plaets, of aen de naefte Hooft-ftadt, daer die aengetafl, be- komen of gevangen fullen weien, fal overleve- ren, omme daer van exemplare ftrafte gedaen te werden, foo'tbehoorenfalj welcke Officieren,

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Al Ien den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen jSalut: Alfoo tot Onièr kenniiTe gekomen is, dat ten platten Lande, onder het reiïbrt van de- fen Sraet, dagelijcks werden gepleeght veelerley infolentien, dieveryen, afperfïingen van Geld en Levens-middelen, en ondragelijcke Inlogerin- gen van Vagabonden enQuaetdoenders, die de goede Ingezetenen van het hare berooven, ende haer Goet afdwingen , onder bedreyginge van hare Huyfen te fullen branden, en alles in kooien te leggen, en dat de voorfz Moedwilligere ende Quaeddoenders dickmaels te famen rotten, en haerlaten fien met partyen van twintigh,dertigh,

•

t'eertighenvijftigh, minder en meerder in getal, (de voorfeydeoverleveringegedaen zijnde) ful

len gehouden wefen de fëlve Gevangenen wel en· ftriftelijck te doen bewaren, ten eynde dat die uytdeGevangenifleniet en breecken of ontko- men , en dat daer af ftraffe gedaen magh werden alsvooren, oppcene van privatie van hareOffi- cien, ende te moeten betalen de koften die men doen fal, om de gefeyde uyrgeloopenc Gevan- genen wederom te vangen, mitfgaders alle fcha- den die na de voorfz verfuymenifïè foude mogen gefchieden, en daer en boven arbitralijck geftraft te werden na gelegentheydt van de faecke. En omme de voorfchreve apprehenfïe van de voor- féyde Delinquanten te beter te konnen doen, ial. men de kloeke van den Dorpe, al waer, of onder wekkers Diftridt de violentie of ge weidt komt te gefchieden, trecken, of anderfinsde Gemeente of Lahdluyden vergaderen , die oock gehouden fullen zijn ten voorfchreven Klockellagh, ofte door andere teeckenen, dadelijck hengereedt te maecken, wapenen, entervooriêydeailiftentie te loopen , op poene, indien fy fulcks niet en doen, gehouden te werden voor Fauteurs van de voorfz Delinquanten, ende te vergoeden , en promptelijck te betalen de fchadeenlaeiie, die de Ingezetenen of reyfende Luyden fal wefen over- komen en aengedaen, 't welck den Officier van de Plaetfe ftri&elijck fal h ebben in te vorderen en Qqq i                       te

ydervoorfienmet Geweer, welcke Moedwilli- gere en Quaeddoenders niet anders aengeiïen en gehouden konnen werden als voor Vagabonden, Knevelaers, Roovers, Straetfchenders,fchoon öelelvemOnfen, of oock in vreemde Princen eienit5 alsSoldatenfouden mogen wefen 5 ende wiJJendetotbevnjdinge en fecuriceytvanOnfe onderdanen en Ingezetenen Onfer Landen, als

r,„ π λ Λ " mv jj^wwi j uier «Keus νυυι- fien; SOO 1ST: Dat Wy goedfgevonden JS? g^onnerèn, gebieden en te ftatueren, Π0? wy hunneren, gebieden en ftatueren OnSïï: alIe ende een yegeüjck, foo wel enTnS 7en' alsdievanÖnfe Onderdanen, renr^iV r nreParficuIiere Perfoonen, indiffe- enS , heb>en te vervolgen, aentaften War SS?i;a.lbmme onder Onfen refTort, onder «ÏÏÏÏS?leheCoockf>udemogen wefen, en plaetfehet^eenf L^dr' HeerHjckheydt ofte cf bevrriri π aennnebeIer fal m°gen doen Moedwil]en foodanige Quaeddoenders en S diefenSbbinde vafte Woon-ftedeof %kdie ν™ λ iTrerdanen' ende voornament- alsmeded7 r fe G^eformeerde Religie, aeert} eekn y,fcnde Lieden hebben getravail- neert5 ofrP7 ende geipoillieert, gerantcoe- e ^mgen overlaft gedaen in hare Huy-

-ocr page 530-

Placaten. ψ Boeck. 2. Tit.

5.o8

Affiftenten mogen verfeeckert zijn, dathe Α voorfz vijftigh guldens fullen volgen, fulU ?

te effe&ueren ·, met dien verftande nochtans, dat den befchadighde of geledeerde Perfoon of Per- foonen, daer niet en fal of fullen hebben te wach- ten, maerfaldê fchade en larfiepromptelijckby provifie» ende tot dat den Officier die weder fal hebben geinnet, by degefamentlijcke Ingezete- nen van de Plaetfe of Dorpe, daer de fchadege- leden, en delaefiegefchiedt is, werden vergoe- detj ende werden deWethouderenvandefelve Plaetfen of Dorpen by defen geauthorifeert, om- me fulcks by omilagh over de Ingezetenen op het gevoeghlijckfte te vinden: Sullen oock de naefte gezetene Gebuyren van de omleggende Dorpen, henlieder kloeke als dan oock moeten trecken, ommc terftond gereedt te weien, en te doen het geenedat henluyden, foo by den Officier als de Wethouderen bclaft en bevolen fal werden : Ver- klaren wijders, dat by foo verre de voorfz Delin- quanten eenige refiftentie doen, of met geweldt wilden ontkomen uyc de handen van de geene diedefelve willen vangen, dat eenyegelijckde voorfz Delinquanten , ende indien fy refifteren, fal mogen vangen en overleveren , 't zy levendig of doodt, fonder daeromme eenighfins tegens Ons, derjuftitie, of desDoodens Vrienden te misdoen of misbruyeken. Verbieden en inter- diceren mede wel expreffelijck eenenyegelijck, ten voorfchreven plattenLande ofte elders geze- ten , de voorfz Delinquanten, Quaetdoenders en Moedwilligers te herbergen, ofte eten of tedrin- ken te geven, behulpigh of gunftigh te wefen, in wat maniere het zy; maer die geene die van de- felve fullen weten, of kenniiïè hebben, fullen ge- houden zijn den Officier van de Plaetfe, enby fijne abfentie een van fijne Regeerders o f Wet- houderen, terftondt daer van te adverteren, op poene van nalatigheydt geftrafc te fullen werden als de voorfz Delinquanten, fonder dat fy hen deshalven fullen magen ontfchuldigen , onder hetdeckfeldatfy vreefÜen afgebrant te werden, of anderfins in eenige fchade quame te vallen,uyt dien fy de voorfz Delinquanten, Quaetdoenders en Moedwilligers hadden ontdeckt, aengebragt, of dat fy die hadden helpen vervolgen, vangen, doodfehieten of flaen, foo fullen Wy, daer af geinforrqeertwefende, daer op reguard nemen, en hen de geledene fchade doen vergelden j ende die geene die daer af culpabel zijn, ftraffen na ge- legentheyt van de faecke: En ommenochlich- telijcker de voorfz Delinquanten te achterhalen en te bekomen, ordonneren Wy dat die geene die hen in't vervolgen van eenige der voorfchre- veDelinquantengefteldt, ende een of meer van dien aengetaft en gevangen fullen hebben, fulcks dat defelve in gevangenifïè gefteldt werden, of in cas van gedane refiftentie dood fullen hebben ge- fchooten of geflagen fullen hebben, vanelcken dervoorfeyde gevangenen of doodt-gefchotene ofgeflagene, vijftigh guldens, daer van den Of- ficier , indien het exploid is gedaen t'fijner dire- &ie en gevolge, fal hebben d'eene helft, end'an- dere helft /al gelijckelijck gedeeldt werden onder die geene die hen fullen hebben geaffifteert; en ofdaergeenen Officier prrefent ware geweeft, fal den eerften Aenvanger voor uyt hebben een der- dendeel, endereft onderlinge gedeyldt werden alsvooren. Ende op dat de voorfz Officiers en . il

dien gevalle als vooren mogen addreireYe'nn

aen

Wethouderen van de naefte Hooft-ftadt, da - geene voorfz ftaet, fal komen te gebeuren &

welcke bevindende,dat de Gevangenen of D0 geichooten ofgeflagene foodanigen DelinqUaÏ is als voorfz ftaet, fullen hun de voorfz viiftbk guldens door den Rentmeefter van den fe\t Quartiere vanQnfen'twegen terftontdoenuyt reyeken en betalen, fonder dat men daeromme andere moeyten of vervolg fal derven doen,\velc. ke vijftigh guldens den voorfz Rentmeefter^ faëlo en paratelijck van des Delinquants of Doot. gefchootene ofgeflagene Goederen (foo verte hy eenige onder OnfenrefTorte is hebbendeW der invorderen fal, met de koften daer ommete doen > of in cas geene Goederen bevonden wer- den in fijne reeckeninge, tot Onfenlaftemoeen brengen ■, bovendien, omme de voorfz Quaed- doenders, Moedwilligers ende Delinquanten te beter te ontdec ken, willen en begeeren Wy, dat allediegeene, felfs handdadigh ofteComplicen waren geweeft, indien fy de voorfz Quaeddoen· ders, Delinquanten, ofte eenige van hun, aen- brengen, of den Officier ofte andere Wetten te toonen, fulcks datfy daer door gevangen wer- den , gratie en pardon fullen hebben van hun mis- daet, en daer en boven twintigh guldens, ahvaer 'tfchoon dat fy waren van't getal engefelfchap van defelve Delinquanten. Sullen oock devoot» fchreve Officiers en Wethouderen, in't geene desvoorfeydtis, fommierlijck, en fonder ngure van Proces, procederen, opdatd'executieoaer van des te fpoediger gedaen magh werden. Or- donnerende voorts wel ftridtelijck, dat de voorfz Moedwilligers en Delinquanten, die gevangen fullen mogen werden,o mm e d'andere des re meer vreefe en exemple te geven, by de voorfzOffi- ciers ende Wethouderen levendigh geèxecuteert fullen werden met den vuyre, ofte opeenrat,of anderfins, na gelegentheydt van de misdaet, fon- der dat de voorfz Officieren ofte "Wethouderen daer inne fullen mogen diffimuleren, ofte eenige veranderinge of verminderingedoen, opp«lie dat men tegens de felve procederen fal als F* teurs van defelve Quaeddoenders en Delinquan- ten. Interdicerende en verbiedende vordersal- lenOnfen Officieren , generalijck endeparncU" lierlijck, ende infgelijcks die van OnfeOndtt- danen, met de voorfchreve Quaeddoenders en Delinquanten eenighfins te compoferen; ƒ» e" de dat die geene die bevonden fal Averden contrarie gedaen te hebben, gepunieert fa- *_'■ den by de felve doodt of fupplice, als den vooi Delinquant foude geftraft geweefthebben. ' op dat defe Onfe goede intentie, ordre en W% pun&uelijck werdegeobferveert en na£e£°r „i laften en beveelen Wy Onfe Advocatenj-Mjg en Procureurs Generaels, mitsgadersalJen ^ enOnfer Onderdanen, Officiers, JuftjCie"Lrrz Onderfaten, hun exacMijck na'tgeenev^^ is te reguleren, en doen reguleren, &η i , p3t geconniventie , verdragh of difïirnulai"1 -^ oockalommein de Steden, Vryheden,j ^ lijekheden, Dorpen en Plaetfen van tw» fortc

-ocr page 531-

Aengaendc Crim

509 hondert drie en tnegentigh. Was geparapheerr, W.nj.Haren-, vt. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van defelve. Geteeckent, F. Fagel. Zijn- de op het ipatium gedruckt het Cachet van meer- hooghgemelde haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel , overdecktmet een Papieren Ruyte.

„ublicaticenaffixievan defen fa werden

forte

η kt plaetfe daer men fulcks gebruycke- e?*?Jlïn. alfoo Wy het felfde ten dienfte

h} α Lande bevonden hebben te behooren. Susgedaen en gearrefteert ter Vergaderinge A ï^nncrh^emelde Heeren Staten Generael, nid nHagedenmntighften Oftober feftien

VI cast van de Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieflandt 3 tegens Landloopers, Vakbonden en Bedelaers, in dato den/es en twintïghflen JanuarU 169 j. , ,,„ ,„ ,_________                        veeldoenlijckteapprehenderen, endevoorfoo D landt, Allen den geenen die defenful- veel de voorfz Land-Droften aengaet, die aen- len fien ofte hooren lefen , Salut; ftonds over te leveren aen den Officier van hec tn.^ +j, weten · Dat Wv in ervarinp-e DiftricT:, waer onder die fal hebben geapprehen- deert; ende in gevallede voorfz Officieren ende Land-Droften, vermidts de menighvuldigheydc of reiiftentie, eenige meerder ailïftentie van noo- den mochten hebben, dat fy in fulckcn gevalle de Kloek van de naefte Plaetie fullen vermogen te doen luyden, om een competent getal van Menfchen by den anderen te doen komen, ende met afllftentie van defelve, de voorichreve ftoo-

edftVHv

platten Lande, en aldaer in feer grooten getale by den anderen vergaderen , ende van de eene Plaetfe na de andere, troupsgewijfepaffëren, en onderwegen, ofte daer fy blijven leggen , veel moedwilligheden, dieveryen, ende publicq ge- weldt bedrijven , en datfy dickmaels metSchiet- of Zijd-geweer gewapent zijnde, de Huysluy- den allerhande overlaft aendoen, haer dreygen te lullen Brandihch ten, en defelve op diewijfe Geld, Eeren, Drincken ende andere faecken af- dwingen, waer jegens ten hooghften noodigh wcfende, dattenfpoedighften werde voorfien -, Soo Is'f: Dat Wy goedgevonden hebben te ordonneren en ftatueren, foo als Wy ordonne- ren en ftatueren by defen, dat foodanige Land- loopers, Vagabonden en Bedelaers, Mans ofte Vrouwen, die van andere Quartieren hier te Lande zijn gekomen, het zy onder de naem van Heydenen, iEgyptenaren , ofte onder eenige andere naem of voorgeven, aenftonds fullen ver- treckenuytdefeProvinciej interdiceren voorts alle foodanige Landloopers, Vagabonden ende Bedelaers, het zy onderde naem van Heydenen, Agyptenarenofanderfins, hier te Lande te ko- men, of aldaer gekomen zijnde, te verblijven, veel minTroupsgewijfe met den anderen te mar- keren 3 of eenigh overlaft, dieverye of moet wil- i'gheyt te plegen, op poene, dat die geene, die voordeeeriremael fullen werden geapprehen- öeert, openbaerlijck fullen werden gegeeffelt, voor de tweedemael geeeeffeldt endegebrandt- ? t * fnv°ordederdemaelmet de doodtge- Z5> Wkoock met de doodt fullen werden ^erüengeftraftdiegeene, dewelcke, fchoonde ntemael geapprehendeert zijnde, eenige over- Fr5egeXVfld fouden m°gen hebben bedreven. terWPdatdefeonfe goede meyninge te be- laft-nAWe,!den achtervolght en nagekomen, Off[ Slbevde,nWymit^efenaneOnfeHooiT. danièeJ^n'J?ldsgadersOnfeLand-Droften,foö- opteV3^andl°opers, Vagabonden en Bedelaers derenvoe            diehaer als voorenbydenan- egen, te ftooren, feparerön, ende foo

ringe, feparatie en apprehenfie te doen; en foo wanneer de voorfz Vagabonden, Landoopers en Bedelaers eenige reiiftentie of geweldt quamen tedoen, aüthoriferen Wy de voorfz Officieren, Land-Droften, en alle die haer fullen affifte en > ibodanige refiftentie en geweldt met de Wape- nen , die fy fouden mogen hebben, en fulcks met geweldt te mogen af-keeren> en voor foo veelfy fulcks doende, yemandt van deiêlve quamen te quetfen, of felfs te dooden, fullen fy daer vo'or in geenen deelen aenfpraeckelijck of calangabel zijn j endefullen de voorichreveOfficieren, de voorfchreve Landloopers, Vagabonden en Be- delaers, aenftonds te rechte ftellen, en de Rech- tersgehouden wefendefelve narigeurvan defen Placate te frraffen, en doen ftraffen, fonder eeni- ge de rnjnfte conniventie of diiïïmulatie. Laften voorts de voorfchreve Onfe Land-Dro- ften, hare Manfchap, waer op fy gefteldt zijn, totafweeringevande voorfchreve Vagabonden, Landloopers en Bedelaers, altijdt compleet ende in gereedthey t te houden, ende tot het opvatten van defelve, de noodige reyfen ende vifites ten platten Lande te doen; ende fullen oock Onfe Gecommitteerde Raeden daer over altijds een waeckend ooge laten gaen, en de voorfchreve Land-Droften, volgens hare ïnftru£Ke, in haer devoir houden. Ende op dat de Officieren defen tegen woordi-, gen Placate met te meerder y ver en vigilan tie mo- gen executeren, ende doen executeren, vinden Wygoedtdat de Raeden ende Meefters van de Reeckeningen van haer Edele Groot Mogende Domeynen, de noodige koften, die fy met wet- tige Documenten fullen bewijfen, in het appre- henderen van de voorichreve Landloopers, Va- gabonden ende Bedelaers te hebben moeten fup- · porteren, benevens de overleveringen van de Vonni'ftèn of Sententien jegens de Geapprehen- deerden in reeckeninge laten valideren. Ende ten eyndeniemandthier van ignorantie pretcndere, begeeren Wy dat de.fcnOnfen Pla- cate

-ocr page 532-

Placaten. 4. Boeck. 2. Tit.

J-IQ

den Lande, den fes en twintighftèn Januarü f tien hondert vijfen tnegentigh. Onderftond? Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was teeckenc, 5imonvanBeaumont.                   °e*

catealommegepubliceert en geaffigeert fal wer- den daer· het behoordt, ende in gelijcke gele- gentheden te gefchieden gebruyckelijck is. Ge- daen inden Hage, onder het Kleyne Zegel van

'Placaet van de Heeren Staten Generael ^ tegens Landloopers , Vagabonden ende Bede· laers, onder de naem van Heydenen, <^/Egyptenaren}&c, in dato den 31. Januar'ü χ 6^<

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fulleniienoftehoorenleien, Salut; T)oen te weten: Dat Wy in ervaringe gekomen zijn , dat veele Landloopers , Vaga- bonden en Bedelaers, onder de naem vanHey- denen , ^Egyptenaren ofte anderfins , haer verftouten van andere Quartieren herwaerds aen te komen in eenige van de Geünieerde Provin- ciën , ende van d'een op d'andere Plaets trecken- de, oock lichtelijck fouden komen in het Di- ftri&van de Generaliteyt, dat defelve voorna- mentlijck ten platten Lande, in feer grooten ge- tale by den anderen vergaderen, en van de eene Plaetle na de andere, troupsgewijfepafleren, en onderwegen, ofte daer fy blijven leggen , veel moedwilligheden, dieveryen, ende publicq ge- weldt bedrijven , en dat fy dickmaels met Schiet- of Zijd-geweer gewapent zijnde, de Huysluy- den allerhande overlaft aendoen, haer dreygen te fullen Brandftichten, en deièlve op diewijfe Geld, Eeten, Drincken ende andere faecken af- dwingen , waer jegens ten hooghften noodigh wefende, dattenfpoedighften werde voorfien ·, S o o Is't : Dat Wy goedgevonden hebben te ordonneren en ftatueren, foo als Wy ordonne- ren en ftatueren by defen, dat foodanige Land- loopers, Vagabonden en Bedelaers, Mans ofte Vrouwen, die van andere Quartieren onder het reffort van de Generaliteyt zijn gekomen, het zy onder de naem van Heydenen, iEgyp- tenaren , ofte onder eenige andere naem ofte voorgeven, aenftondts fullen vertrecken uyt het reifort van de Generaliteyt} interdiceren voorts alle foodanige Landloopers, Vagabonden ende Bedelaers, het zy onder de naem van Heydenen, iEgyptenaren ofte anderfins, in hetDiftri&van de Generaliteyt te komen, of aldaer gekomen zijnde, te verblijven, veel minTroupsgewijfe met den anderen te marcheren, of eenige over- laft , dieverye of moetwilligheydt te plegen, op poene, dat die geene, die voor de eer ftemael ful- len werden geapprehendeert, openbaerlijck ful- len werden gegeefielt, voor de tweedemael ge- geeiTeldt endegebrandtmerckt, en voordeder- demaelmet de doodt geftraft, gelijckoock met de doodt fullen werden geftraft die geene, de- welcke, fchoon de ecrftemael geapprehendeert zijnde, eenige overlaft of geweldt fouden mogen hebben bedreven. Ende op dat dek onfe goede meyninge te be- ter moge werden achtervolght en nagekomen, laften en bevelen Wy mits defen alle Onfe Hooft- Officieren, foodanige Landloopers, Vagabon-

den en Bedelaers op te vatten, ende die haer als voören by den anderen voegen , te ftooren fe. pareren , ende foo veel doenlijck te apprehen- deren ·, ende in gevalle de voorfz Officieren, ver. midts de menighvuldigheydt of refiftentie,eeni- ge meerder affiftentie van nooden mochten heb- ben, dat fy in fulcken gevalle de Kloek van dé naefte Plaetfe fullen vermogen te doen luyden om een competent getal van Menfchen by den anderente doen komen, ende metafliftentievan defelve, de voorfchreve ftooringe, feparatieen apprehenfie te doen; en foo wanneer de voorfz Vagabonden, Lantloopers en Bedelaers eenige refiftentie of geweldt quamen te doen, aurlio- riferenWy de \Oorfz Officieren, en alle diehaer fullen aififteren; foodanige refiftentie ende ge- weldt met de Wapenen, die fy fouden mogen hebben, en fulcks met geweldt te mogen af-kee- ren; en voor foo veel fyfulcks doende >yemandt van defelve quamen te quetfen, of felfs te doo- den, fullen fy daer voor in geenen deelen aen- ipraeckelijck of calangabel zijn; ende fullen de voorfchreve Officieren, de voorfchreve Landt- loopers, Vagabonden en Bedelaers, aenftonds te rechte ftellen, en de Rechters gehouden wefen defelve na rigeur van defen Placate te ftraffen, en doen ftraffen, fonder eenige de minfte conniven· tie of diiïimulatie. Ende op dat de Officieren defen tegenwoordi- gen Placate met te meerder y ver en vigilantie mo- gen executeren, ende doen executeren, vinden Wy goedt dat de noodige koften, die fy met wet- tige Documenten fullen bewijfen, in het appre- henderen van de voorfchreve Landloopers, Va- gabonden ende Bedelaers te hebben moeteniup- porteren, benevens de overleveringen van de Vonniflèn of Sententien jegens de Geapprenen- deerden in reeckeninge laten valideren. Ende ten eyndeniemandthier vanign°ra&cic pretendere, begeeren Wy dat defen Onfenl ψ cate alomme in het reflorc van de Generalitey gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer η behoordt, ende in gelijcke gelegenthedenteg, - fchieden, gebruyckelijck is. Aldus gedaen,? gearrefteert ter Vergaderinge vandehoögB*p melde Heeren Staten Generael, in den n^;. den een en dertighften Januarii feftien hon ^ vi jfen tnegentigh. Was geparapheert>ƒ·{"_

JVelvelde* vt tie van de ielve

Onderftondt, TerOrd°n"g

Geteeckent,

meer-

de op het fpatium gedruckt het Cachet van gemelde haer Hoogh Mog.op een roooci wel overdeckt met een Papieren Ruyte-

Cr^

-ocr page 533-

Aengaende Criminele Saecken.                 511 , iMfltfg en Artkden, by den Heer Batlliuw van Goy landt, Drojfaert van Muy- Α η enHooft'OfficiervanWeefpen Weefper-Carfpel, beraemt endegearrefleert met goedt- ,;njen van de Steden Muyden, Naerden en Weefp, op de approbatie en confirmatie van haer Fd Groot Mog.de Heeren Staten van Hoüandt ende JVefi-Frieflandt > tot voorkominge van Aehandflagen en andere ongelucken, ontflaendeaytvechteryenmet m effen of ander quetfelijck aeweer oftnflrument, en weeringe van andere infolentien en moetwiliigheden, volgens Oftroj ^anhaerEd.GrootMog.verleendtopdem^.Maertie^.

boeten met alle de koften fullen wefen voldaen. VII. Doch by aldien den Gecondemneerden en De- linquant, des niet tegenftaende evenwel is blij- vende in gebreecke, ofte by den fel ven geenge- noeghfame Goederen gevonden werden , om daer aen de voorifhreve boeten met de koften te verhalen, fal den ièlven aen den lijve, ofander- iins ter diicretie van den Gerechte, na gelegent- heyt van iaecken werden geftraft, of voor eëni- gen tijdt geleydt te werden te Wateren teBroo- de, en ibo defelve vluchtigh is, fal den tijdt van driejaren gebannen werden, fonder daer weder te mogen komen j voor dat de voorfz boeten met degevallen koften fullen zijn voldaen. VIII. Voorts werdtgekeurdt en geordon η eert, dat alle Waerden en Waerdinnen, elcks byfonder, die inde Jurifdiclie van Goylandt woonen, ende ncch lullen komen woonen, Herbergh of Tap- perye houdende, gehouden iullen zijn aen den Bailliuw en Schout refpeclivelijck, binnen vier en twintigh uyren aen te brengenen bekendtte maecken, voor en aleer tot het houden vanHer- bergh-neeringe geadmitteert te werden,en fulcks gehouden zijn aenden voorichreven Bailliuw en Schout refpeclive te beloven, aen te fullen bren- gen alle die in hare Huyfen, ofte op hare Erven iullen vechten, ilaen, fchoppen, en andere foo- danige infolentien plegen, 't zy dat fyluyden het ielve willen doen mét de handt of met de voet, of eenighgeweer, metexpreifiewie, watPerfoon ofPerfoonen, en wanneer't gunt voorfz fal ge- daenofgepleeghtzijn, op de verbeurte van fe- ven gulden, ende daer en boven verbooden van Neeringe voor den tijdt van'fès weecken, indien fy des in gebreecke blijven, welcke boeten ge- ëxecuteertfullen werden, als hier vooren jegens . de Overtreders is geftatueert. I X. Gelijek mede Chirurgijns, die binnen de voorfchreveJurifdicÏie woonen , en noch iullen komen woonen, als oock den geenen die van buytenaldaer komen meefteren, gehouden ful- len zijn, foo aen den Bailliuw als Schout, elck in fijn diftricT: bekent te maecken , en voor en al- eer tot de exercitie van hare Chirurgale Handte- ringh te werden geadmitteert, gelij ke beloften te doen,als hier vooren van de Herbergiers en Tap- pers uytgedruckt is, en oock den Yekdaermen Yckaftoonenkan, binnenviel" en twintigh uy- ren na het eerfte Verbande, aenden Bailliuw, als oock mede aen den Schout over te leveren,en foo wanneer defelve in gebreecke blijven, defelve be- kentmaeckinge te dóen, alsdan ilillen fy t'elkens verbeuren een boete van feven guldens,

I EEiftelijck, wie metboofen opfette, en in arremoedeeen hantilagh ofte voetfehop ceifander geeft» of een mes treckt, ofte mee kannen, fteen, hout oftediergelijc- jcedreygkteimijten,ofwerpen,ofwerpt,ofte oock anders met een bijlofander quetfelijck ge- vreerdreyglit re houwen, kerven, of ander leedt te doen, fonder evenwel in der daet te quetfen, fel daer over verbeuren fes guldens, te veertigh erootenhetftuck. b                          II. Ende die geene die een ander raeckte dat hy bloet lier, of een buy] of buylen, of blaeu w oogh fiadde, die fal verbeuren twintigh guldens. III. Ende wie een van allen de voorfz twee Articu- lenby avond of inder nacht, na der Sonnen on- der- ofte voor der Sonnen opganghkomttebe- gaen, ofte oock in pnefenrie van den Bailliuw, Schout of Gerechte, die fal verbeuren dubbelde boeten, ofte de helfte meerder als yeder van de voorfz Ariiculen vermeldt. IV. Dat mede den geenen die met een ander ge- weer als met een mes, ofte met een mes fchrapt, 'czyop'sHeeren wegh of ftraten, of in of buy ten de Hcrbci'gc, of andere plaetfen, dat die verbeu- ren fal voor 't tree ken van 't mes ofte geweer tien gulden dubbelde boete, als 't felve geièhiet voor den op- en naer den ondergangh van de Sonne. Ende wie eens anders glafenuytfmijt, ofte ee- nigh Beftiael of Veemoetwilligh quetft, ofte an- derfins befchadigt, enwiemetopfet en moedt- wil ecnige boom ofte boomen, ofte oock ande- re Goederen merckelijck befchadight by dage of üynachte, fal aen Lijfen Goedtgeftraft werden, luicksals by den Gerechte, naer gelegentheydt engewichtigheydt der faeckefal werden gearbi- rreert, gelijck oock in alle andere moedtwillighe- oen en itraetfehenderyen, de minfte van dien, metioohoogeenfware boeten, als de hooghfte 'taPïierfVn°ren lncas van quetfen geëxpreiTeert LiiJ; 1ï1Ienwerdengeftraft, oock wel aen den i l0,° wanneer de misdaet foo groot mocht geoordeelnverden. firp^/uatalIecieSeenedie eenige der gefpeci- nel ftenkomenteverbeur?n, endaerin- nenit^ °TeertWefende' fal de boeten bin-

Qde«, of2α Viei f5 twintiSh uyren moeten be" idersfaldenBailliuw of Schout, tot

dentiiaV °^ ieVerbeuriis' me verloop van dctenS r en ëebreeckigen mogen houden in ' tot der tijdt toe dat de voorfchreve

Siet oock

tgetn noch totdefen Tituldient Groot Placaef-Bocckderde Deel, Eol, f99.

DEN

-ocr page 534-

Placaten. 4.Boeck. 3.Tit DEN DERDEN TITUL. Saecken van Leen.

12

Kefolutie van de Staten van Hollandt 3 van geen rechte Leenen meer te converteren in onflerffelijcke Leenen , nochte onverflerfelijcke te allodialiferen, dan midts betalende een det de-p art van dejufie waerde van dien, in dato den vijf en twintighfien Junü, /0en ^ ' dert negentien.

dat defelve vervallende, geappliceemullen wer. denaen'tComptoir van de Domeynen van elcic Rentmeefterfchap, daer onder defelve gelegen fullen zijn j en of namaels by inadvertentiej ofte importuyn vervolgh eenige diergelijcke gifrenof brieven van cönveriie mochten werden geaccor- deert en gedepefcheert, dat defelve fiiuen wer- den gehouden voor nul en van onwaerden, ende als niet verleent, fonder dat de voornoemde Ka- mere van de Reeckeninge tot den interinemeute vandefelveineeniger wijfe fullen wefen gehou» den} gelijck haer Ed. Mog.mede hebben gere- folveert, dat men voortaen egeene onverfterffe- lijcke Erf-leenen fal doen veranderen in allo- diael, dan met goede kenniiïe van faecken,ende navoorgaendëAdvijs van de voornoemde haere Reeckenkamere , en mits betalende ten profijte van de GraefFelijckheydt, een derdepart van de j ufte waerde van dien, fonder minder, willende dat die van hare Kamere van Reeckeninge voor- noemt, midtsgaders den Stadthouder van Lee- nen, en Regifter-meeiter van defen, zijnde ge- infinueert, fyluyden, voor foo veel hun aengaer, fich daer na moeten weten, en fchuldigh zijn te reguleren, 'twelckhenluydenoock alfoobyde- fen werd te doen geordonneert. Gedaenin den Hage, in volle Vergaderinge van haer Ed. Groot Mog., op den vijf en twintighften Junü in het jaer ons Heeren, eenigen Heylands ende Salign- maeckers duyfent fes honderdt negentien, On- der ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten 5 en wasonderteeckent, A.'DuycL

SE Staten van Hollandt ende Weft- Vrieflandt, rijpelijck gelet heb- bende, dat onder de hooghfte regalien en preëminentien van de Graven van Hollandt, van allen ouden tijden, infonderlinge waer die waren gehouden ge weeft* 't Recht vanLee- nen, de felve GraefFelijckheydt indefe Landen competerende, tot confervatie van welcke di- verfche Placaten enOrdonnantïenin verfcheyde tijden en jaren waren gepubliceert, en dat men infonderheydt altijd forghvuldigh was geweeit, ommewel te letten op't vervallen van de rechte ofquadeLeenen, fonder dat men totconverfie van de felve rechte of quade Leenen, in goede onverfterffelijcke Erf-leenen van ouds plagh te verftaen, of de felve weder van nieuws uy t te ge- ven, maerdefelveterftondtna dekennifièvan't 't verval, ten behoeve van de GraefFelijckheydt tefayferen, verkoopen , of aen de Domeynen teappliceren, hebben op 't Vertoogh en Advis van die vanhaerEd.Mog. Kamere vanReecke- ninge gerefolveert en gearrefteert, foo gerefol- veertengearrefteert werdt by defen, in confor- mité van't eeuwigh Edift by wijlenKeyfer Kaer-, Ie, hooghl. Memorie, in den jare vijftien hon- den veertigh geëmaneert, dat men van nu voort- aenaenniemandt, vanwatqualiteyt of conditie hy zy, van nieuws en fal mogen vergunnen noch accorderen' eenige van de voorfchreve rechte ofte quade Leenen, noch defelve in eenige goede of onverfterfFelijcke Erf-leenen converteren, maer

Offiroy, 't welckeen Leenman moet hebben van de Land-Overighejdt, om vMJf Leen· Goederen by Uytterfle Wille met effett te mogen difpontren* ,

DE Ridderfchap , Edelen en Steden van Hollandt ende Weft- Vrieflandt, repre- fenterende de Staten van denfelven Lan- den , allen den geenen die defen jegen- woordigen fullen ilen oftehooren lefen, Sa lux ; *Doen te weten: Dat Wy ter ootmoedige bede, enfupplicatievanN., woonende tot, &c. hem Suppliant gegunt, geconfenteert ende geoclxo- yeerthebben, gunnen, confenterenenoftroye- renuyt onfe fonderlinge gratie by defen Onfen Brieven, dat hy fal mogen difponeren, tefteren, en ordonneren van alle fijne Goederen, roeren- de en onroerende, foo wel Leenen als Eygene, en andere Goederen, hoedanighen van wat na- tuyreofqualiteytdie zijn of wefen mogen, die hy nu ter tijdt heeft en gebruyckt vaniïjneygen patrimonie, ende van den geenen die hy verkre- gen heeft, of namaels* verkrijgen ial mogen, by

koope, verfterfFenifle, fucceflïe ofte andere gelegen binnen den Lande van Hollandt, Vrieflandt, Voorne en elders, gehouden vana GraefFelijckheydt van Hollandt, of den YgT lenderfelver, het zy by forme van Teftamc■ enÜytterfte Wille, Codicille, voorNp^ Getuygen, Mannen van Leene, ofteWett Rechteren, daer onder defelve Leenen o . deren gelegen zijn, ofte wefen fullen, als e en anders tot fijnen gelieven, ten profijte ?v^ neKinderen, indien hy eenige heeft:,, Ρ[ ^ en Magen, of andere V reemden, dien, e ^ foo het hem gelieven en goedt duncken ^ ^ voorfchreveLeenen en Goederen dente ^j^ neKinderen of andere Perfoonen gf^^ojp porteren, of laten in 't geheel of deel, 3r.0 afligneren Renten, erffelijck of ren "£ jjjnen oock daer op yemandt tocht bewijfe*1 j 0^,

-ocr page 535-

Saecken van Leen.

513

• nffoede^elieftej oorlovende, conièn-1 dat d'envoorfchreven Suppliant geen Baftaert en diiêref ie e ^roJ^rencje voorts den Suppliant, | is, en dat de voorfchreveLeen-goederen aen den delnftitutie als Legaten en andere HeereofVailallen niet iterffelijck en zijn, noch

Sckingen of Amgnatienvan Lijftochten, ook Rel enenPenfioenen, erffehjck of ten lijve, in JiinLeen-goederen vooreen reyfe falmo- en °f bftitueren en ordonneren, aen wien dat het £ ^ineLeen-goederenbylnftitutie, Le- geeneMa!ieckinge ofMïgnatie, erffelijck of ten ^eaennjneKmderen,yriendenofyreemden pmaeckris, fal erven, fuccederen, of komen Vtoverlijden van defelve, niet tegenftaende tot ch toe anders van de Leenender voorfz Lan- den enden Vafallenderfelver gebruyekt is ge- weeft, welckgebruyck Wy na voorgaende be- fchrüvinge, en volkomen deliberatie, by Onie rechte wetenfehap en feeckere kenniffe, gedero- ceert en te niet gedaen hebben, derogeren ende doen te niet by defen, hebben voorts den Sup- pliantveroorloft en confent gegeven, en geven by defen, 'c voorfz fijn Teftament en Uytterfte Wille, dathyalfoomaecken fal, ofte voortijdts gemaeckt heeft by Codicille ofte andere Ordon- nantie van Uytterfte Wille te mogen verminde- ren en wederroepen, wanneer, en t'allen tijden als't hem gelieven fal; welck Teftament, Gifte en Ordonnantie, dat by den Suppliant alfoo ge- maeckt is, offahvefen, Wy als nu voor als dan geconfirmeert en beveftight hebben, confirme- ren en beveiligen by defen Onfen Brieven ende Wille, dat die onderhouden en volkomen wer- dc, envangoederwaerdeendeeffefteblijveten eeuwigen dagen, ende dat die geene, wien dien voorfchreven Suppliant defelveLeenenen Goe- deren , of deel van dien, gemaeckt, gegeven, of daerop eenige Renten of Tochten geaifigneert heeft, daerafgebruyeken na den Rechten, Wet- ten en Colt urnen van der Plaetfendaer die gele- gen zijn of wefen fullen, gelijck, en in aller voe- gen en manieren, of de felve Giften en Maeckin- gen voorLeen-mannen der Graeflijckheydt, of voorden Rechteren en Wetten, daer onder die Goederen gelegen, of daer die bevonden fullen zijn, gedaen en gepaifeert w aren; behoudelijck

oock gegeven ofte gemaeckt fullen welen eenige Kercken, Kloofteren, Gods-huyfen of Geefte- lijcke Feribonenj behoudelijck oock dat die geene, wien den voorichreven Suppliant de voorlchreve Leen-Goederen geven, ordonneren of maken fal, 't zy Mannen ofv rouwen, gehou- den fullen zijn binnen fes weecken na het overlij- den van den voornoemden Suppliant, of dat fy- luyden de felve Goederen geaenvaert fullen heb- ben , de voorfz GraefFelijckheydtof Vaial-Hee- ren, van wien defelve Leen-goederen gehouden werden, Eed, Hulde ende Manlchap daer af te doen, en te betalen de Rechten daer toe ftaende ende behoorende, al fonder fraude en argelift ·, ontbieden daeromme, ende ordonnerende On- fen welbeminden den Praïiïdenten endeLuyden vandenHoogen ende Provincialen Raede, die vandcReeckeningenin Holland, de voorlchre- ve Vaiallen, Mannen van Leenen, en allen an- deren Jufticieren , Officieren en Onderiaten der voorfz Landen, wien dat eenighfins fal mogen aengaen, haren Stedehoudercn, ende een yege- lijck van hun byibnder, foo hun toebehooren lal, datfyluyden het Teftamenc, Ordonnantie ende Uytterfte Wille van den voorfz Suppliant, fulcksalshydatgemaeckt fal hebben, en als nu by Ons beveftight en geconfirmeert foo als voor- ichreven is, of noch maecken lal, onderhouden en volkomen na fijn forme ende innehouden, en den geenen die by fijnen Teftament en Uytterfte Wille, de voorlchreve Leenen en Goederen ge- maeckt en gegeven, of daer op eenige Renten of Rechte be wefen of geaiTigneerc fal hebben, 'ofte noch te maecken, geven of alÏÏgneren fal, daer van doen, laten en gedoogen , ruftelijck, vre- delijck en volkomelijek genieten en gebruykenj fonder hun tot eenigen tijden daer inne te doen of te laten gefchieden eenigh hinder, letfel ofte moeyenilïe ter contrarie. Des t'oirkonden heb- ben Wy Onfen Grooten Zegel hier aen gehan- gen. Gegeven in den Hage den, &c. Anno, &c.

Rejölutie van de Heeren Staten Generael3 noopende de Brabantfche Leenen, in dato denfeventiendenjulii 164,9.

ONtfangen een MiiÏÏve van den Raed van tfrabant, gefchreven alhier in den Ha- ge den twaelfden defer, houdende in Hn^rrU u ' dac tQt voldoeninge van haer S£hX,MliriVe'in dato refPeaive den den r.fn· ?, y' en den vijfden en negentien- veerS" CS Jaers feftien honderdt negen en hcvS ,wa5b3rhattHooghMog., infonder- fecckeL aSfte Verfocht hebben hun advis op be?oeX0m dt'namentlijck, of de Generaliteyt V en2 feftinSevan de Heerlijckhe- v3n 'stierf!! L i^een-goederen in de Meyerye ^OBhKernb,ofch'dieverkochtwerden,haer feh'en R api llen geheven te verftaen, dat den «evann ?eexamineert hebbende de Re- Hoo?h Moo°mmicusvan Coeverden, aen haer Scenehvna£SkPr?cnteeri: > midtfgaders het IV DeeiT          ter handt heeft doen

Hellen, bevinddatuythethooftvan hetPIacaet, byhemgeallegeert, te fienis, 't felve gemaeckt te zijn van Opdrachten en Verkoopingen, die gefchieden aen GeeftelijckePerfoonen of Gods- huyien, waer uyt niet te infereren is, 'tfelveop andere particuliere geduydet te konnen werden, dengemeldenRaed van Brabant gelooft niette min, en ftelt vaft, dat den Hertogh van Brabandt gerechtightis totnaeftinge van Leen-Goederen, die verkocht werden, indien de naefte Vrienden vandenVerkooper het felve niet endoen , ge- lijck oock in Hollandt de Graeflijckheydt het felve recht iscompeterendei doch den meerge- meldenRaedten twijffelt niet, of haer Hoogh Mog. is kennelijck, dat het felve geen plaetfe en heeft, foo wanneer den KooperbyStadthouder en Leen-mannen in en met de Leen-Goederen is verlijdt, gelijck in defen, als warmeer verftaen Rrr .                   werdt

-ocr page 536-

Placaten. . 4. Boeck. 3. Tit.

514 werdt den Hertogh van dgerefilieert, en den fel ven

eerften Kooper der voorfz Heerlijckheden d

felve op eenen tweeden heeft getranfporteert?"

gclijck oock 't felve in Gelderlandt, Hollandt,als andere Provinciën is geobferveert, en des noodts au&oriteyten van Docloren fouden bygebracht konnen werden: Hier en boven iiillen haer Hoog Mog. gelieven te confidereren, dat zedert de na- ftinge by dea voorfz Coeverden geallegueert, (die voor Stadthouder en Leen-mannen alhier behoorden gedaen te zijn,) die Heerlijckheden in de voorfz Requefte gementioneert, zijn ge- naeft by den Heere Grave van Barban^on, als naeftevandenHeereVerkooper, die oock fijne naftinge by Mandament van den voorfclirevcn Raede van Brabant (gelijck 't felve in fulcken cas gewoonlijck is ) heeft geintenteert, dan na- derhandt gedeiïfteert; dat mede daer na den

welcke infgehjeks daer aen behoorlijck verle' inveftiture heeft bekomen, foo dat den wl \ melden Raed, alle 't geene voorfz is aengemerb* niet en kan fren, in wat voegen de Generalire t in cas fubjedi gerechtight foudezijn tot éiSl ftinge, by den voorfz Coeverden gepretendeerd waeropgedelibereertzijnde, is goedtgevonde\ en verftaen, dat het voorfz Advisgeftelt fal wen den, gelijckhctfelvegefteldtwerdtmidtsdefen" in handen van de Heeren Linteloo, ende ander' haerHoogh Mog. Gedeputeerden tot de faeclce van den Schoutet Coeverden, om te vifiteren examineren, en daer van rapport te doen, ende werdt ondertuffèhenaen de Provinciën, desbe- geerende, daer van geaccordeert copie.

Refolutie van de Heeren Staten GentraeU noopende de naeflinge van Leen-goederen in de Meyerye van 's Hertogenbofch, in dat o den 12. Julii 1649.

het felfdegeenplaets en heeft, noch grijpen en fal, foo wanneer den Kooper o f den Krijger van de Leen-goederen, door andere wegen en mid- delen, by Stadthouder en Leen-mannen in ende met de Leen-goederen is en fal zijn verlijt; doch om dat de Generaliteyt in 't ftuck der voornoem- de naftinge voor het toekomende nietenwerde verkloeckt, geprasvenieert ofte gepracipiteertj fal de voornoemde Raedt van Brabandt aenge- fchreven werden, dat fy haer Hoogh Mog. van tijdttottijdt fullen hebben te adverteren, t'elc- kens acht dagen te vooren, als wanneer fy fullen treden tot inveftiture van eenige verkochte ofan« derfinsgealieneerdeLeen-goederen, ommidde· lertijdt by haer Hoogh Mog. gedelibereert en ge- refolveert te konnen werden, 't geene in cas van naftinge over verkogte of anderfins gealieneerde Leengoederen,hier boven aengeroert,van wegen de Generaliteyt foude mogen werden gedaen,en werdt Coeverden , en oock alle andere fubal- terne Officieren midts defen expreflelijckgelait haer met het ftuck van naeftinge der Leen-Goe« deren gantfeh niet te bemoeyen.

Ynde gehoort het rapport van de Heeren Linteloo ende andere haerHoogh Mog. voorgaendeGedeputeerden, tot de fa- ke van den Schoutet Coeverden in krachte van der felver Appoin&ement, in date denfeventiendendefes, gevifiteert en geè'xami- neert hebbende de Refcriptie en Ad vis van den Raed van Brabant, geformeert alhier in den Ha- ge den t waeifden der felver maent, op haer Hoog Mog. refpe&ive Brieven, in dato den twintigh- ften Mey,en vijfden en negentiendenJunü laetft- leden, noopende feecker poindt, ofdeGenera- liteyt bevocght is tot de naeftinge van de Heer- lijckheden en andere Leen-goederen inde Meye- rye van 's Hertogenbofch, die verkocht werden: Is na voorgaende deliberatie goedtgevonde en verftaen, dat haer Hoogh Mog. by reprefenfatie over den Hertogh van Brabant, in'treflbrt van· defen Staet, gerechtigt is tot naeftinge van Leen- Goederen, die verkocht, ofanderfinsvervremt en gealieneert werden, indien de ηaefteVrien- den van de Verkoopers, ofteanderfïns Alieneer- ders, de naeftinge felfs niet te doen, doch dat

Formulieren van Eed voor de Leenmannen ende Vafallen, &c. in ΗοΙΙαηβ·

pen mainftineren, behouden en bewaren, na mijn macht en vermogen, en wijders naer Groot Mog., en den Lande van HoUandtena. Weft-Vrieflandtallebyftantendienfttedoen,iö raet en daet, binnen derfelver Landen, J*Pg fulcks geordonneert en bevoolen falwei; Lan ick mede fecreet fal houden't gunt my bj 9* wegen de meer- hooghgemelde Heeren a^ vanHoIIandt en Weft-Vrieflandt belaft orwkk len fal zijn, fonder yers te openbaren, t ^ tot nadeel der felver eenighfins foude mo|^^e fen, en voorts alles te doen dat een Mijtte' getrouw Leenman fchuldigh is endeben doen.

ICk beloove en fweere de Staten van Hollandt en WenWrieflandt, zijnde mijne Hooge enSouveraineOverigheydt, gehouwende getrouw te wefen, jegens alle derfelver Vy- anden ende wederpartyen , endedatickdefelve wederpartyen en vyanden met raedt en daedtna mijn vermogen fal wederftaen en afweeren, fon- der te weien in raedt of daet,daer defelve eenigh- iins hinder, fchade of nadeel afkomen mochte, maer indien fulcksyet tot mijnderkenniffe mog- te komen, datick't felve by alle mogelijcke we- gen, fonderveynfen fal beletten, en terftondt de meer hoogh-gemelde Heeren Staten van Hol- land en Weft-Vrieflandt, ofre haer Edele Groot

Mog. Gecommitteerde Raed en verwittigen, en daer afgoede waerichouwinge doen, oftedoen doen,aatick oock deSouverainiteyt,Hoogheyt en Doraeynen van de felve Heeren Staten fal hel-

GodAl-

Soo waerlijck moet my tnachtighhelfen.

0

-ocr page 537-

Saecken van Leen.

'

pj^Yafallen van Holiandt 3 ten tijde

Heere Gravevan Holiandt, van Zeelandt, ende Heere van Vneflandt, als fijn Vafal ende Leen- man, uy tredenen van N., &c. fult zijn en blij- ven goet en getrouw, en dat ghy hem fult voor alle andere Pnncen ende Heeren dienen in fijne faecken, oorlogen en wapeningen, daer 't be- hoort, tegens allePerfoonen, niemandt uytge- fondert, tot allen tijden, als ghy des van hem, of van fijnen't wegen vermaent of verfocht werdt, of dat anderfins die faecke en noot tot uwer ken- nnTequam, en fijnen Perfoon fult ghy bewaren, mitfgaders oock fijnen Staet, en Heerlijckheden en Rechten over al daer ghy fult konnen en mo- gen, en van fijne vyanden, quaed-willende ofte arch-bewijfende, fult ghy hem waerfchouwin- ge doen, ommedaerinne te voorfien, eer dat hem, fijne Landen, Luyden ende Onderfaten eenigh grief, fchade, achterdeel of hinder daer afenkomej en binnen behoorlijcken tijdt fult ghy brengen of fenden in derKamere van Reec- kenmgemijnsgenadighitenHeere in den Hage m Holiandt, onder uwen propren Zegele, die waerachtige verklaringe en denombrement van 't groiTevandevoorfchreve N.N., en van alle het gunt dat ghy, uyt redenen van dien , van hem houdende zijt, in wat maniere dat het zy, fon- der yet daer af te verminderen, of achter te laten, en dat op de verbeurte van 't felve Leen, ende fulc voorts in alles doen, dat een goet getrouwe Va- ' falie en Leen-man fijnen rechten Heere en Prince fchuldigh én mogende is van doen. AlfoohelpuGodt, enalleSijne Heyligen. . Eed der Achter-leenen. DAt fweere ick &c. aen den Heere N. ge- houw en getrouw te wefen , fijne baete te vorderen, en ichade te helpen verhoeden, ende voorts generalijck alles te doen dat een goedten getrouw Leen-man aen fijn Leen-Heer fchuldigh is en behoort te doen. Soo waerlijck helpe my God Almachtigh.

i

van

Jfi.Vtadthouders pedaen.

I

Ck fweere de Ridderfchap, Edelen en Steden J m Holiandt ende Weit-Vrieflandt, repre-

•ende de Staten van den fel van Lande, een- famentlijcke Graefrelijckliey t en Hooge Overig- heyt van dien, gehouw ende getrouw te wefen, ieins alle des voorfchreve Staten ende GraefTe- llkheyts vyanden en weder-party,

endatnaanc u"j« wf«w»-------*^f«» ·»·í**>*- flaenende afweeren, fonder te wefen in eenigen raedt of daedc, daer defelve eenighfins hinder, fchaede of nadeel afkomen mochté, maer indien fulcksyet tot mijne kenniilè mochte komen, dat ick 't felve by alle raogelijcke wegen, fonder veynfen fal beletten, en terftondt de voorfchre- veStaten, of den Gouverneur Generael, oftede Gecommitteerde Raeden van State het felve fal verwittigen, en daer af goede waerfchouwinge doen, of doen doen, dat ick oock de Hooghey t, Heerlijckheyt, endeDomeynehvan de Graef- felijckheydt voorfz fal helpen behouden en be- waren, alles na mijn macht en vermogen, ende alfulcks de felve GraefFelijckheydt, en den Lan- de als boven, alle byftandt en dienft te doen in raetendaet, binnen den fel ven Lande, daerick fulcksvermagh of verfochtfal zijns dat ick mede fccreet fal houden,'t gunt by mijn, of van wegen de voorfz Staten geordonneert ofce bevolen fal zijn, fonder yet te openbaren'twelck tot achter- deel der ièlver eenighfins foude wefen, en Voorts dien aengaende al te doen dat een getrouw Vafal enLeen-man fchuldigh is en behoort te doen. Soo waerlijck moet mijn God Almachtigh heipen·, en Sijn Heyligh Woordt. Eed van een Vafal efLeen-man van Hol- land, ten tijde van de Gravengedaen. GHyfweert byder trouwe die ghy Gode ichuldighzijt, enby uwe Chriftendom- m, op diegedenckeniiTe van onfen Heere God je usUmltusgekruyft, en fijn Heyligh Evan- gelie, datghy denPerfoonvan mijn genadigen

Verg

mX' ie^4m h Bink Gooi, Griffier van de Leenen des Graeffelpjckheyts van deuZrTL f°° Van '** Heer'iew0den J daer penningen voor ontfangen werden, tot behoef van meZni 7ejóÃáÖÀÌí*3 als oock vandeLeen-fechten desJêlfs Graefltjckheydts, die neerd 9 de oude herkomen fchuldigh is, vaneengroot, middel, enkleynLeen, foowan- handlij fn' oftehkoopegetranfporteert werden, in dato dm tienden Maert fettien ""«erteenendertigh.

â- ■   6- ■   o-

EkfteenfchooneMaeltijdt.

£*· â. I----ßï-

f- ■ o

Eenjacht-hoorn, wel behangen, Eenpaer nieuwe Hantfchoenen en een Jacht-hoorn, Een Dordrechtie Koeck, Een paer Harte-hantfchoenen, Een goede Heefte, of Snoeck> Een paer Smaerlen, Een paer vette Capoenen, Een rooden Havick, Een goeden Havick, een gouden Engelfchen Nobel, Rrr 2

o o

1-

I---- O----  O O----   I—  O 0---- f----  O 1---- O----  O 0---- y----  O 1—  o—  o

ö— o— o—10— o—10—- i— 4— O---- ö---- o— 3—-

rapen- Een^^fhoenen,

E

oenen,

Pacr^CcHandtfch0enen,

ö— 8-

— o Een

-ocr page 538-

4· Boeck. ^. Tit.

Placaten.

fi6

& ί p.

P- ©

Deurwae'rder, Portiers,

Een paer Conijneiij Een vette Paeuw,. Een Zeel Winden,elk Wintj. gV Een Zeel Winden, Een Capoen, Een goede Satav Eeupontgoet geldt, : Eén Loot frjn'puërsSiltèflSj' <·χ Een once fijn Srlvers,            ϊ·.«ί Een Engelfehe Nobel» Een halven EngelfchenNofaeii >i Een Vlaemfche Nobel, · Vijf Schellen goede Tornoyfenï Een ouden Schilt, Eeh goudenHollandfchen Schilt, Een Noortfchén Muteren Havick, Een gouden Penning, daer voor fal men beralen een Hollands fche oude Schilt, enden ièl- ven Schilt gereeckent ander- halven gouden gulden, fac. Een gouden Wilhelmus Schilt, Seventien fchellingen, facit, Een paer fpooren. Een gouden gulden, Een grooten gulden, daer men voorbetaelt "Een grooten gulden, daer men voor ontfanght een gouden gulden, Een Rijns-gulden, Een pont Hollands, Een gouden Hellinck, daer men voorbetacldt een Ducaet van Florencen, Een gulden Hellinck, een Fïorin van Florencen,'" Tien Schellingen Swarten, Een pont fwaerten, feftien pen- ningen voor den grooten, èlck pondt                                « Een pondt fwaerten, daer men voor ontfanght Een oude Vranckrijckfche Schilt, Eenftoop RhijnfcheWijn, EenftoopWijns, Een vette Weer, Een nieuw Swaert, Een VrHiiekrijckfehe Schilt, Een Vranckrijckfche Kroon, EenBoiirgondifchSchildt, daer voor ontfanght anderhalven gouden gulden, Een Nobel van acht en veertigh grooten, Vijf pondt fwarten, ekkerigroo' ten Tournois tot feftien pen- ningen daer voor ontfanght

' f— •l;0-^ ·; am*. - 7^ ΊίΙΗΦ·* ,8— .f δ- ι o-—" , &** Svp»»

1- 6- χ*. o- o- I- 3^ I- 3- 2- 4- o-

22-

o o o o o O o o o o6 o 0 O

van 40 grooten, Kfeer-gewaedert, na vermelden der Brieven endeen houden fygee&Heer-gewaeden, f0ok' taeldt'mej} daer Voore» tien ponden munüe ah voorert, Welverftaende dut alle Leenen,>Wéa dighwefèndedertighpoiidenendaer en boven' zijn gröoté; Leenen, oock alle Leenen, Β^1 lijckheyfhebbende, van hoe kleynder warden dat fy zijn',: zijη groote Leenen. Yan^Dóuwairievan Leenen. Van eeti pouwairie van de fom- mé van dertigh ponden jaer- lijcks en daer en boven , be- taelt men voor't récht, te we- ten van 't Zegel                          7—-ïöi—'ö Regifter-meefter,                          7—ilüi 0 Griffier, .,                                  i-—-!^ 0 Somma. 16— tp— o van 40. grooten. . VaneentjMiddel*leen. Van't Zegel,                                4—0—0 Regifter-meefter,                          4— o— o Griffier,                                       o—18— o Deurwaerders,                              o—18— ό Portiers,                                       o— 8—0 Somma 10—· o— o  van4q.grootent Heer-gewaeden,na inhoudt der Brieven^nde houden iy geen Hcer-gewaeden , foo beraeldt daer voören gelijcke tien ponden. Ende alle Leenen, jaerlijckis waerdigh Nvefen- de tien ponden van veertigh grooten, zijn Mid- del-Leenen tot dertigh gelijcke ponden toe, en daer beneden, wel-verftaende dat geen Heer-ge· waeden en werden betaeldt, noch van de eerfte Opdrachte of Verly, noch van de eerfte confti- tutie van Renten, midtfgaders van de eerfte fplit- finge, 't zy of het een Groot, Middel ofte een Kleyn Leen is.. τ 'Bouwaïrie Van een Middel-Lten, Voor't Zegel,                       ' . 4*~~0"~0 Regifter-meefter,                         4— °" ° Griffier,                                       0—18- ° Somma 8—18—  ö van4o.groote/)< Van een kleyn Leen, jaerlijcks waerdigWp® beneden de tien pont munt e als vooren. Van'tZegë'ï, "                  < »—e-o Regiftet-meefter,                          2- °"~" °n Griffier, ,                                °~9Zl j Deurwaerders,                              ö-- 7 Portiers, -                                  $$ *t~~tpn Somma f—ó— 6 Van4o.groote^ Heër-geWaeden, naer inhoutderBrieven^ de en houden*fy geen Heer-gevvaeden, f° taelt men daer voor een jaer Pacht of Rente. 'DouwamevantenKïeynLeen. ^j β Voor't Zegel,                           ' »7- ° 0 Regifter-meefteiv                         2"^ 0-^ ° -Söïnma 4— p— ö VrtW00* Lager ftöndr. Afturti in 's Gravenbge^ tienden Maérr, Anno feftien hondert een tigh. Ende was onderteeckent,^· ^^φΐί

o o o o o

2- II- 17- •10- -IO- . 8-

o—

■ 10- - 8- 17-

o o o

•ip— ■1%-ψ-

7—

-  6— -  6_ -   o— -  4— -io— . o-— . 2----- . o—

Ψ

Van de Leen-rechten. Èerfi van eengroot Leen,

Van'tZegef, f : - 'j · L^ii-^ïiii'»i( Regifter-meefter, ' J&WiMΌ Griffier, -ï^-ï^-^ ;Ó, Kameriinck. I^lj^-, 0

-ocr page 539-

Saecken van Leen.

517'

KJètdh Pok der/ > die men ufeert in den Leen-Hove van de Graeütjckheydt van Hol- 'landt.                                                     „W-u» ' ·

en dat pro rata van ekks fijn ftuck dat hy ont- fanght, foo wanneer .alle defelve ftucken op ee- nen rijdt ontfangen werden by over-drachte: Maer indien by Teftamente , moeten clcks pro rata 't voorfchreve Heer,-gewaede betalen, al- waer 't oock dat fy op verfcheyden tijden qua- men, foo iylwjacnfiatim,pofi mortem tefiatoris elcks in fijn quote verftorven zijn. Ende werden meer Heer-ge waeden en Hof-rechten betaelttcn' eeuwigen dage, i&i feudum nunquam confolida- tur, at quamenjaUe de ftucken wederom op. ee- nen Perfoon te verfterven, ten zy dat in de eerfte Brieven· van iplitfirige fulcks by den Vafal be- fproocken, ende inqe Leen-brieven geinfereert 7V ι ·ν - ■■· · '..... ■",·,-. .-.'■·'■,-■., ,', ■ , ,,,-Ttll ■> ,: ·. ::- -W-wX IL ■ r \ ■ Iteni, fop wannefer yemandt Lijftocht ge- ma'eckt werdt van een ftuck Leens; "foo werden fulck een Brieven verleent van confirmatie, e:""de en beiaelrniet vorder dan de Rech ren van connr-" matie, als geeneygendom, raaer alleennaecktc ufufruB aen *t felve Leen hebbendej ende en werc fulcks niet verder gereeckent dan gehjek eenen dieDouwarye, ofte eenige andere verfeeckert- heytvan waer-borghtochte, en diergelijeke ge- affigneerten geveftight wert op een partye Leen- geeds, daer mede gelijeke confirmaric vanden Heere op verfocht werdt; fulcks moet oock hier en boven den rechten Leen-volgcr binnen 's jaers het felve Leen ontfangen, ende 't Heer-gewaede met de Leen-rechten betalen, hoewel hy de vruchten van dien te buyten moet ftaen, geduy- rende't leven van den voorfchreven Ufufruftua- ris. Ratiopradiffomm, want een Leen fonder Eygenaer niet weien enmagh, voor't welck een Ufujruffuariso(Lï}f-tuchtcvnieten magh ftrec- keiji. ■■ ι -.!'··■ ihv/i' - V I I I. Maer foo wanneer yemandt fijn Leen en eenen derden over-draeght, midts behoudende daer aen fijn Lijf-tochte, foo en werdt daer afgeen co'nfirmatie-geldtbetaelt, qubrumufufrulïusnon tranftt in tertium , nee mutai perfonam, maer blijft by den eerften Eygenaer. IX.                    , Item, foo wanneer een ftucke Goeds te Leen e t'ontfangen, eerft op-gedragen werdt, foo en be- taeldt men oock voor die eerfte reyfe geen Heer- gewaede, fecus als by den Heere yemant wat te Leene uyt-gegeven werdt, want men als dan me- de Heer-gewaede betalen moet, ceflèrende in fulcken gevalle die redenc waeromme den Vailal van fijne vrye Goederen Leen maecjeende, al- fulckegratie voorde eerfte reyfe gedaen werdt. X- Item,al9tot Hypotheecque v^aneenRente^ver- fcheyden partyen van Leenen fpecialijckengehy- pothequeert werden, lbo wert voor't Heer-ge-# waede genomen het Heer-gewaede van't Heer- lijckfte en notabelft ftucke Leens. . •XI. Item, foo wanneer yemandt een ftuck of par- tye verkoopt of alieneert üyt feeckere fijne Leen, * naitsftipulerendedaeracnte behouden fijne lof- finge,

Kift, foo wanneer die Brieven houden ex- preilè Heer-gewaede van een jaer renten, fooen magh men ffi felve niet redimeren met den ponden (het welck alleen mili-

teert,

f0o\yanneer van eenigh Heergewaede uy t

n^ochin^nientioneert werdt) maer werdt daer ooren betaeldt foo veel als het verkochte Leen dat jaer gegouden heefr, 't welck tot des nieuwen Vaiialsprofijteis. .·_ -.:                  ^i,. ·; - Item, foo wanneer een Leen geiplitft werdt, foo en betaeldt den Ontfanger van't felve geenen Leen voord'eerfte reyfe geen Heer-gewaede; maer betaelt evenwel alle d'andere Hof-rechten. En daer na, foo lange 't felve Leen geiplitil blijft, betaeldt men tot allen veranderingen het volle Heer-gewaede, met de Hof-rechten.; Ende foo wanneer een conftitutie van Renten voor de cerile reyfe op een ftucke Leens geconftitueerc weit j en wertinfgelijcks geen Heer-gewaede be- taelt , als mede maeckende fplitfinge. ÏI I. Item, foo wanneer een jonger Soon of Doch- ter een Leen ontfangen wil, foo moet den oud- ften Soon of Dochter, alsoudfte en naefteLeen- volger eerft verlye nemen, en daer na fij η en j on- geren Broeder of Sufter 't felve Leen weder over dragen, indien hem fulcks belieft, en werden als dan dubbelde rechten betaelt van alles, tenware anders by Teftamente ende Octroye gecaveert ware. ■ :.:.. iyv Item, foo wanneer eenLeen houtdisjunètive tweeHeer-gewaeden, als (exemp/i gratia) van een Huys tot Noortwijck, 't, welcke houdt een zeel Winden, ofte een Havick, fooftaetdieele- &ie van 't Heer-gewaede, by den geenen die het Leenontfanght, gelijckhet oock doet als't hout een Sparwer, oi vijf of tien ftuyversdaer vooren, vfimthter, en magh den Leenman met het min-, lte betalende volftaen, fecusficopulative, als een paerKapoenen, ende een ftoop Wijns ,.&fic f mep, m wdeken gevalle men fulcks beyde te lamen betalen moet. ' »«>.·!■           — Items als op een ftuckLeens een Rente geftelt werdt, ioo moet defelve Rente mede te-leene Thgan)verden 0Ilder gelijckHeer-gewaede £2? Skb Leens' daer defe,ve Renie °Pge" JZ?tw?dt»'gehouden werdt, maer en betaeldt n™devoord'eerfte revfe geenHeer-gewae- £ ™ ^P^ngefinakcnde, en wert daer Qan voortsrnne geufeert dsfupra Art. 11. τ                      VI. LeenÏ rS,een Leen-™»i fijn geheel ftucke fijndoodru T^11 lljVe over-^aeght, of na ώες dri y Jeftamente ende Oftroye maeckt

fulcfevftf'

;cLeenfplitien*de

den Perfoonen

, en

tansvoordipZv'λ' 1Hu»cnoels, foowerdenoch- t0eft^ndei ^erHreAfeiet Hee^vaede, daer censgereeckenidf;0nröngers van 'tfelveLeen ^deverdS enbetaek' blijvende deufantie creLeen-rechten, usfupraArtk. II.

%

-ocr page 540-

5i8                     Placaten. 4. Boeck. 3.Tit.

maeckt, verfeeckert mogen zijn, daer ande - 't felve Leen op den oudften alleen fimpliciter fondervordereadjeclie als vooren gefteldt zij ' de, defel ve oudfte in toekomende tijden 't fe|y~ Leen foude mogen calangeren, ende voor hem alleene willen behouden , ofte oock by eenigh méfus in't geheel verbeuren mogen, dan in ge vallede felve oudfte, daer't Leen fulcks oppefeJ is, voor date van de kavelinge quame te overlii den, foo foude men 't felve Leen onder gelijcke woorden als vooren fetten op den oudften daer aen volgende, algeduyrende tot der tijdt toede kavelinge gefchiedt lal zijn j maer foude in fulc. ken gevallede portieen gedeelte van denoutflcn Overledèn,fonder Teftament komen en fuccede- ren op den oudften en fijnen naeften Leen-volger alleene, gelijck oock foude die portie vaneenige van d'andere Kinderen, fonder Teftamentelter- vende, welcke portie van de andere gedeelten fulcks gefplitft, endeby nieuw verly op den fel-' ven Leen-volger geftelt foude werden: Endein- dien't kavelen't voorfz Leen quame te beurtere vallen den voorlchreven oudften Soon, daerhet eerft op gefet is, onder die claufule van tot fijnen behoeve, ende van fijne andere Broeders enSu« fters, &c., fchijnt wel dat die felve oudfte Soon als dan mede genoodtlaeckt foude werdennieuw Verly te nemen van't geheeleftuckeLeens, hem fulcks nu in't geheel te loote gevallen, wanthy tot date der felver lootinge niet dan fijn vijfde of fefdepart na't getal van fijn Mede-Erfgenamen gehadt en heeft-, utvideturjudicare^ 'tadvisvan denLeen-hovevanHollandt, infrafolioti ge- mentioneert Art. 7. in 't felve ad vis. X V. Item, een recht ofte quaet Leen komt by ver- fterfte van den Groote-Vader op fijnes Soons Soon, foo wanneer die felve Soon voor lijnen Vader geftorveri is, achterlatende een Soon,den wekken men fulcks Verlye geeft, gemerdcthy is in linea refta van fijnen Groote-vader, ende mitsdien ontfangen werdt inde plaetfe van fijnen overleden Vader, breeder blijckendeby feecke- re Appoindemente ofte Sententie van den Stade- houder > Luydenvan den Raede, Leen-Hove enReeckeningevan Hollandt, in 't verlye van twee faten Lands, gegeven aen Cornelis Uptm- hanti hem aengekomen by doode van ifouttt Uyttenham, fijnen Groot -Vader, in dm^ vier en twintighften Martii vijftien honderateen en veertigh, flylo Curia Hollandia. XVI. Item, indien een Rentier,hebbendeecnRe^ fpecialijcken op feeckere Leen-goet gehypotn^- quee|t, binnen'tjaer en fes weeckenfijnde* niet en doet tot verheffinge en verlydinge: van - felveRenteftaende, foofoudendtfBrieve"^ conftitutië der felver Rente (voor foo VW^ recht van Hypotheecque aengaet) %γ>^. werden voor infuffifant, of ten minftcn iou ^ fulcke Rente gepoftponeert werden m g ^ preferentie, in de penningen gek°^ confti-

finge, foo en behoeft alfulck een, die felve lof-

finge nadérhandt doende, geen nieuw verly te nemen van fijn eerft-gealieneerde, ende nu we- deromme gelofte partye, maer ftreckt, en is hem genoegh fijn eer/re verly # daer inne alfulcken verkofte Stucken gecomprehendeert is, ut defini- iumeflin Decembriitfj.per Curiam Feudalem Hollandia tn eafu pradiffo concernente llomi- mm de Rhoon. X II·                  » Item, foo wanneer confirmatie van denHee- re verfocht werdt van een lange huy re, omme te- gensdenLeenvolgers van den Uytgever te mo- gen ftrecken, foo werden die Rechten daer toe ftaende, betaeldt als van confirmatie van een Erf- pacht , lij f-tocht en diergelijcke, ende en geniet die Kameilingh niet, noch Deurwaerders, noch Poortier in delen, noch oockeenige andere con- firmatien. Ratio pradifforum, want die des Heerenadvoy begeert, ende fulcks fijnennaem wil befigen l die moet hem fijne gerechtigheden betalen. XIII Item, foo wanneer op twee ofte drie Leenen confirmatie van lijf-tocht, ofte anders verfocht werdt, ibo werdt het inkomen van dien opeen geleydt, en daer na't Recht van confirmatie ge- nomen, 't zy van middel» kleyn of groot, naden inkomen alsdan bevonden werdt; maer en is men maer een Recht van confirmatie fchuldigh, al waren daer hondert Leenen inne begrepen, ende en behoeven noodelijck over confirmatien geen Leen-mannen te ftaen, maer werden die oock wel daer over genomen tot meerder verfeeckert- heydt van de geene die confirmatie verfoecken. XIV. . Item, foo wanneer yemandt by Teftamente en Octroy ijriftitueert alle fijne Kinderen in alle die Goederen, die hy Teftateur metter doodt ruy- men en achter-laten fal, foo wel Leen als Eygen, geen uyrgefondert, foo magh men (indien Par- tye fulcks verfoeckt} het achtergelaten Leen of Leenen, wel ftellen op den naem van den oudften Soon, of Dochter,by faulte van Soonen, met de- fe navolgende Claufulen, foo tot behoeve van denfelvenN., als fijne andere Broeders en Su- fters, by Namen, &c, henluydenaengekomen by doode, &c., te houden van ons, &c. N. voorfz fijnen Erven en Nakomelingen ., ten behoeve als vooren .En foo verre hier namaels de voorfz par- tye Leensbykavelinge een van de voorfz andere Kinderen te loote vallen en toekomen mochte, dat als dan de felve gehouden lal zijn daer van be- hoorlijck verlye van Ons te nemen, gelijckmy y. de Jonge, Stadthouder van de Leenen van Waflènaer, gebleecken is, by vifie van de Regi- fteren, t'anderen tijden, tot meer ftonden, in't Leen-Hof van Hollant gepleeght geweeft te zijn, als namentlijcken, onder d'Erfgenamen van wij- len Mr. Arent Sandelijn, van feeckere Vilïche- *rye van Leenaert Boon> ende van meer andere, volgende wekken ick oock fulcks gedaen hebbe in't verly van de Kinderen van Mr. WttteWit- tenf&y in 't Regifter G. Fol. 4 ƒ., en dit al ten eyn- de die andere jpnger Kinderen te betvanheure portienen gerechtigheden in het iëlveLeen,hun by Willende Teftamente van hare Ouders ge-

luicKennypotneecquc: iviaci «-.*«"--        j^, tie van Rente op Leen gedaen, en n°cn^. . vef.

nenbehoorlijckentijde aen ^enHeere W^

fochtzijnde, *» ^wz»//«w vervallen/

wetenge* beurö1

aen den Leen-Heere, en is 'tfelve met

-ocr page 541-

Saecken van Leen.

519

fulck Leen gehouden voor geradiceert, en niet meer voor van nieuws geconquefleert. X X I. Item, in de fucceffie van een Leen, 't zy of het ièlve van nieuws aengekoft, of dat het Beudum avitum'v&i werdt altoos aenfehouw genomen op de zijde daer 't ièlve Leen van daen gekomen, of in gevalle van koope, daer 't eerft op gefield t is geweeft ·, iulcks dat eenen, wefende in verdere grade, en nochtans van dezijde daer'tLeen af gederiveert, ofte opgefteldt is geweeft, alsvoo- ren geprefereert werdteenen anderen fijnen Ma- ge een graet, ja twee of drie nader in bloede be- ftaende, aen de zijde van't voorfz Leen niet af- gekomen, ofte originalijcken in't koopen niet

h | llöch wijfen: 't Welck fulctoby Stadt-

f'Xende Lcen-mannen van Hollandt geadvi- ï0Ïnde-erefcnbeertiSaendenRaed,ne&ens ?iStoeevanAIvaj den twee en twintigften

i

rwpmber vijfcic 5 2 Maer de voorfz Rente eens te Leen ont- Leeii, en fulcks nu Leen geworden zijnde,foü- Seevallevanwan-verfoek3geairimileertwer- dcnaïcflafldercntenaij. l Item datindenLecn-Hove vanHollant niet ireufcertenwerr, dat men die Vaflalen interpel- fere omtac hare Leenen te komen verheffen, foo menverflaet in Brabant en elders wel gedaen te werden: Dan foo wanneereenige Leenen in de

Leen-volghftervanJonckvrouwe Hïllegont van Sonnevelt, ende aengenomen hebbende de Ar- rementen van den voorfchreve Proceflè, Eyf- fcherfche in Rau Aétie, enlmpetrante vanRe- quefte Civile ter eenre, ende Hendrïck Croefinck, HeerevartBenthuyfen, Ver weerder en Gedaeg- de ter andere zijde, geconcludeert den fes en twintighiten December vijfden hondert feftigh, en gepronuncieertden achttienden Januarii vijf- tien hondert een en feftigh, Stik Curia Hollan- dï£ , en naderhandt by Sententie van den Groo- tenRaedttot Mechelen, geconfirmeert in dato den fevenden November vijftien honderdt twee en feftigh, en noch van gelijcken tufichen Mar- gareta, Heer Jacob Cater Dirck Soons Doch ter, Poorterflè van Amfterdam, Impetrante van re- formatie , ende 'Daniel Franfz , Gedaeghde, geconcludeert den tienden O&ober vijftien hon- dert drie en feventigh, endegepronuncieert den vijftienden Mey 1 f 74. XXII. Item, datvanAchter-leenen in't petitoir; en roerende de proprieteyt, behoort dieeerfte ken- niftètotdenLeen-Heeren, van wien fulck Leen gehouden wert, alwaer 't dat ΐγ^ by gebreecke van hare eygen Vafallen, Viericharen moeften fpannen met andere Leenmannen, ende niet van Stadthouder en Leen-mannen der Graeffelijck- heydtvan Hollandt, panders dan by appellatie of reformatie ) die alleene hebben d'eerfte ken- niflè van Leen-goederen , die men fonder mid- del te leenen houdt van de GraefFelijckheydt voorfz, ende oock van Aehter-Ieenen, foö wan- neer ter caufe van dien queftie is tufichen den Leen-Heere en fijnen Vafal, of dat defelve Leen- Heereen fijne Mannen gebreeckelijck of negli- gent waren behoorlijck rechtte doen en te admi- niftreren, na uytwijfen 't eerfte Articul van d'In- ftrudlie van de Leen-kamer van Hollandt, fulcks als by Sententie van den Hove van Hollandt ge- wefen is den feventienden Junii vijftien hondert drie en twintigh, tufichen Dirck Back Gerritfz<> Impetrant van MandamentPoenael, ende 'Dirck Gi/sfcrtfzvan Braeckef, Gedaeghde, midtiga-

Leenen, die Befitters van alfulcke onverheven

Leenen gehouden te doen roepen, om alfulcke 'Leenen te fi en verklaren vervallen aen denHee- re. welckePartye gchoordt, als dan verklaerdt werdt vervallen te zijn, indien blijeke van eenige felonnie,conremptie, ofgelijckefaecken, daer dooreen Leen verbeurt magh werden, na Rechte enCouftume; of werdt Partye't'ièlve onverhe- ven Leen verlydt, midts betalende dubbelde Rechten ende Heer-gewaeden, of meer, na ge- leeentheyt der voorfz faecken. X V I I L Item, ecnGeeftelijckPerfoon, willende een Leen ontfangen, is gehouden in fijn plaetfe te Hellen een waerlijck Man, die den Eed voor hem moet doen, welcke waerlijcke Man ftervende, moeteen ander géfteldt werden ommeden Eed te vernieuwen, mits alleenlijeken betalende het rechr van 't vernieuwen van den Eed, daer van oudstoeftaende, het welck is twintigh ftuyvers voordenHeere, en twee Leen-mannenelckvier ftuyvers, maer en werden geen nieuwe Hof-rech- ten beraeldt, foo lange als de voorfchreve Gee- ftehjeke Perfoon in 't leven is. Ende werdt van geüjcken geufeert in 't ftellen van een Leen-man vooreen Vrouws-perfoon,of een Wees-kindt. XIX. item; foo en mogen geen Geeftelijcke, noch oock waerlijcke Lichamen, als Klooftere, Gods* jwyien, Gaft-huyfcn, Collegien, Gilden ende aiergehjcke, eenige Leenen poiïïderen, fonder S, £fbb'nexPreiTeBrieven van Oftroyevan 7 ! 1 e^ in welcke gevalle fy gehouden S"efferilijckManinharep]aetfe?e itellen, "^cwijfeaisdiefciveManfterftofteveran- ."> N'jven1 gehouden defelve Goederen van rech^r^ ren' endie gewoonlijcke Hof- reehten mt den Heer-gewaeden ten vollen te be- Item Γ              XX. Relfoeluic°rWann,eereen Leen van nieuws aen-- «eften Τ ! Uciedcert 'c &1 ve op den oudften en fceerifeS.*0ψΓ> maer wer<*t die felve voor

r

föveLeen? 1Vaï de Penningen daer vooren het negenietenH jS' midts"> rendeel daer in- het voor-Jnn' λ TedaCrt0CdiebeterfchaP van Ve«fetourd^Cm L^en > welcke voorgefchre- ^rdaernaceflèerti en werdt daer naai-

ders den Abt van Baern, voor fijn Intereft met hemgevoeght, alwaer de voorfz Impetrant, na hy van te vooren voor den voorichreven Ge- voeghde ende fijne Vierfchare gedaghvaertwas, fijn voorfz Mandament, ommealdaer niet te

recht

-ocr page 542-

Placaten. „4.Boeck. 3.T1L

520

dere van den fel ven Treflongh, en Wernacrt- der T>oes, nomine uxoris, Jonckvrouvve Ei'Ί beth van Minne, in date als vooren. Nocht' een derde Sententie tuftchen Jacob Tijniïen mine uxoris, j onckvrouwe Bart ha van Ak de, als Moeder van Ψ iet er Suys, gewonnen AntonisSuyszw Jan van Almonde, als Grbote vader van den felven Ψ iet er, Eyflcher in rui Actie, ende Jacob Suys, Gedaeghde , in date den feftienden Novembris 15-^5-, XXV. Item, dat men geen Hollandtfche Leenen,m couftuymen van Hollandt en magh maecken in. alienabel, maer magh men die intervivos&t- neren, of byTeftamente endeOdtroye daervan difponeren,alwaer't oock foo dat defelve Leenen in haren eerften uytgeven fanguini vHflirpi ge. afre&eert waren, blijckende by feeckere Senten. tievanden voorfchreven Leen-Hove, tuffchen Jan van Vliet) en de Kinderen van den Heere vanWaJfenhoven, in dato den feventiendenfj. nuarii vijftien honderdt feven enfeftigh, beroe. rende de alienatie van de Ambachts-Heerlijck- heytvanS.Heeraertsberge en Ammers, nietje- genftaende die onder fulcke aflfetTatieals vooren den negentienden O&obris veertien hondert elf, by wijlen Hertoge Wilhelm ten Huwelijckegcge- ven is geweeft met Vrouwe Beatrix, zijnde na- tuiirlijcke Dochter aen Heer Jan van Vliet, on- der defe navolgende woorden: Dat Vrouwe Bet· trix fijne Dochter, ende haren Erve, vanHeer Jan voorfchreven, en van haer te famen gewon- nen , de voorfchreve Heerlijckheyt hebbenende houden fullen: Item, de voorfchreve Goede- ren fuWen Vrouwe Beatrix, onfeDochterenh- ren Erven, die fy winnen fal by Heere Jan, Hee- re van Vliet voorfchreven , tot eeuwigen dagen houden van ons, ende van onfen Erven, totee- nen onverfterffelijcken Erf-leene: Item,ofonfe Dochter voorfchreve, fonder blijckendegeboor- te van hen beyden gewonnen , aflijvigh werde, foo fullen defe Goeden vry weder komen aen ons en onfe Erven j ten ware een Leen eerft opgedrs·

recht te ftaen, eerft by den Leen-Hove van Hol- landt hem ontfeydt geweeft zijnde, ende daer na van fijn Keyferlijcke Majefteyt't felve geimpe- treerthebbendei eyndelijcken Vonniflè gerap- por teert heeft tot fijnen achterdeele, en expref- felijcken verklaerdt werdt, dat, indien Partyen malkanderen Goederen yet eyflchen willen in't petitoir, roerende de Goederen contentieux, fullen't felve doen voor den Gevoeghde als Leen- Heere, condemnerende den Impetrant in de ko- ften by den Gedaeghden en Gevoeghdeninde- fer inilantie gedaen ·, welcke Vonniflè (na- mentlijcken, om die adjudicatie van de koften oockbyden Gevoeghde gedaen, ende't voorfz eerfte Articule vander inftantie, namentlijcken in die woorden: Indien defelve Onfe Vaflallen of Mannen gebreeckelijck ofte negligent waren, behoorlijck juftitie te doen ) oock fchijnt 't gunt voorfz is mede te militeren, alwaer 't oockfoo dat Partyen te famen in 't verkieièn van den Reg- ter van den voorfchreven Leen-Hove van Hol- land eens waren en accordeerden. als dat by den Geintereileerden Leen-Heere 't felve belet, ende de faecke voor fijnen Leen-kamere gerenvoyeert foude behooren te werden. XXIII. Item, dat van alle Senten tien ofte Vonnifièn, fewefen by eenige Leen-kameren van fubalterne •een-Heeren der GraefFelijckheyt van Hollandt geappellcert en geprovoceerc werdt immediate aen den Leen-Hove van Hollandt, ja dat meer is, oockvandeLeen-Hovenvan Geeftelijcke Hee- rcn of Prelaten , die fuftineren den Grave van Hollandt niet te recognoiceren, dan alleenlijck den Paus, ut definitum efi by den Grooten Raed van Mechelen , in de faecke van eenen 'Dirck de Weent) enJacobvan^Duvenvoirde, Heerevan Obdam, in een Leene gehouden van de Abdye van Egmont; welcke Heere van Obdam voor de Leen-kamer der voorfchreve Abdye gefitc- cumbeert hebbende omtrent den jare vijftien hondert drie en vijftigh, hadde aen den Leen- Hove van Hollandt geappelleert, ende Manda- men t van Appel geimpetreert, van welcke Im- petratieby den voorfchreven <& Weendt, enden Abt, als Gevoegde aen den voorfchreven Groo- ten Raedt geappelleert wefende, om redenen als vooren, hebben aldaer Sententie gerappor teert totharen achterdeele, zijn in de voorfchreve ko- ften gecondemneert ende gerenvoyeert voor het Leen-Hof van Hollandt, alwaer overfulcks de faecke eyndelijcken getermineert is geweeft, we- fende defelve Sententie van den Grooten Raedt in date den feftienden Oélober vijftien honclerdt feven en vijftigh. XXIV. Item, dat men van geen Leenen en magh fub- ftitueren, nochte oock defelve maecken fubjeft reftitutie , uyt krachte van een fimpel Octroy, alsblijcktnoopende de fubftitutie, by feeckere Sententie van den Leen-Hove van Hollandt, ge- wefen tuflèhen Ja/per van Treflongh , nomine

ïen;

of by den Heere eerft uy tgegeven ware,on·

tier al dusdanige Woorden en Conditien, tef© ten, dat men 't felve Leen-goedt niet en Jou» mogen verkoopen noch laten verminderen,en daer inne niet te confenteren in eeniger ψψ®Ζ immersalwaer 't faecke dat'er inne geconienteei ware, dat het felveconfentfoudewefenvan waerde, maer dat'et felve Leen altoos joudee ven op den naeften wetachtigh ende o«« "^ booren, ofte andere diergelijcke woorden, π - brengende inden eerften opdrachte ofte «ï J

ven als vooren, expreiTeftipulatie van wet ^ ^ genalienerenj want in foodanigengeν fulcken Leen verftaen weit inalienabel tej γ^

blijckende by feeckere Sententie van aen Hove van Hollandt, ge wefen tuffchen £" Weendt, Impetrant van rau Aéhe, e"obcJ3Bl) Jacob van <Duvenvoirde , Heere W^jfc "Gedaeghde in date den twaelfden öeF

Tonckvrouwe Catharinavan Wijngaer- vijftien hondert tweeen ieltign.

uxoris,

XXVI

den , Eyflcher, ende Mr. Nicafms Hanneman,

Item.

vinxmaettnazTHrckvanAlckemade, Gedaeg-      item,

eenen^

de, in date dertienden Januarii vijftien hondert   voor Leen-mannen tot behoeve^^ρφ feven en veertigh, fiilo Cwifi, Noch eene an-   ren getranfporteert hebbeziac, u ger

-ocr page 543-

Saecken van Leen.

521

Lcsn komt te over-lijden aleer dieinve- man fijn Leen by Executie en Decrete, of ander-

fins verkoft werdr, foo en valc'er maer een Ver- lye, en werden die Brieven als dan gemaecktal- leenlijcken op den Kooper van'c felve Leen, als hem by Decrete, ofce andere Executie verkochr, zijnde, 't welck laetftgeftaen heeft op N., Ge- ëxecuteerde. Ratio differentie efl : Want m primo cafupnsdifto, h et Leen by den overlijdcix van den Leen-man al eens vervallen is op den oudften en naeften Leen-volger, ende fulcks op den Kooper niet geiteldt en kan werden dan by tranfportevanden fel ven Leen-volger, ofte den Curateur, alsreprefenterende den Boel, welck tranfportnietgefchieden en kan, dan midts eerft en alvooren felfs hebbende Verlye genomen, heC welck infecondopradiffocafuceiïbert) iboden Leen-man noch leeft j ja alwaer hy oock midde- lertijdt, dat de Rechtvorderinge op 't felve Leen begonft, is overleden. XXIX. Item, foo wanneer yemandt ièeckere ftucke Lands willende te Leene ontfangen, als by koo- pevandenEygenaervan dien daer aen gekomen wefende, welcke ftucke Lands hy Koopere eeni- ge lange jaren daer re vooren van den fel ven Ey- genaerineenkleynehuyregehadc heeft, midts het toemaecken van dien in defelve huy re bedon- gen geweeft zijnde, foo en werden de Leen- rechten van 't felve Leen niet geeftimeert na de voorfchreve bedongen huyre, hoewel daer aen noch eenige jaren huyre refterende zijn , maer werden defelve Leen-rechten geeftimeert na de rechte waerde van 't Landt, foo die ten tijde van de Inveftiture bevonden werdt te gelden in huy- re, Ratio pradi&orum ·> want foo haeft alfulc- ken eenen In veftiture van't felve Landt genomen heeft, werdt gehouden voor Eygenaer van dien* ende niet meer als Hnyrman, alfoo die voorgaen- de ofte refterende h uyre, met den voorfchre ven nagevolghden koope evanefceert, uyt en te niet is. Et tam quiares fuanemini fervit-, daer en boven ftaetalleenlijcken te confidereren watden Ontfanger van 't Leen van 't felve Leen genomen heeft, ofte magh hebben binnen 's jaers, 'tzy voor of na date vanden Ontfangh van den fel ven Leene, ende niet wat den felven Ontfanger den Over-drager van dien in huyre uytgekesrc magh hebben.

^

ftiture ge ^uï'lïr'Stbetalen, alwaer't oock foo, dat λub nrfchreveneerilenOver-geverinhetbefit ïïclve Leen noch gebleven ware, tot den dag L'etopden voorfchreven Leen-volger van Krfte/Koopergefteldtwcrde,^tdefinitum, Tbv Sententie van den Hove vanHollandt, 10 Η re den negentienden Oftobris, Anno veertien Sonderttwee en feventigh , tuiTchen Bruninck lanBoshuyfen, Regifter-meefter van Holland, E'iTcher, cnJacobRomboutfz, Verweerder, Jliick oock geufeert is geweeft in een Leen van drie mergen ander half hont, tot Wateringe, ge- reeiftreerc in 't Regifter van de Lcenen van Waf- fenaer G. fol. 6i. alwaer d'eerfte Verkooper hem van 't felve Leen terftondt verdragen, en de poflèifie fijnen Kooper overgegeven hadde,maer geen tranfport voor Leen-mannen gedaen en hadde. XXVII. Item, foo wanneer den nagelaten Boel van een overleden Leen-man by fijimKinderen of Erfge- namen geabandonneert, en by een Curateur tot behoeve van de gemeene Crediteursgeregeert en verkoft werdt, foo fal defelve Curateur , uyt krachte van fijne Commiifte, het Leen in den fel- ven Boel bevonden, van den Leen-Heere eerft ontfangen, inderqualireytalsgeordonneert Cu- rateur van den verlaten Boel van den laetft-over- leden Leen-man, en 't iel ve als dan mogen tranf- porteren den Kooper van dien, en werdt als dan fijneCommifïïe geregiftreert, als hem daer mede behelpende; offoude oock mogen't voorfchre- ve Leen ontfangen werden by den naeften Leen- volger, ende daer na infgelijcks den Kooper van dien overgedragen werden, mits in foo verre de- felve Leen-volger een Kindt ware van den over- leden Leen-man, het felve Kindtvante vooren magh piotefteren ende Acte daer van nemen, als dat hy by't ontfangen van 't voorfchreve Leen nieteriveritaethem eenighiins te willen immif- cereri hareditatifatema, maer het felve alleen- lijcken te doen tot vorderingeende reddinge van lijn Vaders Boel, en moet in allen gevalle dub- belt Verly wcfen in voegen als vooren. M              XXVIII.

Maer foo wanneer by het leven van eenLeen-

Waerjchoumnge, Leen-goederen, na het overlijden van de Leen-mannen, aenjj?raec~ klijckvoor/cMden, indatodenzi.Maerti6$6. Dl r^ten vanHollandt endeWeft-Vries-1 man, voorfooveelde Allodiale Goederen aen- jandt, Allen den geenen die defenfullen gingh, iïch, of gantfch en geheel niet als Erf-

menis άΎ?'' Dac toe OnYe kenniife geko- fcn, o£ τ S Τ Contf ° ver fie werdt get.roc- miLlh An~vd%erv*n een overleden Leen- de Ζ WaS tc beralen de ^hulden vanden overleden Leen-man, foo wanneer Lceu-m" rneen"goederen voor Stadthouder ende gcneralück nnochfPecialnck, noch oock felfs

genaem, maeralleen als.SueceiTeurFeudaeli of tenminftenals Erfgenaem, onder beneficie van Inventaris van den Overleden quam te gedragen ï dat Wy genegen wefende omtrent het voorichre- ve fubjeet yetwes feeckers te decreteren, ten eyndeniemandt, het zy Crediteur of Debiteur, door het voorfchreve difpuytibude werden ge- prayudicieert·, goedtgevonden hebben te ver- klaren ende te ftatueren, foo als Wy verklaren enftatueren bydefen, dat van nu voorraen naer

d

fto

s cndar^arergehyP°rhe(lueert en verbon- ■en lclven Leen-voleermetdevoet

't overlijden van eenige Leen-mannen, de Leen- S ff                    goede-

ete

IV. D

ErfF<

enis van den overleden Leen-

E EL

-ocr page 544-

Placaten. 4. Boeck. 3. Tit.

522

goederen byhaer befeten en naergelaten, oock houder ende Mannen van Leen zijn verbond

voor d

* --'' ' /-* -'-'---ί j' τ - i wei-ver Itaende dat door defe Verklarin

ge ende

mannen in fubfidtum , en foo wanneer de voor- fchreve fchulden uyt de Allodiale Goederen, door de voornoemde Leen-mannen nagelaten, niet fullen konnen werden voldaen, fullen we- fen aenipreeckelijck, verbonden en executabel, even ende in fulcker voegen, als de voornoemde Leen-goederen by het leven van defelve Leen- mannen daer vooren verbonden ende executabel zijn, fonder dat den Succefleur Feudael, of door hetrepudieren van de Erffenis van den Overle- den , ofte die te aenvaerden onder beneficie van Inventaris, de voornoemde Leen-goederen fal konnen of mogen eximeren en bevrijden van de voorfz executie, foo wanneer de voorichreve

Waerfchouwinge geen het minfte prsjuditie f-· werden gegeven, ofte eenigh voordeel 0ften deel toegebracht aende Leen-volgers teree ** ofte Crediteuren ter andere zijde, van die L·^' mannen, die voor her publiceren defes fo« ƒ" mogen zijn overleden: Gevende hier mede it alle Rechteren en Jufticieren defer LandenfJ1 eiale laft en bevel, haer hier na in het wijfea va hare Sententien en Vonniflen te reguleren end te doen reguleren daer hetbehoordt. Ende on dat niemandt hier van ignorantie foude moe™ pretenderen, foo begeren Wy dat defenalóimne gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer het behoort, ende te gefchieden gobruyckelijckis Gedaen in den Hage onder het kleyne Zegelvan

Allodiale Goederen niet fullen konnen ftrecken

tot voldoeninge van de voorfchreve perfonele ] den Lande, den een en twintighften Maerrfe»

fchulden, by den overleden Leen-man gemaeckt, j tien hondert fes en tachngh. Onder ftondt Te

er

lchoon de voorfchreve· Leen-goederen voor de j Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent voorfchreve fchulden noch fpecialijck, noch ge- j SimonnjanBeaumont, neralijck door den Overleden voor den Stadt

, Tlacaet, raeckende het verheffen <van Leenen , in dato den twee en tmntighflen Junii fefiien hondert vijf en tnegentigh. grootheydt defelve oock mogen wefen', binnen den Lande van Hollandten Weft-Vrieilandt, of daer buyten gelegen, de welcke uyt Onfe Leen- Regifters konnen blijeken van Ons, uyt wat hoofde het oock magh wefen, eenighfins te re- leveren, en te Leen ontfangen te zijn, endede welcke niet en konnen werden geprobeert van Onfen't wegen geallodialifeert, ofte die al voor den jare feftien honderdt feven en feventigh ver- fuymt zijn geweeft , behoorlijck te verheffen] niet werden bevonden, in gevolge van de ver- gunninge, vervat geweeft inde vooren gemelde Onfe Placaten enWaerfchouwingen van den vier en twintighften September des jaers feftien hon- dert feven en feventigh van Ons verheven te zijn, om aenftonds na de publicatie defes, endever- ders ten allen tijden, van Onfen 't wegen éfdm ende fonder eenige proceduren aenvaert, enmet Onfe Domainen vereenight, midtfgadersdePi- tenteurs en Occupateurs der ielve daer vanalfoo gedepoiïideert te werden, behoudelijck tegens dien Ons oock Ons recht aengaende, de vrucn· ten daer van ten onrecht, ende tot Onfen riadeel genooten: Dies hebben Wy by defen, aengaeiw de voorfchreve oude, en al voor denjarefeifr11 honderdt feven en feventigh verfuymdeLeenen f blijvende het gebruyek omtrent Onfe yerds Leenen, als noch in wefen, totdat Wy Wff gaende medefullen goedtvinden η ader te d»^ neren) noch wel voor eenfonderlingeuytte11

en laetfte gratie willen inwilligen eü-voorite aenajledie geene, dewelcke eenige der voor^ gemelde verfuymde ende niet vei heven Leerij hoedanigh die, ende waer oock gelegen mo|^ zijn, hebben ende occuperen, datWy hun voorfz nu gedeclareert verval gunftelijcK remitteren, foo als Wyhun kecfelvereimiw^ by defen, by aldien fy, te weten, de ing ^ nen ende Inwoonders van den Lande va landt en Weft-Vrieilandt binnen vijf n»CI en

by OnsPlacaetvan den drie en twintighften De- cember feftien hondert en tien hebben te kennen gegeven, vanverftanttezijn, dat na ordre van deLeen-rechten, alfulcke verfuym de Leen-goe- deren als vervallen, by Onfe Rentmeefters ende Officiers mochten aengeflagen werejen: Hebben goedtgevonden, gelijck Wy goervinden by de- fen te verklaren , aen Ons geheel ende effective- lijck vervallen re zijn alle foodanige Leen-Goe- deren, vanhoedanigenqualireyt, geftalte ende

-ocr page 545-

Saecken van Leen.

523

de felve Leenen , volgens Ons jegenwoordigh declaratoir, aen ons fullen zijn ende blijven ver- vallen, enmetOnfeDomainenvereenight, om ten Onfen behoeve voortaen bekeerdt en gead- miniftreert te werden. Ontbieden daeromme, en beveelen denStadthouder, Pradldent in den Hoogen ende Provincialen Hove, de Raeden en Meefters van Onfe Reeckeningen , den Stadt- houder ende Regiitermeeiter van onie Lee- nen, en alle andere Onfe Officieren en Jufticie- ren, hennaerden inhouden defer punftuelijck tereguleren, ende tot de executie van dien elcks het fijne, desnoods, na behooren te contribue- ren , fonder daer regens yetwes te doen ofte te laten gefchieden, want Wy het ielve bevonden hebben tot confervatie van de Rechten der voor- fchreve Landenalfoo te behooren. Ende op dat een yeder hier van foude weien geinformeert, en niemandr eenige ignorantie foude konnen pre- tenderen , foo begeeren Wy dat defen alomme gepubliceert endegeaffigeert fal werden daer het behoordt, ende te gefchieden gebruyckelijck is. Gedaen inden Hage onder hetKleyne Zegel van den Lande, den twee en twintighften Junii fes- tien hondert vijf en tnegentigh. Onder ftondr, Ter Ordonnantie van de Staten. Geteeckenc, Simon van Beaumont.

Hiewoonachtighzijnbuyten den felvenLan- f ïïlropa, binnen een jaer, en buytcn Europa del Jrntiidt van twee jaren, innegaende re- r^veliiclcmec den dato defes, van de voorfz fPe?!!2enniet verheven Lccnen, in handen çÀø Stadthouder van Onie Leenen fullcn ko- nvrrteieverenbehoorlijckdenombrement, men LnHp pertinente fpecificatie van de hoeda- veT trootheyten fituatie der voorfchreve ôç'in der iel ver belendingen, foo als die iSwoordigh bevonden werden, midtfgaders Sercchten, przrogativen ,ap-endependen-

„envan dien, en vervolgens daer van als noch inveftiture ende verly voor den gemelden Onien ïtadthouder en Leen-mannen komen te verfoec- kenenreobtincren, waertoefy uytkrachtevan de voorfchreve Onfe gratie, binnen de vooren gefpeanreerde vij f maenden, een en twee jaren refpeéhve, fullen werden geadmitteert, fooda- nighen in dier voegen, als of het voorfchreve verfuymennalatigheydtnoytwaregepleeght,en na het verloop van welcke voorfchreve reipefh- velijckegefpecificeerde vij f maenden, een-ende twee jaren refpeclive, niemandr meer tot de in· veftiturcen het verly der voorfchieve verfuym- de, ende niet verheven Leenen , felfsoockniet

door cenigh middel van Juftitie, relief of gratie fal konncn ofte mogen toegelaten werden, maer Sietoock 't geen noch tot defen Titu? dient Groot Placaet-Boeck derde Deel, Fol, 60

2.

DENVIERDENTITUL. Houtvefterye ende Jacht-faeckea Ordonnantie en Reglement, tot redres van difordres omtrent het beflier vande Hout- vefterye ende tVildemiJfen in den Lande van Hollandt, in dato den acht en twintighfien Sep- tember veertien hondert feventigh.

fAXIMILIAEN ende MA- RIA, by der gratiën Godes Hertogen van Ooften- rijck , Sec. Allen den gee- nen die defen jegenwoordi- ge Letteren fullen fien ofte ■— *a> hooren lefen, Salut : Al- ?° Uns kIf rlijcken geblcecken is by informatie jaeropgedaen, hoe datOnfeHout-vefteryeen Hnf á Duynmeyerfchap in Onfen Lande van ";-7j. inden jare veertien hondert en feven- van à á "a den °verl»jden wijlen des Graven Amh VS geweeft is in handen van Heere ra„A, d ,Baftae't van Bourgoignen, Grave E.?in Ardennen, by den quaden Re- tand· eyandcn geenen die hy tot den bewinde te niet ñ a^ · grooteliJcks verminderdt en Wehc£ niS' endenoch dagelijcks doet foo nüttee l0mcer5 mks dien datdefelve Gecom- Plecken Ãt0t VCcle ende diverfche itonden en ^evoorf' é °° w?! gr°ene als dorre Boomenuyt Wghtevertf 0j}fe WilderniiTe in groote me- ^n, ende l het£ereedegeIdc daer af on«> ooefc eenige daer af wegh gegeven

heeft, na fijne geliefte·, hy heeft oock ten Erf- chijnfe uytgegeven veele endedivei fche Plecken uy t Onfe voorfchreve Wilderniilen, daer af hy boven den Erf-Chijns genomen heeft feeckere fommen van penningen, tot fijne eygene bate en profijte, alles ter contrarie van de Commiffie die den voorichreven Heere Anthonis daer af heeft van wijlen Onfen lieven en feer beminden Heere en Schoon-vader van Ons Hertoge, ende Vader van Ons Marie, Hertoginne, wiensziele God genadigh zy ·, en dat noch meer is, hy heeft gehenght dar delngezerenen van de Dorpen, ge- legen by Onfe voorfchreve "Wilderniilen, en die gehouden zijn te beplanten de Duynen met Hei- me, voor't verftuyven van deSanden, van die, dienfte verdragen zijn geweeft, of ten mïniien. uytftellingedaer af verkregen hebben, nemen- de daer voor gerede penningen ·, midts 't welcke niet alleen Onfe voorfchreve Wilderniilen, maer oockdeGebuyren Landen en Erven aldaer om- trent gelegen, in diverfchePlaetfen met den San- de alfoo verftooven en verderffelijck geworden zijn, dat die fchade daer by geleden, onverwin- nelijckis, ende ware gefchapen de ièlve Onie WilderniiTen, dat een goedt perceel is van Onfe

Stti                         Do-

-ocr page 546-

524                    Placatm 4-Boeck. 4. Tit.

Domêyhénaldaer, ende oock 'tfelVe rneeft de- duyt ende geneughtdat Wy in den voorfchf even Onfen Landen aldaer hebben, in korten tijde te niet te gaen , het en ware by Ons hier op niet vooriienen wierdemet behoorlijcke remedienj SÖO IS'T: Dat Wy met aller Onfer herten daer toe geneyght zijnde, dèfelvë Onfe Hout- vefterye, dat Oniè eygen propre Dömeyne is, weder te brengen in goede ftate , ende oock den voorfchreven Gebuyren, Onfe Onder faten, te befchuttenente befcherrnen Van meerder fchade en verlies van haren Lande , hebben by adviiè en gcédtdünékett Van Onfën lieven én getrouwen, dieLuydenvan Onfen gröoten Raéde, by Ons wëiéhdévan Onfen lieven en getrouwen Stede-' houder Generael Onièr vóorfchrevé Landen van Hollandt, ende Heerevan der Veere, en oock vanden Prïefident van de Kamere van de Reeckê- ninge te RijiTel, nu refiderende te Mechelenj Mr. Jean Ie Doulxj en oock van de Luyden van de Gecommitteerden op't ftuck van Onfer Do- mainen ende Financie, die voorfchreve Officien van Houtvefter, van Opper-Duyn-meyér, en van ouds Cafteleynichap van Teylingen, weder in Onfen handen gekomen , midts dat Wy den voornoemden Heere Anthoine, ofte den Heere van Beveren fijnen Soone, voor hem daer Voo- renbewijft hebben, ende bewijfen midtsdefen Onfen Brieve, op allen den Renten, opkomin- gen , vervallen en profijten der voorfeyder On- fer Hout-vefterye, en Opper· duynmeyerfchap, fulcke ende gelijcke fommevan penningen jaer- lijcks, als fy tot hier toe van de vóorfchrevé Of- ficien gehaat hebben , gedragende ter fomme vanfevcnhonderdtponden, vanveertighgroe- ten Onfer Vlaemfchèr Munté, 's jaers, omme vandientegebruyeken infulckenfchijnè, als fy uyt machte der voorfchreve Brieven, wijlen Her- töge Kaerles, van de voorfchreve O fficien foude hebben mogen doen * ende op dat Oniè Hoog- héyt, HeerlijckheydtsRechten enDomeynen, in der felver Onfer Houtvefterye ende Opper- Duy nmèyerfchap, voortaen mogen Werden bè- forght, bewaert ende onderhouden, én fondër- lingé dat fulcke fententie, als by den Gröötën Raede van zaliger gedachten , wijlen Hertogè Philips, Oude-vader van Onfe Maria, géWèfen is ge weeft tegen s wijlen Heer Réynoüt, Heere van Brederoode, roerende Onfe vóorfchrevé Houtvefterye, in allen haren Pointtèn én Arti- éulenmagh werden achter volglït, ènde'tgëene dat in cbn rrarié vande Sententie, én andérlihs i η mindernifTen Onfer voorfchreve HoütVëftêryén, by de Gecommitteerde des voorfz Heeré Anthö- iiis den Baftaert zedert gefchiét is,wedèr behöor- lijck gerépareert zij η, hebben gewilt endé géör- donneert, willen ende ordonneren midts deféft Onfèn Brieve, dat Onfen voorfehrevën Stede- houder Generad van Hollandt, nu jëgënwöör- digh, ende de geene die hier namaèls in dër rijdt

Ende om dat den fèu Onfen Stedehouder, overmits veele ende di fche andere occupatien, die hun dagelijcj^ komen, uyt reden fijner voorfchreve Officie? Stedehouder Generael, in't goedelijck νΛ m en fal mogen felve in Perfoone dagelijcks te w? ftaen, tot het bedienen vande voorfchreveOnf Houtvefterye en opperfte Duyn-meyerfchap > ί foo dat wel behoeven en van noodenwefenfo" de j Wy hebben geordonneert ende ordonneren als boven, aldaer te wefen een Onder-Houtve. ft er, die't felve Officie van Houtvefter en(k perfte Duynmeyerfchap, ende by OnferConJ. miflieft, die Wy hem daer op verleenenftil|cn* fal bedienen ende bewaren, macht hebbendeaU Ie breucken ende boeten, aldaer vallende en v^ fchijnende, foo wel Crimineel als Civil, te fe» rechten, tecalangeren en te èxploi&eren, vóot den Geréchte ordinaris der felver Houtvefterye alfoomen dede ten tijde van wijlen de voorfchre- ve Gfave van Ooftërnant, Houtvefter en Op. perftenDüynmeyërwas, en van ouds gewoon» lijcken is , den wekken Onder-Houtvefter lij ne Réfidentie houden fal op Onfen voorfchre- ven Huyfe ende Slootë tot Teylingen , endedat welvaren op die wedden, profijten ende emolti- menten daer toé behoorlijck, ende gelijck de voorfchreve Heëre Anthönis den Baftaert, ende wijlen den voorfchreven Grave van Ooftërnant, én andere voo; hun daer plegen te hebbenjends daer en boven, om de onderhoudeniiTe vande Knechten , Dienaers , Huysgefinde, Paercfen en Honden, die hy noodtfaeckelijcken fal be- hoeven , om te bedienen het voorfchreve Offi- cie van Onder-Houtvefter, foo fal hy noch heb- ben een gedeelte inde boeten, breucken ende ex- ploi&en , inde voorfchreve Houtvefterye jaer- lijcks vallende en verfchijnende, mitigaders an- dere fulcke baten, nutfehappen en profijten uyt derfelver Houtvefterye , als hun byOnlenvoor- fchreven Stedehouder Generael, en Raedenvan Hollandt, en Luyden van Onfer Reeckeninge aldaer tóe gevoëghten gètauxeert wefen fil, *j3 gelegentheytder laft, koftendé Arbéydtdiede voornoemde Onfen Onder-Houtvefter > om tt bedienen ende be Waren het voorfchreveOfficie» do en fal moeten, den welcken Onfen Stedehou- der, en Raede van Hollandt, ende Luyden van Onfer Reeckeningen aldaer, Wy gemachtigd hébben, en machtigen met defen Onfen Br«jJ> de voorfchreve tauxatie en ordonnantie te*V fönder meer geboden van Ons daer af te ^W den·, dies én fal den voorfchreven OndeM^f Vëfter geenderhande breucken, aldaer verto- nende, höedanigh die zijn, mogen eomp^ noch dadinge doen, by wéten enadvifevajj JJ Vöötfchreven Opper-Houtvefter, die°ÏL>Ïe- dë Criminele faecken niet en fal latenc0Tfen ren, danby advifeen göédtduncken yan^w IdeomdieswilleiS

hiét gefchapen en zijn yet vééleOnfeRe» Λ(, té mogen houden in Onfen voorfchreven Van Hollandt: Ende dat dié Conijnen, g* gg komende uyt Onfe voorfchreve ψ^* & Wildërhiflen van Noord-Hollandt, oo lèvëringè diemen Jaerlijeks tot F^fJggSè

Onfe Stedehouder aldaer wefen fal, endé öp dié wedden die nu jegenwoordigh töt den voörfz Officie van Stadthouder Generael ftaërt êndë bë- hooren, oock hebben fal dèh principalen laft Van der voorfchreve Officie van Oppér-Höütvéftèr ënDuynmeyervan Onfer voorichrëve Houtve- fterye én WilderniiTe, overal in Onfen Vöörfe

tfermijnepleèghtedoen, OnfeB

toot»^.

-ocr page 547-

			Hontvefterye end			5*5 Winter Gras-huyr voor de Beeften , van Wind"' vallinge, van Exploicten , Compofitien ende Vervallen , die by den voornoemden Onder- Houtvefter, het zy met rechten, ofte met com- pofitien geéxploideert fullen werden, ende van allen anderen faecken, de voorfchre Houtvefte- rye, en Opperfte Duynmeyerfchap aenroeren- de, ontfangen mogen weiden by eenrehandtj foo hebben Wy daer toe geordonneert, en or- donneren midsdefen den gefwoorenKlerckvan onië voorfchreve Houtvefterye, nu zijnde, of namaels weiende, om het bewindt daer af te heb- ben, op fijne wedden, profijten ende emolu- menten , die hy nu neemt, uy t reden der voor- fchreve Officie van Klerck, die van deièlve pen- ningen gehouden werdt jaerlijcks te betalen den voornoemden Heere Anthonis deBaftaert, ofte den Heer e van Β e veren fijn en Soon, indeStadt vanhemdevoorichreve Rente of Pencioen van fevenhondert ponden's jaers, ofte and ere fom- me daer beneden, fulcke als fy van de voorichi e- ve Officien jaerlijcks tot hier toe plegen te ont- fangen , dewelcke fomme Wy willen dat alle ja- ren overbrengen behoorlijcke Quitantien, gele- den werden in uyrgeven der reeckeningen, die de voorfchreve Klerck van onfe Houtvefterye van fijnen bewinde jaerlijcks gehötiden werdt te doen inde Kamer vande Reeckeningen, in den Ha^e, by de Luyden van Onfer Reeckeningc aldaer, die Wy gebieden dat alfoo te doen. Ont- bieden daeromme , ende bevelen Onien voor- fchreven Stedehouder Generael , endeRaedts- luyderi in Onfen voorfchreven Lande van Hol- landt, ende Luyden van Onfe Financie, ende van Onfe Reeckeninge inden Hage, Onfe Rent· rneefters van Noordt-Hollandt, Kennemerlant en van Weft- Vrieflandt, en allen anderen On* fen Officieren en Dienaren, die dit aengaen magh*, enelckenbyfbnder, jegenwoordigh en toekomende, dat iy het inhouden van defen onfen regenwoordigen Brieve onderhouden, en doen onderhouden, byeenenyegelijcken, fbn- der daertegenstedoenof e te laten gefchieden, ineenigerwijfè, wanthetons alfoo belieft, en gedaen willen hebben. Des t'oirkonde hebben Wy onfen Zegcle hier aendoen hangen. Ge- gegeven in onfen Stede van Bruflel den acht en twintighften dagh in September, in 't j-e* ons Heerenduyfent vier hondert fevenrigh. Aldus geteeckentby mijn Heere den Hertoge,; en Me- VrouwedeHertöginae, daer den Grave van Chimay, eerfte Kameriingb , den Heere van Warehoef, vanden GrootenRaede, den Hee- re van Griethuyfen, Grave van Wintfefter ,<len Heere van Champrans, Pracfident van Bourgon- dien, Mr.JanleDoulx, Praifident vande Reee- ken-kamer te Mechelen , Nicoiaes de Gronde- len, en meer andere by waren. Μ •'Potter. In margineftondt, gecollatïpneert tegens den ori- ginelen Brief. Bymy, ende was onderteeckent3
		λ houder, Raeden, ende andere Onfe Offi- wpninHollandt, op defc tijde totniemandts fiireen komen, noch in een wijle tndrsge- 5r η en hebben , dan tot profijte van den gee- diefe heymelijck hebben doen vangen en fur- "!rnrere„,dieterntarckt verkocht, of doen ver- ï nncn, oüe anders hun profijt daer mede ge- SVn daer die Officieren, be windt gehadt heb- κ de in Onië voorfchreve Duynen ende Wil- Hermflen, nietakeaffchuldigen en zijn: Ende nndarjnen te beter hebben moge waer mede te betalen, die pencioene van dm voornoemden Heere Anthonis de Baftaert, ende oock ren- ningen om jaerlijcks te hefteden in plantingen van jonge Boomen mde voorfchreve Wildernif- fen, en oock anderfins, die te mogen verbete- ren! foo hebben Wygeordonneerr, en ordon- neren alsvooren, darmen alle Onfe Waranden van Konijnen ende Perdrifen, over al in Onfe voorfchreve Houdtvefterv en ende Wilderniflen vanNoordt-Hollandt, fai verpachten by plec- ken, bydenbernendeKeerflens den me ft daer voor biedende, eenfeeckéren tijde vanjaren, op fulcken Ordonnantie als by Onfen voorfchre- ven Luyden van Onfe Reeckeningen in den Ha- ge, byadvifeengoedtdunckênvanOrfenvoor- fchreven Stedehouder Genei ael, en Opperften Houtvefter, daer over geroepen eenige van On- fen RaedeendeReeckeningen aldaer, fulckeals himgoe lt duncken fal, gemaeckt Gu geordon- neertfullenwefen, den wekken Wy ordonne- ren en bevelen bydefen Onfen Brieve, d;'er toe teverftaen, metalleernftigheydt; behoudelijck de voorfchreve Veroaehtinge te gefchieden al- tijds on vermindert de voorfchreve léveringe van Konijnen, Onfen voorfchreven Sredeh /ader, Raedisluyden, Luyden van de Reeckeningen, en andere Onfe Officieren, daer inne behoorlijc- ke ende gewoonHjeke tijden , ende de voor- fchreve léveringeoockteceilèren, als Wy, of eenigevanOns, in Onfen Perfoone, inden fay- foenevanleveringê,in Onfen voorichreven Lan- de van Hollandt zijn fuUen, dewelcke léveringe wy als dan houden tot Onfer Keucken, alfoo hergewoonlijckis; En of die léveringe niet ge- notenware om deProviande van onfer Keue- en , dat de voorfchreve Pach tere van onfe Duy- nenenWildernifïên voorfchreven, indie^ge- ^ilejehouden wefen fullen, elck na advenant uneFachtinge, onfe voorfchreve Keucken wel leitoffeRn; ende wesfy boven der voorfchreve ben "ι Jμ kverin& meer geleverdt fullen heb- i datfalwefeninafkortingeen minderinge elck nV0°ichrcvePachtinge» totfulckenprijfe, fcWn?ni-^enPatrijs, als dat by de voor- Darhi °nnantie' °P het voorfchreve Ver- kil gefdonneeit wefen ,fal: Ende om dat deiSS^ca!ledepenningen , .komendevan VemarT ? Hontvefterye, foo wel van het tófifc? eii V00rfchreve Konijnen en Per-' '«. ^oockvanËrf,hüyfen, van Someren.
								Reno-

-ocr page 548-

Placaten. 4· Boeck. 4· Tit.

'2ί

Renovatie Waerfchouwirtge en Ordonnantie op 't ftuck van de Jacht endeWildernïffeh in dato den tienden Juliifeflien hondert vier en tachi igh.                                          { ?

ILHEM HENRICK, Byder gratie Godes Prince van Orange en Naflau, Grave van Catzenellebo- gen , Vianden , Dietz, Lingen, Meurs, Buyren , Leerdam, &c. Marquis van der Veere ende van Vliiïïngen, Heereen Baron van Breda, der Stadt Grave ende Lande Kuyck, Dieft, Grimbergen,Herftal, Kranendoncq, War- nefton, Arlay, Noferoy, St. Vith, Daesburgh, Polanen, Willemftadt, Niervaert, Yifelfteyn, St. Maertendijck , Steenbergen, Geertruyden- bergh, Turnhout, Sevenbergen, de Hooge en Lage Swaluwen, Naeldtwijck, Soeft, Baren, TerEem, Immenes binnen en buy ten, 8cc. Erf- Burgh-Grave van Antwerpen en Befan^on, Erf- Maerfchalck van Hollandt, Erf-Gouverneur, Stadthouder > Capiteyn Generael ende Admi- raelj midtfgaders den Prxfident ende Raeden over Hollandt ende Weft -Vrieilandt, Den ge- zwoorenDeurwaerder ofte Exploi&ier vanden Comptoire des Ontfangers van de Graeffe- lijckheydts WilderniiTen in Hollandt, S alut: Alfoo niet jegenftaende by de Placaten op't ftuck van de WilderniiTen en Houtvefterye defer Lan- den , van tijdt tottijdt gedaen emaneren

bliceren een pertinent Placaet en Ordonnant' Ontbieden daeromme, endebeveelen U λ ' toe committerende mits defen, dat Ghy treek over al in den Lande van Hollant en Weft-VriJ' landt, binnen de Steden en daer buy ten, daer me" gewoonlijck is publicatie te doen, endealdaer by U roepende den Officier van der Plecke f k't noodt) van wegen de Hooge Overigheydt, ge- biedt en beveelt eenenyegelijcken, van watftaet of conditie hy zy , hem punctuelijck na den te- neur van de voorfchreve Placaten en Ordonnan- tien, envoornamentlijck naer het voorfchreve Placaet en Ordonnantie , by One op huydenee· arrefteert, te reguleren; ende fpecialijck waer, fchoiiwt allen ende een yegelijck, die by den in- houde van dien tot de Jacht niet uytdruckelijck zijn gequalifkeert, haer te wachten van defelve voortaen te gebruyeken, in wat manieren het oockfoude mogen zijn, en de Gequalificeerde niet anders, als op den voet ende Reglementen daer toe geprefcribeert, op pcene van te lullen incurreren de boete daer toe by defelve Placaten en Ordonnantien geftatueert, die Wy willenen ordonneren, dat foo wel jegens de Gequalificeer- den, dejachtonbehoorlijckgebruyckende, als

nentelijckzijngefpecificeertallePeribonen, tot

jegens de Ongequalificeerde , fonder eenige

dejachtgequahflceerti als mede wel klaerlijck conniventieof diflimulatie fullen werden geè'xé- uytgedrucktdeordresenconditien, opdewelc- cuteert, by en door allen den geenen die de exe- ke de exercitie en het vermaeck van dien gratieu- j curie van dien isaenbevoolen: Gelijck Wy me- felijck aen defelve is geaccordeertj Wy echter j de willen ende ordonneren, dat alle die ter Jacht welenbehoorlijckzijngeinformeert, datzedert j by de voorfchreve Plaeaten ende Ordonnantien eenige jaren herwaerdts in het ftuck van de Jacht niet en zijn ^equalificecrt, ende nochtans eenige enWiidcrniftenzijn gepleeght, en noch dage- Winden ofte andere Honden ter Jachtgeleerr,of lijcksgepleeght werden fcer groote excelTen,niet bequaem zijnde, fouden mogen hebben of hou- alleen door Perfoonen daer toe by devoorfchre- , den, hen defelve binnen een maent na depubli- ve Placaten niet gequalificeert, ende vervolgens catie van deièn, fullen hebben quijt te maecken, onbevoeght; maer dat oock artduiins de felve ofte buy ten denbedrijve van de Houtvefterye te in veele poin&en dagelijcks wierden gecontra-1 fchicken, op de verbeurte en pceneals vooren. venieert, daer uytby continuatie notoirlijck een ! Ende op dat defeOnfe Ordonnantie ende Waer- totale vernielinge en verderffeniiTe van het Wild fchouwinge te beter moge werden nagekomen

foo ontbieden en beveelen Wy alle Omcierenen I ufticieren, Dienaren en Ingezetenen der Graet- felijckheydt van Hollandt en Weft - VrieMft dat fy U dit doende ernftelijck verftaen, obedie- ren, ende alle hulpe en byftandtdoen5 fondet. dts te laten in eeniger wijs. Gegeven inden rja- ge onder 't Contra-Zegel van Juftitie hier onder op gedruckt, den tienden Juïii feftien hondera vierentachtigh. Onder ftond, In kenndle va» my. Ende was geteeckent, /inth. wn Ρ * fchot.

en WilderniiTe, tot groote fchade van den Lan- dden de plaiiier van die gcene dewelcke de voor- fchreve Jacht vermogen te exerceren, ftaet te reguleren·, SOO IS'T: Dat Wy daer inne wil- lende voorfien , en begeerende dat de Placaten

met foo veel voorforge, noopende het felve fub- je&, van tijdt tot tijdt gemaeckt endegepubli- ceert, prsecife na hare foi me ende inhouden wer- der nagekomen ende geobferveert, na refumptie en ampliatie van de felve , op huyden op nieuws hebben gearrefteert, gerenoveert en gedaen pu-

Tlacaet en Ordonnantie, op de groote ongeregeltheden die gebeuren in 't jagen, #<f| o enfchietenvanalderhandeWildt, binnenι de Houtvefler)'e van Hollandt en ffefl-VrteJ gerenoveert den tienden Juliifeflien hondert vier en t acht igh. WILLEM HENRICK, Byder ronvanBreda, der Stadt Grave ende ^^ gratie Godes Prince van Orange Cuycq, Dieft, Grimbergen, Heirfta h ^ en vanNaflau, Grave van Cat- nefton, Cranendoncq, Arlay, Nofff yjjtj

" ' -

Vith

Daesburgh , Polanen, Wdle^.

'               Af

Lingen, Meurs,Buyren,Leerdam, &c. Mar- quis van der Veere en Vliflingen, Heere en Ba-

Nyervaert, YiTelfteyti, Steenbergen,* de tensdijck, Geertruydenbergh, Turnn ^^

-ocr page 549-

Houvefterye

5*7 Weft-Vrieflandt, ende derfel ver wettige af ko- melingen, midtfgaders beydedePraïfidenten,en andere Raden van den Hoogen RaedeenHove van Hollandt, de Griffiers, den Advocaet-Fif- cael, den Procureur-Generael, defesSecretarif- fen, als wefènde nu alle ordinaris, de twee eer- fte Deurwaerders van beyde de Raed-kamers, de eerfte en andere Luyden van de Reeckeninge, de Auditeurs, den Klerck ordinaris, de Dijck- Graven en Hooge Heemraeden van de drie Col- legien, alsRhijnlandt, DelflandtenSchielandt. Item, den Bailliuw van Kennemerlandt, den Rentmeefter, voerende den Titul van Raedt en Rentmeefter, alsvanNoordt-Hollandt, en van Kennemer-landt, de Meefter-knapen en Secre- taris van de WilderniiTe, de Rentmeefter van de Exploicten en Efpargnes, den Griffier van den. Leen-hove, denCafteleyn van't Hof in den Hage, wefènde de voorfchreve Officiers al te fa- men gerep ut eert voor ®fficiers, die men noemt denEfcroix, of Domefticques van des Graeffe- lijekheydts van Hollandts huyfe, dewelckevan ouds toegelaten is ge weeft, en als noch toegela- ten werdt, onverhindert te mogen Jagen in haer felfkPerfoon, of door haren dagelijcks Gebroo- den en ordinaris Lij f-Dicnaer, des door de fel ve op Konijn alleen, en dat elck met een zeel Win- den, te.weten3 drie Winden met twee Spioe- nen , of vier Winden met een Spioen of Baftaert, voor cen zeel Winden gereeckent, doorleyden- deheufièlijck de Duynen en Waranden, fonder in de gaten te rommelen ofte ftommel en, ofnaer eenige Hafen lagen te leggen, 'tzy op dammen, wegen, hecken, bruggen of anders, ende dat niet meer als een, ofte twee dagen ter weecke ; in alle de Duynen en Waranden*, waer dat herzy, gaende eens Ooft, ende eens Weft, ent'elcken reyfe te vangen, indien fy konnen , een Haes of twee, en een koppel Konijnen of twee , fonder meer, op een boete van twintigh pondt voor elo ,ken Hafe, en tien pondt voor elck Konijn, welc- ke daer over gevangen lal werden. Sonder dat nochtans yemandt van de voorfchreve gequalifi- ceerden ter jacht, t'eenigen tijde fullen mogen jagen in des Capittels Duynen, dewelcke van de Jachte vry gehouden werden , achtervolgende de Sententie van denGrooten Raede, van date den drie en twintighften December Anno vijf- tien hondert vijf, ende die contrarie doet, het felve fal mede weien t'elcken reyfe op een boete van twintigh ponden, boven gelijcke twintigh ponden voordeken Haes, en tien ponden voor elck Konijn by de felve aldaer te van gen. III. Den Deurwaerder van't Comptoir van Noort* Hollandt en Wilderniilè, ial in'c exerceren van fijn Officie, uytgaende met een Hont, megen jagen op Konijn, fonder anders ofte meer, ende mits hem regulerende volgende defe Ordonnan- tie. I V. Ordonnerende den Houtvefter, hem wel ende behoorlijck te informeren, op de qualiteyt van andere, de Jacht gebruyekende ·, ende den gee- nen die hy fal bevinden ongequalificcert te weien 't Veld te verbieden, en tegens dcfel ve te proce- deren naer inhoudt defer Ordonnantie, ibnder eeni-

enLageSwaluwen

ende van Naeldt-

Hoogc en ^f.^BuTgh- Graef van Antwerpen Wijck, «c· F c jviaerfchalck van Hollandc, f^fZrl Stadthouder, Capitcyn-Genc ^Sldmirael, mitsgaders den Prudent "Ι RaedenoverHollaiidc, ZedandtenVrief- f ί Den Deurwaarder ofte gefwooren Ex- , a' ,onden CompcoiredesOntfkngcrsvan f S "kïeydts WÜderniffsn in Hollandt, f ΤΤτ Alfoo* t'Onfer kennifle gekomen is, dicdagelijcksmdeBoiTchen, Klmgen, puy- :!„ Vilderniflên, midtfgaders m/c Vlacke enaaerePlaetfen, onder den bedrijve van de Houtvefterye ende Duynmeyerfchap van Hol- Endtende Weft-Vrieflandt foogrooteexceflèn «beuren, diegeperpetreert werdenbyveeleen diverfchePerfoonen, foo in't vangen, rooven, fchieten en vernielen van ontalhjcke veel Hafen, Konijnen en andere kopende Wildt: Als oock in't vangen, rooven en fchieten van Patnjfen, Vefanen,Korhoenderen, WildeSwanen,Trap- eanfen, Revieren, Scholvaers, Kranen en ande- re vliegende'Wildt, en dat met Honden, Netten, Srricken, Bufien, Bogen ende anderfins. Item, dar veele ende diverfchePerfoonen hen tot noch roe ondervonden hebben, onder den bedrijve van de voorfchreve Houtvefterye, na Hafen, Konynen, Patryfen, en andere foo loopende als vliegende Wild 3 hier voorengenoemt, te jagen, fonder daer toe gequalificeert tezijn: Datmede 'tGeboomte, RyfenenRuychten, waiTchende inde voorfchreve Boflchen, Duynen ende Wil- derniiTen, dagelijcksafgehouden, gebroocken, en vernielt werden, alles contrarie de oude Or- donnantien daer op gemaeckt, waer inne noo- deüjck diendt vooriien, omme de vorderever- niclingeen verderffenifïe van't voorfz Wild en Wilderniilè te verhoeden , Soo Is't : Dat WyU ontbieden en beveelen, daer toe commit- terende midrs defen, dat ghy treckt over al in den Lande van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, binnen der Steden ende daer buyten, daer men gewoonlijck is publicatie te doen, ende aldaer by u te roepen den Officier van der Plecke (is 't noodt) van wegen de HoogeOverigheydt, ge- biedten beveel teen en yegefijeken, vaiiwatftaet or conditie hy zy, hem te reguleren nadepoin- tten hier na volgende: F n.                           l w t dat cen yegelijck hem fal hebben te Γ,",enmde voorfchreve BofTchen, Klingen, Renende WilderniiTen, midtsgaders in het der , >naHafen' KoniJnen, Patnjfen, ofan- met Τ ^00rfchreve Wildt te jagen, of oock de 'j S?- of andere Vogelen te vliegen, an- te verb. erna foegelaten werdt» °P P06116 van daer enÏ611 r'elcken reyfetwintigh ponden, en ή'σΓΐ DonHn V00r elcken gevangen Haes veer- ^nXVefaVnenJ00r,elckengeVan^enKoniJn' voorVJ ΑKor"n°e«» of andere van het veertk iegei V ild' twintigh ponden, al van vandeM? j°ten 'z P°ndt, boven de verbeurte pondenen Vogelen. ^dSï!falleenliickuytgefondert die van de lc^Ppe ende Edelen van Hollandtende

-ocr page 550-

			5^8                   Placaten. 4.Boeck. 4-Tit.
		eenige conniventie ofte diffimularie ·, fonder dat oockop eenige prastenfe poflefile van tejagcn, eenigh reguard fal mogen werden genomen, ten ware die fijne Ouders of Praïdeccflèurs in officio mvreedfamighgebruyekvante jagen waren ge- weeft voorden jarefeftien honderdt twee en fe- ventigh, fonder particulier confent, endatdaer van ten genoegen dede blijeken. ■V * Verbieden ook den Hout-vefter,dat hy alleen, of met Meefter-knapen, eenige ongequalificeer- de ter Jacht, by particulier confent fal admitte- ren in eeniger manieren. V  I. Verbiedende over fulcks eenen yegelijcken, invoegen voorfchreven , niet ter jacht gequa- lificeert zijnde, te hebben ofte te houden eenige loopende Honden, Winden, Hafe-winden, Baftaert - winden , ofte Baftaert - Hafewinden, Spioenen, Bracken, Leger-Honden,Tuyme- laers, ofte eenige andere Honden, ter Jacht ge- leert of bequaem zijnde: En beveelen dengee- nendie alfulcke Honden hebben, hen de felve binnen een maent na de publicatie van defen, als noch quijttemaecken, ofte buyten den bedrij ve van de Hout-vefterye te fchicken, op de ver- beurte van tien pond t opelckenHondt, boven de verbeurte vanden felvenHondt, die by den Dienaer van den Hout-vefter raetter daet fullen werden aengevaer r» V  I I. Ende fullen de voorfchreve Gequalificeerden ter Jacht, defelve mogen gebruyeken op Konijn, vanSt.Jacobs avond af, endeopHaes, bypro- vifie van den cerften September af, tot Licht- mifle daer aen, en niereerder of langer, opeen boetet'elckenreyfevan twintigh ponden, ende daer en boven noch twintigh ponden van elcken Haes, ende tien ponden voor elck Konijn, het welckbuyten die tijdt fal werden gevangen, fon- der dat oock de voorfchreve Gequalificeerden fullen mogen jagen voor der Sonnen opgangh, nochte oock nader Sonnen ondergangh, gelijck fyluyden oock niet en fullen mogen jagen, of het Velut frequenteren op Sondagen, Biddagen, of diergehjckeFeeft-dagen, alles op verbeurte van dubbelde boeten. VII I Sullen oock de geene, ter Jacht gequalïficeert zijnde, die 't Wey - fpel met de Vogel hanteren, 't felve niet mogen doen dan buyten den voeden- den tijdt, te weten, mede van den eerften Sep- tember af tot Lichtmiiïe toe, fonder eer ofte lan- ger, uytgefondert alleenlijck de Vlucht op de Pittoir, die men in de Pomp-ti jdt naer ouder ge- woonte fal mogen vliegen, ende datopgelijcke boete t'elcken reyfe als vooren. IX. Wel-verftaendedat de meeninge niet en is,ye- mandt van de voorfchreve Gequalificeerde de Jacht toe te laten, die vervallen fouden mogen wefen tot eenige Mechanicque Ambachten ofte Neeringentedoen, of die Hafcn ofte Konijnen verkoopen, verwiflelen ofte leveren om eenigh gewin, of daer op leven, den wekken Wy het Veldrverbieden, eninterdiceren van nu voort- aen meer na Haes > Konijnen, ofte eenigh ander			Wildt te mogen jagen, op poene jegens de On gequalificeerden geftatueert, endatmehieV henluyden fal procederen fonder eenige H;V latie.                                              ëeojflimu. X. Dat oock de geene die gequalificeertzijnom te mogen jagen , de felve Jacht niet anders en fullen gebruyeken, dan toteerlijcke exercitie vermaeekeli jekheydt: Ende indien yemandt b" vonden werde een Ha-fe gedeckt, geilatren J" late, of anders dan ter loop gevangen teliebben1 dat fal t'elcken reyfe wefen opeen boete van twintigh ponden. XI. Ende omme te fchouwen de menighvuldie- heydt van Gyfelingen en Procefien, welcke ver" oorfaeckt fouden mogen werden uytde qualireyt van den geenen die onder titule van de voor- fchreve Ridderfchappe, Edeldom, ofte anders hen onderwinden te jagen, foo werdt by dcferi geordonncerdt, dat een yegelijck dievoortaen onderalfulcken titule fal willen jagen s gehouden fal wefen alvoorens voor Houtve'fter en Meefter- knapen fijne qualiteyt te komen juftificeren, op pcene, alsongequalificeert, te fullen werden ge- gy feit, en jegens hem geprocedeert, ende by al- dien yemandt by Meefter-knapen mochten ver· itaen werden ter Jacht ongequalificeert te zijn, fal de felve hem van de exercitie van de Jacht moeten onthouden, tot dat by den Leen-ho- ve, in cas van provocatie, metkenniuevanfaec- ken andersfal wefen verftaen. XII. Oock«enfal niemandt, overliet ftuckvanqua- lificatie, aengaendede exercitie van de Jacht» fich mogen onttrecken dekenniöè en judicature van Meefter-knapen, het zy door middelen van provifienpoflefloir, of andere diergeiijeke van de Hoven te verfoecken, maer fullen allen ende een yederhaerdien-aengaende hebben te regule- ren na de Refolutien vande Ed.Groot Mog. Hce- renSraten van Hollandten Wcft- Vrieflandr,ι in date den twee en twintighften Novemberieih'en hondertfeventigh. XIII... Sullen oock de Gequalificeerde omme te ja- gen of te vliegen, by tijden als de Sneeuwende Ysleydt, niet mogen jagen ofte vliegen )*Γ hare Honden op-houden, ofte alfulckenlaftaf- hangen, dat fy geen fchade en doen aen eenign Wildt ·, ende indien fy daer inne excederen, g fal weien op de boete van tien ponden WK* ' reyfe te verbeuren, en daer en boven £>eP"'e· te Wij ven van meer te jagen of vliegen in ν;.^ ren daer naer, ende dat op de boete van Wg Carolus guld. t'elcken te verbeuren, indien T^ contrarie deden, fonder dat deielve} a'? Wr()0r, in Perfoon nietgeoorloften is te jagen,nare\ fchreve gebroode Lijf-Dienaers in defene - nen of Waranden fullen mogen.fenden > W lijeke boeten, en de Dienaers daer en bo bitralijck gecorrigeert te werden. Item, fullen de voorfchreve G^jjj^ geen gefpan mogen maecken, ofte lanr Ij^
						met geleende of geraepte Honden, n» elcks alleen jagen» met geene andere
									0

-ocr page 551-

Houtveilerye en

529 digh zijn, met de voorfchreve Honden de Jacht fullen mogen gebruyeken, t'elcken reyfe op de Doete van tien ponden voor yder Hont, boven de verbeurte van defelve Honden, midrigaders noch tien ponden voor yder gevangen Konijn, alles onvermindert de Placaren ende Ordonnan- tien, in 't reguarde van de Ongequalificeerde geè'maneert. '                           XIX. Verbiedende oock expreilelijck een yegelijck, van wat ftaet ofte conditie hy zy ( niemandt uy t-. gefondert) hem te vervorderen eenigeKonijns- neilenterooven, o f na Konijnen te ichieten met Buifen ofte met Boogen, ofin Bergen na Konij- nen te rommelen of ftommelen, ofte Konijnen uytte delven, ofte in de Waranden na Haes ofte Konijnen met Havickcn of andere Vogelen te vliegen, op een boete jegens den geenen die in de Bergen geiOmmeltoftegeftommclt, metBuf- fen, RoersofBogenin'tDuyn ofte Waranden gewandelt, ofte oock met Vogels daer innege- gaen fullen hebben, t'elckens van tien ponden, fchoon nietwes fullen hebben gefchooten of ge- vangen , en fooyets vangen, van veertigh pon- den voor elcken Haes, en van twintigh ponden t'elcken reyfe voor elck Konijn, het welck dier- voegen gevangen ofte gefchooten fal mogen we- fen, ende daer en boven de Builen, Roers, Bo- gen en Vogelen, of't gunt daer mede fy't felve gedaen fullen hebben. ' X X. Na dien mede bevonden wert, dat by den gee- nen die hen met het Wey-ipel van Quartelen zijn generende , veel jongh Hoens , dat noch niet fpringen en kan , als oock mede oud Heen, noch broedende , ende dickwils jonge Hafen, door Spioenen ende andere Honden, die fymec hen in 't Veldt nemen, vernielt ende geprint wer- den ·, S o o I s't : Dat niemandt van nu voort- aen 't voornoemde Wey-fpel van Quartelen h an- terende, eenigerhande Honden met hem in het Veldt fal mogen nemen, op een boete van tien ponden t'elcken reyfe te verbeuren, en daer en boven voor elcken Haes, 't zy jongh of oudt, twintigh ponden ï ende elcken Hoen, 't zy me- de jongh of oudt, tien ponden. XXI. Werdt mede verboden allen Huyiluyden, in 't Veldt uytgaende, omme haerlieder Hooy ofte Kooi η te maeyen of te fnijden, eenige Honden met hun te nemen, maer fullen de felve t'huys moeten laten, op de boeten van tien ponden, en nooh twintigh ponden voor elcken Haie, en tien ponden voor yder Konijn , 't welck fyluyden fullen gevangenhebben. X XII. • Dat voortaen niemandt, wie hy zy, hem en vervordere te koopen of verkoopen eenige wilde Konijnen., 't zy die gefchooten , met Honden gevangen, ofmerNettenafgefètzijn, ofander- fins, nochte oock eenige Hafen, Patryiên, Fy- fanten, Corhoenderen , Reygers, ofte ander Wildt, ftaendetotkenniffèvandenHoutveiter en Meefter-knapen, op een boete van twintigh ponden voor elcken Haes, en tien ponden voor elck ander Wildt, 't elcken reyfe, foo wel by den Kooper als Verkooper te verbeuren, uytge- I                              Ttt                , feydc

r en Honden,op een boete van twintig ponden, F ndealfoo daer groote quaeftien dickmaelge- nveert werden op de interpretatie van het Ge- f foo werdt alhier verklaert, dat voor eenGe- Seehouden werdt, als eenigegequalificeerde toluvden niet opfet en wille, ende meteen eetal van veel Honden, excederende het getal vaneen zeel Winden, zijn jagende 5 maereeni- Laequalificeerde Wey-luyden by gevalle in het Veldt den een den anderen gemoetende, en een wevnigh tijds by den anderen blij vende, en ma- ken geen Gefpan, geli.jck mede indien fy per Compagnie met den anderen heuilijck zijn gaen- de, altijdt niet excederende een zeel Winden; ende foo wie anders of contrarie defen bevonden werdt met Gefpan te jagen, 't felve fal zijn voor elckereyfe, en elck Perfoon, op een boete van tien ponden als vooren. P                  XVI. 'tWelck alleen verftaen werdt van de Gequa- lificeerde in Perfoon, fonder dat eenige derfel- vergebroodeDienaers, aendewelckehetalleen is toegelaten voor haer Meefters op Konijn te mogen jagen ( al fchoon niet excederende een zeel Winden,) t'famen fullen mogen jagen, op de boete t'elcken reyfe als vooren. XVII. Oock en fal niemandt, ter Jacht gequaliflcecrt zijnde, eenige Ongequalihceerde Perfoonen, omme het vermaeck van de Jacht te genieten, met hem mogen nemen, dan een ofteuytterlijck twee, boven fijnen gebrooden Dienaer, op poe- ne van Gefpan, ende gelijcke boete als vooren: Edoch en fullen daer onder niet begrepen zijn Huyüuyden, Duynmeyers, of andere Perfoo- nen, diemen foude mogen hebben gebruyekt, of weten re gebruyeken, om het Wildt tefpeu- ren, ofdaervanaenwijfïngetedoen, dewelcke in 't Veldt bevonden werdende, aenftonds de boeten fullen verbeuren, fonder verfchooning, als verllaende dat het een groot gedeelte is van de exercitie ende het vermaeck van de Jacht voor eengoedt Weyman, dat hy felver het Wilt gaet ipeurenenopfoecken. p                XVIII lindenademael groote cxceiTenin 'tftuck van °c Jacht komen te gefchieden door een foorte ïï jndcn die men Tuvmelaersnoemt,als wer- oenöedoor 't misbruyekder felver, op een onge-

w

-,-----«uu.juw.u. groote menigu- van5geVangCn ' tot merckelijcke ontblootinge leyfOTfchreve Wilderniflèn, ende exceffive ;rs·, foo interdiceren t van nu voort-

^ η

Tuvm!na · verm°gen fal met devoorfchreve echrn T?-·? de Du7nen te jagen, door fijne groodeLjf-Dienaers, ofteindere, op fijnen WelckPrCTrWfrduIleeilliickaendieSeene' de- toeeelaSr ch^Jngequalificeert,midtsdefen' gefw ? et deVQorfchrêvc Tuymelaers te ja- *net dipn Ι λ r exercitie en vermaeckelijckheyt, ^ηίηΐΣΓ , nde> dat iyluydenvermogenful- devoorrHCplc?enfe1fsm"Perf°on, fonder dat niandtaiSrVeLlif- of Brood-Dienaers, of ye- ^ficeerde J?nf^en devoorfchreve Gequa- IV ^ 0nder du fy felfs daer jegenwoor-

-ocr page 552-

Placaten. 4. Boeek. 4. Tit.

53

o

XXVIII. Gelijck oock alle Duynmeyers weidt

feydt de Duynmeyers, diealleenlijckin haerluy- der gepachte Duynen op fijnen behoorlijckeiï- tijdt, Konijnen fullen mogen met Netten af-fet-

verbo.

ten, fretteren, of anders behoorlijcken vangen enverkoopen. XXIII. Dat geene Voorkoopers , Herbergiers, Pa- fteybackers, nochte andere particulierePerfoo- nen, eenige Konijnen fullen mogen koopen,dan van den Duynmeyers, ofte den geenen die felfs Duynen ofte Waranden hebben, oftewettelijc- ken gebruycken, of van den geenen die defelve Konijnenvan den Duynmeyers, ofte van ande- ren, de Duynen wettelijck gebruyckende, voor gekochtfullen hebben ofteovergenomen , ende des verfocht zijnde, daer van ten genoegen kon- nen doen blijcken , op een boete van gelijcke twintigh ponden voor elcken Konijn t'elcken reyfe te verbeuren., XXI V. Verbiedende mede wel expreflelijcken allen Duynmeyers , forcerende onder de voorfchreve Houtvefterye, voortaenna Konijnen met lange Netten af te fetten, anders dan voor midder- nacht, op dat de Hafen, foo jongh als oudt, die in 't vlack te laveyen geweeft zijn, en weder- om na middernacht te Duynewaerts willen, daer door niet gevangen of befchadighten werden, op een boete, foo anders bevonden fullen zijn te doen, van twintigh ponden, en daer en boven noch twintigh ponden voor elcken gevangen Haes. XXV. Dat mede de Duynrneyeis hun voortaen fullen hebben te wachten met Honden, Netten, Stric-

pachteDuynen , in5theymelijckofteopenba metaffteecken, aenhalen, fretteren, otteand^' fins, in wat maniere dat hetzy, op pcene voÃ* de eerfte reyfe van twintigh ponden, de tweed1 reyfe van veertigh ponden , ende voorts op arbj trale correctie, na gelegentheyt van der faecice en daer en boven de fchaden,tot feggen van Meel fter-knapen, te beteren. XXI X. Sullen mede de Voorkoopers, Herbergiers Paiteybackersende andere, geene wilde Êïçã! nen mogen koopen, noch oock eenige Duyn- meyers die te koop mogen brengen voor St. Qdolphus, nochte na denlaetften Vaftenavonds' dagh, óp een boete t'elcken reyfe van tien pon- den , en voor elcken Konijn gelijcke tien pon- den, foo wel by den Kooper als Verkoopertc verbeuren, boven de verbeurte van de Konij- nen. XXX. 't Welck nietalleenlijck verftaen en werdt van de Duymeyers van de Graeftelijckheydts Duy, nen, maer van de Duynmeyers van departicu- liere Hceren oftePerfoonen, recht van deWil- derniiTehebbende, die mede voor SinteOdol- phus, noch na denlaetften Va'ftenavonds-dagh geen Konijnen fullen mogen vangen nochte te koope brengen, op gelijcke boeten te verbeuren, dan fullen wel een koppel of twee altemet aenden Eygenaer van de particuliere Duynen ten fijnen Huyfe voor Sinte Odolphus-dagh voornoemt) onbehaelt, fonder boeten daeromme te gel- den , mogen brengen, fonder aen yemandt an- ders. XXXI. Sullen Qpck de Voorkoopers , Herbergiers, Paileybackers, en alle andere■Berfoonen, daer by men eenige Konijnen, Hafen, Patrijfen, of eenigh ander Wildt, ftaende tot kenniiTe van den Houtvefter en Meefter-knapen,buytentijd"i te weten, Konijnen tuflehen Vaflenavondtendc St.Odolphus, en tuflehen VaftenavondtenSt. Jacob Hafen, Patrijfen en ander Wildt bevin- den fal, gehouden zijn te verklaren (dies van den Houtvefter ofte fijne gefwooren Dienaers verfocht zijnde) van wien dien Haes, ?^ø Konijn ofte ander Wildt daer is gebracht, ofte van wien iy't felve Wildt gekocht fouden mogen hebben, oftehaer by Eede purgeren, den Ier* foon daer fy die van hebben gekocht, ofod^ haer die heeft gebracht, niet te kennen, en °* op gelijcke boete van tien ponden, t'elckenref fe te verbeuren, voor elck Wild 't welck øðô geren fullen te verklaren wien 't felve hefl^ kocht of gebracht heeft.

ken, Roers, Buflchen ,Bogen, of andere In- ftrumenten, eenige Hafen, Patryfen ofte ander Wildt , te vangen ofte ichieten : En vangende de Konijnen van hare gepachte Duynen, dat iy de ièlve al mede niet en fullen mogen vangen met eenige Honden of Stricken, noch oock ichieten met eenige Roers, Buflchen, Bogen ofte eenige andere diergelijcke Inftrumenten , op gelijcke boete van twintigh ponden voor elcken gevan- gen Haes, en tien ponden voor elck Konijn, Pa- trijs of ander Wilt, en voorts arbitralijck gecor- rigeert te werden, als Overtreders van deie Or- donnantie, dewelckefy, volgende haren Eedt, gehouden zijn te onderhouden. XXVI. Item, dat de voorfchreve Duynmeyers niet en fullen mogen houden dan eenen, of ten hoogh- ften twee Baftaerts of Reeckels, omrne h onge- dierte mede te vernielen , fonder dat fy eenige Windt-Honden fullen mogen hoaden , ofte van anderen aennemen te houden ter minne, om die te bedrijven, ofte oock met andere Gefpan ma- ken, ofte inhetVeldtgaen om aenwijfinge op Haes ofte Hoen te doen, opeen boete van tien ponden, boven de verbeurte van de Honden. X X V I■ I. Werdt mede alle Duynmeyers en anderen ver- boden voor een Weyman 't Veld af te jagen, 't zy met klappen, roepen, of ander getier tè maec- ken, hare Honden af te fenden, ofte yets an- ders te doen , dat daer toe fonde mogen irrec- ken, op de verbeurte t'elcken reyfe van twintig ponden.

Verbiedende voorts mede eenen Õ6ß^À^ i ter Jacht gequalificeerc zijnde als al'en e en

ren

hen te vervorderen te jagen inde hoog, ^

lage Veenen , omtrent den Huyfe van J^ gen,' te weten, binnen de Beeck-brugg^^ de Brugge van Blin'ckenbergh, op een d twintigh ponden, boven gelijcke mmgj^ den voor elcken gevangen Haes j en øø Ñ VQÖr

Wm

-ocr page 553-

Houtveftcrye en Jachtfaecken,

531

Ys of Sneeuw leydt, fulcksgedaen werdende, op dubbelde boeten. XXXVI. Verbiedende mede allen ende eenen yegelijck, eenigePatrijfen, Fifanten, Pittoirs, Reygeren, Cor-hoenderen, Kranen, wildeSwanen,Trap- ganièn, Scholvaers, ofte diergelijcke vliegende Wildt, tot kenniile van den Houtvefter en Mee- fterknapenbehoorende, met Buiïchenof Boo- gen te fchieten, metNetten, Stricken, ofte mee andere Inftrumenten te vangen, of hare Netten, Eyeren ofjongen te berooven ofte ftooren, het zyindeVeenen, ofte op andere Plaetfen, daer fy gewoonlijck zijn hen te onthouden , op de boete van twintigh ponden t'elcken reyfe, ende voor elck Wildt ofte Neftdatgeftoordt fal zijn, ende die eenige gemerekte Swanen fchiet ofte vanght, fal verbeuren dubbelde boeten. XXXVII. Ordonnerende allen Landtluyden, woonende op de navolgendePlaetfen, als Maeilandt, Lier, 't Wout, Naeldwijck , Sant-Ambacht, Mon- fter, terHeyde, Poeldijck, Wateringe, Rijf- wijck, Haegh-Ambacht, Loofduynen, Sche- veninge, Voorburgh, Voorièhooren, Wailc- naer , Catwijck op den Rhijn , Catwijck op Zee? Valckenburgh, Rhijnsburgh', Oeftgceil·, midtigaders Voorhoudt, Nooidtwijcker-hour, Noordtwijck Binnen en op Zee, Lis, Hillegom, Sailem, Heemftede , Bennebroeck , Heems- kerek, Caftricum, Limmen, Beverwijck, Wijk op Zee , Heylo , Schoorl, Bergen , Groet, Camp ende Petten, binnen veertien dagen naer Lichtmiiïe, ha er Honden, wefende van de groo- tevan een matelijck Spioen, tepooten aen den eenen voet, of een block aen den hals te hangen, na de groote en macht van den felven Hondt, fulcks dat die niet machtigh en zy aen eenigh Wiidtfchadetedoen , ende dat geduyrende tot St. Jacobs avondt toe , op een boete van twee ponden van veer tig h grooten t'elcken te verbeu- ren. XXXVIII. Deigelijcks foo fullen de geene die Vogel- honden houden , defelve een block aen den hals hangen, in der manieren als vooren, en geduy- rende den voorfchreventijdr, teneynde fyoock geen ichade en doen aen eenigh Wildt, op gelijc- ke boete. XXXIX. Engemercktdat fommigc Huyiluyden Hon- den hebben van fulcker aert, dat die by nacht en ontijden inde Duynen loopen, en de Conijnen uycdelven, tot groote fchade van de Duyn- mey ers, foo werdt geordonneert en geiratueert by defen , dat fulcke Perfoonen, midts bevoo- rens by den Duynmeyers of Dienaers vande Wil- dernifle gewaerfchouwt zijnde, dat fy haerlie- der Honden in de Duynen delvende bevonden hebben, en dat van die waerfchouwinge blijeke, gehouden fullen zijn defelve uyt de Duynen te houden, op een boete van vijf ponden, van veer- tigh grooten 't pond t, t'elcken reyfe, ende voor yeder Konijndat by defelve fal wefen gevangen, en voor yeder Konijn-gat dat by haer fal wefen uytgedolven> tien ponden, als fy na de waer- * Ttt 2                  fchou-

ndere vliegende of loopende Wilt, ende TIen boven gepriveert te blijven van meer te d ç been of vliegen in vier jaren daer naer, m°t■ Dienaers noch arbitralijcken gecorrigeerde tewerdefl. ÷ ÷ ÷ É É I. Verbiedende insgelijcks eenen yegelijcken, ç wat ftaet of conditie fy mogen zijn, nochm ?n heelen bedrijve van de Houtvefterye van Hollandt ende Weit-Vrieflandt, nochte oock "edeindeDuynenen WildermiTen van Brede- rndc Egniont, ende andere particuliere Duy- " 'nochte oock waer elders het foude mogen ziin3 eenigh grof Wild, 'tzy Harten, Hinden, Reeden, Deynen ofteSwijnen te jagen, fchieten of vangen, op de boete t'elcken reyfe van hon- dert vijf en twintigh ponden; niet alleen by die het gefchooren ofte gevangen heeft te betalen, maer oock by den Kooper, ofte die het t'huys fal zijn gebracht: Ende foo een Duynmeyer ofte geé'eden Dienaer van de Houtveiteryeovertuygt kan werden, dacr handdadigh aen geweeft te zijn, oftekenniiTe te hebbengehadt, fal boven gelijckeboete wefen tot arbitrale correctie, en lalden Aenbrenger genieten het gerechte derde- part van de boeten , uytgefonderdtdeBaender- Heeren, die met Harten fpecialijcken zijn ver- leydt, den wekken toegelaten werdt elck een Hart 's jaers te mogen doen fchieten, door den gefwooren Wildtfchut van de GraefFelijck- heydt. XXXIV. Ende op dat het grof Wildt, terwijle het fel- ve noch jongh en fwack is, voortaen beter be- fchermt magh werden als tot noch toe is gefchiet, foo werdt by defen geordonneert endegeboden, datniemandt, wiehy'zy, oock ter Jacht gequa- hficeert zijnde, hem en vervordere in deDuy- nen of Quartieren daer 't grof Wild hem meeft is onthoudende, als te weten, tufichen Beverwijck en Petten, met lolTe Honden na Hafen of Konij- nen te jagen, of aldaer met loiTe Honden te paf- oren, maer defelve aen de leydfe of bande te hou- den, ter tijden wijlen toe fy eenigh Haes of Ko- nijn opgedaen fullen hebben, ende'tfelve aen t Joopen fal zijn, ten warealleenlijck na den eer- iten September tot LichtmiiTe toe, en dacopde boete van twintigh ponden, boven de boete van yjijfen twintigh ponden, indien ee- JpgrofWddt, jongh of oudt, mochtegevan- gen werden. ■ v                XXXV. ge/ oldevoorfs3 datniemandt met eeni- vann»5 Buiren' °fte gefpannen ftale Bogen, "e bm f-V00r?e-n fal moSen Saen of" ftaen in eeni-

"araçrf ------""j""1) Tmuvnuuwiutn, Heer-w ß' ïf" ware alleen ^nghs den rechten °peenb bekenilevoet-paden of toe-paden,

fe van def 1 º? аРPonc*en > boven de verbeur- en Wn?VC.rs' ende in cas daer mede ee- «ferdieraS ' ?eCZyHaes» Patrijs, Konijn ofan- Hacs p°;^cktrerhebbengefchooten3 voordek

ïijneefchn

v

gen ofganr|atUeeit: Ende^ "co ziTdiergeiijck na ^nnen op-of r

rdinaris boeten hier pSondagen, Bidda- Feeft-dagen, item

op- of ondergangh, of als'er

-ocr page 554-

Placaten. 4. Boeck. 4. Tit.

532 fchouwinge daer over by dDienaers op haren Eed gegy Λ, JL. Werdt voorts geordonn

nielt werden, foo werdt eenen yegelijck

watftaet, conditie ofte qualiteytnyzy^ den fuleke of eenige andere ftrickén te Heffen gedoogen op fijn Landt gefteldt te werden 4 von h\r lipm . nv n1rïi(=»n htr ht^t- ülC-, „:_. i

alledegeene die aen de voorfchreve Wildernif- feLandt gebruyckende zijn, 'tzy in eygendom ofhuyre, de Wallen van de ilooten, ftreckende tuflchen de WildernifTe en hare Landen , aen de zyde van de felve WildernifTe, foo af-dragende endecliffullenmaecken en houden, dat de Ko- nijnen, grafendeofafloopende beneden aen het water van de voorfchreve ilooten, bequamelijck en fonder hinder daer uyt weder in de Wilder- BÜTe fullen mogen loopen ·, ende daer het felve, overmidts de hooghte ende fteyligheydt van de Wallen niet bequamelijck kan gefchieden, ful- len aldaer van roede tot roede, of ten miniten van anderhalve tot anderhalve roede, tot'haren koften maecken of doen maecken en onderhou- den Sloppen ofte Opereelkens, van twee roede voeten wijdt, daer door de Konij nen wederom- me uyt de Slooten na de AVildernifle konnen ge- raecken ■, ende fullen de Aerde, Sant ofce Stoffe uyt het graven van de Sloppen ofte van der Sloo ten declivitey t komende, foo verre brengen, dat 't felve daer niet weder inne ftuy ven en kan, ende dit allesaengaende het maecken van die Sloppen of Oppereelkens, binnen den tijdt van fes weec- ken na de publicatie van defeii; ende aengaende liet voorfchreve onderhouden voor altijdts, op poene da t een yeder die bevonden fal werden daer van in gebreecke te zijn gebleven , verbeuren fal een boete van drie ponden, van veertigh grooten 't pondt, en dit alles en vorder als in den Placate dien aengaende by de Heeren Staten van Hol- landt ende Weft- Vrieflandt geëmaneerr op den tienden September vijftien hondert feven en tne- gentigh. X L I Voorts werdt elck een verboden ende gein ter- diceert, te fchieten ofte te vangen eenige Eend- vogels of Duyven, 't zy dan Wout-duyven,Tor- tcl-duyven , of Huys-duyven» op de verbeurte van 't Roer of Inftrument daer mede 't felve wert gedaen, dathun met'erdaet fal werden afgeno- men, boven een boete van tien ponden van elck gefchooten of ge vangen Duyf of Eendvogel; en fal voorts een yeder hem reguleren volgende de Placaten daer op fpecialijcken geëmaneert. X L I I. Ende alfoo men bevindt, dat in de voedende tijdt veel Nellen van Patrijfen, ende ander vlie- gende Wildt geftoort, ende de Eyerert daer van berooft werden, onder deckfel van Kievits ofte andere Eyeren te foecken 5 foo werdt by delen oock verboden eenige Kievits, Maerlen-, Wul- pen, of andere Vogelen Eyeren te rooven, daer na te foecken, of die te verkoopen, op een boe- te van drie pondt te verbeuren, foo wel by den Kooper, als by den geenen die defelve geftoort, gekochtof verkocht fal hebben. X L I II. Ende gemerekt by diverfche Perfoonen ge- praftifeert werdt, ende in hec diftricl: van de Houtvefterye ingevoertis, een nieuwe praftijc- ke van Koopere Stricken te maecken ende te Hel- len, daer mede veele Hafen ende Konijnen ver-

mogen hebben gedaen, of doen doen, noch weet wie het gedaen foude mogen hebben h E ede fal konnen ende moeten purgeren ) 0n boete van tien ponden als vooren, voor elcT Strick te betalen, en daer en boven voor elck Haesdiemen bevinden fal daer mede gevang6"1 te zij η, elcke rey fe een boete van twintigh pon" den, en voor elck Konijn tien ponden; endein dien fy niet en hebben omme de voorfchreve" boete te betalen, fullen arbitralijck aen den Ui· vegecorrigeert werden.                            '""' X L I V. Verbiedende voorts feer fcherpelijck eenen yegehjeken, eenige Aerd-ftricken te Veldewaeit inne te Hellen, ofte by fijn weten gedoogenop fijn Landt gefteldt te werden (daer van hy hem mede als vooren by Eede fal konnen ende moeten purgeren) op een boete van tien ponden: Be- houdelijck dat het felve wel fal mogen gefchie- den in deSniptijdt, als van Bamiflètotdeaeer- ften December, fonder eer of langer, ende dat in de Tuynen en Boomgaerden, vaft aen elcks Huyfinge ofte Wooninge leggende, en nergens elders. X L V. Verbiedende mede fcherpelijck eenen yege- hjeken (oock ter Jacht gequalificeert zijnde) eenige Patryfen, ofte andere vliegende Wildt, ftaendetotkenniiïè als vooren, metLegh-hon- den, Loop-netten, Lap-nettenofSleep-netten, te vangen of overloopen , op poene van twintigh ponden voor elckenPatrijie, of ander vliegende Wildt, t'elcken reyfe, ende daer en boven de Netten, Legh-honden, en andereInftrumen- ten te verbeuren; hier inne alleenlijck uytgefon- dert die daer toe confent fullen hebben van den Opper-Houtvefter-Generael ; weiver/bende» datdePrxfidenten, en anderen, vanouds daer toe gepriviligeert zijnde, wel fullen vermogen confent te geven, om t'haren behoeve Patryfen te vangen met de Sack, Schilt of levendighPaeft fonder anders. X L V I. Ende omme te voorfien dat inde voorfchreve BoiTchen en Wilderniflen van Holland en Welt' Vrieflandt, 't geboomte, rijs en ruy chteMei:en werdevernielt, foo verbieden Wy eenen yege-

tfi

lijeken eenige dorre Boomen te houwen ofte hacken, met bijlen, koorden, of andere Initn

en e

mententefcheuren, breecken, wegh-voeren

fteelen, op de boeten voor degeene die t κ

de eerfte rey

nden

met den hals wegh-halen drie ponden, de tweede reyfe fes po

fvhet

veertigh grooten 't pondt ; ende foo verre niet en hebben te betalen met geldt, f|"j*L j^ qualiteytvan'tfeyt, daer af aen naer Ljecie chaem geftraf t en gecorrigeert werden ί geene die 't felve Hout met Paerden γ***^ Karren of Schuyten wegh-voeren, dlJlu 0fte beurendefelvePaerden, Wagens, ^arLreffc Schuiten , en daer en boven voor de ee ^ twintigh ponden voor elcke Wagen or *' £e

-ocr page 555-

Ν

Hout vefteiye e

533 geftraft en gecorngeert te werden naer gelegent- heydt der iaecke ende mifdaet. Li. Ordonnerende voorts alle Wagenacrs , die doorHeckèn van deDuynen ende WilderniiTen van deHoutvefterye varen ende keeren, defelve Hecken wederomme te fluyten , op een boete van drie ponden, fonder dat yemandr iich fal mogen excuferen , dat hy de felve Hecken open

,,or de tweede revfe veertighponden ■, en

te' ebreecke van betalinge, lullen aenhaerlijf

b)1 gC,,Sêrt werden als vooren. gecorngeert χ L y j j Verbiedende mede wel fcherpelijck eenen ye- 1 · keneenigh groen itaende Houtinde voor- five Boflchen ende WilderniiTen , als Eyc-

ken? kewa

ereken, Boucken, Elfen, of diergehje- flehende en opgaende Hout te houwen, of

■ )enhouwen, buyten weten en kenni^e van de ί uvdenvandeReeckeningeinHollandt ; ende die contrarie doen, fullen voor de eerfte reyfe verbeuren twintigh Carolus guldens, de tweede fe yeertigh Carolus guldens, ende de derde revfe honderdt Carolus guldens, alles boven de verbeurte van de Inftrumenten, Wagens, Paer- den, Karren ofte Schuy ten, die fyluyden daer toegebeiicht fullen hebben, en fullen daer en bo- ven arbitralijcken geftrafc en gecorrigeert wer- den en die de voorfchreve pcenen niet en mo- pen betalen, fullen aen den lijve werden geftraft alsvooren. X L V I I I. Endealfoodengeyl, doorn, helm en andere ruyehten dagelijcks berooft werden, tot groot achrerdeel van de WilderniiTen , foo verbiedt men een yegelijck by defen, voortaen in de Duynen, Éoiïchen en WilderniiTen, eenigedoo- rens, helm, ofandere ruyehten af te hou wen, op tedelven, teplucken, ofte halen, buyten con- fentenkenniffe van den Houtvefter, op de ver- beurte van tien ponden voor d'eerflereyfe, de tweede rcyfe op de verbeurte van twintigh pon- den , en de derde reyfe op de verbeurte van veer- tigh ponden, en anders arbitralijck ofte crimi- nelijck geftraft en gecorrigeert te werden na gele- gentheyt van der faecke en mifdaet; het welck oock alfoo verftaen werd in reguard van de Pach- ters of Duynmeyersfelve, in hare gepachte Duy- nen. X L I X. Ende ten eynde de Hclmplantinge alomme maghwerdengeconferveerr, ende de Coiiijns- bergen niet verftopt of vertreden, verbieden en interdicerenWy wel fcherpelijck,eenige Hoorn- een, jongh of oudt, ofte ecnige Paerden, Kalveren, Schapen, Varekens, of diergelijc- Ke, in de Duynen te laten loopen of weyden, op öe boete van drie ponden voor elcken Beeih En vervolgens en fullen den Houtvefter, ende de ander VandeReeckeningen in HoIIandc'ende afrrTw' ^a enC vernuyrmge of infehrij vinge daer njet °?en °en or~ gedogen·, revocerende ende te fW 0endealiu'ckeverhuyringen als daer van iouden mogen zijn gedaen. B Wüdet ïf Wi€ hem vervordert de Duynen ofte TiirfHi ^ ontgronden ofte te verminderen, dcrn£nrUyt,delvende' Santhalende, de Wil- gen m^^T™^ ofeen%e Konijns-ber- «n fo.PTnieof opende, die fal verbeu- vanelck!„w lsals'cgcfchieden &> teweten, ** elckl? agCn ofce Schuyte Sant of Turf, en re breecke0niJnS"gatteftoPPen' enHeyi»ngen de tweede"' r^ Ponden voor de eerfte reyfe, reyfeveertkl U\mtigh ponden, en de derde g»ponden, ende voorts criminelijck

fontflooten gevonden heeft: Endeen fal oock iemandteenige'nieuwe flagen in defelve Duy- en of WilderniiTen mogen maecken, op gelijc- e boete van drie ponden. LU. Datmedegeene Wagenaers, Jtzy van Vracht- agens of andere, bydageofby nachte, Schel- en van Strangh ofte Duynen halende, eenige onden fullen mogen hebben loopende by hare agens of Karren, noch geheugen dat eenige erfoonen diefy voeren, van hare Wagens ofte Karren, na eenige Konijnen of ander Wildt lul- len fchieren, maer fullen het felve moeten belet- ten, indien fy mogen, ende indien niet, fullen gehouden welen de namen van de geene die ge- ichooten fullen hebben, den Houtvefter t'fijner vermaninge aen te geven, indien fy die kennen, daer van fyluyden hun byEede fullen konnen en moeten purgeren, of by refuys van dien, fullen verbeuren een boete van drie ponden , foodick- mael ende menighwerve als fulcks bevonden fal werden. LUI. Datmedehemniemandten fal vervorderen te viffchen in eenige Wateringen ofte Vy veren, tot de Domeynen van de Heeren Staten vanden Lan- de gehoorende, immersibo weynigh als in eeni- ge Wateren of Vy veren van de particuliere Va- lallen, ofandere Onderfaten van de opgemelde Heeren Staten i nochte oock eenige Ganfen, Eenden, o f eenige andere Vogelen flaen, fchie- ten, of oock met eenige Netten, Stricken, of andere Inftrumenten vangen , hoe die fouden mogen genaemtwefèn > nochte oock ftooren de Neften en Eyeren van defelve Vogelen, buyten blijckendeconfentvandenHeereHoutvefter,of van den fel ven Vafallen ofte refpeifive Onderfa- ten, op een boete van tien ponden t'elcken reyfe te verbeuren , teappliceren een derdendeel ren profijte van den Houtvefter , ofte den Officier die d'executie doen fal, het tweede derden-deel ten profijte van den Eygenaer van de voorfchre- ve Wateringen ofte Vyveren , ende het laetfte derdendeel ten profijte van den Aenbi enger: En by foo verre het felve by nachte, op Sondagen, ofandere Beededagen gedaen weidt, dat fal zijn op dubbelde boeten, in conformité van den Pla- cate, by Keyfer Karel denachtften Septembris Anno vijftien hondert een en vijftig geëmaneert, en den negentienden Martii Anno vijftien hon- dert fes en tachtigh gerenoveert. L I V. Ende gemerekt oock dat dagelijcks groote klachten komen van de geene die Driften ende Vogelkoyen hebben , dat het Gevogelte aldaer feer verjaeght en vernieldtwerdt, werdtgeinter- diceert en verboden eenen yegelijcken, van wat ftaec ofte conditie hyzy, met eenige Roers of e

Buf-

-ocr page 556-

						Placaten. 4. Boeck. 4-Tit
				534
									meyers, of hare ge-eede Dienaers> Coddebe en alkandere gefwooren Dienaers, behoc ril geè'ed zijnde, fullen na ouder gewoonte, 0 | ren Eed geloove hebben, als naer geleeenth ^ van der faecke bevonden fal werden te behoc gelijck mede hebben fal een particulier geqJrc' ceertPerfoon, ofte Weyman, bevindende Η Duynmeyers of Dienaers, ofte yemandt ander! contrarie d'Ordonnantie van de WilderniiT in de Duynen ofte Wilderniflèn delinquerend"' midts 't felve feyt, ten langhften binnen fes I' gen, den Houtvefter ofte fijnen SubftitLiyt-3 0f" een van de gezwooren Dienaers vande Houtig fteryeaendienende,dieals dan gehouden fal2,',„' mede ten langhften binnen veertien dagen daer naer den Delinquant te gy felen, met denomina- tie van het feyt, plaetfe en dagh, daer en wan! neer het felve feyt gefchiedt is, fonder langer te vertoeven, of fullen Meefterknapen daer geen recht op doen; ende fal alfulcken Aen brenger in der manieren als vooren, mede op fijnen Eed geloof hebben , ende daer op by Meefter-kna- pen recht gedaen mogen werden, alsbyhenluy- den bevonden fal werden te behooren. L I X. Noch fullen alle geëedePerfoonen gehouden zijn de Delinquanten over haer delidtoftemefu- fe, defelve op 't feyt bevindende, terftondt te gijfelen, ende op ftaende voet aen te fpreecken, met alfulcke woorden dat daer uyt gijfelingever- ftaen magh werden, ten ware dat fyluyden Veld- vluchti gh waren,fulcks da t men h aer nier en kon- de ingaen of beloopen, of dat het feyt eerft feec- keren tijdt na dat het gefchiedt ware} komen mochte tot kennifle van den Houtvefter, fijne Subftituyten, Dienaers, Coddebeyers, of an- dere geëede Dienaers ; in wekken gevalle ten langhften binnen drie weecken daer na, dewetc vangyfelingeaen den Delinquant of Delinquan- ten gedaen fal werden ·, of harePerfoonen niet konnende bekomen tot hare woonftede, met de- nominatie van 't delid, plaetfe en dagh, ofte m anders van geender waerde ziin. LX. Wekk voorfchreve delict, plaetfe en dagh) den Houtvefter mede gehouden fal zijn in fijne Gyfel- ofte Citatie-cedulk pertinentelijck te in- iereren. L X I. Ende fullen alle deliften en mefufen, wacrvan de boeren niet en excederen de twintigh ponden> in de Wilderniflèn en Houtvefterye van Holland en Weft-Vrieflandt gevallen en geperpetreertj dewelcke eerft naer een jaer en fes weecken to kennifte van den Houtvefter komen fullen g1■' prefcribeert zijn, en de Delinquanten daer
			Builchen te fchieten, in, ofte omtrent eenige Vogel-koyen , binnen de vijf hondert roeden, nochte op hare Sehuyten te kloppen, rommelen offtommelen, zeylover llingeren, roepen ofte krijten, omme daer mede het Gevogelte uyt de voorfchreve Driften te verjagen, noch oock bin- nen de voorfchreve vijf hondert roeden by dage ofte by nachte omtrent eenige Driften, Vogel- koyen, Kreecken en Killen te komen, met de Slaghlijn leggen, op een boete van tien ponden t'elcken reyfe, en daer en boven te verbeuren de Roers, Builchen en Vogeltouwen, daer iy het felve mede fullen doen ; ende de Schuytvoer- ders, die op haer Sehuyten ofte anders rumoer gemaeckt hebben, om't Gevogel t uyt de Koyen en Driften wegh te jagen, fullen verbeuren voor de eerfte reyfe een boete van fes ponden, en voor de tweede reyfe van tien ponden, t'appliceren alsindenvoorgaenden Articule j Ende dit alles in conformité van den Placate den achtften Ja- nuarii Anno vijftien hondert vijf en tachtigh ge- ëmaneert, en mede gerenoveert den voorfchre- ven negentienden Mar tii Anno vijftien hondert fes en tachtigh. LV. Van de andere zijde fullen wederom deKooy- 1 uy den, en alle anderen die eenige Eenden hou- den, gehouden zijn hare Eenden op te fluyten, ofte te hoeken inde Zaey-tijdt, ende in de Maey- tijdt, te weten van half Maert tot den eerftenMey, ende van half Julii tot den eerften Septem- ber , t'elckens tot een boete van drie ponden voor veder Eendt te verbeuren, foo dickmaels als hare Eenden bevonden fullen werden niet ge- hoekt ofte opgeilooten geweeft te zijn, boven de verbeurte van de felve Eenden. L V I. Ende indien yemandt, Edel of on-Edel, re- gens defe Ordonnantie dede, ende by den Sub- ftituyten, DienaersvandeHoutvefterye, of de Pachters van de Duynen, ofte des Houtvefters gebroode Dienaers gegyfelt zijnde , ofte uyt krachte van Sententie van Meefter-knapen ge- ëxecuteert werdende, delelve daeromme dreyg- de,qualijckentoefpraecke of floege, daer jegens fal den Houtvefter criminelijck procederen, als regens den gecnen die openbaer kracht ende ge- weldt doen, en dat aen haer Lij f of Goedt, na de groote en gelegenthey t van de mifdaet. LVII Ende en fullen geenDuynmeyers of hare Die- naers geloove hebben op haer aenbrengen, ten zy dat fyluyden Eed gedacn fullen hebben in han- den van den Houtvefter of Meefterknapen, we- fende de felve Duynmeyers of Dienaers ten min- iten van den ouderdom van achttien jaren, ftaen-
		de ter goeder name en fame: Ende fal den Se- cretaris van de Wildernifiè. gehouden zijn van den Eed, foo wel van de Subftituyten van den Houtvefter, Duynmeyers ende haer Dienaers, Coddebeyers, als oock van alle andere, op wiens Eed Meefter-knapen rechtdoen, goedt en per- tinent Regifter te houden , omme by Meefter- knapen goedtreguardgenomen te werden, wie van den Eed is, dan niet. L V I I I. Edoch de voornoemde Subftituyten, Duyn-						bevrijdt, ten ware daer litifpendentie van ff ** of dat de faecke by Meefter-knapen in 1W' fteldt, omme infpeftie of informatie teneffl^j maer alle andere delicten en mefufen, %vaervail de boeten excederen de voorfchreve ^°mlT-cK{l twintigh ponden, foo van gr°f Wildtte'c of vangen, als anders , fullen geëyfcht ^0^^ werden den tijdt van drie jaren, ende da eerft gehouden werden voor geprefcribeer ■ Werdt noch mede verklaerdt, dat by rC

-ocr page 557-

en Jachtfaecken.                 535 LXV, Dat vorder tweemael in't jaer, te weten, den tweeden Maendagh inde MaendtvanMey, en den eerften Maendagh in de Maent van Odt ober, praxis en fonder intermiffie, ende fonder die da- gen te mogen verleggen, gehouden fal werden een Reght-dagh voor den Lieuienant-Houtve- fterenMeefterknapen, tot onderhoudingh van alle goede ordre op het ftuck van de Wildernif- fen, ende omme te corrigeren ende te ftraffen al- le contraventien en excefïen, die daer inne ende omtrent de Jacht bevonden ende gecommktcert fullen werden. L X V I. Endeen fullen geene Vonniilen van de Hout- vefterye, innehoudendepcecuniele boeten, Van hondertgulden en daer beneden, appellabel we- ien , maer by provifie hebben executie onder cau- tie, inconformiré vanden Placate van de Hee- ren Staten van Hollandt en Weft-Vrieilandr, in dato den vijf en twintighften Junii Anno 1621. laetftleden, LX.V'IÏ. Ende dit alles onverminderr alle andere voor- gacndePlacaten en Ordonnantien, foo wel by Keyfer Kaerle, als Koningh Philips , ende de voorfchreve Heeren Staten, op't ftuck van der WilderniiTegemaeckt en geëmaneert, ende by defen niet verandert of gederogeert, maer fullen die blij ven in haer geheel ende vigeur: Alles by provifie, endeter tijdt toe daer inne anders fal wefen vooriien en geordonneert. LXVIII. Ende op dat deiè Ordonnantie te beter in alle hare poinclen mach werden geobfèrveert, foo ontbieden en beveelen Wy allen Officieren, Ju- fticieren, Dienaren en Ingezetenen der Graeffe- lijckheyt van Hollandten Weft-Vrieflandt, dat fyU, dit doende, ernftélijckverftaen, obedie- ren, ende alle hulp en byftandt doen, fonder des te laten in eeniger wijs. Gegegeven in den Hage onder't Zegel van Ju- ftitie hier aen gehangen, den tienden Julii fes- tien hondert vier en tachrigh. Onder ftondr, In kennifle van my. Geteeckent, Ant. van Kinfchot.

Houtvefterye .ge Tongers ofte Rinders , contrarie defe nrSnantie, quamen te mifdoen, dat deOu- f cMeeftersvoordeeerfte reyie harcKin- irS° ofte Jongers daer over fullen moeten ka- li " ende voor de tweede reyfe fullen de Ou- λ de boeren daer toe ftaende, ende hier voo- erhaeki daer vooren moeten gelden: Ge- nk de Gequalificeerden ter Jacht voor hare Die- rs fullen moeten inftaen en boeten, op dat de r^aualificeerden bedacht mogen zijn geene qua- ie Dienaers te gebruyeken in faecken van de lacht, daer inne fy die mogen gebruyeken, ende niet hebbende, of willende die betalen, fullen die longers daer vooren met Roeden gegeeiïèlt werden, of anders gecorrigeert na gelegentheyt „«Wc lxiii Ende fal den Lieutenant Houtvefter niet mo- gen compoferen van eenige hooge ofte groote boeten of mefufen, excederende de fommevan veertighponden, teveertigh grootenhet pont, tegens dcfe Onfe Ordonnantie gepleeght, als ren overihen van twee, ten minften een van de Meefter-knapen; vanwelcke alfulcke compofi- tiepertinent Regifter fal werden gehouden, en opd'eerfteofnaeftcbyeen komfte van Meefter- knapen daer van rapport gedaen. L X I V. Sullen mede de Coddebeyers niet vermogen metHondtofHondenin'tVeldtte gaen, maer hen alleen bemoeyen met d'opfichte van de Duy- nen en Wilderniflên , fonder eenige de minfte Jacht-pleginge te mogen doen, op poene, dat foo fyluy den bevonden mochten werden fetfs ge- jaeght, de Jacht van anderen aengeleydtofge- affifteert, ofte en infonderheyt Ongequalificeer- dePerfoonén ter Jacht geintroduceert of getol- lereert te hebben, daer over gedeporteert, ende arbitralijck gecorrigeert te werden; ende in cas van nalatigheydt, 't zy in 't aenbrengen ofte in 't gyfelen van de ongequalificeerde Perfoonen, of anderen jegens dePlacaten van de Wilderniflên pcecercndc, fullen de felve voor de eerfte-mael gemuiftecrt werden in een boete van dertig pon- den, te veertigh grooten't pondt; en voor de tweede mael m een boete van feftigh gelijcke ponden, en oock anderfinsfwaerder, na exigen- tic van faecken.

* icatie, tot verdubbelingenjandeboeten tegens het fiellen<van Kopere ende andere erdflrkken, tot vernielinge van het Wildt inde Houtvefieryen van Hollanden Weft Fries- md^jn dato den dertighften Julii i6%6, VÏ77ILLEM HENRICK, Byder 1 Naeldwijck, Soeft,Baren, TerEem, Immenes W/ gratie Godes Prince van Orange binnen en buyten, &c. Erf- Bureh - Grave van

▼ V en vanNaiTau, Grave van Cat- LinRen \u ZenfJleboge , Vyanden ,. Dietz, ^2Λί¥^'Heere en Ba- Cuvcq, SÏÏl deyStat*tGraveendeLandevan neiW,-Cr?» J^rimbergen, Herftal, War- Vuh.'n^^^ncq, Arlay , Noferoy , St,

Antwerpen en vanBefanc.on, Erf-Maerfchalck van Hollandt, Erf-Gouverneur en Stadthouder van Gelderlandt, Graeffchap Zutphen , Hol- landt, Zeelandt, Weft-Vrieflandt, Utrech, Over-Yflel en Landtfchap Drenthe, Erf-Capi- teyn Generael en Admirael der Vereenighdp Ne- derlanden , midrsgaders den Pr-adïdent ende Ra-

^yervaert vR' Polanen > Willemftadt. «ensdijek 'rV y,n'Stee"bergen, St.Maer- Venb4X de SUydenberSh' Turnhout,Se- ► ae «ooge ende Lage Swaluwen,

den over Hollandt, Zeelandt ende Vrieilandt: Den Deurwaerder of Exploiclier van den Comp- toire des Ontfangers van des Graeffelijckheydts Wilderniiïca 'm HoUajadt, $a&u.t: Alioo, ïijet

-ocr page 558-

Placaten. 4 Boeck. 4. Tit.

536

ftatueert, ende fulcks op een boete, orrf voorfz Houtvefterye in 't gemeyn, van twinli ponden, te veertigh grooten het pondt v elckeStrick, en daer en boven voor elckenH°Üi die men bevinden fal daer medegevangen te 7 ^ een boete van veertigh ponden; ende ton acnlf1 van de voorfchreveWildernifle omtrent den Η ge ofte Klingen, op een boete van vijftighpon" den voor yderStrick, midtfgaders gelijcke vi'f tigh ponden voor yeder Haes, welcke bevonden fal werden aldaer als boven gevangen te zijn mct verdubbelinge van de ièlve boeten voor de-twee de en derde reyfe; midtfgaders wijders, dat die" geene, welcke niet en nebben om de gemelde boeten te betalen, daer over, conform den oe. meiden Onfen Placate ende Ordonnantie, arbi- bitralijck aen den Lijve fullen werden gecorri- geert-, laftendeende bevelende den Lieutenant- Houtvefter, Mcefterknapen, midtsgaders Kod- debeyers, en Dienaers van de WilderniiTen, en allen anderen dewelcke defen foude mogenaen- gaen, hier op fcherpelijck te letten endoenlet- tenals na behooren. Ontbieden voorts, ende bevelen allen Officieren, Jufticieren, Dienaren en Ingezetenen der Graeffelijckheydt van Hol- landt ende Weft-Vrieflandt, dat fy U, dit doen- de, ernftelijck obedieren, en alle hulpe en by- ftandtdoen, fonderdestelatenin ecnigerwijle, Gegeven in den Hage den dertighften Julii fes- tien hondert fes en tachtigh. Onder ftondt, In kennifle van my. Ende was geteeckent, Ant, van Kinfchot.

niet jegenftaende Onfen Placate ende Ordon- nantie ophetftuckvande WilderniiTen geëma- neert, wel ipecialijck verboden is eenen yege- lijck, van wat ftaet, conditie of quaiiteyt hy zy, te ftellen ofte maecken eenige Kooperc of ande- re Stricken, tot vernielinge van het Wildtin de Houtvefterye ·, midtsgaders dat oock by Onfe particuliere Ordonnantie van dato den negenden Julii feftien hondert twee en tachtigh, byfonder- Jijckten aenfien van de Wildernifie by den Ha- ge, genaemtdeKlinge , daer omtrent voorfie- ningeisgedaenj ende dat des niet tegenftaende het maecken ende ftellen van de voorfz Stricken, fooin'tgemeen onder de voorfchreve Houtve- fterye , als wel ipecialijck in de vooricheve Wil- dernifie by den Hage, met meerder licentie dan voorheenen werdt gepleeght, tegens hoedani- gen exorbitantie nader moetende werden voor- ïïen; S o o I s't : Dat Wy by defen verbieden een yegelijck, van wat ftaet, conditie of quaii- teyt hy zy, na defen eenige koopere ofte andere Stricken te ftellen, of gedoogen op fijn Landt gefteldt te werden (daer van hy, by aldien hy het felfs niet foude mogen hebben gedaen, ofte doen doen, noch weet wie het gedaen foude mo- gen hebben, byEede hem falkonnen en moeten expurgeren ) op poene van te betalen dubbelde boeten van't gunt bygemelden Oniènvoorigen Placate ende Ordonnantie in het gemeyn, midts- gaders de voorichreveOnie ipeciale Ordonnan- tie in 't byfonder, ten aenfien van de voorfchre- ve Wildernifieomtrent den Hage, genaemt de

Kh

i

tegens de Overtreders van dien isge-

Placaet, houdende furcheantie van de Jacht} omtrent de Oujnen in Hoüandt, inddtu dm tweeden Juliifefiienhondert feven en tachtigh.

doorveele Konijnen geftorven, en verfcheyde Duynen by na geheelijck verloopen, foodanign dat de Ko η ij nen jegen woordigh langhfaero en in kleynengetale, foo wel ten reguardevan'teer- fte als tweede Broeyfel op den Bergh te voor- fchijn komen, in voegen dat de noodtfiecKe- hjekheydtrequireert, dat de Konijne-jachtop den twintig hften Augufti aenftaende wcraeg* interdiceert, foo tot foulaesvan des Graeireψ " heydts, en andere hareDuynmaeyer, a's0° mede ielver van andere Weyluydeii, dieanacr- finsvanhaervermaeck van de Jacht, "et , t'eenemael ontbloot vindende, fouden ver α gefruftreert» Soo Is't: Dat Wyu ontbieaw ende beveelen , daer toe committerende: defen, dat ghy treckt over al in flen Lande Hollandt ende Weft - Vrieflandt, binnetJick Steden ende daer buyten, daer men ge*oon^ie is publicatie te doen, ende aldaer byUn^P JV den Officier van der plecke (is 't noodc-Jteen wegen de Hooge O verigheydt waerfcnow ^ yegelijck, van wat ftaet of conditie ty zJ^efcn Wyde voorfchreve Konijne-jacht voor· ^ loopenden jare feftien hondert feven en g^J», om redenen voorfchreven hebben opge φ geinterdiceert tot op den twinrighften b^ aenftaende ·, verbiedende vervolgens a ^ vevoor dien tijd de voorfchreveJ |cW g % boe. ken, oppecnevan te fullen vervajleni · t0

ILHEM HENRICK,Byder gratie Godes Prince van Orange en Naflau, Grave van Catzenellebo- gen , Vianden, Dietz, Lingen, Meurs, Buyren , Leerdam , &c. Marquis van der Veere ende van Vliffingen, Heereen Baron van Breda, der Stadt Grave en Lande van Kuyck, Dieft, Grimbergen,Herftal, Kranendoncq, War- nefton, Arlay, Noferoy, St. Vith, Daesburgh, Polanen, Willemftadc, Niervaert, Yffelfteyn, Steenbergen, St. Maertendïjck , Geertruyden- bergh, Turnhout, Sevenbergen, deHoogeen Lage Swaluwen, Naeldtwijck, Soeft, Baren, Ter Eem,Immenes binnen en buyten, &c, Erf- Burgh-Gravevan Antwerpen en Befangon, Erf- Maerfchalck van Hollandt, Erf- Gouverneur, ende Stadthouder van Gelderlandt, Graeffchap Zutphen, Hollandt, Zeelandt, Weft-Vries- landt, Utrecht, Over-Yfiel en Landtfchap Drenthe, Erf-Capiteyn-Generael ende Admi- rael der Vereenighde Nederlanden, midtlga- ders den PradidentendeRaedenover Hollandt, Zeelandt ende Vrieflandt, Den gezwooren Deurwaerder ofte Exploxftier · van den Comp- toire des Ontfangers van deGraeffelijckheydts WilderniiTen in Hollandt , Salut: Alfoo Wy in 't fcecker zijn bericht, dat doof de fware Stormwinden, nu ontlanghs ontftaen, de mee- fte Konijns-Hollen zijn ingeftoven, ende daer

-ocr page 559-

Houtveftery e en Jacht-faeckeiL                    5-37

»nde Breucken , by Onfen Placate en Or- ten ntie, in dato den twaelfden Maert feftien füLtvieren feventigh, jegens de ongeregelt- ÏTn ja het jagen, en de Ongequahficeerde, Hrfeaders Overtreders en Contraventeurs van ÏÏ felve Onfe Ordonnantie ende Placate gefta- r· Lallende en bevelende den Lieurenant Houn'efter, Meefterknapen, midfgaders Cod- Üebevers en Dienaers van de Wilderniflên, en al- knandercn, dewelckedefenfoude mogen aen- n hieropfcherpelijck te letten en doen let-

ten', als na behooren: Ontbieden voorts en be- veelen allen Officieren, Jufticieren , Dienaren,, en Ingezetenen der GraefFelijckheydf van Hol- landt ende Weft-Vrieilandt, dat fy U, dit doen- de , ernftelijck obedieren, ende alle hulpe ende byftandt doen, fonder des te laten in eeniger wijfe. Gegeven in 's Graven-Hage den tweeden Julii feftien hondert feven en tachtigh. Onder ftondt, InkenniiTevan my. Ende was geteec- kent, Anth.van Kïnjchot.

Ordre ophetjagenenfehieten in de Klingen, en htnnen de Limitenvan de Jacht ■> in datoden tweeden September 1687.

ILLEM HENRICK, Byder gratie Godes Prince van Orange en van NaiTau, Grave van Cat- zenelleboge , Vyanden , Dietz, lingen, Meurs,Buyren, Leerdam, &c, Mar- quis van der Veere en Vullingen, Heereen Ba- ron van Breda, der Stadt Grave ende Lande van Cuycq, Dieft, Grimbergen, Herftal, War- nefton, Granendoncq, Arlay, Noferoy, St. Vith, Daesburgh , Polanen , Willemftadt, Nyervaert, Yilèlfteyn, Steenbergen, St.Maer- tensdijck, Geertruydenbergh, Turnhout, Se- venbergen, de Hooge ende Lage Swaluwen, Naeldwijck , &c. Erf- Burgh - Grave van Ant- werpen en van Befancon, Erf-Maerfchalck van Hollandt, Gouverneur, Erf-Stadthouder,Ca- teyn Generael ende Admirael, midtsgadersden Prsefident ende Raeden over Hollandt, Zee- landt ende Vrieilandt: Den Deurwaerder ofte Expbiitier van den Comptoire des Ontfan- gers van des Graeftelijckheydts WilderniiTen in Hollandt, Salut; 'Doen te weten: Dat DatWyinervaringekomen, dat door het mee- iiighvuldigh ftroopen en jagen te beduchtenis, darde WilderniiTen omtrent den Hage, genaemt deKhngen, gantich fouden mogen werden ge- bloor van Wildt, en te vreefen is dat die in kor- ten tijdtvoortsdaervan t'eenemael fouden.wer- oen gedepeupleert, ten zy door goede ordre daer jegens te fteüen, intijdts daer inne werde voor- «enj Soo Is't: Dat Wy hier opgehadtheb- bende het ad vis van den Houtvefter enMeefter- Knapen van Hollandt en Weft-Vrieflandt/t felve «νgoede middelen willende voorkomen, op dat oejachtinde voorfchreve Klingen nietmoehte kH Π C e?emael te vervallen, U ontbieden en rtJr?' toe c°mmittcrende midts defen» «atv.Thy treckt terplaetfedaer'tvannooden we- en d f ?TCn Sewo°nlijck is publicatie te doen, uaer by υ roepende den Officier vande Plecke USS^T^ de Ho°Se Overigheyt hetcl ι·· veekeenenyegelijcken, van wat ΡηίηΛ*" . hy ZY' hem te reguleren nae de niei na "of ArticuI™ by Ons geftatueert, fulcks

prascifelijck en onverbreeckelijck fullen werden geobferveert, ende de Contraventeurs geftrafc fonder connivenrie of diifimulatie : Dat voorts in de voorfchreve Klingen, en dat binnen defe navolgen de Limitenj te weten , Ooft-enWeft- waerts van's Gravenhage, beginnende van het Ooften van 't Huys te Periijn, royende Noord- waerdsaen op de Wooninge van Meefter Jan in't Hoef-yier, en Adriaen Vermeren, enfoototin de Zee, en langhsde felve tot indeMae's, ende langhs de Maze tot Maeilandt-fluys, en van daer langhs de Gaegh, die door Maeilandt en Schip- luy loopt tot Delf, en van de Stadt Delf langns deHaeghfche Vaert door den Hage, ende van daer langhs den Zuydthoutfchen wegh tot den voornoemden Huyfe te Periijn; nieniandt, van wat ftaet, qualitey t of conditie hy zy, geene uyt- gefondert, hy zy dan Edel of on-Edel , en fal mogen op Haes jagen, of Hoen vliegen, noch met hare Honden in de Duynen gaen, binnen den tijdtvan vijfjaren eerftkomende, op poene dat die geene contrarie bevonden werdt te doen, ibo defelve tot de Jacht mochte zijn gequalifkeert, vervallen fal voor de eerfte reyiè in een boete van vijf en twintigh ponden , tot veertig-h grooren 'tpondt, voor de tweede reys vijftigh ponden, en voor de derde reyfe hondert ponden; ende in dubbeldt van de voorfchreve poenen , foo de fel- ve tot de Jacht ongcqualificeert mochten zijn. Endeby ibo verre yemandr, van watqualiteyt hy zy, bevonden werdt een Haes o f meer ge van- gen te hebben, of Hoen gevlogen, fal boven de pcenehier voorenverhaeldt, voorde eerfte reys het Velde verboden werden voor een tijdt van driejaren ·, voor de tweede reys ten eeuwigen da- ge j en tot meerder reyiè bevonden zijnde, lal arbitralijck geftrafc werden tot judicature van Meefterknapen van Hollandt ende WeftVVries- landt. III. Dat na de expiratie van den voorfch reven tijdt van vijf jaren, niemandt in de voorfchreve Li- miten fal mogen jagen op Haes of Patrijs, dan Edelluyden die notoirlijcken voor Edelluyden zijnbekendt, en hen voor fulcks, zijn dragende» en andere Perfoonen ter Jacht geadmitteert, be- ginnende als dan met den eerften September,vol- gens d'Ordonnantie op de Wilderniflên geëma- neerc: Dat deielve oock niet fullen mogen jagen danfelfsinPerfoon, ende hare Kinderen, ofte Vvy                 Huys-

I.

on 't fti,!i ' ,dat de Pkcaten en Ordonnan tien «en iTlf^WMerniiTeneertijdtsgepubli- fooveeldie ^Γfe Poina:enen Articulen (voor

IV. D

■') dcfenniet en werden gealtereert)

?el*

-ocr page 560-

Placaten. 4. Boeck. 4. Tit.

538

beurte van hondert vij f en twintigh ponden mede van veertigh grooten'tpondt, en arb'r Ie correcüe, tot difcretie van Meefterkna ^' voornoemt.                                               ^en V. Voorts dat alle de geene die van Sïjne Hooph den HeereTrincevanOr-ange, &c. eenigeAft of A&ens om te mogen jagen, mochten hebbed aldaer nietter Jacht fullen werden geleden, noch hare A£tens werden gerefpt deert, ten zy fv <] gemelde A&ens alvoorens aen den Houtvefter hebben vertoondt, ende defelve A&ens gedaen regiftreren. Ende op dat defe Onfe Ordonnantie te beter in alle hare Poinften magh werden geobferveert foo ontbieden en beveeïenWy allen Officieren' Jufticieren, Dienaren en Ingezetenen der Graef- felijckheydt van Hollandt ende Weft-Vrieflant datfyU, dit doende, ernftelijckveriraen,obe- dieren en alle hulp en byftandt doen, fonderdes te laten in eeniger wijs. Gegeven in den Hage onder't Zegel van Juftitie van den voorfzHove hier onder op gedruckt, den tweeden Septem- ber feftien honderdt feven en tachtigh. Onder ftondt, In kenniiTe van my, Ende was geteec- kent, "D.T.v.Afendelfi.

Huys-gebrooden Tafel-Dienaer, tenminften achttien jaren oudt zijnde , ende dat tot Vaften- avondt toe, op poene van de eerfte reys van vijf en twintig ponden, voor de tweede reys van vijf- tig ponden, en voor de derde reys van hondert ponden.                    IV. Verbiedende voorts wel exprefielijck eenye- gelijck, vannuvoortaen met Roers, Builen of Bogen in de felve Klingen t'eeniger tijde te gaen, ofeenige Stricken te fetten of Hellen, oock Ren- netjesdie men in de Paden hanght, onder pras- text van om daer mede Sneppen te vangen, ofte andere Netten, in ofte omtrent de voorfchreve Klingen, en byfonder oock in'tKoorn, Rogge of eenigh ander Gewaich, als mede op Paden, Wegen, Hecken, Dammen ofte daer omtrent, overmidts tot nu toe veele Hafen, Konijnen, Pa- trijfen, Faifanten of ander Wildt, daer mede is vernielt, op de verbeurte van de Roers, Buflen en Bogen of Netten, die haer metter daedt ful- len afgenomen werden , ende daer en boven van vijf en twintigh ponden , gelijck mede voor elc- keSrriek, endedaeren boven voor elcken Haes, Patrijs of Faifant, die men bevinden fal geièho- ten of met Stricken gevangen te zijn, de eerfte reys vijf en twintigh ponden, voor de tweede reys vijftigh ponden, ende de derde reys op ver-

Nader Publicatie op de Jacht inde Klingen en Limit en 3 in dato den elfden Fefamrit feflïen hondert negen en tnegentigh. I. Eerftelijck, dat de Placaten en Ordonnantien op 'tftuck van de Wilderniflen ecrtijdtsgepubli- ceert, in alle hare Poinften en Articulen ( voor foo veel die by defen niet en werden gealtereert) pra^ifelijck en onverbreeckelijck fullen werden geobferveert, ende de Contraventeurs geftraft fonder conniventie of dillimulatie: Dat voorts in de voorfchreve Klingen, en dat binnen defe navolgende Limiten* te weten , Ooft-enWelt- waerts van 's Gravenhage, beginnende van het Ooften van 't Huys te Perfijri, royende Noord- waerds aen op de Wooninge van Meefter Jan m c Hoef-yfer, en AdriaenVermeren, enfootoun de Zee, en langhsde felve tot indeMaes,en£ie langhs de Maze tot Maeflandt-iluys, en van daer langhsdeGaegh, die door Maeflandt en Schip* luy loopt tot Delf, en van de Stadt Delf langhs deHaeghfche Vaert door den Hage, endevan daer langhs den Zuydthoutfchen wegh tot ae!^ voornoemden Huyfe re Perfijη j niemandt, va wat ftaet, q ualitey t of conditie hy zy · geene u^j gefondert, hy zy dan Edel of on-Edel, en mogen op Haes jagen, of Hoen vliegen· J met hare Honden in de Duynen gaen, binnen tijdtvan vijfjaren eerftkomende, intega^ den dagh van de publicatie defes, op P^11 ^ die geene contrarie bevonden werdt te doe ? ^^ defelve tot de Jacht mochte zijn gequ^^ nti vervallen fal voorde eerfte reyfe in eca. ° oten

dPeEvHWnddbtdtfbkbdkbdieQgft

vijf en t'tpondt

, voor de tweede reys vijfagh Ρ j^

. PoincTren en Articulen by Ons geftatueeit, fuicks hier na volgen.

envoor

de derde reyfe hondert ponden ■, ^ ^

dubbeldt van de voorfchreve poenen , ψ . ve tot de Jacht ongequalificeert mochten )^Q

-ocr page 561-

Hout vefter ye en Jacht-iaecken.

539

overmidts tot nu toe veele Hafen, Konijnen, Pa- trijfèn, Faifanten of ander Wildt, daer mede is verniek, op de verbeurte van de Roers, Builen en Bogen of Netten, die haer metter daedt ful- len afgenomen werden , ende daer en boven van vijfentwintigh ponden , gelijckjnede voor elc- ke Strick, ende daer en boven voor elcken Haes, Patrijs of Faifant, die men bevinden fal gefcho- ten of met Stricken gevangen te zijn, de eerfte reys vijf en twintigh ponden, voor de tweede reys vijftigh ponden, ende de derde reys op ver- beurte van hondert vijf en twintigh ponden, al mede van veerfigh grooten 't pondt, en arbitra- le correftie, tot difcretie van Meefterknapen voornoemt. V. Voorts dat alle de geenedie van Sijne Koningh- lijtke Majefl. van Gróót Brittannien-, cenige Afte of Aitens om te mogen jagen, mochten hebben» aldaer niet ter Jacht fullen werden geleden, noch. hare Aftens werden gerefpc£teert, ten zy fy de gemelde AcTrens alvoorens aen den Houtvefter hebben vertoondt, ende defelveActensgedaen regiftreren. Ende op dat dek Onfe Ordonnantie te beter in alle hare Poincten magh werden geobferveerr, foo ontbieden en beveelen Wy allen Officieren, Jufticieren, Dienaren en Ingezetenen der Graef- felijckheydt van Hollandt ende Weft-Vrieilant, dat fy U, dit doende,; ernfteli jek verftaen, obe- dierenenallehulpen byftandt doen, fonderdes te laten in eeniger wijs. Gegeven in den Hage onder 't Zegel van Juititie van den voorfzHove hier onder op gedruckt, den elfden Februarii ièftien honderdt negen en tnegentigh. Onder flondt, In kenniilè van my, Ende was geteec- kent, Amh.vanKinfchot.

11. c^bvfooverreyemandtjvanwatqualkeyt , bevonden weidt een Haes of meer gevan- yZy'hebben, of Hoen gevlogen, fal boven de gCn hiervoorenVerhaeldt, voorde eerfte.reys Cvddc verboden werden voor een tijdt van 5et iaren ■ voor de tweede reys ten eeuwigen da- en tot meerder reyfe bevonden zijnde, fal ^LnYikï seftraft weiden tot judicature van ^SpenvanHolIandenWeft-yriclIand. Dat na de expiratie van denƒ oorfchreven tijdt

niemandt in de voorfchreve Li-

van vijfjaren;

,uren fal mogen jagen op Haes ofPatnjs, dan Edelluydendienotoirlijcken voor Edelluyden ziinbtkendr, en hen voorfulcks zijn dragende, en andere Perfoonen ter Jacht geadmitteert, be- ginnende als dan met den eerften September, vol- gens d'Ordonnantie op de Wilderniiïen geëma- neert: Datdefelveoock nier fullen mogen jagen danfejfsinPerfoon, ende hare Kinderen, ofte Huys - gebrooden Tafel - Dienaer, ten minften achttien jaren oudt zijnde, ende dat tot Vaften- arondt toe, op poene van de eerfte reys van vijf en twintig ponden, voor de tweede reys van vijf- tig ponden, en voor de derde reys van hondert ponden. IV, Verbiedende voorts wel exprefïelijck eenye- gelijck, vannuvoortaen met Roers, Builen of Bogen in de felve Klingen t'eeniger tijdt tegaen, ofeenige Stricken te fecten offtellen, oock Ren- nerjesdie menin de Paden hanght, onderpra»- text van om daer mede Sneppen te vangen, ofte andere Netten, in ofte omtrent de voorfchreve Klingen, en byfonder oock in 't Koorn, Rogge of eenigh ander Gewaich, als mede op Paden, Wegen, Hecken, Dammen ofte daer omtrent,

Renovatie van het Placaet op het fluck van de Jacht in de Houtvefierye van Goyland, aené Οοβ-zyde van Je Riviere de Vecht gelegen, in dato den 2 3. Februarii 1700. ILLIAM, by der Gratie Godes omme binnen Onfe voorichreve Jufisdi&ie by

W

Koningh van Éngelant, Schodant, Vranckrijck en Yrlandt, Prince

eenen yegelijcken, 't zy Edel of on-Edel, en van wat qualiteyt of conditie hy fbude mogen weien,

onderhouden fullen werden, op de poenen ende boeten daer inne begrepen. I. Dat niemandt wie hy zy, fich falverftouten op eeniger tijdt te komen jagen of vliegen in defe Houtvefierye * na eenigefoort van Wildt, hoe- danigh het felve genaemt werdt. I I. Dat niemandt falin't Veldt gaen op Harten» Hinden, Ree, Swijn, Hafenj Konijn, Pa- trijfen, Fayfanten > Reygers, Ent vogels, of eenigerley wild Gedierte of Gevogelte, om de- felve in eeniger manieren te vangen, fchieten, be- kruypen ofte bekomen, 't zy met korte of lange Roers, Pijl-ofKIoot-boogen, ofeenige ande- re Inftrumenten ofce pradnjeken van Stricken* Stroppen, Furelden, Buydels, Gaerns, Afen» Voeringen, Vergiften en diergelijcken, op de verbeurte voorde eerfte reyfe van honderdt gul- dens , en voor de tweede reyfe op pecne van aen den lijve geftraft te werden. Vvv 2                Wy

utrecht, Over-YflèlendeLandtfchap Drenthe, ÏÏEfïrT Penerael en Admira.el der Veree- nde Nederlanden. Ici/ft?d? Pnen die defejegenwoordigeful- disdürl·^ W e Houtvefterye van Goylandt werdenSmeeLren meer toenemen en gepleeght infolenrtlmiTruXcken» ongpregeltheden ende vooriien Pn π ' j ■& » om daer inne ce men, m'ïï WvdereverlooPen voor te ko-

ien en Meéfters van

^vanPnli08? ,sGraeffelijckheydts Domey- ^«eerteZT Cnde Weft-Vrieflandt, geor- ^erenbvd Γ ^eerthebben} ordonneren en ^olgendi Jen?TeTPomaen en Articulen hier 6 C' die W7 verftaen en willendatal-

*

-ocr page 562-

η.,.,

Placaten. ^Boeck.l' 4,'Tit.

5Φ

komen te pecceren, aen te brengen aen Onf Houtvefter, op poene van', hier van in gebree Γ

hu·. .■:;.·ιο>!ί·;ι · γι ι* Wy verftaen oock dat alle de geenediè biiinbn de voorfchreve Houtvefterye ( het zy op 's Mee- ren Wegh oftegemeene Baen ) bevonden fullen werdenmët Roers, t'elckens verbeuren fullen de Roers, en vijfen twintigh guldens aen gelde: ί' t,..., [:■;,: :,:,             I Vi-JKth Ende fullen de'örHcieren, gelijckooekdeB'e-i waerders' en T^oefiendefs van de Wilderhiflert >y wanneer eenigh misbruyck gefchiede, eridé tbt' haer kenniilè-ko'incn fal·, vermogen ende gehou- den zijn ί by^vöorgaendeordre tanden Holitve- fter, alleiLegiiyhönden^ Tyjfaïïèriy ïnftrumen- ten, Getdiiwen Gereedtfchap, datelijckte fay- feren, enuytdenHuyfetehalens en fiiïïeri die geene die daer over bevonden fullen werden, be- vallen in^,^iïeva^iis^dgfï'gülaén&,^©;tóè- de in de fel ve poene ende arbitrale correctie fullen vervallen die bun tegens het voorfchreve onder- föeck en uy tlialen fullen komen te oppoferen.

blijvende, te verbeuren vijf en twintigh^uj^

-X.

ns.

Sullen alle Buy fluyden en Ingezetenen rand voorfchreve Houtvefterye gehouden zijfideb6 hulpfame handt te bieden aen de Officieren end' ToeilenderstandefeWilderriiilè, omdiegee C jdie bevonden werden te contravenieren defC lOniéri wille·,-te helpen vangen, en te rechtr° iftellen, en by weygerihge fullen vervallen in een boete van vij rcigh guldens; .V.-y.fivi . XI. Oock verbieden Wy alle Schippers eri^oer. luydenuyt de Houtvefterye eenigh Wildtondér de handt aen te nemen, ten eynde het itlve te verveeren, of elders vermarckten, by verbeur- te van vij f en twintigh guldens. X I I. Alle welcke poenen en boeten Wy verftaen dat van de Ouders dadelijck afgevordert fullen wer-

Verders, omme alle misbruycken te beter te | den over de misbruycken die hare Kinderen,

m

hunnen biOode wefende, begaen en gepleeght fullen hebben; gelijck oock van de Huw-mee- fters, over het geene hare Dienft-boden en Ar- beyders hier tegens gedaen ende verbeurt fullen hebben: Ende in gevalle van gebreecke van be- talinge fullen de pccuniele boeten verkeerdt wer- den in corporele of lijf-ftrafFen. j XIII. Wy willen en verklaren noch, dat denHout- vefter van Goylandt, als mede andere Toeiien- ders op defe Wildernifle,alle Contraventeursdie fy op de daedt bevinden fullen,calangeren)endat die op haren Eed en verklaringe daer inne fullen werden gelooft, ten ware dat bewefen konde werden dat niet en ftonden ter goeder mem en faem. X I V. Eyndelijck , verftaen ende ordonneren Wy noch, dat de quseftien ter faecke van dejacht, ter eerfterinftantie fullen werden gebrachtvoor den voorfchreven Houtvefter, en den Gerechte van Naerden, daer toe geordonneert > en darde felve aldaer verbalijck fullen bedongen, enalfou de plano werden afgedaen en getermineert. Ende omdat Wy verftaen ende willen datdeie Onfe Ordonnantie in allen Poin&en en Articu- lenwelfcherpelijck onderhouden werde, ende niemandt daer van ignorantie en hebbe te ρ&' tenderen, fooiaften en bevelen Wy den vooriz Houtvefter van Goylandt, nevens den Gerecnt van Naerden, tegens de Overtreders van dg niemandt uyfgefondert, by executie te K?gJ ren tot allen ende een yegelijck der vooricnft . poenen en boeten, ende oock de felve «f/** doen ftraften , fondër eenige oogWuycöns > gunfteenverdragh.· Gegeven onderOnW_ meen Zegel tot Kenfingcbn den dneentwi^ ften Februar ii feventien honderr. Was g. kent, Wtlliam R. Onder ftondt, τγ'^ natttie vanSijne Majefieyt. Gecontraug d'AUöme.            Yi

weeren, ende het Wildt te beter te prasferveren, fal een yegelijck gehouden wefen fijne Honden gekeuft te houden met houte Kluppelen, op poe- ne van tien guldens, foo dickwils yemandt be- vonden fal werden daer van in gebreecke te zijn gebleven. V  Ij Item, in gevalle yemandts Huys-honden ee- nigh Wildt verbeete, ende de geene die defelve toekomen , fulcks aen den* Houtvefter binnen den tijdt van vier en twintigh uyren niet aen en brachte * en overfulcks het verbeten Wildt vef- looren bleef, fal daer over verbeuren vijf en twintigh guldens. V  I I. Ende alfoo dickmaels in het hoeden en wey- den van de Schapen en BeeitendeEyerenvande Vcldthoenders en andere Edele Vogels gerooft werden, en haer Broedfels bedorven, fob werdt alle Landtluyden , Arbeyders, Schaep-herders enBeeften-hoedershetzyMan of Vrouw, jong ofoudt, verboden eenige Neften, Eyeren ofte Jongen aen te roeren, veel min die teftoorenof terooven, op een boete van vijf en twintig gul- dens, foo dickwils fyachterhaelt fullen werden fulcks gedaen te hebben, of wetende het felve by andere gefchiedt te zijn , dat voor den Hout- vefter verzwegen, ende niet aengegeven te heb- ben. VIII. Verbieden verders wel ernftelijck * dat iïch niemandt vervordere te fchieten, ofte anderfins in eeniger manieren ter doodt te brengen, ofte tebefchadigen eenige oude ofte jonge, foo wil- de als tamme S wanen, op de verbeurte, van vijf- tigh guldens, de Roers en arbitrale correctie. 5 Odck werden alle Ingezetenen ende Huyslüy- denvandefeHoutvefterye gelaft, de geene^die door fchieten of Tyraflèn, en andere foödanige misbruycken van Strieken, Stroppen, Voerin- gen, of diergelijcke» tegens defen Onfen wilïe

Jwr

-ocr page 563-

					Houyeftctyeenjacht-iaecken.                541
			m)Affl-*~Placaet, Wens hetfchieten omtrent Vogel-koyen, in dato den een en					twn*
				ti^njutufiw
		E grareiiVanHöH^ptpiide Weft-Vries- Diaüdi; Allen dqi Reenen die defen ilü- len fieir ofte;nÖörëM1 lefen, Salut; tydenïewetèiï:f;Mfbo Wy , niette- ftaencie Önib Placatëh,' toe verfcheyde tij* § enclen^entlijckttyderitweeden Augufti Senhondèïdteen en dëtógh, negentienden Ti iiieiliciVhönderdtachtcnVijfcigh , en elfden rnliifeftieiihonderttachtigh.geënianeert5tegen$ kt fchicten omtrent de Yogël-koyen, het itoo- enenberooVen van de Vogelen, met hetgeene daeraen dependeert, noch dagelijcks zijn ver- nemende verfcheyde klachten van de Kóopluy- den ende Bruyckers van de Gronden onder Onfe Domcynen hoorende ,, en andere Particulieren toekomende, als mede van de Vogel-koyen, Pij- pen en Swienderyen, op de Merwede, Duhbel- dam, Mijlev Werckendam, Bonaventure, en andere Plaetfen in Zuyd-Hollandt, de Landen van Stryen en Putten gelegen , ende de Geinte- reflèerdea omtrent defelve Koyen, ter faecke dat verfcheyde quaetwillige Perfoonen, met Schuy t- jensdiemen noemt Schiet-fchuyten, terplaetfe voorfchreven, op deSanden en Slijcken, aldaer dagelijcks komen fchieten niet Vogel- en andere Roers, foo na de Swanen die iy Deenen noemen, alsnaallerleyGevogelte, en dat daer en boven de voorfchreve quaetwillige Perfoonen haer niet en ontfien foo na de voorichreve Koyen enSlyc- ken te komen, daer den Vogel fijn ruft neemt, foo wanneer deièlve ruydt, ende fijn veeren laet vallen, den felvigen verftoorende, verjagende ende doodt ilaende, waer door de voorfchreve Kooyluydèn-, Bruyckers en Geintereflèerdens, niet r egénitaénde de grobte ende exceiïïve onko- ften, dié byhenluydencontinuelijcken werden acngewendt, tot het maecken en onderhouden van de voorfchreve Vogel-koyen, en de Werc- ken daer toe behoorende, fulcks werden befcha- dight, dat henluyden niet mogelijck is langer foodanige koften te konnen vervallen, en gefcha- pen zijn geruïneer t ende bedorven te werden ·, te meer, dcwijleoockde voorfchreve Quaetwilli- ge, foo Wy verftaen, haer dickwils niet en ont- «engedeguifeert en vermomt uyt te komen, en na haer verkeerde luft, de Swanen en andere Ge- vogelte te verjagen, fonder dat fybekendtkon- «Gn werden, en daer en boven de Koop-luyden noch dreygen, en na defelvige met fcherp derven «Neten-, Soo IS'T: Dat Wy daer jegens na- begerende te voorfien, by defen welexpref- ^jciïgemterdiceerten verboden hebben, inter- SS? verbieden by defen allen endeeenen S'o ' van wat ftaet ofte conditie hy zy, Pöebtroomen, Sanden, Slijcken of Erven, in HoIland°ten V,erdroncken Waerdt van Zuyd- Stnrenpt^        andenvanBonavcnture » van ^eï w VanPutten» en daer omtrent geie- korner femge Schiet-fchuyten ofte Roers te dnehortfW ? Sonverferen, op de boete van byydereerΡ°Πden'teveertighgrooten'tpont, ren> cnde 11 Cjntranedeien doende, teverbeu- ^oers Ι. λ en boven de Schuyten ende aer mede fyluyden op de voorfchreve				Stroomen ofte Slijcken fullen werden bevonden, datelijck fullën wefen vërbeurdt ten behoeve van de geene die defelve attrapperën en aenhalen ful- lën, het zy of de Perfoonen op dé voorichrevei Slijcken of Wateren, alibo bevonden zijnde, ge~ fchöoten fullen hebben of rtiët i riledë dat den geenen die bevonden fullen werden de voor- fchreve Vogelen in het ruyen, enter* vervallen van hare Veeren, of anders verftoortof verjaegt, of doodt geilagen te hebben op de voorichreve Slijcken ende Goriïèn, het zy onder pretext van Grondt-houtfteecken, of anderfins, fullen ver- beuren de fomme van drie hondert ponden mun- te voorfchreven, en daer en boven nagelëgent- hey dt van iaeckeri gecor rigeert werden, tëri ware > defelvefuffifantelijckeninprompris konden be- wijfen, datiy om eenige andere noodelijcke en behoörlijcke iaecken aldaer waren gekomen. Dat wyders niemandt, onder wat priétëxt het foude mogen wefen, foo na aen de Koyen ofte Pijpen fal vermogen te komen , dat dooreenigh, kloppen, ftooten, praten, of ander gerucht, de Vogel fal komen te ftooren of verjagen, opeen botte van honderdt ponden als vooren, welcke voorichreve boeten fullen werden geappliceert, een derde-part voor deri Officier van dePlaetfe daer de voorichreve D.elinquanten wooneil, ofte geattrappeert fullen werden, by pras veritie, een derdepart ten behoeve vande Aififtenten van den Officier die deielve apprehenderen fullen, en het overige derdepart ten behoeve vandenAen- brengerj en fullen defelve boeten by devoorfz Gontraventeurs moeten betaeldt werden binnen den tijdt van veertien dagen, na dat condemna- tie over defelve fal wefen gegaen ende gepronun- cieert, ofby gebreecke van dien , fuüendeGe- condemeerdensinplaetfevan dien, aen den lij" vemetgeeiTeftngegeftraft, en voorts gebannen werden, andere ten exemple; en dit alles onver- mindert de aclie van de fchade die de refpecüve Koopluyden ende Bruyckers, by de Gontraven- teurs van defen, ende Onfe voorige Placaten, op het ituck vande Vogeleryen geëmaneert, fullen aengedaen weien : Ende ten eynde den inhou- den van defen exaftelijck moge werden geobfer- veert ν laftenWy allen Onfen Officieren, en an- dere Geauthorïfeerdens, in en omtrent de voorfz Plaetfen en Diftriiten, op de voorfeyde exceiien en contra ventien van deièn, meuw reguard te nemen, ten eynde de Delinquanten ontdeckt, in apprehenfie bekomen, en in voegen als voo- ren geftraft fullen werden, gevende defelve Of- ficieren ofte Geauthorïfeerdens en hare Afliften- ten, volkomenauthoriteyt, incasvanrefiften-' tie, de Delinquanten met gewelt aen te taften,en in apprehenfie te nemen j verklarende daer en boven, dat aen de voorfchreve Koopluyden, Bruyckers, en hareDienaers, die de voorfchre- ve Koyen en Pypen begaen en waërnemen, midts dat fybereyekt fullen hebben den ouderdom van achttien jaren, en fullen wefen luydèn van goede naem en faem, by de Rechters volkomen geloof* fal moeten werden gegeven in het aenbrengën van alfulcke Perfoonen, als fy op de voorichreve Rivic-

-ocr page 564-

Placaten. 4-Boeck. 4.Tit, voorfchreve pcenen tegensdefel vé ftri£t^Hickr len werden geè'xecu teert. Ende ten eynd mandt daer van ignorantie praetendere 0 A^' neren Wy voorts dat defen alommein devoo r" Landen van Zuyd-Holland, Putten enStryen andersdaer het van nooden wefen magh, fal J^ den gepubliceert en verkondight ,ter plaetfedle" men gewoonlijck is publicatie te doen: Onth den voorts alle Officieren, Jufticieren en Ond ^ fatendiehetraeckenofaengaenfal mogen %" naer den inhouden van defen te reguleren proe^ derende, en doende procederen tegensdeOve6" treders, fonder eenige gunfte, faveur ,fimulatk of verdragh, tot vergeldinge eninninge van de pcenen en boeten in defen geftatueert,niet tegen- ftaende eenige appëllatie of provocatie, enfon, derpraejuditievandefelfde, alfoo Wyfulckstor dienfte van den Lande bevonden hebben te be· hooren. Gedaen inden Hage onder Onfengroo- ten Zegel hier aen doen hangen, den een en twin- tighften Julii feventien hondert. Onderftondr Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was eel teeckent, SimonvanBeaumont.

54α Rivieren» SUjckenenSandyen en Pijpen, 't zy met offullen bevinden , en contraPlacateyets komen te doenhoudelijck dat de voorfcBruyckers ofte hare DienaEede fullen moeten verklarringe of calange fullen doenin notoirlijck jegens defenpecceert. Ordonneren en bevelenneurs en Commandeurs ovden, Plaetfen en Forten vatrent de voorfchreve Quartluyden ( des verfocht zijndJuftitie, en andere Geautvervolgen en faiferen van denen, fullen bieden debehuftentie, endedatfy voortsMilitie daer toe fullen hebbfelve met geene Roers buytmede te komen omtrent eemet verklaringe, dat contra

TMicatie, voerende de Jacht op den Eylande <van Wefi-Voorne en Goeder ede, in dm den vijftienden September feventien hondert.

Hafen , Patrijien , Faifanten of ander Wildt, hoe het genaemt foude mogen wefen;, tot wek- ken eynde allen ende een yegelijck verbodenen geinterdiceert werdt, binnen den voorfchreven tijdt met eenige Honden , van watbenaminge die oockfouden mogen wefen , als mede met ee. nige Roers, fooin'tHooge als Lage, in't Velde te komen, alles op een poene, vanvoordeeerfte reyfevijfen twintigh guldens, voor de tweede reyfe vijftigh guldens, voor de derde reyfehon- dertponden, van veertigh grooten'tpondt, te verbeuren by die geene die in eenigh poinftvan dien daer tegens mochte komen aen te gaen, Verbieden voorts allen ende een yegelijck,wie het oock foude mogen wefen, Stricken te fetten, 'Netten te fpannen, Konijnen te delven, oftean- derelnftrumententegebruycken , hoedieoocji fouden mogen wefen, om eenigh 's Heeren Ww te jagen, vangen , dooden, ofte eenige onbe- hoorlijckheden in't Veldt te doen, alleseoyedet van dien op de verbeurte van voor de eerfterep vijf enlwintighponden, de tweede reyfe W% ponden, de derde reyfe hondert vijf en twintig ponden.                                                   , Ordonneren wijders alle ongequaHneee^ tot de Jacht, binnen de tijdt van veertien dage na dePublicatie defes, alle Windt- ende W Honden, die den Bailliuw 's Landts van W* deejef

DERaedenende Meeftersvan deReecke- ningen der Domeynen van de Ed.Groot Mog. Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, dagelijcks menigh- vuldige klachten voorkomende over het onbe- hoorlijck jagen, fooin'tHooge als in hetLage in den Eylande van Weft-Voorne , ende dat foo van Gequalificeerde alsOngequalificeerde-, dat indien daer inne niet en wierde voorfien, de ge- heele Jacht aldaer in't korte ftaet geruineert te werden·, datoockveele ongequalificeerdeInge- zetenen der Stede Goederede, als den geheelen Eylande van Weft-Voorne zijn houdende Jacht- en andere Honden, en eyndelijck, dat de Land- iuydcn dagelijcks met Honden , foo geblockt als ongeblockt in 't Veldt gaen, en daer door des Heeren Wildt komen te ftooren, ende op onbe- hoorlijcke tijden komen te vangen, niet tegen- Itaende de Waerfchouwinge van Ons , als de Keuren en Ordonnantien by Bailliuw en Leen- mannen van den Lande van Voorne op'tftuck vandeWilderniilè gemaeckt, en aldaer gedaen publiceren·, Soo Is't: Dat de Raden en Mee- ftersvan de Reeckeningen voornoemdt, onge- prsejudicieert alle voorgaende Waerichouwin- genende Keuren, foo by Ons, als opgemelde Bailliuw en Leenmannen voornoemt, voor defen op'tftuckvandeWilderniflèn, fooin'tHooge

als Lage gemaeckt, aldaer gepubliceert ende in \ Voorne, ofteSijne Stede-houder, tot obfervantie zijnde, hebben goedtgevonden al- j citie van de Jacht bequaem mochte ac"CvL|. len ende een yegelijck, wie dat hy oock foude der Stede Goederede, en den Eylande van w mogen wefen, foogequalificeert als ongequali- Voorne wegh te doen-, by gebreecke van , ficeerttot de exercitie van de Jacht, te interdi-' werdt den gemelden Bailliuw, ofte ^Φ^^ς. ceren en verbieden, dat van nu voortaen tot den houder gelaft ende geauthorifeert, door β ^^ eerften September van den acnftaenden jarefe- naers van Juftitie en andere, die te laten op *jjj^ ventien hondert een, niemandt en fal vermogen en fal de Aenhouders der voorfchreve jSL^f te jagen ofte vangen, 't zy met Honden, Roers, na gedane Waerfchouwinge van den Bai e , ,,                  ... .             „ - _ . . .            . beuren een"

ofanderelnftrumenten, 't zy in het Hooge ofte fijnen Stedehouder, noch ver Lage, eenigh's Heeren. Wilat, 't zy van Konijn, van tien ponden.

Ende

-ocr page 565-

Houtvefterye end

545 Ordonneeren wijdersden Bailliuw aldaer,met allevlijten naerftigheydt, defe Waerfchouwin- ge te doen obferveeren, fonder eenige de minfte compoiitie ofte verfchooningh van de boetens 'm defen gemeldt, by de Overtreders te verbeuren» te doen, maer deie in 't geheel in te vorderen, en de onwillige daer over convenieren voor't Colle- gie van de Heeren Leenmannen van Voorne, als van oudes gebruyckelijck isf blijvende de tijde van verjaringh der Actiën als inde Keuren van Voorne breeder is gemeldt. Aldus gedaen en gearrefteert ten Bureele van deKamerevande Reeckeninge voorfchreve, in den Hage den vijftienden September des jaers fe- ventien honderdt, omme op denvoorfchreven Eylandegepubliceert endegeaffigeertte werden. Myjegenwoordigh, J.Hop.

Vnde belangende alle andere Honden , ofte ttws honden, tot de Jacht niet bequaem, wer- £n de Houders derfelver gelaft binnen den tijde veertien dagen hare Honden een block om den hals te hangen, ter lenghte dat het ielve block Lntafte hangen tor over het tweede ht van de roorftepooten, by gebreecke van dien, dat de Jbodanigefal verbeuren een boete van tien pon- den enden gemeldenBailliuw of Stedehouder celaftdcfelve als dan op te halen. Endealfoo het voorfchreveWildtinfgelijcks feerwerdt benadeelde door de Arbeyders dieda- gclrjcksin'tVeldtgaen met hare Honden , wer- den allen en een yegelijck midts defen verboden endegcinterdiceert, altoos van nuvoortaenmet eenige Honden in't Veldt te komen, als fyluyden gaenarbeyden, 't zy defelve geblockt zijn of niet, op de verbeurte van tien ponden voor y der Hont

die fyluyden by haer fouden mogen hebben. Sietoock 't geen noch tot defen Tit ui dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 6Ό8. &feqq.

DEN VYFDEN TI TUL. Dijck- Water-recht, Ontgrondinge ende Slach-turven. Waerfchomtinge, verbodt van Spijfe te brengen tot bedijekinge <van Arensbergh onder Spigne, in dato den 2 2. Februarii 16 8 6.

i E Staten Generaelder Vereemgh- j de Nederlanden, Allen den gee-1 nendiedefen fullen fien of hoo- ; ,, II renlefen,Salut; 'Doentewe- X0JÊ...ten ■' Dat Wy om goede rede- iS3#* nenende conlideratien geinterdi- ceerren verboden hebben, gelijck Wy interdi- ceren ende verbieden by defen , dat niemandt, wie^etoockfoude mogen wefen , eenige Spijfe tot hetbedijeken van de Schorren ende Slijcken, Jggeide tuflehen de Polder den Doel enKiel- °T c' £enacmt den Polder van Arensbergh, relorrerende onder de Junfdiftie van fijne Ko- MghlijckcMajefteytvanSpaigne, op den Bo- dtrï j · Staet lal vermogen af te halen, on- J-r noedamgh pretext het oock fonde mogen ten?' Ïj dc voorfchreve Spijfe ten dienfte Schnït venoodiShis' °P verbeurte van de yren' Kafren en Paerden , waer mede de

voorfchreve Spijfe afgehaeldt foude mogen wer- den j ende dat daer en boven de Contraventeurs, andere ten exempel foodanigh f Hen werden ge- ilraft, als na exigentie van faecken bevonden fal w erden te behooren: Ende op dat niemant hier van eenige ignorantie en kome te pretenderen, ende een yeder weten moge waer na hy iich heb- bete reguleren, foo ordonneren en laften Wy, dat deie fal werden gepubliceert ende geaffigeert alomme daer het behoordt, en te gefchieden ge- bruyckelijck is. Gedaen in den Hage op den tweeentwintighften Februarii feftien honderdt fes en tachtigh. Was geparapheert, Johan Becker-t vr. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemelde Heeren Staten Generael, Wasgeteeckent, H.FageU Zijnde op het fpa- tium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeck: met een Pa- pieren Ruy te.

e t houdende verbodt van alle Sanderyen in Goy landt, en geen Sanden te mogen "mlenalstot Koerden, in dato den 23. Februarii 1688. D]arafen van Holland t ende Weit- Vries-1 den, nergens anders haer Sant tot ballaft fullen I f.' AUenden geenen die defenful- vermogen te halen als tot Naerdenjdat den

Sluys-wachter aen den Bilderdam geen Schepen, eenigh Sant in hebbende, fal laten paiïèren, en dat den Sluys-wachter tot Sparendam geen Sche- pen met Sant geladen fal door laten, als die geene die grooter zijn als vijftien laften, en vervolgens onder het voorfchreve verbodt η iet begrepen en zijn; en dat de Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden

<fillen üfte hooren lefen , Salut; ut^ZotZenUWften: Dat Wyomgoedere- inG°.lndr V°n xen hebbena ledeSanderyen dcfcntcverbfΗ6" ydcrber8h in'c geheel by ordonneren 51 ii Cn voorts te ftatueren en te rende, teret          de Scheepjensom Sant va- ëroote van vijftien laften daer bene-

-ocr page 566-

Boeck. * 5. Tit. de Gabelle en Schut-goldt, op de voorf h Vaert ende de voorfchreve Sluys refpe&rve ** dende geheven ·, alles voor den tijdt van twe** ren, ingaendetweemaendenna dat byPub?1" tie ende Waerfchouwinge van defen kenaiiTe^' daen fal zijn. Ende op dat memandt hier vaJ^"

544                   Placaten. 4. Raeden de Haven van de voorfchreve Stadt Naerden, midtfgadersdeTreck-vaerdtarflchen Naerden en Muyden, tot foodanigen bequamen diepte fullen doen brengen ende houden, dat de voorfchreve Schepen van vijftien laften t'allen tijden aldaer fullen konnen vlooten , midtfga- ders verforgen, dat de gelegentheytom het Sant tot Naerden voorfchreven te laden , foodanigh werdegeapproprieert, dat de voorfchreve Sche- pen aldaer foo fpocdigh engemackelijck konnen laden , als op andere Plaetfèn daer ge fan twerdt; ende dat de voorfchreve Sant-fchepen, paiïercn- de de Vaerttuffchen Muyden en Naerden, mits- gaders de Sluys tot Muyden, vry fullen zijn van

norantiefoude prietenderen, foo be

-geerenWv.

dat defen alomme gepubliceert ende geanV fal werden daer het behoort, ende tegefchid^ gebruyckelijck is. Gedaen inden Hagedend0"

en twintighften Februarii feftien hondert acht™

en

tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie ν

Ende was geteeckent, Sim,

de Staten Beaumont

van

'» van

Nader Placaet op V voorenflaendefubjeél, in dato den ld. April1692. tigh. Onderftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteeckendt , Simon van Beaumont.

Dit voorenftaewoordc wetienden April j feft

Refolutie^ Dijck-graefen Hoogh-Heemraeden van Delfiandt te behouden het■ recht m difpofitie wegens het Slachturven, felfs oock inde Beer lij ckhej dt van Boogeveen, in date dm Jesden Februarii 16%. XXVI. Articul van het meergemelde Placaet vanSlachturven, door haer Ed. Groot Mog, aen den Dijckgraef van Delflandt wel uytdruckelijck en prarc, ifelijck was gelaft, dat den felven Dijck- graef van Delfiandt jaerlijcks naer den laetften Julii, in y eder Ambacht van Delfiandt, dat ge- flachturfc werdt, met affiftentie van de Schout en Ambachts-bewaerders van yder Ambachtfou- de hebben te doen vifitatie, of oock het voorfz Placaet van Slachturven allefins nagekomen, dan ergens overtreden foude mogen werden. Alles met dat ooghmerek, en die falutaire in- tentie van haer Edele Groot Mog., ten eynde, dat voor hetgemeene beft van Delfiandt, ende de behoudeniffe van de Landen daer onder behoo- rende , door de Supplianten behoorlijck (οψ foude werden gedragen, en alfoo alle anderfins gevreefdeonheylen voorgekomen. Alle 't welcke de Supplianten oock haddenge- trachtnahaeruytterfte vermogen te onderhou- den , en te doen onderhouden. Dat in den jare feftien hondert vier en feventig Herman vander Meer, in fijn leven Heer van

ΒptnpHdilegfeh ftdvdgftilil

Hoogeveen, Requefte hebbende gepr»e

aen haer Ed. Groot Mog., en daerby veri<

foecken en obtineren confent van de Supplian- ten, op pcenc en boeten daer by geftatueert. Gelijck dan mede by het voorfchreve Placaet niet alleen was gereguleert hoedanigh, naer ver- kregen confent van de Supplianten, geflachturft foude mogen werden, maer oock by het VII. Articul van het felve Placaet van Slachturven, door haer Edele Groot Mog. noch byfonderlijck geordonneert was, dat de refpecÏive Schouten en Ambachts-bewaerders, yeder jaer aen den Se- cretaris van Delfland fouden hebbeen over televe- ren de Regifters , continerende het gunt dat jaer geflachturft was, mede op een boete daer byge- prsefigeert. Ende gelijck dan ooGk noch verder in het

chtj

inhet

om het Ambacht van Hoogeveen, gelegen in Diftriftvan Delfiandt, endebeftaendetendwj uyt Gronden die reeds uytgeveent waren, en deeleuyt vafteen onverveende Landen ^e,n?^,| bedijekenendrooghmaecken, 'tzyin lP^ 't zy by gedeeltens, hy Heere van Vo0|^ell oock daer toe in den voorfchreven jarc SL^ hondert vier en feventigh, foo voor hen1 ^^ als voor fijne SuccefTeurs, van haer Ede ^, Mog. hadden geobtineert Oclrroy, β*. ^ van defe Perioden; de eerfte contineren^ ^ den voornoemden Heere van ^°°^veaeclcingf» voorfchreve bedijekinge en dr0O%tf0gcyecv> de noch onverveende Landen in «P *> <joQr

-ocr page 567-

Dij ck- Water-recht, Ontgrondinge en Skch- turven. 545

peteren het recht, om in Hoogeveen confenten tot Slachturven te verleenen, maer oock van den Hove van Hollandt hadde gelicht Mandament vanmaintenue, diiponerende tegens den voor- noemden Dijckgraef van Delflandt, ende tende- rende omme quafi te wefen gemaintineert, ge- ftijft ende gefterekt in de poflèilïe van liet verlee- nen van foodanige confenten ·, en dat den voor- noemden Dijckgraef van Delflandt de voorfchre- ve Proceduyren tegens den voornoemden vande Rotte {omredenen voorfchreven wel enwette- lijck ondernomen ) quafizh turbatien foude heb- ben af te doen, en aen den felven Dijckgraef me- de foude werden geinterdiceert van gelijcken meer te doen. Dat opgemelden Dijckgraef de voorfchreve faecke hebbende gebracht in het Collegie van Hooge Heemraeden van den ielven Lande, door het felve Collegie wel was geoordeeldt, dat den felven Dijckgraef voor de J uititie met goedt fun- dament de voorfchreve feerabufivefuirenuevan den voornoemden Heere van Hoogeveen foude konnen tegen gaen. Maer dat Dijckgraef en Hooge Heemraeden van Delfland geiamentlijck liever hadden gewilt die faecke te brengen in de fchooc van haer Edele

Α PoiTeiTeurs van defelve, na fijn goedvin- dfL mo^en laren verveenen; en detwee- i ι elfende, des dat de voornoemde te be- de' 11 f ronden endeLanden blijven onder het dl] „efrh en direftie van'tDijck-graefichap 0PPi)elflandt, daer onder defelve waren behoo- reI1nCr Ar Supplianten nooyC anders hebbende ?afhf alsdat haer Edele Groot Mog. door &erlecnenvanhetvoomoemdeOaroy,niet- c hadden onttrocken aen Dijckgraef en Hoo- Seeniraeden van Ddflandt, 't gunt haer voor fatevan het voornoemde Oaroyhaddegeconv

Ζ eert, en het gundt oock haer by het meerge- melde Placaet van Slachturven fpeciahjck was icecvèn,defelveSuppliantenoockby continua- tie omtrent het Ambacht van Hoogeveen dat rcchtendegefaghhaddegeëxerceert, 'twelck fy bevoorensaldaeraltoos geëxcrceert hadden, en hetwelck fy oock over aile Ambachten in Ddf- landt j ingevolge van het voorfchreve Placaet van Slachturven quamen te exerceren. Gelijck dan onder anderen allen die geenen diezedertden voornoemdentijdt op voorgaen- de verkregen confent van de Supplianten , in Hoogeveen geflachturft hadden , niet gemole-

GrootMog. Om dat het voorfchreve Placaet van Slach- turven , ende het voorfchreve Oclroy beyde weiende geprovenieert van haer Edele Grooc Mog., ende haer Edele Groot Mog. alderbeffc wetende welcke daer omtrent is ge weefl der fel- ver wille en intentie, vervolgens die faecke by niemand bequamerkonde werden geëxamineert als by haer Edele Groot Mog., en oock by nie- mandtprompternoch ialutairder daerin en kon- dewerden voorfien, als by opgemelde haer Edele GrootMog. Want de intentie van haer Edele Groot Mog. niet zijnde dar door het voorfchreve Odtroy aen den voornoemden Heere van Hoogeveen ver- leent, het voorfchreve Placaet van Slachturven, door haer Edele Groot Mog. bevoorens geëma- neert, en regulerende wat de Supplianten in die materie moeften waernemen en doen onderhou- den , foude wefen vernietight; iöo meynden oock de Supplianten, dat by haer Edele Groot Mog. geen fwarighcydt foude werden gemaeckt, omde Supplianten in haer voorfchreve recht en poffèflie te confirmeren, en fulcks oock de voor- fchreve Proceduren van den voornoemden Heer Van Hoogeveen te doen ophouden. Ende in tegendeel de intentie van haer Edele GrootMog. zijnde, dat aen den voornoemden Heere van Hoogeveen door het voorfchreve Oc- troy foude wefen geconfereert dat gefaghendie

itecrt waren geworden, en die geenen die of ge- heel fonder verkregen confent, contrarie dePla- caten of Keuren van Delflandt geflachturft had- den , door den Dijckgraef van Delflandt bekeurt, en verder gea&ioneert waren geworden. Ende gelijck noch boven dien Schout en Ara- bachts-bewaerders van Hoogeveen , in confor- mitévande Letter van het bovengemelde Placaet van Slachturven, jaerlijcks deRegifters van het guntaldaer geilachturfc was, niet alleen onder den Secretaris van Delflandt hadden gelevert. Maer dat oock den Dijckgraef van Delflandt infgelijcks, metaffiftentie van den felven Schout enAmbachts-bewaerders, yederjaerdevifitatie van het Slachturven in Hoogeveen hadden ge- daen, even eens als het felvige door geheel Delf- land was gefchiedt, en altoos bevoor ens in Hoo- geveen oock gefchied was. Dat den Dijckgraef van Delfland inden jare felhen honderdt drie en tnegentigh wederom jwr Hooge Heemraeden van den felven Lande nebbcndegecalangeert eenen Willem van Rotte, overenrerfaeckehyinhetAmbachtvanHooge- veen hadde geilachturfc, regens de Placaren en Keuren op hetSlachturven geëmaneert, en den felven van Rotte op fijn eygen bekentenifle, ?c*d°0ropgernelde Hooge Heemraeden op uenüerden September laetftleden zijnde gecon- tiernncerrgeworden_                      ■» &

b

ïs vander Meer , jegenwoordigh SiadtT ?i gevcen' ende Vroedtfchap der man ltC5lcn'Soonvan den voornoemden Her- ven ia f % fr > dewelcke in den voorfchre- *"£2™ndertvieren feventighhet bo- haddeT 1 -°y va« haer Edele GrootMog. ^h^nTYri" Τ al,efnpretenf^

Jurifdiclie, dewelcke aen de Supplianten, vol- gens het voorfchreve Placaet van Slachturven over geheel Delflandt in 't gemeen, ende oock over het Ambacht van Hoogeveen in het byfon- der, altoos hadde gecompeteert j ende volgens haer oordeel oock competeren moeit e, ioo fou- den de Supplianten tegens haer Ed. GrootMog.

begeerte niet willen aengaen, en niet alleen ten

v

^"';Ven^^°yaenfijnoverledenVadersin aen h°U .hebben gecompeteert, en alfoo

petitoirefoodanigen fuftenue niet willen move- ren , maer oock ten poflèiïoire haer met geen

pofleflie, dewelcke fy Supplianten anderfins Www                      con-

IV. D

'EEL,

enwoor<%h nochfoudecom-

-ocr page 568-

					Placaten. 4-Boeck. y.Tit
			546
		conform het voorfchreve Placaet van Slachtur- ven, foo over geheel Delflandt, als over het voorfchreve Ambacht van Hoogeveen waren hebbende , ten aenfien van het ielve Ambacht van Hoogeveen willen behelpen. Meynendeondertuflchen de Supplianten, dat haer Edele Groot Mog. nooyt hadden begeerdt, en daeromme als noch niet foudenbegeeren, dat door het bovengemelde Octroy aen den voor- noemden Heer van Hoogeveen tot het bedijcken en drooghmaecken van het voorfchreve Am- bacht vergunt, het Placaet van Slachturven, be- voorens met foo groote forge en omiichtigheydt ten befte van het gemeene Landt van Delrlandt gemaeckt en geëmaneert, in reguard van de Sup- plianten, of haerluyder gefagh en Jurifdictie fou- de wefen te niete gedaen. Om dat als dan niet al- leen aen de Supplianten foude wefen benomen het eflentieelite voorrecht van 't voorfz Collegie» en der Supplianten voorfz Collegie, ten reguarde van die van Hoogeveen onnut foude zijn. Maer dat oock als dan door de Supplianten niet foude konnen werden waergenomen hetin- tereft, nochte geforght voor de coniervatie van het gemeene Landt van Delflandt , waer voor nochtanshaerEdele Groot Mog.door't voorfz Placaet, fpecialijck noopende het Slachturven enomgronden der Landen gemaeckt, foo falu- tairlijck hadden gevigileert, ende welcke faecke oock daeromme door hare Edele Groot Mog. op hetalderierieufte alleen en privativelijck wasge- demandeert en aenbevolen. In welcke meyninge de Supplianten noch merckelijck wierden verft er ckt, om dat by het voorfchreve Octroy aen den Heer van Hooge- veen niet was geimponeert denoodtfaeekelijck- heydt van het voorfchreve Ambacht van Hooge- veen in 't geheel of ten deele te moeten bedijc- ken , als alleen binnen drie jaren na dat het fel ve Ambacht geheel foude wefen verveent, en fulcks datincas immiddels de Supplianten, noopende het Slachturven en het ontgronden der Landen, aldaer geen gefagh of Jurifdictie fouden konnen exerceren, maer dat alles aldaer foude ftaen aen het particulier ende privatif welgevallen van den Heer van Hogeveen in der tijd, daer door im- middels , of voor date van de voorfchreve bedijc- kingh, die nu tegenwoordigh in omtrent twin^ tigh jaren herwaerds geen voortgang hadde ge- had , en ongetwijffelt nooyt voortgangh hebben foude, een groot en irreparabelnadeel voor het algemeen foude konnen werden veroor(aeckt,en alfoo alles in confufie gebracht. Men fweege, dat by het voorfchreve Octroy niet alleen her voorfchreve Placaet van Slachtur- ven in geen poinct of deel was te niet gedaen, en fulcks na Rechten verftaen moefte werden, dat haer Edele Groot Mog. het felve Placaet allefins hadden gelaten in fijn geheel, ende ten refpedte van der Supplianten gefagh en Jurifdictie onver- mindert. Maer dat oock felfs ter contrarie by het opge- melde Octroy, het voorfchreve gefagh en dire- ctie van de Supplianten wel uytdruckelijck ende met klare woorden geconferveert was gebleven, en by haer Edele Groot Mog. in de eygenexten- fie van't voorfchreve Oitroy wel fpecialijck ge-						wildt, dat de Grondenen Landen van W veen (ende fulcks foo het gunt reeds uy tgev°°ge" als oock het gunt noch niet uytgevèend ^^ foude blijven onder het voorfchreve gefaeh^H diredie van de Supplianten , waer onderhecff ν e altoos hadde behoordt, ende doenmaels med noch was behoorende.                                 e Weshalven de Supplianten haer addreflèe den aen haer Ed. Groot Mog., ootmoedeliick verfoeckende, dat haer Edele Groot Mop bv terpretatie van het voorfchreve Octroy of and* fins, geliefden te declareren en te verftaen d *' het Placaet op het ftuck van Slachturven en'ont" gronden der Landen, door haer Ed. Groot Moe op den twintighilen December vijfden honderdr vijf en tnegentigh geëmaneert, oock alsnoch voor foo veelbelanght het gefagh en dedireihc by het felve Placaet aen Dijckgraef ende Hooge Heemraeden van Delflandt gedefereert, foo wel effect moet forteren in reguarde van het Arabagt van Hoogeveen, als het voor date van'tOitroy in den jare feftien honderdt vier en feventighaen den Heere van Hoogeveen vergunt, aldaer effeft geforteert hadde, en als het felve Placaet oock als noch alomme in Delflandt effect komtteforte· ren, fonder dat het voorfchreve gefagh endede Jurifdidtieaen defelve Supplianten, in gevolge van het voorfchreve Placaet competerende, door het voorfchreve Octroy aen den voornoemden Heere van Hoogeveen verleent, eenighfinswas vermindert, of door het voorfchreve OcTroy van het voorfchreve gefagh enjurifdictieineenig poinct of deel afgegaen, ende fulcks mede te de< clarerenende teverftaen , dat het gunt den Hee- re van Hoogeveen dien contrarie foude mogen hebben ondernomen of iich aengematight, was tegens de intentie van het voorfchreve Octroy, en daeromme niet en konde beftaen, mitfgaders oock te gelaften, dat de Proceduren, daer over byden ielven Heere van Hoogeveen begonnen) fouden hebben te cefleren, ten minften, dat haer Edele Groot Mog., hangende derfelverdeübe- ratien over defe iaecke, de inftantien hierover voorden Hove van Hollandt hangende,gelief- den te doen blijven in ftate en gefurcheert. Hebben haer Edele Groot Mog. verftaen ende verklaert, verftaen ende verklaren bydefen> dat het Placaet op 't ftuck van Slachturven ende ont- gronden der Landen , door haer Edele Groot Mog. den twintighften December vijftien non- dert vijf en tnegentigh geëmaneert, a^n0i' voor foo veelbelanght het gefagh en de duet ι by 't felve Placaet aen Dijckgraef en Hecmracö» vanDelflandtgedefereert,fooweleffectfalmoe· ten for teren,in reguard van't Ambacht van ri' eveen, als het voor date van't Oftroyindgr e feftien hondert vier en feventigh a^d<;nrteert an Hoogeveen vergunt, aldaer effect geio _ eeft gehadt, ende als't felve als noch inu andt alomme effect komt te forteren, wnae et voorfz gefagh en Jurifdictie *1»°εηΤ £ raefen Hooge Heemraeden van De,ttV j^· evoege van't voorfzPlacaet competerea ^ t voorfz Octroy aen den voorfz Heer y^ eveen verleent, eenigfins is verrrunder, ^ - et voorfz Oftroy van het voorfz gciag ifdictie in eenigh poinct of deel afgega ^

-ocr page 569-

Dij ck- Water-recht, Ontgrondinge en Slach-turven. 547

Vkaét, raeckendehet doorfieecken van Dijeken, inunderen van'Moeren 3 £ffa provincieyan Over-Tfef, 't Landtfchap "Drenthe en ÏVejHer-Woldingerlandt, in

tn dato den

vijfden JuUifeflien hongert vier en tnegentigh.

E Staten Generael der Vereenighde Ne Dderlanden, Allen den geenen die deièfullenfiénoftehoorenlefen, SalutT)oen te weten : Alfoo Wy voor den dienftvan den Lande, ende verfeeckeringe va. pr0ntieren van den Scaet, noodiggeoordeeld eoersevondenhebbeneenige Moeraflèn, geWen in en omtrent de Provincie van Over-YiTelhet Landtfchap Drenthe ende Wefter-Woldingerlandt, foo veel doenlijck , onder Water te letten en te houden , om de felve daer door meeen meer impaiTabel te maecken j maer tot OnJeedtwefen vernemen, uyt de rapporten van de HeerenOnfe Gedeputeerden, met de Heeren Gecommitteerden uyt den Raedt van State, nu eenige Jaren aen den anderen gecommitteert zijndegeweeft, om de noodige Wercken tot den voorfchreven eynde te doen maecken, ende het felve tot effect te brengen : DatOnsooghmerck daerinfeerwerdt verachtert, ende de moeyten endeonkoften daer toe aengewendt,vruchteloos gemaeckt, door dien eenige quaedaerdige Men- fchen, 't zy uyt moetwil, ofte om gewin daer van tetrecken, deLey-Dijcken en Dammen, tot op- houdinge of leydinge van het Water gemaeckt, komen door te fteecken, ende binnen de Dijeken tezaeyen, Weylanden aen te maecken, of Turf teileeckcji; Soo Is'r : Dat Wy daer inne wil- lende voorfien, goedtgevonden hebben te inter- dicerenendete verbieden, foo als Wy interdi- ceren en verbieden by defen, het door-fteecken, doorgraven, in brandt fteecken en ruïneren van eenige van de Ley-Dijcken, Dammen, Water- vallen, Schuttingen, of andere Wercken', de- welcketothet op-houden, af-leyden of ftuyten van het Water in de Moeraffen, Rivieren ofte Kreecken zijn gemaeckt, ofte noch gemaeckt lullen v/erden, op poene, dat diegeenedie daer aenfchuldigh bevonden fal werden, ibo die daer fn,uu alhcbben gegraven, of die daertoelaft ia. hebben gegeven, fal verbeuren een boete van Vijrnondert guldens, en daer en boven dever- pven, ^oorgefteecken, verbrande ofte ver- zoekene Wercken, totfijnen koften wederom wetendoenherftellen in voorigen ftaet5 ende κΑ aef, anhet betalen van defeboete, en je nerftellenvandeWercken in voorigenftaet, gc5 ν 7|0penbare geeiIelinge» te werden flet stu l Cr ^εη ende interdiceren verders ;u^enPdPeenbinnL0!:!eLn'.Ζ^™ F. ^d™

beuren, dat door een of meerder Perfoonen uyt de nabuyrige Landen, eenigh Moeras toe Boeck- weyt of 6ouw-Ackers, Weyden ofteHooy-lan- den wierden geapproprieert, ofte oock eenige Turf gegraven, of aireede geapproprieert was, foo werdc by defen verboden, dat niemandt van Onfeln-enOpgezetenen, of van de Militie in Onfen dienft zijnde, defe toegemaeckte Ackers fal mogen inhuyren, gebruyeken of beweyden, noch oock de gegravene Turf binnen Ons Ter- ritoir of FortreiTen brengen , by verbeurte van een honderdt guldens voor de eerfte mael, ende voordetweede-maelgeftraft te werden met pu- blicque geeifelinge en banniffemenr. Dat ver- ders geen Koeyen, Schapen, Varekens, ofan- der Vee, overdeLey-dijcken fullen mogen wer- dengedreven, op de verbeurte van de Koeyen, Schapen of Varekens, die op, of overdeLey- dijcken fullen werden gevonden ofgedreven, en boven dien fes guldens voor yeder Koey, en twee guldens voor yeder Schaep of Vareken dat over deLey-dijckenfal zijn gedreven geweeft, ofte daer op werden gevonden : Gelijck Wy .mede verbieden en interdiceren alle pailagie over de voorfchreveMoeraiTen, met Wagens, Karren, Paerden of eenigh Rytuygh, buytendeordinaris Wegen, door de Bourtangh, Koeverden , en by provifie langhs de Wegh van Roveen , op pcene van confifcatie van de Karren, Wagens, Paerden en daer op geladen Goederen, midtsga- ders Koeyen, Schapen en Varekens, waer me- de eenige andere, buyten de voorfchreve ordi- naris Wegen fullen werden gebruyekt. Noch werdt aen alle ende een yegelijck verboden om- me defe Moeraflèn te voet door een ofte meerder Perfoonen te pafferen, of iïch overdeLey-dijc- ken te begeven, het zy onder wat voorgeven het oock foude mogen wefen, noch oock binnen de Ley-dijcken, of eTver den binnen Ley-dijck eeni- ge Heyde te plucken > en by aldien door yemant daer tegens wierde misdaen, fal yeder Perfoon daer voor verbeuren vijftigh guldens, om daer door te prarvenieren , dat geene Heyde in de brandt werdt geiloocken, of e de binnen Ley- dijekjensdoorgeftoocken of geruïneert werden: Alle welcke bovenftaende boeten fullen komen dehelfretenprofijte vandenAenbrenger, ende de wederhelfte ten profijte van den Officier die de calange doen fal. Ende op dat defe Onfe mey- ninge en intentie te beter werde bereyekt, au- •thoriferen Wy by defen alle Officieren, foo Po- litique als Militaire, omby preventie tegens de \ Overtreders en Contraventeurs van defen Onfen Placate te procederen: Lattende wel fpecialijck de commanderende Officieren van de Militie, Guarnifocn houdende binnen Koeverden , en de Forten daer omtrent, naeuw reguard te ne- men , dat defen Onfen Placate in fijn volle vi- geur werde geëxecureert, ende ten dienfte van den Lande werckftelligh gemaeckt, fonder eeni- ge ooghluyekinge; diffimulatie ofce verdragh: Ende op dat niemandt eenige ignorantie kome te pretenderen, fal defen in de Fortereflen en Dor* Www 2                 pen,

verbeurt;;; nen,en b»ytenLey-dijck, op de geene&** honder* gnliens, voo?die ffiaeckt T„ ige SruPPelen fullen hebben ge- Za«gezaevr gr|raven ' Boeckweyt of ander vanhet felVPL£ eften geweydt, of tot yets Vcrbeurte vLi geëeven' e«de boven dien de tene*binnen τ Be<;ften> dl« tuffchen debuy- ,nen Lcy-diirL?"., JckeiV' eilde over debin~ ^"^netRS"/11116!1 werden gevonden, ful- indedeReprav JJ% de aengemaeckte Ackeren, ** EnS Uïfacnftonds werden geruï- ae mdien het mochte komen te ge-

-ocr page 570-

Placaten. 4. Boeck. 5. Tit.

54$

hondert vier entnegentigh. Wasgeparanï,» Ψ. v. Hecke, vt. Onder ftondt, %tWfn>

pen, omtrentdefeMoeraiTengelegenj behoor- iijck werden gepubliceert en geaffigeert, en op de noodigePlaetfen ende Wegen werden aenge- ilagen. Aldus gedaen ende gearreileert ter Vergade- ringevandehoogh-gemelde Heeren Staten Ge- nerael, in den Hagc den vijfden Julii feftien

nantie van de felve,

Geteeckent, F. f,°n'

Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet

van

meer hoogh-gemelde haer Hoogh Mog. 0D rooden Ouwel, overdeckt meteen Pan?*? Ruyte.                            .           f*

Accord ■> raeckende de uytwateringe 'van oud en nieuw Stompaert, midtfgaders een öL deelte vande nieuwe Kade, in dato den 17. Julii 1694.                                              *

Ingelanden ende Gerechten der Heerlijckhevdt van Abbenbroeck, ter eenre ·. ende Heeren in- gelanden, mitigaders Dijckgraven en Heemra- den van oudt en nieuw Stompaert, als mede een gedeelte van de nieuwe Kade, ter anderezyde; noopende het uyt- en inwateren van devoorfz Polders oudt en nieuw Stompaert, midtfgaders de nieuwe Kade, in voegen en manieren als volght: I. Eeritelijck, dat die van Abbenbroeck, omme teplegen alle goede officien en Nabuyrfchap,die d'eene Polder aen de andere fchuldighis,behoorr. te doen en te bewijfen , hebben geconfenteert, enconfenteren by defen, dat die van oudt ende nieuw Stompaert, midtfgaders de nieuwe Kade, (hebbendedoen opdelvenen opgraven deoude en vervalle Riviere de Bernifle, van de Simons- havenfche Haven, tot by het Dorp van Abben- broeck, totfoodanigen wijdte ende diepte, als het haer gc-edt duncken fal) fullen mogen opne- men den Dam en de Zijl, leggende indegemelde Riviere, bydeHuyiïngevanPieterReymfzvan. Heer Jans Dam, en laten alfoo haer water loo- pen gemeen met het Water van Abbenbroeck, door de meergemelde Riviere tot in deMaze. I I. Ten tweeden, foo hebben die van oud endi nieuw Stompaert, midtfgaders de nieuwe Ka- de, uyt inlicht en coniideratie als vooren, ge- confenteert , gelijck de felve confenteren by de- fen, dat die van Abbenbroeck tot haer geriefm vergrootinge van haren Boefem, fullen mogen malen op de gemelde uyt te gravene en verdroog- de Riviere, foo verre als de felve byhaeruytge- graven en opgedolven fal werden, uyt welcketen. wederzijds geconfenteert, vertrouwt\verdt,aac alle de gemelde Polders , yder in fijn byfondtf oplicht, een feer grooten dienft fal werden ge* daen. Ende eyndelijck, is ten derden met geme» genoegengoetgevonden en geconfenteert» Γ den goet en confenteren midts defen, in "je" de gemeene Winterloop der genoemde PoW ^ bevonden mochte werden (des vertrouwt« neen) d'eene Polder d'ander in't minfte <gu" te benadeelen, dat dan daer tegens Ψ^Ά. prsEcautie, ten genoegen als boven, mef^. ^yef, men of fchutren en peyl-palen te ilaen» ^n(jer. dengedragen, daer door alle fchadeen ^ niifefal werden weghgenomen ende voo g men.

E Heer Burgermeefter van Hardincxvelt heeft ter Vergaderinge gerapporteert de coniideratien en het advis van de Hee- ren haer Edele Groot Mog. Gecomitr teerden , in gevolge ende tot voldoeninge van derfelverRefölutieCommiflbriael , in dato den tweeentwintighftenMey laetitleden, geèxami- neert de Requefte aen haer Edele Groot Mog. gedaen prefenteren, op de naem der Ingelanden, midtfgaders de Dijckgraven en Heemraeden van oud en nieuw Stompaert, als oock het Zuyde- lijckfle gedeelte van de nieuwe Kade, voorfoo veelaengaet de Landen die aen het Noord-eyn- de der gemelde Polder haer Water niet en expo- neren, klagende dat de Riviere van Berni iïè,die voor defen een feer diepe en navigableRiviere wasgeweeil, ilreckendevandeMaes tot in Be- ringc, dewelcke aen haer Ed. Groot Mog.priva- tive was toebehoorende, en waer in de S upplian- ten hare Uytwateringe en Sluyfen hadden ge- hadt, ende noch waren hebbende; dat die van Abbenbrocck ende Zuydlandt eenigen tijdt her- waerts door het leggen van deSpuyen , Spuy- deuren en Dammen, die voorfchreve Riviere foodanigh hadden doen opdroogen, dat de Sup- plianten het Water van hare Landen daer door niet langer konden doen uytwateren, en de felve door het overtolligh Water te niet fagen loopen, enfy in ftaet gebracht, om de lallen niet langer te konnen betalen, ten ware daer in prompteli jek wierdevoorfien: Oock warerf;de Supplianten, nevens Gedeputeerden van den Gerechte van Abbenbroeck voor de voorfchreve haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden befchreven en gecompareert, en aldaer over ende weder over verfcheydemael gehoordt, oock by die van oudt en nieuw Stompaert geëxamineert zijnde feecker Cdncept-Accord, by de refpe£live parthyen over hare Uytwateringe opgefteldt, en by die van Abbenbroeck geagnofceert. Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevon- den en verftaen, dat het voorfchreve Accord, foo en in dier voegen als hetfelveaen het eynde, defesis geinfereert, fal werden achtervolght en nagekomen*, behoudelijck, dat in gevalle eeni- ge quaiilicn of difputen daer uyt mochten ko- men te ontiraen, Partyen haer des aengaende fullen addreiTeren aen haer Ed. Groot Mog., om daer omtrent foodanige prompte voorfienmge te doen, als de felve na de gelegentheydt van faec- ken fullen bevinden te behooren. ^Phuydenden                                    zijn met rm -kinderen overeen gekomen, en in der minne verdragen en geaccordcert de Heeren

I V.

*k

rt alsook Dat die van oudt en nieuw Stompen:) ^

-ocr page 571-

pij ck- Watef-recht, Ontgrondinge en Slach-tutven. 549

- vtjelijckegedeelte van de nieuwe Kade, te ^ erüicksaen dk van Abbenbroeckfullen Kneen fomme van vijf en twintigh guldens, nflenteKcns den penningh vijf en twintigh, tC Hafom defelve te gemoet te komen, in de ko- Sa van het verdiepen van de Riviere de Bernif- Ã bv haer airede gefupporteertj gelijck oock É'Ëïåæ gekomen fal werden by andere Po - Ç s die de op te graven Riviere de Bernifle lul- len willengebruycken, voor foo veel fulcks by dcContraftanten fal zijn gedaen. Ende nademael van veele jaren herwaerts is ondervonden, datdoordedagelijckfcheen con- tinueleopflickinge van 't Vloet- water, endede

kleynefchuyringe die de Spuyen van de Steden Geervliet en Heenvliet komen te doen , den grond van't Ooft-eynde der Riviere foodanigh begint op te hoogen, dat het Winter water daer over niet wel en is te lijden , dat om de Water- loffinge te faciliteren, by dievanAbbenbroeck mocht werden geoordeelt noodigh en dieniligh te zijn, om t'eynden in de meergemelde Riviere, aen de kant van de Maze te leggen een Verlaet of Zas, en de gemelde Riviere op te graven, te ver- wijden en te diepen j foo belooven die van oud en nieuw Stompaert, midfgadersde nieuwe Ka- de , daer aen nevens die van Abbenbroeck te hel- pen contribueren en dragen G.emet Gemets ge- lijck, fr.^.oiV'c··.· -o? jboo'r.         -;' {þ ,■.;.

Refolutie, noofende de klachten van Dijckgraef'm Heemraeden van het Waterfchap ■van Woerden, raeckende het fchouwen van %Hj'eken en ^Danimen in het voorfchreve Water- fchapeggende, in dato den é o. September 1694.

IS gelefen de Requefte van Dijek-Graef ende Hooge Heemraeden's Lands en groote Wa- terfchap van Woerden, houdende, dat het felve Collegie onder andere oude Privile- aien, oock fpecialijck begiftight was van Her- togh Aelbrechcmet feeckere Privilegie van den jare dertien hondert acht en tachtigh, dicterende* dat het felve Collegie foude competeren liet be- drijf van Dijck-en Heemrecht over het Water- fchap , in gelijcker voegen als de Heemraeden in Rhijnlandt quamen te doen; dat oock voorts by Frederick van Blanckenheym, Biilcliop tot U- treeht, in den jare veertien hondert en tienex- prefTelijck aen 't felve Collegie gegunt en gelaten washetvoorfehreve Dijek-en Heemrecht, we- gensde Gronden ende Landen in het Sticht van U trecht, voor foo verre die onder het voorfchre- ve Waterfchap zijn gelegen, gelijck oock in den jare vijftien honderdt vijf en veertigh over het rechten bedrijf van het gemelde Waterfchap qusftie en verfchil ontftaen zijnde tuffchen de PrxdeceiTeurs van de voorfchreve Supplianten ter eenre j en Deeckenen van den Capittele van it.Manen tot Utrecht, als Ambachts-Heeren vanSeghvelt, Seghvelderbroeck en Wyzijde, mitigadersden Thefaurier van de Kercke van St. Manen voorfchreven , ende de Geè'rfdens van öegiivelderbroeck, ter andere zijde; endedefel- K irrerenten zijnde gebracht ter decifie van £cyter Karel, ontfterffelijcker Memorie , de' ^eKeyferhjkeMajefteytbyprovifionclcScn- u tievan den vijftienden Januarii vijftien hon- dc ^KS?1CnJVeerclghgefeycit en verklaert had- den vaW á den DlJckgraef ende Heemrae- enl·» B.~oerden fouden hebben de judicature ç KenniiC: van alle faecken, beroerende binnen- gCw ?' Kaden' Heulen, Waterin- dierpHi;Trr0C n' Watermolens, en andere a'sfvr!ThSu5*1» even ende in dier voegen Se^enrt Tn0p den HoogenDijck, welcke ^ertif? r iaren feftien honderdt negenen fPecHvP' ,Cn dhenhonciertievenenvijftighre- Wncier!é v^yuWSeC,0ncordaten tuiFchen dePro- ^quiefcet, andtenUtrechtoPgerecht, ge- h« XX AtWas,geworden, foodanigh, dat by •^mculvanheteerfteConcordaet, en

byheteerfte Articul van het laetfte Concordaet verftaen was, dat Dijckgraef ende Heemraeden fouden Keuren maecken, ende kenniffe hebben van alle Dijeken in 't Waterfchap, foo wel in het Sticht als Hollandt gelegen, gelijck het by de Sententie van KeyferKarel des jaers vijftien hon- dert vij f en veertigh was verftaen, met die diftin- cÏie nochtans in het III. en IV. Articul van her. voorfchreve laetfte Goncordaet, dat van alle ap- pellable VonniiTenvan 't voorfchreve Collegie, concernerende het Heemrecht , privativelijek foude moeten werden geprovoceertaen den Ho- ve van Hollandt, en Hoogen Raede aldaer; doch wanneer foodanige Vonnifien fouden mogen ra- ken particuliere Ingezetenen van het Sticht, of Gronden aldaer gelegen, dat als dan defelve pro- vocabel fouden wefèn aen den Hove van U- trecht, in gevolge van welck indifputabel rechc het voorfchreve Waterfchap van alle oude tijden competeert, de Supplianten, enharePraïdecef- feurs in der tijdt, gedaen hadden gehadt, foo ten reguarde van de Gronden en faecken tot den Bo- dem van Utrecht , als de Provincie van Holland behoorende, en dat met het uy tgeven van Schou- brieven of Reglementen aende refpeclive Schou- ten en Kroos-Heemraeden der Polders in hec Waterfchap gelegen, waer na die hare fchou- wen, foo op Dijeken, Wateringen als Slooten, fouden hebben te voeren, onder het Opper-op- ficht van Dijckgraef en Hooge Heemraeden, der felverna-fchouwe en rechc van ampliatie en in- terpretatie van de voornoemde Schouw-brieVen alles oock foo wel op het gelijck - maecken der Dijeken en Wegen, als defelve tot Water-kee- ringe te houden j zijnde oock in den jare feftien hondert en drie by dé Edele Mog. Heeren Ge- committeerde Raeden van haer Ed. Groot Mog.» in dato den negenden November feftien hondert en drie, aen het gemelde Collegie aenichrijvin-r ge gedaen, dat Dijckgraef en Heemraeden wet behoorden te weten, dat het haer E. w erek was niet alleen de Wateringen te beförgen, maer oock Dijeken en Wegen te onderhouden, en die tot gebruyk en gerief van de Ingezetenen te doen accommoderen, dat defelve bequamelijck Jou- den konnen werden gebruyekti datdaeropwij·. ders

-ocr page 572-

Placaten. 4. Boeck. y.Tk.

55o

guarde van de voorfchreve Dijck, f0o Ve trachten in te voeren,, dat fy afkeuren Boom diemetconfent van't Collegie aldaer waren* plant, en aldaer ruftigh en vreedigh lange ja?"

ders was gevolght, dat haer Edele Groot Mog. by Refolutie van den tweeden Februarii feftien hondert vier en feventigh, ende de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael, by Refolutie van den twintighften April daer aen volgende, hadden gerefolveert en gearrefteert, dat alle quazftien, Procefïèn en difrerenten van alle Landen, Polde- ren , Dijckgraef en Waterfchappen, die, of over de gemelde Provincie van Hollandt uytwateren- de waren, of noch fouden mogen uytwateren, concernerende het Dijck- of Heemrechr, met alle den gevolge en aenkleven van dien, niets uytge- fondert, ende fulcks, foo wel raeckende de re- geringe van dien, boeten, breucken, omflagen als alles anders, waer het oockfoude mogen zijn, fonder yets te excipieren, fouden "moeten wer- den geventileert voor Dijckgraef en Hcemraden, ofbygebreecke, of by provocatie van de Von- niiTen, bydefelve Dijckgraef en Hooge Heem- raeden geilagen voor den Hove van Hollandt, fonder onderfcheydt of die differenten waren raeckende endeontftaen fouden wefen tuffchen Stichtfche Dorpen, Polders ofte Ingezetenen, onder of tegen den anderen, foo wel in het ver- weeren als eyflehen , fulcks dat voor defen het Hof van Utrecht, volgens het voorfchreve laet- fte Concordaet, hadde gecompeteert eenige kenniiïè by provocatie wegeng partkuliereInge- zetenen van't felve Sticht, ofte Gronden onder het Stichtfche Territoir geiitueert, ende tot het voorièhreve Waterfchap behoorende, nu zedert het jaer feftien honderdt vier en feventigh het felve Hof geen kenniiïè of judicature meer óver Stichtfche Ingezetenen of gronden by provoca- tie hadde gecompeteert, maeralle de felve faec- ken, ende kennifïè van dien, by provocatie aen den Hove van Hollandt zij η gelaten tot een evi- dente preuve, datgeen Hof of Rechter van het voorfchreve Sticht bevoeght was iich yetwes te onderwinden het Dijck- of Heemrecht raecken- de, fel fs niet ten refpe&evan de Ingezetenen of Gronden onder het Sticht gelegen, doch onder het Waterfchap behoorende: Datof wel vervol- gens de Maerichalcken van't voorfz Sticht, noch geene Gedeputeerden van de gemelde Provincie gequalificeert zijn om eenige ichouw over eenige Dijeken onder het voorfchreve Waterfchap re- for terende, te voeren ofte drij ven, boeten ende breucken te decreteren, veel min defelve te exe- cuteren , noch oock hun te bemoeyen met eeni- ge Boomen, die op of aen de voorfchreve Dije- ken waren geplant ·, foo komen nochtans de Sup- plianten in ervaringe, dat eenige van de voorfz Marfchalcken, ten ovërftaen van twee Gedepu- teerdens van de voorfz Provincie van Utrecht, onderftaen te drijven feeckere preten fe foo ge- naemde Ridderfchouw, over eenige Dijeken onder het voorfchreve Waterfchap gelegen, en ipecialrjck oock over den Kromwijcker Dijck, dewelcke haer Ed. Groot Mog.in den jare feftien hondert vijf en ièventigh, als Souverainen van dek Provincie, onder welcke het Waterfchap behoordt, hadden gedaen leggen, felfs voor het grootfte gedeelte op den Bodem van Utrecht,ter occafie dat als doen den Sparendamfchen Dijck door ftorm was doorgebroocken, en de Landen geinundeerr, welckefchouwefyluyden, tenre-

hadden geftaen , en bock noch nierondeXr den voorichrevenDijck, door haer EdeleGro Mog. tot waterkeeringe geleght, te doen fta? ten en gelijcken, midtfgaders noch op den Κ" merijeker Dijck die pretenfe fchouw continu3" ren, tot wel omtrent hondert roeden op het Te ritoir van haer Edele Groot Mog., het welcke al' foo zijnde notoire indrachten jegens het klare" recht van 't voorfchreve Waterfchap, hetwelcfc alleen en privativelijck competeert de fchouw ea bekeuringe over alle Dijeken ende faecken onder het voorfchreve W aterfchap behorende, fchoon die felfs op het Territoir van Utrecht mochten zijn gelegen, foo volgens de aloude Privilegiën van het voorfchreve Waterfchap, als wel fpecia- lijckdeRefolutien van haer Edele Groot Mog. en van haer Hoogh Mog. daer op gevolght jende dat het voorfchreve Collegie gehouden endege- confidereert moet werden als een Hollands Col- legie , onder haer Edele Groot Mog.Souveraini- teyt behoorende, waer omtrent fy Supplianten, als Opiienders en Regeerders van het voorfchre- ve Collegie, vermcynden van haer devoirende plicht te wefen, het recht van't felve, foo veel hun mogelijck was , te conferveren , als mede van de indrachten daer jegens, aen haer Edele Groot Mog. behoorlijcke kenniiïè te geven, te» eynde tot voorkominge van fcytelijckheden, alle indrachten tijdigh mogen werden geftremc en geweert: Soo vonden de Supplianten haer verplicht in alle onderdanigheydt aen haer Edele Groot Mog. het voorfz te remonftreren, ende gantfeh reipeftueufelijck te verfoecken, dat haer Edele Groot Mog. goede geliefce mochte wefen foodanige ordres te beramen, als tot weeringc en voorkominge van de voorfz ende diergelijcke indrachten op hetprompfte en krachtighfte ion- de konnen dienen : Waer op gedelibereert zijn- de , is goedtgevonden en verftaen, dat by Mn»- ve kenniffe fal werden gegeven van de voorfchre- ve gedane klachten van Dijckgraef ende Hooge Heemraeden'sLands ende Groote Waterfchap van Woerden, ende aen de Heeren Staten van Utrecht, ende dat defelve daer nevens fe«euS enernftelijck fullen werden verfocht foodanige voorfieninge te willen doen, dat het Collegie van Dijckgraef en Hooge Heemraeden voornoenft moge werden gemaintineert in haer recht en polfeiïie, haer in gevolge van de voorfchrevel r ■ vilegien en Concordaten competerende, en alle hinder, belet ende indracht daer Hpl de Maerichalcken van Utrecht, in het dnf van de voorfchreve Ridderfchouw, het flecnj van de Dijeken, en het afkeuren van devoot Boomen, en fpecialijck mede het cot*S$ van de voorfchreve Schouwe over heel err van haer Edele Groot Mog. promptehjcK σ g werden afgedaen, en voorts ordre te ftene ' ^ in het toekomende diergelijcke indracnι ^ weder mogen werden gedaen, ten cy .^ verwijderingen ende onheylen , die daer uyt ftaen te rijfen, mogen WJ ^jfccot' venieert en voprgekomen , endatdeg > λ^π-

-ocr page 573-

Dijck-

Water-recht, Ontgrondinge en Slach-turven. 551

tuflchentweefoo enooten, foo

lange geintercedeert hebbende, daer door niet moge werden geturbeert of vermindert.

r ,wie ende hi^onncic

niétte y noopende de Superintendentie op dato den negentienden Maert 1696. DE Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringe voorgedragen, enhaerEd. Groot Mog. in bedencken gegeven, nament- lijck, of niet wederom de fuperinten- denn'eop en over de Dijeken in Weft-Vrieflandc endedeii Ν oorder-quartiere, op de felvevoet en forme, vaft-gefteldt by haer Edele Groot Moe. Refolutie van date den derden April feftien hondertfevenenfeventigh , foude behoorente werden gedemandeerdt ende aenbevoolenvoor den mdtvm een jaer aen yemandt van de Heeren van de Ridderfchap ende Edelen van Hollandt ende Weit-Vrieflahdt, midtfgaders de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Rae- den in Weft-Vrieflandt endeden Noorder-quar- tiere, wel-verftaende nochtans , dat onder de fuperintendentie niet foude werden begrepen, maerdaervanwelexpre$èlijckgeëxcludeert, de fuperintendentie op den Dijck van de vier Noor- der Koggen, welcke fuperintendentie aenbe- voolen en gelaten fal werden aen die geene,die by Privilegie van Keyfer Maximiliaen, in dato den 14, Feb. veertien honderdt twee en tnegentigh isgeconcedcertgeweeft: Waer op gedelibereert zijnde, is goedrge vonden ende verfta en, dat de fuperintendentie op en over de Dijeken in Weft- Vrieflandt ende den Noorder-quartiere, in con- formkéendcopdenfelvenvoeten forme als die by Refolutie van haer Edele Groot Mog. van den derden April fcftien hondert feven en feventigh,

de Dijeken inden Noorder-quartiere, in * aen yemandt van de Heeren van de Ridderfchap en Edelen van Hollandt ende Weil-Vrieilandr, midtfgaders de Heeren haer Ed Groot Mog. Ge- committeerde Raeden in Weft-Vrieilandrende den Noorder-quartiere voornoemt is gedeman- deerten aenbevoolen geweeft, aen defelve we- derom voor den tijde van een jaer, expirerende met den laetften December deies jaers feftien hondert fes en tnegentigh, tot een nader preuve fal gedemandeert en aenbevoolen werden , ge- lijck de voorfz fuperintendentie haer gedeman- deert ende aenbevolenwerdtmidtsdelen; wel- verftaende, dat onder de voorichreve fuperin- tendentie niet fal begrepen zijn, maer daer van wel expreiïelijck geëxcludeert de fuperintenden- tie op de Dijeken van de vier Noorder-Koggen, welcke fuperintendentie by defen aenbevoolen werdtaendiegeene, aen de welcke die by Pri- vilegie van Keyfer Maximiliaen , in dato den veertienden Februarii veertien hondert twee en tnegentigh is geconcedeert , alles ende in dier voegen, ende op den felven voet, op dewelcke de fuperintendentie by het voorichreve Privile- gie aen haer aenbevolen en geconcedeert is: En ial daer van by aenichrijvinge kenniilê gegeven werden aen de gemelde Heeren van de Ridder- fchap ende Edelen, de gemelde Heeren Gecom- mitteerde Raeden, midtfgaders de reipe&ive Dijckgraefende Heemraeden in Weit-Vrieilanc en den Noorder-quartiere voornoemt.

Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-Boeck derde Deel, Fol. 6 29.

DEN

-ocr page 574-

55-                    Placaten. 5. Boeck. 2. Tit. HET VYFDE BOECK, Juflitie en Rechts-vorderinge betreffende.

DEN EERSTEN TITUL Juftitie en Rechts-vorderinge in Civile faeckcn, voor het Hof van Hollandt. Siet 't geen tot defen Titul dient GrootPlacaet-boeck derde Deel, Fol. 5-86.cn 631 .& feqq.

DEN TWEEDEN TITUL. Juftitie en Rechts-vorderinge in den Hoogen Raede in Hollandt.

^TraBaet en ver dr αφ ,gemaeckt tuffchen de Gedeputeerden van de Heer en Stafmmn Hollandt, ter eenre-, endede Gedeputeerden vande Burgermeefleren, Schepenen enRaé der Stadt CMiddetburgh , waer by Burgermeefler en, Schepenen ende Raedt der voorneemè Stadt , en de ^Poorters en Inwoonders derfelver, en de Jurifdidtie van dien, haerfielim on- der het reffort enjudicainre vanden Hoogen Raede in Hollandt , in dato den tienden Novem- ber vijftien hondertfes en tachtrgh. of anders en fullen fyluyden niet gehoudenzijn teobedicren. I V. Dat de Poorters en Ingezetenen der felverStadt en Jurifdicüe van dien, fullen mogen reforme- ren of appelleren aen den Provincialen Hove, si van daer aenden Hoogen Raede, of direcleen immediate aen den Hoogen Raedt, achterla- tende , ende voorbygaende den Provincialen Raed, ibnder aldaer te komen , al tot keure> optie en vrye wille van den Appellant ofreRefor· mant. V. Alfoo alle Sententien , gewefen by de«et" houders der Stadt Middelburgh, by foo vore* felve reparabel zijn, hebben haer volkomen - fe£t en executie, niet jegenftaende appel laOfi reformatie i den voorfz Hoogen Raed en hare maniere van reformatie ofte appel'*!1

neMae tvHfgP

Sententien, reparabel Ww . , fiircheantie of inhibitie niet mogen ver 1«»£ nochteyetdecerneren of ordonneren ,&ι ^ ecutie van de felve Sententien hm^er^ie"'0c-en treckelijcken, ofte belettelijcken £oudeJ!30. wefen, maer fal gehouden zijn de felve o ^ tien volkomentlijcken hare executie te la ^ gen, na vermogen van de Privilegiën ebfuydti Stede, en immemoriale obfervantien> ge en pofleflïe daer op gevolght. VI                  crenF·3^ Saloock by den voorfchreven ^00* t;evef' egeene provillen van appel ofte re to r ^ leent werden jegens Sententien interio ^

den eerften Novembns, tot den eerften Februa- rii, tegens hen egeene defaulten mogen gege- ven, ofverfteecken gedecreteert werden. III. Item, en fal den voorfchreven Hoogen Raed nietgedoogen of toelaten, dateenige Poorters of Ingezetenen van Middelburgh, ofJurifdi&ie van dien, aldaer betrocken fullen werden ter eer- fterinftantie, alwaer 't in materie pofleiïb ir, en condependentie van dien, nochtein faecken roe- rende de Zeevaert, maerfal de ielve, betrocken zijnde , renvoyeren voor de Wethouders der lèlver Stede, haerluyder competente Rechters,

-ocr page 575-

Tuftitie en Rechts-vorderingh inden Hoogen Raedt. 553

XII. Endealfoo tot goedt beleydt, kenniffe ende direéHe vande faecken, die uyt Zeelandt ende de Stadt Middelburgh , ter judicature van den voorfz Hoogen Raed fullen komen, goedtge- vondenis, dat eenige ter denominatie van Zee- landt inden felven Raedt fullen werden gecom- mitteert, foo fullen de Staten van Zeelandt eerft- daeghs procederen tot nominatie van vier gequa- Iificeerde Perfoonen, den Staten van Hollandt, en den Hoogen Raed aengenaem wefende, waer uyt by fijn Excellencie tweegekooren, en inden voorfchreven Raed gecommitteert fullen wer- den} endeial voorts deien aengaendegevolght werden 't geene tuflchen de Heeren Staten van Holland en Zeeland eyndelijck daer op fal wer- den geaccordeert, en alseen vande voorfz Rae- den komt te overlijden, ofte fijnen Staet te ver- laten , foo fal nieuwe nominatie als vooren by de Staten van Zeelandt, van twee gequalificeerde Perfoonen werden gedaen , daer uyt een verko- ren en gecommitteert fal werden ·, en van gelijc- ken, als een vande Heeren,jegen woordigh inden voorfchreven Raed wefende, fal komen te over- lijden, offijnen Staet te verlaten , fullenbyden Staten van Hollandt twee gequalificeerde Per- foonen, denStatenvan Zeelandt, endem'oor- fchreven Raedtaengenac m wefende, werden ge- nomineert, omme daeruyt een verkooren ende gecommitteert te werden als vooren. XII I. Item, opdat d'executie van de Sententie by den voorfchreven Hoogen Raede teifrecken en tegeven, gevoeghlijcker ende tot minder koften van Parthyen fouden mogen, foo binnen Mid- delburgh en J urifdiéfie van dien, als over geheel Zeelandt, haereffecT: forteren, dat na ouder ob- fervantie binnen de Stadt Middelburgh fullen re- fideren twee Deurwaerders van den voorfz Hoo- gen Raede, die devoorfchreve Sententien over Zeelandt fullen executeren, onder 't falaris van elckExploict/tf/öftf binnen deStadtMiddelburg twaelfftuyvers» en buyten Middelburgh execu- tie doende, 's daeghs twintigh ftuyvers , en ful- len niet meer dagen reeckenen, dan fy befoigne- ren, nemende in het reyien vijf mijlen voor een dagh-geldt, fonder te mogen reeckenen eenige vacatien by forme van reyien van den Hage tot Zeelandt, nochte van Zeeland tot inden Haegh, ten zy datfy ten verfoecke van Parthyen defelve reyfen gedaen hadden, bly vende niet te min Par- thyen vry een ander Deurwaerder te gebruye- ken, en lullen de Commiffariffen van den voor- fchreven Raede, reyfendeinCommiffie, Deur- waerders mogen gebruyeken tothaerluyder be- liefte en difcretie. XIV Onder alle welke conditien,refrrincl:ien en ver- dere prxëminentien en prserogativen,als de Stadt en Ingezetenen van Middelburgh , en Jurisdi- ctie der felver, van oudtsgehadr, genooten en geobferveert hebben voor den Grooten Raedt totMechelen, fullen defelveftaen onder 'trefort en judicature van den voorfchreven Hoogen Ra- de, inalleProceffèn, faecken, quieftienendif- ferenten, die aireede gewefen, en by appellatie gefufpendeert zijn, of by relief d'appel noch liti- Xxx                       gieux

" , ten ware d'exe

λ „norfz

van dien by den diffiniuve met reparabel foudewefen.           ^ j ^

Dat

den felven Hoogen Raed alle Brieven van

it rel'ievementen vancontraften ofverfuy nilfen judiciale ofteextra-judiciale, induéhe terminatie of refpijt, rauwaftie, maintenuein

nÏÏeiroirofcomplainte, of andere diergelijcke, Riemen alleene fal moeten verwerven vanden voorfchreven HoogenRaedt) fal verleenen je- de poorters ende Ingezetenen van Middel- bureh endedejurifdiftie van dien, met com- mittimus acnde Wet van Middelburgh, omme voorhenluydengeinterineert, of anderfmsdaer op eedifponeert te werden na gelegentheydt van deSecke; en dat oock navoorgaendeadvisvan deMagiftraet of Wet der fel ver Stede, infaec- ken daer inne ad vis, naer de Inftru£tie van den GrootenRaedwerdtgerequireerc. VIII. Ende en fal oock geen brieven van beneficie van Inventaris verleenen, dan met commitrimus aendevoorfz Wet van Middelburgh, daer het iterfhuysgevallen is, nietjegenffcaende d'Impe- trantenen Crediteurs van dien elders woonach- tigh fouden zijn, oock in diverfche Jurisdictien. IX. Dat van gelijcken den voorfz Hoogen Raed nieten lal verleenen eenige brieven van Ceiïïen, fooverreden Impetrant van dien, binnen Mid- delburgh en jurifdiclie der voorfz Stadt woon- Ichtigh, ofdejudicature der felver Stadt fubjecT; is, danmeicommittimusaenden felven. X. AUeexecutoricnenexecutien, hoedanigh die fouden mogen wefen, by den Raed Provinciael gedecerneertengeordonneert, en metterdaedr begonft ofgeèffeftueert vande Sententie by hem geweien, daer van dóór de appellatie, voor den Oorloge, en flaende d'Oorloge, d'executien gclchorft fouden zijn geweeft, foo verre daer van ui behoorlijcke tijden geappelleert is, ende zedert by den Appellant de Sententie niet geac- qmelceert, werden by deien gecaffeert en gean- nuileerr, en gehouden of die niet en waren ver- Kent, nochtegefchiedt, ende fullen overfulcks e Attentaten gerepareert werden,als na Regten, «ytgeionderdt in faecken gefchiedtconform de ePnf° 1C !ande Sta^n van Hollandt en Zeehnt, ftenA^ J'k Stomen denfevenentwintigh- X I ceniS0f,tgebeUrtware^tin'cexecuterenvan De„r!ffTnaenvan den Hove Provinciael de byfelf frSgerefifteert> en alfoo d'Executie z.jn yIni °PP°fitieverhindertfoudemogen gen RanJf tmidrs deaenneminge vandenHoo- fiW«ScS??pPfl bv die van Middelburgh, bracht ' en,louden mogen voor Recht ge- ^^rftand"1 ? lan&eProceiïen> enmeer datfoodan^n uyc yeroorfaeckt werden, den mcJng e^0ceduyen, hoedanigh die fou- ^dienierlit·1!,' fullen gehouden werden al Venamael^ edtenwaren' ionder dat defel- IV DEeJge(lu^elleertfullenwerden.

-ocr page 576-

Placaten. 5-Boeck. 2.Tit.

554 gieuxgemaecktfullen werden 5 en anderen dacr van blijcken fal, laft o mme te appelleren den Pro- cureurs gegeven te zijn, ende daer na niet geac- quiefceert, of d'executie van diengeadmitteert en is, niet tcgenflaende d'executorien daer toe gedecerneert, ofte nieuwe Sententien by conti- nuatien daer na gevolght zijn, midtigaciers die binnen drie naeftkomende jaren, en niet langer uytdeStadt Middclburgh gevallen, en noch te vallen, en by den Raed Provinciael gewefen ful- len werden, ofte die immediate aenden Hoogen Raed geappeileert of gere'formeert fullen zijn, en of die binnen den voorfchreven tijd van drie ja- ren niet en fullen konnen werden getermineert, fullen nochtans, in gevallen die binnen den tijdt voorfz voor den voorfz Hoogen Raede betogen zijn, by den felven oocknade driejaren geter- mineert ende geuyttet mogen werden, en ibrte- rénhuneffeclen behoorlijcke executie, fonder prtejuditie nochtans in alles gelijk in 't eerfte Ar- ticul van defen begrepen is. X V. d'Interpretatie en alteratie van defen werdtge- refervcert aen de Staten van Hollandt, endeden Burgermeefteren, Schepenen en Raed van Mid- delburgh, om by gemeenen advife en bewilligin- gedaerinne te doene, gelijck zyluyden tot be- vorderinge vande Juftitie, dienft vanden Lande, ende Ingezetenen van dien fullen bevinden te be- hooren.

xv i. SijneExcellencie falverfochtwerden fincj· 'tnoodzy,) defePoinftente willen approberf1 en fal daer van alomme daer 't van nooden wet fal, den Ingezetenen van Hollandt en Zeeland by Publicatie advertentie gedaen werden, onjJ te mogen verheffen en vervolgen hare appellat aenden voorfz Raedt aireede gein terjeeteert namaels te interje&eren, in conformité van d Ordonnantie en Inftru&ie van den felvenHoo- gen Raede, behoudelijck dat de fatalia vande geinterjeckerde appellatien, niet en fullen bc ginnen te loopen, dan naer de expiratie van twee maendehnadatdevoorfchrevePublicatiefah'e. fen gedaen. Aldus geaccordeert tuiTchenMrs. Jokanvrn Oldenbarnevelt, Α dvocaet van 't gemeene Land van Hollandt, ^PaitlusVos , Raed en Penfiona· ris der Scede van Leyden, en Franpis Franck Raed en Penfionaris der Stede van Gouda, ais Gecommitteerden van de Heeren Staten van Hollandt, en Mr. Laurens Mock , Penfionaris der Stadt Middelburgh, als Gecommitteerde vande Burgermeefteren , Schepenen en Raedt der felver Stede, den tienden Novembris vijf. tien honderdt fes en tachtigh , en ten oirkonden by henluyden onderteeckent, J. van Oldenbarnevelt.          Laurens Moei sPalus Vos. Frarifois Franck.

Traclaet en Verdragh tuffchen de Heeren Staten njan Hollandt ende Wefi-VrieflanL· ter eenre·, endede Heeren Stat en van Zee landt, ter andere zijde ·, waer by de Poorters enk Iwwoonders der Steden en Jurifdiffien van Zeelandt, eenfamentlijcken die Ingezetenen vtffl den platten Lande aldaer, en andere den f elven Lande frequenterende j van nieuws ge/telüt werden onder het reffort ende judicatur e vanden Hoogen Eaedein Hollandt oj)gerecht,indaU den 2ρ. Januarii ι f87.

Generael, ofte eenige der felver in 't particulier, en voorts niet te ordonneren of verbieden, noch beforgen geordonneert of verboden te werden in eeniger manieren, dat de voorfchreve Staten, Steden, Leden of In woonderen refpective, fou- de mogen nadeeligh zijn , maer (in gevalle & vorderinge, expeditie en goed beleyt van de Ju- ftitie foude mogen vereyifchen eenige verarm· ringe, fal 't felve gefchieden met gemeenen con- fente en bewilliginge, op pcene van gehouden te wepden voor nul en van onwaerden, in 't reguar vanden geenen die verftaen daer by geinterelleer te wefen. III.                   , -ι Endede veranderingebuyten gemeene bc ligingegefchiedt, geduyrende den jegenwo digen Oorloge, in gevalle daer inne by de S*a van Zeeland zwarigheden bevonden werC fullen op haerluyder verfoeck gefurcheert en & redrefïeert werden. De Staten, Steden en Inwoonderen va" landt fullen genieten voor den vooriz „:neeft Raede alfulcke voordeelen en verfcbqPJ» b alsfyluydenrefpeaivelijckgeiiootenlieDD^ nieten, of vermogen te genieten voor ^ ^ Provinciael, ende overfulcks en fullJn «TL*· deneerilenNovembris, totdeneerltenr ^

I. INdeneerften, dat de Staten van Hollandten Zeelandt, refpectivelijck doordefeHande- linge, Tra&aet en Verdragh niet en fullen wefen geprsejudiceert in alfulcke praïëmi- nentien en praerogativen van de Jurifdiftien, Pri- vilegiën , Keuren , Handtveften , Ordonnan- tien ende Couftumen, Ufantien, Politien ende andere Gerechtigheden, geen uytgefondert, als de Staten voorfchreven in't Generael, of eenige Steden of Leden van dien, midtfgaders de plat- te Landen in't particulier eenighfins hebben, of hun foude mogen competeren, dewelcke alom- me in haer geheel fullen blijven, fonder eenige alteratie of immutatie van dien. I I.          : Dat de Staten van de voorfchreve TefpecKve Provinciën hun niet en fullen onderwinden,noch den. voorfchreven Hoogen Raede , noch den RaedtPro vinciael yet te ordonneren ofte verbie- den, noch beforgen geordonneert of verboden te werden, dat foude mogen ftrecken tot verande- ringe of nadeel van 't beleyt van de Juftitie, voor den voorfz Hoogen ofte Provincialen Raedt, in reguardfoo vande Staten, Leden, Steden ofte Ingezetenen van Holland, als oock vande Sta- ten, Steden en Ingezetenen van Zcelandtinhet

-ocr page 577-

f uftitie en Rechts-vorderingh inden Hoogen Raedt. 555

L^„ePnP defiulten mosen eegeven I r

•e d'executie van dien ten diffinitive nietrepera- _ι /ν ι            e                                                        *                     *

rertnshengeene defaulten mogen geg (fecckengedecreteert werden

ïü,

bel foude wefen.

X.

V.

oïW

Dat alle Brieven van gratie , relievementen van contracten ofte v'erfuymenifien., judiciele of extrajudiciele, ofteinrau actie, inductie, atter- minatieoftcrefpijt, mainctenue in poffeifoir of complain&e, of andere diergelijcke, niet en ful- len mogen verleendt werden, dan met comniit- timus aende Wet of Gerechte van deSteden ende ten platten Lande refpectivelijck, daer d'Actiën van dien vallen of Jufticiabel zijn, en oock van beneficien van Inventaris aen de Steden en Plaet-r fen, daer ende onder wiens Jurifdidtie hetSterf- huys gevallen is, niet jegenftaende d'Impetran- ten en Crediteurs van dien elders woonachtigh foudenzijn, oockindiverichejurisdictien; en van gelijcken de Brieven van Ceille, daer de Im- petranten van dien woonachtigh, ofdejudica- turederielverfubject zijn, ommevoorhenluy- den geinterineeft, ofte anderfins gedifponeert te werden na gelegentheydt vande iaecke, ende datmedenavoorgaende ad vis vande Magiftracn ofW'etderfelver Stede en Gerechte, infaecken dacrinneadvis, naer d'inftructie vanden Raedc gerequireert werdt. XI. Alle welcke Brieven fullen mogen verworven werden voor den Hoogen of Provincialen Raed, tot keure, optie en vrye wille vande Impetran- ten. XII. Alle executorien endeexecutien, hoedanigh die fouden mogen wefen, by den voorfchreven RaedProvinciaelgedecerneertengeordonnecrt, enmet'er daedt begonft ofte geëffectueert vande Sententien by hen gewefen, daer van door d'ap- pellatie d'executie voor d'Oorloge gefchorft fou- de zijn geweeft, foo verre daer van inbehoor- lijcken tijdegeappelleertis, ende zedert by den Appellant de Sententien niet geacquiefceert, werden by defen gecaffeert en geannulleert, en gehouden of die nieten waren verleendt nochte gefchiedt, en fullen overfulcks de attentaten ge- repareert werden als na rechten, uytgefondcrdt in faecken gefchiedt conform de refolutie van de Staten van Holland en Zeeland, eenfamentlijck genomen den twintighften April vijftien hon- dert vijf en feventigh, en den feven en twintigh- ften der felver maent gepubliccert. XIII. Ende of't gebeurt ware dat in' t executeren van eenige Sententien vanden Hove Pro vinciael de Deurwaerders gerefifteert, en alfoo d'executie by feytelijcke oppoiitie verhindert foude mogen zijn, en dat mids defe aenneminge vanden Hoo- gen Raed van Appel fulcke iaecken fouden mo- gen voor Recht gebracht, ende mids dien lange ProcefTen, en meer misverftafiden daer uyt ver- ooriaeckt werden, dat foodanige Proceduren, hoedanigh die fouden mogen wefen, fullen ge- houden werden of die nooy t gefchiedt en waren, fonder dat defelve namaels meer gequerelleert fullen werden. I XIV. De quaeftien dietuiTchen de Staten van Hol- landen Zeeland, of tuiïchen eenige Steden en Xxx 2                    Quar-

" rvn Hooien nochtc Provincialen Raedt en enkennifle mogen nemen vanfaecken, fullCi?£CHe de Graeffcli jekheydts Domeynen, ge- SSiiMidelen, als Importen, Connf- S, Geeftelijcke Goederen , Convoyen, tenten, endeanderediergelijcke, binnen den Τ ïnde van Zeelandt vallende , noch oock van teckenraeckende de Dijckagie, van gelijcken metfaecken, ftaendeter kenmiïevan Burghgra- veen Leenmannen m Zeelandt. Item, en falden voorfz Hoogen Raed niet ge- dogen of toelaren, dat d'Ingezetenen van Zee- landt aldacrbetrocken fullen werden ter eerfter inftantie, alwaer't in materie van poflèfibir en condependentie van dien, in iaecken roerende de Zcevaert, of onder pretext dat d'Aenleggers, Eyflchers of Impetranten, of eenige van henluy- den fouden wefen Weduwen en Wefen, ende diergelijcke miferable Perfoonen , maer fal de- felve betrocken zijnde, renvoyeren voor de Wet- houders der felvcr Steden relpeétivelijck, haer- luyder competente Rechters, of anders en fullen· fyluyden niet gehouden zijn te obedieren. VII. Van gelijcken en fal den voorfchreven Hoo- gen Raed niet aennemen eenige Appellatien ofte Reformatien, immediate vande Gerechten van deSteden, en ten platten Lande van Zeelandt, maer allcenlijck van Sententien, gewefenb^den Raed Pro vinciael, behoudelijck dat de Poorters en Ingezetenen der Stadt Middelburghen J uris- dichevandien, en van d'andere Steden daertoe recht hebbende, fullen mogen reformeren of ap- pelleren aen den Provincialen Hove, ende van dacraenden Hoogen Raed, of directe of imme- diate aen den Hoogen Raed, achterlatende en voorbygaende den Provincialen Raed , ionder aldacr te moeten komen, al tot keure, optie en vryewille vanden Appellant of Reformant. VIII. linde alfoo alle Sententien diffinitive, gewe- en by de Wethouders der Stadt Middelburgh, öcbbcnhaer volkomen effed, en by de Steden vanZierckzee, Ter Gocs , Ter Thoolen, ter ipmme van tien ponden Vlaems, Vliflingen vijf- ^ponden, ende Ter Veere hondertponden, ^ljgcnftacndeappellatie of reformatie, den int l l'ovlnciaIen of Hoogen Raed, en fullen lat ir? irJamenten va" Reformatie of appel- moe fVan furcheantie of inhibitie niet donn<n jnen' nochteyetdecerneren of or- hind7rïeni datd'executievandefelveSententien rnoüfrt ? r vercreckelijck of belettelijck foude ve W "' maer fullen gehouden zijn defel- latenvoiriCn VolkomentüJck hare Executie te fdver Srccj"' navcrmoSenvandeP"vilegiender Va                    I X Prov' fie van A°k *7 de V0or fchreve Raeden geen tegens Sent ^- °fte ^eyifie verleent werden Steden en r ? lnrerlocutoir, vande voorfz

CnGerechtentenPlattenUhd

ie, ten wa-

-ocr page 578-

Placaten. 5· B°ec^· 2· Tit.

5φ

fiderentwee Deurwaerdersj ende een binnen \ Stadt Zierck-Zee, die de Citatien, Daghvacrd en andere Exploiften, als oock de voorfz's °Π tentien over Zeelandt fullen mogen doen en e^"' cuteren, onder't falaris van elckExploift^" binnen de Stadt haerder refidentie, twaelf ft"? vers, enbuytende Stadt twintighftuyvers ^' fullen niet meer dagen reeckenen, dan fy befo^ neren, nemende in 't rey fen vijf mijlen vooree daghgeld, fonder te mogen eenige vacatienrec" kenen by forme van reyfen vanden Hage tot Ze" land, nochte van Zeeland tot inden Hage KI"" vendeniet te min Partyen vry een anderebeu£ waerdertegebruyeken , en fullen de CommlITa" riflenvan den voorfz Raede, rey fende in Com- miiïïe, Deurwaerders mogen gebruyeken tot h aerluyder beliefte en difcretie. XX. Onder alle welcke conditien en reftrinclien en vorderepraeèminentien en prasrogativen, alsde Staten, Steden ende Ingezetenen vanden Lande van Zeeland, en fonderlinge de Stadt cnMefc- tenen van Middelburgh, endejurifdi&iederfel. vervanoudsgehadt, genoten endegeobferveert hebben voor den Grooten Raede totMechelcn, fullen defelve Staten onder't reftbrt en judicatu- re vanden voorfz Hoogen Raed, in alleProcef- fen, faecken, quzeftien en difTerenten, die ai- reede gewefen, en by appellatie gefufpendeert zijn , ofte by relief d'appel noch litigieux ge- maeckt fullen werden, en andere daer van blijc- kenfallaft omme te appelleren, den Procureurs gegeven te zijn, en daer na niet geacquiefceertj ofted'executie van dien geadmitteerten is, niet jegenftaende d'Exccutorien daer toe gedecer- neert, of nieuwe Senfentien by continuatie daer na gevolght zijn , midfgaders die binnen drie naeftkomendejaren, ennietlanger, uytdePro- vincie van Zeelandt gevallen, en noch te vallene, by den Raed Provinciael gewefen fullen werden. of die immediate aenden Hoogen Raed geappd- leert of gereformeert fullen zyn, en of die binnen den rijdt van drie jaren niet en fullen konnefl werden getermineert , fullen nochtans, ingt' valle die binnen den tijd voorfz voorden vooriz Hoogen Raed betogen zijn, by den felven oo» na de drie jaren getermineert en geuyttet mo$® werden, en forteren hunerrecT: cnbehooriipe executie, fonderpraïjuditie nochtans inallesge' lijck in 't eerfte Articul van defen begrepenis. XXI.               . k Rcferverende de interpretatie, amphatteen alteratie van defen, aende Staten van HoJam Zeeland, omme by gemeen advis en bewi.\\% ge,daerinnetedoengelijck fyluyden tot W» ringe van Juftitie, en dienft vanden Lande en

Qiiartieren van Holland, en de Steden enQuar- tieren van Zeeland , ofte tuiTehen eenige Steden en Quartieren van Zeelandt onderlinge fouden mogen vallen, en fullen fonder voorgaendecon- fent en bewilliginge vande Provinciën endePar- tyen niet fubjeft weien de judicature van den voorichreven Hoogen Raede. X V." . Fnde fal oock den Raed Provinciael niet ver- mogen ter executie te leggen eenige hare Senten- tien, tuiTehen eenige Steden van Zeelandt, ter eenre; en de andere Provinciën of Steden, ter an- dee zyde ; of tuiTehen de voorfchreve Steden van Zeelandt onderlinge gewefen, ofte wijfen, foo verre daer van geappelleert is, of gcappel- leert fal werden, noch oock eenige Sententien by henlieden gewefen, tot voordeel vanden gee- nendieden felven Raede van Appel niet onder- worpen of fubje£tzijn, daer van de executie vol- gende d'InftrucÏie van den felven Raed foude mogen vallen, ten ware fy hen» ter dier faecke fubmitteren de judicature van den voorfchreven Hoogen Raed , met bewilliginge van hare O- verigheydt. XVI. Endealfootot goedt beleydt, kenniffe ende dire&ie van defaecken, die uyt Zeeland, ter ju- dicature van den voorfz Hoogen Raed fulïen komen, goedgevonden is, dateenige ter denomi- natie van Zeelandt,inden felven Raed fullen wer- den gecommitteert, foo fullen de Staten van Zee- landt eerftdaeghs procederen ter nominatie van vier gequalificeerde Perfoonen, de Staten van Holland, en den Hoogen Raed aengenaem we· fende, waeruytby fijne Excellencie twee verko- ren , en inden voorfz Raed gecommitteert fullen werden, en fal voorts defen aengaende gevolght werden hetgeene tuflchen de Heeren Statenvan Hollanden Zeeland eyndclijck daer op fal wer- den geaccordeert. XVII. Ende als een van de voorfz Raeden komt te overlijden, ofte fijnen Staet te verlaten, foo fal nieuwe nominatie als vooren by de Staten van Zeelandt van twee gequalificeerde Perfoonen werden gedaen, daer uyt een verkooren ende ge- committeert fal werden: En van henluyden, als een vande Heeren, jegenwoordig inden voorfz Raed wefende, fal komen te overlijden, of fijn Staet te verlaten, fullen by de Staten van Holland twee gequalificeerde Perfoonen, de Staten van Zeeland, en den voorfz Raed aengenaem wefen- de, werden genomineert, omme daer uyt een gekoren en gecommitteert te werden als vooren. XVIII. Dat van gelijcken de Staten van Zeelant fullen hebben de nominatie van een Perfoon, neffens de Staten van Holland, van alle Officien tot beleydt van de Juftitie daef nominatie valt. XI X. Jtem, op dat het beleydt van de Juftitie, ende de executie van de Sententien , by den voorfz Hoogenals Provincialen Raede te ilrècken, en te geven, gevoeghlijck, en tot minder koften van Partyen, foude mogen over geheel Zeelandt fijn treyn en haer effe£t forteren, dat na ouder obfer- vantien binnen de Stadt Middelburgh fullen re-

dien bevinden fullen te behoord XXIL erden,in^

gezetenen van

Sijne Excelle

nootzy, defe pomden te willen *Pf obeln'iaI, fal daer van alomme daer 't van nooaen tf ^ ^ den Ingezetenen van Hollanden Zee* ^c{e publicatie advertentie gedaen werden > ^φ mogen verhefTen ende vervolgen hareapp^ ef( aenden voorfz Raedt aireede geinterjef ^^ namaelste interjecleren» in con*0Ttn\n ($0 Ordonnantien ende Inftruftien van α g^

-ocr page 579-

tie en Rechts-vorderingh inden Hoogen Raedf. 557

Jufti

Aldus gedaenin het Hof van Zeelandt tot Middelburgh, opdeVergaderinge vandeStaten

Raed, behoudelijck dat de fatalia vande H°°?rietf eerde appcllane niet en fullen begin

bopen,dan na de expiratie van tweemaeii- fΠ tC, Ae voorfz Publicatie fal wefen gedaen. (lenfla"1"'

's Lands voornoemt, den negen en twintighiien Januarii vijftien hondert (even en tachtigh.

Kï der Traffaetvan Verdragh tuffchen de Heer en StatennjanHollandtendeWefl- J/rieflandt, ende de Heer en Staten van Zeelandt, noopende de Judicature van den Hoogen Raede, m date den 21. September 1596.

polltie te debatteren, maer fal jegens foodamge Vonniilen alleen verleent mogen werden naeck- te reformaiie, fonderinhibitie, 'tzyddcertum diem, o fan der s. VII. Welcke voorfchreve Vonniilen in manieren als vooren, fullen werden geëxecureert, 't zy of defelve mochten inhouden condemnatie pecu- nieel, ofadfachim, liquide of illiquide. V I I 1. Endegemerckt de Sreden van Zeeland van al- len ouden tijden, in Criminele faecken gewefen hebben by Arrefr, fonder re gedogen eenige Ap- peilatien, ende fal den voorfchreven Hoogen Raed in foodanigc faecken niet verleenen provi- fie van Appel, reformatie, of eenige andere, als hier na volght: I X. Te weren, dat alle Vonmffen, het zy inter- locutoir ofte indiffinirif, hoedanigh diemogen zijn, geenc uytgefondert, gewefen in extraor- dinaris Proces, op de confeffie van den DeÜn- quant, of prajparatoire informatie van den Offi- cier , fullen werden en blijven volkomentlijcken geëxecuteert, fonder dat tegen defelve eenige provocatie fal werden toegelaten. X. Gelijckmedegeenfins appellabel of provoca- bef en fullen weien eenige Vonniilen, gewefen inProceffénby den Officier, ordinaire bcleydt, foo wanneer defelve mede brengen eenige capira- leofcorporelepunitie. X I. Maer by aldien in een Proces, ordinaire be- leydt ende volfchreven zijnde, die Verweerder niet tot eenige lichamelijcke punitie,dan tot ban- niffement, ofte in eenige honorable ofte andere amende wierdt gecondemneert, dewijle fulcks fomwijlenfoude mogen gefchieden, in faecken niet wefende geheel crimineel, den felven Ver- weerder fal by provifietoegelaten werden, van foodanige Vonniilen graditim te mogen appel- leren, wel verftaende dat't (elve geheel itricle- lijckgenomcn, en verder nochte anders niet en fal werden gepracTrif ert, XII. Sullen voorts die van den Hoogen Raede in het termineren vande Proceffen van Zeelandt, hun reguleren volgens de Privilegiën, Keuren, Coufhrymen ende U fantien van Zeelandt, Ste- den ende Leden van dien, m idrfgaders conform d'Ocfroyen, Ordonnantienende Placateiij by de Staten van Zee'andtgemaeckr ende verleent, ofte als noch te maecken ende te verleenen, foo in cas van Policie , Adminifrratie van Juftitie, in het reguard van hunnelngeze enen als ander- fins, in alder manieren als fy doen in het reguard van

I. INden eerften , dat de Staten van Zeelandt inden voorfchreven Hoogen Raede fullen mogen ftellen drie Raeds-Perfoonen, ge- qualificeert volgens het Privilegie van den Lande, vanden jare vijftien honderdt feven en vijftien, en conform de Iniiruftie vanden fel- vcn Raede. Dat voorts d'Officien vanden Prasfidenr, Grif- fier, Fifcael en Procureur Generael van den voor- fch.even Huogen Raede , voortaen geconfe- reert fullen werden by nominatie van de Staten van Holland en Zeeland geiamentlijcken , die toe dien eynde fullen beich'reven weiden, en by demeeftefteramenvande prarfente Leden ende Steden , nomineren tot die vacerende Staet, drie gequalificeerde Perioonen, daer uyt een by SijneExccllencie fal werden verkooren. III. Dienvolgende , foo wanneer een der voorfz Officien fa! komen te vaceren, of dat een van de Raeden uyt Zeelandt overleden wefende, of fijn Staet fal verlaten hebben, fullen die vanden voor- fchreven Raede gehouden wefen de Staten van Zeeland dacr af terftont mede te verwittigen, ten eynde foodanigen plaetfe tijdolijck magh wer- den voorficn. I V. De voorfz Prsfidcnt, Raedenen andere Of- ficieren, fullen voortaen hareCommtffieontfan- gen van de Staten van beyde de Provinciën, ende werden die geene die jegenwoordelijckindien- uez'.jn,bydefenacco-degeaurhorifeert, omuyt den naem van de Staten van Zeelandt, ende over oen ielven Lande mede rechtvorderinge te ple gen, /onder daer toe andere Commiffie of Acle vannooden te hebben. V. Die vanden Hoogen Raede, boven de faecken tioi rt"Van 'Γ V00r]fz eerfte Tra<araet gemen- nis!pCCrr' en fulIen geen kenniffe hebben van ee- derp,aCnrCilagene' g^nnoteerde of andere Goe- vand^n idlJcke ofWereldlijcke, tercaufe iiert lo£h geconfifqueert: Item, niet van AdnSS^rrendPedeDoineynenvanZeeland,de ^ Wdeptde7endT1Se "*" ^*^ j                       V I. gic!in ' iu!Ienafte faecken, raeckende Dijcka- * menpl ° °rdinaris Rechter hebben hare vol- ecn.geAnXnCntleendeeffeft> niet tegenftaende dereProvT« le> MandamentPcenael, of an- 2i'n' teren oedanigh die fouden mogen fa!ziinteobnHrarie' Wdcke menniec gehouden leSgenvangrie^enn^ «o* by appenatien, over- geven, of andere diergehjckcOp-

-ocr page 580-

Placaten. 5. Boeck. a.Tit

558

van de Ordonnantien, Refolutien en Placaten vande Staten van Hollandt en Wefl-Vriesland. XIII In Materie van Revilie of Propofitie van Er- reur, fulleniii faecken uyt Zeelandt, voorden Hove geintroduceert , d'Adjuncten verfocht ende verworven werden van de Staten van Zee- land, gelijck in faecken van Hollandt, vande Staten vanden felven Lande gebruyckt werdt. XIV. Ende omme te verhoeden d'exadtien van de Deurwaerders, in Zeelandt exploiterende, ful- dedefelvevannu voortaen, foo menighmael fy eenige provifie van den voorfz Hoogen Raede iullen willen exploiteren, ofte anderfins, haer ten verfoecke van Partyen in Zeeland laten ge

ve declaratien ende quitantien tegens den

tan*

by de Inftruclic van den Hoogen Raede l donncert, t'allen tijden mogen werden bene?' of de voorfchreve Deurwaerders haer met d felven hebben gecontenteert, omme in casv? abuys, den voorfchreven Raede, ende den Ad vocaetFifcaeldaervan te adverteren, endefnf len de voorfz Deurwaerders, anders dan SefeJ" is exploiterende , voor d'eerite reyfe verbeu ren twintighfchellingen Vlaems, voor detwee" de reyfe boven gelijcke twintigh fchellingen Vlaems, fullen geiufpendeert werden den tijtL fes maenden vande bedieninge van hare Officien ende voor de derde reyfe daer van gepriyeerr ' XVI. Sullen voorts die vanden voorfz Hoogen Rae. de onverbreeckelijck en in allen poinctenobfer-

bruyeken, gehouden wefen haer alvooren , of

na het gedaenexploift, te vinden inde Secretarye i veren ende doen obferverenhetvoorgaendea ofte Griffie der Stede daer fy haer exploictenwil- j cord, in den jare feven en tachtigh defen aen len te werck leggen ·, ofte indien 't felve ten plat- j gaende gemaeckt ende beflooten , voor fooveel

ten Lande gefchiedt, vandenaefteStadt, ende in Somraersdijck inde Secretarye, en aldaer aen

't felve by defen niet en werdt gealtereert, midts- gaders het jegenwoordigh waer inne, by, af,

te geven haren naem, midfgaders den name en nochte eenige veranderingegedaen en fal

woonplaetfe van den Impetrant, en des geenen aen wekken fy haer Exploi&en willen dirige- ren, vandewelckefy geen falaris en fullen ver- mogen te ey flehen noch ontfangen, dan op per- tinente declaratie en quitantie. XV. Ten eynde, ende op dat de Magiftraet van de refpedtive Steden by examinatie van foodanige Perfoonen, ende conferentie vande voorfchre-

werden, dan na voorgaende communicatie, en onderlinge bewilliginge van beyde de Provin- ciën, gelijck mede niet en fal gefchieden inde originele Initrudtie van den voorfchreve Raede. Aldus gedaen ende beflooten tuffchen de Hee- ren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, ende de Gedeputeerden van de Heeren Staren van Zeelandt, den een en twintighiten Septem- ber vijftien hondert fes en tnegentigh.

Lijfie van Salaris <van den Griffier vanden Hoogen Raede in Hollandt, na dewekhii TrociireursenamdereTerfoown·) de ge depejeheer de Attenter Griffie lichtende > boventüt bebahen-de Zegelsvan'tgemeene Landt, envandejuflitié, haer fullen hebben teregnlereSi f onder terfaecke van expeditie ofeenigh ander pretext jets meer te betalen, in date den tisiaelf- aen Ü£foberfeflien hondert drie en tachtigh.

VOor 't depefcheren van Brieven van beneficie

ces geëvangeliièert over brengen,

te

o—11— o

van Inventaris in ordi-

Voor 't maecken van Copien van

-10-

naria forma, — ------> Voor defelve met de claufule van relief ende edide,

eenige Munimenten per bladt, inhoudende twintigh regels, yeder bladt,

6— 6'

3— °~~ o

Voor eenMandament van appel of reformatie, metoffonder de claufule van relief, pcenael, complainclre, reviiïe,mainte- nue en diergelijckc, ·----- Voor een Mandament van fala- ris , indemniteyt, inductie, cefïïe, refpijt, aggreatie en diergelijcke minder foor te,— Voor de Brieven van Ceiïie, ■—- Voor een A£tevan Gijfelinge, - , Voor een Executorie, — -— Voor een Requefte Civile, —— Voor een Appoinctement op een Requeft, ------ -----■ ----- Vooreen DicTrum van een Sen- tentie, ------ ------ · — \ Voor een Miffive om te hébben advis in cas van Ceilie met het . Appoinéïement, ■-----« —— Voor een Miflive omme een Pro*

Voor een Willige Condematie, gefchrevenopFrancijn, hou- ' dende tuffchen de vijftigh en feftigh regulen, en yder regul tuffchen de tien en veertien woorden, falbetaeldtwerden voor't eerfte bladt — ------ Ende de volgende bladeren, ge- fchrevenalsvooren — ------■ Vooreen A6te van aggreatie van Accord en diergelijcke, ------■ Voor een Afte van eyfeh of ant- woordt daer dagh genomen Voor een Aéte van gedient, —· Voor een Α die van cautie,procu- ratie, verklaringe, en dierge- lijcke, met regiftratie, -----·* Voor het fpecie-geldt van de ge- taxeerde koften werdt betaelt den twintighiten Penningh»

■ IO-

.-o

j—10

-o

1— 4'

τ—16— 1^16— I---- o----■ i'^r o— O----12----

*r

o—n

o

O----18---- O

L— 0

■ï8-

daer

-ocr page 581-

Juftitie en Rechts Aervande Griffier de vcrant- VoÏSAaevaaTauxatie, - e í nrConfignatie-gelde werdt 1 n^gh,dus hier per Memorie. Voor ecnAfte van verfleck van diminutic,                                * VooreenAaevanDefault, — c Voor'tftellenvan een preienta- tieterRolle,------- — e Vooreen Aftevan Coraparuit, - o Voor een AppoinftemeHt van CommiiTariiTen ter Rolle ge- geven, daer by een Sententie ofte Appoinftement van den Raede Provinciael werdt ge- approbeertofgeakercert, — é Voor een geëxtendeerde Sen- tentie op een blatParquement compres gefchreven, houden-

vorderinge in den Hoogen Raedt. 559 de tuflehen de vijftigh en fe- ftigh regulen, enyederRegul tuilchen de tien ende veertien

12-

woorden, fal betaeldt werden

J---- O---- O

Grooter vallende, fal voor ye- der van de volgende bladeren, gefchreven als boven, betaelt werden ·----- ------ -----« Vooreen A&e van Willigecon- demnatie, gefchreven als bo- ven , fal voor 't eerfte bladt be- taelt werden,

-10·

■12- •12-

— 1— 8 —18— o

ÉÏ- •10-

En voor de volgende Bladeren, Het rapport-geldt van de Hee- ren van den Raedt, ende het recht van de eerfte Deurwaer- ders fal apart opgegeven wer- den, dus hier per memorie.

• 10-

Gearrefteert in den Hoogen Raede in Hol- landt den twaelfdenOftober feftien hondert drie en tachtigh.

Procureurs geen Kequefietn Judicio te pre] ent er en, en nieuwe Stucken te mogen produ- ceren i in date den vijfden Juliifeftien hondert negen en tachtigh. ALfoo den Hoogen Raedt dagelijcks be- RequefteCivile, ofce in Judicio, tot een Amen- vindt, dat foo wanneer aireede is ge- de fal betalen tien Caroli guldens, ende daer en

dient van Aften ende Munitien , felfs medenaer dat een Proces in den Raede isgerapporreerten dickwils afgeleièn, yemandt vanParthyen onderneemt teimpetrerenReque* fteCivile ofte in Judicio, omme nieuwe Stuc- ken te produceren, ofte fijne Conclufie te ver- anderen, ende daer toe , 't zy by confent van ParrhyenofteAppoinftemente zijnde geadmit- teert, denProcureurvanden Requirant een ge- ruymentijdr in gebreecke blijft, te dienen van defelve Stucken, ofte fijne Conclufie in te leve- ren, ende de faecke te voldingen: Soo Is't: Datgemelden Hoogen Raede, tot weeringe van ,0°danigc difordres , ende beter expeditie van j ulhtie, heeft geordonneert, ende ordonneerdt midts defen, dat indien yemandtvan de Procu- reurs hem vervordert te prefenteren Requefte V'vue, ofte in Judicio, na dat deSaeckenden m.van tweemaenden gefurneert zijnde , de laeckebydefenRaedeisterhandtgenomen, de 'errocurcur, nevens het prefenteren van de

boven de koften van den retardemente, midtsga ders defelve Requefte Civileofte in Judicio op den eerftenRechtdagh gehouden fal zijn te pre- fenteren, en voor foo veel in hem is, aenftonds te voldingen, fonder dagh te mogen nemen, om te repliceren; en indien de fel ve Requefte is ten- derende omme een Conclufie te veranderen, fal den Requirant, nevens het prefenteren van dien, gehouden zijn aenftonds fijne Conclufie over te leveren ·, midigaders aen fijne partyete commu- niceren , en tot de veranderinge van dien gead- mitteert zijnde, foo veel als doenlijckis, infi- fteren, omme de faecke daer op te voldingen, en te furneren naer behooren, op pcene dat daer op geen reguard genomen fal werden. Aldus gedaen in den Hoogen Raede in Hol- landt , ende gepubliceert op de Audiëntie van de Rolle den vijfden Julii feftien honderdt negen en tachtigh. In kennüfe vanmy, Joh.vander Haer.

Mder Reglement en Ordre, tot bevorderinge van de expeditie van de Jufiitie 3 voor m hoogen Raede in HoIIandt, in date denif. Februarii 1692.

Á

Lfooden Hoogen Raed in Hollandt hoe «»ghs hoe meerder bevindt, dat ver-

fonder te gebruyekenherfeggingen en re dit en·, ofte overvloedige en inpertinente middelen, ende dat het felve in fubftantie weder gerepeteert, en na- der gelaft is by de Ordonnantie van den laetflen Julii vijftien honderdt vijf en tachtigh, midrs- gadersbyhet XXX. Articulvan het Reglement en Ordre, tot bevorderinge van de expeditie van de Jufiitie voor dm Hoogen Raede, gearre fleert den f evenden Junii feftien honderdt acht en vijf-* tigh: En datoock by particuliere Ordonnantie van den fefden O Â ober feftien honderdt vier enfe- ventigh isbevolen, dat de Advertiifementcn of De-

cheyde Advocaten en Procureurs, voor ftruftxcf á Ven Raedt Praftiferende, de In- felven Ra °PSevolghde Ordonnantie van den «*i enn 1 ë· t0t beter exPeditie van dejufti- °Pverfcl" á ge Van delitigerendeParthyen, ftenmPf^ny?e,^dengeëmaneert, inveelePoin. %, ^abehoorenobferveren; en infonder-

caten bevol evoor^hre^Inftrume, de Advo 01en is te maecken korte Schrifturen,

-ocr page 582-

Placaten. 5-Boeck. 2. Tic.

560

deftieenhetrefpe&van de Juftitie, ten oDr te van de Drachten en Kleedinge, by particur Ordonnantie van 'λ»** *ι**>ί»- γ„>.*-_. , .«ere

Deducüen, in yeder Proces niet f ouden mogen excederen het getal van drie hondert Articulen, van ordinaris en behoorlijckegroote, ten ware dat de faecke was beftaende in materie Van reecke- ninge en liquidatie , in houdende veele en difpu- tablepoften; echterdefelve Advocaten haer la- ten geluften niet alleen'de Advertiiïementen en Dedu&ien , maer oock generalijck alle andere Schriftuyren» als gelibelleerde Inventariflen, Memorien, Additien, Eyfch, Antwoordt, Re- plicquen en Duplicquen met Middelen, Debat- ten, Contra - Debatten, Solutien en Super -fo- lutien, door middel van impertinente faiten, on- nodige infertien, en menighvuldige rediten, foo- daniiih te extenderen, dat defelve veel eerder ver- oorfaecken een onbehoorlijcke prolixiteyt 5 als wel dienen tot adftru&ie van haer Meefters regt, en overfulcks ftrecken tot onnutte koften voor de Litiganten , en merckelijcken ondienft van dejuftitie, midtfgadersverachteringevan ande- re faec ken. Dat boven dien doorgaens werdt bevonden, datdevoorfchreve Schriftuyren gantich vitieus en qualijck gefchreven , oock dickwils ongear- ticuleert en ongeteeckent werden overgelevert > en dat mede meermaels klachten aen denRaedt zijn gedaen overdeflordigheydtvan deGopienj die de Procureurs gehouden zijn aen haer Par- tyen by wifïèlinge te laten toekomen, deièlve niet alleen vitieufelijck copierende, maer oock onbe- hoorlijck enonfatfoenelijck extenderende, tot nadeel van de Luyden, die defelve als wel en or- dentelijck gefchreven, moeten betalen ·, waer door oock gecaufeert werdt dat de Advocaten, van Partyen ad vers 5 by examinatie van dien,om hare debatten daer jegens te formeren, defelve dickmaels niet konnen lefen, of byden anderen brengen, contrarie het C LXIII. Articul van de boven-gemelde InftrucJie van den Hoogen Rae- de} dat alfoo mede niet en behoort. Dat wijders veel Advocaten ende Procureurs, Deurwaerders en andere Suppoften, fich niet ex- aftelijck reguleren na de verdere Articulen van het voorfchreve Reglement van den jare feflien hondett acht en vijftigh, riochte de Renovatie en Ampliatie van dien, den drie en twintighften Mey feflien hondert fes enfeventigh daer op ge- volght, en fpecialijck mede niet naer de Ordon- nantien van den Raedt, op het dienen enfurneren van hare Sacken ter Griffie, mitfgaders het impe- treren enprafenteren van de Requeflen Civile, ge- ar reftecrt den eerflen Meyfe/lien honderdt een en tachtigh, en vijfden Julii feflien honderdt negen en tachtigh reipe&ive, onaengeiïen de pcenali- teyten daer by geftatueert. Ende dat oock vordersde Advocaten, omtrent het reguleren en bekorten van hare Pleydoyen,

Ordonnantie van den tienden September rea hondert tachtigh is geftatueert, meer en tsjjS? verval komt te geraecken. '                         m Dat eyndelijck aen den Hoogen Raedtdas* lijeks oock veele klachten komen over de exc r fen, die omtrent de declaratien van de Sun^" ften werden gecommitteert 5 contrarie de 0 donnantie van den Raede , van aen acht en t<wT' tiirhften Januarii feflien honderdt negenenvijf

tigh, waer jegens alfoo mede diende te we

eren

vooriien.

Soo Is't: Dat den opgernelden Hoogen Raed, tot.voorkominge van verder verval om- trent alle'tgeene voorfchrevenis, den Advoca- ten, Procureurs, Deurwaerders en andereSup- pooften van den felven Raede by defen op heil. rieufte belaft en beveelt, haer pracjfelijckte ge- dragen na de voorfchreve InftrucJie, refpeftive opgevolghde Reglementen en particuliere Ordon- nantien, op de poenen en correcJien daer byuvoegU de felve ten overvloei by defen renoverende onder modificatie, reflricJie en ampliatie hier na volgen- de.                             I. Eerftelijcki ten reguarde vandeextenfien van de Advertiiïementen, Dedu&ien, ende andere bovengemelde Schriftuyren, dat het de Advoca- ten , oordeelende het geprsefigeerde getal van drie hondert Articulen, van ordinaris enbehoor- lijckegroote, nietbequaem foude mogen wefen om haer Meefters recht daer in genoeghfaem te konnen vervatten, vry fal ftaen het felve by Re- que ft e aen den Raedt te reprefenteren, en tever- ioecken daer en boven noch eenige Articulen daer by te mogen voegen, waer op na voorgaen- deexaminatie gedifponeert fal werden, als naer eyfch van faécken geoordeeldt fal werden te be- hooren; behoudelijcknochtans, datnaderhant by de vifitatie van den Proceftè bevonden wei- dende, dat het voorfchreve vermeerderde getal der Articulen onnodighwas, by denRaedtge- arbitreert, en (des noot) by Sententie ofinter- locutie verklaert fal werden, hoedanigh getal van Articulen fyluyden tot lafte van hare Meefrctf al- leen fullen vermogen te declareren. I I Dat voorts de Advocaten en Procureurs naer omtrent het grofleren en copieren vandcSchn · tuyren, mitsgaders Smeken endeMuoiffl^teBi mengcdrzgcnnaerhetCLXIILdrtMW de InftrucJie ·, ende voor al wel fullen moeten let- ten , dat defelve net en correft, foowel offltj* deNederduytfchcateLatijnfcheendcFranK^ Talen, midesgaders paflagien van Rechten w den gefchreven; ordonnerende dat de ^Z^ aen parthyen te leveren , op yeder zij"e u

moeren behelfen twintigh regulen , iulcKS _ ireguls, de woorden ootffl

v

foo inden Raedt als op deRolle en Comparitien, haer niet prscife voegen na de Ordonnantie daer opgemaektden fevenen iwintighften Ocloberfef- tien hondert twee en tachtigh.

behooren, en als andere Copienj dat de Procureurs boven de correi

efchreven.en

fchreveCLXIII. Art.geftatueert, gj«£ fullen zijn de qualijck gegroffeerde orgjrjj hef, de Schriftuyren endeMunimenten, ζψ°^$ί fchrijven meteen goede leesbare handt, ^

Ende dat hetgeene ten reguarde van dePracli- iljnsen Suppoftcn, generalijck omtrent de mo-

-ocr page 583-

itie en Rechts-vorderinge in den Hoogen Raedü. $61

Jufti

y in. Endedat eyndelijck de Suppooften,noopende de Drachten of Kleedinge, haer fullen hebben te voegen na de ordre van den tienden September feflien honderdt tachtigh (de Opfier-Klercquen van de Procureurs daer onder begrepen) ende dateen yegelijck iïch wel fal hebben te wachten, met eenigh Sijd-geweer of Stocken in de Raedt- kamer, Rolle, ofte op de Comparitien te ver- ichijnen, op de pcene by de voorfz ordre uytge- druckt: Lattende de twee eerfleDeurwaerders enBoetefeu, diesaengaende weitoetefien, en de Contraventeurs#("des noodt) paratelijck te executeren, endatfybyconniventieennalatig- heydc van dien j gehouden fullen zijnde voorfz poenen uyt haer eygen Beurfe te betalen.· I X. Endenademaeleenige Advocaten',Procureurs enDeurwaerders dagelijcks declaratien van haer Salariilen feer enorm extenderen, en defelve van de Litiganren vorderen, tegen de Ordonnantie van de f en Raede-, van dat o den achten t wint tu- ften Januarit feflien honderdt negen en vijftigh\ werdt hcnluyden mede gelaft haer pra?cife na den inhoudt vande voorfz Ordonnantie re reguleren, alles op de pcenen en ftraffen daer by geftatueert: Ende ten eynde de Contraventeurs vande voorfz Ordonnantie, fonder eenige befwaerniiïè van de goede Ingezetenen fouden mogen werden ach- rerhaelt, lullen diegeene, dewclckc meteenige declaratien van Salariilen, verder als by de voor- fchreve Ordonnantie is gepermitteert, fouden meenenbefwaerttezijn, fonder figuir of forme van Proces, oock fonder daer toe eenige Reque- ften over te leveren, of diminutie te maecken, de voorfz declaratien , in conformiré van het LI II. Articulvande voorfchreve Ordonnantie, alleen onder den Hove by Mijfive, ofte ander- fins vermogen te exhiberen, om aldaer, na dat den Advocaer, Procureur of Deurwaerderdaer opmondelinghfal wefengehoort, de voorfchre- ve declaratien, conform gemelde Ordonnantie, ex officio, en fonder eenige de minitc koften van de gedeclareerde geredreiTeert en gemoderecrt te werden.

uktoxs ofcePartbyendaer voorentebela- h/ .fvctwesinreeckeninghtebrengen. ftenjoryci             III. „ .„ benevens de Procureurs de Schriftuy-

ΤΖι etrecken, fonder defelve opentelaten,

aS^p^evan

IV.

Ducatom·

DatmededeAdvocaten endeProcureurshacr , ,£n hebben te wachten van al te opereufe ende o nodigeproduto, en voor al M^ hebben te beforgen, dat in gevolge van het XXIX. Ar~ ticulvandenaderJmpliatie van delnftruftie, en XXV l Art- van het opgemelde Reglement van deniarefrftenhondertachten vijfugh, denoo- digeiubliniatiegefchiede van de Claufulenofce Perioden, waer op voornamentlijck gelet moet werden. Daüdc voorfchreve Procureurs daer en boven forge iiillen dragen, dat alle Schriftuyren, be- hoorlijckgeceeckent, en alle Sententien, Ding- talen, ActensenrVlunimenten, in authentique formegeproduceertwerden, in conformité van de meer-gemelde InftrucTie en Reglementen van den Hoogen Raede, op pcene van yeder reyfe te verbeuren twee Ducatons. V I. Ende werden de Suppooften by defen ten over- vloede gewaerfchouwt, dat onder anderen mede deXXVII, XXVIII, XXXV, XXXVI. en* XXXVII. Arciculen van het voorfchreve Reglementvanden jarefeftien honderdt acht en vijfngh, ende de renovatie van den eerften Mey feflien hondert een en tachtigh, praecjfelijck ful - len werden geobferveert., ende fulcks dat na het verloop van den tijd , by de voorfchreve Arricu- lengeprefigeerr, en de StuckenvandeeenePar- thycbehoorlijckingedientzijnde, op verileck rechtgedaenialwerden, fonder eenige verdere conltrainte, ofdeminiteaènmaninge, ende veel

mm dat na eenige fecrete Schriftuyren gewacht la' werden 5 behoudehjek dat de Parthye , die doorwandevoir of nalatigheyt van hare Advo- "te"ofProcureurs, ter dier occafie fouden mo- gen beichadight zijn, haeradie en regres jegens defelvefalbhjvengereferveert. n . ...            VIL vnnfWlJL deProcureurs> verfoeckendeden £ortganghvan een Pleydoye in den vollen Ra- -> nietallcenfullen hebben over te leveren'een tofτίηTcafUsPofitievanhetTroces, enfulcks inSS: eqUK,ftie >™ pnncipael isbeftaende, Reeb» t AmpUatievanhet voorfchreve ΜΪγ,Τ \&maecit-t den drie en twintighflen 4SZtSfrtfesen/,evm^'vanweder- ydereen e ir* maer ln cas van difcrePanrie> &CUuf„iW/&/'aPart' metbyvoegingevan Ihmeoten^^^^^getrocIccniiytdeTe- uFdequift· 0ntraaen of andere Aftens, waer ^bbeldm vG 1S rerulterende, op poene van een IV^pocrasaWaerbegroot ' 1V· t>EEL.

X. Ende by aldien bevonden mochte werden, dat eenige declaratien grpffelijck de voorfz Ordon- nantie quamen te excederen , dat defelve boven de pcenen ende ftraffen daer inne uytgedruckt, publicq op de Rolle van den Hove fullen werden gelacereert, fonder dat daer uyt als dan eenigh Salaris ge vordert fal mogen werden. X I. Ende foo wanneer eenige declaratien van ko- ften , tot lafte van de Partyen gecondemneerde, onder den Raede gelevert werden, fal den Pro- cureur van den Triumphant gehouden zijn daer boven op te ftellen, over watinftantien de voor- fchreve declaratien geè'xtendeert zijn. Ende op dat niemandt hiervan ignorantie en praïtendere , foo fal defe op de Audiëntie van de Rolle werden gepublieeerr. Gedaen in den Ha- ge den vijftienden Februarii feftien honderdt twee en tnegentigh. Onder ftondt, Ter Or- donnantievan den Prajfident ende Raeden van !                          Yyy                        den

-ocr page 584-

f

Placaten. 5. Boeck. 2. Tit.

562 den genielden Raede. Joh.vander Haer.

gededuceert isgeweeftt maer alleenlijk tnet kortften, nagelegentheyt vanderfaecken 1 ftigen de ToincJen daer opfy fuftmerenfilien ÏJ* Meeftersgoede recht te beruften, en voorts k V hun reguleren volgende 't CXXVll. Articul delnftructievanden voorjchrevenHooien*$>*% Qepubliceert in de Audiëntie van den voorfl ven Hooge Raede, den laetften JulH vMjLtre* dertvijfentachtigh.             -                   "*

Ende was geteeckent,

Noopendc de Advertijfernenten. DAtoock de Advocaten instmaecken van de Advertiffementent of motivenvan Rech- ten , hunfuUm hebben te wachten van eenigepro- lixe repetitie te doen, van 'tgeene in den Trocefe

Naeder Ordre van den Hoogen Raede in Hollandt, in dato den dertienden Janmm feftien hondert negen tn tnegentigh.

te leveren op yeder zijde fouden moeten behelfen twintigh regulen, fulcks een vel tachtigh reguk de woorden na behooren en als andere copien te fchreven, op de poene mede aldaer nader uw» druckt.                                                 m Dat echter omtrent het groiferen ofcopierco van de voorfz Schriftuyren, Stucken enMuni. menten, foo die onder den Hove gedien.t,alsaen Partyen gelevert werden, groote exceflen wer- den gepleeght, dickmaels foo flordighenvitieus gefchreven zijnde, dat defelve naeuwelijckslees- baerzijn, en dat daerenboven deCopyen, die met Parthyen werden uytgevviflèk, meermaels feerexorbitantelijck tot vijf of iès bladen werden uytgereckt, daer het origineel Munimentmacr op een bladt geichreven is, tenderende alleen om Partyen met foo veel meer Copyloon te belaften, en waer door oock de Advocaten, de voorfz Mn· nimenten fullende debatteren, met hetlefen ende omllaen van foo een groot getal bladeren merc- kelijck werden geconfondeert. Ende alhoewel oock by het X-XIX.'Ar tieul van de nader Ampliatie van de Inflructie, midtfgaders het XXVI. Articul van het Re- glement van den jare feftien honderdt achten vijftigh, en het IV. Articul van het naderReg* lement van den jare feftien hondert twee en tne- gentigh , omtrent de fuperflue productien ende fubliniatien van dien, goede ordres zijngeftA dat defelve al mede niet na behooren werdeng£ obferveert, jegens alle welcke exceflen noen* maels noodfaeckelijcken voorfien moetende werden. Soo Is't; Dat den opgemelden Hoogen Raedt, de Advocaten, Procureurs, en andere Suppoften van den felven Raede, als nochby de- fen ordonneert, en ferieus beveelt, haerpunüu * lijck te gedragen na den innehouden vande voo fchreverefpedlive Articulen, foo van de gein · deInftruaie,alsopgevolghdeReglement«^ particuliere Ordonnantien, op ρ«π^en c" itiedaerinne vervat, defelve by defen ren rende, onderde navolgende modificatie c& anderinge:                                       · ^ Als eerfteÜjck, ten reguarde van <*$®5£ van alle de voorfchreve Schriftuyren, WV dien de faecken voor den Raede Provinciac'^ ten genoegen mochten befchreven zijn» ( welijck voor defen Raede werden gen» ^ . en de Advocaten oordelende noodign te ^^ de Schriftuyren voor defen Raede, m Ρ ^.. driehondert, totvijfhondertAmculen^^ve den geëxtendeert te werden, fyluyden ^

ALfoo den Hoogen Raed in Holland dage- Iijcksin ervaringe komt, dat niet jegen- ftaende het CXXVII. Art.vande Inftru- ftie van den felven Raede, de Ordonnan- tien van den laetften Julii vijftien hondert vijf en tnegentigh, het XXX. Art. van't Reglement en Ordre tot bevorderinge van de expeditie van de Juftitie van den Hoogen Raede, gearrefteert den fe venden Junii leUicn honderdt acht en vijftigh, oock de particuliere Ordonnantie vanden fefden O&ober feftien hondert vier en feventigh, en na- der Reglement van den vijftienden Februarii fes- tien hondert twee en tnegentigh, verfcheyde fa- lutaire ordres jegens de exceflen omtrent deex- tenfie der Advertiiïèmenten, Deduaxien en an- dere Schrifturen zijn geftelt, nochtans de ièlve ordres hoe langs hoe meer Werden geinfringeert, vermidts de voorfchreve Schriftuy ren,door mid- del van inpertinente faken, onnodige infertien, en meenighvuldige rediten, tot veelduyfenden Articulen veeltijds foodanigh geëxtendeert wer- den , dat de felve veel eerder veroorfaeckten een onbehoorlijcke prolixiteyt, als wel dienen tot der Parthyen recht, en overfulcks ftrecken tot onnutte koftcn van de^Litiganten, en tot merc- kelijcken ondienft van de Juftitie, foo in het exa- men van den Proceiïê, als door verachteringe van andere faecken. Dat mede, onaengefien onder anderen by het CLXIII. Articul van de Inftru&ie van defen Raede expres isgeftatueert, dat de Procureurs, groflèrende of copierende eenige Schriftuyren, Stucken en Munimenten, het zyom onderden Hove te dienen, of aen Partyen te leveren, ge-! houden zijn defelve te fchrijven in Papier van \ bequameende behoorlijcke groote, ende die te fchrijven het zy by Articulen of vervolgens, fon- der die onbehoorliick uyt te recken, op arbitra- le correftie, totdifcretie van den Hove, en na defautein het fchrijven en groileren bevonden ialwerden. En dat oock by het 11. Articul van het nader Reglement van den vijftienden Februarii feftien hondert twee en tnegentigh is geordonneert, dat de Procureurs haer omtrent het groiferen en co- pieren van de Schrifturen, midtfgaders Stucken enMunimenten, fullen gedragen nahetvoorfz hondert drie en feftighfte Articul van de Inftru- £tie, en voor al welfouden moeten letten, dat de felve net en corredr,, ibo wel omtrent de Ne- derduytfche als Latijnfche ende Franfche Talen, midrsgaderspaflagienvan Rechten fouden wer- den gefchteven, en dat de Copien aen Parthyen

-ocr page 585-

Juftitie en Rechts-vorderinge inden Hoogen Raedt. 563

' fulcken gevalle, en anders niet, fullen vermo- 111 te doen ; doch foo wanneer de gemelde |e. iftuyrendevoorfchreve vijf honderdt Arti- ulen quamen te excederen, dat de Advocaten C Procureurs, noch voor het inftellen noch co- deren van dien, noopende het voorfchreve ex- ces totlaften van haer Meefters niet fullen ver- mogen te declareren, ten ware den Raedt, naer voorgaende geobtineertconfent, ende examina- tievan het Proces, bevindende de Articulen van devoorfzSchriftuyren , boven de vijf honderdt Articulen voor het recht van Partyen dienftig ge- weeft te zijn, byfchriftelijckeRefolutie hetfel- vequam te verklaren, en meerder Talaris als tot ' vijf hondert Articulen expres toe te leggen, op poene, foo yemandtmochte ondernemen buy ten foodanigerefolutien, boven de vijf hondert arti- culen totlaile van fijn Meefters yetwes te decla- reren, ofaf te vorderen, daer over gecorrigeert te werden na exigentie van faecken. Ende belangende het fublinieren, midtfgaders hetgroiTerenof copieren van de geproduceerde Munimenten, dat de Advocaten en Procureurs gehouden fullen zijn defelve Munimenten, ver- icheyde poinften behelfende , daer van alleen extraftenapplicatif, ophetcas fubjedt te produ- ceren, of ten minften te fubreguleren de perio- denof woorden, die fy tot haer intentie willen appliceren, en in margine met een (^Nota ) foo- danigh te annoteren, dat den Raedt defelve pe- rioden bequamelijck van de andere fuperflue fal konnen diftingueren.

Ordonnerende voorts de Procureurs goede forge te dragen, dat de Grollen ofte Copien van de ielvc Schriftuyren, Stucken en Munimenten, foo die onder den Hove gediendt, als aenPar- tyen gelevert werden, in gevolge van de voor- ver haeldeordres, ende op de pcenen daerinne verhaeldt, net en correct werden gefchreven,en boven al wel te letten, dat in de InventariiTen di- ftindMijek en nabehooren de datums van de r©- ipc£tive Munimenten werden geexprimeert. Endeomdeonbehoorlijcke extenilen van de Groflèn of Gópien voorfz, tot noch toeingeflo- pen, voortekomen, dat de Procureurs of hare Klerckcn, tot laften van der ielver Meefters, of oock by wiiïelinge van Partyen, voor de felve Groilènof Copyen geen meerder bladen fullen mogen afvorderen, als de originele Stucken of Munimenten behelfen, daer na defelve gegrof- feert of gecopieert fullen zijn, des dat fy voor yeder bladt drie ftuyvers Q in plaetfe by de In- ftruftieeencftuyver, enby het Reglement van den jare ibü:ien honderdt acht en vijfrigh, eene ftuyveren een halfwas toegeftaen) ende fulcks voor een vel, gefchreven als het origineel, fes ftuyvers fullen genieten, midts als vooren neten correét gefchreven zijnde, maer anders niet. Aldus gedaen engearrefteertin den Hoogen Ra- de in Hollandt, ende op de Audiëntie van de Rolle gepubliceert den dertienden Januarii fes- tien hondert negen en tnegentig. Onder ftont, Inkennijfevanmy, Ende was geteeckent, Joh. vander Haer.

Sietoock'tgeen noch tot defen Tituldient Groot Placaet-boeck derde Deel Fol. 677. & feqq.

DEN DERDEN TITUL, Raeekende de Juftitie tuflehen Hollandt en Zeelandt. Convemte tufchende Heeren Staten van Hollandt ende Wefl-Vriejlandt; ende de Meeren Staten van Zeelandt, noopende het verminderen van de Raeden in den Hove rromnc'tael, geratificeert den twee en twintighfien Januarii feflien honderdt f even en

• Α dien de Heeren Staten van Η ol- landtendeWeft-Vriefland, ter eenrej endede Heeren Staten van Zeeland, ter andere zijde, haer hebbende geinformeert op de fiecken"^'" het belevdt vanden Hove", in vandeTni?COncernerencie hec adminiftreren defelve: i ?°e °Ver beyde de Provinciën , door hetvoord τ atlen hadden ondervonden, dat vlucht apnC!n§eZcCenendeferLanden, haertoe- crlanPcn         £emelden Hove, om Juftitie te %coniuntt endenemen> bvdejegenwoor- ger^darh^revantiiden en faecken , dienfti- Hove bv Ir?31 van Raeden inden gemelden felvefoudehr wierden vermindert, dat het gemeldeRa^Jven °Phetgetal tothetwelckede °neel Accord van den elfden Junii fes-

tien hondert vier en feventigh, en de uytfpraeck van Syne Hoogheydt den HeerePnnce van Orange, den twee en twintighften Julii daer aen volgende, in conformiré van 't felve Accord gedaen. Soo Is't : Dat de meer-hoogh-ge- melde Heeren Staten van Holland, ter eenrej endede meer-hoog-gemelde Heeren Staten van Zeeland, ter andere zydej om de voorfz rede- nen met den anderen verdragen en geaccordeert zijn, datbyprovifie, entotdatdetweehoogh- gemelde Provinciën met den anderen dien-aen- > gaende anders fullen hebben gerefolveert, het getal van de Raeden in den gemelden Hove fal zijn van een Priefident, acht Hollandtfche en drie Zeeuwiche Raden, fooalshetvoorfchrefe getal by den provifionelen Accorde van den fe- venden Martii feftien hondert en feven is geregn- leertenvaftgefteltgeweeftj en dat midts dien de ' Yyy 2                    Hol-

-ocr page 586-

Placaten. 5.Boeck. 3-Tit. Dat het de Heeren Staten van de twee hoo {,· gemelde Provinciën t'allen tijden vry fa'l ftaen I getal van de voorfz Raeden, by de gemeen l williginge, wederom, buyten en behalvende," Pr^fident, te brengen tot het voorige getal ν twaelf Hollandtfche, en vier Zeeuwfche R ^ den, foo wanneer defelve fulcks noodigh nf „^*

564

Hollandtfche en Zeeuwfcmelden Hove tot het voorfen drie refpe&ive fullen moder dat de plaetfe van de afggeene die de voorfz bedieniverlaten foude mogen vacacene of by de andere Pro

fouden mogen achten En by alcÜen de Heeren Staten van Holland Weit - Vriefland , fonder bewilligingh van / Heeren Staten van Zeeland, of de Heeren SrC ten van Zeeland , fonder bewilligingh van d* Heeren Staten van Holland en Weit-Vriefland noodigh of goedt fouden mogen houden, dal het voorfz getal van Raeden wederom wierde' gebracht tot het voorfz getal van twaelf Hollant- fche en vier Zeeuwfche Raeden; en dat de bev. de hoogh-gemelde Provinciën den anderen dien aengaende niet en fouden konnenverftaen dat in foodanigen gevalle by uytfpraeck van én Hecre Erf-StadthouderindertijdtfalwerdenM- termineert, of de voorfchreve vermeerderingh noodigh of goedt foude mogen wefenofniec, en dat de voorfchreve fuppletie als dan naer en vol- gens de voorfchreve uytij^raeck fal moeten wer- den gedaen of gelaten.

werdengefuppleert, voor en aleer het felve getal beneden de voorfz acht Hollandfche en drie Zeeuwfche Raeden refpective fal zijn gekomen > en dat defelve drie Zeeuwfche Raden die nu zijn, en hier namaels fullen komen, als dan mede ful- len genieten yeder twee duyfent twee hondert guldens jaerlijcks aen Tra&ement, gelijck de Hollandfche Raeden jegenwoordigh zijn tree- kende. Dat de Heeren Staten van Holland enWeft- Vrieflandt ten behoeve vande Heeren Staten van Zeeland fullen blijven betalen het Tra&ernent vanden vierden Zeeuwfchen Raed, 't geene al- tans is treckende, ter fomme van twee duyfent een hondert Caroli guldens jaerlijcks, foo wan- neer de plaetfe van den voorfchreven vierden Zeeuwen Raed fal komen te vaceren, 't zy door overlijden , vorderen of verlaten van yemandc van de vier jegenwoordige Zeeuwfche Raeden.

DEN VIERDEN TITUL Juftitie en Rechts-vorderinge in den Raede van Brabant en Vlaenderen 3 en Reglement op de Re- geeringe der Stadt Maeftricht, &c. Recueil der Recejfen voor de Regeeringe der Stadt Ataefincht, tujfchen de Heem Ma- rinus van Crommon, Ridder, &c, en Godart Adriaen Baron de Reede, Heer van Am- rongen, Ginckel, Elft, &c. Ridder van de Koninghlijcke Tieenfche Ordre van den Oli- phant > beyde mede Gedeputeerden in de Vergaderinge van de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, van wegen de Trovincien van Zeelandt en Utrecht, en derfelverjonghft-gewefene Commijfarijfen "Decifeurs, ter eenre j ende de Heeren Arnold Baron de Kerckhem, Kamerheer van fijne Chur-furftelijcke Hoogheydt van Keulen, M~ fchopenTrincevanLuyck, Heervan Wyer, UHuyfen, Kof en , Moper tingen ,Hoogh-Bd- Uu des Apts Bilfen, en Heer Karel de Mean, Ridder, Heer e van Atrin, Raedwnfifit hoogh-gemelde Hoogheydt in fijne Raden van State,geheymen en 01-dinar'is, Oud Bursenneepr

--.........................■■:,■■■■...........■.....— „-..,..,.....,...,., „,.,..„...,. ,-^ijde , .„,>.,,,-,.,.......... ., , fpeffiive Heeren Committenten en Trincen,authorifatie en plein pouvoir, den dertienden ij' temberfefiien hondert vier enfeftighgearrefteert, en den vijfden Januariifeftien hondert Wff enfeflighbydehooghfi-gemelde Heeren Staten Generael' geapprobeert',geratificeert\><β&® pofitiveJVet bekeert-

ren , raeckende de Regeeringe in het ftu*, dePolitie, Juftitie en Financie der felver^ Waer op gedelibereert zijnde, isgoedtgero enverftaen, dat de voorfchreve mifwp m nevens de Bylagen daer toefpec~terenae>g den fal werden aen de Heeren haer Hoogn b CommiiTariiTen Decifeurs, jegenwoordigj^ de tot Maeftricht, met authorifatie en νε^ΓιΕ om over't voorfchreve concept van Re_l .^ te conferteren met de Heeren Conim» & Decifeurs-van de Luyckfche zijde, medefobaöe zijnde, ende alles te ad j uiteren» opapp ^ van weder-zijds Princen en Souveraine > ^

\S gehoort het rapport van de Hee- ren van Brakel, en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot de faecken vande Landen van Over-Maze, achtervolgens der fèlver Refolutie van den negen- den Juniilaetftlcden, gevifiteert ende geëxami- neert hebbende de Miflive van de Commiflarif- fen Inftrufteurs en Penlionariifen der Stadt Mae- ftricht, geichreven aldaer den fefden der felver maeiit, midrsgaders feecker concept van Regle- ment , in forme van een politive Wet van wegen beydedePriiicen der Stadt Maeftricht te emane-

-ocr page 587-

ie en Rechts-vorderinge inden Raede van Brabant^ &c. $6$

Juffit

defelve t'iijner tijde rapport fal werden

fchop en Prince van Luyck hadden gelaft en ge- authorifeert de refpeétive Commiflariflèn In- ftruclreurs, Mrs. Johan Ru/e, Martin de £>uade3 Claude Ernefi de la Montaigne, en Servaes van Kauwenbergh, en de Peniionariflèn der voorfz StadtMrs. johanTefters en AnthoniVaes, dat fy alle de voorfchreve Receflèn met mal kanderen hadden te refumeren de materien en ingrediën- ten der felver, onder diftin&e Hoofden en Ca- pittelen te reduceren , en defelve op te ftellenby forme van eene pofitive Wet, applicabel op den tegenwoordigentijdt, en de conftitutie van de regeeringe Onfer voorfz Stadt. S o o I s't : Dat Wy dooriienende geëxamineert hebbende alles wes by de voornoemde Commiflariflen Inftru- cteurs en Peniionariflèn in defen gebefoigneert, geformeert en opgefteldt is, na dat opgemelde fijne Hoogheydt den Heere Biflchop en Prince van Luyck daer af deel en kenniflê heeft gchadt, het fel -e in eene pofitive Wet hebben geconver- teerd ordonnerende en ftatuérende, dat van nu voorraen de navolgende Poinclen en Articulen, in herftuck van de Politie, Juftitie en Financie, met den aenkleven van dien, binnen de voorfz OnfeStadt Maeftricht, foobyde gemeene Ma- giftraten , als alle andere Subalterne Regenten, Bui 'geren en Inwoolideren, Politicquen en Mi- litairen, yederfoo veel hun aengaet, fullen ge-

^"^"warrefteertte werden. Was gepara

•vt.

-

^SL-L- her vooi

Was

Sent, N.Ruyfch.

co

gei MAximiliaen Henry, Parlagrace de Die^i Archevêque de Cologne, Prince , teurduSainöEmpireRomain,Archi-Can- «.Hieroarl'ItaHe, &duSaind- Siege Apoftolicq Satné, Evêque & Pnncede Liege&Hildes- Lm, Administrateur de Bergtefgade & Stave- w Duc des deux Bavieres, du haut Palatinat, Weftphalie, EngerenScBouillon, ComtePala- tinduRhin, Larid-Grave de Leuchtembergh, MarquisdeFranchimontj Comtede Looz, Hor- n.e Loi^ne, 8cc. Α tous ceux qui ces prefentes vertonu S α l υ τ: Comme ainfi fok, que leurs HauresPuiiTances les Seigneurs Eftats Generaux desProvinces Unies du Païs-bas auroientdonné commiffion a leurs Commiflaires Decifeurs a Maeftricht, de viiïter & examineraveclesnótres cercains R eces cy-devan t faits par les Commiflai- res des deuxPrinces, avecun concept de Regle- ment avance, tantauxdits Seigneurs Eftats Ge- neraux qu'a nous de la part des Commiflaires In- ftrufteurs & Penfionaires de ladite Ville, concer-

ter 8cajufter Ie tout, & en fairerapporta leurs ! bruyckt, geobfervccrt en nagekomen werden,

wantWyfulcks ten dienfte van de voorfchreve Onfe Stade Maeftricht bevonden hebben alfoo te behooren. I. C Α Ρ Ι Τ Τ Ε L. Van de Stadt 24aeflricht, en hare ge- nadige Heeren en Ψrineen. DE Stadt van Maeftricht, zijnde vanoudrs eeneRijeks-ftadt, behoort aen Ons, als repreienterende de Hertogen van Brabandt, met foodanige hoogheydt, recht en gerechtigheydt, als de voorgaende Hertogen van Brabandt defel- ve befeten en geregeert hebben, met en neffens den Heer Biflchop en Prince van Luyck. Endewerdt dit gemeene en indivife recht en regeeringe van oude tijden herwaerds binnen de- felve Onfe Stadt te kennen gegeven met defe ou- de maniere van fpreecken, in die materie ge- bruyckelijck: Een Heer, geen Heer, Twee Heeren, een Heer, In Het Latyn: Trajeëium neutri 'Domino^edparet utrique. De voorfchreve Stadt fal dienvolgens voort- aen, gelijckvoor defen, by Ons gefamentlijck met den Heer Biflchop en Prince van Luyck ge- regeert en gegouverneert werden als eenenStaet en Provincie particulier, verfcheyden van ande- re Onfer beydcr Staten en Provinciën, fonder dat eenige Ordonnantien, Statuten ofte belaftingen, anders als met onderlinge communicatie ende ge- meen advis van Ons, ofte Onfe Gecommitteer- den

Principaux, pour fous leur bon plaifir &appro bationêtablirladeflusuneloy. Nousavonsbien voulu a même effect que deflus auflï commettre & deputer, comme nous commettons & depu- tonspar cette nofdits Commiflaires Decifeurs, prefentement a Maeftricht, leur donnant pareil pouvoir en ce regard, que lefdits Seigneurs Eftats Generaux ont donné a leurfdits Commiflaires, voireacondition de nous en faire rapport. Don- né fous nótreSeelfecret, ennótre Cité de Liege Ie f. d'Aouft 16Ó4, Elloit vidimé a l'original, Rofin,, vt Signé, J. L.de Creeft. Etyêtoit impnrné Ie Seel fecret de Son Alteflè Sereniflïme. DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen lullenfienofhoorenlefen, Salut; 'Doente weten: Alfoo Wy by rapport van de Heeren On- !f L°mmiirariiI"en Decifeurs bevonden hebben, öat binnen Onfe Stadt Maeftricht vantijttottijt jve veele goede en falutaire Reglementen, ten Beiten van de Politie Juftitie en Financieder fel- wrbtadt zijn ter neder gefteldt, maer dat de exe- on 5bfervantie aen veelevandefelve man- ?nSr w elcke nochtans de ziele is van alle dmf en: EndatdefelveReglementenze- maelv nJareV1^tienhondert tachdgh mecnigh- 2j: . 'crnicuwt, geamplieert ende vermeerderdt cxert t0t·?n gr0ot Volumen zijn geëxcref- ten L r dlen beiwaerhjek by de Magiftra- ÏÏ,aeLV0?rfchreveStadt,enbyanderediefulcks ^enif ι geincorporeert werden , be- daerinvo e een°ndcrfcheydeverande ringen der fclve ττ$λ* de nakominge cn praftique mcwaer te» · ? en onieecker maecken; om- tevoorfip geJ^ln,net toekomende na behooren fenDecifpn r' ende Meeren CommiiTarif- ieu>"svanfijneHoogheytdenHeereBif-

-ocr page 588-

#

Placaten. 5. Boeck. 4. Tit.

566

denaldaeringevoertfullen werden} ofte plaetfe hebben. Ten wekken eynde fullen Wy van twee tot twee jaren, of binnen foodanigen anderen tijd t als Ons goed duncken fal, uyt Onfe Vergaderin- ge deputeren of fenden twee Heeren, dewelcke als CommifiariiTen Decifeurs, met en nevens de Heeren CommiiTariiïèn van den Heere BiiTchop enPrincevanLuyck gefamentlijck fullen afhan- delen en termineren alle faecken van Policie ende Financie, en affonderlijck ofte gefamentlijck de faecken van Juftitie , na de nature en vereyfch van defelve refpedtivelijck. II. CAPITTEL. Van de Perfoonen en Burgers defer Stadl in 't gemeen. DE Burgers, Poorteren enlnwoonders der voörfchreve Stadt werden gereputeert, en zijnofBrabandtfchePerfoonen ofte Luyckfche Perfoonen. BrabandtfchePerfoonen zijnen worden gere- puteert alle foodanige die binnen de voorfz Stadt gebooren zijn van Β rabandfche Moeders, of die buyten defelve Stadt onder andereRijcken ende Staten, als onder de temporele jurifdidtie vanden Heere BiiTchop en Prince van Luyckfgebooren zijn. Luyckfche Perfoonen zijn ende werden ge- reputeert alle foodanige die binnen de voör- fchreve Stadt van Luyckfche Moeders gebooren zijn, ofte die buyten defelve Stadt onder het temporele gebiedt ende jurifdiftie vanden Hee- re BiiTchop en Prince vanLuyck, ofte van fijne tegenwoordige Vafallen , dewelcke pofïïderen foodanige Leenen als voor dato van het Tra- élaet van den jare vijftien honderdt negen en feventigh, tuiTchen den Hertoge van Parma, en den Heere en Prince vanLuyck den vijf entwin- tighften üdtobris opgerecht, en by den Heere Koningh van Spaigne den twintigniten Martii vijftien honderdt vier en tachtigh geratificeert, voor hoogh-gemelde Heere en Prince van Luyck zijngereleveertgeweeft, geboorenzijn, fonder onderfcheydt, of de Moeders Brabands ofLuyks -mogen wefen. Maer buyten de voörfchreve Stadt worden al- le Burgers in't ftuck van Officien en dignireyten indifferentelijck aengefien en erkent als Bi abant- fche of Luyckfche Perfoonen, na dat henluyden wel gevalt ofte paffe komt. Ende op dat men prascjfelijck moge weten de voörfchreve qualiteyt en geboorte der Kinde- ren , foo fullen voortaen de Predikanten en Pa- ftoorsrefpe&ivelijck, punctuelijckendeexa&e- lijck aentceckenen den naem en toenaem van alle die geene die by haer gedoopt werden, ende van de Vader en Moeder der felver, met byvoegin- geofde Moeder Brabands of Luycks is, daer af iytwee byfondere Regifters fullen houden, en de dubbelden van jaer tot jaer op den laetften De- cember overbrengen aen de refpective Hooge Gerechten, om ter Griffie gefeponeert te wer- den , ende fal een yder, des veribeckende, acces hebben tot de voörfchreve Rigifters, foo wel by

dePredikanten ende Paftoors,

alsMev00rf2

Hooge Gerechten. Alle Burgers enlnwoonders, van wat natu en conditie de felve zi jn, foo Ρ olitiquen als ff litairen, dewelcke komen te trouwen binnen d* voorfz Stadt, fullen hare namen overbreng aen de refpective Hooge Gerechten , ende lat aenteeckenen of hare Vrouwe is van Brabantf lf of Luyckfche geboorte, fonder dat nochtanshi6 mede den eenen en den anderen Prince ofte h ;' Hoogh-fchouten fullen verkort wefen, om * casvan eenigh difput over de qualiteyt ofte £c, boortevanyemanden haer te dienen vanande * preuven en bewijfen. Alle Perfoonen die haer binnen devoorfchre- ve Stadt met'er woon komen te begeven, zijnen houden te acquireren het Burgerfchap der felver Stadt. Doch niemandten fal tot Poorter of Burger- recht werden ontfangen, of daer van Atteftarie erlangen, dan die fes maenden buyek-vafte woo- ninge binnen de voörfchreve Stadt en falhebben gehouden. Noch en fal niemandt tot het voorfz Poorter- of Burgerfchap werden geadmitteertofingeiijft, ten zy hy met wettige Atteftatien van hetGeregt of Plaetfe fijner refidentiedocerevanfijnegoede eneerlijckecomportementen , endarhybekent makefijn handwerek of andere middelen, daer mede hy buyten belaftinge van andere Burgers en Inwoonders kan fubfifteren. Gelijckoockalle aenkomende Burgerstor ha- re keure fich fullen moeten begeven onder eenig Ambacht, ende door de Meefters vanhetfelve Ambacht geprefenteert werden aen de Hoogh- fchouten enBurgermeefteren refpeclive, omby de eerfte af te leggen den Eed van getrouwig- heydt, tenaenfienvanOns, en den Heere Prin- ce van Luyck, ende aen de Burgermeefteren by Eede te ftaven, dat fy de gemeene Regeeringe en Politie defer Stadt fullen obferveren, nako- men en gehooriarnen , volgens 't Formulier van den Eed, daer over by de Heeren CommiiTanf- fen Decifeurs van wederfijden gearrefteert,l«y- dendealsvolght: E E D. TCk beloove ende zweer e onfe genadige ^β ·*■ den Bifchop en Trince van Luyck, en de tie- ren Staten Generaelder Vereenighde rrovincm de Heeren Staten Generael der VercemghdeW' vinaen, endeden BiJfchopenTrincevanLuj gehouw engetrouw te zijn, en dat iek wet. e J doen , of toelaten •voorgeleidt te ^rjenefK faecken* contrarieden dienft en onderdanw^ van beyde onfe Trineen} dat ick defer ^L· en welvaren fal helpen bevorderen, en ^yJL. rat ie, verraderye en onheyl, die tegens ?g*L machineertf ouden mogen werden >féaj ·Ληβ en na mijn vermogen helpen weeren; 0* ^ Hoogh-fchouten, Burgermeefiers, fbtp' Raedt fal gehoorfamen, ende my gedrag® β vroom Burger en Onderdaentoefiaet en te doen.                                     _ , *i Soo helpt myGodcAi- machtigh.             g€neft

-ocr page 589-

			Jufti		tie en Rechts-vorderinge in den Rade van Brabant, &c. $6j
								Onfe Commiiïariiïèn Decifèurs fullen met die van den Heere Biflchop en Prince van Luyck van twee tot twee jaren, gelijck voor defen, aenftel- len ende veranderen de voornoemde Magiftraet, fulcks nochtans, dat ten minften vier Schepenen, en twee Gefworens, dielangft in bedieninge zijn geweeft van de Brabantfche zijde, Voor de eerfte reyfè, en de drie andere Schepenen en Gezwoo- rens voordetweede reyfe,enalfooiucceifivelijck fullen verandert werden. De voorfz veranderinge ende aenftellinge fal moeten gefchieden uyt Perfoonen van wettige geboorte, enuytdenotabelfte en gequalificeer- fte Burgers der voorfchreve Stadt, niet fittende in openbaer overfpel, noch befmetmet woecker, ballinghfchap, ofte diergelijcke merckelijcke vlecke. Endeenfalniemandt tot de voorfchreve Ma- giftrature mogen gevorderdtof aengeftcldt wer- den, dan die twee jaren buyekvaft engcdomici- lieert Burger geweeft is. Gelijck oock niemandt daer toe en fal admifll- bclwefen, dieomdaertoetegeraecken, eenigh geldt, giften of gaven fal gegeven ofte belooft hebben, door hem felven of doorandere, dire- ftelijckofindirecTrelijck, of die andere importu- ne recommandatien fal hebben gebruyekt. De boven-genoemde Raedt der voorfz Stadt fal gehouden wefen te vergaderen alle Maenda- gen's morgens ten negen uyren precis op het Sradts- of Raedthuys, om aldaer te traiteren, te delibereren en reiblveren over alle faecken, fpe- fterende tot het meefte nut en welvaert der felver Sradt, en tot deadminiftratie van alle goede Po- litie, daer af fich niemandt ter voorfchrever ge- fètter uyre en fal mogen onthouden, fonder ken- niilèen voorweten van de Hoogh-Schoutetten of Burgermee fleren, oppcene dat die geene die na de voorfchreve uyre fal verfchijnen , ofin het geheel abfent blijven , of oó*ck prafent zijnde, fonder goetvinden van de Burgermeefters, fich uyt den R.aed fal vertrecken , fal verbcui en de eerfte eenen halven, en de andere eenen heelen rijcksdaelder, die fonder eenige remifen of dif» fimulatie fullen betaeldt, en in eene caflè ten be- hoeve van het gemeen, door de fuymige gecon- figneertwerden, ofte byde Beurfariflen van de Collegien der refpe£rive Juftitien, daer van de Defaillanten dependeren in infianti bctaelt, en aen hare rechten j;edefalqueert werden; en fullen de Hoogh-fchouten en Burgermeefters de fleu- tels hebben van de voorfchreve confignatiecafle, Ende op dat defclvetijdelijcke Vergaderingc gefaciliteert, engeenfinsverhindérdten werde, foo en fullen ten felven dage noch de hooge noch lage Gerechten eenige extraordinaris vergade- ringe mogen leggen des voorrmddaghs, ofte by haer, ofte by CommiiTariiren ïnilru&eurs eenige ProcefTen gelefen, of termijnen gehouden mo- gen werden, anders als voor negen uyren. De voornoemde Magiftraet en fal niet mogen delibereren of refol veren, als ten by weien ten minften van twee derde-parten der Raeds- ver- wanten. De Burgermeefters voorftemmende in de Raeds-vergaderinge, fullen alle faecken tot de Magiftrature gehoorende> voordragen > en ter delibe-
		FenenBurgerdiejaerendaghmetfijneFami- iiêbuytende voorfzStadt gewoont heeft, werdt
		"wïdenvóorvreeindtcFforain. ^rSmennochtónsdc vrjf Adehjeke buy- fiers der voorfchreve Stadt, dewelcke, wweldaerbuytengefetenenwoonachtigh,het Sr-recht enPrivileglengenieten, foo wan- SvhunBurgerfchaphebben gereleyeert, en " deiè de Vryheer van Petershem, de Heer van C^ nsfelt, de Heer van Neerhareijfc, de Heer van Hoensbroeckj de Heer vanden Bergh, genaemt ïfe voornoemde vijf Adelijcke buyten-Bur- eersfiaenoockte recht in ferfbna^bus voorden Len Gerechte der voorfchreve Stadt, en ver- mogen eenen Kamerlingh te prefenteren , om aldaer hunne faecken te verrichten, en gehouden re werden voor Poorter. De Kinderen die gebooren zijn van Ouders die noch geene Burgers en waren, hebben geen recht van Burgcrfchap, noch van Ambachten. Militaire Perfoonen, doende Burgerlijcke Neeringe, behooren ter judicature van den Politicquen Rechter, in alle die faecken die niet enipefteren tot deMilitaire plichten. Geene Burgers Kinderen, beneden hare twee entwincighjaren zijnde, fullen fonder confènt van hare Ouderen o f te Momboirs fich mogen in Militairen dienft begeven , en fulcks onderftaen hebbende, fullen op het reclame van de Ouderen of Momboirs, enhetblijck van defèlve minder- jarigheydtaenftonds van den dienft moeten wer- den ontAagen: En fullen de Contraéten, ten re- guarde van de voorichreve Militie, hoedanigh die oock genoemt mogen wefen, onder fchijn van dcfclvc emancipatie gemaeckt ende opge- recht, ipfofatfonül zift,- ende ftaen ter caflatie yan den Politiquen Rechter, daer fulcks be- hoort. Gehoiide Vrouwen ftaen onderde vooghdyc van haren Man, noch en vermogen te contracte- ren, ofdeniManteobligeren, ten zydathetzijn Koopvrouwen, en profeffie doende van Waren te Koopen en verkoopen, in welckc materie van Koopen verkoop, fydenManverobhgeren, en verdersmet. GttnenBrabandtfch.cn Perfoone en fal ver- mogen reprorogeren, noch te contefteren voor aenLuyckfchenRechte n<y.^ nevannullueytderproceduren. III. C Α Ρ Ι Τ Τ Ε L. Vm * Μα en Regeennge der Stadt Maefirkht in het gemeen. : [Υ'Ord^arjs Regeeringe ofte Magiftrature ifèih L Maeftri^t, beftaet in twee ^« SchcDene?"' ^Biirgennedto, veer- ^«Paevm α achcgezwoorenRaeden, en iionariiTen f Crs' daer bY komen twee Pen- Ge«=chte \TtW? Secretariuen van den lagen HWen 1 W CkerS byfondere funftien en Enden»clten aV naer fal gefproocken werden: nehelfre ziin ν V°ornoeiïideLeden voordeee- ***andSc£ftnbanrtfche Seb°orte, ende uerebdftevanLuyckfchegeboorte.

-ocr page 590-

Pkcaten. 5.Boeck. 4-Tit. donnantien finnen drie dagen na de piïb!ica, totlaftevan de fchuldige ter executie te S 3 fonder eenige remiffie, moderatie, difïimi,l J '.

568

deliberatie brengen van doock de ftemmen van allerangh diftindtelijck hooren

de pluraliteyt der fel ver concluderen, en daer af een Raeds-verdragh doen formeren. WelckRaeds-verdragh op dien voet genotu- leert zijnde, ter naefter Raeds-vergaderinge fal moeten gerefumeert werden, omme kracht te hebben, ende binnen drie dagen daer na ten lang- ften, en geenfins voor de refumptie-, door den Secretaris, na voorgaende regiftratie te werden uytgegeven. De voorfchreve Raeds-vergaderinge en deli- beratienfullengehouden, en door derefpective Raeds-verwanten bygewoónt werden, met alle ftilligheyt, refpecÏ en modfeftie, fonder eenige proteften, expoftulatien, of andere exorbitan- tien voor te wenden, op poene dat die geen e die fulks komen te doen defaffo fullen verbeuren en moeten configneren eenen rijcksdaelder in de voorfchreve gemeene Kailè, executabel als voo- ren. De fecrete deliberatien en refolutien vanden Eerfamen Raed, en fullen door niemant gerevi- leert of ontdeckt werden, op poene dat diegee- ne die binnen 's jaers bevonden fal werden fulcks gedaen te hebben, inhabil fal wefen tot de voor- fchreve Magiftrature. Den voornoemden Eerfamen Raedt fal heb- ben en behouden het recht van ftellinge der Mun- te, daer af den cours te hoogh , entotfehadeof verderf van de Ingezetenen ial komen te loopen, of van de Nabuyren gedrongen te werden, ende fullen de Hoogh-fchouten tegens de Contraven- teurs procederen als na rechten. Ende fullen voorts, doch niet ibnder inter- ventie, wetenichap ofte communicatie van de Hoogh-fchouten, opftellenenmaeckerfföoda- nige Reglementen, Keuren en Ordonnantien, alsiy na voorval ende vereyfeh van faecken, ten beften, en tot meeden ruft ende welvaren van de Stadt,in'tftuckvanforfaicT:enenmefüfen,brand, verkoop en diergelijcke faecken van Politie ful- len vinden te behooren. GemeyneEncjueften, genomen zijndeby het Hooge of Lage Gerecht, in faecken die niet in- difputabelijck > enuythaereygen nature en zijn Crimineel of Civil, fullen in den Eerfamen Raed gelefen en geëxamineert werden, of't dilict is Ci- vil of Crimineel* ende in gevalle het bevonden werdt Crimineel te zijn, fullen de felve enque- ftengefteldt werden in handen van den Hoogh- fchout, des Man des Ban , en foo 't Civil bevon- den werdt, fal gefteldt werden in handen van de Burgermeefters en Gezwoorens. Ofwel 61 den Eerfamen Raed in inflanti het Civil delift by amende of anderfins, ftraffen en corrigeren, gelijckalleforfaicTren, midtfgaders keuren en meiufen aldaer gepunieert werden. Civile deli&en werden gehouden dié geene daer geene hoogheydtin en is gelegen,en beftaen in tranfgreffien van Magiftrale Ordonnantien en Statuten, vechteryen, lafcivie en petulantien, by daghen nacht gepleeght, midtfgaders van inju- rieufe woorden, en diergelijcke. De Burgermeefters fullen lchuldigh en gehou- den wefen alleRaeds-verdragen, Keuren enOr-

geauthonleert en bevoeght zijn fulcks tedoen Alle Brieven, komende van de Princen en deren, addreiTerendeaende voorfchreve Ma?" ftraet, fullen in volle Vergaderinge gelefen

en

de Refolutien ende Antwoorden daeroppea, fteert werden^- dewelcke doordePenfionariffe geëxtendeertzijnde, ten minftenby de Hoost? ichouten, Burgcrmeefteren, ende'beydeeérftè Schepenen fullen moeten gelefen en geadvoueert werden, aleer de Secretariflen defelve fiillenmo- gen teyekenen en affenden. In alle deliberatien en refolutien, die direfte- lijckofindirecÏelijck fouden mogen raecken ye- mandt van den Raedt nomine Ψβφηα velofdü fal den Geintereflèerden fïch hehben uyt dei! Raed te onttrecken. Soo wanneer eenige faecken van grooter ge- wicht en importantie , betreffende den Staet der voorfzSradt, ofdendienft der Princen, fouden komen voor te vallen, foo fal den voornoemden Raed verfterekt werden met de Notablen der Stadt, dewelcke zijn de vier CommiiTariffen Inftructeurs, en voorts alle de geene die op an- dere tijden geweeft fullen zijn, in officie van Schoutet, Burgermeefter, Schepen, Gezwoo- renof Paey-meefter, met dewelcke ter exclufie van alle andere, fy fullen reprefenteren het ge- heele Lichaem en Gcmeynte der voorfz Staat, van ouds genaemt den breeden Raed. Ende fullen de voornoemde CommuTarnTen Inftru£teurs,waerafhiernabreederialgefprooc- ken werden , oock particuliere toeficht dragen op de gemeene Politie enRegeeringe defer Stadt, en in cas fy bevinden eenige exceiïèn ofdefecTen, den Eerfamen Raed vantijd tot tijd daer af ver- wittigen. Mede fullen van jaer tot jaer aen de Heeren Commiflariffen Decifeurs geven goede informa- tie vande gefteltenifle der voorfz Stadt. Tot weieken eynde fyluyden fullen hebbenac- ces tot alle Raeds-vergaderingen, en Raeds-vcr- dragh-boecken, omme daer uyt de obfervantie of dis-obfervantie derfelver te meriteren. Den Eerfamen Raed en fal niet vermogen ee- nige befendinge of commiffie te decerneren, de- welcke fonderlingen tijd ofte koften fouden van noodenhebben, het zy aen beyde Pi 'ineen ofaen anderen,t«i zy met voorgaende kenniile engoet- vindenvanderefpeclivePrincen.                ■/■ Ende fullen gehouden wefen hare Cofflaau- fien ende befendingente regiftrerenopveem dagen, of tenlanghften op drie weecken,^ meer als twee Perfoonen te committeren) geene particuliere faecken en fullen ν^^β aen te nemen, tot verachteringe van "^ ^ faecken, endeindagh-gelden &^η&&™ werden, na dat fy met of fonder pKfo&W* woontereyfen, geüjckdus l^gcge^nmfliit. DenEerfamenRaed,ofdeifelverGeconecfee teerden fullen gehouden wefen, in cas ^, langer train verey fchte, daer toe de Fgyk de refpeaive Princen als vooren te \er fonderdcwelckcacndc-Gecommitteeroc g h<

-ocr page 591-

t ftitieen Rechts-vorderinge inden Raede van Brabant, &c 569 Iden en fullen werden goed gedaen,noch fullen hooger mogen monteren in 't geheelé jaer,

dai

^fi;nW p-eleden.                                    I als ter fomme van tien duyfent guldens, op pcene

^jfde^ullen & voorfchreve Gecommitteer- ten langhften binnen acht dagen naer haer .pirkowfte pertinent rapport doen by ge- •JS overalle Poinéten, haer by Inftrudie enfaevoolen, op poene als boven. Den Eerfamen Raedt fal hebben te bevorde- datallePerfoonen, van wat conditie defel- «ηοΕ»Φ» dewelcke men kan of maghge- loovel dateenige Papieren, Bcfcheyden of Do- cumenten in originali-, ofte by copie onder haer hebben, fpefterende tot de Archiven der voor- fchreve Stadt, binnen drie maenden na date defes defelve overbrengen, offich by Eede expurge- ren,dat fy geene der fel ver onder haer of gedema- nueert hebben, noch en weten wie defelve foude mogen hebben. EndefaleenRegifrervan de voorfchreve Ar- chiven inderefpeclive Griffien gefeponeert wer- den, opdateenyegelijck, des van nooden heb- bende, fich daer afmoge dienen, ofdaervanin- fpedie hebben. I V. C Α Ρ Ι Τ Τ Ε L. Amgaendt Staats Fabrique.

datdeOpper-Fabricqucn en Bouw-meefter daer voor fullen werden aerigefien, en dan het furplus den Paey-meefter in fijne reeckeninge fal werden geroyeert, ten ware eenige overkomende ftor- tinge van Muyren, Poorten, ofte dicrgelijcke nood wendigheden anders vereyfehten, in wek- ken gevalle de Opper-Fabriquen en Paey-mee- fters , met den Bouwmeefter fullen hebben goede forgete dragen, datdebeftedingeofdag-loonen gedaen en betaelt werden met de befte ménage, na de kortheydt der dagen, en anderiins. Geene Magiftraets-perioonen en fullen ver- mogen part ofte deel te hebben in de befteedinge van Staats Wercken, ofin den verkoop ofte in- koop van Materialen, op pccne van inhabili- teyt. Den Eerfamen Raed lal hébben te bevorderen, dat alle ledige Huys-plaerfen betimmert werden binnen feeckeren tijdtin hare Vergaderinge aen d'eene en d'andere zijde, na bevindinge van Per- foonen, en van haer gelegentheden te ordonne- ren, fonder dat den gepriengeerden tijdt fal mo- gen geluxeert werden. En foo wanneer d'een of d'anderin gebreecke fal blijven, foodanige Raeds-ordonnantie na te

komen, falhetleedigeErveof Huys-plaetie ter DE argegane Burgermeefters, dewelcke in de proclamatie gefteldt en verkocht werden aen de Mwiftramt-pMüvpn. rvfinrlp^iinc Ar crrfirr meeft-biedende, onderconditic, dat defelve bin- nen anderen gefettentijd het gelcochre Erve als vooren fal betimmeren, en fullen de koop-pen- ningen aen den eerftenEygenaer overgetelt wer- den met de minfte koften. De Bouw-meefter fal hebben forgete dragen, dat de Straten of Plaveyfel wel onderhouden, en daerhetvan nooden is, vernieuwt werden, op defen voet, dat de Materialen ten lafte van de Stadt fullen hebben bygebracht te werden, en dat de wederzijds Proprietariflènvan de Huyfen en Erven gehouden werden tot betalinge van de

)MSchezijdeStadtdeWderf Draeevan ddighdenvcer

fcndefullen goede forge dragen dat den Bouw- meelterenContrerolleur hare officien wel waer- nemenendebetrachten, fonder te gedoogendat aeielvebuytenhaergoedtvinden en kenniiTeee- n ge Ledullen van leverantie ofte arbeyds-loon roluCTn"0emdeBouw-meefter endeContre- e37e,n^gelijcks door de Stadt omgaen, Stra£ UCVrandePoorten,Muyren,Toorens, men n' ende anderfins behoorlijck reguard ne- kenS°OCkover alle leverantienvoor of met per-Fabren *" b? wefen van de voorfchreve Op- Pr«cifp|11!i-UenenPaey"meefl:ers' naeuwc ende ^ArbevMngCnmaecken' endealleexceflenin En fiiU j en befniJden en voorkomen, verantie 3cdaen2iinde' de Cedullen van le- wren en u Van Arbeyds-Ioon hebben te fepa- rol^tebrei errefpeftiveReSifteren Conrre" ^yttep· gen' alvooren deièlve te teeckenen P'ffeertteJcrd °min dcn Eeriamen Raedtge- nenofherviSWjrckenenfulIenm°genbeg°n" VanMaert _W?denalsmet den halven maendt ^«'tevnr? . moecen ophouden uytter- IV De Vandcn»entOaober, noch en

dagh-loonen Sonderdat eenigerhande Perfoonen, het zy Geeftelijcke ofte Wereldlijcke daer af fullen mo- gen geëxerapteert werden. Wel - verftaende nochtans, dat op ruyme Marck ten, ende in breede Straten fal werden ge- practifeert, dat de Eygenaers van Huyiën ende Erven, ter extenfie van eene roede uytden Drem- pel van defelve Huyfen de dagh-loonen lullen be- talen, en dat de verdere breedte van Stadrs we- gen fal gedragen werden, waer af den Bouw- meefter en Contrerolleur pertinente notitie ful- len houden, en diftincteCedullen opftellen, tot narichtingevan den Eerfamen Raed, en van de refpedtive Eygenaers, die fulcks van nooden zijnde, door Burgermeefters promptelijck ful- len werden geèxecuteert, tot betalinge van hare fchuldigheydt. V. CAPITTEL Politie van Huyfen en Straten. Λ Lle huyrën of touften van Huyfen defer Stadt ■"moeren in en afgaen den tweeden Dinghs- daghin April, en in Oftober, ende deHuyièn %zz                       Don-

-ocr page 592-

Boeck. 4-Tit. de helfte der voorfz koften, fullen gehoude r op den voorigen voet, en fal interim denT^f tenaer de intereften van dien hebben te betal De Scheyd-muyren, die men noemt LuvY muyren, tuilchen Hoven, Steenwegen of ne plaetfen, moeten oock half en halfop gem^ Erve, en tot gemeene koften geleydt weiden S hooghtc van negen voeten boven deaerde *d welcke tot lafte ν ande On willigen fullen eêvon* den werden, foo en gelijck van de Brand pevej' isgefeydt. Des fullen de felve Scheyds-muyrenopgoe(je fondamenten gemetfelt werden, ommeoocktot hooger timmer aen d'een of d'ander zijdetekun* η en dienen. Soo wanneer een Brand-gevel geleydt werdt tuilchen een Huys van d'eene zijde, en eenledt- geplaetfe van d'ander zijde, foo en faldenEy. genaerofBefittervan de ledige plaetfe niet ver- der daer toe fal contribueren , als ter hooghtc van een Luyck-muyr,ofvan negen voeten boven de aerde. Dan als defelve Nabuyr de voorfz Brandt-ge- vel hooger fal willen gebruyeken , foofalhynae ratevanhet gebruyek de helfte der koften moe- ten dragen en betalen, met eenen voet Muyrsbo- ven het Dack. Indien yemant eenen Gangh heeft nefFensiljn Nabuyrs Erve, en dat defelve gangh niet meer als vier voeten of daer omtrent breed en'is, fonder meerder, foo en fal hy, in cas van opbouwinge van eenen Muyr, niet meer als de breedre van eenen halven Brick behooren te ontbeeren. Maer indien de geene die de Gangh toekomt, noch eenigh Erf daer aen hadde, en den Gangh begeert te overtimmeren, foo fal den voorfchre- ven muyr half en half moeten geleydt werden op gemeen Erve. De geene die een Meft-kuyl, Poel of dief e- Iijcke vuyligheydt heeft, en gebruyekt tegens eens anders bebouwde Erve, daer door een ka- mer of keucken komt fchade te lijden, is gehou- den de felve vuyligheydt te ruymen, endeiijncfl Nabuyr buyten fchade te ftellen. Alle Secreten, ftaende onder een ander Maji Erve, moeten gereynight werden van &1ιΓ daer die gebruyekt werden, ten ware datbleecK van fervituyt ter contrarie.                        ». De geene die een Secreet maeckc omtfflW Nabuyrs Water-put of Regenback, foooanign dat defelve daer door foude befchadight weraei, rs gehouden het felve Secreet te verleggen» o ) nen Nabuyr eenen anderen Put of Regenbak leveren tot fijne commoditeyt.               , «* AlleuytfteeckendeGootenfullenwerder^6 genomen, en fal het Regen-water met u , langhs de Huyfen en Muyren werden *ψ ι tot onder op den grondt.                      · vt <jie Alle Winckeliers , van wat P&nt^&êc zijn, moeten hare Leufkens, of uyxitt fo0fc Dackjens hebben van gelijcke breedte gSf nige Stoepen of neerflaende Venfters, -Jgjg. fagievande Straten daer door nieten' n^k lemmert, en dat d'eene door des anders y

57o                     Placaten. 5 Donderdaghs daer aen volgende, wefen ont- ruymt, op pcene van nulliteyt der Huyre ofte Touft-cedullen, en dat den HuyrderendeVcr- huyrderfullen yder vervallen in de amende van vijftigh guldens, ten behoeve van den Armen. Alle opbouw en vernieuwinge van voor- ende achter-gevels, gelijck mede van fijd-en brandt gevels, ial voortaen gefchieden in fteene Muy- ren, fonder eenige houte of leeme Wanden,ende f uilen voortaen geene Huyfen, Schuyren, Stal- len of andere Gebouwen, hoe groot of kleyn de- felve mogen wefen , met ftroo mogen gedeckt werden, op pcene dat de Contraventeurs defa- lïo, en fonder eenigh vertreckoftediilimulatie met den afbreek der houte en leeme Wanden, en van de ftroyen Daecken fullen geftrafr werden, en daer en boven arbitralijck geamendeert. Alle uytbouw van Huyfen moet mede in fteen, ende op eene rechte linie gedaen werden, daer af de vifitatie fal gefchieden by de twee Hoogh- fchouten, twee Schepenen uyt yeder Collegie, met aflumptie van de Bouw-meefter} Stadts-tim- merman, endede StadtsMetfelaer, des noodt zijnde. Ende in cas van eenigh difput tuilchen de Na- buyren, ophetftuckvan royinge, foo fullen de voornoemde Hoogh-fchouten enSchepenens na ingenomen advis van de voorfz geaflumeerde, byoculaire infpeftie, de plano tnfommark or- donneren, Welcke Ordonnantie hare executie fal hebben onder fuffifante cautie de demoliendo , niet te- genftaende eenigh appel ter contrarie, ten ware dat eenige merekeiijeke redenen naederonder- foeck en verdere kenniiïè van faecken quamen te vereyiïchen, als wanneer den ordinaris wegh vanjuftitievan de Hooge Gerichten fal werden ingegaen, dewelcke of de plano , of anderfins daer over fullen induceren, foo als na vereyfeh van faecken fullen oordeelen te behooren: Blij- vende de voorfchreve Hoogh-fchouten onver- kort in haer recognitie, volgens oudtgebruyek. Ende foo wanneer de vooriz royinge en Uyt- bouw fal komen te gebeuren op den Vroenhof- fchen Grond, binnen de vooriz Stadt, foo ful- len den Schout ende twee Schepenen van den Vroenhofdefelvebywoönen, en daer over met den aenkleven van dien, mede kennen, ende de plano ordonneren neffens den Hoogh-fchouten, en de Schepenen der Stadt als voorfz. De tegenwoordige llroye Daken fullen tot ver- hoedinge van brandt, fonder langer vertreck af- gebroockenen verandert werden, op pcene van prompte executie, ten lafte van de onwillige of gebreeckige. Deiijd- of brand-gevels moeten geleydt wer- den half en halfop gemeyn Erve, en tot gemeene koften van de Reygenooten ofte Nabuy ren, ter dickte van twee bricken ten minften in de aerde, en anderhalve brickebuyten d'aerde, zijnde aen den willigen Opbouwer gepermitteert de helfte der koften tot lafte van des Nabuyrs huys promp- telijck te verhalen, ofte defelvedaer op te laten gichten en affecTreren.

. Ten ware dat des Nabuyrs huys in tocht wier- de befeten, als wanneer d'Erfgenamen ofte Pro

niet en werdegeblint. Zeep-fteders, Vel-bereyders

Leer-toug lin&r

p

Huy-vetters,

enStijffel-maeckcrsiui^ ^

-ocr page 593-

					ie en Rechts-vorderinge in den Raede van Brabant3&c. 57-1
			Juftit
							poene dat defelve geroyeert,venop deRendan- ten ende hare G oederen fullen verhaeldt werden. De voorfchreve Reeckeningen van jaer tot jaer by de Ouderlingen opgenomen en geflooten zijnde, fullen van twee tot twee jaren, ten dage daertoeteprafigeren, aendenEeriamen Raedt werden overgebracht, om in der iel ver Vergadc- ringe, ofte door hare Gecommitteerden te wer- den over fien en gecorrigeerc, of gelaudeert ende geapprobeert, na bevindinge van faecken ·, en ial den Eerfamen Raed van 't lerplus der emolumen- ten en Ambachts-gelden difponeren , foo ende gelijck defelve fullen bevinden te behooren. Ten voorfz eynde fullen de Ambachts-boec- kenen Statuten jaer om jaer, en by beurten by den Brabandtfchen en Luyckichen Meefter be- waert, ende voorfz Ambachts-gelden en emo- lumen ten ontfangenengeadminiftreert werden. De voornoemde Ambachts-meefteren fullen alle overkomende difputen en misverftanden, de Keuren, Statuten en gewoonten van den Am- bachten aengaende, de ordinaris Maendaegh- fche Vergaderinge aenden Eerfamen Raet fchrif- telijck reprefenteren, ende met allen befchey- dentheydt der felver refolutie daer op afwachten en nakomen. Ende by foo verre de veranderinge van tijdt, en andere omftandigheden cenige nieuwe Keu- ren of Statuten quamente vorderen, foo fullen de felve met interventie van de Ambachts-mee- fters en Ouderlingen, door de Magiftraet wer- den opgefteldt, en by Ons ende den Heere Bif- fchop en Prince van Luyck, of OnsendeiTelfs Gecommitteerden , na voorgaende examinatie werden geconfirmeert, blijvende alle interpre- tatie van de gemaeckte Keuren aen de voorfchre- ve Magiftraet, ende in cas van verder difput aen Ons, ofte Onfe voorfchreve Gecommitteer- den. DeWijn-koopers, Wijn-tappers, enandere die met Wijnen handelen, iullen haer punftue- lijck reguleren volgens de Ordonnantie enReg- lemente op dat ftuck geëmaneert in den jare fes- tien honderdetien, dat alhier gehouden werdt voor geinfereert, dewelcke den Eerfamen Raed na de tegenwoordige of toekomende conftitutie van faecken fal mogen veranderen, fulcks als ten meeften dienfte van de handelinge , ende van de goede Ingezetenen fal conniveren. V I I. C Á Ñ É Ô Ô Å L. Van de Raeds-Perfionen , en hare byfon- dere bedieningen, en eer â aengaende deHooghSchouten. DErefpective Hoogh-Schouten fullen hebben den aentaft ofte apprehenfie van alle Mifda- digers, in crimine flagranti. Sonder onderfcheydt van Brabandtfche ofte Luyckfche geboorte. Behoudelijck, dat den Delinquant na appre- henfie fal gelaten werden in de macht endebe- dwangh van fijnen competenten Richter, welc- ke competentie geëxprimeert werdt met deiè woorden, des man des ban. Zzz é                       Dan
		,,, ,,!t r ç't midden van de Stadt mogen ftrate!n en hare voorfz nceringe of hanteennge eXpCer01v-Moolen moetveertigh voeten flaen ?Huvfen» of andere Luy den Timmer. KrtODer-flagers en fullen mede niet in het mid- den van de Stadt, maerin fijd-ftraten mogen W°DeEYgenaers van Steenwegen of PlaetfenJij- Hendedefervituytvan ftillicidie, en mogen de- felyeniet betimmeren, foo verre de droppen val- lefljgenaemtdenOfindrop. Degeene die eene fervituyt heeft tot lafte van iïjnsNabuyrsErve, van Riool, Goote of Wa- terloop» en vermagh daer door anders niet te latenloopenals Hemels- ende Put-water, ende geenfins ftinckende Water, Dreck ofte Vuyhg- Deprzfcriptien zijn in de voorfz Stadt gediri- eeerttot dertigh jaren, en de fervituten werden geprsfcribeert, ofte niet gepraefcribeert, naer dat die zijn continueel ofte difcontinueel, als na Rechten. Voorts werden alhier gehouden voor géinfe- reert DeOrdonnantien van qureftien van Huys-huy- ren, tuffchen Burgers en Soldaten. DeVeld-Ordonnantie. dOrdonnantie tegens d'infecüe van de Lucht. d'Ordonnanrie op 't ftuck van den brand. dOrdonnantie op 't ftuck van't reynigen der ftraren. dOrdonnantie op 't ftuck van het marekten van allerhande Waren, en van den verkoop en diergelijcke, dewelcke denEerfamen Raedtna gclegemheytenvcreyfch van faecken fal veran- deren, vermeerderen en verminderen, foo als den mceitendienft der Stadt fal komen te vorderen, doch in alle poin&en praecifelijck ende exa£te- Jijckdoen obfervei en en nakomen, fonder eeni- ge traegheydtof diiïïmulatie daer inne te plegen ortoe te laten. V I. C Á Ñ É Ô Ô E L. Amgaende de Ambachten en Gilden. JjE^Meefters van de refpeftive Ambachten . zijn gehouden den eerften dagh na de crea- tieyandeMagiftraet, aen den felvente prafen- rereneen dubbeldt getal van goede engequalifi- Rr ê Wen van yeder Ambachte , half van jfjbandtfehe, envan de Ware Gereformeerde Si' ° doenllJck, en half van de Luyck- mPfl/FC e' om daeruyt nieuwe Ambachts- raeefterentekiefen. Xitr^tCkQ als dan fullen moeten gekoofen %Ã nnenVeertien daer aennaeft-volgende totiae!^ftePVandeAmbacntenfullenvaniaer Wce^n!? i00rliicke en pertinente reecke- Mte: í d\0uderlingen van den felven Am- felvevofÜn C adminiftratie , fonder dat de- ringen nÏÏÏ eemgeMaeltijden of andere Tee- ^Ambïïre Tf defdve Ambachten, ofuyt ^^achts-gelden fuUen mogen aenftellen, op

-ocr page 594-

						Placaten. 5. Bpeck. 4. Tic.
			572
				Dan by foo verre den M
									■,i · -                     lie v°or cor fignatie-geldt genieten den feftighften pcnakïï eens.                                                        0'1 De Hoogh-Schoutten fullen met malkand renvoordendienftvanbeydede Princen corref ponderen, en in vriendtichap leven, en op d * defelve hare ofiicien en exploiften met meert refpeft en nadruck mogen uytvoeren, fullen m der van hun gedient werden met twee Hellebar- diers, en gehouden zijn elckanderen met defeL ve in voorvallende exploiften te aflïfteren, dae" toe oock de Burgermeefters, des noodighende verfocht zijnde, haer Booden fullen voegen, De refpeftive Hoogh- Schouten en Gerechten fullen yeder gedient werden van twee Roey-bo- den, dewelckeby verfterf ofanderfins, hunne Commiffien fullen nemen van defelve Hoogh· Schouten, in conformité van denXII. Articul van't Reglement van den jare vijftien honderdt tachtigh. VIII. CAPITTEL. Van de Burgermeefiers, Ï""\E Burgcrmeefters , voorftemmende in de ■-^Raeds-vergaderinge, proponeren, collige- ren de Hemmen, ende concluderen gelijck hier vooren isgefeydt. Dan en vermogen gecne propofi tie te doen, de welcke repugneert aen defe Ordonnantienende Receilen, op poene van inhabiliteyt. Oock hebben de Burgermeeiters de maniflc eneerfte ftemme by de Gezwoorens, endevan de audiëntie fommair, colligeren de votd, en con- cluderen in alle faecken, foo interlocutoir, als ten definitiven. Noch en vermogen de Gezwoorens fonder hare maniiTe buyten de ordinaris Recht-dagen te vergaderen, ten zy dat met hare kenniiTeende goedevinden eenigen dagh daer toe gefielde is. En zijn gehouden ter executie te ftellen, ofte doen ftellen alle Raeds-verdragen, Keurenen Ordonnantien, fonder eenige gratie, moderatie, of remiilie, diiïïmulatie of dilay. Ende tot vorderingh en beneficie van Staors Middelen, foo fullen de Burgermecfters de Von- niflen van de Pachters ter executie ftellen, ten. langhften binnen veertien dagen na de pronvw- tiatie, ofte anderfins het gewijsden! felrs vol- doen.                                                 ; . . De Burgermeefters hebben in flagrant 'ψ& ne , oock den aentaft van Delin quanten en uj- minelePerfoonen, mids defelve overlevetfflfl aen den Hoogh-Schout,des man des ^fjS ten van hare Rechten betaeldt werden toe van den Gevangen.                               .„$ De Burgermeefters hebben 't recht oir1 te_ ■ kenen alle Verbodten aen Burgers g|J 1 ijeke Pennin gen en Meubilen, om γ®Μ$0$ telatenvolgen ofuyttckecrenaendeEyg ^^ ten zy dat het recht daer toe confenrere. Partyen, tot wiens verfoeck het verboot» & , fchiedt, voldocningehebbe ontfangen. ^ Alleceden, geloften, en ftipulatien,'α ke in het lage Gerechte gefchieden;, Ψ* ^ft
		daedt, ofi«/ögr#»i*enwerdtgeattrapeert, foo lullen de refpeftive Hoogh-Schouten, de Ge- rechten van Schepenen, des man des ban manen, ïnformatienprieparatoir doen beleggen, endaer op decreet van apprehenfie verwachten, foo ver- re den Delinquant Burger zy. Welde Decreet de refpeftive Hoogh-Schou- ten fullen ter executie ftellen. DeHoogh-Schouten fullen de Gerechten van Schepenenrefpeftivelijckmanen, foo in Civile als Criminele faecken, fonder dat defelve Sche^ penen buyten foodanige manifie fullen mogen vergaderen als op de ordinaris dagen, of dan als de felve met voorweten van de Hoogh-Schouren eenigen anderen dagh, tot het hooren van Ge- tuygen, of andere Aften judicieelfuUen hebben gefteldt. Ende fullen de felve Hoogh-Schouten mogen tegenwoordigh zijn in alle gerechtelijcke Verga- deringen, en alle termijnen van Rechten, oock hetlefen vandeProceifen, en het interloqueren i;of decideren der felver, ten principalen mogen by woonen, fonder nochtans eenige decideren- de ftemme te hebben. Behalven in faecken daer fy officie-wegen, of in hareneygennaempartyezijn, als wanneer fy haer van het ver hooren der Getuygen, in cas van ordinaris toon, ende van lefture , interlocutie ofte deciiie der faecke fullen moeten onthou- den. De voornoemde Hoogh-Schouten fullen aen Schepenen en Secretaris betalen hunne behoor- lij cke vacatien, in faecken van informatien pra> paratoir, en van de Criminele ProceiTen hier bo- ven genoemt, fooengelijck fy van ouds refpe- ftivelijck hebben gedaen. De executie van civile en criminele Vonniflen, by de Hooge Gerechten gegeven, behoordt aen de Hoogh-Schouten des man des ban, en moet gefchieden fonder eenige moderatie, diflimula- tieofvertreck. De Hoogh-Schouten verleenen indifferente- lijckdoor dë*Jrefpeftive Roey-boodcn allearre- ften binnen de voorfz Stadt, op vreemde Per- foonenen Goederen, (daer af den Auditeur des Guarnifoens fich fal hebben te onthouden) maer en vermogen defelve niet te ontilaen, fonder voorgaende Decreten van Schepenen des man des ban, ofte confent van partyen Arreftanten. En by abfentie van de Roey-boden, de faeck fulcksvereyifchende, fal oock een Schepen ver- mogenarreft interponeren, gelijck mede de re- fpeftive Hellebardiers, midtsdaer toe adfingu- los affus geauthorifeerc werdende door de Hoogh-Schouten. Welcke arreften gedaen werden ter keure en pericule des Arreftants, of by gtiïïnge, of met het opleggen van de Roede, blijvende de gearre- fteerde binnen de Stadt inliberteyt. De Hoogh-Schouten of hunne Stadthouders ontfangen den Eed, geloften en ftipulatien, die voor de Hooge Gerechten gefchieden. . De Goederen en Penningen, die met of fon- der Decreet onder de Hooge Gerechten werden gefequeftreert ofte geconfigneert, werden ver-

-ocr page 595-

					ne en Rechts-vorderinge inden Raede van Brabant,&c. <$j g
			Jufti
		JfriM1 afgenomenby Burgermeefteren, onder fS erendaertoeftaende. tv Goederen en Penningen die onder t lage Γ eet waden gefequeftreerc en geconfigneert, SnvercrouwtaendeBurgermeeiteren, on- I f het lenot van den feftighft en penningh van tSneerdegeldeneens.. D Bureermeefters moeten infonderheyt me- , rot haer devoir houden alle Keur-meefters, Yrk meefters, Roey-meefters, en alle endere die cenigefubalterne opfichr hebben, over diedee- jenvandcPolitie. Ende lullen particuliere forge dragen dat den MercktvanRoggeenTarwealleSaturdagenwel cnoprechtelijckwerdeaengebracht, en't Broot tot foulagement vande Ingezetenen op fijn waer- deeereeckenrengefteldt. Sullen oock beforgen dat alle maenden het Broodtinde Backers huyfcn behoorlijck werde geviiireert, gewaeght, en na bevindinge tegens de Contraventeurs van Stadts Ordonnantien promptelijck na exigentie van faecken geproce- deert. Soo wanneereenen Burger twee of driemael opordrevaneen Burgermeefterdoor een Boode geroepen zijnde, om inPerfoonreverfchijnen, nieten compareert, foo magh den felven by gy- felinge, of met eene pecuniaire amende geftraft werden, en weidt genoemt de poene van onge- hoorfaemheydt. Yeder Burgermeefter heeft vier Dienaers ofte Booden, daermedefy malkanderen in occurren- tiendaerhetvannoodenis, gehouden zijn te af- iifteren, 1X.CAPITTEL Van de Schepenen der Hooge Gerechten. ΙΛΕ Schepenen, waer af fevenzijn Brabandts geboorne, en feven Luyckfche geboorne, gequalificeert en aengefteldtgelijckhiervooren onder het III. Capittelis geordonneert, fullen alle wetcken de refpedlive Hoogh-Schouten ver- gaderen in hare ordinaris Gerechts-plaetfe, te weten Onfe Brabandriche Schepenen des Vry- oaghstijdelijck voormiddagh, en de Luyckfche «henenen des Woenfdaghs, fonder dat d'een of o ander der felver Schepenen fich (alvermogen tcabienterenbuytende Stadt, of te onttrecken a€ndevoorf2Vergaderinge, buytenkenniileen gowtvinden vanden Hoogh-Schout, op poene vZ !fnqUart "Jcksdaelder in Civile faecken, en fi,!l rjeS:-'ldensBrabandsinGriminelefaecken3 u icnde den Hoogh-Schout, op poene van On- i?ulgnatie hebben te beforgen, dat t'allen tij- gende ς^0" getal der felver Schepenen bin- lende f i' e" aen de handt zv > om in vöorVal- Öéifih · · de heylfameJuftitie te doeiwoort- &a°gngewinnen. kn nier°mrfchrCVC 0rdinaris Gerichts-dagen ful- werden gCn Sedlffereert> oftegecontinueert offaeckefn°WaAneer eeniSe Criminele faecken, traordinari?v e?en dierge%ke, eenigeex- &QfullenlVcTderinge fuIIen vereyflchen, ae depenen, des gemaendc zijnde					van de refpectiveHoogh-Schouten of de Stadt- houders, gehouden wefen te vergaderen op alle extraordinaris dagen, behoudclijck des Maen- daghs voormiddagh ten negen uyren, wekken tijdt voor de Raedts-vergaderinge gereferveert is. De Schepenen fullen kenniile hebben van alle eêlefaecken, van Gronden, vanErven,rechten an fucceillen, foo Teftamentaire, als ab inte- atOy vanTractatenvanHouwelijck, conftitu- ie van Ghijnfen of Renten, Luyckingen, Ro- yingen, Servituten van faecken van Arreft, ende van alle andere faecken, begrepen in de flichtin- gevanden jarevijftien hondert feftigh, dieWy willen dat pra^felijck fal achtervolght werden, foo nochtans, dat by foo verre eenige interpre- tatie op 't ituck van de Judicature tuiïchenden Hoogh-Schout en Schepenen, ter eenre ·, ende de Burgermeeiteren ende Gezwoorens,ter ande- re zijde, gerequireert werdt, Wy defelve aen Ons hebben gereferveert, fonder dat Wy begee- rendat de voornoemde twee Gerechten eenige proteftatie, conteften of confliften fullen voor- wenden of voortietten, fulcks wel expreiiclijck verbiedende midts defen. Alle delidten, misbruyeken en criminele faec- ken behooren mede ter kenniile en judicature van de Schepenen, uytgenomen het crimenlafa Majeflatis divina & humana , zijnde faecken vanoproer, rebellie, wederipannigheydt ende dicrgelijcke , daer af de kenniile en judicature verblijft by degenadige Heerenen Princcn, of by hare CommiiïariiTen Dccifeurs. In geeneCrimincleProccflenen fal mogen ge- vonnift werden by interlocutie, of ten defmiti- ven, met minder getal als van vijf Schepenen. In faecken van Civilejuftitie, of van Politie, en fal niet mogen werden gediiponeert by inter- locutie, als ter praefentie en overftaen van vier Schepenen, ende van vijf Schepenen ten defini^ tiven. Schepenen dewelcke Advocaten zijn fullen in 'taenkomenvanhaer officie, verklaren en laten aenteeckenen in wat faecken voor het Gerecht ventilerendefydienen, oftegeadvifeerthebben, omme haer inde loopende termijnen in het de- er eteren op incidenten, en in het Vonniffen daer van t'onthouden -? ende en fullen oock foodanige faecken niet vermogen te recommanderen aen hare Confraters, of defelve daer vanimbueren, gelijckfy oock voor den Gerechte , geduyrende harefun&ie, nieten fullen mogen aennemen of bedienen eenige faecken, of door eenigh ander Advocaetdoen bedienen, direóVelijck ofindire- ctelijck, alles op poene van fufpenfie van hun Of- ficie, ende van inhabliliteyt voor het toekomen- de, In faecken daer Schepenen, op't verfoeck van Parthyen, ofte uyt eygen bewegin ge, fullen be- geerenadvisvan Rechts-geleerden, fullen haer dienen van denPenfionaris, oftePenfionariflen, mondelingh en fchriftelijck, foo als 't Gerecht fal oordeelen te behooren. GeeneVroenhoffche Schepenen en fullen tot fuppletievan het getal hier boven uytgedruckt, mogen geaiTumeert werden, noch vice *verfa. Alle Gommiüariale. befoignes van Schepenen,
								fullen

-ocr page 596-

574 llillenophet Stadthuys gehouden werden, fon- der eenige verteeringen tot lafte van Partyen. Schepenen fullen gehouden wefen alle arme en onvermogende Perfoonen gratis t'expedie- ren, en voor andere met korte termijnen te pre- fereren foo veel doenlijck. Allegichten, groeyenillèn ofte tranfporten, die binnen defe Stadt of haren byvangh werden gedaenj niet Vroenhofs zijnde, midtfgaders alleeffe&atien en verbinteniilen van Huyfenen Erven, bekenteniiTen van Servituten en extin- £tien van dien, conftitutien van Renten ende af> qu ij tingen der felver, Verpondingenen dierge- lijeke Gerechts-wercken, moeten om effecT: te hebben van realiteyt, gefchieden ten overftaen van twee Schepenen, den eenen Brabandtfchen> en den anderen Luyckfchen, ofte voor meerder getal, indien het Parthyen gelieft, behoudelijck dat dennomber éguael zy hinc inde, dewelcke defelve moeten onderteeckenen, en aen den Se- cretaris van het een of't ander Gerecht ove.rreyc- ken, om binnen drie dagen na de overreyekin- ge, en uytterlijck binnen fes dagen na de teyeke- ninge, ten regiftre gebracht te werden, op poene dat de lijdende Parthye haer intereft tegens de re- Ipedtive Secretariifen fal mogen verhalen. Maer by foo verre Huys of Hof die verkocht, verfet of befwaert werden binnen de voorichreve Stadt, op verfcheyde en onverdeelde Stadts en Vroenhoffche Grondt gelegen , ende geiitueert zijn, foo fullen alle tranfporten, gichten,goe- dingen, realifatien, en andere belaftingen daer af en over gefchieden, en gepafièert werden voor de Schepenen van de Stadts ende Vroenhoffche Gerechten, om op d'eene en d'andere Griffie ge- regiftreert te werden, op pcene als boven tegen de gebreeckige Secretariflen, en dat den dagh van het befchut niet eerder en fal beginnen te loopen, als na dat de voorfz regiftratie op d'een en d'andere Griffie van de Stadt ende van den Vroenhof fal wefen gedaen > des fullen de Con- trahenten de rechten niet hooger als ordinaris be- talen, daerafverdeelinge fal gelèhieden in drie éguale gedeelten, ten behoeve van de Prafenten der voorfchreve Coliegien. Soo wanneer eenige faecken voorvallen, be- treffende meerder getal van Perfoonen, daer af d'eene Brabands, en d'ander Luycks is, die uyt hare natuyre moeten gedifputeert werden voor het Hooge Gerecht, foo fal fulcks gefchieden coram nttoque Collegio, gelijck van ouds gebruy- kelijckis. Sonder dat nochtans meer als eenen, ende den geprsevenieerden Secretaris daer innefal werden gebruyekt.

oeck. 4.T1L den Eed ftellen, dewelcke tot dien eynde binti drie weecken na 't affterven, en na 't openen ν 'tTeftament, en d'aenneminge refpeftive d opgevolght, haer moeten bekentrnaecken Τ pcene van fes goutguldens te verbeuren ' °^ Ende foo wanneer de Weefen of andere Pe foonennieten zijn yoorfien van de voorfzae'* geboorneofTeftamentaireMomboirs, f00fnf lende Schepenen daer toe committeren twee of drievandenaefte Vrienden, indien defelve be quaem zijn, of anderfins eerlijcke en fuffifanJ Burgers, dewelcke gehouden fullen zijn hei Momboirfchap en Vooghdyeaen te nemen,enm cas van weygennge, daer toe reëlijck ennietder daet kunnen bedwongen werden, ten wareeeni ge merckelijcke redenen by haer te allegeren, en by den Schepenftoel voor foodanige te keuren hun daer af quamen te difpenferen. —-J>e voornoemdegecommitteerde of geconjli- meerde Momboirs fullen gehouden wefen ftffi.' fante Borgen te ftellen vóór goede adminiiha- tie. Alle foo aengeboorne Teftamentaire ais ge. conftitueerde Momboirs fullen binnen drie weec- ken, nadatfy de Momboirdye aengevaert heb- ben , gehouden wefen te maecken Inventaris van alle Goederen, foo Meubile als Immeubile, de- welcke in den Sterrhuyfe bevonden werden. Ende fullen de geconftitueerde Momboirs ge- houden wefen van hare adminiftratieyederjaer aen de Schepenen over re brengen pertinente re- keninge, met aenwijfinge van de geldenenre- venues, omme metkenniiïèengoedtvindender felver Schepenen, ter meefte feeckerheydtendi voordeel der Pupillen o fanderen bekeert en uyt- gefet te werden. Geene vafte Goederen der Pupillen ofte ande- ren , en fullen mogen verkocht of bezwaert wer- den, als door de voorfz Momboirs , metkenniife en goedtvinden van de Schepenen. Dewelcke van de redenen haer moverende, door haren Secretaris fullen doen notitie hou- den, om in tijden en wijlen aen de Pupillen» meei derjarigh geworden zijnde, en aen anderen onder Vooghdyeftaende, foo wanneer fy daer af fullen ontilagen werden, te konnen dienen tof harenarichtinge. Ende fulcks voorgegaen zijnde, fullen defel- ve by publique proclamatien aen den hooghften Bieder, by't uytgaen der brandende kaerile v«* den verkocht, op pcene van nulliteyt, ing^alJe nders quame te gebeuren.                   ' ' * /i, De Gelden vandevoorfchreveGocderenpr* ederende, fullen met kennifle ende goeütvtf' en van het Schepen-Gerecht, aengeleghc we-

den ten meeften nut van de Pupillen cndeai»

X.CAPITTEL. Van de Momboirfchap of Vooghdye. ΤΛΕ Schepenen zijn Opper-Momboirs over de •■"■^ohbejaerde Kinderen der voorfchreve Stadt, zijnde Weefen onderde vijf en twintigh jaren, dewelcke Vader ofte Moeder verlooren hebben, en over meerderjarige Sotten enfimpele Perfoo- nen , en moeten alle aengeboorne en Teftamen- taire Mosiboirs en Vooghden approberen en in

Indien de aengeboorne ende Teftamen | Momboirs haer niet na behooren en q"JJ. ιζ de adminiftratie van de Goederen, ende' ,&y opvoedinge van de Perfoonen haer aenbev fullendeSchepenen, alsOpper-Voogh^faec. innevoorfien, naer gelegentheydt van

XI. CA*

-ocr page 597-

Rechts-vorderinge inden Raede van Brabant, &c. ^y$

Jufti

ieen

ventilerende zygediendt of geadvifeert hebben» omme haerindeloopende termijnen in hetdecre~ teren op incidenten, endeinhèt Vonhiffendaer van te onthouden , ende fullen oock foodanige faecken niet vermogen te recommanderen aen hare Confraters, ofdefelvedaeraf te imbueren, gelijck fy oock voor den Iel ven Gerechte, géduy- rendehare funétie, geene faecken noch Procef- fen en fullen vermogen-aen te nemen , te bedie- nen , of door eenigh ander Advocaet te doen be- dienen , directelijck noch indirectelijck, alles op pcene van füipenfie van hunne officie, en van in- habiliteyt voor't toekomende. In faecken daer Burgermeefters en Gezwoo- rens, op't verfoeck van Parthyen, ofuyteygen beweginge fullen begeeren ad vis van Rechts-ge- leerden, fullen haer dienen van den Penfionaris ofPenfionariflen, foo mondelingh als fchrifte- lijckj na dat het Gerecht fal oordeelen te behoo- ren. Alle Commiiïbriale befoignes vanBurgermee- fteren en Gezwoorens, iul'len op hetStadthuys gehouden werden, fonder eenige verteeringc, tot lafte van Parthyen. Burgermeefters en Gezwoorens fullen gehou- den weien alle arme en onvermogene Pcrfoonen gratis re expediëren, en de termijnen foo veel te bekorten als'tdoenlijck wefen fal. Alle verkoopingen die in de Tafel van Leenin- ge voorvallen, gefchieden ten overftaen van Ge- committeerde uytdeGezwooren Raeden. Na de renovatie van de Magiftraet, ibo com- mitteren Burgermeefters ende Gezwoorens uyt den haren, twee Mcs-keurmeefters , ende twee Forfaict-meefters. Het officie van Mes-keurmeefters beftaetin't onderfoecken en beleggen van informatien, ten by wefen van een der twee Secretariiïen, tot laft van de geene die tegens malkanderen Wapenen ofte Geweer gebruyekt, of daer mede gequerft hebben, foo nochtans dat daer inne geene hoog- heydt en is gelegen, beftaendeinpunitie van lijf of lidt, of andere correctie, den Hoogen Gerech- te toeftaende, en verval Jen de fch uldige in twaelf hoorens-guldens, en daer en boven voor pijne, fmart en meefterloon, naer arbitrage van den Rechte, Het officie van Forfaift-meefters beftaet in 't onderfoecken en beleggen van informatien, tot lafte van de geene die met vuyleinjurieuiêende fmadige woorden yemant hebben bejegent, die met zweerenen vloecken den name Godts mis- bruyeken, die malkanderen met vuyften ilaen, met voeten ftooten, en diergelijck, of die voor- fien zijnde van eenigenflock, of ander Geweer, een ander uyt den Huy fe dagen, fonder het felve Geweer te gebruyeken. De voornoemde Mes-keurraeefters ende For- faict-mcefters en vermogen met geene Partyen te compofèren nochte accorderen, directelijck noch indireftelijck, op pcene van fufjpenfie en in- habiliteyt, maer zijn gehouden hare informatien wel en oprechtelijck beleydt en genomen zijnde, te brengen inden Eerfamen Raedt, om aldaer ge- lefen en gedifpeneert te werden als na behooren.

XL CAPITTEL. J^2 degez&yoonn Raeden. Ρ .ezwoorenilaeden, acht in 'tgetal, waer

D

affier zljnBrabantsgeboome3enyierLuyks

^onrne, Requalificecrt en aengefteldt gelrjck 3          onder het III. Capittel is geordon-

hiCrjSSameër7; fullen alle DingTisdagen, nSukv^ddag^metdeBurgermeeiiers mtar Kamer op den Stadthuyie vergaderen,om ffieteadmin'iftreren, fonder dat den felven Lhfalmogen uytgeftelt werden. ^ De felve Gefwoorens Men met,neffens en ten overilaenvandeBurgermeeiters^kenniiTeenju- dicature hebben van alle perfonele Civile faec- ken procederende van Koopmanfchappen en verkopingen, verhuyringen , en diergelijeke conventie en contracten van Partyen, van beken- de verloopen van venten vaninjunen, civihjck eeintenteert, van meublen en gereede pennin- gen, engeneralijck van foodanige faecken, die by die ilichtinge van den jare vijftien hondert fe- ftjgh, enhetgevolghdegebruyck aen den Lage Gerechte zijn toegevoeght, foonochtans, dat by foo verre eenige interpretatie op 'tftuck van dejudicaturetuflchen de Burgermeefters en Ge- zwoorens, ter eenre , en de Hoogh-Schoucen en Schepenen, ter andere zi jde,gerequireert wer- de, Wy defelve aen Ons nebben gereferveert, fonder dat Wy hegeeren dat de voorfchreve twee Gerechten eenige Proteftatien, Gonteften ofte Conflicten fullen voorwenden ofte voortfetten, fulckswel expreffelijck verbieden midtsdefèn. Ende op dat den cours van Juftitie niet ver hin- dert en werde, foo en fal niemandt van de Ge- zwoorens fich ten vooifz dage mogen abfente- ren, fonder kenniflè en goedtvinden van dere- fpeftive Burgermeefters, op poene van een quart rijcksdaelder, die op poene van Onfe indignatie fullen forgen dat het meerder getal der Gezwoo- ren altijd aen de handt zy. In geene faecken fal mogen geinterloqueert, ofte ten principalen gefententieert werden,als ten 0ν^εη van drie Gezwoorens van yder zijde. Allefaeckenbeneden honderdt guldens eens, iul'en ren dage bv Burgermeefters te prsefigeren, mondeluigh tuifchen Partyen werden gededu- ceert, en fommarieen dep/anoafgedaen. Uock fullen alle andere faecken, by Burger- hiSS?^en1GeZw°orens ge wcfèn, hare executie «eoücnondercaucie, foodateygentlijckdaeraf ka apP J maer fimPele reformatie komt te val- fil deÜ R ffecken beneden de honderdt guldens, noch λ rmantJ komende te fuccumberen, pJmbw·? boven furneren fes goldt-guldens,

Stadt, Alk **♦ fullen

execurabel , ten behoeve van de ien van injurien, civiliter geinten-

d*4cSae nmjdcfummarie ende de plano wer- vi!K)|j en' dan de gecne die fich gegraveert miiEHir^ngen/}:>PeUeren aen de Heeren Com- Gez" Clfeurs- "* ίη'ηρηίεη Raden die Advocaten zijn, ful- ^aenSir6" van hare Officie verklaren en CKen lnwat faken voor het Gerecht

XII. CA*

-ocr page 598-

		576          ' Placaten. 5-Boeck. 4-Tit
						buyten de voorfz vidimêringe eenige betalin fal vermogen te doen, oppcene vanroyerin^ ten ware dat den Eerfamen Raed, uyt den ho Ρ de van de abf entie der Vidimateurs anders goed" vonden, van welcke ofïïcien en bedienineehi na breeder fal gefproocken werden onder hetC? pittel van de Stadts Finantien. XIII. CAPITTEL, Van de Commijfarijfen Infiru&eurs. T^E CommiiTariiTen Inftrufteurs beitaenin't " getal van vier, daer af twee van Brabantfche geboorte by Ons, en twee van de Luyckfche geboorte by den Heere Biiïchop ende Prince van Luyck werden aengefteldt uyt de geqmlifjceer, fte en honorabelfte Burgers der voorfz Stadt ,diè ten minften twee jaren met hetièlve Burgerfchap zijn bekleedt ge weeft, endiein Rechten, Cou- ftumen en Pradtique zijn ervaren. De Commiiïariiièn Inftru&eurs fullen boven en behalven het geene hier vooren is geftatueert) inhaerreguard Capitulo III. hebben enhande* len de bereydinge en Inftruclrie vanfaeckenvan appel, foo van den Hoogen als Lagen Gerechte, geaflifteert van den Griffier, op wiens Griffiede faecke in deeerfteinftantie heeft geventileert. En fullen hier inne volgen en pun&uelijck na- komen , en doen nakomen de Ordonnantieop deformevan appellatien geëmaneert, ende hier achteraengevoeght. Tot wekken eynde fy alle Maendagen ende Donderdagen ten acht uyren's morgens met den voornoemden Griffier fullen vergaderen op dea Stadthuyfe. Dan in cas dat eenen of meerder Commiflarif· fenlnftru&eurs quame wettelijck gefu/peéreert te werden, ofabfenttezijn, foo fullen de Pen· lionariiïèn, ende foo noodigh meerder neutrale Recht-geleerden by den praïfenten geaflumeert werden. De voornoemde CommiilariiTen ïnftrufteuj fullen in publicque Sejfie rangh nemennadeaf- gaende Burgermeefters. XIV. CAPITTEL.
				XII. CAPITTEL. - ,
			Van de Taj - meekers. ΐ"\Ε Pay-meefters, twee in 't getal, waer af den ■k^eenenis Brabands, en den anderen Luycks geboornegequalijficeert en aengefteldt, gelijck hier vooren onder het derde Capittel isgeordon- neerten geftatueert, fullen ontfangen, admini- ftreren en verantwoorden de Stadts Middelen en Finantien, foo en gelijck hier onder fal werden geféyt, en dat by beurten, en jaer om jaer, daer afdeneenenwerdt genaemt betalende Pay-mee- fter, en den anderen vidimerendeofteleerende Paey-meefter. De Pay-meefters zijn gehouden,te ftellen goe- de en fuffifante Borge voor hare adminiftratie,tot contentement van den Eerfamen Raedt , aleer fy tot eenigen ontfangh geadmitteer t werden. DePay-meeftersfoodanigeBorgegefteltheb- bende , lullen ontfangen de Stadts Middelende- ftaende in vier vijfde-deelen van het provenu van de Mout-en Koorn-wage. Den Wijn-excijns. DeKool-excijns. 's Lands fubfidie tot den Brandt van de Corps de Guardes. De oude firmitey ten. DeVet-waegh. HeckleynLicent. De boeten ende amenden dewelcke aen de Stadt werden toegewefen. De Middelen van de Brugge, en eenige kley- nigheden, nader in Stadts Reeckeningenuytge- druckt. Wekken ontfangh de Pay-meefters fullen hebben te doen en te houden, foo en gelijck by de refpe&ivePachts-conditien of andere Ordon- nantien fal werden geftatueert, fonder dat noch- tans de voorfz Stadts Middelen by eenige Magi- ftrale Ordonnantien, buyten des Pay-meefters Comptoir fullen werden gediverteert ofgeadfig- neert Den betalenden Pay-meefter fal gehouden we- fen te verantwoorden het gantfche ende geheele provenu van alle de verpachtingen, foo als defel- ve aen den laetften Bieder, by't uytgaen van de brandende Keer ife fullen verbleven zijn, fonder dat hy fal vermogen tereeckenen met eenige re- ftanten. Tot wekken eyndehy fal vermogen dereipe- Örive Pachters te obligeren tot foodanigenBorg- tochte, als hy tot fijne fecuriteyt fal bevinden te behooren. De Pay-meefters fullen met en neffens d'Op- per-FabricquenenBouw-meefterbetrachtenhet gemeene befte omtrent alle Stadts beftedingen en leverantien, foo en gelijck hier vooren onder het Capittel van de Stadts Fabricque breeder is gefproocken. En fal den vidimerende of kerende Pay-mee- fter alle Cedullen van leverantie en andere, hoe- danigh die mogen zijn, met kennifïè van faec- ken moeten begrooten en teyekenen, aleer de- felve aen den Eerfamen Raedt fullen zijn ge- bracht, en aldaer fullen mogen gepafleert wer- den, fonder dat den betalqnden Pay-meefter
							Van de Penfionarijfen· ». DE Penfionariflèn of Sindici in hergetaivaj twee, deneenen Brabands geboorten anderen Luycks gebooren, fullen aengeiteitv den by Commiflie van den Eerfamen Raea><3 byOns, of Onfe CommiirarifTen Dedew» b confirmeert, en fullen wefen geprate eiw~ vocaten, en gehouden wefen op den &tao, dagelijcks, des van nopden zijnde te oegg^ ren en te adviferen in alderhande «5?2|Ηε|* dienft van de Stadt betreffen, en ^ «"KJe* Raeds-vergaderingen op Maendagn h^zm, nen, als waer fy geen andere als adviiere^ mehebbende, met alle refpeftnillenaa ^. rapporteren, endenlaft enCommim          . gen, die den Eerfamen Raedt «gg^d* gen, daer inne fy met extenüen aa *Rae£js.0r- dragen, expeditienendeanderiinsae        ^ donnantienpunauelijckfullennakpmen.

-ocr page 599-

itie. en Rechts-vorderinge in den Raede vanTkaban£3 &c fy γ

Jufti

gen naer de refumptie pertinentelijck teBoeck brengen, metibmmaireinfertievandeninhoudr. der Requeften, of andere Inftrumenten, daer op eenighRaeds-verdragh, Decreetof AppoincÏe- ment is gegeven! En geene der lelver uytgeven, als die fymet hareSignature fullen hebben bekrachtight. Alle Brieven die aen de Stadt geaddi eilèerdt werden, iiillen na lecture in den Eerfamen Raed op haren dagh werden geregiileert, met by voe- ginge van het Raeds-verdragh daer over geno- men. Alle Brieven die van Stadts wegen afgefonden werden, nadatgeleiènengeëxamineertzijn, ge- lijck hier vooren Capitulo tertio is gefeydr,fullen mede exacïelijck op haren dagh, en fonder ver- fuy m werden geregiftreerr. En fullen de Secretariflen , om te faciliteren het ηafoecken van de Raeds-verdragen, in de marge van yeder, met weynigh woorden het con- tenu offubjeftdenoterenj dat oock in'treguard van de Milïïven, en van andere Refolutien fal werden gepraftifeert. Sullen mede alleReceflèn ofte Ordonnantien van de Heeren Commiflaiiflèn Decifeurs perti- nentelijck regiftreren. Engeenderhandefaecken reveleren «och be- kendt ma ecken, voordatdefelvena de refump- tie mogen gepubliceert, of bekendt gemaeckt werden. En voorts alles oprechtelijck, eri met allere- ipecl:, foo buyten als binnen de Vergaderinge manieren en nakomen, dat haer door de Raeds- Vergaderinge fal werden aenbevolen* XVI, C Α Ρ Ι Τ Τ Ε L. Van de SecretGriffen, van Schgpenen, en vah Burgermeeftersende Gefwoorens. ΊΓΧ& Secretariflen der Hooge Gerechten zijn ■"--'twee in 't getal, den eenen van Brabantfehe geboorte, endeden anderen van Luyckfche ge- boorte» en worden by de Genadige Heeren en Princen refpeétive aengefteldr» De felve Secretariflen fullen weien Luyden die ten minften ervaren zijn in de Pra&icque, indien geene Rechts-geleerde. Ende en fullen raedt, daet, nochteinftrUcTrie vermogen te geven in eenigerhande faecken ofte proceflèn, hangende op hunne Grinien,veel min- der daer inne vermogen te dienen ofte te patroci* neren, op poene van in habiliteyt. De felve Secretariflen fullen gehouden zijn alle geding-dagen, foo ordmarifche als extraordina- rifche te obferveren, en by te woonen, oock in Peribon»of by fieckte en noodige abièn tie, door eenen gezwooren Klerck, de Hoogh-Schouren en Schepenen aengenaem zijnde, de Rollen te houden, en fonder weet en goedtvinden van den Hoogh-Schout,haer niet mogen abfenteren buy- ten de Stadt. Sullen alle notulen en extenfïen > die haer aen- bevolen werden, getrouwelijck opllellen ende houden. :              ' α·-/ο /..·...;*··...: nïzwj Sullen geenderhande traniporten , gichten» Aaaa                       noch

/l-iienhaerinetallcnacririgheytbevlijtigen ' 3 Proceflèn en differenten, dewelcke den fV^enRaedt, of het Corpus der Stadtfoude Eer uvtfeenhebben, te befchrxjven, tedin- jn°genente bevorderen» &o als de behoudenis tirades Privilegiën, de Achtbaerheyt van de Sraet, en hetgemeene befte der Ingezete- „enfulleavereyflchen.                         . Suüenoockgehouden weien haer te laten ge- bruYckeninalleDeputatien die buyten de Stade η bevdePrincen, of elders fullen gedecerneert vrden, foo verrefy daer toe fullen werden ver- acht ende haer voorts reguleren, foo als hier voorenCapituloIII.op'tftuckvandebefendin- geisgeordonneert. Sullen oock gehouden wefen ter mamite van deHoogh-Schouten en van de Burgermeefters te vaceren, tot de le£l ure der Proceflèn, daer in het advis vanRechts-geJeerde fal gerequireert wer- den, en daer inne, 'tzymondelingh offchrifte- lijck raifonneren, en oprechtelijck adviferen. pePenlionariiTen en fullen oock geen Jura of falaris mogen genieten, ter faeckevandelecture der Proceflèn, of van hunne advifen daer inne te geven. Noch en fullen in eenige iaecken, die bin nen de voorfz Stadt ventileren, of die fy weten dat aldaer fullen komen aengehecht te werden, ver- mogen te adviferen, veel minder daer inne als Advocaet te dienen, ofte patrocineren, ten ware niet voorgaende permiflie., DePeiiiionariiTèn hebben rangh en feifie nef- fensdeCommiifariiTenlnitrudreurs. XV. CAPITTEL Van de Secretarieën vanden Eerfamen Raedt. Π|ΕηEerfamen Raedt der voorfz Stadt werdt bediendt van twee Secretariflen, deneenen van de Brabandtfche, den anderen van de Luyck- fclicgeboorte, en heeft daer af de difpofitie en collaue. M^e Vo°rnoemde Secretariflen moeten in alle Maendaghfcheen andere Raeds-vergaderiiigen, deeeriteenlaetfteprsfentzijn. .11 α v°ornoenide Secretariflen zijn gehouden aiieüePrafenten en Abfenten in yeder Raeds- ren 5n§C met naem en toenaem te annote- r?' e™edaer af extraft te geven aen de Heeren

?,?Pic,«te werden

rs t'harer aenkomftci om

nabehdoren.

AüeRaeds-verdragen, Decreten en Appoin owSc moeten of ftaende Vergaderinge ^ordeSecretariiTp.n. v.i^n.,4»^Χ,κ~*» JL

d

ι iS5retariiren> vol£ens de conciufie wer- viérP,,L ■? ?fdoor dePenfionariflèn binnen

Vierenrw" · u υι "c *■ cuuonan fter v/mT^ Uyren geé'xtendeert, om ter na- Sondf in,gegerefumeerttewerdei1· feCóSrrrlckerefumptiedeSecretariiTengee- öe^nten aa?ennoch Decreten en Appoin- derelveftaenrilvm0gjn uYttege^n, 4en ware denenee7n Γα ?!F,de™ge gelefen * en om re-

Vo

rge öeSc

efuly

eert.

liJdende> gehouden wierden

^creSe?f^ Men aIle Raeds-verdragen, IV nVtPpoma:ementen binnen drie da-

-ocr page 600-

578 '..             Placaten. 5.Boeck. 4.Tit.

ctie j en by den Secretaris niet geregiftreert^ii S de, fullen nul wefen Parthye gein ter efleerde ï ^ens den felven in haer geheel voor haer intereft' fonder dat defelve Booden in hare rechten eenie' fins de Lijfte te buyten fullen gaenof exorbite* ren, op gelijekepcene. , En fullen alle Decreten getrouwelijck aenPar, tyen inümeren, ende ten volgenden dage daeraf rebes overbrengen aen de refpeftive Griffien nefFens de rechten daer toe ftaende. De Roey-booden van de Hooge Gerechten fullen omtrent de Collegien van Schepenen, ti in't doen van hare Exploiften de Roedepubk quelijck dragen, en de Ban-klöcke treckenop de gewoonlijcke dagen, op pcene van drie gout. guldens. De eené en d'andere Booden fullen alle ordi- naris en extraordinaris Vergaderingen vande Ge- rechten opwachten, en haer in alles vlijtigh en getrouwelijck quij ten, wat tot het doen van da- gementen, exploiften, relatien ende anderfins, tot hare Arnpten fpefteert, op poene als boven. XVIII. C Α PI TT EL Van de Advocaten.

noch goyingen, of dicrgelijcke Aften judicieel ten Regiftre brengen, veel minder by Gopie uy t- geven, als na dat deielve met kennifle, ende ten overftaenten minilen van tweeSchepenen, ge- pafTeertzijn. En fal de voorfchreve regiftratie moeten ge- fchieden binnen drie dagen,na dat de Aften voor Schepenen gepaflêert, of neergeleydt en gere- cognoiceertzijn, op poene als vooren, dat Par- tye Geintereiïèerde haer verhael fal hebben te- gens den gebreeckigen Secretaris. De Secretariflen en fullen geene Schrifturen noch andere Aften reveleren, noch door hare Klercquen laten reveleren, foo lange de felve be- hooren fecreet te blijven. I En fullen geeneExtraften ofte Copien uytge- ven, als onder hare Signature. Sullen mede fchuldigh zijn in haer Regïfter of Rolle inde marge aen te teeckenen de rechten die Partyen betalen, om in het taxaet daer opgelet te werden. Noch en fullen in 't ftuck van informatien, de- polïtien ende recollementen van Getuygenniet fimpelijck(lellen affirmat> maer fullen de depo- fitie in'tlangeextenderen.

Welcke Poinften en Articulen oock fullen na- gekomen en geobferveert werden by de Secreta- riflen van het lage Gerecht, wefende de felve daer af hier vooren ten aeniïen van den Eerfamen Raedt geiproocken.

Λ Lle Advocaten, de welcke in defe Stadt ful- ■^"■^-len willen patrocineren en Advocature exer- ceren, fullen alvooren by de refpeftive Gerech- ten moeten doceren met hare Brieven, dat iyin eene voorname en geauthoriièerdeUniverfiteyt gepromoveert zijn, tenminften adgradumU· centia. Ende fulcks betoondt hebbende, fullen den Eed doen, dat fy getrouwelijck hunne Partyen fullenvoorftaen, raden, endefenderen, onder redelijcken falaris, en dat fy der Stadts Gerech- tigheden, Privilegiën en Statuten fullen obfer· veren en bevorderen, ende geen fins met haren weten of toedoen defelve tegengaen of infringe- ren Alle Schrifturen dewelcke komen te dienen voor de refpeftive Gerechten, fullen moetenge· maeckt en geteeckent wefen by een AdvoeaetjOp pcene van rejeftie.                                    . Ende fullen de Advocaten haer onthoudend de felve Schrifturen, gelijck oock in mondelin- ge Playdoy en van alle injurien en inveftiyen, op pcene van twaelf gout-guldens voor 4,ce"kj2j ie, voor de tweede reyfe van fuipenfievoor tiidt van fes maenderi, ende voor de derde rey dat defelve niet meer en fullen den voorden Gerechte daer het <

XVII.'C Α Ρ Ι Τ Τ Ε L. Van de Stadts-en Gerechts-Booden. DEn Eerfamen Raedt committeert acht Boo~ den, die foo wel de Burgermeefters in 't be- fonder, en het Lage Gerecht, als den Eerfamen Raedt bedienen, daer afvier zijn vanBrabandt- fche, en vier van Luyckfche geboorte, en fullen moeten kunnen lefen en fchrij ven. De felve Booden moeten by beurten, ofte an- derlins, dooreen of meer van den haren alle da- gen aen het Stadthuys opwachten des voormid- daghs van negen tot twaelf j en des namiddaghs van drie tot fes uyren, of foo veel vroeger en later als haer fal belaft werden, ommeinStadtsdienft gefondenengeëmployeert te werden by de gee- ne die aldaer lullen hebben te befoigneren, waer af iy niet fuymigh en fullen mogen wefen , op pcene dat den gebreeckigen op d'eerfte aenklach- te, fonderdiffimulatieial werden gefufpendeert ofgecaflèert. En fullen defelve Booden alle jaren ter eerfter Vergaderihge van den Raedt na half yaften hare Mantels en Degens in de felve Vergaderingene- derleggen, en of gedimitteert, of wederom aen- geftelt werden, na dat van hare comportementen fal werden getuyght. De Booden van het Hooge en Lage Gerechte fullen hare Principalen met alle refpeft bejege- nen, opprenevanfufpenfieofcaflatie." Delèlve Booden fullen hare Exploiften van ar- reften, pandtfehappen, guarandiiTementen, ver- bodten ende diergelijcke, binnen drie dagen aen de relpeftive GrifHen overbrengen, om geregi- ftreert te werden, op poene van arbitrale corre-

is

Geene Advocaten en fullen «erip^ neren voor de Collegien daer fy ^cUfetL· en fullen haer voorts reguleren, *»gffiS& nehiervooren onder dcTitulen van ^g^ ende Gezwoorens is geordonneerdt in guard-

XIX. ^

-ocr page 601-

Τ fHtieenRechts-vorderingeindenRaedevan^Brabant,&c. 579

^ χιχ. c α ρ ι τ τ ε L.

De Procureurs en fullen niet vermogen eenige onderlinge Vacantien te praftilèren buyten de ordinariiche, op poene van vijf goudt-guldens, ten lafte van yeder van haerluyden executabel. En fullen neffens yedere propolitie furncren de Rechten van de loopende Rolle, en van an- deregerechtelijcke Aften, op pcene van parate executie, en haer voorts in't verbaleren en be- dingen der faecken, in tegenwoordigheydtvan de Rechters comporteren in alle modeitie, re- ipeft, en met ongedeckten hoofde , fonder elck- ander in of buyten by wefen als voorente injurie- ren, of onbehoorlijck tegens malkanderen te de- clameren. XX. CAPITTEL. Fan de Notarijfen. T~"\E Notariiïèn dewelcke binnen defeStadt ful* ■*-^len willen exerceren haer Ampt, fullen moe- ten aengefteldt wefen by Ons, ende den Hcere Biiïchop en Prince van Luyck, of by Onfe Com- miiïarilïèn Decifèurs, naer dat defelve wel en ex- aftelijck fuUen wefen geëxamineert ende capabel bevonden. De tegenwoordige Notariiïèn , die te veel 'm getal zijn, fullen verftervcn tot het getal van twaelven, ende fal als dan deplaetfevan dever- ftorven, by beurten van Religie, op de nomi- natie van den Eerfamen Raedt, door de beydc Princen ofte hare Commiflariiïèn werden gciüp- pleert, daer omtrent den Eerfamen Raedt wel fal hebben te letten , dat fy geene onbequame fubjeften en prefenteren. De Notariiïèn fullen alle Minuten van Aften die voor haer gepaiïèert werden, by Partyen Comparanten, en by de Geruygen doen teecke- nen, indienfyfehrijvenkonncn, en indiennier, daer af op de Minute exprelïe inlertie maecken» oppcene voor de eeritereyle vanfufpenfievoor dentijdtvaneenjaer, en voor de tweede rcyfe van caflatie. En fullen van alle Aften, geene uytgcfondert, houden pertinent en punftueel Prothocol, op dat Parthyen, fulcks van nooden hebbende, daer toe mogen acces, en daer van vifie hebben, om- me waerinne nader te voorfien, de Norariilcn fullen moeten gedogen dat den Eerfamen Raedt committere twee of meerder Perfoonen, dewelc- ke van drie tot drie maenden, of van half tot half jaer infpeftie nemen over de forme en conftitu- tievanliareProthocollen, en van derfelver Mi- nuten, op wekkers rapport gedifponcert fal wer- den by fufpenfie of anderiins, alsnabehooren. In faecken van Proces en fullen voortaen geen Altren Notariacl geadmitteert werden, om by de Gerechten te werden gerecolleert, rmer fullen alle foodanige Aften verleden werden voor twee GerichtS'luyden en Secretaris, op pcene van nul- liteyt. Sullen voorts de Notariiïèn haer gedragen in. allegetrouwigheydt en oprechtigheydt, en haer conformeren aen defe Statuten en Ordonnantien foo veel die haerluyden mogen aengaen,

Van de Procureurs.

die veel in 't

t-\Ftegenwoordige Procureurs, die veel: Dfctalziin,iunenveriterventothetgetal

van

, endaernabydeHeerenCommiirari0en η rifeurs, met beurten van de Religie., in gelijck etal eefuppleerC werden, ter nominatie van den fer&menfUedt. De Procureurs lullen aen de refpeftive Ge- pchtendaervooriy fullen occuperen, denEed Joen dat fy het recht van hare Party e getrou- welijk en behoorlijck fullen waernemen ende voorftaen, onder redelijcken falaris daer toe ftaende, welverftaende dat fy geene onrechtma- tigefaecken nialitieufclijck en fullen voorcfetten ofdefenderen, op poene van arbitrale correctie, Patfydeordinans Rollen en Gedingh-dagen tfldelijckten negen uyren , en punftuelijck lul- len obferveren. Ende dat fyStadrs Privilegiën, Statuten ende Gerechtigheden fullen helpen bevorderen, fon- derdefdve tegen te gaen,ofeenigeindracht daer aen te doen. De Procureurs, zijnde Militaire ofte andere Suppooften, fullen voor den aenvangh van hare Bedieninge, haer onder werpen de Politicque en CivileRechts-fpraecke van deMagiftratenende Gerechten der voorfchreve Stadt, in alle faecken dieniet Militair en zijn, of die niet en depende- ren van andere hare funftien. Soo wanneereenigen Burger of Vreemden fig diende van ecnen Procureur, om fijne faecken aen te hechten of te defenderen, fal defelve fich ter refpeftive Griffien doen verfien van behoor- lijcke conflitutie ende procuratie, met den aen- vangh der faecke, of in cas lijn Meefter abfent is, faken derden gedingefuffifante Procuratie over- leggen met ratificatie, by faute van welckePro- curaöePartye advers fal de keure hebben, om de faeclceteneynde toe te laten voortgaentot lafte van de Procureur die defel ve aengevahgen heeft, otceornabfolütie van de inftantie te verfoecken. Indien eenigen Procureur door negligentieof ver/uym fijns Meefters recht verachtert ende ver- waerlooft, fal defelve daer voor recerchabel en re- Iponiabelwefen. DeProcureurs fullen haerin faecken voorde ooge Gerechten te ventileren, pertinentelijck "vrorraerenover de qualiteyt der Perföenendie Lutrri°0Cken werdcn ' offe Brabanders ofrc pcte t ρ z,Jn» om by dien middel alle incom-

drie

_eFroc.eduren te verhoeden, op poene van

gout-guldens.

vcikIV im ter Rolle fullen &o kort en ner- extenf en WerdenalsdoenllJck 1S> endealle derdf"ien '* fcrtt)tïs werden overgegeven ( fon- verhindtraa\Vande ^ο11εηΊ€* lange Verbalen te berden ° °P pocne dat de Procureurs fullen ken n geamendeert naer bevindinge van faec- dcnconfrOCUre"rS fullen van alle termijnen hou- tariiTcn glfter te£ens de Rolle van de Secre- vancenA? ^CcneSchrifturen indienen, dan die ¥V-l,beitatueert, j

XXI. CA-

Aa

aa 2

-ocr page 602-

j8o                    Placaten. 5. Boeck. 4. Tit.

paritie,eneffe£livenakomingevandevoorfzSe \ tentie, binnen andere drie weecken als vooren1' Of fullen by gebreecke van dien, deCohab' tanten van den Gearrefteerden, 't zy de felveoiw derofbuyten het territoir en diftridt vanbeydè de Princen defer Stadt woonachtigh zijn, fcy digh werden aen het arreft binnen defe Stadt of fal den Violateur van 't arreft met de fterekehant mogen ingehaeldt ende aengehouden werden tot dat den Arreftant reëlijck fal wefen voldaen.' Alle Arreften die binnen's jaers niet en ver- den vervolght by infehrijvinge of anderfins, zijn, defaffo verdweenen. Soo wanneer eenen Burger arrefteert eenen Vreemden of des felfs Goederen, om daer door JurisdicTietefonderen, foo fal die faecke, van hoedanigen nature die zy, voor den Hoogen Ge- rechte, des man des ban werden geinrroduceert, vervolght en getermincert, ten ware dat fooda- nigh arreft en inftitutie van aftie ontftondt m den hoofde van ingekochte, verkochte, enge- leverde Warenen Koopmanic happen, in wek- ken geval de faecke navoorgaende openingeyan arreft, met, of fonder reclame fal werden afge- fonden aen't Lage Gerecht, om aldaer vervolge en getermineert te werden. Enby foo verre den eenen Vreemden den an- deren arrefteerden in Perfoon of Goederen, foo fal de Jurisdicf ie privativelijck voor Schepenen gefondeert zijn, ende de faecke aldaer getermi- neert werden, fonder onderfcheydt of defelveis crimineel, reëel, perfoneel of mixte. De Gearrefteerdens , komende in oppoiirie, werden ontilagen onder cmticfideijuffoir, of by overbrengen van Acte van Verbant hunner Goe- deren van de Rechters, waer onder die zijngek- genj oijuratoire de reintrando totiesquotiesm gelegentheydt van faecken, en werden onr/an- gen in ordinaris of extraordinaris Proces, oa dat de nature der faecke komt te vorderen. Gelijck oock het Vonnis te wijfentenlaften van de Gearrefteerde, ofte op fijnen Perfoon by detentie, of op fijnen Cautionaris en verbergt Goederen, ofanderiins, werdt ter executief fteldt. XXII. CAPITTEL In materie Crimineel.

XXI. C Α Ρ Ι Τ Τ Ε L.

Stijl en maniere van Procederen •van Arreflen.

D!

Stadt heeft het recht dat alie vreemde Per-

foonen ende Goederen daer binnen mogen werden gearrefteert, foo fchuldigh en onfchul- digh als fy mogen wefen, en werdt daer inne ge- procedeert gelijk onder den Titul vandeHoog- Schóuten hier vooren is aengewefen. De geene die ten dienfte van de Stadt daer bin- nen komt, en mach voor dien dagh nietgearre- fteert werden in lijn Perfoon of Goederen. Geene Arreften en mogen werden geinterpo- neert op vremde Perfoonen, geduyrendc de Ker- miiTen of Vryheden van St.Remaclus, St.Servaes enSt.Remiguis, binnen wekken tijdt oock de gene die voor heen zijn gearrefteert geweeft,niet mogen befwaerdt werden, ten zy over fchulden binnen defelve Vryheden gecontracl:eert,ofover afreeckeningein dien tijdt gehouden,behoude- lijck dat de Violateurs van arreften aen een twee- de arreft fullen fubjecT: blijven. Wanneer verfcheyde Crediteurs op yemandts Perfoon of Goederen Arreft interponeren, foo en komen de vroeger of later Arreften in geene confideratie om daer uy t geprefereert te werden, maer werdt het recht van preferentie gemetieert uyt de nature der fchulden, en diligente pour- fuittevanden Arreftantin't bekomen van Von- niilê. De geene die fonder oorlof van't Gerechte or van Parthyen uyt het Arreft wijeken , werden ' doordeHoogh-Schouten des man des ban eens en andermaelingefchreven by Brieven aen hare Perfoonen, en üch niet fifterende , werden de derde Brieven met de ingeilooten Wedden ge- addrefTeertaenden Officier, Magiftraet of Rech- ter, terplaetfe daer dênGearrefteerden woont, ten eynde hy of fy den Gearrefteerden binnen de- feStadt leveren, foo fchuldigh en onfchuldigh als hymagh wefen , enfulcksnietgefchiedende, foo fal in contumaciam tegens den Gearrefteer- den werden geprocedeert en gefententieert,wel- ke Sententie door den Rechter des Gearrefteer- dens binnen drie weecken na overgefondenere- quiiitieeffeftivelijckendereëlijck fal werdenen zij η ter executie gefteldt, fonder dat den Gere- quireerden Rechter uyt eenigerhande oorfaecke de minfte kenniiTe van faecken fal vermogen te nemen. Enby ontftenteniiïe van foodanige reële exe- cutie, en effe&ive voldoeninge des Arreftants, fal d'eene en d'andere Prince defer Stadt, des verfocht zijnde, den Officier, Magiftraet ofte Rechter van den Gearrefteerden, onder fijn ge- biedt en territoir gehoorende, daer toe houden by aenfehrijvens, dat defelve executie binnen

EEnenMifdadiger zijnde gwppreho>d«** crimineflagrantibj denuntiatie, of navo ι gaende Decreet, fal ten langhften binaen^ dagen na de apprehenfie werden terecht gettcw» en tegens hem geconcludeert na belang des η ofdermifdaedt.                               . ■ hm> Waer tegens hy binnen vier ^^fW^L· ren, oflanger, mondelingh oftefchnW ^ hebben te antwoorden, na dat Schepenen,

andere drie weecken reëlijck en effedivelijck ge- fchiede, ende dat den Arreftant triumphant vol- daenwerde. Of incas den Gearrefteerden onder een vreem- de Jurifdiftie woonachtigh is, fal d'een of ander Prince defer Stadt, des verfocht zijnde, defelve requifitieaddrefleren aen den Heer of Magiftraet der feiver vreemde Plaetfe, ten eynde van reële

examinatie en anderiïns, uy tde inro"u*1^*lJ &p circumftantienvan'tfeytfulleaoordeeicn

hooren.                                  , «nrete&&· IncasvanbekenteniiTe, werdcgcproPc tot Sententie.                                A^deP^9' . Ende in cas van onkentemfle, %f™£Z^

vengeexamineert, dwerdende, iöo wer

dt den Geapprebendecratcf

-ocr page 603-

itie en Rechts-vorderinge in den Raede van Brabant, &c. 58 i

men fulcks is gewoon te doen j en fullen defelve billietten in deParochien oock gepubliceert wer- den door de refpeftive Paftoors. De voorfz gedeiigneerde ende gepubliceerde dagen fullen by den Gerechte waergenbmen wer- den. En fullen ten eerften iït-dagen ontfangen ende aenteyekenen alle geboden en hooghfels, met al- le belaftingen der voorfz Huyfen en Erven, de- wel cke fullen aengebracht werden. Op den tweeden fitdagh fal de keeriTe aenge- fteecken werden, ende fal den hooghften Bieder byJt uytgaen der ièlver den Palmllagh gegeven werden, wefendeherrechtvaneenhalveftuyver op yeder gulden van de koop. penningen, dewel- ke betaeldt moeten werden by die geene diëten derden en laetften fitdage, by 't uytgaen der bran- dende keerffe hooghfte Bieder ende Koopcr ver- blijft. Op den derden fitdagh fal de KeeriTe voor de twecdemale aengefteecken werden t en het ge- proclameerdegoedtverblijvenaen den hoogften Bieder, by 't uytgaen der fel ver als vooren. En op dat de Huyfen en Erven foo veel doen- lijck op hare waerde werden gebracht ende ver- kocht, foo fullen de Gerechten ge houden zijn door Stadts Bouw-meefter ende Gezwooren Werck-meefters deièlve te doen vifiteren ende eftimeren, en de waerde daer af doen overbren- gen voor het houden vanden tweeden fit-dagh, opdatd'infettinge of cerftebodt niet buyten de waerde gefchiede; en fullen de refpe&i ve Secre- tariiTen fulckshebben te beforgen, op pcene dat het verfuymt'haren laftefal verhacldt werden. Defubhaftatiealdusvoltrocken zijnde, moe- ten de koop-penningen overgebracht werden in handen vanden Officier des man des ban, binnen feeckeren te prsfigeren termijn , in cas eenige Praetendenten de penningen in materie van pre- ferentie of concurrentie diiputabel maecken, en anders niet. Daer over in fulcken cas moet werden gejudi- cieertals na Rechten. Welverftaende, in gevalle de Koop-pennin- gen niet by en reyeken tot bluftinge van allede fchulden, dat in fulcken gevalle aen den oudften en volgende Rent-Crediteuren , boven hareca- pitalen niet meer als drie jaren verloops en wer- den toegevoeght. Alle welcke folemniteyten gepleegt, de koop- penningen gediftribueert, en het overichot aen den gewefen Eygenaer bekeerdt zijnde, foo wert denKooperinde gekochte Erve gegicht en ge- goeydt door den Officier des man des ban, onder de gewoonlijcke rechten. Maer foo wanneer de koop-penningen nier overgebracht en werden binnen den geprxfi- geerden tijdt» foo werdt de Keerffe wederom aengefteecken, ende in cas van minder verblijf, wert het felve met de koften promptelijckgeè'xe- cuteert ten lafte van den eerften Koopcr,

J

f herper examinatie, of ter torture gewefen,

ter

■Jriaéa magh gefchieden, ten zy dat de poene 'tcrimengrooter ofte iwaerder zy dan de tor- CUrne bekentenifte, geduyrende de torture ge- , moetdaerna buyten pijne en banden van Swerdcngerepeteert, of werdt denMifdadi- L na bevindinge iterativelijck getortureert. Teeens de geene die inde tweede torture be- kent en daer na ontkent werdt geprocedeert^ novwinwfitionem , ofte anderfins naerdatde onhandigheden der faecken komen te vereyf- De geene die de torture heeft uytgeftacn, foo als die by Schepenen gedecerneert was, fonder confeffie, en magh niet wederom gepijnight wer- den als na voorgaende nieuwer en ftereker preu- venalsdiecerftewaren. Soo wanneer, eenen Criminelen geadmitteert werdttotdefchriftelijckedefenfie, foo wertden voetgehouden voor ordinaris Proces, doch met korte termijnen, en kan in terminis probat toni s oocktotde torture geprocedeert werden, gelijck hier vooren inprocejfu extraordinario geftatu- eertis. Criminele Vonniilèn van de Hooge Gerech- tenen zijn geen appel onderworpen. XXIII. C Α Ρ Ι Τ Τ Ε L. In materie njan aBie Hypothkair. ι Γ\Ε geene die eenige actie Hypot hicair wil in- ■*-*ititueren, fal fijnen Debiteur, ofdenPof- fcur van het pandt drie onderfcheyde Gerechts- dagen na den anderen doen citeren, en obtineren regens den felven d'eerile, tweede en derde ge- nachtinge. Ende in cas van oppofitie des Gedaeghden, foo werdtdefelve via ordinaria in fijne antwoor- degehoort, en vervolgens werdt geprocedeert totrepliqueenduplique. Macr den Gedaeghden niet comparerende, 100 werdt den Aenlegger na de voorfz drie ge- mchtingen geadmitteert om neder te leggen fij- nen eyfch, metdebefcheyden daer toe dienen- Ende by f0o verre defelve deughdelijck en fuf- niantbevondenwerdt, foowerdtadjudicatieen JmmiiTiegedecerneert. t\\n elc^eiTmmilïïe, ten aenfien vandegehvpo- t3eïdeHuyfen door den Hoogh-Schout en ^tcöchepenengedacn werdt op defe wijfe, dat den fehCnu nfegdeydC WerdC m ** ^8 ^" den ?{Cn a^fien van Gronden en Erven, dat aen aerde. ^ riumPhant werdt verleendt refch en Walmfik·611 immiiIie alfoogefchiedt zijnde, Procédé .n veertien dagen daer na mogen Ns&S°* fubhafta^, of publique verkoo- lde full? See,vlnceerde panden, tot wekken Pr°clamaH gS?uden werden d"e fucceffive viiftendag otKerck-geboden, van vijftien tot iieftenonFn' en,daera%€affigeert werden bil- fe3 de Kn5andten huyfeielf, den Stadthuy- rck deuren, en andere plaetfen, daer

XXIV. CA-

-ocr page 604-

*

Placaten. 5.Bocck. 4-Tit.

582

endedaer van by publiquelnftrumentenblijcj. condemnatie te hebben, faluyt krachte van u eerfte default condemnatie en executie werdet

CAPITTEL

XXIV.

In materie van ordinarifche Civile Pro-

ceduren voor den Hoogen en Lagen Gerechte,

verleent, ende de Gedaeghden inde koft.

en

condemneert Als yemant gedaegt wert om getuygenis dCr waerheyt te geven, lal in krachte van het eer/ default, gecondemneert werden hetfelve'getJ! genis der waerheyt te geven tot fijne kollen, I" pcenevangijfelinge.                                ' ^ Den Eed de catumnia fal in lim'ine Ut is, end» voor de conteftatie moeten verfocht ende gedaen werden, fonder dat daer na yemandt daer toe fal gehouden zijn. Indien den Gedaeghden ten geftelden dage compareert, en antwoordt, foo lullen totder^ plique en duplique, ende foo vervolgens tor alle andere gerechtelijcke expediticn niet meer als twee termijnen gegeven werden, noch enftilen eenige andere Schrifturen geadmixteert mogen werden, als die hier voor genoemdt zijn, ten ware dat de faecke met de duplique in fraetge- fteldt zijnde, den Rechter na examinarie be-

T""\Ieeenigh Proces, 'tzy voor't HoogeofLa- *"-^ ge Gerecht fal willen beginnen, fal gehou- den zijn door eenRoey-Boode of Gerichts-Boo- de te laren citeren fijne Parthye, des daeghs voor dat de faecke fal dienen eer dat de Sonne onder gaet, hetwelck oock omtrent alle Gerichtelijc- ke Aften, geduyrende den loop van het Proces fal moeten gefchieden. Het dagement alfoo gedaen zijnde , fal ten eerften dage dienende, by of van wegen den Aen- legger overgegeven werden aenfpraecke, met byvoegingevande Obligatien , Rente-brieven, Schuld-Regifters, en andere Inftr umenten, daer op den felven gedenckt fijneproviiie of eyfch ten principalen te fonderen. Indien den Aenlegger ten geftelden Rechtda- ge niet compareert, foofal denGedaeghde, des verfoeckende, geabfolveert werden van de in~

ftantie, en den Aenlegger gecondemneert in de I vondt, datindefelve eenige nieuwe feyten wa- koften, die hy gehouden fal wefen te betalen, al- j rengeinflueert, in wekken geval Partyen fuifen

gereguleert werden om te fchrij ven by triplicque enquadruplique. Waer na de faecke gerefumeert zijnde, often principalen fal konnen getermineert werden, of ten toon gewefen op contarie feyten van Par- tyen. Wel eken toon wederz ijds met twee termijnen ofte met langer tijdt by requifitie aen vreemde Rechters afgeleydt zijnde, fonder denfelven anders als gefamentlijck, endeflarupaffuteoyt· nen, fullen Parthyen hinc inde reprocheren en fal veren â velint alles met twee termijnen, uyr- terlijck gelijck hier vooren gefeydt is. Ende fal als dan niet meer als eenen termijn ge- geven werden tot het teeckenen vanden Inventa- ris , door Partyen of hare Procureurs. Daer mede het Proces in ftaetfal wefen enge· termineert werden, fonder langer uytftelalswfi veertien dagen eens. De Sententie fal na voorgaende dagement van Partyen, of van hare Procureurs gepronuncieert werden ter ordinaris Gerechts-plaets. . . Endefal ten verfoecke des TriumphanfiU11 Hooge Gerecht verleent werden fommatie> wee termijn van veertien dagen.                      ,· En in het Lage Gerecht met termijn íùýç dagen.                                                  ··· Den termijn van fommatie overftreeckenÀö de, fal op naderaenhouden van Partye u\ phant voor den Hoogen Gerechte in fflatff^ crimineel en hypothecaire geprocedeert WP als h ïer vooren geftatueert is: En in m^terl^en reivindicatie, by uytruymingederPeriooi Meubilen te doen door den Officier des man ban, neftensleveringevanpoifeffie. ..,, je Endein faecken van'cLagcGerechCW ^ Dienaers van Juftitie werden geauthon^^ in executie te gaen leggen drie dagen en ^ langh ten huyfe van de Gecondemneera^ genietende alle dagen voor hunne reen vijftien ftuy vers.                            «ftrsecfe^ Devoorfchreve verfchijn-dagen ven ^

eer tot een nieuwe ïnftantie geadmi tteert te wer-

den. Indien den Gedaeghden nieten compareert, en dat geconcludeert werdt om te kennen ofte ontkennen eenige Obligatie, Conftitutie- brie- ven, Schult-brieven, of andere Brieven en In- ftrumentenvanVerbandt, en om te fiendecer- neren namptiffement of handtvullinge, foo fal tcgens denfelven verleendt werden het eerfte de- fault, met verfoeck van exceptie declinatoir, en met condemnatie tot namptiiTement van de ge- ey fchte penningen, onder cautie de reflituendo, ende fal eene tweede citatie tegens den naeften Rechts-dage werden gedecerneertï ende indien hyandermael by den Roey-bode, ofte anderen Boode gedaeght zijnde, niet en compareert, fal tekens hem verleent werden het tweede default, enuyt krachte van dien verfteecken werden van alle exceptien dilatoire, met een derde citatie te- gens den naeften, ende by foo verre hy als dan noch niet en compareert, fal het derde default te- gens hem werden verleendt, met verfteck van alle exceptien peremptoir, en fal den Aenlegger werden geadmitteert om fijn profijt neder te leg- gen met de verificatien van dien, dewelcke den Rechten fterek genoegh zijnde, foo fal den eyfch werden geadjudiceert met de koften. Ende fulcks niet zijnde, foo fal den Ey fleher nagelegentheydtvan faeckenten eede geadmit- teert werden, of fal denGedaeghde werden ge- abfolveert, maer niet te min gecondemneert in de koften. , Het eerfte en tweede default fullen mogen ge- purgeert werden, midts blijvende het effect der felver, en onder refufievan koften, maerna het derde default en fal geen purge geadmitteert wer- den. Alsyemandt gedaghvaert is, om op ver jaerde VönniiTen gerechtelijcke bekenteniffen of willi- ge condemnatie executie te fien decerneren, en om op uytfpraecke, accorden en transaaien over faecken daer van Rechts-vorderinge isgeweeft,

.',:■--:, .,■■-,. ■. . .

-ocr page 605-

τ ftitie en Rechts-vorderinge in den Raede van Brabant3&c 583 · as van geene betalihge, fal geproce- I ten principalen, niet excederende de waerde van zijnde, mƒ mvéntarifatie van des Succum- feftiengoudt-guldens.

deCrnS£en, ten overftacn van 't Lage Ge- beif λ ter concurrentie van't Gewijfdom. PnbvΓ00 verre in/raprimam juridwamnoch Xdoeninge en volgt, foo Tullen de voorfz ffSfenombracht L·den in 't Stadchuys:

Partyen appellant, ende geappelleerde fullen namptiferen yeder elfPattacons, meer of min na vereyfeh van faecken, foo ras defelve tot duplicq toe fal geinftrueert zijn, of dat ex iijdem attïs fal zijn recht verfocht.

Meubilen ovcib            llvrropn verkochr. t

ten

In cas d'appel fal ter Rolle van Inftructie buy-

•naldaermec publiquen uytroep verkocht ShoevedesTriumphants. Rvfooverreeenen Gecondemneerden voor t HnoeeGerecht, voorde koften of anderfms in Sne Meubilen foude mogen geëxecuteert wer- den foo fal daer toe gerequireert werden het Laee Gerechte, en vice verf α, indien eenen Ge- condemneerden voorhetLage Gerechte niet en foudekunnen geëxecuteert werden in fijne Meu- bilen ter concurrentie van't Gewijsdom, ioo ial hetHooge Gerecht des man des ban werden ge- requireert , om het achterftal in mobUibus te exe- euteren.                          . Ende en fullen dereipective Gerechten geene kenniffe hebben te nemen van elckanders gewij s- dom3 maer fimpelijck aen de requifitie hebben te deferercn foo die leydt, ofte in cas van eenige duyfterheyc, Parthyen renvoyeren aen de Rech- ter Requirant. indien een Vonnis van het Hooge Gerecht comprehendeertMeubileen Immeubile Goede- ren) foo werdt d'executie eerft in mobilibus ge- daenbyrcquifirie, en daernadoordenHoogh- Schout 'm immobiÜbiis. Alle relevementen van Verfteck moeten peim- petreert werden binnen fes weecken daerna, op poene dat degeene die by de Princen of Commif- fariilcn Deciieurs, fonder fpeciale en uy tgedruck- tc difpenfatie van defe Ordonnantie fullen ko- men verleent te werden, van geen effect en fullen wefen. GeenGetuygenuyt krachte vanrequifitorien of van toon, en fullen verhoordt werden fonder voorgaendc dagement ad videndum prodici & juwetefleS) oppcenevannulliteyt. Aen vreemde Perfoonen, alhier Iitigerende, ^worden geene vacatien gepaiïeert, ten zy in fubjiantialibus judici , als zijnde Venuencourt, tcddfcdttmia, toon en Sententie. Ue Vacantien werden gehouden binnen de voorizStadtin de weeckevoorennaPaefTehen, aeweceke van Pincxteren, van Alderheyligen, en van. KerfiniiTe, in de Vryheydt van Sint Ser- ™») aaerbykomtdegroote Vacantievan Mar- b^ta, totinden beginne van September. van »° u°chtans dat faecken van haeft, criminele, anuytbo end ericul inmrais daef na weten wachten. -· XXV. CAPITTEL In materie <van App&llatien. ' \ ^\ hierwerden gehouden voor geinfereertde nondeSn APPellatien van den jare vijftien fèrveenJJ ny,eertiSh' dewelcke fullen geob- ielveh,Vrk^ekomenwerden>voorfooveelde Wïllmetf «ïtereert en zijn.

en en binnen de Vacantien mogen geprocedeerc erden, foo het de faecke vereyfeh t. DeProceilendewelckeinhet jaer van deaen- omftevandeHeeren Commiiïariilèn Decifeurs oor of met de maend van April by de Subalterne echters fullen wefen gedecideert, fullen op de olle van Inftrucrietn ftatevan wijfen moeten ebracht zijn tegens den vijf en twintighften Ju- nüdaer aen volgende, oppcene dat by nalatig- heydt van de Appellanten, derfelver appel ver- klaerdt fal werden defert, ende die faecke geren- voyeertter executie van den eeriten Rechter, en indien iulcksbynegligentie van den Commiiïa- riilèn inftrucleurs, ofte Secretaris foude toeko- men , fal tegens defelve arbitralijck werden ge- iiatueert, blijvende Parthyen in haer geheel, en fullen de fportulen priccifelijck moeten gefur- neert werden aenftonds wanneer den Appellant verklaerdt recht te verwachten ex iifdem αΒ'is, en in cas van dienen van grieven , foo ras de iaec- ke op de Rolle van Inftructietot duplicq incluys ial wefen befchreven. In'tLageGeregt fal de formevanappellatien, tot hier toe geprefcribeeit, mede werden geob- iérveert, behalven dat niet en ial mogen geappel- 1 eert werden van Vbnniffëndie minder bedragen ten principalen alsfeftien Goudguldens eens. En dat alle andere Vonniiïèn,dewelcke ten de- finitiven reparabel zijn,byBurgermeeirers en Ge- fwoorens, onder behoórlijcke cautie ter executie geftelt werden, niet tegenftaende de appellatie. De appellen en fchorffenjooek geene executie, gegeven in het fhick vanStadts Excijnfen en in- komen. VanVonniiTen , gegeven in *t fhick van Keu- ren, Breucken en Forfaiéten by denEerfamen Raed, en werdt niet geappelleert, maergeque- relleert voor de Heeren Commiflarifièn Deci- feurs , binnen tien dagen na de pronunciatievan de Sententie , endeuyt defelve Aften recht ver- focht, midtsdathet Vonnis dien onvermindert gefteldt worde ter executie, indien de condem- natie confifteertin gelde, of met geldt kan wer- den geredimeert. Ende by foo verre den Querelfant t'onrechte heeft geklaeght, fitllen de fïeeren Commiflarif- ièn Décifèurs den fel ven dacren boven condem- nerenindepcene van tien Carolusguldetis, ten behoeve van de Stadt. ' Sententien in cas d'appel, gewefen by de Hee- ren CofrimifTarifièn Decifeuri, werden op requi- iïtorien aen de rëfpe£tive Gerechten verleent, by defelve ter executie gefteldt, of by hareauthon- fatiê door de Cdmmiilariffèn Inftrucreürs. De koften vande geappelfeerdeProceflèn aen- gaende d'eerfte inftantie , werden getauxeert door de Rechters α quibiis , indien haer Senten-

tie is geconfirmeert, of anders werden die Com«

pei fei

s^cmntteert werden over condemnatie

miilariiïén Inftructeurs daer toegeauthorifeert.

XXVI. CA-

-ocr page 606-

584             * 'Placaten. ^Boeck. 4.TIt.

Dubbeld na groote van 't Proces, te verdcelen tuflehen de Hee- ren Burgermeefters,Gez\voo- rens en Secretaris, in dertien deelen. Vonnis interlocutoir, —-------. Executie-geldt, ------- ——. Inventarifatie, ------- ·——. Taxaet den vijftienden penning, confignatie-geldt feftighften penningh. Voor't afnemen van Eed buy ten

XXVI C AP I TT EL.

Rechtm vap den Hoogen Gerechte 3fiodie gereguleert zijn by Recejfe van den jare feflien hondert tweeënvijftig.

3 5 6

O 10, 0

VAü yeder propofitie die ter Rol- le gefchiedt, — —· 2.fchelL

i.ichell, ï. 2. ifchell 2 11. II. II. 12. 24.fchell. i.gl.iö.fcheU»

Partye voor Altercatie, ■....... ■ Decreet, —· ■                    « Dubbel Decreet, ~—— -—■'■ Exhibitie van Schrifture, ——— Yder ftuck annex, 1—-------· Schepenen Vergaderinge,-*——« Vifitatie, — —— ■#■· ■*— Executie, — ■-----■ ·------- Vonnis, — ——■ ·■■ ■■■"' Dobbele Vonniflèn in Conven- tie en Reconventie, —— 't Verhooren van eenen Getuy- ge, ------- ------- —-----.

getuygenis of ftipulatie,------ o *4^

12

Expediëren Van Burger-brieven, Procuratien en Certificatien met den Zegel, yder Burger- meefter ende Secretaris eenen gulden, — ——— ·-------' . 3 ■— Verbodt, — ——■ ■------- o -— 'tAenteeckenen, ■-—— ■-------■ o —- DenBoode^ «——-------■ o — XXVIIÏ. C AP Ι Τ TEL Rechten in materie van Appelküè m den HoogenBrabandtfchen ende LagenGl· rechte, op de Rolle van de Com· mjjfarijfen InfiruSïeurs,

Yeder fitdagh van proclamatie, - u.ichell. Eene gichte ofgoeyeniflê, *            9 \ Taxaet van koften den vijftien- den penningh , confignatie rechten den feftighften pen- ningh.

Procuratie te depefchererij ^—

Κ

p.ftuyv» 3-ftuyv. 3.ftuyv.

Arreft aen den Officier, ■- ■ ■ Aenteeckeninge vanden Secreta- ris, "......—g —-----' * ' ■ Den Bo ode, —           : w——

Α Enden Rechter aquo voor't overbrengen van eenfaec- keincasd'appel, — ■ - - Voof het nederleggen van Afte van Appellatie, en verfoeck vanBefchrijf-brieven, —— DenBoode, ■ ■           ■——· Voor het nederleggen van de Be- fchrijf-brieven, ende te doene verklaringe, -——■> ■ " DenBoode,— * - ■------- Aenden Secretaris voor hetdepe^ fcheren der Brieven, ■ - Aen de Commifiariflèn Inftruc- teurs Voor hare Zegels, yeder eenen gulden, — ■ AendeGerechts-boode, om de Brieven te exploiteren, — Aen de Commiflariflen Inftruc- teurs voor het ontfangen des

10

Φ

In 't ftuck van royingen enuyt* fettinge der Hüyfen, of opha- len van Brand- en Luyck-muy* ren, voor den Hoogh-Schout een ftuck gouds. De Schepenen enBouw-meeftef yeder ■ ■ *t —------- - " ■ Den Secretaris, ——— * < << ■ Den Metfelaer en Timmerman,* Alles Maeftrichter cours.

■"ι • 10

2 Θ

2 0

10 ÏO o

t 1 I

XXVII. C APITTEL. Rechten voor V Lage Gerechtφο diegere- guleert zijn byden Recejfe van denjate feflien honderttwee en vijftigh* . \ 7*Oor yeder eerfte Propofitie, \ » die maer drie oorkens ofiub- ftantiele termijnen en com- prehendeert, ■ ' - -■■ ■■■-■■ o ·——r 8 Sooder meer als drie oorkens                , *

10

Proces ter Rolle van InftrU

- 6

ctie,

Van alle fubftantiele termijnen- daerSchrifcuyren werden ge- exhibeert, betaeldt de partye, exhiberende aen Regten voor CommiiTariiTen ende Secreta-

zijn, ydernoch

o o o o o o o

Alle andere Propofitienna adve- nant, de oorkens yeder------ Exhibitie met de Propofitie» -r- Yeder ftuck annex, ·—- ——~- Decreet, ■          ■..... - —*— Yeder Getuyge diegehoort wert op drie of minder Articulen, - Yeder overigen Articule, m—r- Comparitie van yeder Heer en- de Secretaris, een halve Poe Wijns. Vonnis-geldt,

ris, — -■■- ■ f AendenBoode, ——* *t—" Partye Gedaeghde akercefen- de op foodanige termijnen jbe- taeldtaen de CommiiTariuen en Secretaris, ——— ' " AendenBoode, ·——: : "T Van een Vonnis interlocutoir werdt betaeldt by yeder par- tye, ——— '■ ■ - ..~~~~Z In materie van toonwert betaeit yQQl

10

2 ΙΟ 2 9 9 3

si 6

I o

-ocr page 607-

ftitie en Rechts-vorderinge inden Raede van Brabant.&G. 585

J

heydt, forghvuldigheydt endegetrouwigheydt conferveren, benencieren en adminiftreren, en door de Subalterne Rentmeefters , Officianten

xhibitievanyderftuck ___ __-------- ■--------— o — t'verhooren van elck Ge-

voo ofA

18

Voor

en Bedienden doen conferveren, beneficieren enadminiftreren alleoudeen nieuwe Stadts Mid- delen , Opkomften en aenkleven van dien, mids- gaders alle de Goederen, Inkomften en Reve- nues van de Gods-huyièn, genaemt de Groote Tafel van den H. Geeft, 't Wees-huys, de Lepro- fen, deBellickoftwaelf Apoftelen, Sint Maer- ten tot Wijck, Sint Catharina, ende Sint Ni- colai. De Stadts Middelen, die hier vooren onder het Capittel van Politie zijn uytgedruckt, fullen " vanjaertotjaeryderop haer tijde verpacht wer- den, fooende gelijck duslangh gebruyckelijck is ge weeft. De Conditen van de Verpachtingen, alreedc gemaeckt ofte noch te maecken, fullen van jaec tot jacrdoor de Hoogh-Schouten, Burgermee- fters, Paey-meeftersendePenfionariflèn, tijde- lijekgerefumeerf, geëxamineert, en met denoo- dige veranderingen, na de conftitutien van tij- den, enbevindingevanfaecken, aendenEerfa- men Raedt werden voortgebracht, om gelefen en gearrefteert te werden, in klare en duydelijc- ke woorden, en met vermijdinge van alleduy- fterheden en equivocatien. En fulcks gedaen zijnde, fullen ten minften acht dagen voor die Verpachtingen, publicque- lijck voor 't Stadthuys werden geaffigeert, om by een yegelijck geleien ende onderfocht te wer- den, en als dan ten geiètten dage publiquelijck aendenmeeftbiedende, by't uytgaen der bran- dende Kaerflê te werden verpacht, fonder dat eenighRaeds-verwant part of deel fal vermogen te hebben in de fel ve Pachtingen, dire&elijck of indirectelijck, op pcene van infamie. Ende fullen onder devoorfzeonditiennooyc mogen nagelaten werden defe volgende: Dat de Pachters het recht of middel, fooen gelijck het felve by de conditien is uytgefteecken, exa&elijck ende ten vollen fullen moeten onrfan- gen, fonder eenige remiflïe of compofitie, niet minder van de Magiftraets-Perfoonen, als van al- le andere, foo Geeftelijcke als Burgers en Mili- tairen , op poene van arbitrale correftie. Dat defelve Pachters boven het verbandt van hare Perfoonen en Middelen, noch anderefuffi- fante en refeante Borgen fullen ftellen ter conten- tementA'an denPaey-meefteren Ontfanger. Dat de betalinge fal moeten gefchieden van acht dagen tot acht dagen praecife, naratevan't bedragh der geheele Pacht-penningen , daer toe den Paey-meefter en Ontfanger de Pachters by dadelijcke en reële executie, van tijd tot tijd ful- len moeten houden en bedwingen. Dat de Pachters onder Eede fullen moeten be- looven, dat fy geene quijtflagen en fullen pra:- tenderen, op watprsetext ende bedenckelijcken tocvalhetfoudemogenwefen, endedatinallen geval, incasvanbelegeringe, fluytinge ofdier- gelijcke, dekenmflèendifpoiïtiedaer over pri-

VooJdeVergadennge en Com- pdtie van de CommiiTariiTen cPnSecretaris, ------                  *              ° XXIX. CAPITTEL. In miterie van executie, de Commiffarif- f(n InflruBeurs daer toe by de Heer en Com- mjferiffenVecifiursgeautho- rif eertzijnde.

Erdtvoor d'Executorialen bctaeldtaen den Secreta-

W

o

Aen de CommiiTariiTen Inftruc- teurs voor hare Zegels, ------- In materie van taxaet van koften. Recht van taxaet werdt betaeldt denvijftienden penningh. Vergaderinge, Copia taxatie,

o" ï6

XXX. CAPITTEL.

Rechten in materie "van Appellat ie van de elfBanckrn en het Capittel van Sint Ser- vaes Kercke, op de Rolle van de Cotn- mtjfarijjen Inflruffieurs,

XTOor'tnederleggen van A&e v van appellatie, en verfoeck vanBefchrijf-brieven,------- DenBoode, ------- .____. Voor her nederleggen vande Be- ichnjf-brieven en verklarin- gen doen------. , DenBoode, __ ~

10

10

Aen den Secretaris van 't Capit- tel, ofwel die van de elf Banc- Ken TOorhetftirneren der Ac- cen, en overbrengen des Pro- ces, —_ »            .____ Aen den Secretaris voor hetde- peicherenderBrieven, ____ ^ndeCommiiTariirenlnftrue- «ursvoorhareZegels, ____ Aen den Secretaris ^o; deCo- pievandeBefchrijf-bneven,- ^eConnrmflariflenlnftrue- pZ8* VOorhetontfangendes jjces ter Rolle van fnftruc-

ΧχΧΐ. CAPITTEL. v**i de Stadts imantien.

vativelijck fal toeftaen aen beyde Genadige Hee-

Π

endeeen

renenPrincen.

fl'Eerfamen Raedt

Veder'™"')11 ^^t™ 't gemeen, enaeeen fuicli JLV3n hferluyden in het byfonder, die poolen iSj fuilen ^^ neerftig-

Den Eerfamen Raedt fal gehouden wefen, foo veel in haer is, de Pachters by de uytgefteecken

Bbbb                        con-

-ocr page 608-

Pkcaten.' 5-Boeck. 4-Tit.

586

daer by de Rent-heffers eenige proteftatienof ferven fouden laten influeren, om den goud.e ë den in hoogerwaerde te mogen eyflehen, .-■11·                 r· /~\                 é · · é                 *

conditientemaintineren, en fullen de Hoogh- Schouten ende Burgermeefters, des van nooden zijnde, de voorfz Pachters in hare fun&ie met Dienaers en Booden aflifteren. De Rechters tot de audiëntie van de difputen op het ftuck van verpachtinge, en van de frauden ende contraventien, met den aenkleven van dien, fullen voortaen van drie tot drie dagen terecht fitten, en alle overkomende Proceflën de plano Partyen mondelinge gehoort hebbende,termine- ren, of dan met de voorfz korte termijnen pe- remptoir, endeoppcene van verfteck, doen in- ftrueren en decideren, en de Sententien binnen veertien dagen ten langhften te executeren, en geëxecuteerthebbende, onderfuffifantiecautie, niet tegenftaende eenigh appel ter contrarie, op poene dat defelve Richters, ter aenkomfte van de Heeren Commiflariflen Decifeurs daer overaen- gefien en gecorrigeert fullen werden na exigentie van faecken. De Stadts Middelen op den voorfz voet ver- pacht ende gemaintineert werdende , fullen de Pachts-penningen van acht tot acht dagen over- gebracht werden aen handen van den Paey-mee- fter, enOntfanger, foo en gelijck hier vooren onderden Titul van die Officien gefeydt is. Ende fullen defelve Paey-meefter en Ontfan- ger van haren ontfangh en uytgaef houden perti- nent regifter en reeckeninge. Daer af fy den ftaetvan maenttotmaent, des verfochtzijnde, aen den Eerfamen Raedt fullen overbrengen, om uyt de balance geilen te wer- den hoedanigh Stadts Comptoir in voorraedt of t'achterheydt geconftitueert is. Ende fullen fy binnen fes maenden na de expi- ratie van 'tjaer, en adminiftratie, de volkomen reeckeningederfelver opgefteldt, ofte door des Paey-meefters Klerck gedaen opftelien hebben, op poene van vijf en twintigh goud-guldens by d'een of d'ander te verbeuren, ten ware dat den Eeriamen Raed binnen den voorfz tijd, om fon- derlinge redenen, noch eenigen uy tftel gave, die niet langer fal mogen duyren als den tijd van twee maenden daer na. Den Paey-meefter en fal geenebetalinge ver- mogen te doen, als opRaedsOrdonnantien, of op Cedullen van arbeyds-loon en van leverantie, die met goedvinden ende kenniflê van de Opper- Fabriequen, Paey-meefters, en Bouw-meefters aengewent en gedaen, en by denvidimerenden Paey-meefter, Bouw-meefter en Contrerolleur geteeckent zijn, en naderhandt aendeBurger- meefters overgelevert, in den Eerfamen Raedt gelefen,gepailèert, en dooreenen Secretaris be- krachtight zijn. Ende fal boven dien yeder Racds-Ordonnan- tie of Cedulle by den Arbeyder of Leverancier, óf foo hy niet fchrijven kan, by yemandt uyt fij- nen naem moeten gequeten werden, met by voe- gingevan daghen date wanneer de betalinge ge- daen is. •Den Paey-meefter fal wel hebben te letten, dat hy alle Renten, gecreëert met gold-guldens, be- talemet acht en veertighftuyvers, Maeftrichter cours yeder gold-gulden, fonder meer* foo en gelijck dus langh gebruyckelijck is, ende en: fal geene betalinge vermogen te doen op.Qujtantie",

fal ten dien refpecte, gelijck oock ten aenfienv andere prsetenfien , doen uytbrengen fuyvere311 ongeclaufuleerde Quitantien, of de betalinge euferen, op poene dat de poft van uytgaefande" gebracht zijnde, fal werden geroyeert, en da den Rentheffer daer uyt geen recht tot hooier betalinge en fal mogen infereren. Alle Quitantien fullen moeten bcgrijpenhet jaeren verfchijn-dagh der Rente, en fal tot ve- der Rente, hoe kleyn die oock magh wefen, een affonderlijcke Quitantie moeten geappliceert werden, fonder dat een en defelve Rent-heffer die verfcheyde Renten te eyifchen heeft, defelve op een enckel papier fal mogen quijten. De Renten , toekomende aen de Conventen, fullen werden gediftingueert en geièpareert, en fal de betalinge daer af aen yeder Corpus iepara· telijck, ende onder byfondere Quitantien ge- fchieden. DeRent-heffers, die maer fes jaren ten achte- ren zijn, fullenbetaeldtwerden metcenloopen- dejaer, en een half jaer achter ftal; die boven deiè tot tien jaren ten achteren zijn, fullen betaelt werden met een loopende jaer, en een jaer ach- terft el ·, en die meer jaren ten achteren zijn, ful- len met een loopent jaer, en twee jaren achterftel betaeldt werden, op poene dat alle verdere beta- linge (ten ware met expreffe difpenfatievanden Eerfamen Raedt) fal werden geroyeert, en den Paey-meefter daer en boven gemul&eertineenc boete van vijf en twintigh Rijcksdaelders , ten behoeve van de Stadr. De Paey-meefters fullen haer poften van ont- fangh ende uy tgaef, midtsgadersdeilootenrafl reeckeninge, ftellen en extenderen met diih'n- cte woorden, ende niet met Cijffcr-letters. < En fullen voor't opnemen en fluycenvannae Reeckeningen den Eed doen , dat fy de inge- brachte betalinge effeaivelijck gedaen hebben op deughdelijcke Quitantien , fonder eeflf Renverfalen te hebben gegeven, enfondereeni· gegratuiteyten, hoe die oock genaemtzijnit faecke van de gedane betalinge, dire&ekjcko" " diredtelijck te hebben ontfangen.            , Alfooden aenbouw van het nieuw Stadtiy foo verre gebracht is, dat den EerfamenRg daer af kan dienen, foo fal defelvedaerop^ ben te letten, dat het binnen-werek niet a ^ der tijd, en van langer handen wei'®ø^ t$p. teert, op dat de geledene koften, endeg- í tieerde gelden ten fpoedighften wogen ar„ J werden.                                              -ndc den Ende fullen den Eerfamen Raef > .^ð^ Paey-meefter foodanigh voortaen het» ^ çageren, dat den uytgaef nimmermeer ^ te excederen den ontfangh, op poene > (;Ul.

Paev-meeiterp^

gefchiedende, aen den Paey ·

medfi

dat hier

terefïèn fullen geleden werden, «r> rt. exprefTelijck werdtverboden engefl^Liiiti· Tot welcken èynde dan oock ««jj'jjinvsn fter fal verdacht zijn, dat de leges ot * ^m de Heeren CommiiTariflcn ^^Ø^îâÔ buvten belaftingevan deStadt ,«n \ïé_ÁÜéö'

w

fenotvan intcreflèn fullen moeten en

-ocr page 609-

Τ {fitie en Rechts-vorderinge indeö Raedeyan Brabant, & c. 587

AJIeonkoften en defroyementen, in 'e aenko vertrecken van de Heeren Commiilarif ?eif>cifeurs fiiHeri voortaen komen te cefferen, dn ial den Eerfamen Raed oock geene ande- enifrovementen mogen doen. θ'stads Kannen fullen alleen geprefenteert wrrdenaende Heeren Commiffanffen Decifeurs, «eenandereHeeren, die van wegen die beyde pVincenaendefelveStadtzijngedeputeert}ofaen foodanieeHeeren, devvelcke van wegen andere Toroora of Steden, tot vernchtinge vaneenige eemeenc Stadts faecken aen defelve Stadt fullen lingecommitteert, ofdanaenPerfoonen, de- welcke met bekende Characler van den eenen of den anderen Souverainen Prince door defelve Stadt fullen komen te paiTeren, fonder dat eeni- ce COngratulatie~wijnen daer toe of bygevoeght, ofin reeckeninge van den Paey-meefter geleden fullen werden. De Paey-meeirers en fullen niet vermogen te acquireren eenige Renten, geduyrende hare ad- miniftratie, tor lafte deiêr Stadt; ende fal den Eerfamen Raedgeneralijck bevoeght zijn ten re- fpe&e van alle Raeds-verwanten, van des Paey- meefters Klercken, en van alle andere Offician- ten, te naderen den koop der Renten, die met advantagie fouden mogen gedaen zijn. De Paey-meefters fullen het Tradtement van de overleden of afgegane Raeds-verwanten, de veranderingeonderworpen zijnde, ten vollen be- talen aen haer of hare Erfgenamen, van hetjaer daerinnefy getreden zijn. XXXII. CAPITTEL. Van de Paey-meeflers Kier eken, · VEder Paey-meefter fal hebben eenen gefwoo- renKlerck, wefende den eenen van Braband- fche> endenanderen van Luyckfchegeboorte, dewelcke by den Eerfamen Raed fullen werden aengefteldt. De felve Klercken fullen informeren of ver- meiden van den Legger van de Renten, en van van tijd tot tijd daennneaenteeckenen de fuccef- ae» derivatie en fblijtinge der fel ver Renten, op volgende Perfoonen, infererende voor in den ■ ielven Legger de Conftitutie- of Creatie-brie- u *00Wel die van ouden tijden, als daer na,

de, de Paey-meefters aflifteren in't betalen van St3ids peyen, van veertien tot veerden dagen. Ende fullen ter expiratie van't jaer van den Paey-meefter overnemen alle de Ccdullen ende Behoeften, defelve redigeren onder byfondere Capittelen, foo als van ouds gebruyckelijckis ·, en aliöo den inhoud daer afin forme van reecke- ninge redigeren, feparei ende alle oude van nieu- we fchulden, ende brengen onder het Capittcl vanallerleyfoo weynighbetalinge als mogelijck is. Ende fullen de voorfz reeckeningen opgeirek en geformeert hebben binnen een half jaer na de voorfz expiratie, op pcene van vijf entwintigh gold-guldens en nadere correctie, foo als bevon- den fal werden te behooren. Sullen oock de Reeckeningen tweemael af- ichrijven, en met hareappoftillen en ilooten in'c net brengen,om d'eene daer of in Stads Comptoir ofReecken-kamer geièponeert, ende d'andere aen den Rendant overgereyekt te wei den. En haer voorts ten dienfte van de Stadt, en op ordre vanden Eerfamen Raed, in 't opftellen van Koop-cedullen en diergelijcke laten gebruyken, foodick en menighmael daer roe verfocht ende gelaft fullen werden. XXXIII. CAPITTEL. Van de Auditeurs der Stadts Reeckeningen. ΓΛΕ voorfz Stads Reeckeningen opgtfteldt, en *-'' door den Paey-meefter in den Eerfamen Raed neergeleydt zijnde, foo fullen daer toe ge- committeert werden vier Auditeurs, tweeBra- bandfehe, en twee Luyckfche, daer af ten min- ften de helfre fal geftileert wefen in'tftuck van reeckenen en cijfferen. De ielve Auditeurs fullen gehouden wefen binnen drie weecken daer na te procederen toe het opnemen endeiluyten der voor/chreveReec- keningen op de Reecken-kamer, fonder langer uyrftel. Ende fullen daer op letten, dat delaetftege- dane Reeckeninge aen de hand zy , om daer uyc af te nemen of hetflot wel overgebracht zy, of de betalinge van de Renten wel gebracht werdt, en of de Loquaturs, foo van debet, quitantie,als andere wel en behoorlijck gefuyvert te. zijn, en fulcks niet vindende, fullen den voorgaenden Rendant daer toe houden, of daer a f den Eerfa- men Raed refereren. Sullen voorts den Rendant afnemen den Eed, hiervooren uytgedruckt, en deRecckeningein alle haredeelen en poften behoorlijck en diftinc- relijck appoftilleren , fonder nochtans de ielve te fluyten ofteeckenen, alvooren de Loquaturs gefuyvert, en alle de Quitantien in forma op ha- ren poft en plaetfe zijn gebracht en geliaflèert ge- worden, over welcke Loquaturs, foo noodigh, aen den Eerfamen Raed fal moeten rapportge- daen werden, ende derfelver difpoiïtie ver- wacht. En fullen welforgedragen,dat alle Cedullen en Ordonnantien, dewelcke tot de reeckeninge die- nen en geappliceert werden,werdengetraceert. Β b b b 2 .                Ende

otieertzijn

«

de

erin

Ke

β j ;kamer Werden Pefennneprr. Ende fuU,

acme V by yederCapifaelPertinentelijck ■ ' '" ! cnen hoeverre, en wat jaren de Renten

»^2!?.bet?eldr2ijn,cndaerafacnycderPacy·

< ■ hJJllvGr rVd CoPie Seven' om de Quiran- S£en " CrS daerna tedoen°Pftellen endeÏd^Ï Va" jaer tot Jaer formeren> revclfpn j acy-meefter in der tijde ovcr- Si swvan %°^>een Bediende <ϊ Raeds"verwanten, ordinaris der friJ "en officianten, met byvoeginge van fceliickeTJaA Jckfche' maendeHjcke of weec- gedaemii?ttc™enrenen Gages, om de betalin- Dev f00" 'meren· • °oriz Klercken fullen, des verfocht zijn-

-ocr page 610-

588

Placaten. 5. Boeck. 4. Tit.

XXXIV. CAPITTE ^ Van het onderhoudt der Maes-bruvu de Finantie daer toe/peuterende. ' ]p\En Eerfamen Raed fal gehouden wefen -^-^onderhouden en forghvuldigh te confe™ ren de Maesbrugge, doende tot dien eyndedef t vealle jarenindemaendtvanMeyofJunii i » laeghfte Water, door de Hoogh-Schouten,^ germeefters, Opper-Fabricquen, Paey-meelW en Bouw-meefters, met den gezwooren Stadts Metfelaer, exaeïeli jek vifiteren, en het noocW ofapparente verval, uytfpoelinge en ontwidul gerepareren, eneabehoorenvoorfien, Daerenboven fal van jaer tot jaereenBotwh ten minften werden voorfien, en furfifantdiick van boven af tot in den grond ingevoeght, ge- flopten aengeftreecken werden, oock loouoo. digh metPaelwerck geftijfr. En fullen de onkoften defer reparatien3 met den aenkleven van dien, voortaen in desPaey- meefters reeckeninge, onder een byfonder Ca* pittel, in uytgave werden gebracht, gelijck me- de in ontfangh affonderlijck fullen gebrachtwer- den de navolgende Middelen, die tot het onder- houdt der voorfchreve Brugge hier mede priva· tivelijck werden gedeftineert en gedefigneert. Alle Burgers eu Ingezetenen, foo GeeMijck, Militaire als Politiquen, fullen gehoudenwefen in hare Teftamenten, Codicillen en andere maec- kingen, tot onderhoudt van de Brugge relaten eenen rijcksdaelder, indien fyvan meeralstwee hondert guldens Maeftrichter cours difponeren, en indien daer onder, eenen halven rijcksdael- der; en deNotarifTenfulcks vergetende, ofd'in· fertie daer af nalatende j fullen elcke reyfein ee« nen Goudgulden ten behoeve als vooren verval- len; behalven dat evenwel d'Erfgenamen of Goe- deren vanden Teftateur prompteüjck fullen exe- cutabel wefen voor de voorfz nood-gifte. AllegecondemneerdeDelinquanten,ofcow* poferende met de Hoogh-Schouten, fullen ge- houden wefen boven hare mulcte of araendete betalen tot onderhoudt als boven, eenen rijeks- daelder, o f eenen halven, na gelegentheydtvae hare Middelen. De geene die in eenige Mes-keur of forfiuct vervallen en gecondemneert werden, ίύ11ρ>ΒίθΕ onderhout als boven, buyten hare mulfte, f** en eenen gulde refpedÏive betalen. Alle andere condemnatien die uyt eewgpn hoofde ten behoeve van de Stadrfullen^ gedecerneert, fullen geappliceert werden tol on- derhout als vooren.                                  m Die het Burgerfchap der Stadt begecro»-» ^ fullen in geenen Eed mogen genomen fcewj X Hoogh-Schouten of Burgermeefteren, ten«ydc fyalvooren twee guldens tot onderhoudt va Brugge hebben gefurneert. ^létf ....... DeeckensofAwWö»

Ende voorts daer op 1 etten,dat alle Ordonnantien en Cedullen foodanigh zijn geftelt endegeconditioneert, midtfgadersdatde forme en maniere van Reeckeningen foodanigh werden gehouden , als hier vooren onder de refpe£tiveCapittelen en Tituls is geordonneert ende geftatueert. De voorfz Reeckeningen op dien voetopge- nohien engeilooten zijnde, fullen d'Auditeurs defelve in den Eerfamen Raed overbrengen, en fal op haer rapport, in cas van geene difficulteyt, defelve opneminge ende fluytingealdaergelau- deerten geapprobeert werden. Ende alfoo t'zijner tijd overgebracht aen de Heeren Commifïariiïèn Decifeurs, omby defel- ve gerefumeert engerevideert, oock eyndelijck geadvoueert te werden. 'tWelckgedaen zijnde, defelve Reeckenift'· gen met de behoeften aen de Secretariiïèn fullen werden overgelevert, om op de Stadts Reecken- kamer , of in deifelfs Comptoir gefeponeert te werden, van waer defelve nooyt fullen ontrocken werden, midts dat het vry ftae aen een yegelijck, des van nooden hebbende, met kenniflè van de Burgermeefteren, daer toe acces te hebben. DenOntfangervan de nieuwe Middelen, be- ftaende in een vijfde-part vandeMout-wage, in de Tap-bieren, in de vier Speciën, van Sout, Zeep, Brandewijn en Tabacq, indeRunne, middgaders in hetfubfidie tot betalinge van de Servicien, fal defelve Middelen wel en getrou- welijck ontfangen en adminiftreren, deServicien endenaenklevenvandien daer uytpuncÏuelijck betalen, en de maendt-ftaten van fijn Comptoir, gelijck den Paey-meefter van tijd tot tijd aen den Eerfamen Raed overbrengen. De voorfz Servicien fullen betaeldt werderi hooft voor hooit, ibnder daer onder te begrijpen de Appoin&ées die elders als in de voorfz Stadt woonen, o f haer ophouden. Ende en fal den Ontfanger noch Fourier ver- mogen eenigerhande voordeden uyt of door de voorfz betalinge, of ter oorfaecke van dien te ge- nieten, 't zy van een Man op yeder Compagnie, Schrijver of Solliciteur , hoedanigh die foude mogen genaemt werden, of onder wat naem het foude mogen wefen, direcMijck of indire&e- lijck, oppcenevaninfamie. Den voornoemden Ontfanger fal gehouden weien fijne Reeckeninge te doen op'tftuckvan de betalinge der Servicien, foo ende gelijck dus langh gebruyckelijck is geweeft,fonder met eeni- ge reftanten te mogen bereeckenen. Den felven Ontfanger en fal geene ordinaris Stadts fchulden betalen, noch defelve in reecke- ninge brengen, maer alleenlijck de Servicien met de Tra&ementen , Keerife-gelden , ende diergelijcke, die op het felve Comptoir geaffe- cleertzijn. Wel-verrraende, datby foo verre eenige pen- ningen op dit Comptoir komen over te fchieten,

meefters foodanige Perioonen fullen moge nemen als Gilde-broeders, of Pr^fent5 S^iii· zy dat fy noch twee guldens als vooren hc%jj jj geleydt, en dit alles boven het Emmer-g defengerequireert.                   , iL^m^ EnfuUen defeMiddelen en Inkofflfte» ^

den Eerfamen Raed aen den Paey-meefter in der tijd fal affignatie geven van betalinge op den Ontfanger, dewelcke onder RecepiiTe van den felven Paey-meefter de penningen fal laten vol- gen , en met de voorfz Affignatie en RecepiiTe de fclve bereeckenen.

-ocr page 611-

Jufti repaf3 ht werden/oo als andere Stadcs Middelen.

den Raede van Brabant, &c. 589 En fal oock gelijck dus langh is gebruyckelijck geweeft, committeren de refpecjtive Rentmee-

fters, uytcapable en fuffifantePerfoonen.

XXXV. C Α Ρ Ι Τ Τ E L. Van tlÜeyn Zegel,

De ielve Rentmeefters ful len gehouden wefen te formeren pertinente Leger-boecken, mee aenteeckeningevan alle Huyièn, Landen, Los-

en Erf-Pachten , Geldt, Renten , Capuynen,

Η

Ft middel van'f Kleyn Zegel fal byauthori- tcvtvan den Eerfamen Raed werden ge-

Chijnien, Mercktenenalle Revenues, metby- voegingevan de Rey-genooten der Panden, en

neert engebraefiaea^ meeirennut en dienftvandemdivifeRegee- terTvan de gemelde Stade Maeftrieht fal bevon- Swerdentebehooren. Tot dien eynde fal exattelijck werden nage* komen d'Ordonnantie op dat ftuck geëmaneert. Ende fullen foo wel den Eerfamen Raed in den haren j als alle de reipedive foo Brabandfche als Luvckfche Gerechten, oock die van den Vroen- hof en van de elf Bancken, midtfgaders hare SecrerariiTen, gehouden wefen haer daer na ex- aiteüjck te conformeren, ibnderdatfy eenige Requeften, Schriftuyren, AcTren of Munimen- reniiillen vermogen teadmitteren,als die volgens de voorfz Ordonnantie gezegelt zijn. Devoornoemde SecretariiTen, en alle Nota* riffenfullen mede gehouden wefen alle Ac"ten,die fybyCopie of Extract komen uyt te geven, op een Zegel re laten fchrij ven, of dan met het Ze- gel na belangh der faecke te bekleden. De Procureurs fullen mede hebben te befor- gen, dat alle Aften, hoedanigh die fouden mo- gen wefen, dewelcke ter Rolle of ten Proceiïe gedient werden, met een Zegel zijngemunieert. Ende foo wanneer de voorfz Α clen niet op het gezegeld Papier en zijn gefchreven, maer dat het Zegel alleen byomllaghgebruyckt is, foo fal op her gezegelde Papier gefeydt werden waer toe, of rot wat Acte het ielve komt te dienen. Ende fullen de Rechters, Secretarifièn, No- taruTenenProcureurs, die hier aen komen tccon- travenieren, of by de Hoogh-Schouten des man desban, of by Burgermeefters werden gemulc- teertyderreyfeindrie Goud-guldens, ten behoe- ve van't voorfz Weeshuys, of fullen de Heeren CoaimiflariflènDecifeurs tegen de voorfz Hoog- iciiouten en Burgermeefters, gelijck oock tegens aevoorfz Contraventeurs noch breder voorfien, tntotvoorkominge van alle klachten, fal den t-er amen Raed door een bequaem Pecfoon foo *eeuegels doen flaen of ftempelen als'er van "™en fuljen Wjefen-, ende van negen tot twae-lf tin ζ ielveIatenuytdeelenter plaetfe byhaer werdenderen' of fulcks <*ienitigh geoordeeldt Raed " C α ^ d?n voornoemden Eerfamen Odn' °nder deie voorftaende Conditien ende neffi*T> daerafzijndehet voorfz Middel, TCnandereStadsMiddelen aendenmeeftbie- ucnoe verpachten. XxXVl. CAPITTEL Vanpieufe Fundatien. ^!en^rfamenRaedfaluytdcnharenaenfteU H. Geeft         e Proviièurs van den Grooten Fundatien ^ Van andere Gods*huy fen en pieufe

van de reipeclive Debiteuren. En fal een dubbeld van het voorfz Legerboeck gefeponeert werden ter Griffie van den Eerfa- men Raed, ende het ander verblijven in handen van de Rentmeefters, op dat de Provifeurs ende andere, desvannoodeti hebbende, daer toe mo- gen acces hebben, waer inne mede fullen moeten geregiftreert werden alleTeftamenten, Legaten, Donatien, dewelcke ten behoeve van de Armen gemaecktzijn. De groote Tafel van den HeyÜgen Geeft fal bediendt werden by twee Rentmeefters , de eenevandeBrabandiche, ended'andere van de Luyckfchezijde, dewelcke by beurten van vier tot vier jaren de Goederen en opkomften in ont- fangh ende uytgave fullen adminiftreren op het Tractement tegenwoordigh daer op ftaende. En fullen tot dien eynde boven ende behalven den voorfchreven Legger formeren een pertinent Regifter van alle Touften ende Pacht-Cedullen, daer mede de voorfz Huyfèn, Landen en Beem- den airede zijn uytgegeven, of als nochuyrge- geven fullen werden , forfder eenige derièlver Cedullen te mogen uytgeven, als na de voorfz re- giftratie, daer inne van tijd tot tijd de Rey-geno- ten fullen werden geexpri meert. De Provifeurs en Rentmeefters fullen voort- aen gefamentlijck ter expiratie vande Touften en Pachten, daeraf denunciatie tijdelijck door de Rentmeefters fal moeten gefchieden, gehouden wefen binnen Maeftrieht, of ter plaetfe daer de goederen gelegen zijn, aen de meeft-biedende uyt te geven de Huyfen, Landen en Beemden, en fulcks niet langer als met eenen Touft van fes ja- ren, daer inne fuccelïïvelijck fal werden gecon* tinueert, fonder dat men d'een of d*ander lal ver- mogen te prefereren of beneficieren. De voorfz Pachters iiillen gehouden wefen te ftellen goede en refeante cautie of borge, dwing- bacr binnen Maeftrieht, of in den Vroen-hof, daer fonder geene uytgevinge fal mogen gefchie- den, als tenpericulevan de Rent-meefters, de- welcke voortaen exaftelijck fullen moeten ver- antwoorden de geheele pachtinge, opkomften en revenues, fonder met eenige reftanten te mo- gen reeckenen, immers met geene andere als daer van lal komen te blijeken dat Proces ventileert, omtrent welcke Proceflen de Rentmeefters ful- len gehouden weien alle lerieufèdevoirenaente wenden, met preeadvis van de Penfionariflèn, fonder het welcke, en goedtvinden van den Eer- famen Raed, defelve haer in geene Proceflen ful- len mogen inlaten, of eenige adlien van andere ontflaen, overnemen of intenteren. In cas van eenige geallegeerde infolventie, fal moeten bewefen werden, dat binnen vier maen- dennad'expiratie van den termijn, tot de beta- linge geprafigeert* alle devoiren zijn aengewent om

:

-ocr page 612-

			Placaten. y.Boeck. 4.Tit.
		59° om by executie voldaen te werden, endat'er in\ bonis niet en is te vinden, fonder't welckhetre- ftant niet en fal werden geadmitteert. En in cas Burgermeefters en Gefwoorens, als privative Rechters, uy t redenen van notabel mis- wasofanderfins, eenige atterminatie quamente geven tot de aenkomfte van de Heeren Commif- lariiTen Decifeurs, foo fullen de Rentmeefters de diipofitie daer over verwachten van defelve CommiflariiTen 5 fonder dat den Eerfamen Raed, en de Burgermeefters en Gefwoorens, of de Pro- vifeurs eenige de minfte quijtflagen fullen ver- mogen te doen, uyt wat oorfaecke het foude mo- gen wefen. De Provifcurs en Rentmeefters fullen gehou- den wefen van veertien tot veertien dagen te ver- gaderen, en te refumeren hetManuael vanden Rentmeefter, omtefienwat'erontfangenis, en om de uytdeelinge daer na te reguleren, en ande- re faecken te verrichten die dienftigh zijn. Den Rentmeefter en fal geen Koorn ontfan- gen, als dat wel ge wandt en niet verdoft en is, en anderfins leverbaer, en wel geconditioncert. En fal forge dragen dat het befte Koorn, om daer Broodt of te backen, niet als by eenenbe- ëedighden Molenaer en werde gemalen , noch oock by anderen, als beëedighden Backer gebac- ken, opdatheteygenMeelgelevertj en in Ar- men Brood geconverteert werde, op pcene dat Molenaer en Backer, anders doende, arbitralijck fullen werden geftraft. Ende en fal geen Koorn als van den Solder des Rentmeefters aen den Molenaer of anderen Cre- diteur , op ordre van de Provifcurs mogen gele- vert werden. Alle Pachten en Boet-Chijnfen fullen prazgife op haren verval-dagh moeten ont fangen werden, fonder dat de boeten daer toe ftaende, fullen mo- gen negligeren of remitteren, op pcene datde- Telve t'haren lafte fullen gebracht werden. DeProvifeurs en Rentmeefters en fullen geene bouwagie of timmeragie vermogen te doen ofte ondernemen» fonder voorgaende Raedts-ver- dragh. De Proviféurs en de Rentmeefters fullen forge dragen, dat het Koorn op den duyrften Marckt verkocht werde. De Rentmeefters, reeckeninge doende, ful- len hare Commiftlen voor aflaten influeren, en den Eed doen van alle getrouwe adminiftratie aen de Auditeurs, die den Eerfamen Raed daer toe fal committeren. De reeckeningen, fonder "reftanten opgeno- men en gefiootenzijnde, fullen aen den Eerfa- men Raed werden overgebracht, omme gelau- deert en geapprobeert te werden, en vervolgens by de Hecren Commiflariflèn Decifeurs gerevi- deert. Alle Weduwen en Erfgenamen van devoori- ge Rentmeefters, midtfgaders alle andere Per- foonen, die men kan vermoeden dateenige Re- gifters, Befcheyden of Documenten, fpe&eren- de tot de Arme-goederen, onder haer hebbende, fullen gehouden werden tot prompte overleve- ringe, oftotdenEedvanexpurgarie, datfygee- ne en hebben, noch gehad en hebben, oock niet en weten waèr en onder wien defelve fouden te vinden zijn.
					DeStadts Arme-Huyskens fullen half en! bewoondt werden by Armen van de Ger f meerde en van de Roomfche Religie, en f μ twee Gereformeerde in plaetfe van een Rn fchen werden gebeneficieert, tot dat debcw°nt ninge égael fal zijn.                                  0o' ,: XXXVII. CAPITTEL, , Van den Wees-huyfe der Gereformeerd Armen. i                                      ' ί : " *' ''                   " . 1 p\ En Eerfamen Raed fal op den eerften Ma©]. *-f, dagh in hetNieüweJaeraenftellenencdfii. mitteren vier fuffiianteende gequalificeeidePer* foonen, van de Gereformeerde Religie, dewek' keiullen hebben d'adminiftratie van de Goede- ren, opkomften ende revenues, tot den voorfz Weeshuyfe fpederende. En fulcksuyt een dubbeld getal dat by de te- genwoordige Wees-Vaders fal werden overge- geven op den laetften December aen de Burger- meefteren. De voorfz vier Wees-vaders fullen bybeurten hebben het recht van adminiftratie der voorfz Goederen en Opkomften, en alle weeckendes Donderdaghs na de middagh , ter convocatie van de Priefiderende, vergaderen binnen den Weeshuyfe,om te delibereren en refolverenover de noodtwendigheden van den voorfchreven Huyiè. Sullen oock vier gequalifieerde Wees-moe- ders uyt gelijck dubbeld getal als boven byden Eerfamen Raed werden aengeftelt, dewekkgoe- de opficht fullen hebben, dat de Wees-kinderen inKoft en Klederen behoorlijck werden onder- houden, en dat in alles betracht werde de belle ménage. De Pr&fiderende Wees-vader fal van jaertot jaer afgaen, en gehouden wefen binnen fesweec- ken daer na pertinente reeckeninge over te leg- gen ten Wees-huyfe,om by de geiamenriijke vier Wees-vaders overiïen ende geè'xamineert te wer- den, met dien verftande, datdiefelvenietenfal werden geappoftilleert, opgenomen of gefioo- ten , maer dat de confideratien daer overbyjp fchrifte fullen werden vervat, en metennefe de reeckeninge gevoeght, en door den Pr*"*". rende in der tijdt aen den Eerfamen Brabanot- fchen Raed overgebracht, om door Gedeputeer- de van de Gereformeerde Religie te verden ge- vifiteert, geëxamineert, opgenomen engt»0 ten, op rapport, en onder revifie enoppt** by de Heeren CommiflariiTen Decifeurs tedo» - De voorfz Wees-vaders, gelijck raededew*· conen, en fullen niet vermogen eenige »B*"| ceifienofprietenfienaen ofte over nemJn!otie minder te intenterenby middel van recht) defenderen, ten zy met voorgaende Raeo * dragh van de Brabandfche zijde, enRrieleIf. vandenPenfionaris, oppcene, datander de, geene koften en fullen in reeckeniiigjfr den werden, maer by haer felft moeten ge» * werden. xxxvincA-·

-ocr page 613-

Juft!

ieen Rechts-Vörderingein den Raede van Brabant, &c. (591

werdtLykQopiia Landkoop, want anderfms is mendaer van nietfchuldigh. Soo wanneer Erven met de brandende Keeriïè verkocht zijn, foo en valt'er geene rcfcifïïe, ter ooriaecke van bedrogh over dehelft. Een verkocht Paerdt werdende binnen Ces weeckenna het verkoop bevonden fnufachtigh, dempachtigh, wormachtigh ofte maenoogigh, werdtaen den Verkoopergereftitueert, ende de koop-penningengerepeteert. "< ; Goederen die verkocht werden door de Kin- deren Proprietariflen, daer de Ouders aen be- tochtight zijn, zijn fubjeclaen cadileiteyt,maer komende de Tochtenaers voor de Proprietarif- fen te overlijden, foo verkrijght het Contrair zijn volkomen effect. Het geene datby Huweüjcks-contractwerdt belooft, en kan dooreenen van twee gehuyichen niet werden by renunciatie quijcgefcholden. De Bier-tappers défer Stadt en mogen hunne Brouwers daer zy hun Bier ge woon zijn af te ne- men, niet verlaten, fonder hun af te betalen, of fooiy datdoen, en eenen nieuwen Brouwer kie- fendie hunne provifie levert, foo vermagh den eerften Brouwer aen den tweeden te denunticren dat: hy fijn leverantie ftaecke, waer aen den twee- den gehouden is te pareren, op poene van in te ftaen voor het geene den Tapper aen den eerften Brouwer fchuldigh is. AlleHuyren ofTouften van Huyfen defer Sta.dt, moeren ingaen en uytgaen den tweeden Dinghsdaghin April en O do ber, en de Huyfen Donderdags daer aen volgende weien ontruymt, op poene van nulliteyt der Huyre of Touft-ce- dullen, endatdenHuyrderenVethUyderfullen vervallen in de amende van vijftigh guldens, ten behoeve van den Armen. Eenen Tochtenaer fal geene Goederen langer mogen verhuyren als voor den rijdt vim fes jaren, enkomendetefterveninde eerfteof laetfte drie jaren, fal den Eygenaer niet gehouden wefèn de huyre langer te prefteren, of in kracht te laten als defelve drie jaren daerinne den Tochtenaer geftorvenis.            · '                 '.''·'■" "■' * XL. CA Ρ Ι Τ TEL'. Van 'Tranfporten en andere Gerechts- wenken. ■■ 5 . 1 :>, ' ;ir,· o '-vv::-h ν ■>.·"·' ' ■"'-:: ~

XXXVIII CAPITTEL. Ζ St4ds Cofiumen en Öbfervantkn van Meéile en Immeubile Goederen.

Α

r ι. Goederen zijn alhier Meubel, die men gemeenlijk noemt Gereydc of Immeubile,

ren Jubelen, en allen 't geene dat menberoe- ren en verdragen kan. MaerSchapperayen, Kandelaers, of dierge- liicUeckcn, diein de Huyfen gehecht, inge- werckt ofnagelvaft zijn , werden gehouden voor Oock werden voor Erven gehouden de Brouw- ketels, in lbo verre den Leem daerfy mede in- fo z'jjn^aii boven met eenePlacfter van Kalck isovcrilreeckcn. Infgelijcks zijnlmnleubel deBrouw-kuypen, metyfercreypen gebonden zijnde, als gedefti- neerttotperpetuelgebruyck. Eenen itaenden Sael in cene Keucken is oock Erve.                   , L            .            ~ Immeuble Goederen zijn gronden van Erven, Huyfen, Hoven, geaffe£reerdeengerealifeerde Renten en diergclijcke. . ... Fruyt-boomen, Eycken-boomen , enandere .grooteBoomen, ltaende opdeErven, werden oock voorErvegehouden. : De Moolens op de Maze, Jekere ende elders leggende, alhoewel gelijckeniiTe hebbende van Schepen, werden oock voor Erven of Immeu- bcls gehouden. ; Penningen van gerealifeerde Renten, dieaen cenen Tochrenaer werden afgeleydt, werden ge- iioiidcnvoorlmmeubcl, ende moeten wederom werden geappliceert. : ..,· Alle Mien,tenderende tot immeuble faecken, werden gehouden voor immeubel, en tot meuble faecken voor meubel. XXXIX. CAPITTEL. Vm de Contracten van denJCoopen Ver- koep, Huyre > &c. QOederen in Vriends Landen gerooft of ge- plondert, en mogen in defe Stadt niet ge- Kocht of verkocht werden, volgens oude Ordon- nancien, en gekocht zijnde, moeten aen de Mee- "ers werden gereititueert.,,·: verknCne ^reemdeeii mogen eenigeLeeftochte enee Cr' ren zy °Pde publicqueMarckten, zen * Ur8ers of Ingezetenen mogen hun te- nen j|ebnomhunne Waren te koopen, 'tzybin- van >* U^ten ^e Stadt, op poene van verbeurte Dj^^otlaitevandenKooper. h neren 7 degeene die hun met voorkoop ge- fchentn?? d^Marckt mogen koopen van Paef- rcn, end c eyS"misnadeklockc van ά£ηΥ' dc kloeke Ξ? Γ tW» tot PaeiTchen na DenT 1antwaelf uyren, en niet eerder. St3dt den f00p Vande verkochte Erven is in defe ÖTdt baaTmtlghften Pcnningh doorden Koo- ^ipuleert ί'Welverilaendefo°den felvenis *fi*fieDwelcke ordinarie geëriuntieert

G

Eene vêrbinteniiïèn, alienatien, permutatien

en opereren realiteyt, ten zy de felveaende Hooge Gerechten zijn geinfinueert,en daer voor gepanèert, volgens de forme hier boven gepre- ïcribeert. Gelijck oock niet de difpofitien die van erffe- lijeke Goederen gefchieden by Teitament, Hou- welijckiche Voorwaerden, of icheydingen en deylingen, ten zy defelve als vooren ten Regiftre van de Hooge Gerechten zijn gcinfmuéert. Geene Een-kindtichappen kunnen gemaeckt werden tuiTchende Kinderen van deri eerften en tweeden Bedde, ten zy by interventie van den Hoogen Gerechte, en na kennifle genomen over de dienftigheydt of ondienftigheydtyanfulcke conventie. XLI.CA-

-ocr page 614-

592                    Placaten. XLI. CAPITTEL.

5. Boeck. 4. Tit.          ι

Hij f

De Vruchten, ftaende op een verkochten ve, ofdaervannochnietvolbracht, vallenoit onder de vernadermge,                               *

Van Befchudden.

XLII. CAPITTEL. Van Tefiamenten. V En Teftament gemaeckt voor Notaris ende '-'tweeGetuygen, fubfilteertindefeStadt Teitamenten Holographe werden nietgead mkteerr, tenzyvanGeeftelijckePerfoonen de^ penderende van d'een of d'ander Capittel. Teitamenten Cgelijckandere Aaen)moeten door de Teftateuren endc Getuygen werdenee. teeckent, indien den Teftareur kan teeckenen offchrijven, enindienniet, foo moet den Nota- ris daer af expreffe infertie maecken, doch by faulte van teeckeninge, en zij η nier van onwaer- de, maervalt den Notaris, die forgeloosisge- weeftvanfulckefolemniteyt te doen obferveren in de boeten van fufpenfie voor een jaer, d'eerfte rey fe, en de tweede reyfe van privatie. Totvaliditeyt van Teitamenten, werdtalhier niet vereyfcht dat aen de Kinderen de legitime gelaten werdt titulo inflitutionis, maer is ge· noegh defelve te laten by legaet of anderen ritu], En generalijck en is niet van nooden tot fubfi· ftentie van't Teftament eenen Erfgenaem te re* ftitueren, maer magh de gantfche haerediteytmet Legaten werden uytgedeyk, en is oock on verbo- den van een deel van fijne Goederen te di/pone- ren, en voor de meer reft in teftaet te fterven. Baftaerden en mogen geen Teftament maec- ken fonder Oétroye, ten zy in rem liberorm, noch uyt Teitamenten van andere yets genieten, ten zy by forme van Aelmoeflè. Perfoonenter dood gecondemneertj vermo- gen van hunne Goederen by Teftament te difpo- neren, ten ware in een ipecialen cas de Rechten anders difponeerden. Een Man of Vrouwe en magh niet tefteren van de acqueften, die fy ftaende Huwelijck tcfi- men hebben gedaen, immers verders als fijne helft bedraeght. Eenen van twee Gehuy fchen en magh aen a® langhftlevenden by Teftament niet ontnemen het voordeel dat de coftuymen hem geven» m zijn de Meubilen of tocht der Erfgoederen? ten zy dan met fijnen wille. Teitamenten van gepertifereerde Perfoonen werden verleden ten minften voor twee bequani Getuygen, dewelckedefelveaenftonds, ott minften binnen vier en twintigh dagen hui hebben in gefchrift te redigeren, ende aen Hoogen Gerechte des man des ban teprej wj ren, om geregiftreert te werden, wacr fond ^

Hi

t jaer van befchudden ofte vernaderinge

' loopt in defe Stadt na dat het tranfport is ge- paflèert ende geregiftreert, datistefeggen, dat den tijde niet eerder en verfchijnt met de welcke deprajfcriptie loopt tegens degeene die wil be- fchudden , als een jaer na 't voorfz tranfport ende regiftratie. Want anderiïns oock aleer eenige gichten of tranfport gefchiedt, tcrftondt na devoltreckin- ge vanden koop en verkoop het befchudden mag gefchieden, het welck men exprimeert met defe woorden, men magh befchudden tuffeken Halm en Heer. In't jaergeftatueert tot prafcriptie tegenshet befchudden en werdt niet begrepen den dagh dat de regiftratie van het tranfport is gefchiedt, foo dat den befchudden tij t alhier is een jaer en eenen dagh. Den dagh intercalair van een Schrickel-jaer,en doet het felve jaer niet eerder expireren in mate- rie van befchudden. Den geenen die wil befchudden, moet Bloedt- verwant zijn van denVerkooper, ennietaenge- trou wden Vriendt. Een Man willende befchudden in name van fijn Vrouwe, mach fulcks exprimeren binnen 's jaers, anderiïns befchuddende op fijn eygen naem, werdt gereje&eert, ten ware dan dat hy oock Bloedverwant is. Den regel Τ af erna "Paternis, Mat erna Mater- nis, heeft in'tftuck van befchudden oockplaet- fe, ende werdt den Bloed-verwant gepraïfereert, den wekken den naeften is aen den V erkooper, van die linie daer de Goederen af procederen. Baftaerden en hebben geen recht van befchud- den der Goederen, die hunne aele Vrienden heb- ben verkocht, en in tegendeel en vernaderen de aele niet 't geene door de Baftaerden is gealie- neert. Om te komen tot befchudden, moeten de ge- heele koop-penningen werden geprasfenteert aen den Kooper, ten minften die feecker entle li- quidzijn, met open buydel, en baren gelde. Den Kooper weygerendede koop-penningen van den Naderlingh te ontfangen, moeten defeU ve achter het recht werden geconfigneert, ende competeren den Officier daer van fijne rechten, foogeièydt. Den Officier vermagh de geconfigneerde pen- ningen aen den Naderlingh te reftitueren onder cautie, of op fi jn woordt, 't welck men heet geen Wiflèlaer te maecken der penningen voorfz, doch tot fijnen pericule. Een Erve publicmelijck ter proclamatie geftelt, en is niet onderworpen aen het recht van 't be- fchudden. Soo wanneer den Lykoop tuflehen Kooper en Verkooperwerdtgedeelt, moet in't geheel aen den Kooper door den Naderlingh werden gere- fundeert. Het recht van befchudden is reëel, en vervolgt de verkochte iaecken, in wat handen dat fy oock zijn.

voorfz Declaratie en Teftament-maec

hendel

geenen geloove, en vervolgens nietig onwaerde fullen wefen.

XLIII. CAPITTEL. Vanfuccejfen ab intefi-ato. E Enen van twee- Gehuyfchen ^η*" t. overlijden, foo behoudeden overleven ^

-ocr page 615-

en Rechts-vorderinge in den Raede van Brabant, &c. 59 3

tic

Juftï

In Patrimoniale Goederen, die geene Stock- goederenen zijn, noch van yemandt voor fulcks en konnen werden gereclameert, door dien nie- mandt van den tronck en procedeert, in den wel- ken de voorfch.eve Goedereneerit zijn geradi- ceerr, werden geobferveert degemeenegefchre- ven Rechten. Het geene dat geduyrende den Houwelijck is geacquireert, maer van eenige oorfaecke depen- deert die den Houwelijck antecedeert, (^gclijc- kerwijs Goederen die by vernaderinge uyt den hoofde van de eene of d'andere van twee Gehuy- fchen verkregen) en werdt niet gehouden voor geacquireertgoedt, doch moerden geenen fulcks alleen behouden wildt, de helfte van de pennin- gen tot fulcken acqueft ontbuydelt, aen de we- derpar ty e reftitueren. « Dereprefentatie heeft plaets tot inden derden graet der civile Rechten incluys, foo dat Sufters en Broeders Kinderen infiirpes fuccederen aen eenen Oom of Moeye te famen met de overle- vende Sufters of Broeders van de dooden. Het welcke oock plaetfe heeft/» nepotibus & fratre confangmneo veiulterino tantum, dewelc- kemet en neffens hunne Oomen fuccederen in de Goederen, ipruytende van hunne linie. Als daer niet en zijn als Broeders of Sufters Kinderen, fonder concurrentie van Oom ofte Moeye, foo fuccederen de ielve aen hunnen over- leden Oom hoofdts-gewijfe, en niet klochs-gc- wijfe. De ondergefchreven Commiflariilen Deci- feursvanbeyde de genadige Heeren en Princen derStadtMaeftrichc, hebbende in krachte van harePouvoirSj enderefpe&iveCommiflienvan de Heeren hare Principalen, hier vooren in capi- te defesgeinièreert, doorgefien en geé'xamineert devoorenftaendePoinitenenArticulen, foo en gelijck deielvedoor Commiflariilen Inftruclreurs enPenfionariiïênder voorfzStadt zijn ter neder gefteldr, en onder haer Capittelcn geredigeerf, oock daer over gehoordt hebbende het Corpus vandeMagiftraet, midtsgaders de Hoogeende Lage Gerechten, en ingenomen hebbende hare confideratien, op alle ende een yegelijck derfel- verPoin&enenArticulen, foo veel noodigh en dienftighwas, hebben met gemeen concert dit tegenwoordighRecueil, foo als het ièlve leydc gecorrigeertengeadjufteert, foo veel in ons is, omme na ons gedaen rapport, door hooghft-ge» melde beyde oniè Heeren Committenten te wer- den gearrefteert, en in een pofïtive Wet bekeert. Aldusgedaenden dertienden September feftien hondert vier en feftigh. Was geteeckent en gezegelt als volght:

i-η leven hunner beyder Erven , enfalhebben Ψ . ·:;β. dlle de Mc

leTσ« wüfc *"e de Meubilengelijck fijney- ?!behoudelijck het Teftament van deDoo- uttdtaoodt vanMan of Vrouwe, die het , ?L ai leven, keeren alle hunne Erven ophun- Semcyne Kinderen, foo fy'er hebben tefamen ^DeÏeckte proprieteyt die eenen van twee rehuvfchen heeftin fijne Goederen, wert oock 1 v'raiWen van fijnen Egenoodt gedevolveert nihunne gefamentlijcke Kinderen, niet tegen- Scnde dar, den Tochtenaer komt geduyrende hecanderHuwelijckvandenvoorfzPropnetans t'overlijden. Geacquireerde Goederen devolveren op de Kinderen van den Houwelijck, daer deCehe zijn ingebracht, of geduyrende den wekken fy zijn verkregen.             . Goederen geacquireert by Grootvader orte Grootmoeder, of die hun collateralijck toeval- len geduyrende den Weduwelijcken Staet, ofte tweede Huwelijck van fijn Kindt, gehooren aen He Kinderen van 't voorfz tweede Houwe- lijck. EenProprietaris komende te fterven , en ach- terlatende fijne Weduwe en Kinderen, midts- gadcrsfijnen Vader of Moeder Tochtenaers, die daer na oock overlijdt, en tranfmitteertnietaen fijne Weduwe, maer fuccederen de Kinderen in vollen recht. Kinderen van verfcheyde Bedden of Huwe- Üjckcn, fuccederen aen hunne Ouders gelijcke- lijckindeachtergelateneMeubilen. AlsgeeneKinderen of Ouders en zijn,ibo ver- vallen de Srock-goederen niet op den naeften coilateralenVnendt, maeropden geenen die't naeften is aen den Dooden, ende procederende vandeneerften Acquefteur of Befitter der voorfz Goederen, het welcke werdrgeè'xprimeertmet de woorden TaternaTaternis % Mat erna CMa- ternis. Defen regel heefr plaetfe niet alleen tuflehen üroedersende hare Kinderen, gelijck narecht, maer oock tuffchen verdere Vaderlijcke en Moe- derlycke Magen, Λ yaie[JiickeofMoederliiciceGoederen, zijn- liick α CIÏde Vricnden hinc ind€ indifferente- djn, f *¥5 fo°magh deabufivedeylinge wer- devooTr rt<^00r^e Seenevan wiens zijde diPno , deren gekomen zijn, endefeiïch aienenvandenvoorffregel.

duvr,n?rVenof^eaccluireei'dc Goederen, ge- JEi';* Huwelijck , werden na doode fchenT011 ÏTW gedeek intwee deelen, tuf- nadf/v- , Vrienden van den Man, ende de OndIn!"de"vandeVrouvv. gereeclc- ge,aC(lUlreerde Goederen worden niet

A. Baren de Kerckhem deWeyer. CLS.) Charles de Mean. (L.S.)

M.vanCrommo». (L.S.)

^CdedengHene f FWrfJ ,en "uwehjek

: aen een van twee Ge-

z

N

hen toekomen,

Godert van Reede tot Amerongen. CLS.)

>r eenen van twee

Gewth0Ckdegeenediedo° 2iJn' imme11^ hinnen H"welijckgeworven Va" anquS          veeI als den voorfz reSel

Aldus gedaen, geapprobeert, geratificeert, Cc cc                         en

IV. D

EEL.

-ocr page 616-

Placaten. 5.BoecL 4.Tit.

594 en ia een pofitive Wet bekeerdt, in den Hage den vijfden Januarii feftien hondert vijf en feftig. Was geparapheert, 1. Tfbrandts > vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemel-

de Staten Generael. Geteeckent, N, Rmr, Zijnde op het fpatiumgedruckthetCachetv

haer Hoogh Mog., op eenen rooden (W

%

overdeckt met een papieren ruyte.

Nader Recejfen, voor de Regeeringe der Stadt Maeflricht ? over de Politie Finm- tieendejuftitie% by wederzijds Heer en Commïjfarijjcn Decifeurs op den acht entwint'wh fienAuguflifeftien hondert twee en tacht'tgh binnen Maeflricht gearrefteert} enbydeHo ' Mogende Fleer en Stat en Generael der Vereenighde Nedertanden, op den Zeventienden Awi feftien hondert vier en tachtighgeapprobeert en gerat ific eert, om voortaen als een pofitive ty*

geobferveert te werden. ¥\TtY Grave van Lynden , Bonifacius ^^\/ / variVrybergen^ FierredeMean, en ^^/ Everardde Weede> reipective Com- miiïariflen E>ecifeurs van beyde ge- nadige Heeren en Princen der Stadt Maeftricht» bevonden hebbende dat doordeongelegentheyt vandenOorlogh, als anderfins, hetRecueilder Receftèn en pofitiveWet defer Stadt in verfchey- dedeelenisgelabefaelreerten niet na behooren, foo wel by de geene die de executie daer van was aenbevolen, als by andere die gehouden waren fichdacr na te gedragen» oock noch niet werdt nagekomen en geobferveert, hebben o mme daer inne te voorfien, foo ten reguarde van de Poli- tie, Finantiealsjuftitie, naervoorgaendeadvis van de Heeren van de Magiftraet goedtgevon- dentearrefteren de navolgende Poincten, met lail aen alle Magiftraets-Perfoonen ende anderen van haer daer naer exaftelijck te reguleren, cnde te doen reguleren die geene die het aengaen mag. F O L Ι Τ J E. I. IN confideratie genomen hebbende, dat in het tweede Articul van't derde Capittel der Re- ceiïen van den dertienden December feftien hon- dert vier en feftigh, wel is gearrefteert eene vafte ordreinhetaenllellen van Schepenen ende Ge- fwoorens, dochnietinhetéligerenvan Burger- mcefters, foo dat gemelde CommiflariiTen oor- deelen dat daer omtrent mede een vafte voet be- raemt behoorde te werden j ende hebben derhal- ven voor een pofitive Wet vaft geftelt, dat voort- aen niemandt langer als twee jaren Burgermee- fter fal mogen blijven, en van het Burgermeefter- fchap afgaende, cot eerfte Schepen fal werden ge- kooren, en twee jaer daer na oock als Schepen fal afgaen , hebbende als dan te famen, foo in qualiteyt als Burgermeefter, als in qualiteyt als Schepen, gelijck andere Schepenen, vier jaren achter den anderen gedient. I I. Indien het mocht komen te gebeuren s datby de Heeren Commiflarifïèn Decifeurs, door inad- vertentie of anders, yemandr. tot Burgermeefter, Schepen of Gefwooren wierdt aengefteldt, de- welcke volgens de Receflen niet behoorlijck was gequalificeert, dat in fulcken gevalle daer van door de refpedKve Hoogh-Schoutetten, op poe- ne van fufpenfie als fy fulcks fullen weten, kennif- fe gegeven fal werden daer hetbehoordt, en des felfsplaetsmet een ander gequalificeert Perfoon fal werden gefuppleert.

111.                   c;;/: Alfoo de Rentmeefters der refpe&ive pieufe fondatien binnen defe Stadt, een goedt getal der felver Debiteuren tot betalinge door middelen van recht moeten conftringeren, ende haeralte laftigh valt de dagelijckfche Rolle, als andere Rechten en Salaris van Advocaten en Procureurs te betalen, en evenwel noodigh is, dat der felver faecken werden waergenomen ende bevorderdt; hebben goedtgevonden en geordonneert, gejijde geordonneert werdt by defen , dat de gemelde Rentmeefters voortaen exempt fullenwefenvan de betalinge dêr Rechten, en by d'Advocaten en Procureurs by de Heeren Hoogh-Schoutetten en Schepenen, ofBurgermeefters endeRaeden reipe&ive, tot yeder laecke te nomineren ente verfoecken, fullen werden gedientgratis, voor foo veel die voorfz Rechts-koften en SalariiTen fouden moeten komen totlafte van de gemelde pieufe fondatien. I V. Ende fullen de voorfz Rentmeefters verdacht zijn, t'elckens in het opftellen vannieuwePacht· Cedullen ofte Touftingen, het zy defelvezijn van drie of fes jaren, te laten influeren5 dat de Landeryen eens fullen moeten o ver meft werden; en ter expiratie van pacht ten dien oplicht niet mogen gepretendeert werden. En werden de refpeclive Officieren der Ftó- fen verfocht neerftigh onderfoeck en correéhete doen tot lafte van de geene die deaenkomentw Pachters in de daedt, of met dreygementenva/i deaengenomen Landen fouden af-keerighfliaec- ken. V I. Dat de Pachters, meenende reden »Wg

omremiiïïen te pretenderen, haer by

fullen addreflèren aen de Ed. Achtb

Raedt,de·

welcke na ingenomen bericht van "e.^.r0Vrju, en Rentmeefters op de verfochte remifficaW telijck fullen mogen difponeren, omvorcjart({en ften en tijdt-verlies te eviteren, ten ware . quijtilagh excedeerde de fomme van veertig r dens. VII.             hvverifaf Ende alfoo bevonden werdt, dat P'j^wils vand'eenend'ander binnen defe Sojf. vm onmondige Kinderen ontbloot büj j# Momboirs ende Vooghden, door die . ^ overlijden der felver Oudersgeen w*"11 ^ef HoogeGerichtenen werden ge?f ef%n^ aen te remedieren; foo werdt midts j^gefce langhftlevende van de Ouders, en ny b vaI5

-ocr page 617-

								den Raejde van Brabant, &c. 595 11. Dat de refpefrive Paey-mecfters daer en boven noch fal werden gegeven een kleyn Boeckje, ge- maecktals voorfz , in het welcke fyluyden als in eenKaife-boeckje, by formevan Credit en De- bit, aen d'eene zijde den ontfangh, en aen de andere zijde den uytgaef van dagh tot dagh, en in dieordre als defelve voorvallen, fullen aenteec- kenen alle de penningen, dewelcke fy fullen ont- fangen en uytgeven. I I I Ende fullen de Paey-meeilers hare (raten, vol- gens de Receflen, van fes tot fes weecken, aen de Magiftraet overleveren, formeren uyt het voorfz Kafle-boeckje een Manuael, oock gehouden zijn defelve tot verificatie van hare ftaten en an- derfins , foo dickwils fulcks by de Magiftraet fal werden gevordert, te exhiberen ·, ende fullen de Paeymeefters ten dien eynde voortaen in't aen- vaerden van hare bedientnge, by folemnelen Eede in handen van de Magiftraet beloven alle hareaenteeckeningen, conform de voorenftaen- deArticulengetrouwelijck en cxa&elijckte ful- len doen. I V. Gelijck defelve oockby het neder]eggen van hare Rekeningen in handen van d'Auditeursden Eed fullen doen, conform den inhoudt van de Receflen; en daer beneifens oock fpecialijck, dat fy in haer uytgaefgcene poften van natuyre heb- ben verandert, ofyets brengen onder een andere naemoffpecie, alshetefFeclivelijckis geleverdt enbetaeldt- V. Sullen oockby yeder Reeckeninge overleve- ren een pertinent Borderel, inhoudende alle de fommenin haren ontfangh en uytgaef gebracht van poft tot poft, met yeders laeters of bladt, op- gemaeckten gekinebant, en ten eynde van yeder Capittel, te famen geaddeert ende in een gèrroc- ken, om in't opnemen van hare Reeckeningen te dienen. VI. Geene Perfoonen het Paeymeefterfchap ofte ander Ampt van*de Magiftraet bedienende, en fullen eemgeleverantie, hetzy van Wijn of an- dere Waren, vermogen te doen. V I I. Ende verftaende dat de Paeymeefters Klere* ken felden of feer luttel door de Paey-meefters geëmployeert werden , laften de Paeymeefters defelve, ofte haergefubftitueerdcn te gebruye- ken, enemploytegeven, foo in'r formeren van de Stadts Reeckeningen, als anderiins haer Ampt concernerende, ende niemandt anders in haer plaerte te gebruyeken , alles achtervolgens de Receflen deferStadt. VIII. Nahet/luyten van de Reeckeningen, fullen de gemelde Paeymeefters Klercken uyt de Reec- keninge uytfchrij ven de Apoftillen cndeLoqua- teurs, ende een dubbeld daervan geven aen de Paeymeefters, en oock aen den Raed van defel- ve , met den eerften tefuy veren. IX. En fullen geene pracfenten van Wijn of ander- fins, buyten of binnen defe Stadt (behalvende Ccec 2                    geeni-
			Juftit		ie en Rechts-vorderinge in
		",■ denaefte Magen van wederzyden ge- nj nnUrt, binnen veertien dagen na 't overlij- or cèn of beyde de Ouders te verfchijnen jen van         ^te, en a]daer kenniile doen van fSe Wille', of by defetve Vooghden ■ fteldt, op dat defelve conform deneerften Aljngulder ReceiTen in den Eed mogen werden fteldt enfoo niet vanden Gerichte Voogh- fenverfoecken, op poene van by nalatigheydt re verbeuren, boven de fes Goldt-guldens, eene ibirraireamende, na de quahteyt van de Perfoo- nen ende verey fch van iaecken, het geen oock nlaersfal hebben in gefielde Voogden, foo wan- neer een harer mede-Vooghden is overleden, op dat een ander in deiTel fs plaets gefteldt werde. En op dat by gebreck van Na- vrunden, de nagelatene Wccfcn nietonverforght mogen blij- ven, foo fullen de Paftoors, in welckers Paro- chie'rt de Boedels f.illen komen ontruymt te wer- den , kenniile hebben te geven van het affterven der Overledenen, die Weefen komen na te la- ten, enfoodefelve Gereforjneert zijn, fal den Kercken-Raedt, de Kerck-meefters en Kofter, in wekkers Ê ereke den Overledene komt begra- ven te werden, daer toe houden, dat daervan behooriijeke notificatie gedaen werde aendere- fpecliveHoogeGerichten binnen der tijdt, als voorgelimiteert, opgelijckepcene. IX. Endealfoo de aengefteldeVooghden haer niet enacquirerenconform den V. Articul Cap. X., van de Receflen waer by defelve geinjungeert werden, alle jaren preecife reeckeninge van hare admimftratie tedoen, fal voortaen een particu- lier Regifter van alle Vooghden en Momboirs ter Griffie werden gehouden, op dat daer na de Schepenen als Opper-Momboirs te bequamer fullcnkonnenfien wie daer in komt nalatigh te zijn, dewelckealsdantothaerdevoir en exacte obiervantie van het X. Capittel der Receflen ge- houden fullen werden, hetwelcke in alle fijne pomaenderefpecU.e Gerichten fullen obferve- ren en doen obfer veren. F É Í Á Í Ô É Å. Dl. Å hoogh-gemelde Heeren Commiflarifien ( ^ecifeurs niet foo noodigh achtende,* Ink "(}errerhertennemende> alsdatdeStadts omirenwel m gen werden geadminiftreert, xname Tie m gocdcn ftant gehouden en ge- liicif A*c é ^ben verflaen en geordonneert,ge- fèn d CVerftaen ende ordonneren midts de- iendmï V00rtaen van rijdt rot tijdt aen den beta- cen Ìey:meeftei"f;d werden ter handtgeftelt konden™ ' °p eene ke™elijcke wij fe in ge- Pen van ¢ eS Va? buyren gcteeckent met het Wa- knziinvLa C' in dewe^kefy gehouden ful- pen l frreyfeacnftondsintefchrijven alle *eW defl °r^n Plaetfe daCr tbe g€fteldc>de" tegeven ^fullenkomen te ontfangen en uyt ^ghevdr' v? j m het bYwefenen tegenwoor- PoftentenP gCene' dewelckc de refpedive aftehaih™I^P^e fal komen te brengen, of Lnentontfangea

-ocr page 618-

Placafien. 5-Boeck. 4.Tit Gerichten vergunt werden, alsbydeRecefT geftatueert, namentlijck eerft drie termijn en na het antwoordt alle termijnen perernp!

596

geenige die by ReceiTen zijngen werden gedaen als op'ten met voorweten van de He

tettenenBurgermeefters, oppcene dat de felve niet fullen werden geleden in de Reeckeninge, maer blijven tot particulieren laft van die geene, dewelcke defelve fouden mogen hebben gedaen. X. Oöck fullen voortaen geene Wijnen in parti- culiere Huyfen, tot lafteVan de Scadt geconfu- meert werden, en oock geene op het Stadthuys, dan als dacï de Hoogh-Schoutetten enBurger- meeilers ί iilcks achten fullen dienftigh te zijn, of te behooren. X I. Ende fullen de Wijnen, dewelcke in voegen voorfz fullen zijn gehaelt ofgeconfumeert, moe- ten werden gebracht op een Billiet, en by alle de voorfz Heeren geteeckent, om alfoo inden Ed. Achtb. Raedt gepafièert te werden, by faute van al welke teeckeninge en ordre van de Magiftraet, den Paeymeefter niet en fal mogen eenige beta- linge te doen, en in cas hy defelve gedaen moch- te hebben, fal fulcks uyt fijne Reeckeninge gere- ieclreert, en niet gevalideert werden. XII. Mede in confideratie nemende de fchaersheyt defer Stadts Finantien; hebben goedtgevonden enverftaen, datby verfterf vanbeyde, ofte een der tegenwoordige Stadts Doctoren, der ielver SucceilèurenofSucceilèur, niet meer fullen ge- nieten als yderhondert vijftig guldens jaerlijcks, blijvende de tegenwoordige hare Gagiead dne hondertguldens jaerlijcks yder haer leven langh genieten; laftende aen den eerften Raedt hun pun&uelijckhiernainhet toekomende te regu- leren. XIII. Van 's gelijcken, alfoo den Agent in 's Gra- ven -Hage voor fijne Gagie van vier hondert gul- dens 's jaerlijcks feer weynigh tot dienil ende nut van deie Stadt is doende, of kan uy twereken, en dat boven deièGagie over Salaris ende anderfins totlaftevandeStadtis declarerende ■■, hebben by defen gerefolveert en goedtgevonden, het felve Ampt by dood ofte avancement van den tegen- woordigen Agent te mortificeren, gelijck als dat gemortificeert werdt midsdefen. JUSTITIE. ι EErftelijck, fullen de Heeren Hoogh-Schou- i tetten en Burgermeefters naeuwe forge dra- gen in het prefent blijven, entijdelijckconvo- ceren der refpeftiveRichteren. I I. Niemandt der Schepenen of Gefwoorens by hetdecreterenterRolle, ofte beramen der Von- niiïèn niet prsefent geweeft zijnde, fal mogen praetenderen eenigh gedeelte der Rechten, by de Prsefenten verdient, op dat den eenen de expe- ditie der Juftitie niet late aenbevolen aen den an- deren, maerde ielvegefamentlijck na behooren geadminiftreert te werden. » II I. Geen termijnen fullen anders byderefpedlive

poene van abfolut verfteck, fafoopurge^ 0fd°^ gelijcke, ende fal het Parthyen (daer by R?" deert zijnde ) vry ftaen de Rechten van foocL 5

decreet niette betalen. I V. Naer dat Parthyen, het zy op incidenten ten principalen ofte anderfins, Recht hebben ye, focht, fal niet meer als eens mogen werden feyt extrabantm■'verbalia &fiatJufiitta, enfï geen Procureur ter Rolle meer mogen propone- ren, op poene van fufpenfie, maer afdoening deriaecken, hetzymondelingh ofichriftelijcl by Memorie omtrent de Heeren Hoogh-Schoii! tetten of Burgermeeflers moeten beiblliciteren' V DeSecrctariiïen of haer Klercquen fulleneec- ne Schriftuyren aennemen, als die geintitukerdt zijn, gelijck by dereceilen is uyrgefteecken, en geteeckentbyeen Advocaet alhier by den Raedt geadmitteert, oppcene van eeneRijcksdaelder van elcke Schrifture, by den Secretaris voor lijn Klerck te betalen, welcke peen e oock fal komen tot lafte van de Procureurs , indien fyfoodanige ongeteeckendeSchrifturen durven prsfentereii. VI. Alle perfifteringen fullen niet by Schrifturen ter Griffie mogen werden overgegeven, maerby een Verbael ter Rolle moeten gefteldt werden. VII. Na dat in een faecke fal wefen geconcludeert,' fal niet meer als eene Schrifture by de Smeken mogengevoeght werden, het zy die genoemde werdt Motif, InftrucTrie,. Recueil, Deduitie of anderfins. V I I I. Onfe Commifiariiïèn Inftrueleurs, endere- fpedlive Gerechten, fullen in het taxeren der ko- tten nieuwe toeficht hebben te dragen op fbodi· nige Schriftuyren , die in plaetfe van de merite van de faecke te befchrij ven, opgevuldt zijn wet tcdieuferepetien, digreffien, en fuperflue pro- lixiteyten, alleen geëxcogiceert om het blaartó vullen, en defelve niet blads-gewijfe als vanofl» taxeren, maer diminueren , en na difcretierei* minderen, op dat d'Advocaten in haerdevoir,en "de goede Luyden buyten excefiivc koftenjnqgcfl gehouden werden. IX Ende opdat de faecken geappelleertwcïdfl»· de, metgemack en tijdelijck mogen werdeng^ inftrueert; latten ende authoriferen WV W Commiflariflên Inftrudeurs, den Appajjr eerften Recht-dage na de introductievan fcW pel voor haer te doendaghvaerden, encfe^w ^_ lijekte conftringeren tot het vervolgen JJM Appel; ende indien den Appellant evenvv^ latigh bleve, en geene de minfte devoiren^ hemfelven, of door andere quame aenr _ den, fal het opgemelde Commiflar^J^ cteurs vry ftaen, aengaende hetlage Ö '^ Appel te verklaren voor defer t; enaen^utabe1i» hoogè ofandere Gerechten, voor execu^^ drie maenden, niet tegenftaende hecge"-» ^

-ocr page 619-

ftitie en Rechts-vorderinge in den Raede van Brabant3&c. 597

ï , η Hen Geinthimeerden mogen renvoyeren ^Uicetnaquo, om aldaer voorts te procede- * bvprovifie trachten te bekomen execu- rel1' eiV,!i verkregen Recht, ten ware dat de Sckelanger train van procederen was vereyf- fchende.                  ^ UndcalfoodickwilsterRollebyPartyewerdt nUerr, geen dageraent gefchiedc te zijn, £ wertaen alle de Gerichts-boodens wel fcher- 1' de celaft en aenbevoolen, altijdt voor het ÏÏender Rolle, ter Griffie over te brengen rXifceliick relaes van hare gedane dagementen, metdefignatievantijdcnplaetfe, enaenwienfy haercxploift hebben gedaen, op poene van t de- kens in W blijvende, te verbeuren hareweec- kelückeGagie, ende fullen de Bodens die niet fchrijvenenkonnen, haer relaes ter Rolle doen aenreeckenen. X I. ' Inhetverhooren van Partyen, en het afdoen der faecken, onder de honderdtguldens, fal het geheeleCollegieder Burgermeefteren en gefwo- ren Raeden prtefent moeten wefen, en fullen de Abfenten gefruitreert zijn van alle hare Ro.lle- rechten van die weeck, ende de felve accreilèren aen de tegenwoordige. XII. Geene Executie-rechten fullen mogen wer- den afge vordert, voor ende aleer het aen Party e conireert, dat de Boodens iichin executie effe- ftivelijck hebben geprefenteert, ende haer relaes ter rolle gedaen, fullende by gevolge de decreten doBo deconfuetis komen te cefieren," ende alleen [icdecreteert werden , worden de Boodens ge- kil haer in de executie te cifleren ten huyfe vanden Succumbent. XIII TerRolIe van Burgermeeftersende gezworen Raeden, fal niet meer als eens mogen werden ver- fochtPant-halinge, endefoode Boodens in ge- breecke blijven, de felve defaffo moeten werden gecorrigeert,cn na merken geftrafc. V Λ                          X1V' Ende op dat ter aenkomfte van de Ed.Mog. Heeren CoiamiflarifTen Decifeurs, defelve be- teren fpoedigerinformatie mogen fcheppen van de menten der faecken, die in Appel zijn han-

gende, foo fullen de reipeclrive Rechters defer Stadt, foo haeft van haer Vonnis geappelleert is, de redenen én motiven, die fy gehadt hebben om alfootewijfen, in't kort in gefchrifte redigeren, enbeilootenbyd'Ae~ten voegen, om te iijnder tijdt door de Éd. Mog. Heeren Commiflariilèn Deciièurs te werden geopent en nagefien. XV. d'Advocaten, Procureurs en Notariflen, ful- len alle jaren op nieuws genomen werden in den Eedopdeeerfte Raeds-vergaderinge van'tjaer, en fullen geen Schrifturen werden geadmitteert, alsgeconficïeertbyecn Advocaet alhier beëdigt, die oock fal moeten fweeren geen Schriftuyren te fullen teeckenen, als dk by hem felfs zijn ge- maeckten opgefteldt. XVI. Ende op dat alle dele Poineten te exacter mo- gen werden nagekomen en gcobierveerr, werdc. de reipeftiveSecretariilen, op poene van iüfpen- iie van haer Ampt, aenbevoolen aen de Heeren Commiflariilèn Deciièurs, in der tijd, voor het vernieuwen van de Magiftraet, behoorlijcke kenniiïè te geven van de Arriculen , de Magiftra- ture racekende, ende aen alle andere Bedienden, by het aenvangen van hare refpective Ampten, van alle die geene die haer zijn concernerende. Aldus gedaen op den Stadthuyfe binnen Maes- tricht, defen acht en twintighften Augufti Ces- tien'honderttweeentachtigh, en by ons Com- miflariflen Deciièurs geteeckenr. Was geteeckent, Le Comte de Lynden. B. van Vry bergen. CL. S.)                     (L. S.) TierredeLfflean.         EverarddefVeede. CL. SO                  CL- S.j . Aldusgedaen, gqapprobeert, geratificeert, en ineenpoiitiveWet bekeerdt, in den Hage den ie ventien den April feftienhonderdt vieren rach- tigh. Was geparapheert, G. Gruys tot Wir- dum, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemelde Staten Gencrael. Geteec- kent, H.Fagel. Zijnde op 't fpatiumgedruckc het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt meteen Papieren Ruyte.

Reglem

wnt voor die van den 'Raede en Leenhove van Vlaenderen s in dato den eerden ien honden negen en tachtigh.

ter Vergadei inge gelefen de Memorie van wedden Raede van Vlaenderen, refide-

volgens het gedane rapport vande gemelde tlee- ren Gedeputeerden, in dato den drie en twin- tighften Augufti feftien hondert vierentachtig: Waer op gedehbereert zijnde , is goedtgevon- den en verftaen, mits defen te confenteren in het voorfz verfoeck, ende werdt dienvolgende het voorfz gebefoigneerde geapprobeert en*gecon- flrmeert, foo als het felve hier na volght geinfe- reert: Haer Ed. Mog. de Heeren Gecommitteerden, tot het hooren ende opnemen van de Reeckenin- gen, en het veranderen van de Magiftraten in de refpeftive Steden ende Plaetfen van Vlaenderen, haer r?y Refolutie van haer Hoogh Mog.> van den

I

rendetotMiddelburghinZeelandtsverfoe- ^lelci?er Hoo&h M°g-hec gebefoig~ derOv u Heeren Schimmel-penningh van WinfT Veere van Engelenburgh , Voet van Moe ρ'λ keren Betckhuys, haer Hoogh ^ceckp epUteerden tot het opnemen van de ilraecin Vigenj en het vera"deren van de Magi- fciHenL f n?eren> van dato den tienden fulii 6«# in 7 1 7ier en tach«gh binnen Middel- WeffloricT ugedaeni en nevens de voorfz Meteen ηΚΥ°Ψϊζ' griefden te approberen, en teen°Pgevolghde Refoludeteconfirmeren,

-ocr page 620-

Placaten. 5. Boeck. 4. Tit.

598

den feven en twintighftenjuniidefes jaers, geau- thorifeertvindende, om, washetdoenlijck,by te leggen, en te aiïbpieren foodanige queitien en differenten 5 als tuilchen die van den Raede van Vlaenderen, en Mr. Gerard Johan Voifius, in qualiteyt als Super-Intendent van de Leenen in Vlaenderen, onder het gebiedt van haer Hoogh Mog.gehoorende, nu eenigen rijdt waren fwe- vendegeweeft , gerefulteert uyt het vierde Arti- culvande Ampliatie van haer Hoogh Mog. Pla- caet , op het ftuck vande Leenen, den eerften Maert feftien hondert feven en fèventigh gearre- fteert, hebben uyt krachte vande voorfz Refo- lutie, op huyden den tienden Julii, die van den gemelden Raede, mkfgaders den voornoemden Superintendent Mr. Gerard Johan VoiIlus,(ge- hoordt derfelver fuilenuen en argumenten , en opalledifferentialepoin&en omfta.ndigh zijnde geverbalifeert, midtfgaderswederfijds een goe- de difpofitie vindende, om aen d'intentie van haer Hoogh Mog. te voldoen ) tot weghnemin- ge van alle confune en ftablifïèment, van goede harmonie minnelijckgeaccordeert in volgender wijfe. Eerilelijck, dat alle proviiien van Juftitie in Leen-roerige faecken voortaen fullen werden verleent by de eerftePraefiderende en andere Ra- den , in qualiteyt als Leenmannen vanden Leen- hove van Vlaenderen.                                * I I. Dat quieftie ontftaende tuffchen Super-Inten-

dent enVaflal, over materie van Leenen convocatie vanden Raede als Leen-mannen ft weien aen den Heer eerftprajfiderende, I I I. Dat tuilchen VaiTal en Vaffal difput geref zijnde over't ftuck van Leenen, de Mannen í Leenen geconvoceert fullen werden door/" Super-Intendent, met communicatie van de° Heer eerft pra:iiderende.                           en I V. Ende eyndelinge, noopende den rangh ende feflle, dat aen den Superintendent fal wer(fen toegevoeghtplaet^aen een byfondere Tafel, Kc. fepareert van die van de Leenmannen, dewelckè fal werden gefteldt ter zijden van de Heer Eerft praifiderende. ■ Welcke geè'xtendeerde A&e in handen van haer Ed. Mog., door den Griffier is gebracht, en bevonden zijnde niet het geconvenieerdete ac- corderen, hebben gemelde haer Edele Mog.aen- genomen het felve in haer Verbael te fullenïaten influeren, daer van aen haer Hoogh Mog. rap- port te doen, ende by alle middelen te fullen be- trachten, dat haer Hoogh Mog. hetvoorfzge- befoigneerde met opgevolghde Refolutie con- firmeren. Onder ftondt, Accordeert met iet Regifter der Refolutien. Abfent Graphhm. Ende was geteeckent, C. van den Helm Bod- daert.

Placaet en Ordre voor de Deurwaerders en Exploideurs Ë in dato den vierden Jam feflienhondertfesentnegentigh. '

nen Stock na fijne phantafye laet maecken, of oock wel by 't af fter ven van den eenen Deurwaer- der, desfelfs $tock aen een ander Deurwaerder werdt verkocht, ofte in vreemde handen komt te vervallen, waer door dan oock veeleongerc· gekheden komen te ontftaen, het welcke noodt- faeckelijck diende te werden geweert en voort- komen j Soo Is't : Dat Wy inhererendeals noch Onfen Placate van dato den negendenfr* bruarii feftien hondert twee en feftigh, het wcfc· ke Wy begeeren dat in alle fijne poincten fal^" denachtervolght ende nagekomen, allen Deur· waerders van defen Raede ende Leenhovelafte11 endebeveelen,. datfy felfsfich fullen hebben te informeren, of laten informeren, doorden ge- nen, aen wien fy haer Stock gefonden oitege * ten hebben, of den felven Stock by a&^L ingetrocken is, dan niet, en defelve ^iPiSJ zijnde, en fy evenwel voortgaende Explö*j? te doen na den eerften Rechtdagh na á^å1Ñå^ç ve Vacantien van Pincxter, foo fullen fy * ? daer over niet alleen werden gefufpendeerf, fal oock tegens den felven, na exigentievan» ken, by het Officie Fifcael werden $Ø°ã^ als na behooren: Ende op dat alle de St0^a. het toekomende vaneenerley ge^ae^aaflgfti pen mogen zij ç, en dat fulcks op <kbeCf {# wijfe fal mogen gefchieden , foo fal ee l^ Deurwaerder, die in het toekomende . y ^^ Raedefalwerdenaengefteldt, gehouden ^

DE eerftePrseiiderende en andere Raeden van den Raede ende Leenhove van Bra- bandt, en Lande van Over-Maze, Al- len den geenen die defen fullen iien ofte hooren lefen ,Salut; T>oen te weten: Alfoo Wyinervaringekomen, dat, niettegenftaende OnfenPlacate van dato den negenden Februarii feftien hondert twee en feftig, eenige Deurwaer- ders hare Stocken, daer mede fy gewoon zijn ha- re Exploi&en te doen, jaerlijcks op den laetften Recht-daghvoorPincxteren inde Griffie van de- len Raede niet na behooren over en brengen ofte fenden> ofdat een tweede Stock hebbende, die fy niet en gebruycken, alhier onder haer Beken- den houden leggen, omme die jaerlijcks op den voorfz tijt te verroonen; waer door dan gebeurt, dat als tegens foodanige Deurwaerders al by ye- mandt infpraecke over haer quaedt comporte- ment werdt gedaen, en dat den Stock die alhier leydt, al werdt ingehouden, fy echter niet na en laten met haren anderen Stock, die fy by haer hebben, hare Exploi&en te doen, even als of ha· en Stock niet en ware ingetrocken,' fich gela- tende als of fy fulcks niet en wiften; ftreckende fulcks niet alleen tot vilipendie en illuderinge van den voorfz Ñlacate, maer oock direftftrijdende tegens Onfe goede meyninge en intentie : Dat oock alle de voorfz Deurwaerders, geen eender ley Stocken gebruycken , daer mede fy hare Ex ploi&en komen te doen, maer dat een ye^erfij

-ocr page 621-

en Rechts-vorderinge inden Raede van Brabant, &c 599

Jufti

tie

neren Wy, dat defen alomme ïn den Lande van Brabant en Over-maze, onder het Diftri£l van haer Hoogh Mog.behoorende, fal werden ge- publiceert en geaffigeert, terplaetfe daer men ge- woon is publicatie enaffixie te doen, want Wy ten dienfte van de Juftitie fulcks bevonden heb- ben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert in's Gravenhage, by d'EernVPrcfiderendeende andere Raeden van Brabandt ende Landen van O ver-Maze, vier dagen inde maent van Junii fes- tien honderdt fes en tnegentigh. Was gepara- pheert, S. cDierquens, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Was geteeckenr, B. vander Haer.

„ Deurwaerders Stock te ontfangen m de

fiin^ L·

van

defen Raede, omrne daer raede alle

^fSoSente doen, fonder dat hy daer toe eenigen anderen Stock U vermogen te ge-

.. ,,. Verder, ten dien eynde de voorfz Sken, nahetaffterven der Deurwaerders, in , en vreemde handen mogen vervallen, ofte aen f mandtanders werden overgegeven, foofullen £ Weduvcnoftc Erfgenamen der fel ver Deur- herders gehouden wefen binnen den tijdt van ceninaendrnadoodevandefelveDeurwaerders, haren Stock in de Griffie van defen Raede o ver te feilden, dewelckehaernaer waerdye als danfal werdengoetgedaen. Ende op dat niemant hier

van ignorantie hebbe te pretenderen, foo ordon- Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-Boeck derde Deel, Fol. 69 8. & feqq.

DEN V Õ F D E.N ' Ô É Ô U L; Criminele Juftitie ende Rechts-vorderinge. Siet 'teeentot defen Titul dient GrootPlacaet-boeck derde Deel, Fol. 703.

DEN SESDEN TITUL, Juftitie en Rechts-vorderinge in de Steden 0 den Hage, en ten platten Lande. Siet 'tgeentotdefen Titul'dient GrootPlacaet-boeck derde Deel, Fol. 704. & feqq.

DEN SEVENDEN TITUL, Rechts-vorderinge in getneeneLandsMiddelen. Ordre 3 daer naer haer Ed. J\dog. haerfullen reguleren in het waernemen van de PJey- doym j in dato den negentienden Januari 1699.

Ñ het gepropon eerde van den Wel-Ed. HeerevanDuvenvoir- de,

werden geè'xcufeert, en ten dien eynde alsdan gevaceert by de vijf als dan volgende en voorfit- tende Heeren, ende foo voorts ten uyteynde toe, fulcks dat de beurten van de Heeren, als nu hét Collegie en in der tijdt ftaende te compoferen, foodanigh ambuleren fullen, dat de voorfz twee inde voorfz eerfte weecke by de voorfz vijf voo r» fittende Heeren waergenomen zijnde, de eerfte van de voorfz vijf vooriittende Heeren geè'xcu- feert , en weeckelijcks een van de volgende Hee- ren met den Heere Bas beginnende, in desfelfs plaetiè, en iöo voorts tot de laetfte ftoele van het Collegie toe, komen fal ·, dat op de voorfz dagen niemandt van de voorfz Heeren, wiens tour- beurte het weien fal, omme geene redenen, hoe- danigh die oock fouden mogen zijn, fal vermo- gen te abfenteren, maer prasiïfelijck op het uyr moeten compareren (lichamelijckediipofitie al- leen uytgefondert, in wekken gevalle den vol- genden Heer de plaetiè van den Heer, indifpooft zijnde, ial gehouden zijn waerte nemen) of in geval van noodigc verhinderinge, fal by dien Heere, wiens beurte het wefen fal, tot de voor- ie hreve

is na voorgaende delibera- tie , ende met eenparige bewil- ligingh van alle de Heeren Le- ,.. ,           ■ den van haer Ed.Mog. Collegie, aU É, 8?2nden' gereiolveert en vaft- geftelt, foo vaftftu •LM°g-goedtvinden, refolveren ende ril!^pydeicn, datin het toekomende alle

v

haerEdCK \T Üø°Õ™ Van ^Mtk > ^

ren van

'iy.°l ;l1 werden gevaceert tothethoo-

in faecken voor haer Edele

Mo£r^Jeydoyen' ^S?geiecidqert hangende, ende

«toi5S tdecide*'^Kfr f^c

en en termineren van de aer van op

en%Sk£ igen' dac wefen fal den feve" & gemaeclr7n j looPende maent, een be- #«> ten rn rt         V°0r f°° Veel die Weeck aen- **"*S2m - by viJfvoorfittende Heeren> Heerevani) aeraenVo]gendedenWel-Edelen Uv'cnvoirde van die befoignemogen

-ocr page 622-

Placaten. 5. Boeck. /.Tit.

óoo

op de voorfz uyren van negen en halfvier àí niet fouden mogen ten Hove wefen, ten b h ve van den Armen fullen verbeuren eendaeld ofte eene gulde tien ftuy vers; en die voor of' demiddaghin het geheel fal abfenteren, fal "a beuren drie guldens} endatden Secretaris in? tijdt die verbeurde penningen van de Heeren? defelve fouden mogen werden verfchuldight houden fal zijn te vorderen en te ontfangen ' jt fal van deièn gegeven werden Extract aen alle l Heeren, foo die jegenwoordigh Leden van h ^ Ed.Mog. Collegie zijn, als die in het felven? derhandt feflïe fullen komen te nemen, end Secretaris in der tijdt, om te ftrecken tot'haren^ richtinge.

fchreve befoigne te vaceren, moeten werden be- fbrght, dat fijn beurte by een ander Heer werde waergenomen; dat, in gevalle degemelde te be- pleytene faecken, vermidts de veelheyt der ge- produceerde Stucken , ende o mme andere rede- nen , op de voorfz dagen des voormiddaghs niet €n konnen werden afgedaen,de Heeren, die over dePleydoyen hebben gevaceert, gehouden ful- len zij ç ten felven dage, des na de middaghs, uyt- terlijck voor half vier uyren , wederom in het Collegie te verfchijnen, orarae de voorfz tebe- pleytene faecken te helpen afdoen ende termine- ren ·, dat die Heeren, wiens beurte het fal zijn tot het hooren van de voorfz Pleydoyen j en afdoen van de meer-gemelde faecken te vaceren, en die

ejolutie, de Procureurs voor haer Ed. Mog. Collegie occuperende,gelaft de Hcermm Minifiers des daeghs te voor en by Bit liet te 'waerfchouwen van de geleyde Comparitien m Bt- foignes, in dato den derden Junii 16 99.

het welcke de felve geleght zijn, by aldienhec daerinne ftaetgeëxpreilèert j dat de voorfz Pro- cureurs alle het felve mede fullen achtervolgen in hetreguardevandeMinifters, als wanneer die in de gemelde Befoignes of Comparitien fullen we- fen geaimmeert j en dar de Procureurs, diedefen aengaende fouden mogen in gebreeekeblijven, ten behoeve van den Armen fullen verbeuren een boete ter fomme van fes guldens. Ende fal van defen gegeven werden Extraö: aen de voorfchre- ve Procureurs , omme te ftrecken tot hare na- richtinge.

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden endegerefolveert, dat de Procureurs, voor haer Ed. Mog. Collegie occuperende, gelaft en geordonneert fal werden, foo als haer Ed. Mog. defelve gelaften en ordonneren bydefen, ten eynde fy de Heeren Leden van haer Edele Mog. Collegie, des daeghs of des avonds be voo- rens, den dagh of dagen dat Comparitien of Be- foignesbeleydtzijn, meteen lpeciaelBillietful- len hebben te waerfchouwen , ende in de voorfz Billietten uyt te drucken de namen van de Luy den of Partyen, omtrent de voorfz Comparitien of Befoignesgeinterefleert, als mede het uyr op

Ordre en Reglement voor de Heeren haer Ed. Groot Ëßïí. Gecommitteerde Rach^ 43                                                                                                                                                            <3                                                                      .        i-r ; wekkers! ourbeurte het fal zijn te vaceren tot het hooren van decPleydoyen^ voor haer oa- Mog. CoUegie gedaenwerdende, indatodenfeventienden Mey 1700.

I. EErftelijck, fullen alle Dinghfdagh ende Woenfdagh des morgens de kloeke ne- gen uyrenpra^iiè, buyten de tijden van de Vacantien voorde Hoven van Juftitie, ten minften vijf Heeren uyt haerEd. Mog. Col- legie , by tourbeurten vaceren tot het hooren van dePleydoyen, en vervolgens tot het decideren en termineren van de afgepleyte faecken. 1 I. De voorfz tourbeurten fullen werden gehou- den, foo als die tot noch toe, volgens haer Edele Mog. Refolutie van den negentienden Januarii feftien hondert negen en tnegentigh, en andere voorgaende Refolutien zijn geobferveert ge- weeft , en dien conform de namen van die geenc wiens tourbeurte het wefen fal, op een Lij fte van alle de Heeren, in de Kamer van haer Ed.Mog. beruftende, met een pennetje weeckelijck afge- ftoocken werden. III. De voorfz Heeren, wiens tourbeurte het fal zijn te vaceren tot het hooren van de Pleydoyen, fullen om geene redenen , hoedanigh die oock fouden mogen zijn, vermogen te abfenteren, maer pnscifelijck op hec uyr moeten compare- ren.

1 V· D es dat, in gevalle van lichamelijckeindiipo- fitievand'een of den anderen van de voorfz vJjr Heeren, den volgenden Heer de plaetfe vanden Heer', indifpooft zijnde, fal gehouden zijn waa te nemen, ende in cas yemandt eenige andere noodige verhinderinge hebben mochte, w * dan by den felven moeten werden verforght aai fijn beurte by een ander Heer werde waergen · men. V. Degemelde Heeren Gecommitteerde^ den, wekkers beurte het fal ö op ue vo Pleydoyen te vaceren , fullen voor eerlt en al letten of de Notulen en Dingtalen, m ac ken die bepley t fullen werden, na behoor» ^ gehouden, en ten wederzijds is gewinei ftucken. Ende fullen voor het toekomende ftflSr doen obferveren de Ordre en Rcglenjenti.^ Ed.Mog.den tweeen twintighften I» berfeS. tien hondert feftigh, en twaelfden u» u. tienhondertdneenfeftigh, <^orfe, ' <#,be- den van de Rolle, midsigaders het be^rineCrt, dienen en bepleytenvan defa^c ^?^eenvefan" voor foo veel daer inne naderhanac b ^^'n

f

-ocr page 623-

Rechts-vorderinge in gemeene Laïids Middelen.

601

emaccktj of noch gemacckt foude

doen, juftirie te adminiirreren, entefentende- ren in de faecken van de voorfz Gemeene Lands Middelen, omeenige inhibitie en verbodr, het geen van wegen de Heeren Burgermeefteren en Regeerders van de Steden, of andere fal werden gedaen. x r. Soo wanneer in het hooren vandePIeydoycn» ofnafien van de Proceflèn bevonden mochtc werden eenige duyilerheydt in de Generale ofee Particuliere Ordonnantien van hacr Ed. Groot Mog.terellderen, of dat dienitigh foude mogen wefen, dat defelve fouden behooren te werden geélucideert, gealtereert of geampheert, 't zy tot beter obiervantie van de voorlz Ordonnan- tien, ofte voorkomingc van fraudes , fullen de voorfz Heeren Gecommitteerde Raeden daer van notitie doen houden, ten eyndc het fclvc ge- bracht moge werden ter deliberatie van haer Ed. Groot Mog., omrae daer omrrent voorfien te werden, ibo als defelve bevinden fullen te be- hooren. XII Defelve Heeren fullen oock beforgen, dat den CommisFifcael van de Gemeene Middelen in'c Zuyder-quartier, regulicrlijck, fondcrinreiniif- lie, en die in't Noorder-quartier, als hy in den Hage fal zijn, de voorfz Pleydoyen aififteren en bywoonen, fooommeop hetgecne voorfz is te letren, als omme by defelve te konnen informe- ren wegens de eenparige of byfondere pracl ijeke over geheel Holland en Weft-Vricfland, ten op- ilchtcvande voorvallende faecken. XIII. De Pleydoyen afgeloopen zijnde, fal de facc- kcfondcrintermiiÏÏe afgedaen ende gedecideerr werden, en by alle gelegcnthcden.gelet werden op het geene tot voor kominge van onnodige ko- ften fal konnen dienen. Aldus gedaen endegearrefleert by de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raedcn, in den Hage den feventienden Mey fevenrien hondert.

deringh is g'

werden.

mogen

VI I.

ç Ptodoyen a!svooren gedaen werdcnde,en l. het zy vermidts de veelheydt van de dQfaejUcecrdeStucken, of om andere redenen, gePJ° rfz dagen desvoormiddaghs nietkon-

°5

ndcwc plcyd' ç ten i *Ie verfchijnen/om de beplcyte faecken te tópenafdoenentennmeren. De Heeren , wekkers beurte het fal zijn tot hethooren van de voorfz Pleydoyen, en het af- doen van de faecken te vaceren, op de voorfz uy- ren van negen en half vier uyren, niet in het Col-

legiewe

iende, fullen ten behoeve van den Ar-

men verbeuren, yedcr die te laet komt, dertigh ftuyvers, en die abienteert drie guldens, wclcke verbeurde penningen den Secretaris, in dier tij r, gehouden fal zijn af re vorderen ende ontfangen van de Heeren die defelve fullen verbeurdt heb- ben. I X. De voorfz Heeren Gecommitteerde Raedcn, wekkers tourbeurte het fal zijn te vaceren tot het hooren van de voorfz Pleydoyen, enafdoeh van de faecken, fullen, in gevolge van haer Edele GrootMog.Refolutievan den twintighften Ju- mifcihenhondert negen en tnegentigh, gehou- den zijn op den Eed, ten aenvangh van hare Be- dicninge gedaen , alle die geene die in cas van fraudegeattrappeert, endaer van geconvinceert lullen werden, tecondemncren, in gevolge van dePUcaten en Ordonnancien, op het ftuckvan de Gemeene Lands Middelen geëmancert, in de ftrarTen, mul den en boeten daertoegeftatueert, fondercenige conniventie of dtflimulatie, tot verfchooninge van yemandt. X. En fullen oock niet mogen nalaten recht te

Siet oock 't geen noch tot de/en Titul dient Groot Placaet-boeck derde Deel Fol. 711. DEN ACHTSTEN TITUL, Rechts-vorderingh voor de Admiraliteyt in Zee-faecken. t(t tgeen tot defen Titul dient Groot Placaet-boeck derde deel, Fol. 712. DEN NEGENDEN TITUL, an de manier van procederen voor Dijck-graef en Heemraeden van Rij nland, Delfland, en Schielandt, &c. Si f f 't « iten tot defen Titul dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 713.

IV. D

ElL.

DEN

Dddd

-ocr page 624-

6o2                  Placaten.'!· 6. Boëck. é DEN TIENDEN TITUX, Maniere van procederen voor Höut-vefter en

> I 7 Ë

Meefter-knapen. Siet 't geen tot defen Ti tul dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 713.

D E Í E L F DEN Ô É Ô U L, Maniere van procederen voor Stadt-houder en

«ô-Leenmannen.

Siet 't geen tot defen Titul dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 718. Ç E Ô SE S DE Â O E CE, Raeckende de T)omeynen vanden Lande. DEN EERSTENTITUL, Domeynen. Placaet tot achterhalingevan verduyflerde Geeflel/jcke Goederen, in date den acht tn twint ighfien O tl ober 1693.

En Raedt van State der Vereenigh- de Nederlanden , Allen den gee- nen diedcfen fullen fienoftehoo- renlefen, Salut; 1)oen te we- ten: Alfoo verfcheyde Geeftc- §5 lijeke Renten in den Lande van Valckcnburgh Over-Maze, par- tagie van defen Staet, tot noch tqe verduyfterdt zijn gebleven , niet tegenftaer.de alle devoiren tot ontdeckingh en achterhalingh der ielver aen- gewendt , Soo Is't : Dat hoogh-gemelden Raedt by defen nochmaels ordonneert aen allen ende eenyegelijck, die eenige der voorfchreve verduyfterde Renten fouden mogen fchuldigh zijn, ofanderfmseenigeaenwijfinge of ontdec- kinge daervan konnen doen, defelve ten Comp- toire van den Rcnt-meefter der Geeftelijcke Goederen over de drie Landen "van Over-Maze, binnen de Stadt Maeftricht aen te brengen : En omdaertocfoo de Debiteuren felfs, alsallenan- deren te animeren, fullen de Debiteuren, de voorfz Renten ter goeder trouwe aenbrengen binnen den tijdt van fes eerftkomende Weecken na Publicatie defes, volftaen met te betalen de twee laetft verfcheenen jaren Renten , fonder

voor eenige verdere reftanten aenibreeckelijck tewefen, welcke haer in krachte defes werden geremitteert: Wekken tijdt overftreeckenzijn- de, fullen de Debiteurs niet alleen voor herge- heele achterftal met alle rigeur werden geè'xecu- teert, maerdaer en boven, de geenen die eenige van de voorfz Renten fullen bekendemaecken, foodanigh dat het Gemeene Landt daervan effe- cüvelijck komt te profiteren, tot een preemiege- nieten het beloop van tien jaren der aengebracn- te Renten, het welckden Aenbrenger,buyten fijnen kofte, door 'sLandsRentyrneefteruytli^ eerfte en gereedfte geldt dat daervan inüeflêlfs Comproirfal inkomen, betaeldt falwerden,en des Acnbrcngers naem (des begecrende) ver- den gefeercteert. Ende fal defen alorrwie bin- nen de drie Landen van Over-Maze, V2ïf%f van defen Staet , midtfgaders binnen de btaüt Maeftricht werden afgekondight en øã$® daer'tbehoordt, ende men gewoon is fu^' doen. Gedaen in's Gravenhage den acM« twinrighften Oftober feftien hondertdneentnc gentigh. Wasgeparaphccrt, ^rtntStacMoe,· Onder ft ondc, Ter Ordonnantie van den kjkj van State. Wasgeteeckent, S.vanShngew*'

Ordonnantie en Inflmïïie van de Ed. Mog. Heer en Roeden van State ^'^.A^ de Nederlanden, op de Troceduren te houden voor de Gedelegeerde Rechters, mJ*.a. pgrtqt de quafiien over de Geeftelijcke Sack-r-enten 's Lands van Valckcnburgh Over-M^ í van defen Staet, in date den 13. Februarii 16$±,                                                       , y I ijflütS NAdemael den Ra«d van State der Veree- ] dat over de Geeftelijcke Sack-reneoi is ^ çighde Nederlanden ondervonden heeft, 1 vanValckenburghÖvcr-Mazc, vei c } ^v

—•^^mÊ^m

-ocr page 625-

Raeckende de Domeynen van den Lande.

603

n nueftien onrftaen zijn, tuffchcndes fere?eR.entnieeilers, den Collefteur enPach- rfnnwanneerdefelvezijnverpachtgeweeft) tcrs(.i°u j Debiteurs of Befittersvande On-

van copie der daghvaerdinge , ende fal den Ex - ploidteur daer van in fijne relatie mentie maec- ken. V I I. Indien den Aenlegger ten geftelden Rccht-da- ge niet en compareert, noch Gemachtighdevan fijnen 't wegen, foo fal den Gedaeghden geabt folveert werden van fijn inftantie, en den Aen-

rer eenre, en

;randere zijde, ende dat vericheyde

derpande o prhters mo

. faev van kennifie hebben genomen, tot Ddite

Soo Is't : Dathooghgc-

LandsFinantien,

tot

b Λ „TJofH, om de vooriz redenen, ende

eggers gecondemneert inde kollen , indien de

ktorrineedcr Proccduren, goedtgerondenen f lvcert heeft, tot de kenniiTe enjudicature ^Cr de voorfz diferenten te committeren en dele- Sn fooalsdaertoe gecommitteertengedele- ScrticrdenbydefenMr.JacoB Martini, Grif- fi der Stadt Maeftricht; Jacob Blomhard, ComrniffarisvandeMonireringe, in loco aldaer, Mr Chriftoffel Mouwen, Schepen der felver Stadt en Supernumerair j Nicolaes Rotshoek, cnaendcfelvevoorlaft en Inftrutlie tegevende navolgendePoincTren en Articulen, waer na fy, enallediehet aengaer, fig prsecifelijck fullen heb- ben te reguleren. Alle differenten en quxftien, ontftaende uyt faccke vande voorfz Sack-recten, tufïchen den Rent-meefter, Colledlcurs, Pachters en parti- culiere Perfoonen, foo wegens de Renten felfs, als de boeten en breucken, ende gen eralij ck alle verfchillen, ontftaende ter occafie van de voorfz Renten, en van den ontfangh der felver, fullen ter eerfter inftantie gebracht werden ter kennis en judicaturc vande voorfz Rechters. I I. Ten wekken eynde het aen alle ende een yege- lijck, meynendeten onrechte wegens de voorfz Rentenaengefproocken en geëxecuteert te wer- den, falvryftaen voor de voorfz Gedelegeerde Rechters re komen in oppofitie, behoudens ap- pel of reformatie aen haer Ed. Mog. III. Gelijck mede 's Lands Rcntmeefter , Colle- fteur of Pachter over de boeten en breucken fal procederen voor de gemelde Gedelegeerde Reg- ters, IV. DeRechtersfullen gehouden zijn op feecke- ren dagh ter weecke," door haer te pra:figeren, arthyen fumrnarie te hooren, en de plano recht tedoen, 'tzyby abfolutieofcondemnatie, fon- ocriartyen te renvoyeren aen Arbiters o f Goe- de Mannen. V. ^cchters fullen geen langer termijnen ge- ™™achttotachtdagen, en fullen alleter- \vefcnn> "a dac de faecke ^r Rolle gebracht fal dilave' ^eremPt0^rziJn3 engeenextraordinaris Wkenbevv!?rd^rtWerdenj in voe^en dat de fullen η nmliegetermineertendeafgedaen mztndTCten Werden binnen den tijde van drie lenwefen' mdatdefelve ter Rolle gebracht ful- Bed                    V !· endoor Van'dingeindefenfaImoetcngefchie- cenandJp ^eurwaerder, Comptoir-Bode,of dcn3 en de Γ?n'machrhcbbendetedaghvaer- dcn benend™geShde citeren acht dagen voor c"K>ecnt-dagh, met overleveringe

Gedaeghde 't felvc rechtelijck verfoeckt, welcke koiïen den Aenlegger betalen fal, alvooren hy van de felve iaeck van nieuws fal mogen foecken. VIII. Den Gedaeghden niet comparerende ten ge- prxfigeerdcn dage , foo fal jegens hem op des Aenleggers verfoeck werden 't eerfte default ver- leent, metprofijtalsnaRechten, en een tweede citatie, ende andermael behoorlijck gedaghvaert: zijnde, ende niet comparerende, foo fal ten ver- foecke als vooren verleent werden het tweede de- fault, ende voorts profijt van dien verfteecken werden van alle exceptien en defenfien dilatoir en peremptoir, en den Aenlegger gepermitteere fijneneyfchover te leveren, met de verificatien. daer toe dienende,om daer op illico recht gcdaen te werden na behooren. IX. Den Defaillant fal na't eerfte default geadmit- teert werden tot purge, om merckelijcke rede- nen , en anders niet, mids blijvendenochtanshet effecl, enrefunderendedekoften. X. Yemandt gedaghvaert zijnde , om getuyge- niffederwaerheydt te geven, en niet compare- rende, faruyt krachtè van 't eerfte default ge- condemneerc werden gctuygeniife der waerheyt te geven tot fijnen koften, op pcenc van gyie- linge. XI. Den Gedaeghden comparerende, foo fal aen den Aenlegger fijnen eyfch kortehjek by monde ter Rolledifteren, of voor het oplefen tijdelijck doen regiftreren, met een kort verhael van 't fey c tenlaftevanden Verweerder, ende fal den Ver- weerder daer jegens adprimam mede ter Rolle moeten antwoorden, offoodanige korte con- clufie nemen, als te rade werden fal ·, en niet ant- woordende ten voorfz dage, fal jegens den iel-, ven verleent werden verfteck van antwoorde, en den Aenleggergepermitteert fijnen eyfch te veri- fiëren , en ten gepriefigeerden dage geantwoordn werdendc, fal den Aenlegger ( foo hy't begeert} vergunt werden termijn van drie a vier weecken, om te perfifteren voor replicq, enden Verweer-, der daer tegens den termijn adprimam om te per-. fifteren voor duplicq, foo fal hy Verweerder daer van blijven verfteecken, ende de faecken gehou- den voor voldongen , doch fal den Aenlegger vry ftaen, foo haeft den Verweerder geantwoort heeft, dadelijck, en loopende de Rolle te perfi- fteren voor replicq, in wekken gevalle den Ver- weerder gehouden fal zijn illico en fonder uytftcjl te perfifteren voor duplicq, op pcene voor ver- fteck, en in de faecke voorts geprocedeert te wer- den als voorfz is. X I I. Na 't voldingen der faccke in voegen als voo- Dddd 2                  ren.

-ocr page 626-

Placaten. ó.Boeck. i.Tit.

6o4

State dienen binnen twee maenden ten lan^n

ren > fullen Partyen binnen drie dagen van hunne Bewijs-ft ucken, onder Inventaris behoorlijck gefurneert, en kortelijck by den felven Inven- taris geappliceert, en vervolgens dagh gefield t werden adprimam , om defelve Partyen mon- delingh, hetzy geailifteertmetderfelverPrafti- fijns of niet, te hooren by forme vanpleydoye, foo noodigh, en daer op ten fpoedigften te Von- niiièn. XIII. By aldien yemandt by d'uytfpracck ofte Von- niiïevan de voornoemde Rechters mochte ver- ftaenbefwaert, oflanger dan den voorfz tijdt als in de voorgaende drie Articulen uytgefteldt te zijn, fal de fake by provocatie of evocatie mogen betree ken voor den Raed van State, en nergens anders, om aldaer by den felven Raedegetermi- neert te werden, na dat bevonden fal werden te behooren, X IV. Ende fal den Rcchtdagh voor denRaedtvan

nadathetVonniifegewefen, of de faêckL ceert fal wefen, op poene dat het appel cïlvbö tie gehouden fal werden voor defert ; endeindi

d'uyrfpraecke der voorfz Rechters gefchiedt ? gens.dcn Rentmeefter, Colle&eur of Pacht foo fal het voorfz appel de executie van dieni cheren, indien jegens eenige particuliere L· fullen fyluyden gehouden zijn te namptifcre! foo veel Goud ofSilvex, als abt voldoemnge de voorfz verklaringe noodigh wefen fal. Alles by provifie ende tot nader ordre van den Raedt. Aldus gedaen en gearrefteertindenRaedevati State, in'sGravenhage den dertienden È£m. rii feftien hondert vier en tnégentigh. Was ee." parapheert, Fr, Baron van Reede, Vry'-Bm tot Renfwoude , vt. Onder ftondt, Ter Or- d onnantie van den Raed van State. Geteeckent iS". van Slingelandt.

Publicatie op het 'voorfchrevefubjecT;, in dato den dertienden Febmariifefiïm honderdt vier en tnégentigh. En RaedvanState der VereenighdeNe- Stadt Maeftricht op fceckeren daghterWeecke, derlanden, Allen den geenen die defen by haer te prxiigeren, fullen vaceren tothethoo- fullen fien of hooren lefen, Salut; j ren en afdoen der voorfchreve differenten, be- Tioenteweten: Dat Wy om goede re- houdens Appel of reformatie aen ons: Endeop

dateenyeder, die'taengaenmagh wetewaerm hy fich defen aengaende heeft te reguleren, or- donneren Wy dat defen alomme binnendeStadt Maeftricht en Landen van Over-Maze, partage van den Staet, gepubliceert ende aengeplacktfal werden daer 't gebruyckelijck is en behoort. Aldus gedaen goedtgevonden en gearrefteert in's Gravenhage den dertiendenFebruariifeflien hondert vier en tnegentig. Was geparapheert, Armt Slachtoe , vt. Onder ftondt, Ter Or- donnantie van den Raed van State. Geteeckent, S. van Slingelandt.

denen ende inlichten, ftreckende tot dienft van 'sLandsFinantien, ende gerief der Ingezetenen van de Landen van Over-Maze, partage van de- fen Staet, ter decifie van deDifTerenten, raec- kendede Geeftelijcke Sack-Renten des Landts van Valckenburghjhebben gecommitteert en ge- delegeert Mr. Jacob Martini, Griffier derStadt Maeftricht, Jacob Blomhart, Commiflarisvan deMonfteringh/» loco aldaer, Mr. Chriftoffel Mouwen, Schepen der felver Stadt, en Nicolaes Rotshoeck, op den laft enlnftruftie voor haer gearrefteert, waer op fyluyden binnen defelve

Lijfle ·ναη Salaris <voor de Rechters 5 gedelegeert ter decifie 'vande differenten oW dt Geeftelijcke Sack Renten 's Lands van Valckenburgh Over-Maze, in date den dertiende* Februariifeflien hondert vier en tnégentigh.

Den Dcurwaerder,ExploicT:ier of Comptoir-Boode, fal voor ye- der dagement hebben ——— Voor recht van tauxatie den vijf- tienden penningh. Copie libel van koften 't bladta drie ftuy vers. Voor 't overbrengen van't Pro- ces in cas d'Appel, fal den Ap- pellant moeten betalen------- Waer voorden Secretaris t'fij- nen koften de Sack, befloo- ten ter Secretarie van den. Raed van State behoorlijck fal moeten leveren.

VAn yeder Propofitie ter Rolle gedaen werden- de, fal betaelt werden - Voor het debat 't geene Parthyen op defelve Rolle fouden willen doen------------ Voor yeder Appoindtement — Voor een Decreet ------- ·------. Voor Partyen te hooren na het voldingen der faecken, en het geven van Vonnifie— -------> Ten ware in faecken van groote aengelegentheyt, wanneer het falaris geaugmenteert fal mo- gen werden tot dubbelt, te we- ten -------._____-------. Voor yeder Getuyge te hooren - Voor een extraordinaris Verga- dering© —:

— 0

-12

O—12·

o— 6- o^-i8- i—16-

o o

a— 0

6— o—■ o

moeten leveren.                          wtoltV**' De voorfz Rechten fullen égahjek: ν*α=Χ ^ den onder den geenen diepradent ι foe. fen, en d'abfente tijden daer van m^Y ren.                                                D&^

. o- -Ió- - 8-

12- I-

o o

-ocr page 627-

605

DEN TWEEDEN TITUL. Zee-vonden en Strant-roveryen.

, (t ^opende het Berghloon van drijvende engevifie Goederen aangebleven Schc-

iteii ,(00 daer'den Schipperof Eygenaerprefent of nietprefintis,

s gearreficert in den jarefejlien

hondertfeven en tachtigh.

; E Raden en Meefters van de Reec- keningen der Domeynen van de Edele Groot Mog. Heeren Sta- ten van Hollandt en Weft-Vries- landt, als mede de Commiiïarif- fen van de Pilotagie van meer- hooghgemelde Heeren Staten ■, 'Doen te weten: Soo wanneer eenigh Schip of Schepen in Zee ko- men te blijven, ende eenige drijvende Goederen crevift, of uyt de gefoncken Schepen geberght werden, daer den Schipper, Stuyrman of Eygc- naervandegeberghdc Goederen by gebleven is, dat als dan den Schipper, Stuyrman, Eygenaer ofVolmaehtigea, de Goederen aenftonds fal nio^en wegh fenden, foo 't een inkomend Schip isj daer hy de wil had om de felve Goederen te lollen, of foo het een uytgacnde Schip is, de Goederen te fenden daer hydefelve ingenomen heeft. Ende of het gebeurde dat in fulcken castuf- fchen den Schipper, Stuyrman, Eygenaer ofVol- maehtigen, ter eenre; en de Officieren of Ber- gers van de felve Goedereneer andere zijdc,qu^- llicover het Bergh-loon quam te ontftaen , fal iiikke quxftie by gcmelte Commiffarifien van de Pilotagie werden gedecideert en ter neder geley t,

dewelckedan oock defelve Officieren ende Ber- gers fullen toeleggen rcdelijcke Salaris, na dat fy ter faecke van hunne moeyten en perieul fullcn bevinden te behooren. En foo wanneer het mogt komen te gebeuren, dat'er Schip of Schepen quamen te blijven, of ee- nige drijvende Goederen gevifcht, of uyt Sche- pen geberght werden , en geen Schipper, Stuyr- man of Eygenaer vandc Goedcrenxiacr by of pre- fent was, waer die Goederen oock mogen werden aengerroffen; midfgaders wanneer eenige Sche- pen of Goederen ergens aen of op het Straijd of aen Land mogen zijn geworpen,'t zy daer Schip- per, Stuyrman, Eygenaer of Gevolmachtighdc bymaghzijn, 't zy niet, foo fullen in alle fulcke gevallende refpeclrive Officiers van deKamere, daer toe als voor defen gequalifkeert zijnde , de felve Schepen of Goederen forghvuldigh bewa- ren , tot dat de Geintereflèerdens van de opge- melde Raeden en Meefters van de Reeckenin- gen fullen hebben bekomen ontflaginge van die Schepen of Goederen; ende fullen oock in dien gevalle de qureftien, vallende over Bergh-loon, byde felve Raeden en Meefters van deReecke- ningen gedecideert en geregulcert werden na be- booren.

Plaeatt tegens het opviffen van dryvend hout in de Rivieren, in dato den achttienden Januariifefiien hondert acht en tnegentigh.

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- land, Allen den geenen die defen fullcn fienofhooren lefen , Salut; T>oen te weten: Dat Wy eenige jaren her- jvaerds1 meeren meer ondervonden hebben, dat 1 In · ^PSezetenen ten platten Lande, langhs eKivieren, cnfomwijlen oock bydelnwoon- crenva»de Steden, veel fwaer en groot Hout, Qoorbard Water,Ysgangh, en andere ontfpan- nenweiende, endefulcksbyftueken van de Bo- xmeren van denRhijn, Wale ofceMaze, vernuft Goed komende afdrij ven, gevifcht,en ftuckeV°3Cn aengeilaëen ziJnde»verkocht, tot gcmaen,Selacght, enter quader trouwe te gelde de van Λ ü* ' ^reckende to t ongemeene fcha- ttns-ii j^|enaersvan dien; en datWy gene- exprefTer ufΓ inne te voorfien, by defen wel mandr · 1hebben wiUen ordonneren, dat nie- ken ΗοΓ^ °0ck foude m°gen wefen, alful- HbeZ -reï zy dathY hec felve foude mogen flioeen^if j »of dac hetoP fijn grond foude na4en \;gfdrevcn' fal hebben teverfteecken, Wen of een^ Κ r°PCn 5 aen ftucken te fagen»hou" yegeliick3 j veranderen; nemaer dat een Vefai hebbon ï. fal 2i'n' fo° haeft hy het fel- de Dcecken DekT°Tmen «fontdeckt, daer van aen s en Hoofduyden van het Houtkoo-

pers Gilde, binnen de Hooft-Stadt van het Di- ftrift van de Verpachtinge van de Gemeene Mid- delen , onder het welcke het felve foude mogen wefen gevifcht, of op de grond gedreven, ken- niffë te geven, op dat het felve Hout aen den rechten Eygenaer, onder betalinge van een rede- lijck Berghloon magh geraecken , alles op een boete van hondert ponden, te veertigh grooten het pond, voor yeder reys, ende op elck ftuck Hout dat byyemanden, contrarie defen Placate, aengefiagen, genadertofverfteeckenfoudemo- genzijn, de felve boete te appliccren ten behoe- ve van den Officier, onder wekkers Jurifdi&ic devoorfchreve vervreemdinge foude mogen ge- fchieden, voor de eene helfte, ende voor de we- derhelfte ten profïjte van den geenen die de voor- fchrevc contraventie foude mogen ontdecken en aenbrengen, alles boven de vergoedinge die aen de rech te Eygenaer van het voor fz Hout fal moe- ten werden gedacn ; behoudelijck nochtans, dat in gevalle het voorfz Hout binnen den tijd van drie maenden by de Eygenaers niet foude mogen werden gereclameert, de voorfz Deec- kensende Hooft-luyden gehouden fullen wefen daer van kennifle te geven aen den Rent-meefter vand'Efpargne, omme daer mede te doen in ge- volge van de ordres van den Lande, ontrent de onbe-

-ocr page 628-

Pkcaten. 6. Boeck. z. Tit.

6o6

gebruyckelijck is. Gedaen in den Hage, 0nd het Kleync Zegel van den Lande, den^chttiet denJanuarii feftien hondert acht en tnegentiï" Onder ftond, Ter Ordonnantie van de Stat Ende was getecckent, Simon van Beaumont ^'

onbeheerde Goederen gepra&ifeerr. Ende op dat niemandt hier van ignorantie en kome te pre- tenderen, foobegeren^Wy dat defealommc ge- publiceert en geaffigeertfal werden daer het be- hoort, en in gelijckegclegentheden te gefchieden

Rencvatie-Placaet, noopende de Ze e-drift en en Strand-vonderyen\, in dato den en twintighflen Februar'ti feftien hondert acht en tnegentigh.

rüHr

die Zee-driftcn, die fy in Zee bevinden fullen binnen twaelf uyren nadatfy aen Land gekomen zijn, aenbrengenendenuncieren fullenaenden voornoemden Rentmeefter of fijne SubiW- ten, en henluyden die leveren op haerluyderbe* hoorlijck berghloon, oppcenedaer vangeftraft te werden als Dieven en andere, die de Luydcn haer Goed nemen en onthouden ; van welcke Zee-drifrenalleenlijck de voorfz Schippers voor bergh-loon fullen hebben van 't gunt fuyvers bo- ven alle koften daer af komen fal, bedragende hondert Caroli guldens, vijftigh der felvergul- dens', en boven de hondert Caroli guldens, tot vier hondert Caroli guldens incluys, het vieren- deel ; en wat daer boven loopt, hondert Caroli guldens ■, wel verftaende, indien de Schippers daer mede niet te vreeden willen wefen, ende hen beklaeghden meer moeytenen koften gedaen te hebben, dat fy daer van betaelt fullen werdenter tauxatieen difèretie van denHove; en dat even verre fy het felve in een Schip viffchende, uytter Zeegevifcht, ende aen het Land gebracht fullen hebben: Verbiedende expreflêlijck alle de voor- fchreve Ontfangers of fubftituyten, op poene voorfz, dat fyluyden des Viffchers of Vinders deel van de voorfz Zee-vonden, die hen in ma- niere voorfz aengebracht en gedenuncieert ful- len zijn, openbaerlijck noch bedecktelijckniet te koopen, noch part, deel of portie metdeKoo· pers en hebben, tot fchade en achterdeel van de voorfz Graeflijckhey t, of van de Koopluyden en Schippers, defelve Goederen competerenae, noch oock en gchengen, foovcrreinhunis,der felver Schippers en Viflchers deeleby yemanden anders gekocht te werden, voor en aleer defelve Goederen in het openbaer verkocht fullen wer- den, by den voorfz Ohtfanger van devoorlz Graeflijckheyt, of van wegen den Eygenaer, maer fal den voorfz Onrfanger de voorfz ν ι - fchers by advife ende goedvinden van die van ae ReeckeningeninHollandt, totprofyteranden geenen die het aengaen moge, in bet geheel o ρ reeckeninge vernoegen en contenteren, wan. y hierinne groote abuyfen vinden, als dat ee _|< vandicViirchers,diekofte!ijckeWarengC»cni hadden, om een kleynen penningh vernoö; » en daer na echter van den Koopman grootei men genoten hadden. Ende foo Wy ven» dat'erfomwijlen eenige Viffchers, Ofldeiν der voorfz Landen , gevifcht hebbendew eenige Zee-vonden , defelveom ^«ggj^ en particulieren profijte,verhoopendeaa .^ fouden genieten van andere Heeren         ^ daer omtrent gezeten , hen vervordert

ILHEM HENRICK, byder Gratie Gods Koningh van Enge- land, Vranckrijck, Schotlanden Yrland, Prince van Orange ende NalTauw, Gouverneur, Erf-Stadthouder, Ca- piteyn Generael en Admirael, midsgaders den Priefidcnt ende Raeden over Holland, Zeeland en Vrieiland, Allen den geenen die defen fullen fienofhoorenlefen, Saluü "Doen te weten: Alfooinden Lande van Holland en Weft-Vnes- landtot noch toe onderhouden isgeweeft, dat foo wanneer by Tempeeft , Onweder, ofan- ders, eenige Goederen of Koopmanfchappen op deZee-ilranden, het zy Gaten, Kuften, of an- dere Havenen van den fel ven Lande, aenkomen en ge vifcht werden, dat als dan den Rentmeefter van de Efpargne fulcke Goederen gehouden is aen te vaerden en te bewaren ten behoeve vanden rechten Eygenaer, voor een redelijck Bergloon. En hoewel niemandt anders geoorloft is fulcke Goederen of Zee-drifcen te aenvaerden ende te verfteecken tot fijn felfs eygen baet ende profijt; maer ter contrarie die fulcks, ende van gelijcken doen, behooren geacht ende gehouden te wefen voor Dieven, en ftaen na befchreven Rechten grootelijcks te corrigeren, dewijie nochtans des niettegenilaendeveele en diverfche Perfoonen, woonende op de Zee (handen of daer omtrent, binnen den voorfchreven Lande, en andere daer omtrent, hen vervorderen dagelijcks fulcke Goederen te nemen en te bekeeren in haer eygen profijt, fonderconfent, wille en weten vanden voornoemden Rentmeefter, tot groote fchade en verdriet van de Koopluyden ende fchamele Schippers, Eygenaers van defelve Goederen, het welck nietlangertelijden ftaet, alfoo het felveis tegensde hoogheydtdeferLanden, enoocktot achterdeel van de voorfz Koopluyden , Schip- pers en andere, defelve toebehoorendc > S o o I s't : Dat Wy bevindende dat de Placaten en Or- donnantien, des aengaende van tijd tot tijd ge- daen emaneren, dagelijcks meer ende meer door baetfoeckende menfehen werden gevilipendeert en gecontravenieert, endaeromme hier in wil- lende voorfien, bevoolen, geordonneertenge- ftatueert hebben, beveelen ordonneren en ftatue- renmidts defen, dat niemant, van wat ftaet ofte conditie hy zy, hem van nu voortaen fal vervor- deren te aenvaerden eenige Zee-vonden of ande- re verdroncken Goederen, of oock Drenckelin- gen, hoe die anders genaemt mogen werden, aen Land gekomen of geftrandt zijnde, noch oock diefelve Zee-vonden te koopen, huyfenofhoo- ven, dan by den voornoemden Rentmeefter of

d

dien, recht van Zee-vonden uferende» - fe ^ fulcks niet en behoort, maer zijn icnuiu è

fijneSubftituyten, onthiet, weren en bevel, of andere, fulck recht van de Graeffelijckhcyt heb- bende ; en dat alle Viffchers en andere Schippers,

-ocr page 629-

Zee-vonden en Strandt-royeryen.

607

luyden met'er daet bevonden fullen wefen, te ar- refteren, te vangen , en gevangen te brengen op deVoorpoorte van den voorfz Hovc, alhier in den Hage. Ende indien den voornoemden Rent- meefter en fijne Subftituyten met'er daedt geen Meefters van fulcke Overtreeders en mogen wer- den om te vangen, als dan die te gyfelen, op poe- ne te compareren in Perfoon, tegen feeckeren da- ge voor den felven Ho ve, omme te verantwoor- den op de voorfz hare deli&en, of de felve Over- treders, dieby henluyden met'er vericher daedt niet en fullen bevonden wefen , te denuncieren den Procureur-Generael, dewelcke gehouden werdt, mids hebbende van den voornoemden Rentmeefter fommiere informatie praxedente vanhetfeyt, deielve te vangen, en rechtelijck jegens henluyden te procederen, toteondemna- tie van de voorfz poenen, als volgende deiê Onfè Brieven van Placate. Van alle't welcketcdoen Wy u en den voorfz Rentmeefter van de Efparg- ne, en fijne Subftituyten geven volkomen machr, authoriteytenfpeciael bevel. Ontbieden daer- omme en bevelen aen allen Officieren, Jufticic- ren, Dienaren en Onderfatcn, dat iy u ende den voornoemden Rentmeefter ende fijne Subftituy- ten, in het gunt voorfz is, tot haren verfoecke doen alle hulpe en aflïftentie, fondcr des te laten in eeniger manieren ·, op alle het gunt fy des Hoo ge Overigheyts toorn duchtende zijn, ende daer jegens verbeuren mogen. En ten eynde riiemanc hier van ignorantie prastendere, maer alleen een yegelijck van de Ingezetenen deièr Landen, ende anderen, weten moge waer na fy hacr hebben ie reguleren, begeeren Wy dat deièn aloinme ial werden gepubliceert ende geaffigeert daer het be- hoort, eningelijcke faecken te gefchieden ge- bruyckelijckis. Gegeven inden Hage onder't Zegel van Juftitie hier aen gehangen, den vier en twintighften Februarii feftien hondert acht en tnegentigh. Onder ftondt, In kenniiTe van my. Ende was onderteeckent, Anih.'vanKinJchöt.

<ren ter plaetfe van hare refidentie, en het tebr«>g efchiedënde, wefen foude tot ach- 0AeiZ het Landt, of van de Koopluyden mr die het gevifchte Goed toekomt, VOOrnaonnerenenbeveelen Wy, datgeenevan j°°n derzaten, woonende in de Steden ofDor- 11 Holland, foo wel aen de Zee-ftrand als FnÏvfittende, geweeft hebbende in Zee, of 7fT VndsRivieren, en hebbende gevifchteeni- 7tc-vonden, hoe die felve genacmt mogen Sc.u ^e fe\ve in andere Jurifdiftien fullenmo- ^"verkoopen, vervreemden of vervoeren, noch Keren aen andere Officieren, dan van de voorfz r raefliickheydt, in den voorfz Lande van Hol- tïnd Wcft-Vriefland , Voorne , Putten ende Strven, die het bewindtdaer af hebben, op poe- ne daer over gecorrigcert te werden na behoren, en datniemandt, wie hy zy, Man, Wijf en Kint, envervorderetekomen, of hun felven te vinden opdeZee-ftranden, bydage of by nacht, in tij- den als'er eenige Zee-vonden aenkomen en arri- veren, om die" Zee-vonden teaenvaerden ,, of den Rent meefter beletten, maer daer mede te laten bewerden den felven Rentmeefter, of fijne Gecommitteerden en hare Dienaren. Bevelen- de voortseenenyegelijcken, die fulcke of dier- gclijcke Goederen hier vooren gehuyft of ge- kochr mogen hebben, of daer van "weten te fpre-, ken, dat fyde felve binnen vier en twintighuy- rennadatevandePublicatie van defen, overge- ven, delivieren en denuncieren den voorfz Rent- meefter, fonderyetdaer van achter te houden of vetzwijgen·, en dit alles jegens de Overtreders, op poene van confifcatie van alle hare Goederen, en daer en boven criminelijcken na gelegentheyt van faecken gepunieert te werden. En ten eyn- dedatdefe Ordonnantie fchcrpelijcken ende on- vcrbreeckelijcken werdt onderhouden, foo heb- ben Wy bevoolen en gelaft, bevelen en laften by defen den voornoemden Rentmeefter van de Eipargne, ende fijne Subftituyten, deOvertre- dersvandien, immers foo wanneer die by hen-

Placaet tekens het wegh-halen en beletten vanden aengroey van Wier, &c. in date dendertighflen Januariifefiien hondert negen en tnegentigh. DE Staten van Hollandt endeWeft-Vrics-1 mcnighvuldiginghvan't felve ; dat defevrucht- landt, Allen den geenen die defen ful-! dragende Wacrden en Gronden, van Golhorn af len fien ofte Imnrpn Irfpn . S λ τ. ττ τ Δ tot aen Aerts-woude toe , door dat middel ge-

.         Geënte weten : Dat zijnde gedaen in tormeren na de conftitutie van de gronden om· aCnt het%land Wieringen, en na de principael-

noeghfaem verdeftrueert en geruïneert waren j dataldaer nu niets ten genoege te bekomen we- fende, de voorfz Zeyldcrs met veertigh a vijftig Vaertuygen teffens, alles bezuyden en benoor- den het voorfz Eyland, en waer fj verders ko- llen, fochten wegh te halen > fulcks dat daer je- gens niet werdende voorfien, feeckerlijck in het korte aen die fpecie een feer groot gebreckont- ftaen en geleden ftond te werden: Dat wijders na de opinie der jegemvoordige regeerende Dijck- Graven rande Drechrerlandfchcn,cn vier Noor- der Koggen Zee -dijck, dusdanighonbequaem gewonnen, met Sant en modderige Maeteriebe'. fette Wier aenden Dijck gebracht zijnde-, op ver- re na foo wel niet met den anderen confolidéerde enfacktc, maer veel radder· vergingh als andere

Jaflch€övanWier, (foo hooghnoodigh'ende ^"gnrotrefiiicnticvandeZce voor deDijc- ^n J men feeckerlijckbevonden had, dat fulcks

hal         tC cnr*Jven was aen het zeylenenop- gerne! Va,n.dien met den kigcr; dat in het zay foen f TT1)** daer aen doende waren wel over de enngh atachtigh Schuyten, die't Wier on vol- denr °nriJP met Wortel en al uytde Waer- ais &S*T en Slencken ruckten, die Velden ten enïIg omPloegden, rauw en fandig maeck- ορ'ί ic*o          vcrhinderen, dat de ilib fig daer fcsniftwWd E ned?;? fetten > cn ^evolgelijck -iu net voediel tot aewquecking en ver-;

gevifchtfiWier

dat door het voorfz.opplucken

wey-

-ocr page 630-

6o8                    Placaten. ö.Boeck. g.Tit. weynigh Drift Wier vallende, men op het voor-' aendenDijck te brengen en te leveren, nemap noemde Eylandt voorgaf, datfylydenen andere; te beveelendevoorfzPlaeticn ongeroert te late Eylanders, dewelcke hare Dijeken daer mede \ om wederom metrer tijd beloopen te werden ί

doorgaens hadden voorfien, het felve op een ari dere meer koftelijcke manier foüden moeten in- koopen en verforgen ν datmen oock bevonden heeft dat de voorfz fchaershey t van Wier daer en boven oock wierd vcroorfaeckt door het zeylen van Ael met den Elger. Dat Wy, omme daer inne te voorfien, goedgevonden hebben by we- ge van Renovatie en Ampliatie van Onfe voori- gePlacaten, alle eneenyegelijckwie het foude mogen zijn, by defen wel expreifelijck te verbie- den en te interdiceren, in de Zuydcr Zee, en fpe- cialijck inde voorfz Plactfeneenige Ael of Wier met den Elgcr te zeylen, de Wier op te halen,en

les op een pcene van hondert guldens t'elckens verbeuren, en daer en boven de Schepen, Schi/ ten en Gereedfchap, waer mqde de voorfz Ael ^f Wier met den voorfz Elger fal weien gezeylt on gehaeldt en aen den Dijck gebracht. End'e od datniemandt hier van ignorantie foude konncn pretenderen, foo begeeren Wy dat defen alom, megepubliceert en geaffigeert lal werden daer'ï behoort, en te gefchieden gebruyckelijck is, Ge daen in den Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande den 3 o. Januarii 1699. Onder ftondr Ter Ordonn antie van de Staten. Ende was m teeckent, SimonvanBeaamont.

DEN DERDEN TITUL, Tollen, Gabellen en Reglementen op ver- fcheyde Veeren. Ordn en Reglement\gemaeckt by de Raeden en Meejters van de Reeckeningen der Do- meynen van de Ed. Groot Mog. Heer en Staten van HoUandt ende ÏVeft-Vriefandt, op het Veer van Wefl Sanen en Wefl-Saner Overtoom of Amflerdam, in dato den veertienden Aprils fis- tien hondert drie en tachtigh.

Erftelijck, fullen de vier Schip- pers gehouden wefen te houden elck een bequame Schuyt, niec boven den ouderdom van twael f jaren, van acht en veertigh voe- ten langh, en tien en drie vier- de voeten wijt, van alles wel toegetaeckelt, ende voorfien met bequame Mat- ten voor de Paflagiers, oock met twee Boo- men, twee Haecken ende een Riem > te bevaren met twee bequame en nuchtere Perfoonen, om de Paflagiers en de Koopluyden hare Goederen, foo in hard Weer als in ftilte, met alle naerftig- heydt en beleeftheydt te konnen dienen en over- brengen, en voorts te letten dat defelve wel be- fteldt en t'huys gebracht werden. De voornoemde Schuyten alfoo veriien zijn- de , fullen de Schippers gehouden wefen te varen van Weft-Sanen over de Weft-Saner Overtoom op Amfterdam, hetgeheelejaerdoor, ten dien- fte van de Paflagiers en Koopluyden, des Maen- daghs drie Schuyten, als van half Maert tot half O&ober, te weten, van.de Weft-Saner Over- toom, een's morgens ten vijf uyren, een ten ies uyren, en een ten ieven uyren} en van half Oc- tóber tot half Maert, de eerfte ten half feflen, de tweede ten fes uyren, en de laetfte ten feven uy- ren, des WoenfdaghsendeVrydaghs'tgeheele jaer door twee Schuyten , de eerfte 's morgens ten fes uyren, en de tweede ten feven uyren. Ende belangende de verdere overblijvende Schuyten, die tot het voeren van het Volck, of op de voornoemde geiètteüyren niet varen, ful- len echter gehouden blij ven, tot accommodatie van de Koopluyden, van Weft-Sanen alleen op Amfterdam te varen, fonder elders, met fooda- nige Goederen en Koopmanfchappen, als haer

de Koopluyden fullen gelieven te bevrachten,en dat niet alleen op de voornoemde gefette dagen, maer de geh eele Weeck door. En of't gebeurde,dat alle de voorfz Veer-fchip- pers van Weft-Sanen op de voorfz uyren, of daer na gevaren of vertrocken waren, foo fal echter niemandt hem vervorderen met eenige Pafla- giers of Goederen van Weft-Sanen of den Oer- toom te varen, ten zy de voornoemde Veerluy- den twee uyren van daer vertrocken zijn ge- weeft , op dat de Luyden niet met opfereven na haervertrecken fouden komen te wachten, en dan met andere Schuyten varen, buyten'tVeer zijnde, op een pcene van de bedongen Vrach- ten , en drie gulden daer en boven, d'eene helft ten behoeve van den Officier, en de wederhelft ten behoeve van de Veerluyden. DeSchippers fullen voor Vracht-loon ofltfcn* gen van de Perfoonen boven de tien jaren oud zijnde, behalven het Paflagie-geldt, vajLe°er eenftuyver, ende beneden de tien jaren halno veel j des datde Schippers gehouden lullen W fen des Winters, van Amfterdamfche Kermist half Maert, alleen des Maendaghs, M^Z. te wecken en op te roepen, voor welcJte op^ pinge fy genieten fullen van de Luyden, met varende, boven haer Vracht, van yder eenj , ver, fonder meer, gelijck het altijdtvooraei gebruyckelijck is geweeft.                -. , nJwe Ende van de Koopmanfchappen *°°^|d Vracht-loonen als'er voor defen binnen ,Λφ. van fes a acht jaren by de Koopluyden r F velijck zijn betaeldt geworden.             knvtefl Ende by aldien een of meer Perfoonen Duy^ de afvaringe van de voornoemde geftel ten begeerde voor haer Pepfoonen»buyta» manfehappe af te huyren, fal fulcks vwoog^

-ocr page 631-

Tollen, Gabellen en Reglementen op verfcheyde Veeren. 609

midrs tot Vracht-loon te betalen, met het dof' -Taêdtdaer inne gereeckent, een fomme P3 f -guldens, (ondermeer. vandrieg ^ ^niemandt , wiehy oockfoude wefen, vervorderen eenige Menfchen, TgCIGoederen of Koopmanfchappen, op de voornoemde gefette uyren, of binnen den voor- Apnmd van twee uyren, na dat de laetfte f^flien fal wefen van Weft-Sanen, Weft- c Overtoom, o f daer omtrent te voeren,· op ne als vooren van de bedongen Vracht, ende ψ1 „uiden daer en boven; gelijckmedeniemant enileluydenof Koopmanfchappen voor niet, Cn nadeel van het voornoemde Veer, fal mogen Uren, oppcene van driegulden

alle Schouten cn Officieren van haerEd. Groot Mog., ommede bekeuringe van de voornoem- de boete by preventie te mogen doen, de gemel- de boeten , ibnder eenige verichooninge te in- nen en executeren, en de Delinquanten ter eer- fterinftantievoor haer Vierfchare te betrecken, en alfoo 't voornoemde Veer te maintineren. Behoudende nochtans de Raeden en Meefters voornoemtaen hun ioodanige nader ordre ende veranderinge te maecken, als fy na gelegentheyt van faecken oordeelen fullen te behooren. Gedaen ten Burele van de Kamere van de Reeckeningen der Domeynen van de Heeren Staten van Holland en Weft-Vrieflandt, in den Hage den veertienden April feftien hondert drie

Laftende, authoriferende en ordonnerende entachtigh. Myjegenwoordigh, J.Hop.

Ordonnantie en Reglement op het Veer van Saendijck cp Amjierdam 5 in dato den acht en tw'mtighflen Jlprilfeflien hondert drie en tachtigh.

Officier, ende de andere helft voor den Schip- per. ' Dat hy Schipper tot Vracht-loon fal genieten van yeder Menfch heen cn weder drie ftuy vers, fondermeer, en alleen heen of wederom half foo veel, boven't Paflagie-gcldr. Voorts fal hem niemandt, wie hy oock foude mogen wefen, vervorderen, in nadeel van het voorfzVeer, eenige Menfchen, Veeof Koop- manfchappen te voeren, 't zy onder wat pretext van Eygenaer te wefen, of part of deel te hebben in defe of geene Schuy ten , daer mede fy met an- dere Schippers fb uden willen varen, of voor niet, en fonder Vracht te betalen, hoedanigh het oock foude mogen wefen, op pcene van yeder Menfch te verbeuren, boven de voorfz vracht, een boete van twee Caroli guldens, ende van yeder ftuck Goedt een gelijckefomme van twee guldens, de een e helft voor den Schipper, ende andere helft voorden Officier die de bekeuringe fal komen te doen; daer toe alle Schouten en Officiers by de- fen gelaft en geauthorifeert werden, omme defel- ve by preventie te mogen doen, ende alle Delin- quanten tereerfter inftantic voor haer Vierfchaer te betrecken, en fulcks de gemelde Boeten, fon- der eenige verfchooninge te innen ende te exe- cuteren. Laftende ende ordonnerende een yeder die hetaengaenmag, iichhiernaprxcifelijck te re- guleren ·, en werden al Ie O fficiers gelaft de voρ r- noemde Veeren te helpen maintineren 5 behou- dende nochtans de Raeden ende Meefters van de Reeckeningen voornoemt, ioodanige naeder ordre en veranderinge te mogen doen en maec- ken, als fy na gelegentheydt van iaecken dienftig fullen bevinden te behooren. Gedaen ten Burele van de Kamer van de Reec- keningen der Domeynen van de Ed. Groot Mog. Heeren Staten van Holland en Weft-Vriefland, in den Hage den acht en twintigflen April feftien hondert drie en tachtigh. My jegenwoordigh, J.Hop. ·

E Raeden en Meefters vande Reeckenin- gen der Domeynen van de Edele Groot Mogende Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieslandt, bericht zijnde dat tot noch toe geen vaftofte gereguleert Veer van Saendijck op Amfterdam en is geweeft, en hoe noodtfaeckelijck het ware, ten dienfte van de Pafiagiersen Koopluyden, dat aldaer een gere- •gulccrc Veer opgerecht wierde , ten eynde de Luyden, daer aen gelegen zijnde, opfeeckere gefe.rc tijde ende uyre, 'van een behoorlijcke Veerfchuyte mochten werden gedient; foo heb- ben de Raeden en Meefters voornoemtgoedtge- vonden en gearrefteert een Veer van Saendijck op Amfterdam op te rechten, en tot Veer-fchip- per van dien, met feclufie van allen anderen aen teilellen Cornelis Janfz Wefel, en daer by te laften ende ordonneren, gelijckfydoen byde- fcn. Dat den voornoemden Schipper , ofte fijne SuccefTeurs, gehouden fullen wefen te houden eenwel-toegetakelde dubbelde Dam-Schuyr, niet boven den ouderdom van veerden jaren, langh over Steven acht en veertigh voeten, en wijt elfen een half voet, vcörfienmetbequame Matten voor de Paflagiers, met twee Boomen, twee Haecken en een Riem, omme de Paflagiers en Koopluyden hare Goederen, foo in hard Weeralsftdte, met allevlijt en naerftigheydtte Konnen dienen. Dat hy gehouden fal wefen het geheele jaer diaKteSen' drie mael 's weecks, als's Maen- «agns, Woensdaghs cn Vrydaghs, 's morgens ren vijven van Saendijck, en's namiddaghsten VJ uyren van Amfterdam, op welcke uyren de fchrefCrSgehoudenfullen ziJn ter plaetfevoor- anderVCQ ? pa^en' en niet vermogen met eenige zvM bChuvten te varen of af te huyrcn, dan ten ) aen voornoemden Veer-fchipper twee uyren

■ op

I

H^**^

en fal zijn geweeft

boven de ondcr-geftel-

lachte te verbeuren,

d'eene helft voorden

IV, D

OrdoTh

E EL.

Eeee

-ocr page 632-

Plaeaten. 6. Boeck. 3. Tit

6éï

Ordonnantie en Reglement op het Veer íáç Wormer-Veer cp Amflerdam s 'm £áßï é achten twintighfien Aprilfefiien hondert drieent achtigh.                                          m

Officier, ende de andere helft voor den ScK' per.                                                                   niP" Dat hy Schipper tot Vracht-loon fal eeni^ vanyeder Menfch heen en weder drie ftuvve fonder meer, en alleen heen of wederom half f™' veel, boven't Paflagie-geldt. Voorts fal hem niemandt, wie hy oock foud mogen wefen, vervorderen, in nadeel van ý voorfz Veer, eenige Menfchen, Vee of Koon manfehappen te voeren, 't zy onder wat pretext van Eygenaer te wefen, of part of deel te hebben indefeofgeene Schuyten , daer mede fy mét an dere Schippers fouden willen varen, of voor nier' en fonder Vracht te betalen, hoedanigh het oock foude mogen wefen, op pcene van yeder Menfch te verbeuren, boven de voorfz vracht, een boete van twee Caroli guldens, ende van yeder hek Goedt een gelijcke fomme van twee guldens, de eene helft voor den Schipper, en de andere helft voor den Officier die de bekeuringe fal komen te doen; daer toe alle Schouten en Officiers by de- fen gelaft en geauthorifeert werden, ommeddel- ve by praeventie te mogen doen, ende alle Deun- quanten ter cerfter inftantic voor haer Vierfchaer tebetrecken, enfulcksdegemeldeBoeten,fon- dereenige verfchooninge te innen endeteexe- cuteren. Laftende ende ordonnerende een yeder die het aengaen mag, llch hier na pracc, ifehjek te re- guleren ; en werden al Ie Officiers gelaft de voor- noemde Veeren te helpen maintineren; behou- dende nochtans de Raeden ende Meefters van de Recckeningen voornoemt, foodanigcnacdet ordreenveranderinge te mogen doen en maec· ken, als fy na gelegentheydt van faecken dienih'g fullen bevinden te behooren. Gedaen ten Burele van de Kamer van deReec* keningen der Domeynen van de Ed. GrootMog. Heeren Staten van Holland en Weft-Vriefland, in den Hage den acht en twintigflen Aprilfeftien hondert drie en tachtigh. My jegenwoordigfi, J-Hop.

DE Raeden en Meefters vande Reeckenin- gen der Domeynen van de Edele Groot Mogende Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieslandt, bericht zijnde dat tot noch toe geen vaft ofte gereguleert Veer van Wormer-Veer op Amfterdam is geweeft j en hoe noodtfaeckelijck het ware, ten dienfte van de Paflagiers en Koopluyden, dat aldaer een gere- guleert Veer opgerecht wierde » ten eynde de Luyden, daer aen gelegen zijnde, op feeckere gefecte tijdt ende uyre , van een behoorlijcke Vecrfchuyte mochten werden gedient; foo heb- ban dcRaden enMeefters voornoemt goetgevon- denengearrefteerteenVeer van Wormer-Veer op Amfterdam op te rechten, en tot Véer-fchip- per van dien, met feclufie van allen anderen aen te ftellen Hendrick Janfz Koning, en daer by te lallen ende ordonneren, gelijckfydoen by de- fcn. Dat den voornoemden Schipper » ofte fijne Succeflèurs, gehouden fullen wefen te houden een wel - toegetakelde dubbelde Dam-Schuyt, niet boven den ouderdom van veertien jaren* langh over Steven acht en veertigh voeten, en wijt elfen een halfvoet, vooriien met bequame Matten voor de Paflagiers, met twee Boomen, twee Haecken en een Riem, omme de Paflagiers en Koopluyden hare Goederen, foo in hard Weer als ftilte, met alle vlijt en naerftigheydtte konnen dienen. Dat hy gehouden fal wefen het geheele jaer door te varen, drie mael 's weecks, als's Maen- dags, Woensdags en Vrydags,'s morgens ten half vijven van Wormer-Veer, en 's namiddaghs ten twee uyren van Amfterdam, op welcke uyren de Paflagiers gehouden fullen zijn ter plaetievoor- fchreven te paffen, en niet vermogen met eenige andere Schuyten te varen of af te huyren, dan ten zy den voorfz Veer-ichipper twee uyren van Wormer-Veer vertrocken fal zijn geweeft, op pcene van drie guldens, boven de ondcr-geftel- de Vrachte te verbeuren, d'eene helft voorden

Ordre en Reglement, gemaeckt by de Raeden en Meeflers <van de Reeckeningtnder domeynen vande Edele Groot Mog. Heeren Staten van Hollandten Wefi-Vriefiandt>$f Veer vanCrommenie op Amfierdam $ mitsgaders van Crammenie op Alckmaer, indttodtn den derden Junïtfefiien hondert drie en tachtigh. De voornoemde Schuyten alfoo voorfienzi)11* de, fullen de Schippers gehouden *efen.w jaren het geheele jaer door f ten dienfte van den i»*

Noorder-fluys af op Amfterdam, te weten, d* eerfteSchuytdesSondaghsvoormiddaghsten^ uyren praxis ; ende in cas van meerder^•*» als de voornoemde Schuyt bequamdij»: w» konnen laden, noch een Schuyt op clSJ<le met foo weynigh of meerder Vracht,als e mogen wefen.                                    , „-gni De tweede en derde Schuyt 's nachts daer alsmede'sWoensdaghsen Vrydaghs, varvr fchen tot AmfterdamfcheKermis, JJjJJ^ 's nachts ten een uyr ·, ende van Armtei ^

fchuyt, niet boven de twaelf jaren oudt zijnde, langh over Steven vijftigh, en wijdt twaelf voe- ten, van alles wel toegetaeckelt, en voorfien met goede Matten voor de Paflagiers, met twee Boo- men, twee Haecken ende een Riem, te bevaren met twee bequame en nuchtere Perfoonen, om de Paflagiers, Koopluyden en hare Goederen, foo in hardt Weer als by ftilte, met alle naerftig- heydt en beleeftheydt te konnen dienen; midts- g rders tot weUbeftellinge van de Goederen, goe- de en behoorlijcke forge te dragen.

-ocr page 633-

Tollen, Gabellen en Reglementen op verfcheyde Veeren. 61

dens , fonder meer, welverftaende dat her getal van dePerfoonen, of de quantiteytvan de Goe- deren niet en fullen komen, te excederen debo- ven-geftelde ordinaire Vracht-loonen, maer daer boven loopende, de ordinaire Vragt van de voor- noemde Perfoonen en Goederen moeten beta- len. Voorts en fal hem nicmandt, wie hy oock fou- de mogen wefen, vervorderen, in nadeel van de voorfz Veeren , eenige Menfchen ofte Koop- manfehappen te voeren, 't zy onder war prxrext van Eygenaer te wefen, of part of deel rehebben indeieofgeeneSchuyten, daer mede fy met an- dere Schippers fouden willen varen, of voor nier, bn fonder Vracht te betalen, hoedanig h het oock foude mogen wefen, op pcene van yeder Menfch te verbeuren , boven de voornoemde Vracht, een boete van tweeCaroli guldens, en vanyeder ftuck Goedt een gelijcke fommc van twee gul- dens, d'eenehelft voor den Schipper, en.d'an. dere helft voor den Officier die-de bekcuringhftl komen te doen, daer toe u\é Schouten en Offi- ciers tot dcfe en de voorenftaende boete, by de- fen gelaft en geauthorifeert werden, ommede- felvebyprseventiete mogg'ndoen, enalleDelin- quanten ter eerfter inftan/tie voor hare Vierfchacr te betrecken, ende fulj;ks de gemelde boeten , fonder eenige verichoo|iinge te innen en execu- teren.                          \ Laftende en ordonnerende een yeder die het aengaen magh, fich hier na prazejiicbjek te regu- leren , en werden alle Officieren gelaft 't voor- noemde Veer te helpen mainteneren; behouden- de nochtans de Raedcn en Mccitcrs vandeRecc- keningen voornoemt, foodanige nadere ordre en veranderingh te mogen doen ende maecken, als fy na gelegentheydt van faecken dienftigh fullen bevinden te behooren. Gedaen ten Burele van de Kamere van de Reeckeningcnder Domeynenvan de Ed. Groot Mog. Heeren Staten van Hollant en Weft-Vries- landt, in den Hage den derden Junii fefticn hon- derdt drie en tachrigh. My jegenwoordigh, C. Camerlin.

■ rot Paelïchen, des nachts ren twee uyren. ^p^vederom van Amfterdam na Crommenie, Pacflchen ror Amfterdamfche Kermis, des r^ndaRhs narniddaghs een Schuyt ten een uyr, ren twee, en een ten drie uyren praxis, ende fuLnsdaghsen Vrydaghs een Schuyt ten half . en van Amfterdamfche Kermis tot Paef- f!l'eei1' 'sMaendaghsnaermiddaghseen ten half ç een ten half tween, eneentenhalfdrien, eeIdcsWoenfdaghs en Vrydaghs, 'telckenseen Schuyttcnecnuyrcn. De Schippers fullen voor Vracht-loon genie- en van alle Perfoonen, boven de tien jaren oudt zijnde, heen en weder, behalven 'tPaflagie-geld, van veder Menfch vier ftuyvers, en beneden de tienjaren half foo veel·, ende alleen heen of we- der twee ftuyvers, midts dat fy Schippers gehou- den fullenwefen de Luyden des nachts tijdelijck te wecken, gelijck fy gewoon zijn te doen.

Van hondert pond Hennip, Van hondert Pond As, -—■ EenRolKanefas, — — Een Oxhooft Azijn,

2 .ftuy v. i.ftuyv. é .ftuyv. f.ftuyv. f.ftuyv. 2.ftuy v. 2.ftuyv

--------i.gul

EcnLaftZaer,

Een hondertguld.aen gek, - Van een Brief of Boodfchap,

Van alleandere Goederen na advenant, en foo veel als'er voor defen van is betaeldt.

Ende van Crommenieop Alckmaer fullen de Schippcrsgehoudcnzijn van Paeflchen tot Am- fterdamfche Kermis te varen alle Vrydagen een Schuyt, 's morgens ten negen uyren, ende des avondsten tien uyren ·, en van Amfterdamfche Kermis tot Paeffchen , een 's morgens ten negen uyren als boven, ende een 's nachts ten een uyr, en voor Vracht-loon genieten foo veel als fy voor defen genooten hebben, fonder meer. Ende byaldien een of meer Perfoonen buyten de af-varinge der voornoemde gefielde Schuy- ten, begeerde een Schuyt van Crommenye op Amfterdam af te huyren, fullen fulcks vermogen ? ñ'ir m'dtS t0C Vracht-loon betalende, met net 1 affagic-geldt daer inne gereeckent, drie gul-

Wre en Reglement, aemaeckt by de Raeden en JMeeflers van de Reeckeningen der Thmeynen van de Edele Groot CMog. Heeren Staten van Hollandt en Wefl- Vrieflandt, op het Veer van Akerfloot op Amfterdam, mitfgaders van Akerfloot op Alckmaer > in dato den ne- genden September fefiien hondert drie en tachtigh. Ekritelijck fullen de drie daer toe geauthori-1 De voorfz Schuyten al foo voorfien zijnde, ful- leerdc en aengeftelde Schippers gehou- | len de Schippers gehouden wefen re varen ren pnwefen, yeder te houden een goede, j dienftevande Paflagiers ende Koopluyden van bove ?C(Iuam,Cenfuffifance Dam-fchuyt, niet Akerfloot op Amfterdam, vijf mael ter weeck,

van's Maendaghs tot Vrydaghs; en van Amfter- dam van Dinghsdags tot Saturdags, te weten van Akerfloot op Amfterdam, van den vijf en twin- tighftenMaerttot den twintighften September, 's morgensten feven uyren, en van den twintig- ften September tot den vijf en twintigften Maerr, 's morgens ten acht uyren, en van Amfterdam 't geheele jaer 's morgens ten tien uyren. Ende fullen de Schippers voor haer Vrachr- loon genieten van alle Menfchen , boven de Eeee %               twaelf

over Sr · °uderdom van twaelf jaren , langh ^ndckWnVVc?en Veertig voeten' °Pde wiJte gctakelr á yS totSardam} van alles wel toe-

H l

1 en een Riem, om de pairagiers} Koop^ byftfltTnhare poederen, foo in hart Weer, als tekonnp m,e.tal'e »aerftigheydt en beleefthcydt ftellinRe, ,?len» midf%aders oock tot wel be- ke forte f!!l Goederen, goede en behoorlijc- bcce dragen.

-ocr page 634-

Placatcn. ó.Boeck. 3-Tit.

12

als fy voor defen ende van ouds genooten

twaelf jaren oudt zijnde , vanyder drie ftuy vers, en beneden de twaelf jaren twee ftuy vers, boven en behalven'tPaiTagie-geldt.

heb-

ben.

Voorts fal hem niemandt, wiehyoockf mogen weien, vervorderen, in nadeel van Ç voorfz Veeren, eenige Menfchen, Vee of Ê manfehappen te voeren, 't zy onder wat mS? van Eygenaer te wefen, of part of deel te hebbe indefeofgeeneSchuyten , daer mede fymeta dcre Schippers fouden willen varen, of voor n'"' en fonder Vracht re betalen, hoedanighhetoock foude mogen wefen, op poene van yederMenfch te verbeuren, boven de voorfz vracht, een boer van twee Caroli guldens, ende van yederftuck Goedt een gelijckefommë van twee guldens <j eene helft voor den Sch'ipper, en de andere helft voorden Officier die de bekeuringe fal komen te doen; daer toe alle Schouten en Officiers by de- fen gelaft en geauthorifeert werden, ommedefel· ve by preventie te mogen doen, ende alleDelin- quanten ter eerfter inftantie voor haer Vierfchaer te betrecken, en fulcks de gemelde Boeten pon- der eenige verfchooninge te innen ende te exe- cuteren. Lallende ende ordonnerende een yeder die het aengaen mag, iich hier na prascifelijck te re- guleren ; en werden alle Officiers gelaft devoor- noemde Veeren te helpen maintineren; behou- dende nochtans de Raeden ende Meeflers van de Reeckeningen voornoemt, foodanigenaeder ordreenveranderingete mogen doenmaecken, als iy na gelegentheydt van faecken fullen bevin- den te behooren. Gedaen ten Burelevande Kamer van de Reec- keningen der Domeynen van de Ed. GrootMog. Heeren Staten van Holland en Weft-Vrieiland, in den Hage den negenden September feftien hondert drie en tachtigh. My jegenwoordigh) Cv. Meer.

VaneenlaftZaet,--------------i—ic- Een Sack Gort, — — — o— i-

Een Boots-mans Kift, — —

3— 8 — r— 4—

EenvolOxhooft, — —

o- o

Een half Oxhoofr, ■— — EenAncker, ■— — ~~

ï

o-

EenhalfAncker, —■ —· — Een tonne Teer, — —· — Een Tonne Vifch of Vleefch,

3— 5— ß-

Ende van alle andere Goederen na advenant, ende foo veel als'er voor defenyan betaeldtis ge-

í*

weeft.

ByaldieneenofmeerPerfoonenbuytendeaf- varinge van de voorfz geftelde Schuy ten, begeer- de een Schuyt van Akerfloot op Amfterdam afte huyren, fullen fulcks vermogen te doen, mits tot Vracht-loon betalende, met het PaiTagie-geldt daer inne gereeckent, in de hier vooren genoem- deSomer-tijdt, twee gulden tien ftuy vers, en in de voorfz Winter-tijdt drie gulden > wel-ver- ftaendc, dat het getal van de Perfoonen, of de quantitey t van de Goederen niet fullen komen te exederen de boven-geftelde ordinaire Vracht- loonen, maer daer boven loopende, de ordinai- re Vragt van de voornoemde Perfoonen en Goe- deren moeten betalen. Ende van Akerfloot op Alckmaer , fullen fy Schippers gehouden wefeii te varen het geheele jaer door alle Saturdagh met een Schuyt, 's mor- gens footijdelijck , datfemethetopgaenvandc Boom bequamelijck tot Alckmaer konnen we- ien , en fullen voor Vracht-loon van Menfchen, Vee en Koopmanfchappen genieten foo veel,

Ordre en Reglement 3 gemaeckt by de Raeden en Meeflers <van de Reeckeningen kt cDomeynenvan de Edele Groot Mog.Heeren Staten van Hollandt endeWefl-VneHandt·. of het Veer van Uytgeefi op Amjierdam en Alckmaer , in date den veertienden Juniifeflten hon- dert vier en tachtigh.

ren, en een des avonds teia half tien uyren; en van primo November tot primo Mey , alleen des avondsten half tienen een Schuyt; op Donder- dag een Schuyt 's morgens ten half tienen. En wederom van Amfterdam over Sardam op Uytgeeft, van primo Mey tot ultimo Oftober, des Maendags d'eerfte Schuyt 's middaghs ten twaelf uyren, en de tweede des naermiddagïte half t ween; en van primo November tot wW April een Schuyt ten half tween; en des V øø 't geheele jaer door een Schuyt's middaghs tc> twaelf uyren: Des dat de voornoemde Vryo b varende Schuy te gehouden fal wefen vanATt,n dam tot Sardam gekomen zijnde, te wa tot dat de ordinaris Veer-fchuyt van «gJJ^. van Amfterdam op Sardam varende, «*■^ . gekomen fal zijn, om die Paflagiers, die op j geeft begeeren te wefen, mede te nemen· Sullende de Schippers voor Vracht-oo b nieten van alle Menfchen, boven f^Adc out, van yeder drie ftuy vers, ende be"e ,f

EErftelijck, fullen de aengeftelde en geau- thorifeerde Schippers gehouden wefen tendienftevande voorfz Veeren te hou- den drie goede ende bequame dubbelde Dam-fchuyten, niet boven den ouderdom van twaelf jaren, langh over Steven vijftigh, en wijt twaelf Voeten, van alles wel toegetakelt en ver- fien met goedt Vaer-gereedfchap, oock met goe- de Matten voor de Paflagiers, te bevaren met twee nuchtere ende bequame Perfoonen, om de Paflagiers, Koopluyden en hare Goederen ten allen tijden, 't zy by hard weder of ftilte, in alle neerftigheydten beleeftheyt te dienen, midtfga- ders tot wel-beftellinge vande Goederen behoor- lijckeforge te dragen, ende alfoo met de voorfz Schuyten te varen het geheele jaer door, op defe volgende dagen, tijden ende manieren, alsna- mentlijck: Van prima Mey tot ultimo Oftober , opSon- dage van Uytgeeft op Amfterdam twee Schuy- ten , te weten, een des morgens de kloeke elf uy-

-ocr page 635-

Tollen Gabellen en Reglementen op verfcheyde Veeren. 613

ter-maenden drie guldens tien ftuy vers ·, ende op Alckmaer inde voornoemde Somer-maenden ee- ne gulde tien ftuyvers, en inde Winter-maenden eene gulde feftien ftuyvers ·■> welverftaende dat het getal van de Perfoonen, of de quantiteyt van de Goederen quame te excc deren de hier boven- genoemde Vracht-loonen, dat als dan na propor- tie en advenant van de Perfoonen en Goederen de Vracht-loonen fullen moeten werden betaelt, alles boven en behalven hetPaftagie-geldt· Voorts en fal hem niemandt, wie hy oock fou- de mogen wefen, vervorderen, in nadeel van de voorfz Veeren , eenige Menfchen ofce Koop- manfehappen te voeren, 't zy onder wat prastex t van Eygenaer te wefen, of part of deel te hebben indefeofgeeneSchuyten, daermedefy met an- dere Schippers fouden willen varen, of voor nier, en fonder Vracht te betalen, hoedanigh het oock foude mogen wefen, op pcene van yeder Menfch te verbeuren , boven de voornoemde Vracht, een boete van twee Caroli guldens, en van yeder ftuck Goedt een gelijcke ibmme van twee gul- dens, d'eenehelft voor den Schipper, en d'an- dere helft voor den Officier die de bekeuringh fal komen te doen, daer toe alle Schouten en Offi- ciers tot defe en de voorenftaende boete, by de- fen gelaft en geauthoriièert werden, ommede- felve by preventie te mogen doen, en alle Delin- quanten ter eerfter inftantie voor hare Vierfchacr te betrecken, ende fulcks de gemelde boeten, fonder eenige verichooninge te innen en execu- teren. Laftende en ordonnerende een yeder die het aengaenmagh, fichhierna pra:cifelijck te regu- leren , en werden alle Officieren gelaft 't voor- noemde Veer te helpen maintineren; behouden- de nochtansde Raeden en Mecfters vandeReec- keningen voornoemt, foodanige nadere ordre enveranderinghte mogen doen ende maecken, als fy na gelegentheydt van faecken dienftigh fullen bevinden te behooren. Gedaen ten Burele van de Kamefe van de Reeckeningender Domeynenvan de Ed. Groot Mog. Heeren Staten van Hollant en Weft-Vries- landt, in den Hage den veertiend en Junii feftien honderdt vieren tachtigh. My jegenwoordigh, Cv. Meer.

if ren twee ftuyvers, boven en behalven n^TX.^ldr·, ende van de Goederen of

Koopman

I — I©— 0— I — 0— 3— 0— 8— 0— 5- 0— Ö— 0— 3— 0— f— 0— 3~ 0.— 1— 0— 1— 0— 2 — 0— 2—

Van een laft Rogge, Een fack Gort, — pen Bootsmans Rilt, — _ — ten Oxhooft Wijn of Azijn,- EcnhalfOxhooft, — - - EenAncker, — Een half Ancker, — — — Een Ton Teer, — —; — — EenTonVisofVleefch,------- EcnquartedTracn. ■_■ - - Hondert pond Walvis-baerden, EenMifTive of Brief,----------- Van yeder 100. gulden aen geit, En beneden de hondert gulden.

En van alle andere Goederen naadvenant, en foo veel aJs'er voor defen van betaelt is geweeft. Ende vanUytgeeft op Alckmaer, van primo Mey tot ultimo Oftober, des Dingsdags,Woens - daghs en Vrydaghs, 's morgens de kloeke feven uyren t'elkens een Schuyt,en van primo Novem- bcr tot ultimo April des Dinghsdaghs, Woens- daghs en Vrydaghs des morgens de kloeke acht uyren, en des avonds ten elf uyren j t'elkens me- deeenSchuyt, docbTullen de Schippers van de voornoemde twee reipecfive avond-fchuy ten,ge- houden zijn tebeforgen, dat fy des morgens met hetopen-gacn van de Boom tot Alckmaer zijn. Ende wederom van Alckmaer op Uytgeeft in devoorfz Somer-maenden, des Dingsdaghs, Woensdaghs en Vrydaghs 's namiddags ten drie uyren, en des Saturdags des middags ten half een uyre·, en in de Winter-maenden des Dingsdags, Woensdags en Vrydags des namiddags de kloe- ke twee uyren, en des Saturdags de kloeke half cenuyre. Byaldieneen ofmeerPerfoonen buyten de af- varinge van devoorfz gefielde Schuyten begeer- den een Schuyt van Uytgeeft op Amfterdamof Alckmaer af te huyren, fullen fulcks vermogen te doen, midts tot Vracht-loon betalende in de voornoemde fes Somer-maenden , op Amfter- dam drieguldens en drie ftuyvers, en inde Win-

waerfchominge 5 Geen Perfoonen te mogen voeren van Sar dam opAmfierdam, al door de Ø acht er s van 't voorfz Feer, ofdeffelfs confent, in date den achtflen Junii 1685).

DE Raeden en Meefters van de Reeckenin- gen der Domeynen van de Heeren Sta- ten van Hollandt en Weft-Vrieftandt,

eenige PafTagiers of reyfende Perfoonen , met Schuyten of Schepen over te fetten, af te varen, van Saerdam of ergens daer omtren t, op Amfter- dam of elders, dan by expres confent, toelaten of wille van de Pachters en de Huyrluyden van't voorfz Veer, op pcene van drie ponden, teveer- tigh grooten'tpondt, voor elck Perfoon die fy fullen overgebracht of overgevoert hebben , te verbeuren, en dat de voorfz boete by alle ende een yeder van des Graeffelijckheydts Officieren daer omtrent, by preventie, met der daet. ende fonder eenige verfchooninge, felfsmethetfluy- tenenaenhouden van de Schepen ofte Schuyten

m ervaringe komende, dat veele ende ai* ,^e"iPerfoonenhundagelijcksverftou- opdesfd a k glCrS Van Saerdam en daer omtrent dedefrl ■ 1 fterdam°ver te voeren, nemen- fichr P,j1Bnh,cr en daer » of oock wel in het ge- Wel ff Pachters van het voorfz Veer, ftrec-

vander á?1 merckelijcke fchadeen deParhf Tkheyc vanHollandt, er CenSVanhetvoorfzVeer·, hebben Wacrfch We^ willen waerfchouwen, en 'doen

dïmo^en11?6/1' datniemandt, wie hy oock fou- vandeTranfgreffeurs, ter tijdt en wijlen toefy b weien, hem van nu aen en vervordere de voorfz boete erFectivelijck fullen hebben vol- [                                                              daen,

-ocr page 636-

Placaten. 6. Eoeck. 3. Tit.

6i4

feftien hondert negen en tachtigh. woordigh, C. Camerlin.

daen, fullen werden geinneten geëxecu teert: Gedaen ten Burele van de Kamere der voorfz Reeckeningen, inden Hage denachtften Junii

Mv

Jegen-

Ordreen Reglement, gemaeckt by de Rae'den en Meeflers van de Reeckenimen d- ^Domeynen van de Heer en Staten van Hollandt ende Wejt- Vrieflandt , op de nieuw-^fcU T Wateringe of'Dorps Uytvaert na de Treek Vaert, aengaende de Beurt-fchippers van Ν°^% wyeker-hout t in date demi. September ι6%<?.                                                        m^*

I. EErftelijck, fco werden de Ingezetenen van Noortwijckerhout geinterdiceert ende verboden , 'dat fyluyden geen andere Schippers, als alleen de ordinaris Beurt- luyden of Beürt-ichippers mogen bevrachten,op de nieuwe gefchooten Sloot ofWateringe, op de boete van fes ponden, te veertigh grooten het pondt. I I Dat niemandt in de voorfz nieuwe gefchooten Vaert binnen de Hand fal vermogen te zeylen, op de verbeurte van drie ponden Munte voor- ichreve. III Dat oock niemandt Wortelen of Knollen inde felve Vaert fal vermogen te fpoelen, op gelijcke boete van drie ponden. I V. Dat niemant van de voorfz Ingezetenen of an- deren , die Goederen of Waren, die voor henluy- den op de wal of kant vande voorfz nieuwe Vaert uytgefcheept of geloft werden, langer op de fel- ve Wal fullen vermogen te laten leggen als ten uy trerften fes mael vier en twintigh uyren, op ge- lijcke boete van drie ponden.

V. Dat niemandt in de voorfz Vaert fal vermoe tevilTchen, alles tot voorkominge vanfchJd die daer door met het afloopen van de kanten ? anderfins, mochte komen te ontftaen , en'd S mede op gelijcke boete van drie ponden VI. Dat de bekeuringe dien-aengaende by de ge- melde Beurt-Schippers, en een yeder van hun in" hetbyfonder, fal mogen werden gedaen, ende mids dien de boetens by haer voor een derdepart en by de Kercke van Noordwijcker-hout voor de twee refterende derde-parten fullen werden geprofiteert. Laftende ende ordonnerende een yeder die hetaengaen magh, fich hier na te reguleren, be- houdeli jek nochtans, dat de Raeden en Meeiters voornoemt foodanige nader ordre ende verande* ringe fullen mogen doen enmaecken, alsfynaer gelegentheyt van faecken dienftigh fullen bevin- den te behooren. Gedaen ten Burele van de Kamere van de Reeckeningen der Domeynen van de Ed, Groot Mog, Heeren Staten van Hollandt endeWeil- Vrieflandt, in den Hage den twee en twintigh- ften September feftien hondert negen en tachtig. My jegenwoordigh, C. v. Meer.

Reglement ende Ordonnantie op de Veer-loonen van de Schippers ^varende vandeWtf- Saender Overtoom, en de Schans op Half wegen, tuffchen de Steden Haerlem en Amfterdam-, en wederomme van Half Wegen op de IVefl-Saender Overtoom en de Schans, in dato den u. SeptemberJeflien hondert f even en tnegentigh. DERaedenenMeeftersvandeReeckenin- vers* boven de drieMenfchen zijnde, vanyec

gen der Domeynen van de Edele GrootMog. Heeren Staten van Hollandt ende                                  Weft-Vrieflandt, tot gerief en commo-

vier ftuyvers. Ende van Half W egen op de Schans of weder- om, vooreen, twee, endriePerfooncnachm

diteyt van dePafïagiers, opgerecht hebbende een

van

Veertje van de Weft-Saender Overtoom, ende

ftuyvers; boven de drie Perfoonen fes ftuyvers. Ende by aldien eenige PaiTagiers fich opeen van de voorfz Plaetfen wilden gevoertolgen w-■ porteert hebben na Sonnen ondergang!»» w defelve gehouden zijn't voorfz Veer-loonau belt te betalen. LaftendeendebegerendedateenyegeÏijj^e dit aengaet, fich hier na fal hebben te reg de Gedaen ten Burele van de Kawer5j!;sep-

Schans op half wegen, tuftèhen de Steden Haer lem en Amfterdam ; ende wederomme van Half Wegen voorfz op de Weft-Saender Overtoom ende de Schans, hebben de Veer-loonen van de Schippers, tot het bevaren van 't felve aengeftelt, gereguleertengearrefteert, als hier na ftaetuyt- gedruckt: I. Eerftelïjck van Half Wegen op de Weft-Saen- der Overtoom , en mede van de Weft-Saender Overtoom op Half Wegen, fullen de Schippers genieten voor een of twee Perfoonen twaelf ftuyvers > en drie in't getal zijnde vijftien ftuy-

in den Hage den twaeltd

My

tembcr feftien hondert feven en tnegentig»; jegenwoordigh, J.B.'Dellafaille.

Qtfar

-ocr page 637-

Tollen, Gabellen en Reglementen op verfchey de Veeren. 615 j riante oP 't Veer van Noordwijckerhout, op de Steden Haerlem en Leyden 3 in date den f even en twintighflen November 1699.

Steden van Haerlem of Ley- den,

Ordonnantie, gemaeckt by de Heeren Racden en Meefters vande Reeckenin- ecn der Domeynen van de Ed. Groot Moe. Heeren Staten van Hollandt en «Mt Vrieflandt, op 't geërigeerde Veer van den ç nc van Noortwijckerhont, op de Steden HaSemenLeyden, waer na de Schippers, by h EdMogaengeiteldt, haerfullen hebben te ulieren, ronder meerder of minder te mogen 5dcrenalsgefpecificeertftaet, onderwatpra;- texc het foudemegen zijn. Yemandt een Schuyt voor fijn Perfoon , tot tranfport van Vruchten, Groente, &c. noo- cJi^h hebbende,op wat uyr het foudemogen zijn, fal betalen- 3— o— o Ende yeder Mande, boven de vijftighMandens daer in zijn- de, -------------------------o— T— ° Een brouwt Borftel van tnegen-

o— o — o— o— o — o— o—· o — o— o—

2----- 2----- 4— l-rnr- 6— 3 — 4—

o o o o o

Een vet of mager Vareken, — Een Schaep, ■-------.------- Een Lam, —-------------- Een Kalf, — ·            ■------- Een oxhooft Wijn, —.------- Een iack Koorn,

Een fchip-pondt Kaes, of drie hondert ponden, -— .------- Een half vat Bier, —----- .-------. Een vierendeel Boter, — - Ende voorts alle andere kleynig- heden na advenant.

Lattende allen ende een yegelijck die ditaen- gaenmagh, fich daer na re reguleren, en verder referverende foodanige nader ordre en verander ringein de voorfz Ordonnantie te maecken, als haerEd.Mog.na gelegentheydt van faecken en tijden dienftigh en noodigh fullen vinden. GedaentenBurelevan deKamere van Reec- keninge der Domeynen van haer Ed. Groot Mog. de Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrics- landr,in den Hage den ièven en twintighilen No- vember feftien hondertnegen en triegentigh. My jegen woordigh, J. Hop.

tiehfack,

é— o- o—10- 6— ß- ï---- 2-

Hondcit bos onbercyt Vlas, — Een fack Vlas, ■------■ ------- EenfackSout, ·------ -— ·■ Veder Mande, her zy kleyn ofte groot, Tonder onderfcheydt, - Yeder Perfoon, willende-na de

Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-Boeck derde Deel, Fol. 7 37.Sc feqq.

DEN VIERDEN TITUL, Vrydommen van Tollen, by de navolgende Ex- traden der authentique Stede-Handveften. Stet'ijeentot defen Tituldient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 771 .& feqq.

DEN VYFDEN TITUL, Lyftevandes GraerTelijckheydts Tollen tot Haer- lem, Gouda, Gorinchem, Geervliet, &c. van des Graeffelijckheydts Tolle van Hollandt 3 binnen de Stadt Haerlem,

A. Aerde. En fchip pot- vuyl- ofvolaerde, — Eenlaft, _____, Aembeelden. 'tStuck, _____ Aluyn.

Eenfmalton, —

2-

Ayuyn. Aioenen.

Hondert rixten,

O O

EenRolle, — —- -------■ o- Altaren. Den hondertften Penningh, Amandelen. Een oxhooft, -------■ ——— o- Eenbael,------- - .....- o- Eenfmalton, ·■ ■ ■------- o- Hondert ponden,— ■            o-

• f* ■ 0- . 4- -12- -  1" -  3" -   I- -  6-

o· o-

4- 3' 2- 2,-

o o o o

Een vat, «.__ ÉçÔß°åç> - ffn bael, .___ LenP]JP, -J

o o o o o

o- o- o- o- o-

Ayuyn-zaedt.

Eenfackj

— o Een

-ocr page 638-

6.Boeck. %.Tit,

Placaten.

6x6 Een tonne, -— Hondert ponden.

,3* o-

o 8 o o o 8 o o o

Een ftuck, ' fr-<—■

o- o-

Balejnen. Siet Walvis-baerden. Ballen. Een ton, j-r-*— Eènfmalton,

^nijs-zaadt.

Een vat, — Een pijp, ------- Eenoxhoofr, —■ Hondert ponden, Eenbael, ------

o·-------■   6- o------  4- o——  o- o------  3-

o-

4- 2-

Boft.,, Batery,

Een Bos, t-A

\

Anijl.

Eenbael, :brf- Eenbael, —

Een bael of tonneken, Eenvel, ------

6- 1-

o- o-

0- o- o- o-

Beekenen. Bedden. Berrevifeh.

Ansjovis. Anekers.

'4—-o ■ 2—. o ■' Ui f 3—-o l*-----1 o o—. s • '1;/ 8—-o 4— o

Eentonneken,

-! I'

Een Bed, — EedBedtijck, Een rol, —

Een groot Ancker, Een kleyn dito, — Hondert ponden,

o- o- o-

3- o-

Befemen. Een duyfent Kleerbefemen, - o- Een duyfentVloerbefemen, - o- HondertHeyeBefems, -'■— or Befaen-leer. Eendofijn, ■-------·—— o- Bennen. Een droogh Goed,------- o-

AppeldrancL

Een pijp, Afipelen. Duyfent Orange, ·— — Duyient Granaet, Een ton Inlandfche,

o o 4

2· 8- O" 4"

o- o- o-

Armqfijn. Een ftuck ■------- ·------· Artillery. Den veertighften penning, of anders een gemeene Gote- lingh, koftende twaelf pon- den Vlaems, — -------■ Een dito kleyne van acht pon- den Vlaems, — '-------■ EenHaeck-buflche, -------■ Duyfent pont Gefchutkogels ofBouts,

Bifcuyt.

Ecnton,

Bier.

Een laft, ■-------> Een ton, ----— Een pij ñ Mom, - Een ftock, ------ Een kift, ~

~6—o -o—~8 -   2—— è -  o—- 4 -  4---- 0 -8—0 _ 4— o -3—° _ 2—- o , o-r*- 4 .0—-8 -4"-° .18— o ,1—8 .z—8 . o—- 4

o- o- o-

.1(5- ■   4- ■   2-

Beyen.

1- o-

Bijlen.

Blaeuwfel.

Argergeen.

Een fack,

Eenvat, Eenoxhooft, Eengrofcon, —

0- o- o- 0-

•  3- •  6- - o- -12- . I- •  5' . 6- •  3" ■ i-

Een laft Weedafch, Een ton, ------- Een laft Po tas, Een ton,

P- o- o- o- o- o- o- o- o-

o 8 o o o o o 8 4

Eènfmalton, ·— Blaes-balcken. Eendofijn, «------- <-------> o· Blooten. HondertHollandfcheBlooten, o Boter. Een laft roode, Een ton dito, Een laft witte, Een ton dito, Eentonvuyle,

Een laft geftoote Zeepas

Afijn.

Een vat, Een pijp, - Een oxhoofr, Een kinneken,

Alikantfche Afch.

Een fack,

Ael.

Een kinnetje, ■—■ -------· Bockingh. Een laft, houdende twintigh ftroo, ■------· - Een pijp, -               ' '\ Eenton, ■ ■ ■ — Een ftroo, -■■ - '------- Boecken. Den hondertftenPenningh. Een kasje, -------■ Een packje, ■

EenRuym, Een laft, Een ton, x^Aerdewerck. Den hondertften penningh, Een kasje, ■-----— ------- Een mandeken, —

i- o- o-

• o- •12- ■ I-

o- o- 0- c-

3-"-° 0——" ô

4. 4-

Alfi.

0 0

4"

Een tonneken of korf,

0' o- O' o- o- o-

B. Baeckelaer,

Boeckwep.

Een laft, Eenhoet, Een laft, Een hoer,

En bael, Hondert pond,

4- 3-

o- o-

Boonen.

E

Bayen.

Een pack,

-ocr page 639-

Gracffelijckheydts Tollen en Gabellen

Caerdefi. EendofijnyfareCaerden, - Een ton,-------. ------ Een pijp,-------—— Hondert Sch ij f-caerden, «- Een kasje Caerden,

o- o-

- 8

o- o-

won.

o------- 8 2-----— O 6------. o 4—— o 4__^_ o

o- o- o- o- o- 0<- o-

, 4

Bolcraen.

6- l- o-

o- o- o-

Renbaeli                   ____

Caneel. Een fardeel, oxhooften bael, ■ Een Grofron, — ~----- Hondert pondr, —

6— 2-----

o o i o

Eenkuypj

B^ldafJtd.

-  8- -  o- .12-

o- o-

Eenbael) Eenrolofftu*' ·

Cantel.

Boffekifl.

Een bael, —

Carwê.

BoiTekiftj —

Een

Een bael, ■— Hondert pondt,

Bogen.

•  4- i- 8- o- ■ if- ■ I- •  4- •  ï- ■    i- . O- 6-

o- ö- 'o- ö-

o o o 8 o o

4- 4-

o o

o- o-

Een vat, "~ "* EenvatVogelatten,

ayen.

Bodems.

Een Pack, Eeniluck,

Eenduyfcnt, *~ - Oock den hondertilen pen- ningfa·                      ç „ Eenkasje, ·■

•~édtifi0Un.

Een pack, Eeniluck, Een iluck, Een bael,

o-

Cüffa.

Bontwerck.

Comijn.

Ï á o o o o o 8 o o o o o 8 8 4

-12------- -.6— - 4----5Ã - 4------ . 2*——

o- o- o- o- o- o- o- o- o- O' o-

EenBremervat, Een pijp, .----- Een Jopen-vat, Een kift.

o o 4 o

Hondert pondt, -»*

o-

Commen. €ûÉúander.

Een Volders com, Een bael, '*—

Ecnoxhooft, —■ Ecnfinalton, *----

Bliek. Een bonwat, — ■---- Een tonneken enckeld, Eenditodubbeld,

XJorenten. Een boor, ■------------- Een oxhooft ofkasje, <------ Een fmalton, ■------i «^— Hondert pondt.

8- I- 2-

5>~— ó 4_^_ o 2-------- O I------- ö

o- o- o- o-

Boskruydi.

Een grofton, l Ecnfmalton, -

-  4-

Ccmptoïren.

-  3" * Een tonnetje of hondert pont, o------ z* Brood. Eenlaft,------ .------- o----- <$- Hondert Brooden, ■ —■ ■ o----- i-

EenComptoir,

— ©-

Compaffen. Den hondertilen penningh. Cónfeneille. Een iackje, tonnetje of feroen- Hondert pondr, — ·—>—■ Corduaen. Een kasje, -

Een ton,------.~__ Een mande of fack, ——

o- o-

10- • 5'

c- o-

o o

Buydels.

Eenkift, . 't Hondert,

Buyskoolen.

4'------ o 3------ o o------- 8

Conijnen.

Buyfewant.

Een mande, Eendofijn,

Een Vleet, _ Een deel Wants, .— _____ Een netj____________ 0udnet,denhohdertfl:enpen- ningh.                     r

Cordewagens.

8- 6- o-

. o • o •12

z- o- o·

Cramery. r Hondert kannen, — BoiïeKil, — Â enne, — «------ Â o ile Wannen, ***■ Drooghvat, ·—- Grove ton,

—  o —   o —  o —   8 — ,° —   o —  o —   o

O-------- É- Ï-------- 6- o— 4- o------ ï- ï---—12- o----- 3- o----- 4- o------- 6-

E

Enbael, , _

8- o-

O 8 o o o o o o o 8

O- o- o- o- I- o-

Jopenvatofoxhoofr, Fardeel, —-------

Ecnihick, —. ____. Eenbacl, __Catoen ^dertpontCatoen,____ Ecnbaei,              Canefas. ^"^rtellen, _. Z~ r.enft...t         J ^^------—.

Een -l

Mars ofte mande die men om den hals draeght,* ■-------    o—— 2- Mars of korf ken, **-    o—- i- MandeHoutwerck,-    o—*-= 8- Packmande, '—■—-* o-----18- Pijp,-------. ·-------    o-^—■- 6~ Penfoen,         ·------- o----- f- Smakonofaem, —    o^— 2- Ff f f

8- 4" $'

o o o o o o o

o^ o— o—

2- , f- Ï-

Et"^yWoeck,

Grap

-ocr page 640-

Boeck. 5. Tit. Eflricken. 'tDuyfent, —-----* ■------- Tuymelaers of half-backen, - Erweten. Eenlaft, <------- ■-------,

Placaten. 6.

618 Een bael of oxhooft, Een vat,

Crap.

■ 4- -io- • É-

Ï o o

o- o- o-

o·— o—. o·— o— o—

2- l- 6- 2- 0-

Hemdere pondt, — ------- Cruycken. Hondert fteene Kruycken, — Curck. Honderdt voet, ofte ks dofijn maeckc een bos, — —— Een dofijn,------- ——

Een hoedt, — Eenfack, —

o

o- Q- o-

o 8 4

3— o— o— 4— é— 2----- 4—

JL *

Een Bos, Een baeltje, Een vat, —

Fermilioen. Ondert pondt,-------■ Een baeltje,

Culck.

Ç

o- o-

2- 4

o -o

Climme.

Floers. Fleffen.

o- o- o-

Cafianien.

Een bael ofpackje,

Een boiTu, Eénfack,         ■------- Cruydnagelen. Ëen oxhooft, fardeel of bael, - Eentonofgrofton,           —— Een fmalton, of hondert pond, D.

Eenkift, — Een kelder,

o- o-

4— o 4—■ o 8— o 6—-o 4·—- o 3—0 4— o 2-— o

Fluweel. Florep.

o— <S— o— 4— o— 3—

Een ftuck,          ■—

Ëen bael, ------          -----    0- Foely. Een quarteel of oxhooft, —    o- Eenbacltje, — — —    o- Hondert ponden, — —    0- Fijckertel. Een pijp, —- — -—    0- Een fmalton, — ■-----■    o- Francijn. Een bael,         —— ■-----■    o· Een kift of pijp, — ------    o- Fruyt. Een koppel, —-----—   ó- Fufiijn. Een bael, ——         ------    o* Eenftuck, ------ ■-----■    o- * G.

E

nadelen.

En bael,

o

ó— 3—

Drogery, Een fles, benne, bael, oxhooft of

o— 4— O----12---- o—18— O----- 2----- O----IO---- O---- ƒ---- O---- 2---- O---- O---- o— 4— o— 3 — o— o—

raantje,

Een vat of pack, —■ - Een pack-mande, — - Een fmalton, — — — T>raet. Een oxho o ft Kop erdraet, - Een fmalton dito,

6- 4" i-

Hondert pont Koperdraet, — Eenringh,          ~—          - -■-— Eenoxhoofr,------- ——— EentonYferdraet, — ·------- Een ringh, ——

6—-o 0—8

*Druckletters. Een kasjewerdt genomen op —'· o— 4 <Deeckens. Een pack, ■------- -------■ o—12- 'Duyvemis Eenfchipvol, —         ■ .         o— f· 'Duffels.

Gan/en. EEnfchipvol, ·-----■ ----- Hondert ftucks,-----'· Galnooten. Een bael of oxhooft, —· Hondert pondt, — ·----- Gagel. Een hoedt,         ■— ------ Eenlaft, — — — Gabeleynen. Een dofijn, ------ — '— Gal'tgaen. Een bael, — —— Glamfiocken. Een dofijn, — ------ Garen. Een bael of fack, —— * ■-----■ Hondert ponden, — * -----■ Een packje of fchijve Cabel- garen, ------■         —— En ton Schijf-garen, —— Eenftuck, — — -----u Engrof-tonPeesgaren, ------ Een fmalton, ------ -----· EentonnekenKerf-garen, —

6—o 3—° 4—0 1—o 9—°

0- 0- 0- o- o- 0-

6- 4"

Een Pack, ------- Een bael,         ■ Eenftuck,

o- o-

o— o-

*Duygen. Duyfent Duygen, — '            o— f- HondertVlas-duygen, en andere,    o— o- Eenfehoof, ■ ■ ■ -    o— o-

o·

E. Eyeren.

ï o

o- o- o- o- 0- o- o- o-

ß-

E

En ton* 't Duyfent.

o- o-

o- 1-

Emmeren.

Een dofijn, Een hondert,

Endt-vogels.

:__o

Elfi.

Een toane of korf,

Een

-ocr page 641-

GraefFelijckheydts Tollen en Gabellen, Harnajfen.

619

Eenrchip-pondKab^5T Q Fr;rom^n"eken

Een vat, ■— Een mande, 'tStuck, -

8· 3"

O' o·

o

Haeck-buffchen. -------, o-

4- 8-

ï- ï-

ï o

2—

gare?iieTurcks Garen,

Hars ofHarpuys.

Een oxhoofc, Een laft,-------- ■■ Eentobbeofkuyp, — Een brood of korf,------- Hondertpont, — — Haer. Een fack Scheer-haer, — Een kasje Beverhaer, — Een Bael Kerneis- Elands- ofPaerde-haer,------- Hondert pont Harte-haer, Hondertpont Pels-haer, - Eenrolle, ■------· ■------.

o- G- O· o- o- o- o-

4- 6- 3- o- I- 6- 6· 4- 2- o- o·

o o o

garen EenpijpBe>'gomsHondertponden, EenUdeTwijns,

Twijn-garen. -    o- -    o- -    o- - o-

- 6- ' 2- ' 3- •12- . 8-

o o o o o o o o o 8 o o 8

-   8 —  o

EenvatCatoencGarer^

o o o o S 4

Eenbael) —

<?<?;#

- 4- — I-

Eenlaft, ■----' "^ ° Eenh°et' Gepelde Garft.

0~ o- o- o-

ï- ï·

4- 2-

Eenbael, — — "

Hondert pont,· Een ton, ô-

Hagel.

Geep.

Een fmalton,

—       — o- Hafe-nooten. .------- o- -    .----— o

Geerfi.

Een laft, Een ton,

. 6- ■ 2- • O- 1 4- -  o- • 4- -12- -  8- -  4- -    2- -   2- -  4- -   i- -  o-

—   6- —   o- — ï6- —  6- -— i- —- 1- —   A' —   8- —    2-

Eenlaft, Een hoer, Een ton, Een bael,

— —     O- - — —     O- __ —    o- Gemen. — —    o-

o 8

Hammen.

Eenlaft,------------------.    i — Hondertftucksofeenpijp,    o— Een ton of een fchip-ponr,     o— Hondertpont, — -------.    o— Eenoxhooft, — ·-------    o— Een vat, -------·-------    o— Een fmalton, — —    o— Hellebaerden.

—  o —   o —  o —  o —   o —  o —   O

Gieters. Ecndofijn, — — —    o- Gengber. Eenbaelofoxhoofr, —    o- Glas, Eenlaft, — — —    o- Eenvat, — — —    o- EenAvagen Spiegel-glas, '-    o- EcnkiftOofterfche ofben- ne, — — .— —    o- Een korf of koffer, <——    o- Een kift Spiegel-glas ofte Spiegels, — — —    o- Eenhalfbenneken, -------    o- EcntonGruys, __ —    o-

4 o o o o o o o o 4 o

Een dofijn, —— Eenvim, — Een vat,

------    o —

Heyde. ■' é « Hennip.

-12

8- 4- f- 6- 1 —

o- o- o- o- o-

—  o —   o —   o —,   o —   8

Een pijp of fack, Duyfentpondt, Een bonde, — EenSchip-pondt,

Hoepen.

Gom. Gort. Greyn.

Eenbael, — __ Eenlaft, _ Een ton, _ Een fack, —-, Eenbael, „_ Eenftuck, ^

't Duyfent Hooy. Den hondertftenpenningh. Honineh. Eenlaft,-------· ------- Een ton, ■-------> ·------■ Hondertpont, — —— Hoeden. Een mant,fcheen ofvilthoer, o Duyfent Scheen-hoeden, - o Eenfackje, ------------ o Eendofijn, ------ ------ o Hoornen. Harts en Elants-hoornen, den hondertften penn. Een mande,

8

o 8 4 o 8

o· o- ï- ï- o

— o—

o 8 o o S o 4

----- I· —    I-

4~ o—

c ,            tcn<tofijn,

Groeien of Grelen. o— Gefchut.

8 I- I- o-

^"«mghftenpoiningh. H.

• 18· •   o- •  4-

E

nlaft, - H^h-

o Hondert Koe- ofteOflen- 8 hoornen, ------ ------    ï- ï Eenoxhooft, — ——    o- Hop. Eeniack, , ■----- ------    o- Eengetredefack, «— —    ï- ï Eenhand-iack, —■ —    o-

-  6- -  o- -  4' -  8- -  3' -   ß-

8 o

jEenton, _ ______ ""«Panharing,,, - °

EenVW         Haringhwant.

8- 6- 4- 3'

—  o —   o —— O -— o Hon-

Haver

Ee*Hoet,

o- o-

]

Een hoedt, -—— ------    o-

Ffff 2

-ocr page 642-

Placaten. ó.Boeck. 5.TÜ:.

Ó20

Koer!antsHout,'t hondert, Latten,'t hondert boffen,— Hondertgefaeghde Latten, Mailen den veertighften penning. Mulle-borden,'t honderdt,- Ì ae f-hour, 't hondert, — i Gefaegt, de hondert, Dito ongefaegt, -------■ Plancken den hondertilen penningh. Palmen-houtjh'i't honderdt pondt, ■-------------- o- Plancken hondert voet, — o- Platijnhoutjeenduyfent, - o- Een mande, — — — o- Pick-ilocken,eenbos, — o- Platelen, hondert ftucks, - o- Provincie-hout, 'tduyfent pont,------- -------' o Oock den hondertilen pen- ning. Pockhour/tduyfent pondt o· Oock den hondertilen pen- ning.

Hondert pont, — — o Eenkleynfaekje, — —■ o — 0— 8 Hout. ñ l.n 1 ç" " Q L·en tuit üercKe, <-> Berkoenen,'t hondert, — o 6— ----- 0 • 0 jjraiilien>noiiueri puin»—■ u ' 3 Bosjes hout, de honderdt bos, ■--------■ ·--------■ --------- 0 8 Boecken-Hout, honderdt ftucks, -----· ------ 0 Eenvaem, ■-----■ —— °' — I — 8 Brandthout. Duyfenteecken, — — o ---- I---- — 0 8 jL/uyientmiaoeinoui, —— <j Duyfentkleynhout, — o— ia f 4, Oock den hondertilen pen- ningh. Bakken. Den veertighften penning. Claphout. . if rionacrtitucKs, > — õ Capi avens of Sparren, het Ô hondert, ■------■ ■------ o —L %,— ----, o

I- I- 2- 2- 0- ■ 2^ -I7-

f 9 't- û — o 8 o

Camhouteenkiil·, -----· ï- Caleshout, — ■-------■ ï- Hondert pont, of een korf, o- Canthout* OfteRonthout, Mailen of Sprieten, den veertigh- ften penningh. Canthout, volgens de réëc- keningh, een Schip vol,- i- Campecy - hout, een duy-

o o o

æ- 2' É

Ribben, een hondert — Rachers, een hondert — Spaens Hout, 't duyfendt pont, ------- —.....— Sparren het hondert» — Hondertditokleyne, —

o- o- o- o- o- o-

-   3- •   3" -18- -  2- •  1- , É-

Ï o o o 8 o

Spofel-hout, een hondert, - Sackerdaen-hout, 'tduy- fent ponden,        ·-------■ 2· Speek-hout, 't honderdt pondt ·—-------o- Soet-hout, 't hondert pont o- Stocken,eenbos ·------- o- St.Maertens-hout, 'tduy-

fentpont, — ■-----■ o-

•é/ ■ é-

• o •12

Hondertpont, — ------- o- Cromhout. En alle gefacght Hout, den hondertilen penningh. *Deeleh. Het hondert, ------ —— o- Tlaticken. Eycke Plancken, den hon- dertilen penningh. Ëbb'ênHotitjduyferirpondc ß------- f· Oock den hondertilen penL ningh.                   r Ë                f Fafethouts, een duyfendt pondt,-------· ------ o-------11· FaiTerhoüt, den hondérdt- ften penningh. Glamftocken,'t hondert - o-------» 6- Gabelêynilöckeiij een dou-'

é-----o é-----o o—-?A

I — j ■:■>". ' 'i 0— — O-r— ä 0— — o-—-^ 4" 0— —. o·—r 4 0— — 2—° 0— _. 6^- ° 0— — 1—r.O

fent pont, —------- Schuyt-kaften, honderdt dubbelde — -------> Dito, hondertenckelde— Spaecken, een hondert, — Soethout, een mat-fackje, - Stockvishoüt, eenduyfent pont, —:— -----—

Teljoor-hout, 't honderdt, Vat-hout gefaegt, 't hon- dert ftucks, — ——- 2· Stengen, den hondertilen penning.

■ -''/É

■éü- - I" .1* r O"

icbi-

8 o

fijn, ——■ ■ " ' ■■*'· o- 'PDuyfentpoht Geelhöut, o-

o- 6-

Wagen- willigen,'t hondert

o* ¼-

Oock den hondertilen pen- ningh. Hordens, 't hondert, — o- Hef-hout, ------- -----— o- Houtwêfek,eênbenné, — o- Honderthoute Schotelen,- o- 'tDuyfent Hoepen, —— o- Itihout, het hondert, '" — o- Japons-hout, hetduyfent "pondt, ^-^— _^_ !_ Hondert Juffers, ■—— b-

Wagen-aflën, 't hondert — Weft-IndifchYfer-hour, 't hondert pont —— Wagenfchotten gefaeght, 't hondert ftucks '"-" " ■ Í o ôá : Het Hout dat in de boften groen zijnde, : weidt gekocht , moet volgens de certificatie J van dtn Koopman wer- den vertolt tegenS ddft penning veertig.

o o o o 8 o o o

ï- 6

— 10' — IO-

Hoofvaten.

Het hondert; ." —

Hup

_ ï-

-ocr page 643-

ts Tollen en Gabellen. I Hondertpond> ■—***>. —

GraeiFelij c Huysraedt. Parriculierlijck,

62I

o-

4— o

•Kaes.,

Eengeheel.

Een laft Kanters,--------- Een iinaiton of ichip-pond, Hondert Kafen, -------· - Hondert Texelfche, -— —

o—14- o— ß- ï— 4- O— 2- o— 4~ o— 3-

O O O O O O

fBeddc, Kas, Comptoirj Een -{Koetfe, kilte, Tafel, rfrcfoor,

Wderftnck— o— 2— o

Een oxhoofr,-------. -

Een ton rotte,-------. -

Kaesdoeck.

Een rolle* Een pijp, Eenoxhooft, ·— Een ton, -------■ Een finalton,

Kappers.

. o— 8 - I— O . o— 8

ÏStoéi

yder —■

0- o- o-

6- 4- 2-

o- o- o- o- o-

O O O o o

Een jKuflcn, Een hangende Schapray EenBeddetijck, —- — Klederen. Een pak-mande na de oude Lijft 7. ft, 6. den. fiet opLettcr K. Eenjopenvat, --------· -—— Koper- en Tinnewerck geeft den veertigftenpenningh. Een tonne Tinne-werek, -■■ - ■ HondertpondenditOj --------- Honderdt ponden Koper-werck na d'oude Lijft, 1 ftuyv.ö. den. Een pack mande met Huysraedt, Huyden. HondertPirtcke, — —■->-+ HemdertKaifs, *----------- ·. ■» ·< '■■*·' Een déeckerPaerds,          - ■ ' - HonderrPaerde,

Eenkleyntanneken, — -— Kalek. Een hoet, houdende tien'ron, Kannen. Een kift of bael, ·>-------- — Kafianien.

O— o-

■*- O-

o o o

8— o 2----- O

o- o- o- o- o- o- o- o- o- I- o- o- o-

Een fack, Een boflti,--------          .— Karfayen. Sietop Letter C. Ketelen. Den hondertftenpenningh.

o— 4- O----- 2-

. 2— • 8— ■ 10—

o o

2— o '\ Een bofte Ketelen. —

o

Kennipi OfHennipfaet, Sietop LetterH. Klinckers. EengrOffon, --------. > ■ — Eenfmalton, ·—■----- -------- Klederen. Een Jopen-vat,--------■-------- Een mande, -------- ■------- Een packmande, na de Lijft van P.FIorifz.--------■ ■-------' Een kift,

0— 8 5— 0 10— 0 4— 0 ■ 2— 0 1— 8 10— 0

Hondert Caboverdis-huy den, - Eea laft daerin hondert twintigh Huyden, ~uJ— ò*------- Een deeckefis tien Huyden, ·'■ — EendeeckefCamper-goedt, — HondirrVrMè, ~ —

O— 3™ o 0<—- 2— O

O---- 2- o— 7- o—12- o— 4- o~4-

o 8 o o o o

-ÉÏ- ß ' > 1 O -^ 8 -14-^ 0 - ,6VH* ö - f-~ 0 —. &4-H- 0 -4*4^- 0 -..2.t4~ 0 — ' ji-i-H ö ,'L·:·):

.

I. Tfer. Eduyfcndpond,

Klingen.

Een kasje,

o-

D

Wondert ftuks Koots Wer*._ éÆÏ'* VTOSpaenfcheyfereRoeden, t ; 0- DuyfentpondPlaten,-------- " 0. ^agelenofSpijckers,eenvat -r <-o-

Kogels.

Hondert ponden, Kooper. Een laft is drie vaten, of fes fmal- tonnen voor't laft,-------- Eenmeefeofvat, -------------- Hondert ponden Kooper, — Een oxhoofr, ■-------- ------- EenGrofton, ■—         .*■----- Een fmakem, ·------- < ! ^4~.

tengrof-ron, -____ Eenimal-tonofloffime. EcnSrnitskift, „^__

o- 07 •w--------- O

1— 4,—  o o—10—  o o— i_   8 o— 8—  o o— 6—-  o ■ö—~'-4'-Uj-.'io- o—10—  o o— 6—  o

N°TA,andersdenhondertften penning. E^kiftYierwerck, ^ a.____"" Êendofiin? ^ab^nen., J ' —— ■--------------- o SietLatoen.           ^"f*

Koperwerck.

Een vat, > Een pijp,         -------.f V:,?^ Een oxhooft of quarteel, · Eengrofton, «-------. ·. ! Eenfmalton, —-—

— o— 8 — 12-r^f! jój

..

>      , Ô. Ã!         'ß ;' Ï—^—-'' 2**—~ Ï Kw-

Hondërtpont, >-------«· RoecL L>uyfent Deventer Koeekeny —· Eenpijpj- --------          *,,--^J DuyfentRaep- Hennip-ofLijil- : koecken, ·-----·. -v*-' l"-· Eenoxhooft, ■—»«·». ,v,-n.hi,rEentonne,- —é—- '"■•■if-i-.H Een fmal toni

Jvghten.

Ee

'Hfcfck,

Een

Packje,

o-

*ö —_

~ 6— o

J             ° ·------- *****$ vierde va^T '--------'™*c

10 ft'Ol

.

-ocr page 644-

Placaten. ó.Boeck/ 5.Tit.

622

HondertRuysleer, —------. Hondert ponden Soollcer, -, Een kas j e Spaensleer, ■------. Een packje Spaensleer,------- Een packjewerdt genomen op — Eenvoetofkasje, —------- Lever-fmout. Eenlaft,          ■-------------------- Een fmalton, ■-------------------

Koperroot. Een oxhooft of quarteel, — Een fmalton,

o— o— o-^_ o—, o— o— I — o— o— o— o— o— o—

2— 2~~, 4— 6—, 6-, 4-* o 4-0 l— o 0—-. Q ï— 8 o- § 8-0 o-, 8

4— o 2— o

o- o-

Koffers. Een mande leere Koffers, — Koeyen. Een Koe of Os, ------ - Een Vaers, ——         "— EenPinck,          ·-----■          — Een Kalf,          —          — Kooper-draet, SietDraet Letter D. Kouffen. Een pack,         -— ·          — Eenmat-fack, — — Een pak grove Yflandfchc Kouf-

o—- 6— o

i— 8 1— O - O—12 o— 4

o o o- o

Lemmeren.

Een ton, — Een duyfent, Een rift, Een packje, Een ftuck,

Leyén.

•12— O . 8— o

o- o-

Ligaturen.

— 0—8—0

Linnen.

Koolett, Hondert ton Hout-kooien, Een hoet Smee-kolen, Oock den Hondertften pen ningh.

Een pack, — — Een kift, — — Een bael, — — Een benne of oxhooft, Een tonneken, Eenftuck, Hondertellen,

é- ï-

ß— o o- 8

i—i6-~ o 1— 4— o o— 8_ o o— 6—0 0—4— o o— é —.ö o— á— ï 0—12— o o—18— o 0—  8- o 1—  4— o 0— Æ—; 0 0— 6—0 O—12— 0 O—0-8 O-— 2— 0 0—3-8 O— 2— 3 0_- tf— 0 o— 4— o 0— 2— 0 o— 5— o o- 1- ° o— 0-1* o— o— â

L. Laeckenen.

Een pack Ofnabrughs Linnen, — Een pack Kaesdoeck, ■------- Een baeltje Catoene Ly waet, — Een pack Catoene Ly waet,-----■ Hondert ellen dito, —         — Lynfaet. Eenlaft,         -------         -----— Eenlaft in tonnen, reeckent men vierentwintighin'tlaft, — Een ton, ■ —           ■ Een hoet, ——·· ——- Lijckmoes. Een bael of fack, — ------- Een ton, -------         — —■ Lijm. Een mande, —— ■ Een korf of oxhooft, Hondert pond, ~-

E En pack, — Eenftuck, Een pack Pylaecken, Eenftuck,

- 4- o -   2 — O ■ 12— O . o- 8 . 3-0 . 8- o . ö— o ■ 1— ° ■   2— O • 1— 8 o— 4 -   2— O ■  4— o ■   0—12 6— o 4— o 3~ ° 2—- O I—- O

1- o- o- o- o- o~ o- o- o- o- o- o- o- o- o- o- o- o - o~

EenftuckScharlaecken, ——· Latoen. Een vat,          ------           ------ Een oxhooft of quarteel, —— Een ton,------·          —— Een fmalton,-----.          —— Hondert pond, — ——· Een ïingh,           —— —— Latten. Hondert boffen, ------ ------ EentonBoge-latten,         ■ Hondert vuyre Latten, ------ Limoenen. Een pijp,           ------          ------ Een oxhooft, quarteel, of kaflè, - Een ton,          ——          ------- Een fmalton, —         ■ Hondert ftucks, — ■------- Lammeren. Een Lam, ■■ .....- -------« Lack. Een quarteel of oxhooft, -~» ■ Een ton,          -------. ' ►------ Een fmalton, Eenfackhoute, Een pack Sool-leer, Een pack Seemleer, — — Een kift of mande, — —. Eenrolleofpijp, ■------- —* Hondert roodt Loos-leer, —— Een deecker Geloy t Leer, ------- Een hondert wit Leer, —— Een dofij ç Spaens Leer,-------■ Hondert ftuks HandfchoenJeer, Hondert ftuckenWambais - leer, Hondert Beurfeleer,         ,*■___-.

Loot. Een duyfent pont, — ·■■· · Eenftuck, · ■ —- — >- Een fimme, ■------- Eenrolle, ■                -----— Totloot, SietopLetterP. Lonten. Een duyfent ponden, — >—— M. Matten. Ç Ondertrollen, — -——r Een rol, ·------- " Hondert ronde matten, —— Maliën. Een ton,

o— o— 4

6— o 4— o 3- o

O- O- o-

o-, t

O— 2— O

l' o- o-

o— ♦ ,-0

12— O 8— o 6— o 6— o 2— o 2— O 1—   O o— 8 2—   O 4— .0 2— O

O— O— o— o— o— o— o— o— o— o—. o—

ManufaiJitren, Mede,

6-°

Ö-

Een kasje,

Een pijp, Een bael of oxhoofc, Een vat, '------- Een ton, — —

-ocr page 645-

* Graeffelijckheydts Tollen en Gabellen.

625

OJfen.

Eenft*lt0iv ' jenlaft, ^ Eenbaelj Eenrofr Eenfack ~~ Eenbaelj —" Eenkasjc; - Een laft ~~ Een hoef) — Eenpijp> ·— Een tonj — Eenmudde, ■ Eenfack, — Eenfchepel

Een Os of Koe, Ofetten. Ëen Boske, -------■ -—- EenSuycker-kift,         ------ Een Vlaems of Engels,

CMeet.

©--------,1.

•  6- ■  4- -  o- -  o- . 6- ■  4. ■i8- . 6- •  4- . i- •  o- -  o- -  o-

■    o ■   o . 8 •  4 •  o ■    È ■    O ■    O •  o •   8 12 ■ 8 •  4 •   2 •   O - 8 . o

o- o- o- o- o- o- o- o- o- o o- o- o- o-

0- P- o- I- o-

• 12- ■   6- •    1- •  4- ■    2-

o o o o o

Offemont.

Mejfen.

Een laft. Een ton, Eenbael,

Mofierl'faet.

OrfeL

Orgelen. Den hondertften Penningh. O liphants-tanden. Den Hondertften Penningh,

P. ¥annen.

o-

Eenachtendeel, —-------■ o------■

Mout.

E En duy fent, 't Honderr,

8 4

4- 1"

Een laft, Een hoef) Eenbael,

o- o-

o- o-

2- o-

Talingh.

Muilen.

Eenruym, Een laft, Een ton, Een ton,

1- o- o-

o------· o 2----------■ O é------ o

N. Netten.

EnBuyfewant, .EenNeCj

8- o-

■ o ■12

2- O-

Èenlaft, Een vat, — Een bael, - Een ton, Een vat, Een pack, · Een bael, Een riem,

I- o- o- o- ■ o- o- o- o-

0 o o o o o o 4 o o 2

4- 8- 2- 2- 8- 6- 4- o- 3- 2- o-

E

üudt Net, den Hondcrtften penningh. Nefen. Een kiftj ·-------> ·-------. Noten. Eengrootlionderdt, houden- de vier en twintigh kleyn hondert,-------. .— '. Eenhondert, ■-------. —-----. DuyfentgrooteNooten, — EenlaftHafenooten, -------- Een ton, «-----^ . ._____

'Papier.

o

o 8

•12- • o-

o- o- o- o-

Graeuw Tapier.

Een vat of pack, Een bael, Een riem,

o------4

o- o- o-

6- o- 3" o-

Taerden.

Noppen.

EenPaerdr,

Eenfack, — Hondertpontj __

Teper.

o-

Een pack of fack, Een bael,

• 12- ■ 4-

o- o- o-

O O O 4 o

o.

Hondert ponden, Een ton> ■------

Ofy, Boom* Raep- Lijn-ofHennip-oly.

Teren.

E

o o o o o o o o o o o

En boot,

9- 6-

Teek.

Een pijp,

o- o- I- o- o- o- o- o- o- o-

Een quarteel ofoxhoofr, — Eenlaftgroftonnen, _____ ken ton,____r ______ fenfmakon, _ ._____ Eenaem, ____, ._____ ppn«-                   Olyven. J^Oxhooft, __ ____. ^nton, *____ Eenfmalcon, ______÷ E^iackWiVnfQ °lyers' 4tK Wit of Spaens groen, Een laft> .____Ongel. Jenvat, ____m "------

Een laft, Een ton,

6- . o- ■    8- 6- ■  4. ■   3- • 2- •12- . 8-

o- o- o- o- o- o- o- o- o- o- o-

4- 4- 3" 2- 2- 6~ 4- 3" 2-

Tenneri.

Een mand of vat, Een pijp,

o o o o o o o

Een oxhooft of bael,          — Eengrofton,-------- —— Eenfmalton, ·-----— ■-------- Telterfen. EenBremervat,             ■----- Eenjopenvatofpijp, ô— Een benne, kift, quarteel of packje, ~— ------ Eengrofton, -----■ ----- Eenfmalton, ·            ·■-----■ Hondert ponden, ô—^ ——·

6 4 -

-  o -  o - O 2—^— :0 Tem-

18- ■ 8- - i- . o-

o~ o— O" o—

o o 8 8

^

dondert

tdh,

ponden,

-ocr page 646-

4 '624                   flacaten. ó.Boeck: J.Tit

Temfletn* Een kasje ofkabafle, — o- Tickfiocken.

Rofijnen. Eenoxhoofr, — -<-----■ 0- Eengrofton, — 'M™ ·-_ o- Eenimalton, ' — ■ *-_ q. Een kasje, *—-—> •s^— o- Een koppel of vaetje, *~ o- Een korf of ftuck, —- — 0- Robbefpeck.

4- 3- 2- 2- 1- o- 12*-

0 o o o o

Ο o

4. Ι-

't Hondert,

o- o-

Een bont,

Tijpegaien. Den hondertften penningh. Tijpen. Een ledige pijp,           - o

Een laft, ~- Eenton, —

4 o

'"""" '"- O-

o- • 2- ■11-

' 0 ■    o ' .9 8 ■    o o .0 o Ü o o o

T'ingelen. Tifiolen.

— . .— O------

Roet. Eenlaft, ——- ■" - ■ o-----~j8„ Een maöde,grofton of ton- Eënoxhooft, — ——    o--—. 3»

Eentonneken,

Een kasje, —— —...... Tluymen. Den hondertften penningh. Tot ten. Hondert worp,

Ruvdt Waer. --·-■- -- o-

Een kift, -------■

- 5«. -10—

Rtty.

Totloot.

Een vat, —■ ~ — o- Riemen. Hondert groote, ·------- o- Hondert Vuyftnernen, — o- Reujel.

Eentonneken,

Tompen. Den veertighften penningh. Truymen van Tïamafl. Een pijp of ftuck, ■----- o------» 6- Eenoxhoofr,          —— o-------4- Een tobbe, — ■-------■ o------- 3- Hondertpont, — -------. o-------■ 2- Truymellen.

•  6- ■ 4- -18- •  4- •  3"

Eenlaft, — Eenquarteel, Een ron, —

o- o- o- o-

Een fmalton, —

Een kasje, —- ■------- o- Ecnkleynkasje, —— o-

—  4- —   2- —  o-

s. Salm.

Hierlandtfche, -------■ o-

EEnlaft, — Een ton, — Een oxhoofr, — Een Salm, —

CL Quickfilver. En tonneken, of hon- dert ponden, — o- R.

o- o- o-

12· ■ 2'

« o - o • o '4 ■ o o ■* . o . o ' o o o o o o

Sergie.

6-

jLi

Een pack, — — Eendofijn, — Een ftuck, — ■—'— Sacken. Hondert Spaenfchefackcn, o Een fack met facken, — o Salpeter. Een pijp, ·— — ------- o Eenoxhoofr, — — o· Eenton, — — — o Een fmalton, — >------- o·

Raepzaedt, EEnlaft, — ■------- o- Eenhoedr, ------ o- Eenfack, ■----- —— o-

4" 1- s o- 4- l' 2-

6- 2-

o o 4 4 o

■* o-

Rapen,

Eenton,                              o

Ryjfelfche Canfianten.

Een pack, Riet. Honderdt boften Spaenfch- Riet, ------ ·------· 1- Eenbos, —- ------ o*- tRijs, enbael, —— ------■ o- Eengrofton, — — o- Eenfmalton, — — o— Hondertpont, — — o- Run. Hondert tonnen, -----. o— Een mudde is twee tonnen, geeft —          -----■ o- Een hoet is tvvaelf tonnen, geeft-------. ■------- o—

■!ƒ-

Safer. ,------. o-—— **

Een ton, — Hondert pondt,

-   5' -  o- -  4. " 3" •    2- •    1- ■12- . ö-

o 4 o o o o

Sayen.

__o 8 f" ° «,- o —- o — β

-15— —   0- —  8- —   O" -4' -4"

Een pack,

Een ftuck, — — — ° Satijn. Fenpack, — — — °

o~

Een ftuck,------- ■----- Een ftuck fijde Satijnen, - o- Sagen. Een boot, *■*-—-----------°" Sal/aparille. Een vierendeel, —----- °" Schoppen. 'tDuyfent, — ■------" °" Eendofijn, ■— '------- °" Schotelen. Een fack houte fchotelen, - o- Eenmande, rz "*** °'

4 8 o o 8 4

„ 6- —   1- —   O" j %' —  4-

— o Scb*

— I·

Rogge.

Een laft, Een hoet, Een ton, Een fack,

6- 2- o- o·

o- o- o- o-

-ocr page 647-

GmefFelijcklieydts Tollen en Gabellen.

Summacq.

Schapen.

o„ o— 8 o— o— 4

Eenbaeltjeofvar, .— — Hondert wit Sout, -----■ —— Een poot,         <-----.         —— Een ton,         - ■ -■-·         — HonderrgrofSout, —> ~— Een vierde hondert wit Sout, Een mudde,

o— 2— o

Scharen.

0—18- o— 9- o— o- O—ÉÓ- Ï— 4- O— É- Ï— 6- o— (S- o- 4- O— É- Ï- 4-

o o 8 o 8 o o o o o o

o— 3. O----- I-

ïenf?lghfcheerderSSchaer,

Een

Proogn Sch&rleym.

o- o-

Ecnduyfent,

Schoven.

Saffraen. Een baeltje of kleyn tonneken, - Eenkleyniackje, —-------· Hondert pgnd, — -----. Soet Hout. Hondert pond, ·-----. ------- Een mande, —*-. * ·——, Souda. Eenbael of Cabas, ■·----- —-----. Sprot. Een laft, houdende twintig ftroo, Speek. ■ Eenlaft, ·-------          ■——, Hondert Hammen,           ·■------ Eenfchip-pondofton, —-,—. Hondert pondt, — ■—— Een pijp,         -----— ------. Een oxhooft, —-----· ·-----.- Eenfijde, <------· —— Een vat,          ■----- · -—- Eenfmalton,-------------—

EenSlot-ton, —^ RcflhoetEycke,7viermuddenin o- 1— 8

gnhoetElfe, fcnhoet.

o- o-

o- O-

Een ton,

Schelpen.

Eenhoet,

Schder.

o— 4-

O— 2— O

Een pack, — OocWeniiondertften penningh. Schol. SchaepS'blooten. Een pack, ■------■ '------' 't Hondert, *-                 —~

0— 6— 0 0— (ß- 0 ï—, 0— 8 0—14— 0 0— 1 — 8 0—12— 8 0— 0—- 2 0—18 — 0 0— 1— 8 0— 0— 4

o— 6-

I —Iö- o— & o- 3- O— É- Ï— 6- o- 4- o— o- o- 8- e— 2- 0—12- O— I-

o o o o o o 8 o o o o

Seem.

Eenlaft, Een ton, —,

Sement.

Hondert ton, Een ton, Eenlaft, Een ton, — Een tonneken, EenkasjeSeep, —

Robbe-fpeck, een laft, ■— Een ton,          ·-----.          .— Speceryen. Een bael, oxhooft of quarteel,

Seep.

Ö— o 8- o 4— o 3~ o 2— o 4— o

o— o— o— o—

1— 8 I Een pijp, Een ton,

Sedewart, Eenbael, — —         — Semelen. Eenlaft, ------, —

Een fmalton, of hondert ponden, Spaensgroen. Een fackje, of hondert pond, .— Spinael. Een bael,------- ■------.

4— ° 2—  o 3—  o

o- o- o- o- o-

Sene-idaden,

Eenbael,

Spijckers. Steur,

Seruys.

Sietyfere Nagelen.

Een oxhooft, Ecnfmalton, ·___— __ n                       Seylen. L'cnHondertften penningh. r                       Siroop. kenvat, __ __ __ Eenpijp, _-----         _ Een oxhooft, —       _ |engrofton, .____   * _ - Eenönalton, _____.      ^_ Een kleyn tonneken, — - dondert, J^[mm^ Een%ntonneken,_____ Eenbael, .____Syde' ^enftuck, \____. *" "ondertpont,____

4" 2-

o o

Een laft, Een ton, Eenfmalton,

8— o 4— o 3— o

2- o- o- o- o- o- o-

Stijf/el.

o—16— o o— 8— o o— 4— o o— 3— o O----- 2-----■ O O----- I----- O

Een pijp, — Een Oxhooft, ·------- ·------* Een grofton, ——. ■-------. Eenfmalton,-----.          —— Stoffen. Een baeltj e Leydfche Stoffen, — Een pack Haerlemfe Stoffen, ■— Steenkruyt. Eenbae^         ——         ■ Stael. Een vat,           ——------ Een mande of wicge, ■ Een bos of hondert ponden, ■— Eenfmalton, —- —— Eenvaetje, ------- -------■ Steen. Albaftert-ftcen, den veertighften, penningh, £ggg

6- 4- 3'

o o o o

o— 6— o 0—15-— o

■ 4—  o - I-----   O ■12-----   O , 4—  o • 4—  o

O- Q- O- O- O-

°— 4- o— 8- o— 2- O— É- Ï— 4- o— ß-

ï o o O o 8

Slijp. Smeer.

fien

ton,

^nlaft, Een

-18— o -   1— 8 . o— 8 -  6— Q

O- O- o-

HondertPondtl ZZ Æ

Backr

-ocr page 648-

aten. 6. Boeck. 5. Tit.

Ó2Ó ø Backfteen of Klinckert, het duyfent '— -------- Bentemer-fteen, een laft — Een voer is een hal f laft, —- Keyfelfteen, den hondertften penningh. Marmer-fteen den veertigh- ften penningh, ende na de oude Lijft den cwintigften, penningh, als by aenfehrij- vens van dato den negen- tienden April feftien hon- dert feventien. Moolenfteen,een · *>------- Een Moftert-moLenfteen, — Quaren-ftcenen, vier en twin- tig voor't laft, — -—— Eenftuck, -------- ——— Slijp-fteen, den hondertften penning. Een Steen, *------· <«——■ HondertNoordtfche Strijck- fteen,         ■---------------■ Sari'ick-fteen,'tftuck -ô-.-- Voet-fteen, hondert veeren, Wit-fteen , een fchip-pondt, Wet-fteen, een laft, ■-------■ Eenfehippond, —-------- Suycker. Een vat witte Suycker, -------- Een pijp, —— ■—-—» Een var,

Een oxhooft, — Een karren, —

o- 0-

3- 6-

o- 6-

o- c- o-

Tapijten.

Eenbael, -

Goek den hondertften pen- ningh. • Takel Een Scheeps Takel, ■——- Tesken. Een kift, ■--------------- Teer. Eenlaft, *—»*■*..·■ --—. Een ton, —-----< —-—— Terpentijn. Een oxhooft,-------- ·------- Een fmalton, —

2- 0- o- o- o- o- I- o- o- o- o- o- o o- I- 0- o-

■10- ■ o-

o*-

4~

■ o ' O ' O 4 o o

Tras.

4------o ï-— o

I- 0-

Hondert tonnen, Een ton, ■—

Terpent'ijn-oly.

Een kan, Een fles.

I-

Teemfen.

O--------12- o------  6- o------  5- o-------  p- o------  6- o------■  3- o------16- o—— 6*~ o--------12- o------. 4- o,----- 3-

o o o 8 o o o o o o o o o o o o o o 8 8

Een bos of bonde.

Teen.

Een vim, —

5-— o

Tin.

Een pijp, .— Een oxhooft, —-------■ Een vat, ~~—■ —----- Een fmalton, -----— —— Hondert ponden,         ■—;—- Tinnewerck. Een laft, houdende vier ox- hoofden, ----- -------- Een ton, ■-------r - Hondert ponden^

-12- . 8- •4- '4-

Een quarceel, oxhooft of kift, Ecngrofvon, — -ô——- Eenfmakon, of hondert pon- den,-------- '-------- Eenkasje,, — —--— Succaet. Een kasjeoftonne, *——- Eenkleyntonneken, —

-4- - 8- - %w . O-i ■13-

1- o- 0- o- o-

0 o o

o- o- o- o- o- o- o- o- o-

2- 4-

Tichelen.

Een duyfent, —

-  4- -    I — -18- -12— - 3~ -   2~ _ I_

Tabacq.

Swavel.

Een ton of pijp. Nu den hondertften penning, volgens aenfehrijvens van ' dato den tweeden Mey fes- tien honderdt vijf en tne- gentigh. Tabacqs-pijpen. Een oxhooft of kas, · -------- Een fmalton, —-------- Tongen. Gedroogt, den hondertften penning,

Een laft groftonnen» *-—r>- Een laft fmaltonnen, -——> Een quarceel, — ·—— Een grofton, — --------> Eenfmakon, —------ -------■ ■..; ·           Swanen. Een hondert, -—, — Swartfel.

4—0

6- I-

o- o-

ó- ï-

Een fmalton, — Oock den honderdtften pen-· •ningh,- Swiltigh. Eenkasje, — -—— T. Taruw.

Tonnen.

8 .. o o o

o- 3 3

Eenlaft, ■------- >-------' DuyfentTonne-bodems, ■— Touw. Een Schippondt,            —■■—· Theriakel. Eenkleyntonneken, —-~— Traen. Een oxhooft of quarteel, -— Eenfmakon, —'■—■-------· Eenlaft, houdende fes quar- telen, <------- ■-------- Trijp. Eenkasje, >—■ ------— Een ftuck, ■.....■*"'.

o— o— o— o— O'— o—

Eenlaft, ----- Een hoet, —— Eenfack, —— Een laft,          — Een vat, — Een ron, ■------ Een mande, — Hondert pondr,

o------- 6- o------- 2- o------ o- o------,8- o------8- o------ ß- ï—- 4- Q----_ O-

o o o o 8 o ä

-  2- -   1- *I2'

o

Talck.

o 9

Turf

-ocr page 649-

ö

GraeiFelijckheydts Tollen en Gabellen.

6iy

Turf.

Vijgen.

Een grofron, Een korf,          — —— Een fmalton, ' Een tonneken,

o- o-

3- O" 2- I- 8- 4" 12- 2- 1 I·

Ï 8 o o o o o o o 8 o o

Honderttonnen,

V. * Varekens.

Vicaren. Vleefch. 7~ — °" - -—— p- it;------- o·

8 4 o o o

Eenvat, — Een pijp, Eenlaft, — Eenoxhooft, Een fmalton, —

o- o-

o- o-

d,

E En OU'

.E«öBigge>

Varckens-^borfiels. ——— o—

-4* ~ 3

Eeiio

xhoofrj jfton, _—,

o·

Lfmaltonofhonderrpon^o *                         Veilen. Een pack Schemmers ofte Elands, -— -"— EenpackRomeynfche, -g HondertBocke, Geyteof

— 2-

Eengrofton, —&-. Een iack, ™ Hondert pont, — .... ^m                                   ......» 'c Hondert, ■&■—■ Een Bnyfe-vlcet, Een deel, ■—~ Eennet,

Vloeken.

Ï- É-

■12- -   O- ■   4" ■ 2- -  o- ■    3" ■   4- •   6- •    2-

o 8 o o 4 o o o 8 o

o- o-

Vlooten.

o- o- o· o- o- o- o-

Schape, -------" Hondert Kalft óf Elands, - EendoufijnKalfs, ■--------·. EendoufijnEngelfcheVel- len, ------ ' ' Een bos Robbe-vellen, — Een hondert, genomen op fes ftüy vers, —------- EendeckerElands, ■------ Honderdc Engelfche Co- nijns-vellen,--------- Hondert Hierlandtfche di-

Vleet en.

8- 6~ 8-

2- O- o-

o o •12

Vlas.

Een var, —>—- Een iack, pijp, of hondert fteenen, —— --------> Een ichippond,          ------ Hondert pont, — — Een packje Pruyich Vlas, - Een oxhooft, — ■------. Een ton, — ■.· — *— Vogels. Hondert Entvogels, -----■ ':;"·,. ;'■'; W.

6---------   O 3--------   o I----------   O •18--------  o 4--------  o 2---------.   O

o— o— o— o— o—·

to,

Hondert Hcrte- ofte Ree- vellen, — ■-------- Een Berne-vat, —----- Een deecker drooge Huy- den, ' ------ ------- HondertVachten,-------- DuyfentPels-yellen-, ------■- EcnPaerds-vel,

4- •12- •   2' -    I- IO- . o- ■ 8- •  4- -   2-

o- o- o- o- o- o-

o o o 8 o 4 o o o

8

- o-

—-

E En ftroo, kloek, fchijf, pijp, quarteel ofte ox- hooft, ------ -----^ Een grofton, ------ —— Een imalton, — ■— Een vat,------■------

Veeren. Een fick, ·------. ;_____ Eenhand-fackjeofbael,— Hondert ponden, — — Vermiüioen. Hondert ponden, -_ — 0 Venighreck.

• 6~ ■ 4- 3- 12- 1-

o- o- o- o- o-

o o o o 8 .. o

't Hondert ponden, Hondert ponden,

Want,

Eenbael, Een ton, Ecnaem, J^hftgefoute, denton, __ H°ndenCabelja fouten,

ï-üi

Verjuys.

Wannen.

Hondert boiïen, Eènbbfch, ♦ — Walvïfch - b aer den Den bgndertfteri penningh. Í o ô á , Op de reecke- ningen van den jare feftien hondert ieftig, Fol. 70.fl.aet hondert ponden op twee ituy- vers, Weemoes. Eefifchipvol, — -------- o™ 'Wierch Ecnfack, — — · - o— Hondert ponden, <—......í q— Weet. Een kuyp, pijp , proef of vat, —i— ■■ — ■ ■ o— Eenbael,-------- ■-------- o— Eenfack, *£ -------- o—

8 o o o o o o 8 o o o 8 o o o 4 8

o- ö- 9" 'O- o- 9" Ar V 2- Pr o- °" o- o· o- .9' o- o-

■    2- ■"2" .I2N - i- ■    2 • I- '. ?" ■ í .,. , o- • o* 'º- lO-t· I— <>— 2-- Ï- É- Ï-

Vijch.

uwen ge-

Hondertd!toHoofde Hondertdico Gullen, L_' onderde SchelviiTeri ofte Sfpene.Rootfch aer ^ndertStanelvk

3- 9^

o 8

6- 2- 1·

o o Ñ

Ge-

Gggg 2

&ÂË

-ocr page 650-

Placaten. 6, Boeck. 5. Tit.

6α8 Gcftorr, een laft — ——

o o 8 o o o o o o o o o 8 o o o o 8 o o o 8 o ■ 8

Een aem, ------ -

Wjnmoer

Weedafch. Een laft, —------ ,—-- Een ton» -------

Een vat, —-— — Een pijp,-------- -----™* Een oxhoofc ofpoin^oen, —« Een aem, «------- —χ—K' Wijnfleen. Een pijp, -------■ -—— Eenpoincoen, — ——. Eenoxhooft, ■------■ —-----. Eengrofton, —■— -—- Eenfmalton, —— -—-' Wieroock, Eenoxhooft, ■------- ■------- Eengrofton, -------· ■——. Wojtijnen. Een ftuck Engelfch,-------- Wol. Een fack Engelfche, ■-------■ EenpoockSchotfche, ■-------■ Een bael Spaenfche,-------- Hondert pondc Spaenfche of Engelfche, —— .-------. HondertpondenWol, ------. Hondert ponden Kam-wol, - Eenkleyniackje, ■—■ ■------ Hondert pondt grove, ■-----■ HondertpondtBoomwol, — Een fack Wol,

6- o-

o- o-

o- o- o- o- o- o- o- o- o- o- o-

8- 6- 2- I- 6- ï- 4 s- 2- 4- 3-

• o o o S o o -o o 9 0 0

Wijn.

Een pijp Anjou-Wijn

Spaenfche Wijn.

Baftaert,ecnvat Een boot malvefyj of andere, - Een pijp, · "■—■" —----- Een oxhoofc, — ------- Een aem,»

■12- . 6~ ■ 4"

o- o- o- o- o- o- o-

Franfche Wijn.

8- •  4- -   1 ■ 1- . 2- ■10- ■17- •10- -  7- -  f- *  8- -  4- -14- -  5- -  o-

Een vat,

Een pijp, — Eenoxhooft,-------- -----'

Een aem, ■------          -— Een pompoen, ■-         ■ ■ · ■ Brandewijn, Een vat, ■— -— ■— Een pijp, -—■* —— Een ftuck, — — -------- Een oxhoofr, — ■

o- o- I~ o- o- o- o-

I- o- o- o- o- o- o- o- o- o-

4~ 6-

0 0 o

—> o —. 8 —· o — o —'8 8—o

Een aem,'------ ------ Rijnfche Wijn. Een roede,          ■— ------■ 2- Een voeder of ftuck, -■■ — 1· Eentoelaft, —-----■ ——· o- Eenaem, ------ —— o- Een vierendeel, — —— o- Romeynfche Wtjn.

Wateren. Een aem gediftileerde Wate-

9'

Een boot,

o o

ren,              . ■ <-------.

5-----o

------,           .------ o-

Een pijp, Lijfie van des Graeffelijckheydts Tol binnen de Stadt Goudat van den j'arevijftien hondertachttim. Siet Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 737. & feqq. Ltjflevan de Goutfluys-Tol binnen Gouda, eertijds gekomen van den Huyje van Waffenaer} indatoden fes en twintigh/ien Mey 15-27, Siet Groot Placaet-boeck derde deel, Fol. 7 ƒ ƒ. & feqq.

Zpjfle <van de Graeffelijckheydts Tollen binnen Gorinchem en Schoonhoven*

Verklaringe <van de \fol- rechten 'van Gorinchem mat Schoonhoven, dewelcke men van ouds gewoonlijcï isg(· iveefi te betalen met Vranckrijckfche Schilden en lulfoo- ten, den Vranckrijckfchen Schildt gereeckent voor ander- halven Rhtjnfchen Goud-gulden, endeeenen Tol-gruotvoor eenen halven -, bedragende , ende alhiergereduceertztjnat in ponden van veert igh groot en , den VranckrijckjcM Schilt tot dertigh fiuyvers > ende den Tol-groot tot eenen halven braspenninghgereeckent j fulckstnendefelw}{ie' woordigh ilontfangende.

NOTA: Van wat Waren de Tbl- regten van Schoonhoven min- der ofte meerder zijn dan tot Gürinchem, het Jelve is onder yeder party e van de Speciën daer van gefproocken werdty uytgedruckt, en makende alfoo de Tol-lijfie van Schoonhoven. AÏ Aluyn, de Bale ·~—-. Schoonhoven ■           ij. fchell. AiTcheAlaft-------- AiTche, PotaiTche, de' tonne ------ - —- AiTche, Weeda,iTche, het laft --------.. -------- Afiche, vuylen Aflche, 't fchip--------' -------. Aerde, fwarte of roode Aerde, het Jaft »

Aerde, Clamey-aerde, het laft ofce bale —-— Aluyn, of tonneken Indi- . go, volgens de Lijfte vande Kamere vanden ip.Fcbruarii 15Ό9.— Aerde, Vol-aerde den twintigftcn penningh. Aerde, Kleyn-aerde, het laft of bale, Ajuyn-zaedt, een fack of bale, — -— "-. "Ί Amandelen, de bale — Schoonhoven -------- ij fchell-

xv.fchellingen-

ij.fch.vj.den. vij.fch.vj.den. j. ichelling. x.fchellingen. iij.fchellingen. vij.fch.vj.den.

vj.fch«en'

xv.fchelWn' Afijn

-ocr page 651-

Graeffelijckheydts Tollen en Gabellen.

629 j. fchell. iij. den. j. fchell. iij. den. iij. fchell. ix. den. x. fchellingen. xv. fchellingen. iij. fchellingen. vij. fchell. vj. den. j-fchell. iij. den. j. fchell. iij. den. j. fchell. iij. den. ij fchell. vj. den. ij. fchell. vj. den. x. fchellingen. vij.en een half den. vij. en een half den.

'tSchippondr, .— .—. De wage Caes, — —. Stólckwijckfe Caièn, het hondert — .— Schoonhoven —ij.fchell. vj. den. Stel-kafen, 't hondert — Vlaemfche Cafèn/t hon- dert — — — Cloot kafen,de mande,- Cooper,'tvat — — Een piaet Cooper, —- Een ring Cooper ·------- Een fchok Cooper — De honderdt ponden Cooper------------— Cooper,een fchock ftor- ten, maeekende twin- tig ftucks, — — Confeneille, een tonne- Coolen, Smee-koolën/t boet — — «*— Calck,'thoet — — Een fchip, geladen heb- bende fèftien hoed Smee-koolen of Calk, en daer over, is noch daer en boven fchul- dig voor den ftort — Coolen, Houts-coolen, hondert tonnen <— En foo wanneer yemant vijf hondert ton Coo- len in een fchip gela- den heeft, ofte meer, het welckmen noemt de keure, is daer van fchuldig — — Daer en boven voorden Tollenaer een tonne Houts-koolen. Crameryen, de mande - Canefas, de bale------- Caerden, de fchij ve, — Comijn de bale, wegen- de omtrent een ichip- pond, — ·—.'.■■— Schoonhoven—ij. fchell. vj. den. Clompen,'tvoer ■-----; De mande Clompen —■ Clamey als onder A. het laft — — — Schoonhoven ■--------·· x. fchell. Cannen óf Cruycken, de karre — — -τ- Cnevel-ftalen Yfer, een hondert — — 'ér*. Culck, het bondel ------ Dofijn-Culcla^— — Carfayen, de bale -— Catoen, de bale — —> Coecken, de tonne «—· Caftanien/tmalder ,-—. Of den twintigfl en pen- ning van 't geene fy gekoft hebben.

AfiinofBier-Edik, — vij.fchell.vj.den. ir/i^Azijn, de roede - xxx. fchellingen. sjold^e- ij-fch-vj-d. Annijs of Comijn, de

ij.ichell.vj.den. xv. fchellingen.

bale. —

"de honderdt

Appelen, tonnen Schoonhoven -

χ. fchell.

Endebeneden de vijftig tonnen, van yeder ton Appelen van Orangie of Granaten, van 't gunt fy ingekocht zijn, — Attillerye, -- -— Ammunitie, als Builen, Klooten, Pieckcn en Hellebaarden,-------- Gieyel-ftaven/tbos — B.

j. en een half den.

dentwintigftpenn. den twiniigft.penn.

den twintigfl-.penn. j. fchell. iij. den.

Ufpoeder, de tonne v. f. vij. en een half d. Bedden,'tftuck -.....- ij. fchell. vj. den.

Β

Bucking'tlaftjtwintigh ftroo voor't laft,------ Buckingh in tonnen, het laft ,--------. ---------- Blaeuwfel, de tonne,----- Bombafijnen , niet ge- i packt zijnde, voor 't ftuck ——------- Boecken,'tvat ■----- Befaen,'tdofijn —----- Booter,'tlaft,------- Bleek,'t vat, ■— ■—. 'tHalfratcnquartier na advenant. Byen,devierftock, ■— Boonenj'choet, -------, Schoonhoven ■--------, ij fchell. * 'tLaftboonen — .__ Boeckweyt/thoet, — Schoonhoven .------ ij. fchell. Bier inlands Bier, het

x. fchellingen. xv. fchellingen. v. fchellingen.

x. fchellingen- xv. fchellingen.

vj. deniers, vij. fchell. vj. den. iij.deniers^ xxx. fchellingen v. fchellingen

vij. en een half den. ij. fchell. vj. den. vij. fchell. vj. den. ij.ichell.vj. den.

iiij.pond. x.fchelL

vij. fchell. vj. den. vij. fchell. vj. den. j. fchell. iij. den. iij. fchellingen. v. fchellingen. j. fchell. iij. den. xv. fchellingen.

«ft —

— iij. fchell. ix. den.

Schoonhoven — iij.fchell. OoftersBier, en andere Bieren, komende van over Zee in fmal-ton-

nen/tlaft _ Bremer-bier, 't l J°open-bier,'tv g0oghout,'tdu firaftien-hout/of bale —.

vij. fchell. vj. den. ix.fchellingen. ij. fc keil. ν j .den. x. fchellingen. ~T' —■ xv.fchelüngen.

vij. fchell. vj. den. vij. fchell. vj. den. vij en een hal f den. üj.deia. ix. fchell·. ix. den. ij. fchell. ν j. den. ij. fchell. vj. den. ij. fchell, vj. den.

Pe ^ndert ponden Bra- ^n-hout^ockEb- JfWjfut ende Ma- ihck-hout _ ___ yelaer,debale — Q C^s'tlaft4ooo.pOn dc,nvoor'tlaft \_

ij.fchell.vj.dcn. v. fchellingen. j. fchell. iij. den. vij. en een half den.

xv. fchellingen.

Dria-

-ocr page 652-

*                           ·           ..', 'i

Placaten. 6. Boeck. 5. Tit.

630

G.

D.

GLas een wage van feftigfchoof,------.

Riakel een tonne- ken ------- ■-------

D

iij.fchell.ix den. vij.fchell.vj.den. j.fchell.iij.den. v.fchell. x.fchell.

vij.ichell.vj!èni

SchöOii'noven

v.fchell.

Draedt,Jtvat,--------· Een ring draet,-------- Droog Goet, een onbe- reven vat of tonne ■—·, Een bereven vat droog goec,-------- -----—. Een drooge kifte, bale ofte pack, uytgefon- dert Lomberfcheofte Sayen packen, —— ■ Een groot droog vat of tonne, ·------- -------- Een droog middel-vat, - Een droog quarteel goeds» ——— ■ ■■ ■, ■ Ende zijn alleKoopluy- den, van wat Natie ofPlaetfen datzijniof komen mogen, fchul- . digh felver aen te brengen en te feggen wat drooge vaten ofte goedt dat fy geladen hebben, en ïs'tiaecke dat men daer na be- vindt meer dan fy ge- feydt hebben, of ver- tolt hebben, foo ver- beuren iy alle haer gaet jegens den Heer. Daden ofte Dalen, de balef —— -------- Drakenburger ftcen, een h onder t, — --------

Een kift of korf metglas Gierftdetonneofbale,"- Een Pater nofter-vat met glas -------· ■—;—· Garft, 't hoet, —--—: Schoonhoven--------- ij. fchell. Garen, de fchijve ——■ Schoonhoven *-------■ v.fchell.

* « · * " ... ' ,«j;icheli. iij.rchcll.iij.den ■· k ;Mch& ij· fchell. vj. den, vij.fchell.vj.den,

vij.fchell.vj.den, xj. fchell. iij. den. vj.fchell.iij.den. vij.fchell.vj.den.

De balen Garen, Een pack Garen,

vij. fchell. vj. den ix. fc. iv.eneenhalfd

Schoonhov. — vij. fehell. vj, den. De hondert ponden Ga- ren. . ■------ -------- _ ij.fchell.vj.den. Gommedebaleofvar,— iij.fcx.eneenhalfd. Schoonhoven ■— iij.fchell,j.en een half den.

Galnooten, de bale ·—■ Schoonhov. — j.fchell.iij.den. Gewant een bale of vat, - Gebbint ofte Gevlechts den taerling-------- Gevlecht driels of hoe- : de, de fack ofte korf icheenhoeden <-------. Schoonh. —~ vij.ichell. vj.den. Gember, debael--------■

ij. fchell. vj.den. xv. fchell, vij.fchell.vj.den, vj. fchell, ij. fchell, vj.den,

. 1, i

H.

iij.fchelLix.den. vij. en een half den.

Arnas-vaten, het ftuck ------ ------

Η

v.fc.vij.en een half d.

E. Rweten witte, het

Hout, van alle Hout dat* den Rijn neder komt, is men fchuldig den twintigften penning, en da er en boven van elkenWefelfcheVloot twee ftucken Hout of een,nadatdeVlooten groot zijn of kleyn. Van elck blockPlanken ofkanthout ——-

v. fchell.

A~>

hoet —------------------■

Schoonhoven — iiij fch. vj-den. Gracuwc Erweten, het hoet, ·-------- ' Schoonhoven ——-— ij.fchell.

ij.fchell.vj.den. j.fchell.iij.den. iij.fchelLix.den.

Eyeren de tonne Elft, een groote korf

ij. fchell vj.den.

Een kleyn korf ken Elft, j fc.tien en een halfd

Nieuwe JSeytels en an- dere Schepen ende Schuyten, die nooyt den Tol gepaiïèerdt hebben, komende van hoven ofte van bene-           , . » oefli den, zijn fchuldig —'dentwiflOgiteoP Is by die van de Reecken-kamer verftaen , dat de Schepen ende Schuyten van beneden komende, geen Brand-tol fchuldigh zijn, date feftienden Maert, vijftien hondext een en tnegentigh.                    , »4 ,'ι&φΡ'

FRuyt een koppel, vier tobbekensvoor een koppel Vijgen ofte Ro fijnen, ------ ■ Schoonhoven ——~ j. fchell. ..' 1 "'<. · Fuftijnendebale,------— ix Schoonhov. — yii.Tchell. vj.dên. Van't ftuck Fuftijnen,'i volgens k fchrijven vande Kamer,

j.ièheil.iij.den. iv.eneenhalfd. vj.'Üeniers.

Een knie goet Hout, de Maze af komende, r-r Een knie Bucken ofte Ribben, ofkomende deKlaze, —· *—'

Ploersdefack, .-- jw-. ij.fchell.vj.den.

-ocr page 653-

Graeffelijxkheydts Tollen en Gabellen,

Eengemeen Huyfiaet, .·~~ Een tonneHuyiraedtof Klederen — .**«— Een lege Kift of Treiöor, Schoonhoven ---------■ j.fchell.

^uyle-boorden^thon- 1 derc deden, — Wasefchot/r honden.- RSen/chonderg^ Bapcoenenj t nonacriy = Speecken/t duyfent,-h, vklingen,'thonda^« V/acavaffen,'t hondert ^aef-hour/thciiderc, - Scboof-houc'cduyfenr,-; Clap-liour/tduyienr, —· VHondercClaphoutuytdenRijti 0fte om tonnen af te niaecken, _ vij-en een half (ten. Tot Schoonhoveh het honderdt Claphput uytderZee -_: ;'-- Boog-hour,'tduyieift,'-,! Bre/IIÏen-hou.t5 de fack of bale -— ——■ BrcfiHen-hour, dé hon- dert ponden ■E—'■—■ Soet-hout, de bale —- Hoeden, een fack Hge- dcn ------------- '■'■' - ■ Een halven fack,

i-jnih-TXy.icheli. :,::! ;;, ( y.fchell. j.fchell. iij. den.:

.fcheU. .fchell .fchell. .fchell fchell fchell ftheH .fchell fehell fchell

.vj.den. .vj.den, ,ix den. . vj, den. ix.den. üj;. den. üj.den. . ix. den. ix.den.

Vlj Vlj »J Vlj j. f- Jij uJ

Ende voorts allen ailde-

'■ ienHuyfraedt, «— den tsymfigften pen Haringh, eenlairgefeu-

ten Haring,-------- Schoonhoven ------· x. fcheJl, Verfchen Haring, tien

π xv. fchell. Γ;β·.^..Ρ.«. bS --------------,. ■%! 'i! 3 ■.¥■-,· 'SVIïü

xx. den.

duyfent voor 't laft — Huyden een Schey-mes Huyden*of Vellen — Huyden daer detiènèen deeckerraaecken -τ-

x.v, fchell ;'::;:-;1|y,.èhcll. ,.....'r.'-j... . ■ ι iii./<hë|l.ix,den.

"■■;'> j.fcheij. üj.den. x.fchell. χ ν;, fchell. ij. fchell.vj den. üj fchell. vj.fche|l. iij,fchell. j.fchell.ix.den. ij. fchell, vj.. den.

Schoonhovcn ——· ij.fchell.

'.ifTJ^ilJiVi:

Eeniaft Huyden, wefen- de twintigdeeckei, ·*-. iij;,p.ojad xv. ieliell. .Elandsjriuyden, 't-deeo ker,------ --— j. fc.x.en een half d. Huyden binnen 's Lands'

gevallen, 't deecker — Harts-hoorens, ofande- reHoorens,'t hondert Pincken, 't deecker,. i— Jriaver,'t hcïct ?=?-

j. fchell. iij. den; ι; ».. /!■):':■■' ''; ■■■')'··! j. fchell.iij den. j.fchell. jij. den. j.fcheiUiij.den.

Pijp-hour,'t hondert — Faifeel-hout van boven, 't duyfent, — ------ Schoonhoven-----ij.fchell- FaiTèel-hout uyc Bra- banr/t duyfent ------■ Schaeht-fparren,'t hon- dpre .-——. —-----. Sparren, een hondert dubbelde ■------------, Middelbare Sparren, 't hondert ■—- ____, Schoonhov. - iij. fchell. ix. deïi. Enkelde Sparren,'t hon- dert------- „____. Schooahovei -----, ij. Tchell. Hoepen of Hoephout, tduyfent .__ s___. hout Zi, c duyfent Haep. "*""""*—' üj den. fcdefackHaer -_- {jej'jdevimme ■—' _ Houtwerck,eenmande- "f'cenftandcrt, een gypcofvier tobbe- £%«»edt vertol- volgcfuIcks h™ naer Λ&- sa : :■ " - xx-icheii.

Schoonhoven x· en .een half .den. Hoppe, een getreden faek -^— ———;' Hoppe, eenongetrëden fack —— —^~ Een groote fack Hoppe die men Ooft-waerdts

;'..·,Ό* i

j.fchpïlüij den.

j.fchell. iij. den. vij.fchell.vj.den. vij.fchell.vj.den. vij.fchell.vj.den, iij fchell.ix.den. . ■ ' l               ■'.' n. ... ■                           Κ j.fchell. üj.den.

;'j.fcheli.

iij. fchell. ix.den. j.fchell. iij. den. ij.fchell.vj.dtn. x.ichcll.

voert,

Hporn-fteen/tvoer — Honing, 'tvateenitoter Hammen,'t hondcjrt τ- Schoonhoven ■-----· vj-ichell. Hennip, de fack of bale van boven komende - Hennip, een duyfent — Hennip,eentonne -—. Henriip-zaet,'thoet — Schoonhoven — j. fchell. iij. den. Hennip-koecken/t duy- Schoonhoven — j. fchell. iij. den. I. YSer,de duyfentpon- den,------ ·-----; EenwaeghYfèr, -^—- Indigo ofte Anijs , een tonneken of bale, -— Een mande Yferwérck, -

vij.fchell.vj.den. ij. fchell. vj.den. j.fchell. üj.den. üj. fchell. ix.den.

ij. fchell. vj.den. j.ichell, iij. den. v.fchell.

ij. fchell. vj.den.

j. iè h-el 1. iij, den.

iij.-ichdl. ix.den. vij.e.neeiihalfden. y.fchell. 'I''1 . Xv.fcheU»

; ^ · '·

LYnen,'tduyfem τ— Ley.enjderift------ Schoonnov. — vij. en een half d. Laeckenen>'tpack —■.

üj. fchell. i-fchelluijden. xv. fchell ■ Een

xxx. w

ell.

-ocr page 654-

Placaten. 6. Boeck. 5. Tit?

633

N.

Een taerlinck Laecken vanCampen, of van, waerdatièzijn, — ■ ■ Schoonhoven —- x.fchell. Hollandcfche Laeckens die men opwaerdts voert, van'tftuck — EenScheerman of Non- neken, -----■ ■——* Schoonhoven een geverwt Laec- ken* --------------- ij- fchell. Ongeverwt --------- j. fchell. Een ongeverwt Laecken dat langer is als vier en twintig ellen, —■ Een ongeverwt Kem- pens of Sweeds Laec- ken van een en veertig ellen, ».........—* ■-------- Linden-laecken een ki- fte -------- -------- Schoonhoven van een halven Boffe-kift met Laeckenen χ. fch. Een kleyne kift ·-----· v. fch. Een korf ——· ij. fchell. vj. den. Een packsken of mandeken Ca- mericksdoeck ------■ iv. fchell. Een rolle Linde Laecken ofDoeck ■— ■------ HaflèlsDoeck,debale - Een rolle Linde Laecke- nen, ——— - Loot de duyfent pon- den, ■ ■ ■ —

NAgel-vaten, - Nestelingen ,

xj. fchell. iij. den. ■β ij.fchell.vj.den. ij. fchell. vj. den.

üj TchelL "j-fchell.ix.dgj xv. fchell,

de

tonne

Noten, dehondertton-

nen Schoonhoven

x.fchell.

Een ichip geladen heb- bende vijf honderdt tonnen Nooten, het welck de Keure ge- naemt werdt, is fchul- dig den Tollenaer een fack Nooten, ende voor't recht van den Tol, al heefthyoock meer in dan vijf hon- dert tonnen,------- Nooten, Berger-Noo- ten, ofHaes-nooten, 'tlafl: .------- ——,.

j.fchell. vj.den.

den.

iv.pondifcH vij. fchell. vj, den, xxx. fchell. ij. fchdl.vj.dcn. vij. fchell, vj. den. ij.fchell.vj.den, v.fchelL j. fchell. iij.den,

IX

xviij. fchell. ïx. den.

O.

OLyAlaft,

De tonne Oly

of

j. fchell. iij. den. vij, fchell. vj. den. iij. fchell. ix. den. xij. fchell. vj. den", j. fchell. iij. den. j. fchell. iij. den. ij. fchell. vj. den. ij. fchell. vj. den.

quarceel, ■-----■ ------ Oly van Oly ven, 't vat - Schoonhoven ■--------- v. ichell. 01yven,'tquarteel, — 01ien,'toxhooft, ------ Oiïen ofte Koeyen, 't ftuck ------- ■-------

Een rolle Loot,

Schoonhoven vij.en een half den. EentonnePotloot — Een tonne Lootwit — Lint, de fack gevlechts - Lombery, daer men me- de verwt het Vaet- ken, ■------- - Lammeren, de vier-----· Li j m de man de —-----. Limoenen, het quartecl Leer*, een pack —---- Befaens-leer, een doii jn - Lemmer of Swart, het vat ■----------■---------- Latoen, foeckt onder

Schoonhoven vette —- j. fchell. Magere—— vij. en een half den.

P. PAerden jong of out die nieten fuygen— Papier de bale, -------- D.e riem papier, 't zy

rx.deniera iij. fchell. ix. den, iij. deniers. iij, deniers. x.fchell· xy./chell- vij.fchelUj.den. 1 xv.fchell· x.fchcll atv. fchell- v.fchell j.fcheaiij'der" ij.fchell.vj.den- ij.fchell.vj-den·

j. fchell. iij. den. vij. en een half den. iij. fchell. ix. den. ij. ichell. vj. den. v. fchell. iij. den. vij. fchell. vj. den.

graeuw of wit, —

Pannen of Vorften, het hondert ------ ------ Schoonhoven - j. en een half den. Pater nofrer-vat,         — Packen, een Velt-pack,- Peper, de fack of bale — Peck3'tlaft--------------. Peltery,debale

Letter C. Cooper, — vij.fc. j. en een half d. M.

Peeren, de hondert ton- nen ------ ' Pennen,'t vat

MAlery, eentonne ofmande, —— ry, een korf ofte mande -------- - ■ —« Mee,de bale offak ------ Schoonhoven ■-----· "j· fchell.

vij. fchell. vj. den. vij. fchell. vj, den. iij. fchell. ix. den. v. ichell. vj. den. ij. fchell. vj. den. iij. fchell. ix. den. j. fchell. iij. den.

Plavuyfen, 't duyfent —· Pruymen/tquarteel ofte oxhooft ------ ——' Paoten, de hondert —■ Platen ofte Koopcr-pac^ ken,-------. ·—-----

Mee, 't vat

Moutj'thoet-^— «------ Moftaert-zaet/t hoer, — Mul, de fack, — —— Schoonhovea ■             ij. fchell.

0^ de ton-

.fchell- itaep-

Uickfilver, ne ——

Q'

É

-ocr page 655-

GraefFelijckheydts Tollen en Gabellen.

633 vj.fcheU. ij.fchell.vj.den. x. fchell

R. . ^gp.koecken , ;. fchell. iij. den.

fent hoeden ofte Gc- vlechts ----- —— Schoonhoven, Scheenhoeden of GevlegtSpeenkorfij.fch.vj.den.

ij: fchell. vj. den. iij.fchell.ix.den. xj.fcliell.iij.den.

Siroop, 't quartcel — Schencken of Hammen, 't hondert, —------ Schoonhoven ·,-------- vj. fchell- Schollen , een groote mande of pack met Schollen, — ------ Slijp, detonne «------- Sichten, de korf------- Slijpfteen —-------. Spellen, mandeken ofte kifte ------- ------- Spijckeren , een tonne vol, ■--------- ·--------- Schoonhov- ·------j.fchcll.vj. den. Staelvat of tonne,------ Schoonhoven iv.fchell. iv. en een halfdenier, Een half Staelvat ij. fch. vj. den.

Schoonnuï' r RaéD-zaer/thoet, ------ K Len - j.fchell. x·en S^^halfden. Raep-zaet/tlaft,-----— Roinnen of Vijgen, vier toppen maecken een korf, en twee korven eenkoppel,van't kop-

ν fchell. j.fchell. vij. en een half den. j.fchell. iij.den. iij.fchell.ix.den. iij. fchell. v. fc. vij.en een halfd.

j.ichell.iij.den. ij.fchell.vj.den. v.fchell. iij.fchell.ix.den. ij.fchell.vj.den. vij. en een half den. iij.ichell.ix.den. χ fchell. j.ichell.iij.den. j. fchell. iij. den.

pel '

j.fchell.

Schoonhoven Rijs,debale,—- ·----- Rijs een vim witten hnds, ■------■ ------- Rijs of Teen, een vim groenen bandt, ------ Rijs om te branden, het duyfent, ----- ------ Riedt,devimme, <----- Rogge,'thoet ------- Schoonhov. - ij.fchell.vj.den. .. Roet, Talck of Smeer, 't vat ■-------- ---------· Runne, een hoedt gema- len Run------ -—— Runt, OfTe ofte Koe, 'tftuck ■--------------- Schoonhoven -----> j.fchell.

Een mande ftael, .-------. j.fchell.iij. den. Een hondert pontStacl, j.fc.x.en een halfd.

Smack, de bale ■-------

ij fchell. vj.den. vj. ponden. iv. ponden. xv. fchell. ij.fchell.vj.den. j.fchell. iij, den. vij. en een half den. j.fchell. iij. den. vij. en een half den. v. fchell. j.fchell. iij. den. x. fchell.

Steen, een fchipgehou- wen Steen ------------ Steen, een fchip onge- houwen Steen —

Steen van Vilvoorden, gehouwen,'t laft — Eenlaft Straet-fteen, — Yffel-freen, 't duyfent,— Back-iteen,'t duyfent— Schoonhoven ■— j.fchell.iij. den, Goutfen Steen, 't voer, - Draken burger Steen, het hondert — -------■ Wijn-fteen,'tvat ■----- Hoorn-fteen, 't voer — Moolen - fteen van een Oly-moolen, 't ftuck - Schoonhoven, van allen Moolen- fteen,'tftuck ------■ v.fchell. Outaer-fteen, 't ftuck — x. fchell. Een feventiender, en een feftiender, dewelcke men beyde noemt

s.

O Alpeter, 't vat. —v.fc.vij. en een halfd. hoonhoven ·-------. v.fchell.'

Sch

Een grof vat Salpeter, Sayendebale,

ix fc. iv. en een halfd. xv. fchell. vj. fchell. vij. fchell. vj. den. xxx. fchell. ij. fchell. vj. den.

Spelt of Meel,'claft ~ SardouckofFufteyn, 'c hondert,        .____. Salm/tlaft ._________ Salm/tvat, .____. Salm, verfchen oftege- r°ockten,indeVaften ofdaerbuyten .------. ich0°nhoven de vier-j.fchell

J

.fchell.

schSol°0evrs'de bale '— i fc-tienen een halfd· a '-----■ ij. fchell.

vij.fch.vj.den. iij.fchell.ix.den. ij.fchell.vj.den. Een dertiender-------j. fch. x. en een halfd. Moftert - moolen - fteen,

f^ondsSpeckAlaft - öproth,tienftroo, —~ AVtlaft       .___, ven-----. XVi fchell.

x. fchell. ij.fchell.vj.den. xxx. fchell. ij.fchell.vj.den. . vj fchell. iij. den. vij.en een half den.

't laft ------- Ι------

vij. fchell. vj. den. i.fch.x. en een halfd

Schoonhoven —■ ij. fch. vj- den. Wolfkens/t ftuck —■ Schoonhoven — j, fchell. vj; den.

^detonne .____. ^chapcn5devi#r ____„

Hout-quaernen,'tlaft -      vij.fchell.vj.den. Tafel-quaernen, 't laft -       iij.fchell.ix.den. Sout,'tquartierDorts -                  x,fchell. Schoonhoven vij. fchell. vj. den.

ScWi>hoven___i rrrr —■ J.fchell. Cs°fn' een tonne met Schoppen' ^ ~' / JfchclUlJ den- Sch^h0;d^7 >c ^ dentwintiSfte« Pcn-

Eenkleyn hondert, \ve- fende vier quartier Hhhh

Dorts

-ocr page 656- -ocr page 657-

%

Graeffelijckheydts Tollen en Gabellen.

quarreelen , vierox- hoofden ------ ——* Schoonhoren -----> xx. fchell. 'tVatRomenyofMalvefy ^x.fc Een vat Baftaerr of foete Wijn --------' — xxij fchell. vj. den.

ten, een onbereven vat -" Eenberevenvat -------. Vaten, Nagel-vaten, als «nderN. — — peeren, de honderdt ponden —- yien, Paternofter-va- ten/tftuck-----------, w. WEedt/tvat — DebaleWeets,- Eentonne,kuype,fack ofbaleWeeds, dacr de tien een laft van roaecken —~7~T Schoonhoven een luyck Weeds, I__ iii. fchell-j- en een balf den- Wafcb, een bodem van drie hondert pont — Werckjdekleynelack - Werck een groote fack - Wieken't hoet— ------ Schoonhoven----------■ j. fchell. Wijnen van boven ko- mende -— ■----- Schoonhoven *—■ xx· fchell. d'AmeWijns, «-------■ Schoonhoven —— ij. fchell. De Koopman geladen hebbende drie roeden Wijn en daer boven, is voor 't recht vanden Tol noch fchuldig denVoortol ——— Twielf amen een roede 3 twee vaten een roede. Ende den Drinck-wijn die men noemt de kruyeke. Wijnen, Wefterfchc Wijnen, alsBaftaert, Malvefyen,Romeny, Poiftouwen en ande- re ) 'tvattwee pijpen, twee booten, 't voer, pc-incoenen , twee

v. fchell. x. fchell. iij. fchell. ij.lchell.vj.den. x. fchell.

XXX fchell.

Wolle, Engelfche Wol- Ie, deiack, ·------- Schoonhoven ——■ xxx. fchell. Binnenlandfche Wol een groote fack ■----------■ ■------· xv. fchell. Bovenlandfche Wolle — üj.ich. j. en een half denier. Schotfche Wolle , de Spaenfche Wollen ofte Hoedwollen, -..... — Een pack Wolle,-----— Campenfcheóf Oofteriche Wol- le een groote fack — xv. fchell. Wolle, dehondertpon- den ·------- — Gelderfche Wol,de fick of drie honderdt pon- den------- '------- Handt-wol, deiack of hondert ponden------ Een fack Wolle, daer de vier packen een fackmaecken, —:— Hierlandfche of andere Wolle deiack ■■ ■ · Ende van alle andere Waren , hier boven gefpecificeert, ismen van ouden herkomen in de Tol - rechten fchuldighden —— Alle onvrye Schepen en Schuyten voorby deToUen van Schoonhoven en Go- rinchem varende, zijn de Koer-tol fchuldigh, indien iy ledig zijn, ofvry Goede geladen hebben ·, maerfoo vj onvrye Goederen heb- ben , fullen fy , midts de felve vertollende , hare Schepen vryen voor defe reylè.

xv, fchell,

v. fchell. vj. den. iij. fchell. ix. den.

xj fchell. iij. den. iij. fchell. ix. den. iij. fchell. ix. den.

iij. fchell- ix. den.

ij. fchell, vj. den. * vij. fchell. vj. den. ij. fchell. vj. den, xv. fchell. vj. fchell.

v. fchell. j. fchell. iij. den. ij. fchell. vj. den. j.fchell.iij.den.

xxx, fchell. ij. fchell. vj. den.

twintigft.penn.

xv. fchell.

mt* van de Si eden en Dorpen die Tohry zjyn tot Gorinchem en Schoonhoven.

AMerfvoott, Afperen, Abbenbroeck, Ammers,

A.                                   "                               D. Ameyde, Alckmade,                                                    E.

Eiïèlijckerwoude.

Eete,

Aerlanderveen,

Aelsmcef. B.

F. G. H. Heukclum» ■ Heel Hhhh 2                     Leer-

Briel, Buren.

Silene,

Graef.

C.

c"S,rg^ χλ CappelopdenYiTel, Cac4koDP7tnRijn> CaPPd inZuyd-Hol· F**ee.              landt.

Heenvliet, Hardinxveldt,

-ocr page 658-

Placateii. 6. Boeck. p Tit,

636

Y. Vriefekoop, W. WiesmiiTe, Waelwijek, Woerden,

i. K.

Vianen in Zeelandr, VianenopdeLeck, Wijck te Duurftede, Wildeveen, Weft-Saenen, Wormcr,

L.

Leerdam, Langeraer, 't Landt van Putten, Leymuyden. 't Lande vanTeiTel, M. Megele, Medenblick. Meeuwen, N. NoortwijckBinnen, Nieudorp, Noor twijck op Zee, Nieukoop. Nieupoort, o. « Oofterbeec]c> P. CL

EndevoortsalleSteden vanHollandt, Zeeland en Vrieflandt, te weten, aendefe zijde van d Zuyder-Zce gelegen , die hare Tol-bricvei van vryheydt toonen.                       , r L ROE R-T"(M£r Alle onvrye Schepen en Schuyten, voorbyderi ToL van Gorinchem varende, zijn Roertol fchuldigh, indien fy ledigh zijn , oftevrye Goederen geladen hebben , maer foo fy on- vrye Goederen hebben, fullenfy, midtsde. fclve vertollcnde , hare Schepen vryen voor diereyfe. AllevryeLuyden uyt Hollandt, Zeelandrendc Weft-Vrieflandt, zijn onvry , foo fy hare ingeladen Goederen beneden Keulen, Wefel en Venio geladen hebben -y boven defe voorfz Steden geladen hebbende, zijn fy vry.

R.

Reen.

Reewijck,

S.

Schellingerhout, Swammerdam.

's Hertogenbofch, 's Gravenhage,

Liijfie van des Graeffelijchheydts Tollen, dewelcke die van Nymegen moeten kt dm tot Gorinchem, gemaeckt in ponden , fc.be Hingen en deniers van veerttghgrooten Viaemshet pandt.

iij.ichell.ix.den, vij. fchell.vj.den. j.fcheli.iij.den. vij. en een half den.

Cannen,dekar------------ Caien, 'tlaftof twaelf wa- gen — .—~~ ------- Caerden, de fchijve, ■— CorckofCuickj'tdofijn -

INden eerften, foo zijn die van Ny megen ge- , houden op haren Eed aen te brengen 't gee- ne fyluyden geladen oftegefcheepthebben -, endc wanneer fy op haer iel fs feggenvertolt zijn, magmengaenbefienof het ibo is, enis't dat men het anders bevindt, en meer dan fy ge- feydt hebben, of vertolt hebben, foo is verbeurt het Schip, enaldat'erinis.

D.

vij.fchell.vj.den.

En Drooge kift,

A.

E.

AYuyndefack, Aluyndebale, — Aiijn de tonne,

j.fcheli.iij.den. ij. fchell.vj.den. j.fcheli.iij.den. xv.fchell. vij. fchell.vj.den. vij. en een half den.

E

R weten , wit ofte graeu, 't hoedt, —■

j.fcheli.iij.den·

Aerde, Clamey. aerde, de bale ofte laft,----- ·-----. Aerde, fwarte Aerde, het laft -------.------- Een tonne Aerde, *-——.

F.

halfden.

vij. en een

F

R uyt,'t koppel

G.

B.

nfchellüMj Vij.fchelhvj.d«n-

GErfte'thoet, Glasdewage,

Â

Ucking,'tlaft - Boonen, 't hoedt

v.fchell. j.fehell.iij.den. j.fcheli.iij.den. iij. lchell.ix.den. j.fcheli.iij.den. iv.fchell.ix.den.

H.

Boeckweyt,'thoet - Bier,'t laft ------- - Â o o ter, de tonne - Bleek, het vat —

v.fchell- fodfdeft

HAringh,'tlaft —ô Haver,'t hbedt -—■ Hout, van Wefels Hout, Plancken,Canthout, en van hare nieuwe Sche- pen , foo Beytels,Schuy-

vijeneen

c

Ooien ,*de honderdc tonnen -**—í —-—

xv.fchell.

ten>

-ocr page 659-

Graeffelij ckheydts Tollen en Gabellen.             637 P. T)Epcr, defack ■------- v. fchell. iv. den.

^alsandercSch ïenveertigfte*pf

endezijng^ouden°P h nen Êcc* aen re b"eV"'hoeveeldatheÏ gekoft heeft.           , yielckenkmeHoucko- „endeuytdeMaze — Ende daer en boven van " ecn yioote ofte Vaer- ruyg Luycks Hout, en WeïelsHoucden Voor- tol, wee Balkoenen> eenBoeck, Uytdrager, ofTolhout, nadeVloo-

• 0, R.

iij.fchell.

ROgge,'thoet .—— Raepfaet/thoet -—

j.fchell.iij.den. j.icheU.iij.den.

Rijs of witten Teen, de vim---------- -------. iij. fchell. ixden. De vim groene Teen, -— j.fc.x. en een half den.

Raep-koecken of Hennip- koecken, 't duyfent

j. fchell. iij. derh

tcgtoötis.

het

s.

Hout, Wagenfchot_____ hondert '------■ ------- Muyleboorden, het hon- • détfdeelen — .·-------■· Schacht-iparren, het hon- dert

iij.fchell.ix.den. iij, fchell. ix. den. iij.fchell. ixden. j.fc.x.eneenhalfd. j. fc.x. en een half d. vij. en een half den. vij. en een hal f den, iij.fchell.ix.den. iij.fchell.ix.den. j.fchell.iij.den. vij. en een hal f den. vij. en een half den. vij. en een hal f den. j.fchell.iij.den.

Tael,*t hondert De mande Stael

s

ji fchell. vj.den. j. fchell. iij den. iij. fchell. ix, den.

Sout,'t quartier Dorts — Ënde foo wanneer fy gela- den hebben vier quarticr Dorts, maeckende een hondert, foo zijn fy daer en boven ichuldigh van elck honderdt noch iij. fchell. ix. deniers, facit 't hondert —— ——- Acht quartier Dorts gela- den hebbende, foo zijn iy noch fchuldig een fak van een Dorts vat Sout, ofdaervooren ·----«*- Spelt, 't hoet ■-----■ -----. Seepe, detonne---------- Steen, een Molenftecn ■— Ende van alle andere Stee- nen,alsonvrye. Hdorn-fteenen, 't voer ■—

EnckcldcSparren, 't hon- Speecken, 'tduyfent ■— Vellingen,'t hondert----- 1 Wagen-affchen , het hon- Claphout,'tduyfent ------ Bodems,'tduyfent ■----— FaflèJhout van boven, het duyfent ·------ ■-------■ Faflèlhout uyt Brabant, het duyfent------- ------- Hoephout, 't duyfent -&- Hars, viertobbekens ·----- Ecn ftandcr Hars — .-----

xviij. fchell. ix. den.

x.fchelk j.fchell.iij.den. j.icheU.iij.den. vij* fchell. vj. den.

1.

j.fchell.iij.den.

Γ Sereen duyfent pon- den ------, .____.

j, fch.x. en een half d. vij. en een half den.

_

ten wagen Yfc

Eerwe, 't hoet Teer,'t vat ·—

j.fchell.iij.den. vij. en een half den.

K. 'M -i · LEyen, 't duyfent ■----- wn rift Leven -___. ^MeroIIe -___.____ fCn^geLoots,_______. La^cenTecrüngLa. EenPackLaed^n7 ^Z. M. MEe, een-bad of fack-

V.

iij. fchell. vij. en een half den. vij. en een hal f den. j.fchell.iij.den. xj. fchell. iij. den. vij. fchell. vj. den.

VAten, een droogh vat, vij. fchell. vj. den. Vlas,'t vat — ■----- xj. fchell.iij. den, Vifch, ecn mande drooge

^ Schol ------- —----

ij.ichell.vj.den.

Stockvis, van een fchip- pondt, of drie honderdt pondt, 't zy aen kippen, in tonnen, manden, of aen IoiTe Vifch ———. Vifch, een laft gefouten Vifch ------- -------,

. ij. fchell.vj. den. vij. fchell. vj. den.

iv. fchell. j. fchell. iij. den. xj. fchell. iij. den.

lee>

»een.vat .*,

___-,

W.

N. O.

Wlcken/thoet'— Weet, de kuype Wijn, de roede Dorts — Een ame Wijn .—. «*«*·

vij. en een halKden. iij.fclaell. xv.fchelh j. fchell. iij. den. Soo

-ocr page 660-

Placaten. 6. Boeck. 5. Tit.

638

of Baftaert geladen heb- "ben, foo zijn fy fchuldig denVoortol -----* ·----- Ende den Drinck-wijn als vooren Ende van alle andere Goe- deren , hier vooren niet gefpecificeert,macr in de Tol-boeken van Gorin- chem te boeck ftaen, be- talen die van Nymegen gelijck andere onvrye Luyden, en vandegee- ne die niet te boeck ftaen

Soo wanneer fy geladen hebben drie roeden Wijn in eenfchip, zijn fy fchuldigh den Voor- tolj '-------- --------- Ende daer en boven den Drinck-wijn, als onvrye Luyden, Een boot Malvefeyen, Pot- toufen, of andere We- fterfche Wijnen ■------- Soeten Wijn ofte Baftacrt» van't vat ------ ------ Ende foo wanneer fy drie pijpen of booten, item twee vaten foetenWijn

xv. fchell,

xv. fchell.

fchell. fchell.

XV

XX

denveeriigir.pena

Lijfievan desGrajpltjckheydts Tonrechten, die de Burgeren van Utrecht fchulMa zijn, en betalen voor eenenfchellingh Hollands, in hare Trivilegiengeroert, driefchellirL· drie deniers van twee grooten Vlaems den fchellingh ·, voor eenenpenningh Hollandts nem mijten Vlaems} voor eenenpenningh Engels/even en een halfdenier>volgensfeeckeren Am- de fanderen tijde met die vande Financie tot Brujfelby provifie, ende totwederfewenn* maeckt.

ofvj. den. Hollands daer vooren, daer den Tol* lenaer fijn keure af heeft, daer toe van elcken roe- de aen gelde, behalven den drinck-wijn ■------ Ende van Wijnen die fy van boven brengen naer Dordrecht, Tol betalen, foo tot Goriftchem, als tot Schoonhoven , als andere onvrye Luyden. Een muddeSouts een pen- ning Engels, facit ■—- Een laft bier ij. den. Engels, facit ■                    — ■■. EendeeckerHuyden, tien Huyden voor een deec- ker -------            . ■ Van alle andere Goederen den ■          — ' Ende midts betaelt hebben- de het recht vande eer- fte Tollen daer fy aenko- men, foo zijn fyvry van alle andere Tollen van Hollandt en Zeelandtf met haren Roer-tol, hec welck te wefen plagh iiij. fchell., en daer na isge- reduceertop------■-----

An een hoet Tarwe xij. den. Hol- lands · ' — Een hoet Garfte, ofgraeuwe Erweten viij. den. Hollands, facit — EenpijpePeltery» ofPel- tery-mande , of packen na advenant vij. fchell. vj. den. Hollands ------- Een Scharlaecken, xvj.den. Een dubbeldt geverwt La- ken, viij. den. Hollands Een geftreept blaeuw La- ken , vier deniers Hol- lands, facit ------ ------ Een laft Tarruw — —— Drie hoet of een laft Garft ofErweten, —— ------ Wit Laecken of Saeyen ij. den. Hollands—          ■ Een vatMarcery, Crame- ry , ofce andere drooge Waren, uytgeibnderdt alleen Speceryen van iès amen, 't vat, mande ofte kifte na advenant ■.....- Van een roede Wijn, die fy van beneden opwaerts voeren xvij. den. Engels, en een half taken Wijn,

ij. fchell. iij. den. j.fehell.vj.den. xvj. f. x.en een halfd. iij. fchell. j.fehell.vj.den. ix. den. vj.ichell.ix.den, iiij. fchell. vj. den. iv. en een half den.

xj.fchell.

vij. en een half den. j. fchell. iij. den;

fchelLiijden; honderc/lenp.

)

xij. fchell.

j. fchell. v')M

Lijfie van des Graeffèitjckheydts Tol-rechten, die die van Camfenjchumff J

Rogge iv. deniers Hol- lands, facit —— —— Van een hoet Erweten ofte Boonen, een denier En- gels* facit -— ——■

VAn een laft Haring, komende uyt de ZuyderZee, ij. Engels, facit — j.ichell.vj.den. Van een hoet Tarwe ofte

ίχ. denier*·

vij.ffl«»taW*

-ocr page 661-

Graeffelijckheydts % ersHollands —                 uj.lcfadL

Tollen ea Gabellen.

639

daervan te betalen, ge- lijck andere onvrye Kooplieden, maer wil- len fy deielve Goederen weder leyden, foo zijn fy daer van niet meer ichuldig dan fy gegeven hebben. Ende van alle Goederen die fy koopen in Brabandt en Vlaenderen, ofte el- ders buyeen defe Landen van Hollant en Zeelant, deweleke de Maes ofte den Rijn niet weder in- komen, daer van zijn fy fchuldig te geven den hondertften penningh, uytgenomen Sout, dat moeten fy vertollen als alle de andere onvrye Koopluyden.

Vïf JU« Hollands, VatCeen"Sye' ofce ^ Laken, iv. deniers^Hol- vlntn pack Pelteryen, dat tweeMannen heffen

j.fclielLiij.den.

ix, deniers.

vj.fchell. iij.fchell.

mogen------" Vajle?nfackPekeryensdac eenMan heffen kan ^-~

VaneenmnddeSouts, ee-· nen penning Engels, fa- _ •£ __ -----1 —— vi j. en een half den, Van alle andereGoederen, die fy-luyden koopen binnen defe Landen en daerbuyten, die zijn fy fchukügtevertollen, en

Lp van des Graeffelijckheydts vier Wbudrighemfche March-KTollen, foo men dit tegenwoordtgh, ende van ouden herkomen gewoon is te ont fangen.

Haver, 't hoer, Haver, 't laft, -

j.ièhell.iij.den. üj.fchell.ix.den.

APpelen in de Palm- marckt-tolvan yder tonvijfduyten, indeSt. Jacobs twee duy ten, on- fe Lieve Vrouwe Miiïè Nativitatis drie duyten, en St. Lucas vier duyten. AluyndeBale — ------ B. BOterfchoon,teton—. Boter, de ton vuyl—- Bier,'t laft -____ ,_____

I. YYfer , het duyfendt ponden — ■-----

j,fchell.vj.den. j.fchell iij.fchell, ix. deniers.

K.

iij.fchell.

"WT" Ooper,eenplate,

Kaes hondeft ftuc-

ken,

iij.fchell. j.fchell. iij.fchell. v.fchell. v.fchell.

Kennip de honderdt pon- den '                ■

B

BontwerckeryoftePeltery Vaneenpackmande, -a

Mi u *

LAecken, Leye,

Bontwerckery als't los is —den veertigften penn. e. D.

j.fchell.iij.den.

Loot, de rol

M.

ÔËú-eckerHuyden, xij

Out, het laft

iv.fchell.vj.den. vj.fchell. j.fchell. iij.deni"

Ì Molenfteen, 't ftuck Meejdebacl -----. —*—«·. N. O. OSfen, Koeyen, ende andere Hoorn - hee- ften, het ftuck —■■ · P. PAerden,'tftuck -----i Hengft-paert, ——-

vooreen deecker — E.

ij.f#ril.vj.den.

F. G. H.

QW, 'tlaft f^Op)de6ck)

iv.fchellvj.den.

ß÷. deniers.

ix. deniers, iij.ichell. Merry-

ix. deniers ij.fchell.vj.den.

ning,deton

-ocr page 662-

Placaten. 6. Boeck. 5. Tlt. ij.fchGJUij.den. tol, genaemtSt.JacobsMifie,gaetindried

640 Merry-pacrt,

agen

1

voor St. Jacobs avont. Item, de derde Woudrichemfche Marckt-r 1 onfer Vrouwe Mifle Nativitates, ñéÑà i» á .                     c \ô ..               j oact in drie dagen voor onier V rouwen avond.

0^

R.

vj.fchell. vj.fchell. ij.fchell. ix. deniers.

Ogge,'tIaft

Item, den vierden en laetften Woudricbem fchen Marckt-tol, genaemt. Koude Marckt-ro! gaet in drie dagen voor St. Lucas avondt.

JtVK-aep-zaet, 't laft, Raep-zaet,'thoet Runne,'thoet —

Arckelfchen Marckt-tol. DE Marckt-tol tot Gorinchem, van de Heer van Arckel genaemt den Arckelfchen Tol begindtdesSondaghs vqor Pincxteren, te weten,' desSaturdaghs na der Sonnenondergangh, ge! duyrende veertien dagen, te weten, totSatur- daghs naPincxteren, tot der Sonnen onder gangh. Alle Goederen, den Stroom op ofte nederva- rende, zijn fchuldig het derdendeel van'rgeene fy op den hoogen Tol, te weten des Keyfers, binnen Gorinchem fchuldigh zijn, ofte vertoJc hebben. Aengaende de vrye Steden, die inde vier Woudrichemfche Marckt-tollen vcy zijn, zijn in defen Arckelfchen Marckt-tol medevry, uyt- genomen defe navolgendePlaetfen. Amflerdam; Gouda. Haerlem. Geertruydenbergh. Leerdam. Ende van defe ende alle andere Plaetfen, waer de Goederen van daenfouden mogen komen, is men van ouden her komen gewoon te ontfangen van alle Goederen een gerecht derde-part van datfe in den grooten Tol verfc huldt zijn.

s.

iij. deniers, ij. fchell. vj. den.

Chapen,'tftuck Stal,'t vat —

s

vj. fchell.

Erwe,'tlaft,

Ô

V.

iij. ichell. iij. deniers. iij. fchell. vj. den.

'Las,deiack>

V Varekens, 't ftuck Vachten,'t hondert

W.

vj.fchell. iij. fchell.

Oljdefack - Woljdebale

w

Ende van alle Goederen, in defe Lijfte niet gefpeci- ficeert, is men van ouden her komen gewoon te ont- fangen een derde van het geen de Goederen ver- fchuldt zijn in de groote Lijfte. Item, de eerfte Woudrichemfche Marckt-tol, genaemt de Palm-marckt-tol, gaet in desDings- daghs na half Vaften. Item, de tweede Woudrichemfche Marckt-

hem, wetens de vkrWovr

Zfjfle van dé Steden en Dorpen dieTohry zjjntot Gorinc, dricbemfche Marckt- tollen.

H.

A.

Haerlem.                      Heuckelum. Hoeve, die men noemt Heufden. devrye||oev«. X*

Afperen.

Mfterdam.

XX

B.

Befoyen.

Briel.

K. L. Leerdam. M. Meeuwe. N. O. ■:■""■ V. -. '.".; ' ■ , ":?· .. P.

C. D.

Delf.

Dordrecht. Eete,

E. F.

G.

Rot-

Geertruydenberg. Gorinchem.

Gouda.

-ocr page 663-

Gmeffelijckheydts Tollen en Gabellen.

641

' .-V. Woudrichem. w. Waelwijck Zierick-Zee. Z.

R. Rotterdam· S. Schiedam. T,

Lijfie van des Grajfelijckhejdts Tol tot Geervliet. A.                    1                     B.

T^Ier, een tonne Jopen- IJ bier------- -------. Bier, een laft Bier uy t Hol- ij. grooten. Bier, een laft Ooiiers Bier - Booter, een laft Booter, — Booter, een tonne roeide vj. grooten. j.fchell. v.fchell. Booter , een tonne Kop- kens Booter 3 ofte witte V. glüOltll. Booter, en laft witteBoo- iv. grooten. iv. fchell. Buckingh, eenftrooBuc- Buckingh , twintigh ftro- yen,maeckende een laft - Boonen, een hoet Boo- jj.groui. ij. fchcll. Boeckweytjcen hoet Boek- lv.groOtQl. Booter , komende uyt Vlaendercn, en geven de vijfkuypen alfoo veel als ij. ^iooucn* Baleynen, een pack Baly- nen. ------- ------- Balynen, een ftuck Baly- nen ——— ------- Befemen, een duyfcnt Be- v. giooten. ij. fchell. ij. grooten. iciiitii van 1 i\^y '·""" ' nj. grooten.

á

ijn, een pijp Bier- azijn, — ------ Azijn, een aem-

vj.grooten. vj.grooten. iij. grooten. vj.grooten. ij. fchell. vj.grooten. j.fchell. iv. a v. grooten. ,§v ij. grooten. vj.grooten. vj.grooten. vj.grooten. j.oortjen. j.oortjen. viij. grooten. ij. grooten. viij. grooten. ij. grooten. ij. grooten. j.duyt.

tonneWijn-azijn, Azijn , een tonne Bier- azijn, ------- -------· Anijs, een hondert pondt Anijs, ■------- -------- Aflche, een laft Pot-aflchc, A/Tche j een lalt Oofterfche Aflche,------- '-------- Aflche, een pijp Borgoen- iche Aflche,

Aflche, eenhondertpont AfTche, ·------■ ------- Aluyn een tonne, te weten eenfmal-tonne, -------■ Aluyn,. te weten een bael Aluyn,------. ■------- Amandelen, een bael A- mandclen. —. .___ Appelen, een aem-tonne Appelen, ----- ------ Ajuyo, een aem-tonne Ajuyn-zact5eenfakAjuyn- zact, 1------.____, Ael, een fmakonne Ael — Aerde,eenfchipAerde — Anckers, een Ancker by de kofte den veertighften Peilningh, ofte het hon- dert pont .___ ___„ Aerde, een Aerde ofte Pot- loot.daer men de Potten medeverglaeft _____ Aerde, een tonne fwarte Aerde, ende komt van ^Jits-koolen van boven Al* «y, alderhande Ar- llery.vanKIootendie TO» sL^dts gevoert ™cn> geven van het A,P°nrgroot ~_ .____ ^bmncn'sZandts, Ael V f0ntSroot------ AffiL ft"~ ' —■—· ^;enC1U0nP0t-airche AniC^q^rteel .____ Ã f'ecnoxhooft_____

Befemen, een duyfendt, te weten Kleer-befemen— Boeckcn, een ton Boecken Bodems', een honderdt Bo- dems van Haringh-ton- nen --------■ ■-------· Bedden, een Bed ■-------■ Bedden ofte Klederen, een mande -------- ·■ Boftel,eenkuypeBoftel ■— Byen, fesftockenByen — Bolkraen, een bael Bol- kraen -------- --------■ Bolkraen, een hondert el- len -------- ■ Braiilien-hout,een bael van twee hondert ponden .*- Baterye, een bael ■-------■ Boogen, een vat Boogen *— Bleek, een vat Bleek van twee hondert ponden — Bleek , een bodem-vat Blecks ---------■ <--------■ Iiii

vj.grooten. j.fchell.iv.grooten.

j.oortjen. iv. grooten. j.fchell.iv.grooten. j. groot. ij. grooten. j.fchell. ij. grooten. . h ■ .j.fchell. iv. grooten. viij. grooten. viij. groot.

vj. fchell.

j.fchell. j.duyt. ij. fchell. vj. den. xij. grooten. xij. grooten. vj.grooten.

:,-;; j.fchell. Bont-

IV. D

eel.

-ocr page 664-

Placaten. 6. Boeck. jr.Tit.

64:

Bontwerck,eenvat-------                iij.fchell Bontwerck, een half vat — j.fchell.vj.grooten Ballen ., een aem-tonne

maecken een laft Coo- Cooper,een aem-tonne — Cooper, een meflè Coo- per ------- ·------. Cooper, een hondert pont Cooper -------■ —-----. Cooper, een laft Cooper, drie vaten voor een laft - Een laft Orft-mout------- Cooper, een hondert Coo- pers Veerdinck, fes en dertigh honderdt voor een laft, en drie vaten is een laft ------ ------- Cooper, een vat Kooper- draet ------- — — Cooper-draet, een ringh Cooper-draet — -— Corenten , een boot Co- renten ------- ------- Cooper-roodt, een fmal- tonne ■            - — Caftanicn, een fack van drie hondert ponden — Cooper, een kleyn Cooper vaetken ------- —- ■ .■ Klederen, een mande Kle- deren ------- —-". - Corrick, een doftjη Cor- Comptoirpi, een Comp- toir —— -------. Cloven, een mande Qo- ven ---------■                  ■ Comijn, een bael Comijn - Caneel,een bael Caneel — Coliander,een bael Colian- der ■------- -------.

vJ-fcheil. j. fchell. ij-fchell, ij-grooten, vj. fchell. v. fchell.

Kaets-ballen — — ■ -

iv.grootcn.

Buydelen, een ton ofkifte Buydelen

vj.grooten. vj.grooten. vj.grooten. vüj.grooten. ij. grooten.

Ballen, een aem-tonne ilag- ballen —— " ■ ■ ■ Bijlen, eenkifteBijlen — Befaen, een pack Befacn - Blooten uyt Hollandt, het hondert <----- ------- Β er even, een berevenvat dat is met vellen overto-

iij.fchell. vj.grooten. j.fchell.iv. grooten. ij. grooten. ij. grooten. iv. grooten. xvüj.fchell. j. fchell.

gen

v.fchell. j.fchell. j.groor. xviij. grooten, üj-grooten. vj.grooten. iv. grooten. j.fchell.iv. den. ij. grooten. iv.grootca j.fchell.iv.grooten. iv. grooten. j. fchell x. grooten. j.oortjen.

Buskruyt, centonne fijne Buskruyt------ ——— Benneken, een Bennekcn wat'erinis — · Borftelen, een mande Bor- ftelen-------· —— Blye ofte Loud, komende uytOoften,*tftuck — Bavays, een Rolle - - ■ Bellacq, een packDocck half, en quartier na ad- venant —- —-« — ■ ■ Borftels , een quartier

Swijns-borftels

c.

c

Afe, een wage Vlaem- fche Cafen, is hon-

dert feftigh pond Dor-

drechts ——- ■ Gafen, een fchip-pond Ca- fen maken drie hondert ponden ------ ------ Cafen, een hondert ftael Cafen, een wage Garnas of Teflclfche Cafen------- Cafen, een mande Kloot- Cafen

ij. grooten. vj. grooten. vj. grooten. j. fchell. vj. grooten. ix. grooten. vj.grooten. vj. fchell. j. fchell. vj.grooten. iij. grooten. v. fóhell. iv. grooten. iv. ichell. iv. grooten. v. grooten. v· grooten.

Calveren,eenSogeling — Cruycken,een Schip Cruy- ken is met die groote van drie, vier, vijf, fes,feven of acht gulden, tot dis- cretie vanden Tollenaer. Clock-fpijs, een hondert geeft ■-------- ----- - Crap, een bael Crappen — Calveren , een Winter- beeft

Cafen, een hondert Hant- Cafen uyt Hollandt —- Coorn, hondert Zeeuws Coorn -— · ----->— Cafen, een mande van twee hondert vier entwintigh rayge------- ——■—- Cafen,een fchippont Stoel- kafen ».....■ ■ ■ ■-

iij,groocen. viij-gr°otcn' j. groot. vüj.grooten. jj, grooten. ij.fchell.vj.groot. j.0elL

Corde-wagens omme te dijeken^t hondert —— Corckeen dofijnCorck — Confeneille, eentonneken Cramery, een kaiTe Crame-

Cafen, een hondert Kloot- kafen

Cooren, een hondert Som of Zeeuws Kooren — Cooren, een hondert rye- vers Kooren — ·------ Cooren, drie laft Coorens maken acht hoet Gouds, ende negen hoet Dor- drechts ■            — —— Ca bus-kooien, een duyiênc Cabus-koolen ——— Cooper, een ftockePlaterij,

D.

DRom , een fack Droms ------ —— Drom, een wagen Drom,

j.fchelt ij.grootev'

of Vloeken —— —— D^gev^.ecn^n-                     ^ Drielsgevlechr, een fack—j. fcheUWpjSl. Drogeryen,eenpijpe-----?                Droogt

-ocr page 665-

Graeffelijckheydts Tollen en Gabellen.

643

Frout, van 't koppel Frout, drie ftucken voor de koppel Vijgen ■ Frout, een korf Rolijnen - Francijn, een bael Francijn* Fjancijn, een korf ■ Franc,ijn, een kifte ■ Een korfParquement------ Fickarye om mede te ver- wen , een laft , vier vaten is een laft — ------- Fickarie, een vat, om mede te verwen — >......— Fickarie, een pijpe Ficka- rie —------- — Folie, eenkifteFolie — Floers, een fack Floers van twee hondert ponden — Fleuten , een mande met Fleuren «------ ■------- G.

Proog-tonne^nDroog- DÏÏS^eenfickDiom- men van vier wagens - Dadelen,een baei Dadc- Jen *~ '             c Duwcmisjeentonnegeeft Draet,Koopèr-draer, een ringKooperdraec ----- Dceckens, een pack Deec- IceflSjkomende van Keu- Jen -----~""-"* **"" Draet,cenDraetvat ------■ Droog-vat, eendroog-vat, alfoo groot als twee ox- hoofden ■-------------ρ Doeck, Camencks-doeck, vanhetftuck -------- Dceckens, Duffels-Deec- kens, of Franfche , of SpaenfcheDeeckens — Doeck, een beilagen pack - De halve en quartelen naer advenant. Duyft j een ofte , trees of Sement, te tonne onge- malen ■------ ------— Endealiïe is gemalen ■------ Drogery,een ton Drogery - Drogcry, een mande Dro- gery .------. --------.

viij. grooten. xij. grooten. vj. grooten. eenduyt. j. groot.

iv. groeten. j. groot. j.fchell. vj. grooten. iv. grooten. viij grooten. vj. fchell. fchell. vj. grooten. j.fchell. vu'}, groot. iv. grooten. iv. grooten.

viij. grooten. j.fchell.

xviij. grooten. j. oortjen.

j. groot, xviij. ftuyv.

GEvlegt , een mande Driels gevlegt — iij ichell. iv.grooten. Gevlegr.een fack Drielsge- vlegt --------------j. ichell. viij. grooten. Gevlegt, een pack ·-----—                   j.fchell. Garft, een laft Garfte ——              vj grooten. Garen, een pijpe Garen—                   j.fchell. Garfte, een hoet Garfte —              ij. grooten. Garen,een fchijve Garen -              iij.grooten. Garen , een ück Garen, daer men Fuycken ofte Netten af maeckt, —denveertigftenpenn. Glaien, een kifte met Gla- fen, Vengfter-glas ------              iv. grooten, Glafen, een wagen met

eenduyt. een oortjen. j.fchell. xvj. grooten.

E. Mrners, een vat Em- mers-------· --------.

E

vj. grooten. iij. grooten. ij. grooten. j.blanck. vj. grooten. ij.fchell. iv.fchell. vj. grooten. iJU grooten. j. groot.

Emmers, een doufijn leere Emmers-------. ._____ Erwetcn,een hoedt Erwe- ten ——_ ._____ Eyeren, een fmalton Eye- ren — _____. _ ■ Elft, ecnkorfElft ._____ Êlft-huyden, een pack ofte ichimmersElands-huy- den —________' E!fr,eeniaitgeibutenE!ft- J^eten, een laft ._____. tycren, een grove tonne tyeren-----______t fe^eentobbe -____ Leenb,enneElftenvan ^ghof tachtig Elf- E^nhetduyfent ZZ

Glaien------- -------.

ij. grooten. j. oortjen. viij. grooten. j.fchell. j.fchell. j. fchell. j.fchell. j.fchell. j.fchell. j.fchell. j. ichell.

Gruyfing, een tonne gruys van Glas ■---------------- Garen, een iack Garen — Grijn, een bael grijn

Grijn, een pijpe grijn------ Gengber,een bael Gengber Groffel-nagels, een bael — Galegans, een bael------- Glamftocken, een bael ·—■ Glamftocken,een hondert- Galnooten, een bael Gal- nooten

Garen, een hondert gefoo- den Garens , van Vlas, vier, vijf a fes grooten, na dat het fijn of onfijn Garen, een tonne Pers-ga- Garen, een hondert pont Catoene Garen »------- Garen, een tonne Twijns - Garen, een baeltje Garen - Gort, een tonne Gort —— Geichut» eenBafle -......·■- Gefchut,eenSIange *«—— Garen, een bael Keuls Ga- ren —■■'-■»-- ■—■—-

viij. grooten. j. groot.

iv. grooten. iv. grooten. 'viij. grooten. xij. grooten. x?j. grooteo. j. oortjen. vj. grooten. b.n ij.fchell. j.fchell. Glafen

Oftii

F

'«in.eenvatFuftijn, F orBombafijnen — S? .^ftuck Fuftij- ptee?e^enba7Z honZveen. k°rf van Cieren,eenkorfvanlecr

xviij. grooten. j. fchell. j. blanck. iv. grooten. iv. grooten. . iv. grooten.

Iiii 2

-ocr page 666-

Placaten. 6. Boeck. 5. Tit.

644 Glafen , allerley Drinck- Glafen, eenflefle ■— Grof^greynen ofte Saeyen, 'tftuck------ — Garden, een bos Garden —: H.

Hout , honderdt Muyle- < boorden------ -—. Hout, een groot hondert Klaphout-------------, Hout, hondert Rechters —■ Hout, hondert Voet-planc- ken ·------- '------- Hout, een duyfentLeurs, twintigh Sendaels, ofte Bredaes-hout -----— Hout, hondert Naef-hout, Hout,WefelsHout,den— , Hout, Kant-hout, den — Hout, korte Sparren, ofte Baleken ;■------- —-----. Hout, hondert Spoel-hout Hout, een kifte Kanthout - Hout) een baélRecht-hout Hout, een bael Califs-hout Hout, een duyfent Plati- nen-hout ·-------> —■— Haer, een hondert ponden Kemels-haer-----· ------ Hour, een kift Nagel - hout Hout, een hondert Tel- joor-houts ----- ------ Hout,hondert Booghouts, vijf boften maeckeneen hondert ■------ ■-----. Hout, hondert Glam-ftoc- ken ------- ■------- Hout, 't hondert Schoof- hout van vier of vijf voe- ten — '------- «------· Hout,hondertSmaeghour, Hout, een hondert Spee- nen <------. <-------.

dendertigftenpenn. ij.grooten. iij.grootcn.

Xvj grooten, , iv. fchell. VJ-grooten. Λ'· grooten,

Η

Uyden,een laft Huy- den ------ -------

v.fchell

J-groot. twintigftenpenn. twmtigftenpcnn twintigftenpenn. j· fchell, .ïj-grooten. iv. grooten. iv. grooten. iv. grooten. iv. grooten. iv. grooten. xvj. grooten. ij.grooten.

Twaelf deecker voor een laft, tien huyden voor een deecker, ·— ■ Huyden, een kuype Huy- den zijn twee OiTe-huy- den, of drie Koeye-huy- den , gereeckent hon- dert Huyden tien deec- ker, en vijf kippen voor een deecker Huyden — Huyden, eenHuytbetaelt- Huyden, een pack ofte fchimmers Elands ofte Harts-huyden ■------- Huysraet, een Schip met Huysraedt,den - Huysraedt, een kifte Huys- raedt ;------------ ■ ■ ■ ■■- Haringh, een laft Haring - Ende tot ipelgeldt

v. grooten.

v-grooten. j.oortjen.

ij.fchell. twintighftenof veertigft.pen. viij. grooten xxj. grooten. % j. groot, vij.duyten. xij. grooten. j. groot.

uj. grooten. xij. grooten,

Haring,een tonne Haring - Haringh, een laftPan-ha- ringh - ■ - Ende tot fpelgeldt ------- Hout, alle Hout dentwin- tighflen penninghï uyt· gefonderdt het Hout hier gementioneert: Hout , Wagen - maeckers Hout, of Naeft-hout, — Hout, honderdt* Hoeck- houts tot Wagens -----■ Hout, hondert Wagefchot ofKeur-houts ■------- Haer, een fack Scheer-haer Hout, Hondert tien voet Hout "------ -■------ Hout, hondert Vellingen - Hout, hondert Sparren ·— Hout, hondert Boecken- Hout -----7- " . · Hout, hondert Stengen ·— Hout, een quartier Sten- gen

ij. grooten.' j.fchell. j.oortjcni viij. groot j.fchell ij.grooten,

Hout, hondert Korde-wa- gensjom mede te dijeken Hout, hondert Swalpen — Hout, een vaem Branthout Hout, 't hondert Brafilien Hout , ofteProvincie- hout ■------- ·-------■ Hoppe, een hoet Hoppe, ofHoppen-zaet ■-----■ Hoppe, een. fack Hoppe- kruyt ---------■ ■---------■ Hoppe, een hondert Hop- pen

den twintigft. penn. ij. grooten. xij. grooten. iv.ftuyvers. vij. grooten, iv. grooten. iv, grooten. iij. grooten. v.fchell. xv. grooten xij. grooten. iij. grooten. j. groot. v.fchell. xxij. grooten. vj. grooten.

vj. grooten. viij. grooten, iv. grooten. j.groot. xx. grooten. xvij.grooten. jij.grooten· xvj.grooren. üj.gfooten. I vj-groo^- ■ -wgrooten

Hoeden, een fack Schcen- hoeden ------------ - ■ ■<■■-«> Hoeden , een mande Scheen-hoeden             ■ Hoeden , een duyfendt Scheen-hoeden —-— Hoeden, een mande Vilt- hoeden «------- -——■ Hoeden, een aem-tonne — Haver, een laft Haver —r- Haver, een hoet Haver -—■ Honingh, een laft Honing - Honingh,een ton Honing, Hënnip, een hoet Hennip - Harnas, een korf of mande Harnas ~τ—."Ζ- *"" '' '

Hout, hondert rijs Houts, , of kleyn Wagenfchot — Hout, honderdt Kepper- houteri *------ ■ Hout, hondert Klaphout, kleyn Hout of Buck —■, Hout j honderdtKantfpie- ," ,·renm.\------- -***—*+ Hout, hondertdeelen ■—- Hout, hondert Kap-ravens öfgirove Sparren ·>-------

-ocr page 667-

.

Graeffelijckheydts Tollenen Gabellen.

645

gens groote Kooien, of Kluyt-kooien — Kooien, een Schippondt, Kooien, een tonne Hout- kooien ------ ------

3. groot- ij.grooten. iv.grooten. xij, grooten. j. groot. iv. grooten. iij. grooten. vj. grooten. v. grooten. ij.grooten. j. groot. j. groot. vj. grooten. viij. grooten. v. grooten. iv, grooten. j. groot. j. groot.

viij. grooten· twintighfteripenn, eenduyt. j. groot. eenduyt.

„SnlaftHaer —- H^eenkuypenvanhon- Vertoonden *- Heve,eenvimHeye, Snderen^oyHoen- HouteenduyfendtFacel- Hout. een hondert pondt Socthout — ------- Hout, een duyfent boskens Hout ——          ~ Hout, een duyfent Brandt- hout ——■ ' p Harnas, een aem-tonne plat Harnas------'-------' Hcllebaerden, een h onder t Hout, een duyfendt Me- chelsHout----- ------ Horden, een hondert Hor- den

Kooien, een hoet Smee- koolen —— ■-----— Kaerdeiij een bos Kaer- den '------- -------■ Kiften, een Kifte met wat Goedt dat'er in is, be- halven filver, goud of ju- welen------- ·------- Kifte, eenleegeKifte — Kifte, een nieuwe Pruyiïè kifte .------ .------- Kouflen,een doufijn Kouf- fea .------ —— Kuflens, een Kuflen —— Kabels , een ichippondt Touw, dat is drie hon- dert pondt, en is fchul- digh —— <------- OfhondcrtpontTouw, te weten nieuw Touw — Kennip, hondert ponden rouwe Kennip ■------- Kennip, een fack Kennip- garen

x. grooten. iv.grooten. iv.grooten.

eenpenningh. eenoortjen.

vj. grooten. ij.grooten. j. groot. viij. grooten. iij. grooten. vj. grooten. een oortjen'. ij.grooten. j. fchell. iv.grooten. xvj. grooten. iv. grooten. Vj. grooten. iij.fchell.xj.groot. xij. fchell. viij. grooten. xx. groot. xxx. groot. vj. grooten. iij. grooten. j. groot. x. groot. xv. grooten.

Hoepen, een duyfent —-— Haer, Koeyen of Paerde- haer, hondert ponden — Heyde, een mande Heyde, daer men Kleer-befe- menafmaeckc ■------- Hout, een vat of mande metHoutwerck ■-------■ Hars,ecnbrootHars ■-----■

Kennip, een fchijveKen- nip-garen ■----- r-—-— Kaftanien, een fackKafta- nien -------■ ·------- Kennip-koecken, een hon- dert ■-------■ — —» Kennip, een bos Kennip gereedt

viij. grooten. viij. grooten. j. groot.

I.

Kanifas, een bael -—■— Kennip, een fack Kennip van hondert ponden ■— Kennip, een Kennip-vat— Kanefas, hondert ellen —- Konijnen, een mande Ko- nijnen van vijftig paer - Katoen-doeck, een pack - Ketel, een Brouw-ketel.— Koufen, een mande Kouf- fen------- ■ — Kruycken , een duyfendt flag Keuls werek ------ Kruyck, een mande —— Koeyen, een Koe ofOs ■—■ Kalveren een Kalf ■------- Kruycken, een duyfendt flag Maes-werck-------

F

'Serwerck, een kifte Yferwerck —

vj. grooten. x. grooten. j. groot. iv. grooten. viij. grooten. x. grooten. j.fehell. j. groot, fchell. vj. grooten. xx. grooten. ij.fchell.

Yfer, een duyfent Yfer — Yfcr, een hondert ponden Yfer -___, \_____ Yfer, een fmaltonneYfere Nagelen .------. .____. Yfer, een Spijcker-vat ofte Nagelen —__ ._____ Yfer, men reeckent dertig Haven voor een duyfènt- ^ecnvatYfer-draer - ^e^eenplaetofSchoor- fteenYfcr —_ ____ yfer3eenSout-panne — Inc%o, of Anijs, een ton- neken -.___. J^ten^enpackjuehten. AJ             K. Keffen, een tonnen • Katoen, honderdt K WenCatocne Garen- Garen CCnbadCaCoene ^k.eenhoetKalcTZ ^°len, een honderdt wa-

J

L. Int, eenpackje Erver- veldtsLint ■— - ·

j.fehell. vj. fchell. iij. fchell. ij. fchell. vj.grooten. ij.fchell. j.fehell. iv.grooten. Lin-

vj. grooten. viij. grooten. xvj. grooten. j. groot.

L

Lindewaet, een pack je —■ Lindewaet» een kifte -----? Lindewaet, een rolle------- Lindewaet, een mande — Lindewaet , een benne- ken <------e -— —

-ocr page 668-

Pkcaten. 6. Boeck. 6. Tit.

6φ

een honderdc

Lindewaet

1V· grooten. ^•grooten. xx.ofxxx.penning vJ'grooten! viiJ-grooten. j-groot. ij-grporen. iv· grooten,

Leer, hondert wit Leer uyt Hollandc ——------ Luyten het paer, geeft Lemmers,een vat Lemmers Lepelen, een vat houte Le- pelen----------------— Loot, een honderdtpondt Loot ■——-------. Lijm, een hondert pondt Lijm ------- —-----. Limoenen, een kasje -

iv.grooten. ij.grooten. j.fchell. iv.grooten. eenoortjen.

ellen ------- ------- Lindewaet, een ftuckLin- de Laecken —------- Lindewaet:, een pack Ca- mericks-doeck

Lindewaet, een ftuck Ca- mericks-doeck.

Lindewaet, een hondert el- len Weftphaels Linnen - Lint, een fack Lint ——— Lint, een tanneken Lint — Wolle Laeckenen. Laecken, een packje------ Laecken, een pack, ftuck of Pylaken ■-----« ——— Laken, een ftof Laken, of Pylaken ——— ■ ■— - Laken, een Engels of breët Laecken ------ — ■ · Laecken, een geverwt Lae- ken —-— - Laecken, een Zeeuws of Brabants wit Laecken, - Laecken, diemen heet fmal witten uyt Engelant,drie ftucken breet ■ Laecken, een breet Carfaey Laecken, een Scharlaken, - Laecken, een Brakers La- ken------- ------- Laecken, een Naerds, Rot- terdams , Haerlems , ofLeydts Laecken ------ Laecken, een ftuck Tarri- tensvanMafteen-------> Laecken, een pack Baeyen - Baeyen, een Baeye

iv.grooten. j.fchell. j.fchell.

M. Μ Ede, een bael Mede - Mede, een vat Mede Mul, een bael Mul --------· Moftaert-zaet) eenlaft—— Moftaert-zaet een hoet, dertien virtels voor het Moftaert-zaet, een ame — Maelgen, een fmal-tonne Maelgen ■— — ■------ Mos, hondert ponden Mos Meflen, een kifteMeifen - Mafleryen, een bael MaiTe- ryen «-------· ——— Maften o f Sprieten , byde koften, o f den -------- Meel, eenlaft Meel -------- Mande, eenPack-mande - Matten, een doufijnMat- ten -------- --------

fchell.

IV

V"J. grooten. viij. grooten. iv.grooten. nj. fchell. vj.groot

ij. fchell. ij.grooten. iv.grooten. iv. grooten. iv. grooten. j. fchell. iv. grooten. vj. grooten. een blanck. ij.grooten. een oortje. ij. fchell. ij.grooten. iv. fchell. ij.grooten. xij. grooten. xij. grooten. vj. grooten. iv.grooten. ij.grooten. ij.grooten. j. groot. een duyt. viij. grooten. ij.grooten. iv.grooten. ij.grooten. viij. grooten. vj. grooten. viij. grooten.

j.fchell. ij. grooten, ij.grooten. viij. grooten. , j-groot. iv. grooten, xij.grooten. twintighftenpenn, j.fchell. iv. fchell.

eenoortjen. v.fchell,

Moolen, een Oly-moolen - Maelderye,een groove ton- ne '— —- · —— Meflèn, een Slagh-fwaert - Matten, een hondert Mat- ten

viij.grooten. j.groot. ij.grooten. vj. grooten.

Laecken, een pack Carfa- yen —■ --------- ■--------- Carfayen,eenCarfaye — Latoen, een vat Latoen Muskus ------- ------- Lucunes,een fack Lucunes- Lucunes , een aem - tonne Lucunes--------------· Lijniaet, een hoet Lijniaet Lijm, een korf Lijm >-----■ Lack, een hondert boffen Lack -------------- Xoot, een rolle Loot van

Mout, eenlaft Mout ■-------- Manden met Spillen, Tail- liooren, koppen of hou- te Schotelen ■— ■ Meflinck, een vat Meflinck Mul, een hondert tonnen Mul-------·--------■ Mackreel of ydelen Haring 'tlaft ■-------- -------- Mutfaert,een duyfentMut- faert --------■ ——- Mutfaert, een hondert — Mifle, een fchip Mifle of Vuyl-aflè-----------------■ Mande,een Mande van drie voet in de boom, Poppe- dingen -------- -.....— Muyl-balen, een Muyl-ba- le-------- — ------y Muyl-kiften, een Muyl-ki- fte — ---------------- Meel, een tonne Meel —;

iv. grooten. xij.grooten. j.groot- xij.grooten. v. grooten. eenoorije"· viij. grooten. j.fcflcll. xij.grooten. ^.grooten· j, groot-

hondert pont

Lammeren, ofSogelingen vaneenSchaep -------· Leer, eenpaleLeer *——<— Leer, hondert wit Leer —> Leer, hondert root Leer, totSoolen ------ >-----. Leer, Spaens Leer,een dou- fijnSpaensLeer ■-----· Leer, een pack Beiaens -— Leer, een kifte Zeem-leer - Leer j een bael Leer Cor- duaens------- ------- Leer, hondert Hantfchoen-

jsfoote"

-ocr page 669-

GraeiFelijckheydts Tollen en Gabellen

647

N. -

Potten, duyient Potten —- Poppe-dingen, een mande- Peper, een bael — ------ PruymenvanDamaft, een pijpe -— ------- Pompen, een Pompe ·----- Potfpijs of Grutten, een tonne------- —.----- Paftel, een bael Paftel -----. Pruymen, een ftuck

viij. grooten. iv. grooten. viij. grooten. viij. grooten. ij.grooten. ij.grooten. iv. grooten. iv. grooten. v. grooten. j.duyc. ij.grooten.

NOoten, een groot hondertNooten - ,„otcn,hondertduyient

ij.fchell. ij.ichell. xij. grooten. xij. grooten. j. groot. xij. grooten. j. groot.

/oS^Hafe^oo- Noonten,cenbaelNoote- Mufcaten ■ NoppemeenwagenNop- pen van dne honderdc tfKeL een bael Gerof- fel-nagelen — '------ Nooten, een tonne Noo- Netten, een duyfend pont oude Netten, ofteoudt Want----------------- Noppen, een fack Noppen o. ONbes, eentonOnbes 01y,eenlaftLijnfaec ofKennip-oly - Oly, een pijp Oly van Oly- 01/, een quarteel Oly —— 0ly,eenaem-ton01y-----. Oifchen, een Ofch of Quel Oly, een vat BakelaersOly Oly,eenpijpe — ------ Olyven, een quarteel .----- Ooftvaten, 't honder t — Olyphants-tanden, 't hon- dert groot en kleyn, van 'tftuck------ .____. Olyfants-tanden, hondert pont------ -____ P. Ρ Eek, een laft Peck of Peck, een tonne Peck «___. Pierden, een Paerc - Paeyfers, een aem-tonne raeyfers------._____, ^pier^enbaelPapier — ^l"igh5eentalPalingh,of een ton ____ _ Ftghh,c!l!!LmelingPa" ^eenpijpepennen. ^n.eenbennePennen £eteryen,eenkiite------- Ljeycn.eenvM -____ tS ^^ PeSn' !!Lmande p^- PÏCe^rt^

Pannen om mede te decken hetduyfent — .-------, Papier, een riem graeuw Papier —— <------. Plavuys, een duy fent-------.

α

Jick ftlver, een vat ^ Quick-filver , een

vj.fcheü, iv. grooten. xij. grooten. iv.grooren. xij. grooten. iv grooten. ij.grooten. iv. grooten. j.groor. vj. grooten. xv. grooten. vj.grooten. iv. grooten. >. groot. j.oortjen. iv. grooten. iv. grooten. j. oortjen. j. groot. v. grooten. iv. grooten. v.fchell iv. grooten, j. blanck, xij. grooten. vj.grooten. iij. grooten. xviij.ftuyvers, xx, grooten. vj.grooten. Steur?

j. groot. viij - grooten.

vierendeel vats «— IL

ROgge, een laft Rogge Rogge , een hoet Rogge ------- —— Raep-zaet, een laft - — Raep-zaet, een hoet Raep- zaet

iv. grooten. v.fchell. xv.grooten. vij. grooten. v. grooten. üj. grooten. ij. grooten. xij. grooten. v. grooten. ij.grooten. j. groot, iv. grooten.

Raep-koecken, een duy- fent ------- Raepfmout, een fmal-ton- ne

Runne of Schors, een hoet Rijs, een bael Rijs daer- men Rijs af maeckc ·—■ Roet ofte Smeer, tweeox- hoofden,isfchuldig — Reygers, een korfReygers orvogelen — -----. Rofijnen, een vat ■—— Rofijnen, een top-------. Riet, een vim Riet ■------- Roet óf Smeer, een mande - Roet of Smeer, een aem- tonne------- ------- Roec of Smeer, een ton — Roet of Smeer, een boom - Roet of Smeer, een wage, - Roet of Smeer, een wagen ongegooten         ·------ Roet of Smeer, Talck of Kaen, een laft , twaelf tonnen voor het laftge- reecker.t — —— Roet, Talck ofKeucken- ver, als 't een fmal-ton is Rijs, een vim Top-rijs — Rijs, een vim witten Teen - Rijs, een vim groenen Ri js- Rijs, een vim Tuyn-rijs —» Rou vaten, een Rou vat — Roec, een mande met Roet Rijs, een honderdc boffen groenen Rijs ——

j.fchell. j. groot. iv. grooten. viij. grooten. Viij-grooten. ij.grooten. j.fchell. ij. fchell. j.fchell. xüj. grooten. xiv. grooten. viij. grooten. xvj. grooten. ij. grooten. iv. grooten.

-ocr page 670-

Pkcaten. 6. Boeck. 5. Tit.

648

Steen hondert ftuck Steen- Sickels,'t ftuck

S.

.^'grooten. iv. grooteni vj.ibhelLvHj.d^ j-groot. J-groot.

Steen, een fchip blaeuwen Steen ■------- —=---- Seyfels of Boften

viij. fchell. viij. grooten. xij. grooten. iij. grooten. vj. grooten. v. fchell. v. grooten.

S

Teur, een laft Steur — Steur , een fmalton

Steur ■--------■ ---------

Steen, een duyfendtYiïel- fteen------- ■------- Steen, honderdt Plavuys- fteen, te weten Blaeuwe fteen------------------- Steen,een duyfent Plavuys- ofTeerling-fteen ■-----. Steen , honderdt rouwe Steen ■--------- ■---------■ Steen, een duyfent Enkel- de Back-fteen ------- Spiegels, een aem-tonne—■ Staken, het hondert groene Staecken ------■ ------- Saeyen, een Saeye of Grof- grijn ------- ------- Saeyen, een Pack. ■-----— Slijp, een tonne Slijp -----. Steen, hondert voet Steen - Steen, een Wijn-fteen vat - Stoelen, een douiïjnMat- te-ftoelen — ■------- Smeer, een mande Smeer - Swijn-ftocken,cen hondert Sieroop, een pijp Sieroop - Spieren, een hondert ronde Spieren ■------■ —-----■ S wartfel, een Swartfelvaet- ken ------- .------.

Stael,eenvatSrael -------■ Steur, een mande Steur —■ Steur, een Steur inde Va- ften ■-------' ■------■ Salm, een laft Salm, —......- Salm, een ton Salm

y· grooten. ij-gtooten. iv· grooten, . j-groot. VJ· grooten, ij· grooten, ij. grooten. _ ij.fcheO. ij· grooten, viij.grooten. viij.grooten. j. groot. iv. grooten, vj. grooten, xvj. grooten. xij. grooten. ij. grooten, ij.grooten. xvj. grooten. j. fchell. viij.gtoot j.fcheil. v.fchell. j.oortjen. j.oortjen.

daer men Pa- af mieckt, van'tpontVlaems ■—- Steur, een Steurbuytende Vaften —- —— -----· Salm, een fmalton Salm—■ Salm, een Salm inde Vaften Salm, een Salm buyten de Vaften ■------- ■------- Sprot, een laft Sprot -■ Salpeter, een tonne — Sulpher of Swavel, een vat - Stael,eenSmaltonne —— Stacl, een mande Stael —■ Schalien, een duyfent groe- ne Schalien — ■-------■ Schalien, een duyfentroo- de Schalien -— — - Een duyfent Couveren —■ Sacken, een mande facken ofSlooven — -------■ Sacken , die men draeght met alderhande Goedt, den------- -------' Stoffen, een kasje Stoffen - Saeyen, een packje Saeyen - Schorten, eeaftuckSchor- ten ·-------■ ----- Schorten, een Schort ■----- Schorten, een mande, dat is acht facken, endedrie voeders ■-------■ ——— Speek, een fchippond Spek is drie hondert ponden - Speek, een zijde Speek —■ Sout,een hondert Souts — Sorlinghs Ooftmout, een aem-tonne - —-------

ij.ftuyvers. iv. grooten. iv. grooten. ij. grooten. j. groot. xij. grooten. vj. grooten. vj. grooten. viij.grooten. iv. grooten. vj. grooten. iv. grooten. viij.grooten. xvj. grooten.

Steen, een fack Wijnlleen - Spellen, een kifte Spellen— Steen, een Moolen-fteen,te weten veertien, vijftien, feftien en ieventiender - Steen, een Moolen - fteen, ofte Wolf ken, of der- tiender ------- -------■ Steen , een laft quareeft, vier en twintig vooreen laftgereeckent ■— - Uytgenomen van fes of fe- ven, die geven - ■ · Steen, kleync Quarens, het ftuck ------- -------■· Steen, kleyne Quarens, die de grootte hebben van een Moftaert - moolen- fteen,fes en twintig voor het laft, en geven voor't laft _----- ,----— Steen, een Slijp-fteen ------ Spijckers,eenSpijckervat - Schepen, alle.Schepen,nieu of oudt, fal geven den xx. xl. of L. penningh. Spijckers, een fmal- o f hal- ve tonne -------------- Suycker, een kift of tonne Suycker ------- »· Stijffel,eentonnc —·—~ Schoppen , een doufijn Schoppen ■----- ■-----

xx.oflx.penningh. ij. fchell. ij. fchell. iv. grooten. xij. grooten.

viij.grooten. vj. grooten. j. groot. iij. fchell. iv. grooten. ij. grooten. j. groot.

Sorlinghs Ooftmout;

een

de

man

SchorfTen, een hoet Schorf- fenofRunne------- Swaerden, een vat van vijf acm---------- ■■ Speceryen, een aem-tonne van twee hondert pont - Speceryen, eenoxhooftof quarteel —-------■ Suycker, een kifte Suycker Spilbael, een bael ■------- Speceryen, een bael van twee hondert pont —■ Seyflens,eenvat

j.fcbell. xij. fchell· viij.grooten.

xx. grooten.

xij. grooten. xviij. grooten. viij.grooten. viij.grooten. xij. grooten. xx. grooten. viij.grooten. vj. grooten. een oortje.

iv.grooieit xijgro0teil vj.groóK0· i.oortjen. J Sijdi'

Scharen, een vat Scharen Scharen, een aemtonne - Schapen-olyofWeer *

-ocr page 671-

Graeffelijckheydts Tollen en Gabellen.

649 ij. fchell.

Vellen , een pack fchim- mers of Kalis-vellen —· Vellen , een deecker Kalfs- vellen , hondert Vellen

j. fchell. iij. fchell. j. fchell. j. fchell. j. fchell.

SiJd^avatSuycker -

Seep,eeu

teel

is een deecker Huyden - Vellen, een honderdt Boc- ken-vellen is een deec- kerHuyden ■—· ■ Vellen, een pack Bocke- vellen, feftigh deecker, of fes hondert maecken het pack «-------■ ■ Vellen, een duylent Lams- vellen ------- <-------. Vellen, hondert Engelfche Lamsvellen met de Wol- le — ,------- ------- Vellen j een duyfendt Co- nijns-vellen uyt Énge- landt —-----■ ■------- Vellen, een laft Kaifs-vel-

v. grooten. iv. grooten. ij. fchell. iij. fchell. vj.grooten. iij. grooten. ij,fchell. vj.grooten. v. fchell. ij. fchell. iv. grooten. iv. fchell. iv. grooten. • iij. fchell. vj.grooten.

SwS eenquartee S^ci5eenoxhooft

T.

τ

Rameen quarteel Traen, — ■-------■

ix. grooten. j. fchell.

T«r, eenlaftTeerofPek Talck,cenlaft,ofTraen,of Smeer j twaelf tonnen voorhctlaft — ~- ■ Talck,Traen,RoetofKeu- kevct

v. fchell. x. grooten. v. fchell. ix. grooten. v. grooten. xij grooten. iv. grooten. j. groot, iv. grooten. ij. grooten. ij. grooten. v. grooten· xij. grooten. vj. grooten. xij. grooten. vj. grooten. xx. grooten. ij. grooten.

De les vaten maecken een laft — '------- _-------

een ox-

Roet ofte Smeei hooft -------

Traen

len ofHuyden

Traen, een tonne ofTalck·------- -------- Taruw, een laft Taruw —: Taruw, een hoetTaruw— ïegelen, een duyfent Te- gelen ■------- ■-------- Trefoor,ecnTrefoor .—. Turf, een honderdt tonnen Turf '------■ ·-------- Turf,cen laft Turf

Vellen, een pack Romeyn- fche Vellen

Vachten, honderdt Schot- fche Schaeps-vachten — Vachten , een duyfendt Vachten fonder wolle Vachten, een pack Vach- ten van vier hondert wa- gen ------- -

Tacken,duyfentTacken - Tapijtferyen,een bael------ Taffen, een kifte Taflên — Teen, een hondert boften, of witten Teen--------. Teen , een vim groenen Tabacq,eenoxhoort ■------. Twijn-werck, een hondert Tijckcn , Turmoenfche Tijcken, drie of vier gulden,'t ftuck------- Tijcken, fijne Bruflêlfche Tijcken ----- .___. Tabacq.van'rpontVtaems linne-werck,ecnaem-ton- ne — «.__.____ Tonnen, eenlaft tonnen— Jin, een aem-tonnc oude lm .__.____λ____ trijpen, een Trijp ____ bonnen, een 1 eeghWijn- voeder __ _f_____;___ T^ofSemcnt,eentonne gemalen___________ Γ°"* ■ een fchippondt rfefiS-J!S T^eenfchippondoudc

Vachten , een duyfendt

Vachten fonder wolle -

xx. grooten.

Vachten , een duyfendt Vachten met de wolle - viij. fchell. iv. groot. Vloeken, een fack Vloeken

van drie hondert ponden

vj.grooten.

Vloeken, honderdtpondc Vloeken ■-------■ ■ ■ - Vachten , een honderdt

ij. grooten.

Vachten met de wolle - Vicarie, eenlaft, om me- de te verwen, vier vaten maken't laft------------ Vicarie, een var — -----■ Varekens, een Vareken — Verjuys, een tonne ------ Vlas, een vat Oofters Vlas - Vlas, hondert Vlas gereedt Vlas,hondert pont ongereet Vlas, een aem Vlas —~. Vlas, een ftuck Vlas uyt Hollandt ofte Zeelandt ongereedt <-----. -------■ Vlas, een fack Vlas ------- Vlas, twaelffteenen Vlas - Veeren, hondert pont Vee- ren ofPluymen ■------- Veeren ofte Pluy men, een fack ------- -------■

x. grooten, vj. fchell. xviij. grooten. j groot. iij. grooten. xviij.grooten. ij. grooten. j. groot. vj.grooten.

j, groot. ij. grooten. ij. grooten. xvj. grooten. ij. grooten. x. grooten. ij. grooten. j.oortjen. j. oortjen. vj. grooten. iij. grooten.

iv. grooten. vj.grooten. ij. grooten. iv. grooten. xvj. grooten. iij. fchell.

Vaten, een bereven vacs dat is met Vellen overto- gen r—~.-------, Vaten , een onbereven drooghvat, alfoo groot als twee oxhoofden —· Een Droogh-tonne

V

v. Ell^?eenfchinimers

xviij. grooten. viij.grooten. Een

Vellen _ ,___ IV-DeEl. ~

ij. fchell.

Kkkk

-ocr page 672-

Placaten. ó.Boeck. 5.Tit.

6$ï

Een fmal-tonne '—- ·------ Vleefch , een laft gefouten Vleefch —           -------- Vleefch 3 een aem Tonne- vieefch ■------■ ·— ■ Vis , een laft gefouten Vis — -------- Vis, honderc pondt Tol- lickuys --------■ --------- Vis, een laft tonne-vis —■ Vis, een tonne-vis

iv. grootcn.

andere» diegeftort ende

niet in balen gepackt -—

v. fchell 'j· fchell

ij.fchell. . grooten. ij.fchell.

Weed> een vat Weeds — Weed, een pijpe Weeds, fes facken maecken een Weed, een proeve Weedsi

Mc

te weten van elck een fack ------ ■—·------ Was, honderdt ponden Was — ■------ ------

j. groot. ij. fchell. ij. grooten.

*> grooten. VJ' grooten. «j-fchell.

Vis, hondertpont Stok-vis rontofplat ■—■ «—----- Vis, een mande gedroogde Vis — ■---------------- Vis, een ronde mande Vis metfesooren —— Vis, een ronde mande vis ofKip-vis

Werck,eenWerck-vat ·—■ Was, een boom Was, ofte rolle Was, ofte een block Was van twee honderdt ponden ------ <------ Was, een ftroo Was weegt omtrent vijf of fes hon- dert ponden ------ ■------■ Was, hondert pont Was - Wapens, een aem-tonne nieuwe Wapens ·------■ Wapens, een aem-tonne oude Wapens------------■ Want of Touw, een fchip- pond nieuw Touw -=— Want, een fchippontoudt Touw —------■------■ Wijnen, W^eftcrfcheWij- nen , die geven het vat methetfpel-geldt ------ X. Y. z. Eep, een laft fwarte Zeep —- ■------ Zeep, een fmaltonne------· Zeep, een kifte witte Zeep Zee - Hondts-fpeck een fmaltonne ------ «------ Zee-honds-fpeck, een laft - Zeenbalijcks, een fack ofte mande ------------ Zeenbalijcks, een korf — Zijde, een bael Zijde

iv. grooten. viij. grooten. xij. grooten. j. fchell.

xij-grooten. vjgrooten, VJ· grooten. ix· grooten. vj. grooten. vj.grootcn. iij. grooten, xv.ftuyvcrs.

Vis, een duyfent Stapel-vis iij, fchell. iv. grooten ViSjhondertStapel-visj of

Lengen

iv. grooten, xij. grooten.

Vis3 een korf Cabbeljau — W. Olie i een fack Hoet-wolle — Wolle, een fack Hollant- ièhe Wolle —■ ------ Wolle, een pack Hoedt- wolle ------ ' Wolle, honderdt pondt Kuyp-wolle — ■----- Wolle , een fack Boom- wolle '-------■ ■ Wolle, honderdt pondt Boom-wollc — ■-------· Wolle, een iack Rijnfche Wolle «------------ Wolle, eenbaelSpaenfche Wolle -------. -------, Wolle, een wagen Wolle - Wolle, een iack of terpetier Engelfche WolIe,of drie poketten maecken een terpetier, en geven ------ Weed , een Landt Kuyp- Weed, een Water Kuyp- Wijn-fteen, een vat Wijn- Weed , Portugeefche ende

xvj. grooten. xvj. grooten. vj. grooten. ij. grooten. xij. grooten. iv. grooten. xvj. grooten. iv. grooten. iij. grooten. ïv. fchell. 'Ij - · ■ v. grooten. x. grooten. vj. grooten.

ij. fchell. vj.grooten. cenbrafpenningh. iij. grooten. v. grooten. v.fchcll. ij, grooten. iv. grooten. xij. grooten.

Zeylen, een Zeyl van een onvry Man, die is fchul- digh den twintighften of den veertighften pen- ningh, of neemt —■ —

Ì

Ordre en Reglement op den lolvan inkomende Beeften, midtfgadersoock den $&' van de Schepen, in dato den fes en twintighjfen Maert 16$j. ALfoo de Edele Groot Mogende Heeren Koeyen, Schapen en Varekens \^a je. pro- StatenvanHollandten Weft-Vrieflandt Zee, ende oock te Lande, van °õ?ôß^Roef- van allen ouden tijden gehadt hebben, vincieaenkomende, midtsgadersoo          e(je tol van de Schepen, daer alfulcke öegmtj dat over komen \ en men nu in ervaringe ,ren en fomtijds eenige Perfooncn hun verv ft£n 'crftoutcn den voorfz Tol met y^ggBce

tMe

voorby te gaen en te drijven:

qntfmgen feeckeren Tol van Oflen , Paerden,

ooct

| fctvcti

-ocr page 673-

Maes-Tollen en Licenten.

65I

de over komen ■----- <----- Van Offcn, Paerden ofKoeyen, komende uyt de Over-Yflèl- fche Steden, als mede uyt Vrieflandt, van elcks —~ Van Varekens en Schapen , al- daerals vooren aenkomende, het zy uyt Deenemarcken,Ey- derftede, ofte oock van de Over-YlTelfche Steden ende Vrieflandt, van elcks -----. Van de Roer-tollen, van yeder fchip

f olie wel komen aen te fpreeckcn, fond er felÏnsdebetalinge, in conformitévan deLij- Bocfttai»^ cremaeciCi; te doen, alles ftreckendc

ccnolancic

ftedaèrv^ »- enyerrninderinge van het inko- t0tg^voorfchreveTolleï Soo Is't: Datde menj Ï^nHeMeefters van de Reeckemnge over Ρ hïemclde haer Ed. Groot Mog. Domey- endeinderfelver name goedten dienfhgh nen' den hebben, yeder een, wie hy zy, met f -frhreveBeeftenover Zee ofte uyt andere ρ V nden, tot Amfterdam op Zeeburgh ofte τ iXannes, mitdsgaders tot Hoorn, Enckhuy- f Edam, Monnickendam, Sparendam,Weefp, Muyden^endeDiemerbrugge en eldersaenko- mende by defen te waerfchouwen,dat fyluyden sehoudenfullenzijndevoorfchreveBeeftenop- rechtelijck aen te geven, ende alvooren defelve te vervoeren, ofte van de plaetsdaerfe opge- fcheeptzijn, eneerilaenkomen, wegh te doen brengen, daer voorente betalen ten profijte van de voorfchreve Domeynen, in handen van Jan dePier, Commis ter Recherche tot Edam, als rot de Collecte van de voorfz TolletotEdamen Monnickendam voornoemt gecommitteert, en aen de andere Colle&eurs tot Amfterdam, Hoorn ,Enckhuyfen, Sparendam, Weefp,Muy- den, Diemerbrugge en elders, van yeder Beeft alsvolght:

vier penning.

een penning, een blanck.

Hier na fal een yeder fich hebben te reguleren, op poene dat voor yeder OiTe, Koeye of Paerdt, metterdaet verbeurt fal werden drie guldens, en voor yeder Vareken of Schaep twaelf ftuyversj van welcke refpctlive Boeten twee derde-parten fullen komen ten profijte van haer Edele Groot Mog. Domeynen voornoemt, omme by de voor- fchreve Colle&eurs daer af, nevens den Tol, in hareReeckeninge verantwoordt te werden; en hetrefterende derdepart ten profijte van de Offi- ciers der voorfz Plaetfen , die de voorfchreve Collecteurstegen de onwilligeBetaelders fullen komen teaflliteren, die daer toe vet fecht en ge- authorifeert werden by defen. Gedaen ten Bu- relevan de Reecken-kamer der voorfz Domey- nen, in den Hage den fes en twintigften Maert feftien honderdt ieven en rnegentigh. Onder ftondr, Myjegenwoordigh, Was geteeckent, JHop.

VanelckeOffe, PaertofJCoeye, komende uyt Deenemarcken, Eyderftede, of daer omtrent - Van de Roer-tollen, van yeder fchip daer fulckc Beeften me-

eenblanck.

Taxatie ende VerUaringe njan 'tgeem de Tollenaer vande Gr ave voor degerechtiqheyt van den Cuyckfchen Maes-tolfal ontfangen, en de Schippers ofKoopluyden doen betalen, alles byprovifie, en tot dat anders geordonneert fal zijn, in date den tienden Maert i6iz.

NAer genomen informatie, varen op de- fen Tol vry die Steden hier na volgen- de , nochtans fonder praejuditie, by foo verre bevonden werden eenige, egeenevrydom te hebben, datfy niet vry en ful- enwefen, daer op de Pachters fcherpelijck ful- len letten, en wat daer af is aenbrengen. GRAEF en NYMEGEN. fodenectften, van een

Honigh of Olye ——. Item, van een pont fwaerts van droogen Vis, Vij- gen, Rofijnen, endier- gelijckc —— ■——■ Item, van een hoop Weeds item, van een BaelMeede - Item, van een pack Laec- kens------ ■.....■ Item , een teerlinck. Laec- Item,van een laft Clemeys - Item, van een knie Maes- holt----------------.........- Item, van een Moolenfteen kleyn of groot — — Item, van een........... ....... opveerdigh------—— Item, vanalderhandeBier, deTonne —— ------ Item, van een hondertpont Vlas — ------ ------ Item, van alle bearbeyde gegatene Steenen , fes voeten langlv----- <----- Item, van een Sarck ■ * · Item, van een gehouwen Kkkk

xviij. fchell.

ij. fchell. j. pond. iij. den. x. fchell. j. pond. iij. den. xiij, fchell. vj. den. xj. fchell. iij. fchell. iij. oort. j. pond. iij. den, j. fchell. x. den. j. fchell. ij. fchell. vj. fchell. ix. den. vj. fchell. i                   Stce-

nondertSouts ._____

vj.pond.j.fch.vj.d.

™»jmeenhondertmal- ^rhardtKoorn;tewe- n" ' Tarwe , Rogge, ^aetendiergehje- ^ van doodtKo^n", ais Haver, Boeckweyt, SJgB*Jcte, de helft naadvenant .____ ItCm> van een laft Boter,

j.pontxvij.fch.vj.d.

ij.pond.vj. fchell. xij. fchell. j. pont iij. den. v. fchell.

•

-ocr page 674-

6$.

Placaten. 6. Boeck. 5. Tit.

Item, een duyfendt pondt Koper-roods ■— .__ Van een tonne Koperroods Van een vat of mande Ko- per-wereks — ·-------- Van hondert tonnen Loy ofRunne ■— ——. Van hondert doufijn Curks Van een korf Cabeljau, of andere Vis — —----- Item, van eenDeeckenge- loyde Vellen, tegens tien in de Deecker »

Steene Stoep ofceWen- gers — ------ .-----. Item, van een Schoorfteen- Item, van een gehouwen Back, gro o t drie amen — Minder en meerder na ad- venant ------ ------ Item, van een laft Terren, Peck of Weedaffche ■—■ Item,van een pondt fwaerts inWolle -----· ------ Item, van een bonde Stock- vis van drie honderdt ponden------------------· Item, van een hondert Wa- gefchots '-----■ ——· Item , van een duyfendt YfersjLootjTins en dier- gelijcke-----.------ Itemjvan een duyfent Koo- pers ·----- -----· —— ■ Item, van een ftroo Buc- kingh -----· —— Ende alfoo men niet be- vindt in de oude Lijfte eeni- ge vrydom van Kalck, Groot - Kooien 3 Smee- koolen, Leyen j Steenen, Appelen, Peeren, Kerilèn, Nooten, ende alle andere Waren, hier vooren niet gefpecificeert > dan dat men alle Tolbare Waren ofte Koopmanfchappen , hier niet befchreven of gefpeci- ficeert , in de redelijckheyt na advenant dcfe voorfey- de Goederen fal vertollen, op datniemandt verkort of verongelijckt en werde, en fullen alfoo betalen deie na- volgende gerechtïgheydt. Van Kalck,Koolen,Leyen, Straet en andere groove ongewerekte Steenen, het Schip ------ ■------■ Item, van een duyfendt Leyen ·-------- ■--------· Item, van een Alluyn-bael - Item, van een pont Keriïèn Paet-fchepen en anders, na advenant de grooté. EenPaet-fchip Appelenen Peeren ■..... ■- »■■ *■—

vj. fchell. vj. fchell. vj. fchell. ix. fchell.

iv.fchel| ij. fchell, v3'fchelL xv. fchell x. fchell. j· fchell.

fchell. x. den. iij. fchell. xx. fchell. vj. fchell. xij. fchell.

J

iv. fchell iv.lcheil.

Item, van een rolie Leers — Item, drooge Ofie-huyden, ende andere drooge Vel- len, twee voor een Item, van een bos Schaeps- vellen» fullen vertoldt werden na yder grootte

Van een vat Jopen-bier — Van een korf Heyen —

x.fchell. j. fchell.

Ende van alle andere Wa- ren en Koopmanfchap- pen, hier niet gefpecifi- ceert, fal men betalen na advenant de verklaringe hier boven naeftby ko- mende, datis denveer- tighften penningh, naer 'toudegebruyek. Item, alfoo men gewaer werdt dat de Koopluy- den of Schippers dage» lijekshare Schepen, in- fonderheyt Kalck- ende Koolfchepen, en andere die men over veele jaren gewoonlijck is geweeft met den Schepe te ver- tollen , grooter doen ma- ken dan fy plegen te we- fen; oock mede Schol- korven , packen, vaten, balen, en andere dierge- lijcke ftucken vergroo- ten, fal daerom den Tol- lenaer neerftigh toelicht hebben, daer op nemen, en den Tol na advenant van dien grooten. Item, alle nieuwe fchepen fullen voor de eerfterey- fe voor Brant-tol betalen drie gulden.                                   "* Ende alle Schepen boven 't geene voorfz, fullen betalen den behoorlijc- ken Voor-tol                                o"rt<«Fxccl- Aldusgedaenin'sGravenhagebySij^^^ lentie, den tiendenMaertdes jaers «^L·^ dert twaelf. Ende was onderteken*., i^■ de Naffau, met het Zegel van SijneP^e j^. Excelïencie, in margina &Μ&*Φ*Ε^ fche. Endelagerftondt, TerOrdonna^

j. fchell.

ij. pond. x. fchell. j. fchell. ix. den. iv. fchell. vij.fchell. vj.den.

xx, fchell.

Een fchip met fteene Kan- -'!- v ■' xxx. fchell. ij. fchell. EenrolleLoots — ■ ■ Item, een duyfent Ruyb- koecken ------ --------· ij. fchell. vj.den Een laft Edix ■— ■-------- tix. fchell. EenpijpeBoom-Olye — xv. fchell. Itèrri,een duyfent yfere Na- gelen ofNavel-vat -— v. fchell. Een korf metyfere Pannen v. fchell. Item,van een hondert Den- ne-borden — r .....< vii.fehell.

Sijne Excelïencie. Fr. van Bree.

Ende was ondertec»

Ordoft-

-ocr page 675-

Macs-TollcnenLicenten.                      651 . ü0pe, LijfieenTraillie-, waernaer', ofteweMen volgende men ontfanght dfs Hertogen van n £rabands recht van CWaze of Water-tol tot Groot Lith, ofte andere Tlaetfen op de Rivier e van de Mae ze > gedrejfeert wegen de Hoogh Mog. Heer en Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, nadentegenwoordigenprijfe, ende waerdve van gelde, in date den negentien* dm 'December 16 f ñ. Siet GrootPlacaet-boeck tweede Deel, Fol. 2 f ñ é. & feqq.

()rknn0tie en Ltjfle, waer na, ojwelcke volgende men voor heen en, wegen de Herto- Mtiwn Cleve} Gulick, van Bergen , Gfave tot der Marck ende Ravefeyn, &c. endeze- fórtdenjarefeftien hondert acht en feventigh, wegens Sijne Hoogheydt den Heere Trince van Orange, van de op- en afkomende Goederen , Waren en Koopman/chappen het recht van 't Kteefs Licentontfanght.

fyrflelijck van afvarende Goederen Hollands Geldt. guld. ftuy v. penn. VAn een duyfendt pondtYfer — 1-------. o------- o Van een duyfendc onge wogen Ko- per ----- ----- ------ 3------- °------- ° Van duyfendt pondt yfcre Nagelen Van hondert wage groote Steen-koolen ■—· ------ Van een voeder Smee-koo-

Raem-hout

I· Ï- Ó-

Ï- •ÉÏ- o- •ÉÏ- É O- • o-

o o o

Van een ton Honingh .—■ Van duyfent pondt Hoppe, Van duifent Eyken Schoof- höut ------ Van duifent Beuken Schof- hout —-—■ ------- Van een vat Kooper-roods De Hechte vaten na adve- nant. Van een korf Rheyen ofte Holteren werk, gemeyn- der groote ■— ——■ Eenen halven fack Vlas — De halve en middelbare na advenant.

o o

o- o-

o o

len — ----- —— Van hondert tonnen Loe,of tonneongemalen ----- 4— Endegemalen zijnde·-------■ 6— Van hondert tonnen Holt- koolen ■----- ■----- 6— VaneenMuddeKalck — o—

•If- o- . o- ■ o- ■15

Ende voort van alle afvarende Goederen, hier bo - vennietgefpecificeert, fat men betalen vier ten hondert van de Waren, als vanfïjnderVlaets daer'tvoorfz recht ontfangenfal moeten weit den. Van de opkomende Goederen, Waren ende Koopman/chappen.

Vaneenfchip blaeuwe ofte graeuwe Naemfe Steen» 30— Item, eengroot Maes-ichip metileenc Kannen ende Potten ■-----. .—— 30· De halve en middelbare na advenant, Van duyfent blaeuwe Scha-

v

An honderdt iacken Sout —-------

25·-

o

Van duyfent ponden Hol- landticheKaes

Jien —---- -----—

15.

Van duyfendt roode Scha-

Van duyfent pondt Vlaem- fcheKaes — - — Van een vat Boter ·-------■ Van een laft Haringhhou- houdende twaeïf ton droogeofnat >------- Van een laft Abberdaen, en andere diergelijcke ge- fouten Vis — ■----r- Van duyfendt pondt Stock- Van een laft Zeep —— Van een voeder Rijnfche Wijn —------------ Van een poincoenFranfche Wijn — ------ ------ Van een pijp Spaenfche Wijn — ------ ------ Van een tonne Traen ofte Raep-olye — ------ Van een laft Teer, kleyn- bandt — ■-------· ■------- Van een laft Peck------ Van een laft Teer, groote-

— o

llen ■— ,___ ____

• 10-

Vaneenfchip metMargel- fteen ■------,____ Vaneen fchipMargel-fteen

er o·

o o

•IO-

totLandvettinge ------ Van een fchip Appelen, Peeren 5 en andere Vrug-

*. o

tm -__, ,__ &

-10-

12-

%ne en middelbare na advenant. Van een fchip ongefcheldc Wishout —-L

2' ß-

ï· o-

o o

lipgefcheltWif-

vaneenfeh

.. 3Ô>Ð!£ Ï—— ï-—— ï----------■ kUud— Ï'

hout V

20· 6~ ø -2-

vanecnpackLaeckens — ^neenknieKkphouc — ^eenknieSommers — geenknieBalcken ■___. va; een knie Bockehoo- VaueCennlnieKraegh-h-'t ken kmeroodcBucc- Van een knie Rlbbc^

■ 10- 10- i 0- o-

ï- ï-

2· I-

V f'

o o

bandt

-ocr page 676-

Placaten. " 6. Boeck. 5. Tit.

654

bandt —· ------ — VaneentonPotafch —

10- ■ o- . o-

perkoeck------ .----- Van een mande Cabeljau— Van een mande Schelvis —■ Van hondert pondt Weed- aflche '------ -----. Van hondert pontKnijts -

o· o- o- o- o-

I- ï-

o o o o o o

I- 6-

Van een laft Weedafch Van een Malder Rogge - · anderhalve ftuy ver Vaneen Malder Reub ofte

4. ftuyv. en een half.

Lijnzaec —— ——

• f· ■ÏO-

Van hondert grof Sak —37 Van hondert pondt geloet Leer — ------■ ■----- Van d uy fent Reub-koeken 1 Van hondert tal Schollen - 3 Sweeds, Engelfch, en an- der ongewrochtKooper> het duyfendc pondt op- komende -------

Van een malder Weyts —■ Van een Malder Geerft,

o

7-en een halve ft -------· o .------,0 ------- o—4 0

Haver of Boeckweyt — o· Het duyfcndtpontOofter- fche, Heilènde, en ande- re graeuweWolle ·----- 3- De Spaenfche ende andere fijneWolle — ------ 4" Van honderdt Oflèn-huy- den of gefoke Vellen — io- Van twee drooge Oofter- lche Huyden ofte andere Hchte Vellen een Oflè- huydtgereeckent. Van honderdt ponden Pe-

■10·

o

Ende voorts van alle andere opkomende Goedim Waren ende Koopmanjchappen, hier nieigefpl cificeerti van 't hondert twee gulden van die waerde, terplaetfe daer hetfelve recht ontfan· genfalmoetenwerden.

wegens Sijne Hoogheydt denHeerePrincevanOmnnont- van den Cleeffchen JVater-Tol, Oeefs geldt. Yfer, vijftien hondert pont

Lijft e, wekken volgende, fangen werdt het recht

Α

Luyn - vaten, het ftuck — ------ Azijn of Eeck , het

ij. aiij. ftuy vers. v.avj.ftuyvers. x.a xij.ftuyvers. v.avj.ftuyvers.

v.avj. ftuy vers. j.daelder. xij.ftuyvers.

geven —

Kooper-vaten,'tftuck — Een laft Handt-kaes ofte Stolck-goedt ■— ------ Vla emfche Kaes of Canter- den —

laft ------ -----, Abberdaen, Buckingh, en diergelijcke,'tlaft ------ Appelen en Nooten , een φ fchip by redelijckheydt o fte den feftighften pen- ningh, aen te ilaen drie voor een. Brandewijn, hetoxhooft, de pijp -----'---------- Boter, het laft atwaelfton- nen — ------ ------

Kruycken, een fchip na de giflinge aen te ilaen KeriTen ende Peeren, vijf fchepen gepackt , by giflinge. Kalck, een Hoog-maft of Overlands Schip van ne- gen voeten , met een Hoogh-pael fchip met

j.daelder. vüj.aldegrooten. j.daelder. iij.aldegrooten-

Canteren'tlaft, en Vlaem- fcheKaes ------ ------ Calmeyne't laft, doch twee vooreen ------ ------ Denne-borden een Schip, ofte na gelegentheyt den feftighften penning far- nerende, een fchip veer- tien voeten wijt, en tien hoog, de anderenaer ad- venant -— ------ Flaseenfack ------ ------ Garen en Lint, de bael ofte ton— —— '-----1 Haringh,a vijf laft—------ Honingh, de ton by den leftighften penningh. Holt-vlooten van vijftien knie Holt, of meer, als Bakken, Draegh-holt, Klaphok ------ ------ Hollandtfche Kaes, 't laft - Hout-koolerijby den ièftig- ften penningh Huyden, dat vijf en twintig

üj.aldcgrooten. vüj.aldegrooten. v.aldegrooten. v.aldegrooten v.avjiuf·

Kalck------------------ De kleyne na advenant. Leyen, een honderdt duy- fent Heel moeten ------ Voet-leyen. geven. De halve Leyen — —— Mergel, een fmal-fchip ge- laden        .-— ----mm Nagel-vaten zijn fchuldig

iij.aldegrooten. vj.ftuyvers. vj.ftuyvers. vüj.aldegrooten.

't vat —------- —-—,] Olye van Olyven, by gif* flnge- '                   .r Olye van Rapen , by gif- irnge. Peren, utfupra} en Kerflèn, Pruymen-vaten , en an- dere Speceryen, by den

feftighften penningh.

v)MferS·

Panne-korf, 't ftuck —- Raep-koecken,'tduyfent - Somer-zaet,als Gerfte,Ha- ver, Boeckweyt en dier- gelij ke, die hondert drie endertigh pro honderdt         . degorf malder------ _ drievierde ^

vüj.aldegrooten. xij. ftuyvers.

xv. ftuyvers.

..««KB»

-ocr page 677-

Maes-Tollen en Licenten.

<>55

Meulen-ftecn, Sarck-fteen, gehouwen Sreen toe Venfters en elders, naer haer waerdye vertollen. Tarre, 'tlaftof twaelfton- Traen gelijck de Zeep, hec laft

„ , honderdt fack voor ^tndcrcclnecndemgh Lecckencgeven — StSc^ecnkip^dacrnafe S^eenlaftgeef — Lakooien , eenUver- • iandtsfcbip, negenvoe- 'en hoogh , eerft een Pael-fchip ----- De andere kleyne en groo- icjaadvenanc Sreenen, als een Schip elf oftwaelfvoetenwijdtxs, metNaemfche gehou- wen Muurfteen ■-----■ AndereSchepen groot ofte kleynnaadvenant Edoch diefieyde,en raeu we Naemfche Sreen, hier van her derde-part aen te llaen.

v.guld.vj.ftuyv. ij.eneenhalfaiij.il. xij.ftuyvers.

V. avj.iluyvers. xij. iluyvers.

Wijnen een voeder, edoch voor een vier gereeckent tevertollen — .-----xxvij.ft.ofeendaeld. Een oxhoofc Franfche Wijn, vier voor een —               x.ftuyvers. Een pijp Spaenfche Wijn -              xx. ftuyvers. Winter-zaet , als Rogge, Raep-zaet, Weyte ende diergel ijeke, die honderc drie en dertigh mudden voor honderdt gereec-

iij.aldegrooten.

.viij.aldegrooten.

kendt

xj.goltguldens. ij .of anderhalve ftuy.

WeyaiTche, het laft

Lccn-firiefvan de Staten van Gelder landt, voor den Heer e Gr ave van Hornes 5 Vry- Heertot Batenburgh, in dato den eerften Maert 16j6.

ICk Gerard Cafijn vander Heil tot de Wild- baen, Eerfte Raed ende Stadthouder van de Leenen des Vorftendoms Gelre en Graef- fchapsZutphen: Doe kond, dat voor My cnMannen van Leen hier na benoemt, erfchee- nen is Willem Pieck, Land-fchrijver tot Baten- burgh , als Volmachtiger van den Heere Willem Adriaen, Grave van en tot Homes, Heeretot Batenburgh, Keflèl, Oderkercken, Erf-burgh- graef des Erf-ftichts Keulen , Generael van de ArtilleryederVereenighde Nederlanden, Gou- verneur van de Steden Heufden, Gorinchem, Woudrichcm, Louvefteyn» en onderhoorende Forten, vermogens Volmacht, voor Arent Ba- ftiaenfz, enTielemanGerrits, Leenmannen der Heerlvjckheydc Batenburgh , by gebreck van Leen-mannen des Vorftendoms en Graefichaps, oen tienden Februariifeftien honderdt fes en fe- venrjgh gepaffeert, en heeft ten Leen ontfangen net Slot, Stadt ende Heerlijckheydt van Baten- ™rgh, Hooge ende Lage, met alle fijnen toebe- horen , als hier na gefchreven ftaet, met Man- koppen, Luydcn, Vryheden, Gerichten, Hoo- iende Lccge, met de Maes-ftroom, alfoo ver- tp? j ^ als ^e Heerlijckhey t van Batenburg re Lande fichftreckt, gelijck des Heeren Com- grants Voorouderen vande Roomfche Kcyfers

Jaermarckr voor genoemt, ftacn op halve Tol j alfoo dat die van Batenburgh, en hare Erven en Nakomelingen, in defe drie Jaer-marckten ende tijden voorgenoemt, van een yegelijck byfonder Tol nemen en hebben fullen; ende mogen van al- len Tolbare Goederen ende Have, te Water en te Lande, van wat Landen die komen en verkeert werden in die Heer lij ckheyt van Batenburgh, op dejMaes-ftroom voorgenoemt, met namen van een Ì ooien-of Sarckfteen, fal men nemen een lootSilvers-, een vat Olie, eenwageKafen, een vat Boter, een hoop Weyte, acht wagen Yfcr ofKooper, van een pack Laeckcn , of een fack Wolle, of yegelijck laft Calmey, ofdiergelijcke faceken, van een karre Vis, van alle defe voorfz Stucken een loot iilvcrs; van een kribbe Holts, dat is negen knien feftigh Vlaemfche grooten, LuycksHoltj ende wat Have en Goederen uyt den Lande van Luyck daer verkeeren, geef in de voorgenoemdeMarcktcndubbeldtTol, en buy- ten de Marckten een voldigen Tol 3 oock falmen geven van een hoop Leyen, feven voet hoogh, en feven voet brcet,vier olde Doornickfche groe- ten ; en van een yegelij ck ftu ck Wijiis, vier olde grooten» Kalck, Kooien, Kannen , Appelen, Nooten, ende andere Stort-waren, gcefc Tol na fijne Hoopen; een vat Bier een olden braspen- penningh; oockvaneenSlijp-roedertwccgroo- ten , en van een hangend Roeder een alde groot; van een Schutte een olde Vlaems j van een ftuck Laeckens een olde Vlaems dat verkocht werdr, uytgefondert Snydagen·, vaneenen Wagen ofte Karre die daer door vaert een half butguij van een Paerdt dat verkocht werdt eenen halven braf· penningh; van een Varken of Schaepeen moer- kenj van Goedt dat door die Heerlijckheydt. voorgenoemt, binnen de voorfz Marckten ge- dreven ofgeleydt werdt,Paerden, Koeyen, Var- kens, Runderen of Schar en, dau ftuck een half

v j' ^rurs ende in drie tijden van het jaer

yejaer-marekten tot Batenburgh

waer van

'ond nCn lCngaet drie daSen voor St· WalburSh VoorS' |eheecen Mey-avondt, die ander drie dried Crsavond^w#«//tf, ende de derde drieTagenvoorSt-Catharinen-avondt, welcke ceriteaclnia!'cktcn vcrder duyren fullen vanden avond J"iafenaer een yegelijcken Heyligen *Wn í         olbur8cn' Sr· Pieter,enSt.Ca- genj yJuP jeaoenit, fes weecken en drieda- cke drie dagen, voor en na yegelijcken

burgen;

-ocr page 678-

Pkcaten. 6. Boeck. $.Tit.

6$6

butgen; van een Wagen die verkocht werdt een butgen; van eenlaft Haringhvieraldegrooten; een hondert hart Koorns vier olde fchildenjeen hondert weeck Koorns, een olde ichildt; en al het Goedt geeft buy ten de Markte Tol,uytgeno- nien Gelders Goedt, welck oock vcrtollet van alle Goedt binnen de Marckten, en voort al het Goedt dat hier niet genoemt ftaet, fal men een yegelijcken na fijn gebeur oock vertollen: Ende wie eenige van defe driejaer-marekten ontvrem- det, of tot eeniger tijdt fijnen Tol ontvoerde, die fal verbeuren Lijf en Goedt, gelijck het van ouds ge weeft is s gelijck het felve Leen des Com- parants Heer principael, door afftervenvandef- felfs Vrouw Moeder, Vrouwe Johanna,gcboo- ren van Bronckhorft en Batenburgh, Gravinne Douariere van en tot Hornes, Vrouwe tot Baten- burgh, aengekomen is j en heeft den Comparant in name van fijn Heer Principael daer van huid en Eed van trouwe gedaen j en belooft de Staten des Vorftendoms Gelre ende Graeffchaps Zut- phen trouw, holden gehoorfaem te zijn, ende alles te doen dat een goedt en getrouw Leen-man fijnen Leen-heer te doen fchuldigh is 3 defgelijc- ke den Heere Willem Adriaen, Grave van en tot Hornes, en des felfs Erven, foodickdesnoodts gebeurt, ende het voornoemde Leen erledight werdt, oock doen fullen, behoudelijck, in allen meergemelden Vorftendoms en Graeffchaps,

fampteen ycder fijns goeden rechten · WeH de den Heer Comparenc, volgens Vooraf Keyferlijcke beleeningen, vergoft het boven,? melde Leen, ten deel of in het geheel, aen deflelven gelijcken te verkoopen, te verfeSiw verpanden , midts dat de felve fulcks wede Leen ontfangen, gelijck oock by de EdeleM^ gendeHeeren Staten des Furftendoms Gelre °' Graeffchaps Zutphen, volgens Refolutie na? ingenomen advis van het Hof Provinciael' d negenen twintighftenFebruariifeftien hondS fes en feventigh, op een Land. dagh tot Zutphe genomen, is toegeftaen engoedtgevonden, <fo het voornoemde Leen, altijdt inhaergeheelo desLeen-mansoudfte en naefte Bloedt, het/ Man of Vrouw, de Man inpar'igradu voorde Vrouw geprxfereert, fal vererven; voorts be- houdens den Heer Comparant, en dePoffeflèiirs en Eygenaers van het felve Leen, haer vrye dit- pofitie over het felve, lbnder argeliit hier zijn over ende aengeweeft als Mannen van Leen Alexander Bentinck tot Aller, enDr.Engelbert Til man, Groote Raeden in den Hove van Gel- derlandt. Dies t'oir kon de h ebbe ick gedachten Vorftendoms Gelre en Graeffchaps Zutphen Ze- gel hier onder aen doen hangen. Gcfchiedt tot Zutphen den eerftenMaert feftien honderdtfes en feventigh. Was geteeckent, Johan op den Noorth.

Ordonnantie 'van ons Wilhelm <van Bronckhorfi ^Vryheer tot Batenburgh en SteynJ&c. daer na onfen ToUenaer op onfen Batenburghfchen Tol hem in 't bedienen reguleren fal, in dito den vijftienden Julü 1 f66.

IN den eerften fal hem den Tollen aer regule- ren nae het inhouden van onfen Leen-brief, op onfen Batenburghfchen Tolle daer van zijnde, ende defelve Leen-brief in allen fij- nen gerechtighcydt en hoogheydt nagaeri, ob- ferveren en achtervolgen, en in gcender manie- ren telaten verachten of verduylïeren, daerby onfe Hoogheydt of Gcrechtigheyt eenighfins by mochte verkort werden in eeniger manieren, en dit alles foo veel hem mogelijckfal wefen. Ten tweeden is te weten, dat alle de geenedie op onfen Batenburghfchen Tol vryzijn, ofvry- dom pra^enderen te hebben, die lelve en zijn niet vry in onfen Marckt-tolle, naerluydt onfen voorfchrevcn Leen-brief; dan fullen gehouden zijn in die Marckt-Tol te betalen gelijck alle vreemde Lieden op den Tol doende, en gehou- den zijn te doen, en dat foo lange geduyrende als defelve Marckt-Tollen in en uytgaen fullen, uytgenomendie van Nymegenen Roermonde, dan zijn fchuldigh acn te leggen, en halen oorlof! aenden ToUenaer. Tenderden, fullen alle Schipluyden en Koop- luydenichuldigh en gehouden wefen, wanneer fy op onfen Tol komen, haren Naem ende Toe- naem te leggen, en verklaren waerfy woonach- tighzijn, in wat Steden, Dorpen ofte Vlecken, om defelve Perfoonen op te fchrijven , het zy vrye ofte onvrye Perfoonen , met oock die Verklaringeen Declaratie van die Goederen die iy geladen fullen hebben. Ten vierden, fullen alle die geene die vrydom

hebben, of vrydom pretenderen te hebben, om vry te willen varen op onfen Tol, fchuldigh ende gehouden wefen haer Tol-brieftetoonenvandc Steden en Ρ laetfen daer fy woonachtigh zijn, en hun principale Woonftede en Rcfidentie hou- den , dat fy oock een jaer en les weecken Burgers ofPoorters-recht continuelijcken onderhouden hebben, dat Merck gefteldt in fijnen Tol-brief, fijneygenengewoonlijckmerekis; oockdathy onder 't iel vemerek geenderhande Goedt voor» by onfen voorfzTol ftieren ofte doen voerenen fal, dat eenige onvrye Perfoonen verlooft} ver- kocht of toegefeght is, daer eenigh part oftedeel aen hebben.                                            ,. Ten vijfden, fullen alle vrye Perfoonen, die op onfen voorfchreven Tol vry willen vitèih fchuldigh en gehouden zijn, foo verre iy geen Tol-brieven en hebben, geldt in oftagie: te leg- gen in handen vanden ToUenaer, ter njdtena wijlen toe fy haer Tol-brief en Vryheyt:getoon lullen hebben als voorfz ftaetj ende indijk yemandt die hem vermeet ongelijck geJae n hebben, fal mogen blijven leggen op kottenrv ^ ongelijck ·, ende gact hy daer en boven varen der oorlof van onfen ToUenaer, f4^jfoUe ven navolgen, ende wedcromme in oen , ^& brengen, en dan ftratfen na gdegentneyu faecken.                                       rfnirievan Ten fesden, als onfen ToUenaer Wg\, bedrogh of fraude heeft, foo fal B^fiZfa ren mogen onderfoecken by ontpackmgn ders, bevond hy dan bedrogh offraude,*

-ocr page 679-

Maes-Tolien en Lkenten.

6s7

ι ehcde Pack, Sec. wat Ware dat het dan ^ £'^ aen hem houden als geconfifqueert, en iaJnrïsdenfelvengcilraftte werden nagelegent- l° derfieeken en mifdaet, als ons datdan goedt ^/fcvenden. fullen alle Schipluyden fchul- aX en gehouden wefen geen vreemde Goedc- die onvry zijn, by vrye Goederen tefetten, ïan fuHen gehouden wefen te fetten een yege- rickinfijn gebuerlijcken ruym alleene, of men f IdeGoederen te famen voor onvry vertollen. Ten achtften > fal onfen Tollenaer gehouden wefen, foo wel op vrye als onvrye Schepen te eaen, op datmen weten magh wat die onvrye Schepen geladen hebben vry ofte onvry Goedt, om die felve te Boeck gefteldt te mogen werden, foo wel de vrye als onvrye Goederen. Ten negenden, dat alle Schipluyden, wie fy zijn, vry ofte onvry, geladen ofte ongeladenin den voorgenoemden Tol komende, aen fuHen Ween, tot dat onfen Tollenaer ofte fijn Gecom- mitteerde fcheep geweeft hebben, ende die Goe- deren bcfichtight, op dat inonfe gerechtigheyt of hoogheyt vanden Tol niet te kort en gefchiet, nochgefraudeert en werde. Ten tienden, dat oock nu voortaen alle Maes- fcliepen,Lip-fchepen, Beytel-fchepen, Haecken

enSchuyten, hoe men die magh noemen, die onvry zijn, foo wel uytverdigh als opverdig va- ren , wanneer fy ledigh en niet geladen en zijn, ende in onfen Tol komen fullen aenleggen, ende aen onfen Tollenaer oorlof begeeren, ende haren Voor-tol betalen, is 't faecke datfy daer en bo- ven gaen varen, fullen defelvedaer van geilraft werden na gelegentheydt der faecken. Ten elfden en laetften, dat,hemniemandten onderwindt onfen Tollenaer of fijne Gecommit- teerden , in eenige faecken van haerluyder Officie eninjurieert, dreygtteflaen, of anders qualijck toeenfpreeckt, hetzy dan in'tvertollen of an- derfins , waer 't felve gebeuren fal, in dien geval onièn Tollenaer 't felve ons te kennen geven, om dieièlveRebelleerdersof Quaetwilligen byons gefiraft te werden tot een exempel van anderen, ende fal daeromme defel ve in onfen Tol houden leggen, ter tijde en wijlen toe daer inne byons voorfien fal werden. Terwijlen dan dat ditboven-gefchrevenonfe Uytterfte Wille en gantfche meeningh is , van onfen Tollenaer die willen volbracht en voldaen hebben ·, foo hebben wy tot verfeeckertheydt onfen gewoonlijcken Zegel hieronder op doen drucken, in het jaer onies Heeren op den vijf- tienden Juliiijóè,

Ordonnantie ende Lijfie, waer naer, ofwelck ontfangen fal werden den Water-Tol tot Batenkirgh, endefulcksin gevolge'van deoude} envoor honderdenvan jarengegeveneKey- ferUjcke Beleeningen ende Tol-gerechtigheden, in dato den \y. Januarii 1681.

In den Ee rsten: An yder Moo- len-fteen, of Sark-ileen - Een loot Süver.

Van een ftuck Wijn of") Vier alde grooten be- pijp , ofte tweeox- r taeldtwerdendemet hoofden,                 J drie guld, fes ftuyv. Kalck, Kooien , Ap-^ pelen, Nooten, en ι

V

EenvatOlie, EenwageKaes, Een vat Boter, EenhoetWeyts, Acht wagen ■ onge- wercktYferofKoo- - per,                               j, Een pack Laeckcn, Een pack Wollc, JenlaftCalmev, Een karre Vis,'

andere Stort-waren, f Naer fijne waerdye.

fal betalen

Een vat Bier —

eenalde brafpenningh. ' twee groiïên of fcfkien ' en een halve ftuyver

Van yder Parceet> een lootSilver, of acht- en twintigh ftuy vers courant geldt.

Vaneen Sleep-roeder-

courant.

\ Een alde

groiïè

ofte

Van een Roedèr

hangende t f

ende een halve ftuyver cou-

y

r,i

En fulcke Waren

ge-

rant.

»jck wefende. ~'s j

rvj

Vaneehiinuyte '"—— Van één ftuck Laken

Vai* acht wagen ee- ^rcktYferofKoo- per, _

Een alde Vlaems. Een alde Vlaems.

Tvvée loot Silvers, ofte ' twee gulden feftien ftuyverS.

;r;i

Λ

Van een krabbe Holt,

- 't                         ) Vier alde grooten > öf Van een laft Harihgh» r drie gulden feftien' 9 ftuyverseourant. ']' lui l?i"i'$"fOl'Uï";'\ > '·'■■ .'Γ.:*;.,·                     ifrtOf'.'i ' ·' ' ■'.■'■'.-:· vier alde fchilden, yder

' Sëftiengrotën Vlaems, • öf vier en twintigh 1 - guldi vijftie» ftuyv.

^

knie

n

totï8.tótt&*^

..Ameerderenmin: Ζ k^n;naer ad- ■ c *'■ '·'■·'·,· V(ti -ValÏk^opLeyen, ^nvaetbreed^ l*· Deel.

Van een hondert mal- der hartKooren, als

alde fchildt tot an- derhalven golt-gul-

h\

Tarwe

den,yedergolr-gul

Rogge,

'M'

Winrer-garft,Raep· zaet fof Kool-zaet, van yder/

den fes en' feftigh ftuy vers, doet cou- rantnegentien gulcj. feftien ftuyvers. LI 11                    Van

'Vier alde Tornifche grot. of drie guld. fe- ftien ftuyv. courant.

-ocr page 680-

658

Placaten. 6. Boeck. y. Tit.

Van een honderd t"* wceck Koorens, te weten,Haver,Garft,

een alde ichildt> of vier

weeckZaedt, ende y

gulden

negennen

voorts alderhande

ftuyvers courant.

Somer-koorn, van

Ordonneren ende belaften hier mede Will Pieck, Ontfangeren ColleaeurvanonfenW ter-tol tot Batenburgh, fich te reguleren naer de*" m houde vande boven-ftaende Ordonnantie end Lijfte, onsuytkrachtevanoude, en honderden6 van jaren gegevene Keyferlijcke Beleningen en Tol-gerechtigheden competerende. Des ten oirkonde foo hebben wy defe met eygenerbndc onderteeckent, en ons Cachet hier op latendnio ken, in den Hage den fe ventienden Januarii An- no feftien hondert een en tachtigh. WaS on· derteeckent, W. Ä. Gr ave van Homes. Ende" was opgedruckc een Zegel in roodenWaiFche, met wit papier bedeckt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van fijne Excellentie. Gcteeckenc E. Schimmelpenningh.

yeder Voorts van alderhande Goederen, in defe Ordonnantie en Lijfteniet gefpecificeert ftaen- de, fal ontrangen werden naer de waerdyevan de Goederen, te weten den vij f en twintighften penningh. Ende fal van de onvrye Goederen, gefpecifi- ceert ende niet gefpecificeert llaende, buytende drie Marckt-tollcn, moeten betaeldt werden als hier boven geëxprimeert, maer binnen de drie Marckt-tollen dubbeldt, of eens foo veel. Wy Wilhelm Adriaen, Grove van en tot Hornes, Vry-Banderheer tot BatenburghenKeffely Erf-Burgh-

graefdes Erts-fiifis Coln, Heer e tot Siet eock'tgeen noch tot defenTitul dient GrootPlacaet-boeck derde Deel Fol.737. en 75.1.

DEN SESDEN TITUL, De Munt en Munterye betreffende, WiiTel, WilTe- laers, Affineurs, enGout-ofSilver-fmeden, Placaet tegens den Goud-guldeny of acht en twintighfiuy vers Penningh van Deventer > in dato den/even en twintighften November 168 f.

MunteofceaendeWiiïèlaersinderefpe&iveStc- den, om van haer de waerde van dien, naadve* nant van vijf en twintigh guldens twee ftuyvers het marek fij ns te ontfangen, latende engevende aen defelve haer regres tegens de Perfoon ende Goederen van den Muntmeefter, denvoorfchre- ven Silveren Goud-gulden ofte Florijn geflagen hebbende, op wattijdt, waer, entotwatplaet- fe die gevonden fouden konnen werden >ffljöts· gaders van die geene, dewelcke hem fouden heb- ben verfocht tot het flaen van den felven Florijn* en die , in defe Provincie fouden mogen ficD- ben gebracht. Ende op dat nicmandt nier van

E Staten van Hollandt ende Weft- Vrieilandt , Allen den geenen die defen fullen lien ofte hooren lefen , Salutj º)ïåç te we- ten: Dat Wy, naer dat by Ons in achtinge genomen was , dat den Silveren Goudt-gulden, of Acht - en - twintigh - ftuyvers - penningh, in dit loopendejaer tot Deventer geflagen, omtrent drie ten hondert minder is van gehalte ofte waer- de, dan die naer de valuatiedefer Landen móet weien j goedtgevonden en verftaen hebben, dat het uytgeven van den felven Silveren Gout-gul- den, ofte Acht-en-twintigh-ftuy vers Penningh, op de verbeurte van dien, en daer en boven vier- maelde waerdevan het gunt uytgegeven fal we- len, fal werden gedecrieert en verbooden, foo als Wy den felven decrieren en verbieden by de- fen : Vervolgensftatuerendeenbegeerende,dat de goede Ingezetenen van den voorfz Lande, den voorfz Florijn fullen moeten overleveren ter

fal werden daer het behoort, ende te pig gebruyckelijck is. GedaenindenHageono . het kleyne Zegel van den Lande, <^fffT twintighften November i68y. Onder ft** . TerOrdonnantieyan de Staten. Endewasg . teeckent , Simon van Beaumont.

Placaet tegens den acht en twintigh fluyvers Penningh, inde jaren 1605·^ t op eenige Munten geftagen , als mede alle Schellingen en minder Øayementen 9

vijfden April i6%6.                                   . t.               ■

'^ümfl

E Staten van Hollandt ende Wéft-Vries- landt, AUcn den geenen die defen fullen

D

fien ofte hooren leien, b á l í á ,             t0t ten: Dat Wyomgoede redenen>õç. «^,

-ocr page 681-

De Munt en Munterye betreffende,               659 endc , goedtgevonden hebben by defcn Schippers, Karreluydcn, en alle anderen, die **?* rcHelijck te verbieden, lbo als Wy ver- verfocht fouden mogen werden foodanigePaye- • ƒ bvdefèn, het inbrengen en invoeren bin- menten in te brengen, van de voorfz poenen niet

Λ η voornoemden Oiiièn Lande van den hrentwintighfluyvers Penningh, in de jaren Sfcnhondert vijf en tachngh, en feftien hon- rfes entachtigh op eemge Munten geflagen ; Α feaders van alle Schellingen, en alle andere

alleen fullen wefen bevrijdt, maer daer en boven noch fullen genieten de helfte van de voorfchre- ve ingebrachte Payementen, foo wanneer fy daer van Aenbrengers fullen werden. En op dat nie- mand t hier van ignorantie foude mogen preten-

S

nmt

der foorten van Payementen, op de verbeur- ^felvePayemènten, d'ecne helft ten be- λ „e van den Aenbrenger, en d'andere helft behoeve van den Officier die de calange fal mitfraders een boete van fes hondert gul- totlafte van die geene die eenige foodani-

deren , ioo begeeren Wy dat deièn aio mme ge- publiceert en gcafhgeerc fal werden daer het be- hoort, en te geichieden gebruyckelijck is. Ge- daen in den Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande den vijfden April feftien honderdtiès en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staren. Ende was geteeckent , Stmori vanBeaumont.

d

dens

payementen fouden mogen komen in te bren

ofte van buyten te ontfangen: Des dat de

gen,

Tlacaet, raeckende denprijs van V Siher, als mede het Adunt-materiaeltot hetflaen vanden Tirieguldenpenningh 3 in dato den twee en twintighfien December 168 6,

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen je- genwoordigen fullen fien ofte hooren lefen, Salut; "Doen te weten: Dat Wy, om voor te komen alle verder verloop in't ftuckvandeMunt, byproviiiedienftigh gevon- den hebben te verbieden, foo als Wy verbieden by defen, datnochdeWiflel-banken, noch de gezwooren WiiTelaers in de Steden daer geen WhTel-bancken zijn, nochte de Munt-meefters vanyemandt, van wat qualiteyt of conditie hy fouae mogen weien , eenige Silver-materialen, gemunt of ongemunt, in Mafta, Cendreen, Gre- nalicn ofte anderfins, hooger fullen mogen ont- fangen of inkoopen, als ten prijfe j te weten, de voorfchreve Wiflel-bancken en gezwooren Wif- felaers, van vijf en twintigh guldens eene ftuy- ver, en de voorfchreve Munt-meefters van vijf en twintig guldens twee ftuyvers het marek fijns, beyde hart grof Sil ver, courant geldt, op poene, loo bevonden wert dat door de voorfz Bancken, gezwooren Wiflèlaers ofte Munt-meefters, de voorlzMaterialen tot hooger prijs refpeclive in- gekocht fullen zijn, defelve WiiTel-bancken, ge- zwooren Wiflèlaers of Munt- meefters fullen ver- ocuren op yeder ingekochte partyetwee duyfent jraren guldens, boven de con fifcatie van de voor- guwc Munt-materialen, tot lafte vande Wii- mzT fn Sezwoorens WiiTelaers ofMunt- fco in l Van C Voorfz Munt-materiael, al- iilien ΡS^ d°0r de Vooriz Munt-meefters, cn halve JigemUntden Staten een'twee' drie ParrrnW6·          ' namentlijck, de twee derde- den" neentwee guldens inhW Cnc8uldensenhalveguldens,fonderdat auuttSm2en des Munt-meefters, oock Koop- titcvt van λ "\ cemSe meerder of minder quan- oi Wan          pccie te mogen ilaen, bedingen achtentJCn' uu daeren boven Daelders ende fiagen0fllntlg ftuyvers penningen, midts ge- iijekehair mil,nt Werdende, na advenant van ge- beulde CndeaI1°y> als zijn de voorfz Staten der, «PM ,endaeren boven den SilverenRij- ^denR™ 1 i f van dien tot Hierlands geldt, enBanck. oftcPijl-daclder, Leeuwen-dael-

der, den Sil veren Ducaet, midtfgaders den Gou- den Nederlandtfchen Ducaet, tot Penningen van Negotie, en geen andere, op pcene van ge- lijke twee duyfentguldens, by den voorfz Munt- meeftcr te verbeuren ; werdende de Waerdijns van de reipe&ive Munten gclaft het oogh op alle het felve te houden, ende daer voor forge te dra- gen j willen oock dat nicmandt buyten de voorfz Wiflèl - bancken, en ter plaetiè daer geen Wif- ièl-bancken zijn, de WiiTelaers die daer toe by de Steden fpecialijck gecommirteert, ende op de In- ftru£tiedaer van zijnde, bydeRaedenenGene- rael-meeftersvandeMuntebeè'dight fullen zijn, midtfgaders de voorfz Munt-meefters fal werden gepermitteerteenigh Munt-materiael te knopen, of penningen op te vviftelen, op de verbeurte van gelijke twee duyfent Staten guldens te verbeuren, boven het voorfz Munt-materiael ofPenningen, die bevonden werden ingekocht of opgewiiTeldc te zijn: Dat oock tot nader gewisheydt van de prijs voorfz, geen Materialen, foo gemunt als ongemunt, by eenige Munt-meefters fullen ont- fangen mogen, nochte by den Leveraer opgele- vertwerden, andersdan opEflay van den Efla- yeur van de Banck daer het Munt-materiael wert gekocht en gelevert, of van den Eflayeur particu- lier, van de Munt daer de leverantie gefchiedr» tot keure en optie van den Leveraer, ofte foo als denKooperendenVerkooper den anderen ful- len verftaen, en volgens deCornettenen Billiet- ten vanden ielven, hooger nochte anders niet,op pcenc vanduyfendt Goude NederlandtfeDuca- ten, en arbitrale correctie > behoudens, dat den Leveraer altijdc iaJ vry ftaeii»in cas hy vermeen- de by den Eflayeur verongelijckt te werden, iigh teaddrcflèrenaen de Raeden en Generael-mce- fters van de Munt? om by henluyden het felve ongelijck te werden gericht: Hebben voorts ge- ordonneert en geftatueert, ordonneren en fta- tueren by defen > dat niemandc, wie hy oock zy, gehouden fal wefen in betalinge van koop vatt Gronden, van Erven, Woon-Huy fen, Landen, Wiflèl-brieven, afloflinghvan Renten of ande- re Capitalen, op intereft loopende, mit%aders in betalinge vanHuyshuyren, Renten, Interef- Llll 2                          fe»

i

-ocr page 682-

Placaten. 6. Boeck. 6. Tit.

66ο

ièn of Koopmanfchappen , excederende een par- tye hondert guldens, te oritfangcn Schellingen ofte minderPayementen, dan den tienden pen- mngh i ende dat geen betalinge van penningen^ excederende rien guldens eens, in ftuyvers fal mogen werden gcdaen : Ende ten eynde defe Oniegoedemeyninge en intentie te beter magh werden geaiTequeert > hebben Wy tot de calange van diegeene, die defen Onfen Placate fouden mogen contravenicren, by praeventiegcauthori- feert, en authorifcren by defen de WifTel-banc- ken inde refpe£tive Steden , ofte debeëdighde Wiflelaers , ter plaetfe daer geen Wifiel-banc- ken zijn, midtsgaders de refpeitive Munt-mee- fters, boven en behalven de Officieren en ande- rePerfoonen, die voor defen tot de voorfchre- ve calange zijn gequalificeert geweeft. Prijs vande Munt e, ;PYEn Leveraer ter Munte fal •*~"^voor het marek fijn Silvers> komende op den voet van de Sta- ten drie en twee gulden, doende ten prijfe van feftigh enveertigh

fluyversrefpeeÏive'tiluck, ont- fangen ------ ·---------------, Van gelijcken voor het marek fijns, komende opden voet van den Staten andcrhalven gulden, eene gulde, en tien ftuyvers re-

i-gUüiiyv.

fpeciive, ontfangen —-----. 2?. el Als mede voor 't marek fijns, komende op den voet van den Achtentwintig ftuyvers penning zf.gl.

2.ftuyy, 2.ftuvv,

Edoch de Koopluyden ende WiiTel - bancken, ofte gezwoo- ren Wiflelaers s hare Materialen leverende, fullen voor *t marek fijns maergenieten ------ ----- ^-gl.i.ftuyv. Ende opdat niemandthier van ignorantieen pretendere, foo begeeren Wy dat defen alomme gepubliceert fal werden daer men gewoon is pu- blicatie ende affixie te doen. Gedaen inden Ha- ge onder het Kley ne Zegel van den Lande, defen twee en twintighften December feftien honderdt fesentachtigh. Onder ftond, Ter Ordonnan- tie van de Staten. Was getceckent, Simonvan Beaumonp.

TVaerfchoumnge, geen Munt-materiael of Siher te mogen verkoopen aen Munt-mce- flers, gefwooren Wijjelaers of ander e ^Perfoonen, als mede geen penningen·, inde genoemde Ïro- <vincien geflagen-,ιη tebrengen* in dato dentweeent wint.:ghflen"December \6%6.

E Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defèri je- genwoordigen fullen ficn of hooren le- fen , Salut; T>oen te weten : Dat Wy foo langer hoe meer befpeurende , dat de baetfofckentheydt van eenige Perfoonen, den prijs van het Muntmateriael merekehjek hebben- de doen fteygeren, om dat defelve daer van heb- bende gemunten doen munten verfcheyde foor- ten van Penningen, ende namentlijck mede van Schellingen, en andere Payementen, verre be- neden den voet ende het gehalte dat defelve moe- iten hebben,tot merckclijck nadeel van de goede Ingezetenen defèr Landen *, endaerommegeer- negefien hebbende, dat door concurrentie van alle de Bondtgenooten by haer Hoogh Mog., noopendchetwerekvan de Munte, hadde mo- gen werden gearrefteert en geëmaneert foodanig Placaet, als huyden dien-aengaende by Ons is gearrefteert en gedaen emaneren, en daer nevens de refpeftive Muntmeefteren gegeven foodanige InftrudKe als Wy huyden medejiebben vall ge- fteldt, omdeMuntmeefters tot haer debvoirre houden j dan datWy in dat Ons goedten falu- tair voornemen wel zijn gefecundeert geworden door deHeercn Gedeputeerden van de Provin- ciën van Gelderlandt, Utrechtende Over-Yflel, dieverklaerthebben, dat de HeerenStaten van de hooghgemelde Provinciën gefindt waren het voorfz Placaet en Inftru&iein den haren mede te doen publiceren, obferveren en nakomen, en dat midtsdien de voorfz faeckeeenighüjck werdtge- retardeert door de oppofirie van de Heeren Ge- deputeerden van de Provincie van Zeelandt, en de ongereedrbeydt van de Heeren Staten van Vrieüandtcnde StadtenLaade» end$ alfoo die

oppofitieen ongerccdrheydt ons niet en kan be- wegen omme niet de noodige voorfieninge te doen, ten eynde de goede Ingezetenen defer Landen, door de voorfz Penningen van te lich- ten Alloy, niet langer en noch meerder mogen werden benadeelt j en dat Wy daer toe te eerder werden genootfaeckt, vermidtsde Schepen, het Silver of Munt-materiael in defe Landen gebragt hebbende, zijn ingekomen -, ende dat mits dien de voorfz baetfoeckendcMenfchen haer van den inkoop van goedt Silver fouden bedienen, om daer van quade Penningen teflaen, indien daer in fonder uytftel niet wierdevoorfien. Soo h't ■ Dat Wy by provifie, endc. tot dat Wy by naedcr Waerfchouwmge fullen hebben bekende gc- maeckt, hoe verre Wy met de Heeren Staten van de gemddeProvincien van Zeelandt > Viiö* landt en Stadt en Landen defen aengaeiide zijn overeengekomen, aen allen ende een yegelijc- ken, van wat ftaet of conditie hy zy, welexprei- felijck hebben geinterdiceert en verboden ,mxa- diceren en verbieden midts delen, eenigh Munt- materiael te verkoopen aen eenige Μ'Μ'ψ* fters, gezwooren Wiflelaers of andere Ferwo- nen, woonendeofhaeronthoudcndeinden - vincien van Zeelandt, V'. ieflandt ende Stafl" Landen, ofte oock eenigh Munt-matega Munteofteanderfinsna de voorfchreve W* cien te vérfenden ofte brengen, pnd^S text, naemcf couleur het fclve oock l°u?" gen wefen, op de verbeurte van het vooru·

Munt-materiael, ende een boete van·fgj*^

gtf

het Silver gekocht of verfonden W«

tot laftevandie geene die het vo%fzi|'f placate eenige Munt-mecfters, in defen Unie■ ^

-ocr page 683-

De Munten Munterye betreffende.

66

diegewoon zijn calange te doen, maer oqcIc alle ende een yegelijck die foodanige Contraven- teurs by preventie fullen konnen achterhalen, en ipecialijcken deKoopersen Yerkoopers of Vcr- handelaers van het voorfz Munt-materiael ende Penningen, uyt de voorfz Provinciën van Zee- landt, Vrieflandt en Stadten Lande ingebracht werdende refpeétive, midtsgaders de Schippers, Voerluyden, Karreluyden, en alle andere, die 't voorfz Muntmateriael ofte Geldt fouden mogen voeren of brengenj of doen voeren ofte brengen, die Wy in foodanigen gevalle oock verklaren en houden vry van foodanige boeten, als fy ter faec- ke voorfz. fullen hebben verbeurt. Ende ten eyn- de niemandt hier van ignorantie foude konnen pretenderen, begeeren Wy dat defen alomme gepubliceert en geaffigeert fd werden daer men gewoon is publicatie ende affixie te daen. Ger daen inden Hage onder het Kieync Zegel vanden Lande , defen twee en twintighiren December fciKen hondert fes en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteec- kent» Simon van Bcaumant.                  , r

ji of haer Geauthorifcerdens, ©f hare *'ki doende, wetende verkocht fullcn heb- ^H bbcn voorts mede wel expreflelijck gein- A'C ertendeverboden, interdicerenendever- Sdcn midtsdefen allen ende een yegelijck, van t ftaet ofte conditie hy zy, eenige Pennin- Wa inde gemelde Provinciën van Zeelandc, tfneflandt ende Sradt en Lande gemunt, in L-e provincie te brengen , mede op de ver- fceuffe van defelve, en een boete van tweeduy- fent guldens, foo wel ten laftevandie geenedie jietgekocht, ontboden of ontfangen, als die't gebracht fal hebben, uy tgefondert alleen het geit dat particuliere Reyfigers, uyt defelve Provin- cienrefpeftivc komende, by haer fouden mogen hebben, mits niet exederende de fomme van tien oftwaelfguldcns. EndeopdatdefeOnfegoedemeyninge en in- tentie des te beter foude mogen werden geaiïè- queert, opgevolght en nagekomen, hebben Wy niet alleen tot aenhalinge ende calange van de Contraventeurs van dien geauthorifeert ende ge- qualiikeertdercfpeclive Officieren ende andere,

Placaet, tot redres en 'voorkominge man "Verder verval in hetftuck van de JMunte, en bjfonder dat het Munt-materiaelniet na buyten uyt defe Landen wer^egebracht, in dato den derden MeyJ'efiien hondert tnegentigh.              ' α '

eene van de Munt-raeefters van deien Staet, dat aen defelve gelijcke quantiteyt door den Verfem der, ofyemandt anders, tot vijf en twintigri guldens twee ftuy vers het Marck fijnsKas-geldt, indeMunteialwefengelevqrt, enbydenMunt- meeiler ontfangen , o mme in conform ité van de Placaten van den Lande gemunt te werden : Dat de voorfz Recepiilèn by den voornoemden Con- voy-meeüer en Contrerolleur fullen moeten wer- den ingetrocken en bewaerdt, om op nader ordre overgegeven te werden aen deRaedenenGenc- rael-meeftersvandeMunre, om by viiiratievan de voorfz Munte, geconfereert te kunnen wer- den tegens de quantiteyt van de penningen die gemunt fouden mogen zijn, ende alfoo verder geinquireert te werden, of het Munt-materiael felverdoor den Munt-meefrer, buyten intentie van den Staet, nietgedivertcert fal werden. Dat deWiiïel-bancken ende gepermitteerde Wiiïê- laers, daer geen Wiflêl-banckcn zijn, fullen ver- mogen de waerde van het Silver-materiacl te vol- doen, ende te betalen met Drie-guldens pennin- gen , en andere groote Speciën, die fy van de re- fpe£tiveMunt-meefters fullen komen te ontfan- gen j en dat de voorfz Wiflel-bancken en Wik felaers fullen gehouden zijn, ter requiiltie ende verfoeckevande refpe£tive Munt-meeirers, het

DE Staten Generael derVereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die deièn fullenfienoftehoorenlefen, Salut; ^Doente weten: Alfoo tot redres ende voorkominge van vorder verval in hetftuck van deMume, tenhooghften noodigh is, dat daer' omtrent eenige ordre, ten minften by proville, werde gcfte'.dt, ende byfonder dat het Munts- materiael hier te Lande zijnde, niet wederom in hctgeheelnabuytcn uyt defe Landen werde ge- bracht, ofcetotcenal te hoogen prijs verkocht. Soo Is't : Dat Wygoedtgevonden hebben te interdiceren en te verbieden, geh jek Wy inter- diceren en verbieden by defen, dat by provific, voordentijdt van fes maenden, de helfte van het Munt-materiael, binnen defe Landen zijnde, wbinnenden voorfz tijdt daer in werdende ge- racht, met wederom uytgevoert, ofnaandcre fanden verbracht fal mogen werden ·, ende heb- 'en ten dien eynde geordonneert en geftatueert, caüormerenende Hameren midtsdeien, dathie- r lyit het oock foude mogen zijn, van nu cerTh Μ° f°S miCnaenhem fal vervorderen 'rI α unt ■ materiael te verfenden buyten S' tC Watcr of'e Lande> donder alvooi ""toer toe gelicht te hebben een vry Pafport, u,a ;PmPtoire van de Convoyenterplaetfe van

---« «*uuL-inaccnaci venonucu iai ι gemeldeSilver materiael te verkoopen en overtc TneenGn' "ƒ 'oodanigh Pafport by den Convoy- j laten, omme vermunt te werden tot vij f en twin<-

ende Contrerolleur fal werden gegeven, j tigh guldens twee ftuy vers j uytgefondertdat de ^atalv€en Paraet Regifteraengeteeckent, na ■ voorfz Wiflèl-banckenalleen vanhetvoorfchre- c«piiTe°0rC hS a€n ^iaer z^n g&leecken by Re- \ ve Munt-materiael foo veel onder haer fullen mo- ^anck ^ η ^oec^~ houder van de Wiilèl-l gen behouden ι alstothetmaeckcnvanLingot- hherti at Yer^ender, of yemandt anders j ten en Leeuwen-Daelders van nooden fullen mo- ^^el-l^11 fe w^cn» gelijcke quantiteyt in de genhebbenj cndeditallesoppcene,datdiegce- ftuyve-fauC K|t0t V^ en tw*nt:'gh guldens eene ne die eenigh Silver-materiael, boven de helft " a ben gebracht, of byRecepiflè van , fullen komen uyt te voeren, ofte verfenden, of die

-ocr page 684-

Placatcn. 6. Boeck. 6. Tit.

ÓÓ2

terAdmiralïtcyt, den Advocaten Fifcael ■ gaders allen anderen Bevelhebberen , defe'ff Ordonnantie te achtervolgen, en doen ach? volgen, procederende, en doende procédé tegens de Contra venteurs ende O vertrede dien, fonder eenige gratie, ooghluyckinec dif fimulane ofte verdragh, wantWy het felve t dienfte van den Lande bevonden hebben alfo ^ behooren. Gegeven in den Hage, onder he? Cachet van den Staet, de Paraphure van den HeerePra:fiderer^emOnfeVergaderinge3ende deSignaturevanOnien Griffier, opden derde Mey feftien hondert tnegentigh. Was gepar" pheert, J. Baron de Wajfenaer 'Duvenvoiré,^ Onder ftondt, Ter Ordonnantie van dehooèh- gemelde Heeren Staten Generael. Gcteeckenr" F. Fagel. Zijnde op het fpatium gedruckc het Cachet van haerHoogh Mog.op eenenrooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

die het Silver hooger als tot den bove'n-geftelden prijs fullen leveren ofverkoopen, als mede die't felve hooger fullen aennemeri ofinkoopen , ofce anderfins dit Ons Placaet fullen contra ven i ei en, fullen verbeuren een vierde-part van het Silver- materiael, het geene fy boven het voorfz ver- bodt fullen hebben getracht te verfenden, ofte hooger als den boven-geftelden prijs fullen heb- ben gelevert, verkocht, ontfangen ofingekocht. Ende op dat hier van niemant eenige ignoran- tie foude mogen pretenderen , ontbieden ende verfoeckenwy de Heeren Staten , Sradthoude- ren, Gecommitteerde Raeden, ende Gedepu- teerde Staten van de refpe£Hve Provinciën, en al- len anderenJtiiHcieren ende Officieren van den ielven Lande, dat iy defe Onfe Ordonnantie van ftondenaenalomme doen verkondigen, uytroe- pen, publiceren endeaffigeren, ter plaetie daer men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen: Laften ende beveelen voorts de Raeden

VUcaet, houdende verbodt tot hetjlaen van Tayementen op alle de Munten defer Lan- den , als mede verbodt tot het uytvoeren van tJMunt-materiael', benevens de prijs op hetfelve} in date denfevenden Augufli feftien hondert een en tnegentigh.

gen verkoopen, als tot vijf en twintigh guldens twee ftuy vers, en aen de WifiH-bancken ende gezwooren Wiflelaers niethooger als tot vijf en twintigh guldens eeneftuyver, op poene als hier onder werdt geftatueert. I I I. Dat de Munt-meefters, Wiflêl-banckenende gezwooren Wiflelaers, midigaders de Ooft-In- difche Compagnie, of wie het foudc mogen zijn» het Munt-materiael hooger koopendeofrever- koopendeals hier voorenisgeëxprefleert, fullen verbeurende helft van het verkochte Munt-ma- teriael , een vierde-part te verbeuren by den Koo- pen en een vierde-part by den Verkoopen I V. Dat oock geen Munt-meefters eenigh Mate- riael aen yemandt, wie het oock foude mogen zijn, fal vermogen te verkoopen of overdoen, noch buyten'sLanda verfenden, op de verbeur- te van dehelfte van het verkochte, of overgeda- ne , of verfonden Munt-materiael, by den Munt- meefter alleen te verbeuren, niacr lal gehouden zijn het felve alles te vermunten in goede Pennin- gen. Dat de Wiflel-banckenen gezwooren Wifle- laers fullen gehouden zijn alle haer Munt-ma»·- riaei, ofaen de Munt-meefters te verkoopen w vijfen twintigh guldens tweeftuyvers ^tm7 fijn, ofte aen defelve te leveren, om ^i{T verflagen in Penningen van Negotie, w"1^. prijs, alsby Ons opyederPenninghial^rden vaftgefteldi, fonde/dat de voorfz Wiffel-b^ kenofgezwooren Wiflelaers aenyemantan >haer voorfz Materiael fullen mogen verm. op de verbeurte van de helft van het ^ Munt-materiael, by de Wiffel-banck afge^0 ren Wiflelaers, die het felve fouden mög©^ kocht hebben, te verbeuren ·, V&& "J&^j. maer alleen mogen af-houden, t geen o den bancken ofte gezwooren Wiflelaers > an cn

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen diedefen fullenfienoftehooren lefen, Salut; 'Doen te weten : Alfoo zedert een ge- ruymen tijdt her waerdts inde Munten defer Lan- den eenfeer groot verval is gekomen, endever- fcheyde ongeregeltheden en desordres in defelve Munten zijn ingekropen, tot groot nadeel vande welftandt defer Landen, ende van de goede In- gezetenen van dien j Soo Is't: Dat Wy, tot ltuytinge van de voorfz ongereltheden en desor- dres, ende om te beletten dat het verval in de Munten niet grooter kome te werden j na rijpe deliberatie goedtgevonden hebben te ordonne- ren en ftatueren', ordonneren ende ftatueren by defen. I. Eerftelijck, dat aenftondts metdenilaghvan Payementen, op alle de Munten defer Landen, foo Provinciale als Rijcks-munten , fal moeten werden opgehouden, en dat voortaen geenPa- yementen meer fullen mogen werden geflagen $ dat oockby eenige Provinciën in het particulier, daer toe geen confent ofte permiflie fal mogen werden verleendt, gelijck ioodanigh confent of pcrmiiïïe in het toekomende, by Ons oockniet gegeven, ofte den ilagh van Payementen toege- laten fal werden, als met cenparigh confent van de refpe&ive Bontgenooten. I I. Dat het Munt-materiael fal werden gefixeert, foo als het felve gefixeert werdt midts defen, voor de refpeetive Munt-meefters en allen anderen,die het felve fouden mogen koopen, tot vijf en twin- tigh guldens twee ftuyvers,uytgefondert de Wif- 'fel- bancken, ende inde Steden daer geen Wiifel- bancken zijn , de gezwooren Wiflelaers , die her niethoogerfullen mogen koopen, alstotvijf en twintigh guldenseene ftuyverhetmarekfijn* ende dat oock niemandt aende Munt-meefters,of aen yemantanders het marekfijn hooger fal mo-

-ocr page 685-

De Munt en Munterye betreffende.

663

, foototLingotten voor de Draed-trec- 6 als tot gerief der Silver-fmeden, alfoo de c£er-fmeaen in 't toekomende haer Silver uyt ? Wiflèl-bancken, ofvandegezwooren Wifie- f fullcn moeten halen, en geen gevalueerde Penningen meer fullcn mogen breecken, op pce- d tdie geene die contrarie het felve lal komen ne, boven de vierdubbelde waerde van de SoockenPenningen, voor de eerftereyfefal δ 'allenineen boete van vijf honderdt guldens, Il voorde tweede reyfe daerover arbitralijck fal Jerdengecorrigeert: Ende om voor te komen dathetgeene hier in faveur vandeDraed-treckers en Silver-fineden is ter neder gefteld t, niet magh verden misbruydeti foofullendefelve, alvoo- rensgeadmitteert te werden , omvandeWiflèl- banclenof gezwooren WiiTèlaers Silver te mo- gen koopen, voor de Magiftraet vande Stadt daer defelve woonachtigh zijn, met folemnelen Eede moeten belooven, het Munt-materiael dat fy ful- lenkpmen te koopen, enckelijek tot haer Hand- werckofNeeringe te fullen employeren, fonder Jietfelveaen anderen te verkoopen, of elders te verfenden. VI Dat fal werden geflagen den Drie-gulden-pen- ningh met fijn gedecltens, in gewichte en gehal- te, foo als delèlve voordefen by de'Provincien van Gelderland, Holland, Utrecht ende Over- Yflel, met gemeen concert in den jare feftien hondertfesentachtighgeconftitueert en vaftge- fteldtisgeweeft. VII. Dat mede fullen werden geflagen alleStandt- penningen , en Penningen van Negotie (voor diedefelve begeert) op die voet alsby Onsyder der felver is geconflitueer f, mids dat de onkoften vanSlyfchatcnMuntflagh, fullen werden gere- guleert na den voet van den Drie-gulden-pen- ninghj en dat het different dat op de onkoften werdtgeprofiteert, meerder voor het Materiael aendenLeveraer fal werden gegeven. VIII. Dat voorts den Waerdijn foo wel als den Munt-meefter, met Eede fullen ζ weeren fichte reguleren na de Inftruaie van den Lande, op het 'h"'n der Penningen gemaeckt, opftrafte van

van State, ende dat den gemeldqn Raed fal wer- den verfocht ende geauthorifeert, foo als defelve verfochtende geauthorifeert werdt mids defen, tegens de Munt-meefters, die de Placaten of Ordres van den Lande mochten komen te con- tra venieren, na den rigeur vande Wetten, en fonder eenigë conniventie te doen procederen. X I. Dat wijders de Raeden en Generael-meefters vande Munt fullen werden gelaft, ibo als Wy de- felve laftenmidts defen, t'elckens, foo ras haer eenige blijck van desordres, omtrent het werek van de Munt fal voorkomen, daer van aenftonds kenniflè aen den gemelden Rade van Staf e te ge- ven. X II. Dat Ons Placaet, van dato den derden Mey feftien honderdt tnegentigh, voor foo veelhec felve verbiedt den uytvoer van de helfc van het Munt-materiael, wederom in train ial werden gebracht, geduyrende den tijd van het jegen- woordige redres 3 tot wekken eyndehetvoorfz Placaet" hier mede werdt gehouden voor ver- nieuwt en gerenouvelleert, ende een yegelijck dien het aengaen magh, gelaft haer daer na te re- guleeren. XII I. Alle het welcke hier bovenftaende Wy heb- ben geordonneert en geftatueert, fonder dat daer doorverftaen moet werden, aen Onfc voorige Placaten, OrdonnantienenRefblutien, op het ftuck van de Munt te weien gederogeert, voor foo veel defelve aen het jegenwoordige niet con- trariezijn. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie foude mogen pretenderen: Ontbieden en verfoecken Wyde Heeren Staten, Stadthoude- ren, Gecommitteerde Raeden en Gedeputeer- de Staten van de reipeiStiveProvinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren, van den fel ven Lande, datfydefe Onfe Ordonnantie van fton- denaenalomme doen verkondigen, uytroepen, publiceren en affigeren, ter plaetfe daer men ge- woon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften en beveelen voorts de Raeden ter Admi- raliteyt, den AdvocatenFifcael, midfeadersal- Ien anderen Bevel-hebbercn, defe Onie Ordon- nantie te achtervolgen, endêtedoen achtervol* gen, procederende, en doende procederen te- gens de Contraventeurs ende Overtreders van dien, fonder eenige gratie, ooghluyckinge, dik iïmülatie of verdragh , want Wy het felve ten dienfte van den Lande, ende van de goede Inge- zetenen van dien bevonden hebben alfoo te be- hooren. Gegeven in den Hage onder het Ca- chet van den Staet, Paraphure van den Heere prsfiderende in Onfe Vergaderinge, ende de Signature van Onièn Griffier, den levenden Au- gufti feftien honderdteen en tnegentigh. Was geparapheert , F. v, Schurman, vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemel- de Heeren Staten Generael. Geteeeckent, F. Fagel. Zijnde op 't (patium gedruckt het Cacher, van meer-hoogh-gemelde haer HooghMog.op een rooden Ouwel, overdecktmet een Papieren Ruyte. placaet

meynecd.

I X.

Datoock op het openen der Builen fullen wer- en gecollationeert de Memorien van den Smits- Bop u ^%euren ende Gezellen, tegens het βΡηΖηη den M«nt-meefter en Waerdijns, me- deo^erpcenealsvooren. X vopf^ dc Munt-meefters Penningen onder den Rrevn mTncliJck buyten de een ende een half die W ? vierdehalfgreyn beneden de reme- Pennj^^ffP munten, aen yder die defelve doen 5 ' daerva«refaaiefullen moeten È«deL λ T^er waerde daer van vergoeden: de> offE~atde0rdresenPlacatenvan den Lan- "abehoo tWerckvande Munt ftn<aêlijck ende tornen!? "!? g»Werden geobferveert ende na- ^ndehi αtdeMunt-meeitersinfaeckenraec- gefi,biicif;r(AmPCofMunt-flagh> fullen wefen .·. rt aen de judicature van den Raede

-ocr page 686-

Placaten. 6. Boeck. 6.Tit.

664

Placaet, verbiedende de Leem^endaelders, zjjnde op de Munte vande Stadt EmU

'm

geflagen, in date den een en twintig hfien Juli 11692.

Interdicerende ende verbiedende wel exnreir lijck, de felve binnen deiè Landen in tebrene ofte ingebracht zijnde, uyt te geven, ohedS uyrgeven, direftelijck ofïndireftelijck, optT ne van confiiptie van alle de ingebrachte Ñ ■ ningen., en daer en boven arbitralijck, en fei nagelegentheydtvanfaecken, in gevalle bevon den werdt fulcks wetende, ende met opfet oe daen te zijn g als Medeftanders en Helpers van hetvervalichlpvande Munte, endehetcontre feytenvanhaerHoogh Mog. Stempels, aen den Lijvete werden geftraft: Daf mede, f00 lange de voorfchrevePenningen door dievanEmbden niet fullen wefen ingetrocken, geen Silver-ma- teriael naer Embden uyt defe Landen fal mogen werden vervoert, direclelijck of indirecTreJijck op poene van confifcatievan het felve Silvcr-ma- teriael, ende daer en boven de waerde van dien: Gebiedende vorders allen ende een yegclijek die eenigevande voorfz Embder Veertigh-ftuyvers Penningen onder figh zijn hebbende, dcfelvete brengen ter Wiflel, ofteter Munte, binnenden tijdt van veertien dagen na de publicatiedefes,of nadathemdefelvePenningen hierna ter handen gekomen fullen zijn, oppcene als vooren: La- ttende Onie Officieren van Juflitie, mitsgaders deRaeden en Generael-meefters van de Munte, op de Overtreders van dienfeherp reguard te ne- men, ende defelve, fonder dilay, diiïïmulatie of conniventietecalangeren. Ende op dat niemant hier van eenigeignoran- tie en hebbe te pret enderen, ontbieden en ver- foecken Wy de Heeren Staten , Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de refpeétive Provinciën, en allean- dere Jufticieren ende Officieren van den felven Lande, defen Onfen Placate aenftonds tedoen publiceren en affigeren , ter plaetfe daer men ge- woon is foodanige publicatie en affixiete doen* alfoo Wy fulcksten dienfte van den Lande, ende van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben alfoo te behooren. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghli-ge- melde Heeren Staten Generael, in denHageden een en twintighften Julii feilienhonderttweeen tnegentigh. Was geparapheert, W> *W /«,.vt. Onderftonit, TerOrdonnantievan defelve. Getceckent, F.Fagel zfde°fpl fpatium gedruckt hetGachet vanhoogn-gen^ de Heeren Staten, op een rooden Ouwel,

E Staten Generael der Vereenkihde Ne- derlanden , Allen den geeaen die defen fullen fien ofte hoorenlefen ,.Sai-ut; Doen te wet en: Alfoo Wy in ervaringe gekomen zijn, dat op de Munte der Stadt Emb- den werden gemunt feeckere Twee Guldens, of Veertighftuyvers Penningen, dragende de Fi- guren ende forme van Wapenen van den Neder- landfchen Leeuwen-Daelder, hebbende aen de eenezyde degeharnafihte Man, met het Wapen voor hem foodanigh, dat \Tan het Wapen der Stadt Groningen qualijck te ondericheyden is, en daer rondom in de rant het advis, Confidens ''Domino non Moveter, ende aen de andere zyde den fpringenden Leeuw\ op de felve manier, als dieopdenNederlandtfchenLeeuwen-Daelderis itaende, edoch in de poot hebbende het Wapen van Embden, zijnde defelve Penningen fonder een igen datum van het jaer, ftrijdigh tegens alle Munts-gebruyck , waer van de Figuren hier on- der aen gedruckt zijn; zijnde daer en boven foo- danigh verilecht, foo in Alloy als gewichte, dat defelve geconfereeft zijnde tegens den Neder- landfchenLeeuwcn-Daelder, waernaer defelve fchijnt geconterfeyt te zijn ,éïðé onder defelve ter Negotie naer de Levant, en elders daer die gedebiteert werden, veribndente werden, be- vonden werdt, datoverdefeventien, en vieren twintigh ten hondert minder waerdigh zijn y en Wy grootelijcks beducht zijn, dat den voorfz Penningh, vermïdts de voorfz groote gelijck- formigheydt metOnfen voorfz Leeuwen-Dael- der, onder defelve Leeuwen-Daelders ter Nego- tie fouden mogen werden gedebiteert, ende by ondervindinge der verilechtinge by de Oofter- fche Volckeren, defelve Penningen voor ,Ne- derlandfche Leeuwen - Daelders , binnen defe Provinciën geflagen , mochten werden aenge- iien; waer door niet alleen die foorte,maeroock andere Speciën van Gelden van defen Staet, al- daerter Negotie gebruyckelijck, in hare legale deughtfouden mogen werden gefufpedteert, en aenftootelijck werden, tot groote fchade van den t-evantfehen Handel, en bederf onfer Koopluy- denen Handelaers, in gevalle by Ons daer te- gens niet tijdelijck wierde voorfien, gelijek het behoort; Soo Is'x: Dat Wy, verklarende den y.qorfz Penningh voor billioen, goedtgevonden hébben allen Ingezetenen defer Landen tewaer- fchouwen, gelijck Wy defelve waerfchouwen

midsdefen, dat fy haer voor het ontfangen van deckt ma een PapierenRuy te, de felve Penningen fullen hebben te wachten -

ø \3h

^mp

**ââÌ»***

'S^T·*

fUcrt

1 ■ % ËË

m

-ocr page 687-

De Munt en Munterye betreffende.                665 ι et inhoudende ordre op den cours van verfcheydefoorienvan Payementen y in

*

Meden/e EScatenvan Hollandcende Weft-Vries-

2,

i68<5. en iópo., tot Deventer inde jaren 1684.» lóSf.t 1690. enidpi., tot Campen in de jaren 1686. en iöpo,, tot Zwol in de jaren 1689.» τ 690. en 1691., in de Stadts Munt van Gronin- gen in den jare 1691.3 en die in deien loopenden jare 1692. noch op den felven voet in de voorlz Provinciën iouden mogen wefen geilagen, heb- ben Wy goedtgevonden en gereiolveert, dat de- felve alle fullen werden gereduceerc, fooals Wy defelve reduceren by defen, by proviiie, op vijf ftuy vers twaelfpenningen, in tegaen drie maen- den na date van het emaneren van dit Ons Pla- caet, en na 't verloop van noch drie maenden, op vij f ftuy vers acht penningen, op de verbeurte van de voorfz Schellingen, die hooger fullen werden uytgegeven of ontfangen 5 ende foo het felve ter verichcr daet niet werdt ontdeckt, de waerde van dien, en boven dien noch viermael lbo veel als de waerde van de uytgegeven of ontfangen fomme fal komen te importeren 5 en foo defelve geen iès guldens fal komen te bedraden, in plaers van hec viervout, opeen verbeurte van vier entwintigh guldens voor de eerfte macl, voor de twecdemael op een dubbelde boete, en arbitrale itraffe daer en boven. Dat de goede en ganghbare Schellingen, in iackjens of anderfïns door den anderen met de quadevermenght, mede niet hooger als regens vijf ftuy vers twaelf en acht penningen reipeclrive fullen werden" uytgegeven ende ontfangen , op poene als vooren, maer dat defelve geiepareert; van den anderen, en fulcks volkomen kenbaer, haer ouden cours fullen hebben. Wijders verbieden Wy wel exprefïèlijck, dac niemandt iich fal hebben te vervorderen eenige vande hier boven-geipecirlceerde Payementen, of eenige andere Stuy vers of Schellingen, bene- den den voetgeflagen, ofdie noch beneden den voet, of fonder confent of concurrentie van Ons fouden mogen werden geilagen, van buyten in defe Provincie in te brengen, op verbeurte var» de felve, d'eene helft ten behoeveyan den Aen- brenger, de andere helft ten behoeve van den Officier die de calange fal doen, midtfgaders een boete van fes hondert guldens, boven enbehal- ven de verbeurte van de Schuy ten, Wagens,Kar- ren of Paerden, waer mede fbodanige Pennin- gen of Payementen, met kennifiê vande Schip- pers ofte Voerluyden ingebracht fullen zijn, in; welck geval foodanige Schippers en Voerluyden noch met openbare geefïèlinge fullen werden ge- ftraft} doch indien buyten haer kennifiê eenige van de voorfz Payementen mee hare Schepen * Wagens cf Karren binnen defe Provincie moch- ten zijn gevoert, en iy iich met Eede komen te expurgeren, dat het felve buyten haer weten is geichiedt, fullen defelve van de gemelde confif- catie van hunneVaertuygen, Rytuygen en,ver- dere ftraffe zijn geeximeerf. Ende op dac de voorfz verboden Payementen des te beter mogen werden geweerdt, ende inge- bracht werdende, achterhaelt, foo ordonneren en beveelen Wy aen alle Schippers endeVoerluy- den 1 by foo verre fy eenigh gek binnen deie Pro- Mmmm                   vincie

Ό

landt, Allen den geenen die defen fullen fien of hooren leien , SaluT; Ώοβη te weten: Alfoo Wy ondervonden heb-

dat eenige Provinciën in haer particulier, beJ' n geruymen tijdt herwaerdts hebben f en goedtvinden hunne refpeétive Munt- fters van de ordyes, vanoudtsmetgemeene ELjffidnge ende goedtvinden van degefament- ,1 Lee Bondtgenooten , op de faecken van de fLtvaftgefteldtj ten verfcheydenrefpeftente d'ibenferen, foo met het verkenen van affon* derliickepermiifien tot het ilaen van Payemen- ten, alsmede defelve te verminderen in haren alloy endc gehalte , waer door veroorfaecktis, dat herLandt vervult is geworden mee eenovcr- pfootequantiteyt van allerhande foorten van Pa- yementen, verre ahvijekende van den voet, op dewelckedie by de Placaten zijn geconftitueert, Endeaengefien, dat, niet tegenftaende alle devoirenendeinftantien by Ons aengewent ende eedaen, de gefamentlijckeBondtgenooten niet hebben konnen werden gedifponeert, om met gemeene concurrentie te arrefteren en te obfer- vcren eenvallen voet ende ordre, waer door het voorfz verval geredreilèerr, en voorhettoeko- mende geweerdt foude mogen werden ·, en daer benevens by Ons geconfidereerc weiende , van watfchadelijcken gevolge het voor de goede In- gezeienen van defe Provincie foude zijn, indien aen defelve langer, en by continuatie, ondeu- gende ende onder den beraemden voet geilagene Payementen, voorgoede, ende als inalloyeen gehalte, conform de conftitutie , in betalinge iouden mogen werden geobtrudcerr. Soo- Is'τ: Dat Wy daertcgens willende voorfien, goetge- vonden en gerefolveert heb ben te interdiceren en verbieden, gelijck Wy wel expreifelijck inter- diceren en verbieden by defen, dat geen Gronin- ger Stuyvers, geilagen in de jaren 1690. t 1691. ende in den loopenden jare 169 2., en die noch op dien voet, of fonderconfent of concurrentie van Onsgeilagen fouden mogen werden, binnen dele Provincie meer cours fullen mogen hebben, °Ρί vcrbeuite van de voorfz S tuy vers, voor de eciltcreys, dat die by yemandt fullen werden "7fgegevenofontfangen,of van de waerde van *fen' in gevalle het felve ter verfcher daet niet j-nwerdtontdeckt, ende van 't viervoutdaeren ^ven, ende indien de fomme vande voornoem- tei J^e£CVen Stuy vers geen fes guldens komt tëvan · ^nP^aetsvanbetviervout, een boe- ren vifren twinrigh guldens, voor de tweede opnï verbeurtevande dubbelde boeten, en ^%flÏÏfr°T diCn a,bitfljCk iG ij!? Hneen κ j ^n ren reguai'de van de Schel- derlandnn ndenv°er geilagen, alsdieinGel- landtïniï8 · gen zi3n in den Jare ï 69l ■ > in ZeeJ deniare7/ren l6^-en ió8f., tot Utrecht in inO^r v£V? m Vrieilandc in den jare 1682., md^Mmmxntefrren 1685?., x69o. en 1691.y jircn l6/VanC,ronmgen en Ommelanden inde ^5° en 16 en l6^1' ? toc Zurphen inde jaren Iy β1"' totNimmegen in de jaren 1685.

-ocr page 688-

Placaten. 6. Bocck. 6. Tit.

666

den mids delen alle Ontfangers, Rentmecft en hare Goinmifen,Gaermeeilers vande Ver n' dingen, Pachters en hunne Collecïeurs, mid£' ders alle andere, die eenige publicque penn gen ontfangen ofte adminiitreren, geen επΓ" Geldt voor kleyn te verwiiTelen , noch een J opgeldc te geven, ofte ontfangen, of daerS eemgh bedingh te maecken, op pcenc datcon trarie't felve komende te doen, verklaert fullc werden infaem endeinhabil, vervallen vanh ° Funclienende Bedieningen, en daer en boven gemulcTreertmet een boete vanhèt triplumvan'r verwiflèlde, dé helft te appliceren ten behoeve van den Officier dicdecalange fal doen, endede wederhelft ten behoeve van den Denunciateur wiens naem (des begeerende) fal werden °efel cretefert.                                                ; Ende om Ons oogmerek daer omtrent te meer te bereyeken, ordonneren ende lallen Wy Onfe Gecommitteerde Raeden, om Onfen Ontfan- ger Generael, midtfgaders de Rentmeeftersvan OnicDomeynen , daer op fpecialijck te beëdi- gen, gelijck Wy mede lallen en ordonnerenBiir- germeefteren ende Regeerders van de refpeihve Steden, midtfgaders Schouten en Gerechten van de Dorpen , alle Ontfangers, Rentmeeilers, Commifcn, Gaerders van V erpondingen, Pach- ters, Colledleurs, en alle andere die eenigepu- plique penningen ontfangen, endc onder hare jurisdictie woonachtigh zijn, onder den voorfz Eed te brengen. Endc fullen de Sollickeurs vande Militie,ilaen· de op de repartitie van defe Provincie, aen de voorfz ordres en pcenaliteyten, foo welals de ge- melde Ontfangers en Rentmeeilers fubjeft zijn, ende tot dien eynde mede werden beëdight: En fullen de voorfz Sollickeurs aen de Militie,diefy bedienen, eenige betalinge doende, deboven- gcmelde Schellingen niet hocger mogen aen- reeckenen als tegens de waerde, op dewelckedie by Ons lullen werden geileldt, alwaerhet datde voorfz Militie buyten defe Provincie moeke we- fen,' op de pcene daer jegens hier voorengeita- tlieeft. "■■,■ •Verbieden mede wel expreflèlijck alle Kaf- fiers, Jooden, en alle andere, hetgaenopfoc· kenaemdeHuyfen, of op eenige publiqueröp fen of Straten, en het venten van eenige peg- gen aen de Muntmeeilers, op de verbeurtevan driemaelfoo veeials ?t verwiiTelde fal importeren) ende een boete van fes honderdt guldens daer tfi boven voor de eerite, en arbitrale flraffe voor» tweede reys dat daer van fullen werden geconv · ■ Ende fullen die geene die de voorfz bo^ niet fullen konnen voldoen , daer over by op ndefahnaai

vincie komen te brengen , 't felve aenftonds aen den Officier van de Piaets, daerhetfelvc ial wer- den aengebracht, bekentte maecken, ende indien bevonden werdt daer onder verboden Payemen- ten te zijn, foo begeeren Wy, dat de voornoem- de Schippers en Voerluyden van defelve genieten fullen de helft vande voorfz ingebrachte Paye- menten > Wefende de portie van den Aenbrenger, .doch in gehreecke blyvende de voorfz b.ekendt- iriaeckinge te doen, fullen defelve daer over ,naer rigeur van defen Onfen Placate, boven de ver- beurte van de voorfz Schuy ten, Wagens of Kar- ren, met openbare geeiïèlinge werden geftraft. Doch dewijle veel Ingezetenen van dcfe Pro- vincie Renten en IntereiTen , midrsgaders uy t- itaendefchulden hebben te ontfangen in andere Provinciën, foo hebben Wy goedtgevonden aen defelve vryheydt te geven, om onder behoor- lijck Pafport, by de Magiftraet hunner Domici- lie , aen defelve buy ten hare kollen te verleenen, innehoudendédebegrootingevandefomme, in te brengen de Schellingen, die ter dier faecke hebben ontfangen ·, doch fullen defelve, ingeval- Ie fy die Schellingen buy ten hareWoon-plaetfe bphunwedcrkomft binnen defe Provincie fou- den willen loifen, gehouden zijn de ingebrach- te Schellingen aen den Officier aldaer aen te ge- ven, met vertooningh van hun Poiporr, en ial den gemelden Officier in dorfo van 't voorfz P« f- portaenteeckenen, hoe veel Schellingen op het bovengemelde Pafport binnen defe Provincie fal wefen ingebracht, welck geindorfeertPafport iy binnen vier en twintigh uyrenna hare te rugge- komil, in de Plaetsdaer fy woonachtigh zijn, aen den Officier aldaer fullen overleveren; edoch, in gevalle defelve de voorfz Schellingen direftelijk fullen overbrengen, enloiTen ter plaetfe daer fy woonachtigh zijn, fullen fy mogen volilaen met het overleveren van't voorfz Pafport aenden Of- ficier aldaer, ende fullen de felve Schellingen niet anders mogen uy tgeven, als volgens de prijs hier vooren gemeldr, op pcene, datdie van des te doen in gebreecke blijven, of contrarie komen te doen, als Contraventeurs van defen Onfen Placate ful- len gecorrigeert ende gemuldteert werden met de boetens en ftrafren hier boven jegens het inbren- gen van de voorfz Payementen, en het uytgeven vande voorfz Schellingen, hoogcr als de voor- geftelde prijs geftatueert. . Ende op dat uyt de Provinciën geen Payemen- ten beneden den voet mogen werden ingebracht, onder pretext dat die gedeftineert zijn voor het Comptoir Generael, om te dienen tot betalinge vande quote van d'eenof d'andere Provincie, ful- len defelve niet,anders mogen werden ingebragt, als door een publicqPerfoon, en i η facken, ver- zegelt met/het Zegel van de Provincie voor reec- keningh van dewelcke die werden gefonden, of fal anders jegens defelve by wegen van confifca-

gevalden Officier die de calange'jal ^g daen, en op wiens pourfuiteaen fóodamge^ traventeurs een corporele ftraffe opgeleg^ ^*^

tie, gelijck jegens de Payementen , die tegens

Ons Verbodt werden ingebracht, geprocedeert werden.                                             i' Ende fal het felve oockplaets hebben , tenre- guarde van het geldt dat doordefeProvincie fal werden ver fond en, ten behoeve van de Militie. Hebben voorts mede wel expreflèlijck ■ gein- terdiceert en verboden, interdiceren en verbie-

deHeeren Gecommitteerde Raeden ΐ0^0φ ragementeen remuneratie werden t^g van fes honderr guldens.         _ ; '· noratifie Ende ten eynde niemandthier vany^y dat foiide konnen pretenderen , be^erL.ffal\ver- defen alomme gepubliccert en geatngeγ ^0 den daer men gewoon is publicatie enu ^

-ocr page 689-

667

De Munt en Munterye betreffende.

righ. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van tle Staten. En was geteeckent, Simon van Beau- mont.

Gcdaen in den Hage onder het Kleyne t0e{i\ van den Lande , deien fes en twintigh-

a'.September iëftien hondert twee en tnegen-

Vlacaet tot redres van het verval in defaecken van de Munten defer Landen, midts- aaders verbodttegens het ny tv oer en van het Munt-materiael, in dato den fes en twintighfien Septemberfeflien honderttweeentnegentigh.

DE Staten van Hollandt ende Weil-Vries- landt, Allen den geenen die deièn je- genwoordigen fullen iien of hooren le- fen , Salut; Doen te weten : Al- foo Wy ondervonden hebben , dat de ordres, voor defen by de gemeene Bondgenooten be- raerat ende gearreileerr, tot redres van de faec- kenvandeMunt, totnoch toe niet zij η nageko- men , of hebben belet de continuatie van het ver- val daeromtrent, ende dat defelve Bontgenoo- ten niet hebben konnen werden gedifponeert, om getneenfaemderhandt, ende by concurren- tie te arrefter en, ende te obferveeren een vallen roet en ordre, waer door het voorfz verval ge- weerdt, en voor her toekomende geprevenieert foude konnen werden ·, en daer benevens by Ons geconfidered'dt weiende van wat fchadelijcken gevolgh het felve voor de goede Ingezetenen van defePi'ovincie foude weien, ende hoegrooten nadeel fulckj foude toebrengen in den cours van dcNcgoüe, Neeringe en anderfins, foo daer te- gen nietwicrdevooriien. Soo Is't: DatWy, tot voorkominge van alle 't gunt voorfz is, goet- gevondenerigereiblveert hebben re ordonneren en dameren j foo als Wy ordonneren cnitatue- renby defen.. Eerirdijck , dat het Munt-materiael fal wer- den gefixeert, foo als het felve gefixeert werdt midts defen, voorde refpeftive Munt-meefters, en allen anderen die Jt felve fouden mogen koo pen, tot vijf en twintigh guldens twee ftuyvers, courantgeldt, uytgefondert de Wiffel-bancken, endeindeSteden daer geen Wiflèl-bancken zijn, de gezwooren Wiffelaers , die het niet hooger lullen mogen koopen als tot vijf en twintigh gul- dens eeneftuy ver kas-geldt het Marck fijns j en öatoockriiemandt aen de Munt-meefters, ofte yemardtanders, het marck fijns hooger fal mo- gen ve. koopen als tot vijf en twintigh guldens iweeltuyvers, endeaende Wiffel-bancken ende gezwooren WiiTelaers, niet hooger als tot vijf en *Φφ guldens eeneftuy, er. ceerl Joons wcl expreffelijck geinterdi- vfrK 5Ver, ooden» foo als Wy interdiceren en W ι tydcr«* dat de helft van het Munt- en Weft V · nnen defeProvincie van Hollandt Provin · n^ant zijnde, ofnamaels in defelve buvrenjergfbracht werdende, niet wederom toe 2, TCna andere Provinciën of Landen η ÈEC:hrofuytgevoerrfaI mogen werden.

den , die by defelve tot het verleenen van de voorfz vryePaffeporten fullen werden geautho- rifeert, inhoudende de plaets van waer het voor- fchreve Munt-materiael fal werden gefonderi, en de quantiteyt van het felve. Welck Pafport niet fal mogen werden ver- leendt, ten zy nevens het verfoeck, wel gemelde Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden, of hare Geauthorifcerden, fal blijeken by Recipiffe van deCommiffarifiènofBoeckhoudersvande Wif- fel-bancken, of van de gezwooren WiiTelaers in de Steden daer geen Wiflèl-bancken zijn, dat den Verfender, of yemandt anders by hem aen te wijfen, gelijcke quatfeyt, of aen de gezwoo- ren Wiffeiaer, of in de Wifièlbanck tot vijf en twintigh guldens eene iluyver 't marck fijns fal hebben gebracht, of by recepiiïè van een van de Munt-meeilers in defe Provincie, dat aen de- felve gelijcke quantiteyt voor den Verfender, of yemsnt anders, tot vijf en twintigh guldens twee ftuyvers het marck fijns kas-geld in de Munt fal hebbengelevert, endeby dcMunt-meefteront- fangen, ominconformité van de Placaten ende Ordres van den Lande gemunt te werden. Dat de voorfz rccepiilèn by de gemelde Hee- ren Onfe Gecommitteerde Raeden ingetrocken en bewaerdt fullen werden, om op nader ordre overgegeven te werden aen de Raeden en Gene- rael-meeftersvan de Munten, om by vifitatie van de Munten geconfereert te werden, of't Munt- materiael felve door de Munt-meefters, buyten Onfeintentie, niet gedi verteert en fal wefen. Ende hebben Wydacrom welftriételijck ver- boden, foo als Wy verbieden by defen, dat de refpective Munt-meeilers cenigh Materiael aen yemandt, wie het oock foude mogen zijn, te vcr- koopen of over te doen, nochte buyten defe Pro- vincie te verfenden, op de verbeurte van alle het Munt-materiael, dat by haer overgedaen, ver- kocht of verfonden fal weien ·, ende voorts gefta- tueert, foo als Wy ilatueren by defen, datfy daer en boven vervallen fullen van haer Munt-mee- fters Ampten, ende inhabil verklaert werden, om in het toekomende wederom geadmitteert te werden, ende dat de actie van den Oiïïcier regen foodanigen Munt-meeiter niet fal werden ge- prefcribcert, als na het verloop van twintigh ja* ren. Dat de Wiflèl-bancken, en de gepermitteerde Wiiïèlaers daer geen Wiflèl-bancken en zijn, fullen moeten de waerdye van't Munt-materiael voldoen, ende betalen in banco, ofte met Drie- guldens penningen, en andere groote gepermit- teerde Speciën, die fy van de refpeclive Munt- meefters fullen komen re ontfangen; Dat alle die geen e die eerjigh Munt-materiael boven de helfrfullen komen uyt te voeren ofte te verfenden \ of die her Silver hooger als de vooren 1                           Mmmm 2                 gelicl-

^nvvefen

tniemandt, wie het oock foude mo-

hem ial vervorderen eenigh Munt-

HollanHil6 Teienden buyten de Provincie van

-- ..a.«uui, teWaterofte wer daer toe alvdorens gelicht te heb-

Hpnï ' lon

°FneenvrvP r uitteerde Ri°rt.Van de Hecrcn Onfe Gecom- ren> ofbvH ein een vanbeydcdeQuartie- y ae becretariiTen van de refpedive S te-

\

-ocr page 690-

			668
					Placaten. 6. Boeck. 6. Tit.
		gefielde prijs fullen leveren ofte verkoopen, al; mede die het felve hooger fullen aennemen of in- koopen, fullen verbeuren de helft van't Munt- materiael , 't geen fy boven het voorfz verbodt fullen hebben getracht te verfenden, of hooger als de boven -geftelde prijs fullen hebben gele- vert, verkocht, ontfangen of ingekocht. Ende tot ftri&er obfervantie van defen Placate, interdiceren en verbieden Wy aen alle Schippers? Voer: en Karreluyden, en alleandere, eenigh Munt-materiael fonder Pafportte brengen buy- ten defe Provincie, op de verbeurte en confifca- tie van hare Schepen, Schuyten , Wagens, Kar- renenPaerden, waer in, of waer op het voorfz Munt-materiael fal werden gevonden , en daer * en boven twee hondert guldens tot een amende > daer en tegen fullen de gemelde Schippers, Voer- en Karre-luyden genieten voor een preemie de helft van het Munt-materiael, dat in haer Sche- pen, Schuyten, Wagens of Karren fonder Paf- port fal zijn geladen, in gevalle fy 't felve fullen aenbrengen , foodanigh dat den Officier het fel- ve machtigh fal werden, ende deconfifcatie daer op fal volgen. Datde Wiflèl-bancken en gezwooren Wiife- laers gehouden fullen zijn alle haer Munt-mate- riael, of aen de Munt-meefters te verkoopen, om gemunt te werden, tot vijf en twintigh guldens twee ftuy vers het marck fijns, of aen defelve te leveren om te werden verilagen in penningen van Negotie, tot fulcken prijs als by haer Hoogh Mog.albereydsis, ofby Ons op yederPenningh lal werden vaft gefteldt, fonder dat de voorfz WiiTel- bancken ofgezwooren Wiffelaers aen y e- mant anders haer voorfz Materiael fullen mogen verkoopen of verfenden, op de verbeurte van de helft van't verkochte of verfonden Munt-mate- riael , by de WifTel-banck ofte gezwooren Wifle- lacr, die 't felve fouden mogen verkocht of ver- fonden hebben, te verbeuren, maer dat daer rmer alleen afgehouden ial mogen werden 't geen de Wiflel-bancken of gefwooren WiiTèlaers van nooden hebben, foo tot Lingotten voor Draet- treckers, als Materiael tot gerief der Silver-fme- den; ende fullen defelve in het toekomende geen gevalueerde penningen meer mogen breecken, op pcene, dat die geene die contrarie 't felve fou- den komen te do en, boven de verdubbelde waer- de van de gebroocken penningen, voor de eerfte reys vervallen fal in een boete van vijf honderdt guldens, ende voor de tweede reys daer over ar- bitralijck gecorrigeert werden. Ende om voor te komen, dat het geene hier in faveur van de Draet-treckers en Silver-fmedenis ter neder gefteldt, niet magh werden misbruyekt, dat defelve, alvoorens geadmitteert te werden, omme van de Wiflel-bancken of gezwooren WiiTèlaers Silver te mogen koopen, voor de Ma- giftraet van de Stadt daer de felve woonachtigh zijn, met folemnelen Ecde fullen moeten belo- ven, het Munt-materiael dat fy fullen komen te koopen, enckelijck tot haer Handwerck ofNe- ringe te fullen employeren, fonder het felve aen andere te verkoopen, o f elders te verfenden. Dat in het toekomende, in yeder Stadt daer geen WifTel-banck is , by de Magiftraet aldaer niet meer als een Wiflèiaer ial mogen werden
								lengefteldt, omme de ongevalueerde Pcnni op te wnTelen; ende dat inde Steden daer W1 fel-bancken zijn, de voorfz ongevalueerde Ρ ningenby defelve, en niet bvde WiiTelaeS* len werden verwifTeldt, endedat allen ende et yegelijck, tot het WiiTel -ampt niet geauth ieertzijnde, fal werden verbooden, £0als W verbieden midts defen, fich dire&elijckof' γ reftelijck, methetopwiflelen van ongeval de Penningen te bemoeyen, op de ver beur te van een boete van honderdt Nederlandtfche eoud Ducaten voor de eerfte reyfe, ende voor deW dereyfe van het dubbeld van dien, en arbitrale ftraffedaer en bovenj de helft vande voorfz boe ten te appliceren ten profij te van den Officierdie decalangedoen fal, endede wederhelft tenpro fijte van den Aenbrenger ■, ende in gevalle J mand onmachtigh mochte wefende voorfz boe* ten te betalen, dat hy dan metpublique gceile." linge daer over fal werden geftraft ·, en in dat ec. val aen den Officier die de calange fal hebben L daen, door de Heeren ,Onfe Gecommitteerde Raeden een preemie van fes honderd guldensfcl werden toegevoeght, midts daer van betalende de helft aenden Denunciateur. Dat de gezwooren WiiTèlaers, de gemeldeon- gevalueerde Penningen binnen den tijdvanviec en twintigh uyren, ende de Wiflel-banckenfoo ras doenlijck ial zijn , fullen geobligeertwerden te fmelten, of aen ftucken te mijden, op de ver- beurte van defelve, ende het quadruplum van dien, die na het verloop van den voorfz tijd by de voorfz Wiiïèlbanck of WiiTèlaers fullen-wer- den gevonden; ende dat daer en boven de voor- noemde WiiTèlaers fullen werden verklaertinha- bil, om het voorfz WiiTel- ampt te konnen be» dienen. Dat oock fal werden verboden, foo als Wy ftricTelijck verbieden by defen, eenigh Munt- materiael te fenden na de Provinciën daerPaye- menten of Penningen beneden den voet werden geilagen, op de verbeurte van het geene bevon- den fal zijn derwaerts te werden verfonden, ofre verfonden te zijn, de eene helft ten behoeve van den Aenbrenger, ende de andere helft ten be- hoeve van den Officier die de calange fal doen. DattoteenStand-penningh fal werden ge/la- gen den Staten Drie-gulden,mitfgaders denDael- dereneeneGulde.                                    j Dat mede fullen werden geilagen alle Stand- Penningen, zijnde Penningen van Negotie» (voor die defelve begeerdt) opdenvoetalsby haer Hoogh Mog. bereyds is, ofte by Onsι tol werden geconftitueert, midts dat de onkoiten van den Sleyfchat enMunt-flagh fullen y«jg gereguleert naer den voet van den Drie-gulc» Penningh, ende dat het different datop de og ften werdt geprofiteert, meerder voor t m riael aenden Leveraer fal werden gegeven. _ Dat om een Payement te hebben, ketgjPJ" deandere Provinciën fal differeren,noch U>
							den geilagen een Vijf-ftuy vers Penningh» opjjjj ven penningen fijn, en negenen vijftig0 *r, halfftucksin'tmarck wereks, met *oC^am& i2|, guyr of Beeltenis, als by Ons op de l m Κ ftuyvers, ofelckeldeGuldensisgeordonnec gefteldt te werden.                            yoorts

-ocr page 691-

De Munt en Munterye betreffende.

669

Dat de Munt-Meèfters, penningen onder den voet, namentlijck buyten de een en een half greyn, op het vierde half greyn, beneden de re- medie komende te munten, aen een yeder die de-

Mnnttshebben Wy gein ter diceert enverboo- liickWy interdiceren ende verbieden

; , .,;..n, derefpeftive Munt-meefters, geen - ; ' n.„.«pnf te flaen, als by Ons fpecia-

0f

,-·. tfii werden gcconfenteert, op poene dat die Ji ije jaer tegens fullen komen te pecce-

felve Penningen heeft, daer van refa&ie fal moe- ten doen, en de minder waerde daer van vergoe- den,en daer en boven incurreren de pcene by haer Inftrucüe, als anderfins, daer tegen geftatueerc. Dat wijders de Raedenen Generael-meefters van de Munt fullen werden gelaft, t'elckens, foo ras haer eenighblijck vandesordres by de Munt- meefters omtrent het werek van de Munt begaen» falvoorkomen, daervan aenftondskennifieaen den Hove te geven, om jegens de felve, in gevol- ge van den Placate ende Inftru&ie van de Munt- meefters, fonder eenige conniventie te werden geprocedeert. Dat in toekomende de AfTayenvandePcnnin- gen niet meer fullen werden gemaeckc uyt de

^eeil?ulien verklacrdc werden infaem ende inha-

ff'dcPayenienten boven haer taux geflag

:en,

ueert, ende den Munt-Meefter daer en

gcconfifq

ondemneert werden in een boete van

boven ge*

7%J>nt£uldens> devoorfzamendete appli-

en clecene helfce ten^ behoeve van den Offi-

.Jdiede calange doen fal, ende de wederhelft 1 behoeve van den Denunciateur; ende in ge-

c

vaüehêtfelveby den Waerdijn, AiTayeur, Smit, ofte yemandc van de Munt-gefellen of Bedien- den vierde ontdeckt, dat defelve , boven de portie vanden Denunciateur , fal werden gere- munereertdoor de Heeren Onfe Gecommitteer

deRaedenmeteenLmme van twee duyfent vijf ■ kanten van de penningen , foo als tot noch toe

gebruyckelijckis geweeft, maeruytdegantfche Penningen, ende de remedie na advenant ver- hooght, namentlijck met een quart greyn op den filvercnRijder, den iilveren Ducaet, denLeeu- wen-DaelderendeKlapmuts, ende op de Paye- menten tnet een half greyn. Dat de Munt-meefters van defe Provincie, in faeckenraeckendehaerAmpt, als van ouds, ful- len blijven terjudicature van den Hove; en dat den voornoemden Hove, midtfgaders alle ande- re Rechters in defe Provincie fullen werden gein- jungeert, foo als defelve geinjungeert werden mitsdefen, pra^ifelijck recht te doen na de Let- teren inhouden van de Placaten, endedeCon- traventeurs van dien mulderen en ftraffen met de boeten ende poenen tegens de felve daer by gefta- tueert, fonder de minfte mitigatie of faveur. Ende op dat defe Onfe goede meyningeende intentie des te beter foude mogen werden gecon- fequeert, opgevolght en nagekomen * hebben Wy niet alleen tot de achterhalinge ende calange van de Contraventeurs van dien geauthorifeerc en gequalificeert de refpe&ive Officieren, ende anderen die gewoon zijn calange te doen, maer oockalleTollenaers, Contrerolleurs, Opflen- ders, Wachters van Onfe Tollen enDomeynen, Sluys- en Brug-wachters, Boom fluyters, Schip- pers, Karre-en Voerluyden, oock felfsdeKoo- pers, Verkoopers of Handelaers van het voor- noemde Materiael, ende alle en een yegelijck die foodanige Contraventeurs by preventie ful- len konnen achterhalen. Ende op dat niemandt hier van ignorantie en pretendere, foo begeeren Wy dat defen alomme gepubliceertfal werden daer men gewoon is pu- blicatie ende affixie te doen. Gedaen inden Ha- ge onder het Kleyne Zegel van den Lande, deièn fes en twintighften September feftien honderdc tweeen tnegentigh. Onder ftont, Ter Ordon- nantie van de Staten. Was geteeckent, Simm imnBeaumcmf,

hondertguldens,enfijnnaem (desbegeerende) gefecreteert fal werden. Dat den Waerdijn foo wel als den Munt-Mee- ftermetEede fullen moeten fweeren, lich te ful- len reguleren naer de Inftru&ie vanden Lande, op het builen der Penningen gemaeckt, en con- trarie het felve bevonden werdende gedaen te hebben, fullen verbeuren een boete van twee duyfent vijf hondert guldens, en daer en boven infaem en inhabilVerklaert werden. Dat de Generael-meefters , midtsgaders de Munt-meeflers in deiè Provincie, eens 's jaers alhier inden Hage fullen werden befcheyden, en als dan eenige Penningen by defelve geilagen, opgewilfelt, eninprsfentievan de Munt-Mee- ftersgeailayeert, om defelve te konnen overtuy- gen, in gevalle fy de Placaten niet fullen hebben nagekomen, ende dat de Generaei-Meefters t'el- kensgehouden fullen zijn daer van aen Ons rap- port te doen in gefchrifte. Datalle vijf jaren pra^ifelijck, ofwel foo veel eerderalsbyOnsgoedrgevonden fal werden, de Builen op de refpe&ive Munten fullen werden geopentby de Generael-meefters van de Munt, ende als dan de Memorienvan de Smits, Afta- ppen Munt_gefc]]en , gecollationeert tegens netBoeckvan deMunt-Meeftersen Waerdijns, endatdevoornoemdeRaden en Generael-Mee- «ers, t elckens van hare ondervindinge aen Ons ^itjelijckrapportfullendoen* endedat defel- cnahetopenenderBuffen, fullen beforgendat otuT eromwerdengeflootenende bezegelt na dew8e!"0nte' gefteldtonderdeopfichtevan devl r ft die refPonfabel fullen zijn, dat b Wn Tn fo° geflooten en bezegelt fullen 0PDo»n^t0t devo,gende tijde van de openinge, te\veTl rprivatie van haer Ampt, verklaert eenbcT m endeinhabil9 en te verbeuren dehelfttSVVeedu5rfentvlJfhonderüguIdens' cJerdieX PP ren ten behoeve van den Offi- "*fthoS5. ? doen fal' endc dc wederhelft ^oevevandenAenbrenger.

5ΡΛί·

/

-ocr page 692-

Placaten. 6. Boeck. 6. Tit.

670

Placaet, verbiedende die Mtmt-fiagen, en inbrengen van Si her e Platen, totl

htt

maecken van Schellingen, in dato den eerfien december 169%

vinciale als Rijcks-munren, ten fpoedigftenr, len moeten werden opgehaeldt, ende ten R huyfe, of daer fulcks behoort, verzegelt; end" by foo verre Wy iouden bevinden, dat eeni^ Munt-meefters defer Provinciën , van defelve Schellingen, hoeweynighhet oock foudemo gen zijn, quamen te munten, te prxgen, # 1 fchroeven, of met cenigerhande Inftrumenten ; hetzymeLTas-werckofanderfins te fabriceren' ! dat foodanige Munt-meefters, Waerdijns, Af. fayeurs, Yfer-ihijders en Munt-gefellen,diefoo- j danigen Muntilagh fouden mogen hebben κ- ι daen, doen doen, of helpen bevorderen, in eeni- I gerhande manieren, dire&elijck ofte indirefte- 1 lijek, ful 1 en werden geftraft met de doodt, ende confiicatie van hunne Goederen: Verbiedende daerom oock wel exprefielïjck eenige Silvere Platen, tot de meer-gemelde Schellingen, of an. dere gefabriccert, onder wat pretext hec oock foude mogen zijn, van buyten defe Provinciën in defe Landen in te brengen, of door eenigcan. deremiddslen foodanigh Munt-werck te bevor- deren, ofte te faeïlireren, op poene van als Mede- ftanders van ongeoorlofdeen privateMunt-ilag, en fulcks als valfche Munters te verbeuren Lijf en Goedt, ende dat daer en boven de ingebrachte Platen fullen werden geconfifqueert; alles me· deachrervolgensen in conforrmté van de gemel- de Onfe Munts-Placaten, ende der befchreven Rechten, beloovende een preemievan fesduy· fent guldens aen allen den geenen die het felvc fullen komen te on tdecken en aen te brengen/oo dat den Dader in handen van dejuftitiekomete geraecken. Ende op dat hier van nicmant eenige ignoran- tie foude mogen pretenderen, ontbieden ende verfoecken Wy de Heeren Staten , Stadrhoude- ren, Gecommitteerde Raeden, ende Gedepu- teerde Staten van de refpeftive Provinciën, en ψ len anderen Jufticieren ende Officieren van den fclven Lande, dat fy defe Onfe Ordonnantievan ftonden aen alomme doen verkondigen, uyrroe- pen, publicerenendeafHgeren, terplaetfedxr men gewoon is foodanige publicatie endf 3P* te doen: Laften ende beveelen voorts deRacdea ter Admiralïteyt, den AdvocatenFifcaeUmJ* gaders allen anderen Bevelhebberen , deie ]Γ Ordonnantie te achtervolgen, en doen aen volgen, procederende, en doende proces tegensdeContraventeursende Overtreder dien,. fonder eenige gratie, ooghluyckinRe, ._ fimulatie ofte verdragh, want Wy het mm dienfte van den Lande bevondenhebbenai y

DE Staten Generael derVereenighde Ne- I derlandcn, Allen den geenen die defen i fullen fien ofte hooren leien, Salut; 1)oen te weten: Alfoo Wy dagelijcks bevinden, dat niet jegenflaende Onfe iterative interdi&ien aen de refpe&ive Munt-meefters de- ièr Landen ( zedert eenige jaren herwaerdts , te meermalen, ende wel fpecialijck by Onfe Placa- ten van den fevenden Augufti fefticn honderdt een en tnegentigh, en in April feftien honderdt twc en tnegentigh vernieuwt ende gereaffigeert) gedaen} verfcheydene Munt-meefters defer Pro- vinciën noch komen te munten, felfs met Tas- werck, Schellingen, verre excederende den voet vandeStandt-penningen defer Landen, foo als uyt de dagelijcks op nieuws van de Munte ko- mende Schellingen klaerlijck kan werden gefien, waer mede des Gemeene Lands publique en par- ticuliere Comptoiren, door het ongeregelt ende overvloedigh munten van de felve verflechte Schellingen, werden overvuldtendebefwaerdt, fulcks dat men in betalinge van groote en merc- kelijckefommen by na geen ander Geldt fietge- bruycken ende verhandelen als de voorfz lichte Schellingen, in plaetfe dat men volgens de Pla- caten van den Lande", daer toe behoorde te ge- brnycken grove en ftercke Silvere Gelden , en de Payementen niet anders als tot kleyne vertie- ringe, entotpas-geldt, om van den anderen te geraecken noodigh zijn; waer door dan niet al- leen den S taet, nemaer oock de goede Ingezete- nen ten hooghften werden befchadight, de In- landrfche Negotie grootelijcks belemmert, ende vervolgens de Onderdanen defer Landen (voor- namentlijck in Koophandel beftaende) onbe- quaem maeckt, om eenigen Handel buyten 5s Lands te konnen drijven, welck ongemack en defordréWy dan beducht zijnde te meerder te fullen aengroeyen, door het inbrengen van on- gemunte Silvere Platen, geformeert omtrent den voetvandevoorfz Schellingen, omme daer op den Stempel op eenige Munten defer Landen ge- preeght te werden, contrarie aller Volckcren Recht, ende alle goede Munts-ordres, waer doorgefchapen foudc ftaen dengeheelen Staet, en deFinantie van dien, in de uy tterfte confufïe te geraecken, in casdaer tegen by Ons niet vigou- reufelijckwierdevoorfien. Soo Is't: DatWy de voorfz faeckeferieufelijck overwogen, ende daer op alvoorensgehoort endeingenomen heb- bende het advis der Raden en G enerael-meefters van de Munte, van intentie zijnde den ftaet van het Munt-werck wederom te herbrengen in vol-

behooren. Gegeven in den_Hage - on

den

jkomene ordre , ende de goede Ingezetenen te prajcaveren van alle verdere fchade en bederf, als mede's Lands Finantie in feeckerheyt te ftellen; goedt-gevonden hebben by defen Onfen Placate te verklaren, dat na het emaneren van defen On- fen Placate, allen muntflaghvan Schellingemop de refpedtivc Munten defer Vereenighde Neder- landen effeftivelijck en met'er daedt fal komen en moeten ceflèren, en dat ten dien eynde alle de Stempelen van dien, op den Eed van alle de refpedive Munts-bedienden, foo wel op de Pro-

Cachet van denStaet, de Paraphuryj^ HcetcPrfdèrc^cin(^fcyergid<«^

deSignaturevanOnfen Griffier, pligggfë

% vf. I

Was geparaphéert , S. « Ψ^(1^ Onder ftondt, Ter Ordonnantie van dtn^tj gemelde Heeren Staten Generael. ^. £ het F. Fmel. Zijnde op het fpatium ge ^ Cachet van haerHoogh Mog.op ew Ouwel, overdeckt met een Papieren 1 ^

-ocr page 693-

De Munt en Munterye betreffende.

6γ

natie en Ampüatie-Placaet, inhoudende ordres cp den cours

van 'vercheydeoor-

*m van Tayementen , in dato den 2 f, 'December 1691.

t

ν Staten van Hdllandt ende Weft Vries- D landt, Allen den geenen die defen fullen fien of e hooren lefen, Saluü T^oen te weten: AlfooWyna het emaneren 0nsplacaet op den cours van eenige Paye- VaW ten van den fes en twintighften September

refpeftive jaren, ende fulcks na dat in voegen als vooren inde voorfz refpeftive Provinciën begon- nenisjegensdenvoetgemunt te werden, geila- gen zijn,als mede de Schellingen fonder datum of defignarie van 't jaer, wanneer die zijn gemunt, hebbende defelve Figure of Beeltenis als de voor- gemelde Schellingen benedenden voet geilagen, en eyndehjckalle de Schellingen dieby Ons na- der met byvoeginge van een Beeldenaer, tot meerder elucidarie fullen weiden gedeiigneert, fullen werden gereduceerr , foo als Wy defel- ve reduceren by defen op vijf ftuy vers acht pen- ningen, in te gaen met den eerften April naeft- komende, op de verbeurte vande voorfchreve Schellingen , die hooger fullen werden uytge- geven ofte onrfangen -, ende foo het felve ter verfcherdget niet werdt ontdeckt, de waerde van dien, en boven dien noch viermael foo veel als de wa;'rdevandeuyfgegcyen ofontfangen fomme fal komen te importeren; en foo defelve geen fes guldens fal komen te bedra en, in plaers van het viervout, opeen veibeurte van vier en twintigh guldens voor de eerfte mael, voorde tweedemael op een dubbelde boete, en arbitrale ftraffe daer en boven. Dat de goede en ganghbare Schellingen, in Sackjensof anderfins door den anderen met de quadeverimenght, mede niet hooger als tegens vijf ftuy vers acht penningen fullen werden uyt- gegeven ende ontfangen, op poene als vooren, maer dat defelve gefepareert van den anderen, en iuicks volkomen kenbaer, haer ouden cours Pallen hebben. Wijders verbieden Wy wel exprefTelijck, dat niemandr fich fal hebben te vervorderen eenige vande hier boven-gefpecificeerde Parementen, of eenige andere Stuyvei s of Schellingen, bene- den den voet geilagen, of die noch beneden den v*.; et, of fonder confent of concurrentie van Ons fouJei. mogen werden geilagen, van buyten in defe Provincie in re brengen, op verbeurte van de felye, d'eene helft ten behoe e van den Aen- prenger, de%ndeïe helft ten behoeve van den Offiaerdiedecalangefaldoen, midtfgaders een boete van fes honden guldens, boven en bchal- ven de verbeurte \'an de Schuy ten, Wagens, Kar- ren qf Patrden, waer mede ibodanigc Pennin- genofPayementen, met kenniilè vande Schip- pers ofte Voerluyden ingebracht fullen zijn, in welckgevalfoodanige Schippers en Voerluyden noch met openbare geeiïèlinge fullen werden ge- ftrafD; doch indien buyten haer kenniflè eenige van de voorfz Payementen met hare Schepen, Wagens of Karren binnen defe Provincie moch- ten zijn gevoert, en fy fich met Eede komen te expurgeren, dat het felve buyten haer weten is gefchiedt, fullen defelve van de gemelde confis- catie van hunne Vaertuygen, Rytuygen en ver- dere ftraffe zijn geëximeert. Ende op dat de voorfz verboden Payementen des te beter mogen werden geweerdt, endeinge- bfacht werdendej achterhaelt, foo ordonneren en beveelen Wy aen alle SchippersendeVoerluy- den, by foo verre fy eenigh geit binnen defe Pro- vincie

1 ftleden»ondervonden hebben, dat noch vee 1 lVcrfchcyde foorten van Schellingen, med( aniJeJ]Vüetafwijckende3indefeProvinciewer- Jenuyrcegeven engedebitcert, die in 't voorfz PJacaecniet zijn gelpecificeert; dat mede onder λ felvcveelegevonden werden londer datum or defisnatie van het jaer wanneer die gcilagen zijn, ende dat in gevalle alle de Schellingen, een^e ja- ren herwaerds beneden den voet gemunt, niet te eeliick ende op een eenparige wijfe werden gere- ducecrr, daer door vcele desordres eninconve- nienten fouden konnen ontftaen ·, S o O I s'x : Dat Wydaer tegens willende voorfien, ende foo veel doenlijck een vaften voet op de voor fz redu - aieberamen,goedtgevondener:degerefolveert hebben Ons voorfz Placaet te renoveren, altere- ren en ampliercn, en vervolgens op nieuws te in- terdicerenenve bieden, gelijck Wy welexpref fclijck interdiceren en ν ei bieden by defen, dat geen Groninger Stuyvers, geilagen in de jaren lóoo., 1Ó91., endeinden loopenden jare 1Ó92. en die noch op dien voet, of fonder confenr ofte concurrentie van Ons geilagen fouden mogen werden, binnen defe Provincie meer cours ί uilen mogen hebben, op de veibeurte van de^voorfz Stuyvers voor de eerfte reys dat die by yemandt fullen werden uytgege ven, ofontfangen, of van dewaerdevandien, in gevalle het fëlve ter ver- fcherdaetnietwerdrontdeckt, en van het vier- vout dacr en boven j ende indiende fomrne van de voornoemde uytgegeven StuyvXers geen fes guldens komt te bedragen, inplaers van 't vier- vout een boete van vier en rwinngh guldens,voor derweede rcys op de veibeurte van d dubbelde boete, ende op poene van boven dien ai bitralijck te fullen werden geftrafc.

Ende ren reguarde vande Schellingen beneden v<pgeihgen, hebben Wy gocdrgevonden erfeTolveert, dat de reductie vande felve op

den en

vijf ftuyvers rwaelf penningen , in Ons voorfz I flf-jVan ^&R **es en twintighften September

ben d

itleden gemeldt, geen voortgangh fal heb- > er>voorrsgeordonneertengefl;atueerti or-

ormcen en flat ueren by defen, dat de Schellin- jjjj dle.m^e'derlandt gcflagen zijn in den jare • y'\ .roZcelant inden jare 168 f., tot Utrecht inoS'v^1'^ Vridlantinden feff fefe indeM          n Jaren ι68ί?·' \69&η8®&01& dejar tVanGr0ningenendeOmmelandenin dear? >84·' »<S8f.eni<Jpi., totZurphenin «nik? 9°'en l6i>i> totNimmegen'indeja- !% ίΆ686·' I<588> l68i>> tópo.cnde i68SJ fiUeventer in de jaren 1684, i«$8f,-, <*e jaren *ti) l Ö9°' en 1691 · r tot Campen in Zwolini - ' m9-> 1690. en 1Ó91., tot

»radrs M>, ..... uu>'» iuyo. en 1091., in c *lidtfMfkntnan,Groningen in den jare 1601

e

»rs alle de Schellingen dienade v

/oorfz

-ocr page 694-

Placaten. 6. Boeck. 6. Tit.

6ã:

anders jegens defelve by wegen van 'confif · gelijck jegens de Payementen , die tmSffi Verbodt werden ingebracht, geprocedeerd

vincie komen te brengen, 't felve aenftonds aen den Officier van de Plaets, daer het felve fal wer- den aengebracht, bekent te maecken} ende indien bevonden werdt daer onder verboden Payemen- ten te zijn, foo begeeren Wy, dat de voornoem- de Schippers en Voerluyden van defelve genieten fullen de helft vande voorfz ingebrachte Paye- menten, wefende de portie van den Aenbrenger, doch in gebreecke bly vende de voorfz bekendt- maeckin ge te doen, fullen defelve daer over naer rigeurvan defen Onfen Placate, boven de ver- beurte van de voorfz Schuy ten, Wagens of Kar- ren, met openbare geeflèlinge werden geftraft. Doch cjewijle veel Ingezetenen van defe Pro- vincie Renten en Intereflen , midtsgaders uyt- ftaendefchulden hebben te ontfangen in andere Provinciën, foo hebben Wy goedtgevonden acn defelve vryheydt te geven, om onder béhoor- lijckPafport, by de Magiftraet hunner Domici- lie , aen defelve buyten hare kotten te verkenen, innehoudende de begrootinge vande fomme, in te brengen de Schellingen, die ter dier faecke hebben on tfangen·, doch fullen defelve, ingeval- Ie fy die Schellingen buyten hareWoon-plaetfe ophunwederkomft binnen defe Provincie fou- den willenloiTen, gehouden zijn deingebrach- te Schellingen aen den Ofikieraldaer aen te ge- ven, met vertooningh van hun Poiport, en fal den gemelden Officier in dorfo van't voorfz Paf- portaenteeckenen, hoe veel Schellingen op hét bovengemelde Pafport binnen defe Provincie fal vvefeningebracht, Welckgeindorfeert Pafport fy binnen vier en twintigh uyren na hare te rugge- komft, in de Plaets daer fy woonachtigh zijn, aen den Officier aldaer fullen overleveren ■, edoch, in gevalle defelve de voorfz Schellingen dirc&eli jk fullen overbrengen, enloflen terplaetfe daer fy woonachtigh zijn, fullen fy mogen voliTacnmet het overleveren van't voorfzPafportacnden Of- ficier aldaer, ende fullen de felve Schellingen niet anders mogen uy tgeven, als volgens de prijs hier vooren gemeldt, op pcene, dat die van des te doen in gebreecke blijven, of contrarie komen te doen, als Contraventcurs van defen Onfen Placate ful- len gecorrigcert ende gemul&eert werden met de boetens en ftraffen hier boven jegens het inbren- gen van de voorfz Payementen, en het uy tgeven vande voorfz Schellingen, hooger als de voor- geftelde prijs geftatueert. Ende op dat uy t de Provinciën geen Payemen- ten beneden den voet mogen werden ingebracht, onder pretext dat die gedeftineert zijn voor het ComptoirGenerael, om te dienen tot betalinge vande quote van d'een ofd'andere Provincie, ful- len defelve niet anders mogen werden ingebragt, als door een publicqPerfoon, en infacken, ver- zegelt met het Zegel van de Provincie voorreec- keningh van dewelcke die werden gefonden, of anderlinsdoordeCommifen vanden Ontfanger Generael vande Unie felfs ·, ende wat aenlanght het refort vande Generalitey t, dat de voorfchre- ve Payementen daer uyt mede niet als in facken, verzegelt met het Cachet van de Ontfangers, Rentmeefters ende andere, die defelve aen het Comptoir Generael moeten brengen of verfchul- dightzijn, of anders door devoorfchreveCom- mifen fullen mogen werden ingebracht, ofte fal

den

Ende fal het felve oock plaets hebben guarde van het geldt dat door deië Provincie li werden verfonden, ten behoeve van de Ìûê Hebben voorts mede wel expreflèlijck Ì

terdiceert en verboden, interdiceren

en verbie.

denmids defen alle Ontfangers, Rentmeefte en hare Commifen,Gaermeefters vande Vern ý dingen, Pachters en hunne Collefteurs, midtÏÏ" ders alle andere, dieeenige publicque ñåççß* gen ontfangen ofte adminiftreren, geen groot Geldt voor kleyn te verwifielen , noch eenicrh opgeldt te geven, ofte ontfangen, ofdaerover eenigh bedingh te maecken, op pcene datcon. trarie't felve komende te doen, verklaert fullen werden infaem endeinhabil, vervallen van hacr Fun&ien ende Bedieningen, en daer en boven gemuliteertmet een boete van het triplumvan't verwiilelde, de helft te appliceren ten behoeve van den Officier die de calange fal doen, endede wederhelft ten behoeve van den Denunciateur wiens naem (des begeerende) fal werden gefe- cretcert. Ende om Ons oogmerek daer omtrent te meer tebereyeken, ordonneren ende laftenWyOnfe Gecommitteerde Raeden, om Onfen Ontfan- ger Generael, midtigaders de Rentmeeitersvan OnfeDomeynen , daer op fpecialijck te beëdi- gen , gelijck Wy mede laften en ordonneren Bur- g( rmeefteren ende Regeerders van de refpeftive' Steden, midtfgaders Schouten en Gerechten van de Dorpen , alle Ontfangers , Rentmeefters, Commifen,Gaerders van Verpondingen,Pach- ters, Collecleurs, en alle andere die eenigepu- plique penningen ontfangen, ende onder hare Jurisdictie woonachtigh zijn, onder den voorfz Eed te brengen. Ende fullen de Solliciteurs vande Militie,iraen· de op de repartitie van defe Provincie, aen de voorfz ordres en ñcenaliteyten, foo welalsdege- melde Ontfangers en Rentmeefters fubjeft zijn» ende tot dien eynde mede werden beëdight:: En fullen de voorfz Solliciteurs aen de MüitieW bedienen, eenige betalinge doende, dejovtn· gemelde Schellingen niet hooger mogéfi ^ reeckenenalstegensdewaerde, opdewelcKe by Ons werden gefteldt, alwaer het datde voor- fchreveMilkie buyten defe Provincie ÜøÔ fen, op de poene daer jegens hier voorengeu - tueert.                                       „V'iti Uif- Verbieden mede wel expreflèlijck alle ^ fiers, Jooden, en alle andere, hergaenopi^ ken aen de Huyfen, of op eenige publiqu" . fen of Straten, en het venten van eenige pc gen aen de Muntmeefters, op de verbeurL driemael foo veelals't vcrwifleldefalimp^ 0 ende een boete van feshonderdt g^de"Sy0ürdc boven voor de eerfte, en arbitrale ftrarre^ tweede reys dat daer van fullen werden | ceert.                                                      <% k0eten Ende fullen die geene die de voor æ niet fullen konnen voldoen , daeroveru^^r^ baregeeitelinge werden geftrafr, J" ^Ñß1 ge- geval den Officier die de calange w. W |^

-ocr page 695-

De Munt en Munterye betreffende.

673

defen alomme gepubliceert en geaffigeert ial wer- den daer men gewoon is publicatie ende affixie te doen. Gedaen in den Hage onder hetKJeyne Zegel vanden Lande den vijf en twintighften De- cember feftien hondert twee en tnegentigh. Ojrl·· derftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. En- de was geteeckent. Simon van Beaumont.

n op wiens pourfuite aen foodanige Con- daefii reurseencorporeleftrafFeopgeleghtis, by rrau ren Gecommitteerde Raeden totencou- d rtf^en remuneratie werden toegevoeght raSSondertguldenS.             , . V3ffSeteneynde niemandthicr van ignorantie f ,3c konnen pretenderen, begeeren Wy dat

mjMot&inge ende Munt-Beeldenaer, van de Edele Groot Mog. Heeren Staten van Hollandt ende Wefl-Vriefiandt, in dato den veertienden Januarii 169$.

lingen fondereenvifibelendatum, ofte defigna- tie van't jaer, wanneer die zijn gemunt, heb- bende defelve Figuur of Beeltenis van een van de Schellingen , inde voorfz Beeldenaer aengewe- fen, in gevolgeyan Onfen Placate van den vijf en twintighften December laetftleden,fullen wer- den gereduceert op vijf ftuy vers acht penningen, integaenmet den eerften April naeftkomendei ende dat een yederin het ontfangen, uytgeven en inbrengen van defelve in defe Provincie, fich falheb'ben te gedragen na den voorfchreven Pla- cate, op pcenein het ièlve breeder geëxpreifèert. Ende op dat voorts een yegelijckdiehetaen- gaen fal, f oude konnen weten waer na haer defen aengaende fouden hebben tereguleeren, foo be- geeren Wy dat defen alomme gepubliceert en ge- affigeert fal werden daer hetbehoordt, en te ge- fchieden gebruyckelijck is, Gedaen in den Ha- ge onder het Kleyne Zegel van den Lande, den veertienden Januarii feftien hondert drie en tne- gentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van  fan- mont.

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen je- penwoordigen fullen fien ofte hooren lefen, Salut; º)oen te weten: Dat Wy tot informatie van Onfe Ingezetenen ende Onderdanen, omtrent de Schellingen, dieeeni- geiaren hervvaerdts beneden den geftatueerden voetenvaleurgeflagen zijn, doordeRaeden <Se- nerael-Meefters van de Munten defer Landen, van de voorfz Schellingen hebben doen maecken en formeren den MUNT-BEELDENAER, Gelijck hier nevens is geinfereert; Wyders, datWygoedtgevonden hebben al- le de voorfz Onfe Ingezetenen en Onderdanen by defen bekendt te maecken, en te waerfchou- wen, dat alle de voorfz Schellingen inden boven- ftaenden Beeldenaer uytgedruckt, midtfgaders allediegeene, die na de reipedtive jaren, daer innegemeldt, geflagenzijn; alsmede de Schel-

Placaet tegens het inkomen en debiteren van een Groninger Ouyty als mede ongemunte Kopere Viaetjens, in dato den een en twintighflen Februarii 169$.

DE Staten Generaelder Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, S á l õ ô j 'Doen te weten : Alfoo Wy in ervarin- gcgckomen zijn, dat eengroote quantiteyt ko- percrlaetjens, bequaem om Duyten van te mun- en,vanHamburgh komende, vantijdttottijdt nnen defe Landen werden ingebracht, dewelc- S? ñ gemunt werdende met het Wapen jjXr ™incie van Stadtende Lande, volgens onalgUyre—r onder aen gedruckt, en ten deele teert Ãç[°ç(1åà de Gemeente werden gedebi' dat 'm U^f8even»en daer uv c te wach ten ftaet, vookcgeVk· daer teSens niet tijdelijck werdt Keaturf \ilnnenkortendenSraC,: met foodani- Ïs4 ^""tenftaetopgevulttewerdenjS o o komen ïïrt! omi,oodamgenquaedtvoorte Va* de vonrf! if ve.rder^brengen en uytgeven göedteJn ë ,a ecJens en Duyten te ftuy ten, DuyteSden bben de V00rfz P,aetJens en ^verklare Creren' voor verbeurt en Billiocn Ver^urten Rmi00 als Wy defelve decriercn voor bicdende* , en verklaren midts defen: Ver-

ven ofte ontfangen, opde verbeurte van defel- ve Koopere Plaetjens of Duyten, en tien ftuy- vers daer en boven voor yeder ftuck, van de gee- ne dewelcke hierna uytgegeven ofte ontfangen fouden mogen werden, ende dat foo wel ten lafte van den Ontfanger, als van den Uytgever, yder in fijn geheel. Ende op dat de goede Ingezete- nen voortaen te beter regens de invoeringe en het opbrengen van de voorfchreve Plaetjens mogen wefen bevrijdt, foo interdiceren en verbieden Wy mede by defen het inbrengen van de voorfz Kopere Plaetjens of D uy ten in dèfe Vereenighde Nederlanden , Geaflocieerde Landtfehappen, Steden en Leden van dien, 'tzy inTonriekens, Mandekens, Packjens, ofanderfins, op pcene, dat de Inbrengers daer van kennifïe hebbende, boven de voorfz boeren arbitralijck fullen wer- dengeftraft, ende fullen die geene, aen wiendc voorfzPlaetjes of Duyten fullen werden gefon- denofbeftelt, gehoudenzijn'tfelvebinnen vier en twintigh uyren aen den Officier van hare Woon-plaetfe aen te geven, op pcene als voo-f ren.                                             < Ende op dat hier van niemant eenige ignoran- tie kome te pretenderen, ontbieden en verfoei

ofDu

ooriz P'aetjens meeruyt tegc-

IV of

EEI,

gevandien,

Nnnn                    ken*

-ocr page 696-

Placaten. 6. Boeck. 6. Tit.

674

'Does , vt. Onder ftondt, Ter Ord

ken Wy de Heeren S taten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden, en Gedeputeerde Sta- ten van de refpedtive Provinciën , en alle andere Jufticieren en Officieren vanden felvenLande, defen Onfen Placate alomme daer fulcks gewoon is gedaen te werden, te doen publiceren en affi- gcrennabehooren. Aldus gedaenendegearre- iteert ter Vergaderinge van de hooghft-gemelde Heeren Staten Generael, in den Hage den een en twintighften Februarii feftien hondcrdt drie en en tnegentigh. Was geparapheert, J. ν ander

e

van de felve. Geteeckent,

^•%f/> Zijnde

op 'tfpatium gedruckt het Cachet van »,..... hooghftgemeldc haer Hoogh Mog. op een ro

den Ouwel, overdeckt met een PapiereivRuyte

Waerfchouwinge, alle Schellingen heneden den voet geflagen, niet hoogeruyttemk als ιοί vijfen een halvefiuyuer-, in datden achtflen April 1693.

redres van het verval in de Munten defer Landen entöt voorkominge van verdere desordres daer omtrent, het voorfchreve Placaet ftriftelijck te doen obferveren en nakomen, en de ftraffen ca poelen daer inne vermelt,rigoureufelijck tedoen executeren , fèn eynde alle ende een yegelijck, die't felve fou de mogen aengaen, fich daermer moge reguleren, en van fchade verhoeden. Be- gerende dat defen gepubliceert ende geaffigeerc ial werden daer het behoort, ende tegefchieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Hage , onder het Kleyne Zegel van den Lande, denachtftcn April ieftien hondert drie en tnegentigh. On- der ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent,' Simon van Beaumont.

DES taten van Hollandt ende W eft - Vries- landt, Allen den geeiiendie defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salutj 'Doen te weten: Dat Wy^ tot narichtin- ge en informatie van Onfe goede Ingezetenen ende Onderdanen, goedtgevonden hebben alle de fdveby defen tewaerfchouwen enbekendtte. maecken , dat Wy, onaengefien den rijdt by OnsPlacaet van den vijf en twintighften Decem- ber lactftleden, tot het ingaen ofte aenvangh ne- men van de redu&ie van de Schellingen, beneden den voet geflagen, op vijf ftuyvers en achtpen- ningen, met den eerften defer loopende Maent is komen te expireren, de voorfchreve Schellin- gen van die tijdt afhouden voor gereduceert, en

dat Wy volftandigh gerefolveert zijn, tot het

Flacaet van de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael, wegens de gerekmrk Schellingen, in date den tienden April 165? 3. gevonden hebben te ordonneren en ftatuercnjioo als Wy ordonneren en ftatueren by defen, datde Schellingen, die in Gelderlandt geflagen zijnin denjare 1691., inZeelantindenjare 168 ƒ.,.tot Utrecht in den jare 1691., in Vrieflantin den jare

j

ïö82.,inOver-Yitelindejaren 16890 io9<J.>en 1691., in de Munt van Groningen enOmmelan· den inde jaren 1684., 168 f.en 1691-> tot Zutpheii inde jaren 1690.cn 1691., tot Nimmegen inde ja- ren tóS?., 1686., 1688., 16890 ιψ™7 1691.3 tot Deventer in de jaren 1684.) w 1688., 1Ó89., 1690. en 1691., totCampen" de jaren 1686., 1689. , 1690. en «&·< ™ï Zwol in de jaren 1689., 1690. en ι^ρΐ» »< Stadts Munt van Groningen in denjare W \ midtfgaders alle de Schellingen &cnff~y. refpeaivéjaren geflagen zijn, als mede W™* lingen fonder datum of defignanevan BgPg watineet die gemunt zijn, hebbeiïde dele, ^ gure of Èèekenis &§ de voor-gemelde sw ^ gëh beneden den voet geflagen, en voorts Schellingen die by Ons nader met T?^, vaticénBeeldenaer ,'fulkn werden &Φ&6& fullen^e-den gereduceert, ^.^"^acht dueeert werden mits defen op vjj?*a^$0 penningen , in te gaen met ae pup» . _ ^ei· op de verbeurte van alle de vooric'Άΐ σ&!& lingen, die höoger Tullen eerden Wè*m ofte onffangen ■, ende foo het ielye ,ien,en daetnier'werdtontdèckt, dewaferciev* ^

den , foo Provinciale als Rijcks-munten, zijn ge- flagen, en onder de goede Ingezetenen werden gcdebitcert en uyrgcgeven verfcheyden foorten vanPayementen, en fpecialijck Schellingen, in hare alloye ende gehalte veel afwij eken de vanden voet, waer op|lie by de Placaten van den Lande zijn gcftelt en geconftitueert, en genoegfaem in alle de refpecKve Provinciën goedgevonden is, om te redreilèren de ongeregeltheyt, hier door inhetwerekvande Munteningekroopen, ende voor te komen het verder verval, midtfgaders de fchade ende het nadeel dat meerder foude wer- den veroorfaeckt, in gevalle foodanige onder den gefteldèn vèet geflagen Payementen voor goede, ende ais in alfóy ende gehalte, conform de confti- f utiegeilagen zijnde, in betalinge langer werden1 üytgegëvWi, dë voorfchreve Payementen, ende ipècialijdÏC1 "<de^ Schellingen, te reduceren op vijf cneen-halye ftuyver; ende het vervolgens ten nobghitêhhöödighis, dat in defen een gèmee- nen enifé eenpari Keft voet werdt gehouden,- om wegh té nemen ae dhgémacken en incongrüirey- ten, die fouden moeten volgen uyt den verfchey- den cbtrrs vande Payerhënten ende Schellingen binnen dèfe Landen, Sóo Is't : Dat Wy goet

-ocr page 697-

De Munt en Munterye betreffende.

675

preflêlijck by defen aen alle Ontfangers, Rent- meefters,en hare Commifen, Pachters ende Col- lefteurs, midrsgaders alle andere, die eenige pu- blicque penningen ontfangen ofte adminiftre^ ren, geen groot Geldt voor kleyn te verwiflè- len, noch eenigh opgeldt te geven, ofte ontfan- gen, of daer over eenigh bedingh te maecken, op poene dat contrarie't felve komende te doen, verklaertfullen werden infaern ende inhabil, ver- vallen van haerFuncÜenende Bedieningen, en daer en boven gemul&eertmeteen boete van het triplumvan'tverwiflèlde, de helft te appliceren ten behoeve van den Officier die de calange fal doen, ende de wederhelft ten behoeve van den Denunciateur,wiensnaem (desbegcerende) fai werden gefecreteert. Ende op dat Ons ooghmerek hier omtrent to· beter magh werden bereyekt, fullen de Ontfan- gers , foo generaleals particuliere, midtfgaders deRentmeefters, Commifen, Gaerders van de Verpondingen,Pachters, CollecTeurs, en allen andere die eenige puplique penningen ontfan- gen, hier op fpecialijcken werden beèdight, en aen haer den Eedt afgenomen by de refpe&ive Overheden en Magiftraten, onder wekkers Ju- risdictie fy woonachtigh zijn. Dat oock de Solliciteurs vande Militie, aen de voorfzordresenpoenaliteyten, foo wel als de ge- melde Ontfangers en Rentmeeirers, fubjeif. ful- * len weien·, ende dat de voorfz Solliciteurs aen de Militie, die fy bedienen, eenige betalinge doen- de, de bovengemelde Payementen en Schellin- gen niet hooger mogen aenreeckenen als tegens de waerde, waer op aie by defen zijn gofjeldt, al- waer het dat de voorfchreve Militie buyten het reffort van defen Staet mogte wefen, op de ροε- nedaer jegens hier vporengeftatueert. Verbiedende oock wel expreifelijck alleKaf- flers, Jooden, en alle andere, hetgaenopfoe- ken aen de Huyfen, of op eenige publiquc Plaer^ fen of Straten, en het venten van eenige pennin- gen aen de Muntmeefters, op de verbeurte van driemael foo veel als't verwiiïelde fal importeren, ende een boete van fes honderdt guldens daer en boven voor de eerfte, en arbitrale ftraffe voor de tweede reys dat daer van fullen werden geconvin- ceert. Ende fullen die geene die de voorfz boeten niet fullen konnen voldoen , daer over by open- bare geeilèlinge werden geftraft, endefalin dat geval den Officier die de calange fal hebben ge- daen,enopwienspourfuiteaen foodanige Con- traventeurs een corporele ftraffe opgeleydt is, van wegen het gemeeneLaridt, tot encouragement enremuneratie, werden bctaeldt een fomme van iès hondert guldens. Ende ten eynde deièn OnfenPIacare te beter moge werden onderhouden , foo ordonneren Wy by defen Onfen Ontfanger Generael, als me- de alle Ontfangers van de refpeftive Provinciën, midtfgaders der fel ver Commifen en Clercquen, nevens alle ColIecTreurs, Pachters en comptabele Perfoonen van den Lande, haer na den inhoude van defen Onfen Placate ftriftelijck te reguleren, op de poenen daer inne vermeldt: Laftende On- fe Officieren van de Jiiftitie, midtfgadersdeRa- denen Generael-meefters van deMunte, op de Nnnn 2                 Over-

dien noch viermael foo veel als de waerde ^de uytgegeven of ontfangen fomme fal be- vafl n, en foo defelve geen fes guldens fal ko- i0°n?e bedragen, in plaers van het viervout, op 1 verbeurte van vier en twintigh guldens voor j ritemael» voordetweedemael op een dub- I C|de boete, en arbitrale ftraffe daer en boven. Dat de goede en ganghbare Schellingen, in f vieiis of anderfins door den anderen met de ouadevermenght, mede niet hooger als tegens Jjjfftuyvers en acht penningen fullen mogen werden uyrgegeven ende ontfangen , oppcene alsvooren, maer dat defelve gefepareert van den anderen, en fukks volkomen kenbaer, haerou- den cours fullen hebben. Dat oock de Cleeffche, en alle andere Vreem- de of Uytheemfche Stuyvers , geilagen op de Munten buytendefe Landen , alsmededeStuy- vers tot De venter geilagen, indenjare 1691., en tot Groningen in de jaren 1690., 1691. en 1692. endaernaer, rnitfgaders alle andere Stuy vers,die op gelijcken voet mochten Werden geilagen, ful- len werden gereduceert, foo als defelve gered u- ceertwerdenmidts defen, op een halve ftuyver of achtpenningen; en dat infgelijcks alle Vreem- de en Uytheemfche Duyten, die voor defen zijn gebillioeneert, fullen werden gereduceert, foo als die gereduceert werden by defen, op de helfte ofte een penningh ·, ende dat niemandt defelve Stuyvers of Duyten hooger als hier vooren is ver- meldt, fal mogen uytgeven ofte ontfangen, op de verbeurte vande ontfangen ende uy tgegevene Duyten en Stuyvers, en daer en boven tien ftuy- vers opyderftuck van de voorfz Duyten, die bo- ven devoorfchreve waerde fullen werden uytge- geven ofte ontfangen, ende het viervout van de waerde der voorfchreve Stuyvers ·, ende indien de fomme van de uytgegeven Stuyvers geen fes guldenskomtte beloopen, in plaetfevan 'c vier- vout , een boete van vier en twintigh guldens, al- les voor de eerltereyfe , en voor de tweede reyfe op de verbeurte van de dubbelde boete, ende op poene van boven dien arbitralijck te fullen wer- den geftraft. Wijders verbieden en interdicerenWy» dat niemandt iich fal hebben te vervorderen eenige van de voorfz Stuy vers of Duyten, inde refpedti- veftovincicn,» ofte uytdeeene Provincie in de anaere te brengen, op verbeurte van de felve «uyvers en Duyten, d'eene helft voor den Aen- lenfr' ern de andere helft voor den Officier die hoSange 1 doen' mit%aders een boete van fes te van ? Ψ, »boven en behalven de verbeur- vvaermerrUyten,WaSens,KarrenenPaerden, kenmïr f°odanige Stuyvers of Duyten, met brachtï Jande Schippers ofte Voerluyden inge-

1

u· iïeeifefinrS °h Voerl"yden no'ch met openbare Ife^.wil geftraft, doch indien versofn,erkenniire eenige van de voOrfzStuy- WnnUytfninec hare Schepen, Wagens ofte mctEedii!:htenwerdeningebracht, en iy fich buytenhJ.r°men te exPurgercn , dat het felve van de confi?eten 1S gefchie&, fullen de felve ^^env rTX^nne7af tuygenenRy- ^oorrs inS7 itraffe wefen bevnjr. «terdicerenenverbieden Wy wel ex-

-ocr page 698-

Placateü. 6. Boeck. 6. Tit.

6j6

alfooWyfulckstendienftevandenLande^ van de goede Ingezetenen van dien bevn 3

Overtreders van dien fcherp reguard tenemen, en defelve fonderdilay, diffimulatieofte conni- ventietecalangeren. Endeopdatniemant hier van eenigeignoran- tie en hebbe te pretenderen, ontbieden en ver- foecken Wy de Heeren Staten , Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de refpe&ive Provinciën, en alle an- dere Jufticieren ende Officieren van den felven Lande, defen Onfen Placate aenftonds te doen publiceren en affigeren , ter plactfedaer men ge- woon is foodanige publicatie en affixie te doen.

en

hebben alfoo te behooren. Ald»«Wj

Aldus eedaen ρ α gearrefteertterVergaderingevandehooghü"; melde Heeren Staten Generael, in den Hap J tienden April ^menhondertdrieenmegeS Was geparapheert, J. vander TDoes.vt ff derftondt, Ter Ordonnantie vandcfelve c teeckent, F.Fagel. Zijnde;ophetfpariim» druckt het Cachet van hoogh-gemelde Η Staten, op een rooden Ouwel, oyerdcclct? een Papieren Ruyte.                                  et

ÏVaerjchouwinge en Munt-beeldenaer vande HooghJïdogende Heeren Staten Generad der Vereenighde Nederlanden, in date den tienden April \ 69 3.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden} Allen den geenen die defen fulleniienoftehoorenlefen , Salutj 'Ώ oen te weten : Dat Wy totinformatie van de Ingezetenen defer Landen, omtrent de Schellingen, de welcke zederdt eenige jaren herwaerts, beneden den geftatueerden voet en valeurzijngeilagen, ende by Onfen Placate van dato defes gereduceert, hebben doen maecken den MUNT-BEELDENAER, Gelijck de felve hier vooren wegens de Edele Groot Mog. Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieilandt op Fol.673. ftaet gcinfereert. Ende dat Wy dienvolgendc goedtgevonden hebben alle ende eenyegelijck dien 'het aengaen magh, midts defen bekendt te maecken ende te waerfchouwen, dat alle de Schellingen, in den boven ftaenden Beeldenaer uytgedruckt, rnidts- gaders alle die geene, die na de refpeétive jaren, daerinnegemeldt, geilagen, alsmede deSchel- lingen fonder een vifibelen datum, ofte defigna-

tievanhetjaer, wanneer die zijn gemunt, heb- bendedefelveFiguyr ofBeeltenisvaneenvande" Schellingen, indevoorfchreve Beeldenaeraen- gewefen, in gevolge vanden voorgemeldenOn- fen Placate, van huyden dato defes, zijn gere- duceert op vijf ftuyvers acht penningen, in te gaen met de publicatie vanden voorfz Onfen Pla- cate , waer na een yeder in het ontfangen en uyt- geven van defelve hem fal hebben te reguleren, op de poenen in den voorfchreven Onfen Placate geëxpreffeert. Ende op dat een yegelijckmagh weten waer naer hem defen aengaende te regule- ren , fal defen alomme werden gepublicecrt en. geaffigeertterplaetfealwaer men gewoon is foo- danige publicatie en affixie te doen. Aldus ge- daen ende gearrefteert inde Vergaderinge van de hooghft-gemelde Heeren Staten Generael,inden Hage den tienden April, feftien hondert drieën tnegentigh. Was geparapheert, J. van der T>oeS) vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent > F. Fagel. Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van de meer- hooghftgemelde Heeren Staten Generael, op een rooden Ouwel» overdeckt met een Papieren Ruyte.

Publicatie3 wegenshetjtempelen van den Acht en twintigh fiujvers Penning, in dato den achttienden April 1693.

ftempelen, eene ftuyver van de honderdtftucks daer van afgehouden en gekort fal werden. Voorts alle ende eenyegelijck te verbieden, na de publicatie defes, eenige Acht en twintig ftuy- vers penningen, buyten defe Provincie geilagen» binnen defelve in te brengen, op den voet, wijle» ende ftraffen, in Ons Placaet van de reduftievan de Schellingen, van den vijf en twintighfteu de- cember laetftleden , geèxpreflêert: V oortsteua- tueren, datniemandt fal vermogen eenige fli| entwintigh ftuyvers Penningen? na °at?J^Jc gemelde publicatie defes, metfijn ^fm^a. weten ingebracht, fal vermogen te doenf ^ conneren, op poene, als jegens hetmbreng de voorfz Acht en twintigh ftuy wWtgggg hier vooren ter neder gefteldt is, en darm eenigefufpicie, die gecnediede vooxlz*. twintigh ftuyvers Penningen fullen ™ ^ pom9onneren, gehouden lullen 1 eici a ^tc van, des gerequireert werdende, nm ^c expurgcren*

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien, ofte hooren lefen, S α t> υ τ -, T>oen te weten \ Dat by Ons ondervon- den zijnde, dat de Acht en twintig ftuyvers Pen- ningen wel meeft van den ouden voet komen te devieren, daeromme goedtgevonden hebben de Ingezetenen defer Landen by defen wel exprefiè- lijck te gelaften ende te ordonneren, om binnen den tijdt van fes Weecken alle hare Acht en twin- tigh ftuyvers Penningen te brengen ten Comp- toire vande GemeeneMiddelenj onder dewelcke defelve reforteren en woonachtigh zijn > en al- hier in den Hage en Haegh-Ambacht, aen Ons Comptoir-Generael » hetbewindtvandenOnt- fanger Generael Mr. Cornelisvan Aerjfen aen- fcevoolen, omaldaer daer vooren andere pennin- gen t of wel gepoinc, onrieerde Acht en twintigh ftuyvers Penningen te ontfangen, midtsdatvoor utrecht yan het veorfchreve poin^onneren en

-ocr page 699-

De Munt en Munterye betreffende.

kelijck is. Gedaen in den Hage onder het Kley- ne Zegel van den Lande , 'den 18. April 1693. Onder itondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteeckent, Simon van Beaumont.

c \r oo dat niemandt hier van ignorantie fou- J ffnIpretenderen, ίοο begeercn Wy dat SalommegcpubUceertengeaffigeertfalwer- f daerhetbehoort, en te gefchiedengebruyc-

den

^ uf f 'yhlicatie wegens het *voorg<aendejubjéé$ ^ in dato den twintighflen Mey fes- tienhondeTtdrieentnegentigh. E Staten van Hollandt ende Weft-Vries-  authoriferen, die defelve Acht en t wintigh ftuy- D landt, Allen den geenen die defen fullen   rersPenningen op dengcfetten daghoftedagen fienoftehoorenlefcn, SALUTjiDif»   overneemt, die vervolgens defelve fal moeten ^„nittfiti · DatWvnavooreaendedcli-   overbrengen ten gemeldenComptoire van dege-

meene Middelen, ofre aen de.voorfchreve Bur- germeefteren en Regeerders van de gemelde Ste- den, daer, als voorfz is, geene Comptoiren van de voorfchreve Gemeene Middelen zijn, en daer onder fv, ten aenfien van de Diftriclen van de Verpachtinge gehoorein ende dat de voorfchre- ve Schouten ende Gerechten, of hare Geautho- rifeerdens, de voorfz Opgezetenen weder ter handen fullen moeten ftellen gelijcke fommen, als die fyvan de voorfz Ontfangers, of de voor- fchreve Steden fullen hebben ontfangen, fonder dat by de particuliere Opgezetenen daer voor yets fal werden betaelt, als het ordinaris Stempel - geldt. Ende op dat een yeder die het aengaen fal Van Onfë goede meyninge en begeerte defen aen- gaende fouden wefen geinformeert, foo begee- ren Wy, dat defen alomme verkondight en ge- affigeert fal werden daer het behoedt, ende rege- ièhieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Ha- ge , onder het Kleyne Zegel van den Lande, de- fen rwintighften Mey feftien hondert drie en tne- gentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie V3n de Staten. Ende was geteeckent, Simm van Beaumont.

heratic goedegevonden en gedeclareert hebben, vinden goedt en declareren by defen, dat alle de Achtentwintigh ftuyvers Penningen, geenuyt- ecfondert, iullen werden gepomconneert, en dat daer toe alomme op de Comptoiren fal wer- den gevaceert tot den vijftienden Junii toeko- mende, ende langer niet> ende dat nadeneeï- lknjuuüaenftaende5geene ongeftempelde Acht en twinrigh.ftuyvcrs Penningen fullen mogen werden ontfangen of uytgegeven, op de verbeur- te vande niet geftempelde Acht en twintig ftuy- verspenningen. Voorts de Schouten ende Gerechten van de Dorpen by defen tegclaften ende te ordonneren, foodanigeordres te (tellen, ende die voorfienin- ge tedoen, dat deOpgezetenen^ldaerde Acht en twintigh iluyvers Penningen , die fy onder Jiaerfouden mogen hebben, fullen moeten bren- gen aen de Comptoiren van de Gemeene Midde- len, onder welckers DiftricT: van Verpachtinge dicréforteren, ofte aen Β urgermeefteren en Re- geerders νψ de Steden, «binnen dewelcke geen Comptoiren van de Gemeene Middelen zijn, om aldaer geftempelt te werden , of dat de voorfz Schoutenen Gerechten yemandt fullen moeten

Waerjchoumnge van de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael, op het poinconne- ren van den Acht en twintighfiuy vers Tenningh, in dato den tlfden November 1693.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- i dcrianden, Allen den geenen die defen fulleniicnoftehoorenlefen, SalüT; 'Doen te weten: Dat Wy om goede re- denen j Ons daer toe moverende, goedrgevon- denhebbenteordonneren en'ftatueren, foo als wy ordonneren en ftatueren by defen, dat alle Achtentwintig ftuyvers Penningen iullen moe- ten werden geftempelt ofte gepoineonneert met f Πλ r ι van de Generaliteyt, daer op ge- vf üen2l wefen een Bos met feven Pijlen > dat dlnw0rfchrevc ftempelinge fal moeten gefehie- enomnenden tijdt van vier weeckennadepu- dac tl £ Welcke Publicatie fal werden gc- λ,Λ' ^gehouden wevden gedaen re zijn, op Niea ςη·7η de aenftaende maent December, lende ^ dat voor*chreve ftempelinge ful- Wh^ Sefchieden buyten koften van het ent ■' enr°tlaftevandie geene, die haer Acht Ntteïf κ UyverspenninScn begeeren geftem- lïillcnk 1 n' dci*elvcvan yeder hondert ftueks der nur,^ - en ecnc ftuyver, en meerder en min- ^lenen?ltCytnaadvcnant·- Datten dien eynde ' gnaeecnyegelijck van de Ingezetenen de-

ler Landen, binnen den voorgemelden tijdt van vier weecken naer de publicatie dcies, alle hare Achten twintigh ftuy vers penningen fullen moe- ten brengen ten Comptoire van de Gemeene Middelen, ofte alhier inden Hage, ten Comp- toire van denOntfanger Generael de Jonge van Elleméët, om daer voor andere Penningen, ofte wel geftempelde, of gepoincjonneerde Acht ert tv*n~ttigh ftuy vers Penningen re ontfangen, ende dat ha den voorfz tijdt van vier weéckeri, na pu- blicatie defes, geen ongeftempe 1de Acht en twin- tigh ftuy vers Penningen meer fullen mogen wer- den uytgegeven, op de verbeurte van de ontfan- gen ofte uytgegeven Acht eri twintigh ftuy vers Penningen ·, ende dat naer den vporiz tijdt oock geen Acht en twintigh ftuy vérs penningen meer fullen mogen werden geftempelt, op poene Van de Doodt: Ende voor foo veel acngaet de Acht en twintigh ftuy vers Penningen, de welcke in de Provinciën van Hollandt ende Weft-Vrieilandf, Utrecht, Vrieflandt, Over-Yflel ende Stadten Lande, albereyds zijn geftempelt, meteen par- ticulier Teecken van de hoogh-gemeldeProvin- Isienj cktdefelvemedsalpmmeoaursfyllenheb-

-ocr page 700-

678                     Placaten. 6. ben, even als die methetTeeckenvandeGene- raliteytfullen wefen geftempelt, en fulcks fon- dermet denfelven Stempel weder geftempelt te werden. Endeop dat hiervan nïemant eenige ignoran- tie kome te pretenderen, foo ontbieden en ver- IbeckenWyde Heercn Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden, ende Gedeputeerde Staten van de refpeftive Provinciën, en alle an- dere Jufticieren en Officieren van defelve Lan- den, defe Onfe Waerfchouwinge alomme te doen verkondigen, publiceren ende affigeren in alle Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, ende men gewoon is foodanige publicatie en afHxie te doen: Laftende en bevelende allen Rechteren, Jufticieren en Officieren dien het aengaen magh,

Bocck. ö.Tït. den innehoude van defe. Onfe Waerfch tedoenachtervolgen, procederende ζηΤ'Ύ procederen tegens de Overtreders van dien?11 dereenigegratie, faveur, diflïmulatie nf dragh, wantWy hetfelvealfoo ten dienft, den Lande bevonden hebben te behooren ÏÏ dusgedaenen gearrefteert ter Vergadering dehoogha-gemeldeHeerenStatenGenerfe,Van den Hageden elfden November feftienhond dneen tnégentigh. Wasgeparanheerr /7.„ Verbol,, vl dnder üoL·!, tSSSSJS vandefelve. Wasgeteeckent» F.Fagel. Z de op't fpatium gedruckc het Cachet van mS" hooghft-gemelde haer Hoogh Mog., 0p een roo- den Ouwel, overdeckt met een PapterenlW

Noch nader Publicatie) raeckende het poinconneren vanden Acht en twintiah Hm- versTenningh) in dat o den ζ j. November 169$.                                              & J J

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries landt, Allen den geenen die deiên je- genwoordigen fullen fienof hoorenle- fen , Sa LU Tj Tioenteweten: Dat by de Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, met Onfe toeftemminge, goetge- vonden, ende mede by der felver Waerfchou- winge van den elfden defer loopende maent, aen een yeder bekendt gemaeckt zijnde, dat alle de Achten twintigh ftuyvers Penningen, tot noch toe niet gepoin^onneert of geftempeldt met het Teecken van de Generaliteyt, beftaendeineen bondel met feven Pijlen, geftempelt en gepoin- 9onneert fullen werden j dat de voorfz ftempe- linge fal moeten werden gedaen binnen den tijde van vier Weecken na de publicatie van de voor- fchreve Waerfchouwinge, ende dat na den voor- fchreven tijdt van vier weecken, geen ongeftem- peldeAcht en twintigh ftuyvers Penningen, op de verbeurte van defelve, meer uy tgegeven,noch- te naer den felven tijdt, eenige Acht en twintigh ftuyvers Penningen, op poene van de doodt, meer geftempelt fullen mogen werden > Wy daer ommegoedtgevonden hebben, de Ingezetenen defer Landen by defen wel expreflèlijck tegela- llen en te ordonneren, om binnen den voorfchrc- ven tijdt van vier weecken alle hare Acht en twin- tig ftuyvers Penningen te brengen ten Comptoi- re van de Gemeene Middelen, onderde welcke 1 de felvereforteren ende woonachtigh zijn ·, ende alhier inden Hagc ende Haegh-Ambacht, aen Ons Comptoir Generael, het bewindt van den Ontfanger Generael Mr. Corneiis van Aerffen aenbevoolen, om aldaer daer vooren andere Penningen, ofwel gepoinc,onneerde Acht en twintigh ftuyvers Penningen te ontfangen, midts dat voor het recht van hec voorfchreve poincon- neren en ftempelen eene ftuy ver van de hondert ftucks daer van afgehouden ende gekort falwer-

den. Voorts de Schouten en Gerechten vande Dorpen by defen te gelaften ende te ordonneren foodanige ordres te ftellen, en die voorfieninge tedoen, dat de Opgezctenen aldaer de Achten twintigh ftuyvers Penningen, die fy onder haer fouden mogen hebben, fullen moeten brengen aen de Comptoiren van de Gemeene Middelen, onder welcker^Diftrict van Verpachtinge die re- forteren, ofte aen Burgermeefteren en Regeer- ders van de Steden, binnen dewelckcgeen Com- ptoiren vande Gemeene Middelen zijn, om al- daer geftempelt te werden, of dat de voorfchreve Schouten ende Gerechten yemandt MlenTnoe- ten authoriferen, die 4efelve Acht en twintigh ftuyvers Penningen op den gefetten digh of da- gen over neemt, die vervolgens defelve fal moe- ten overbrengen ten genaelden Comptoire vande Gemeene Middelen, ofte aen de voorfz Burger- meefteren ende Regeerders vande gemelde Ste- den, daer, als voorfz is, geen Comptoiren van de Gemeene Middelen zijn, ende daer onder fy, ten aenfien van de Diftriclen van de Verpachtin- ge gehooren ·, ende dat de voorfz Schouten ende Gerechten, ofte hare Geauthorifeerdens, de voorfchreve Opgezetenen weder ter handen ful- len moeten ftellen gelijckc fommen, als die fy van de voorfchreve Ontfangers, of de voorfchreve Steden, fullen hebben ontfangen, fonder datby de particuliere Opgezetenen daer voor yets lal werden betaeldt als het ordinaris Sternpel-geldt. Ende op dat niemant hier van ignorantie fou- dekonnen pretenderen, foo begeeren\vy dat defen alomme verkondigt en geaffigeert fal wer- den daer het behoort, en te gefchicden gebruye- kelijck is. Gedaen in denHage onder het Kl«f neZegelvan den Lande,defen feven en twintign- ften November feftien hondert drie en tnégen- tigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van1» Staten, Wasgeteeckent, SimonwriBteW0"·

?#

-ocr page 701-

De Mmit en Muntcryc betreffende.

679

t tot redres wfti het vervaltndefaecken van de Mant en defer Landen ,· midtf

Iders verbodt tegens het uy tv oer en van het Munt-materiaeljn dato

»den feventienden Maert

fradft- ■ffftèn hondert.vter en tnegenttgh

den verfender, of yemandt anders by hem aen te wijfen, gelijcke quantiteyt, of acnde gezwoö- ren Wiflèlaers, of inde Wiflel-banck tot vijf en twintigh guldens eene ftuyver 't marck fijns fal hebben gebracht, ofte by recepiffe van een van de Munt-meefters vanden Staet, dat aen defelve gelijcke quantiteyt door den Verfender ofte ye- mandt anders,' tot vijf en twintigh guldens twee ftuyvers't marck fijns, cas-geldt, inde Munt fal wefengelevert, en by de Munt-meefter ontfan- gen, om in conformité vande Placaten en ordfes vanden Lande gemunt te werden. Dat de voorfchreve recepiflèn by de gemelde Convoy-meefters ende Contrerolleui s lullen moeten werden ingetrocken en bewaerdt, om op nader ordre overgegeven te werden aen de Rae- den en Generael-meefters vande Munten, om by vifitatie van de Munten geconfereert te werden tegens de quantiteyt van Penningen, die gemunt fouden mogen zijn, en alfoo verder geinquireert te werden of het Munt-materiael felve door de Munt-meeftershuyten de intentie van den Staet, midts defen, voorde refpeéHve Munt-meeftersj I nietgediverteertfal wefen. en allen anderen die't felve fouden mogen koo- j Ende hebben Wy daerom wel ftriclelijck ver- pen, tot vijfentwintigh guldens twee ftuyvers, j boden, foo als Wy verbieden by defen, dat geen courantgeldt, uytgefbndert deWiflel-bancken, ι Munt-meefters eenigh Mareriael aen yemandt,

%jLddIIdeΓ

wie het oock ibude mogen zijn, fal vermogen te verkoopén of over tedoen, noch buyten 'sLands te verienden, maer fullen de Munt-meefters ge- houden wefen't felve alles te vermunten in goede Penningen, opde verbeurte vanalle het Munt- materiael dat byhaer overgedaen, verkocht ofte verfönden fal wefen, en voorts geftatueert, foo als Wy ftatueren by defen, dat fy daer en boven vervallen fullen van haer Munt-meefters Amp- ten, en inhabilverklaerdt werden, om in't toe- komende wederom geadmitteert te werden, en dat d'acTrie van den Officier tegens foodanigen Munt-meefter niet fal werden geprefcribeerr, als na het verloop van twintigh jaren, dat de Wif- fel-bancken, ende de gepermitteerde Wiflèlaers daer geen Wiflèl-bancken zijn , fullen moeten deWaerdyevan't Munt-materiael voldoen, en betalen in banco, of met Drie-guldens Pennin- gen , en andere groote gepermitteerde Speciën, die fy vande refpecTrive Munt-meefters fullen ko- men te ontfangen. Dat alle die geene die eenigh Munt-materiaèl boven de helft fullen komen uy t te voeren ©f te verfenden,ofdie'rSilver hooger, als dievooren- geftelde prijs fullen leveren ofte verkoopén, als mede die het felve hooger fullen aenhemen of iri- koopen, fullen verbeuren de helft van't Munt- materiael , 't geen fy boven het voorfz verbodc fiillen hebben getracht te verienden'., of hooger als de boven - gefielde prijs fullen hebben gele- vert, verkocht, ontfangen of ingekocht. Verbieden voorts mede wel exprefTelijck, dat in't geheel geen Muntmateriael fal mogen wer- den verfönden naereenigerhandeMunten, om Drittels van geflagen te werden, op poene van confifcatie van het Materiael, en dat oocknie- mandc ecnige Drittels fal mogen beleenen, op go

cndeindeStedendaer geen Wiflèl-banckenzijn de gezwoören WifTelaers, die het niet hooger fuUenmogen koppen als tot vijf en twintigh gul- denseene ftuyver kas-geldt het Marck fijns; en datoockniemandt aen de Munt-meefters, ofte ycmandranders, het marck fijns hooger fal mo- gen verkoopén als tot vijf en twintigh guldens twee ftuyvers, ende aen de Wiflèl-bancken ende gezwoören WifTelaers, niet hooger als tot vijf en twintigh guldens eene ftuyver, op de ;pcenen als hier onder geftatueeit. Hebben voorts wei exprefTelijck geinterdi- ceertenverbooden, foo als Wy interdiceren en verbieden by defen, dat de helft van het Munt- materiael, binnen defe Landen zijnde, oftena- waelsdaeringebracht werdende, niet wederom- me uytgevoert, ofte na andere Landen verbracht fal mogen werden. Ende hebben ten dieneynde geordonneerten gcitatueert, ordonneren en ftatueren by defen, JWniemandt, wiehetoock foudemogen wefen; «rai fal vervorderen eenigh Munt-niateriael te verfendenbuyten'sLands, te Water of te Lan- e' londeralvoorens daer toe gelicht te hebben «nV'ryPafportj ten Comptoire van deConvo- yen> terplaetfe van waer het vborfz Munt-ma- reriael verfönden fal werden , inhoudende de

^anwgerk voorfchreve Munt-materiael 't ΛΐÏrfim ^fonden, en oock de quantiteyt van cnC * WclckPaiP°rt bY den Convoy-meefter ^ontrerolleur fal werden gegeven, ende in

fa\r

aractRegifter aengeteeckent, endeniet

aènfcjfίΤ^εη verleende, als na datalvoorens deCrvl LWcferi gebleeckenby recepiflèn van fel^^^flenofBoeckhoudersvandeWif- indcSfi"1 j of vandé gezwoorens WifTelaers ^edcndaergeenWiflèl-banckenzijn, dat

.

-ocr page 702-

					Placaten. 6. Boeclc. 6. Tit.
		68ο
							ware dal yemandt defelve tot oelfeningh van fii AmptofNeeonghvannoodenhadden^aer Ρ kennis fal moeten gevenaen deMagiftraer ν f plaets fijner Refidentie, ende van defelve bi men acte van confent.                                 K0" DaitJn/rh1eLt0et0menlde,1 in yederStadtdaer geen Wiflè 1-banck is by de Magiftraet ald niet meer als een Wiflelaer fal mogen w|£ - aengefteldt, omme de ongevalueerde Penning by de felve, ende niet by de Wiflèlaers fulln werden verwiflèldt, ende dat allen ende een ve gelijck, tot het Wiflel-amptnietgeauthorifeer; ι zijnde, fal werden verbooden, lbo als Wy ver bieden midts defen, fich direftelijck ofteindi- rectelijck, methetopwiflèlen van ongevalueer- dePenningentebemoeyen, op de verbeurte van een boete van honderdt Nederlandtfche goude Ducaten voor de eerfte reyfe, ende voor de twee- dereyfe van het dubbele! van dien, en arbitrale ftraffedaeren boven> de helft vandevoorfz boe- ten te appliceren ten profijte van den Officier die de calange doen fal, ende de wederhelft ten pro- fijte van den Aenbrenger > ende in gevalle ye- mand onmachtigh mochte wefende voorfz boe- ten te betalen, dat hy dan metpublique geelïe- linge daer over fal werden geftraft} en in dat ge- val aen den Officier die de calange fal hebben ge- daen, van wegen't Gemeene Landt, een preemie van fes honderd guldens fal werden toegevoeght, midts daer van betalende de helft aenden Denim· ciateur. Verbiedende van gelijcken eenige Penningen te biecquet teren , om alïoo de zware uyt de lich- te te fcheyden, de lichte uyt te geven, en met de fware fijn profi jttedoen, op poene van vijftig goude Nederlandtfche Ducaten. Dat de gezwooren Wiflèlaers, de gemeldeon- gevalueerde Penningen binnen den tijd van vier en twintigh uyren, ende de Wiflèl-bancken foo ras doenlijck fal zijn , fullen geobligeertwerden te fmelten, ofaen ftucken te inijden, op de ver- beurte van defelve, ende het quadrupiumvan dien, die na het verloop van den voorfz tijd by de voorfz Wiflèlbanck of Wiflèlaers fullen wer- den gevonden; ende dat daer en boven de voor- noemde Wiflèlaers fullen werden ^-kiaernnha- bil, om het voorfz Wiflèl - ampt te konnen be- dienen.                           .                      n Dat tot een Standtpenningh fal werden gena* gen den Staten Drie^gulden, metfijne Gedeei* tens, in gewichte en gehalte, foo als ^ε^!°.!0 defen by de Provinciën van Gelderlant, Houanii UtrechtenOvcr-Yflèl, met gemeen concert iu den jare feftien hondert fes en tachtigh is gecc ftitueert en vaft gefteldt ge weeft, ftf^SS byeenige van de Ledenvan de Urneiouueru gen werden geinfifteert op hetconiferveren denflaghvandeDaeldèrsofFlorijnen, mu» foodanigengeval, totdienftvandeBinncnwn. fcheCommSrcie, de voorfz Daelders er W nen, proportionele gedeeltens vanden'& melden Staten Drie-gulden ofteStant-pen^ moeten werden gemaeckt, enophetie L-^ engehaltegeflagen, foodanigh ™£^φ van den Stant-penningh en fijne ^jeeu ^ nelijck fal kunnen werden °nderl™XItefisef« welckenStandt-penmnghenfijneOeöee g^
			gelijcke poene van confifcatie van defelve Drit- tels, d'eene helft te verbeuren by den Beleender, ende de wederhelft bydegeenediedaergeldtpp gegeven heeft. Ende tot ftrifter obfervantie van defen Placate, interdiceren en verbieden Wy aen alle Schippers, Voer-enKarreluyden, en alle andere, eenigh Munt-materiael fonder Pafportte brengen buy- ten defe Landen, op de verbeurte en confisca- tie van hare Schepen, Schuyten, Wagens, Kar- ren enPaerden, waer in, of waer op het voorfz Munt-materiael fal werden gevonden , en daer en boven twee hondertguldenstot een amende·, daer en tegen fullen de gemelde Schippers, Voer- en Karre-luyden genieten voor een preemie de helft vanhet Munt-materiael, dat in haer Sche- pen, Schuyten, Wagens of Karren fonder Paf- port fal zijn geladen, in gevalle fy *t felve fullen aenbrengen , foodanigh dat die geene die de ca- lange competeert, het ièlve machtigh fal werden, ende de confifcatie daer op fal volgen. Dat de Wiflèl-bancken en gezwooren Wiflè- laersgehouden fullen zijn alle haer Munt-mate- riael, of aen de Munt-meefters te verkoopen, om gemunt te werden, tot vijf en twintigh guldens twee ftuyvers het marek fijns, ofaen defelve tele- veren, om te werden verflagen in penningen van Negotie, tot fuiken prijs als by Ons op yder Pen- ning albereyds is, of noch fal werden vaft geftek, fonder dat de WiiTelbancken of gezwooren Wif- felaersaen yemantanders haervoorfzMateriael fullen mogen verkoopen of verfenden,op de ver- beurte van de helft van 't verkochte of verfonden Munt-materiael, by de Wiflèl-banck of gezwoo- ren Wiflèlaer,die't felve fouden mogen verkocht of verfonden hebben, te verbeuren, maer dat daer maer alleen afgehouden ial mogen werden't geen de Wiflèl-bancken of gefwooren Wiflèlaers van nooden hebben, foo tot Lingorten voor Draet- treckers , als Materiael tot gerief der Silver-fme- den, alfoode Silverfmeden in het toekomende haerSilvervande WiiTelbancken of gezwooren Wiflèlaers fullen moeten halen, ende geen geva- lueerde penningen meer fullen mogen breecken, op poene, dat die geene die contrarie't ièlve fou- den komen te doen,boven de vierdubbelde waer- de van de gebroocken penningen, voor de eerfte reys vervallen fal in een boete van vijf honderdt guldens, ende voor de tweede reys daer over ar- bitralijckgecorrigeert werden. Ende om voor te komen, dat het geene hier in faveur van de Draet-treckers en Silver-fmedenis ter neder gefteldt, niet magh werden misbruyekt, dat defelve, alvoorens geadmitteert te werden, omme van de Wiflèl-bancken of gezwooren Wiflèlaers Silver te mogen koopen, voor de Ma- giftraet van de Stadt daer de felve woonachtigh zijn, met folemnelen Eede fullen moeten belo- ven, het Munt-materiael dat fy fullen komen te koopen, enckelijck tot haer Hand werek ofNe- ringe te fullen employeren, fonder het felve aen andere te verkoopen, of elders te verfenden. Dat niemandt, wie het oock foude mogen we- len , eenige Smelt-ovens of Kroeièn, om eenigh Goudt of Silver te fmelten, in fijn Huys fal mo- gen hebben, op poene van honderdt goude Ne- derlandtfche Ducaten, en arbitrale correctie, ten

-ocr page 703-

De Munt en Munteryc betreffende.

68

,n c werck getreden weidende op de

Ende op dat Onfe goede intentie in defen te beter mag werden geobfequeert, foo verbieden Wy wel fcherpelijck, dat met geen Tas-werc- ken, of diergelijcke foorten van Inftrumenten, hcedanigh die oock fouden mogen wefen ge- naemt, maeralleen metgeauthorifeerdeMunrs- inftrumenten, op de Munten fal mogen werden gewerekt, namentlijck de Platen te maecken met den hamer, ende den Stempel met den Schroer daer op te perflen, of wel de Platen met het Plet werck en Snyfchaer te maecken, enden Stempel met den hamer daer op te preyen, ten eynde door het geraes en geklop mag werden ge- hoort dat gemunt werdt; ende alfoo op eenige Munten Plet-moolens op exprefle ordre van den Staetzijn gemaeckt, dat die foodanigh fullen werden gemaeckt, dat defelve niet als met groot geraesikonnen gaeri, en op dat een yeder fal kon- nen ontdecken wat voor Penningen op de Mun- ten werden gemunt, foo fal niet anders mogen weiden gemunt als met open deuren en venfters, op dageen yeder, fulcks begeerende, op de Smic of het.Werckhuyskan komen, cn bevindende eenige vei boden Penningen gemaeckt te wer- den , gequalificeert fal zijn fulcks aen te brengen, genietende fijne portie inde boeten daer op ge- fteldt. Dat den Waerdijn foo wel als den Munt-Mee- fter metEede fullen moeten f weeren, fich te ful- len reguleren na er de Inftrucvüe vanden Lande, op het builen der Penningen gemaeckt, en con- trarie het felvc bevonden werdende gedaen te hebben, fullen verbeuren een boete van twee duyient vijf hondert guldens, en daer cn boven infaem en inhabil verklaert,werden. Dat de Radenen Generacl-meeftcrs, midrsga- ders de Munt-meeilers eens 's jaers alhier inden Hage fullen werden befcheyden, ende als dan eenige Penningen by de felve geflagen, opge- wiflèlt, en in priefentie van de Munt-Meefters geaflayeert, om defelve te konnen overtuygen,in gevalle fy de Placaten niet fullen hebben nageko- men,en dat de Raeden en Generael-Meefters t'el- kens gehouden fullen" zijn daer van aen Ons rap- port te doen in gefchrifte. Dat alle vijfjaren praigifelijck, ofwel foo veel eerder als by Önsgoedrgevonden fal werden, de Builen op de refpedrive Munten fullen werden geopent by de Raeden en Generael-meefters van deMunt, endedatby het openenvandcΒuflen, de Memorien van de Smits, Aflayeurs en Munt- gefellen, gecollationeert tegens het Boeck van de Munt - Meeftcrs en Waerdijns, mede onder pcenealsvooren, endatde voornoemde Raden en Generael-Meefters, t'elckens van hare onder- vindinge aen Ons fchriftelijck rapport fullen doen·, ende dat deièl ve na het openen der Builen, fullen beforgen dat die wederom werden gefloo- ten ende bezegelt na ouder gewoonte, gefielde onder de opfichte van de Waerdijns, die reipon- fabel fullen zijn, dat de voorfz Buflen foo ge- flooren en bezegelt fullen blijven, rot de volgen- de tijdt van de openinge, op poene van privatie van haer Ampt, verklaert te werden infaem en inhabil, en te verbeuren een boete van tweed uy- fent vijf hondert guldens, de eene helft tcappli- O o o o                    ceren

^Se Munten, binnen den tijdt van drie

nnm-

rc!P

nden5

aeen van de bovengemelde Pe

niae;

huvten defe Landen Tullen mogen werden . erti alvoorens men genoeghiaem van de- ï7ebinncn het Landt fal wefen voorfien. dj Dat mede fullen werden geflagen alle Stand- Penningen, zijnde Penningen van Negotie, Λ oor & defclve begeerde) op den voetals by Onsbereydts is, ofte noch fal werden geconfti- iflidtsdatdeonkoftenvandenSleyfchat fl'ÏÏunt,ilagh fullen werden gereguleertna den voecvandenDrie-guldcnPenninghjendedathet difFerentdatopdeonkoften werdt geprofitcert, meerder voor het Materiael aen den Leveraer fal werden gegeven.              ; Voorts hebben Wy geinterdiceert enverboo- j gelijck Wy interdiceren ende verbieden mitsdefen, dat met den flagh van allePayemen- ten, op alle de Munten defer Landen,fal moeten werden opgehouden, en dat voortaen geen Pa- yementen meer fullen mogen werden geflagen > datoockby eenige Provinciën of Steden in het particulier, daer toe geen confentofrepermiilie lal mogen werden verleende, gelijck oock foo- danighconfent ofte permiiTieby Onsin het toe- komende niet gegeven, of den flagh van Paye- menten toegelaten fal werden, als met eenpa- righ confent van de refpedrive Bontgenooten ·, dat om hiervan te beter effect te bekomen, alle de Stempelen van Schellingen en andere Paye- menten , op den Eedt van alle de refpeitive Munts-bedienden > foowelop de Provinciale als Rijcksmunten, ten fpoedighften fullen moeten werden opgehaeldt, en ten Raedthuy fe, of daer fulcksbehoort, verzegelt, en byfoo verre Wy fouden bevinden dat eenige Muntmeefters deièr Provinciën, van defelve Schellingen of andere Payementen, hoe weynigh het oock foude mo- gen wefen , qiiamen te munten, te preyen, te fchroeven, of met eenigerhande Inftrumenten, tzymetTaswerck of anderfins te fabriceren,dat zodanige Muntmeefters, Waerdijns, Aflayeurs, Μ fijders cn Muntgeft'len > die foodanigen Muntflagh fouden mogen hebben gedaen, doen

oen, of helper! bevorderen in eeniger manieren, Wettelijckofindireftelijek, fullen werden ge- «ntrmetdcdoodt, en confifcatie van hare Goe-

%kj eenige SüverePlaren, totdemeergemelte cneiimgen, of andere Payementen gefabriceert, onder *,„ pretext 'het foude mogen buytcn defe prov

: iiuvincien in defe Landen in te daniw L° 0r eenige andere middelen foo- t 'genMuntwerck te bevorderen , oftefacili- oor!nfi?PPCene van alsMedeftanders vanonge- ValfcKnpriVate Muntflagh, ende fulcksals endate| unters> te verbeuren LijfenGoedt, len t3p en boven de ingebrachte Platen ful- eenorfï.?" §econfiiq«eert, belovende voorts g^dfeVf? ksduyfentguldens, aen alle de rebrens* r^Èr komen te ontdecken en aen Mitic t ' dat den Dader & handen van de

^nRersn!116 te |e

beteert. JV.DEEL

d«

les begerende) werden gefe-

-ocr page 704-

Piacaten. 6. Boeck. 6. Tit.

682

cerenten behoeve vanden Officier die de calan- ge doen ial, ende de wederhelft ten behoeve van den Aenbrenger.                                      . 't : Dat de Munt-Meefters, penningen onderden voet, namentlijck buyten de een en een-half greyn, op het vierde half greyn , beneden de re- medie komende te munten, aen een yeder die de- fel ve Penningen heeft, daer van refairië fal nioe-r ten doen j en de minder waerde daer van vergoe- den,en daer en bovenineürrerende pceneby haer Inftru&ie, als anderfins, daer tegen geftatueerc. f Ende op dat deordres endePlacaten vanden Lande op het werek van de Munt ftriétéiijck en na behooren mogen werden geobferveert en na- gekomen, datdeMuntmeefters, in faecken, ra- kende haer Ampt oifMuntflagh, lullen wefen ge- fubjecteert aen de judicature van den Raedtvan State, ende dat den gemelden Raedt- van State fal werden verfocht en geauthorifeert, gelijck de felve verfocht ende geauthorifeert werdt by de- fen, tegensdeMunt-meefters" die de Piacaten of ordres van den Lande mochten komen te contra- venieren, na rigeur van de Wetten, enXonder eenige conniventie te doen procederen. " Dat wijders de Raeden en Generael-meefters van de Munt fullen werden gelaft, foo als Wy de- felvelaftenniidtsdefen, t'elckens, foo ras haer eenighblijck vandesordres bydeMuntmeefters omtrent het werek van deMunt begaen, fal voor- komen , daer van aenftonds kenniife te geven aen den gemelden Raedt Van State.            >*! c ;,- Dat in toekomende de AiTayen vandePennin- gen niet meer fullen werden gemaeckt uyt de kanten van de penningen, foo als tot noch toe gebruyckelijckis geweeft, maeruytdegantfehe Penningen, ende de remedie na advenant ver- hooght, namendijek met een quart greyn op den lil veren Rijder> den iilveren Ducaet, denLeeu- wen-DaelderendeKlapmuts, ende op de Paye- menten met een half greyn,

geprdonneertendegeÜatüeert, fonderd Λ

door verftaen moet werden a

aen Onfe

mt^x

v°otige

Piacaten, Ordonnantien enRefoluu, ft uck van de Munten te weien gederogeer,015 foo veel defelve aen?t jegenwQordiSLiYüDr trariezijn;              . '          , m%m con- Endeop dat hier van niemandc eerdee £ ranriefbude mogen pretenderen: Ontbied^ verfbecken Wy de Heeren Staten, Sta&houtf * ren, Gecommitteerde Raeden;en Gedenk" de Staten van de refpeaiveProvinCleo, & l\u' anderen Juihcieren enOfficieren van!denfelve Lande, dat ïj defen Onien Placate van ito? denaenalomme doen verkondigen, TOcroepen," publiceren en affigeren, ter plaetfe daer mml woon is foodanige publicatie en affixie te/dpeV Laftenen beveelén voorts de Raeden ter Admi ralkeyt, den Advocaten Fifcael, midfgadersal- len anderen Officieren, Rechteren en Juilicie- ren defer Vereenighde Nederlanden, mitsgaders allen Overften, Collonellen, Admiralen., Vice· Admiralen, Capiteynen, Officieren enB.evcl- hebberen, defen Onfen Placate ende bleien te achtervolgen, ende te doen achtervolgen, pro- cederende, ende doende procederen regens de O verr reders van dien, fonder gratie, faveur, dif- fimulatie of verdragh , want Wy het felve icn dien.il e van denJLande, ende van de goede Inge- zetenen van dien bevonden hebben alfoo te be- hooren, Gegevten in den Hage onder het Ca- chec van den Staet, Paraphure van den Heere prasfiderende in Onfe Vergaderinge, ende de SignaturevanOnfenGriffier, denfeventienden Maert feftien hondert vier en tnegentigh. Was geparapheert, Gijjb.Cuper^t. Onderftond, Ter Ordonnantie van de hoogh-gernelde Hee- ren Staten Generael. Geteeeckent, F.Fagel Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van meer-hoogh-gemelde haer Hoogh Mog.opeen rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren

Alle'twclcke hier boven-ftaende,Wy hebben > Ruyte.

—I«■.....

Waerfchomyinge, raeckende hetflempelen van alle de Placaet-Schellingen, in dato dm feventienden Maert 1694.                             :

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die deièn fullen fien ofte hooren leien, Salut; T)oen te weten: Alfoo Wy in ervarin- gegekomen zijn, dat zedert het emaneren van OnsPlaeaet vanden tienden April des voorleden jaers feftien hondert drie en tnegentigh, waer by verfcheyde foorten van Schellingen werden ge- reduceert op vijf ihiyvers en acht penningen, veele verfchillen en moeyelijckheden zijn ont- ftaen, in 't uytgeven en ontfangen van die Schel- lingen, dewelcke voor fes ftuyvers ganghbaer zijn gebleven, ende dewelcke voeren de ielve BeelteniOe als de gereduceerde Schellingen* Soo Is't: Dat Wynoodigh geacht hebbende nier in te voorfien, ende een middel te beramen, waer door diftincTrelijck fullen konnen werden onderfcheyden de eene Schellingen van de ande- re, ende om alle verekr confuiie daer omtrent

voor te komen, goedtgevonden hebben te or- donneren en ftatueren, foo als Wy ordonneren en ftatueren by delen, dat alle de goede ongere- duceerde Schellingen-, die defelve Beeltemiκ voeren als de gereduceerde Schellingen» endca- leen door de datums onderfcheydenzijn, P» fulcks de oude welbekende goede kiW Schellingen, endevandegereduceerdegenffl^ verfchelende, daer onder niet begrepen» v> moeten werden geftempelt ofce gepomgon - methetWapenofeen ander Teeckenvaiide^ neraliteyt, binnen den tijdt van twecma ^ integaenentereeckenenmet en van <den ^ April aenftaende, Nieuwen Stijl, daf dcJ0f verftreeckenzijnde, alleongePoir'5°nl\beken· ongeftempeldeSchellingen, de °1]ά€Σσ(,φ degoedeganghbare Schellingen van ^ 5 ceerde genoegh verfchelende, aaa flVOof hier vöoren gefeyt is, niet begrepen > a«1^ yijf

-ocr page 705-

6S3

De Munt en Munteryc betreffende.

rt rs ende achtpenningen fullen mogen   fullendevoorde onkoften van het nafien, over- ^ j uvt£egeven en ontfangen, op de ver-   fenden en ftempelen vande voorichreveSchellin- gen - b^ <jievoorfcnÏevG$c\ie\\[I]geny die   gen moeten werden betaelt ach tftuy vers vaneen keUIte-iulleii werden uytgegeven of ontfangen,   fackje Schellingen van duyfcnt ftucks, welcke ^0^eLtfelveter verfcher daet niet werdt ont-   achtftuyvers betaeldt fullen werden bydenEy-

^^"'dewaerdevandien, ende daer ên boven gehaer vande voir fehreve Schellingen, endoor h'ermael foo veel, als de waerde vande uyt- , de Heeren Staten vande refpe£Hve Provinciën»

0fontfangenfomme fal beloopeni ende en den Raedt van State gekort, endaervangele-

gege

Hefelve geen les guldens fal komen te bedra-1 den drie ftuyvers ten behoeve van de Heeren Sta· plaetsvan't viervout, op de verbeurte ten vande refpe&ive Provinciën, endeden Raed

ioo

& vjer en twintigh guldens voor de eerfte mael, λ voorde tweedemael op een dubbelde boete,en eIlitraie ftraffe daer en boven, Ende op dat alle desordre omtrent het ftempelen ofpoin^onneren vande voorichreve Schellingen moge werden voorgekomen, ende fulcks op een égalen/voet mach geichieden, en geen gereduceerde Schel- lingen mogen werden, geftempelt, dat de pom- coifneringeofltempelinge f il werden gedaen al- hier inden Hage, ten Comptoire van den Ont- fanger Generael vande Unie, of daer fulcks na- der by Ons fal werden geordonneert j werdende deHeeren Staten van de refpe&ive Provinciën, alsmede den Raedt van State, voor foo veel het reflort vande General key t aengaet, by defen ver- focht,ydcr in den haren foodanige ordres teftel- len, en die voorfieninge te doen, dat de voorfz Schellingen foo veel doenlijck by den anderen .vergadert mogen werden, ende dat de felve door Jbeëdighde Perfoonen, wel gefèpareert van de gereduceerde Schellingen in bezegelde facken mogen weiden overgefonden ten Comptoire vanden Ontfanger Generael vande Unie,, ende dat foo veel doenlijck óp reeckeninge van de quotes, die de hocgh- gemelde Provinciën ten Comptoire voorfchreven moeten furneren, ende voor foo veel he; reflort van de Generalitey t aen- bdanghtj mede in minderingh van die pennin- gen, diealdaer overgebrachc moeten werden.

van State, voor het doen nafien en overbrengen vandevoorfchreve Schellingen, ende de refte- rendevijf ftuyvers voor het refumeren van defel- ve, en het ftempelen van dien inden Hage. Ende op dat hier van niemant eenige ignoran- tie foude mogen pretenderen, ontbieden ende verfoeckenWy de Heeren Staten , Stadthoude- ren, Gecommitteerde Raeden, ende Gedepu- teerde Staten van derefpefti^e Provinciën, en al- len anderen Jufticieren ende Officieren van den ièlve Lande, deiè Oniè Waerfchouwinge alom- me te doen publiceren en affigeren ter plaerfe daer fulcks gewoon is te geichieden ·, lallen en beve- len voorts alle Rechteren , Jufticieren ende Offi- cieren , dien heraengaenmagh, den in hout van defe Onfe Waerfchouwinge te achter volgen, en te doen achtervolgen, en tegens de Concraven- teurs van dien te procederen, en re doen proce- deren na bchooren j want Wy dit alfoo tendien- fte vanden Lande bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefl eert inde Vergaderinge vande hooghft-gemelde Heeren Staten Generael in den Hage den fevent ienden Maert feftien hor}- dert vier en tnegentigh. Was geparapheert, Gijsb. Cuper* vr. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van de felve. Ende was gereeckent, F Fagel. Zijnde op het fpatium gcdruckt hec Cachet van haerHoogh Mog.op eenen rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

«

Nader Publicatie op hetfiempekn <van de ΡHacaet-Schellingen s in dato denfeven en t-mntighflen Maert 1694*.

DE Staten van Hollandtende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen , S α l υ τ > "Doen l._ tewten: DatWygoedtgevondenheb- wjtc ordonneren en te dameren, foo als Wy u,aonnerenendeftatueren bydefen, datalledie f fch™! · ckers Schellingen, volgens de Waer- vZ.!Ψ/3η de Heeren Staten Generael der SShl?cNederlanden, in dato den feven- van tWc erloopende maent, binnen dentijdt reeckenp men^n> van den eerften April af te WerTn ^mpeltofgepoiiiconneert ful- aen'tCr» Werden, fullen hebben te brengen ncndesr?°lrvande Gemeene Middelen bin- pachtinee °fe vanher Diftri& van de Ver- ^öachtiel °n. rhet welcke fyreforteren ofte ty den Onrf Zl^n' °^aen die geene die daer toe WerdcnEe ,Ser over hec felve Comptoir fal bevceleS 5r,lonieert> voorts deOntfan gerste gCnjDli'?evo0r^Schellingentedoenontfan- aer Van kortende acht ftuyvers, naer

proportie van een fackje van duyfendt Schellin- gen , en aenftonds rembourfèrende en wederom gevende defelve ibmme in anderegoedePennin- genj noch de gemelde Ontfangers van de Ge- meene Middelen in de refpe&ive Quartieren te gelaften en te ordonneren, de voorichreve Schel- lingen, alvoorens die te ontfangen, te doen na- lien en examineren door een of meer Perfoonen, die daer toe by defelve Ontfangers fullen werden aengefteldt, en by de Magiftratenvanderefpe- ctive Steden, onder wekkers Verpachtingen die Ontfangers forteren, ofrealwaer de Schellingen fullen werden overgelevert, fpecialijck fullen werden beëdight5 dat fulcks gedaen zijnde, de voorfchreve Ontfangers die in bezegelde en ge- merekte facken fullen verfenden aen den Ontfan- ger Generael van de Provincie, om ten Comp- toire vanden Ontfanger Generael van de Unie te doen overbrengen, ofte wel immediatelijck acn den gcmeldcn Ontfanger Generael van de Unie, ende foo veel doenlijck, met concert van den Oooo 2                  Onp-

-ocr page 706-

Placaten. ó.Bocck. ó.Tit.

demogen pretenderen, begeerenWydatdef™ alommegepubUceert endegeafSgeerc fal'r daer het behoort, ende te gefcbieden gebnuT kelijck is. Gedaen in den Hage onder het kl ne Zegel van den Lande, denfcven entwihtiT ften Maert 169^ Onder ftondt, Ter Ordo

Ontfanger Generael vande Provincie, op reec- keningh , encle in minderingh van de Quote van defe Provincie, fullende als dan vooryeder fackje van duyfendt Schellingen, wegens de te doene onkoften, werden goedt gedaen vijfiluy- vers, die te vooren by de partÉuliere Ingezete- nen daer voor zijn betaeldt. Ende op dat niemandt hief van ignorantie fo u-

nanti.e- van de Staten. Szmonvan Beaumont.

Ende was geteeckent]

Placmt, verbiedende het* uytgeven en debiteren van een nieuwen geconterfeytenJSJy meeghfchenScheüinghiindatodenfefiïenden April1694.                                        f

mogen werden bevonden. Verbiedende eenigc .van defelve Schellingen, dire&elijck of indireftl lijck, by beleeninge ofte anderfins, meeruytte bieden ofte ontfangen, op de verbeurte van de uytgeboden of ontfangen Schellingen, ennoch daer en boven van het viervout vande waerde der felvei, in conformité van Onfe vooriee Placa- ten, tegenshetuytbiedenen ontfangen vanBil- lioenen geëmaneert: Laftende ende bevelende allen Officieren , midtfgaders Onfe GeneraeJs van de Munte, hun op de Overtreders van defen OnfenPlacateneerftelijck te informeren j eride deiëlvenaerden inhouden van dien te doen ca- langeren. Ende op dat hier van niemant eenige ignoran- tie kome te pretenderen, ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de refpeftive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van den felvenLande, deién OnfenPlacate aenftonds te doen publice- ren en affigeren j ter plaetfe daer men gewoon is foodanigepublicatie ende affixie te doen, alfoo Wy fulcks ten dienfte van den Lande, ende van de goede Ingezetenen van dien bevonden heb- ben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghft-gemelde Hee- ren Staten Generael, in 's Gravenhage den fes- tienden April feftien hondert vier en tnegentigh. Wasgeparapheert, J. vander *Does, vt. On- der ftondt, Ter Ordonnantie van defelve. Ge- teeckent, F. Fagel Zijnde op 't fpatium ge- druckt het Cachet van meer-hooghftgemclae haerHooghMog.op een rooden Ouwelj over- deckt met een papieren Ruyte.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen iien ofte hooren lefen, Sa l υ τ ·, Ti oen te weten: Alfoo Wy in ervaringe geko men zi j η, dat binnen deih Landen, zedert korten rijt onder de Gemeente werdt uy tgefteec- ken feeckere foort van nieuwe Schellingen, met den afllagh of datum van den jare feftien hondert een en tnegentigh, geconterfeyt na die van Ny- megen, hebbende aendeeene zijde decircum- fcriptie van Mo. No. Arg. Civ. Noviomagenfis, ende in plaetfe van een dubbelden Arent, met een Surtput op de Borft, en Keylers Kroon daer boven, zijnde het gewoonlijcke Wapen vande StadtNymegen, een enckelden Arent met een Kroon, merckelijck van een Keyfers Kroon ver- ichillende, ende aen de andere zijde een Ruy ter tePaert, ende rondom de lelve Concordiares parva cre/amt, met een fterre boven den Ruy- tertePaert, in plaetfe van een Moriaens-hooft, zijnde het gewoonlijcke teeckenvan denMunt- mceftcr van Nymegen·, dat de voorgemelde nieuwe geconterfaite Schellingh , foo in Alloy als in Gewichte, van den gereguleerden voet der Nederlandtiche Schellingen feer veelisverfchil- lende, en ruym twee en dertigh ten hondert min- der waerdigh is, als den gereguleerden Neder- lantfchenSchellingh; Soo Is'x: DatWy,om tijdelijck daer in te voorfien, en teftuytenhet debiteren van defevalfche Schellingen, waer van de BeelteniiTe hier onder ïs gedruckt, op dat die te beter magh werden gekendt, goedtgevonden hebben defelve Schellingen te decriëren, en ver- beurt, en oock voor Billioen te verklaren, foo als Wy die decriëren, en verbeurdt, oock voor Billioen verklaren midts defen, waer die fouden

fvèlirttit

-ocr page 707-

De Munt en Munterye betreffende.

685

,i> dftÉen Beeldender <van een nieuwen Generaliteyts^StantrPenningh, met fijnt woportionele Gedeeitens, in dato denvijf entwiritigh/knCHej/16^. ïï Staten Generael der Vereenighde Ne- Dderlanden , Allen den geenen die de- fenfullenfien ofhoorenlefen, Salut; 'Doenteweten; Alfoo Wy by OnsPla-

van den feventienderi Maerc laetftleden, tnvelcke Onfe ernftige meeninge is , dat in 11 η deden ftriftelijck fal werden geobfer- ert onder anderea hebben geordonneerde, dat tot een Standt-penningh fal werden gefla- m den Staten Drie-Gulden met fijne Gedeel- Ls, SOO IS'T: Dat Wy noodigh geoor- decldt en vervolgens goedt-gevonden hebben, bT defen aen allen ende een yegelijck bekende temaecken, dat den Staten Drie-Gulden, met fijne proportionele Gedeeitens, tot een Stant- penning» van de Gemeene Unie is aengeno- men, ende dat den fel ven Standt-Penningh, met fijne proportionele Gedeeitens, nament- Üjck, den Staten Drie - Gulden , den Twee- Gulden, den halven Drie-Gulden, den Flo- rijn ofte Staten Acht en twintigh , den eenen Gulden, enden halven Gulden , voortaen op de Munten van de Geünieerde Provinciën ful- len werden geilagen , ten eynde daer door op de voorfchreve Munte een eenparigen voet ge- obferveert j alle nieuwe ende verdere difordre geweerdtj ende de goede Ingezetenen met goer, dcughtfaem en courant Geldt vooriien mogen werden j en op dat een yder te beter hier. van magh wefen geinformeerdt, hebben Wy hier onder doen drucken de Beeltenis en Figuur, die op den voorfchreven Staten Drie-Gulden ende fijne Gedeeitens fal werden geilagen , als me- de den gefixeerden prijs van de Munte daer by doen ter neder ftellen: Ontbieden en verfoecken derhalven de Heeren Staten , Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, en alle an- dere Juiticieren ende Officieren van den felven Lande, defe Onfe Publicatie aenitonds te doen publiceren en affigeren , ter plaetfe daer men ge- woonis foodanigepublicatie en affixie te doen, alioo Wy fulcks ten dienfte van den Lande, ende f3" de goede Ingezetenen van dien bevonden nebbenalfoote behooren.. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghft-ge- raeldcHecren Staten Generael, in den Hage den Η Mcy feftien honderdt vier en tnegentigh. δΛ SeParapheert, Tr.vanHecke, vt. On- tZ i°ndtl TerOrdonnantievandcfelve. Ge- SSwr·^ Zijndeophetfpatium ge- Star Lacnet van hoogh-gemelde Heeren :n, op een rooden Ouwel, overdeckt met «reaRuyte.

fyijs wande Munte. sLeVeraeirter Munte fal voorhetmarek fijn m' komende op den voet vande bo- vengemeldePenningen, ontfen- gen vijf en twintigh gul- dens twee ftuyv.

Staet te noteren* dat de Letters G E 'L.flaende op defijdevanhet Wapen, veranderen nadeTro- vincie daer de <Pe?2ningengcflagenrJverden. Refolutie,

-ocr page 708-

		686                   Placaten. 6.Boeck. 6.Tit. Refoktie 3 tot weghneminge van de inconvenientenin hetflempelen van de SchelL·
		in dato den 2 8. Mey 1694,. OP hetgeproponeerde by deHeeren Ge- deputeerden vande Provincie van Hol- landt ende Weft-Vrieflandt ter Verga- deringe gedaen, in bedencken geven- de ., hoedanigh en in wat voegen de inconvenien- ten,diefichhieren daer opdoen omtrent het te werck ftellen van haer Hoogh Mog. Placaet op 't fub jeft van het ftempelen van de goede gangh- bare Schellingen, den feventiendenMaertlaetft- ledengeëmaneert, ibuden kunnen en behooren weghgenomente werden: Is na voorgaende de- liberatie goedtgevonden en verftaen, dat in het ftempelen van de goede ongereduceerde Schel- lingen, die voor fesftuyvers ganghbaer zijn ge- bleven , praecifelijck ial werden achtervolght haer Hoogh Mog. Placaet van den feventienden Maertlaetftleden, relatif tot haer Hoogh Mog. voorigh Placaet en Beeldenaer van den tienden April feftien hondert drie en tnegentigh, op hec ftempelen ende reduceren van de Schellingen geèmaneert, ende dat vervolgens geen andere Schellingen fullen werden geftempelt, als die door een vifiblen datum van d'andere Schellin- gen fullen kpnnen werden onderfcheyden, ofte omtrent wekkers datum geen bedencken is val- lende, ende dat, om alle difputen voor te ko- men in het ftempelen vande voorlèhreveSchel- lingen , fal werden achtervolght het Reglement by de Raeden en Generaelmeefters van de Munt tot dien eynde opgefteldt, en hier na geinfereert, ende dat het felve aen de Heeren Staten vande re- fpe&ive Provinciën, mitsgaders den Raede van State moge werden afgefonden, ten eynde den Ontfanger Generael van de Unie, en andere par- ticuliere Onr fan gers in de Provinciën, en onder hetreflbrtvandeGeneraliteyt haer daer namo- gen reguleren. Dat Burgermeefteren ende Regeerders van de refpe£tivcSteden, om goede bequame Perfoo- r en tot hetnafien van de Schellingen te verkrij- gen , ende de difficultey t die daer omtrent is ge- vallen, wegh te nemen, falwefengepermitteert, om het Loon voor het naefien van de voorfchre- ve Schellingen, tot lafte van de Eygenaers van de felve foo veel te verhoogen, als defelve na ge- Jegentheydtvaniaecken fullen vinden tebehoo- ren, midts dat tot lafte van de Nafienders van de voorfchreve Schellingen fullen komen die geene die door den Ontfanger Generael van de Unie niet bevonden fullen werden, conform't voor- fchreve Reglement, voor fes ftuyvers ganghbaer te moeten zijn ·, des dat alle ende een yegelijck fal vry ftaen fijne Schellingen immediate door den Ontfanger Generael van de Unie te laten ftem- pelen , midts aen den ièlven niet minder over- brengende dan een facksken van tien honderdt ftucks, en daer voor betalende acht ftuyvers, en foo naC advenant -, ende dat den gemelden Ont- fanger Generael ial werden gelaft ende geordon- neert, foo als hy gelaft ende geordonrieert wert midtsdefen, dieordreteftelien, datfoodanigh getal van bcëedighde Perfoonen, tot het nafien
				en ftempelen moge werden aengKtelt d eentotgenoegen, fonder verfuynivantxKer ge werden geëxpedieert.                    "j^rno- Datden termijn tothet ftempelen indepart; cuhereSteden van de Provinciën, eflofeffi reffort van de Generaliteyt fal werden genroW geert tot den eerftenjulii, ende aen dcOn/f™" gers gegeven den rijdt van acht dagen daerm tothet overbrengen van de voorfchreve Schel lingen, endedat alleende een yegelijck medef 1 werden toegelaten hare ongereduceerde Schei lingen als vooren, voorden voorfz eerften lul; te brengen aen den OntfangerGeneraelvande Unie, om geftempelt te werden, endeneemel den Ontfanger Generael daer toe gegeven den rijdt tot den twintighften daer aen volgende ten ware haer Hoogh Mog. goedt mochten vinden die rijdt om redenen voor eenige dagen te pro- longeren , ende dat van defe Prolongatie by een publicatie alomme kenniflefal werden gegeven. Reglement 5 waer na de Ujtfoec- kers en Toefienders van de goede Schellingen haer fullen hebben te reguleren. I. EErftelijck, dat de Uytfoeckers en Nafien- ders op hun Eed gehouden fullen zijn haer na het Placaet van haer Hoogh Mog., in dato den tienden April feftien hondert drie en tnegen- tigh , op het fubject der reductie van deSchel- lingen geëmaneert, ende den Beeldenaer ten fel- ven dage gearrefteert, als mede het laetfte Pla- caet van haer Hoogh Mog. van den iêventienden Maertdefes jaers feftien hondert vier en tnegen- tigh punclelrjck te reguleren. Vervolgens dat fy geene van de gereduceerde Schellingen, wekkers datum en Beelteniffe inde voorfz Beeldenaer is afgedruckt, niet voor fes ftuyvers fullen mogen uytfchieten, enderhalven niet toelaten dat defelve werden geftempek, III. Eyndelijck fullen de voorfchreve Uytfoec- kers en Nafienders vermogen te admitteren om geftempelt te werden foodanige Schellingen, ais op de Provinciale Munt van Gelderlandt, enüe andere Munten van de Unie geilagen zijn» op welcke den datum wel niet compleet, maera- leendrieLetteren 167 klaerendiihncW116'1 werden gefien. Aldus gedaen en opgefteldt by degefainei£ lijeke Raeden ende Generael-meefters v»_ Munten der Vereenighde Nederlanden,oen gentienden Mey feftien hondert vier en m> ^ tigh. Wzs&KtckmtJchmwnMW*> vanSlmgelandt, A.Vieterfon. υίί<Γ^^ Accordeert met het voorfz Regifter. gereeckent, Fr.Fagel. fabliiï·

-ocr page 709-

De Munt en Munterye betreffende.

687

, 1 -fit qjan de Hoogh Msgï Meeren Staten Generael, m allePlacaet-fchellingen tefiemPekn binnen fure maenden t in date den 2%.Mej> 16^. E Staten Generael der Vereenighde Ne- gevende daer en haven oen de Ontfangers den derlanden,, Allen den geenen die defen tijt van acht daer naer.,. qnirne de Schellingen by fullen fie^öftehooren lefen, S α l υ τ ; haer vergaderdt, "die geftempelt lullen moeten Φάφ te 'wjtfen.· Alico Wy by Onfe werden, tenComptoirevandenQ^tfapgerGe- van 1 den feventienden der neraeï van de Unie over te brengen$ werdendc oockaenalle ende een yegelijck roegelaten ende

Wa oüΖ e

gepermitteert, Ungen voor den eerften Julii te brengen aen den voorfchreven Qntïanger Generael van de Unie, om geftempeltÏe werden i midtsaen den felvenniet minder overbrengende als een iacks- ken van tien honderc .ftucks, en daer vooren be- talende acht ftuy vers 5 ende fal den gemclden Ontfanger Generael hebben den tijdt tot den twintighften Julii daer aen volgende, omme de Schellingen, rTijnen Comptoire gebracht, te kunnen en te mogen ftempelcn, ten ware Wy goedtvonden dien tijde voor noch eenige dagen te prolongeren. Ende op dat een yeder dien het aengaet hier van kennifle ma:.(h bekonien , ontbieden en ver- foecken Wy de Heercn Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden , ende Gedeputeerde Sra:tcn'yande.re.fpe£tive Provinciën,, en allen an- deren Jufticieren ende Officieren van den fel ven Landq,. defen alommetedoen publiceren enaf- figeren ter plaetfe daer men fulcks gewoon is te doen. Aldusgedaenengearrefteere ter Verga-, deringcvandehooghft-gemelde Heere-n Staten Generael, in den Hage den acht en twintighften Mey feftien honderdt vier en cnegentigh. Was geparapheert, Tr. van Hecke, vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F. Faget. Zij nde op 't fpatium gedruckt het Ca- chet van meer-hooghft-gemelde haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel $ overdecktmeteen papieren Ruy te.

duceerdeSchellingeiï, ,ei>alleendoordedatums onderfcheydenzijn/ endefulcksde oude, wel- bekende, goede, ganghbareSchellingen, ende vandc gereduceerde -genoegjifaem verfchillende, daer onder niet begrepen foudën moeten wer- den , moeten werden geftempelt ofte gepoineon- neertmethet Wapen, ofte een ander Teecken van de Generaliteyt, binnen, den tijdt van twee Maenden,, in te gaen en te reeckenen met en van den eeriten April defes Jaers Nieuwen Stijl, en dat die tijdt verftreecken zijnde, alle de onge- poinconneerde ofte ongeftempelde Schellingen, deoude, welbekende, goede, gangbare Schel- lingen van de gereduceerde genoeghfaem ver- fcrullendc, daer onder, als hier vooren gefeydt is, niet begrepen, alleen voor vijf ftuy vérs acht penningenfonde.n mogen werden uyrgcgeven of ontfangen; ende Wy tegenwoordign bevinden, datden tijd van twee Maenden met den laetften vandefeloopende Maent Mey ftaende te expire- ren, nietlangh genoegh is ge weeft, om de ftem- pelinge van de voorgemelde Schellingen geheel werckftellighte maecken; S o o I s't : Dat Wy goergevonden hebben, den termijn tot b.et ftem- pekn van de Schellingen gefteldt, te verlengen en prolongeren, foo als Wy die verlengen ende prolongeren mits defen ·, te weten, voor de par- ticuliere Steden en PJaetfen in de refpedive Pro- vinciën, en onder't reifort van de Generaliteyt, tot den eerften J ulii aenftaende, Nieuwen Stijl,

Publicatie van prolongatie op 'tfiempelen vande Schellingen, in dato den acht en twin- ■ uéfienjiinii fcflien bon der Luieren tnegent igh.                                                   t.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden; Allen den geenen die defen fullenfienoftehoorenlefen , Salut; 'then teweten : Alfoo den termijrt by nic-Publicatie van den acht en twintighften der voorleden maendt Mey, gefteldt tot hetftempe- gvanalle de goede ongereduceerde Schellin- cec d Qde felvè beeltenifle vc,eren als de geredu- rae Schellin gen,en alleen door de Datums on- «encheydenzijn,enfulcksdeoude, wel-beken- re^0ede'ganghbare Schellingen, en vande ge- j r™dêgenoegfaemverfchillende > daeron- pend C grépcn' met dèn laetften van defe loo~ vinde ma?t ^Unni komt te exPireren'en Wy be- ftem ïii binnen den .voorfchreven tijdt de daen cnge Ύ* be(lualiJck fel kunnen wêftÉge- hèCen°nS'X : Dac W? goedgevonden longe,- "leiven termijn te verlengen enpro- Ettcn Ma j a^s ^^ d*e vei'lengen en pr°l°n- Iieré Λ deretli te weren, voor de particu- Vincif« n,ende Plaetfen inde refpedive Pro- 5 ende onder het reflbrt vande GeneraU-

teyt, tot den eerften Auguftiaenftaende, Nieu- wen Stijl, gevende daer en boven aen de Ont- fangers den tijdt van acht dagen daer na, om de Schellingen by haer vergadert, diegeftempeldt fullen moeten werden, ten Comptoire van den Ontfanger Generael van de Unie over te bren- gen ·, werdende oockaenalle ende een yegelijck toegelaten en gepermitteert, om haer ongeredü- ceerdé Schellingen voor den eerften Augufti eerftkomende , te brengen ten Comptoire van den Ontfanger Generael van de Unie, om ge- ftempelt te werden , midts aen den iëlven niet minder over-brengende als een faeksken van tien hondert ftucks, ende daer vooren betalende acht ftuyvers; ende fal den gemelden Ontfanger Ge- nerael hebben den tijdt tot den twintighften Au- gufti daer aen volgende, omme de Schellingen t'fijnen Comptoire gebracht, te kunnen ende te mogen ftempelen, ten ware Wy goedtvonden dien tijt voor noch eenige dagen te prolongeren, Ende op dat een yeder dien het aengaet hier van kenniflê magh bekomen, ontbieden en ver- ioec··

-ocr page 710-

Placaten. 6. Boeck. 6. Tit

688

ten Generael, inden Hage den achten r^iç · , ften Junii feftien honderdt vier en rnS * Was geparapheert, Ø. Schatter , ç ïø ftondt, Ter Ordonnantie van de felve r teeckent, F.Faget. Zijnde op het fp^iurn druckthet Cachet van de rneer-hooghft-c é de Heeren Staten Generael, opeenroodfnO wel, overdeckt met een Papieren Ruy te

foeckenWy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden, ende Gedeputeerde Staren van de refpective Pro vinden, ende allen anderen Jufticieren en Officieren van denfelven Lande, defenalomme te doen publiceren en af- figeren, ter plaetfe daer men gewoon is fulcks te doen. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Ver- gadeiingevande hooghft-gemeldé Heeren Sta-

Publicatie van de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael ^ wegens het profoweren t hetftempelen derSchellingen, in dateden dertighfienjulü 1694.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden j Allen den geenen diedefen fullenftenoftehoorenlefen , Salut; ^Doen te weten : Alfoo den termijn by OnfePublicatie van den achten twintighftcn der voorleden maendt Junii, gefteldt tot het ftempe- len van alle de goede ongereduceerde Schellin- gen) die de felve beeltenifle voeren als de geredu- ceerde Schellingen,en alleen door de Datums on- derfcheyden zijn, en fulcks de oude, wei-beken- de, goede, ganghbare Schellingen, en vande ge- reduceerde genoegfaemverfchillende, daer on- der niet begrepen, met den laetften van defe loo- pende maent Julii komt teexpireren,enWy be- binden , dat binnen den voorfchreven tijde de ftempelinge niet bequalijck fal kunnen wefen ge- daen j Soo Is't : Dat Wy goedtgevonden hebben den felven termijn te verlengen en pro- longeren , foo als Wy die verlengen en prolon- geren midts defenj te weten, voor de particu- liere Steden ende Plaetien inde refpecüve Pro- vinciën, ende onder het reflbrt vande Generali- tey t,tot den eerften September aenftaende,Nieu- wenStijl, gevende daer en boven aen deOnt- fangers den tijdt van acht dagen daer na, om de Schellingen by haer vergadert> die geftempeldt fullen moeten werden, ten Comptoire van den Ontfanger Generael van de Unie over te bren- gen 5 werdendeoock aen alle ende eenyegelijck toegelaten en gepermitteert» om haer ongeredu-

ceerde Schellingen voor den eerften September eerftkomende , te brengen ten Comptoire van den Ontfanger Generael van de Unie, om se. ftempelt te werden , midts aen den felven niei minder over-brengende als een facksken van tien hondertftucks, ende daer vooren betalende acht ftuy vers; ende fal den gemelden Ontfanger Ge- nerael hebben den tijdt tot den twintighiren Sep- tember daer aen volgende, om de Schellingen t'fijnen Comptoire gebracht, te kunnen ende te mogen ftempelen, ten ware Wy goedtvonden dien tijt voor noch eenige dagen te prolongeren. Ende op dat een yeder dien het aengaethier van kenniiïe magh bekomen , ontbiedenen ver- foecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden , ende Gedeputeerde Staten van de refpeftive Provinciën, en allen an- deren Jufticieren ende Officieren van denfelven Lande, defenalomme te doen publiceren en af- figeren ter plaetfe daer men fulcks gewoon is te doen. Aid us gedaen en gearrefteert ter Verga- deringevandehooghft-gemelde Heeren Staten Generael, in den Hage den dertighften Julii fefthien honderdt vier en tnegentigh. Was geparapheert , Ar.Lemker* vt. Onder ftond» Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckeaf, F, FageL Zi j nde op 't fpatium gedruckt het Ca- chet van meer-hooghft-gemclde haer Âïïö Mog. op een rooden Ouwel, overdecktmeteen papieren Ruy te.

Waerfchowwinge, tegens het debiteren en uytgeven van drie byfondere valfche Schtwh gen, in date den 1 f. November 1694.

zijnverfchillende, als bevonden zijnde, vol- gens aflay vanden Aflayeur Generael5 dat den «,"£„«.»« c-t,„iK„«.i, na Hie van de rro-

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die dcfen fullen iien ofte hooren lefen, Salutj Tioen te weten: Dat Wy ïn ervaringe gekomen zijn, dat onderde Gemeynte en goe- de Ingezetenen defer Landen werden uytgege- ven en gedebiteertièeckere drie foorten van val- fche Schellingen, als een gecontrefait na die van de Provinciale Munte vande Stadt Groningen en Ommelanden, gemerekt meeden jare feftien honder&twee en tnegentigh, de andere gecontre- feytnadievande Munte van Zutphen, geteyc- kent met het jaer feftien hondert tnegentigh, en de derde, naer die van de Munte van Deventer, mede geteeckent met den jare feftien honderdt tnegentigh : Dat de voorfchreve gecontrefaite en valfche Schellingen, f o in den Gewichte,als wel byfonder in den Alloye, van den gereguleer- uqïï voet der Nederlantfche Schellingen feer veel

gecontrefeyten Schellingh, na die van de pro- vinciale Munte van Stadt en Lande, maervacr- digh is tot drie ftuy vers eenenduyt ichaers; cte Schellingh, gecontrefait na die van de Munt van Zutphen, maer drie ftuy vers ende twee duyie» largej ende den gecontrefeyten Schelling"? die van de Munte van Deventer, maer tw«W vers negen penningen ·, forser dat de v?or vegecontrefeyte Schellingen met eemgeme kelijckc en fichtbareteeckenen zWiacn&^ ^ waer door die van de goede Schellingen, ¾ boven-gemelde Munten, in de v°oric^ ç.£ç ren geflagen,konnen werden onderfchero · ^ alfoo het felve is ftreckende tot mfrfcllj *eI?en driegery e ende nadeel van de goede lnëc, qc\. van defen Staet , en confufie in den goeo _ de defer Landen, oockvan foo veel ic^h 'fe

-ocr page 711-

De Munt en Munterye betreffende.

689

volgen, als de voorfchreve valfche Schel- gC met degocdeganghbare Schellingen van ffwiarcn, uytterlijck in gelijckheytfeerna dS„Cen;Soo.Is'T:DatWydaerin- ijlende voorficn, foo veel het doenlijckis, Sftigh, ende ten hooghften noodigh hebben cht j de goede Gemeente van het geene voor- f?reveri is te waerfch ouwen, foo als Wy defelve waerfchouwen midts d efen, op dat een yeder in hetontfengen van Schellingen fich voor de voor- knelde valfche gccontrcfcyte Schellingen mo- en wachten, ende voorkomen de fchade die hy door het ontfengen van defelve foude komen te lijden. Verbiedende wijders allen ende een ye- geliicken,eenige der voornoemde Schellingen, die hy foude mogen hebben, en weten als voo- rengecontrefeyt en valfch te zijn, binnende re- fpeéhVeProvinciën, ofte derfelver Geaflbcieer- deLandtfchappeninte brengen, ergens ofte aen vemandt, wie hetoock foude mogen wcfen,uyt teeevenofreteontfangen, maer defelve te bren- gen aen de Wiffelbancken of Muntmeefters, om terilondt gebroocken en gefmolten te werden, envandefelve te ontfangen de innerlijcke waer- dyevandien, op poene van anders doende, ge- ftrafr te werden met de poenen , by de Munts- Placaten geftatueert. En by aldien yemant, wie. het oock foude mogen wefen, fchoon mede-, plichtigh 5 aen het flaen en maecken van de voor- gemelde valfche Schellingen, fal komen te ont-

decken een ofte meer van de valfche Munters, fchuldighacn het rrfaecken en llaenvan de felve valfche Schellingen, foodanigh dat die in han- den van de Juftitiefai of fullen komen te geraec- ken, fal defelve daer voorgenieten eenpreemie van duyfent Staten Drie-guldens , boven de im- puniteyt, by aldien hy daer aen fchuldigh foude mogen wefen, en fal fijn naem, des begeerende, werden gefecreteert. Ende op dat hiervan niemant eenige ignoran- tie kome te pretenderen, foo ontbieden en ver- foeckenWydeHeeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden, ende Gedeputeerde Staten van de refpecüve Provinciën, en alle an- dere Jufticieren en Officieren van defelve Lan- den, defe Onfe Waerfchouwinge alomme te doen verkondigen, publiceren ende affigeren in alle Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, ende men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen, want Wy het felvealfoo ten dienfte van den Lande bevonden hebben te behooren. Al- dus gedaen en gcarrefteert terVergaderingé van de hooghft-gemelde Heeren Staten Generael, in den Hagc den 1 y. November feftien hondert vier en tnegen tigh. Was geparapheert, J. Baron van Waffcnaer,vt. Onder ftont, Ter Ordonnan- tie vandefelve. WasgetecckenuF.Faget. Zijn- deop't fpatium gedruckt het Cachet vanmeer- hooghft-gemelde haer Hoogh Mog., op een roo- den Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte,

Publicatie, tot onderhoudinqe van het Placaet, tot een ναβ en prijs van V Silver, in dato den negen en twintighflen Januaru 169 ƒ.

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen je- gemvoordigen fullen iien of hooren le- ien , Salut; 1>oenteweten : Dat tot Onfe kcnniife zijnde gekomen, dat dePlaca- ten van haer Hoogh Mog,, daer by de prijs van hetMarckfijnSilvcrstotvijfen twintig guldens twee ftuy vers is gereguleert, in onderfcheydene öteden van den hooghgemelden Onfen Lande met en werden geobferveert, nemaer dat ter con- tranehet Silver door de Silver-fmeden, en Be- Ξ lS van hec Silver >tot veel hooger prijs ™cht\verdt; en daer op byOns in achtinge genomen zijnde, dat het felve ftreckt tot fchade ben \V V3n °-nfe S°ede Ingezetenen, heb- den κ fj 0mdaerinnete vooriien, goetgevon- bvOr d n te verklaren> dat Wy perfifteren y nle Refolutie vanden fefden November fes-

tien hondert vier eninegentigh, op't voorfc h re-

ve

fubje£t genomen, ende dienvolgende alle

Silver-fmeeden, en Bewcrckers van het Silver, te verbieden de groote Silver- keur hooger te ver- koopen als jegens twee en feftigh ftuyversdeOn- ce, de Byilagh daer inne gereeckent, op poene by voorïgePlacaten jegens het hooger verkopen als de voorfchreve gefette prijs geftatueert. Ende opdat niemandthier van ignorantie en pretendere, foo begeeren Wy dat defen alomme gepubliceert fal werden daer men gewoon is pu- blicatie ende affixie te doen. Gedaen inden Ha- ge onder het Kleyne Zegel van den Lande, defen negenen twintighftenjanuarii feftien honderdt vijf en tnegentigh. Onder ftont, Ter Ordon- nantie van de Staten. Was geteeckentj Simon vanBeaumont.

Plac

'm-,

tegens het debiteren en ujtgeven van een valfchen Cleeffchen Dujt 3 in dato

^•uijfdenjuliiie^. E Stat

Duyten, geflagen in 't Landt van Cleef, waér vandeFigure hier onder ftaet afgedruckt, ver- ie hillende in waerdye, die de Duyten s Volgens dePlacatenende Ördres van den Lande moeten hebben, omtrent feftigh ten honderdt, en dat de voorfchreve Plaetjens ten deele ongemunt, ge- lijck oock de voorfchreve Cleeffche Duyten on- der de Gemeente werden gedebiteert en uytge- geven, het weicke is ftreckende tot groot nadeel Pp pp                      van

t^taten Generael der VereenighdeNe- I herlanden, Allen den geenen die defen (, juilen fien ofte hooren lefen, Salut·, &pi^oent-ew€ten '· Alfoo wyin ervarin- VoörigënPia ZlJn'dac niec tegenftaende Onfen ^ae^omn C' nocnalKoperePlaetjens,be- fe!dersJio 5n Van te munten >van Hamburg ^dén ΝνρΤη .'van tijdt tot tijdt binnen defe ' IV r2fningebracht, als mede feeekere v · U E E L,

-ocr page 712-

φ

Boeck. 6.Tit. boven de voorfchreve boeten arbitraler „ , werden geftraft, ende fullen diegeenè len j de voorichreve Plaetjens ofte Duyten fuif" Wle den gefonden ofbcfteldt, gehouden Sntfn ve binnen vier en t wintigh uyren aen den Offi van hare Woon-plaetfe aen teeeven A* r alsvooren.                            geven> opp(Ene Ende op dat hier van niemandt eeniw i»n rantie kome te pretenderen,ontbieden en ν f ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen r committeerde Raeden, en Gedeputeerde S °" ten vanderefpeaiveProvincien , enalleandcÏ Jufhcieren en Officieren vanden fel ven Land defen Onfen Placatealommedaer fulckssewo^' is gedaen te werden, te doen publiceren en affi geren na behooren. Aldus gedaen ende gearre" fteert ter Vergaderde van de hooghit-gemeldë Heeren Staten Generael, in den Hageden vijf den Julii feftien honderdt vijf enen tnegentigh Was geparapheert, J. van Effen, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Ge. teeckent, F. Fagel, Zijnde op 't fpatium κ" druckt het Cachet van meer-hooghitgemelde haerHooghMog. op een rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruyte.

690                     Placaten. 6. van de goede Ingezetenen van den Staet; Soo I s'r: Dat Wy, om foodanigen quaedt voor te komen, ende het verder inbrengen en uy tgeven van de voorfchrevePlaetjens en Duyten te ftuy- tsn, goedtgevonden hebben de voorfz Plaetjens en Duyten te decriëren, voor verbeurt en billioen te verklaren, foo als Wy defelve decriëren, voor 'verbeurt en billioen verklaren midts defen ; ver- biedende welexprefièlijck, de voorfz Plaetjens en Duyten j ofteeenigevandien, meer uyt te ge- ven ofte te ontfangen, op de verbeurte van de- felve koopere Plaetjens of Duyten, en tien ftuy- versdaer en boven voor yeder ftuck van de gee- ne, dewelcke hier na uytgegeven of ontfangen fouden mogen werden, en dat, foo wel tenlafte van den Ontfanger, als van den Uytgever, yeder in fijn geheel: Ende op dat de goede Ingezetenen voortaen te beter tegens de invoeringe, ende het opbrengen van de voorfchreve Plaetjens mogen Wcfen bevrijdt, foo interdiceren en verbieden Wy mede by defen her inbrengen van de voorfz Plaetjens en Cleeffche Duyten in defe Vereenig- deNederlanden, GeaffocieerdeLandfchappen, Steden en Ledenvan dien, het zy in Tonnekens, Mandekens, Packjens ofte anderfins, op poene dat de Inbrengers, daer van kenniffe hebbende,

JStaderWaerfchouwwge, tegenshetdebiteren en uyt geven van drie bjfondere vafck Schellingen, in date den o. Augufii 1698.

DE Staten Generael der Verecnighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullenfienoftehoorenlefen, Salutj 'Doen te weten: Dat Wy in ervaringe gekomen zijn, dat onder de, Gemeynte en goe- de Ingezetenen defer Landen werden uytgege- ven en gedebiteertfeeckere vier foorten van val- fche Schellingen, als een gecontrefait na die van de Provinciale Munte van de Stadt Groningen en Ommelanden, gemerekt met den jare feftien hondert twee en tnegentigh, de andere gecontre- feyt na de Munt van Nymegen , geteeckendt met het jaer 1691., de derde geconterfeyt naer die van de Munte van Zutphen , geteyekent met het jaet feftien honderdt tnegentigh , en de vierde, naer die van de Munte van Deventer, mede geteeckent met den jare feftien honderdt tnegentigh : Dat de voorfchreve gecontrefaite en valfche Schellingen, foo in den Gewichte,als wel byfonder in den Alloye, van den gereguleer- den voet der Nederlantfche Schellingen feer veel zijn verichillende, als bevonden zijnde, vol- gens afïay vanden Affayeur Generael; dat den gecontrefeyten Schellingh, na die van de Pro- vinciale Munte van SradtenLande, maer waer- digh is tot drie ftuy vers eenen duyt fchaers> den Schellingh, gecontrefait na die van de Munt van Nymegen,maer drie ftuy vers vier penningen,den Schellingh geconterfeyt na die van de Munt van £ütphen, maer drie ftuy vers ende twee duyten large ·, ende den gecontrefeyten Schellingh, na dié van de Munte van Deventer, maer twee ftuy- vers negen penningen > fonder dat de voorfchre- ve gecontrèfeyte Schellingen met eenigemerc- kelijcke en flchtbareteeckenen zijnaengedaen, waer door die van de goede Schellingen, op de

boven-gemelde Munten, in de voorfchreve ja- ren geflagen,konnen werden onderfcheyden: En alibo het felve is ftreckende tot merckelijcke be- driegerye ende nadeel van de goede Ingezetenen van defen Staet, en conf ufie in den goeden Gel- de defer Landen, oock van foo veel tedangereu- fèr gevolgen, als de voorfchreve valfche Schel- lingen, met de goede ganghbare Schellingen van defelve jaren, uytterlijck in gelijckheytfeerna overeenkomen; Soo Is'r: Dat Wy daer in- ne willende voorfien, foo veel hetdoenlijckis, dienftigh, ende ten hooghften noodighhebben geacht, de goede Gemeente van hetgeene voor- fchreven is te waerfchou wen, foo als Wy defelve waerfchouwen midts defen, opdatecnyedenfl hetontfangen van Schellingen fich voor de voor- gemelde valfche gecontrèfeyte Schellingen mo- gen wachten, ende voorkomen de fchade die hy door het ontfangen van defelve foude komen te lijden. Verbiedende wijders allen ende een ye- gelijcken, eenige der voornoemde Schellingen, die hy foude mogen hebben, en weten afeW ren gecontrefey t en valfch te zijn, binnen ae 1 .e- fpeftive Provinciën, ofte derfelver 0»™Ε de Landtfchappen in te brengen, ergens αItea ^ yemandt, wie het oock foude mogen wele^. te geven ofte te ontfangen, maer defelve re or gen aen de Wiffelbancken ofMuntmeefters," terftondt gebroocken en gefmolten te^ en van defelve te ontfangen de mnejkJc^fe «e- dye van dien, op poene van anders doen^>* ftraft te werden met de poenen, ογ atA ^lC Placaten geftatueert. En by aldien f^jLfa het bock foude mogen weien» fcn0° jeVOÜr- plichtigh, aenhetflaenenmaeckenvana ^ gemelde valfche Schellingen, fal W^$$S>

■ m

-ocr page 713-

De Munt en Muntcrye betreffende.

691

, · eenoftemeer van de valfcheMunters, Sdighaenhct maecken en flaen van defelve IfcheSchellingen, foodanigh dat die in hah- 7 andejuftitie fal, of fullen komen tegeraec- t "V fal defelve daervoor genieten eénpreemie duvient Staren Drie-guldens , boven de im- VaJniteyt, byaldienhy daer aen mede fchuldigh f udc mogen w'efen, endefalfijnnaem, des be- Moendc, werden gefecreteert.          _ _ Ende op dat hier van memandt eenige ïgno- antie kome te pretenderen j ontbieden en ver- foeckcnWy deHeeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden, ende Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, ende allen anderen Jufticieren ende Officieren vandenfel-

ven Lande, defe Onfe Waerfchouwinge aen- ftonds te doen publiceren en affigeren, ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie enaf- fixie te doen, alfoo Wy fulcksten dienfte vanden Lande, en van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert inde Vergaderinge vandc hoogft- gemeJdeHeeren Staten Generael, in den Hagc den negenden Augufti feftien honderdt acht en tnegentigh. Was geparapheerr, J. de T)rews^t. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felvc. Was geteeckent , F, Fagel. Zijnde op 't fpa- tiumgedruckt het Cachet van meer-hooghftge- rneldehaer Hoogh Mog, op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

Waerfchouwinge van de Hoogh M.og. Heeren Staten Generael[tot redres njande Mun- ten en het Munt-materiael, in dato den achtflen Ό ff ober 1 óp 8.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die deièn fulleniienoftehoorenlefen, Salui; Doen te weten: Alibo Wy tot voor- kominge van verdere defordres en verval in de faeckenvan de Munten defer Landen,mitigaders tot redres van de ongeregekheden die daer in ee- nige jaren herwaerts waren ingekropen, goedt- gevonden hebben, by Onfen Placate van den fe- ventienden Maert feftien hondert vier en tnegen- tigh, hetMunrmateriael te fixeren opeenieec- keren prijs,boven den welcken het felve niet fou- de mogen werden gekocht of verkocht, nament- lijck, voor de refpediive Muntmeefters, en allen anderendie het Munt-materiael fullen koopen, totvijf en twintigh guldens twee ftuyvers cou- rantgeldt, ende voor de Wiffel-banckenenge- fwoorenWiiTelaers tot vijf ent wintigh guldens ceneftuyverkas-geldt het marekfijns > als mede te ftatueren,dat de helfte van het Munt-materiael doenmaels hier te Lande zijnde, ofnamaelsdaer ω gebracht rullende werden, niet uytgevoerdt, nochtena andere Landen verbracht fouden mo- gen werden, daer toe by den voorfchreven On- I Placate beracmt hebbende foodanige ordre, alstotvoorkomingevan den uytvoer van de ee- 0 j ,Jvan net Munt-materiael noodigh is ge- ^rdeeldt 5 dat oock geene Munt-meefters eenig warenaelaen yemandt, wie het oock foude mo- nnnft fouden m°gen verkoopen of overdoen, denV' iten 's Lands verfenden, maer gehou- nine α hetfelve te vermuntenin g°edepen" Munr"'' verders mede in het geheel geen na een?13?1361 foude mogen werden verfonden gcn ™|e™andc Munten, om Drittels van gefla, ibudem } endat niemandt eenige Drittels nenteSnbelcenen' alles op foodanige pce- ftllcnfp geene'die eeniëh Munt-materiael füHenae ren ofte verkoopen, en die het felve Hlen Dnn.emenofte kóopenhoogerals den ge- bovcn Pn-!f' midtfgaders tegen die geene die üytvocrpn ™.van het Munt-materiael fullen Voer.S' g ,Jck oock ogende Schippers, ke Pafno^ yden'die fonder de behoorli jc- ftïaS^Ï^^^^Eewajsl buyten de- ^- iiert ■ f ï ,brcnSen' als mede regen die eenign Munt-materiael fouden verfen-

dentothetflacn van Drittels, of Drittels belee- nen, en oock tegen de Muntmeefters, die het Munt-materiael fouden overdoen of verkoopen, als by den voorfchreven Onfen Placate zijn ge- ftatueert; en dat Wy verders by den felven Pla- cate, omtrent het leveren en verkoopen van het Munt-materiael, door de Wiffel-bancken ende gefwooren Wiffelaers aen de Munt-meefters,om tot goede Penningen verflagen te werden, mids- gaders omtrent het flaen van een goeden Standt- penningh, foodanige ordre hebben gefteidr., als ten meeften dienfte van den Lande bevonden hebben te behooren. Ende alfoo Wy geinfor- meertzijn dat met eenige Schepen, van buyten inkomende, een goede quantiteytSil ver hier te * Lande is ingebracht, of ingebracht ftaet te wer- den , en dat mogclijck tegen Onfe intentie van 't voorfz Placaet eenighfins foude mogen weien af- gegaen; Soo Is't: Dat ofwel van felfsvolght, dat het meer-gemelde Ons Placaet in allen deel en moet werden geobièrveert, foo lange by Ons daer inne geen veranderinge is gemaeckt, Wy evenwel ten overvloedeallen en een yegelijcken dien het foude mogen aengaen, by delen wel heb- ben willen waerfchouwen, dat Wy, inhereren- de het voorfchreve Ons Placaet van den ièven- tienden Maert feftien hondert vier en tnegentïg, Onfe meyninge ende intentie is, dat hetfelve in allen deelen als noch fal werden nagekomen , en dat tegen de Overtreders en Gontraventeurs van dien, fonder eenige gratie, faveur, diiÏÏmulatic ' of verdragh, fullen werden geè'xecuteert de poe- nen by het voorfz Placaet gaftatueertj laftendq derhalven allen ende een yegelijck die het foude mogen aengaen, haer daer na pracife te regule- ren. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie foude mogen pretenderen: Ontbieden en verfoeckenWyde Heeren Staten, Stadthoude- ren , Gecommitteerde Raeden en Gedeputeer- de Staten van de reipe£tiveProvinciën, en allen · anderen Jufticieren en Officieren van den felven Lande, datfy defe Onfe Waerfchouwinge van ftonden aen alomme doen verkondigen, uy troe- pen, publiceren en affigeren, ter plaetfe daer men woon is foodanige publicatie enaffixietedoen: Laften en beveelen voorts de Raeden ter Admi- Pppp 2                   ra·

-ocr page 714-

Placaten. 6. Boeck. 6. Tit.

6$>!

raliteyt, den Advocaten Fifcael, midfgaclers al- len anderen Officieren, Rechteren enjufticie- ren defer Vereenighde Nederlanden, mitsgaders allen Overften, Collonellcn, Admiralen, Vice- Admiralen, Capiteynen, Officieren en Bevel- hebberen, dat iy den voorfchreven Onfen Pla- cate van den feventienden Maert feftien hondert vier en tnegentigh , achtervolgen , ende doen achtervolgen, procederende, ende doende pro- cederen tegens de Overtreders van dien, foo als hiervoorcngefeghtis,fonder gratie, faveur, dif- iimulatie of verdragh , want Wy het felve ten dienile van den Lande, ende van de goede In ge-

zetenen van dien bevonden hebben alf

hooren

chet van den Staet,

Paraphure van

π

pracfidcrende in Onfe Vergaderinge, end^T Signature van Onfen Griffier, den achtften O tober feftien hondert acht en tnegentieh W geparapheert, JohanBecker^ Onderft0„d Ter Ordonnantie van de hoogh-genielde fi? ren Staten Generael. Geteeeckent, F.Fai Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet In meer-hoogh-gemelde haer Hoogh Moe.oneen

rooden Ouwel, overdeckt met

een

l Ί """

Papieren

Ruyte.

Fidcaet, 'verbiedende den Koninghs of Philippus Daelder met fijne Gcdeeltens verfcheyde andere Speciën, in dato demi.Oiïober\6$%.

m

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, S α l υ τ ·, UDoen te weten : Alfoo Wy in ervarin- gezijn gekomen, dat binnen de voorfchreve Vereenighde Nederlanden, geailbcieerde Land- ichappen, Steden en Leden van dien, met groo- te quantiteyt werden ingebracht, ende onder de Gemeent.euytgebodenden foo genaemden Ko- ninghs of Philippus Daelder, halve, vijfde ende tiendedeelen; Item, de Brabandtfche Stoters» ofte twintighfte deel van de voorfchreve Ko- ninghs Daelder, welcke Penningen, foo als Wy werden geinformeert , jegenwoordigh in Bra- bandtfelfszijn gebillioeneert, om 't verval dat daer in is refiderende j item, de Brabandtfche

voorfchreven tijd ingebragt,uytgeboden,ofont- fangen mochten werden, ende boven diennoch viervout de waerde van defelve, foo wel tot lafte van den Ontfanger alsdenUytbieder, elcks in't geheel, en fonder aenfien, ofyemant van defel. vefijnenAutheur, vandcwelckehy diconrfan- gen had, wifte aen te wij fen of niet, ten waredan dat yemant, fonder betrapt, ofte daer van aenge- fproockente zijn ,van felfs fijnen Autheurquam aen wij fen en bekent maecken, dewelcke, voor foo veel hem aengaet, niet alleen fal vry zijn van de boete, maer felfs een derde in de boete van fij- nen mede-plichtige fal profiteren, gelijckalleen een yegelijckc Aenbrengersvan de voorgemelde gebillioneerde Penningen , dewelcke naer den voorfchreven tijdt mochten zijn ofte werden als

Ί

en alle andere foorten van foo genaemde Permif-' ganghbaer geldt ingebracht, uytgebodenofont fie-fchellingen? nevens alle andere uytheemfche fangen, fullen genieten een derde van de felve, Payementen, infonderheydr de Emdenfchc en ende een derde in't viervout van de waer&daer Luyckfche Stoters > item, de Brabandtfche, en boven, de twee andere derden-deelen fullen- Ooft-Vriefïche, Benterner, Steenfortfche,Cleef- de komen ten behoeve vanden Officier die deca· iche, en andere vreemde dubbeldeen enckelde lange fal komen te doen." Stuyvers ·, insgclijcks alle uytheemfche Duy ten,! Ende op dat niemandt hier van eenige i§no- voorheenen in defe Landen gebiilioneert; het rantiekome te pretenderen, foo ontbieden ende welcke alfoo is ftreckende tot nadeel van degoe- verfoekenWydeHeerenStaten,Stadthouderen, delngezetenen van defen Staet, en confufiein Gecommitteerde Raeden ende gedeputeerde deordresderMunte ·, Soo Is'x: Dat Wy be- Staten van de refpedlive Provinciën, enallean- geerende daer inne te voorfien, alle ende een ye- dere Jufticieren ende Officieren van den fefteit gelijcke der voorfchreve Penningen verklaerdt Lande, dit Ons Placaet aenftonds te doen pu- hebben, en verklaren midts defen voor billioen büceren en affigeren , ter plaetfe daer men ge- en niet ganghbaer -y verbiedende over fulcks alle ' woon is foodanige publicatie en aflïxie te doen» en eenyegelijck wel expreffelijck eenige der alfoo Wy fulcks ten dienfte van den Lande, ende voorfchreve Penningen binnen de Geünieerde j van de goede Ingezetenen van dien bevonden Provinciën, of derfelver GeaiTücieerde Landt-, hebben alfoo te behooren. fchappen in te brengen, ergens, of aen wien't

oockfoude mogen wefen, uyt te bieden ofte te

Prijs der Billioemn.

ontfangen, maer defelve, foo fy eenige van dien

mochten in handen hebben, binnen den ti jt van veertien dagen na de publicatie defes, te brengen aen de Munten, WiiTelbancken ofgefwooren Wiflèlaers, om terftont gebroocken en gefmol- tente werden, en van defelve te ontfimgen de waerde hier onder gefpecificeert, ende foo verre nietisuytgedruckf, tot die waerde, als men in de meefte billickheyt ial bevinden te behooren, fonder eenige kortinge voor wifïèl geldt, lacca- gie, onkoften oftediergeltjeke te mogen doen, alfoo den prijs daer na is gefteldt, op de verbeur- te van foodanige Penningen, dewelcke nae den

Voor het marckvandeKonings- Daelder, halve, vijfde ende tiende deelen, tot — ■ ■ Dconce — ^-^u. - -' '·*'· Deengelfe —. -U^- '·*—— Voor het marek van dePermif- fie Schellingen, —■ ——— Deonce —- *-*-—' *——■ Deengelfe — ■-----------....... - Voor'tMarék van de Brabandt- fche Stooters, zijnde anders een twintighfte. deel van de

O i 8

20—ïG-

jig;

-ocr page 715-

De Munt en Munterye betreffende.

693

philippusofKoninghsDael· der *"*             '. _____

nerael, in dën Hage den twee en twintighften Oftober feftien honderdt acht én tnegentigh. Was geparapheert, H, v. Sminia , vt. On- der ftondt, Ter Ordonnantie vandefelve. Ge- teeckent, F.Fagel. Zijnde op het fpatium ge- druckt het Cachet van hoogh-gemelde Heeren Staten, op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

O—r f— I-----

IO- 1- o-

Dconce

ik

Ef&eniuartenseIferefPe njfenaadvcnant. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Vergade- ■ vande hoogfl-gemelde Heeren Staten Ge-

Akuertmtie van de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael 3 tegens feeekere valfche Schellingen, in dato den twee entwintighfienO£iober\6$%.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullenfienoftehooren lefen, Salut; Ώοεη te weten : Dat Wy by Onfe Wacrfchouwinge van den negenden Augufti laetftleden, tegens feeckere foorten van valfche Schellingen , belooft hebbende een proemie van drieduyfentguldensaeneenyegelijck, midtfga- dersirnpuniteyt, al was het felfs een mede-plich- rige, die een of meer van de geene dewelcke aen hetdaenofte maecken der voorfchreve Schellin- gen fchuldigh zijn, komt teontdecken of aen te brengen, ioodanigh dat in handen vandejufti- tie geraecktj de voorfchreve preeme van drie duyfendt guldens oock fal werden gegeven aen den geenen died'Inbrengers van de voorfchreve Schellingen, ofte Leveraers en Uy tfenders van 't Materiael daer toe diende, weet te ontdecken en aen te brengen , foodanigh dat in handen van de Juftitie komen te geraecken, al fchoon den Aen- brengêr felfs een mede-plichtinge was, dieWy mits defen d'impuniteyt daer en boven zijnver- feeckerende.

Ende op dat hier variniémant eenige ignoran- tie komete pretenderen, ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de refpecüve Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van den fel ven Lande, defen Onfe Advertentieaenilondstedoen publi- ceren en affigeren, ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen, alfoo Wy fulcks ten dienfte van den Lande, ende van de goede Ingezetenen van dien bevonden heb- ben te bëhooren. Aldus gedaen en gearrefteert terVcrgaderin- ge van de hooghft-gemelde Heeren Staten Ge- nerael, in's Graven hage den twee en twintigh- ften OdTrober feftien honderdt acht en tnegen- tigh. Was geparapheert, H,v.Smrnia,vt. On- der ftont, Ter Ordonnantie van deièlve. Ge- teéckent, F. Faget. . Zijnde op 't fpatium ge- druckt het Cachet van meer-hWgnftgemeldë haerHooghMog.op eenroodenOuwel, over- deckt me teen papieren Ruyte.

■■ '■-. \

Placaet, tegens het inbrengen en ujtgeven van quade Duyien, in dato den [even en iwintighftenOc~ïoben6$%.

Staten Generael der Vereenighde Ne-, uyt|ëfondert, géUjek Wy alle de foodanigeals derlanden, Allen den geenen die defen Billioéh verklaren, en co,ndemnerehbydefen,met

D

fullen fien ofte hooren lefen, Salut; 'Doen te weten : Alfoo Wy komen te vernemen, dat van tijdt tot tij dt in defe Landen preien mgebracht, en onder de Gemeente ge- citeert groore meenighte van Düytén, met leerveelequadcvermenght, ja, dat foodanigh S^ö^ge-ëxtravagèert, datmenprafti- rJ, λ uytenmetpaquetten ,- tot tien aχν\ή- Kuy.vers gepaft, aeüde Afbëydts^üydëri; 0t^cllers> en andere Nëring-doendetüyden WmtS^* totBr°ote fchade van de goede bezetenen van den Staet: Waer jegens wil- ΧΚ?' So° 3*ï: Dat Wy hebben aW 3 teortfonnérërienftatuerèn? foo liicfc aI 0nnereiiehftatuerenby defen, éerite^ ^4w? dlftn&vah deGenefaïireyt, egee- %J5aU r°°?cnvan D«yten fullen ganghbaer mS l05danigedieopdeProviriciaTeMun- *jggg opdéRijcks-muriteri inde Ste-

mtërdi&ie van egcenederfelve, na de Publicatie défés, in defe Lauden te mogen inbrengen, op pcenevan confifeatië, en daer en boven eeh boe- te vah twaelfguldehs op yeder* Duyt, ofte cehigè van de geene die daer jègénwooi'dig zijri, te mo- gen uytbieden ofte oritfangen, op' de boete van gelijeke twaeifgüldefis, 'op yéder fopdanigc D'üyt té verbeuren,- Törj Wél by dén Öiitfanget

alsÜ.ytbiéder, ydërtti fóiiduih ? 'Té'rftaeiidë eii oYdórmërende by dèfen, dat alfefdëfelVé aën- ftondsaisKoopei Materiael fljllen' nlöéten' tvéri den vérhandeldtaen 'de Kcfopër/fmë^dêri in defë Landen, omdefëlvëibnder uy^tteiin' ftuckeritë ftiijdehofte brééeken, fpndëf !eénige de minftff van diëninfpecie weder té fnofgèri vërhandelëiï ofte verféhden, op péene van tWgt.èlfguldens' mht yderfoOdanigeUytheerhfcheDuyt, diefyKc> pèrrfmedea oh^ebfoockeh ibudén hebberi ge- houden, verhandelt öFvërfondën , én daér én boven als Klunts^véryalfcfiers, na denihho'iidt der Placaten te Werden geeorfigeert': Ten. ande- ren, dat van dé 'Duyteri , op dè fróvinciaTe Munten defer Landen, en R ij'cks-Muhten m dé Steden binnen de reipe&ive Provinciën gella- gen,

'P

^anliii^éri-zijn-j mitsdien billioenèrende

dieelders, ofte , ëgeene

^geandereMunten zijn ge

-ocr page 716-

Placaten. 6. Boeck. 6. Tit.

694

vangcniflèofteaen den Lijve, na dat fsfe, ve meer als eens mochten hebben eeDlprii,,. !·. len werden geftraftj lattende allen Officieren l" dejuftirie, mitfgaders Onfe Generaei.meclW van de Munte, op de Overtreders defesfeh reguardtenemen, en defelvefonderdilay d? fimulatie of conniventie te calangeren ende'd calangeren: Zijnde te gelijck Onfeernftieeme? ninge, dateenyegehjek, diecenigeovertredin ge komt aen te brengen, van het felve by Miffivê ofte anderfins oock kenniflè fal geven aen dcV melde Generael-Meefters, op datfy fouden k neninquirerenopde executie endevoldoeningê van de aengebiachte overtredingen. Ende op dat niemandt hier vaneenige igno- rantie kome te pretenderen, ontbieden endever- foecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen* Gecommitteerde Racden, ende Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, ende allen anderen Jufticieren en Officieren van den felven Lande, dit Ons Placaet aen ftonds te doen publi- ceren enafrigeren, ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen, alfoo Wyfulcks ten dienfte van den Lande, endevan de goede Ingezetenen van dien bevonden heb- ben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert terVergaderingeran dehooghft-gemelde Hee- ren Staten Generael, in denHage den27.0fto- ber 16518. Was geparapheert, H, J. Roe- linck)Vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van defelve. Gcteeckent, F. Fagel. Zijnde op'c fpatium gedruckt het Cachet vande meerhoogft- gemelde Heeren Staten Generael,opeenrooden Ouwel, oVerdeckt met eeii Papieren Riryte.

gen, voortaen ten hooghftcn niet meer als tien ituyvers aen Duyten teffens fullen mogen wer- den uytgeboden of ontfangen, en 'c felve oock niet meer als eene reyfe op den felven dagh, tuf- fchen een endedefelve Perfoonen fal mogen ge- fchieden, op een boete van twaelf guldens op y e- der Duyt, dewelcke boven den voorfchreven taux van tien ftuyvers aen Duyten werdt uytge- boden of ontfangen, te verbeuren foo wel by den Ontfanger als Uytbieder, yder infolidum: Dat oock geene Fabriqueurs, Werck-bafen ofte an- dere, die eenigh Arbeydts-volck inhaerdienft hebben, aen defelve ter Weeck meer als tien ftuyvers aen Duyten fullen mogen betalen, op geli jcke boete van twaelf guldens op yeder Duyt, die fy daer boven fullen hebben betaeldt, te ver- beuren foo wel by die geene die defelve betaeldt, als die defelve ontfangen fal hebben, mede yeder in folidum, en te appliceren defe, als oock d'an- dereboven-gemeldeboetens, d'eene helft voor den Aenbren ger, en de wederhelft voor den Of- ficier die de calange fal komen te doen. Edoch een van beyde, 't zy Ontfanger ofte Uytbieder, in d'eene en andere der voorfchreve gevallen, de overtredinge felfs aenbrengende, foo dat den mede-plichtigen van fijn overtredinge foude werden overtuyght, foo verftaen Wy, dat de- felve niet alleen fal vry zijn van fijn boete, ne- maer daer en boven als Aenbrenger fal genieten de helftvan de boete van fijn voorfchreve mede- plichtige. Ende foo het gebeurde dat de Over- treders van dcfen OnfenPlacate niet in ftaet wa- ren de geïmponeerde gelt-boetens op te brengen, foo verftaen Wy dat defelve arbitralijck by ge-

Renovatie-Placaet, tegens het inbrengen en ujtgeven van quade Duyten 3 in datoitn werenïwintighflenOÖïoberijQQ,

1 uytgefondert, gelijck Wy alle defoodanigeals j billioen verklaren en condemnerenbydefen,mct int erdi&ie van egeene derfelve, na de Publicatie defes, in defe Landen te mogen inbrengen, op poenevan confifcatie, en daer en boven een boe- te van twaelfguldens op yeder Duyt, oftecenige van de geene die daer jegenwoordig zijn, temo- gen uy tbieden ofte ontfangen, op de boete van gelijcke twaelf guldens, op yeder foodanige Duyt te verbeuren, foo wel by den Ontfanger. als Uytbieder, yder in foiidum : Verftaendeen. ordonnerende by defen, dat alle defelve aen- ftonds als Kooper Materiael fullen moetene- den verhandeldt aen de Kooper-fmeeden in deie Landen, om defelve fonder uytftelin ψ$ΨΖ fnijdenofte breecken, fonder eenige Pg van dieninfpecie weder te moger^verhand ofte verfehden, op pcene van twaelfguldens yder foodanige Uytheemfche Duyt, |ffiS' per-fmede» ongebroockén, fouden hcb^K^ houden, verhandelt of verfonden , en.jvoUdr, boven als Munts-vervalfchers, na den1β ^, der Placatente werden gecorrigeert: Ten ·^ ren, dat van de Duyten -, op de rfflt . u MuntendeferLanden, enRijcks-Munteni Stedenrbinnen de refpeftive Provinciën^ gen, voortaen ten hooghften niet iP^JJ „,cr. ftuyvers aen Duyten teffens fullen moge» ^

DE Staten Generaelder Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen ,SalüT} 'Doen te weten : Alfoo Wy komen te vernemen,dat niet tegenftaende Ons Placaet van den 27. Ocïoberi6p8., als noch van tijt'tot tijtin defe Landen werden ingebracht, en onderde Ge- meente gedebiteert groote meenigte vanDuyten, met feer veele quade vermenghtj ja, dat foodan ig daérinne werdtge-è'xtravageert, dat men prafti- ieërt die Duyten met paquetten, tot tien a twin- tigh ftuyvers gepaft, aen de Arbeydts-luyden, Winckeliers, en andere Nering-doende Luyden opte dringen, tot groote ichade van de]goede Ingezetenen yan den Staet: Waer jegens wil- lende voorfien , S o o I s?t : Dat Wy hebben goedgevonden by Renovatie van 't voorfz Ons voorigh Placaet te ordonneren en ftatueren, foo als. W y ordonneren en ftatueren by defen, eerfte- lijck, dat voortaenin defe Geünieerde Provin- ciën, en het diftriftvan de Generaliteyr, egee- ne andere iborten van Duyten fullen ganghbae^ zijn, dan foodanige die op de Provinciale Mun- ten, midsgaders opdeRijcks-munten inde Ste- den binnen de Geünieerde Provinciën, voor den jare 169 f. geflagen zijn, mitsdien billioenerende alle andere foorten van Duyten *"die elders, ofte op een ige andere Munten zijn geflagen * egeene

-ocr page 717-

t

De Munt en Munterye betreffende.

695

. geboden of ontfangen, en 'c felve oock eralsecnereyfeopdenfelven dagh, tuf- fu "ïen endedefelve Perfoonen Tal mogen ge- rein op een boete van twaelf guldens op ye- ί nuvt dewelcke boven den voorfchreven van tien ftuyvers aen Duyten werdt uytge- roUdenofontfangen,teverbeurenfoowelbyden oXger^Uytbieder, yder tnfohdum. Dat ^LeencFabriqueurs, Werck-bafen ofte an- A dieeenigh Arbeydts-volck inhaerdienft

ve meer als eens mochten hebben gepleeght, ful- len werden geftraft; liftende allen Officieren van dejuftitie, mitfgaders Onfe Generael-meefters van de Munte, op de Overtreders defesfeherp reguard te nemen, en defelve fonderdilay, dif- iimulatie of conniventie tecalangeren ende doen calangeren: Zijnde te gelijek Onfeernftigemee- ninge, dateenycgelijck, diecenigeovertredin- ge komt aen te brengen, van het felve by Miflive .ofte anderlins oock kenniiïè fal geven aen de ge- melde Generael-Meefters, opdatfy fouden kon- ncninqtiirerenopde executie endevoldoeninge van de aengebrachte o vertredingen, Ende op dat niemandt hier vaneenige igno- rantie kome te pretenderen, ontbieden ende ver- foecken Wy de HeerenStaten, Stadthouderen» Gecommitteerde Raeden, ende Gedeputeerde Staten van de refpecüve Provinciën, ende allen anderen Jufticieren en Officieren van denfelven Lande, dit Ons Placaet aenftonds te doen publi- ceren enaffigeren, ter piaetfe daer men gewoon isfoodanige publicatie en affixie te doen, alfoo Wyfulcks ten dienfte van den Lande , ende van de goede Ingezetenen van dien bevonden heb- ben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert terVergaderingevan de hooghft-gcmelde Hee- renStaten Generael, in den Hage den 24. Mey, 1700/ Was geparapheert , H. J. Roe- linckyVt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van defelve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op'c fpatium gedruckt het Cachet vande meerhoogft- gemelde Hecren Staten Gencrael,op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

1

aen

defelve ter We£ck meer als tien

^rsacn'Duytcn fullen mogen betalen, op

„liickeboctevantwaelfguldensopyedcrDuyt, 5· γ,^ιργbovenfullen nebben betaeldt, tevcr-

beurenfoo wel by die geene die defelve betaeldt, alsdiedefelveoiitfangenfal hebben,medeyeder infolidum enteapplicerendefe, als oock d'an- deieboven-gemeldeboetens, d'eene helft voor den Aenbrenger, en de wederhelft voor den Of- ficier die de calange fal komentedoen. Edoch eenvanbeyde, 'tzyOntfanger ofteUytbieder, in d'eene en andere der voorfchreve gevallen, de overtredinge felfs aenbrengende, foo dat den mede-plichtigen van fijn overtredinge foude werden overtuyght, foo verftaen Wy, dat de- felve niet alleen fal vry zijn van fijn boete, ne- maer daer en boven als Aenbrenger fal genieten de helft van tle boete van fijn voorfchreve mede- plichtige. Ende foo het gebeurde dat de Over- tredersvan defen OnfenPlacate niet in ftaet wa- ren de geïmponeerde gelt-boetens op te brengen, foo verftaen Wy dat defelve arbitralijck by ge- vangcnifTe ofte aen den Lijve, na dat fy het fel-

Placaet, houdende een verbodt tegens een Brahandtfchen Stujver 3 in dato den vijf en twintigkflen Junii feventienhondert.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden > Allen den geenen die defen fullenfienoftehoorenlefen , Salut; 'Doen te weten : Alfoo Wy onder- nchtzijn geworden dat tegenwoordigh inBra- bandtenckeldeStuyvers zijn en werden gemunt, dewelcke door Oniè Raeden en Generael-mee- «ers van de Munte geëxamineert zijnde, bevon- den werdenuytterhjck wel feernet gemaecktte ?J?,docj™in den alloye niet te min vier entwin- lg guldens per cent, en gevolgelijck omtrent riflfj ,part flechter te zijn als de Stuy vers van ^ederlandfchenvoeti en alfoo Wy bedugt SidateeLniBe baetfuchtigeMenfchen fouden in£f Ttrac5tendevoorfz Brabantfche Stuyvers meent n inte bre«gen, en onder de Ge- SStot srooCe fchade van defelve te debi- voonra? TS geven» niec tegenftaende Onfe uvteevp PIacaten » tegen het inbrengen en ώίβρΓVcn vreemde ftuyvers voor defeiigéë. &*d»evr»5ΐ m,tljds daer tegen te vooxfien, fckC ? ben de voorfchreve Brabant- teLandc mrS $ ecneren» en in gevalle die hier ^billioenl00 ,nwerden ingebracht, verbeurt ^.verbV,, ' , areiXi foq.als.Wy die decrië- ^fleiibillioenvcrklarenbydefeni ver-

biedende eenige van de voorfz Stuyvers hier te Lande in te brengen, uyt te bieden of te ontfan- gen, op de verbeurte van de ingebrachte, en oock van de uy tgeboden of ontfangen Stuyvers, ende. daeren bovennoch van het viervout vande waer- dederfelver, ineonformité van Onfe voorgaen-- de PIacaten tegen het uytbieden ende ontfangen van de Billioenen geëmaneert. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie kome te pretenderen, ontbieden en ver- foeckenWydeHeeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden , ende Gedeputeerde Staten van de refpeftive Provinciën, en allen an- deren Jufticieren ende Officieren van denfelven Lande, defen OnfenPlacate aenftondts te doen publiceren en affigeren in alle plaetföh daer men gewoon is ibodanige publicatie ende affixie te- doen, want Wy fülcks ten diende van denLande bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge.van.de hoogft-gè- melde HeerenStaten Generael, in den Hage den 2 f. Jujpiüieventien hondcre Was geparapheert, PF.deWa/Tau,vt, Onder ftond,. Ter Ordon- nantie van de felve. Geteeckent -, F. Fagel. Zijnde op t fpatium*gedruckt liet .Cachet van hooghft-geme'de haer Hoogh Mog., op een roo- den Ouwel, overdeckt met een papieren Ruyte.

'Wennoch tot defen Titui dient Groot Placaet-Boeck derde Deel, Fol. j69.& feqq.

HET

-ocr page 718-

6^6

HET SEVENDE BOECK,

Inhoudende Tlacaten > Ordonnantien en Refo/utien de Finanüe en Gemeene M.ïddelen van Hollandt betreffende.

DEN EERSTEN TITUL, ■■ Finantie. , .                     -Γ-:. Refolutie 3 aen de Steden en Dorpen toe te leggen fes ten honderdt voor Colletf-loonvm Sout, Zeep, Heer e-en Redemptie-geldt, in dato den ι $.Maert 1683.

\ Υ refumptie gedelibereert zijnde op her advis van de Heeren haer Ed, Groot Mog. Gecommitteerden! hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van der felverRefolutie Commif- foriael van den twee en twintigften Julii des jaers feftien hondert een en tachtighj geëxamineerd wat en hoe veel de Heeren Burgermeefterenen * Regeerders van de refpedHve Steden, midtfga- ders Schouten ende Gerechten van de refpedhvé Dorpen, foude behooren te werden tpegeleydt voorColleft-loon, ende andere onkoften, by defelve aen te wenden, tot het invorderen van de bewufte Middelen van Sout, Zeep, Heere? en Redemptie-geldt; is goedtgevonden ende verftaen, datdegemelte HeerenBurgermeefte- ren en Regeerders van de voorfchreve Steden, mitfgaders de voorfchreve Schouten, ende Ge- rechten van de voorfchreve Dorpen, voor Col- leclr-loon, midtsgaders voor alle andere onko- ften, by. haer tot invorderinge der voorfchreve Middelen te fupporteren, niets uytgefondert fal werden toegeleydt, foo als aen defelve toege- leydtwerdt mits defen, fes ten hondert van het gunt waer op het flot van deQüohieren van de voorfchreve Middelen, dat aen den Lande moet werden goedt gedaen, fal komen te monteren,

fonder meer , behoudelijck, dat by aldien de Heeren Burgermeefterenen Regeerders van ee- nige der voorfchreve Steden, of Schouten ende Gerechten van eenige der voorfchreve Dorpen, aen haer Edele Groot Mog. fouden konnenaen- wijfen en doceren, dat fy ter faecke van de voor- fchreve Collecte onver mij delijck meer onkoften hadden moeten doen enaenwenden, alsuytde voorfchreve fes ten hondert fouden konnen wer- den betaelt en vervallen, en dat haer Ed. Groot Mog. het felve oock alfoo fouden komen tever- ftaen en te declareren , dat in foodanigen onver- hoopten gevalle aen de voornoemde Heeren Burgermeefteren en Regeerders, midtsgaders Schouten en Gerechten, van wegen haer Edele Groot Mog. fal werden goedtgedaenenbetaeldt dat geene dat haer Edele Groot Mog. verftaen enverklarenfullen, dat de voornoemde Heeren Burgermeefteren ende Regeerders, mitfgaders Schouten en Gerechten, tiy t een onvermijdelijc- ke noodfaeckelijckheyt, en alleen terfaeckevan het voorfchreve CollecTr-loon en onkoften meer- der hebben moeten uytgeven als de voorfchreve fes ten·honderdt fouden mogenbeloopeh, joo nochtans, datniemandt onderpretext van dien vandevoorfchreveMiddelen,ofhetfldtdataen den Lande fal moeten werden verantwoordt, meer fal mogen inhouden dan de voorfchreve les ten hondert, direftelijck of indire&elijck.

ψ$$Ι$Α deQuohierenvan de Middelen van Sout, Zeep, Heere-enRmemp^ geldt wederom te verantwoorden, in date den, 1 o. dprïl 168 3.,,         .; ., :\ χ

fchreveMiddelen vanSout, Zeep, Heere-efl^ démptie-geldt > mits genietende fes ten Β * Voor Colled-loon, en profiterende een u part van't gunt daer op de colleéhveOea, dehsindevóbrfchrëveQuohierenzijngc ;enfuicks van de felve colleclive Getau^^ ' alleen ν erantwoördënde aèn't Landt n^. !p;artert> des dat deSteden en (gamere* ^ :ke fouden begëerénverbonden.te β , ^ iPachrers die-de voorfchreve Middelen* ^ gepacht, fuleksfullenmogendoen,enu uccei guarde yan de voorfchreve Pachtersiuu ^e deren'ên treden in de Obligatie die g^

N'Adémael gedelibereert zijnde op't ver- antwoorden van de Qiiohieren Van'het ' Sout, Zeep, Heere-en de Redemptie- -geldt, te doen by dé Heèrën Burger- meefteren en Regeerders van de refpeétive Ste- den , ende Schouten ende Gerechten van de r.e- fpëftiye Dorpen: Is goedtgevonden én verftaen, dat de gebelde Heeren Burgermeefteren en Re- geerders vaii de voorfchréVe Steden ^micitfga- aers Schouten ende Gerechten van de voorfz Dorpen refpeclrive, yder voor fóo véél hén aeri- gaet, fullen moeten goedt doen ende betalen de ilooten van'de refpeftive Quohieren vandë voor-

-ocr page 719-

Finan

697 op de voorfchrevë Pachters niet te fien, en met haergantfehniet, en alleen met de voorfchrevë Steden en Dorpen te doen, en van haer de voorfz verantwoordinge te vorderen fal hebben.

λ tenlaftevan defelve Pachters ishebbende; ^aD ihende dat de voorfchrevë Steden ende wel"vereren voor de voorfchrevë verantwoordin- Qi?arü anieren vooren verhaelt, fullen blijven ge' inn(leil i Cn dat midts dien 't Gemeene Land

Refoliitk 7 inhoudende een Ordre en Lijfle hoe men de extraordinaris Middelen fal ko- töentetnnenj indatoden tienden Julit16$$. Middelen daer vooren aen den Pachter, of die geene die daer voor foo veel komtuytte looven, fullen laten; maer indien voor de voorfz extraor- dinaris Middelen foo veel niet foude mogen wer- den uytgelooft, dat fy Heeren Gecommitteer- den als dan deièlve extraordinaris Middelen ful- len doen collecteren, do or den Collefteur die de ordinaris Middelen collecteren moet. En is voorts mede goedtgevonden en verftaen, datby aldien buyten verwachtinge eenigevande voorfz Middelen inde ordinaris Pacht confidera- bel fouden mogen komen te declineren, en veel minder als op de laetfte Verpachtingen daer voor uytgelooft werden, dat in fulcken geval de voor- gemelde Heeren haer Ed. GrootMog. Gecom- mitteerden , de Verpachtinge van dien by pro- vifie fullen ophouden, en van derfelver weder- varen aen haer Èd. Groot Mog., of by abfentie van dien, aen de Heeren der fëlver Gecommit- teerde Raeden rapport doen, om als dan nader op de Colle&e of Vetpachtinge van diengedif- poneert te werden, foo als ten meeften dienfte van de Finantie bevonden fal werden te behoo-

DbfdtgdcdgueoVe

geheel jaer geduyrende, noodigh was dat by haer Ed. GrootMog, ordre wierdegefteldt, hoe en in watroegen-de voorfchrevë verhooginge „ ten meeften profijte van de Finantie foude mogen werden geheven: Waer op gedelibereert zijnde, isgoedtgevonden en verftaen, dat voor foo veel denjegenwoordigen Termijn van Verpachtinge acngaet, hetArticul, geëxpreffeert in de voor- ichreve Refoiutie van den voorfchreven twee en twintighftenMey laetftleden, inde Generale Or- donnantie niet fal werden geinfereert, ende dat vervolgens de Middelen, die althans ftaen ver- pacht te werden, fullen werden verpacht op den ouden voet: Dat de voorfchrevë Verpachtinge Peenojnde, de Heeren haer Ed. GrootMog. ^committeerden, gaende op de Verpachtinge ^voorfchrevë Middelen, metdie geene die BOftlΙ γTiVe Middelen refpeétivelijek hebben de vn, f Γ hancleIen over het aennemen van indien deVe cxtraordinaris Middelen j ende MiddeIp1Ci^?c die de voorfchrevë ordinaris defel vp           n 8ePacnt i ofoock andere, voor PCrtiel ?aor,dinaris Middelen foo veel na pro- SSyfte» als voor de voorfchrevë fiSSWWÖ Rantcoen mede gercec- 5 haer fV nÜytgeloofti datdegemelde Hee- ^«lanigl °3C M°g- Gecommitteerden in r. ι δ gcval.de voorfchrevë extraordinaris

ren. Ende wat aengaet de jegenwoordigh gecollec- teert werdende Middelen, dat de voorfz extra- ordinaris verhooginge, met den aenvangh van de aenftaende Maent Auguftus van de voorfz ge- collecteerde Middelen mede fal werden gehe- ven, ende vervolgens de Colie&eurs gelaft: de voorfchrevë Verhooginge met den eerften Au- guftus toekomende mede te doen betalen,des dac onder de voorfchrevë gecollecteerde Middelen niet iullen zijn begrepen de Middelen van het Sout, Zeep, Heere- en Redcmprie-geldt, als fuUende met het jaer feftien hondert vier en taeh- tigh eerft in train werden gebracht. En is laetftelijck mede goetgevondenen ver- ftaen, datj om over al een eenparige erf gelijcke ordre en voetin den ontfangh en ophef van het voorfchrevë extraordinaris Middel te doen ob- ferveren, den felven ophef pun&uelijfckial moé- ten werden gereguleert na de Lijftein het volgen- de Placaet geinfereert:                ,;*'>- Dat de voorfchrevë Lijfte fal werden gedrukt, enopallePIaetfenen Comptoiren, al waer eeni- gen ontfangh van des Gemeene Lands Middelen werdtgehouden, publiqueüjck, en voor het aen- fien van een yeder opgehangen ofte aengeplackt fal moeten werden.

ï V, D

E EI».

Tlacaet

CLqqq

-ocr page 720-

Placatcn. 7. Boeck. 1. Tit.

698

Placaet enOrdonnantie tot een Verhooginge op alle des Gemeene Lands Midddm f mede een Lij/ie tot lichtinge van defelve, in dato den tienden Julii 168 3.                    ■> m ders informatie op aUePlaetfenenComptoW alwaer eemgen ontfangh van de Gemeene La α Middelen werdt gehouden, publiqueUjck voor hetaenfien vaneenyederfal werdenW hangen of aengeplackt.                            F»c" Volght de voorfchreve Lijfle. Van yedergulde fal moeten werden geuren twee ftuy vers, en voorts van yeder iWet boven of beneden de gulde, te weten · Vaneene ftuy ver Van twee ftiry vers Van drie ftuy vers Van vier ftuy vers Van vijf ftuy vers ·— Van fes ftuy vers · Van ièven ftuy vers Van acht ftuy vers Van negen ftuy vers

Ddnjddgddldhwthgwf

Van tien ftuy vers

i. Üuym.

fullen werden, fulcks dat het felve geen plaetfe hebben fal over de Middelen van confumptie, die voor dato deies, of vroeger als op het jegen- woordigeSaeyfoen van Auguftuszijn, of fullen Averdenverpacht: DatWy, teneyndedevoor- fchreve Verhooginge allenthalven op een égalen voet foude werden geheven , goedgevonden hebben te arrefteren de orttlerftaende Lijfte i dat Wy begeeren, dat defelve in en omtrent het hef- fen van de voorfchreve Verhooginge exa&elijck fal werden aehtervolght, ende dat die tot een ye-

Ende dat van dat geene dat onder of beneden de ftuy ver is, de voorfz verhooginge niet fal werden betaelt. Gedaenin den Hage onder het Kleyne Zegel van deii Lande den tienden Julii feftien hondert drie en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van de Staten, Ende was geteeckent > Simon van Bedumont.

JSfader Placaet op 't voorenftaendefutyeB y in dato den feflienden Julii 1687.

Dit voorenftaende Placaet is van woordt tot woordt wederom gearrefteert op den fes- tienden Julii 1687., mee die veranderinge van

een confent van twee jaren, in te gaen met den eerften Oftober, en over het Kleyn Zegel mee den eerften Auguft i des felven jaers.

Refolutie, ordre enforme tot het ft ellen van de Maent-flaten voor den Ontfan$ff W- neraelen verdere Ontfangers ·, item, tot het formeren en ver f enden van de Staten det w ten Interejfen, Lés- en Lij f-rent en, 'mdato den negentienden Augufti 1683.

metdeoudtfteSaeyfoenen j u^j, -;;·, Mid# defelveStaten fullen brengen de loopendji delen daer op volgende, fchoon ^jg^. maent eerft louden mogen zijn verpacm, aengefien dat op alle defelve, ^^l^l m ftanten,in die maendt geen becabnge w genwefengedaen.                     !****$<&*& Dat fy de Reftantcri voor yeder ψΐ^ op tegenftaende in de maent geen betaling^■' ^ dc foude mogen wefen gedaén, echter aen ^ Colommevanhcc reft uyttrecken, yfi deren optellen, enachterhet ^¥ö?5& brengen fullen, om meteene gflKb** fienhoe veel het reftant op Yedcr Sfydeat' maenden fal komen te beloopen: v* ^0 terminatie en andere faecken, op uj f. Saey. moetende werden, medeapaxt«cn e»

GaftricumenRoofmale, als by de Sta- ten van Hollandt en Weft-Vrieflandt verfocht en gecommitteert tot main- tienementvandefaeckeh, des Gemeene Lands Finantien betreffende: Is na voorgaende delibe- ratie goetgevonden en gerefolveert,dat den Ont- fanger Generael Mr'Cornelis van Aerflèn, en de Ontfangers van de Gemeene Middelen in de Ste- den van defen Quartiere fal werden gelaft, foo als haer Ed. Mog. defelve gelaften by defen, dat fyindc Staten van de Comptoiren, haer refpe- étivelijck aenbevoplen, over de loopende maent van Auguftus, en alle de volgende maenden, van haerluyder adminiftratie, voor aen te brengen en te exprefleren fullen hebben alle hare foo goede als quadc reftanten, beginnende van yoorenaf

-ocr page 721-

Finantie.

699

xrzct uine de Pacnten van d*en ingei ^"-«oreffertn, en de betalinge daer or.

renten, inde voornoemde Staten te brengen, als by haer daer over effectivelijck iryrgcgeven, en uyt hare Kafle betaelt fullen zijn, ten eyndedaer uyt van maent tot maent fal kon η en werden ge- weten hoe veel penningen fy tot betalinge van dien van nooden hebben gehadt, en hce veel daer toe effettivelijck gedemanueert zijn.: Dat fy oock van het montant van de voorfz maendelijck beloopendeIntereilen,Los- en Lijf- renten, den pertinenten ftaet formeren, en aen- ftonds aen haer Edele Mog. fullen hebben over tezenden. Ende ten laetften, dat haer nevens defen fal werden toegefonden een Model of Formulier, daer na fyhaerluyder voorfz van tijdt tot tijdtte formeren Maent-ftaten fullen hebben te iluyten. Ende fal van defen gegeven werden Extract aen de voornoemde Heeren Stoop, van Caftricum en Roofmale, den voornoemden Ontfanger Ge- nerael, de voorfz Ontfangers, deCommifencn Boeckhouders van de Finantie, omme te dienen tot hare narichtinge.

aen ge-

ΐψ^ .-Lej apart inden ontfang van hare voor- ^mdeMaent-ftaten brengen Men : Datfy de n° llecteert werdende Impoften mede achter êeC.0Saeyfoen, wanneer defelve aenvangh geno- hebben , in de voorfchreve Maent-ftaten u&zcn> cnde a^aer medc uytdrucken fullen ^"veelciaer op in voorgaende maenden betaelt 1S" rwfy cen aenfien van de Pachten, daer over, leeiis de Generale Ordonnantie, neutrale Col- Surs moeten werden geftelt, nevens de na- e van de Pachters, oock inde voornoemde Slaeht-ftatcn fullen hebben te voegen de namen vandefelveaengeftelde Collefteurs. Datfy rner den aldereerften haer Blaffaerden van delntéreJfen, Los- en Lijf renten, daer me- de hare refpe&ive Comptoiren belaft zijn, op- tellen, en het beloop van dien fucceflïvelijck on- der de maenden , daer inne die verfchijnen, brengen fullen, fonder echter meerder pennin- gen , als uy tgegeven aen Intereflen, Los- en Lij f-

Relatie, deOntfangers en ColkBmrsgeenePenningen te ontfangen of te betalen, als op deTachten daer op die betaeldt en ontfangen zijn, indatodemo. Augufli 1683.

hebben te doen, als alleen u yt die Penningen d ie uyt de voorfz Impoften effectivelijck en met'er daet fullen wefen ontfangen, en oock beförgen dat die voorfz betalingen op die Impoften daer uyt de voorfz Penningen by haer fullen wefen getoucheert, mogen werden afgefchreven, en de voorfz Ontfangers, datfy de voorfz Pennin- gen op geenen anderen voet of wijfe fullen mo- gen ontfangen, of op eenige andere Pachten af fchrijven, als daer op die by de voorfz Colle- cteurs ontfangen fullen zijn , en betaelt fullen werden. En fal van defen gegeven werden ex- tract aen de voorfz Ontfangers, de voorfchreve Collecteurs, de Commifen en Boeckhouders van de Finantie, om te dienen tot hare narich- tinge.

OP het rapport van de Heeren Stoop, van Caftricum en Roofmale, als by de Hee- ren Staten van Hollant en Weft-Vries- lant verfocht en gecommitteert tot het maniëment van de faecke des Gemeene Landts Finantien betreffende, is na voorgaende delibe- ratiegoergevonden en gerefolveert, dat aen de eene zijde de Collecteurs , die tot het ontfan- genvan des Gemeene Lands Impoften, ten aen- fien van het laetfte Saey föen van de Verpachtin- geaengefteldt zijn, en de Ontfangers van de Ge- meene Middelen in de Steden van defen Quar- tiereaen de andere zijde fal werden gelaft, foo als haer Edele Mog. defelve gelaften by defen, ten eynde fy Collecteurs aen de voorfz Ontfangers geene bèta iingen op de voorfz Impoften fullen

Rfiutie, tot verklarmge dat de kortinge der Steden en Dorpen 'vanfestenhonderdt voor Colleff-loon, alleen f al mogen werdengedaen van defomme van penningen, daer toe de floot en vande Quohierenfullen komen te bekopen, in dat o den \6.tMey 1684.. V ile5£en*0veerde vande Commifen van | leen fal mogen werden gedaen van de fomma van

de Financie: Is na voorgaende delibe ratie goedtgevonden en gerefolveert te verklaren, foo als haer Ed. Mog. ver-

penningen, daer toe de flooten van de voorfz Quohieren fullen komen te beloopen, als wan-

neer daer van, mede volgens het voorfz haer Ed.

, Ζίfen *dat de Heeren Burgermeefteren tenenf ?*VattdeSteden,mitfgadersSchóu- cnberechtenvaadeDorpenin defen Quar- vandin J8?8 haer Ed- Gro°t Mog. Refolutie tachS rr™ A?rÜ feftien honderC drie Cn «ferCu aerv«en van 't verantwoorden van ^S^,!?" *«* Sout» Zeep, Heere- en ^fcföSfS»        over den voornoemden ja- ten hon,w? cdrie eri tachtigh, kortende fes fl0n^tvoorColle£t-loont die kortinge al-

Groot Mog. gerefolveerde ial wefen gedecra- heert een derde-part van deCoïlective Getaux- eerdens, en verders of anders niet: En fal van defen gegeven werden extract aen de voorfz Heeren Βurgermeefteren en Regeerders van de voorfz Steden, midtfgaders Schouten ende Ge- rechten van de voorfz Dorpen, des begerende, oock de voorfchreve Commifen en de Boeck- houders van de Finantie, omme te dienen tot ha- re narichtinge.

Re/0-

QLaqq*

-ocr page 722-

joo                    Placaten. 7.Boeck. i.Tk. Refiktie, wapende de verantwoording van de Quohieren van de heele en hahe Ca pitalifien, mitfgaders de Getauxeerdensinhet Middelvan Soat, Zeep, Hsere-en Redeml. tie-gddt, in dato deni$, Januarii 1687. op de volgende jaren hebben geaccördeerdt Dat de refpechve Ontfangers daer van kennif fefullen geven aen de refpe&iveSteden en Do * pen , ombykeufevan het laerfte de voornoem* de Colle&curs te obligeren, om binnen den tijd vaneen maend hare Reeckenin^e daer van over te brengen, en de Gebreeckige by middelen van executie daer to€ te conftringeren. Staet van de verantwoording die doende over de Middelen van het Sout, Zeep, Heere- en Redemptie-geldt van dm/are feflien honden tachtigh, volgens de Quohieren daer van geformeert, m conformité van haer Edele Groot Mog. Refolutie vanden drie entwintighflenja- nuarii feflien honderdtfeven en tachtigh. DE Quohieren voorfchreven over beloopen in 't Middel van 't Sout, buytendeColle&ive- Gaet ar voor de kley- ne Get auxeerdens------- Noch voor eenige heele en halve Capitali- ften, daer van by de uyt- terfte executie niet ge- vordert heeft konnen werden, —— >-------

binnen den tijdt van veertien dagen na derfelver bekomen kennilTe notificatie fouden moeten ge- ven aen de Ontfangers van derefpediveDiftric- ten, dat als dan de voornoemde Ontfangers de Colleóteurs in de Steden en Dorpen fuUen doen verantwoorden. De heele en halve Capitaliften in het Sout, Zeep, Heere-en Redemptie-geldt. Oock het geene van de kleyne Kramers is ont- fangeninplaets van kleyne Getauxeerdens, en colle&ive oock van het geene vande niet Getaux- eerdens is gekomen, als mede van het geene ee- nige boven hare quotifatie hebben geconfu- meert, den aenpeyl van de Kramers j en den ont- fangh van de Ooft-Indifche Compagnie, als an- ders , in conformité van de CollecVboecken daer van gehouden, die de voorfz Colleclreurs met Ecde iullen hebben te affirmeren. Dat wegens de heeleen halve Capitaliften fal werden gekort de helft van der felver tauxatie in de Zeep, over het geen fy aen de Pachters van April tot O&ober feftien hondert tachtigh heb- ben moeten betalen, zijnde een vierde-part van het beloop van haer geheele quotifatie inhetge- meldeMiddel. Dat oock noch afilagh fal ftrecken die heele en halve Capitaliften daer van by de uytterfte execu- tie niet heefc konnen werden geconfequeert ·, dat van te verantwoorden of ontfangen penningen I voor Colleclr-loon fal werden toegeleydt fes per cento, gelijck haer Edele Groot Mogende

Het Middel van de Zeep, buy- tendeColleftiveFamilien —— Af voor de kleyne Ge- tauxeerdens ■— ■------- Noch voor eenige heele en halve Capitali- ften als vo oren -------·

Noch af voor een vierde - part van de tauxatie van de heele en halve Capitaliften — —-----;. Het Middel van't Heere-gelt beloopt over ■------- *-*~ Af voor die geene daer van by de uytterfte executie niec ge- vordert heeft konnen werden —*

't Redemp*

Het Middel van tie*geldtover beloopt

Afvoordieutfupra

Somma van de verantwoórdingej^ de heele en halve Capitaliften         ^ Noch te verantwoorden 't geen ν kleyne Kramers is ontfangen in p»* v3fldc

-ocr page 723-

Fina

7ÖI in conformitévan'teerfielit van haer Edele Groot Mog. Refolutie van den drie en twintighfien Ja- nuarii feflien honderdt /even en tachtigh. DE voorfz Quohieren over beloopenin't Middel van't Sout —■ -____ Zeep Heere-geldt

i yeyncGetauxeerdens, encollc- Psvan'tSout- —- 1 YandeZeep------- -----_____ Koch van bet geene van die niet ge- JxcertZijngeweeil,isontfangen — Noch van't geene eenige Getauxeer- dens boven haer quotifatie hebben ge-

ifuineert

c

Noch van 't geene van den aenpeyl van de kleyne Kramers in't Sout is ge- coilfumeert, beloopende-------> Idem, vande Zeep — ■-------■

Redemptie-geldt —

Eerfrelijck gaet hier af de Col- leftive inde Middelen van't Sout en Zeep, beloopende ■------:. Gaet noch af wegens deheele enhalveCapitaliflen een vierde- part van 't beloop van der felver tauxatiein het Middel van de Zeep, beloopende — — ■ -

Teverantwoorden ·--------------■ Af voor de Collecte en onkoften tot fespercento ·------ ' ■ Reft aen 't gemeene Land goede te doen ■—- ■-------------■ --------------' '-------------- Staet, van V beloop van de Quohie- ren van't Sout, Zeep·* Heere-en Redemptie~e;eldt linden jarefes- tien hondert tachüghgefor meert* over omme defelve te ver- antwoorden over gemelden jare,

Blijft Waer van afgaet voor Colleft-loon en onkoften fes per cento

Suleksdievan den Lande moeten verantwoorden

aen

Rftlutie, de Secret ariffen, Kier eken en Boodens ·> voor tformeren enfehnjven vande Quohieren, en ombrengen van de Billietten, te declareren tot lafle van den Lande, in dato dtn twintighfien Februariifefiien hondertf even en tachtigh.

Β

Υ Refumptie gedelibereert zijnde op het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog.

ven van de voorfz Quohieren, ende ombrengen van Billietten geèmployeert waren ge weeft, met verfoeckvan haerEd. Groot Mog. intentie dien aengaendete mogen verftaen, breed er onder de Notulen vanden achttienden Maert daer aen vol- gende gementioneert: Is goedtgevonden ende verftaen, dat de voorfz Sêcretariiïèn, midsga- ders Klercken en Boodens, fullen werden vol- dacn en betaeldt ten lafte van het Landt, foo wel in't Zuyder als den Noorder-Quartiere, ende fulcks, hare refpe&ive declaratien over- gebracht aende refpe&ive Collegien van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden in beydedeQuartieren, naexaminatievandefelve declaratien, Ordonnantien geflagen fullen wer- den in 't Zuyder-Quartier, ten lafte vanden Ont- fanger GeneraelMr.Cornelisvan Aerilèn, ende in Weft-Vrieflandt en den Noorder-Quartiere, ten lafte van de Ontfangersaldaer, omme derfel- ver voldoeninge alfoo te genieten.

Gecommitteerden, hebbende, ingevol- geentotvoldoeninge van der felver Re- folutie Commiflbriael vanden dertienden Fe- bruariides jaersfeftien hondert twee en tachtigh, geëxamineert het geene ten felven dage door de Heeren Gedeputeerden der Stade Amfterdam, uywen naem en van wegen de Heeren hare Prin- sen ter Vergaderinge voorgedragen was ·, na- ™jck: Dat wel by voorige Refolutie van WtMtk Groot Mog. was vaft gefteldt, by wie leJrren haer Edele Groot Mog. Gecommit- k engevaceert hebbende, tot het maecken en ««eren van de Quohieren van Sout, Zeep, üeJre;en Redemptie-geld, wegens hare Vaca- daen <?'^ ^eer'koften fouden werden vol- fteldt h t0t noc^ roen^et en was vaft ge- frerdp'n Ren 5 en uyc wat ^onds betaelt fouden L^Wen, midtfgaders de Klerc- ! oodensin de Steden, die tot het fchrij-

ψαη Sijne Hoogheydt 3 over de different en ontfiaen tuffchen het Zuyder en oor der ^uartier, wegens hare Quotes inde Gemeene Lafien, in dato den dertiehtten Maert Wenhondert acht en tachtigh.

hap ij,f?0GHEYDT hebbende ' gefien twin ?1 Gro°tMog. Refolutie van den Aonilg en Februarii defes jaeis feftien tenten          r ω tachf[%h i bY dewelcke de * ontftaen tuifchen beyde de Quar-

tieren, over het ftuck.vande Contributie in de? Gemeene Laften van de Provincie, met alleden gevolge en aenklevcn van dien, abfolutclijcken· fonder eenige referve zijn verbleven aeü de deci- fieendeuytipraecke van hoogh-gemeidé S γ ν ε \                                                                   H00G-

»

-ocr page 724-

Boeck. i.Tk.

702                    Placatcn. 7 HoogheydTj als StadthoudervandefePro-

voorfzContraagemelt, ^fieb^fe moeten werden gedaen by het voorfz ZuA quartier, naer advenant van een en tachtigh ι dens vijftien ftuyvers, en by Wcft-Vridffi het Noorder-quartier voornoemt, na'adve vanachtnenguldensvijfftuyversinhechondTr Dat om Weft-Vriefland en het Noordcr n, tier voornoemt, in de voorfz laft van achrV

vincie j om door deffelfsdifpofitie te werden ge- termineert, 't zy ten principalen, 't zy proviiio- nelijck, offoodanigeaishoogh-gemelte Syne Hoogheydt, naer verhoor van de gemelde Quartieren, enexaminatie van't gunt by yeder vandefelve refpeöivelijk fal werden bygebracht enoverleydt, in goede Juftitie fal oordeelen te behooren: Voorts hebbende gehoort wat door de Heeren, by dgfelve Quartieren refpefrivelijck gecommitteert, mondelingh was gededuceert, engeëxamineert, wat ten we der-zij den fchrifte- lijck was overgegeven, en op alles rijpelijck ge- let, en namentlijck mede dat de beyde Quartie- ren daer in met den anderen over een quamen,dat de faecke ten principalen niet was in ftate, om eyndclijckte konnen werden getermineert, en dat een provifionele liquidatie fullende moeten werden gemaeckt, reflexie gen omen moeft wer- den wat de Middelen van confumptie, foo wel over het eene als het andere Quartier in de jaren feftien hondert feven en tachtigh, ende feftien hondert acht en tachtigh, en wederom in de ja- ren feftien hondert fes en tachtigh, ende feftien hondert feven en tachtigh hadden gemonteerd heeft voor provifionele uytfpraecke verklaerdt, enverklaertbydefen, dat de quotes van de bey- de Quartieren mede by provifie fullen werden genomen en gcreeckentna het Contra&inden jare feftien hondert acht en feftigh, over defelve quotes gemaeckt, onvermindert en fonder eenig het minfte praejuditie van yeders gefuftineerde ontrent het fubiifteren en vernietigen van 't felve Contraft, dienvolgende dat de quote van het Zuy der-quartier by provifie fal zijn en blijven in de Contributie van de laften, die defe Provincie ten gemeynen befte te dragen heeft, een en tach- tigh guldens vijftien ftuyvers, ende van Weft- Vriefland en het Noorder-quartier achtien gul- dens vijf ftuyvers op yeder hondert, en in de Ne- gotiatien negen en Ie ventig guldens tien ftuyvers voor het gemelde Zuyder-quartier, en twihtigh guldens tien ftuyvers voor Weft-Vrieftandt en denNoorder-quartiere voornoemt > en dat het Collegie ter Admiraliteyt in het gemelde Weft- Vrieflandt en den Noorder-quartiere mede by provifie fal moeten werden goedgedaen een vier- depart van't gunt aen de Collcgien ter Admirali- teyt, in Holland en Weft-Vriefland refiderende, toegevoeght werdt, te weten, by het Zuyder- quartier ten advenantvan een en tachtig guldens vijfden ftuyvers, en by Weft-Vrieiland en het Noorder-quartier ten advenant van achttien gul- dens vijf ftuyvers in het hondert, ten ware de penningen aen de voorfz Admiraliteyt uyt te keeren, fouden mogen werden gevonden by Ne- gotiatie, in wekken gevalle het voorfz Zuyder- quartier daer toe foude moeten contribueren na advenant van negen en feventigh en een half, en Weft-Vriefland en het Noorder-quartier na ad- venant van twintigh en een halfin het hondert. Dat wijders mede by provifie als een fchult of laft van deie Provincie lal werden gereeckentde tacrrigh duyfent guldens,die by het voorfz Con- trair, van den jare feftien hondert acht en feftigh aen het Collegie ter Admiraliteyt in Weft- Vries- land en het Noorder-quartier voornoemt moet

ïen·

guldens vijf ftuyvers m het hondert te fubley ende te gemoette komen, het voorfz Zuvde quartier aen Weft-Vriefland ende hetNoorde quartier voornoemt by provifie jaerlijcks fal uvr' keeren de fomme van hondert vijf en feftieduv fent feven hondert vijfen vijfdgh guldens f mede by provifie voor den tijd van vier jaren, inne gaende met den jare feftien honderdt feven en tachtigh. Dat midsdien van de laften van de Militie die uyt den Staet van Oorlog jaerlijckstulTchen bey- de de Quartieren naadvenantvaneen en tachi guldens vijftien ftuyvers, en achttien guldens vijf ftuyvers refpeftive in 't honderdt werden ge- repartieert, van Weft-Vriefland enden Noor- der-quartiere voornoemt fal werden afgenomen, en op den voorfz Zuyder-quartiere gebrachtde voorfchreve fomme van honderdtvijf enfeftigh duyfendt feven honderdt vijfen vijfcigh gul- dens. Dat Weft-Vriefland en het Noorder-quartier voornoemt vervolgens fal moetenbeforgen, en aen het Zuyder-quartier voornoemt ten eynde vanhetjaertoonen, dat defelve de Militie, foo weltenaenfien van de foldye der Soldaten s als Hooft- en andere hooge Tra£tementen,opWeftv Vriefland en den Noorder-quartiere voornoerai gerepartieert, een vol jaer hebben betaeldt, als mede goedtgedaen haer contingent in de poften van Defroyementen , Gedeputeerden buyten 's Lands, en diergelijcke, by wekkersbetalinge her voorfz Zuyder- quartier is geinterelïêert. Dat de beyde Quartieren haer fullen moeten informeren op de praftijk van de GemeeneMid- delen 5 de verbeterin ge, en is het noodt, de ver* meerderinge van dien, midfgaders de betaliflgc der Pachters van de Gemeene Lands Middelen inelckandersQuartieren, en elckanderhouden tot het in train brengen van remedien, dietegen die voorfz quade pra£tijcken, en andere abuy- fen noodigh fullen zijn , ten eynde daer aoot mogen werden voorgekomen de klachten pretexten die ten wederzijden werden byge- bracht, om het verval ende minder innekota* van de voörfzMiddelen te verfchoonen. Dat, voor foo veel aengaet de achterit^ van de Militie, dk Weft-Vrieflandt ende<*" Noorder-quartiere moeten betalen, Ρ*Τ** ders andere poften daer inne het felve te araj^ heeft, het felve quartier daer toe mede by ρ fie fal employeren wat van de extraordinafls ^ fenten in Junio des voorfz jaersfeftjeft"0 ^ feven en tachtigh geconfenteert, faH'cr Sgl fangen, midtsdatdietotgeenefS**£3 en op geen anderen voet als het voot»»"*. u fent mede brenght, fullen mogen **^% ëmployeert, om , gefien zijnde hoe ^ voorfz confenten tot betalinge der vooi g^

-ocr page 725-

Finantie. ·.                             703 bitreren, enuytfpraccketedoen, alsdie.inftate fal zijn gebracht van ten principalen te konnen

ι ·,»,«» konnen ftrecken, opdeve^SfvaVdierA* foodanigh by ho

volcioenlD|yNË fjooGHEYDT gearbitreert F® f η als defelve fal vinden te behooren5 IC ÜÏct voorfz Zuyder-quartier, uyt het gunt u felvc Zuyder-quartier van de voorfz extra- ini· arislaftenontfangen werdt, voor foo veel uZaevoorfz Confenten, ten behoeve vande Srientcr Admiraliteyt is gedeftmeert, me- A h orovific fal betalen naer advenantvaneen tachtighguldens vijftien ftuyvers inhethon- dert.

werden getermineert, en voorts de interpreta- tie van de duy ftcrheden , die in defen fouden mo- gen werden gevonden. Aldus gedaen endeuytgefproockenin'sGra- venhage den feven en twiringnften Maértfeftien hondert acht en tachtigh. Was geteeckendt, G. H. Trince d'Orange. Onder ftoridfc, Ter Ordonnantie van S y'ne Höogheydt, Ge- contrafigneert, CHuygens. Hebbende op 't fpatium gedruckt het Wapen van Syne Höog-

Kfldeheefthoogh-gemelde Syne Hυ οχ aen fich gereferveert, en refervee

heydt , op een rooden Ouwel, overdecktmet een Papieren Ruy te.

defen op de voorfz faecke ten principalen te ar-

Molutkên Ordre, dat de penningen 'van de af- en aenpeylen hier na aen de Ontfan- eers fullenmoeten werden betaett, indato dem%.Julni6$i. .; J,

IS, na voorgaende deliberatie , goedgevon- den en gcrefol veert, dat de afgaende Pach- tersvan des Gemeene Lands Impoften, de penningen, die fy wegens den af- en aen- peyl van de impoften, by haer in pacht aenge- ihen geweeft zijnde,, tot noch toe gewoon zijn geweeft aen hare Succefïèurs , -endede volgende Pachters, of hare Collecteurs van de voorfz Im- poften uyt te keerenen te betalen, van nuvoort- aengehouden fullen zijn te voldoen aen derefpe- ftive Ontfangers van de Gemeene Middelen, aen dewelckehec invorderen en verantwoorden van de voorfz Impoften aenbevolen is, en niet aen

de volgende Pachters, dat de voorfz Ontfangers de gemelde afgaende Pachters daer toe , oock des noods, by wegen van parate executie binnen den geprazfigeerden tijd houden ende obligeren fullen j ende dat defelve Ontfangers de voorfz by haer te ontfangene penningen fullen affchrij- ven op die Pachten, wegens wekkers af-enaen- peyl die becaeldt zijn: Ende fal van defengege- ven werden Extract aen de voorfz Ontfangers van de gemelde Gemeene Middelen, de voorfz afgaendeen aenkomende Pachters, des begee- rende, den Commis en Boeckhouder van de Finantie, om te dienen tot hare narichtinge.

Publicatie 3 inhoudende een freemie voor de Aenbrengers van rfeafgeflorven Lijfren- ten , m dato den 13. 'December 16o 1,

DE Staten van Hollandt ende WeiWries- landt, Allen den geenen die defen je- genwoordigen fullen fien of hooren le- fen , Salut; Tieenteweten : Dat Wy noodigh en dienftigh gevonden hebben, dat öeHeeren Onfe Gecommitteerde Raeden beter enpromprervan hetafftervenvande Perfoonen, opwekken. Lijven tot lafte van Onfen Lande f en ZlJn geconftitueert , mogen zijn gein- roroieert, datWy, ommcOnsooghmerekdaer rntrent te bereyeken , goedgevonden hebben j ?enrevivifceren depreemienvoor defen aen uwe? fCngerS van deafgeftorvene Perfoonen JcIaS c en dienvolgen'de verftaehendever- fen Η i0alsWyverftaenen verklaren by de- h!m twintighften Penningh van een jaer ftorven Τ Vervallen Capitalenvandeafge- «"diprf vJnten &1 werden betaelt aendiegee- fcn'f U"Blnele Rente-Brieven aendeOnt- MqhJ t0n afte van wiens Comotoiren de af- fenff neRenten fuUen hebben geloopen, ful- diej?0vertcleveren, behoudeüjck, dat ^fcSï8"1 iullen moeten' ^η^η ven van dPp ï driemaenden na hetaffter- tcnfulieftf r onen * °P wiens Lijven de Renr nNV«engeconuitueert, of in gevalle de

felve buyteh de Vereenigde Nederlanden moch- ten wefen overleden binnen den tijdt van drie maenden, te reeckenen na dat van de Plaetfen vanhetoverlijdenyande voorfz Perfoonen, tot aen de Plaetfen van de refidentie van de voorfz Ontfangers de tydingen van Eet voorfz affterven ibuden konnen wefen overgebracht, en in ge- vallede Originele Rente Brieven Jouden mogen wefen vermift , ende defelvexpm die of andere valable redenen niet fouden kunnen werden overgelevert, datals dande Erfgenamen van de Houders van de voorfz Rente-Brieven, of die daer toe fullen wefen gerechtight, binnen den voorfz tijdt aen de voorfz Ontfangers overbren- gende behoorlijckeiAttcftatien of Cèrtificatien van het overlijden van de Perfoonen^, op wek- kers Lijven de voorfz Renten geyêftigrjt fullen geweeft zijn, den voorfz twintighiten Penningh mede fullen genieten, ende dat penvo brfz twin- tighiten Penningh de voorfz Ontfangers, mits de voorfz Originele Rente-Brieven, Atceflatien of Cèrtificatien overbrengende, in uytgaef ha- rerReeckeningen fal werden geleden-, begeren- de dat defen alomme,* op dat een yeder daer van kenniflèfoude mogen bekomen,; afgekondight en geaffigeert fal wer den daer het behoort, ende "■                                          men

-ocr page 726-

7'o4                 ' Hacaten. 7.Boeck. i.Tit. men gewoon is afkondingh en affiitie te doen. j Ter Ordonnantie van de Staten. \^a Gedaen in den Hagc den dertienden December} kent, Sirnon van Beaumont. feftien honderteen entnegentig. Onderftont, I

gctccc.

Publicatie y waer bywerdt verboden dat niemandt fal vermogen eenkebetaltm doen aen de ψ acht ers vande Impofien waer over neutrale Collefteurs zijn geftelt, m dat i * negentienden Maert 1695.                                                                                       at>fan op den Impoft, waer uyt defelve zijn eecoli, deert, in gevolge van hadEd. GrootMoe R lolutievandentwintighftenAuguftifeft^.^ dertdrieentachtigh.                            , De Colle&eurs fullen in gevolge van het X Arcicul van de Generale Ordonnantie, geene* gelden, ingekomen uyt eenige Pachten, aen de Pachters, of aen y emandt van harent wegen mo gen geren, direftelijck nochte indireiteliick" oockgeen betalinge van onkoften tot dePach-' ten behoorendc, veel min tot des Pachters of deiTelfs Borgen of MedeftandersHuyshoudingh yets vermogen te geven, verder of'anders als by haer Ed. Groot Mog. is gearrefteert, dat voor onkoften öp yeder Impoft door de Colle&curi goergedaen en betaelt ial werden, welcke gearre- fteerde fomme de Collefteurs aen de Pachters niet anders fullen geven als by payen, op yeder maendt een gerecht twaelfde-part van het ge- heel. De Colleéteurs fullen lettendat'ergeen onbe- hoorlijckheden, compofitien, collufien, com- plotteryen, achteromhalingen van Penningen, of andere quade pra&ijcken van de Pachters om· trent de Pachten, waer van fy de Colleftens ful- len hebben , gefchicden, en defelve komende te ontdecken, fullen gehouden zijn daer van aen- ftonds kenniffe te geven aen de Officieren, en aen de Commifen Fifcael j foo ras daer toe gelegent- heydc fullen hebben. De Colle&eurs fullen beforgen, dat den af- gaenden Pachter, of fijnen Colle&cur aen den Ontfanger binnen den tijdt van fes maenden ko- me te betalen het beloop van den peyl > in gevol- ge van het X L111. Articul van de Generale Or- donnantie, en vande Refolutie vandenachcen twintighften Julü feftien honderteen en tnegen- tigh, en in gevalle van difpuyt over het fluyten van de peyl, fullen. de CoUefteurs opvolgen de Refolutien vanden achttienden julü feihenjhen- dertdrieentnegentigh, en twintighften Maer feftien honderdt vier en tnegentigh daeraenvo gende.                                                     . . rt De Col!e£teursfullen aen nieinandti weiw oock foude mogen wefen , eenige exemptie Vryheydt van 's Lands Impoft mogen geven1, u recïelijek noch indire&eii jck> het zy gjf^j

Dtdidbvnaldnghd dddknMOE mwm hwftvHulfd

tre, onder praetextvan Depefches, Sa»0*» ^ catién ofdiergelijcke, anders als in gevoΨ_^ de Generale Ordonnantie,of van haer £d\Coy Mog. particuliere Refolutien \ ^eweJ Jenadè leiteurs in ibodanii^en gevalle ρ ^lief\i„nfbe- letter fullen hebben op te volreη, erW«j*^ cialiji k haer reguleren na het X ^.TV JerShitf van de Generale Ordonnantie, rriidttga y^ Ed.GrootMog.Refolucievan deacvW ^

donnantie van den Impoft vry zijn. De Collecfeurs fullen gehouden zijn alle weec- ken, of op foodanige tijden, als by de Ontfan- gers fal werden vaft gefteldt, aenhetGomptoir van den Ontfanger re brengenalle het geldt, dat in de naéft voorgaende weeckby henlieden ónt- fangen fal wefen. De Colle&eurs fullen de gelden, die fy ten "Cpmptöirè brengen, moeten laten aflehrijven

-ocr page 727-

Finantic.

705

rfefticnhonderteen entnegentigh, diehaer *' h-ernarichtingc by defen fal werden ter han- ? eeftclt, ofiullenfelfsvoor foodanige gege- c vrydom van Impoft aenfpreeckelijck, en VC?oudcn wefenhet geheele beloop van dien te De CoUe&eurs fullen, in gevolge van het X. Articul van de Generale Ordonnantie, aen nie- andtj buytende CommifenFifcael, enande- ^ die'gequalificeertzijndacr van kennis te ne- rc' eenige openingh van de Colle&ens oflm- ooftrnogen doen, op pcene van arbitrale corre- Le enfullenhetaen de bovenftaende gequa- üficéerde Perfoonen alcijdc moeten doen,- op een

boete van fes hondert guldens, opyeder weyge- ringh te verbeuren. De Collecteurs fullen haer Eed doen in han- den van de Heeren Gecommitteerden op de ver- pachtinge, ende in gevalle fulcks om wettige re- denen op die tijd niet föude konneri gefchieden, aen Burgermeeftercn en Regeerders van de Ste- den, alwaerdeVerpachtinge fal wei en gedaen, van haer na de Generale en Particuliere Ordon- nantie, midigadersna dele Inftructie haer felven te fullen gedragen, op poene van te fullen ïncur- reren de boetens, ten lafte van de Overtreders van dien geftatueert, en daer en boven arbitra- lijck te werden gecorrigeerr.

JPtierfchotiwitfge en Publicatie, behelfende hetfalaris voor de Secret arijfen in de Steden enDorpen, op het Middel van Trouwen en Begraven, in dat e den negentienden April fes - tien hondert fes en tnegentigh.

mogen boven het voorfz rechtop het Trouwen en Begraven gefteldt, midtfgaders het recht van het Kleyn Zegel, waer mede het Billietvanaen-- gevinge moet weien gemunieert > yets ter werelc meer te vorderen of te ontfangen, het zy onder pretext van depefche van de Acte of Quitantie, het Papier daer toe gerequireert of anderfins, di- redtelijck noch indirecTrelijck, in eenigerhande manieren. Ende op dat een ycder die defen aen- gaen magh, van Onfe goede meyninge en inten- tie hier over foude wefen geinformeerr; begee- renWy dat defen alom me verkondig ht en geaf- figeertfal weiden daer het behoort, ende te ge- fchieden gebruyckelijck is. Gedaen inden Ha- ge onder het Kleyne Zegel van den Lande, den negentienden April feiiien honderdt fes en tne- gentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was getceckent, Simon van Beaumont.

DE Staten van Hollandt ende Weit- Vrjes- landt, Allen dengeenen die defen ful- len fien, ofte hooren lefen, Salut; 'Boenteweten : Dat by Ons in delibe- ratie geleght zijnde, wat Salaris de Secretariflen in de refpe&ive Steden en Dorpen fouden genie- ten voor den ontfangh en verantwoordingh van het Middel, by Ons op het Trouwen en Begra- ven ingewillight; goedtgevonden, verftaen,en vaft gefteldt hebben, foo als Wy goedtvinden, verftaen ende vaft ft ellen by defen, dat de voorfz Secretariflen voor den voorfz ontfangh ende ver- anrwoordigh fullen genieten den Veertighften Penningh'van haren ontfangh, en dat het felve in hare Staten, by de Heeren Onfe Gedeputeer- den van des Gemeene Lands Reeckeningen fal werden gevaüdeert; behoudelijck, dat defelve Secretariflen, op den Eed by haer inden aenvang van hare Bedieninge gedaen , niet fullen ver-

Refolutie, de ColkBeursgehouden Cautie tefiellenvoor hare adminifiratte3in dato den een en twintighften Julii 1696.

S naer voorgaende deliberatie goedtgevon- den endegercfolveert, dat de Collefteurs,

T

drucktj dat het felve met de jegenwoordige Verpachtinghingaen , ende op de voorgaende faeyfoénen van Verpachtingh geen applicatie hebben fal, ende fal van defen gegeven werden Extract aen den Ontfanger Generael > ende de Ontfangers van de GemeeneMiddelen in de Ste- den van defen Quartiere, mitfgaders de Pachters van deièlve Gemeene Middelen, des begeerqn- de, omme te dienen tot hare narichtinge.

JL flie in gevolge van haer Edele Mog. Refo- urne van den feftienden Mey, kUien hon- ! Tn]ien tneSentigh, gehouden zijn Cautie teitellenvoorhareaHminiftratie, defelve fullen moeten coiiftkueren, behoorlijck gejuftificeert, otaerefpective fommen van Penningen, die in α voorichreve gerefolveerde werden uyrge-

tottteémch'tgeen tot defm Titul dient GrootPlacaet-boeck derde Deel, Fol. 78 f.& feqq.

ÏV.D

DEN

Rrrr

BEL.

-ocr page 728-

706                   Plaeatcrr. 7. Boeck: 1. Tit. D EN TWEEDEN Ô É Ô U L. Behelfende verfcheyde faccken , tot goede obfer* vantie, beneficieringe ende egale pra&ij cke van de Placaten ende Ordonnantien van des Gemeene Lands Middelen.

ejolutte, de nieuwe Ordonnantie op de Middelen van het Sout 5 Zeep, Heere. Redemptie-geldt feparaet over de Steden, enfeparaet over het platte Landt teven* É Ô in dato den 18. Maert 168 3.                                                                           Fatten,

^ E Raed-Penfionaris heeft ter Ver- 1 gaderinge geëxhibeert drie di- \ ftin&e Ordonnantien , op en na

werden gemaeckt en opgeft elt5na de nati.yre van het voorfz Middel, en'tconfent daeropeedrT gen: Dat wijders de voorfz Middelen vanisout

!i dewelcke de Middelen van het H Sout, ZeepenHeere-geldtfou- *" de werden verpacht en voorge- dragen; dat het Redemptie-geldt infgelijcks foude werden Verpacht op een Or- donnantie na de natuyre van dien, en hetcon- fent daer op gedragen , geformeert: Waer op gedelibereert zijnde, hebben haer Edele Groot Mog. de voorfchreve Ordonnantien , foo ende in dier voegen als de felve hier naer ftaen gein- fereert, gearrefteert, gelijck die gearrefteert werden by defen, ende voorts goedtgevonden endeverilaen , dat een Ordonnantie op de Ver- pachtinge van het voorfz Redemptie-geldt fal

Zeep, Heere- en Repemptie - gek fullen werden verpacht, feparaet over de refpeftive Steden en feparaet over 't platte Landt, opfoodanigebi- ftri&en als het voor defen verpacht is gcwceft" doch dat defelve Middelen alle vier in eene Ver- pachtinge fullen werden gecomprehendecrt 'm. eene Verpagtingc, ten aenfien van de voorfz Ste- den, en in eene Verpachtinge ten aenfien van hec platte Lant,op foodanige Diftri£ten,dathet$our, by de Koe-houders geconfu meert \verdende,met het Middel van het Hoorn-gek te gelijck , en hec Sout of Pekel tot Tonne-vleefchgebruyckt, of binnen Scheeps-boort geconfumeertwerdende, met het Middel van 't Sout fal werden verpacht/

ejolutte, noopende de vryheydt op' t inbrengen van de Zeeuwfche Granen, in date den 19. Maert 1683.

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden en ver ftaen, dat de Middelen van het Sout, Zeep, Heere- en Redemptie-geldt, byde Heeren haer Ed, Groot Mog. Gecommit- teerden tot de Verpachtinge vande Middelen, aen de meeft-biedende fullen moeten werden Verpacht, doch niet anders als op approbatie van haer Edele Groot Mog., en fullen haer Ed. Groot Mog.werden verftaen de voorfz Verpach- tinge te hebben geapprobeerdt, indien fy voor

den fefden April de voorfz Verpachtinge acnden Pachter niet komen af te fchrijven : Endatgeen Granen voor Zeeuwfche Granen fullen werden geconfidereert, enfulcks jouhTercn vandevry- dom en executie van het opleg-geldt van de Gra- nen, dan alleen die Granen die de Inbrengers met Atteftatie van de Magiftraet van dePlaets daer die geladen zijn, fullen konnen bewijfen Zeeuwfche Granen, dat is in Zeelandt geteelde en gewaffchen ? tewefen.

Refolutie,noopende 't cejferen van alle btlaflingen op Waren Manufacturen^ ckwiï' de uyt eenige Steden ofp/aet/en vandefe 'Provincie op dy andere, in date dm 19· Maert 1683.

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden en verftaen, datdeHeeren haer Ed. Groot Mog.- Gecommitteerden , gaende op de Verpachtinge van des Gemeene Lands Middelen, op defelve Verpachtinge fullcn de- nuncieren, dat, in conformité van haer Edele Gioot Mog. Refolutie van den een :en twintigh- ften Julii feftien hondert twee en tachtigh, alle belaftingen die in eenige Steden of Dorpen zijn geftelt, of ingevorderde werden van eenige Ge- haften , Manufacturen, of andere Waren ende Koopmanfchappen , komende uyt eenige Ste- den of Plaetfen van defe Provincie, als de bela- ftingen die gefteldt zijn, of geheven werden van eenige Gewaflen , Manufacturen of andere Wa- ren en Koopmanfchappen , in defelve Steden of é í Dorpen vallende, effe&ivelijck en met der daet I

llen moeten ceiTeren en afgefteldt zijn met den erften April toekomende, ten ware de Heeren urgermeefteren en Regeerders van eenige bie- en , of Schouten en Gerechten van eenige iw· enfoudenwillenfuftineren, dat fytothetdoen andevoorfzmeerderbelaftingebevoegöten" erechtigt waren, 't zy dan uyt krachtvanee.«& rivilegie of recht hebbende, en *»*#£?- en fullen zijn van hare Privilegiën or &c™\t f hetgunt fy fouden willen fuftinera»J»»e n kracht vaïi Privilegie of recht jë Wfojfa, ocerenvoordentwi|tighftenj«tog^ ende, op pcene dat de voorlz meerac* iefl( e met der daet fal moeten ceiTeren eré op»' ^ n reguarde van die geene die ggJAj^, oorfz twintighftcn Juin met hebben ge»*·* 0-

-ocr page 729-

V rfcheydefaecken, tot bcneficieringe van de Middelen, &c. 707 Π ttt elucidatie van V X Art kul van de Generale Ordonnantie y en beneficie-

r.'we van ïï Raed-Penfionaris heeft uyt den naem en van wegen de Heeren haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerde Raden ter Ver- eaderinge voorgedragen , dat het X. ui van de Generale Ordonnantie, op*t ftuck Α Genieéne Middelen geërnaneert, mede van „Ae dat de Pachrers van het Gemael, SST Wijnen, Beeftiael, Turf, foo wel de fSfuiptic als Ontgrondingc en Deurvaert, c Zeep en Wage, foo wanneer de fomme voor die voorfz Middelen uytgeloofc, refpedi- vcliickkomt te monteren tottwintigh duyfendt culdeiisendaer en boven, fullen gehouden zijn te moeten noemen hare Collefteurs ; de Pachters vaneenige andere Middelen als hier voorenfpe- cificezijnuvtgedruckr, fchoon de uytgeloofde Pacht-penningen twintigh duyfendt guldens en daer en boven komen te monteren , echter vcygerigh blijven hare Colleclreurs te noemen, onderpr«text dat die Middelen in'tvoorfchre- ve X. Articul niet zijn ge-è'xpreifeert: Dat mede deHeeren haerEd. Groot Mog. Gecommitteer- den, gaende op de Verpachtinge van des Ge- nieene Lands Middelen , den Eed aen de voorfz Colleftcurs en Pachters, by het voorfz X. Ar ti- culopgelegliï, alomme niet priecife af vorderen enafnernen, endatdaeromtrentgeeneenparige voet gehouden werdt: Waeropgedelibereerdt zijnde, hebben haer Ed. Groot Mog. verftaen enverklaert, foo als defelve verftaen en verkla- ren bydefen, dat niet alleen de Pachters van de Middelen, in 't voorfz X. Articul gemeldt,maer van alle andere Middelen, geen uytgefonderdr, foo wanneer de uytgeloofde Pacht-penningen twintigh duyfendt guldens en daer en boven ko- men te bedragen} gehouden fullen wefeh te moe- ten noemen hare Collefteurs, ende dat dien- volgende het voorfz X. Articul daer na fal wer- den gedreiTeer t, foo ende in voegen 't fel ve hier naftaet geinfereert; Ende dat wijders deHee- ren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, gaende op de Verpachtinge van des Gemcene LandsMiddelen,, fullen werden gelaft en bevoo- Icn, de voorfz Collefteurs en Pachters alomme prajifehjck af te nemen den Eed in't voorfz X. Amcul geroerdt, fondervandes ingebreecken mm: En dat defe haer Edele GrootMog. «loiuöc, voor het doen van de refpedive Vcr- 3mBen'den0mmeftandersvoorgelefcnfal

en 14.. Juliiiófy.

Articul X. van de Generale . Ordonnantie, De Pachters van het Gemael, Bieren, Wij- nen, Beftiael, Turf, foo wel de Confumptie als de Ontgrondingc en Deurvaert, Sout, Zeep ende Wage, midtfgadtrs van alle andere lmpo- flenen Middelen, geewuytgefondtrt, foo wan- neer de fomme voor die voorfz Middelen uy tge- Iooft, refpectivelijck komt te monteren tot twin- tigh duyfent guldens en daer en boven, fullen ge- houden zijn te moeten noemen hareCollecTreurs, en fullen die Collefteurs alfoo genoemt, cnby deOntfangers refpedtive voor bcquame Luyden aengeflenzijnde, in handen van Onfe Gecom- mitteerden, gaende op de Verpachtinge van de voorfchreve Middelen, by Eede moeten beloo* ven, geen Penningen aen den Pachter ofte fijne Borgen te fullen overgeven, als aen hetComp- toir van den voorfz Ontfanger, noch oock de voorfz penningen te fullen diverteren, en dat iy oock aen geen Perfoonen , buyten de vooriz Pachters en hare Medcftanders, fullen geven vi- fieof copievan eenige Colleft-boccken, "of na- dere Befcheyden tot hare Collc&cn behooren- de; ende fullen de voorfz Pachters opgelijcke maniere moeten belooven , geene penningen, diredelijck ofindireftelijck te fullen toucheren, maer dat fy alles fullen laten ontfangen door de voorfz Colle&eurs, desTullen de voorfz Col- le&eurs uyt de voorfz penningen, binnen den tijt van twee maenden na date van de A'oorfz Ver- pachtinge, aen de voorfz Ontfangers moeten betalende rant$oenen by de voorfz Pachters be- looft, en voorts van tijd tot tijd aen de voorfz Pachters uyt defelve penningen laten volgen, het gunt by haer moet werden betaeldt, foo aen de Öpijenders by de voorfz Pachters gefteldt, als totdeonkoftenvan depeylinge, Deurwaerders en anderen; welverftaende, dat de voorfz beta- linge niet anders fal mogen gefchieden, dan met voorgaende kenniilè van de refpeclive Ontfan- gers van de Gemeene Middelen , die oock ge- houden fullen zijn daer op te letten, datdefën aengaende geen exces magh werden gepleeght; blijvende de iaecken, ten aenilen van de Ver- pachtinge van de voorfz Middelpn over Weft- Vrieflandt en den Noorder- quartiere, voor foo veel de voorfz Collecle en RantCOenen aengaet, in foodanigen ftateals die altans zijn.

D

J° wteï behelfende verfcheyde pr&cautien tot heter obfervantie van de Ordonnanties vendes Gemeene Lands Middelen, in dat e demi. September ig"8o.

Β

^fumptie^gedelibcreert zijnde op het betert en gebencficieert, breeder in de Notulen

V1S van de Heeren haer Ed.Groot Mog. van den dertienden Augufti laetftleden gemen- ecommitteerden, hebbende, in gevol- tioneert: Is goedtgevonden en verftaen, dat de

P°^Öemen 'p voldoeninge van dcrfelver Ap dcnjn^,nt {Somir,ifforiacl van den veertien· Pen cenipe            n' §p examineert en overwo %fede\°^pefSeleverde Confideratien, race- ^"^Midd 1 °Γ^ε man*ere noe desGemeeni elenbefi fouden konnen werden ge

Heeren Burgermeefteren en Regeerders van de refpe&iveSteden, Schepenen als Commiflarif· fariflen van des Gemeene Lands Middelen, ende de Officieren van de refpe&ive Steden en Plaet- ièn, by alle occafien en voorvallen, de Pachters lullen moeten maintincren , en de handt bieden,

Rrrr a                     in't

-ocr page 730-

7o8                    Placaten. 7-B in't recht haer geacquireert door de refpe&ive Placaten en Ordonnantien , op 't ftuck van de voorfz Gemeene Lands Middelen geëmaneert, fonder eenige diffimulatie, conniventie of ver- fchooningevanyemandt: Dat de gemelde Hee- ren Burgei meefteren en Regeerders, noch voor, noch geduyrende, noch na de Verpachtinge van de voorfz Gemeene Lands Middelen, noch felfs, noch door andere, directelijck of indire&elijck, eenige verklaringen of denunciatien fullen mo- gen doen , of doen doen, die contrarieren aen de voorfz Placaten en Ordonnantien ·, dat defel- ve oock geenderhandeinhibitien fullen doen of

z.Tit. twee maenden niet fullen zijn getermin houden fullen werden voor geëvocee^' ^e" Heer en haer Edele Groot Mogende Γ Π aen ^ teerdeRaeden inde refpeftive ο^°°*Τ de voorfz Schepenen CommiiTariiTen 5rat ders de gemelde Heeren haer Ed. G\oT& Gecommitteerde Raeden,de poenen en muS 8' geftatueert regens de Contraventeurs S?! voorfz Placaten en Ordonnantien, op de Π Contraventeurs fullen applicereh, en vervolgen' de voorfz Contraventeurs ftraffen, condeS ren, en anderfins Rechten Juftiric adtniniff ren, foo als fy in goeden gemoede fullen bótè* lentebehooren: *!         "

laten gefchieden aen de voorfz Schepenen Com- miflanflen, om geen recht te doen, of op te hou- den de faecken die in het ftuck van de Gemeene Lands Middelen voor haer werden gebracht ofte geventüeert; dat de voornoemde Schepenen Commiflariilen in de voorfz faecken van des Ge- meene Lands Middelen , fullen procederen in conformité vande voorfz Placaten en Ordonnan- tien op de voorfz Middelen geëmaneert, en in conformité van de Generale Ordonnantie recht doen , enjuftitieadminiftreren binnen den tijdt vaneenmaent, of indien fulcks om eenige wet- tige en rechtvaerdige redenen binnen de voorfz maendt niet en foude konnen gefchieden, dat defelve in foodanigen gevalle fulcks fullen moe- ten doen binnen fes wcecken, oftweemaenden uytterlijck, de Vacantiendaer onder niet begre- pen , op pcene dat de faecken, foo in cas van frau- de als van conrraventie, die binnen de voorfz

, .,,. En^edatdevoorfzSchepene, CommifTanflen, en de voornoemde Gecommit teerdeRaeden, opdenEed, ten aenvanehvan hare Bedieningen gedaen, alle die geene die in cas van fraude geatrrapeert, en daervaneecon- vinceert fullen werden, ter faecke van de voorfz fraude, fullen condemneren, volgens en na de Letter van de Placaten en Ordonnantien, op kt voorfz ftuck van des Gemeene Lands Middelen geëmaneert, in de ftraffen , muloen en boeten daer toe geftatueert, fonder eenige diffimulatie en conniventie, ofteverfchooningevanyeman- den > en dat fy oock niet en fullen laten Recht te doen, Juftitieteadminiftreren, entefententie- ren inde faecken vande voornoemde des Gemee- ne Lands Middelen, om eenige inhibitie of ver- bodt dat haer van wegen de Heeren Burgermee- fteren en Regeerders vande voorfz Steden fou- de mogen werden gedaen.

Refolutte, totbeneficieringevanverfcheyde des Gemeene Lands Middelen, in dak den een en twintighflen September 1689.

de Pachters in handen van defelve Heeren Ge· committeerdenjop geli jeke maniere, onder Eede fullen verklaren geen penningen, direftelijck of indire&elijck, te fullen toucheren, maer dat fy alles fullen laten ontfangen door de voorfz Col- leireurs. Enlaetftelijck: Dat de Pachters, hare Mede- ftanders enCollefteurs mede onder folemnelen Ecde,in handen als vooren fullen verklaren, dat fy, of de haren, of yemandt van haren'nvegen, met niemant, 't zy van de Heeren van de Ridder- fchapendeEdelen, midtfgaders Burgermecite- ren ende Vroetfchappen , Penfionrfr1 enae Secretariffen van de refpeftive Steden 3 £»»« Penfionaris en Secretaris van haer Edele wow Mog., Schepenen-CommiiTariiTen ende jm fkngers van des Gemeene Lands Middelen, J mede de Officieren vande Stcdenende tenpi ten Lande , Commifen , Deurwaerders, j» wie het foude mogen zijn , cgcene Wij dert, en fullen cornpoferen , (f «*fS«aé by de Ordonnantien of fpeciale R«°!»W" haer Edele Groot Mog., de coBpi**, geftaen is) het zy by <mtföe\fa&»fyi van Vaten, Maten ofte Gcwichrei gSCTjj ofindirecMijck, maef datfyfu lenWJoü» ontfangenhetvolleRecht, ^Xrf de Or- donnantie is geftatueert, midtlgaaev> > donnantie fcherpeiijck te fullenacnterv ^

Β Υ Refumptie gedelibereert zijnde op het ad vis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden , hebbende, in gevol- ge en tot voldoeninge van derfelver Ap- poin&ement Commifibriael van den veertien- den Junii laetftleden, geëxamineert en overwo- gen eenigeovergeleverdeConfideratien, raec- kendé de wijfe ende maniere hoe de Gemeene Lands Middelen beft fouden kunnen werden ge- betert en gebeneficieert, brecder inde Notulen van den dertienden Augufti laetftleden gemen, tioneert: Isgoedtgevonden ende verftaen, dat alle de Ordonnantien op de Gemeene Middelen, en fpecialijck op de Wijnen geëmaneert, exacte- lijck na de Letter fullen werden gepraftifeert ·, en ten eynde de penningen van de Gemeene Landts Impofitiengeprovenieert en ontfangen werden- de,nieteenigermate mogen werden gediverteert, maer in handen vande refpeclive Onrfangers, en fulcks in Kaffa van't Gemeene Landt komen te geraecken; dat achtervolgens het X. Articul van de Generale Ordonnantie, de CollecTreurs in hetfelve Articul geroert, aen de Heeren Com- mifTariffenop de Verpachtinge, onder folemne- lenEede fullen moeten beloven geene penningen aen den Pachter of fijne Borgen te fullen overge- ven , maer alle aen het Comptoir van de Ontfan- gersvan de Gemeene Middelen, noch oock de voorCc penningen te fullen diverteren: Dar mede

-ocr page 731-

Tfgjfcheyde faeeken, tot beneficieringe van de Middelen,&c. 709 oniüventic ofce diifimulatie, ende dat pachtinge, Extraft van defefal werden ter han- ifΓ s acn de Heeren haer Edele Groot Mo- den gefteldc, tot hare narichtinge. de^Gecommitteerden, gaendeopde Ver- ^^________________________________________________________________________________________________________________________________■------------------------------------------------------------------------------------------—-—:—-------------------------------------------------- ' VUcaet totprtpfe obfiwantie van de Placaten en Ordonnantien op 'tfiuck van des Qemeene Lands Middelen^ &c. in date den een en twintighfim.September 1689.

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen lul- len fien ofce hooren lefen , Salut; 'Doen te weten : Dat Wy totbevorde- ring en beneflcieringh van des Gemeene Lands Middelen en Importen, goedtgevonden en ver- feen hebben, vinden goede en verftaen by defen, datalle degeenen die bevonden mogen werden eenige van de voorfz des Ge meen e Lands Mid- delen te hebben gefraudeert, in de poenen ende mul to, geftatueert byde refpeftive Plataten en Ordonnantien, op het iluck van de felveMid- delen geëmaneert, ftriclrelijck, praecifelijck,en na de letter van defelve Placaten en Ordonnan- tien , fonder eenige diifimulatie, conniventie of verichooninge fullen werden gecondemneert, en dat Schepenen als CommiiTarifièn over de faec- keti van de voorfz Middelen, in de refpeetive Diftri&en van de Verpachtinge, midtfgaders de Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden in de re- fpecTiive Quartieren , op haren Eed fchuldig en gehouden fullen zij η de voorfz Fraudateurs inde voorfz poenen en ftraffen, na de voorfz letter van de voorfz Placaten en Ordonnantien, fonder ee- nige diifimulatie, conniventie of verfchooning tecondemneren ·, dat die geene, die by de voorfz Schepenen-CommiiTarifien, ofte de voorfz On- fe Gecommitteerde Raeden, in cas van fraude foudenmogen werden gecondemneert, fal moe- ten voldoen binnen den tijdtvan veertien dagen na de voorfz Sententie, en by aldien hy in ge- breecke mochte bly ven, binnen de voorfz veer- tien dagen, de voorfz boeten en mul&en te vol- doen , dat hy in fulcken gevalle daer over fal wer- den gebannen voor den tijdtvan driejaren; en by aldien yemandt, in cas van fraude, eens ge- condemneert zijnde, daer na wederom op eeni- ge Fraude foude mogen werden ach terhaeldt, dat «yin foodanigen gevalle in een dubbelde boete gecondemneert, daer en boven, anderen ten ex- Jfflpdj by publique geeffelinge geftraft, ende 1°°\ν i?°S uyt den voorfz Lande van Hollandt cnWeft-Vrieaandt gebannen fal werderi: Dat

de refpedive Officiers end e Pachters van des Ge- meene Lands Middelen, noch felfs, nochoock ten over-ftaen van Schepenen-Commiffariflèn, ofte Gecommitteerde Raeden , ter faecke van eenige fraude, met de voornoemde Fraudateurs fullen mogen compoferen of accorderen, op poe- ne dat deOfHcieren,fulcks doende, inderdact^- fofacJo vervallen fullen zijn van hare Ampten en Bedieningen, ende dat de Pachters daer over by openbare gee0eling fullen werden geftraft: Dat foo wanneer eenige Perfoonen , des Gemeene Lands Middelen in pacht hebbende aengcftaen, debeloofdepacht-penningen niet fouden mogen komen te voldoen , by de gemelde Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden naeukeurigh geëxami- neert en geinformeert fal moeten werden, of het voorfz onvermogen is ontftaenuyt eenighmis- fortuyn, ongeluck ofte ongelegentheydr, den voorfz Pachter overgekomen ; en in gevallen de gemelde Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden fouden mogen bevinden, dat het voorfz onver- mogen niet uyt die voorfz oorfaecke, maer door maliverfatie, door een los en ongebonden leven van den voorfz Pach ter, of door onnutte teerin- gen, verquiftingeh, of doorbrengingen , ofte door eene fupine en onverantwoordelijke ne- gligentie fal wefen ontfiaen,dat de gemelde Hee- ren Onfe Gecommitteerde Raeden, in foodani- gen gevalle, de voorfz Pachters, die haer beloof- de Pacht-penningen niet voldoen, fonder eeni- ge conniventie, of diifimulatie, ofte verichoo- ninge, aen den Lijve, ten minften by openbare geeffelinge ende banniffement fullen doen ftraf- fen. Ende op dat niemandt hier van ignorantie en pretendere, ibo begeeren Wy dat defen alomme gepubliceertfal werden daer men gewoon is pu- blicatie ende affixie te doen. Gedaen inden Ha- ge onder het Kleyne Zegel van den Lande, defen een en twintighften September feftien honderdt negen en tachtigh. Onder front, Ter Ordon- nantie van de Staten. Was getceckent j Simon vanBeaumont.

f !

η

WAti 1 hehefende de Kofy en Koffy-huyfen , en het collecteren van hét felve Middel - Jeneetflen Ofipber l6%9-

^Staten vanHollandt endeWeft-Vries- andr, Allen den geenen die defen ful- ,v-^"Jienofte hooren lefen, Salut; dtdelih oe^tewe^n'. DatWy,navoorgaen- Hoft !??' goedtgevonden hebben, dat den ^e KorfvW i°nsSearrefteertis, tot lafte van hy?mi y n' voor dic loopende faeyfóen, ^ebvd |CC0*le&eercfal werden 5 en tot dien *η «η orde, lommé wel willen doert publice- nneren, dat alle die geene die gene-

gen fullen zijn haer met Koffy-fcHeneken te ge- neren , üytterlijck binnen den tijdt van veertien dagen na date van defe jegenwoordige Publica- tie, haer ten ielven eynde aen Burgermeefteren ςη Regeerders in de refpefrive Steden, én aen de Schouten ende Gerechten van de refpeftive Dor- pen» fullen moeten aengeven, en hare Namen ter Secretarye laten aenteeckenen, midtsgaders Afte van admiffie moeten halen: Dat oock de gemeld? Heeren Burgermeejtgren endeJR.egcer-

ders

-ocr page 732-

Placaten. 7. Boeck. 1. Tit.

710

midtsgaders del falmogen werden gedaen, in geVow ■ , xpiratie van | XL V. en XLVI. Articul van de η · nx Ordonnantie, tenaenfienvandenlmpS^ Wijnen geemaneert.                          Γ"*νορ4$ Endeopdat niemant hier van ignorantie U de konnen pretenderen, begeeren Wv ïï- fenalomme gepubliceert en geaffigeert f ? den daer het behoort, en te gefchieden g f WCf' kelijck is. Gedaen inden Hage onder her κ7°" ne Zegel van den Lande, den eerften 0& W feilienhondertnegenentachtigh. Onderft

ders van de voorfchreve Steden, Schouten ende Gerechten, na de eden voorfz gepraïfigeerden tijdt, aenOnfe Gecommitteerde Raeden, perften fullen moeten overfenden, vannen die haer tot het verkoopen en fchde voorfz Koffy fuilen hebben aengeme op de Colle&e van dien, by de geren Gecommitteerde Raeden in beydtieren, prompteordregeftelt, enbeledeurs daer toe genomineert te k

Ter Ordonnantie van de Staten, teeckent, Stmon van Beaumont.

den j en dat by de refpecüve Officieren , midts- gaders de Colle£teurs,de calange tegens de Frau- dateursenContraventeursvan het voorfz Mid-

End

e was

ge.

de laetfte periode van den voorfz Eed verder fou- de werden geèxtendeert, als tot hec betalen van het volle recht van den Impoft, volgens deOr- donnantien, en dat die foodanigh verftaen fou- den mogen werden, datdePachters deOrdon. nantienin alle hare deelen en articulen, op den Eedfouden moeten achtervolgen en nakomen} verfoeckende op het een en ander haer Edele Groot Mog. intentie te mogen verftaen: Isgoet- gevonden en verftaen, dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raden fullen wer- den gcauthorifeert, foo als defelve geauthori- feert werden by defen, om ten aenfien van die Dorpen en Plaetfen, die met eenige van de an- dere Provinciën , ofhetreflort van de Generali- teyt zijn geënclaveert, of naeft daer aen grenfen- de, en tenopfichte van dewelcke defelve /uilen oordeelen, dat den voorfz Eed niet danmeron- dienft van den Lande foude werden geverghr,, te mogen difpenferen van den voorfz Eed, behou- deli jck, dat in fulcken gevalle de Officieren ende Regenten van defelve Dorpen ende Plaet/ên, door de Pachters , boven andere, niet fullen mogen werden gefavorifeert, maer met defelve égael en op eene voet gehandelt. Dat wijders de voorfz laetfte periode., hou- dende , dat de Pachters de Ordonnantien fcher- pelijck fullen achtervolgen, fonder conniventie ende diffimulatieuyt den Eed fullen werden ge- licht.                                                          ., Ende dat ten reguardevan die Pachters, die den Eed albereyds hebben afecleydt, denfelven Eed, voor foo veelde voorfz Periode aeyj gehouden fal werden als niet gedaen, ende o·- Pachters daer van gedifpenfeert} en dit onver- minderten ongepraïjudicieert deOraonnanj1 op de Gemeene Middelen geemaneert, die w onaengefien verftaen; werden te blijven m·» geheel,                                                ; | *

DE Raed-Penfionaris heeft uyt den name ende van wegen de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden ter Vergaderinge voorgedragen, dat ofwel haer Edele Groot Mog.by Refolutie van deneenen twintighften September laerftleden hadden vaft gefteldt, dat de Pachters, hareMedeftanderscn Colle&eurs aen de Heeren Commiflariffën tot de Verpachtinge, onder folemnelen Eede fou- den moeten beloven met niemandt te fullen com- penferen, maer het volle recht van delmpoften, volgens de Ordonnantien, te fullen ontfangen, midtfgaders de Ordonnantien fcherpelijck te ful- len achtervolgen, fonder conniventie of diffirnu- latie, alles breeder inde voorfz Refolutie ge- mentioneert, echter in verfcheyden Steden en Plaetfenden voorfz Eed by de voorfz Pachters niet wasgéprefteert,tendeele,verrnids de voorfz Refolutie de Heeren Commiffariffén tot de Ver- pachtinge niet tijdigh genoeg was toegekomen, en ten deele dat de Pachters, haer beroepende dat den voorfz Eed in de Nabuyrige Steden ende Plaetfennietwasafgcleght, fy niet erger als an- dere Pachters behoorden te werden getraftcert. Dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Ge- committeerde Raeden, om aen haer Edele Groot Mog. intentie te voldoen, de Pachters die den voorfz Eed niet hadden gedaen, voor haer be- fcheyden, en den voorfz Eed afgeleght hebben- de, eenige hadden geallegeert, dattenreguar- de van de Dorpen en Plaetfen, die met de andere Provinciën, of het Diftrift van de Generaliteyt waren geënclaveert, of naeft daer aen grenfende, niet mogelijck was de Importen op den voorfz 'Eedte innens en dat defelve in fulcken gevalle van hare Pachten verfochten ontflagen te zijn: Dat boven dien de gemelde Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden verfchey- den inconvenienten tegemoetfagen, in gevalle

Refolutie, de Koorn-moolenaers van den Haegh, ende alle andere den Eed te frq «g volgens het XI. Art kul van de Ordonnantie op den Impofi van *t Gemaeh to dtio

tighflen CMaertfeftien honden tnegentigh.

endetof

BYrefumptiegedelibereerc zijnde op het ad- committeerden, hebbende in gevo W^^sA vis van de Heeren haer Ed.GrootMog.Ge- voldocninge van der felver ApP ςο01.

-ocr page 733-

V fcheyde faecken, tot bencficieringe van de Middelen,&c. f 1ι

-cc 'aelvan den achttienden Februarii

f7 derhalven veribchtcn declaratoir of interpreta- tie van de voorfz Refclutie ·, waer by verftaen wierdt dat fy foo wel als alle andere Neringh- doende Luyden , onder de difpenfatie, vervat in de voorfz Refolutie van den een entwintigh- ften Julii feftien hondert twee en tachtigh,waren begrepen, en iulcks tot een Eed, de Molcnaers by de Ordonnantie van 't Gemaelgein jungcerc, nietwaren gehouden: Hebben haer Ed. Groot Mog. verftaen en verklaert, gelijckde felve ver- ftaen en ver klaren by defen, dat de voorfchrevé Supplianten, rhitfgadersalle andere Molenaers, enderièlver Knechts, iöo wel binnen de refpe- crive Steden als ten platten Lande, voortaen haer fullen moeten gedragen en reguleren na het XL Articul vande Ordonnantie van den Impoft op 'c Gemael, en in conformité van dien, gehouden fullen werden den Eed voor Schepenen -Com- miflariflèn af re leggen en te prxefteren, fonder des aengaende in eenigen deele nalatigh of in ge- breecke te blijven, opdepceneenboetens by de voorfz Ordonnantie geftatueert en vaftgefteldt, en in achtinge genomen zijnde, dat de voorfz Koorn-Molenaers, en hare Knechts, gemeynt hadden onder de voorfz difpenfarie, vervat in

Cornm1 ieftien I

ondert acht en tachngh, ^examineert

π Se by ofte van wegen de refpeftive ÏRe\Llenaers van 's Gravenhage, mitsga- Ko°? Sver Knechts, aen haerEdele Groot de nrefenteert, houdende, datfyingevol- Moggepj f niveOrdonnantien, ophetftuck geVïremeeneMiddelen gearrefteert, gehou- vande Snde te prefteren den Eed, dat fy ^Knutnn de voorfz Ordonnantien fouden Κ natekomen, haer EA Groot Mog. by fnecialeRefolune van date den een cntwin- Sehften Julii feftien hondert tweeentach- Γ alle die geene die het nakomen van de nrfzOrdonnantienbyEedemoeten beloven, ' Ζ. het prefteren van den voorfz Eed hadden ge- Hifoenfeert, behoudens dat fy echter m alles,uyt- eefondert hetafleggen van den voorfz Eed, haer Ldcn moeten reguleren, en pra?eife naerko- mendc voorfz Ordonnantien, op de pcenen daer innebegrepen; in gevolge van weleke Refolutie fv eelijck oock alle andere Koorn-Molenaers inderefpe£Uve Steden vanHollandt, van'tef- feft van de voorfz difpenfitie tot noch toe had- den gejouhTeert; doch dat den jegenwoordigen Pachtervan'tGemael over den Haegh, haer tot

haer Edele Groot Mog. Mog. Refolutie van den een en twintighften Julii feftien honderr twee en tachtigh gecomprehendeerr gewéeft te zijn, en noemt in rechten betrocken, alleenlijck op prai- datdelelvcdoorde Pachters van't Gemael, tot text, dat fy wel van den Eed, haer by deGene- het doen vanden Eed niet en waren aengemaent; rale Ordonnantie te lafte geleyt, fouden wefen geweeft: Is gdëtgevondén en verftaen, dat voor' gcdifpenfeert, maer niet van den Eed haer by de foo veel het gepafleerde 'aengaet, de voorfz Mo- particuliere Ordonnantie geinjungeert: En na- lenaers en haer Knechts , van de calange op hec dcmael de Supplianten van de vexatien van de niet prefteren van den Eed, haer by den voorfz voorfz Pachter, envandeinutileRechts-koften Pachter aengedaen, fullen zijn en blijven geèxl- gaerne fouden wefen gedifpenfeert en gedeli- meert.                    ';. vreertj en altijdtbereyt waren geweeft, en noch

hgn

De Pacbfers vanden Impofi op de Confumptie van den Tabacq gedijpenfeert van den Ecdvanniet te mogen compoferen t in dateden 26. September1690. Λ

D^Heer Secretaris Hallingh heeft ter Ver- gaderinge gerapporteert de confideri- tien en het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden , heb- ;, e£ ingevolge en tot voldoeninge van der ««raRefolutie Commiflbriael van den vijftien- en defer loopende maendt, geexamineert en ovenvogen, ofde Pachters van den Impoft op oeLonfumpde van den Tabacq fouden behoo- dptiR Terc^en gedifpenfeert van het doen van f*! i van niet te fullen compoferen, direfte-

lijck ^f^iridirectelijck, maer gehouden fullen zijn dën vollen Impoft, in gevolge van de Or- donnantie te ontfangen. Waer op gedelibereert zijnd^,ï^goetgcvonden en verftaen » datderer' fpecliyè, iFachtersvan den Impoft op de Confum- ptie van den Tabacq fullen zijn en blijven gcdif- penieert, gelijckde felve gedifpenfeert werden mits de'fen, vaii het doen van den Eed van niet te fullen mogen compoferen, direelelijck of in- directelijck, in ecniger manieren. ........ J, ... .yiT,-: ,<R V,                          . ;"--(,!« ; ί

Π J'S',-'/ ..j'i.- i.

irpnr

I    I !

'T7"

•7—

I ^Vi j de,Pachters van de Grove Waren gedifpenfeert vande^Ëedpv^rhet com-

M€renym4efelve Waren, indatedeniy.Sepember 1690.

van dc Grove Waren, feer veel dinfcuiteyten hadden gemoveert, jegens het afleggen van den Eed, van niet te fullen compoferen, dirëctelijck noch indireftelijck, maer te fullen ontfangen het volle recht, fulcksdatby de Ordonnantie is ge* ftatueert> en dat defelve daer benevens hadden geallegeertveele redenen, waerom vermeynden dat't felve niet dan mergrootenondienft vanden Lan-

DEHeëreh van Diivenvoirde, nevens den peer Bürgermeefter Hudde , wegens laerEd. Groot M..g. gecommitteert des Gemc VC? ziinde tot de Verpachringe van van Delf l^i"^1*5 Middelen in hetQuartier ^ophpM eC r ^ergaderinge ^rapporteert, *Wtaw? %vande voorfz Verpachringe, d

)orfz Middelen, en fpccialijck

-ocr page 734-

Bocck.. 2. Tik bchooren te weiden gcdaen: Waerop-Μ,π. reert.zijnde, is goetgevonden en verfti T* de Pachters van de Grove Waren van Α dat Eed fullen werden gedifpenfeert, $gj» daer van gedifpenfeert werden by defen,

712                       Placaten. 7 Lande foudegefchieden -, dat fy Heeren Gecom- mitteerden de voorfz faecke, en .fpeciaei de re- denen by de Pachters van de Grove Waren geal- legeert, vandieconlïderatie hadden geacht, dat daer van aen haer Ed. Groot Mog. rapport foude

Refolutie, waerbyde Pofteleyn- Platteel- en Tegeltjes-hackers werdt ίοξσφαβηι

en

Impoflvanhet Brandthoutte betalen by de· vaem, in date demo. Maert 165)1.

het felve foude moeten gekocht werden metfi onkoften van de vracht en anders, over SS? te defalqueren, veel difputen en oneenigheden waren ontftaen, en óver het geheelewerclc ee feer grooteinégaliteytinde aengevinge en beti hnge van den felven Impoft, en diverfchenra aijckentuiTchen d'een end'anderePlaets f00 dat de Pachters genootfaeckt waren daer van als een Compofitie-pacht te maecken, en fuicksaea haer fouden konnen referveren, omdaerinfacil te wefen, of de Menfchen met veel vexatiente bejegenen; datfy Supplianten confidereerden dat haer Ed. Groot Mog. wel favorablegedach- ten hadden genomen tot het beneneierenvande Manufacturen, en de Neeringen hiertcLande, omoccafietegeven, teneyndediegeene,diede- ielve daer by mochten vinden hare fubfiftentie, gelijck haer Ed. Groot Mog.uytdienhoofde niet en hadden gedifficulteert, vandeverdubbelingh van den Brand te verfchoonen de Steen-enKalk- branders, de Panne- Potte- en Tegel-backeryen» als mede de Mee-ftooven, en dat voordeSup- plianten ten miniten foo veel redenen muiteer- den als voor haer , en verfoeckende ten cynde UEd. Groot Mog. haer Supplianten, op't ex- empel van de Steen-en Kalck-branders, en an- dere hier vooren gemelt, van de verdubbelinge van den voorfz Impoft op hetBrant-hout gelief- den te verfchoonen, en tot wegh-nemingevan alle vexe, den voorfz Impoft niet meer teregu- leren na de prijs of waerde, maer na de vaem, even gelijck de Turf niet na de waerde, maer na de quantiteyt van de Tonne beraelt foudewer- den, en fulcks te ftellen op yeder vaemHmit, van wat foort het oock foude mogen wefen, bin- nen of buy ten den Lande gewaffchea,. duyiènt Drielingh, als van ouds, voor een vaemgereec- kent,foodanigen fomme als haer Ed.GrootMog. in redelijckheyt fouden bevinden tebchoorcni hebben haer Edele Groot Mog. verftaencnver- klaert, gelijck defelveverftaen en YC«clarenD| defen, dat van het Brandthout, totflc vooriz Supplianten Neeringe gebruyekt werdende, Jfl hettoekomende denlmpoftniet nadeprtjs»" het Hout, maer by de vaem, fonderonderW of het voorfz Hout binnen of biiyten W g^ vincie fouden zijn gewaflëhen, of «at "eL . van over Zee binnen dcfe ProvincieWgJ gen^ wefen gebracht j yeder duyfendt uw * voor een vaem gereeckent werdende, tot/* tien ftuy vers de vaem fö werden betaeit| |

Υ Refumptie gedelibereert zijnde op het advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, gefor- meerc op de Requefte van de Meefters Pofteleyn- Platteel- en Tegeltjes-backers in de Provincie van Holland en Welt-Vrieflandt, houdendcdat fy Supplianten van tijdt tottijdt hoe langer hoe meer, tot haer ièer groot leetwe- fen hadden bevonden dat haer Neeringen afna- men en verflapten, totfoo verre, dat die wiert gediverteert, en in andere Koninghrijcken en Landen, alsinVranckrijck, Engelanr,Berlijn, Hanau, en byfonderlijck tot BruiTel, Gent en Brugge, doch aldermeeft in de andere van de Geünieerde Provincien,als Over-YiIèl,Utrecht, en principalijckin VrieflandttotHarlingen, die alle den Handel op Ooftenen Hamburg fouden trecken , wiert getranfporteert, en aldaer hoe langer hoe meergeftabilieert: Dat fy Supplian- ten haer in foodanigen deplorabelen ftaet bevon- den , dat veel haer met den voorfz Handel ofte Neeringe niet langer fouden konnen maintine- ren ·, datfy Supplianten meenden klaer te wefen, dat daer van de principaelfte, ja eenighlle oor- fteck was de fware Importen, die in defe Pro- vincie wierden geheven op de Materialen en Wa- ren, die fy tot het doen van hare Neeringen, en maecken van hare Manufa&uren van nooden hadden ; dat den Impoft op het Brandthout, door de verdubbelinge van dien , niet van het minfte was, dat van die Impoiitie de Ingezete- rfen van andere Landen, Rijcken en Provinciën niet alleen bevrijdt, maer oock met allerhande Beneficicn fouden werden begunftight, om haer tothetvdortfetten van die Neeringe en Fabrkq van die Manufacturen te animeren ^ dat fy Sup- plianten met die voorfz andere Ingezetenen niet en fouden konnen Marckt houden, en fulcks ha- re Waren niet debiteren, daer door delnkom- iten van haer Edele Groot Mog., en den voorfz Impoft oock notoir foude moeten ^verminderen, gelijck als fulcks konde blijeken daer uy t, dat die van jaer tot jaer tot minder prijs wier de ver- pacht 5 dat daer noch by quam, dat defen Impoft geheven werdende na de waerde van het Hout, daeruytveel quefticn en Tnoeyelijckhcden qua- men te ontftaen omtrent de invorderinge vanden ielven Impoft, aengefien het Hout by fömmige gekocht werdende op den Stam, daer van de TackenenSchorfien wederom werden verkogt, en het ovèïigè van denprijs dan eerft werdtaén- gegeVeii \ by andere wederom hier te L;ande,daer!

ι.

'JIT'

'■'\J

Φ&

-ocr page 735-

'Verfcheyde faecjgff; tot befl^fideringe vandeMiddelen 3&c. 713 a^;/>, totflriBér obfervantie vande Gemeene Middelen \ en vanden Impofl op de 3? fpijnen', itemdeCoüffieursgeerigeldt aen deTachters te geven* indatodentwintighfien jjliifeflienhondertèenentnegemigh, .                        "                            ·": γ

r uavoorgaendedeliberatie, goetgevönden

ftanders en ColIeeLeitrs mede onder folemnelen Eede, in handen als vooren fullen verklaren, dat fy j of de haren, of yemandr van haren 't wegen, met niemant, 't zy van de Heeren van de Ridder- fchap ende Edelen, midtigaders Burgermeefte- ren ende Vroetfchappcn , Penfionariiïèn ende SecretarifTcn \'an de refpe&ive Steden , Raed- Peniionaris en Secretaris van haer Edele Groot Mog., Schepenen - Commifllriflèn ende Ont- fangers van des Gemeene Lands Middelen, als mede de Officieren vande Steden ende ten plat- ten Lande , Commifen , Deurwacrders, ende wie het foude mogen zijn , egeene uytgefon- dert, en fullen compoferen , (in faecken daer by de Ordonnantien of fpeciale Refolutien van haer Edele Groot Mog., de compofitie niet toe- geilaen is) het zy by quijtfcheldinge, toegifce van Vaten, Maten ofte Gewichte, dire&elijck ofindire&elijck, maer dat fy.fullen belooven te ontfangen het volle Recht, fulcks dat by de Or- donnantie is geftatueert, en dat t'elckens aen de Heeren haer Edele Groot Mogende Gecom- mitteerden, gaende op de Verpachtinge, Ex- tracT: van defe fal werden ter handen gefteldt, tot hare narichtinge.

I

'n verftaen , dat alle de Ordonnantien op de Gemeene Middelen»; en fpecialijcfc.op-.de Wijnen geëmaneert,- exaitelijckna de let-

«.pfulleiiι werden gepraaifeert, ende teneynde Η penningen van de Gemeene Lands Impofitien feorovenieert en ontfangen werdende, nietee- niïermaten mogen werden gediverteert, maer is handen vande refpeftive Ontfangers, en fulcks ^Cauavan'tGemeeneL"andttegeraecken,dat achtervolgens het X. Articul van de Generale Ordonnantie, de Colle&eurs, in'tfelve Articul eefoert, aen de Heeren Commiflariflen op de Verpachtingc onder folemnelen Eede fullen moeren beloven, geene penningen aen den Pach- ter of fijne Borgen te fullen overgeven, maer alle aenhetComptoirvan deOntfangers van de Ge- meene Middelen , nochte oock de voorfz pen- ningen te fullen diverteren ; dat mede de Pach- ters in handen van defelve Heeren Gecommit- teerden op gelijcke maniere onder Eede fullen verklaren,gcen pcnningen,direcl:elijck of indire- ftelijck,te fullen toucheren, maer dat fy alles ful- len laten ontfangen doorde voorfz Colleclreurs. Enlaeritelijck: Dat de Pachters, hareMede-

Waerfcbominge, tot het introduceren van een Impofl op de Coffy en Thee, &c, mitjga- dershet 'verdubbelen van den Impofl op de Gedruckte 'Papieren, &c. in dato den ι ^Sept, 1691.

vande Ontfangers en Colleclreurs vande Verpon- dingen over de Huy fen in de Steden werden uyt- gegeven, geftempelt ofte gedruckt moeten wer- den. Soo Is't: Dat Wy allen en een yegelijc- ken die liet aengaen fal, midts defen wel hebben willen waerfchouwen en beveelen, ten eynde fy- luyden haer daer na, en de Ordonnantie dien aengaende geëmaneert, fullen hebben te regule- ren, fondcr daer tcgens te doen direételijck of indire&elijck in eeniger manieren, op poene van te fullen vervallen in de boeten, die oy de Gene- rale en Particuliere Ordonnantien , opdevoorfz Impoften geëmaneert, zijn geftatueert. Gedaen inden Hage, onder het Kleync Zegel van den Lande-den veertienden September 1691. Onder ftondt, Ter Ordonnantie vandeSraten. Ende was geteeckent, SimonvanBeaumont.

E Staten van Hollandt ende Welt - Vries- landt, Allen den geenendie defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salut; 'Doen te weten : Dat Wy voor den dienftvanden Lande, endeomme, vermidts de zware laften, die by den jegenwoordigen Oor- logh gedragen moeten werden , des Gemeene LandsFinantien foo veel mogelijck te ftijven en teonderfteuncn, goedtgevonden hebben te in- troduceren eenen Impoft op Coffy, Thee, Cho- colate en andere Drancken , volgende de Ordon- nantie dien aengaende gearrefteert; en te ver- dubbelen den Impoft op de Gedruckte Papieren, Cn Vtnide AmPliatie van het Kleyn Zegel, dat op auebülettcnendeCedullen, dietenaeniien van ί JmPüften van 't Sout, Zeep, Heere-geldt, «oom-geldt, Wijn, Azijn, Brandewijn, Bie-

ren

■ ^terenBeftiael, alsmede opdeBillietten

Téh

ifte? noopende de Doleantie op den Impofl van de Coffi enT'hée 3 in date den Vljftienden Maertfeflien honden twee en tnegentigh.

D

k katen van Hollandt ende Weft-Vries- wefengequotifcert, hare Doleantie fullen moe- landt, Allen den geenendie defen fullen ten inftitueren binnen den rijdt van rier Maen-

;n ofte hooren lefen, Salut·, 'Doen den, na datde Β il liet ten van de voorfz Quotifa-

Onsjj U ™et™ \ Dat Wy om goede redenen, ben te o i°C nioveren<ie, goedtgevonden heb- ordonncr nneren en te ftatueren, foo als Wy nCj diefS" en ftatuerenby defen, dat die gee- P°rtievanhn Wi!len doleren> te hoogh na pro-

tieaen defelve fullen weien ter handen geilc;dr, of dat anderilnsvan het recht van de voorfz Do- leantie over de voorfz Quotifatie fullen wefen verfteecken; dat die geene, die in gevolge van de voorfz Ordonnantie fullen willen verklaren, datgeduyrende het geheel e Sayfoen,geen Coffy, Thee, of andere Drancken, in haer Familicn

Pott opdc car^IV, D

Thee) en andere Drancken, te eel.

Sfff                         fal

-ocr page 736-

Placaten. 7.Boeck. 2.Tit

714

fal wefen gedroncken,-xlaer toe inde laetfte maentvan het Saeyfoen fullen werden geadmit- teert > én dat de betalinge van den voor fz Impoft uytterlijck fal moeten werden gedaen , d'eene helft voor de expiratie van de eerfte fes maenden, en de wederhelft voor de expiratie van de andere fes maenden van het Sayfoen. Ende op dat een yeder van Onfe intentie ende begeerte, defen aengaende, foude wefen gein-

formeert, fooverftaen Wy, dat defcn al geaffigeert en verkondight fal werden £1? behoort, en te gefchieden gebruyekdiick is r C daen m den Hage onder het Kleyne Zcp-1 den Lande defen vijftienden Maertfeftic„h dert twee en tnegentigh. Onder ftondt T"

Ordonnantie van de Staten, kent, SimonvanBeaumont.

Endp

was

geteco

•Ajsi

ΟϊΠ

Refolutie, totfiritter obfervantie <van de Ordonnantie op V Zegel, Boter en Beéid in date den 19. Maert 1691.                                                           ■■'f^fj'tit ;,? lijck dat yemant in een óf meer partyen, 2

twintigh pont Kop-boter ter Marckt brengende van het voorfz recht van **v '----■'■'

tKleyn Zegel fahveièn

gevolge en tot voldoeningevanderfelver Refolutie Commifibriael van den ieven en twin- tigh.ften der voorlede maent, geëxamineert eeni- ge Remarques , dienende tot verbeteringe van het Middel van't Kleyn Zegel, het geene ver- pacht werdt, mitfgaders tot redres van de Or- donnantie op het felve Middel geëmaneert,bree- der onder de Notulen van den negen entwin* tighften Februarii laetftleden gementioneert: Waer op gedelibereert zijnde, is'goedtgevon- den ende verftaen, dat van nu voortaen de voorfchreve Ordonnantie alomme ftri&elijck ial werden geobferveert ·, dat generalijck alle Bil- lietten en Gedullen vande Pachters van des Lands Middelen, fullen moeten hebben opgedruckt het Zegelof Wapen van defe Provincie, en het Wa- pen van de Stadt dacr onder de Pacht is, en dat daer vooren het recht van het Kleyn Zegel, vol- gens de Ordonnantie fal werden betaelt, en dat by de Middelen , in het eerfte Articul gemelt, fpecialijckwerdegevoeghthetHeere-geldt, en den Impoft op de Confumptievan Coffy >Thée, en andere Drancken met Water gemenght, inde Ordonnantie, op het felve Middel geëmaneert, gemelt. Dat bet voorfz recht van 't Kleyn Zegel fal werden betaelt niet alleen van de Boter die in vaetjens en tonnetjens werdt gedaen, maer oock van de Stuck- of Kop-boter, die by de Huyiluy- den of andere in manden, tobben of vlooten ter Marckt werden gebracht of verkocht, behoude-

geeximeert. r:> . Dat de Billietten Van het Beftiael niet hmet dan cenendaghnadendagh dat die by den Pach- ter fullen wefen uytgegeven, van waerde gehou- den fullen werden. Dat in gevolge van het tweede -Articul van de voorfz Ordonnantie op het Kleyn Zegel, het voorfz recht aenftondts fal werden betaeldt, en fpecialijck van de Quotifatie-billicttenenCedul- len, waer van gekort werdt den tienden penning, oppcenedat den Pachter, die 't felve recht niet aenftonds fal hebben ontfangen, van fijn gehee- Ie aftie en praetcniie fal wefen verfteecken. Dat geen Billietten, hetzygefcheurt, befmet of bevleckt, fullen werden gekort, ten zy defel- ve effèctive aen den Pachter van het voorfz Mid- del van het Kleyn Zegel werden geëxhibeerten overgelevert. Dat geene Vry-cedullen fullen werden gege- ven als aen die geene, die volgens de Generale Ordonnantie vrydom van 's Lands Impoften ge- nieten , en dat in dat geval op het Billict, inplaets van het Zegel, fal werden geftelt vry van 't recht van't Zegel. Dat het derde Articul van de voorfz Ordon- nantie van het Kleyn Zegel fal ilrictelijck wer- den geprattifeert, en vervolgens op eenpW niet gefteldt twee Speciën, die onderfcheyden zijninnatuyren naem, of die van meer als &nt Plaets zijn gearrebeyt, of na meer als eene Placts zijn geaddreilèert.

Refolutie, de Pachters gehouden hare Sommatie-Billietten te moetenuytfndm·, tntt fptale uytdruckinge, uyt wat hoofde en begroot inge van defomme daer voor verfcbuldighti m date den Zeventienden Julii 1692.

fel ven Impoft fal wefen ver fchuldight, endatdc betalinge daer van gedaen werden-de, u?1^ ters gehouden fullen wefen de Qii£3nö*j L van te ftellen onder het voorfz Billiet, en J 't vermiiTen van 't voorfz Billiet, öWggg een aparte Quitafttie werdende gegeven,m Jg^ tantie mede fal moeten inhouden de c-c1 van de fchult, of uyt wat hoofde, &*% wat Impoft de betalinge werdtgedaen, rnu γ cifiq ue expreflie van de fomme, deweic^ den voorfchrevcn Impoft fal wefenj*J■Jy. pcene van contrarie doende, t'elcKen ^,

IS, na voorgaende deliberatie, goedgevon- den en verftaen, dat alle Pachters van des Gemeene Lands Impoften, die ingevolge vanderefpe&ive Ordonnantien, opdeiel- ve Impoften geëmaneert, het zy defelve by we- gen van Quotiiatie werden geheven, of ander- fins, gehouden zijn eenigeSommatie-Billictten uyt te fenden, in defelve Billietten wel duyde- lijck endiftin&elijckfullen moetenexprimeren, uyt wat hoofde, en wegens wat Impoft die fom- matie werdt gedaen , metipeciaie uytdruckinge van de fonvme van penningen, die wegens den

-ocr page 737-

V rfchcydeiacckcn^totbeneficieringevandeMiddeleni&c. 715 η fonime van fes hondert Caroli gul-1 het doen van de refpeétive Verpachtingen van beuren e                                                       I des Gemeene Lands Middelen, werden voorge» ^A faldefen, by wegen van denunciatie, op (lefentotyedersnarichtinge. r 1 t;e ^ raeckende de Colleéieurs vande Gemeene Middelen, in dato den tmntigh^

flfit Maertfeflien hondert vier en tnegentigh

E Raedt-Penfionaris heeft terVergade-

lijck Branders geweeft zijnde, fullen vermogen tegaenpeylenaldeTurfen Kooien, mitfgaders Brandthout, die by defelve ongeconfumeert be- vonden fal werden, om den Impoft daer van te ontfangen,ten minften van die quantitey t die be- vonden fal werden, dat de felvein dit loopende faeyfoen meer fullen hebben opgedaen als in het voorgaende. Dat wijders niemant fal vermogen te zijn Pachter, Medeftanders, BorgenotColle&eur van eenige Impoften, en te geli jek Vader, Kinr, Vrouwe of gebrooden Dienaer of Dienftmaeght vanyemantdieNeeringh doet van defelve Spe- ciën, waer van fy Pachters, Medeftanders, Bor- gen of Collefteursfouden mogen wefen, behou- delijckdateenmeerder-jarige Soon of Dochter, op fich felven woonende, ende voor 't aengacn van de Pacht die Neeringe al bereydsgedaen heb- bende, daer onder niet fullen wefen begrepen. Dat mede de Collectens niet fullen mogen wcr* den gehouden in foodanige Huyfen waer in de Neeringen gedaen werden van die Speciën, waer toe de Collectens haer relatie hebben, als na- mentlijck in de Huyfen van de Tappers en Bier- werekers, geen collecte van de Brandewijnen, Wijnen of Bieren, in de Huyfen van de Bac- kers, Molenaers, Grutters of Meel-verkoopers, geen colle&e van het Gemael, alles oppcenein het voorfz XIV. Articul van de Generale Or- donnantiegeftatueert. Dat in gevalle den aenkomenden Pachter de geheele Peyl, of een groot gedeelte van dien, ge- negen is te difputeren, in foodanigen gevalle de CommiffarifTen van het Comptoir op de klach- ten van de refpeétive Ontfangers, of van de aen - komende Pachters, de plano fullen determine- ren het beloop van de Peyl, dat by provifie fal uytkeeren den afgaenden Pachter aen den Ont- fanger, alleen reguard zijnde genomen op hec montant van de voorgaende Peylen, en na 't geen doorgaens by den afgaenden Pachter werdt uyt- gekeert. Dathet XXVIIÏ. Articul van de Generale Ordonnantie daer mede fal werden geamplieert, da.t de Pachters ten minften alle twee maenden, en eerder, foo het noodigh is, fullen moeten op- geven alle mefufen en contfaventien, die fy in'c opleverenvan hare Pachten bevinden.,' aen haer Ed. Groot Mog. der fèlver Gecommitteerde Ra- den j of den Commis Fifcael in den' Quartiere waer onder de Verpachtirige forteert. ' Dat verders den Impoft van de PaéVdën met die van de Hoornbeeften fal werden gecombi- neert, en te gelijck verpacht. Dat het VIII. Articul van de Ordonnantie op den Turf, raeckende den lichten Brandt, in hettoekomende ftrift fal werden géobièrveert» des dat daer onder niet gecomprehendeert.fullen wefen die geene die fich alleen generen met hec Sfffz                bao

Ό

ringe gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haer Ed. Groot Moe- Gecommitteerden, hebbende, in

aewkeentot voldoeninge vanderfelver Refo- f rie Commiflbriael van den vierden Februani Lftleden, geëxamineert eenige Remarques, foo op de Middelen in het generael, als op die eeenedie jegens de aenftaende maendt van April ftaen verpacht te werden in het particulier. Waer op gedelibereert zijnde, is goetgevon- denenverftaen, dat de Colle&eurs van delm- poften, boven detwintighduyfentguldens, in het X· Articul van de Generale Ordonnantie ge- melde, opdenEed by deielve, in gevolge van't feive Articul, te doen, niet fullen vermogen aen dePachters uyc te reyeken eenige penningen, tot betalinge van de onkoften van de Peylingen, Op- fienders, Deurwaerders, als anders, niet uyt- gefondert) dan op ordonnantie en fchriftelijck blijekvande refpeftive Ontfangers, op de fpe- cificatien of declaratien aen defel ve overgeleverd, en dat defelve Collefteurs gehouden fullen we- fen, foo meenighmael fulcks fal werden gere- quireert, daer vanvifie te geven aen de Heeren haerEd. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden $ en fullen de voornoemde Ontfangers, tot beta- linge van de voor fz koften, geen verder Ordon- nantie geven, als ter concurrentie van die fomme, als by de Heeren haer Edele Groot Mog.Gecom- Mttcerde Raeden fal wefen verftaen en gerefol- veert; en fullen de voornoemde Ontfangers wel toelien, dat geen exces in het maecken van de voorfz onkoften werde gepleeght, nochte oock eenige valfche of re hoog geftelde reeckeningen betaek, en fullen de Pachters diefoodanigeval- fche ofte tehoogh gegroffeerde Reeckeningen mochten hebben overgegeven , midsgadersde Deurwaerders, Peylders en andere, die defelve lullen hebben opgeftelt, arbitralijck, en na be- vindt van faecken, aen den lijve werden geftraft ·, blijvende de faecken, ten aenfien van de Ver- pacfituige in Weft-Vricflandt endenNoorder- q^rtiere, voor foo veel de Colleften en Rant- soenen aengaet, volgens het voorfz X. Articul, ttiüodamgenftatealsdiealtanszijn. uat het XIV. Ardcul van de Generale Or- onnannedaer mede fal werdengeamplieert, dat pachters van de Turf en Boter niet fullen ver- dnfne^ge Geringe van Turf ende Boter te f?' oWaer in part of deel te hebben. zttn^r^^Pachtersvan de Brandewijnen BrandT" noch Weyne Kramers van de B«d 1JRCn fullen verm°gcn te ziJn· «oeen 7 randewiJn-branders niet fullen ver- hout. pachten den Impoft van het Brandt- TUrfenC^at({en:aenkomenden Pachter van den • Poolen, bydeafgaende Pachters, te ge-

-ocr page 738-

Plaaite». 7-Boeck. 2. Tit.

yi6

backen van Bifcuyt voor de Huyshoudingh , en I fullen doen vervoeren,als by deVcrvoerde f ir

Scheeps-of Buys-Bifcuyt, midfgaders Koecke backers. Dat hetIX. Articul van de voorfz Ordonnan- nantiedaer mpde fal werden geamplieert, dat de boeten daer in gemeldt, fullen werden verbeurr, foobydeVerkoopers, of Voorkopers, die den Turfjegensdeninhoudevan het voorfz Articul

Endefal defen

Endefal defen aen de Heeren haerEd Γ Mog. Gecommitteerden, gaende op dcidS? de Verpachtinge, werden ter handen gefteid

om op het doen van de felve Verpachting

Ommeftanders gedenuncieert cndebeÈndr

ge-

maeckt te werden, tot der ielver ende veders, richtinge.                                       J iIla"

Refolutie, de Heer en Commijfariffen op de Verpacht inge door de Officiers en Schepenen te laten aenteeckeninge doen van het prafleren vanden Eed door de Ψ achter s\ in /at(j j achtftenAuguflifeflienhondertfesentnegentigh.

IS, na voorgaende deliberatie , goedgevon- den en gerefolveert,datdeHeeren,dieby de Heeren Staten van Holland en Weft-Vrief- land naer delen fullen werden gecommit- teert tot het doen van de Verpachtingen der Ge- meene Middelen inde refpe&ive Steden en Di- fhi&en fullen werden verfocht, foo als haerEd. Mog defelveverfoeckenbydefen, teneyndefy gelieven te verforgen, dat foo lange haer Edele Groot Mog.verftaenj dat de Pachters den Eed moeten afleggen van niet te fullen compofe- ren, &c. door den Officier, endede Schepenen

die de gemelde Verpachtingen fullen aififteren van het prxfteren van den fel ven Eed op de Rol' Ie aenteeckeninge moge werden gedaen, en dat tot dien eyndeaen de voorfz Heeren haerEd Ie Groot Mog. ComminariiTen, tot hecdoen var» de voorfz Verpachtinge een Copie van defen nevens hare Inftrudtien, en andere Stucken, de voorfz Verpachtinge betreffende, fucccfïivelijck fal werden ter handen gefteldt: Én fal van defen gegeven werden Extraft aen denCommisvande Finantie, omme te dienen tot fijne naerichtin-

ge.

Refolutie, de Pachters eenige Pachten overdoende, geen rantcoen-penningen te tree- ken , als mede dat de Ordonnantie op den Turf fal werden gedrejfeert, raeckende de guotifa. tie van die Familie die veent of bouwt, &c. in dato den 19. Maert 1697.

van de Pachters gehouden zijn te renunrieren aen hareHuwelijckfchcVoorwaerden, en haer felvenBorge itellen voor haer Mans. Dateyndelijck het XIII. Articul van de Or- donnantie op den impoft van den Turf fal wer; den gedreiïèert en geamplieert, als volght: En nademael den voorfz Impoft opdcCon· fumptienietpras^ifelijck kan werden geinnet in de Dorpen, daer effe&ivelijck en met'er daedc geveent^verdt, fal den Pachter in dievoorfchre- ve Dorpen ontfangen by forme van Quotüa·

Β Υ Refumptie gedelibereert zijnde op het ad vis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden , hebbende, in gevol- ge en tot voldoeninge van derfelver Re- folutie Commifforiael van den een en dertigh- ftenjanuarii, geëxamineert deRemarques van den Commis Fifcael Hoornbeeck, op de Geme- ne Middelen in 't gencrael, midtfgaders op de Ordonnantien van de Middelen die tegens April ftaen verpacht te werden , in 't particulier, bree- der onder de Notulen vanden eerften Februarii laetftleden gementioneert, goedtgevonden en verilaen dat het XVI. Articul van de Generale Ordonnantie foodanigh fal werden geëlucideert» dat geen Pachters, die eenige Pachten over doen, fullen vermogen te trecken eenige Rantsoen- penningen van de overgedane Pachten of Impo- ften. Datwijde;s, omdegoedePachtersnochmeer te animeren tot het aenftaen des GemeeneLands Middelen, alle die gcene die eenige Impoften te voorenfullen hebben gepacht, voor het toeko- mende weer fullen komen te Pachten, en bewij- fen fullen konnen, dat, onaengefien haer Edele Groot Mog. de difpenfatie op de admiffie van de Pachtefs, geduyrendeden Oorlogh verleent, al- le hare reipeérive gepachte Impoften, geene uy t- geibndert, fullen hebben betaeldt en voldaen binnenden tijdtin het IL, III., IV.en V. Arti- cuien van de Generale Ordonnantien geëxpref- feert, fullen werden gedifpenfeert van het (rel- len van Borgen, des dat dien onaengefien in fijn geheel fal blijven haer Ed. Groot Mog. Refolutie van den feftienden Maert ièftïen hondert negen enfeventigh, volgens dewelcke de Vrouwen

tie.

Van een Perfpon die alleen

o—o 0—4 -.. ■ . — 0—0

woont en veent, des jaers - 3 Van een Familie die alleen veent en niet bouwt , des jaers —-— -------4 Van een Familie die te gelijck veent en bouwt, ofte oock maer bouwt, eerftelijck des

jaers * ■ . ■ —_—j. f En daer en boven vand'elfde ÏCoe, ende foo voorts op-

8—0

O'

gaende van yederKoe; —- Twee Vaerfen voor een Koe gereeckent, des dat dege- ne die niet meer dan tien Koeyen ; zijn houdende, fullen mogen volftaen met de betalinge van de voor* fchreve--------— —------ ?..■■■■." Ende foo dejvoorfz Koehou- ders in hetaenteekenen van defen Impoft, die op ende

1—«0

φ

-ocr page 739-

tot beneficieringe vaii de Middelende. 717

Vörfcheyde faecken, omtrent den eerften Mey S werden gedaen , eeni- rfoeyenofVaerfenqua- lentevcrfwijgcn,ofqua- Hjckaentegevën,fullenfy daer over verbeuren een fomme van yrjftigh gul- densopyederKoeofVaers dieverfwegenofquahjck . aengegeven zijn i die gee- ne die noch veenen, noch bouwen, Men werden ge- quotifeertvoorhaerHuys- houdinge, op de fomme

talen als boven, Koe — ------

op yedor

8-

o-

AengaendedeBackers, Tappers en Herbcr- gierSjdie Turf tot haer Neeringe moeten gebruy- ken, defelve fullen onder de voorfz Quotifatie niet begrepen zijn, maer den Impoft ten vollen moeten betalen, doch om de menighvuldigege* legentheyt, die gemelde Neringh-doende Luy- den in de voorfz Veen-dorpen hebben, om te konnen defen Impoft frauderen, fal den Pach- ter met defelve Neringh-doende Luyden over defen Impoft mogen accorderen , en daer van geven een gedruckt Billiet, by den Pachter on- derteeckent, en op dat de Compofitie by de voorfz Neringh-doende Luyden niet werde mis- bruyekt, met in een jaer, waerin fy geeompo- feert hadden , voor twee a drie volgende jaren Turfoptedoen, fal den Pachter van defen Im- poft, ophetingaenvandePacht, by de voorfz Neringh-doende Luyden, die on wilügh moch- ten zijn om met hem re handelen, mogen laten peylcndenTurfdiebyhaer bevonden wert, en daer van den Impoft mogen eyffchen, als oock van alle den Turf die de voorfz onwillige Ne- ringh-doende Luyden , geduyrende fijn Pacht fullen opdoen. Laetftelijck, fullen de voorfz Gequotifèerde en veraccordeerde Perfoonen , geen Turf mo- gen verkoopen noch overdoen aen die geene,die niet gequotifèert nochtegeaccordeert mochten zijn, fonder dat den Impoft alvoorens fal zijn bctaelt, op de boete van drie hondert guldcns,en fullen' hier medecefleren alle voorige Reglemen- ten, die op de Quotifatie der voorlz Dorpen zijn gemaeckt geweeft.

-—- 4r

Alles met dien verftande, dat in gevalle de voorfz Per- foonen en Familien , die alleen veenen, ofteveenen en bouwen, of alleen bou- wen of noch Veenen noch bouwen , fouden mogen zijnheeleCapitaliften, dat fy als dan fullen moeten ge- ven voor haer Quotifatie, een fomme van — ------- 8- Ende indien defelve zijn hal- ve Capitaliften — — <5- Blyvende foodanige heele en halve Capitaliften, Koe- houders zijnde , van de elfde Koe, en foo voorts opgaende, twee Vaerfen mede voor een Koe te reec- kenen, gehouden te be-

hjolutie, de Pachters <van des Gemeene Lands Middelen de uytgeloofderantcoenen tedoen betalen, de eene helft gereedt, en de wederhelftuytdeeerfte inkomende penningen van deTachte, indateden 18.Maert 1698.

Β Υ Reiumptie gedelibereert zijnde op het advis van de Heeren haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevol- ge en tot voldoeninge van derfelver Re- loIutieCommiflbriael van den vierentwintigh- ftenjanuariilaetftleden, geëxamineert de Re- cues van den Commis-Fifcael Hoornbeeck, °P de Gemeene Middelen in hetgenerael, midts- gaders op de Ordonnantien van des Gemeene ^andsMiddelen, die tegen April ftaenverpackt ewerdenin het particulier: Is göedtgevonden Ρ verftaen, dat voortaen de Pachters van des gemeene Lands Middelen de uytgeloofde jj ^ntcoenen fullen moeten betalen, de eene e ttgereedt, ende wederhelfruyt decerftein- üf Penningen van de Pachte; FebS .e^omtievan den vier entwintighften %v ,rü^rilfeftien hondert fes en tnegentigh, waer J ' i achters van des GemeeneLands Midde-

denen mochten hebben gedient, waerom de een of de ander Middel of Impoft niet volgens de Or- donnantie mochtewefenafbetaeldt, de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Rae- den fullen werden geauthorifeert, foo als defel- ve geauthorifeert werden by defen, de voorfz Pachters,ter faecke vanfoodanigen achterftahte konnen difpenferen, des dat defelve als dan niet anders fullen werden geadmitteert, als op condi- tie, dat defelve alle de Middelen, die fy fouden mogen komen te pachten, fullen betalen envoj- doen, conform de generale Ordonnantie, en te gelijckoock, foo veel doenlijck, forge dragen, dat het voorfz achterftalmede moge werden in- gevordert en betaelt. Dat geen Billietten van de Gemeene Midde- len fullen werden gedruckt, als bydeDruckers daer toe aen teftellen, en dat defelve by die Druc- kers nier fullen werden gedemanueert ofte geè'x- tradeert als aen de Pachters van't Kleyn Zegel, en deGedrucktePapieren, en dat die wederom defelve Billietten niet dfullen geven als aen de Pachters van de Middelen ■> waer toe de Billiet- ten hare relatie hebben, alles ende yederpoin£r. van dien op een boete van twee hooaert guldens, t'el-

rajt,Q^narebetalinge doen conform de Gene- faeckr ïïamie' untlaft werden van denoodt- CöHefi1 yd^Van het ftclIen va» de neutrale ^inde k ' als vaneengoedt effeft bevonden deliiek* J c°ntihuatielal ifcmdtgrijpen, behou- K> dat foo wamieer «enige cöniiderable re-

-ocr page 740-

Pkcaten. 7.Boeck. 2.Tit.

yi%

den of doen houden, dat hy geenPenniagen den felven Impoft provenierende, fal öS of onder fich houdsn , direftelijck ofte ind aelijc^maeralledePenningenlatenbetalenen affchnjven op defelve Impoften, en eenige Pen ningenoverlchietende, op hetgeene op de Ioo' pende Pacht foude mogen te kort komen, en f00 vervolgens op voorgaende reftanten, f0Q daer eenigezijn. Endeeyndelijck, dat voortaen, tot eviterin. ge van veele difputen, die Familien, daer Man of Vrouw geen Beneficie van eenige Steden ofte Collegien treckende, geen Middelen hebben en alleen moeten leven van haer eygen handen Arbeydtofte Handtwerck, dat fy doen fonder Knecht, Mey flens of Leerlingen, die in haer koft zijn of niet, als mede de Familien, daer het Huwelijck door overlijden van een vande Echt- genooten gefcheyden zijnde, de langhli-leven- de op gelijcke wijfe de koft winnen moet, in het Middel van Sout en Zeep fullen werdengehou. den onder de kleyne Getauxeerdcn, fchoon fy alleen voor een korten tijdt haer tot eenigh noot- faeckelijck behulp vande Knecht of Meyt moch- ten hebben bedient. Ende fal defe op het doen van deVerpachtin- ge van de Gemeene Middelen, diein'taenftaen- deSaeyfcen ftaen verpacht te werden, deOra· ftanders werden voorgelefen en gedenuncieert, tot yeders narichtinge, en daer na in de refpeffi- veÓrdonnantienvan het volgende jaer geinfe- reert.

t'elckens, enopyederBilliet, contrarie uytge- geven, te verbeuren. Dat het Middel van de Gedruckte Papieren, foowel als dat van't Kleyn Zegel, contant ial moeten werden betaeldt. Dat de Pachters van het Kleyn Zegel Tullen werden gequalificeert om alle Waren, den Im- poft van het Kleyn Zegel fubject, waer by, vol- gens de Ordonnantie endePlacatcn, eenBilliet moeite weien, en echter geen Billiet gevonden werdt, by preventie te achtvolgen ende aen te halen. Dat wijders in den Zuyder-Quartiere de Hee- ren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, gaende op de Verpachtinge, fullen werden ge- authorifeert, foo alsdefelve geauthorifeert wer- den by defen, den Impoft op de confumptie van den Turf, midtfgaders die van de Wage,Ronde Maet, inkomende Granen en Brandthout, by continuatie voor eenjaer te mogen laten aen die Pachters die fulcks fullen komen te verfoecken, en by de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecom- mitteerde Raeden behoorlijck fullen wefen ge- ad mitteert, en dat voor foodanigen fomme als de felve met de voorfz Pachters fullen konnen ac- corderen , des dat die fomme wel meerder maer niet minder fal moeten zijn als den Impoft het loapende iaeyfoen gegolden heeft, en dat in foodanigen geval den Pachter gehouden fal zijn in handen vande gemelde Heeren haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerden by Eede te verklaren en belooven, dat hy de voorfz Impoften getrouwe- lijckfal manieren, goedt en oprecht boeck hou-

Placaet, behelfende onderfcheydenepointten, alleftreckende tot beter praffijeke, hetd- linge en opheffinge van des Gemeene Lands Middelen, in date den æ o. J.unit é 6$$. weert en voorgekomen, en dat de ftraffen jegens deFraudateurs by het Generael Placaet, Gene- rale en Particuliere Ordonnantien geftatueert» ftriftelijck fullen werden ter executie geleghtna hare forme en inhouden, fonder eenigedemm- flreconniventie, verfchooninge of dimmulatie, en dat Wy om de Pachters ofte Impoftmcefters daer omtrent geruft te ftellen, goedtgewnden hebben dat de Heeren Burgerineefteren en re- geerders , midsgaders de Raeden en Vroetlchap· pen, als mede de Miniftersin de refpective Me- den, en alle deLeden vanOnfeVergaderinge» foo voor haerfelven, als uyt den name endevan wegen hare Principalen , inallefinceriteytenac oprechtigheyt folémnelijck fullen beloven* defelve gefamentlijck , en yeder voor ioo u* hunaengaet, en in haer vermogen f^JJv ,j„a byfonder, dePachters van deGemeene^ Éåç by alleoccafien en voorvallen lullen pW neren en de handt bieden, endoenmainunc en de handt bieden, jegens alle Fr^ateun. devoorfzGemeeneMiddelen, en«^egce» oua defelveMiddeleninhetgeheelofdfeei» den mogen betalen, en datdefelve qp«^X'

Dct•vdkmdgflDdeva'

ne Verpachtingen niet fullen doen, ^^jdc gen gedaen te werden door anderen, <w ^ ^ noch indireaelijck , eenige verk anng â- nunciacü? in het generael of paracuner, ^

ven-gemelde fraudes omtrent den ophef van de Gemeene Middelen, dewelcke jegens demaent Auguftus naeftkomende, en volgende Saeyfoe- nen fullen werden verpacht, mogen werden ge-

-ocr page 741-

			\7 rfchey<ie faecken., tot beneficieringe van de Middelen3&c, 719
					fchreve Gecommitteerde Raeden, by refcriptie fullen moeten aenwijfen, dat de voorfz klachten of informatien zijn ongefondeert, en byaldien fulcks binnen den voorfz tijdt niet quametcge- fchieden, foodanigh, dat de gemelde Gecom- mitteerde Raeden daer medeibuden mogen ne- men contentement, dat in dat geval degemelde Gecommitteerde Raeden eenige uyt den haren fullen feilden na de gemelde Steden en Plaetfen, om de gemelde Heeren Burgermeefteren, Sche-L penen-CommiiTariiTen, mitfgadersSchouten en Gerechtenrëfpecüvelijck tedifponeren, endere ordonneren, om de voorfz ftraffen ende boeten,' volgens de voorfz Placaten en Ordonnantien na hareforme en inhouden ter executie te leggen, of doen leggen, en dien onvermindert de Officie- ren , en die het verder foude mogen aengaen, te gelaften jegens de Fraudateurs, ende die minder alsdevollegerechtigheyt van het Landtbetalen, te procederen als na behooren. Dat in gevolge van het XXI. Articulvande Generale Ordonnantie, alleCompofitien, hoe- danighdiefouden mogen wefen, fullen blijven verboden, en felfs in die Plaetien, diejegensan- dere Provinciën en Diftri&en zijn grenfende,tcn ware defelve by eenige particuliere Ordonnan- tien waren gepermitteert, ofte noch byfpeciale Refolutien van Ons, of ten opfichte van de con- finia, by de Heeren Gecommitteerde Raeden, onder goede prascautien voor het toekomende te nemen, toegelaten wierden, ende dat volgens Oniëiterative Refolutien, en fpecialijck die van den feftienden September laetftleden, de Pach- ters, hare Medeftanders enColledreurs, onder folemnelen Eede aen de Heeren Gecommitteer- den, gaendeop de Verpachtinge van de navol- gende Saeyfoenen, fullen moeten verklaren, dat fy, ofde haren, ofyemandt van haren't wegen, met niemandt, het zy van de Heeren vande Rid- derfchap en Edelen, mitigadersde Heeren Bur- germeefteren en Vroedtichappen, Penfionarif- fenende Secretariflen van derefpeftiveSreden, Onien Raedt-Peniionaris en Secretaris, Schepe- nen-Commiflariilèn, en Ontfangers van des Ge- meene Lands Middelen , als mede de Officieren van de Steden en ten platten Lande, Commifen, Deurwaerders, en alle andere wie het foude mo- gen zijn, geeneter wereld uyrgefondert, fullen compoferen in faecken, daer by de Ordonnan- tien offpeciale Refolutien by Ons in het toeko- mende te nemen, de compofitie niet is toege- ftaen, het zy by quijticheldinge, toegifte van vaten, maten ofte gewiehte, diredtelijckof in- dire&elijck, maer dat fy fullen beloven het vol- le recht te ontfangen,fulcks dat by de Ordonnan- tie is geftatueert, fonder dat fy lullen vermogen daer jegens te laten reicontreren eenige pennin- gen over gedane leverantien, vacarien, falaris of anderfins/t zy dat fulcks aen haer effcitive moch- te wefen verichuldight, ofalleentoreenprsEtext gebruyektjuyt wat hoofde het felve foude mogen wefen, die de voorfz Pachters apart en diftinfte- lijk gehouden fullen wefen in te vorderen, en dat de voorfz Pachters daer jegens komen te pecce- boven de poenen in hetGeneraelPlacaeten
	, JeVOUegerechtigheydtvolgensdevoor. dcr Ordonnantien te betalen, dat deielve j?^nderhande inhibitien, verhinderingen °ï Sfelenfullendöen, of gedogen gedaente ° α lenSchepenen-CommiiTariiTen, het zy W rhet doen van recht, of om de faecken °ml Gemeene Middelen geen voortgangh te Snhebben, nochteoock aendePachtersofte ! Bedienden, om haer recht niet te vervol- maer ter contrarie de voorfz Pachters in den Ee"' pjjefvan de voorfz Gemeene Middelen, les volgens de voorfz Placaten en Ordonnan- sen veder voor foo veel hun aengaet, te fullen Meren, en doen affifteren, en re verhinderen Ldefelvedaer jegens geen indracht, het zy di- refteliick ofindireftelijck, gedaen en werde, en fcedalijck dat niemandt, het zy Regenten, Of- ficieren ,Minifters, Bedienden of andere, gee- neuytgefonderc, wie het foude mogen wefen, eenige vrydom van 's Lands Impoften, direcle- Jiick of indirecTrelijck, onder wat prxtext het foude mogen wefen, fullen genieten of laten ge- nieten, ten wareaen deielve by de Generale ofre Particuliere Ordonnantien foodanigen vrydom was toegeftaen en geaccordeert geworden ι -en dattot dien eynde de voorfz Officieren, Mini- fes en Bedienden , gelijcke beloften door de Heeren Burgermeefteren van de refpe£tive Ste- den fullen werden afgenomen ■, en hebben Wy wijders, tot narichtinge van alle en een yegelijck welwillende gereqnireerde kenniiTegeven, dat Wy van een abfolute intentie zijn, om voor het toekomende alle fraudes in de Gemeene Midde- len voor te komen, de Placaten en Ordonnan- tien jegens de Fraudateurs geëmaneert, én de irnffen en boeten daer jegens geftatueert, ftric- telijck ter executie te leggen, en te doen leggen, fonder eenigc conniventie , verfchooninge of diffimularie. Dat wijders de Heeren haerEd. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden in beyde de Quartie- ren, fullen werden verfocht en gelaft, foo als de felve verfocht en gelaffc werden mits defen, om vantijdttottijdt haer exaftelijck te informeren, ofhetgeene voorfz is wel na behooren nageko- men, en onderhouden werdt, en het contrarie bevindende, ofdesaengaendeaen haer klachten geüaenwerdende,dat als dan de felve fullen icnnjven aen de Heeren Burgermeefteren ende regeerders van de Steden, of Schouten en Ge- JKnten van de Dorpen, of oock aen Schepenen- ^ommiflariiTen over de refpedive Diftriaen hUT Ve,rPachtingen, na de natuyr of gelegent- ofdeΙ? faecke' daer over geklaeght werdt, mecrtnfrCn Gecommitteerde Raeden geinfor- fchan "ff" Zi^n' ten evnde fy van de warege- voorf ytVandien mogen werden bericht,dc ftra/ no"'obièrvantie geredrefleert, endede Reenen11 "iegens de Fraudateurs, of die hevdt \Ζψη °f ^inder aIs's Lands gerechtig- de η £eftatueert> volgens de voorfz tie&eWt donnantien volkomen ter execu- Mt mogen werden.
			^enen^ e ^eeren Burgermeefteren ^nenGe" k mmiirariflcn>midtfgadersSchou-
		S
				^Eenna? en,binnenden "i^f van veertien Generale Ordonnantie gemelt, als meyneedige e ^ceptie van de Miffive van de voor- andere ten exempel fullen werden geftra fr. \                                                         Ende

-ocr page 742-

%2o χ λ          ')■! Ρ lacatenv. f. Boeck.

genoegen fal-yefcn gebleecken 5 dat Λ η Ontfangers oock fullen werden trelaft r * e felve gelaft werden midts defen, Cp d * de conduite en comportementen va'n de Ρ If^2 geduyrende en loopende de Pachten, voo^l ! acht te ilaen, en bevindende dat defelve jT her handelen van de Pachten, ofte haren ' Π liere Huysho.udingen niet wel komen tSF" gen, het zy dat defelve het Generael Placaer Generaleen Particuliere Ordonnantien niet? men te onderhouden of hare betalingen^ behooren te doen, of dat defelve meer onkoit dcen, en verteeringen maecken als het behoo? of een diflolut en ongebonden leven leggen d defelve daer van aenftonds kennifTc fullen m£ aen Onfe Gecommitteerde Raeden in beyèd Quartieren, op dat daer jegens fonder Eu volgens de ordre van den Lande moge werden voorfien. Ende op dat al het geene voorfz is, waeraen den Lande foo veel gelegen lcght, te beter werde nagekomen, en het ooghmerek van den Sraet om te hebben goede Pachters, bereyekt, dat de Gecommitteerde Raden in beydede Quarticren ftillen werden verfocht en gelaft, foo als defelve verfocht en gelaft werden midts defen, t'elkens tydigh voor het doen van de refpeftive Verpach- tingen, cnhetverleenen van admifïien, allede Ontfangers van de Gemeene Middelen onder haerDiftric/t, voor haer te befcheyden, en hacr door defelve te doen informeren overdcquali- teyten conftitutieA'an de voorfz Pachters, mits- gaders over de pra&ijck van den ophef vande Gemeene Middelen, en het geenedaer aendc- pendeert, en tot dien eyndc ten felven dageme- de te befcheyden eenige van de voornaemfte Pachters, omdesaengaendemedetewerdenge· hoort, ende de Heeren Gecommitteerde Rae- den eenige merckelijckeabuyfen bevindende, of eenigh redres noodigh oordelende, dat defelve daer van in Onfe naefte Vergaderinge kenni/Te fullen geven , om daer op foodanigh gedifpo- ncertte werden, als ten meeftendienitevanden Lande bevonden fal werden te behooren. Verders in achtinge genomen zijnde, dat liet ftcllen van Collefteurs in het Zuyder-q'J.irrier welvoornamentlijckisgeintroduceert,oniTOor te komende quade maneantien vande Pachters, dat het felve omtrent de goede van minder noen- faeckeUjckheyten nuttigheyt is, en in gevalle de felve konden werden gemift, daer door vee» onkoften fouden werden gefpaert, en;^W*. decollufien tufTchen de Pachters en Collecte^ gepleeght werdende, geprsvenieert, M volgens de intentie van den Staet meer en ■ goede Pachters konnende bekomen , deV0,· Colleaeurs,naproportievanhcttosvanQ.^ fullen werden geweert, en dat tot dien eyn » gevolge vanOnfeRcfoluticvandenacötocn^ Maert feftien honderdt acht entnegentign» Pachters, die hare betalingen fullen ^h

Ende dewijle naer Ons oordeel den gcheelen ophef van de Gemeene Middelen genoeglv faem daer van dependeert, dat het geene voorfz is, ftri&elijck moge werden nagekomen, ende dat de Regenten, midtigaders de Officieren en andere, voorengemelde Officianten en Bedien- den , de Gemeente met een goed exempel voor- gaen, en dat fulcks gefchiedende, defelve daer dooroockte bequamerzijn, andere in hacr de- voir te houden j en dat, onaengeiien de voorfz iterative Refolutien, en Eeden by de Pachters gedaen, bevonden werdt daer van noch te wer- den geluxeert, fal werden vaft gefielde, foo als vaft geftel dt werd mids defen, dat in gevalle de voorfz Regenten, Officieren en andere, geene uytgcfbndert, onaengeiien het voorfz verbodt, komen te compoferen, en den vrydom van de voorfz Impoften, het zy dire&elijck of indire- ctelijck, onder wat pra:text het foude mogen weien, het zy van Leverantie, Salaris, of an- ders, nietuytgefondert, te genieten, datdefel- vefullcn vervallen in de boeten en poenen in het Generael Placaet, en Generale Ordonnantie, jegens de compofitien en fraudes van de Gemee- ne Middelen geftatueert. Dat wijders defmaldeelingengeneralijckful- len blijven verboden, en de flraffen en poenen daer jegen by het XVI. Articul van de Gene- rale Ordonnantie, ende anderiïnts gearrefteert, ftricTrelijck geèxccuteert, ten ware uyt hooge noodfaeckelijckheyt fulcks in 't een of't ander Diftricl dienftigh mochte werden geacht, in welcken gevalle den innehouden vande A£te van fmaldeelingen, by de Heeren Onfe Gecommit- teerde Raeden uyt te geven, exadtelijck fal moe- ten werden nagekomen, en de Ontfangers vande Gemeene Middelen gelaft, foo als defelve gelaft werden mids deièn, het felve op haer Eed te doen nakomen, en ten cynde de voorfz fmaldee- lingen meeren meer mogen werden vermindert, dat de Gecommitteerde Raeden in beyde de Quartieren fullen werden gelaft, foo als defelve gelaft werden mids defen, te formeeren fooda- nigen repartitie, en verdeelinge van de Plaetfen van de Verpachtinge vande Gemeene Middelen, waer door de nootfaeckelijckhcyt van de voorfz fmaldeelingen mogen werden wegh genomen, endieaenOns te exhiberen, om daeropfooda- nigh gerefolveert te werden,als defelve bevinden fullentebehooren. Dat mede de Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden fullen werden gelaft, foo als defelve ge- laft werden mids defen, geene Pachters te ad- mitteren tot het aenftaen van eenige 's Lands Middelen, ten zy haer door de berichten en ad- vifèn van de refpective Ontfangers van de Ge- meene Middelen, alsanderfins ware gebleecken van de goede conduite en comportementen van de voorfz Pachters, foo in het manieren van ha- re pachten, het doen van hare betalingen, als anders, als mede omtrent hare maniere van le-

ven·

en Burgerlijckenomgangh; en dat tot dien

eyndede refpedrive Ontfangers op haer gedanen Eed fullen we: den gelaft, foo als defelve gelaft werden mids delen, geen advifente geven, als na dat haer van het geene voorfz is, midtigaders van de voorfz conduite en comportcmcntcn ten

als nochJIillen werden ontlaft van het fteü neutraleCollefteurs, ende dar degene» ren Gecommitteerde Raeden f*1© authorifeert, fooalsdefelvcgeautboruee den mids defen, o mme de goede £&** #

-ocr page 743-

Verfcheyde faecken, tot beneficieringe van de Middelen, &c. 721

ce moedigen tot het aenftaen van des

Regifters, het betalen vande onkoften,, en ge- nieten van haer falariilèn, gelaft werden haer te reguleren. Dat ten opfichte. vande Impofttien, die voor het toekomendeftaen verpacht te werden, geen.· furcheantie oftereiniffieja aen de.Packersfullea· werdenverleendtx als ingevolge van de Inftru^ dfcie van de Heeren Gecommitteerde Raeden, en de Generale Ordonnantie,een generael verbodc van Waren, na gelegentheydc vanjfaeckendaer onder begrepen ·,. en dat de refpeitive Ontfan- gers, miëfgaders de gemelde Gecommitteerde Raeden, fullen wetfden gekit, foo als defelve gelaft werden midtsdefen * in hqtgevenvan haer advifen daer omtrent fpeciacl reguard te nemen, en dienvolgende te advifèren jegens, alle fooda- nige verfoecken van remiiïïen, als niet fullen werden gefundeert op een vyandlijeke occupatie van het diftridt, ofte van een gedeeltevan dien, waer over de Pacht is ftreckende, nochte op een verbodt by denStaet gedaen, het geen het ren- dement van het gepachte Middel noodtfaecke- lijck moet verminderen y en dat de gemelde Hee- ren Gecommitteerde Raeden, Ontfangers van de Gemeene Middelen, en Commifèn Fifcael, goede acht fullen nemen, dat de Pachters tot be- ter forf uyn komende, in gevolge van den inhou- devandeactevanremifiie en decharges, tot de voldoeninge van haerachterftailen mogen wer- den gehouden en geè'xecuteert. Laetftelijck ferieufereflexiegemaeckt wefen- de, dat ofwel goede en ialutaire Ordres en Wet- ten werden beraemtj foo op den ophef van de Gemeene Middelen, als op de executie van dien, alles te vergeefs is, in gevalle de Pachters, ende andere die daer aen gelegen leght, niet ten volle verfeeckert zijn, dat haer op haer aenklachte aen den Rechter, goedeen prompte juftitie fal wer- den geadminiftreert, dat, in gevolge van Onfe Refolutievan den een en twintighftcn Septem- ber feftien honderd t negen en tachtigh, Schepe- nen-Commifïariiïenin de rcfpeclive Quartieren fullen werden gelaft en bevoolen, foo als defelve gelaft en bevoolen werdt mits defen, in de faken vande Gemeene Lands Middelen te procederen, mitsgadersgoedeenpromptejuftirie te admini- ftreren, in conformité van de Placaten ende Or- donnantien op defelve geëmaneerr, en in con- formité van de Generale Ordonnantie, recht te doen binnen den tijdt van vier weecken,na dat de faecken in ftate van wijfe gebracht fullcn zijn, of indien fulcks om eenige wettige en rechtvaerdi- ge redenen binnen de voorfz vier weeckenniet foude konnen gefchieden, dat de felve in foo- danigen gevalle fulcks fullen moeten doen bin- nen fes weecken, of twee maenden uytterlijck, de vacantien daer onder niet begrepen, op poene dat de faecke, fooin cas van fraude als van con- traventie, die binnen de voorfz twee maenden niet fullen werden getermineert, gehouden ful- len werden voor geëvoceert aen Onfe Gecom- mitteerde Raeden in de refpedtive Quartieren. Dat de gemelde Onfe Gecommitreerde Rae- den in de faecken, fooby evocatie als anderfins, voor haer gebracht zijnde, haer prascife fullen moeten reguleren na bet XXX. Artieul van de Ttt.t                       Ge*

en

^ene Lands Middelen, om, na grondige GejnCnatievandequaliteyt van dePachters,: en CXaml ftitude van deImpofitien,defelve, nevens deC?nrleenen van deadmiflien, onder foodanige

ι,-,,-.ιϋ van prompte betalinge van de reftan- als anderfins, foo fy ten meeften dienfte

co

^Vn Lande fullen bevinden te behoören, te Van difpenferen van het ftellenvan neutrale C Endedat wederom ter contrarie gemelde Hee- Gecommitteerde Raeden mede fullen wer- Sseauthorifeerr, foo als fy geauthorifeert wer- den niks defen, om in casiy eemgh bedencken omtrent de conduite van de voorfz Pachters mochten hebben, of het fel vc haer noch niet ge- noeehkennclijckmochtezijn, foodanige Pach- ters niec alleen tot het pachten van Impofuien vantwindghduyfent guldens en daer en boven, maeroock van mindere.fommen nietteadmitte- ren, ten zy nevens de felve aengefteldt werde cenbequaemen neutrael Collecleur; en in ge- valledefelveeenige quade conduite van de voor- fchreve Pachters, loopende de Pachte, gewaer werden,offelfs eenige bedenckelijckheden daer omtrent mochten hebben, forge te dragen, dat aen defelvfi bequame ende neutrale Colle&eurs werden toegevoeght, en de penningen t'eenc- mael buy ten haer adminiftratie gehouden. Dat voor foo veel de voorfz CollecTreurs noo- digh fullcn wcfen , dcièlve haer ftriftelijck ful- len moeten reguleren na het X. Artieul van de Generale Ordonnantie, en by den Pachter ofte Collefteurda&r jegensgepecceert werdende > de felve dien conform, ende in gevolge van andere PlacatenenOrdonnantien rigoureufelijck, fon- dcr eenige conniventie of diflïmulatie fal werden geftraft. Dat aen de voorfz Colle&eurs door de Ge- committeerde Raeden de Boecken en Regifters, waerinfydcaenteeckeningen van deaengevin- gen, ontfangh en uytgeef, met expreffie van dag en datum, getrouwelijck lullen houden, fullen werdenter handen gefteldt, ende defelve alvoo- rensdooreenPerfooa daer toe gequalificeertjge- teecktnt, en het Lands Zegdrdaer opgedruckt fal werden, om daer door alle bedenckelijcke raudesteontgaenj ende fullen de voorfz Col- ,e«eurs gehouden wefen ten allen tijden vifie van hare Boecken te geven aen de Ontfangers van de Gemeene Middelen, midtfgaders de ^ommifen Fifcael, foo menighmael fulcks ko- ^n te requireren, op poene dat die geene die

"en omtrent het houden van de Regifters ter ï7rtr°^efalkomentemisgrijpen, oftede

ihevandeRegiftersteweygeren, ande

t

c en exempel rigoureufelijck, éaWs aen den Jgg naexigentie van faecken, fal werden ge- «iittJedyi»d^Ckdegemelde Heeren Gecom" ^otife Teden fullen werden gelaft en geau- '«erttf £ mwrs defen, op te ftellen en te for- lefteurs r gIement' waer na de voorfz Co1" dcsLando00 In ^et ont!^ngen en uytgcven van rv ?5nninSenJ het houden van de voorfz

-ocr page 744-

					Placaten, ./..Boeck.. 2.Tit.
			722
		Generale Ordonnantie, ende voor foo veel om wichtige redenen binnen den tijdr aldaer gcmelt, de faeken niet fouden konnen werden afgedaen, dat fyluyden in defelve uytterlijck binnen drie maendennadat die voldongen, en in ftate van wijfe fullen weien gebracht, fullen moeten recht doen, en by faute van dien aen Ons werden over gebracht, en in gevalle defelve binnen een maent, na dat die alfoo overgebracht zijn, by Onfe Ge- committeerde Raeden als noch niet wierden af- gedaen , ofte by defelveaenOnsfuffifantereden, na Ons oordeel, waerom die niet afgedaen wa- ren, of konnen werden afgedaen, gegeven, dat in fulcken geval, aenftonds na de expiratie van de voorfz maendt, de Vonniflèn by Schepenen- Commiilariilèn gewefen, en waer van foude mo- gen weien geprovoceert, fullen werden gehou- den voorgeconfirmeert, behoudens alleen Par- tyen het recht van Revifie, en voor foo veelde faeckenaenlanght, die rauwelijck, of by wegen van evocatie voor Onfe Gecommitteerde Rae- den mochten zijn gekomen, dat defelve door de Heeren Gecommitteerden, daer toe by Ons te nomineren , aenftonds fullen werden afgedaen by wegen van arreft, en fonder eenige verdere provocatie, offelfs Revifiefubjeftte zijn, dat defelve Schepenen-Commiflkiflen, midr|;aders Gecommitteerde Raeden, de pcenen en muiden geftatueert tegens de Contravenreurs, fullen moeten appliceren, en vervolgens de voorfchre- ve Conrraventeurs ftraffen, condemneren, ende anderfins Recht en Juftitie moeten adminiftre- ren, foo als iy in goeden gemoede fullen bevin- den te behooren, ende dat de voorfz Schepenen CommiüariiTen, en Onfe Gecommitteerde Rae- den , op den Eed, ten aenvangh van hare Be- dieninge gedaen , alle die geenen die incasvan fraude geattrappeert, en dacr van geconvinceert fullen werden, ter faceke van de voorfz fraude fullen moeten condemneren, in gevolge van de Placaten ende Ordonnantien, op het ftuck van des Gemeene Lands Middelen geëmaneert, in de ftraffen, muloenen boeten daer toe geftatueert, fonder eenige diiïimulatie, conniventie ofte ver- fchooninge van yemandt, en dat fy oock niet fullen mogen laten Recht te doen , Juftitie te adminiftreren, en te fententieren in de faecken van de voornoemde Gemeene Lands Middelen, om eenige inhibitie endeverbodt, dat haer van wegenBurgermefteren ende Regeerders van de voorfz Steden, of andere foude mogen werden gedaen. Dat om te vermijden de exceflive onkoften, die de Pachters genoodtfaeckt werden te dragen, en niet anders als tot lafte van den Lande redun- deren, foo ten opfichte van het geene voor de Heeren Gecommitteerde Raeden, ofte Schepe- nen-Commiffariflen te verfoecken hebben, als wegens dc Proceflèn , die aldaer moeten fufti- neren, midtfgaders over den ophef van dc Mid- delen felfs, de gemelde Gecommitteerde Rae- den, en Schepen en-Commiflariflèn fullen wer- den gelaft, foo als defelve gelaft werden midts dcfen, daer omtrent behoorlijckeordres teftel- len, en te beforgen dat de voorfz Pachters niet werden gefurchargeert, ende tot dien eynde te					maecken een goedtRegïement,waernad^ tariiTen, Advocaten,Procureurs, Deurwa ^ en andere haer fullen hebben te reguleren "' Dat de Heeren Gecommitteerde R aÉ fullen werden gelaft, foo als defelve S?* den mids defen ,Jiaer te informeren, en doe ■ formeren, hoedanigevafteen andereonfcS*5 de Pachters in de Steden en elders genood: ' zijn te fuftenteren, die na de conftitutieen eÜf gentheyt van den Impoft te doen verminderen Γ reguleren, en generalijck te beforgen , S voorfz Pachters nergens buyten behooren m gen werden belaft. Ende ten eynde het geene voorfz is exaftelnd mochte werden nagekomen, en alle andereèf. ordres gepra? ven ieert, dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, gaende op de aenftacnde en volgende Verpachtingen, fah'ej den geinjungcert, foo als defelve geinjungcert we, dt midts defen, ommedcfeRefolutiede Hee- ren Burgermeefteren ende Regeerders van de re- fpeclive Steden, de Schepencn-Conimiflariffen, alwaer de Verpachtinge fal werden gedaen,mi gadersalledeOmmeftanders voor telefen ofte doen voorlefen, en defelve refpc&ivelijcic, met de redenen daer toe dienende, aen te manen tot de exa&e obfervantie en nakominge van dien; dat defelve wijders haer fullen hebben te infor- meren, of, en hoedanigh de Placaten ende Or- donnantien op de Gemeene Middelen aldaer werden gepractifeert, waer, en aen wie hetfcl- ve meeft is manquerende, hoe de Pachters on- der yeder Diftri£r. haer omtrent de voorfzprac- tijck, en de betalingen gedragen, en daer van, en van al het geene haer verder omtrent den op- hef van de Gemeene Middelen van confideratie mochte voorkomen, ten minftenvoor dek rey- fe, exacÏ rapport te doen aen haer Ed. Groot Mog. felfs, en aen defelve over te leverenCopie van foodanige Declaratien, Denunciatien ende Iniinuatien, fchoon niet ftrijdigh tegensdePIa- caten ende Ordonnantien, alsbevonden fullen werden, op het doen van de Verpachtinge) oï anderfins, doorwie, ofte van wiens wegen het foude mogen wefen, gedaen te zijn. Ende op dat, gelijck meenighmael gebeurt, niemandt onder pretext van een ingekroopen quadepraclijcq, eenige voorgaende ^egligen- tie , conniventie en diiïimulatie , midts^aders voorgeven , dat de faecken daer door zijn ge- raeckt buyten haer geheel, ende een hardig- heydt met fich foude brengen , dat die op oc voorgaende gevallen, voor dato van het nemen vandefeRefolutie, foude werden geappliceert, datditOnsjegenwoordighPlacaet alleen, e» fpecialijck fal plaets hebben, ende ft^f f/n omtrent de Middelen, die voor hetJWJÏ deftaen te werden verpacht, ende deV0V·. len die daer uyt fullen komen te refulteren }>W vende de voorgaende Placaten, m°M®L en Rcfolutien, op het ftuck van de Gewc Middelen geëmaneert, dien onvers00 haer geheel en volle kracht.            nnfecoedf Ende ten eynde eenyegelijckvanUA»-» ^ meyningh en intentie dees allen *enf*en"4 ^ c wefen geinformeert, begeeren \vy> f{B
								-e(Sf

-ocr page 745-

Verfcheydefaecken,totbenefieieringe vandeMiddelen3&c 723

. me gepubliceert en geaffigeert fal wer fendaerhet behoort,, en tegefchiedengebruy kcf!XL inden Hage, onder h^c Kleyne Ze-

gel van den Lande, den tWrintighften Junii fes· aen honderdt negen, en,Ttnegenngh«: .Onder : ftont,, Ter Ordonnantie yai^de Staten. Was geteeckent, óimonvanMfoumont. 131} Qi l', ':' ':>.': , /        ,'i"A ;'ï3'i IJ' ' ''-

Gedaen

knoch 't geen tot defen Tituldient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 7p0.Sc feqq

Sietoo*

'Ai

1---------------:----------:--------i----------------------------------,,,ë.ËË „,.·' '■

W/i

ttttsM

ttul

DEN DERDE Í Ô É Ô ö m Behelfende verfcheyde Placaten; Ordresen Regle^ inenten op de admiifie van de Pachters y tegens de Gömplot- teryen, Cornpófitien 5 Aifcciatien, Defraudatiea SliL / ende Ventjageryen 3 &c ffliierfchoumnge, tegenshet frauderen vande Middelen , #z refifterenvan de Ô ach- ten ten reguarde vandeMilitairen, in date denfefiienden September 168 3.

aen de Fortificatie-werken defer Landen te moe- ten arbeyden voor den rijdt van driemaenden, en voor de tweede reyfe den tijde van fes maen- den; dat wijders geene Soldaten, Ruyters, Dra- gonders , of andere, in Militaire dienften zijnde, op pcene als boven : Nochte hare Vrouwen, Kinderen, ofte yemandt van hare Familie, op pcene van openbare geeflelinge, Tap-neeringc fullen mogen doen. Ende op dat niernant hier van ignorantie f ou- de mogen pretenderen , foo begeeren Wy dac defen niet alleen gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer men gewoon is publicatie en affixie re doen , maer oock aen alle de Corps de Guar- des inde Steden en Pketfen, alwaer eenige Mi- litie gewoon is Wacht en Guarnifoen te houden. Gedaen inden Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande delen feftienden September feftien hondert drie en tachtigh. Onder ftondt» Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteecl#nr, bimon van Beaumont.

5E Staten van Hollandc en Weft- Vrieilandt, Allen den geenen die defen fuUen fien ofte hooren leien, S á l õ ô ·, "Doen te weten: 1 Dat Wy goedtgevonden en ver- 'ftaen hebben, foo als Wygoedt vinden en verftaemby defen, dat de poenen, geftatueert tegens die geene die eeni- gevan des Gemeene Lands Middelen komen te defrauderen,deOrdonnantien op het fubject van dien gemaeckt, te contra vemeren, of aen den Pachter van defc Middelen te refifteren, ten reguarde van de Militaire, als Ruyters, Solda- ten, Dragonders of anderen, in Militairen dienft zijnde, in dier mate fal werden veranderdt, foo als die verandert werdt by defen 5 dat devoorfz Rnyters, Soldaten, Dragonders of andere, in Militairen dienft zijnde, dewelckc de voorfz Middelen komen te defraudcren, de Ordonnan- neopdenophefvan dien gemaeckt, te contra- venieren, ofte den Pachter te reftftcren, fullen werden gecondemneert voor de eerftemael, om'

wmjchotfwnge tegensfluyekeryen, en noopende de Grojjiers-neeringe van Ñ eek en Teer ten platten Lande, in date den negenden O Â ober 1683.

DE Staten van Hollandt ende Weit- Vries- andt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salut; twint' ha"te weten '■ Dat WY °P den &s en „dlglten September feftien hondert veertig, Dlarïïr/011'Tenhebbende te ftatueren, dat ten L„™ a"de' ofin de Dorpen haernietfouden VanPick" TUden °fte erneren eenige Grofïïers, vtml cnTeèr} en dat oock niemandtfoude RaSf 7* Pick of Te^ op te leggen,mitf- ^m^^mmers oi kleync sliJcers aIdaer genw l ^ m hareWinckels foudenmo- alsrwc.,011 0,"lnflaen» en veel min verkoopen, Teer■ danhnerGrof"bantsPick* cndrietonnen na ^4olnCtSy.evervolgens oock Iangh daer inenis jT Prattlleert, enpunduelijcknageko- C0«trarie í ",ochtans zedert eenigen tijdt het an dien j als mede de Ventjageryen

van Pick en Teer ingekroopen, cn in 't korte no- tabel toegenomen zijn , fticckende fulcks toe merckelijckediverfievan de Commercie, cn de Neeringhdie inde voorfz Waren werdt gedre- ven} Soo Is't: Dat Wy daer' inne willende voorfien, als nu wederomen van nieuws geor- donneert en geftatueert hebben , gelijck Wy or- donneren en ftatueren by defen, dat niemant de voorfz Groiliers-Neeringe van Pick en Teer ten platten Lande fal mogen doen of exerceren,noch Pick en Teer op te leggen: Dat medeniemandc met de voorfz Waren Ventjagerye fal mogen doen j en tenlaetften, dat geen Kramers of kley- ne Slij ters ten voorfz platten Lande teffens in ha- re Winckels fullen mogen hebben of inneilaen, veel min verkoopen,als twee tonnen Grof-bands Pick, en drie tonnen Teer, alles op de boeteen verbeurte van vijfcigh guldens. Tttt 2                    Ende

-ocr page 746-

ι ι

Α

724                      Placaten. . 7-Boeck. "qj.Tit Ende oja dat 'niertiairit Hier van ignorantiefou-' ne Zegel van den Lande, den negenden fj'fr k a de konrienprétéridèrënv begeeren Wy, dat de- fc|] ien hondérdtdrieen tachcigh. Onde 4 fenalOmrhc gepubliceert en geaffigeert fal wer- Ter Ordonnantie van de Staten, Ende r'

den daer het behoort';;ëri te gefchieden gebruye- kelijck is. Gedaen inder^Hage onder het Kley-

ge-

teeckent, Smdn van Bèammoni

V'ïV

^hm\ii

Pfacaet, noopende Eet uytventen van Sout en Zeep, by de klejne Kramers ten üatt Lande, indatefdenzS.Maertf1684.            GI          iil CF           Η (| " W

E Staten van Hollandtende Weft-Vries- 4andt , Allen dep geenen die defen fulr - Ien iien, ofte hóoren lefen, Salut; 'jPffentewetem Dat nadernaeldeervaar rentheyt Ons geleert heeft, dat het aen des Ge- meene Lands Financien Teer fc hadehjek is, dat de Kleyne Kramers of Uytventers vaaSout ten platten Lande, haer alfoo uyt te venten Sout ha- len, of doen brengen , diredtelijckuytdeSout- keten , of bock wel uyt Schepen ; S o o 1 s't : Dat Wy daer in willende voorfien, goedtgevon- den hebben te ftatueren en te ordonneren ·, foo als Wy ftatueren en ordonneren by defen, dat niemandt vande voorfz Kleyne Kramers of Uyt- venters van Sout ten platten Lande deièr Provin- cie, het felve haer uyt te venten Sout aen de voor- fchreve Sout-keten of Schepen fal mogen halen of doen halen , dire&elijck of indireftelijck,

rnaer dat de vooj-fzXleyne Kramers haer VQDrr- SoutTullen grfe^; Jgty, gggg|I|mC JÖ Propers van Sout 111 de refpe&ive Steden,? vei:be\irte tegenstem geerièiütfipceheFktfeèeTcs ibude mogen hebben gedaen?ivaa de^boete die 'in het reguard vaiTdè Fraudareurs, en Contra- yentcurs vaadeëÖemeene Lands Middelen bv het Generael Placaet ter neder gefteldtis, teap. pliccren pp den vpet van het felve Generaelpf ca'et. Vi                            '■ e *?"'■ «w^fCf\ Ende op d'atriièmandt hier van ignorantie fou- de. mogen preetenderen, foo begeeren ψ γ dat defen alornme gepubliceert ςη gea%eertfa]^er* den daer hét behoort, en te &(φ'ή&&Μρ&& kelijck is. Gedaën inden tja%e den acftjtyföiJ& righften Maertfeüien honderdt vier entachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteeckent > Simon van Beaumont.

•jrrsfrfir·

Placaet, Soldaten de Gemeene Middelen frauderende, inplaets van bamijfemmtk geejfelinge tefiraffen, in dato den twee en twinttghfit η Maert 1687.

DE Staten van Hollandtende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen je- genwoordigen fullen iien of hooren le- fen , Salut·, Ί) oen te weten : Dat alfoo de ftraffe van Banniflèmcnt, by Ons gefta- tueerttegensdie geene die des Gemeene Landts Middelen komen te frauderen, ten refpeftevan de Soldaten, de voorfchrevedes Gemeene Lands Mfldelén frauderende, voor geen ftraife kan werden opgenomen, om dat defelve Soldaten daer door van den dienft, daer in fy zijn, en daer vanfy dickwils gaerne willen zijn gedimitteert, oockeffeftivelijck werden ontflagenj en dat het aen haer mede veeltijds is indifferent in wat Pro- vincie fy haer met der woon komen neder te flaen·, Soo Is't: DatWy, ommedaerinnete voorfien, goedtgevonden, verftaen en geor- donneert hebben, vinden goedt, verftaen ende ordonneren by defen, dat de voorfz Soldaten, de voorfz des Gemeene Lands Middelen gefrau-

deert hebbende, in plaetfe van het voorfz Ban- niflement, met openbare Geeiïèlinge fullen wer- den geftraft ·, en dat mits dien de ftraffe van Ban· milcmentby de Ordonnantien van des Gemeene Lands Middelen, geftatueert jegens die geene die defelve Ordonnantien komen te overtreden, in hetreguardevande voorfz Soldaten falvefen openbare geeiïèlinge, en dat alle Officieren en Jufticieren haer daer na fullen hebben teregule-

ren.

Ende opdat niemandt hier van ignorantie en pretendere, foo begeeren Wy dat defen alornme gepubliceert fal werden daer men gewoon is pu- blicatie ende affixie te doen. Gcdaen inden Ha- ge onder het Kleyne Zegel van den Lande, delen twee en twintighften Maert feftien honderdt feven en tachtigh. Onder ftont, Ter Ordon- nantie van de Staten. Was geteeckent, Mf» van Beaumont.

Placaet, verbiedende dat niemandt fal mogen maecken ofte malen eenige gepelde (χ/η * tot eenige foortevanQort of Grutten,het zymet JVmd-ofRosmookns, indatedentw l flen Juniifeflien honden feven en tachtigh.

te malen, en dat daer af dan voort komt*» ^ van Meel, niet alleen gevalhghinhet°o&> bequaeintotvoedfd,fooverre,dathrtK &tf menght zijnde met Tarwen Meel, in» ^ geficht naeuwelijcks uyt het voort'.τ ^ Meel onderfcheyden kan werden ί ύ« den ^. feerfchadelijck en praejudiciabel is -e ^. poftop'tGemael, alhier te Unócgcn ^,

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries-          landt, Allen den geenen die defen ful- len iien ofte hooren lefen, S α l υ τ } *Doen te weten : Nademael tot Onfe kenniffe gekomen is, dat eenige baetfoeckende Menfchen misbruyeken de inventie, omme foo op Wind-als op Paerde-moolens gepelde Garft te maken, van die gepelde Garft wederom Gort

-ocr page 747-

Admiffie vande Pachters, Complotü^fyen^jCotïipolitien, &c. 725 ς 0 Is't: Dat Wy daer in willende daer gepelde Garft gemalen \verdt, fullen wer-

dende

den gevonden bequaem tot het maecken van Grutten, mitfgaders een boete van drie hondert guldens* voorts te; ftatueren , dat', boven die geene die ordinaris zijn geqiialifieeert tot het doen van calangestegeiisdiegeene die ordinaris zijn gequalificeert, te weren;» omme die door de refpective Officieren te doen, u.ytyoeren , de Pachters van het Gemael „en de Grutters, foo wel in deStedenataten platten Lande. Ende op dat niemandt hiervan ignorantie fou- de konnen pretenderen, begeeren Wy dat defen alomme gepubliceerd endegeaffigeertial werden daer het behoort, en fe gefchieden gebruyeke- lijck is. Gedaen in den Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande,, den twintighften Junii feftien hondert feveij en tachtig. Onder ftond» Ter Ordonnancie van de Staten. Ende was ge-

' oG(jtpevonden enverftaen hebbente

vooriien, g ^e^ Wy verbieden by defen, dat VCiblC<5n,foo wel binnen de Steden als ten plat- yenf? j' lal mogen maken of malen eenige ge- "ΐπΕΧ toteenige foorte van Gort ofte Grut-

. hetZYmet: SimediIhct foudc mogen zijn h den van Steenen, bequaem tot het maecken ÏSaIcnvan Gort -op- eenige Mbolens, daerop lóeldeGarft gemaecktofgemalen werdt,noch: lecinbrengen in defeProvincie van eenige Gort SeGrutten in andere Provinciën,. van gepelde farfteemalenofgcmaeckt, als mede het malen of maecken van eenigerhande foorten van Gort f Grutten door Windt-moolens, elck enyeder vandevoorfzpoinften, op de verbeurte vande GortofGrutten, dat dien contrarie foude mo-

en zijn gemaeckt, gemalen, of van buyten in- teeckene, SimonwanBeaumont.

g

ψ

racht, de Steenen die op de voorfz Moolens

TéliMtie, houdende denfixenprijs van 't Sout, tmplatt-en Lande by de Kleyne Kra- mersgejletenwerdende, in date den negentienden Maert 169$.

donneert, foo als defelve gelaft en geordonncerc werdenmidsdeicn, alle haer Sout, hetgeenciy beneden het aehtfte van een Schepel, fullen ko- men uy.t te llijten, niet anders als na proportie > en naer advenanc de gelette prijs op het voorfz achtfte-part van een Schepel te verkoopen, op- pcene dat die geene, die het voorfz Sout bene- den de voorfz prijs fullen komen te verkoopen, voor yeder reyfe fullen verbeuren een fomme van twee hondert guldens,boven en behalven de boe- te in de Generale Ordonnantie jegens de Frauda- teu rs van de Gemeene Middelen geftatueert. Ende op dat niemant hier van ignorantie fou- de konnen praetenderen, foo begeeren Wy dat defen alomme verkondigt en geamgeert fal wer-

,È Staten van HoUandt ende JVeft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salut; 'Doen te weten: DatWy omme voor te komendemeenighvuldige fraudes, die door de Kramersvan het Soutin de Steden en ten platten Lande, omtrent den felven Impoft werden ge- pleeght, de prijs van hetSout alleMaendenby Burgermcefteren en Regeerders van de refpedh- ve Steden, fal werden ge fixeert, even als ten re- giiardevanhetBroodtgefehiedtj ende om daer omtrent ecnégale voet te houden, dat de gemel- de Burgermecfteren en Regeerders vandereipe- ftive Steden t'ekkens fullen tauxeren den prijs van een achtfte-part van een Schepel, in confide-

ntie, volgens het XXXIX. Articul van de Ordonnantie op de Confumptie van het Sout geëmaneert, de Kleyne Kramers of Sli j ters geen Sout als beneden die quantiteyt vermogen te ver- knopen; ende dat vervolgens de voorfz Kleyne Kramers en Slijters fullen werden gelaft en geor-

den daer het behoort, en te gefchieden gebruy- kelijckis. Gedaen in den Hage, onder het Kleyne Zegel van den Lande, defen negentien- den Maert feftien honderdt vijf en tnegentigh. Onder ftondt, TerOrdonnantievandeSraten, Ende was geteeckent, Simon van Beaumont.

tot têci't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-Bocck derde Deel, Fol. 707.& feqq.

DEN VIERDEN TITUL,

Macaten* Generale Ordonnantien ende Conditien

'

waer op en waer na de Particuliere Ordonnantien van de Gemeene Middelen werden gepacht en geheven, neml Placaet en Ordonnantie, op'tflmk vanden opheve van de Generale en Ge- tfeneiMiddeien, by de Staten van HoUandt ende Wefi-Vrieflandt bewiüight, tot onder- pandt van de Gemeene faecke, foo als defelve in denjare 1699. zijn vernieuwt,

Staten van HoUandt ende Weft-Vries-1 Geünieerde Landen, en om te vervallende on- koften van den Lande, voor al dacrinnevoor- fien moet werden, dat de Gemeene Middelen daertoe geconfenteert en ingewillight, metal- fulc-

- «.g'*

-ocr page 748-

Placajpmτιψϊ Boeck: : 4. T!ii>/·

ger manieren gedogen gedaen te werden U manden vmaer ter contrarie defelvePachr " Cdlle<aeursmet hunne authoritevt affifl n hetvolbrengenvan hunkit, oppjTf geenediehiertegenyetfullendoei , &2f ftaende het pretext van hun Amptof Offir tf iniyzijn, in hun privé naem tevtrvallenS boete, hier na ten laftevande Fraudatcu™, des Gemeene Lands Middelen geftatueerr bovendientevoldoenalle de fchadencninti? ien die de Gemeene faecke, mitfgaders deParh tersdaervoorhjdenfullen^nverderarburaliick geftrafc en gemulfteert te werden, ihkks nat legentheyt der faecken bevonden fal werden £ behooren: Hebben voorts verboden en eeititer diceert, verbieden en interdiceren by defen af lenen een yegelijck, alfoo wel Ingezetenen der voorfz Landen, alleUytheemfcheindenfelyea. Lande frequenterende , oock alle Krijghs-Juv- den, haer Vivandiers en Soetelaers, daer by fpe- cialeTitule of andere Ordonnantie, gcene ccV trarie vrydommen hun expreilelijck toegelaten is, eenige Goederen of Waren, hoedanigh die zijn, te verhandelen, gebruyeken, in teflaen, flijrenofconfumeren , fonderdaervanhetvolle en geheelerecht der voorfz Gemeene Middelen, na de Generale en Particuliere Ordonnantie daer opgemaeckt, aenden Pachter of Colle&eur be- raelt te hebben, op pcenedatdiegeenediebyde- fraudatie, of ongeoorlofde, en by de Orden- • nantie niet gepermitteerde cornpofitie, hetvoor- fchreve recht in't geheel niet fal hebben betaelt, van fijn Ampten en Bedieningen, diehy is heb- bende, fal wefen vervallen , en binnen den voor- fchreven Lande nooyt eenigh Ampt ofte Officie fal mogen bedienen, en daer en boven voor de eerfte reys fal verbeuren twee honderdt ponden, van veertigh grooten het pondt, en oock geen Neeringe binnen den voorfz Lande fal mogen doen binnen's jaers , op poene van nochmaels twee hondert ponden, en daer en boven binnen noch een jaer naer de expiratie van het eerfte, geen Neeringe te mogen doen; en voor de twee- de reys, dat hy fal verbeuren vier hondert pon- den, en binnen twee jaren geen Neeringe te mo- gen doen, op pcene van nochmaels vier hondert ponden; en binnen noch twee jaren na expiratie van de eerfte, geen Neeringe te mogen doen ·, en voor de derde reys, dat hy fal verbeuren fesnon- dertponden, en daer en boven, alsdenlande onnut, en vyanden van't Gemeene befte, ten eeuwige dage uyt den voorfz Lande gebannen fal werden: Ende fal die geene dievoor de eente maelalsvooren gecondemneert zijnde, Jj&m tentiebinnen den tijdt van veertien dagen, ω tegenftaende alle aengewende behoorhjc Κ e ceduren van executie, niet fal h<&benv°[ J arbitralijck gecorrigeert, en voorde tw maelopenbaerlijck gegeeflèlt en gebannen^ niet konnende bekomen werden, tc^enS^er(lüSi ven by indaginge, banniflèment, en 3? iten geprocedeert te werden als nagelegenty ^

fnlckén authoriteyt, ordre en goede inficht*, in'; train gebracht en gehouden mogen werden, dat alle frauden, ontrouwigheden en onbehoorlijc- kepra&ijcken, die tot noch toe gepleeght mo- gen zijn, en verder gepleeght fouden mogen werden, met fware ftraffen en poenen weggeno- men zijnde, d'Ingezetenen vanden voornoem- den Lande, daer door van veele andere Laften bevrijdt mogen blijven: Ende omme daer inne goede regule en ordre teftellen, hooghnodigh is dat den opheve der ièlver Gemeene Middelen, of door Verpachtinge of Colle&atie, ten meeften dienfte alomme in den voorfz Lande van Hol- land en Weft-Vriefland opeen eenparigenvoet gefehiede, en de Penningen daer af komende, tot gemeene defcnfie verftreckt werden ·, waer inne tot noch toe veele ongeregeltheden en fau- ten zijn gepleeght, foo door conniventien, difli- mulatien en compofiticn, by de Colle£teurs ende Pachters daer in gebruykt, als oock door dien dat foo wel de Ingezetenen defer Landen,als de Uy t- heemfche, by alle liftigepra&ijcken gearbeydt hebben om de betalinge van de Gemeene Midde- len te ontgaen, tot groote verhinderinge van de fubfidien, die tot de Gemeene defeniïe daer toe uyrgetrocken fouden mogen werden, hetwelck veroorfaeckt heeft , dat eenige extraordinaris Middelen, tot meerder befwaerniflè van den Lande gebrüyckt hebben moeten werden : Dat oock tot meermalen den eenparigen opheve van de voorfz Middelen verhindert, en de difpofitie over de penningen daer van procederende, niets is gedaen geweeft als na behooren, alles tot groo- ten Intereft en nadeel van de Gemeene faecke,het welck in defen hooghdringenden noodt langer niet en magh werden getollereert; S o o Is't : Dat Wy op alles rijpelijck gelet, en goede inficht genomen hebbende by den advife van den Τ>οοτ- luchtighflen en Grootmachtighfien Vorfl Wil- hëm Henrik, by der Gratie Gods Koningh van Groot Brlttannien, Trincevan Orangeende Naffau, Gouverneur, StadthouderenCapiteyn Generae!over Holland', Zeelanden Wefl-Vrief landt, geordonneert, gelaften bevolen heb- ben, ordonneren, laften en beveelen by defen Onfe Gecommitteerde Raden in beydc de Quar- tieren, alle Officieren en Magiftraten van de Quartieren, Steden en Landen van dien, en al- len anderen, van wat ftaet, qualiteyt en conditie die zijn, hun niette onderwinden in eeniger ma- nieren te beletten, verhinderen ofte verachteren den eenparigen opheve van alfulcke Middelen en Contributien, als inde voorfz Provincie tot noch toe zijn opgefteltof ingewillight, of noch «©pgefteldtofongewillightfullen mogen werden, endietotfubfidievan de Gemeene faecke, het zy by Collatie of Verpachtinge geheven werden, ofnamaels geheven fullen mogen werden ? het zy op den naem ende by forme van Impoiten, Accijnfen , Ongelden , of andere, hoedanigh die fouden mogen wefen, ofte in wat manieren die geheven mogen werden, nochte dcnfelven onhevete verhinderen of beletten, dircöelijck of indireftelijck, of de Pachters of Collefteurs der felver, in 't genieten en ontfangcn van't geen

IVl L/i. W-tv-j»*. —-—" — j        * - Dienaer ofte yemandr de voorfz dUj^

hemVerpachtof te Collecteren belair is, eenige verhinderinge of belet te doen, nochtc in eeni-

we, Fa&oor, Familie, buyten

-ocr page 749-

>

Placaten en Generale Ordonnantien.

fonbehoorlijcke compolitie foudewe- dade>°n tenwaremcrckelijckbleeeke, ofte W eebreck van foodanigen bewijs , Vader 'ky eder, jyfan en Vrouw des Huysgefins, °^Γ dtrs alle de geene die in de Familie van tenten ouderdom zijn, te weten ydie effecli- t0f .«derdom van f e{li en jaren hebben bereyekt, Fcdefolemneel wilde verklaren dat den Fa- ï r Dienaer, ofte yemandt van de Familie, f nliaerluvder weten fulcks gedaen hadde, TtdcVaderofMoeder, Meeüer of Vrouw, JnFafloor, Dienaer of andere, die fyfeggen Snde fraude of onbehoorlijke compofitiege-

fidie, het zy van Accijnfen^of Impoflen werdc gctrockcn, by de kleyne Mateof Gewichte ver- kocht, uytgeileten ofuyrgelevertte hebben, en omme te beter te voorkomende frauden, tot noch toe gepleeght, lbo \\ êrdt verboden en ge- interdiceert, dat niemandt,. wie het zy, en lal mogen Wijnen beneden 't vat, Brandewijnen beneden 't fuif 3 daer in die uyt Zee komen, ver- koopen , brouwen, bierftcecken, bierver koo- pen, tappen, of eenige andere Neeringe van Wijnen of Bieren doen, Zeep-fieders, Groilè- ryevanSoutofZeep-, ofdieBleyckerye doen in de Steden of ten platten Lande, voor foo veel toegelaten is eenige der vooriz Neeringen ten platten Lande te doen, ten zy hy eerft en alvoo- ren in handen van twee Schepenen Commiflarif- fen van't reflbrt van de Vcrpachtingh, daer toe fpecialijck gecommitteert, hebbe gedaen den Eedt, dathyinalksj foo veel hem aengaet, fai obferveren, enbydenfjnendoenobfei verende Ordonnantien , op de Gemeene Middelen ge- maeckt, en dat hy niet fal frauderen , of doen frauderen den Impoil op elcke Specie ge fieldt, direflrclijck ofindireftelijck, op poene van te verbeuren een boete van fes der vooriz ponden daeghs, als fy by den Pachter of Officier (des vermaent zijnde) fullen bevonden werden,fon- der den voorfzEedt hare Neeringe geê'xercecrc tehebben; ende ditpriecjfelijckallejaicnteob- ferveren, niet tegenitaende voor defendaerin- neverfuymof gebreck mocht zijn geweeir5 en fullen de Tappers foo wel van Wijnen als van Bieren, gehouden welen van's morgens mer der Sonnenopgangh, tot's avonds moederSonnen ondergangh, uy c te hangen voor haer Deure ee- neKanne, tot een teeckendat daer een Tapper woont, opdepcenevandertigh ftuy vers t'elken reyfe te verbeuren. Ende alfoobevonder^perdt dat des Gemeene Lands Importen merckelijck werden gefrau- deert, door hec vervoeren van Waren en Koop- manfehappen, den Impoil: fubjecl: zijnde, foo werdtmedeexpreflèlijckgeitatucert ende geor- donneert, dat die geene die eenige Waren, den Impolt fubjeel: wefende, binnen defe 'Provincie fullen willen vervoeren, gehouden fullen zijn de- felve prregilclijck aen te geven aen den Impoif- meefter van de Plaets daer die ingeladen fullen werden, met verklaringe van de Plaets en namen van de Terfoonen aen dewelcke die uillen werden gebracht, ende daer van ontfangen behoorlijck Billiet, waer voor den Vervoerder gehouden werdt te betalen eenen halven ftuy ver, welck Billiet inhouden fal moeten de quantiteyt en qualiteyt van de ingeladen Goederen, ende de Plaetfc daer die zijn gedeftineert: Ende fal den Schipper of Vervoerder gehouden zijn, ter ge- definieerde Plaetfc aenkomende, den Pachter van defelve Plaetiè aen te geven ? envertoonen het voorfz Billiet, eer ende alvoorens devoorfz Goederen fullen mogen werden geloft ofte ver- kocht 3 fonder dat oock onderwegen y er daer uyc fal mogen werden geloil of verkochijfiillcn oock alle Schippers gehouden zijn het Billiet onder- wegen by henluyden te houden , omme t'allen tijden (desveriocht zijnde) aen de Officieren of Ψ acht ers van 'tfelve Middel, yeder in haer re- fpecli-

leehtofgeraaeckttehebben, overleverde, Lmerckelijckkondeblijcken, dat foodani£

:en

Faöoor, Dienaer, Maeght, of andere , bUy- tcn haer fchuldü of toedoen, abfent of vluchtigh ware en fyluyden mids dien den felven niet kon- den overleveren; welckeFaftoors, Dienaersen andere voornoemt, by den Meefter of Vrouw overgelevert zijnde, of namaels bekomen wer- den, lullende over't gunt voorfzis, byopenba- regeeflelingegeftraftwerden,.en fal niettemin in alle voorverhaclde gevallen, jegens den gee- ncndiedevoorfz Goederen, Waren of Koop- manfehappen ingedaen, ofuytgedaen, vervoert of gewrocht hebben, in of uyt eenigc Huyfen, Kelders, Packhuyfen, of in, of uyt hun Sche- pen, op hun Wagens, Karren, of anderfins, geladen hebbende,geprocedeert werden totcon- fiicatie van hun Schepen, Wagens, Paerdenen anderGereedrfchap, en daer en boven arbitra- lijckoockaenden Lijve geilrafr, naer exigenüe vanderfaecke, fonder eenige diilimulatie, ten ware dat de Schippers, Wagen of Karreluyden, bydeKoopluydenof Rygenaers van de Goede- ren, behoorlijcke Billietten, volgende de Or- donnantie , waren gelevert van eenige foorten vanKoopraanfchappen, die inPacken, Vaten, Balen, Manden, Korven, Kiften, ofte ander- fins, bedeckteliick geflooten zijn , en daer de fraudewaregepleeghr, inde quantiteytofqua- liccyt van de ingeladen Goederen , oftede volle gerechtigheytbycompofitie niet ware betaeldt, mwelcken gevalle de Schi ppers, Wagen ende Karreluyden Rillen mogen volftaen, midts dat iJWmenkare Knechts hun expurgeren byEe- ]lu ^ Van ^e frau<^e of compolitie niet en nebben geweten; en in gelijcke poene full en fuc- ceiiivelijck vervallen de Pachters of Collefteurs, ÏÏ"? jenige Perfoonen, direcT:elijck of indi- ■ fic\> fullen accorderen ofcompoferen,om ™ndM het voorfz recht van de Generale Mid- d 'Cnte?ntfangcn, dan de Ordonnantien inhou- tcn'enf°DVcndienenfullenfynietmogenpach- datrf π ,gen °fMedeftanders wefen,fonder glft"eielv|f lcc met eenige laft of bevel vande Ma- tSÏÏt en m°sen excuferen , ten ware hen RCDPr J eeni^e Particuliere Ordonnantien ware iSS??1 oock medc fullen in de voorfz ïwiin!:rValJena»eGroffiersvanWijnen,Bran- kers ρ ' ,0ut' ZeeP> Brouwers, Bierfleec- gfj <%dcn, Zeeo-fieders , en alle an- eènalsGrVndernetdeckielvandat fy hundra- "ersof\Vi ï?1"?'^ ^en vrydor» van hunne Kel- ^enca? genieten, indien fy bevonden '^Goederen, daer van eenigefub-

-ocr page 750-

Placaten. /.Boeck. 4.Tit

728

fpeffiveWiflriBeuy alomme te vertoonen, alles j blijvende de Keuren en Ordonnantien k;

men

■                  '                 :~L—* 'defelve Steden gemaeckr,

____

op poene van hondert ponden, te veertigh groo- ten het pont ·, en in gevalle de Goederen elders als ter gedeftineerde Plaetfe geloft of verkocht werden, of dat den Schipper of Vervoerder dder ptedeter geaeflineerde Tlaetfe komende, bevon- den wier de, dat defelve Goederen methetBHltet niet en qüamen te accorderen, fal den Schipper of Koopman verbeuren het Schip, Schuy t, Wagen of Karre, midtsgaders de ingeladen Goederen, en daer en boven een boete van twee honderdt ponden, teveertighgrooten'tponr, fonderdat hier mede fullen werden gederogeert de pcenen bydeparticuliere Ordonnantien, op elcke fpe- cie (Impoft fubjeft zijnde) geftatueert, ende " andere boeten in defen Placate begrepen, al- le het welcke ftriftelijck fal werden onderhou- den , hoewel anders voor defen gefchiedt moch- tezijn. Ordonneren en ftatueren mede mids defen,dat van nu Voortaen niemandt, wie hy zy, ial ver- mogen door den fel ven Onfen Lande te venten, of te koop te voeren eenïgerhande Waren of Koopmanfchappen, van wat natuyre of condi- tie die mogen zijn, en 't zy defelve Impoft fubjeft fouden mogen zijn of niet, met eenige Schepen of Schuy ten, "Wagens of Karren, of oock met haer eygen Lijf, direftelijck ofindireftelijck, op eeniger manieren, op poene van verbeurte der voorfz te venten ofte koop gevoerde Waren, en van het Schip of Schuy t, Wagen of Karre, daer mededcfclve Waren fullen wefen vervoert, en een boete van vier honderdt ponden voordeecr- ftemael, en van Lijf-ftraffe daer en boven, ten aenfienvandegeencndiefulcks fullen komen te ondernemen voor de tweedemael -t des fal het venten van de verfche Vis, Boom-ende Aerd- vr uchten hier onder nk&zijn gecomprehendeert, maer vry en open ftaeSps voor defen. Oock fullen de Opgezetenen ten platten Lan- de wel vermogen binnen de Jurisdictie van hare Dorpen te brengen, te venten, en te debiteren allefoorten van Goederen , daer van het debit ofvertiernieris gebonden aen feeckere Huyfen en Plaetfen, als mede aen de Koopers te leveren, en met haer eygen of gehuyrde Schepen t'huys te brengen alle foorten van Waren entKoopman- fchappen, by defelve inde Jurisdictie van hare Dorpen refpeftive gekocht, daer van het vertier ofneeringe ten platten Lande nieten is verboo- den j voorts fullen defelve Opgezetenen al- omme oock mogen opbrengen, venten en ver- koopen, ibo in groote als kieyne quantiteyt, alle foorten van Koopmanfchappen, geene uytgc- fondert, dan alleen Bier, Wijn, Brandewijn, Azijn, Tabacq , Sijde- en Wolle-Laeckenen, Speeeryen, Suycker, Syroop, Rozijnen, Zeep, Sout, Kaerflen, Hammen, Speek of Vleefch datgeflachtis, MeelofBroot, (Befchuytbyde Venters felfs gebacken uytgefondert) en fullen de voorfz Opgezetenen mede vermogen binnen de refpeftive Steden op de Marckt-dagen ter Marckt te brengen alle foorten van Goederen, oock die, waer van het ombrengen ofte venten •hier voorenis verboden, foo wanneer maer het vertier of de necringe van defelve Goederen ten platten Lande niet verboden is, midts fubjeel:

^chtemaecke

'n. 1

op hei ftuck van het Marcktën van

CCniCTftf''

deren j ende wijders fullen dë voorfz O,

tenen.

ha$r punftuelijck moeten réeulerdS"

Placaten en Ordonnantien, ïñ^ïïÃ? "^5 Gemeene Middelen gemaèckt, fonderdV^ in eenigendeele af te wijeken, op de peenr^ boetenin-cte voorfz Placaten begrepen- jt len derefpeftive Officieren eoPachters tem) tijden mogen vifitcren en doen vifiteren-deE pen vande voorfz Opgezetenen, om teWf byhaergeentrauden c f contra ven tientweiJ voorizPlacaten ende Ordonnantien werden^ committeert.                                         ^" Ende op dat de Onderzaten door de maeht en authoriteyt van eenige Pachters niet enterden verkort ofveidruckt, foo werdt voortaen verbo- den dat Önfe Gecommitteerde Raeden in de re" fetftive Quartieren, de Officiers, het zy fiail* Huwen, Schouten, Droffaerden, Burgermeefte". ren, Schepenen, Vroetfchappen, Griffiers en* SecretariiTen in de Steden, ftemme in Onfe Ver- gaderinge hebbende, mkfgadersOntfangersvan 'sGemceneLands Middelen, ofderfelverCom- mifen of Klercken, of oock Deunvaerdets, hun niet en fullen vervorderen eenige GemceneMid- delen te pachten, ofte in eenige Pachtenpartof deel te hebben, direftelijck ofindireftelijck, of daer van Collefteurs te zijn, fonder haren ftaet en officie eerft verlaten te hebben, op poene van metter daec van haren ftaet en officie te vervallen, en dat het fel ve vacant fal wefen, indien contra- rie bevonden werdt by hengcpleeghttezijn3ge- merekt de voornoemde Perfoonen hen behoo- ren neutrael te houden, tot voorftandt van des Landsgerechtigheyt, ende oock ommeopfich- te te houden dat niemandt en werdt verkort 5 en in andere Steden, geen ftemme hebbende in On- fe Vergaderin ge, miefgaders ten platten Lande, fullen de voorfz Officieren , Burgermeefteren, Schepenen, Vroetfchappen endeSecrerariilèn, hun dies aengaende reguleren, volgende den laftdie by de Gecommitteerden op de Verpach- tinge fal gegeven werden : Sullen medenietmo- gen pachten, of voor haer laten pachten eenige Collegicn van Magiftraten van Steden ofDor- pen, noch eenige Gilden, Gemeen ten of Nee- ringen , op pcene in de Generale Ordonnantie uytgedruckt, ten ware fulcks aen eenige van haer, by eenige particuliere Ordonnantien, o. fpeciale Refolutien by Ons te nemen waregep^ mitteert, alle welcke pcene, corrcéhcncniOTJ· fe geëxecuteert fullen werden, met alleen jegens den geenen die men bevinden fal op der■ daet jn frauderen van de voorfz Gemeenc Midden, maer fal binnen den tijd van een Jaer daer na, zyofby confeffieof kenniiTevan Getuyg«" de defraudatie , of onbehoorlijke compouP bleecke, vervolgt' en executie van de voom ve pcenen, correftien en ftraffen, ,0Ð%5Ðßåâ ge diflimulatie,\verden gedaen: Erif J*j' dagelijcks bevindt dat verfcheyde üo~v feer vreemde manieren werden gepa»^ voert, buyten de gewoonelijckerfttg fel. Koopmanfchappen, endehandehngen Tér, het welck tot geenen anderen eyi ^

-ocr page 751-

Placaten en Generale Ordonnantien.

729

niette betreffen, foo hebben Wy alle Officieren, Bailliuwen of hare Subftitutcn , ende in hare ab- fentie de Schouten, 't zy van wat Steden, Qiiar- tieren of Dorpen, of hoedanigh diefouden mo- gen wefen , geordonneerr, en op den.Ecdt by henluydenin het ftuck haerder Officie gedaen, belaft en bevoolen , belaften en beveelen defelve wel fcherpelijck mids deien, dat fyluyden den opheve vande Gemeene Middelen voortaen ful- len helpen handthoudeii ende vorderen, in alle manieren, hun mogelijck zijnde j en dat doen- de , de Ordonnantien daer op gemaeckt, en noch temaecken, en oock het inhouden van detente onderhouden, en doen onderhouden , achter- volgen en doen executeren, deFraudateursen Contraventeurs te achterhalen, endoenmulcle- ren en ftraffen5 (wel verftaende, dat hier door aen de voornoemde Schouten geen recht van caufatie gegeven, of aen de voornoemde Offi- cieren benomen werde) fonder yemandt, het zy Edel of on-Edel, Pachter, Collecteur, of hoedanigediefouden mogen wefen, defen Pla- cate> ofte de voorfz Ordonnantie contravenie- rende, te doen of laten doen eenigh verdragh, conniventie, of eenige fimulatieofdifiimulatie daerinnetegebruyeken, of gedogen daer inné gebruyekt te werden, directclijck of indireéte- lijck, doende de Pachters ende Collecteurs alle hulp en alliftentie, foo dickmaels fy des verfocht fullen werden, in alle't geene daer toe fy van des Landswegen, achtervolgende dePlacatenende Ordonnantien gerechtight fullen mogen wefen, fonder des te wefen weygerigh of ingebreeeke, in eeniger manieren, fonder oock van eenige boete met yemandt, fonder kenniiïè van den Officier te compoferen, of quijtfcheldinge te doen, maer ter contrarie doende alleexecutien der ielver op het fpoedighfte voleyndigenendc uytrichten, op poene van met'er daet te verval- len van haer Staet en Officie, ende dat defelve fal wefen vacant en impetrabel, en daer en boven ar- bitrairjek gecorrigeert te werden, na gelegent- heyt van der faecke: Gebieden oock alle Secre- tariftcn en hunne gezwooren Klercken, Nota- riftert [ alje gezwooren Booden en Dienaren van Jiiftifie, het zy van wat Steden, Quarrieren of Dorpen dat die zijn, t'allen tijden (desbyde Pachters of Collecteurs verfocht zijnde ) deiel- ve të alïifteren , het zy in 't nemen van eenige kenni-Se, bekeuringen , peyüngen , executien en andérfihs, en dital tot hunne redelijcke falaL riiTéri·, alles mede op de verbeurte vatn hun Ampi: en Officieen arbitralecorreftie: Eftdeomme'&U leOÜiciérön, en allen anderen, geen e Officie^ wefende ψ te meer tè verwecken tot;gbedfe!deveiir en officie, in het ftraffen van de Fraudateurs of Gontravënteurs, Cndë op aÜes goede opficht te houden, foo fullen voortaen allé de boeten ende breucken tegens defelve FraudateWf-s ©f Contra- ventéurs, hy zy Pachter of andere ,· geftatueert, midigaders de conitfeatie van Schuyten, Sche- pen, Wagens, Paérden , Koopmanichappea en Goederen, oock alle boeten endebreuckeri, gefteldtin de particuliere Otdonnantien, geap- pliqeèrt eii bekeerdt \verden voor'teendei-den- deeivan 't geene daer van iuy ver ( de noodige en I deughdelijcke koften afgetogen) komt, ten Vvvv                       be-

, jfeflom het Landt te frauderen vandebe- ^Ïickefubildien , ende eenige andere onbe- h ι;llcheden bedecktelijck te plegen ende be- 'i0··S fooverbieden Wyoock itndelijck, dat • ndt ( van wac ^aer °*con£*itie hy zy ) hem

voortaen ren wefenV dacr vanTmpoften, Accijnfen, of ÏÏere Gemeene Middelen van Contributie, Sn behoeve van den Lande werdt betaeldt, te

"~jg '■ in te flacn, of eenighfms te doen in ee- PL andere Vaten , Packeri, Tonnen , Man- £ Korven, Kiften, ofeenigerhandeande- eforme ,dan de maniere ordinaris van de Koop- Jhanfchappenismede brengende, ten ware het felve den Pachter of Collefteur van de Plaetfe daer her felve gefchiedt, en daer defelve aenge- bracht werden , geadverteert werdt, aleer de- felvepackinge, ïnflaginge, vervoeringe of op- doeninge refpeclive gefchiede ·, of indien de voorfchreve Goederen , Waren en Koopman- ichapptn van buyten wierden ingebracht, dat dan daer van voor dejoffingé van dien kenniflê gegeven wierdt aen den Pachter van de Plaets daerdiegeloft worde, op de verbeurte van alle de Goederen, Waren en Koopmanichappen, die anders fullen werden gepackt of innegefla- gen ί midefgaders op verbeurte van het dubbeldr vandewaerdevan dien, en daer en bovenin de boete van twee hondert der voorfz ponden, foo weltotlaftevandengeenendie het foo packtof ■ vegh fendr, als van den geenen die fulcks inilaet ofontfcnght, om het welck te mogen ontdec- ken, alle Officieren , Pachters , Collecleurs, Cherchers enandere, daer toerefpecÏivelijckge- committeert, fullen vermogen, in praifentie van tweegeloofwaerdige Getuygen, dePacken,Va- ten , Tonnen, Kiften en Koffers te openen, foo dickwilsaisfy eenige merckelijcke fufpicie van 3t geene voorfz is, fullen hebben, midts dat foo wanneer bevonden mochte werden geen fraude indepackinge gepleeght te zijn, devoorfchre- yeOfficiersen andere Perfoonen boven genaemt, ln ^cken geval gehouden fullen wefen te ver- goeden de fchaden ende Intereflèn, die door de Vöoriz openinge foude mogen werden geleden, »00 wanneer en fulcks als het felve by den Rech- ts (Partyen gehoordt) na gelegentheyt van 7cken fal werden verftaen : En gelijck Wy aen aeeenezijcie begeeren, dat de Gemeene Midde- J^londei·eenige defraudatle fullen werden vol- η^β)_ foowillëö Wy oock aen de andere zijde Üiclp ,_at<^e Pachters van dien, door onbehoor-

»2,ï" bidriegeryen'de e0·**** h*& "en -trachten te circumvenieren of v

e- er-

«Mttd '°^'val^he vöorgevinge defelVê re getne^>^ndoen frauderen} maer fullen die geftraft' 6?lcksfoud€nmögenkomeft tedoen, Ende o Wer■ yter art>itragié van den Rechter: iidfcVVerrtll*s «en'dadelijck heeft bevonden, te« w nd°r^a ?^e ^acaten ende Ordonnantien, ^it C' è in ëeIiJcfce faeeké als defen ge- ^i&S^^^hoorlijckzijn geóbferveert, en fl9Ppign^veehrSdeds zijn i«gebroocken door °flicjers l önachria'émheydt van fommige ^°nden ίι/ΐ °7. verm*dts eenige van dien · ver- IV D ftuck van haerlnyderOfficie

-ocr page 752-

Placatcn. 7. Boeck. 4. Tit.

o

73

datfydefetegenwoordigealommedoenenW publiceren, daer men gewoonlijk is nnkr* te doen: Bevelende voorts den Advfe cae , en Procureur Generael, GommS ff cael, tot confervatie. van des Gemeen* τ Middelen, en allen anderenOffiX^» eieren der voorfz Landen refpealveiljck Ju^ elck van hun m fijn reguard, op de niw e yegehjck^e het aengaen magh, op poenen end boeten boven verhaelt, den innehouden van Τ fen na te komen, ende onverbreeckelijckte

behoeve van de Gemeene faecke, en den Armen, half en half > gelijck derdendcel voor den Acn- brenger, hetzy Pachter, Collefteurof andere, niet culpabel wefende, en den Pachter half en en half; en het refterende derdendeel ten behoe- ve van den Officier of Deurwaerderrefpedtive, by den wekken de executie werdtgedaen, het welcke oock plaets hebben fal in alle boeten in de Ordonnantien, foo Generale als Particuliere begrepen, ten ware fpecialijck anders by eenige Ordonnantien geordonneert ware, uytgefon- dertde Goederen, Waren en Koopmanfchap- pen, die met eenige Schepen van Oorlogh, of andere, in befoldinge van den Lande wefende, aengehaelt en ingebracht fullen werden, de welc- ke geappliceert en bekeert fullen werden na de Ordonnantie op't ftuckvande Admiraliteyt, en andere faecken van Oorlogh, aireede gemaeckt, en noch te maecken. Ende ten eynde dat het inhouden van defen al- omme onderhouden magh werden, en niemant daervan ignorantie en pratendere , ontbieden enbeveelenWy alle Officieren enMagiftraten,

derhouden, doen nakomen en onderhouder]0

w

allen fijnen PoincTrenendeArticulen , alt,, dienft van den Lande, ende vorderingederG°C meene faecke fukks wierde vereyfcht, endeW^* noodigh bevonden hebben te gefchieden, Gcdaen inden Hage, onderr het Klevne Zegel van den Landeden twintighften Juniidefesjaers feftien honderdt negen en tnegentigh. Onder ftondr, Ter Ordonnantie van de Staten, Ende was geteeckent, SimonvanBeaumont.

Nota: Al* tgeene in dit GeneraelTlacaet met een CurcifLettergedrucktfiaet, is inden jarefeflien hondert negen en tnegentigh in V voorfchreve Tlacaet 'mgevoeght of verandert.

Nieuws Generak Ordonnantie en Conditien-, waer op in den Lande van Hollanit ende Wefl-Vrieflandt, van wegen en volgende den confente van de Staten derfelver Landen fullen werden verpacht {denmeeften daervoor biedende, of hooghfie mijnende) de Gemeene Impofieny die over ai,Joo welin de Steden als ten platten Lande, ten behoeve van de Gemeene faecke fullengeheven werden,foo als defelve op den xo.Junu 1699. op nieuws zijngearrejteert.

I. INdeneerften, fullen de voorfz Middelen verpacht werden by feeckere Gecommitter- den van de Staten, ten overftaen en by we- ien van den Officier, ende twee Schepenen der Steden en Vlecken daer defelve Verpachtin- ge gefchieden fal, II. Van nu voortaen fullen in de Verpachtinge van April, en veel min in eenige volgende Ver- pachtingen, eenige Pachters, Borgen of Më- deftanders , tot het aenftaen van eenige Pachten werden geadmitteert, die op den twintighften Maert daer bevoorens, over Pachten, geèxpi- reert geweeft zijnde den laetften September van het voorgaende jaer, 't zy als Pachter, Mede- ftander of Borge, noch yets fullen fchuldigh zijn, en veel min die geene die óp noch ouder Pach- ten aen het Landt ver fchuldight fullen wefen. III. EnindeVerpachtingevandcMaent van Au- guftus, of eenige andere, fullen geene Pachters, of hare Borgen of Mëdeftanders tot het aenftaen van eenige Pachten mogen werdengeadmitteert, dieopdentwintigftenjuliidaer bevoorens noch eenige gelden op voorgaende Pachten, geëxpi- reert den laetften Maert des fel ven jaers, 't zy als Pachters, Mëdeftanders of Borgen , fullen ten achteren wefen, en veel minder die op ou- der Pachten als vooren yets fchuldigh fullen .■zijn.

IV. Ende inde Verpachtinge van de Maendtvan O&ober, o f eenige volgende, fal niemant toe- gelaten werden te pachten eenige Gemeene Lands Middelen, noch oock tot Borge of Mede- ftander werden geadmitteert, die op den twin- tighften September daer bevoorens noch eenige gelden op voorgaende Pachten , geëxpireert den laetften Julii des felven jaers, in (Teene of d'andere van de voorfz qualiteyten fullen fchul- digh zijn} gelijck mede niet die als vooren op ouder Pachten aen't Landt verfchuldightMlen wefen, bchoudelijck dat het felvegeenpjaetle fal hebben in de Middelen van 't Gemael, Bieren, en Beftiael, tot foo verre dat de Pachters van de felve Middelen, hare Borgen of Mëdeftanders op den voorfz twintighften September, ter to- ver fake niet meerder ten achteren zijnde als ec. fefte-part van deuy tgeloofde verfcheeneniw penningen, tot het pachten geadmitteert 1 g mogen werden, en anders niet * des dat o . pofitievanditArricul,raeckendedevooriz^ delen van 't Gemael, Bieren en Beftiael, J»» lijckgeappliceertfalwerdenopdePachtem lende in de Steden, ftem in Staet hebbend^ gadersin'sGraven-Hage, en verder ni«\hef lende ten aenfien van de andere Steden « platteLandt,defaeckedienthalvengelaten den by de generale regulen hier boven gec*f feert. Voorts

-ocr page 753-

Placaten en Generale Ordonnanticn.

73

admillie van Onfe Gecommitteerde Raeden in de refpe£tive Quarticren, fullen gehouden zijn acht dagen voor de Verpachtingeaen deOntfan- gers van de rcfpe&ive Diitriclen , daer fy van meyninge zijn eenige van de voorfz Middelen te pachten, toe te fenden een ii mpele Copie van de voorfchreve hare verkregene A&e van admif» fie. j\. De Pachters van het Gemael, Bieren, Wij- nen, Beeftiael,. Turf, foowelde Confumptie als Ontgrondinge en Deurvaert, Sout, Zeep en Wage, midtfgaders van alle andere Impoften en Middelen, geene uytgefonderdt, foo wanneer defommevoordie voorfz Middelen uytgelooff, refpectivelijck komt te monteren tot twintigh duyfent guldens, en daer en boven, fullen ge- houden zijn te moeten noemen hare Colle- cteurs, en fullen die Collecteurs, alfoo genoerrtt» ende by de Ontfangers refpeclive voor bequame Luyden aengefïen zijnde, in handen van Onfe Gecommitteerden , gaende op de Verpachtinge van de voorfz Middelen, by Eede moeten belo- ven, geene penningen aen den Pachter ofte fijne Borgen te fullen overgeven als aen het Comproir van de voorfz Ontfangers, noch oock de voorfz penningen te fullen diverteren, ende dat fy oock aen geene Perfoonen, buytcn de voorfz Pach- ters en hare Medeftanders , midtfgaders die daer toe by Refolutie van haer Ed. Groot Mog. fullen wefengeauthorifeert engequalificeert, fu 11 en ge- ven Vifie of Copie van eenige Collcct-boecken, of nader befcheyden tot hare Colledte behooren-

v.

V orts lal niemandt tot het aenftaen van eeni- Pchten, noch tot Borgen of Medeftanders ^ defelvc werden geadmitteert, die op den. twmtighiten ι Sftdaer.van de Ontgrondinge en Deur- heCrt nieerder als een fcfte-part fal fchuldigh 36 .'aelijck mede niet die geene die op de Mid-

ÊvaflicWagej 'tGemael, Bcefliaelende

Rieten, opden twintighften van de maent, in de lekeyeder van de felve Pachten komen te ex- we ^aer 0p noch meerder als een derde-part Senten achteren zijn; edoch fal't felve mede alleen plaetie hebben over de voorfz Middelen in deSteden, als vooren ftem in Staet hebbende, mitfeadersin'sGravenhage; blijvende de felve

ten aenfien van de andere Steden, en

M

hecpJatreLandt, by de generale regulen hier bo- vengeè'xprelleert. Edoch j aen gaende de verdere Middelen, ten aenfien van de loopende Pachten, foo ten op- fichtedat eenige niet wel alomrne op een manier ingevordertkonnen werden, en oock of in 't ge- heel, of voor't grootfte gedeelte, eerftnadeex- piratie van de Pacht ontfangen werden, als ten opfichtcvande geringheyt van anderen, fal de faecke mede gelaten werden byde voorfz gene- raleregulen en praxautien, hier vooren gealle- geert, en fal ydcr Ontfanger , onacngefien de jegenwoordige Wet, in 't invorderen van alle der ielver Pacht· penningen, foodanigen forge heb-

de; en fullen de voorfz Pachters op gelijcke.ma- niere moeten beloven geene penningen, directe- lijckofindire&clijck, te fullen toucheren, maer dat fy alles fullen laten ontfangen door de voorfz CollecTreurs : Ende fal niemandt wie het oock foude mogen wefen, eenige betalinge anders mogen doen, als ten Comptoire van de voorfz Collefteurs, op pcene dat de betalinge aen de Pachters, ofte anders als ren Comptoire van de Neutrale Collecfeurs gedaen , voor geen bèta- ,.-..-.....,.„™..15 „...w.w^.ju^ lingefalverftrecken, maerdienonaengeiienaen QeielvePachten, waerover foodanige Attermi- {'t Gemeene Landt fal moeten werden goedrge-

bgdod nt

| daen; ende fullen de voorfz. Collefteurs van tijd

foudenmogen wefen verfchuldigen behoorhjck paffende op hare

midt s wel betalinge.

tot tijd aen de voorfz Pachters uyt defelve pen-

ningen laten volgen, 't gunt by haer moet werden betaeldt, foo aende Opficnders, by de voorfz Pachters gefteldt, als tot de onkoften van de pey- lingen, Deurwaerders en andere; welverftaen- de, dat de voorfz betalinge niet anders fal mogen ' gefchiedendanmec voorgaende kenniffe van de refpecÏive Ontfangers van de Gemeene Midde- len, die oock gehouden fullen zijn daer op te letten, dat defen aengaendc geen exces magh werden gepleeght; weshalven de CollecTreurs vande Impoften, boven de twin-igh duyfendt guldens, in defen Articul vermeldt, op den Eed by defelve, in gevolge van defen Articul ver- meldt , niet fullen vermogen aen de Pac liters uyt tereyekeneenige penningen, tot betalinge van de onkoften van de Peylingen, Opfienders, Deurwaerders, alsanders, niet uytgefonderdf, dan op ordonnantie en fchriftelijck blijck van de refpeftive Ontfangers, op de fpecificatien ofte declaratien aen defelve overgelcvert, ende dat ι                             Vvvv 2                       de-

xpiratie van de refpeftive geaccordeerde ter mijnen,                 r           b All ρ L         VIII. MeFachters, Borgen en Medeftanders van ^orgaendePachten, die genegen fullen wefen in pf?meenige des GemeeneLands Middelen vande r *λ·tC ftaen' fullen gehouden wefen M6t ί m ^ntfengers > onder welckers di- „em/Vo°rneenen Pachters zijn ge weeft, te quitanr' ^ y haer te behouden verklaringe ofte defelvc e fan haerluyder gedane betaünge, om n'gePacri Jfanneer fy wederom op nieuws ee- Commifrteiiomenaentefl:aen5 aen de Heeren VSri ' Van haerEd.GrootMog.totde v^Voge,midtfgadersaen den °ntfanger beren ^artlcrte konnen vertoonen en exhi-

IX. rs die bekomen hebben Acte van

A,|ePachte

-ocr page 754-

Placaten. 7.Bocck. 4. Tit. veeledeBierenaengaetienmedegeenBromver voor foo veel den Turf en Kooien aengaet ' lijck mede geen Wijn-kooper noch WijalC

73 2 defelve Colle&eurs gehoudmenighmael fulcks fal werdevan viiie te geven aen de He

Mog. Gecommitteerde Raeden ·, en fullen de voornoemde Ontfangers, tot betalinge van de voorfz koften, geen verder ordonnantie geven, als ter concurrentie vandiefomme, alsbyde Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden fal wefen veritaen en gerefolveertj ende fullen de voornoemde Ontfangers wel toe fien, dat geen exces in het maecken van de voorfchre- veonkoftenwerde gepleeght, nochte oock ee- nige valfche ofte hoogh geftelde reeckeningebe- taeldt, ende fullen de Pachters, die foodanige valiche ofte hoogh gegroiTeerde Reeckeningen mochten hebben overgegeven , midtfgadersde Deurwaerders, Peyldersen andere, diedefelve fullen hebben opgefteldt, arbitralijck, ennaer bevindt van faecken, aen den Lij ve werden ge- ilraftj des fullen de Pachters, die eenige Impo- rten voor't toekomende komen aenteftaen, en bewijfen konnen dat fy alle hare refpe&ive ge- pachte Impoften, geeneuytgefondert, hebben betaeldt en voldaen, binnen den tij t in het twee- de , derde, vierde en vijfde Articul geëxprefteerr, vervolgens werden gedifpenfeert van het noe- men of flellen vande CollecTeurs , ten reguarde van foodanige Middelen, als fy kort daer bevoo- renseens o f meermalen hebben aengeftaen, bly- vende de faecken, ten aeniien van de Verpach- tinge vande voorfz Middelen over Weft-Vries- l?ndtenden Noorder-quartiere, voor foo veel de voorfz Collêfte en rantcoenen aengaet, in foodanigen ftatealsdiealtans zijn. XI. Ende of't gebeurde dat in 't opveylcn of af- flaen twee of meer gelijck mijnden , fullen de voorfz Commiflariflen met de Schepenen die kennifle hebben, wie van henlieden eerft ge- fproocken fal hebben, en wie midtsdien de op- gehangen penningen, ofdenafgeilagen Impoft volgen fal. XII. Maer is 't faceke dat fy niét onderfcheyden konnen wie van henlieden eerft gefproocken heeft, foo fal men't felve weder opveylen, of afflaen, en laten volgen den geenen die eerft be- fcheydelijck mijnt. XIII. Eenyegelijck die verhooght, fal gehouden .welen fijn gebodt van verhooginge geftandt te doen, foo lange de Gecommitteerde denfelven Impoft finalijcken eenen anderen niet in pachte gelaten, en t'hunder genoegen verfeeckertheyt genomen fullen hebben, al hoe wel de felve by een ander noch verhooght, of tot meerder prijfe in'taflaengemijnt ware, alles rot difcretie van de voorfchreve Commiflariflen ende Schepe- nen. XIV. Voorts en fal niemandt eenige Impoften mo- gen pachten of overnemen, dire&elijck ofindi- re&elijck , in eeniger manieren , ten behoeve van Onfe Gecommitteerde Raeden inde refpe- cl ive Quartieren, eenige Steden, Dorpen, Vlec- ken, Gilden of Neeringen : Ende en fal geen

per,

, «uu, vv.j^-v^cr^ooriooveeldeW.i

nen

aengaet3 nochPanneluyden, voorfoov

cel

het Sout en Turf aengaet j noch Panne- Ticι en Steen-backers , mitsgaders Kalck-brande voor foo veel den Turf aengaet; noch den Μ? lenaer, Backer of Meel-kooper, foo veel'c G mael aengaet j nochte de Vleeshouwers, oiT haer met Vleefch en Speck-koopen generen, f'° veel het Sout en Beeftiael aengaet; noch de Br °n° dewijn-branders, voor foo veel denImpoftyM den Turf, Branthout ende het Gemaelaer^aet noch de Luyden die Neeringh doen in Turf of Boter, voor foo veel den Impoft opTurfende Boter aengaet; noch laetftelijck de Groflïersen Kleyne Kramers van de Brandewijnen, voorfoo veel den Impoft vande Brandewijnen akïmk de voorfz Impoften niet mogen pachten, tn 't ge, heeloftendeele, direó>elijck of indiredTcliick, noch part of deel daer inne hebben, noch oock BorgevoordePachters nochte Colle&eurs mo- gen werden van de voorfz Impoften, op de ver- beurteenbreuckevan noch eens ioo veel als den Impoft verpacht fal werden, indien die fes hon- dert ponden, te veertigh grooten en daer boven gegouden heeft: Ende foo verre die daer bene- den gegouden heeft, op de verbeurte en boete van geüjcke fes hondert ponden, ten warehy da. delijcken ten ingangh, ende gcduyrende fijne Pachte, de voorfz Neeringeverliete; alles niet tegen ftaende op eenige Ρ laetfen tot noch toe an- ders mochte zijn gepraevtifeert, ten ware haer fulcks aen eenige van haerby eenige particuliere Ordonnantie of fpeciale Refolutie, by Ons te ne-

men

waregepermitteert; ende om alle indire-

de pra&ijcken af te fnijden, fal niemandt mogen zijn Pachter, Medeftander, Borge ofte Colle- cTeur van eenige Impoften, en te gelijck Vader, Kindt, Vrouwe, ofte gebrooden Dienaer, of Dienftmaeght van yemandt die Neeringh doet van defelveSpeciën, waervan fy Pachters, Me- deftanders, Borgen of Collectes fouden mo- gen wefen, behoudelijck dat een meerderjarige Soon of Dochter, op fich felven woonende, en voor'taengaen van de Pacht die NeeringeaH*· reydts gedaen hebbende, daer onder nietfullen wefen begrepen. Oock fullen de Colleirens niet mogen werden gehouden in foodanigeHuy- fen, waer in de Neeringen gedaen werden van de Speciën, waer toe deColleftens haerrelatie hebben, als namentlijck inde Huyfcnvanflc Tappers en Bier werekers gecnCollefte van ac Brandewijnen, Wijnen of Bieren) ^-BTf vande Backers, Moolenaers, Grutters ojMW- verkoopers, geen Collecte van 'tGemaeIr" 'oppoeneiovmgemeüt: Saloocknïemana^fc dernemen te pachten voorde voornoe®ae ^ Gecommitteerde Raeden, eenige Col Jg^ Magiftraten van Steden, Dorpen, GlIdj"^ic. meenten of Neeringen, ofte a"dera»j ώ ken volgende den Placate en de{c0^ ^«n verboden is te pachten, ende defelve wen j^ profijte en fchade van foodanige Colle» dat verboden Perfoonen te innen , °P P^^den

Brouwer, jBierfteecker of Biertappe/, voorfoo diegeene, die voor eenige der vooriz. ^

J

-ocr page 755-

Placaten en Generale Ordonnantien.

anders, om defelve te heffen ofte collecT:eren,tot fchade en bate van defelve Perfoonen ofColle^ cleurs, ten ware met kenniffe van faécken by de GecommitteerdeRaeden inde refpe£five Quar- tieren, om redenen eenige fmaldelinge ofover- doeninge by expreiTe Α eire toegeftaen foude mo- gen zijn 5 op pcene dat die geene die bevonden lullen werden aen'tgunt voorfz is fchuldigh te zijn, foo wel die geene die in gevolge van de voorfz complotteryen of verdeylinge gepacht, als die niet gepacht, geldt gegeven ofontfangen, gefmaldeeltof over-genomen te hebben, fonder eenige genade geftraft fullen werden met open- bare geeiïèlinge,, brand teeckeninge eneeuwigh banmfïèment, midtfgaders confifcatie van alle hare Goederen, ende fonder dat eenigh verloop van tijdt henluyden van de voorfz ftrafFen fal be- vrydenj belovendeaen dengeenendiefbodani-. ge Complotteryen fullen komen te ontdecken, en te brengen tot kennifïè van Ons, of Onfe Ge- committeerde Raeden in de refpeifive Quartie- ren, ofte oock aen Onfe Commiflariflèn op de Verpachtinge, een preemie van Ces hondert pon- den, teveerrighgrootenhetpondt, midtfgaders impuniteyt van de voorgaendeftrafFen, in casde voorfz Ontdeckers Complicen van de voorfz Complotteryen, of daer aen felfs mede fchuldig fouden mogen zijn geweeft, tot wat tijden fy by het leven van de mede-plichtige fulcks fouden mogen komen re openbaren , en dat boven dien hare namen feereet gehouden fullen werden: Sul- len oock alle die geene, die eenige pachten ko- men aen te ftaen , Eed doen in handen van Onfê Commiflariflèn, dat fyluyden voor het aengaen van de voorfz Pachten mee niemandt hebben ge- mulcteert, noch eenige handelingeofte contra- den , mondelingh cffchriftelijck gemaeckt, of yemandt met belofte, of geldt, ofwat het oock foude mogen wefen, bewogen hebben, om niet tegens haer te bieden om te mijnen, op eenige van des Gemeene Lands Impoften ·, maer yedcr een, buyten die geene die waerlijck ende met'er daet, indePachtenby haer aengeftaen, heride- ren en participeren, en fulcks in het profijt ende de fchade die daer van foude mogen komen, hare portie effe&ivelijck hebben en dragen moeten, in fijn volkomen liberteyt en vryheydt dien-aen- gaende te hebben gelaten} alles direcTrelijck ofte indire&ehjck, in eeniger manieren, ende fulcks dat fyluyden ter goeder trouwen devoorfchreve Pachten hebben aengeftaen: En dat fy oock in geen andere Compagnien met andere zijn , of treden fullen, dan die by haer op de Rollen van de Verpachtinge zijn genoemt. Wijders, aengaende het obtineren en gebruy- ken van fmaldeelingen, is verftaen, eerftelijck: Dat noch den Pachter, noch de_ Overnemers niet en fullen vermogen te compoferen, endede voorfz Pacht niet fal vermogen te werden over- gedaen, alsaenLuyden, die, foo ten refpedte van de Neeringen, dewelcke by haer gedaen fou- den mogen werden, als anderfins, volgens de Generale Ordonnantie tot het Pachten zijnge- qualiflceert: Noch dat by den voorfz Pachter, fijne Borgen of Medeftanders, voor haer, hare Vrouwen, ofyemant van haren't wegen, dire- cMijck of indirecte! ijck, cenigc penningen, het !·                                                                                  zy

• n of andere Perfoonen Tullen hebben if Vullen verbeuren, fbo wel die, die ^Tvooïb verboden Collegien ofte andere

als die voor haer , contrarie

voot

'" rn0nenpachten,

f erboden, laren pachten, elck een boete V hcrien honderdc der voorfz ponden, foo van ïtimael bevonden fal werden fulcks gefchiet *? MidtswekkenWyhebbengelaft, ende f C(?\ daeromme by defen de Officiers van dier ΡI etfeiïj daer yets contrariedefe Onfe Ordon- ntie eepleeght foude mogen zijn, hun dies ηϊ rtcndcteinquircren', ende fulcks bevonden hebbende, 'tzyvoor, geduyrendedenpacht.of Ier na, jegens foodanigen Perfoon ofPerfoo- en te procederen als Overtreders defer Ordon- nantie , op de poene, hier vooren in defen Arti- culuytgedruckt. De Pachters en hare Medeftanders fullen ten aenvangh van hare Pacht, en voorts t'allentij- denalsiv daer toe verfpcht fullen wedden, by den Hooft-'Olricier of Ontfanger gehouden wefen hacrby.iblcranelen Eede te expurgcren, dat fy dePachten by haer aengeftaen, niet en hebben aepacht voor de voorfz Onfe Gecommitteerde Raeden, eenige Collegien van Magiftraten van Steden, Dorpen, Gilden, Gemeenten of Nee- ringen, ofte andere den wekken verboden is te pachten, dat defelve daer inne geen part noch deel zijn hebbende, ende dat fy aen defelve haer Pacht of cenigh gedeelte van dien nieten fullen overdoen, op poene, dat die weygerigh blijven fal defen Eedt te doen, des vermaendt zijnde, alle dagen verbeuren fal fes polhden. XVI. Voorrsen fullen geen Pachters vermogen, di- refteli jek of indire&elijck te maecken, ofte met den anderen aen tegaen eenigerhande complot- teren, omdevoorfzdesGemeene LandsMid- dclentotfeeckeren-prijfe, ende niet hooger in te pachten, of onder den anderen devoorfchreve Middelen die verpacht ftaen te werden, te ver- deden, ende fich te verbinden van geen andere Middelenre fullen inpachtcn, dan die haer re- fpe&ivelijck by verdeelinge toegevallen fullen z'^;°f°ock eenige fommen van penningen, °'dubbelderantgoenen ofte opgelden uyt te loo- !en' tc°ieden, ofgevenaendiegeene, diean- oerlinsgenegentheytfouden mogen hebben, om c^oorlzlmpofitien in pachtaen te ftaen, op dat Ψ naervan het inpachten der voorfz Middelen ,öuaen onthouden, of haer daer van laten uyt- mh '^adat f7tevoor£n beloften oftocfeg- kor? ι onttangen > van ^aer te mogen in- - ιjClli als mede geen gemeenfehap van Treck- SS^Sf^i of die te verdeylen onder ave5?anA?ePeri"oonen > als die geene die eflfe- Striid Jm edcftandersin d« pacht, daer van het Medfl ?verdeeltwerdt, ende alsfoodanige kenti[gndersindeRollevanVerpachtingebe- «ftdiii?' c n OOQk geen Pachters, mede di- tb%emh ° e£te-liJck' nadat de VerPach" ScPachte€C °Pf n^aer ^s gedaen, vermogen eeni- i^Qfiw/ui rnen'uyden wederom op te han- deleen?j in het£eheel of deel' ofoock deren h Seaeelten van dien overdoen aen an- ' "«zyonderdenaemvan Colleaeursof

-ocr page 756-

Placateii. 7.Boeck. 4. Tic

734

zy Goude of Silvere, midtfgaders geen rant- cuen-pcnningen, buytcnde fomme van pen η in- gen , die inde Obligatien hier nagemeldt , fullen werden uytgedruckt, fullen mogen .werden be- dongen of ontfangen , onder wat praïtexr het oock foude mogen zijn, op pcene, van dat de verleende permiffie tot het fmaldeelen endc over- doen vandevoorfz Pachten, fal werden gecon- fidereert als niet verleendt, en dat derhalven den voornoemden Pachter fal incurreren depcenali- teyten, die tegen het fmaldeelen ende overdoen van verpachteImpoften zijn geftatueerr. Oock dat den Pachter, fijne Borgen en Mede- ftanders, voor de voldoeninge van de beloofde Pacht-penningen fullen blijven geobligeert. Ende dat hy aen den Ontfanger fal bekendt rhaecken de namen van die Perfoonen ende hare Bergen, aen dewelcke hy de voorfz Impoften fal hebben overgedaen, ende nevens dien oock binnen den rijdt van acht dagen aenden felven Ontfanger extraderen de Obligatien, die ten aenfien vandevoorfz overneminge fullenwefen of werden gepaflèert. Ende dat de gemelde Overnemers haer uy tge- loofde Pacht-penningen foo lange ten Comp- toire van den voornoemden Ontfanger fullen moeten betalen, tot dat de fommen van de pen- ningen , voor de gantiche Pachten, by den Pach- ter uytgeloo ft, aïdaer fullen zijn voldaen, ende dat middelertijdt aen den voorfz Pachter dies- wegens geene Penningen fullen mogen werden gedemanueert. Dat den voornoemden Ontfager gehouden fal zijn te beforgen en te effectueren, dat demeer- geroerdé Overnemers binnen den felven tijd van acht dagen aen fijnen handen, met het begin van de refpeftive overdoeningen en overnemingen, komen afleggen den felven Eed, die den origi- nelen Pachter voor haer Ed. Groot Mog. Com- miflariiTen op de Verpachtinge gedaen en gepre- f teert heeft ; en dat de gemelde Overnemers haer felven binnen de voorfz acht dagen daer toeaen de Ontfangers fullen moeten prefenteren , op pcene van te verbeuren tien gulden daeghsvoor ycder dagh, dat defelve figh na 't verloop van de voorfz acht dagen aen den Ontfanger niet als vooren fullen nebben geprefenteert, welcke •voorfz boete fal'werden bekeer dt ten profijt e van den Armen van die Stadt, alwaer de Verpachtin- gefalwefengedaen. Dat de Pachters gehouden fullen wefen de Acle van fmaldeelingen te verfoecken, obtineren en effecÏive te employeren, ende te gebruyeken, binnen de drie eerfte maenden van de Pachten, waer op defelve werden verfocht, ende dat de fmaldeelingen, gedaen na de drie maenden, al- hoewel op Acte voor de drie maenden geobti- neert, fullen werden gehouden als gedaen fonder Afteen permiffie. Dat eyndelijck de Ontfangers binnen den tijdt ran vier maenden na het ingaen van yeder Saey- foén, fullen moeten overfenden aen de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, eenLijftevanallede Overnemers in haer Quar- tier , met verklaringe onder defelve, dat de Overnemers alle den behoorlijcken Eed in hare handen hebben afgclcghtj of in gevalle eenige

daer omtrent nalatigh mochten zijn 0 met fpecifique bygevoeghde expreiffi!| J v*f, ve namen, ende dat de Heeren haer ï£r Mog. Gecommitteerde Raeden all*» 5 Wo°t Conditien in de Aden of pcrwiffiStor α V°r°rfz deelen fullen laten infereren.               C de fma*· XVII. Ende wat aengaet het maecken van Air ■ tien of Compagmen, hebben Wy verft^ f verftaenbydeien,datdiegeene,deweicke^ ge van s Lands Impofitien, gefteldt od her γ mael, Beeftiael, Bieren, Wijnen,Brand ^" nen, Zeep, Sout, Wage, Ontgrondingel Deurvaert, midtfgaders Confumptte vaidï Turf, fullen willen aenftaen, tothaerCorapa" nons en Geafiocieerdens fullen mogen nemen Ζ Perfoonen, en niet meer; en dat die geene die eenige andere dan de voorfz hier voofengefec cificeerde Gemeene Lands Middelen in pacht fullen willen aenftaen, by haer fullen mogen ne^ mendriePerfoonen, mede fonder meer·, datde felve fes en drie Perfoonen , refpe&iye noch tefamen, noch oock in haer particulier, ofye- der van hun in het byfonder, fullen vermogen te treden in ofte ondereenige andereCompagnien van Pachters, hoe kleyn of grootdie oockfou. den mogen zijn, foo wanneer fyluyden blijven binnen het felvediftri£t of reifort van Verpach- tinge-, doch foo yemandt van de voorfz fes of drie Perfoonen refpeftive, niet in den nameoftc van wegen hare Societeyt, maer puyr en alleen van fijn privé, fonder eenige de minfte relatie of participatie van defelve Societeyt, of van yemanc van fijne Compagnons, foude willen overgaen in een andere Societeyt, onder een ander diftriil: van Verpachtinge, fal hy fulcks wel vermogen te doen; ende fullen de voornoemde Pachters de voorfz Middelen willende pachten, gehouden zijn de namen van hare Compagnons te expref- feren in de Requeften , daer by fy verfoecken A&evanadmiffietot de voorfz Pacht, en yoor- namentlijck op de Rollen van de Verpachtinge; en fullen alle andere Compagnien en AiTociatien aengefien werden voor complotteryen, en fulcks onderworpen zijndeftraffen, inhetvoorigeAr- ticul gementioneert; ende en fullen die geene, die inde voorfz rollen van verpachtinge als Com- pagnons , Medeftanders of Geaflbcieerden,met bekendt ftaen, geen profijt van devoorfeye-- pachtinge hebben, ende echter voor de fenade daer op vallende , verbonden ende executabei zijn.                                                   , Eyndelijck: o malle foorten van Complotten beter te konnen weeren, is verfteendat de.r> " ters, admiffien om te Pachten fullende yerie^ ken, gehouden fullen zijn fpecifiquehjckin J» Requeften uy t te drucken de namen van«ς ne die met defelve zijn geaflbeieert, en dju ten fullen aennemen, ende dat naderhanatge andere Compagnons in de Pacht <*gg! aennemen, 'tzyna voorgaende verwg - < fentvande Heeren haer Edele GtootW&

committeerde Raeden, op pcene van ter

nsde

len in defelve ftraffen ende boeten^ jey Complotteurs is geftatueert.

Den

-ocr page 757-

Placaten en Generale Ordonnantien.

735

fcheldinge of eenige fchenckagie te doen, of in ecniger manieren, direcrelijek of indirectelijck, min dan de jufte gerechrigheydt te ontfangen, ten ware fulcks aen eenig van haer by eenige par- ticuliere Ordonnantie, of fpeciale Reiblutieby Ons te nemen, ware gepermitteert, welcke ge- rechtig heydtfy wettehjek fullen doen innen en executeren, by den Officier van de Plaetie, ofte by eene Deurwaerder, met de minfte kofte ende quetfe vande Onderdanen, den welcken belaft werdtalle goede debvoir daerinne te doen, op pcene dat die geene die bevonden fullen werden yemant meerder als de jufte gerech tigheydt afge- vordert, ofminderals defelve, by conniventie, compofitieofquijtfcheldinge als vooren ontfan- gen te hebben, daer over vervallen fullen in een boete van twee hondert ponden, en dat foo dick en menighmael bevonden fal werden fulcks ge- fchiedt te zijn, boven de verbeurte van't gunt daer over gecompofeert fal wefen, of de waerde van dien, mitsgaders boven de poenen inden Pla- cate begrepen, en daer benevens noch als mcyn- cedigh geftraft t#werdenna exigentie vanfaec- ken; in welcke boeten ende poenen mede fullen vervallen die geen e die met de Pachters compofi- tieof uytkoop g;emaeckt fullen hebben, boven arbitrale corre&ie, na exigentie als vooren >doch iullen van defelve boeten ende poenen vry wefen die geene die aende voorfz compofitie fchuldigh fullen zijn, in gevalle fy het felve terftont op- rechtelijck komen aengeven, en verklaren, hoe en waer van gecompofeert fal wefen, en wat'er voor belooft of betaeldt fal zijn, en daer en bo- ven genieten de helft vande boeten, daer inne de wederpartye gecondemneert fal werden. XXII. Ende op dat de voorfz compoiitien te beter mogen werden geweert, fullen de Pachters van, een ander diftrid, met adjuneïie van den Offi- cier, daer de compoferende Pachters woonen, de felve Pachters, die gecompofeert fullen heb- ben, ter eerfter inftantie mogen doen cauferen voor de Heeren Gecommitteerde Raeden, ende aldaer contenderen tot de boeten en poenen in't Placaet en defe Ordonnantie begrepen, gelijck oock de Pachters van een diftricl tegens malkan- kanderen fullen mogen doen voorderefpective Gecommitteerde Schepenen. XXIII. Sullen wijdersde Pachters gehouden zijn goet en pertinent regifter te houden van alle het geene aen hen verimpoft ofte veraccijnft wert, foovan 'tgeenin haer Diftri&fal blijven, als van 'tgeene hen aengegeven werdt, om uyt haren bedrijve vervoert te werden, en't felve regifter den ande- ren Pachter, op wiens Diftricr. de aengevinge fal zijn gedaen, te openen, ende defelve daer uyt te laten volgen, extra£t van alle de Partyen, cfie henbekendtgemaeckt, en in haerregiftersge- fchrevenzijn, omme uytgevoert te werden in 't Diftriit vanden fel ven anderen Pachter, enfuU len met den anderen onderling goede correlpon- dentie houden, fonder den anderen in harere- fpe&ive gerechtigheyt te verkorten, op gelijcke poene van twee honderdt ponden te ver beuren, foo menighmael fyde voorfz openinge van hare Regifters, en de verfochteExtraften.uytdefel- ve

XVIII. Pachter fal gehouden wcfen te betalen

Tke eulde die hy voor den Impoft ten Pach ι f'heeft, twee grooten Vlaems, voor reb fïdenZuyder-quartiere aengaet, in gere- * 1de met het aengaen van de Pacht, daer ^ Jrrie eaen fal tot behoef van den Armen SSdSwfc <b« de Verpachtinge geferue- ?fi I ten ware binnen eenige Dorpen daer on- plegen, eenige Armen waren, ofte andere öenderswarengeftelt, tot wiens onderhout dehjck moeite werden voorfien, dien welc- Cdaeruytmedeeenighondertodcgedaenfal rden, tot difcretie van den Gommiiïariilen IndeVerpachtinge, ende de refte ten behoeve vin de Gemeene faecke, ^nder eenigh verder ent^ocn.ofyadaervoortéTcortcn. X 1 X. Sullen daer beneffens oock verbonden wefen allede geene die eenige Impoften pachten, ter- ftondtvporhunnePachte, rantsoen, peylinge en ander gevolge van hunne Pachte refpedtive, cautiefuffifant onder behoorlijcke renunciatie te ftellen, ten contentementc van de voorfz Ge- committeerden, den Schepenen van den Ste- den, envanden.Óntfanger, oftebygebrcecke van dien, fullen dadelijck werden geapprehen- dcert, endeden Impoft wederom opgeveyldt werden ·, en indien de felve als dan meer geld, fal deeerfte Pachter daer van niet genieten , maer watdefelvemin geit, fal de voorfz eerfte Pachter fchuldighwefengereedt te betalen, met de ko- llen daeromme gedaen, en fal 't felve verhaeldt werden aen fijn gereedfte Goederen , foo verre hy eenige heeft, en indien niet,fal de felve geftraft werden aen fijn lijf, tot arbitragie van de Wet- houders j daer de Verpachtinge gefchieden fal. X X. Endc lullen die geene, diefimple Borgen voor dePachtcrs blijven, fonderin de gepachte Mid- delen te participeren, of Medeftanders te zijn, aen den Lijve, by openbare geeifelinge werden geftraft, indien fy, den Pachterbanqueroet of ïnlolvent weidende, niet konnen betalen een yijtdc-parc vandc uytgeloof de Pacht-penningen, uidiende Impoften werden verpacht beneden aevijfaghduyfentguldens, tot defelve vijftigh %ientguldenstoe, een tiende part, indien de- lelvelmpoftcn werden verpacht boven de vijftig auyientguldens, tothondert duyfendt guldens Tm' Cn eeentwintignfte-part, indien defelve jnpoltcn werden verpacht boven de honderdt -2 fnrSuldens, ten ware de voorfz fïmple Bor- ^nkonden bewijfen, dat fy ten tijde van het war: vanhare Borgh-tochten'wel foo hoogh en Seê°etgeweeft,maer zedert door ongeluk T^ynin decadentie waren gekomen. pnj" f tl              XXI. "en Ρ h de£acnters in het innen van hun- gcreci?! ëehouden zijn te ontfangen de jufte SS IdtvandenLande, ten alderlangh- doSF , maenden,achtervolgende de Or- mandttf °P e Pacht gen?aeckt ι fonder ye- de jufte en,0eyenoftravaiUeren, om meer dan ffiet)TemandC          ydrte Benieten> fonder oock

Qverko

3m(te or

teconmvercn of gratie te doen,

cornpofitie te maeckcn , quijdt-

-ocr page 758-

7-Boeck. 4.Tit. dentijd, houden en obligeren fullen-, end:», felve Ontfangers de voorfz by haer té η f nePenningen fullen affchrijven opdien ige' wegens wekkers af- ende aen-pevl di/κΐ ,' zijn.                                     y J e bet^ldc Eyndelijckisgerefolveert, dateenHdif., komende te ontftaen over het beloop°v ï peyl, tuflehen de afgaende ende aenkomcnS ï Pachters, als dan den afgaenden Pachter d onaengefien het flot van de peyl, 0f ten 4ÏÏ het beloop van die fomme, waer over geen ir put is, gehouden fal wefen aenftonds tenamS" feren, of goedt te doen aende refpeftive 0 fangersvan de Gemeene Middelen, aendewd' ke het invorderen ende verantwoorden vandi aenbevoolen is, en# dat de gemelde Ontfan" gers de afgaende Pachters, desnoods, ingcvol ge van haer Ed. Groot Mog. gerefolveerde van den acht en twintighftenjuliifeftien honderteen en tnegentigh, by Parate Executie daer toe ful- len houden en obligeren. En in gevalle den afgaenden Pachter de oehee- Ie peyl, ofte een groot gedeelte van dierïgene. gen is te difputeren, in foodanigengevaldeCom. miflariiïèn van het Comptoir, op de klachten vande refpe&ive Ontfangers, of van de aenko- mende Pachters, de plano fullen determineren het beloop vande peyl, dat byprovifiefahiyt- keeren den afgaenden Pachter aenden Ontfan· ger, alleen reguard zijnde genomen op het mon- tant van de voorgaende peylen, ende na 't geen doorgaensby den afgaenden Pachter werdtuyt- gekeert. Ende werdt den Regenten van deDorpenex- prcifelijck geinterdiceert, geen van hare In· woonderen, van wat qualiteyt ofte conditie die zijn, te beveelen het collecteren van de Impo- ften op behoor lijck falaris, niet aen te nemen, op de poenen in den Placate jegens dengeenendie den ophef van de Gemeene Middelen beletten of verachteren, geftatueerr. Ende foo verreeenige Pachter in eenige Dor- pen geen Colle&eur op behoorlijck falaris foude konnen bewilligen, om de Collecten te doen, fal defelve Pachter hem mogen addreifercnaen de Gecommitteerde Raeden inde refpeéhVe Quartieren, die na fommiere kenniflèvanfaec- ken, eenpublijckPeribon daer toe op behoor- lijck falaris fullen laftenendeauthoriferen, d>3 't felve gehouden fal wefên aen te nemen. Item, foö wie Pachter blijft van eenigenlrd- poft, fal gehouden wefen φ betalinge daer van te doen op iukke termijnenen dagen, alsifio Ordonnantievaïidenfdveiifeipoilbtgrepe.^ iondereenigePenningeriinrieténiogenhoi»c' uyteenigerley^cken/ Encïejn foo *ffMr

736

Pla

caten.

ve geweygert fullen hebben, weicke pcene oocplaets fal hebben over yder partye, die bevonden fal werden hen verimpoft en aengegeventzijn, foo wel van 'c geene in haer diftricl is gebleven , als van 't geene 't welck uyt het felve in hediftri£t van andere Pachters is vervoe;t, endebhen niet en fullen zijn geregiftreert, boven endbehalven de poenen en breuckcn, daer in volgende den Placate en particuliere Ordonnantie, vervallen fouden wefen die geene die eenige Warenden Impoft fubjeft zijnde , opgedaen foudehebben fonder voorgaende Billiet, ende fulledefelve daer over by den Officier ofte Geinterefeerden Pachter in prima inftantia betrocken mogen werden voor de Ed. Mog. GecommitteerdRaeden in de reibednve Quartieren, die daer ofullen doen korten onvertogen recht. XXIV. Ende in gevallede Pachters ofte hare Borgefouden mogen werden befchuldight, van haeomtrent de maniarttie van haer Pachten en Borgtochte, midtfgaders'sLands Penningen, ofdiPenningen die voor hare Pacrften zijn belooftontrouwelijck, of nietnaerbehooren te hebbegecomporteert en gedragen, fullen defelve Pachters en hare Borgen daer over ter eerfter inftantite recht geftelt moeten werden, ende jufticiabezijn voor de Heeren haer Ed^Groot Mog. Gecommitteerde Raeden in beyde de Quartiererefpectivelijck. XX V. De Pachters fullen gehouden wefen het rechvan den Impoft by hun gepacht, teontfangentotfulckeplaerfen, en in dier voegen als by dparticuliere Ordonnantie op elcken fpecie is geftatueerr, endehenluydenbydeCommiilariiïèn fal werden belaft: Ende fullen de jegenwoordigen eerfte aenftaende Pachters , van alle Speciën dieden peyl fubject zijn, gehouden zijn te famen te gaen peylen ter eerfter ingangh van de Pachte, op fulckën uyre al§ den aenftaenden Pachter de voorgaende lal infinueren, op pcene foo eenige van beyde niet en compareerde, de felve evenwel geftant fal moeten doen de peyl by den goedtwilligen genomen engedaen; weicke peyl, midtsgaders alle andere peylen, tot hedoen van dewelcke den Pachter by de particulie- re Ordonnantie is gequalificeert, fullen gefchie- den met een Peylder, en twee gelo.ofwaerdige Getuygen, door den voorfz Pachter, aende Heeren Burgermeefteren te reprefenteren, en by deièlve Heeren Burgermeefteren daer toe te au- thoriferen; des fullen de afgaende Pachters van des Gemeene Lands Impoften, de Penningen die fy wegens den af- en aenpeyl vande Impoften, by haer in Pacht aengeftaen geweeft zijnde, tot nochtoegewoon zijn geweeft aen hare Succef

fulcksnieten dede, fal<meöals dan &ƒ ^ nen termijnen mogen executeren aen den ter of fijnen Borgen, Φ^^ά^η,^ hunne Goederen, tot optie van den mΛη5 fonder de Gemeene faecke byëlecfje *nAc€i te prej udiceren in hare a&ie, met heer jι ^ reële executie met der daet, föndereenb _ derefommatie, niet tegenftaendeeemg rr^ latie of provocatie, ende dien onveW™ ^ gende d'executorialen daer van genraec* ^

fèurs, ende devolgendePachtersofhareColle- clêurs, van de voorfz Impoften uyt te keerenen te betalen, van nu voortaen gehouden zijn te voldQèn aen derefpe&iye Ontfangers van de Ge- meene Middelen j aen dewelcke het invorderen éif verantwoorden vaade voorfz Impoften aen- bevoolen is, ende niet aende volgende Pachters ·, dat de voorfz Onjfangers degemelde afgaende Pachters daer toe oock, desnoodts, by wegen van Parate Executig, binnen de# geprasfigeer-

-ocr page 759-

Placaten en Generale ordonnantieo.

737

ken» ibnder cenighfins te letten op't bene-

voorfz faecken gemaeckt fouden zijn met eenige Perfoonen, in eenige publieque Ampten, Func- tien of Bedieningen, Politicq ofte Kerekelijck zijnde, op de verbeurte van vier honderdt pon- den: Ende indien den Officier de boeten ende breucken, in de Ord onnanwe, midtigaders in den Placate op den opheveende eolbiïatie van den Impoft geëmaneert, begrepen, binnen veer- tien dagen naer dat hem gebleecken fal zijn van Onièverklaringe, of van Onfe Gecommitteer- de Raeden, ofte Gecommitteerden in de Steden daer onder den Pachter forteert, van de felve boeten te mogen innen, niet executeert, foo fal den Pachter defelve mogen doen executeren by een en Deurwaerder, 't zy van den Hove van Hollandc, ofte andere daer toe verfocht, die daer inne genieren fal alfulcke quote en portie als d'Officier, indien hy d'execurie gcdaenhadde, genotenfoude hebben, en darinde plaetfe van fijnfalaris. Endeditalles onverminderc de ver- dere poenen in den voorfz Placate begrepen, die tegensd'Ovcrtredersevenwel fullen werdenge- ëxecuteert; welverftaende dat vanOnfen't we- gen, by foute dat d?Officieren ofte Pachters de voorfzpcenen niet en executeren, dcièlvepce- nen in het geheel ten behoeve yaivdeGemeenè faecke fullen werden geinnet ende geëxecmeerr. 'X XX. Ende ïpdich eenige differenten, ter f iecke van de voorfz verpachte Middelen,'rzy tuiïehen den Ontfangers en Pachters, hare Medeftanders of Borgen, oftuflehen denPachter, Medeftanders of Collt cleors onderlingh, oftuflehen de Pach- ters en d'Officieren, of eenige particulieren, op de boeten, breucken, of in eenigh ander gefchil terfaecke vandeGemeeneMiddelenvandeièen de particuliere Ordonnantien dependerende, quameteontftaen, fullende voorfz differenten ter eerfter inftantie ge ventileert en getermineerc moeten werden voor en by de Gecommin eerde Schepenen in de Hooft-ftadt van den Diftrietc, waerover verpacht zijn de Middelen, wekken aengaende de voorfz differenten gempveerr, cf waervan de executie gecontradiceert ibude mo- gen werden ■, ten wekken eynde de Gecommit- teerden, gaendeopdeverpachtingc, gclaften geaurhorifeert werden daer toe inden name van haer Ed. Groot Mog., 't geheele Cqllegic van Sehepenenin defelve Steden, of eenige derfel- verfpecialijck te committe. en, lullende de voor- fchreve judicature aqn de gemelde Gecommit- teerde Schepenen vande Hooft-Steden der voor- fchreverefpective Diftriclenverblijven, onacn- gefien de voorfz Pachters, Medeftanders, Bor- gen, ofte eenige van defelve, buyten den voor- schreven Piftricte in eenige andere Steden ofte Plaetfcn defer Provincie woonachrigh fouden mogen zijn, encfe de voorfz executién ooek tot haerder woonplaeticn, ofte elders buyten den felven Piftriéfe in'twerekgeftelt fouden mogen werden ·, enfullen dienvolgende de voorfz Ont- fangers vermogen, en oock gehouden zijn alle de voorfz Pachters , Medeftanders en Borgen, aen hare Perfoonen en Goederen te executeren, of doen executeren, inkrachre en achtervolgen- de de rigoureufe Letteren Executpriael, over de invorderinge van de voorfz Middelen gedacn W w w v/                   éina-.

m

^ η excuifie ofdivifie, en dit al tot koften

S?ii gebreeckigen, foo wel vande executie

van

Ïen geb;

als'cguntdac χχγ][Ι

neslalde voorfz Pachter gelijck recht hebben enden geenen die de beralinge van hare Im- l\m ailayeren ofte vertrecken : Ende van ge- f'ckentegene fijne Colledreurs, om t'allen tij- 7 te jjebben exhibitie van hare regifters, reec- keninge, bewijs en reliqua van hare Gcllefte, metoverleveringe van de felve regifters,papieren π anders» tot deriel ver Colle&e behoorende, Jiitfeackrs tegens den geenen die met hem part en deel in de pacht heeft, midts dat defelve Par- teniersvoordeComjniflariilèn, terftondtna de ■pachtingeverklaerdtfullenhebben, datfy mede parten deel in de pacht hebben, als mede defelve Parteniers of Medeftanders tegens malkanderen, en tegens den originelen Pachter, als oockaen hunne Borgen, foo verre fy voor den principa- len betalen moeten, daer toe alle ©fficieren ofce Deurwaerders by deièn wel expreilêlijck werden geauthorifeert, om t'allen tijden (desverfocht zijnde) d'executie te doen. Sullen de Pachters gehouden wefen alle fauten cnmefufen, die fy bevinden in't collecreren en opbeuren van hunne gepachte Impoften, Ons, ofOnfeCccommitteerde Raeden, of de voorlz Gecommitteerde» binnen acht dagen na dat die tothaerderkenniflegekomen fullenzijn, aen te geven, opdat daerinnevoorfien magh werden na behooren: Ende fullende Pachters tot allen rijden (des vanOnfen 't wegen verfocht zijnde) gehouden wefen de regifteren van hunnen ont- ftngh den felven te openen , omme in hunne prifentiedoorfien te werden, fonder dat noch- tans de fomme van hunnen ontfangh by de Ge- committeerde fal werden gemaeckr. XXIX. DePachrers, foo wel in de S: eden als ten plat- tenUnde,fulIèn mede gehouden wefen alle con- traventien, breucken en mefufen, tot fijne ken- mne komende, aen te dienen den Hooft·Offi- ciervandePlaetfedaer'tfelvegefchiedt, enden elven te vertoonen alle bewijs daer toe dienen- e' omnie %e gerechtigheydt in de boeten en P«nengelijckelijckenbyden Officier vervolght . ngeexecuteerttewerden, fonder cenighfins «ervan, buyten kenniife van den Officier, te '

Dond P°feren» °P Pane van twee dondert LdenpVafeert%bgrooten, boven het geene föSft achtervandegedane compofitiefal we- EnSi0ten,allcstenbehocvevandenOfficier.

Ren te r 1VanSe%kend'Qfficiersnietvermo- Rchter m^rcn bWen kenniife van den Pacj^'0P8£uJckepcene, tenprofijtevanden ^OfficiV jeureni raaer fullendevoornoem- üaufcTende achter gefamentlijck, over de fWl ?,Ventien > breucken en mefufen, ^cnal ί komende, met defchuldigewel 58 SS82dcrenencompoferen, foo nochtans *in^de ïw6 Pachters gehouden Tullen 3cGecoii,Ln Txifc^y ofte prafiderende van Vtf»vandecItte ? Schepenen, kennifle te ge- ÏV, r/^P^^ncnaccorden, dieoverde1

-ocr page 760-

Placaten. 7-Bocck. 4. Tit.

738

emaneren in alle Steden en Plaetfen dcfer Pro- vincie , fonder onderfcheyt waer de feive woon- achtigh zijn, of hare Goederen gelegen moch- ten wefen. Ende werden alle Hooge en Mindere Officie-

vandePachtersgefurclicertwerdensendcin^ tegens eemgh Particu heren , tot voordeel ν "

denPachter, ofre oock tegens den Pacht

r>hare

Medeftanders of Borgen, en tot voordeel ν

O

baren gelde namptiferen moeten fooVeêf?'1'

ren, desverfocht zijnde, midts defen gelalt de

ot

Deurwaerders ende Executeurs der voorfz Ont- fangers, in't doen van defelve executien te afli- ileren}' en in gevalle foodanige Geëxecuteerden fouden mogen oordeelen t'onrechte geëxecu- teert te werden, dathethenluyden vry fal ftaen

voldoenmge van de voorfz verklaring ofteS tentienoodjghis, en'tgeenebydeVoorfchS Gecommitteerde, Raeden f Partyen gS gehoort) uytgefproockenfal werden, ffiSg arreft gehouden werden, ende fal defuccunS?

rende Partye noch vervallen in deboete ν tigh ponden, of foo veel min als de Gecommir" teerde Raeden naer gelegentheydt fullen SS

daer jegens te komen in oppofitie voor Gecom- mitteerde Schepenen , in'tDiftridover'twelc- ke verpacht zijn de Middelen die foodanige

Pachters aengeftaen hebben, ende waer over fy of hare Borgen geëxecuteert werden, fonder dat eenige GecommitteerdeSchepenen, onder an- dere Diftriften, ofeenige andere Rcchteren van de Plaetfen alwaer de Geëxecuteerden woonach- tigh, of de Goederen) waer aen d'executie gedi- rigeert werdt, gelegen zijn, haer daer mede di- re&elijck ofteindire&elijck fullen hebben te be- moeyenj welcke Gecommitteerde Schepenen gehouden fullen zijn op feeckeren dag terweec- ke, daer toe te praefigeren, Partyen fommarie endeplano ^chtte doen, 't zyby abfolutie of condemnatie, fonder defelve voor Goede Man- nen te renvoy eren, tenware daer toe merckelij- ke redenen mochten dienen, daer vooren by de voorfz Schepenen en Secretaris vanelcke verkla- ringeen uytfpraecke fal genooten werden', re- fpeclivelijck drie ftuy vers, dewelcke by de Par- tyen onder den felven Gerechte fullen werden geconfigneert, midts dat de Partye triumphe- rende, iijne geconfigneerde penningen fullen werden gereftitueert: Oock lullen Schepenen geen langer uytftel mogen geven, dan van drie dagen tot drie dagen, of eenige andere extraor- dinaris dilayen ofuytftel accorderen, in dier voe- gen dat de faecken ten principalen fullen wefen gedecideert binnen den tijdt van een maent, naer de eerfte verdaghvaerdinge te reeckenen, ofte indien fulcks om eenige wettige en rechtvaerdige redenen binnen de voorfz maendtnietenfoude konnengefchieden, dat defelve Schepenen in foodanigen gevalle fulcks fullen moeten doen binnen twee maenden, of tien weecken uy tter- lijck, de Vacantien daer onder niet begrepen, ten ware denPachter of Collefteur in gebreecke bevonden werde fijn termijn waer te nemen, en fijne faecke te vervolgen. Ende in gevalle yemandt mochteveritaen by Sententie van Schepenen bezwaert,of langer dan den voorfz tijdt uytgefteldt te zijn, fal de faecke by provocatie of evocatie mogen betrecken voor de refpeftive Collegien van de Gecommitteerde Raeden, omme die aldae'rby den felven geter- mineert te werden, na dat fyiuyden in confor- roitévande Ordonnantie fullen bevinden tebe- hoorenj ende fal fijne provocatie moeten inter- diceren, en den Rechtdagh doen dienen binnen den tijdt van twee maenden ten langhften, na de prónunciatie van de Sententie, op poene dat de provocatie gehouden fal werden voor defert; en indien de verklaririge gefchiedt is tot voordeel van particulieren, en nadeel van den Pachter of

ren> en fullen de voorfz Gecommitteerdeftae den gehouden wefen Partyen recht te doenE nen veertien dagen na dat de faecke voor henW den gefurneert, en in rechten gcconcludcert fal zijn -, ende op dat Partyen met minder koften tot haer recht mogen komen, fullen de voorfz Gecommitteerde Raeden, ten minftentveeda- gen ter weecke vaceren, om Partyen expeditie van recht op de voorfz faecken te doen, ten ware de Rolle nietten achteren was. XXXI. Die geene di#erreur fullen willen proponeren tegens Sententien, by arreft gegeven ter Verga- deringe van de Gecommitteerde Raeden in de refpeftive Quarticren, fullen gehouden zijn bin- nen drie maenden van der prónunciatie, haer Requefte over te geven ter Vergaderinge vande voornoemde Gecommitteerde Raeden, inhou- dende hare redenen ende middelen, by dewelc- ke iy willen het erreur bewij fen en betoonen, ea daer benefFens ter Secretarye van defelve Gecom- mitteerde Raeden te configneren de fommevan hondert guldens , op welcke Requefte fal ver- leent werden Appoinétement van daghvaerdin- ge van Partyen, welcke daghvaerdinge d'Impc- trant gehouden fal zijn ter executie te fteflen, en den dagh betceckenen binnen den voorfz rijdt van drie maenden naer de prónunciatie van den voorfz arrefte; ten wekken dage dienende, fai de voorfz Impetrant geen andere redenen ende middelen mogen feggen en voordellen, dan die geene die in fijne Requefte begrepen fullen zijn, waeropdeGedaeghdenten voorfz dagefalant- woorden, nemende over wederzijden pertinen- te conclufie in materie van propofitic van erreur, daer van Afte gemaeckt fal werden, en gevoegt tenProceiTei het welck gedaen zijnde, lalden Impetrantgehoudenzijn, binnen drie nwenüen, te reeckenen van den dage der voqrfz Acte, a Onsteverfoecken, hem Adjun&en verleent| werden, om het voorfz Proces teherfien, eno wederom te vifiteren > dewelcke WJgjB fullen werden tot vijf in getale: E^eiulieF*^ tyen aen gemelde Gecommitteerde Raeden Adjunften mondelingh of by geichrirte^ doen deduceren foodanige redenen vanι* ten, envanharebedinghde,alshenluyö2. dunckenfal: Ende ial den Impetrantg<*° zijn ter Secretarye van de voornoemde mitteerde Raeden te namptiferen loo x^ ningen, als de felve Gecommitteerde noodigh duncken fal om de vacatien

Colleéteur> ialraiddelertijdtdeParateExecutie j len.

-ocr page 761-

Placaten en Genexale Ordonnantien.

739

Ende fullen de Pachters geen acTrie van dolean- tien mogen fonderen op de vrydommen ende ex^ emptien, die ten behoeve van eenige andere UytheemfcheMinifters, of van eenige nieuwe bedijekingen by Onfen Oébroyegegeven fouden mogen werden, alwaer 't oock dat de voorièyds Oftroyen, loopende hare Pacht»gegeven waren. XXXVI. Ende fullen alle vrydommen endeexemptien niet verder werden getogen, ende tot geenen anderen eynde, alsalleenlijcktotfulckeninfich- te en intentie als die zijn verleent. XXXVII. Sullen mededeBewindthebbersvan de Weft- Indifche Compagnie vry wefen van de Impoften op de Middelen van coniumptie van alle foorten van natte en drooge Vivrcs, die deièl ve u y t deiè Landen na deDiltri&en van haerluyder ÓcTxoy fullen doen vervoeren, om aldaer verhandelt ofte geconfumeert te werden: Wel expreflèlijck daer in verftaende te begrijpen het ilachten van alder- handeBeeffcen, nefFens het Sout en Pekel, tot bewaringeen goethouden van de felve. Ende fal den Pachter mede geen preteniie mogen mae- kenvandeHuyden, Smeer ende Afval van het Beeftiael, dat van wegen de voorfz Compagnie weidtgeflacht, om onder hetrefort van deièlve Compagnie verfonden te werden, fchoon't fel- ve oock nieten werdt vervoert. Doch fullen de felve gehouden zijn 's Lands gerechtigheydttc betalen van de Vivres die binnen Scheeps boordt fullen werden geconfumeert. XXXVIII. DeBewindthebbers van de Ooft- ende Weft- IndifcheCompagnien, fullen gehouden wefen, (_des verfocht zijnde ) te verklaren, dat van alle het geene daer van fy Impoft te betalen fchuldigh zijn, by haer niet en werde gecompoièert j maer den ièlven Impoft oprechtelijck betaeldt» op pcene geftatueert tot lafte van de particuliere. XXXIX. De voornoemde Pachters fullen beloven ende fweeren aen handen van Oniè Commiflariflèn, dat fy aen niemandt, die in de generale of parti- culiere Ordonnantie niet fpecialijek is genoemt, wie defelve oock fouden mogen zijn, en nament- lijck mede niet aen de Officieren, Magiftraten, MiniftersvanhetLandtj ofte van derefpc&ive Steden, Ontfangers van des Gemeene Landts Middelen, Deurwaerders van derfèlver Comp- toiren, en allen anderen, noch oock aen eenige Pachters of Colle&eurs van des Gemeene Lands Middelen, haer Weduwen of y emandt anders, wiedieoockzy, dan alleen aen die geene, die Medeftanders zijn in deièlve Pacht, daer van exemptie gegeven werdc, fullen geven eenige de minfteexemptie, vrydom, afflagh, ofte onder watnaem ofte praïtext fulcks oock foude mogen zijn , vermiflderinge van de Middelen by haer gepacht, ende defen contrarie doende , fullen verbeuren een boete van hondert ponden, ende daer en boven als meyneedigh geftraft worden. XL. Noch foo referveren Wy aen Onsde interpre- tatie en decifien van alle queftien, gefchillen ende querellen, die op eenige Ordonnantien van de Impoften fullen mogen vallen ende rijfen, om by I                            Wwww 2                   hun

xxxii. τ rit foo fal den Pachter gehouden wefen m . KlnVande Heeren CoramiirariiTen} by fo- KelenEedetebeloven, dathydefe, mitfga- iTd'Ordonnantiegemaeckt opdlmpoften by ί repacht, in alle hare Pomften en Articulen fStervolgen, en't recht van dien, naer ver- LeaeneninhoudenderfelverOrdonnantieont- feLen, fondereenigeconmventie of diffimula- ■ direftelijck ofte indirettelijck, in eeniger ISiierendaerinne te gebruycken, of doen ge-

broken.

XXXIII. fullen de Pachters van de voorfz

Voorts en

Impoften egeenafflag mogen eyfichen uytgeen derleyfaecken, hoedanighdefelve oock mogen wcfcn, ahvaer 't oock foo dat by Placaten eenige uvtvoeringevan Waren, Goederen, en Ammu- nïtien van Oorloge verboden wierdej uytgefon- dertalleen, dat indien den Vyand ('t welck God verhoeden wil) dadelijck eenige Dorpen ofVlecken quame te occuperen, daer over defen hun Pacht is ftreckende, fullen als dan afflagh genieten van hare beloofde Pacht-penningenj, van den tijde af dat de Vyand daer binnengeko- men fal wefen, en die fal blijven occuperen , en verder niet. XXXIV. Item, foo fal een yegelijck Pachter d'Impo- ftenontfangen, foo verre de Parochien van de Steden, Vlecken , Dorpen , by hem gepachr, ftreckende zijn op den Hollandtfchen bodem, fonder reguard te nemen op de JurifdicTie: Des fullcndevoorfz Impoften van de Vlecken ende Gehuchten, wefende Hollandtfchen bodem, en buytenHollandt parochiende, ontfangen wer- den, daer onder defelve forteren: Ende fal ten dien fine defeive mogen collecteren, of doen coi- lefteren in de Steden of ten platten Lande, by lukkemiddelen en wegen, als 't hem oorbaer- lijckftduncken fal, ten ware eenige Huylen bin- nen defelve Steden ftaende, buyten Parochien, die binnen de felve Steden betalen fullen, waer in oeSchaniTen, Huyfen en Forten mede begrepen Mlenwefen. XXXV. van de voorfz Impoften fullen vryenexempt 2'jn Sijne Koninghlijcke Uüajefleyt van Groot nf""??** Stadt houder defir "Provincie, en **'** Kinderen van wijlen den "Doorluchtigen ™noo&géooren Trince van Orange Willem, »uJ>êhlofelijcker memorie, die van deUniverfi- ymnendeStadtLeyden, volgens OnfeRe- Se V,anden Prefeftien honderdt tweeen fe- fainl' τ m,ede die van de ColIegieTheologi* ^nenLeyden, alleGafthuyfen, H.Geefthuy- v'^P^o^uyfen, ende andere diergelijcke Mac| moefle levende, midtfgaders alle Am- p^Urs> en andere Minifters van Koningen, de r,enStaten> alhierindenHagerefideren- fclSCv°0rtsalleandere, diebyfpeciaieRe- ofte jn. haer Ed. GrootMog^albereydts zijn, ^%n*Ct j omencie nocn geëximeert fullen lenWfcRn0' midtsdatdefelvegehoudenful- fuJlenoDd CCten te doenh:1,en van't geene fy ffle/liq£oetleninflaenbyyemant van hare Do-

-ocr page 762-

Placaten.

oeck. 4. Tk.

740 hun gedecideert te werden, fonder dat die van den HoogenofProvincialenRaede, ofte eenige andere Rechters daer van eenige kenmife fullen mogen nemen, ofte eenige proviiie ofte handt- fluytinge verleenen, ten ware by voorweten, Or- donnantie of renvoy van de Staten. X L I. Een yegelijck Pachter fal gehouden weien fij- nen Pacht te betalen in goeden gangbaren gelde, volgende de permiifie, en weiênde van Ge wich- te, alfoo dOn tfangers belaft is anders geen geldt te ontfangen noch uy t te geven, X LIL De Pachters, hare Borgen en Medeftanders, fullen verdacht zijn, dat fy debetalingevande uy egel oofde penningen , midtfgaders oock van de Rantsoenen, met geen minder fpecie fullen mogen doen, ofte oock door haer Colle&eurs doen doen, dan met twee derde-parten in grove capitale penningen, en niet meer als een derde in pay ementen, en daer onder voor 't minfte pa- yement dubbelde ftuy vers. · X L I I I. Sal een yegelijck Pachter gehouden wefen de Importen, binnen tijde fijnder Pachte gevallen, te innen ende te doen executeren, tenlanghften binnen vier maenden, ten ey nde de expiratie van fijnen pachte; na welcken tijdt hy, nochte de Borgen ofte Medeftanders geen parate Executie hebben en fwllen, maer daer na fitl hy gehouden zijn fijne gepretendeerde achterwefen by Aitié te vervolgen. Gelijck mede yeder Pachter bin- nen den tijdt van Ces maenden na ingangh van fij- nen Pacht, den uy tkeer van den peyl fal hebben te vorderen, op pcene van daer af te fullen zijn verfteecken, en daer over in rechten niet en ful- len werden ontfangen.

XL IV. Vangehjcken fal'trecht vanlegael hvW 't welck de Pachters competeert opdeC ë1'

van die geene, die hen ter faecke

evanImpoften

of andere Gemeene Lands Middelen fchfil

faeyfoenevandeVerpachtinge, indewekked fchuldt fal zijn gemaeckt, m voegen datdeMl

f

de de voorfz fchulden, het zy by inftitur * aftie, ofparateExecutie, fullen moeten vorf? ren, ofte in preferentie aenbrengen ointfehl voorfz fes maenden, en die behoorlijck vervol gen, fonder de proceduren interrupt te mJ' laten loopen, op pcene van teverliefen het cffe£r van het voorfchreve legael hypotheecq, achter volgende de Refolutien daer op voor ÜòÌÜÉ nomen.                                                  *> X L V. Alle welckePoinéten en Ë rticuleri, f00 wcü>y de Pachters als alle andere achtervolght fullen moeten werden, fonder dat de Coromiffariflèn ofMagiftraten in de Steden enPlaerfen daer de Verpachtingegefchiedt, eenige verklaringeter contrarie fullen mogen doen, ten ware defelve fpecialijcken daer toe by Onfe expreflèRefolutie waren gelaft, op pcene van defelve verklaringe voor nul ende vanonwaerden gehouden te wer- den.                           * X L V I. Allerefpedive Magiftraten en Collegien ful- len gehouden zijn dePlacatenenOrdonnantien opdeGemeeneMiddelen,fulcksdietegenwoor- dighzijn, en noch fouden mogen werden ver- betert, praegiiclijck t'onderhouden, ende doen onderhouden, en daer inne de Pachters temain- tineren, en de ftereke hand te bieden.

Nota: Aft geene in dit GeneraelTlacaet met een CurrifLettergedrucktflaet > is inden jarefeflien hondert negen en tnegentigh in *t voorfchreve Ø/acaet ingevoeght of verandert. S/et oock 't geen noch tot defen Tituldient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 8o3.&feqq.

DEN VYFDEN TITUL. Begrijpende alle de particuliere Ordonnantienvan de Impofitien op 't Sayloen ingaende prima April, met allede Placaten, Waerfchouwingen, Refolutien en iucceflïve ve veranderingen 3 in, en op defelve gevallen* HOOR N-B EESTEN, Ordonnantie, volgendedewelcke inden Lande van HollandtendeWeft-f^v^j] ten behoeve van de Gemeene faecke, vanwegenen volgende den confentevandeSt^ felver Lande, omme daer mede te vervallen de laflen van den Lande ·> over *?**,,£ fc Lande geheven en ontfangen fal werden den gener alen lmpof op de Hoorn-beefen* J00 felve indenjarefeventien hondert negen en tnegentigh isgearrejleert, I                                    ven oud zijnde, (a)fesfiuyversi<mvM&^

En voorfz Impoft fal ontfangen werden by denCollefteur ofte Pachter van alle Hoorn-heeften, driejaren en daerbo-

jarige Beeften, gaendeop't derde Gras, o nendedeneerften April, na datdeieivcc» twee jaren oude fullen zijn, alleenupK Á t

-ocr page 763-

Getnecne Middelen van Hollandt, Hoorn-beeften. 741

, ter maendt, die by de Meefters of Eyge- β") L· AefeWe betaeldtiüllen werden. naerSvanüeitiv          ^ ^ Pachter van defen Impoft fal oock van al- VerteBeeften, buyten dele Provincie gewey- ,fte gevet, binnen defe Provincie gebracht Mae» ontfangen van alleBeeften van drie •Ver ndaer boven, vier en twintigh ftuyvers, Hetweejarentwaelfftuyvers ; ende vanelc- ÏÏtongefouten Vlcefch twaelf ftuyvers, die h den Inbrenger betaeldt fal moeten werden, L^yciiefalmogenaenyemandt leveren; van lckebetalinge den Pachter gehouden is Billiet öftea^ti'étëgeven.^ ^ Ende lullen tot dien eynde alle Perfoonen, eenieeBeeften of Tonne-vleefch, defen Impoft fubjeftzijnde, in defe Provincie inbrengende, gehouden zijn ter eerfter plaetfe haerder aen- lomft» defelve den Pachter aen te geven, ten eyndehydePachtontfangc van hetgeene dat in fijn bedrijf blijft, en hem van de overlchietende Uilliet verkenen, om voorts vervoert te mogen werden: Ende fal daer van den Impofi betaeldt

der bedrij f verilaende, geh ouden wefen binnen den rijdt van acht dagen, nadat hy die verdre- ven fal hebben, het ielve aen te geven de Pach- tersvan beydedePlaerièn, op poene dathy, by gebreecke van dien, aen beyde de Pachters het volle recht van dePlaetfeh fal gehouden zijn te betalen. V I. Van welcken Impoft niemandt vry nochte ex- empt fal wefen dan Gaft-huyfen, H.Geeft-huy- fen , Leproos-huyfen , en diergelijcke Arme- huyfen, van de Aelmoeifen levende, en alle an- dere die by particuliere Oélroyen of Refolutien van Ons zijn geè'ximeert, ofte noch geëximeert fullen werden; wel-verftaende, dat fy evenwel gehouden lullen wefen de aenteeckeninge daer van te laten doen, · op de verbeurte van hare vry- dommen; en oock een vreemtMan, alhier mee Beeften komende om die teverkoopen, fal de- felve veertien dagen in een plaetfe mogen hou- den , fonder yets daer van te betalen, maer in- dien hy defelve boven veertien dagen uythoudt, fal daer van betalen als andere, fonder dat noch- tans Uytheemfche Perfoonen, komendein defe

werden ter plaetfe daer die overfchietende quan- j Landen met magere Oiïèn, om die teverkoo

pen, gehouden lullen wefen defelve aen te bren- gen , of den Impoft daer van te betalen, ten wa- re fy delèlve deden vveyden om vet teniaecken, ofte defelve in eenplaets langer als fesweecken houden, in welcken gevalle fyluyden daer na dc fel veOflert aen brengen, en daer van mede den voorfz Impoft betalen fullen. V I I. Den Pachter ofte Collecteur fal aen handen van den Commiflaris den behoorlijcken Eed doen, dathy, noch niemandt van fijnen't we- gen niet anders dan de volle gerechtigheydt van defen Impoft fullen genieten·, en dathy, noch niemandt van fijnen't wegen met niemandt en lal compoferen of conniveren in eeniger manie- ren, op pcene in het een en twintighfie Arti- cul van de Generale Ordonnantie begrepen, foo wel jegensden Pachter ot CollecTreur te execute- ren, als jegens den geenen die mee hem, ofteye- mandt van fijnen 't wegen compofitie ofte uyt- koop aengaet: Ende den Pachter van defen Im- poft niet woonende ter plaetfe daer den Impoft geheven werdt, en by hem gepacht is, fal aldaer een CollecTreur ftellen, of drie dagen te vooren de Ingezetenen aldaer by openbare kondinge doen waerfchouwen van den fitdagh by hem te hou- den, en boven dien des ^eghs voor fijn fitdagh hetfelvebygeklanck en ommeroep te doen ver- kondigen. VIII. Ende fullen diegeene diebydeftatidatie (dat is willens en wetens, met opfet om den Impoft te profiteren, en die aen het Landt te onttrec- ken) ofteongeoorlofde, en by de Ordonnantie niet gepermitteerde compofitie j het recht van't voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, boven de poenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generael Pla- caet, op den opheve van des GcmeeneLandts Middelen geemaneert, welck Placaet een voor- fchreven eynde alhier werdt gehouden voor ge- infe-

titelt binnen defe Trovinciefalwerdengebracht : Sooyemandt inliet aengeven eenigh Beeft ofte Tonne-vleefch quame te verfwijgen, fal het fel- ve Beeft of Tonne-vleefch verbeurt verklaerdt werden, en daer en boven een fomme van hon- èrt guldens, die dadelijck aen den Koopman ofte Eygenaer paratelijck geëxecuteert mogen werden. IV- Ende op dat denfelven Impofi opr echtelij ck f on- der fraude fal mogen werden gecolleffeert ende ontfangen, ten behoeve als boven , (oo f al den f achter terflondt, ten ingangh fijnder Ψ acht> ende ter plaetfe in fijne Ψ acht begrepen , by de Httyjlujien daer onder gezeten , opfehrijvinge doen van het getal van hare Beefien , die fy m defelve 'Parochie hebben , het zy in de Weye of op Stal-, ende fullen de Huyfiuyden oock binnen acht dagen nadat fy de Beefien uyt eens anders 'Pachters bedrijf, ofte van elders binnen defei- w''Parochie fullen hebben gebracht, of gedaen brengen, moeten aengeven , met uytdruckinge vm den ouderdom van dien , ende op wat dagh γ mm gebracht zijn , ende fullen de Huys- ^den gouden zijn de voornoemde Beeften op- Wmelijck op te geven, op pcene van te verbeu- "»tien guldens van elck Beefi dat fy verfwe- EnA 7 f? mecht omgebracht fullen hebben: tenlky °fvm weim den Pachter aen ofte sïicï Van dieieene> wekkers Beefien op- lL nferden> gegeven werden een behoor- de bef f -e/? waer °P h het dom van fieldt         ^ iu*tantiefal moet en werdenge- E Α                    V* weec^e ,00 Wanneer voor de expiratie van de anLp u **en on<*er den bedrijve van een Pachte? r.gebracht fullcn eerden , fal den tytteriWj ,venant van dentijdt, en tot den bracht we lg t0e dat dc Beeften elders ge" ^defal^c' hec Hoorn-geldt ontfangen: * enEygenaerfijneBeeften, in een an-

-ocr page 764-

Placaten. 7-Bocck. 5.Tit. Borgen, na vermelden ende inhoudt van den nerale Ordonnantie.                            ue^

74a infereert: Doch fullen die

Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie, vervallen in de voorfchreve boeten en poenen in defelve Ordonnantie begrepen, en de voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. IX. Soo wie Pachter blijft van defen Impoft, fal gehouden wefenalle maendente betalen ten Cömptoire van den Ontfanger . . . . , .'".......daertoegeordonneert, of 'noch te ordonneren, een gerécht fesde-part van fijnen beloofden Pachte, ofte by gebreecke van dien, fal den Ontfanger het felve mogen doen executeren ende innen aenden Pachter ofte fijne

X. deEnd^faldePacht vandefenlmpoftingaenop XI. Op de Condirien en Voorwaerden, i0o fe á Generale als in defe Particuliere Ordonnanr? begrepen,isPachter gebleven vandefenlmpoft^ voor den tijdt van fes maenden, omme de fom me van Des ten oirkonden is defen geteeckentbvde Gecommitteerden van de Heeren Sraten od den                                                      ' *

NOTA: Alle hetgeene dat met Curcijisgedruckt, is Anno 1669. voor veranderinge by gekomen. In het Winter-faeyfaen werdt den Impofi vermindert, á Is met de Letteren a f» b aengewefen werdt. (á) Drieftuyvers. \b) Een en een halve ftuy ver.

BESAEÏDE LANDEN, Ordonnantie, 'volgende dewelch in den Lande van Hollandt ende'Wefi-VrieUank ten behoeve van de Gemeenefaecke, van wegen en volgende den confente van de Staten èr· felver Landen, omme^ofr mede tevervallen de lafl'en van den Lande, overal in den/elven Lande geheven en onffangènfal'werden dengeneralen Impofi of de Bezaeyde Landen, fooah defelve inden jare/eventien hondert negen en tnegentigh isgearrefieert.

mers) den Impoft fal geheven werden j wcl-ver· ftaende, dat de Plantagien en Geboomten, om de Wooningen en Huy fen, tot Mantelingen of Boomgaerdengefteldt, en wefendeindegroot- te minder als een halve Margen, die niet verhuyrt en zijn, onder de Plantagien en bezaeyde Ge- meten niet en fullen contribueren. 1 I· Ende op dat den f elven Impofi oprechtelijckfm- der fraude fal mogen werden gecolleéieert tuit ontfangen, ten behoeve als boven» foofddtn 'Pachter terfiondt, ten ingangh fijnder 'PachU ende ter plaetfe in fijne ø acht begrepen, bjtde Huyfiuyden daer onder gezeten, üpfibrijvin^e doen van hare Bezaeyde Landen -, ende [uilen de Huyfiuyden gehouden zijn defeke oprechte- lück op te geven, oppane van te verbeurentten guldens van elck Margen Lands dat ff verfwe- gen, ende f onrecht aengebracht f uilen hebben} enfullen de Huyfiuyden, incasdePachtmtm- ge redenen van fufpicie van quade °ß^ã' tijeke aengevingh f ouden mogen hebben > ã gedane aengevinge met Eede moeten fiirckf Endejal by of van wegen den Pathter mjF

DEn Colle&eur of Pacntejr van cjen voorfz Impoft, fal (a) tweeftujvrts en een oor- tje ter maent ontfangen van elck Gemet Landts, dat jegenwoordelijck bezaeyt ismethardofweeckKoorn, rond of plat Zaet, Peen, Ayuyn, Rapen, (uytgefonderdtalleen de Stoppel-knollen, die na denOeghft van de Rogge of Garfte gezaeyt fullen werden , diever- ftaen werden van defen Impoft vryte fullen we- fen} Pompoenen, Latou en Warmoes , ofte oock met Kooien, Meede, Geboomte ofte an- dere geplant ofte bezaeyt is, bedragende op het Margen (b) vier fluyvers en een half'ter maent, en van minder ofte meerder mate na advenant; wekken Impoft betaeldt fal moeten werden van dendaghdathet Landt bezaeyt ofte beplant fal wefen, tot dat de Vruchten daer vangemaeyt, gefneden, gedolven, getrockenofuytgeisoeyt lullen wefen: Ende fullen de Margen-talen van dien gereeckentwerdêh, fulcks die in de Mar- gen-boecken geregiftreert ftaen , uytgefondert het geene op de Wallen bezaeydt werdt, 't welck na de grootte fal betalen, op het aenbrengen van den Bruycker, ofte fal den Pachter herme- tinge mogen doen (den Bruycker daer over ge- roepen j tot koften van den geenen die ongelijck heeft i wel-verftaende dat les honderdt Roeden Rhijnlandtfchemaetvoor elcken Margen fullen gereeckenc werden, endatdeHout-ackers, en alle uytgemoerde Turf-Landen en Veenen, die men volgende den Placate moet beplanten, van den Impoft voortaen vry ende exempt fullen we- fen ; dat mede van alle Grienden en Boomgaer- denmaervoor fes maenden in'tjaer (alsdesSo-

ten behoeve van die geene, «ÂâË^'^âÊô gefchreven werden, gegeven werden een ben ' lijckgezegeldtBilliet, waeropbyhetm^

debïtalinge, deauitantiefalmoeten^^' fieldt. III. Van wekken Impoft niemandt WJJSPEÏ empt fal wefen dan Gaft-huyfen, H^1 ' fen, Leproos-huyfen, en diergeUjtffi ë huyfen, van de AelmoetTen levende, e ç . B dere die by particuliere Oftroyen of &»ü vaü

-ocr page 765-

Gemeene Middelen van Holl andt, Bezaeyde Landen. %Üâ "nEeëximeert, ofte noch geëximeert waerfchouwen van den fitdagh by hemtehóu-

van

' wèl-verftaende, dat fy evenwel den, eir boven dien des daeghs voor fijn fitdagh

erd

fullen wefen de aenteeckeningedaer

é uden

het felve by geklanck en onimeroep te doen ver- kondigen. I.

Öatendoen, opde verbeurte van hare yry- freliicksen fullen maeraengeteeckentwer- %nder daer van te betalen de Landen die ß Mareen niet meer dan dertigh, en het Ge- JVr niet meer dan vijftien ftuyvers'sjaers en gel- Ã ç enegenftaendedefelveLanden met Win- iT'ofSomer-koorn bezaeytzijn: Endemdien Á ç Pachter fufpicie heeft, dattufichenden HuvrdcrenVerhuyrder collufie of eenigeprac- "icquengebrl,yckt lljn > omme de huyr ben5: denviiftienftuyvers net Gemec te maecken, lal den Pachter, op kofte van ongelijck, van den Schout en Gerechten, oprechte tauxatie mogen verfoecken, om daer na den Impoft teontfan- gen, en de Landen die binnen de jaren vijftien Wrrachtentachtighofnegenentachtigh,en daernametHoutbeplantzijn, en noch geplant fullen werden, en nochtans geen dertigh ftuy- vers de Margen, vijftien ftuyvers het Gemet 'sjaersin huyre, gelden, fullen van den voorfz Impoft vry zijn, voorden tijdt van vier jaren na de eerfte verplantinge : Gelijck oock hier van vry fullen wefen de Cingelen ende Lanen van de Huyfen, midrfgadersde nieuwe bedijekte Lan- den) daervandeOetroyenvan vrydom van dit Middel nóch ioopen. V. Den Pachter ofte Colle&eur fal aen handen vanden Commiffaris den behoorlijcken Eed doen, dathy, noch niemandt van fijnen't we- gen niet anders dan de volle gerechtigheydt van oefen Impoft fullen genieten 5 en dat hy, noch niemandt van fijnen't wegen met niemandt en ialcompoferen of conniveren in eeniger manie- ren, op pcene in het een en twmtighfle Arti- cul van de Generale Ordonnantie begrepen, foo weljegensdenPachterot Collefteur te execute- ren, alsjcgensdengeenendiemethem, ofteye- mandtvan fijnen 't wegen compofitie ofte uyt- koopaengaet: Ende den Pachter van defen Im- poft niet woonende ter plaetfe daer den Impoft geheven werdt, en by hem gepacht is, fal aldaer eentjollefteur ftellen, of drie dagen te vooren de "bezetenen aldaer by openbare kondingedoen

V Énde fullen diegeene die by defraudatie (dat is willens en wetens, met opfec om den Impoft te profiteren, en die aen het Landt te onttrec- ken} ofteongeoorlofde, en by de Ordonnantie niet gepermitteerde compofitie, het recht van'c voorfz Middel in't geheel nieten hebben betaelt» boven depcenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie üytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het GeneraelPla- caet, op den opheve van des GemeeneLandts Middelen geëmaneert, welck Placaet ten voor- fchreven eyhde alhier werdt gehouden voor ge- infereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie , vervallen in de voorfchreve boeten en poenen in defelve Ordonnantie begrepen, ende voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. V II Soo wie Pachter blijft van deièn Impoft, fal gehouden wefen alle* maenden te betalen ten Comptoire van den Ontfanger . . . ' . » '., ". . . . . '. daer toe geordonneert, of noch te ordonneren, een gerecht fesde-part van fijnen beloofden Pachte, ofte by gebreecke van dien, |al den Ontfanger het felve mogen doen executeren ende innen aen den Pachter ofte fijne Borgen, na vermelden ende inhoudt van de Ge- nerale Ordonnantie. V III. Ende fal de Ñ acht van defen Impoft ingaen op den, &c. IX Op de Conditien en Voorwaerden, foo in de Generale als in defe Particuliere Ordonnantie begrepen, is Pachter gebleven van defen Impoft,

voor den tijdt van fes maenden me van

omme de fom-

Des ten oirkonden is defen geteeckentbyde Gecommitteerden van de Heeren Staten, op den v

w U Ô Á: Alk het geene dat met Curcifisgedruckt, is Anno 1699. voor ver anderinge bygekomen.

nter-faeyfoen is als met de letter aenb werdt aengewefen, \ ãç ftuyyer en een duyt, ,

f ßßú Ïßßé

•

-

U iweeftuyvers en eenoortje.

Jij ß WA

»C1

::.v;.biU:/ai,. .1

1»

WAG E.

r wnantis, volgende dewelcke den Impoft vande Waegh-gelden, foo wel in de Steden «*ten platten Lande, fal werden geheven en verpacht) foo als defelve indenjare feflien

*rt negen en tnegentigh isgearrefieert \j)«P£chter fal ontVahgen van alle Waren CI^oopmanfchappcn \ die men by de

• .. - - -                                  .·..,,■                       ■ t , . ■ ..... ;·4 Gewichteverkoopt, ofgewooh is tewegen, öf ter Wage te leveren, van elck honderdt ponden Gewiehts al$ volghtj ende wat boven de hon- derc

-ocr page 766-

Placatcn. 7. Boeck. 5·Τίϋ.

744

dertpondcnis, van een tot vijfen twintigh pon- j AllerleySuyckeren, de hondert pond den, foo veel alsvan vijf en twintigh ponden; j Syiopen, de'hondert ponden —___J van fes en twintigh ponden tot vijftigh ponder, Galnoten, de hondert ponden WX foo veel als van vijftigh ponden: Van een en vijf- | Salpeter, de hondert ponden «___„ tigh ponden tot vijfen feventigh ponden, foo Roor en geel Koper ,Y veel als van vijf en feventigh ponden: Ende van | AllerleyMetael

4-ftüyv. ö.ftoyv 7.ftuyï;

Gemaeckt öf onge- ijnv ν ' macckt Buskrüyr, fdehonderf Pcnd.S^^

fes en feventigh ponden tot hondert ponden, foo

veel als van hondert ponden. Gelijck mede van 't geene beneden de hondert ponden is, falden

I ■J

Tin, Boras,

Pachter ontfangen vaneen en twintigh ponden tot vijfen twintigh ponden, foo veel als van vijf en twintigh ponden: Van fes en twintigh ponden

Anijs, — Co mij η j Stijf iel,

tot vijfrigh ponden, foo veel als van vijftig pon- den: Vaneenen vijftigh ponden tot vijfen fé-

►de hond. ponden Jtó

yentigh ponden, foo veel als van vijfen feventig

Canarie-zaer, ■— Corenten, — -— Genber, — —r— Greyn, — ι------ Sulpher, — ■------- Wafch, —-------- Rijs, -----— ------- Yfer j oudt of nieuw,

ponden: Ende van fes en feventigh ponden tot hondert ponden, foo veel alsvan honderdt pon- den. Doch van de Kaes fal betaeldt werden van 't geen boven de hondert ponden is,, van een tot

Λί i

tien ponden, foo veel alsvan tien ponden: Ende

;dehondponden &ffiafc

van't geen boven de tien ponden is tot twintigh ponden, foo veel als van twintigh ponden: En 't geen boven de twintigh ponden is totdertigh

gefmeet imeeten

ponden, foo veel als van dertigh ponden : Ende

^GoX^hQ»d-P^· «.«Τ.

't geen boven dertigh ponden is tot veertig pon- den, foo veel als van veertigh ponden: En van 't geen boven de veertigh pondenis tot vijftigh

gen, ■------ Hennip, — Hennip-garen, Want,

'dehond,pond, i.ikS.p,

ponden, foo reel als van vijftigh ponden: Ende

van't geen boven de vijftigh ponden is tot feftigh ponden, ibo veel als van iêftigh ponden: Ende van't geen boven de feftigh ponden is tot feven- tigh ponden, foo veel als van feventigh ponden: Ende van 't geen boven de feventig ponden is tot tachtigh ponden , foo veel als van tachtigh pon- den : Ende van't geen boven detachtigh ponden is tot rnegentigh ponden, foo veel als van tne- gentigh ponden : Ende van't geen boven de tne- gentigh ponden is tot hondert ponden, fo o veel als van hondert ponden. Gelijck mede van het geen beneden de hondert ponden is, den Pachter lal ontfangen van't geen boven de twintigh pon- den is tot dertigh ponden , foo veel als vander- tighponden: Ende van't geen boven de dertigh ponden is tot veertigh ponden, foo veel als van veertigh ponden: Ende ibo vervolgens gelijck hier voorengefeydtis van partyen die boven de hondert ponden gewicht zijn, alles na propor- tie van het geen daer mede de honderdt ponden vanyeder Specie refpedlivelijck zijn belaft; en fullen voor een partye werden gereeckendt alle Goederen van een natuyr , die voor een Per- foon, opeen en defelve tijdtterWage werden gebracht, fonder dat ten aenfien van de Goede- ren, die in Vaten, Packen ofte Quarteelen te Wagekomen, entarrafubje&zijn, yetteroor- faecke van den tarra fal werden gekort.

't Vuyl Werck, de honderdt ponden, i.fajr. Drit, Halfuft, de honderdt ponden, 8. penn. Paftel,----------------s Meed, ,-------- .------Idehond.pond.fiiuy.S.p Mee-krappen, ------j                            · f: BreilaufcheMede, --'            , ... Pot-afch, komende"' „ van Smyrna , uyt; Mofcovien, Poo- Ide hond. ponden 3,%', len en andere dier- .Γ. gelijcke fijne Pot-1 aiïchen, --------J                           ,;,; AlleDeenfe,Schoon-*) fe,Sweetiè, Stet' I tijnfe, Colbergh- ldehondertpond.2.itflyv. fe, Cafnypfe, en j diergelijcke Pot-| aiïchen, — ——J Alle Weed-aflchen,)          -. ■ ■ , ftm„, by het pondtver->ciehondertpond,i.itor· kocht werdendeP Alle drooge Huy-Λ of by de pöiidéC werden verkbêht) De natte Huydenby^ hetpondtjofteby j over - flagh van l dehondertpond.J^' ponden, ofte by f ftapelinge ver-1 kocht weidende - J iüHen dé •voor ichrevenattc Huiden den voor- ichreven Irnpoft          j.-j ■■■;,;dr—; niet fubjedt zijn,

Cootfèniïle, de hondert ponden Indigo, de hondert ponden — Foelie, de hondert ponden — 'Sijde, dé hondert ponden — i;Peper, de hondert ponden —· Nagelen, de hondert ponden

—     3. guld. —  3 3. ftuy v. —   30.it.uyv. —  if.ftuyv. -^ 13. ftuy v. —  20. ftuy v.

Noten Mufcacen, de hondert ponden 20. ftuy v., Caneel, deJhóndertponden ——- ïtf.ïtüyv.j Caifie, de kondér f ponden — — 6. ftuy v. 'Amande|cn,dehondèrrjponden *— Ó.iluyvJ

föö Wanneer die

bloer

-ocr page 767-

Gemeene Middelen van Hollandt, Wage.           745

bloot by het ftuk, fonder eemgh re- • ard te macckcn gewicht, ver- De Rozynen ende Vijgen Mende- fen Impoft mc" de fubjeft zijn» fchoon die mee by het pont, maer bydekorf,tonne- kens ofte koppel verkocht werden.

f betalen; dat mede de Schippers van buyten 's Lands komende , ende Syropen in hebbende, hoedanige Syropen denlmpoft op deWaegh tot nochtocnietfubjeéten zijngeweeft, binnen de drieeerfte Werck-dagen van haerluyder arrive- ment, gehouden fullen zijn aen de Pachters van den voorfz Impoft op de Waegh, aen te geven de rechte quantiteyt van hare ingeladen Syro- pen, metfpecifique nominatie van de Perfonen, aendewelcke defelve zijn geaddreiïeerroftege- coniigneert; oock met expres verbodt aen de voorfz Schippers, van eenige derfelverSyropen uyt hareSchepen te mogen lollen, doen of laten loflên, voor en aleer fyluyden van de voorichre- vePachters bekomen fullen hebben een Los-ce- dulle, by defelve Pachters geteeckent, en dat van alle defelve Syropen, fonder aenfien, in wat packagie vanFuften of Vaten die over komen, mede betaelt ial moeten werden het voorfchreve Recht ofimpoil op de Wage, by den geenen die de voorfz Syropen eerft uyc der Zee ontfanghr of inilaet, en voorts fucceilivelijck, foo menigh- mael die werden verkocht, tot vier ftuy vers yc- der hondert pont wegens, als vooren, op de ver- beurte van de voorfz Syropen, en een boete van drie hondert guldens ·, doch fullen den voorfz Impoft van de Wage niet fubjed zijndeMatril- fche en Palermifche Syropen.

"En andere Waren dlc\ . ter Wage fubjeft zijn / ) (e komen , ende die ( hier inne niet begrc-V^.ltUyV. ) pen en zijn, haeda-i nigb die oock fouden \ ,. mogen wefen,         ~)

Weed, ·— ----- Aluyn, ■— ' Boter, —— Roet, ----

Kaer/Ten, — ;—. Allerhande Kaes, fonder diftinclie, de hondert pon- den fal betaeldt werden foo me-1 mghmael defelve j Kaes ter Wage gewogen ftl wcr- | den-------------)

f. iluyvers.

Van alle welcke Impoften fal werden betaelt deeenehelft tot lafte van den Kooper, endede andere hel ft tot lafte van den Verkooper, uytge- fondett dat van de voorfz vijf iluyvers van de Kaes betaelt fal werden by den Verkooper eene ituy ver acht penningen, en by den Kooper drie iluyvers acht penningen ·, ende in gevalle eenige · Goederen o f Waren ter Wage gebracht werden om te wegen, en dat geiuftineert foude mogen werden defelve noch niet verkocht te zijn, ial niet te min den geenen die defelve prefenteert om gewogen te werden, moeten betalen den Impoft van het Waegh-geldt, volgende defe Ordonnan- tie. I I. Ende alfoo den voorfz Impoft grootelijcks werdt gefraudecrr, door dien vecle van de voorfz Waren en Goederen binnen particuliere Huyfen werden gewoogen, als geblcccken is uyt demc- nighvuldigc klachten daer van by de Pachters ge- daen, fullen geene derfelver Waren noch Goe- deren voortaen binnen eenige Huyfen, Kelders of Packhuyfen van eenige Koopluyden mogen werden gewoogen tot hoogcr gewichte als tot twintigh ponden, uytgenomen de Waren ende Koopmanfchappcn, die men van ouds ge wendt is tot hooger Gewichte uyt te wegen, dewelcke inde Huyfen,'Kelders of Packhuyfen en Lijn- banen vande voorfz Koopluyden tor hooger ge- wichte fullen mogen werden gewoogen ·, des dat het felve niet en fal mogen werden gedaen, ten zy voor het wegen den Pachter daer af fy ge- adverteert, ende den behoorlijcken Impoft als boven fal zijn betaelt; ende fullen de Koopluy- den , die tot hooger gewichte als twintigh pon- den in hare Huyfen, Kelders ofPackhuyfen mo- gen wegen, t'allen tijden als den Pachter eenig I badencken heeft van frauden, ter begeerte van Xxxx                      da\

Endefullende Buyten-luyden, die meteeni- ge Kaes ter Marckt komen, niet vermogen de voorfz Kaes te verkoopen, anders dan op iecc- kere Plaetfe oftePlaetfen, haer by de Hecren Burgerrneefteren en Regeerders van de refpecti- ve Steden aen te wijfen, op de verbeurte van de Kaes, en van noch twee hondert ponden daer en boven; gelijck oock defelve geen Kaes in de Steden mogen lojjen, als op bekende Marckt en of Tketfen, ten ware den Τ} achter alvoorens ken- ntfehadde, dat den Leveraer den Impofl daer van betaeldt, ende Billiet ontfangen hadde, op verèeurteenptsne als vooren. Ende fullen oock nietvermogen eenige Balancen, Schalen of Ge- wichten by haer te hebben,of eenige Gewichten, Schalen of Balancen van andere tegebruyeken, op gelijcke verbeurte j des fal den Pachter ge- houden zijn op de voorfz Plaetfe oftePlaetfen te oeftellen behoorlijcke Schalenen Gewicht, tot twintigh ponden , om daer mede het gunt tot ^ntigh pondenen daerbeneden verkocht werr, aiaacr te konnen wegen, fonder daer vooren yets te mogen trecken of genieten : Ende fal mede ey*cMercvandeïVagegequalificeert zijn, om £™lWWijck in alle Comptoiren van de Ψ acht er s ™ den Impofl 0p de Boter een Terfeon te fel dien"'treckt Van ^e Wa&e te ontfangm> van

vtmpofi. rouΙfnlle" voortaen alle Rafinadeurs, eenige bbnenrfTt>erenUycderZeeontfengende , die WÏ j ,rovincie het rccht vanden voorfz heTOopde Waegh nietfullen hebben voldaen, indiend tgehouden wefen te betalen: Ende teren ,ïVoSrnoen»dc Rafinadeurs eenige Suy- Spoftia λ ie^rovinc*en onr-fangen, daer den ^vcoort !ij;Vaegh "iet wert betaelt, dat de- ' τ νalldan den voorfz Impoft alhier fullen

-ocr page 768-

Piacaten. 7.Boeck. 5.Tk.

746 denfelven gehouden zijnby Eede te verklaren, dat fydk Middel niet hebben gefraudeert, dire- ftelijck of indire&elijck, door haer ftlven, ofte door yemandt anders ·, en verder belooven, dat ly voorraen het voorfz Middel niet frauderen lullen, oppoene, darde geene die in gebreecke fullen blijven den voorfchreven Eed en belofte te doen, t'elckens fullen verbeuren een fomme van twee hondert guldens,: Sullen voorts alle Grof- fiers, die haer generen met het koopenen ver- koopenvan Waren en Koopmanfchappen, by het ftuck ende byhetpondt, gehouden zijn de Waren en Koopmanfchappen, de Waegh fub- jeft, die ly komen in te flaen , ter Wage te ont- fangen, en daer van den behoorlijcken Impofl te bevalen, op de verbeurte van fes hondert gul- dens : En wat belanght foo wel de voorfz Grof fiers, die heele ofte gebroocken ftucken, als al- le andere die met de pondt uytflaen , dat den Pachter daer mede over den voorfz Impofl: fal mogen accorderen en compoferen ·, en in gevalle den Pachter ofteGroiTicr, ofanderediemetde pondt uyrflacn, den anderen over debegrootin- ge van de fomme , die by forme van compoütie betaeldt foude werden, niet foude konnen ver- ftaen, fulcks alsdan fal werden gefteldt ter arbi- trage van Schepenen - CommiflarhTen van het reflbrt van de Verpachtinge : Doch en fullen geen Loorgieters eenigh Loot boven de twintig ponden anders dan ter Wage mogen ontfangen of uytleveren» op de verbeurte van het voorfz Loot 5 ende een boete van drie hondert ponden; fullende oock van het gewichte geen afflagh mo- gen werden geprstendeert voor eenigh oud, ver- ruylt of gebefighr Loot: En fullen geenfins eeni- ge Goederen of Waren gewogen mogfsn werden binnen eenige Schepen , Schuyten , of andere Plaetfen, daer toe η iet gedeftineert zijnde, an- ders als met expres confent van den Pacht er, op verbeurte van de voorfz Waren en Goederen, en daer en boven vijftigh guldens te verbeuren t'elc- ken reyfe, te appliceren als in het Placaet geftelt 3 wel-verftaende, dat inde Mee-ftovenfchalen en gewichte tot derfelver gerief fullen mogen wer- den gebruyekt, als tot noch toe is gedaen, midts dataldaer geen Mcede en lal mogen werden ge- woogen, ommc gelevert te werden, dan ten overftaen of met voorweten van den Pachter, en betalende het recht van denlmpoft-, en van alle Meede die uyt de Stoven binnen defe Landen fal werden getranfporteert, die gefulHneert foude mogen werden noch niet verkocht te zijn , fal den Impofl: daer van werden genamptifeert aen den Pachter van de Plaetfe, midts dat de felve gehouden fal zijn die te reftitueren, lbo wanneer hem fal zijn gebleecken by de hant van den Pach- ter van defenlmpoft van de Plaetfe, daer defel- ve fal wefengevoert en verkocht, dat aldaer den Impofl: daer van ten vollen en oprechteli jek is be- taeldt. III. Alle Waren» alleenlijckpaflcrendedoorofte voorby eenige Steden, fonder aldaer verkocht, ofte anderfins vertierdt te werden , fullen van den voorfchreven Impofl; vry ende exempt we- fen.

IV. Den voorfz Impoft fal betaeldt werdentVi ken reyfe, en foo memghmael de voorfrr deren verkocht, getranfporteert, ovemedf' en gewoogen lullen werden ·, wel-verftaend'!i ° ioo verre de Koopluyden malkanderen de W * ren en Koopmanfchappen by ftapelinge of κ" herftuckverkoopen, deleveringevarfdinnS en fal mogen gefchieden, fonder eerft enalvl rens het ielve den Collefteur of Pachter ae geven, en hem den Impofl: van den Waefch 2? de te betalen, op verbeurte van de Warenend Koopmanfchappen,foo die te bekomen zijn foo niet, dewaerdevan dien, en daer en boven on een boete van hondert guldens, alles teapplJ,

ren als boven

V.

Dies falmen alle Goederen, de Waegh fub, jee! zijnde, mogentranfporteren in andereSte^ den, omme den voorfz Impofl: van de Waegh betaeldt te werden, ter Plaetle daer die Goederen gewoogen fullen werden, fonder dat'er eenige Goederen uytbellooten Steden ten plattenLan- de fullen mogen getranfporteert of uytgevoerdc werden, omme aldaer gewogen te werden, ten warediceerfl binnen de felve Steden den voorfz Impofl hadden betaelt. V I. Item, foo en fal men geen Wage gebruyeken dan in beflooren Sreden·, maer indien eenige Dorpen of Vlecken het recht en gcbrüyclc van de Waegh, voor dato van den voorleden Inkndt- fchen Oorlogh gehadt hebbende, het felve ful- len willen continueren, fullen gehouden wefen defenlmpoft over haerluyder Dorpen, met de Verpachtinge van de Steden, in een partyemede te laten Verpachten, en anders geen dan gelijcke gewichte te mogen gebruyeken, op poene van haer recht van Wage te fullen verheien, inge- valledoor toedoen, ofmetkenniflëvandiegee· nedie 't voorfz recht is competerende, daer je- gens fal wefen gecontravcnieert 5 alles met dien verftande, dat van de Goederen en Waren, de Wage fubjecl zijnde, die uyt de Dorpen, foo wel gewoogen als ongewogen > in de Steden werden getranfporteert, in defelve Steden net Middel van de Wage wederom fal moeten wer- den betaeldt: Ende fullen' mits dien die geene van de Goederen en Waren, die gewogen zijn op de Waegh , in eenige Dorpen of Vlecken, het recht of gebruyek van Wage, als voorenj ge- hadt hebbende, in defelve Steden met behoeven herwogen te werden ·, doch fullen devooricnr ve Goederen en Waren inde voorfz Steden aen de Pachters van de Wage oprechïelijc γη ^ vollen moeten werden aengegeveiij denimp betaeldt, en oock daer vanecnBilHtfJPj■ alvoorens defelve opgeflagen, gelo"'& ^e of geroert fullen mogen werden; en dlt ? en verbeurte van fes hondert guldens, «8«**^

nieuws ten platten Lande opgefteldt, van jjjj^ 0p

ft

cefleren, en niet gebruyekt mogend , p-^ nwaredaertoefpeciale^ legie voor dato van den voorfz Oor1

gen, geëxhibeert kan werden.

Sa

-ocr page 769-

Generale Middelen van Hollandt3 Wage en Ronde Mate. f$j

V IX ,d . w nsra w iir,n egeene Pachters van defen lmpoft bin- och buyten de Steden mogen compoferen, Ider nemen voor 't reehc van de Wage, dan

voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, boven de poenen ende boeten in deiè particuliere Ordonnantie uytgedruekt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het GeneraelPla- caet, op den opheve van des Genieene Lands Middelen geëmaneerr, welck Plaeaet ten voor- fchreven eynde alhier werdt gehouden voor ge- infereert: Doch fullen die geen e die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren, fonder de- fraudatie , vervallen in de Voorfe breve boeten en peen en, in defelve Ordonnantie begrepen, en de voorfz boeten en poenen van't voorfz Géneracl Plaeaet niet onderworpen zijns. X. Van defen lmpoft en fal niemant vry zijn, uyt- gefondert de Gemeene faecke, van hec wegen van'cgrofGefchut, ende de Materialen daer toe dienende j als namenclijck, Salpeter, Buskruyt, Lonten , Kogels van Yzer of Loot, Kooper, Tin, Metael, en andere Ammuinitie van Oor- loge, midtfgaders hec geflagen Want, op de Schepen van Oorloge dienende, en die in de Ge- neralcOrdonnancie ftaen begrepen. X  I, Sal den Pachter van defen lmpoft gehouden wefen alle achtdagente betalen een gerecht twee en vijftighfte cfcel van fijnen Pacht, in handen vanden Ontfanger van den Quartiere aldaer. XI  I Ende fal de Pacht Van defen lmpoft ingaen op den, &c. XIII. OpdeConditienen Voorwaerden, foo in de Generale als in defe Particuliere Ordonnantie begrepen, is Pachter gebleven van defen Imoft, voor den cijdt van een geheel jaer, om de fomme van Des ten oirkoftden is defen geteeckentby de Gecommitteerden van de Meeren Staten, óp den.                             -                                                          ■'; , ·"■■>

flen

j « inhouden van hec tweede Articiil defer

[den"1",

nochte eenige blanckeGedtillen om defelveinandere

na Ordonnantie

.envemandclat

eden of Dorpen te gebruyck

ten

en dat mede

oene van ies honderdt guldens, foo wel by Si Pachter te verbeuren, als oock by dengee- SSdiemethemeenige compofirie aengaen, te noliceren als bovenj ende fal den Pachter tot dien evnde aen handen van de Commiflarifien denbehoorüjckenEeddoen. Itemj foo fullen a,Ie Pachters ofWaegh-mee- ftersvander Stede Wage, gehouden zijn niet te weeën eenige Waren, hoedanigh die zijn, voor en aleer fy daer van geadverteert fullen hebben den Pachter van defenlmpoft, op poene van tweehondert guldens, t'appliceren als boven: En fullen de gezwooren Wegers ofte Waegh- knechts, foo wel in de Steden als op de Dorpen, hebben te houden oerfe&e ende pertinente aen- teeckenin^eenregifter, foo op deBoeckcn als Borden, van alle Waren byhaer gewogen, met notitie wie't Waegh-geldt betalen moet, mede opdeboetcvan twee hondert guldens. *                       IX. Ende fal de Pachters vry ftaen de Goederen en Waren diehunluyden aengegeven zijn, foo wan- neerfafpicie mogen hebben, van dat de voorfz aengevinge niet oprechtelijck en ten vollen zy gedaen, t'haren koften te doen herwegen ·, en daer door feaude of contraventie ontdeckende, tegensde Fraudateurs ef Contraventeurs te pro- cederen , volgens den innehouden van de tegen- woordige; Ordonnantie , en Generalen Tlacate refpettke. ■ ■ Ende fullen die geenc die by defraudatie (dat is willens.cimvetens, met opfet oni den lmpoft te profiteren, ende die aen hec Landt te onttrec- ken) ofteongeoorlofde., etfby.deOrdonnantie

nietgepermitteerdecompofitie, het recht van't ΝΌΤΑ: AttehetgeenemetCurcifisgedruckt-, is Anno 1699. voor veranderinge bygekomen.

] I

RONDE MAT E,

Orènnamk j waer na verpacht engehevenfal'werdewden BwpcfiopdeRönde Matey vmaïledejVarendië byde Ronde Mate fullen genieten werden,, mdefe Ordonnantie Éegrer P^foo als defelve in den j arefeflienh^

;wvh

Van alle rond ende iplkt

'M fal den voorfz lmpoft by den Pachter ontfangenwerden van alle Waren idie by ae Ronde Mate verkocht ende gelevert y werden. ;             m,..:ul: .. ; ■· aio *jto 't laft Tarwe ——Lv d »39 ftuyv. 8; penri. *anRogge,Gerfte,Ha>. swbne b,.< wSr.a ^r,Boekweyt,Spelti wnssn ■ ; Li ^ ^^enivan'tlaft — ifftuyvers. γ,^our,van'claft — 1 r. ftuyv. f penm /J.^tên-graeuwe, ..             baiand itoEgroen, Η —-.., ,2o,ftuyv.8,penrt. *0o*enhetlait_. a«*8 ry, ftuyvet^

^?'ft&y¥ër9. ·:'-!·.ϊ5Ά vd ah

Zaet, van'cJaft, *ί-ύ-ι*

■AIS. .1 > ï \ 2:n

Wei verftaendeV' dStialle; rond én plat Zaéc, vzr\- over zeë in tonnen kó* mende ,en by>dë Tbn> n6n oïigemecen vef*- kocht werdende, vaii den vöorfzImpoftiVffy·

1 Ar,$>{n «viifti S 21. ftüyY*, 8i penn. ten,

enexempt fal wéftrii Van 'Kennip-5ia€f'i'' vgrf: hetlaft. ■'·;f' c^w?2*« Van Hoppe, die genie-; XXXX Ά

-ocr page 770-

Placaten. 7. Boeck. 5. Tit. moeten werden betaeldt, ten ware den F > naer infgélijeksverfochtzijnde, by Eede fefgC'

74»

ten> ofte by de hoop verkocht werdt, van 't hoet ------- ——- Van'thondertSouts — Wel verftaende dat den Panneman fal mogen volftaen , midts beta- lende aen den Pachter na advenant het Bil- liet, dat van den Pach- ter vanden Impoft van de veertien ponden, dat op het honderdt Souts van de Denne gaende » werdt ver- pacht , fal zijn betaelt, daer mede den Panne- man , ende den Koo- per van den felven, t voor de eerfte koop lal volftaen , ende fal den Panneman hier in optie hebben. Tarras,van't hoedt —— Van Kalck , van het hoedt ------- ." Van Smee-koolcn, van 't hoede--------------· Van Schoenmaeckers Runne,van'thoet — Van Taenfchors, ofte Runne daer van gemalen van het hoet ---------- Ende van meerder ende minder mate naer ad-

4. ftuyv. 8.penn. 37. ft. en een half.

neel wilde verklaren dat de vooriz Waren?" evgenGoedtgebleven ware, en onverkochtaS

fijn Fadoor wierdegefonden, orn by den voor noemden fijn Fa&oor verkocht te werden · F" degeenendiedeWaren, defen Impoft fubjeft uy t de eene Plaets in de andere brengen, willende feggen, ter Plaetfe daer fy van daen komen, den Impoft voldaen te hebben, fullen gehouden \ve- fen het felve by Billiet vanden Pachter aldaer, aen den Pachter te bewijfen, voor het opdoen van defelve Waren, of by faute van dien, den felven Impoft noch eens te betalen > en de Waren de- fen ImpoftfubjecT:, die by fmaldeelingewerden uy tgedaen, fullen in 't uycleveren van gelijcken defen Impoft te betalen gehouden zijn ■, en het Soutdatvan de Denne oock onverkocht na an- dere Plaetfen vervoerdt ofte gefcheept werdt, fal ter Plaetfe van de ladinge of uytvoeringe den Im- poft betaeldt werden, ende van de betalinge Bil- liet vertoondt zijnde aen den Pachter ofte Col- le£leur van defen Impoft, ter plaetfe daer'tcerft verkocht en gelevert werdt, fal 't felve Sout daer mede van defen Impoft vry wefen.

dftuyvers. 3. ft uy vers. 4. ftuyv. 8-penn. 6. ftuyvers. j.ftuyvers.

I V. Sullen mede de geene die eenige der voorfz Waren fullen koopen en opleggen, ommedie wederom met de kleyne maet uyt te ilijten, ge- houden zijn defelve den Pachter van de Plaetfe haerderrefidentieaen te geven, en den Impoft daer van te verantwoorden, midts dat hun daer van afflagh ftrecken fal, voor foo veel de Granen aengaet, 't geene fy met de laften fullen hebben verkocht, en doen aenfehrijven, ende genieten voordelaccagieeendrieen twintighfte part van eenlaft, oppcene, voorden geenen die in ge- breeckeblijft het felveaen tegeven, tenlangh- ften binnen vier en twintigh uyren na dat hetop- geleydt fal zijn, van niet alken den Import m dubbelt te betalen, maer daer en bovennoch te hervallen in een boete van hondertguldens. V. Sonderdat de geene die de voorfz Warenby de kleyne Mate van de Slijters koopen, daervan yet fullen betalen. Alle de voorfz Waren die van buyten mdcfl voorfz Lande fullen inkomen, fullen van oen voorfz Impoft wefen exemptvoor het eerU 11- komen, niet tegenftaende defelve gemeten u opgeleytwerden,dfdaernabydenEygenaero. verkocht na andere Steden gefcheept iulle^ den, des fal niemant eenige vande vooriz W» *ofandereWaren,defenImpoftfubjeft,vanoj ten inkomende, voor fijn eygen GoetopöQ' of eenige Lichters mogen leggen, ten *m^ Pachter alvoörensby Cognofcementen, vr brieven of andere aenteeckemnge lal J» doen blijeken aen wie de voorfz Waren»; & addrefTeert, en van buyten ovcrgelonaci^^ de verbeurte van drie honderdt ^1 W WaltIJ, lenmededaer van vry wefen de VJ°rlV yje&- die buyten den. Landevan HoUandt cno ^ Vrieüandt werden gevoert, daervaflPJ15 g^,

venant.

I I.

Van de Hoppe die niet gemeten werdt, fal by de Verkoopers moeten werden verklaert voor't uytleveren, hoe groot de hoop van hoeden is, na haer befte wetenfehap, en den Pachter fufpi- cie hebbende van bedrogh, fal defelve vermo- gen te doen meeten, op koften van den geenen die in'tongelijck foude mogen vallen, latende altijdt, het geene geen hoed ten vollen uyten brenght, tot voordeel vanden Verkooper, mits dat een koop voor een hoop gereeckent fal wer- den. I I I. Ende fal den voorfchreven Impoft betaeldt werden by den Kooper van defelve Waren, foo dickenmenighmael de felve verkocht en geme- ten fullen werden , fulcks dat een qüantiteyt Koorn, Sout of andere Waren, in tonnen, kaf- ièn of anderfins gekocht, öntfangen ende opge- ley dt, ende den voorfz Impoft daer van betaeldt zijnde by defelve qüantiteyt, fonder nieuwe Mate, en verminderinge of vermeerderinge,daer na verkocht fal mogen werden , fonder ander- maél in defen Impoft gehouden te zijn: Sal oock niemandt fijn eygen Waren op fij η eygen Solder mogen overllaen, fonder den Irnpoft daer van te betalen, ten ware den Eygenaer, des verfocht zijnde, by Eede folemneel wilde verklaren, dat het fijn eygen Goedt gebleven ware, en van de , WarcndiedeEygenaersop hareSolders, of uyt Schepen vèrfenden, fai mede den vollen Impoft

-ocr page 771-

Gemeene Middelen van Hollandt, Ronde Maet 749

I 2nde van Hollandt ende Weft-Vrieilant ^ de Convoy ofte Licentbetaeldtfal wer- den.                       VIL v At {al den Pachter gehouden wefen den r Tmooft te reftitueren aen den laetften Γ oervandevoorfz Waren, die betaelt heb- iZ foo wanneer hem gebleecken fal zijn by Scoivoy- of Licent-Cedulle, dat't recht van f nvoy of Licent daer van betaeldtis, welcke rditutiegedaen fal werden by den Pachter, in viensPacht Granen opgedaen Men wefen. Sullen mede de Huyiluyden vry wefen van denlmpoft van de Granen diefy felfs fullen tee- len, voor foo veel als fy met haer Familie daer vanfullenconfumeren ·, wel verftaendenochtans datalleBrouwers, Backers, Olyflageren, Gorte- ren, Üytilijtcrs by de kleyneMate, endierge- liicke, die eenige der voorfz Waren (Impoft fchuldighwefende) van buyten den Lande van Hollandt en Weft-Vrieflandt fullen ontfangen, offclfsteelen en opleggen, gehouden fullen we- fen defelve den Pachter binnen vieren twintigh iiTren aen te geven, om van den Impoft te verant- woorden , alwaer 't datfe in andere Provinciën den vollen Impoft van de Ronde Mate betaeldt hadden, op poene van Ces dubbelden Impoft daer van te betalen 5 en noch daer en boven te verval· lm in een boete van hondert guldens; midts dat bun medeafjflagh ftreckenfalhergeenefy daer vin fullen hebben verkocht, en doen affchrijven, als boven in het reguard van de Uytfljtersisge- feydt. IX. Sullen alle Meetérs gehouden wefen op hun- nen Eedterftondt na de metinge, fooverrehet werekvoor den ondergangh van der Sonne is ge- oaen, en foo niet, des anderen daeghs voor acht uyren, of eer fyineen ander Werek fullen mo- gen treden, den Pachter ofte fijnen Colkaeur aen te brengen alle'tgeene by henluyden geme- tenfalzijn, met verklai inge van de namen van QenKooper en Verkooper, om dienvolgende den voorfzlmpoft ontfangen te mogen werden, QiedenKooper gehouden fal wefen binnen vier en twintigh uyren daer na te betalen, ten ware nochtans dat dehKooper den Impoft fchuldigh reiende, buyren de Plaetfe daer de leverantie Ξ?1*' w°onachtighware> in wekken lennio °0rfz Meeters in 'c werck niet en ful" ni(Tp0^enj n' ^an met voorweten en ken- voorfeW V00rfzPachter: Ende fullen de wde ^nnic mogen werden vervoert, om ooPe/W Landen verfonden, gebruyekt ende ^i»bSl£WCld?» ten zy dcnlmpoftdaer guldens            °P de poene van twee honderdt

elck noch daer en boven verbeuren vijf en twin- tigh ponden, van veertigh grooten 't pondt. XI. Van alle de voorfz Waren die uyt den platten Lande inde Steden fullen werden gebracht, om opgeleydt of verkocht te werden , fal men ge- houden wefèn inde Steden den Impoft te beta- len, als die verkocht werden, ende eerdernietj fiilcks dat de Huy fluyden of andere, eenige Wa- ren, defen Impoft fubjeftwefende, inde Steden terMarcktbrengende, ende niet konnende tot hunnen wille verkoopen, defelve fullen mogen opleggen of opfetten, by kenniffè van den Pach- ter of lijnen Commis, op poene als in *t voorgaen- de X. Articul, of defelve wederomme na huys mogen voeren, fonderyet te betalen. ;              xii. Ende wat aengaet de voorfz Waren die in de Stedenopdeordinaris Weeck-marckten inSac- ken ter Marckt gebracht werden, en met de Sac- kenfonder meten gewoon zijn verkocht en ge- levert te werden, daer van fal den voorfzlmpoft moeten werden betaelt, voor en aleer die van de Marckt fullen mogen werden gebracht: Tot wekken eynde den Pachter gehouden fal zijn, ter plaetfe daer de Koorn-markt gehouden werr, foo lange als defelve Marckt is durende te hou- den een of meer Collefteurs, daer by den Koop- man , Burger of Huysman bequamclijck fullen mogen werden gerieft, en by gebreecke van dien, fullen de Magiftraten van de Steden ibo veel Colleiteurs mogen ftellen, als ff na gele- gentheyt bevinden fullen tebehooren, en dat tot kofte van den voorfz Pachter : Ende fullen de Pachters aen de Meeters en Arbeyders, voorde moeyten van 't aenbrengen betalen den fcftigften Penningh van haren beloofden Pacht, in min- deringevan dien, omme onder de Gilde-broe- ders , of gemeene Meeters en Arbeyders verdeelt te werden by gelijcke portie j midts dat de voor- noemde Meeters en Arbeyders gehouden fullen wefen getrouwelijck aen den Pachter te verant- woorden, het geene henluyden by de Ordon- nantie te laftegeleydt fal werden, op poene, dat dengeenendie daer van in gebreecke blij ft, fal miflën fijn portie in den voorfz feftighften Pen- ningh j ten profijte van den anderen > en boven dien gefufpendeert werden van il j η Officie, voor den tijdt van veertien dagen, of foo veel langer als Schepenen fullen arbicreren na gelegentheydc der faecken te behooren : Ende wat belanght de Waren defèn Impoft fubjecl, die bydeSack fon- der meeten gewoon zijn verkocht te werden doordeMaeckelaers, fander op de Marckt ge- bracht te werden, daer van fullen de voornoem- de Maeckelfers, van acht dagen tot acht dagen, aen den voornoemden Pachter moeten geven een Cedulle, behelfendede quantiteyt van de voornoemde Sacken, en den voorfz Impoft be- talen, op een boete van twee hondert guldens» en verdere arbitrale correftie, na gelegentheydc van faecken. XIII. Ende fullen allede voorfz poenengeappliceert werden achtervolgende het Placaet op het ftuck vanden opheve van de Gemeene Middelen ge- ëmaneert. Ende

Ende en fi.ii

^

geltzi;

- -

daer

:°P8edaeni

^fcennTif^" m°8en werdeni dan by voorgaen

% ComrnIan ^" Pachtervan der Plaetfe, of ,QndertfriiU' medc °P de verbeurte van twee V^oopcr rSAende fu,len denKooperende > otüpdoender, contrarie doende,

-ocr page 772-

Placaten;. 7..Boeck. 5. Tit.

7 T|Of>                   \ r:

Comptoire van den Ontfangec een gerecht twaeifdè-r

Ënde fullen die geeiie die by defraudade ( dat

is willens en wetens, mee oplet om den Impoft | ne beloofde Pacht-penmngen, of by ÏSrV*

te profiteren, en die ken ) ofte ongeoorlofde, en by de Ordonnantie niet gepermitteerde compofitie, het recht van't vooriz Middel in't geheel niet en hebben betaelr, boven de poenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generael Pla- caet, op den opheve van des Gemeene Landts Middelen geèmaneert, welckPlacaet ten voor- fchreveneynde alhier werdt gehouden voor ge- infereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudade , vervallen in de voorfchreve boeten en poenen in defelve Ordonnantie begrepen, en de voorfz boeten en pcenenvan't vooriz* Generael Placaet niet onderworpen zijn. X V. Soo wie Pachter blijft van defen Impoft, fal gehouden wefen alle Maenden te betalen ten

ι van dien, foldenOntfanger'tfelvernL Kf'i{

(m°gcndoen

executeren en innen aenden felv en Pachte nen Borgen,na vermelden eainhoudtvaja^r ner^le Ordonnantie,                          ;'^ --^e' XVI Ende fal de Pacht van defenImpoftinew

den,&c.                                .......r *VWR-

op

."·.'·. xvii. OpdeConditienenVoorwaerden, ijL

Generale, als m defe Particuliere Ördonnan

ntie

begrepen, isPachter gebleven van defenln)p0ft voo r den tijd van een geheel jacr, omme^

me van

Des ten oirkonden is defen gereeckentbydc Gecommitteerden van de Heeren Staten on J - -                                                                     ' r

den

NOTA: Alle het geene dat met Curcifisgedruckt, is Anno 16<5o. voor ver ander inge bygehmm,

BRAND T-H OUT. Ordonnantie ^volgende dewelcke binnen de Steden en Oorpen den Impoft op hetBmnit- houdt verpacht, geheven en ontfangen f al werden, Jooals defelve in denjarefeflienhmini negen en tnegentigh isgearrefieert.

land , of oock uyt eenige Steden indevoorfzPro· vincie van Hollanden Weit-Vrieiland, ineen andere Stadtder felverProvincie in laet komen, volgende de tauxatie, die van de oprechte waer- de van dien, by de Telders gedaen, endenPach· ter aengegeven fal werden: Ende fal oock hst Brandt hout, boven gefpecificeert >> ujt gum Schepen , Schuyten , ofte van Wagens of Kar- ren mogen werden gelofi ofte ontladen, ten z) den Laffer ofte Ontlader van 't felve alvoorens daer van in handen hebbe een behoorlijck Bil- liet, ep posne als voor en. Maer van het· Hout dat de Eygenaersvan haer eygen binnen, defe Provincie doen hacken enconfumeren,^ lullen defelve vry zijn van defen Impoft: Doehaen- gaende het'Brandthout, dat tot de Neernige van dePorcelijn- Plateel- en Tegel-backeryeagc- bruyekt werdt, fal den Impoft mpetenbetaeW werden, niet·naden prijs van't Hout, Jgattjf de vaem , yder duyfent drielmgh woi■ ceη van» gereeckent, fpnderonderfcheydf, W^f binnen of buyten defe Provincie 0®®Σ£. en of het felve van.over Zee binnen 4«*ffig foude mogen, wefen gebracht,; Φ ^U, vaem betaelt werden achttien ftuyvers, m ke op de boete van twee honderdt gulaWj 1 der behoor lijck BUliet »&,βΙ mogen ** of uytgeflagen,          _ _7 fteldt werden Gezwooren Telders? ^ hetBrandt-houtjaei)deKoopcrs:fullena^^h; of aennemen s en den Pachter van m%^0^ aenbrengcn,hoeveplBrandt-hoUtciei ' ^.

I. En Pachter of Collecteurvan defen Im- poft fal ontfangenden vierden penning van de waerde van alle foorten van Brandt-hout, het welck verkocht werr, om tot brandinge geconfumeert te werden, mits dat hier van exempt fal wcfenoudt Hout dat ge- fleten werdt, Kortelingen van Klaphout ende Spaenderen: Einde fal de betalinge gedaen wer- den ter plaetfe daer 't Hout in Hollandt en Weft- Vrieflandtgeconfumeert fal werden, fulcksdat het Brandt-hout, het welcke Buyten Holland endeWeft-Vriefland werdt vervoert, van defen Impoft njedc vry fal wefen. II. Ende fal defen Impoft betaelt werden byden Verkooper , welcke oock geen Hout fal mogen reppen of roeren, veel min aen den Kooper leve- ren ofte uytflaen , voor dat hy daer van een be- hoor lijck Biüiet heeft verkregen > op de boete van twee hondert guldens , ten ware yemandt Brandt-hout vanboven, overZee, of van Buy- ten Holland en Weft- Vrieiland dede komen voor fijn felfs flete, in wekken gevalle defen Impoft betaelt fal werden by dengeenendiehet Hout fullen van buyten doen komen, na adve- nant den prijs, gelijck het ter plaetfe daer hetge-r bracht werdt, fal werden verkocht, oftenmin^ ften ten prijfe als 't felve Hout van binnen of buy- ten's Lands komende, met de vracht fal komen te koften, alles toe optie van den Pachter: Ge- lijck mede den Impoft betaeldtfal werden van't Hout dat yemandt van fijns felfs Gewafch, van buyten den Lande van Holland en Weft-Vries-

-ocr page 773-

eene Middel en van Hollandt3 Brandt-hout en Paerden. 7 51

fumptiealdaergelevertfalhebben,de- Ptf/Sdan den achtften penningh aen den à gehouden Tal wefen te betalen, voor en , hvbuyten deStadt ofPlaetfefal mogen ver- [ op P&^ van hondert Ponden > van °* vlh «rrooten het pondt t'elcken te verbeu- ren.                       j y pachter of Colleéteur fal aen handen van . Swniflariflenden behoorlijcken Eed doen, Lv, „ochniemantvanfijnen't wegen, met 2 dan de volle gerechtigheydt van defen Imnoftfullengenieren;endathy,nochmemant «mfiinen't wegen, met niemanden en fal com- noferenofconmveren in eemger manieren, op noene in de Generale Ordonnantie begregen,foo wel ieeensden Pachter of Collefteur te exccute- ren als jegens den geenen die met hem of ye- nund van fijnen 't wegen compofitie of uytkoop aengaet.

en Comptoire van den Ontfanger Generael , . . . . . . , . een gerecht twaelfde-deel van fijnen beloofde Pachte, of by gebreecke van dien, fal den Onrfanger't felve mogen doen exe- cuteren én innen aen den Pachter of fijnen Bor- gen, na vermelden en inhoudt vande Generale Ordonnantie. • V I Ende fal de Pacht van defen Impofl: ingaen op den, &c. V I I. Op de Conditien en Voorwaerden , foo in de Generale als in defe Particuliere Ordonnan- begrepen, is Pachter gebleven van delen Impofl: voor den tijdt van een geheel jaer,omme de fom- mevan Des ten oirkonde is defen geteeckent by de Gecommitteerden van de Heeren Staten, op den

Soo wie Pachter blijft van defen Impofl:, fal

NOTA: Alle het ge ene dat met Curcifis gedruckt, is Anno ï 699 voor veranderinge by gekomen.

PAERDEN. Ordonnantie, volgende dewelcke O'ver al in den Lande vanHdlandt ende JVefl-Vries- Undtgeheven engeinnet fal werden den generalen Impofi op de Paerden, foo als defelvein denjareióyy.isgearrefieert, fangen, t en beheeve als boven* foo fal ÜûçØ ach-

ALfoo bevonden werdt dat den Impofl: van den twintighften Penningh tot noch toe geheven van den verkoope van de Paerden , binnen den Lande van Hol- landenWefr-Vrieiland, den goeden Ingezete- nen te fcerbefwacrlijck was vallende ·, Soo Is't: Om daer in te doen eenige bequame verlichtin- ge, enmidts den felven twintighften Penningh voortaenfalceiTcren, in plaetfe van dien bewil- lighteenveelgevoeghlijcker Impofl: op de Paer- den, dewelcke geheven, verpacht ofgecolle- creertial werden in maniere als volght; ç ,             º L uen voorfz Impofl: fal ontfangen werden by oenPachcer of Collefteur van alle Paerden, in denbednjvevan fijne Pachte, waerdighzijnde öoven de vijfden guldens, in defer voegen : Te wtten> van een Veulen of Paerdt, oud zijnde iap'aerniet: ^an een Paerdt, gaendeuyteen deÀ tNVeede ^aer» eene ftuyver ter looPen- rweJj nt: En van een Paerdt, gaende uyt fijn ftuvv e^Cf'Cn trcdende in fiJn derdejaer, twee ImtvST Cf looPende maent, zijnde den vollen pende ydeEygenaersofMeefterster loo- ier Ñ mtnC te beCalen, fullende de tauxatie van fteur Hen aenden Pachter of fijnen Colle- cte?11 á S den %genaer vermogen fal voor de Pachteïertwintighguldens, hetPaertaenden doenfai , JnenCollefttur' die de tauxatie relaten, foo hem fulcksgoetdunckt. End                 III. hderfr^jat ^en f elven Impofi oprechtelijck / oude magh werden gecoUeffeert en ont-

ter terflondt ten ingangh fijner Ø acht, en ter laetfe m fijne Ø acht begrepen, by de Perfoo- nen , 't zy Edelluyden , Burgers, Huyfiuyden of andere, Paerdt , ofte 'Paerden hebbende, daer onder gezeten, opfchrijvinge doen van het getal van hare Paerden, die fy in den f elven ringh ofte 'Parochie hebben , het zy in de Weye of op Stal y en fullen de voorfchreve Perfoonen oock binnen acht dagen , na dat 'fy de Paerden uyt eens anders Pachters bedryf, of van elders binnen de voorfchreveP ar ochiefullen hebben ge- bracht , of gedaen brengen, defelve moeten aen- geven, met uyt druckinge vanden ouder dom van dien, ende op wat dagh die aldaer gebracht [ui- len zijn, ende fullen de Edelluyden , Burgers Huyfiuyden, en alle andere, Ñaerdtofte Paer- den hebbende , gehouden zijn de voorfz Paer- den oprechtelijck aen te geven , op poene van te verbeuren tien guldens van etck Ñ aerdt, dat fy ver [wegen, of t'onrecht aengebracht fujlen heb- ben. f¥. «'■ '"■*?& É Ende foo wanneer voor de expiratie van de maentjdePaerden onderden bedj-ijve van een an- der Pachter gebracht fullen werden,fal den Pach- ter , na advenant van den tijd, en tot den uy tter- ften dagh toe dat de Paerden elders gebrachp werden, het voorfz geld ontfangen; en fai den Eygenaer fijn Paert of Paerden in een ander be- drijf verilaende, gehouden weien binnenren tijdt van acht dagen, na dat hy dje vèrclreven fal hebben, het felve aen te geven den Pae-htér: ofCollecteurvan beyde de Plaetièn> op"poene,

dat

-ocr page 774-

Λ

Placaten, y.^OQck. ''.'$.Tit.

752

datby gebreecke van dien, aen bey de de Pach- ters het volle recht van de Plaetfe fal gehouden zijn te betalen. o                    V. Van wekken Impoft niemandt vry nochte ex- empt lal wefen dan Godshuyfen , van de Ael- moeiTen levende , midfgaders die geene in het vijf en dertighfle Articul van de Generale Or- donnantie geèxprefleertj wel-verftaende dat fy evenwel gehouden fullen wefen de aenteecke- ninge daer van te laten doen, op de verbeurte van hare Vrydommen: Ende oock een vreemt of reysbaer Man, alhier met een of meer Paerden komende, ommedieteverkoopen, fal de felve veertien dagen in een Plaets mogen houden, fori- der daer van yet te betalen·, muer indien hy de- felve boven veertien dagen uythout, fal daer van moeten betalen als andere: Ende faldenEyge- naer of Huyrman van de Stal, daer die langer als veertien dagen ftaen, gehouden zijn het felve den Pachter aen te geven. VI. Den Pachter ofte Colle&eur fal aen handen van den Commifiariflen den behoorlij eken Eed doen, dathy, noch niemandt van iïjnen'twe- gen niet anders dan de volle gerechtigheydt van defen Impoft fullen genieten5 en dathy, noch niemandt van fijnen *t wegen met niemandt en fal compoferen of conniveren in eeniger manie- ren,op poene in de Generale Ordonnantie begre- pen, foo wel jegens den Pachter of Colle&eur te executeren, als jegens den geenen die met hem, ofteyemandt van lijnen 't wegen compofitie of uytkoop aengaet: Én den Pachter van defen Im- poft niet woonende ter plaetfe daer den Impoft geheven werdt, en by hem gepacht is, fal aldaer een Colle&eur ftellen, of drie dagen te vooren de Ingezetenen aldaer by openbare kondinge doen waerfchouwen van den fitdagh by hem te hou- den , en boven dien des daeghs voor fijn fit- dagh het felve by ommeroep te doen verkondi- gen.

VIL

is

Endefullendiegeene,diebydefraUtlatiPr.

at

willens en wetens, met opicc om den τ *■ ïl te profiteren „en die aen't Landt te onm ,?°ft ofongeoorlofde, enbydeOrdonninS^ permitteerde compofitie, hetrechr vw, ge* Middelin'tgeheelnietenhebbenbelacith°0riz de poenen en boeten in dek Particuliere oT* nantie uytgedruckt, mede vervallen in de n^ en boeten, begrepen in het GeneraeiPlaCaeTn den opheve van des Gemeene Land, MiddeS geemaneert, welckPlacaettenvoorfzeynde? hier werdt gehouden voor geinfereert · doch f I len die geene die de voorfz Ordonnantieallee" contravenierenfonder defraudatie, vervallen de voorfz boeten en poenen in de felve Ordo"1 nantie begrepen, en de voorfz boeten en Z' nen van het voorfz Generael Placaet niet onL* worpen zijn. VIII. Soo wie Pachter blijft van defen Impoft, fa] gehouden wefen alle maenden te betalen'ten ComptoirevandenOntfanger .... .......daertoegeordonneertjof noch te ordonneren, een gerecht twaelfde-deel van fijnen beloofden Pacht, of by gebreecke van dien, fal den Ontfanger het felve mogen doen executeren ende innen aen den Pachter ofte fijne Borgen, na vermelden ende inhouden van de Generale Ordonnantie. I X. Ende fal de Pacht van defen Impoft ingacn op den, &c. X. Op de Conditien en Voorwaerden, foo inde Generale, als in defe Particuliere Ordonnantie begrepen, is Pachter gebleven van defen Impoft voor den tijd van een geheel jaer} omme de fora· me van Des ten oirkonden is defen geteeckent byde Gecommitteerden van de Heeren Staten, op den

NOTA: Alle hetgeene met Curcifisgedruckt, is Anno 1 öpt>. voor ver anderinge bygehmm.

FRUÏTEN, Ordonnantie, waer na voor den tijdt van eenjaer fal werden betaeldt kn Ιηφγ °ï deFruyten > fooalsdefelveindenjare 1699. isgearrefieert.

Boom-vruchten, den achtftenpenmnghvande koop, ofte de rechte waerde van dien, uyqp fondert de Hafel-nooten en Caftanien, vy buyten 's Lands inkomende, daer van betaei fal werden den twaelfdenpenningh. Τ I I Den voorfz Impoft fal werden bÉf^S geenen die de voorfz Fruyten op ω w felfsteconfumeren, of opdoen om m nu ^ weder te verkoopen en uyt te flijten, yj. den Impoft by de Huyfluyden, volgens^n Articul van defe Ordonnantie aireede wa* taeldt.                                                 gnJe

DEfen Impoft fal betaelt werden van alle Appelen , Peeren , Nooten , Mifpe- len , Kerflèn, verlche Pruymen , en voorts van alle Hierlandtfche Boom- vruchten > midtsgaders van Orangien, Grana- ten , Citroenen, Caftanien , en diergelijcke Boom-vruchten j komende van buyten af over Zee, of de Rivieren nederwaerts, in de volgen- de manieren. I I. Te weten, van alle Appelen, Peeren, Noo- ten , Mifpclen , verfche Pruymen , Kerflèn, Orangien, Limoenen, Citroenen en andere

-ocr page 775-

Gemcené Middelen van Hbl-landt , Fruyten.          f$g> IV.                                ? den, tenz;ydefelveb.ygezWoorenMeetersende ι · fal oveffulcks niemandt eenige dcrvoor1·- Waegh-meefters iullen weien gemeten en gewo- Fruvten mogen opdoen, omme ter con- gen refpecTrive: Ende fullen de Waegh-meefter$ >of fleete te verkoopen, daer vaïi by de gehouden zijn notitie te houden vanden gewich-

$0

n^U -den als vooren den ïmpoft niet is fré- ! te der voorfz Fruyren, en wie deièlve opdoer,

eyfe gemeten hebben, dejufte mate, enwiedeielve opgedaen heeft, den voornoemden Pacht eraen- ven , op een boete van tien ponden, van veertig grooren her pond: En földen Pachter de voorfz Meeters, over hun moeyre van het aenbrengen, Van ydértönnebetafen twee jöenningen.· X I. Sal niemandt van de Neeringe van Fruyt te verkoopen, of daer mede* handel in ge doende, van deièn ïmpoft, Pachtej^Medeftander, Borge of Collecteur, dirè£te of indirecte mogen we- fen, en tot dien eynde (desnoods) metËcde verklaren dar die haer niet aengaen , of fulcks doende , haer Neeringe van Fruyren, ofhan- delinge met deièlve foo lange moetenlaten, op poene in den Placatetegens de Fraudateurs gefta- tueert.                         : :, : .1 '■: Ivijv/ XII. Ende foo ycmandt bevonden werdtgedaen te hebben tegens defe Ordonnantie, 'c zy dan in 't aenbrengen of ichrijjvcn , of anders de voorfz Pachters te hebben gedefraudeert, falt'elckens verbeuren de Fruyten daer överfrauden zijnge- pleeght, en daer en boven noch een boete van hondert ponden. -           · X I I ï. Ende fuilen die geene die by defraudatie ( dat is willens en wetens, met oplet om den ïmpoft te profiteren, en die aen het Landt teonttrec- ken) ofteongeoorlüfde,en by de Ordonnantie niet gepermitteerde compofitie, het recht van't voorfz Middel i η * r geheel niet en hebben betaelt, boven de poenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generacl Pla- caet, op den opheve van des Gemeene Landts Middelengeëmaneert, welck Placaet ten voor- fchreven eynde alhier werdt gehouden voor ge- infereert: Doch fuilen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie , vervallen in de voorlchreve boeten en poenen in defelve Ordonnantie begrepen, en de voorfz boeten en pcehenvaii'c rooriz Generael Placaet niet onderworpen zijn. X I V. Ende om alle quellingen van degoedeLuyden voor te komen, fuilen de Pachters/gehouden zijn alle Marckt-dagen op de FrUyt.-nrafCkt, of Marckten, ■ te houden cèn of meer CoUe&eurs, terdifcredevan deMagiftratenvah eTckc Plaet-

ffebbbÊnTw^lveribcncic dit die.gÈ<:ne_

die

,..,„ geftadelijck generen met diergelijcke Fruy- 2*verkoopen,fulien mogen bérahnge te doen rtdelijckc termijnen, te nemen na beloop i^diedagen^ePachtersgepreicribeert. Die «ene die eenige Fruyten m het gros ver- koopen, fuilen genieten afflagh van het geene buvten het bedrijf van den Pachter fal werden verroert, midrs halende een Billiet van denfel- venPachter, vandePlaets daer defelve Fruyten mrmevoert fuilen werden, met verklaringeaén wiedefelve Fruyten gelévert fuilen werden, ν ί· Vangelijcken fuilen alle Huyiluyden of ande- re, eenige Fruyteater Marckcbrengende, gee- nederfeher mogen verkoopen, voor en aleer fy dequantiteyten waerdevan dienaengegeven,en hecvolle recht van dien betaelt, ofte betalen be- looft fuilen hebben. VIL En foo den Pachter hem foude laten bedunc- ken, darde waerde der voorfz Fruyten niet op- rcchtclijckaengegevenenwierde, fal infulcken gevallede voorizFruy ten mogen na hemnemen, midsbetalende den twintighften penningh meer dan defelve aengebracht zijn. VIII. Bchoudelijck, dat foofy de voorfz Fruyten, ofcen gedeelte van dien verkocht hebben in hei gros,acn eenige Uy tilij iiers, om weder verkocht te werden, fyluyden als dan fuilen mogen vol- ftacn liiiidsdoende aenwijilngeaen wie de voor- lehrev'e Fruyten in fulcker voegen fuilen ver- kocht zijn. IX. Ende die eenige der voorfz Fruyten uyt hun cygen ofgehuyrde Boomgaerden verkochten by necleBoomen, of in het kleyn, of opdeden om terfleet te verkoopen, fuilen mede daer van be- dien den achtilen penningh, en overfulcks me "«-'onderworpen zijn het aenbrengen der voorfz rruyten, aende Pachters ofte Collefteurs, als ™*vooren van Slijters ende andere gefeydtis > ^ervandeFruyten die fy felfsconfumeren, of yemant anders om teconfumeren voor nier Boiler ^encfeervanvryzijn, des dat die l. 'Ie^ e°evoorfzl^ruyten ontfangt,ter begeer- ;^,dcnPaehterfalmoeten verklaren, dathy heti eJ?orfz Fruyten niets betaelt heeft, noch bct^fal,fuUendanvryzijn. End                    X. cnfjyte^ne den voorfz ïmpoft oprechtelijck fti'W , udegeheven maghwerden, foo en faSSt"lge der voorfzFruyten, die menge- iende C^en °^re meten > en te verkoopen, 'oven VfΠ ^e cluarit:icey t van een tonne en daer f^aden e W ^engewichte van vijf en twintigh lV. rjn er boven, opgedaen mogen wer-

XV.

Defeh ïmpoft fal iiigaen op den eèrften April desjaers . . . . fonderdarinnetaenvangenvan de Pacht eenige peylingé fal gedaen werden, noch ter expiratie vande raeht peylingen nibgeii geprsetendeert werden.

Den

Yyyy

-ocr page 776-

754          :·.íô" Hacaten. »7.Boeck. ^.Tit.

poft ontfangen, op pcene van twintiehtmnj boven de pcenen van den Placate               en> XVIII. Op de Condmen en Voorwaerden, 'fnS · j Generale, als in defe Particuliere Drdoïml e begrepen, is Pachter gebleven van defen Wa

XVI. Den Pachter fal fijnen beloofden Pacht ge- houden wefen te betalen de drie vierde-parten inde maenden Julius, Auguftus, September, O&ober, November en December, by egale portie over elcke maent, en inde drie daeraen

volgende maenden het laetfte vierde-part, mede by egale portie.

voorden tijd van een geheel jaer, ommed'efóm me van                                                 õéá· Des ten oirkonden isdefen geteeckent bvdP Gecommitteerden van de Heeren Staten den                                             ""««,ïñ

XVII. Den Pachter en fal oock met niemant mogen compoferen, maer het geheele recht van den Im-

NOTA: Alle hetgeene met Curcifisgedruckt, is Anno 1699. voor ver ander inge by gekomen.

Rejolutie y den impofl van de Boter te moeten betalen van degeheele majfa, die in tm. ge tonnen of vaten is opgeleydti in dato den 19. Maert éâ^^.

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden en verftaen, dat op de Verpachtinge, die gedaen fal werden van desGemeeneLands Middelen, door de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden tot defelve Verpachtin- ge, fal werden gedenuncieert, dat den Impoft van de Boter fal moeten werden betaeldt van alle

ende de geheele mafia van de Boter, die in eeni- ge tonnen of vaten is gemaeckt of opgeleydt; des dat van het gewichte van de felve Borer fal wer- den gereduceert en afgetrocken het gewicht van het vat of tonne, daer in de nprfz Botergcvon· denwerdt.                                        *

NIEUWE ORDONNANTIE OP DEN IMPOST 'VAN DE BOTER. Ordonnantien, volgendedewelch in dejarenfeflien hondert twee en tnegentighjeflicn hondert drie en tnegentigh, enfeventien hondert is verpacht den Impofl op de Boter. caet 5 wel verftaende, dat niemant de Boterjmet de ftucken gekocht, in vaten fal mogenflaen, buytenkenniifevan den Pachter, oppecnevan wegen defelve vaten nochmaels den Impoft te betalen, en te vervallen in een boete, torlalte van die geene, die Boter fonder Impoft te beta- len, hebben ingeflagen. III. Item, Men de Huyfluyden, en alle andere in defe Provincie, die Koeyen houden 5 en felfs Boter maecken, vry wefen van haer eygen con- fumptie, voor foo veel fy van haer eygen ge- maeckteBoter , * ter plaetfe van hare Bouwe- rye confumeren fullen, vermidts het Hoorn-gelo op de Koeyen in haer reguard is veihoogöt:· I V. Dat alle Komeny-luyden of Boter-kramers» die de voorfz Boter met de pont verkoopen» len moeten vaft ftaen voor de con^mfnC^n vijf en twintigh tonnen in 't jaer, ende azt $■ Kramer of Komeny. houder fal vermogen^ vaten of tonnen, het zy grootofMeyn» ï^ llaen, opeen boetevan tweehonderdtg» op yeder vat of ton > ende in gevalle ecnlS io0 rners of Komeny-houders fouden gf^beo, veeltonnen Boter niet geconfumeert te · efj dat als dan defelve ni het uytgaen van ^ ^ met Eede fullen moeten verklaren çè& ^ hebben geconfumeert, en fullen mogen ^

Iwdlhanptlmdk dopwwgBtwt

met de betalinge van 't geen fy, volgen* folemnele Verklaringe geconfumeert n«

op poene van twintigh guldens felckens te ver- beuren , boven de boete van het Generael Tla-

pat

,J:

-ocr page 777-

Gemecnë Middelen Van Hollandt, Boter.

755

.-'· V rViiiV 1'«' · rsvJl ■./.... ■ ■ „ô * é 11e Komeny-luyden ende Kramers haer ifiSJdit dagen na het ingaenvan de Pacht,

met de peylinge voortgaen, en fal van denïn- of uyrflaghreeckeningemaecken, en fullen defel- ve Boter-verkoopers gehouden zijn den Impoft van hare vermifte Boter, in voegen als vooren promptelijck en fonder eenigh uytftel aen den Pachter o&fijne Gemachtighde te betalen} *ge- lijck mede van foodanige Boter, die by affchry- vinge binnen defe 'Provincie verfonden zijnde^ in drie we e eken na het af [enden van de felve niet fal komen te blijeken , dat die ter gedefiineerde Ølaet/e gekomen is. I X. Ende opdat nochtans de voorfz peylinge niet foude werden geilludeerc, onder eenige gefoch- te praetexten van abfentie, belet of ongelegent- heydt van die geene, aen wekkers Huyfen of Kelders defelve peylingen moeten werden ge- daen y foo fullen alle die geene die de voorfchre-^ vepeylinge fubje£fc zijn, by haerluyder abfen- tie, belet of ongelegentheydt, altijd foodanige Perfoonen in haer Huyfen of Kelders moeten hebben, die nevens het waernemen van de Nec- ringe, oock te gelijck bequaem en bereydt lul- len zijn, om aen de Pachters of hare Gemachtig- den alfulckeacnwijfinge ende onderrichtinge te doen, alstotuytvoeringe van de voorfz peylin- ge noodigh fal wefen, die haer buyten preflante noodtfaeckelijckheytals vooren, niet iullen ab- fenteren, op de boete als vooren. X.         ' Dat van alle Boter, ·ƒ· den ImpoflfubjeEl zijn- de , die binnen dele Landen fal werden gefon- den van de eene Plaets na de andere, den Impoft fal moeten werden genamptifeert in handen van den Pachter of fijnen Gemachtighden, midts dat den felven Pachter gehouden fal zijn den voorfz Impoil te reftitueren aen den Pachter van de Plaets alwaer die fal gefonden of geconfumeert werden, en dat die geene aen de welcke de Bo- ter fal werden gefonden, fal mogen voiftaen mee het vertoonen van het Billiet, dat den Impoft daervanisbetaelt, terplaetfe van dewelcke de- felve gefonden is j oock fal van alle Boter, die buyten 's Lands verfonden werdt, aen den Pach- ter vertoont moeten werden een Pafiport, met de- fignatie van de quantiteyt van dien, en fonder dat yemandt met het voorfz Pafport, * en oock fonder behoorlijck Billiet van den Ø achter, eeni- ge Boter in eenige Huyiinge fal mogen inilaen, op dc verbeurte van de voorfz Boter, en daer en boven een boete van fes hondert guldens. XI.        ' ' \ e Dat alle Schippers, van buyten in eenige be- ilooten Steden komende met Boter, daer mede niet fullen mogen vernachten, voordat fy daer van fullen hebben gehaeldt een behoorlijck Bil- liet van den Pachter of fijnen Gemachtighden, continerende de quantiteyt van dien; dat oock defelve Schippers, nochte yemandt anders, de voorfz Boter niet fullen vermogen teloiïèn, al- vooren dat fy daer van een behoorlijck Billiet hebben gehaelt, innehoudende de quantiteyt van dien·, endefullen dcvoorfzSchippersgehoudeni wefen den Impoft van de voorfz Boter, con- form 'tvoorfz Billiet, aen den Pachter of fijne Geauthorifeerde te verantwoorden, voor en al- eer fy u vt de voor fz Steden fullen mogen verrrec- Yyyy 2                   ken,

ë Pachter fullen moeten bekene maecken,

ijlden

nden> half ponden, of tieren- en , en.daer van halen een Bil- den Pachter, om daer mede te konnen

a

liet van

tnverkoopen, en datfy daer en boven ful- i oeten gedogen j dat den Pachter aen hare Huvfmsekl mogen komen peylen, foo menig- lelalshethemgoedrdunckt^endatfyacnden Svenaenwijfinge fullen moeten doen van alle hareBoter, en by weygennge van dien, fullen vervallen in een boete als vooren; * getijck mede haldienfy boven peyl bevonden werden·, ver- iarenfulln een boete van drie honderdt gul- dflts·                       V Ô Daralle die geene, dewelcke als Boter-Fac- toorsfullen willen gehouden werden, geen Bo- ter fuüen vermogen te verkoopen aen lngezete- nendefer Provincie, ofandere die fchuldigh zijn denlmpoft van de Boter te betalen, op poene van f twee duyfendtguldens op y e der party e te verbeuren, ten zy ten reguarde van het voorfz laetfte poinft nietmochte confteren , dat den Faftoor niet geweten hadde dat den Kopper van de voorfz Boter den Impoft fub jecl was, en daer en boven met Eede wilde verklaren fulcks niet geweten te hebben > en iullen de voorfz Fa&oors gehouden wefen van den in- en uy tilagh te halen behoorlijck Billiet, op pcene van f drie hondert guldens. ■.-..«l-V-II. De Boter>verkoopers fullen ten invangh van dePachcaenwijfinge moeten doen van haerBo ter, die fy in hare Kelders of elders zijn hebben- de, fonder datfy daer vaneenige fullen verfwij- gen,verfteecken, of gedogen dat fulcks gedaen werdt, direftelijck of indireftelijck, op ver- beurte van de voorfz Boter, ende een boete van twee hondert guldens) en fullen defelve Boter- verkoopers van alle de voorfz Boter, die in hare Kelders ot elders gevonden werdt, niet alleen gemaeckt werden Debiteurs, maer oock mede van alle Boter, die fyluyden, geduyrende den voorfz Impoft fullen inilaen , om defelve by

jiY^aghenaffchrijvingete verantwoorden y en lullen de voorfz Boter-verkoopers en Faftoors, JPgelijcke pcene by den in- enuytflaghgehou- enzijn aen den Pachter op te geven entefpeci- ncerenhetPackhuysofKelderdaer fy de Boter wofuytflaen. ç ç é VIII. nni?i ■ ter fil fo° meenighmael hy fulcks d°oöighvrndt, tenHuyfe en inde Keldersvan ^ç0ß;^ÔåÃ^00Ñ6Ã8 mogengaen peylen, ·* en ZlJ onaerf°<*k doen, en in gevalle defel- htirel™^ werden bevonden , Jutten f y ver- 'mlmr mn drie hondert guldens , ba* m2 'l?ieèeneBoter * doch dc Man' Vrouw, neem Á aengaet> of de Neeringh waer- hcydtiicL°oreenieePreirantenoodtfaeckelijck- vantweeõ161 tIlUyS bevindencIei fal den rijdt % Wacl> ^ren na derfelver t'huyskomftc moe- • ?ten» en die tijdt verftreecken zijnde,

-ocr page 778-

Placaten* 7. Bueek. 5. Tit.

7*6

Poorten, cnbydeSluyt-boomeneneM hetdeMagiftraten goedt vinden fullen er nefvandeHuyfluydenenI„ge2etenen:S- ven van den morgen tot den avondt tmd p' ■^heydtopdcMarekt-dagcn, eniidckS dagen als; de^Magiftraten goedt vinden ffc * gekjek den Ψ achter van de Boter «KÏÏE falzrjngedurigh in fijne Comptoirén van ColuZ te gedogen, datden Τ'achtervandeWan fuut begeer ende >aktaer een Ψer/oonfieldt om hnwlll geldt te ont/angent volgens de Ordonnantie g' XV II. Endefullen diegeene diebydefraudatie/dat

ken j op de verbeurte van haer Schip, endeeen boete van twee hondert guldens. XII. En fal niemandt eenige Boter mogen verim- poften op eens anders naem, en gehouden zijn daer van felfs, of door yemandt andjp een be- hoorlijck Billiet op fijn eygen naem te halen, * en fal het/elve Billiet moeten inhouden deju- Jie quantiteyt vande Boter, gelijck mede het voor/chreve Billiet niet langer als den /elven dagh, op dewelcke het gehaeldi is j goedt èh van waerden /al zijn , fullende het meerge- melde Billiet , /oo dickwils verfocht werdt > moeten werden vertoondty op verbeurte vande Boter, en een boete van vij ftigh guldens. XIII. De Fa&oorsen Boter-verkoopers, fullen voor de Boter, die fy in haer Huyshoudingeconfu- meren, moeten betalen den Impoft van'drie vie- rendeelen jaerlijks,ten ware hareFamilien,en die by haer indekoft mochten zijn, in minder getal als vijfPerfoonen mochten beftaen, als wanneer met het betalen van twee vierendeelen fullen mo- gen volftaen. XI V. Oock fullen de Schippers, die gewoon zijn Boter te voeren, moeten gedogen dat hare Sche- pen door den Pachter of fijn Gemachtighden, met behoorlijcke afïïftentie, werden gevifiteert, foodickenmenighmael als hem goedtduncken lal; en in gevalle daer in eenige Boter in Kiften, Tonnen of Koffers werdt gevonden, fullen de iel ve Kiften, Tonnen of Koffers, met hetgee- ne daer in verder gevonden werdt, ten behoeve van den Pachter werden geconfifqueert, onver- mindert en ongeprasjudieeert de vifite en recher- che by 't Generael Placaet toegeftaen. XV.

is wil

willens en wetens, met opièt om denIfeDoft té profiteren, en die aen het Landt te;oattrcc ken) ofteongeoorlofde, enbydeOidoahantie met gepermitteerde compofitie, het recht van't voorfz Middel in't geheel niet en hebben betadt boven de poenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen jn de poenen en boeten, begrepen in het GeneraelPk- caet, op den opheve van des GcmeeneLandts Middelen geëmaneert, wekk Placaet ten voor- fchreven eynde alhier werdt gehouden voor ge- infereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie, vervallenindevoorfchreveboetenen poenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. XVIII. Soo wie Pachter blijft van defen Impoft, fal gehouden wefen alle maenden te betalen ten Comptoirevan den Ontfanger . ... ι .....daer toe geordonneert, of noch te ordonneren , een gerecht twaelfde-deel van fijnen beloofden Pacbte, ofte by gebreeckevan dien, fal den Ontfanger het felve mogen doen executeren ende innen aen den Pachter ofte fijne

Item, fullen de Pachters alle Opgezetenen,

ten platten Lande fixum Domicilium houdende I Borgen, na ver melden ende inhoudt van de Ge- en geen Boter maeckende, dewelcke in de Quo- nerale Ordonnantie,

h ieren van den Τ wee-Hondertft en Penning zij η bekent, voor haer jaerlijckfcheconfumptiemo? gen quotiferen, tenoverftaen van den Gerech- te van de plaetsalwaer defelve woonachtig zijn; behoudelijck, dat het defelve fal vryftaen over de gedane Quotïfatie te doleren, en onder Eede te verklaren hoe veel Boter fy fullen hebben ge-

X I X. Ende faldePacht van defen Impoft ingaenop den, Sec. X X.:,           ~ ■;'i. Op de Conditien en Voorwaerden, fooinde Generale als in defe Particuliere Ordonnantie begrepen} is Pachter gebleven van defenlmpo"»

confumeert, en dien conform betalen.

de foffl·

omme

X V J. Ende om defe Pacht bequamelijck te collecte-

voor den tijdt van fes maenden me van

ren , foo fal den Pachter of fijnen Collecteur ge- houden wefen, met believen en goedtduncken vande Magiftraet, fijn Collecte van de voorfz Pacht te houden by of omtrent de Wage van de

Des ten oirkonden is defen geteeckentbyde Gecommitteerden van de Heeren Staten» op den *

refpecHve Steden en Plaetfen, ende aldaer inde ^DeheeleOrdonnantie, fooalsmet Romeyn Letter isgedruckt, isfoo als inden jarefeftiwo^ twee en tnegentigh is verpacht. f 'Defeperioden zijn Anno/eftien hondert drie en tnegentigh ingekomen, * *Ό e/e perioden zijn Anno/efiien hondert negen en tnegentigh ingekomen.

y££R:

-ocr page 779-

		c fflCene Middelen van HoH.Vecrtigft.penn. op de Schepen, yjj veertighsten penningh op de schepen, Lfiuyffltie, WAtr op verpacht engehe,euen/al werden den VeertighflenPermingh ep de. Schepen, Schuy ten en jachten,foo als defelve inden j are 1699. isgeaxrefleert.
								^ien den vollen Veertighften Penningh van al- fulcke verkoopinge werden betaeldt. . ojh             . v(ti γι Den felven Impoft fal betaeldt worden van alle Gefchut, Maften,Zeylen, ftaendeenloopende Want, Anckers, Kabels,Drif-tuygh, ten behoe- ve van de Baringh- Vifch- of Dogger-fchepen, midtfgaders van alle andere behoeften, tot de Koeks Gereedtfchap incluys, totdendienft\7an de voorfz refpeftive Schepen behoorende, 'tzy dan dat defelve daer by of apart verkogt werden, ten ware de voorverhaelde behoeften buyrcn ha- re Schepen verkocht werdende, te feer oud ten onbequaem waren, om verder op eenige andere Schepengebruyekt te konnenwerden, inwelc- ken gevalle deièlve van defen Impoft vry en ex- empt fullen wefen. V I. Soo wanneereenige Schepen in'tgeheel opge- veylt en verkocht werden, ofte oock voor of na by monde en in't particulier gealieneert of ver- kocht fullen werden, fal den voorfz Impoft in't geheel daer van werden betaeldt, alwaer'toock foo , dat den Kooper eenigh gedeelte in 't voor- ichréve Schip foude mogen hebben, en daer van Reeder ware geweeft. y 11. Ende op dat hier inne geen fraude en werde gepleeght, fullen alle Schippers, die hare Sche- pen of Schuyten buyten de Geünieerde Provin- ciën verkocht ende gelevert hebben, binnen fes weecken na datfe hier teLandein de Geünieerde Provinciën fullen zijn gekomen, gehouden zijn den Pachter of fijnen Colle&eur, oock ter Secre- tarye daer die uy rgereed zijn, aen te geven ,waer, aen wien, en tot wat prijfedefelve zijn verkocht, midts daer beneffens overleverende Copie au- thenticq vande voorfz Koop-voorwnerden, die de voorfz Schippers, in gevalle aen de waerheyc getwijffelt werdt, fullen gehouden zijn by Eed e te ftereken, en van alle Schepen, die binnen de Geünieerde Provinciën , buyten de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieflandt verkocht wer- den , fal men de voorfz aengevingh , midtfga- ders overleveringe van de Copie aurhenticqvan deKoop-voorwaerden , ende in gevalle aende waerheydt getwijffelt werdt, praftatic van Ec- deals vooren moeten doen , binnen veertien da- gen na des Schippers aenkomfte, ter plaerfc daer die uytgereedt of afgevaren zijn, al}esoppeenc van twee hondert ponden, en daer en Loven dub- belen Impoft te fullen moeten betalen. VIII. Sal'oock van alle Schepen die binnen defèPro- vincie vef kocht werden, midtfgaders van 't Ge- fchut dat beneffens de Verkoopinge van defelve Schepen werdt gelevert, of anders mer de Sche- pen voor monture uyt'er Zee komende, fonder de felve werdt verkochtals vooren , 'tzydatdie binnen defeProvincie t'huysbehooren , o f nier* defen Impoft mede betaelt moeten werden·, wel ver-
		E Erft fal den Pachter ontfangen van alle Schepen en Schuyten, open ende over- 1 deckr, van degroote van vier laft, ende daer en boven, midfgaders van't Gefchut dat benevens de verkoopinge van defelve Sche- nen werdt gelevert: Oock van alle Speel-jach- L van wat grootte defelve zijn, foo memgh- mael die verkocht, of anderfins veralieneert Ml· len werden, in het geheelof deel, denVeo^ tighften Penningh van den prijs, midtfgaders oock van't Rantsoen dat in de verkoopinge hoo- gerfal werden bedongen, als na proportie van eenhalveftuyvervan elcke gulde, overmidts al wat daer boven bedongen werdt, voor een ge- deelte van den prijs fal werden gerceckent ( de Kuffingh- ofjaer-penningengereduceert zijnde tot den gereeden gelde, na advenant den pen- ningh twintigh. in't jaer) deeene helft tot lafte van de Verkoopers , en d'andere helft by de Koopers, alleen uytgefondertden eerften Koop, die van (fcnTimmermanof Befteeder fal werden gedaen, welcke van defen Import exempc fal zijn: Ende van het Gefchut dat voormonture met eenige Schepen uyt'erZee inkomt, en met dcfelveSchepen, of oock fonder dien werdt ver- kocht, fal mede den Veertighften Penningh be- taeltwerden, fob wel als van de Schepen, foo dickwils dat verkocht werdt. I I. Gelijck mede den Pachter ontfangen fal van alieHypothecatien der vooriz Schepen, Schuy- ten ofjachten, den Veertighften Penningh, die betaelt fal werden half by den geenen die de Hy- potheecq verlyen, en half by den geenen die het felvc ontfangen fullen > wel-verftaende dat d'eer- fteBijl-brief, ende oock de Bodemerye-brieven vandcfenlmpoft vry fullen wefen en exempt. III. Ende van Schepen, Schuyten of Jachten, die by executie verkocht fullen werden, midtfgaders 'an'cGefchut dat beneffens de verkoopinge van oeielveSchepen werdt gelevert, fal alleenlijck Men Kooper werden betaeldt den Tachtigften Pennmgh. öaioockover defen Impoft werden betaeltden ^ntighftenPenningh, tot lafte van den Ver- ς/,εΓι jan alle Schepen ,- midrigadersvanhet fclv s !, beneffens de Verkoopinge van de- van Uitpen werdt gelevert, in de Provincie rend ndt en Weft-Vrieftandt t'huys hoo- Provi' enuycgereedtwerdende, die buyten de fee w"? Van Hollandt: verkocht ende opgedra- pfovm Èn'foowel die binnen de Geünieerde
				njeken		ien> alsopZee, en in andere Koningh-
			K<W* λ ·7εκ1εη» maering Weiv ■ c lnde Landen van Hollandt ende veeenISandtt'huys behoordt, fal by defel- eeJijckeTachtighfte Penningh, enmidts

-ocr page 780-

Boeckr y.Tit.

75%                    Placateii,· - 7

verftaende , dat van alle openbare opveylinge de- fen Impoft fal moeten betaelt werden ter plaetfe daer de openbare opveylinge gedaen, ende de koop daer op gevolghtisj al waer't oock alfoo, dat de Schepen elders of in andere Steden ofte Plaetfen waren leggende, maer alle koopingen en verkoopingen , die uyt'er hand fonder open^ bare opveylinge gefchiedt van groote Schepen, hebbende meer als een maft, ende die ordinaris buyten 's Lands varen , fal den Impoft moeten betaeldt werden ter plaetfe, en onder alfulcken diftricÏ van Verpachtinge, als de Schepen fuilen leggen ten tijde als de Verkoopinge is gefchiedt, waer van de Verkoopers ( des noods zijnde ) ge- houden fuilen zijn hun by Eede te expurgeren, en tot dien eynde den koop aen den Pachter, en terSecretarye daerfukks behooren fal, binnen acht dagen aen te geven, op pcene van t wee hou- der t ponden, en daer en boven dubbelden Impoft te fuilen betalen als vooren: En wataengaet min- der Schepen en Schuyten , Galjoten, Hoeck- boots en Pincken daer onder mede begrepen, fal daer van den Impoft werden betaeldt ter plaetfe daer defelve binnen defe Provincie werden ver- kocht, midts dat den Pachter van die plaetfe ge- houden fal zijnden voorfz Impoft goedt te doen aen den Pachter van de Plaetfe daer de voorfz Schepen, Schuyten, Galjooten, Hoeckboots enPincken t'huys behooren, of den Schipper of Stuyrman woonachtigh is, midts voor fijne Col- lecTre daer van genietende denTwintighften Pen- ningh-, ende fuilen de Pachters en Colledteurs van defen Impoft aen de Commifiariflèn Eed doen, dat fy defe Ordonnantie in alle harePoin- &en en Articulen fuilen obferveren en onderhou- den·, en dat fy mede fuilen houden goedt ende pertinent Regifter, 't welck fy t'allen tijden (des verfocht werdende by andere Pachters van dit Middel ) gehouden lullen zijn aen de felve te openen, of by weygeringe van dien , t'elcken reyfe verbeuren honderrguldens, boven arbitra- le corre&ie, na gelegentheyt van faecken. I X. Ende op dat alle Compoiltien te beter geweert mogen werden, foo fuilen de Koopers en Ver- koopers van Schepen, woonende in een diftri£t van Verpachtinge, niet vermogen de Tranfpor- tenvan de felve Schepen in een ander diftri&te doen, op pcene van twee honderdt guldens, en daer en boven inhaerdiftrift andermael te moe- ten betalen, X. Ende omme alle frauden in defen te voorko- men, fuilen van nu voortaen alle ceifien, tranf- porten en hypothecatien, of andere verbintenif- ièn van Schepen, Schuyten en Jachten, gedaen moeten werden voor den Gerechte, of (daer fulcks gebruyckelijck is ) voor Burgermeefteren van de Steden en Plaetfen daer de Verkoopinge of andere Contraften werden gemaeckt; wel- verftaende, dat deTranfporten van groote Sche- pen, fulcks die in het voorgaende VIII. Arti- culzijnbefchreven, dewekke uyt de hand, en fonder openbare opveylinge zijn verkocht, mitf- gadersde hypothecatien of andere Verbintenif- fen, fuilen moeten werden gedaen voor den Ge- rechte, ofdaer fulcks gebruyckelijck is j voor

de Burgermeefteren van de Steden of Pi

daer deieive groote benepen zijn kzo^A m pcene van nulhteyt van defelve ConS °P de dat daerop geen recht fal mogen ftftg en

X I.

Gelijck mede van alle Tranfporten van R-. brieven, Kuftmgh-brieven,ofVerbant.bnevt op Schepen, den Veemghften Penm„g fal 2 ten werden betaelt, oppcenealsin'tnaeft-Γ'" gaendeArticul.                           ',., «BSfe ■'Sullen van nu voortaen geene Schepenen nf Magiftratenovereenige Opdrachten, Ceffien TranfportenofHypothecatienmogenftaen,ten zy dat henlieden eerft werde vertoont een Billie vandenPachter,daerbyblijckedatdenImpoft van den Veemghften Penmngh is voldaen, 0D poene van vijf en twintigh ponden by deSchepe nen of Magiftraten te verbeuren, foo mei mael fy defen contrarie fuilen doen. XIII. Tot Wekken eynde mede alle Notariflen ver- boden vverdtte ftaen over eenigeftipulatienvan Tranfporten of Hypothecatien van Schepen, Schuyten of Jachten, op pcene van nullité als vooren, en voor de eerfte reyfe van twee hon- dert ponden by alfulcken Notaris te verbeuren, en voor de tweede reyfe van privatie van fijn Of- ficie: Ende alfoo veelmalengebeurt, dat de Koop- Ceduüen, of Contracten van koop van Schepen·, Schuyten of Jachten ( alvoorens die ν tor eenige Schepenen of Magiftraten wettetijck werden ge' tranfporteert) voor Notaris en Getuygen gepaf· f eert en verleden werden, foo werden daeromme alle Notariffen , die na defen eenige foodanige Koop-Cedullen of contracten van koop fuilen ko- men te pafferen» op poene en privatie ais vooren, belafi in defelve klaer en difinclelijck uyt te dm- ken den prijs waer voor de Schepen, Schuyten of Jachten verkocht zijn ·, gelijck mede alle Secre- tariffen, die eenige der voorengenoemde Koop-cè* dullen, of Contracten van koop voor wettelijck tranfport van de Schepen, Schuyten of jachten gerecht elijck fuilen komen te pafferen, op gelijck boete van twee hondertguldens, gehouden fuilen zijn in defelve Koop-cedullen of Contracten m* koop, als oock in alle wetteïtjeke Opdrachten,CeJ- fien en Tranfporten van eenige Schepen, Schui- ten of Jachten, den prijs van het verkochte m getranfporteerde Schip, Schuyt of Jacht,Uett en diflinctelijck te exprimeren ende uyttedruc- ken.                                                  '\:%u:-iVO^ XIV. Wert nochgeordonneert, dat geene Sap- pers een Schip, Schuyt of Jacht hebbende^ kocht, daer van defen Impoft fal ™ctm™' den betaeldt, eenige Vrachten W*&ïX aennemen, ofte reyfe doen, ten zy bliJcK den Veemghften Penningh van [feJwgjJJ, daen, op pcene van de felve vrachten» en hondert ponden daer en boven. X V                           -j Ende fuilen alle Secretariflen ^Φ^Ά gehouden zijn aendenPachter tedocage J

van hare Regiftcrs J foo van Opdrachten^

poi

-ocr page 781-

_

ene Middelen van Holl. Veertigft. penn.op de Schepen. 759 'en tyP0Py$* van v*Jf en twintigh pon- infereert: Doch fullen die geene die de voorfz P0tK ηo'nwilligen te verbeuren..                    Ordonnantiealleen cont ravenieren, fonder de- dcnt>Jüe>'           χ y χ.                                fraudatie, vervallen inde voorfchreve boeten en poenen, in defelve Ordonnantie begrepen, en de voorfz boeten en poenen van 't voorfz Generaei Placaet niet onderworpen zijn. xv ι il. Den Pachter ful lijn beloofde Pacht-pennin- genelckedriernaenden met een gerecht vierde- part betalen, of by gebreccke van dien fal den Ontfanger'tfelvereëiijckop den Pachter of lij. ne Borgen mogen doen executeren. Ende fal de Pacht van deièn Impoft ingaen op den,&c. Sulcks dat de Ver koopingen, die binnen den felven tijde gedaen werden, den Pacht fuJlen vol- gen i niet tegenftaende de opdrachte daer van binnen, denfelven tijdt niet en werde gedaen.

rmQ¥1VJSSfrdn

Endefullendie geene die by defraudatie (dat

is willens en wetens, met opfet om den Impoft te profiteren, ende die aen het Landt te onttrec- ken) oftcongeoorlofde, en by de Ordonnantie nietgepermitteerdecompofitie, het recht van't voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, hovende poenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generaei Pla- caet ι op den opheve van des Gemeene Lands Middelen geëmaneert, welck Placaet ten voor-

X X. OpdeCondirienen Voorwaerden, foo in de Generale als in defe Particuliere Ordonnantie begrepen, is Pachter gebleven van defen Impofti voor den tijdt van een geheel jaer, om de fomme van Des ten oïrkonden is defen geteeckentby de Gecommitteerden van de Heeren Staten, op den.

fchreven eynde alhier werdt gehouden voor ge- NOTA: Alle het geene met Curcifisgedrucktfts Anno 1699.voorveranderinge bygekomen.

R efolutie , de Turf-fchepen buyten Dijcks 'varende, door gefwooren Tckmeefiers te doen meten en jeken^ en de Turfindevoorfz Schepengeladen, door gefwooren Τ onder s ofte Ton- ftersvoordeeerflereyfetelatenuyttonnen) endenlmpofldaer na te betalen» in date denfe- venden uipril f'eflien honden negen en tachtigh.

DE Heer van Halewijn heeft ter Vergade-1 ringegerapporteertde confideratien en het ad vis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge ende tot voldoeninge vanderfelver Ap~" poinctement CommiflLriael, geëxamineert de Requeftebyofvan wegen de refpe&ive Schon- en en Ambachts-bewaerders van Bleyswijck, öe/enhuyfen, Nieuwerkerck en Moordrecht, *>en haer Ed. Groot Mog. geprefenteert, hou- nde> dat fy tot haer leetwefen hoe langer hoe meer bevonden, dat her voor hareTurf-fchip- ürj?nietallenfeerbefwaerc enmoeyelijck, maer vall X ce^onmogelijck was, inverfcheydege- na Τ\^ po^en ftriftelijck te achtervolgen,en eietterna te komen, den inhouden van de onnantie op de Qntgrondinge en Uytvoe- aJl **} ^en Turf geëmaneert, of wel irifon- ji; keyt Jj? V. Articul van dien·, ende dat dage- genfl VeÏchevde onnofele Menfchen , niet tc- vi^^fyinalleoprechtigheydt hare aenge- van^j, den gedaen , echter , onder pretext denene°0rfz ordonnantie te hebben overtre- gccalan Conrravemeerc» captieufelijck wierden &eniïnc^eerC' e vervt%ens oock wel geheel ^«fcc^- ^at!de voornoemde Supplianten, °ntinuatie van dien, niet anders als het

totale verderf, niet alleen vandeTurf-fchippers, maer oock van haer verdere Ingezetenen in't Ge- neraei , en wel fpecialijck vande Veenluyden te gemoet fagen, dewijle de voorfz Schippers, ora haer niet te exponeren aen de voorfz perk u'en, hoe exact ende oprecht (y hare aengevingcoock quamen te doen, genootfaeckt fullen werden hetvoeren van Turf na de Steden ende Plaetfen buyten Dijcks gelegen, geheelijck te ftaecken, en dat oock door de Neringbloosheydt, veele Veenluyden buyten ilaet gefteldt fouden wer- den , om hare laften te konnen opbrengen * dat daer en boven door het nier uytvoeren vanden Turf, den Impoft ojide Ontgrondingevan de- ielve gefteldt, merckelijck daer door foule wer- den verkort; dat fy genegen waren te helpen be- vorderen, dat's Lands gerechtigheydt ten vol- len mochte werden voldaen en betaeldt, en dat oock alle frauden en contra ven tien op hetrigou- reufte mochten werden ge weert 5 doch dat fy wel wenfchftèn, dat daer toe een bequaem mid- del mochte werden uy tgevonden, waer door de onnofele en oprechte Menfchen, en bereydtwil- ligh'sLandts gerechtigheydt volkomen te vol- doen , niet konden werden verftrickt; dat fy derhal ven verfochten; dar haer Ed. Groot Mog. inde Ordonnantie op de Ontgrondinge en Uyr- K                                                                                       ■ .;.                . voe-

-ocr page 782-

Placatêri. 7. Boeck. 5. Tit.

760

doen meten en ycken, en dat denvo0rnfl i Yckmcefter daer van gehouden fel zijn bh HjckeaenteeQkeni^tedoen.datoockuwet Schip, voorde eerftereyfebuyten'saijc^r mende te varen, fal werden geladen ËS Turf als het felve eeniger maten fa? konnen^1 reiij en dat de voornoemde ingeladen Τ cd" geboren Tonders of Tomfes'*Ώ werden uy tgetondt, en dat na de tfttBajES de uytgetonde Turf, den Schipper fal fijn JjSX deniijneaengevingete doen, en dat de SS2 yckrhge en meetinge tenoverftaen van denPaé :ter van den voorfz Impoft, rot koften tói voorfz Turf-fchippers fal moeten werdén>7 :daeri:                                                 , . BJ

vöeringc van den Turf geërrïaneèrt, ofwel in het! V. Articul van defelve, foodunige veranderinge geliefden te maecken, of aifulckca voecte bera- men, als defelve dienftigh fouden vinden te be- hooren: Waer op gedelibereerc zijnde, hebben haer Edele Groot Mog. verftaen en verklaert, ge- lij ck de felve verftaen en verklaren by defen, dat tot weeringe van alle frauden in den Impoft op de Ontgrondïnge ende Uytvoeringe van den Turf buyten Dijcks, ende tot voorkominge van alle vexatien van den Pachter van den voorfz Impoft, alle de Turf-Schippers met Turf buyten 's Dijcks willende varen, geduyrende dit loopende ter- mijn , hare Schepen door een gefwooren' Yck- meefter in hare lenghte en breedte fullen moeten

Requefie, geen ~Brandewvjn-hranders, noch Jerjehver Participanten den den Turf en Kwlente mogen pachten, in dateden if.Januariii6^.

(f

IS gelefen de Requefte, aen haer Edele Groot Mog geprefenteert, by of van wegen ver- fcheyde Pachters van den Impoft op de Confumptie van den Turf en Kooien, hou- dende dat fy Supplianten ondervonden, dat bin- nen de Steden Naerden, Muyden en Weefp, de Brandewijn-branders, die aldaer in feer groote menighte zijn, en veel Turf en Kooien van noo- den hadden, den Impoft vanden Turf en Koo- ien trachten aen te ftaen, gelijck bereydts bin- nen Naerden den felven Impoft door eenige Brandewijn-branders was gepacht, al fchoon by het XIV. Articul van de Generale Ordonnan- tie, alle Brouwers , Panne - luyden, Panne- Tichel- en Steenbackers, midtsgaders Kalck- branders, geinterdiceert was den felven Impoft te mogen Pachten, op feer fwarepcene, en dat oock omtrent de Brandewijn-branders deeygen reden waó mil-iterende , ende dewijl de voorfz Pacht, die inde voorfz Steden feer merckelijck was gefteygert, in gevalle daer jegens niet werdt voorfien, in 't kort weder genoeghfaem op niet ftondetelöopen , ter oorfaecke de Brandewijn- branders , wanneer eens Pachters vanden Impoft zijn, geduyrende den felven tijdt foo veel Turf en Kooien opdeden , dat in een jaer twee a drie geen Turf meer van nooden hadden, en dat ver- volgens de aenftaendePachter onmogelijckfijn uytgeloofde Pacht-penningen konde opbren- gen, als zijnde den voorfz Impoft geen af-noch aenpeylfubjecT:, en dat midtsdien hetgemeene Landt ten aller-uytterften daerbygeinterefïèert was, dat de voorfz Brandewijn-branders, ne- vens die geene die aen de voorfz Brandewijn de- pendeerden, daer van wierden geweert, had- den midts dien van haer plicht geacht, haerEd.

Groot Mog, 't felve gantfch demöédelijck tere- monftreren, verfoeckende haer Ëd. Groot Mog het voorfz XIV. Articul van de Generale Or- donnantie daer mede beliefden teamplieren, óf wel anders der felver Heeren CommifiariiTen gaendeopdeVerpachtinge, tegelaften, datfy voor date van de felve Verpachtinge, een ve- der fullen denunciéren, dat geen Brandewijn- branders, noch derfelverParticipanten, direft of indirect, devoorfchreve Pacht fullen mogen aenftaen, nochte Colleeeurs daer van mogen zijn , midtfgaders dat de felve op de Ver- pachtinge, haer met Eede dien aengaende ful- len hebben te expurgeren, op poene van te ver- vallen inde boeten by het XIV. Articul van de Generale Ordonnantie, tot laftvan de Pan- ne-luyden , Panne- Steen- ende Tichel-bran- ders, mitfgaders Brouwers ende Kalck-bran- ders geftatueert : Waeropgedelibereertzijnde, is goedtgevonden ende verftaen, dat voortaen geen Brandewijn-branders, noch derfelver Par- ticipanten , den Impoft van den Turf enKoolen fullen vermogen te pachten, in'tgeheel ofteten deele, dire&elijckofindire&elijck, noch part of deel daer in hebben, nochte oock Borgevoor de Pachters nochte Collecteurs mogen werden van den voorfz Impoft, op de felve poenen in t XIV. Articul van de Generale Ordonnantie, tot lafte van de Brouwers, Panneluyden, Tichel- steen- enKalckbranderSjVOor foo veel den voor- fchreven Impoft aengaet, geftatueert, en dat het voorfz XIV. Articul daer mede fal wei-den geamplieert j en de Heeren haerEd. GrootMog. Gecommitteerden, gaende op de naeft aenfcK-J- de Verpachtinge,gelaft daer van alomme roerde te doeneVerpachtinge denunciatie te latendoen.

CONSUMPTIE VANDEN TURF. Ordonnantie Particulier, waer op verpacht werdt den Impofl op denTarfJ® * *"

Jelve indenjare/efiien h onder t negen en tnegentigh isgearrefieert. t                                   dePoinften en Articulen in de Generale Ortjo"'

E

nantie begrepen, defen Impoft concern de.                                                       pen i

Erft en vooral fal den Pachter van defen Im- poft gehouden wefen te achtervolgen alle

-ocr page 783-

			r meene Middelen van Holland jConfumptie vanden Tur£ 761 1 T                                    rigeertte werden bygeeflèlinge, banniflèment
		Pachter fal hem reguleren in 't ontfangen JSnlmpoft' nadele: Ordonnantie. r-Hcfeltcnlmpoftontfengen van elcke ton- r f het zy de fel vc binnen den Lande van ff ««uk ofte dacr'buyten gedolven is, (alle KuYten en S'uyvelmgh voor zwaren Turf r kent) drie ftuy vers, ende dat volgens de Minnende Stadt'Leyden gebruyckelijck, en ΖtEd.GrootMog.dendemghllenJuliifes- ÏÏondertachtenvijfaghgearrefteertialsna. riürk dardcTonnegevultzijnde,driemaeI SS;t als dan fo W opgeleydt fal werden, dat geen Turven boven de kant op de- felveuvtfteecken, maer meeft gelijck blij ven, fonder eenige boet- of opilagh-mandekens, of vetwesandersdaerbytedoen , alles op de boete ï-aii twee hondert guldens, by de Contraventeurs teverbeuren, envoorts in'treguardvandePer- foonen, tot het meten van den Turf, als boven ceordonneert, op pcene van daer over als meyn- eedieh geftraft, en ten eeuwigen dage uyt den Lande van Hollandt ende Weft-Vneilandt ge- bannen te werden ·, wel-verftaende, dat hy van den graeu wen Turf, by hem felven alleen gela- den, van twee tonnen maer een fal ontfangen·, maer foo verre defélvc met fwarten Turf ge- menghtware, fal infulcken geval daer van me- de onrfangen drie ftuy vers, als van den fwarten, uytgefeytdat den Turf, komende van Schoon- hoven ,uyr de Reenfche Veenen, vry en exempt fa! wefen ter plaetfe daer die wert geconfumeert, alibo daer van den Impoft binnen Schoonhoven isbetaeldr. IV. Wekken voorfz Impoft betaeldt fal werden bydenVerkooper, ten ware yemandt uyt fijn cvgenLandtTurfdede delyen, of van bekende Verkoopeis van Turf, zijnde in de Veenen of elders. Turfhaddc doen koopen , waervanhy den Impoft mec'er daet fal betalen , ter plaetfe daer hydefelve opdoet, 't zy om aldaer geileten of wederom verkocht te werden > wel-verftaen- de, dat foo wanneer yemandt van fijnen opge- danen Turf uyt de voorfz Stadt of Parochie ver- voert of verkoopt, om daer uytgevoerdt te wer- den, fal den Pachter, die den Impoft daer van ontfangen heeft, gehouden wefen den ontfan- gen Impoft hem te reftitueren, midts dat hy of andered;e den Turf wil vervoeren, of doen ver- boeren, gehouden werdt den Pachter daer van ^een van de gefwooren Booden ofTonfters te °°pnre doen verwittigen, ten eynde den fel- η rachterhem daer by magh laten vinden, of eenanderenftellen. ' b I                           V· den κ"1 > r fal den Turf over al gemeeten wer- vandYgp °orenTonfters » dicterrequifitie Eedr achrer gehouden fullen wefen haren te vernieuwen aen handen van de Magiftra- ÜteZP , ntie van denPachter, die by defen fecdiem00 Ckwerden geauthorifeert haerluyder van vet °êen ftaven ende afnemen, fonder daer ncnFeWe^Cn^eCeni en^0° wie onwilligh is fij- nen t fe VCrnieU Wen' en fal gcenen Turf meer onncn > op pcene van arbitral ijck gecor- '· ueel.			f anders : Ende fullen de voorfz Turf-tonder» ofTonfters niet mogen zijn eenige Peribonen» het zy Mans of Vrouwen , die zijnin dienft van eenigeKeetluyden , of andere Perlbonen, die urf tot bare Neeringe gebruyeken, op een boe- tevan hondert guldens; En allbo men verftaet, dat aen de Gout-kade, foo boven als beneden de Waddinghs-veeniche Brugge , dickwilsdoor gebreckvan Tonders ofTonfters, de Schippers aldaer Turf gekocht hebbende, niet en werden gerieft als na behooren, fullen in alfulcken ge- valle de gezwooren Tonders of Tonfters uyt Leyden, Ter-Goude, Alphen en andere Plaet- fen, aldaer mogen komen tonnen, midts genie- tende voor Arbey ts loon als andere. VI. Item, iboenialniemandt, wie hy zy, eeni- gen Turf in Schepen, Schuyten , op Wagens, Karren of Sleden, binnen eenige Steden of Dor- pen mogen brengen, of lal gehouden wefen, al- eer hy defelve Turfloft, of doet loilèn, tegaen by den Pachter of Collecteur van den voorfz Im- poft, en aldaer te laten opfehrijven fijnen rech- ten Naem en Woon-plaets van dien, dewelcke hem geven fal een Teecken of Loot, daer by dat blijcken fal dat hy hem heeft laten opfehrijven} ende fullen geen Tonfters of Vulftcrs in eenigh Werck mogen treden, om Turf te tonnen ofte vullen, voor en aleer fy het felve Loot of Teec- ken fullen hebben geilen en ontfangen: En fullen de Leveraers van den Turf gehouden wefen, ter- ftondt na dat fy haren Turf gelevert fullen heb- ben, met de felve gefwooren Tonfters, die den Turf gemeten of getont fullen hebben, wederom te komen by den ièlven Pachter of Collecfeur * ende fullen de Tonders ofTonfters, of Volfters aen haer overleveren 't voorfz Teecken of Loot» en daer benevens op haer gedanen Eed pertinen- telijck aengeven hoe veel Turf iy daer uyt geme- ten of getont hebben, en denT achter fulcks be- geer ende,oockpert inent e aenwtjfingh moeten doen* waerenaenwelckecPerfoonenf)> den Turf hebben gefevert, en in geen ander Werck mogen treden, voor dat fy het Loot of Teecken weder om hebben gebracht) op de verbeurte, indien de Tonders> Tonfters of Volfters, in eenige der voorfchrevc Poindlei) in gebreecke blijven, van haer Officie, een boete van vij ftigh guldens , en arbitrale cor- re£rie, nagclegentheyt van faecken: En fullen de voorfz Leveraers den Impoft terftondt moe- ten betalen, ende gelijcke verklaringe, ja felfs oock onder folemnelen Eedc (de Pachters fulcks begerende ) moeten doen, van dat fy uyt de voorfz Schepen voor die reyfe geen meer Turf hebben gelevert, als de voorfz Tonfters hebben aengegeven , op een boete van drie hondert gul- dens* des foo fullen oock de Pachters in Weft- Vrieilandt en denNoorder-quartieregehouden zijn aen de voorfz Leveraers of Tui f- voercfers te. leveren een Billiet, inhoudende verklaringe, dat fy haren ingeladen Turf in het reilbrt van haren Pacht hebben verkocht, enter confumptie gele- vert, fonder dat daer van eenige is over boort ge- fet? enaende Schepen gelevert, pffoodaervan eenige over boort gefet, en aen de Schepen gcloft is, hoe veel roniienfy aen de fel veSchepen over
						Zzzz                   boort

-ocr page 784-

f62 .-huTn'ji Placaten. y.Boeck. 5-Tit.

Bóortgefeten géloft hebben, om het félvé by de voorfz Turf· voerders gelevert, en den Impoft van den over boort, en aen de Schepen geloften Turf betaeldt te werden aen den Colle&eur of Toefienders van den Pachter van de Oncgron- dinge of Deurvaert van den Turf, op de Boomen ofSluyfentot Amfterdam, Sparendam, Weefp en Naerden geftelt: Sullen oock mede de Huys- luyden of andere, die eenigenTurf gelèvertof geloft hebben , met hare ledige Turf-fchepen,

den Turf tegens den inhoude van dit Articul f !endoen verboeren, als tegens de MèhsJKl felfs.                                        . ervoerd«s X. Soo wie eenigen Turf b. enght, ofbet brcn gen, opdoet, of laet opdoen, ter plaerfe d?' men, volgendedefeOrdonnantie, denim, η fchuldighis, fonderdefelvetedoenmetenb f gezwooren Tonfters, fal verbeuren tweei

dertponden, vanveertigh grooten, t'

ren als vooren.

aPplicee.

Schuyten, Wagens, Karren of Sleden niet mo- gen wegh-varen, of doen weghvaren, vooren aleer dat fy den Pachter of Colle&eur van haren geleverden Tui f hebben betaeldt ofte gecon ten- teert , daer van haer by den voorfz Pachter of CollecTeur fal gegeven werden een Billiet, om- me het felvc Billiet wederom te leveren, in het uy tvaren, aen handen van de Cherchers, Poor- tier, Boom-of Sluys-wachter, die by de Pach- ters daer toe fullen wefen gecommitteert, en dat alles op de boete van twee hondert guldens, ende verbeurte van $chip-> Schuyt, Wagen, Karre of Slede: Gelijck mede in foodanigen boete en ver- beur te ful! en vervallen aiegeenedie het Loot af te Teecken, in voegen als vooren, voor het lojfen niet en (uilen hebbengehaelt. VIL Endeenfalniemandt vermogen eenige Doo- ve-kooien te brengen van het platte Landt in de Sreden, of oock van het eene Dorp in hetande- re, felfs binnen de refpe&ive Diftri&en van de Verpachringe, op verbeurte van deièlve Dove- koolen, ende een boete van twee honderdr gul- dens. VIII: Des fullen de Backers haer Ovens met Riet, Saeghfel, Mot en Doppen vanBoeckweyt mo- gen ftoocken, midts dat defelve hetvoorfchreve Riet, Saeghfel, Mot en Doppen, alvoorens die op te doen , fullen moeten aengeven aen den Pachtervan den Impoft vanden Turf en Kooien, en aen den felven Pachter voor Impoft betalen de hel ft van de waerde van het voorfz Riet,Saeg- fel, Mot, en Doppen van Boeckweyt, op een boete van twee hondert guldens, onverminderd en fonder prsjuditie nochtans van de Keuren, by dewekke in eenige Steden of Plaetfen het ge bruyck van het voorfz Riet, Saeghfel, Moten Doppen van Boeckweyt verboden foude mogen zijn. IX. Niemant van wat conditie of qualitcyt hy fou- de mogen zijn, fal vermogen felfs eenigenTurf uy t het Veen of Veenen te halen, of doen halen, hetzymeteygen , geleende of gehuyrde Schuy- ten, Wagens of Sleden; en fal over fulcks geen Turf in de Steden ofte Foor-Steden , noch ten platten Lande mogen werden gele ver t ofte ge- bracht, alsdoordeVerkoopers/ï^fr, ofte door derfelver ordre, of door bekende Voorkoopers van Turf, hun dies-aengaende pun&uelijck regule- rende na defën ·, alles op de verbeurte van den voorfz Turf, en een boet? van twee honderdt guldens, en noch gelijcke twee hondert guldens, volgens den Generalen Placate, tegens de Con- traventeurs van dien geftatueert, te verbeuren foo wel by de Verkoopers of Voor-koopers, die

X I.

F η de fal van elcke tonne Turf, die tot d Neeringe van'tSoutiïedeiiin de Keten, vande St een- en Kalck-branden in de Ovens, ende van de Panne- Potte- en Tegel-backeryen, midrsga. ders voor de Mee-ftooven van nooden is, en L confumeert weidt, betaelt werden vier eimvin' tigh penningen Hollands, ionder dat daer in bc grepen is den Turf vanharen Haertbrant, daer af fy drie ftuy vers op elcken tonne fullen moeten betalen, en in het opdoen ende confumeren van Turf, aen den Pachter fulcke kenniifc doen heb- ben, dat alle fufpicie van frauden daer mede te plegen, mogen celTeren: En by al dien daer en boven bevonden werdt, dat fy met den Turf, tot hare Neeringe gedeftineerr, eenige frauden hebben gepleeght, hetzyin haren Haenbrandr, of aen anderen, fullen defelve op elcke achter· halinge vervallen in een boete van drie honderdt ponden, vanveertigh grooten, teapplicerenals vooren: En den Turf die tot de Neeringe vande Sour-keeten buy ten Di jeks gaer, gelijck mede de Kalck-ovens, Steen-ovtns, Panne-Tichelbac- keryen, en de Mee-ftoven aldaer, fal deielve af- gefchreven werden na behooren. XII. Sullen oock die geene die den langen Turf, geen Haertbrant zijnde, tot hare Neeringe moe- ten gebruycken, profiteren den Impoft van den fefdenton, foodanigh, dat foo wanneer by haer fes ronnen fullen werden opgedaen, fy den voor- fchreven Impoft niet voor fes tonnen,maer alleen voor vijf tonnen fullen betalen, fonder dat het felve echter fal mogen werden getrockenineew- geconfequentie , of geappliceert tot die geenc die den voorfz langen Turf tot Haertbrandt fou- den willen gebruycken, alfoo die den vollenlm- poft van den voorfz Turf fouden moeten beta- len. X I ï L          . ■■ , Ende nademael den voorfz Impoft op accofl- furhptieniet precifelijck kan werden geinneiffl de Dorpen, daer efteétivelijck en meterdaeat geveent \verdt,fal den Pachter in die yoorlz^ pen ontfangen by forme van quotifatie.

Van een Perfóori die alleen rl 'Woont en Veèndr, des jaers '* ^- Ρ; ' *—---- Vaneen Familtódie alleen 3 v'eent en nier-ën bo u \vt, des jaers ———-------■ Van een Familie die te ge- lijck veen ten bouwt, of ! óock maer bouwt, eer- ftelijck des jaers ·—— "■

Ende

,.,-

-ocr page 785-

Gemeene Middelen van Hollandt, Conmmptie Turt ãï% Pachter onderteeckent, ende op datdecompo- fitiebyde voorfz Neringh-doende Luy den niet werdemisbruyckt, met in een jaer, waerinfy . 8-------o gecompoiëerc hadden, voor twee a drie volgen- de jaren Turf op te doen» fal den Pachter van defen Impoft, op het ingaen vande Pacht, by de voorfz Neringh-doende Luyden, dieonwil- ligh mochten zijn om met hem te handelen, mo- gen laten peylen den Turf die by haer bevonden werdt j en daervan den Impoft mogen eyilchen, alsoockvan alle den Turf die de voorfz on willi- §e Neeringh-doen.de Luyden, geduyrendefijn acht fullen opdoen.

Fjlde delfdeopga KoeTwceKoede gdanhoudgenjjdjn Endef

houders in hetaenreec- kenen van defen Impoft, die op ende omtrent den eerften Mey fal werden gedaen, eenige Koeyen of Vaerfen qua men te verzwijgen, ofqualijck aen te geven , fullen fy daer over verbeuren een fomme van vijfcigh gul- dens op yeder Koe ofte Vaers, die verzwegen of qualijck aengegeven zijn·, diegeene die noch Veenen noch bouwen, fullen werden gequoti- feert voor haer Huys- houdinge op de fomme

Laetftelijck, fullen de voorfz Gequotifeerde en VeraccordeerdePeribonen geen Tui f mogen verkoopen, noch over doen aen die geene, die niet gequotifcert noch geaccordeert mochten, zijn, fonder dat den Iippoft alvoorens fal zijn betacldt, op de boete van drie hondert guldens, en fullen hier mede ceffëren alle voorige Regle- menten , die op de Quotifatie der voorfz Dor- pen zijn gemaecktgeweeft. Van defen voorfchreven Impoft fal voortaen niemandt vry en exempt wefen, als alleen lijck de Gods-huyicn en publiqueCollegien» die Turf om Gods wille zijn uytdeelende; blijvende des niettegenftaendede Perfoonen by de Generale Ordonnantie Van'sLands Im;oft vry verklaert, oock ten defen reguarde in haer geheel. XV. Ten aenfien van den Impoft op den Turf, fal by niemandt, wie het zy, mogen geeompofcert werden, maer fal den Pachcer fijn vollegerech- tigheydtdienaengaende moeten ontfangen-, en die geene die den Impoft fchuldigh zijn, fullen de voorfz gerechtigheydt aen den Pachter moe- ten betalen, fonder dat fy met den vooi fzPach- ter, of den voorfz Pache, met haer, in eenigen deele, direclelijckofiüdireclelijck, fullen mo- gen compoferen , niet alleen op de pcene van tweehonderdtguldens, in het GeneraelPlacaec tegens de Fraudateurs en Contraventeurs , mits- gaders regens de Compofitien geftatucert, maer fullen noch daer en boven, die geene die bevon- den fouden mogen weiden het voorfz Middel te hebben gefraudeert, fonder eenige diilimulatie ofconniventie, verklaert werden infaem, eer- loos en inhabil, omme cenigerhande Ampten, Officicn ofBeneficien, van wat natuyre, ende van wie die oock fouden mogen depende: en, te mogen bekleden , bedienen, ontfangen of be- fi t ten: Ende fullen in defelve boeten endeflrajfen vervallen de Ø achter s, die jegens defe Ordonnan- tie , metyemant-, wie het zv * foudenmogen heb- ben gecompofeert , en fullen die geene met dewelc- ke de voornoemde Ø acht er s (uilen hebbengecompo- feerti boven de voornoemde boete van twee hon- dert guldens, na exigentie van fae eken ar bit ra- lijck werden gefir aft: Ende lullen alle Officieren van den Lande gehouden wefen haer exactelijck te informeren op de voorfz frauden en compofi- tien, fonder ecnigh verdragh of diffimulatie te procederen, tegens de voorfz Fraudateurs, en d ie geene die over het voorfz Middel fouden mo- gen komen te compoferen, op pcene dat defelve Zzzz j                  Offi-

-e

van — ------- '------- Alles met dien verftande, dat in gevalle de voorfz Perfoonen en Familien, die alleen Veenen , of Veenen en Bouwen, of alleen Bouwen, of noch Veenen noch Bouwen, fouden mogen zijn hee- leCapiraliften, datfy als danfullen moeren geven voor hare quotifatie» een fomme van----- ■------- Ende indien defelve zijn

—o-

halve Capitaliften —- Blijvende foodanige heele ende halve Capitaliften, Koehouders zijnde, van de elfde Koe, endefoo voorts opgaende, twee Vaerfen mede voor een Koe tereeckenen, ge

«ouden te betalen

als

bovenop yder Koe ■AengendedeBackers, Tappers en Herber- bnfV Turf tot haer Neeringh moeten ge- ycKen, defelve fullen onder devoorfchreve ten É ç C niet begrePen zi Jn > maer den Impoft voldS ?0eren bcralen '· doch om dc memSh" d3PeKentheydt, die gemelde Neringh- ben ^uyaenin de voorfz Veen-Dorpen heb- dcnpaïtekonnendefenImpoft frauderen, fal den over? rmet defeIve Neeringh-doendeLuy- dae · mà n ^mP°ft mogen accorderen, ende va* geven een gedruckt Billiet, by den

-ocr page 786-

7.Boeck. fHéa contravenierenfonder defraudatie, verva de voorfz boeten en poenen in de-felv-eoT"1 nantie begrepen, én de voorfz boer^ 1_°n"

-Plaeatën.

764

Officieren, bevonden Wêrdcnde dicn-aengade nalatig-h té wefen, oi dé voorfz frauden ecompófitienniet te hebben geweerdr, van hAmpten en Officien fullen werden gepriveerXVI-          hbL \ Ende fullen die geene, dié by defraudatie (

ftén van het voorfz Generael Placaet

met onder-

worpen zijn.                            i XVII ν

Soo wie Pachter blijft van defen m&$ f ι gehouden wefen ten Comproire van den On

is willens erf wetens, mét oplet om den Impoft te profiteren, en die aen't Landt te ontfecken)

ofongeöorlofde, en by de Ordonnantie niet ge-j fanger Generael te betalen deeene hdit va^r" permitteerde compofitie, het recht van'c voorfz nen beloofden Pacht binnen de viit eerüV λ ^

i]f eerftp th ïvliddel in't geheel niet en hebben betaclt, boven j den, als't elcke miendt een gerechte vijfden" de poenen en boeten in defe Partieuliere Ordon-! en de andere helft binnen feven raaenden'd nantieuytgedruckt, medqyervallenirtdepcenerf' aen volgende, als t'elcken maendt een gereT en boeren, begrepen in het Generael Placaet, op ' fevende-partvande helfte fijnder Pacht oflv

y

den opheve van des Gemeene Lands Middelen g

gcémaneert, welck Placaet ten voorfz eyndc al- hier werdtgehoudén voor geinfereerï; doch ful- len die geene die de voorfz ordonnantie alleen

mogen doen executeren en innenaendenVacK ter of fijnen Borgeri,na vermelden én ih'hoücva'n de Generale Ordonnantie. ·" 'M

NOTA: Alle het geene met Curafisgedruckt, is Anno 1699. voor veranderJhge&ygekomen.

■**■

KOOLEN, Ordonnantie, volgende dewelcke verpacht werdt den Impoji op de Kooien, foo ds L· felve mdenjare 1699. isgearrefieert.

I. E Er ft ende vooral fal den Pachter van defen Impoft gehouden wefen te achtervolgen alle de Poindten en Articulen in de Gene- rale Ordonnantie begrepen, defen Im- poft concernerende. I I. Den Pachter fal tot Impoft ontfangen van elc- ke hondertWage groote Kooien, foo Luyck- fche, Engelfche of Schotfche, fes en dertigh guldens, en van't Hoedt kleyne Kooien, die in de groote Ovens of Furnuyfen, daer inne men Tui f plagh te branden, gebruyekt werden ·, zijn- de oock daer inne begrepen de Kooien diebuy- tcn de Smits verbefight ende geconfumeert wer- den , vier gulden feftienftuyvers. III. Wekken voorfz Impoft betaeldt fal moeten werden ter plaetfe daer defelve fullen werden ge- confumeert, en dat by den Kooper die defelve Kooien fal koopen, foo haeft die by hem ontfan- gen en opgedaen fullen zijn. I V. Endeen fullen geene Kooien, verkocht zijn- de, geloft of opgeleydt mogen werden, omme geconfumeert te werden, ten zy defelve behoor- lijckendoor de gezwooren Wegers en Meeters refpeitive werden gemeten of gewoogen, fon- der dat men hier in eenige overftapelinge lal mo- gen doen, ten ware defelve met de Wage ofte Matebyyemant, omwederte verkoopen, met kennifïe van den Pachter waren opgeleydt, ende overfulcks confent tot defelve verftapelinge qua- me te gedragen , ende anders niet, op pcene van twee hondert ponden, tcveertigh grooten hetpondt. V. , Niemandt en fal oock eenige Kooien buy ten «fePlaetlèfijhder refidentie koopende, mogen

opdoen, ten zy hy eerft ende alvooren het felve den Pachter aen gegeven hebbe, en behoorJijcke Los-Cedulle van den Pachter daertoc ontfan- gen, medeopgelijckepcene van twee honderdt ponden. V I. De gezwooren Wegers en Meters fullen ge- houden zijn den Pachter aen te brengen hoeveel Kooien by hen gewoogen of gemeten fullen zijn, metdeNaemen Woonplaets van den Kooper, oock de plaetfe daér die opgeleydt fullen zijn, en dat terftondt na de metïnge, ioo verre het werck voorden ondergangh der Sonne isgedaen, eiide foo niet, des anderen daeghs voor acht uyren,of eer fy in eenigh ander Werck fullen mogen tre- den, op pcene van vijfti^h ponden als boven ι en privatie van hare Officien. VIL Ende fullen geen Kooien opgeléyt, of op het Landt gefet mogen werden , ten zy den Kooper defelve eerft en alvoorens den Pachter acngegj> ven falhebben, ende behoorlijckeLos-Ceduiic daer toe ontfangen, op poene van 'Wee bmtf ponden. VIII. Sullen oockde gezwooren Wegers er1 Meters in geen Werck mogen treden, fonder <w* eerft endealvoorens by den Pachter eenibeec lijck Billict te hebben ontfangen,inhoudenot Naemen Plaetfe daer die geloft futten jtoWg welck Billietden Weger of Mecter gchouaci ^ zijn by hem te houden, om den Pachter len tijden te vertoonen, foo mcnighnöo - ^ begeeren fal het felve te fien, ende des» ^ als fy uyt het Werck zijn gefcheydf»» %Jfo. Pachter of fijnen Cölleaeurte moëtenrei ren, op pcene van vijftigh ponden. Welék Billiet, lïpo haeft'het werckë »|*

-ocr page 787-

Gemeene Middelen van Hollandt, Kooien.

765

de voorfz gerechtigheydt aenden Pachter moe- ten betalen, fonder dat fy met den voorfz Pach- ter, ofdeniOorfz Pachtermethaer, ineenigen' deele, dire&elijckofindire&ehjck, fullen mo· gen.compoferen , niet alleen op de pjcene van. twee hondert gulden,inde Generale Oi donnntie tegensdeFraudatems en Contraventeurs, mits-> gaders regens de Compoiitien geftatueert, maer lullen noch daer en boven , die geene die bevon- den fouden mogen werden, het voorfz Middel te hebben gefraudeert, fonder eenige diffimulatie ofconniventie, verklaerr werden infaem, eer- loos en in habil, ömme'eenigerhande Ampten, Officien ofBeneficien, van wat natuyre, ende van wie die oock fouden mogen dependeren, te mogen bekleden , 'bedienen, ontfangen of be- fitten: Ende fullenin defelve boeten endefiraffen vervallen de Τ achter s, die jegens defeOrdomian- tie j met yemant,, wie het s&y, [ouden mogen heb' ben gecompofeert·, en f uilen die geene met dewelc- ke de voornoemde Ψ achters fullen hebbengecompo- feert, boven de voornoemde boete van twee hon- dert guldens, na exigentie vanfaecken arbitra- lijck werdengeftraft: Ende fullen alle Officieren van den Lande gehouden ivefen haer exa&elijck te informeren op de voorfz frauden en com|>ofi- tien, fonder eenigh verdragh of diffimulatie te procederen, tegens de voorfz Fraudateurs, en die geene die over het voorfz Middel fouden mo- gen komen te compoféren, op pcene dat defelve Officieren , bevonden werdende dienaengaen- de nalatigh te wefen » of de voorfz frauden ende compofirien niet en hebben geweert, van hare Ampten en Officien fullen werden gepriveert. . X V I. Ende fullen die geene die by defraudatie ( dat is willens en wetens, mee opfet om den Impoft te profiteren, en die aen het Landt te onttrec- ken) ofteongeoorlofde, en by de Ordonnantie nietgepermitteerdecompofitie, het recht van'c voorfz Middel in'tgcheel niet en hebben betaelt, boven de poenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uyrgedruckr, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in hetGenerael Pla- caet, op den opheve van des Gemeene Landts Middelengeè'maneert, wclck Placaet ten voor- fchreveneyndealhier werdt gehouden voor ge- infercert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenicren fonder de- fraudatie, vervallen in de vobrfchreve boeren en poenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en pecnen van't voorfz Generacl Placaet niet onderworpen zijn. , ι Χ y-I-L 1 ,.;acOm»I Soo wie Pachter blijft van deiên impoft, fal gehouden wefen ten Comptoire vanden Ontfan- ger Generael te betalen alle Maenden een ge- recht twaelfde-part van fijnen beloofden Pacht, of by gebreecke van dien, fai dert Oiitfiiiger het felve mogen doen executeren ende innen aen den Pachterofrefijne Borgen, na vermelden en in- houden van de Generale Ordonnantie:/" naCI X VIII. Ofis^iiieb Ende faldePaeht vandcfenlmjioft ingaenïop den, &c.                             "·'' p,:.'Jr<'; ,. · Op

bvde Wegers of Meeters in handen van &$J chytergelevert fal moeten werden, neftens de a reven van het gunt fy gewoogen of ge·

en fullen hebben, op poene als voor en, Μ                                      Λ.                                       Γ».!^ Endeindienyemandt hemvervordereeenige il nknteontfangen fonder behoorlrjcke Wage f vE te &1 den Ontfanger van defelve verbeu- Lvoorwemde Kooien, en daer en boven ver- neflpachterfal teningangh van fijnen Pacht raen peylen en aenreeckenen alle de SS; foo Luyckfche , Engelfche , Schot- fthe en andere grooteen kleine, diehyonder den bedrij ve van fijnen Pacht lal weten te beko- men, daer van aenden afgaenden Pachter geen Impoft en is beraeldt, ten opfiehte dat defelve feniijnen rijde niet ter confumptie, maer by op- wingeom te verkoopen, zijn aengegeven, J^edaervandegerechtigheyt, inconfbrmité van defe Ordonnantie, ontfangen te werden5 en fal den afgaenden Pachter gehouden zijn aen den aenkomenden Pachter ( foo hy fulcks be- geert) te leveren pertinent Extracf uyt fijn Re- gifter, gefterekt met folemneien Eede, inhou- dendealle de Kooien, die met fijn kenniiTe, en geduyrendeiijnePacht, in diervoegen zijnop- geleydt, en daer van hemden Impoft nier en is beraeJdr, op poene, in gevalleden afgaenden Pachter in gebreecke blij ft het'felvetedoen', dat denfelyen fal moeten betalen alle koften,fchaden eninterciTcn,die den aenkomenden Pachter daer door fal komen te hebben en te lijden. XII. De Kooien die buy ten de Provincie van Hol- landt ende Weft-Vncflandt vervoert fullen wer- den, fullen de affchrijvinge fubjecl zijn, midts vertonende behoorlijch Convoy-Cedulle of Ψ af porti ende van de Kooien die in defe "Provincie blijven, daer voor fal cautie moeten wer den ge- fieldt y dat die ter gedetineerde Tlaetfe fullen werden gebracht, oppanevan dubbelden ïmpofl-, en een boete van hondenguldens. XIII. DeKoolendiegebruyekt fullen werden opde Vuyrbocten van het Gemeene Landt, als de par- ticuliere Steden ende Plaetfen, fullen van defen *mP°"Vryenexeaiptzijn, fonder datyemandt eraerdaervanvry enexemptfal wefen, anders ais die geene die in de Generale Ordonnantie ztjnbegrepeh, ï >

X I V.

De refpealVe Steden fullen vermogen de llm\ ede °P het branden van dé Kooien als 2Η °f die $ namaels fullen goedtvinden datdc ptC ïaècken' tê doen obferveren,fonder ■klarlJ1 r, r» ter °°rfaecke van dieneenige Cflt«nofdoleantiefaimogendoen.' Ten / -'X V· bvie^enfienvanden Impoft op de Koolen,fal *ctëen ' wiehetzy, mogen gecompofeert ^eydtfT13^^ €n Pachter fijn volk gerech- dico-pL j?naengaende moeten ontfangen; èn . ε <ac<Ue<fcn Impoft fehuWigh zijn, fullen

-ocr page 788-

ã66                    Placaten. 7. Boeck. f>. Tit. X I X.                              voordentiJcvan eengeheel jaer,omme der OpdeConditienenVoorwaerden, foo in de mevan                                             uciom. Generale als in defe Particuliere Ordonnantie Des ten oirkonden is defen geteecke ê begrepen, is Pachter gebleven van defen Impoft, Gecommitteerden van deHeeren Star ^ 1 den                                                                 ^n) Qn NOTA: Alle hetgeenedat met Curcifisgedruckt,is Anno 1699. voor veranderinge byg-ek

ONTGRONDINGE EN UYTVOERINGE VAN DEN TURF. Ordonnantie, waer op verpachtfal werden den Impoft die geheven werdt door de Om grondinge desfelven Landt s, op den Turf die buyten den Lande van Hollandt en Voorne voert fat werden, midtfgadersden Impoft op den Turf, die inde Buyten dijckfche Steden' 'Plaetfengeconfumeertwerdt, endedoorde Stuyfen, leggende inde 'Dycken -van Tielflandt Schielandt, fer Goude, en daer l/oven varende: Fan getij eken die voorby Schoonhoven fui lenpajftreni enoockdenTurf, komende uyt deLangeflraet, hier bevoorens bimen Geer. truydenbergh apart verpachtgeweeft, en als nu in de voorfchreve Verpachtinge mede hem. pen engecombineert zijnde tJfbo als defelve in d^njareió^.isgearrefteert.                    ' Schipper uyc het Schip zijn geloft, fonderdac

E Erft en voor al fal den Pachter van defen Impoft gehouden wefen te achtervolgen alle de Poinften en Articulen in de Gene- rale Ordonnantie begrepen, defen Im- poft concernerendev Ende fal van nu voortaen van de Ontgrondin- gebetaeldt werden vier ftuyvers eneenduytvan detonne, die betaeldt fullen moeten werden al- eer fy door ofte voorby varen fullen mogen ·, des foo fal den Turf, komende uyt Vrieilandt, Over- YfTel, Rheenen, of andere Veencn , buyten Hollandt gelegen, en daer van bewijs brengen- de, mogen volftaen, midts betalende voor de tonne tot PafTagic-geldt twee ftuyvers, die fy buyten 't Landt van Hollandt, Voorne ende het Sticht van Utrecht komen te loflèn ·, en wes in de Buyten-dijckfche Steden en Plaetfen van Hol- landt geloft werdt, drie ftuyvers ·, tot wekken eyndedeUytheemfche Schippers devoorfchre- ve drie ftuyvers in handen van den Pachter fullen moeten betalen, aleer defelve fullen mogen door of voorby varen , midts dat den Pachter hem fal reftitueren eene ftuy ver, wanneer den Schipper

felve fullen mogen volftaen met alleen genera. lijck te attefteren, dat alle den Turf geloft is, op een boete van drie hondert guldens: Endeen ful- len den voorfz Colle&eur , of Secretaris daer geen Colledteur is gefielde, de voorfz Atteftatie niet vermogen te paiïèren , voorenaleerdege· fwooren Tonfters op haren Eed aen de voorfe Colle&eur, of Secretaris daer geen Colle&curis gefteldt, fullen hebben verklaert, denombreen quantiteyt van de Tonnen Turf, die uyt het voorfz Schip zijn geloft, endedat denLeveraer gelijcke verklaringe fal hebben gedaen, medeop een boete van drie hondert guldens. I V. Voorts fal den Pachter den Impoft van den Deurvaert ontfangen van ekketonneTurfjSruy· velingh voor fwaren Turf gereeckent, die door de voorfz Sluy fen, of ov>er den Dijck gedragen werdt, om op de Stroomen van de Maze enden YfTel gevoert te werden, drie ftuyversHollands, en fal den voorfz Turf getont moeten werden op deLeydtfcheton; en fullen defelvige, gevulde zijnde, driemael werden geftooten, en als dan foodanigh opgeleydt, dat geen Turven boven

tewe-^.....................r—.,.....lv._...............         f (i

t ge·

ten binnen een maent of fes weecken ( Vorften j lijck blijven , fonder eenige boet* of opflagi Onweder uytgefondert) dat die buyten dePro-1 mandekens, of y et wes anders daer byje doen*

alles op de boete van twee hondert guldens, ç de Contraventeurs te verbeuren·, en v00rts*J reguardvan de Perfoonen tot het meten van»» Turf, als boven geordonneert, op g**C als meyneedigh geftrafc, en ten eeuwig»m uytdenLandev!nHollandtenWeft*fl2

vincie van Hollandt, en het Landt van Voorne ' geloftis : Ende fal den Pachter gehouden zijn te reftitueren eene ftuy ver en een duyt, foo wan- neer blijeken fal by Atteftatie of Teyckeninge van den Collefteur, of Secretaris daer geen Col- le&èur is gefteldt, datden Turf, indeontgron-

dingeaengegeven, binnen Hollandt geloft is ï; gebannen te werden ·, wekken *m£ f Ja<jcn en lalden Secretaris voor yeder Atteftatie genie-1 ial werden by die geene die den!

heefti welverftaende indien den,. t,oU({en toeenkomt, denEygenaervan dienge is defen Impoft hem te reftitueren. , Item,opdatdefenlmpofttebet^cncom^ dieufelijcker, ten voordeele van ^j*^.

ten twee ftuyvers, fonder meer, waer vooren hy gehouden fal zijn de Schippers terftondt te expe- diëren. III. Den voornoemden Collefteur, of Secretaris daer^een Colle&eur is gefteldt, fullen gehou-

den zijn in de voorfz Atteftatie uyc te drucken de I Landt, fonder fraude fal mo£€J1,w"lIanJcinÉ:c nombreen quantiteyt van de Tonnen,dieby den lefteert en ontfangen, foo enfalfl16 ^

-ocr page 789-

			/wehe Middelen van Holland, Ontgtondinge vanden TurfyÖ^
					Turfvobrby de Utrcchtfe Vaere (foö f		gehouden zijn de deurvarende Schippers te ge- ven een Billiet, innehoudende de quantiteyt van de tonnen Turfs, die by hermetinge in het voor- fchreveSchip zijn gevonden i of indien den Turf niet is hermeten, dit den Schipper of Schuyt- voerder aengegeven heeft, metuytdruckinge in 't voorfz Billiet, of den Turf hermeten, dan of de quantiteyt der tonnen alleen aengegeven is» op de verbeurte van twee honderdt guldens: En fullen de voorfz Schippers of Schuytvoerders gehouden zijn , foo wanneer den voorfz Turf binnen den Lande van Hollandten Weft-Vries- landt werdt uytgeloft of opgedaen, het voorfz Billiet te vertoonen aen den Pachter ofte fijnen Collefteur, ofte anderfins, indien aldaergeen Colleéteur en is, aen den Secretaris vandePlaer- fe daer den Turfgeloft of opgedaen werdt: Ende indien den voorfz Turf in den Deurvaert op de aengevinge van den Schipper of Schuytvoerder is gepafleert, fal den Schipper of Schuytvoerder, op fijn wederkomft, door de Atteflatie van den Pachter ofte fijnen Collecteur , of anderfins, (indien aidaer geen Collecteur en is} van den Secretaris van de Plaets daer den Turf uytgeloft of opgedaen is, moeten doen blijeken van't ge- tal van de tonnen Turf die hy uytgeloft heeft, en aen den Pachter of fijnen Colle&eur betalen den Impoft van alle den Turf, die meerder uytfijn Schip is geloft alshy aengegeven hadde, op de verbeurte van twee hondert guldens: En by al- dien eenige Schippers of Schuytvoerders , den Tu; f voerende, om binnen Hollandc en Weft- Weif-Vrieilandt, ofoockdaer buyten gebracht te weiden, in den Deurvaert zijn gepafleert op hare aengevinge, fullen alle Officieren van den Lande vermogen haer te informeren, of de voor- fchreve Schippers de quantiteyt van de tonnen wel en na behooren hebben aengegeven, en ten dien eynde de voorfz Schepen oock mogen doen hermeten ·, en in gevalle by hermecinge bevon- den werdt, dat de nombre van dien accordeert met de aengevinge, fullen de koften van de her- metinge by den voorfz Officier gedragen,en daer en boven aen den Schipper of Schuytvoerder be- taeldt moeten werden vijftig ftuyvers desdaegs, foo langh men over het hermeten en herladen be- iigh isj maer indien by hermetinge bevonden werdt, datdevoorfz Schippers of Schuytvoer- ders de voorfz tonnen Turf qualijck hebben aen- gegeven, en dat het verfchil van dien niet meer importeert dan vijf tonnen op het hondertjfullen de koften van de voóriz hermetinge komen tot lafte Van den Schipper of Schuytvoerder; doch indien het verfchil meerder importeert dan de voorfz vijf tonnen op het hondert, foo ial den voorfz Turf, mitigaders het Schip of de Sch uyr, waer inne die geladen is gewed t, verbeurt zijn, en den voorfz Schipper of Schuytvoerder noch daer en boven vervallen In een Boete van drie hondert guldens, t'appliceren een derdepart aen den Aenbrenger, én twee derde-parten aen den Officierdiedecalangefal komen re doen j des fal den voorfz Officier géhpuden zijn den Impoft van den voorfz Turf aën den Pachter .of fijnen Colle&eur te voldoen., of doen voldoen, voor foo veel diedoor den "voorfz Schipper of Schuyt- voerder, op het pafleren in den dcurvaëgi niet vol-
		««"«frtContiaft ttiflchen de Ed. Groot Mog. üfflStacenvanHollandt, endedeEd.Mog. «en Staten van Utrecht foude mogen plaets Ken) en Schoonhoven, door geeneSluyfen, AUize of Yflèl raeckende, te mogen varen dan f rTer-Goude, Rotterdam, Schiedam, Delfs- h en enGoe-Jan-VcrwellcnSluys} des en fal nfurfby nacht door Goe-Jan-Verwellen- IJLgcvoerdtofgefchucwerden, nochvoorby Α voorfz Vaerten Schoonhoven mogen varen, alsaJleenlijck na der Sonnen opgangh, tot der Sonnen ondergangh, op een poene van fes hon- 'dert guldens, te verbeuren by den geenen die Schoonhoven, fondcraengeven, en den Pach- ter te voldoen , fal paflêren; ende en fal oock totseen andere Plaetfe Turf o ver den Dijck mo- genwerden gedragen, dan alleen binnen de voorfchreve Steden en Vlecken , op een boete van (es honderdt guldens, te verbeuren by die Meuedic den voorfz Turf over den Dijck gedra- gen, ofdoen dragen heeft: En fullen alle Schip- pers ofSchuytvoerdcrs, den Deurvaert gebrui- kende, gehouden zijn aen den Pachter ofte fij- nen Collcireur aen te geven het oprechte getal van alle de tonnen Turf die fy in hebben, (de voorfchreve tonnen gereeckent of gemeten na deieydtfehetonrie of beugel) op de verbeurte van fés hondert guldens j ende indien den Colle- fteurofPachcerfufpicie heeft, dat fy meer Turf gluden hebben i f il den Collecteur ofte Pachter vermogen den geladen Turf te doen ontladen en hermeten 5 en foo verre de nombre daer inne be- vonden, accordeert mee de acngevinge, fullen de koften van de hermecinge gedragen werden byden Pachter, fonder in verdere ichade of ver- ie· gehouden te zijn ·, maer indien yemandt hier inne breuckigh j of by hermetinge bevonden werdtdat den voorfz Turf qualijck aengebracht is, en dat het verfchil van dien niet meer impor- teert dan acht tonnen op hec hondert, fullen de Koften van de voorfz hermetinge komen tot lafte van den SchipperofSchuytvoerder, en fy gehou- den blijven den Vollen Impoft van de Tonnen, diebyhermetinge t'overgevonden zijn tebeta- en> doch, in gevalle by de voorfz hermetinge wondenwerdt, dat het voorfz verfchil meer- aerimporteertdan acht tonnen op het hondert, lo.o fal den voorfz Turf, o f de waerde van dien, «gaders het Schip of Schuytdaer inne die ge- «2 ïsgeweeft·, verbeurt zijn, ende den voor- noemden Schipper of Schuytvoerder noch daer «boven vervallen in een boete van drie hondert g ens·, het voorfz verbeurde, ende de voorfz vand Cen!?!ceren een derdendeel ten profijte doéte" röfDeurwaerder düde executie ter } jen.^erdendeel ten behoeve vanden Pach- den * Ι derdederdendeel ten behoeve van ttVton 5renger5 dochby aldien den Pachter
				hipper foude mogen ondernemen de gift^reve hermetinge te doen, foo fal de Ma- gefêfiiedan je^^aets ^aer ^e voor^z hermetinge ^Schf' ^enPacnter mogen ordonneren aen fobJan'Ppertevold°en vijftig iruyversdaeghs, %h k · Ρ Ύη over het hermeten en het laden be- •«•ndefaldenPachteroffijnenColleaeur

-ocr page 790-

Placateiv 7. Boeck. y.'Tit.

768

voldaenisi cnde fal den Pachter of fijnen Col- lecteur gehouden zijn de Schippers m't deur va- ren van de eerfterey ie te onderrechten, hoe fy- luyden haer volgens defe Ordonnantie lullen hebben te reguleren. V L Item , foo fal den Turf overal gemeten wer- den by gezwooren Tonfters , die eer reqwiiirie van den Pachter gehouden fullen welen haren Eed te vernieuwen aen handen van de Magiftra- ten 1 ter prefentie van den Pachter, die by de fen daertoeoock werden geauthorifeert haerluyaer Eed te mogen ftaven en afuemen,fonder daer van vet te genieten i cnde foo wie onwilligh is fijnen

meer Turf hebben geleverf, als de

voorfcKr

Tonftershebbenaengegeven, opeenb^^ drie hondert guldens: Ende iülkn de voor ir veraers gehouden zijn den Pacht van den vo 5 Turf te betalen, iboendein dier voegen S föve byde voorgaende Articulenis ter nedergeC. VIII Ende fullen geene Schippers, door de Verf,, komende, voorby Schoonhoven mogen var* fonder te vertoonen een Billiet van den CoH cleur, daer by blijckt dat den Turf aeiieeS is, op poene van twee hondert guldens te verbeu

ren

—" defen contrarie doende í totwelckencvn'

gcenen Turf meer de de Pachters vanden voorfz Impoft op dek mogen tonnen, op poene vanarbitralijckgecor-, vierevandeLeckfoodanige CerchersenVYa h rigcertrc werden by geeiTelinge, banniflèment é fullen mogen ik-llen , als haer noodigh dunde' of anders : Ende alfoo men verftaet dat aen de | lal, aen welckede Schippers, op het verfoeck vandeièlve, haer Billietten fullen moeten too- nen, op de boete als vooren, voor die wevee- righ fullen zijn, midtsdat alleen vangraemven Turf niet meer als half geldt fullen betalen I X. Ende om dat de Collecte van den voorfchrc- ven Impoft vreedfamelijck , ende metdeminfte quetfinge van de Provincie van Utrecht magh werden gedaen j foo en fal geen Paflagie-gelt bc- taelt werden van Turf, die over des anders Bo- dem gevoert, cnde in een van beyde Provinciën geconfumeertwerdtj maer alleen van den Turf die buyren beyde de Provinciën werden gevoert; ten wekken eynde den Pachter lal mogen ftelien een Collecteur aen de Utrechtfche Vaert, om aldacr de gerechtigheydt van de Ontgrondinge van den Hollandtfchen Turf, en het Paflagie- geldt van allen anderen Turf, die overdenHol- landtfchen Bodem gevoert is, of gevoerdtfal werden, foo wel opwaerdts als nederwaerdts,te ontfangen, midts dat die van het Sticht van ge- lijckeneen Colleiteurtot Gouda en Schoonho- ven fullen mogen Hellen, ommeteonrftngen het recht van de Ontgrondinge vandcnStichtfchen Turf, midfgaders het PalTagie-geldt van allen anderen Turf, die over haren Bodem isgeve-err, enbuyten de Provincie van Hollandt en Welt· Vrieflandtgevoert weidt. X, Denlmpoft van den voorfz Dcurvaertfalnie- de betaeldt werden van alle den Turf die ø* Moeren van de Zuydt-Hollandtfche Dorpcn.ot uyt Brabant in de  uytendijckfche Stedenentfe Plaetfen opgedaen en geloft werden; W» ftaende, datallen graeuwen Turf twee vooree» fal werden gereeckent, tot wekken qfêflgjj Pachter inde voorfz Steden endePlaetlen^ gen ftelien Colle&eurs, om den «W»gJ te ontfangen , midtfgadersdcBilUettenvim.

SWvnhWbTdhd

and lend

lijck aengeven hoe veel Turf fy daer uyt gemeten of getont hebben , op de verbeurte, indiende Tonders, Tonfters of Vulfters in eenige van de voorfzPoin&eningebreecke blijven, van haer Officie é een boete van vijftigh guldens, en arbi- trale correctie, naer gelegentheyt van faecken: Ende fullen de voorfz Leveraers gelijckeverkla- ringc, ja felfsoockonder folemnelen Eede (de Pachterfukks begeerende) moeten doen, van dat fy uyt de voorfz Schepen voor die reyfe geen

ren uy tgevoerden Turf te teeckenen)»^ e Inbrengers van den voorfz 1 ürf gen° \

wefen haer te reguleren na de Ordonnans y Confumptie van den Turf gemaeckt. XI.                      ð· Item, datgeenTurfdoorHaerlem.Am^' dam, of eenige andere Plaetfen g^®S| gen werden buyten de Provincie van^o» Weft-Vrieflandt, vooren aleer deOntg^0s ge des felven Lands-en Paflagie-geWt» vwP

-ocr page 791-

e meene Middelen van Holiand5Ontgrondinge vanden Turf f69

Ie Articul van de Ordonnantie fal wefen ^f'icnde betaeldrj tot wekken eynde de rsenTurf-voerders haer moeten voegen ^ Wolle&eurs van den voorfz Impoft, dk in

> ringe of betalinge van het recht van de Öntgron- dingegedaen, en daer van Aéte aendenColle- cTreur van de Plaetfe, daer iy meynen door te va- ren, (indien fy door defelve Plaetfe nier. zijn

J fpeftive Steden en Plaetfen

izijngefteldt,en

uytgevaren ) hebben geëxhibeert, op poene,

ufeheaengevenharenrechtenNaemenWoon S midgaders waer fy haren Turf van mey- P ncreziinteloflèn, omme geregiftreert en op- tekent te werden, voor en aleer fy met hare Sepen door de Steden buyten den laetften B00S mogen fchieten , of voorby de Plaetfen opdeverbeurtevandcningcladenTurrj SendenTurfopdenNoord-Hollandfchen fWcft-Vricffchen Bodem geloft fal werden, fal mendaervan geen betalinge doen, maer gehou- den wefen aen de Opfienders, by de Pachters aendeSluyfen of den laetften Boom te ftellen, aentegevenhetQuartierinNoordt-Hollandtof Weit- Vricflandc, daer fy van meyninge zijn den felven Turf te voeren: Ende fullen de Turfvoer-

contrarie doende, vandaeroveralsFraudateurs vanden voorfz Impoft geftraft te werdeii., XIV. Dat alle Schippers, dieeenige Kooien willen laden en doen af fchepen, omme te vervoeren buyten Dijcks, gehouden fullen zijn binnen den tijdt, in het 11. Articul van de Ordonnantie van den Turf gedetermineert, aen' den Collecleur daerfyuytgevaren zijn, by behoorlijcke Atte- ftatietevertoonen, waer, en aen wieniy defel- ve Kooien fullen hebben geloft, op pcene van gehouden te zijn daer van denlmpoft te betalen, en ten dieri eynde fuffifanre Borge daer voor ftel- len, aleer defelve Kooien fullen mogen werden geladen en afgeicheept; dies ial vande Kooien,

afgehouden weien in't wederom-komen, by I die buyten Dijcks werden geloft, onder het ref- BilIietvandenPachter, ofwettelijckeAtteftatie j fort vande Pacht, om aldaer te werden geconiu- "' r ' meert, den Impoft aen den Colle&eur vande Plaetfe, daer die. doorgevoert werden, moeten werden betaeldt. X-V.                             \ Dat aiemandt eenige Kooien in Zeelandt of totWilIemitadt, of daer omtrent, endeelders buyten defe Provincie geladen hebbende,endaer mede op de voorfz Stroomen komende, en die brengende binnen de Steden, Dorpen%n Plaet- fen van defe Landen, daer mede aldaer nieten fal mogen vernachten, fonder het felve den Col- le&eurvan den voorfz Impoft aldaer bekendt te maecken, en dat fuicks mede fullen moeten doen

vdacöbdg

voorfzSluyfenvan AmÜerdamenSparendam,of die defelve op de voorfz Stroomen uyt andere

Schepen fullen hebben ontfangen en overgeno- men, op poene als voorerW Dat tot weeringc vande voorfz frauden, ende achterhalinge vande Fraudateürs, boven alle Droflaerdeh, B'ailliuwen en Séhouten, en hare Subftitutenen Dienaers, die by haer Ed. Groot Mog.Placaet daer toe gelaft endegeauthorifcerc zijn, en bevoolen de Pachters daerinne,teaill- fterenj oock allen Krijghs-Overften, Capiteyi nen en hare Officieren, in der Landen dienft we- fende, werden geaurhorifeert de voorfz; frauden te weerenV en. alomrne daer fy vandePachters, hareMedeftartdersofCollefteurs, totweeringe en achterhalinge van dien fouden mogen werden verfbeht, werden gelaft en bevoolen in alle Ste- den en Plaetièn, te Water ende te Lande, de bc- hulplijcke nandt te bieden, invoegen alsvoo. ren, foö in het viiïteren, aerihalen en aenhou- dehvande Schepen, die Turf of rvöolen hier te Landeliebbéh geladen , en die van buyten in de- feProvincie, of op de voorfchreveS.q oonien ko- men te loflen, fonder behporlijek Billiet vanden voorfz Impoft daer van gehaelt, ende by haer te hebben, als in het apprehenderen van Schippers en Perfoonen dié defelve frauden gepleeght, of daer toe geholpen hebben.               ' ,' , ■ X V ï l Ende op dat de frauden fouden werden ge- weert, die tot noch toe in hetuytvoeren vanden Hollandtfchen Turf (onder deckfel van den 5- Α                      Sticht-

eenige andere Plaetfen gevoert werdt, omme m Noord-Hollant of Weft-Vrieflant geloft te wer- den, bydeUytvoerders, ten Regifter van den Collefteur,' tbr plaetfe daer fyuytgevaren zijn, fal moeten gefchieden binnen een maendt of fes weecken jj ( Vorftende Onwederuytgefondert) gelijckalsin het II. Articul van de Ordonnantie, totlafteyandegcéné die haren Turf binnen defe Provincie, inhetreflor-t van de Pacht komen te lollen, omme haer vaneen ftuyver en eenduyt pertonne, dié van den Turf, dewelcke buyten oeieProvinciewetdtgevoel?dt, en geloft ofge- conuimeert, meerder moet betaeltwerden, te ontladen, is geftatueert." ν "at de Schippers gehouden fullen zij n, haren yvoerdenTurfgelofthebbendcbinnenden ^tztijdtaendenGolleaeur, ter plaetfe daer jS P0ISevarenzijn -i en haren Turf aengegeven Üonn '· VolSendchet XI· Artkul van defe Or- kl;,antlev^y behoorlijcke Atteftatie te dóen Wsft ν'·m Wdt Pkets in Noordt-Hollandt of Turf" L-e^an(kfy haren ingehadt hebbenden veaen · e"al terconfumptie{ fonder defel- teHbee„n\glScuLepen over Boort sefec en seloft van^l'^P'tenuytgevoerti en dat fy daer °ffulleükC an ^e Confumptie hebben betaelt, deOnto ySebreeckevan dicn> den Impoft van ftnderi ? rijge Van den Turf moeten betalen, gen {," ftet wederkeereri binnen Dijcks te mo- T \? V[en zy fy alvooren de voorfz fuy ve-

-ocr page 792-

Placaten. 7-Boeck. 5.Tit.

77-0-

StichtfchenTurf) isgepleeght, foo enfalnie- mant,»wie hy zy, (alwaer het fchoon dat hy 6 η - der het Sticht woonde) geen Turf op den Hol- landtfchen Bodem getrocken, gefloddert of gc- maeckt, mogen fchuyven of klóoten op den Stichtfchen Bodem, op de verbeurte van den Turf, en daer en boven een boete van twee hon- dert guldens. X V I I'I. Ende alfoo de Huyiluyden onder Loosdrecht en daer omtrent Veenen hebben leggen op den Hollandtfchen Bodem, waer van den Turf meeft tot Utrecht, en op de Vecht aende Plcy ren ende Sammereufen werdtgevoert, van wekken Turf defelve Huyiluyden in gebreecke blijven den Im- port van de Oritgrondinge te betalen j foo fullen de voorfz Huyiluyden van nu voorraen, van alle den Turf die fy op den Hollandfchen Bodem ful- len trecken of moeren, gehouden wefenin den voorfz Import van de Ontgrondinge te betalen van ekkeroede vier tonnen en een half; ende fal haer af flagh ftrecken het geene iy van den voorfz Turf in Hollandt hebben gevoert, midts datfe by Billiet van den Pachter fullen doen blijcken, dat den vollen Import van de Confumptie van den felven Turf is betaeldt: Ende fullen de voorfz Huyiluyden aen den Secretaris perfectelijck moeren aengeven denombre van de roeden die

XXII.

Sal daeromme een yegelijck, die eeniRenTm de Steden of ten platten Lande m\ yl"

rf om

daer mede te komen op de Stroomen van Ë& zeofYflel, gehouden wefenden felven T» fV doen meten by de gefwooren Tonfters, enlh

Schout of de Gecommitteerde, tot het £; " der Bülictten, van dePlaetfen daer hy denT f

geladen fal hebben, inhoudende het getal'dl· tonnen van dien, ofby gebreecke van dien Π hy gehouden wefen den Turf te doen metend plaerfe daer hy met de felve op de Stroomen vil paiTeren, voor en aleer hy door de Sluyfcn nucl ichieten.                                                     *>' XXIII. Ende alfoo, volgende defe Ordonnantie geen Turf op de Stroomen van de Maze of d'Yf! fel gebracht en magh\verden,dandoordevoorfz Steden en Vlecken, fal aldaer den Impoftdaer vanontfangenwerden: Endeommetebeterallc frauden en bedrogh voor te komen, ende de Overtreders te achterhalen, fal den voorfchre- ven Pachter over al, daer hethemgoedt dunc- ken fal, binnen den Lande van Hollandt Wach- ten mogen ftellen, den wekken alle Schippers en Schuyt voerders, Turf geladen hebbende (en des verlbcht zijnde) gehouden fullen wefen te vertoonenhaer Billiet of Tey eken van denPach- ter of fijnen Gecommitteerde , daer by blijekt

f

°P de boete van vijf en twintigh guldens opekken

roede tewerbeuren die fyluyden ful1en hebben [ dat den Import van den Tu f die fy geladen heb verfwegen, ende daer en boven den Impoft bèta- ben, betaeldt is. * En fal niemandt, wie hy len-, wel-verftaende, datdievanLoosdrechtals oock foudemo^en we fen ^ in eeniger manier enMl- dan den voornoemden Tui f fullen ïnogen ichuy- ten*Dijcks eenigen Turf mogenflaen ofmaeckeih venenklootenop d.n Stichtfchen Bodem, fon-! op de verbeurte van degeflagenoftegemaeckm

Turf, en een boete van duyf ent guldens, XXIV. Ende alfoo binnen den Lande van Hollandtal·

der te verbeuren. XIX Sal den voorfz Pachter mede ontfangen den

Impoft van de Kooien, fyo groote als kleyne, J Ie Gafthuyfen, en andere diergelijcke Armhuy- dieindeBuytendijckfcheStedenenPlaetfenop-! fen, van de Aelmoefien hun onthoudende, ende

mede de Aelmoefieniers ende Arme-Bediemer? van defen Impoft vry en exempt zijn) 61 daeroin den Pachter gehouden wefen reiftoir te doen van foo veel tonnen,, alsdcDeutivaerdersbj behoorr lijeke Atteftatie vande WethouderenaerStedcB van Hollandt, Voorne, -en 't Landt van Putten fullen doen blijcken binnen drie maenden, aen allefoödanige Arrnbuyfen verkocht en gelcvcrt te hebben. · ,i > · . ' XXV. Dat vanden voorfe Impoft op de Ontgrondin- ge en'Uy tvoeringe van den Turf, met fclmogen werdengecompofeert, maeifal4e.nïachKr ψ volle gerechtigheydt dien-aengaende m® ontfangeni;endip,;gGene, fledcnlmpo«twi digh zijn, fulleftde voojfchrevegerecW aen den Pachtej- moeien betalen» '^niIer S met den voorfz Eaefrter, of'denvoornoem ^ Pachter methaer, in; eenigendeelev direct ^j,^

gedaen en geconfumeert fullen werden, en hem

reguleren na de Ordonnantie opdenpphevevan deKooIen geëmaneert. Alle Schippers en Koopluyden , die Sticht- fchen Turf ingeladen hebben, fullen gehouden zijn te brengen Atteftatie van den Meeter of Tonder, die defelve gemeetenofgetont fullen hebben, gepafieert voor den Schout of Secreta- ris van der Plaetfe daer die ingeladen fullen zijn} of in gevalle die niet gemeten of getondtis, by denLeveraer van den voorfz Turf, welcke At- teftatie fal moeten inhouden, dat daer geenen Hollandtfchen Turf in het voorfz Schip geladen is, het welcke mede de Schippers by de Pach- ters (desverfochtzijnde) gehouden fullen we- fen met Eede tefuyveren, oppcene, indien ter contrarie bevonden werdt, te verbeuren twee höndert guldens, ende daer en boven geftraft te werden als meyneedigh. . XXL Ende fullen oock geene Schippers met Turf geladen, eenige Tacken daer by mogen laden, op de verbeurte van de Tacken, voor de tweede reys, midts gehouden te zijn defelve voor de eerfte reys te ioflèn, tot vermaninge van den Pachter.

ofindireclrelijck^fuJlenitnogeri aomp, .^ m alleen op de-poene.van twee hondert ju' j^eurs de Generale Ordonnantie tegei^de^1^". en Contraventeurs, midigaderstegensu en pofitien geftatueert; maer fi4len«oca " boven die geene,, die bevonden>&»** J A. werden het voorfz iMiddel te hebben gw^ deert,, of daer over geeomppfeefc» ™m ρ

-ocr page 793-

Middelen van Holland,, Ontgrondinge vanden TurC/jr

-:muj3tje of conniventie » verklaerdt wer- ^ f em eerloos en inhabil, om eenigerhan- *a ten! Omcien, of Benerleien, van watna- ί cnvanwiedieooekibuden mogen depen- ï^6' te mogen bekleeden, bedienen, ontfan- f bcfitten i en fullen alle Officieren van den fn0, gehouddn wefen haerexaftelijck teinfor- opdevoorfzfraüden encompofmen, fon- ieenïghverdragh of diiïïmulatie teprocede- nteeensdevoorfzFraudateurs* endediegee- die over het voorfz Middel fouden mogen ko- ïentecompoferen, op pcene dat defelve Offi-

Ordonnantie uytgedruckt» mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generacl Pla- ^ caet, op den opheve van des GcmeeneLandts Middelen geëmaneert, welck Placaet ten voor- fchreveneyndealhierwerdt gehouden voor ge- infereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contraverïieren fonder de- fraudatie, vervallen in de voorfchrevè boeten en pcenen in defe Ordonnantie begrepen, ende dé voorfz boeten en pcenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn.                > ! XXVII. Soo wie Pachter blijft van defen Impoft, fal gehouden wefen yeder jaer te betalen de eene helft van fijnen beloofden Pacht, binnen de drie eerfte maenden, als t'elcke maendt een gerecht derde-part, en de andere helft^binnen vijf maen- den daer aen volgende, als t'elcken maendt een vijfde-part vande helft fijnder Pacht voornoemt» ende daer en boven yder jaer gewoonlijckrant- coen. XXVIII. Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaen op den,£cc.

cieren,

bevonden werdende diengaende nala-

h te wefen, of de voorfz frauden en compofi- Üen niette hebben geweert, van hare Ampten en Officien fullen werden gepriveert. χ κ y i· Ende fullen die geene die by defraudatie ( dat iswillensen wetens, met opfet om den Impoft te profiterenj en die aen het Landt te onttrec- ken) ofteongcoorlofde, en by de Ordonnantie ^gepermitteerde compofitie, het recht van't roorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, boren depcenen ende boeten in defe particuliere

# tyejeperiode is volgensTlacaet vanden \6.Maert \6$η .in de Ordonnantie gebracht. NOTA: Alle het geene met Curciffonder teeckenfiaetgedruckt % is Anno 1699. voor veranderinge

..., INKOMENDE GRANEN. Ordonnantie, volgende dewelcke verpacht f al wer den den Impofl op de inkomende Gra- nen j foo als defelve in denjare 1699, isgearrefteert.

van Hollandt en Weft-Vrieilandtj als boven in- gekomen zijnde, uyt de Schepen of Schuyten nietgeloft, aen Landt gebracht, ofte in eenige Lichters o vergefcheept, nochte van de Wagens of Karren ontladen mogen werden, voor en al- eer de rechte quantiteyt en qualiteyt van dien, met expreilie of nominatie van de Schippers ofte Voerluyden, die defelve gevoerr hebben, mics- gaders van den Perfoon of Perioonen, aen de- welcke die fullen wefen geaddreffeert» aen den Pachter of Colleéteur aengegeven, en van de- felve een behoorhjek Billiet of Los-Cedulle ver- kregen fal zijn; en fal voorts den Pachter of Col- leftcur vermogen prefent te wefen, als de voorfz loifinge, overfchepinge ofontiadinge geichiedr, om regard te nemen, of de quantiteyt en quali- teyt van de aengegevene Granen, met de voor- geroerde verkregen Los-Cedulle is accorderen- de, ofniet, fonder dat hem yemandt daer inne fal mogen refifteren of verhinderen; alles ende yeder poinft van't geene voorfz is, op de ver- beurte van de niet aengegeven Granen, en bo- ven dien opeen boete van duyiendt Caroligul- dens, by de Contraventeurs te betalen ·, wel verftaende» dat de voorfz geordonneerde boete over contraventie niet fal mogen excederen drie- mael de waerde van het Graen, waer over be- vonden fal werden den voorfchreven Impoft niet aengegeven oftebetaeldigeweeihe zijn, onver- mindert nochtans de boete van twee honderdf Aaaaa 2                    gul-.

D At van alle Granen, die over Zee, langhs deRivieren, ofperAfTe, van buyten in de Provincie van Hollandt en Weft- Vrieflandt fullen werden gevoert of ge- bracht , en aldaer uytgeloft o*f o ntladen, betaeldt falwerdenaenden Pachter of Collefteur van de- len Impoft, van een laft Tarwe vijftien ftuyvers. VaneenlaftKogge, Garft,Haver, Boeckweyt, bpet, Wieken en Boonen, tien ftuyvers : Van y aft Mout, feven ftuyvers acht penningen: an Erweten, graeuwe, witte of groene i oock wn rond en plat Zaet, in tonnen komende, na «ivenant, het laft vijfden ftuyvers : En voor «niackGrutten, 't zy Haver of GarfteGrut- ™ .acht ftuyversj f qjeZeeuwfcheGranenful· va defen Impoft vry zijn j des fullen geen èremVm ZeeUwfche Gr anen werden geconfi- ixtmt· en^c^sJ0Uifferen vande vry dom ende t\™Pp«nfatoplegh-geidtvandeGranm,dan tiivaTa lanm»diede Inbrengers met Attefta- UfaffMf&firaet vande Tlaets daer die ge- ntn, ïKflSS bonnen bewijfen Zeeufche Gra- intftü ? m Zeelandt geteeldt engewajfen te o                    I I. heven % df,n J0orfz ImPoft bequamelijck ge- öiogen wna! e*rauden daer inne voorgekomen Ε%ηΓείΓρ jn ri00 *"u^cn eëeene <*er vooren teerde Granen, binnen de Provincie

.

-ocr page 794-

Boeckf 5-Tit. compofitie of uytkoop gemaeckt ö^á„ hebben.                                         °™ " '::Z v. Ende fuUen diegeene,die by .dcfraiidatie r^' is willens en wetens, met opiet, om'den IM tepromeren ^n-die aen^tUndt te.2nttccH pf ongeoorlofde, en by de OrdoimandenieS permitteerde compofitie, BWJfccE van'tvo Ñ Middel ïn't geheel niet en hebben betaolt b , de poenen en boeten in defe ParticuliereS nantie uy tgedruckt >, mede vervallen in de â* en boeten,. begrepen in het GeneralPlaqaet S Jenopheve van des Gemeene Xan ds Middelen geëmaneert, welck flacaet ten voqrfz eyndoal hier werdt gehouden voor geinfere'er^ doehii len die geene die de voorfz OrdonnantieSE conrravenieren fonder defraudatie, vervallen'}? de voorfz boeten en pcenen in de.feke Ordon- nantie begrepen, en de voorfz boeten KL" nen van hetvoorfz Generael Placaet niet onder- worpen zijn. VI. Ende fal den fel ven Pachter gehouden zijn al- le Maenden aen handen van den Ontfangerder Gemeene Middelen, in het Quartier van fijne Pacht, op te leggen ende te betalen een gerecht twaelfde-part van de penningen, diedeielveter faeckevan de voorfchreve Pacht fal hebbenuyt«* gelooft. VII. Ende fal de Pacht van defen Impoft. ingaenap. den, &c.

77 á          ! : Placaten. 7. guldens, die in eas van manifefte fraude, Vol genshetGenerael Placaet, de Fraudateurs op geleydt ende geinfligeert moet werden., oock voorts arbitrale corre&ie, na gelegenthey t en ex- gentie van faecken. III. En fullen tot verder verhoedinge van frauden, de Schippers, met eenige Granen over Zee ko- mende, gehouden wefenby exhibitie van haer Cognofcementen, Vracht-brieven of andere aenteeckeningen, aen den Pachter ofdeflelfs geordonneerde te doen blijcken wat quanriteyt en qualiteyt van Granen fyluyden, ter plaetfe van waer fy gekomen zijn , ingefcheept of inge- laden hebben, ende aen wie die geaddreiTeert zijn. IV. Den Pachter va*n den voorfz Impoft/al in han- den van de Commiiïariflen den behoorlijcken Eed doen, dathy, nochteniemandtvanfijnen't wegen, anders dan de volle gerechtigheydt van den voorfz Impoft, volgens defejegenwoordige Ordonnantie fal genieten, fonder metyemandt ter Werelr, felfs, of door anderen, dire&elijck of indireftelijck, tecompoferen ofte conniveren in ecniger manieren, op poene van fes honderdt Caroliguldens, bovenen behalvende pceneby de Generale Ordonnantie tegens de compofitie geftatueert 5 ende fal in gelijcke pecuniele boete vervallen die geene dewelcke met den Pachter, CollecTreur, ofyemandt anders van fijnen't we- gen, dire&elijck ofte indireftelijck, als boven,

f Defe periode is volgens Refolutie van haer Ed. Groot Mog. in date den negentienden Maertfeflien hondert drie en tachtigh alhier ingekomen.

GEDRUCKTE PAPIEREN. Ordonnantie, na dewelcke fal geheven werden den Impofi op eenige gedruckejoo In- landtfche als Uytheemfche Tapierentfoo als defelve inden j ar e 1699. isgearrefleeri, en aen den Pachter, die eens ter Weeck het getal derfelver fal kómen opnemen, tenHuyfevande Druckers en Boeck-verkoopers, enaenwieten reguarde van de Inbrengers en Verveylers, geen Boeck-verkoopers in de Plaetfe of Diibrictf'

der Verpachtinge zijnde, op fijn Coniptoir>bm- nenvierentwintigh uyrenna deninbrenghj de aengevinge, midefgaders betalinge vandenW· poft fal moeten werden gedaen, niet bekent g - maeckt, maer verfwegen fal zijn, fonder &m fepcene hooger fal mogen genomen,werden, a« tot duyfent guldens eens. *                          II.                   T50ftt Des foo fulien alle Couranten, Gazetten r enNieuweTydingen, buyten defeProvinc^k< druckt, en van particulieren aldaer, geen drucker, Boeck - binder ofteBoeck-ve«^ zijnde, aen Particulieren alhier geto*gggjj dende, en niet meer als twee in Setal J^fat foorte, van defen Impoft vry zijn: JJ*^ geene dat werdt geaddreiTeert aen » jfle(

derlandtfche of Uytheemfche Talen, maereen half vel aenbeyde zijden, op ordinaris wij ie vol, of oock minder gedruckt zijnde,of grooter zijn- de, meernaadvenant, als mede van alleStaets- Refolutien, Placaten» Ordonnantien,Keuren, Waerfchouwingen, Ampliatien, en alle dierge- lijckepublicque Aften (uytgefondcrt van fbo- danige, als aen den Staet of Collegien felfs gele- vert werden ) fal werden betaeldt vier pennin- gen, door den Drucker die defelve uydevert, en van die van buyten ommete venten, of om geit, ofomgelds waerdeuyt te geven, fouden mogen werden ingebracht, acht penningen, door den Inbrenger of Verveyler, op poene va» honderdt guldens voor yeder Courante, Gazette, Poft- ofNieuweTydinge, endeyeder der voorfz ge- drucktepublique Aften, die door den Drucker gedruckt en uytgeleve% ofte door den Inbren- ger ingebracht, of door den Verveyler verkocht,

knopers, Debiteurs van Nouvelles,die haer generen met verkoopen van

<m$

*

♦

-ocr page 795-

r eene Middelen van Hollandt, Gedruckte Papieren. $73

η Honna

defe Ordonnantie neg^ergefteklt.

defe W poene,

Het, Middel van, de Gedruckte Papieren ial vöórtaen met en nevens dat van,'t KJfcyn Zegelt

in

iiibjeawefen

moéten betaelt werden.               ■ "-',,''

u

II I.

_ Roeck-verkoopcr.^ ^/Oag^^ofanderen,, Sdemogenzijn, verkoopendevrywrlli- R reken by Audien .., of W*r£publiqu£ .:-,«.n. die der forteringe van ongebon

,,'V.. ,*ft

vvk

van gedruckte Cêdulfen, dienende oirn Luy- denter begraveniilèv of totandere by»eeti-kom<·. ften te noodigen, fal door den Drucker, ten be- h,peve.aj$ voorei?,, vbet^l^j: wqGf^.^iej^ gpnn|i^ ge» voor yeder Biïfièt oFGèdul^, pjp|e ordre en pce'hè als in *t TV. Afticuï van. ae         lonnan- . pul^ri voortaan', gee^e; ged^kf^, ^i%tt^ yajiGeiiees-rneeftcrs of anciqre. ^pnjfténaers, ge- ^argè^rtpfuytge.deylt:inogen w^j-den, als dp- wejqkeinnehouderi^n ^ ijl ^r^j^iJ^/^^&^^^roA^^S W09P, hoeVë*™ b'eLG^^ zijn, te, verantwoorde^! twee pehningen, opot* drzpnjQ&ae^sypoxki^ >enc!pf&j^ecalange mpn

*?S daer onder nietbegrepen, füllengehpu- fΓ icn Veertighften Penningh dé*Μ & beholvëvan 't Gqmeene^anik,, fonds' gereedc te ontvangen, voor dat de, Seneelevert, of de Koppers naq,m dger voor SSRegiftergeftelt, en gecfebipeert fabniPgen werden: Wdeuytkeenngeva* welcke^n- LendenBoeck-verIcpoperofAuaie-houder, SS veertien dagen na_dat de, Au£he begon- nen fal zijn, door denPachter paratehj ck fal mo- genwerden geëxecuteert.             *',,·-;:: IV. Ende fullen geene Billietten. van de Gemeen

rsjd

onnantie: Ende ipo eenigen Drücker beftondc

Middeleh werden gcdruckt, als by de Drucker

die geqüalificeerr zijn tot het d-rucken van het Kleyn Zegel j en fullen die Druckers defelve.niet demanueren of extraderen, anders als aen de PachtersvandegedrucktePapieren, diedefelve Billietrcn wederom niet fullen mogen üyt geven, als aen de Pachters van de Middelen., waer toe de Billietten haer relatie hebben, op een boete van twee hondert guldens, t'elckensen opyder BiUict, by de Druckers of Pachters van die Mid- del, contrarie uytgegeven, te verbeuren : En fullen de Τ achter s of CoUetteurs der Gemeene Middelen, en vandeStadtsAccijfen, hoedanigh die oock zijn, niet vermogen eenige andere als gedruckte en opgevulde Billietten en Cedullen acndeG(.meynteuyttegeven,oppcenevanhon- derdt gu'dens voor yeder gefchreven of onge- druckt Billiet: Ende fullen alle Pachters gehou- denzijn over defen Impoft:, ten behoeve van 't Gemeene Landt, of die defen Impoft fal hebben gepacht, vooryeder Billiet of*Cedulte , groot of kleyn, het zy Billietten van betalinge ende de confumptie, ofte van affchrijvinge, vërkelde- ™ge, verberginge, als mede van Hooft-Ce- dullen en Dam-Cedullen, geenderhande ge- druckte Billietten uytgefonderc, te bntfangen Jierpenpingen, fonder 't felve aen yemandt * in ml e5|°ideei te remitteren, direftelijck ofte ^direftelijck, of minder getal van Billietten aen oen Pachter van dit Middel te verantwoorden, aisiy uytgegeven hebben, op de verbeurte van we hondert guldens op yeder gerem.ittsert of j |wegen Billiet, twee derde ten behoeve van ded 3 iedecalanSe doen fal, en hetTqfterer^- •«erae-part ten behoeve van den Af.men, tot

geen of een varfche Naem of Woon-plaetfe dacr in te gebruyeken, iaj voor het verzwijgen van deNaemof WoOn-plaetfe verbeuren tien pon- den Hollands op yeder Billiet, op'thoogftniet te'excedëren de fomme Van honderdt guldens eens, cn./valfch^Naeni of Wopn-oJattfe ge- druckt hebbende, daeren bo^en een jaeruytdë Provincie:van H'olia'ndt' gebariiieii werden ·, en die defelve Billietten fonpler, ofte als voorfz met valfche Naem of Woon-plaetfe des. Druckers, f4 hebben gefpargeërt,; of fal hebben beforght, iuj- lendaer over voor.yèertién dagen te "Water entte Brobdtgècónfl,neèrt, ende verders na exigentie van faecken arbitraiijek geftraft en gecorrigeert te werden. Ende fullen die gëenc die by defraudatie ( dat is willens en wetens, met ópfct om den Impoft: te profiteren, ende die aen het Landt te onttrec- kefi) pftcongeoorlpfdc,v en by de Ordonnantie nietgepermitteerdecompoiitie, het recht van'c voorfz Middel in't gèhee· niet en hebben betaelt, boven de poenen éndë boeten in defe par, nculieré Ördonnanrie uytgedru^kt, mede vervallen in de prenen cnboeten, begrepen in hetGeneraelPla- caeti.pp, den opheye van des Gemeen^ Lands Middelen, geëmaneert, welck Piaèaet'ten νορΓτ- fciirev^h ëynde alhier werdt gehouden voor ge- infëfêerti Doch fullen die geene,die oe.vbqrjÉf Ordonnantie alleen contraveniere^, 'fonder de- fraudatie ,, vervallen in de voorichreye boeten en poenen, in defelve Ordonnantie be-'grepen, en df vpprfz boeten en poenen.van 't voorfz .'Gencrael Pia,caet niet onderwor^ein zija             / ,

Jcalangeeenyde r, benevens den'Officier.

^geaut1·-

I X.

nEn

Soo wie Pachter blijft var> deièn Impoft, fal

;en profijteajs vooren, foo nochtans.

:nculc

m

\^Ü!tv ??P ty ^en officier fal mogen wer- j gehouden zijn het ordinaris rantsoen vandefën

%/l»?it:iieerti enfufon in gelMe poene ver- ImtofirFene> 'diefmdh Billiet eenige Waren, *Ζ*Φ* en dit recht fubjeiïmnde, ko- mm°imtefiam.                J           ■

Impoft gereedt te betalen, en een twaelfde-part

vandëPachtopièsweecken na deninganghder felver,, en dan voorts van maendt totmaendt een gerecht twaelfde-part van defen Impoft, Van

-ocr page 796-

774·                   Placaten. jr.Boeck." y.Tit.           :., ] η Ik, ■ ■ ι X . " · .-.;-r I 4J ' ' ■'' ' x ï-'i :' ■ *&. ■ Vaödefenlmpoftfalnieriiandtvfy zijn, dan Ende fal de Pacht van defenImhofl-' ·- die genaemt en uytgedrucktftaen in de Generale den, Sec,                                   * ^S^ènóp' Ordonnantie.                                         f1*:^* L ■                                                         j; ; .             .         1 1. I,                   . NOTA: jd/kfotgéefoiatmetCurcffisgedru^                                                               ? Waerfchomvtn^e | denMpofl van het Kleyn Zegel ëifGedruckte Papieren met L· L _*,;' '; deti'óerhopgen^]'tnMiod^twtntigh^mJuUh6^\'^y''^                               -v*^

*WÊtyCgenjCken ί ίί hecaen^t, tifaft wel hebben willen waerfchouwen en bevelen 2 eyndefyluydenhaer daer na fullen hebben Μ guleren, fonder daer tegens te doen direfteliick ofindireftelijckin eeniger manieren, appi* van te fullen vervallen inde boeten, die ïefta tueertzijnby de Generale endeparticqlicfcOl· donnantien > ten aenfienvan den voorfz Impoft geëmaneert. Gedaen in den Hage defentwin- tighften Juin feftienhondert vierentnegenrieh X)nder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten Was geteeckent, Simon van Beaumont.

L E Staten van HoUandt ende Weft-Vries- landtd Allen den'geenen die defen ful- lferiyilbix jofte hopren l^fen , S Α l υ τ ·, *BöpnΊί· weten : Dat Wy omme des Gerneene Lgn'dts Finantiëri Bydeh jegenwoör- dïgen tijdt van porlogü éeriigerriiateh tè ftijven eh te onderfteunen, göedtgevonderi hebbenden Import van het Kleyn Zegel en gedrückte Papie- ren , foo als die jegenwoordigh geheven werdt, meteen derde, ^datisvarirweetot drie, te ver- hqogen, in te gaen met hét begin vande maendt vanAnguftusriaeftkomehdé, eti daer vanalleii

■■ ■' .1! '           *"' Π

[.',                 Nader Ampliatie van de Ordonnantie op het Κ L E Υ Ν Ζ E Q E L. Ordonnantien , waèr op verpacht is den Impofi van het ICleyn Zegel 3 in dej arm ., i68p.» ιόρ3·> enindenjare 169$. op nieuws isgearrefieert·

Ι. :::·7 Atvannuvoortaen * generalijck alleBil- Hetten ende Cedullen van de Pachters * van des Gemeene Landts Middelen, endefpeeialijck van het Gemael, Sout- geldt, Zeep, Hoorn-gelden, Wijn, Azijn, Brandewijn, Bieren, Boter ende Beftiael, *als mede van 't lieer e-geldt, en den Impofi op de Con- fumptievan de Coffyy Τ keet en andere drancken niet Water gemenght, in de Ordonnantie op het felve Middel geëmaneert, gemeldt ■> midefgaders de Billietten van de Ontfangers en Coljecteurs van de Verpondingen over deHuyfen inde Ste- den, fullen moeten hebben het Zegel of het Wapen van defe Provincie, en het Wapen van deStadt daer onder de Pacht gepacht ist waer voor den Verkrijger van het felve Billiet of Ce- dulle alleenlijcken betalen ialeeneftuyver, ten behoeve van het Gemeene Landt, boven het geene hy voor Impoft en opvullen van het Bii- het, uytkrachtevanvoorige of andere Ordonr nantien, gehouden is te betalen, het welck daer op met een Stempel fal gedrukt werden door den Pachter van dit Middel: Des dat de Pachters van de Middelen, by Quotifafie geheven werdende, tenopfichtevan de Quotifatie-billietten en Ce- dullen» diebyhaergehaeldt werden, en verder of anders niet, fullen vermogen te korten den Tienden Penningh, en ter faecke dickmaels eeni- ge Billietten, vermits de doleantie als anderfins, aen haer niet weder werden goedt gedaen: Ende dewijlebyexperienrie ondervonden werdt, dat in eenige Steden en Plaetfen over de voorièhreve Speciën, of eenige van dien > geen Billietten of

Sommatie-Cedullen uytgefonden werden, foo werdt midts defen geordonneert j dat foo wel de Ontfangers, Collecteurs ende Pachters, inde voorfz Steden en Plaetfen , daertotnochtoeals vooren over de voorfz Speciën geen Billietten uytgefonden of gegeven zijn geworden, mede voortaen als in alle andere Steden en Plaetfen ge- houden fullen zijn over alle de voorfz Speciën gezegelde Billiett en uyt tefenden, of te geven, op poene van vijftigh ponden, t'elckens te ver· beuren by den geenendie bevonden fal werden hier in nalatigh geweeft te zijn, alles ten profijte vanden Pachter van defeft Impoft j * en wtrtu» veder daer benevens gewaerfchouwt, dataeje Ordonnantie alomme ftritfelijck fal-werdenge> obfer veert. *Hetvoorferechtvan%tKleynZegéJaW' den betaeldt niet alleen van de Boter ψβΜ Vaetiens en Ί onnetjenswerét gedaen vf4f T* vandeStuck-ofKop-boter, die by «ξ of andere, inMandens, TobbensofVlosfm Mankt werden gebracht of verkocht, f^ lijck% dasyemandt ^ em ofte meer partm^ twintigh ponden Kop-booter terMarcktm de\ van'tvoorfzrechtvan'tKleynZegetJ^ fen peëxmeert. III.                 ■Lat' • * <De Billietten van 't ^^/fflt % ger dan eenen dagh, na den dagh tyfzjxfc Tuchterfullenwefen uytgegeven^m^^ * houdenwerden. Endeopdat'erinditMidddnietenwerag

■#

-ocr page 797-

Gemeene Middelen van Hollandt, Kleyn Zegel.        γγ$

een CeduI niet mogen geftelt werden Rhijnfche Wijn en Spaeniche Wijn, noch Franfche Wijn enSpaenfcheWijn, ofRhijnfcheWijn, noch geen Inlandtfche en Franfche of andere Brande- wijnen ; en omtrent de Bieren geen witen bruyn Bier op een Cedul> noch oock geen Bier in oh- derfcheyden Steden gebrouwen, fflaer fal van yeder moeten verkregen werden een by fonder Billiet, op poene van vijftigh gujdèns op yeder Billiet, foo wel te verbeuren by den Uytgever als Misbruycker ·, ende werdt we] exprenelijck belaft aende gezwoorcnArbeyders vande voorfz Speciën, ditirriftelijckteoblervefén; ende foo yemandt van degezwooren Arbeyders, contra- rie dit Articul quame te doen, fal daer over van iljnOfficieabfolutgefufpendeert,enverdersar- bitralijckgecorrigeert werden ·, enfooyemandc beftondteenigh Billiet, dragende het Zegel van Onfen Lande, en het Wapen van defelve Stadt als voorfz is, te faliïfieren, felfs op te vullen, of fonder het felve van de Pachters Onfer Gemeene Middelen behoorlijck verkregen te hebben,frau- delcufelijck te gebruyeken -, of wel door veran- deringh van datum , meer als eens te gebruye- ken , defelve fal niet alleen vervallen in een boe- te van hondertgnldens, boven de pcenegeita- tueertby deGenerale Ordonnantie, maer daer cn boven als een Faliaris, en als een Verbreec- ker of Misbruycker van's Lands Zegel^ andere ten exempel, aen den Lijve, of afiderfints, na exigentievanfaecken geftraft werden: * Ende werdt een yegelijck by deféygewaerfchouwt, dat dit Articiilfirttleiijckfalwerdengepraftifeert, / V il I. Ende fullen voortaen geen Bil lietten ofte Ce- dullen van de voorfz Speciën voor Billiettenge- jhouden werden, öp dewelcke niet is gedruckt het voorfz Zegel van Onfen Lande, en het Wa- pen van defelve Stadt daer op geftempelt; maer die gecne die eenige Billietten, daer het Zegel yan Onfen Lande, ende het Wapen van defelve ' Stadt niet te gelijok op gevonden werden, ko- men uyt te geven, fullen Voor yeder foodanigh uytgegeven Billiet vet beuren vijftigh guldehs,en die geene die foodanigh Billiet onrfangen ? en misbruyekthebben, fullen Vooryederioodanig misbruyekt Billiet mede ^rvallen in een boete yan vijftigh guldens: /f'Endefullen ingeUjcke f cene vervallen alle fooddnige die fonder Billiet e enige,Goeder en ofteffiateni dénlmpoflvan het Kleyn Ziegelfubjetl ■> in èf uyt fullen hebben ge- üapen.                                               ~-s '■'· ' ■           · ix. , ;Ende alfooüot nochJcoeb;y de Pachters v&n't Hoorn-geldt, en andere der voorfchreve Spe- cieagepraftifeer-tis, döör;haeJrof harenGecom- ; mittcerden ten plafteii Lande opfehrijvinge te doen, ffonder aen de-Huyshiydentöillietten ofte Cedullen te geven, -nocNe ten iijde als ify de op- fehrijvinge doen, noch als fy fttdagh houden, en betalinge ontfangen , en't felve aen quade on- trouwe Menfchen, Paöht-érs werden'de, pecafie ' kanverftreeken omOnfè goede Ingezetëneii tè Vexeren, en merckelijck t-è-verkorten, fob wil-' len ende begeeren Wy'i dat Voortaenbvaltede voorfz ende diergelijcké'opfchrijvingen'van'de opgefchreven partye, een feehoorlijck -Billier, voe-

ï rr foofuUen de Pachters van alle andere ten en'Accijnfen, gehouden zijn alle hun- ^Iivrrenen Cedullen te halen ten Huyfevan f Pachter van dit Middel, die behalvcn het η Iran den Lande, daer nevens of onder met Stempel fal drucken het Wapen van dé Stadt enfpe-

nUworde^otifatie-brfkettenenCedullen· '* er ingekort werdt den Tienden Tenningh, Üfoindt 61 moeten bctaeldt werden vooryeder tel110"          η _____ U„,r0o Ae> 1^Λ-0„ ,„n Uaf

Rillier een ftuyver, boven de kollen van het jLjeenaen der) Drucker betaelt, hetwelckden -Pachtervandxt Middel fonder eenige winftefal moeten over doen, * op poene dat denTachter, fy*tfilverecbt niet aenfiondsfal hebben ontfan- m, wn fijnegeheele pretenfie enattiefalwefen verfleeckM} ende opdat de Pachters vande an- derelmpo/len hier door geen fchade fouden ko- men te lijden j door dien fy hun aireede voor het ingaenvandefenmet een gocdtaentalBillietten hadden voorlicn, ibo fullen fy defelve brengen ten Huyfevan den Pachter van dit Middel, om tekenllempelen, waer voor fy betalen fullen als boven, vanyederBillieteen lluyver, fonder meer) om dat het drucken voor hun al reede be- taeldtisi edoch fal niemand t na drie dagen voor hetingaenvandefe Pacht vermogen eenige Bil- licttcnvanlmpoit op fijnen nacm tedoendruc- ken, maer fal het felve moeten halen ten huyfe van den Pachter van dit Middel, op een boete vanvijffighguldens opyederBilliet dat niet tot denvoorfz Pachrer van ditMidJel ial gehaeldt zijn; edoch dehooghfte boete niet excedcren- dedefomme van vijf honderdt guldens eens, te verbeuren, foo wel by den Drucker die defelve gedruckt heeft, als den geenen diefe heef. doen drucken·, cnfullenoock geen Billicttengeftem- pelt werden, die niet voor den voorfz tijdtten Huyfevan den yporfz Pachter zijn gebrachr ge- weeft, die by tijds alommc daer van de waer- ichouwingefal laten doen. .' . V. EndefuilengeenBilliettenJjetzygefcheurt, Mjmofkvleckti werden gekort, tenzydefef '^ff^veaenden Ψ achter van het voor je breve wUtlvMhetKleyn Zegel werden oeëxhibeert ^over^levert, %tl.;. tó' V I 'bX'f^       ^.Λΐ wyekmedegeen Vry-Cedullen fullen werden Ürd Cn' ^ aen dfcgeene die volgens de Generale %kunmie vryiim van 's L<*nds Impofienge- uw!üienfatMatgeval,op het Billiet yin WW» het Zegel fal'werden gefieldt vry Ze-

S vanc

i Jee v°orfz Speciën, dieériderfcheyden in na-

&jn, óp een Billiet werden-ge-

'breven kqL· i cnoP meer als een plaets werden ge-

^d^yp^00* Sezwooren Arbeyders, of de Vin meer? Z^ri in natuur of naem, of die ^ral?l!^nPlaets werden gearbevdt, ofaen ^plaetszijngeaddreueert, foofalop

-ocr page 798-

					Placaten. 7. Boeck. 5. Tit.
			fj6
							den aen den Pachter van dit Middel i . heele Bladen of pellen, Avaer voor hv ÐlCr ^ ten reftitutie van penningen, voor L Igf' itempelen monteert, enniethetdruck X I. - Ende foo eenigh ander Drucker, Parfc, yemandtandersbeftondedeStempeisdes °f Zegels en Wapens te conterfevten Pn á V°0rfz BilliettenofCedullennatedrlicken faiehV0Jrfz overnadeuytterfterigeurvan Rechten tic danigen crimen applicabel werden geftraft Ter expiratie van defe Pacht, faldenaenb rnendenPachtertereenre, ende den argaeS Pachter ter andere zijde, geailifteert met e „ NotarisenDeurwaerder, gaen ten HuyfeeS Comptoire van alle de Pachters van de andem Middelen, (die met dit Middel niet expi&S en aldaer doen opteeckenen alle de Billietten die met uytgegeven, maer noch onder hun zijn welckePachters of Collecteurs defelve oprech- telijck fullen moeten aenwijfen of vertoonen" fondereente verzwijgen of verfteecken, ofge- dogen dat fulcks gedaen werdt, op een boete van vijftighguldensvooryederverfteeckenofrevêi- fwegen Billiet, en verdere arbitrale correiih'e: En fal den afgaendenPachter aendenaenkomen- den Pachter moeten uytkeeren den vollen Im- poft vande overgeblevene Billietten van dieMid- delen, die met dit niet expireren, mits korten- de vijf ftuyvers van't hondert, voor de moeyte vanhetftempelen, XII I. Ende fal den aenkomenden van den afgaenden Pachter moeten aennernen alle Billietten van de andere Middelen, die met dit nieten expireren, die onder den afgaenden Pachter in avancege- ftempelt zijn j te weten, van yder Middel een halfboeckfondermeer, endedaer voprbetalen van yeder Billiet een ftuy ver van hetfrempelen, boven de onkoften van't Drucken: Des fal den aenkomenden Pachterdefelve, geduyrendefijn termijn, aen de Pachters van de andere Midde- len mogen verkoopen en uytleveren, als volko- men geftempelt; des foo fal den afgaenden Pach- ter alle fijne Stempels, en no :h geftempeldeBil- lietten, die door den aenkomendenPachterniet zijn overgenomen moeten brengen ophetStadt· huys fijner Verpachtinge, en aldaer door een ge· zwooren Boode, in prefentie van den aenko- menden Pachter van dit Middel, defelve doen vernietigen,; fondereente verzwijgen of achter te houden ,direaelijck ofindireaehjck,oppff· ne als een Falfarisen Conterfeyter van Jgg Zegel, na de uy tterfte rigeur van Rechten tewr dengeftraft, en fal dit alle/jaren, terexp^ van dit Middel ftridelijck geóbferveett ^ den. ýßßö »ßï< ■';;?'!:v;i. f TfeTachtersvan^neyn^iel^t qualificeert, omaUedeWaren^dmWW* Kleyn Zegelfuèjett, waer by volgens gf ^ nantieen Tlacateneen Billiet wejenmw*. echter geen BiUiet^evonden-werdtiOll Ff te mogen achtervolgen en aenhalen. XV, _ á 't(& . Ende fullen die geene diei>y<i«rauai,nc > à
		voerende Ons Zegel, ende het Wapen van de Stadt daer op geftempelt als voorfz, by of van wegenden Pachter ial werden gegeven, aen of ten behoeve van de geene, die daer voor te boeck gefteldt is, en den Impoft fal moeten betalen, en dat by het doen vandebetalinge Quitantieop't voorfz Billiet ofte Cedulial moeten werden ge- ftelt, endé fal boven den Impoft betaelt moeten werden een ftuy ver voor het Zegel, op het Bil- liet gedruckt j op een boete van vij ftigh guldens, te verbeuren by den Pachter. Niemandt en fal vermogen eenige Billietten van Impoften te drucken, als een, of inde groote Steden ten hooghften twee Druckers, die vande Heeren Burgermeefters, op het veribeck van den Pachter van dit Middel, daer toe werden ge- qualiflceert, om alle foodanige met Zegel of Wapen van Onfen Lande gedruckte Billietten, aen den Pachter van dit Middel, tot een rede- lijcken prijs te verkoopenen te leveren ·, des ful- len de Pachters van dit Middel in kleyne Steden, (daer geen Boeck-druckers woonen) defelve in groote Steden halende, gehouden zijn omme by die Druckers tedoen drucken, die daer toe als vooren zijn gequalifkeert, die alleen de Stem- pels des voorfz Zegels op de meer-gemelde Bil- lietten of Cedullenfullen mogen gebruy eken, en t'allen tijden de Pachters van dit Middel, met genoeghfimeprovifie moeten voorfien, opdat die vervolgens de andere Pachters daer van fou- den konnen dienen : ö Ende fullen de voorge- melde truckers defelve Billietten·, by haer ge- druckt , aen niemandt anders mogen demanueren of extraderen, als aen deT acht ers van dit Mid- del, die wederom defelve Billietten niet fullen mogen uytgeven, als aen de Pachters van de Mid- delen , waertoede Billietten haer relatie hebben^ opeen boet e van twee honderdt guldens t'elckens, en op yeder Billiet, by de 'DruckersofteT achter s van dit Middel ^ contrarie uytgegeven , te ver- beuren: Voorts fullen de Pachters van dit Mid- del gehouden zijn van yeder Pacht tenminften een hul f boeck in avance te hebben geftempelt en gereedc \ foo fullen oock de Pachters van andere Middelen gehouden zijn, ten fel ven dage, als'er Verpachtingegeweeftis, hun intijds te vervoe- gen ten Huyfe van den Pachter van dit Middel, eiHiem aldaer fchriftelijck bekendt maecken hoe veel Billietten fy willen hebben, met fpecificatie van haer Naem ende Impoft, welck getal fy oock gehouden fullen zijn gelijck te nemen, als fy het aenbeftelt hebben, maer te kort komende, ful- len op alle Werck-dagen tot den Pachter van dit Middel, van Billietten gedient werden, doch ful- len niet minder te gelijck mogen halen als een vierde-part van een boeck papier, maer wel meer > ende foo fy een groote quantiteyt moeten hebben, foo fullen fy alvooren den Pachter van dit Middel in tijds daer van verwittigen, dat hem mogelijckis die te doen drueken enftempelen} fullen mede wel forge hebben te dragen,. dat niet te veel doen prepareren, (want yeder Pachter die tot fijn felfs fchade foude moeten houden) alfoo ten uytgangh van yeders pacht van de an- dere Middelen, van fijn overgehouden Billiet- ten, niet, meer fal mogen weder-gebracht wer-

-ocr page 799-

Gemeene Middelen van Hollandt ] Kleyn Zegel, jjj

, ç wetens, met opfet om denlmpoft

voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. XV I.                Ã $ Den Pachter fal gehouden zijn het rantsoen, van de beloofde Pacht-penningen, aenftonds na de Verpachtinge gereedt te betalen, een twaelf- de-part vande Pacht Ces weecken daer na, en foo voorts van maendt tot maendt. XVII. Van defen Impofl: fal niemandt vry zijn, dan die genaemt en gedruckt ftaen inde Generale Or- donnantie. XVIII. Ende fal de Pacht van dekn Impoftingaenop den,&c.

|S\riu

aficeren;

en die acn jjg,-. Lande teonttrec-

leen)

ofteongeooriefde, en by de Ordonnantie

„eoermitteerde compofiti, het recht van't izMiddel in't geheel metf ç hebben betaelt,

irid öXÏndéu>gedruckt, mede vervaücnindc trienen boeten, begrepen in het Generael Pla- " t op den opheve van des Gemeene Landts Middelengeëmaneert, weick Placaet ten voor- ïlwven evnde alhier werdt gehouden voor ge- Srt: Doch fullen die geene die de #orfz Ordonnantie alleen contraveniercn fonder de- • fraudatie, vervallen in de voorfchreve boeten en poenen in defelve Ordonnantie begrepen, en de

tpe yeie Ordonnantie, foo als met Romeyn Letter is gedruckt, is foo als in den jare fefiien honderdt negen entachtigh is verpacht. * T)efeperioden zijn Anno fefiien hondert drie en tnegentigh ingekomen. i <De[e periode is na den jare fefiien hondert drie en tnegentigh ingekomen. f 'Defeperioden zijn Anno fefiien hondert negen en tnegentigh ingekomen.

ORDONNANTIE OP DE CONSUMPTIE van het S O U T, Soo gerafineert als ongerafineert. Ordonnantie, voor de Vacht ers en Colleéïeurs van den Impofl van de Confumptie van het Sout^ foo gerafineert als ongerafineert} gelijck defelve indenj'are fefiien hondert drieën tachtigh is verpacht engetollecJeert.

I. DEn Pachter fal ten Impofl: ontfangen van ycder vat Sout, foo gerafineert als on- gerafineert , daer van hondert vaten voor een honderdt Souts gereeckendt werden, dat ter plaetfe van fijne refidentie by de heele, halve Capitaliften, kleyne Getauxeer- aens, kleyne Kramers, en alle andere Perfoo- nen ,ter Confumptie fal werden opgedaen, der- tien guldens en tien ftuyvers} wekken Impofl: by de heele, halve Capitaliften, kleyne Gcjtaux- Krdens, eii kleyne Kramers fal werden betaeldt, ^manieren als hier na breeder volght, ende by e verderePerfoonen, Sout ter confumptie op- ende, voor en aleer fyluydenhetfelvefullen ^ogen opdoen. Õë ô,               II· áÁãøysgefin, 'twelckindenTwee-Hon- duvfr e,Tngh fal bevonden werden op twee heeiec gU nSen daer boven' ende fulcks aIs fendeartipUirgCquodfcercte ziJn> Sroot wc~

foonen , ende fulcks tot Ces guldens vij ftien ftuy- vers. II I. Voor heele Capitaliften fullen mede gereec- kent werden foodanige Familien, die in den Twee-Hondertften Penningh niet en zijn be- kendt, enby dewelckeyemandt inwoondt, en in de Koft i$t die in den Twee - Hondertften Penningh als heele Capitalift is begrepen: Item, de Sruyrluyden van de Haringh- buyfen, die mee eenen Boeckhouders of Adminiftrateurs zijn, Buckingh-hangers, Vlees-houwers, Varcken- flagers, die met eenen Speck-verkoopers zijn, Huyde-fouters, en alle andere die eenigh Sout in hare Neeringe verbefigen, fullen voor heele Capitaliften werden gereeckent, fchoon defel- ve geen heele Capitaliften of halve Capitaliften mochten zijn. I V. De Herbergiers en Tappers die indenTwee- Honderdtften Penningh als heele Capitaliften ftaen gequotifeert, fullen boven den taux van haer Huysgeiin noch betalen dertien gulden vijf- tien ftuyvers voor hare Gaften. v. Ende fullen op defelve wijfede halve Capita- liften, te weten die geene die op duyfent guldens in den Twee-Honderdtften Penningh zijn be- kent, in alles in de helft getauxeert werden van het geenedeheele Capitaliften fchuldïgh fullen zijn, ende fulcks ten minften op vier Perfoonen tot drie gulden feven ftuyvers acht penningen, j                         groo-

jaren et Á **wu«i j iwcc jvinaeren van acuc hetonpff í enedenvoor een gereeckent, en fteldtJ/e'JKindt vooreenhalfPerfoon,falge- aderde éß6Ã coniumPtic °P een vat Souts, ^eerd ñ f ticn ftuYvers, en van minder £eWia erj°0ncn na ac*venant, alles in een 8Creeck^r'6n ful 'én de vo°rfz Huysgeiinnen tenjn^werdennahetgetai, daer op defelve v°nden. 1 Tan het faeyfoen fullen werden be- fclvc HUvc rVerftaende dat het hintte van de- IV âWwnen betalen fal jegens vier Per-

-ocr page 800-

Placaten. 7. Boeck. 5. Tit

77»

grooterFamiiien na advenant ·, en lullen de-Her- bergiers en Tappers, die als halve- Capitalirtcn in den Twee-Honderdtftcn Penningh zijn ge- cauxeert, boven den tauxvan haer Huysgeïin- jien gefteldt werden op fes gulden vijftien ftuy- vers voor haer Gaften. t                             VI. Ende de kleyne Getauxeerdens weder half foo veel als de halve Capitalirten, en fulcksop eenegüldedertienftuyverstwaelf penningen, in I hoe veel Perfoonen die Familie oock fouden mogen beftaen j en fullén de Herbergiers ende Tappers, die noch alshcele, noch alshalveCa,- piraliften, doch ech e erin devoorfz kleyne tauxe gerauxeert zijn, boven den taux van hareHuys- geiinnen gefteldt werden op drie gulden feven ïtuy versacht penningen, voor hare Gaften ·, en fullen voor kleyne Getauxeerdens werden ge- rceckent alle die geene,die noch voor heele,noch halve Capitalirten in den Twee -Honderdtften Penningh zijn bekendt, uytgefondert die geene die van de Aelmoes leven, midfgaders de Fami- lien daer Man of Vrouw, geen Beneficie van eenige Steden of Collegien treckende, geen Middelen hebben, en alleen moeten leven van haer eygen handen Arbeydt of Handwerck, dat fy doen fonder Knecht» MeyiTens of Leerlin- gen, die in haer Koft zijn of niet; alsmedede Familiendaer het Huwelijck, door overlijden van een van de Echt-genooten gefcheyden zijn- de, de langhft-levende op gelijcke maniere de -Koft winnen moet, alle welcke in de Perfoonen van de kleyne Kramers gefamentlijck fullen wer- den getauxeert. vu·, 1 Ende alfoo bevonden werdt dat eenige baet- lbcckende Mcnfchen , omme de betalinge van defen Import te onrgaen, haer onderftaen van grof Sout Pekel te maecken, en daer mede het Vlecich in te fouten, fuftinerende van't voorfz Pekel geen Import ichuldigh te zijn, foo fullen alle die geene die haer Vleefch fullen willen leg- gen in Pekel, dewelcke gemaeckt is van Sout, daer van geen Import is betaelt, van yeder Smal- tenne Vleefch, in voegen als vooren in te fou- ten, eer het Vleefch in de Pekel geleght fal mo- gen werden , voor den Import van 't Sout aen den Pachter van dit Middel betalen eene gulde dertien ftuyvers twaelf penningen, en van meer- der of minder vaten na advenant, op pcene van contrarie doende, te verbeuren hondert guldens op yeder Tonne of Vat, boven de verbeurte van 't Vleefch. VIII. De Capiteynen, Reeders of Schippers van öorlogh en Koopvaerdye-Schepen, fullen aen denPachterof fijnen Colle&eur byfchriftelijck Billiet moeten opgeven't getal van de Koppen die de felve fullen voeren , en werwaerts haer reyfe is ftreckende, op de pcene foo de felve mochte bevonden werden verkeerde aengevinge gedaen te hebben, van twee honderdt guldens j Too nochtans, dar in gevalle de voornoemde Capiteynen, Reeders ofSchippers na de voorfz opgevinge fouden mogen goedt vinden van rey- fe te veranderen, of meerder Volck aen te ne- men ι fyluyden de faculteyt fullen hebben van

ter weder komfte van de voorfz Schepen i: den tijdt van veertien dagen na-haerΏ5& te mogen verklaren de veranderjnee die -? voorfz Voyagie|oorgevallen ftetónfiS midtigaders hetgetal van het Volek datfv der fouden mogen hebben aengenomen.S" m het begin hadden opgegeven, en fuloQ voorfz bocremetftillenvervallen, indienfvh nendevoorfzveertiendagendevoorfzveranT ringe, foo van de voorfz Vjyage, feêgfi voorfz getal van Volck aen den Pachter!komP bekSdt maecken ·, ende fullen de νοοΓηο^? Capiteynen , Schippers en Reeders refpéivè betalen van yeder Hooft op de navolgende wit ie-, -te weten, foo defelve na Vranckrijcköfc Noorwegen zijn gedeftineert, op yder Hooft een halve ftuyver, ende foo jdefelve de Zond pof, feren, op yeder Hooft een ftuyver; en foo de felve verder als Vranckrijck na PortugacljPn de Straettoegaen, een ende een halve ituyverop yeder Hooft; en het naeuw vandeSrraetpafle- rende, of verder om de. Weit of Ooftgacnde, twee ftuyvers op yeder Hooft, waervoor defel- ve Too veel Souc Tullen mogen mede nemen, als defelve op de voorfz Voyagie ter confumptie van nooden hebben; des fullen de voorfzCapi- teynen, Reeders ofSchippers, het voorfzSouc willende innemen, een Billiet .moeten halenby den Pachter ofte fijnen Collefteur, en het fclvi- ge Sout nergens anders t'fcheep mogen brengen, en geen Sout uyt hare Schepen direftelijcknoch indireftelijck aen Landt mogen brengen,oflaten brengen, op een boete van twee duyfendt gul- dens. IX. Ende op dat de groote van de voorfz Familie perfecÏelijck foude mogen werden geweten,foo fal den Pachter buyten fijne koften voor dele mael werden overgelevert het Quohier vanquo- tifatie, by Commifiariffen van haerEd, Groot Mog. in den jare feftien hondert tachtighgefbr- meert en geflooten, fonder dat den Pachter fal vermogen eenige doleantie te formeren, nochte pretenfie van quijtfcheldinge te maecken, ter faecke van de veranderinge, tot nu toe op de voorfz Quohieren gevallen, ende fal denPach- teruythet voorfchreveQuohier, en andere: fa- milien, onder het diftri£t van fijne Verpachtin- ge forterende, moeten doen een behoorltjckeen pertinente opfehrijvinge, omme den Impo|"ra| dien, na de groote van de voorfz Famüien

on

qualijck fal hebben aengegeven, fal *$Ë$ als volght, namentlijck, de heeleOggjJ

duyfendt guldens, ende de halve M«J™

de

vijf hondert guldens, te appliceren v°> Ordonnantie. Den Pachter fal aen yeder van de MfjÊ*. de Familien, heele, halve CapitaljfeBjgfjft ne Getauxeerdens, geven een gf^Spjg· in geteeckent fal zijn de grootte van ye lie, midfgaders hoe veel Sout daer op m ^. den gehaddt > des fal het alle Perfoonen^ Ie, halve Qapitaliften, of; kleyne G*a dens, getauxeert zijnde, binnen«cf„' ^ viermaenden, nadatfydeBülieccenl^ ^

-ocr page 801-

C meene Middelen van Holland, Coniumptie van 't Sout. γγ$ c            vry ftaen voor hare refpective doen, op pcene van by gebreecke van dien te ver- jjgn o&^$\L gecje te verklaren, dat fy luyden beuren vij f en twintigh guldens.

Maften oetzijn, en ten refpefte van fooboogh"2aJxterdcns,datfyvandeAelmoes Steeën beneficie vaneenige Gollegienof leven, °r*Y n(je, alleen moeten leven van hacr StedenAtr!evdtenHandwerck, datfydoenfon-

X I I I. Indien de Gequotifeerdens, haer groot Bil- lie^jjpgehaeldt hebbende , meerder Sout moch- ten van nooden hebben, fullen defelve haer Souc by de kleyne Kramers mogen halen, ofte by eea nieuw Billiet van den Collecteur tot den Panne- man of Grollier, midts daer van betalende den Impoft in het eerfte Articul, van een vat Souts dertien guldens tien ftuy vers, minder gedeelte na advenant. XIV. De Gequotifeerdens fullen alle driemaenden een gerecht vierde-part betalen aen denPachter ofiljnenCollefteurvan hare Woonplaetfe , van hetgeenewaerop defelve gequotifeertzijn, ten ware de felve alle haer Sout te gelijck, of het laet- fte voor de expiratie van de voorfz termijnen quamen in te leggen, in wekken gevalle den ge- heelen Jmpoft lal moeten werden voldaen, foo ras als op het felvige het voorfz Sout in 't gehee!t of het laetfte van dien ial werden gehaeldtj ende en fal den Collecteur niet gehouden zijn aen die geene die in gebreecke blijven de betalinge al| vooren te doen, kleyne Bülietten te geven, foo lange de verloopen termijnen niet en fullen wc- fcnbetaelr. XV. De Gequotifeerdens fullen het Sout daer op fyluyden zijn gequotiièerr, of haer Bülietten aen niemandt, het zy Gequotifeerde of Ongequoti- feerde mogen overdoen, of Sout op haren name ineens anders Huys mogen doen inflaen, dire- clelijck of indiredielijck, door haer felven, of dooryemant anders, alwaer hetfehoon dat het Sout, daer op fy gequotifeert fouden mogen zijn, in haer Familie niet konde werden gecon- fumeert, alles op de pcene van fes honderdt gul- dens, t'elckens te verbeuren, foo by die geene die het voorfz Sout overgedaen, als by die geene die alfulck Sout overgenomen ofingeflagen fal hebben, ende fal den Pachter van den inhouden van dit Articul mentie moeren maken in't groot Billietdathyuytgeefr, op de boete van fes hon- dert guldens. XVI. Alle Koopluyden , Schippers , Wagenaers, Karreluyden, ofanderePerfoonen, die met wit gerafineert Sout, het zy van over Zee, uyt de Geünieerde Landen, of van buyten defelve, bin- nen de Provincie van Holland ende Weft-Vries- land inkomen, fullen het voorfz Sout ten plat- ten Landeniet mogen loflen of opdoen in groote of kleyne quantiteyt, maer alleenlijck binnen de beilooten Steden, op de verbeurte van het Sout» midfgaders Schip, Schuyt, Wagen, Karre ende Paerden, waer mede het Sout ingebracht ial zijn, en daer en boven een boete van fes honderdt gul- dens, te verbeuren by den Inbrenger en Indoen- der refpecÏive. XVII. En fullen de voorfchreve Koopluyden, Schip- pers, Wagenaers, Karreluyden ofanderePer- foonen , het voorfz Sout in de beflooten Steden niet mogen reppen of roeren, veel min loflen 9 | voor en aleer he.t voorfz Sout aen 4en Pachter of iBi                       Colt

eygi heCZy Muff Koft zijn of niet j des foo fal den lingenin jjj het uytgeven van het voorfz Billiet , ^Viin daer in uyt te drucken den dagh $e hvhetvoorfz Biüiet heeft uytgegeven, wanneer j           dewelcke de doleantie moet eninSen, lV poene van dathy, byfaute WeÏnB verfteecfen fal wefen van fijne aftie ÏÏiglende·, en folter» de Pachters gehou- n zijn de Bülietten van de Quotifaac uyt te Seri voor half April, of foo veel later als de lfoedive Magiftratcn, na de gelegentheydt van Steden, fullen oordeelen, op pcene van in't lardevandiegeene, aen dewelcke iyluyden binnen den voorfz tijt de Bülietten niet en lullen hebben gedaen leveren, te verliefen haer recht

van eev

het geven van Bülietten, en de invorderin- andentaux, daer op defelve ander fins ver-

mochten gefteldt te werden. Λ 1. Ende foo wanneer de voorfz Gequotifeerdens binnen den ringh van hare Verpachtinge Sout fullen willen halen, fullen fyluyden met het orfz groot Billiet gaenby denPachter of Col-

le&eur haerder refidentie, dewelcke op den rug- ge van het groot Billiet fal teeckenen, hoe veel Sout fyluyden begeeren te halen, en nevens dien haergeveneen kleyn Billiet, innehoudendede quantiteyt van het Sout, met den dagh en datum, entotwacGroflier, ende indien het vier facken isendacrboven, tot wat GroiHer of Panneman fy het fel vc fullen halen, en niemandt falfonder het voorfz kleyn Billiet eenighSout mogen ha- len, of fijn groot Billiet onder den Groifier laten, opdeboete van vijftigh guldens. XII Degeene die Sout fullen willen of moeten ha- len buyten den ringh van hare Verpachtinge, ful- len met het voorfz groot Billiet gaen by den Col- lefteurofPachter, in die Jurisdictie daer fy het Sout willen halen, dewelcke als vooren op den ™gge van het groot Billiet fal moeten teeckenen jfc quantiteyt van het Sout dat fy daer op fullen «alen, met denominatie van den Panneman of «roffier, alwaerhetfelvige Sout fal werden ge- pelt, alvoorens hy daer van een kleyn Billiet ÏÏJermo8en te geven, op de boete vanhondert ^ ens' ende de voorfz aenteeckeninge op den ™|evanfietgrootBilIietgedaen zijnde, fal hy £ fn00ck geveneen kleyn Bl[liet'inne- den Ρ defelve quantiteyt, om daer mede by ! ^nneman of Groflïer het Sout te mogen ha- > «er vooren hy genieten fal voor het fchrij- ftaenH Γ Billiet een halve ftuyver 5 wel ver" neGeö Huyfluvden> Capitaliften en kley- Billip,- jCrdens ten platten Lande, haer groot len mo           Colleaeu'' van hare refidentie ful- ^cke 6·εη exnibcren en vertoonen,om na de op- cningevanhet felvede afreeckeninge te

-ocr page 802-

			Placated; 7,Boeck. tytfEm
					I zijn gelevert een kleyn Billiet van den pa u Coileaeur, mfgelijcksopdeboete vanf u f dert guldens: Ende fal den Pachter daer h \ ftê Sout is gcloft ,-op het felve groot BilS* kenen, dat alle het refterende Sout >r' deninnehoudenvanhetfelve, indeStadr"S Verpachcinge is geloft j welck Billet de l Schippers binnen een maendt na delaetft °0r,iz veringe te reeckenen , fullen moetenövel renaen den Pachterdaer fy de inladmge h£ gedaen, om op fijn Regifter gefüyvert te w dei i, op de boete van gelijcke les honderdt 2' dens.                                                   o'" Λ Λ 1. t
		ColleiieUrvan deLos-pIaetfeaengegeven, ende eenbehoorlijckBilliecdaervan gehaelt, en aen den Loiïèrvertoondtfal zijn» op gelijcke boete alsvooren.                                             jfc XVIII.                 W Gelijck devoorfz Inbrengers met het voorfz Soutmede nergens fullen vermogen te vernach- ten , alwaer'tdatfe hen fouden willen excuferen met het Sout voort te fullen varen, voor en aleer die aen den Pachter of Colle&eurvan dePlaetfe daerfe vernachten, haer Billiet hebben vertoont, op de boete van drie hondert guldens. XIX. Alle Schippers, foo wel Ordinaris Marckt- enVeer-fchippers, als andere, dieeenigh Sout vandeSoutfieders, Panneman of Groffier bin- nen deProvincie van Holland ende Weft-Vries- land fullen halen, om binnen den felven Lande vervoert te werden, fullen haer moeten addreife- ren aen den Pachter of Colle&eur van defen Im- port, ter plaetfe daer fy't fel ve fullen laden, en hem verklaren tot wat plaetiè fy woonachtigh zijn, en van wat Panne-man of Groffier fyhet felve fullen ontfangen, dewelcke haer geven fal êen groot Billiet, inhoudende de quantiteyt van het Sout dat fy fullen innemen, daer van den Pachter fal genieten twee ftuyvers, welck Billiet deSchippers aen de Uytleveraers fullen moeten vertoonen , omme 't Sout na den innehouden van dien te ontfangen, en 't felve ingeladen heb- bende, daer van verkrijgen wettelijcke Atteita- tie of Sout -brief van den Panneman, ende fullen de voorfz Schippers met het voorfz Sout niet mogen vernachten, fonderhet voorfz Soutaen denPachcer of fijnen Colle&eur aengegevente hebben, op de boere van twee hondert guldens; ende fullen oock als fy binnen ecnige Steden van devoorfz Provincie komen, om het ingeladen Sout te loilên, gehouden zijn haer te vinden aen den Pachter of CollecleurderfelverStadt, ende overleveren het voorfz groot Billiet ende Zout- bricf, om by den felven aengeteeckentte mogen werden, op de boete van fes hondert guldens. X X. Sullen voorts de voorfz Schippers geen Sout uy t hare Schepen mogen loifeh of leveren, voor en aleer defelve daer van fal zijn geleverdt een kleyn Billiet van den Pachter of Colle&eur,mede op de boete van fes honderdt guldens; en fal het voorfz Sout moeten gemeten ofte geftoten wer- den bydegezwoorenMeeters ofSout-ftooters; en foo wanneer al hetSout fal wefen afgeleverde fullen de Schippers met de Pachters komen reec- kênen, ende haer kleyne Billietten overleveren, dewelcke op den rugge van 't groot Billiet van de inladinge fal moeten teyekenen, dat het felve Sout aldaer is gelevert, en indien het felve aldaer niet al gelevert is, fal den Pachter op het voorfz groot Billiet moeten teeckenen hoe veel Sout daer op uytgelevert is ·, ende komende in een an- dere Stadt, fullen gehouden zijn haer te vinden aen den Pachter of Colle&eur der felver Stadt ,en over televeren het voorfz groot Billiet en Soiit- brief, om by den fel ven aengeteeckent te mogen we den, mede op de boete van hondert guldens, en ( ock geen Sout aldaer mogealoifen of overle- veren, voor en aleer de felve daer van mede fal
						Alle Schippers, foo wel OrdinarisMarct		en
				Veerichippers, alsandere, die van de Sout-£ ders, Panneman of GrolFiers binnen de Provjn* cie van Holland en Weft-Vrieiland eenigh Sout fullen innemen, om in andere van deGeunieer- deProvincien, of buyten defelve Provinciente" vervoeren, fullen haer moeten addreflereö aen den Pachter ofColle&eur van defenImpoft, ter plaetfe daer fy het felve lullen laden, en hen ver- klaren tot wat plaetfén fy woonachtigh zijn, en van wat Panneman of Groflier fy't felve fullen ontfangen, de welcke haer geven fal een groot Billiet, innehoudende de quantiteyt vanhetScut dat fy fullen innemen, daer van den felvenPach· ter fal genieten voor't fchrijven van hetvoorfz Billiet, en het regiftreren van van dien, twee ftuyvers; welck Billiet de Schippersaen de Uyt- leveraers fullen moeten vertoonen, omhetSGut naden inhouden van dien teontfangen; enhet felve ingeladen hebbende , daer van verkrijgen wettige Atteitatie of Soutbrief van den Panne- man: Ende fullen de Schippers, geenOrdinaris Marckt-ofVeer-fchipperszijnde, diehaerSout binnen de Geünieerde Provinciën fullen loifen, aen den Pachter daer fy de ladinge hebben ge- daen, moeten vertoonen het Binnenlandfche Pafport, dat fy van het voorfz Sout hebben be- komen, ten eynde den voorfz Pachter, daer de inladinge is gefchiedt, fijn Regifter daer mede magh fuy veren, op een boete van fes hondera guldens; en van het Sout, gaende buyten de Ge- linieerde Provinciën , falmen by Afte van de Convoy- ofLicent-meeft ers moeten doen blije- ken, dat het recht van dien is betaeldt, aleer daer van by den Pachter of Collefteür een AHlagh· ceel fal werden gegeven. XXII.           , . Item, fooyemandteenigh SoutopnetLeg" wilde voeren, om by de Soetelaersgeiletente werden, fal hem moeten reguleren ^£εί3 gaende Arricul, uytgefonderdt dathyinP_' van 't Billiet, by Atteitatie van den Co^ ris van de Schepen en Geweldighde,otQ1 - haer Hoogh Mag. of der felver Gedeput»^ als dan fullen werden geordonneerdt> » blijcken dat het fel ve Sout aldaer PW^al loftfal zijn, mede opde boete van fes n°n guldens.                            ;:1 XXIII.. ,. Ljppffs Alle Ordinaris Marckt- en Wi!5J& fullen gehouden zijn in het begin van c mijn cautie te (lellen, datie het Sout f*^$. felveafgefchrevenis, enbyhaergevo ^

-ocr page 803-

				femeene Middelen van Holland 5 Confumptie van't Sout. 781 Impoftaldaerisbetaeldt, of cautie daer vooren
			getr0ruW enVullen volftaen mogen, midts dat fy plaetiej ertjer wederkomlle uyt het Billiet ukf Pachter of dcflèlfe Collefteur, daer fy IanStfullcn hebben gebracht, doen blijcken Η nPachter of Collcfteur, daer fy hetvoor- fïrPveSout fullen hebben ingenomen, dat de nriffivt aldaer is gekomen en aangebracht j en JS wornocmden Pachter of Collefteur het SvcopfijnRcgiftermoeten fuy veren, endede R llietten liaflcren, op poene foo eenigh Schip- f Schuytvoerder in gebreecke bleven het fSiet over te leveren, fa! verbeuren voorde eer- flereYfevijftighguldens, en niettemin denaeft- Jokendereyshet Billiet aen den voornoemden
						gefteldt, welck Billiet denHaelder van't Sout fal moeten leveren in handen van den Pachter of Collefteur daer 't felve fal werden geconfumeert» aleer datopgedaen fal mogen werden, op de boe- tevan hondert guldens, om by den Pachter of Collefteur te boeck gefteldt te werden, om dien- volgende daer van den Impoft alle maenden te gaen ontfangen, daer 't felve Sout is gehaeldt en afgefchreven, voor foo veel die daer betaeldt is * en fullen de Pachters voor de colleftatie en ont- fangh van penningen,genieten den achtften pen- ningh, fulcks dat hier by verftaen werdt dat de Pachters alomme in diegelegentheydt reciproce malkandersCollefteurs fullen moeten zijn. XXVII. Ende op dat de voorfz Groiïïers in hareNee- ringe niet werden verkort, fullen de Huyiluy- den en Ingezetenen van de andere naeftgelegene Provinciën, daer den Impoft van't Sout by het Hooft-geldt niet en werdt betaelt, of geen groot Billiet en werdt gegeven, ende die gewendt zijn haerSout te halen ineen van de andereProvin- cienof GeaifocieerdeLanden, moeten brengen een Atteftatie van den Schout en Gerechte haer- der Woon-plaetfe, daer by dat verklaerdt fal werden de groote van haer Huys-gefinnen, en hoe veel Koeyen dat fy melcken, midtfgaders dat het zijn hare Ingezetenen} welcke Attefta- tie fy alle jaren of termijnen moeten doen ver- nieuwen; met wélcke Atteftatie, in plaets van het groot Billiet, de voorfz Buytenluyden fullen gaenby den Pachter of Collefteur, ter plaetfe daer fy haerSout fullen halen, en hem aendienen tot welcke Groiïïers, en hoe veel Souts dat fy fullen hebben, midts dat fy niet minder als een fack of twee fchepels teffens fullen halen, dewel- ke haer geven fal een kleyn Billiet, inhoudende denombrevan dien i en fal't felve mede op den rugge van de Atteftatie teyekenen; welck kleyn Billiet fy overleveren fullen aen de Groiïïers, om haer tot hunne reeckeninge van uytilagh tedie- nen; ende fullen van yeder Billietgenieteneen halve ftuy ver. XXVIII. In de beflooten Steden van den felven Lande fullen zijn Soutfieders , Panneluyden en Grof- fiers van Sout, en kleyne Kramers, enten p' af- ten Lande alleen kleyne Kramers, die haer fullen hebben te dragen na het volgende. XXIX. De GroiÏÏers van Sout en fullen geen Sout mo- geninilaen, ontfangen of opdoen binnen hare Huyfen ofPackhuyfen, vobr en aleer fy het fel- ve den Pachter of Collefteur van hare Woon- plaetsaengegeven, ende van defelve een Billiet gehaelt hebben, innehoudende de quantiteyt van dien, om by den felven Collefteur te boeck gefteldt te werden, op de verbeurte van't felvi- geSout, en een boete van fes honderdtguldens> en van hare Neeringe gefufpendeert te werden den tijdtvan een jaer, en fal't felve Sout geme- ten ofgeftooten moeten werden by degefwoo- ren Meeters of Soutflooters, op de boete van honderdt guldens. XXX. Oocken fullen de Soutfieders, Panneluyden of
		Pachterof Collefteur deboete van hondert guldens voor de derde reyfe infgehjcks in gebreecke blij- ven, opfufpenüe^nhaer Veer. Item, of't gebeurde dat yemandt, 't zy Grof- fiers, kleyne Kramers, of andere, eenig Sout qtiamenrekoopen, diehy felfs in cenigeStadt .vanden Lande van Holland en Weft-Vrieiland wilde voeren, of e dooreen ander Schipper doen vervoeren, fal gehouden zijn hem te addrefïê- ren aen den Pachter of Colledeur van de Plaetfe daer hy het Sout fal innemen, ende hem moeten overleveren een Billiet van den Pachter van de Plaetfe daer hy het Sout fal willen brengen, ende opdoet, affchrijven, of anderfins te vertoonen vettelijcke Atteftatie van den Schout of Gerech- te, daer by dat verklaert, en goede kennifïe ge- daen werdt, waer en op wat Plaetfe hy woonach- tigh, enfijnrefidentie is houdende, dewelcke vertoont zijnde, fal hem den Pachter geven een behoorlijck Billiet, om het Sout te mogen ont- fangen; en fal gehouden weien ter fel ver plaetfe wederom te brengen een Billiet of Recepifle van denPachter ofte Collefteur van de Stadt daer het voorfz Sout fal zijn gebracht, en dat binnen den tijdtvan een maendt daer na, op een boete van twcehondertguldens. XXV. Maerin gevalle hy geen van beyde voor hem en brachte, fal gehouden wefen cautie te (tellen, «at bet Sout ter gedetoneerde Plaetfe daer op tat felvc is afgefchreven, fal werden gebracht en opgedaen-, endefal het felve binnen den voorfz Μ als vooren by Billiet doen blijcken, op de Doeteals vooren ; en fal daer en boven den Cau- tionansgehouden wefen den Impoft van het af- Schreven Sout te betalen aen denPachter daer fietielveis afgefchreven. v                 XXVI. ri fdeof«etgebeurde dat yemant buytenden ."lY^^jneVerpachtinge , dewelcke als Ca- vatS            "houder niet en contnbueren een Cnj 0Urs°f daer beneden wilden gaen koopen, fiinlgeen Bllliecvan den Pachter of Collefteur lil^oonplaetfe voor hem en brachte, den daerva ïmP°ft betalen moeten, of cautie daerh?rcn ftellen aen den Pachter ter plaetfe daerva °Ütfal halen; en fal hem den Pachter ορήνΛνεη' beneffens hetkleyn Billiet daer 4inH ?Utmoechalen> eenanderBilliet,in- naeae quantiteyt van'c Sout, en dat den

-ocr page 804-

782

Placaten, 7-Boeck. y.Tit.

aen de heele Capitaliften, en die aen bal pitaliften, als oock aen de kleyne GetauxJrt

ofGrofllers van Sour,geen Sout mogöh uytflaen of uytleveren, 'r zydefelve binnen d/e Provincie Van Holland ert Weft-Vrieflandt of daer buyten, lal werden gevoert, of binnen de Jurisdi&ie van hare Woonplaetfe > of daer buyten fal werden geconfumeert, voor en aleer dat haer daer van vertoondt fal zijn een Billiet vanden Pachter of Colle&eur haerder refidentie, innehoudende de quantiteyt van dien» en na wat plaetfe, en met wat Schepen defelvc werden gebracht, op de boete van't voorgaendeArticuh en fal hetfelve Sout gemeten ofgeftooten moeten werden by de gefwooren Meerers of Soutftooters, en geen an- dere , op de boete van hondert guldens. XXXI. Devoorfz Soutfieders of Groffiers fullen het groot Billiet van de Gequotifcerdens niet onder hun mogen houden, op de boete van drie hon- dert guldens. XXXII. De voorfz Grofliers fullen ten ingangh van het Sayfoen moeten aenwijièn alle het Sout, dat fy ten ingangh van het Saeyioen fullen hebben, om by den Pachter opgeteeckent te werden, fonder daer van y ets te verfwi jgen, op de verbeurte van het Sout, ert een boete van twee honderdt gul- dens; van welck Sout de voorfz Groffiers fullen werden gemaeckt Debiteurs, midtfgaders van alle het Sout dat fyluyden daer na fullen ontfan- gen en uytflaen, om het felve by Billietten van uyrdoeninge en affchrijvinge te verantwoorden, ende fullen van alle het geene dat vernuft werdt, den voorfz Impoft moeten betalen, fonder eeni- gc laccage te genieten, verder als van drie ten hondert. XXXIII. Op dat de Neeringe vande Grofliers en kleyne Kramers door de Soutfieders en Panneluyden niet foude werden verkort, fullen de voorfchre- ve Soutfieders of Panneluyden geen groflerye van Sout mogen doen , ten ware in een Huys apart, ftaendetenminftentwintigh roeden van hare Sout-keren: Ende fullen oock de voorfz Soutfieders en Panneluyden nier minder als vier facken Souts teffens mogen uytleveren, of eenig Sout by de fchepel of kleyne mate mogen uy tflij- ten of verkoopen, op de boete van fes honderdt guldens , en van haer Neeringh gefufpendeert te werden den tijdt van een jaer. XXXIV. Gelijck mede de Grofliers, om de Neeringe van de kleyne Kramers niet te verkorten, geen minder Sout fullen mogen uytleveren aen de hee- leCapitaliften als een half fchepel, zijnde een achtfte part van een vat, en aen de halve Capita- liften en kleyne Getauxeerdens minder niet als een vierdepart van een fchepel. XXXV. Ende fullen de felve oock geen Sout by de kleynder mate, het zy oock aen wie het zy, mo- gen verkoopen of uytleveren , alles op de boe- te van fes hondert guldens, en voor een jaer van hare Neeringe te werden gefufpendeert, ten wekken eyndede Pachters gehouden fullen zijn de Billietten van de voorfz refpettive quantitey- ten of Maten tegeven, ende een kennelijck on- derfcheytteruaeckentuflehende Billietten, die

ns

gegeven werden, op dat de Groffiers m0! weten, of de geene die Sout komen te halen h Ie of halve Capitaliften,of kleyne Getauxeerdf* XXXVI. De voorfz Soutfieders, Panneluyden ofQ f fiers, fullen alle het Sout, het welck volgende het Billiet is verimpoft, te gelijck ende met der daetmoeten uytleveren, op de boete vanhon dert guldens, oock foodanigh dat ter plaetfe daer de Magiftraten goedt fouden mogen vinden de Grofliers te ordonneren geen minder quantiteyt uyt te leveren als een halve fack, hét welck ter djü pofitie van d e refpe&ive Magiftraten van de Stt den werdt gelaten, aldaer mede Sout tefFens en te gelijck, in conformiteyt van 't gehaelde Bil- liet, mct'er daet uytgeflagen fal moeten werden op de boete als vooren. XXXVII. Niemant fal vermogen als kleyne Kramer of Uytflijter, eenigh Soutin het kleyn of by dekop te verkoopen, dan die daer toe bydeMagiftra. ten van de refpeitive Steden en Dorpen zijn ge- admitteert, ende Eed gedaen hebben, vanden felven Impoft niet te fullen frauderen j op de boe- te van twee honderdt guldens, ende fullen de Kramers moeten voeren een kennelijck teecken, ter plaetfe daer fy haer Neeringe doen, opge· lijekepcene. XXXVIII. De kleyne Kramers van het Sout fullen geen Sout mogen inflaen of opdoen , voorenaleerde felve de quantiteyt van dien aen den Pachterofte fijnen Colle&eur fullen hebben aengegevenimet expreflïe tot wat Groflier het felvige fal werden gehaeldt, en dat den Impoft daer van fal zijn be- taelt, ende een Billiet daer van gehaelde, op de boete van fes honderdt guldens» verbeurte van het Sout, ende fufpenfie van il jn Neeringe voor een jaer. XXXIX. De kleyne Kramers of Slijters van het Sout fullen oock geen Sout mogen inflaen,alsten mm« ften met een fchepel te gelijck, op de boete van drie hondert guldens t'elckens te verbeuren; ge- lijck de felve oock geen Sout fullen mogen ver- koopen met heele, halve facken, ofte jjnnaer gedeeltens, tot een achtfte part vaneen'""? toe incluys, maer alleen of anders «^3'5™ de kleyne mate of kop , mede opdeverbeurte van drie honderdt guldens t'elckens te verw ren. XL Den Pachter fal t'allen tijden, als {jSjgJI g©cdt en noodigh dunckt, met twee iep ^ tuygen , gaen peylen en onderfoecKing, totalledekleyneLamersofüytflijtc^nfal Sout, en fonder dat hem yemandtdaertj^ ftellen, op de boetevan twee h?ndert|ecken> en arbitrale correclie, na exigentie va£jr|e>viei en waerfy bevinden fullen niet meer ais ^ ofvijfmaetjensofkoppen, fullenf T^ felve η a haer te nemen, midts betalen ^. als het aen andere werdt verkocht, tf» φ tradicTrie daer tegens te doen, op ae ^

-ocr page 805-

Getneene Middel en van Holland^ Confunaptie van 't Sout yt §

uldens} en foo' wanneer fyluy den dè

X'LV. Den Pachter fal mede-ten ingaègh van het fay- foen aenteeckenen aMehet Sout-dat by de Koop- luyden j Boeckhouders,. Stuyrluyden of ande- re, naer mee den Maringhof Viïcli-neringe ge- nerende , bevondeniai werden ji ende füllende- felvegeen Sout mogen opdoén § Gooren aleer fy het fel ve hebben aengegeven, om op eleke reeé- keningegefteldt teweidon>ΐvoorts foo fullen de felve Perfoonen geen Sout mogeniuytieyèren, hetzyinBüys-fchepen-, Vifch-fc^cperi, of aen yemandt anders, voor ende aleer^dati fy 't felve weder aen den Pachter laten af-teyekeinen, ende daer van een behoorlijck Billibt bekomen, mee nominatie aen wat Schipper, tStuyrman, of aen wien dat defelve werdt gèlevert ·, en fullen mede alle Stuyrluyden van Haringh enVifch-fchepen uyt de Zee aenge%einen;Zfjnde^ erlueenigh Soüt van' hare ï^eëringe overgehouden ;h ebbende, het felve den Pachter perfeét, moeten laten aenteec- kenen, alwaer 'het dat fy'tfelvein hare Schepen lieten leggen > omdaernia met kennifie van don PachterWederomröthare Neeringé in Zee ge- nomen te werden, opeen boete van vijftig gul- dens, ende verbeurte van't Sout. '^ · Den Pachter fal ten ingangh vandefenImpoft mogen gaen peylen tot allede kleyne 'Kramers, fonder dat hy eenigen ^Impoft van den Lande, Steden of Dorpen iM mogen vorderen van het geene bynier in peyifaj'weiden bevinden, ende des niet tegenftaende tèr; expiratie vain het faey- foendepeylingeva'n<5en aenkoménden Pachter gedogen, enden Impoii aen defelve uyrkeeren, \*an het geene tot de voorfz Kramers toteenfack Sout en daer boven bevonden fal werden in peyl te zijn. Λ - :           Vj - X L V I I. DèPachters, liunne Medeitinders ofGölle- deurs, en fullen geen Sout, felfs, of door an- dere mogen verkoopen, of in't verkoopen van dien part of deel hebben, nochte oock woonen of te koftgaen mogen by eenige kleyne Kramers, ofandere, dieSout-neeringedoen , opdeboe- te van twee hondert guldens, en noch twee hon- dertguldcnsvolgenshetGeneraelPlacaer, mitf- gaders in gevolge van het XII. Arricul van de Generale Ordonnanrie, op de verbeurte ende breucke van noch eens foo veel als den Jlmpoft verpacht fal werden, indien diefes hondert pon- den, te veertigh grooten en daer boveng;egou- den heeft, op de verbeurte en boete van gelijcke fes hondert guldens.                             ' >v κ XL VIII. Den Pachter fal gehouden wefen m de Steden daer de Heeren Commiflariflên en Magiifraten fulcks goedten noodigh vinden, te ft ellen een ofmeerColledfcurs, die ter plaetfè, en op fulc- keri uyre als geordonneert fal werden, f il moe- ten fitten tot gerief van yeder, om defelve inet Billietten of Cedullen te gerieven, foo wel die buyten den ringh van fijne Verpachtingè', als daer binnen woonen ; en fullen daer benerfens gehouden wefen re houden goedten<Sé*pert;inent Regiftervan alle het-Sout, dar fod binnen defe Provincie, als in andere van de Gcunieerde'Pro- vincien, of buyten defelye fal werden gevoert, welck

Jióndert |"j^^r'amcrs fuUerïbevinden boven de

een boece van drie höndert gul- le voor een jaèr wer-,

peyU

denk) c" · ,                       <iüi N'emandt, behalvendc voorfz SoutfiederiJ Pa^iuyden,Groffiers en kleyne Kramers,-Tal Lam in de Sf edenof ten platten Lande, de- flclaydenvci mógen         ,

S0Ut-verkoopen te doen ? of onder de han dt TterfluYckeenigSoutte vèrkoopen», en fulcks LockmemandtvermogeneenigeVentjagerye metSouttedoen, of het felvige uyt eenige Sche- pen Wagens, Karren, &e. foo wel binnen de Sreden als ren platten Lande re verkoopen, of daer mede te koop omidopen, alles op de ver- beurte van het Sout, de Schepen en Schuyten, ■Wagens, Karren, &c. énde een boete van fes hondert guldens, en daer én boven arbitralije- kenacn den Lijve geftrafr,, en uyt de Provincie vanHolland.t en Weft-Vrieflandt te werden ge- bannen. X L Ι Ι.··;ν- ^">- Gelijckmede op defelve wij fe geftraft fullen weHendiegeene, die eeriigh Sout van buyten in de Provincie van HollandenWeft-Vriciland, of van het platte Landt binnen de beilöoten Ste- den , fonder fietfel ve aen te geven, komen in te brengen j én fal o'oc'k niemant Sout vermogen te koopen van de voorfz Perfooncn, aen welcke alsvooren het Sout te verkoopen verboden is, op deboete van fes hondert guldens. X L I I I. De Ovcrluyden van de kleyne Kramers van 'Söüt, en yedër'van de voorfz kleyne Kramers in her particulier, hülen geauthorifeert zijn, ende fulcksvermogendebekeuringete doen van alle, fooPanneluyden, Groiliers als andere, diecon- trarieder Ordonnantie Sout verkoopen; óf bin- nen dcProvincie in de Steden of het platte Land inbrengen; en fullen de boeten daer toe itaende, voorde eene helft bekeerdt werden ten behoeve van die geène die de bekeuringe fal hebben gc- jwen, endede weder-helfe ten behoeve van den ymcier, die de cal ange doen fal, endenArmen half en half. ! V                XL IV. , J.an '■fefen Impoft fullen vry en exempt zij η al- ^ f ^Generale Ordonnantie zijn begrepen, i trs ^et ^ouc ^et welc^ toc net fouten ISSrT?^? Buckingh , Blijde, Stapel- S2| ^abeljau, Schellevifch en Schol, midts- Cer,sA%geen Geepen (wefende Aes) ver- die- i werden' di.es fullcn alle die geene, 'deni r V00r**z Neeringe ommegaen, gehou- ^wiwmecEcdetebclooven'datfyhetSour> %οώ drP7enfme yQ°rtz iullen opdoen, aen Ii5S&£!fc5r!5c'DPen> wegh geven, ofte

" feu ,Q" triDU

leren i

Wëtea "~""V °P Ρ0™SL·, at0P.yedervat,

'c welck fy yemandr

icnverk

bsverb pen'overtioen of overgeven, ful-

*%i ï

^advenant.

dcrdt ponden, en van minder

-ocr page 806-

Placaten. ,7. Boeck. 5. Tit.

784

is willens en wetens, met opfet om d te profiteren, en die aen het jCandc ï? ^ ken) ofteongeoorlofde, enbydeOrdoT^" metgepermittecrdecompofitie, het reoh^

welck Regifter fy t'allen tijden, desby den Pach- ter van een ander DiftricT: ver focht zijnde,. fullen moeten openen» op de boete van honderdt gul- dens te verbeuren, foo fy weygerigh zijn 't felve te doen, mids dat de boete die door 't openen van *t Regifter werdt ontdeckc ende achterhaeldt, tuflchen beyde de Pachters gedeelt fulien werden half en half. > 7 - XLIX. Den Pachter fal alomrne , enopallepaflagien daer 't hem goedt dunckt $ foo te Water als te Lande, mogen ftellen alfulcke Wacht, als hy tot belettinge en verhoedinge van fraude en fluy- keryen noodigh fal achten, dewelcke geautho- riieert fullen. zijn, om de Billietten van het inge- laden Souc afte eyflchen en tevifiteren, fonder dar yemandt daer tegen fal mogen doen eenigh belet of refiftentie, op de boete van honderdt guldens $ en arbitrale correctie, na gelegentheyt van faecken: Tot wekken eyndealleOfficieren, 'tzy van wat Quartieren, Steden of Dorpen die fouden mogen zijn, belaft en bevoolen werdt, op den Eed by henluyden in't ftuck haerder Of- ficie gedaen, dat fy 't allen tijden (des by den Pachter of Colle&eur verfocht zijnde) defelve fullen doen alle hulp ende affiftentie, daer in fy, volgende denPlacate ende defe Ordonnantie ge- rechtightzijn. i-li Den Pachter van den voor fz Impoft fal gehou- den zijn ten uytgacn van fijn Pacht, aen den Pachter die hem volgen fal, mede buyten koften van defelve over te geven Copie van de opfehrij- vinge, waer uyt hy de invorderinge van den voor fz Impoft heeft gevordert. Ende fullen diegeene diebydefraudatie (dat

v

boven de poenen ende boeten in defe partij ' Ordonnantie uytgedruekt, mede verSlSJ

vervallen in de poenen en boeten, begrepen m hetGeneraeSi? toet,, op den opheve van des GcmeeneLanda Middelen geemaneert, welck Placaet ten 22 fchreven eynde alhier werdt gehouden vo&11 infereert: Doch fullen die geene die de voorfr Ordonnantie alleen contravenieren fonder de fraudatie, vervallen m de voorfchreve boeten en poenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en poenen»van't voorfz Generael Placaet niet onder worpen zijn, Den Pachter van defen Impoft, fal gehouden zijn in elck Dorp, onder fijn Vcrpaehtinge ge- legen , te ftellen een Collefteur, tot gerief van delnwoonderen. L II I. Den Pachter fal gehouden wefen in handen van den Ontfanger                             tebera- lent'elckedriemaenden een gerecht vierde-part van fijne beloofde pacht; namentlijckindevicr. demaendtde drie maenden ten vollen, ofteby gebreecke van dien, fal den Ontfanger het felve mogen doen executeren en innen aen den Pach- ter of fijnen Borgen,na vermeldenen inhoutvan de Generale Ordonnantie. LIV. Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaen op den,&c.               1 t .,·'

"■ sout, ■ ' ." By de Koe-houders geconfumeert werdende. Ordonnantie, waer op verpachten geinnet fal werden den Impofi op het voorjehrm

Sout t foo als defelve inden jare 1683.« verpacht.

voor moeten verantwoorden > fonder het te rno- gen excuferen, om dat defelve andere Perioo- nen toebehooren , behoudens hem fijn rjgfC tegens den Eygenaer. En fullen de vooriz Huys- luyden, en andere die Koeyen houden, onoer .beneficie van de voldoeninge van den voorietire- ven taux, op vier Koeyen een half vatboursn* gen halen, en van meerder en minder getal; advenantj ende indien fyluyden meerderw alsnaadvenantvan een half vat op vier M> ƒ - behoeven, fullen het felve by nieuw BUJ« ft denPachterhalen, midtsbetalende«n^F op yder vat Souts fes guldens vijftien W minderofmeerderquantiteytnaadveiiaiH· " ^                  a\p in den Den Pachter fal van den geenen cue » Twee-Hondertftén Penningh als becw\ r^ liften, enfulckstor twee hondert guiaeι . daer boven ftaen gequotifeert ,^ voor nar^ dsn lie niets ontfangen, dewijle 't ieivig ^

I. DEn Pachter fal ontfangen van de Huys- luyden en andere Periöonen, het zy de- felve ten platten Lande, of binnen de Stedenwoonachtighzijn, diemelckte Koeyen houden, over het Sout dat fyluyden tot het maecken van haer Suyvel confumeren , op yeder Koe feftien ftuyvers en veertien pennin- gen , twee Vaerfen die maer een Kalf hebben ge- nadt, of die noch in de maendt van Mey fullen kalven, voor een Koe gereeckent, alwaer het fchoondatdeMelckfoet verkocht wierd 5 doch van de Melckte Koeyen, die defelve verklaren Vaer te fullen houden om vet te worden, ial niet werden gegeven, des dat defelve uytgangh Maert droog fullen gelaten moeten werden, fon- der die inde maendt van April te melcken, of an- derfins datfe daer van foo veel fullen betalen als van andere^ enfaldengeenen, op wiens ftal de Koeyen in 'c opfehrij ven bevonden werden,daer

-ocr page 807-

■ppjp'                                       * Gemeene Middelen van Hollandt, Koehouders Sout. 785

, an'cSoutop de Confumptie fal werden ^ lf simtallecn van de Kjoeven die r°odani- beCaSenCapitaliftis houdende, in manieren Seribmmcalshier7irIeniS'Se0rd0nneert· ■ V ç de halve Capitaliften, die melckteKoe-

houden generen, dewelcke gehouden fullen zijn oprechte verklaringe te doen, hoe veel Koeyen en Vaerfen dat fy melcken, op de boete van hon- dertguldens, opelckeKoeof Vaers, diefyver- fwegen, en niet hebben laten opfehrijven. . ' VIII. Den Pachter fal gehouden zijn by't opteecke- nen van de Koe-beeften, aën yeder Koehouder tegeven een groot Billiet, daeringeteeckend^ fal zijn, hoe veel Koeyen yeder is melckende, midtigaders hoeveel Sout daer op magh werden gehaeldt, ende wanneer de voorfz Koehouders binnen het Diftricl: van den voorfz Pachter Sout willen halen, fullen met het voorfz Billiet gaen by den Pachter of fijnen CöllecT:eur,dewelcke op den rugge van het voorfz groot Bil liet ial teyeke- nen hoe veel Souts fyluyden begèeren te halen, en nevens dien haer geven een kleyn Bilüet,hou- dendedequantiteyt van het Sout j met daghen datum, entotwatGroflier , en indien het vier fackenis en daer boven, tot wat Groffier of Pan- nemanfy het felve halen fullen·, en fal niemandc fonderhet voorfz kleyn Billiet eenigh Sout mo- gen halen, op de boete van drie honderdt gul- dens. Ende de Koehouders die Sout willen halen buyten't Diftricl: van hunne Pachten, fullen met het voorfz groot Billiet gaen by den Pachter of Colledleur van de Verpachtinge, daer fy't Sout fullen willen halen, of indien aldaer geen Pach- ter of Collecleur van defen Impoft mocht zijn, als dan by den Pachter van de Confumptie van 'c Sout, dewekkeal vooren op den rugge van hec groot Billiet fal moeten teyekenen dequantiteyc van het Sout dat fy daer op fullenhalen, metde- nunciatievanden Groffier of Panneman, alvoo- ren hy daer van een kleyn Billiet fal mogen ge- ven, op de boete van hondert guldens j endede voorfz aenteeckeninge op den rugge van het groot Billiet gedaen zijnde, fal neffens dien oock geven een kleyn Billiet, innehoudende defelve quantiteyt, om daer mede haer Sout te mogen halen, daer voor hy genieten fal voor het fchrij- ven van yeder Billiet een halve ftuyver 5 wel- verftaende, dat de voorfz Koe houders ten plat- ten Lande haer groot Billiet aen hunnen Pachter fullen moeten exhiberen en vertoonen , om na de opteeckeninge van het felve de afreeckeninge te doen, op pecne van by gebreecke van dien te verbeuren vijf en twintig h guldens. De voorfz Koehouders fullen niet vermogen haer Billiet, of eenigh Sout dat fy daer op ge- haeldt hebben, aen yemandt over te doen, op de verbeurte van fes hondert guldens, te verbeu- ren foo wel by die geene die het ontfanght, als die het over doet; en fal den Pachter van den in- nehouden van dit Articul mentie moeten maec- ken in 't groot Billiet dat hy uytgeeft, op de boe- te van iès hondert guldens. X I. Den Pachter fal oock ten Impoft ontfangen van elck hondert wit gerafineert Sout, dat in de- fe Provincie werdt ingebracht, defommevanelf guldens vijf ftuyvers, meerder en minder mate na advenant, boven en behalven't gunt van 5 C                     Souc

yenhouden, hetzyvier

, meerder of minder, fal

Spacto ten aenfien van de Koeyen, ont- wenden Impoftin manieren enter iommeais fervoorenis geordonneerc, en ten aenfien van

«Familie, noch foo veel als bydenPacb, «■r van 't Sout op de Confumptie, ten aenfien vandeFamilien, ontfangen werdt, fulcks dat foodanigen Koehouder, volgens de voorgaen- de Ordonnantie als heele Capitalift moetende reconfidereert werden, ten aenfien van fijn Fa- J^deeene helft aen den Pachter van het Sout opdeconfumptie, endedewederhelfte, midts- mdersden geheelen Impoft op de Koeyen, aen den Pachter van defen Impoft fal moeten beta-

len.

I V.

Den Pachter fal van de Koehouders, IdeyneGetauxeerdens zijn gequotifeert,

die als en die boven

vier melckre Koeyen mochten hebben , denlmpoftopde Koeyen, ten aenfien van des felfe Familie > ontfangen het geene foodanige kleyne Getauxeerde minder betaeldt aen den Pachtervan't Sout op de Confumptie, als een heele Capitalift over fijne Familie fchuldighis, fulcks dat foodanigen Koehouder , volgens de voorgaende Ordonnantie, als een heele Capita- lift moetende geconfidereert werden, een vier- de-part van het geene een heele Capitalift ichul- digh is aen denPachter van'tSout van de Con- fumptie s endrievieren-deelen aen denPachter vandefen Impoft, boven den Impoft op de Koe- yen,als hier vooren fal moeten betalen. V. En foo wanneer foodanigen kleynen getaux- eerden Koehouder geen meer als twee Koeyen mochte hebben , fal den Pachter , ten aenfien vandeFamilie, boven den Impoft op de Koe- yen, noch foo veel ontfangen, als by foodani- genKoehouder over deflelfs Familie aen't Ge- meene Landt werdt betaeldt, fulcks dat fooda- wgen Koehouder, volgens de voorgaende Or- donnantie , als een halve Capitalift moetende ge- confidereert werden, ten aenfien van fi jne Fami- «e, deeene helft aen den Pachter van'tSoutop «Confumptie, en de wederhelft, midtfgaders «ngeheelen Impoft op de Koeyen, aen den ractucrvandefenlmpoft fal moeten beralen. D                    VI. í,- Ochd^oehouders, die een Koe ende een J?» °fte alleen drie Vaerfen , ende fulcks roeyen hebben, fullen aen den Pach- donn SVan^e^oeyen ^n>c eerfte Artïcul is geor- ÊßêË' mer van de Familie van foodanige ni^omfenSs faldenPachtervan def^ ImP°ft Dg ñ · '         VIL f°0WeIha fal ten in&angn van fijn Pacht, inden ;,n,?ende Steden als ten platten Lande,

t&fo '"'&? van fijne Verpachtinge doen op- IV £ e &QtlQ die haer met Koeyen *ã· Deel.                                      '

-ocr page 808-

Placaten. 7-^oec^· ?Tiir.

■η%6

hondert guldens jegens dengeenendiemethem ofyemantvan fijnen t wegen comp0fme QΓ1 lióopaengaet, te executeren: Ende bdie mandtvan defen Impoft compofeert fui|n ^,e" andere Pachters de felve daer oyer mogen bei

Souc voor den Impoft van Confumptie werdt be- taeldt.                             V XII. De Pachters, hunne Medeftanders of Colle- fteurs, en fulien geen Sout felfs, of door andere jnogen verkoopen, of in het verkoopen van dien part of deel hebben, nochte oock woonen, of te koft gaen mogen by eenige kleyne Kramers, ofte andere die Sout-neeringe doen , op de boete van twee hondcrdt guldens, ende noch twee %ondert guldens volgens het Generael Pla- caet, midsgaders in gevolge van het XII. Ar- ticul van de Generale Ordonnantie, op de ver- beurte en breucke van noch eensfoo veel als den Impoft verpacht fal werden, indien die fes hon- dert ponden, te veertïgh grooten, en daer boven gegouden heeft, en foo verre die daer beneden gegouden heeft, op de verbeurte en boete van geliicke fes hondert guldens. XIII. Den Pachter of Collefteur fal aen handen van den Commiflaris den behoorlijcken Eed doen, dat hy noch niemandt van fijnen 't wegen met niemandt, contrarie defe Ordonnantie, fal com- pofercnofconniveren in eeniger manieren, op pcene van fes honderdt guldens te verbeuren je- gens den Pachter of Colie&eur, ende van twee

ren

• en hunne a&ie ter eerfter inftantie

interneren voor de Ed.Mog. Heeren G^ teerde Raeden mdc refpeftive Qiiartieren d decompofitieisgedaenofgepleedit X IV.           ' Den Pachter van defen Impoft fal gehouden zijninelck Dorp onder fijn VerpachtingRele gen, te ft ellen een Collefteur, tot gerief van dé Inwoonders. X V. Den Pachter fal gehouden wefen in handen yandenOntfanger                             teb^ len t'ekke drie maenden een gerecht vierde-part van fijn beloofde Pachte , namentlijck in de vierde maendt de drie maenden ten vollen, ofte by gebreecke van dien , fal den Üntfanger het felve mogen doen executeren ende innen aen den Pachter ofte fijne Borgen, na vermelden en in« houden van de Generale Ordonnantie. XVI. Ende fal de Pacht van defen Impoftingaenop den, &c.

Refolutie, raeckendehet Sout, byde Koehouders geconfameertwerdende, in date kn fefden "Decemberfeflien hondert tnegentigh.

fochten van haer Ed. Groot Mog. interpretatie en elucidatie op de voorfz Arrjculen vandeOr- donnantieopde Confumptie van't Sout, ende fpecialijck ten reguarde van de Koehouders: Waeropgedelibereert zijnde, hebben haerEd. Groot Mog. verftaen cnverklaert, gelijckdefel- veverftaen en verklaren by defen, datdenPach- ter van den Impoft van 't Sout,by de Koehouders geconfumeert, vande voorfz Koehouders, die als kleyne Getauxeerdens gequotifeertzijn, en vier melckte Koeyen houdende, boven den Im- poft op de Koeyen, ten aenfien van deflelfsï^ milie, ontfangenfalhetgeen foodanige kleyjii Gerauxeeidens minder betalen aen denColle- fteurvan't Gcmeene Landt, als eenheden* pitalift over fijne Familie fchuldigh m «|,«* gen dat foodanigen Koehouder als een heele u· pitalift moetende werden geconfidereert, ec vierdepart van'tgeene een heele Camtaiüt a den Colledeur van't Gemeene Landt, en on vierde-parten aen den Pachter van den voo * ImpoftopdeKoeyen fal moeten betalen.J* fulcks voor fijn Familie, fooacndenCol* of Pachter van de Confumptie o?hctb0"Ut van den Impoft voor fijn Familie, #f~ φ tot vier Perfoonen, te famen fesguW^^ tien ftuy vers, ende voor yeder Perioon , boven eene gulde dertien ftuyvcre W*» r ningen.

DE Heer Secretaris Halüngh heeft ter Ver- gaderinge gerapporteert de confidera- tien en het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. GecQmmitteerden , heb- bende, in gevolge en tot voldoeninge van der felver Appoin&ernent Commiflbriael van den feven en twintighften der voorleden maendt Oc- tober j geëxamineert het Requeft by of van we- gen verfcheyde Dorpen in'tGoy, aen haerEd. Groot Mog. geprefenteert, houdende dat fy feer gevexeert wierden van de Pachters van den Im- poft van de Confumptie van het Sout, over het DiftrieVvanNaerden» en dat principael tert re- guarde van de Koehouders, die op de Quohie- ren waren gefteldt als een vierde Capitaliften, of kleyne Getauxeerdens, hebbende vier melckte Koeyen, dewelcke volgens de Ordonnantie van 't Middel op't Sout voor de Koehouders, in het IV. Articul, en relatif tot het VI. Articul, niet meerder fchuldigh waren te betalen, als yeder Familie, 't zy in hoe veel Perfoonen die oock fouden mogen beftaen, en vier melckte Koeyen houdende j defommevan fes guldens vijfden ftuyvers, ende daer en boven voor yeder Koe feftien ftuy vers en een half j dat niet tegenftaen- dedevoorfz Pachters de voorfz kleyne Getaux- eerdens quamen af te vorderen foo veel als defel- ve na haer phantafie goedt vonden , en dat noch met feer groot'e inégalitey t i dat fy der halven ver-

OlM

-ocr page 809-

7$7 ORDONNANTIE OP DE CONSUMPTIE van het SOU T, Soo gerafineert als ongerafineert.                           ν , Ani'ie qjoor de Pachters en Colleiïeurs van den Impofi van de Confumptie van het Sout > foogerafineert als ongerafineert, foo als defelve in denjarefejtien honderdt negen entnegentighisgearrefieert.

I. -~ EnPachter fal ten Impoft onffangen van !; I veder vat , foo gerafineert als onge- I J rafineert , daer van honderdt va^en XS voor een honderdt Souts gereeckendt werden, dat ter plaetfe van fijne refidentie by de , tóle halve Capitaliften, kleyne Getauxeer- dens 'kleyne Kramers, en alle andere Perfoo- nen , ter Confumptie fal werden opgedaen, der- tien guldens en tien ftuyvers ·, welcken Impoft by de heele, halve Capitaliften , kleyne Getaux- eerdens, en kleyne Kramers fal werden betaeldr, in manieren als hier na breeder volght, endè by de verdeiePerfoonen, Sout ter confumptie op- doende, voor en aleer fyluyden het felve fullen mogen opdoen. YederHuysgefin, het welck twee duyfendt guldens en daer boven gegoedt is, en fulcks als heele Capiralift werdt geconfidereert, groot we- fende acht Perfoonen, twee Kinderen van acht jaren en daer beneden voor een gereeckent, en het oneffen Kindt voor een half Perfoon, fal ge- fteldt werden ter confumptie op een vat Souts, totdertien guldens tien ftuyvers, en van minder en meerder Perfoonen na advenant, alles in een geheel jaer; ende fullen de voorf»Huysgefinnen gereeckent werden na het getal, daer* op defelve teningangh van het faeyfoen fullen werden be- vonden; wel-verftaende dat het minfte van de- felve Huysgefinnen betalen fal tegens vier Per- foonen, ende fulcks tot fes guldens vijftien ftuy- vers. III. Voor heele Capitaliften fullen mede gereec- kent werdenfoodanige Familien, by dewelcke ycrcandtindeKoftwoondt, die twee duyfendt giudens en daer boven gegoedt is, en fulcks voor <*nheeleCapitalift moet werden geconfidereert: tcm,de Stuyrluyden van de Haring- buyfen, die mct ^enen Boeckhouders of Adminiftrateurs ^]n.Bucking-hangers, Vlees-houwers, Varken- *S«s, die met eenen Speck-verkoopers zijn, inf \j Crs' en allc andere diC eenigh Sout Ql3™eringeverbefigen, fullen voor heele Pira«ften werden gereeckent, fchoon dëfel-

pitaliften gereeckent werden die tot een duyfent guldens ende daer boven gegoedt zijn, in alles in de helft getauxeert werden van het geene de heele Capitaliften fchuldigh lullen zijn , ende fulcks ten minften op vier Perfoonen üot drie guldenfeven ftuyvers acht penningen, grooter Familien naadvenant; en fullen de Herbergiers en Tappers, die duyfent guldens ende daer en boven gegoedt zijnde, als halve Capitaliften werden geconfidereert, boven den taux van ha- re Huysgeflnnen, gefteldt werden op fes gul- dens vijftien ft uy vers voor hare Gaften. VI. Ende de klcyne Getauxeerdens weder half foo veel als de halve Capitaliften , en fulcks op eene gul de dertien ftuyvers twaelf penningen, in hoe veel Perfoonen die Familien oock fouden mogen beftaen; en fullen de Herbergiers ende Tappers, dienochalshcele, noch als halve Ca- pitaliften , doch ech; er in de voorfz kleyne f auxe getauxeert zijn, boven den taux van hareHuys- gefinnen gefteldt werden op drie gulden feven ftuyvers acht penningen, voor hare Gaften -, en fullen voor kleyne Getauxeerdens werden ge- reeckent alle die'geene die geen duyfendt gul- dens gegoedt zijn, uytgeibndert die geene die van de Aelmoes leven , niidtfgaders de Fa- milien daer Man ofte Vrouw , geen Benefi- cie van eenige Steden of Collegien trecken- de, geen Middelen hebben, en alleen moe- ten leven van haer eygen handen Arbeydt of Handwerck, dat fy doen fonderKnecht, Mey'f- ffens ofte Leerlingen , die in haer Koft zijn of niet; als mede de Familien daer het Huwe- lijck, door overlijden van een van de Echt- genooten gefcheyden zijnde, de langhft-le- vende op gelijckc maniere de Koft winnen moet, alle welcke in de Perfoonen van de kley- ne Kramers gefamemlijck fullen werden getaux- eert. . VIL Ende alfoo bevonden werdt dat eenige baet- foeckende Menfchen , orrime de bécalinge van defen Impoft te ontgaen, haer onderftaen van grof Sout Pekel te maecken, en daer mede het Vleefch in te fouten, fuftinerende van't voorfz

iQücht

cnzijn.

CaPitahftenof halve Capitaliften

Pekel geen Impoft fchuldigh te zijn, foo fullen alle diegeène die haer Vleefch fullen willen leg- gen in Pekel, dewelcke gemuecktis van Sout, daer van geen Impoft is betaelt, van y eder Smal- tonne Vleefch, in voegen als vooren in te fou- ten , al eer het Vleefch in de Pekel gelegt fal mo- gen werden , voor den Impoft van 't Sout aen den Pachter \βη dit Middel betalen eene gülde dertien ftuyvers twaelf penningen, en van meer- der of minder vaten na advenant, oppcenevan, 5 C 2                    con-

I t.

gulde         Siers en Tappers, die twee duyfent ^c/nsen ^acr boven gegoedt zij η, ende fulcks gec0nf j°r heele Capitaliften moeten werden «aciti reerc' lallen boven den taux van tien Λ,3*$® noch betalen dertien gulden viif- vnUlJyversvoorharpr„ft^          b           J

Encie fullen

op gelijcke wijfe voor halve Ca-

-ocr page 810-

		7.88                      Placaten. 7 contrarie doende, te verbeuren hondert g jildens op veder Tonne of Vat, boven de verbeuike van 'tVleefch. VIII. De Capiteynen, Reeders of Schippers van Oorlogh en Koopvaerdye-Schepen, fullenaen den Pachter of fijnen Colle&eur by ichriftelijck Billiet moeten opgeven't getal van de Koppen die de felve fullen voeren , en werwaerts haer reyfe is ftreckende, op de poene foo de ielve mochtebevonden werden verkeerdeaengevinge gedaen te hebben, van twee honderdt guldens ·, lbo nochtans, dat in gevalle de voornoemde Capiteynen, Reeders of Schippers na de voorfz opgevinge fouden mogen goedt vinden van rey- fe te veranderen, of meerder Volck aen te ne- men , fyluyden de faculteyt fullei> hebben van ter wederkomfte van de voórfz Schepen, binnen den tijdt van veertien dagen na haer arrivement te mogen verklaren de veranderinge die in de voorfz Voyagie voorgevallen foude mogen zijn, midtfgaders het getal van het Volck dat fy meer- der fouden mogen hebben aengenomen, alsfy in her begin hadden opgegeven, en fulcksinde voorfz boete niet fullen vervallen, indien fy bin- nen de voorfz veertien dagende voorfz verande- ringe, foo van de voorfz Voyage, als van het voorfz getal van Volck aen den Pachter komen bekendt maecken ·, ende fullen de voornoemde Capiteynen , Schippers en Reeders refpecüve betalen van yeder Hooft op de navolgende wij- fe j te weten, foo defelve na Vranckrijck ofte Noorwegen zijn gcdeftineert, op yder Hooft een halve ftuyver, ende foo defelve de Zond paf. feren, op yeder Hooft een ftuyver ; en foo de felve verder als Vranckrijck nfl Portugael en de Straet toe gaen, een ende een halve ituyverop yeder Hooft-, enhet naeuw van de Straet paffe- rende, of verder om de Weft of Ooft gaende, twee ftuyvers op yeder Hooft, waervoor defel- ve foo veel Sout fullen mogen mede nemen, als defelve op de voorfz Voyagie ter confumptie van nooden hebben} des fullen de voorfz Capi- teynen, Reeders of Schippers, het voorfz Sout willende nemen , een Billiet moeten halen by den Pachter ofte fijnen Collecteur, en het felvi- ge Sout nergens anders als te fcheep mogen bren- gen, en geen Sout uyt hare Schepen direftelijck nóch indire&elijck aen Landt mogen brengen, of laten brengen, op een boete van twee duyfent guldens. IX. Ende op dat de groote van de voorfz Familie perfettelijck foude mogen werden geweten, foo fal den Pachter, des begeer ende, buyten fijne ko- ften werden overgelevert het Quohiervanquo- tifatie, by Commiflarifïèn van haerEd. Groot Mog.indenjare feftien hondert tachtighgefor- meertengeflooten, fonder dat den Pachter fal vermogeneenige doleantie te formeren, nochte pretenfie van quijtfcheldinge te maecken , ter faecke van de veranderinge, tot nu toe op de voorfz Quohieren gevallen, ende fal den Pach- ter uyt het voorichreyeQuohier, en andere Fa- milien, onder het diftriclvanfijÉeVerpachtin- ge ibrtcrende, moeten doen een behoorlijcke en pertinente opfehrijvinge 5 omme den Impoit van
					Boeck. y.-T-k.' dien, na de groote van de voorfz FamT °ntrΤ?,\CJ^e den geenen die fijne Familf quahjek fal hebben aengegeven , Tal verbeu en alsvolght} namenthick, de heele a£j, , ln duyfendt guldens, ende de fi£§SJ* vijf hondert guldens, te appliceren ySgSJJ
						Ordonnantie.
								X.
				Den Pachter fal aen yeder van de gequotif de Familien, heele, halve CapitalilW, of kW neGetauxeerdens, geven een groot Billiet, da£ ingeteeckentfalzijndegroottevanyederFami lie, midfgaders hoe veel Sout daer op magh wer" den gehaeldt; des fal het alle Perfoonen, als heT Ie, halve Capitaliften, of kleyne Getauxeer" dens, getauxeert zijnde, binnen den tijdt van" vier maenden, na dat fy de Billietten fullen heb- ben ontfangen, vry ftaen voor hare refpeftive Magiftraten met Eede te verklaren, dat fyluyden foo hoogh niet gegoet zijn, en ten refpefte van de kleyne Getauxeerdens, dat fy van de Aelmoes leven, of geen beneficie van eenige Collegienof Steden treckende, alleen moeten leven van haer eygen Arbeydt ofte Handwerck , dat fy doen fonder Knecht, Meyffens , ofte Leerlingen, het zy dat defelve Knechten , MeyügnsofLeer- lingenin haer Koftzijnof niet; des foo fal den Colledeur in het uytgeven van het voorfz Billiet gehouden zijn daer in uyt te druckendendagh wanneer hy het voorfz Billiet heeft uytgegevenj enden tijdt binnen dewelcke de doleantie moet werden gedaen, op poene van dathy, byfaute van dien, vcrfteecken fal wefen van fijneafrie defenaengaende; en fullen de Pachters gehou- den zijn de Billietten van de Quotifatie uyt te fenden inde maenden ·ναη April en Mey, of foo veellaterals derefpe£tiveMagiftraten, nadege- legentheydt van de Steden, fullen oordeelen,op peen e in het reguarde van die geene, aen dewelc- ke fyluyden binnen den voorfz tijt deBilüetten niet en fullen Rebben gedaen leveren, te verlie- fen haer recht van het geven van Billietten, en de invorderinge van den taux, daer op defelve anderfins vermochten gefteldt te werden. XI. Ende foo wanneer de voorfz Gequotifcerdens binnen den ringh van hare Verpachtinge Sout fullen willen halen, fullen fyluyden methet voorfz groot Billiet gaen by den Pachter of Col· le&eur haerder refidentie, dewelcke op den rug- ge van het groot Billiet fal teeckenen, hoeveel Sout fyluyden begeeren te halen, en nevens dien haer geven een kleyn Billiet, innehoudetideae quantiteyt vanhetSout, met den daghen datum» entotwatGroifier, ende indien tayier»»" is ei! daer boven, tot wat Panneman fy het m* fullen halen, en niemandt fal fonder;het voor kleyn Billiet eenigh Sout mogen halen,» J groot BillietonderdenGrolfierlatenjopdv» ■ te van vijftigh guldens. Die geene die Sout fullen willen <tfj*H-£ len buyten den ringh van hare VcrpacOTi» μ len met het voorfz groot Bil liet gaen bjöen ^ leftcurofPachcer, in die Jurisdiftie <&«'U ft Sout willen halen, dewelcke als vooreν γ ruggevanhetgroot Billiet fal moetenten ^

-ocr page 811-

f emeene Middelen van Holland, Confumptie van 't Scut. 78 £

andere Tlaetfen, in het voorfz Middel alleen konnen werden gequotifeert ter plaetfe daerfy ha- re vafie Woonplaets houden, en dat op het Billiet van deQuotifatie van het Söutgedaen, terplaet- fe daerfy hare vafie Woon-plaets hebben:, ende in minderinge van het felve Billiet fullen mo- gen halen , ende ter plaetfe daer fy haer ver- blij f nemen , brengen het Sout dat fy op de voor- fchreve plaets van haer verblijf van nooden heb-

ritevtvan het Sout dat fy daer op fullen (jequanc ^enominatie van den Panneman of h3le!r f alwaerhet felve Sout fal werden ge- G 1 aivoorens hy daer van een kleyn Billiet h oeentegeven, op deboete vajvhondert falverm &ndeCleVOOrfz aenteeckeningeopden

, falhy

^elnXloSck geven een kley

mne- om daer mede by

hnudendedefelvequantiteyt,

SfnnemanofGrofl^rhet,         . 1 daer vooren hy genieten lal voor het ichnj- vanveder Billiet een halve ftuy ver; wel ver- Sedatïe Huyiluyden, Capitaliften enkley- Vfctauxeerdensten platten Lande, haer groot Rllktaenden Colle&eur van hare refidentie ful- £1 moeten exhiberen en vertoonen,om na de op- ceckeningevanhet felve de afreeckeninge te doen, op poene van by gebreecke van dien te ver- beuren vijf en twintigh guldens. X 111. Indien de Gequotifeerdens, haer groot Bil- liet opgehacldt hebbende, meerder Sout moch- ten van nooden hebben, fullen haer Sout by de kleyne Kramers mogen halen, ofte by een nieuw Billiet van den Colle£teur tot den Panne- man of GroiÏÏer, midts daer van betalende den Impoft in het eerfte Articul, van een vat Souts dertien guldens tien ftuy vers, minder gedeelte na advenant. XIV. De Gequotifeerdens fullen alle drie maenden een gerecht vierde-part betalen aen den Pachter of fijnen Collefteur van hare Woonplaetfe, van hetgeenewaerop defelve gequotifeert zijn, ten waredc felve alle haer Sout te gelijck, of het laet- fte foor de expiratie van de voorfz termijnen quamen in te leggen, in wekken gevalle den ge- heelen Impoft lal moeten werden voldaen, foo rasalshet voorichreve Sout in het geheel, ofte het laetfte Van dien fal werden gehaeldt; ende en fal den Colle&eur niet gehouden zijn aen die gccne die in gebreecke blijven de betalinge als vooren te doen, kleyne Billietten te geven, foo hngcdcverloopen termijnen niet en fullen we- ien betaelt. η ρ · X V· ue bequotifeerdens fullen het Sout daer op muyden zijn gequotifeert, of haer Billietten aen wetaandt, het zy Gequotifeerde of Ongequoti- leerdemogen overdoen, of Sout op haren name meens anders Huys mogen doen inllaen, dire- "^jckofindireaelijck, dooftiaer felven, of So°tYTanUnders' alwaer hetfehoondathet 2iin ' κ °p fy gequotifeert fouden mogen fiime' m Τ m^ie mec konde werden gecon- dense'% 11 °P de Pcene van ^es honderdt gul- dieh' Ü nstevert>euren, foo by die geene die al? η?ΐζ ^our overgedaen, als by die geene hebb          ·-UC overgenomen of ingeflagen fal farfc\ffickm*de die geene , hy ζγ Gequoti- den9 On?>€Ciuotifeerde , die eenigh Sout van t4mnemT0fQroJ}ier' frnder Billiet komt in l*n · ώ j voornoemde boetefalwefen verval- Woon! rW*1** die geene, die haer vafie Κ mr m €mige Steden °f Waetfm heb- ^moiZTi{tnhaerverèHifV0or eenigentijd ' troomngen ten platten Lande > in

ben , even eens en op defelve wijfe als fy doen ter laetfe daer fy hare vafie Woonplaets zijn heb- bende ; ende ial den Pachter van deninnehoude van dit Articul mentie moeten maken in't groot Billiet dat hyuytgeeft, op de boete van fes bon- dertguldens. XVI. Alle Koopluyden, Schipp ers, Wagenaers, Karreluyden, of andere Perioonen, die met wit gerafineert Sout, het zy van over Zee, uytde Geünieerde Landen, o f van buy ten defelve, bin- nen de Provincie van Holland ende Weft-Vries- land inkomen, fullen het voorfz Sout ten plat- ten Lande niet mogen loilèn of opdoen in groore of kleyne quantiteyt, maer alleenlijk binnen de beflooten Steden, op de verbeurte van het Sout, midfgaders Schip, Schuyt, Wagen, Karre ende Pacrden, waer mede het Sout ingebracht ial zijn, en daer en boven een boete van ies honderdt gul- dens, te verbeuren by den Inbrenger en Indoen- der refpe£rive. XVII. En fullen de voorfchreve Koopluyden, Schip- pers, Wagenaers, Karreluyden of andere Per- foonen, het voorfz Sout in de beflooten Steden niet mogen reppen of roeren, veel min loflen, voor en aleer het voorfz Sout aen den Pachter of ColleeTieur van deLos-plaetièaengegeven, ende een behoorlijck Billiet daer van gehaelt, en aen denLoflervertoondt fal zijn, op gelijcke boete als vooren. XVIII. Gelijck de voorfz Inbrengers met het voorfz Sout mede nergens fullen vermogen te vernach- ten, alwaer't datfe hen fouden willen excuferen met het Sout voort te fullen varen, voor en aleer die aen den Pachter of Colle&eur van de Plaetfe daer fy vernachten, haer Billiet hebben vertoont, op de boece van drie hondert guldens. . XIX. Alle Schippers, foo wel Ordinaris Marckt- cnVecr-fchippers, als andere, die eenigh Sout van de Soutfieders, Panneman of Groiïïers bin- nen deProvincie van Holland ende Weft-Vries- landfullen halen, om binnen den felven Lande vervoert te werden, fullen haer motten addrefle- ren aen den Pachter of Colletteuf vari defen Im- poft , ter plaetfe daer fy*,t fel ve fullen laden», en hem verklaren tot wat plaetiè fy woonachtigh zijn, en van wat Panne-man of Groflier fyhet ièlve fullen ontfangen, dewelcke haer geven fal een groot Billiet, in houdende de quantiteyt van het Sout dat fy fullen innemen, daer van den Pachter fal genieten twee ftuy vers, welck Billiet deSchippers aen de Uyrleveraers fullen moeten vertoonen , omme 't Sout na den innehouden van dien te ontfangen, en 't felve ingeladen heb- bende ι daer van verkrijgen Tvettehjcke Atrefta-

tie

-ocr page 812-

							,
					Placaten. 7.Boeck. j.Tit.
			79°
						leveraers fullen moeten vertoonen, 0m h naden inhouden van dien te ontfa'nc?         °Ui felve ingeladen hebbende, daer van ve^· ·het wettige Atteftatie of Soutbrief vandenï»njgen man: Ende fullen de Schippers, Jl:5fi^ Marckt-of Veer-ichipperszijndefdie Γ?π$ binnen de Geünieerde Provinciën fulW f n-°Ui aen den Pachter daer fy de ladingc heb£„?' daert, moeten vertoonen het BinnenS?" Pafport, dat fy vanhet voorfz SouXfi komen, ten eynde den voorfz Pachter da α inladinge is gefchiedt, fijn Regifter dae7S magh fuyveren, op een boete.van fes honderd guldens i en van het Sout, gaende buyten de Γ unieerde Provinciën , falmen bv Afte van de Convoy-of Liccnt-meefters moeten doen blii ken, dat het recht van dien is betaeldt, aleer all van by den Pachter of Collefteur een ArhVh ceel fal werden gegeven.                          ö X#X I I. , Item, foo yemandt eenigh Sout op hetLeeer wilde voeren, om by de Soetelaersgeileteiiι te werden, fal hem moeten reguleren na het voor- gaende Articul, uytgefonderdt dat hy in plaetfe van't Bilhet, by Aftefta'tie van den Commiffa- ris van de Schepen en Geweldighde, of die by haerHoogh Mog. of der felver Gedeputeerden als dan fullen werden geordonneerde fal doen blijeken dat het felveSout aldaergekomenenge- loft fal zijn, mede op de boete van fes honderdt guldens. XXIII. Alle Ordinaris Marckt- en Veer - fchippers fullen gehouden zijn in het begin van elck ter- mijn cautie teilellen, datfe het Sout daerophet felve afgeichreven is, en by haer gevoert wlrdti getrouwelijck fullen beitellen ter gedetineerde plaetfe, en fullen volitaen mogen, midts dat fy allereyfe t'haerder wederkomite uyt het Billiet van den Pachter of deflelfs Collefteur, daer fy het Sout fullen hebben gebracht, doen blijeken aen denPachter of Colle&eur, daer fyhecvoor- fchreveSout fullen hebben ingenomen, dat de quantiteyt aldaer is gekomen enaengebracht> en fal den voorfchreven Pachter of Collefteurhet felve op fijn Regifter moeten fuyveren, endede Billietten liaileren, "op poene foo eenigh Schip- per of Schuytvoerder in gebreecke bleven het Billiet over te leveren, fal verbeuren voordeeer* fte rey fe vi j f tigh guldens, en niet te min denaeit- volgendereyshet Billiet aen den voorfchreven Pachter of Colkfteur moeten behandigen, op de boete van hondert guldens, endefoodetev voor de derde reyfe infgelijcksin gebrecckeDiy· ven, op fuipenfie van haer Veer, XXIV.          } ρ 0£ Item, of't gebeurde dat yemandt) tzy fc ' fiers, kleyne Kramers, of andere, ec^Sta^t quamen te koopen, dat hy felfs in eenjgp . vandenLandevan Holland en W#vgE wilde voeren, ofte door een ander S^PP^^, vervoeren, fal gehouden zijn heraie/p, j-e ren aen den Pachter of Collefteur van de η daer hy het Sout fal innemen, ende hem m j overleveren een Billiet van den Pachter . Plaetfe daer*hy het Sout fal willen bren^n'nCn opdoet, affchrijven, of anderfins te ν ^
		tie ofSout brief van denPanneman, endefullen de voorfz Schippers met het voorfz Sout niet mogen vernachten, fonderhet voorfz Soutaen denPachter of fijnen Collefteur aengegevente hebben, op de boete van twee hondert guldens j endefullenoockalsfy binnen eenige Steden van de voorfz Provincie komen, om het ingeladen Souttelofièn, gehouden zijn haer te vinden aen den Pachter of Colle&eur der felver Stadt, ende overleveren het voorfz groot Billiet ende Zout- brief, ombydenfelvenaengeteeckentte mogen werden, op de boete van fes hondert guldens. X X. Sullen voorts de voorfz Schippers geen Sout uytliare Schepen mogen loiïen of leveren, voor en aleer defelve daer van fal zijn geleverdt een kleyn Billiet van denPachter ofCollefteur,mede op de boete van fes honderdt guldens ; en fal het voorfz Sout moeten gemeten ofte gefloten wer- den bydegezwoorenMeeters ofSout-ilootersj en foo wanneer al het Sout fal wefen afgeleverdt, fullen de Schippers met de Pachters komen reec- kenen , ende haer kleyne Billietten overleveren, dewelcke of den rugge van 't groot Billiet van de inladinge fal moeten teyckenen, dat het felve Sout aldaer is gelevert, en indien het felve aldaer niet geleverde is, ialden Pachter op het voorfz groot Billiet moeten teeckenen hoe veel Sout daer op uytgelevert is > ende komende in een an- dereStadt, fullen gehouden zijn haer te vinden aen den Pachter of Colle&eur der felver Stadr,en over te leveren het voorfz groot Billiet en Sout- brief, omby denfelvenaengeteeckentte mogen werden, mede op de boete van fes hondert gu!d., en oock geen Sout aldaer mogen loffen of overle- veren , voor en aleer de felve daer van mede (al zijn gelevert een kleyn Billiet van den Pachter of Colle&eur, infgelijcksopdeboete vanfeshon- dert guldens: Ende fal den Pachter daer het laet- iteSoutisgeloft, op het felve groot Billiet teyc- kenen, dat alle het refterende Sout, volgens den innehouden van hetfelve, in de Stadt fijner Verpachtingeis geloftj welck Billet de voorfz Schippers binnen een maendt na de laetfteuytle- veringe te reeckenen , fullen moeten overleve- ren aen deri Pachter daer fy de inladinge hebben gedaen, om op fijn Regifter gefuyvert te wer- den, op de boete van geïijckelcs honderdt gul- dens. X X I. ' Alle Schippers, foo wel Ordinaris Marckt- en Veerichippers, als andere, die van de Sout-iie- ders,Panneman of Groffiers binnen de Provin- cie van Holland en Weft-Vriefland eenigh Sout fullen innemen, om in andere van de Geünieer- de Provinciën, of buyten defelve Provinciën te vervoeren, fullenhaerjnoeten addreileren aen den Pachter of Colle&eur van defenlmpoft, ter plaetfe daer fy het felve fullen laden, en hen ver- klaren tot wat plaetfen fy woonachtighzijn, en van wat Panneman of Groflier fy't felve fullen ontfangen, de welcke haer geven fal een groot Billiet, innehoudende de quantitey t van het Sout dat fy fullen innemen, daer van den fel ven Pach- ter fal genieten vöor't fchrijven van hetvoorfz Billiet, en het regiftreren van dien, twee fluy- vers i welck Billiet de Schippers aen de Uyt-

-ocr page 813-

Γ meeiie Middelen van Holland, Confumptievan'tSout. 791 ■ t- Atteftatie van den Schout of Gerech- , het groot Billiet, de voorfz Buvtenluyden fullen

*'ctt^ Kvd rc, daefr7 daen fiin Φ tn\ invertoont^j          bchooruj»fanf" l,rρh*Ï°hrer ode ffsoutfS°l van een^honder Maerin g

gaenby den Pachter of CollecTreur, tér plaetfe daer fy haer Sout fullen halen , en hem aendienen tot welcke Groffiers, en hoe veel Sputs dat fy fullen hebben, midts dat fy niet minder als een fackoftweelchepelsteffensfuJlenhalen, dewel- ke haer geven fal een kleyn Billiet, inhoudende denombrevan dien; en fal'rièlve mede óp den rugge van de Atteftatie teyckenen; welck kleyn Billiet fy overleveren fullen aen de Groffiers, om haer tot hunne reeckeninge van uytflagh te die- nen; ende fullen van yeder Billiet genieten een halve ftuyver.                  - . XXVIII.

ΚΞ f fal gehouden wefen cautie te ftellen teSit ter gedeftineerde Pjaetfe^daer op

In de beilooten Steden van den fel ven Lande fullen zijn Soutfieders » Panneluyden en Grof-

cn

hetfelveisafoogcdaen;

fiers van Sout, enkleyneKramers, enten plat- endefal het lelvebinnenden voorfz | ten Lande alleen kleyne Kramers, die haer fullen

hebben te dragen na het volgende. XXI X. De Groiliers vaïrSout en fullen geen Sout mo- gen inilaen, ontfangen of opdoen binnen hare Huyfen ofPackhuyfen, voor en aleer fy het fel- ve den Pachter of CollecTreur van hare Woon- plaetsaengcgeven, ende vandefelve een Billiet gehaelt hebben,, i'nnehoudende de quantiteyt van dien, om by den lèlven Collecleur te boeck gefteldt ce werden, op de verbeurte van't felvi- geSout,' en een boere van fes honderdtguldens, en van hare Neeringe gefufpendeert t^e werden den tijdt van een jaer, en fal 't felve Sout geme- ten or geftooten moeten werden by degefwoo* ren Meeters of Som~flooters > op de boete van honderdt guldens. XXX. Oocken fullen de Soutfieders, Panneluyden of Groffiers van Sout,geen Sout mogen uytilaen of üy tleveren, 't zy het felve binnen de Provincie van Hollanden Weft-Vrieilandt of daer buyten, fal werden gevoer t, of binnen de Jurisdictie van hare Woonplaetfe, of daer buyten fal werden geconfumeeit, voor en aleer dat haer daer van vertoondt fal zijn een Billiet van den Pachter of CollecTreur haerder refidentie, innehoudende de quantiteyt van dien, en na wat Plaetfe, en met wat Schepen defelve werden gebracht, op de boete van 't voorgaende Artkul; en fal het felve Soutgemeten ofgeftodten moeten werden by dé gefwooren Meeters of Som-fiooters, en geen an- dere , op de boete van hondert guldens. X X X ï. '■: De voorfz Soutfieders of Groffiers fullen het groot Billiet van de Gequotifcerdens niet onder haer mogen houden, op de boete van drie hon- dert guldens,                               f'· ^;.., : > :XXXIL De voorfz Groffiers fullen ten ingangh van het Sayfoenmoeten aenwijfèn alle het Sout, dat fy ten ingangh van het Saeyioen fullen hebben , om by den Pachter opgeteeckent te werden, föiider daervan yets te verfwijgen, op de verbeurte vafk het Sout, en een boete van twee honderdt gul- dens 5 van welck Sout de voorfz Griffiers fullen werden gemaeckt Debiteurs y midrfgaders van alle het Sout dat fyluyden daer na fullen ontfan- gen en inflaen, om het felve by Billietten van uytvoeringe enaffc.hriivinge c€?verant woorden, ende

tiidals vooren by Billiet doen blijcken, op de boete als vooren·, en daer en boven den Cau- tionarisgehouden wefen den Impoft van het af- eefchreven Sout te betalen aen den Pachter daer hetfelveisafgefchreven χ λ y Ji Endeofhetgebeurde dat yemant buytenden ringh van fijne Verpachtinge , dewelcke als Ca- pitaliftof Koe-houder niet en contribueren een vatSoutsof daer beneden wilden gaen koopen, ende geen Billiet van den Pachter of CollecTreur fijnderwoonplaetfe voor hem en brachte, den fclvenfal den Impoft'betalen moeten, of cautie daer vooren ftellen aen den Pachter ter plaetfe daerhy'tSout fal halen; en fal hem denPachter daervangeven, beneffens hetkléyn Billiet daer op hy fijn Sout moet halen, een ander Billiet,in- houdende de quantiteyt van't Sout, en dat den Impoihldaeris betaeldt, of cautie daer vooren gefteldt, welck Billiet den Haelder van't Sout lal moeten leveren in handen van den Pachter of ColJefteiir daer't felve fal werden geconfumeert, aleer dat opgedaen fal mogen werden, op de boe- tevan hondert guldens, om by den Pachter of Collefteur te boeck gefteldt te werden, om dien- volgende daer van den Impoft alle maenden te gaenontfangen, daer't felve Sout isgehaeldt en argefchreven, voor foo veel die daer betaeldt is; ö» fullen de Pachters voor de GollecTratie en ont- Mgh van penningen,genieten den achtften pen- ™|n, fukks dat hier by verftaen werdt dat de „ ten>alommein diegelegentheydt reciproce ^IkandersCollefteurs fullen moeten zijn. X X V I I Endcopdatdevoorfz Groffiers in hareNee- dcifT WeMen vefkorr> fullen de Huyiluy- p . "gietenen van de andere naeftgelegene Hoof ïï? daer den ImPoft van't Sout by het Bfflièr niet en ^erdt bétaelt, of geen groot haerS " WCKlt Segeven, ende die gewendt zijn 2JJ?r t(Lhalen ineen van de andereProvin- eenAη λ ClecrdeLanden' moeten brengen der £? ■Van den SGhout en Gerechte haer- liT'petftj daerby dat verklaerdt fal hoeveP\v-8r0otevan haerHuys-gefinnen, en datheti-°ifyen dat fy ^elcken, midtfgaders tie fy ajj Π are Ingezetenen; welcke Attefta- ^^cn Jaren ü^termiJnen moeten doen ver- 1 met welcke Atteftatie, in plaets van

•                                             *

-ocr page 814-

Placaten.

7.Boeck. fiTit.

792 v

cm van derefpecTrive Steden enDoroen 7" admitteert, ende Eed gedaen hebben ν F

ende fullen van alle het geene dat vermift werdt, den voorfz Impoft moeten betalen, fonder eeni- ge laccage te genieten, verder als van drie ten hondert: $nde fullen de felve Grojfiers mede ge-

»vi»wi*.inpwii.nivLiv.iuiicnrrauderen or>H u

te van twee honderdt guldens, ende ffi

ende

Kramers moeten·

houden zijn alle drie maenden met den 'Pachter,

"nelijckt ge doen, 0p ge

ter

des begeer'ende, af te reeckenen, en met Billietterh ofby haer hebbende Sout, den infagh en aenpe/l 't geen fy op't begin vandeTacht, of ter laetfier afrêeckeningh hebbengehadt , te verantwoorden, en van 't geene vermifi werdt, ais dan den Impoft te betalen. XXXIII. Op dat de Neeringe vande Grofliers en kleyne Kramers door de Soutfieders en Panneluyden niet foude werden verkort, fullen de voorfchre- ve Soutfieders of Panneluyden geen groflerye van Sout mogen doen , ten ware in een Huys apart, ftaendetenminftentwintigh roeden van hareSout-keten: Endefullen oock de voorfz Soutfieders en Panneluyden niet minder als vier facken Souts teifens mogen uytleveren, ofeenig Sout by de fchepel of kleyne mate mogen uytle- veren of verkoopen, op de boete van fes hondert guldens , en van haer Neeringh gefufpendeert te werden den tijdt van een jaer. XXXIV. Gelijck mede de Grofliers, om de Neeringe van de kleyne Kramers niet te verkorten, geen minder Sout fullen mogen uytleverenaende hee- leCapitaliften als een half fchepel, zijnde een achtfte part van een vat, en aen de halve Capita- liften en kleyne Getauxeerdens minder niet als eisn vierdepart van een fchepel. XXXV. Ende fullen de felve oock geen Sout by de kleynder mate, het zy oock aen wie het zy, mo- gen verkoopen of uytleveren , alles op de boe- te van fes hondert guldens, en voor een jaer van hare Neeringe te werden gefufpendeert, ten wekken eynde de Pachters gehouden fullen zijn de Billietten van de voorfz refpe£tive quantirey- ten of Maten tegeven, ende een kennelijck on- derfcheyttemaeckentuflehende Billietten, die aen heel e Capitaliften, en die aen halve Ca- pitaliften, als oock aen kleyne Getauxeerdens gegeven werden, op dat de Grofliers mogen weten, of de geene die Sout komen te halen, hee- le of halve Capitaliften,of kleyne Getauxeerdens Jtijn. XXXVI De voorfz Soutfieders, Panneluyden of Grof- fiers, fullen alle het Sout, het welck volgende hetBillietisverimpoft, te gelijck ende met der daetmoeten uytleveren, op de boete van hon- dert guldens, oock foodanigh dat ter plaetfe daer deMagiftraten goedt fouden mogen vinden de Grofliers te ordonneren geen minder quantiteyt uy t te leveren als een halve fack, het welck ter dif- pofitie van de refpeftive Magiftraten van de Ste- den werdt gelaten, aldaermede Sout teifens en te gelijck, in conformitévanhet gehaelde Bil- lict, met'er daet uytgeflagen fal moeten werden, op de boete als voóren. XXX VII. Niemantial vermogen als kleyne Kramer of Uy tfli j ter, eenigh Sou t in het kleyn ofby de kop «e verkoopen» dandiedaertoebydeMagiftra-

plaetfe daer fy haer Neenn

hjeke poene.                                                   Pfae* XXXVIII De kleyne Kramers van het Sout fuWeen Sout mogen mflaen of opdoen, voor en alt? 2 iclve de quantiteyt van dien aen den Pachter of fijnen Colledeur fullen hebben aengegeven m expreffie tot wat Groflier het ielvige fal weiden gehaeldt, en datden Impoft daer van fal zi jnbe taelt, ende een Billiet daer van gehaeldr, op de* boete van fes honderdt guldens, verbeurte van hetSout, ende fufpeniie van fijn Neeringe voor een jaer: Ende aengaende de kleyne Kraqiersof Uy tventers van Sout ten platcen Lande, defdve fullen haer uyt te venten Sout niet mogen halen of doen halen aen eenige Sout-keeten, noch Schepen met Sout geladen, dire&elijckncchin. direclelijck, maer lullen haer Sout moeten halen of doen halen van de Grofliers van Sout in de re· fpedtiveSteden, op de verbeurte tegensden eee- nen die contrarie defes fouden mogen hebben gedaen, van de boete die in het reguard van de FraudateursenContraventeurs van desGemee- neLandsMiddelen, by hetGeneraelPlacaetge- ftatueert. XXXI X. De kleyne Kramers of Slijters van het Sout fullen oock geen Sout mogen inilaen,alstenmin« ften met een fchepel te gelijck, op de boete van drie hondert guldens t'elckens te verbeuren; ge- lijck de felve oock geen Sout fullen mogen ver- koopen met heele, halve facken, ofte minder gedeeltens, tot een achtfte part van een fchepel toe incluys, maer alleen of anders niet als met de kleyne mate of kop , mede op de verbeurte van drie honderdt guldens t'elckens te verbeu- ren : Ende om voor te komen de fraudes van de kleyne Kramers van het Sout inde Steden enten platten Lande, fal voortaen den prijs van't Sout by Burgermeefteren en Regeerders alle Maen- den werden gefixeert; ende fullen gemeldeBur- germeefteren ende Regeerders t'elcks tauxcren den prijs van een achtfte-part van een fchepel·, ende werden vervolgens alle kleyne Kramers ge- laft alle haer Sout, het geene fy beneden net achtfte-part van een fchepel komen uytte» niet anders als na proportie, en na advenant gefette prijs, ^het voorfz achtfte-part van een fchepel te verkoopen, op pcene dat die geen- die het voorfz Sout beneden de voorft ψΦ fo len komen te verkoopen, voor yeder rey <■ , len verbeuren eenfomme van twee honder ë dens, boven en behalven de boete m hei » raelTlacaet jegens de Fraudateurs van^v meene Middelen geftatueert. V" Τ ■ Den Pachterfalt^llen rijden, #SgGé. goedt en noodigh dunckt, met twee 1\% ^ tuygen , gaen peylen en onderfoecKvng, toLllede kleyne kramers of Uytfljjtc^ Sout, enfonderdathemyemandtdaen^Sj ftellen, op de boete van twee hondert ü 0

-ocr page 815-

femeene Middelen van Hollandt, Confumptie van 't Sout 793

hrrale correctie, naexigentie vanfaecken; € fv bevinden lullen niet meer als drie, vier &e W3f maeticns of koppen, fullen vermogen het haer te nemen, midts betalende foo veel *ï"aenandere werdt verkocht, fonder con-

het welckfy ten fine voorfz fullen opdoen, aen niemandtfullenverkoopen, wegh geven, ofte anders diftribueren, op poene van meyneedig- heyt, endatopyedervat, 't welck fy yemandt fullen verkoopen, overdoen of overgeven, ful-

len verbeuren honderdt ponden, en van minder

tra1

d** teêenS ? d°en' °P i^T Vf

vatennaadvenant. X L V. Den Pachter ial mede ten ingangh van het fay- · foenaenteeckenen alle het Sout datbydeKoop- luyden, Boeckhouders, Stuyrluyden of ande- re, haer met den Haringhof Vifch-neringe ge- nerende, bevonden ial werden; ende fullen de- felve geen Sout mogen opdoen, voor en aleer fy het felve hebben aengegeven, om op elcke reec- keninge gefteldt te werden ·, voorts foo fullen de felve Perfoonen geen Sout mogen uydeveren, hetzyinBuys-fehepen, V ifch-fchepen, of aen yemandt anders, voor ende aleer dat fy 't felve weder aen den Pachter laten af- teyekenen, ende daer van een behoorlijck Billiet bekomen, mee nominatie aen wat Schipper, Stuyrman, of aen wien dat het felve werdt gelevertj en fullen mede alle Stuyrluyden vanHaringh en Viich-fchepen uyt de Zee aengekornen zijnde, en eenighSout van hare Neeringe overgehouden hebbende, het felve den Pachter perfect moeten laten aenteec- kenen, alwaer het dat fy't felve in hare Schepen lieten leggen, om daer na met kenniifè van den Pachterwederom tot hare Neeringe in Zee ge~ nomen te werden, op een boete van vijftig gul- dens, ende verbeurte van 't Sout. X L V I. Den Pachter fal ten ingangh van defen Impoft mogengaen peylen tot allede kleyne Kramers, ende ter expiratie van het iaeyfoen depeylinge vanden aenko menden Pachter gedogen, enden Impoft aen defelve uytkeeren» vanhetgeenetoc de voorfz Kramers tot een fack Sout en daer bo- ven bevonden fal werden in peyl te zijn. X L V I 1. DePachters, haie Medeftanders ofteCoIIe- dteurs, en fullen geen Sout, felfs, of door an- dere mogen verkoopen, of in't verkoopen van dien part of deel hebben, nochte oock woonen of te koft gaen mogen by eenige kleyne Kramers, of andere, die Sout-neeringe doen , op de boe- te van twee hondert guldens, en noch twee hon- den: guldens volgens het Generael Placaet, mitf- gaders in gevolge van het X11. Articul van de Generale Ordonnantie, op de verbeurte ende breucke van noch eens foo veel als den Impoft verpacht fal werden, indien die fes honderr pon- den , te veertigh grooten en daer boven gegou- den heeft, ende ioo verre die daer beneden ge- gouden heeft, op de verbeurte en boete van ge- hjeke fes hondert guldens. X L V I I I. Den Pachter fal gehouden weien in de Steden daer de Heeren Commiflariflen en Magiftraten fulcksgoedt en noodigh vinden, te ft'ellen een ofmcerColle&curs, die ter plaetfc, en op fulc- ken uyrealsgeordonneert fal werden, ial moe- ten fitten tot gerief van yedcr, om defelve roer, Billiettenof Cedullente gerieven, foo wel die buyten den ringh van fijne Verpachtinge, als daer binnen woonen ·, en fullen daer benefrens f D                     gehou-

fit guldens-, en foo wanneer fyluyden de fzkleyneKramers fullen bevinden boven de 1 fullen defelveverbeuren alle het Sout dat irLfalzijn, een boete van drie hondert gul-

mhuysfalz'j . densj en van haer Neeringe voor een jaer wer deflgefufpendeert. χ^ Niemandt, behalven de voorfz Soutfieders, Panneluyden,GroiTiers en kleyne Kramers, fal vermogen in de Steden of ten platten Lande, de- wiilealdaergeenGroiïïers, Soutfieders of Pan- neluyden vermogen te zijn , eenige Neeringe van Sout-verkoopen te doen, of onder de handt enteriluyckeenigSoutte verkoopen j en fulcks faloock niemandt vermogen eenige Ventjagerye metSouttedoen, of het felvige uyt eenige Sche- pen) Wagens, Karren, &c. foo wel binnen de Steden als ten platten Lande te verkoopen, of daer mede te koop omloopen, alles op de ver- beurte van het Sout, de Schepen en Schuyten, Wagens, Karren, &c. ende een boete van fes hondert guldens, en daer en boven arbitralijcken aen den Lijve geftraft, en uyt de Provincie van HollantenWeft-Vrieilant te werden gebannen. X L I I. Endefulkn mede in een boete van fes honderdt guldens vervallen, en in cas van malverfatie daer tn boven arbitralijck, ende na exigentie vanfaec- ken , felfs aen den Lijve geflraft werden, die gttne&vt eenighSout van buyten, indePro- vincie van Hollandt ende Weft - Vrieflandt, ofvanhetplatte Landt binnen de beflooten Ste- den, fonder het felve aen te geven, komen in te brengen; en fal oock niemant Sout vermogen te koopen van de voorfz Perfoonen, aen welcke als vooren het Sout te verkoopen verboden is, op deboete van fes hondert guldens. X L I I I. De Oerluyden van de kleyne Kramers van Sout, en yeder van de voorfz kleyne Kramers in «etparticulier, fullengeauthorifeertzijn, ende iulcksvermogendebekeuringete doen aen alle, looPanneluyde^ Groffiers als andere, diecon- tranedefe Ordonnantie Sout verkoopen ,of bin- ne,n dc Provincie in de Steden of het platte Land jnbrengen 5 en fullen de boeten daer toe ftaendc, vand Cene ^e^C keIceercit: werden ten behoeve daenie^!fnC d*e de bekeuringe &1 hebben ge- Offi ? cn(kde weder-helft ten behoeve van den JjJS5 f^ de calange doen fal, en den Armen

X L I Y.

V

'edie" λ ρ mPofl: muen vry en exempt zijn al- aidtft η Ζ^1^ Ordonnantie zijn begrepen, vand? ü c Sout het welck tot het fouten vifek ir un,"gh' Buckingh, Blijck, Stapel- gadeAu ljau » Schellevifch en Schol, midrs- ^%hr nggeen GeePen (wefende Aes) ver- diemetd rWerdenj dies Mcn alle die Seene» <fenw evoor**z Neeringe ommegaen, gehou- IV. DmetEcdeCebclooven>dat:iyhetSout,

-ocr page 816-

1

Placaten, 7«Boeck. y.Tit. ringe van den roorfe Impoft heeft gCvordetr EndefullendiegeenediebydefraudatierH is willens en wetens, met opfet om den I te profiteren, en die aen het Landt te oS ken) ofteongeoorlofde, enbydeOrdonnW metgeperrnitteerdecompofxtie, het recht X voorfz Middel m't geheel niet en hebben bSi boven de poenen ende boeten in defe particuiï Ordonnantie uy tgedruckt, mede vervallen S poenen en boeten, begrepen in het Generael Pb caet, op den opheve van des GerneeneLand ê Middelen geëmaneert, welck Placaet ten voo fchreven eynde alhier werdt gehouden voor Æ mfereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de fraudatie, vervallen in de voorfchreve boeten en* poenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. L I I. Den Pachter van defen Impoft, fal gehouden zijn in ekk Dorp, onder fijn Vcrpachtinge ge. legen, te ftellen een Collefteur, tot gerief van delnwoondercn. LUI. Den Pachter fal gehouden wefen in handen van den Ontfanger                             tebeta. lent'elckedriemaenden een gerecht vierde-part van fijne beloofde pacht i namentlijck in de vier- de maendtde drie maenden ten vollen, ofteby gebreecke van dien, fal den Ontfanger het felve mogen doen executeren en innen aen den Pach- teroffijnen Boreen,na vermeldenen inhoutvan de Generale Ordonnantie. L I V. Ende fal dePacht van defen Impoft ingaen op den, &c.

794 gehouden weien te houdenRegifter van alle het Sout,Provincie, als in andere vanvinciën, of buyten defelvewelck Regifter fy t'allen tijdter van een ander Diftrift vemoeten openen, op de boedens te verbeuren, foo fy wte doen, mids dat de boete d*t Regifter werdt ontdecktuflchen beyde de Pachters ghalf en halt Ë. Xj × Ë Den Pachter fal alommedaer 't hem goedt dunckt ,Lande, mogen ftellen alfultot belettinge en ver hoedingkeryennoodigh fal achtenrifeert fullen zijn, om deBiladen Sout afteeyflchen endat yemandt daer tegen falbelet of refiftentie, op deguldens, en arbitrale corre&van faecken: Tot wekken e't zy van wat Quartieren, Sfouden mogen zijn, belaftop den Eed by henluyden inficie gedaen, dat fy't allenPachter of Collecteur verfofullen doen alle hulp ende aflvol gende den Placate ende drechtight zijn. Den Pachter van den vfel gehouden zijn ten uytgaen den Pachter die hembuyten koften van defelve,van dé opfchrijvinge , waer

NOTA: Alle hetgeene met Curciffiaetgedruckt, is Anno 1699. -voor veranderinge by gekomen.

SOUT, by de Koehouders geeonfumeerf: werdende. Ordonnantie ■> waer op 'verpachten geinnet fal werden den Impofi op het voorjcktve Sout ■> foo als defelve inden jare lé^.isgearrefieert.

I. DEn Pachter fal ontfangen van de Huys- luyden en andere Perfoonen, het zy de- felve ten platten Lande, of binnen de Stedenwoonachtighzijn, diemelckte Ê oeyen houden, over het Sout dat fyluyden tot het maecken van haer Suyvel confumeren , op yeder Koe feftien ftuyvers en veertien pennin- gen, tweeVaerfendiemaereen Kaifhebbenge- hadt, of die noch inde maendt van Mey fullen kalven, voor een Koe gereeckent, alwaerhet fchoondatdeMelckfoet verkocht wierdj doch van de MelckteKoeyen, die defelve verklaren Vaer te fullen houden om vet te worden, fal niet werden gegeven , des dat defelve uytgangh Maert, ten uytterfien veertien dagen daer na3 droogh fullen gelaten moeten werden, fonder die inde maendt van April te melcken, of ander- fins datfe dacr van foo veel fullen betalen als van

"f andere, en daer en boven noch emboettmnviJJ- tighguldens opyeder Koet enfaldegeenc, op wiens ftal deKoeyenin'topfchrijvenbevonüen werden, daer voor moeten verantwoorden > 10 æ der het te mogen excuferen> omdatdefelveaii · rePerfoonentoebehooren, behoudens1 nem^ regres tegens den Eygenaer. En fullen de vo Huysluyden, en andere die Koeyen ^W& der beneficie van de voldoeninge van denvo . taux, op vier Koeyen een half vat bouts^ gen halen, en van meerder en mindergjá ad venanti ende indien fyluyden ï"eer£15 eyell alsnaadvenantvan een half vat op vier_ë é behoeven, fullen het felve by wf^Lwb denPachterhalen, midts betalende teré ã op yder vat Souts fes guldens vijftien J minder of meerder quantiteyt na advent- II.             j-pAhhd( Tien Tachterfal van dengeene»*se g^

-ocr page 817-

Gemeene Middelen van Holland y Koehouders Sout. 795

oprechte ver klaringe te doen, hóe veel ïCöéycn en Vaerfen dat fy melcken, mitfgaders hoe veel Terfoonen ende Kinderen Jy in hare Familie zijn hebbende, op de boete van hondert guldens op elck Terfoon ofKindt) Koe of Vaers, die fy verfwegen, en niet hebben laten aenfchrijvèri. VIII. Den Pachter fal gehouden zijn by 't opteecke·» nenvande Koe-beeften, aen yeder Kóehouder te geven een groot Billiet, daer ingeteeckendt fal zijn, hoe veel Koeyen yeder is meïekende, midtigaders hoe veel Sout daer op magh werden gehaeldt, endewanneerde voorfzKoehouders binnen het Diftriét van den voorfz Pachter Souc willenhalen, iullen met het voorfz Billiet gaen by den Pachter of fijnen CollecT:eur,dewelcke op den rugge van het voorfz groot Billiet fal teyeke- nen hoe veel Souts fyluyden begeeren te halen, en nevens dien haer geven een kleyn Billiet,hou-;. dende de quantiteyt van het Sout, met da gh en datum, entotwatGroilierx, en indien het vier facken is en daer boven, tot wat Groilier of Pan- ncmanfy het felve fullen halen j en fal niemandt fonder het voorfz kleyn Billiet eenigh Sout mo- gen halen, op de boete van drie honderdtgul- dens. IX Ende de Koehouders die Sout willen halen buyten't Diftricl van hunne Pachten, fullen met het voorfz groot Billiet gaén by den Pachter of Gollefteur van de Verpachtinge, daer fy 't Souc fullen willen halen, of indien aldaer geen Pach- ter of Colle&cur van defen Impoft mocht zijn, als dan by den Pachter van de Confumptie van 't Sout, dewèlckell vooren op den rugge van her. groot Billiet fal moéten teyekenen de quantiteyc van het Sout dat fy daer óp fullen halen, metde- nunciatie vah den Groiïïer ofPanneman, alvoo- ren hy daer van een kleyn Billiet fal mogen ge- ven, op dé boete van hdiidert guldens j endede voorfz aenteeckeninge op den rugge van het groot Billiet geuaen zijnde, fal neffens dien oock geven een kleyn Billiet, innehoudendc defelve quantiteyt, om daer mede haer Sout te mogen halen, daervoor hy genieten fal voor het fchrij-a ven van yeder Billiet een halve ftuyver j1 wèl- verftaende, dat de voorfz Koehouders ten plat- ten Lande haer groot Billiet aenhunneaPachter fullen moeten exhiberen en vertoonen , om na de opteeckeninge van het felve de afreeckeninge te doen, oppcene vin;By;gèbreeckè:vandïente verbeuren vijfëh twintï'gh guldens.,i mo WUnoawshsn . raHfaffi:»* pbnsra VJBL .'■>' j*. ui . -. ..1T\            ,. J .„\ DevbÖffzKoehoÜde^sfullën riiet vermogen haer BilhètV óf eenigh'Sbüt dat ijr'tJa^Vöp ge- haeldt hébben, aen y eriiaridt o ver te doeri, op , de verbeurte vkn iès horidéftgtüdéris'■,- té" vêrbeü- : ren foo weT.by die.geéhe die Wét óntfanghc, als die het oyef dóet ■> en fal deriPaehter va0 deh in-[ rièhoud^n van dit Arfic,ül' rhèntiéniöëteh trjaec- kériin 'atóot Billiet dat'hy uytgeeft ,L bp de boe-

-*M ende fulcks tot twee duyfendtguldens ^fXwnmoedtis, voor fijne Familiemets *?*&£$* \ feivige aen den Pachter 0t'f&Tnot op de Confumptie ial werden be- ViUli maer alleen van de Koeyen die foodani- heden Capitalift is houdende, in maniereu £ï fomme als hier vooren is geordonneerr. X X X· Vande halve Capitaliften, die melckteKoe- Jhouden, het zy vier, ofte meerder fal den Pichteri ten aenfien van de Koeyen , ontfen- fndenlmpoft in manieren endeter fommcals Lvoorenis geordonneert, en ten aenfien van MelftFamilie, noch foo veel als by den Pach- ter van 't Sout op de Confumptie, ten aenfien vandeFamilien, ontfangen werdt, fulcks dat foodanigenKoehouder, volgens de voorgaen- de Ordonnantie als heele Capitalift moetende eeconfiderecrtwerden, tenaenfienvanfijnFa- milie,deeene helft aen den Pachter van het Sout opdeconfumptie, endede wederhelfte, midts- irsdengeheelen Impoft op de Koeyen, aen den Pachter van defen Impoft fal moeten beta- len. I V. Een kleynegetauxeerde Koehouder vier of meer wiekte Roeyen houdende , f al ten aenfien vanfij- neFawHie, boven den Impofi op de Koeyen , by den f 'achter van dit Middel werden aengeflagen ds een heele Capitalift) en oockfoodanigh betalen ndeveelhejdtvan de Terfoonen, in fijne Fami- liewefende, behoudelij ck dat hyfal mogen beflaen, widts kortende aen den Ψ acht er van dit Middel den Impofi van een acht ft e-p art van een vat Sout, dewijl'tfelve aen den Τ achter van'tSout op de Confumptie alleenlij ck moet werden betaelt. V. Enfoo wanneer foodanigen kleynen Getaux- cerden Koehouder geen meer als twee Koeyen mochte hebben , fal den Pachter , ten aeniien vandeFamilie, boven den Impoft op de Koe- yen, noch foo veel ontfangen, als by foodani- genKoehouder over deflelfs Familie aen't Ge- roceneLandt werdt betaeldt, fulcks dat fooda- nigen Koehouder, volgens de voorgaende Or- donnantie , als een halve Capitalift moetende ge- confidereert werden, ten aenfien van fijne Fami- UC) deeene helft aen den Pachter van'tSoutop Qe Confumptie, ende de weder hel ft, midtfga- oersdengehèelen Import op de Koeyen, aen «en Pachter van dëfen Impoft fal moeten beta- V. τ ?;<i)fbfi'·· , :■'.";■ '/oboh «- °ch de Koehouders, die een Koe ende een ♦aers-, ofte alléén drie Vaerfen , ende fulcks ^^oeyenhèbben, fuUenaendenPach- ^andefenlrnpöftVoordefelvedenlmpoftbé- don" nnde Koeyen in't eerfléArticul is geór- Λ»' ^aer van de Familie van foodanige SS faldenPachtervan defen Impoft

ïgen.

D

Der, Ρ t          V * L        "'           ' foo SSchter falten ingangh van fijn Pacht/ in den ri Π Kende Steden als ttn Patten Landen fchrijVe ng,, v*? fyne Verpachtinge doen;ïopi lidene diegeene die haer met Koéyerr generen-, dewelcke gehouden fullen zijn1

te van iës hondert guldens.u;''                  . ' ·■ ■ :\;' ·.. ■ ' mi?1: - " ] ' "· . Defl'Pachter fal oëck^tëii Impoft pntfangen van elck hondert wit gërafiheertSout, dat in de- fe Provincie werdt ingebracht, dé fomme van elf guldehè 'vijf ftuyvérs, meerder en minoer mate 5 D 2                   ) na

-ocr page 818-

Placaten. j.Boeck. j>*Tit.

γφ

XIV. Ende fullen die geene diebydefraudatie Ü is willens en wetens, met opfet om den ώα te profiteren, en die aen het Landt teοηΓ ken ) ofte ongeoorlofde, en by de Ordonnanr met gepermitteerdecompofitie, het recht vS vooriz Middel in t geheel niet en hebben betaèl boven de poenen ende boeten in defe partieul' Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen S poenen en boeten, begrepen in het GeneraelPlae caet, op den opheve van des Gemeene Landts Middelen geèmaneert, welck Placaet ten voo fchreven eynde alhier werdt gehouden voor &" infereert: Doch fullen die geene die de voorfJ Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie, vervallen in de vöorfchreve boeten^ poenen in defelve Ordonnantie begrepen, e$l voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. X V. Den Pachter van defen Impoft fal gehouden zijninelck Dorp onder fijn Ver pachtin ge gele* gen, teftelleneenCollefteur, tot gerief van de Inwoonders. XVI. Den Pachter fal gehouden wefen in handen van den Ontfanger                             te beta- len t'elcke drie maenden een gerecht vierde-part van fijn beloofde Pachte , namentlijck in de vierde maendt de drie maenden ten vollen, ofte by gebreecke van dien , fal den Ontfanger het felve mogen doen executeren ende innen aenden Pachter ofe fijne Borgen, na vermelden en in- houden van de Generale Ordonnantie. XVII. Ende fal de Pacht van defen Impoft ïngaen op den, &c. ,. ..·..; ___ :.....,:%. .....

na ?d[venant, baven en behalven't gunt van 't Sout voor den Impoft van Confumptie werdt be-

XI I. DePachters, hunne Médeftanders of Colle- éteurs j en fullen geen Sout fel.fs, of door andere mogen verkoopen, of in het verkoopen van dien par tof deelhebben, nochte oock woonen, of te koft gaen mogen by eenige kleyne Kramers, ofte andere die Sout-neeringe doen , op de boete van twee honderdt guldens, ende noch twee hondert guldens volgens het Generael Pla- caet,, midsgaders in gevolge van het XII Ar- ticulvan de Generale Ordonnantie, op de ver- beurte en breucke van noch eensfoo veel als den Impoft verpacht fal werden, indien die fes hon- dert ponden, te vcertigh grooten, en daer boven gegouden heeft, en foo verre die daer beneden gegouden heeft, op de verbeurte en boete van gelijcke fes hondert guldens.         ,, . X II I. Den Pachter of Colle&eur fal aen handen van den Commiffans den behoorlijcken Eed doen, dat hy noch niemandt van fijnen 't wegen mee niemandt, contrarie defe Ordonnantie, fal com- poferenofconniveren in eeniger manieren, op pcene van fes honderdt guldens te verbeuren je- gens den Pachter of Colle&eur, ende van twee hondert guldens jegens den geenen die met hem, ofyemant van fijnen't wegen compofitie ofuyt- koppiiengaet, te executeren: Ende indien ye- mandtvan defen Impoft compofeert, fullen de andere Pachters de felve daer over mogen bekeu- ren, en hunne adtie ter eerftef iiiftantie mogen intenre, ren voor de EdMog- Hebren gecommit-

teerde Ratedenmdereipe&ive'Quartierén

3

daer

NOTA; Jfl/ehfthfêe mt Cwciffiflet gedruckt, is Anno 1699. voor ver ander inge bygekomn.

iCï^bünx-

il il

^C. O\f5^,:U MP τ ie van de ζ e e S QrdömMtie, 'volgende depeky geheven en ge'mnetfat werden den Impofi op % ym ^yijumptievandttjZeepi foQ'alsdeJelve inden jarefeflien honderdt drie entachtighisver^acht

13£llÜ!

beioven geen Zeep aen yemandtanderstefullefl overdoen of verkoopen, direftelijck of $B aelijck, endedatdevoorfz Bleyckers, contr| rie doende, noch fullen verbeuren een boeter» tweeduyfentguldensj envanelckpondtbpen- fc(ie:^cepeenblanck, fonder onderfcUey^ Plaetifen of Quartierén, 't zy dat defelve mm tert'sLandsmgebRcht, ofaJW^fPβ*?? van de Spaeniehe ?eep gemaAckpwerdt,

En Pachter fal ten Impoft, van de Zeep ' "ontfangen vanelckeXpn^^eep, we- gende twee hondert en veertig ponden, die binnen,HoljantenWfeft^Vrieflanr, ter phetfe van fijne rëj^dqntie lullen veerden ge- lleten, twaelfguldennen i^                    halve vaten > yierendeelejae^n Eichtendeeltjgn^ na adve>' nantj ,^^^εΏ^^^Μώφ^Μ^^β wer^ den by déhéele, hajys Qapitaliften,^ley,ne:^e-.,

t wel

tjiuxeeidöis ende kleyne Kramers.». alsfjier nf e, r, Yolght:' Jjide by de ve,t4ere Perfpor)en,Zeep tep confumptie opdoende,; aleer defelye^ mogen opgpdaen werden, tef plaetfe daer die geiïeten φΐ werden^ uytgefqndertdat de Blcgxjiwrs b ^an

twee

; YederHuysgefin, = »..»w......         „„„

dertltenPennifighlal bevonden WMjjj^b duyfentf uldens en daer boven, .^n ^00twe- h^Capitalift gequotifeert t£ ψ^^ ^en^aphtPerfoonen, tweetWSgS>&

riet geene defelvebovfnharequotifatierfullenin-,. jjargn jen daer beneden voor een &eÏLr n fjlge^ leggen, vandefen Impoft exempt. fuÜen zijn,? ; h^opetfenKindt voor een hauP^"00.^^, des dat defelve met Eede: folemneel fullen moeten j ilej^t werden ter confumptie op een to I0t

-ocr page 819-

•

£emeene Middelen van Holland, Coniïimptie van de Zeep. j$7

" Ifguldens enfeftienftuyvers, ende van ^ÏrenmeerderPerfoonen na advenant, na. fliickooelck Perfoon, meerder of minder, f tlïftrc» een kinnetje of vierendeelt je> meer- I fuiinder, tot twee en dernghftuyvers, al- i η een geheel jaen ende fullen de voorfchre- Huvsffcfinnen gereeckent werden na het getal Lr oddefelve ten ingangh van hetfaeyfoen ful- 1 werden bevonden, wel-verftaende, dat het nwifte van defelve Huysgefinnen betalen fal je- nsvierPerfoonen, ende fulcks een halve ton fecptotfcsguldensachtftuyvers. Ende Men op de felvc wijfe de halve Capi- taliften, te weten, die geene die op duyfendc raldcns indenTwee-Hondertften Penning zijn bekendt, in alles inde helft getauxeert werden van het geene de heele Caprtaliften fchuldigh fullen zijn, ende fulcks ten min ften op vier Per- foonen, ende een vierendeel Zeep tot drie gul- den vierftuyvers, grooter Familien naer adve- m- j'           iv. : Endedekleyne Getauxeerdens weder half foo veel alsde balve Capitaliften, ende fulcks op een achtcndeelrje Zeep , tot twee en dertigh ftuy- rers, in hoe veel Perfoonen de Familien oock fouden mogen beftaen : Endei fullen voor kley- ne Getauxeerdens werden gereeckent alle die geene die noch voor heele noch halve Capitali ften in den Twee-Hondertften Pennihgh zijn bekendt, uyrgefonderc die geene die van de Ael- moeflèleven, mitfgaders de Familien daer Man ofVrouw, geen Beneficie van eenige Steden of Collegien zijn treckende, geen middelen heb- ben, en alleen moeten leven van haer eygen han- dig Arbeyat of Handtwerck, dat fy doenfon- der Knechts, MeyiTens of Leerlingen , die in haer koft zijn of niet; als mede de Familien daer het Huwelijck door overlijden van een van de Echtgenooten gefcheyden zijnde , de langhft- levende op gelijcke maniere de Koft winnen jjpet, alle welcke in de Perfoonen van de kleyne kramers gefamentlij k fullen werden getauxeert. V. Endeop dat de groote van de voorfz Familien Wp&f ¥ foud« mogen werden geweten, foo ^ Wachter,, buyten fijne koften, voórdefé- m werden overgeleverdt het Quohier van de Γ x?e,,by CommiiTari0en van haer Edele

VI. Den Pachter fal aen yeder vande gequotifeerde Familien, heele,halveCaf>italiften of kleyne Ge^ tauxeerdens , geven een groot: Billiet, daer in geteeckent fal zijn de groote van yeder Familie» midtfgaders hoe veel Zeep daer op magh werden gehaeldti des fal het alle Perfoonen, als heele, halve Capitaliften, ofte kleyne Getauxeerdens, getauxeert zijnde, binnen den rijt van vier maen- den, na dat fy de BilliettenfoUen ontfimgen heb- ben , voor hare refpe£tive Magiftraran vry iraen. met Eede te verklaren, dat fyluyden^o hoogn niet gegoedt zijn, en ten refpefte van de kleyne Getauxeerdens, dat iy vande Aelmoes leven, of geen beneficie van eenige Collegien of Steden treckende, alleen moeten leven van haer eygen Arbeydt ende Handtwerck, dat fy doen fonder Kn'echten, Mey flens of eenige Leerlingen, het zy dat de fel ve Knechten, Mey iTcnJi|f Leerlin- gen in haer Koft zijn of niet; des focml denCol- lefteur in het uytgeven van het vooriz Billiet, gehouden zijn daer in uyt te druckenden dagh wanneer hy het voorfz Billiet heeft uytgegeven, endentijdt binnen dewelcke de doleantie moet werden gedaen, op poene dat byfaute van dien, verfteecken fal fijn van fijne a£Ke defen aengaen- de: Ende fullen de Pachters gehouden zijn de Billietten van de Quotifatie uyt tefendenvoor half April, of foo veel later als de refpecTrive Ma- giftraten nadegelpgentheyt van de Steden fullen ordonneren, op poene van in 'treguarde van die geene aen dewelcke fyluyden binnen den voorfz tijdt de Billietten niet en iullen hebben gedaen leveren, teverliefen haer recht van 't geven van Billietten, en het invorderen van den taux daer op defelve anderfins geftelt fouden moeten wer- den. VIL Ende foo wanneer de voorfz Gequotiieerdens binnen den ringh van hare Verpachtinge Zeep fullen willen halen, fullen fyluyden met hec voorfz groot Billiet gaen by den Pachter of Col- le£teur haerderrefidentié, dewelcke op den rug- ge van het groot Billiet fal teecken,hoe veel Zeep fyluyden begeeren te halen, en nevens dien haer geveneen kleynBilliet, innehoudende de quan- titeyt van de Zeep* met den dagh en datum, en tot wat Zeepfieder of Grofller fy defelve fullen halen ; ende niemandt fal ibnder\ voorfz kleyn Billiet eenige Zeep mogen halen, of fijn groot Billiet'onder den Grofller laten, op de boete van viiftighguldens. , ! ; . o ι η .. Γ;,:·,·■ ;                ■ ν. I LI 'dn 'Ι'. De geene die Zeep fullen willen of jnseten ha>? len buyten den ringh* van hare Verpachtinge, fullen met het voorfz groot Billiet gaen byden Pachter of Colle&eur, in die juriidiclie daer fy de Zeep willen halen , dewelcke als vóoren op den rugge van het groot Billiet fal moeten teec- kenende quantiteyt van de Zeep die fy daer op fullen halen, met denominatie van den Zeepfie- der of Grofller, al voorens hy daer van een kleyn Billiet fal vermogen te geven, op de hpetevan hondertguldens ·, endedevoorfzaenteeckerun- geopdenruggevan't groot Billier gedaen zijn- de , fal hy neffens dien oock geven een kleyn Bil- liet , innehondende de felve quantiteyt, om daer mede

og.indenjarefeftienhonderdttachtigh

géfbrni

eertengeilpoten, fonder dat den Pach-

ter fat

.Jffl vermogen eenige doleantie te formeren ken tP?Cenfievan TOricheldinge te maec- ODdpv^ r ?e va"de veraijderinge, tot nu toe den 2? hreV? Quohieren gevallen; ende fal Famii; ftteruyrhecVQorfzQuohierendeandere fflffi Wfflf* diftrift van fijne Verpach- te^?^»-'moetcn doen een behoorlijc- PofinHnente °PfchriJvinge» omme den lm- SSS^ nadc groote.vande voorfz Fami- teMs vi bben aengegeven; fal verbeu- ftenduvlg t5.naitlentlijck, de heele Capitali- viJf hond»*g ι » ende de halve Capitaliften 0aionnanti ^          ^appliceren volgens de

-ocr page 820-

Boeck. y.Tit. dens, te verbeuren by den Inbrenger en InH

798                      Placaten. 7 mede by den Zeepileder of Groffier te mogen ha- len , daer vooren hy genieten fal voor't fchrijven van veder Billiet een halve ftuyver j welverftaen- de dat de Huyfluydcn, Capitaliften en kleyne Getauxeerdens ten platten Lande, haer groot Billiet aen den Collefteurvan hare refidentie ful- len moeten exhiberen en vertconen, om na de opceeckeninge van het fel ve deafreeckeningete doen, op poene van by gebreecke van dien te ver- beuren vij f en twintigh guldens. IX. Indien de Gequotifeerdens, haer groot Bil- liet opgehaeldt hebbende, meerder Zeep moch- ten van nooden hebben, fullen defelve haer Zeep byde kleyne Kramers mogen halen, of by een nieuw Billiet van denColle&eurtot deZeepfie- der of Groiïier, midts daer van betalende den Impoft in het eerfte Articul, van een ton Zeep twaelf gufjÉps feftien ftuy vers , minder gedeelt e

oen.

derrefpe&ive.                                     α XIII. En Men de voorfchreve Koopluyden, Schin. pers, Wagenaers, Karreluyden óf andereΚ foonen, de voorfz Zeep in de beflootenSted niet mogen reppen of roeren, veel min \<£ voor en aleer de voorfz Zeep aen den Pachter óf GolleaeurvandcLos-plaetfeaengegeven5ende een behoorlijck Billiet daer van gehaelt, en aen den LoiTer vertoondt fal zijn, op gelijcke boete als vooren. X I V. Gelijck de voorfz Inbrengers met de voorfz Zeep mede nergens fullen vermogen te vernach- ten, alwaer't datfe hen fouden willen excuferen met de Zeep voort te fullen varen, vooren aleer die aen den Collecteur van dePlaetfedaerfy ver- nachten,aengegevenis,op de boete van drie hon- dert guldens. X V. Alle Schippers, foo wel Ordinaris'Marckt enVeer-fchippers, als andere, die vandeZeep· fieders ofte Groiïïers binnen de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieilandt Zeep fullen heb- ben ontfangen, om binnen den felven Lande vervoerd t te werden , fullen met de voorfchreve Zeep niet mogen vernachten, fonderdiealvoo- rens aen den Pachter of fijnen Colletteur aenge- geven te hebben, op de boete van twee hondert guldens jende fullen oock als fy ter gedeftineer- de Ρ laetfe gekomen fullen zijn, gehouden we- fen haer te vinden aen den Pachter of Colledkur van defelve Plaetfe, ende overleveren de voorfz Billieten, om by de felveaengeteeckenttemo- genwerden, op de boete van twee honderdt gul- dens. XVI. S uilen voorts geen Zeep uy t hare Schepen mo- gen loflèn of leveren, voor en aleer daer van lal zijn gelevert een Billiet van den PachterofCol- ledteurvan defelve Plaetfe daer de voorfzZeep is afgefchreven , op de boete van twee honderdt guldens; en fal de voorfz Zeep binnen deSte* den moeten werden gearbeydt door gefwooren Arbeyders: Ende fullen de voorfz Schippers bin- nen een maendt aen den Pachter daer fy de inla- dinge hebben gedaen , by 't voorfz Billietvan den Pachter van de Plaetfe, daer opde vooriz Zeep is afgefchreven, moeten doen blyckendac de voorfz Zeep is 'gekomen ter-Plaetfe daerop die afgefchreven is, om op fijn Regifter getuy- vert te werden, op de boete van twee lionaert guldens.                                                                   .., ..■■■: χ y I. i'-fi··'■■>■■■■: Item, fooyemandteenigeZeepophetW wilde voeren, om by de Soetelaers gefl*»

naadvena!

X.

De Gequotifeerdens fullen alle driemaenden een gerecht vierde-part betalen aen den Pachter ofte Collecteur van hare Woonplaetfe, van het geene waer op defelve gequotifeertzijn, ten ware de felve alle haer Zeep te gelijck, of het laet- fte voor de expiratie van de voorfz termijnen quamen in te leggen, in wekken gevalle den ge- fa eelen Impoft fal moeten werden voldaen, foo ras als op het felvige de voorfzZeep in't geheel,of hetiaetfte van dien fal werden gehaeldtj endé en fal den Collecteur met gehouden zijn aen die gecne die in gebreecke blijven de betalinge te doen, kleyne Billietten te geven, foo lange de verloopen termijnen niet en fullen wefen be-

taelt.

X I.

De Gequotifeerdens fullen de Zeep, daer op fyluyden zijn gequotifeertjofhaer Billietten aen niemandt, het zy Gequotifeerde of Ongequoti- ieerde mogen overdoen, of Zeep op haren name ineens anders Huys mogen doen inilaen, dire- clelijckof indire&elijck, door haer felven, of dooryemant anders, alwaer het fchoon dat de Zeep» daer op fy gequotifeert fouden mogen zij η, in haer Familie niet konde werden gecon- fumeert, alles op de poene van fes honderdt gul- dens, t'elckens te verbeuren, foo by die geene die de voorfz Zeep overgedaen, als by die geene die alfulcke Zeep overgenomen ofte ingeilagen fal hebbenj ende fal den Pachter of Collecteur van deninnehoudevan dit Articul mentie moe- ten maecken in 't groot Billiet dat hyuytgeeft, op de boete van fes hondert guldens. Κ               xii. Alle Koopluyden, Schippers , Wagenaers, Karreluyden, ofanderePerfoonen, die metge- foden of Spaenfche Zeep uyc de Geünieerde Landen, ofvanbuyten defelve, binnen de Pro- vincie van Holland ende Weft- Vriefland inko- men, fullen de voorfchreve Zeep ten platten Landeniet mogen loifen of opdoen in groote of kleyne quantiteyt, maer alleenlijck binnen de beflooten Steden, op de verbeurte van de Zeep, midfgaders Schip, Schuyt, Wagen, Karren ende Paerden, waer mede de Zeep ingebracht fal zijn, en daer en boven een boete van fes honderdt gul-

w

1 nem moeren rcgu»^>**;"" - -

nier vooren anaere Zieep-nanuci*^ »«-■ leydt, uytgefonderdt dat hy W^^n Billiet, by Atteftatie van den 9SS5»S de Schepen en Geweldighde^^fe^^^

fullen werden geftcldt, faldöénbhjck^öa

Zeep aldaer gekomen en geloft tal zijn·

X V II I· „ kapp

&s

Alle Ordinaris'Marckt- en Veer-i« g^

-ocr page 821-

					cne Middelen van Holland5Gönfumptie vande Zeep. 799
							moeten geven een Billiet, dat den Impoft daer van betaeldt, ofte cautie daer vooren gefteldt is ·, welde Billiet overgelevert fal werden aen den Pachter daer de Zeep fal werden gebracht, al eer men defelve fal mogen opdoen, op de boete van honderdt guldens: Ende fal den Pachter by het aenbrengen moeten geven een Billiet van de Zeep, die inde Steden fal werden opgedaen, om by de gezwooren Arbeyders gewrocht te wer- den } ende fal alle maenden, of foo dickwüs als 't hem goedt dunckt, den Impoft mogen ont- fangen van den Pachter daer de Zeep is gehaeldt» voor foo veel die by hem ontfangen is, midrs dat voor dé colle&atieende onrfangh van penningen gekort fal werdenden achtften penningh. XXI. In de beflooten Steden van den felven Lande fullen alleen zijnZeepfieders, en Groffiers van Zeep, en kleyne Kramers, en ten platten Lan- de alleen kleyne Kramers, die haer fullen hebben te gedragen na het navolgende. XXII. De Grofliers van Zeep en fullen geen Zeep mo- gen inflaen, ontfangen of opdoen binnen hare Huyfen of Packhuyfen, voor en aleer fy het fel- ve den Pachter of Collecleur van hare Woon- plaetsaengegeven, ende van defelve een Billiet gehaelt hebben, innehoudende de quantiteyt van dien, om by den felven Collecleur te boeck gefteldt te werden, op de verbeurte van de fèlve Zeep i ende een boete van fes honderdt guldens» en van hare Neeringe gefufpendeert te werden den tijdt van een jaer. XXIII. Oock en fullen de Zeep-fïeders of Groffiers van Zeep, geen Zeep mogen uytflaen, ofuyt" leveren, het zyde felve binnen de Provincie of daer buyten fal werden gevoert, of binnen de Ju- risdictie van hare Woonplaetfe , of daer buyten fal werden geconfümeert, voor en aleer dat haer daer van vertoondt fal zijn een Billiet van den Pachter of Collecteur haerder refidentie, inne- houdende de quantiteyt van dien, ende na wat Plaetfe, en met wat Schepen de felve werden gebracht, op de boete van het voorgaende Arti" cul Γ; XXIV. Devoorfz Zeepfiedersoi Grofliers fullen het groot Billiet van de Gequotifeerdens niet onder haer mogen houden, op de boete van drie hon- dertguldens. XXV. De voorfzGroffiers fullen ren ingangh van het Sayioen moeten aenwijiën alle de Zeep, die fy tea ingangh van hetSaeyf oen fullen hebben, om by den Pachter opgeteeckent te werden y fonder daer van yets te verfwi jgen, op de verbeurte van de Zeep, en een boete van twee honderdt gul- dens op elck vat dat fy verfwegen, en niet aenge- geven hebben ·, van welcke Zeep de voorfe Grof- fiers fullen werden gemaeckt Debiteurs, midtJF- gaders van alle de Zeep die fyJuydendaer na ful- len ontfangen en inflaen, om het fèlve by Bü- lietten van uytdoeninge en affchrijvinge te ver- antwoorden, ende fullen van alle hetgeene(fot vermift werdt»den yoorfz Impoft betalen.
		lauden zijn in't begin vanelck termijn ^eng ftellen, datfe de Zeep, daer opdefel- öUE frhreven zijn, en by haer gevoert werden, veaJpcx.. k fuiien heitellen tergedefhneerde Ftt0fUWCJfullenvoliraenmogen, midts dat fy P,ae c ,'hacrderwederkomfte met hetBilliet ύΐ£ψ Pachterof deflelfs Collefteur, daer fy ?7Sul^hebbcn gfb^cht' doe? ψ'*?™ d ndenPachter of CoUcfteur, daer fyde felve Sn fullenhebbeningenomen, dat denombre ïineeladen Zeep aldaer is gekomen; ende n£Colleaeur het felve op fi j η Regifter moe- Svveren, ende de Bülietten Haiferen, op lefooeenigh Schipper of Schuytvoerderin P ΐ ecke bleven het Billiet of Bülietten over te Weren binnen een maent van 't geene tonnende Provincieblijft, en binnen twee maenden van t " buyten de Provincie gaet, fal verbeuren SrdceeritereyfevijftigCaroUguldenSpenniet terain de naeft volgende reys het Billiet of Bilhet-
			, aen den voornoemden Pachterof Collefteur tebehandigen,opdeboetevanhondert guldens, endefoo de felve voor de derde reyfe migelijcks ingebreecke blijven, op fufpenfie van haer v"           xix. Item, foo yemandc eenige Zeep quamen te koopen, diehy felfs in eenige Plaetfe van Hol- landt ende Weft-Vrieflandt wilde voeren, ofte dooreenander, geenordinarisMarckt- ofVeer- Schipper zijnde, doen vervoeren, fal gehouden wefen hem te addrefïèren aenden Pachter of Col- letleurvan de Plaetfe daer hy de Zeep fal inne- men, ende hem te leveren een Billiet van den Pachter ofte Collecleur van de Plaetfe daer hy de Zeep fal willen fenden , ofte by gebreecke van dien, te vertoonen wettelijcke Atteftarie van den Schout ofte Gerechte van de Plaetfe daerhy woonachtigh, en fijnrefidentieis hou- dende} 'twelck vertoondtzijnde, fal hemden Pachter daer van geven een Billiet , om de Zeepte mogen laden, en fal den voorfchrev^n Perfoon gehouden wefen wederom te levettk eenBülietof RecepifTe van den Pachter of Col- tóteurvandePlaetfe daer devoorfzZeep fal zijn gebracht, en dat binnen den tijdt van een maent daerna, op een boete van twee hondertguldens: Maer in gevalle hy geen van beyde voor hem en brachte, fal gehouden wefen cautie te ftellen, oat hvde Zeep fal brengen ter Plaetfe daer hy de le've heeft doen affchrij ven, 't welck hy binnen 1en ηί<" > en met recepiffe als vooren fal moeten üoenblijcken, op geUjcke boete, en fal daer <* boven den Cautionaris den impoft daer van ™«enbctalen aen denPachter daerdeZeep is XX Joo yemandt buyten den ÏUnghvan de Ver- ^pge, daerhy onder forteert,een vatZeep vind Τ enhadd€n ofonx&agh, faldaer ftèlf11 Ρ0** betaeldt, of cautie daer voor ge- Van Jemoeten werden aenden Pachter ter plaetfe ge]ev uytl?veringe , ten ware daer van aen hem Cbllpii Wierde ^11 BiMiet van denPachter ofte mts„n vande Piactfe daer defelve geconfu- k werden·, énde fal den Pachter van de
				V) daer van hyden Impoft heeft ontfangen,
									Op

-ocr page 822-

					ι
						Placateru 7-Bocck. 5»Tit.
			8οο
								verbeurte van de Zeep, ende fufpenfie van Neeringe voor een jaer. XXXII
		χχνι. Op dat de Neeringe vande kleyne Kramers door de Grofliers niet foude mogen werden ver- kort» foofullende Zeep-fieders ende Grofliers geen minder quantiteyt mogen uytflaen aen de heele Capitaliften, als een half vierendeel ofte achtendeeltje, en aende halve Capitaliften ende kleyne Gctauxeerdens een feftiende deelt je,zijn- de half foo veel. XXVII. Endefullen defelve oock met geen kleynder mate, het zy aen wie het oock zy, mogen ver- koopen of uy tleveren, alles op een boete van fes hondert guldens , en voor een jaer van hare Nee- ringe gefufpendeert te werden , ten wekken eyndede Pachters gehouden fullën zijn Bil- lietten van de voorfz refpeitive quantireyten of maten te geven, en een kennelijck onderfcheyt temaeckentuflchende Billietten, die aen heele Capitaliften, en die aen halve Capitaliften, als oock aen kleyne Getauxeerdens werden gege- ven} op de boete van hondert guldens. XXVIII. De voorfchreve Zeepfieders of Grofliers, ful- lën alle de Zeep, dewelcke volgende het Billiet isverimpoft, te gelijckende met der daet moe- ten uytleveren, op de boete van honderdt gul- dens ,oock foodanighjdat ter plaetfe daer de Ma- giftraten goedt iöuaen mogen vinden de Grof- iiers te ordonneren geen minder quantiteyt uyt te leveren als een halve ton, het welck ter difpo- fitie van de Magiftraten van de Steden werdt ge- laten , aldaer mede de Zeep teffens en te gelijck, in conformitévan het gehaelde Billiet, met der daet uyrgeflagen fal moeten werden, op de bcete alsvooren. XXIX. De Zeepfieders fullen gehouden wefen alle Billietten van de Zeep die fy uytleveren , met InctofteroodeAerde te doortrecken, ofte ten halven te fcheuren, op dat men fien magh dat'er eens Zeep op is uytgelevert, ende alfoo gecaf- feert te leveren in handen van degezwooren Ar- beyders, op de verbeurte van vijf en twintigh guldens van elck Billiet dat ongecaflêert werdt overgeleverf. XX X. Niemant fal vermogen als kleyne Kramer of •Uytflijter, eenige Zeep in 't kleyn of by de pont te verkoopen, dan die daer toe by de Magiftra- ten van de refpedtive Steden en Dorpen zijn ge- admitteert, ende Eed gedaen hebben, vanden felven Impoft niet te fullen frauderen, op de boe- te van twee hondert guldens, en fullen de felve Kramers moeten voeren een kennelijck teecken, ter plaetfe daer fy haer Neeringe doen, op ge- lijcke poene. .                          XXXI. De kleyne Kramers van Zeep fullen geen Zeep mogen inflaen of opdoen, voorenaleerde felve de quantiteyt van dien aen den Pachter ofte fijnen Collefteur fullen hebben aengegeven, met expreflie tot wat Zeepfieder of Grofller het fel- vige fal werden gehaeldt, en dat den Impoft daer van fal zijn betaelt, ende een Billiet daer van ge- haeldt, op de boete van fes honderdt guldens»
										fijn
							De kleyne Kramers of Slijters van de 7 fullen geen Zeep mogen inflaen, anders aU^ een behoorhjck Billiet, ende ten minften °P eengeheelofhalfkinnetjetegelijck^pdebÏ te vandnehonderdtguldens t'elckensteverU ren; gelijck oock de felve geen Zeep fuft^? gen verkoopen met vierendeelenof achtende? tjens, ofte meerder of minder vaten, maeral ' leen of anders niet als met de pondt, mede o I de verbeurte van drie honderdt guldens t'elckeP te verbeuren.                         *                 ns XXXIII. Den Pachter fal t'allen tijden, als hemfulcks goedt en noodigh dunckt, met twee legale Ge tuygen , gaen peylen en onderfoeckinge doen' tot alle de kleyne Kramers ofte Uytflijtcrs van Zeep, en de Volders, fonder dat hem yemaiidt daer tegen fal ftellen, op de boete van twee hon- dert guldens, en arbitrale corrc&ie na exigentic van faecken; ende waerfy bevinden fullennict meer als twintigh ponden, fulkn fy vermogen het felvige na haer te nemen, midts betalende foo veel als het anders werdt verkocht, fonder eenige contradictie daer tegens te doen, op de boete van hondert guldens: Ende wanneer fy. luyden de voorfchreve kleyne Kramers fullen bevinden boven de peyl, fullen defelve verbeu- renalledeZeep die in Huys falzijn, een boete van fes hondert guldens, en van haer Neeringe vooreen jaer werden gefufpendeert. XXXIV. Niemandt, behalvcn de voorfz Zeep-fieders, Grofliers en kleyne Kramers, fal vermogen inde Steden, of behalven de kleyne Kramers ten plat- ten Lande (de wijle aldaer geen Seepfieders ofte Grofliers vermogen te zijn ) eenige Neeringe van Zeep te verkoopen doen, ofte onder de handt ende ter fluyek eenige Zeep te verkoopen ·, ende fulcksfal oock niemandt vermogeneenige \Ültjagerye met Zeepte doen, of defelve uyt eenige Schepen , Wagens , Karren, &c. foo binnen de Steden als ten platten Lande te verko- pen , o f daer mede te koop om te loopenj alles op de verbeurte van de Zeep, Schepen, Schuy- ten, Wagens, Karren, &c. ende een boete van drie hondert guldens, en daer en boven arbitra- lijeken aen den Lijve geftraft, en uyt deProvin- tievan Hollandt ende Weft-Vrieflandtwerden gebannen. XXXV. Gelijck mede op defelve wijfe geftrafti^ werden die geene, die eenige Zeep v#fj in de Provincie van Hollandt end&Weft·**» landt, of van 't platte Landt binnen de WUP _ tenSteden, fonder het felvige aeft te geven'^ menintebrengen: Endefaloock meflianmjj de voorfchreve Perfoonen, aen deweic* ^ vooren de Zeep te verkoopen verboden^ felvige mogen koppen, op de boete van dert guldens. X X X V L w-^mprs vafl De Overluyden van de kleyne WWJ# Zeep, endeyedervandevoor iz kleyne^ *J| in 't particulier, fullen geauthorifeert zjJn'fgicfo

-ocr page 823-

femeene Middelen van Holland. Confiimptie van de Zeep. 801 ' *                  *              " 't zy van wat Quartieren, Steden of Dqrpen die fouden mogen zijn* belaft en bevoolen werdt, op den Eed by henluyden in't ftück h»erder Of- ficie gedaen, dat fy't allen tijden (des by den Pachter of Colle&eurverföcht zijnde) defelve. fullen doen alle hulp ende aiïïftentie, daer in iy, volgens den Placate ende defe Ordonnantie ge- rechtightzijn.

*i0^PfPt0l

X L I I L DenPachter fal gehouden weien in degroote Steden^ daer de Magjiïraten fulcksgpedt ende noodigh vinden , te ftellen een of meer Colle^ élcursapart, dieter plaetie, en op fulckéuyreh als 't hengeordonneerdt fal werden jfe'mpetcri fitten tot gerief van een yèder, foo wel Burgers, Ingezetenen als andere, ende fal daer beneffens gehouden welen te houden goedt ende pertinent Regifter van alle de Zeep, die uyt fijn bedrijf, foo binnen defe Provincie, als in anajere van de Geünieerde Provinciën , fullen werden gevoert, welck Regifter h y t'allen tijden, fles by de Pach- ters vcrfocht zijnde , fal moeten openen, op de boete van hondcrdtguldens te verbeuren, foo hy weygerigh is 't felvete doen, mids dat de boe- ten , die door 't openen van de Regjfters werden ontdeckt endeachterhaeldt, gedeelt fullen wer- den half en half. pen Pachter van den voorfchreven Impoft fal gehouden zijn ten uytgaen van fijn Pacht, aen den Pachter die hem volgen jfal, mede buyten köften van defelve, over re geven Copje van opfchrijvinge , waer uyt hy de invorde- ringe van den voorfz Impoft heeft gevordert. X L V. Ende fullen die geene die bydefraudatre (dat is willens en wetens, met opfet om den Impoft te profiteren, en die aen het Landt te onttrec- ken) ofteongeoorlofde, en by de Ordonnantie niet gepermitteerde compofitie, het recht van't voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, boven de pcenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, me4c vervallen in de pcenen en boeten, begrepen in het Generacl Pla- caet, op den opheve van des GehieeneLandts Middelcngeëmaneert, welck Placaet ten voor- fchreven eyndealhier werdt gehouden voor ge- infereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen eontravenieren fonder de- fraudatie, vervallen in de voorfchreve boeten en pcenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en pcenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. ! . X L f I. Soo wie Pachter blijft van .deCen ïmpoft, fal gehouden wefen alle acht (dagen,qe betalen ten ComptoirevandenOn;tfanger . een gerecht acht en veertighfte,dee;l van fijnqn beloofden pachte, ofte ?by gebreeeke yan dien,, falden Ontfanger het felve mogen doen execute- ren en innen aen den Pachter of fijnen Borgen, na vermelden en inhout vandeGeneral&Qrdcin- nantie. X L; V I I. Ende fal dePacht vandefen Impoft iggaen op den,&c.

ewndenOfficicrdic decalangedoenfal, ende Ende op dat de fraude, die tot noch toe in de- fenImpoftisgePleeght> te beter verhoedtfou- dewerden, foo en fal.bmnen de beflotcn Steden, orVryheydtvan dien, (denHaegh daer onder gereeckent) geen Zeep in jemandrs Huys ge- brachtmogen werden, als by de gezwooren Ar- beydeis, op de boete van vijftigh guldens, en ^"""^xfxviii. , De gefVooren Zeep-werckers en fullen geen Zeep binnen yemandts Huys of Erve , ofte in eenigeSchepen, Schuyten, Wagens of Karren mogen brengen ofwercken, ten zy dat haer daer van gelcvert is een Billiet, innehoudende de quantiteyt van de Zeep die fyluyden wercken, opdeboetevanhondert guldens op elck vatdat fyfonder Ceel of Billiet hebben gewrocht, ende gedeporteerr te werden van haren dien ft, of ar- bitrale correftie, na gelegentheydt van faecken: EndefullendevoorfchreveArbeydersgehouden wefen de Ceelen van de Zeep , die binnen de Stadt ofte Vryheydt van dien fal blijven, des an- deren daeghs, aleer fy om ander weickmogen looten,ofte in ander werck mogen treden, te brengen aenden Pachter of Collefteur. XXXIX. DenPachter fal ten ingang van fijn pacht mo- gen gaenpeylen tot alle de kleyne Kramers ende Volders, fonder dat hy eenigen Impoft van den Lande, Steden of Dorpen fal mogen vorderen van'tgeene by haer in peyl fal werden bevonden, en des niet tegenftaende , ter expiratie van het Sayfoen, de peylinge van den aenkomenden Pachtergedoogen, en den Impoft van het gee netotdevoorfchreveKramers en Volders, bo- ven het achtendeekje fal werden bevonden, aen denaenkomendenPachteruytkeeren. ,. ndefenlmpoft falniemandt vryofexempt »jn> dan die in de Generale. Ordonnantie zijn e Kn ·ende dc BIcyckers > f°°verre als het er e Articul vande particuliere Ordormantie is ^ede-btengende. X L I Cn?,e;iPachterofteCollecleurvandefenImpoil ^LV?m0genc' ëeduyrende «jnen Pacht, <te j r^e ce "ytflijtinge van Zeep te dens' °P verbeurte van twee honderdt gul-

"SSt" ™"lff faIal?mme»^aer ^ec^em £oc<it

mogen ftellen Wachten, om tebelet-

ten

°P <te boeTeren ° Been bedrogh en is gepleegt, yeinandt · e,van W en twintigh guldens, foo Wmden £gunt voorfz is> weygerigh werdt IV Aot welckcn cyude alle Officieren, 1 ν. υ e f, L.

f Ë

CON.

-ocr page 824-

			8o2 ; ~' Placaten. y.Boeck. j.Tit.        1- - C O Ν S ÜMPTIE van de ZEE Ρ Ordonnantie, volgende dewelcke geheven engeinnet fal werden den Impoftopièt*L· fumptie van de Zeep) fioals defelve indenjarefejtien honderdt negenen inegentwhi'
				wrefieert.
						fouden mogen beftaen : Ende fullen Wfe ne Getauxeerdens werden gereeckent ifflj geene, die geen düyfendt guldens gegoedtónV uytgefonderdt die geene die van de AeïmÜcfe leven , midtsgaders de Familien daer Man of Vrouw, geen Beneficie van eehigé Stedtn ofte Cöllegien zijn treckende, geen middelengel! ben, en alleen moeten leven van haer eyg^nrf den Arbeydt of'Handtwerck, datfydoèrifo^ der Knechts, Mey flens of Leerlingen j; §$B haer koft zijn of niets als medede Familien daèt het Huwelijck door overlijden van een vattde Echtgenooten gefcheyden zijnde,, de 14righfr> levende op gelijcke maniere de Koft winnen moet, alle welcke in de Perfoonen van de'kleyne Kramers gefamentlij k fullen werden getauxeert, y · Ende op dat de groo tevari de Voorfz Familien pcrfeételijck foude mogen werden geweten, foo fal den Pachter, des begeerende\ buyten fijne ko- ften werden overgeleverd t Het Qpohier van de Quotifatie, by CommifTariften van haer Edele Groot Mog. in den jare feftien honderdt tachtigh gcformeert en geflooten, fonder dat den Pach* ter fal vermogen eenige doleantie te formeren, nochte prcetenlïe van quijrfcheldinge te maec« ken, terfaeckevandeveranderinge, totnutoe op de voorfchreve Quohieren gevallen jendefal den Pachter uyt het voorfz Quohier endeandcre Familien, onder het diftrift van fijne Verpach- tingeforterende, moeten doen een behoorlijo keen pertinente opfehrijvinge, omme den Im- port, van dien na de grootevande voorfz Farai* liente ontfangen j ende de geene dieiijncFami- I lienqualijck fal hebben aengegevenj fal verbeu- ren als volght-, namentlijck, de heele Capitali- ften duyfent guldens, ende de halve Capitaliften vijf hondert guldens, te appliceren volgensde Ordonnantie. V I Den Pachter fal aen yeder vande geqnotïfeerdc Familien, heele,halve Capitaliften of kleyne Ge- tauxeerdens , geven een groot Billiet,daer m geteeckent fal zij η de groote van yeders Fammc, midtfgaders hoe veel Zeep daer op magfr werdj» gehaeldtj des fal het alle Perfoonen,. alslyeie, halve Capitaliften, ofte kleyne Getauxeerdens» getauxeert zijnde, binnen den tijt van vier nu den, na dat fy de Billietten fullen ontfengenJ* ben, voor htre refpeftive Magiftratenvryir metEedete verklaren, dat fyMenl°°uJnC nietgegoedt zijn, en ten refpefte van de w) ,f Getauxeerdens, datfy vande Aelmoesievw^ geen beneficie van eenige Cöllegien o n treckende, alleen moeten leven v^V&def ArbeydtendeHajidtwerck, d^iyf^ fact Knechten, Meyfïens of eenige Leertir|J> zy dat de felve Knechten, Meyfl&* °"£β,μ gen in haer Koft zijn of niet; des foo l3'"Bi,Jief$ letjeur in het uytgeven yan gW&^ gehouden znn daer m uyt te aruc^w.
		DEn Pachter fal ten Impoft van de Zeep ontfangenvan èlckeTonneZeep, we- gende twee honderten veertig ponden» "die binnen Hollant en Weft-Vrieflant, tér plaétfevan fijne refidentie fullen werden ge- fletèn jjtwaelf guldens feftien ftuyvers, halve vaten \ yierendeelenen achtendeeltjcnsriaadve- nant; welckehlmpoftbetacldt fal moeten wer- den by de heele, halve Capitaliften, kleyne Ge- tauxeerdens endekleynè Kramers, als hier naer volght: Endeby de verdere Perfoonen Zeep ter confumptie opdoende, aleer defelve fal mogen opgedaen werden, ter plaetfe daer die geileten fal werden ·> uy tgefondert dat de Bleyckers» van het geene defelve boven hare quotifatie fullen in- leggen, van defen ïrripoft exempt fullen zijn; des dat defelve met Eede folemneel fullen moeten beloven geen Zeep aen yemandt anders te fullen overdoen of verkoopen, dire&elijck of indire- ctelijck, ende dat de voorfz Bleyckers, contra- rie doende, noch fullen verbeuren een boete van twee duyfent guldens; en van elck pondt Spaen- fche Zeep een blanck , fohderonderfcheydtvan Plaetfén of Quarticrcn ,'t zy dat defelve van buy- ten's Lands ingebracht, of alhier op de maniere van de Spaenfche Zeep gemaeckt werdt. II. YderHuysgefin, 'twelcktweeduyfendt gul- dens ei daGrboven gegoedt is, ende fulcks als heele Capitalift werdt geconfidereert, groot we- fende acht Perfoonen, twee Kinderen van acht jaren en daer beneden voor een gereeckendt, en het oneffen Kindt vooreen halfPerfoon, fal ge- fteldt werden ter confumptie op een tonne Zeep, tot twaelfguldens en feftien ftuyvers, ende van minder en meerder Perfoonen naadvenant, na- mentlijck op elck Perfoon, meerder of minder, de helft van een kinnetje of vierendeelt je, meer- der of minder, tottwee en dertigh ftuyvers, al- les in een geheel jaer; ende fullen de voorfchre- ve Huysgefinnen gereeckent werden na het getal daer op defelve ten ingangh van het faeyfoen ful- len werden bevonden, wel-verftacnde, dat het minfte van defelve Huysgefinnen betalen fal je- gens vier Perfoonen, ende fulcks een halve ton Zeep tot fes guldens acht ftuyvers. III. Ende fullen op gelijcke wijfe voor halve Ca- pitaliften gereeckendt werden, die tot eenduy- fendt guldens ende daer boven gegoedt zijn, in alles inde helft getauxeert werden van het geene de heele Capitaliften fchuldigh fullen zijn, ende fulcks ten minften op vier Perfoonen, ende een vierendeel Zeep tot drie guldens vier ftuyvers, grooter Familien naer advenant. IV. Ende de kleyne Getauxeerdens weder half foo veel als de halve Capitaliften, ende fulcks op een achtendeeltje Zeep, tot twee en dertigh ftuy* vers, in hoe veel Perfoipnen de Familien oock ;., U                            il

-ocr page 825-

t meene Middelen van Holland, Coniiimptie van de Zeep. 803

hvhetvoorfz Biliiet heeft uytgegeven, tftimΜ binnen dewelcke de doleantie moet ^Sdaen^ppoenedathybyfautevandien λ ken fel "J11 van riJne aéhediesaeilgaen- ïïHe fullen de Pachters gehouden zijn de de: van de Quotifatie uyt tefendenvoor 0n 1 offoo^el later alsderefpeftiveMa- hSn na de gelegen theyt van de Steden fullen rTnPren, op poene van in 't reguarde van die

een gerecht vierde-part betalen aen den Pachter ofte Collefteur van hare Woonplaetfe , van hetgeenewaerop defelve gequotifeert zijn, ten ware de felve alle haer Zeep te gelijck, of hetlaet- fte voor de expiratie van de voorfz termijnen quamen in te leggen, in wekken gevalle den ge- heelen Impofl ial moeten werden voldaen, loo ras als op het felvige de voorlzZeep in't geheel,of hetlaetife van dien fal werden gehaeldt ·, ende en fal den Colletteur niet gehouden zijn aen die gecne die in gebreecke blijven de betalinge te doen, kleyne Bil lietten te geven, foolangede verloopen termijnen niet en iullen wefen be-

^dtïvoörfz Billietteh niet en iullen hebben 2dacn leveren, te verliefen haer recht van't ge- E vanBillietten , en het invorderen van den tauxdaeropdefclve andèrfins geftcldt fouden moeten werden. Endefoo wanneer de vóorfz Gequotifeerdens binnen den ringh van hare Verpachtinge Zeep fullen willen halen, fullen fyluyden met het voorfzgrootBillietgaen by den Pachter of Col- tóeurhaerderrefidentie , welckeopdenrugge vanbetgroot Billiet fal teecken , hoeveel Zeep fyluyden begeeren te halen, en nevens dien haer /eveneen kleyn Billiet, innehoudende de quan- titeyt van de Zeep j met den daghen datum, en rotwat Zeepfieaer of Groffierfy defelve fullen halen·, endeniemandt falfonder'c voorfz kleyn Billiet eenige Zeep mogen halen, of fijn groot Billietondcrden Groffier laten, op de boete van vijftigh guldens. VIII. Degeene die Zeep fullen willen of moeten ha- len buyten den ringh van hare Verpachtinge, fullen met het voorfz groot Billiet gaen by den Pachter of Colle&eur , in die Jurifdi&ie daer fy deZeep willen halen , dewelcke als vooren op denruggevan het groot Billiet fal moeten teec- kenende quantiteyt van de Zeep die fy daer op iullen halen, met denominatie van den Zeepfie- der of Groffier, alvoorenshy daer van een kleyn Billiet fal vermogen te geven, op de boete van honden guldens -, ende de voorfz aenteeckenin- geop denruggevan't groot Billiet gedaen zijn- de , falhy neffens dien oock geven een kleyn Bil- liet, innehoudende de felve quantiteyt, om daer medeby den Zeepfieder of Groffier te mogen ha- len, daer vooren hy genieten fal voor't ichrij ven van veder Billiet een halve ftuyver; wel verftaen- QedatdeHuyfluyden, Capitaliften en kleyne Getauxeerdens ten platten Lande, haer groot ö'Hietaen den Collefteur van hare r efidentie ful- cnmoeren exhiberen en vertoonen, om na de optceckeninge van het felve deafreeckeningete °en, op poene van ^ gebreecke van dien te ver- duren vijf en twintigh guldens. T                      IX. indiende Gequotifeerdens, haer groot Bil- "«opgehaeldthebbende, meerderZeepmoch- byd niH°0denhebben>Mendefelvehaer Zeep nLc ^lnt Kramers mogen halen, of by een Cf Α an denColleaeurtot deZeepfie- laooft 1 °^lers* mitsdacr van betalende den twaelf 11 het eerfte ArticuI ivan een ron ZeèP

taelt.

X I.

De Gequotifeerdens fullen de Zeep, daer op fyluyden zijn gequotifeert, of haer Billietten aen niemandt, het zy Gequotifeerde of Ongequoti- ièerde mogen overdoen, of Zeep op haren name in eens anders Huys mogen doen inflaen, dire- ftelijck of indire&elijck, door haer fel ven, of dooryemant anders, alwaer het fchoon dat de Zeep, daer op fy gequotifeert fouden mogen zijn, in haer Familie niet konde werden gecon- fumeert, alles opdepcenevanfeshonderdt gul- dens, t'elckens te verbeuren, foo by die geene die de voorfz Zeep overgedaen > als by die geene die alfulcke Zeep overgenomen ofte ingeflagen, fal hebben ·, Gelijck mede die geene, het zy Ge- quotifeerde of'Ongequotifeerde, die eenige Zeep van den Zeepfieder of Groeier, fonder Billiet komt in teflaen, in de voorfz boete fal wefen vervallen > behoudetijck dat die geene die haer vafle woon- piaetfe in eenige Steden ofBlaetfen hebben, ende fomwijlen haer verblijf voor eenigen tijdt nemen op hare Wooningen ten platten Lande, in andere Tlaetfen, in 't voorfz Middel alleen konnen wer- den gequotifeert ter 'Piaetfe daer fy haer vafie JVoonplaets houden y en dat op het Billiet van de quotifatievande Zeep, gedaen terTlaetfe daer fy hare vafle JVoonplaets hebben , en in minder in- ge van het felve Billiet fullen mogen halen, en ter piaetfe daer fy haer verblijf nemen , brengen de Zeep λ diefy opdevoorfzplaetsvan haer verblijf van nooden hebben, even eens en op defelve wij je, als fy doen ter piaetfe daer fy haer valt e Woon- plaets zijn hebbende-, en fal den Pachter of Col- le&eurvan den innehoude van dit ArticuI men- tie moeten maeckenin'tgrootBillietdathyuyt- geeft, op de boete van fes hondertguldens. ·,".. •                          XII.. Alle Koopluyden , Schippers , Wagenaers, Karreluyden, of andere Perfoonen, die met eeni- ge gefoden of Spaenfche Zeep uyt de Geünieer- de Landen, of van buyten defelve, binnen de Pro- vincie van Holland ende Weft-Vriefland inko- men j fullen de voorfchreve Zeep ten platten Landeniet mogen lpfièn of opdoen in groote of kleyne quantiteyt, maer alleenlijck binnen de beflooten Steden, op de verbeurte van de Zeep, midfgaders Schip, Schuyt, Wagen, Karren endë Paerden, waer mede de Zeep ingebracht ial zijn, en daer en boven een boete van fes honderdt gul- dens , te verbeuren by den Inbrenger en Indoen- der refpe&ive. XIII. En fullen de voorfchreve Koopluyden, Schip- ƒ E 2                      pers,

naadve

enant.

feftien ftuyVers' minder gedeeire

X

De

Gcquotifeerdens Men alle drieraaenden

-ocr page 826-

804                       Pkcaten. 7.Boeck. 5-Tit.

plaetfe, enfullenvolftaenmogen, midtsd allereyfe t'haerderwederkomfte met herïttH ! van den Pachter of deffelfs Colleftemvdl!?

pers, Wagenaers, Karreluyden of andere Per- foorieri, de voorfz Zeep in de beflooten Steden niet mogen reppen of roeren, veel min loflen,

voor en aleer de voorfz Zeep aen den Pachter of I de Zeep fullen hebben gebracht, doen\ïiTk^ CollefteurvandeLos-plaetfeaengegeven,ende aenden Pachter of Colle&eur, daer ivdeflT,

eenbehoorlijck Billiet daer van gehaelt, en aen denLoflèrvercoondtfalzijn, op gelijcke boete          als vooren. X I V. Gelijck de voorfchreve Inbrengers met de voorfchreve Zeep nergens fullen vermogen te vernachten, alwaer'tdatfe hun wilden excuferen metdeZeep voort te fullen varen, voor en aleer dat defelveaendenCollecleur vande Plaetfe daer fy vernachten, aengegeven is, op de boete van drie hondert guldens. X V. Alle Schippers, foo wel Ordinaris Marckt- enVeer-fchippers, als andere, die vande Zeep- fieders ofte Groifiers binnen de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieflandt Zeep fullen heb- ben ontfangen, om binnen den ielven Lande vervoert te werden, fullen by hét innemen vande Zeep Bi Ui et ten daer nevens moeten hebben, 00 ck daer mede niet mogen vernachten, fonder die al- voorens aen tien Ψ'achter ofte fijnen ColleéJeur te heb! en aengegeven, op de boete van twee hondert guldens ■, ende fullen de voornoemde Schippers orjck, als fy ter gedetineerde Tlaetfe gekomen zijn, gehouden wefen haer aenflondts te vinden aen den Ψ achter ofColleSteur van dtfelve "Plaet- fe , en overleveren de voornoemde Billietten, om dengeteeckent te werden^ op de boete als vooren. XVI.

vande ingeladen Zeep aldaer is gekomen"^ fal den Gollefteur het felve op fijn Regiffcr moe ten fuyveren, ende de Billietten lialïeren 0n poene foo eenigh Schipper of Schuytvocrdcrin gebreecke bleven het Billiet of Billietten overtc leveren binnen een maent van 't geene binnen de Provincie blijft, en binnen twee maendenvan'c geene buyten de Provincie gaet, fal verbeuren voor de eerfte reyfe vijftig Caroli guldennen niet te min de naeftvolgende reys het Billiet of Billiet. ten aen den voornoemden Pachter of Collefteur te behandigen, op de boete van hondert guldens, ende foo de felve voor de derde reyfe inf;elijcks in gebreecke blijven, op fufpenfie van haer Veer. X I X Item, foo yemandt eenige Zeep quamc te koopen, diehy felfs in eenige Plaetfe vanHol- landt ende Weft-Vricflandt wilde voeren, ofte door een ander, geen ordinaris Marckt-of Veer- Sch ipper zijnde, doen vervoeren, falgehouden weien hemteaddrefferen aenden Pachter of Co\- lefteur van de Plaetfe daer hy de Zeep fal inne- men , ende hem te leveren een Billiet van dert Pachter ofte Collefteur van de Plaetfe daer hy de Zeep fal willen fenden , ofte by. gebreecke van dien , te vertoonen wettelijcke Atteftatie van den Schout ende Gerechte van de Plaetfe daerhy woonachtigh, en fijnrefidentieishou-

Sullen voorts geen Zeep uy t hare Schepen mo-

genlofTenof leveren, vooren aleer daer van fal j dendej 't welck vertoondt zijnde, fal hemden zijn geleverteen Billiet van den Pachter of Col-! Pachter daer van geven een Billiet, om de lefteur van dcfelve Plaetfe daer de voorfz Zeep Zeep te mogen laden, en fal den voorfchreven is afgefchreven, op de boete van twee honderdt Perioon gehouden wefen wederom te leveren

een Billiet of PvecepifTe vandenPachter of Col* lefteur vande Plaetfe daer de voorfz Zeep fal zijn gebracht, en dat binnen dentijdtvau een maent daer na, op een boete van twee hondertguldcns: Maer in gevalle hy geen van beyde voor hem en brachte, fal gehouden wefen cautie te ftellen, dat hy de Zeep fal brengen ter Plaetfe daerhy de felve heeft doen affchnjven, 't welck hy binnen den rijdt, en met recepiffe als vooren lal moeten doen blijeken, óp gelijcke boete, en fal daer en boven den Cautionaris den Impoft daervan moeten betalen aen den Pachter daer de Zeep is

guldens ·, en fal de voorfz Zeep binnen deSte

aen moeten werden gearbeydc door gefwooren Arbeyders: Ende fullen de voorfz Schippers bin- nen een maendtaehden Pachter daer fy de inla- dinge hebben gedaen , by 't voorfz Billiet van den Pachter van de Plaetfe, daer op de voorfz Zeep is afgefchreven, moeten doen blijeken dat de voorfz Zeep is gekomen ter Plaetfe daer op die afgefchreven is, om op fijn Regifter gefuy- vert te werden, op de boete van twee hondert guldens. XVII Item, foo yemandt eenige Zeep op het Leger wilde voeren, om by de Soetelaers geileten te werden, fal hem moeten reguleren na het gunt hier vooren andere Zeep-handelaers is te lafte ge- leydt 1 uytgefonderdt dat hy in plaetfe van het Billiet, .by Atteftatie van den Commifïaris van de Schepen en Geweldighde, ofte die by haer Hoog Mog. of der felver Gedeputeerden als dan fullen werden gefteldt, fal doen blijeken dat de ièlve Zeep aldaer gekomen en geloft fal zijn; ;                  XVIII Alle Ordinaris Marckt- en Veer-fchippers fullen gehouden zijn in 't begin van elck termijn cautie te ftellen, datiè de Zeep, daer op de fel- ve afgefchreven is, en by haer gevoerdt werdt, getrouwelijck fullen beftellen ter gedefinieerde

afgefchreven.

X X.

de Ver·

Soo yemandt buyten den Ringh van pachtinge, daer hy onder forteerf, eenvat^P en daer beneden haeldeofte ontfbgh, m« van den Impoft betaeldt, of cautie daerVOytfc fteldt moeten werden aen den Pachter terp . van de uy tleveringe * ten ware &&£**& 0ftc gekvért wierdeeen Billiet van<len}aC!ironfu- Cólleóteur vande Plaetfe daer ^ggjfj^ meert fal werden·, ende fal den im^J^ Zeep, daervan hy den impoft heefco ts*^ moeten geven een Billiet, dat den ^T^^ van betaeldt, oftecautiedaervooreftgci ^ welck Billiet overgeievert fal werden Pachter daer de Zeep fal wérdeh gebffcw ,

-ocr page 827-

femecne Middelen van Holland^Confumptie vande Zeep. 805

j„fPlvefal mogen opdoen, op de boete van mnJ lMTuldcnsf EndefaldenPacker by het

heele Capitaliften, als een half vierendeel o f een achtendeeltje, en aende halve Capitaliften ende

een Billiet van de

H

kleyne Getauxeerdens een feftiende deelt je,zijn-

abrengen

de half foo veel. XXVII. Ende fullen defelve oock met geen kleync(èr mate, hetzyaen wie het oock zy, mogen ver- koopen of uytleveren, alles op een bqeté van fes hondert guldens, en vooreen jaer van hare Nee- ringe gefufpendeert te werden , ten wekken eynde de Pachters gehouden fullen zijn Bil- lierten van de voorfz reipecTbive quantiteyten of maten tegeven, en een kennelijck onderfcheyt temaeckentuiïchendeBillietten, dieaen heele Capitaliften, en die aen halve Capitaliften, als oock aen kleyne Getauxeerdens werden gege- ven ; op de boete van hondert guldens. XXVIII. n De voorfchreve Zeepfieders of Grofliers, ful- len alle de Zeep, dewelcke volgende het Bill iet j^uyfenofPackhuyien, voor en aleer fyde fel- j isverimpofh te gelijckende met der daetmoe- ve den Pachter of Collecreur van hare Woon- ten uytleveren, op de boete van honderdt gul- plaetsaengegeven, ende van defelve een Bill iet dêlis, oock foodanigh,dat ter plaetfe daer de Ma- gehaelt hebben, innehoudende de quantiteyt giftraten goedt fouden mogen vinden de Grof- vandien, om by den fel ven Colle&eur teboeck · fiers te ordonneren geen minder quantiteyt uyt gefteldt tewerden, opde verbeurce van defelve j re leveren als een halve ton, hetwelck terdifpo- Zeep; ende een boete van fes honderdt guldens, { fitieA'ande Magiftraten van de Steden werdr ge- en van hare Neéringe gefufpendeert te werden laten, aldaermede deZeeptefrensentegelijck,

?pftίVl & fL·dt e

d

i

j daet uyrgeflagen fal moeten werden, op de boete alsvooren, . .                 fP XXI X. De Zeepfieders fullen gehouden wefefi alle Billietten van de Zeep die fy uytleveren , met In&ofteroodeAerde te doortrecken, ofte ten halven te fcheuren, op dat men fien magh dat'er eens Zeep op is uytgelevert, ende alfoo geqaf- feert te leveren in handen van degezwooren Ar- bcyders, op de verbeurte van vijf en twintigh guldens van elck Billiet dat ongecafleert werdt overgelevert.           . '.,."'->" . 'lhl χ χ χ. ; - Niemantfal vermogen aisjcleyne Kramer of Uytilijter» eenigeZeepin'tkleyn of by de pont te verkoopen, dan die 4aer toe by de Magiftra- ten van derefpeóïive Steden en Dorpen zijn ge- admittcert, endeEedgedaenhebben, vanden felven Impoft nietteiuÏÏen frauderen, op deboe- re van twee hondert guldens, en fullen defelve Kramers moeten voeren een kennelijekxeecken, ter plaetfe daer fy haer Neeringcdoeii, óp ge? liic^eipcene.                   ,',            ... . , .";       ;. , . X XX I. .. .{[>e kleyne Kramers van ', Zeep Xutyen .geen Zeep mogen inflaen ofopdqeq, voor .ertaieer de fclve-de quantiteyt van tiien acn.deii pachter ofte fijnen Goilefteur fullen hebben aengegev^n,,met expreflie tot wat Zeepfieder of Grofltor het fel- vigefal werden gehaeldt»en dat den Impoft daer van fal zijn betaelt, ende een Billiet daer van .ge-, haeldt,v op de boete van fes honderdt guldens» verbeurde van de Zeep, ende fufpenfie vanfijn Neéringe voor een jaer. ·■. ... , XXX II. De kleyne, Kramers öf.Slijters van j^e.Zeep fullengeenZeep mogen inflaen, andersals pp een.behooriijck Billiet, ende ten.miniren met een

XXII I. Oock en fullen de Zeep-fieders of Grofliers van Zeep, geen Zeep mogen uytflaen, of uyt- leveren, het zyde felve binnen de Provincie of daer buyten lal werden gevoert, of binnen de Ju- nsdi&ie van hare Woonplaetfe , | of daer buyten fal werdengeeonfumeert, voor en aleer dat haer daer van vertoondt fal zijn een Billiet van den Pachter of Collefteur haerder refidentie, inne- houdende de quantiteyt van dien, endena wat Plaetfe, en met wat Schepen de felve werden gebracht, op deboetevan hetvoorgaendeArti- cul.                                          . -. . j .                ._ Dcvoorfz Zeepfieders of Grpifiers fullen het groot Billiet vande Gequotifeerdens noyt onder paermogen houden., op de boete van drie hon,- dwguldens. . * ■ ' ' t ^„i          '« uv χ χ v.'".:;:: ;;\;,,.i;,;! Devoorfz Grofliers lullen ten ingangh van het «ÏWffi moeten a?nwijièn alle de Zeep, die fy ^"^ghvanhetSaeyloen fullen hebben, om ydenPachteropgeteeckent te werden, fonder aervanyets teverfwijgen, op de verbeurte van

ECp,

"en een boete van twee honderdt-gul- '150Ρ^ vat dat fy verfwegen, en niet aenge- S fi ;v^.welcke Zeepde voorfz Grof- e Ζ nWcra^ gemaeckt Debiteurs, midtf- Lrranal,edcZeepdiefyluydendaerna,fub ^nontiaiigenen iftHaen , om defelve by,Bil- antw^uytdoeninge en affchrijvinge te yer- 'ermift en(^e fuuen vaÈn.^le hetgeenedat t*erdt, den voorfz Impoftbetalen.

X X V I.

doordor ^eeringe vande kleyne Kramers kort f ?"lersniec foudemogen werden ver- WitóS n de.Z^eP-fiederrende Grofliers er quantiteyt mogen uy tflacn aen de

-ocr page 828-

Pkcatcn. 7.Boeck. 5.Tk.

8o6

pen , of binnen de Provincie in de Steden of ê platteLandtinbrengen ·, en lullen d- boerrá toe ftaende, voor de eene helft bekeerdt  á

een geheel of half kinnetje te gelijck, op de boe- te van drie honderdt guldens c'elckens te verbeu- ren $ gelijck oock de felve geen Zeep fullen mo- gen verkoopen met vierendeelen of achtendeel· tjens, ofte meerder of minder vaten, maer al* leen of anders niet als met de pondt, mede op de verbeurte van drie honderdt guldens t'elckens te verbeuren. XX XIII. Den Pachter fal t'allen tijden, als hemfulcks goedtennoodighdunckt, met twee legale Ge- tuygen , gaen peylen en onderfoeckinge doen tot alle de kleyne Kramers ofte Uytilijters van Zeep, en de Volders, fonder dat hem yemandt daer tegen fal Hellen, op de boete van twee hon- dert guldens, en arbitrale correctie na exigentie vanfaecken} ende waerfy bevinden fullen niet meer als twintigh ponden, fullen fy vermogen het felvige na haer te nemen, midts betalende foo veel als het anders werdt verkocht, fonder eenige contradictie daer tegens te doen, op de boete van hondert guldens: Ende wanneer h- luyden de voorfchreve kleyne Kramers fullen bevinden boven de peyl, fullen defeive verbeu- ren alle de Zeep die in Huys fal zijn, een boete van fes hondert guldens, en van haer Neeringe voor een jaer werden gefuipendeert. XXXIV. Niemandt, behalven de voorfz Zeep-fieders, Groiïïers en kleyne Kramers, fal vermogen inde Steden, of behalven de kleyne Kramers ten plat- ten Lande (dewijle aldaergeenSeepiiedersofte Groffiers vermogen te zijn ) eenige Neeringe van Zeep te verkoopen, te doen , ofte onder de handt ende ter iluyck eenige Zeep te verkoopen; ende iiilcksfal oock niemandt vermogen eenige Vetitjagerye met Zeepte doen, of defeive uyt eenige Schepen , Wagens, Karren , &c. foo binnen de Steden als ten platten Lande te verko- pen, o f daer mede te koop om te loopen·, alles op de verbeurte van de Zeep, Schepen, Schuy- ten, Wagens, Karren, &c. ende een boete van drie hondert guldens, endaeren bovenarbitra- lijcken aen denLijvegeftraft, en uyt deProvin - cievan Hollandt ende Weft-Vrieflandt werden gebannen. XXX V. Ende fullen mede in een boete van fes hon- derdt guldens vervallen, en in cas van malver- fatie daer en boven arbitraltjck, ende na exigen- tie vanfaecken , felfs aen den Lijve geflraft werden, die geene die eenige Zeep van buyten in de Provincie van Hollandt ende Weil-Vries- landt, of van't platte Landt binnen de befloo- ten Steden, fonder het felvige aen te geven, ko- men in te brengen: Ende fal oock niemandt van de voorfchreve Peribonen, aen dewelcke als vooren de Zeep te verkoopen verboden is, de felvige mogen koopen, op de boete van fes hon- dert guldens. XXXVI. De Overluyden van de kleyne Kramers van Zeep, ende yeder van de voorfz kleyne Kramers in't particulier, fuilén geauthorifeert zijn, ende fulcks vermogen de bekeuringe te doen van alle, fooZeepfiedersjGroffiers, Bleyckers, als andere, die Éontrarie defe Ordonnantie Zeep verkoo-

ten behoeve van die geene die de bckeuSS hebben gedaen, endede weder-helfctenbeh0f ve van den Officier die de calange doen fal , S"

den Armen half en half. XXXVII. Ende op dat de fraude, die tot noch toeind* fenlmpoftis gepleeght, te beter verhoedtf0„ de werden, foo en fal binnen de beflotcn Stede ofVryheydt van dien, (denHaegh da^ronS gereeckent) geen Zeep in yemandts HuySEe bracht mogen werden, als by de gezwooren Ar" beyders, op de boete van vijftigh guldens en verbeurte vande Zeep. XXXVIII. De gefwooren Zeep-werckers en fullen geen Zeep binnen yemandts Huys of Erve, ofte in eenige Schepen, Schuyten, Wagens of Karren mogen brengen of wereken, ten zy dat haer daer van gelevert is een Billiet, innehoudende de quantiteyt van de Zeep die fyluyden wereken, op de boete van hondert guldens op elck vat dat fy fonder Ceel of Billiet hebben gewrocht, ende gedeporteêrt te weiden van haren dienft, of ar- bitrale correftie, na gelegentheydt vanfaecken: Ende fullen de voorfchreveArbeyders gehouden wefen de Ceelen van de Zeep , die binnen de Stadt ofte Vryheydt van dien fal blijven, desan- deren daeghs, aleer fy om ander werek mogen looten, ofte in ander werek mogen treden, te brengen aenden Pachter cf GoUecleur. XXXIX. Den Pachter fal ten ingang van fijn pacht mo- gen gaen peylen tot alle dé kleyne Kramers ende Volders, ende ter expiratie van't faeyfoen, de peylinge vanden aenkomenden Pachtergedoo- gen, en den Import van het geene tot de voorfz Kramers en Volders , boven het achtendeeltje fal werden bevonden, aen den aenkomenden Pachter uytkeeren. X E Vandefenlmpoit fal niemandt vryoFexempt zijn, dan die in de Generale Ordonnantie æéì begrepen, ende de Bleyckers f 'foo vcrre a . . eerfte Articul van de particuliere Ordonnanties mede-brengende. :',!''%; X L'X" ■'■-" Den Pachter ofte Colleaeür van defenlmpojt en fal niet vermogen, geduyrende fijnen r» eenige groffêrye ofte uytflijtinge van /-cep doen, op<le verbeurte van twee honderdt gui dens. r X LIL          „ lT&gkn 2)fflf'achterfalalomme, en tfjWgJSfc daer 't hemgtiedt dunckt, mogenâ'^ç" Wacht> alshftotbefettingeenverhoediW^ fraudes en fluyckeri[en noodig/al achten» ã ^ geauthorifeert fullen zijn om de B'^Z.^ JingeladeneZeepafteeyphmente^twj derdatnmandt daer tegensialmogmdwb bektofrefifientie>opdep(enevanhomt"i enaearbitrale correBie, naergelegd"'. m faecken : Tot wekken eynde alle ™™fa 'tzy van wat Quartieren, Steden ot õ' J' i^ fouden mogcrizijn, belaft en bevoolen^ ^

-ocr page 829-

f emeene Middelen van Holland, Cohfnmptie van de Zeep, 80^ EedbyhenluydéHin'tilückhaerdferOftpv- . -           i<$G$&d$i0ï't yrxti-w. ■

ndeni-' ·■*' j r- j„ „ll^n fiJrlpn Γ fles hv- Af-n

Endeiulten diegeene die bydefraudatie £dac is willens en wetensv'meéopiet om den Impoft te profiteren,' en die aetó heti Landt té onttrec- ■keivj) ofteongeoorlofdc4> en by de Ordonnantie nietgepérmitteerdecömpöiltiej het recht van't yobffz Middelin'tg!dK!otbietren hebben betaelt» boven de poenen endeboeten in defèparticulieré Ordonnantie uytgedruckr,; mede vervallen injL·' poenen en boeten, begifepien in het Generacl rla- caet;: op' den opheve^nides Geme&ieLarfdts Middèlengeërhaneercï welck Flacaet'ten voor- fchreven eynde alhier<werdt gehouden, Voor ge- inferéert: Doch fullen die; geerie die de voorfz Ordonnantie alleen Contravênieren fonder de- fraudatieiv vervallen in de voorfchreve boeten en pceneni in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfziboecen én poenen.van't voprfz Génerael Placabtriietonderworpen zijn. A> « -Ó-ul ;tcS • ,■■ ttbabroiii; X.UI. m......xnnsmuj Soöwie Pachter blijft van defen Impoft, fal gehouden wéfen alle acht dagen te betalen ten ComptoirevandenOntfariger'          ; ;j i een gerecht acht en vèertighfte deel van fijnen beloofden pachté, ofte bygebreecke van dien, fal den Ontfanger heqfelverhogen doen execute- ren en innen aen den Pachter of fijnen Borgen, na vermelden en inhouc van de Generale Ordon- nantie, -,νν.ν ■ il:.;;;· '>H '3v,t\r··-·: ■;b*.."'<ifj ,/;:' Ende fal de Pacht van. defen Impoft ingaen op den, &<rb:fbp wtrfhoi l :·,,:::· .

op daen, aaC ïïjtf* aIlen tijden (des by den *"S of Golleéteur veriochc izijnde) defelve ί£ doen alle hulp cnde afóftentie, daerinfy* < den Placate ende deie Ordonnantie ge* yolgensu · -                      h ^ %;...Kwasa rechfight^11· χ L χ χ χ rienPachter fal gehouden wefen in degroote L/ daer de Magiftraten fulcksgoedc ende " dia vinden, te ftellen een of meer Colle-

c

Ssaparr, die ter plaetfe, en op fulckeuyren 1 't hen geprdonneerdt fal werden, te moeten !L tot gerief van een yeder,: foo welBurgers, 1 sezecenenals andere, ende fal daer beneffens ehoudenwefen te houden goedt ende pertinent Leifter van alle de Zeep, die uyt fijn bedrijf, L\innendefe Provincie, als in andere van de Geünieerde Provinciën, fullenwerdengevoert, welckRcgifter hy t'allen tijden, des by de Pach- ters verfocht zijnde , fal moeten openen,; op deboetevan honderdt guldens te verbeuren, foo hy wcygerigh is 't felve te doen, mids dat de boe- ren, die door 't openen van de Regifters werden ontdeckt ende achterhaeldt, gedeelt lullen wer- denhalf en half.                                      ■;'. X L I V Den Pachter van den voorfchreven Impoft fal gehouden zijn ten uytgaen van fijn Pacht, aen den Pachter die hem volgen fal, mede buyren koften van defelve, over te geven Copie van opfehrijvinge , waer uyt hy de invorde- ringe van den voorfz Impoft heeft gevordert.

NOTA: Alle hetgeene met Curcifflaet gedruckt) is Anno ló^.voorveranderinge bygekomen.

■:V,:':-'-;:'.-Hl.vH E"E R E-G E L Ö Tr Odonnanüe, waer op Verpacht endegeinnetfal werden het Middel op het Heeregeldt,

'Ui.

': foo alsdejelve inden jar e feftien honderdt drie ent achtighis verpacht.

Heere-geldt mochten fubjeét zijn, foö fullen van nu voortaen daer onder mede begrepen zijn; en vervolgens het voorfz Heere. geldt werden be- taeldt ter voorfz fomma·, van Staet-Juffrouwen, Gouvernantes van ménage of Kinderen, in woo- nende Naeyfters, Mirinens , Opfienders, Se- cretariffen, Pages, Pedagogen j Kamer-Die-

I. ALle de geene die in den Twee-Honderdc- ftenPenningh tot duyfent guldens ende daer boven zijn gequotifeert , fullen voor hare Domeftieque Dienft- boden, ojcfyluydcn in haren geftadigen dienft ende koft ajnhebbende, ofaendiefy koft-geldt zijn ge- vende, 't zy dat het koftgeldt apart betaelt wert, ? '"een fomma met de Huyr is begrepen, ge- «oudenWefenaenden pachter van't felve Hee- v ^rd"c Stalen fes guldens voor yeder van de c i2"lenft-boden , die fy binnen den voorfz ^«ncilsvoorcn in haren dienft fullen heb- Λ,η ρ eclie geene die in den Twee-Hondert- Jt-enninghniet, ofwel beneden de duyfent den? ZlJnSetauxeert» voor yeder Dienft-boo- iietfefV00rcn dric pMeïi» fonder dat fyluyden Lonn?^ehare voorfz Dienft-booden aen haer gonlullenmogenkorten. ïnj , ,             II. geSdeviiltuffchende Pachters ende deln- 0ntftaenn'VOOr ^eien veel-malen difputen zijn ■^eondp'i01 ^ Verre verfcheyde Bedienden, ^nictf h naem vanDomeftiquie Dienftbo- c»eenen begrepen te zijn , het voorfz

naers.

Hof-mecfters i Stal-meefters, Gomptoir-

of Winckel-knechts,Winckel-mey flens, Koet- fiers, Thuynluyden , Bedrijven , of wat naem die oockfouden mogeii hebben, foo wanneer fy maer in geftadigen Dienft en Koft van de voorfz HuyshoudendeFamilienzijn , of in plaetfe van aldaer indeKoft te zijn, Koft-geldt of Huyr', in maniere vooren verhaelt genieten. Des fullen de Vrouwen of Kinderen van de voorfz Tuyn* luyden of Bedrij ven voor geen Knechts of Niey- fens mogen werden gereeckent, fchoon fy haer Mans Qf Ouders in haer werek fbuden mogen helpen en afllfteren , ten ware die voorfchreve Vrouwen of Kinderen mede by fonder hüyr qua-

men te gemeten.

■jsr

I II.

. Van gelijcken fal 't voorfchreve Heere-geldt mede betaeldt werden van yeder Bouw-knecht of

-ocr page 830-

. (Placaten. >^ JtorfifeH ^lEit.'·. fal hy het volle Héere-geldt daer van talen$ alwaerhecdatfoodanigeDienft?et?be* Bediendenden laetften AlSg foen,eerft m fijn D,enft getreden mochS^: fulcks.van t voorfz Heere-gekk^ bS^ tenWarehymetdeexpiratievan'tSayfoenJfii fantelijckquamtebeWijfen, dat hvp 1 'tgehqdeSayfüennochteineehfgendlvS VL·

8o8 ,üo%

of Bouw-mey t, midtSg©fMeydt, die yemandtBieyckerye doende, inin Loon heeft, en Koftvan drie guldens, 't zy dadienft:heeft, eenCapitaverftaen, dat de Bleyckeden hebbende, iiillen motalende voory eder drie g■ . ;.., >D: :-:I:Endeopdathetgetal

ίτ-Golijck oock alle de geene, die ten ifitó' de^efchrijvmge geen Dienft-böden hèbS fehadt, bmnendenvoorfzSayfoefleeenJSi de voornoemde:Dienft-booden oftéBe<i£ komen in haerdienft aen te nemen., WcfófiS die ten tijde van dé beichrij vifiêe Diehft-b&cÏÏ of Bedienden gëhadt hebbende,; binnen dd vóorfch reven Sayfoene eenige meerder DÏenfr· boden of Bedienden aennemen ,i de voórfchreve Dienft-booden ofte Bedienden aen den Pachter füllcn aengeven*, foo haeftalsfy defelveinharen dienft fullen hebben gekregen, ende deii voorfz I mpoft ter geordonneerde tijdt te betalen, op de boete van vijf en twinrigh guldens.            '' VII. ί Den voorfz Impoft fal aen den Pachtermoe- ten betaeldt werden op St. Jacobs-dagh, nahet ingaen van defên Sayfoene , van foodanige Dienft-booden , a!s ten beginne van hetSayfoen indienft bevonden mochten zijn, envoorNicu- we-jaer van die geene die op nieuws, of boveiide befchrijvinge aengenomen, en in haerdienftge. treden zijn. VIII. Geli jek mede de Pachters aen de refpeftive öntfangers fullen gehouden zijn haerbeloofde Pacht-pënningen te betalen binnen de maentvan Auguftus daer aen volgende. IX. Des ibo referveren haer Edele GtootMog. de nader interpretatie van defen aen haerEd. Groot Mog. Vergaderinge. T\ En Ψ achter •vanden voor/dreven hnp0$ fftff gehouden zijn ten uytgaen van fijn TmpU aen den Ψ achter die hem volgen f ah tntdehtfen kofien van defelve , over te geven Cofievande opfehrijvinge, waer uyt hy de invorderde Φ den voorfz Impofi heeftgevordert.

den en andere BèdidndenF in yedex^amiiie per- fe&elijck foüde mogen geweten werden ρ foo fal den Pachter ten ingangh van fijne Pafchüifoo wel binnerWeStedenals ten^lartenTLande,'een be- fchrijvinge van de voorfz Dienit-boden doen,en eenyederdieeenige vande voorfz Dienikboden\ fal hebben > gehouden rwefen alle de ielve den Pachter» des begeerende, opreehtelijck niet naementoenaemaenifegëvèii, fullendc die gee- ne die bevonden fal wëtdèh fijn Dienft-boden niet opreehtelijck aengebracht te hebben, Ver- beuren als volghc: Narnefttlijck een heele Capi- talift, zijnde tot twee duyfent guldens en daer boven inden Twee-Hbndertften Penningh ge- tauxeert, duyfent guldens ·, een halve Gapitalift, zijnde tot duyfendt guldens in den Twee-rHon- dertfteh Penningh gerauxeert, vijf hondert gul- dens , ende de verdere Perfoonen twee hondert en vijfcigh guldens·, i ende :fal aen den voorfchre- venPachtértotdeflelfsinftruclie, buytehfijnen koften, voor defe-mael ter handt geftelt werden hetQuohier van befchrijvinge, by Commiiia- riiïèn van haer Ed. Groot Mog. in den jarcfeftien hondert tachtigh geformeert, fonder dat den voorfz Pachter, terfaeckevandeveranderinge, daer in voorgevallen, fal vermogen eenige dolc-. antie te formeren, of quijcfcheldinge tè eyflehen. Indien yemant met het begin van déaenftaen- demaendt van Mey eenige van dé voórfchreve Dienft-booden of Bedienden uy t fijnen dienft licentièerde, met intentie van geen andere in deflèlfs plaetfe weder aen te nemen, foo fal hy niet gehouden zijn voor foodanigeigelicentieer- de in 't Heere-geldt te betalen , doch ingevalle hy van dit Say foen ? beginnende met den eerften Mey toekomende, ende eyndigende den laet- ften April daer aen volgende, wederom yemandt anders in deflèlfs plaetfe quam aen te nemen, foo

HE ER E-G E L D T. Ordonnantie, waer op Verpacht ende geinnetfal mr den het Middel-op kt Ή0ψ' } foo als defelve 'mdenjarefeflien hondert negen en tnegentigbïs gearreflëeft.

voorfzDieiiit-boden, dié-fy'binnen «nwo Sayfoene als vooren in haren &efiagSat beni endediegeenediebenedendeduyood&3Js dens gegoedt zijn, voor yeder Djeon- gg^ vooren, drie guldens, ionderöaciy j m felvige hare voorfz Dienft-booden aen η ^ fullen mogen korten : Desfullendefien^^ den, woonéndeopanderePlaetfen. ^s laetfe Refters ofte Vrouwen haervaftewoouf ^

Lle de geene die tot duyfent guldens ende daer boven zijn gegoet, fullen voor hatfë Domeftique Dienft-booden, diéfyluy- den in haren geftadigen dienft ende kö ft zijnhebbende, of aendiefy koft-géldt zijn ge- vende , 't zy dat het koftgeldt apart betaélt wert, of in een fomma met de Huyr is begrepen, ge- houden wcfen aen den Pachter van 't fèlve Hee- re-geldt te betalen fes guldens voor yédèr van de

-ocr page 831-

Gemeene Middelen van HollanS* 't Heere-geldt.

8

°9

hondert guldens > en de verdere Per foonen twee honderdt en vijftigh guldensj ende falaenden voorfchrevenPachter, des begeerende, totdes- felfslnftru&ie, buyten fijnen k«ften, ter hanc. geftelc werden 't Quohier van befchrij vinge, by Commiflariflen van haer Ed.Gr.Mog. in den jare feftienhonderttachtighgeformeert, fonder dat den voorfz Pachter, ter fake vande verandering c daer in voorgevallen, fal vermogen eenige dole- antie te formeren, of quijtfcheldmge te eyflehen. Indien yemant met het begin van de aenftaen- demaendt van Mey eenige van de voorfchreve Dienft-booden of Bedienden uyt.fijnen dienft licenrieerde, met intentie van geen andere in deflelfs plaetfe weder aen te nemen, foo fal hy niet gehouden zijn voor foodanigegelicentieer- de in 't Heere-geldt te betalen} doch ingevalle hy van dit Say foen, beginnende met den eerften Mey toekomende, ende eyndigende den hee- ften April daer aen volgende, wederom yemandc anders in deflelfs plaetfe quam aen te nemen, foo fal hy het volle Heere-geldt daer van moeten be- talen, alwaer herdatfoodanige Dienft-boden of Bedienden den laetften April van't voorfz Say- foen eerft in fijn Dienft getreden mochtezijn, en fulcks van 't voorfz Heere-geldt niet bevrijt zijn, ten ware hy met deexpirarievan'tSayfoen, fuffi- fantelijckquamtebewijfcn, dat hygeduyrende 'tgeheele Sayfoen nochreiri eenigen tijt van'tfel- vige,geen ander Dienft-boode of Bediende had- de gehadt. ♦ V I. Gelijck oock alle de geene, die ten tijde van de befchrijvinge geen Dienft-boden hebbende

- hebbende, in'tMiddel van t Heere-geldt

i

Z'

inwerden aengegeven, gequotifeert, ende

00 llcUiddd betaeldc rer pl^pe daer haer het f hreve Meefters ofte Vrouwen haer vafte v'°° „lapts zijn hebbende , maer de felve W00ftn"booden uilen in hetMiddel van Souten SS moeten aengeflagen en gequotifeert wer* Sterplaecfedacrfywoonen: γ - j dewijltuiTchende Pachters ende dein- renen, voordefen veel-malendifputenzijn 66 toen, tot hoe verre verfcheyde Bedienden, f onderden naem van Domeftiquie Dienftbo- Eflietfcheenen begrepen te zijn , het voorfz HeUseldt mochten fubje£t zijn, foo fullen van nuvoortaendaerondermedebegrepen zijn, en "volgens het voorfz Hecre -geldt werden be- taeldttervoorfzfomma; van Staet-Juffrouwen, Gouvernantes van ménage of Kinderen, mwoo- nende Naeyirers, Minnens , Opfienders, Se- cretariilen, Pages, Pedagogen, Kamer-Die- naers, Hof-meciters,Stal-meefters, Comptoir- of Winckel-knechts, Winckel-meyflèns ,Koet- liers, Thuynluyden , Bedrijven, of wat naem dicoockibuden mogen hebben, foo wanneer fy maer in geftadigen Dienft en Koft van de voorfz HuyshoudendeFamilienzijn , ofinplaetfevan aldaer inde Koft te zijn, Koft-geldt of Huy r, in maniere vooren verhaelt genieten. Des fullen de Vrouwen of Kinderen van de voorfz Tuyn- luyden of Bedrij ven voor geen Knechts of Mey- fensmogen werden gereeckent, ichoon fy haer Mans of Ouders in haer werek fouden mogen helpen en aiïïireren , ten ware die voorfchreve Vrouwen of Kinderen mede by fonder huy r qua-

m

III.                             ! Van gelijcken fal 't voorfchreve Heere-geldt mede betaeldc werden van yeder Bouw-knecht ofBouw-meyt, midtsgaders Bleyckers Knecht ofMeydt, dieyemandt, deBouw-Neeringeof Bleyckerye doende, in Loon en Koft heeft, of inLoonhceft, en Koft-geldt geeft, ter fomme van drieguldens, 't zy dat die geene die defelve in dienir heeft, een Capitalift is of niet: Des werdt wftaen^atde Bleyckers meer als fes Dienft-bo- den hebbende, fullen mogen volftaen, midts be- talende voor yeder drie guldens, fonder meer. AengaendedeBackers, fullen de heele Capita- utten voor yeder Knecht betalen fes guldens, en ρ "alvc Capicaliften , midtfgaders de kleyne ^tauxeerde3drieguldens. IV. deEnde °P dat het getal der voorfz Dienft - bo- fed} Γ a^r dienden in yeder Familie per- den Pu m°gen geweten werden, foo fal bin JC?ten ingangh van fijne Pacht, foo wel fcW^1· denals ten platten Lande, eenbe- een LlngïVan de VOOrfz Dienft-boden doen,en &l J.,erdieeenige van de voorfz Dienft-boden

gehadt, binnen den voorfz Sayfoene eenige van de voornoemde Dienft-booden ofte Bedienden komen in haer dienft aen re nemen j of die geene die ten tijde vande befchrijvinge Dienft-booden of Bedienden gehadt hebbende, binnen den, voorfchreven Sayfoene eeuige. meerder Dienft- boden of Bedienden aennemen, de voorfchreve Dienft-booden ofte Bedienden aen den Pachter fullen aengeven, foo haeft als fy delelve in haren dienft fullen hebben gekregen, ende den voorfz Impoft ter geordonneerde tijde te betalen, op de boete van vijf en twintigh guldens. V I I. Den voorfz Impoft fal aen den Pachter moe- ten beraeldt werden op St.|acobs-dagh,na hetin- gaen van den Sayfoene, van foodanigeDienft- booden , als ten beginne van het Say foer of ten re- gaarde Van Knechts en Meyffens ten platten Lan- dfi na Vrowwendaghifeo die als dan va de gewoon- te aldaer mochten wefen aer/genomen,'\n dienft be- vonden mochten zijn, en voor Niéuwe-jaervan die geene die op nieuws, of boven de befchrij vin- ge aengenomen, en in haerdicnftgetreden zijn. VIII. Gelijck mede de Pachters aen de refpecttv»

P4cwMVUi gehouden welen alle de felve den niemenL kegeerende , oprechtelijck met

Ontfangers fullen gehouden zijn haer beloofde Pacht-penningen te betalen binnen de maent van

Auguftusdaer aen volgende. Ende fullen die geene die bydefraudatie (dat is willens en wetens, nïet opfet om den Impoft te profiteren, ende die aen het 1«andt te onrcrec4 5 F                     ken)

«edipKt0enaerna^ntegeven> Mende diegee- nieton u denfal werden flJft Dienft-boden beurend ellJ?k aengebracht te hebben, ver- PitaliL r°lghc: Namentlijck, een heele Ca- IV QylentSuldensi een halve Capitalift vijf

-ocr page 832-

PlacatcÜ 7-^oeck. ^,:Tit.·

ΙΟ

ken) ofteongeoorlofde, en by de Ordonnantie nietgepermitteerdecompofitie, het recht van't voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, boven de poene» ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Geiierael Pla- caet, op den opheve van des GemeeneLands Middelen geëmaneert, welck Placaet ten voor- fchreven eynde alhier werdtgehouden voor ge- infereert: Doch fullen die geene diéde voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie, vervallen in de.voorfchreve boeten en poenen, in defelve Ordonnantie begrepen, en de

voorfz boeten en poenen van 't Voorfz Γ Placaet niet onderworpen zijn.          fQ&fó Des foo refrveren haer Ed, Groot Mo, α nadere interpretatie van defen aen h^ï? GrootMog.Vergaderinge.              naer Edele T^En^achtervandenvoorfchreVenJmMr, gehouden zijn ten uytgaen van fijn ψ£ aenden Tachterdie hem volgen/al, nu-debul koflen van defelve , over te geven Copie VL1 opfchryvmge, waer uyt hy de invorderim Ζ denvoorjzlmpofi heeftgevurdert.

NOTA: Alle hetgeene dat met Curcifflaetgedritckt, is Anno 16$$. voor veranderinge byhko REDEMPTI E-G ELDT. Ordonnantie, waer op verpacht en geinnetfal werden het Adiddelop het Redemttu·* geldt» foo als defelve indenj arefefien hondert drie en tachtigh is verpacht.

I· DEn Pachter fal onder den ringh fijner Verpachtinge van alle de Familien en Pcrfoonen, dewelckeinde Quohieren van den Twee-Hondertften Pennïngh voor geheele Capitaliften (dat is die tot twee duyfent guldens ende daer boven ) zijn aengefla- gen, ontfangen drie guldens ·, ende van de halve Capitaliften (datis die in den Twee-Hondert- ften Penningh bekent ftaen voQr duyfent guldens gegoedt te zijn, ontfangen eene gulde tien ftuy·

I V. Den Pachter van dit Middel fal gehouden zijn ren uytgaen van fijn Pacht, aen den Pach'rerdie hem volgen lal , mede buyten kofte van defelve, over te geven Copie van de opfehrijvinge, waer uyt hy de invorderingé in defen heeft gedaen. Soo wiePachter fal blijven van dit voorfchre- ve Middel, en fal niet vermogen eenige dolean- tie te funderen, nochte precenfie van quijtfchel- dinge te maecken, om dat eenige Perfoonen te vatorens, volgens de voorfz Quohierengecon- tribueert hebbende , geftorven , vertrocken·, verarmt, oftefulcks in conditie verandert zijn, dat defelve niet gefteldt zijn gehouden te mogen werden in den voorfz Twee-Hondertften Pen- ningh te contribueren. V I. . Den Pachter fal gehouden wefen dzdelijck na de Verpachtinge te betalen ten Ranccoene een ftuy ver van de gulde, gelijck in andere gemeene Lands Middelen werdt geobferveert. VIL Den Pachter fal gehouden zijn tebetalenaen den Ontfanger binnen de vier eerfte maenden nacr het ingaen van dek Pacht, alle fijne uytgeloofde WW penningen, ende bygebreecke van dien, fal «F en fijn Borgen daer vooren metter daedt werdeii geëxecuteert, volgens de Generale Grdonnan» van de Gemeene Middelen. ., Ende fal de Pacht van defen ImpoftiflgW den, &c.

"O vers

I 1.

Ende op dat den Pachtervan het voorfchreve Middel oprechtelijck foude mogen weten wat Familien en Perfoonenin de Quohieren van den Twee-Hondertften Penningh aengeilagen zijn, ommena proportie van dien'c voorfz Redemp- tie-geldt te ontfangen, foo fal voor defemael aen dePachter van dit Middel, buyten zijn ko- ften, ter handt gefteldt werden foodanige Co- pien van de Quohieren van den Twee-Hondert- ftenPenningh, als over den Ringh fijner Ver- pachtinge zijn geformeert, ten eynde omme daer uyt, ende uyt andere Familien en Perfoonen, de- welcke wel niet in de voorfz Quohieren, ende evenwel heele ende halve Capitaliften zijn, een pertinente opfehrijvinge te doen. De betalinge der boven - ftaende fómme van drie gulden, ende eene gulde tien ftuy vers re- fpeftive , fullen by de voorfz Gequotifeerdens gedaen moeten werden binnen drie maenden na de gedane opfehrijvinge, op poenen van daer voorenparatelijck te werden geëxecuteert.

JUJ-

R E D-EMPTIE-GELD T. Ordonnantie, waer op verpacht en geinnet fal werden het Middehphet Eê^mï geldt, foo als defelve indenjare lóyg.isgearrefieert. DEnPachter fal onderden Ringh fijner Ver- nen,dewelcke twee duyfent guldens e ^ £n pachtinge, van alle de Familien en Perfoo-! ven gegoede zij η, ontfangen drieg ^

-ocr page 833-

Gemeene Middelen van Holland, Redemptie-geldt. 811

hem volgen fal , mede buyten kofte van defelve, over te geven Copie van de opfehrijvinge, waer uyt hy deinvorderinge van defen heeft gedaen. Soo wie Pachter fal blijven van dit voorfchre- ve Middel, en fal niet vermogen eenige dolean- tie te funderen, nochte pretenfie van quijtfchel- dinge temaecken, omdat eenige Perfoonen te te vooren , volgens de voorfz Cofien gecontri- bueert hebbende , geflorven^ vertrockm, verarmt) of in conditie verandert zijn. V I. Den Pachter fal gehouden wefen dadelijck na de Verpachtinge te betalen ten Ranrcoene een ftuy ver van de gulde, geli jek in andere gemeene Lands Middelen werdt geobferveert. V I I. Den Pachter fal gehouden zijn te betalen aen den Ontfanger binnen de vier eerfte maenden naer het ingaen van deib Pacht, alle fijne uytgeloofde Pachc- penningen, endebygebreecke van dien, fal hy en fijn Borgen daer vooren metter daedc werden geëxecuteert, volgens de Generale Ordonnantie van de Gemeene Middelen, VIII. Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaen op den, &c.

A, halve Capitaliftcn (dat is, die duyfendt ^"gegoede zijn) ontfangen eene gulde 555*· n. .■:'*,.ΐ.:"'.", .... op dat den Pachter van het voorfchreve „5 oorechtelijck foude mogen weten wat β Tenen Perfoonen in de Quohieren van den ÏSHondertftcn Pcnningh aengeilagen zijn, Lxa proportie van dien't voorfz Redemp- tSS« ontfangen, foo fal aen den Pachter «StMiddel, des begeerende, buytenzijnko- f ctfhandc gefteldt werden foodanige Co- ■ π van de Quohieren van den Twee-Hondert- InPenningh, als over den Ringh fijner Ver- achtingezijn geformeert, ten eynde ommedaer t endeuyt andere Familien en Perfoonen, de-. Scke wel niet in de voorfz Quohieren, ende evenwel heek ende halve Capitahften zijn, een pertinentebefchrijvingetedoen. De betalinge der boven - ftaende fomme van drie gulden, ende eene gulde tien ftuyvers re- fpeftive, fullen by de voorfz Gequotifeerdens eedaen moeten werden binnen drie maenden na de gedane opfehrijvinge, op pcenen van daer vooren paratelijck te werden geëxecuteerr. DenPachtervandit Middel fal gehouden zijn ten uytgaen van fijn Pacht, aen den Pachter die

NOTA: Allehetgeenemet Curcifflaetgedruckt,is Anno ïóp^.voorveranderinge bygekomen.

INKOMENDE KOORN-BRANDEWYNEN.^ Orknnantie, waer op binnen Amfterdam werdt verpacht den Impoft van de Koorn* Brandewijnen, en Voor loopen van dien, &c. Joo als defelve inden jare feflien hendert negen entnegentigh isgearrefteert.

hare ingefcheepte of ingeladen Brandewijnen,of Voorloopen van dien, voorts bekende-makinge van hare namen, midtfgaders expreflle vanden Perfoon of Perfoonen, aen dewelcke die fullen wefen geaddreiïêert; en eyndelijck nominatie van de Plaetfe alwaer fyluyden defelve fullen moeten of willen ontladen, en dat op de verbeur- te vande ingeladen of ingefcheepte Koorn-Bran- dewijnen, of Voorloopen vanKoorn-Brande- wijnen,. midtfgaders een boete van feshondert Carolusguldens, reappliceren als inden Placa- tc, bovendcboeievan'tfelvePiacaet. . Dat wijders geen Koorn-Brandewijnen, noch Voorloopen van Koorn-Brandewijnen, binnen de Provincie van Hollandt én Weft - Vrieilandt ingekomen zijnde» uyt de Schepen, §chuyten» Karren of Wagens fullen niogen werden geloft, gerept of geroerdt, voor en aleer't voorfchreve bekomen Billiet aen den Pachter of fijnen Col- lecteur fal wefen vertoont, en vöórts vanden fel- ven bekomen fal zij η een nader Billiet of Cedul-' Ie, waèr by blijeken maghdat van dieKoorn- Brandewijnen, of Voorloopen , ter dier Plaet- fe den voorfz Impoft na behooren is betaeldt, al- les op de verbeurte van de felve Brandewijnen en Voorloopen , dewelcke bevonden fullen wer- den in dier voegen niet aengegeven, ende den $ F 2                       In>

I. D At van alle Koorn-Brandewijnen , ende Voorloopen van Koorn-Brandewij- nen, dewelcke uyt Duytflandt en an- dere Plaetfen, van buyten binnen de Provincie van Hollandt ende Weit- Vrieilandt berden gebracht of gevoert, ende aldaer fullen jwlen geloft of ontladen, aenden Pachter of «JKn Colledeur fal werden betaeldt, als volght, «: weten van derrigh Viertels, of fes en tnegen- oglutoopen Amilerdamfche maet Voorloop van Koorn-Brandewij nen, dertien guldens ·, en Wijckedertigh Viertels, of fes en tnegentig eulïÏJ ftooPen Koorn-Brandewij nen, negen TJlJ j nfiurvers, minderen meerder ma- ten naadvenant. i bji                   II. fcS°P dat den voorfz Imp oft bequamelijc- k£ eVen* en allefrauden daerinnevoorge- W2moScn werden, foo fullen alle Schippers, gejj ,3ersen Karreluyden, dewelcke meteeni- foopenevo^zKoorn-brandewijnen,enVoor- kndirf j oorn-Brandewijnen, uyt Duyts- men ?;deif Plaetfen in defe Provincie inko- per t. Wefen binnen de eerfte Stadc beften            * vanden Pachter ofte fijnen <WedefCC veri°ecJcen een Billiet, innehou- °prechte quantiteyt en qualiteyc van

\

-ocr page 834-

Placatenl j.Uoeck. 6.Tit.

8 ia .;. :

Impoftniet betaeldt te zijn, midtfgaders op de verbeurte van de Schepen, Schuyten, Karren en Wagens» daer mede die gevoert fullen wefen, en boven dien een boete van duyfendt Carolus guldens j by de Contraventeurs te verbeuren, bo- ven de boete by de Generale Ordonnantie enPla- cate, tot lafte vande Fraudateurs geftatueert. IV. DatvoortsdenPachter, of des felfs geordon- neerde > by de voorfz ontladinge fal mogen pre- iênt zijn, omme reguard te nemen of de quanti- teyt ende qualiteyt van de aengegeven Koorn- Brandewijnen, en Voorloopen van dien, met het voorfz eerfte en tweede verkregen Billiet ac- corderen of niet * fonder dat hem yemandt daer inne fal mogen refifteren of verhinderen , alles op arbitrale correfte» en op de verbeurte vande niet aengegeven Koorn-Brandewïj nen,of Voor- loopen, mitfgaders verdere boeten, in'tvoor- gaende Articul breeder geëxpreflêert. Ende fal oock nièmandt, wie dat hy zy, eeni- ge der voorfz van buyten ingekomen Koorn- Brandewijnen , ofte Voorloopen van Koorn- Brandewijnen, infijnHuys, Kelder of Pack- huys mogen ioflaen, of laten inilaen, voor ende aleer het eerfte Billiet aen den Pachter of fijnen Collefteur fal wefen vertoont» ende vervolgens vanden felven bekomen fal zijn het voorfchreve tweede Billiet, waer by blijeken magh, dat den Voorfz Impoft na behooren is voldaen, op poene alsvooren. VI. Ende fullen mede de voorfchreve Schippers, Wagenaers, Karreluyden, en Inbrengers vande

voornoemde Koorn-Brandewijnen enV pen van dien, met defelve niet mogen ver?^' ten, dan mits die eerft aenden Pachi£ r ch* Collefteur, in voegen als voor JS5te %

en bekendt gernaeckt te hebben, 0o d??^ hier vooren nader geëxpreflêert          c ooeten VII. Den Pachter van defen Impoft fal in ii« α vandeHeerenCommrffaniren'doenden hjeken Eed, dat hy nochte nièmandt van fi" nen twegenandersdan de vollegerechtigheyd; vanden voornoemden Impoft, volgen£ g jegenwoordige Ordonnantie fal genieten fon dermetyemantterwereldt, felfs, of door an deren, direftehjckofindireftelijck, tecomDo* feren ofte conmveren in eeniger manieren, od poene vangelijckeduyfent Carolus guldens· en fal in gehjeke poene oock vervallen die geenéf dé welcke met den Pachter, Collefteur, of yemant anders van fijnen't wegen, direöelijck ofindi- reftelijck, als boven , compofirie of uytkoop gernaeckt ofgedaen fal hebben. VUL Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaen op den, &c.                                                            ■ I X. Ende wiePachter blijft van defen Impoft, fal gehouden zijn t'eynde alle drie maenden te beta- len ten Comptoire vanden Ontfanger een gerecht vierde-deel vanfijn. beloofdePachte, ofby gebreeckevan dien, lil den Ontfanger het felve mogen doen executeren ende innen aen den felven Pachter of fijnen Bor- gen, na vermelden en inhoudt vande Generaie Ordonnantie.

Biet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 817.& feqq.

DEN SESDEN TITUL. Begrijpende alle de particuliere Ordonnantien van de Impofitien van't Sayloen ingaende prima Augufti, met alle dePlacaten, Waerfchouwingen, kefclutienenfuceifi- ve veranderingen, in, en op defelve gevallen. Refilutie 3 de Pachters *van het Gemael in Hollandt , haer omtrent den ophef van m •voor/s Middel te moeten reguleren na de Refolutie van den tweeden Januariileftien hondtft twee en tachtigh, in date den 15*. 'December 168 3. ven, en de faculteyt gelaten was, van hetacht en twintighftc gedeelte van een Laftjdacropy_ derPerfoon of Hooft was geftddc taeoaW-

tiete confumeren, 't zy alleen inTarw» W alleeninRogge, ofoocktcndeeteinTar*^' ten deele in Rogge, en datconfequentelip "> RoggeaUeenconfumeerde, niet mee:tooiι poft dan iwadvenantvan'tgcenhyconlumccr gehouden was aenden Pachter te voldoen, fulcksinopfichtevande confumpoc van^&^ alleen, maer na proportie vaneen cnd^? 2el1 densfeftienftuyversin'tlaft, JggJSfe deverhoogmge, even als in dc^fandflfins by de Burgers werdc betaeldt, ^fff^tm Menfchen die met haer handen de κοκ ^

het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, I hebbende, in gevolge en tot vol- doeninge van der felver Appoinclrement Com- miflbriael vanden dertienden September laetftle- den, geëxamineertde Requefte vande refpe£Hve Burgermeefteren van Laren, Hil verfum, Huyfen en Blaricum, alle Dorpen gelegen in Goylandt, houdende, dat of wel aen de Opgezetenen ten platten Lande, van het begin der quotifatie af, tot op heden toe, by het III. Arcicul van de Ordonnantie van't Gemael, de vryheydt gege-

-ocr page 835-

Gemeene Middelen van Holland, 't Gemael.

81

3

omtrent de hel ft meerder dan de Rijck- ^nn? Steden fouden hebben betalen moeten, ^„daer op niet was gerenefteert. η des echter eenige Pachters hun onder- * hadden van de Opgezetenen ten platten •j Rnpse alleen geconfumeert hebbende,

dat de Pachters van het Gemael niet alleen over de voorichreve Dorpen, maer over alle de reipe- ctive Diftricten van Hollandt en Weft-Vrieilant haer omtrent den ophef van het voorfz Middel fullen moeten reguleren na de voorfchreve Refo- lutie van den tweeden Januarii ieftien honderdt twee en tachtigh voornoemt, en dat midtsdien de Opgezetenen niet alleen vat| de voorfchreve Dorpen, maer alle Opgezetenen ten platten Lan- de, volgens het III. Articul van de voorfchreve Ordonnantie op't Gemael moeten confümeren een acht en twintighfte gedeelte van een laft Koorn , maer dat hec volgens het III. Articul van de voorfchreve Ordonnantie, de voorfchre- ve Opgezetenen vry ftaet die confumptie te doen, het zy in Tarwe of Rogge alleen, of oock ten deele in Tarwe, en ten deele in Rogge j des dat de voorfchreve Opgezetenen Tarwe gebruy- kende of confümeren de, voor Impoft van dien voorfchreven Tarwe fullen moeten betalen, na advenant van drieën feftigh guldens twaelf ftuy- vers in het laft, en daer en boven de verhoogin- ge van dien tot een en dertig guldens feftien ftuy- vers, maeckende teiamende fomme van vijf en tnegentigh guldens acht ftuyvers op yederlaft j en Rogge gebruyekende, voor Impoft van die voorfchreve Rogge fullen moeten betalen naer advenant van een en dertigh guldens feftien ftuy- vers in hetlaft, en daer en boven deverhoogin- ge van dien tot vijfden guldens achttien ftuyvers, maeckende te iamen de fomme van ièvenen veer- tigh guldens veertien ftuyvers, foo nochtans, datophetBillietvan de quotifatie of rauxarie van deGequotifeerde, door den Pachter ofColle» iteurfal moeten zijn aengeteeckent, of de Ge- quotifeerde Tarwe of Rogge, midilgaders hoc veel Tarwe, en hoeveel Rogge hy Gequotiièer- de op het voorfchreve Billiet heeft verimpoft, of laten verimpoften , om te confümeren; en by aldien yemandt op fijn voorfchreve Billiet van tauxatie of quotiiatie in het geheel geen Koorn, of minder Koorn verimpoft hadde,als fijn tauxa- tie of quotifatie quam te bedragen, dat als dan de voorfchreve Gequotifeerde , ter expiratie van't Sayfoen, aen den Pachter fal moeten betalen den Impoft van foo veel Koorn , als-bevonden fal werden op het voorichreve Billiet niet verimpoft en ter Moolen gebracht te zijn, te verreeckenen tot drie en feftigh guldens twaelf ftuyvers, na ad- venant van yeder laft ·, daer onder de verhoogin- ge van den voorfchreven Impoft, alleen in dat geval, foo wanneer op 't.voorfehrcve Billiet van Quotifatie geen Koorn, ofte minder, Koorn verimpoft en ter Moolen gebracht, alswaerop de Gequotifeerde is getauxeert, verftaen \Verdt gecomprehendeert te zijn, en dat de Voorfchre- ve Opgezetenen ten platten Lande niet kónnen fuftineren datfy over de Quotifatie vari het gunt waer op fy zijn getauxeert, met de voorfchreve Pachters fouden mogen liquideren, en dat den Pachter gehouden foude zijn aen de fel ve Quoti- fariete laten valideren den Impoft van het Brooty datfy fouden willen bewijfènby den Backer op' haer Billiet, of op de Kerfftockgehaeldt en ge- confumeert te hebben , indien op het Billiet van de voorfchreve Quotiiatie, doordenPachreröf fijnen Collefteur niet is aengeteeckent, hoeveel Taruw

""";' te forderen, en namentlijck na adve- ^Sdrieen feftigh guldens twaelf ftuy vers, Π nLetsvaneenen dertigh guldens feftien ftuy- m en vijftien guldens achttien ftuy vers voor

vers, deverhoogingej

maeckende te famen de fomme

, n7evenénveertigh guldens veertien ftuy vers: DawleSchouten en Gerechten van de refpedive DorpeninDelflant/tfelvige niet langer konnen- deaenfie'n, fulcks by Requefte aen haer Edele Groot Mog. hadden geremonftreert, ende daer byverfocht, dat de felvïge in dien deele haer ineyningf en intentie nader fouden believen te verklaren 3 daer door foo veel eyndelijck was uyrsewerckt, dat haer Edele Groot Mog. rond it, by derfelver Refolutie van den tweeden lamiarii feftien honderdt twee en tachtigh, ver- klaerdt hadden, dat de Opgezetenen ten plat- ten Lande Rogge "alleen geconfumeert hebben- de ) voor die confumptie betalen moeften met de verhooginge na advenant van feven en veertigh guldensveertien ftuy vers, ende niet van drieën feftigh guldens twaelf ftuy vers, met die byfon- dereexpreffie, dat drie en feftigh guldens twaelf ftuyvers jegens hetlaft tereeckenen, maer foude mogen werden gevordert van die geene, die op lijntatixnietwes ofwel minder hadde verimpoft alsfijn tauxofquotifatie quam te bedragen, ende offchooneenyeder, die nietmoetwilligh blint ra, daer uyt konde bemeroken, dat haer Ed. Groot Mog. van 't beginne der quotiiatie af, van geen andere intentie en zijn geweeft , dan de Opgezetenen ten platten Lande, te tauxeren na proportie van de qualiteyc van't Koorn, 't geen by hun foude werden geconfumeert, ende dat oockderfelver meyninge niet' anders konde zijn geweeft, dat het nochtans verfcheyde Pachters haddegelieftvoorte wenden, dat yederOpge- fetenvan den beginne der Quotifatie af, volgens de voorfchreve Ordonnantien hadde moeten betalen, en als noch fchuldigh waste voldoen, 'c"°Pn "iet anders dan Rogge geconfumeert naode, van die confumptie na advenant van drie enfeftigh guldens twaelf'ftuyvers jegens hetlaft tereeckenen, niet jegenftaende de Supplianten jüetmeer verfchuldight waren dan de confump- le van haer Rogge, te betalen na advenant van evenen veertigh guldens veertien ftuyvers, de ^^"ge daer onder begrepen j endealfoo, saien de Supplianten teri alderhoogften daer v nFe^nwas, datfywiften hoeveel datyeder JJ· Vun opgezetenen, die niet dan Rogge alleen net be^in der Quotifatie hadde geconfu- fflj Voor de confumptie van die fijn Rogge tè"?,moeten betalen, en als noch fchuldigh was revdri!01 hcc welckedeSuppliantenoockbe- ve'ifal gh waren te betalen ί dat fy derhalven *er2?' dat haer Edcle Groot Μοδ·der fel" beü^ninSe en intentie hier omtrent fouden %de LV*eclareren: Waer öp gedelibereert ^ verfcl e^bcn haer" Edele Groot Mog. verftaen aerdt>verftaenen verklaren raidtsdefen>

-ocr page 836-

Placaten. j.Bocck. 6.Tit. fijnen Collefteur op het voorfchreve ΒΊΓ

8i4

Taruw ofteRoggeby de vfeerde, oflelfs, of door de

^uwllc fömiVtm% en aengetecckcntT· Ά dat de voorfchreve Opgezetenen, ende r Pachters, m het doen yande voorfchreve f· datie , haer daer na moeten reguleren ψψ~ dat de voorfchreve Pachters, ofeeniJ, j r in watdiftrifthet <fock foudernogenl^6' inneeenige veranderingevermogen temaeckp? of van de Ingezetenen eenige meerder betal te vorderen of ontfangen, op poene van daer SE arbicralijck geftraft of gecorngeert te werden

Broodthaelt, isverimpoft endeter Moolen ge- bracht, dewijlede voorfchreve Gequorifeerdens op haer voorfchreve Billiet, ende de Quotifatie daeringedaen, alleen afilagh ftrecken kan dar Koorn, het zy dan Taruw, het zy dan Rogge, dat op haer voorfchreve Billiet van Quotifatie is verimpoft en tér Moolen gebracht, het zy dan door haer felfs, of door den voornoemden Bac- kerdaerfyhet Broodthalen, en dar fulcksdan oockalfoodoor den voornoemden Pachter ofte

Refolufie, de Scheeps-hefchuyt-backers vry van de Tiende verhooginge, in dateden ïwintighflenTDecemberjeflienhondertJevenen tachtigh.                       " ;>.

DE Heer van Halewijn heeft ter yergade- ringe gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge ende tot voldoeningevanderlelver Ap- poinctement Commilïbriael van den feventien- den der voorlede maendt September, geëxami- neerde Requefte van de Scheeps-bifchuyt-bac- kers binnen Amfterdam , verfoeckende van de Tiende Verhooginge van den Impoft op het Ge- mael te mogen werden geëxcufeert, volgens de Refolutie van haer Edele Groot Mog. den twee en twintighften Julii feftien honderdt twee en tachtigh genomen: Waer op gedelibereert zij n- de, is^oedtgevondenenverftaen, dat de voor- noemde Scheeps-bifchuyt-backers van defe Pro- vincie , van den vei hooghden Impoft van het Gemael, over haer te backen Scheeps-Bifchuyt ftillen werden geëximeert en ontheven: Datde- felve Scheeps-Bifchuyt- backers by het doen ma- len ende halen der felver Billietten, waer mede fyluydenhare Granen, conform de particuliere Ordonnantie van het Gemael, ter Moolen fen- den, fullen moeten betalen ibo wel den voor- noemden verhooghden, als den vollen ordinaris Impoft op het Gemael, fondcr eenige verminde- ringeof kortinge, doch ibo wanneer devoorfz Scheeps-Bifchuyt-backers , by uytleveringe en verkoopinge van het voorfchreve Scheeps-Bif- ichuyt fullen komen te bewijfen met beëedighde

Atteftatien, offoodanigePafporten, éierdoor klaerlijck kan bewefen werden, dat let voor- noemde Bifchuytuytgaer, en effc&ive gelevert werdt aen Schepen alhier binnen de Provincie of elders t'huys behoorende, hoedanigh die fouden mogen zijn, om binnen de yoornoemde Sche- pen geconfumeert te werden, van den voor- noemden, verhooghden, of vermeerderden lm- φοίΐ fullen wefen vry en exempt, enfulcksvan ] de voornoemde provifionele becalinge, voor foo veel den verhooghden of vermeerderden lm. poftaengaet, fonder eenige contradi&ie, refti- rutie genieten: Dat voorts de voornoemde Bif- fchuyt-backers het voornoemde Scheeps-Bif- fchuyt niet fullen mogen verkoopen endeuyt- flaen, anders als aen en ten behoeve vande voor- noemde Schepen , en fulcks niet aen Burgers of eenige Ingezetenen van Steden ofte ten platten Lande, inhoedanigen kleynen quantiteyt, of voor hoe kleynen gelde het felve oock foudemo- gen wefen, direftelijck of indire&elijck ,in eeni- ger manieren, op een boete van drie honderdt ponden, te veertigh grooten het pondt, t'elckcn reyfe te verbeuren, boven en behalven depecne in het generael Placaet en Ordonnantie tegens de Fraudateurs van's Lands G emeene Middelen ge- ftatueert. Onder ftondt, Accordeert met de voorfchreve Refoluten. Ende was geteeckenr, Simon van Beatimont,

m

Waerfchouwinge, dat de Grutters, die haer Neeringe doen met Gort te Boeckweyte Grutten te malen, haer van geen andere Steenen mogen bedienen, dan die awe bequaem zijn om Boeckweyt te rullen, en Boeckweyte Grutten te malen, in date den vte twintighflm Jamariifefiien hondert acht en tachtigh. *

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen dié defen je- genwoordigen fullen fien of hooren le- ien , Salut> Doen te weten : Dat ofwel in de Ordonnantie, ten aenfien vanden Impoft op't Gemael geëmaneert, uy tdruckelijck verboden is, dat de Grutters, die haer Neeringe doen met Gort te maecken» ende Boeckweyte Grutten te malen, haer van geen andere Steenen mogen bedienen, dan die alleen bequaem zijn om Boeckweyt te rullen, ende de Boeckweyte Grutten te malen* dat fy oock in haer Huyfen, SchuyrenenPackhuyfen?ftaendeinj aen> ofte

omtrentdePlaetfedaer fy haerMoolensofg* rens hebben, niet mogen hebben eenige: . Tarwe-meel, Rogge-meel of Blom, en α* ^ op een verbeurte van fes hondert gulden, > rer in veel Steden van den voorfchreven.u ■ hetArticulvandevoorfchreveOrdonnann,^ verloop van tijden in foodamgen on& 'de wasgeraeckt, datmeeftbyalledeGru" , Gorters, fonderonderfcheyt, h«^53& Tarwe-meel,Rogge-ir^elofBlornp^Uq«X werdt verkocht i dat niets foo ^»WL&®. dafdöGemcenc Middelen in den ?iP^g

-ocr page 837-

Gemeene Middelen van Holland 9 't Gemael.         8 i 5

i neen eenparigcn voet geheven, en alle ^ Lenen van dien , tot onderhoudinge deHe£r.ren en Ordonnantien, met defelve ^^fflcnwerden. Soo Is'x:DatWy, ri^CUr wende rijpe deliberatie, goedtgevonden naV0 hv defen te ordonneren en te ftatueren, bcbbenDy ^^ van <je voorfehreve Ordon- dath^nden voorfchreven Impoft op hetGe- nintiC,1omme ftriftelijckTal moeten werden ge- c tti en fpecialijck , dat in gevolge van ^voorfehreve Grutters niet fullen Vermo- ώεη 'hebben eenigh hardt Koorn, in hare Huy- fnrQrhuvrenofPackhuyren,ftaendein, aen, ( mtrent de plaetfen daer fy deMoolensofre η ris bequaem om Gort te malen, zijn heb- . Κ Pochte oock vermogen te verkoopen I S^TVmcd,RogBemcdofBlom, op

de verbeurte van fes honderdt guldens; ten dien eyndede Qrïïcieren ende Pachters hier mede te beveelen ende te laftcn, dat fy het felve ftriclie- lijck fullen dcenachtcrvolgen en nakomen, ende de boete tot lafte van de Overtreders*, fonder eenige de minfte conniventie af te vorderen ende te executeren. Ende op dat niemandt hier van ignorantie fou- de konnen prastenderen, begeeren Wy dat defen alomme gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer het behoort, en te gefchieden gehruyeke- lijck is, Gedacn in den Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande, den vier en twintigften Ja- nuarii feftien honderdtacht en tachtig. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteeckent, Simon van Beaumont.

ViMicatie, totftriéïe obfervantie en executie van het vijfde Art kul vande Ordon- nantie op het Gemael, in dato denfeftienden Januarii 1692.

der wiens Pachre het voorfehreve Meel gebac- ken of geconfumeert fal werden, genietende van den Pachter, dien hy het uytkeeren fal, voor fijn ColleèTre den twintighften penningh ·, des ful- len de Huyfluyden tenplatten Lande, daer geen Moolens in hare Jurisdi&ie malen, haerluyder Koorn te malen mogen brengen in de naefte Plaerfè binnen den voorfchreven Lande, daer Koorn-moolens zijn» binnen den Ringh van de Verpachtinge, of in een van de naefte beilooten Steden in den fel ven Lande, midts betalende al- lecnlijck eens den voorfchreven vollen Impoft, terplaetfe daer het Koorn gemalen fal werden, daer mede fy t'haerder Woonftede fullen mo- gen volftaenj ende fal foo wel van het Koorn van de Dorpen of Plaetfen daer geen Moolens, als daer Moolens zijn, in gevalle het Koorn bin- nen de Steden werdf gemalen, van den Pachter van de Steden genomen werden een Billiet, by hem geteeckent, daer iiine verklaerdt ftaet de quantiteytvan de Granen die aldaer zijngemav len i en voorts dat den Impoft van't Gemael daer aften vollen ende oprechtelijck fal zijn betaeldr* welck Billiet by den Molenaer ten halven fal wer- den doorgefcheurt, ende den Pachter van den voorfchreven Dorpe, daer het Meel gebacken of geconfumeert fal werden, ofte fijne Gecom- mitteerden vertoont ende overgeleverdt werden binnen vierentwintig uyren na dat't felve Meel aldaer ingebracht en qpgedaen fal wefen, op de verbeurte vanihet Meel, endedaen en boven van tien ponden s maerfoo verrc.uytd£n*Dorpc daer Koorn-moolens zijn,, <eenigeHGr,anöEi-isjeen an- der Dorp gebracht, en ajldaer gemalen werden, fal4en vollenlmpoft daer van nienalleenbetaelt werden ter plaetfe daer het felvcfal werden ge- malen , maer oock den fe'lven Impoft terplaeriê daer het Meel fal werden geconfumeert ofte ver-r backen, ofvanhetBroot, indien't Meel, buy- ten defelve plaetfe venbaefcén, en het Broot al- daer gebracht werden: E;nde en fal niemandt ee- nigh Koorn buyten de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieflandr.mogen doenwakn, omal- daer

E Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen fullen fien ofre hooren lefen, S α l υ τ ·, Τ)oen te wet en : DatWy, na voorgaende de- liberatie , ende in achtinge genomen zijnde, dat het vijfde Arricul van de Ordonnantie op het Middel van 't Gemael geëmaneert, niet alomme, ende in allen deelen na behooren gepradlifeert en nagekomen werdt, goedtgevonden en verftaen hebben, dat by defefpeciale Publicatie en Waer- fchouwinge, aen de Ingezetenen defer Landen fal werden bekent gemaeckt, dat Wy van inten- tieenmeyninge zijn het voorfehreve; V. Articul, fooalshetfelve-hierna ftaetgeinfereert, ftri&e- lijck te doen executeren en nakomen, en jegens deQvertreders van dien, volgens dejjnnehou- den van dien, fonder eenige connni|Pie of dif fimulatieteprocederen, of doen procederen. 'Het vijfde Articul van de Ordonnantie op het Gemael. EEnyegelijck Pachter of Collefteur binnen de Sïeden, fal den voorfchreven Impoft ontiangen van alle Koorn, dat binnen fijnen Be- drijvegebroockenof gemalen fal werden, het zy whetfclve ten platten Lande fal werden.gecoii- wraeertofniet, ende indien't felve Meel in een andereStedebinnende Provincie vervoert wert, omaldaer geconfumeert of verbacken te werden, °rnet^roodtinde eene Stadtgebacken, ineen aneercStadtverAioert werde:, omme aldaer ge- joniümeertte werden, fal den Pachter of Col· ™r van die Stede dan noch eens halven Im- PWdaer van ontfangen: Ende fullen de Huys- ld?Jhaer Granen alleen binnen haer Dorpen «stedtnmogen doen malen, en haer Meel SS*** Dorpen laten verbacken of confu- ^imidfsdatden Pachter van deStedeuj van ^nhy ontfangen fal van de Ingezetenen van fen 0Γξ5η buyten fijnen Pacht,gehouden fal we- maen? Iapart te houden» ende daer van alle ™te verantwoorden aen den Pachter, on-

-ocr page 838-

Placatcn. 7w^oeck· 6-Tit,

8 ιό

hetvoorfzMeelnergensmogenvernachtenr - der het felve al voorens te hebben aen»^ '011, denPachterofColleaeurvandeplST11?^

daer gebroocken te werden, ende alfoo gebroo- ken, ofBroodten Biflchuytdaer vanget/acken zijnde, in de Provincie van Hollandt en 'Weft- Vrieflandt mogen inbrengen, of doen inbren- gen, op de boete van drie hondert ponden, dit alles onverminderdt de gerechtigheydt van de D wangh-moolens, die men by defen niet en ver- ftaet te prazjudicieren: En van het Broodt, Bif- fchuy t en Meel, dat van de eene plaets in de an- dere gevoerdt lal werden, om aldaer te werden verkocht of gelevert aen de Schepen terKoop- vaerdye, Viflcherye , Oorloge of andere , fal ter plaetfe daer het felve aen de Schepen gelevert werdc, noch betaelt werden halven Impoft, bo- ven den vollen Impoft, beraeldtter plaetfe daer het felve binnen den vooriz Lande fal zijn ge- bracht, rnidtfgaders boven allelaften die van te vooren ten behoeve van de Steden of Dorpen in'c particulier daer opgefteldt mogen zijn, uytge- fonderthet geen blijft binnen den ringh van de Verpachringe daer het felve i§ gebroocken, het welck meteenebetalinge vanden vollen Impoft fal mogen volftaen: Ende fullen de Backers van Wormer en Jifp , ende andere, Biflchuyt in- brengende in andere Steden enDorpen,foo wan- neer de betalinge van den Impoft, en verhoogin- ge inde plaetfe daer het Koornis gebroocken ge- wceft, byhaerisgedaen, mogen volftaen, be- talende in de voorfz Steden en Dorpen den hal- ven Impoft als voor defen , fonder eenige ver- hooginge ·, ende fullen alle Inbrengers gehouden zijn't Broodt, Meel of Biflchuyt aen te geven ter plaetfe daer fy den voorfz Impoft (als vooren gefeydt is) gehouden zijn te betalen, en dat al- eer fyluydew reipeclive het voorfz Broodt, Meel ofBiiichuytiullen mogen op doen <, opde boete van twee hondert ponden, boven de verbeurte van het Meel, Broot en Biflchuyt: En die van de placteLanden eenigh Broodt buyten de Pro- vincie van Hollandten Weft-Vrieilandtin ande- re Provinciën ial vervoeren, fal van den voorfz halven Impoft vry zijn, midts dat hy het felve als vooren aengeve, ende t'lijnerweaerkomfte, met wettige Atteftatie doen blijeken, dat het voorfz Broodt in andere vande Geünieerde Pro- vinciën is gebracht en vertierdt: Ende en fullen geene Vent-jagers eenigh Meel, Broodt of Bif- lchuyt binnen de Steden ofte ten platten Lande mogen venten of verkoopen, op de verbeurte van haer Schepen, en het Meel, Broodt of Bif- fchuyt dat daer inne gevonden fal werden, mits- gaders een boete van drie hondert guldens* wel- verftaende, dat onder de Vent-jagers niet fullen zijn begrepen die geene, die het Biflchuyt, by haer felfs gebacken, ende geen meerder Waren daer nevens inde Steden of ten platten Lande wil- len gaen verkoopen, behoudelijck dat (y met haer voorfz Biflchuyt in geen Steden of Plaet/en fullen mogen vernachten, ten zy lyluydenhet felve Biflchuyt den Pachter of Colle&eur fullen hebben aengegeven, op de verbeurte van het voorfz Biflchuyt, en daer en boven een boete van vijf en twintigh ponden, te appliceren als in het Placaet: En foloockniemandt, wiehyzy, die eenigh Meel van buyten de Provincie inbrenght, of van de eene Plaets na de andete vervoert, met

voorfz Meel

op de verbeurte van Γ

cnecnboet^nfeshondeteu? dens daer en boven, te appheeren alsinheJh caet: Sal mede geen Koorn uytde beflooten ς dengemalenmogenwerden op cenigcMooS; ten platten Lande, op de verbeurte van S Meel, entweehondertguldensoveryederfaï totlaftevandegeene die'tfelve fal hebbende malen, en pnvatie van hunne Neeringe voor eïï jaerenfesweecken ; wel verftaende dat daer ori der ntet en lullen werden begrepen deMcolenT die buyten de Steden, tot gerief van defelveSre' den zijn gefteldt j ende fal van gelijckendoorde Backers of Slijters, hoe die mogen werden κ- naemt, geen Broodt ten platten Lande gebac' ken, te koop gedragen, gebracht ofgevent, of oockby de Ingezetenen gekocht en gehaeltmo- gen werden uyt het eene Ambacht, daerbeyde Backers zijn, in het ander; alles medeopde ver- beur te van het voorfz Broodt, ende verbodt van Neeringe als boven, opde boete van tweehon- dert guldens by de Backers, en hondert guldens by de Ingezetenen te verbeuren,fonderdar noch- tans hier mede fal werden verminderdt de vry. heydt, om uyt de beflooten Steden Broodt ten platten Lande te mogen halen, ofte koop bren- gen , gelijcktot noch toe isgefchiedc, in dien verftande, dat de Ingezetenen van de Plaetfcn of Gehuchten, daer geen Backers zijn, haer provifievan Broodt fullen mogen koopenenha- len,of doen koopen en halen in een andere Plaet- fe, onderden fel ven Ringh van de Verpachrin- ge daer Backers zijn woonende; en fal het Broot dat ten platte Lande werdt verkocht, nietanders mogen werden verkocht als na de fettinge, die daer vaném de refpe&ivc Steden fucceffivelijck fullen weftm gedaen,op een boete van driehon- dert guldens: Ende fullen de Backers ofSlijtm die defen contrarie komen te doen, daeren bo- ven aengefien en gecondemneert moeten weiden als Fraudateurs; gelijck oock geen Broot ( Bil- fchuyt alleen uytgenomen ) noch oock geen Meel van het platte Landt gebracht fal mogen werden binnen de beflooten Steden, ( denHaeg daer onder gereeckent) op de verbeurte van het felve Broodt en Meel, op poene van hondert gul- dens, en verbodt van Neeringe voor een jaeren fes weecken, van den geenen die defen contia- riefalkomentedoenj ende fullen diegeeneme defen contrarie komen te doen, ^aerenj0Vajc aengefien en gecondemneert moeten werden , Fraudateurs: Sullen oock de Backers, toowc binnen de Steden als ten platten Lande, g<^ melenonderhetRoggen-deeghofBrooan^ gen vermengen, of eenige Semeknrflog ^ flaen, opde verbeurte van hondertgukier*> werden de Hooft- en Overluyden van w* kers Gilde in de Steden midts ddtoff** feert, om de bekeuringe van de voortent beurtenen boeten te doen. Ende opdateenyeder van Onfe b°Vjj0tift*t de Refolutie geinformeertende gewaer ^

-ocr page 839-

Gemecné Middelen van Holland, 't'Getiiael.

if

ne Zegel van den Lande defen feftieiirden Janua- rii feftien höndert tweeen tnëgentigh-. ; Ondec ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteeckent, SimmvawBeatimont.

c föö bégeérën Wy, dat defeft al-

ende te gefehieden ge- bruy,ckellj Qgdaen in den Hage onder het Wëf

fO

fden-

**e:

i'■>'*■*■'-.! --/., -.. .

:'iê fur/no;

p»

E Stateri Vatt Hölla'ndt ende Welt-Vries- iandtj: Allèh dengeenëïi die defen ful- lenfiénVo'ftë'hoórèri leien, Sa;lϋτj fQoeiyte'wetén',! DatWy tötOnsieedt- feefenicervaringekomen, dateénige onbehoor- fiickabaetfoccfcendfe Badkers haer niec ëiittteffij tot Tnërekelijcke praijudicie' van > het Gemeene Landt, in hét reguarde van den ïrnpoit op het Gemael, rjyrgebuylde Semelen, en in hec Water Kweeckce en fachc gemaeckte Rogge , onder hetMeelte vermengen, en haer vervolgens ge- nerenmet het backen van Broodtvan hetfelve. Soo Is't : Dat Wy daer inne willende vóör- fien, goedrgevonden hebben wel:expreifelijck teinterdiccren ende te verbieden, foo als Wy inrerdiceren en verbieden by defén alle Backers, haer Knechts, ende allen anderen die het fouden mogen wefen, haer te vervorderen eenige Se- melen, ofteongemalenRogge onderhetBroot te vermengen·, of doen vermengen , hetfelve alfoo gemenght 'zijnde te backen, of doen bac- ken; voorts te ordonneren ï dat deielve Backers gehouden fullen zijn de uytgebuylde Semelen Vallen tijden, als fydaer toe fullen werden aen- gemicndr, aen de Pachters van het Gemael te laren volgen en over te leveren, ende dat de felve Pachters nevens de leverantie, aen de voorichre- vc Backers fullen moeten betalen foo veel, als by Burgermeefteren en Regeerders van de Ste- den, na verhoor vande Overluyden van de Bac- kers Gilden, en den Pachter, fal werden vaftge- fteldt: Noch alleMolenaers, haer Knechts, of vemant anders, wie het foude mogen wefen,dat η W fullen hebben te onthouden van eenige Semelente brengen , of doen brengen in eenige Backers Huyfen, ende de Backers en hare Knechts, van de voorfz jSemelen in hareHuy- lente ontfangen, ofte laten ontfanjjen, alles en ywerpoinct van het geene voorfz if, op een pce- ne' tenreguarde van de voorfz Backers, van vijf

hondetfguldehs voor deeerfte rëyfe te verbeu- ren , ende die; ibrnrhé hiët/fcórtnende werden be- taeldt. Op poene vin ba^rmiflement vóór den tijt van drie jarenV'en vóördétweedc reyiè opeen boetevan düyfénc guldens,' ende niet konnende betalen, datdefelve dëriLande ten eeu wigen da- ge fullen werden uytgébanhëii ·, en ten reguarde van de voorfz fylolenacré'i Hafëtórièchts, midtf- gaders de Knechts van di^                         op de verbeurte van twee höndert guldens, en niet konnende betalen > op p'cehe van arbitrale cor- reftie. "'.^"^"f5 n^ci!! kï P'^ . ' * <5: Dat voorts, ten eyridehet voorfzquaét te be- ter geprae vènieert ende voorgekomen moge wer- den, dePaqhters van den, voorfz Impoft op hec Gemael, foo die nu zijn,;; als namaels fullen we- fen, geauthorifeert fullen werden, foo als de felve geauthorifeert werden midts delen, om tot allen tijden, wanneer defelvë fulcks noodigh ful- len oordeelen \. vÖornarnentlijck , wanneer fy fullen vermeynen, dat de Backers met het ver- mengen van hare Semelen of Rogge fullen befig wefen, navoórgaendeconfent van Burgermee- fteren en Regeerders van de Steden, midtfgaders vande Officiers ten platten Lande, indeHuyfen van de Backers te mogen vifiteren en onderfoeck doen, o f jegens hec geene voorfz is, nietfalwe- fen of werden gepecceerc, en dat, of door haer felven, of door Toefienders , by haer daer toe aen te ftejlen, en by Burgermeefteren ende Re- geerdersvan de Steden te beëdigen. Ende op dat niemant hier van ignorantie fou- de konnen praetenderen, begeeren Wy, dat de- fen alomrne gepublkeert en geaffigeert fal wer- den daer het behoort, en te gefehieden gebruye- kelijck is. Gedaen inden Hage onder hec Kley- ne Zegel van den Lande, den een en derrighften Januarii, feil ien honderttwee en tnegentig. On- der ftont, Ter Ordonnantie van de Staten. En was geteeckent, Simon van Beaumont.

Rfoktie, tot obfervantie van eenige Art iculen inde Ordonnantie op den impoft van Ά Gemaet, in dat e denfeventienden Jutii 1692. DE Raed-Penfionaris heeft ter Vergade- hooren te werden gemaeckt: Waerop gedeli- nngegerapporceercdeconfideratien en | bereert zijnde , is goedegevonden en verilaen, hetadvis van de Heeren haerEd. Groot i dat, onaengefien , volgens het XXIII. Arti-

Öleentotvoldoeninge van derfelvérRefo

| culvan de Ordonnantie op het Middel van hec Gemael geëman eert, Mout van Garft gemaeckt»

pel^0rami"oriael vanden feftienden defer loo- iS^^Ï» overleght ende overwogen, of nanf)pm&h> enhoedanigh redres in deOrdon- Verpa hVandieMiddden' dieindeaenftaende ttt(jL/?"ringefl:aen te werden verpachc, tot be- ervanne van de felve foude konnen en be- ιγ· Deel.

onder dèn felven Impoft niet is begrepen, echter, tot voorkominge van fraudes, daer van fooda- nigeaengevinge fal moeren werden gedaen, en Billietgehaeldt, als ten reguarde van andere Granen, die gemalen werden, gerequireerdt werdt.                                                     _ 'f G                         Pat

-ocr page 840-

Placaten; ^. B$edc 6: Til :;

8ι8

Dat wijders den Pachter

defelve fal wefen betaelt, ορ""^^*^' doende, t'elckcnste verbeuten een itilS^fê feshondertguidens,; ."'..:"/ ' '·' : .^P^n " Dat het PlacaetT by haer Ed. Groot Μ i&P'* een en de-rtighften Januarii lactftleden n

platten Lande gehouden fal wcfen, ten ingangh van fijn Pacht, een befchrijvingh te doen van de refpe&ive Familien, die in fijn diftridt bevonden werden, met defignatie van de Perfoonen die in yeder Familie fullen wefen begrepen, en dat een veder gehouden fal wefen de Perfoonen, inde voorfz Familie zijnde, getrouwelijck op te ge-

ven

op poene datdiegeene, diedevoorfchre-

ve Perfoonen niet oprechtelijck fullen hebben opgebracht, fullen verbeuren, namentlijck een heele Capitalift, zijnde tot twee duyfeni; guldens en daer boven in den Twee-Honderdtften Pen- ningh getauxeert, duyfendt guldens ·» een halve, Capitalift, zijnde tot duyfent, .guldens in den- Twee- Hondertften Penningh getauxeert, vijf hondert guldens,. ende verdere Perfoonen twee hondert vijftigh guldens.. , Dat mede den Pachter inde Billietten, diede- felve, in gevolge van'tlY.Articul van hetGe- mael ten platten. Lande, gehouden is uyt te ge- ven, niet alleen fal moeten exprimeren denom- bre van de Perfoonen die in de.Familien fullen wefen begrepen, midtsgaders dequantiteytvan hetKoorn, waer op alfulck een Familie fal we- fen geftelt , maeroockwelfpecialijckdefomme die de felve Familie, ter iaecke van den voorfz Impoft van het Gemaelfal wefen verfchuldight, ende dat den Pachter, den voorfz Impoft ontfan- gende, de Quitantie daer van fal ftellen onder het voorfz Billiet, ende in gevalle by'tvermifTen van't voorfz Billiet, of anderfins > devoorfchre- ve Quitantie apart foude mogen werden gecou- cheert, dat in fulcken gevalle den Pachter in de voorfz Quitantie fal moeten uy tdrucken de oor-

, f7 aaer tóe fullcn werden gemaent, de Semelen, dieen%&V£^ gebuylitzijn^aendenPachteryanhetGeS laf en volgen, en over te leveren '■, doch in &Jt ten tijde van die aenmaninge.nóc.hèenieeSkT len onder haer mochten hebben,,' clie niet volta" men fouden mogen «ABSB^iSgE van gehouden lullen wefen alsdanaenden !& ter kennhTe tegeven, en die binnen den rydS vier en t wintigh uyren daer na over te leveren Dat de Backers geen Semelen fullen venWea te hebben digte by of omtrent, veel minbumen hare Backeryen , op pcene van te vervallen inde boeten jegens het vermengen van Semelen geih, tueert. Ënde eyndelijck, dat de Backers totallcntij- den, by den Pachter fulcksgerequirecrt werden- de , haer met folemnelen Eede fullen moeten ex- purgeren, geen Semelen onder het Meel te heb, ben ver men ght. Ende fal defên ,by wegen vandqnunciatie, op hetdoenvandeaenftaende Verpachringevande vopffz Impoften van het Gemael aen de Om- ftanders werden bekent gemaeckt,tot yedcrsna· rïchtinge.

efolutie 3 noopende de Ordonnantie "van V Gemael, de Brandewijn-branders, en kt Beefitael, als mede tegens de compofitien van de Ψ acht er s, in date den achttiendm Julit (eflien hondert drie en tnegentigh.

vermogen fal te doen, midts daer van alvoorens kennifte gevende aen den Pachter van het Ge- mael.                                                 V. Dat de Backers in de Steden, die haerBroodt onder deSettinghverkoopen, fullen werdenge- fubje&ecrt een boete van drie honderdt guldens j behoudelijc», dat het Broodt acn.de Godshuy- fen, ende Uy tftijters van het Broodt, fal mogen werden geleverdt op de prijs by de Magufcjff daer op fpeciael gefteldr,en dat die het onder die fpeciale Settingh fullen komen te leveren, « vervallen in defelve pcene jegens hetverkoopc». van het Broodt, onder de fettingh geftatiieerr. Dat ofwel byRefolutie van haer Edele üro°l Mog. van den fcventienden Julü indef °?η1 den jare ware vaftgefteldt, dat den Pachter1" Billietten, die defelve, in gevolge va»^l- ' Articul van het Gemael ten Platcen^efen houden is uyt te geven, niet alleen1α1^^ exprimeren de nombre van dePerfoonÏLders de Familie fullen wefen begrepen, W^M de quantiteyt van het Koorn, waer op J een Familie fal wefen gefteldt, «aer.°0CLf1. fpecialijckdefommedie defelve Familie* ke van den voorfz Impoft van het Gemaei ^

Β Υ refumptie gedelibereert zijnde op het ad vis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevol- ge , en tot voldoeninge van der feiver Re- folutieCommiflbriael van den vier entwintigh- ftenJ uniilaerftleden, geëxamineert eenige Re- marques van den CommisFifcael ter Recherche van des Gemeene LandsMiddelen, op verfchey- de Impofitien, jegenwoordigh ftaende te wer- den verpacht. Waer op gedelibereert zijnde, isgoetgevon- den en verftaen , dat tot een preuve voor de aen- ftaende Verpachtinge, en fulcks voor een jaer, den Impoft van het Gemael, benevens de derde Verhooginge f gefamentlijck en nietfeparaet fal werden verpacht. " Dat de Brandewijn-branders , .op een pcene van fes hondert guldens fullen werden geinterdi- ceert en verboden, foo als geinterdiceert en ver- boden werdt midts defen, op geen Windt-moo- lens te mogen laten malen en breecken Rogge niet gemout, of met geen Mout gemenght zijn- de, ten ware yemandt onbequameRogge, niet gemout, of met geen Mout gemenght zijnde, op cle voorfz Moolens wilde laten malen, hctgeene

-ocr page 841-

Gemcene Middelen van Holland y 't Gemael. 819

Μ

kingein margine van den datum, wanneer die veranderinge is gemaeckt. Dat alle conapofitien, foo ten qpfichte van het Gemael als de Bieren, in deDorpen geënclaveert in andere Provinciën, fullen werden verboden, foo alsdie verboden werden rnidts delen, op de pcene in de generale en particuliere Ordonnan^ tien geftatueert, om daer door te beletten dat onder beneficie van dien liet Broodt en Meel niet verder in de Provincie van Hollandt werdc inge- bracht.                . _           *            j Dat het XIII. Articul van de Ordonnantie op het Beeftiael daer mede fal werden geampii- eert, dat den Pachter van het Beeftiael, {tonnen- de bewijzen dat een quade en onware opgevinge van de prijs is gedaen, den Kooper, des aengaen- de fal verbeuren een fomme van honderdt gul- dens, boven de boete van het Generael Placaer, en dat in deièlve poene fal vervallen'.dieeen va^· fche Cedulle vande prijs aen den Kooper fal heb- bengegeven. > h '..ir..: s„ Dat in gevolge van haer Ed.Groot Mog.Refo- lutie van den tienden Julii feftien hondert een en tnegentigh, de Pachters, hareMedeftanders en Collefreurs , onder, folemne'en Eede , aen de Heeren Gecommitteerden op de Verpachtinge fullen verklaren , dat fy, of de haren, ofye- mandt van harent wegen, met niemandt, wie het foude mogen zijn, geeneter wereld uyrge- fondert, iiillencompoièren (in faecken daer by de Ordonnaritien offpecialeRcfolutie van haer Edele Groot Mog. decómpofttie niettoegeftaen is) hetzybyquijtfcjaeldinge, toegiften van Va- ten , Maten of Gewichten., dire£telijck of indi- reftelijcfc, maer dat fy fullen beloven te ontfan- gen het volle recht, fulcks dat by de Ordonnan- tie is geftatueert; foo nochtans, dat de felve on- der folemnelcn Eede niet afgevergtiai werden te beloven vande Ordonnantien fcherpelijek te ful- len achtervolgen, fonder conniventieefdiifimu- Iatie,foo als by Refolutievan deneenentwintig- ften September feftien hondert negen en tachtig is gerequireer t geworden ·, ende dat de -Heeren haer Edele Groot Mög.Gec6mmitteerden,gaen>- de op de Verpachtingc, forgefullen dragen, dat den voorfz Eed indiftiriclelijck overalwerdeaf- gfcleyHty en daervan aen de Heerétt\b4er Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raedpn ripport te doen,. dewelcke, in gevalle die ergens niet foudernmogen wefen afgeleydt., daert;oeaeh- ftondsd,e noodige ordres fullen fteUen» .

fchuldignt > en dat denPachter, den voor- it& η Tppoftontfangende, de Quitantiedaer {ώ nftellenonderhetvoorfz Billiet, en fulcks if^enoeghisternedergefteldt^eenigePach- hter Γ oncler een ieer*°ngcfoncleerr Pr££- ' ^datfy niet weten of de GequotifeerdeTar-

ieXtVrS fullcn coni'umeren , voorgeven het Sve niet wel te konnen doen/dat vervolgens * ÏxerenV en de voorfz ongegronde pretexten

ieVhtenemen} fal werden geordonneert, foo ^ordonneert werdt midsdefëri, dat dePach- sfullen moeten uytdrucken inhaer Quotifa- m BÜlietten diftin&elijck de fomme waerinne hv"fal wefen verfchuldight, cónfumerende al- leen Tarwe, Rogge, ofte van beyds, nament- liick, dat yeder Hooft of Familie, cónfumeren- de alleen Tarwe, fal moeten geven de fomme conmmerende alleen Rogge, de fomme van           : en cónfumerende voor een gedeelte Tarwe, en voor een gedeelte Rogge,. fal moeten betalen na advcnanthy Tarwe of Rogge fal hebben gecon- fumeert, volgens de voorfz calculatie, oppocne van te verbeuren fes hondert guldens. Dat de Pachters van het Gemael ten platten Lande fal werden geordonneert, hare Bil lierren prsecifetedreiTerennaden inhoudt van haer Ed. <3root Mog. Refolutien van den twintighften Maertfellien hondert twee entachtigh, en vijf- tienden December feftien honderdt drie en tach- Endc omalleinconvenienten voor te komen, fal werden gemaeckt een generael Formulier van een Billiet, inhoudende de rneeft eflèntieelfte JPoinften van de Ordonnantie , inlbnderheydt aengaende de fommen van Penningen, die de Opgezetenen fouden mogen wefen verfchul- dight, met by voeginge van de noodige prxeau- tien, foo voor de Pachters als Opgezetenen·, en datde Pachters fullen werden gelaft het voorfz Formulier ftriérelijck te achtervolgen, endedat den Commis Fifcael fal werden gelaft foodani- gen Formulier te concipiëren, op het Papier te brengen, en aen haer Edele Groot Mog. over te geven. . ! ■ ,            . ■ ■ ftöb .         '■'. .· \c DatalleRefolutien, dieot vden ophefvande terneenetands Middelen zi|n genomen, ofte ™ch genomen fouden magen werden, die ïiöo- «gn iouden mogen wefen ift ide Ordohnantien «werden ingelijft, daerie geinfeert fullen wer- ««n j-met diftinaie van de Letter, eri uytdruc-

lm »v·

t ■>»

pmrr

V:A>N't GE Μ Α EL^

.τχΜ*·*

Η)·

Qrdo

)nnmtM;y *velgende>dewelêke dm Mipoft pp<jjetharde Koorn^njdnmu^bo^am geneyen en ontfangenfalwerden3fo0 afsde/ePueMdênj'arefeflienhèndtrdiHijgen eW fnegftiïig

D^l^orfchrevên ïmpoft4 fal ohtferigéi I-weFd.cn: by den GöllecÏeur of Paehte'r '•JJ01! dewelcke dn het oritfangbn *d«*an· n 'dènMael-gelde hefti fal règuïereh llereen-hetgebruyck, by hem te v©ó-

ren in dé Steden géobferveert, ten' waf fe-heiü an* ders ^eöiaiijck orn redenen werd't georrföa»- neemx- ■■■; ■'■ >": ■ itv-tVw'B ι .'· \iwvp ς|\ iwf >·\'-Λ ■■-■_;.': . , .., L'ili '■■·.·. -ν'Γίΐά^'η Endefai öntfangenvvan élcklart^ïW^idat binnen den voorfz LaruJe^eraaieö, ea^pebèöoc-

f G 2                       icen

-ocr page 842-

«20                   "V)'

Placatcn. 7. Boeck, 6. Tit,

ken fal werden met Moolens» Quarens of ande- re Inftrumenten, drieën feftigh guldens twaelf ftuyvers: Van elcklaft Mafteluyn, gelijckedrie en feftigh guldens twaelf ftuy vers : Van elck laft Roggeeen en dertigh guldens feftien ftuy vers; En van elck laft Garfte, Gort van Haver of Garft, #ofBoonen diegebacken werden, een entwin- tigh guldens vier ftuy vers: Van elck laftBoeck- wey t negen guldens feftien ftuy vers acht pennin- gen: VanBoeckweyt, het zy binnen deiè Lan- den geruit, ofbuyten geruit, en in defe Landen gebracht werdende, voor elck laft (veertien Oofterfche fmal-tonnen voor een laft gereec- kentj elf guldens vijftien ftuy vers : Van elck laft Amergeruldr, tien guldens twaelMuy vers, en van ongeruit, feven guldens twaelf ftuy vers

tenreguardevan de Stijf tel, Bij^hnyt enk

etc.

ken, op de verbeurte vandefehe, enaeili van drie hondert ponden op yeder CL c<te bevonden. Ende iullen de Schippers ? ge Koecken van buyten de Provincie Lhu' lbo aen den Pachter als de OverluVden?g?' Koecke-backersGilde, of Backers Güde > geenKoeckfi-backersGildeis,moetenaenL r by een Billiet, hoeveel Koecken fy hebbefea aen wie die befteldt moeten werden on * boete van vijf en twintigh guldens · α fullen de felve Koecken oock niet m werden uytgereldt, dan door een png* Telder, op gehjeke boete.

acht penningen, ende van kleyne mate in elcke Stadt en VI ecke na advenant, en dat foo wel van het Schep-koorn als ander Koorn, hier Vooren geroerdt, voor-behoudelijck, dat de Stijffel- maeckers in den Lande van Hollandt ende Weft- Vrieflandt, ten reguarde van de Granen die fy tot het maecken van Stijffel verbefigen, alleen fullenbetalen vijftien guldens op yeder laft, als vanouds, wekken voorfz Impoft betaeldcfal moeten werden voor en aleer het voorfz Koorn ter Moolen, of oock by de Grutters in haer Huy- fen gebracht fel moeten werden. III. Ende omme te voorkomen alle de diffêrcnten, dewelcke dagelijckstuflchendePachtersvan de- fen Impoft, en de Grutters zijn ontftaende, aen- gaendc de Grutters, diede Gorten, of Gortvan Boeckweyt, ièggen ongemalen te verkoopen, fal den tienden penningh komen te ceflêren, ende haer geen affchrijvinge werden geleden , als al- leenlijck van 't geene dat by Billiet van den Pach- ter of fijnen Collecleur fel blijcken by hem onge- malen uypgeflagen en verkocht te zijn 5, en lullen geen minder quantiteyt van Grutten mogen doenaf-fchri^en alseenfack, waervan byden Pachter of Colle&eur aen den Uytflager t'elcken den Impoft fal werden gereftitueèrt.

V. Een vegelijck Pachter of Collefteur binnen de bteden, fal den voorfchreven Impoft ont fangen van alle Koorn , dat binnen fijnen B* drijve gebroocken ofgemalen fal werden, hetzv ofhec felve ten platten Lande fal werden gecon- fumeert of nier, ende indien't felve Meel in een andere Stede binnen dè Provincie vervoert wert om aldaer geconfumeert of ver backen tewerden! of het Broodt in de eene Stadt gebacken, ineen andere Stade vervo'ert werde, omme aldaer ge- confumeert te werden,foo fal denPachterofCol· ledeur van die Stede dan noch eens halven Ira- poft daer van ontfangen: Ende fullen deHuys- luydenhacr Granen alleen binnen haer Dorpen ofdeSteden mogen doen malen, en haer Meel binnen haer Dorpen laten verbacken of confu- meren , midts dat den Pachter van deSteden,van 't geen hy ontfangen fal van de Ingezetenen van de Dorpen buytenfi jnenPachr,gehoudenfal we- fen regifter apart te houden, ende daer van alle maenden te verantwoorden aen den Pachter, on« der wiens Pachte het voorfchreve Meel gebac- ken of geconfumeert fal werden, genietende van den Pachter, dien hy het uytkeeren fal, voor fijn Collecte den twintighften penningh jdcsful- len de Huyfluyden ten platten Lande, daer geen Moolens in hare Jurisdictie malen, haerluyder Koorn te malen mogen brengen in de naefte Plaetfe binnen den voorfchreven Lande, daer Koorn-moolenszijn, binnen den Ringh van de Verpachtinge, of in een van de naeite beflooten Steden in den felven Lande, midts betalendeal- leenlijck eens den voorfchreven vollen Impoit» ter plaetfe daer het Koorn gemalen fal werden, daer medefy t'haerder Woonftede fullen mo- gen volftaenj ende fal foo wel van "f/?°nr" van de Dorpen of Plaetfen daer geen Moolens. alsdaerMoolenszijn, ingevallelbetKoornöin- nendeSteden-werdt gemalen, van «^ van de Steden genomen werden WJFf ^ hem gereeckenr, daer inne verklaert ftaeta,j liteyt en quantiteyt van de Granend^^J, gemalen i en voorts dabden Impoft Van,c, jCj daeraftenνοίίςη en oprechtélijk ffHg^ weickBilliet bydenMQlenaer ten halven^ defl den doorfcheurt, ende den $™Ν? e^acken voprfclireven Dorpe, daer het M«'egGec0flj· pfgeconfumeertfal werden, ofte'^'^#0 mitteerden vertoont ende overS^e ^fftlvc^ finnen vieren twintig uyre.n na $$m ρ#

-i               iv. . VanStijffelenvanBroot, Bifchuyt, Meel en Koecken, foo wel Boeckwey te meel als andere, komende uyt eenige van de Geünieerde Ψrovin- cien, of't rejfort van de Generaliteyt, ofte van buyten defe Landen , voor foo veel 't felve ge- fermitteert is, binnen defe 'Provincie, 't zy of 'c gebracht werdt om te verkoopen, of felfs te confumeren in de Steden, Dorpen en Schepen, fal den Pachter ontfangen van 't hondert pondt fes guldens, ende van twee laften gebuylt Meel, van buyten als boven inkomende, fal betaeldt werden foo veel als van fes laften ongebuyldt Meel» mede als vooren inkomende j welcken Impoft men betalen fal moeten , voor ende aleer het voorfz Stijffel, Meel, Broodt, Biflchuyt en Koecken <al mogen werden gelofi of opge- daen, op de verbeurte van de boeten enflraffen, voor foo veel het Broodt en Meel aengaci, vol- gens hetTlacaet van den derden Au^ufii feflien hondert tachtigh, 't geene hier achter in het ne- gende Articui defer Ordonnantie is ingelyft, en

-ocr page 843-

Gemeene Middelen van Holland, 't Gemael.

8:

ι

haer voorfz BhTchuytin geen Steden of Plaetfeii dillen mogen vernachren, ten zyfyluydenhet felve BiiTchuyt den Pachter of Colle&eur fullen hebben aengegeven, op de verbeurte van het voorfz BiiTchuyt, en daer en boven een boete van honderdt ponden, te appliccren als in hecPla- caet: Ende faloockniemandt, wie het zy, die- eenigh Meel ofte Broodt van buyten w/i eenige van de Geünieerde 'Provinciën, oftereffort van de Generaliteyt, binnen defe Provincie inbrenghtji of van de eene Plaets na de andere vervoert, met hetvoorfchreve Meel of Broodt nergens mogen vernachten, fonder het felve al voorens te hebben

bracht falwefen, op de verbeurte

0et ^S^ënde daer en boven van hondert f3fli! maer foo verre oyt den Dorpe, daer CnD-moolenszijn, eenige Granen ineen an- ï nnrogebracht, en aldaer gemalen werden,

*

falden

vlU Impoft daer van niet alleen betaelt

11 n V laetfe daer het felvefal werden ge

Hf ^raeProockden iel ven Impoft ter plaetfe

hit Meel fal werden geconfumeer c ofte ver- Λ 0fvan het Broot, indien 'c Meel, buy- Hpfeiveplaeifeverbacken, en het Broot al- rTereebracht werdt: Ende en fal niemandtee- kfeoorn buyten de Provincie van Hollandt

aengegeven aen den Pachter of CollecTeur van de

Vrieflandtmogen doen malen, omal-

Ï

plaetfedaer het felve vernachten ial, op de ver- beurte van het voorfchreve Medendc Broodt» en een boete van fes honderdt guldens daer en boven, te appliccren als in het Placaet: Sol mede geen Koorn uyt de befiootetie Steden gema- len mogen werden op eenige Moolens ten platten Lande ·, wel-verftaeride dat daer onder niet en iullen werden begrepen de Moolens, die buy- ten de Steden, tot gerief van de felve Steden zijn gefteldt j ende fal van gelijcken door de Backers of Slijters, hoe die mogen werden ge- naemt, geen Broodt ten platten Lande gebac rerplaede daer het'felve aen deSchepen gclevcrt j ken, te koop gedragen, gebracht of gevent, of werdt, noch betaelt werden hal ven Impoft, bo- j oock by de Ingezetenen gekocht en gehaelt mo- ven den vollen Impoft, beraeltter plaetfedaer't j gen werden uyc het eene Ambacht, daer beyde

£zV£aP

zijn, beur te van het voorfz Broodt, ende verbodt van Necringe voor een jaer mfes weecken, ende een boete van twee honderdt guldens by de Backers, en hondert guldens hy de Ingezetenen te ver- beuren , fonder dat nochtans hier mede fal werden verminderdt de vryheydt, om uyt de beilooten Steden Broodt ten platten Lande te mogen halen , ofte koop te brengen, gelijck tot noch toe is gefchiedt , blijvende niet te min de Tlacaten tegens het Ventjagen ge'èma- neert, in haer geheel, in dien verftande, dat de Ingezetenen van de Plaetfen ofte Gehuch- ten, daer geen Backers zijn, haerproviiie van Broodt fullen mogen koopen ende halen, ofte doen koopen en halen in een andere Plaetfe» onder den felven Ringh van de Verpachtinge daer Backers zijn woonende ·, ende fal het Broot dat ten platte Lande werdt verkocht, niet anders mogen -werden verkocht als na de fettinge, dié. daer van by de refpedTivc Steden fucceflivelijck fullen werden gedaen: Van gelijcken werden de Backers in de Steden, die haer Broodt onder de fettingh verkoopen, gefubjecTeerteen boete var$' drie honderdt guldens j behoudelijck^dat h'fcé Broodt aen de Gods-huyfen, en Üy tilijters vSa het Broodt, fal mogen werden gel everdr, op de- prijs by de Magiftratèn daer op fpèdalijck ge-' fteldt, 'en dat die het onder diefpecialéfettinghi fullen komen te leveren, fullen vervallen in de felvepcene jegens heé verkoopen van't Broodr, onder de fettingh geftatueert, ójd een boete van d: ie hondert guldens: Ende fullen de Backers of Slijters, die defen contrarie komen te doen, daét en boven aengeficnende gecöndemneert moeten werden als Fraudateurs : Ende alle de Backers buyten de Steden wbonachtigh, alhoewtlondëï de Jurisdictie vande Steden, iullen vóorraen ge? con-

gebackt, midtfgaders boven allelaften die van te vooren ten behoeve van de Steden of Dorpen in't particulier daer op gefteldt mogen zijn, uytge- fonderthet geen blijft binnen den ringh van de Verpachtinge daer het felve is gebroocken, het welck met eene betalinge vanden vollen Impoft fal mogen volftaen: Ende Tullen de Backers van Wormercnjifp, ende andere, BiiTchuyt in- brengende in andere Steden en Dorpen,foo wan- neerdebetalinge van den Impoft, en verhoogin- geinde plaetfe daer het Koorn isgebroockenge- Veeir, byhaeris gedaen, mogen volftaen, be- talende in de voorfz Steden en Dorpen vooryeder gfef-tonne achttien fluyvers , de fmal tomie tot twaelfflupers-, endede mande totfesfiuyvers·, zijnde dm halven Impofii en derde Verhoogin- £'· Ende die van de platte Landen eenigh Broodt buyren de Provincie van Hollandt en- de Weit-Vrietland in andere Provinciën fal ver- deren, fal van den voorfchreven halven Im- poitvry 'zijn, midts dat hy het felve als voo- renaengeve, ende t'fijner wederkomfte , met wetnge/Vrreftatie doen blijcken , dat het voor- ave Brood in andere van de Geünieerde Pro- >incien1SgeDrachtenvercierdc: Ende en fuiien |eene Vent.jagers eenigh Mee] j Broodt of Bif-' Tanende Steden ofte ten platten Lande Wo? eenige Rivieren , Wateren of Vaerten, vank oncen °f verkoopen, op de verbeurte fcfiSc,hePen> enhetMeel, Broodt of Bif- frdeL iaer innegevonden fal werden, mits- vcrlEfï boetevan drie hondert guldens} wel- 2iinV ^at on<^er de Vent-jagers niet fullen «SESa*^8^ die het BiiTchuyt, by <Jaernev? acken' ende geen meerder Waren feti 8 ^ lndeStedenof ten platten Lande wil- ö^nTcrkoopen, behoudelijck dat fv met

-ocr page 844-

					Pl'acaten. /.Boeck. 6.Tit.
			822
		confidereert en gehouden werden als Backers, haer ten platten Lande onthoudende : Ende werden de Hooft-en Overluyden van het Bac- kers Gilde inde Steden midts defen medegeau- t-horifeert, om de bekeuringe van de voorfz ver- beurte en boeten te doen. V I. Ende op dat alle frauden omtrent de over Zee varende Schepen te beter mogen werden ver- hoedt, en fal geen Meel, Brood of Biflchuyt aen eenigeSchepen ter Koopvaerdye, Viflche- rye, Oörlogh of anders, in Hollandten Weft- Vrieflandttoegeruft, komende van buyten het Diftriclvande Verpachtinge, daer de Schepen zijn leggende, mogen gelevert, of in defclye Schepen ontfangen werden, dan by kennifle van den Pachter of Colle&eur, in wiens Diftri£tde Schepen gelegen zijn ·, ende fal daer van defel ve Pachters of Collefteurs vollenImpoft betaelt, of by Billiet bewefen moeten werden, dat in eenige Steden van Hollanden Weit- Vriefland den vol- len Impoft, volgens deninhoude van het II. en III.Articul, daer van betaeldt is, en de voorfz betalinge of bewijs gedaen wefende , ialaenden voorfzPachrerofce fijnen Colledteur noch eens halven Impoft betaeldt werden :, Des fullen de Haringh-Schepen van den voorfchreven halven Impoft vry zijn , en fullen de Reeders van defel- ve mogen volftaen, midts overbrengende bewijs van de volle betalinge van den Impoft van den Pachter van dePlaetfe daer het Meel gemalen, en Broot of BiiTchuyt gebacken is, benefTens certi- ficatien vande Magiftraet haerder refiden tie,daer fy Reeders in fulcke Haringh-fchepen zijn, op de boete, fooyemandtcontrariedcfen Articulebe- vonden mochtewerden eenigh Meel, Broodt, of Bifchuyt aen eenige der voorfz Schepen ge- levert te hebben, van fes hondert ponden, bo- ven de verbeurte van het Meel, Broodt of Bif- fehuyti des fal van het Broodt, het welckaen de Schepen gebracht, of nagevoerdt werden, uytde Steden daer defel ve Schepen t'huys hoo- ren, ofvanwaerdefelveuytgevarenzijn, na de ReedeofPlaetfe, alwaer defelve ten vollen tot de voorgenomen reyiè werden toegeruft en ge- laden, lchoon genomen dat dePlaetfe o f Re ede reforteert onder een ander Diftri£t van Verpach - ïhige, als by exempel van Delft of Rotterdam, voorden Brielofte op Hellevoer il uys, en van Amfterdamin het Texel of daer omtrent, geen© andere aengevinge of betalinge moeten werden gedaen, als in de voorfz refpeérive Steden j van | * ^vaer de Sehepen afgevaren, of daer defelve t'huyshqQrendezijn, als yporen i en dat fulcks dit Articul alleen; te verftaen is van foodanigen Broodt» het welck na de Schepen in vcjegen voorfz gebracht werdt in andere Steden of Plaeo fen, daer de voorfz Schepen t'huys hooren j of af-varen,:>                                    .            · λ kfw na VJ I. -, i-, Aengaende ,het Stijffel, Broodt of Meel, het Nyelckityt;de Provincieyan Utrecht in Holland ■fal werden gebracht ( waer heenen het yan daer foude mogen gaeti) het felve falyoortaen aengc- gevén moeten werden tot Weefp, aen den Pach- ter van Wormer, of fijnen Colle&qur, έη aldaer gehaelt een Billiet, innehoudendedequanticeyt					van het voorfz Sdjffel, Brood of Meel-1 i, lullen aldaer aen den voorfz ParUö &«fe mer, ofdefTelfsCollefteur, iSÏÏKfS* taeldtderefpediveImpoften, Ξκ^" gefeydf, te weten, van Scijffel, IS151» BifchuytenMeel (Boeckweyte!SSfcfiS begrepen) van't honden pondt fcs JSSF* dit, midtsdacvanhetGoedt, hetwelk, Ca Hollandthierendaerfalwerden Sft tune van den halven Impoft fal werden ^ aen den Pachter, die fal doen b£ri fr felve onder fijne Verpachtinge is geleverdr r derdathetvoorfchreveSujffel, Brood olfö door andere wegen of fluyP.gaten (aisallj; over Weefp) m Holland fal mogen werden? bracht, op een boete van fweedujfentv>0£ : boven de verbeurte van het Sdjffel, BÏoodtof Meel: Ende werdt den Pachter van het voorf Dorp, als mede van andere Steden en Phetfen. geauthorifeert de geene, die eenigh Sdiffd' Brood of Meel uyt de Provincie van Utrecht Ü Holland brengen, fonder het felvealvooren aen- gegeven, ende daer van den Impoft betaeldcte hebben, aen te mogen halen, en tot adjudicatie van de voorfz boeten te contenderen, felfsbiiy- ten herreflort van fijne Verpachtinge: Werdeii de alle en een yeder van de Grutters binnen den Lande van Holland en Weft-Vriefland nwde ge- authorifeert, gelijck de felve geauthorifeert wer- den by defen, omme over alle contravemien, nevens den Pachter bekeuringe te mogen doen, even als de Hooft-en Overluyden van hetBao kers Gilde, ten reguarde van deninnehoudevan hetV. Articul defer Ordonnantie, geauthori- feert zijn: En ten eynde alle frauden en contra- ventien , die tcgens het voorfz VII. Articuliou- den mogen werden ter handen genomen,teprè- venieren; dat derhalven, indien den Staetfiikks noodigh mocht e achten, een Uytlegger fal wer- den geleydt voor de Eems ende op de Leek, ter plaetfé daer den Quanicre1 van Holland tegens de Provincie van Utrecht naefteyndigen; ende fal den Pachter van 't Gemael over Wormer daer op mogen hebben een Toefiender, om te attra- peren en aen te halen het Stijffel, BroodenMeel datlanghs die paiïagie foude mogen werden in- gebracht j ende fullen die geene, die bevonden fouden mogen werden het voorfz Srijlfel, Brood en Meel langhs de vaorfz paifagie te vervoeren, mede verbeuren het voorfz Meel, ende daer en boven vervallen in een boete van drie honderdc guldens,.'. ,.'.'■;· ··.·/ -^ίφι: ■<*'.■ "■              ,·. Dat van gelijcken, in gevalle als -wort» pg werden geleydt een Uytlegger op deRivierpo» ven en omtrent Gorinchem» daer de Provina van Holland naeft cphfineert mei de ®gg van Gfelderlandt > ende fullen alle die gPW eenigkSiijffel, BroodtMeellanghsdejoon? Riviere, of van.die-zijde in.de gemelde J^f cie van Holland willen.inbrengen, geho^ zijn het v.torfz Stijffd,^rood of Meelaen^ ven aendén Collefteur,; die denPaehter^ g Gemael tot Gorinchenl TOornoemdt» op, voorfz Uytlegger fal willen ftellen, e*v*Tjt nemen een pertinent billiet, *n j'tfeét quantiteytvan'tvoorfeStijffel,Öro0£ler ^: en-falkaldaer. aendeu voorfz Pachter ^^

-ocr page 845-

				GemeenëjMiddeletïvan Holland, 't Gemacl.
									823
			çßÃéßçåç^ÉÉè^þ,äßï^åç^åÃßÉåçË'â- chf'kweten, van hetJxörid^pond Stijffel
							'hoorlijck Bil/iet vanden Ø achter ofColkcleur, innehoudendeide qualiteyt ende qttantiteyt van zdien, en dat den Impojl daer van fal wefen be- taeldt·, op eene boete van dr is honderdt guldens óp, yeder'fack>. die fy contrarie defes fullen ko* -men in u-ftaen,·- EndefulbndeBrouwers, Bae- -fcers, -Srijfiêl^maeckers en-Branidewij ç branders, gehouden zijn, aendenPachter £desbegeeren- de) ten ingangh vande Pacht, optegevende Merekén die fy voor de facken fullen gebruyken, fonder daer inne eenige veranderinge te maec- ken, anders als met bewilliginge van den Pach- ter , op de boete van hondert guldens: En fullen deMolenaers of hunne geè'ede Knechts gehou- den zijn het Koorn van de Backersfèlfs t'huyste brengen, fonder dat de Backers, ofyemantvan hunnen wegen het felve fullen mógen doen; en fullendcvoorizMolenacrs. of ha? e Knechrs gc- Jiouden zijn iiet Koorn* midrfgaders het Meel datiyopofvandeMoolen brengen, te laden op Wagens met open Ladders, of platte open Schuyteni tdaermenSchuytengebruyekt, alles op de boete van honderdt. guldens} ende als fy eenigh .Meel tot de Backers fullen t'huys bren- gen, het.felve aen de Cherchersen Opfienders aen te geven, met de quantiteyt en qualiteyt van dien, en totwat Backers fy het ièlve fullen bren- gen, om by devQorfz Ooiiendcrs afgeichreven te werden, en dat aleer het voorfz Meel voorby de Huyskens of Sitplaetièn fal werden gebracht ofgevoert, op gelijcke boete: Sal niemandt, het zyMolenaer, Backer., hareKnechts, Burgers, of yemandt anders mogen dragen, of voeren langhs de Straten eenigh Meel of Koorn, na den ondergangh, of voor den opgangh der Sonne, dan met ipeciael confent van den Pachter, de Brouwers alleenlijck uytgefondert, dewijle het in hun reguard niet practicabel is, midtigaders de Burgers f voor foo veel fy eenig Meel in kley- nequantiteyt, totbehoefvan haredagelijckfche Huyshoudinge tot de Backers brengen om ge- backen te werden, of van de felve, of van de Kramers, ten behoeve als vooren, komen te ha- len, op pcene winde verbeurte van 't Koorn, en daer eji boven een boete van vijf en twintig pon- den, vanveertighgrootenhetpondt, te appli- ceren als in het Placaet is geroert ·, fullen oock de Molenaers, ter plaetfe daer Schep-moolens zijn, het Koorn datfe des daeghs voor haer malder- , loon verdient of gefchept fullen hebben, op de Moolen niet mogen laten vernachten, maer het felvedes avonds met hem moeten t'huys nemen, op pcene en verbeurte van het felve Koorn, ende daer en boven van vijfrigh ponden t'elcken te verbeuren. Ende fullen geen Backers; nochte. Meel-verkoopers rnalkanderen Meel mogen overdoen, fonder confent: van den Pachter, m daer van verkregen te- hebben behoorHjck Bil- liet, doch fander Zegel, op een boete van hon- dert ponden, van veerrigh grooten; en fullen oock geen Backers of KoQrn-mc.olen.aers j of die geene, die volgens het feftiende Articul Quarens of Moolens in hareHuyfen mogen heb- ben , of die haer generep om Gort, Boeckweyt ofGrutten te malen, of Boecfcweyt, of eenige andere Granen met Baerde-moolens, of andere tcbreeeken, defenlmpoft mogen pachten, 'of Mede-
	öelt5iderl cnde van het honcterGpond BróócU ïfAnvtenMeel { Boeckweyccrtneel daer on-i * eeckeot)-mbdfcfesgoildeas, # alles, op.vó:- der « van 't voorfz Meel ■„ èriéenteoe vanibki Kerreuldens.' A&V» U&i i*m*vrt M1*^ ; .honaertg»"          v j j j ^ «?._, ^ ^ ; 'Ïndecnlalniemandt, het zy MoJenaer, Bac-' t of hare Knechten,, «tallen anderen, wie Efoudemogen zijn, eenige der voorfz Gra- S /ImpoftAhwtóigh,2ijnde,als boven^ ter Mooleniendenofbrengen, .bintenof buyten de teden, waer het oi^ck,foude.mogen zijn,> (en Tvhetfelveeèrfl; verimpoft is, en daer van eerftie hebben een ^^vwdenCoUeéteur of Pachter,; Lrtoegerechtighczijnde,verkregenzy,inhau- dende de quantiteyt en qualiteyt van den Koor- ne en by wat Moolenaer het felve fal werden scbroocken; welverftaende,dat foo wel fal moe- ien aengebraghc werden de qualiteyt en quanti- teyt van't Koorn, dat gemalen}en niet verbacken fal werden, als van 't geene dat verbacken en Im- port fchuldig wefen fal, hetwelckdenPachter by iijnbilliet, in't aengaen van fijnen Pacht fal no- tificeren , welck Koorn, daer het billict van ver- kregen is,c'effens met'er daet fal moeten ter Moo- lengedaen werden, fonder daer by, aen, of omtrent de Moolens, by yemandt meer Koorn fal mogen gebracht werden als verimpoft, ende inhet billietverhaeldt is, op de verbeurte van 't Koorn, niet verimpoft, en daer en boven een boete van drie honderdt ponden opelckefack; uelcke billietten men gehouden fal wefen over televeren aende Cherchers of Opfienders, tot dien eynde aen de Moolens gefteldt, omdeaen- ^cckeninge daer van te doen, die de felve ten hém fullen moeten fcheuren, en dat voor en al eer het fclve Koorn voorby de Huyskens of Sit-plaetfen van de voorfz Opfienders fal werden gebracht, oppcene, ten reguarde van de Moo- lenaer s en andere, van gelijcke drie hondert gul- dens, en ten opfichte van de voornoemde Cher- chers ofte Opfienders, op gelijcke poene van drie hondtrt guldens , endeprivatie van haer luy der Bedieninge, 't welck oock gehouden fullen we- jentedoendevryeHuyfen, op de verbeurte van «arevrydommen, fonder daer van nochtans yet ^betalen-, fal oock niemandt eenigh Koorn ter Mooicn mogen fenden, dan 'm facken, elck met fcnfienlijckMerck van Verwe, van buytenge- eekent) op de verbeurte van yeder ongemerek- e iack, mitfgaders het Koorn in defel ve bevon- y' en daer en boven een boete van honderdt g aens; enwertvorders alleMolenaersexpref- #K geordonneerdt, het felve Koorn niet an- ^rsalsineen als bovengemerekte fackterMoo- dertC °?fanSen i °P de verbeurte van mede hon- lm Su'dens; gelijck mede in gelijcke boete Jul- GftoTT^8 · &eene we^e eenigh meerder üJ!S dejuyfie mate binnen yeder Stadtofte fe^pbwyckelijcki in hare facken gedaen Sullen e\ter <^00^ fullen hebben gefonden: ■wenofCMeen Gorters of Grutters eenige Boek- fSrutiitm in hare Huïfen> Grutteryen of tylveé vermgen °P °f*» tefaen, ten zy daer van alvoorens hebben ver kregen be-

-ocr page 846-

Boeek. $/Tit.

8 o4                    Placaten. 7.

, -t'appliceren alle de voornoemde '$m&ML gehshet GemraettPlacaet Ywelverflamd^T hier onder niet begrepen f uilen zijn de SchL·** die vaneenige re ff en buyten 'JOUym foudennmel fhuyskomen, ende,eenigh MeetofBraödt J2 wwha&r 'Provifiefoude mógen hebben 'geéenJi methaerbrengen, behoudelijck datJevm'^ de Schippers binnen den tijdi van vier en twktil uyVennahaérarrivement, en alvóorens tmmi vernachten, gehouden fullenztjnnendeniP^cfh terofJijnenColle0eur,terplaetJevanhdir,miiiè. ment aen te geven de quant iteyt en Qualiteyt wm 't Meel of Broodt, dat fy met haerfpudenmom hebben gebracht, ende dat fy niets van hetywfz 'medegebrachte'Meel of Broodt fiillenmogeam, pen, roeren of lojfén , fonder hliJMveatveofm aengegeven, den lmpofl daervan bet aeldt, en een ■behoorleek Billiet daer van verkregen tehébben op een boete van fes hondert guldens, fapplicem als voor en, en dat hier onder mede niet begrepen fullen zijn deReyfigers, die een eenigh Broodt in hare Valife ofte Reysfackfouden mogen hebbenen ten eynde de voornoemde Recherche met des u meerder exaSlitude/oude mogen ge fcbieden, mt- dtnmidu defen boven allen anderen diedecakn* ge mogen doen, oock geauthorifeert de Hooft· en Overluyden vandeBackers Gilden inde rejpetti- ve Steden, om de bekeuringe over de voorfchreve ver beurten en boeten te mogen doen. X : Ende op dat alle frauden te beter mogen wer. dengeweert, foo fullen alle Backers, Grutters, en Meel-verkoopers , in handen van den Offi-

Medeftanders van de Pachters wefen, of eenigh pare of deel daer aen hebben i ende die defen lm-, poft gepaehtfalhebben, enfalgeduyrëndefijnei Pacht geen Koorn mogen laten breecken nochte* verbacken, nochte Broodt koopenin hecE)i- ftriö: van fijn of andere Pachters ^ om te verkoo-j penofdoenverkoopen voor hemfelven, ofyé-j mandt anders j oocken fullen de Koorn-moote-j naers, te weten die Rogge en Taruw malen,geen. Grutten· meel, of andere Gorten van Meelen,; hoedanigh die oock genaemt werden,, mogen! verkoopen, noch oock eenigh Meel, als alleen-! lijck van Rogge en Taruw» vermogen te maec- ken, alles op verbeurte van fes hondert ponden,: van vcertigh grooten 't pont.                       : * :j b | Item, foo en fat niemandt» wie hy oock/ou- de mogen wefen , van nu voort aen eenigh Meel of Broodt, van buyten binnen defe Trovincie mogen inbrengen, dat buyten de Geunieerde'Pro- vincien, en buytm het rejfort van de Generali- teyt is Gemalen, op de verbeurte van 't Meelen Broodt, dat bevonden fal werden ingebracht te zijn , en een boete van twee duyfendt guldens, van een tot hondert ponden toe, en voorts van noch gelijcke twee duyfendt guldens t'elckens op yeder hondert ponden, boven de voornoemde eer - fle hondert ponden, ende dat den Inbrenger van dien daer en boven , in cas van maliverfatie, noch arbitralijck, en na exigentie van faecken, felfs aen den Lijve fal werden gefir aft. itDat voorts niemandt, wiehy oock zy, eenig Meel of Broodt in eenigevande Geunteerde'Pro-

en die van den Gerechte Eed doen, datfc

vincien, of binnen het rejfort van de Generali- teytgemalen of gebacken , uyt de felve Geüni- eerde Trovincien, ofte uyt hei voornoemde ref- fort van de Generaliteyt, binnen defe 'Provin- cie fat mogen inbrengen , anders dan door de Kille, langhs de Wael, langhs de Leek en Vecht, als mede over de Zuyder-Zee, ende dat diegee- ne die het Meel of Broodt uyt de hoogh-gemelde 'Provinciën , ofte 't rejfort van de Generaliteyt fullen willen vervoeren, gehoudenfullen zijn op de eerfle plaet/e har er aenkomfe binnen defe'Pro- vincie , aen te geven de quantiteyt en qualiteyt van dien : T)at oock die geene die eenigh Meel of Broodt uyt de hoogh-gemelde 'Provinciën, of het rejfort van de Generaliteyt quamen in te bren- gen in defe 'Provincie door andere wegen, dan die hiervoorgtf pacificeert zijn, ende defelve wegen f afleer den, /onder het voornoemde MeelofBroot, in voegen voorfz aengegeven, den Impoft van dien betaeldt, ende daer van behoor lijck Billiet verkregen te hebben, fal verbeur en een boete van twee duyfent guldens als voor en, van een tot hon- dert penden meel o/ Broodt toe, endevoorts van noch gelijcke twee duyfent guldens, t'elckens op yeder hondert ponden, boven de eerfle hondert pon- den, en daer en boven, in cas van maliverfatie, mede arbitralijck, ende na exigentie van faecken, felfs aen den lijvegeftraft te werden-. T>at oock laetflélijck niemandt, wie hy oock zy, eenigh Broodt ofte Meel van hetplatteLandtfal mogen hengen binnen de beflootene Steden, ofte de Ju- rifdictie van dien, op gelijcke boete van twee duy- fent guldens, ende in cas vm maliverfatie, daer \en boven arbitralijck als vooren geflraft tewer-

e

het Middel van 'tGemael, diredelijck noch in- diredtelijck, fullen frauderen, noch door den haren doen frauderen, oock de Ordonnantie v« 't Gemael in allen deelen punduelijck onderhou· den, op poene van fes guldens te verbeuren ,ßïï meenigen dagh fy haer Neeringe blijvené doen,en in gebreecke blijven, daer toe vermaendrzijnde alsvooren, hetwelckvoorraen, foo ten platten Lande als in de Steden, itriaelijcken geobler· veert fal werden ■, ende fal omtrent het afnemen van den voorfz Eed, ten reguarde van de voor æ Backers, Grutters ende Meel-verkoopers, ce« eenparigen voet gehouden , en omtrent de eenc niet andersals deanderegeprocedeert weioen. XI                          ■■' ' '■ Item, fullen alle Molenaers;en haer Knechts Eed doen in handen van den Officier, en u den Gerechte, dat de felve Mojaac.:, Knecht, noch niemandt van fijn Huysgejm | hareHuyfenenSchuyren» of haer W<^ .'ifl hare Schuyten, op haer f^™*^St» geender manieren,geen Koorn å»"^& noch ontfangen , of innemen, ßïç<ê: fe vanden Colleaeur of Pachter/a"^Luteyt Irnpoft, inhoudende de quant^ere"3efyluf vanhetKoorn'twelckverimpoitis,^ Wer, denjna haer Moolens, Huyfen, JcB"i ell au- ven, in en op hare Schuy ten, Wage ^ derfins fullen brengen , of by yen*»' veygc- gebracht fal werden: En in Âåí3À^çíåÃßï^ fingevanden voorfzEedte ^^¢ ßáÀ- vandenColleaeurofPachter, alsvo ^ lenverbeurenalledaeghna de vaorw hff

-ocr page 847-

Gemeene Middelen van Holland, 'tGemael.        825

menghtof ongemenght, gemout of ongemout, inwatGranen of manieren het zy, daer van fy betalen fullen, te weten, vaneen laft Tarwe o f Mafteluyn fes guldens negen ftuy vers vier pen- ningen} van Rogge drie guldensnegen ftuyvers vier penningen^ van Garft of Boeckweyt, twee guldens twee ftuyvers ·, fulcks fy oock met ge- lijcken Impoft fullen mogen voiftaen van het Brouw-koorn op de Wind-moolengebroockeni wel-verftaende, dat Mout van Garft gemaeckt, onder den Impoft niet en wert noch inbegrepen, midts dat tot voorkominge van fraudes, evenwel daervanaengevingeaen den pachter ofte Colle- cleur f ai moeten werden gedaen, even als ten re- guar de van andere Granen, die gemalen werden^ ger equir eert werdt t jonder* t recht van V Zegel fubjeel te zijn, en dat dePachters by de brou w- tefullenmogen afnemen de Brouwers, van het Koorn, dat by henluyden werdt verbrouwen, eene guldenegen ftuy vers acht penningen op de Brouwte, fonder meer. , , XIV. Item, fal den Pachter ofte fijnen Gecommit- teerden , foo dick ende menighmael als het hem goedt duncken fal, foo wel alleen, als met No- taris en twee Getuygen, of twee Deurwaerders, de Moolens, midtfgaders de Huyfïngen ende Schuyren van de Molenaers mogen onderfoec- ken en vifiteren, fonder dat den Molenaer of an- dere, denColieéteur, Pachter* of hunne Ge- committeerde fullen mogen doen eenigh belet in hetonderfoeckenvan de fraude enfaut-e, die fal mogen gecommitteert werden inden voorfchre- ven Impoft , op de verbeurte van drie honderdt guldens, boven arbitrale correctie 1 nagelegent' heydt vanfaecken» noch defelve eenighfins qua- lijck toe-fpreecken, op de verbeurte vantwin- tigh ponden, t'appliceren als vooren , des dat de voorfz Pachter of fijne Gecommitteerde, het voorfzonderfoeck alleen doende; de fraude of contraventie, daer van hy de Molenaer, of an- dere foude willen befchufdigen, na Rechten iai moeten verifiëren: Sullen oock de Molenaers van het Molfter-koorn den vollen Impoft moe- ten betalen, niet tegenftaende te vooren daer van betaeldt foude mogen wefen: Gelijck mede geen Molenaers eenigh Meel of Koorn, haer eygen toebehoorende, in haerHuyien, Schuyren,Ke- tens, Moolens, Wagens,, Schuyten, ofte an- ders fullen mogen hebben , fonder dat het felve fal zijn verimpoft, endë dat fulcks doonbilliet promptelijckfalblijckén, op de pcene van drie hondert ponden opyeaerfack,boven de verbeur- te van het Koorn ofte fyieèl, en arbitralecorre- £tie. ■ !' '■'■■ -".' 'ii-xji.W : : 1 rÉii^iS '·..;'■■'} ·■■ ·-             b X'-Vl:.;;: ■? nmi&M φϊύ« Ende en fal niemandt, van wat conditie yqvtë- liteyt, profeifie ofNeeriiige hy oöek foude mo- gen wefen, vermogeneenige QuarehsvHandt- moolens, of andere Inftrumenten, ofte menige gedeelten van dien, diebequaem fouden mogen zijn, of in 't korte bequaem gemaeckt aigeap- proprieert fouden konnen werden, om «enigh

fes ponden munte eelijckiyiuyaen oock verbeuren fullcn f boete van drie hondert ponden ( munte 0 den

.

roerden te hebben gedaen, alles te appliceren 1 oren»'t welk voorraen,foo ten platten Lan- f IS inde'Steden, ftriftelijck geobferveert fal

£11} V" *»·"—" o              r                                           — noch Backers Molenaers mogen wefen,op Λ verbeurte van elckemael dat den Molenaerfal

hebben gebacken, ofte een Baeker felfsKoorn f 1 hebben gebroocken, van twee hondert pon- den: Enaengefien defen Impoft werdegefrau- deert» doordiende 3ackers en Brandewijn-ma- kers haer Woon-plaetfe ten platten Lande ne- menbydeKoorn-moolenSj iboverbiedenWy, datvoortaen geen Brandewijn-makers ten plat- ten Lande fullen mogen woonen, en geen Bac- tersren platten Lande binnen de Dorpen, op vnftigh j en buyten de Dorpen op honderdt roe- Jen na byeenige Koorn-moolen haer Woon- plaetfe fullen mogen nemen, op poene van hon- dertponden van veertigh grooten, en dat fy ech- ter fullen moeten verhuyien, of haer Neringe verlaten. XII. De voonzBiUietten fal den Molenaer, of des- felfs Knecht gehouden wefen ( indien by den Pachter geen Opfienders omtrent de Moolens geileldt zijn ) t'eynde elcke weecke wederom tebrengen in handen vanden Pachter,CollecÏeur oftefijnen Gecommitteerden, omme die by fij η Regifter of Boeck geconfereert te werden, en alle frauden van conterfeyten of anders voor te komen, of anders fal den Pachter de voorfchre- veiijne billietten ibo dickmaels vermogen te ha- len , als hem het felve goedt duncken fal, fonder datdaer onder begrepen werden de billietten,ge- geven van het Koorn, daer van het Meel in ande- rePacht gebracht werdt, alfoo defelve aenden nchter aldaer, volgens het V. Articul, ge- rat, moeten gereftitueert werden : En ful- lendeMolenaersen haer Knechts t'allen tijden, (desbydenPachreroffijnGecommitteerdever- jocoezynde) moeten doen aenwijiinge van het toorn ofMeeljdatfy op haer Moolens of in haer y ge zijn hebbende, en wie het felve, het zywoüver, Baeker, of particulier Ingezeten nfiΓ'ηΡ de poene van drie hondert ponden i ïf S r terin'deSreden, daergeenHuys* tenol· pfnders omtrent de Moolens zijn, en han?etten η nde in elcken Möolen vermogen te KiaSSHr^ daer in de Molenaers en haer deSs B*oudöa fullen zijn datelijck te doen E hebbCten 5* '<É ^00rn' dat Ψ ter Moolen ful- tmJ, ao®fongèti i mits ten halvengefcheurt

tèi**i,S .·aece Van **·* honderdt ponden l«K*easieverbeér€n.          ,:' Iffm -f                               1· ' ö5S5 Sf,ffr*c Brouwers ende Brouw- $3m Μers Brandewijn-maeckers, ende

8S

oorn rnalen, met haer

n wefen alle weecken

Koorn, het zy hard of weeck, in fijne Huyfen,

S, chuyren, Packhuyièn i, ofteandere beflooten Plaetfen te konnen verbreecken of malen, in de- felve fijne Huyfen, Schuyren, Packhuyfen, of 5 Η                     beüo-

ËedeteνΆϊ?1 °^achter aen te geven * ende by *e tefef *fen»' hoe veel Tarwe of Rogge fy • .. if^en fullen hebben, hetzyge-

-ocr page 848-

Placaten. 7. Bpeck. 6. Tit.

826

Militie, voorde voorfz Quarens, Hand lens, of andere Inftrumenten, tedoen-M?0· ke vergoedmge, «ade waerdyevandefèl jc" die voorts overleveren binnen-dentiidtv en dagen daer na, in handen van de HeerJwvï Gecommitteerde Raedenindêrefpcftiven tieren, om by defelve in's Lands Maeazim bracht en bewaerdt te werden $ en alibo d ten hooghftenis gelegen, dac die geeneS voorfz Quarens, Hand-moolens, of andere? ftrumenten maecken, ofte onder haer hebb mogen werden ontdeckt, en te voorfchW bracht s foo werdt bv defen hoi^f,-__ J £>e*

beflooten Plaetfen te hebben, te houden, ofte gebruycken j en in foo verre eenige der voorfz Quarens, Hand-moolens, ofte Inftrumenten, in't geheel of ten deele ontiloopt, ofte by een geftelt, inyemandtsHuys,Packhuys, Schuyr, Kelder of eenige andere plaetfe , waerhetoock foude mogen zijn, gevonden mochten werden ·> <3at defelve boven de verbeurte van de voorfchre- ve Inftrumenten ende Gereedtfchappen, fullen vervallenin een boete Van twee duyfent guldens, ende daer en boven ten eeuwigen dage gebannen Werden uyt den Lande van Hollandt ende Weft- Vrieilahdti ende by foo verre yemandt foude willen allegeren, dat alfulcke Quarens, Hand- moolens, of andere Inftrumenten , buyten fijn kenniflè en voorweten in de voorfchreve Huy- fen, Schuyren, Kelders, Packhuyfén, of an- dere plaetfen verborgen, verfteecken , of ge- bracht fouden mogen zij η, dat oock alfulcke al- legatie van geene de minfte operatie fal wefen, ten ware hy klaerlijck, en den Rechten genoegh zijnde, konde doen blijeken, of by gebreecke van het gerequireerde bewijs, alledeDomeftic- quen van competenten ouderdom wefende, te •weten, diefeftien jaren fullen hebben bereyekt, en daeren boven, hooft voor hooft, onderfolem- nelenEede fouden willen verklaren, datalfulcke Quarens, Hand-moolens, of andere Inftrumen- ten , buyten haer kenniflè ende voorweten in de voorfz hare Huyfen, Schuyren, Kelders, Pack- huyfén, ofandere plaetfen verborgen, verfteec- ken, of gebracht fouden mogen zijn·, endatfy daer van ten tijde van het achterhalen van de voorfz Quarens, Hand-moolens, of andere In- ftrumenten, geen kenniflè, immers geen drie dagen te vooren kenniflè hadden gehadt* en dat fydaermede geenKoorn ( denlmpoftfubjeft) hadden gebroocken of gemalen ·, des dat die gee- ne van de voOffchreve Domefticquen, die den voorfchrevenEed niet fouden willen prazfteren, gehouden fullen werden aen de voorfz faecke fchuldightezijn, en vervolgens tegens defelve fal werden geprocedeert, als tegens die geene die het voorfz feyt geperpetreert, ten minften daer toe fijn hulpe, raedt» of affiftentie gegeven fal hebben: Ende nademael den dienft vanden Staetfomwijlen foude mogen komen te vereyf- fchen, dat *s Lands Militie, te Velde zij nde,iïch van eenige Quarens, Hand-moolens, ofandere Inftrumenten fouden moeten bedienen > foo ful- len die van de voorfz Militie in defe Provincie geen andere vande voorfz Quarens, Hand-moo- lens, ofandere Inftrumenten mogen invoeren of inbrengen, dan die geteeckent ofte gemerckt fullen zijn met het Wapen van defe Provincie^ van de Heeren Staten van dé andere refpedtive

bracht* foowerdt by defen belooft een ρκεπιί, van duyfent Caroh guldens, voor alle diegeere die fullen komen aen te wijfen eenige Huvfe

Packhuyfén, Schuyren, oreenige andere plaet fen, daer in eenige der voorfz Quarens, Hand moolens of Inftrumenten, in't geheel of tendee* Ie fouden mogen werden gevonden, ofreoock eemgePerfoonen die haer van defelve Quarens. Hand-moolens, ofandere Inftrumenten fouden mogen bediehen, fulcks dat daer door de fchul· dige uytge vonden, ende aen de Juftitie bekende gemaeckt fullen werden \ en dat daer en boven denaem vanden Aenbrengerfal werden gefecre- teert, met toefegginge van volkomen impuni· teyt, indien den voorfz Aenbrénger daer aen medefchuldigh, ende fulcks inde voorfz poene vervallen foude mogen zijn ·, dat oock defelve preemien , onder belofte van fecreteffc enimpu· nitey t, plaets h ebben en geprefteert fullen wer- den, in reguarde van Dienftboden, ofandere Domeftiquen , die fulcks ten reguarde van hare Meefters, Vrouwen en andere fullen komen te openbaren. X V L Sullen niette min de GruttersjdiehaerNeerin· ge doen met Gort te maken, en Boekweyte Grut· ten te malen, in hare Huyfen mogen hebben Mo- lens of Quarens,Handmoolens, of Handquarens daer onder niet begrepen, en fubjedtblijraide ten reguarde van alle Perfoonen indiftiuöeJijck de poene en ftraffe inJt voorige Articul begrepen, bequaem om het voorfz Gort te maecken, ende de voorfz Boeckweyte Grutt en te malen, die het felveden Collecleur of Pachter fullen moeten aengeven, ombyhem "opgeteeckenttcwerden, op de verbeurte van drie hondert guldens-, des fullen de voorfz Grutters niet mogen hebbenee- nige andere of meer Steenen, dan die alleentt· quaem zijn om den Boeckweyt te rullen, enö£ de Boeckweyte Grutten te malen, op verbeurt van twee duyfent guldens, en eeuwigh uytflen LandevanHollandendeWeft-Vrieflandget^· nen te werden: Sullen oock de voorfz Omjc niet mogen hebben eenigh hardt KooröJn^ Huyfen, Schuyren of Packhuyfén, ftPgg

Provinciën, of van de Generalitey t j en fullen

binnen den tijdt van drie dagen, na dat iy binnen defe Provincie ingekomen fullen zijn, de voorfz Quarens, Hand-moolens, ofandere Inftrumen- ten, moeten overleveren aen de Heeren Burger- meefteren ende Regeerders, o f die ran den Ge-

aen,ofomtrentdeplaetfendaer fyde voortent^· ve Moolens of Quarens zijn bebbciH«i^ oock mogen verköopen eenigh Taf***.^

Roggen-ïneelofBlom, opdeycrbeuW^

honcTertguldens; Enfullen.devooriz <f ^

rechte van de Plaetfen daerfy ingekomen fullen zijn, op de verbeurte en ftraffe als boven : Ende fullen de Heeren Burgermecftercn ende Regeer- ders , midtfgaders die van den Gerechte voor- noemt* gehouden wefen aen die van de voorfz

voor nonnen opgangu,cii«*«-rw««^- r $ inde maenden van April en »>gS(. induys, en van de maent O&ober tot J» ^, beyde incluys, Voor ten vijfuyren is, en na negen uyren des avonds Wf*^

g

-ocr page 849-

Gemeene Middelen van Holland, 't GemaeL %2j

op een boete van drie hondert guldensg en fullen diegeene, die defen contrarie komen te doen, noch daer en boven aengefien en gecondemneert moeten werden als Fraudateurs; doch indien de noodt foude mogen komen te vcreyflchen, dat oock by nacht foude moeten#werden gemalen, datfulcks dan echter niet fal mogen werdeage- daen, dan by fchriftelijcke Acte van admiffie van den Pachter of fijnen Collecleur, of foo den Pachter of fijnen Collc&eur fulcks buyten reden foude mogen weygeren, by fchriftelijcke Afte vandeHeerenBurgermeefteren van de refpecti- ve Steden , midtfgaders van de Schouten en Ge- rechten ten platten Lande, den Pachter of fi j nen Colle&eur daer op alvooren gehoon zijnde ; en dat voorts oock aen dcnMoolenaer voorStuyfc· meel'niet meer fal mogen werdengevalideertdan anderhalf pont op yeder HaeghfchefackMeelj, foo nochtans dat de Molenaers niet fullenvermo- gen, onderpretext van Stuyf-meel^yets 'voor haer uyt de facken te nemen of 'tebehouden, datwaer- lijck in 't malen niet Verfloven fal zijn, op de boe- te van hondert guldens 0 foo menighmael bevonden [oude mogen werden cont r ar ie gedaen te zijn. Dat geene Backers, hare Knechts, ofyemandc anders, wie het foude mogen wefen, fullen haer vervorderen eenige Semelen of ongemalen Rog- ge onder het Broodt, te vermengen, cf te doen vermengen, hetfelve, alfoo gemenght zijnde, te backen, öfdo en backen, en darde felve Bac- kers gehouden fullen zijn de uytgebuyldeSeme- len, t'allen tijden als daer toef uilen werden aen- gemaent., aen den Pachter van het Gemael te la- ten volgen en overleveren; en dat defelvePach- ters, nevens de leverantie, aen de Backers ful- len moeten betalen foo veel als by Burgermeefte- ren en ELegeerders vande Steden, na verhoor van de Oyerluyden van'c Backers Gilde, ende den Pachter fal werden vaft geiteldr. Dat.wijdersgeen Molenaers, hare Knechts,of yemandt anders, wie het foude mogen wefen, fullen vermogen eenige Semelen te brengen, of doen brengen in eenige Backers Hu yfen ·, en dat de Backers of hare Knechts, oock niet fullen-ver* mogende voorfz Semelen in hare Hilyfen teont- fangen of laten ontfangen, alles op yeder poincr. van het gcene voorfz is, óp een pcene, ten re* guarde van de voorfz Backers , van vijf hondert guldens voor de eeriie reyfe te verbeuren, en die fomme niet konnende werden betaelt, op pcene van banhifTêment voor den tijdt van driejaren, ende voor de tweede rey ie op een boete van duy- fent guldens, en niet konnende betalen, dat de- felve den Lande ten eeuwigen dage fullen werr den uytgebannen ; enten reguarde van de vporfe Moolenaers » haer Knechts, midtfgaders de Kneehts vande Backers ende andere» op de ver- benrte van.twee hondert guldens, en niet kon- nende betatlen, oppoerie van arbitrale correctie* Dat mede de Koeckebackérs, hare Knechts of anderen jgniet en fullen vermogen de Semelen te brengen» óf re doen brengen, ten Huyfe vande Backers* nochte de Backers of hare Knechts de- felve van de Koeckebackérs, haer Knechts ofte andere te ontfangen» op gelijcke pcenen als ten reguarde van de Moolenaers ende haer Knechts, f Η 2                      En

, 0fte eenige Grutten maecken, op gelijc h re van fes honderdc guldens: Ende lal den 0  hteroffijnen Gecommitteerden , foo dick mcniehmaelhethcmgocdt duncken fal, foo \\\Cen, als met Notaris en tweeGetuygen, f met twee Deurwaerders , de Huyfingen, f huvren en Packhuyfen van de voorfz Grutters enonderfoecken en vifiteren, fonder dat den Ster ofte andere den Colledeur, Pachter, of hunne Gecommitteerden fullen mogen doen ee- Vh beletin het onderfoecken van de fraude en foute die foude mogen werden gecommitteerd o de verbeurte van drie honderdt ponden, en daer en boven arbitralijck gecorrigeert te wer- den, na gelegentheydt van faecken> des dat den voornoemden Pachter of fijnen Gecommitteer- den het voorfz onderfoeck alleen doende, de fraude of contraventie, daer van hy den Grutter ofandere foude willen befchuldigen, na Rechten fal moeten verifiëren. XVII. Ende en fullen geen Slijters van Broodt ten platten Lande werden geadmitteert tot hetflij- ten van het voorfz Broodt, anders dan met con- tent van den Pachter , op de boete van honderdt guldens.                                      - \· 1                     XVIII. Geen Molenaers fullen vermogen te gelijck malen Brouw-goedt en Back-goedt, ende fullen derhalvendeMolenaers, die Back-goedt malen, niet mogen malen eenigh Mout, het zy voor de Brouwersof Brandewijn-branders -, en de Mole- naersdieMout, het zy voor Brouwers of Bran- dewijn-branders malen , fullen niet vermogen eenigh Boeckweyt te malen, op de verbeurte van het voorfz Mout en Boeckweyt refpedive, ende eenboete van twee honderdt guldens te verbeu- ren, foo wel by den Molenaer die het voorfz Back-goedt of Mout fal hebben gemalen, of ont- %enom te malen, als by den geenen die het ter Moolen gedaen foude mogen hebben * en by al- dienin eenige van de Steden foo veel Brouwers en Brandewijn» branders niet fouden mogen ge- vonden werden , die een Molenaer na behooren loudenkonHen onderhouden met het malen van Mout, dat in foodanigen gevalle, ende anders "iet, deMagiftraten van deSteden een Moolen ™lena%neren,·■ alwaer het voorfz Mout-goedt wmoeten werden gemalen, latende den Mole- 73n dleMoolen de vryheydt om oock Back- |5?te mogcn malen > fonder dat de voorfchre- ^örouwers ofte -Brandewijn - branders haer Μοοί^ί elilers dan °P dien geafilgneerden ander unmoêen doen malen > of dat eenige «oeen , nacrs eenigh Mout - goedt fullen ren · ς Τ ' °P de verbeurte en boete als voo- Maeift 00ck &in cas van noodt) de voorfz lenae r5mn deSte<*en, eenige van de Mob~ deno0cjt Jjlc andei-sBackgoedtmalen, foo lang

kn v37iïUU^rt' moSen iuthoriferen tot het ma- vln "7?uw-goedt, midts den Pachter daer f^faUin°UwcndeV endatdevoorfzauthori- e»eren, foo haeft de noodt ceflèert.

X

X I

Da

dcnaisfc^olcnaers, foo wel binnen de Ste- QfaaSon ί tenLande> voor Sonnen opgang, ■nenondergangh, fullen mogen malen,

-ocr page 850-

&8

Placaten. 7. Boeck. 6. Tit.

midtfgadcrs de Backers ende haer Knechts is ge- ftacueert. Ende ten eynde het voorfz quaedt te beter ge- prevenieert en voorgekomen werde, fullen de Pachters van't Gemael, foo die nu zijn, als na- maels fullen Wefen*, werden geauthorifeert, foo

XXII. Ende fullen die gcene diebyderraudatie (λ is willens en wetens, met opièt om denl te profiteren, en die aen het Landt »3? ken ρ ofte ongeoorlofde, en by de Ordonnan?

niet gepermitteerde compofitie, hetrechf

van't

als defelve geauthorifeert werden midts delen, om tot allen tijden, wanneer deièlve fulcks noo- digh fullen oordeelen ■, voornamentlijck \ wan- neer fy fullen vermeynen dat de Backers met het vermengen van hare Semelen ofte Rogge fullen befighwefen, na voorgaende confent van Bur- germecfteren en Regeerders van de Steden, mitf- gaders van den Officier ten platten Lande, inde | i

vooriz Middel ïn'c geheel niet en hebben bèta,■ boven de poenen ende boeten in defe particuli Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in? pceuen en boeten, begrepen in het GeneradPh caet, op den opheve van des GemeeneLand Middelen geemaneert, welck Placaet ten voor* fchreven eynde alhier werdt gehouden voor n& Doch fulfen die geene die de voorfz

Huy fen vande Backers te mogen vifitêrcn en on- derfoeck doen, of jegens 't geene voorfz is, niet lal welen of werden gepecceert, en dat j of door haer felven, of door Τ oefienders by haer daer toe aen te ftellen, en by Burgerrneefteren en Regeer- ders van de Steden te beëdigen.

Ordonnantie alleen contravenieren fondcr de" fraudatie, vervallen in de voorfchreve boetenen poenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaetniet onderworpen zijn. XXIII. Soo wie Pachter blijft van defenlmpoft, fal gehouden zijn aen handen van de Commifariffm den behoorlijcken Eed te doen, dat hy met nie- manden enfal compoferen of conniveren ineeni- ger manieren, contrarie de Ordonnantie, mm dat hy het voorfchreve recht ten vollen fal onr- fangen s ende en fal oock denvuorfzlmpofi,'m't geheel noch ten deele, dire&elijck Hochte mdi- re&elijck mogen overdoen deMolenaers, noch defelve part of deel daer inne laten hebben, de· welcke oock geen Colledteurs van de Pachters fullen mogon zijn, en geen Collecten, aengaen· de defen Impoft, in hare Huyfen fullen mogen laten doen, oppcenevan acht hondert guldens, by de Moolenaèrs t'elcken te verbeuren: Ende fullen de Pachters niet vermogen den Impoft aen andere over te doen > af te fetten, of eenighiins fmaldeelen, op pcene van achttien hondert gul- dens , volgens de XIK en XVL Articulm in de Generale Ordonnantie begrepen , midtfgaderi op poene van twaelf hondert guldens, foo wel by den Pachter, als oock by dengeenendiemet hem eenige compofitie of bandelinge, als in de- fen aengaet, te verbeuren ·, alle welcke voorfz boeten en poenen gaen fullen $ als in den Placate is geroer t: En fal den aenkomendenPaehter den afga enden Pachter, en den geenen daer mede hy fal hebben gecompofeert, daer over calangereni ende de boeten van henluyden vorderen en W fangen mogen, volgende denPlacate ^etdebe· neraleenParticuliereOrdonnantie·, endefalΜ fijne aftie dies aengacnde ter eerfter jntenw mogen inftitueren voor de Gecommitteerde Ka* den, foo veelden platten Lande aengaet, Vandefen Impoft falniemandt *ryofa*g zijn, dan die inde Generale Ordonnans») begrepen.

XXI. Dat wijders de Pachters van *tGemael fullen werden geauthorifeert, foo alsdefelve geautho- rifeert werden by defen, om in haer diftrift, daer fy fulcks noodigh fullen oordeelen, Opfienders te ftellen, en te vifiteren alle Schepen, Schuy ten en Wagens, midtfgaders in prafentievan twee geloofwaerdige Getuygen, depacken, vaten, tonnen, kiften en koffers te openen, foodick- maels als fy eenige merckelijcke fufpicie van frau- de in het voorfz Middelvan het Gemael fullen hebben, midts dat de voorfz Schepen, Schuy ten en Wagens niet fullen mogen werden opgehou- den , of in allen gevalle niet langer als de noodt- faeckclijckhey t fulcks fal verey iïchen s en dat foo wanneer bevonden foude mogen werden geen fraude inde packinge gepleeght te zijn, de voor- fchreve Pachters gehouden Tullen wefen te ver- foeden de fchade en interelïèn die door de voor- :hreve openinge foude werden geleden, foo wanneer en fulcks alshetfelve by den Rechter, Partyen gehoordt, na gelegentheyt van faecjeen fal werden verftaen. T)at de 'Pachters van het Gemaelgequalificeert fullen werden , gelijck de felvegequalificeert werden midts defen, om op alle Moolens ten platten Lande binnen Hoüandtende Wefi-Vrieflandt, alwaer fy f ouden mogen ver- •Meynenbenadeeldt te"werden, behoorlijckonder» foeck en vifitatie te doen, ofoock eenighGraen of Meel op de voornoemde Moolens mochte werden bevonden *> dat hen aengaet ■> en onder haer Ver- pachtingefbuys behoort, blyvende mits dien alle Moolenaèrs gehouden aen de 'voornoemde Ψ ach' ters {des begeerendeï)pertinente aenwijfingete doen aen wie, en waerhéfGraen of Meel op hare Moolens gevonden werdende, fbuys behoort>$ en in gevalle eenfch Moletiaer bier inne niet refht en foude mogen handelen, of verkeerde aenwijfinge qfbenaminge dom ofgeven, fal denfilvien ver* beuren een boete van driebonaert guldensopyeder fack, waer inne, ofte waer omtrent hybedtogh foude mogen hebben gepleeght, gelijck oock een boete van drie honderdt guldensfalwerden ver- beurt by die geene die de voorfchreve vifitatie ful- len komen te weygeren of beletten, boven arbitra- le correcte.

Soo wie Pachter blijft van den vqu- . ^ fal gehouden wefen ten epde van Jggge gen te betalen ten Comptoire vandenυη^^ veertighfte deel van fijnen beloofden jg », by gebreecke van dien, fal den 9nt-JrL<fc» feive mogen doen executeren endeinnen g^

-ocr page 851-

Gemeenc Middelen .van Holland, 't Gemael.

829

(te fijne Borgen, na vermelden en in Paclier^ndeGenerale Ordonnantie. .,, ;, hoUdenunu χ χ γ L

omuyt te fijt en, ah voor andere, komen te bac- ken ·> metcenbyfondermerckte teyckenen, op pcene van geftrafc te werden als Fraudateurs: Is

do fal den "Pachter, ten ingangh van 1 facL den afgaenden Tachter daer over ffïïLroepenhebbende, en behoorkjck ztjn-

verder goedtgevondcn, dat de Pachters by ye- mandt eenige quantiteytMeelsvindende, fullen vermogen aenden fel ven af te vorderen verkla-

ringe waer het fel ve Meel is gemalen j en dat die geene, die weygerigh fullen bevonden werden defelve verklaringe te doen, geacht en gehouden fullen werden als offyluyden vanfrauden in het lèlve Middel waren geconvinceert. XXVIII Die van de Weft-Indifche Compagnie is ge-*· confènteert vrydom van defen Impoft van hec Meel, dat iy buy ten den Lande binnen de Limi- ten van haer O&roy fenden : Ende omme te voorkomen alle frauden, werdt verftaen, dac alle het Koorn, datbyde voorfz Weft-Indifche Compagnie ter Moolen werdt gedaen, fal moe- ten betalen den vollenlmpoft van het Gemael,en daer van werden gehaeldtbehoorlijck BÜliet, al- eer het fel ve ter Moolen gedaen fal mogen wer- den i edoch, dat alle het Meel, datbydere- fpe&ive Kameren, ter requjfitie van de Bewint* hebberen, by fchriffelijck Billiet aenden Pach- ter , ten minften by twee vandeiêlve get e.eckent* fal werden gefcheept, om buy ten 's Lands bitt- ncn de Limiten van haer Öftroy gevocrdt te wer- den, gedaen fal werden in dubbelde fmal-ton- nen, enmetdesPachters teyekengebrandtj en dat van alle het ièlve den betaeldcn Impoft by den Pachter gereftitu.eert fal werden, het Meel te reeckenen vij f en veemgh hondert pondt voor hetlaft. -:,■■■_ Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaQ» op den, &c. ■ Eedt te doen by de Pachters, "Y^/YbeloVenenfweeren, datwy, ofdeon- y" fc, ofyemandt van onfen'c wegen, met niemanden fullen compoferen, het zy by quijt- fcheldinge, toegifte van vaten, maten oftege- wichte, direftelijcken ofte indirefteUjcken» maer beloven te ontfangen het volle recht, fulcks dat by de Ordonnantie is geftatueerdt, midtfga* ders de 'Ordonnantie icherpelijcken te achter^ volgen j fpndpr conniventie ofdiiïïmulatic. I , 3 Soa waer lijck moet om GodAlmach- \\>h: tigh helpen.

^lf,, 'fId gmktiiütIG'Miskühmvev[fiThOgtf'md*vIvli

lui

'>dtteiwtgMnè met Romeyn Letterftmtgedruckt, is de Ordonnantiefao als indenjare fes*

wal! <^0?^dt.mjfen tytegentigh is. verandert en verpacht; En*t geene metcurcifftaetge*

©EMAEL ten PLATTEN LANDE,

iin

als ten Impoft in de Steden over defelve Speciën werdt ontfangen, enfich generalijck in alles re- guleren naer deOrjo.n$aHiie, volgens de wek- ■v                                                                                                                                          ■                KIP

Sïfe &l ten'lmpolt ontfang aUeSPècieh4 't Gemael fubjeft,

;e» over fooveel

-ocr page 852-

Placateri." 7. Bóeck. 6. Tit

83

O

f| alwaerhyanderfms, volgens de OrcW tievanhetGemael, vermaghtelatenmaCS: fal hy, alvoorens het felvige ter Moolen r, κ °° gen, fich moeten addreiïeren aen den ï 5* of deifelfsColleaeur, van de plaetf^ft*

keden Impoft van't Gemael over de beiloöten Steden vef pacht is, voor foo veel defelvebyde- fen niet fpecialijck werdt gealtereert ende veran- dert. II. Ende dewijle op ordre van haer Ed. Groot Mog. Quohieren zijn geformeert van allé Huys- houdende Familien, die op't platte Landt be- vonden zijn,waer by de groote van defeiveFami- lien perfeftelijck werdt uytgedruckt, foo fullen de voorfchreve Quohieren aen den Pachter wer- den ter handt gefteldt > om van yeder Perfoonof Familie den Impoft van 't Gemael te ontfangen, op foodanigen wijfe en maniere, als by defeOr- donnantie werdt ter neder gefteldt. III              s Yeder Familie fal voor elck Hooft dat inde voorfz Quohieren als een Perfoon uytgetrocken is, terconfumptic gefteldt werden op een acht en twintighft e gedeelte van een laft Koorn, het

nenteaengevingedoenvandequalitey,^^ uteytvanhetKoorndathy genegen isterSf

van de Molenaer, die het felvige om te m gegevenfal werden s ende fal hy aendenvon c Pachter of Collefteur overleveren het vo ? groot Billiet, dewelcke als vooren daer od Π moeten aenteeckenen de quantiteyt en qiialL van'tgeene ter Moolen gedaen fal werden, 2 denominatie by wat Molenaer het felvegemaleB fal werden, alvoorens hy daer van een kb*

Bilhet fal vermogen te geven, opde boete va hondertguldens; en de voorfz aenteeckéninee op het voorfz Billiet gedaen zijnde,fal hy nevens

■zy Tarüw of Rogge. IV. Den Pachter fal gehouden zijn aen yeder van de Huyshouders, wekkers Familien in de voorfchreve Quohieren opgefchreven zijn, té geven een groot Billiet, inhoudende de nombre vande Perfoonen, dieindefelve Familien fullen wefen begrepen, mitfgaders de quantiteyt van 't Koorn waeropalfulckeen Familie fal zijn gefteldt, in maniere als het felvige aen het eyhde defes is ge- infereert. ■ y.< ■ Den Pachter fal geen van de gequotifeerde Fa- milien in het Billiet van Quotifatie, dat hy haer fal t'huys fenden, hooger mogen ftellen als na de voorfz proportie, op éen boete van twee hon- dert guldens. V I. 'Indien yemandt fijn Koorn felfs fal willen ver- backen, én het felve binhen het Diftrift van fij- ne Verpachtinge laten malen, foo fal hy ? alvoo- rens het felvige ter Moolen te brengen, fich moe: ten addreilêren aen den Pachter of Colle&eur fijnder Refidentie, en aldaer pertinente; aenge- vinge doen van de qualiteyt en quantiteyt van't Koorn, dat hy genegen is ter Moolen te fenden, met oprechte expreffie van den naeiri van den Molenaer, die het felvige om te malen gegeven fal werden, en fal voorts by den Aen gever van 't felveKoorn, aen den voornoemden Pachter of deflèlfs Collefteur, geëxhibeert én overgelevert moeten werden het voorfz groot Billiet, als wan- neer den voorfz Colle&eur eerft ende alvoorens daer op fal aenteeckenen de quantiteyt en quali- teyt van de voorfz verirhpofte of aengebrachte partyen, met denominatie by wat Molenaer het felvige gemalen fal werden ; ende het felvige ge- daen wefende, aen den voorfz Aengever, nevens de reftitutie van 't voorfz groot Billiet, tegelijck overleveren een kleyn Billiet, inhouilende de; qualiteyten quantiteyt, van het voprfz,Koorri, om hét féfvigc aen den Molenaer te nehandi-· gen.                   w . ' . ·- m\ ' ... . ,.,:' VII. Ende indien de voorfz Gequotifeerde defielfs Koorn wilde laten malen buyten het Diftrift van deflelfs Verpaehtfcge, φ een Stadt of Plaet^ \

dien oock gevm een kleyn Billiet, innehouden- de de felve quantiteyt ende qualiteyt, otnmehet felvige daer mede ter Moolen gebracht te wer- den> wel verftaende, dat de voorfz.Gequori. feerden, het voorfz kleyn Billiet by denMole- naer ten halven doorgefcheurt, beneffens het groot Billiet aen den Pachter of Golle&eur van fijne refidentie fullen moeten vertoonen, min en aleer het felve fal mogen werden opgedam%wü· ke Ψ achter of CoUe Sleur op het voornoemde, grm Billiet fal hebben tefiellenvidit alles, opdever- beurte van 't Meel, ende daér en boven vanden ponden.             t:iV: ^^ia^iivir· ;;./!; VUL ■*·:; -•"Indien de Gequotifeerdens, die felfs backen, de quantiteyt van het Koorn in haer groot Bil- liet gedetermineert, opgehaeldt fullen hebben, foo fullen deièlve , meerder quantiteyt moeten- de confu meren , daer van een ordinaris Billiet moeten halen, endeden Impoft betalen, ende dieh aengaende haer in allesgedragenalsbyie Ordonnantie en Piacaten op 't Gemael is geor- donneert. ..•■.;-.-w-(w.: ^,.< mv^V^I 'j; JEdoch, · indieft'y emandt van de.voorfchrcïe gequotifeerde -Perfoonen geen *genegentheyd£ foude mogen hebben om fijn Koorn felfs te ver- j backen,maer ten huy fe van deJBackers hetBroot tot fijn confumptie noodigh wilde doen koopeo foo fal alfulckengequotifeerden Perfoon^ voorfz Billiet aen den Backer, alwaer hy jjn Bfbödt fal willen halen, het zy: binnen netl* ftri£fc van fijne cVe^achtinge,. of daer buytcfl» ter plaetfe alwaer hy anderfins, volgens de ux* donnantie op ^Gemael, Broodtf ermagh tw> leni overleveren* omdaer opiucceffiveWc^/ den Backer foo veel Koornvérimpoft e*» Moolen gebracht te werden, aisdefEen. van^voorfzgrootBillietfalkömcntebeW ' endé fal den.Backèr, foo ten mmdtZm felve groot Billiet, en de maniere ^^""L·^ ^aengevinge , als 4 geene dae/ aen m®**£: fichfoodanigh'gedragenals^voor^^ fichtevande Perfoonen, haer taux iW* kende, is geftatueert.                           . . f ■;;                                                 Λ. · 't,.. ■;■ . j DgWbö* Ende op„dat, de.yporfz geguqtifeerae m

-ocr page 853-

Gemeene Middelen van Holland, 't Gemael.

83

de voorfz Billictten foude'konnen te pas bren- gen, den Pachter gehouden fal zijn het voorfz Meel, ter concurrentie van den aenpeyl, waer vanhemdcnlmpoftby den voorgaenden Pach- ter uytgekeert werdt, te appliceren ende aen te teeckenen op yeder van de voorfz groot e Billiet- ten, foo veel en foo weynigh als den Backer na fijn gerief fal begeeren. ' X V. Gelijck mede den voorfz Pachter foo nu cri dan, als den Backer daer om benoodigf fal zijn, een fack Koorn, die ter Moolen gebracht werdr, ial moeten verdeden ende optetckenen opver- fcheyde Billietten , tot foodanigen quanritcyt op yeder, als den Backer van nooden fal heb- ben. XVI. De Gequotilêerdens die van den Armen le- ven, enby uytdeylinge van Broodt onderhou- den werden, fullen haer groot Billiet ftellen in handen vandeAelmoeiTeniers, of die geenedie haerfuftenteren, die op het felvige Billiet ful- len laten malen, ende het Koorn ter Moolen ge- daen, daer op laten aenteeckenen, om ter con- currentie van't geene daer op gemalen is , aen de voorfz Gequotiieerdens afilagh te ftrecken, doch de Gequotiieerdens die fubfidie van den Armen genieten in geldt of andere Speciën, ful- len hun met haer Billietten moeten reguleren na alhetgeéne andere Gequotifeerdens gehouden zijn te doen. . X VII Ende op datniemant vermeyne dat hy van fijn tauxe lal zijn ontflagen, foo wanneer op hec voorfz Billiet in 't geheel geen Koorn verimpoft was, als de voorfz tauxe of quotifatie komt te bedragen, enalfoo de fincere intentie van deCc Ordonnantie trachten te verydelen, foo werdt wel expreifelijck geftatueert, dat de voorfz ge- quotiièerdePerfoonen, ter expiratie van't fay- foen, aen denPachter fullen moeten betalen den Impoft van foo veel Koorn, als bevonden fal werden op het voorfz Billiet niet ter Moolen ge- bracht te zijn, verreeckent het laft op drie en ies- righ guldens twaelf ftuy vers, meerder en minder gedeelten naadvenant. XVIII. Met dien verftande nochtans,dat foo wanneer bevonden mochte werden dat de Familien, waer inne eenige Zeevarende of Militerende Perfoo- nenzijnbefchreven, ter expiratie van'tfayfoen foo veel Brood niet fullen hebben geconfumeert> en vervolgens foo veel Koorn op het Billiet van hare quotifatie niet ter Moolen gedaen fal zijn, als waer op defelve waren gefteldt, fy-faydeif als dan een fes en vij ftighfte gedeelte van een laft, by den Pachter afilagh fullen genieten van't geene op haer Billiet noch open fal ftaen, voor yder Zeevarende o f Militerende Perfoon, d ie defelve metdeughdelijcke en legale bewijfen fullen we- ten aen te wijfen, dat geduyrende den termijn van dat Saiyfoen, twee of meer maenden achten den anderen, fonder eenige interval buvten het Landtgeweeftzijn. .·■- , ,,,-,■ . " / . ■· utt ·■·.            ·             XIX."                       Λ

fdeoBacker, over en tcrfaeckcvanhet| pef Mr Broodt, ten allen tijden bequamelijck Κ1 nkonnenafreeckenen, foofal deGequo- ί0 α ccnieh Broodt tot den Backer halen- fii deffelfs Billiet doen ftellen, of by den %*£a aenteeckenen de ponden Broodt die haeldtfalhebben, enden Backer inde af- V ningeaen de Gequotifeerde hebben aen te rC"i dat door den felven Backer een fack ν nrn'ter Moolen gebracht is tegens foo veel den Broodt, by de Gequotifeerde tot den fpkenBackergehaeldt, als ter plaetfe daer het R oodtgehaeldtis, volgens het tauxatie-bilhet ereeckent werden in een fack te gaen, minder of Lerderquantiteyt na advenant, of dat de Ge- fluotifeerdeongehoudenfaizijn aen den Backer betalingetedoen} enfal de Gequotifeerde niet gehouden zijn aen den Backer meer voor het Broodt als de ordinaris fettinge te betalen, noch- teden Backer meerder ofte minder mogen eyf- fchen, op de boete in het V. Articul van 't Ge- mael daer tegen geftatueert, fullende de Backers eeckniet vermogen eenigh meerder Broodt op de (hotifatie-billietten teflellen, als waerli/ck door üGequotifeerden bfhunluyden isgehaeldt, op de hitte van twee honderdt guldens , met fufpenfte wnhare Neeringe voor een maent> voor deeerfte mei-, en van vier hondertguldens, en interdiclie van nooytgeen Neeringe meer tefullen mogen doen voor de tweede-mael, me as β bevonden wer- dmfraudeleufelijck ter contrarie te hebben ge- daen. XI. Endèten eynde een yeder foude mogen weten hoe veel ponden Broodt voor een iack fullen werden gereeckent, foo fal het ièlvige volgens deLijft, na gelegentheyt van yeder Plaets daer vantemaecken, op't voorfz groot Billiet moe- ten uytgcdruckt werden, volgens't Concept aen heteyndedefes geinfereert. X I I. DeGequotifcerdens fullen inhaer vermogen behouden, omme de voorfz Backers foodick- malen te verlaten, als het haer gelieft, wanneer lyluyden 'tgroot Billiet te rugge fullen eyifchen, en hetfelvige wederom* aen foodanigh een ander Bicker overleveren, als fy fullen gelieven te ver- va               XIII. fcndeop dat de voorfz Gequotifeerde te ge- fflackehjeker van den Backer foude konnen af- «leyden, foo fal den Backer niet meer te gelijck

iPyc(fer Bdliet ter Moolen mogen doen als een

j ' v"^crvoor öroodtaen de Ciequotiieer- «egeievert hebbende, geen Koorn op het felvi. '' T                                   alsweder

ce

fee d endedatmet confentvandeGequoti- W Α ° datde Gequotifeerde den Backer ver- veti h n,ietgehouden fal zijn aen den Backer; der Jf           'ten infience dat den Backer meer- tn<W°rn 0P'tvoorfz Billiet ter Molen gedaen, bvdJr gens verimpoft mochte hebben, als ' c^quotifeerdeBroodtgehaeldtfalzijn,.a Geli'r ν ■' "           ^ ^' '"' ' !~ i^fitttöb

oockdi Rmcdc ten *"e!ven eynde, ende pp dat vangjj v n ^f^ker het Meel, dat by hem ten aen- Gelijck mede de voorfz Famifien,, op yeder ^denlmppftinaenpeyibevondenJSipp Perfoondie binnen de <es maendenna'tipgaen ~"                                                                                                     van't

-ocr page 854-

Boeck. 6.Tit. len, httzybinnenhetDiftriövanfimVerm. tingeof daer buyten, terplaetfe awff a' derfins, volgens de Ordonnantie on SS? an*

832                   Placaten. van-'tfayfoen, met der woon buyten den ringh van de Verpachtinge komen te vertrecken, oftoverlijden , een ies en vijfiighfte gedeelte van

een laft afflagh door den Pachrer fal gegeven werden, op't geene teF expiratie van't fayfoen op het Billiet van de Quotifatie noch open fal zijn. X X. Die geene die door den Backer op haer groot

daer op fucceffivelijck by den BackerS °m Koornverimpoft, endeter Moolen gebral werden, als den inhoudt van het voorfchr^ groot Billietfal komen te bedragen· E?e gedelibereertzijnde, is goedtgevonden envef

billiet haer volkomen taux of quotifatie ter Moo- len gedaen fullen hebben, fullen voorrs haer Brood tot den Backer halen, op defelvewijfe als

ftaen, dat die geene die ten platten Landemher Middelvan'tvoorfz Gemael zijn gequ^c. C geen Broodt fullen mogen halen omi

die voor defen gewoon zijn geweeflr, en hebben | afgefchreven op hare quotifatie, en de Billiet/11

daervanuytgegeven,dan alleen binnendePlaet fen of Parochien daer onder fy gequotifeertziin en by aldien in eenige Parochien geen Backera foudenmogen werden gevonden, datfyinfuk, ken gevalle haer Broodt fullen mogen halen in dè I mefte Parochie, onder het felveDiftrift van de Verpachtingegelegen, doch met kenmiTe ende voorweten van den Pachter van het voorfchreve Djilriftj en voor foo veel eenige foodanigePa* rochien, daer geen Backers gevonden werden, fouden mogen gelegen zijn aen of na by eenige Steden, dat de voorfz Gequotifeerden in fooda- nigen gevalle haer Broodt fullen mogen halen in defelve«aeft-gelegen Steden ? dochmetkennif. fe en voorweten van den Pachter van't Gemael, foo wel van haer Diftric>, als van de Stadt daer fy het voorfchreve Broodt fullen doen halen; en dat het voorfz IX. Articul van de voorfz Or- donnantie van het Gemael ten platten Lande, na het gunt voorfz is, fal werden gereguleertende geobfervjeert, en dat daer van oock denunciatie fal werden gedaen op de aenftaende Verpachting ge. Onder ftondt, Accordeert met de voorfz Refolutien. Ende was geteeckent, SitwnvM Beaumont. Groot Billiet van het Gemad ten platten Lande. _N · JN · Impoit-meeftervan het Gemael I met de derde en tiende Verhooginge over ' ingegaendeneerlten AugufH, -                          infinuereenwaer- fchouweby defen                                    t dat hy fijne Familie opreen· j telijck fal hebben aen te geven, zijnde deKw- deren onder de vier jarenhier vanvry, endêts» vier tot tien jaren halve Perfoonen.          v^ - Oppcene, dat die fijneFamilie metopre^ telijck fal hebbenaengegeven, fal verbeure^ heeleCapitalift twee duyfentguldens, t^W Capitalift duyfent guldens, en de verderen föonentweehondertvijfrighguldens· ... Ende alfoo de Geinfinueerde fijn *™m heeft opgegeven tebeftaen in                   .^ heele, en* .              '«W^jSJSSS defelve Familie gefteldt op de Confui^ facfenHaeghs, ^SS Perfoon een fack Haeghs, en na propo l

vermogen te doen.                                            XXI. Debecalingevandenlmpoft, overhetgeene ter Moolen gedaen werdt, fal by de Gequoti- feerdens of Backers moeten gefchieden,volgens de Ordonnantie op het Gemael·, ende indien't Koornter Moolen gebracht werdt buyten den ringh van de Verpachtinge, ter plaetfe daer het ielvige,volgens de voorfz Ordonnantie ter Moo- len gebraght maghwerden; desdatdenPachter van de Placts, al waer het felvige gemalen werdt, van 't geene hy ontfangen fal op de Billietten van de Gequotifëerdens} buyten fijne Pachte woon- achtigh, gehouden fal zijn te houden een Regi- fter apart * ende daer van alle maenden te verant- woorden aenden Pachter, onder wiens Diftn£t de voorfz Gequotifëerdens woonachtigh zijn, genietende vanden Pachter, diehyhetuytkee- ren fal, voor fijn Collefte den twintighften pen- ningh. XXII Voorts fal niet alleen den Pachter, maer oock een yeder die delen aengaen magh, fich in alles moeten reguleren na de Ordonnantie en Placa- ten op het Gemael gearrefteert, en fulcks oock in cas van fraude, contraventie en compofitie, alle de poenen fubjedt blijven , die inde voor- lchreve Ordonnantie ende Placaten uy tgedruckt zijn. XXIII. Ende fal de Pacht van defen Impoftingaen op den,&c.

Nader verklaringe van het negende Articul van de Ordonnantie op 't Ge- tnaeltenplatten Lande. Wpenfdagh den 18. September 1680. ^E Heer Burgermeefter Muys van Holy heeft ter Vergaderinge gerapporteert de confidefatieh ende hetadvisvandeHeerenhaer Edele GrootMog, Gecommitteerden, hebben- dei , in gevolge en tot voldoeninge van der felver Refolutie Commiflbriael van den ieventienden defer loopende maendt September, geèxami- neerthet IX. Articul van de Ordonnantie vari het Gemael ten platten Lande, mede brengen- de , dat indien yemandt van de gequotifeerde Perfoonen geen genegentheydt foude mogen hebben fijn Koorn felfs te verbaeken, maer ten Huyfe van de Backers, het Broodt tot fijn con- fumptienoodigh, wilde doen koopen, defelve gequotifeerde Perfoonen het voorfz BiUietaen den Backer, alwaerhy fijn Broodt fal willen ha-

de maet in het Diftriit van bruyckelijck,0'

defeVerpach^-P

BjRfc

ÉndeisdevoorfzFamfe ™h^fL· fe<^otifatie v&fchüldight, Ν Sevalie w#.

-ocr page 855-

Gemeene Middelen v

?33 taux of Quotiiatic komt te bedragen, als dan lal hy Gequotifeerde, ter expiratie van het Say foen aen den Pachter moeten betalen den Import van foo veel Koorn, als bevonden fal werden op dit groot Billiet niet verimpoft te wefen, te verrcec- kenen tegens negen en feftigh guldens negentien ftuyvers vier penningen, na advenant van yeder lalt, alles in gevolge van 't Placaet vanden twee- den Januarii feftien hondert twee en tachtigh. Wijders lal den Gequotifeerden verdacht zijn, dat geen Broodt fal mogen halen, om te werden afgeichreven op hare Quotifatie, dan alleen binnen de Plaetièn of Parochien, daer on- der fy gequotifeert zijn j en by aldien in eenige Parochien geen Backers fouden mogen werden gevonden, dat fy in fulcken gevalle haer Broodt fullen mogen halen in de naèfte Parochie, on- der het fel ve Diftri£b van-Verpachtinge gelegen, doch met kenniiïèen voorweten van den Pachter · van het voorfz Diftrict ·, en voor fop veel eenige ibodanige Parochien, daer geen Backers gevon- den werden, fouden mogen gelegen zijn aen of na by eenige Steden, dat de voornoemde Ge- quotiieerden in ibodanigen gevalle haer Broodt fullen mogen halen in de felve naeft gelegen Ste- den, doch met kenniiïe en voorweten vanden Pachter van hec Gemael, foo wel van haer Di- ftrict, als van deStadtdaer fyhetvocrizBroot fullen doenJialen, volgens de Rcfolutic vanden achttienden September feftien honderdt tach- tigh. .fi;iv·· r-í.-               :. ;"          ';' Eyndeiijck is de voorichreve Gequotifeerde verfchuldight de fomme van                      ftuy- vers                     penningen} voor de Zegels

jfeenfal confumeren, de fomme van **^               zijnde op yedciheelePerfoon, f . oreen Tack Haeghs, drie gulden vijftien vers j endein gevallede fel ve Familie alleen Haconfumeerr, de fomme van deopyederheelePerfoon, defack alsvoo- % centgulde fcventien ftuyvers acht pennin- rC£" . ende in gevalle ten deele Rogge, ten deele laruwconfumeert, fal de betalinge moeten ge- dacn werden na advenant den Taruw of Rogge falvefengeeonfumeert, den Taruw te reècke- föfft tegéns honderdt en vier guldens achttien iWerstvraelfpenningen, en de Rogge tegens twee envijftigH guldens negen ftuyvers acht pen- ningen Het laft, de calculatie daer van te maec- ken eer expiratie van de Pacht, als wanneer fal kunnen blijeken hoé veel Taruw ende hoeveel Roggegeconfumeerc is. Indien de voornoem- de Gerauxeerde fel fs niet en backt, falhyt'elc- kens, wanneer hy Broodr by den Backer haeldt op het Billiet of by de Kerf-ftock, laten aenteec- kenenhoe veel ponden Broodt, hetzy Rogge ofTarwe, hy daer óp gehaeldt heeft} te letten datdenBacker gehouden is hem hetBillietfoo- daraghwederom te 'geven, dat tegens hondert tweeen tnegentigh ponden Rogge, of twee hon- derdt ponden Tarwen - broodt die hy gehaeldt heeft, eenjack Koorn Haeghs, of na proportie vandemaetvanditDiftrict, die na advenant ter Uookn gêdaen is, minder en meerder quanti- teytnaaaraiant.,: ■" a·- ■ Ende by aldien de voorfz Getauxeerde op fijn Billiet van Quorifatie in hetgeheel geenKoorn, ofminder Koorn verimpoft fal hebben als fijne

NOTA: Alle hetgeene met Curcifftaetgedruckt>ïs Anno 1690. voor veranderinge by gekomen.

flut ie, het Vleejch-hopmers Gilde binnen Amflerdam, en alle andere y het ver~ fahteteadmitteren, tot het pachten van den Impoflop't Befiiaeh in date den tienden Mey fifiien honderttnegentigh:

IScer Vogaderinge gelefen de Requefte by of f* wegen de Deeckens en Overluyd en van jet Vleefch-houwers Gilde binnen Amfter- teJS aen haer £dele GrootMog.geprefen- ;e";nVfoeckende,datderfelver gelieftemoch- vanVR nrteadmitterenï ommG den Impoft ^S?altrdC^0rfzSfdCi CegenShet aenfta/ a™nvan Verpachtinge, te mogen nen A?en P**ten, ende daer nevenste verlee- ticu\ J? ^andifpenfatie van het veertiende Ar- WaerS Ü Generael Placaet en Ordonnantie: GioatM f bereertziJnde , hebbenhaerEd. pende fav?' voor**z Supplianten voor dit loo- ^isdef °en ^auchorifeert, en authoriferen ftiaclop d ' °Ë den voorfz Impoft ophetBe- Pachten · & a^nftaende Verpachtinge te mogen ^% d'en e,VOorrsgoedtgevonden endever-

Ordonnantie, voor foo veel daer by geftatueert is j dat geen Vleefch-houwers Gilden den Im- poft op Beeftiael mogen aenftaen, ende verders noch anders niet} des dat gelijcke A&e van dif- peniatie fal werden verleendt aen de Vleeich- houwers Gilden oock in andere Steden, die fulcks fullen komen te verfoecken} ende dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteer- den, gaende op de Verpachtinge van't voorfz Middel, fullen trachten het voorfz Middel foo hoogh te verpachten, als eenighfins doenlijck fal wefen, ende met allediligentie en exadtitude fullen toefien, dat onder praetext van de voorfz admiilie van de voorfz Deeckens en O verluyden van 't voorfz Vleefch-houwers Gilde, andere niet mogen werden gedeterreert en afgefchrickt, om't voorfz Middel te pachten, en daer tegens

^ÇñåçÃ'1 ucle,lvelaIwerden verleendt A&e ibodanige vooriieninge fullen doen, als fy voor auevan't voorfz Generael Placaet en dendienft van't Landt convenabel fullen achten.

Éí·ïÅÅ1

 ŠÅ-

f I

Ö

-ocr page 856-

8 34

Placaten." 7/B'oeck. 6. Tit. Β EEST:! Α E Li

>v

Ordonnantie, volgende demlcke den Impofl op de Beefiidlen 3 als Offen Roeyen rr Veren* Schapen, Lammere», Varekens\ jonghenoudty betaelt[al'werden f ) ve inden j are ι '6$ f. is verpacht) en inden j dr e 1<$po op nieuws isgearrefteert,               de^~

I V.

DEn Colleéteur of Pachter fal ontfangen voorden Impoft van allé Oflèn, .Koe- yen , Kalveren , Varekens jongh ende oudt, die geflagen o f gefteecken fullen

Ende m-gevalle den Pachter efte fijnen r is, gemiinueertzjjnde omtne fewSJJ prijferinge binnen eemgeSteden, d«KÏE pndcr begrepen, te doen binnen den SS?

werden, den fevenden Penningh van de fomme daer voor defelve ingekocht fullen wefen ·, ende van yeder Lam ofSphaep, groot of kleyn', jongh ofoudt, vijftien ftuyverSj en fiilkn geen Kaj- veren anders mogen werden aengegeven, danna den prijs die defelve effe&ivelijk hebben gekoft, ofdaeropdie gepryfeert zijn, fonder dat over denïmpoftvandevoorfz Kalveren in't gros ge- accordeert , ofte den generalen taux daer toe ge- ile k fal mogen werden} maer indien eenige der voorfz Beeften gefteecken ofte geflagen werden by de geene die defelve aengevoedet of geweydet heeft, het zy Vleefch-houwers of andere , fal van de voorfz Lammeren en Schapen, de voorfz vijftien ftuyvers, envanhetandereBeeftiaelden fevenden Penningh betaelt werden, na de eftima- tieen pryferinge van de waerdye dervoorfchre- ve Beeften, die by den Pachter gedaen fal wer- den : Wel verftaende, dat den fel ven Pachter de Beeften fal moeten aen hem nemen voor den fel- venprijs, fonderyetvan den Impofl: te mogen pretenderen, foo verre den Eygenaer de voorfz Beeften daer voor fal willen laten volgen, op ver- beurte van dcnlmpoft j dat mede defelve Pach- ters fullen gehouden zijn de betalinge daer af te doen in goeden ganghbaren gelde, foohaefbhet Beefl) of de Beeften, aen de Ψ achter $ of Cotte- Steurs huyfinge , alwaer de Colleftt gehouden werdti fuUenzyngeievert: Ende foo verre ee- nige Vleefch-houwers of andere, by Eede fullen willen verklaren den prijs daer voorenhaer Bee- ften beweydet, en vet zijnde omme geflagen te werden, laetft by hen fullen zijn gekocht, fullen defelve daer mede mogen volftaen, midts dat fy defelve binnen veertien dagen of drie weecken, na de koop, ten langhften fullen flachten, ofte ar.ders fullen fy de pryferinge fubjeft zijn, als voorièydtis. II.

rie uyren, en ten platten Lande b Wvkrlï .wintigh, uyren ten langhften„ naMfeS? nuatie, van des in gebreeckegttffa fal'den pi genaer mjTukken geval fijn Bee-ftbmpen ffi den, by de Deeckens ende Hocftmis vanU Vlcefclv houwers Gilde, of andere byd^Maei ftratcn daer toe gefteldt, ende ten pJaiöE by twee Gebuyren mogen doen pryferen, ende dienvolgende^en Pachter den voorfz'Impoft daer af betalende, daer mede mogen Violftaen tenwaredenPa.chterdentwintighitenPennineb meer daer voor wilde betajen, ende het fdvena hem nemen, het welck hy fal mogen doen; en na de prijferinge als vooren gedaen, fal den £y. genaer een Billietvan den Pachter moeten halen voor het flaeii van't Beeft i enfQ0yςm3ndtden Pachter ontbiedt om de pryferinge te komen doen, en 't Beeft daer na niet gevonden en werr, fal verbeuren een boete van tien ponden, van veertigh grooten, ten prohjte van den Pachter, gelijck oock 't voorfz gepr ij (eer de Beeflfalmetdi werden gebloetrifi binnen den tijdtvan drimatl vier en twinti^h uyren, na degedane prjiferiigtt op de boete van benderdt guldens: Sal niemandt eenigh Beeft, Kalf, Schaep, Lam of Vareken, 't welck volgende defe Ordonnantie de»Impoft fubjeft is, mogen bloedtrirfen, voor en aleer een Billiet gehaejdt, en den Impoft betaeldtis, op de verbeurte van 't Β ecftiael,dat fonder ftülier fal wefen geflagen of gefteecken, en daer en boven een boete van vier hondert ponden, midtfgaders noch twee honderdt guldens, volgens het Gene- rael Placaet, en binnen een jaer geen Meeringc mogen doen. V. Elck Pachter fal den fevenden Penningh van't Beeftiael mogen ontfangen, foo verre «Jeraro· chien van fijneingepachteDorjiazijn. ltrecken· de, en gelijck tot noch toe geb^fcktisi enio

verre ι

y de Huyfluyden eenige Beeften, c zy u*

Niemandt, foo wel binnen de Steden als ten

plattenLande , fal vermogen eenige Kalveren te flachten ofte te dooden, fonder den Impofl: daer van te hebben betaeldt» onder pretext dat het nuchtere Kalven fouden mogen zijn, die fonder Impoft mogen werden gedoodt, midts dat het Vleefchdaer van ten behoeve van Menichen niet verkocht ofte geconfumeert werdt, op de boete van hondert guldens,by den Vcrkooper en Koo- per refpecüve te verbeuren» III. Die eenigh Beeft wil doen flacn ofte fteecken, het welck gepryfeert fal moeten werden, fal 't fel- ve dóen brengen ter plaetfe daer het geflagen of

fen, Koeyen,'Varekens, Kalveren, Schapen ofte Lammeren, in een anders pachtersW fouden mogen werden gebracht, om almj£f flagen of gefteecken zijnde, *c t* berden wederom in de voorfchreve Parochiete w gebracht, fullen gehouden zijn den even^ penningh daer van te betalen, MJ^JSL hec den vanden Pachter van de Parochie, o

felveBeeftfal wefen geflagen en g*?*'fc] oock daer het felve Vkefch en SpeekPP^ werden, midtfgaders van alleVlecc^ .^gc, datvanbuyteninyemands bednjna' w fofl. bracht, om geconfumeert te werden»uy b^, dertalken, dat, fooyemandtvan eten dc>

g

gcitcecK.cnïaiweruen, cnu<umcnrawuici vci-

foecken om daer van pryferinge te komen doen. den, of andere Opgezetenen ten p»a ^

-ocr page 857-

			Gemcene Middelen van Hollandt} Beefliacl.
							835
		. ςΐ:ΐεπ.Λ of daer buyten, eenigh geilagen - f h kochte binnen de beflooten Steden in Η He alwaer'ttotheele, halve ofte vieren- j l nvanBeeften, en die oock brachte buyten j DiftriÖevandeVerpachtinge, om gegeten erden, defelve evenwel met fal mogen aen- feftroocken werden, om noch eens den Impoft ghetalen, maer ter plaetfe van fijne refidentie tefconfumptie' daervan voortaen vry/^/wefen, 0 , denPachter faer van verwittigende, ende ^léehfffeheVleefchheeftgekocht: Sullen de geen Burgeren of Inwoonderen binnen de Sooten Steden haer eygen Beftiael buyten op nke Dorpen mogen doen flaen endefteecken, ominé'tfelvegeflagen of gefteecken zijnde, bin- nende voorfz Steden te brengen, ten zy eerft en alvoorenteberalen den fevenden penningh, aen handen vanden Pachter der felve Stede, op de verbeurte van't Beftiael, en een boete van twee dondert ponden} en fullen dienonverminderdt denPachter fijn gerechtigheyt, in wiens bedrijf ktfelvefoude mogen werden geilagen oftege- fteekcn, moeten betalen. V   I. ' Sal mede geen Vleefch noch Speek uyt een Dorp, of van het platte Landt, in eenige Ste- den (den Haegh daer onder begrepen ) mogen werden gebracht, opdeverbeurte van het felve Vleefch of Speek, ende daer en H©ven een boete vanhonderdt ponden: Ende wat belanght het Vleefch of Speek, dat van de eene bellooten Stadtnadeandere werdt gebracht, 't felve ial den voorfehreven Impoft moeten betalen aen den PrchtervandeStadtdaerhet Beftiael is gebloet- ruft, en daeren boven noch den vooifchreven ïmpoir moeten goet doen aen den Pachter vande Plaetfedaer het werdt geconfumeert, op de ver- beurte van't voorfchreveSpeek en Vleefch, en eenboetevandriehondertguldens; endeen ful- hnéeHuyfluydentenplatten Lande, gee». ander efmeerder Vleefch of Speek in hare Hiiyfingen mo- lenhebben, als't^eene haer felfs is toekomende, tenzy met kenniffe van den "Pachter, op geltjcke wbeurte, en een boete als boven. V  II. Vangelijckenfal oock den fevenden penning betaelt werden vanTonne-vleefch, enalderhan- aeSped, van buyten den Lande van Holland en WekWriefland hier komende, ende fal mits- Jien oock 't Speek en Tonne-vleefch uyt Gel- Jfriandr, Utrecht, Vrieflandt en Over-YiTel, jroningenen Ommelanden, of andere van de n/'re,cni^deLanden, Landtfchappen ofte Ko- .' f "{^«komende, ter plaetfe daer het felve Jenk            Van Holland en Weft-Vrieflandt Vee| on?r» niet mofren vernachten , overgefet, Schuvt"1 %gedaen werden uyt de Schepen, m'tji τ gens of Karren» daer mede het danta andt> °^nade Steden wertgevoert, van de°Srgaende kennifle en bekomen Billiet We" ,Chtcr van defen Imp°ft' °P dever- eenboIan Voorfchreve Speek en Vleefch, en dadehjfiVan tWee n°ndert ponden, het welcke WerdenaCendien finebydenPachter fal mogen fïIbehoe<inSehoUcien ' fonder dar hy daer V3n voorQnJen *G fcneyden > al ware het dat daer le Wierde geprefenteerr, ten ware Sche-
					penen Commiflariilen anders mochten komen te verftaen* en fullen de geene, die 't felve doen om te confumeren , daer van fchuldigh weien den Impoft te betalen, ende de Vettewariers of andere, hunmetdeKoopmanfchap van 'tSpeek generende, fullen hen van den felven Impoft aen denPachter debiteur maken, ende den Impoft mede fchuldigh wefen te betalen , uytgefonderc hetgeeneby kenniffeen Billiet van denPachter ial werden gebracht na een andereStadt, gele- gen buyten 't Diftrict van de Verpachtinge daer hetisingebracht, of inde Parochienhoorende, onder het reiïbrt van de Stadtvan de voorfchre- ve Verpachtinge, welck Billiet in het uytvaren aen den Boom-wachter ial werden geleverr. VIII. Sal oock geen Vleefch, het zy Tonne-vleeich of andere, of Speek, komende van buyten hec Diftricl: vande Verpachtinge, daer de Schepen zijn leggende , aen eenige Schepen ter Koop- vaerdye, ViiTcherye, Oorlogh of anders , in Holland ende Weft-Vriefland roegeruft, ter plaetie van defelve toeruftinge mogen geleverr, of in defelve Schepen mogen ontfangen werden, dan by Billiet van den Pachrer of Collcdleur, in wiens Diftricl: de Schepen gelegen zijn; ende fal daer van aen den felven Pachter of Collecleur den vollen Impoft betaeldt, of by Billiet moeten bewefen werden , dat van 7 voorfchreve Tonne- vleefch of 'Speek, in eenige van debefiootene Ste- den binnen defe Provincie den vollen Impofi', vol- gens de fe Ordonnantie, daer af is betaeldt ■> op de verbeurte van het Vleefch, het zy Tonne- vleefch of ander, of Speek, ende daer en boven een boete van twee hondert ponden, van veertig grooten hetpondt. IX. Ende fullen alle Koopluyden , Capiteynen, Uytreders van Schepen, Schippers, en allean- dere , die Vleefch of Speek buyten 't reiïbrt daer de S chepen leggen, fiaen, ofdoenfaen, en het felve brengen en ontfangen in haer Schepen, ge- houden zijn ter plaetfe daer't voorfz Vleefch of Speek Scheep fal werden gebracht, ten verfoecke van den Pachter dier Plaetiè Eed te doen, dat binnen defe Provincie den Impoft ten vollen van 'tgeflagen Vleefch of Speek is betaeldt, fonder daer van te zijn gecompofêert, of dire&elijckof indire&elijck minder betaeldt, als de rechte prijs van de waerde van de voorfchreve geilachte Bee- ften, oock met verklaringe van de Plaetfe daer hetisgeilachr, op dat den Pachter, die foudc mogen zijn geintereflèert, de faeck mag onder- foecken 5 ende in cas bevonden werdt cenigh. Pachter gecompofeert te hebben, fal defelve verbeuren vier honderdt guldens, mee verbodc van nimmermeer weder te mogen pachten ·, ende indien yemandtweygerigh is, op deaenmanm- ge van den Pachter, den Eed als vooren te doen, fal den felven voor yeder dagh verbeuren fespon- den, foo lange hy in gebreecke fal bly ven. j\, Den Pachter of Collecleur fal den derden pen- ningh van fijne ontfangen Pacht reftitueren van alle Vleefch en Speek dat in fijn bedrijf gcilach- tet, ende van daer in andere van de Geünieerde Provinciën vervoerde fal werden, om aldaer ge- 5· I 2                          coii»

-ocr page 858-

836                    Placaten. 7. Boeck. 6, Tit.

bctaeldt, volgens de prijferinge, of den l· daer van gedaen als vooren; Ende in gevall ?P Pachter kan bewijfen, dat door yemandif?? het oock foude mogen wefen, het zy FieefdT* wer of andere Terfooneh, dat een quade en ware opgevingh van den prijs gedaen is, 88; Kooper des aengaende verbeuren een fom van hondert guldens, boven de boete van "tC^ nerael Placaet, en in gelijcke pcene fal vervall!; die een valiche Cedulle vanden prijs aen de Κ pers fal hebben gegeven. En fullen de Beeften foo wel binnen de Steden als ten platten Land' geüagcn, by de Vleeshouwers ofandere PerfcT nen, niet om eygen gebruyek, maer omver" kocht, ende ter confumptie gefleten te werden' nergens dan ter Halle, of in een Huys, bycfe HeerenBurgermeefteren en Regeerders van de refpe&ive Steden, en Schouten ende Gerechten van de refpe&ive Dorpen, daer toe fpecialijck tedeftineren , mogen werden verkocht, of tet confumptie gefleten, ten ware daer omtrent om fonder linge redenen , ende dat 't felve tot noch toe niet inprattijcq was gebracht, ly haer Ed. Groot Mog. difpenfatie mocht e wefen verleent, op een boete van twee hondertguldens, bydenKoopct en Verkooper reïpective te verbeuren, eniullen de voorfchreve Vleefch-houwers ofte Vleefch- verkoopers gehouden wefen, nevens'tbrengen van 't felve Vhjpfch Γ<?Γ Halle, en voor de in-of opkomftc van dien aen den Pachter of hareCoI- le&eurs te reftitueren 't Billiet, daer van gehaelr, op pcene van, contrarie doende, te verbeuren dubbelden Impoft, ende een boete vm hondetit pmden j fullen niet te min de voorfz Vleefch- houwers en andere, die Vleefch willen verkopen indeSlacht-tijdt, datis van den vijftienden Oc- tober, tot den vier en twintighflen 'December

confumeert of verdere te werden, midts dat den Uytvoerdervanden Pachter ofte CollecÏeur fal halen een Billietj inhoudende de qu;mtiteyt of qualiteytvan't geene hy wil uytvoeren> en dat hy binnen twee maenden by wettige Atteftatie fal bewijfen, dat fijn uytgevoert Vleefch ende Speek in de voorfz Provincie gebracht en opge- daenis, op de boete van twee hondertguldens. X I. De Varcken-koopers, Speck-verkoopers en Varcken-flagers, fullen niet vermogen eenige Varekens in hare Huyfen, Lootfen , Erven of Plaetfeninteflaen, gelijek oock fulcks verboden werdt aen de Vleeshouwers, woonende 'm Steden ofte Tlaetfen daer geen publique Hallen zijn, by wegevan difpenfatie3 ten zy iyluydendaer van alvooren fullen hebben gehaeldt een Opflagh- cedulle van den Pachter of fijnen Collefteur, op de boete van honderdt ponden} fullen mede die geene die haer geneeren met Speek te verkoo- pen, t'allen tijden moeten fubjeft zijn de vifita- ύ&, onderfoeck en peylinge van den Pachter > en oock niet vermogen in hare Huyfen te flachten, ofte te laten ilachten eenige Varckens,dan alleen die Varekens die de voorfz Speck-verkoopers felfs toebehooren en aengaen > en fulcks by haer felfs, en op haer eygen naem verimpoft zijn, op een boete van fes hondert guldens, te verbeuren byden Speek-verkooper, ende in gevalle ye- mandt bevonden foude mogen werden die de voor- noemde vifitatie, onder foeck of peylinge quame te we)'geren ofte refifleren, den foodanigen /al ver- vallen in een boete van twee hondert guldens , en arbitrale corre£ïie} na exigentie vanfaecken. XII. Sullen mede geen Varcken-flagers, Speek- ver- koopers, nochte oock de voornoemde Vleefch-hou-

wers ■

uys, in hare Huyfen j of

in de Steden ende Ttaetfen daer geen-pu

ter plaetfe daer de Beeften geflagen zijn, mogen verkoopen Runt-vleefch, en géén ander,midts niet minder verkoopende dan geheele, halve, vierendeelen, of halve vierendeelen van een | Beeft te gelijek, en aen een Perfoon of Familie} ende fal't voorfchreve Vleefch ter Wagemoeten werden gewogen, indien de voorfchreve Bee- ften , of de voorfchreve gedeeltens niet by het ftuckzijn verkocht, op gelijcke boete; nillen oock den Kooper en Verkooper gehouden we- fen, ter requifitie van den Pachter, den aenge- geven prijs van hun Beeftiael by Eedeteiterken, en in abfen tie van den Verkooper, fal den Koo- per gehouden zijns boven fijne verklaringen» felve te doen blijeken byJchriftelijck **W?.!!r des Verkoopers handt, op pcene vanJJ1* twintigh guldensjendefal denPachtert sW den mogen vifiteren de Huyfen ™ndeViee« houwers of Slachters, en in gevalle van eemg bevondenfrauden, teprocederennaden"1» defer Ordonnantie: Ende ingevalle m®^ vonden wierde, die de voorfchreve vifitaWi te weygeren af refifleren, fal denfoodêNg* \ £ vallen in een boete van twee ψΦ&*Μ -.if rilijk daer en boven na exigentie van faeckm^ werden gecormeert: XIV.                     ,nac{€) De voorfchreve Vleefch-houwers, ora die in de Hallen, of Huyfen, tot het ^

blique Hallen, by wege van difpenfatie ztjn woo- nende , vermogen malkanderen over te doen le- vendige ofgeflagen Varekens,, in't geheel ofte ten deele, het zy halve, vierendeelen, minder of meerder gedeelten van dien , ten zy fyluyden fulcks alvoorens den Pachter ofte fijnen Colle- £teur fullen hebben aengegeven en bekendtge- maeckt, en daer van ten Regifter van den felven Pachter notitie laten maecken, op een boete van vi j f en twintigh guldens. XIII. Sullen oock alle de geene dip hun generen met Beeften te flaen, gehouden wefen Eed te doen in handen van den Officier of Magiftraet van de Plaetfe, ten overftaen van den Pachter of Col- letteur, dat fy geen Beeften fullen flaen of fteec- ken, ten zy dat henluyden eerft gebleecken fal zijiïby Billiet, dat het felve Beeft aengegeven zy, op een boete van hondert ponden van veer- tighgrooten, welck Billiet fal blij ven onder den Eygenacr, tot dat het Beeft fal wefen afgehou- den , en daer na by den Slager gelever t in handen van den Pachrer, binnen den tijdt van vier en twintigh uyren, op poene van vijftigh guldens op yeder Billiet te verbeuren -, ende fullen van gelijc- ken all e V leefch- houwers, die felfs hun Beeften flaen, gehouden wefen gelijcken Eed te doen, fonder te vermogen eenige Beeften te flaen ofte fteecken, voor en aleer den Impoft daer van is

-ocr page 859-

GemeeöeMiddelen van Holland, Beeftiael.          837

ven van de fomme van honderdt ponden opy e der tonne. XVIII.           , De Pachters,, eenige overtredinge bevinden- de van andere Pachtersjfullen de bekeunnge mo- gen doen, ooek buyten den bedrijye van hare Verpachtinge, en niet te min depceneprofite- ren ·, ende fullen de queftien, daèrom vallende, ftaen tot decifie van Gecommitteerde Raeden, foo veel de frauden ten platten Lande aengaen, des foo wanneer het Pachters zijn van een Di- ftricl:, de felve caufatie fullen mogen doen voor de Gecommitteerde Schepenen,         ;< ;\,. XIX. Den Pachter of Col le&eur lal aen handen van de Comm'tffariffen den behoorlijcken Eed doen, dathy, noch niemandt van fijnen'c wegen, nier. anders dan de vol Ie gerechtigheyt van defen Im- poft fullen genieten, en dathy, noch niemandt van fijnen't wegen met niemandt en fullen com- poferenof conniveren, ineeniger manieren, of de Beeften minder als op de rechte weerde prijfe- ren, op^pbstoevanyèi hondert guldens, ende een hete van twee hondert guldens, volgens het Ge- nerael Placaer, jegens den Pachter of Colle&eur te executeren, ende [tillen den geenen, die met hem, of yemandt van fijnen't wegen compofi- tie of uytkoop aengaen , verbeuren eenkoele van twee hondert guldens , fonder dat den Pachter van defen Impoft eenige prastenfien ial mogen maecken, ter faecke van de ordre op de^tij t y#fi het fteecken van,de Oyen ende Lammer|^, Μψί nieuws gcfteldt, of noch te fteflen. .... ^ · X X. Ende fal geen Pachter, Medeftander ofCol- lefteur van defen Impoft, hem met het ver koo- pen van Beeften, of geilagen Vleefch ofSpeck mogen geneeren, dircctelijck of indire&elijck, op pcene van fes hondert guldens, ende de waer- dye van't verkochte Vleeich of Speek, en daer en boven, volgens 't XII. Articul van de Gene- rale Ordonnantie, op de verbeurte en breucke van noch eens foo veel als den Impoft verpacht: fal werden, indien die fes honderdt ponden, te veerrigh grooren en daer boven gegouden heeft, en foo verre die daer beneden gegouden heeft, 00 verbeurte en boete van gelijcke fes honderdt guldens, uytgefonderdt dat den Pachter leven- digh, aen den Balck, of in de Halle , indien ■hy daer toe een verkooren plaets gekregen heeft, of anders door yemandt van de Vleefch - hou- wers, aldaer een verkooren plaetfe hebbende, fal mogen verkoopen 't Beftiae!, op de prijferin- ge aen hem gelaten.

«koop» geneert, Vkefchverkoopen, f π η niet vermogen ecnighVle efch uyc de voor- f}c „HallenofHuyfen t'huys te brengen, of einandt van hare Knechts, Meyiïens, of dÏ ehare Bekenden, laten t'huys brengen acn j eenedie'tvoorfchreve Vleeich hebben ge- l· hc ofoockuyt de voorfchreve Halle bren- of laten brengen, om befien te werden by §en'ene die het fuude willen koopen, ten ware fyiufch-howwers den lmpofl van 't Beefliaelïn limoLtie mochten hebbpi , op de verbeurte van tweehondertguldens         ifi3 ' Λ V. Ende als het gebeurt, dat een Vleefch houwer ft jjpppel OiTen t'famen gekocht hebbende, £ÊnigeyandienflaeCi en andere doet vervoeren ofuytfendt, fal gehouden, wefen by denPach- tcrie Offen van den feiven koppel, by hem te flaen, tedoenpriferen, op de ordre ende boete vanvijfen twintigh guldens : Item, als het ge- beurtdatyemandtgekocht hebbende een Vare- ken, en't felve verimpoft zijnde, gedaen ilach- taVheeft, en bevonden werdt vuyl of gortigh, endatrovei by den Kooperaenden Verkooper werdrgereftitueert, fal van't felve Vareken gee- nenverderen Impoft mogen geëyfchc werden ter plaetfe daer't felve by den verkooper (het Vare- ken wederom hebbende moeten aennemen ) ge- brachten geconfumeert fal werden, midts allecn- lijck den pachter dier plaetfe blijck brengende, datden vollen Impoft, ter plaetfe daer 't eerft ge- fteecken, ofvuyj[ofgortigh bevonden was,be- taeldtis. XVI Van deferi Impoft fal niemandt vry noch ex- emptwefen, dan diein de Generale Ordonnan- tie ilaen begrepen ; foo nochtans, dat alle die geenc, die alhier in den Hage , achtervolgens de voorfchreve Generale Ordonnantie, vry dom vandefen Impoft fullen genieten s.gehouden ful- len zijn alle het Vee, foo groot als kleyn, het *elckde felve fullen confumeren, te doen ilach- ten binnen de Huyfen en Plaetfen van hare refi- oentie, fonder dat fyluydeneenigh Vleefch met J'rydomalsvooien fullen mogen halen , of door flareBedienden ofte yemandt anders doen halen jnde publiquc Halle, anders als daer van , ge- valle andere Ingezetenen, den vollen Impoft eenden Pachter betalende; behoudelijck, dat indelefaecke, tenaenfien van de Hof-houdin- Ψ2® Siine'KoningMijcke Majefieytvan Groot wttmnten, fal werden achtervolght den ou-

ïvoet.

XVII.

Ead

«jde omme te voorkomen de meenighuldige «uden, die in defen werden gepleeght door de poteraeenighte van Beeften, die ten platten ^de werden geflagen, en om andere verfchey- ^redenen, is geordonneert, dat van nu voorr- ij ^ernandt ten platten Lande eenige Beeften j^ogen flaen, om in Tonnen te leggen, te evten> teroocken, of anderfins, dan tot fijn renDProvifle' fonder'tfelve in Schepen buy- te nJ^ te mogen gebruyeken, op de verbeur-

Endefuilendiegeenedie bydefrau^atie(dat is willens en wetens» met opfet om den Impoft te profiteren, en die aen het Landt te onttrec- ken ) ofte ongeoorlofde, en by deOrdonnantie niet gepermitteerde compofitie, het recht van'c voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, boven de poenen ende boeten in defe particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generael Pla^ caet, op den opheve van des GemeeneLandts

en p

vCni

—^iiLandegeilagen te zijn, ende anders I Middelengeëmaneert, welck Placaet ten voor- st of verhandelt te werden, en daer en bo- fchrevcneyndealhicr werdt gehouden voor ge- '                                                          infc

-ocr page 860-

Boeck. 6. Tic. beloofden Pachte, en binnen de maPmi * Auguftus i September en December          Van gadersjanuarii, Februarii, Maert Arïïi f/f' J unii enJ ulu, elcke maendt een eererW S" part van het reftcrende derde-part van η ^ ichreve Pacht, ofte by gebreecL ? Ï0r' fal den Ontfanger het feive mogen doen L"1 ren en innen aen den Pachter óf fijnen Β na vermelden en inhout van de Generale (Sf?

838                    Flacatcn. 7. infereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie, vervallen in de voorfchrevc boeten en poenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. XX I. Soo wie Pachter blijft van den voornoemden Import, fal gehouden wefen in handen van den Ontfanger                                te betalen bin nendeïvlaenden van O&ober ende November, elckemaendt een gerecht derde-part van fijnen

nantie.

XXII. ^EndefaldePacht vandefenlmpoft ingaeilop

NOTA

dllehet geene met Romeyn Letter flaet gedruckt, is de Ordonnantie foo als inden ' feftien hondert vijf en tnegentigh is verandert en verpacht. En 't geene met Curcif firn*, druckt isindenjare'feftien hondert negen en tnegentighbygekomen.                             ψ

BINNEN-GEBROUWEN BIEREN, Daer inne mede begrepen fullen weien alle Scheeps-Bieren, die foo wel buy ten als binnen defe Provincie gedroncken fullen werden , conform de Ordonnantie hier na geinfereerc. Ordonnantie, volgende dewelcke ten behoeve van de Gemeenefaecke dengtmejnenlm- ■poft van alle de Bieren, in Hollanden Weit-Vrieflana'gebrouwen, geheven engeinnetfitlwcr· den, foo als defelve indenj are 1695. is verpacht, en in den j ar e 1699. op nieuws isgearrefleert. reeckenen: Ende en [allen de Brouwers in mal· kanders Vaet-werckgeen Bier mogen forten of in doen, nochoock'tjelveVaetwerck met Bieruyl· f aen, op een boete van fes hondert guldens. I I. De Pachters fullen eenparigh tot Impoft ont· fangen, bo*en het geene de Steden daer op mo- gen ftellen dertigh ftuyvers van elckegroveton- neBiers, halve vaten, vierendeelen enachten- deelen naadvenant,. die binnen den Landeyan Hollandt en Weft-Vrieilandt gebrouwen zijn, ende by de Burgers en Η uy fluyden voor hun ey- gen provifie ingeleydt, of oock op de Scheeps- timmer-werven, en op het vertimmeren van de Schepen gedroncken werden. III.                     . Dat de Tappers en Herbergiers, foowdvan Wijnen en Bieren, als die Drooge-gafteryeot Soetelarye by confent van de Magiftraet lullen houden, en allen anderen, met defelve in een

ΜtkSemSdBvlebvvzt

JL4UVO W UUliV/ilUV/ > AUllVü *^w«-- — of grove tonne Biers, die fy inleggen fullen, van wat prijs defelve foude mogen wefen, vooraiiei Impoft eens drie guldens tien ftuyvers* desw len de Β urgermeefteren ende Regeerders der 1 fpeftive Steden mogen ftellen den prijs» mvt de voorfchreve Tappers het voorlchrevc fullen moetenverkoopen, endatfoowelDuu deSteden , als het Diftrift vande Verpacwuj, van des Gemeene Lands Middelen , ow> voorfchreve Steden reforterende : ?<nae & de voorfchreve Tappers, Herbergiers, ^ Drooge Gafterye ende Soetelarye n°u°^ver. vermogen 't Bier tot meer of roinderprij koopen, als waer op het gefetfal we^'ftevan verbeurte van vier hondert guldens, ten tf die geene, die het voorfchreve Bier tot fo of minder prijs fouden mogen hebben

nochte kleyne vaten uyt de Kuypers Huyfen, ofteuyt de Brouwers Kuyp-huyfen , nochte oock by particulieren, die haer eygen Vaet- werek gebruyeken, in de Brouweryen mogen werden gebracht, voor ende aleer de felve be- hoorlijck fullen zijn gebrandf en geyekt alsvoo- ren, opdeboetevantwintighpondt, te verbeu- ren byden Brouwer» die loodanige ongeyekte vaten in fijn Brouweryeontfangenial hebben,en gelijcketwinrigh ponden byden geencn die de- felve inde Brouwerye fal hebben gebracht, bo- ven de verbeurte van het Bier, dat inde onge- yekte Vatengeflagen fal zijn; maerdeScheeps- enViflchers-bieren fullen gevaet werden infulc ke vaten en tonnen, als de Schippers ende Vif- fchers goedt fullen vinden, midts betalende den Scheeps Impoft, na advenant de grove tonne te

-ocr page 861-

Uemecne Middelen van Holland, Binnen-Bieren., 839-

VII. Wel verftaende dat die geene ^ die tot gerief vandearme fchamele Menichen Bier van twee» of een hooghften drie guldens willen verkoopen, daéf van niet meer ten Impoft fullen geven als de Burgers, des dat niemant fulcks fal mogen doen dan dié geene, die van jaer tot jaer, ten ingangh van 't fay foen van den Impoft van de Bieren,daer toe den Pachter daer op al voorensgehoort zijn- de , hebben gekregen confent van deMagiftraet, op de boete van twee hondert guldens! VIII. Dat die geëne, dewelcke het voorfchreve Bier met confent als vooren fullen willen verkoopen* fullen moeten woonenten minften acht roeden van een Herbergh, in dewelcke Wijn of Bier werdtgetapt, mede op de boete van tweehon- dert guldens.          .■'■S'v~w.. α; -mlcii^ul; .t...{ fj:>iilol y-jH frjfifi^bült/X'j · fl:»£ nob n;;'v Dat de Brouwers of Bierfteeckers geen Schey- nen, Kuyten ofte Scharrebieren, noch Bieren van minder dan tweeguldens, ehgeeniwaerder Bieren dan van drie gi^ldens de ton4 fullen mq* gen verkQopen of nyrdoen aen diegeene,die het yoorfchreve Bier niejccobiêrit als >vooren fullen willen verhopen,, opïde bqete van fes honderdt gulderis.:H *;.·;. ! vd η-j t3 .·-■:.νι-:Ώ mi'Jiu-;;.'· . ■>:: Ende dat die geene » die het voorfchreve Bier met confent als ^oofpn fullen willen verhopen, geen Scheynen, Kuyt^pnoch Scharrebieren, nochlQOck Bieren yarififeerder dan drie guldens de ton fullen mogen injeggen noch verhopen,op de verbeurte van défelve Bieren, ende voorts op een boete van twee hondert guldens. . X I. Dat den Pachter t'allen tijden, het zy alleen, het zy met Notaris en Getuygèn, fal mogen gaen proeven het Bier, dat by de voorfchreve Bier- verkoopers werdt verkocht, om te iien of de fel ve geen fwaerder Bieren, dan van drie guldens de ton hebben ingeslagen of tappen } ende dat de voorfchreve Bierverkoopers fulcks fullen moetengehengenen gedogen, fonder aen den voorfchreven Pachter daer ïnneeehigede minfte moleftieof reliftentie te doen, op de boete van twee hondert guldens. '. f.              X I I. Dat de voorfchreve Biervcrkoopers niet ful- len vermogen eenige Gelagen te ietten binnen hare Huyfen , op de boete van vier hondert gul- dens, en dat geene, 'tzy Tappers, Taverniers, Drooge Gafterye-houders, of andere ,den groot- ten Impoft fubjeel: wefende, van de voorfchreve Β ier-verkoopers eenige Bieren fullen mogen ha- len by de kruyeken, kannen of anderiins, op de verbeurte van vier hondert guldens, en fufpenfic van haer Neeringe voor een jaer.

ecne de Steden daer op als vooren

boren

hecg1 ftcllen·

I V, VoordeProogeGafter^houdersfullenwer. Ldcent die geene., die de gaende en ko- den£San omgeldt by de Maeltijdt ofanders ® ende fullen deièlve als andere Tappers Srdonn3πtieίlώjea^ijni maer die geene, ί houden vaile Commenfalen, die haer Koft ïlaïe balfjarc, of vierendeel jaers koo- by fonder de felve by de· Maeltijdt te reecke- Pen' midïsniemandUndces, logerende als va- fcpmmenfalcn. fullen betalen Burgers. lm- ft gcliick mede voorgeen Drooge Gafterye- &ersof Tappers fullen werden gereeckendt dieSlaperS leggen·» of Ambachts-gefellen ofte

korten tijd logeren * en voor de

Sehippersvoor

felve geen Wijnen of fware Bieren en tappen, midtsdardefelve in hare Huyfen geen Wijnen of fware 3ier£n fullen mogen hebben , fonder èer van te betalen Tappers Impoft, op de boe- «vandriehondertguldens^ïb , ayr. ... Ende fullen de Brandew^maeckers enBran- ^ptboudewwefen den Voornoemden' Burgers Impoft te h&aUn van alieBieren, die fy luyden ■Jullm inkeert* het zy of het ware om tedrinc- im, of om Brandewijn af te branden, doch fay- re, vaetfe ende verlegene Bieren fullen vandefen ïmpo'jl'vryziyn, des dat de felve werden ingedaen mei kennijfe van den Tachter of fijnen Cemmis, en 4&t de voorfchreve Bieren, kort na het indoen van èftlve, inpmfentie-van den gemelden Ψ achter effijnenCemmis,' werden vermenght met Water, ofmieifmsondrinckelijckpjmaeckt, oppcene van te htUlenBurgers Impofi: Edoch dn gevalle de mmoenide Brandewijn-maeckers of Branders by de ütynemaie'm hareflijteryen , fiaende oftegele- ientwintifh roeden van hare Br ander yen ofte Grofferyen', Brandewijn aen degaende en komen- de Uenfchen komen uyt te tappen, ende te laten drincken, dat de felve in foodanigen gevalle ful- lenmotUn bet alen Tappers Impofl van alle de Bie- whd\e\\ddaerfullen komen in te leggen, f ^;>Ï'>T         V I. Sal mede den vollen Tappers Impoft moeten oetaeldc werden van alle Bieren, die byeenige Vergaderingen van Gefelfchappen, als Schur- teryen, Gilden, Kolven , gemeene Huyfen, aHeerhuyfen , Gildenhuyiên, Doelhuyfen, Vergaderingen van jonge Luyden, Gerechten, ^llegien van Schutteryen, of Rotten der fel- **» Gebuyren', Qilt Bruyloften, Reedersvan snepen en 8uylèn ι op de reeckeningen, ofan- oftr °„mPa§n^n9 ingeleydc werden in Burgers ίε G/irU) deil Hóyfen' en tot lafte van 'r gehec" ' «elichapofCompagnie, ende uyt gemeene ^enor*penningen werdendebetaeldt ·, ende

reD,Tan de Bieren, diedeSoetelaers, ofande- Vqp d fl Van Compagnien te Pacrdt ende te JS Bieren om geldt tappende, of Tafel-ga- «Qm geldefëttende of houdende, fullen in- ftffimaer fulleh vandappers Impoft rry we- Stiivr! !r€n ·die ten Muy fe van de Schippers of Tofci : > WerdeninSeleydt» endehetBoots" {du 'P c toeruften van de Schepen werdtge- cken>e" ty 't felve Bootsvolck gedronken.

Ende nadien men bevindt, de Sluyck-tappe- ryen ioo langhsfoo meer toenemen, ende door dien eenige Burgers of Inwoonders van de Ste- den of platten Lande, mitfgadersSoldaten, haer vervorderen Bieren in te leggen op Burgers Im- poft , en 't felve uyt te tappen als Tappers met de kleyne mate, ofby het ietten vanGelagen in of buyten hare Huyfen, foo ordonneren en beyee- 1«3

-ocr page 862-

Blacaten. 7.Boeck. 6.Tk.

o

ff

len "VVy alle Officieren binnen den voorfchrcven ren verbeurt wefeh,erwien Bièrf teeckp tt

Lande, alfülcke Sluyek-tappers ofTapftersda

- ofKooper van de Bieren, bovendi         ^0or

beuren de ibmme van fes honderdt f\3 Ver* ■

telijckenteapprehenderen Voorde boeten ende

pcenen daer toe geordonneerd ende indien fy-dens, envanhare Neeringegeïlfn^^B

luyden binnen drie dagen na de appreheniiAiet dendentijdtvaneeh en betalen de fel ve boeten en pcenen, -fulleniy

ijaer. X V

CCrt:NVl

Cr.

I.

luyden daer over openbaerlijck by geeffelinge, | Ende fullen alle Bierbefchoyers in d ò of ten minften by banniffement uyt Hollandten endeten platten Lande, Fa&oors,KooDl ë Weft-Vrieflandt, ter arbitragie van Schepenen ; én alle die haer met de handelinge van Bi n'

Commiflarifien } ftraft werden. H:

na exigentie van f

'"......' - ~- nieren, moeten aenwijfen alle de Bieren??'

luyden ten ingangh vande Pacht in hare HuvÏÏ'

lytferi fullen hebben, omde

fe

Ende alfoo bevonden werdt, dat de deurê van fraude dagelijcks hoe langer hoe meerder werdt geopenti vermits demeenightevanBierftallen, die ten platten Lande zijn opgefteldt, foo ordon- neren Wy , dataengaendedevoorfz Bierftallen, priE^ifeiijck fal werden achtervolght OnfeRefo- lutie van den acht en twintighften Mey feftien hondert negen enfeftigh. XIII. Ten platten Lande fullen de Huyfluyden mo- gen volftaen met den Impoft die fyluyden heb- ben betaeldt van hare Bieren, ter plaetiè al waer fyluyden woonachtigh zijn j niet tegenftaende defelve Bieren in andere Jurifdiftien in'tVeldt met kruyeken gebracht, en by haer Arbeydts- volckaldaer gedroncken werden, ende anders niet, en fal over fulcks buyten het voorfchreve voorval, niemandt vermogeneenige Bieren met Kruyeken, FleiienotVatenuythet reffbrt van een ander Pachter te nalen, om binnen fijnen Huyfe, of in het Veldt geconiumeerdt te wer- den, op pcene van twee honderdt ponden t'elc- ken te verbeuren. X I V. Dat mede tot beter verhoedinge van alle frau- den, geen Schippers»Schuy tvoerders, Wagen- of Karreluyden, eenige Bieren geladen hebben- de , en komende in eenige Steden ofte Plaetfen, fullen mogen blijven vernachten» alwaer het fchoondatfy hun wilden excuferen met de Bie- ren te willen voortvaren, fonder eerft en alvoo- ren den Pachter op haerluyder aen ko mfte te ver- wittigen van de Bieren die fy geladen fullen heb- ben, opeen boete van vier hondert guldens,t'el- ken rey fe te verbeuren by den Schipper of Voer- man, boven't Schip, Schuy t, Wagen of Karre, met het Gereedtfchap van dien: º)áß medeye- mandt eenige Bierenineen Stadt ofPlaetfedefer Provincie geladen hebbende, en dien daghdaer mede niet wegh varende, met defelve Bieren niet fal mogen vernachten, fonder het felve aen den Ø acht er ofGoUeffeurbekendtgemaeckt te hebben, op de boete'enverbeurtealsí oor en. X V. Item, foo fullen de voorfchreve Bieren niet mogen werden geloft ofie.gekeldert, voor en al- eer dat defelve zijn aengegeven aen denPachter ofCoile&eur van de Plaetiè daer die op of in ge- flagen werden, en dat daer van is gehaeldt een Billiet van inflagh , inhoudende de quantiteyt enqualiteytvandien, ende fullen het felve Bil- liet overleveren aen de gefwooren Bierwerckers, ömme de felve Bieren te wereken j ende foo den

i

eyldr

en opgeteeckent te werden, fonder daer l

aerva egedi

dat fulcks gedaen werdt, op de boete

■ van twee

honderdt ponden, midtfgaciers de verftedet Bieren, van welcke Bieren de voorfchreve Bier befchoyers, Fadoors en Koopluyden, en alle die haer met de handelinge van Bier geneeren fullen gemaeckt werden Debiteurs, mitfgaders vande Bieren, diefyluydennadatumfuHenonc* fangen ende opflaen, omme defelve by aflehrij. vingh te moeten verantwoorden, midts genieten· de voor laccagie en drinckbier een tonop'tlalr» veertien tonnen handfteeck, en dor tien. tonnen duymfteeck voor een laft gerèeckent ·, weiver- ftaende nochtans, dat de voorfchreve Bierbe· fchoyers van de overgehouden Bieren, geen pro fijt van den Impoft fullen genieten, alfoo dick- wils gebeurt, dat door de grooce Neeringede Bieren niet werden gekeldert, maer by 't opflaen uyt de Schepen gelevert werden apen jmidts dien weynigh of geen laccagie hebben : En fal den Pachter oftefijnen Gemachtighden prafentmo· gen zijn, foo wanneerde Biereningeflagen wer- den , om te mogen fien of defelve in quantiteyt accorderen metdeDamceelen, ende of de vaten handtfteeck of duymfteeck zijn, omin'tmaken van de reeckeningen vande vermifte Bieren, daer op reguard genomen te werden, fonder datden Pachter ofdesfelfsGemachtighde daer in eenigh belet ofte verhinderinge fal mogen werden ge- daen , op een boete van fes hondert ponden, en falvan'tgeene vermift werdt, Tappers Impoft moeten werden betaeldt > des fullen mede afflagh ftrecken die Bieren die gefpilt werden, midtsdat men't ielve ( foo haeft doenlijck) behoorlip fal moeten doen blijeken: Ende fullen de Bier- befchoyers, Faftoors, Koopluyde», en andere, hier met de handelinge van Bier generende, gee- neBierenmetdekleyneMaeijKanncn,*» of andere Inftrumenten mogen uytleyeren ottc verkoopen, op de boete van fes honderdt pon- den , ende van haer Neeringe ^ffVZjl werden den tijdt van een jacr: En fal defl r ter gehouden zijn te ftellen eengoedtengöJ°" Colleaeur,diedaertoebydeHeerenMagJ^k tenfal werden beëdight, dat hy getwuw allcdeBierenfalopteeckenenenaffchnjvcn· XVII

Ende fal den Pachter of fijnen Wp den alle maenden ten Huyfe en indcKeM^ de Bierbefchoyers, Faftoors en Koop

1*

alsvoo

Bierfteecker, Faftoor of Kooper van de Bieren de ièlveinilaet fonder acngeven, fullen de Bie-

en van ende fullen defeivé Bierbefchoyers

gemae , ï ^0ñ.

-ocr page 863-

Gemeene Middelen van Holknd, Binnen-Bicreri. 841

den pertin ent Regiiter; en fal denPachter door fijnen Commis alle morgen tot de voorfchreve Uytleveraers en Brouwers doen halen een Ceel, in dewelcke de voorfz Uytleveraers fullen ge- fchreven hebben de nombre en qualiteyt van de Bieren, die fy met tonnen, half vaten, en min- dergedeelten daeghsxe vcoren aen Tappers en Burgers hebben uy tgelevert , ten eyndc den Pachter fijne billietten van de gefwporen Arbey- ders magh bekomen, en dat ten dien reguardc niet en kan werden gepraclifeert, dat de Brou- wers hare Bie&en verantwoorden, gelijck de Bierbe^ghoyers als vooren moeten doen, op de boete van tien guldens t'elckens te verbeuren, ten ware in de Steden, daer geobferveert werdt dar, mènomelck werek dobbelt, de billietten vande gewrochte Bieren door gefwooren Bierwerkers dadelijck fmhet werek van dien) weder gele- vert werden in handen van den Gomniis, daer toe geftelr, alwaer men van het voorfz boeck- houdei), en overleveren van de Ceel fal zijn ge- ëxempteerten ontlaft, en lullende billietten van de Bieren, die uyt de Brouweryen gelevert wer- den» met In£t ofte Roodaerde werden doorge- trocken, of ten halven gefche.urt, op dat mi η fierimagh, dat daer eens Bier op uy: gelevert is, op de boete van tweehondert guldens van elck billiet, dat bevonden fal werden nietgecafièerc te zijn: Ende fullen die geene, die de Bieren ar- beyden, die buyten deSteden werdengefonden» gehouden zijn hare Cedullen vanlmpoff, als fy het Bier wereken, by haer te hebben , om die t'allen rijden aen den Pachter of fij η Geauthori- feerde te konnen vertoonen , op pcene van als Fraudateursran de Gemeene Middelen te wer- den geftraftj ende in casmochte gebeuren, dat foo veel Bieren fouden mogen werden verwerkt» dat meer als een Sldklc, Bierwagen ofte Schuyt van nooden mochte wefen, fullen de Pachters een of meer duplicaet-billietten of volgh-cedul- len, genombpeerrmetNum.i.» %., 3.,fonder Zegel uyrgevcn , vanden felven inhoudt als het Principael, om voor de volgende Sleden, Bier- wagens of Schuyren té konnen dienen: Ende al' joo ondervonden werdt, dat veel affchrijvinge werdt gedaen van Bieren , daer van de intentie niet en is om die te ver f enden, maer om die in Bur- gers en Tappers Huyfen terfluvek in te brengen, in dat de Brouwers, of 'hare Knechts» merekende

tfnooluyden gehouden zijn den Impoftvanha- prmifte Bieren, in voegen als vooren,promp-

fonder eenige uytftel aen den Pachter

tejijck en

ïfijnenGemachrighdentebecalen.. Fn fullen de Bierbefichoy ers ten platten Lande Her moeren reguleren na 't geen de Bierbefcho- sin de Steden ten laffe is gelcydt, behalven V t■ „een Bieren buyten hare Parochie mogen Ïtleveren, ten zy fy aenwijfinge fullén doen, Lwlen%hare Bieren hebbengelevert, enful- Lii nietde billicttcn van den Collecteur hare reeckeninge van hare uytgeleverde Bieren moe- ten verifiëren; fullen oock de Colle&eurs geen billicttcn·van affchrijvinge mogen geven, ofre doen geven , van Bieren die gevoerdt werden buyten't reflbrt van de Verpachtinge, tenware dat die geene, die eenige Bieren begeerden te Jwlen buyten het diitriét van fijne Verpachtinge, nier/ich bracht een billiet van den Pachter ofte Collefteur van 't reflort van de Verpachtinge, daer die Bieren fouden werden gebracht, op dat dien Bierbefchoyer, die fulcke Bieren fal komen ψ te leveren, met dat billiet den Pachter van fijn reflbrt magh bewijfen de Bieren aldaer ge- brachttezijn, en daer door verminderinge ge- nieten van die Bieren, daer voor hy Debiteur op het XVI. Articul is gefteldt, op de boete van tien guldens op yeder Billiet te verbeuren, aen den Pachter daer die Bieren fullen werden ge- bracht. XIX. Item, foo fullen geen Brouwers, Brouwilers, ofyemandtvan haer Huysgefin, eenige Bieren mogen uytleveren, 't zy orde felve Bieren bin- nen de voorichreve Stadt, ofte het reflbrc van dien werden geconfumeert, o f dat die binnen de Steden of Plaetfen van de Vereenighde Neder- landen, of oock buyten de Provinciën werden vervoert, of t'fcheep gedroncken of geconfu- meert, voor en aleer hun vertoont werdt het bil- jie tvandeh Pachter haerderrefidentie,ihnehou- dendedequantiteyt en qualiteyt van de Bieren, luwelckbilliet den Uytleveraer hem fal moeten reguleren, op de boete van drie hondert guldens opyedervat, groot of kleyn, 'rgcen anders als vooren fal wefen uy tgeflagen, en van fijne Nee- ringegefufpendeert te werden den tijdt van een geheel jaer; des fullen de Brouwers, die hunne

.'eren uyt het Geylfcheppen, om op hare Bier- "dat daer omtrent recherche werdt gedaen , het

vonds Ipade dickwils moet gefchieden) hare 3ω \ fy boven 'c laft fchePen' falkn cii- L ^c"^Geylfcheppen, als het beft gelegen ofinn          daC infulckengeval den Schipper af emer van de fclvc Bieren niet en fal mogen zijn ae" * Voorena]eerde felve aen den Pachter tu 8egcven, foo veel de qualiteyt en quan- TOi?^' en daer van verkregen behoor- dtnp, J2 op P0^ als vooren, welck billiet gtten.^ter gehouden fal wefen t'allen tijden te gehourL Cu,^en de voorichreve Uytleveraers binnc?? de billietten van de Bieren, die vandien          ^aerder rcfidentie, of vryheydt ^'eurtof ^Ccon^urneerc werden, ten halven ge- ^ngefwri^CCa^eerc' te ^everen *n handen van ï V rfen ^ierwereker, en daer van te hou-

voorfchreve Bier als dan weder injlaen, voorge- vendedatde Schippers, metdewelckefyvanmey- ninge waren 't gemelde Bier te verfenden,vertroc~ ken, of niet te vinden zijn, foo fal in alfulcken gevalle, ende alvoorens foodanigen Bier e by ye- mandtmoge werden ingefiagen, daer van weder een Billietgehaeldt moeten werden, op de boete van drie hondert guldens op yeder vat, fooals van den uytfagh vande Bierengefeghtis, X X. Gelijck medealle Bierbefchoyers indeSteden en ten platten Lande, Faftoors ende Koopluy» den van de Bieren, geene. Bieren fullen mogen uytleveren, vooren aleer hun vertoont werdt een billiet van den Pachter haerder refidentie, in- houdende de quantiteyt en qualiteyt van de Bie- ren » na welck billiet den Uytleveraer hem fal

f Κ                   moe-

-ocr page 864-

Placaten. 7.Boeck. ó.Tit.

842

als het billiet vanden Pachter is inhoudend

moeten reguleren, op de boete van drie hondert ponden op elck vat , en daeren boven een jaer van hareNeeringegefufpendeert te werden : Ende füllen de billiecren van de Bieren, die uytgelevert werden, metlncktofRoodaerde doortrocken, of ten halven doorgefcheu.-t werden, op de boete van vijfentwintigh ponden vanelck billiet, dat in voegen als voorenniet geeaflèert fal zijn: En fiillen de Bierbeichoyers, Faitoors en Koopluy- den van de Bieren inde Steden daer en boven in het uytleveren van hare Bieren moeten onder- houden al het geenedienaengaendeinhetvoor- gaende Articulde Brouwers is belaft, &p poene als in het felve Articul.                       $%$ — XX! I.                 ; Endeen fal niemandt, foo wel in de Steden als ten platten Lande, vermogen eenige Bieren inteflaen, of op te doen, voor en aleer fy de- felve aen den Pachter of Colle&eur van hare refi- dentie hebben aengegeven, en dat daer van ge- haelt is een billiet van inflagh, inhoudende de quantiteyt en qualiteyt van dien, midtfgadersde namen van de geene voordewelcke die ingefla- gen, ende namen van de Brouwers en Bierfte- kers, uyt wekkers Kelders die uytgeflagen ful- len werden, op de verbeurte van het voorfz Bier, ende een boete van drie hondert guldens op elck vat, 'tzygrootofkleyn: Ende lal den Pachter in deSteden, daer fulcks tot noch toe niet foude mogen zijn gepraftifeert, gehouden wefen te ftellen foo veel Collecleurs op foo veel plaetfen, als haer by de Heeren Burgermeefteren ende Re- geerders vande voorfz Steden, tot meeftenge- rief vandc voorfz Ingefètenen fal werden geor- donneert, alles buyten koften en laften van de- felve Steden. XXII. De Schippers ofte Schuytvoerders, die binnen de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieilandt ordinairlijck de Bieren voeren opvafte Bierftal- len, foo in de beilooten Steden als ten platten Lande, fullen gehouden wefen in het begin van elck termijn cautie te ftellen, dat fy de Bieren, die by haer vervoert werden, ter gedeftineerde plaetfe fullen brengen ·, ende fullen alle reyfen t'haerder wederkomft, met billiet van den Pach- ter van die placts, daer fy de Bieren fullen heb- ben gebracht, moeten doen blijeken aen den Pachter ofte Colledfeur, daer fy de felve Bieren hebben ingenomen, dat de nombre en qualiteyt* van de ingeladen Bieren aldaer is gekome® ·, en fal den voornoemden Colle£teur het felve op fijn Regifter moeten fuyveren, ende de billietten liafferen, op poene, foo den Schipper of Schuy t- voerder in gebreecke bleef het Billiet over te Ie

lende voorfz Schippersverbeuren, bov ~ U

enSchii

en Gereedtfchap, opyeder half vat viifri K?p roli guldens; ende fullen de voorfz Schi Schuytvoerders geen Dun, Scheyn ofllh

bier mogen voeren , nochte by de BierW?" yers, of andere, met de handelinge van R' haer generende, ingeflagen mogen werden de boete van twee hondert guldens■■: In QDr '^ vandeBieren, die binnen eenige StedeninH f landt werden gehaelt, en van daer verfonden r platten Lande, of na andere Steden , is KOein gevondenen verftaen, dat daer van alleen moer werden gelicht een billiet, gemunieertmeteen behoorlijck Zegel vanden Pachter vandeBieren onder wiens Diftrift die fullen werden geconfu' meert, en daer nevens aenflonds den Impoft fe taeldt, op poene van drie hondert guldens opjedn vat te ver beuren, ende dat het felve billiet^. toont werdendeaen de Pachters van de felve Ste- den , defelve gehouden fullen zijn op den ruege van dien te annoteren de vertooninghvan't felve billiet, fonder daer van yets te genieten, en dat daer op de voorfz Bieren, fonder een nieuw bil. liet of Zegel noodigh te hebben, afgelevert, en ten platten Lande, en na andere Steden fullen mogen werden verboert. XXIII. Item, foo yemandt binnen eenige Steden van defe Provincie eenig h Β ier quame te koopen,om in andere Steden ofce Plaetfen de [er Trovincit te vervoeren, die geen ordinaris Biereerder is, fal moeten brengen een billiet van denPachterof Collefteur van de plaetfe daer hy de Bieren fal willen brengen, inhoudende de quantiteyt en qualiteyt van dien, met welck billiet den Baelder van de Biennfalgaen by den Ψ achter ofte Collt- fleur van de Tlaets daer de Bieren fullen werden gehaelt, die volgens den inhoude van het voorin Articul of den rugge van 't felve billietfal teem- nen, dat het voornoemde Billiet hem is vertoout, daer op hy als dan tot den Brouwer > Bierbefcho- yer, Fa&oor of Koopman van de Bieren, Bier fal inladen; ende fal den Pachter niet meer ge- nieten voor het fchrijven van het billiet, ende boeckhouden van yeder partye, alseeneftuyver, dewelcke hem gereftitueert fal werden by den Pachter, ter plaetfe daer de Bieren fullen ver- den gebracht om geconfumeert te werden 5 macr in gevalle defelve geen billiet van den Pachterot Collefteur voor hem en brachte, fal gehouden zijn te moeten vertoonen wettelijcke Attötao van den Schout ofte Gerechte, daer by dat v»· klaert, ende goede kenmfTe gedaen fel werden, waer, en op wat plaetfe hy woonachtig» * <

veren, fal verbeuren voor de eerfte reys vijf en fijne refidentie houdende is, dewelcke verto twintigh ponden, en niet te min de navolgende zijnde, fal denPachter ofte Collefteür*? 'n reys, ofanderfinsbinnencompetententijdt,na geven een billiet of Dam-Cedulle, omdeöw de afgelegentheydt van de plaetfe, op weicke het tot den Brouwer of Bierfteecker te laden i -^

het weicke plaetfe hebben fal, als men een- laft t/effens en daer boven wil vervoeren5ft7ten dat binnen den f ijdt van drieweecken» o langhften een maendt, by den HaeWer j Bieren met billiet van den Pachter ^' j€ werden, dat defelve Bieren ter gjdeltl alsjn plaetfe gekomen zijn, op gelijcke boete^ ^

Bier gedeftineert was gebracht te werden , (hetwelck fal ftaen ter arbitragie van Schepenen CommiiTariflen) het voorfz billiet gehouden wefen aen den voornoemden Collefteur te be- handigen, oppoenevanals Fraudateurs acnge- iien en gecondemneert te moeten werden: Ende indien bevonden wierde, dat de felve Schippers

'tvoorgaende Articul tegens de ScIïipP*1^

meerder of minder Bieren haddc mede gebracht,

-ocr page 865-

Gemeene Middelen van Holland, Binnen-Bieren. 843

vafle Bierftallen, is geordonneerd^

lijck de voorfz Bierwerckers mede gehouden fullen zijnt'allen tijden (des by den Pachter of fijnen Gecommitteerden verfocht zijnde!) t'elc- kens als eenigh Bier by henluyden fal zijn ge- wrocht, te moeten doen aen wij finge, waer, en aen wie fyluyden defelve Bieren hebben gebragr, en't felve (des noodt) byden Pachter verfocht zijnde, met Eede te moeten verklaren, op ge- lijcke poene: Ende fullen alle de billïetten van'c werek, dat fy des daeghs hebben gedaen, des anderen daeghs 's morgens, aleer fy wederom om ander werek fullen looten, of in eenigh an-

gevalle ^^^Impoft moeten betalen aen de Pach gei' ? Cf de Bieren innemen ; ende fal den tfrS' /-.-daer van geven een billiet, inhou-

^

ffleq^nreyt en qualiteyt van de Bieren, 5 ?í/«Ü innemen, metverklannge, dat den ft daer van is betaeldt, welck billiec den W,w van de Bieren fal moeten leveren in han-

, daerdeBie· al eer men de

Ier fullen werden geconfumeert

orfz Bieren fal moSen loiren of inilaen» °P v° van twee honderdt guldens, om byden Voornoemden Pachter te boeck gefteldt te wer- den om volgens dien den Impoft alle maenden tcontfangen van den Pachter daer de Bieren zijn eehaclr, voor foo veel die betaeldt is : Ende ioo éevoorfo Bieren binnen de beflooten Steden (den Haeghonder de felve begrepen) werden Leien, fal daer van gegeven werden een bil- Uetjom by de gefwooren Bierwerckers gewrocht re werden j en fullen de Pachters voor hare Col- lcfte, en den ontfangh van de penningen, ge- nieten den twintighften penningh, fulcks dat hierby.verftaen werdt, dat de Pachters alomme indieeelegentheytmalkanders ColIec>eurs ful- len moeten wefen. Ende ten regaar de van foo- danige Bieren, die na e enige Steden ofT4aetfen hitendefeTrovinciefouden mogen werden ver. voert > is goedtgevonden en verfiaen, dat daer malleen moet werden gelicht een billiet, gemu- mertmeteen behoor lij ck Zegel van den Ø achter va ie Bieren, uyt wiens diflricl die fullen wer~ dmerfonden, inhoudende de qüantiteytvande voorfchreve Bieren > m'ttfgaders deplaetfe waer utoe die werden verfonden, ende dat de Schip- pt^ diefoodanige Bieren fullen komen te ver- voeren^ deeerflemaeldat fy die vervoeringe ful- httwillen doen, ende voorts alle jaren, joo den Ô achterfulckskomtterequireren , gehoudenful- knzijnmet Eede ie beloven, datfyin't vervoe- renvan de Bieren, waer van Billiet is gehaeldt ombuytendefe Trovincie vervoert te werden, op- whtengetrouwelijck fullen handelen, ende de· Jelvenietfullen lojffen binnen defe Trovincie. XXIV. De gefwooren Bierwerckers fullen t'elckens vanjaertot jaer, op den ingangh van de Pacht -an ae Bieren, haren Eed moeten vernieuwen "Jpfentie en ten by welen van den Pachter of yoilefteur, ende en fwllen defelve Bierwerc-

der werek treden, moeten leveren aen den Pach- ter of fijnen Commis, op de boete van tien pon- den, en arbitrale correctie, na gclegentheydc vanfaecken: Ende in de Steden, daergeoblèr- veertwerdt, datfè van yder werek , dat by haer gewrochtis, deCeelen ofteBilliettcn dateiijck aen den felven overleveren, fulcks hier vooren in't XIX. Articul werdt gefeydr, fullen fy hec felve moeten nakomen, op de boete van twee hondert guldens, ende daer en boven gcfufpen- deert te werden van haer Officie, en dat diegee- ne die de voorfz boete niet konnen betalen, ar- bitralijck aen den Lijve áIs í ooren fullen werden geftraft: Tiatoock die geene, die geen gefwooren Bierwerckers zijn, ende eenigh Bier uyt of in ko- men te'wereken f onder behoor lij ck Bil liet, mede fullen verbeuren een boete van twee honderdt gul- dens , en defelve niet komende betalen, daer over arbitralijckgeflraft werden. XXV. Ende fal niemandt mogen verimpoften op ye- mands anders nacm als op fijn eygen, ende tot dien eynde felfs, of door fijne Dienftboden, de Cedullen doen halen, en dat op den eygen naem daer het Bier fal werden ingeleydt: Ende fullen de Bierwerckers niet vermogen hec Bier in ande- re Huyfen te brengen, als tot de geene op wiens naem de Cedulle is gehaeldt; en die op fijn ey- gen naem Bier verimpoft heeft, fal het felve al- leenlijck in fij ç Huys doen inleggen, fonder dat hy ineenigemanieren met Vaten, Kruycken of andere Inftrumenten, de Tappers, Taverniers, drooge Gafterye-houders , of andere, met de- felve inwoonende, het felve fal mogen overdoen, of dat de Tappers, Taverniers, drooge Gafte- rye-houders, of anders met defelve inwoonen- de, 't felve fullen overnemen, op de boete van vier hondert ponden t'elcken reyfe te verbeuren, foo wel by de Tappers als andere , contrarie doende j ende op dat de Smockel-tapperyen ge-

«sgeen Bieren mogen wereken, 'czy in Tap- J weert fo uden mogen werden, fal geene Solda

pejsofBürgers Huyfen, voor en aleer daer van ES?1 ziJn Tappers ofte Burgers Ceelen, de- cJcenietonderfcheyt van Letteren fullenAve- ^geteeckent of gemereke, om defelve billiet- ?0QUf ë aiK*eren te kennen, waer na dat de r'z Arbeyders haer moeten reguleren , op E fo°yemandtBierwerckc fonder billiec, fe^rIeoPB«rgers billiec Bier in Tappers Huy~ twee^j11' Van teverbeuren een boecevan hetpQ°d erdc ponden , van veercigh grooten ^'erden enc*edaeren boven gefufpendeert te die(jeanhaerOfficie j ende dat die geene, Qveral° Þ b°-ete n*ec ^onnen betalen, daer n den Lijve fullen werden geftraft·, ge-

ten werden toegelaten, foo wanneer fy in de Hollandtfche Steden zijn leggende, eenige Soe- telaryeofSmockel-tapperye te mogen houden -, endeen fal niemandt, wie het zy, eenige Bieren boven drie gulden by de hacl-kanne mogen ver- koopen, voor en aleer defelve hare namen fullen hebben doen opfehrijven by de geene die de Heeren Burgermeefteren binnen de refpe£tive Steden daer toe fullen hebben gecommitteert, en van defelve verkregen hebben een A£te, welcke Afte fy alle jaren fullen moeten doen vernieu- wen, en daer beneffens gehouden zij ç eenkan- ne of kennelijck teecken uyt te fteecken, op dat menweten magh dat daer een Tapper woondr, 5 Ê 2                      op

-ocr page 866-

7.Boeck. 6.Tik Bieren, hoe die genaemt fouden moeen ^r

Placaten.

844

op de boete van twee hondert ponden; ende in

dien yemandt bevonden werdt tot de Sluyck-tap

geen

Impoftfubjeazijnde, uytdeEw ^

pers ( dagelijcks geen kanne of kennelijck icon

te halen, als in vaten met eenen fctóSem?

ken als Tappers voor de Deuren gehangen heb-· bende) Biergehaelt, ofdoen halen hebben, of

ten gel

, met open ftaren, ftorpen t emmers ofcu

ijcke, endatoffelfsinPerioon, of door h ëdighde Perfoonen, dacr toe gefteldt en een donneerdt, op een boete vanhonderdteuld t'elckens te verbeuren.                               s XXVIII. Saloockniemandt eenige van devoorfchrev Dun, Scheyn of Scharrebieren, cot de qua,J tey t van een vierendeel of half vat ende daer bo" ven mogen inleggen , anders als voorfz is Ζ vaten, hebbende maer eene bodem, ofin vaten of tonnerrmet twee bodemen, midts dat defelve vaten ofre tonnen met twee bodemen, met een Stroowis fullen moeten werden toegeftopt, en nier met een bonge, ende dat daer en bovenopeen van de bodems van defelve vaten falmoetenwe- f en ge brandt ■> ofte ten minfienwelgeverwt> ds naem van de Kuy tbaelder ende fijne Woonkets midtfgaders een van de woorden, Kuy τ Scheyn of Scharrebier., oppstnevm hondert guldens: Des dat de voorfchreve vaten met twee bodemen niet anders als doorgefwoo- ren Bierwerckers fullen mogen werden inge- bracht , en dat op een billiet van den Pachter van de Bieren daer toe te halen , op de boete van kyndeHguldens opyeder vat, groot ofkltyn^ foo weltenlafte van die geene die het Bier uyt, als die 't Bier ingeilagen hebben. XXIX. Geen Bierdrager of Brouwers Knechts, fullen haer, offelfs, of door hare Vrouwen ofDome- itiquen, met het verkoopen van Dun, Scheyn

tot der feher biuysGchgh ofte Gelagen gehou- den te hebben , lal verbeuren gelijcke boete van twee hondert guldens ■, ende fal den Pachter ver- mogen met confent van een van de Burgermee- lieren inde Steden , ende buyten de Steden, by kennifie van den Officier, yemandt van den Ge- rechte, Secretaris of Notaris aldaer, tot de Bur- gers, Inwoonders of Huyfluyden Huyfcn,waer van hy met goede reden vermoeden van fraude heeft, met den Officier, Secretaris, of Nota- ris en Gctuygen, de felve Huyfen te doorfoec- ken, om te weten of alfulcke Bieren , als op ha- ren naem zijn aengegeven, tot haren Huy fe zijn ingebracht, fonder dat jegens de felve onderfoe- kinge eenïge opfofitie ofte refiftentie fal mogen werden gedaen, op een boete van twee hondert guldens t'elckens te verbeuren, en de aengege- ven Bieren daer niet vindende , fal by defelve Perfoonen verklaringe moeten gedaen werden, of de ielve by haer laft op haren naem zijn aenge- geven, en waer die zijn gebleven > op gelijcke pcenc. XXVI. Ende om voor te komen alle bedrog, dat voor defen, onder praetext van Dun, Scheyn of Schar- rebier uyt de Brouweryeteleveren, totnoch.toe is gepleeghr, fullen van nu voortaen geen Brou- wers of Brouwfters het Dun, Scheyn of Scharre- bier mogen verkoopen ofte uytleveren , hooger als van eene gulde de tonnej ende die hun met

Dun, Scheyn ofScharrebier te verkoopen gene- I of Scharrebier, nochte oock metandereBieren, ren,fuUengeenderhande£ieren,ImpolHubjec~r; 1 den Impoft fubjedt, mogen geneeren, direfte-

lijck of indireftelijck, op een boete vanfes hon- dert guldens en arbitrale correftie. XXX. Ende nademael de voorfz Dun, Scheyn of Scharrebieren alleen behoorengekocht endege- haeldt te werden tot gerief van dearme fchamele Gemeente, en dat veele baetfoeckendeLuyden, van goede middelen en gelegentheyt zijnde,haer vervordererl, tot verkortinge van dejo Impoftop de Bieren, de voorfz Dun, Scheyn en Scharre- bieren te ver men gen met Bieren den Impoft iub- jeft zijnde, fal derhalven niemandt, wiehy iou- de mogen wefen, een geheel Capitahftƒjif > te weten, tot twee duyfendt guldens en daer W- indeQuohieren van den Twee-Honöw- ,... . enningh bekent, eenige van de voorfd re- ve Dun, Scheyn of Scharrebieren vermogen^ de Brouweryen ofelderSte doen balen or fl«qi gen, als met expres confent van de Mag. van dePlaets daer de voorfzPerfoonof «w nen woonachtig zijn, dewelcke C^^AL reguard genomen hebbende op de gpf^*S van defelve Perfoonen) geauchoflieert w ^ mits defen dacr in te mogen confenfrer(TU\dens fpe&e van die gecne die tot twee duyio1^ den en niet hooger in de voorfz Qj?onier5V-n, en I Twee-Hondertiten Penningh bekendtl^ die de voorfz Scheyn of Scharrebieren ^

zijnde, mogeninflaenofte verkoopen, fonder fpcciael conïcnt van den Pachter, op de boete vanhondertguldens j nochenfullen medegeen Tappers, drooge Gafterye of Commenfael-hou- ders eenigh Dun, Scheyn ofScharrebier mogen inleggen, op een boete van twee honderdtgul- dens; tot wekken eynde alle de Perfoonen, die het voorfz Dun ofScharrebier uyt de Brouwerye halen of voeren, gehouwen fullen wefen , by den Pachter verfocht zijnde, teverklaren, waer, én uyt wat Brouwerye, envoorwienfy het felve gehaeldt hebben, op gelijcke boete alsvooren-, des fullen de Brouwers met Eede moeten verkla- ren geen Bieren uyt hare Brouweryen voor Dun- nebieren, Schevnen, Kuy ten o f andere Bieren, den Impoft niet Üubjcft , te fullcn laten uyrgaen, \ leveren ofte verkoopen, rf/V in prijs hooger iou- ' den werden verkocht oftegelevcrt, dan tot de voorfz eene gulden: Ende fal mede die twintigh ftuy vers niet mogen werden gechargeert ofver- hooght met eenige onkoften van Vaetwerck, fchoonmaecken van defelve» t'huys brengen of diergelijcke, hoedanigh het felvefoudemogen wefen, ende alfoo 'tgecne voorfz is vruchteloos gemaeckt, op poene van t'elckens te verbeuren drie hondert guldens. XXVII.

Geen Perfoonen, van wat conditie die fouden

mogen zijn,fullen vermogeneenig Dun, Scheyn, eygen gebruyek foudenwillenconium «r^. Scharrebieren, Kuyten ofte andere diergelijcke gaders oock aen andere, die boven ^

-ocr page 867-

Gemcene Middelen van Holland, Binnen-Bieren. 845

XXXV. Saloockniemandt, Edel of on-Edel, Burger of Huyfman, van wat qualitey t ofte conditie hy zy, woonendeindeStpdenofdaerbuyten, ee- nigh Bier, hetzydickof dun, mogen brouwen ofkoocken, of doen brouwen of doen koocken binnen fijnen Huyfe of daer buyten, by tonnen, half vaten, vierendeelen, minder of meerder, in ketels, tobben, backen ofte andere Initrumen- ten, daer eenigh Koorn, Meel, Mout, Hoppe, Alilem,Tamerinde, eenige foorten van Suycke- ren,Syro"penofHoninghingedaenzy,oppcenc vanduyfent ponden, te verbeuren bydiegeene , die bevonden fouden mogen werden voor de eerftemael contrarie gedacn te hebben, boven de verbeurte van het Brouw-tuygh, daer mede het felve gedaen fal wefen j ende fal die geen e, die de voorfz poene niet fal konnen voldoen, by pu- bïique geefielinge daer over werden geftrafr; ge- lijck mede by publique geefielingegeftraft fullen werden die gecne, dievoordetweedemael daer op fouden mogen werden geattrappeert> en fal den Pachter vermogen, met confent van een van deBurgermeefterenindeSteden , en buyten de Steden by kenniiTe van den Officier, ycmandt van den Gerechte, of met den Secretaris ofNo- tarisaldaer, tot de Burgers Inwoonders of Huys- luyden, waer van hy eenigh vermoeden heeft, die de felve Bieren fouden mogen brouwen ofte koocken, met den Officier, Secretaris of No- tarisenGetuygendeHuyfendoorfoecken , om te weten of aldaer Bieren gebrouwen ofte ge- koockt werden, fonder dat jegens de felve on- derfoeckinge eenige oppofitie of refiftentie fal mogen werden gedaen, opeen boete van gelijc- ke duyfent guldens. XXXVI. Niemandt, wie het oock foude mogen weien, fal vermogen eenigh Mout in minder quantiteyc te verkoopen als tot een laft, anders dan aen die geene die hy weet Brouwers ofte Brandewijn- branders te wefen, op een poene van twee hon- dert guldens. XXXVII. Niemandt, wie hy oock foude mogen wefen, fal vermogen eenige Hoppe te koopen ofte ver- koopen,in minder quantiteytdan een halffchip- pond t'effens, op de boete van twee honderdt guldens, foowelbydenKooper als Verkooper te verbeuren. XXXVIII. Sullen voorts mede dePachterst'allen tijden» als het hun goedt en tot hunne gerechtigheydc noodighdunckt, met Notaris en Getuygen ten Huyfe van de Tappers, midtfgaders de Bier- fteeckers ten platten Lande, mogen gaen peylen allerhande foorten van Bieren, ommealfoo ver- fcheydefraudes, voor dato defes met meenighte van wanne-tonnen en anders gcpleeght, te ver- hoeden ·, tot welcken eynde fy, Joo omtrent de tonnend/r anderfins, foodanigh onderfoeck in hare Huyfen, Schuyren* tn op hare Erven ful- len mogen doen, als fy fullen oordeelen te be- hooren; endeindien haerin 't voorfz peylen of onderfoeck eenige refiftentie foude mogen wer- den gedaen , fal die geene die de voorfz refiffen- Itie doet of aflifteerc, verbeuren een boete van drie

1 „frhdi Eöldéns op de voorfz Quohieren Öendet't voorfZ Dun, Scheyn ofSchar- ίί foude wWen gebruycken voor de Handt- ks luyden> binnen haren Huyfe wercken- f mkJcs dat die geene die tot de voorfz twee {Lreuldcnsofdaer boven gegoedt zijn} met f ΐfullen moeten belooven, dat fy 't voorfz lX 'ü Dun of Scharrebier niet en fullen men- oftegedogendat hetgemenght werdtmet El den Impoft fubjeft zij nde, op een boe- re van honderdr guldens ,by de voornoemde Ca- piraliftendcfen contrarie te verbeuren. *                   XXXI. De geene die fufpeft zijn haermet fmockela- te behelpen, fal men met kenniiTe van de Ma- eiftraecderrefpeaive Steden mogen weygeren bittiet te geven van meer Bier in te leggen, als fy methaerevgenHuysgefin confumeren. XXXII. Elck Tapper fal iuffifantelijck moeten cavé- ren, van ten minften tot fes en twintigh tonnen ic'tjaer, ofdertienin'thalve jaer te lullen ver- irapoften, ofte by fautevan dien falhydaerom moeten werden geè'xecuteert, 't welck den Pach- ter gehouden fal zijn te doen binnen vier maen- (ienna deexpiratie van de Pacht, op poene van honden guldens, en daer na niet meer te mogen eyflehen. XXXIII. Voorts Men alle ViiTchers, die geen Bier ge- woon zijn in Zee te voeren , dan in tonnekens. vanfes, acht of tien ftoopen, of tenhooghften onder het kinneken, voor alle hun Schceps- vokk mogen volftaen, midts betalende halven Impoft van alle Bieren van twee guldens deton- neen daer beneden , die byhenluy den of hunne Familien fullen werden gedroncken» fonderdat nochtanseenigeTappers, woonende in eenige Dorpen of Vlecken aen Zee gelegen, of andere Inwoonders van dien , de felve exemptie of vry- dorafullen genieten. XXXIV. Item, de Brouwers en Brouwfters fullen van haerDrinck-bicr betalen in den Impoft van elcke brouvre, ^'t zy groot of kleyn, twaelf ftuyvers, 't welck fygeKouden fullen zijn, ten verfoecke van den Pachter ofte Collefteur by Eedeaente mengen, fonder dat defe vrydommen van de bouwers andere fullen genieten, als diefelfsde Geringe zijn doende, ende in de Brouwerye ^'oonen; en fullen de Brouwers vande Bieren, jueiybuy ten hare Huyfmgedaerfy woonen, in J*Huyfen ofPlaetfen met vaten groot ofte Kieymnleggen, gehouden wefen den vollen lm,- Ρ «te betalen; gelijck fy oock van alle andere n^Cren J buyten de Brouwerye, daer in fy woo- 'tz' j?^1011;^11' gehouden fullen zijn te doen, eldl? 1 iein *uer ori*inaris Woon-plaets ofte c!ckHin ggen; cn dcBierfteeckers fullen voor Μ Τ^Van ^are familie, twaelf jaren oudt bmd j ^eta^enacht ftuy vers ter maendt, en ietnvi tWaeIParen' half geldt, des dat, die lm TJaren fatten hebben bereyekt, van de f en ^.Wen vry zijn, [tuiende de felve Bierfle- 'jfè ' ncas van een onwaerachtige opgevinge van

SSSS^

^ verbeuren vooryeder ψ er-

uiden

's.

-ocr page 868-

		*
					Placaten. 7.Boeck. Ó.Tit.
				84Ó
								de Schippers van devoorfzfehepenoff ι binnen de Geünieerde Provinciën bliiveT^' meer voor haer provifie in elcke Stadt o'f w"* mogen innemen, als een halfvat Bier t'eff lal den ïmpoft ontfangen werden ter plaeSCü het felve werdt: ingenomen , maer by aldrenT voorfchreveSchippersmeerals een half varR begeerenteladenofintenemen, ombinnenéi Trovinae vervoerdt te werden , fullen moe
			drie hondert guldens: Ende indien eenige ton- nen of half vaten met Water werden bevonden, d ie de voorfz Tappers, Bier fteeckers, o f ye man t van derfelver Huysgefin voor Bieren fullen laten peylen, fullen verbeuren op elcke tonne of half vat drie hondert ponden: Gelijckmede in/ooda- nigen boete fullen 'vervallen die geene, die boven peylgevondenwerden. Ende fullen de Pachters van de Bieren gehouden wefen op het ingaen van de Pacht aen de voorfz Bier fteeckers ten platten Lande te geven een groot billiet; ende fullen de felve Bierfteeckers, ergens Bier halende, dooi- den Colle&eur van de Plaets van de uy tleveringe op het felve billiet moeten laten aenteeckenen de quantiteyt van de Bieren, byhaergehaeldtwer- dende, op pcene van twee hondert guldens, tot lafte van de Bierfteeckers j diefonderdateenigh Bier fullen hebben ingeflagen. Λ Λ Λ 1 Λ- Sullen mede alle Schippers ende andere, hare continüele reiidentie binnen Scheeps-boordt houdende, defen ïmpoft betalen als andere Bur- gers en Ingezetenen, en in cas van fraude ende contraventie, oock defelve poenen fubjedt zijn > maerde Schippers die binnen eenige Steden of Vlecken haer Woonplaets houden , fullen van de Bieren die fy in hare fchepen fullen doen» om geduyrende hare reyfe gedroncken te werden, alleen betalen twaelf ftuyvers van yeder tonne, half vaten ende minder gedeeltensna advenantj welverftaende, dat geen van beyde de foorten van de voorfz Schippers eenige Gelagen fullen mogen houden binnen hare fchepen, of eenige Bieren met groote of kleyne kannen, mitfgaders glafen, verkoopen of uyt doen, onder wat pra> text het oock foude mogen zijn, nochte oock de- felve by kannen, glafen, of eenige andere grooter of kley nder mate te verkoopen, of om geldt te la- ten drincken, op een boete van fes hondert gul- dens : En fal niemandt, van wat conditie of qua- liteyt hy oock foude mogen wefen, vermogen een ige Bieren met kannen of glafen uyt de voor- fchreve fchepen te halen, nochte eenige Bieren om geldt aldaer te drincken, op een boete van vijfentwintigh guldens voor de eerfte, vijftigh guldens voor de tweede, ende honderdt guldens voor de derde reys te verbeuren by de voorfchre- ve Haelders of Drinckers: Sullen oock de voorfz Schippers geen Bier uyt de voorfz fchepen bin- nen hare ofte eenige andere Huyfen vermogen te brengen, 't zy by tonnen, vaten of anders, fon- der't felve eerft verimpoft te wefen, op de boete van vijftigh ponden van veertigh grooten te ver- beuren, foo dick en menighmael yemandt be- vonden fal werden contrarie gedaen te hebben, onder dewelcke niet verftaen werden de Kley- iuyden op den Yifel, Rhijn en elders, nochte eenige Turf of Sand-fchuy ten» binnen Holland blijvende, nochte eenige Modder-ichuyten, Specl-fchuy ten ofte Vifch-fchuyten , dewelcke gehouden fullen wefen Burgers ïmpoft te beta- len, ter plaetfe daerfe de Bieren indoen fWa- ter- fchuyten, Drif-fchuyten en Staellever-fche- pen uytgefondert) dewelcke van de Bieren, op hare reyfe in hare fchepen of fchuyten te doen, fullen betalen den ïmpoft van de Scheeps-bieren, ter plaetfe daerfe de Bieren indoen ·, ende fullen
							doen onderhouden al het geen m het Χ χπ Articul tot lafte van de Bierhaelders isi tueert: Ende omme te verhoeden defauded hierinne foude mogen w*erden gepleeght [ fullen de voorfz Schippers op geen Bierfiallen ten platten Lande binnen of buyten de Provincie Bier mogen halen (ten ware de Schippers op l plaetfen daer fy het Bier innemen, woonachU waren ) op de boete van hondert ponden op dek half vat ofte minder gedeelte te verbeuren, f0Q fulcks achterhaelt en bevonden werdt X L. Ende ten eynde de peylinge binnen de Tap. pers Huyfen alomme eenpaerlijck en opgelijc. ken voet magh werden gedaen , foofaldenaen- komenden Pachter, ten ingangh van iijnePacht, mogen gaen peylen, en den afgaenden Pachter offijnen Colle&eurinfinueren, ommethemdes morgens met der Sonnen opgangh te gaenpey- len tot alle Tappers en Herbergiers Huyfen, en doen opfehrijven alle de heele tonnen ende half vaten; des dat de vaten, daer in drie vierdepar· ten refpeftive ende daer boven bevonden werdt, voor vol fullen aengetcyekent ende gereeckendr werden, midts dat de voorfz Tappers ofHer- bergiers niet meer als van elcke foorte een ftaert fullen mogen hebben > welcke peyl den afgaen- den Pachter fal moeten betalen aen denaenko- menden Pachter, ten langften binnen een maent na het ingaen van de Pacht > ofby gebreeckevan dien, fal hy hem daer vooren mogen doen exe- cuteren, volgende de rigoureufe Letteren exe- cutoriael; ende indien den afgaenden Pachter in gebreecke blijft van's morgens te komen, of dat hy yemandt van fijnent wegen daer toeheeft gecommitteert, fal den aenkomendgn Pachter met Notaris ende Getuy gen de peylinge mogen doen, welcke peyl alfoo gedaen wefende, ge- houden fal werden voor een authentique en wet- telijcke peyl: Ende fullen de voorfzTappersen Herbergiers ( des by den Pachter verfocht zijn- de) alle hare Bieren moeten aenwijfen, fonder eenige te verfwij gen, ofte anderfins, foo daerM meer Bieren bevonden werden, daer ovet^a' dengecondemneert ia een boete van tweeno < dert guldens. X LI                     j. Alle Scheeps-Capiteynen , Schippers m Stuyrluyden , die ter Oorloge, Koopvaet , ofte ter Viifcherye buyten Duys over de 4** ren, fullenmoeten betalen van elcke groH" Biers, hetzylichtoffwaer,twaelf;ftuyv^dvei vandefmal-toniien, ende grooter, n*e * nant. X L I L.         f jMffau< Ende op dat defenlmpoft te beter iooow^ de fal werden gecollecTreert en ^f^lfat® defelve bctack werdenter plaetfeoaera ^

-ocr page 869-

			Gemeene Middelen van Holland , Binnen-Bierea 847
		Rrouwerycn, of van de Bierftallen fullen u7 f mi-levert werden ; met dien verftande, gaen W & verre aeielve werden gebracht aen de acbC°varende Schepen , leggende binnen over Ire Steden van Hollandt endeWeft- eenf dt, ofaen de Hoofden, Palen, of dicht Vr' Hc&lvej als waer die uyc de Brouweryen of V0°r!Ê Bierftallen zijn gelevert, aen den Pachter Vatl Α (t IveSreden den voorfz Impoft fal werden ftirueertby den Pachter van de Plaetfe daer f Bieren uyt de Brouweryen of van de Bierftaf 1e ehaeldrzijn, midts dat den Pachter, die de ffzrcftitutiedoen fal, voor fijn Collecte fal '«metenvan elcke grof-tonne een ftuyver, tot deken eynde den Pachter of Colledf eur van de nlaetfe daer de Bieren als vooren uyt geleverde werden, fal moeten houden een byionder ende tinentRegifter vanaile de Bieren, met aen- teeckeninge van de plaetfe, binnen of voor de wdeke defelve hem aengegeven werden, fcheep eedaen te fullen werden, ende daer van maende- ïiickExrracT:overfenden aen derefpc&ivePach- tersofCollecleurs van de Plaetfen, opdewelc- kedcfelvealsvooren aengegeven zijn* en daer en boven t'allen tijden (desby defelve Pachters ofte Colle&eiirs verfocht zijnde) openinge te doen van hare Regifters ofte Colledl-boccken, voor fooveel defelve aengegeven Bieren fouden mogen aengaen, op pcene, foo defelve daer van, ofvaneenighpoinclvan dien, in gebreecke of wygerigh foude mogen blijven, van te verbeu - rendefommevanhonderdt ponden·, desfullen niette min de Schippers, die de voorfz Bieren uvtdeBrouweryenofvan de Bierftallen in hare fchepen fullen hebben ontfangen, defelve niet vermogen in de voorfz buyten Duyns over Zee varende fchepen over te fetren, foo wanneer de- felvegelegen zijn binnen eenige Steden van Hol- hndrenWeft-Vrieflandt, of aen de Hoofden, Palen „of dicht voor defelve, voor en aleer fy* luydcndefelve Bieren aen den Pachter ofColle- fteuraldaer aengegeven, 't billiet van den Pach- ter derftellingeovergelevert, endevandefelve Biereneen nieuw billiet bekomen fullen hebben, op poene van hondert ponden van veertigh groo- ten, op elck rat te verbeuren. X L I I I. t-ndeop dat den Impoft vandeScheeps-bie- m> gaende over Zee, niet en fouden werden getaudeert; f00 fullen geen Bieren inde Pro- nte van Holland en Weft-Vrieiland gebrou- t η»,1 fcheep mogen werdengedaen, voor en WaCr^eclUa"tifeyt van dien, en de plaetfe van erde(eiveB'eren zijn gekomen, den Pachter n'JjenCol!eaeur, van de Plaetfe daer de fel- den pP,eilbinnen de Steden, of aen de Hoof- Wd fi 0^Khtvoorde&lve/eggen, ofin- denP L e verre var»de Steden zijn gelegen,aen fcJachterof Colledeur van de Plaetfe daer de iJy^ruft zijn, aengegeven zijn, en den ^Qaervanisbetaelt, opdeboete van hon- kleyn aro11 guldens op elck vat, het zy groot of Pen, dTVerbeuren* voor welcke boete de fche- fuilen «,CJ mecie defelve Bieren ingekomen zijn, nwelenexecutabel. Dcnp            X L I V. acnter fal gehouden wefenin degroote
					Steden, ter plaetfe daer de Heeren Commifïa- riflen en Magiftraet fullen goedt en noodigh vin- den , te ftellen een of meer Collectcurs apart, die ter fel ver plaetfe, en op aliülcken uyre alshen ge- ordonneert fal werden, fullenmoeten fittentoc gerief van een yeder, en fullen daer benevens ge- houden wefen te houden goedt en pertinent Ke- gifter van alle de Bieren, die uyt haer bedrijf, foo binnen defeProvinciealsdaerbuyten, inan- derevande Geünieerde Provinciën iullcn wer- den gevoert > welck Regifkr hy t'allen tijden C des by andere Pachters alomme verfocht zijn- de) fal moeten openen, op de boete van hon- dert ponden te verbeuren , foo hy weygerigh is 't felve te doen, midts dat de boeten, diedoor het openen van de Regifters werden ontdeckc en achterhaelt, gcdeeldt fullen werden half en half X L V. Ende fullen de Pachters alomme, en opalle pafiagien daer het hun goet en noodigh dunckt, foo te Water als te Lande, mogen ftellen alfulc- ke Wachten, als fy tot belettingc van frauden noodigh fullen achten, dewelckegeauthonfeert fullen zijn om alle Schepen, Schuyten, Wagens ofKarren, daerde Bieren in of opgeladen zijn, te mogen doen aenleggen, of flil houden, ende de billietten van de ingeladen Bieren afeyiïchcn, en dienvolgens overtellen ende villteren, fonder dat yemant daer tegen fal mogen doen eenigh be- let of refiftentie, op de boete van drie honderdt ponden, en arbitrale correctie, na gelegentheyc der faecken, midts dat de voorfz Schepen-, Schuy- ten, Wagens ofKarren niet fullen mogen werden opgehouden, ofte in allen gevalle niet langer als de noodtfaeckelijckheydtfalvereyfchen : Gebie- den voorts alle Officieren, 't zy van wat Quar- tieren, Steden of Dorpen, op denEedbyhun- luyden in 't ftuck van hare Officie gedaen, dat fy de Pachters of Collefteurs (des verfocht zijnde) fullen doen alle hulpe en affiftentie, in alle het geene daer toe defelve Pachters, volgens dePla- caten, in defe, midsgaders Generale Ordonnan- tie, gerechtight zijn. X L V I. Den Pachter en Collefteur fullen aen handen van de Heeren CommiiTariiTen, de Verpacht in- ge affifrerende, ofte by der felvcr vertreckaen Schepenen Commiflariifen , daer onder fy rc- forteren, den behoorlijcken Eed doen, dat fy de Ordonnantie in alle harePoinften en Articulen fullenobferveren en onderhouden* endedatfy mede fullen houden goedt en pertinent Regifter» het welck fytot allen tijden ("des verfocht wer- dende, voor andere geinterefleerde Pachters in den Impoft van de i?/#»m-bieren, en derièlver Colle&eursfullen moeten openen, voor foo veel dequeftieufePartyebelanght, of by weygerin- ge van dien, fullen t'elkens verbeuren duyfendt ponden, te veertigh grooten 'tpont,enarbitra- lecorre&ie, nagelegentheydt van faecken > dat fy verder, noch niemant van haren 't wegen,?iiec anders dan de volle geréchtigheyt van defen Im- poft fullen ontfangen , noch met niemandt en fullen compoferen of conniveren in eeniger ma- nieren , op poene van twaelf honden ponden te veertigh grooten, te verbeuren by den Pachter, ;                     coi-

-ocr page 870-

848                   fiacaten. 7-Boeck. ó.Tit.

Perfoonen, daer van ( foo veel hen aenpap^ onderrechten , op dat na defen nicmam * ignorantie hebbe te pretenderen. 1 e% . -J XLIX. Soo wie Pachter blij ft van den νπη™, , dagen te betalen ten Comptoire van den Π fanger                  '                              ' Uflt- gerecht acht en veertighfte deel van ajfcfrg loofden Pacht, ofte by gebreecke van die ' fal den Ontfanger het fel ve mogen doen ex&W Ten en mnenaen den Pachter of fijnen Borp ' na vermelden en inhout van de Generale Ordo

Colle£teur, BrouwerenBierfteecker, endevan drie honderdt guldens by allen anderen , geen Brouwers, Bierfteeckers, Pachters o fee Colle- £teurszijnde, die met de voorfz Pachters ende Colle&eurs, ofyemant van haren 't wegenjcom- pofitie of uy tkoop gedaen hebben, ende fullen de ilinger-maenden werden geweerdt; ende in- dien eenige compoferen van defen Impoft, fullen de andere Pachters deielve daer over mogen be- keuren, eh hare aftie ter eerfter inftantie initi- tueren voor de Gecommitteerde Raeden in de refpe&ive Quartieren daer de compofitie is ge- daen·, ende foo eenige Tapper, fjonderprastext van dat den Pachter met hem niet wil compofe-

nantie.

ren ) geen Bier fal willen inleggen of tappen, het felve doende drie weecken geftadighs fal verbeu- ren vijf en t wintigh guldens , en boven dien den tijdt van drie jaren geen Bier mogen tappen, op de verbeurte van drie hondert guldens , en arbi- trale correctie. XLVIL ·' Ende fullen die geene die by defraudatie ( dat is willens en wetens, met opfet om den Impofl: te profiteren, ende die aen het Landt te onttrec- ken) oftcongeoorlofde, en by de Ordonnantie niet gepermitteerde compofitie, het recht van't voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, boven de poenen ende boeten in defe parciculiere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generael Pla- caet, op den opheve van des Gemeene Lands Middelen geêmaneert, welck Placaet ten voor- fchreven eynde alhier werdt gehouden voor ge- in fereert: Doch fullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie , vervallen in de voorfchreve boeten en poenen, in defelve Ordonnantie begrepen, en de voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. XLVÏII. Van defen Impoft fal niemandtvry ofexempt zijn, dan die inde Generale Ordonnantie ftaen begrepen ; ende fal den Pachter gehouden we- fen aen alle Brouwers, Bierfteeckers of Bierbe- fchoyers, die in den ringh van fijne Verpachtin- ge woonachtigh zijn, te leveren Ordonnantie van defen Impoft, op datfe na defelve hun fullen hebben te reguleren: Ende fullen de voorfchre- ve Brouwers, Bierfteeckers en Bierbefchoyers, de Schippers en andere Bier halende of voerende

L.

Ende fal dePacht van defen Impoft ingaenon den,&c.                                           b f Nota: Het geene met Romeynfche Lettttflm gedruckt, wet volgende verandering, hit Ordonnantie foo ais die inden ;'are feflienlm- dert vijf en tnegentigh isgearrefleert. Art. V. Was in den jare feflien honderdt vijf tn tnegentigh als volght: Ende fullen de Brandewijn-maeckersof Bran- ders gehouden wefen den voorfchreven Impoft refpeftive te betalen van alle Bieren die fyluyden fullen inleggen, hetzy ofhetwareomtedrinc- ken, ofte tappen by de kleyne mate , ofomGe- brandewijn af te branden, ten ware zuyre,vaec· fe en verlegen Bieren, dewelcke de voorfchreve Branders, terftondt na het indoen van defelve Bieren, in prafentie van den Pachter ofte fijnen Commis, fullen moeten vermengen met Water of anderfins, datfe ondrinckelijck zijn} op poe- ne van vijf en twintigh guldens.

In den jare idpjr.was X11. de boete 200. guld. XVI. zoo. guldens. XX. 600. guld.

Art.

XXV. XXVI XXVII. XXVIII, XXXVIII, XLV.

100. guldens. 100. guldens. 2 5". guldens. 50. guldens. 2 00. guldens. 100. guldens.

NOTA: Alle het geene met Curcifflaetgedruckt, is Anno 1699. voor veranderinge iygefam

UYTHEEMSCHE BIEREN, Ordonnantie 3 volgende dewelcke geheven en geinnet fal werden denImpofi^AnA^ üytheemfche Bieren, diebuyten de"Provincievan Hollandt en Weft-Vriefandtgèj^^ 'm defelve "Provinciefullen werden ingebracht, foo als defelve inden jare feflien bondertn en t -egentigh isgeredrejfeert, en op nieuwsgearrefieert.

geleydt werden by de Burgers of by Tappe> geconfumeert en gedroncken te werden,^ prijs of waerde defelve buyren-gebrouwcB ^ ren fouden mogen zijn, van yeder ronne ^ voorfchre Buyten-bieren t&^M^ yen na de grootte van deHollandticftci^

I. DE Pachters fullen ten Impoft ontfangen van alle Üytheemfche Bieren, geene ter werelt uy tgefondert, die gebrouwen zijn buyten de Geünieerde Provinciën, en'treflortvari de Geheraliceyc, 'tzydatdiein-

-ocr page 871-

•

Gemcene Middelen van Hollandt, Uytheemfche Bieren. 849 gaften oiri geldt fetfendepfhoudende : Ende en

lullen die geene,, die Bier van drie,guldens de ton en daer beneden, tot gerief vande arme fcha? meleMenfchen met de hael-kanne rerkoopenf geene* Uytheemfche Bieren mogen inilaen,noeli op Burgers ttoch Tappers Impoft. í . .-,:-,...■        ÃôßþÕýß™ in-faswmnl : .; Qrn te beletten de meenighvuldige frauden, diq inïdefen Impp.fl; werden gepleeght, fullen geene der voorfz Buyten-rbieren, d ie binnen den Lande van Hollandt ,en Weft - Vrieflandt fullen werden ingebracht, mogen werden geloft als bin- nen de beflooten Steden ( den Haegh daer onder begrepen) opeenpcene,van duyfent ponden te veertigh grooten te verbeuren, foo wel by den geenen die 't loft, als die 't ontfanght, ende de verbeurte van de ingebrachte Bieren, als mede vandeSchepen en Schuyten,Karrcnen Wagens» daer mede defelve. fullenzijn gevoert: Enjhllen de Rierbefchoyers ten platten Lande geeneandere Uytheetnfche Bieren mogen inflaen af opdoen, als dtefy uyteenige van de bejlotene Steden defèr 'Pro- vincie hebbengehaeldt of doen halen, oppame vaft opyedervat) 'tzygrootofkieyn, datfycontra- riedefes fullen komen in teflaen, te verbeuren een boete van duyfent guldens. V;v:.;',^, .: ' . í u. Den Schipper of Inbrenger van devoorfchre- ve Uytheemfche en Buy ten-bieren, fal gehou- denzijn ter plaecfe van fijn eerfte aenkomfte, in een der voorfz Steden van Hollandt ende Weft- YrieflandtjaendenPachterofiijnenCollecleur1" aen te geven de oprechte quantiteyt en qualiteyc van alle fijn ingeladen Bieren, aleer hy met de- felve fal mogen vernachten of verder varen, voor en aleer den Pachter of Golle&eur van die plaetfè de voorfz Bieren heeft gevifiteert, 't zy dat de felve pieren als Koopmanichappen werden ge- voert, ofte dat defelve aenyemandt anderszijn geaddréfTeert, ofte oock dat defelve voor eygen confumptie,omt'fcheepofeldersgedronckent^ werden, fullen wefen ingeladen ·, ende fal den Pachter ofte fijnen Colledeurgehouden zijn de voorfz vifitatie te doen binnen den tijd van drie uyren, na dat den Schipperde voorfz Bieren fal hebben aengege ven, en te geven een billiet, in- houdendede quantiteyt en qualitey t van defelve Bieren; ende byaldien den voorfz Pachter bin- nenren voorfchreven tijd van drie uyren, na de voorfz aengevinge, de voorfz vifitatie niet fou- dertjogen komen te doen, en het voorfz bil liet te geven, fal het den voorfz Schipper vryftaen te nemen een Atteftatie van Notaris ende Getuy- gen, inhoudendede voorfz quantiteytenquali- teyt der voorfz Bieren ·, welck billiet ofatteftatie den Schipper of Vervoerder van defelve Bieren fal moeten overleveren aen den Pachter van de plaetfè daer de Bieren zijn gedeftineert, aleer hy met de felve Bieren aldaer fal mogen vernach- ten, alles op een gelijcke poene van duyfendt ponden , en verbeurte van de ingebrachte Bie- ren , midtsgaders van de Schepen , Schuyten, Wagens en Karren, diaermede defelve zijn ge- voert. «,1 ' .: VIII.                        . Item, foo fullen de voorfz Bieren, niet mogen

nv? ^ de Uytheemfche Bieren daer onder Gijlen op offerende minder quantiteyt van

II.

V ç de Binnenlandcfcbe gebrouwen Bieren, ■ 'ktiocn van Uytheemfche Tonnen geflagen, ïtoorfchrevetonnente reeckenen als vooren, 11 twaelf guldens,tienftuy vers, den Impoft

£dc Gijlen^nede daer onder begrepen

soio:

À 17311»

Van de Bieren, gebrouwen in de fes andere reuoieerdeProvincien, inidtfgaders binnen het */W van deGeneraliteyt, die binnende.Pro? verdengebracht, fal ten Impoft werden ontran- Mn van elck vat of grove tonne Bier, dié deBur- eetsenIngezetenen inleggen, en voor haer en hareFamilienfullen confumeren, te reeeken en enteroyennade Hollandtfche tonnen,; vier gul- densw.ee ftuyvers'i den Impoft van de Gijlen daer onder begrepen, meerderen minder quan- titeyt na advenant : Des fal van de Bieren binnen Nimmegen, Aernhem, in Zeelandtende binnen Breda gebrouwen, en in defe Provincie gecon- fumeert werdende, ten Impoft werden betaeldt achtftuyversmeerder*?/yeder tonne, als van de Bieren gebrouwen binnen defe Provincie; ende van de Bieren binnen de Stadt Deventer gebrou- wen, endeindefe Provincie geconfumeert wer- dende, eene gulde tien ftuyvers meerder,,dan van de Bieren in defe Provincie gebrouwen,wert betaeldt.                                       tfihï'· rtüiiv IV. :·;.( Ende by de Tappers en Herbergiers, foo wel van Wijnen en Bieren, als die drooge Gafterye ofSoetelarye by confent van de Magiftraet fullen houden, ende allen anderen, met de felve in een Huyswoonende, van yederder voorfz tonnen fesguldens twee ftuyvers , den Impoft van de Gijlen mede daer onder gereeckent: Des fal van de Bieren, binnen Nimmegen, Aernhem,ïn Zee- landtenbinnen Breda gebrouwen , endeindefe Provincie geconfumeert werdende, ten Impoft werden beradt acht ftuyvers meerder, als vande Bieren, gebrouwen binnen defe Provincie j en vande Bieren binnen de Stadt Deventer gebrour wen, ende in defe Provincie geconfu meerf wer- ende, eene gulde tien ftuyvers meerder,· dan jande Bieren in defe Provincie gebrouwen, wert betaeldt.                ,: ' . nullen onderde Burgers niet gerekent werden f* beringen van Gefelfchappen, als Schut- ¢æç> Gilden, Kolven, gemeene Huyfen, V ^"yfen , Gildenhuyièn, Doelhuyfen, fgaderingen van jonge Luyden, Gerechten,

g'en van Schutteryen, of Rotten der fei- Oebuyren, Qlt Bruyloften, Reeders var dieo^" Cn Buyfen'tcn reguarde van de Bieren ineef reecIieningen, of andere Compagnie^ S nyt*erden in Burgers of Huyfluyden Huy- pagtlietQtl*ftevan'tgeh,eeleGefelfchapofCom- werj r$0 uyc gemeene beurfen of penningen den>c;r. etaeldt 5 ende alle Soetelaers of an-

t?VOet ô>·         Compagnien tePaerdt ende

tV nrenoni geldt rappende, op Tafel· I werden geloft, gerept of ceroert, nÖchteuycde 1V· Deel.*                                       ■.                             c5X                        Sche-

-ocr page 872-

Schepen, ^cfti^Éé#,'W^genS'ènKat-rieiHiytg^-j me défölve by afföhrijvingh te moet

Krant,

ftageriy nöqht^oockfe^yëifkantï wló-diekibdk woorden, midts genietende voor bbca^'"""'1*

l

PackhuyrenaroFariderei)lakfehingeflageh, vóór j handfteeck, en dertien tonnen duymftfce l ëride^al^fdaDdeiclvézijnaèngegeVéïiyêndébt een laft gereeckcnt; wélverftaende nolk Pachter of ColleaeW-vari.dePlaetfe düërd&vp! dafideKvöörfchreve BferhfefchoycrsVaride '

dc

en Ot s,

geb^tóett Bieren\t geen.profijt 532E&

qïiMirèpB^aliteyt vatf dfchi,ehde^llen het

mm genieten i- Walden PachtenSS

Gê^èhcighden pf^fefitihiögen ^ίο&«Γ neerdeBiefeningeAagenwerden^O^tè^"'

lë$ojp dè* bó^ië van d'u^.fèrit ^qtidenvatfv-éèrtigh ^feö%l?^föö;¥èl by de^n^lii^pér^'fMïVèlftgêri a1s,Óp'dpèhdèti irin de^ioem^e^erbeWeiiriefl fie^|$etir^^ tdèrSVaride^Sbhe^éri,''SthWyteril, K&tf enënde '#$éiis daW mede die gevoef t fullen zM^éiïde ftiïïen devoorntiëmèe Bieren door nïemdhm anders föögekk&erdetygevvérckh "dis merdégefHètdê Bier- "kèerckets) op pene uanfesS hitodèrdtgidd&nè \ te wrbeiifWhydïe geene ·> dewelke émigUftheemfch Blerkahk'tékuérckèn \ ^ndegeengefwoorèn Bier- &e?c&W$ '*'■ : *?fV»*Cw* '^/νΛ'^ι«^"' ^'Eridëöm dëmeefiingèën intentie van't voor- fchreve VIII. Articul déste beter te expliceren j ibo lullen departiculiêrë Burgers endelngezete- nëh ,'-de(wélékë!eenigh Biet fullen kömeri'm te leggen', vin- wat conditie die oock foiiden mó- gen zijtfi-fbo wél Tappers alsandere, gehouden wefen'trJiUiét Hi0twïjlagh » ih't voorfz VIII. 'ftrticul^rAjèrrj :te halen, eöre betalen den Irrr-

fien of defelve in quanfitèyt of qualiteyt accnT derentódeMltoten, ende ofdetóto! fteeckëfduymfteeck zijn, om itffeirmaeck<i van Üëreeckeningèn vande vermifte'Bieren.daTr óp régüardgeuomen te werden, ■ibdder.datdcn PachtérofdesfelfsGemachtighdedaerineenièh bëlët oft€i verhinderinge fal mogen Werdenee daeni opeenboete-van~duyfent)pona>n; endê falvan 'tgeene vermift^werdt, tënirefpe&e van de Bieren buy ten dé Véreenighde Nederlanden ende het ••reflortvandeGeneraliteyt^ebrQuwen! denïmpóft daer op hiervoorengefteldt, envan de andere Bieren in de andere fes Provinciën en hetreflbrt van de Gèneraliteyt gebrouwen, de voorfz Tappers Impoft, mede hier vooren ge* ffceldt', möèten werden betaeldt; desfullen mede afflagh ftrecken die Bieren diegefpildt werden, midtsdat men'delve ( foo haeïtdoenlijck) be- hoor lijck fal moeten doen blijeken: Endefullen dé Bièrbefchoyers en andere, haer met dehande- linHeivan Bier generende, geene Bieren mee de kleyne ma-et, Kannen, Fleflén, of andere Inftru·

poft' Hier1 vp'oreh gemeldti aleer fy de* vöbrfz

menten mogen uytleveren ofte verkoopen, op

a\t\ ui

Bieren fuïléffmogen ihllaén.-: t! · , •jou ··■ ί ivxtPri nUi". \ii i.mmmr.j t. ■■.

de boete van duyiëndt ponden, ende van haer

J>Jèefihge gèfufpendeert te werden den tijdt van j

vy\ i

yr'v

χ>ψ>

eèri jaÈer ? Ende fal den Pachter gehouden zijn te !

'^Die cfèferiedie eygentli3ck;Koöpluyderi bfté ftelienéerigoetien'getrouwCollecteut, diedaet

Handelaerêin^tkrosvande^voorfz Bierèii zijni

by aeii-ieeren Magi dightsV dkt hy getrouweiijck alle de Bieren fal óptéeckënen en affchrijven. ii vlfilöQ ·■ :/,XTI. ^arjbmn - Ënde fel· den Pachter óf fijnen Geraachtigh* den alle maenden ten Huyfe en in de Kelders van de Bièrbefchoyers, als vooren, peylingèvandi Biererimogëndoen, ende van den in-enuytflagh reeckenirtgemaeckeni ende fullen defelve Bièr- befchoyers^ gehouden zijn den Impoft van ha- re tfermifte Bieren, in voegen als vooren,pronip· telÏjck en fonder eenige uytftel aen den Pachter of te fijnen Gemacbtighdente betalen. XIII. En fullen de Bièrbefchoyers ten platteriLsj* haer moeten reguleren na't geen dé BietbeW· yersinde Steden «ën lafte is geleydt,; £be"a1^ dat fy geen Bierenbuyten hare Parochie WBj^ nytievéfen', tenzy.fy aenwijfinge fullen aen wien fynare Bieten hebben ggg™^ le^rnëtdèbilliettenivan den Collet»u reéckëningë van hare uytgefeverde Bieren - ι ten verifiëren; fullen oock de Collecteiifs» ^ billietten van-affchdjvinge mogen g?Je"5 ^ : doen'gevern van Bieten die gevoerde ^c g buyten'treiTort van de Verpachtingi w^ tf dat die geene, die eenige ■ Bieren b^^,

j

fal'len gehëud^'NyefeWte haleh't billièt van dé fbórfz Bieren',' iii 't^vooriz VIII. Articul ge- meldt,; Tonder echter daeï Vah eenige peylingè ofte veranHVoordinge fubjeel: tewèièh: Des lal niémant voor een Koophian bf Handelaei ii?hét gros van de voorfz Bieren gehouden, geréeckent of geèonhdereert werden, 3an die geene die ten minftenviërtolirien tegelijck, en geen fnirider quantitcyt iü en uytÜaeri.' hjio\ χ; jpu hyo- >rl3 tpmh Die geénè die minder quandteyt vail Bieten alsdevoorfz vier tonnen te gelijck in en'uytflaen, en haergeherën niét het Biet by de ton of half vac té verkoopen,: fullen werden geconfidereert als Bièrbefchoyers , wat naemfy haer oöckfoüdén mogen geveny én clerhalven gehouden zijn niet alleen te hatend billïet»"iri 't voorfz V111. Arti- ciil geroert ·, maer oock'rrioeten aénwijfeh alle de Bieren, die fyluyden ten iiigangh vande Pacht in hare Huyfen , Kelders ofte Packhuyfeh iullën hebben, om-dé feJveby den Pachter ofte fijnen Commisgepeyldttndeöpgetèeckent te werden, fonder daer "VatT eenige te verfwijgen, vérfteec- keh, ofte gédiogén dat fulèksι gëclaeri wèrdt, op de boete vari'rliiyfent ponden , midtfgaders de verfteecken Bieren, van welcke Bieren de vöbr- fchreve Bièrbefchoyers fullen g^emaeckt werden Debiteurs,; mltfgaders van de BierenV die fyluy- den nadatirhl fullen onifangeri en opilaértj oni-

halen buyeén hetdiitria van fijne V JK£$e met fich bracht een billièt van den g» e<

éolleiteür van 't reifort van de 1 -'.

dief

-ocr page 873-

Genieene Middelen van Holland , Uy theemfche Bieren. 851

quantiteyt en qualiteyt van dien, midtfgadersde namen van de geene voor dewelcke die ingefla- gen, en de namen vanden Koopman of Hande- laarvan de Bieren of Bierbefchoyers, uyt wek-

die Bieren fouden werden gebracht, op dat • Bierbeièhoyer, die iulcke Bieren fal komen ditn jeveren, met dat billiet den Pachter van ?^ reflbrt magh bewijfen de Bieren aldaer g-

achtte zijn,

en daer door verminderinge ge-

kers. Kelders die uytgeflagen fullen werden, op de verbeurte van het voorfz Bier, ende een boete van fes honderdt guldens op elck vat, 't zy groo c ofkleyn. XVII. De Schippers ofte Schuytvoerders, die binnen de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieflandt ordinairlijck de Bieren voeren opvafte Bierftal- len, foo in de beflooten Steden als ten platten Lande, fullen gehouden wefen in het begin van elck termijn cautie te ftellen, dat fy de Bieren, diebyhaer*vervoert werden, ter gedeftineerde plaetfe fullen brengen j ende fullen alle reyfen t'haerder wederkomft, met billiet van den Pach- ter van die plaets, daer fy de Bieren fullen heb- ben gebracht, moeten doen blijeken aen den Pachter ofte Colle&eur, daer fy de felve Bieren hebben ingenomen, dat de nombre en qualiteyt van de ingeladen Bieren aldaer is gekomen; en fal den voornoemden Colle&eur het felve op fijn Regifter moeten fuyveren, ende de billietten liafferen, oppcene, foo den Schipper of Schuyin- voerder in gebreeeke bleef het Billiet over te le- veren, fal verbeuren voor de eerfte reys vijf en twintigh ponden, enniette min de navolgende reys, ofanderiinsbinnencompetentenrijdt,na de afgelegcntheydt van de plaetfe, op welcke hec Bier gedeftineert was gebracht te werden , (het welk fal ftaen ter arbitragie van Schepenen Com- miffariffen) het voorfz billiet gehouden wefen aenden voornoemden Collecleur te behandigen, op poene van als Fraudateurs gefrraft te werden: Ende indien bevonden wier de, dat defelve Schip- pers meerder ofte minder Bieren hadden mede gebracht^ als het billiet van den 'Pachter is in- houdende , fullen de voornoemde Schippers ver- beuren, boven Schip en Gereedtfchap, op yeder half vat, twee honderdt guldens, ende fullen de voornoemde Schippers ofte Schuytvoerders geen 'Dun, Scheyn ofScharrebier mogen voeren, noch by de Bierbefchoyers of andere, met de handeling^ van Bier haer geneer ende, ingeflagen mogen wer- den , op de boete van fes hond er t guldens: In op- fichte van de Bieren, die binnen emige Steden in Hollandt werdengehaelt, en van daer ver jonden tenplatten Lande, of na ander e Steden, isgoedt- gevondenenverfiaen, dat daer van alleen moet werdengelight een billiet ygemunieert met een be- hoorlijck Zegel van den Ψ achter van de Bieren, onder wiens TiiflriB die fullen werden geconfu- meert, ende daer nevens aenfionds den lmpofi be- taeldt, op poene van fes hondert guldens op yeder vat te verbeuren, en dat het felve billiet vertoont werdendeden de 'Pachters van de Steden, defeive gehouden fullen zyn op denrugge van dien te an- noteren de vertooningh van het voornoemde bil- liet, fonder daer voor yets te genieten, ende dat daer pp de voornoemde Bieren, fonder een nieuw billiet of zegel noodigh te hebben, af gelever t, en tenplatten Lande, ende na andere Steden fullen mogen werden vervoert. \ χ ,          X V.III.         ; Item j foo yemandt binnen eenige Steden van f L 2 '                     defe

u'7ên van die Bieren, daer voor hy Debiteur op ï iX.Articul is gefreldt, op de boete van • guldens op yeder Billiet te verbeuren, aen den Pachter daer die Bieren fullen werden ge- bracht.                XTV DeKoopluyden 0f Handelaers in't gros van de voorfz Bieren, ofyemandtvan haer Huysge- Jin, fullen geen Bieren mogen uy tleveren, 't zy of de felve Bieren binnen de voorfchreve Stadt, ofte het reiïört van dien werden geconfumeert, oftedat diebinnen de Steden of Plaetfen van de Vereenighde Nederlanden, ofoock buyten de Provinciën werden vervoert, of t'fcheep gedron- ken ofgeconfumeert, voor en aleer hun vertoont 'werther billiet van den Pachter haerder refiden- £je,innehouderidede quantiteyt e?n qualiteyt van de Bieren, na welck billiet den Koop man hem fal moeten reguleren, op de boete van duy fent pon- den, en van fijneNeeringegefufpendeertte wer- den den tijde van een geheel jaer; Ende fullen dé Koopluyden gehouden weien de billietten vandcBieren, die by haer uytgelevert werden, ten halvengefcheurt of gecafieert, te leveren in handen van den gefwooren Bicrwercker, op de verbeurte van vijf en twintigh ponden op elck billiet dat bevonden fal werden nietgefcheurt te zijn, endaervante houden pertinent Regifter: Ende fal den Pachter alle morgen tot de voorfz Koopluyden doen halen een Ceel, in dewelcke de voorfz Koopluyden fullen hebben gefchre- vende nombre en qualiteyt van de Bieren, by haer daeghs te vooren uytgeflagen , ten eynde den Pachter fijne billietten van de gefwooren Arbeyders magh bekomen , fonder dat echter devoorfzKoopluydenhier door eenige verant- woordde of peylinge fubjeft fullen werden. X V· Gelijck mede alle Bierbefchoyers geen Bieren iullen mogen uy tleveren, voor en aleer hun ver- toont werdt een billiet van den Pachter haerder reiidenticinhoudende de quantiteyt en qualiteyt van de Bieren, na welck billiet den Uytleveraer ™1 moeten reguleren, opdeboete vanduy-

&I?ngefufPendeert te werden : Ende ful- ^aebühetten van de Bieren, die uytgelevert teva 0η'?η haIven gefcileurt werden, op de boe- SSl eftwintig ponden van elck billiet j dat fuj|en§ "alsv°orennietgecaffeert fal zijn: En ven · f lerkefchoyers inde Steden daer en bo- °nderh HUyCle?eren van hare Bieren moeten v0ortr„ ou^eri,aI het geené dienaengaendein het isbja ndeArticuldeKoopiuyden van de Bie- m\ oppeenealsinhetfelveArticul. ^ a         '      XVI. als4ïn fal niemandt, foo wel in de Steden ^eflaeri frande> vermogeneenige Bieren, ^veaend' °ώΡ tedoen> voor en aleer fyde- dentiefieSFachter of Gollefteur van hare refi- haeJtis^M,nifnge^even> en dat daer van ge- mWW m mfiagh, inhoudende de

-ocr page 874-

Placaten. j.Boeck. ó.Tit.

852

defeProvincieUytheemfch Bier quametekoo- pen, om in andere Steden ofte Plaetiën te ver- voeren, die geen ordinaris Biervoeider is, fal moeten brengen een billiet van den Pachter ofte Colle&eur van de plaetfe daer hy de Bieren fal willen brengen, inhoudende de quantiteyt en qualiteyt van dien, (welck billiet by den Colle- dleur van de plaetfe daer de Bieren fullen werden gehaelt, fal ingetrocken werden) en daer voor geven een ander billiet, inhoudende de felve quantiteyt, daer op hy tot den Koopman van de Bieren, ofte Bierbefchoyer Bier fal inladen -, ende fal den Pachter niet meer genieten voor het fchrijven vin het billiet, ende boeckhou- denvanyederpartye, als eeneftuyver, dewelc- ke hem gereftitueert fal werden by*den Pach- ter plaetfe daer de Bieren fullen werden

halen in eenige van de Geünieerde Provi · '* om ten platten Lande gedroncken te werdèn^c fullen gehouden wefen haer eerft en al voorin addrciïeren aen den Collefteur haerderW plaetfe, en hem aengeven de quantiteyt vaÏÏ* Bieren, die fy van mceninge zijn aldaer $£g ende fullen t felve Bier niet mogen opdoen vo en aleer fy den Impoft daer van hebben betaelè op de boete van duy fent guldens t'elckensteve' beuren. X X. De gefwooren Bierwerckers en fullen geen Bieren mogen wereken, het zy in Tappers ofte Burgers Huyfen, voor ende aleer daer van gele vert zijn Tappers ofte Burgers bittietttn>fo welcke met onderfcheyt van Letteren of Teyc- kenen fullen wefen gemerekt, om defelre billier- ten uy t den anderen te kennen, waer na de voorfz Arbeyders haer fullen moeten reguleren , 0p poene, fooyemandtBierwerekt ionderbiflier, ofdatfe op Burgers billiet Bier in Tappers Huy- fen brengen, van te verbeuren een boete van wr honderdt ponden , van veertigh grooten het pondt, geli jek de vo ori ζ Bierwerckers mede gehouden fullen zijn t'allen tijden (des byden Pachter ofte fijnen Gecommitteerden verfocht zijnde) met Eede te moeten verklaren, op ge- lijcke poene, ende daer en boven gefufpendeerttc werden van haer Officie ·, ende dat die geene, die de voorfz boete niet konnen betalen, daer over aen den Lijve fullen werden geftraft: En fullen alle de billietten van't werek, dat fy des daeghs hebben gedaen , des anderen daegns 's morgens, aleer iy wederom om anderwerek fullen looten, of in eenigh ander werek treden, moeten leveren aen den Pachter of fijnen Com· mis, op de boete van tien ponden, en arbitrale correctie, nagelegentheydtvanfaecken: Ende inde Steden, daer geobferveertwerdt, datfe van yder werek , dat by haer gewrocht i$t de billietten datelijck aen den felven overleveren» fulcks hier vooren werdt gefeydt, fullen fy het felve moeten nakomen, op de boete en arbitra- le correcHe als vooren. XXI. Ende fal niemandt mogen verimpoften opye- mands anders naem als op fijn eygen, %™IM dieneyndefelfs, ofdoorfijneDienitboden) de Cedullen doen halen, en dat op den eygen naem daer het Bier fal werden ingeleydt: Ende ftPj de Bierwerckers niet vermogen het Bierinaiw re Huyfen te brengen, als tot de geeneop jgj naem het billiet is gehaelt, op de boete van fjw hondert guldens , ende daer en boven geiuipf»'

T

gebracht', om geconfumeert te werden ·, maer in gevalle defelve geen billiet van den Pachter of Colle&eur voor hem en brachte, fal gehouden zijn te moeten vertoonen wettelijcke Atteftatie van den Schout ofte Gerechte, daer by dat ver- klaert, ende goede kenniiTe gedaen fal werden, waer, en op wat plaetfe hy woonachtigh, ende fijne refidentie houdende is, dewelcke vertoont zijnde, fal denPachter ofte Colle&eur daer op geven een billiet of Dam-Cedulle, om de Bieren tot den Koopman van de Bieren of Bierfteecker te laden; alle het welcke plaetfe hebben fal, als men een half laftt'efrens en daer boven wil ver- voeren , midts dat binnen den tijd van drie weec» ken, of ten langhften een maent, by den Haelder van de Bieren met billiet van den Pachter be we- fen fal \verden,dat defelve Bieren ter gedeftineer- de plaetfe gekomen zijn', op gelijcke boete,alsin 'tvoorgaende Articul tegens de Schippers, va- rende op vafte Bierftallen, isgeordonneerdt; maer in gevalle het beneden het half laft is, ful- len die geene, die geen billiet voor haer bren- gen , den Import moeten betalen aen de Pach- ters , daer fy de Bieren innemen -, ende fal den Pachter hem daer van geveneen billiet, inhou- dende de quantiteyt en qualiteyt van de Bieren, die hy fal innemen, met verklaringe , dat den Impoft daer van is betaeldt, welck billiet den Haelder van de Bieren fal moeten leveren in han- den van den Pachter of CollecTreur, daer de Bie- ren fullen werden geconfumeert, al eer men de voorfz Bieren fal mogen loflèn of inflaen, op de boete van duy fent guldens, om by den voor- noemden Pachter te boeck gefteldc te wer- den, om volgens dien den Impoft alle maenden te ontfangen van denPachter daer de Bieren zijn gehaelt, voor foo veel die betaeldt is : Ende foo

de voorfz Bieren binnen de beilooten Steden (den Haeghonder de felve begrepen) werden opgedaen, faldaervan gegeven werden een bil- liet,om by degèfwooren Bierwerckers gewrocht te werden > en fullen de Pachters voor hare Col- lecte, en den ontfangh van de penningen 1 ge- nieten den twmtighftèn penningh, fülc&s dat

deert te werden van haer Officie voor L , by Schepenen CommilTariflen daer toe tei^ en dat die geene die de voorfz boete η^Ε^ betalen 4 daer over arbitralijck naexgtw faecken, /φ zen den Lijve fullen Wgfe ftrafti ende die op fijn eygen naem Bierκ

poft heeft, fal het felve alleenlijc

k ingggj

hier byverftaen werdt, dat dePachtersalÖmme doen inleggen, fonder dar hy in eenige m^ :■„ a:„„^„^u~------tUtó&as r^ia**^ r„i met VateïïjKruyckenöfandereInitrumeni

i

Tappers, taverniers,drooge Gaft^ ^^fa! of andere, met de felve inwoonende, net ^^ mogen over doen, of dat de Tapper Η φ niers, drooge Gaftèrye-houders, of an« ^

len moeten wefen. X I X. Niemandt van de Ingezetenen van deProvin- cic en fullen vermogen Bier te gaen koopen of te

-ocr page 875-

Gemecne Middelen van Holland, Uytheemfche Bieren. *8 53

XXIII. Ende ten eynde de peylinge binnen de Tap- pers Huyfen alomme eenpaerlijck en opgelijc- ken voet magh werden gedaen , foo fal den aen- ko menden Pachter, ten ingangh van fi j ne Pacht, mogen gaenpeylen, en deii afgaenden Pachter

' ooncnde, >,; felve fullen overnemen, deffLete van fes hondert ponden t'elcken rey- op beuren, ho wel by de Tappers als ande- fete nrrarie doende} ende op dat de Smockel- re' ven geweerde fouden mogen werden , fal I3PPC Soldaten werden toegelaten, foo wanneer

^C iHollandtfche Steden zijn leggende, eem- ly Q ptelarve of Smockel-tapperye te mogen f b0, endeen fal niemandt} wie het zy, eeni- h°En byde hael-kanne mogen verkoopen, g en aleer defelve hare namen fullen hebben £ opfehrijven -by de geene: die de Heeren Sermeefteren binnen de refpeftive Steden 5 « toe fullen hebben gecommitteert, ende andefelve verkregen hebben een Ade, welcke Se fY alle jaren fullen moeten doen vernieu- wen en daer beneffens gehouden zijn een kan- neofkennelijck teecken uyt te fteecken, op dac men weten magh dat daer een Tapper woondt, op deboere van twee hondert ponden; ende in- dien yemandt bevonden werdt totdeSluyck-tap- pers(dagelijcks geen kanne of kennelijck teec- ken als Tappers voor de Deuren gehangen heb- bende) Bier gehaelt, of doen halen hebben, of tot des felfs Huys Gelagh ofte Gelagen gehou- dentehebben, fal verbeuren gelijcke boete van twee hondert guldens ·, ende fal den Pachter ver- mogen met confent van een vandeBurgermee- fteren indeSteden , endebuyten de Steden, by kcnniiTe van den Officier, yemandt van den Ge- rechte, Secretaris of Notaris aldaer, tot de Bur- gers, Inwoonders of Huyiluyden Huyfen,waer van hy met goede reden vermoeden van fraude heeft, met den Officier, Secretaris, of Nota- ris enGetuygen, de felve Huyfen te doorfoec- ken, om té Weren of alfulcke Bieren , als op ha- ren naem zijn aengegeven, tot haren Huyfe zijn ingebracht, fonder dat j egëns de felve öndeirfoe- kingeeenigeoppofirie ofte refiftentie fal mogen werden gedaen, op een boete van fes honderdt guldens t'elckens te verbeuren, bh de aengege- ven Bieren daer niet vitidende , fal by defelvc Perfoóheriverklaringe moeren gëdaeri wedden, ofderelvébyhaërlaflop haren riaemzijhaehge- geveh, en waër die zijn 'gebleven, óp gelijcke poene. VJ; xxïi. ;v;yt ueKoopluyden of Handëlaërs irt'tgrbs van öevoorfchreve Buy ten-blerëh, fülleh over Iiri- Poft vin het gunt fy vah Buyten-bier cohfumë- I» > betalen de fornirie vart tvvaël f guldens tien pverseens^sjaérs} endefüÜendevoorfchreve ^opluyden van dé Bieren, diefy büytën hare pi^pedaerfywoöiieh, ih andere Huyfen of yjffi ftéevateh groot ofte kleyn irtleggëri, ge- "uaenwéieh den vöilenlmpoft te betalen ·, ge- brou ΤWÊÈP allèBicren» hier te Lande ge- rydi?enu Seil()ü^eil Mlen zijn te doen, 't zy of inleg!1 ..^dinarié Woon-plaets ofte elders bfetvfT'r Ψ ^ - ^ëeckers dié haer alleen met fèh f1Vi?0pejrivan Uytheemfche Bieren genee- fWaSCn,V(?oi' elck Höofc van hare Familie, termaey oudtwfeferidé, betalen acht ftuy vers

of fijnen Colletteur infinueren, öm niet hem des morgens met der Sonnen opgangh te gaenpey- len tot alle Tappers en Herbergiers Huyfen, en doen opfehrijven alle de heele tonnen ende half vaten; des dat de vaten, daer in drie vierdepar- ten refpeftive endedaer boven bevonden werdt, fullen voor vol aengereyekent ende gereeckendc werden, midts dat de voorfz Tappers of Her- bergiers niet meer als vanelcke foórte een ftaert fullen mogen hebben; welcke peyl den afgaen- den Pachter fal moeten betalen aen den aenko- mendeh Pachter, ten langfteh binnen een maenc na het ingacn van de Pacht, of by gebreecke van dien, fal hy hem daer vooren mogen doen exe- cuteren, volgende de ïigoureufe Letteren exe- cutoriael y ende indien den afgaenden Pachter in gebreecke blijft van 's morgens te komen, of dat hy yemandt van fijnent wegen daer toe heeft gecommitteert, fal den aenkomenden Pachter met Notaris ende Getuygen de peylinge mogen doen, welcke peyl alibo gedaen wefende, ge- houden fal werden voor een authentique en wet- telijcke peyl: Ende fullen de voorfz Tappers en Herbergiers ("desbyden Pachrër verfocht zijn- de) alle hare Bieren moeten aenwijièn, ibnder eenige te verfwijgén, ofte anderfins, foo daer na meer Bieren bevonden werden, daë'r over wer- den gecondemneert in een boete van duyfendt guldens.               , XXIV. Sullen voorts médë dëPachtcrst'alIentijden> als het hun goedt ën tot hunne gerechtigheydc noodighdunckt, met Notaris en Getuygen ten Huyfe van de Tappers mogen gaenpeylen, om alfoo vericheyde fraudes, voor dato deies met meenighte van Wanne-tonncn ende anders ge- pleeght, teverhoedenj tot welckën eynde fy, foo omtrent de tonnen als anderfins , foodanigh onderfoéck fullen mogen doen in hare Huyfen, Schïiyrenï en op hare Erven, als iy fullen oor- dëelentebehooren y endëindiën haerin 't voorfz peylen ofte onderfbeckeenige refiftentie foude mogen werden gedaen, lal die geené die de voor- fchreve refiftentie doet of afliitëert, verbeuren ëeh boete van duyfent guldens: Ende indien ee- nigétortneri of half vaten met Water werden be- vonden, die de voorfz Tappers, of yemandt van desfeifsHuysgefin voor Bieren fülleh laten pey- len, iullén verbeuren opelcke tonne of half vat drie hohdëirt ponden: Ende fullen die geene die bóvehpèylgevondén werden, verbeuren een boete vanduWentguldeni. XXV. Ende op dat defen Impoft te beter fonder frau- de fal wercleh gecólleftéert en pntfahgen, foo fal dëfelvêbètaeldt werden ter plaetic dlér de Bie- ren uyt de Kelders of Packhuyièn vah dê Koop- I luyden , of van de Bierftallen fullen gaen ofte

ei?de

i

1 1Cli%fiaergeneerën,mét het verkoopen \ geleverc, werden j mee dien verftande, dat by

^tdél ?1I?nen-als Buyten-bieren, volftaen taevoorf2 acht ftuy vers ëëns.

foo verre defelve werden gebracht aen de over Zee varende Schepen , leggende binnen eeni-

-ocr page 876-

Placaten. y.Bocck. 6.Tit.

m

ge andere Steden van Hollandt ende Weft- Vrieflandt, ofaen de Hoofden, Palen, of dicht voordefelve, als waerdieuytdevoorfzKelders of Packhuyfen, ofte van de Bierftallen zijn gele- ver t) aen den Pachter van defelve Sreden den voorfz Impoft fal werden gereftitueert by den Pachter van de Plaetfe daer de Bieren uyt de Kelders ofte Packhuyfen, ofte van de Bierftal- len gehaeldt zijn, midts dat den Pachter, die de voorfz reftitutiedoen fal, voor fijn Colle&e fal genieten van elcke grof-tonne een ftuyver, tot wekken ey nde den Pachter of Collc£teur van de plaetfe daer de Bieren als vooren uyt geleverde werden, fal moeten houden een byibnder ende pertinent Regifter vanaUe de Bieren, met aen- teeckeninge van de plaetfe, binnen of voor de- welcke deielve hem aengegeven werden, fcheep gedaen tefullen werden, endedaervan maende- lijck Extract overfenden aen de refpc&ive Pach- ters of Collefteurs van de Plaetfen, opdewelc- ke defelve als vooren aengegeven zijn j en daer en boven t'allen tijden (desby defelve Pachters ofte Colle&eiirs verfocht zijnde ) openinge te doen van hare Regifters ofte Colleft-bocckcn, voor foo veel defelve aengegeven Bieren fouden mogen aengaen, op poene, foo defelve daer van, ofvaneenighpoin&van dien, in gebreecke of weygerigh foude mogen blijven, van te verbeu- ren de fomme van honderdt ponden} des fullen niette min de Schippers, die de voorfz Bieren uyt de voorfz Kelders of Packhuyfen, of van de Bierftallen in hare fchepen fullen hebben ontfan- gen, de felve niet vermogen in de voorfz over Zeevarende fchepen over te fetten, foo wanneer defelve gelegen zijn binnen eenige Steden van Hollandt en Weft-Vrieilandt, of aen de Hoof- den, Palen, of dicht voor defelve, voor en aleer fyluyden defelve Bieren aen den Pachter ofCol- ie&eur aldaer aengegeven,'t billiet van den Pach- ter der ftellinge overgelevert, ende van de felve 'Bieren een nieuw billiet bekomen fullen hebben, op pcenevan hondertponden van veertighgroo- ten, op elck rat te verbeuren. XXVI. Ende op dat den Impoft vandeScheeps-bie- ren, gaende over Zee, nieten ibudenwerden gefraudeert ·, foo fullen geen Bieren inde Pro- vincie van Holland en Weft-Vrieiland t'fcheep mogen werden gedaen, dewelcke in eenige van de andere Geünieerde Provincien> of daer buy- ten gebrouwen zijn, vooren aleer de quantiteyt van dien, en de plaetfe van waer defelve Bieren zijn gekomen, den Pachter of fijnen Collefteur, van de Plaetfe daer de felve Schepen binnen de Steden, of aen de Hoofden, Palen, ofte dicht voor defelve leggen , of indien deielve verre van de Steden zijn gelegen, aen den Pachter of Col-

riffen enMagiftraet fullen goedt en nood

«N*

den, te ftellen een of meer Colleaeürsa ter felver plaetfe, en op alfulcken uvre alSf- c ordonneert fal werden, fullen m'qeten fi ge" gerief van een yeder, en fullen daer bencvS? houden wefen te houden goedt en pertSSΨ' gifter van alle de Bieren, die ^2Wg foo binnen defe Provincie als daer buy ten in dere van de Geünieerde Provinciën ïulliÏÏ· den gevoert» welck Regifter hy t'allen gg (desby andere Pachters alomme verfocht ziin de) fal moeten openen, op de boete van hon dert ponden te verbeuren , foo hy weyeerkh t 't felve te doen, midts dat de boeten, die door het openen van de Regifters werden ontdeck en achterhaelr, gedeeldt fullen werden half en half. XXVIII. Ende fullen de Pachters alomme, en op alle paiTagien daer het hun goet en noodigh dunckt foo te Water als te Lande, mogen ftellen alfulc- ke Wachten, als fy tot belettinge van frauden noodigh fullen achten, dewelcke geauthonfeert fullen zijn om alle Schepen, Schuyten | Wagess ofKarren, daer de Bieren in of opgeladen zijn, te mogen doen aenleggen , ende de billictten vande ingeladen Bieren afeyftchen, en dienvol- gens overtellen ende viiiteren, fonder datyemant daer tegen fal mogen doen cenigh belet ofterefi- ftentie, opde boetevan */n>honderdtponden, en arbitrale correctie, na gelegentheydtderfaec- ken, Gebieden voorts alle Officieren, 'tzyvan watQuartieren, Steden of Dorpen, opdenEed by hunluyden in 't ftuck van hare Officiegedaen, datfy de Pachters of Collecleurs (des verfocht zijnde) fullen doen alle hulpe en aflatende, in alle het geene daer toe defelve Pachters, volgens de Placaten, in defe, midtsgaders Generale0r« donnantie, gerechtight zijn. XXIX. Den Pachter en Colledïeur fullen aen handen van de Heeren CommiiTarifTen, de Verpachtin- ge aiïïfterende, ofte by der felver vertreckaen Schepenen Commiffarifren , daer onder fy re· forteren, den behoorlijcken Eed doen, dat fy de Ordonnantiein alle harePoinelreii en Amculeft fullenobferveren en onderhouden·, endedatiy mede fullen houden goedt en pertinent Regifter, hetwelck fy tot allen tijden (des verfocjtwer- dehde,) vooranderegeintereiTeerdePachtersin den Impoft van de Buy ten-bieren» enderlcive Collefteurs fullen moeten openen, voor ioom dequeftieufePartyebelanght, of by wcyga»' ge van dien, fullen't'elkens verbeuren duyKv ponden, te veertigli grooten 't pont, en aro ^ Ie correftie, nagelegentheydt van fcC^ ^ iy verder, noch niemant van haren t weg

lecleurvande Plaetfe daer de fchepen uytgeruft zijn, aengegeven zijn, en den Impoft daer van is betaelt, op de boete van duyfentCaroli guldens

anders dan de vollegèrechtigheyt van deua

p

•,loopende,ofnaexpiratievanhaerr en fullen compoferen of.conmveren ** |

pp elck vat} het zy groot of kleyn, te verbeuren -, voor welcke boete de fchepen, daer mede defel- ve Bieren ingekomen zijn, fullen wéferi execu-

manieren

foow

te veertig groótên, te verbeuren, — den Pachter of Collefteuc te executeren '^^ gens den geenen die niet hem, ot?e^b eCdaeii nén't wegen, compöfitie ofte uy/K?°£ j^fen heeft, endeindieneenigecompoierenv* ^

tabel. X XVI I. Den Pachter fal gehouden wefenin dégroote Steden ι ter plaetfe daer de Heer en Gommifla

-ocr page 877-

c meene Middelen van Holland 5 Uytheemfehe Bieren. 855 f Hen de andere Pachters dcfelve daer j niet gepermitteerde compofitie, hét recht van't

Impoil' n bekeuren', en hare adie ter eerfter

voorfz Middel in't geheel nier en hebben betaelt, boven de poenen ende boeten in deie particuliere Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en-boeten, begrepen in het GeneraèlPla- caet, Kip den opheve Van des GemeeneLands Middèlea geëmaneerü, wekkPlacaet ten voor^ ichreyen eynde alhier werdtgehouden voorga infeieert: Doch fullen diegeene'diekie voorfz Ordonnantie alleen eorirravenieréh Tonder dé* fraudarié', vervallen in de voörichreve boeten erf > pcehën, in deièlve Öi*doftnantïe begrepen, en de" voorfz boeten en pöeneh van't voorfz Generael Pladaet niet onder Woröën^ijn.■'*> - :s-rn'-\ ; Ende bïfi te pf êevenièiein eiVvÖorté' komen *Φ Ie frauden van compofitien, werden de Brou- wers bydefen tXpTeflelSJcfrgeaUthbrlieert en ge~ qualificeerr, on\de praudateurs, Contraven: teuró ,t én die geenedieöver dêïèh-Irripoftfullen' My^nd«n:wer^en;tehfebi>.en gedampibisert, be- neffens de Hoofc-Officieren te cauferen, ende in rechténitö Vervolge»: ■ Eiide füllën «Je bjaetejiiS foödanigh werden^^VBrdeblfi,daWeriAen|&eld|r en Causeur, die de frarèdë' achter halen * -enfc de acrie^ervófgen dl, daer inne fiiljgenieten een derde j den Öfficiferdie Kern fal aiïiftereh een ge- lijck derde, en'treiterende derde fal genooten werdehby den Pachter en Armen half en half. ■iV-'jLju-vü . ·;.'-.Χ-'30 31ί'Ί':·1)-ϊ.η·ί tii&&vjunvi Soo wie Pachter blijft van denvoórfchreven Impoft, fal gehouden wefen ten eynde van alle maenden te betalen tenGömptoire van den Ont- fanger                    ,\^-^:χ>· ά >                       een geregt twaelfde-part van fijnen beloofden Pach- te , ofte by gebreecke van dien, fal den Ont- fanger het ièlve mogen doen executeren en innen aen den Pachter of fij nen Borgen, na vermelden en inhout van de Generale Ordonnantie. xm χ ι v. EndefaldePaoht van defen Impoft ingaen op den, &c.

over my&. *^ueren vöör de Gecommitteerde inftantie S de rèfpeaive«Qyartieren, daèr de 113 f ucis gedaen y ende Men die geene, 'die cotf P° jbhre vc i,oetcn niet konnen betalen, daer ^ vtraliick , endw&eiïigentievmfaeclten·, nKoöpI uyden ©f Handelaers vari 8 ierên >os ofBicrfteèckörsi ofyemandtanders,

,)0Ckiöudemogenwefen, dieftéh met mr-

Svermogen eemge Uytheemfche Bicréni te

w, diegebronw"en iijn-buyten deV&ee- Ïhde Nederlanden en 'c reiTort van de Genera- le vt vermogen in haer Kelders ofPackhuy fen Sebten)'"QytÏeflaeiïöfTWertappen inïhlahd^ i'cheFuiVie? op de verbeurte van^drieduyfept Mndenv tevéertighgröócen'rpondr* öpyeder vatdat bevonden fal werden in hun vooriehreve Kelder of Packhuys in Inlandtfche Fuftagie ge- houden , uytgeflagen ofvertapt te zijn > en daer {n boven arbitralijckaendenLijve, tenrninften byopraibategeeflèlingegeftraftte werden; ende foawanneer.de noodc yemandt van haer foude mogenobligeren, om de voorfz Uyüheemfchè Bieren in Inlandtfche Fuftagie in hare'Kelders of Packhuyfen te moeten overfteecken, datfy in fulckefl geval gehouden fullen zijn daer van aenden Pachter kenniffe te geven binnen den tij t vantwaelf uyren} na dat fy het voorfchreve Uy t- heemfch Bier in Inlandtfche Fuftagie overge- fteecken fullen hebben, fonder echter het feïve verderté mogen roeren, reppen of uytflaen, an- ders als MtivoorkenniiTe ende confent van den Pachtéfj óp poene en correctie als vooren. :' - iüavi η '. X XX t, ',^ανπρΛ'. Endefullen diegeene die by defraudatiê ( dat fe willens en wetens, metopfet om den Impoft te profiteren, endè die aen het Landt te onttrec- kert) ofte ongeoorlofde, en by de Ordonnantie

NOTA·. 'tQeenmetCurcijf LetterJïaetgedruckt> isindenjarefeftienhondertnegenentnegentig '■fygekomeh. \ enzedert den jarefefiien honderdt vier en tachtigh/onder merckelyeke verandè- ringe verpacht) /oQdlsmetRomein letterflaetgedruckt, s ,■·.<-.:.. htioock'tgeen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 880. & feqq. J ■               ïtagiit .-.. .                                            ι ïr>nj ipi ■·. ■■:. •■'■λ . ■,

■Mi-

^grijpende alle de particuliere Ordonnantien van ^%0pfitien:van't Sayioeningaende prima Oótober, met alle de ïlacaten , Waeriehouwingen 3 Refoluticn, en fuc- ,; CefGte veranderingen y in, éii op defelte gevallen.

fktie

$U.^Uyrih^eyiJ^n^/^ye^edheSteden9 mn de verantwoordinge van- «rfeïyerjaerlijfk/che vermifie Wijnen fullen mogen korten de quantUeyt van de Wijnen daer ty. & felve zijngetauxeert, indatp den tweedep Agrilfeftien hondert een en tachtigh, E Staten van Hollandt ende Welt-1 redenen, breder ii? de voorfz Requéftegeroerf, Vrieflandt geëxamineert hebbende dat het Ons geliefde den'Gollecteur Ricvteveei de.geannexeerde Requeftë yan de té ordonneren, aen de Supplianten te leveren ■gefamentlijcke Wijn-koopers al- behoorlijcke Billiètten van ïnilagh , omme de öierindenHage, verfoeckéndeóm Wijnen, waer op fy by de Quohiérënzijnge- ftcldr,

-ocr page 878-

856                '! Placaten. f. ftcldt, in haer Familie te mogen confumeren, gelijck in andere nabuyrige Steden wierdt ge- daen j hebben Wy, na ingenomen coniidera- tienenadvisvan deHeeren Gedeputeerden der Stade Dordrecht, endeandere Onfe Gecommit- teerden tot de faecken van de Middelen, ver- klaertenverftaen, verklaren en verftaeriby.de- len, dat niet alleen de Supplianten in de gean- nexeerde, Requefte , maer oock alle andere Wijn-koopers binnen de refpe&ive Steden van Onfe Provincie, aen de. verantwoordingé van derfelver jaerlijckfche vermifte Wijnen fullen mogen korten de quantiteyt van de Wijnenidaer op defelve zijn getauxeert, en dat de vöorichre- ve Wijn-koopers » in.geyalleldie geen vermis louden mogen hebben te: verantwoorden , als

Boeck. 7.Tit. dandetauxatie, daer oPfyte„ acnfien Vank confumptie zijn gefteldt, fullen moU. haer doenj dat oock de Pachters of Colle<? Vq1* denv^oprfchrevenlmpoft gehouden S2? voorfchreve Wijn-koopers, als de fe 1 η ?ε fouden mogen van nooden hebben tel ^ behoorhjckebilliettenvaninilagh, ter Cn rentie van de quantiteyt van de Wijneri ^T^1" defelve fullen werden bevonden getaiLe^ zijn·, lallende een yeder dien hetaengaénmC ΐ hem daer na te reguleren. Gedaen in den Η - onder het Cachet van den Lande, denr»e7C April feftien honderdt een en tachtigh Q λ ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten f teeckent, SimonvanBeaumont.

Waerfchoumnge, houdende veranderinge in V XVIL. Articul <van de Wijnen in ,d in date denfeftienden September feftien hondert drie en tachtigh.

E Staten van Hollandt endc Weft « Vries- landt, Allen deii geenendie defenful- lenifien oftéhoóren lefen , Salutj 1)oen te weten : Dat Wy goedtge- vonden hebben in't XV IL Articul van de Or- donnantie, ten aenfien. van den Impoft op de Wijnen geè'maneert, een notable veranderinge temaecken, en daer van eenyeder by defente waerfchouwen. -■ ■ ·.·;· iWilö ij·' ■"{:- Lujdende't voorfchreve XVIL Articul alsvolght. Binnen de beflooten Steden, ofvryheytvan dien, en fullen geen Wijnen of Mee in ofte uy c yemands Huys, Kelder of Packhuys mogen ge- bracht werden, dan door degefwooren Wijn- endeMee-werckers, op gelijcke boete als in het ■X V. Articul is gefteldt, noch en fullen de voor-

fchreve Wijn-enMee-werckers geenWijnenof Mee mogen reppen of roeren , voorenaleerdic fydaervan hebben ontfangen behoorlijcke bil- Uetten, gequalificeertalsin het voorgaende XV, Articul, op poene van/onder eenige conniventie gegeè/felt engebannentewerden ·, endefulkndic geene, die geen gefwooren Wijn-werckcrs zijn, Wijn in werekende, met of /onder biUiet, inf· ξeίijcks /onder eenige csnniventie gegeefjeli tnde gebannen werden. Begeerende dat defenten opgemelten eynde aio mme gepubliceer t ende geaffigeert fal werden daer het behoord t, ende te gefchieden gebruye- kelijck is. Gedaen inden Hage onder hetKley- ne Zegel vanden Lande, den feflienden Septera- | ber feftien honderdt drie en tachtigh. Ondct ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Endê wasgeteeckent, SimonvanBeaumont..

Publicatie, houdende'veranderinge in verfcheyde Articulenvan de Ordommtwty de Wijnen en Azijnen, in dato den een en twintighften Januarii 1688. tnegentighfte part: (Des/uUende JVijn-verhü' pers voor hoer eygen confumptie en T>rinck - rrfl in de quotifatie werden gefteldt ten minjlm op η

oxhooft, en voorts meerder ter^ dijt

W*·'

*Doen te weten : DatWy goedgevon- den hebben, -van het XIII. x XVII., XXXVII. XLIIL, XLV.en XLVI. Articulenvande Ordonnantie, ten aenfien op den Impoft op de Wijnen geëmaneert, ende het II. Articul vande Ordonnan tie over den Impoft op de Azynen ge- arrefteert, te doen ftellen ende dreilèren in forma en maniere als hier na volght, te weten: Het XIII. Articul. Den Pachter fal fes mael des jaers mogen gaen peylen tot alle Wijn-verkoopers, die beneden het vat als vooren Wijn en Mee uytfetten ende verkoopen, ende hetgeene dat vermift werdt, en minder als by affchrijvinge blijeken fal, fullen moeten betalen tot Tappers Impoft, midts daer van treckende alle maenden voor laccagie een

f Burgermee/leren ende Regeerders v»« h/eSteden, midtfgaders Schouten enw>

Heer en refpecJi

rechtenvandere/pec7iveVorpen,endff^f alleen betalen Burgers Impoft, 'twelab^ropf voorfchreve vermije mede 0éfJ^T^im Endefoowanneerdefelvepeylgedaenfaiwei^ fal den voornoemden Pachter noch ten ove vloet,alshem fulcksgoedtdunckt, n»of »J·. den fevenden peyl·: Ende ten eynde de w ^ verkoopers niet fouden mogen roee"^ver(jef voorfchreve laetfte gedane peyl van aue * onderfoecktewefengeübereert, e^TnnCn te veyliger het gemeene Lands Reent . verkorten, fullen de Magiftraten van d *ψ fltiv.cStedenvermogcaaendenPacwer» ^ie verfoecke, in cas van verkeerde !fpi«Ci ftacn

-ocr page 879-

Gemeene Middekn van Holland i Wijnen en Mee. 857

bergiers die genegen zijn Wijn te verkoopen, gehouden wefen te compareren voor hare Ma* giftraten, ende zldaGTteflellenfiiffifanteïau* He voor de veranttsuoordinge van de vooren ge- melde oxhoofden refpeflive\ ende voorts te ver·? klaren datfe van meyninge zijn-Wijn met de kleyne Maet te verkoopen, ende Gelagen tefet* ten, daer van als dan A&e gemaèckt > en aen den Pachter of Colle&eür overgeleverdt fal moeten werden, om foodanige Perfoonen als Wijn-tap- pers te erkennen, en het recht vanden Impoft, volgens de Ordonnantie, ten minften tot het voorfchreve getal, wel meerder , maer minder niet te doen betalen > te weten, dat een der voor- fchreve getallen van oxhoofÉen niet aengegeven werdende, het kort van dien alle vierendeel-)*- ren fal moeten werden voldaen. λ; Het XLVI. Articul. Ende in gevalle eenige Perfoonen bevonden mochten werden, dewelcke in hare Huyfen Wijnquamen te tappen of te verkoopen, die te vooren geen verklaringe aen de voornoemde ha- re Magiftraten hadden gedaen, van de felve Neer ringe te fullen doen, ende daer toe niet behoor- lijck waren geadmitteert, dat de foodanige ful- 'len verbeuren een boetevan feshondert guldens, en defelve niet komende- voldoen, aenftonds naer voorgaende kenniile en ordre van Burgermee- fleren of Gerechten geapprehendeert, ende ver- volgens by openbare geeifelinge endebanniflè- mentgeftraft fullen werden. Het II. Articul van de ORDONNANTIE op de AZYNE „ • Des fal geen Groffier van Azijn%nochte Azijn- maecker, Azijn by de kleyne maet mogen ver- koopen of uy tleveren, min dan tien ftoopen,op poene van honderdt guldens te verbeuren , foo dickwils fy contrarie bevonden fullen werden ge- daen te hebben, en daer en boven fufpenfie van hare Neeringe , voor den tijdt van een geheel jaer, ten ware dat fyluyden van den Impoft van alle hun Azijnen aen den Pachter begeerden te verantwoorden, metaenwijfinge van den gee- nen die de felve gehaeldc hebben, of met geldt, anders nier. Ende opdat niemandt daer van ignorantie en foude konnen pretendere, foo begeerenWy dat defen alomme gepubliceert ende geaffigcert fal werden daer het behoordt, en te gefchieden ge- bruyckelijck is. Gedaen inden Hage den een en twintighften Januarii feftien honderdt acht en tachtigh. Onder ftont, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

, als tot voor

fooda

1 ofanderilnstot ontdeckinge van alle

Comingc' dm ςΆ\ Werden te behooren. foudenbevo^ χνιι Articul

Het :beil<

eivSteden of Vryheydtvan Wijnen of Mee ïnoftcuyt

d

Kelder of Packhuys mogen ge- : Γ , /!<!<, dan door'gefwooren Wijn-en KdU, opgelijckeboetealsinhetXV.

fteldt i nochtè en fullen dé voorfz

Articulisge:

«r endeMee-werckers geen Wijnen of Mee logenNvercken, reppen of roeren, voor en al- datfydaer van hebben ontrangen behoorlijc- r/billietten, gequalificeert als in het voorgaen- j YV Articul, op poene van fonder eenige cinnivöitiegegeeflelc ende gebannen te wer- den- ende fullen die geene die geen gefwoo- ren Wiin-werckerszijn,AVijn*yf ofteinwctc- kende, mee ofte fonder billiet, verbeuren een boete ift drie honderdt guldens , ende defelve niet kontiende betalen, infgelijcks fonder eenige conniventiegegeeflëlcen gebannen werden. Het XXXVII. Articul. Dat niemandt met Wijnen fal mogen beleg- gen eenige Huyfen, Packhuyfen, Kelders, Sol- ders, of eenige andere Plaetlen, groot of kleyn, daer toe een of meer Herbergiers of Tappers ac- ces of toeganghkonnen hebben door kleyne Ste- gen, Sloppen, Deuren, Venfters,Luycken, en an- dereopeningen of gaten, of anderfins, anders alsdoorofover publique 's Heeren Straten-, en ktoockgeenTappers of Herbergiers onder haer fullen hebben, nochte aen defelve gegeven 6f'ge- kent mogen werden defeutels van eenige Wijn- bufiersTackhuyfen, Kelders, Solders, of andere Tlnetfen, in de welcke Wijnen ofte Mee geleght werden, op poene van tien h onder tg uldens refpe- ÏÏmlijck te verbeuren. Het XLIII. Articul. ■ De Wijn-verkoopers fullen geen leparate Kel- ders mogen hebben, daer uytgetapt werdt5noch de Tappers Neeringebuy ten haer felven, door yemandc van den haren, het zy Vrouw, Vader, Soon, of yemandt anders van hare Familie of Domefticquen laten doen , of der fel ver Namen daer in laten gebruyken,dire£telijck ofindirefte- "jekjop een poene van drie hondert guldens 5 en wgev&UedeMagiflraet vande Tlaetfefufpicieter tontwiemochte'hebben, fullen de felvegehouden Jjnhaer dies-aengaende met folemnelen Eede te laveren, op de poene als voor en, .. Het XLV. Articul. nullen wijders alle jaren, een maendt voor de erPa*tinge van de Wijnen ,. of tenaenvangh ρ ,deTaPpersNeeringe, foo dieloopende de racnt mochten komen voor te vallen, de Her-

^j houdende veranderinge in het XL V. en XLVL Articulen van de Or- donnantie op de Wijnen, in date demu September 1689.

D'

Statenvan Hollandtende Weft-Vries- de Gemeene LandtsFinantie, goedrgevonden andt, Allen den geenen die defen ful- en verftaen hebben, dat her X L V. en X L VI.

Jen fien ofte hooren lefen , Salutj Articul van de particuliere Ordonnantie op de ^oenteweten: DatWyna voorgaen- Wijnen, foo ende in voegen defelve den een en gratie, ten dienfte en bevorder inge van twintighften Januarii feftien honderdt acht en v· Deel.                                                                                    5 Μ                       rach-

-ocr page 880-

Placaten, /.Boeck. 7-Tit

858

tachtighzijngedreflèertengearrefteert, enhier kleyneMaette verkoopen, endeGela

ten, daervan alsdanAftegemaeckt ~entefct Pachter of Colledteur overgeleverdYf 1 aen(*ei' werden, om foodanige Perfoonen als WiT^ perste erkennen, en het recht vanden Q" volgens de Ordonnantie, ten minften JJg voorfchreve getal, wel meerder , maer 2 α niettedoenbetalens te weten, dat een dJS? fchreve getallen van oxhoofden n^ÖOg^ werdende, het kort van dien alle vierendeeT ren fal moeten werden voldaen.                 ^ Het XLVI. Articul. Ende in gevalle eenige Perfoonen bevonden mochten werden, dewelcke in hare Huvf Wijn quamen te tappen ofte verkoopen, E vooren geen verklaringe aen de voornoemde ha re Magiftraten hadden gedaen, van de felve Nee ringe te fullen doen, ende daer toeniet behoor" lijck waren geadmitteert, dat de foodanige fullen* verbeuren een boete van fes honderdtguldens3en de/elveniet konnende voldoen, aenftonds naer voorgaende kenniffe en ordre van Burgermee. fleren of Gerechten geapprehendeert, ende ver" volgefis by openbare geeffelinge endebanniflè· mentgeftraft fullen werden. Ende opdat niemant hier vanfóudekonnen ignorantie pretenderen, foo begeeren Wy dat defen alomme gepubliceert ende geaffigeert fal werden daer het behoort, en te gefchieden ge- bruykelijckis. Gedaen in den Hage, onder het Kleyne Zegel van den Lande ,. den een en twintighften September 1689. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Endewasge- teeckent, SimonvanBeaumont.

na van woorde te woorde ftaen geinfereert, voor het toekomende ftrictelij ck en na de letter fullen werdengepraftifeertj endat voor foo veel eeni» ge Herbergiers voor het doen van de jegenwoor- dige aenftaende Verpachtinge , de verklaringe in het voor f ζ XLV. Articul vermeldt, niet ge- daen, nochte de cautie daer in geroerdt, geftelt mochten hebben, ende vervolgens niet behoor- lijck mochte wefen geadmitteert, dat de felve fulcks als noch fullen hebben te doen en te befor- gen binnen den tijdt van veertien dagen na de voorfz Publicatie, of van hare Tap-neeringe te dififteren, op poene van te vervallen in de boe- ten enftraffen in "tiborfz XL VI. Articul ver- meldt i en dat de refpe&ive Officieren in de Ste- den en ten platten Lande in geenderhande ma- nieren j direcMijck of indire&elijck , over de voorfz boeten en ftraffen fullen vermogen te compoferen, maer de felve rigoureufelijck te executeren en vervolgen, op privatie van hare Officien. Volgende voorfchreve Artkulen. Het XLV. Articul. Sullen wijders alle jaren, een maendtvoorde Verpachtinge van de Wijnen , of tenaenvangh van de Tappers Neeringe, foo die loopende de Pacht mochten komen voor te vallen, de Her- bergiers die genegen zijn Wijn te Verkoopen, gehouden wefen te compareren voor hare Ma- giftraten , ende aldaer te ftellen fuffifante cau- tie voor de verantwoordinge van de vooren-ge- melde oxhoofden refpeftive, ende voorts te ver- klaren datfe van meyninge zijn Wijn met de

Refolutie 3 alle Dranck van Aelbeffen, Rofynen, en andere Vruchten, den Impojl ογ de Wtjnen en Meefubjett, in dato den [even en twintighfien September 1 d8p.

de Ordonnantie op den Impoft van de Wijnen en Mee geëmaneert, met dat onderfcheyrnoch- tans , dat die geene die van haer eygen Gewafch, envoorhaereygenproviiie de voorfchreve Ael· beiïe-dranck fullen begeeren te moeken, in den voorfchreven Impoft niet fullen wefen begre- pen , nochte gehouden daer van yets te betalen: Ende fal Extraft van dcfe Refolutie toegefonden werden aen de Heeren Gecommitteerden op de Verpachtinge van de Wijnen, om de Ormne· ftanders kenniffe te geven: En voor foo veel de voorfz Verpachtinge albereyds in eenige Steden fal wefen gedaen, dat den voorfchreven Imp°« by de Pachters van de Wijnen niettemin meoe genoten fal werden voor de Pacht-penningen^ defelve uy tgelooft.

DE Heer Secretaris Hallingh heeft ter Vergaderinge gerapporteert de conii- deratienen't ad vis van deHeerenhaer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge ende totvoldoeningevan der felver Refolutie Commifïbriael van date den feftienden defer loopende maendt, aendachte- lijckgeëxamineerten overwogen, wat totver- beteringe van des Gemeene Landts Middelen fóudekonnen ende behooren te werden gearre- fteert en by der handt genomen: Waer op gede- libereertzijnde, is goedtgevondenenverftaen, dat alle Dranck van Aelbeffen, Rofijnen en an- dere Vruchten ofte Gewaifen, gemaeckt en ge- perft, onder den Impóft van de Mee gefteldt, en den fehren Impoft enpcenefubjedr. fullen zijn

Refolutie, ordre dat de penningen van de af-en aenpeylen hier na aen de 0ηψη1 fulknmoeten werden bet aelt, in dato den 28. Jutii 1691.

PachtersofhareCollefteurs van devoorie* ^ Impoften uyt tekeeren ^^^^.fL^nèc voortaengehoudenfullenzijntevoldoen^

IS > naer voorgaende deliberatie goedtgevon- den en gerefol veert, dat de afgaende Pach-

ters van des Gemeene Lands Impoften, de penningen, die fy wegens den af- en aen- peylvande Impoften, by haer in Pacht aenge- ftaengeweeft zijnde, totnochtoe gewoon zijn gcweeftaenhareSucceffeurs, ende de volgende

■efpective Ontfangers van de Gemeene^ len, aen dewelcke het invorderen ιeηα ^ woorden van de voorfchreve Impottena ^. ^ len is, en niet aen de volgende *%mf v0qï-

-ocr page 881-

Gemeene Middelen van Holland, Wij nen en Mee. 859

frhreve Ontfangers de gemelde afgaende h sdaertoe.oock, des noods, by wegen ft p?Le Executie, binnen dengeprafigeerden Va5 h uden en obligeren fullen} ende dat de fel- n1 (angers-de.voörfchreve byhaer teontfan- V penningen fullen affchrijven opdie Pach- ^ene wegens welckersaf-en aenpeyl diebetaelt

zijn: Ende fal van defen gegeven werden Ex- tract aen de voorfchreve Ontfangers van de ge- melde Gemeene Middelen» de voorfchreve af- gaende en aenkomende Pachters, des begeeren- de, den Commis endeBoeckhoudervandeFl·. nantie, om tedienen tot hare narichtinge.

R foktie Mee-tdppers in de Steden als ten platten Lande, ten minfien <voor de Con- fiwptie van tweeoxhoofdenin'tjaer te moeten vafifiaen> indatedenjeventienden Seftem- berfeftien hondert vier en tnegentigh.

DE Raedc-Penfionaris heeft ter Vergade- ringe gerapporteert de confideratien en advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge, entotvoldoeninge van derfelver Re- folutie Commifloriael van den tienden defer loo- pendeMaentSeptember , geèxamineert de Re- mirques, by den Commis Fifcael Hoornbeeck eeformeerc, op de Middelen die jegens den eer- lenÓ&ober naeitkomende ftaen te werden ver-

pofi: van de felve verantwoorde. Dat tot een preuve voor Jt naeftkomende Sayfoen , de Im- poften van de Wijnen ende Brandewijnen alom- me by den anderen in eene mafla lullen werden verpacht. Ende dat eyndelijckBurgermeeftcren en Re- geerders van de refpective Steden fullen werden verfochteri gerecommandeert, foo als de felve verfochtcngerecommandeert werden midts de- fen , om by alle wegen en middelen te beforgen, en doen beforgen, dat den ophef van de Gemee- ne Middelen, volgens de refpedtive Ordonnan- tien moge werden gedaen, en alle fraudes ende fluyekeryen ter contrarie geweert ende achter- haelt, ende tot dien eynde de Pachters alomme daer toe de behooi lijeke handt te bieden.

pacht:           .                                   . Waer op gedelibereerdt zijnde, is goedtge- vondenendeverftaen, datniemandtfichvannu afaenmetMee-tappen fal vermogen te generen, lbo inde Steden als ten platten Lande , ten zy de felve ten minften voorde Confumptie van twee Oxhoofden Mee in'cjaer vaft ftae, en den Im-

Vande WYNEN en MEE. OrkrmMÜpvoor de ColleBeurs of Pachters <van den Impofi vp de Wijnen en Mee s en waer na defelve geheven engeinnetfalwerden, foo als defelve in den jarefeflien honderdt ne- : :·} r gen en tnegentighop nieuws isgeredrejjeert engearrefleert.

maeckt , dewelcke van den Impoft fullen vry T]         11 De Pachters of Collecteurs fullen gelijcken Impoft o'ntfangen van alle goede Wijnen ende Mee, die by Gebrande- wijn -maeckers, of Wijn- branders ingeleydt of opgedaen fullen werden, des fullen alle de Burgers, Inwoonders en Inge- zeten en , foo in de Steden als ten platten Lande, geen Tappers wefende, droogc Gafterye of Ta- fel houdende, of Wijn en Mee verkoopende, vandeWijnenenMee, diefy voor haer eygen Familie inleggen en confumeienvolftaen, midts betalende half foo veel voor Impoft, als hier voo- ren is gefpecificeert, wefende vier ftuyvers per ftoop, midts dat den vollen Tappers Impoft fal werden betaeldt van de Wijnen en Mee, die in eenige Vergaderingen van jonge Luyden, Ge- rechten , Collegien, Schutteryen of Rotten der felver, Gebuyren of andere Compagnien, inge- leght fullen werden in Burgers ofte Huyfluyden Huyfen, en totlafte van'tgeheele Gefelfchap of Compagnien betaelt werden, op poene, fooye- mandtden voor (chr even Impofi quame te fraude- ren* eneenigeWijn, omfoodanighgeconfumeert te werden, niet op Tappers Impofi hadde aenge· geven, verbeuren fat een boete van twee hondert guldens. f Ì %                         Ende

Ì En fal voor den voorfz Impoft betalen van ycder ftoop Wijn, foo welRhijn- fche, Spaenfche, Malvefeyen, Ita- í liaenfche, Franfche, als andere Wijn, t ë e^aPPers °f Herbergiers wertingeleyt, achtftujrverc,. ende fullen de Steden daer op mo- gen ftellentwee ftuyvers, fondermeer: En fal van alle vaten, het zy Oxhoofden , Poiflbns, Aollanen ofte Tonnekens, hoedanïgh defelve waenmogen genaemt werden, bctaelt werden penant de grootte van defelve vaten, fon- ?Jraat de voorfz Pachters, nochte hare Borgen, panders of Collefteurs, t'eenigertijdful- en mogen flingeren met de voorfz Wijnen en * ',ot yemantop halven Impoft, minder ofte ecnl iledeeke beneden den rechten Impoft, contrC ■ L^nen °f Mee te laten volgen, op pcene fvfnl! evondcn werdendegedaente zijn,dat S 7rbeuren dcks in den fiJnen»de fomme fci^l^i} ponden van veertighgrooten ÃÁåçïß' j'aPP^ceren volgens de Ordonnantie. nenefendcdc Drancken van AelbeiTen, Rozij- defelvp/ nreVrucnren enGewaflengemaeckt, fubjeft,·· enden Impoft van de Wijnen mede leen enink^gefonderdt de Aelbeffe-dranc- Gewai|ae örancken van andere Vruchten ende n> die vooreygen provific werden ge-

-ocr page 882-

7.T1L alvoorens den Pachter op haerluyderaenko """ """■r"T,i"- "·,"',Λ v' : enjmMeedief,

Placateii: fM

Mè

in. Ende ten eyndè ontrent de voorfz vaten te minder fraude mag gëfchiedcn, fullen de Wijn- koopets gehouden zijn defoörten en fpecien van deOxhoofdenenFüftagie, die ly*komen in te ilaen, örtfechtelijckaen te geven, ende-de öx- hoofden, ofte andere vaten, die fy komen uyt te

derdtguldens, boven de pcenenindeGenS Ordonnantie begrepen, t'eicken revfeJS beurenbydeSchipper, Schuytvoemr..'.£?*

«^r^rr^w^boven't&hir;^,^'

ilaen, te doen roeyen en ritfen door een gefwoo- renWijnroeyer, en die voorfz roeyinge of rit- fingeop de voorfz Öxhoofden ofte andere vaten te doen ftellen ; gelyck odek de voornoemde Wijn- koopers gehouden fullen zijn de mereken, diefy op haer vaetwerek gewoon zijn te fielten, ten i gang van dejenlmpofi aén den Ψ achter over fegevent fonder daer inne , geduyrende defelve, eenige veranderinge te maecken» ten zy den Ψ acht er daer van alvoorens-kenniffezy gegeven; ende fal den Pachter van de plaetfe , op dewelcke de voorfz alfoo geroeyde of geritfte Vaten werden gefonden, om geconfumeert dfteingeflagen te werden, gehouden zij η de ritfinge , gedaenter plaetfe daer de voorfz vaten alfoo zijn geroey t of geritft, te refpeiteren, ten ware hy fufpicie fou- de mogen hebben, dat in de voorfz roeyinge of ritfinge eenige fraude foude mogen zijn gecom- mitteert, in wekken gevalle hy de voorfz ge- roeyde ofte geritfte vaten andermael fal mogen doen ritfen of roeyen t'fijnen koften, op poene, dat indien de voorfz ritfinge of roeyinge, gedaen ter plaetfe van waerde voorfz Wijn verfonden werdt, wel en oprecht is gefchiedt, den voorfz Pachter ten behoeve van den Armen fal verbeu- ren een boete van twaelfguldens op yeder ox- hooftofvat, dat hy van nieuws fal hébben laten roeven of ritfen. y           iv. * Alle de geene die met Wijnen of Mee binnen eenige Steden ofte Plaetfen van de Vereenighde Provinciën fal inkomen, 't zy van over Zee , of uytde Geünieerde Landen, of van buy ten defel- ve, fal gehouden weien acnden Pachter of Colle deur t'fijnder cerfter aerikomft aen te geven il j nen rechten naem j en lullen geene der Voorfz Schippers geen Wijnen of Mee uyt hare Schepen mogen doen loflên, ofte gedogen dat fulcks ge- daen werdt, alwaerhetBootsgefellenvoeringh, voor en aleer daer van gehaeldt fal zijn eenLos- Cedulie, op de verbeurte van de fel ve Wij nen en Mee; doch fullen de voorfz verbeurde Wijnen en Mee mogen Werden geredimeert met de fom- me van fes honderdt ponden, te veertighgroo- ten't pondt; en fal den Pachter of fijnen Com- mis daer by mogen komen, om op te teeckenen allede Wij nen en Mee die geloft fullen werden, en wie dac defelve toekomen, ofte aen wat Fa- ftoors defelve werden verfchreven, ende onder wien diefullen werden geleydt, fonder dat hém yemandt daer tegens fal mogen ftellen, op gëlijc- ke boeten als vooren. Dat mede tot beter verhoedinge van alle frau- den, geen Schippers, Schuy tvoerders, Wagen - of Karre-luyden, eenige Wijnen of Mee gela-

gen of Karre, met de gereedtfehapyan dien. Λ Item , foocnfullen geen Kbopluydea,,>« ftoors, Zeehandelaers, ofGroffiersinWiine dewelcke niet minder als een vat t'effens en dar! boven aen eenPerfoon uytilaen enverkoooen noch Wijn-verkoopersdie -beneden'tvatoftW öxhoofden uyrilaen, Wijnen ofte Mee «102! opdoen, 't zy in hare Huy fen, Kelders oft>af huyfen, voor en aleer fy defelve Wijnen ende* Mee aenden Pachter ofte Collefteur hebbeèae* gegeven, ende een behoorlijck biliiet daerafe. haelt, op de verbeurte van defelve Wijnëaë/fde Mee, ende daer en boven een boete van ièsihoni dert guldens, en van hacr Neeringe gefisipen* deert te werden dentijdt vaneeageheel jafcr:En dat niemandt die geen bekende Koopman, Fa- ctoor , Zee-handelaer ofGroïRerjnWijnen,of Wijnkooper is, daer voor fal mogen werden ge- confidereert, foo wanneer hy niet meer als een Voeder-vat Rhijnfche, ofte acht Öxhoofden Franfche Wijn t'effens, en van buyten feorrit in te flaen; en fal midts dien alfulcken Mager ge- houden zijn den vollen Impoft van het voorfz Voeder-vat of acht Öxhoofden te betalen. V I I. Dat de Wij n-verkoopers van de Wijn - tap- pers fullen werden gefepareert, en dat alle Wijn- koopers, die een Kelder of Packhuysmet Wijn heilagen hebben, gelegen binnen de twintigh roeden naeft een Herbergier of Tapper, fullen met Eede folemneel moeten verklaren, datfy uyt die voorfz Kelder of Packhuys, direftclijck ofte indire&elijck niet en fullen levereneenigen Wijn, groot of kleyn, aen den voorfekeven Herbergier of Tapper, die binnen de vöörfdhre- ve twintigh roeden woonachtigh is, ten ware met fchriftelijck confent van Bufgermeeffcren, mitfgadersoockvan den Pachter; ende fal «n Wijn-kooper, die bevonden foudemogenwer- den dien contrarie eenige Wijn aen den vooriz HerbergierofTapperte hebben gelevert, over of ter faecke van de voorfz geleverde Wijn, geen recht of aaie tot lafte van den voorfz Tapper mogen maecken, «ndc daer en boven verbeuren een boete van duyfenc guldens. vin. EndefullendevoorfzWijn-koopers3ien^ gangh van defe Pacht, aenwijfmge mo"^ vanallede Wijnenen Mee, diefy mhare^ feny Kelders of Packhuyfenhebben te HKg omby den Pachter gepeyldt te werden, ωη dat fy daer van eenige fullen verfwijg^' fteecken, of gedogen dat fulcks jggffi op de verbeurte van de Wijnen en Mee, ^ boete van twee hondert guldens opjf"™'^ fullen de voorfz Wijn-verkoopers daer va

den hebbende, komende in eenige Steden ofte

Plaetfen, mogen blijven vernachten, alwaer't alleen gemaeckt werden Debiteurs,jS^gj dat fy hun fchoon wilden excuferen met deWij- medevanalle Wijnen en Mee die WJ^ $ nen en Mee te willen voortvaren»fonder eerft en | nafullen inilaen j omtkielve by vjtm$ ^.

-ocr page 883-

Gemeene Middelen van Holland y Wijnen en Mee, 861

.. -n„e te^rerantwoofdén : Ende fullen de

geerders van de refpeclive Steden, en daer van alleen betalen Burgers Impoft, 'twélck haerop het voorfz vermifte mede afllagh ftrecken fal: Ende ibo wanneer de fesde peyl gedaenfalwe- fen, fal den voorfz Pachter noch ten overvloer, als hem fulcks goedt dunckt, mogen doenden ièvendenpeylj endeteneyndede Wijnkoopers niet fouden mogen meenennade voorfzlaetfte gedane peyl, van aBe Verder onderfoeck tewe- iên geliberéert, en aliöo des te veyl^er'tigemee- neLands Recht te konden verkorten y fullen de Magiftraten vande reipeÊtive Steden vermogen aen den Pachter, t'fijnen verfoéeke, in cas van gefraudeerde fuipicie, toe te ftaen foodanige verderepeylinge, als tot voorkomi nge of ander- fints tot ontdeckinge vanalle ft auden, bevonden fal wedden te hehoorën ζ Ende in gevalle den ΦανΜψ inde'Kelders .ofte, (Packhuyfen van de Wtyn-verkoopersvenigevaten met Maaier yof eeni- ge ander embehoorlïjekheyi'mochte tornen te vin- den, die indepeylinge voor Wijn aengewefen wier- den <t fullenfy infoodanigen.gevalle verbeuren een boete van fis hondert guldens op yeder vat, dat met Waterofeenige andere •ónbehoorlijckh'eyt, in voegen alsvooren bevonden falwerdengevuldt te .. x.rv;" - ; . Sullen mede defèlve Wijn-koopers afllagh ge·» nieten vaüdeWijnén en Mee die verfuiren,of tot Edickgemaekt werden, en het geen dat verfpilt wert by berftinge van rèepen, of ander merkelijk ongeluck, midts dat mön hét felve fal doen blij- ken by kêniiiiïè van gefwooreh Wijn-en Mee- werekers, of ander goedt en onpartydig bewijs, na gelëgentheydt der iaecken, midtfgadersvan dezuyvere dicke moeren, die met geen water, fpoelirigh, ofte andere vuyligheydtvermenght zijn; ende dat't felve gekeurt fal werden byden gefwooren Keurmeefter,daer toe te ordonneren, aleer fy de felve Moeren fullen uytflaen, of daer van affchrij vinge mogen genieten. X V. De Tappers en Burgers, foo wel in de Steden als ten platten Lande , en fullen geen Wijnen of Mee mogen inilaen of opdoen, veor en alleer fy defelve aen den Pachter ofte Collecteur hebben aengegeven, endatdaervan gehaeldt is een bil- liet, innehoudende de quantiteyt ende qualiteyc van dien, midtfgaders de namen van de geene voor dewelcke die ingeflagen» endenamen van de Wijn-verkoopersj uyt wekkers Kelders die uytgéflagen foöden mogen werden, op de ver- beurte van de Wijnen en Mee, ende een boete van vier hondert guldens op yeder vat, het zy groot of kleyh, dat anders in-ofte uytgeflagen ibude mogen werden: Ende fal den Pachter of fijnen Colle&eurgeen billietten, als hier vooren gecondirioneert, mogen uytgeven, op arbitra- le correfties gelijck fy mede foodanige ordre fullen moeten ftellen, dat de Burgers en Ingeze- tenen alle uyren van dendagh metnoodige&'A lietten gerieft werden , op een boete van hon- dert guldens j ende föo den Pachter den Tapper niet en wil crediteren, fal hy by het inleggen van Wijnen en Mee den Impoft moeten betalen, of cautie daer vooren ftellen , tot contentement van den Pachter: Noch en fullen geen Tappei s of

"\ ^ijn-varkoopers op gelijcke poene by V ienuytflag-ngehouden zijn aen den Paeh-

^eninv"g(rJi,"ente fpecificeren hetPackhuys

fffierdaer^y eenigê Wijnen of Mee komen

I e

fuvtteflaen "· Sullende denT achter, behoor- Moecïfnogertdoen·, als tot maintien vanfijn 011 Jufohooren, /onder datyemandt hem daer ^LLlMmogm te verhinderen ofrefifiefen, of \tnbuttemnwrèondertgMms, ■ Den Pachter ial mogen alle Vaten, die hy de voorfzWijn-verkoopersofTappers, verköo- pendcbeneden het vat, ingedaen fullen werderi, endienietgéroeytzijn> te laren Moeyen by den gefwoorenftoeyèr, OpdeDórtfclie of Amftcr- damfcheritfingèj ende en Mlen devoorfchre- vc Wiin-verkoopers geen minder vaetjens!mo- gefl uytfctren als vijfftoopen Dorts, of vier floe- pen Amfterdams. '■ Dat alle die geene die haermet hetmaëeken vanMeegeneren, omteverkoopen, nietmin- deriullen uytflaen dan de quantitey t van vier fto- pen Amflerdams, ende oock geen Mee mogen uytflaen, nochte oock werden ingeflagen, dan voor en aleer gehaeldt ial zijn behoorlijek billiet vandequaliteytenquantiteyt, èndedenImpoft daervanfeeraelt, opdepceneals in reguard van den uyt/lagh van Wijnen , fonder aengevihg en halen van billiet is geftatueert. Datnierriandtvoor fijn particuliere confump- tieeënige Mee fal mogen maecken of brouwen, ttnxfhjralvobYens daer van kennijfefal hebben pgevenuendenT'achter , ende daer toe gehaeldt mkhmüjckbiUitt, op de boete van twee hon- deftguldens; enfalhy gehouden wefën na dat de ftlwMeegemaecktfal zijn, daer van te betalen den khuoriijeken Impofi, ende tot dien eynde de imatckie Mee aen te wijfen^op poene van^daer toe M'Mltighzijndeiofeenige ótteeverfteecken heb- wétfeverheurengelijcke twee hondert guldens. XII. Wiemandc fal eenige Mee by de kleynemaet Nogen verkóopen, dan alleen die geene , die

daercoe by de Magiftraten van de refpe&ive Ste<

ftiv

, en Schouten en Gerechten van de refpe-

^Dorpen j fullenzijngeauthorifeert> op de veroeiurte van twee honderdt guldens: Gelijck m™Mee-tuppers fullen moeten vafifiaen ten

■•■••ven VOor de verantwoordinge van twee vx- HdmMeeinyaer. D                 XI IL _, ^achter fal fes mael des jaers mogen gaen

jgwi tot alle Wijn-verkoopers, die beneden

v^^oórenWijnen en Mee uytfetten ende rmnJ°pfn J en'*Seene dat vermift werdt, ende ^ï^^^iFingeblijcktofil, fallra^ SS ketalen tot Tappers Impoft, midts daer ^ jreckénde alle maenden voor laccagie een

ï*Sg!!ftepart: DesfullcndeWijn-verkoo- in dpruL h.aer.eygen confumptieen drinck-wijn werden gefteldt ten minftenop

öjfc-gj· ^yOxhooft, en voorts meerder ter Van de Heeren Burgermeefteren en Re-

-ocr page 884-

							Placateii,';'!.' ψ. Bbeck. 7. Tit.
			8Ó2
				of Herbergiers, of eenige
								mm y^uucuA au.-uteraia.aer opneteerU*, ^dewelcke defelve Billgg gOg* handen van de gemelde Wijn- en Mee-\ve t ? die het werek gewonnen fullen hebben· ÏÏ9! rWijn-en Mee-werckers, tot de Wijn'ko .fullen de Wijn-koopers de Arbeyders rno ■ geven, en betalen voor hun verkoren öanaïïï Arbeyts-looni, ende fullen dAWijn-endeS? rtwerekers in. Tukken gevalle de billiecten-dad lij ck weder moeten behandigen aen den ya f Commis van den Pachter, om by defelve be'Ja l «ewerden, tot dat het felve,werek fal «J5 zijn, ten wekken tijde men daerom alsdanwe der fal moetenrlooten , gelijck mede de voorfi Arbeyders gehouden fullen zijn, alle deb& ten van de Wijnen en Mee, diegewrochtziin' foo ras als het werek gedaen h\ zijn, te leveren in' handen van denyoorfchreven Commis, diedaer toe in 't Huysken vande Wijn- en Mee-wercjccrs geftadigh fullen moeten wefen, akerfyinander werek fouden mogen gaen en treden, of oman- der werek mogen looten , opde boete vannen guldens, en arbitrale correctie na gelegentheydc van faecken > doch fullen in des voorfchreve Wijn-koopers werek mogen blijven, als hun vertoont fal werden een billiet, by den Pachter gegeven, enden Commis gevifiteert, of daer geen Commis en werdt gefteldt, vermidtsde kleyn heydt van de Pacht, fullen de voorfchreve Wijn- en Mee-werckers de billietten terftont als het werek gedaen is,moeten fteeckenindebufch, die den Pachter tot dien eynde in'tHuysken van de Wijn- en Mee-werckers fal mogen doen han- gen, of ander fins fulcks den Pachter ordonneetr, j datfe de billietten fullen moeten leveren aen den Pachter of fijnen Collefteur, des avonds, fon- der dat de voorfchreve billietten by haer fullen mogen vernachten, op gelijcke boete en corre- ■dtiealsvooren. X I X. Den Pachter fal ten ingangh van fijnen Pacht» ten overftaen van den afgaenden Pachter, mogen gaen tot de Koopluyden, Mee-maeckers» Fa- ftoors, Zee-handelaersof GroiTiersinWijnen, die met het vat, vier oxhoofdenalsvooren, e/i daer en boven verkoopén, om allede Wijnenen Mee, die fyby haer, of onder haer hebben leg- gen, op te teeckenen , tot wekken eynde de voorfchreve Koopluyden, Mee-maeckers» ta- ftoors, Zee-handelaers of GrofliersmWijner. fullen moeten aenwijfingedoen, in wat Kcwer of Packhuyfenfy haer Wijnen ende MeenebKn leggen, fonder eenige daer van te verfwijgen,op de boete van twee hondert guldens. XX Ende fullen de voornoemde Koof¥®>{ Mee-maeckers, Faftoors, ^^Τ-,η. Grofliersin Wijnen, geen Wijnen ot Mee* geninflaen, voor en aleer daer van ïsgena. Inflagh-fiafo//* of billiet, volgens tv*·/" op welcker*fe/&de Wijnen enMee!«»«» den verdubbelt, om van de gefwooren^ ^ ders gewrochten ingedaente werd^' kendc op den rugge van de felve Ceduhe ge ^ ^ff moctenwerden, hoeveel W«f|gp zijngeweeft, en in wat Kelder f«pfP»i föt
		eenige Wijnen of Mee met Kannen, FleiTen ofte andere Inftrumenten, tot andere Tappers of Kel- ders mogen halen, ofte doen halen, om de felve uy t te tappen» maer felfs de Wij nen of Mee moe- ten inleggen by vaetjens of tonnekens, op de boete van twee hondert guldens t'ekken reyfe te verbeuren............ ;>; m: -tn nahuo) ...·'. .:- :-              XV I. . ,φφΜΐ - Ende en fal niemandt rriogen verimpoiren op y eman ds anders naem als op fij η eygen, ende tot dien eynde felfs, of door fijn Dienfthooden de billietten doen halen, en dat op den eygen naem daer de Wijn fal werden ingeleyt, [en fpeeialijckfal geen aengevingh opeen anders naem mogen gedaen werden by de Wijn-koopers, die de Wijnen felfs fullen uvrieverenj endeen fullen de Wijn-werckers niet vermogen de Wijn in an- dere Huy fen te brengen, als tot die geenedewel- kede billietten heeft gehaeldt·, ende fal die gee- ne,die Wijn op fijn eygen naem verimpoft heeft, de felve t'ii jnen Huy fe moeten inleggen, en aen niemandt mogen over doen, op een boete van twee honderdt guldens* doch foö wanneer ye- mandt buyten de beflooten Steden woonende, eenige Wijn uy t de felve Steden mocht komen te ontbieden, fal den Wijn-kooper vermogen de voorfz ontboden Wijn te venmpoften, midts aen den Pachter vertoonende den Brief of ander befcheydt, daeruytblijcken kan dat de voorfz Wijn van buyten ontboden is. X VI I. Binnen de beflooten Steden , ofVryheytvan dien, en fullen geenen Wijnen of Mqe in of uy t yemandtsHuys, Kelder ofte Packhuys mogen gebracht werden, dan door gezwooren Wijn- en Mee-werckers, op gelijcke boete als in het X V. Ar tieul is gefteldt ·, noch en fullen de voor. fchreve Wijn-en Mee-werckers geen Wijnen of Mee mogen werken, reppen of roeren, voor en aleer dat fy daer van hebben ontfangen behoor- Iijcke Billietten, gequalificeert als in'tvoorgaen- deXV. Articul, op pcene van fonder eenige con- niventiegegeefïèldt en gebannen te werden·, en fullén die geene, die geen gefwooren Wij n- werekerszijn , Wijn uyt of in werckende met of fonder billiet» [verbeuren een boete van drie honderdt guldens, ende defelvenietkonnende betalen, ] ïnfgelijcksfonder eenige connniventie gegeeflelt en gebannen te werden : Dat mede de GroJJiers en Wyn-verkoopers, uyt wekkers Tack- huys of Kelder d* Wyn in voegen voorfchreven, en fonder gefwoorene Wijn-werckers gewerekt of ge- haeldt mocht e zijn * gehouden fuUenwefenvoor foodanigen Terfoon, géén gefwooren Wijn-werc- ket'zijnde, de boete te betalen binnen acht dagen na het geven van de Sententie, tenware fy met Eede qüamen te verklaren > datfy tot het uyt wer- ken van de voornoemde Wijn, direclelijcknochte indireffelijcki geen ordre oflafi gegeven en had- den. XVIII. Ende fullen defelve Wijn- en Mee-werckers» omgeen ander werek mogen loten of dobbelen, voor en aleer dat de Billietten van het werek ge- bracht fullen zijn in'tHuysken van de voorfchre- ve Wijn- en Mee-werckers, omme by den Com-

-ocr page 885-

863

Gemene Middelen van Holland, Wijnen en Mee.

Ende fullen de voorfchre-j of Mee heeft gebracht, en fullen mede η iet ver- ras het werck | fcheept of verfonden werden fonder billietten,en opdepceneials vooren, met aengevinge onder wien defelve gelegen zijn.

••„inireilagen:*# en Mee-wer« WlJ?"i *?ïn, de vo£^enve leveren ae

XXI

V.

moe

CommlS3rkers5 Fadoors, Zee-handelaers, of lNleefa! in Wiinen reeckeninge teBoeck ge- Gïé rden^, fonder dat de voorfz Cedullen ftelS tekfhaer fin mogen vernachten, op poene ïttSV"^ VII-A«ic«L ϋ£ί!, foo rullen de voorfchreve Koopluyden, vSeckers, Faftoors , Zee, handelaers of gE Wijnen, geen Wijnen of Mee mo-

Alle ordinaris Marckt- ende Veer-fchippers fullen gehouden zijn ten ingangh van de_Pachc cautie te ftellen, datfe de Wijnen en Mee, daer op de felve binnen defe Provincie afgefchreven zijn, enby haergevoertwerden,getrouwelijck fullen beftellen ter gedeftineerde plaetfe, en ful- len volftaen mogen, midts dat fy alle reyfentot haerderwederkomfte, metbilliet vandenPach- terofdeilelfsCollefteur, daerfy de Wijnen en Mee fullen hebben gebracht, moeten doen blijc- ken aen den Pachter ofte Collefteur, daer fy de Wijnen en Mee fullen hebben ingenomen, dat denombreen quantiteyt van de ingeladen Wij-

G: ï

uvtfetten, vericnucn, ver kelderen, of aen mJidttraniportercn, of fullen gehouden zijn rfelvcdcnPachter of fijnen Colleiteur aen te 1 ofdoenaengcv.cn, metverklaringeuyt

g

nenen Mee aldaer zijn gekomen > ende falden voornoemden Colleiteur het felve op fijn Regi- fter moeten zuy veren, en de billietrcnliaiïeren, op poene foo eenigh Schipper ofte Schuytvocr- der 'm gebreecke bleef het billiet ofte billietten over te leveren., fal verbeuren voor de eerfte reys Vmï.igp. guldens , ende niet te min de naeft-vol- gende reys het billiet of billierten aen den voor- noemden Pachter of Collcdleur moeten behan- digen, op de boete van honden guldens, en foo defelve voor de derde reys in gebreecke blij ven, op fufpenfie van haer Veer. XXV. Item, foo yemandc van de Ingezetenen van defeProvincie,geen bekende Wijnkooper zijn- de, offich met het verkoopen van Wijnen ge- nerende , buy ten den ringh van fijne verpachtin- ge wilde gaenkoopen eenige Wijn of Mee, en geerïbilliet van den Pachter ofte Colle&eur van fijne woonftede voor hem en brachte, den fel ven fal den Impoft moeren betalen, of cautie daer vooren ftellen aen den Pachter ter plaetfe daer hy de felve Wijnen of Mee haelc, en fal den Pachter gehouden zijn den Wijn-kooper, de Wijn ver- koopende, tot Cautionaris te admitt eren, indien defelve Wijn-kooper Cautionaris worden wil, en voorts daer van geven een billiet, inhoudende de quantiteyt ende qualiteyt van de Wijrien en Mee, en dat den Impoft daer van isbetaeldt. of cautie daer vooren gefteldt, welck billiet den Haelder van de Wijnen en Mee fal moeten leve- ren in handen van den Pachter of ColledÏeur daer de Wijnen en Mee fullen werden geconfumeerr, , _„„ ^ .„,,, ^Λ,,. . Λ.,.. . aleerdefelve Wijnen en Mee fullen werden op- jan dit Middel te obligeren hare Comptoiren gedaen, opdeboetevanvijftighguldens,omme

oekoooxfcdcaplkois,dvvvdgbPdMfftheWgpd

gJ

00ia?'Sh te houden, ende de fel ve,fpecialijck

by den voornoemden Pachter ofte ColledÏeur te boeck gefteldt te werden , omme dienvolgende den Impoft alle maenden tegaen ontfangenvan den Pachter daer de Wijnen enMeezijngehaek en afgefchreven, voor ibo veel den Impoft aen de voorfchreve Pachters is betaeldr, fonder dat den Pachter van de plaetfe, op de welcke de voor- fchreve Wijn is afgefchreve», den geenen die den Impoft van dien heeft geconfigneert, ter plaetfe daer die is gekocht, fal mogen obligeren om den voorfchreven Impoft andermael te beta- len, maer dat denfelven Pachter den voorfchre- ven geconfigneerden Impoft fal moeten vorde- ren van den Pachter van dePlaets daerdeyoorfz ' Wiin

ρ eMarckt-dagen, metfooveelperfoonente y r ,e^j dat foo wel de Ingezetenen als de v^U gen' aldaer te Marckt komende, tieft rllJcke billetten mogen werden ge-

XXIII.

öeW,

ten ι w Ψ,en Mee op de Kayen en Vlot-fchuy- nintre j } ^ewelcke noch op geen reecke- aSndeninflagh van de Koopluyden,Mee- fiersin^·· a°ors' Zee-handelaers of Grof- ftej^ /j^en, enWijnverkoopersenzijnge- fêkïai aera^eenftaen op de uytleveringevan 10re»gcr of Schipper, die defelve Wijnen

-ocr page 886-

ι

Placaten. 7.Boeck. 7>Tit. den aenkomenden Pachter aenftondsdeny

.864 Wij η gekocht, endenvooconfigneert is·, ende foo dMee binnen de beflooten

Impoft moecen werden betaelf, niet te^enft de fy den Impoft A^an dien aen den a^acnd"' Pachter fouden mogen hebben betaelf end

onderdefelve gereeckendt) werdéivopgedaetf, fal daer van gegeven werden eenbilliet, omme volgens dienby degefwooren Wijn-ende Mee- werckcrs gewrocht te werdenf% 'fctttÏÊ lullen de Pachters voor haer Collecte, erfden öntfangh van penningen, genieten inplaëtsvaridènacht- Itendentwintighitenpennirigh ,! fulcksdath^er by verftaenwerdt, dat de Pachters aiornme in die gelegentheydt riciproquelijejc malkanders Collecteurs fullen moeten'wefen, èri fullen de Colledteurs alomrrie foo in de Steden als ten plat- ten Lande Eed doen, dat fy de Ordonnantie in alle bare Poinden en Articulen fullert obferveren en onderhouden ·, en datfy mede fullen houden goedt en pertinent regifter, het welek fy tot al- len tijde (desverfocht werdende van andere Pachters of Colle&eurs ) fullert moeten openen, of by weygeringe van dien, t'elcken reyfe te ver- beuren honderdt guldens, en correftic na gele- gentheydt der faecken: Ende ten reguarde van foodanige Wijnen en Mee, die naer eenige Steden enPlaetfenbuyten defe Provincie fouden mogen werden-vervoert, is goedtgevondenen verfiaen, dat daer -van moet werden gelicht een billiet, ge- munieert met een behoor lij ck zegel van den "Pach- ter öfCoUefteur van de Wijnen , uyt wiens di- ftriéï die fullen werden ver jonden, ende dat de Schippers, die foodanige Wijnen ende Mee fullen

dfen felvena^aenden Pachier die foude moe hebbenOntfarigeni doch voor foo veelhetb f föen, ingegaert den eerften Gdtober feftieivhof dertachtentnegentigh aengaet, dat devöoriz Tappers, Herbergiers, drooge Gafterye ende Tafel-houdérs, van de voorfz meerderen Irhpoft fullen zijn bevrijdt, foo wattneer fy fullen kon. rïen aenwijfen', ofmetEede folemnecl verklaren" datfy den Impoft van de Wijnen, by haêrge.' vonden, hebben betaeldt, "in wekken gevalle voor foo veel het voorfz Say foen van dèn· yqrjrfz eerftenOclpberaengaet, den afgaendén Paeli. teraendenaenkomenden, denaenpeyl falnioe. ten voldoen: Ënde fullen de voorfz Perfoonen moeten aenwijfen alle de Wijnen enMeedie fy in hare Huy fen of Kelders zijn hebbende-, ópde verbeurte van de Wijnen en Meè, die fyluyden verfwegen of verfteecken hebben, 'i zyinmit. werck of in kruycken, en boven dien op een boe- te van fes hottdert guldens: Ende fal den eerften of afgaenden Pachter gehouden offubjeil: wefen aen den tweeden, of na hem komende Pachter, uyttekeerengelijckeachtftuyversperitoopvan de Wijnen of Mee, die hy in den aenpeyl verant- woorden moet. XXVIII. DenPachterfal foo dickwils als het hem goede ennoodighdunckt, geaflïfteert zijndemecNo-

k

kamente vervoeren, « πιρ* muc* <*-vj/·*** ^<.'-

ZringefulUnwillendoen , envoorts alle jaren, tarisenGetuy^gen, tot de voorfz Wijn-en^e

tappers, midtfgaders drooge Gafterye en Tafel· houders, mogen gaen peylen en onderfoeckin· ge doen, of eenige ftucken of vaten met Water zijngevult, eenige Wijnen verfteecken, oftedat eenigeandere onbehoorlijckheyt zy gepleeght, fonder dat daer jegens gedaen fal mogen werden eenigh belet of refiftentie, op de boetevanles hondertguldensopyedervatdat met water ofte andere onbehoorlijckheydt bevonden fal wer- den gevuldt te zijn, boven den Impoftvande WijnenenMeevan'tfelvevat, mitfgadersnoch op de boete van twee hondert guldens tegcnscM geenedie bevonden fouden mogen werden <aer in, oftegensden inhoudevan'tvoorgaendeA · tieul eenigh belet of refiftentie te hebbenged * > gelijck mede de Tappers, boven den peyl gevon- den werdende, fullen vervallen in een boete vae fes hondert guldens.            . DepeylingediedenPachterdooreeng^ ren Roeyer, in gevolge van defe Ordonn^ magh doen, foo totlale van de Wijn^ als Wijn-tappers, drooge Gafleryeenm^ dèrs, fal gehouden werden voorlegao js die alleen met twee Getuygen, ionüer mocht kornet te gefchiedeni behouden

uveiw&cji **.               __ .....____ ΛΛ/ΛΛ_

foo den Ψ achter fulcks komt te requireren, gehou- den fullen zijn met Eede te belooven, datfy in het vervoeren van de Wijnen en Mee, waer van^bil- liet isgehaeldt om. buy ten defe ProvincieverVoert te werden, oprecht enget rouwelij ck fullen hande- lenen defelve niet lojjen binnen defe Provincie. Λ Α ■ V ■!· Geen Wijnen en Mee uyt der Zee, Rivieren, ofte per AfTe inkomende, en fullen mogen wer- den geloft als in beflooten Steden, op een poene vanfeshondert guldens, te verbeuren foodick en meenighmael als bevondegi fal werden con- trarie gedaen te wefen: Als mede by den Pachter ofCollecleur, by aldien bevonden wier de datfy daertoteenkebillietten hadden uytgegeven. XXVII. Den Pachter faken ingangh van fijne Pacht, met Notaris en Getuygen, ten overftaen vanden afgaenden Pachter, tot alle Wijn-en Mee-Tap- pers, Herbergiers, drooge Gafterye en Tafel- houders Huyfen, mogen peylen endedoenop- fchrij ven alle Wijnen en Mee die daer bevonden fullen werden, ommeden behoorlijcken Impoft daer van by den afgaenden Pachter goedt gedaen te werden j ende en fal den aenkomenden Pach- ter aen de voorfz Wijn-en Mee-tappers, Her- bergiers, drooge Gafterye ende Tafel-houders niet meer mogen valideren, en van den afgaen- den Pachter niet meer mogen ontfangen dan den Impoft van twee amen Rhijnfche, en twee ox- hoofden Franfche Wijn > en fal by de voorfchre- ve Wijn- en Mee-tappers, Herbergiers, drooge Gafteryeen Tafel-houders, van alle Wijnen die byhaér meer in aenpeyl werden gevonden, aen

ielve (Jetuygen oy ^^'Γ^^εη· giftraten in de Steden alvooren voon |, h             ^ndevervokenstotdeafliftenr

aepeylbehoorlijckgeadmitteertfullenz^

Ende nademaelde peylmgen ψ« ie(dt koopers, Wijn-tappers, dr^JJ^' tafel-houders, volgens defe Ordorn» ^

-ocr page 887-

Gemeene Middelen van Hollandy Wijnen en Mee. 865

en in conformité van bet Tlaraet van den vieren twintighflen\fuliifefiienkonderdt negen en tne- gentigh% fpeeialijckgeè'maneert, aenheteynde van deiê Ordonnantie gedruckt, 't'welck alhier werdt gehouden voor geinfereert, ende daer en boven publiquelijckgegcefièlt te werden: Ende fullen de Pachters of Colle£teurs van defen Im- poft, die bevonden fouden mogen werden met yemandt over't uytilij ten of tappea van Wijnen en Mee,contrariedefe Ordonnantie, gecompo- feert te hebben, boven de boete, geftelt ten lafte van die geene die komen te compoferen, werden gegeeflèlt, gebrandtmerekt, en uyt den Lande van Hollandten Weft-Vrieilandt gebannen. XX XIV. Dat alleenlijck gelagen fullen mogen iètten die geene, dieopenbaer Herbergh houden, die rot dieneynde gehouden fullen zijn een Krans ofte twee Pinten uyt te hangen , en haer naem ejnde woonplaets bekendt te maecken, foo wel ter Se- cretarye van de refpe&ive Steden en Dorpen, als acn den Pachter, op een boete van twee honderc guldens: *Dat mede niemantgeen openbare Wijn- of Mee- tapper zijnde^geen Tinten of Wijn-mat en fal vermogen uyt te hangen, op poene van gelijcke tweehondertguldens: Ende en fullen geen Sol- daten, Ruyters, Dragonders, of eenige Militaire, of hare Vrouwen, Kinderen, of yemant van hare Familie, Tap-neeringe vermogen te doen, op de felve pcene die gefpecificeert is ift ons Placaet, geëmaneerttegensSoldaten, Ruyters, Dragon- ders, en andere Militaire, die de voorfz gemee- ne Lands Importen frauderen , ende openbare geeflèlinge, ten aenfien van hare Vrouwen, Kin- deren, of andere van hare Familien, die contra- rie van defeTap-neringe fouden komen te doen. X X X V.- Den Pachter fal gehouden wefenin de groote Steden, terpJaetfedaerdeHeeren Commiflarif- fen en Magiftraten fulcks goedtennoodigh vin- den , te ftellen een of meer Colledteurs apart, die ter plaetfe, en op fulcken uyre als 't hen gcordon- neert fal werden, fullen moeten fitten tot gerief van eenyeder, om defelvemet billiercen of Ce- dulien te gerieven, foo wel die buyten den ringh van fijne Verpachtinge, als daer binnen woonenj en fullen daer benevens gehouden wefen te hou- den goedten pertinent regifter van alle de Wij- nen en Mee, die uyt hun bedrijf, foo binnen defe Provincie, als in andere van de Geünieerde Provinciën, of buyten defelve fullen werden ge- voerdt, en fullen in defelve Regifters, benevens dequaliteyt enjde quantiteytvandeuytgeflagen Wijnenen Mee, medeaenteeckenendefommc dewelckefy voor'trecht vanden Impoft van de Wijnenen Mee, in haer Diftri&geconfumeert, hebben ontfangen, op een boete van twee hondert guldens by hun felckens te verbeuren, welck Re- giiler hy t'allen tijden (des by de andere Pach- ters verfocht zijnde) fal moeten openen, op de boete van honderdt guldens te verbeuren , foo hy weygerigh is hét felve te doen, midtsdatdc boeten, die door het openen van de Regiflers werden ontdeckt en achterhaelt, gedeelt fullen werden half en half. XXXVI. Ende fullen de Pachters voorts alomme, ende

onder

.. veéltijds werden geëludcerdt, 'eft f cht pretext van abfentie, belet of onge- *fSSvandiegeene, aen wekkers Huyien, W^oïPackhuyfende fclve peylingen moe- 1 eXngedaen, foofullen alle die geene, die

^r~nevlingenfubje£tzijn, by haerluyder *7° Se^beletolongelegentheydt'altijdtfoo- f >heénPerfoonin haerHuyfingen, Kelders fPirkhuyfen moeten hebben, die nevens het Setnenvan de Neeringe, oock tegelijck Lnuaenienbereydtfalz!jn,omaendePachters lAlckeaenwyfinge en ondernchtmge te doen, 'Lcuywocringevandcvoorfzpeylingeeenig- finsfoudc mogen werden vereyfcht* en indien oodanigen PerfotHVde Neeringe in voegen voorfz voor de Abfenten waernemende, de roorfchrevcpeylingeonder eenigpretext quam uvtteftellcn, ofte difficulteren, dat als dan een foodanigh uytftel ofdifïiculreyc fal werden aen- eeiien, en fulcks geftraft als openbare weygerin- ee, foo nochjans, dat de voorfz poene ial ko- men te ceflèren, foo wanneer yemant, depeyl alsvoorenfubjeazijnde, ^eduyrende den tijdt van fijne abfentie , fijne geheele Neeringe liet ftilftaen; en die geene, die geduy rende den fel- ventijdtinhetvoorfz Huys, Kelder of Packhuys foude mogen wefen gefteldt, hem met de voorfz Neeringe in't geheel noch ten deele quame te be- moeyen. XXXI. DePachtersof Colle&eurs, mitsgaders Peyl- dersenDeurwaerdersvandefenlmpoft, en ful- lengeen Koopmanfchappen ofte Neeringe van Wijnen of Mee mogen doen, part of deel daer in hebben, het zy in 't kleyn of in 't groot, dire&e- lijckofindirecteÜjck,. ofteaen eenige Tappers mogen verfoeken, recommanderen of ordre (tel- len, opwatplaetfe, of by wat Koopman fy de Wijnen en Mee fullen moeten halen en inkoo- pen, opeen boete van feshondert guldens·, ge- iijckmede defelve Pachters of CollecTreurs, als mede de Wijn-kuypers of Wijn-verlaters geen Herberge fullen mogen houden,of Wijn en Mee metdekleynemate uyttappen, op de verbeurte vanfeshondert guldens, foo dick en menighmael bevonden fal werden contrarie gedaen te zij n. XXXI I. Geen Wijn-verkooper en ial Commenfalen ^ogenhouden, geen Kamers ver buy ren y noch- te yemant logeren, Gelagen mogen fetten,noch centgeWijnofMee metdekanne, pintofftoop }'t doen, onder wat pretext het felve foude mo- ï*®^ °P een k°et:e van te8 dondert guldens, ^pubhcquegeeflèlinge, desgeconvinceert zijn- niet f?^c die Seencclie Her berge houden, tefl "envermogen eenige Wijn of Mee uyt diefeTetgr00te of kleyne vaten, hoedanigh I«sh° λ moScn wefen , op gelijcke boete van fejjn° rtguldens, en gelijcke publique geef- gj&          XXXIII. len ver Wijn-verkoopers mede niet en ful- mers tf°^ ^y de kanne, pinte, glafen oftero- 'n harpu Cn^e andere groote of kleynder mate Wijnen, ïen»PackhuyfenofKelders,eenige

ten dri

^ken, IV. D

e te verkoopen, of om geldt te la- onder eenish prsetexc, volgens

f Ν

EEL,

op

-ocr page 888-

Placaten; 7.Bóeck. j.Tit.

866

verantwoorde ; dat is, dat alle Tappers in Η Steden pra^ifeUjck fullen moeten betalen vol! Tappers Impoft,. yan allede Wijnen diedefelï komen uyt te iltjten, en alwaer. £ faecke dat de felve Tappers uider waerheydt nüöder'rnoehtcn komen teconiu meren of uy t te flèjten d&S oxhoofden, dat defelveechterTappmlnipüi aen den Pachter lullen vaóetm tóldom overV

opallepafiagien van elcke Pacht, foo te Water als te Lande, mogen ftellen alfulcke Wachten, als fy tot belettinge en verhoedinge van defrau- den en fluyckeryen noodigh fullen achten, de- welcke geauthorifeertiuUen zijn, oramc de bil- lietten vande ingeladen Wijnen en Mee te eyfr fchen, en defelve dien volgende o verilenenvifi- teren, fonder dat yemant daer tegens ial mogen doen eenighibelet of refiftentie, op de boete van twee hondert guldens, en arbitrale correitie i na gelegentheydt der faecken ·, tot welcken eynde alle de Officieren, het zy van watQuartieren-\ Steden of Dorpen die fouden mogen zijn, belaft enbevoolen werdt, op den Eed by hénlüyden in het ftuck haerder Officie gedaen, dat fy t'allen tijden ( des by den Pachter ofte Colle&eur ver- focht zijnde) defelve fullen doen alle hulpe en affiftentie, daerinne fy, volgens denPlacateen defe Ordonnantie gerechtight zijn.., XXXVII. Dat niemandt met Wijnen fal mogen beleg- gen eenige Huyfen, Packhuyfen, Kelders, Sol- ders, ofeenige andere Plaetfen, groot ofkleyn, daer toe een of meer Herbergiers ofte Tappers, drooge Gafierye of Taf el-houders, acces of toe- gangh konnen hebben door kleyne Stegen,Slop- pen, Deuren, Venfters , Luycken, en andere openingen of gaten, ofte anderiins, anders als door of over publicque 's Heeren Straten ·, [ende dat oock gein Tappers of Herbergiers, drooge Gaflerye of Taf el-houders, onder haer fullen heb- ben, nochte aendefelve gegeven ofte geleendt mogen werden de Sleutels van eenige Wijn-koo- persPackhuyfen, Kelders, Solders ofte andere Plaetfcn, in dewelcke Wijnen of Mee gdeght werden, op pcene van tien hondert guldens re- fpe&ivelijck te verbeuren] XXXV III.         *! Ende fullen de Pachters van den voorfz Im- poft van Wijnen gehouden zijn te maecken en te formeren een lijft van alle die geene die in Huy- fen woonen daer Kelders of Packhuyfen zijn, in dewelcke Wijnen of Mee werdt geleght, hetzy voor, onder, achter of neffens, fonder verfchoo- ningevanyemandt, ende de voorfz Lijft aen de Heeren Burgermeefteren en Regeerders van de refpedtive Steden over te leveren■, ende fullen de felve Heeren Burgermeefteren, of felfs, of door Gecommitteerden, haer op de gelegentheydt van de voorfchrevePerfoonen informeren, ende op de informatien by haer Officieren, of op rap- port van hare Gecommitteerden,defelve Pcrfoo- nen op eenen feeekeren jaerlijckfchen taux moe- ten doen fetten. XX X I X. Ende ten eynde alle frauden en contraventien in het voorfz Middel des te beter voorgekomen en wegh genomen mogen werden, fal niemandt Wijn vermogen te tappen in de Steden van Dor- drecht , Haerlem , Delft, Leyden, Amfter- dam, Gouda, Rotterdam, Alckmaer,Hoorn en Enckhuyfen, nochte oock in VGraven-Ha- ge, ofte binnen de iès honderdt Roeden van de- ièlve Steden ende Plaetfen, tereeckenenvande Muyrenofde Wallen van dien, ten zy den fel- ven Tapper, ten minftenvoor den Impoft van negen oxhoofden in't jacr vaft fta,, ende defelve

gen oxhoofden,.fchoon defdsttfro 't geheel 2

CU

deele niet geconfumeert mochten, zijn. Eva fullen de Tachters vande Wynmin de voorene noemde Steden, ende den Hagèiimogenfarm, ten een Lijfle vanfoodanige Wijntappers, \ésl vermeynenfullen, dat om de vedkeydtvan'hm jaerlijckfche cohfumptie, tothaog'er ofte mmèr taux als de voornoemde negen oxhhfden Wiink- hooren te werden ge/i e Idt >metfpeicifiqiteuytdruc- kinge tot hoe veel oxhoofden Wijnen meerder· (y vermeynenfullen dat de voornoemde Wijn^alpers boven de voornoemde verantwoordihge van dege- meide negen oxhoofden Wtjnjaertijgks behoor en te werden gequotifeert, welcke voornoemde JLiifie de gemelde Ψ acht er s fullen moeten overleveren aen de Heeren Burgermeeferen ende 'Regeerèrs van de voornoemde Steden, en den Hage, om by defelve daer op gedaen te werden Joo danige meer- dere quotifatie, alsfyluyden, tenaenfien mnde quantiteyt van Wijnen, by de gefeyde fFp-taj>. pers, boven den voornoemden taux van negen ox- hoofden te confumeren, fullen oordeelen in rede* lyckheydt te behoor en, fonder dat de voornoem- de 'Pachters hun over de ge(ey de meerdere ofnadt· requotifatie by de gemelde Heeren Burgermeejh- ren toege/laen of afgeflagen, ergens elders fullen mogen beklagen, veel min daer op eenige doleancie formeren 't Ende in gevalle eenigh Wijn-tifftr foude mogen vermeynen in de voorfchreve meerde* re o f nadere Quotifatie te zijn befwaerdt, fal het denfelven vryflaen in den beginne van de maendt van O£tober, na 't expireren van 'tfayfoen, daer over voor meergemelde Heeren Burgermeefleren te doleren, en die geene, die onder Eede fullen kan- nen verklaren, dat geduyrende het voorfchreve gantfeheSayfoen, boven den voornoemden tm van negen Oxhoofden, direcJelijck of indirecte- lijck , geene Wijnen meer ten haren Hwfi &jn

nadere quotifatie geliber.eert en bevrijdt ®φ** geliukmede die geene, die, alhoewel mem Wijnen.alsdevourfztaux'vannegenoxhoo^ geduyrende'tgemeldefayfoenfoudenmogenhebm verkocht, geconfumeert en uytgetapt*whe ter volgens defelve hare ^^dere^onjm^ hoogh inde voorfz, meerdere oj'nadert'^'J'mt mochten wefengefletdt, volflaen fullenm ^. het betalen vanden Impofi van alle fooiW% j nen-tokJrtmfaEedefuUmMk^W^. rende'tvoorfzgantfchefieyfoen,bovena^^ noemden taux van,negen Oxhoofden- --% Huyfe verhehhgeconfumeert en nytgeW. Voortsinalleandere bemuyrdeSredem ^ defelve ftemme hebben in haer Ed- or ^^ Vergaderinge, ofnier, ende binnen ni\$ dert roeden van defelveSteden,terc^ vooren, fullen de Wijn-tappers ten »»» ρ

-ocr page 889-

Gemcene Middelen van Hollandt, Wij nen en Mee. 867

,β van fes oxhoofden in hecjaer, mede

picie ter contrarie mochte hebben , fullen defel- ve gehouden zijn haer diesaengaende metfolem- nelen Eede te zuy veren, op de pcene als vooren.1 X L I V. Endé fullen de 'Pachters en Tappers zijn ge- authorifeert, de calange tot lafte van de Wijn- ver koopers te mogen doen j dewelcke contrarie de Placaten dien aengaende albereydts geè'ma-» neert, fouden mogen Wijn tappen, of Gelagen fetten j en fullen oock tot allen tijden daer over* metaffiftentie vanden Officier ofte twee *Deur- waerders, of een Gerechts-Boode van dePlaet- fe, ten Huyfe van de Wijnkoopers vifite en on* derfoeckinge mogen doen, en de Officiers, Ge- rechts-Booden en T>eurwaerders refpeitivelijck gehouden zijn , haer ( des verfocht werdende ) daer in ten dienfte te zijn. X L V, Sullen wijders alle jaren, een maendtvoorde Verpachtinge van de Wijnen , of tenaenvangh van de Tappers Ν eeringe, foo dieloopende de Pacht mochten komen v*>or te vallen, de Her- bergiers die genegen zijn Wijn te verkoopen, gehouden wefen te compareren voor hare Ma- giftraten, ende aldaer te ftellen fuffifante cau- tie, tengenoege van den ψachter > voor de ver- antwoordinge van de vooren-gemelde oXhoof- den refpecüve, ende voorts te verklaren datfe van meyninge zijn Wijn met de kleyne Maet te verkoopen, ende Gelagen te fetten , daer van als dan Aftegemaeckt, ende aen den Pach- ter of Collefteur overgeleverdt fal moeten wer-1 den , om fbodanige Perfoonen als Wijn-tap- pers te erkennen, en het recht vanden Impoft» volgens de Ordonnantie, ten minften tot het voorfchreve getal > wel meerder , maer minder niet te doen betalen s te weten, dat een der voor- fchreve getallen van oxhoofden niet aengegeven werdende,, het kort van dien alle vierendeel· ja- ren fal moeten werden voldaen. X L V I. Ende in gevalle eenige Perfoonen bevonden mochten werden, dewelcke in hare Huyfen Wijn quamen te tappen ofte verkoopen, die te vooren geen verklaringe aen de voornoemde ha- re Magiftraten hadden gedaen, van de felve Nee- ringe te fullen doen, ende daer toe niet behoor- lijck waren geadmitteert, dat defoodanige fullen verbeuren een boete van fes honderdt guldens,en defelve niét konnende voldoen, aenflondsfuÜen werdengeapprehendeert voor de boete daer toege- fieldt, ende indien fy binnen acht dagen na de ap· prehenfie niet en betalen > fullen fy daer over arbi* tralyck', ende na exigentie vanfaecken* felfsby openbaregèeffelinge en banniffement3uyt den Lan- de van Hollandt en Wefl-Vrieflandtgeflraft wer- den.          λ t4:r; aw&o \:.:1.;,'.λ t«ïwi ':' XL VIL 4 Ende fullen alle Hooft-Officieren » foo bin- nen deStedenals te#platten Lande, de voorfz en andere haer Ed. Groot Mog. ordres j foo ten reguarde van'ccappen en fetten van Gelagen by de Wijnkoopers, als het; verantwoorden van de vporfz quantiteyt van oxhoofden, prasc, ifelijck jdcffinnakomerri fónderdien aengaende eenige ieompofltie ofte ooghluyekinge te laten plaetfe jhebben, nemaer fullen tegens alle de Contraven- [                                   5 Ν ï                  teurs

denImP0^ £aen, ende defelve verantwoorden

ir

oeren v m^tfgaders ten platten Lande voor

jlsfoore: » hoofyen t an.es op den voet als drie Sen in het X X XIX- Articul ftaet geëx- juervou wel_v€rfl.aende, dat ten opfichte van P« den-in Weft-Vrieflandt ende den Noor- ί arciere, alwaerde Magiftraten vandefel- cï[en fouden mogen oordeelen, dat deTap- roordeverantwoordinge van de voorfchre- ^Oxboofden niet fouden konnen vaft ftaen, de Vpmelde Magiftraten fullen zijn.gequalificcert, mna verhoor van den Pachter, de voornoemde Tappers te quotiferen na haer apparente con- fumptiej foo nochtans, dat de Tappers meer- der Wijnen confumerende , als waer op haer confumptieisgetauxeert, den Impoft van de voorfchreve meerder geeonfumeerde Wijnen fullen moeten betalen > en minder confumeeren- de door wegen van doleantie van de gedane tauxatie fullen konnen werden gefubleveert. X L I. Dat niemantbuyten de voorfz verantwoordin- gen voegen alsbo ven gereguleert,tot de voorfz Tap-neeringc fal mogen werden geadmitteerr, veel min die mogen exerceren , op peen e van èy [ent guldens, foo ten reguarde van den Pach- ter die buyten de voorfz ordre yerrtandt tot'de

vo

orfchreve Tapneeringe heeft geadmitteert

alstot Me van die geene, die op of fonder de voorfzadmiilie de voorfz Tapneeringe heeft ge- èxerceert. [En aengaende de Tappers, die loo- pens Pacht haer felven komen aengeven om te mogen Tappen, de felve fullen des niet tegen- ftaende gehouden zijn in de verantwoordinge van den Impoft van de voorgemelde oxhoofden re* fpfftht', behalven alleen die geene die voorde Verpachtinge geen Tap-neeringhgedaen heb- bende, haer felven na dato eerft nieuwelijcks nebben aengegeven, en de voorfchreve Neering eerft hebben beginnen te doen, dewelcke om- trent de verantwoordingh van den Impoft van de voorfz Oxhoofden niet verder fullen gehou- den zijn, als na proportie en beloop van den tijt datfyhaervoorTappers hebben aengegeven, op aeboecevandrieliöïidert guldens by den Pach- tte verbeuren v ten aenfienvanyeder, die hy contrarie foude mogen hebben geadmitteert.] ■ · l ■           XL1L !ü - 'lourj *Jttó en fullen%eene Tapper» hare Wijnen mindervermogen ïyj?tte tappen of verkoopen als óp Dordrechtiche pinten tot vij fftuy vers, ende miterdamfchëpmttot fes ftuy vers, op de boe· onSïf nondert guldens, boven de boete in frftï, L cate vin oen εwintighftèn September lcl«eh flonderttaebtigh vermeldt i rtoi ' »d η d^ WlJn'verkoopers fullen geen feparateKel- fliögeri hebben,-daer uy t getapt wert, nochte

..ersNeeringebuyten haer felven, door

t van den haren 3 het zy Vrouw, Vader,:

D^y5* yeftiandt anders van hare Familie-.of

lequen laten doen, of der felver Namen lijck'o n Bebruykén,direaelijck ofindireéW- geVaJieSS Poenc yan duyfent guldens; [endeêf &Vêh «1 j a8iftraet vari de Plaets, of door aen - van den hacker of andere informatie f#f-

-ocr page 890-

Placaten. 7. Boeck. 7. Tit.

§68

teurs en Fraudateurs, fonder ónderfcheydt, wie het foude mogen wefen, indiftinctelijck voort procederen, opfufpenfieendeprivatievan hare Ampten, na gelegentheytvanfaecken. XCVIII. Den Pachter, iijne Medeftander, Collefteurs, mitfgaders fijneKlercken, Commifen en ande- ren , hun met het oeffenen van de Pacht bemoe- yende, fullen aen handen van de Commiflariikn den behoorlijcken Eed doen, datfy, noch ye- mandt van harent wegen niet anders dan de volle

In gevalle bevonden wierdt dateert 0* ter, Colledeur, of andere Officiers g Th- zijnde tot verkenen van de Atteftatie'        c veringe van de Oam-cedulkn diende ' h°C *ôy* verre quameteverkopen, dathyeenkZt Atteftatie quame te verkenen, ofvalfch Ml belt Boeck quame te houden, fal daer ov geeiTelt, gebrand-merckt, en voort uyt def·8* nieerdeProvinciën gebannen werden LI.

Endefullendiegeene,diebydefraudatie f d is willens en wetens, met opièt om den ImD á te profiteren, en die aen't Landt te ontteckeni of ongeoorlofde, en by de Ordonnantie niet J permitteerdecompofirie, hetrecht van't voorfz Middelin'tgeheelnietenhebbenbetaek, boven de poenen en boeten in defe Particuliere Ordon nantie uytgedruckt, mede vervallen in de pcenen en boeten, begrepen in het GeneraelPlacaer,op den opheve van des Gemeene Lands Middelen geëmaneert, welckPlacaet ten voorfz eyndeal. hier werdt gehouden voor geinfereerti dochful· len die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder defraudatie, vervallen in de voorfz boeten en pcenen in de felve Ordon- nantie begrepen, en de voorfz boeten en pce- nen van het voorfz Generael Placaec niet onder- worpen zijn. L I I. DenCollecleur of Pachter fal gehouden we- fen t'eynde van alle maenden te betalen ten Com· ptoire van den Ontfanger                         een geregttwaelfde-part van fijnen beloofden Pach- te , of by gebreecke van dien, fal den Ontfan- ger 't felve mogen doen executeren en innen aen den Collecteur, Pachter of fijne Borgen, na ver- melden en inhout van de Generale Ordonnantie. L I I I. Ende fal defen Impoft ingaen in de Steden, op deneerftenOctober         *                metder Sonnen opgangh > tot wekken eynde den Col- lefteur ofte Pachter fal moeten gaen met twee Schepenen van der Stede oftePlecke, en dente- genwoordigen Colk&eur of Pachter, die (des verfocht zijnde) gehouden fullen wefenhunte aiïïfteren, foo wel ten Huyfe van alle degeene, die hen geneeren met WijnenenMee te tappen en te ilijten, als oock ten Huyfe van alle Wijn- koopers, en de Wijnen en Meedie ivaldaerten Huyfebevinden.bydegefwoorenWijnroeyers doen peylen en aenteeckenen, om t'eynde oer maendt daer van te mogen ontfangen den be- hoorlijcken Impoft, ten behoeve van º Geme- ne Landt , nadatmen alsdan bypcylingea1*^" ren bevinden fal daer uyt getapt te wefen» gevalle Schepenen wey gei en te a flifterefl >» felve gefchieden by den Secretaris ofte»J«^ f

gerechtigheydt van defen Impoft fullen genieten tn ontfangen s en datfy, noch yemandt van ha- rent wegen met niemanden en fullen compoferen ofconniveren in eeniger manieren, ende fpecia- lijck niet over den tauxdaer op de Wijnkoopers en Tappers zijn geftelt, op pcene van twae/f hon- den guldens te verbeuren, foo wel jegens den Pachter of Collefteur te executeren, alsdengee- nen die met hem, of yemandt van harent we^en compofitieof uytkoopaengaen j welverftaende, datdeMedeftanders, <Sollecleurs, Commifen enKlercken, haer na het vertreck vande Com- miiTarilIèn openbarende, ofgefteldt werdende, den voor fz Eed fullen gehouden wefen te doen aen handen van de Magiftraet van de Plaetfe, als daer toe midts defen geauthorifeert: Ende indien eenigen Pachter van defen Impoft compoièert, fal daer over mede vervallen in een boete by het XXI. Articul vande Generale Ordonnantie ge- ftatueert, ende daer en boven verklaert werden meyneedigh en inhabil, om wederom te mogen pachten ·, ende fullen de aenkomende Pachters de fel ve daer over mogen bekeuren, ende hunne aftietereerfterinftantie mogen intenteren voor de Heeren Gecommitteerde Raeden in de refpe- ctiveQuartieren, daer de compofitieis gedaen ofgepleeght: Ende foo een Wijn-en Mee-tap- per, onder praetext dat den Pachter met hem niet en wil compoferen, geen Wijn of Mee fal willen inleggen of rappen, het felve doende drie weec- ken geftadigh , fal verbeuren vijf en twintigh guldens, en boven dien binnen den tijdt van drie jaren geen Wijn of Mee mogen tappen, op de boete van drie hondert guldens, en arbitrale cor- rectie: Ende omalleilingeryen indefenlmpoft voor te komen, fal den afgaenden Pachter ge- houden wefen fijn Regifter van de drie laetfte maenden van fijnen pacht, by Copie autenticq, enmetEedegefterckt, te geven aen den aenko- mendenPachter, totdeilèls redelijckekoften. X L I X. Van defen Impoft fal niemandt vry nochteex- empt wefen, dan dieinde Generale Ordonnan- tie zijn begrepen : Ende om alleonbehoorlijcke exemptien af te fnijden , fullen geen Pachters, Colledreurs, Klercken of anderen, die omtrent

deinvorderinge van den Impoft op de Wijnen

werden gebruyekt, aen yemandt, wie 't oock fwooren Klerck, entweegefwoorenBo' foude mogen wefen (de Tlppers alleen uytge- j daer geen Booden zijn, met twee geloof^ ^

* i-

fondert) den Impoft van eenige Wijnen mogen borgen, noch yemandt daer voor debiteren, en vervolgens geen billiet mogen uytgeveri, als ne- vens de volle betalinge van den Impoft, alles op de boete, geftatueert tegens den geenen die min- der als de volle gerechtigheyt van den Lande ko- men te ontfangen.

geGetuygenj en dat die geene die niet wüle^

peylinge gedogen, ofte de Wijnen en a«j« fteecken, verbeuren fullen twee çïçÃà e*de dens, bovende verbeurte van de wijnc Mee. LI V·                     thuTi. Ende fullen de Pachters ofte ^#*g*g

*

-ocr page 891-

Gemeene Middelen ν anHolland, Wij nen en Mee. 8 69

dar alle Tappers van de Wijnenen Mee hun by Huys fullen houden, of yemandt gelaft laten om de peylinge tefien opnemen, oftebygebreecke van dien,dat den Pachter echter fal mogen voort- gaen met Het peylen, ende fal foodanigen peyl gehouden werden voor goede ende van waer- den. L V. Den Officier en Magiftraten fullen alle jaers den behoorlijcken Eed doen, van in geender ma- nieren van het Middel van defen Impoft te com- poferen, diredtelijck of indireftelijck, noch ge- dogen by andere gedaen te werden.

, >n Huy fc van de Tappers, Herbergiers,

^

èti$

Gafterye en Tafel-houders, moeten gaen

' '           'nften alle maenden eens, en voorts

PSkenmeenighmaelals fyluyden goedtvin- j fullen i behoudehjek, dat fyluyden daer m π loede'difcrecie , fonder yemandt met on- leen peyl te quellen, gebruyeken fullen, en ΠΙ η oock onderfoecken , of eenige ftucken 'aetergevult, of andere onbehoorlijckheyt ^w-rht foude mogen wefen j en fal den Pach-

g'

J?tenVanghvan fijne .Pacht, aendeMagi- ïnctranSeSceden en Plaetfen fijns Pachts mo- Lverfoccken» dat publicatie gedaen werdt,

NOTA', 't Geen met Romeyn Letter (taetgedruckt, is de Ordonnantie foo als inden jare fefiien hon- dert drie en tachtigh is verpacht, en 'tgeen tuffchen twee Texthaeckenfiaettis zedert den jare fefiien hondert drie en tachtigh op nieuws by gekomen. Art. X L V. en X L VI. Waren inden jare fefiien hondert drie en tachtigh als volght: Sullen wijders alle jaren, een maendt voor de Verpachtinge van de Wijnen , oftenaenvangvart de Tappers Neeringe, foo die loopende de Pacht mochte komen voor te vallen, de Herbergiers diegenegen zijn Wijn te verkoopen, gehouden wefen te compareren voor hare Magiftraten, en aldaer te verklaren, datfevanmeeninge zijn Wijnmet de kleyné mate te verkoopen, en gelagen te fetten > daer van als dan A&egemaeckt, en aen den Pachter of Colle&eur overgelevert fal moeten werden, om foodanige Perfoonen als Wijn-tappers teerkennen, en het recht van den Impoft vol- gensdeOrdonnantie, tenminftentothetvoorfchreverefpeitive getal, wel meerder, maer min- der niet, tedoen betalen j te weten, dat een der voorfchreve getallen van Oxhoofden niet aengege- venwerdende» het kort van dien alle halve jaren fal moeten werden voldaen, ten minften daer voor gefteldt fuffifante caute, omme ter expiratie van het jaer dien aengaende te werden geliquideert. EndeingevalleeenigePerfoonenbevonden mochten werden, dcwelcke in hare Huyfen Wijn quamen te tappen ofte verkoopen, die te vooren geen verklaringe aen de voornoemde hare Magi- ftraten hadden gedaen van de felveNeeringe te fullen doen, ende daer toe niet bthoor'ijck werden Itdmitteert, dat de foodanige aenfionds na veorgaende kenniffe en ordre van Burgermeefteren of Ge* ttètmgeapprehendeert, en vervolgens by openbaregeeffelinge en banijfementgefit aft fullen werden. Art. XL V111. Was de boete zedert den jare fefiien hondert drie en tachtigh fes hondert guldens. Art. LXIX. was indenjar e fefiien hondert drie en tachtigh alsvolght: Vandefenlmpoft falniemandtvrynochteexemptwefen, dan die inde Generale Ordonnantie zijnbegrepen: Ende fal de Pachter van de eerfte Verpachtinge gehouden wefen aen alle Koopluy- jkn, Mee-maeckers, Fa&oors, Zee-handelaers, Groiïiers in Wijnen, en Wijn-verkoopers> binnen de Stadt fijner Verpachtinge woonachtigh, te leveren een Ordonnantie van defen Impoft, opdatfenadefelve haer fullen hebben te reguleren: Ende fullen de voorfchreve Koopluyden, Mee- maefKers, ïa&oors, Zee-handelaers» Groiïiers in Wijnen en Wijn-verkoopers, de Schippers en Wijn ofMee-voerende Perfoonen, foo veel hen aengaet, wel daer van onderrechten, opdat na deiememandt eenige ignorantie fal hebben te pretenderen. Art.1. *tGeentuJfchentwee[^] Texthaeckenfiaetgedruckt, is Anno fefiien honderdtnegen en t ach- Α vv ^deeerflt^boei'e'voordefentweehondertguldens. Art. λ VI. Ί) at tujfchen de twee [] Texthaecfenfiaet» is zedert den jare fefiien honderdt drie en Aitl ll'UtH™· 1 aXIV. Is zedert Annofeftien hondert drie en tachtigh de boete geweefi tien guldens, en vijf λ X V ï I. 't Geen tujfchen de twee [ ] Texthaeckenfiaet % is in den jare fefiien honderdt acht Artv ^chtigh ingekomen.· Art U r ^ê!eflMnt°tetnpfmebyopenbaregeeffeüngembanniffemmt. tiupra. ?| Geen tujfchen twee \f\Texthaeckenfiaet, is zedert Anno fefiien honderdt drie en ^X\u\ighin^ekomen·                                                *                                 ■ t- , ^as voor defen de boete drie hondert guldens, emie volgende periode zedert Annofeï- wnhondert drieen tachtigh bygekomen; i; ; met ^urcifgedrucktfiaet, is Anno fefiien hondert negen en tnegentigh inkomen» ende maeckt jwifhetRomeyn de laetfie Ordonnantie inhetjaei'fefiien hondertnegen en tnegentigh gearre* ■PWiin hetgeheel.

Renova-

-ocr page 892-

				870                   Placaten. 7.Boeck. 7-Tit. Renovatie Vlacaet, tegens het uytfiijtenvan Wijnen met defioop 3 kanne enpim hetfetten van Gelagen by de Wijn-koopers, in dato den vier en twintighflen JulU rea dert negen en tnegentigh.
					oock de Ö verluy den vande Tappcrs Nee· . deSteden,daer foodanigeOverluydenziin fm derfins eenige vande principaelftcTappe« ïα Magiftraten daer toe fpecialijck recomrnitte mitfgaders oock de Pachters van de Bieren n' thorifeert en gequalificeert, gelijck WiJSf authoriferen en qualificeren bydefen, onim Η bekeuringe over de tranfgrefiien van defen O fen Placate by preventie te mogen doelende"' fulcken gevalle te participeren in de boeten en? poenen, inalles, even en infulckervoegen \ ten opfichte van de Pachters van de Wijnen h'* boven is geftatueer t. Authoriferen voorts ten fine voorfz de Pachters van het voorfz Middel vande Wijnen, datfy, geaififteert zijnde met een Gerechts-boode, die fy daer toe fullen mo- gen aifumeren, tot alle de Wijn - koopers, op dewelcke fy fufpicie fouden mogen hebben 'van hare Wijnen, in voegen voorfz binnen hare Huyfen, Packhuyfen, of Kelders, om geldt te laten drincken, vifitefullen mogen doen/on- der dat de Wijn-koopers het ielve ful/en mogen weygeren, veel min feytelijck beletten, op pee- ne als vooren. Ende ten eynde mede devoorfz vifitecn bekeuringe niet vruchteloos of iUufoir foude mogen gemaeckt werden, onderpraetexr, datdeLuyden, aldaer gevonden werdende, fou- den willen voorgeven, en haer daer mede vande voorfz boete eximeren, als dat fyluyden aldaer gekomen fouden zijn om Wijn te zaeyen ofte proeven, met intentie om een Vaetjen, tenrriin- ften van vier ftoopen groot, te koopen en in te leggen j fullende , des verfochtzijnde, gehou- den zijn, in casfy het felve niet en konnen pro- beren, met folemnelen Èedete verklaren, dat fy aldaer niet gekomen zij η om eenige Wijn voor geldt te drincken , direclrelijck nocji indire&é- lijekj met dien verftande nochtansj, dat by.ge- breck van de voorfz probatiej of weygeringevan den voorfz Eed te doen, de felve in fulckengc- val voor fchuldigh gehouden werden, enincur- reren fullen de boeten hier vooren verhaelt ·, en dit alles onvermindert de boete by Onfen Gene· f aiehPlacate tegehsialle defraudatiengeftatueert. Gelijck mede de Wijn-koopers, in wekkers Huyfèhy Packhuy feu ofte Kelders, ibodanige ierfootiënfullen werden gevonden, in gevalle als boven bun oock met Eede fullen moeten ex- purgeren , en verklaren dat de felve Perloonen, voorde Wijn die fy aldaer gedroncken he&^' niets hebben betaeldt,én dat 4#wggjj^ ihSiieitelij k, öock geene intentie hcbbcng6 J om ooytdaer vooreenigh geldt rè ontfange ' door yemandt anders te laten ontfangem ^ by w€ygerihge vah4en voorfzKedtedo » f voorfz Wijn-koopersin foodamgen g««u« dSbbetên hier vooren verhaeldc * aües mc vermindert de boete by gemelden 0nle,jVtu^rt. taïenPlacatè tegens alle defraudatien ff^^.
			DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landtj Allen den geenen die defen ful- len iien ofte hooren lefen , Salutj T>oenteweten: Alfoo Wy dagelijcks hoe langer hoe meerder in ervaringe komen, dat vericheyde quaedwillige Perfoonen (onder pre- text van Wijnkoopers te zijn) hare wij nen met ftoopen, kannen en pinten van de Luyden laten halen, als mede in hare Huyfen, Packhuy fen en Kelders, in gelijckematen ende romers, alsin openbare Herbergen om geldt laten drinckcn, contrarie Onfe Ordonnantie , op hét Middel van de Wijnen geëmaneert i ende niet tegen- ftaende Onfen Placate daer tegen gedaen publi- ceren , onder dato den vijftienden September feftien hondert acht en tnegentigh 5 en ftrecken- deallehetfelveniet alleen tot merckelijck verval van het voorfchreve importante Middel, nemaer oock tot groote fchade en ruïne van de openbare Tappers. Soo Is't: Dat Wy de faecke nader oyergemerekt hebbende, ende genegen zijnde de voorfchreve iluyckeryen endedefraudatïen te weeren, verboden en geinterdiceert hebben,ge- üjck Wy verbieden en interdiceren by deferi, dat geene Wijn-koopers binnen Onfen Lande van Hollandt en Weft-Vrieilandt fullen vermogen eenige Wijn met de ftoop, kannen of Pinten te verkoopen ofte uy t te doen, onder wat pretext het felve oock foude mogen gefchieden, nochte oock de felve by de kannen, pinten, glafèn,ro- mers, of eenige andere grooter of kleynder ma- ten in hare Huyfen, Packhuyfen of Kelders te verkoopen,óf om geldt te laten drincken, noch- te eenige gelagen aldaer te fettén, in eeniger ma- nieren. Interdiceren ende verbieden mede dat niemandt, van wat conditie of qualiteyt hy fou- de mogen Weien, jfal vermogen eenige Wijnen met ftoopen, kannen of pinten uyt de Huyfen, Packhuyfen of Kelders van de Wijn-koopers te halen, nochte eenige Wijnen om geldt aldaer te drincken, alles op een boete van fes honderdt guldens, eneenjaerfufpenfie van hareNeerin- ge, in reguafde van de Wijn-koopers, in wiens Huyfen, Packhuyfen of Kelders de Wijn in voe- gen als vooren gehaeldt ofte gcdroncken foude * mogen zijn, en na de expiratie van de voorfz iuf- penfie, de peylinge t'haren Huyfe, even als in de Tappers Huyfinge te moeten gedogen j ende in reguarde vande Haelders of Drinckers voorfz, óp éen boete vanhondèrtguldens voorde eerfte t;eyfe, twee hondert guldens voor de tweede rey- fè, én driëhondert guldens voor de derdetéyfe; alle de voorfz boeten te appliceren voor deeene helft ten behoeve van den Officier, eh-de Ariften van dePlaètfe dier devbörfztontraverïtieYoude mogen voorvallen, ende de wederhelft ten be- hoeve vandè Pachters èn\^hWengers,teleks half en half. Ende ten eynde de voorfchreve frauden te beter fouden konnen achterhaeldt werden, ftebben Wy, bovehèn Behalven alle Officieren ................
		enJufticiéren, by Ons Geheraèl Placaét, bp den I "Ende tehfeyndedèn innehoudenvan ^1 ophef van de Gemeene Middelen geëmaneerdtj ommeonderhoudenm%h werden >^ncfl£je tot het achterhalen van de fraudes gccjualifïceerr, daer van ignorantie pretendere j oriwe ^,^.

-ocr page 893-

terneene Middelen van Holland, Quotifatie van de Wijnen. 87

elenWyj datdefen alorame Tal werden ge-] ^l'i'ceert endegeaffigeert daer fulcks behoorde, P eefchieden gebruyckehjck is. Gcdaen' in f flage onder Onfen grooten Zegel, op den

vier én twintighftenj lilüfetHenhonderdt negen en tnegentigh. Onder ftont, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

QU O TI SA Τ IE van de W Υ Ν Ε Ν.

OKCiv'ü

Ordonnantie op de Quotifatie van denlmpèfi van deWtfnen^over de vermogende Bur- „erenen Ingezetenen in de Steden en ten platten Lande van Hallandt ende Weft-Vriefandt) foo als defelve inden jarejefiien hondert liegenen tnegentigh isgearrèfteerf.

DEnPachtejjjfal ontfangen van alledePer- foonen, m de Quohieren van de Quoti- fatie gebracht, ibodanigen taux * als vaer op defelve zijn gequotifeert, ende datoverdeFranfche, Rhijnfche, Spaenfcheen andereKoeleWijnen, die defelve fullen inleg- gen; wel-verftaende nochtans , indien de Ge^ quotifeerde Perfoonen meerder quantiteyt van Wijnen, dan daer op defelve fullen wefen ge- tauxeert, quamen teconfumeren, dat fy gehou- denfullen zijn daer van, boven het geldt van de voorfz hare Quotifatie, den vollen Impoft te be- talen, en haer dienaengaende punéhielijck na de voorfchreve Generale en Particuliere Ordon- nantien te gedragen. Ende in gevalle yemandt foudemogen meynen in de voorfz Quotifatie te hooghaengeflagen te zijn, dat het defelve vry falftaenvoor Burgermeefteren van de refpeétive Steden, en Schouten en Gerechten van de refpe- itiveDorpen, in de maent vanOcfober 3 na het txftmen van de Τ acht, te doleren over de voor- fchreve gedane tauxatie, midts onder Eede fo- lemneel verklarende hoe veel Wijn hy geduyren- dehet fayfoen van den eerften O&ober .... tot den eerften Oftober . . -. . in fijne Huys- houdinge heeft geconfumeert. het zy met fijne Familiealleen, ofoock met andere t'fijnen Huy- fè> in welcken gevalle de voorfz Quotifatie fal werden vermindert, foodanigh datdegeene, die lullen verklaren minder quantiteyt als een half oxhoofcalsvooren geconfumeert te hebben, op een half oxhooft fullen werden gefteldt; die gee- nedie verklaren effen een half oxhooft te hebben geconfumeert, mede op een half oxhooft, ende ««verklaren meerder als een half oxhooft, doch jNMer als een geheel oxhooft geconfumeert te bi)en> op een geheel oxhooft * en foo voorts opwaerdts, het minder gedeelte altijdts begre- pen in 't half oxhooft, daer van 't een gedeelte fal J»S entWelcIceten vollen fal moeten betaeldt hJJnldes dac die 8eene die °p een nalf ox* Qaor'f ■ eer2iJngeflreldc, van de voorfchreve onth e**u^en z'Jn enÜe blijven geëximeerten |j0n_even' foo wanneer fy onder Eede als boven foen en Ver^^arcn m 't voorfchreve gantfche fay- l,en fen Wijn in haer Huyshoudinge teheb- oforX meert»>t: zy met haer Familie alleen, f00Smetanderent'harenHuyfej ende fal in feerdep^r^eva^e aen de voorfchreve gequoti- tymeerd ?°nenwertien gereftitueert het gunt gen(je j?er nebben betaeldt, als komt te bedra- do!eanr;°mme die Ψ na ^e voorfchreve gedane

dien aengaende eeiiige.1 Doleantien tegens het Gemèene Landt fal mogen doen, ofafflagh te pretenderen hebben ·, wel verftaende, dat, in gevalle haer Edi Groot Mog. goedtvjnden het Middelvan de voorfchreve Quotifatie te contir nueien, de voorfchreve Doleantie niet fal ver- ftreckeri voor een regül, om daer na de Quotifa- tie voór'c toekomende te doen, na dat defelve Quotifatie Voor 't toekomende gedaen fal wer- den, fööalsdan bevonden fal werden te behoo- ren, gelijck tenreguarde vandiegeene die in't voorieden jaer hebben gedoleert, fonder nieu- we Doleantien, de voorichreve Quohieren voor 't tegenwoordige fayfoen verftaen werden in haer geheel gebleven te zijn: EnfaldenTach- ter vermogen te formeren een Lijfle vanfoodanige 'Perfoonen, als hy vermeynenfal dat in de Quoti- fatie van de Wijnenfonden behoor en te werdenge* bracht; des dat den Ψ acht er de voornoemde Lij- fle* by hemgeformeert t fal moeten exhiberen en overleveren aen de Heer en Burgermee/leren ende Regeerders van de refpeStive Steden, om by defel- ve daer op gedaen te werdenfoodanige Quotifatie^ als defelve> ten aenföen van de quantiteyt van Wijn, by die Terfoonen te confumeeren ,fal oor» deelen in redelijckheydt te behoor en, fonder dat den voorfchreven Ψ acht er yemandt, die op het Quohierdaervangemaeckt nietflaet, ofdengee- nen die daer opflaet > fal mogen belafien met e eni- ge, of meteenige meerdere Quotifatie, als in het voorfchreve Quohier is begrepen, ten zy de voor- fchreve Terfoon ofperfoonen, by fchriftelijcke ordre van de gemelde Heer en Burgermeefieren op de voorfchreve Quotifatie zijn gebracht , of hoogér gequotifeert als fy by V voorfchreve Quo- hier gequotifeert zijn, ende fonder dat den voor- noemden Ψ achter fich over de Quotifatie ■> by de gemelde Heer en Burgermeefteren toegefiaen ofaf- gefagen, ergens elders fal mogen beklagen, veel min daer op eenige 'Doleantie'formeren. Ende en fullen de gequotifeerde Perfoonen niet vermogen de Wijnen, op reeckeninge van hare tauxe ingeflagen, elders dan in de Steden of Plaetfen alwaer fy gequotifeert zijn, te con- fumeren» of buy ten defelve Steden of Plaetfen ten platten Lande, of elders te tranfporterenof te vervoeren, maer fullen van alle de Wijnen die fy buyten fle Plaetfe harer oudinaris Wooninge ofRefidentie fullen willenppdoen, infiaen ofte confumeren, gehouden zijn te betalen den vol- len Impoft j oock fchoon genomen fyluyden de quantiteyt van hare tauxe in de plaetfe van de voornoemde haer ordinaris Reiidentie niet ten

È>ebbenm e Vo0rfchreve Quotifatie fouden

oeten betalen, fonder dat den Pachter I vollen quamsn op te halen.

Dat

-ocr page 894-

Hacaten. 7.Boeck. /.Tit.

§7

2

Dat om te vermijden alle frauden die onder de ß met de uytterfte vigeur geweerde niope

voorfchreve Quotifatie fouden mogen werden foefuUen de Pachters voor den aenvanoi ^0

% :

gcpleeght, de Gequotifeerde Perfoonen geene rePachtrinhandenvandeGecommicte1!)"1'15" de Verpachtinge, onder folemnelen Eedp0i> tenbelooven, dat fy haer pra>?ifelijek na??" donnantien en Refolutien van haer Ede'e r " Mog. gedragen, en foo wel van de eequori? de als ongequotifeerde Perfoonenf den S" faux en Import refpeftive invorderen fullen n dermetyemandt» direftelijck ofindireaS' tecompoferen, overkomftetemaecken ofvi minder lmpoft als hier vooren, åçßçÜåñ^à here Ordonnantie van de Wijnen %t\ivtP driickt, aen yemandt eenig^Wijnen te 2

d

volgen: Ende indien eenige Pachter bevonden' mochtê werden, contrarie den voorfchreven Eed, eenigecompofitieofteoverkomfteacjiK gaen, ofte den voorfchreven lmpoft aen ycmant in het geheel of ten deele gercmitreert te hebben dat foodanigh een Pachter fal vervallen in een boete van fes honderc guldens, en daer en boven als een Meyneedigen, en een Contravcnteurvan de Ordonnantie, arbitralijckaendenLijre, of anderfins, na exigentie van faecken geftraftwer- den. Den Pachter fal de gequotifeerde Perfoonen, ter expiratie van de eerftc drie maendenvande Pacht, voor de fomme, begrepen in haer Ce- dulle van Quotifatie, paratelijck, eninconfor- mité van de rigoureufe Letteren executoriael, vermogen te executeren, en gehouden zijnde felve executie voor de expiratie van fes maenden na het ingaen van de voorfchreve Pacht te vol· trecken.            ■ Ende fal den voorfchreven Pachter,devoorfz Executie binnen de voorfz fes maenden doende, voor en tot de fomme daer op de voorfz gequoti- feerde Perfoonen by de voorfchreve Cedullen zijn getauxeert, hebben recht van preferentie op de Goederen vande voorfchreve gequotifeer- de Perfoonen. Die geene die in het voorfchreve Middel niet en fullen zijn gequotifeert, ofte meerder Wijn komen in te leggen, als het gunt waer op fy zijn gequotifeert, lullen gehouden wefen, conform het X V. Articul van den lmpoft van de Wijnen, den felven lmpoft gereedt te betalen. Ende fal den Pachter, volgens de Ordonnan- tie van de Wijnen, procederen tegen alle diegee- ne, foo wel Gequoticeerde alsniet Gequoteer- de, die't voorfchreve Middel fouden mogen komen te frauderen, of de voorfz Ordonnantie te contraveren, endegenieten de voordeden e boeten in dePlacatenendeOrdonnantienbegre* PC]DenPachterfal gehouden wefen vaii/iW

gaders de quantiteyt van de Wijnen, diefyluy- den volgens de felvetaux, geduyrende den ter- mijn van fijne Pacht fullen vermogen in teflaen, enfalt'elkens, foo wanneer eenige Wijnen by de gequotifeerde Perfoonen aengegeven fullen werden aen den Pachter of fijnen Colle&eur, de voorfz Cedulle werden overgelevert, om daer op by den felven, nevens't overleveren van het voorfchreve billiet, aengeteeckent te werden de quantiteyt van de Wijnen, die volgens ende in mindcringe van de voorfz tauxe verimpoft ful- len zij ç, ende dat daer inne foo lange fal werden gecontinueert, tot dat de quantiteyt van de voorfchreve tauxe opgehaéldt, ende fulcks de voorfz cedulle voldaen fal zijn : Ende fullen de- felve gequotifeerde Perfoonen, inhetaengeven vartde Wijnen, het halen van't voorfz billiet, midtfgaders het doen wereken en t'hnys brengen van dien, en voorts ten reguarde van alle andere voorvallen en circumftantien, haer felven pun- ituelijck reguleren na de Generale en Particulie- re Ordonnantien, midtfgadersde Placatendaer van zijnde. De gequotifeerde Perfoonen enfuUendeWïj- nen, daer op fy fullen werden getauxeert, aen niemant, 't Ij Gequotifeerde ofte Ongequoti- feerde, vermogen over te doen , ofte op haer mem in eens anders Huys, Kelder of Packhuys te doen inflaen, dire&elijck ofteindire&elijck, door haer lèlven, of door yemandt anders, al- waer't fchoon dat de Wijnen, daerop fy gequo- tifeert fouden mogen zijn, byhaer, ofhareFa- milien niet konden werden geconfumeerdti ge- lïjck oock de voorfchreve Gequotifèerden niet fullen vermogen op de voorfchreve cedullen te laten ftellen eenige Wijnen, nochte billiet te ha- len, of doen halen, van Wijnen die fy niet ef- fecliveenmetterdaetin haereygen Huyfenofte Kelders fullen inflaen, 't zy dat fulcks, om den Wijnverkooper in de verantwoordinge van fijne vermifte Wijnen te ftijven, het zy om andere re- denen en infichten, fouden mogen werden on- dernomen, alles op pcene van fes honderdt gul- dens te verbeuren, foo by die geene die de voor- fchreve Wijn overgedaen, of fijnen naem daer toe gebruyekt, als mede by die geene, die al- fulcke Wijn overgenomen, ingeflagen, of fich van de voorfchreve verkeerde aengevinge ge- dient fal hebben. Ende alfoo daer aen ten hooghften is gelegen, dat de voorfchreve Quotifatie en lmpoft van de Wijnen, ten vollen betaelt, enallecompofitien, ooghluyekingen en conniventien daer omtrent

te looven Pahanden of tede Gemeene

ç Comptoire vanden 0#â ; Middelen, te betalen eenge^

twaelfde-part.                                  , Het in* Ende op datniemandtvermeyne ^JT-fc. troduceren van de voorfchreve tauxe öjg ^ tie, de Ordonnantien enPlacaten, opâ« r vanden lmpoft van de Wijnen gcemancen,^ eenigedeelengeluxeert, ofvandeninn g^ dien afgeweecken te zijn, foo is naer*j jaijede Mog exprefle meyningc en begeerte, o g^.

-ocr page 895-

Gemeene Middelen van Holland 5 Brandewijn. 873 p. teri en Ordonnantien , voor foo veel yegelijckj wie het oockfoude mogen zijn, fich Ãöã deoprechtinge en invorder-inge van de | daer na pun&uelijck fal hebben te reguleren. f°hreve tauxeof quotifatic niet zijn veran- Onder ftondt, Ter Ordonnantie van deStaten, V° f illen blijven in haer geheel ·, ende dat een I Was geteeckenc, Simon van Beaumont. êôçÔÁ' Alk hetgeene dat met Curcifisgedruckt, is Anno> 1Ó99. voorver'ander-inge bygekomen.

lefolutie ordre XJytflijters van Brandewijnen en Gedijtileerde Wateren vafi teflaen

moor DÉ Heer Penfionaris Heynfius heeft ter Vergaderinge gerapporteert de confi- deratien en'tadvis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge va^ detfelver Appoinctement CommifToriael van om Zeventienden' Junii laetft-leden , geëxami- neerde Requefte van de Pachters van de Wij- nen en Brandewij nen over Amfterdam, van den vierjarigen termijn, verfoeckende, dat haer Ed. Groot Mog. fouden willen verklaren, dat die geenedie Brandewijnen of gediftilcerde Wate- ren metde ftoop of kan verkoopen, gehouden fouden zijn voor acht Á men in 't jaer in te ftaen, en den Impoft daer van te voldoen : Waer op gedelibereertzijnde, is goedrgevonden enver- ftaen, datingevolgevan't XXI. Articulvande Ordonnantie , voor Uytilijters fullen werden geht>uden die geene, dewelckemetde ftoop of fleflehehaer Brandewijnenuytllijteni ende dat wijders tot nader elucidatie en voorkomingevan fraudes ( haer Ed.Groot Mog. Refolutie vanden negentienden September feftien hondert tachtig foodanigh fal werden geamplieert, foo als die geamplieert werdt by delen,dat alle die geene die eenige Brandewijnen of gediftileerde Wateren telleetverkoopen, en fulcks meer dan een half pintgclijck uytilaen, fullen gehouden zijn ten minftenaen den Pachter te verantwoordenden

enden September é6¼>ã.

Impoft van twee amen Brandewijn ofte gedifti- leerde Wateren, alle drie maenden, dat is, acht amen in 't jaer, ende daer vooren, by het ingaen van de Pacht, ten genoegen van den Pachter, moeten ftellen fuffiiante cautie : Dat voorts de voorfchreve Uytilijters fullen gehouden wefen van nu af aen op 't ingaen van den Impoft van de Brandewijnen, en wijders alle jaren een maendt voor de Verpachtinge van defelve, of wel ten aenvangh van hare Neeringe, foo die loopende* de Pacht mochte komen voor te vallen,te compa- reren voor hare Magiftraten, of ter Secretarye van de Steden, ende aldaer te verklaren, dat iy vanmeyninge zijn Brandewijnenen gediftileer- de Wateren uy t te ilijten, waer van als dan Acte gemaeckt zijnde·, defelve aen den Pachter ofte CollecTreurovergelevertfal moeten werden, om foodanigen Perfoon als Uytilijterte erkennen, en het voorfchreve recht van den Impoft te doen betalen, en dat opeen pcene van vier honderdc guldens, te verbeuren by die geene die hier inne nalatigh fal zijn geweeft: Ende dat defè haer Ed. Groot Mog. Refolutie achter de Ordonnantie van de voorfz Brandewijnen ial werden gedrukt, ende door de Heeren Gecommitteerden, gaende op de Verpachtinge, gedenuncieert aen de Pach- ters en Ommeftanders. Onder ftondt, Accor- deert met de voorfz Refolutien. Was geteeo kent, Simon van Beaumont.

Mjoktie, de ColleBeursvan den Impofi op de Brandewijnen, de Uytleveraers van Brandewijnen na andere Trovincien met den Impofl te debiteren en te doen betalen, ten ware binnen dr ie maenden bewijfende dat die t er gedeflineerde Tlaetfe overgebracht zijn* in dato denfeventiendenjanuariifefiien honderttwee' entnegentigh.

OP het gemoveerde in haer Ed. Mogende Collegie, nader gedelibereert zijnde over de Executie van het IX. Articul de Br ë ^".^Ordonnantie op den Impoft óp hetveT Jnen geëmaneert, ten aenfien van Stede/dT"^11 dci"e^ve Brandewijnen uyt de «erdeP fanden, in andere vandeGeuni- Roedff/OVincien : *s na voorgaende deliberatie fteur f V°ï en en verftaen , dat alle deColle- van def^ den ^oorfchreven Impoft in de Steden alshaercii!fme»'e> fullen werden gelaft, foo ftenbvd ô °S,defeIve welexpreflelijck gela- deBrJn/ ··' ten evnde ff de Uytleveraersvan na3nderPCDriJnen' die' als voorfz is, uytdefe

gebfacht en vervoert fullen werden, ende dat fy de voorfz Uytleveraers voor den Impoft van de felve Brandewijnen fullen hebben te debiteren, enSchuldenaerstemaecken, en die door defelve Uytleveraers ten vollen te doen betalen, ten wa- re fy binnen den ti jdt van drie maenden, by wet- telijckc en gerechtelijcke Atteftatie dede blije-' ken, dat de voorfchreve Brandewijnen ter Plaet- fedaerheenen die afgefchreven waren» effecti- velijck gekomen en ingeflagen waren ·, Ende fal van deien gegeven werden Extract aen de voor- fchreve Pachters en Collecteurs, om haer daer na te reguleren, en den Commis en Boeckhou-* der van de Finantie, om te dienen tot hare na- richtinge. Onder ftondt, Accordeert met de voorfz Refolutien, En wasgeteeckent, Simon van Beaumont.

verdl 0VmciCn verfonden ofte gehaeltful !' PP het halen van het Billiet van af-

ft

*aer, e|e %n hebben te doen verklaren, IV D° Vie de voorfchreve Brandewijnen

5O

BRAN'

-ocr page 896-

874

Placatea 7.Boeck. y.Tit. Â R Á Í D E W Õ Í Å Í,

Ordonnantie y volgende dewelcke inyeder Stadt met fijn Dtfirict verpacht Gd® á den Impofl van de Brandewijnen, foo alsdefelve inden jare feflien hondennegen ent > isgearrefieert.                                                 '                          ';,,[[..                                       6^'æ by mogen komen, om op te teeckenen allcW nen of Wateren die geloft fullen werden ß ß defelve toekomen, of onder wien defelve úáÀ* werden geleydt, fonder dat hem yemandtd tegen fal mogen ftellen, op gelijcke boete £

vooren.

gebrant fullen werden van Tarw, Rogge, Mout, Spoelingh, Bier, Meed of andere Materialen,

IV.

van elcke ftoop Amfterdamfche maet vier ftuy- vers; En van de Voorloop van alle Brandewij- nen , van elckefloop fes fiuy vers, fonder eenigh onderfeheydt te maecken tuflchen Burgers,Tap« pers of kleyne Slijters, of ter fajeck van dien ee- nigen hoogeren Impofl: als voorfchreven is, te vorderen, en van alle vaten te reduceren na ad- venant, 't æã dat defelve Wijnen met Alfem, Anijs, Genever, Venckel, ofte eenige andere Speceryen of Kruyden, hoedanigh die oock fou- den mogen wefen, waren overgetrocken of ge- brandt. II. Defen Impofl: fal niet alleen betaeldt werden van alle Brandewijnen, die ter confumptie bin- nen den Lande van Hollandt enWeft-Vrieflandt fullen werden verkocht, maer oock mede van de Brandewijnen dié t'Scheep fullen werden ge- droncken of geconfumeert ·, doch fullen vanden ièlven Impöft vry ende exempt weien de Brande- wijnen die gevoerdt werden op verre reyfen, de CanaelpaiTèfende, eneenDortsaem, oftedaer bovenmedenemende> gelijckmededeaffchrij- vinge fullen genieten de Brandewijnen, die in qualité van veer tighftoopen Dorrs, of twee en dertigh ftoopen Amfterdams, als Koopman- fchap over Zee, en de Rivieren opwaerdts ful- len werden mede genomen, en daer van uytgaen- deConvoy werdtbetaeldt, midts vertoonende aen den Impoft-meefter defelve Convoy-cedul- lej wel-verftaende, dattotgeriervandeBoots- gefellcnhaervoeringh, devoorfz quantjteytfal mogen gefteeeken werden in vaetjens van tien ftoop Dorts, en acht iloop Amfterdams, en de felve Convoy-cedulle niet werdende vertoondt, gehouden lullen zijn den Impofl: te moeten vol- doen en betalen. III. Alle de geene die met eenige Brandewijnen of andere gediftileerde Wateren binnen eenige Ste- den of Plaetfen van Holland en Weft-Vriefland fullen inkomen, 't zy van over Zee , ofuytde Geünieerde Landen, of buyten defelve, iüilen gehouden wefen aen den Pachter pfCollecTreur, c'haerder eerfter aenkomft aen te geven haren rechten Naem> ende en fullen geene der fel ver Wijnen of gedeftileerde Wateren uy t hare Sche- pen , of van hare Wagens of Karren mogen lof- fen, doenloflen, of tot dien eynde reppen ofte, roeren, of gedoogen dat fulcks gedaen werde,

Ende tot beter verhoedinge van alle frauden fullen geene Schippers, Schuytvoerdcrs, W gen- of Karreluyden, eenige Brandewijnen of ydiftileerde Wateren geladen hebbende, enko. mende in eenige Steden of Plaetfen van Hollandt ende Weft-Vrieilandt, daer mogen blijven ver. nachten, alwaerhetdatfyhen wildenexeufercn" met de Brandewijnen en Gediftileerde Wateren te willen voortvaren, fonder eerft en alvooren den Pachter op haerluyden aenkomftte verwit- tigen van de quantiteyt en qualiteyt vande voor- fchrevc Brandewijnen en gediftileerde Wateren die fy ingeladen hebben , op een boete van hon> derdtguldens, boven de poenen indeGenerale Ordonnantie begrepen. V. Item, fullen geen Koopluyden of Fa&oors, dewelckeniet minder als een ltuck oftequarteel Brandewijn'ofgeftileerde Wateren, gelijckde- felveuytde Zee komt, tefFens mogen uytflaen, enverkoopen, noch de Grofliers, die minder als een ftuck of quarteel mogen uytflaen, eenige Brandewijnen of gediftileerde Wateren mogen opilaen uytde Schepen, Schuyten, ofte vande Vlot- fchuy ten in hare Huy fen, Kelders of Pak· huyfen, voor en aleer fy de felve Brandewijnen of Wateren aen den Pachter of Collefteur heb- ben aengegeven , en een behoorlijck billietdaer afgehaelt, inhoudende de quantiteyt en quali- teyt van de Brandewijnen, op de verbeurte van de felve Wijnen, en daer en boven eenboete van vier hondert guldens, en van haerNeeringege- fufpendeert te werden den tijdt van eengeheel jaer.                      . ■ Vl-                              - í Gelijck mede de voorfz Koopluyden, *ac· toors, Grofliers, als mede de Brandewijn-bran- ders geenBrande wijnen of gediftileerde wateren lullen mogen uytflaen, ais in vaetwerek iw*· hoor lijekgeritfi of gebrandt is, met het merekmn den Roeyer, ende fonder dat daer van W*? een behoorlijck billiet, het welde in aUtf*»^ voornoemde ritfingeen brandingeJalfnoeW cót-deren, op poene, dat alleongeritfi en ïø*: ,■, vaetwerek, dat contrarie de fes êñÖø$ werden, fchoonmeteen behoorlijck Wff.0 Jen, met de Brandewijn daer inne g^S wefen: Dat oock niemandt eenige Bran° J. nen of gedeftileerde Wateren fal mogen vc r^ den, als op een billiecvan affchrijvinge'

toeby den Pachter te halen,

inhoudende

defS

voor en aleer daer van gehaddt fal zij ç een Los- ceduUe, op de verbeurte van de felve Wijnen en Wateren, ende een fomme van fes hondert gul- dens j en fal den Pachter of lijnen Cornmis daer

midtsga'

quantiteyt en qualiteyt van dien aen wie, of op wat plaetfe de feU --, -c. denverfönden, endatdienietfullenweru^

- *

-ocr page 897-

Gemeetie Middelen van Holland _, Brandewijnen. 875

en dat denfyytleveraer van dien daer van gehou- den fal weien te halen , of doen halen een billiet, metexprefievêrkiaringe,,, waer, ende aen wien defelve Brandewijnen fullen werden gebracht ch vervoert, om by den Pachter voor denlmpoit van defelve Brandewijnen gedebireert enSchul- denaer gemaeckt te werden , die hy gehouden .fal zijn ten vollen te betalen, ten ware hy binnen den tijdt van drie maendenby wettelijckeen ge- rechtelijcke Atteftarie dede blijeken % dat dè voorfchreve Brandewijnen, ter plaetfe waer hee- nen fy afgefchreven zijn, effeftive waren geko- men en ingeilagen : Ende aengaende de Schip- pers , die de Brandewijnen t ngediflileerde Wate- ren buyten defeProvincie fullen komen tevervoe* ren , defelve fullen voor de eerftemael dat fy die vervoer ingeJu Hen willen doen, en voorts ai Ie ja - ren, foo denP achter fulcks komt te requireren_} gehouden zijn met Eede te belooven, dat fy in het vervoeren van de Brandewijnen en gedijlilleerde Wateren, waer van behooriijck billiet isgehaelt, om buyten de 'Provincie vervoerdt te werden, op- recht en getrouwelijckfullen handelen, en defelve niet fullen lojfen binnen de f e Provincie. X. Ende omme te voorkomen alle fraudenenbe- drogh, en fullen geen Brandewijn-branders of Brandfters mogen woonen, dan binnen debe- ilooten Steden, dewelcke gehouden fullen we- ien binnen drie dagen na de publicatie of infinua- tië van den Pachter,hem aen te geven lijnen rech- ten Naem en Woonplaets, midtsgaders mee hoe

«. jraIsdoorgezwoorerrWijn-werckers, op

man vier hondertguldens vu.

boete

«n

- jeen fal niemant eenige Brandewijnen of Keerde Wateren in vaten groot oftekleyn

f

«ercken binnen de Steden, 't zy in 't op- 5VeniSe Schepen rScJiuyten, of eenige

f Tackïuyien of Kelders,of ooek in't uytilaen ■Ð nieeHuyfen,Pakhuyfen ofKèlders,ineeni- telchepen, Schuyten, of opeenigeWagens, &^rt. als de gezwooren Wijn-werckers or

£nkinderen binnen defelve Steden geftelt,op

nanedacdegecne, die geen gefwooren Wijn- LckersofKraenkinderen zijn, fulcks doende, fullen verbeuren een boete van drie hondert gul- densopyeder vat,'t zy groot of kleyn, dat fy ful- len hebben gewrocht : En fullen de gefwooren Wijn-werckers of Kraenkmderen, 't gunt voor- fchrevenis, mede nier mogen doen, ten zy haer- luyden daer van gelevert zy een billiet vanden Pachteroffijnen Colle&eur daer toe verkregen, op poene als vooren, enprivatie van hunOffi- £ie; ende fullen die geene, die eenige gebrande Wijnen of gediftileerdc Wateren dooryemandt andersalsdoorde gefwooren Wijn-werckers of Kraenkinderen doen wereken, verbeuren een foramevanfes hondert guldens. VII I. AlJeKoopluyden,Fa&oorsenGroffiers, die hun met Brandewijnen generen, foo wel uy t de- fe Landen als Uytheemfche , midtsgaders de

Brandewijn-branders , fullenop'tverfoeck van ] veelKetelshy brandt, om bydenPachter aen-

denPachter moeten aenwijfen alle de gebrande Wijnen en gediftileerde Wateren, die fyluyden onderhaer, of byhaer hebben leggen, omme defelve by den Pachter te doen peylen, ende de quantiteyt ende qualiteyt van dien te doenop- fchrijven, oppcenevantwee honderdt guldens op yeder vat of vaecjen, 't welck fy inden peyl verfwegen, en niet aengewefen fullen hebben, boven de verbeurte vande voorfchreve verfwe- gen Wijnen: Ende fullen de voorfchreve GroC fiersenBrandewijn-brandcrs gehouden wefen te refponderen, en den Impoft te betalen, dieby peylingc (alletweemaendentcdoen) bevonden «1 werden minder dan by'c billiet of affchrij vin- ge van den Pachter kan blijeken daer van uytge- llagente zijn, midts daer af treckende voor lac- cape ter maendt een veertighfte part- ç                      * x .jp geene die hen voor Koopman of Faftoors *ùåç houden, fullen niet min t'effens mogen grkoopen als een ftuck of quarteel, en fullen de vc mogen volftaen met aenwijfinge , ibnder ae c *°"íáç peyl gehouden te zijn: Ende wat uv^f3e Groiïiers, fulkn niet minder mogen jTOcn als tien ftoop Dorts, of acht ftoop Am- n^ms pochte fullen geen kleyne maten bin- Van^e.Huyfen mogen hebben, op de boete *erft !r ^u^ens t'elckens te verbeuren % wel- kende dat de gebrande Wijnen, die buyten in^|eVlncie vanHollandt en Weft-Vrieflandt,

geteeckent te werden , mits datfe daer benevens gehouden fullen weien alle weeck aen den Pach- ter of Colle&eur aen te geven en te verklaren hoe veel gebrande Wijnen fyluyden van die weeck hebben gebrandt, op de boete van honderdt gul- dens t'elckens te verbeuren: Ende fal den Pach- ter ofte fijnen Gecommitteerde, foodickwilsen meenighmaelals hun goede en noodigh dunckc te wcfen, tot defelve mogen gaen vifiteren ende peylen, ibnder dat devoorfz Branders, ofye- mandt van hare Familie daer tegens fullen doen eenige refiftentie, belet of verhindcringe, opge- lijckeboeten: Gelijck oock mede den Pachter fal doen peylen ende opteeckenen alle gebrande Wijnen , die ten ingangh van fijnen Pacht tot defelve Branders bevonden fullen werden, ende fullen de voorfchreve Branders niet minder mo- gen verkoopen of doen affchrijven, als hier voo- renin't voorgaende Articul de Groffiers werdt toegelaten, fonder datfe Gelagen fullen houden offerten, of kleynematen binnen hareHuyfen hebben, opgelijckeboeten als in't voorgaende Articul is geroerdt. XI De Brandewijn-branders en fullen geen Tar- we, Rogge, Mout, of eenige andere Granen mogen doen malen, fonder 't felve den Pachter vande Brandewijnen of fijnen Colleitcur aen te geven, en daer van verkregen te hebben een bil · liec, fonder aen defelve daer voor yet te betalen ■

yenp í ""·«<-vjcumeeraerrovincien weraen é en fal den Moolenaer't felve Koorn ter Moolen teyt, f„jjCn °^Gehaclt, met geen minder quanti-1 niet mogen brengen of ontfangen, voor hem hec vantj'n11 werden afgefchreven , dan vaetjens felve billiet is gelevert > oppcencalsin'tVI. Ar

itoop Dorts, of acht ftoop Amfterdams, ticul vande Ordonnantie van hetGemael

tegeiis

fO

hera

•

-ocr page 898-

Pkcaten. 7.Boeck. 7.T1L noegen van den Ψ achter, moetenfielkn /im

v-mi

876

hem is geitatueért·,,' nöchteBrandersgeen Moeren, Mee

- en wijders alle jaren, een maendt voorde //^*> tingp of wel ten aenvangh'van hare lM$k* -foo die hopende de Pacht mochte komen «Sfe' vallen, gehouden fullen zijn te compaml°T U hareMagiflraten^ ofter SecretaryeVandel°r den, en aldaer te verklaren, dat fy iimni .

gen inflaen, fondef decnïantiteyt Van defelve aenden Pachter ofte fijnen Colleclreüraen te ge-

ven

om uyt defelve Specie, midtfgaders vande

Tarwe, Rogge, Möütëh andere Granen, fijne reeckeninge f foo 't rtöodc is) te kohnenmaed- ken, hoe veel Wijnen de voorfz Branders heb- ben gebrandt, om defelve te verantwoorden, op de boete van honderdt guldens op yeder Specie t'elcken te verbeuren, die fyluyden niet en heb-

•ge zijn Brandewijn ofgediJlileerdeWat^lTfëjlijten, waer van als dan Acte gemaetkt \ ψέ^ defelve aendënP achter ofColleHemfah

m ijn. mè'.

ben aengegeven % wel-verftaende dat die geene die de Brandewijnen maecken, en defelve by de aemofoxhoofcverkoopen, fonder datfe in het kleyn defelve uytilijten, geer. reeckeninge mét den Pachter fullen hebben te houden, anders als dat in'tuytflaen Cedullen M\en moeten haleri,als hiervoorenisuytgedruckt, fonder daervooreh yets te betalen. XII. De Brandewijn-maeckers fullen mogen vaetfe verlegen en fuyre Bieren indoen, metkennifiè van den Pachter, fonder Impoftdaér Van te be- talen , midts dat de Bieren by den Pachter of fij- nen Commisgeproeft zijn, ende dat de Brande- wijn-nlaecker de Bieren terftondt, inprefentie vanden Pachter offijnen Commis,fal vermengen met Water of anderfins,datfe ondrinckbaer zijn. XIII. Item, foo en fullen geen Wijn-kóopcrs bin- nen hare Huyfen of Schuren mogen branden, of eenige Ketels mogen fetten om te branden , ten ware dat defelveSchure twintigh roeden van ha- re Woon-ftede was gelegen, die gehouden ful- len wefen te achtervolgen 't geen in 't laerft voor- gaende XI. Articul tot lafte van de-Brandewijn- branders is gefteldt, oppcene van honderdt gul- dens. X I V, Ende fal den Pachter gehouden zijn van alle Wijnen, die buyten fijn Diftrict fullen werden gevoerdt, te houden een apart, goedt en perti- nent Regifter,en't felve t'allen tijden aendeom- , leggende Pachters promptelijck en fonder eeni- ge dilayen te openen, op gelijcke poenen : Ge- lijck oock de Pachters en CollecJeurs van dit Mid- del'fullen gehouden wefen te houden goedt en perti- nent Regifter van alle de Brandewijnen engedjfli- leerde Wateren, die uyt hun bedrijf',foo binnen defe Provincie, als in andere vande Geünieerde Provinciën, of buyten defelve , fullen werden gevoert, als oock van die geene die onder den ring van hare Verpachtinge fuUen werden geconfu- tneert, en daer benevens mede aenteeckenen de fomme welcke fy voor't recht van defen Impofl van de Brandewijnen, in haer T)ifiricJ geconfu- meert, hebben ontfangen, oppcene, foofy daer inne nalatige komen te zijn, van daer over t'elc- ken reyfe te verbeuren een boete van twee honderdt p-uldens.

ten werdenovergelevert, omfoodanigenTerf°(' als uytflijter van de Brandewijnen te erkennn het recht van den Impofl te doen betalen, op:m van 4,00 .guldens te verbeuren by die geene dteh 1 inne nalattghfal zijn geweeft', en fullen kttB dê Uytfijters wijders terftondt, en by hep hale " vah'tbilliet, aenden Pachter betalen den vollen Impofl: van de Brandewijnen die fy fullen m. ilaenj enby aldien yemandteenige Brandewij- nen ofgediflileerde Wateren quame in te flaén fonder behoorlijck billiet, fal t'elcke rnael ver- beuren de fomme van vier hondertguldensjcndc de ingeilagen Brandewijnen, f onder dat oock defelve Slijters eenige de minfte affchrijnnge van haer ingeflagen Wijnen fullen mogen genie- ten : Dat mede den Pachter of fijne Gecommit- teerde, foo dick ende menighmaei alshethem goedt en noodigh duncken fal, tot de Tappers en Uytflijters van Brandewijnen ende gediftileérdc W ateren, geaflifteert met Notaris ende Getuy- gen, fal mogen gaen peylen en onderfoeck doen> fonder dat hem daer in fal mogen werden gedacn eenigh belet of refiftentie, op een boete van drie honderdt guldens : Ende fullen gelijcke boeten verbeuren den geenen die de peyl komen te wei- geren , en niet willen gedogen, alsmede die gu- ne die bovenpeylgevonden werden ·, ende fullen ie Pachters van de Brandewijnen in degreote Ste- den en den Hage, mogen formeren een Lijfie van foodanige Uytfijters van Brandewijnen, als f? vermeynen fullen dat om de veelhejdt van hare jaerlijckfche confumptie tot hoogerofte meerder taux ais de voorfz acht amen Brandewijn beho- ren te werdengefleldt, metfpecifque uytdruckip ge, tot hoe ν eet amen Brandewijnenmeerder fy vermeynen fullen dat de voornoemde Uftflijt^i bpvendevoorfchreveverantwoordinge van acht amen jaerlijcks behoor en te werden gequotifeerh welcke voornoemde Lijfie de gemelde Pachters fullen moeten overleveren aen de Heer en Burgtt- meefteren en Regeerders van de voornoemde Ste- den en den Hage, om by defelve daer op gedaeïï te werdenfoodanige meerdere quotifatie, a's.yllil' den tenaenfien van dequantiteyt van BramewiJ' nen> by degefeyde Uytfijters koven m^f noemden taux van acht amen te confutner^^ >u" len oordeelen in redelijckheydt te behoormpme dat de voornoemde Pachters hun ^M«g meerdere of nader e quotifatie by de gemelde nf afireimien, f

XV. Sal oock yeder een, die Brandewijnen ter fieet ofconfumptieinilaen, gehouden zijn ten min- flen aenden Pachter te verantwoorden den Impofl van twee amen Brandewijn ofgediflileerde Wate- ren, alle drie maenden, dat is acht amen in'tjaer, endaervoorop hetingaen. vande Ρ acht, tenge-

ren Bufgermeefleren toegeftaen Oj ^a-jjo -. ff gens elders fullen mogen beklagen, veelmtn op eenige doleancie formeren: Ende w ge , eenigh Uytflijter {oude mogen ^mejnf^ voornoemde meerdere of nadere quotijaw κ ι befwaert, fal het den felven vryfiaf gg^ ginnevandemaentvanOcJober, na te ρ

§

-ocr page 899-

Gemeene Middelenvan Holland, Brandewij nen. 87 £

andere Iöflrumenten, mogen verbergen of ver- fteeckeri f of gedoogen dat fulcks gedaen werdt ·, maer fal cènyeder gehouden wefen'defelyej8r<?«) dewijnenengedifiileerde Wateren den Pachter of fijnen Gecommitteerdeaen tegeyen of bekendt te maecken, op de verbeurte van dèfêlvè, ende een boete van vier honderdt guldens, foo wel te verbeuren by den geenenciewelckedefelve Bras* dewijntoekomt, als tlieie jberght, verfteeckt, ;of gedooght4at fulcks gedaienwerdc}, 'ten welckën eyndedenPachter, njet,kennisvaiiyemandtvan den Gerechte jtenóyepflaen, van den.Omcier der Stede, fal mogen onderfoeck doen ter plaetfe daer hyayerm,9eden pf;|ufpicie heefx ejejaige; Bran^ dewij^en^y^r^eeckenjie zijii. {nmaïê r* ! Ende ;9m;tlit Middeke^.bcter tc^eneficierenι , fuilen aile,$r^ndewij;ij^ Ie de geene die,Brandewijn.by dei;|eyae maet zijn yerkóQpende^. diè^by den PacJ]fer geinfx- nueert zijnde, gehouden ^ycfen i# Ij^^idenvan de Magiftraetden behoori|jeken ^ed-ce,doen^ dat fy dit Middel i dipec^eiijCjk. of inclijeici^Hjck, niet en fuilen frauderen j ende en fuÜen defel ve, noch oock de GroiTiers,, jgeen Pachter, Mede- ftander ofteCollecteur vandefen ImpoJ[t mogen wefen, ppjpoenealsvopre^.                ... j Alle kleyne Brandewijnryerköopers,die by de ftoop of fleiïêhare Brandewijn van Uytflijtcrs in-halen, fuilen t'allcn tijden, (^des by den Pach- ter of fijnen Gecommitteer.den verfocht zijnde ) verklaringemoeten cfoeil, tot wekken Üytilijter fy de Brandewijnen hebben gehaelt, op de boe- te van feftigh guldens te.verbeu.'en 5 alle welcke voorichreve boeten fuilen moeten bekeerdt wer- den eenderdepart ten behoeve van den Officier, die de executie doet, ende reit erende twee der- departen ten behoeve van den Pachter ende Aen- brenger. Ende en fuilen de voornoemde kleyne Br andewijn-ver koofiers geen meerdere Brande- wijn ofte gedifiileerde Wateren tegelijck ende op eene tijdtin hare Huyfen mogen hebben als twee fioopen vanyederfbortey f onder meer, en byal- dienbyhun meerder' quant iteytwier de bevonden, fuilen fy daer over t'elckens, boven de verbeurte van de Brandewijnen en gedifiileerde Wateren, dïebuven de voornoemde twee fioopen by haer fui- len werden^ bevonden, vervallen in een boete van twee hondertguldens. XXII. Den Pachter fal aen handen van de Comrmfla- rhTen den behoorlijcken Eed doen, dat hy met niemandt en fal compoferen, op poene van te verbeuren een boet e van fes honderdt guldens, bo- ven de poene'mat Generale Ordonnantie begre- pen.        ■;." *-               ·■ i!oi'fë '■ . v.-A :-;ori/.»?--w? XXIII. Soo wie Pachcer blijft van defen Impoft, ial gehouden zijn alle maenden te betalen een ge- recht twaelfde-deel van fijnen uytgeloofden Pacht. XXIV. Ende fal de Pachc van deièn. Impoft ingaen op den, &c.

Hée-

v téften, daer over voor meergemelde nee- ΰ01\ JerrneeiïerM te doleren , en die geene die jfede0enïonnenverklaren, datgeduren-. Ihetvoorfchre-vegantjchefayfoen, joVfn 4e \emdetaux^an acht .mep > dirtttehjckof

tf^r#0 ^ „gene Brandewijnen meer tenha- Umie Φ verkocht y^ytgefietw, gfmfH- rt iwchte wtgetapp,,,fullep:in Joodanigen * tUbereert en bevrijdt wejen%gelijck mede Ïlfene, die alhoewelmeerdmBrandewynen.ats JLeldetattx van acht awwygeduyrendefat LnomdeMfo™ f ouden mpgm.heb.ben.ver,- hebt nrtgefleten., geconfumeert en uyfgftapt,, 2 Khur volgens defelve haer meerdfre Confumpr tietèhdozh inde vwrfihreve meerdere ofte nadere Q^Jaimochmwefmge^Mdtimyiam^Uen mienmet het betalen van denilmpofi vanvalle foedanige Brandewijnen endtgtdtfiileerdeWWe- ttn afsfy onder Bede fuilen kpnnen'verkldren, kwduyrende V voorjehreve pnpjehe Sayfoey, mieren Huyfe.,hven de voornoemde acht amens wlwcht, upgefleten, gecoMfumëert) enuytge-

iï:f')

Sullen oock. geene. Gro ffiers ofte Β rande wijn- branders eeriige· Brandewijnen ;met de kleyne jnatCj. «nalsUytflijters mogenverkoopen, ten zf.deBranderyen,of Gro flëryen gelegen ofce ftaendezijn nvintigh roeden vande plaetfe daer fy uytflijterye zij ri doende , op poene als voo- Tdn,;;;:c;-·' VS-lttfl i'lL'ï . .h <-ΤΌ (Oxin-.r ή Π*>ϋ χ ν ι ί. Ende rot meerder voorkomïnge van fraude, 61 VOoriaen rtieniandt van de, Brandewijn-ver- koopersten platiten Lande, van ekke foorre, hèt ïyürtódewijnenQfgèdiftileexdeWaterenjrneer 'vcrmogèninte flaen als een half ancker tcfféns of tegeljjck» op de hóefevan vijfcigh guldens t'elc- kensteverbeuren, iboven de poenen indenPla- clatcofteGenera'le'Ordonuantie begrepen $ foo alsmede voortaen geene Brandewijnen ten plat- teatandebyvaetjensofin fleflen verkocht fui- len mogen werden;, maer alleen by de kleyne mattendcren tap, 'omme aldaer geconfumeert κ verden, op poene, van vijfcigh guldens t'elc- wnreyferevefbeurén, boven de poenen inden "acateen Generale Ordonnantie begrepen. /^             XvV II I. üen Pachter fa! ten ingangh van fijne Pacht gaenpeylentot alle deUytilijters, ende die de randewijnen by de kleyne maet verkoopen, om JJ Impoft volgende de Ordonnantie te ont- £en van alk het geene boven de drie ftoopen U Sdamsbyhaer, hetzy in fleiTen of vaten, den? ? fal werden» wekken peyl den afgaen- oin hter hem gehouden fal zijn uyt te keeren, &πΙεΐ1 maendl: na het ingaeh van de Pacht, J'5 weder ten uyrgaen vanfijnPachtaf- P^'gedocgen. ■" r3fmandtcnfal ( om defen Impoft: te fraude- ofa;gnSriinenHuyfe> Packhuys, Kelder, ^///7*e j en > eemge Brandewijnen ofte eerde Wateren, 't zy in vaten, Heffen of

: Λ& het geene met Curciffiaetgedruckti is Anno i6p^voorveranderingebygekomen. ΑΖΥΓν .

-ocr page 900-

TJacaten. iiy.Boccfc. 7-Tit. - :' /Α Ζ Y-N. ■·'«■■

878

f'f -

Ordonnantie ende Irifiruëtie, volgende dewelcke ten behoeve van de Gemeene f i over al inden Lande van Hollandten Weft-Vriéflandt, geheï'èn engeinnetfalwerdeid 7 jpqfi op den Azijn, fooals defelve indenjarefeflienêunderpnègemn tnegemiuhisgear %

I.          n^nousvn- "N den eerften, fal ten Impoft betaelt Werden yanelckeame Azijn, Dordrechtferié ritfin- ge, houdende hondert ftooperi Dörts, of

Wërdën, foo^enial geen Azijn-maecker,noch

yemaut van fijne Familie, Pachter mogentfe fcn· EndefaleendieAzijn fcoópt.oininamW Steden te vervoeren, en aldaer te.fliiten ^ ^Λ,^Γ^ΛηΡ^ύ». .,„„ >.«,'„ "'gehou-

tachtigh ftoopen Amfterdams, diebinnen Hollandtfal werden gefleten » oock van deri Azijn die op de Schepen gelevert fal werden, het zyof diebuyten den Lande (al wejcngémaeektj ofdaerbinnen, vier guldens ieftieri ftuy vers , en van minder vaten na advehant ■, welcke vier gul- dens feftien ftuy vers by den eerften Kóöper ) al- eer hy defelve fal mogen opdoen, fal werden be- taelt ter Plaetfe daer die gefleten fal werden, daer toe hy den Pachter alvoorens gehouden fal zijn daer van te voldoen, voorliet opdoen van den fel ven Azijn, 't zy de felve van Sydre, Appel- dranck, ofte eenige andere ipecien gemaeckt werdt. ;"i,;';             II. Des m geen Grofller van Azijn, nochte Azijn- maecker, Azijn byde kleyne maet mogen ver- koopen ofte uytleveren, min dan tien ftoopen, op pcenevantwee hohdertguldens te verbeuren, foo dickwils fy contrarie bevonden fullen wer- den gedaen te hebben, en daer en boven fufpen- fie van hacr Neeringé vóór den tijdt van een ge- heel jaer, tenware dat fyluyden van den Impoft van al hun AzijnenaendenPachter begeerden te verantwoorden, met aenwijfinge van den gee- nen die defelve gehaelt hebben, of met geldt,an- dersniet. III. Öock en fal nieitiandt, het zy Uytflijter ofte andere, eenigen Azijn by de tonne, half vaten, vierendeelen, achtendeeltjens, of andere meer- der of minder vaten mogen halen, reppen o f uy t- dragenuytde Azijn-plaetfen, Kelders, Pack- huyfen,Schepen,Schuyten,Wagens, ofelders daer fy fouden mogen weien, dan by gefwooren Bierdragers, fondereerftenalvoorendenvoor- fchreven Impoft betaeldt te hebben in handen van den Pachter van de plaetfe der Confumptie, foo wel binnen deSteden als ten platten Lande, en daer van een billiet vanden felven Pachter ont- fangen te hebben i welck billiet inhouden fal verklaringe van wieden Azijn is gekocht, ende van wat plaetfe defelve is gekomen, op pcene van den Azijn, en boven dien te verbeuren, foo wel by den Bierdrager, Inlegger als Uytfiager, die contrarie doet, op elck vat, 't zy kleyn of groot, twee hondert Caroli guldens > gelijck mede nie- mandt fal vermogen eenigen Azijn met kannen, kruyeken, of andere Inflrumentenlanghsdeflra· tente koop te dragen, veylen of verhopen, opeen boete van hondert guldens, en verbeurte van den Azijn, midtjgadersdekruyeken, kannen en an- dere infrumenten, daer mede die te koopgedra- gen,geveylt en uitgemeten werden. I V. Ende omme te voorkomen alle frauden ende bedrogh, diehierinne fouden mogen gepleeght

den wefenden Pachter van de-FlaetfcXcX dehlelven Azijn ter eerfterinitantie koopt ae tegeven: Ende fullen alle de Pachters van de! vöörfzImpoft gehouden wefen rèhouden pertj Hm Regiftervan den Azijn die henluyden fal aengebracht werden, ende het felve aen dePach* ters van defelve Importen in andere Steden ,tot baerdér requifitiete openen, ortnemogenfien offy nier gefraudtert en werden 4 enditaUesop de verbeurte en breucke van t wee honderdt pon- den van veertighgröoten teverbeurenyfoodick" wils yernant bevonden werdt contrarie gedaen re hebben : Ende en fullen geen Azijntmaeckers eenigen Azijn mogen uytleveren, ombinnendc Steden o f ten platten Lande gefleten te werden, voor en aleer hun vertoondt werdt een billiet van denPachter, dat den Impoft betaeldt is, nochte ende fullen geene Schippers of Schuyivoerders, Wagenaers ofKarrcluyden, eenigen Azijii mo- gen loflen, ten zy hun eerft blijcke een billierals vooren, op de boete van vijf en twintigkyon· den te verbeuren op elck vat, herzygroocoftc kleyn.                  1 "' X ,~ .'                                          ' "T' '·            ' " ''* ' >■*' v' Ende als men meer dan tien ftoopeniAzijn tef- fenswil vervoeren uytde eene Plaets in deande- re, faPtfelve moetengpfehieden op eenbillietvffl affchrijvtnge van den Ψ achter of ColleBeur ï in- houdende de quantitey t van den felven AzijnjCn de gcdeftineerde Plaetfe : Ende in gevalle den Schipper, Schuy tvoerder of Wagenaer onder- wegen eenigen Azijn wilde uytfetten ofceovcr- fetten, fal gehouden wefen den Pachter van de· ke Plaetfe daer hy den felven uytfet of overfetf eerft te vertoonen het voornoemde billiet, ende op den rugge te laten teyekenen de quantiteyt van den uytgefetten Azijn i en komende ter ge- deftineerdc Plaetfe, en falgeenen Azijn mogen opilaen, overfettën, ofuyt de Schepen of Wa- genslichten of loflèn, voor en aleer hy Vƒ*» ^•///ffdenPachtervan defelve Plaets, offi)n«« Gecommitteerde in handen fal hebben gelteT op de verbeurte van den ingeladen Azijn, enfl daer en boven een boete van hondert guJdenS' fufpenfievanfijnNeeringevoor den tijd vrn^ jaer·, en de Schippers, Schuytvoerders oty genluyden, contrarie doende, fullen veto hun Schip, Schuyt, Wagen en Paerdenι, en daer en boven arbirralijck gecorngeert wcr» na gelegenthey t van der faecke. DenPachterofColleaeurfal aenh^.env^ l deCommiiiariflendenbehoorUjcIccnliea *g dat hy, noch niemandt van fijncn'twegen g^ anders dan de volle gerechtigheydc van ^ Impoft fullen genieten, ende dat hy, *°η$ mantvanfijnen'cwegen, roetmeman ^

-ocr page 901-

i

Gemeene Middelen van Holland, Azyn.

879

fyby defelve fullen bevinden, om ter expiratie van de Pacht, metdenfelven te reeckenen en li- quideren van den bevonden peyl, als andere in- gedane of gemaeckte Azijn , tegens de uytleve- ringe, ende de Azijnen die ten eynde van de Pacht fullen mogen gevonden werden ·, ende foo bevonden werdt het felve grootelijcks te verfche- len, meerder dan de laceagie ofte fpillinge ibude mogen bedragen, fal den Groilier gehouden we- fen den Pachter daer van te voldoen, fuicks als bydiicretie van de Magiftraet» ter plaetfe daer het gefchiedt, bevonden ial werden te behoo-

f en of conniveren in eenigcr manieren, compole|' ■ v-ier dondert guldens, hovende boe- °^T Generale Ordonnantie begrepen , foo lt'iïl.de ^6ηPachter of Collefteur te execute- WelJisiesens den geenen die met hem, of ye- 'ït van üpm 'c weSen comPofitie of «ytkoop aengaet.                  VIL ς η Pachter blijft vanden vöorfz Impoft, fal houden wefen alle acht dagen te betalen ten SmptoirevandenOntfanger «ήeerecht acht en veertighfte deel van fijnen hcloofdePachte, ofby gebreeckevan dien, fal enOntfangerhetfelvemogen doen executeren endeinnenaen den felven Pachter of fijnen Bor- en na vermelden en inhoudt van de Generale y,n—ie. vni Den Pachter of fijnen Gecommitteerden fal uniwanghvanfijneTacht, tot alleUytilijters saenpeylen, om den Impoft voorfchreven te ontfengen van alle den Azijn in de peylinge bo- venhetachtendeeltje bevonden, midts dat den Pachter ten uytgangh zijnder Pacht gehouden falwefen gelijcke peylinge te gedoogen, ende re- ftoirredoenvan defen Impoft, in defelve pey- lingen gevonden zijnde. Ι -Λ.. Van gelijcken fal den Pachter of fijne Gecom- mitteerde, ten ingangh van fijne Pacht, mogen gaen ten Huyie van alle de Azijn-maeckers of GrolTicrs, en.opteyckenen alle de Azijnen die

ren.

X.

Van defen Impoft fal niemandt vry nochte ex- exempt wefen, dan die in de Generale Ordon- nantie ftaen begr§pen. Eedtte doen by de Pachters. V\7Y beloven enzweeren, datwy, ofdeon- y™ fe, ofyemandt van onfen't wegen, met niemanden fullen compoferen, het zy by quijt- fcheldinge, toegifce van vaten, maten oftege- wichte, direitelijcken ofte indiredrelijcken, maer beloven te ontfangen het volle recht, fuicks dat by de Ordonnantie is geftatueerdt» midtfga- ders de Ordonnantie fcherpelijcken te achter- volgen , fonder conniventie ofdiiïïmulatie. Soo waerlijck moet ons GodAlmacb· tigh heipen.

NOTA: Alle hetgeene met Curcifisgedruckt, is Anno 1669. voor veranderinge by gekomen.

' CONSUMPTIE vanden TABACQ^ Ordonnantie 3 waer op werdt 'verpacht den Impofi op de Confumptie van den Tabacq, byforme van quotifatie, foo als defelve in den jare 1699. op nieuws isgearrefieert.

jaerlijcks voor haer vrye Negotie enWinckel^néeringe mede promp- telijck, en onder quitantie als bo- ven , moeten betalen ten ingangh van de Pacht ------------ ■-----■ f o. guldens. Des dat daer van geëximeert ful- len zijn foodanige Winckeliers, als jaerlijcks tenhooghftende quanti- teytvan negen honderdt ponden Tabacq komen te confumeren , en van het confumeren van die quan- titeyt voor deHeerenBurgermee- fteren en Regeerders inde Steden, ende onder het diftri&vande Ver- pachtinge, verklaringe onder Ee~ dequamente doen, dewelcke ful- len mogen volftaen met een jaer- lijckfche betalinge voor hare vrye Negotie ende Winckel-neeringe, met----------------—— -----· ii.gld.3i.ft. Ten ware fbodanige Wincke- - liers onder de voorfz quantiteyt van negen hondert ponden Tabacq I jaerlijcks, volgens hare verklaringe onder Eede als vooren te doen,qua- men

ALleKoopluyden, Grofllers en Spinders van Tabacq, , fullen voor hare vrye Ne- gotie, ten aenvangh van Jeien Impoft, aen den Pachter of WMleaeur promptelijck onder JPraantie van den Pachter ofte 3JN moeten betalen yeder öeiommevan -__- -■■          ____ Des dat-deSpindcrsvan Tabacq ^eeraiseenHuys of Kelder Ta- innende, of doende fpin- 1' geh°uden billen zijn voor gcrvanfoodanighHuysofKel- ^betakngelijJke 1_______ eu£Vandefeviifentwintigh gensvryenexemptzijnfooia- Tl;°0pluyden'dievoorhaer men eqr'n defe P^vincie inko- ^er£fldcnImP°ft°Pdenin" koopen1         ennietinenuytver- AlleWinckeliers fullen ycder

2 f. guldens.

%.

2 5. guldens.

-ocr page 902-

Placaten. ã. Boeck. j. Tit.

88ï

Brandewijn, en tegelijck Tabacq- verkoopers , indien defelve mede als boven , onder Eede folemneel quamen te verklaren, dat fy in den jonghft-voorgaenden jare of fay- foengeen vijftigh ponden Tabacq hadden geileten of geconfumeert, fullen defehe maer alleen voor ha- re jaerlijckfche vryheydt, ten in- gangh van defe Pacht gehouden zijn te betalen -----. .-----.,.___ AlledegeenedieCoffi, Tkéeca Chocolade in hare Huyien verkoo- pen , fullen voor haer jaerlijqkfche vryheydt, ten ingangh als vooren, promptelijck betalen een fomme

men te confumeren hondert ponden Verinifche Tabacq , in wekken gevalle fyluyden gehouden fullen '#         zijn te betalen ------ —— ----- 2 f. guldens, Ende wat belanght ibodanige Winckeliers , als jaerlijcks ten; hooghften de quantiteyt van vier honderdt vijfcigh ponden Tabacq komen te confumeren y envan't con- fumeren van die quantiteyt verkla- ringe onder Eedeaisboven voorde Heeren Burger meefters en Regeer- ders in de Steden , ende onder hec Diftri&van de Verpachtinge qua- men te doen, defelve iullen mogen volftaen met een jaerlijckfche beta- linge voor haervrye Negotie §nde Winckel-neringemet------------- 3. guld-3.il. Ten ware foodanige Wincke- liers onder de voorfz quantiteyt van vier honderdt vijftigh ponden Ta- bacqjaerlijcks, volgens hare ver- klaringe onder Eede als vopren te doen, quamen teconfumerenhon- derdt ponden Verinifche Tabaêq, in welcken gevalle fyluyden mede als boven gehouden fullen zijn te betalen ------ —- ■----- ------ 12.gld.i2.ft. Ende in gevalle de voorfz Winc- f# keiiers onder de voorfz quantiteyt van vier honderdt vijftigh ponden Tabacq jaerlijcks , volgens hare verklaringe als vooren te doen,qua- men te confumeren vijftigh ponden - Verinifche Tabacq j fullen in fulc- ken gevalle gehouden zijn te beta- len ------ ■-----. ------ ------ ó.guld. 6.ft. Alle de Herbergiers in de Steden en ten platten Lande, Wijn of Bier verkoopende , fullen inigelijcks ye- der voor hare jaerlijckfche vryheyt, teninganghvan de Pacht, promp- telijck, en onder Quitantie als bo- ven, betalen aen den voornoem- den Pachter —— ------ ------ 24. guldens. Ten ware defelve Herbergiers, foo in de Steden als ten platten Lan- de, midtfgaders die geenediehaer met het verkoopen van Brandewijn bydekleynemate, ende tegelijck met het verkoopen van Tabacq ge- neren, na hef expireren van de Ø acht, in de maent van Ofiober, voor Schepenen - CommiflariiTen van het Diftricl: van de Verpachtin- ge, onder folemnelen Eede als bo- ven quamen te verklaren , dat fy jaerlijcks de quantiteyt van negen ·, oxhoofdenWijn, of vijftigh ton- nen Biers nieten confumeren , of geduyrende het naeft voorgaende jaer foodanigen quantiteyt van Wijnen of Bier nieten hebben ge- confumeerf,, in welcken gevalle de felve fullen mogen volftaen met een jaerlijckfche betalinge van — 9-guld.p.ft; Ende in 't reguardiyan de voorfz

3-guld3.it i

—- 2 5- gulden

I I. Van defen Impoft falniemandtvry ende ex- emptzijn, dan diegeenedie inde GeneraleOr- donnantieftaen begrepen. III. Den Pachter van defen Impoft fal ten ingangh van de Pacht, foo inde Steden als ten platten Lande, behoorhjck geaiïïfteertzijnde, vermo. gen te doen annotatie ende opfehrijvingevan de Koopluyden, Groffiersende SpindersvanTa. bacq, midtfgaders Winckeliers, Herbergiers, Brandewijn- en Tabacq-verkoopers tegelijck, als mede alle die geene die Coffi, Thee ende Chocolade in hare Huyien verkoopen, alle in hetboven-ftaendeeerfte Articulbredervermelt; fonderdat den fel ven Pachter daer inneeenigh belet of hinder fal mogen werden toegebracht by yemandt, wie het oock foude mogen zijn, oppcene daer tegens by den Generalen Placate geftatueert, tot welcken eynde alle Magiftraten ende Officieren, van wat Quartier, Steden ofte Dorpen die fouden mogen zijn, belaft ende be· voolen werdt, op den Eed by haer op het ftuck haerderOfficiegedaen, datfyt'allentijdenides by den Pachter of Colleaeur verfoeht zijnde) de felve fullen doen alle hulpe en afïïftentie, ïn'ï geene daer toe fy volgens den Placate, ende dele Ordonnantie gerechtight zijn. IV. Niemandt en fal vermogen mdeTrovinciewn HollandtenWeft-Vriefandt.door, of inde Me- den oftenplatten Lande te koop te dragen, wP™ noch verkoopen eenige rollen, ofte andere *&*Ö op verbeurte vanden voornoemden Tavacq jtw een boete van vier hondert guldens, endjjëÉ over decalangecompeteren foo wel aen den r tervandeconfumptie, als van hetinkmen w den Tabacq bypraventie. DenPachter, Borge,'^^ff^% Collefteur fal niet vermogen direftelijc^^ dire&elijck met yemandt, wie hetzVj rfiiJ1 poferen, of defen Impoft in het $^[æ^á deele te remitteren, of daer voor mmae . het vooren vaftgefteldtis, van yemanac falfijfl foude mogen wefen, te ontfangen, jj» J-jg vollegerechtigheydt, hemuyt kacuo fl Ordonnantiecompeterende, moerc» '^Ïèìï van alle die geene die defen Irnpotf » vfyC Confumptie, als voor haer jaeriy» Neg0.

-ocr page 903-

c meene Middelen van Holland, Inkomen vanden Tabacq. 881 . Winckel-NeeringcenVryheydtjuyt                                 V I.

Soo wie Pachter blij ft van delen voorfchreven Import, fal gehouden wefen alle maenden te be- talen ten Comptoire van den Ontfanger een gerecht twaelfde-part van fijne uytgeloofde Pacht-penningen , of by gebreecke van dien, fal den Ontfanger het felve mogen executeren ende innen aen den Pachter of fijnen Borgen, na vermelden en inhoudt van de Generale Ordonnantie. VII. Ende lal de Pacht van delen Impoitingaenop den,&c.

Neghifvan defe"ÖrdonnarTtie fchuldigh zijn,, ^ de pcene m de Generale Ordonnantie, sl'es °P je Fraudateurs en Contraventeurs, als footeg^ Comp0fltien geftatueert: Ende fal SUcer gehouden zijn den behoorleken S-n handen van de Heeren haer Ed. Groot κ l Gecommitteerde Raeden, ofte Gecom- SrdentotdeVerpachtingeafteleggen,dat ÏÏaenniemandcbuyteniijnComptoir, ofbuy- die eeene die van iïj η Comptoir dependeren, Jj1 penbaren de faecken van iijn voornoemde Ρ ebt) watdaervandependeert, ofwathydaer te ontfangen en in te vorderen heeft, of ont-

fangen fal hebben. NOTA: Al'tgeene met Curciffiaetgedruckt, is inden jare 16pp. op nieuws by gekomen

INKOMEN van den TABACQ. Ordonnantie, waer op fal werden verpacht den Impofl op alle den Tabacq, foo wel die binnen den voorfchreven Landt? gewonnen, als die van buyten den/elven Lande uyt andere provinciëny midtfgadersden Tabacq dewelckeuyt eenige andere Landen, het zy over Zee ofte anders, in de/e Trovincie van ÈLoUandt en Wefi-Vriefiandt gebracht [oude mogen wer- den j en anderfins ·, /oo als defelve inden jare/efiien hondert vier en tnegentigh was, en inden JAftfefiien hondert negen en tnegentigh op nieuws isgearrefieert.

I. l DEn voorfz Impofl: lal aen- ftonds nevens de aenge- vinge moeten betaeldt werden als volghc, te weten: Voor de Garibifche, Chriftof- felfche, Martenicqiche , Guar- deloupfche en Statylche Tabacq, midtigaders de verdere Tabacq dieinandere CaribifcheEylanden werdt gewonnen, vanyederrolle, wegende vijftigh a feftigh pon- Voor de Brafilifche, Mariaen- fche en Granparafche Tabacq, het „VoordeBarmoedifche, Parte- njckfche ofArnoeckfche Tabacq, netpondt«__. .____________1 Voor't pondt Bladeren van de Aggefche Tabacq-------------- "oor een vat Virginifche Ta-

Byfoort, buyten de Canafter zijn- de, 't pondt ——------ -— f.duyten. Voor de Hanaufche en andere Tabacq, uyt het Keyferrijck in defe Provincie gebracht,'t pont - 4 penningen. Voor de Inlandtiche Bladeren ofTaback, foo in defe, als in de fes andere Geünieerde Provin- ciën, midtfgaders in het Diftriét van de Generaliteyc gewonnen, vanwatfoort defelve iouden mo- gen zijn,'t pont ------,------— 2.penningen; Alles met delen ver ftande nochtans,dat van de bovengefpecificeerde foorten Tabacq , indien defelve fouden mogen bevonden werden be- fchadight te zijn, maer den halven Impoft fal mogen werden gevordert, midts dat den Pach- ter of fijn Gecommitteerde de voorfchreve Ta- bacq fal mogen viliteren door twee gefwooren Vifiteerders, hendes verftaende, dewelckeby de Heeren Burgermeefteren in de refpeftive Ste- den, na bchoorlijcke afheminge van den Eed, daertoefullen werden gefteldt: Ende fullen de onkoften van het vifiteren betaeldt werden by den Pachter enden Eygenaer van den Tabacq, half en half; ende fiwen de Vifiteerders gehou- den zijn van de belchadighde Tabacq Α fte te ge- ven : Ende indien de voorfchreve Tabacq be- vonden wierdc t'eenemael verrot te zijn, fooda- nighdat den Inbrenger foude willen weygerei* den voorlchreven halven Impofl: van den felven Tabacq te betaten, datalsdan defelve, in prat* fentie van den Pachtcroffijnen Gecommitteerde in 't Water foude moeten werden geworpen , fonder dat den felven Tabacq by ycmandt faï mogen werden opgedaen, of ingeflagen. Ëndc wat de Inlandtfche onpfponnen Blade- 5 £                     rea

jr.ftuyvers.

8.penningen.

4.penningen. 4..penningen,

Jap-bladeren, groot twee hon- derdtVljftigh, tot drie honderdt P°yen,minderofmeerder ------ i.guld.io\ft. h„,?0rde Virginifche Bladeren, yen vaten, losgoedt, alsmede TOnnenrollen,'tpondt .------- f.penningen. VoordeVerinisofCanafter- it^^eByfoorten.fondcr aml?derfcheydt faI werden \ 15 kt> "F wat Plaetfe of ^incen den felven Tabacq in Provincie van Holland ende fcraiT^i faI werdcn Sc" gende. uanyLederCanafter' we' Vq^aHF? tnegentighpont ï.guldcns.

-ocr page 904-

Placaten.' /.Boeck. ^iTit.

882           ·

geflagen , fonder defelve eerft ende alvoo hebben aengegeven, met de quantiteyt 3*7* liteyt van dien, ende daer van verkregen * *?a' hoorlijck billiet, fullen fyluyden dae? oZ\ï' beuren den Tabacq, daer mede de fraude' niger manieren is gepleeght, en daer enbovf een boete van duyfendt ponden, van veert i!

renbelanght, die uyt defe Provincie na andere Landen, Provinciën of Steden fullen vervoerd t werden, falvooryederpondtvan foodanigelof- feende ongefponnen Bladeren, opdenuytvoer moeten werden betaeldt acht penningen, tot wekken eynde denVerfender gehouden fal zijn, alvoorens den fel ven Tabacqin eenige Schepen, Schuyten, Wagens of Karren te laden , vanden Pachter te halen een behoorüjck billiet, behel- fende de quanticeyt en qualiteyt van den felven Tabacq, op de verbeurte van den felven Tabacq, en daer en boven een boete van fes honderdt gul- dens. [ Des fal den Tabacq, komende van Aern- hem, en gaende na de Ooft-Zee, in'tpafferen door de Sradt van Amfterdam , of voorby de Stadt van Dordrecht, van 't eene Schip in 't an- der mogen ingefcheept werden, fonder dat daer van fal werden betaeldt den gewoonelijckenlm- poft, behoudelijckdat den voorfz Tabacq niet fal mogen werden geloft, geladen of overge- fc heept, voor en aleer daer toe by den Pachter falwefen gehaeldteenbilüet, innehoudende de qualiteyt en quantiteyt in rollen, vaten of bla- den van den felven Tabacq , met expreiïle van wien den felven Tabacq is komende, en waer na toedieisgedeftineert, op verbeurte van den fel- ven Tabacq, endedaer en boven een boete van twee hondert guldens. ] Ende op dat defen Import behoorlijck en fon- der fraude foude mogen werden gecolle&eert, foo fullen alle Koopluyden, Fa&oors ende allen anderen, wiehyzy, die eenige Tabacquen ful- len willen inilaen, het zydat defelve van over Zee, uyt Weft-Indien, Β razilien, ofte andere Landen, als mede den Tabacq die uyt andere van de Geünieerde Provinciën, in defeProvin- cie van Hollandt ende Weft-Vrieilandt werdt verfonden, geen Tabacq vermogen in te ilaen, nochte doen inflaen, voor en aleer dat den fel- ven Tabacq, met de qualiteyt en quantiteyt be- hoorlijck fal wefen aengegeven aen den Pachter ofiijnen Colle&eur van deStadt ofPlaetfe, al- waer den Tabacq op- ofte ingeflagen fal werden, met nominatie waer van daen die is gekomen, 'tzyte Water ofte Lande, met wat Schipper, Voerman, Schip, Schuyt, Jacht, Wagen of Karre; en dat fyluyden van den felven Tabacq, voor het inilaen van dien, van den Pachter of CollecTreur fullen moeten verkrijgen een behoor- lijck billiet, inhoudende de quantiteyt en qua- liteyt van den aengegeven Tabacq, voor welck billiet betaeldt fal werden twee ftuy vers, om aen den Schipper, uyt wiens Schip, Jacht, Schuyt, Wagen of Karre dat den Tabacq, in't felve bil» lietverhaelt, fal werden geloft» vertoont te wer- den, ópdathy foude mogen weten en kennifle hebben, dat den Tabacq , waer van het billiet werdt vertoondt, behoorlijck en fonder fraude is aengegeven. ■                 ' ui Maer by aldien by de voorfz Koopluyden, Fa- ÖOors of yemandt anders, wie het oock foude mogen zijn, contrarie het geene voorfchreven is, foude mogen wefen gedaen, ende eenigen Tabacq of Tabacquen fouden hebben op-of in-

grootenhetpondt, boven de boeten

^en

^

poenen

;„'-./->_______(Bi_____»t__________

in 't Generael Placaet begrepen IV. Item, op dat alle frauden fouden mogen v00 gekomen en'verhoedt werden, ίοο fullen alf" Schippers en Capiteynen, die over Zee, en van buyten defe Provincie , eenigen Tabacq binnen defe Provincie van Hollandt en Weft-Vrieflandt inbrengen, voortaen gehouden zijn terftondr en foo haeft als fyluyden met hare Schepen voor of binnen de Palen van de refpecKve Steden of Plaetfen zijn gekomen, immers voorendea/eer eenigen Tabacq fal mogen werden geroertof ee- loft, alle den Tabacq die fy ter plaetfe van hare ladinge of anders ingenomen hebben, defelve den Pachter of Collecteur pertinentelijck aen re geven, fonder eenigen Tabacq te mogen ver- fwijgen, op een boete van vijftien honderdt ponden, van veertig-h grooten't pondt, boven de boete van't Generael Placaet; behoudens de Schipper of Capiteyn fijn regres, tegens de gee- ne die hem de loffinge of vervoeringe van den voorfz Tabacq foude mogen hebben geordon- neerr ■, ende fal't Schip van den voorfz Schipper of Capiteyn voor de voorfz boeten wefen ver- bonden en executabel ; doch foo het voorfchre- ve Schip, of il jne verdere Goederen niet fouden konnen werden geconfequeert ,*"falden voorfz Schipper ofCapiteyn publiquelijck metgeeiTe- linge aen den Lijve, fonder eenige conniventic, werden geftrafr. V. . Welcke voorfz Schippers, Capiteynen ofan- deren, die met Schepen , Jachten, Schuyten) Wagen of Karren eenigen Tabacq inbrengen, niet fullen vermogen eenige Tabacq uyt hare Schepen, Jachten, Schuyten,WagensofKar- ren te lofTen of doen loiTen , nochte te reppen ofteroeren, nochte doen reppen of roeren, or gedogen dat fulcks by yemanden anders ffl ver- den gedaen, voor ende aleer henluyden fal zijn vertoondt een behoorlijck billiet van denPacli- ter ofCollefteur, daer bydat blijekt.datden Tabacq, die de voorfz Koopluyden, Facto°rf en andere, dewelcke fy fouden willen doen 101- fen, in de quantiteyt en qualiteyt behoorUicK aengebrachtis, alles op poene en boete als voo - fchreve} gelijck oock mede aengegeven en ν · impoilfalmoetenwerdenalledenTabacqOT 't Boots-volck tothaer voeringh M*^ twintighponden mede werdt gebracht) op Ρ als ν ooren verhaelt is. V I. En of het gebeurde dateenige «KaB luyden, Fadoors of andere, *6*Κ|# wilden verfenden na eenige K°niry»υ Republicquen , Provinciën en L"^Je felve de Geünieerde Provinciën, foo lulie,\ fifi Koopluyden en Facloors mede gg^^fie van den Pachter ofte Collecleur, ter ψ c fc

-ocr page 905-

eneMiddelen van Hollandt, inkomen vanden Tabacq.883 Þ^éææ,ö die fullen willen verfenden, te é denof tenplatten Lande tekoopte dragen,veylen et'eVanecnbehoorlijck billiet, waer in ver- noch verhopen eenige rollen of anderen Tabacq%

op verbeurte van den voorfzlabacq , en een boe- te van vier hondert guldens s ende fal daer over de. calange competeren, foo wel aendm Ø achter van het inkomen , als van de confumptie van den. Tabacq, bypraventie. Den Pachter, Borge, fijne Medeftanders of Collecleurs, fullen niet vermogen, diredelijck of indireftelijck, met yemandt, wie 't fcudc mogen zijn, te compoferen , of defen Impoft in het geheel of ten dcele te remitteren, of daer voor minder als hier vooren «aft gefteldtis/van yemandt, wie het oock foude mogen wefen, te ontfangen, maerfal fijn vollegerechtigheydc, hcmuytkrachtevan defe Ordonnantie compe- terende, moeten ontfangen van alle diegeene, die defen Impoft op den invoer van den Tabacq, uytkrachtevan deièOrdonnantiefchuldig zijn,

VCrf£oetënftaendequantiteyt en qualiteyt á afeefchreven Tabacq, in rollen, vaten of vfTlç wekken Tabacq, daer van't billiet B hTeldU^dadelijckbydenfelvenKoop- Ç .fFaaooruytgeilagen, ende tTcheep ge- Stfal^ctenwe/den» ionderdatdenafge- Sce Tabacq f fijnen Huyfe , ofte andere Ì vfenenPlaetien fal mogen vernachten, ten l den felven Tabacq wederom aen hadde ^ 'en, of om merckelijcke redenen, die den Scerfullenmoeten bekent gemaeckt werden, de verbeurte vanden felven Tabacq die ver- !Lht, en niet weder aengegeven fal zijn, ende 2 erenboveneen boete van fes hondert ponden, teveertighgrooten't pondc, boven de boeten van'cGenerael Placaet, fonder dat eenige refti- turievan den Impoft fal mogen werden gepre-

t

alles op pcene í ante verbeuren een boete van Je s Ende wat aengaet den Tabacq die eenige hondert:guldens > boven de boete begrepen in de Koopluyden, Factoors, Winckeliersofande- j Generale Ordonnantie, foo tegens de Frauda- rePerfoonenbinnendefeProvincie,vandeeene j teursenContraventeurs, als tegens deCompb- StadtofPlaetfe na d'andere foude willen verfen- j fitiengeftatueerrj tot wekken eyndc den Pach- den, fullendefelve mede gehouden zijn vanden j ter, fijne Borgen en Medeftanders, gehouden Pachter of fijnen Colle&eur te halen een billier, | fullen zijn denbehoorlijckenEedin handen van inhoudende de qualiteyt en quantitcyt inrollen, de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommit- vaten of Bladeren van den felven Tabacq, met teerden rot de Ver pachtinge, af te leggen; ende cxpre/Iieaenwie, ennawatPIaetfe liy denTa- \ fpecialijckmedein handen als vooren, byEede bacqisfendende ( voor welck billiet betaeldt fal! re beloven, dat fy aen niemant buyten her Comp- moeten werden twee ftüyvers als vooren ) op toir, of buyten die geenediei^tf haer Comptoir de verbeurte van den felven Tabacq, ende daer dependeren, fullen openbaren wat quantitey- enboven een boete van twee honderdt guldens, ten van Tabacquen de Koopluyden, Fa&oors of VIII.                              andercfullen hebben verimpoft of aengegeven, Gelijck mede de Koopluyden, Fa&oors, om te ontfangen, of in hare Huyfen, Kelders, Winckeliers of andere Perfoonen, aen dewelc- Packhuyfen of Soldersin te flaen, of op te doen.

kedcfl Tabacq uyt de eene Stadt of Plaetfe van dele Provincie na d'andere fal werden verfon- dcnjinfgelijcks gehouden fullen zijn,aleer fy den felvenTab?.cq fullen komen in te ilaen, van de Pachter of fijnen Collecteur een behoorlijck bil- liet, alsinhet voorgaende Ártieul vermeldt is, tehalen (mede onder betalinge van twee ftüy- vers) oock op verbeurte van den felven Ta- bacq, ende een boete van twee honderdt gul- dens.                                                   .;.,.',,, ■.; 'r I X. Memand'en fal vermogen in de provincie van MmdtenWefi-Vriefandt, door', ofindeSte-

X I. Soo wie Pachter blijft van den voorfz Impoft, fal gehouden wefen alle drie maenden te betalen ten Comptoire van den Öntfanger een gerecht vierde-part van fij- nen beloofden Pachte , ofte by gebreecke van dien, fal den Öntfanger het felvc mogen doen executeren ende innen aen den Pachter offijr.e Borgen, na vermelde en inhoudt van de Gcner- rale Ordonnantie. . ..· X IL Ende ial de Pacht van defen Impoft ingaen op den, &o·-■;'"..■;.                     ■ :<aWih

J Het IX. Art. Was voor denjare fefiien hondert vier en tnegentigh als volght: m tndealfoo bevonden werdt dat veele Perfoonen hen vervorderen door de gantiche Provincie van °"anden Weft-Vriefland, foo door deSreden als ten platten Lande, telpopen met feeckere JuantiteytRollekens, als anderen Taback; omme defelveaen de Huyfénieh Herbergen., alsme- eaen andere te verkoopen, fonder 't felve den Pachter of fijnen Colle&eur aen te geven of beken t paf en.' veel min de gerechtigheydt van dien te betalen i foo werdt by defen alleendeeen ye- \a'c^enyzy> welexpreflèlijckgeinterdiceertendeverboden, meteenige rollekénsTabacq tJrdcSteden of ten platten Lande, aen de Huyfen, Herbergen, ofaiider$dmteloqpen, of om hümT*' °mteriluyckteverkoopen, op deverbeurte van den Taback , ende een boete van. vier ert ponden, te veertigh grooten 't pondt, boven de poene van't Generael Placaet. v}Jj 'e ^Periode is in den jare fefiien hondert negen en tnegenthh ingekomen, vokens Refolutie Ztheel nC*f*s Anno fefiien hondert negen en tnegentigh ingekomen, enisfoO 't Romeynals Qwc'tfde e ordonnantie in denjarefefiien hondert negen en tnegentigh gearrefleert.

ZEEP

5P

-ocr page 906-

884

Placaten. 7.Boeck. j.Tit.

ZEEP van TWAELF STUYVERS, Ordonnantie en InfiruBie 3 op den ophef <van den Impofi-van twaelffiuyvers od ι ι tonne Zeepi die in defe Ψ'rovincie geheven en ontfangen fal werden, foo als defelve inJ feflien hondert negen entnegentigh op nieuws isgearrefieert.                                aenjare

IN den eerften, fal ten Impoft betaeldt wer- den op elcke tonne Zeep, wegende twee hondert en veertigh pond, die binnen de Geünieerde Provinciën gefoden fal wer- den, twaelf ftuyvers, en van halve vaten, vie- rendeelen en achtendeelen na advenant, welcke by dén Zeepfieder betaelt fal werden. IL Ende om alle frauden te verhoeden, foo en fal geen Zeepfieder Zeep by de ponden mogen uy t- wegen ofte verhopen, op de boete van tien pon- den, te gaen fulcks als hier na v«olght: III ,>;.<** Ende van de Zeep, van buy ten de Geünieerde Trovincien in defe Provincie inkomende , fal vaneen tonne Zeep van hondert veertigh pon- den als vooren, meerder en minder vaten naer advenant, mede werden betaeldt twaelf ftuy-

leaeurofPachteraengegevenhecfcrnidfgad^ oock met verhandelt te hebben tot voordeel prsjuditie van de afgaende en aenftaende S terrefpeftive, diredelijck ofindirefteUick f weten, omme minder te geven dan twaelffL? vers van de tonne i op de verbeurte en breuck van hondert ponden van veertig grooten te v£ beuren, foo dik wils yemant bevonden wertcon" trarie gedaen te hebben, ofin weygeringe J£ den Eed te doen, en boven dien een jaer S pendeert te werden van hare Neeringe. VI. De» Pachter noch Collefreur en fal niet ver- mogen, geduyrende fijn Pacht of CoUeftc, de Neeringe van Zeepfiederye te doen, noch oock part, deel of compagnie hebben met diegeene die defelveNeeringe fullen doen, daer van W gehouden fal zijn hem by Eede te purgeren, des vermaendt of verfoclu zijnde.

V I I. Van gelijcken en fullen geen;Steden,PJaetfen, Lichamen van Ambachten of Gemeenten, ver- mogen defe Pacht aen te ilaen, dkeételijck ofin- I direclelijck, ineenigermanieren 5 endefaldcn Pachter gehouden zijn by de Eede te verklaren, i dat hy den fel ven Pacht voor geen Steden, Plaet? j fen, Lichamen van Ambachten of Gemeenten | gepacht en heeft. r.V I I I. Den Pachter of Colle&eur fal gehouden zijn naeuwe toefigt te nemen op 't vaten van de Zeep, j en in geender manieren toe te laten, dat yemand j eenige Zeep vuldeofvate, fonder hem aen te ge- I ven, fulcks hy oock felfs fel mogen prefentzijnj of yemand committeren, om de Zeep in'tvat te. fien ilaen, en van alles goedt en pertinentRegi- fter houden, op de verbeurte van honderdtgw- j dens t'elcken reyfe dat hy bevonden fal W%m daer van in gebreecke geweeft te hebben. DenPachterofColleaeuren fal mrtfnq- | gen yemant quijdt te fchelden, compoieren, o vanyemandt min te ontfangen, dan ^e*j||K vooren verhaelt, op de verbeurte v&nfis^· guldens, boven de bpete inde Generale QrdMW tie begrepen. :AUewelckeboetenfullengaeneendérdendeel ten behoeve van den Officier dkdcU^ <foet5 een derdendeel ten behoeve vaiι Pachter ■, ende het derde derdendeel ten dcu ve vanden Aenbrenger. X I . SöówiePachterbhjftvanditMi^'^g j houden zijn alle veertien dagen te bei* CompcoirevandenOntfanger „wierfl1 eengerecntvi^

vers.

I V.

Ende omme te voorkomen alle frauden en be- drogh, die hier inne fouden mogengepleeght werden, foo en fal geene Zeepfieder eenige Zeep by de Keurmeefters en Gefwoorenj of an- dere mogen doen vollen of vaten , ten zy dat hy een uyre daer te vooren den CollecÏeur of Pach- ter daer van geinfinueert ende verwittight heeft, op dat hy hem daer by magh vinden, of fijne Gecommitteerde fenden*, omme de vaten aen te teeckenen, en den Impoft daer van te ontfan- gen, foo wanneer de Zeep gevaet fal zijn,/on- der dat den Zeepfieder aen 't vaten van de Zeep /alvermogen te gaen Urnen den voornoemden tyt, op een boete vanhonderdt guldens, ende de ver- beurte van de Zeep die eerder gevaet/oude mogen we/en: Ende fal den Pachter mogen gaen ten Huyfe van alle Zeepfieders, omme te fïen offy iloocken, geftoockt hebben , of beginnen te ftoocken ·, oock omme te befien hoe veel tonnen fy vanden gefoden Zeep vaten /uilen t om het recht van den Impoft naer vermogen deiOrdon- nantie daer van te ontfangen, fonder dat hy daer inne /al mogen werden gérefifleert y op een boete van twee hondert guldens ·, welck recht fy gehotn den fullen zijn terftondt te betalen, ende by ge- breeckevarvdien fal denPachter, metadvisvan Burgèrmeèfteren > by- dèn: Stadts! Böode den Keur-meeftef enmogen interdicerèn j ten Huyie van de onwillige Betaelders geen Zeep te keu- ren ,' ter tijdttoe fy den'Pachter fuileh hebben .»b i*IbiiïöeOplnBvèh»crö&"h Ende omme alle fufpicie te weeren , fal de ^eepiiedéf gehouden wefen, tot verraaninge van den Collefteur of Pachter, by Eede te ver- klaren, dat hy geen Zeep meer uyt de zoode ge- vaet , of doen vaten heeft* dan hy aen den Col-

•

-ocr page 907-

ö

Gemeene Middelen van Holland, Grove Waren. 885

• hfte deel van fijnen beloofden Pachtc, twintig" ke van dien , fal den Ontfanger

ende inhoudt van de Generale Ordonnantie. X I ï* Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaen op den, &c.

0f by gCUJ^"ogen eXecuteren ende innen aen

liet

Pachter of Öçå Borgen » naer vermelden '

ð Ô Á. · -^" hetgeene met Curcifisgedrufkt3 is Anno é dop. ô/tftfr veranderinge bygekomen.

GROVE WAREN. ryi00tit> waerop verpacht en geheven fal werden den Impofi op verfcheyde Spe- cierivan Grove Waren, dieinhet Landtgeconfumeert fullen werden i midtfgadersdever- hooeinge op de Grove Waren , van buyten defe Trovincie inkomende', gefieldt, ten aenfien iian de verhooginge op den Brandt, die binnen defe Trovincie ingewiUight en geheven werdty ende 'tgeene ten oplicht van de tweede verhooginge, daer boven, daer op noch isgefteldt .· t En fullen de Contraventeurs alleenlij ck ver beuren de boeten in defe particuliere Ordonnantie be~ grepen, ende niet vanden Tlacate ende Generale Ordonnantie, f00 als deftlve m den jare feflien hondert negen en tnegentigh op nieuws isgearrefieert.                                             .

Van rouwe Tuymelaers, hetduy- fent —* —.— <*.—- ------ o- Van binnen de Province van Hol- #, land gebacken verglaesde Eftri- , ken, namentlijck:

DEn Pachter of Colle&eur fal voor het recht van defen Impoft ontfangen van de navolgende Waren, die in fijnen Bedrij ve, en gedurende fijne Pacht ge- onfumeert lullen werden, als volght: II.

8

Van Heclbacken, het duyfent ■— Van Half backen, het duy fent — Van TuymeJ^ers, het duyfent -—

1 o- o—

f- 12-

o o 8

Van Loot, de hondert pontien, - Uydfche Steen, het duyfent, — Leydfche Künckaert5het duy fent, LeydfcheMop-ileen, -— ------ LcydfcheMop-Klinckaert ------ Yffel-fteeri, hetduyfent — — Dito-Klinckaer r, het duyfent *s— DitoMopfteen, hetduyfent ------ Dito Mopkhnckaert, het duyfent

0— f— 0 0— 2— 8 0— 3— 0 0— 5-8 0— 6— 0 0— 2— 4 ü- 2—12 ó- 5-- 0 ï— 6— 0

Van buyten de Provincie van Hol- land , ende fulcks van die, ko- mende uyt den Geftichte van. Utrecht, uytVrieilant, of van elders, van onvecglaefdeHeel- backen, 'tduyfent

- y~ o •10— o ■ 1- 8

2- 1- 1-

Dito Half-backen, 't duyfent .-— Dito Tuymelaers,'t duy fent------- Van buyten de Provincie vanHol- land, en fulcks van Stichtichej Vrieflche, of van elders^ De Groene en Geele verglaeide Heelbacken, het duyfent ■-----r De Groene ende Geele verglaeide Half-backen — —— ------ De Groene ende Geele verglaeide Tuymelaers — - muiv **nm, De Groene en Geele Eftricken — De Roode verglaesde Heel-back, herduyfent —*- rymi -ô—·. De Roode verglaefde Half back— De Roode verglaefde Tuymelaers De verglaeide Inlandiche Tichel- fteentjensof Tegeltjes, van de waerde van yeder Rijcksdacl- Van Kakk binnen dé Provincie van Hoilandt gebrant, en fulcks Inlands, van 't hoedt — —ô· Van Kalck buyten de Provincie van Hoilandt gebrandtj als van Luyckfche de Maze afkomen- de, vanVricilche ende andere, ende fulcks Uytlandtfche,van't hoedt —------ —BNm -r-r? Van Tajgas, van de tonne *— -rrr^n Van Luyckfche Schalien of Ley- en, het duyfent h—— srews Van Engelfche Schalien o£ I^ey- en

Vnefiché of StichtfcheSteen, het

• duyiönt ' uAjs. ■ _— %á^ìß

8

■IQ,

Vfiefche ofStichtfcheKlinckaert

hetduyfent": —------' ^—

0—12 —'S

Vrieflche ofStichtfche Mopfteen

4—4— 2r—14—

4 o o 8 o o o

hetduyfent- ?J^ »——-·' "■'-—-· ■

t- 3- 4

Vrieflche' of Stichtfche : Mop- - klinkaertjjiet duyfent ------ MM de Provincie vanHollant gebacken rouwe Pannen of Vorften, het duyfent — -----■ «nnendeProvincie van Holland gieken vergiaefde Pannen o'f Vorftcn, hetduyfent — ----- öuytende Provincie van Holland gebaeken} ëa&tcte van Sticht: kile, Vrieflche of andere ver- glaefdePannen,het duyfent. —' öuytendeProvitjèievanHoilané f"jMcn, en fulcks van Stichc- lc^> Vrieflchel ofandefërQUr .wran^nshe^duyfent -ô-· ^•Voriten, bdyfendeProvinT miebacken> het hondert —— ^mnen'dëPïovïncievanHol- rouwe EfMc-'3 "^anjendijck r

I- 1- 3" 2-

•ie* , 5·. -  6- -  8- •:4

.11— o

-15?— 8

3-1 s.

2— 4 4— o

o—

0—6-

il 7J— 4 • Ir* 8

elfcacken, hetóuy- ^weHah^ckelTnetGHry"

;ÏÀ

*fi

Of*é ÉÏ-

•IP-

æ

-ocr page 908-

Placaten. 7. Boeck. 7. Tit.

886

en, hetduyfent

6~— 4-

Endeen fal "icmandtcenigedervoorf i Waren mogen opdoen in de Steden of a£u

Van RhijnsCoeverdack,de rijs, - Van alle ongebacken Hartfteen, 't zy mar mei of rouw, root, wit, blaeuw of graeuw , van haer waerde, na advenant de hon- dert guldens — ------ ■----- Van gemarmelde gebacken Vloer- fieen, van wat couleur die oock f oude mogen zijn* mede na adve- nant de hondert guldens ------ Van Mooier of Slijp-fteenen j groot of kleyn, geenuytgefon- ert, de hondert guldens **-

o—

Colleaeur van de Plaetfe, daer hydi. Æ

f er of oen

felven Pachter ontfangen, en derTwIa Ã*

•10— o

v ?

f van ge» fal't felve billiet vertoonen de Baühu^fö Gerechte, of Secretaris van dePlaetfr m ua\

7—10— o

ven'tfelveden Pachter of 5ßven, op de verbeurte van de Waren

tege. inbonden

4,-

ponden daer en boven. V I. ■ Endelalle de geene die eenige der voorfchrevc Waren lullen opdoen, om die uyt te ilijten of in'tkleynteverkoopen , fullen den Pachter alk veertien dagen betalen'tgeenefy aenparricuÜe. re ende ter confumptie fullen hebben verkocht· Des fal hen afilagh ftrecken 't geene fymet ken- niiTe en billiet vanden Pachter buyten deProvin. cie van Hollandt en Weft-Vrieflandt fullen heb- ben verfonden, of aen andere Uytilijterengele- vert. VIL Ende fal den Pachter ten ingangh van lijnen Pacht, tot alle Uytffijteren der voorfz Waren mogen gaen peylen, en henluyden daer van ma- ken Debiteurs, en den Impoft daer van genie- ten als vooren. V III. Ende fal ter expiratie van iijnPacht, den aen« komenden Pachter gelijcken peyl genieten. IX. Van defen Impoft fal degemeene faeckeex- empt zijn, voor foo veel haer Edele GrootMog. alle de voorfchreve Waren en Materialen, of eenige van dien, t' eeniger tijd yannoodenfullen hebben, tot het maecken of repareren van pu« blique'sLandsWercken, opDagh-geldofBe- ftedingèn* fooin'topenbaer als onderde hand te laten doen, door haer Edele GrootMog. Ge- committeerde Raeden, in 't een of't ander Quar- tier, alsmede door de HeerenenMeefters van deReeckeningen van haer Edele Groot Mogen- de Domeynen.                           - - (, ïiu ×-           ¼ I EndefaldePachtvandefenlmpoftingaenop den,&c.                            ■ /; .

III. Ende om den Impoft bcquamelijck te mogen ontfangen en collederen, fullen de Groffiers van Loot, van buyten inkomende , Steenbackers, Pannebackers, Tegel- Eftrik- of Plavuysbackers Kalkbranders en Schalikoopers, geene der voor- fchreve Waren mogen leveren aen den geenen de die felve Koopen, om in't kleyn uyt te ilijten, of felfs te confumeren, ten zy henluyden eerft en alvoorens vertoont zy eenbilliet van den Pach- ter van haer Verkoopers reiidentie, inhoudende de qualiteyt ende quantitey t van de Goederen, midtigaders dePlaetfedaer denKfoperdefelve brengen wil, en fal den Verkooper of Leveraer opdeRugge van't felve billiet moeten teecke- xien dat hy 't felve billiet geilen heeft, op de verbeurte van de Warenen Goederen, die hy ter contrarie van defen uytgeleverdt fal hebben, en daer en boven hondert ponden, van veertigh grooten't pondt, t'elcken te verbeuren: Ende ial den Kooper de voorfz Waren, fonder 't felve billiet on tfangende, de voorfz pcene en verbeur- temedefubje&wefen.                   êã I V. Van gelijcken fullen geene Schippers,Schuyt- voerders, Wagenaers , Karreluyden, Slepers of andere Arbeyders, geene der voorfz Waren in of op hare Schepen, Schuy ten, Wagens, Kar- ren of Sleden mogen ontfangen of arbeyden, omme te vervoeren , ten zy henluyden het felve billiet vertoont fal zijn, op deverbeurte van de felve Waren en hare Schepen, Schuy ten, Wa- gens, Karren of Sleden, en daer en boven arbi- tralijck gecorrigeert te werden, nagelegentheyt enexigentievanderfaecke.                -i...

:'.'■                                                                                                                                                      ' ""..':' ■ ■ :·' [i i..·;■' · ð ■}''■' NOTA: 't Geen met Curcif Letter fiaet gedruckt, is Anno é uivoer veranderinge ingekomen.

S Á L M.

S TE U R

en

<,, disten*!:

Ordonnantie, waerWa verpacht werdt den Imopofi op de Steur en Salm, dtt ten j- fiagh gebracht werdt, omme daer af te ontfangen den negendenpenningh, jw &* W : denjarefefiien hondert negen en tnegentigh op nieuws isgearrefleert.                  \ . · ■ ,: . afgdlagentezijn, op de verbeurte,0 ^ en Steur, endeeen boetevajihonaen." '' ^ j guldens daer en boven t'elckenrev gfg|w,

halven noch de verbeurte van■-SeniP» øø£ Wagen of Karre, waer mede den i>m vi fal welen vervoert, di ; - ., . - ß - fok

Salm of Steur uyt de voorfz Landen mogen werden getranfporteert of vervoert, noch inde voorfchreve Landen vermangelt, verkocht, of geeonfumeerc»fonder alyooren in 't openb aer

-ocr page 909-

Gemeend Middelen van Holland, Salm en Steur. 887

den en Plaetfen van Holland enWeft-Vrieiland* of oock daer buy ten , waer het oockfoude mo- gen wefen, welck billiet t'allen tijde fal moeten werden geè'xhibeert, op poene van honderdc vi jftigh guldens, bo ven de verbeurte van Schip, Schuyt, Wagen of Karre, daer mede den voor- fchreven Salm ofSteur vervoert fal werden. Den Pachter of Colledteur fal aenhanden van den Commiftariilcn den behoorlijken Eed doen, dat hy noch niemant van fijnen 't wegen niet an- ders dan de volle gerechtigheydt van defenlm^ poft fullen genieten, en dat hy, noch niemandc vanfijnen't wegen, daer van met niemandt en fal compoferen of conniveren in eeniger manie-. ren, op poene van twee hondert guldens, boven de boete inde Generale Ordonnantie begrepen, foo wel jegens den Pachter of Collc£teur te exe- cuteren, als jegens den geenen die met hem, of yemandt van fijnen't wegen compofitie ofuyt- koopaengaer. VI. Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaen op den,&c. V I I. Ende fal den Pachter of Colle&eur gehouden zijndefeslaetfte maenden, 'telckemaendtder fel ver, te betalen een gerecht fefde-part van den geheelenPacht, aenhanden vandenOntfanger van de Gemeen e Middelen, daer onderde felve Verpachtinge fal gefchieden.

11. , van alle Salm en Steur die ten af-flagh falbydeneerften Kooper betaeldt wer- ko0L «reenden penningh , voor Impoft van den den felven Salm en Steur verkocht fal '^e,ene, elldefalden Kooper van de betalinge f Sen een billiet, waer opgeteeckentfalmoe- ?¢ waerdefefoe is afgeflagen, en dat den 1 Is dier van isbetaelt, op een boetevan hon- jtLldëTis, daer mede bj vorder aio mme van Sn Impoft fal vrY weten-, blijvende niette iLehoudenindebetalinge van deConvoyen en, Licenten van't gunt uyt den Lande gevoert fal werden:                   Hl Ende omme alle frauden te verhoeden , ial oen afflagh gehouden werden, dan ten over- ftaen van den voorfz PachterjCollefteur o f h un- ne Gecommitteerden, die oock gehouden fullcn zijn hun t'aller uyren op den voorfz afflagh te la- ten vinden, op dat denièlven afflagh niet verach- terten werdt.                                        '■■'■-■ IV. Ende fal den eerften Kooper gehouden zijn van de betalinge te nemen een billiet van den be- taelden Impoft, het welck den Pachter hem ge- houden fahvefen te geven, ende fal dienvolgen- demede den Salm en Steur, na dat die afgeila- gen, en den Impoft daer van betaeldt fal zij n,by yemand; onder het voorfz billiet daer nevens· pende, mogen gevoerdt werden ter xente, of om wederom te ver koopen, 't zy binnen de Ste-

NOTA: Alle hetgeene met Curcij'isgedruckt, is Anno i66^,voorvemnderingebygekoment

'ONGEFUNDEERDE PROCESSEN. Ordonnantie; inhoudendefeeckere poenen ofimpofitie 3 tot lafle van den geenen Me eenl· ge Ongefondeeede <Proceffen inflitueren of vervolgen, foo wel í oor de eerfle, tweede, derde als vordereinflantien, ftaet gedruckt fonder veranderinge "flacaet-boeck eerfteVol. FoL 15185·. en is tot den jar efev ent ten hondert alfoogebleven t

;;-; ; ' WARMOES-LAND EN.' ' Oraonnantie op de Verpachtinge van de Verhooginge van de Verpondinge over de Lan- én die met Warmoes-Vruchtenworden beteeldt, en by het redres van de Verpondinge in den jarefeflien honderttwee endertighvoltrocken, als Warmoes-Landen niet zijn aengeflagen, •waer van de eene helft fa/werdengedragen by de Bruykers van de voerfchreve Warmoes-Lan- djn> endewederhelft by de Eygenaers·, in dien verfiande nochtans, dat het geheele falwer· *P betaeldt ofgeavanceert by de Bruyckers, en de eene helft van dien by de felve wederom mo- gen werden gekort tot lafte vande Eygenaers, ten ware tuffchen de felve Eygenaers en Bruyc- * ^^fu anders fpecialijck waregeconditioneert.

En Pachter fal ontfangen de verhoogm- j ge vande Verpondinge , na advenant! den vijfden penningh van de Huyre, al-1

Landen begonnen zijn beplant ende heilagen te werden, ende noch dëfen loopendenjare by con- tinuatie , of op nieuws alfop beplant of heilagen fullen werden metRoomfche of Turkfchc Boo- nen, Kooien, Pkcxternakel-peen* Geeleca RoodePeen , Suyckery-wortelen, Suycker- wortelen,, Beet-worrelen, Karoteni Arcifoc- ken, Pompoenen, Komkommers, Tuyn-ofte GerijfdePeulen, Knollen, Ajuyn, Lavendel, Tym, SaJv, Yfop, Scherley, Alfem,Afper-

<kn

Y°orenafgetrocken vanden fel ven vi ir- i

ïeedcovTf Aetgeene het Gemeenc Land al- j tanden Jã ý erP6ndi«ge is heffende van alle | i^ndinee \\J hec íï0ÃÃæ redi;ês van de Ver- een ä Warmoes-Landen niet zijnaenge- ~ ' ena:edcrth«felve redres als Warmoes-

-ocr page 910-

Placaten.' 7. Boeck. 7. Tit.

888

ontfangen, ten behoeve als vooren f00r,. Pachter terftondt ten ingangh ftjndér Paci! ter plaetfein fijne Pacht begrepen, de?'? Luyden, daer onder gekten, doen waeih wen, dat fy binnen veertien dagen na de in£' tie, hare Landen, met yeder grootte van d die fyluyden zedert het voorfz redres hebben & ginnen te beplanten en beftaen, ennochdef loopenden jare by continuatie fullen houden κ flagen, ofoockdie fyluyden op nieuw indefr Jaremey"en « beAaen met Warmoes-vruch I en Kruyden als vooren, gehouden fullen zii den Pachter ,van defelve Plaets getrouwelii! aen te brengen, tot feeckeren bequamen plaif indeKercken, ende oock by billiettentedoen verwittigen, en dat yeder een hem daer na fal hebben te reguleren, op pecne van te verbeuren fes guldens van elck parceel, dat fy verwegen en nietaengebracht fullen hebben, ten behoeve vanden Pachter, dewelcke defelve boetepara. telijck fal vermogen te doen invorderen: En fal van defen Impoft niemandtvry nochte exempt wefen. V I. Den Pachter of Collecteur fal aen handen van deCommiilarifièndenbehoorlijckenEeddoen, dathy, noch niemant van lijnen 't wegen, niet anders dan den vollen Impoft of gerechttgheydr, ial genieten, en dat fyluyden, nochniemandt van harent wegen en fullen compoferen of con· ni veren in eeniger manieren, op pcenein de Ge- nerale Ordonnantie begrepen , foo wel jegens den Pachter of Collecteur te executeren, als je· gensden geenen die met hem of ycmandt van lij· nen't wegen compofitie ofuytkoop aengaetj en den Pachter van defen Impoft niet woonende tet plaetfe daer den Impoft geheven werdtendeby hem gepacht is, ial aldacr een Collefteur ftef- len, often minften drie dagen den Ingezetenen aldaer by openbare verkondinge doen waer- fchouwen vandenlitdagh by hemtehouden»en boven dien des daeghs voor fijn fitdagh, Η felve by geklinck en ommeroep doen verkondigen. VIL Soo wie Pachter blijft van defen Impolt, ial gehouden wefen te betalen ten Comptoire van denOntfanger                             op twee ter- mijnen, de eene helft St. Jan, endeanderehclft AHerheyligen daer aen.                       f < vin. Ende faldePachtvan defen Impoft mgaen op den, &c. ,

ges, Salade* Beete, endeanderediergelijcke Moes-Vruchten en Kruyden, midtsgaders oock de Landen, geen Boomgaerden zijnde, met Aerdbefien , Aelbeflèn ende Kruysdoornen he- ilagen of beplant ï doch fullen van den„voorfz Impoft exempt wefen de Landen die na den Oegft met Stoppel-knollen, als mede de Teel- landen die om de vijf,fes offeven jaren metPeen, Knollen en Kooien, alleen om gefuy vert te wer- den , werden beiaey t, 't zy de fel ve Landen daer toe verhuyrt zijn, of by de Eygenaers felfs daer toe gebruyckt werden. I I. Van de Landen die de Eygenaers felfs met Warmoes-Vruchten en Kruyden als vooren be- xaeyen, beplanten, teelenen winnen, fal den Pachter ontfangen na ad venant dat de naeftgele- gene Warmoes-landen van gelijckenatuyreen 3ualiteytinHuyre gelden, alles onverminderdt e Ordonnantie van de Befaeyde Landen. III. Ende op dat de Pachters'te beter totkenniflè van de voorverhaelde Landen komen, en defen Impoft na behooren ontfangen en geinnet foude mogen werden, foo fullen alle Colle&eurs van de Verpondinge gehouden wefen, op des Pach- ters verfoeck, hem vifie te geven van deQuo- hieren van de geredreilêerdeVerpondinge, en defclvedaeruytlatenvolgen Extraft t'harenre- delijcken koften,' vande parthyen hen aengaen- de j en fullen de Eygenaers, Bruyckers of Huyr- ders, terréquifitiealsvooren, onderEedeheb- ben te verklaren den rechten prijs van de ge- maeckteHuyrederfelver, oppcene van vijfen twintigh guldens te verbeuren. IV. De Speeltuynen ende Speelhoven, of Boom- gaerden, daer in niet meer als hondert roeden by de Eygenaers voor haer eygen gebruyck be- zaeyt of beplant zijn, ende de Werven van de Wooningen, voor foo veel die van deièlve niet afgeflooten ofgefcheyden zijn, mede nietgroo- terwefendeals hondert roeden, met Warmoes- vruchten beteeldt werdende, alleen voor haer eygcnKeucken, fonderdaer vanyetsaenvrem- de te venten of verkoopen, fullen blyven foo als defclve by het redres vande Verpondinge ge- field t zijn, en fulcks van defen Impoft ende ver- hoogingevryzijn. V * Ende op dat defen Impoft oprechtelijck ende fbnder fraude fal mogen werden gecolleéfcecrt en

Jê NOTA: Inden jare/eventien hondertisde naervolgende Refelutiet noopendedenln%ofi's® Verpondinge van de Warmoes·Landengearrefieert.

Refoktk y ordreenvoetdaerop in te vorderen den Impoft op de Warmocs-l*^* in dato denfivenden September fev entten hondert,

vijfden penningh het gunt het ■»*"£,»* reeds over de Verpondingen is nerrcu ^ leLandendieby hetredresvan deg<£* α# pondingen, in den jare fefticn g^^ dertighvoltrockcn^alsWarmoes-^^ ^

Holland en Weft-Vriefland, in dato den veertienden Mey lactftleden,goedgevon- den en ter neder gefteldt zijnde, dat het Middel van de verhoogingh van de Verpondin- gen, na ad venant den vijfden Pcnningh van de

-ocr page 911-

Getneene Middelen van Holland, Warmoes-Landen. 889

geibgen, ftriclrelijckennadelettervan Z^rfdonnan"coP de vooriz Warmoes-Landen

fullen aenilaen na advenant dat de naeftgelegene Warmoes-landen van gelijcke natuyr en quali- teyt, in huyre gelden; dat fy het voorfz Quo- hier opgefteldt hebbende , het felve voor den eerften April fullen fendenaen haer Edele Groot Mog. meteene daer onder geftelde verklaringe, datfydevoorfz Quohieren ter goeder trouwen, conform defc haer Ed. Mog. Refolutie hebben geformeert, fonderyemandt daer innegefavo- rifeert, of verongelijckt te hebben; datfy die quorifatien door hare Ontfangers, Gacrders, of Collecteurs, nevens de oude of ordinaris Ver- pondingen fullen laten invorderen, en ten Com- ptoireGeneraelvan hetGemeene Land doen be- talen; dat van de Slooten van de voorfchreve Quohieren jaerlijcksaen den Ontfanger Gene- rael in der tijdt tijdelijck copie ter handen ge- fieldt , omme defelve nevens de gemelde ordina- ris Verpondingen in te vorderen, en dat die daer mede t'elckens in ontfangh belaft fal werden; en ial van defen gegeven werden extratt aen de voorfchreve Heeren Burgermeefteren ende Re- geerders van de Steden, terVergaderingh van haerEd.Groot Mog befchreven werdende, de andere aldaer niet comparerende, midtfgaders de refpe&ive Schouten ende Gerechten vande Dorpen ofte Ambachten ; den Ontfanger Gc- nerael Mr. Cornelis van Aefflen, den Commis en Boeckhouder van de Finantien, omme te die- nen tot hare narichtinge. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Gecommitteerde Raeden. Ende was-geteeckent, Simon van Beaumont.

f rSdcrsvande Verpondingen gecollecteert oreaende deliberatie, en tot executie van ë ^ede meyninghen intentie dienaengaende, haerEd. Groot Mog. goedtgevonden ende vaIft en dat de Heer en Burgermeefteren ende R^ecrdersvan de Steden , ter Vcrgaderingh haerEd. Groot Mog. befchreven werdende, VanfochCj de andere aldaer nier comparerende, Ve,dri"eadersSchouten en Gerechten vande Dor- ÏÏiofAmbachten, gelaftfullenwerden, datfy het begin van yeder jaer, immers voor den eerftenMaert, aenvangh nemende met den jare feventienhonderteen,formeren fullen een Quo- hiervan de Landen, die dat jaer als Warmoes- landen beplant , of heilagen zijn of fullen wer- den datfy de Luyden, die hare Landen bycon- tinuatiegebruyeken, laten gebruyeken, of van nieuwsaenleggen fullen willen, by publicatie en affixievan billietten fullen doen waerfchouwen, datfy hare gemelde Landen tot feeckeren dage fullen moeten komen aengeven, met fpeciale ex- preffie van der felver grootte, en exhibitie van deHuyr-cedullen, foo het Huyr-landen zijn, datfy deiel ve Landen, na aftreck van de oude Verpondinghj daer op ilaende, fullen aenilaen mer den vijfdm penningh , die het jaer huyr meerderfoude mogen komen te importeren, dat fy de Landen, die by Eygenaers tot Warmoes- landen fouden mogen werden geëmployeert,

Impoft van de KaroiTen 3 Kaleffen, Wagens, Chaizen en Paerden, mitigaders vande Jachten en Speel-fchuyten. Orionnantie, volgende dewelcke in yeder Stadt met fijn DifiriB 'verpachtfal werden den Impoft op de Karaffen, Kaleffen, overdeckte en opene Wagens, Chaizen, Karren, Ste- den en Ry-paerden, midtfgaders deSpeel-jathten} Veld fchuy ten, Speel-fchuyten, Chaloupen* en alderhande Vaertuygh, die tot eygen vermaeck of gerief gehouden en gebruyektfullen wer- den foo als defelve indenjarefeflien hondert negen en t negentigh isgearrefleert.

Vaffeenopen Wagen, Chaize of Caleile met twee Paerden, mede alsvooren, ------ ------ -— 30. guldens. Van een open Wagen, mede in voegen als vooren, Kalefie, Chaize, Karre, Slede en Narre-Slede, foo wel open als overdeckt, die met een Paerdtgetrockenwerdt — ------ 20. guldens. Vaneen Rypaerdt dat onder de Man werdt gereden, ——. ——. 15. guldens. Wel-verftaende, dat den voorfz Impoft niet alleen geheven en gebeurt fal werden van alfulc- ke Karoflèn, Kaleffen, Wagens, Chaizen, Kar- ren , Sleden en Ry-paerden, die tot eygen ver- maeck of gerief gehouden ende gebruyekt wer- den , maer oock van foodanige der voorfz Karof- feri, Kaleflèn, Wagens, Chaizen, Karren, Sle- den en Paerden, die te huyr gebruyekt werden, enden Impoft van'c Veer-geldtichuldigh zijn te betalen ·, voorbehoudelijck [ nochtans dat alle Ry-tuygen, voor of achter hangende, op de maniere van een Karoiïê, het zy defelve hebben ? Q_                        een

DEn voorfch reven Impoft fal ontfangen werden by den Pachter ofte Colle- cteur, in maniere hier na v%nde,namentlijck: Van een Karos met fes Paer-

100. guldens. 7 f. guldens. 5¼. guldens.

dJan een Karos met vier Paer- den an eCn ^aros met twee ^aer"

Ú^Éß1æç dc overdeckte Kalef- ^defen Impoft mede voor Ka- «adeffi?^ f ^proportie van^-ôã acn» als mer vooren 7deKarolTer..... ^werden. vierSSL^e^Wagenmec

WsS' 'tzymeteenlangeof Van °om> ·------——· óf. guldens. *WS Weckte Wagen IV ^ram^srvooreni^— 4.0.guldens. '•Weel. '

-ocr page 912-

Placatcn. 7 · B°eck· 7 · Tit.

8o

>·■

o

Koopmanfchappen onvermijdelijck Pa á moeten gebruyeken j wd-vcrftacnde nochjT indien yemandc van foodanige Perfoonen Ê ' roflen, Kaleflen, Wagens, Chaizen Ê of Sleden quamen te houden ofte verhuyrenS defelvedaervooren foohoogh aengeflagen Ì len werden, als hier vooren in reguarde van i dereKaroflen, Kaleflen, Wagens, Crui^' Karren en Sleden ïsgefeydt, fonder dat h voorfz preetext van hetnoodtwencligh aenho^ den van hare Paerden, haer in het voorfchreve geval eenighfins fal konnen verfchoonen. Des dat van den voorfz Impoft alleen geexcu feert fullen zijn en blijvende Wagens, Karren" en Sleden, die de Huyfluyden, haer met den Landbouw generende, genoodtfaeckt zijn te houden, foo ten voorfz Landbouw als Marckt- gangh , fchoon genomen foodanige de voor- fchreve haer Paerdt of Paerden by gelegentheyt oock onderde Zadel quamen te gebruyeken· Maer foo eenige van de voornoemde Huyfluyden Chaizes, Speel-wagens ende Karren {die tot de continuele Land- bouw en Marckt-ganggebruyckt werden, daer onder niet begrepen ) kómen te hou- den , en in eygendom te gebruyeken, fullen fy h foodanigen gevalle daer van alfulcken Impoft moeten betalen, als hier voor op de voornoemde Chaizes, Speel-wagens en Karren gefteldt h. Item, ilillenin reguarde van de Paerden van defen Impoft cxempt zijn alle die geene die voor Ros-kammers, Paerde-koopersofPaerde-tuyf- fchers zijn bekendt, en die bevonden werden haer alleen daer mede te generen ·, behoudens nochtans, foo deièlve mede eenigh Ry-tuygh quamen te houden, dat daer van betaeldt fal wer- den foo veel als hier vooren in reguarde van de Brouwers, Mout-maeckers, Grutters,Oly-fla- gers, ende andere diergelijcke gelegentheydtis geftatueert. I I. Ende op dat in her heften van defen Impoft geen abuyfen mogen werden begaen,ten reguar- de van de Perfoonen die verfcheyde Karoflen» Kaleflen, Chaizen, Karren, Sleden en Paer- den houden, foo fal daer van den Impoft ver- den gevordert als volght:                          , Namentlijck, als by een Perfoon verfcheyde KaroiTen of overdeckte Kaleflen, Wagens, Chaizen, of ander Rytuygh werden gehouden, dat dan van alle defelve alleen het waerdigli»e aengegeven en gereeckent fal werden na adve

een vierkante of ronde Huy f van boven, ondcrS de KaroiTen gereeckent, ende als foodanigh in| den voorfchreven Impoft aengeflagen iullerf; werden,] ende dat die geene, dewelcke fooda-l! nige KaroiTen, KaleiTen, Wagens, Chaizen, Karren, Sleden ende Paerden, dietehuyrge- bruyckt werden , komen te houden, van den voorfz Impoft van 't Karofie-geldt fullenwefen geè'ximeert, in gevalle fy fullen komen te verifie-

ren

dat fy in den Impoft van 't Veer geldt, ten

efpecle van de voorfchreveRy-tuygen, foo veel hebben verantwoordt, enaenden Pachter ofte fijnen Collefteur betaeldt, als waer op de voor- fchreve Ry-tuygen, hier vooren ten reguarde vandiegeene, dewelcke defelve tot haer eygen vermaeck of gerief houden, zijn aengeflagen, wel meerder, maer niet minder: En in gevalle defelve bevonden werden minder verantwoordt te hebben als die fomme, daer op de voorfchrë- ve Ry-tuygen zijn gefteldt, foo fullen fy daer over op de expiratie van de voorfz Pacht, para- telijck werden geëxecuteert: Ende fullen alle die geene, die eenige KaroiTen, Kaleflen, Chai- zes , Karren , Paerden , Schuyten, Jachten, Speel-fchuyren, ende andere Ry- of Vaertuygh houden om te verhuyren, binnen den tijdtvan acht dagen na de verpachtingevan'tvoorfchre- v e Middel, of binnen den tijdtvan acht dagen nadat iy foodanige Ry-ofVaertuygen hebben doen maecken of koopen, om te huyr gebruyekt te werden, aen Burgcrmeefteren en Regeerders van de refpeftive Steden, of Schouten ende Ge- rechten van de refpeftive Dorpen, haer moeten aengevenen bekendt maecken voor bekende en effective Verhuyrders van de voorfz Ry-ende Vaerruygen* ende vervolgens mede binnen den i voorfchreven tij t van acht dagen voor hare Huy- fen uy tfteecken een publicq Teecken, van dat fy foodanigeVerhuyderszijn: En fullen die gee- ne, dienietfchrirtelijcken fullen konnen doce- ren endeaenwijfen, dat fy haer voor foodanige Verhuyrders hebben aengegeven, en daer toe geadmitteert zijn, en dat fy dienvolgende het voorfchreve publiqueTeecken efFeftivelücken met'er daet voeren, voor geen Verhuyrders,ten refpedtc van het voorfz Middel konnen of mo- gen werden geconfidereert > maer gehouden we- ien den voorfz Impoft aen den pachter van dien effectivelijck en met'er daedt te voldoen, fonder dat daer tegens eenige oppolltie of contradictie fal werden geadmitteert, des fullen geen Chai- zen voor Huyrtuygh werden gereeckent of ge- confidereert, als die geene, die aen de Perfoo- nen, hier vooren gementioneert, toebehooren, ende vervolgens daer op met groote Letteren ge- teekentengefchreven ftaet Ç õ yr-Ch á é æ å, en die daer en boven met kennelijcke mereken van de Pachters van defen Impoft geteeckendt fullen zijn>fonder dat de Verhuyrders van Chai- zesin gebreecke fullen mogen blijven hare Chai- zes, in maniere voorfz te doen mereken en teec- kenen, op de verbeurte van drie honderdt gul- dens , boven de boete van het Generael Placaet; gelijck dan mede van defen Impoft vry ende ex- èmpr fullen zijn alle Brouwers, Mout-maeckers, Grutters, Oly- flagers, en generalijck alle die geene* die coc de exercitie van haer Necringe of é

daer e

nant dePaerden, die by alfulck een Perfoon

toe gehouden werden} des dat het derde, nji- of fevende Paerdt onder het gefpan van twee, vier of fes Paerden fal werden gecof^oft deert, fonder dat daer van den. voorfci^P bet? eldt fal werden, ten ware het felvepev_

den wierdteenRy-paerdtte^oftot^$v/m.

fchreve Gefpannen met te behooren, aii- neer van't felve boven den Impoft op «h^

ÏÀÀÆ

Gefpannen gefteldt, aen den Pachter den æ^ poft van een Rv-paerdt. ter fomme van í y^ guldens betaeldt fal werden } en lal» _ , dighftealfoobetaeldtwefende, vandere deRy-tuygen,geenImpoftgevordertw II*·           r;nenPac^r' DenPachterfalteninganghvaniJjnc ^

-ocr page 913-

Gemeene Middelen van Holland, KatoiTen.KaleiTen, &c, 89

1 binnen de Steden als ten platten Lande, i0^Ringhvan fijne Verpachtinge, fich ver- n ter■ Woonftede van den geenen die hy y0p?t aendefen Impoft fchuldigh te zijn, en Soprechte aengevinge verfoecken, raidts- Tfsoertinenteaenteeckeninge doen van alle f Karoflên i Kaleflcri, Wagens j Chaizen, Kar- n Sleden en Paerden, die hem opgegeven ful- I werden, en daer van aen den Houder of den ïïveenaer van dien geven een behoorlijck billiet, inhoudendedequalireytyan het Ry-tuygh, het

gadersbyden felven Pachter eenander by hem gequiteert billiet daer tegens uytgeWiflek ial werden, alles op pcene van tweehonderdtgul- dens, (onder dat den Eygenaer daer voory ets fαί betalen. V I. Ti Item, f00 wiegeduyrende defen termijnee- nige Karoflên, Kaleflèn, Wagens, Chaizen, Karren, Sleden ofPaerden quame te koopen, of anderfins Eygenaer of Poflefleur daer van re werden, fal den felven binnen den tijd van acht

etalderPaerden, en "de pertinente fommedie I dagen aen den Pachter of Colledteur fijnder ^ Igens het, voorfz eerfte en tweede Articul daer Woon· of Reildentieplaets daer van pertinente ^anbetaeldtmoe? werden ; des falyedereen ter aengevinge moeten doen, met expreflle van hec l-errnaningevaii den Pachter, oprechte verkla- ! getal en qualiteyt der fel ver Paerdenen Ry tuy- rinEemoetendoenvan alle de Karoflên, Kalef- j gen, op pcene van twee honderdt guldens voor fen, Wagens, Chaizen, Karren, Sleden en yederKaros, Kales, Wagen, Chaize, Karre, Paerden, die t'haren Huyfe of elders by haer Slede of Paert dat verfwegen, ende niet behoor- mtderi'gehouden,· haer alleen in eygendom , lijckaengegevenfal zijn, midtfgaders foodani-

competeren, fonder datyemandt anders defel-1 vein'rgeheèlof voor eengedeelte toebehooren, op pcene van twee honderdt guldens voor yeder KarolTe, Kalefle., Wagen > Chaize, Karre, Slede of Paert, dat verfwegen ofniecoprechte- lijckaengegeven fal zijn, en datboven de ver- beurte van de fel ν e verfwegen of qualijck aenge- geven Karos, Kalesi Wagen, Chaize, Karre, SledeofPacrt, rnidtsgaders boven de boete be- grepen in ha Generael Placaet: Gelijck mede de Stalhouders, foo wel in de Steden als daer buyten, tot vermaninge van den Ψ achter, ten allen tij- itngehuudenfitllen zijn op te geven de Namen en ïïuonflaetfen van alle die ge ene die eenigh Ry- tn% b op hare Stallen komen te houden, of teflal- Ittt} eock'tfilve Ry-tuyghuytte druckenenfpe~ rijkeren, /onder eenige daer van te verfwijgen, 9)pene van twee honderdt guldens felckens te verbeuren, ende pullen defelve voor yeder dagh fofjdder van in gebreecke blijven ( na dat Jy iwtoe ahoorensgerechteltjck zijngeinfinueert^) verbeuren een fomme van fes guldens. I V. Ende fal de betalinge van den voorfz Impoft aen den Pachter of deflelfs Collefteur gedaen moeren werden voorde eene helfte binnen twee tweeMaenden, en voor de wederhelfte binnen viermaendennadat de aenteeckeninge gedaen, e,n het billiet daer van in voegen voorfz behan- gt fal wefen. v                       V. £nof het quame te gebeuren, datyemant Ka- W.i Kaleflèn, Wagens, Chaizen, Karren, y"ofPaerden houdende, fich uyt het eene uit van de Verpachtinge in een ander met'er Vooontlu^ete begeven, foo fal den felven, al- Imn ? te verplaetfen, daer van den vollen j uitmoeten betalen aen den Pachter ofCol- g^"rvandacDiftria:, daer de opteyckeninge der dar? ? ^et billiet uytgegeven fal zijn, fon- moK Ien gevalle de voorfz termijnen fullen iJ|J xv"den uytgewacht, of onder pretext lictvooft? betalinge verfchoven: Dat voorts zijncje "chreve billiet behoorlijck gequiteerdt Pcrfooli ί pnen veertien dagen na dat defelve Wooiip ? er*°onenin een ander diftri&mer/er hetfefodTen fullen ziJn' aen den Pachter van «mit vertoonden overgegeven, mids-

ge verdere poenen, als in het voorenftaende der- de Articul tegens de Contraventeurs zijn gefta- tueert, en fal daer van by den voorfz Pachter of Colledeur opteyckeninge gedaen, en aen den Houder of Eygenaer van dien gegeven werden ibodanigh een billiet, als waervaninhetvoor- fchreve lil. Articul is gefproocken: Ende aen- gaende de betalinge, fullen daer in de hier voo- ren gefielde termijnen moeten werden geobicr- veert, tenware den Impoft voor het verval van devoorfchreveviermaenden quame te expire- ren, als wanneer de betalinge voor het uytgaen van defelve Pacht, in handen van den Pachter of Collefteur fal moeten gefchiedcn: Des falnie- mandt de voorfz betalinge in het geheel ofte ten deele vermogen te wey geren, ter oorfaecke, of onder praetexc, van dat van de voorfz gekochte of verkregen Karoflên, Kaleflèn, Wagens, Chaifen, Karren, Sleden of Paerden , geduy- rende dien ielven termijn , in een ander , of oockin het iel ve diftricT: van Verpachtinge, by denvoorigen Poflefleur den Impoft in't geheel- of ten deele moch te weien beraeldt} maer ial des onaengefien den voorfchreven Kooper of nieu- wen Poflefleur den vollen Impoft, in maniere als vooren daer van moeten betalen. VII. Ende op dat alle mis verftanden indeordre tuf- ichen de Luyden en de Pachters onderlingh op de plaetfe van betalinge mogen werden gepra;ve- nieert, foo fal ten aenilen van die Perfoonen, die indevafte Steden woonachtighzijn, nochtans ten platten Lande hare Huyfen, Wooningen of Hoffteden hebben, en aldaerKaroflên, Kalef- fen, Wagens, Chaifen, Karren, Sleden of Paerden houden, of doen houden, de aengevin- ge ende betalinge altijdtgedaen moeten werden aen de Pachters of Collefteurs van de Steden haerder ordinaris refidentie, fonder dat den Pachter van dat Diftrict, daer onder de voorfz Huyfen, Wooningen of Hof-Steden zijn gele- gen, eenigh recht of actie tegens de voorfchreve Perïbonen/rf/ vermogen te inftitueren. VIII. Ende alfoo mogelijck om de oprechte mey- ninge van defe Ordonnantie te éluderen, gevon- den ibuden konnen werden Luyden, die maer alleen Karoflên, Kaleflèn, Wagens, Chaizen, i Q^2                     Kar-

-ocr page 914-

Placaten. 7.Boeck. y.T'it

89;

werden twce^bcëedighde Taimteurs■ ■ ... ingangh van de voorichrevepacht öü$r\C* foeck, eninhetbywefenvaindenPaclir Ver" gaders van de ί^ϊΝ^ιίί©οΜ^Η^^!^ of eemge van dien aldaer tegenwoord,^ f Te' willen zijnj <iefelveJachtlnS ^

Karren of Sleden fouden houden fonder Paerden , omme daer me- de te accommoderen foodanige Perfoonen, die fonder eenig Ry- tuygh te hebben, Paerden houden» defen Impoft niet iubjedt zijnde, of foodanige Paerdt of Paerden, die niet hooger als voorRy-Paer- den aengeflagen zijn , foo fal een yegelijek, van wat conditie of qualiteyt hy foude mogen zijn, ge- houden wefen in maniere, en op den. voet en poene alsin hetvoor- fchreve III. Articul breder is ter, neder geil eldt, vanalfulckeKarof· fen , KalefTen , Wagens, Chai- zen, Karren of Sleden pertinen- te aengevinge doen, en daer voo- ren betalen ·, te weten : Voor een Karos ofte overdeckte Kales------ Van een overdeckte Wagen, — De Steden-Koetfen en overdek- te Wagens fonder Paerden, fullen van defen Impoft exempt wefen j doch fullen defelve fchuldigh zijn te betalen het Veer-geldt, foo mee- nighmad met defelve fal werden gereeden, naer advenantvan het geeneoverde huyr van de Paerden betaeldt fal werden.

loujenenVaertuygen infpederen, enopf

aren

Eed en Confcientie na de ODreetï» wa-r-i.

Ta^0Pregtewaerdyefaflv

eren fullen, om van her beloop der felvü

tauxa-

tk den twintkhften Penningh by den&Z gebeurten ontfangen te werden * welcke tauTa!

tie eenmael alfoo gedaen wefende, niet<a)! voor den lodpenden termijn^ maer v^H

vierdaeraen volgende jarêngeirant gedaéfi

jen

dien eonformelijck den twintighfterl· pé

nnmgh

by de fucceffive Pachters geheven eridL

fflgevór-

derdt fal moeten werden ■* foflder dac datr

van

voor de expiratie) der voorfz vijf jarén^é^" nieuwe of heriauxatie by de völgendePadjtért of oock by de Eygenaers endePofleiTeursvandc voorfchreve Jachten of Schuyten Verfócht fal mogen werden,welcke Tauxateurs by denPach- ter, terdifcretie van deHeeren Burgermeeïrers inde refpc&ive Steden gefalarifeert fullen wer- den. ■                        wrjv svnbi XI I. Ende opdat den voorfz Impoft ordemelijck geheven, en allefraudengeweerdtfoudènrno, gen werden, foo fal den Pachter, ten ingangh van lijnePacht, foo wel binnen de Stedenalsiert platten Lande, inden ringh van fijne Verpach- tinge, fich vervoegen ter woonftede vandegee·

ι f. guldens. 12. guldens.

8. guldens. f. guldens.

Van een open Wagen, ——· VaneenChaize,KarofSlee, —

IX. Den voor fchreven Impoft van deSpeel-jach- ten, Speel-fchuyten, Chaloupen, Veldt- of Wey-fchuyten, of ander, Vaertuygh , die tot eygen vermaeck, gerief of gebruyek aengehou- den fal of fullen werden, daer onder begrepen die •van de Oofi- en Wefl-Indifche Compagnie, fal gereeckent ende ontfangen werden tegens den twintighften penningh van de waerde van defel- ve Vaertuygen refpecTrive , de Steden-Jachten daer onder mede begrepen, maer fullen defelve van't Veer-geld zijngeeximeert. X. Des foo fullen vanden voorfchreven Impoft exempt en bevrijd zijn foodanige Speel-jachten, Speel-fchuyten , Chaloupen, Veldt- of Wey- fchuyten , ende andere Vaertuygen die te huyr werden gebruyekt , ende den Impoft van het Veer-geldt fchuldigh zijn te betalen, gelijck mede alle foodanige Per (bonen, die tot de exer- citie van hare Neeringe, Ambachten en Κ oop- manfehappen, midsgaderstot hettraniportvan hare Waren, eenigh Vaertuygh onvermijde- lijck fullen moeten gebruyeken, ten ware het fehe Vaertuygh oockfomtijds tot vermaeck ge~ bruyekt wierde , als wanneer men gehouden Jal wefen daer van mede lmpofl te betalen. XL Ende op dat derechte waerde der voorfchre- ve Jachten, Speel-fchuyten, Chaloupen, Veld- of Wey-fchuyten , en andere Vaertuygh gewe- ten foude mogen werden, foo fullen in yeder Stadtdaerde Verpachtinge ial gefchieden, by de Heereri Burgermeefteren aldaer. aengefteldt

nediehy meynt aen defen Impoft fchuldigh re zijn, endealdaeroprechteaengevingeverfocc ken, midtfgaders pertinente aenteeckeriinge doen van alle Speel-jachteri, Speel-fchuytéri, Chaloupen, Veld-of Wey-ichuyten en andere Vaertuygh, 'tgeeneby de felve gehouden fou- de mógen werden, omme, de voorizaenteec- keninge gedaen zijnde, als dan den rijdt der voorfz tauxatie den voorfchreven Eygenaer ofce PoiTeiTeurbekendtgemaeckt, ende dan verder tot het doen van de felve, in gevolgevan denin- houdtvznhetvoorenflaende XL Articulgepro- cedeert te werden 5 des fal yeder een, ter ver- maninge van den voorfchreven Pachterjoprech- teverklaringe moeten doen van alle dejachten, Schuyten, Chaloupen, Veldt- of Wey-fchuy- ten en Vaertuygen, die by haer werden gehou- den, met pertinente byvoeginge van depten daer de felve gehouden werden, op poene van twee hondert guldens voor yeder jacht, Schuyr» Chaloup of Vaertuygh, dat verfwegen, nier oprechtelijck aengegeven, of daer van dep*' fe niet uytgedruckt fal zijn, en dat boven de ver- beurte van het verfwegen of qualijck a^V ven Jacht, Schuyt, Chaloup of Vaertuyg"' midtsgaders boven de boeren begrepen ïfttv nerael Plaqaet. , i%Viiedt Welcke aengevinge ende tauxatie ge£ ^ zijnde, foo fal den Pachter daer van aenden / genaerof PofteflTeur van het getaxeerde: v^ tuygh geven een behoorlijck billier, \ ,£ ende het beloop der voorfchreve tauxatie^ ^ an den twintig,hften penningh > a€*'e *^en

-ocr page 915-

				geoaeene Middelen van Holland Karoifètx, Kaleflen, &c. 893
					nformelijck fchuldigh fal wefen tebetar * fal de betalinge van den voorfz Tmpo'ft
								het felvefoude mogen hebben gekocht, om daer van als clan by den Pachter, ibnder eenige verde- re tauxatie,het billiet opgemaeckr, aen den Κ oo- per ovërgeleverr, en den twiritighften penningh der vóprfzKoop-penningen by den felven Koo- peraeh den Pachter bétaeldt te werden, maer foo Waaneer yernandt, geduyrende den voorfz termijn, èen gehuyrdtofgebruyckt Vaertuygh quametèkoopen,;;óf anderfins daer vanEyge- naer te Werden, endat hetfelve uyt andere Pro- vinciën" könlende, of geduyrende de poiTeifie van den voorigen ^ygenaer, door deiTelfs faute, omiffie of anderfins ,- ongérauxeert mocht zijn gebleven, foo fal #r aengevinge daer van ge- daen zijnde, verder ténöpfichte van de te doené tauxarieV daer in gevolght werden föodanigen voeten ordre, als Érièi vooren in riet XI. Arti- culbreeder is gepr^fcritrert: ÉïVdk aengaende de betalinge , föofuilef^daer intt^Üe hier boven geëxprei&erdetermijrjieh moeten.werdengeob- ferveert, 'ten wareOeri littpoft,'vóóï het verval vanvierMaericteh c^ü'arhettexpireert} als wan- neer de betalinge νοΒίφεΐ üyrgaeh van de felve Pachtin' hariden Vtó één ÏPacritef ,of Cölledreür fal moeren géfchieden _; 'des fal nidmandt de be- talingeiii 't geheel óftèndeelevefmögeri te wCy- gerert, ter oorfaec'kë,; x>r onder preerext van de voorfchreve gekochteJacBten ,Scnüytcrt, Cha- loupen en Vaertuygèn, geduyrende den felven termijn in ëêrt aiidëf, j öf oock; in 't fèlve Diilfi£t van de Verpachtingen by den vöörigeh Poife£ feur den ïmpbft in't'geheel of ten deélëmochté wefen betaeldt > maët ial des ónaëngefien den voorfz Kóöpër of nieuwen PoiieiTeur den voor- fchreyerijmpöftinfiianierenals vooren moeten betalen." Ênde op dat alle misverftandöh én defordres tuiTcliendeLuydeneridèÏachters» ofoock tuf- fchen de Pachters ortdérlingh, omtrent de plaet- fe vande betalinge mogen werden gepfevenieerr, lob fal ten aenfien van dePerfoonen, die inde va- fte Steden woonachtigh zijnde , rrochtans ten platten Lande hare Huyien, Wooningen of Hof- itcden hebben, en aldaer eenige der voorfchre- ve Vaertuygen houden, of doen houden , de aengevinge en betalinge aitijdt gedaen moeten werden den de Pacrtèers'iöf Colleclreurs van de Steden haerder ordihatis Reftdentie, fonder dat den Pachter van dat Diftri£t,daer onder de voor- fchreve Huyfen, Wooningen of Hoffteden zijn gelegen, eenigh recht of a£tie tegens den felven Ycnoonfafvermogenteinflitueréti: Ende op dat den Pachter niet befwaeft en werdé met onnodi- ge onkoften, van de TauXateurs uyt de Steden in de Dorpen van fijn Diftricl: te moeten tranf-; por teren, of dat hy niet gënoödfaëeÈzt werdt de tauxa'tien va:n de andereTauXateurS i buyten fijn Diftricl te moeten vorderen s foó fullen de Ey- genaers of Poiïèfieürs van de voorfz Vaertuy- gen , ten aenvang van den vöorfchreven Import, of anderfins, foo haeft fy van ongerauxeerdc Vaertuygen den eygendom of poneille beko- men, gehouden zijn defelve te doen brengen binnen de Steden haerder refidentie, omme al- daer in voegen voorfchreve by de gefwoorea Tauxateurs opgenomen ciide getauxeert te wer^ .                                                             den >
			'n,Aea Pachter cf deflelfs Colle&eur gedaen :rden voor de eene helft binnen twee en de weder-helft binnen vier maen-
		aen
		^aena0'fa rauxatie gedaen, en het billierdaer in voegen voorichreyen overgegeven lal Van · behoudens nochtans j dat foo wanneer den ZJf' ]en Impoft niet fal éxecederen de fommè f foengiddens tien ftuy vers> als dan dejTél- vai]· ^fjjgt'crFens enfonderfplitfingebïmien de ve V rwee maenden opgebracht ende voldaen ^etenwerden. χ χ γ; : f : [^ :X\ \ • Eiiof hetquarne te gebeuren dat yernandt ee- niee lachten, Schuyten, Chaloupen of ander Vaertuyghhoudende , fichuytheteenDiitricT: van de Verpaohtinge ijl éen ander met'er woon fluarae te begeven ·, foo fal den ièlven, 'alvbö- rensiichteverplaetfén, daer van den vollen Im- poft moeten betalen acn den Pachter ofte Colle- öeur van dat Diftricr. daer de aenteeckeninge eri rauxatie is gedaen, midtfgaders het bilhet uyt- tegevenfal zijn, fonderdat in dien gevalle de voorfchreve termijnen fullen mogen werden uytgewacht, of onder pretext van dien de beta- linge verfchoven j dat voorts het voorfchreve billiet behoorlijck gequiteert zijnde , binnen veertien dagen na dat defelve Perfoo η ofPerfoo- hen in een ander DiitricT" met'er Woon geko- men fullen zijn, aen den Pachter van den fel ven Diftrifte vertoon ten overgegeven, midtfgaderS byden felven Pachter een ander by hem gequi- teert billiet daer tegen uytgewiiTelt fal werden, alles op pcene van twee hondert ponden }/onder iatdmEygenaer vanjoodanigh Vaertuygh y ets dmvQorfid betalen. xv.4'             · : : ■ïrem, foo wie geduyrend-e defen termij η eenï- pSpeel-jachteh, Speel-fchuyten, Chaloupèh, Veld-of Wey-fchuyten, of ander Vaertuygh quame te koopen, ofanderfinsEygenaer ofPóf- icfieardaervan te werden, fal den felven binnen oen tijd van achtdagen aen den Pachter of Col-- '«reur fijner Woon-of Refid'cncie-placfs, daer van PJtinente aengevinge moeten doen , met exprdfie van de qualitey t van 't fel ve Vaertuygh, midtfgaders van deplaetfe daer het felve te vin* entende mogen zijn, als mede van den prijs oaerop het felve, geduyrende depoffeffie/van n V00rigen Eygenaer, fal wefen getauxeert, £&*% van dne-hoildcrdt^eü/raw vooryeder SS ,b(%tofVaertuygh dat verfwègen, of deif J°^Gk aèngegeven fal zijrt> aidtfga^ Xll Α° ■ n^evertlcrepoenen, alsinhetvöörfz ftatue 1C?te^ens **e Contraventeurs zijn ge- Colj Irt:' Ende fal daer van byden Pachter ofte Evpp. UT°Pteeckeningegedaen, endeaenden öfi^f^flèffeur van-dien, een behoorhjck ¥cn werd 0t de voorfz öudetauxatiegege- iJirt,,! en^ edoch, in foo verreyemandt ee- ofg^^ Vaf ttuygh quame te laten maecken, maeckers r'^"de' üycnandenvandeScheep- koopen '/"P^^ans, ofyemandtanderste reerdeaen °° i ^Cn ^°°Per nevens de gerequi- tcn bekend^1"^' °°ck aen ^en Pachtermoe" t maecken den prijs daer vooren hy

-ocr page 916-

Plagaten, ^.Boeck. /.Tit.

8 94

den-, gelijck mede alle diegeelié, die ten plak- ten Lande woonende, aldaereenighvan'tvoor- fchreve Vaertuygh fouden mogen houden, ge- houden fullen zijn op infinuatie van den Pach- ter, het felve Vaertuygh binnen de Steden van de Verpachtingh te doen brengen, ommè aldaer in voegen voorfz getauxeert te werden, op poene van twee honderdt guldens te verbeuren by den geenendie binnen veertien Hagen na de gedane infinuatie, de voorfz Vaertuygen binhen de voorfchreve Steden niet gebracht, en aen den Pachter vertoont fullen hebben. xvn. . :.;;.".;/ ν Ënde alfoodaer aeneelegen is, dat den vol- genden Pachter kennifie hebbe van de tauxatie der voorfz Vaertuygen (in voorige termijnen gedaen ) om den Impoft na advenant van defel- ve te mogen ontfangen, foo faldeh afgaendert Pachter gehouden zijn aen den volgenden op te geveneen pertinente Lijfte van alle de voorfz Vaertuygen onder fijn Diftrift ge weeft zijnde, en van de tauxatie daer van by de gefwooren Tauxateurs gedaen, op poene dat den Pachter in gebreecke blijvende de voorfz Lijfte over te leveren, ofdaer in eenige poften verfwegen, of na waerheyt niet geëxtendeerthebbende > fal be- talen de boete van vier hohdertguldens, boven de boete van het Generael Placaet. XVIII. Den Pachter of Collefteur fal aen handen van de Commiiïïtriflèn den behoorlijcken Eed doen, dat hy, noch niemandt van fi j nen't wegen, niet anders dan de volle gerechtigheydt van deièn Impoft, volgens defe jegenwoordige Ordon- nantie fullen genieten, fonder met yemahdt ter Wereldt, felfs, of door anderen, dire&elijck

ofindire&elijck, tecompoferen ofcon

-tliverpn in eeniger manieren, op poene van feshonder? guldens, boven de boete in de Generale Ord nantie begrepen j ende fal in gelijcke pcene S vervallen die geene die met den Pachter C II deur, of yemant anders van fijnen't we'gen° t f eételijck of indiredlelijck, corripofitie ofm*

koopgcmaeckt hebben: Ende fal dVnYachte" en Colleiteur t'allen tijden ( daer toe rechtelijk geciteert zijnde) ten verfoecke van denOfficier gehouden wefen Ach met Eede teexpurgeren' dat hy met niemandt, direftelijck of indirefo! lijck heeft gecompofeert, of minder gevordert of ontfangen als fijne volle gerechtigheydt, endè by foo verre den voorfz Pachter of Collcfteur gecompofeert hebbende, of oock de Luyden die met den Pachter of CollecÏeurgecompofcerc fouden mogen hebben , het felve naderhandc aen den dagh quamen te brengen, fullen de fel- ve Aenbrengers genieten de eene helft van de boete, en felfs van de voorfz poenen blijven ge- ëxcufeert. X I X. Soo wie Pachter blij ft van den voorfz Impoft, fal gehouden zijn te betalen inde twee eerftevier maenden,t'elckens een gerechte helfte tenCom- ptoire van den Ontfanger of by gebreecke van dien , fal den Ontfanger voornoemt het felve mogen doen executerenen innen aen den Pachter of fijne Borgen, na ver? melden en inhoudt van de Generale Ordonnan- tie. X X. Ende faldePacht van defen Impoft ingaen op den,&c.

NOTA: 't Geen met Romeyn Letterfiaet gedruckt, is de Ordonnantie foo φ defelve indenjm feftien honden een en tnegentigh is verpacht. ItGeen Art. IL tujfchen [] tweeTexthaeckenfiaetyisnadenjanfeftienhonderteenentnegentigh ingekomen. Alle het geene met Curciffiaetgedruckt, is Anno 16pp. voor veranderinge by gekomen.

VEE R-G ELDT. Ordonnantie, volgende dewelcke ten behoeve van de Gemeene Saecke, indmUndt van Hollandt ende Wefi-Vrieflandt, inyeder Stadt met fijn Tiifiritf verpacht f al werden^ Veer-geldt, foo als defelve in denjarefefiienhondert negen en tnegentigh opmewws tsg fleert. felveoockfoudemogenwefen C^e,GabeS de Steden op eenige Veeren getrocken.** _ de, daerinnenietgereeckcnO iulcksda'.y Schipper, Schuyt,voerder of Wagcnaer VerhuyrdervanChaizes, ^totnocbtoeu Vrachtloon, buyten de voorfz Gabellen» ontfangen vier, voorwen over vwettoni e fal vijf, 'tzy'cSchip, Kage, Wgg» $*- Chaizen of Sleden afgehuyrt fullen zijn, _ diedaervanaen denPachter fal ^L^eydt woorden en uytreycken in alle of ec"d?pafla. een gerecht vijfde-part, foo wel vaI^lsvandi€ giers die fy onder weegh innemen» pCCI)c geene die op't Veer aengenomen ζψ>>~*%φ. in hetX.Articul uytgedrucktj invocb *$. Ie de Vracht-loonen op alle Veeren, ι #

DlrpSeewvknb

-ocr page 917-

				Gemeene Middelen van Holland, Veer-geldt. 895
		I ens Reglementen, of byCon ve -Jcoininge betaeldt of bedongen fullen °^TfC boytendévoorfzGabellen, Um^uwv ndcGemeene faecke, by defen voor ver ht gehouden werden met een vierde-part, ffidatden Schipper, Schuytroerder of Wa- rhet felve van de Luyden lal behoeven te ^Tven, maer alleenlijck van defelve ontfan- fbed'ingen foo veel meer voor vracht, als Svoorfchreve vijfde-partdaer inne mede ge- ckent, lal komen te bedragen. Des fullen ikrvanexempt zijn die Veeren of Vrachten,die				purgeren, op een boete als vooren 5 maer de ' Schippers, Schuytvoerders, Wagenaers ende VerhuyrdersvanChaizes aldaernietwoonende oft'huyshoorende, fullen 't voorfz Veer-gelde moeten betalen eerdatieaf-varen ofceaf-rijden» edoch echter wegh - varende i fonder aen den Pachter contentementofce fatisfaftic te hebben' gedaen, fal foodanigen Schipper, Schuyt-voer- der, Wagenaer,Karreman en anderen, in fooda- nigen geval, ten behoeve van den Pachter t'elc- kens verbeuren (J boven het recht van het Veer- gelt, 't geer e hy by 't afvaren of afrijden fchuldig
			minder dan een halve ftuy ver of vier duyten ful- Zkomen te bedragen, ende waer van dienvol- eende het vierdepart minder dan een duyt of twee penningen foude komea te beloopen: Edochwataengaet de Poft-Wagen tuffchen den Hage, AmfterdamenHaerlem, datyederPer- foofl ter faecke van defen Impoft fal betalen acht ftuyvers, fonder onderfcheydt waer defelve op- gekomen of afgegaen fouden mogen zijn; des datinreguarde vaneen afgehuyrdePoft-wagen, tenminften voor vierPerfoonen betaelt fal moe- ten werden, en meerder in getale zijnde, voor yederPerfoon acht ftuyvers als vooren, fonder dit hier van exempt fullen zijn de Huyr-koetfen engehuyrde Speel-Schuytjens, die mede den i'oorfz Impoft te betalen fubjecl fullen wefen ■, foo ais oock zijn fullen de Wagens van de Ste- den, waer over, foo mecnighmael met defelve fal werden gereden , aen den Pachter betaeldt fal moeten werden het gerecht vierde-part van't geeneover de huyre van de Puerden, waer mede devoorfchreve Wagens getrocken werden, uyt- gelooft fal zijn. I I. DeSchippers, Schuytvoerders, Wagenaers ofce Yerhuyrdérs van Chaizen, 't Veergeldt in voegen voorfz ontfangen hebbende, fullen het felve op haer wederkomfte ter goeder trouwe datelijck, immers binnen vier en twintigh uy- wi, weder uytkeeren aen den Commiflaris, Toefienders, Gildeknechts, ofdiedetoefichc opdevoorichreve Veeren aenbevoolen fouden mogen zijn, op de boete van hondert guldens, «e gehouden lullen wefen defelve af te vorde- rt endaervoorenforgetedragen,dathetfel- ^ welen getrouwelijck by de voorfz Schippers, schuytvoerders, Wagenaers ende Verhuyrders 2 Lilaizcs verantwoordt, en aen haer overge- PaK Werdt J om vervolgens daer van aen den ^ntervande Plaetfe daer fyluyden afgevaren ^gereden zijn, te verantwoorden j ende in ψ. CVOorlchreve Schippers, Schuytvoerders, Eehrf"f8 ende Verhuyrders van Chaizes, in geldt i mochten bliJven het voorfz Veer- denP,lnLV0eSen a^s vooren te verantwoorden, O rr°fdeirelfs Geauthorifeerden vry fal wijlen f I°odanigen aen te houden, ter tijdt en gedaen f de^ve verantwoordinge fal zijn authodf SibyaldiendenPaehterofdeiTelfsGe- Van doo^ri n ceni8e fufpicie mochte hebben, W3genadevoorizSchippers, Schuytvoerders, verkvirt J,Senyerhuyrdersvan Chaizes te zijn Pachter* f ,deielve op aénmaninge van den ^denfjï · Voorfz Geauthorifeerden, ge- Ue'n zjn hun met Eede daer van te ex-
								was ) een ibmmë van twee hondert guldens, hec welck den Pachter fal vermogen paratelijck te executeren, 't zy aen der fel ver Perfbonen,Sche- pen, Schuyten Jachten, Wagens, Karren, &c. Ende ten reguarde van de Wagen- en Qhaize-hou- ders , die op geen gereguleerde Veeren woonen of afrijden^ defehe fullengehouden zijn binnen vier en twintigh uyren na de fhtiyskomfle van haer Ry-tuyghr hunne bedongene Vrachten aen de Hujyfinge, ofte ten Comptoire van denT achter aen te geven, ende den Impofi daer van aen/tonds te bèta 'en, op poene van t 'elckens te verbeuren vijf en twintigh guldens. III. Ende op dat het invorderen ende verantwoor- den van liet voorfz Veer-geldt wel en getrouwe- lijck foude mogen gefchieden, dat de voorfchrc- veSchippers, Schuytvoerders ofte Wagenaers, mitigaders de voorfz CommiiBriflen, Toeiien- ders, Gilde-knechrs, of die het opficht op de Veeren aenbevoolen foude mogen wefen, voor haren ontfangh»Collecteren en verantwoorden van het voorfz Veergeldt fullen genieten,en den Pachter daer aen mogen korten den Vecrtigh- ftenPenningh. I V. Alle Schippers, Schuytvoerders, Wagenaers en VerhuyrdersvanChaizes, fullen gehouden zijn voor het af-varen of af-rijden, het zymet eenordinarisof gchuyrde Vracht, hetièlvebe- kendtte maecken aen den Commiflaris, Toe- iiender, Gilde-knecht, of yemant anders, die de toelicht op het Veer , daer fy af-varen ofte afrij- den aenbevolen is, en wat fy voor Vracht heb-" ben bedongen, daer geen gereguleerde Veeren zijn, ende daer gereguleerde Veeren zijn, hoe veel Menfchen fy hebben in hare Schepen, Schuyten of Wagens, of daer het felve niet be- quamelijck kan gefchieden, op haer weder kom- fteaengeven binnen den tijt van vieren twintigh uyren, op de boete van honderdt guldens, hoe veel Menfchen fy ingehadt hebben, omVan haer ontfangen Vrachtenaenftonds den vijfden pen- ningh uyt te keeren den den Commiflaris of an- dere Colle&eurs daer toe geiteldr, opgelijckej boete. V. Ende nadien eenige Voerluyden om defen Impoft te eluderen , de reyfende Luyden wel fouden mogen wijlen buyten der Steden Poor- ten, omdefelvealdaeroptenemen, en weder- om te laten afgaen, alvoorens dat defelve geko- men zijn aen de Steden of Plaetièn daer fy na toe rijden, datdelèlvefullen incurrerendepoeneen correclie hier na in het X. Articul geftatueerr. Dat

-ocr page 918-

Placaten. 7. Boeck. 7. Tit. ticulen of gedeelten , en elck van dien wé

8p6

V Ι.

werden gepraftifeert, en den PachtërnocÏ^ gemeene Landt in hare refpeftive gerechri den niet gefraudeert noch verkort, f00 fiijS geene die bevonden fullen werden contrari daen, ofeenige ontrouwigheydtd,en-aenZ'

Dat van een Wagen» afgehuyrt zijnde by den dagh uyt en in, of gints en weder op diverfche Steden, defen Impoft betaeldt fal moeten wer- den ter plaetfe van de afhuyringe, en nergens elders * des dat den Voerman een Billiet van den Pachter, of van een van de voorfz Colle&eurs daer fy zijn afgereden , daer by blijcke van de ge- dane aengevinge , gehouden ial wefen tenemen, en aen de andere Pachters of Colle&eurs te ex- hiberen, des geverght werdende. VII. Dat yemant een Wagen na een Stadt of Plaet- fe af-huyrende voor feeckere fomme, en onder- wegen, of ter gedeftineerde Plaetfe inlïjnaen- komfte met den Voerman komt te accorderen voor een geringe fomme over de wederom-reys, den Impoft betaeldt fal moeten werden aen den Pachter ofte Colle&eur in die Plaetfe daer hy eerft afgehuyrt is, VIII. Ende ten eynde alle klachten van de reyfende Luyden (komende in deiè Provincie uyt een van de naeftgelegen Provinciën , 'tzyhetvoor- fchreve Veer-geldtaldaer opgefteldten gegeven fal werden ofte niet, en wederom uyt defe Pro- vincie na eenige van d'andere Provincie komen- de te verrrecken ) voor te komen, fal den voor- fchreven Impoft betaeldt moeten werden daer de voorfz reyfende Luyden afgaen, fonder yets over den felven Impoft te betalen ter plaetfe daer fyaenkomen. IX. Den Pachter van defen Impoft fal over den fel- ven niet vermogen te compoferen of accorderen met de Schippers, Voerluyden of Wagenaers, of yemandt anders, dire&elijck ofindire&elijck in eeniger manieren j op een pcene van tweehon- dert guldens te verbeuren, boven de boete in de Generale Ordonnantie begrepen, foo wel by den Pachter, als totlaftevan den geenen daer mede bevonden fal werden gecompofeert te wefen. Ende op dat defe Ordonnantie in alle hare Ar-

de gepleeght te hebben, daer over voor dW reys werden gefufpendeert voor den tijdt van f weecken van hare Veeren èn Bedieningen f

wel gecaiTeert na gelegentheydt van faecken ρ daer en boven verbeuren een boete van honde' Α guldens voor de tweede reys, op d'abfoW v!>

beurtevan haer Veer en Bedieningen, end benevens noch op een boete van tweehondeï guldens; in beyde de gevallen, boven de 3 fen van dief-ftal en begane ontrouwe, terdifcre tievan den Rechter te decreteren, midtfgaders het viervout van de waerde van 't geene door de gepleeghde ontrouwe fal wefen genooten3 aIJes teappliceren foo als in reguarde van de condem· natie over andere Gemeene Lands Middelen et. bruyckelijck is. X I. Den Pachter fal foodanigen ordre mogen Hel- len van toe te fien en t'onderfoecken, daehyin dit Middel niet en werde gefraudeert of verkort, als hy te rade fal werden , fonder dat hem, door yemandt wie het zy, daer in eenigh belet fal mogen gedaen werden, op een boerevan drie hondert Caroli guldens, en verdere arbitrale cor- recTrie naer de qualiteyt van 't gedane belet, of de gepleeghde refiftentie, alles boven de poenen en breucken in de Generale Ordonnantiegeèx· preiïèert. XII. Ende wie Pach ter blijft van dit Middel, /afge- houden wefen alle maenden een gerecht twaelf· de-part van fijnen uytgeloofden Pacht te beta- len aen den Ontfanger van des GemeeneLandts Middelen, over de Stadt en'tQuarticrran . ,

XIII. Ende fal de Pacht van defen Impoft ingaenop den, &c.

NOTA: 't Geen met Curcif Letter fiaet gedruekt, is Anno ι ervoer veranderinge ingekomen, COFFY, THEE, CHOCOLADE, &c Ordonnantie, volgende dewelcketen behoeve van de Gemeenefaecke, over alt* * Lande van Hollandten Wefi-Vriefiandt geheven ende geinnet fal werden den mf°? ConfumptievandeCoffy, Thee, Chocolade, Serbeth t Born-waterfLmonaae,' dereVrancken met Watergemenght, foo als defelve inden jare fefiienhonaerdtne^· gentigh op nieuws isgearrefieert.           #. II.' &           f Te weten, yderHuysgefm, in^e}^cc- meer Perfoonen inde Quohieren van jen HondertfterrPenningh ftaen g^^intig wegen haer Goederen of Ampten jeg cyan duyfent guldens Capitael, of op een ip hondert guldens in clen Twee-hond*tfea ningh, en daer boven, vijftien gulden*. ι ^ * **.,· !c voorenop By een Familie, gequotifeertW\y ftjg{l tien duyfent guldens Capitael, otteoy > ^

DTndfmz

-ocr page 919-

Gemecne Middelen van Holland, Coffy, Thee, &c 897

tauxade j en fullen Burgermeefteren en Regeer- ders van de Steden, midtigaders Schouten ende Gerechten van de Dorpen, de Familien en Per- foonen in de voorfzLijftegemeldt, in den voor- fchreven Impoft foodanigh quotiferen, of niet quotiferen, als defelve na de conititutie van ha- re Goederenj Neeringen, Ampten en Bedienin- gen lullen bevinden te behooren. X L DenPachterfalvan wegen defen Impoft ont- fangën van alle diegecnedie haer geneeren met hetverkoopenvandrooge Théc en Chocolade, ofeenvanbeyde, vijftien guldens, en van die geene die haer alleen geneeren methetverkoo- pen en uytilijten van drooge CofFy, hetzy in Boontjensoftegeftooten, twael f guldens; be* houdelijck dat die geene die de voorfz vijftien guldens fullen betalen, daer benevens mede drooge Coffy fullen vermogen te verkoopen, fonder eenigen verderen Impoft fubjeft te zijn > en dat die geene die uyt den hoofde van hare Ampten 9f Goederen, inde Quohieren van den Twee-Hondertften Penning mochten wefen ge- quotifeert, foohoOgh, ofhoogeralsde voorfz Quotifatie komt te bedragen, met het betalen van de hooghftefomme, waerpp/y in't een of ander geval mochten wefen getauxeert, fullen mogen volftaen. XI I. Des fal niemandc vermogen eenige drooge Coffy, j Thee of Chocolade te verkoopen en uyt te flijten, dan die geene die daer toe by de Ma- giftraten van de Steden en Dorpen fullen wefen geadmitteert, op de verbeurte van een fomme van fes hondertguldens. XIII. Den Pachter van defen Impoft fal mede , ach- tervolgens haer Edele Groot Mog.Refolutie van den feven en twintigften September feftien hon- dert negen en tachngh, ontfangën van alle die geene die in hare Huyfen Coffy, Chocolade of Thee om geldt laten drincken, in vergelijckin- ge van de Herbergiers ende Tappers van de Wij- nen , het equivalent van den Impoft van de Wij- nen van negen oxhoofden inde groote Steden, fesoxhoofdeninde kleyne Steden, en drie ox- hoofden ten platten Lande, ofte foo veelals de voorfz Herbergiers ende Tappers wegens den voorfz Impoft moeten betalen, des dat in geval- le defelve te gelijck mede mochten wefen Her- bergiers, Wijn- en Bier-tappers, of Drooge Ga- fterye-houders, defelve daer mede niet fullen wefen geëximeert van foodanige Impoften ofee Quotifatien, als/yuytkrachte van andere Or- donnantien, opde gemeene Middelen geëma- neert», mochten vericfiuldight zijn ,maer dat de- ièlvedien onvermindertgehouden fullen zijn die Impoften en Quotifatien daer boven te betalen. XIV. Ende fullen die geene die in hare Huyfen Cof- fy, Chocolade en Thee om geldt willen laten drincken, gehouden zijn alvoorensdaertoete verfoecken admiiïie van de Magiftraet haerder Woonftede, en alle jaren een maendt voor de Verpachfinge voor defelve ftellen fuffifante cau- tie, voor de betalingevan hetéquivalent vanden j Impoft van de voorfz oxhoofden refpeftive, op 1                                 5 R                      poene

. j^alsvooren, en daer boven tot twintigh £ Λ,auldens Capitael, of hondert guldens als i7flbvcenFaniilie5gequotifeertopvierduyfent ^.C^tad,ofoptwydghguld^aleyoo- en daer boven tot tien duy fent guldens Gapi- ren.' 0f vijftig guldens toe als vooren, fes guldens. Alle andere Familien, gequotifeert als voo- beneden de vier duyfent guldens Capitael, "jjftyjfltigh guldens in den Twee-Hondertften Penningh. vierguldens :,V X' ■ ,■ ji, .·■               >;,v Ju '. Onder de voorfchreve Familien fullen mede begrepen wefen die geene die in den voorichre- venTwee-Honderdtftért Penningh als vooren zijn bekende, en by andere inWoonende, hetzy defeJvealdaer in de Koft zijn of niet * foo noch- tans, dat in gevalle defelve aldaer in de Koft zijn, gefamentlijck niet anders als voor een Familie fullen werden gereeckent. . r OnderdeQuotifatieyandeBeampten, fullen werden gereeckent endegebracht alle foodanige Amptenende Bedieningen, als inde Quohieren vande jarenfeftien honderdt vier en vijFcigh, en feftienhonderdtvier en fevenrigh gebracht zijn geweeft, onaengefien defelve naderhandt door tran/miiratievan de Tra dementen in Dagh-gel- denopdc voorfz Quohieren geroyeert enafge- fchrevenmochten zijn. VIII. DeSchouten en Secretariilèn ten platten Lan- de, die wegen hare Goederen of Ampten inde voorfchreve Quohieren niet zijn bekent, fdllen dien onaengefien voor hare tauxe betalen vier guldens. ' l & Endeop dat den Pachter· van het voorfz Mid- del oprechtelij ck foude mogen weten wat Fami- lien ende Perfoonen in de Quohieren van den Twee Hondertften Penningh aengeflagen zijn, om na proportie van dien den voorfz Impoft te ontfangën, fal den felven, des begeer ende > in aenaenvangh van fijnePacht, buyten fijn ko- »en, ter handen gefteldt werden eenLijftevan öel erfoonen, die onder de voorfchreve refpe- ^veQuotifatie of ClaiTen zijn begrepen, fon- er Specificatie nochtans vande jufte fomme *« op die gequotifeert fullen zijn, getrocken Jty voorfchreve Quohieren van den Twee- WMertftenPenning, voor foo veel fijn Diftrift

aen <ten.

jtt» en'tfelveop'teyndigenvandePacht n volgenden Pachter overgegeven wer-

Λ.

van>CQ ^c"ter fal gehouden wefen in *t begin ^eitalni^" de VerPachtinge>aen Burger- NösS, ^eSecrders va« de Steden, midts- °nderfi'C nUl€n en GereGhten van de Dorpen, f°ocliniin ρ $ ■ over te lcveren een Lijft van QpohieS        en en Peri5 )onen >die niet in dc 0ver harp pVarlden Twee.Hondertften Penning e^oedcrenof Ampten bekendt zijnde,

^{ioorenCeCiterSeoordeelt fullen werden, dat IV r|e ac^c te werden onder dc voorfz

>EEL.

-ocr page 920-

Flacaten.' 7-Boeck- 7-Tit-

8ρ8

pcene dat die geene» die de voorfz CöfFy, Thee f gedroncken , fal defelve voor de helfc afa in rhnrnladftnniireldt fvïUen hebben latendrin- meert werden van de voorfz tauxatie. 6

X I X.

ken, fonder daer toealvoorenste wefen gead- mitteert , en de voorfchireve cautie te hebben ge- fteldt, of die eenige Societeyt en fouden hebben geformeert, ofeenigeAceorden aengegaen,om defen Impoft direadijck of indircaelijckteü- luderen, fullen verbeuren t'elcken een fomme van fes hondert guldens, en die niet konnende voldoen y aenftondsnavoorgaende kenniiTe en ördre van Bürgermeefteren of Gerechten geap - preheftdeert j ën vervolgens by openbare geeife- linge en banhiifement geftral c werden. f                        XV.· De Herbergiers, Tappeis en andere, fullen niet vèrrriögeri in hare Huyfen Serbéth» Limo- nade, Bornwater, of eenige Drancken, geen Impoft fubjeélwefende, om geldt te laten drin- ken , ten zy by deMagiftraetdaer toe fullen we- fen geadmitteert, ende inden voorfchreven Im- poft, of uyt haer eygen hoofde, of by de voorfz Magiftraet fullen wefen geqüotifeert, op pcene van twee honderdt guldens t'elckens te verbeu- ren. ■'"' i..li-=           XVI.           : Niemandt inden voorfchreven Impoft niet geqüotifeert zijnde, fal vermogen in fijn Fami- lie alleen, of met andere te drincken, of gedo- gen dat gedroncken werden eenige van de voor- fchreve Drancken van Goffy, Thee, Chocola- de, Serbeth, Bornwater,Limonade of anders, toegemaeckt als voorcn , ten zy fich alvoorem aen de Magiftraet fijnder réfidentie fal hebben aengegeven, ende op een iêeckeren taux in den voorfz Impoft fal wefen gefteldt, op de verbeur- te t'elckens van hondert guldens. XVII. Dat die geene, dewelcke, 't zy wegens haer Goederen of Ampten, op twintigh duyfent gul- dens Capitael, ofte op honderdt guldens m den Twee-Hondertften Penningh ende daer boven fullen zijn getauxeert, tot geen doleantie ful- len werden geadmitteert, maer gehouden te be- talen de volle tauxe, waer op by defe Ordonnan- tie zijn geqüotifeert. J δ            XVIII. En in gevalle yemandt van die geene, die in de voorfz Quohieren van den Twee-Hondertften Penning mochten wefen getauxeert,'t zy wegens hare Goederen of Ampten, op tien duyfent gul- dens Capitael,of op vijftig guldens in denTwee- Hondertften Penningh en daer boven, tot twin- tigh duyfent guldens Capitael , ofhonderdtgul- dens als vooren toe, of by de Magiftraet van fijn Woonplaets, na die proportie in den voorfz Im- poft getauxeert, 't geheele Sayfoen, geene van de voorfz Drancken, 't zy met fijn Familie al- leen, ofoockmet andere t'fijnen Huyfe moch- te hebben gcconfumeert, direttelijck of indire- fteliick» fal-tdenfelvenvryftaenfichteaddref-

Doch yemandt van die geene, die terfaed

vooren tot vier duyfent guldens Capitael Se I twintigh guldens in den Twee-Hondcrtfte I Penningh en daer boven, tot tien duyfendt 2 dens Capitael, of vij ftigh guldens in den Twee! Hondertften Penningh toe fal wefen getauxeert' in boegen als vöören * onder folemnêlen Eedc verklarende, dat, geduyrende het voorfchrere Sayfoèn (fijns wetens) geenvandevoorfchreve Drancken in fijn Familie, 't zy alleen of met

dere zijn gedroncken, fal defelve voor het ge- -heel· werden geè'ximeert van de voörfchrevê tauxatie, ''X X. Maer yemandt van die geene, die beneden de Vier duyfent guldens Capitael, ofte minder als twintigh guldens als vooren in de voorfzQuo- bieren van den Twee-HondertftenPenningh fal wefen getauxeert, of by de Magiftraet van fijn Woonplaets na die proportie in den voorfz lm- poft geqüotifeert, ter faecke in *t geheele Say. foen, geen van de voorfz Drancken fal hebben gebruyekrinfijn Familie als vooren, willende doleren, fal defelve fich alleen addrefleren aen den Pachter of fijnen Colle&eur, diegehouden falwëfen daer van te formeren een Lijft, en die over te leveren aen de Heeren Bürgermeefteren van de Steden, midtfgadersSchoutenende Ge- rechten van de Dorpen, die defelve voor haer fullen befchey den, om den voorfz Eed te doen, of oock daer van difpenferen, na gelegenthcydt vanfaecken. XXL Den Pachter fal de gequotifeerdePerfoonen, ten aen vang van de Pagt overleveren een Gedul- Ie, houdende de fomme daer op fyluyden zijn geqüotifeert. [ Ende op dat een yeder weten magh waer na hem te reguleren, in opkhte van deDoleantienendebetalingh van defen Impoft, fullen de Pachters gehouden zijn in hare Quoti- fatie-billietten uyt te drucken en terneder teftel- |

I

len de Refolutie van den vij f tienden Maert, tó- tien honderdt tweeentnegentigh, waer by ver· ftaenis, datdiegeene die fullen willen doleren tehoogh naer proportie van haerGoedereno ι Ampten, in den Impoft op de CofFy,Theee" andere Drancken te wefen gequotiieert, w Doleantie fullen moeten inftitueren binnen^ tijdt van vier Maenden, nadat deBilli^ de voorfz Quotifatie aen defelvefullen veW" handengefteldt,öfdatanderfi.nsvan'trecntv^ de voorfz Doleantie over de voorfz 0.1'°^^ fullen wefen verfteecken -, dat die geene» gevolge vande voorfz Ordonnantie ÏUU- len verklaren, dat geduyrende het gene ^ foen, geen Coffy, Thee of andere Wa^^ hare Familien fal wefen gedrónckc%enwer- in delaetfte maendtvan hec Sa3rio^n "evandefl

fereri aen de Heeren Bürgermeefteren van de

Steden, en Schouten en Gerechten van de Dor-   den geadmitteert, ^^^^Jcrdenf ■ pen, en aldaer doleren over de voorfz tauxatie,   voorfz Impoft uytterlijck fal rnoW^^ en midts defelve onder folemnêlen Eede vcrkla-   dacn tfeenc helft voor dekè&l e ^ d * rende, dat, geduyrende't voorfz Say föen, gee-   fesMaenden, ende de Jgggg van h«Sa| ne van devoorfchreve Drancken (fijns wetens)   piratie vandeandere les Maenau

in fijn Familie, 't zy alleen,, of met andere ζ ijn

foen. ]

[DJ

-ocr page 921-

Gemcene Middelen van Hollandt, Coffy, Thee, &c. 899 X X I I.                              nietgepermitteerdecompofitie, het recht van't faaendePachters van den Impoil van de voorfz Middel in't geheel niet en hebben betaelt, tf Thee, en andere Dran<jken, fullen ge- boven de poenen ende boeren in defe particuliere

Ordonnantie uytgedruckt, mede vervallen in de poenen en boeten, begrepen in het Generael Pla- caet, op den opheve van des GemeeneLands Middelen geëmaneert, welck Placaet ten voor- ichreveh eynde alhier werdt gehouden voor ge- infereert: Doch lullen die geene die de voorfz Ordonnantie alleen contravenieren fonder de- fraudatie, vervallen in de voorfchrevc boeten en poenen in defe Ordonnantie begrepen, endede voorfz boeten en poenen van't voorfz Generael Placaet niet onderworpen zijn. XXV. Soo wie Pachter blijft van den voorfz ïmpou% fal gehouden wefen ten eynde alle drie maenden te betalen ten Comptoire van den Ontfanger een gerecht vierde-deel van fij- nen beloofden Paehte , 'ofte by gebreecke van dien, fal den Ontfanger het felve mogen doen executeren ende innen aen den Pachter of fijne Borgen, na vermelde en inhoudt van de Gene- rale Ordonnantie, XXVI. Ende fal de Pacht van defen Impoil: ingaen 6)pi den, &c.

C°^5 zijn^ende aenkoménde Pachters te le- 1)011 ^0pjeVandeopfchrijyingeenQuohieren VerCn η rV liet voorfz Middel hebben ingevor- Taer ïïr kofte van de vo or fz aen komende Pach-

in gevalle over defelvc onkoften eënigh tcrS/u mnchte ontitaen, dat 't felve door Sche-

^'^oniniiilariflèn, onder wekkers Diftriét Sfvetpachtinge is gedaen, de plano, endeïon dereenïge ngüre-vaii Proces- fal werden gedeci^ <J)m faehtehmch Colleéleur van defen lm~ tolt wchn ooïk femandt anders en fat vermo- mdwoveïtév'ompoferenof^accorderen in eeni- ïermanieren'■'> direéfeli/cknochindirecJelijck,op tatne van fes honderdt guldens'ie"verbeuren, foo vtltydenfychter alsOoïleÏÏettr ,en allen ande- ren diemet 'hun cor/if/ofitie ofte uytkoop aengegaen kiienmogenhebben, ■ '■'- vv Ende lullen die geene die bydefraudatie (dat is willens en wetens, niet opfét om den Impoit te profiteren, ende die aen het Landt te onttrec- ken lofccongcoorlofde,.en by de Ordonnantie

;..· · - ■■:..,;■- Trj; ;·; ■ ■' ■· ■■ \ r .·ίίΐί .                  ,l.> > 't Geenmet Romeyn Letterflaetgedrucht, is de Ordonnantiefoo als indenjatefeflien honderdt een èri tnegentigh is verpacht. H-Geen Art. XXI. tuffchentwee\f\ Texthdetkenflaet, en't volgende Art. XXII.^7^^ denjare feflien kondert een en tnegentigh ingekomen. Al'tgeenemt Oirciffiaetgedruckt, is in denjare 1699. op nieuws b)gekomenu

" Τ R O U W E Ν en Β E G RAV E N, Orknnannewan het Middel op het 'Trouwen en Begraven,,- foo als noch werdt gehe* ven engecollecleert ï in dato den 2 6, Oclober 160 5-,

DE Staten van Hollandt ende Weit-Vries- landt. Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , S Al ut; 1>omte weten: Dat Wy tot verval van «e/aften vanden jegenwoordigen Oorlogh ge- jeceffiteertzijnde gewceft * de Comptoiren van «et Gemeene Landt te befwaren met importante pralen op Lijf-Renten en IntereiTen, gene- reert tot een Fonds , ommedaeruytte vin- aendevoorfzjaerlijckfcheRentenendelnteref- 2' midtfgaders aftoffingen van de gemeldeCa- pitaien, goedtgevonden hebben vaft te ftèllen

Steden in Hollant en Weft-Vries- flant, mitfgaders alle Bailliuwen, Droften ofDijk-graveiiA^an eenige Heemraedfchappen of Diftricten, verfcheyde Dorpen en Plaetfen be- helfende, als mede Heemraeden van de Hooge Heemraedtfchappen, en alle andere,die eenige Ampten,Offi- cien of Bedieningen in Hollandten Weft-Vriellandt bekleeden, fonder ondericheydt, door wie de begevin-

Srrteren' fooalsWydoenby defen, de van fcrlr op die £eene &e binnen den Lande te^HollandtenWeft-Vrieflandtfullenkomen foop0l-^en' ^eHraven of vervoert te werden, deJ?lnVOegenaIs de Ordonnantie, dienaén- bctormeert, hier na ftaet geinfereert. ·' ordonnantie van het Middel'op kt trouwen en Begraven. Li υ ·               · 'efiailliuwen, Schouten, Burgermcéfte- Rn?n^£chePenen> Raeden, Thefauriers, ^nilenenSecretariiTenvanderefpeitive

waervan jaerlijcks, het zy aen Tra- £tementen, Dagh-gelden of Emo- lumenten , gefamehtlijck genoten werdt aehthondert guldens en daer boven, midtfgaders alle Advoca- ten ende Medicina Doftores, haer willende begeven inden Huwelijc- kenStaet, of een van hare Kinde- ren komende te Trouwen , fal al- yoorens daer toe te werden gead-* mitteert, by of wegens den Bruy- degom en Bruyt yeder wegens het voorfz recht moeten berden be-

■30. guldens/ Dai

taelt een fomme van

5 R

*

-ocr page 922-

							Placaten. 7. Boeck* 7. Tit,
			90o
								van defelve betaeldt werden daér hvnf r» achtighis.                                  '°πΤ*βο* £'.        I X' Die geene die buy ten de Woonplaets van ï Bruydegom of Bruydt haer fullen willend trouwen, fullen boven het recht, ter plactfcdT hare Geboden zijn aengeteeckent betaeldt 2 eens het felve recht moeten betalen daer Μ men te trouwen.                                    * °" X Het voorfchreve recht van dertigh guldens vijftien guldens, fes guldens, en driegulden! eens, fal oock moeten betaeldt werden wegen alle die geene die eenige Ampten,OfRcien ο% neficien als vooren befitten en genieten, oftein voegen als vooren gegoedt zijn, of oock wel der fel ver Kinderen, die binnen den voorfz Lande van Hollandten Weft-Vrieflandt lullen komen te fterven of begraven werden. X I. Die geene die nooy t getrouwt gewéeit zijnde, komen te fterven, ende wekkers Goederen het recht van de Collaterefucceffiefubjecl moeiten zijn, fullen betalen dubbeldt-recht van derefpe* ftive Clafïèn hier vooren gemelt. XII. In gevalle yemandt fich fal willen begeven ten Hu welijcken ftate, fal de felve gehouden weien fich te addrefferen aen den Secretaris van de Stadt ofPlaetfen daer de Geboden fullen werden aengeteeckent > ende aen den fel ven opgeven in wat KlaHè', het zy ten reguarde vande voorfz Ampten, Officien en Bedieningen, of wegens degeftaltheydtvande Goederen, den Bruyde- gom en Bruyd behoorende, en dien conform het recht betalen, en daer van lichten behoorlijcke A&e. XIII. DeMagiftraten, Gerechten, CornmiiTarif· fen, Predikanten, en andere daer toe gequali- ficeert, fullen niet vermogen de voorfz Geno- den aen te teeckenen, noch oock eenige Perfo- nen te trouwen, ten zy dat haer zy gebleecken, dat het voorfz recht fal wefen voldaen. XIV. Yemandt komende te fterven, of begraven te werden, fullen de Erfgenamen, of die het bc- windt van 't Sterf huys is aenbevolen, gelij<*e aengevinge moeten doen aen de Kofters ortc Doodgravers, die gewoon zijn hetrechtoron- koflenvanhet Begraven van deDoodenteonr- fangen, en aen defelve het voorfz recht: te bet - len, ende fullen defelve niet toeftaen of peu- teren, dat de voorfz Dooden begraven orup gevoert werden, ten zy het yoorfzrechtiai fen betaeldt. X V. Die geene die de Dooden fullenƒ illcS voeren, om buyten de plaetfe haerder re tie begraven te werden, fullen het vo°"*. ^ tweemaelbetalen, eensdaergeftorvenzj » eens daer begraven werden. XVI.          n rt^fu!* DeSecretariflèninde Steden en D'orP orfc len gehouden zijn aen die geene fWgr^gjfc. recht betalen, daer van te geven een ι*^ ke Afte ofte Quitantie, hebbendeopgc -
					11.
		Dat gelijck recht van dertigh gul- dens yeder mede fal werden betaeli, jn gevalle den Bruydegom ofte Bruyt} of wel de Ouders van een van beyden , ichoon ibodanigh Ampt, Officie of Bedieninge als vooren niet mochten bekleden,ech- ter tot twaelf duyfendt guldens en daer boven mochten wefengegoet. III. Alle NotarilTen, Procureurs, Sol- lickeurs, midtfgaders alle Schouten enSecretariflen ten platten Lande, als mede die eenige Ampten of Offi- cien bedienen , die jaerlijcks aen Traktement, Dagh-gelden of Emo- lumenten renderen vier honderdt ;ts guldens,en daer boven tot acht hon- dert guldens als vooren toe, of hare Kinderen, die haer ten Huwelijc- ken Staet begeven, fullen, foo Bruy- degom als Bruyt, als vooren, yeder voor't recht betalen ■           ■ — ■ ι f· guldens. IV. Ten ware defelve, of een van bey- den, ofhareOuders, mochten we- fen gegoedt tot twaelf duyfent gul- dens en daer en boven, als wanneer mede onder de KlaiTe van dertigh guldens fullen begrepen zijn. Die geene die fes duyfent guldens en daer boven tot twaelf duyfendt guldens toe befitten, 't zy Bruyde- gom of Bruyt, of hare Ouders re- lpe&ivelijck , fchoon geen fooda- nige Ampten of Officien als vooren bekleden , fullen betalen yeder me- de ■           - 1 ■ »■-—■ '' 15·.guldens, VI. Alle die geene die eenige Benefi- cien befitten, of Bedieningen exer- ceren , opbrengende als vooren jaerlijcks twee hondert guldens, tot vier hondert guldens als vooren, of gegoedt zijn tot twee duyfent gul- dens en daer en boven tot fes duy- fent guldens toe als vooren, fullen voor het voorfchreve recht betalen yeder ■' - ■------- - «6. guldens. VII. Ende die eenige Benefieten ge- nieten , of winften trecken bene- den de voorfz twee honderdt gul- dens, of beneden de twee duyfent guldens gegoedt zijn, endefulcks onder de voorgaende Clafïe niet be- grepen zijn, fonder diftinftie, hoe- danige Perfoonen defelve mogen zijn,ten ware defelve t'eenemael van onvermogen waren, fullen voor het voorfz recht betalen yeder -          3. guldens. VIII. Den Bruydegom en Bruyt in verfcheyden Ste- den ofPlaetfenwooncnde, fal't recht van yeder

-ocr page 923-

fefliecne Middelen van Holland, Trouwen en Begraven. 901 2cgel van den Lande, namentlijck, felve fonder AcTre laten vervoeren ofte begraven,

het ie,l

irdevan

het recht van dertigh guldens, ( refpe&ivelijck , byyeder van defelve verbeurdt

werden een fomme van vier honderdr guldens, boven de poenen in het Generael Placaet begre- pen.                                    ...·.... .'. X X In gevalle eenighdifput over het betalen van 't voorfz recht foude mogen ontftaen , het zy ten opfichte van de qualificatie, ofwel van de gegoedtheydt van de Perfoonen , fal het felve

c^'ff

hielde Acïens, om by haer gequifeert, en

aenftonds en de plano by Burgermeefterenende Regeerders van de refjpe&ive Steden, of by foo-

te werden, des , '/^jefelve Aftens weder aen de voorfz Se- etariflèn fullen moeten verantwoorden, en aen defelve het ontfangen recht voldoen, die dan ederheteen en het ander fullen moeten bren- genin haer Maendtftaten, en aen den Lande ver- antwoorden. Alle onvermogende, dewelcke in geen van de voorfz ClaiTen begrepen zij η , en het voorfz recht niet fullen konnen betalen, fal werden ge- geven een A&e of Verklaringe fonder Zegel, daer op in de plaets van dien fal wefen gefteldt troDeO) ofte voor den Armen. ''                XVIII. Een veder fal gehouden wefen fich aen te ge vennadeeffeftive geftaltheyt van fijne Midde- len·, edoch fal niet vermogen fich lager aen te geven, als op de Quohieren van den Τ wee-Hon- derriren Penningh ftaet bekendt, fchoon hy minder mochie gegoedt 'lijn ·, ende fullen die geene, dieeenquade aengevinge mochten ko- men tedoen, en vervolgens op een abufive A&e mochten kooien te trouwen, of daer op yemant begraven of uy tgevoert te werden, foo Br.uyde- gomalsBruyt*of Erfgenaem, yeder verbeuren cenboete van twee hondert guldens. XIX, Endeindienhet mochte komen te gebeuren, datyemandtfonder eenige A&e quame te trou- wen, vervoerde of begraven te werden, falby denBruydegom en Bruyt, midtfgaders de Erf- genamen van den Overleden, als mede bydie gcenediefoodanige Perfoonen komen te trou- wen , en by de Kofters of Dood-gravers, die de

a

danigeCollegien, als die daer toe fullen goedt- vinden te authoriferen, en ten platten Lande by de Schouten en Gerechten van de Dorpen, foo die vergadert zijn, anderfins by den Schouten den Secretaris vaide Plaetfe, met adj un&ie van den Predikant aldaer, werden getermineert. X X I. Ende ten eynde het voorfz recht niet moge werden gefraudeert, of gefraudeert werdende, de Overtreders geftrafena behooren, fullen de Secretarilïèn van de Steden en Dorpen, mitfga- dersdeKoftersofDoodtgravers, pertinent Re- gifter houden van het betalen van het voorfz recht, met byvoeginge van de opgegeven qual i- teyt van de Perfoonen, waer na het recht fal we- fen betaeldt, ende fullen oock deBailliuwen, Schouten en Officieren, foo in de Steden als ten platten Lande, t'allen tijden mogen hebben vi- iïeen acces tot de voorfz Regifters, die by de SecretariiTen, Kotters of Doodrgravers, van de betalinge van het voorfz recht fullen werden ge- houden.

Ende op dat een yegelijck van Onfe goede meeninge ende intentie defèn aengaende foude wefen geinformeert, omme haer daer na te re- guleren, foo bêgeeren Wy dat defèn alomme verkondight en geaffigeert fal werden daer het behoort, ende te gefchiedengebruyckelijckis. Gedaen in den Hage onder't Kleyne Zegel van den Lande, defen fes en twintighiten OcÏober iêftien hondert vijf en tnegentigh. Onder front, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was ge- teeckent» Simonvan Beaumont.

AMPLIATIE op het TROUWEN en BEGRAVEN. meer Publicatie 9 tot Elucidatie en Ampliatie of de Ordonnantie van het Middel op kt Trouwen en Begraven, in date den derden T>ecember , 16$$.

^Staten van Hollandtende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen fullen «enof hooren lefen , Salut; 1)oen Ampl -eweten: Da£ Wy tot Elucidatie ende wClevande Ordonnantie, tenaenfienvan Beera n hetMiddel op het Trouwen ende ^Cn'bv'o^8 en TmiShften °?ober dtnh^kk % Uns gearrefteert, goedtgevon- WteJ ^efteren de Poinften en Formu- VoWnrin 1Iieccen van aengevinge, hierna 6 nQe s te weten: '.. Jck» dac onder die gcene die het recht

van dertigh guldens, foo ten opfichte van Trou- wen als Begraven fubjecT: fullen weien, en in het eerfte Articul van de Ordonnantie zij η gemeld t, niet alleen fullen wefen begrepen alle praftïfe- rende Advocaten en Medicina? Doftors, maer oock die gegradueert zijnde, de pra&ijcke niet exerceren. IL Ende dat door de Kinderen in het eerfte, en andere Articulen van de voorièhrevc Ordonnan- tie gcroert, verftaen werden, foo wel Kinde- ren die buyten haer Ouders Huys woonen, of haer onthouden,als die by defelve inwoonen. Bc-

-ocr page 924-

Placaten. /.Boeck. 7-Tit.

902

Billiet, hier na geinfereert, hebbende r, druckt het Kleyn Zegel, by de voorfz Ì

r

Behoudelijck nochtans, dat wegens minder- jarige Kinderen, buyten de Woon-plaetfen van hare Ouders haer onthoudende, of in de JfC ïßÀ,ï f ander befteedt zijnde, en aldaer ftervende, fou- den mogen werden getranfporteert na de Refi- dentie-plaets van hare Ouders, maer het enckel- de recht fal verfchuldight zij n. IV, Dat de Bruydegom of Bruydt buyten de Pro- vincie woonachtigh zijnde , evenwel beyde het recht op het Trouwen gefteldt, fullen fubjeft zijn, maer in gevalle de Bruyt buyten de Pro vin- de woonende, de Bruydegom de felve foude mogen volgen, om te trouwen buyten dePro- vincie, fal de felve maer oock enckel recht fchul- digh zijn. V. Dat 't voorfz recht volgens de Ordonnantie fal moeten werden betaeldt, foo wel ten reguar- de van die geene, die op de Kerckhoven,als inde Kercken begraven werden, ten ware defelve on- der geen van de Claifen, in de voorfz Ordon- nantie gemeldt, forcerende, ñïº)âï mochten wefen aengegeven.                               ' VI. Die geene dieineenigeCollegien, 't Zy van de Generaliteyt, of van haer Ed. Groot Mog. al- leen voor eenige jaren niet advitam zijn gecom- mitteert, ende in de plaetfe van de felve Com- miffie komende te overlijden, ende getranipor- teerc fullen werden naer haer ordinarisWoon- plaets, fullen maer enckel recht fchuldigh zijn, VIL Gelijck mede alleen enckel recht fullen fub- je£t zijn die van de Joodfche Natie, diegeftur- ven zijnde, uyt de Steden daer fy woonen,wer^ den vervoert na de naeft-gelegenKerck-hoven, tot haer begravingen gewoonlijck gedeitineert, als die van Amfterdam na Ouwerkerck of Muy- derberghgevoert werden, maer in gevalle defel- ve nietmochten werden begraven op dê voorfz naeftgelegenKerckhoven, maer vervoerdt wer- den na Kerckhoven gelegen omtrent andere Ste- den , ende tot de begraeffeniilèn van die van de Joodfche Natie van die Steden gedeitineert^ ful- len dubbel recht verfchuldight zijn. VIII. Dat wijders , yemandt komende tê ftervenj een van de Erfgenamen, of die het bewint van 't Scerf-huys fal wefen aenbevoolen, deaengevin- gein plaetfe van aen de Kotters en Doodt-gra- vers, volgens het XIV. Articul van de voorfz Ordonnantie, fal moeten doen aen deSecreta- riflênvan de refpe&ive Steden en Dorpen, die daer toe fullen wefen gecommitteert. I X. Ende dat de aengevinge, foo ten opfichte van Trouwen als Begraven, fal moeten werden ge- daen aen de Secretariifen van de Steden en Plaet- fen, daer dié geene die fullen Trouwen of Be- graven werden, woonachtigh zijn , of in haer levengewoonthebben, fchoon dat deaenteec- keningh van de Geboden, als mede de Begraef- fenuTen, ten" opfichte van Dorpen, ondereen andere Kerckeförterende , elders mochten wer- den gedaen, en dat volgens het Formulier van

on»

nanriegereqiureert, waervan de refpeftiv Ë cretariiTen van de Steden en Dorpen haer Ðé

en

moeten vooriien. .ë.. Dat de voorfchreve SecretariiTch gehoud

en

fullen wefen, op den Eed, in den Begmi hare Bedieninge gedaen, de voorfz Ordon '" tieteobferveren, en voor foo veel in haer is

doenobferveren, ende dien conformSt'&S ontfangen, en deAfteof de Quitantie vanden ontfanghitellen op het Billiet van aengevW werdende vervolgens de KoftersenDoodc-gV vers by defen, van den voorfz ontfangh, ^ gaders deRegiftratie van dit Recht, haerby'j voorfz XIV. Articul van de voorfz Ordonnan- tie opgeleght, gedechargeert, en fulcks alleen' de voorfz Secretariilèn aenbevolen. X I. Dat gemelde Secretariifen, om verfeeckerdtte 'wefen vande exadle pradlijcq van het voorfchre. ve Middel, fullen beforgen dat de Graef-makers, ofdie geene die fulcks is aenbevolen, haerpr» cjfe alle weecken, volgens het XLIX. Articul van de Ordonnantie op denVeertighftenPen- ningh, en de Collaferale fucceifie, aengeven dePerfoonen, die binnen haren bedrijve die weeck geilorven zijn, en t'elcken nalien of kt recht van dien volkomen is betaeldt; enbyge- breecke van dien, daer van kennifïè geraiaen den Officier van de Plaetfe, ten eyndeae poenen en boeten, in de voorfz Ordonnantie gemeldt, ftri&elijck werden geëxecuteert. x ï I· Ende fullen geen Kofters, da§r defelve fulcks aenbevolen is, nochte oock de Doodrgravers de Lijeken ter Aerden helpen beftellen, ofdoen ftellen j voor en aleer het voorfz Recht is betaelt, op de boete van twee hondert guldens. XII I. Dat oock eyndelijck geen Officieren of Ma- giftraten fullen vermogen confentofpermiftie te verleenen tot het uytvoeren van eenigeLijckên, ten zv haer mede fal wefen gebleecken dat het vooriz Recht fal wefen voldaen, op poene van nullitey t van het felve confent. Billiet van aengevinge, wegens het Middel van Trouwen. JCk ondergefchreve, my fullende kgewn m ■1~ Huwelijcken {late met ■#.            · _ M ende ten opfichte van het Middel op ^^f geemaneerti volgens den inhoitde van deVu· nantie daer van zijnde,gehoQrende o*fa*fr% fisvan                             ^den>V£sZ dien conform aen te geven , om wrvoip voorfz recht te voldoen. Gedaen Ontfangen bymy Secretaris van deboven-gemelde                 guIdeflS' Huyden den Billiet van aengevinge, wegen$uct Middel van't Begraven.            ,, JCk onder gefchreve ver klare by dejff '£>tB? •Lge van de Ordonnantie op 't Qliddei         â

-ocr page 925-

£eiïleene Middelen van Holland, Trouwen en Begraven, 903

Ende op dat een yegelijck van Onfe goede meyningeen begeerte, defen aengaende, foude welen onderricht, foo verftaen Wy dat dcCen alomme verkondight en geaffigeert fal werden daer het behoordt, en te gefchieden gebruycke- lijck is. Gedaen inden Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande, defen derden December feftien hondérdt vijf en tnegentigh. Onder

paneert, aengevinge te doen van het

a/sge- gul-

la nis van

^ eιdifflconform het voorfchreve RecËt te

Gedaen

lideen·

Secretaris van

Onrfangenbymy

guldens,

deboven-gemelu

4 Λ » «3 ■

. Was

geteeckent, Simon van Beaumont.

Hluydencien

f f^k'tpennóchtotdefenTiiul dient Groot Plaeaet-boeek derde Deel, Fol. p47.Sc feqq.

-r., '■'■■'

ï) E Ν ACH tSTEN Τ Ι Τ U L,

O-V f

g^rijpemie allé de Placaten en Ordonnantien vaft den Twintighften en Veertighften Penningh in Hollande. -.                                       ,1., ,                                                                                                                                          . ., -.....* .j                                                                                             > ■ -.                                                      ,..'■                                       .1 ·,                                                  y ]■"■·> -, ,'■■.■ fyjieeeken-'.kamer ter Auditie haer te reguleren na het drie en dertighfle Articul van i de Ordonnantie op denTwintighflen en Veertighften 'Penningh, raeckende het verhopen ,,<ye» Brouweryen, Br andery en > Moolens, en watdaerinne voor Meubile Goederen foude . ■ 1 konnenwerdengehoudenjindato den achttienden Februariii6%j,

fchreve Goederen, van de uytgeloofde Koop- penningen , omtrent de betalinge van den Veer- tighften Penningh , gerabbatteert fouden mo- gen werden; ende of dan niet in foodanigen ge- valle de refpective Secrerariflèn oock geobli- -geerdt behoorden te werden tot juftifkatie van foodanigen aftreck, den Inventaris daer op de- felve lofle en Meubile Goederen fpecifice geftelc en getauxeert zijn, nevens hare Staten over te le- veren , omrhe daer uy t als dan te konnen Hen, of daer omtrent conform de voorfz Lijfte's Lands gerechfigheyt na behooren wierde verantwoort: Waer op gedelibereert, ende in achtinge geno- men zijnde, dat het drie en dertighfte Articul vande Ordonnantie op den ophef van den Twin- tighften en Veertighften Penningh geëmaneert, pertinentelijck heeft gereguleert, hoe en in wat voegen de voorfz tauxatie moet gefchieden 5 is goedtgevonden en verftaen, dat daer by fal wer- den geperfifteert, foo als daer by geperfifteert werdt by defen 5 en dat de gemelde Heeren Ge- deputeerden ter Auditie haer na het voorfchreve Articul hier omtrent fullen reguleren, en allen den geenen dien hetaengaen magh doen regule- ren.

I^Ntfangen een Miiïïve van de Heeren Gedeputeerden ter Au- ditie van des Gemeene Landts . Reeckeningen , geichreven al- hier in den Hage den fevenrieh- .dendefes, houdende, darde- felvedageli jeks foo langhs foo meer in ervaringe ■qtwmen ,-datin het verkoopenvan Brouweryen, Branderyen, Mpolens, &c. het Gemeene Landt Ornotntden.aftreck, vanden Veertighften Peri- iifngh, voo^deMöubile eiirperende Goederen daer tóe gehoorende , merckelijck wierde be- nadeelt en verkort, endedat4aer inoockbyde felpcirive Steden geen eenparigen voet wierde ■gehouden, en der halven in, bedencken gaven, of't niet geraden foude zijn, dat tot dienftvan deFinantie hier omtrent een vaft Reglement wierde beraemt;, waer naer een yegelijck fich in liet koopen en verkoopen van foodanige en dier- gelijcke Goederen , gehouden fouden zijn te toeten reguleren , het zy met valt te (telleneen leeckergedeelte van de Koop-penningen, voor fcn aftreck van de loile en Meubile Goederen te «tendefalqueren, 'ofanders een pertinente Lij- kte doen formeren, wat Goederen, endean- ersgeen, in 5t koopen of verkoopen der voor-

U

icatie} wegens'theffen van denVeertighflen Penningh van't verkoopen vande Meubile Goederen > in dato denfefliendén Qctober 1691, i & Staten van Hollandt ende Weft-Vries-1 lafte van de Koopers , van alle publicque vry- Jandr, Allen den geenen die defen ful- willige Verkoopingen of Venduen van Inboel, len fien ofte hooren leien , Salut5 Huysraedt, en diergelijcke Meubile Goederen, (je M.. Voente weten: Dat Wy na voorgaen- die inde Boel-huy fen, Sterf-huyfen en Bancken iand pratie' tot ftyvinge van des Gemeene van Leeninge, ofte elders op Boel-huys-rechc 22 nanticn J goedtgevonden hebben te hier naer, foo inde Steden als ten platten Lan- •üffiSi' fooalsWyconfenterenby defen, de, fullen werden gedaen, fonder dat daer on- 0phefvaneenVeêrtïghftenPenningh,tot' dec echcer begrepen fullen wefe-n Yruchren,. t-                                                          Acrd-

-ocr page 926-

504 ' ;??3fuitui^G3E£0· "/.BjOéck.'. 8.Tit. Aerd-ofVeld-Gewaflcn, Tienden, Paerden,j den daer het behoorde, en te gefehied OiTen, Koeyen, of ander Vee.                     - keli jek is. Gedaen in den Hage denf iv W

Ende op dat niemant hier van ignorantie fou-1 Odober feftien hondert een en tneeen? ί?^

',!\

dekonnen pretenderen, foo begeeren Wy dat' der ftondt, Ter Ordonnantie van d'ς °a* defen alomme verkondigt en geaffigeert fal wer- Geteecként, Simon van Eeaumont           ten'

Refolutie en Ordre van de Ed. Mog. Heeren Gecommitteerde Raeden tot St* deren en verantwoorden van den Veertïghfien Tenningh van de prijs van de verkocht aT" bile Goederen, in date den achtflen November 1691.                                """" f%*

IN aehtinge genomen' zijnde, dat het de Hee- ren Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, by der fel ver Refolutie van den veer- tienden September laetilleden, gelieft heeft haer Ed. Mog., voor foo. veel het Zuyder-quar- tieraengaet, te authoriferen tot het heffen van den Veertighften Penningh vandeprijs van de kleubile Goederen, die publiquelijck verkocht fouden werden, denoodigeordreteftellen, en daervan by haer Ed. Groot Mog. Publicatie van den voorfz veertienden September aen eenye* gel ijck is gedaen kenniflè geven: Is, naervoor- gaende deliberatie goedtgevonden ende gerefol- veert, dat den Veertighften Penningh in de Ste- den , daer de publicque ver koopingen van Meu- bile Goederen, ten bywefen vande SecretariiTèn, .of yemarit van haren't wegen werde gedaen,door defel ve Secretarifïèn,en daer 't ièlve gefchiet, ten overftaen vanVendumeefters, door de voorfz Vendumeefters, en over het platte Landt of de Dorpen door de refpe&ive Secretarifienjonder't genieten van den Veertighften Penningh, ont-

fangen, gecollefteert, ende aen dkftfi*ftj

■Vi

Ontfangers van de Gemeene Middelen van £ Diftnft, daer onder de voorfz Steden en Dn pen, ten aenfienvan deVerpachtingevanci; voorfz Gemeene Middelen rfeforteren, op foo damgen voet betaeldt fullen werden, alsbvdè voorfz Secretariffen de Twiptighfte» ye " righfteenTachtighfte Penningen, 'oritiLe? gecollecteert en betaeldt werden,, ende dat dè veranewoordinge van den voorfz Veertighften ^ Penningh van de prijs van de vporfz; verkochte i Meubilen ingaen fal na date van de verkoridinw en affixie van de voorfz Publicatie: Ende fal van defen gegeven werden Extra&aende voorfchre- ve Ontfangers, de voorfz SecretariiTèn of Ven- dumeefters in de voorfz Steden, rnidtfgadersacn de gemelde Secretariilèn ten platten Lande, om haer daer naxe reguleren ·, oock de Heeren Bur- germeefteren en Regeerders van de refpc&ive Steden, om te dienen tot hare narichtinge. On·; der ftondt, Accordeert met de voorfz Refolu· I tien. Was geteecként, Simon van Beaummt.

I Placaet, Doodgravers ende Kofiers gelafl een Ltjfl van de Dooden alle weck m k \ Secretarijfen tegeven, tot voorkominge van de fraudes in den Twintighfien Tenninghf ét.' in date den twee en twintighfien Junii 169 f.

voorichreve opgevinge oock fullen aenteceke- nendePerfoonen, die fonder Kinderen zijnko- men te overlijden. Dat mede de SecretariiTèn inde Steden enten platten Lande, fullen werden gelaft»fo als defelve gelaft werden mits defen, op den Eed in den aen- vangh van hare Bedieningegedaen, in gevalle in de voorfz Lijfte vande Graefmaeckers or Ko- fters bevinden, ofteanderfins tot hare kenmiie mochte wefen gekomen , eemge Pfrl0^ overledentezijn, die fy fullen oordeelen ce- deren nagelaten te hebben, het recht van TwintighftenPenninghfubjeft, foo f doen- lijckindeSterfhuyfen van defelve Vf&°°*£ fenden een Billiet of Sommatie -céduUe., * van het Formulier in de Ordonnantieisge,n

DE Staten van Holland ende Weft-Vries- land, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salut; ■Doen te weten: Dat Wy tot verbete- ringft van het Middel vanden Twintighften Pen- ningh, foovandeopgaende als collaterale fuc- ceiïïen, by wegen van Ampüatie vande Ordon- nantie op 't felve Middel geëmaneert, hebben geordonneertengeftatueert, foo als Wy ordon- neren en ftatueren by defen, φι de Graefma- kers, ofwel Kofters, foo die daer toe gewoon zijn geëmployeert te werden, in de Steden en Dorpen fullen werden gelaft alle Weeckenprae- ς ife aen de SecretariiTèn van de felve Steden ende Dorpen, op te geven een Lijfte vande Dooden, die binnen haren bedrij ve in die weeck geftorven of begraven zijn, midtfgaders oock aen de re- ipe&ive Officieren, foo wanneer die fulcks ful- len verfoecken , ende dat op een boete van vijfentwintïghguldens, voor de eerftemael te verbeuren by die geene die in gebreecke fullen blijven de voorfz opgevinge te doen, of defel- venietoprechtelijk fal hebben gedaen > de twee- demael op poene van iufpenfie ·, en de derdemael op pcene van depörtement ·, ende dat wyders de voorfz Graefmaeckers of Kofters, foo veel haer docnlijck en kenneli jek fal wefen, benevens de

reerr

Dat deErfgenamen van eenige Goederen, rechtvandenTwintighftenPenningi^Je^^ houdenfullen wefen de Lijfte vandeaenra ne Goederen, offelfs, of door Gen»"^ den, metfolemnelenEedete beveiligd > dat dien Eed fal werden afgeleghtjen dj^ meefteren en Regeerders van de Steden, ^ gaders Schouten en Gerechten van α ■» fa. ofaen die geene die by de felve daei: toe re γ velijck fulleii werden geauthorifee% Efl£|c

-ocr page 927-

Raeckende den Tvvintighften en Veertighften Penningh. 905

, <jar de SecrecariiTen nevens yeder poft in UL fullen aenteeckenen, dat den voorfz erl r eieghr, ende achrerdefelve verklaren, ■ \ ftaet zijn gebracht alle de Boedels en 'n, waervan het recht van den Twintig-

vandeUnie, of eenige particuliere Provinciën. Ende dat het voorlz' Billiet, 't geene door d& Seeretariflen inde Sterf huyfen moet werden ge- fonden, daer mede fal werden geamplieert. Dat eyndelijck de aengevinge fal moeten wer- den gedaen by een Memorie ofteLijfte, hou- dende een exadfe fpecifiatie van y e'der Obligatie, Los-ende Lijfrente, den voorfz Twintighften Penningh fubjedt, diftin&elijck vanden ande- ren gefepareert, met byvoeginge vanden inhou- den vande fomme, het Comptoir tot wekkers lafte de ièlve zijn loopende , de Perfoon toe wiens behoeve die zijn geconftitueert, midtfga- ders vanden datum van defelve, ende de nombre vanhetfblium, waermede defelve zijn genom- breert. Ende opdatniemanthiervan ignorantie fou- de konnen pretenderen, begeeren Wy dat de- fen alomme gepubliceert en geaffigeert fal wer- den daer het behoordt, ende te gefchieden ge- bruyckelijck is. Gedaen inden Hage onder hec Kleyne Zegel van den Lande den twee en twin- tighften Juniifèftïenhondert vijf en tnegentigh. Onder ftondt* Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

*5

fSS waervan het recht va~Λ' r'';"'~ ïenPenninghaenhaerisbetaelr. nat de Officieren, foo in de Steden als ten uL Lande ,. fullen vermogen de Regifters P ndeaenteeckeningen van't recht van deCol- 1 alefacceffien te examineren en nafien, ende λ ί deSecretariilen fullen werden gelaft, foo als ffelvc gelaft werden mids defen, fulcks te ge- hengenentegedogen.                           , OatdeSchouten en Gerechten, foomdeSte- denen ten platten Lande, wel ernftelijck fal wer- den aenbevolen, foo als defelve aenbevolen wert midsdefen,op den Eed by haer gedaen,de tauxa- ticvandcvafte en andere Goederen, het felve Middeiftibjeflb» foodanigh te doen als de felve die in goeden gemoede lullen oordeelen waer- digh te wefen, fonder eenige deminfte conni- ventieofverfchooninge. Dat wyders voor het toekomende het voorfz Middel mede fubjedr. fullen zijn alle beleen in- een, gedaen op Ordónnantien of Obligatien

Orhnnnntie, daer op binnen den Lande van Hollandt ende Wefl- Vrkjlandt fal ge- heven werden den Veertighfien Tenningh van alle onroerende Goederen aldaer gelegen, foo Leen als Eygen, die inden j ar e                              verkocht ofvermangelt fullen werden: Infgelijcks van alle Kuftingh-brieven, Los- en Lij f-renten, die van nieuws verkocht of'ge- conftitueert fullen werden·, mïdtfgaders den Twintighften Tenningh van alle onroerende Goederen, Obligatien en Rente-brieven, dieyemandt ab inteftato, by difpofitieTeftamen- taire, Fidei-CommiiTaire, Codicillaire, LegaetofGifte, uyt fdecke des doods fullen aen- komen van de nedergaende inde opgaende Linie > van de zijde ofte van vreemde Luyden, in dato den twee en twintighften Junii ι 60 f.

DESraten van Hollandtende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien of hooren lefen , Tioen te we- ten : Alfoo Wy tot verfeeckeringe en wfcherminge der Landen, eenfamentlijck tot oetalingevandesgemeene Lands Renten en an- derenoodigelaften, dienftelijcken bevonden nebbenalsnoch te continueren verfcheyde Mid- delen van contributie, als onder anderen mede «nophevevan den Twintighften en Veerrigh- «nrennmgh, foo van de opgaende als Collate- f ucceifien, a^s me<*e van deverkoopmgèn, ermangdingen endebefwaerniflen vanalleon- toerendeGoederen. S                        I gchnj · DatWyoock na verfcheyden jj n deliberatien, communicatien en ge- 13f "Pporcenaen de Vroedfchappen van de E' eynde%k tot dienft der Landen by con- b?(jJe ^ordonneert hebben , en ordonneren ccrftee τ''dat v.an nu voortaen, innegaende den koop; nuar"                                   van de ver- rei^6 J^de vermangelinge van alle onroe- °ndetd             ^de Erf-Pachten ende Tienden teen%eonroerende Goederen begrepen } foo ?η\γc||*Pifre? in dcn Lande van Hollandt Wenr™flandtgelegen :Infgelijcks van alle i?eert fnu ^renten > die van nieuws geconfti- IV nJf erden j uytgefondert die geene *v' Deel.

die by de Heeren Staten van Hollandt enWeft- Vrieflandt, of den Steden der ielver Landen, fullen werden verkocht, en van alleverkoopin- gen of vermangelingen van Los-ende Lijfrente brieven, in den Lande van Hollandt en Weft- Vrieilandthicr voortijds verleden, en namaels te verlijden, die buytencon^ftitutie van executie . fullen werden gcalieneert, betaeldt fal werden den Veertighften Penning van de koop of waer-< de van dien, de eene helft tot lafte van den Koo- pcr, endedeweder-helft tot lafte vandenVer- kooper,foo meenighmael die fullen werden ver- mangel tof verkocht; midtsdatdeKuftingen of Jaer-penningen tot gereed geldt eerft fullen wer- den gereduceert, en dat de Renten, dieinhet verkoopen van de verkochte Goederen fullen werden gehouden, het zy dat die van ouds daer op geftaen hebben, of van nieuws geconftitueert fullen werden, gereeckent fullen werden als een gedeelte van den prijs, en dat daer van den Veer" tighften Penningh mede fal werden betaelt, (on- der dat van de conftitutie ofte verkoopinge van dien yet verders fal geëyfcht werden. Gelijck mede den Veertighften Penningh fal werden be- taeldt van alle vafte Goederen , vergeven onder den levenden, en van de laften van ouds daer op ftaende, of ten tijde van de donatie daer op ge- houden; het welck nochtans geen plaets en fal hebben, foo wanneer defelve donatie bevonden 5 S                        ial

-ocr page 928-

				Boeck. 8.Tit. 1 x. Dat de fchuldcn dk by Vonnifle 0f (W nantie op jaren gefteldt werden, niet o£f^0,n' Renten, en met Borgen, vry rullen wek, ' den Veertighften Penningh, behoudeliirk ? in fulcken gevalle daer uytgeen recht van or? rentie, het zy op roerende, hetzyoponroer/ deGoederen, Aftien of Gerechtigheden fal ' gen genoten werden; maer van gefielde Hv?' theecque, generael of particulier, fal wjgt werden den Veertighften Penningh, totlT I vandengeenendiedeatterminatie geniet· ma van Borgen voor eenige gehypotheqJcel lchulden, omme hun te bevrijden, overnemen de van de Crediteurs atfionem cefam, jegens den principalen Debiteur, fijne Erven of Me de-borgen, en fullen in den voorlz Impoft niet gehouden zijn j wel-verftaende, indienyemant aen fijn Crediteur belooft reftitutie vanSc/luWt of Renten, fonder Hypoteecqwe aenfijnenCre- diteur te ftellen, maer daer voorenfteUtBor- gen, en den felven principalen Debiteurtotgua. rand of indemniteyt van fijne Borgen Hype- theecque fteldt, foo fal den Veertighften Pen- ningh daer af mede moeten werden betaelt. X. Dat mede den voorfchreven Impoft fal ver. den betaelt van de Los-, Lijfrente of Kuftingh· brieven, aireede getranfporteert zijnde, onaen· geilen Partyen daer na haer accord komen tecef- ïeren. XI. Als een Rente-brief ofKuftinge, fimulatelijck op yemanden getranfporteert zijnde , daer μ | wederom getranfporteert werdt op dengeenen die de Rente-briefin derwaerheyttoekomei fal mede daer af den voorfz Impoft moeten werden betaelt. XII. Een Perfoon geinftitueert zijnde uwYerfeel Erfgenaem, onder conditie te moeten uyrreyc- ken verfcheyde Legaten, die betaeldt moeten werden een partye aen Geld , eenpartye aen Land, en een partye aen Rente-brieven j ende daernatotvoldoeninge van de voorfz Legaten» tranfporterende Landen of Rente-brieven, « daerafdenVeertighftenPenninghnietbetaeldt werden. XIII. Twee Huyfen err Erven tegens den anderen vermangelt werdende, of Huys tegen Lano, Erven tegens een Huys en diergelijcke» eng I; het eene of andere eenige penningen voordeψ ι terfchap toegegeven werdende» lal van dew| de van beyde de gemangelde Goederen Veertighften Penningh betaeldt moeten" den. j Renten0* Eenige onroerende Goederen, r*\Jfot Kuftingh-brieven verkocht, ea^f pa- voor wettelijck Tranfpor r, of oockd F^^g. gelaten zijnde een of meermalen, 1» .Jatert maelde Goederen verkocht ottewb ^ werden, ntede daer af den Impo|tüew ten werden. Gelijck mede, datfoomenignfl»»*. acn.
		9c6                     Placatcn. 7 fal werden in de rechte Linie te zijn gefchiedti einde op dat de rechte koop vandc voor ί ζ Rente- brieven mochte geweten werden, fullen Partyen den prijs van de Koop moeten verklaren, en fal daer van notitie gehouden werden by den Secre- taris in het Regifter van de Opdrachten, Dat van de geheele Koop-penningen den Veertighften Penningh betaelt wefende, van de oonftitutie van de Renten ofKuftingen, die vooreen partye van de Koop-penningen verle- den werden, niet en fal werden betaelt. III. Dat foodanige Renten of Kuftingenoverge- wefen, ofovergefteldt werdende, aen yemant anders als aen den Verkooper felve, het ary Cre- diteur of andere, fal van deielvc overwijfinge of overftellinge het recht van den Veertigften Pen- ningh nochmaels betaelt moeten werden j ende werdt alle Secretariflèn wel fcherpelijck gelaft den inhoudt van dit Articul prarcife te pra&ife- ren. I V. Dat infgelijcks van de verkoopinge of ver- mangelinge van Kuftingh-of Jaer-penningh- brieven, rechtelijck verleden, uyt faecke van eenigefchulden op Landen» Huyfen, Erven of andece onroerende Goederen, bintien de voorfz Landen gelegen, verfekert, den Veertighften Penningh van de koop ofte waerde van dien fal werden betaelt, als mede van alle onroerende Goederen van Defolate Boelen, die by eenige Curateuren, het zy by willigh decreet of anders fonder executie werden verkocht of geleverdt. Ende aengaende de verkoopinge die by onwilli- ge executie van de Hoven of andere Gerechten falgefchieden, dat daer van den Tachtighften Penningh tot lafle van den Kooper fal werden betaeldt: Ende indien boven de betalinge van' de Crediteurs van de Geëxecuteerde eenige Pen- ningen tot lijnen profijte overfchieten, dat van het felve overfchot den Tachtighften Penningh tot lafte van de Geëxecuteerde betaeldt fal wer- den. V. Dat van de Kuftingh- of Rentebrieven ver- kocht, en daer na genadert zijnde, cnalfulcken nietgetranfporteert, maer gecafièert werdende, den Veertighften Penningh fal moeten werden betaeldt, endatdeFraudateurs fubjeit zijn de poenen van het Placaet. V I. Maer van de Kuftingh- en Rente-brieven, die byden geenendie daer van Debiteurs zijn, af- geloft en afgekocht werden, ende fal menden voorfchreven Impoft niet fchuldigh wefen tebe- talen. V I I. Den voorfz Impoft fal mede werden betaeldt van alle Renten of Kuftingbrieven die in folu- tnm gegeven fullen werden. VIII. Gelijck den felven Impoft mede fal werden betaelt van Schepen-kenniflen of Obligatien ,verleden met fpecialc Hypotheecque van feec- kcre fomme van penningen te betalen op da- gen.

-ocr page 929-

en Veertighilen Penningh. 907 XXII. Indien yemandt in Brieven voor Schepenen of Wetten gepaflèert boven il jne eygen Goede- ren , verbindt fijne toekomendeErffeniflê van fijne Ouders of anderen, defelve pogende van nu af daer vooren te affe&eren, en fullen by die vanden Wette fulcke Brieven niet mogen wer- denverleden, tenzy (onvermindertdedifpute van validiteyt of invaliditeyt vanhetfelveCon- tradt) daer af alvooren den Veertighften Pen- ningh betaeldt werde van de fchult-penningen in den fel ven Brief begrepen. XXIII. Alle de Steden in Holland en Weft-Vriefland, fullen in het koopen en verkoopen van alle on- roerende Goederen, gehouden zijn den Impoft vanden Veertighften Penningh, foo welalsalle Particuliere te betalen. XXIV. Sonder dat yemand van den voorfz Impoft fal wefenexempt, als alleenüjck deGods-huyfen, en de Armen van de Aelmoe/fèn levende, in voe- gen dat de Gods-huyfen en de Armen, van de Aelmoeflen levende, fullen genieten vrydom van haer helft, en Partyen met fulcke handelen- de , fullen betalen haerluyder helft van den Veer- tighften Penningh. XX V. De Wees-kamers fullen blijven behouden hec recht van vrydom van defen Impoft, alleen van Penningen ter Wees-kamer verrichtight, enten behoeve van de Wees-kinderen, uytgefèt op Wees- kamers recht; maer en fal de felye vrydom niet mogen foo verre werden getogen, dat fulc- ke Wees-renten van het eene Kind op een ander fullen konnen werden getranfporteert, fondec het recht van defen Impoft te betalen, foo dat de Wees-kinderen niet vry en zijn vanden Veer- tighften Penningh, in het koopen of tranfpor- terenvanRente-brieven, Kuftingh-brieven af andere, nr.n*., jj;A Α if. li Dat, om alle frauden te verhoeden, geen Brieven als pandt met'er minnen, onder de hand, of voor Notaris en Getuygen fullen mogen wer- den yemanden ter handen gefteldt. X X VI I. Ende werdt alleNorariflen verboden en gein- terdiceert, by defen te ftaen over eenige ftipula- tien van tranlporten ende hypothecatien van on- roerende Goederen, foo Leenen als Eygen, Ku- ftingh-of Rente-brieven, op pcene van nullité, en voor de eerfte reyfe van vijfcigh ponden, en voor de tweede reyfe privatie van hun Officie, het w^ck alomme fal verkondight werden by de Magnaten, opdat de Notariften daerafgeen ignorantie en pretenderen,            -v ; XXVII I. Ende fullen de Secretariflen, foo van de Ste- den , Leenmannen en andere Collegien, als oock van de Dorpen en Gehuchten ten platten Lande» geen Opdrachten, Kuftingh-, Rente-of ande- re Brieven mogen maecken of minuteren, voor dat daer van den Veertighften of Tachtighften Penningh reipeftive betaelt zy (en vervolgens oock geen Brieven van Verlyen of Ceffien, daer 5 S ζ                         af

weckende den Tvvintighften η werd van eenige Huyfen,Erven,Ren- rfÖBfc«hf*-riey«u, niet tcgenftaen.de den 101 fijn beraet voor eenigen tijd behout, om ^«af te mogen gaen, op feeckere pcene, *5toionc, den Impoft fal werden betaeldt JeKoopaengegaenwerdt, enandersniec. yeertighften Penningh fal medebetaelt ^"werden van'tgeene ten rantcoene wert ÏÏÏS. maer niet van het Gelagh, Treck- Sningen. of eenige Gods-penningen , het kmede (alibo de rantcoenen een gedeelte «ndcnprijsvan de koop zijn) prxcifelijckge- obferveertfal werden,aengefien anderfins, en by Lbfervantie van dien groote rantcoenen be- dongen werdende, het Gemeene Land voor een groot gedeelte vanden Veertighften Penningh kan werden gepri veert: Ende fullen derhalven foo weide Officieren als Secretariflen daer voor hebbcntevigileren, en daer nevens te beforgen, datdegeene die niet aenbrengen het geene ten ranrcoenetotfpeldegeltenverteringe is bedon- gen j fullen werden aengefproocken als Frauda- teiirs, enfubject wefen de poenen tegensdefoo- danieeby Ordonnantie geftatueert. h               XVII. DeErf-Chijnfen, Erf-pachten en gemortifi- ceerdeRenten, op onroerende Goederen ftaen- de, werdende in het verkoopen gehouden tot lafte van den Kooper, fullen werden gereeckent en begroot jegens'den penningh vijf en twin- tigh. XVIIL Eenige onroerende Goederen, daer inne ver- icheyde Eygenaers zijn , in het openbaer ge- vcyit, en gemijnt zijnde by yemandt die daer in- ne eenigh gedeelte heeft > fal den Kooper mo- gciïolftaen betalende den Veertighften Pen- ni/igh na advenant van de gedeelte by hem ge- Wtjden Verkooper toebehoordt hebbende. XI X. Van de onroerende Goederen, die inErf- pickfullen werden gehouden en verkocht, fal ï^cdcgelijckvan andere den Impoft voornoemt moeren betaelt werden. c                       X X.':4uh nc-.'.' tenSterf-huysgevallen zijnde , daerineeni- &e onroerende Goederen zijn, die by generale uytkoop blijven aen den langhftlevenden, daer aiial mede den voornoemden Impoft betaeldt «wen van het geene gekocht., of van de Erf- SPamen overgenomen werdt* wel-verftaende, '^nuytkoop die de Ouders met haereygen

dc J

oetaeldt,

ecken, geenen Impoft en fal wer-

XXL

Κ ' e%Jènofandere onroerende Goederen, gt(!raeno^uftingh-brieven, verkocht en op- % Α oock eenige paeyen daer op betaeldt ΟύΞ. dè,predKtttts of eerfte Eygenaer in

gïav?Van ^n refterende Kuftingh-pennin- 5fflaerom overneemt de verkochte Huyfen flinghr0nroerende Goederen, Renten of Ku- brieKen Ven' kten£fccafleren fijne Kufting- daca, f!ien r°yeren het tranfport daer af ge- taelt, mede den Impoft moeten werden be-

-ocr page 930-

7. Boeck. 8. Tk. deGoederen, die in den Win ter verkocht den, en by de Koopers Mey daer aen &2r* denaengevaerdt, fullen mogen volftaen lVcr' gebracht zijnde als boven, mids de Opdra?' doende tegens Mey , na de gewoonte in J? drachte of ceflien van Huyfen gebruyekeüj ' En fullen de geene die eenigevan defelveG deren koopen opeen onbekende naem, gehou"

Placaten.

9θ8

af den Veertighften Penningh als vooren mbetaeldt werden, by Schepenen mogen gezewerden, ten zy hen blijcke, en op den Briefielde zy dat den Veertigften Penningh daerisvoldaen} op pcene van vijf en twintigh pden, teveertigh grooten t'elcken reyfe byken Schout, Schepenen of Gezwoorens tebeuren. Ordonnerende oock alle Secretarien andere, eenigh bewind van den voorfchre

d

— '                     j ■·---------- ^agenden me bckendt te maecken, of felfs voor Koon hem te doen teyekenen, oock aen geenenï deren mogen overdoen , alwaer het voorden fel ven prijs daer voor het is verkocht, fonderden Veertighften Pennigh noch eenmael te betalen alles op pcene in de Generale Ordonnantie van de Gemeene Middelen jegens de Contraven. teurs der fel ver begrepen} ende dat boven defen den Kooper en Verkooper elcks fullen verbeu, ren de fomme van twee h o nderdt guldens, een derdendeel voor den Officier die de caWefal doen (tot welcke calange foo wel geauthorifeerc werden de Officieren, daer dePerfoonendiede fraude lullen hebben gecommitteert zijn woo· nende, als die geene onder wekkers Difhdftde Goederen gelegen zijn, by preventie) een der- dendeel voor den Armen van de Plaetfe daer fulcks valt j ende een derdendeel voorden Acn- brenger, midfgadersdubbelen Impoft voor de Gemeene faecke: Ende alfoo het geene voorfz isby veeleièer qualijck werdt geobierveert, als wendende de Tranfporten dickwils eerft jaren en dagen na de verkoopingen gedaen, en debe* talinge van den Impoft daer na uytgeftelt, ofin het geheel vergeten, immers niet verantwoórt, en veeltijds eerft betaeldt foo wanneer defelve Goederen noch meermaels zijn verkocht ende pvêrgedaen, fulcks dat de Tranfporten op den tweeden of derden Kooper werden gedaen > het

Impoft hebbende, dat fyluyden de fommevan de Tranfporten en Hypothecatien in de Brieven fullen hebben te exprimeren, en onder aen defel- ve Brieven te feWenfohit, metexpreflie vande fomme vanden betaelden Veertighften Penning, en dien onvermindert Quitanueaendengeenen die fulcks begeeren, fullen hebben te geven 5 en tot weeringe van frauden, fullendeSecretarifïèn gehouden wefen voor het Tranfport of Hypo- thecatie de Brieven in een Regifter ofProtho- collete regiftreren, om in het doen van't Tranf- port of ver binteniiTe,by den Officier en twee van den Gerechte > in het voorfz Regifter of Pro- thocol ondergeteeckent te werden: Ende fullen de Brieven by Schouten Schepenen, daerfulcks gebruyckelijck is, of by den Schepenen alleen, nahetgebruyekdat daer afin de Steden en Dor- pen werd onderhouden, binnen veertien dagen gezegde en uytgegeven moeten werden, voor welcke onderteeckeninge inden Regifter of Pro- thocolle, midsgaders van de Brieven, den Of- ficieren en elck van de Gerechten voorfz genie- ten fullen drie ftuyvers boven haer gewoonlijck recht: Ende dewijle Schout, Schepenen en Ge- fwoórens veeltijds geen kennifle en hebben van de Ordonnantie, ja felfs niet lefen kunnen, foo werden de refpedtive Officieren en Secretariflèn mids dèfen gelaft , ten eynde fyluyden defelve ophetaenkomeninhareBedieninge dit Articul fullen hebben voor te lefen, en na hare befte ken- nifle haer daer van te informeren, op datdefèl- ve prarcifelijck nagekomen, en in het toekomen- de daer van geen ignorantie gepretendeert wer- de, op de poenen hier vooren geftatueert 5 jegens de nalatige Officieren en Secretariflèn, foo wel als jegens de Schepenen en Gefwoorens te exe- cuteren, « ■ -';":                        ri;-b.il£.iiT07 >·;: ) XXIX. Ende omme te voorkomen alle frauden die te- gensOhfegoede meyninge in het oprecHtelijck betalen'van de voorfz Impofïtie fouden mogen werden gépleeght, hebben Wy geördonneert, en ordonneren by défèn, dat binnen fes wreeken nade vèrkoöpinge öf vérmangelinge vaneenige onroerende Goederen, het zy Leenêri of Ey- gen·, item, VanLos-, Bijf-rentenóf Küftingh- brieven, diëOpdrachtert:, Tranfpo'rtënjiiCèf- ficn en Hypothecatien der fel ver * of tën^piften de Kerck-geboden, daer'toein eehige Qüartie- rennpodigh , voor den Gerechte van der Plaet- fe, daer onder defelve Goederen verkocht, ver- mangelt, öf ter Hypotheque te ftèllten belooft, gelegen zijn, van wegen den Kopper of Ver- kooper fullen moeten werden gedaen öf vér- focht, na den gebriiyekë van denfélveri Gerech- te, eridealvooren aenOnfèn CollecTreur aldaer den voorfz Impoft betaelt 5 met dien verftande nochtans, dat alle Huy fen, of andere onroeren-

koopen van de Goederen op onbekendenamen

'I 1

en het overdoen van de gekochte Goederen .bin- nen den tijd van drie dagen, waerdooralfoo veeleabuyfen werden gépleeght, foo werden de voorfz Secretariflèn en anderen gelaft hetfclve Articul in allen deelenpra;cifelijck te achtervol- gen i en dat fyluyden, foo wanneerdoor fraude ofverfuymdendubbeldenlmpoft, volgenshet voorfz Articul voor de Gemeene faecke ψψ vervallen, en tot haerder kennifle fal zijngeko- men, gehouden fullen zijn den dubbelden Im- poft fonder eenige conniventie te innen en ver- antwoorden, op bcene dat by manquernento nalatinge van dieniden voorfzdubbeldenlrapo" t'allen tijden aen haer fal werden verhaelt, en tot haerder laften in hare refpeftive ftatefl ψ werden ingecrocken en verhoogh t. · r-^Jèbbenvoortsgeordonneerdf, enorao · ren by defen, datalle Los- en Lijf-renten >» Küftingh-brieven , die in den voorfl°· Dandefullen werden verkocht of ver^0f ^ binnengelijcken tijd-na de verkooptfgf Lan(je mangëlinge, gerechtehjekmdenton g voor den Regüf er-meefter en Leenman n haer Ed, GrootMog., foo veclderieW» ^ aëngaet, ihfgelijcks voor depecn-n ^φ StadïlïoUdcre en Léen-mannen van "^^htc hacrLeenenaengaendej of voorde         ^

-ocr page 931-

Kaeckende den Tvvintigbften en Veettighften Pcnningh. 909 • hSradtofDorp, mctkenniflevaneen prijs van den koop aen te geven, datommedaer

•^ecnlP aj^er fullen werden getranfporrcert; ^Sfcenige Kuftingen of Renten, ftaen- 10 nVe Hvpotheecque, alleenlijck fullen dl£t werden , als Kuftingen in Renten, of Senten in Kuftingen, fonder mede te veran- J ndeHvpotheccque, ofdefelve tevermeer- iiiiofvern-iittderen, midts daer van geen ver- ieringe van Dominie en valt, fullen egeenen SLJhftcnPenningh fchuldigh zijn 5 wel-ver- feendedst het fulcke Kuftingen of Renten zijn, Herden Veertighften Penningh eens van fal we- f η betaeldt, dan des niet gedaen zijnde, fullen oock van fulcke veranderinge den Veertighften Penningh moeten betaelt werden. Χ Α Α 1. Endefullen mede van nu voortaen alle Tranf- poitenvanRenren, Kuftingen ende Lijf-rente^ brieven, of andere van die nature, moeten wer- denverleden en getranfporteert inde-Provincie vanHollandt ende VVcft-Vrieflandt, oppcene Verklarende boven de voorfz pcene ende ver- beurde Impoften, de voorfchreveverkoopinge en vermangelinge niet aengebracht, noch den Impoft daer van betaeldt, of de voorfz enregi- ftratieenonderteeckeningeinden Regifter ofte Prorhocolie, midtfgaders van de Brieven, by denOiïïcicr, en twee van den Gerechte, of an- ders twee Schepenen als vdoren, nul, krachte- loos en van onwaerden, fulcks dat daer op by niemandt recht gedaen en fal mogen werden, of defdveBrievenvoor valide mogen werden ge- houden.                                            - · XXXIII. Ende als den oprechten prijs van de verkoch- te ofvermangclde Goederen niet geweten en fon werden uyt de handelinge , hebben Wy ge- laften geordonneert, laften en ordonneren by dcfende Officiers van de Plaetfe daer onder de- felve Goederen gelegen zijn, met twee nytden Gerechte, en Secretariflèn , fulcke Goederen oprecbtelijck op haren gedanen Eed te tauxeren, om daerna den voorfz Veertighften Penning be- taeldt te werden. Ende of het gebeurde dat ee- nigc roerende Goederen , neftens onroerende Goederen verkocht wierden, foo fullen de Ver- kooperen Kooper gehouden zijn den oprech- ten prijs van den koop aen te geven, met Inven- taris vande roerende Goederen , ommedefelve gerende Goederen te laten tauxeren, ten eynde oprijs van dien van de onroerende Goederen mapafgetrocken werden, en alfoo denjuyften pnj« van den Veertighften Penningh van de on- oerende Goederen magh werden betaelt. En noTevc%ens den voorfz inhoudt, in cas van r 8C tauxatie, niet de onroerende maer de <jen e Goederen affonderlijck moeten wer- fenPtaUXeert' necgeenemede op veelePlaet- retï^pooteinobfervantieis vervallen, tauxe- n^^'^'fijdsde Gerechten de onroerende, en djtjj * perehde Goederen , en dat foo langh

innetevoorfien, de Secretariflèn expreflelijck fullen werden gelaft, en werden gelaft midts de- fen , in haer reipeclive ftaten den prijs altijd uyt te drucken, en haer re wachten van foodanige tauxatien, tegens den expreiTen inhoudt van't voorfz Articul meer te doen , of gedogen ge- daen te werden. XXXIV, Werden voorts alle Secretariflèn gelaft pra:- 9ifelijck te achtervolgen Onfe Reiblutie van den drie en twintighften Martii feftien honderdt dertigh , houdende in fubftantie > dat den Tach- tighften Penningh moet werden betaelt van foo- danige Goederen , dewclcke verkocht en den Veertighften Penningh daer over betaelt zijnde, wederom by den Verkooper van de felve Goe- deren werden aengenomen door manquement van betalinge der uyt geloofde Koop-penningerf bydenKooper, en die van den eerften Februa- rii feftien hondert een en vijfrigh, tot confirma- tie ende éclairciflenient van defelvedaer op ge- volght, dicterende, dat van alle foodanige ver- kochte en weder aengenomen Goederen moet werden betaeldt eens den vollen Veertighften Penningh, in aenfien van de eerfte verkoopin- ge, en noch eens den Tachtighften Penningh, of halve Veertighften, terfaecke van deweder- overneminge der felververkochte Goederen. XXX V. Yemandt aengekocht hebbende eenige on- roerende Goederen, gelegen in de andere Geü- nieerde Provinciën , endenVerkoopervoorde evi&ie van dien eenige onroerende Goederen, het zy Leen of Allodiael, binnen defe Provincie gelegen, willende verbinden , werdt by defen verftaen'en verklaert, dat den voorfchreven Ver- Kooper, ter fake van foodanige verbintenifle als vooren, hetMiddelvan den Veertighften Pen- ningh voor als noch niet fchuldighis te betalen; edoch werdt den Secretaris, onder wekkers Di- ftrict foodanige vafte Goederen gelegen zijn, en den Griffier vandeLeenen refpe&ive gelaft dacr van, en van den prijs van de voorfz ver koopin- ge, of van de fomme daer vooren het Goedt in I^ollandtgelegen werdt verbonden, te houden goede notitie, en te doen behoorlijcke aenteec- keninge, om t'allen tijden, ibo wanneer de voorfz Goederen voor de eviclie aengefprooc- ken en geè'xecuteert fouden mogen werden, als dan ter faeckc van dien den voorfchreveri Veer- tighften Penningh te vorderen als naer behoo- ren. XXXVI. Is voorts by Onfe Refolutie ende Waerfchou- winge vanden vijfden Februarii feftien hondert vijf enfeftigh verklaerdt, gelijck vcrklaertwert by defen y dat na date van den felven vij fden, uy t geenc Verbanden, generaeloffpeciael, hetzy Schépen-kenniiTen, NotarialeObligatien of an- deren , hoedanigh de felve oock fouden mogen genaemtwefen, eenige preferentie, hetzy op roerende, het zy op onroerende Goederen,

recjjJ j emeeneLand merckelijckaen haer ge-

Adrien of Gerechtigheden, fal mogen genoten werden, dan by foo verre > en voor foo veel den VecrtighftenPenningh daervanten tijde van't paflerendcr voorfz Verbanden , ten behoeve |                                                               van

Vooren

ydtkomtteverliefen, en gelijck hier

""de gefeydt werdt, dat denVerkoo- ooper gehouden zijn den oprechten

-ocr page 932-

Placaten. 7.Boeck. 8.Tit.

9io

van de Gemeéne faecke fal weien betaelt, fulcks dat van doen voortaen, buyten foodanige voor- gaendebetalinge van's Landts gerechtigheydc, eenige preferentie aenyemandc fal mogen wer- den geadjudiceert ofcoegeftaen, dan alleenlijck uytkrachte van Verbanden, gedaen op Wees- kamers recht, ten voordeele van Wees-kinde-

ken van de Reduclien hen in alles reeuU gensde Inftruftien daer op alrerrlr JZVo1' alfulckeanderealsdefelvevantiidS5Cktl0t fondenfullenwerden.               ] tottlJdtoege. Aengamde den voorfihreven W

ren

welckers Goederen ter Wees-kamere ge-

vanden Twmtighflen TenninJl

bracht, ende onder de adminiftratie van Wees- meefteren gefteldt zijn·, midcfgaders uyt krach- te van legael Hypotheecq , by de befchreven Roomfche Rechten geintroduceert, ende dien- volgende binnen defc Landen inde practique ge* recipieert, daer onder gecomprehendeert Bo- demerye-brieven , gepafleert over Penningen buyten 's Lands opgenomen, tot confervatie van

de admmiftrane van dm Twim)! Jen en Veemghflen Tennhgh ,£ eentgeArttculen raeckendedenS tighfimm FeerttghfienTenninTn Jamen,                                 » te XXXIX. TTEbbenmede geordonneert, enordonne. X Jjenbydefen, datmden voorfz jare hl

SchipenGoedt» totinkoop van eenigenoodt- I ginnendemet den eerftenjanuariivoorfz' faeckelijckheden, of anderfins tot bevorderin- ι alleen van alle onroerende Goederen deF^f

gevandereyfe, midtfgadersoockopjuweelen,!

en twintigh, onderde roerende GoèdeLEf fifPfU mndeV00rfz Lande van Hollandten Weft-Vriefland gelegen, dieyemandc ώ m βάτο, of by difpofitie Teftamentaire, Codicil laire, Legaet of Gifte, uyt faecke des doodrs fullen aenkomen in afcendenti linea, dat is, in opgaende Linie van de zyde, ofte van vreemde Luyden, daer onder begrepen de Goederen die uyt conilïutie Fidei-commiflaire (alwaren de felve oockvan Ouders door Broeder of Sufter, op eenen anderen Broeder of Sufter, of nade doodt van andere Collaterale Vrundengeërft) denlmpoft van denTwintighftenPenninghfal werden geheven en betaelt by den geenendiede- felve erven of genieten fal, mede dat ter waerde : van dien, fulcks die by den Gerechte van der Plaetfe daer onder die gelegen zijn, op haren Eed expreflèlijck fullen werden getauxeert, fon* 1 der dat daer van eenige defalcatie of verminde- j ringe gedaen fal werden, als alleenlijck van de Renten en onbetaeldeKuftingen, daer op fpc- cialijck voor de voorfchreve Gerechten gehypo- 1 thequeert, en midts de vertichtinge daer van ge- houden zijnde te laten doen binnen fes maen- den, en den voorfz Impoft van den Twintigh-

Öbligatien,' en alle andere Meubile Goederen, als pandt ter minne efFe&ivelijckgedepofideert indegeauthorifeerde Bancken van Leeningen, of anderfins by gepermitteerde Contra&en, den Crediteurs in handen gefteldt, fonder dat het felveondereenigerhandepretext, uyt gelijck- heyt van reden of anderfins, verder geëxtendeert fal mogen werden tot eenige cafus, in dewelcke uytkrachte van eenige Conftitutien of O£tro- yen van Ons, als Souverain-van den Lande, van eenige Keuren van de Steden, van eenige inge- voerde Coftuymen of anderfins, buyten de ex- preflè difpofitie van de opgemelde befchreven Roomfche Rechten, preferentie foude mogen plaetfe hebben-, alles op de pcenen, geè'xpri- meercin de Placaten en Ordonnantien over het voorfchreve Middel, bevoorens gedaen emane- ren. X X XV I I. Behoudelijck, dat in gevolge van Onfe na- der Verklaringe van den acht en twintigften Fe- bruarii daer aen volgende, gedaen op de voorfz Waerfchouwinge van den vijfden Februarii daer bevoorens,dat het geene inde voorfz Waer

fchouwinge, roerende het ftuck van de prefe-

rentie, en het betalen van den voorfz Veertigh- ftenPenningh te betalen, oppcenevanhondert ftenPenningh, ten aenfien van generale en fpe- guldens, boven de pcene van het Placaet; met

expreflè verklaringe, dat alfoo Wy in ervaringe gekomen zijn, dat eenige de faecke nietnabe- hoorenopnemende, of prefumerende deielvc Onfegoede meyninge te éluderen, in allenfcnijn of den voorfz Twintighften Pennigh foudemo- genonbetaeltgehouden , ofyetsvanderdelve» vermindert of ingehouden werden, onderprs- textvanperfonele fchulden, in czs defelve^ deMeubileGoederen,indenBoedelgevpnu^ niet konnen werden vervallen, düreftelijcK) gens den voorfz klaren text, dathetvootiew ve recht, achtervolgende den voorfz β"^; moet betaelt werden van alle onroerende ten dereGoederen,hetvoorfzMiddel/ubjei^ de, iondereenigedetradtie, defafcatieoir.g minderinge van perfonele fchulden» V ^

ciale Verbanden op nieuws, en buyten voorige difpofitie geordonneert en geftatueert is, alleen- lijck geappliceert moet werden op Verbanden generael offpeciael, het zy Schepen-kenniflèn, Notariale Obligatien of anderen, na de publi- catie van dien gepafleert, of noch te paflèren, en niet op foodanige die al voor heenen gepafleert zijn geweeft: Dat mede onder de legale Hypo- thequen, die van de voorfz Ordonnantie fpeci- lijck geëxcipieert en geëximeert zijn, onder an- deren oock notanter begrepen zijn de legale Hy- pothequen, de refpective Steden, ten aenfien van hare Accynfen ende particuliere Middelen competerende, volgens haer Ed. Groot Mog. Refolutie in dato den negentienden Julii feftien hondert vijf en twintigh , midtfgaders de nade- re Difpofitie en Publicatie van den negentienden Augufti des jaers feftien hondert acht en vijftigh daeropgevolght. XXXVIII. De Secretariflèn fullen ten aenfien van het ma

Overleden nagelaten, aiw^»v-- voorfz fchulden uyt de Meubile Gotu^&.

den Boedel niet mochten konnen

WfM*L

den i nemaer alleen ten aenfien va

dewelcke oP

Renten en onbetaelde Kuftingen

-ocr page 933-

			Raeckende den Twintighften en Veertighften Penningh. 911
		k immeubile Goederen , fpecialijck Λ v0,0rrw/-hren van de Plaetfenalwaerdefel-			gieus hangende waren, in gevolge van Onfe Re- folutie van den vijfden November 1661, van de heele verkochte ofgeèrfdePartyen daer over hec verley verfocht werdt, voor en aleer het felve te verleenen of te paneren, den Twintighften en Veertighften Penning refpecTrive fal moeten be- talen j in dien verftande nochtans, dat in gevalle by decifievan den Rechter de felve partyen, of een gedeelte van dien,den geenen die als Kooper of als Erfgenaem het verly genomen, ende dien- volgens het voorfz recht van den Veertighften en Twintighften Penningh betaelt heeft, moch- te werden afgewefen, dat den felven in dien ge- valle vry fal ftaen fulcks aen Onfe Gecommit- teerde Raeden te prefenteren, ten eynde ornrae opderfelverordre, naer genomen berichtinge, daer en foo het behoordt reftiturie van de berael- depennïngen pro rato van^e afgewefen Partyen gedaen te werden. X L I. Dat Man en Wijf Kindt of Kinderen hebben- de, malkanderen by Lijftocht of anderfins van hare Goederen fullen voordeel maecken ,Jfonder in den voorfz Impoft gehouden te zijn. X L I I. Ende indien Vader of Moeder byTeftamenr, of onder difoofitie van den Overleden Man ende Wijf zijn gemaeckt Boelhouder of Boerhoudc- fter, metlaftommeallede Goederen te blyven befitten, de Kinderen mondigh te maecken, en na hare mondige dagen deièlye eenige Goede- ren te laten volgen ·, van welcke Goederen ofte onderhoudt de langhft-levende van de Ouders, vertichtinge doende op eenige onroerendeGoe- deren, ofdiedaervooren verbindende, fullen de felve van defen Impoft vry wefen -, gelijck medeby aldien eenige der felver Kinderen ko- men te fterven, alvooren fyluyden den eygen- domen pofieille van de Goederen, hunaenge- ërfr, fullen hebben aengevaert, en het recht van dien op de Broeders en Sufters fal komen, fullen in defenlmpoft nier gehouden zijn. Doch hebben Wy by Onfe Refolutie van den dertighften Julii feftien hondert drie enfeftigh verklaerdt, fulcks Wy verklaren by defen, dat foo wanneer ftaende Huwelijck tuflehen Man t;n Vrouw eenigh Leen uyt den Boedel van de felve aengekocht, midtfgaders een van beyde, het zy Man of Vrouwe, daer mede verlij dt is,en naderhandtdevooriz Conthoralen eikanderen bygenerale difpoiirie Erfgenaem inftitueren, of anderfins het voorfz aengekochte Leen in het particulier de een de ander mochte komen te ma- ken, by foo verre die geene die met het voorfz Leen geinveftieert is, ende fulcks daer door den waren ende reëlen eygendomvan dien geconfe- queert h eeft, eerft komt ailij vigh te werden, in iülckenkasdelanghftlevende fchuldigh is aen'c Gemeene Landt te betalen den Twintighften Penningh, overdecoHateralefucceiTïe van tiet voorfz Leen > edoch in cas het ter contrarie komt re gebeuren, dat die geene van de voorfz Conr thoralen, diemethetvoorfchreve Leen nieten is verlijdt, eerft aflijvigh komt te weiden, dat in fulcken gevalle de langhftlevende over het voorfz Leen geen recht van collaterale fuccriTie' fchul-
	r0SS3iZijn>i""llen wefen gehypothequeertj ïf? 1 gevolge van Onfe Reiolutie van den , 0     "hifen September feftien honderdtdrieen" !ΐΠ| van Rente-bricven foo op het Lande , Particulieren en andere Gehypothequeer- 7°P ock Bijl-brieven> midtfgadersDbligatien ri van het Landt, en de publique Comp- 1    nloopende, ende vermogens Onfe nadere «"foluricvanden dertighften Oftober daer aen l ende, oock over nieuwe bedijckteLandenj 'nageiigefien defelve nieuwe Landen by eenige Letteren van Oclroye van alle ordinans Laften enlmpofitien mochten wefen geèximeert ; en oort in gevolge van Onfe noch nader Refolutie vandenachten twintighften September feftien hondertfevenenvijftigh , dat het felveMiddel nietaileenfijck fal werden geheven over de voor- fchrevc Obligatien en Rente - brieven, fprcec- kende tor lafte van de Comptoiren van de Ge- mene Middelen , maer oock over de Obligatien e/iRente-brieven, fpreeckende tot lafte van On- feDomainen: Item, ophet Comptoirvanden OntfangerGenerael der Vereenigde Nederlan- den, midtfgaders op die van de refpe&ive Col- Icgien ter Admiraliteyt in den Lande van Hol- landten Wcft-Vrieflandtrefiderende, als mede ter ia/re van de Steden van de Societey t in 's G ra- vennage, van deBanckenvan Leeningen, van Godshuyfcn of anderen, daer voor de Steden ilaen verbonden, van de Gerechten en Ambach- ten, van de Ooft-IndifcheCompagnie, van de Groote ViiTcherye) van deDire&ieder bewufte Equipagie ter Zee, van de Collegien van Heem- raedfehappen, van Polders, van Waterfchap- penendiergelijcke j ende voorts ingevolge van Onfenflacate op huyden dato de fes ge- emaneert, wit"um alle beleningen , gedaen op Ordonnan- unt'm of Obligatien van de Unie, of eenigepar- ticttliereTrovincien, met.bevel aen alle Secre- tariiTen en andere die de colle&e van het voorfz Middelis aenbevoolen, midtfgaders alle On- trenen Ingezetenen van den voorfz Lande, dafiyhacrdaer naprxcifelijck fullen hebben te reguleren, opdepcenénenbreucken hier voo- Wlj eninvoorgaandePlacaten begrepen; ende eyndelijck, dat in gevolge van Onfe Refolutie V3nden twintighften December feftien hondert Jjerenfeitigh, alle Aftien in de Geoétroyeerde uolt-lndlfche Compagnie, in de refpetlive Ka- fre? fwnen de Steden van Hollandt refideren- Γ iul!eniu,bjea: wefen den voorfz Impoft van SffW^ Penningh, op de voorfz fuc-. ven "f Jj Co^atera" ende afcendenti linea gehe- op/r, nc^e' .en dat na advenantde»prijs dacr ito leliën , ten tijde van het overlijden den fnr daei"Van de erffemiïe gebeurt fal wer- en^o ilbe?oncIen werden geweeft te zijn, Conir f -e Zodanige poenen en boeten by de v^iZTnT teverbeuren» aIsindeJegen- ï>eUraonnaniie zijn geftatueert. Dat»P               XL, *«fende p^ ^ koop of erffeniiïê aengekomen inedeh» ueniêePartyen vanLeen-goederen,daer dceci] ^η"! Wlllater> verlyen, niet tegenftaen- fecaceke van defelve Leen-goederen liti-

-ocr page 934-

Placaten. /.Bocck. 8.Tit.

912

Ordonnantie fal moeten werden betaelt het felve recht over foodanige Goederen^^ I moet werden ingevordert, ichoongenonX Erfgenamen infgelijcks buyten defe Pro· I

fchuldighis, als door de voorfz difpofitieallcen- lijck genoten hebbende remiffie van het perfo- neel recht, het welck de Erfgenamen van de eerft overleden anderfinsfoudecompetcren, tot het rcftoir of de gerechte helft van de koop-pen- ningen, waer vooren het voorfz Leen in voegen als boven aerigekocht is. XL IV. Dat in gevolge van Onfe Refolutievan den achtften April feftien honderdt negen en feftigh, foo wanneer in het reguard van nieuwe aenge- kochte Leenen, daer van reftoir gedaen moet werden, den Succeflêur Feudael van fijn voor- recht tot foodanige Leenen fal komen terenun- cieren, of anderfins te refuferen daer mede ver- lijdt te werden, fonder dat hem ter faecke van foodanigerenunciatieofrefusyetswerdtuytge- loofc, of dat dien a|ngaende eenige overgifte, het zy voor geldt of gratuite, dire&elijck of in- direttelijckintercedeert, in fulcken gevalle den volgenden Succeflêur Feudael, die den eerften in grade ende ordre van de fucceflie in de Leen- goederen immediatelijck is volgende, met foo- danige nieuw aengekochte Leenen als vooren, direftelijck en immediatelijck geinveftieert fal mogen werden, fonder het cafus in linea defcen- denti voorvallende, gehouden te zijn daer over eenigh recht van Collaterale fucceflie, Veertig- ften Penningh , of andere belaitingen , boven de ordinaris Heergewaden en Hof-rechten te be- talen : Maer foo veel belanght de oude Leenen, daer van den Succeflêur Feudael niet fchuldigh is eenigh reftoir te doen, dat het fel ve in haer re- guard geen plaetfe hebben fal, edoch foo wan- neer hetverly van foodanige oude Leenen ver- focht fal werden op yemant anders, dan waer op het Leen na rechten en coftumen defer Landen foude devolveren, dat als dan het verly niet an- ders dan eerft op den rechten en wettigen Suc- ceflêur Feudael, ende van de felve wederom op den geen en die het verly als boven isverfoecken- de, als by overgifte en tranfport van den voorfz rechten Succeflêur Feudael gepaiieert, en midts dien oock daer over den Veertighften Penningh betaeldt fal moeten werden. X L V. Dat foo wanneer yemandt deLijf-tochtevan eenige onroerende Goederen , in den voorfz Lande gelegen, gemaecktis, en op een ander (den Overleden van de zyde beftaende , of vreemt wefende J den eygendom, dat in fulc- ken gevalle de geene die deièlve Goederen in Lijf-tochtontfanght, den voorfz Twintigften Penningh gehouden fal wefen te betalen ·, be- houdelijck, dat fijne Erfgenamen van dePro- prietaris,voor de overleveringe van dien reftitu- tic vandc betaeldePenningen gedaen fal werden. ^LVI. Dat in gevolge van Onfe Refolutie van den {es en twintighften Juliifeftien hondert feventig verftaenenverklaertis, gelijck verftaen en ver- klaerdt werdt by defcn, dat foo wanneer eenige Perfoonen, buyten defe Provincie gezeten ko- men re overlijden >. nalatende valte ofte andere Goederen binnen den Lande van Hollandt ende Weft-Vrieflandt gelegen of gevonden werden- de, daer van het recht van fucceffie volgens de

♦ woonachtighfoud

izijr X L V I I.

.          VUlCie I

Alle die geene die eenige Lijf-renten

koi

nen

te erven van Perfoonen die haer of geheelil niet, of alleen in Collaterale, of oock wel I defcendenti linea mogen hebben beihen, fuj]W J daer over foo wel als over Los-renten het rel! 1 van Collaterale Succeffie, of den twintig 1 Penningh aen het Gemeene Landt moeter\tJ! 1

nigeLijr-renten na de compleihe ende den m. derdom van de Lij ven op dewelcke defelve zijri geconftitueert, by tauxatie van Schepenen dü

Plaetfe waer het Sterf-huys is gevallen, gèdetel' mineert en begroot fal werden. X L VI II

Van alle Goederen, in het XXXIX, ^cul hierboven gemeldt, den Twintighften P

1· 'tn-

ningh fchuldigh zijnde , die na het overlijden van yemandt gemaeckt zijn te moeten komen op eenige Godshuyfen, fal den voorfz Impoil be> taelt moeten werden. X L I X. In de Steden en Tiorpenfutlen de Gwf- mate- kers, of welde Koffers, alle weeckenprapfe aen de Secretariffen van defelve Steden en 7)orj>en opgeven een Lijfle van de 1) o oden die binnen ba- ren bedt ijve in dieweeckgeftorven ofte begraven zijn) m'tdtf?aders oock aen de refpeclive 0β· eters, foo wanneer die fulcks fuUen verfiecken, ende dat op een boete van vijfentwintigbgulden: voor de eerflemaelte verbeuren by die geen die in gebreeckefullen blijven de voorfchreve optevingt te doen, of defelve niet oprechtelijck fal hebben gedaen ·, de tweedemaelop poene vanfufpenfie · ffl de derdemaei op poene van deportement: Enfullen wijders de voorfchreve Graef-maeckers ofte Ko- fiers, foo veel haer doenlijck endekennelijckfd wefen, benevens de voorfchrwe opgevinge oock aenteeckenen de Terfoonen, die fonder Kinderen zijn komen te overlijden, endefulkn det SeereU' riffen in de Steden en ten platten Landegèwdm zijn, op den Eed in den aenvangh van haf e Be- dieningegedaen, in gevalle fy in de voorfchreve Lijft e van de Graef-maeckers ofte Kofitrsbtvi* den, of ander fins tot hare kennife mochUfP gekomen, eenige "Perfoonen overleden ttjgj fy f uilen oordelen Goederen nagelaten UfffrJ het recht vanden twintighften TennmgW¥"> foo ras doenlijck in de Sterf huyjmvan m* Terfoonen te f enden een Billiet of i«K dutte, waer van het formulier bier ntiïW donnantieflaetgeinfereert, alles ψ£ψΨ den Tlacateop huydenge-emaneert. Hebben voortsgeordonneert, caoT „0^ ren by defen, dat alle die geene diee^Jinngb. deren, den voorfz Import van den f Jevan itcnPenhingh fubjeft zijnde, in denl·» ^ Hollandt ende Weft-Vrieflandtgelfen'TeJ{a. voorfz jare ab inteftato', by $MMtf($fi mentaire, Fidei-Commiflaire, Lega _ ^ uytfaeckedesdoods, in afcenden» ψ èi

-ocr page 935-

					en Veettighften Penningh. 913 den Schout, Gerechte ende Secretaris voorde tauxatie genieten vanelckParceel, verfcheyden leggende, twee en dertigh ftuyvers■■, te weten» den Schout twaelfftuy vers, elck Gezworen of Gerechte fes ftuy vers, ende den Secretaris acht ftuy vers, daer vooren hy de gedane tauxatie fal regiftreren, en een Afte overfenden als vooren. Ende fullen de Schouten en Gerechten » foo in de Steden als ten platten Lande, gehouden zijn op den Eedby haergedaen, de tauxatie vmn de va- fte en andere Goederen, hetfelve Middelfubje£tt foodanightedoen, als defelve tngoedengemoede fullen oordeelen waerdigh te we f en 5 fonder eenige deminfteconniventieofverfchooninge. LI I. Ende foo Verre binnen den voorfz tijde van veertien dagen nadeinfinuarie, de tauxatie niet enibude gedaen werden by den felven Schout, twee van den Gerechte en Secretaris, of binnen acht dagen daer na, fullen elck verbeuren tien ponden, van veertigh grooten het ponr, en niet te min de ielve tauxatie ngch doen binnen acht, dagen daer na, fonder yet voor de ielve tauxatie te mogen genieten, en by gebreecke van dien, fullen daer na tot haerluydcr koften ComininV riiïênaldaer geichickt werden omme de voorfz tauxatie te doen, en do voorichreve boeten te doen innen ende executeren , te appliceren als vooren. L I I I. Indien Man en Wijf, te iamen levende» in haren Boedel hebben roerende ende onroerende Goederen, en andere fes duyfendt guldens aen onroerende Goederen,en andere ièsduyfentguU densaen roerende Goederen, eneenvan beydc ftervende,de langhft-levende maecktErfgcnaem van alle de Goederen, mits aenLegatenof an- dere makingen uytreyekende vier duy ièndt gul- dens , foo werdt verftaen dat den Twintighften Penningh van de fuccefllen van ter zyden betaek fal moeten werden by de Erfgenamen die de on- roerende Goederen erft > maer voor foo veel de Legaten of makingen excederende weerde van het recht dat den Overleden in d<e roerende Goe- deren gehadt heeft, dat na rate van dien aen de Legatariflen, of op wien de makingen komen, defelve twintighften Penningh fal mogen wer- den gekort of gerepeteert. LÏV, UyJi'vs Nademael ondervonden werdt dat meeft alle Secretarifien geen Regifter van den Twintigh- ften Penningh zijn houdende, het welcke noch- tansteh hooghften dienftigh is, is goedtgevon- den en verftaen midts delen de Sccretariifcn te ordonneren en telaften, ten eynde fyluyden van alledeErfteniflen, hen aengebracht werdende, een apart en pertinent Regifter fullen hebben te houden, en daerinne de aengebrachtePartyen geregiftreert hebbende, defelve by de Aenbren- gers fullen doen onderteeckenen > en vervolgens daer aen regiftreren alle de tauxatien vande voor- fchreve aengebrachte Goederen gedaen, daer van de principale Aften > benevens hare ftaten, als voor defen j ter Kamere van de Reeckeningen werden overgefonden, en blijven beruften, en fullen mede gehouden zijn het felve Regifter teiialiea tijden den Officier re exhiberen; en Ex- ƒ Τ                      trait
			■Rflcclccnde den Twintighften , 0fvan vreemde Luyden fullen aenko- ^ houden fal weien binnen drie maenden, nlCJ' deerfrenifleof het recht hun is vervallen,
		iSvcgccrfiieen verkregen Goederen,ofde jLftie van 'en er Act Tnis "of ^aer ^εη Seencn van dewelckede !rlz Goederen gekomen zijn , fijn laetfte V nplaetfegehouden heeft} ende (uilen inge- tfofti Onfen Tlacate van huydende aenge- 5/j meten doen by een Odemorie ofte Lijfte, hJfaér, tenreguardevandeObligatien>Los- Λ lijfrenten» den voorfz twintighften Ten- Mihféjeiïi een exacte fpecificatie van yeder Jmitfttotr diftinclelijck van den anderen gefe~ meert) met byvoeginge van deninnehoudevan defomM) kt Comptoir tot wekkers lafte defel- ve zijn hopende, deTerfoon tot wiens behoeve itezimeconftitueert, midlfgadersvanaenda- tmvan defelve, ende de nombre van het folium ermede defelve zijn genombreert: Endeful- Inwijdersde Erfgenamen van eenige Goederen, kt nét man den Twintighften Tenning fubjecJ, nhoudenwefen de Lijft e van de aengegeven Goe- d(ren,offtifs,of door Gemachtighde , met fo- limnelen Eede te beveftigen, en dien Eed afleg- tmamBurgermeefleren ende Regeerders van de Steden, midtfgaders SchoutenenGerechtenvan ie'Dorpen, ofte aen diegeene die by defelvedaer Μ refpecTtvelijck fullen werden geauthorifeert} Itlijckmede de Secret ar iffen nevens yeder poft in hmfiaetfullen aenteeckenen dat den voorfchre- m Eed is afgeleght, en achter defelve verklaren étin dieftaet zijn gebracht alle de Boedels ende Goederenwaervanhrt recht van denTwintigh- jltnfenningh aen haer is betaeldt, fonder dan de voorfzGoederen aengevaert fullerfmogen wer- en, ten zy alvooren bÜjcke by Btlliet van de be- talinge van den voorfz Twintighften Penningh, opde poene begrepen inde voorfz GeneraleOr- oonnantie, en bovendien twee hondert ponden vsnvcerdgh grooten hetpondt, ten profijtevan «enOfficier daer hetSterf-huys gevallenis, ofte wonen welkers Diftriftde vafte Goederen, daer van het recht van den Twintighften Penningh gerraudeertis, gelegen zijn by preventie, ende dubbelden Impoit te verbeuren:. En fullen ver- Mpmedede Officieren, foo in de Steden als ten pMtfen Lande, tot beter ontdeckinge vandefran- ««> tn gevolge van den voorfz Onfen Tlacate vanhuydeny vermogen de Regifters van de aen· wmingevanhetrecht vande Collateralefuc- T χψmineren en nafien, en de Secretarieën moudenzijn fulcks tegehengen engedogen. Den Secretaris vande Plaetfe daer in een Sterr- een ^va^e" *s> of eenige Goederen binnen fdir? re Ju"ftÜ&ie zijn gelegen , fal ovcr- iSÏÏ aen den Secretaris van de Plaetfe daer JWederen gelegen zijn, dat hy by den Schout rcno^Van den Gerechte defelve fal laten tauxe- taris fienEed» hecwelck den voorfz Secre- VefenS°Urendc Gerechten gehouden fullen daerherc 0Cp' encJen Secretaris va η de Plaetfe ieen Η erf~huvsgevallen is, bimien veertien ι ν fSlxatie OVerte benden. Ende Mea

-ocr page 936-

7.Boeck. B.Tit. L V III De SecretariiTen binnen de Steden end

Piacatcn.

914 rra£i: daer van te verlenen , op de poene ίαXVII. Articul van de Ordonnantie begrep

platten Lande, fullen voor haerluyder' oru? Ü! ende verantwoordinge van den Twintiehfte0 VeertighftenPenningh refpeaive gemeten0/" Veerdghften Penningh van den felvenhunl der ontfangh, die de Ontfangers hunluyden ?,!' len laten volgen, r-                                  l' L I X. Dat de voorfz SecretariiTen, en alle diegene 1 die de collefte van de voorfz Middelen, pg^! eenige van dien is aenbévolen, in gevolge van Onfe Refolutie van den twintighften Decembtt feftienhondertfeftigh, van tijd tottijd, enrfn

Ende fullen de SecretariiTen gehouden zijn den voorfz Twintighften Penningh t'elekenste verantwoorden binnen het iaeyfoen daer inne de verfterffeniflèn fullen zijn gevallen 5 ofte in- dien fyluyden door eenigh merckelijck belet daer inne werden verhindert» foo fullen fy als dan in hare Staten daer van ( mét de redenen van de verhinderïnge ) by Memoriementiehebben temaeeken, endeten minften daer van verant- woorden in hetnaeft-volgende faeyfoen>op poe- ne, dat fuleks niet gefchiedende, enfulcksden

Twintighften Penningh als vooren niet geinnet minften van drie maenden tot drie maenden aen. en verantwoordt werdende, niet tegenftaende de refpeftive Ontfangers van Onfe Gemeene de Goederen haer tijdelijck volgens de Ordon- Middelen, onder defelverQuitantie fullen heb.

ben te demanueren alle de penningen die fyW. den uyt faecke voorfz effedTivelijck fuUeniiefa- ben ontfangen ; te weten , voor den eerilen April het geene in de maenden van December, Januarii en Februarii ingekomen is j voorden eerftenjulii het geene inde Maenden vanMacrt, April en Mey ingekomen is* voor den eerften O&ober het geene in Junio, Julio en Augufto is betaelt j en voor prima Januarii her gehcek beloop van haren ontfangh in de maenden van September, OctoberenNovember, endatde- felve SecretariiTen, en allen anderen die de voor· geroerde colledte roebetrouwtis, voortsgehou- den fullen wefen de ftaten van haerluyder bewint over de voorfz Middelen ( met fpecifique ex- preiïïe van dagh en dato , wanneer fy over de poften daer inne begrepen, eenige penningen ontfangen hebbende ) binnen twee maendenna het expireren van yeder fayfoen, tenComptoi' re van de felve Ontfangers der GemeeneMidde- len, elckinden fijnen over te leveren, opeen poene van twee honderdt Caroli guldens j en dat fuleks niet gefchiedende binnen dederdemaerif, de gebreeckige Secretariflen wijders tot.cene poene fullen gehouden wefen t'Onfen behoeve te voldoeneen vijf en twintigfafte-part meer als de voorfz ftaten fullen importeren ·, enbinnende vierde maendt niet parerende, noch gelipe vijf en twintighfte-part, en foo fucceffivenjcK alle maenden, te reeckenen van de expiratie der voorfz twee maenden, naden uytgangh vanye- dersfayfoen, en dat alles boven de voorldwwe eerfte boete van twee honderdt Carolus g1" dens.Vv' Άψί) ζ\·- s Ordonnerende voorts, dat tot e»a? *JJ£ vantie van dien, de gemelde Ontfangers as^

nantie fouden aengebracht weien, de voorfz Se- cretariiïèn daer over convenibel fullen zij n, ende ter faecke van hare nalatigheydt, incurreren ful- len de poenen tegen de nalatige Erfgenamen a la- tere of afcendenti line#, in het aenbréngen van de geërfde Goederen geftatueert. L V I. Hebben voorts tot de collecte ende ontfangh van de voorfz Impoften by provifie gecommit- teert, ende committeren bydefen» de Ontfan- gers van de Gemeene Middelen in clcken Quar- tiere, lbo verregen yegelijcks ontfangh is ftrec- kende. L V I I. Ende tot particuliere colle&e in elcke Stadt den Secretaris aldaer, en daer meer als een Se- cretaris is, fulckenals by den Burgermeefteren fal werden verkooren: Ende binnen eiken Dor- pein haren bedrijve den Secretaris aldaer} die gehouden fullen zijn voor haren ontfang te Hel- len fuffifante cautie j tot genoegen van Burger- meefteren en Gerechten refpeftive : En dat alle de SecretariiTen in het Zuyder - quartier van nieuws aen in haer Ampt komende, daer in niet en fullen mogen treden, aleer cautie te ftellen voor oen Twintighften en Veertighften Pen- ningh: En dat voorts alle SecretariiTen gehou- den fullen zijn alle jaren hunne cautie te vernieu- wen } ende fal tot dien eynde aen de Ontfangers van de Gemeene Middelen werden gefehreven, en haer fpecialijck gelaft, de SecretariiTen onder haer reiïort behoorertde, daer toe te houden, dat fy haer cautien volgens het voorfz Articul jaerlijcks binnen de maent vanjanuarius ver- nieuwen, ende defelve inden beginne van de maent van Maert daer aen volgende, aen Onfe Gecommitteerde Raeden compleet over te fen- den, omme op de Lijften , temaeeken van alle de SecretaHfTen onder de refpecHve Comptoi- ren van de Ontfangers van de Gemeene Midde- len refbrterënde, ende de adminiftrarie van den Twintighften en Veertighften Penningh heb- bende , aëngeteeckent, en ordentelijek ter Se- cretarye van Onfè Gecommitteerde Raeden gc- liaiïeertte werden, onder yeder Quartier daer onder de felve zijn behoorendej maer dat, noopende het Noorder * quartier, dien- aen- gaende de faecken fullen werden gelaten" op de ordre by Onfe Gecommitteerde Raeden daer gcfteldt.

fchreveStaten bekomen hebbende, oaero

Φ

&c. metexpi

len annoteren, recept» den,--- ^;rij;eryoe-

van dagh en dato *_en defelve Staren in c cn

genaenftonds en fonder eenig" »;,-- jenier overtefenden aen Onfe Gecommitteerd.^

Auditie van des Gemeene Lands ^€eTjef€ivc

Bevel»**

maereipectivei^uaroercw. "^γ- „ieXpreL- Onfe Gecommitteerden mides defen wc r^ felijck, vooreerft ende vooral teWCc \·ςΗιΐ, voorfchreve Staten oock binnen den ν g^ ven gepraefigeerden tijde °YeJ Sjjetevcf- ende daer in eenigh gebreck vindena-' n «e-

-ocr page 937-

Raeckende den Tvvintighften en Veertighften Pcnningh. 915

Hypotheecq of andere Vcrbandt-brieven fullen

hebben te ftaen, veel min daer over eenige Brie- ven te doen of laten zegelen , voor en aleer hun- luydenvande betalinge van den Impoft vanden Veertighften of Tachtighften Penningh, in cas van verkoopinge, belaftinge of tranfport als bo- ven ; en van den Tvvintighften Penningh in cas van verfterf, by bekenteniiTe onder de handt en fignature van de SecretariiTen, daer onder de verkochte, gehypothequeerde ofte verdorven Goederen gelegen zijn (als eygentlijck Colle- |,|CKJeletten, enuytderefpe&ivedatesvan | cteurs zijnde van devoorfz Middelen) falwe- W /êlvebycollaciejegensdevoorfzgeilotenSta-; fengebleecken.

fvVtÜ

tenaftenemen, of oock de penningen, naden idcdat defelve als boven effeclivelijck ontfan7 een fullen zijn geweeft , t'haren Comptoiren ziin gebracht binnen de termijnen hier vooren eeëxpreifeert, endaerinneeenighgebreck vin- dende, dacrvan advertentie tegeven aen Onfe Gecommitteerde Raeden in de refpecüve Quar- tieren, om daer over behoorlijcke correclie te decerneren. L X I. Lallende wijders de voorfz Ontfangers voorts in hare te doene reeckeningen niet te brengen by memorie eenige Staten, het zy van Steden of Dorpen, dewelckefyluyden voor het doen van hare reeckeninge niet mochten hebben ontfan- gen; nemaer alle Staten, die fy gehouden zijn op dere/pective fayfoenen van hare reeckenin- gen te verantwoorden, te brengen en uy t te tree- ken in ontfangh, ende derhalven tot dien eynde degebrekige SecretariiTen aenftonds met deex- piratievande voorfeyde twee maenden van elck fayfoen (onaengefien de voorfz geftatueerde poenen van twee hondert guldens, en een vijf en twintighirepartrefpeftive) by executie t'haren koften tot het overleveren van de defecTrueufe Srarenmet'er daet te conftringeren, en by onver- wacht manquement van de ov<*rleveringe der filver, onvermmdert de voorfz executie, oock teven dien daer van inhareMaendt-ftate, na de expiratie van de voorfz twee maenden, t'elckens ondereen expres artieul, fpecifique mentie te roaecken, om by Onfe Gecommitteerde Rae- *n, nagelegentheytvanfaecken, en des nood fcjWj noch nader daerteeens te werden voor- lien.                                           W, p ,              LX II. *ƒ de nademael by experientie ondervonden er«t dat het gemeene Landt in vcelen deele te 0Ã,ß gedaen werdt, immers niet verfeeckert kan tten van deverancwoordinge der voorfz Mid- ^en> ten aenlien van de tranfporten enbela- nc'^c' m^tfgaders verfterf van Achter-lee- faav é *ST: ^at *^Y omme daer tegens

Injungerende voorts de Verfoeckers van foo- danige Brieven van Verly ,Conftitutie, Hypo- thecatie of Tranfport, dat fyluyden de voorfz Brieven opgemaeckt, doch noch ongezegeldc wefende, door de voorfz SecretariiTen in hare Prothocollen of Regifters fullen hebben te doen regiftreren, en op den rugge of plicque van dien, niet de eygen handt van de felve SecretariiTen te doen ftellen en teeckenen folvtt den Veertigh- ften Penningh , ter fomme van                als mede Regift. Fol. tali, En bevelende de voorfz Leen-heeren, hare Stadthouders, Regifter- meefters en Griffiers, geene foodanige Brieven als boven te zegelen, voor endealeer daer op de voorfz^enregiftrature falzijngeteeekent, oock ten reguarde van die geene alwaer het recht van den Veertighften of Tachtighften Penningh in confideratie komt, ten zy daer op als boven ge- ftelt zy fotvit, &c. En ten reguarde van die gee- ne alwaer het recht van den Tvvintighften Pen- ningh ftaec te confidereren, ten zy de Quitantie van de betalinge van dien daer aen'zy gehechr,al- lesoppcene van honderdt guldens by de voorfz Leen-heeren, hare Stadthouders , Regifter- meefters, Griffiers of andere Bewindthebberen van Achter-leenen te verbeuren, te appliceren achtervolgende hetPlacaet en Generale Ordon- nantie,over den opheve van Onfegemeene Mid- delen geèmaneert. L X I V. Verklarende ende ftatuerende daer en boven» dat by manquement van de voorfz teeckeninge der betalinge aen de Secretariflèn gedaen , de Brieven fullen gehouden werden voor nul, krag- teloos ende van onwaerden, daer op over fulcks in rechten geen reguard fal mogen werden geno- men. L X -V. Ende laftende ten voor-geroerden eynde de voorfz Secretarifièn midts deiÊi mede wel ex- prefTèlijck de voorfz Brieven van Verley, Trans- port, Hypothecatie, &c. van verftorven Achter- leenen , onder anderen mede in haerluyder Pro- thocollen, by fommieren inhoudt te regiftreren, en daer van als van andere poften , defelve Mid- delen raeckende, in hare fuccelïïve Staten aen % Landt te verantwoorden. L X V I. Verbieden wijders de voorfz Leen-heeren, hare Stadthouders, Regifter-meefters, Grif- fiers en allen anderen als vooren, henluyden den ontfangh van de meer-gemelde Middelen eenig- finsaen tematigen, ofhaer daer mede verder dan 5 Ô 2                       als

Aders hare Stadthouders, Regifter-mee- m enG"ffiers, tooedanige de felve zijn of ge- ranS°g-en wcrden» die de °p£cht ofdireftie vQou0danigeAchtei-leenentoekomtofaenbe- bcn.w1?»0^wefen, belaft en bevoolen heb- defen ^y defelve laften en beveelen mits hypQ^" eyndefyluyden over geene verlyen, eelevp,.^atien' Con^irutienvan Renten of re- Â?ç>çïðçÀßÃåçí3ç devoorrz Achter-lee- crite oock over tranfporten van Renten,

■r

-ocr page 938-

PlacatcEL 7. Boeck. 8. Tit.

916

alsvoorfzis te bemoeyen , op pcenen als voo- ren. L X V II. Ende ordonneren eyndeüjck, dat alle die gee- ne die voor dato van defen eenigen ontfangh ter faecke van de Impoften van denVeertighften, Tachtighften en Twintighilen Penningh van Achter-leenen buyten de voorfz SecretariiTen gehadc hebben , of eenige penningen ter faecke vart dien onder haer zijn hebbende , daer van binnen den tijdt van twee maenden fullen heb- hen komen tereeckenen en verantwoorden voor de voorfz Onfe Gecommitteerden ter Auditie van des Gemeene Lands Reeckeningen alhier in 's Gravenhage ι of in Weft-Vrieilandt ende den Noorder - quartiere refpeftive , op poene van twee hondert guldens als vooren. L X V I I I. Ende op dat te beter conileren moge van de exa&e nakominge van de voorfz ordre, foo wer- den de Secretariffèn midts defen gelafl: achter alle hare Staten te ftellen , en by Schouten Schepe- nen te doen teeckenen, de verklaringe hier naer geinfereert. L X I X. Wy ondergefchreven Schout en Schepenen tot . „. . . · attefteren en verklaren, dat wy defen Staet van het fayfoen, ingaende pri- ma Aprillis, en eyndigende ultima September . ... tegenshetProthocolvan de Opdrachten enHypothecatien, alle by den Schout en twee Schepenen , volgens het XII. Articul van de Ordonnantie , geteeckent, midtsgaders het Re- gifter van deaengebrachte Goederen,den Twin- tighilen Penningh , volgens de Ordonnantie en Placaten fubjeft zijnde, gevifiteert s en met het voorfz Prothocol en Regïfter accorderende be- vonden hebben, en dat (onfes wetens) geen verder recht van Veertighfte, Tachtighfte ofte Twintighfte Penningh in het voorfz fayfoen by onfen Secretaris is ontfangen, nochte ten behoe- ve van het Gemeene Landt vervallen, als in de felve ftaet verantwoordt is. A£tumden

. Alsnamcnthjck,alsdesfelfsonroerender deren, foo Leenen a!s eygen, oock Ark leenen, Erf-pachten en Tienden, midtfri j nieuw-bedijekte Landen, onaengeften |g by Oftroy van alle ordinans Lattenen Sr tien mochten wefen geëximcert.          ^pois- Item, mede de Rente-brieven en Obligatie, foo tot lafte van de Comptoiren vande Gem Middelen, als mede aen de Domainen van? meergemeldenLande.                              n Gelijck dan oock de Rente-brieven enOb!' gadentotlaftevanden Ontfangcr Generaèlv™ de Generahteyt, mitsgaders van de refpeai" Collegien ter Admiraliteyt, binnen den felve! Lande van Hollandt en Weft-Vrieilandt reiide rende·, als mede tot lafte van de Steden, vande Societey t in 's Gravenhage, van de Bancken van Leeningen, van de Godshi^fen of andere, daer vooren de Steden itaen verbonden, vandeGe- /echten ende Ambachten, van de Ooit-IndiBc Compagnie, van de Groote ViiTcherye, vande Directie der extraordinaris Equipagie ter Zee van de Collegien derHeemraedtfchappen, van Polders, van Waterfchappen ende diergelijckej als mede de beleeningen gedaen op Ordonnantim ofObligatien van de Unie, of eenige particuliere 'Provinciën. Daerenboven medede Rente-brieven, en an- dere gehypothequeerde Brieven tot lafte van Particulieren, midtsgadersBijl-brieven. Α Is mede de Actiën inde Geo&royeerde Ooit- Indifche Compagnie, in derefpe&iveKameren binnen de Steden van den meer-gemelden Lan- de refiderende. En volgens Refolutie van haer Edele Groot Mog. van den vier en twintighilen Juliidesjaers feftien hondert feventigh, di&erendedatallede geene die eenige Lijf-renten komen teervenvan Perfoonen die haer o f geheelijck niet, of alleen- lijck in collaterali, of oock wel in defcendenti linea mogen hebben beftaen, daer over foo wel als over Los-renten, 't recht van Coliaterale fuc- cefiïe, of den Twintighften Penningh aen het

Gemeene Landt fchuldigh zijn; wel-verftaende dat de waerdye van foodanige Lijf-renten na de compleftie en den ouderdom van de Lijven, op de welekedefelve zij η geconftitueert, bytauxa- tievan Schepenen der plaetfe waer het Stert- huysisgevalkn, gedetermineert en begrootia. werden.                                             jn Ten eynde daer op dan vervolgens van ddci- ve Goederen het voorfz recht vanden Tw^g* fteh Penningh, ten bèhoeveals boven na bcboo- ren moge ingevorderdt werden, hetzy^t - felve of eenige van dien, yemant zijnaenkotne' de, den Overleden vreernt zijnde, ofJatdl^n. den felven van ter zijden, als medeindeoPg de Linie in Maeghfchap is beftaende} WY pcene fob jegens de nalatige, als veriwi^Lei. eenige der voorfz Goederen by den opge den Placategeftatueert. Aftum binnen Bymy Gerecht's -bode, uvt ΙαβΜ»^ Stcr . tarjederfelverStadtenTlaetJ^ Alle welcke Poinden Wy belaften4^^ eenyegelijckdiedefclvej ofeenign' ^

Billietofte Sommatie-Cedulle^ t'huyste fenden aen d'iegeenedie verfchuldightzijn in den voorfz Twintïghjlen Temingh.

Ά

foo ψ. .....;. defer Werelt is ko- men te overlijden, werden des felfs Erf-

genamen, of die het bevindt van den Boedel foude mogen aenbevolen zijn, by defen geinfi- nueert, ommeft gevolge van de Placaten vande Ed. Groot Mog. Heeren Staten van Hollandt en Weft-Vrieilandt, mkfgaders de refpeftive Am- pliatien van dien, over Jt Middel vandenTwin- tighftenPenningh, terSecretaryevan binnen den tijdt van drie maen- cten, na het overlijden van den voornoemden by onderteeckende fpeci- fïcatie, die fófelVe gehoudenfullenwefenmetJ'o- lemneknEedeie beveftigèn\ efFeétive over ende aen te brengen alle de Goederen die by den Overleden zijn nagelaten, en het voorfz-recht van den Twintighilen Penningh, ten behoeve vanden gemelde Lande, fchuidigen fubject zijn.

-ocr page 939-

.Raeckende den Tvvintighilen en Veertighften Penningh. 917

na te komen en te ach

len te achtervolgen en doen achtervolgen, pro- cederende en doende procederen tegens de Overtreders van dien, ionder gratie, faveur of diflïmulatie. Gegeven in den Hage onder Ons Zegel hieropgedruckt, den twee en twintigh- ften Junü feftien honderdt vijf en tnegentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh- gemelde Heeren Staten. Ënde was geteeckent, Simonvan Beaumont.

.. Almo^enaengaen, na: ie I enevndeniemande daer van onyeten-

ontbieden ende bevelen

η 'orsetendere ichap co F ini10UCJenvan defen gepubliceert P'XalommebinnendeStedenenPIaetfen i Srfz Landen , daer men gewoonhjek is

§§

der public^

^cn Laftcndc en ordonnerende

in Officieren,

Ordonnantie en beve-

JeLanden, defeOnfe .............            ......... . mmtCurcifflaetgedrucktyisindenjarei6^.voornjermideringebygekomen. m nlhnnantie vanden fefiienden April feftien honderteénenJeimiighJlaetgedruckt Groot Pla- caet-boeck derde Deel, Fol. 1008. Γ mk tbm noch tot ^efm Tuut dient Groot Placaet-bpeck derde Deel, Fol. 100 ƒ.& feqq.

D

EΝ Ν E G E Ν D E Ν ..Τ Ι Τ U L5

„

Begrijpende alle de Placaten en Ordonnantien

opt

TCWn Zegel.

$jit>t geen tot defeu 7 itul dient Groot¥hcaet-boeckderdeOea3 Fol ioip. &feqq.

DEN TIENDEN TITUL, Behelfende allede Placaten, Ordonnantien Η Refo- lutien en Confentenop't ftuck van den Duyfentften, "Vier- Hondertften, Twee-Hondertften en Hondertften Pen- ningh , in de Provincie van Hollandt ende "Weft- Vrieflandt geheven. hjolutie, Formulier van afreeckemngen van de re-eele belaflingen van de Twee- Hondertfie Tenningen, in denjarefeflien hondert drie en feventighgeconfenteert > voor foo welde Steden aengaet, in date den derden Offober 1682.

is, by provifie fal werden gearrefteert, ibo'als het felve gearrefteerdt werdt by defen, om daer naer by de refpe&ivc Steden gereeckendt te wer- den. »

Υ refumptie gedelibereert zijnde op hetadvis van de Heeren haer 'i Ed.GrootMog.Gecommitteer- den, hebbende, in gevolge ende tot voldoeninge van derièlvèr Refolutie Commiiïbriaer van

Formulier van Afl-reeckemngevan , de re-eele belaflingen by de fefpeSïvè Gequotifeerdens in den Twee-Hon- derdtflen Penningh, gedaen jegens derfelverperfoneele Quotifatie, over alle de ExtraordinarisConfenten, in denjare feflien hondert drie enfeven- iigh geconfenteert. HEt flor van het Quohier, foo als het felvige over N.N, heeft moe- g ten ingevordert werden, met de over- fchrijvinge van andere Steden ende Plaetfen gedaen , bedraeght over de eerfte en tweede Capitale Leen ingen, Honderdtften , en twcemael Twee- Hon-

latftled.

den achttienden November

en, geëxamineert hetFormulier, naer

netwelcke foude moeten werden verreeckendt

iNvee-HondertftePenningen, in den jare fe- ^cniionderdtdrie en feventigh geconfenteert, /5der onder de Notulen van den negentien-

J

Jl A"Sufti defes jaers feftien honderdttwee en M§ j S^entioneert; hebben de Heeren van ^idderfchap en Edelen , midtfgadersdeGe- naïCeiden Van de reiPe&ive Steden, in den VïoV?de Van weSen Burgermeëfteren ende teert? ,cilaPPen van defelve Steden, geconfen- Moe willi8ht» gelijck haer Edele Groot voof rn^n teren en bewilligen midts defen, dat f0 J°°VceldeStedenaengaet»hetFormulier, net felve aen het eynde deies geinfereert

-ocr page 940-

Placaten. 7. Boeck. 10. Tit.

9i8

Mouthaen betaelt volgens Documenten by defen ge- ëxhibecrt. ——. .-----

Honderdtfte PenningcnGevens-gcld t'famen —*—- —— ——- » ■ "- De Doleantien, over- fchrijvingen op andere Plaetfe , onvindbare ende vertrockene Perfoonen > bedragen -------· ·—?— Verreeckende Quitan? tien van reëele betalingen, geliquideert tegens de Per- fonele liquidatie------- * Kortinge van prompte betalingen —™.....■ — Noch aen geldt ontfan- gen ,-'

VT7Y Burgermeefteren ende Regeerders v, W N.N. certificerenby defen, gSï bende doen nafien en examineren de voorfch ve Quohieren, midtfgaders den ontfanehendt liquidatie op de felvegedaen, bevonden is d het boven-gemelde floth met defelve is acco? derende, ende dat geene verminderinge af fchrijvinge van eenige Doleantien, ofonvini bare en vertrocken Perfoonen zijn gedaen, dan dewelckebehoorlijckende conform haer Edele Groot Mog. Refolutien hebben gedoleerc of na gedaen onderfoeck niet te vinden, of op'au, dere Steden enPlaetfen, alwaerdefelvelighad< den getranfporteert, overgefchreven zijn: Dat wijders cffective foo veel Qiiitantien zijn ver- reeckent, als de ibmma hier boven uy tgedruckr bedraeght} ende ten laetften, dat geen pennin- gen meerder zijn ontfangen, als boven verant- woordt ftaen, ionder dat, ons wetens, totnoch toeeenige uytftaende reftaaten overighzijn, waer van yets ten behoeve van den Lande foude konnen geconfequeert werden. Ten oirkon- de j &c. Onder ftondt, Accordeert met de voorfz Refolutien. Was geteeckent, Sim van Beaumont.

Van welcke iommen moet afgaen voor provi- iie van een ten honderdt, foo van Documenten als Geldt, de fomme van------ Voor het maecken van de Quohieren, uytfchrij- ven en ombrengen van de Sommatie-billietten, mitf- gadershet opmaeckenvan de Reeckeningh ——-^ Aen den Ontfanger

... Refolutie y Gods- en Armhuyfen genietende vrydom van 's Lands Impofitien, te exi* meren vande Twee-Hondertfle Tenningen, en andere extraordinaris laften, mitfgdirstt examineren of andere Gods-Huyfen het felve medefullen genieten, in dato denfevmtienim ^December, feflien bondert twee en tacbtigh.

genooten, en daer van in polTelÏÏe zijn, fuIJen wefen geëximeert van alle extraordinaris Mid- delen, foo van Twee-Hondertite Penningen, als andere diergelij cke, daer van haer Ed.Groot Mog. hebben ge wildt, of noch Men willen de Gods-huyfeneximeren, foo wel teriι opfichte van 't guntalbereyds betaelt moet werden,als ten opfichte van't guntalbereydts betaelt foude mo- gen wefen,en dat het voorfz betaelde aen de ie» e Godshuyfen fal moeten werden gerefaueert. Ende voorts goedtgevonden endegereialveerr» dat door de Heeren van Dordrecht, enanöcre haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden «toe voorfzfaecke, met ende nevens de Heeren" committeerde Raedenin beyde de Qïï^' naederfal werden geëxamineert en ον&^Ψ' midtfgaders de Vergadcringe van advm , diendï, of andere Godshuyfen, buyteng^ ne die hier vooren zijn geëxprefleert» e verre defelve Gods-huyfen Bfljtjw extraordinaris ofte ordinaris Middelen p* we.rden geëxcufeert.

Β Υ refumptie gedelibereert zijnde op het advisvan deHeeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, ingevol- ge en tot voldoeninge van der felver Refo- lutie CommiiToriael van den achtften Augufti laetftleden , geëxamineert wat, en hoedanige vrydommen en exemptien haerEd. Groot Mog. hebben verftaen, dat aen de Godshuyfen, foo indeordinaris als extraord naris Middelen fou- den konnen ende behooren te werden gecohce- deerten toegeftaen, ten eynde alle delngefete- ncn van dek Provincie dien aengaende op eenen eenparigen voet fouden mogen werden getra- tteert: Hebben de Heeren van de Ridderfchap ende Edelen, midtfgaders Gedeputeerden van de refpeftive Steden, in den name ende van we- gen Burgermeefteren en Vroedtfehappen van de ièlve Steden, verftaen en verklaert, verftaen en verklaren midts defen, dat alle foodanigeHuy- fen, die uy t krachte vande Generale Ordonnan- tie, of die vanouds, en zedert hare erectie voor Godshuyfen zijn erkent, of vryheydt en exemp- tie van des Gemeene Landts Middelen hebben

Xtfi-

-ocr page 941-

Raeckende den Twee-hondertften en Hondettften Penn. 919 ηφ m formulier tot het drefferen derAttefiaüen van de Vrydommen der Gods^ ™J i,t,vfai Goederen > indatodenPwaelfdenFebruarii 1683.

e naer voorgaende deliberatie, goedtge- I 'onden en gerefolveert, dat de Atteftaticn, Ier op 3 i'1 gcvolSe van naer Ec*. Groot Mog- Rcfolutie van den feventiendenDe- , jjj82., exemptie van extraordinaris Midelen, ten behoeve van eenige Gods- h fenial werden verfocht, foodanigh fullen tenvefengepaifeert, dat defelve fullen moe- m\chelkn , niet alleen de verktaringe dien- rcJ1 enCIe van de Heeren Burgermeefteren en Regeerders van de refpedive Steden, midtfga-

ders Schouten ende Gerechten vandereipecli- ve Dorpen, maer oock van de Regenten van de voorfchreveGods-huyfen , of dat daer opgec- ne Ordonnantie van betalinge ter Finantie fal mogen werden gedepefcheert : Ende BI van defen gegeven werden ExtracT: aen de Commi- fen en Boeckhouders van de Finantie, omme te dienen tot hare narichtinge. Onder ftondt, Accordeert mee de voorfz Refolutien. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

iSoktk, Erfgenamen den Boedel niet aenvaert hebbende 3 mogen doleren wegens den Twee-HondertflenTenninghi in date den negentienden Maert \(&i.

DE Heer Burgermeefter Muys van Holy heeft ter Vergaderinge gerapporteert de coniideratien ende het ad vis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Ge- committeerden, hebbende, ïn gevolge en tot voldoeninge van derièlver Appöin&emcnt Comimfforiacl van date den drie en twintighften lanuarii des voorleden jaers leftien honderdt 'wee en tachtigh, geè'xamineert de Requefte vzn de gefamentlijcke Kinderen van Cornelia Francks, die Weduwe was van wijlen Hendrick Spiegel} in fijn leven Burgermeefter der Stadt Amfterdam, houdende, dat defelve Cornelia Francks, in'daetftvan 't jaer feftien honderdt negenen feventigh defèr Wereldt was komen te overlijden binnen de Stadt Amfterdam, en dat fySupplianten den ftaet en gelegentheyt van ha- rcnBoedel enNalatenfchap hebbende nageilen cnge'examineerr, bevonden hadden dat defelve oprent na foo fuffiiimt niet was, als waer op die indeQuohieren van den Twee-Honderdiilen Penninghilondc aengeflagen, foo uyt hoofde vankcreygen felfs, ende als mede-Erfgenaerft WndenHeerSecretaris Hendrick Spiegel, ende jaerommedande Supplianten den felven Boe- JJJjtnoch toe ongefcheyden ende on verdeeldt taodengelateiii enof Wel dan de Supplianten, tolgens de Placaten van haer Ed. Groot Mog. op Middelvan den Twee-HonderdtftehPen- ."Pgeëmaneert, bevoeght waren omme te onnenenmogen doleren aen de Heeren derfel- J ^committeerde Raeden, ende aldaer de fa- Eed ftêCftaetiievc vanden voorfz Boedel met fySun 1 ■ C^en' ecncer voorgevallen was, dat bebrl λ ten ^acr ten dieneyride aen defelve (ieni-e|degeaddreireert,aldaertothetdoenvan iend^n · n*et waren geadmitteert > en na d0en e uPPlianten vermeynden 9 dat fy van het ^ancJevoorfzdoleantien niet konden wer- ■8 pnveert; dat fySupplianten daer toe wa-

ren admifli bel en bevoeght dm die in conformité van de voorfz Placaten te konnen doen: Waer op gedelibcreert, en in achtinge genomen zij n- de, dat de voorfz Supplianten haer geen Erfge- namen van de voornoemde Cornelia Francx haer Moeder-zaliger hebben gedragen, en ver- volgens egeenea&e Hereditair, ofte in hetadiè- ren van haer Boedel ofte anderfins hebben ge- pleeght, en dat overfulcks geen de minftever- rnenginge, ten aenfien van de voornoemde na- gelatene Goederen, met de Goederen van de voornoemde Supplianten in eeniger manieren is gemaeckt, dat oock in gevalle de voorfz Sup- plianten den voornoemden Boedel ter eeren van den Overledenen niet quamen aen te vaerden, maer die onder vreemde adminiftratie lieten val- len , den Adminiftrateur van den felven Boedel, op de eerfte doleantie, ter concurrentie van fij- ne rechte gefchapenhey t foude konnen doleren, en affchrijvinge genieten: Isgoedtgevonden en verftaen, dat niet alleen de Voorfz Supplianten tot de voorfz verfochte doleantie fullen werden geadmitteert, maer dat oock generalijck fal wer- den vaftgefteldt, foo als vaft-gefteldt werdtby defen, dat alle foodanige Vrunden of Erfgena- men van den Overleden , welckers Boedels en Erffenifle ter voorfz oorfaecke niet geadieert zijn, en daer inne overfulcks geene vermengin- ge van Goederen is gedaen, ofte acle Heredi- tair gepleeght % foo wél ten reipe&e vande Boe- dels die alsnoch nietaengevaert zijn, als die in 't toekomende alfoo fullenkomen te vallen, ful- len mogen doleren ter concurrentie van de wacr- achtige en rechte gefchapenthey tder voorfchre- ve Boedels j en dat daer van konnifle fal werden gegeven aen de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden in beyde de Qnartie- ren, en Burgermeefteren én Regeerders van de refpeftive Steden, tot derfelver narichtinge.

'm» dat diegeene dewelckeuytdefe Provincie vertrochengeweefizjjnde, nader-

-..—., y„ tiwvg eetcel t , ucf» χ wcc"/J(/w«f'Mttr* c/* r mimi.*vin+ti»y*c m haér wederkomfie moeten betalen, in date den achttienden Mey 1683. eeren Gedeputeerden der Stadt Am · j wegen de Heeren hare Principalen ter Verga- r ani, hebben uyt den name ende van IderingQ voorgedragen, dat of wel byPlacaet \                                                                    van

D

-ocr page 942-

ι

Placaten, 7. Boeck. icx Tit.

9%Q

geftaetheydt van hare Goederen gedap)> nochtans welgemelde Heeren hunne Ρ · ii[ lenwierdengeinformeert, dat verfchevS*' foonen, dievoor defen uytgetrocken, e'^- date vanhetvoorfzPiacaet vanden een en tighften December feftien honderttachtSI wederom binnen defe Provincie haddebeS nieten wierden aengefproocken totvoldSS gevandenVicr-HonderrftenPcnnineh.naT van het voorfz Placaet geconfenteert, vol? de tauxe daer mede deielve op devoornoi?

vanhaer'Edele Groot Mog.den een en twintigh- ί ren December feftien hondert tachtigh goedt- gevonden cnde verftaen is, dac feecker voorigh .Placaet van den derden April feftien hondert fsven en feventigh , geè'maneert op het ftuck van den Twee-Hondertften Penningh, te be- talen by die geene die haer buyten dtfe Pro- rinciehadden geretireert * buyten executie fou- den werden gehouden tegens die geene die in't Middel van den Twee-Hondertften Penningh fetauxeert geweeft: zijnde, en haer buyten defc rovincie geretireert hebbende, haer zedert we- derom met haer geheele Familie binnen dcfe Provincie met'er woon hadden begeven, of als doen binnen twee jaren fouden komen te bege- ven, ter neder te ftellen, en haer vafte Woo- ninge tnfixum 'DomicUium te nemen, en dat fy niet fouden werden befwaerdt met eenigebela- itingen, die voor haer arrivement alhier gecon- fenteertfouden mogenzijn, enbetaeldthadden moeten werden, maer wel met de belaftingen die de Ingezetenen van defe Provincie alhier ibuden werden opgeleydt > of betaeldt hadde moeten werden na haer arrivement alhier \ ende en dat wei-gemelde Heeren hunne Principalen daer uyc hadden gemeyndt evident te zijn, dat die geene die bevoorens uytgetrocken zijnde, naderhandt lich wederom herwaerdts met'er woon fouden mogen begeven hebben, wel fou- den geè'xcuièert zijn van den Twee-Honderdt- ftenPenningh, geduyrende hare abfentieinge- willight, maer dat fy nochtans fouden moeten betalen die geene, dewelcke na haer arrivement was geheven, ende dat op den voet, ende in ge- volge van de tauxatie daer mede defelve voor haer vertreckuyt defe Provincie op de Quohie- ren van den Twee-Hondertften Penningh wa- ren aengeflageni behoudelijck nochtans, dat die geene dewelcke iichdaer by fouden mogen vinden gegraveert». foude open ftaen de wegh van doleantie, fonder dat de voornoemde Per- foonen met pretentie van de voorfz eerft· geda- ne tauxatie op een nieuw getauxeert foude mo- gen werden, vervolgens foude mogen volftaen metdebetalingevanden Twee-Hondertften of Vier-Honderdtften Penningh, volgens de ver- klaringeby hen na haer arrivcment alhier van de

t

Quohieren vanden Twee-HondertftenPenni onginelijck waren aengeflagen, maernadev? klaringh die foodanige Perfoonen menighmS fuperhciehjckvandegeftaetheyt van hare Go deren quamen te doen: En dewijle depraihjct dien-aengaendein de Steden van defeProvincie feer divers was, dat fy der halven niet konden afzijn van haer Ed. Groot Mog. te vernemen hoe fy fich in het voorfz geval fouden behooren te gedragen: Waer op gedelibereert zijnde, « goedtgevóndenendeverftaen}datdicgeenede- welckeuyt defeProvincie vertrockengeweeft zijnde, naderhandt wederom in defe Provincie zijnteruggegekeerr, voor foo veelaengaerde Twee-Hondertile en Vier-HondcrrfrePennin- gen, zedert haer te ruggc-komile ingewillight ofgeconfenteert, fullen moetenwerderiaengc- fproocken > en betalen na de quotifatie daer op fy voor haer vertreck uytdefe Provincie zijnge- fteldt geweeft 5 behoudens als noch hare dole- antiein degewoonelijcke forme te doen, indien fyvermeynen te hoogh aengeflagen geweeft te zijn, fonder: dat fy fullen mogen volftaen met de betalinge te doen, na de verklaringe die fy over de geftaetheydt van hare vafte Goederen hebbengedaenj datdeOntfangersvandevoor- fchreve Twee-Hondertfte en Vier-Hondertflc Penningen, hare Quohieren daer na fullen moe- ten verantwoorden : Ende dat defe haer Edele Groot Mog. Refolutie gefonden fal werden acn deKamer van Auditie van des GemeeneLandts Rceckeningen, ommèhaerinhetopnemenvan de Reeckeningenvande voorfz Ontfangersdaer na te reguleren. Onder ft ondt, Accordeert met de voorfz Refolutien. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

Refolutie 3 Officieren en Capiteynen ter Zee te brengen inden Twee-HondertfiwPM'' in dato den vier en twintighflen September 1683.

ëxcufeert * ende ontheven van de betalm£v den Twee-Hondertften Penningh, tenr^f" de van hareTraftementen: Waer opgj"» ^ reert, ende in achtinge genomen aj^i . in'tQuohiervandenDuyfentftenPe^ denjare feftien honderdt vieren v«*B meertde Hooft-Oificieren ende Cf%Qnfa Water, woonende binnen de Steden w Rotterdam en Schiedam» terfaeckcva»l ijn voorfz Traktementen «hecvooiteM*^, gequotifcert, en dat defelve Officieren nei^ fchreve Middei van die hunne vooriz- ^ menten oock effeaivelijck ^benbetae.^^ goedtgevonden en verftaen, oat oe π fi

DE Heer Burgeiméefter Muys van Holy heeft ter Vergaderinge gerarjporteert deconfideratienende het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecom- mitteerden, hebbende, in gevolge en tot vol- doeninge van derfelver Refolutie CommuTo- riael vanden twee en twintighften Januarii laetft- leden, geëxamineert 't gunt de Heeren Gede- puteerden der Stadt Enckhuy fen ten felven dage uyt den naem ende van wegen de Heeren hare Principalen ter Vergaderinge hadden voorge- dragen en in bedencken gefteldt, namenthjek, of niet de ordinaris Hooft-oiHcifren ende Capi- teynen ter Zee fouden behoorca te werden ge-

-ocr page 943-

βacckendeden Twec-HondertftenenHondertften Pcnn. 921 Moe. Gecommitteerde Raeden, bracht en gequoteert, en dat de voorfz Quohic- - •r>.0tcenal'sin,canderquartier,incon- ren met die voorfz Quotifatie mogen werden "1,n e                    "' " " '              verhooght, en dat de lommen van penningen, daerop fy fullen werden gequotifeert, effe&i- veli jek en metter daet aenden Lande mogen wer- den goedtgedaen, endedat de gemelde Heeren Gecommitteerde Raeden inde eerfte ordinaris aenftaende Vergaderinge haerEd. Groot Mog. fullen berichten wat by haer hier omtrent is ge-

forIf^Sm?S^?ï

daen en geëffe&ueert.

[ι hunne Traktementen mogen werden ge-

^ry-e.raeckendehetverreeckenen van den Perfoneelen Twe-HonderdtftenPen-

W

'.^' ïndenjarefeflien hondert tachtigh geconfenteert ter Kamere van Auditie Van des

m

Gtmeéne Lands reeckeningen yin dateden twintighfien September 168 ƒ.

ven meynden dat den dienft van de Fihancie wel foude vercyflehen, dat daer omtrent, als mede ten reguarde van de refpe&ive Dorpen , foo ren aenfien van net jaer feftien-honderdt drie en fe- ventigh , als feftien hondert tachtigh eenvallen voet wierde beraemt: Waer op gedeliberecrt zijnde, is goedtgevonden en verftacn, dat by de refpefrive Steden , over de perfoncie liqui- datie van den Twce-Hondertften Pënningh, ge- confenteert den een en dertighften Mey feftien hondert tachtigh, ter Kamere van Auditie van des Gemëene Lands Reeckeningen van Holland gereeckent ial moeten werden, volgens het For- mulier gearrefteert den derden Ocxober feftien hondert twee en tachtigh, op de verreeckenin- gevande extraordinaris confenten, inden jare feftien hondert drie en feventigh gedragen ·, des dat de felve tot verificatie van de afgedoleerde, ovérgefchreve poften, ende de geene die niet te vinden zijn, ter voorfz Kamere fullen overleve- ren een Lijfte van de Përfoonen die gedoleert hebben, overgefchreven, vertrocken , en niet vinbacr zijn , gejuftificeert met behoorlijcke Aften van de doleancien en andere befcheyden, in conformité van de ordres van den Lande: En dat voorts by de Heeren van Haerlem, en ande- re haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, op de voorfz faeckegebefoigneert hebbende, nader fal werden overleydt en overwogen , midtfga- ders de Vergaderinge van advife gedient, hoe en op wat wijfe de verreeckeninge vande voorfz ex- traordinaris confenten, door de reipective Dor- pen mede met de meefte geruftheydt en moge- lijckheydt fal konneii werden voltrocken.

DfcHeer Penfionaris Ten Hove heeft ter Vergaderinge gerapporteert de confi- deratienen'tadvisvan de Heeren haer Ed. Groot Gecommitteerden, hebben- de, in gevolge en to t voldoeninge van der fel ver Rcfolutie Commiflbriael van den vijf en twin- righftenJuliilaetilleden, geëxamineert deMif- fivcvan de Gedeputeerden ter Auditie van des GemeeneLands Reeckeningen, gefchreven al- hier ihdenHage den vier en twintighften daer te' vooren j houdende, dat.de Reeckeninge vanden reëelenTwee-Hoi dertften Pënningh 5 over den Haeghendc Haegh-Ambacht, vanhetconfent vanden dertighften Mey iëftienhonderdttach- tigh. by haer Ed. Groot Mog. ingewilligt, door ènOntfanger de Swart aen haer geëxhibeerdt zijnde, fygoedrgedacht hadden (alvoorénstot het opnemen van de felve te treden ) haer Edele Groot Mog, kenni fie daer van te geven, dewijle iftneyndendatin'topnemen van de refpe&ive Reeckeningen van't voorfz confent een eenpa- rigenvoet behoorde gehouden te werden: Dat oockhaer van ter zijden al was voorgekomen , datbyeenigcSteden wierde voorgegeven , dat net overleveren van alle de verrceckende Qui- iantien, dienende tot fopdanige Reeckeninge, vancenabfolüre onmogelijckheyt foude zijn, fuifinerende, dat daerinne de felve ordre ende voet, foo als haer Ed. Groot Mog. ten aenfien I2n het verreeckenen van den fesmael reëelen Iwce-Honderdtften Pënningh van denjarefe- «wn hondert drie en feventigh , by der felver Keiolune van den derden Oftober feftien hon- «rtrwecentachtigh haddenvaft geftelt, geob- erveert foude moeten werden : Datfy der hal-

PwMvan den ophef van een Twee-Hondertflen Pënningh over den jare feftien hon-

tachtigh DEStaten van Holland endc Weft-Vries- I and, Allen den geenèn die defen ful- fcn fien ofte hooreh lefen , S α l υ τ ·, dcdat h n te $0nt' ^ac ^Y confidereren- v°ot£a H^CmeCne ^ndt, ter i*aecke vanden gebleL n Oorlogh en anderfins befwaertis kthmm;etmerckelijcktfchuldenendelaftenj fic6ecken ghften noodigh is dat de vervalle- I γ1 Γ)an ^ee J a^s ^aer van dependeren-

wintighflmjunii 1687.

de de vrye Navigatie en Commercie van de On- derdanen en Inwoonderen van defen Staet, her- ftelt, en de voorfz cojrnmercierendêen navige- rende Ingezetenen van alle depredatien en rove- ryen ter Zee bevrijdt en ontlaft mogen werden» goedtgevonden hebben te confenteren ende te bewiljigen inden ophef van een Twee-Hondert- ften Pënningh} .voortsteftatuerenente ordon- neren , dat den voorfz TweerHondertftenPcf)- ƒ V                  hingh

-ocr page 944-

Placiiten. 7. Boeck, 10, Tit.

922

en fulcks voor als noch de voorfz Ve niet en fpude mogen betalen, fünder !&%

ninghfal moeten werden geheven van alle Obli- gatien, Los- en Lijf-rente-brieven, loopende tot lafte van 't Gemeene Landt > ofte eenige public- que Comptoiren binnen defeProvincie, midts- gaders ten lafte van denHeere Prince van Oran- ge, eenige Steden, Collegien, Heemraedt ofte Waterfchappen, Dorpen ,Soeietey ten, of eeni- gerhande andere Corpora of Gemeenfchappen,

ge exceptie of verminderinge, dan $&* aenfienvan de Heerlijckheden, Huvfen τ a den. Tienden, en andere diemeliick^r , 'ren^ooghgemeldelijneHooghey;' S?°£dc: cendenten van den Heere Prince

de,:oftot Onfe Domeynen, de fflS Heeren yan de Ridderfchap ende Edelen 7 reipeftive Steden, de Ecclefiafticqueof L kelijcke Comptoiren of Kercken, of tor 1 fpeftiveGodshuyfenfpecÏerende. Patnadèmael debegrootinge vandewaerdr van de voorfz Huyfen en Landen van groote dif ficulteyten onkoften is, derhalven om Voor te' komen de moeyelijckheden daer uyt lullende ontftaen,,den voorfz Twee-Hondertften Pen ningh fal werden géreeckent te importeren clc helft van de Verpondinge, waer op de vt>ori> Huyfenen Landenzijn gequotifcercendatmits dienyemandt de voorfz helft vandevoorfchre- ve Verpondinge betaetdt hebbende, verftaen fal werden daer mede den Twee-HondercftenPen- ningh te hebben beraelt. Dat wijders alle die geenen die jegenwoordig in de Quqhieren van den Twee-Hondertften Penningh zijn gcquötifeert, fullenmoeten be- talen den vooriz Twee-Hondertften Penningh, merdien verftande, dat alle die geene, dewelc- kefullen konnen bewijfen, dat fy ter faecke van de Obligaticn, Actiën, Huyfen en Landen hier vooren geroert, foo veel of meerderin den voor- fchreven Twee-Hondertften Penningh hebben betaelt, dan'tguntwaeropfyin'tvoorfzQuo- hierzijngequotifeert, daermedefullenmogen volftaen, bevrijt en ge-eximeert zijn van de voorfz Perfonele Quotifatie, en datdiegecne dienietfullen konnen betoonen foo veel inden voorfz Twee-Hondertften Penningh, ter faec- ke van de voorfz Obligatien, Acüen, Huyfen en Landen te betalen, als Jt gunt waer op fy in'c voorfz Quohier zijn gequotifcert, komt tebe- loopen, iiillen moeteribetalendatgeenedacrop fy in 't voorfz Quohier zijn geftelt, voor foo veel het felve meerder foude mogen komen te bedra- gen dan't gunt de voorfz Gequotifeerdens, ten aenfienvan hare Obligatien, Afticn, Huylen, en Landen fullen contribueren j des ^tdiegee- nedewelcke ter faecke van de voorfz hareüpw- gatien, Aftien Huyfen en Landen meerder iou- de moeten betalen, als fal komen te monteren hetguntdaeropfyin'tvóorfz Quohier zijn gc- tauxeert, niet fullen mogen volftaenwetdequ^ tifatie van't voorfz Quohier te voldoen, η effeftivelijck fullen moeten opbrengen Twee-Hondertften Penningh van * V> fchreveObligatien, Actiën, Huyfen en ^ ι Datallediegeenedie fullen willen #^\χ. datfydevoorfzperfonelequotifatieheöei ftc daenmètliet betalen van AcTienmde£» Weft-Indifche Compagnien, f0faSdefij. i lafte van het Gemeene Landt, hoognw-         , ne' Hoogheydt, eenige Steden »^ HeemraeSfchappen, Waterfchappen, ur Societeytcn, of eenigerhande anoert . r of

geene uy tgefondert, wie defelve ook fouden mogen zijn, bchoudelijck datdaer onder niet fullcn zijn begrepen eenige, Obligatien,Rente-bricven of Lijf-penfioenen, die aen fijne Hoogheyof eenige Defcendenten van den Heere Prince Willem van Naflau, hooghloffelijckèr memorie , of oock aen de Ordre van de Heeren van de Ridderfchap ende Edelen, de refpeftive Steden , de Ecclcfiafticque of Kerckelijcke Comptoiren of Kercken, en de refpe&ive Gods-huyfen fouden mogen competeren, en dat dewaerdye van de voorfz Lijf-rente-brieven indiftinftelijdcopeenofmeer Lijven genomen of gercec- kentfal werden naeradvenant van tien tenhon- dert van't gunt ter faecke van de voorfz Lij f-ren- te jaerlijcks moet werden betaelt , dat is, dat eeneguldejaerlijcke Lijf-rente , tenaenfienvan de voorfz Twee- Hondertften Penningh gehou- den fal werden in Capitael waerdig te weien tien guldene. Dat denièlven Twee-Hondertften Penningh inigelijcks fal werden geheven van de A&ienin deOoft-Indifcheetfde Weft-Indifche Compag- nién, de felve A£tien in de voorfz Ooft-Indifehe Compagnie géreeckent in Capitael ter fomme van vier hondert guldens yeder hondert guldc, oudt Capitael, en de Weft-Indifche Compag- nie ter waerde van feftigh guldens. Dat voorts den voorfz Twee-Hondertften Penningh mede fal moeten werden geheven van alle Huyfen in de Provincie van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, niet alleen tenaenfienvan die Huyfen welckers veertien-jarigen vrydom albe- rey dtsis geëxpireert, ende die dienvolgende de Verpondinge effeftivelijck betalen, maer oock tenlaftevandie Huyfen welckers veerden-jari- gen vrydom nochniet is ge-expireert, ende die dienvolgens als noch geen Verpondinge betalen, als mede ten lafte van die Huyfen, die jegen- woordigh op de Quohieren van de Verpondin- ge noch niet en zij nbekent, ende dat mits dien van de felve Huyfen door de Magiftraten van de reipe£fcive Steden en Dorpen een Quohier ge- maéckt fal moeten werden , met expreflle tot wat prijs delèlve haers oordeels inde Verpondin- ge behooren te werden geftelt, om daer van, na advenant van dien, op den voet hier na gemeldt, den Twee-Hondertften Penningh geheven te Verden. Dat infgelijcks den voorfz Twee-Hondert- #en Penning ial werden geheven van alleHeer- lijckheden , Landen , Tienden » Viflcheryen en andere in de Verpondinge gequotifeerde of contribuerende Goederen, niet alleen tenaen- fien van defelve Heerlijckheden, Landen, Tien- den, Viflcheryen, en andere in de Verpondin- ge gequotifeerde of contribuerende Goederen, maer oock van die geene, die door fpeciale Oc- troyen daer van fouden mogen zijn ge-eximeejt,

*

-ocr page 945-

Rgeckendeden Twee-Hondertften en Hondertften Penn. 923

mee Eede fo

Huyfen, Heerlijcklieden, Landen, Tienden, Viflcheryen, en andere inde Verpondinge ge- quotifeerde of contribuerende Goederen, voor een geheele Verpondinge fal werden gevalideert tot verminderinge van hare Perfonele quotifa- tie, en verder noch anders niet, eveneninfulc- ker voegen, als of fy de voorfz Verpondinge van de voorfz Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden, en andere Goederen in 't geheel had- den voldaen. Dat de Obligatien inden jarc feftien hondert vier en feventigh opgenomen , met iniertievan een fpecialeclaufule, dat die foude zijn exemptr van den Twee-Hondertften Penningh en andere laften, alle fullen werden afgeloft, en in plaets van dien Obligatien in de ordinaris fbrme fullen werden gegeven, ten ware de Eygenaers van de fel ve Obligatien felfste vreeden waren die haer Obligatien te laten intrecken, ende in plaets van dien nemen wilden Obligatien in de ordinaris forme'gecoucheert. Dat den voorfz Twee-Hondertften Penningh fal moeten werden betaeldt voor den eerften September toekomende, ende dat die geene die in gebreecke fouden mogen blijven van den voorfz Twee-Hondertften Penningh voor den eerften October te betalen , daer over parace- lijck fullen moeten werden geëxecuteert: Ende opdatniemandthier van ignorantie en preten- dere, foo begeeren Wy dat defen alömmege- . publiceert en geaffigeert fal werden daer het be- hoort , en tegefchiêden gebruyckelijck is. Ge-' daen in den Hagc onder het Kleyne Zegel van* den Lande den een en twintighften Junii feftien hondert feven en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent,' Simon van Beattntotit.                          ·

Geitieenfchappen loopende

of

1 of tcnVeguardevan de Mennq-geiïn

'

Ware Woorden in plaets van Eede,

htansvan'tfelve effeft als een Corpore-

dien

|j:df„llenwerdengehoude„,full(

n moeten

dat de voorfz A£tien en Obligatien

Smant anders waerlijck en met'erdaet

haeren

^e hoorende, en dat fy oprechtelijcken ^dertrouwedefelve Adien of Obligatien Slcnecacquircert» en namenthjek mede dat

* * -f Hnor haer fel ven vande voorfz Per fone e daer ι tfiwta; cncJc ''οοϊ: ïo° vt:ci eeni&e

LcAftien of Obligatien, eenige Perfoonen in seineenfchap of in compagnie foude mogen Waen, dat als dan de voorfchreve Actiën of Obligatien j aen de voorfchreve Compag- nie gelamenrlijck afflagh fal ftrecken op de quotifitic daer mede fy perfonelijck aengefla- Dat die geene die bevonden fouden mogen werden delen-aengaende een valfche of on- waerachtige verklaringe te hebben gedaen, niet alleen fullen incurreren de ftraffc van in- famieen meyneedigheyt, maer daer en boven noch nvt hare Middelen komen te verbeuren foo veel als komen te monteren de A&icn of Obligatien, metdewelcke fy haeralfoovaliche- \ijck ofojiwaef achtelijck fouden mogen hebben beholpen. , Dat de Eygenaers van de voorfz Huyfen, Heerlijcklieden, Landen, Tienden r Viflche- ryen, endeandere in de Verpondinge gequoti- feerdeof contribuerende Goederen, betalende een halve Verpondinge vande voorfz Goederen, de voorfz halve Verpondinge over de vobrfz

hUka

j Goederentoebehoorendeeenige Ambachts-Heerm3Gfo gedeflineerttot het"onderhoutν αηΨ ledikanten, Voorlefers en diergelijcke, fulleninfoa verre zijn en.blii*> ven vry ende exempi vanden re-eelen Twee-Hondertfien Tenningh, in date den vierden 2>#

E Staten Van Hollandt ende Weft-Vries-1 lijeken met der daettot hetvóörfz onderhoudt landt, Allen den geehen diedëfèriful- en reparatie gebruyekt ende geëmployecrt wor-

den, en verder of anders niet j invoegen, dat vande fëlve Goederen den voorfz Twee-Hon- dertften Penningh fal moeten werden betaeldt» voor foo veel, en voor foo verre die, of het in*, komen van dien, het voorfz onderhoudt foude: mogen komen té excederen : Begeerende dat defen ten opgemelden eynde alommé gepubli- ceert en geaffigeert fal werden daer het behoort» en te gefehieden gebruyckelijck is. Gedaen in den ï|age onder het KlëyneZegdl van den Lan- de dëri vierden December feftien hondert feven en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteeckent, Simon vanBeaumont.

D

fen fien ofte hoören lefen , S αluτ> >' ÏÏoen te weten .· Dat Wy tot narichtin- geen informatie van die gëerie die het foude rao- genaengaen, hebbengoedtgeVónden te verkla- JMooals Wy verklaren by defen, dat de Goe- J? I Mx&oorende of fpe&erende aen eeni- l^bachts.Heeren of andere Perfoonen, ge- ^0Jeerctot: het onderhoudt van Predikanten, &mi endiergelijcke, of tot derepara- exem f , ' fullen zijn en blij ven vry ende ningf^enreëelenTwee-Hondertfterifen- Öfed         op den een en twintighften Junii ten vo J êeconfenteert en ingewillight, te we- g4j0r to° veelj ende voor foo verre de voorfz ren> of het inkomen van dieneifective-

vv.

..,..-ti -,<

Mefo-

ΛΊφγ-ζ

■'W-yy,.} \ '-i'vl -jooiO ":h3 \ TS5 ÜSS

i-fjiiöilifflr: . ''mvifjm

. Π5";3:

;i .JIJ lis, !■ ~

-ocr page 946-

g^4                    Placatëè, 7.Boêck. Jo.Tit, Refolutie, den Twee-Honderdtflen Pemingh te betalen van de Traclementen

■ Ampten-, ujtgenomenvandegeene die daer van exemptztjn, endeCafiteynenteWdatedenfeventienden'Decetnberie'èj.

/ater)

fenteren en bewilligen mits defemdnfri» Twee - Honderrften Penninghvan η °°rfz vafte Traktementen , ftaende to?dK*9^ en Bedieningen, mede fal moeten werden? ^ ven, foo nochtans, dat daer van bevriidr 5' geëximeert fullen zijn en blijven die éeenSr by fpeciale Refolutie van haer Ed. Groot Μ zijn geëximeert, midtfgaders deTracWn^' van de Capiteynen te Water.          4crenientea - Datden voorfz Twee-HondertftenPenninr voor foo veel dit loopende jaer belanght fi moeten werden betaeldt voor den cerllen F bruarii toekomende, ende voor foo veel het vot gendejaeraengaet, voorden eerften Juniimedc toekomende: Dat wijders de Heeren haer Ede- le Groot Mog. Gecommitteerde Raedeninbey- de de Quartieren refpeftivelijck fullen werden ver fecht ende gel aft, fooalsdefelveverfochten gelaft werden by defen, te beforgen dat die Ste- den , dewelcke bevonden fouden mogen werden niet aengeilagen te wefenter faecke van eenige foodanigeT:acT:ementen, daer van den Twee- Hondertften Penningh in andere Steden gehe- ven werdr, met den voorfz Twee-Hondertften Penningh van cje voorfz vafte Tradementen, ftaende tot de voorfz Ampten en Bedieningen, mede mogen werden gecharge err, daer van een Lijft te formeren, en aen haerEd. GrootMog, toe te fender, op dat de voorfz vafteTraftemen- ten daer na fouclen mogen werden belaft,gequo- tifeert , en den Twee-Hondertften Penningh daer van verantwoordt.

, Υ refumptie gedelibereert zijnde op het advis van de Heer en haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden , hebbende in gevolge en tot voldoeninge van derfelver Refolutie Commiflbriael van den negentienden der voorlede maendt September, geëxamineei t wat ren felven dage ter Vergaderinge voorge·' dragen was, namentlijck , dat by eenige gefu- ftineertwierde, datdiegeene die eenige Amp- tenc f Bedieningen bekledende, ter faecke van deTracTremcnten totdefelve Bedieningen ftaen- de, indeQuohierenvan denTwce-Hpnderdt- ften Penningh waren gequotifeert, den Twee- Hondertilen Penningh van de felveTracTemen- ten niet moeiten betalen -, dat het confen t jongft op den ophef van den Twee-Hondertften Pen- ningh gedragen, niet mede bracht dat de voor- fchreveTraftementen, daerbydebetalingevan d nTwee-HondertftenfVnninghwarenfubjecT: gemaeckt, ende dat foo mcnighmael als confen t gedragen was geweeft tot den ophef van een re- ëclcn Twee-Hondertften Penningh, altoos fpe- cialijckmede was bewilligt dat den Twee-Hon- dertften Penningh van de voorfz Tractementen beraeltfoude werden, breder onder de Notulen vanden drie en twintighften September laetftle- da\ gementioneert ·, hebben de Heeren van de Ridderfchapende Edelen» midtfgaders de Ge- deputeerden van de refpeftive Steden, in den nacm en van wegen Burgermeefteren en Vroet- fchappen van'dcfelve Steden, geconfenteerten bewillight, gelijck haer Ed. Groot Mog. eon-

Publicatie op 't voorgaendefubjeói, in dato den feventienden December Jefiien hort- eterifevenentachtigh.

Dat den voorfchreven Twee-Honderdtften Penningh,voor foo veel dit loopinde jaer feftien hondert feven en tachtighbelanght, fal moeten werden betaeldt voor den eerften Februariitoe* kokende, ende voor foo veel het volgende jaer aen gaèt, voor den eerften Junii daer aen volgen- de V Ende op dat iyeimn.de hier van eenigeigno- rantie fóude konhén pretenderen,'fqobegeeren Wy dat defen alomme gepubliceert ende geam· geert, fal werden daer het behoort, entegeicnie- deft gebrüyckelijck is. GedaenindenHageon» der het Kleyne Zegel van dgnLandcdenieven' tienden December feftien hondert feven en tacnr tigh. Onderftondt, Ter Ordonnantie va^ Staten. Wasgeteeckent, Simonsw η

DE Staten van Hollandtende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen fallen

ilen of hooren lefen , S Α l υ τ ; 'Doen te weten : Dat Wy tot Elucidatie van Ons Coniênt, tot het heften van een reëlen Twee-Hondertften Penningh j op den een en twintighften junii laetftledèn gedragen >! goedt- geyonden hébben te verklaren en te ordonneren, lbo als Wy verklaren ende ordonneren by defen, dat den Tweë-Honclertften Penningh van de va · fte Tra&etnèhten, ftaende tot de Ampten ënde Bedieningen, mede fal móeten werden gehe- ven i fop nochtans, dat daer van bevrijdt eh ge- ëximeert fulieh zijn en blij vèhdie geenen die by ipeciale Refolutie van Ons daer van zijn ge-exi- meert, midfgadersdeTra&eniénten van de Ca- piteynen te Water.                '                j

moni.'",'

■\~-r„

ii .f!.f."Y"' ν ■'.·' y] ^o

efilutie, de uytgedolven en verveende Landen in Rynlandt, Delfandt, Scbtf ^» Amflellandt, en andere Tlaetfen, teeximeren van den re-eelen Twee-Hondew] ningby mdatedenvierdenT>ecemberi6%y.

E Heer Penfionairis Ttn Hove heeft ter Vergaderinge gcrapporteert de confi- dcratienen't advis van de Heeren haer

Ed. Groot Mog

Gecommitteerden

j rrejverAP'

D

in gevolge en tot voldoeninge van öer£ fien- poinftement Commiflbriael van deniev ^

mtm±2ÉtmiiÊma^^^Èim^^^m

-ocr page 947-

β icckende den Tvvee-Hondertften en Hondertilen Penn. 925^ Supplantennochnietalsalteveelbelaft bleven}

„

genood.iaeckt waren te verfoecken , dat de voorfz uytgemoerde en verdolven Landenvan de voorfz exrraordinaris fchattingen bevrijt en ge-eximeert fouden mogen zijn, ende dat fulcks haer quote daer mede fcude mogen werden ver- minden-, alles in gevolge van de Lijften by hun Supplianten dien aengaendein den voorfz jare feftien hondert tachtigh laetft overgelevert, en behoorlijckengeverifiecrt: Waer op gedelibe- reertzijnde, hebben haer Ed.Groot Mog.vcr- ftaen en verklaert, verftaen ende verklaren mids defen, datdeuyrgedolven ende verveende Lan- den , gelegen foo wel in RijnlandtalsDelflandt, Schielandt, Amftellandt, ende waer het elders foude mogen zijn, fullenzijn en blijven vryen exempt van de betalinge vanden voorfz re-elen Twec-Hondertften Penninghjby forn^ an hal- ve Verpondinge geheven weidende ·, ende dac mits dien door de Heerenhaer Ed Groot Mog. Gecommitteerde Raedcn affchrsjvinge van de voorfz uytgedol ven ende verveende Landen fal werden verleent, op en volgens de Quohieren byde voorfz Veen-Dorpen, volgens Refolucie van haer Ed. Groot Mog. van den derden Augu- fti feftien hondert tachtig als doen verleen c, fon- der dat van de felve verdolve ende uyrgevecndo Landen nieuwe Quohieren fuilen mogen wer- den gemaeckt: En voor foo veel eenigc van de voorfz Dorpen geenQuphieren fouden mogen hebben gemaeekt en overgelevert, dat die voor- fchreveDorpen, engeenandere, alsnochvol- gens en in conformité van de voorfz Refolutic van den voorfz derden Augufti feftien honderdr. tachtigh foodanige Quohieren fuilen mogen maeckeh. / , ',

^"h den vm de Requefte van dercfpe&ive '"" IcnAnibachts-bewaerdersvandcrefpe- Scil0Veen-^orPen in K-'Jnlantit > houdende5 dat ^ Fd Groct^og·tot vcrva^ vandesGemee- ^fandsFinancie," hadden gelieven teconfen- Γ' eninr-e ie willigen eenen Twee-Hondert- f péeflingh j omme voor defen jare feftien fïdertievcn en tachtigh geheven te werden, 'talleen over alle Obligatien, Los-en Lijf-ren- ^bticven, ten^evan'lGemeeneLandc, &c. te* oocjc over alle Heerlijckheden, Landen, Tienden, Vificherycn, en andere ίη de Verpon- dinee gequotiieerde of contribuerende Goede* reir Ennademaeldebegrootinge van de waer- jgvandcvoorfz Huyfen ende Landen van groo- tcdifficukeyc en onkoften was* datderhalven, om voorte komen de moeyelijckheydt daer uyc fujle/ideontftaen, den vcorfzTwee-Hondert- ften Penningh foude werden gereeckent te im- porteren de hel f. e van de Verpondinge waer#p ieVQorfzHuyfenende Landen waren gequoti- feert) mitsdefelve jegens de perfonele quotifa- tie van den Twee-Hondertften Penningh ter ef- contrerenopdenvoet en in manieren van dere- èele ende Perfonele quotifatie van de jaren fes- tien honderf, drie en feventigh, en feftien hon- derttachtighrefpeclive·, dat van de felve Schat- tingealsdocn t'elckcns ge-eximeert ende ontlaft varengeweeit de uytgemoerde ende verdolven Veen-landen) dewelcketoc Water gemaeckt varen > volgens de Lij ften en Quohiei en elck in denfijnen ten dien eynde oock t'elckens overge- levert ende ge verifieert: Dat fy Supplianten in confideratienemendedeonmogelijckheydtvan devoorfz tot Water gemaeckce Veen-landen tot gsiijcke fchattinge te brengen, (daer mede fy

NiièrRefolutie, de refpefliveVeen - Dorpen binnen defe Provincie vry ende exempt \"; tian de betalinge van den re- eelen Twee-Hondertilen Tenningf?, voor foo veel de uytgeveen <■ deenverdolven Landenaengaety indatedendertighften 'December 1688.

Β Υ refumptie gedelibereert zijnde op 't ge- remonftreerde van eeriige Veen-Dorpen, houdende , dar haer Ed. Groot Mog. tot b \ fverva^Van des Gemeene Lands Financie, tob 1 ic Van dcn neêen en twintighften Oc- .ttlaecftleden hadden gelieven teconfenteren

ren» op den voeten in maniere van de reële en peribneele quotifatie van de jaren feftien hon- dert drie en ieventigh, feftien hondert tachtigh, en feftien hondert ie ven en tachtigh refpe'drive> dat van defelve fchattinge als doen t'elckens ge- eximeert en ontlaft waren geweeft de uyrger moerde en verdolven Veen-Landen, dewelcke tot Water gemaeckt waren, volgens de Lijften en Quohieren clckin den fijnen ten dien eynde oock t'elckens overgelevert en geverifieert: Dac fy Supplianten in coniideratie nemende de on- mogelijckheycvan de voorfchreve totWater ge- maekte Veen-landen tot gelijckc fchattinge re brengen, (daer mede <y Supplianten noch niec als al te veel belaft bleven j genoodtfaeckt wa- ren te verfoecken, dat de voorfz uytgemoerde en verdolven Landen van de voorfz extraordina- ris fchattingen bevrijdt en ge-eximeert fouden mogen zijn, en dat fulcks haer quore daer mede foude mogen werden vermindert, alles in gevol- ge van de Lijften by hun Supplianten dien-aende in den voorfz jare feftien hondert tachtighjl aetft overgeleverc , en behoorlijcken gcr«rifieert ; Wa<Si

Pen

nne te willigen eenen Twee-Hondertften

κ "P> ommegeheven te werden niet alleen v^rallf Obligatien, Los-en Li if-rente-brie- ftnaftevan het Gemeene Landt, &c. maer S°I\ralleHeerlijckheden, Landen , Tien- en ryen' eendere inde Verpondinge ffiffiSl °^on,tribuerende Goederen -, en ^rfzW be?r°otingc van de waerde van de icytcn W^n tn Landen van groote difficuL iebm°n j0ftcn was» ^at derhalven, om voor oiitft_ en°e mpeyelijckheyt daer uyt fullende nJngHi' ,den Voorfz Twee-Hondertften Pen- de^ ^^erden gereeckent te importeren ^reve ft r ^crPondingen, waer op de voor- mits^^|Uyfenen Landenwaren gequotifeerr:

^Tw ?Jeêcns de perfonele quotifatie van ee-Hondertften Penningh te refcontre-

-ocr page 948-

926

Placaten. 7.Boeek. ïG.Tit.

Waer op gedelibereert zijnde, hebbenhaerEd. Groot Mog. verftaen en verklaert, verftaen en ver klaren mits deibn, dat de uytgedolven en ver- veende Landen, gelegen foo wel in Rijnlandt als Delflandt, Schielandt, Amftellandt, ende waer het elders foude mogen zijn, fullen zijn en blij ven vry en exemptvan de betalinge vanden voorichreven reëelen Twee-Hondertften Pen- ningh, by forme van halve Vèrpondinge, vol- gens het voorfchreve confent van den negenen twintighften Oftober laetftleden geheven wer- dende, endedat mits dien door deHeerenhaer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden af- ichrijvinge van de voorfz uytgedolven ende ver-

veende Landen fat werden verleent gens de Quohierenby de voorfz Veèn°neftvo1* volgens Refolutie van haerEd. Gron \λ pen» denderdenAuguftifeftien hondeienr f'Vatl als doen geformeert, fonder dat van defïï gh' dolven en uyt-geyeende Lahden nieawTn?'" hieren fullen werden gemaeckt: EndevL r veel eenige van de voorfz Dorpen geen On κ00 ren fouden mogen hebben gemaeckt en oSΓ levert, dat:die voorfz Dorpen, engeenang ? als noch volgens en in conformité van de H? pfoiutievandenvoorfzderdenAuguftüeS hondert tachtigh foodanigc Quohieren S mogen maecken.                                 mica

Noch nader Refoluüe 3 uytgeveende Landen vry van den re-telen HonderdtflenPm- •ningh^byforme van een heek Verpondingen in datedentw'mtighfienOcl'ober 1689, !

Υ Refumptie gedelibereert zijnde op het advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, in gevolge en tot voldoeninge van derfelver Appoin- étementCommiiTöriaelvandeneerften April,en een en twintighften Mey laetftleden, hebbende geèxamineertde Requefte by of van wegen de refpeftive Schouten en Ambachts - bewaerders van de Veen-Dorpen, onder Rijnlant en Schie- landt gehoorende, aen haer Ed.Groot Mog.ge- prefenteert, houdende, dat deielve hadden be- lieven te-bewilligen ende confentereneen Hon- dertften Penningh, ais mede een extraordinaris heeleVerpondinge over alle Huyfen, Landen en Tienden 5 ende nademael de voorfz refpeftive Veen-Dorpen meeft ftonden in Veen-Landen, daer van een groot gedeelte aireede was gemaekt tot Water, die niet alleen geen geldt waerdigh, maer ter contrarie tot groote latten voor deEy- genaers waren) teroorfaecke dat fy de ordina- ris Vèrpondinge en andere ongelden niet kon- den opbrengen en betalen, veel min de voorfz extraordinaris heele Vèrpondinge, en dat van jaer tot jaer veel vande voorfz uytgeveende Lan- den en Wateren tot lafte van de voorfz Ambach- ten bleven leggen, fukks dat de goede Landen de Ongelden en Verpondingen voor de quade Landen moetende betalen, met'er tijd mede on- machtigh ftonden te Werden haer eygeh Ongel- den en Verpondingen te konnen betalen > dat oock dacromdevoorfzquade en uytgeveende Landen en Wateren t'elckens van de voorige confenten van de jaren feftien hondert drie en fe- ventigh, feftien hondert tachtigh, feftien hon- dert vijren tachtigh, en feftien hondert acht en

d«hal ven verfochten dat derfelver uytgeveende en verdolven Landen van de extraordinaris hee- le Vèrpondinge, by forma van een Hondertften Penningh geconfenteert, mochten werden-ge- eximeert en vry gefteldt, en datalles in gevolge van de Lijften by haer inden voorfz jare feftien hondert tachtigh overgelevert en behoorlijck geverifieert; hebben haer Ed. Groot Mog. ge- confenteert en bewillight , gelijckdefelvecon. iènteren en bewilhgen mids defen, dat de voorfz uytgedolven en verveende Landen, foo wel in Rijnland als Delfland, Schieland en Amilellandi en waer het elders foude mogen wefen, fullen zijnen blijven vry en exempt van de betalinge van den voorfz re-eelen Hondertften Penningh, by forme vaneen heeleVerpondinge, volgens het confent van den vijfden Maert laetftleden geheven werdende» endedat midtsdienbyde Heeren haerEd. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden affchrijvinge van de voorfz uytgedolve- i ne ende verveende Landen fullen werden ver- leent, op en volgens de Quohieren by de voorfz Veen-Dorpen,in conformité van haer Ed.Groot , Mog.Refolutie van denderden Auguftifeftien hondert tachtigh, als doen geformeert, fonder dat van de voorfz verdolvêiv of uytgeveende Landen nieuweLijften fullen mogen werdenge- maeckt ·, en voor, foo veel eenige van de voorts Veen-Dorpen geen Quohieren fouden mogen hebben gemaeckt ende overgelevert, m 0 voorfz Dorpen, ende geen andere, als nochtfw gens en in conformité van de voorfz. ReioMi' vanden derden Augufti feftien hondertφψΡ foodanige Quohieren fullen mogen maecK

Onderftondc, Accordeertmetdevoarl^^

tachtigh waren ge-eximeer ten vry geftelt, datfy | lutien. Was geteeckent} SimonvanBf^ *Diergelijke RefolutieninoopendedèOryheyt van de Twee-Hondertfieen Hondtrtjfe ^^Lftiertf

de uytgedolven en verve ende'Landen^ zijn vervolgens oock nochge-emaneerP (,-, a. als op den tweeden Rovember 1690. %> en fes en twintigften Mey 1691 · *Pe^ ffy> j ^04, tkften<JMaert\6$r. T>eneenentwintighflenMaert'1693. V'P&^^j S1Ó9& *Den eerflenMey 1694. T)en vier en twintighften Maert ι69ϊ· ^en jvm- 169?· Tien tweeden Augufii 1697, : 'Denfefiienden julii\6$% "Den negentienden gff ' j Endenvijfden April1701. ■;.·.,.·. i-bWl; -ion . ",.■* oiayy/n-» mtbv

Rtfifc

'■"'

-ocr page 949-

ft aeckende deirTwee-HcM-idertlkn eöiioridertften Penn. 927

éandomieerdefcanden ·, én^aer'MytdeVefpbnmngeneh Omtnefdgén werden betaelt-> tè ^ximeren van den're-ëelen Twee-Hondertfien Tenningh, in ddt'èden twintïghfièn Pebrtiarit

g Heer Penfionaris iXeri Hove heeft ter DVergaderinge gerapporteert de confi- deratien en hetladvis van de Heeren haer Ed'. Groot Mog. Gecömmitteer- l. hebbende, in' gevolgenen tot voldoeningé l'derfdvcr. Appoin&énieM GommiiToViael da fes en twintighften ΝovemberIleihen "ndert feven'en tachtigh y ge-examineert de

inplaetfevan dere-*eele Waerburgh ten voorfz Comproire waren beleyt, en fulcks alleenlijck totiecurireytvan het Gemeene Landt van Hol* lande ,iRhijnlandt, en dë voorfz Ambachten -, enin gevalle de interéiïèn van de voorfz pennin- gen niet en mochten volgen, of eenigiïns wier- den befvvaert , dat als dan't Gemeene Land van Holland, ;Rijnlawi|, of de voorfz'Airibachten, niet konden geoordeelt werden fecuir tè zijn 5 dat fy derhalven verfochten remiflie van den Twee-Hondertften Penninghyfivani foodanige Obligatien, alsyanjwegen de voorfz Ambach- ten, ter faecke van de yoorfzgefurneqrde pen- ningen,. ten lafte van het.Gcmeene.'Landt van Holland en Weft-Vrieiland waren loopende, en onder dè-gemelde Dijek-Graefendc Hooge Heem-Raeden van Rijnland berufteride r Waer op gedelibereert zijnde » is goedgevonden en verftaen, dat alle de Veen-Dorpen inde Provin- cie van Holland en Weft-Vrieflarld gelegen, die eenige Obligatien ten lafte van h Gemeehe-Land te vorderen hebben, fpruytende uyt foodanige penningen, die geprocedeert zijn van Landen .t'eenemaeluyrgeveenr^of.by deEygenaersge- abandonneert, ende liyt welckersInte.reiTen de voorfz Dorpen de Verpondingen, Ömrneilagen van Mergén-gelden en Bmnen-Iandtfchekoften , van de voorfz uy tgeveendè of geabandonneerde Landen moeten betalen, fullen hebbenvrydom en exemptje van den reëelen Twee-fHohdertften Penningh, ten reffJéibe, van foodanige Obliga- tien, maerniét vaft foodanige Obligatieny die wel geprocedeert zijn uyt penningen zot Waer- borge gefurneert, dm in toekomende, foo wan- neer de voorfz Landen uytgeveerit of geaban- donneert iouden mogen werden, uyt de ihteref- fen van dien de voorfz Verpondingen, Mergen- gelden en Β innen-land fche koften t'fijner tijd te vinden, en waer van die geene die opgebracht hebben de penningen daer uyt de voorfz Obli- gatien fpruyten, de interéifen noch zijn genie- tende, fonder dat derfelver Landen t'eenemael uytgeveènt ofgeabandonneert zijn.

no.

ï ouefte van de refpeilive Schouten énde Am- Hts-Bewaerders van de Veen- Ambachten ondcrRijnlandc, houdende,; dat by hun'Sup- plianten--onder den Dijck,.Graef en Hooge Heem-Raeden van Rijnland^ zedert den jare feftienhondert tachtigh jaerlijcks waren gefur- neertenbeleydtfeeckercPenningen > ommeby dcfelvcgc-employeertte werden tot een fonds, uytwelckersInte; efïe het Gemeene Landt van HollandtenWell-Vrieflandt, tenopfichtevan dejaerlijckfche Verpondinge over Rijnland we- (TcnsdeMergèn-gelden der Supplianten refpe- tfive Ambachten, ter iaceke van de Moolen- of Sluys-gelden, in tijden en wijlen foüden kon- ncn vinden; dat de voorfz Obligatien by hun Supplianten waren bekomen, by af-koop van eenige Landen, die men vanmeyninge was te Siachturven, als oock mede uyt de eeneftuy ver, die by de Veen-luy den, inde voorfz Ambachten wonende, waren betaeldt van yedcr roede Turf) diedefelve hadden gebaggert, en die by ègemcIdeDijck-Graef en Hooge Reem-Rae- denvanRijnlahdt, ten lafte van het Gemeene Landt van Holland t en Wcft-Vrieflandt waren bcleydt·,' en aengefien haer Edele Groot Mog. tyPlacaecvanden een en twintighften JunüfeS' tienhondert feven en tachtigh, goedtgeVonden Juddenieconfentercn en bewilligen in denop- nefvan een Twee-Hondertften Penningh over alle Obligatien , Los- en Lijf-rente-brieven, 'oopenderot lafte van het Gemeene Landt ende puWiqueComptoiren, &c. en" dat de voorfz penningen niet anders, als in c.onformité van de ixprefle Refolutie en Ordonnantie van Dijck- ytaeren Hooge Heem-Raeden voornoemt,van dcntweeden'Januarii feftien hondert tachtigh,

*# j de refpeative Veen-Dorpen in Schielandt te eximeren van den Hondertflen ^Twee-Mondertflen Tenningh» van-de refpettiveObligatien* bdeydt tot betatinge van ^Verpondingen en andere Lafieitfuan de ver dolven en geabandonneerde Landen ,in dat* ™ntweedenl·ebruarii 1694. ·;' ■                                           ': '' % · :Λΐ1■"■'

B* Refumptie gedelibereert zijnde op het advis van de Heeren haer Ed.Groot Mog. ^committeerden, hebbende, in gevol- FoinQ-^Ceritoc v°ldoeninge van 3erfelver Ap- jmentCommiflbnael van den feven en

aen haer Ed. Groot Mog. geprefehteert, hou* dende, dat haer Edele Groot Mog. op .de Re* quefte van de refpedfive Schouten en Ambachts* Bewaerders van Rijnlandt, opdentwintighften Februariifeftien hondertachtentachtigh, had^·

rj1egcm^ifn^Tovem^eri"efticn hondert drie en 1 den gelieven teconfenteren en te-verftaen, dat Van wc» j ëc-examineert de Requefte by of j alle de Veen-Dorpen in de Provincie gelegen, BeWaeSa dercfpe£tive Schouten en Ambachts- 1 die eenige Obligatien tot lafte van het Gemeene .prsvan de Veen-Dorpen in Schielandt, j Landt te vorderen hadden, gefprooten zijnde Λ                                                                 uyt

-ocr page 950-

Placatciu > 7. Boccfc. 10. Tit.

928

Landt, de Margen* Moolen- <?n et >e koften derSu-

uyt foodanige penningen, die geproccdeert Va- ren van Kpop-penningen van Landen, t'eene- mael uytgeveent, of by de Eygenaers geaban- donneert, enuytwelckers intcreiïcn de voorfz Veen-Dorpen de Verpondingen, Ommeflagen van Margen en Molengelden, midtfgaders Bin- nenlandiche koften van devoorfz uytgéveende en geabandonneerde Landen moeften betalen, fouden hebbenvrydomvanden re-eelenTwee- HondertfteA PenninghV ten refpe&e van fooda- nige Obligatien en Rente-brieven, uyt krachte van welcke Refolucie de voorfz Supplianten, oock de voorfz vrydom ende exemptie van den Xwée-HoridertftcnPennindiwan hare Obliga- tien of Rente;brieven', in Wegen voorfz be« leydti, van de jaren feftien honderd t feveh en rachtigh , en feftien honderdt acht en tachtigh hadden behooren te genieten, doch dat by den Ontfmgcr Generael, Öntfangers der Steden Gouda .en Rotterdam, was geweygerc den voorfz vrydom en exemptie te laten genieten, maer den vollen Twee-Hondertften enHon- dertften Penningh daervan tot defen dage was afgevordert, 'in voegen, dat fy in foodanigen geval van de vöoriz geabandonneerde Landen en Wateren dubbelt fouden moeten betalen, als eerft, de Verpondingen tot lafte vande voorfz

pliantcn van de quadeen uytgevcSÏ^P* voor haer felven te konnen dragen· d en fy gënöötfaeckt waren geweefthaerKS??

tewefen,: uyt krachte van de voorfz Ref ι van dert twintighften Februarii feftlen

u

achtentachtigh, degemelde Qnïfen '

donneren en tegelaften, de Supplianten

van ha. ,

re Rente-brieven of Obli

voorfz belèydt, en gefprooten van afgekol ongelden en geabandonneerde Landen d Hondertffcn en Twée-Hondertften Penning? foo van den een en twintighften Junii feftS hondertfeven en tachtigh; als alle volgende con- fenten, tot defen dagh toe geconfentcert, ge" rufteliick te laten genieten: Is góedtgevonden en rerftaen , dat de voorfz Veen-Dorpen m Schietend, gelijck als alle andere Vcen-Dorpcn in defe Pro vince, medefullen hebben en genie- ten van den twintighften Februarii feftien hon- dert acht en tachtigh, tot defe tijd toe, vrydom en exemptie van alle Twee-Hondertfteen Hon- dertfte Penningen , by haer Edele Groot Mog. geconfenteert, ten refpefte van de Obligatien en Rente-brieven, die fy te vorderen hebben tot

Landen ftaende,

en

oock de Hondertfte en

Twee -«'Honderdtfte Penningen van Brieven of lafte van het Gemcene Landt, fpruytende uyt Obligatien van de af-koop-penningen van de» j foodanige penningen , die geprocedecrt zijn felvegefproten, en fulcks het Gemeene Landt': van Landen t'eenemael uytgeveendt, of by de van hare Verpondingen > en fy van de Margen, Eygenaers gcabandonneerr, en uyt wekkers in- Moolen- en Sluys-gelden , midrlgaders andere tereilèn de voorfz Dorpen de Verpondingen, Binnen-landtfche koften niet fecuy r fouden we- Omme-flagen van Margen-gelden ende Binnen- fen, om het felve op de helft, en minder van de landiche koften van de voorfchreve uytgeveen. beley de Penningen te konnen confequeren, en ι de of geabandonnerde Landen moeten betalen, fulcks door foodanigh middel de goede Landen, maer niet van foodanige Obligatien, diegepro- als die de extraordinaris laften van de geaban- cedeert zijn uyt penningen tot Waerborge ge- donneerde en uytgéveende Landen, fouden furneert: En dat van defe haer Ed.GroorMog. moeten betalen, en de voorfz vrydom en exemp-' Refolutie, by aenfehrij vinge kenniiTe fal wer- tie moeften derven en miflen, in foodanigen ge- den gegeven aende Öntfangers der Steden Gou- val felfsmede «nmachtigh fouden werden, om da en Rotterdam , omme haer daernateregu- de ordinaris Verpondingen van het Gemeene! leren.

m

Placaet, vanden ophef van een 'Twee-Hondertfien Penningh, over denjanjep honden acht en tachtigh, in dato den vijftienden Aprilió88.

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte höoren lefen , Saltjt; *Doen te weten : Dat Wy, confidere- rende'dat het gemeene Landt, ter faecke van den yoorgaendenOorlogh, enanderfins, befwaert is gebleven met merckelijcke fchuldcn en laften ·, dat het ten hooghften noodigh is, dat de verval- lene iaecken ter Zee, als daer van dependerende de vrye Navigatie en Commercie van de Onder- danen en Inwoonderen van defen Staet, herftelt, en de voorfz Commerciercnde en Navigerende Ingezetenen van alle depredatien ende roveryen ter Zee, bevrijdt ende ontlaft mogen werden: Goedt-gevonden hebben te confenteren ende te bewilligen in den ophef van een Twee-Hondert- ff en Penningh, voor hefjoopende jaer ièftien- liondert acht en tachtigh': Voorts te ftatueren

en te ordonneren, dat den voorfz Twee-Hon- dertften Penningh fal moeten werdengeheveft van alle Obligatien, Los- en Lijf-rente-bncvcn, loopende tot lafte van't Gemeene Land, otcpw* gepublique Comptoiren binnen defe Provincie, mitfgaders ten lafte van den Heere Prince van v- ranges eenigeSteden,Collegien,Heen**£ of Waterfchappen,Dorpen, Society °" ccnigerhandcandereCorporaofGemeenicwp· pen, geeneuytgefonderr, wiedefelveoock niet fullen £ijn begrepen een»gc,rD °c:ine Rente-brieven of Lijf-penfioenen, dicacoo j Hoogheydt, of eenige Defcendenten*™ Heere Prince Willem van NaiTau» 0°°^ dc lijeker memorie, of oock aen deOfp . fC„ Heeren van de Ridderfchap en ψ^&^ fpeftivc Steden, de Ecclefiafticque ottv«

-ocr page 951-

ü aeckeiide den Twee-Hondertften en Hondertften Penn. 929

roinpCoirenofKerckeii, enderefpeftive li] J huvftn (ouden mogen competeren, en dat

daen met het betalen van de voorfz Obligatien, Los- en Lijf-Renten, ten laile van het Genieene Landt, hooghmelde fijne Hoogheydt, eenige Steden, Collegien, Heemraedichappen, Wa- terfchappen, Dorpen ,Societeyten, ofeeniger- hande andere Corpora of Gemeenfchappenloo- pende, metEede folcmneel, ofte ten reguarde vandeMenno-gefinden, met ware Woorden in plaetsvanEede, die nochtans van't fel ve efreft als een corporelen Eed fullen werden gehouden, fullen moeten verklaren dat de vooriz Obliga- tien, Los-en Lijf-Renten, haer, enniemandt anderswaerlijcken met'erdaedtzijn toebehoo- rende, en datfy oprechtelijck ende ter goeder

in- ioen of

?

^aerdyevan

de voorfz Lijf-rente-briev

SnftcfekopeenofmecrLijven geno

, tien ten

dllü" Ut® werden na advcnant vant

gerCf ftvan'cgunt ter faecke van de voorfz Lijf- eiaerlijcks moet werden betaekj dat is, dat suldejaerlijkfche Lijf- ren te,ten aenfien van Τ oorft Twee- Hondertften Penningh gehou- aen'ial werden in Capitael waerdig te weien tien §UDat den felven Twee-Hondertften Penningh „kliicksfal werden geheven van de vafte Tra- ktementen, ftaende tot eenige Ampten en Be-

dienincen j foo nochtans, dat daer van bevrijt trouwe de ielve Obligatien, Los-en Lijf-Ren* cneeëximeertfulltn zijn ende blijven diegeene | ten hebben geacquireert5 ennamentlijckmedei die by Onfe fpeciale Refolutien daer van zijn : dat iy de vooriz acquifitie niec en hebben ge

ontheven, midfgaders de Tradementen van de Cspireynen te Water. Datwijdersallcdiegeenen die jegenwoordig in de Quohieren van den Twee - Hondertften Penningh zijn gequotifeert, fullen moeten be- dienden voorfz Twee-Hondertften Penningh, mee dien verffande, dat alle die geene, dewelc- kefullen konnen be wijfén, dat fy ter faecke van devoorfchreveObligatien, Los-en Lijf-renten, foo veel of meerder in denvoorfchrevcn Twee- Hondertften Penningh hebben betaelt, dan het gminvaerop fyin 't voorfchreve Quohier zijn geqiiori/èerc, daer mede fullen mogen volftaen, brijten ge-eximeert zijn van de voorfchreve Perfonele Quorifatie» en dat diegeene die niet fullen konnen betoonen foo veel in den voorfz Twee-Hondertften Penningh , ter faecke van deroorfz Obligatien , Los- en Lijf-Renten te hebben betaelt, als 't gunt waer op fy in 'tvoorfz Quohier zijn gequotifeert, komt te beloopen, ftnrnoeten betalen dat geene daer op fy in het voorfchreve Quohier zijn geftelt, voor foo veel ietfelve meerder foude mogen komen te bedra- gendan 't gunt de voorfz Gequotifeerdens, ten ^nfienvan hare Obligatien, Los-en Lijf-Ren- ten fullen hebben gecontribueert 5 des dat die geene dewelcke ter faecke van de voorfz hare ObiJgatien, Los- ende Lijf-renten meerder fou- jfcmoeten betalen, als fal komen te monteren letguntdaeropfyin'tvoorfz Quohier zijnge- yert, niet fullen mogen volftaen met de quo- SVan'CV00rfz QHonier te voldoen, maer «ivelijck fullen moeten opbrengen den ,?ec~ Hondertften Penningh van de voor- «jeveObhgatienLos- en Lijf-renten. ^Λ3'^^ geene die fullen willen aenwijfen ï e voorfz perfonele quotifatie hebben vol-

daen, omme daer door haer felven van de voor- fchreve peribneele Quotifatie te eximeren , of die daer door te veranderen ·, ende voor foo veel eenige van de felve Obligatien, Los- ende Lijf- Renten, eenige P*erfoonen inGemeenfchapof in Compagnie fouden mogen aengaen, dat als dan de voorfz Obligatien, Los- en Lijf-Renten, aen de voorfz Compagnie gefamentlijckafflagh. falftrecken op de Quotifatie, daer mede fyper- fonelijckaengeflagen zijn. Dar. die geene die bevonden fouden mogen werdendeien aengaende een valfche of onwaer- achrige Verklaringe te hebben gedacn, niet al- leen fullen incurreren de ilrafte van infamie ende meyneedigheydt, maer daer en boven noch uyt hare middelen komen te verbeuren, foo veel als komen te monteren de Obligatien, midtfgaders Los- en Lijf-renten, met dewelcke fy haer alfoo valfchelijck of onwaerachtelijck fouden mogen hebben beholpen. Datden voorfz Twee-Hondertften Penning ial moeten werden betaelt voor den eerften Julii toekomende, ende dat die geeiie die in gebreec- ke foude mogen blijven van den \roorfz Twec- Hondertften Penning voor den eerften Α ugufti te betalen, daer over paratelijck fullen moeten werden geëxecuteert. Ende op dat niemandt hier van ignorantie en prietendere} foo begce- renWy, dat defen alomme gepubliceert en ge- aifigeert fal werden daer het behoordt, en te ge- lchieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Hage onder het Kleyne Zegel van den Landes den vijftienden April feftien honderdt acht en tachtigh. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de Staten , Ter Relatie van de Gecommitteer- de Raden. Wasgeteeckcnt, SimonvanBeau- mont.

t

rJcwmvinge, Steden Collegien en Corpora vrydom van den 'Jwee-Hondertfien nnmgh hebbende, hare befcheyden over te brengen aende refpettive Magijlraten ende Ont- Jfïfers> waer onder de voorfz,vry e Goederen ie iepen zijn* in dato den twinthhfien Julii

Wenhmd

lert acht en tachtigh.

^ &                    '               mf          -

D

I |a ^fenvanHollandtendeWeft-Vrics-; de deliberatie goedtgevonden en verftaen heb κ I? -^Hendengeenendiè defen ful- ben, foo als Wygoedt vinden ende verftaen b) Ï^pwJ1 °^e^0<i£en^e^en > Salut, defen, datdiegeene, die eenige vaftc Goede

DatWyna voorgaen- i rerij

Rente-brieven, Obligatien, Αftien, ofte f. W,                    andere

, 'oen te weten v· Deel.

-ocr page 952-

Boeck. lo.Tit. I tebewijfendatde voorfz Goederen Ohr Los-en Lijf-rente-brieveti, toebehoor?^,11' geenen die van den voorfz Twec hÓ ïendic Penningh, vry en exemptzijn,0pp^^ geene die het felve niet fouden Sn\ l,dlc

93 o                    Placaten. 7. andere Effeften,fubjeft den rcëelenTwee-Hon- dcrtften Penningh, over den jare feftien hondert leven en tachtigh geconfenteert, zijn hebbende, de welcke by het confent op den ielven Twee- Hondertften Penning gedragen, van dien voor- fchreven Twee-Hondertften Penningh vry en exempt zijn , fullen moeten beforgen , dat fy

gedaen voor den eerften Oftoberdaer , Γ gende, van den voorfz vrydom ende^0·1

ie

aende Magiftratenvan de refpe&ive Steden en Dorpen > daer onder de onroerende Goederen gelegen zijn, mitfgaders aendeOntfangersvan de Gemeene Middelen , of andere Rent-mee- meefters , tot lafte van wekkers Comptoircn cenige der voorfz Obligatien, Los-of Lijf-ren- te- brieven zijn loopende, voor den eerften Sep- rember toekomende, fullen moeten exhiberen

fullen zijnen blijven verfteecken.           mPtl< Ende opdatniemanthiervan ignorant·' r de konnen pretenderen, begeeren Wv dtT fen alomme gepubliceert en geaflWrr ft! den daer het behoordt, ende te gefch ^ VCr" bruyekehjek is. Gedaen indefÏÏ*f twintighflen Julii feftien hondert achNntn? tigh. Onder ftondt, TerOrdonnanSt

om

foodanige befcheyden als dienen konnen

Staten. WasgctcGQkQm,SmonvanBmimönt. *Diergelijcke Waerfchouwtngen zijn oockge-emaneert op den negentienden Julii 1692. Tjm j. · twintighflenSeptember 1694,. ^Oeneen en twintighflen Januarii lópj. Den fefl'mΡ Meyx6>9%. En den een en twintighflen Julii 1700.                                               m

Rejolutie, alle Perfoonen, om de Religie uyt Vranckrijck gevlucht, ende hare νφ "juüonplaetfe in defe Trovincie ter neder gifleldt hebbende, vry van den Twee-Honèrtflen Tenningh, in dato den (eventienden September 1688.

dat het nu quam voor te vallen, datverfcheyde Perfoonen uyt Vranckrijck om de Religie ge- vlucht, ende haer alhier te Lande neder gefteldt hebbende, vafte Goederen , 't zy Landen of Huyiën hadden aengekocht, waer af fy Mi. neerden niet gehouden te zijn te betalen de halve Verpondinge j dar fy derhalven verfochten haer Ed. Groot Mog. intentie dien aengaende temo* genveeftaen: Waer op gedelibereert zijnde, is goedgevonden en verftaen mids defen te verkla- ren , dat alle Perfoonen die uyt Vranckrijck ge- vlucht zijn, om te ontgaen de ongemackenj die haer ter faecke van haer Religie aldaer wierden aengedaen, ende alhier met haer gchcele vafte Wooninge binn en defe Provincie hebben ter ne- der gefteldt, en publique pro feifie van de Gere- formeerde Religie zijn doende, vry enexempt fullen zijn en blijven van den Twee-Honderr- ftenPenningh, of halve Verpondinge, gecon· fenteert voor den jare feftien honderdt feven εη tachtigh, van allede vafte Goederen, 't zy Lan- den ofte Huy fen,die dcfelve alhier te Lande lou· den mogen hebben aengekocht. Onder ftondr, Accordeert met de voorfz Refohitien. Wasge· teeckent, SimenvanBeaumont.

DE Heer Penfionaris Heyniius heeft ter Vergaderinge gerapporteert de confi- deratien en het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteer- den, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge vanderfelver Refolutie Commiflbriael vanden leven en twintighflen Augufti laetftleden, ge- ëxamineert het geene ten ièlven dage door de Heeren Gedeputeerden der Stadt Leyden ter Vergaderinge was voorgedragen, namentlijck, dat by Refolutie van haer Ed. Groot Mog., van dato den vijf en twintighflen September feftien hondert een en tachtigh aen alle Famiüen, die nyt Vranckrijck ende andere Geweften fouden moeten vertrecken, en haer her waerts begeven, omteontgaende ongemacken die haer terfaec- ke van haer Religie wierden aengedaen, en die vervolgens haer met haer gantfche Wooninge binnen defe Provincie fouden willen terneder ftellcn , vergundt was, datfy voor den tijt van twaelf jaren vry enexempt fouden zijn van alle laften of fchattingen, die haer Ed. Groot Mog. genootdruckt fouden mogen weien op te ftellen, van watnatuyre de voorfz extraordinaris laften of ichattingenoock fouden mogen weien i doch

Placaetvan den ophef van een Twee-Hondertfien Tenningh , indatodenne^' twintighflen QUober 168$.

teren by defen in den ophef van eeniwe "*,. dertften Penningh , te heften van all·

DE Staten van Hollandt ënde Weft- Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hoorèn lefen , Salutj T)oen te weten : Dat Wy tot het ver- vallen van de noodige laften, die by dejegen^ woordigebekommerlijcke tijden tot de noodi- ge defenfie van het Landt gedragen moeten wer- den, goedtgevonden hebben te bewilligen en confentersn, fooalsWy bewilligen encónfen-

tien, Los-en lyijr-rciiLc-un^Tw*».- ■ · cp

lafte van het Gemeene Lande, Q£fS^* blicque Comptoireri binnen dele r^ midrfo-adprs ren lafte van den Heere r

midtfgaders ten lafte van Ucu * *«^ pjecm- Orange, eenigc Steden» Co^e%iCr0lieicyt® raedtofWaterfchappen, Dorpen» a ^eineen. of eenigerhande andere Corpora o ^

-ocr page 953-

					eckende den Twee-Hondertften en Hondcitften Penn. 9 3
		Ra (reene uytgefondert, wie defelve oock j^ppcn'»enzi;n, bchoudelijck dat daer on- lWen^PnZijn begrepen eenige Obligatien, te h even of Üj f-penfioenen, die aen Sij ne ti^iAr of eenige Defcendenten van den mXll WilhemvanNaffau, hooghloffe- HeerC rnnrie, of oock aende Ordre vande &* ^ de Ridderfchap en Edelen, dere- HeeaenXden, de Ecclefiafticque of Kercke- ffiomptoan or Kercken, enderefpefti- Tndshuyfenfouden mogen competeren, en SeNvaerdycvan de voorfz Lijf rente-bneven ïnftelijck op een of meer Lijven genomen Te eeckentfal werden, na advenant van tien ionderr, van het gunt ter faecke van de voor- reveLijf-renten jaerlijcks moet werden be- ' idt, dans, dateeneguldejaerhjckfcheLijf- 'n,cenaenfien van den voorfz Twee-Ho^ dertflenPenningh gehouden fal werden in Ca- piBcI werdigh te wefen tien guldens. Datden felvcn Twee-Hondertften Penningh lÉeliicks fal werden geheven van de Actiën in deOoft-en Weft-IndifchcCoinpagnien, de fel- reAftien inde voorfz Ooft-Indifche Compag- nie, gereeckentin Capitael ter fomme van vier hondert guldens, yeder honderdt guldens oudt Capitael, en de Weft-Indifche Compagnie ter waerdevan feiligh guldens. Dat voorts den voorfz Twee-Hondertften hnningh mede fal moeten werden geheven van alle Huyfen in den voorfz Onfen Lande van Hollandc en Weft-Vrieflandt, niet alleen ten aeniienvan die Huyfen, wekkers veertienjari- gsnvrydom albcreyds is geexpireert, en die dien- volgens de Verpondinge effe&ivelijcken beta- len, maeroock ten lafte van die Huyfen, welc- kersveertien-jarigen vrydom noch nieten is ge- hpkeert, en die dienvolgens als noch geen Ver- pondinge betalen, als mede ten lafte van die Huyfen, diejegenwoordigh op de Quohieren van de Verpondinge noch nietenzijnbekendt, en dat midts dien van defelve Huyfen door de Migifttaten van de refpe£tivc Steden en Dorpen cenQuohier gemaeckt fal moeten werden, met cspreffietotwat prijs defelve, haers oordeels, in de Verpondinge behooren te werden gefteldt, omdaer van, na advenant van dien, op den voet ™gemelt,denTwee-hondertftenPenningh peventewerden. Datinfgelijcks den voorfz Twee-Honderdt- ,5" renning fal werden geheven van alle Heer- 'Weden..Landen, Tienden, Viffcherycn, "lom KfC *" ^e ^erPoncimge gequotifeerdeof ttibuerende Goederen , niet alleen ten aen- ClT/n lve Heerlijckheden, Landen, Tien- !|cherycn, en andere in de Verpondinge
								rende, of tot deDomainen vanhaerEd.Groof Mog., de Ordre van de Heeren van de Ridder- fchap en Edelen, de refpeclive Steden, de Ec- clefiafticque of Kerckelijcke Comptoircn ofce Kercken, of totderefpe£riveGods-hu)fenfpe- cterende. Dat nademael de begrootinge van de waerde van de voorfz Huyfen ende Landen, vangroote difficulteyt en onkoftenisj dat derhalven, om voor te komen de moeyelijckheden daer uyt ful- lendeontftaen, den voorfz Twee-Hondertften Penningh fal werden gereeckent te importeren de helfte van de Verpondinge, waer op de voor- fchreve Huyfen en Landen 2ijngequorifeert, en dat midts dien yemandt de voorfz helft van de Verpondinge betaeldt hebbende, verftaen fal werden daer mede den Twee-Hondertften Pen- ningh te hebben betaelt. Dat wijders alle die geene diejegenwoordigh in de Quohieren van den Twee-Hondertften Penningh zijngequotifeert, foo wel ten opfich- te van hare Middelen als Tractementen, fullen moeten betalen een Twee-Hondertften Pen- ningh > met dien verilande, dat alle die geene dewelcke fullen konnen bewijfen , dat fy ter fa- ke van de Obligatien, Actiën, Huyfen en Lan- den, hiervooren geroert, foo veel of meerder in den Twee-Hondertften Penningh betalen, dan het gunt waer op fy ten refpeéte van hare middelen in het voorfz Quohier zijn gequoti- feert, daer mede fullen mogen volftaen, bevrijc en geëximeert zijn van de voorfz Perfonele quo- tifatien haerder voorfz Middelen > ende dat die geene die niet fullen konnen betoonen foo veel in den Twee Hondertften Penningh, ter faecke van de voorfz Obligatien, Actiën, Huyfen ende Landen te betalen, als h et gunt waer op fy in het voorfz Quohier zijn gequoriiëert, komt te be- loopen, fullen moeten betalen dat geene, daer opfy in het voorfz Quohier, ten refpecte van hare middelen zijn gefteldt, voor foo veel hec felve meerder komt te bedragen, dan het gunde de voorfz Gequotifeerden, ten aenfien van hare Obligatien, Aclien, Huyfen en Landen komen te contribueren, en daer en boven noch het gunc waer op fy ten aenfien van hare Ampten zijn ge- quotifeert, mits kortende aen de quotifatie t'ha- ren lafte, van de vooriz Ampten gedaen, dat gee- ne dat fy over de halve Verpondinge, daer mede de voorfz Ampten fpecialijck zijn gechargeert, betaeldt fouden mogen hebben, en anders niet ■„ en dat die geene, dewelcke ter iaecke van de voorfz hare Obligatien, Actiën, Huyfen en Lan- den, meerder fouden moeten betalen als komc te monteren het gunt waer op fy in het voorfz Quohier zijn getauxeerc, nietfullen mogen vol- ftaen met de quotifatie van het voorfz Quohier te voldoen,maer effecÏivelijck fullen moeten op- brengen den Twee-Hondertften Penningh van de voorfchreve Obligatien, Aftien, Huyfen en Landen. Ende dat alle die geene, die fullen willen aen- wijfen dat fy de voorfz perfonele quotifatie heb- ben voldaen met het betalen van de Actiën inde Ooft- of Weft-Indifche Compagnien, of Obli- gatien ten lafte van het Gemeene Landt, hoogh- gemeldeSijne Hoogheydt, eenige §teden, Col- 5 W 2                  legien
				Η otileerde of contribuerende Goederen, toyend Va0 die ^eene die door Φ^^Οο- cnfalrlraervan fouden mogen zijn geëximeert, nie't^oVOor als noch de voorfz Verpondinge
			cxceM; <? mogen betalen , fondcr eenige SE? TTerminderinSe' dan alleen ten acn- Wcn rli'ckhedcn > Huyfen' Landen, hoogh o' c andere diergelijcke Goederen, EeXfmelde fijne Hoogheydt, ofdeDef- KaJTau Iandcn. Heere Prins Willem van 3 onltci'ffelijcker memorie, toebehoo-

-ocr page 954-

Placatcru /.Boeck. io.Tit.

932

ben,neffèns den voorfz Twee-Hond ningh, jegenwoordjghgeconfcntcerr enPet!- Dat de doleantie, ter faecke va ί τ, Hondertften Penningh te doen fal m ec> den gedaen na de waerdye, die de GoP Wcr' Getauxeerdensin den Twee-HonderXy nmgh a thans waerdigh zijn; desdatdeSi ten alle hare vafte en in deVerpondin buerendeGoederen, enandere, bvtS?ntn" Jecificade fullen moeten opgeven/m^S

legien,Hcemraedr.-ofWaterfchappenjDorpen, Societeyten of eenigerhande. andere Corpora of Gemeenfchappen loopende , mee Eede folem- neel, of ten reguarde van de Menno-gefinden, mec ware Woorden in plaetfe van Eede , die nochtans van hetièlveerfeitalseenCorporelen Eed fulien werden gehouden, fullen moeten verklaren , dat de voorfz AcTrien en Obligatien haer en niemandt anders waerlijckendemet'er daetzijn toebehoorende; en dat fy opentlijck en ter goeder trouwe de felve A£lien of Obliga-

diflinaievanyedervandeParcelei^end/

waer i

tien hebben geacquireert; en namentlijck me- de, dat fy de voorfz acquilitie nieten hebben ge- daen , om daer door haer felven van den voorfz perfonele quotifatic te eximeren, of die daer door te verminderen; dat den voorfz Eed fon- der exceptie van yemandt fal moeten werden ge- pr efteert en afgeley t, en dat daer van niet fal mo- gen werden gedifpenfeert. En voor foo veel eenige van de felve Adlien of Obligatien eenige Perfoonen in Gemeenfchap of Compagnien fouden mogen aengaen, dat als dan de voorfz AdÏien of Obligatien, aen de voor- fchreve Compagnie gefamendijck af-flagh fal iïrecken,opdequotifatie daer mede fy perfoo- nelijck aengeflagen zi jn. En dat die geene die bevonden fouden mogen werden delen aengaende een valfche of onwaar- achtige verklaringetc hebben gedaen,niet alleen fullen incurreren de ftraffe van infamie en meyn- eedigheyt, maer oock daer en boven noch uyt haer middelen komen te verbeuren foo veel, als komen te monteren de Actiën of Obligatien, met de welcke fy haer alfoo valfchelijck ofce onwaerachtigh fouden mogen komen te behel- pen. Dat den voorfz Twee-Honder tften Penningh fal moeten werden betaeldt voor den eerften Maert toekomende; des dat die geene die den voorfz Twee-Hondertften penningh komen te betalen voor den eerften Februarii toekomende, by de liquidatie van den fel ven Twee-Hondert- ilen Penningh voor den voorfz eerften Mey toe- komende te doen, fullen genieten een pramiie van vier ten hondert, behoudelijck, datdefelve premie niet fal mogen werden genooten, dan by die geene die fullen bewijfen voor den voorfz eerften Februarii den Twee - Honderdtften Penningh, foo reëel als per foneel, over de jaren feftien honderdt féven en tachtigh , en feftien" hondert acht en tachtigh, en in de voorige ja- ren geconfènteert, efrectivelijck en met'er daet, 't zy by liquidatie of in gelde, of ren deele by li- quidatie, en ten deele in gelde voldaen teheb-

die zijn leggende, wat de felve komen terenè ren, en wat laften, die foo ten aenfienvaft Verpondinge als anderfins , jaerlijcks hebbed te dragen , en daer by de eftirnatie die defc] DoleantienvanyedervandevoorfzParcelen het prefteren van den Eed van doleantie hebben gedaen, en in gevalle bevonden foudemoin werden, dat de voorfz Doleantien eenige nl hare vafte , of in de Verpondinge contribueren de Goederen inde voorfz Lij fte mochten hebben verfwegen, defelve verfwegene Goederen ten profijtevanden Lande fullen zij η verbeurt, dat voorts na de gedane doleantie de voorfz Lijften fullen werden geftelt in handen van den Officier vandePlaerfedaer de voorfz Doleanten woon- achtigh zijn, omme alle de voorfz Parcelen ,ofre eenige van dien, ten minften uytmaeckendecen vierdepart van het geheel, binnen den tijdt van een maent, na dat hem de voorfz Lijftenterhant gekomen fullen zijn, te mogen naeften, midts de prijs waer op defelve, of eenige van dien, by de Doleantcn fullen zijn geëftimeert, meteen achtftepart ten profijte van den Eygenaer van dien verhoogende. Ende dat wijders aen de Eygenaers van eenige Huy fen, Landen, Tienden of andere in de Ver- pondinge contribuerende Goederen fal werden gegeven recht, omde huyren vandeHuyfen, vervallen met of op den eerften November toe- komende, en van de Landen, en andereinde Verpondinge contribuerende Goederen,verval- Ien Tetri ad Catbedmm, defes jaers feftien hon- dert acht en tachtigh, te mogen innen by parate execistie. En op dat niemant hier van ignorantie foudc mogen pretenderen, foo begeeren Wy dacde- fenalomme gepublicecrt en geaffigeert fal wer- den daer het behoort, en te gefchieden gebroyo kelijck is. Gedaen inden Hage onder het Kley- ne Zegel van den Lande, den negen en twintigli- ften Oftober feftien hondert acht en tachtigft. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van deStaten. Was getecckent, SirnonvanBeaumont.

Refoiutie y den tijdt tot het gemeten van depreemien van den T^ee-Hondertjttn *■ ningh, gearrefleert dennegen entwintighftenOttober 1688., teprolongeren totdsnetj KjMaert toekomende, in date den een en twintighfien Januarii 16 8p. Ien, volgens en in conformité van haer E.■_

Mog. Refoiutie van den negen en rw";■*■ -^ Oftober feftien hondert acht en tgW mCf het Winter-faeyfoen en beflootenW "^fe door de Ingezetenen onMuf ^Lien^ werden om de noodige ordre tot nee o ^

maer hebben ter Vergaderinge voorge- dragen, of niet den tijdt, vaftgefteldt tot het genieten van een preemie van vier ten hondert, by die geene die haren Twee- Hondertften Penningh fouden komen te bèta-

-ocr page 955-

HPMMBM

π aeckende den Twee-hondertften en Hondertflen Penn. 933 t ^wee-Hondertften Penningh te ftël- j eerften Februarii, vaftgefteldtindevoorfzRe-

folurie vanden negen en twintighften O&ober feftienhöndertacht entachtigh, fal werden ge- prolongeert tot den eerften Maerttoekomende.

ilcnwo»* |gCn tijd behoorde te werden ge-

,.,-, \Vraer op gedelibereert zijnde:

len

is

olong'

dat den tijd vanden

Ρ

eenden en veritaen:

___

ten Oftober fejtien hondertachtentachtighte'genieten b)'diege ene die haren Twee-Hondertflen finningh voor den eerften Maert betaeldt hebben, en voor den eerfien Mey geliquideert, in Utedciifeenden/lpril\6%9.          i't                      .'" quideren, voorden cerften Maert gedateert wa- ren : Dat wederom andere Ontfangers de voor- fchrevepraemie van vier per cento lieten profite- ren tot den'eerften Mey, van foo veel Quitan- tien als'er voor Maert betaeldt waren, niet tegen- ftaende dat'er eenige Quitantien onder waren die na Maert betaeldt waren j dat hy -dêrhalvcn verfocht, dat haer Ed.GrootMog. hem gelief- den te ordonneren wat voet endc ordre omtrent het laten genieten van de 'praémiè- van vier per cento hyfoude moeten houden: Waer op gede- libereert zijnde, hebben haer Ed. Groot Mog. verftaen efi verklaerdt, gelijckdefclveverftaen en verklaren midsdefen , dat alle die geerie die den voorfz Twee-HondertftenPenning betaelt fullèri hebben voor den eerften Maert laecftlc- den, by de liquidatie die van den fel ven Twee- Hondertfteri Penningh voor den eerften Mey toekomende fal wefen gedaen, fullen genieten een premie van vier ren hondert i behoudelijck nochtans, dat alle Quitantien daer mede defel- vekomen te liquideren, fullen moeten zijn ge- dateert voor den eerften Maert» en niet daer na > en dat die geene die tendcclchareTwee-Hon- dertfte Penningen voor den voorfchreven eer- ften Maert fullen hebben betaelt, en ten deele na den voorfz eerften Maert, geen prsemie fullen mogen genieten, maer daer van in 't geheel zijn en blijven verfteecken ·, en dat van't voorfz by aenfehryvingekenniffe gegeven fal weiden aen de refpe&ive Ontfangers van den Twee-Hon- dertften Penningh, omme haer daer na te regule- ren. Onder Π ondc, Accordeert met het voorfz Regifter. Was geteeckent, Simon van Beau- mont.

j? fokt ?

I

SrerSacXw

venvanden„eneachtenfenteertdertftenvoor dedie geenPenningbruarii tfjlutie vMaertwfdvenTecrilenten eenlijclcdatten, daden voofeniertjarenfenen hongcconfegeliquidliondereen yegMJenrecht wvoörfzStedenrcnaenkomen

Iwaetvan den ophef'van een Hondertflen Penningh 5 in dato den vijfden Maert fefiien hondert negen en tachtigh.

D

E Staten van Hollandt endc Weft-Vries- andt, Allen den geenen die defenful- J«J fien ofte hooren lefen , S α l υ τ , TJtyUf Domte weten: Dat Wy tot het uyt- Oofi Jan,de Penningen , die vermidts den hm* h cden Koninëh van Vranckrij ck de- to(Verf. eeftaengedaen, inhetloopendejaer, 0^ermrJain· hften Van den voorfz Oorlogfe' tetrtfni °7cli wercIen vereyfcht, geconfen- terenenK · »ghthebben» fo° als W7confen-

eenige publicqueComptoiren binnen defè Pro- vincie, midtsgaders ten lafte van den Heere PrincevanOrange, eenige Steden, Collegien, Heemraedt of Water fc happen, Dorpen, Socie- teyten, of eenigerhande andere Corpora of Ge- meenfehappen, geenuytgelbndert, wiedefelve oock fouden mogen zijn, en dat de waerdye van de voorfz Lijr-rente-brieven indiftinflelijck op een of meer Lijven genomen of gereeckent fullen werden na advenant van den ten hondert, vanhetgeeneterfaeckevan de voorfz Lij f-ren- ten jaerlijcks moet werden betaelt, dat is, dat eeneguldejaerlijckfcheLijf-renten, tenaenfien van den voorfz Hondertflen Penningh, gehou- den

ecnH Oblj Pend

_j         α—»;uuui) ju uui uuiin van gati erfftenPenningh, tebetalen van alle

léW

totlafi

Los-enLijf- rente-brieven, loo-

e van het GemeeneLande, of van

-ocr page 956-

Plaeatcn» 7. Böeck.: 10. Tit.

93-

den fal werden in Capitael waerdigh te wefen | te'van hare Middelen als Trae- nen guldens. moeten betalen een Hondertften?0"^ fullcn Dat denfelven Hondertften Penningh infge- | dien verftande, dat alle die ee ln^iWct lijcks fal werden geheven van de Aftien in de ι fullenkonnenbewijfen, datfvr^f6* fCwelcke Ooft-enWeft-IndifcheCompagnien,defelve Obligatien, Aftien, Huyfen en Ijevan<k A&ien in de voorfz Ooft-Indifche Compagnie »AnfPm«»m·-. λ.------i ,-

dertften Penningh betalen , danVomdenH^ fy ten refpedtevan hare MidelenSS O^ohier zijngequotifeer^daermedeW&Z gen volftaen, en bevrijtenge-eximeerS vf de voorfz perfonele quotifatie haenW J ï1 Middelen, etfdèdiS^SSto nenbetoonenfooveelinden HondertftenPe' ningh, ter faecke vande voorfy Πκι;„ Adien, Huyfen,enLandenT£%S gunt waer op fy m het voorfz Quohier zij! quotifeert, komt te beloopen, fullen niten betalen dat geene, daer op fy in't voorfchrce Quohier, ten refpefte van hare Middelen zijn gefteldt, voor foo veel het felvemeerder komt te bedragen, dan't gunt de voorfz Gequotifeer- dens, ten aenfien van haer Obligatien, Aftien Huyfen en Landen komen te contribueren, ende daer en boven noch 't gunt waer op fy ten aenfien van haer Amprea. zijn gequotifeert, midts kor- tende aende quotifatie t'harcn lafte vande voor- fchreveAmptengedaen, dat geene, datfyover de Verpondingen, daer mede de voorfz Aropten fpecialijckfouden mogen zijn gechargeert, be- taelt fouden mogen hebben, en anders niet; en φι die geene dewekke ter faecke vande voorfz hare Obligatien , A&ien, Huyfen en Landen meerder fouden moeten betalen , als komt te monteren, 't gunt waer op fy in 'c voorfz Quo- hier zijn getauxeert, niet fullen mogen volftaen met de quotifatie van't voorfz Quohier te vol- doen, maer effe&ivelijck fullen moeten op- brengen den Hondertften Penning van devoot· fchreve Obligatien, Aftien Huyfen ende Lan- den. Ende dat alle die geene, die fullen willen aen- wijfèn, dat fy de voorfz perfonele quotifatie hebben voldaen, met het betalen vande Aöien indeOoft-enWeft-Indifche Compagnien, of Obligatien ten lafte van het Gemeene Landt, hooghgemeldeSijneHoogheyt,eenigeSteèn, Collegien, Heemraed-of Waterfchappen,Dor- pen, Societeyten, of eenigerhande andere Cor- pora ofGemeenfchappen kopende, metEede folemneel, of ten reguarde van de Menno-ge- finden, met ware Woorden in plaets var. fceaö die nochtans van't felve effèa als een corpercien Eed fullen werden gehouden , fullen moeten verklaren dat de voorfz Aftien en Obhpo» haer, €n niemant anders, waerlijck en J» daetzijn toebehoorende, en dat fy opögg enter goeder trouwe, de felve A&enor J>

gereeckent in Capitael ter ibmme van vierhon dertguldens, yeaerhondert gulden oudt Capi tael j ende inde Weft-Indifehe Compagnie ter waerde van feftigh guldens. Dat voorts den voorfz Hondertften Penningh mede fal moeten werden geheven van alle Huy- fcn in de Provincie van Hollandt en Weft-Vries- landt j niet alleen ten aenfien van de Huyfen, Wekkers veertien-jarigen vrydom albereyds is geëxpireert, en die dienvolgens de Verpondin- gen effecKvelijck betalen, maer oock ten lafte van die Huyfen, wekkers veertien-j arigen vry- dom noch niet en is ge-ëxpireert, ende die dien- volgens als noch geen Verpondingen betalen} als mede tot lafte van die Huyièn,die jegenwoor- digh op de Quohieren vande Verpondinge noch niet en zijn bekent, en dat mits dien van defelve Huyfen, door de Magiftraten van de refpective Steden en Dorpen, een Quohier gemaeckt fal moeten werden, met expreilie tot wat prijs de felve, haers oordeels» in de Verpondinge be- hooren te werden geftelt, omdaervannaadve- nant van dien, op den voet hierna gemeldt,den Hondertften Penningh geheven te werden. Datinsgelijcks den voorfz Hondertften Pen- ningh fal werden geheven van alle Heerlijckhe- den , Landen, Tienden, Viiïcheryen, en andere in de Verpondinge gequotifeerde of contribue- rende Goederen, niet alleen ten aenfien van de felveHeerlijckheden, Landen,Tienden, Vif- fcheryen, en andere inde Verpondinge gequo- tiièerde of contribuerende Goederen, maer oock van die geene die door fpeciale Oclroycn daer Van fouden mogen zijn geëximeert, ende fulcks X'oor als noch de voorfz Verpondinge niet en fouden mogen betalen. En nademael de begrootinge van de waerde van de voorfz Huyfen ende Landen van groote difficulteytenonkoftenis» dat derhalven, om voor te komen de moeyelijckheden daer uy t ful- lende ontftaen, den voorfz Hondertften Pen- ningh fal werden gereeckent te importeren een heele Verpondinge, waer op de voorfz Huylen en Landen zijn gequotifeert, en dat mitsdien yemandt de voorfz heele Verpondinge betaelt hebbende, verftaen fal werden daer mede den voorfch'reven Hondertften Penningh te hebben voldaen. Dat van de betalinge vanden voorfz Hondert- ften Penningh van Obligatien , Rente-brieven, Lij f-penfioenen, Α étien in de Ooft- en Weft-In- difche Compagnien, Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden, Viiïcheryen, en anderein de Verpondinge contribuerende Goederen, vry en exempt fullen zijn die geene die aen Si j ne Hoog- heydt, of eenige Defcendenten van den Heere Prince Willem van NaiTau, hooghloffelijcker memorie, ibuden mogen competeren. Dat wijders alle die geene die jegenwoordigh in de Quohieren van den Twee-Honderdtften

gatien hebben geacquireert, en "amen"^ „.. de}datfydevoorfzacquifitienietenheb^jc

daen,omdaer door hae'rfelven vandepff^ quotifatie te eximeren, of die daer do? minderen ·, dat den voorfz Eed gene«mo£. overal, fonder exceptie van yemandt > , t(jaer ten werden geprefteert en afgeleydt, en van door niemandt fal mogen werden geoi γ

feert.

deftvcAft*

Penningh zijn gequotifèeit, foo wel ten opfich-

Ende voor foo veel eenige van

-ocr page 957-

u

rtften en Hondeitften Penn. 935 ren, die eenige Ingezetenen van defe Provincie inZeelanr gelegen hebben, defelve volgens den Accorde daer over tuflehen de twee Provinciën gemaeck.c>aen denvoorfz Hondertilen Penning fullen mogen korten, het geene by haer van dé voorfz Grond-goederen , als extraordinaire Schattingen in Zeelandt fal betaelt zijn. Dat aengefien door den voorfz Hondertilen, en noch een Twee-Hondertilen Penningh, huy- den medeby Onsingewillightj aen de lallen van den Lande over den voorfz jarefeilienhonderdt negen en tachtig nietgeheelijck fal konnen wer- den voldaen, medeby continuatie voor den rijt van twee jaren fal werden geheven een Tiende VerhoogeopalledesGerneeneLandsImpoften, voor defen geintroduceert, in tegaen met de ex- piratie van het loopende confent dien-aengacn- de by Ons hier benevens gedragen. Ende op dat niemandt van het geene voorfz ilaet ignorantie foude konnen pretenderen» be- geeren Wy dat defen alomme gepubliceert en geaffigeert fal werden daer het behoort, en te gefchieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Hage, onder het kleyne Zegel van den Lande* den vijfden Maert feftien hondert negen en tach- tigh. Onder ilondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beau- mont.

Racckcnde den Twee-Hond , ^néenigetèeribonenin gemeenfebap ,ι-nbigatieneen^                                           ,

oi??alie foudemogen acngacn,dat alsdan cfComP3ë' . ofcc Obligatien aen de voorfz **°t£ ïefamentlijek afflagh fal ftrecken C?Sn&daer mede iy perfonehjekaen- C'F 'in f^ftt die geene die bevondenioudenmo-

rdendelnacngaende eenvalfche of on witreverklaringe te hebben gedaen, niet

pCnw

«er

fullen incurreren de ilrafFe van meynee- a, wceriinfamie , maeroock daer en boven V vt hare middelen komen te verbeuren foo 1 ! Amen te monteren de Adien ofte Obli- met dewelcke fy haer alfoo valfchelijck gwaerackclijckfoudcn mogen komen te be- Ï'den voorfz Hondertilen Penningh fal den betaelt voor den eerden Julii toeko- φ, m dat die geene die in gebreecken Bochten blijven den voorfz Hondertilen pen- aindivoor den eerften Julii toekomende te be- ulen, daer over paratelijck fullen moeten wer- ige-executeert. DacdeDoleantien, terfaeckcvan denvooriz Hondertilen Penningh te doen, fullen werden daen op den voet en in manieren als by het jüjichftegedragen confentis ter neder geilelt. Datvoortsfoo veel aengaet de Grond-goede-

SJuktie, eenfr&mie'vannjier tenhonderdt te genietenby die geene die haren T^vee- HondertfienTenningh, volgensTiiblicatie op dato de fes, voor den vijftienden November aenflaende fullen betaeldt hebben , in dato den tienden Augufii i68p.

Β Υ Refumptie gedelibéreert zijnde op het geene de Raed-Penfionaris uyt den name en van wegende Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raedenden drie entwintighften Julii laetftledenterVergadcrin- ' f voorgedragen heeft, namentlijck, dat haer HGrootiMog. op den vijfden Maert laetftle- Ί«ΐ) geconfenteert hebbende in den ophef van wnpcrfoneelen Twee-Hondertilen Penningh, te betalen voorden eerften 0£lober toekomen- flCi des dat die geene die in gebreecke fouden jjogen blijven den voorfz Twee-Hondertilen fennmgh te betalen voor den eerften Novem-

geven, of het niet ten meeften dienfte van den Staet foude wefen , dat aen die geene die den voornoemden Twee-Hondertilen Penningh promptelijck quamen te betalen, belooft wiert een praemie , midts daer nevens docerende de voorgaendeextraordinaris confentente hebben voldaen, teneynde defelve daer door re gelijck ingevordert, en haer Ed. Groot Mog bequamer mochten gemaeckt werden omdendienilvan'c Landt te konnen betrachten: Isgoedrgevonden enverftaen, dat die geene die den voorfz Τ wee- Hondertilen Penningh komen te betalen voor den vijftienden November naeilkomende, een

Mrdaer aen volgende , daer over paratelijck «Men werden geëxecuteerd te gelijck de ge- e Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommit-

pricmie fullen genieten van vier ten hondert 5 be- houdelijck, dat de ièlve premie niet fal werden genoten dan by die geene, die nevensde voorfz betalingeaenwijfenfullendevoorgaendeTwee- Hondertile Penningen, en lactil-geconfenteer- den Hondertilen Penningh, foo reëel als per- foneel, effecÏivelijck en met der daet, het zy by liquidatie of ingelde, of ten deele by liquidatie, en ten deele ingelde voldaen te hebben : Ende dat die geene die in gebreecke fullenblij ven den voorfz Twee-Hondertilen Penningh voor den voorfz vijftienden November te betalen , daer over paratelijck fullen werden geëxecuteert; dat wijders de Publicatie yan den voorfz Twee- Hondertilen Penningh ten fpoedigilen fal wer- den gedaen , en 't geene voorfz is, daer inne 1 geinfereert. *

aJe.^aedenonwederroepelijck hadden ge- Siu de Publicatie van den voorfchre- ji Jft'ee-«ondertilen Penningh op den eer- vooTT°0rIedcmaentJulücedoen ' endeden tikltfr |WCe ^onder Penningh , op den ζ ■ Τ? ™orcns geprasfigeert, te doen hef- hketa ' gcmcIde Heeren Gecommitteerde •fcW gïoniidereert hebbende dat den voor- appa;enn..lwee-Hondcrtften Penningh,na alle asdenn !ifooPromPteIijckniet fal inkomen, %con°°ÏVandenLande in defe tcgenwoor- Iconien f e Van ciJden onvermydelijck fal hadden Wei5chen' van haer plicht geacht > QacrEd. Groot Mog. in bedencken te

Tubii*

-ocr page 958-

Placaten. 7-Boeck. io.Tit. Publicatie, Confent van eenperfoneelen Twee-Hondertften Penningh, in d den Auguflifeflienhondertnegen entachtigh.                                            a'°den

%

de voorfz maend November fullèn kom talen, een premie fullen genieten v™ ntebe* honden3 behoudelijck, daWdvS^**] falmogen werden genoten, dan by d^' dtenevens de voorfz betalinge ^jftgjg de voorgaende Twee-Honderdrfte Penni

E Staten van Hollandt ende Wcft-Vries- landt, Allen dengeenen die defen ful- lèn iien ofte hooren leien , Salut; 'Doen te wet en: Dat by Ons in ferieus o verlegh gebracht zijnde» wat middelen, boven de geene die reeds geconfenteert zijn , verder tot het vervallen van de Laften omtrent het voe- ren van den jegen woordigen Oorlog h, ten aen-

ende den laetft geconfenteerdenHonderS

ïnj

Penmngh , foo reëel als Perfoneel, effefl

iien van het loopende jaer verder van nooden waren; hebben Wy goedtgevonden en gerefol- veert te confenteren en te bewilligen, foo als Wy confenteren en bewilligen by delen) in den op- hef van eenen Perfoneelen Twee-Hondertflen Penningh, te betalen volgens deQuohierenvan den felvenTwee-Hondertften Penningh, in den jare 1674. geformeert> dat den voorfz Twee. Hondertflen Penning fal moeten werden betaelt voorden eerften Oktober toekomende, en dat die geenen, die in gebreecken fouden mogen blijven, den voorfz Twee-Hondertften Pen- ningh te betalen voor den vijftienden Novem- ber daer aen volgende , daer over paratelijck fullen werden geëxecuteerc t in dien verftande nochtans, dat die geene die den voorfz Twee- Hondertften Penning voor den vijftienden van

lijckcnmet'erdaet, hetzy by liquid*S gelden, of ten deele by liquidatie, en ten dr *

in gelden te hebben voldaen : Dat de Dol»

TA

tien rer faecke van den voorfz Twee-Honderd

ften Penningh te doen , geadmitteertenmjacnj fullen werden op den voet en manieren, alslj het jonghft-gedragene confent is ter neder <

««*. Endeopdat eenyederfoudekonnenwe I ten, waer na hy hem delen aengaendeftlhebben' te reguleeren, foo begeeren Wy dat defenalom- megepubheeertengcaffigeert fal werden daer'c behoordt, en te gefchieden gebruyckelijck is Gedaen in denHage onder 't KleyneZegel van; den Lande den tienden Augufti feftien honderdt negenen tachtigh. Onderftondt, TerOrdon-' nantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beattmom.

Publicatie y op't betalen van den Hondertflen en Twee-Hondertften Pennw^h^M Regenten ,of de geene die eenige Ampten of Bedieningen zijn hebbende.&cindato den (φι' Otfoberfejtienhonderdtnegenentachtigh.

die Wy als vooren hebben geconfenteert, niet] effectivelijck en in waerheydt voor den vooiiz; vijftienden November toekomende, fouden mogen hebben betaeldt, ende voor den voorfz vijftienden December mede toekomende, niet fouden mogen hebben geliquideert, alles ter tijd en wijlen toe dat fy de felve Honderdtfteende Twee-Hondertfte Penningen betaelt, en daer over geliquideert fullen hebben. Dat voorts alle andere, die over de voorfchre- ve Hondertfte en Twee-Hondertfte Penningen op hare perfonele quotifatie eenige liqmdanen hebben te doen, de felve liquidatie fullen raoe- ten doen voor den vijftienden Januaru toeko- mende , oppanedatdefelveopdevoorlch^ hare perfonele quotifatie na den voorfz vijro en- den Januarii toekomende, in geen afflagn W mogen brengen, 'c gunt fy ter faecke «Jg voorfz reëel? Hondertfte en Twee-Hond * Penningen fouden mogen hebben betaciar» noch fouden mogen betalen , envervo^ wel overdevoorfzreëelealsperfonelequoi^ fullen werden geëxecuteert j benoude.ψ- diegeene die van deRegeeringe als voore.^ penderenj of eenige Ampten, .°*αε"' 0fIa- dieningen bekleeden, en eenjge Rente tereflen loopende hebben tot lafte ναη%()0^ζ, drive Comptoiren van de M°^nS&.Vries- midfgaders in Kennemerlandt &£%$&& landt, als mede de Exploi&en van e^J^t voor den voorfchreven vijftienden ^ Bj« van hare vcrfchecncn Renten en Wte ^^

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vri es- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salutj 'Doen te weten : Dat Wy na voorgaen- de deliberatie goedtgevonden en verftaen heb- ben, vinden goedt en verftaen by defen, dat alle die geene die van deRegeeringe defer Provin- cie , van de Ordre van de Heeren van de Ridder- fchap en Edelen, mitfgaders van de refpedtive Steden zijn of dependeren, of eenige Ampten, Officien of Bedieningen binnen de ielve Provin- cie bekleden, en die in 't Middel van den Twee- Hondertften Penningh zijngequotifeert, den Hondertflen Penningh geconfenteert den vijf- den Maert Jaetftleden', midtigaders de Twee- Hondertfte Penningen die daer bevoorenszijn ingewillightgeweeft, foo welreëeleals Perfoo- nele, fullen moeten voldaen voor den vijftien- den November toekomende, en dat fy voor den vijftienden December daer aen volgende, niet alleen de voorfz Hondertfte en Twee-Hondert- ite Penningen voldoen, maer oock daer over ge- liquideertfullen moeten hebben, voor foo veel die reëlijck zijn geconfenteert, in voegen dat die geene die van deRegeeringe als vooren fou- den zijn of dependeren, of eenige Ampten, Of- ficien of Bedieningen bekleden, uyt de voorfz Regeeringe, en van de voorfz bekleedingc der voorfz Ampten , Officien of Bedieningen ge- weert en gehouden fullen werden, indien bevon- den foude mogen werden, datfydevoorichre- ve Hondertfte en Twee-Hondertfte Penningen,

-ocr page 959-

Raeckcnde den Twee-Hondêrtften en Hóndertften Penn. 937

wffenvoldaen, oocktenopfichtevan tPAtRe ende Τ wcc-Höndertfte Penningen, Λ Hve Renten en Intereflen niet fullen ver- "^nocne hiervooren tegensde wanbe- r3ÜÊn vandefelve Hondertite eriTwee-Hon- i£penmngcngcftarueert. nimede alle die geene, het zy Regenten, Officianten of andere, memandtuytgeiondert, ι niecverfcheehen Renten of Intereflen tot ft andcvoo;fzComptoiren te eyiTchen heb- ίen voorden tijd hiervooren, tot het doen ndevoorfz liquidatie , in yeders reguard re- Sivdiickvaftgeftcldt, daer van nietfouden aenwefen voldaen, de voorfz Hondertite en we-Hondcrrfte Penningen in hare te doene 1 fluidatien op de refpe&ive conienten fullen va- lideren tilde afilagh ftrecken op hare Perfonele ouotiiatie, midrs alleen op yeder confent, in plaersrancenRecepiffe, aen de Ontfangers van denTwee-HondertftenPenningh , voordeex- piratievan den voorfz tijdt, tot het doen vande voorfz liquidatie gearrefteert, over-brengende

een ABe of Vcrklaringe van de Rentmeeilers van de voorfz Comptoiren , innehoudendede begrootinge van de Hondertite en Twee-Hon- dertite Penningen refpeclive, van de voorfchrc- ve Renten en Intereflen, die defelve tot latte van de voorfz Comptoiren zijn competerende, wel- ke Adten of Verklaringen de voorfz Rentmee- iters aen die geene die de voorfz Renten en Inte- reflen toekomen, buyten koften van die geene, die defelve fullen reqmreren, ende oock fonder eenigh Zegel van den Lande opgedruckt te heb- ben, gehouden fullen wefen te extraderen. En op dat niemandt hier van ignorantie en foude konnen pra:tenderen, foo begceren Wy dat de-« fen alomme gepubliceert en geaffigeert fal wer- den daer het behoort, en te gefchieden gebruyc- kelijck is. Gcdaen in den Hage onder her Kley- ne Zegel van den Lande den eeriten Odlober feltien honderdt negen en tachtigh. Onder ftondt, TerOrdonnantievandeSraten. Ei.de was ge teeckent, Simon van Beaumont.

lifoktie, de Ontfangers van den Twee-Hondertften Penningh te laten korten de ex- traordinaris Schattingen , die de Ingezetenen defer cProvincie over hare Grondt-goederen in Zukndt hebben moeten betalen, midts daer mede liquiderende voor den eérflen Mey, in dato dennegenden "Decemberfeftien houdert negen en tachtigh.

DE Heer Secretaris Hallingh heeft terVer- gaderinge gerapporteert de coniidera- tien en het ad vis vande Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerden, heb- bende, in gevolge en tot voldoeninge van der- IcifcrRefolutie Commiflomel van den negen- tienden der voorlede maentOctober, geëxami- neeitinwat voegen de Ingezetenen defer Pro- Wiicie, dieeenige Grond-goederen in Zeeland joegen hebben, en wegens voorgaende haer Ed. Groot Mog. Refolutien bevoeght zijn, het geene defelve over extraordinaris Schattinge, wegensde voorfz Grond-Gcederen in Zcelandt betaelthebben, tekorten aen den Twee-Hon- wiflcn en Hóndertften Penningh tot de Iiqui- <»üe, m conformité van der felver Refolutie findatedeneerften Oftoberlaetitleden, fullen tonnen werden bequaem gemaecktj enofniet teoreguarde van de voorfz Grond-goederen, ,£n Beöelden en geprarfigeerden tijdt tot het eoen vande voorfz liquidatie, behoorde te wer- peprolongeert: Waer op gedelibereertzijn- c' Hoedtgevonden en verftaen, dat de refpec-

tive Ontfangers van den Twee-Hóndertften Penningh binnen defeProvincie, fullen werden gelaft en aengefchreven, alle die geene dieeeni- ge Grond-goederen in Zeeland gelegen hebben, tot het liquideren van hare Hondertite cnTwee- Hondertite Penningen te admitteren, endeby proviiie te laten valideren en korten, lbo veel als der felver over exrraordinaris Schattingen, we- gens hare Grond-goederen in Zeeland gelegen, fullen komen op te geven, en verklaren betaelt te hebben ·, des dat ioodanige Ingezetenen ful- len gehouden en geobligeert zijn, Voor den eer- iten Mey aenitaende hare Quitantien aen dere- fpective Ontfangers vanden Twce-Hondertiten en Hóndertften Penningh over te leveren, waer by defelve fullen moeten docnblijcken dateffe- &ivelijck foo veel als by haer overgegeven is over de voorfz extraordinaris Schattingen be- taelt hebben, of da* and er fins den felven tijdt verftreecken zijnde, het in gelde fullen moeten voldoen, en daer voor paratelijck geëxecutcert werden.

mcatf

't, noopende de liquidatie vanden Twee-Höndertflen Penningh 3 voor die aen wRegeeringe dependeren ι ofeenigeAmpteni Officien of Bedieningen binnen defe Trovin- uebekleden, indatodenfefliendenFehuariiió^i.v.                      :

TVStaten van Hollandtende Weft-Vries- II 'andt, Allen den geenen die defen fullen ^* Uenofhoorenlefen, Salut; "Doen ii'èeratie WjteH "* Dac Wv na voorgaende de- nnden J°fdrgev°nden ende verftaen hebben, 8*ne, dj enverftaen by defen, dat alle die IV. ^Vande Regeeringe defer Provincie,

van de Ordre van de Heeren vande Ridderfchap en Edelen , midtfgaders van de refpedlive Ste- den zijn of dependeren, ofte eenige Ampten, Oificien ofte Bedieningen binnen de felve Pro- vincie bekleeden , en die in het Middel van den Twee-Hondertften Pennisgh zijn gequotifeerr, den Hóndertften Penningh, geconfenteert den i X                          fes-

-ocr page 960-

7*Boeck. io.Tit.

938                    Placaten.

feftienden Maert laetftleden, midtfgaders de Twee-Hondertfte Penningen , die daer bevoo- ren zijn inge willight geweeft, foo wel reëele als perfoonele, fullen moeten voldoen voorden eer- flen April toekomende, en dat fy voor den eer- flen A/^daeraenvolgende, nietalleen de voor- fchreve Hondertfte en Twee-Hondertfte Pen- ningen voldoen, maeroock daer over geliqui- deert fullen moeten hebben, voor foo veel die reëelijck zijn geconfenteert, in voegen dat die geene, die van de Regeeringe afs vooren fouden zijn of dependeren, ofeenige Ampten, Officien of Bedieningen bekleden , uyt de voorfz Rege- . ringe, en van de voorfz bekledinge der voorfz Α mpten, Officien of Bedieningen geweert ende gehouden fullen werden, indien bevonden fou- de mogen werden, dat fy de voorfz Hondertfte en Twee-Hondertfte Penningen, die Wy als vooren hebben geconfenteert, niet effeftivc- lijck, en in waerheytï/iw den voorfchreven eer- β en Apriltoekomende» fouden mogen hebben betaelt, en voor deneerflen Mey mede toekomen- de , niet fouden mogen hebben geliquideert, al- les ter tijdt en wijlen toe,· dat fy de felve Hon- dertfte en Twee-Hondertfte Penningen betaelt, en daer over geliquideert fullen hebben. Dat voorts alle ende een yegelijek, geene uyt- gefondert, die over de voorfz Hondertfte ende Twee-Hondertfte Penningen , op hare Perfo- nele quotifatie , eenige liquidatien hebben te doen, en de fel ve liquidatie niet fullen hebben gedaen voor den eer [ten Junii toekomende, naer den voorfchreven eerften Junii in geen afflagh fullen mogen brengen, het gunt fy ter faecke van de voorfz Hondertfte enTwee-Hondertfte Pen- ningen fouden mogen hebben betaelt, ofte noch fouden mogen betalen , en vervolgens foo wel over de voorfz reëele als perfonele quotifatie ful- len werden geëxecuteert \ behoudelijck, dat die geene, die van de Regeeringe als vooren de- penderen, ofte eenige Ampten, Officien of Be- dieningen bekleeden, en eenige Renten of In- terefïèn loopende hebben tot lafte van de refpe- ftive Comptoiren van de Domeynën in Voorne, midtfgaders in Kennemcrlandt en Weft-Vries- landt, als medevandeExploiften van den Ho- ve; ende voor den voorfz eer β en April van hare verfcheenen Renten en Intereffen niet mochten weien voldaen, oock ten opfichte van de Hon- dertfte en Twee-Hondertfte Penningen, van de felve Renten en Interefïèn niet fullen vervallen in de pcene hier vooren, tegens de wanbetalinge van de felve Hondertfte ende Twee-Hondertfte Penningen geftatueert. Dat mede alle die geene, het zy Regenten, Officianten of andere, niemandtuytgefondert, dieeenige verfcheenen Renten of Interefïèn tot

lafte van de voorfz Comptoiren te eviT h ben, en voor den tijd hier vooren, t C?eniltl3· van de voorfz liquidatie, in veders r°i °en fpeftivelijck vaftgefteldt, daer van S^" mogen wefen voldaen, de voorfz Hond* η η Twee-Hondertfte Penningen in harct?ectl liquidatien op de refpeftive confenten iiSi. lideren ende afflagh ftrecken opharePeff quotifatie, midts alleen op yeder confe ■ plaetsvaneenRecepiffè, aendeOmA„ nt' 'a LTwee-Ho„der^„Pe„nig?rfe

voorfz liquidatiegearrefteert," over-brenÏÏ6

een Afte of Verklaringe van de Rentr,

eefters )

van de voorfz Comptoiren , innehoudend begrootinge van de Hondertfte en Twee-Ho

dertfte Penningen refpeftive, van de voorfchve Renten en Intereffen, die defelve totJa/rev

ure- Fan

de voorfz Comptoiren zijn competerende we' ke Aften of Verklaringen de voorfz Renrmee" fters aen die geene die de voorfz Renten en Inte- reffen toekomen, buyten koften van die geene" die defclve fullen requireren, ende oock fonder eenigh Zegel van den Lande opgedrucktteheb- ben , gehouden fullen wefen te extraderen. Ende ten eynde defe onfe goedemeyningeen intentieexaftelijck achteivolght, ennaergeko- men werde, laften en bevelen Wy by defcnalle Ontfangers of Collefteurs van de voorfchreve Hondertfte en Twee-Honderdtftc Penningen, binnen den tijdt van acht dagen na de expiratie van yeder der voorfz refpeftive termijnen, ofge- preefigeerde dagen, aenOnsovertefendenecn Lijfte van alle die geene, foo Regenten als ande- re , die voor de voorfz refpeftive termynen de voorfz Hondertfte en Twee-Hondertfte Pen- ningenin voegen als vooren niet fullen hebben betaelt of geliquideert, op pcene, dat by faute van dien, de. voornoemde Ontfangers of Col lefteurs, die nalatigh fouden mogen blyvende voorfz Lijften, t'elckens binnen deachtdagen, na de expiratie van yeder van de voorfz termij- nen, aenOnsovertefenden, voordereftanten van de voorfz Hondertfte en Twee-Hondertile penningen, even als of die defclve hadden ont- fangen, aenfpraeckelijck fullen zijn, endedaer over oock effeftivelijck werden ge-executeert. Ende op dat niemandt hier van eenigeigno- rantiefoude konnenpretenderen, foobegeeren Wy datdefen alomme gepubliceert ende gcaöi- geertfal werden daer het behoort, entegeichr den gebruyckelijckis. Gedaen in den Hage°n· der't Kleyne Zegel van den Lande, denieinen· den Februarii feftien hondert een en tr,ege"t# Onder ftondt, Ter Ordonnantie van deitaf es- Was geteeckent, Simon van Beaumont.

betdhi1

'Diergelijcke Tlacaten zijn oock ge-emaneert met verandertnge van de Termijnen V0 '·Ίφ en liquidatie : Als den 24,. September 1694., te voldoen voor den eerflen 7amfL^e((n mende, en geliquideertvoorden eerflen Februariidaeraenvolgende} datvoorts-mf ^ yegelijek die fijne perfoneele liquidatie niet f al hebben gedaen voor den eerftenhU* mende, naer den voorfchr even eerflen Maert in geen afflagh fullen mogen brengen.

ι eerflen Maert toekomende, eff'UAi

ÏDeneen

deert voor den eerften April y dat voorts alle ende een yegelijek &e fijnejerfonw^^^

ft

?n Mey toekomen in geen afflagh fullen mogen brengen.                                 ·                                      <J)t*

w-mm

-ocr page 961-

' ' ι

Hackende den'Twee-Hondertften en Hondertften Fenn. 939

nMty· 1 <^5?8- ï te voldoen voor den eerfien September toekomende, en geliquideert voor

1!'^ fneerjlênOciober daer aen volgende ·, dat voorts alle en een yegelijck, diefijneperfonele f' uiditienietfdl'hebbengedaenvoor den eer ft en 'December toekomende^ na den voorfchre- h eerden i)ecemberin geen afflaghjullen mogen brengen.

0enV'

;(ren v^int'ighfien September 1699. te voldoen voorden eerften Januar'ü toekomende ■> ende

tiiuuïieert voorden eerfien Februarii daer aen volgende j dat voorts alle ende een yegelijck Mfjijneperfoneele liquidatie niet f al hebben ge daen voor den eerfien Jpril toekomende, naer

Λ

denioorfz eerfien April in geen afflaghfullen mogen brengen.

VÏ0tï ^m v-m Hondertften Penmngh, in date den [eftienden Moert 3 feflien hon- iêtttnegentigh.

DEStareri van Hollandt ende Weft-Vries ι landt > Allen den geenen die defen ful- ' lenfien ofte hooren lefen , Salut; 'Doen te weten : Dat Wy > omme te tonnen vervallen de lallen van den Oorlog, daer ■anedefenSractgewickelt is, geconfcnteert en bewilligk hebben, confenteren en bewilligen bvdefeninden ophef van een Hondertften Pcii- ningh, te betalen van alle Obligatien, Los- ende Lijf-rente-brievcn . loopende tot lafte van het G'emeeneLandtjof van eenxge publique Comp- toircn binnen defe Provincie , midtfgaders ten bltevandenH.eCrePrincé van Orange,. eenige Steden, CoJlegien , Heemraedt- ofte Water- ichappen,. Dorpen , Societeyten} ofceniger- hinde andere Corpora of Gemeenfchappen, gccnuytgcfondert, wie de felve oock fouden mogen zijn ■, ende dat de waerdye van de voorfz Lijf-rente- brieven indiftin&elijckop eenofte iwrLijvengeqomen of gereeckentfullen wer- én, na advenant van tien ten hondert van het gccactcrfaecke van de voorfz Lijf-renten jaer- !ijcksmoet werden betaeldt, dat is , dat eene gtfejaerlijckfche Lijf-ren ten , tenaenfienvari den voorfz Honderdtften Penmngh gehouden «1 wedden in Capitael w«erdigh te wefen tien guldens.                                  "'                    · ' t Ditdenfelven Hondertften Penningh infge- Ψ® lal werden geheven van de AcTien in de Uw·en Weft-Indifche Compagmen, de felve Mwninde voorfz Ooft-Indifche Compagnie, Ficcfcent in Capitael ter fomme van vier hou- Huldens, ycder honderdtguldensoudt Ca- H cn in de Weft-Indifche Compagnie ter tt'2Cr<kvanfcftigh guldens

fie tot wat prijs defelve (haers oordeels) in de Verpondinge behooren re werden geftelt, maer daer van na advenant van dien, op den voet hier vooren gemeldt, den Hondertften Penning fal geheven "werden. Daeinfgelijcks den voorfz Hondertften Pen- ningh ial werden geheven van alle Heerlijckhe- den, Landen;,Tienden, Viffcheryen, en andere in de Verpondinge gequotifeerde of contribue- rende Goederen, niet alleen ten aenfien van de- felve Hecrlijckheden, Landen, Tienden,Vif- fcheryen en andere inde Verpondinge gequoti- feerde of contribuerende Goederen , maer oock van diegeene, die door fpecialeOclroyen daer van fouden mogen zijn geè'ximeerr, en daer van fulcks voor als noch de voorfz Verpondingen nieten fouden mogen werden betaelt. Ende nademael de begrootinge van de waerde van de voorfz Huyfen ende Landen van groote difficulteytenonkoften isj dat derhalvcn, om voor te komen de moeyelijckheden daer uyt fullende ontftacn , den voorfz Hondertften Penningh fal werden gereeckent teimporteren een heele Verpondinge , waeropdevoorfchre- veHuyfen en Landen zijn gequotifeert, en dat midts dien yemandt de voorfz heele Verpondin- ge betaeldt hebbede, verftaen ial werden daer mede den Hondertften Penningh te hebben be- taeldt. Dat van de beralinge van den voorfz Hon- dertften Pennin gh van Obligatien, Rente-brie- ven, Lijf-penfioenen, AelienindeOoft-cnde Weft-Indifche Compagnien, Huyfen, Hecr- lijckheden, Landenj Tienden, Vificheryen, ende andere in de Verpondinge contribuerende

,' J°ons den voorfz Hondertften Penningh"' Goederen, die, als hier na fal werden gemelde,

in twee Termijnen fal moeten werden gedaen» in't geheel, en fulcks voor beyde Termijnen, vry en exempt fullen zijn die geene die aen Sijne Hoogheydt, ofteeenige Deicendenten van den HeerePrince Willem van Nafiau, hooghlofïe- lijcker Memorie fouden mogen competeren, en voor de helft, te weten voor den eerften termijn, die aen de Ordrevan deHeerenvan deRidder- fchap en Edelen, de reipective Steden, de Ec- clefiaftique ofte Kerckelijcke Gomptoire/i of Kercken, en de refpedtivepublique Gods-huy- fen fullen toebehooren. Dat wijders alle die geene die jegenwoordigh in de Quohieren van den Twce-Honderdtften Penningh zijn gequotifeert, foo wel ten opfich- jXz                      re

J werden geheven van alle Huyfen, inde jgwsevan Hollandt en Weft-Vrieilant, niet veert*te" aen^ien van die Huyfen > wekkers reerr ien"J3rigen vrydom albereyds is geè'xpi- ■ffeft' f?· · van dienvolgens de Verpondinge fcïan d'1)eA eIdtwerdt; maer oock tenla" ta^j le "uyfen, wekkers veertien - jarigen G%o! n0°^n^et en *SgeexpireerC> cn ^aer van %erdr , a^ nocn geen Verpondinge betaelt fc5 ,medetQt Iafte van die Huyfen, die pon^W °P de CHiohieren van de Ver- dieny^y J.0*1 niet en zij" bekent, en dat midts Van de'ref λ'6 ^uy^m' door <*e Magiftraten ^'ergCni Pjcnve Steden en Dorpen een Quc~ ckc fal moeten werden, mee expref-

-ocr page 962-

Placatcn. 7.Boeck. ßï. Tit.

94°

re van hare Middelen , als Tractementen fullen moeten betalen een Hondertften Penningh·, met dienverftande, dat alle de geene dewelcke ful- len konnen bewijfen, dat fy ter faecke van de O- bligatien, Actiën, Huyfen, Landen en anderein de Verpondinge contribuerende Goederen, hier vooren geroert,fbo veel of meerder in den Hon- dertften Penningh betalen, dan het gunt wacr op fy ten refpe&e van hare Middelen in 't voorfz Quohier zijn gequotifeert j daer mede fullen mogen volftaen , en bevrijdt en geëximeert zijn van de voorfz Perfoneele Quotifatien haerder voorfz Middelen , behoudelijck,datde Recepif- fen vande betalinge van den Hondertften Pen- ningh van de voorfz Obligatien, Aftien, Huy- fen, Landen, en andere inde Verpondinge con- tribuerende Goederen, fullen moeten wefen ge- ilagen, op de namen van die geene die hare Per- fonele Quotifatien daer mede fullen willen ver- reeckenen, en dat de Recepiflen van de voorfz betalingen, op open of andere vreemdenamen geflagen, op de voorfz Perfonele Quotifatie geen afilagh fullen ftrecken j en dat die geene, die niet fullen konnen betoonen, foo veel inden Hondertften Penningh, ter faecke van de voor- fchreve Obligatien , Aftien , Huyfen en Lan- den te betalen, als het gunt waer op fy in het voorfz Quohier zijn gequotifeert, komt te be- loopen, lullen moeten betalen dat geene daer op fy in het voorfz Quohier, ten refpedte van hare Middelen zijn gefteldt, voor foo veel hetfelve meerder komt te bedragen -y dan 't gunt de voor- noemde Gequotïfeerden, ten aenfien van hare Obligatien, Aflrien, Huyfen en Landen komen te contribueren, en daer en boven noch het gunt waer op fy, ten aenfien van hare Ampten zijn gequotifeert, mits kortende aen de Quotifatie t'haren lafte van de voorfz Ampten gedaen, dat geene, dat fy over de Verpondinge, daer mede de Voorfz Ampten ipecialijck zijn gechargeert, betaelt fouden mogen hebben, en anders niet* en dat die geene, dewelcke |er faecke van de voorfz hare Obligatien, Adien, Huyfen en Lan- den , meerder fouden moeten betalen als komt te monteren , 't gunt waer op fy in 't voorfz Quo- hier zijn getauxeert, niet fullen mogen volftaen met de Quotifatie van't voorfz Quohier te vol- doen , maer effe£Hvelijck fullen mfeeten op- brengen den Hondertften Penningh van de voorTchreveObligaticn, Adtien, Huyfencnde Landen. Endedat alle die geene, die fullen aenwijfen, dat fy voor de voorfz Perfonele Quotifatie heb- ben voldaen met het betalen van de Aclien inde Ooft- ende Weft-Indifche Compagnien, ofte Obligatien ten lafte van hetGemeene Landt, hooghgemeide Sijne Hoogheydt, eenige Ste- den jCollegien, Heemraed-of Waterlchappen, Dorpen, Societeyten, ofte eenigerhande Corpo- ra of Gemeenfchappen loopende, met Eede fo- lcmneel, oftenreguardevanMenno-gefinden, met ware Woorden in plaetfe van Eede, di? nochtans van hetfelve efteftals een Corporelen Eed fullen werden gehouden, fullen moeten verklaren dat de voorichreve AitienenObliga-

tien,haerenniemandanderSwaeriiicken daet zijn toebehoorende, en dat fv Ct'Cr en ter goeder trouwe de felve A£W ?h'ck gatien hebben geacquireert, end" °bli" hjck mede, dat fy de voorfz acquiiV ¢*^' hebben gedaen, om daer door haer feW^eri door te verminderen; dat denvoorfzFr.H Cr ralijckeaoveral, fonderc^cievaoiS?

fal moeten werden geprefteert en adat daer van door niemant fal mogi

ende

ß;ç werden 5

'■(·-

difpenfeert.                             l)

Ende voor foo veel eenige van defclve Affien of Obligatien, eenige Perfoonenin Geme n fchap of Compagnie fouden mogen acneaw dat alsdan de voorfz Aftien of Obligatien 2 voorfz Compagnie gcfamentlijck afilagh fal ftrecken, op de Quotifatie daer rnedefy Perf0. nelijckaengeflagenzijft.

Ende dat die geenen, die bevonden fond

en

mogen werden, defen aengaende, eenvalfch of onwaeragtige Verklaringe te hebben gedaen, niet alleen fullen incurreren de ftraffe vaninfa- mie enmeyneedigheyt, maer noch daer enbo- ven foo veel uyt hare Middelen komen te ver- beuren, als komen te monteren de Aihen ofte Obligatien, met dewelcke fy haeralfoovalfchc- lijck of onwaerachtelijck fouden mogenkomen te behelpen. Dat den voorfz Honderdtften Penningh fal werden befaeldt in twee termijnen, namentlijck, de eene helft van den voorfz Hondertften Pen- ningh voor den eerften Mey toekomende, ende de wederhelft voor den eerften Augufti daer aen volgende, en dat die geene die in gebreecke fou- den mogen blijven den voorfz HondertftenPen- ningh op de voorfchreve gefette termijnen te betalen, daer over paratelijck fullen werden ge- executeert. Dat aen de Eygenaers van de voorfz Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden, ViiTcheryen ende andere in de Verpondinge contribuerende Goederen, betalende voor den voorfz eerften Termijn, een halve Verpondinge vande voorfz Goederen, de felve halve Verpondinge, voor twee derden van een geheele Vcrpondingh lal werden gcvalideert,totverminderingh van bare Perfoneele Quotifatie, als by exempel, datye- mant over de voorfz halve Verpondinge, betacit hebbende drie gulden, die betalinge rot vernyn- Geringe van fijnePeribnele Quotifatie, voorm voorfz eerften Termijn lal valideren jegens m guldens, enfoonaadvenant, endatdebetaj*· gevande halve Verpondinge, voorden twecu^ Termijn , niet anders of verder tot ver^ ringhvan de voorfz Quotifatie fal ftrecT:L. de felve halve Verpondinge fal komer.' te* Dat de Doleantien ter faecke van^°% fchrevcn Hondertften Penningh te da» yj werden gedaen op den voet ende mam« ai is ter neder gefteldt-              \           «moran»1 Ende op dat niemandt hiervan JgjF^ foudepretenderen , foobegceren WV ^& alomme gepubliceert en geaffigeer c » q&

I

-ocr page 963-

R acckende den Twee-Hondertften en Hondcrtften Pcnn. 941 u hoort, ende tcgefchiedengebruyc-1 fefticn honderdt tnegentigh. Onder ftondt, daer bet Degecj3CnindenHage onder hetkley-1 Ter Ordonnantie van de Staren. Wasgeteec- j-cjijckis· pn Lande, den feftienden Maert kent, SimowvanB-eAumont. „cZcgel vancien / ht de RefolUtie\m het Formulier'fo o als het felve van w oor de te woorde gedruckt flaet Fel.

, feü4n den ophefvan een Hondertften Permwgh , in dato den een en dertighflen Augitfifefltenhonderttnegentigb.

van de reipective Steden en Dorpen, een Quo- kier gemaeckt fal moeten werden, met expreflle tot wat prijsde felve, haers oordeels, inde Ver- pondinge behooren te werden geftelc, om daer van na advenant van dien, op den voet hier na gemeldt, den Hondertften Pgnningh geheven te werden. Datinsgelijcks den voorfz Hondertften Pen- ningh fal werden geheven van alle Heerlijckhe- den, Landen, Tienden, Viflcheryen, cn andere in de Verpondinge gequotifeerde of contribue- rende Goederen, niet alleen tenaenfien van de felve Heerlijckheden, Landen, Tienden, Vif- fcheryen, en andere inde Verpondingegcquo- tiièerde of contribuerende Goederen, maer oock van die geene die door fpcciale O&roycn daer van fouden mogen zijn geëximeert, en daer van fulcks voor als noch de vooriz Verpondingen nieten fouden mogen werden betaeldt. En nademael de begrootinge van de wacrde van de voorfz Huyfen ende Landen van groote difficulteytenonkoftenis, dat derhalven, om voor te komen de moeyelijckheden daer uyt ful- lende ontftaen, den voorfz Hondertften Pen- ningh fal werden gereeckent te importeren een heeie Verpondinge, waer op de voorfz Huyfen en Landen zijn gequotifeert» en dat mitsdien yemandt de voorfz heele Verpondinge betaelc hebbende, verftaen fal werden daer mede den voorfchreven Hondcrtften Penningh te hebben betaeldt. Dat van de betalingc vanden voorfz Hondert- ften Penningh van Obligatien , Rcnte-bricven, Lijf-penfiaenen,A&ienindeOoft-enWcft-In- difche Compagnien, Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden, Viflchery en, enanderein de Verpondinge contribuerende Goederen, die, als hier na fal werden gemelt, in twee termijnen fal moeten werden gedaen, in 't geheel, ende fulcks voor beyde de termijnen vry endeexemptfullen zijn die geene die aenSijneHoogheyt, of eeni- ge Dcfcendenten vanden HeerePrince Willem van Naflau, hooghloffelijcker memorie, fouden mogen competeren , en voor de helft, te weten voor den eerften termijn , dieaendeOrdrevan de Heeren van de Ridderfchap ende Edelen, de refpe£tive Steden, de Ecclefiafticque ofte Kerc- keli joke Comptoiren ofte Kercken, ende de re- fpeétivepubïique Godshuyfen iullen toebehoo- ren. Dat wijders alle die geene die jegenwoordigh in de Quohieren van den Twee-Honderdtften Penningh zijn gequotifeert, foo wel ten opfich- te van hare Middelen als Tra&ementen cn Α mp,- tcnfullcn moeten betalen een Hondertften Pen- ningh»

D

Staten van Holland ende Weft-Vries- land, Allen den geenen die defqn Tul- len fien ofce hooren lefen , Salut>

ioen te weten: Dat Wy, vermidts de

oneeluckige fucceiïen, die het God Almachtigh Jieftheeft de Wapenen van defenStaette Lan- feen te Water te laten overkomen , en omme die wederom te herftellen ende in ihet te bren- gen, dathetGemeene Land daer van den noodi- Ldienftfal konn.en trecken, en tot verval van Reverdere laften van den jegenwoordigen Oor- loeh, goedtgevonden hebben te confenteren endetebewilligen, foo als Wy confenteren en bewilligen bydefen, inden ophef van een Hon- dcrtftcnPenningh ·> te betalen van alle Obliga- tkn,Los-ehLijf-renre-brieven, loopende tot Ia/Ie van kt Gemeene Landt, ofte van eenige puMicque Comptoiren binnen dek Provin- cie, midtsgadersten lafte van den Heere Prin- ce van Orange, eenige Steden » Collegien, Heemraedtof Waterfchappen, Dorpen jbocie- teyten, of cenigerhande andere Corpora of Ge- meenfehappen, geenuytgefondertj wiedefelve oock fouden mogen zijn, en dat de waerdye wndevoorfzLijr-rente-brievenindiftinflelijck opeen of meer Lijven genomen of gereeckent iulJenwerdcn na advenant van tien ten hondert, vanhetgeeneterfaeckevari de voorfz Lijf-ren- tenjaerlijcks moet werden betaelr, dat is, dat teneguldejacrlijckfche Lijf-renten, tenaenfien vanden voorfz Hondertften Penningh, gehou- den lal werden in Capitael waerdigh te wefen tienguldens. Datden fetven Hondcrtften Penningh infge- Jijcks ial werden geheven van de A&ien in de yn Weft-Indifche Compagnien, de felve A«icnin de voorfz Ooft-Indifche Compagnie l^eeckcnt in Capitael ter fomme van vierhon- jWguldèns, yeder hondert gulden oudt Ca'pi- Jöj endeinde Weft-Indifche Compagnie ter W4«Weftighguldens. ^voortsden voorfz Hondertften Penningh J.e™moeten werden geheven van alle Huy- 2ndeProvincie van Hollandt en Weft-Vries- m^l nietaNeen ten aenfien van de Huyfen, Kets veertien-jarigen vrydom albereyds is gin^ffifftrt' en d*e dienvolgens de Verpondin- ?1nd u VC,iJck beralen» maer oock ten lafte ^Huyfen, wekkers veertien-jarigen vry- dien^cnniecenisgc-è'xpireert, ende daer van tit\t ^nde als noch geen Verpondingen be- dien Cn> alsmede tot lafte vandieHuyiên, pon J?*00rdi8h °P de Quohieren vande Ver- di^.^!}000 niet en zijn bekent, endatmidts n defc*ve Huyfen, door de Magiftraten

-ocr page 964-

942                    Placaten. 7. ningh j met dien vcrftande, dat alle die geenedewelcke fullenkonnen bewijfen , dat fy ter faecke van de Obligatien, Α dien, Huyfen en Landen4, ende andere in de Verpondinge contribuerende Goederen, hier vooren geroertj foo veeof meerder in den Hondertften Penningh betalen , dan'tgunt waer op fy ten refpe&e van haeMiddelen in het voorfz Quohier zijn gequotü feert, daer mede fullen mogen volftaen, ende bevrijtenge-eximeert zijn van de voorfz perfonele quotifatie haerder voorfz Middelen j bchoudcli jck dat de ReeepiiTen van de betalingen vanden Hondertften Penningh van de voorfz Obligarten,Aétien, Huyfen, Landen, en andere in de Verpondinge contribuerende Goederen ful- len moeten weien geflagen op de namen van die geene die haer Perfonele quotifatien daer mede ïüllen willen verneeckenen, en dat de ReeepiiTen Van de voorfz betalingen, op open ofte andere vreemde namen geflagen, op de voorfz Perfo- nele quotifatie geen atflagh fullen ftrecken , en dat die geene die niet fullen konnen betoonen foo veel inden Hondertften Penningh, ter faec- ke van de voorfchreve Obligatien, A£tien, Huy- fen en Landen te betalen, als het gunt waer op fy in het voorfchreve Quohier zijn gefteldt, komt te beloopen , fullen moeten betalen dat geene, daer op fy in het voorfchreve Quohier s ten reipe&e van hare Middelen zijn aengefla- gen , voor foo veel het felve meerder komt te bedragen, dan het gunt de voorfz Gequotifeer- densi ten aenfien van haer Obligatien, Adlien, Huyfen en Landen komen te contribueren, ende daer en boven noch't gunt waer op fy ten aenfien van haer Ampten zijn gequotifeert, midts kor- tende aende quotifatie t'harenlafte van de voor- fchreve Ampten gedaen, dat geene, dat fy over de Verpondingen , daer mede de voorfchreve Ampten fpecialijck zijn gechargeert, betaeldt fouden mogen hebben, en anders niet j en dat die geene dewelcke ter faecke van de voorfchreve hare Obligatien , Α dien, Huyfen en Landen meerder fouden moeten betalen , als komt te monteren, 't gunt waer op fy in 't voorfz Quo- hier zijn getauxeert, niet fullen mogen volftaen met de quotifatie van't voorfz Quohier te vol- doen, maer effe&ivelijck fullen moeren op- brengen den Hondertften Penning van de voor- fchreve Obligatien, Aclien Huyfen ende Lan- den. Ende dat alle die geene, die fullen willen aen- wijfen, dat fy de voorfz perfonele quotifatie hebben voldaen, met het betalen van de Aftien

io.Tit. gaden hebben geacquireert, ennamentliirl- de, dat fy de voorfz acquificieniet«S? mc" daen, om daer door haer fel ven vandé, rgc' quotifatie te eximeren, of die daer dooiS* minderen; dat den voorfz Eed generalnVwI' over al, fonder exceptie van yemandt, Ψ\ !τ ten werden geprefteert en afgeleydt, enSrT'" van door memandt fel mogen werden ecdifnT feerr.                                             5«"ipeü. Ende voorfooveeleenige vandefelveAihen o ObhgatieneenigePeifooneningemecnfS orCompagme foude mogenaengaen^acalsd.n de voorfz Aéhenofte ObligatielaeSvS Compagnie gefamentlijck afflagh fal ftrecken cpde quotifatie daer mede fy perfonelijckacr geflagen zijn. Ende dat die geene die bevonden fouden mo. gen werden deièn aengaende een valfche of on waerachtigeverkiaringe te hebben gedaen, niet alleen fullen incurreren de ftraffe van infanue endemeyneedigheyt, maer noch daer enbovcn foo veel uyt hare middelen komen teverbeuren als komen te monteren de Aclien ofte Obliga- tien , met dewelcke fy haer alfoo valfchelijck of:e onwaerachtelijck fouden mogen komen te behelpen. Dat den voorfz Hondertften Penning fal wer- den betaeldt in twee termijnen; namentlijc^de eenehelft van den voorfchreven Honderdtiicn Penningh voor den eerfien 'December toekomen- de, ende de wederhelft voor den eerfien hutu- riidaeraenvolgende·, met dienverftaödenoch- tans, dat het aen de Betaelders van den voorfis Hondertften Penningh fal vry ftaen, beydede termijnen te gehjek te voldoen ·, endatdeOiit- fangersofte Collecteurs gehouden fullen wefen beyde de voorfz termijnen tegelijckteontfan- gen > ende dat die geene die den voorfz Hon= dertften Penningh van hare Obligatien, Ren- te-brieven, Lijf-penfioenen, A&ienindeOoir- enWeft-IndifcheCompagnien,Huyfen, Heer- lijckhedcn, Landen, Tienden, Viffcherycn, ende andere in de Verpondinge contribuerende Goederen, mitsgaders van de Traftementen en Ampten, d'eene helft voor den voorfz eerfien I December, ende de wederhelft voor den voor- | fchreveneerftcnFebruarii, of wel beydedehelt- ! ten, en fulcks het geheel voor den voorfchreven *eerften December komen te voldoen, van ye- j der termijn o£ehelfte,of weivan hetgeiieel.ioa ' dat voorden voorfz eerften December bctaeiat weidt, fullen korten een premie van vier α hondert; behoudelijck, dacdicpraenuemn

indeOoft-enWeft-IndifcheCompagnien , of werden genooten dan by dengeenen^ Obligatien ten lafte van her Gemeenc Landt, voorgaenaereëeleHonderdtfte^en^w»- ^

hooghgemelde Sijne Hoogheyt, eenige Steden, { derrftc Penningen van de felve Goeder '^ Collegien, Heemraed-of Waterfchappen,Dor- , voorgaende Hondertfte en Τ we e"'tT 'lenef- pen,Societeyten, of eenigerhande andere Cor- Penningen van de Traktementen enA Ρ1^ poraofGemeenfchappenloopende, metEede fe£Hve fullen hebben betaeldt; en dat ^Q0 folemneel, of ten reguarde van deMenno-ge· ' i: '........^' ^,^,.r,,.-a^ïru-n^^'

veel de Perfonele quotifatie aengaet, jj-^ men te liquideren voorden eerfien L™{-^ mende, noch daer en boven toteen ψ t e len genieten twee ten hondert, i°°         ^ met bchoorlijcke Recepiflen verreecK:c fc ^ Gelde fal werden betaeldt, cerconcu" devcr. mentlijck van de Perfonele quotmue, acfS

finden, met ware Woorden in plaets van Eede, die nochtans van 't felve effecl: als een corperelen Eed fullen werden gehouden , fullen moeten verklaren dat de voorfz A£tien en Obligatien, haer, en niemant anders, waerlijck en met'er daetzijn toebehoorende , en dat fy opentlijck enter goeder trouwe, de felve A&icnof Obli-

-ocr page 965-

Raeckende den Twcc-Hondeitftcn en Hondertften Penn. 943

dersnict} welcke premie de Ontfan- ** «Hoi voorfz Hondertften Penningh ge-

de voorfz Goederen, Amptenen'Traftementen voor den voorfz eeriten December, en eerften

• r.iHenwefenaendiegeenejdichatrPer- 1 nuotifatiefullen liquideren , te laten kor- nderingh van het geene defelv'e op de

Februarii refpective te voldoen, of de voorfz Perfonele quotifatie voor den voorfz eerften Mey te liquideren ofte betalen , daeroverpara- telijck fullen werden geëxecuteert. Dataende Eygenaers vande voorfzHuyfen, Heerlijckheden, Landen» Tienden, Viflche- ryen, en andere inde Verpondinge contribue- rende Goederen*, betalende wegens den voorfz eerften termijn een halve Verpondinge van de voorfchreve Goederen, defelve halve Verpon- dinge voor twee derde van een geheele Verpon- dinge fal werden gevalideert, totverminderin- ge van hare Perfonele quotifatie > als by exempel, dat yemandt over de voorfchreve halve Verpon- dinge betaeldt hebbende drie gulden, die beta- lingetot verminderinge van fijn Perfonele quo- tifatie, wegens den voorfchreven eerften termijn fal valideren jegens vier guldens, ende foonacr advenant; en dat de betalinge van de halve Ver- pondinge over den tweeden termijn niet anders ofte verder tot verminderinge van de voorfchre- ve quotifatie fal ftrecken, als de felve halve Ver- pondinge fal komen te bedragen. DatdeDoleantien, terfaeckevan den voorfz Honderdtften Penningh te doen, fal werden gedaen op den voet en in manieren als laetft is ter neder geftelr. Ende op dat niemandt van het geene voorfz ftaetignorantiefoudekonnen pretenderen, be- geeren Wy dat defen alomme gepubliceert en geaffigeert fal werden dacr het behoort, en te gefchieden gebruyckeüjck is, Gedaen in den Hage, onder het kleyne Zegel van den Lande, den een en dercigften Augufti feftien honderdc tnegentigh. Onderftondt, TcrOrdonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

ίο

fi c Perfonele quotifatie i'ullen betalen.

ofte

-ns'hare Perfonele quotifatie met Rece- 2Ï1 liquiderende, en de voorfchreve premie ■> eheelof deel niet konnende laten korten, ïfeLin baren Gelde te betalen; behoudens, ftdcvoorfz premie van twee ten hondert me- fjetfalwerdengenootendanbydiegeene,die in konnen aenwijfen de voorgaende Hon- ifltftc enTwee-Hondertften Penningen, voor LyeeldePerfonelequotifatieaengaet, hetzy bvliquidatieofinGelde, of ten deele by liqui- tó, en ten deele in Gelde voldaen te hebben: Dat Buïgemeeftercn ende Regeerders van de re- fpeflive Steden, mitdsgaders Schouten en Ge- ïtehten van de Dorpen, fullen beforgen dat de penningen, die op den vöorfchrevenHondert- taPenningh, onder beneficie van de voorfz prsmie fullen werden betaeldt, van tijdt tot tij t, naadvenantdieontfangen werden, fullenwer- dengebrachttenComproire vandenOntfanger Generael, ende de laetfte penningen uytterlijck acht dagen na de expiratie van de voorfz refpe- ftive termijnen, of dat by gebreecke van dien de voorfz primien niet fullen werden goedt ge- daen, ofin reeckeninge geval ideert; ende dat dien onverminderde gemelde Burgermeefteren ende Regeerders van de Steden , midtfgaders Schouten en Gerechten van de Dorpen, of de OntfangersenCollefteurs, die denontfanghof Colléfte van den voorfzHondertften Penningh ulwefenaenbevolen, voorde ontfangene pen- dingen fullen werden geëxecuteert. Bitdie geene die in gebreecke fouden mogen blijven den voorfz Hondertften Penningh van

%

ücr

ywumnge aen Schouten en Gerechten <van de re/peclhe Dorpen, raeckende den ontfangh vanden Hondirtflen Tenningh, in dato den acht en twintigen Septemberfeflim konden tnegentigh.

D

E Staten van Hollandt ende Weft-Vries- andr, Allen den geenen die defen ful-

Sitdagen, of foodanigh als ten opfichte van de voorfz refpeclive Dorpen gewoon istegefchie^ den. Dat fy wijders, te weten de voorfz Schouten en Gerechten vande voorfz refpe&ive Dorpen, of die geene diebyde felve tot de garinge of in- ninge van de voorfz Hondertfte Penningen ofce Verpondingen zijn gefteldt, ofte gefteldt fullen werden, op de Reeckeningcn, Billiettcnofte Sommatie-Cedullen, diefyaende geene diede voorfz Hondertfte Penningen of Verpondingen fchuldigh zijn, moeten overleveren, perfeclre- lijck fullen hebben uyt te trecken entefpeeifice- ren het beloop vande geheele Verpondinge op yeder Morgen Landt,foo en gelijck die gebracht zijnindeQuobierenvan de voorfz Verpondin- gen , gemaeckt in den jare feil ien hondert twee endertighj enzedert, voor foo veel aengaet de Landen, wegens de welcke in den felven jare noch niet in de Verpondinge gecontribueertis, en na de behoorlijcke proportie funpeUjck uyt

jen iien ofte hooren lefen , Salut; Tj oen te weten-. DatWynavoorgaen-

hι d?1C Soedtgevonden en verftaerTheb- inefti η Schouten en Gerechten van dere- Grriί °rpen' °f dle £eene> die by henluy- pcn.· QeSa"nge en inninge van de Hondertfte ^£H^urp0ndl^enziJngeftddt' ofte 'silene ιrlulIenwerden, fullen werden ge- ttneE nneert' fo° aIs wy de*elve gela- k£Zdonnc^nbydefen, ten eyndc fy aen- k '°e no,odige ordres fullen hebben te ftel, VertJ,re voorfz Hondertfte Penningen of

^ P* m

ψη te konnen ontfan

Al

, en voor

haefHord angC te doen' dat 'die gcene die fullen*iii ι Penningen of Verpondingen * ^andeen alen Voor den cijdt tot het genie- ioebcquanprS"ïle vanvier tenhonderdt, daer N$* '1J ^g^gentheyr gegeven mo- .' c zy do°r het houden yan ordinaris

-ocr page 966-

Boeck. lo.Tit            r EndeopdatniernanthiervanignoranM r de konnen pretenderen, beeeeren W jcfüu- fen alomme gepubliceerc en geafl^jH- den daer het behoort, en te pefr^J? l^· kcl*** GcdacnindenHVondSfe- ne Zegel van denLande defen achten!.,· -À ftcn September feftien honderdr ? ""* Onderftondr, Ter «C&JS* Was geteeckent, Simon van Beaumont. n

944                     Placaten. 7. te trecken het beloop van de voorfz Ver pond in- ge , ommebyde Debiteuren van dien alfoobe- taelt te werden, fonder daerby te mogen bren- gen of doen betalen eenige Colleft-loonen, of de minfte onkoften, hoedanigh, en van wat na- tuyre die oockfouden mogen zijn 5 op de poene én boeten in voorige Placaten geftatueert tegens het invorderen van foodanige onbehoorlijcke verhooginge.

Publicatie, raeckende de prolongatie van tijdt tot het genieten van een p

}nmteVm\

vier ten hondert, vanden Hondertften Tenningh , gearrefteert den een en dertiehfl fli laetfile den, in dato den tweeden 'December 1690,

( ne die den eerften termijn van den voorfchre - Hondertften Penningh'fullen voldoen, fil w? den geprolongeert to t den eerften Februariirec' komende, enfulckstotdefelve tijdttoe, die tot het genieten van de voorfz premie van vier ten hondert voor den tweeden termijn is vafteeftclc geweeft; ende dat vervolgens alle diegeenedic den voorfz eerften of tweeden termijn refpecti. ve, ofwel den voorfz geheelen Honderdtllen Penningh voor den eerften Februarii naeirko- mende fiülen komen te voldoen,toteenpramic van het geene fullen betalen, genietenfullenvier ten hondert, behoudelijck dat diepramte nier fal werden genoten dan by die geenen die de voorgaende reële Honderdtfte en Twec-Hon- dertfte Penningen van de felve Goederen, ende de voorgaende Hondertfte en Twee-Hondert- fte Penningen van deTra&ementenen Ampten effeftivc fullen hebben betaelt, endatna ie ex- piratie van den voorfz tijt geen verderepramien, noch wegens den eerften, noch wegens den tweeden termijn van den voorfchreven Hon« dertften Penningh fal genoten werden. Ende op dat eenyedervan Onfe intentie de- fen aengaende foudc wefen geinfornieert, foo begeeren Wy dat defen alommegepubliceert en geaffigeertfal werden daer het behoort, endctc gefchieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Hage onder het Kleyne Zegel van den Lande, den tweeden December feftien hondert tnegen- righ. Onderftondr, Ter Ordonnantie van de Staten. Geteeckent, Simon wnBeaumnt.

DE Staten van HollandtendeWeft-Vries-'f landt, Allen den geenen die defen ful-J len fien ofte hooren lefen , S á l õ ô ; | Doen te weten : Dat Wy in achtinge| genomen hebben, datden tijdt, diebyOnsvaft' gefteldt is ge weeft, tot het genieten van een pre- mie van vier ten hondert, by diegeene, die den eerften termijn van den Hondertften Penningh, geconfenteert den een en dertighften Augufti laetftleden, van hare Obligatien, Rente-brie- ven, Lijf-penfioenen, A£tienindeOoft-ende Wcft-Indifche Compagnien , Huyfen, Heer- lijckheden , Landen, Tienden, Viilcheryen, endeandere inde Verpondingecontribuerende Goederen, midigaders van de Tra&ementen en Ampten fouden mogen betalen, is komen te ex- pireren, dat nochtans alomme, en fpecialijck ten platten Lande, foodanige fpoedige ordre tot den ontfangh van den voorfz Hondertften Pen- ningh niet is gefteldt geworden r dat alle die gee- nediebereydt zij ç ge weeft den voorfz Hondert- ften Penningh te voldoen, binnen den voorfz geprefigeerden tijd daer toe hebben konnen ge- raeckenj ende dat het echter noodigh is, Onfe goede Ingezetenen aen te moedigen tot het fpoedigh betalen van den voorfz Honderdtften Penningh, en fpecialijck van beyde de termij- nen tegelijck; Soo Is't: Dat Wy, na voor- gaende deliberatie, goedtgevonden en verftaen hebben, gelijck Wy goedtvinden en verftaen bydefen, dat den tijdt tot het genieten van de voorfz premie van vier ten hondert, by diegee-

Penningh, in dato den negenden M0

Flacaet, tot den ophef van een Hondert f feftien hondert een en tnegentigh. E Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , S á l õ ô , *Doen te weten: Dat Wy omme te kon- nen vervallen de groote en onvermijdelijcke la- ftenvan denjegenwoordigen Oorlogh, goedt- gevonden hebben te confenteren en bewilligen, foo als Wy confenteeren en bewilligen by defen, in den ophef van een Hondertften Penningh, te betalen van alle Obligatien , Los-en Lijf- ren- te - brieven, loopende tot lafte van het Gemeene Land, of van eenige publiqueComptoiren bin- nen defe Provincie > mitfgadcrstei. lafte van den

en

I Heere Prince van Örange, eenige Stede-i, & legien, Heem-Raedt of Waterfchappen^ pen, Societeyten, ofte eenigerhande au CorporaofGemeenfchappen, &™^]Ø - derü, wie defelve oock fouden mogen4^ dat de waerdyc van de voorfz Lijf-renc mefl indiftinaelik op een of meer Li] ven g ft ofgereeckent fal werden, na advenaw^ tenhonderdt, van het geene ^f^L·^ voorfchreve Lijf-renten Jaerll^L jrfek- den betaeldt, dat is , dat eene Bul^offcbre· fcheLijf-renpen, t£n aenfienvanden j^ Hondertften Penningh gehouden 1* jn

-ocr page 967-

ñ aeckcnde den Twee-hondeitlten en Hondertflen Penn. 945

r niracl waerdigh te wefen tien guldens, je MP rejvcn Honderdtlt.cn Penningh inf-

dre vandcHeercn van deRidderfchap en Ede- len, de refpecliveSteden, deEcclefiafticqueof

Kerckelijcke Comptoïren of Kercken, ende de refpeclive publique Gods-huyfen fu il en wer- den bevonden toe te behooren. Dat wijders alle die geene die jegenwoordigh inde Quohieren van den Hondertflen Penningh zijn gequotifeert, foo wel ten opfichtevan hare Middelen als Traktementen en Amptcn, fullen moeten betalen een Hondertflen Penning ; mee dien verflande, dat alle die geene dewelckc ful- len konden bewjj'fen, dat fy ter fake van de Obli- gatien, Actiën, Huyfen en Landen, ende an- dere inde Verpondinge gequotifeerde Goede- ren, hier vooren geroerdt, foo veel of meerder in den Hondertflen Penningh hebben betaeldr, dan het gunt waer op fy ten refpeéle van hare middelen in het voorfz Quohier zijn gequoti- feert, daer mede fullen mogen volftaen, bevrijc en geëximeert zijn van de voorfz Perfonelequo- tifatien Jvaerder voorfz Middelen ; behoudc- lijck, dat de Recepifïên van de betalingen van den Hondertflen Penningh vandevoorfchreve Obligatien, Actiën, Huyfen, Landen, ende andere in de Verpondinge gequotifeerde Goe- deren , fullen moeten welen geflagen op de Í a- men van die geene die hare pcrfoneleQuodfa- tien daer mede fullen willen verreeckenen ; en dat de Recepiflen van de voorfz betalingen op open of andere vreemde namen geflagen, op de voorfchreve pcrfonele quorifane geen af-flagh fullen flrecken ,|»ende dat die geene die niet ful- len konnen beröonen foo veel in den Hondert- flenPenningh, terfaecke van de voorfz Obliga- tien , Actiën , Huyfen ende Landen te hebben betaeldt, als het gunt waer op fy in het voorfchre- ve Quohier zijn gequotifeert, komt te beloo- pen, fullen moeten voldoen dat geene , daer opfy in het voorfz Quohier, ten refpeéle van hare middelen zijn geileldr, voor foo veel het fclve meerder komt te bedragen, dan het gunck de voorfz Gequotifeerden, ten aenfien van hare Obligatien, Actiën, Huyfen en Landen komen te contribueren, en daer en boven noch het gunt waer op fy ten aenfien van hare Á mptcn zijn ge- quotifeert , mits kortende aen de quotifatie t'ha- ren lafle, van de voorfz Ampten gedaen, dat gee- ne dat fy over de Verpondinge , daer mede de voorfz Á mpten fpecialijck zijn gechargeert, be- taeldt fouden mogen hebben , en anders niet ■, en dat die geene, dewelcke ter faecke van de voorfz hare Obligatien, A£lien, Huyfen en Lan- den, meerder fouden moeten betalen als komt te monteren het gunt waer op fy in het voorfz Quohier zijn getauxeert, niet fullen mogen vol- ftaen met de quotifatie van het voorfz Quohier te voldoen,maereffecl:ivelijck fullen moeten op- brengen den Hondertflen Penning van de voor- fchreve Obligatien, Actiën, Huyfen ende Lan- den. Ende dat alle die geene, die fullen willen aen- wijfendatfyde voorfz perfonelc quotifatie heb- ben voldaen met het betalen van de Aclien in de Ooft- of Weft-Indifche Compagnien, of Obli- gatien ten lafte van het GcmeeneLandt, hoogh- gemelde Sijne Hoogheydt, eenige Steden, Col- tegien,Heemraedt-ofWarerfchappcn,Dorpen, j Õ                   Socie-

y 1

^

ft e'JrrGuldens, yederhonderdtguldens oude ■natH fa" . ,,ß^ËÔç^ûÌ,ñÃçç!

' f.w

i°"uu j &e"n in de Weft-Indifche Compagnie ter ^ïlanfeitighguldens. 'tot voorts den voorfz Hondertflen Penningh ifalmoeten werden geheven van alle Huy-

fa in de Provincie Vrieilandt, niet all—-^~:----------...-..-..—. ■ Welckers veer tien jarigen vrydom albcreyds Sjgmireerr, en die dienvolgens de Verpondin- ó erTettivelijcken betalen, maer oock over die f|u«fen,welckers veertien-jarigen vrydom noch niet en isgce'xpireerc, ende die dienvolgens als uoc/igcenverpondinge betalen, als mede over ieHuyfen, die jegenwoordigop de Quohieren van de Verpondinge noch niet en zijn bekendt, endat.midtrs dien van dcfelve Huyfen door de Migiltraten van de refpeclive Steden en Dorpen KnQuohiergemaecktfalmoeten werden, met opreifie totwat prijs deielve,haers oordeels» in de Verpondinge behoorden gefteldtte werden, omdaervan, naadvenantvandien,opdenvoet hiernagemelt, den hondertflen Penningh gehe- ven te werden. dit infgelijcks den voorfz Honderdtflen Penningh lal werden geheven van alle Heer· iijekheden, Landen, Tienden , VifTcheryen, cnandere in de Verpondinge gequotifeerde of contribuerende Goederen , niet alleen ten aen- liiiivan de felveHecrlijckheden, Landen, Tien- (to, VifTcheryen, en andere in de Verpondinge gequotifeerde .of contribuerende Goederen, «oock van die geene die door fpecialeOc- troytndaervan fouden mogen zijn geëximeert, «liilcks voor als.noch de voorfz Verpondinge li'ictbetalen,                     . En nademael de begrootinge van de waerde «ufkvoQtfz Huyfen ende Landen, van groote «uffieulteyt en onkoften is; dat derhalven, om voprreicomen de moeyelijckheden daer uyt ful- «eomftaen, den voorfchrevenHondertflen renningh fa\ werden gereeckent te importeren Knheele Verpondinge, waeropde voorfchre- ^Huyfen en Landen 2ijn gequotifeert, ende JWts dien vemant de voorfz heeleVerpon- JJgcbqtaeldt "hebbende , verftaen fal werden «ttmededenHöndertilenPenningh te hebben jj n5v^debetalinge van den voorfchreven J* Penningh van de Obligatien, Ren- mW ç-À* ^'f-penhoenen, AclienindeOoft- Ekti.á lfche Compagnien, Huyfen, Heer- SS?*> Landen,Tienden, VifTcheryen, en F®?m de Verpondinge gequotifeerde Goe- 5£ le.> als hier na lal werden gemeldr, in s4elrmi'?en fal moeten werden gedaen, in 't efl(ki rCksvoor beyde de termijnen, vry H00pLmPcfullenziJn die geene die aen Sijne refnnr ëéô- °fde Deice"dentcn van den Hee- ^nj^ Wll*em van NaiTau, hooghloifelije- ^ten vJrieiCQrnpeteren , en voor de helft, te 'gordeneerftentermijn, dieaendeOr- *"· MEEL,

-ocr page 968-

946                    Placatcn. 7 Societeyten of eenigerhande andere Corpora of Gemeenfchappen loopende, met Eede folem- neel, of ten reguarde van de Menno-gefinden, roet ware Woorden in plaetfe van Eede , die nochtans van het felve effeel: als een Corporelen Eed fullen werden gehouden, fullen moeten verklaren j dat devoorfz Aclien en Obligatien haer en niemandt anders waerlijckendemet'er daet zijn toebehoorende} en dat fy opentlijck en ter goeder trouwe de felve A&ien of Obliga- tien hebben geacquireertj en namentlijck me- de, dat de voorfchreve acquifitie nietten is ge- daen, om daer door haer felven van den voorfz perfonele quotifatie te eximeren, of die daer door te verminderen > datdenvoorfz Eedgene- Talijck en over al, fonder exceptie van yemandc fal moeten werden geprefteert en afgeleyt, ende dat daer van door niemant fal mogen werden gedifpenfeert. En voor foo veel eenige van de felve Aclien of Obligatien eenige Perfoonen in Gemeenfchap of Compagnie fouden mogen aengaen, datals dan de voorfz Actiën of Obligatien, aen de voor- fchreve Compagnie gefamentlijck af-flagh fal itrecken,op de quotifatie daer mede fy perfoo- nelijck aengeflagen zijn. En dat die geene die bevonden fouden mogen werden defen aengaende een valfche of onwaer- achtige verklannge te hebben gedaen,nietalleen fullen incurreren de ftraffe van infamie en meyn- eedigheyt, maer oock daeren boven noch uyt haer middelen komen te verbeuren foo veel, als komen te monteren de Aftien of Obligatien, met de welcke fy haer alfoo valfchelijck ofte onwaerachtigh fouden mogen komen te behel- pen. Dat den voorfz Hondertften Penning lal wer- den betaeldt in twee termijnen, namentlijck, de eene helft van den voorfchreven Honderdtften Pcnningh voor den eerften Junii toekomende, cnde de wederhelft voor den eerften Augufii daer aen volgende j met dien verftande nochtans, dat het aen de Betaelders van den voorfchreven Hondertften penning fal vry ftaen beyde de ter- mijnen te gelijck te voldoen ·, ende dat deOnt- fangers ofte Colle&eurs gehouden fullen wefen beyde de voorfz termijnen te gelijck te ontfan- gen> ende dat die geene, die den voorfz Hon- dertften Penningh van hare Obligatien, Rente- brieven, Lijf-penfloenen, Aclien in de Ooft* cnde Weft-Indifche Compagnien, Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tnienden, Vifiche» ryen, en andereinde Verpondingegequotifèer- de Goederen, midtfgaders van deTra&emen- ten en Ampten, de eene helft voor den voorfz eerften "Junii, en de wederhelft voorden voor- ichreven eerften *^4ugufii , of wel beyde de helf- ten , ende fulcks het geheel voor den voorfchre- ven eerften Junii komen te voldoen, vanyeder termijn ofte helft, ofwel van't geheel, foo dat voor den voorfchreven eerften Junii betaeldt werdt, fullen mogen korten een premie van vier ten hondërt; behoudelijck dat die premie niet fal werden genoten, dan by die geene die de voorgaende reêele Hondertfte en Twee-Hon- dertfte Penningen van de felve Goederen, ende de voorgaende Hondertfte en Twee-Höndertfte

Boeck, 10. Tic. Penningen van deTraftemcnten en A*. fcaivefüllenhebbenbètaeldtjenSd ?CJlef· ne dieden voorfchreven HondertftenPge<N voor foo veel de perfonele quotifatic 2f*% fullen komen te betalen of liquideren ,^> eerften OMer toekomende, daer en b den een premie fullen genieten twee ren honfi*

verreeckent, als in Gelde fal werden b^" "erf0lle[e

n»»»»»>, ^ .«*„«„; anaers niet, wdek.

Welcke

ften Penningh gehouden fullen wefen

ïondert-

geenediehaïe perfonele quotifatie rullenen?

deren. re laren knrrpn.

van het quo-

deren,, te laten korten, in minderingh geenedefelve opde voorfchreve perfone

tifatie fullen betalen , of ander fins hare ρίΓ4ε Ie quotifatie met ReccpiiTen liquiderende, ende* de voorfz prasmie in het geheel of deel niet kon nendelaten korten, de felve in barcngcldetcbo- talen, behoudens, dat de voorfz prjemie van twee ten honderdt mede niet fal werden genoo- -ten, dan by die geene die fullen konnen aenwij. fen de voorgaende Hondertfte en Twee-Hon- derrftePenningen, voor foo veel de perfonele quotifatie aengaet, het zy by liquidatie ofrein gelde, oftendeelebyliquidarie,entendeelein gelde voldaen te hebben: Dat Burgermeefteren en Regeerders van de refpedive Steden, midrs- gaders Schouten en Gerechten van de Dorpen, lullen beforgen dat de penningen, die op den voorfz Hondertften Penningh, onder beneficie van de voorfz praemie, fullen werden betaeldt van tijd tot tijd, na ad venant die ontfangen wer- den , fullen werden gebracht ten Comptoire van den Onrfanger Generael, ende de laetfte pen- ningen uytterlijckachtdagennadeexpiratievan de voorfz refpective termijnen, ofte dat byge- breecke van dien, de voorfz praemien niet ful- len werden goedtgedaen, of in reeckeninge ge- valideert* en dat dien on vermindert, gemelde Burgermeefteren en Regeerders van de Steden, mitsgaders Schouten en Gerechten van de Dor- pen , of de Ontfangers en Collefteurs» die d«n ontfangh of Colleae van den voorfzHonderct- ftenPenningh fal wefen aenbevolen, voorde ontfangene penningen fullen werden geéxecu- teert·                                                                              r j «Λ. Dat die geene die in gebreeckc fouden mo- gen blijven den voorfchreven Honderdöu» Penningh vande voorfchreve Goederen, Aap- ten en Tradementen voorden vooricöre* eerften Junii, en eer ften Augufii ^f^L voldoen, ofde voorfz perfonele quotüatia den voorfz eerften Oftober teM'ÏL. talen, daer over paratelijck fullen werdeng cuteert.                                        (Vttütföb Dataende Eygenaersvan devoorizn j Heerlijckheden, Landen, Tienden, J1^ ryen, en andere inde Verpondingegeq ^ de Goederen, betalende wegens denvo ^ ven eerften termijn een halve %*&££#* dë voorfz Goederen, de felve nalve ν c r^ ge voor twee derde van een genee\e VXgetfïfl gefalwerdengevalideert,^^^ hare perfonele quotifatie »als^eatei ij. y mailde over de voorfz halve VerpeW^

-ocr page 969-

Raeckende den Twec-Hondertften en Hondertften Penn. 947 gedaen op den voet ende maniere als laetft is ter neder gefteldt.

*'jel ·

'i0R Henvoorfzéerften termijn, fal valideren *&*■* guldens, en föonaadvenantj ende K'ÏÏra'inge van de halve Verpondingeover fleeden termijn, niet anders of verder tot 0 A'-nme van de voorfchreve quotifatie fal S£, alsdefelve halve Verpondinge fal ko- .„ffltebedragen. natdedoleantien ter faecke van den voorfz Hondertftcn Fenningh te doen, fullen werden

Ende opdatniemanthiervan ignorantiefou- de konnen pretenderen, begeeren Wy datde- fen alomme gepublicecrt en geaffigeert fal wer- den dacr het behoordt, ende tegefchieden ge- bruyckelijck is. Gedaen inden Hage onder 't kleyne Zegel van den Lande , den negenden Maert feftien honderteen en tnegentig. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaamont.

lAtit hoe te betalen den Twee-HondertflemPenningh y van Goederen die in Erf-

pcht DEnHeerePenfionarisValckenburg heeft ter Vergaderinge gerapporteer t de con- fideratien en het advis van deHeeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteer- den, hebbende, ingevolgeen tot voldoeninge vjnderfelverRefolutie Commiflbriael van den dertienden April feftien hondert een entnegen- tkh, ge-ë'xamineert de Propofitie, by deHee- ten Gedeputeerden der Stadt Amfterdam , uyt den name en van wegen de Heeren hare Princi- palen ten felven dage gedaen; houdende ,' dat tydeConfenten van de reëele Hondertfte ende Tvee-HondertftePenningen, nietpofitive we- fendeterneder gefteldt, of de voorfz Hondert- lkenT\vee*Honderdtft e Penningen moet wer- denbetaclt by den geenen die eenige Goederen inEifpacht heeft uytgegeven , ende daer van de

twintighfien April 1691.

Erf-pacht is treckende, of by den geenen die de · fdve Goederen in Erf-pacht is befittende, en die gehouden iste betalen, daer over foonu en dan difcrepanticnquamenteontftaen, die door het verklaren van haer Ed. Groot intentie en mey- ningefouden konnen werden geprevenieert en wegh genomen: Waer op gedelibereert zijnde, hebben haer Ed. Groot Mog. verftaen ende ver- klacrt, verftaen en verklaren midtsdeicn, dat de voorfchreve reëele Hondertfte ende Twee- Hondertfte Penningen moeten werden voldacn en betaeldtbyden geenen die de voorfz Goede- ren in Erf-pacht befittcn, en het ut i/e T)ominium zijn hebbende. Onder ftont, Accordeert mee de voorfz Refolutien. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

Micatie j hehelfende prolongatie en liquidatie van den Hondert f en Fenninghy in da- to den vijftienden Junii 1 öp 1.

DEStaten vanHollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen diedefen ful- len fienofte hooren lefen , Salut; 'Doen te weten: Dat by Ons in achtin- igenomen zijnde, dat den tijde, by Ons vaft peldctot het genieten van een premie van vier ^hondert, by die geene die den éerften ter- y vanden Hondertften Penningh, geconfen- 06h SCnden MaerC laetftleden> van hare 'gatien, Rente-brieven, Lijf-penfioenen, ^enindeOoft-endeWeit-IndifcheCompa- kSnrl ' HeerliJckheden, Landen, Tien-

Dat mede by Placate van den feftienden Fe- bruarii daer bevoorens vaft gefteldt is geweeft, dat alle ende een yegeli jek, geene uy tgefondert, die over den Hondertften Penningh, geconfen- teertdenfeftiendenMaert feftien honderdttne- gentigh, midtsgaders de Hondertfte of Twcc- HondertftePenningen daer bevoorens ingewil- light, op hare Perfonele quotifatie eenige liqui- datien hadden te doen, en defelve niet fouden mogen hebben gedaen voor den eerften Junii laetftleden, naer den felven éerften J unii in geen afflaghfouden mogen brengen, het guntfy ter faecke van de vooriz Hondertfte en Twee-Hon- dertfte Penningen fouden mogen hebben be- taelt, of noch fouden mogen komen tc betalen, en vervolgens foo wel over de reëele als perfone- le quotiiatien fouden werden geëxecuteert; ver- fcheyde Menfchen door beletfelen j 't zy ter faec- ke van ontftane differenten over de betalinge vanden voorfchreven Hondertften ende Twec- Hondertften Penningh, als anderfins, waren verhindert geworden de voorfchreve liquidatie voor den voorfz eerften Junii te doeri; na voor- gaende deliberatie goedrgevonden en verftacn hebben , dat den tijde tot het genieten van de voorfchreve praemie van vier ten hondert, by die geene die dep eerften termij η yan den voorfchre- ƒ Υ 2                          ven

Co„ ·, —**7v*u <-u ünuere in ae ν erponamge 1tJ Uer€nde Goederen, midtfgaders vaade tenten en Ampten, fouden hebberfte-

in ' lslcomenteexpireren, en dat nochtans ^C5fniPecialiJcktenplattenLande,foo- Vdmft v*den ontfangh van den voorfz *n,j,t 5n,°enmnghmctis gefteldt gewor- ^voorf oiegeenc» diebcreyt zijn geweeft b%t dIZ hondertften Penningh te voldoen, Wl gePr£%eerdentijdtdaer toe hebben K' ds£ τ Cn i cndedatnet echter noodig ^tóSk iingczctenen aen tc moedigen tot ^ennin uetaIen vandcn voorfzHonderdt- %3ji" ipecialijck vanbeydedeter-

-ocr page 970-

Placaten. 7.Boeck. lo.Tit.

948

ven Hondertfien Penningh fouden voldoen, fa!

eerften Ausuft

nakomende, meEdicneff die de voorfchreve 1ï ' voordenvoorfZeerftenAuguftlmetf£ah^ ben gedaen, na den felven eerften Α Ζ α b" geen afflagh op hare perfonele quotj&tS ίι"! mogen brengen, het geene over dereèele Η' dertfteen Twee-Hondertfte PenninSnfT' mogen hebben betaeldt, ofnochfouS °ί betalen, envervolgensoverdevoldoemnS de voorfchreve reeele en perfonele Hondcr ft en fwee-Hondertfte Penningen fulien werd geëxecuteert.                                          U1 Ende dat eyndelijck de Heeren Onfe Gccom mitteerde Raeden fulien werden geauthorifeert' fooals defelve geauthorifeert werden by defen' omkenniffetenemcnvan de wettigheytvande redenen ende oorfaecken die geallegcert fuüen konnen werden, waerom devoorfchreveliqui- datien binnen den voorfchreven geprefigeerden tijdt niet fouden konnen werden gedacji°cn om- me daeromtrentfoodanightediiponeren^lsdc felve na gelegenthey t van faecken bevinden ful- ien te behooren. Ende opdat een yeder dien hetaengaet hier van foude wefen geinformeert , foo begecren Wy dat defen alornme gepubliceertendegeaffi- geert fal werden daer 't behoordt, en te gefchie- den gebruyckeliick is. Gedaen in den Hagc onder 't Klcync Zegel vanden Landedenvijf- tienden Junii feftien hondert een en tnegentigh. Onderftondr, Ter Ordonnantie vandeStaten. Was geteeckent, Shnonvan Beaumont,

werden geprolongeert tot den eerften Auguftitoekomende, enfulckstotdefelvetijdttoe, die tothetgenictenvande voorfchreve praimievan vier ten honderdtvoor den tweeden termijn is vaftgefteldt, en dat in dier voegen, dat alle die geene die den eerften en tweeden termijn van den voorfchreven Hondertfien Penningh, ende fulcks den voorfchreven geheelen Hondertfien Penningh voor den eerften Augufti toekomende fulien voldoen, toteenprasmie fulien genieten vier ten hondert van het montant van den ie' ven Hondertfien Penningh ·, behoudeüjck dat die pramiieniet ial werden genoten dan by die gee- 31 e die de voorgaende reéele Honderdtfleende Twee-Hondertfte Penningen van de felve Goe- deren, ende de voorgaende Honderdtfleende Twee-Honderdtfte Penningen van de Trakte- menten en Ampten effeftive fulien hebben be- taeldt en voldaen ·, en dat na de expiratie van den voorfz rijdt, geen verdere praemien, noch we- gens den eerften, noch wegens den tweeden ter- mijnvanden voorfz Hondertfien Penningh fal genoten werden. Dat wijders den tijdt by den voorfz Placate van den feftienden Februarii laetftleden gepree- figeert, tot het doen van de liquidatien op de perfonele quotifatien van den voorfchreven Hondertfien Penningh, geconfènteert den iès- tienden Maert feftien hondert tnegentigh, ende cfe Hondertfte en Twee-Hondertfte Penningen (daer bevoorens ingewillight, mede fal werden

geprolongeert en verlengt tot den voorfchreven

Placaet van een reéelen Hondertfien Penningh} in dato den eerflen Februariifefiun hondert tweeen tnegentigh. Penningh , gehouden fal werden 'm Capitael waerdigh te wefen tien guldens. Dat den felven Hondertfien Penningh infge· lijeks fal werden geheven van de Actiën inde Ooft-en Weft-Indifche Compagnien, defelve Aftien in de voorfz Ooft-Indifche Compagnie gereeckent in Capitael ter fomme van viernon- dertguldens, yeder hondert guldens oud Capi- tael i ende inde Weft-Indifche Compagnie ter waerde van feftigh guldens.                    . . DatvoortsdenvoorfzHondertftenPenninF mede fal moeten v/erden geheven van^aUeW) fenindeProvincievanHollandtenW- vm landt, niet alleen ten aenfien van de Pjg^ wegers veertien-jarigen vrydoni albe5yef- geèfpireert, en daer van dienvolgens 9 pondinge effeftivclijck werdt betaeloc» oocfc tóft lafte van die Huyfen, ^*|S

AlfOvtbhvlvfMdD

fc*i Verpon" en daer van dienvolgens als noch g«env r^ din ge voldaen werdt, alsmede ten-WK ^ Huyfen, die jegenwoordig op deQjom

Corpora of Gemeenfchappen, geen uytgefbn- dert, wie defelve oock fouden mogen zijn, en dat de waerdye van de voorfz Lijf-rente-brieven indiftindlelijckopeen of meer Lijven genomen of gereeckent fulien werden na advenant van tien ten hondert, van het geene ter faecke van de voorfz Lijf-renten jaerlijcks moet werden be- taelt, dat is, dat eene gulde jaerlijckfehë Lijf- renren, ten aenfien vanden voorfz Hondertfien

de Verpondinge noch niet zijn bejcen y^t midtsdien van defelve Huyfen, dooif ^ ftraten van de refpeftive Steden en W g^. Quohiergemaecktfal moeten *era^els,iflde prefïïetot watpr-ijs'de.felve, naersoor f, ^ Verpondinge behooren te werden ^ diCt

-ocr page 971-

αϊ

rtiïen en Hondertilea Pcnn. 949

jUeckcnde d rtt]rdvenantvan dien, op ldt, den Hondertften Penningh gehe-

! Dat wijders alle die geene die jegenwoordigh in de Quohieren van den Twee-Honderdtften

eigen*

Penningh zijngequotifeert, foo wel ten opfich-

ve'itewcrdcn

e£seclijcks den voorfz Hondertften Pen- . Mjerden geheven van alle Heerlijckhe- f ^Lar den, Tienden, Viflcheryen, en andere de5; Vrpondinge gequotifeerde o f conmbue- > Goederen, niet alleen ten aenfien van de [rueerl,'jckhedcn, Landen,Tienden, Vif- KLn, en andere inde Verpondinge gequo- I Je0fcontribuerende Goederen, maeroock die geene die door fpeciale O&royen daer Souden mogen zijn geèximeert, mitfgaders Ljlleafeefande Landen, en andere, die voor is noch met de voorfz Verpondingc niet fou- den mogen wefenbelaft. f ndedat mede door de refpective Schouren en Gerechten van de Dorpen,daer van een Quo- fafi/moetcn werden gemaeckt, met expref- fictotwat prijs defelve, haers oordeels, inde

te van hare Middelen als Traclementen en Α nip- ten fullen moeten betalen een Hondertften Pen- ningh, met dien verftande, dat alle die geene, dewelcke fullen konnen bewijfen, datfy ter faec- k e van de Obligatien, Actiën, Huyfen en Lan- den, ende andere in de Verpondinge contribue- rende Goederen, hiervooren geroert, foo veel of meerder in den Hondertften Penningh beta- len , dan 't gunt waer op fy ten refpecre van haer Middelen in het voorfz Quohier zijn gequotL· feert, daer mede fullen mogen volftaen, ende be- vrijten ge-eximeert zijn van de voorfz perfonele quotifatie haerdervoorfz Middelen ·, behoude- lijck dat de Recepiftèn van de betalingen vanden Hondertften Penningh van de voorfz Obliga- tien, Aclien, Huyfen, Landen, en andere in de Verpondinge contribuerende Goederen iiü*

ndinge behoorden geftcldt te werden;, om j len moeten weien geilagen op de namen van die

Verpo

iittvan mede den voorfchreven Honderdtften Penningh geheven te werden.

geene die haer Perfonele quotifatien daer mede iüllen willen verreeckenen, en dat de Recepiilen

Dat\Vf voorts goedrgevonden hebben, dat van de voorfz betalingen, op open ofte andere deHeeren Onfe Gecommitteerde Raeden in de j vreemde namen geilagen, op de voorfz Perfo- refpeitivcQiiarderen gelaft ende geauthorifcert j ncle quotifatie geen alflagh fullen ftrecken , en dat die geene die niet fullen konnen betoonen

rifeertwdenmidtsdcfen , omtebcforgendat de voorfchreve Lijften eftediive geformeert en overge/önden, midtfgaders den Hondertften Penningh dien conform ingevorderdt ende ten ComptoircGenerael overgebracht werden, en bygebreecke van dien daer toe ibodanige ordres icftellen, als defelve totnaerkominge van Onfe ^oedemcyningc bevinden fullen te behooren. Dat naerdien de begrootinge van de waerde vandcv'oorfz Huyfen ende Landen van groote difficiilreytenonkoftenis, dat derhalven, om ^oortekomen demoeyelijckhedcn die daer uyt 'ouden komen te ontftaenjden voorfz Hondert- ftcnPenningh fal werden gereeckentte importe- raeenheele Verpondinge , waer op do voorfz ■%fenenLanden zijn gequotifeert, en datmits wen yenandt de voorfz hcele Verpondinge be- tadtheDbcndc, verftaen fal werden daer mede ?εη voorfz Hondertften Penningh te hebben betacldr.                                   b Dït van de betalinge Vanden voorfz Hondert- >cQPcnninghvan de voorfz Obligatien, Rente- JcJeJ'Lijfpenfioenen, A&ienindeOoft-en

foo veel iaden Hondertften Penningh, ter ί aec- ke van de voorfchreve Obligatien, Α ftien, Huy- fen en Landen te betalen, als hetguntwaer op fy in het voorfchreve Quohier zijn gequotifeert, komt te beloopen , iüllen moeten betalen dat geene, daer op fy in het voorfchreve Quohier, ten rcfpecTe van hare Middelen zijn gefteldt, voor foo veel het felve meerder komtte bedra- gen, dan het gunt de voorfchreve Gequotifeer- dens, ten aenfien van haer Obligatien, Actiën, Huyfen en Landen komen te contribueren, ende daer en boven noch 't gunt waer op fy ten aenfien van haer Ampten Zijn gequotifeert, midts kor- tende aende quotifatie t'harcnlafte van de voor- fchreve Ampten gedaen, datgecne, datfy over de Verpondingen , daer mede de voorichreve Ampten fpecialijck zijn gechargeert, betaeldt fouden mogen hebben, en anders niet ·, en dat die geene dewelcke ter faecke van de voorfchreve hare Obligatien, Aftien, Huyfen en Landen meerder fouden moeten betalen , als komt te monteren, 't gunt waer op fy in 't voorfz Quo- hier zijn getauxeert, niet fuilen mogen volftaen met de quotifatie van't voorfz Quohier te vol- doen, maer effecKvelijck fullen moeten op-

Ï^J'^nden, Tienden, Viflcheryen, en ande-

^"lY^pondinge contribuerende Goederen, | brengenden Hondertften Penning van de voor

miin rler °a ^ Werden gemeIdt >in tv

ee ter- j fchrcve Obligatien, Aclrien Huyfen ende Lan-

«idefticb

oetcn werden gedaen, in't

: geheel, ι den.

- voor beyde de termijnen vry ende j Endedat alle die geene, die fullen willen acn- f Ρ"^0 zijn die geene die aen SijneMaje-! wijfen, dat fy de voorfz perfonele quotifatie ^Jjan Groot Brittannien, ofeenigeDefcen- 1 hebben voldaen, met het betalen van de Actiën ht Van^en Heere Prince Willem vanNaf- | indeOoft-enWeft-Indifche Compagnien , of Co^ °°B'1'offelijcker memorie, fouden mogen | Obligatien ten lafte van het Gemeenc Landt, ^jteren»e.n voor de helft, te weten voor den j hooghgemeldeSijne Majefteyt, eenige Steden, rcnVlyt(jP?iJn> dieaendeOrdrevandeHee- i CoUegien, Heemraed-ofWaterfchappen,Dor- dcref.iC. derfchao en Edelen defer Landen, [ pen,Socicteyren, of eenigerhande andere Cor- teg6 Steden, de Ecclefiafticque of Kerc- ι poraofGemeenfchappen loopende,. met Ecde fpcQiv ^P^ircnofteKerckén, endedere; | folemneel, of ten reguarde van de Menno-ge- ^ publiqueGodshuyfen fullen toebehoo- finden, met ware Woorden in plaets van Eede, die nochtansyan't felye effeft alscen corperelen Eed

-ocr page 972-

050                   Placaten. jr.Boecfc' lo.Tit.

deren, en de voorgaende Hondertfte en τ Honderdtfte Penningen van de Tr fl- e* enAmpteneffeaivelijckfulIenhebb^S? Dat geen Ontfangcrs ofRentmeefters 4 danigh de felve fouden mogen wcfen L · Renten ofWflèn, diena depublica^fcg fullen verfchijnen, fullen mogen betalenaenS Houders van de Obligatien, Los-, en Lijf.rcnï Brieven , den voorfz Hondertften PennS fubjeft, ren zy de felve aivoorens den voorf Hondertften Penningh daer van fuUen hebbei afgehouden, en dat de voorfchreve Omftnem en Rcntmecfters, alleen voor date van het ver vallen van de voorfchreve refpeclive termijnen aen de gemelde Houders van de voorfz ObLa. tien, Los-en Lijf-rentc-brieven, de voorfchre- ve premie, in voegen hier vooren gemelt, fullen laten genieten: Dat die geene die den voorfchre- ven Hondertften Penningh , voor foo veel de perfonele quotifatie aengaet, fullen komen te betalen ofliquideren voor den (h) eerftcnAtt- gufii toekomende, daer en boven tot een prs- mie fullen genieten twee ten hondert, foo van't geene metjDehoorlijcke Recepiflen verreeckent, als in gelde bctaeldt fal werden-, terconeurren· tie namentlijck van de perfonele quotifatie, en verders of anders niet > welcke pra:mie de Ünt- fangers van den voorfchreven HondertftenPen- ningh gehouden fullen wcfen aen dicgeenendie hare perfonele quotifatie fullen liquideren, te la- ten korten in minderinge van 't geene de felve op de voorfz perfonele quorifarie fullen betalen, of anderfins hare perfonele quotifatie met Rece- piffen liquiderende, en de voorfz prcmieinhet geheel of deel niet konnende laten korten, de ièlvein baren gelde te betalen, behoudens dat de voorfz prremie van twee ten honderdtmede niet fal werden genoten, dan by die geenen die fullen konnen bewijièn de voorgaende Hon* dertfteenTwee-HonderdtfrePennifigen, voor foo veel de perfonele quotifatie aengaet, hetzy by liquidatie of in gelde, of ten deele by liqui- datie, enten deele in gelde voldaen te hebben: DatdeOntfangersofColleaeursvandenvoor· fchreven reëelen Hondertften Penningh gehou- den fullen wefen aen die geenen die fulcksbcgec-

Eed fullen werden gehouden , fullen moeten verklaren dat de voorfz Aftien en Obligatien, haer, en niemant anders, waerlïjck en met'er dact zijn toebehoorende , en dat fy opentlijck enter goeder trouwe, de felve Actiën of Obli- gatien hebben geacquirecrt, en namentlijck me- de j dat fy de voorfz acquifi tie niet en heb ben gc- daen, om daer door haer fel ven van de perfonele quotifatie teeximeren. Dat den voorfz Eed generalijck ende overal, fonder exceptie vanyemandt, geprefteertenaf- geleydt fal moeten werden, en dat daer van door memandt fal mogen werden gedifpenfeerr. . Ende voor foo veeleenige vandefelveAdhen of Obligatien eenigePerfoonen in gemecnfchap of Compagnie foude mogen aengaen,dat als dan de voorfz A&ienofte Obligatien aen de voorfz Compagnie gefamentlijek afflagh fal ilrccken op de quotifatie daer mede fy perfonelijckaen- geflagen zijn. Ende dat die geene die bevonden fouden mo- gen werden defenaengaende eenvalfche of on- waerachtigeverklaringe te hebben gedaen, niet alleen fullen incurreren de ftraffe van infamie ende meyneedigheyt, maer noch daer en boven ibo veel uyt hare middelen komen te verbeuren, als komen te monteren de Adtien ofte Obliga- tien , met dewelcke fy haer alfoo valfchelijck ofte onwaerachtelijck fouden mogen'komente behelpen. Dat den voorfz Hondertften Penning fal wer- den betaeldtin twee termijnen ■> namentlijck,de ecne helft van den voorfz Honderdtften Pen- ning voor den ( α ) vijftienden Apriltoekomcn- de, en de wederhelft voor den (£) vijftienden Junii daer aen volgende ·> met dien verftande nogtans, dat het aen de Betaelders van den voor- ichreven Hondertften Penning fal vry ftaen,bey- de de termijnen te gelijck te voldoen -y en dat de OntfangersofCoIlecteurs gehouden fullen we- fenbeyde de voorfz termijnen te gelijck te ont- fangen 5 en dat die geene die den voorfz Hon- dertften Penningh van hare Obligatien , Ren- te-brieven, Lijf-penfioenen, Actiën in de Ooft- en Weft-IndifcheCompagnien, Huyfen, Heer- lijckheden, Landen, Tienden, Vificheryen,

ende andere in de Verpondinge contribuerende j ren, te geven duplicaten van u„-«f , Goederen, mitsgaders van de Tractementen en 1 Quitantien van haregedane betalingen ·, des ^ Ampten,dJeene helft voor den voorfz (V) vijf- j metdeorigmeleRecepifTen,ennietrnetae " tienden Aprils en de wederhei ft voor den voorfz ' plicaten fal moeten werden geliquideerd en (d) vijftienden Junii , ofwel beyde de helf- j op het geene den Betaclder VMlsie?^??ïï£ ten, en fulcks het geheel voor den voorfchreven | ven Hondertften Penning onder fich fal oe

den, fal moeten reeckent.

(O vijftienden dprilkomm te voldoen, van ye

der termijn ofte helfte, of wel van het geheel, foo tokw.                                 orders van d£ dat voor den voorfz (f) vijftienden April be- Dat Burgermeefteren ende Keget^

taeldtwerdt, fullen kor ten ,'tenopfichtê van de I refpeftive Steden, midsgadersï>c" , Cildat voorfz Obligatien, Rente-brieven, Lijf Pen-1 Gerechten van de Dorpen , iimenu' *Ηοη. fioenen, Aftien in de Ooft-en Weft-Indifche j de penningen die op aenvopneor^^^ Compagnien, midtfgaders van deTraclemen- ten en Ampten, een praemie van twee ten hon- dert*, en tenopfiehtevan de Huyfen, Landen, Tienden VifTcheryen, en andere inde Verpon-1 len werden gebracht ten yuiXX'óenniflge,n 3' - *                         ' OntfaneerGenerael, endejaetitep^vande

Van (g) festin hondert i behoudelijck, dat die ■ uytterlijck acht dagen naerücew ^ ^ preemie niet fal werden genooten dan by die gee- voorfchreve refpethve ter^lC* ' «ri-nicn ö$ nendie de voorgaende reëele Honderdtfte en Breecke van dien, de vooritnrc γ &t&f Twee-Hondertftc Penningen van de felve Goe- fullen werden goedrgeduen, 01 « gcvai,.

-ocr page 973-

τ? gekende den Twee-Hondertften en Hondertften Penn. 951 deringcvan fijne Perfonele Quotifarie, wegens

den voorfz eer ilen Termijn lal valideren jegens vier gulden,en foo na advenanr,en dat de betalin- ge vande halve Verpondinge, over den tweeden Termijn , niet anders of verder tot verminde- ringh van de voorfz Quotifatiefal ftrecken» als de Felve halve Verpondinge fal komen te bedra- gen. Ende dat het geene door de voorfz verhoo- gingeop de perfonele quotifatie van den voorfz eerften termijn ofhelfte ial komen over te Ichie- ten, niet fal mogen valideren of ftrecken tot ver- minderingevan de perfonele quotiiatie, op den voorfchrcven tweeden termijn, of andere hglf- tevan den voorfz Hondertften Penningh. Dat de Doleantien ter iaecke van den voor- fchrevcn Hondertften Penoingh te doen , fai werden gedaen op den voet ende manier als laet ft is ter neder gefteldt. Ende op dat niemandt hier van ignorantie foude pretenderen , foobegceren Wydat defen alomme gepubliceert en geaffigeert fal werden daer bet behoort, ende tegefchiedengebruve- kelijckis. Gedaen in den Hage onder her kley- neZegel vanden Lande, den eerften Februani feftien hondert twee en tnegentig. Onder ftont, TerOrdonnanrie van de Staten. Wasgcteec- ikent, Simon van Beaumont.

^

'4^1 Schouten en Gerechten vande Dor

,

■"^wïufenRers en Collecleurs, die den „•O, 0Ϊ°ςν-/1 .. „D . j________r_ u____1___1.. F r_-,|, of co

Penningh fal wefen aenbevolen, voor de ^gene penningen fullen werden geèxecu- ^' die gcencn die in gebreecke fouden mo- bliiven den voorfchrcven Hondertften Pen- £Jande vóorfchrèveGóéderen, Arnpten frafternenten voor den Voorfz CO vtjftien- 1 April, en (*) vijftienden Junii refp„e£h- etevoWoen, of de voorfchreve perfonele quo- ilatievoor den voorfchrcven (/) eerflen Au- Jteliquideren ofte betalen, daer over para- ikfullen werden geëxecuteert. Datacnde Eygenacrs van de voorfz Huyfen, HeerJijckheden, Landen, Tienden, VilTcheryen endeandere in de Verpondinge contribuerende Goederen, beralende voor den voorfz eerften Termijn, een halve Verpondinge vande voorfz Goederen, de felve halve Verpondinge , voor tweederden van een geheele Verpondingh fal verdengevalideert, tot verminderingh van hare PerfoneeleQuotifatie, alsbyexempel, datye- mantoverde voorfz halve Verpondinge, betaelc hebbendedrie gulden, die betalinge tot vermin-

lèkatie, houdende prolongatie *van de termijnen van liquidatie enpramie <van den Hondertften 'Penningh van 't voorgaende Placaet van den eerflen ï^ebruarii feflien hondert twee en tnegentigh, in dato denfeventienden April 1692.

DE Staten van Hollandt ende Welt- Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , S α l υ τ ·, Τ)oen te weten: Dat Wy by Oniën Pla- aetvanden (a) eerften Februarii laeiftleden, lorden ophef van een Honderdtften Penningh geernaneert, vaitgefteldt hadden tot het genie- ttnvaneen pricmic van twee ten hondert, by den geenendie den eerften Termijn, ofhelfte van «n voorfchreven Honderdtften Penningh van fe(JWigatien, Rentc-brieven, Lijf-penfioe- 2)Aftieninde Ooft- en WelMndifche Com- Wien, mitfgaders vande Traftemenren ende 2*», endevan (*) fes ten hondert bydie Sfweden voorfz eerften termijn, ofhelfte menvoorfz Hondertften Penningh van hare 3?» Landen, Tienden, VilTcheryen en <W f yerPondinge contribuerende Goe- CXpj ' ouden komen te betalen, is komen te SΛcndat"nochtansalomme, enfpecia- 4oniP L Lande ' Zodanige ordres tot

vande voorfz prsemien van twee en (c) fes ten hondert refpeiti ve, by die geene die den voorfz eerften Termijn, ofde helfte van den voorfchre- ven Hondertften Penningh fullen voldoen, by defen te prolongeren tot den (d) vijftienden Junii naeftkomende» ende fulcks totden felven tijdttoe, die tot het genieten van devoorfchre- vepriemievintweeen (e) fes ten honderdt re- fpe&ive, voor den tweeden Termijn of weder- helftevanden voorfchreven Hondertften Pen- ningh is vaft gefteldt geweeft, ende dat in dier voegen, alle die geene die den voorfz eerften en tweeden Termijn van den voorichreven Hon- dertften Penningh, en fulcks den voorfchreven geheelen Hondertften Penningh voor gemelden (ƒ) vijftienden Junii toekomende fullen vol- doen, devoorfz prasmien van tweeen {g)fes ten honderdt refpeftive, van 'c geheele montant vanden Hondertften Penningh fullen genieten; behoudelijck dat die premien niet fullen werden genooten, dan by die geene die de voorgaende reëele Hondertfte en Twee-Hondertfte Pennin- gen van de felve Goederen, en de voorgaende Hondertfte ende Twee-Hondertfte Penningen van de Traftementen en Ampren effecüveUjck; hebben betaeldr en voldaen , endatnad'expira- rie vanden voorfchreven tijdt, geen verdere prsemien, noch wegens dejn voorichreven eer- ften, noch wegens den gcmeldentwecden Ter- mijn van den voorfz Hondertften Penr.ingh fal genooten werden. Dat dien onyerroindert Burgermeefteren en Regeer-

4-ïlCtlsfftcldtgcworden,darallediegee- ilen pen y LzlJn g?weeft denvoorfz Hondert- N«2 te voldoen binnen den geprxfi- W .n7^' <ker toe hebben konnen geraec- ^iten het ecnter noodigh is de goede tab 2,f aen te moedigen tot het fpoedig be- nil>gl» i. r Voorfchreven Hondertften Pen- Tenjjjj^^^ijckvan beydedevoorfchreve ϊίΥθ4 jfufh^cki dat Wy daerommegoet «ebben» den tijdt tot het genieten

-ocr page 974-

Placatcn. Y.Boeck. iQ.Tit.

9^2

Regeerders van de refpe&ive Stedenjmitfgaders | Schouten en Gerechten van de Dorpen, ofte die geene die den ontfang van den voorfz Hondert- itenPenningh aenbevoolen is, ßlillenbeforgen dat de penningen, die op den voorfz Ç onder t- ften Penningh, onder beneficie van de voorfz preemien albereyds betaeldt zi jn, in gevolge van den voorfchreven Placate, ten fpoedighflen mogen werden gebracht ten Comproire van den OntfangerGenerael, op pcene, dat de voorfz prasmienvandeontfangene penningen niet goen gedaen, ofte in reeckeninge gevalideert fullen werden , en dat de gebreecldgc, fonder conni-

ventie > voor de voorfz ont&nsene ç fullen werden geëxecuteert. D penningcii Ende op dat een ycdervan Onieintem goede meymnge defen aengaende f0UrV,dc geinforraeert, foo begecren Wy dat d r omme gepubliceert ende geafhVeert fil ð?l daer het behoorde, en teeefchieden«S erden lijekis. Gedaen indcn&^S£g^ Zegel vanden Lande, den feventicSfe fefticn honderdt twee en tnegentigh O 5 ftondc, Ter Ordonnantie van de Staten \v geteeckent, Simon van Beaumont.

Placaetvan een tweeden réèelenHondertfien Penningh, in dato den eer fien JuM tien hondert twee entnegentigh.                                                                          1

E Staten van Hollandt ende Weft- Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salutj <¿ïåç te weten : Dat Wy in het laet- fte van't voorledene jaer by het maecken van een overflagh van de laften, die tot het voeren van den jegenwoordigen Oorlogh, geduyrende het loopende jaer van nooden waren , klaerlijck

hebbende bevonden , dat daer toe tenrmnftcn noch een reè'elen Hondertften Penningh fpudc werden gerequireert, Ons daerom niet hebben konncn difpenferen van tot het heffen vanden voorfchreven anderen Hondertften Penningh te bewilligen en te confenteren, foo als Wy bewil- ligen en confenteren by defen, ö te betalen van alle Obligatien, &c.

Voorts is dit Tlacaet van woorde tot woorde even als het voorgaende Tlacaet vandeneerfienFe- bruarii feflien hondert twee en tnegentigh ·, uytgèfondert de termijnen van betalinge, Hm- datïe enpramie, die in dit Tlacaet moeien zijn als volg ht:

(k) Oen eerflen November, ^ / ) Den vijftienden 'December. Gedaen in den Hage onder het KlcyneZegel van den Lande den eerften Julii feftien honderdt twee en tnegentigh. Onderftondt, Ter Or- donnantie van de Staten. Ende was geteec- kent, Simon van Beaumont.

(«O DeneerflenSeptemeer, (b) Den eerflen November. Qc) Oen eerflen September. Cd) Den eerflen November. Q e ) Den eerflen September. Cf) Den eerflen September. Lg) Premie van tien ten hondert. Tl·) OenvijftiendenTfecember. (/ ) Den eerflen September.

Publicatie , houdende prolongatie vandeTermijnen tri't voorenfiaende Vlamt vm den eerflen Julii 16512., in dat'o den elfden Septemberfeflien honderttwee entnegentigh· DE Staten van Hollandt ende Weil-Vries-1 fien ofte hooren lefen , Salut \ W& u landt, Allen den geenen die defen fullen 1 weten: DatWybyOnfen Placate van, &c. Voort sis dit Tlacaet mede vanwoorde tot woorde even als het voorgaende Tlacaet íáç"(.ç^' tienden April feflien hondert twee en tnegentigh, uytgèfondert de Termijnen van foww> liquidatie enpramie, die 'm dit Tlacaet moeten zijn als volght:

(a)  Oen eerflen Julii* (b)  Van tien ten hondert. CO Van tien ten hondert. {d) Oen eerflen November. Ce) Van tien ten hondert. Cf) Deneerflen November. Ci ) ^an tt€n ten hondert.

Gedaen in den Hage onder het ßßø$Å van den Lande den elfden September -W

honderdt twee en tnegentigh. Pj

■\Va$ Er-

Ter ordonnantie van de Staten,

kent, Simon van Beaumont.

♦

'gk0l·

-ocr page 975-

âaeckendeden TVee-Hondertften enHondertften Penn. 955 van den eerftèn reeden Hondertften Penningh y in datodenjeventieriden Fe^ ^0\mriiiefltenhondertdrieentnegentigh.                   '               " " ' ., ^^3

F Staten van Hollandt ende Weft-Vries D landt» Allen den geenendie deferiful- ]en fieii ofte höoren lefen tj)fKU te weten i nckclücke middelen te werck geleght, en de- Veadhibeertzijn —· ''"- —«™·^-- iOor

ile tot wat prijs defelvc'(_ haers oordeels) in de Verpondinge behoorden geftelt te werden, om daer van na ad venant van dien, op den voet hier naer gemeldt, den Hondertften Penningh ge- geheven te werden. º .■-.. Datinigelijcks den voorfz Hondertilen Pen- ningh fal werden geheven van alle Heerlijckhe- den,Landen,Tienden»ViiTcheryên, en andere inde Verpondingegequotifeerde of contribue-

fibtcyldete brengen , hetechter God Al-

tot noch toe nier gelieft heeft daer toe

i

in:

Ñ          ?■         .- »ðç-á*% 4-a »7ûߺèß3çÁß1          ÉéôÉ Ã*\Ô Ï Hit"

ienaenadigen zegen te verkenen

fulcksdat

rende Goederen, nieDalleen ten aenfien van de-

felve Heerlijckhed en, Landen, Tienden, Vif- fcheryen en andere in de Verpondinge gequoti- feerde of contribuerende Goederen , maeroock vandiegeene, die door fpeciale Oirroyen daer van fouden mogen zijn geëximeert, mitfgaders A'an alle afgefande Landen, en andere, die voor alsnochmetde voorfz Verpondingen niet fou- den mogen weien belaft. Ende dat mede door de refpective Schouten ende Gerechten van de Dorpen , daer van een Quohierfal moeten werden gemaeckt, met ex- preilie tot wat prijs defelve Haers oordeels, in de Verpondinge behoorden geftelt tewerden, om- me daenvan mede den voorfz Hondertften Pen- ningh geheven te werden. Dat Wy voorts goedtgevonden hebben, Öat deHeeren Onfe Gecommitteerde Raeden in de refpecliveQuartierenfullen werden gelaft ende geauthorifeert, foo als defelve gelaft ende ge- authorifeert werden midts defen , omme tebc- forgen dat de voorfchreve Lijften eftecTrive ge- formeert ende overgefonden, midtigaders den Hondertften Penningh dien conform ingevor- dert, enten ComptoireGeneraelovergebracht werde, en by gebreecke van dien daer toe fooda- nige ordres te ftellen, als defelve totnakominge van Onfe goede meyninge diesaengaende bevin- den fullen te behooren. Dat nademael de begrootinge vandewaerdc van de voorfz Huyfen ende Landen van groote difficulteytehonkoften is} dat der hal ven, om voor te komen de moeyelijckheden die daer uyt fouden komen te ontftaen, den voorfz Hondert- ften Penning fal werden gereekent te importeren een heele Verpondinge , waerop de voorfchre- ve Huyfen en Landen zijn gequotifeert, en dat midts dien yemandt de voorfz heele Verpondin- ge betaeldt hebbende , verftaen fal werden daer mede den Hondertften Penningh te hebben be- taeldt. Dat van de betalinge van den voorfz Hondert- ften Penning van de voorfz Obligatien, Rente- brieven, Lijf-peniloenen, A&ien in de Ooft- en Weft-Indifche Compagnien, Huyfen, Hecr- lijckheden, Landen, Tienden, Viflcheryen, ende andere in de Verpondinge contribuerende Goederen, die, als hier na fal werden gemeldt, —-wi&u<u í dpuiiuiiigciiutLitciL | in twee Termijnen fal moeten werden gedaen» H^% a!im,cdetotIaftevan<die Huyfen, die j in't geheel, en fulcks voor beyde Termijnen, ! dlgh op de Quohieren van de Ver-1 vryenexemptfullen; " Ë niet en zijn bekent, en dat midts Majefteyt van Groo ^eHuyfenf door de Magiftraten; Defcendentcn vandei Ecmae' t c ^teden'en Dorpen een-Quo-1 NairaUjhooghloffelijckerM

7 fojoPrLJèfeenHOneeeviftCDdugLEdjpligfafig rtWA|jm^ fcta W^ •

ÚÛ D ^061611 werden, met expref-1 ^en competeren, en voor de helft, te weteri voor

'EEL

den.

-ocr page 976-

MP

^Pf^^WWfK

854              - PJacatetóv den tweeden termijn, dieaen de Ordre van Heeren van de Ridderfchap ende Edelen d Landen, derefpecHve Steden , de Ecclefia que of Kerckelijcke Comptoiren of Kerck en de refpedlrive publique Godts-huyfen fu toebehooren. Dat wijders alledie geene die jegenwoqrd in de Quohieren van den Twce-Honderdtft Penningh zijn gequotifeert,foo wel teii opiic van hare Middelen,alsTra elementen en Amp fullen moeten betalen een HondertilenPenni met dien verftande, dat alle de geene dewel fullen konnen bewijfen, dat fy ter faecke van Obligatien, A£tien}HuyfenjLanden en ander de Verpondingecontribuerende Goederen, h voorengeroerr, foo veel of meerder in den Hdertften Penningh betalen, dan het gunt w op fy ten refpe&e van hare Middelen in 't voo Quohier zijn gequotifeert, daer mede ful mogen volftaen , en bevrijdt en geëximeert z van de voorfz Perfoneele Quotifatien haer voerfz Middelen, behoudelijck, dat de Recep fen vande betalinge van den Hondenden Pningh van de voorfz Obligatien, Aclien, Hu fen, Landen, en andereinde Verpondingecotribuerende Goederen, fullen moeten wefen flagen, op de namen van die geene die hare Pfonele Quotifatien daer mede fullen willen v reeckenen, en dat de Recepiflen van de voo betalingen, op open of andere vreemdenamgeilagen, op de voorfz Perfonele Quotifageen afllagh fullen ftrecken ■■, en dat die geendie niet fullen konnen betoonen, foo veel indHondertften Penn ingh, ter faecke van de voofchreve Obligatien , Airien , Huyfen en Laden te betalen, als het gunt waêr op fy in hvoorfz Quohier zijn gequotifeert j komc te bloopen, lullen moeten betalen dat geene daer ofy in het voorfz Quohier, ten refpe&e van haMiddelen zijngcfteldt, voor foo veel het felmeerder komt te bedragen, dan 't gunt de voonoemde Gequotiieerden, ten aeniien van haObligatien, Aclien, Huyfen en Landen komte contribueren, en daer en boven noch het guwaer op iy, ten aeniien van hare Ampten zigequotifeert j mits kortende aen de Quotifatt'harenlafte vande voorfz Ampten gcdaen j dgeene, dat fy over de Verpondinge,'daer medde voorfz Ampten fpecialijck zijn gechargeerbetaelt fouden mogen hebben, en anders nieen dat die geene, dewelcke ter faecke van dvoorfz hare Obligatien, Aftien, Huyfen en Landen , meerder fouden moeten betalen als komtmonteren , 't gunt waer op fy in 'c voorfz Quohier zijn getauxeert» niet fullen mogen volftaemet de Quotifatie van 't voorfz Quohier te vodoen , maer effe&ivelijck fullen moeten opbrengen den Hondertften Penningh van dvoorfchreveObligatien, Α dien, Huyfen endLanden.

7.Boeck. 10. Tit. Dorpen, Societeyten, ofte eenigerhanci r ra of Gemeenfchappen loopende, metF j^0, Icmneel , of tenreguardevandeMenn den^ met ware Woorden in plaetfe van P°l^' nochtans van het felve effedtals een Co !cl Eed fullen werden gehouden, fullen ^ Π verklaren dat de voorfchreve Aclien enOf!r!Cnj tien, haeren niemand anders waerlijck en 1 daet zijn toebehoorende, en dat fy opemrï en ter goeder trouwe de felve Acnen of Om gaden hebben geacquireert, ende nam!, lijck mede, dat iy de voorfz acquifitie met hebben gedaen, om daer door haerfelven va t Perfoneele Quotifatie te eximeren. Dat den voorfz Eed generalijck en overal fM | der exceptie van yemandtfal moeten werde prefteert en afgeleyr, ende dat daer vandoor», mant fal mogen werden gedifpenfeerr. Ende voor foo veel ecnige van defdveM;en of Obligatien, eenige Perfoonen in Gemeen. fchap of Compagnie fouden mogen acwaen," dat als dan de voorfz A&ien of Obligatienaende voorfz Compagnie gcfamentlijck af/iagh fal ftrecken, op de Quotifatie daer medefy Perfo- nelijckaengeflagenzijn. Ende dat die geenen, die bevonden fouden mogen werden, defen aengaende, eenvalfche 'en onwaeragtige Verklaringe te hebben gcdaen, niet alleen fullen incurreren de ftraffevaninrV mie enmeyneedigheyt, maer noch daer en bo- ven foo veel uyt hare Middelen konicn te ver- beuren, als komen te monteren de Aftien ofre Obligatien, met dewelcke fyhaeralfoovalfche- lijck of onwaerachtelijck fouden mogen hebben beholpen. Dat den voorfchreven HondertftenPenningh fal werden betaeldt in twee termijnen, nament- lijck, deeenehelft van den voorfchreven Hon- dertften Penningh voor den (aj eerflenu'h toekomende, en de wederhelft voor den (è)eer* β en Julii daer aen volgende; met dien verftande nochtans, dat het aen de Betaelders van den voorfchreven Hondertften Penningh fal vry ftaenbeyde de Termijnen te gelijck te voldoen, ende dat de Ontfangers of Collefteurs gehouden fullen wefen beyde de voorfz Termijnen te ge- lijck te ontfangen j ende dat die geene, die oen voorfchreven Honderdtften Penningh van hare Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden, Viflcheryen, en andere inde Verpondinge con- tribuerende Goederen, de eene helft voorden voorfchreven (cj eerflen Mey, endewedf helftvoor den voorfchreven (d) eerflenP'h ofwel beyde de helften, ende fulcks het gewc' voorden voorfchreven (e) eerfien Μη Bg te voldoen, voor yeder termijn of helrte,o ^ van 't geheel, fo o dat voor den voorfz {]) yfr»itó7betaddcwerdr, fullenkorten<*JP mie van (g~) -vier ten hondert; bchouy dat die prsemie niet fal werden genottfng rlipffMn^;0 a*> «^^rfraptifif» reëele H0I1r v....

En dat alle die geene, die fullen willen aenwij- diegeenedie de voorgaende reëele *-- ■. ^vC fen, dat fy de voorfchreve Perfonele Quotifatie ende Twee-Honderdtfte Penningen van

hebben voldaen met het betalen van de Acïien Iin de Ooft- en Weft-Indifche Compagnien, of Obli gatien ten lafte van het Gemeene Landt, meer hoogftgedagteSijneMajefteyt,eenige Ste- den, Collegien, Heemraed-of Waterfchappen,·

Goederen efreclivelijck fullen U Dat geene Ontfangers of Rentmeefters> danigh defelve fouden*mogen weien, fö Renten of InrereiTen, diena dewato» èc fullen verfchijnen, fullen mogen bctaicn ^

-ocr page 977-

		Raccketide den Hondertften en'Tv^ee-Hoiideitften Penn. 955
				fal wefen aenbevolen, voorde ontfangene pen- ningen fullen werden geëxeciiteerr. Dar die geene die in gebreecke fouden mogen blijven den voorlz Hondertften Penning van de voórfzGoederen, Ampien en tra&ementen voor den-'vöorfz (t) eerflenMey&n (k)eer/ienjié/int~ ipefkivete voldoen, of de voorfz Perfonele quo- tifatie voor- den voorfz(i)vsjf'tienden Augujii te liquideren of te betalen, daer over pararèlijck ful- len werden geëxecuteert t Ende dat dien onver- mindert den voorfz Hondertften Penningh van de Obiigarien, Rente -brieven, Lijf-peniioe- nen, Aéfien in de Ooft- ende Weft>Indiiche Compagnien, midtfgaders van de Traktemen- ten en Ampten, door de refpedtiveOntfangers, Rentmeefters, Baeckhouders en andere, die de Renten en Intereiïen, Lijf-penftoenen, <Uyt- giften en Tra&ementen fullen betalen, ingehou- den , en aen den Landebetaelt, én yeiantwoort fullen moeien werden.              \\ ·;;,·; Dat aen de Eygenaers van de voorfz Huyfen, Heerkjckheden, .Landen , Tienden*., Viflche- ryen, en andere in de \rerpondirige contribue- rende Goederen , betalende wegens den voorfz eerifen termijn een halve Verpondinge van de voorfchreve Goederen, defelve halve Verpon- dinge voor twee derde van een geheele Verpon - dinge fal werden gevalideert, tot verminderin- ge van-hare Perfonele quotifatie^ als by exempel, dat ycφandt over de voorfchreve halve Verpon - dingeberaeldt hebbende drie gulden, die beta- linge toe verminderingevan lij η Perfonele quo- tifatie, wegens den voorfchreven eerften termijn fal valideren jegens vier guldens, ende foo nac advenant; en dat de betalinge van de halve Vcr- pondinge over den tweeden termijn niet anders ofte verder tot verminderinge van de voorfchre- ve quotifatie fal ftrecken, als de felve halve Vcr- pondinge fal komen te bedragen. Ende dat het geene door de voorfchreve ver^ hooginge op de perfonele quotifatie van den voorfchreven eerften Termijn of helfre fal ko- men overcefchieten, niet fal mogen valideren ofte ftrecken tot verminderinge van de perfonele quotifatie, op den voorfchreven tweeden Ter- mijn, of andere helft van den voorfz Hondert- ften Penningh. DatdeDoleantien, terfaeckevan den voorfz Honderdtften Penningh te doen, ia! werden gedaen op den voet en in manieren als laetft is ter neder geftelt. Ende op dac niemandt van het geerde voorfz ftaet ignorantie foude konnen pretenderen, be- geeren Wy dat defen· alomme gepubliceert en geaffigeert fal werden daer het behoort, en te gefchieden gebruyckelijck ïs. Gedaen in den Hage, onder het kleyne Zegel vandenLande, den feventienden Februarii feftien hondert drie entnegentigh. Onderftond, TerÖrdonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaumont.
	■inde voorfchreve Obligarien, Los-en ÏÏ° e Brieven > den voorfchreven Hondert- ^iüfninehfubjeft, tenzy datalvoorensden ftc r? «-en Honderdtften Penningh dafer van 'hebben afgehouden: : -        ·■·'·- η dkgèerie^ieden voorichreven Hönd-ert- nPtóningh, voor föo veel de periohele quo- f énga^' ^'^cn komen te betalen of liqui- fi-nvoorden O) vijftienden Augufiitózko' de daeren boven rot een premie fullen ge- ^en /twee ten hondertr foo van't geene met hhoorliicke RecepiiTen vërreeckent, als in gel- leerden beraeldt> ter concurrentie nament- 7-i van de perfonele quotifatie, ende verders nochtc anders niet; welcke 'premie deOntfan- gersvanden vöorfz Hondertften Penningh ge- houden lullen wefen acn die geene, die haer Per- fonelequqtiiatie fullen 1 iquideren, te laten kor- ren jn minderingh van het geene defelve op de voorfzPerfonelequotifatiefullenbetalen, ofre anderfii hare Perfonele· quotifatie met Rece- pten liquiderende,-ende worfch^ ïn'teeheel of deel niet kpnnénde lateè -kortten, defelve in baren Gelde te betalen; behoudens, datde voorfz premie van twee ten hondert me- de niet fal werden genooten dan by diegeene,die iuUenkonneaaenwijfen de voorgaende Hon- dertfte en Twee-Hondertften Penningen, voor foo veel de Perfonele quotifatie aengaet, het zy by liquidatie of in Gelde, ofce ten deelc by liquidatie, en ren deele in Gelde voldaen te heb- ben. Dat de Ontfangers ofte Collecteurs van den voorfchreven reëelen Hondertften Penning ge- houden fullen-wefen die geene diefulcks begee- renfullen» tegevenduplicarenvande Rccepif- icnofQuitantien van hare gedane betalingen} des dat mee de originele RecepiiTen, en niet met dcDuplicaten fal moeten werden geliquideert; en dat op ha geene den Betaelder van den voor- fchreven Hondertften Penningh onder fich fal I'choudcn, lalmoeren werden geftelt het woort wrreeckmt. DatBurgcmeefteren en Regeerders van de re- ipcdive Steden, mitdsgaders Schouten en Ge- fcchten van de Dorpen, fullen bciorgen dat de penningen, die op den voorfchreven Hondert- lte» Penningh, onder beneficie van de voorfz pfïmie fullen werden betaeldt, van tijdt tot tij t, "aadvenantdieontfangen werden, fullenwer- engebrachtten Comptoire van den Ontfanger enerael, ende de laetfte penningen uytterlijck ^htdagenna de expiratie van de voorfz refpe- ijeVf tetrmiJnenï of dat by gebreecke van dien dae °° rpr$mien niec fu*len werden goedt ge- dicn' reeckeninge gevalideert; ende dat CTi(j ^minderde gemelde Burgermeefteren g. Regeerders van de Steden > midtfgaders OntftfenCn ^erecnten van de Dorpen, of de Co|j 3ersenColle&eurs, die denontfanghof cte van den voorfz Hondertften Penningh
							•r? T/acaet
					f % 2

-ocr page 978-

956                     Placaten. j.Boeck. io.Tit: Placaet van een tweeden reëelen Hondertfien Penningh 3 in dato den "vijftienden 7 / feflien hondert drie en tnegentigh,                                                                               J "l

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful·- len fien ofte hooren lefen , S á l õ ô ·, Ô>oen te wet en : DatWy in dejongft- ledene Winter-tijdt een overilagh maeckende van de Middelen en Laflen die tot het voeren van denOorloghinhet loopend e jaer geheven ende gedragen fouden moeten werden, klacrlijck on- dervonden hebben , dat daer toe , boven den Hondertfien Penningh,reedsgeconfenteert j ten

minden noch een gelijcken Hondcrtften Ñ ningh wierdc gerequireerr, endederhalve konnen af zijn, van daer inne doen ter ÚÌ]á* bewilligen, en daer nevens te ordonneren ð als riu daer over dit Ons jegenwoordiehPl' foudejwerden geëmaneert, fuIcksWydan?3 by beveelen en ordonneren, dat den voorf éà ven tweeden Hondcrtften penningh berai werden van alle Obligatien,&c. ö

Voorts is dit Placaet van woorde tot woorde even als het voorgaende 'Placaet vanden fepentitü Februarït feflien hondert drie en tnegentigh -y uytgefondert de termijnen van betalinte li ■ datïe enpramie» die in dit Ølacaet moeten zijn als volght:

(i ) Oen vijftienden September. (k) Oenvijftienden November. {I) Den vijf en twintighflen %(mh GedaenindenHage onder het KleyneZeeel van den Lande den vijftienden Juliifeftienhon- derdt drie en tnegentigh. Ünderftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Ende was geteec- kent, SimonvanBeaumont.

(<0 Oen vijftienden September, (b) Den vijftienden November, 'ej Oen vijftienden September. V) Den vijftienden November, 'e) Den vijftienden September. ¾) Den v§ftienden September, jr ) Premie van fes ten hondert. ' h ) Den vijf en twintighflen T>ecem b.

Publicatie y raeckende het betalen <van den Hondertfien en Tïvee-Honderthn L·- ningh van alle Legatett, in dato den vijf en twintighflen September 1694- terrequifitievan de Legatariflen, devoorfchre- veBoedels, onder folemnelenEedej enfooals fydie in goeden gemoede waerdigh achten te begrooten, of anderiins aen de Legatariflen te leveren pertinenten ftaet en inventaris van defel- ve Boedels, metEedegeftercktj behoudelijck, dat in gevalle de Erfgenamen genegen fouden mogen wefen tot haren lafte te nemen een tóe- part van de Hondertfte, Twee-Honderrite of andere Penningen van de voorfz Legaten, de jaerlijckfche Legaten , gereeckenralsvoorcrii en alleen tot lafte van de LegatarilTen te laten de refterende twee derde-parten, dat defelvedaer medefullen vermogen te vol ftaen,fonder gehou- den te wefen eenigen ftaet of Inventaris te leve- ren, of eenigebegrootinge onder Eedetedoen. Én opdat een yeder van de voorfz Onfe on- derdanen van Onfegoede meeninge en intentie defen aengaende foude wefen geinformeert>ioo begeeren Wy dat defen alomme gepubheeert en geaffigeert fal werden daer het behoort,enteg · fchieden gebruyekeli jek is. Gedacnin*nj»' ge onder 't Kleyne Zegel van den Iw»3 vijfen twintighrten September feftien bojKj^ vier en tnegentigh. Onder ftondt, Ter^, ^ nantie vande Staten, Wasgeteeckent» vanBeaumopt.

DdzvftkvzdLedLdedvvate trek

Refolutie, het Placaet wegens het betalen <van den Hondertfien P

tariffen ingangh te nemen ten tijde van 't publiceren van 't felve, in flifeflien hondert/even en tnegentigh.

dato dentwediïM*

committeerden, hebbende, in gcvolge

Â

Õ refumpriegedeUbereert zijnde op hetad- V*is van de-Hceren haer Ed. Groot Mog. Ge-

mif'

voldoeninge van der felverRefolu«e ^ ^

•

-ocr page 979-

Raeckende den Twec-Hondeititen en Hondeitften Penn. 957

van den feventienden Mey laerftteden

ende deandere, dat 't felve plaets hadde ftaende

tóriaeI

defen Oorlogh, om dat het voorfz Placaet mede bracht, dat de betaelde Hondertfte ende Twee- Honderrfte Penningen door de Erfgenamen ibuden mogen werden gekort, en of de portie van de LegatariiTen ("waer na iydeErrgenamen moften ontlaftcn) moefte werden gereeckent na de perfonele quot^iatie en tauxatie in den Twec- Hondertften Penningh, gelijck de woorden van 't Placaet icheenen mede te brengen, dan of de proportie na de waerdye van de gantfche Nala- tenichap, enalledercëeleLaften van^ien moe- iten werden uytgereeckentj weshalven de ge- melde Heeren Gedeputeerden, in den name der felver Principalen, haer Ed. Groot Mog. vcr- fochten dat defelve beliefden tedeclaren, wan- neer het voorfz Placaet, totlafte vande Legara- riilèn aenvangh ioude nemen,als mede of de por- tie van de Legarariflen, daer mede fy de Erfge- namen ibuden moeten ontladen, moeit werden gereeckent na de perfonele quotifatie, of na de waerdye van de gantiche nalaten fchap, en ver- volgens als reëelelaften van dien moeiten werden uytgekeertj hebben haer Ed. Groot Mog. ver- ftaen en verklaert, veriraen en verklaren by de- fen, dat het voorichreve Placaet, even als andere Placaten,zijn inganghgenomen heeft metende ten tijde van her publiceren van 't felve, en eer- der niet, ende dat het verdere gerequireerdc, alsklaeren evident zijnde, geen nader explica- tie noodigh heeft.

geene ren felven dage de Hecren ^Tnureerden der Stadt Hoorn, uyt den name j η wegen deHeeren hare Principalen ter

:

Vti&^ïtJrif-rrrhre der voorfchreve-Stadt al ige: Sn van Boedels, en die mee Legaten uyt

f»i:*f5efefeS

~.,«.. jen teneur

o

hetPlacaet by haerEd. Groot Mog.geëma- rtopden vijfen twintighften September fes- £ hondert vier en tnegentigh, mede brengen- fdatde LegatanlTen gehouden waren de Hon- Sfltftc Tvcc-Hondertftc ofte andere Pennin- n waer op den voorfchreven Boedel, daer SeLegatenmoeften werden betaelt, waren ' Stauxeert, te contribueren of betalen na pro- Lrtievatidefelvetauxatie, en dat van de jaer- Ljcfchc Legaten by de Erfgenamen van de lirfzÖoedels, de voorfz Hondenfte en Twee- Hondercfte Penningen fouden moeten werden { toeldtevenals van Lijf-renten > datdeberalin- \ geyandcHondertftcenTwee-HondenftePen- ί Siagen vande jacrlijckfche Legaten by de Erfge- \ namen van de voorfz Boedels gedaen, defelve \ acnde LegatariiTen wedcromme gekort ibuden I moeten werden, fonder dat daer by was ter ne- der geftelt, wanneer het voorfz Placaet foude komen in regaen, werdende by fommige geiu- ftineert, datheriagh alleen op het toekomende, en fulcks met den datum van 't voorfz Placaet;

Rtfölutte,alle donatien in het toekomende den Hondertflen en Twee-Honderdtflen Pen- ninghfubjeff, foo wel als dejaerlijckjche Legaten, in dato den 24.0 ff ober 1699.

Β Υ refumptie gedelibercert zijnde op het advis van de Heeren haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevol- ge en totvoldoeninge van derfelver Ap- poinftemcnt commiilbriael van dato den vijf- tiendenJulii 1698., geëxamineert deRequefte vanRudolph van Arckel, Heere van Brockhuy- , > ^ ccnige en univerfele Erfgenaem van wij- l^JuitusdeNobelaer, in fijn leven Heere van W>noudende,dac wij len J ohan Louis de No- c'aer,alvoorens hy figin huweliick hadde bcse-

voornoemde Suianna Eleonorade Hertoge van Valkenburg met feeckerefomme van penningen zijndeuytgekocht) altoos wel vandiefuftenue was geweeft,. vermidtsde drie duyfent guldens jaerlijcks noch tot fijnen 'afteuyt de Revenuen van de voorfz geailigneerde en verbonden Goe- deren, naafrreckvan de reële Hondertficende Twee-Hondertfte Penningen, waer in alle defel- ve waren aengeilagen, by na niet konden werden gevondenjdat de Hondertfte en Twee-Hondert- fte Penningen uyt dé voorfz helft, ter fomme van drie duyfentguldens jaerlijcks, even als van Lijf- renten betaelt, en aen de voorfz Suianna Eleono- ra de Hertoge van Valekenburgh wederomme gekort foude moeten werden, in gevolge van't Placaet van haer Ed, Groot Mog., in dato.den 2 f. September 1694., gemérekt de voorfzjacr- lijckfche uytleveringe in fig ièlfs nier anders kan werden geconfidereert dan een jaerlijcks legact ab inteftato, aen de meergemelde Suianna Eleo- nora de Hertoge van Valckenburgh befproken ·, dochdewijle de voorfz jaerlijckiche maeckinge in de voornoemde Α eire was gedaen voorkomen als een donatie, waer door eenige ibecularie fou- de fchijnen te konnen vallen, ten opfichte van de kortinge van de voorfz Hondertfte en Twee- Hondertfte Penningen op't meergemelde jaer- Iijckfche legaet of donatie, in gevolge van hec voorfz Placaet te doen, foo keerde den Suppliant fich tot haerEd. Groot Mog., eluciderende en nader interpreterende 'c Placaet van den 2 f. Sep- tember

cnmet Sufanna Eleonara de Hertogh van Vale- ^ourgh, by Afte van den eerften Junii 1679., oorbehouten Schepenen van de Heerlijckheyt ^gcarfpelgepaflèerr, aen defelve, boven een mmevanWjfcntwintighduyfentguldensCa- [tfteeens(omby haer na deilelfs welgevallen Van(1eUeyerden aen Juwelen) noch by forme fomn)0nat,e°fiegaet hebbende befproocken een levenJCVa! ^S duyi*ent guldens jaerlijcks, haer ^^"geduyrende, te genieten uyc dein- nncj. " Va" fijne Goederen, gelegen in dePro- ^•Jaf Uanr* welcke inkomften hy daer gennocL l2nerendeen verbindende,in dier voe- duyfent tails»dat de eene helft van de voorfz fes "erdena nens '$ ^aers ^ ^aer genoten foude "^eerd^ S na fi->n dooc ïen de wederhelft Supp|i3nJrr.an na doode van fijn Vader; dat den ^ ^ de Jn kcIaft geworden met de prefta- We/isi J?ne,he,fl: van de worfz fes duyfent ™jcks (ende VQOr de wecicrhelfcde

-ocr page 980-

Placaten. 7-Boeck. io.Tit.

958

de Donatariiïen wederom f0UdPn den gekort, hebben haerEd q gcn *<*- ftaen en verklaers,verihcn ende veS δ"Ver" fen, dat de geelde jacrUjckfche ^inbydc- drieduyfent guldens, de betalin Jr .?^vaa dertfteenTwee-HondertfteS VandeHon: als jaerlijckfche legaten, voorh^e,nif°0^ fallubjea zijn, £&&%£ξ£^ volgende confent , ende voor f0o·&*& fochte kortinge van de voorleden geS? Ver" fcnten belanght, dat het felve &ΐΏ??η*

tember 1694,,, hier vooren gem'ek , tot vborko- minge van alle difputen, geliefden re verftaen en te verklaren, dat alle foo genaemde donatien >die nadoodevan den Donateur, gedurende't leven van den Donataris, aen defelve jaerlijcks moeten werden voldaen ende uytgekeert, als zijnde van even defelveconditie en natuir als jaerlijckfche legaten, mede zijn begrepen in't voorfz Placaet vanden 2 ^.September i694.,en dat gevolgelijck van alle foodanige jaerlijckfche donatien de voorfz Hondertfte en Twee-Hondertfte Pen- ningen van de jaerlijckfche donatien, by de Erf- genamen van eenige Boedels gedaen zijnde, aen

Placaet van tweemaeleen reeelen Hondertfien Penningh^ te betalen yeder in twee Τ mijnen, geutrefleert denfeflienden Januarii 169^. oock ten latte van die Huyfen, wekkers veer tien-jarigen vrydom noch nier en is ge-ëxpirern en daer van dienvolgens als noch geen Verpon' dingebetaelt werden, als mede ten lafte van diê Huyfen, die jegenwoordig op de Quohieren van de Verpondingenoch niet zijn bekende, en dat midtsdien van defelve Huyfen, doordeMagi- ftraten van de refpeftiveSteden en Dorpen, een Quohiergemaecktfal moeten werden, metex- preiïle tot wat prijs de felve, haersoordcels,indc Verpondinge behooren te werden geftek, om daer van na advenant van dien, op den voet hier na gemeldt, de voorfz Hondertfte Penningen geheven te werden. Dat insgelijcks de voorfz Hondertfte Pen- ningen fullen werden geheven van alle Heerlijk- heden,Landen,Tienden,Viflcheryen, en andere in de Verpondinge gequotifeerde of contribue- rende Goederen, niet alleen ten aenfien van de felveHeerlijckheden, Landen,Tienden, Vif- fcheryen, en andere inde Verpondingcgequo- tifeerde of contribuerende Goederen, mier oock van die geene die door fpeciale Oftroycn daer vanfouden mogen zijn geëximeert, mitfgaders van alleafgefandc Landen, en andere, die voor als noch met de voorfz Verpondinge niet fou· den mogen weien belaft. ' Ende dat mede door de refpe&ive Schouten en Gerechten van de Dorpen,daer van eenQuo; hier fal moeten werden gemaeckt, metexprej- fietotwat prijs defelve, haers oordeels» inde Verpondinge behoorden gefteldt te werden,om daer van mede de voorfchreve Honderdtitefefl- ningen geheven te werden.                      , Dat Wy voorts goedtgevonden hebben, α» deHeeren Onfe Gecommitteerde Raedenw0 refpeaiveQuartierengelaftendegeauühor^ fullenwerden, foo als defelve gelaft eng^ rifeert werden midtsdefen , omteb!: ^ΓΓ£>η de voorfchreve Lijften effeftivc gefqi« overgefonden, midtfgadersdeHonderö^^ ningen dien conform ingevorde«"^ en Comptoire Generael 0^chïf^^ox^ by gebreecke van dten daer toe looOWf^ ^

DgdlnvfikwvlvvfMdDCddiotvbLfcwd liOAgdtaw mH

reftellen, als defelve, tot ^*S$ua*

Vrieilandt, niet alleen ten aenfien van de Huv- fen, wekkers veertien-jarigen vrydom albereyds is geëxpireertj en daer van dienvolgens de Ver- pondinge effcaivclijck werden betaeldt, maer

Onfegoedemcyningedies aeng fullen te behooren.                         , wactde Dat nademael de begrootinge van u* ^

-ocr page 981-

R aeckende den Tvvee-Hondertften en Hondcitften Penn. 959

daer en boven noch 't gunt waer op fy ten aenficn van haer Ampten zijn gequotifeert, midts kor- tende aende quotifatie rharen lafte van de voor- fehreve Α nipten gedaen, dat geene, dat fy o Ver de Verpondingen , daer mede de voorfehreve Ampten fpecialijck zijn gechargeert, betaeldt fouden mogen hebbén, en anders niet} en dat die geene dcwelcke ter faecke van de voorfehreve hare Obligatien, Aclien, Huyfen en Landen meerder fouden moeten betalen , als komt te monteren, 't gunt waer op fy in 'c voorfz Quo- hier zijn getauxeert, niet fullen mogen volftaen met de quotifatie van't voorfz Quohier te vol- doen, maer effeclivelijck fullen moeten op- brengen de voorfz Hondertfte Penningen van de voorfehreve Obligatien, Aclien Huyfen en Landen. Endedatallediegecne, die fullen willen aen- wijfen, dat fy de voorfz perfonele quotifatie hebben voldaen, met het betalen van de A£ticnf indeOoft-enWeft-Indifche Compagnien , of Obligatien ten lafte van hef Gemeene Landt, hooghgemeldeSijne Majefteyt, eenigeSteden, Collegien, Hcemraed- of Waterfchappen,Dor- pen, Societeyten, of eenigerhande andere Cor- pora of Gemcenfchappen loopend'e, met Ecde folemneel, of ten reguarde van de Menno-gc- finden, met ware Woorden in plaets van Ecde, die nochtans van't felve cfFecl als een corporclen Eed fullen werden gehouden , fullen moeten verklaren dat de voorfz Aclien en Obligatien,. haer, en niemant anders, waerlijck en met'cr daetzijn toebchoorende , en. dat fy opentlijck enter goeder trouwe, de felve Aclien of Obli- gatien hebben geacquircert, ennarnentlijck me- de , dat fy de voorfz acejuificie nieten hebben ge- daen, óna daer door haer fel ven van de perfonele quotifatie te eximeren. Dat den voorfz Eed generalijck ende overal, fonder exceptie vanyemandt, gepreftcertenaf- geleydtial moeten werden, endatdaervandoor niemandi fal mogen werden gedifpenfeert. Ende voor foo veel eenige van dcfelve Aclien of Obligatien eenige Pcrfoonen in gemeenfehap of Compagnie foude mogen aengaen,dat als dan de voorfz Aclien ofte Obligatien aen de voorfz Compagnie gcfamentlijck afflagh fal ftrecken op de quotifatie daer mede fy perfonelijckaen- gcflagen zijn. Ende dat die geene die bevonden fouden mo- gen werden defen aengaende eenvalfche of on- waerachtigeverklaringe te hebben gedaen, niet alleen fullen incurreren de ftraffe van infamie ende meyneedigheyt, maer noch daer en boven foo veel uyt hare middelen komen te verbeuren, als komen te monteren de Aclien ofte Obliga- tien , mee dew*elcke fy haer alfoo valfchelijck ofte onwaerachtelijck fouden mogen hebben be- holpen. Dat beyde de voorfz Hondertfte Penningen fullen werden betaeldt yder in twee termijnen; namentlijck, de eene helft van den voorfz eer- ften Honderdtften Penningh voor den eerfien April toekomende, ende wederhelft voor den eerfien Junii daer aen volgend^·, ende de hclfc van den voorfchrevcn tweeden Hondcrtilen Penningh voor den eerfien Aiigtifii^ 'en dé we-

(je voo

rfzHuyfen ende Landen van groote

van

vtenonkoftenis, dat derhalven, om ekomen demoeyelijckheden die daer uyt V°°i η komen teontftaen, yeder van dé voorfz u ^ereftePenningen ïiillen werden gereekent ÏÜoorteren een heele Verpondinge , waer op» ï oótfzHuyfen en Landen zijn gequonfeert, Ηl tflÖB dicn vemanc*c de vooriz nceIe ^er- 00 dingebetaelthebbende, verftaenfal werden

W

mede een van de voorfz Hondertfte Pen , !fVan de betalinge van beyde de voorfz Hon jjrtftc Penningen van de voorfz Obligatien, Rente-brieven, Lijf-penfioenen, Aclien in de Ooft-enWcft-Indifche Compagnien, Huyfen, Heerlijkheden, Landen, Tienden, ViiTcheryen, enaeandereïnde Verpondinge contribuerende Goederen, vry en exempt fullen zijn die gene die aen Sim Majefteyt van Groot Brittannien, of tenigeDefcendencen van den HeerePrince Wil- lem van Naifau , hooghloffelijcker memorie, foudenmogen epmpeteren, cnvandebctalinge vanden voorfz tweeden Hondertften Penningh, dicacn deOrdre van de Heeren van de Rjdder- fchp en Edelen defer Landen, de refpeclive Ste- den, deEcelefiafticque of Kerckelijcke Comp- toirenofteKercken, ende de refpeclive publi- que Godshuyfen fullen tocbehooren. Dat wijders alle die geene die jegenwoordigh in de Quohieren van den Twee-Honderdtften Penningh zijn gequotifeert, fóo wel ten opfich- tevan hare Middelen als Tra elementen en Α mp- tenfullenmoeten betalen beyde de voorfz Hon- derdtePenningen, met dien verftande, datalle diegeene, dcwelcke fullen konnen bewijfen, dat her faecke van de Obligatien, Aclien, Huyfen cnLanden, en andere in de Verpondinge contri- buerende Goederen, hier vooren gcroert, foo wl of meerder in yder der voorfz Hondertfte Penningen betalen, dan 't gunt waer opTy ten rc- 'peftevan hare Middelen in het voorfz Quohier ^n gequotifeert, daer mede fullen mogen vol- rcaen,cr\bevrijt en geëximeert zijn van de voorfz perfonele quotifatie haerder voorfz Middelen ·, benoudciijkdatde Recepiflèn van de betalingen <Jn de voorfz Hondertfte Penningen van de vwrfz Obligatien, Aclien, Huyfen, Landen,

«andere in de Verpondinge contribuerende °*ren ftjlen moeten weien geffagen op de üïn Van die gecne die haer Perfonele quotifa- lVDaermc^e^u'len willen verreeckenen, en dat oh eieP^n van de voorfz betalingen, op open Perf erfVreernde namen geflagen,op de voorfz Ito, ^yiotifatien geen afflagh fullen ftrec-

e{?yatdie geene die niet fullen konnen be- itftep° veel in yder vande voorfehreve Hon- Ob|j7 .enningen,ter faecke van de voorfehreve ^Sï'A£tien s Huyfen en Landen te heb- fclireyc ^' als het gunt waer op fy inhet voor-

M

-°^^er zijn gequotifeert, komt te

d

open

. fullen moeten betalen dat geene, \Γ\ Voorfcnreve Quohier, ten re- nare Middelen zijn gefteldt, voor

acr0.

'Oovee

^hetpi,6

ntde voorfehreve Gequotifeerdens,

^cnde&^ObHgatien, Α£Ηεη> Hu? "aen komen te contribueren, ende

der-

i

-ocr page 982-

Placaten. 7. Boeck. 1 o. Tif.

9Ó

o

derhei ft voor den eerflen OSïober nacft komen- de.; mee dien verftande nochtans, dat het aen de Betaelders van beyde de voorfz Hondertfte Pen ningenfalvryftaenbeyde de termijnen van yder der voorfz Hondertfte Penningen, midsgaders oock beyde de voorfz Hondertfte Penningen te gelijck te voldoen·, en dat de Ontfangers of Col- le&eurs gehouden fullen wefen beyde de termij- nen van yeder der voorfz Hondertfte Pennin- gen j midtsgaders oock beyde de voorfchreve Hondertfte Penningen te gelijck te ontfangenj

fchreve prsemie van twee ten hondert f u meten een premie van drie ten hond™, $· der voorfz Hondertfte Penningen f )iiS g^emetbehooriijckeRecep&nvi^ als m gelde fal betaeldt werden, tercon ' tienaraentlijckvan de perfonele quotfc? verdersofandersnieti welcke premiedft? fangers van de voorfchreve HondertfterW mngen gehouden fullen wefen aen die J5 hare perfonele quotifatie fullen liquideren e|

en dat die geene die den voorfz eerflen Hon- dertften Penningh van hare Huyfen, Heerlijck- heden, Landen, Tienden , Vifïcheryen, ende andere in de Verpondinge contribuerende Goe- deren,d'eene helft voor den voorfz eerflen April) ende wederhelft voor den voorfz eerflen Junii, ofwel beyde de helften, ende fulcks het geheel voor den voorfchreven eerflen April komen te voldoen, van yeder termijn of helfte, of wel van het geheel, foo dat voor den voorfz eerflen April betaeldt werdt, fullen korten een praernie van vier ten hondert j ende dat die geene die vande voorfchreve tweede Hondertfte Penningen van hareHuyfen, Heerlijckheden, Landen, Tien- den, en andereinde Verpondinge contribueren- de Goederen, de eene helfc voor den voorfz eer- flen Augufti, en de wederhelft voor den. voorfz eerflen Qctober naeftkornende fullen komen te betalen , fullen korten een prsemie van fes ten hondert -, en dat die geene die beyde de voorfz Hondertfte Penningen in het geheel ende te ge- lijck voor den gemelden eerflen April fullen ko- men te betalen , tot een prasmie fullen korten, boven de voorfz praemie van vier tenhonderdt wegens den vooriz eerften Hondertften Pen- ningh , en van fes ten hondert wegens den voor- fchreven tweeden Hondertften Penningh, noch een priemie van een ten hondert van 't beloop van beyde de voorfchreve Hondertfte Pennin- gen } behoudelijck, dat die prsemien niet fullen werden genooten dan by die geen en die de voor- gaende reëele Honderdtfte en Twee-Hondert- ile Penningen van de felve Goederen effe&ive- lijck fulien hebben betaeldt. Dat geen Ontfangers ofRemmeefters, hoe- danigh de felve fouden mogen wefen , eenige Renten of InterefTen, die na de publicatie defes fullen verfchijnen, fullen mogen betalen aen de Houders van de Obligatien, Los- en Lijf-rente Brieven, den voorfchreven eerften Hondertften Penningh fubjeft, ten zy dat alvoorens den fel- ven Hondertften Penningh daer van fullen heb- ben afgehouden. Dat die geene die de voorfchreve Hondertfte

devoorfz perfonele quoafatie fullen betalen, ?f anderfms hare perfonele quotifatie met Rea piiïen liquiderende, en de voorfz pra?mien S geheel of deel niet konnende laten korten él ielve mbaren gelde te betalen, behoudens did- voorfz praemie van twee en drie ten hondert me" denietfullenwerdengenoten,danbydiegeencn die fullenkonnen bewijfen de voorgaendeHon. dertfteenTwee-HonderdtftcPenningen, voor foo veel de perfonele quotifatie belangt, hetzy by liquidatie of in gelde, of ten deeleby liqui- datie , en ten deele in gelde voldaen te hebben; Dat de Ontfangers of Collefteursvandevoor· fchreve reëele Honderdtfte Penningen gehou- den fullen wefen aen die geenen die fulcks begce- ren, te geven duplicaten van de Recepiflenonc Quitantien van hare gedane betalingen; desdat met de originele RecepifTen, ennietmecdeDu· plicaten fal moeten werden geliquideert, en dat op het geene den Betaelder van de voorfchre- ve Hondertfte Penningen onder fich fal behou- den , fal moeten werden gefteldthetwoordwr· reeckent. Dat Burgermeefteren ende Regeerders van de refpecHve Steden, midsgaders Schouten ende Gerechten van de Dorpen , fullen beforgendat de penningen die op de voorfchreve Hondert- fte Penningen , onder beneficie van de voor- fchreve premie fullen werden betaeldt, van tijd tot tijd, naadvenant die omfiuigcn. wcrdcn,iul- len werden gebracht ten Comptoire van ücn Ontfanger Generael, en de laetfte penning uytterlijck acht dagen naer de expiratie van α voorfchreverefpeaivetermijnen, otaa.o>g brceckevandiei, de voorfebrevepr^^ fullen werden goedtgedaen, °ilttt^;^ gevalideert, endatdienonvermmdertga Burgermeefteren en &Φ^™ίΆ. nüdtfgadcrsSchomenenGerecten^ pen, ofdeOntfangers en CoWgJ^ ontfangh of collefte van de vooriz Won Penningen fal wefen aenbevolcn , v?°rcuteert. Dat die geene die in gebreecKIn Hon^"

Penningen, voor foo veel de perfonele quotifa-1 gen blijven den voorfchrevene e goederen,

tie-aengaet, fullen komen tebetalen of liquide-ren, namentlijck den voorfchreven eerftenHon- dertften Penningh voor den •vijftienden Jniii, en den voorfchreven tweeden Hondertften Pen- ningh voor den vijftienden November toeko- ende ψ daer en boven tot een prsemie fullen ge- nieten twee ten hondert, en dat die geene die

ften Penningh van ae yuui»—■ izffr- Ampten en Traftementen voor^n dets den flen April, en eerften ^'^W voorfchreven tweeden Hondert^ ^ voor den voorfchreven eerften Am VOOIÖ» Oêïober refpedive, invoegen J»^^ breaënsgemëit,teyoldien»oi^<g5

beyde de voorfchreve Hondertfte Penningen, voor foo veel de perfonele quotifatie beianghr, fullen komen te ftetalen ofte liquideren voor den voorfz 'vijftienden Julii, inplaetsvandevoor-

quidcrcno^bctalen,daa2egdicfl0i2;| len werden geëxecuteerd c»0€

t

-ocr page 983-

ckendeden Twee-Handertften en Hóndertften Pcnn. 96

naadvenant, endedat de betalinge van de halve Verpondinge, orer de voorfz refpeftive tweede Termijnen van beyde de voorfchreveHondert- ftePenningen, niet anders of meerder tot veiv minderingh van de voorfz Quotifatie falftrec- ken, als defelve halve Verpondinge fal komen te bedragen. # En dat het geene door de voorfz verhoo^inge op de perfonele quotifatien van de voorfz eerfte re- /pecJive termijnen ofte helften fal komen over te fchietens niet fal mogen valideren offlretken tot verminder inge van'deperfonele quotifatie, op de voorfz tweede termijnen of wederhelften van de voorfz Hondertfle 'Penningen. Dat de Doleantien ter iaecke van de voorfz Hondertfte Penningen te doen, fullen werden gedaen op den voet en manier als laetftisterne- dergefteldr. En op dat niemant hiervan igno- rantie foude pretenderen, foo begeeren Wy dat defenalommegepubliceert ende geafïigeerc fai werden daer 't bchoort,en te gefchieden gebruy- kelijck is, Gedaen in den Hage onder't klcyne Zegel van den Lande, den 16. Januarii 1694. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten, Wasgeteeckent, Simon van Beaumont.

. . „de voorfz Hondertfte Penningen van f£en) Renre-bneven, Lij f-penfi oenen,

, Weft-Indiiche Compag de Tradlementen en Amp /eOntfangers, Rentmee oeckhoudersenandercdiedeRentenci. fe ffTenVLiif-penfioenen, UytglftenenTra- SS&U ingehouden, en aen Kandcberaeltenvcranwoordtfullenmoe- KOnindeEygenaersvandevoorfzHuyfen} H^enfLanden^ienden^xrcheryen Imfca dereinde Verpondinge contribuerende Scren, betalende voor den voorfz eerften Τ Svan bcyde devoorfz refpeftive Hon- SePenningen een halveVerpondmge vande voorfzGoederen, de felve halve Verpondinge voortweederden van een geheele Verpondingh ül werden gevaüdeerr, tot vermindenngh van ftarePerfoncelc Quotifatie, als by exempel, dat yemanrover de voorfz halve Verpondinge be- iaclt hebbende drie gulden ,die betahnge tot ver- minderingc van fijne Perfonele Qqotifatie, we- gens veder van de voorfz refpeftive eerfte 1 er-

d ^nt

en foo

mijnen fai valideren regens vier gulden ■ <·"

Nota, In ie volgende Confenten van de jaren 1691., 1696. en 1697 volght* Behoudelijck, dat het <reenc by liquidaric van de refpeftive eerfte termijnen, vermits by defel veeen halve Ver- pondinge voor twee derde van de heele Verpondinge werdrgereeckent, foudc mogen komen overre fchieten, niet fal mogen valideren in de liquidatie van de refpeftive tweede Termijnen vanden voorfz Hóndertften Penningh, in de welcke de halve Verpondingei^iet verder komt re ilrecken, als de felve komt te bedragen: mplaetfe van*tgeene bier boven met Curcif 'letteren ftaet Itdruckt.

Opien een en twintighften Januarii feflien honderdt vijfentnegentigh is oockgeconfenteert in twee maeleenre-eelen Hondert β en ^Penningh, zijnde het felve Confent vanwoordetot woorde als het voorgaende van den fefiienden 'Januarii feflien honderdt vier en t negen tigh, uytge* nomende veranderinge als hierboven is tefïen.

fmicatie, prolongatie van depr&mie in V Placaet van den Hóndertften Penningh vm ienn. Januarii 169$., in dato den vijftienden April 169 f.

D

E Staten van Hollandt en Weft-Vries- Jandr, Allen den geenen diedefen ful- len fien ofte hooren lefen, Salutj ρ 'Doen te weten : Dat Wy by Onièn •jatevandcnzi Januariilaetftieden, tothet «^envantweefucceflïveHönderdtftePennin- °^efflaneerr,vartgeftelt hadden het genieren nedi dPrXmiC Van vier Cen nondert> by diegee- H0n?,eJrftchelft vanden gemel'den eerften nacftir           Pcnningh voorden eerften April den Ζ"J^van hareHuyfen ,Heeriijckhe- «1 dé V *Tienden > Viflchcryen en andere ofoorlr?rp,°LndinBe contribuerende Goederen, Wo7? ydedehelfcen' en fulcks hecEe- fyiuSr °?dfoudekomen te betalen: Dac ^lierftf ing genomen «ebben, datvermidts 'Were ^elangdurigeWinter-fayfoen, en '"We Γ5 n'in onderfcheydeneSteden ^/ 1 nood»gc ordres niet wei hebben V^hZT Pftelr tot h«oni fangen van de W Wl nf e-?n Hor'dc'riie Penning ,'c zy *eS!ïj **> dit W7 ™ de Voorlz

moedigen rot het betalen van beyde de voorfz termijnen te gelijk, den tijd rot her genieten van

devoorfz prxmie van vier ten honderdt hebben geprolongeert tot den eerften Junii toekomen- de, zijnde de termijn die tot her genieten van de premie van vier ten honderr,worde wederhelft van den voorfz Hóndertften Penning is vaftge- ftelt ge weeft; te weten, met dien effefte, dat alle die geene,die den voorfz eerften en tweeden ter- mijn van den voorfzeerften Hóndertften Pen- ningh , en fulcks den voorfz geheelen Hóndert- ften Penningh voor dengemelden eerften Junii toekomende fullen voldoen, de voorfz prsemie van vier ten hondert van 't geheele montant van den Hóndertften Penningh lullen genieren j en dat die geene die bcyde de voorfz Hondertfte Penningen in 't geheel en tegelijck voorden gc- melden eerften Junii fullen komen te betalen, in gevolge van den Placate op de voorfz Honderc- ftePenningengeëmaneert, fullenkortenboven de voorfz praernie van vier ten hondert, wegens den voorfz eerften Hóndertften Penningh, en van fes ren hondert wegens den gemelden twee- 6 Α                         den

tenen aen te

tyrf

'EKl..

l»<k goede Ingefe

-ocr page 984-

96: den Hondertften Penning,noch een preemie van een ten honderdt van het beloop vanbeydede voorfz Hondertfte Penningen j behoudehjek, dat die pr aemie niet getrocken fal werden dan by die geene, diedevoorgaende reële Hondertfte ende Twee-Hondertfte Penningen van defelve Goederen effe&ivelijck betaeldt en voldaen ful- len hebben: Vervolgens mede by Ons vaft ge> fieldt zij nde, dat na de expiratie van den voorfz eerften j unii geen verdere prasmie) noch wegens den voorfz eerften, noch wegens den gemelden tweeden Termijn van den voorfz eerften Hon- dertften Pennigh fal genooten werden. Dat dien onvermindert Burgermeefteren en Regeerders van de refpeftive Steden, midtsga

öeck. ■ lo.Tit. fchrevepraemiealbreyds betaelt zijn· · ge van denPlacate op den voorfz m' ?'eVo'" Penmngh geëmaneert, ten fpoeLiW tftea werden gebraghc ten Comptoire van & fanger Generacl, op poene dat de voorf, rn.en.van de ontfangene PenningennietlS' gedaen, of in reeckeninge geva^S werden.en dat de gebreeckige fonder con£ tie voor de vooriz omfimgencPcnmntJ < werden geëxecuteert. EnopdatccnvedL Onfe intentie ende goede meyninge defenl? gaende foudc wefen geinformeert, f00C ren Wy datdefen alommcverkondightenS figcertfal werden daer hethehoort, endeE" iehieden gebruyekekjek is. Gcdaen in £

ders Schouten en Gerechten van de Dorpen, of Hage onder het Kleyne Zegel van den Landt die geene die den ontfangh van de voorfchreve denvijftiendenApriliëftienhondertviifentn1' HondertftePenningen aenbevolen is, fullenbe- gentigh. Onder ftondt, Terordonnantieva forgendatdePcnningen,dieopdevoorfzHon- de Scaten. Terrelatievan de Gecommitteerd dertfte Penningen, onder beneficie van de voor- [ Raeden. GcxcecktntjSimonvanBmmt

Refolutie, den tijdt njan het liquideren van den Hondertfien Penmngh, in'tiUm van den 21. Januarii 169 j.geprolongeert tot déwi 5. Augüfii, in dato den 1o. Jtilihtyj.

E Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringevoorgedragen, dat by haer Edele Groot Mog.confent rot het invorderen van tweemael een reëeler, Honderiften Penning, den 21. Januarii laetftleden gedragen, vaft geftelt zijnde, datdiegeene die den voorfz HondertftenPenningh, voor foo veel de perfo- nelequotifatieaengactjfullen komen te beralcn of liquideren, namentlijk, den eerften Hondert- ften Penning voor den 1 f, J ulii nu laetftleden,en den tweeden Hondertften Penning voorden 1 f November toekomende, tot een prsemie fouden genieten twee ten hondert, en dat die geene die beyde de voorfz Hondertfte Penningen, voor foo veeldeperfonelequorifatiebelanght, fou- den komen te betalen of liquideren voor den voorfz 1 f. Julii, in plaets van de voorfz premie van twee ten hondert, fouden genieten een pre- mie van drie ten honderdt van beyde de vooriz Hondertfte Penningen, foo van 't geene met be- hoorlijcke Recepifien verreeckent, als in Gelde foude werden betaeltjter concurrentie, nament- lijck,vandeperfonelequotifatie, en verders of anders niet, verfcheyde Ontfangers van den Hondertften Permingh, en andere* haer hadden geaddreflëert aen de Heercn haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, en op voorge- ven dat diverfche Perfoonen in gcreedthey t ge- weeft zijnde om de voorfz liquidatie te doen, voor den geprefigeerden tijd niet hadden kon- nen werden gehol pen, verfogt hadden, dat noch eenigen tijdt mogten werden geadmitteert tot j het doen, en laten doen van de voorfz liquidatie en beneficie van de geftelde pramien. Dat wijders by haer Ed. Groot Mog. Refolu- tievanden i2.Mey laetftleden geftatueert zijn- de, dat alle die geene, die op den eerften Hon- dertften Penning} geconfenteerc den 16. Janua- rii 1Ó94., mitfgaders de Honderdtfte en Twee- Hondertfte Penningen, die daer bevoorens ζ ijn ingewillight geweeft,eenige liquidatien hadden te doen, en defelve niet fouden hebben gedaen

voor den eerften Julii laetftleden, na den voorfz eerften Julii in geen afflagh fouden mogen bren- gen, 't gunt fy ter faecke van de voorfz Hondert- fte en Twee - Hondertfte Penningen reëehjck fouden mogen hebben betaelt,en vervolge/isfco wel over de reëele als perfonele quotitefou· den werden geëxecuteert, nochtans verfcheyde Menfchen door beletfelen,'tzy ter fakevan ont- ftanedifFerenten,over de betalingeenliquidatie van de voorfz Hondertfte enTwee-Hondertile Penningen, als anderfins, waren verhindertge- worden de voorfz liquidatien als noch tcdocn. Waer op gedelibereert zijnde, is goedgevon- den en verftaen, dat de Hecren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden de vooriz Ont- fangers en anderen, fulcks veribeckendcofver- fogt hebbendcfullen mogen toelaten en permit- terende voorfz liquidatie vanden tweemael een Hondertften Penning, geconfemeertden ii.^ nuarii feftien hondertvijf entnegemig»« d0| en te laten doen, onder beneficie van de voonz prremien van twee endrieten hondert re ρ vc, tot den 15. Augufti toekomende ïnciuy· langer of verder niet: Ende dac wijders a^ican dere Ontfangers , fchoon fulcks niet 00cm

h

neDDcn gerequireen, ui m«"·" „rWeorX1

a

Ageerden tijr noch fullen aenbieden tot ne

ji

yin

moetenadmitteren, ende voorWF* -\ twee en drie ten hondert refpcftive, wb van defc Refolutie, laten gemeten.           . Dat mede alle die geene die jeg^ . fchreven eerften HondcrtftenPenn^ k fenteert den 16. Januarii l6f^SS.fe^ Hondertfte en Twee-Honderdttte         ^ daer bevoorens geconfenteert, tot π ^ mogten hebben geliquideert,daer y^ werdengeadmittcerttotdenvoon ateyJ, incluys, en langer of verder nict_ ^ Η^ delijck, in volgen als voor ^n' dcR3^ haer Ed. Groot Mog. Gecomnuttecr m

-ocr page 985-

η ckende den Tvvec-hondertften en Hondertften Penn. 963

of voor den voorfz vijftienden Augufti toeko- mende, nietfullen hebben konnen werden ge- daen, endaeromtrent foodanightedifpoheren, als defelve na gelegentheyt van faecken, en ten meeftendienfte vanden Lande fullen bevinden te behooren. Onder ftondr, Accordeertmet de. voorfz Refolutien. Was geteeckent, Simon vanBeaumont.

Λ-η «authorifeert, foo als defelve ge-

füllen

SSSSU dcfen, omkennifle te

jflthof»iecr' wcttiahey t van de redenen en oor-

nerae"van.c &{

ep rc fu]kn konnenwerden,

ijeck<n 'Γ Jorfz liquidatien van den Hondert-

nfcncecrc den feftienden

vuerom'

llen Pi,nSn hordere vier en tnegentig, midtf- ■,3ffHo"dcrCftecnTweG-HondertiiePen- ' . diedaerbevoorenszijningewillight,op Dingcn )u

■ dm Januariifeftien hondert fes en tnegentigh is oockgeconfenteert en bewillight in het hef ^>V'erfmva9tweemacleenreëelen HondertflenTenningh, te betalen in twee Termijnen, zijnde van voorde t ot woordegelijk de Tlacaten <vani «Scty.en 169 5 foo van termijnen alspramien. R Utit'u tof Prolongatie vande Termijnen en Pr&nïïen, int Placaet en Confent van den vierden Januariifeflien hondertfes en tnegentigh, in dato den achttienden Augufti f es- tien hondert f es en tnegentigh.

datie te doen voor den gepriefigeerden ujdt^ niet hadden konnen werden geholpen, verfocht had- den dat noch eenigen tijat mochte werden gcad- mitteert tot het doen en laten doen van de voor- fchreve liquidatie ende beneficie van de geftelde praïmien. Waer opgedelibereert zijnde, isgoetgevon- den en verftaen,dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, devoorfchreve Onttangers en anderen, fulcks ver foec kende, qf verfocht hebbende, fullen mogen toelaten ende permitteren de voorfz liquidatie vanden twee- mael een Hondertften Penningh, geconfenteerc den vierden Januarii fefticn hondert fes en tne- gentigh > te doen, en te laten doen,, onder be- neficie van 4e voorfz praïmien van twee en drie ten hondert refpeftiy e, tot den eerften Septem- ber toekomende incluys, ende langer of verder niet: Ende dat wijders alle andere Ontfangers» ichoon fulcks niet mochten hebben gerequi- reert, of komen te requireren, al|e die geene die haer binnen den voorfz gepriefigeerden rijde noch fullen aenbieden tot het doen vandevoor- fchreve liquidatie, daer toe mede fullen moeten admitteren , ende de voorfz prsemien van twee endrieten hondert refpe&ivelijck, in gevolge van defe Refolutie, laten genieten. Onder fl ont, Accordeert met de voorfz Refolutien. Was ge- teeckent, Simon van Beaumont,

D

E Raedt-Penfionaris hecfr ter Vergade- ringe voorgedragen , dat by haer lid. Groot Mog. conient tot het invorderen

van tweemael een reêlen Hondertften Penningh, den vierdeÉj|anuariilaetftleden ge-

dragen, vaftgeilelt zijnde dat diegeene die den voorfzHondertiten Penningh, voor foo veel de Pcrfonck Quotifatie acngact, fullen komen te betalen of liquideren, namendijck, dencerilen Honderr/ren Penningh voorden vijfriendenju- liinu/aerifleden-, en den tweeden Hondertften Penningh voorden vijftienden November toe- komende , tot een pramiie fouden genieten twee ten hondert; en dat die geenc die bey de de voor- fdireve Hondertfte Penningen,.voor foo veel dcPcrfonele Quotifatie belanght, fouden ko- oentebetalen efliquideren voor den voorfchre- vcnvijfticndcn Julii, in plaets van de voorfchre- vepremie van twee ten hondert, fouden genie- reen prarmie van drie ten hondert van bey de «voorfzHondertfte Penningen, foo van het gcenemetbehoorlijcke Recepiflen verreeckent, Pingelde foude werden bctaeldt, terconcur- fcnnenamentlijckvan de Perfonele Quotifatie, en verdersofte anders niet; verfcheydeOntfan- pvandenHondcrtften Penningh, en andere, racr hadden gcaddreiTeert aen de Heeren haer ^icbrootMog. Gecommitteerde Raeden; 2 voorgeven dat diverfchePerfoonen inge- "neydtgeweeft zijnde om de voorfz liqui-

*yen januariij'efiien hondertf even en tnegentigh , noch bewillight in eengelijck confent y in tweemael een reëelen Hondertfien Tennimh, op defelve Termijnen en Yramien als in de «1houdendeprolongatie van de Termijnen en Pr&mien int Corfent van den eeaen Januarii 1697., in dato den vierden April 169;.

D

l^^HollandtendeWeft-Vries- 1 " c' iCn den geenen diedefen ful-

hondert, by die geene die de eerflc helft van den gemelden eerften Honderdtften Penningh, voor den eerften April naeftkomende, van haro Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden Viflcheryen, enandere in de Verpondinge con- tribuerende Goederen , of oock wel beyde de helften, ch fqlcks het geheel voor dien tijde fou- 1 den komen te beralen: DatWy inachtingh gc- 6 Α %                kornet

ZW"°fcehoorenlefen »Salut5 ?ί* heffen? tWeeden Januarii laetftleden,

Irt

r,ennin

» van twee fucciflive Honderdt-

l^S^T^t' vai>.gcfteldthad: 1 vaa ee«e premie van vier ten

-ocr page 986-

Placatcn. 7-Boeck. io.Tit,

964

nomen hebben, dat vermidts het laetitledene langhdurige Winter-fayfoen , en om andere re- denen , in onderfcheydene Sceden en Plaetfen denoodigeordrts niet wel hebben konnen wer- den gefteldt tot het ontfangenvande voorfchre- ve tweemael een Hondertfte Penningh, het zy in't geheel of ten deele, datWy omdevooriz redenen, ende om de goede Ingezetenen aen te moedigen tot het betalen van beyde de voorlz termijnen te gelijck, dentijdt tot het genieten van de voorfz praemic van vier ten hondert heb- ben geprolongeert tot den eerften Junii toeko- mende, zijnde de termijn die tothet genieten van de pracmie van vier ten hondert, voor de we- derhelft van den voorfz Hondertften Penningh, is vaft gefteldt geweeft} te weten met dien effe- £le, dat alle diegeene, die den voorfz eerften en tweeden termijn van den voorfz eerften Hon- dertften Penningh, enfulcksdenvooriz gehee- len Hondertften Penningh voor den gemelden eerften Junii toekomende fullen voldoen , de voorfz prazmie van vier ten hondert van 't gehee- lemontantvan den Hondertften Penningh ful- len genieten; en dat die geene die beyde de voor- fchreve Hondertfte Penningen in het geheel en re gelijck voor den gemelden eerften J umi fullen komen te betalen, in gevolge van den Placate op de voorfz Hondertfte Penningen geëma- neert, fullen korten boven de voorfz premie van vier ten hondert, wegens den voorfz eer- ften Hondertften Penningh, en van fes ten hon- dert wegens den gemelden tweeden Hondert- ften Penningh , rnoch een prxmie van een ten hondert van het beloop van beyde de voorfz Hondertfte Penningen·, behoudclijek, dat die prxmie niet gerrocken fal werden dan by die

geene, die de voorgaedc reëelc HonH. η Twee-Hondertfte Penningen S3§^

deren effeitivelijckbetaeldt end -vnu ^' hebben: Vervolgens mede by óSïft *» zijnde, dat na de expiratie vanden vor* ften Junu geen verdere pramic, noch * den voorfz eerften, noch wegens den ^ tweeden Termijn van den voorfz eerften?3 derr ften Penningh fal genooten werden Dat dien onvermindert Burgermceliere Regeerders van de refpectiveSteden,«££ dersSchourenen Gerechtenvan de Dorpen ' diegeene die denontfangh van de voorfchm Hondertfte Penningen aenbevolehis, ftiy!! forgen dat de Penningen, die op de voorfz f dertfte Penningen, onder beneficie vanden fchrevc premie albcreyds betackzijn, [m ge van den Placate op den voorfz Hondente Penninghgeëmaneerr, ten fpoedighftenajogca werden gebracht ten Comptoire vandcnOnr- fanger Generael, op poene dat devoorfsp». mien van de ontfangene Penningen nistoeè. gedaen,ofinrecckeningegevalideertfulleiiw· den, en datdegebreeckige fonderconmvera* voor de voorfz ontfungene Penningen iuSics werden geëxecuteert. En op dat een ycdervan Onfe intentie ende goede meyningedefcnκη· gaende foude wcfen geinfonneert, foobegec- renWydatdefen alomme verkondightengek figcert fal werden daer het behoort, endetcgt- fchieden gebruyckelijck is, Gedaenindcn Hagc onder het Kleyne Zegel van den Luide, den vierden April feftien hondert feven entne· gentigh. Onder ftondt, Ter ordonnanties de Staten. Terrclatievan deGecommitreerdc Raeden. Geteeckent, SimonvanBetmnt·

Placaet van een réèelen Hondertfien Penningh, te betalen in twee Termijnen, ^W' re fleert den een en twintighflen Februarii 1698.

E Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful-

den voorfz Honderdtften Penningh gejoud» fal werden in Capitael waerdigh te weien ucn

guldens.

len fien ofte hooren lefen , Salut;

T>oen te weten : Dat Wy tot verval foo van de laften, fpruytende uyt den laetften

Dat den fel ven HondertftenPenningb info-

lijeks fal werden geheven van de Aüi

Ooft- en Weft-Indifche Compagnie?

jdefdye.

Oorlogh, als anderfins , tot defenfie van den

Actiën in de voorfz Ooft-Indifche Compaq

Lande, genoodtfaeckt zijn geweeft te confen-.

teren ende bewilligen , foo als Wytonfenteren | en bewilligen by defen in den ophef van een

Ltguldens)yederhonderdcguldenso«^ pitael, en in de Weft-Indifche Compaq

Honderdtften Penningh, te betaten van alle Obligatien ,'Los- ende Lijf-rente-brieven, loo- pendc tot lafte van het Gemeene Landt s of van eenige publique Comptoiren binnen dek Pro- vincie , midtfgaders ten lafte van Sijne Maje- fteyt van Groot Brittannien , eenige Steden, Collegien , Heemraedt- ofte Waterfchappen, Dorpen , Societeyten, ofte cenigerhande an- dere Corpora ofte Gemeenfchappen , geene uytgcfonderdt, wie de felve oock ibuden mo- gen zijn > ende dat de waerdye van de voorfz Lij f-rente- brieven indiftinclelijck pp een ofte meer lijven genomen of gereeckent fullen wer- j den, na advenant van tien ten hondert van het geene ter faecke van de voorfz Lijf-renten jaer- Jijcks moet werden betaeldt> dat is , dat éene gulde jaerlijckfche Lijf-renten» ten acnfienvan

waerde van feftigh guldens. n.npennjr:ii D«voor,S,denWZHon^SS mede fal moeten werden getier' ^y^ fen, inde Provincie vanHolIanten ^ lant, niet alleen ten aenften van dien :j ■ kers veertien jarigen vrydorn ^Vr^e^ daervandienvolgensdeV^,]

reerti em

reliekbetaeltwerucu, ~~-.0* die Huyfen, wekkers vee^^

vrydorn noch niet en is &&%*%£& dienvolgensalsnochgeenVerpo J,en ■JXa&K „ï.^^^mr afte van die" ; , 1

jegenwoördigh oP de ξΒ^,**β po^dingenochnietenzijnbe^^

dienvandefelveHuyfcfl» ^

DofF<

n^

fep

van de refpe&ive Steden en

-ocr page 987-

Racckende den T^cc-Hondertftcn en Hondertften Penn. 965

"

3 huyfen fuUen tocbehooren. Dat wijders alle die geenedie jegenwoordigh in deQuohieren van den Twce-Honderdtften Penningh zijn gequo!ifeert,ibo wel ten opfichre van hareMiddtlen,alsTraclementen en Ampten (uilen moeten betalen den voorfz Honderrften Penning; met dien verftande, dat alledcgcene dewelcke fullen konnen bewijfen, dat fy ter faec- ke van de Obligatien, Á £tien,Huyfen,Landen en andere in de Verpondinge contribuerende Goe- deren, hier vooren geroert, foo veel of meerder

Mcfg rnriisdefelve ( haers oordeels) in de fi"tüCçßßn« behoorden geftelc te werden, om ÏÏnant van dien, en op den voet Serg'^ldt, denHondertilen Pcnningh •^SSSiSto voor/, Hondertften Pen- ■ l falwerden geheven van alle Heerlijckhe- tó^Tfcndcn.ViiTchcrycn, en andere ■ deVcrpondmgegequorifeerde of contnbue- nier alleen ten aenfien van de- Tienden , Vif-

fr'vcHeerlijckhedcn, Landen, J rSLcnenaiidcrcinde Verpondinge gcquori- Ldeofcontribuercndc Goederen, maeroock vandiegeene, die door fpccialeOftroyen daer vanfouden mogen zijn geê'ximeert, miefgaders Ivanallcafgefande Landen, en andere, die voor alsnochmetde voorfz Verpondingen niet fou- den mogen wc fen bel aft. Endedat mede door de refpeftive Schouten ende Gerechten van de Dorpen , daer van een Quohierfal moeten werden gemaeckt, met ex- preilietot watprijsdefclvchaers oordeels, inde Vcrpondinge behoorden geftelc te werden, om- me dier van mede den voorfz Hondenften Pen- ningh gehelen te werden. DatWy voortsgoedtgevonden hebben, dat deHccren OnfeGecommitteerdeRaeden in de IiefpcilireQuarnercn fullen werden gelaft ende |geaur/jori/cert, ibo a!s dcfclve gelait ende ge- pthorifcerf werden midts deien , om me tebc- prgen dat de voorfchreve Lijften efFe£tive ge- jfbrmecrr ende overgefonden, midrfgaders den IHondcrtften Penningh dien conform ingevor- |dcrt, en ren ComproïreGcnerael overgebracht i u-erdcn,cn by gebreecke van dien daer toe fooda- feordreste Hellen, als defelve tot nakominge NOnfc goede meyninge diesaengaende bevin- ßïlullen re behooren. Datn3demael de begroctinge vande waerde l^ndc voorfz Huyfen ende Landen van groote Qimcukeytenonkoften isj dat derhal ven, om Joortekomendemoeyelijckhcdcndie daer uyt FWtoikomen te ontftaen, den voorfz Honderr- ' ^ ,!n^&l werden gercekentteimporteren þ r erp0nciinge' waer°pdevoorichre- I «urenen Landen zijn gequodfeerr, en dat k2 ç >'emandrde voorfz hec]e Vcrpondin- KC dchcbbende» verftaen ial werden daer k£rf°0rfZ Hondercftcn penningh te heb- æ«van de betalinge van den voorfz Hondert- r^g/an de voorfz Obligatien, Rente- 7eft VTJrPcnfiocnen, Aftien in de Ooft. en .^icheCompagnien, Huyfen, Heer- '» Landen, Tienden, VifTcheryen, re in de Verpondinge contribuerende ;5aiS 17 CIlexemPt fullenzijn diegeene SSSt^1 Van Grooc Britannien, '*snvlì /?nd^ntenvanden HeereP"nce *a SZ'aihü> ho°ghloffelijker Memorie, Nto Zï comPeteren, ende van de beta- ^CTS^ termijn, of wederhelft ' «e&rl ™rf ? Van de ^ddérfchap en ^CeofR5 de^PecliveSceden,de 4 C ol Kerckchjcke Comptoiren of

den voorfz Hondcrtftcn Penningh betalen, an hec gunt wacr op fy ten refpe£te van hare iddelen in'c voorfz Quohier zijn gequotifcerr, aer mede fullen mogen volftaen , en bevrijdt n geè'ximeert. zijn van de voorfz Perfoneele iiorifadenhacrder voorfz Middelen, hehoü- elijck, datdeRecepifTcn vande betalinge van en voorfz Hondcrtftcn Penningh van de oorfz Obligacien, AcTien, Huyfen, Landen, nde andere inde Verpondingecontribucrendc oederen, fullen moeren weien geflagen , op e namen van die geenedie harePerfoncleQ^io- ifatien daer mede fullen willen verreeckenen, n dat de Recepiftenvan de voorfz betalingen, p open ofte andere vreemde namen geflagen, p de voorfz Peribnele Quotifatie geen af- lagh fullen ftrecken; endac diegecne, dicnict ullen konnen betoonen , foo veel inden voorfz ßonderrften Penningh, ter iaecke van de voor- chreve Obligatien, Á £tien, Huyfen en Landen e hebben betaelc, als het gunt waer opiyin het oorfz Quohier zijn gequotifèert, komt te bc- loopen, iüllen moeten betalen dat geene daer op fy in hetvoorfz Quohier, ten refpedte van hare Middelen zijngefteldt, voor foo veel bet felve meerder komt te bedragen, dan 't gunt de voor- fchreve Gequotifeerden, ten aenfien van hare Obligatien, A£tien, Huyfen en Landen komen te contribueren, en daer en boven noch hetgunc waer op fy, ten aenfien van hare Ampten zijn gequotifèert, mits korrende aen de Quotifatie t'haren lafte van de voorfz Á mpten gcdaen, dac geene, dat fy over de Verpondinge, daer mede de voorfz Ampten fpecialijck zijn gechargeerr, betaelc fouden mogen hebben, en anders nictj en dac diegeene, dewelcke ter faecke vande voorfz hare Obligatien, Aftien, Huyfen en Lan- den , meerder fouden moeten betalen als komt te monteren , 'c gunt wacr op fy in 'c voorfz Quo- hier zijn gecauxeerc, niet fullen mogen volftaen met de Quotifatie van'c voorfz Quohier tevol- doen , maer effe&ivelijck fullen moeten op- brengen den voorfz Hondertften Penningh van de voorfchreve Obligatien, Á dien, Huyfen en Landen. En dat alle die geene, die fullen willen aen wij- fen, dat fy de voorfchrevePerfonele Quorifarie hebben voldaen met het betalen van de Aclien in de Ooft- en Weft-Indifche Compagnien, of Obligatien ten lafte van het Genieene Landt, meer hoogftgedagte SijneMajefteyr,eenige Ste- den, Collegien,Heernraed-ofWaterfchappen, Dorden, Societeyten, ofteeenigerhande Corpo- ra of Gemeenfchappenloopende, metEedefo- lemneel » of ten reguarde van de Menno-gefin-

#1

den

-ocr page 988-

966

Placatcn, % Boeck. ir>. Tit.

Renten of Interefien, die nadenk- fullenverfchijnen, fullen moger!K?*** Houders van de voorfchreve Oblio -5° <fe Lijf-rente Brieven, den voorfchreven Η ]"tn ften Penningh fubjeft, ten zvdaral 0ndert* voorfchreven Honderdtften Pen, nl°ïnsdea fullen hebben afgehouden. m?>Ui^ DatdiegeenediedenvoorfchrevenHonde, ftenPenningh, voorfooveeldeperiondZ;

ócn, met ware Woorden in plaetfc van Ecde, die nochtans van het felve effect als eenCorporelen Eed ilillen werden gehouden» fullen moeten verklaren dat de voorfchreve Aftien en Obliga- tien, haeren niemand anders waerlijck en met'er daet zijn toebehoorende, en dat fy opentlijck en ter goeder trouwe de felve Actiën of Obli- gatien hebben geacquireert, ende nament- lijck mede, dat fy de voorfz acquifitie niet en hebben gedaen,om daer door haer fel ven van de Perfoneele Quotifatie te eximcren. Dat den voorfz Eed generalijck en over al,fon- der exceptie van yemandt fal moeten werden ge- prefteert en afgeleyt, ende dat daer van door nie- mant fal mogen werden gedifpenfeert. Ende voor foo veeleenige van defelve A&ien of Obligatien, eenige Perfoonen in Gemeen- fchap of Compagnie fouden mogen aengaen, dat als dan de voorfz A&ien of Obligatien aende voorfz Compagnie gefamentlijck afilagh fal ftrecken, op de Quotifatie daer mede fy Perfo- nelijck aengeilagen zijn, Ende dat die geenen, die bevonden fouden mogen werden, defen aengaende, een valfche en onwaeragtige Verklaringe te hebben gedaen, niet alleen fullen incurreren de ftraffe vaninfa- mie enmeyneedigheyt, maer noch daer en bo- ven foo veel uyt hare Middelen komen te ver- beuren , als komen te monteren de Actiën ofte Obligatien, met de welcke fy haer alfoo valfche- lijck of onwaerachtelijck fouden mogen hebben beholpen. Dat den voorfchreven Hondertften Penningh fal werden betaeldt in twee termijnen, nament- lijck, de eene helft van den voorfchreven Hon- den ften Penningh voor den vijftienden CMey toekomende , en de wederhelft voor den vijf. tienden September daer aen volgende ·, met dien verftande nochtans, dat het aen de Betaelders van den voorfchreven Hondertften Penningh fal vry ftaen beyde de Termijnen van den voorfz Hondertften Penningh te gelijck te voldoen, ende dat de Ontfangers of Colle&eurs gehouden fullen wefen beyde de Termijnen van den voor- ichi even Hondertften Penning te gelijck te ónt- fangen; ende dat die geene, die den voorfz eer- ften termijn van den voorfz Honderdtften Pen- ningh van hareHuyfen, Heerlijckheden, Lan- den, Tienden, Viflcheryen, en andere inde Ver-

nfatieaengaet, fullen komen te betalen of S deren voor den vijftienden November t0T mende, daer en boven toteenprsmiefuuZ

nieten twee ten hondert, foo vaa'tgcencÏ behoorlijcke Recepiflèn verrceckent, alsinj de fal werden betaeldt, ter concurrentie namen·' van de perfonele quotifatie, ende verders nochte anders nieti welcke pramic deOnt&a. gers van den voorfz Hondertften Penningh». houden fullen wefen aen die geene, diehafrPer- fonele quotifatie fullen liquideren, teJarenkor- ten in minderingh van het geene defelve opde voorfz Perfonele quotifatie fullen betalen, ofte anderfins hare Perfonele quotifatie met Rece- piflèn liquiderende, en de voorfchreveprsmie in 't geheel of deel niet konnende laten Korten, defelve in baren Gelde te betalen; behoudens, dat de voorfz premie van twee ten hondert me- de niet fal werden genooren dan by diegeene,dic fullen konnen aenwijfen de voorgaende Hon- dertfte en Twee-Hondertften Penningen) voor foo veel de Perfonele quotifatie belanghr, het zy by liquidatie of in Gelde, ofte ten deek by liquidatie, en ten deele in Gelde voldien te heb- ben. Dat de Ontfangers ofte Colleiceursvanden voorfchreven reëelen Hondertften Penningge- houden fullen wefen die geene diefuicks begec- ren fullen, te geven duplicaten van de Recepu* fen of Quitanticn van hare gedane betalingen* des dat met de originele Recepiflèn > en metmet de Duplicaten fal moeten werden getouw*"* en dat op het geene den Berackfer van den voor- fchreven Hondertften Penninghonder ucnm behouden, fal moeten werdengpftclthetvoon verreeckent.                             , „„j,,·, DatBurgemeefterenenRegeerdersv^" fpeclrive Steden, mitdsgaders Scoutenen^

rechten van de Dorpen, fullen 1b^JgS

Denningen, die op den voorfchrevenn

h

LPenningh, oUrbenefiaejn^ premie fullen werden betaeldt, vanoj^^ na advenantdieontfangen werdenι, ^ dengebrachttenComptoire vand nu ^ Generad, endedelaetftepenningcnj^r; acht dagen na de expiratie van,a;\eVtniiien aive termijnen, of dat by gebreec de voorfz pra>mien niet fullen werde" ^ ^ daen, of in reeckeninge F»]^ dien onverminderdt 8^*^5*8 ende Regeerders van de btejcni o{óc Schoutenen Gerechten^*233*ί

pondinge contribuerende Goederen, voorden voorfz vijftienden Mey komen te voldoen, van den'felve» termijn ofhelfte, fullen korten een premie van vier ten hondert -t ende dat die geene die de voorfz tweede termijn of wederhelfte van den voorfz Hondertften Penning van hare Huy- fen, Heerlijckheden, Landen> Tienden, ende andere in de Verpondinge contribuerende Goe- deren , voor den voorfz vijftienden September naeftkomende fullen komen te betalen , van de felve termijn of weder-helfte fullen korten een praemie van fes ten honderti behoudelijck, dat

Ontfangersen Colletteurs, ^S^S4 coUeftc van den voorfeHondej^^ «refen aenbevolen, voordexgm

die praemien niet fullen werden genoten dan by die geene die de voorgaende reëele Hondertfte ende Twee-Honderdtfte Penningen van defelve Goederen effe&ivelijckfullen hebben beraelÉt. Dat geene Ontfangers of Rentmeefters, hoe- dan igh defelve fouden mogen wefen« eenige

' DacdiegeenedieingebreecK g blijvendenvoorfzHondertitenr

Φ*7 ii

-ocr page 989-

Β acckendc den Tvvee-Hondertftcn en Hondertften Penn. 967

fal valideren jegens vier guldens, ende foo nae advenant; en dat de bet alinge van de halve Ver- pondinge over den voorfz tweeden termijnvan den voorfz Hondcrtllen Penningh niet andeis ofte minder tot verminderinge vandc voor fchre- ve quotifatie fal ftrecken, als defelve halve Ver- pondinge fal komen-te bedragen. Behoudelijck, dat het geeneby liquidatie van den eerften Termijn, vermidts by de felve een halve Verpondinge voor twee derde van de hee- le Verpondinge werdt gereeckent, foude mo- gen komen over te fchieten, niet fal mogen vali- deren in de liquidatie van den tweeden Termijn van den voorfz Hondertften Penningh , in de welckedehalve Verpondinge nietverder komt te ftrecken, als de felve komt te bedragen. DatdeDoleantien, terfaeckevan den voorfz Honderdtften Penningh te doen, fal werden gedaen op den voet en in manieren als laetft is ter neder geftelr. Ende op dat niemandt van het geencvoorfz ftaet ignorantie iöude konnen pretenderen, be- geeren Wy dat deièn alomme gcpubliceert en geaftigeert fal werden daer het behoort, en te gefchieden gebruyckelijck is. Gedaen in den Hagc, onder het kleyne Zegel van den Lande, den een en twintighften Fcbruarii feftien hor.- dertacht en tnegenrigh. Onder ftond, Ter Or- donnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaumont.

en en rraöemenren voor

KÏX teliquidcrcn ofte betalen, daer over Λ£ fuüen werden geëxecuteert: En dat 01 ίΖde Obliganen, Rente-bricven, Lijf- "ΙΓη η, Aftien in de Ooft- en Weft-Indiiche Ck»> «nidtfgato van de Traftemen- Smpten, doorde rcfpcftiveOmfangcK, ί Lrmeeilers, Bocckhoudcrs en andere, die de S Renten en IntcrciTen, Lijf-penfioenen, Uyt- i „ftencoTraftemenren ilillenbetalen, ingehou- den, enaen den Lande beüaelt, en verantwoort ïfullen moeten werden. Dataende Eygenacrs van de voorfz Huyien, bfariijetteden, Landen, Tienden, Viflche- Jrrai, cnandere inde Verpondinge contribue- rende Goederen , betalende wegens den voorfz ecritcn termijn van den voorfchreven Hondert- ften Penningh een halve Verpondinge van de voorfchrevc Goederen, defelve halve Verpon- dingevoor twee derde van een geheele Verpon- •ömgefalwerden gevalideerc, totverminderin- fcvanharcPcrfonele quotifatie; als by exempel, datyemandtoverdevoorfchreve halve Vcrpon- i-dingeberack/thebbende drie gulden, die beta- pjngefonermindennge van fijn Ferfonele quo- iti/atie, wegens den voorfchreven eerften termijn

wmiti houdende prolongatie van liquidatie van de betalinge van den Hondertflen Tenningh, by Regentenen Officianten, in dato den 16. Mey ι 698.

D'

Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, AJlen den geenen diedefenful-

dertièscntnegentigh , mitsgaders de Hondert- fte en Twee-Hondertfte Penningen , die daer bevoorens zijn ingewillight ge weeft , foo wel reëele als perfbnclc, fullen moeten voldoen voor den eerften September toekomende, ende dat fy voor den eerften Oclober daer acn volgen- de, niet alleen de voorfz Hondertfte en Twee- Hondertfte Penningen voldacn,maeroock daer over geliquideert fullen moeten hebben , voor foo veel die reeelijck zijn geconfenteert, in voe- gen dat die geene die van de Regeeringe alsvoo- ren fouden zijn ofdependéren, ofecnige Amp- ten, Officien of Bedieningen bekleden > uytde voorfz Regeeringe , ende van de voof fz bckle- dinge der Voorfz Ampten, Ofricien of Bedienin- gen geweerren gehouden fullen werden, indien bevonden foude mogen werden datfy de voorfz Hondertfte ende Twee-Hondertfte Penningen, die Wy als vóoren hebben geconfenteert, nier. effe&ivelijck en in der waerheyt voor den voor- fchreven eerften September toekomende fouden 'mogen hebben betaelt, ende voor den voorfz eerften Oftober mede toekomende niet fouden mogen hebben geliquideert, alles ter üjdt ende 'Wijlen toe dat fy de felve Hondertfte en Twee- Hondertftê Penningen betaelt, en daer over ge- liquideert fullen hebben. ·;■'■ 1 - Dat voorts alle en een yegelijck, geetle uy t- gefondert, dieovertie voorfz Horactertfteende Twee-Hondertfte Penningen op hareperfonele quoti-

Icn tien ofte hooren lefen , Saluts 'Doen te weten: DatWygeinformcert Jertknde, dat noch verfcheyde Ingezetenen, *° ^genten, Officianten als andere, in ge- | rCccM|ebleven zijn op debehoorlijcke enge. ictcn-dcnte voldoen de Honderdtfte Pennm- \r.> Λ'ΐ-cndeden laetften Oorlogh gecon- t «ere, en genegen wcfende alle de ielve re- tnn HtCïdlCnfte Van deii La»^eintevordè. ldo!h j Gebrecckige te doen executeren, Voo r e!endcdien%h te wefen, dat eerft coJft genProcedeerc wcrdc tot inninge van fc«T rraftcen »' voor foo veel daer noch *4tnt° rcnz,in ' en foo vervolgens repro- er Vordehrtgc van de anderen, die tot ^é ' n.iare^ftien honde'rtfeven en teè- mml ï^-ë^onfenteert geworden : Na 332 d€ilböi"ade goedigeVönden en ver- ÏÏSS· VllV^n goede eh.vërftaeh byde- ^oyj, S?ieêe;^edie vande Regeeringe de- ^fcrfihinTieP,rdr<mn d6H^eren van ^WP' -EdeIen' ^fgaders van de «# na -n?1^ of<1^endeFcns ofeenige ^ëflttSfi? Bcdic«%en binnen &. 0f^t,Τ,, idertften Pcnningh zijn g8- ^ttden^vierden Januarii feftien hon

-ocr page 990-

968                    Placaten. 7-Bocck. io.Tit quorifatie eenige liquidatie hebben te doen, en renten en intereflèn, die defelv,

voorfz Comptoiren zijn comoerrr.'ï Van <fe Aften of V&latmgeUvo^i^ meefters aen die geene die de voorfz rT l' intereflèn toekomen, buyten koft™, ?tt<fc ne diedefelve fullen requireren, e*S ^ Zegel vandenLandeopgedruckttehebbÏÏ houden fullen wefen te extraderen pi1 eyndedefeOnfegoedemeyntngeeninteSen aaehjckachtervolght ende nagekomen vS laftenenbeveelenWyby defen alle OntW! of Colkfteursyan de voorfz Hondertffi Twec-HondertftePenningen, binnendenS van acht dagen na de expiratie van ycder ml voorfz refpeftive termijnen, oftegepre6eeci dagen, aen Ons over te fenden eenlijftcvanjfie die geene, foo Regenten als andere, dicvoorde voorfz refpe&ive termijnen , de voorfe Hon- dertfte en Twee-Hondertfte Penningen, in ree- gen als vooren, niet fullen hebben beraeldt ofte geliquideert, op poene, dat by faute van dien, de voorfz Ontfangers of Collo£teurs,diemU- tigh fouden mogen blijven de voorfzLijfteni'd- kens binnen de acht dagen na de expiratie van yeder van de voorfz termijnen, aen Ons over ie fenden, voor de reftanten vande voorfzHon- dertfte en Twee-Hondertfte Penningen, even als of die de ièlve hadden ont fangen, aenfpracc- kelijck fullen zijn, en daer over oockefFeftive- lijck werden geëxecuteert, endeditallcso/irer* mindert de ordres die Wy, fonder verlies van tijd, van meeningezijn te ftellen,totinvorde- ringe van de verdere Hondertfte Penningen, tot den voorfz jare feftien hondert fevcnentncgea· tigh incluys geconfenteert. En op dat niemant hiervan ignorantie en foude konnen pretende- ren , foo begeeren Wy dat defen alommegepu· bliceert ende geaffigeert fal werden daerhetbe» hoort, en te gefchieden gebruyekdijeka Ge- daen inden Hage onder het Klejne2MehJJ den Lande den feftienden Htj Wm hondert achtentnegentigh. Ondcrftond,TerOfdon. nantievandeStaten. Wasgeteeckent, Μ

de ieive liquidatie nietfullen hebben gedaen voor den eerften December toekomende, na den voorfz eerften December in geen afilagh fullen mogen brengen het gunt fy ter faecke van de voorfz Hondertfte en Twec-Hondertfte Pen- ningen fouden mogen betalen,, ende vervolgens foo wel over de voorfz reëele als perfonele quo- tifatie fullen werden geëxecuteert > behoudeh jek dat diegeenedie van de Regeeringe als vooren dependeren j of eenige Ampten, Officien ofte Bedieningen bekleden, en eenige renten of in- tereflèn loopende hebben tot lafte van derefpe- £Hve Comptoiren van de Domeynen in Voorne, midtfgaders in Kennemerlandt en Wcft-Vries- landt, alsmede van de Exploi&en van den Ho- en voor den voorfz eerften September van

hare voorfz renten en intereflèn niet mochten wefen voldaen, oocktenopfichtevan de Hon- dertfte en Twee-Hondertfte Penningen van de felven renten en intereflèn, niet fullen vervallen in de poenen, hier vooren tegensde wanbetalin- ge van de felve Hondertfte en Twee-Hondertfte Penningen geftatueert. Dat mede alle die geene, het zy Regenten» Officianten of andere , niemant uytgefonderr, die eenige verfcheenen renten of intereflèn tot lafte van de voorfz Comptoiren te eyflehen heb- ben, envoordentijdt, hiervooren tot het doen van de voorfchreve liquidatie, in yeders reguard refpe&ivelijck vaft gefteldt, daer van niet fou- den mogen wefen voldaen, de voorfz Hondert- fte ende Twee-Hondertfte Penningen in hare te doeneliquidatien» op de refpe&ive Confenten fullen valideren en afilagh ftrecken op hare per- fonele quotifatie, mits alleen op yederconient, inplaetfevan een recepifle, aen cle Ontfangers van den Τ wee-Hondertften Penningh, voor de expiratie van den voorfz tijdt, tothet doen van de voorfz liquidatie gearrefteert, overbrengen- de een Afte of Verklaringe van de Rentrneefters van de voorfz Comptoiren , inhoudende de be- grootinge van de Hondertfte en Twee-Hon-

dertfte Penningen refpe&ive , van de voorfz ]tuanBeaumont.

Publicatie 3 houdende prolongatie van de Termijnen van premie, t» tewj _ den een en tw'mtighften Februarïtfefiien hondert acht en tnegentigh, *» dato 4 Juliifeflien hondert acht en tnegentigh.

den voorfz Hondertften Pcnwnghf Huyfen, Landen, Tienden, J^p* andere inde VerpondingecontriDue « deren fouden komen te vo doen yy ^ μ tienden September «e^fS^***

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salutj 1)oen te weten : Dat Wy by Onscon- fentvan een reëelenHondertftenPenningh, te betalen in twee termijnen, den een en twintigh- ften Februariilactftleden gedragen, vaft gefteldt hadden het genieten van een praemie van vier ten hondert, by die geene die den eerften termijn, of helfte van den voorfchreven Hondertften Penningh, voor den feftienden Meylaetftleden, van hare Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden, Viflcheryen, ende andere inde Ver- pondingecontribuerende Goederen fouden ko- men te betalen·, en een pra*mie van fes ten hon- dert die den tweeden termijn, of wederhelft van

voorfz eerften termijn, tot ncc vu0& voorfz Hondertften Penningh,, o. * van de voorfz prsmie van ggj JE \f» eenPublicatie van den &^Ώ*£ den, geprolongeert ^^Lt^l ftenJuliimedelaetftleden,en^non^ dat noch verfcheyde ^^tft fouden wefen van de "fi^fSffi ren, in gevalle Wyfo»^^^ de tijdt daer toe laetftgeF^          r-

-ocr page 991-

Ι

Raeckende den Twee-Hondertften en Hondertften Pcnn. 969 Dat Wy daerom, en om de goe- den termijn van den vooriz Hondertften Pen

ningh ial genoten werden. Dat dien onvermindert Burgermeefteren en Regeerders vandereipeétive Steden, midtfga- dersSchouten en Gerechten van de Dorpen, of die geene die den ontfangh van den voorfz Hon- dertften Penningh aenbevoolen is, fullen befor- gen dat de Penningen, die op den voorfz Hon- dertften Penningh, onder beneficie van de voor- fchreve praemie albereyds betaelt zijn, in gevol- ge van den Placate op den voorfz Hondertften Penningh geëmaneert, ten fpoedighften mogen werden gebracht ten Comptoire vanden Ont- fanger Generael, op poene dat de voorichreve penningen niet goergedaen, of in reeckeninge gevalideert fullen werden > en dat de gebreecki- gefonderconniventievoor de voorfz ontfange- ne penningen lullen werden geëxecuteert. Ende op dat een yeder van Onfe intentie ende goede meyninge defên aengaende foude wefen geinformeert, foo begeeren Wy dat defen al- omme verkondight ende geaffigeert fal werden daer'tbehoordt, en te gefchieden gebruyeke- lijck is. Gedaen in den Hage onder 't Kleyne Zegel van den Lande den 12. Julii 169%. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simonvan Beaumom.

^Termijnen van den vooriz Hondert- ^nnineh.of wel van den voorfchreven KcXnPenmghtegelijck, dentijttothet S van de vooriz przrme van vier ten hon- £ hebben geprolongeert tot den vijftienden ntember toekomende, zijnde den termijn W*.___„„;»^n van Hp nraïmie van lesten

ïndert, voor de wederhelfte van den voorfz Hondertften Penningh is vaft geftelt ge weeft ,te ."caictdieneffc&e, dat alle dicgeenen, die L vooriz eerften en tweeden termijn van den voorfchreven Hondertften Penningh, cnfulcks den voorfz gcheelen hondertften Penning voor dcneemelden vijftienden September toekomen- de fullenkomen te voldoen, de voorfz prsemie van vier ten hondert van de eene helft, en van fa ren hondert van de wederhelft, fullen ge- nieten, behoudelijck, dat de refpeftive pra> miennietgetrocken fullen werden, dan by die «ene die de voorgaendereëeleHondertfteende ί Ïïce-Hondertfte Penningen van de felveGoe- derenefteftivelijckbetaeltiullen hebben, en dat na de expiratie van den voorfz vijftienden Sep- tember geen vorder prsemie, noch wegens den voorfz eerften, noch wegens den voorfz twee-

Hélicatie, houdende prolongatie <vande termijnen njanpr&mien^ in V confent vanden •vierden h'ebruarü feftien hondert fes en tnegenfigh, endaer bevoorens geconfenteert', in dato den acht en twintighflen November feflien hondert acht en tnegenfigh*

DE Staten van Hollandtende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen ful- len fien ofte hooren lefen , Salut; £W»/i?wfr7z:DatbyOnsPlacaetvan ; «eftienden Mey laetftlcden, onder anderen «ft gefielde wefende, dat alle ende een yege- g«, geene uyrgefondert, die over den eerften ttondertflcn Penningh, geconfenteert den vier- «n Jinuani feftien hondert fes en tnegentigh, J*%&rde Hondertfte en Twee-Hondert- £ «icnmngcn , die daer bevoorens zijn inge- f ™ 'ghtgeweert, foo wel reëleals perfonele, op EK?j quotira«cn cenige liquidatien ίden ml , n'endefelvcüquidaticnnietfou- ί ccSCn,komen tc doe* voor den eerften De- [cemh, · mcnde' nadcn voorfz eerften De- WEU !f,BeenrafilaSh fouden mogen brengen, K3F5*** v™ dé voorfz Hondene :icbbVb„ °? Crtfte Penningen fouden mogen orfC1^™ vervolgens foo wel over de NenwerV ? als Perf°nele quotifatie Ρ"β««3ί? Seexecute^t i dat Wy bericht ^SSffJk,voorfz lïq?id3üt te***> ^Decemkl rtWasorndaerroevoorden E°ockZTtC Werden ge^mitteertï dat >aCoS^eC"de7iehtig^edenen, ^Setek^ ' ,ndicftaetnietWarenom J>khecam£ d°en * endathetfooin ^erS Hf 2 Τ hard foude wef™ l£Cnnntiertfe endeTwee-Hon- iè> °f 3d^lc m,ogcn brengen inli-

gen korten * hebben Wy, na deliberatie, goedt- gevondencnverftaen, dat den voorfz termijn» othet doen van de voorfz liquidatie van den voorfz eerften December, fa! werden geprolon- geert tot den eerften Maert feftien honderdt ne- gen en tnegentigh, foo als Wy den voorfchre- ven eerften termijn tor die tijdttoe prolongeren by defen, met dien efleéte, datalleeneenyegc- lijck, geene uytgefondert, die over de voorfz Hondertfte en Twee-Hondertfte Pennigen op hare perfonele quorifatien eenige liquidatien hebben te'doen, en defelve liquidatien niet ful- len hebben gedaen voorden voorfchreven eer- ften Maert feftien hondert negen en tnegentigh» in geen afflagh fullen mogen brengen, 't geene fy ter faeckc van de vooriz Hondertfte pennin- gen fouden mogen hebben betaelt, of fouden mogen betalen, en vervolgens foo wel over de voorfz reëele als perfonele quotifatien fullen werden geëxecuteert j blijvende 't voorfz Pla- caet in alle fijne verdere poinften, ia 't geheel én volle vigeur. Ende op dat een yegelijck van Onfe goede meyninge defen aengaende foude weien verwik tight, foo begeeren Wy dat defen alomme ge- publiceert en geaffigeert fal werden daer het bc- hoordt, ende te gefchieden gebruyckelijck is| Gedaen in den Hage ónder 'tkleyne Zegel van den Lande, den acht en twintighften Novem- ber feftien hondert achten tnegentigh. Onder, ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten". Was geteeckent, Simon van Bemmont, ;;V

* Β

'Den

-ocr page 992-

97°                   Placaten. 7.Boeck. io.Tit. 'Deneenendertighflenjamiariifeflien hondert negen en tnegentïghis oockp-earr il· vaneenre-eelenHondertJtenTetmingh, te betalen in twee termijnen, zj^^^ktm tot woorde als bet Tlacaet en Con/ent van den een en twintighflen FefauJrïrl^ ^4 acht en tnegentigh, joo van de termijnen enpramien als anders.              U 'e^tm hnktt By publicatie vanden feventienden jlprilfeflien hondert negen en tnegentigh, is de tram'

tie'van dit'Placaetgeprolongeerttotden eerflen September1699.                 wiii%

øûß.

By publicatie van dentweeden Junii feflien hondert negen en tnegentigh, isdepram'

hondert enis voorts van

prolongeert tot den vijftienden September feflien hondert nepen f 'H im inhout als de voorenflaende.

Tlacaet van een réeelen Hondertften Penningh 5 te betalen in tme Termijnm refleert dennegenden Januariifeventienhondert.

|ftfc

DE Staten van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen lul- len fien ofte hooren lefen, Salut, *Doente weten: Dat Wy , nadien het Gemeene Landt van de laften, voortgekomen foouytdenlaetftenOorlogh, als anderfins, tof noch toe niet heeft konnen werden gelibereert, hebben moeten confenteren en bewilligen by de- fen inden ophef van een Hondertften Penningh, te betalen van alle Obligatien,Los- en Lijf-rente- brieven,loopende tot lafte van 't Gemeene Land, of van eenige publicque Comptoiren binnen de- fe Provincie , midtsgaders ten lafte van Sijne Majefteyt van Groot Brittannien, eenige Ste- den, Collegien, Heemraedt of Waterfchappen, Dorpen, Societeyten, of eenigerhande andere Corpora of Gemeenfchappen, geen uytgefon- dert, wiedefelve oock fouden mogen zijn, en datdewaerdyevande voorfz Lij f-rente-brieven indiftinöelijckopeen of meer Lijven genomen ofgereeckent fullen werden na advenant van tien ten hondert, van het geene ter faecke van de voorfchreve Lijf-rentenjaerlijcksmoet werden betaeldt , dat is, dat eene gulde jaerlijckfche Lijf-renten, ten aenfien van den voorfchreven Hondertflen Penningh, gehouden fal werden in Capitael waerdigh te weien tien guldens. ■ Dat den felvcn Honderdtften Penningh inf- gelijcks fal werden geheven van de A&ieninde Ooft- en Weft-Indifche Compagnien, de fel- ve Aftien inde voorfz Ooft-Indifche Compag- nie , gereeckent in Capitael ter fomme van vier hondert guldens, yederhonderdtguldens oudt Capitael, en in de Weft-Indifche Compagnie ter ' waerde van feftigh guldens. • Dat voorts den voorfz Hondertften Penningh mede fal moeten werden geheven van alle Huy- fen in dé Provincie van Hollandt ende Weft- Vrieflandt, niet alleen ten aenfien van die Huy- fen , wekkers veertien jarigen vrydom albereyds is geëxpireert, en daer van dienvolgende de Ver- pondingen effe&ivelijck betaelt werden, maer oock ten lafte van die Huyfen,welckers veertien- jarigen vrydom noch niet en is geëxpireert, en daer van dienvolgende als noch geen Verpon- dingen betaeldt werden , als mede ten lafte van die Huyfen, die jegenwoordig op de Quohieren van de Verpondinge noch niet en zijn bekendt, en dat midts dien van defelve Huyfen door de Magiftraten van de refpeclivc Steden en Dorpen

een Quohier gemaeckt fal moeten werden m cxpreflietotwatprijsdefelve,haersoo«ieéS de Verpondinge behoorden gefteldttewX nmnipt" \rnfft «^ *ß/-Êôë.ë.,~*.------j-

om daer van, na advenant van dien, enopden voet hier na gemelt, den hondertften himé geheven te werden.                            ° Dat infgelijcks den voorfz Honderdtften Penningh fal werden geheven van alle Heer. lijekheden, Landen , Tienden, Viflcherycn, en andere in de Verpondinge gequotifeerdeof contribuerende Goederen , nietalleentcnaen· fien van de felveHeerlijckheden,Landen,Tien. den,VifTcheryen, en andere in de Verponduige gequotifeerde of contribuerende Goederen, maer oock van die geene die doorfpcmlcOc* troyen daer van fouden mogen zijngetwmcerr, mitfgaders van alle afgefande Landen, enande· re, die voor als noch met de voorfz Verpondin- ge niet fouden mógen wefenbelaft. Dat nademael de begrootinge van detattde van de voorfz Huyfen ende Landen, van groote diffkulteyt en onkoftenis; datderhalraijom voor te komen de moeyelijkhcden die daer uyc fouden komen te ontftaen , den voorfchreven Hondertften Penningh fal werden gereeckent te importeren eenheele Verpondinge, waer op« voorfchreve Huyfen en Landen zijn gequon· feert, en dat midts dien yemantdevoorlzncc· Ie Verpondinge betaeldt hebbende, verlbenu» werden daer mede den voorfzHondcrtttcnrcn- ningh te hebben betaeldt.               ,. Dat van de betalinge van 4»n«eg Hondertften Penningh van de voorfz Wf tien, Rente-brieven , É^ß^^¢ indeOoft-cnWeiWndifcheCompagn«â fen, Heerlijckheden, Landen, TK» ^ fcheryen, enandere in de Verpond ng *| buerende Goederen, «TfBeW"^ die geene die aenSijnc W&£**s Brittannien, of eenige PjJ»J*5a* HeerePrince Willem van Nafiau, w tf lijcker memorie, fouden n^g^Lün \ of van de betalinge van den wceoen gr^ wederhelft van den voorichrcu ^ ftenPenningh, dieaendeOr^eva^ van de RicSerfchap en Edelen, 0^ Steden, de Ecclefiafticque otf {pc^F Comptoiren of Kerc ken, ende ac ^ _ bliqueGods-huvfenfullentoebe^^ DacwijdersallediegeenedW

-ocr page 993-

kende den Twee-Hondertften en Hondertften Penn. 971 hondertften Pen- verklaren, dat de voorfz Aftien en Obligatien

Kaec L·

haer en niemandt anders waerlijckendemet'er daet zijn coebehoorende; en dat fy opentlijck en ter goeder trouwe de felve Aftien of Obliga- tien hebben geacquireertj en namentlijck me- de ,!riat de voorfchxeve acquilltie niet hebben gedaen, omdaer door haer fel ven van de voorfz perfonele quotifatie te exi meren. Dat den voorfz Eed generalijck ende over al, fonder exceptie van yemandt fal moeten werden geprefteertenafgeleyt, ende dat daer van door niemantfal mogen werden gedifpenfeert. En voor foo veel eenigc van de felve Aftien o f Obligatien eenige Perfoonen in Gemeenfchap of Compagnie fouden mogen aengaen, dat als dan de voorfz Aftien of Obligatien, aen de voor- fchreve Compagnie gefamentlijck af-flagh fal ftrecken, op de quotifatie daer mede fy perfoa-. neJijck aengeflagen zijn. En dat die geene die bevonden fouden mogen werden defenaengaecde een valfche ofonwacr- achtige verklaringe te hebben gedaen,nietalleen fullen incurreren de ftraffe van infamie en meyn- eedigheyt, maerdaeren boven foo veel uy t haer middelen komen te verbeuren , als komen te monteren de Aftien of Obligatien, metdewelc- kefy haeralfoo valfchelijck ofonwaerachtelijck fouden mogen hebben beholpen. Dat den voorfz Hondertften Penning fal wer- denberaeldt in twee termijnen, namentlijck, de eene helft van den vooi fchreven Honderdtften Penningh voorden vijftienden Mey toekomen- de, endede wederhelft voorden eerflen Meyfe- ventien hondert een> met dien verftande noch- tans, dat het aen deBetaelders van den voorfz Hond^rtfte» penning fal vry ftaen beyde de ter- mijnen van den voorfz Hondertften Penningh te gelijck te voldoen j ende dat de Ontfangers ofCollefteurs gehouden fullen weien beyde de de termijnen van den voorfchreven Hondert- ften Penningh te gelijck te ontfangen} ende dat die geene, die den voorfz eerften termijn van den voorfz Hondertften Penning van hare Huy- fen , Heerlijckheden, Landen, Thienden, Vif- fcheryen, en andere inde Verpondinge contri- buerende Goederen , voor den voorfz vijftien- den Mey komen te voldoen, van defelve termijn of helfte fullen korten eéiipriemje van twee ten hondert, ende dat die geene die den voorfchre- ven tweeden termijn ofte wederhelfce van den voorfz Hondertften Penningh van hare Huyfen, Heerlijckheden, Landen, Tienden, en andere in de Verpondinge contribuerende Goederen, voor den voorichxeven eerfien Mey feventien honderdt een fullen komen te betalen, van den ielven termijn of wederhelfte fullen mede kor- ten een preemie van twee ten honderdt, ende die beyde de voorfz termijnen te gelijck voor den voorfz vijftienden Mey naeftkomende ful- len voldoen, daer van fullen korten vier ten hon- dert j behoudelijck dat die praemien niet fullen

jpdeW^^fccmfoowelténopfichtevan ^efenalsTraaementen ende Ampten, hf Mf eten betaien den voorfz Hondertften ^fSSfen verftande, dacallediegeenc rtifdlenkonnen bcwijfen, dat fy terjake de1 ObSen, Aftien, Huy fen en Landen, Ι tdreinde Vcrpondingc contribuerende endcandere in          κ        erdt foo vcel ofte ^^Tn'daiHonderfitenPennrnghbetalen, Se nt waer oP fy ren refpefte van hare ÏÏ η in het voorfz Quohier zijn gcquoti- ETdacr mede fullen.mogenvolftaen, bevnjt •■„;m/.*>rr 7Ün van de voorfz Perfonelequo- SS SSJ voVz Middelen , behoud* 5 datde ReccpiiTen van de betalingen van Sondertitén Pcnningh vandevoorfchreve

Obligatien, —- - -                   , „ '1 de Verpondinge contribuerende Goe

a

deren, fullen moeten wefengeflagen op deNa- I men van die geene die hare perfonele Quotifa- ; ncn daer mede fullen willen verreeckenen ; en dirde Recepiflen van de voorfz betalingen op : oren of andere vreemde namen geflagen, op de ; voorfchrevc perfonele quotifane geen af-flagh (fullen ftrecken» ende dat diegeene die niet ful? icn konnen betoonen foo veel in den Hondert- ftenPenninghj terfaeckc van de voorfz Obliga- ricn, Aih'cn, Huyfen ende Landen te hebben bef3c'/dr,alshct gunt waer op fy in het voorfchre- vc Quohier zijn gequotifëcrt, komt te beloo- pen, fullen moeten betalen dat geene , daer opfy in het voorfz Quohier, ten refpefte van hare middelen zijn gefielde, voor foo veel het feh'cmeerder komt te bedragen, dan het gunde devoorfz Gequotifeerden, ten aenfien van hare Obligatien, Aftien, Huyfen en Landen komen κ contribueren, en daer en boven noch het gunt wierop fy ren aenfien van hare Ampten zijn ge- quotifcert, mits kortendeaen de quotifatie t'ha- ren lafte, van de voorfz Ampten gcdaen, dat gee- ne dat fy over de Verpondinge, daer mede de voorfzAmprenfpecialijck zijn gechargeert, be- tacldt fouden mogen hebben , en anders nieti en dat die geene, dcwelckc ter faecke van de JoorizöareObligatien, Aftien, Huyfen en Lan- «Ui meerder fouden moeten betalen als komt κ monteren het gunt waer op fy in het voorfz UL'onierzijn getauxeert, niet fullen mogen vol- f:SfC dc qu«nfatievanhet voorfz Quohier .^w<«n»macrcflfeaivelijckfullcnmoercnop. SC"nuf1 Hondertften Penning van de voor- d^eübligatien, Aftien, Huyfen ende Lan- Vi.tlSailedieScenc> di«ful^nwillenaen- KÏÏ2 Vu °r.fz Perfone]e quotifatie heb- KtS5 AeTC h« bc»'cn van de Aftien in de EXïïÏÏ Majefteyt, eenigeSteden, Col-

^"^fclunnrn ig j andercCorPoraof: werden genoten, dan by die geene die dc voor- ** cf ten 2£« 3°P 5 \meC Eede fo,em- ' Baende reëelc Honderdtfte en Twee-Hondert-

5*»*W

i ftePenningen van defelve Goederen effeftiye-

feochra

-... ÏU.uraenm plaetfe" vnn P>H,-. λ;«

lijck fullen hebben betaeldt. Dat geen Ontfangers ofRentmeefters, hoe* danjgh de felye fouden mogen yfckn , eenige 6 Β 2                   Ren·

- plaetfe" van Eede, die *erd<* gehouden, fullen moeten

_

-ocr page 994-

Placaten. z.Boeck, lo.Tit.

972 Renten oflntereflen, die na de publicatie defes fullen verfchijnen, fullen mogen betalenaen de Houders van de Obligatien , Los- en Lijf-rcn- te-Brieven , den voorfchreven Honderdtften Penningh fubjeft, ten zy dat alvoorens den eer- ften termijn van den felven Hondertften^Pen- ningh, fullende komen te vervallen denvoorfz vijftienden Mey, daer van fullen hebben afge- houden-, als mede dat defelve geen Renten ofte InterefTen fullen betalen aen de voorfz Houders, die in denvoorfz jare f eventien hondert een ful- len verfchijnen, ten zy dat daer van alvoorens den tweeden termijn van den voorfz Hondert- ften Penningh , fuïlende vervallen den eerfien Mey des voorfz jaers feventien hondert een be- taeldt of afgehouden fal wefen. • Dat die geene die den voorfchreven Hon-

valideert} en dat dien onverminderd Burgermeefteren enRegeerdersv^gemtSde mitsgaders Schouten en Gerech Jn ^H% pen, of de Ontfangers en Ïï×à À ^ ontfanghofCollcaevandcnvooriVH^^ ften Penningh fal wefen aenbevolen °nderd!· ontfangene penningen fullen werden J? k teert.                                              a Scexecu. Dat die geene die ingebreceke Ùë blijvenden voorfz HondeS&^ voorfzGoederen, AmptenendeS:a!lde voor den voorfz vijftienden Mey fevmS® derh en eerfien Mey feventien honderZnï ihve, in voegen als hier vooren breederï meldt, te voldoen, of de voorfz Perfonele nu fatie voor den voorfz eerfien Juiii fevmtilZ dert een te liquideren ofte betalen, daer om

dertften Penningh, [voor foo veel de perfonele quotifatie aengaet, fullen komen te betalen of hquideren voor den eerften Julii feventien hon- derdteen > toekomende , daer en boven tot een premie fullen genieten twee ten honderdt, foo van het geene met behoorlijcke Recepillèn verreeckent, als in Gelde fal werden betaeldt, ter concurrentie namentlijck, van de perfonele quotifatie, en verders ofte anders niet, welcke preemiede Ontfangers van den voorfz Hondert- ften Penningh gehouden fullen wefen aen die geene die hare perfonele quotifatie fullen liqui- deren, te laten korten, inminderingh van het geene defelve op de voorfchreve perfonele quo- tifatie fullen betalen , ofanderiins hare perfone- le quotifatie metRecepiflen liquiderende, ende de voorfz prxmie in het geheel of deel nietkon- nende laten korten, de felve in baren gelde te be- talen , behoudens , dat de voorfz prxmie van twee ten honderdt mede niet fal werden genoo- ten, dan by die geene die fullen konnen bewij- fen de voorgaende Hondertfte en Twee-Hon- derrftePenningen, voor foo veel de perfonele quotifatie belanght, hetzy by liquidatie ofte in gelde, of ten deele by liquidatie, en ten deelein gelde voldaen te hebben. DatdeOntfangersofColle&eursvandevoor- fchreve reëele Honderdtften Penningh gehou- den fullen wefen aen die geenen die fulcks begce-

paratehjekfullen werden geëxeeuteert· End! dien onvermindert den voorfzHondertifoPtT mngh van de Obligatien, Rente-brieven, Lijf penfioenen,A dien in de Ooft- enWeit-lndifchc Compagnien, midtfgaders van de Traftemcn. tenen Ampten, door de refpe&iveOmfangcn, Rentmeefters, Bocckhoudersenandere,dicdc Renten en IntcreiTcn, Lijf-penfioencn, üw- giften en Tra&cmenten fullen betalen,ingehou- den , en aen den Lande betaelt, enverantwoort fullen moeren werden. Dat aen de Eygcnaers van de voorfz Huyfcn, Heerlijckhcden, Landen , Tienden, Viüek- ryen, en andere inde Verpondinge contribue- rende Goederen , betalende wegensdenvoorfz eerften terxnijn vandenvoorfchrevenHondcrt- ften Penningh een halve Verpondinge van de voorfchreve Goederen, defelve halve Verpon- dinge voor twee derde van een geheeleVerpon- dinge fal werden gevalideerr, totvermindenn- ge van hare Perfonele quotifatie; als by exempel, dat yemandt over de voorfchreve Verpon- dinge betaeldt hebbende drie gulden, die kta- linge tot verminderinge van lijn Perfonele quo- tifatie, wegens den voorfchreven eerften termijn fal valideren jegens vier guldens, ende loonae advenantj endatdebetalingevandehalveVer- pondingeover den voorfz tweeden termijnvan den voorfz Hondertften Penningh niet anders of meerder tot verminderingevandevooricnre- vequotifatiefalftrccken, alsdefelyehalvcver- pondinge fal komen te bedragen: Behoud·

ren, Qiiitantien van hare gedane betalingen ·, des dat metde origineleRecepiifen, ennietmetdeDu-;

piicaten fal moeten werden geliquideert, en dat j dathet geene byliquidaiie van den eet ^ op het geene den Betaelder van den voorfchre-! mijn, vermidtsby de felve een halve V åö ^ ve Hondertften Penningh onder fich fal behou-1 ge voor twee derde van de ^ee . ^over« den, fal moeten werden gefteldt het woord ver-1 werdtgereeckent> foudemogen êï ,. -^ reeckent.                                                          I fchieten, niet fal mogen valideren in aej^ Dat Burgermeefteren en Regeerders van de j tie van den tweeden termijn van e ^ey. refpective Steden, midtsgaders Schouten ende j ven Hondertften Penningh, inde Ivjgjfa Gerechten van de Dorpen, fullen beforgen dat 'j ve Verpondinge niet verder kom de penningen, die op den voorfchreven Hon-1 als de felve komt te bedragen. ,at)(jenvoorft dertften Penningh, onder beneficie van dei DatdeDoleantien,terfa^ ^werden voorfchreve praemien , fullen werden betaeldt Honderdtften Penningh te doen^^^^ van tijd tot tijd, naadvenantdieontfangenwer- gedaen op den voet en in nv

Ts ter neder geftelt.             jLftffl Pcfrf» Dat vanden voorfz HWWgJg» foo van den eerften termtjn , Wé dielf» denjare, als van te3SSSSSi£ betaeldt, bycon^n^f^f »*

den > fullen werden gebracht ten Compcoire van denOntfanger Generael, en den laerften pen- ningh uytterlijck achtdagennadeexpiratievan de voorfz refpeibive termijnen, ofte dat byge- breecke van dien, de voorfz prxmien niet ful- len werden goedtgedaen, of in reeckeninge ge-

-ocr page 995-

Raeckendc den Twee-Hondertften en Hondertften Penn. 973

At r^rien en Los-rente-brieven, die tot ^all^KdevanHolL,ndenWeft-Vnes- bftevanden*-            refpe£Hve Steden en an- kti Sr belofte van vrydom vanden Hon- H\ ° Twee-Hondertften, of andere dier- <ler·· 1nenmngen en extraordinaris belaihn- Sn«eflagef, behoudelijck, dat voor het * Ao&e & voorfz Obligancn en Los-renre- ?2n ten opfichre van de vrydom van de bnS&Honderifte, Twce-Hondertfte, andere 2U^e penningen en extraordinaris bela-

Thefauriersofanderen, diedebetalingevande renten en interefiên zijn doende, foo ras doen- lijck fal zijn, ten minften voor of op den eerften Verfchijndagh, foo die voor den eerfien Julii naeftkomende ibude mogen vallen, endevcor denvoor fchvev en eerfien J11 l.'ii foo derenten of intereflên na date van dien mochten vericnijnen, behoorlijcke Advertentie en Waerfchouwinge doende, en dat de Penningen die tot fuppleraent van deaf teloilèn Capitalen, fullen moeten wer- den genegotieert, mede vry fullen weien van defen Hondertften Penninghj endaer na voor het toekomende gehouden werden van defelve natuyr als de voorfchreve andere Obligaticn en

Som nS ware belooft, nochre in de fel ve nhliiadengcinfereerr, enfulcksineffecïe, be- houdensOnië vrye deliberatie, om defelvec'al- enriidentcmogen belaften ofontlaften, ioo als \Vv ten mceiten dienfte van den voorfchreven ulécBkn bevinden te behooren. Cdüch, in gevalle cenige Mcnfchen' met ge- negen fouden mogen weien hare penningen op die conditie te laten loopen, dat defelve hare Capitalen fullen vermogen op te ey ffchen, en die opdereipeftiveverfchijndagen werden gerem- bourfeert, midts daer van aen de Ontfangers,

Los-rente-brieven, in welckers plaetfède fclve fullen weien gefurrogeerr. Ende op dat nicmandt hier van ignoranrie foude konnen pretenderen , foo begecren Wy dat defènalomme gepubliceertcngeaffigeertfal werden daer het behoort, en te gefchieden gc- bruyckelijck is. Gedaen in den Hage, onder het kleyne Zegel van den Lande, den negenden Januarii fevenrien hondert. Onder ftond» Ter "Ordonnantie van de Staten. Wasgeteeckent, Simon van Bemmont.

Refokttie, ie Gecommitteerde Raeden, en Burgermee fleren van de Steden, kennis te vanen over het liquideren vanden perfoneelen Hondertften 'Pennm-h vanden jarefeftien hon- dert/even en tnegentigh) in dato den derden jiprilfeventien hondert.

'Sm i'Oürgaende deliberatie, en in achtinge genomen zijnde, dat den rijdt, byhaerEd. Groot Mog. Publicatie van den vier en twintighiten September Jaetftleden, vaft- gc/fcidr tot het liquideren van de perfonele quo- lifl tie van den eerften Hondertften Penningh, geconfenteert den tweeden Januarii feftienhon- dtttfeven en rnegentigh, midtigadersde Hon- dcrtfteeiiTwce-HonderrftePenningen,diedaer bevoorens zijn ingewillight, den eerften defer «opende maent April is komen te expireren, en mtvcrvolgensdicgcenc, die van des te doen in gebreeckezijn gebleven, in geen afïlagh mogen firengen opde voorfchreve quotifatie, het geene n'tcrfcccte van de voorfchreve Hondertfte of ίΙί° L°ndcrdt{le Penningen fouden mogen 2SW*·' en dac cv'enwelfonderlingere- S ? ^°nnen diencn> «rom het felve "«doenli^ckfoude mogen zijn ge weeft j gocr.

gevondenen verftaen, d&t dcHeeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden, ten op- fichte van die geene die op twaelf duyfent gul- dens en daer en boven inde voorfz Hondert en Twee-Hondertfte Penningen ftaen gequoti- feert, ende Burgcrmeefteren en Regeerders van deStcden> ten regarde van die geene, die bene- den de twaelf duyiènt guldens gequotifeert zijn, fullen werden geauthorifèert, foo als de felve geauthorifeert werden mitsdefen, om kenniftc te nemen van de wettigheyt van de redenenen oorfaecken, diegeallegeertfullen konnen wer- den, waeromde voorfz liquididatie op of voor den voorfz eerften April laetftleden niet hebben konnen werden gedaen , en omtrent het admit- teren van de voorfz liqtidatien foodanigh tedif- poneren, alsde felve nagelegenrheyten bevin- dinge van faecken, ten meeften dienfte van den Lande fullen oordeelen te behooren.

'Ule> ™t doen vahde liquidatie van den Hondertfi en Penningh van denjarefes- ,M bonden f even en tnegentigh te prolongeren tot den eerfien 'December toekomende, in dato •WtwaelfitenMv f eventien hondert.

TtV^rgacn,de del*eratie goedtgtvonden X haerB??niat by xveSe van difpenfatie van SSÏSSE^ Refolurie van dcn J^^^wrtaetftIeden alle ende een yege- ^«uttè** j "^11 Wefen>fullen werden ""^toe^^«rften Decembernaeftko- i^fciiïT^u^eren van hare perfonele Cn Van *» Hondertften Penningh, ge-

confenteertden tweeden Januarii 1697., rnitfga- ders de Hondertfte en Twce-Hondertfte Pen- ningen die daer bevoorens zijn ingewillight, en dat na den voorfz eerften December -wederom fal plaets hebben de voorfz haer Ed. Groot Mog. Réfolutievanden derden April, teriaecke van die geene die in gebreecke fullen wefen geble- ven hare liquidatien te doen, genomen.

IftOick

f^ffi*«^^/*y^r/>»/^»iGroocPIacaet.bocckdcrdedeeIFol.ioj8.&feqq.

DEN

-ocr page 996-

974

DEN ELFDEN TITÜL

Behelfende alle de Placaten van de Verpondingen Sluys-Margen en Haerftede-gelt",&c. in Hollandt. Refolutie, dlePerfoonmi dengekotht hebbende, fevenentachtigh, 'mdatodenfeventiendenSepternber 1688Γ

Laften of Schattingen oock fouden mogen*. fen> doch dat het nu quam voor tevalU ï verfcheyde Perfoonen uyt Vranckrijck oi 4 Rehgie gevlucht, en haer alhier te Lande neè gefteldt hebbende, vafte Goederen, 'tzy \L den of Huyfen hadden aengekocht, waerafi! fuftineerden met gehouden zijn te betalende halve Verpondingen dat fy derhalven verfoei- ten, haer Edele Groot Mog. intentie dicnaen- gaendete mogen verftaen: Waeropgedelibe. reert zijnde , is goedtgevonden endeveruaen, midtsdefen te verklaren, datallePerfoonendit uyt Vranckrijck gevlucht zijn, om te ontgaen de ongemacken die haer ter faeckevanhaerRe· ligiealdaer wierden aengedaen, en alhier met haer geheele vafte woomnge binnen defePro· vincie hebben ter neder gelleldc, enpublicqut profcifie van de Gereformeerde Rêigk ύμ doende, vry en exemptfullenzijnenblijicnvan den Twee-Hondertften Penninghof halveVer- pondingen, geconfenteert voor den jare feftien hondertièven en tachtigh, van alledevafic Goederen, 't zy Landen of Huyfen, die defd· ve alhier te Lande fouden mogen hebbenaeflgt· kocht.

f E Heer Penfionaris Heynfins heeft ter Vergaderinge gerap- porteert de confideratien en het advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, I hebbende, in gevolge en tot yol- döeninge van derièlver Refolutie Commiflb- riael van den feven en twintigften Augufti laetft- leden, geèxamineert het geeneten iel ven dage door de Heeren Gedeputeerden der Stade Ley- den ter Vergaderinge was voorgedragen , na- mentlijck, dat by Refolutie van haer Ed. Groot Mog. van date den vijf en twintighften Septem- ber feftien honderteen en tachtigh, aen alle Fa- miliendieuyt Vranckrijck of andere Geweften fouden moeten vertrecken, en haer herwaerds begaven, om te ontgaen de ongemacken die haer terfaeckevan hare Religie wierden aengedaen, en die vervolgens haer met haer gantlcheWoo- ninge binnen defe Provincie fouden willen ter neder ftellen, vergunt was, dat fy voor den tij t van twaelf jaren vry enexempt fouden zijn van alle Laften of Schattingen, die haer Edele Groot Mog. genootdruckt fouden mogen wefen op te ftellen, van wat nature de voorfz extraordinaris

NOTA: *De Tublicatie vandegenerale vryheyt van Verpondingen* Schaft ingen,ac. woritVhi- telingenjndatodenij.Sept. i684,£ft/r«fj&fPlacaet-boeckderdedeel, Appendix foliff

Refolutie, Reglement op verfoecken van remijfien van Verponding, in aAtom . achtflenjanuarii f eventien hondert.

Groot Mog. vaft gefteldt werdtmitsdcfak£ alleverfoecken, tenderendeom,S hcbWV troy toteenigebedijckmge , behei enMF exemptien, vrydommen of reniifl en w ^ pondmgen , «oorn-gelden ,^ meten, en andere des gemeene wjT^. lenoflnkomften,oftenderendetotaecu tien van foodanige voor <lees verleen ^ yen van vrydommen of remiiuefl>η g^ alle andere verfoecken, ^mtehebDen Jïïïeof affchrijvinge, &Ρ&Ά& n«. „ft* hnvrendiickinge van «»*>..

Β Υ Refumptie ged^bereert zijnde op het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog.Gecommitteerden, hebbende, in gevolge ende tot voldoeninge van derfel· ver Refolutie Commiflbriael vanden veertien- den November laetftleden, overleght en over- wogen , of niet eenige en hoedanige praicautien of requifitien, by wege van Reglement fouden konnen werden uytgedacht» waer na de Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden in beydedeQuartieren, in hetadviferenop de

verfoecken van Oörroyen van remiiïïen van de ordinaris of extraordinaris Verpondingen, ofte eenige Genieene Middelen , haer fouden heb- ben te reguleren, en fonder welcke prxeautien of requifitien, oock diergelijcke remifïïen by haer Ed. Groot Mog. niet fouden werden ver- leent: Is goedtgevonden ende verftaen, datby wegen van renovatie, ampliatie en alteratievan haerEd. Groot Mog. Refolutie van den fes en rwintighften September feftien hondert fèvèn- tigh, fal werden yaftgeftelf, foo als by haer Ed.

veeninge ofte buyrendiickingc f^pè- den, waer in uytterhjck eenige         ^, deelt fal werden te refideren %^φ» fullen werden gefonden aen de Hcc ^t mitteerde Raeden, in het Qw ^f Landen,overdewelckedeyoorfchre ^ men, exemptien, affchnjvingeno verfochtwerden, gelegenW'^MW n,tK.H, ^meïdeHeeren na* ^

-ocr page 997-

Raecketide de Ve

97$, tijdt van alle, maer van foodanige, alsdenatuyr en conftitutie van de DijckagiefalvereyiTchen. Dat oock in hetgenerael, in wat geval fulcks foude mogen wefen, geen vrydom, affchrijvin- geofremilfie lal werden verleent, als van de re- flerende en onbetaelde Verpondingen, ten tij- de van de datums van de voorfchreve Oétroy en, endeniettentijdedatde verfoeken zijngedaen» en dat het felvc fpeciaeLmede fal werden uytge- druckt in de O&royen van yeder jaer reibefti- ve. Ende wat aenlanght de verfochte Oétroyert tot vrydom , exemptie of aflehrijvinge van de Verpondinge van uytgeveende Landen, dat foo- danige vrydommen of affchrijvingen in geen* derhandemanieren iullen werden verleent» ten opfichte van Landen, die na dato van deië Refo- lutie fullen werden uytgeveent ·, maer dat tot voorkominge van dien, alle Schouten en Am- bachts-bewaerders fullen werden gelaft en aen* bevoolen, om behoorlijcke forge te dragen, foo- danigh, dat alvoorens de Landen fullen wer- den uytgeveent , volkomen geruffheyt en fecu- riteyt moge werden gegeven, dat door het doen betalen van een ftuy ver perroede, meer of min- der, nade noodtfaeckelijckheyt vereyicht, of by uytkoopof anderfins voor het toekomende* de ordinaris ende extraordinaris Verpondingen, midtfgaders de Binnenlandtiche Ommeflagen» en andere Ongelden gevonden, en aen den Lan- de voldaen fullen konnen werden, endatgeen uytveeningen, opiêeckeregrootepceneninde Placatentcgcnshetilachturvcn daer toe te ftel- len, behoorden te werden voldaen, als nadat de voorfz ordre gefielde, de voorfchreve ftuy- ver per roede, min of meer betaelt, de voorfz uytkoop gedaen , of de Waerborge geftelt fal zijn. Dar oock geen foodanige affchrijvingen ofte remiilicn fullen werden verleent, ren opfichte van de bereyds uyrgeveende Landen , ten zy aen deHeeren haer Edele Groot Mog.iGecommit- teerde Raeden volkomen zy gebleecken, dat foodanige ordre als vooren voor het uyrveenen van de refterende Veen-Landen voor het toeko- mende fal zij η geftelt geweeft. , Endeeyndelijck, dat nooyt geen remilfieof affchrij vinge van de Verpondingen van de Veen-Landen fal werden verleent, foo wanneer de Ambachten het te kort van de Verpondingh» voor hetgehceloftendeele fullen konnen beta- len uyt de iluy ver per roede afkoop, of andec middel, tot fecuriteyt van de voorfz Verpon- dingen beraemt, nochte oock niet anders, als na dat de Schouten endeAmbachts-bewaerders aen de Heeren Gecommitteerde Raeden fullen hebben verklaerdt, dat die geenedie de Veen- landen uytgeveent * ontgrondt, en geabandon? neert hebben, of oock hare Erfgenamen niet in bonis zi jn, noch te dat van de fel ve yets te beko- men ofte herhalen is, of dat in de iel ve Ambach- ten oock geen overfchot van de Verpondingen bevonden werdt, op poene dat de felve een on- ware of valiche verlclaringe doende, daer over als mey needige, andere ten exempel fullen wer- den geftrafti foo nochtans, dat ten opficht van die te doene verklaringe, tqn reguarde van t               Τ                           Huys-

^JBS van het te kennen geven **? f nnliSen, en of by defelve niet yets isrcrfwege"ι oi b,                  dienen_ ^rw'^s de gemelde HeerenhaertEt *w Gecommitteerde Raeden, tot.net Gr00t!fen *eVen van de voorfzadvifen , tot f°Ï vandegvo5rfZ vrydommen, afichnjvxn^ ^ffremiificn met fullen mogen treden, an- Ψ In met fcven confonante ftcmmen in het ier£e"metvijfconfonanteitemmeninhet Sik5vandeMiniirersdieindevoorfchreve fflen ordinaris prefene zijn i en tot meer- derfeeckerheyt van dien, de namen van de Hee* SoniinitteerdeRaeden,tothetforrneren vanfoodanige advifen prefent geweeft zijnde, inmarginevan defelve advifen geannoteerttol- len moeren werden-                          «Va. Dar de voorfz advifen geformeert zij noe, de- '■ felvefeerdiftinclelijck fullen moeten werden op- «fielt, foo ten opfichrevandetijdt wanneer de yerfochte vrydommen, foo wel van de Verpon- dingen als van de Gemeene Middelen fullen be- ginnen, als oock wanneer defelve fullen expire- ren, meteenfpecifique defignatie vande Mar- gentalen, en van de fomme van het beloop van de Verpondingen, waer vanfy fullen vermcy- ncndarde voorfchreve Vrydommen, affchrij- vingenofremiffien fullen werden verleent, mits- gaders oock met fpeciale uytdruckinge van de Gemeene Middelen, waer van defelve fouden mogen oordeelen dat by de verfochte O&royen vandeeerftebedijekinge.., of anders by decon- tinuarien de vrydommen fouden behooren te werden gegeven, fonder haer inde advifen tot de continuatie van de voorfz Odtroyen finipe- lijdcte refereren, of relatie te maecken tot de Toorige verleende Oftroy en. Dat in betverleenen vande voorfchreve Oc- troyen nooyt eenige vrydom van de extraordi- narisVerpondinge fal werden geaccordeert. D« wijders in her accorderen van O&royen rotbcdijekingen, alleen aende Bedijckers, te wcfendieeffecTriveaendebediickingearbeyden, enaldaer geduyrigh het opficht hebben , by en Fefentzijn, fal mogen werden verleent vry- öomvanden Impoft vande Bieren, engcenfins JfwcParticipanten, Direélcurs, Schoutenen ^rechten,: Herbergiers, HuyshoudendePer- wonen, ofecnige andere, wie het fouden-mo- S3P ' en dac fo°danigen Vrydom niet lan- $™yrcnalsdat deDijckagie fal wefen ge- bel,n!niCn,Voitroc!cen > en dat verders goede en &JCkcordrefalwcfdengefteld^^tdoor StoJi Vryrd,°m van dc Bieren Seen fraudes Tg** fclve Middel fullen werden ge-

L ?atVQrdej

ts nooyt inde eerfteOdtroyen van

ÈS aSp'°^te m de ?onn™*t™ van-de

«***££ίPa"1ClPanten ^ <fc bedijckingen, hm fuil vrvd°mmen van de Gemeene Mid- ^n?R^€rieï veflecnt» ^ van Hoorn- ï« Sou P4et™?en>0or%tk> Koehou- ^hv'an^T^11' en Veertighften gaande verkoopmgen, en dat niet al-

-ocr page 998-

976                    Pkcatea 7.Boeck. ïi.Tit. Huysjens, Schuyrtjens ende Ackers van gerin- folutie te reguleren, ten ware ten gewaerde, aen arme Menfchentoebehoorende, j vrydom van de gemeene Midd °\ ^{i^k om goede redenen by de Heeren Gecommitteer- guleren van den tijdt van de Ofr ^' Cn ^te- de Raeden wel eenige moderatie falmogen wer- | tinuatie van dien, eenige by^nde0^' enc°s· dengebruyckt, en dat noch niet anders als on- I redenen waren dienende, dat de π°°η^^ der expreftê conditie, dat de gronden enwate- ; gevalle, dien onvermindert,confo jn ^te ren van devoorfz uytgeveende Landen, na de j lutie geadvifeert hebbende v—^ j1!! efcR.efe.

fullenmogenvoorhouden, enmbtS % ven, ofte de felveniet by weeevaS &C"

voorfz aiTchrijvinge, verftaen fullen werden vervallen te zijn aen haer Edele GrootMog., en

gevolgelijck dat de Verfoeckers van de voorfz

eenigeverderevrydonivanMiddelen P?a

etr-

afTchrijvinge, noch de voorige Eygenaers, noch

der tijdt van jaren fouden konne "'

h

yemandt anders op de felve eenige praïcenfien

anderereden, enéat^* defes fouden mogen wfrn Ü7e meert, weder uytgegeven, endienc

lullen konnen maecken,wanneer haer Ed. Groot iMog.by Oftroy, tot drooghmaeckinge van de voorfz gronden en wateren, of op eenigerhande

wijfe van de felve, fullen goedtvinden te difpo-

len werden gerédFeffeert '           ' th

Dat de Heeren haer Edele Groot Mo* rv committeerde Raedenin beyde de flggS hare advifen alfoo geformeert hebbenltó£ fullen werden gebracht ter Vepjfife-J haer Ed. Groot Mog., om daer opafadiB£ ordre van den Lande gerefolveert en «Λ neert te werden, met diediftinaieatn,^ ten opfichte van de voorfz verfochtecontinia· tien van O&royen, foo van remiifien cnaffdmj, vingen van Verpondingen > als van vrydonuKa van Gemeene Middelen, voorden tijdt van drie jaren, ende fulcks tot den laetiten December fe- ventien honderttweeincluys, en langer of rer· der niec, ten zy voor of na deexpirariew/idic tijt, by een formele Refolutie enovenjiftevan alle de Leden anders wierdt verftaen} alleen tot eenpreuve, en fonder eenige conftqueKic&l werden vaft geftelt, f©o als vaftgeftcltwerttnkj defen, datingevalledefelveadviTenbinncnden tijt van een jaer, te reeckenenna dat dieorden* telijck ter Vergaderinge fullen wefeningebragt, onaengefien alle aengewende devoiren, met eenparigheyt van ftemmen van alle de Leden, niet fullen wefen afgedacn 5 datdefeireverfoch» te continnatien vande Octroyenj ώη f* met vijftien confonante ftemmen > het zyde overige Leden gereet mochten wefen haer aü dan te uytten, of niet, fullen mogen werd» toegeftaenen geaccordeert; ende geen vijM confonante ftemmen tot het toeftacn nn« voorfz continuatie bevonden werdende,« voorfchreve verfoecken, onaengefieniemecr. derhey t van ftemmen aenftonts Men «flP afgeilageni,            .                   „ >^M.(w Datlyndelijck foodamge verfoeckenvg troyen of continuatien van dien, van vinge of remiffie van Verpondingen >y domvan deGemeene Midd^ngecg geduyrendehaerEd.GrootMog.del«e defelve, by de Heeren haej^«j| committeerde Raeden in beyae «"* ^, geenfurcheantiefullenrnogenweroc ^ alsalleentottwaelfdagen tocinhaet ^j Mog. eerfle Vergaderinge ot reces» anders als om pregnante redenen. Gf00t M°fr | Ende dat Éxtraft van haer Ed ü ^ Refolutie, waer by eenige ^«roy^

neren. Ende ten eyïide haer Edele Groot Mog., om- trent het geene voorfz is, te gerufter mogen wer- den geftelt, dat alle Schouten en Ambachts-be- waerders van de Ambachten, al waer eenige Lan- den zijn uytgeveent, fullen werden gelaft, om aen haer Edele Groot Mog. Gecommitteerde Raeden binnen den tijdt van twee maenden ken- nifle te geven, of eenige, en hoedanige ordre in den haren refpeftivelijck is geftelt, tot pre- cautie van de Verpondingen , binnenlandtfche omilagen ende ongelden, het zy tot het betalen van een ftuy ver per roede, van de uytgeveende Landen, ofwel meerder of minder, of wat an- dere voorforge daer omtrentgedaenis, zedert wekken tijt de voorfz ordre aldaer gcfteldt en geintroduceert is, en aen de felve over te fenden een Lijfte, innehoudende hoe veel penningen de voorfz ftuy ver per roede, of foo veel meer- der of minder, als teneynde als vooren foudc mogen wefen geheven, midtfgaders den uyt- koop of waerborgh-penningen, of wel eenige andere ordre aldaer ingevoert, van jaer totjaer hebben opgebracht, mitfgaders opwatComp* toiren de voornoemde penningen zijn beley t, en waer de Interelïèn of Revenues van dien van tijt tot tijt zijn verantwoort, of wat laften daer me- de zijn betaelt. Ende dat van 't geene voorfz is, en de Veen- landen aenraeckt,een Placact of Waerfchouwin- ge fal werden geërnaneerr. Dat wijders geen afTchrijvinge van Verpon- dingevan afgefpoelde, overftovcn, buytenge- dijekteen geabandonneerde Landen fal werden verleent, ten zy defclve Landen aen het gemee- ne Landt werden gecedeert, of verklaert wer- den door het verleenen vandevoorfchreveOe- troyen daer aen efFedHve vervallen te zijn. Dat geene nieuwe O&royen tot remiiïïevan Verpondingen en andere gemeene Lands Mid- delen fullen werden gegeven , als alleen voor den tijdt van twintigh jaren , en geen continua- tie van de felve O&royen, als voor den tijdt van vijftien jaren. Dat de gemelde Heeren haer Ed. Groot Mog. Gecommitteerde Raeden in beyde de Quarrie- ïen fullen werden gelaft en geordonneert, foo als

de felve gelaft en geordonneert werden mids de-

Ofl-róven van fT^r

ten op

M

tinuatievan Oftröyen ngen a - 1 Landen in hecNoc

voo»^.ff^*g

fen, haer in't formeren van hare advifen op de veorüverfochte Qftroycn prüecjfe nadefeRe- ' «

-ocr page 999-

Raeckendede Verpondingen, &c.                977 α β« fnUen werdengefon-, narichcingc, om diealdaerteregiftreren. Ac- g^ffldcnNoowlc^iiartto.tothaicl

Xtqkmentwoor de Heeren Gecommitteerden van hoer Edele Groot Mog, Ordrtffl jLineetde Raedenjót den opficht van de Comptoïren van de Gemeene Middelen, foo ge* tbtleert alsverpacht- werdendes midtfgadersoverde difftrenten ter faecke vandemvor- Timevandeordinarisenextraordinaris Ferp ondingen, als mede alle extraordmarts con- finten, vallende onder de'Dtfirittenvandejelve Compoiren, mdatodenJeventtendenMey feventienhondert*

I. DE gemelde Heeren Gecommitteerden fullenin denaenvangh van hare Com- muTie, door den Secretaris van haer JEd. Groot Mog. ter handen werden ge- rteldrhcrgencralePlacaet, de generale en par- ticuliere Ordonnantien van de Gemeene Mid- delen, midtfgadersdelnftruttievan deÖnrfan- gers van de felve Middelen, als mede de Inftru- êicvandeCollecteurs 5 ende haer Edele Groot Müg.Refolutie van den twintighilen Junii fes- tien hondert negen en tnegenrigh; envoorrsde

achtervolgen en obferveren» en hare reeckenin- gen na behooren komen te doen. Ende fullen oock foo veel doenlijck befbrgen* dat de Pachters wel werden gemaintineert by hec recht, haer by de generale en particuliere Or- donnantien gegeven, /, VIL Sullen alle maenden, met afïumptie van dea Commis van de Financie,examineren de Maent- ftaten van de refpedTrive Ontfangers, of de re- ipective Impoften wel en conform de generale

ktftePlacarenvandegeconfenteerde Hondert- j en particuliere Ordonnantien door derefpedtive

Pachters zijn betaeldt, of den ontfang en uyt^ geefdaerinnena behooren zijn geftelt, endc de penningen aen hec Landt wel werden verant- woordt. VIII. En ipeciaelofde felve Maent-iraf en, foo als het behoort, na de ordre van den Lande, en vol- gens her Formulier, des aengaende geformeerti opgefteltzijn. I X. Ende daer ben effens by de Secretariflèn vande Kamer ter Auditie van des gemeeneLands Ree- keningen , of de Secrerariilcn van de Steden of de Dorpen, doen informeren en onderibecken ofdcgecollecTreerdeMiddelen , alsVeertighife Penningen, CollateraleSucceilïen, KlcynZe- gel, pubh'que Venduen, en andere in hare re- fpcftiveQuartierenwelenna behooren werden geinnet, ende daer omtrent geen.frauden ge- pleeght. Alle jaren in den aenvangh van het felve, of anders in den beginne van hare Commiflle, ful- len de felve haer informeren, of de refpeftive Ontfangers hare cautien na behooren hebben ge- fteldt en vernieuwt, ende door deMagiftraren, daer de Cautionariflèn woonen, zijngejuitifi- ceert, en fulcks niet gedaen zijnde, defelve daer - toe te doen houden. X I. Sullen de Pachters en CollecTreurs praxis doen houden tot het overbrengen van de uyrgeloofde penningen aen de refpectiveComptoiren, vol- gens de generale en particuliere Ordonnantien* iondereenigede minftediveriïe, enderefpefti- ve Ontfangers, tot het invorderen van harere- ftanten, en het brengen van.hare penningen ten Comptoire Generael. XII, Ende in gevalle bevinden, dat by devoorfe j Pachters of Collefteurs eenige quademanJantie S Q                        om*

fte Penningen, en foodanige andere Placaten, Reglementen, Inftruclien en Refolutien, als tothec heffen van de voorfz ordinaris en extraor- lammsMiddelen van tijde tottijdt fiillen wer- den gearrefteerr. II. Gelijek aen de felve oock t'elckens naer het I doen van de refpe&ive Verpachtingen door den i Commis vandeFinancie ter handen fal werden j geftelt eenc Lijfte van de Verpacjitingen, foo pinden Turf als andere Middelen onder haer ■■ Quartier , met expreflie van de namen van de Pachters, ColJecleursen hare Borgen, mitsga- «fcrs de lommen, waer op de Middelen in hare refpeftive Quarrieren fullen wefen verpacht. III. fc-nde fullen de gemelde Gecommitteerden vooreerftforge dragen, dat den Onrfanger Ge- ntel, voor foo veel den Impoft van den Turf ™e Verpondingen yeder in haer Quartier aen- ïg&j endepartrculiere Ontfangers van de Ge- ■geMiddelen in hare refpeftive DiftricÏen de °orlz generale en parriculiere Ordonnantien, vctfil;jdql.eGrool:Mog· Refolutien, voor foo en lïïf ?1S' obierveren en doen obferveren, 0«ocKhare Inftru&ien , voor foo veel haer ViWieraengaeCj exa&dijck nakomen. et .                I V. TtOnrft vooxts, hetzy door derefpedti- mc^T' Commife« Fifcael of anderen, fte van itdü5n nemen op de conduite en dire- voorfz"\Z"ί*0"^ Pachters, dat defelvc de «onpi, 1 L ,cln Pa"iculiere Ordonnantien, ^Wg,hd?Refo,llden van haer £d. Groot BÏSJfji* f komen, ende de Impoften ren. tendieiifte vanden Lande beneficie-

^&felveoock/

^^MidddS' y^Collefteurs vandege- IV.Deel * C dlehare InftruOic wel

-ocr page 1000-

y.BoccL· n.Tit. [ fullen behooren, met aiTurnotir ,.,„ k

Placaten.

omtrent de Pachten of's Lands Penningen mten werden gedaen, fullcn daer van aenftonkenniflègevenaenhetCollegie , ten eynde d

taris van haer Ed. Groot Mof dctl s

«èiö

X V I II

CommisFifcael van de gemeene Middelen mo- ge werden gelaft iich daer op exactelijck te infor- meren , en te beibrgen dat daer jegens geprpce- deert werde ; des noodigh geacht wtrdendé, als na behooren..          ,- . 3 X I I I. . Ende fullen de voorfz Gecommitteerden ten allen tijden·door de voorfz Ontfangers,Pachters ehCollefteurs moeten werden gegeven viüeen acces tot hare Boecken en Regifters. XIV. Ende in gevalle eenige Pachters of Colle&eurs haer mochten komen te abfenteren, fullen de ièlve aenftonds daer van kenriifie geven aen haer EdeleMog.j dewelcke, desvereyfchtwerden- de, al was het op een onwoonetijdt, daer toe extraordinarisfullen vergaderen, ten eynde de noodige ordres mogen werden geftelt, dat de , Boecken, Regifters ende gereede Penningen in goede, bewaringe werden genomen, ende de in- vorderinghvande reftanten beforght, mitfga- dersdatde loopende Pachten ten meeftendien- ile van den Lande werden verpacht, of gecolle- cleert mogen werden.- X V. Ende nademaelalle onkoften, die de voorfz Ontfangers, Pachters of Colle&eurs komen te doen, redunderen tot lafte van den Lande, ful- len de voorfchreve Gccommitteerdens voor al ibo veel doenlijck forge dragen, en doen dra- gen, dat alle onnodige onkoften werden ge- weert, en dat de Reglementen, die daer toe cenige relatie hebben, oftedeRefolufien, daer tegens genomen, ofte noch te nemen, in allen deelen mogen werden geobferveert en nageko- men. XVI. Ende fullen oockgeen Ordonnantien op eeni- ge Declaratien van de Onrfangers, of wegens cenige andere onkoften, de gemeene Middelen raeckende, mogen werden opgemaeckt, voor en al eer de felve door de Gecommitteerden van derefpeftiveComptoiren, waer onder den De- clarant iorteert, fullen wefen gerevideert en na- geiien. XVII. En alle de Declaratien van Advocaten, Pro- cureurs , Deurwaerders en andere Bedienden van de gemeene Middelen, dieeenige Pachters, hare Medeftanders of Collefteurs mogen heb- ben gedïent, fullen niet anders mogen werden getauxeert, als by de gemelde Gecommitteer- den onder de refpective Quartieren, daer onder deiaecken, waer uyt de lèlve fullen fpruyten,

En fullcn de voorfz tauxatienn f ■ het Reglement, daer op &toawL3ö<H

maecken, mitfgaders öcTSi^ïï^tê gaende aireede genomen, of noch daen moeten werden.*·./;-.

XIX.

Eenige extraordiriaris exorbitantieh'fc. j

Bedienden, m het maecken

v:·

?_____ _ r-. ' elbyde

Advocaten, b,

cureurs en Deurwaerders gepleeght !£ de, en komende tot kenniiTe van de S de Gecommitteerden , fullen dé felve daen» aenftondrs kenniffe geven aen hetGofc

om daer jegens voorfien te werden

laisnabeioo.

ren.

X X. Alle het geene voorfz is, fal doordegcroelde Heeren Gecommitteerden werdenvwrich^k. forght en gedaen alhier in denHage, enawlers niet j ende omme fulcks met te meer fcciliteytie doen, fullen de felve tot dien eynde voor het komen te ontbieden en beicheydenderefpc&e Ontfangers van de gemeene Middelen, Comini· fenFifcael, Pachters, Colle&eurs,Deurwer· dersen andere, die fy tot haer infornarietn uyrvoeringe van hare Commifliefulleniiooi%ii hebben, of anderfins der fel ver khiklijckk· richt vorderen, en tot haer ail'iftentie gebruye- kende Commifen en ClercquenvandeFinm· cie, en die fy verder fullen dienitighaaten, XXL Ende in gevalle eenige faecken mochten voor- vallen van importantie, endiealhierwdenHi· geniet fouden konnen werden verricht, futo daer van kenniüè geven aen haer Ed. Mog., met byvoeginge van de fpecialereden, waeromm de felve alhier inden Hage nier fouden konnen werden afgedaen, om daer op foodanighgete- folveert te werden als bevonden lal werden te behooren. X X 11·                     ■ · L. Ende fal defeOrdre en ^ftJjSS in de maent van Mey, als de defefte feta* het Collegie fullen wefen geremplaceert, en voorgemelde Commilïïengedecreteert, mm Leden mede op nieu ivs voorgeleierι, en kominge van dien ten krachtig*» mandeert werden. Aldus gedaen en Ϊ^^Ά^Φ haer Edele Groot ^gSji Raeden, inden Hage den fevco^ Mey feventien hondert.            ^ y . AccordeertmctfijnpnBi'r

TT 1 nif &fi*?& SktoQck noch 'tgeentot defen Tim'dient Groot Placaet-bocek derde Deel, Fol, ίο τ

-ocr page 1001-

979

HET ACHTSTE BOECK,

Behelfende verfeheyde faecken van Zeelandt, met alle de Ordonnantien der gemene Middelen ,cn den aenkleven van dien.

■:;-

Cöilfawen en Keuren van Μ Lande %>w Zeelandt, daer bygrvoeght zjjnde de Jrt- 1 terpntatie ende Ampliatie vaneenige Artimlendetyoorfz Keure.

en in 't lange gefien die ouden Keureen· gegeven alfoo wel by wijlen FlorisMambour ^%y Herto- ge Willem van Beyeren, als by wijlen Onfen lieven Ueeie en Over-ouder-vader,^Hertoge Philips van Bourgondien, die God genadig zy: Ende ten andere male daer öpgehoort en geno- men't ad vis van den ouden Cofturuiersvanden Lande, van Zeelandt > en defe Keure aldus by henlieden geconcipïeeny en over te Hove ge- brocht j foo is't gebeurt, datWy laetft zijnde in OnfeStede Reymerfwalc, en tot Onfen onr- fangetotterHeeilijckheyt van Onfen Lardcen Graeffchappe van Zeelandt i om dat die van den voorfeyden Staten van Onfen voorfeyden Lan- de van Zeelandt verklaerden, dat fy niet gefien en hadden 't voorfcyde Begrijp of Conceptvan der nieuwer Keure, bcgcerende daer af te heb- ben een Copie om die te vifiterèn, en daer af rap- port te doene, en daer na Ons daer op te ant- woorden i wordt doe by Ons geappoincTreert en geaccordeert, dat binnen drie Maenden doe eerftkomende, die voorfcyde van den Staten fouden gehouden zijn te feynden heureGede- puteerden by Onfen lieven cn getrouwen die Cancelier en Luydenvan Onfcn groote Raede, om re overkomen op die voorfeyde begrepen cn geconcipieerde Keure, henlieden verklarende, indien iy binnen die voorfcyde drie Maenden niet harediligcnrie en deden, ςπde'tgebreck in henlieden ware, dat tvy hielde*}.en houden fou- den de felve geconcipieerde Keure als geaccor- deert, als 't breeder blijeken mag by feecker Ac- te.daer op gemaeckr. Achtervolgende wclck Αppoinclement, die Gedeputeerden van den voorfeyden Staten zijn gekomen in Onfe Stede van Mechelen, by On- fen voorfcyden Cancelier en Lieden van Onfen grooten Raede, en hebben veele Communica- tien gehouden op die voorfeyde nieuwe gecon- cipieerde Keure, foo met Onfen lieven getrou- wen Raedt, Meefter Richaert van der Capel- len, Canteré van Sinte Donaes, en den voor- feyden Meefter Jan van Gouwen berge, daer toe by Onsgedepureerc, foo met Onfen voorfeyden Cancelier endeLuyden van Onfen voorfeyden grooten Raede, in de welcken Communicatien fy eyndelijcken gefeydt hebben, dat fy inden voorfeyde nieuwe geconcipieerde Keure niet fluy ten en mochten, ibnder eerft die te commu- niceren met den gemeenen Lande van Zeelandt* begerendedaeromme Cópic vandiej en dat de voorfeyde Gedeputeerden in Zeeland gefonden worden om dat mee henlieden te Coramunice- * WV                 ren,

HILIPS van Gods genaden Ecrts-Herto- ge van Ooftenrijckj Hertoge van Bourgon- dien, van Lotrinck,van Brabant , van Steyr, van Kerinten , van Crain, van Lirhborgh, vanLutzernborgh) en van Geldre·, Grave van Habsburgh, van Vlaenderen, vanTyrol, van Artbys, van Bourgondien, Paltz grave ende van Henegouwen , Landts-grave van Elfas> Marck-grave van Burgouw, en des Heylighs Rijeks ι van Hollandt, van Zeelandt, van Phirt, van Kyburgh, van Namen ende van Zutphen Grave, Heere van Vricilandt opter Windis- marck, vanPortenau, van Salins ende van Me- chtlen.                              \\ \~'.■ Doen te weten: Allen jegenwoordi- gen en toekomende* Alfoo in't jaer duyil vier iiondertvierentachententigh laetfbleden, mijn a!dcr-genadighfteHecre en Vader, mijn Heere dieKoningh, doewefende in Onfe Sradt van Mddelburgh, m Ons Landt van Zeelandt, in roceninge re houden die Hooge Vierfchare van Onfen voorfeyden Lande: Hem wordt by den Prelact en Edelen van Onfcn voorfcyden Lande vertoont, dat niet wel mogelijck en was die voorfcyde Hooge Vierfchare te houden , ten waredat die Keuren van den voorfeyden Lande, öiedjverfch, duyfrcr, out, enongcufeertwa- «n» contrarie;ende d'een den anderen in vee- ™i01fei!» "iet eerft vernieuwt en werden, eriocckcndc dat te willen doen, en te dien eyn- 385PÏrf^dcVicrf^arete willenverfettenj »cteke by Mijnen voorfeyden Heere en Vader 5C(iaenwas.                                           λ , >. , teS0ttCrTe,ckcr te Procederen, waren doen "latgeordonneerteenige notabele Pcrfona- «er RiiIerC vanBergen> Ia«ftoverleden,Mee- Cruefij Kcrcke ^ooE^A \ScC^ns '· Ende van wegen M^ntjC\denSTni GwydeBaenft, ^aiw tf °ncè Remer Wille™Sone, ?^rde SSS^ die *elckeCecom- ^Rhdelilv ' gendc hare CommifTie, wel en mSSBSSg^^ te -ncipS ^«ncnccawctiwiKcurc: Eerft wel

-ocr page 1002-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

980

ren, dat alfoo geordonneert is geweeft: En na- volgende defen , foo zijn Onfe voorfeyde de Gedeputeerden getogen in Onfen voorieyden Lande van Zeelandt, en hebben die Gopie van- der voorfeyder Keure gegeven, en van diere mee den voorfeydèn Staten gecommuniceertj na den wekken foo zijn gekomen die Edele van den voorfeydèn Lande , ende hebben Ons ge- preiènteert feeckerePoin&en, Articulen en Cor- rectie » die fy begeerden in der voorfeyder Keu- ren te hebben, feggende dat dat wel alfoo be- hoorde te gefchien, niet-te-min fy ftellenaldie tot Onfenjjelieften en goetduncken: Ende als van den Steden van Middelburgh, Zierickzee en Reyrrlerfwale,. die feyden en fuftineerden exemptte wefen van der voorfeyder Keure van den Lande, en dat fy particuliere Keuren had- den , by derwelcker niemant, dan Wy of Onfe Bailliouws en Schepenen van den voorfeydèn Steden en mogen noch en behoorden eenige kennifle te nemen van heuren Pooiteren ·, dat die felveheure Poorteren niet en mogen te buy- ten gaen, noch hun onterven van heuren Goe- den , dan voor henlieden : Dat diefelve heure Poorteren, omhaer fchulden te innen, moch- ten doen betrecken heur fchuldcnaers voorden Pro vifoor en Deecken, of voor hen-lieden, met meer andere Rechten, Privilegiën, Satuyten, Liberteytenen Vryheden , by henlieden voort gefteldt: Ende dele Partyen aldus gehoort, foo is geordonneert geweeft, dat die voorfeyde drie Steden in handen van jden voorfeydèn Gedepu- teerden exhiberen fouden heure voorfeyde Keu- ren, Rechten en Privilegiën, omdie, ofd'Ex- traiten van dien Ons over te brengen, dat alfoo gedaen is geweeft: Ende cyndelijck 't rapport van Onfen voorfeydèn Gedeputeerden gehoort, en gefien die voorfeyde Extra eiren, foo heefc een Declaratie gemaeckt geweeft op de voorfeyde geconcipieerde Keure, en geftelt in gefchrifce by V. Capittelen, alfoo ende in der manieren als hiernavolght. Het Eerste Capittel Van der Keure <υαη Zeelandt\isjpreec- kendeen begrijpende hoe, waer, tot wat tijde, en by'wien men die Vierfchare van Zeelandt houden fal mogen >, hoemendie behoort te kondigen-, den fiijl en manie- re van procederen in de voorfchreve Vier- fchare} wie T)ijck-graven Jullen mogen zijn, en hoe hen die draden fullen , ende hoe die Gr ave Schot eyjfchen magh, en doen innen fal, met meer andere faec ken, begrepen in L VIII. Articulen kier na volgende. Eerste Articul. IN den eerften, dat men die hooge Vierfchare der Gracflijckheydt van Zeelandt, houden en fitten falmogen tor Middelburgh, voorBewe- fter-fcheld: En tot Zierickzee voor Beoofter- fcheld, gelijckmen van ouds geplogen heeft: En in defen tijden van den jare, te wéten, van Paeflêhentot Alderheyligen Miiïè toe, uytge

laetilen dage van Auguitó, binnenin de men geen hooge VierfthaSHgSr noch oock van AlderhevWn α Cn:nÖ, fchen toe, ten ware vJlScnT^ mochten binnen den felvcn ώΐί '^^uiet

keiijk noodt ware.

C[%,

II,

Item, dat foo wanneer men di*U „ fcharehoudenenfittenfal, £&f* veertien dagen te vooren byPlacatenTdarM ■ - .·. riL-v,,;.;, Item, dat de Graveof Momboir'sLn^ti mogenftellcn eenen Edelen WetachtigS1 gebooren van Zeelandt, en gegoet binnenfe ielven Lande tot diiylendt Κτοόηοι^Γ ïneygendomme, fonderfraudc ofdiffi^w oreenenanderen, wcfendc vandenbloct/f 2 erft als boven, nut en bequaem, wd *<«»&' dieTale, voor lijn Stedehouder, mmét Edele Leenmannen, ende tweegegtaluede Klercken van den Lande van Zeelandt) diede GraveofteMomboir'sLandsdaertoebylijndff Commiilie ordonneren fal, die feyfe retort re fitten, en die Vierfchare te houden, mink· den defer Keuren, van alle faceken die rotèr hooger Vierfcharén behooren, alfoolangeè't den Grave en Momboir 's Lands gelieveaö/j es deie Stedehouder fal eerft defe KeurenVarenie onderhouden in allen fijnen Poiniren, en een yegelijck Recht, Wet en Jüftitiêtedoennain- houdt van dien j welvcrftaende dat die Stede- houder en Lieden van der KamerenvandenRa- de, geordonneertin denHage, hebbenen!»· houden fullen alfulcken authoriteyt en jurifdi- étie in 't voorfeyde Landt van Zeeland, ilsfif hiervoortijdts, en tot den dage toe vankden gehadt hebben : EninfgelijcksOcfeRenf-iMe- fters, Βurg-graven, Dijck-Gravcn, Bdioaws en andere Officiers van den Lande, fullen oock blijven on vermindert in heuren Rechten, e»J kennifle die fy tot den dage van heden gehadt hebben ter caufen van heuren ofhcicn. m dien oock dat'er eenige andere Edekn WJW» Lande komen willen ter voorfeyder Viert»* e.

fullen ontfangen zijn om daer te fittene, f" en VonniiTe te helpen geven metdenanc^· MaerdicvoorfeydcelveManncn,ent»aj ken fullen gehouden zijn te comparereniteW Vierfchare, tot maninge en befchnj*^ den voorfeydèn Stedehouder. yemandemiS, of anders hemonjgjj derfchijn van jüftitiê, 'P^jK^Sm heydtvandrieMannenvanderOW^ ^ verwonnen worde, dat fal Wé%S^W Ie, en der Partyen totdes ψ*2ΜΑ3ύ, niflc, nadiegroothedenvandermisdae

tot fijne'jaren gekomen zijnde

p

Lands, hoogeViericn^-- . amn-

befchr

fcheydenyandeneerftén3age vanjuliojto'tden' die beginnen

-ocr page 1003-

							en Keuren van Zeelandt. 981 ofte Stédé-houder, die Recht fitten fal, en fal niet mogen yemande doen dagen , voort eyf- fchen, bannen, woeften, nochgeenderhandc hantcringe van Rechte op hem doen , dan by ftaenderSonne. X I. Item noch, dat foo wiegedaéght wordt, dis fal den Notaris en Klerck openbaerlijck op le- fen, en van dien hy gedaeghc wordt, en om wat faecken, en daer na binnen den felven dage fal hy'e ineene Brief fchrijven, en openbaerlijck inde Vierfchare fettcn, en laten blijven, XI I. Item, darmen alle die van Bewefter-fchelt fal in Bewefter-fchelt porren ende iètten te Rechte, en die van Beoofter-feheltin Beoofter-fchelt, en die anders doet, hy fal verbeuren tien pont te- gens den Grave, en die Recht-vorderinge ent fal van geender waerden wefen. XII I. Item, foo wie den anderen doet dagenj en op den Gedaeghden nieten wint, die fal tegen den Grave verbeuren drie Pont f warten , en fal daer toe den Gedaeghden fijnen koft betalen, terar- bitragie en ordonnantie van den Mannen, na ge- legentheytvanden Perfoon e» vander faecken: En windt die Aenfpreecker, foo fal die Ver- weerder hem fijnen koft betalen, in der manie- ren voorfz, en wie den koft verheft, heeft hy geen goede genoegh om die re betalen, foo fal hy rechtevoort daer vooren in den Steen gaen, en daer blijven ter rijdt toe dat hy den Winrever- noeght heeft, maer heeft hy Goedt, dat fal vooren gaen. XIV. Item, dat de gezwooren Boode van eenen Man te dagen, enden Griffier, om de expeditie van de letteren, fullen daer af geloont zijn na Ordonnantie die daer af gemaecktwortby den voorfeyden Stedehouder en Mannen, XV. Item, dat men op den Sondagh of andere Heylige dagen, die alfoo hooge indcrH.Kerc- ken geboden zijn als den Sondagh, geen hooge Vierfchare noch Recht houden en fal: Enqua- men eenigc Recht-dagen op Sondagen, of op fulcke Heylige dagen als voorfey t is, die falmen houden tot den naften werekdaec. XVI. Item, dat als de Vierfchare begonnen fal we- fen, het zy in Bewefter-fchelt, ofte Beoofter- fchelt, foo falmen alfoo wel der Partyen als den Grave recht doen. XVII. Item, dat een yegelijck fal voortaen mogen maecken en ftellen eenen Procureur of meer,wie hywil, voor drie Mannen, om alle fijne faec- ken te hanteren, die hy totdefer hooger Vier- fchare te doen fal mogen hebben, uytgenomen van faecken daermen Lijf ©f Lidt mede winnen of verlieten magh. XVIII Item, dat foo wanneer die Placateneerft be- ginnen uytgefeyndt re werden door den Lande, wie dan buyten 's Lands is, fonder bedro;h, om eenigc nootfaecken , en in hem niet en zy, bin- nen der tij t, cn hangende die hooge Vierfchare, te
	jUeckendedeCoftuymen Λ η wanneer den Grave ofte Momboir des iCVmeT ηbeScftdie langer tehouden , fob mthv£ benStedehouderdie voort laten Ht- ^Hbo ange als't hem belieft , na uytwijfen JeV%rfcharewederaennemen. τ i- dat als de Grave fijn Soone bejaerdt Se, Momboir'sLands, of Stede-houder : W7<£dtis, enheeft Vierfcharebegonnente SSureh, of tot Zierickzee, waer hy dan jSÏÏSjnGebodcdoct kondigen, daer fal Sy desanderen daeghs te Rechte fitten. Itera,dateen yegelijck rotdefer hooger Vier- frKarevoorfpraecke en tale voeren magh, iiy zy EdelofOn-edehuytgenomendesGravenVoor- toke, die fal Edel weien } welcke Voor- fciacckenfullcn gehouden zijn Eed tedoenein handen van den voorfeyden Stede-houder, Partyendeughdelijcken te raden, en geene qua- deeaufe heur wetens te fuftineren > noch te din-
				gen.
		VIII. Item, datdie Grave, fijnSoone, Momboir 'sLands, Stede-houder of Schout, van fijnen'r wegen, en fal manen eenen On-edelen Man,om overeenenEdelen Man re wijfen. I X. item, dat foo wiegedaéght wordt van 's Gra- ven faecken, of van Partyen wegen, die fal men daghbeteeckenen ter hooger Vierfchare te ko- men op den derden dagh, om aldaer hem voort geëyfcht, recht te plegen, en dat voor die eer- /fe rerfe: Ten vierden dage fal hy anderwerf voort geëyfchr wefen, en ren vijfden dage noch eens) ende daer en't cynde is't dat dieGedaeg- dehem niet en betoont tot defen derden Recht- dagc, foo fa! die Grave, fijn Soone, Momboir 's Lands, ofStede-houder, eer hy dien Gedaeg- den verwinnen fal mogen, doen voort roepen des avonds te vooren ·, ende als dan fal die Ge- dacghdebinnen dei; derden dage te Rechte mo- gen komen, of hy fal dien bannen in der hooger Vierfehaer, en als dan mogen woeden met vier « met Brande, is 't dat hy geen Macl-ftedeen Λε£Ή> ten ware dat hy binnen den felven dage
			l K?tcrftaen: Maer is >t: dat hY een Mael-ftede J' f°°laldieGrave, fijnSoone, Mo "««te-houderheraop den achrften dag FJSftS01'» bannen en woeften als i„-„, , tim^"«Mael-ftcdej -\\tenwareoockofhy SÏIÏS^W fli^n Ban boetede met *S£hP%\ Cn RechtS Pleeghde> én of W££ Jn ,°ne' Momboir °fte Stede- «y oatdoen als hy cerft magh. ^» datdieGraye.'fijnSoonc, Momboir VtorJn'· ^J^ t.uffchen'flaende woorden en «liSrt ZTt Upie ™n*vonden., ^mTetl" ΙΟ*****vande*'m» « tet

-ocr page 1004-

982

Placaten en Oidonnantien. 8.Boecfc.

te komen binnen den Lande, worde hy aenge- gefproocken, en daer toe gebannen en gewoeft met vuir en met brande, foo magh hy komen ter naefterhooger Vierfchare, die men houden fal ten eynde den eerffen halven jare, of eer* en daer doen blijcken van fijnder noodtfaecke, en wij- fen Mannen dat hy noodtfaecke gehadt heeft, ióo lal hy ontfangen zijn in Juftitie , om te ant- woorden op den aenlcghdie hem gedaenis, in manieren als hydathadde mogen doen ten eer- Hen dage: Maer wordt fijn nootfaecke niet be- kent, lal nochtans ontfangen en gehoortzijn, comparerende in Perfone, mies betalende alvoo- ren die boete van veertigh ponden fwarten, tot profijte van den Grave. XIX.. Item, dat foo wie yemant t'onrcchte uy t ma- licie en quaetheden eenen anderen beklaeghde vanKrachte, van Vreede-brake, of van. ande- ren grooten Mifdaetj endat'et foo bevonden wordt, den Klager fal daer af fulcke punitie dra- gen, en beteringe doen der Partyen, als Stede- houder en Mannen dat ordineren fullen. XX. ïtem, datfoawie yemandt lachtert in geban- ner Vierfchare, wordt het geopenbaert van den geenen die gelachtert is, die dat gedaenheeft, fal beteren den Grave en Partye tot 's Graven Mannen Vonniitè. XXL Item , datmen niemant Edelheyt en fal be- kennen , hy en hebbe een vierendeel Edelheyts, heeft hy min, dat en fal hem noch helpen noch letten: Is'er gefchü om die Edelheydt, dat fal die Grave, Momboir of Stede-houder eynden by den Mannen: Men fal oock niemant van buy- tenderGraeifelijckheytvanZeelandr fijn Edel- heytbekennenj hy en brenge fulck betoon en belcheyt daer af, als's Graven Mannen wijfen iulleh genoegh te wefen. XXII. Item > dat foo wie gevangen is, en Recht be- geert , dien fal die Grave, Momboir of Stede- houder recht doen boven alle andere. XXIII. item, dat alle 't geene dat by den meeffen me- nighte van de voorièyde Mannen , of van den geenen die tot der Vierfchare komen fullen, te recht te mogen fitten met den voorfey den Stede- houder geflooten werdt, dat fal voor recht ge- uyt worden: En wie hem vanfulcken Berechte gevoelt gegra veert, die fal daer af mogen appel- leren voof den Grave of Momboir, en die van fijnen grooten Raedc: En foo wanneer de Gra- ve ofte Momboir felve fit, foo fal fulck Bericht fonder appel of beroep van weerden blijven. XXIV. Item, dat Schepenen en Gefwooren Vonnif- fcfal beroepen worden, daeren alfoo alfmen datgewoonelijckisgewecftvandoene, 't zy by appellatie o f reformatie, na gelegentheydt van dcrfaeckeiL XXV. Item, dat die Grave, fijn Soone, Momboir ofSrede-hondcr, is gehouden tedoenedesMan- nen VonniiTe, en dat ter executie te doen leg- gen fonder ver treek, alshydee verfocht wotdr, ..... -

Partye geheel ftaende in fijn rpm ,. f        ë r X'XVI. Item, dat foo wie Diick w, ï* lantzim, o/een^oOljctSa»^ fal, diefalfweerenalshydlnDrf^^ te weten, den Dijck-^X^ Rentmeefter, inhancfenvan denn^ veofRentmeefter; enddS^0**6* Ambachts-Heeren, indSh^jJ*»

intefoecken,nochteSnSt^ eed meefte oorboor en profijt í

n

t . xxvii. Item, datmemantenfalvoortaenfdic|,ken deferKeurenpxjck-gracfxsofScnouVoS: maels wefen fal, onkoften reeckenenmfiincn Bedrijven of wateringe, daerhy Dijck-griof Schout is ß dan rechte Dijck-penningenofWa- ter-gelt, endiegeenedieinfijnenBedrijvegefc ten, met rechte fchuldigh zijn vanWerckenen Beftedmgen, endiegedaenfullenzijnbyVoo- niilen van Gefwooren of Schepenen; cnwaert dat yemant anders dede, het zy Dijck-gravc of Schout, worde hy daer af verwonnen ter Vier- fchare, by des Graven , fijn Soons,Momboit 's Lands, of Stede-houders waerhevt, diemis- daet fal hy beteren den Grave en den Lande, daer hy de reeckeninge gedaen fal hcbbenbv*sGra- ven Mannen VonniiTe ·, behouden denvoorfcy- denDijck-Graveen Gefwooren totelckerPleé* ke, aliulcke Wedden als fy van oudsgevoofl* üjck zijn te hebben. XXVIII. Item, datfoo wiegebannenis vinDijckgd- de en van Watcrgclde, en veertien dagenin oen Ban blijft, hy fal den Dijck-enwof Schoolgel- den van fijnen Ban negen icneJiingen fwaitcnj blijft hy daer in eert maent, foo fal hy hem ga- den achttien fchellingen fwarten > en blijft hy daer in boven fes weecken, foofalhyhemgci* den feven en twintigh fchellingen fwarten-, en wort hy ter hooger Vierfchare van dealenen faeckengebannen, de Dijck-graveofteScb* falaltoos hebben van fijnen bannefcvenend tigh fchellingen fwarten. í ÷ I X, Item, datfoo waaneer een D^jffE

Schout yemant te bannedoetopu...^

Gefwooren 1

iociicpi.i».*', --r- . À.é-,÷éç-

fen

nenDijck, dieial nemen: Soo war Gefwooren ß

& taKwr

de Wette, hen, bchoortóg^™rt komttenommeianie.e^hyver.^^g,

^icSchep^en^^

metdrie Mannen,

afdieDijck-grave of Sehout lal ì         ^ dendeel «die Gefwooren o^*?%£&% tweededen. InclckAmbacht«g^

'tLandtmedetcdip

ofie

ve Ambacht, terf hattingevan^ ^ Schepenen, die het W^^nU*»f, giaveofSchourgddc^rieppntf^ M

-ocr page 1005-

en Keuren van Zeelandt. 983 Heylighdagh ofgecne, wekken dagh van Rech- te dienen fal alfoo wel om dien van binnen en van der Maelftede, als voor die voorfèyde Poor- ters, en voor die van buyten* en komt'ernie- mant van buy ten, foo fal die Schout Bodt en Banleggen binnen der weecke, tot fuleken da- ge inde weecke, als hy met den Schepenen daer af in een wefen fal. X X X VI. Item, dat in elck Prochie geftelt fal worden een Gefwooren Klerck by den Ambachts-Hee- ren, dat fy gehouden werden te doen binnen veertien dagen, na dat 't Officie van den Klerck open ftaen en vaceren ial, en by gebreecke van den felven Ambachts-Heeren,by den Rent-meer» fter van Zeelandt, dewelcke Klerck gehouden wefen fal Regifter te houden van alle iaecken die voor 't Gerechte vander Plecke gebeuren fullcn* en dat om redelijcken falaris. XXXV II. Item, dat die^ehp^tcn na den.voorfeyden Ban en Bodt geleydt, fullen gehouden zijn by, den Klerck, Partyedie,men tot Rechte roeper^ wil, een wete te doen aen heur-lieder Perfoo- nen, of tot heurlieder woonftede te komen ten dage vanden Rechte,                   ; : , kV. X X,XV III. Item, tot wekken dage van Rechte Schepe- nen worden gehouden tot manipge van den Schout, Partyen récht te doene} te weten, den voorfz Poorters en Uytlandiche van Pachte,van bekende fchult by Schepenen Brieven, byCe- dullen, o f by oir konden, fonder den Eyflcher of Verweerder te ontfangen tot Ecde, ten ware by confent van beyde de Partyen. XXXIX. Item, ende foo wie ten rechte geroepen we* fende, en niet en komt, die fal men des ande- ren daeghs volgende een ander wete doen, inder manieren voorfz , om des derden daeghs teilen Panden aen fijn Goeden, voor die grootte van der fchult die men hem eyiTchende is, en na de coftuymen van den Lande. X L. Item, dat alle Poorters en Uytlandtfche fon- der boete of breucke fullen mogen Recht ple- gen , ten ware dat fy Schepenen lachterden m gebanderVierfchare. X L L Item, indien bevonden worde dat Schepe- nen, ofte cenigh van henlieden, uyt gonfte» vrientfehappe, maeghfehappe , of anderfins uyfteldede, en Partyen daer mede hielden fic- pende, foo fal elck Schepen die daer in achter- haelt wordt, verbeuren tegen den Ambachts- Heere en Partye elck drie pont fwarten. X Lil. Item, dat elck Schuldenaer verwonnen weièn- de, gehouden wort te wijfen fijn onbelaftgoedt, op poene van gevangen te gaen voor die fchult. X L II I. Item, dat Schepenen gehouden worden die Schattinge van den Panden wel deughdelijck en redelijcktedoen, na die rechte weerde tot een fchattc, dies lullen fy hebben voor heurlieder arbeydt, ?an deken pont grooteVlaems ten h- fte

Raeckcridc de Coftuyinen .uvDiik-KraveofSchoutinpanden.Geen *Ê£b fijnenDijckenzyalrcc cerft vol, «SStetó uytgeiteecken , nadien *SSSS> foowiedatiuctcadocc.ftldcn g>nrienp^warCen,.; >bm » m. datGefVooren of Schepenen iujlen al- , Scnfbercydt om w>jfen, uytten binnen C^len of fy fullen gaen in een Herberge Kïflnck-grave of Schout hem bewijfenfal, *£S££by dageenbynachte, op haer a^SëSStt^Eb dai fy haer VonnifTe

fcif

J „„„ν,Ι,ΓΓ,Γη ,»f· indeden.

hebben; waer 't dat fy niet en deden,

uyt fullcn

ffilettcde nootfaceke, foo fullcn fy elcks Seuren alle dagen tien fchellingenfwarten, èndacrafioo fal die Dijck-grave ofdeSchout Se tweededen hebben , en die Klager t der- dmd£cl xxxi. Item, dat niemant en lal Dijck-graeffchap bedienen, hy en fal daer toe vroet en nut wefen, en ten minnen hebben inder Dijck-graeffchap twintig gemeten Lands, goeder vryer Erven, of dacrboven,cn wooncn binnen der Vorfchedacr hy het Dijck-graeffchap bedienen fal : En defge- lijcksen fal niemant Gefwooren wefen, hy eri fal oock daer roe vroet en nut wefen, en ten min- fknhcbbcnin der voorfeydeDijck-Graeffchap riengemcren Lands, en elck gemet fal weerdigh wefen ten minften dertigh pont fwarten. XXXII. Item, datmen des Poorters en Uytlandtfchen DijekenWegh bedrijven fal by Dijck-grave en Gefraoren, gelijck van den Ingezetenen, en dit volgen op haerlieder Erve, doende alleen- lijdt die wcte hare Pachters, of den geenen die hKrliedcr Landt banen, fonder anders wete te doene. XXXIII. Item, datniemandtwic hyzy, enfalmogen doendagen van weerlij ckefaecken, en die van rechtswegen tot den weerlijcken Rechte behoo- ren, hetzy Poorter, of ander ecnige Onderfa- tcvanZeeland, voordenGeeirelijcken Rechte, oiecontrariedoer, fal verbeuren die boete van wn ponden fvvarten,dieinwinnen fullen Schout ««nepencn, of Dijck-grave en Gefwooren, *icvanhcn die eerite kenniiTe daer afhebben «Jen, dewdeke boete gaen fal d'eene helft aen Q2^. en d'ander helfc aen Schout en Sche- el otuijek-grave en Gefwooren, foo voor- j               XXXIV. pedS;30mTdïelcken^oet'kort Rcchten ex- 5SJ?J!!ftl?igedaen worde> f0°fal el<* «SStt^!deS SondaBh-^er mèa*w *ϊη Ban le^en toc eenen ft*o ^naagebinnen der weecke. I-               XXXV. f*e ptr?Cn bl,nnen der vorfche of Uytlandt. Schout "°nen kommen ofte %ndea aen den WerdtPeh^iP Xemantrecht te hebben, hy WSafc^w da!h van Rechte vande' «ieggendesanderen daeghs, hetzy

-ocr page 1006-

9§4             ïkcaten en Ördonnaütien. 8.Boeck.

fte vanden Goede, onverminderc der Partyen fijne fchult, fes grooten Vlaems·, ende indien Partyen dochten befwaert zijnde bydervoorfz fchattinge, diegeene die de fchattinge gedaen hebben fullen j-fullen gehouden zijn die aen hen- lieden te houden, en Partyen heur penningen en fchult iel ver over te leggen ί En indien de gee- ne die 'c Goet toebehoorde, dochte dat het te luttel geichatwarc, die fullen dat weder mogen

XLIX Item, dat Scnepcnen tot elckerMarf t fooder eei.ighvertreckwiiien f„n T**^ de bedeen 4ot, Η^ΒΚΪΗ^

meefter inden fteen doen hal

foaSP en^0p^:

bachts-Heere dat begeert, en daer houd

d

en

?

t

fy's Graven bede of fchot felve CÏÏÖ*

aenvaerden, betalende die fchattinge met den koften daer op gedaen, binnen veertien dagen.

felvebetaeldtfu]jen

hebben, en gecorrigeert fullen wefennai denvan'sGravenPlacate, entotd?" W gewefen fullen hebben'tvo fchot of bele i fullen die Heexf^^

-XLIV, 1; Item:, datmen al Ie Luyden van buy ten fal mo- gen in alle Prochien, tot begeerte van Partye,

f

ongehouden wefen tegens den Grave,

:':;'                     L. Item, als die Burgh-grave die bede of fck inrijden wil, foo fal hy fijn Placaet uwföJ» overal veertien dagen eerhy fijn fteen iccjcea fal, en laten weren alle Ambachts-heeren, datfy

by Schout en Schepenen arrefteren, die daer ge- houden worden te rechte te ftaen, behoudende dat midts cautie te ftellen, Rechts te plegen, ful- len geflaeckt zijn. ; XLV.

Item, foo wie hem vervordert eenigh on- I inMiddelburgh op een benoemdendachkom'. deughdelijckofgeveynft tranfport en opdracht j men, en van denverfchenen fchotofbedetijfcl te doen eenige Scholier, in wat Univerfiteyt dat j worden, en op den benoemden dagh fai'die

hyrefiderendeware, en dateenige Onderfaten vanZeelant, te dier caufe betrocken worde by den voorfeyden Scholier, die géene die den voorfz Overdracht gedaen fal hebben,fal verval- len in die boete van veertigh ponden fwarten, die te gaen de tweededen den Grave , endehet derde den Ambachts-Heeredaer het gebeuren fal. XLVÏ. Item, dat als die Grave ofMomboir fchot, bede of Heervaert in Zeeland hebben wil, foo fal

Burgh-grave fijn fteen maecken, en doen den Klerck oplefen alle die geene daer hy van den voorfz fchote of bede gebreck aen heeft, en dk falmen dagen, te weten, die Ingelandenopdcn anderen dagh, en die Uytlantfcheopdenderdcn dagh, en wie dan op den dagh komcdar hrge« daeght wert, die fal mogen Gijfel werden/"onder ban, en die niet en komt, die fal die Schout te banne doen, maer hy magh kommen binnen den felven dage voor de Sonneondergangn, en worden Gijfel fonder Ban, en wie niet en komt)

hy komen in Zeelandt, tot wat plaetfen dat hy 1 die falmen des anderen daegs ter fteeneeyiïcben,

te weten, de Inlandtfche drie werven totdriedi- verfchedagen, en de Uytlandtfchetwee-w ven, enterderdereyfe, ter Plecke naoudeco» ftuyme. LL Item, foo wie aldus drie werven ten Reene geëyfehtis, en geen Gyfelenwort, fooimjb de Burgh-grave berijden die Goeden daer die Grave gebreck aen heeft, en yegelijck tot lijn· derMaelftede, na ouder coftuyme, ten wareoi yemant quame by der Sonnen, en fcoeJJ nenban, als't rechtis, te weten, opiegp den Burg-grave vijf fchellingen grootenVlacm* en den Klerck fijnen ban. Lil· Item, en van den geenen d*^?JS£ werden, faldic Graveν*^*&£ Goeden, en die in handen houden, m„ dierenten, nutfehappen en profijten dg mende, fonder afflagh van den princg^ te, daervooren hy bereden is, ^Jg^e hem die fchult bcraeltis, of uyrtefl J ^ des Rentmeefters fff™ ?*?S «# 8 Ambacht niet Goer genoegh fJ^ifaM fchot, of voor derefte fU^^W fouden mogen wefen, de K.e           ^ mogen verhalen en innen opalief Goeden.                   _ . T L I ï I* .. ~-Meev<F

wil, enaldaer doen vergaderen die Ridderfchaρ en Leenmannen, en fijn begeeren daervooren opdoen: En is't dat men hem bede, fchot, of Heervaert geeft of confenteert, foo falmen by vonnifiê van Mannen tot manen vanden Schout, dat vaft en geftadigh wijfen. En hy fal dan ee- nen Burgh-grave mogen ftellen om die bede of ichot in te winnen , en als den dagh van defèr bede of fchot gekomen en verfchcenen is, foo fullen de Rentmeefters des Graven Placatenuyt iènden en ontbieden over al in heuren bedrijve, dat alle Schouten en Schepenen op den eerften Sondagh na derfelver Publicatie Bodt leggen en doen fullen, en Dinghsdagh daer aen den ban clck in fijn bedrijf, en Schout-Ambacht dat ver- fcheenen ichot en bede in te winnen, en datmen leveringedoe binnen drie weecken na de Publi- catie vanden voorfz Placarde, met Geeftelijcke gepriviligeerde by den Grave , Edelluyden en roorteren.                                  » ί XLVIl. Item, dat niemant leveringedoen fal op Per- foonen die ter leveringe niet en ftaen, die de contrarie doet, fal dat beteren tegens den Grave Vierfchatte. X LV III. Item, infgelijcks die op yemandt die ter leve- ringe ftaet, meer leveringe doet dan hyLandts heeft, faPtoock beteren tegens den Grave Vier- | ichatte, en wederkecrcn Partye fijn uytgeleydt geldt.

den zijn,-of heuren Ambten *«ÏJ

bè-

-ocr page 1007-

Racckcnde de Coftuymcn en Keuren van Zeelandt 985

r tffanreliickten contentemente van

genyVanVfioghdenendeaenderefaeckerir

begrepen in XLIV. Artictden^ hier na volgende.

"« -«nrpilers, luiten neoucn uj"t w* -~-v

Én die in

I. ITem , dat foo wie eenige Leen-goeden, of andere Goeden ruftelijck en vredelijck befe- ten heeft jaer en dagh , die fal in datredelijcken vreedelijck befit blijven, tot hy mee rechte daer

^reecke worden,

fif die Rentmeefter mogen

^ï^jckcncMCUtcren. L I V. en watbetaclt isby executie of ander-

Item >

en filmen niet overgeven,

en wordt j en waer 't dat yemant den

^S^find^cüjck.fildieBuigh. ^efZicrickzeczijnVierfcbaremaecken.en SSivervolgen, als boven van Bewefter- fchcltgcfchrevenftaet. ,„■,■··· ·, ;iü')ai'iL· iV'"'.>'yy-i ntJiOift' · ,J* Itam daC een.yegelijck Ambachts-heere fal «verGiJfel mogen worden voor fijn Ambacht, of cen Gijfel voor hem fetten * en waer eentgh eciycckaen den.Gijfel, dat fal altoos weien be- houdenden Grave of Mornbok fijn recht van iij- nengebrceckenaendie Goeden, daer die Gijiel voorgegevenis.u^Hv< i .4 „ .::'Li- V 1. : Item, dat als yemandsLecnen of andere Goe- den, daer die Grave gebreck aen heeft, bere- denworden, en andere Luydeu daer mcdeaen daden, foo ialmen dat bereden gemeyn Goer, jiochtansaltoosren beften oorboor gebruyeken en oorbooren, en de Grave of Momboir des Landsiai van dien Goeden fijn deel van alle den profijten, renten en nutichappen hebben, fon- derafilagh, alsvoorfeydtis, en fijnMede-deel- dersfullcn hcur deel vanden renten, nutichap- penen profijten hebben, alfoo verre als fy daer indeden. L VI Ι ύ ' ir:. - Item, datdes Graven Notaris of Klcrck fil actdrie des Graven Mannen, die byden mee- ftcogevoJge van den Mannen daer toe gekooren worden, der waerheyt hooren, fchrijven en openbaren; in fgelijcks allen anderen faecken ful- «n_dnc des Graven Mannen een vol Getuyge wcfcn, daer henlieden die faecke niet aen en gaet,endaermenfe met Rechte niet wreecken en roagh.                               ....... j                L V I I I. «em, datfoo wie Hand veilen, Privilegiën, yaofBcfchcydttedocneheeft, diemRc- bJjren van HoUandt of van Zeelandt zijn, die aiöacromme mogen treckenby denKlerckvan ji^ftcreaivoorfcyt, endicKlerckialhcm .... fchcRrS 5?ί hul,digh zijn te geven opdesEy- j tigh jaren ^redehjckenkoir^ezcgekmetdesKlercks dSifulIen

igh gewelt dedein de Goeden, of on- aeckte, die ielve Befitter fal binnen e veribecken, of doen verfoecken in oordighey t van drie des GravenMan- eer, aendenOnweldiger» of Onge- dat hy die Goeden ruyme, en den efitter vry late gebruyeken en opleg- ade die hy den Klager gedaen heeft j ymde hy die Goeden niet, nochen e fchade binnen acht dagen na dat hy l wc feu, foo fil die Klager dat gewelt htedacrdiemifdaetgedaen fal weien, eefter te kennen geven voor drie des annen of meer, en die Rentmeefter, gebieecken fal zijn vanden bcfitce van yckcr, fal dan terftontden Klager in jck befit van 's Graven of Momboir gen fetten, en fal borge nemen van ruycker, om daer op te verhalen die an den gewelde by hem bedreven te- rave of Momboir's Lands, en den re fchade, behouden alrijdscenen ye- den voorfz Partyen fijn rechtinde- ger Vierichaie: Eu wordt die Onge- erhooger Vierfchareverwonnen, dat ren by Vonniflè van's Graven Man- -verre als 't den Grave of Momboir ngaet ·, endc en komt hy niet te Rech- men bannen en 's Lands verdrij ven,cn of Momboir's Lands fil hebben alle n die on der defe Keure gelegen zijn t de Klagervan dien Goede aitijds fijn rfchattc gebetert hebben. I I. n dat foo wie eenige Lcen-goeden of eden, ruftelijck en vredelijck befic aren langh of meer, die ial verkregen ht en titele van preefcriptie tegens den e, en die dien tijd binnen den Lande ebben, en tegens den Uytlandichq fit en vredelijck gebruyk zijnvan der- en die eenige Goeden alfoo gehou- hebben, fullendie houden, befitten eken tot eeuwigen dagen, fonder y e-

«errocim^ί ·νϊϊ χ i^engcrcecKent, en \ en gebruy

«»«*« Cnwru nnen %elcn van Zeelantj; mands wederfeggen. fe,aiofdPiCn en vanfulckenweerdcnwe- ,1                                II I.

*Bncv

?cn waren.

Cip,l!ebeZegeldcHand"veften ! Item» dat fo° wic befiteenige Leenenofan-

dere Goeden, onder't deckfel van eenige tijde, brief oferfFeniflê van befterften of anderiïns K en geen praïicriptievan twintigh of dertigh jaren haddein der manieren vooriz, en dan yemande

H

si II. Capittel

Vm^r Keureen ZeeUndtJsfprcec-

komt met ouder Bfieven, of met beteren Rech-

tutriln atTm' *°M°™»<*'Pe·], te, enverwint denBefittcr uyt den Goedemet goedeny,{Ünr'goeden' Van Erf' Rechte, foo fil die geene die dat Goetbcfeten **»Em*ïï?<nï Hovinê™> Schey-> heeft, dat ruvmea, en fijn handt daer af trecken 'Ü 4, ZZ ifeïm&en' van Uytterflm fonder eenigen Pacht daer af te betalen, dan al- IV· D e e L           eJtamenten , mn Kujlm· j ieenc van den tijd achterwaert, dat die faecke 6 D                         , tuf-

-ocr page 1008-

06

Placaten en Ordonnantien. D 8; Boeck.

't Goedt gewonnen hadde, Ü\n^r,

ÏuiïchenPartyen wert gelitifcontefteert in Rech- ten : En is't dat hy daer na de voorfchreve Goe- den hout y en fijn handen daer niet af en treckr, foo fal hy den Klager fijn fchade viervout betalen en beteren tegens den Grave of Momboir des Lands by Vonniiïè van Mannen. IV.' .> Item, dat foo wanneer twift ofgefchil gevalt om eenige Leengoeden» van wekken Leengoe- de geene van beydede Partyen in 't befit en zijn, foo fullen die Partyen eendrachtelijck kïefen ec- nen notabelen Man, die de Leen-goeden ge- trouwelijck regeren en bewaren fal vanheuren allen wegen, opdat fy willen» endeen kunnen fy in heure kiefinge niet eens geworden > foo fal elck vanden voorfchreven Partyen kiefen twee goede Mannen tot Keersluyden, dewelcke t'fa- men kiefen fullen eenen Man om die voorfchre- ve Leenen te regeeren, aliöo voorfchreven is, en Waert dat die voorfz Partyen, of eenigh van hen- lieden niet kiefen en wilden heure twee Keers- luyden , en die niet bereet en hadden binnen een maent na dat fy d'een den anderen verfocht had- den, of doen verfoecken, foo fal die Partyedie daer in gebreecke ware, verbeuren tegens den Grave of Momboir tien pont, en niet min: De Rentmeefter, onder wien die voorfz Leenen gelegen zijn} lal kiefen van 's Heeren wegen an- dere Keersluyden, niet fufpeétof wederfien te- gens eenigePartyen, inde ftede vanden geenen die daer gebreeckeli jek in ware j en dan fullen die Keersluyden kiefen eenen Man die de voorfz Leenen regeeren fal, als hier na befchreven ftaet i'andenErfgoede, binnen acht dagen na datfy die voorfz kiefinge aengenomen fullen hebben; enwaertdatfydesniet endeden, foo foude die Rentmeefter eenen goeden Man fetten van des Heeren wegen, die geen Party e en zy, en daer Partyen mede bewaert waren, die de voorfchre- ve Leenen regeeren fal tot redelijcken koft van den iel ven Leenen j en als dat voorfz geichil ge- icheyden fal wefen, foo fal hy die voorfz Lee- nen overgeven, op fulcke boete, tegens die gee- ne die 't Goedt gewonnen heeft, en tegens den Grave of Momboir 's Lands te verbeuren, als in hetpun&van den Erfgoedehier na gefchreven is. V. Item, waert dateenige Perfoonentwiftenof gefchillen hadden om eenige Huyfen of Erven, of oock om haefFelijcke Goeden, daer geen van hun beyden in 't befit en ware ι foo fal die Schout en Schepenen vander Prochien, daer die voorfz Goeden gelegen zijn , daer toe nemen mogen eenen goeden gclooflijcken Man, die den Par- tyen niet aen en gaet van maeghfehappen, en fal jhemvandes Heeren wegen die voorfz Goeden in handen fetten, om die getrouwelijcken en ten mceften oorboor te regeren op des Goeds rede- lijcken koft, ten profijte van de geenen die de Goeden winnen fal, en daer affal die Regeerder hebben voor fij η arbey t alfoo veel als den Schout en Schepenen dencken fal redeliick te welen j en foo wie 't voorfz Goedt wint, dien fal die voor- fchreve Regeerder dat ruymen binnen veertien dagen daer na, ten ware by conlènt van den voor- fchreven'Winner» of hy foude den geenen die

vier.

fchatte gelden, en daer toe „SChade die voorfchreve Goeden, en den ei, ^ boir's Landts betalen b2ÏÏ5*^Ycof V ^-n--j.:-V I.: . ' Item, datalle diegeenediecenieel£2 i andere Goeden t'famen gemeen hebbend Schep endom met en behooren diefii ^ Goeden met malkanderen befitten *» f * waert dat yemant van henlieden fiJS'*· deylen wilden , foo fullen fy van nffil? minnehjck fcheyden by drie des SS nen, of meer, endedie dcylingefil yani weerdenvvefeni endeentennenfydatnSr nchjck doen, die geenc die falvülen kX falkavel-cedelen maecken, en gacn daer mak voorden Stede-houder, Burgh-grave, ofej heuren abfentie voor den Rentmee/reraenjjt Goeden onder gelegen zijn, cndedeSrede-iou- der, Burgh-grave of Rent-meefter^aldanont· bieden van's Graven of Momboir'sLinds we- gen Partye voor hem tot eenen redelijcken dage, omtefien kavelen en deelen, of fykomen-, code' en komen fy niet, de Stede-houder, Burg.gra, ve of Rentmeefter, met den geenen diedekavc- linge begeert heeft, fal kavelen en deeleninken· niiïè van drie 's Graven Mannen, of meer, en van dier kavelinge fal die Stede-houder, Burgh- Grave of Rentmeefter met den voorfz Mannen bezegelde Brieven geven, en die fclvc hvelm- ge en deelingefal altijds van goeder weerde we- fen , en die felve kavelinge en deelinje folmen doen op des gemeens Goets koft. VII. Item, dat foo wanneer éenigh Ambacht of Heerlijckheyt verfterft van den Vader op den Soone of Soonen, die fullen 't ontfangen binne den jare vanden GraveoffijnenStcdciWer,o. vanden Rent-meefter daer 't ondergdcgeflis»CB die Rentmeefter fal dat op dien overfettttt te Boecke, elckgemet om eenen halrenGtoote: EnvidcgebrcckindcverlecnineemsGiw» of Momboir 's Lands wegen, foo fal die «a daer't Goet aen verftorven is, gaen teg*» daer men die Vierfchare pleegh te houden» ι kenniiTe van drie des Graven Mannen, JJ henlicdenBrievennemen, dathybereyt^ Leen te ontfangen,en al te doen <* j£J"S wegenfchuldighisvandoenei en hiffffl» hy fijne Goed?n befitten fonder eenge®* daerofte lijden, «rdjtro^jggS 'themverleenenwil, en dan fidhj tontm als recht is.                      T Item, alle Ambachten ofHecrUjckh^; Zeelandt, dicbeftervenaendenuo ,^ loffcn navolgende der G*f^*fa&0* daerafgegeven, inhoudende, °* β^β* yemantfteVft, en geen Soonen^ φ^ achterlaet, foo $&&%££!!*&· bacht of Heerlijckheyt ^S^aidf ι gen lolTen tegen den Grave voory* g endc en heeft hy geen Dochte^fctt fal mogen lofTendieoudfte -«JrfJ dathywiU endeend cmCti

-ocr page 1009-

■'■+'■ *'                                                                                                                    ■·'.'·'·■' " '■■ /; Kaeckende de Coftuymen en Keuren van Zeekndt. 987 }p en naciïcManhocft vander fwaert | ·.■':.;·>■.                        X,

^eondft

Item, dat als yemanat fijn Ambacht of Am* bachts-gevolghverkoopenfal willen, hyfaldat mogen doen by des Graven of Momboirs Ste-

iïïciiaernaeitvoIgende,rnogcnloiren>enfoo LtvanManhoofttotManhooft, alfoolange iXreenige zijn binnen der Macghfchappe van

fSfijdes enis'ernicmantvanderfwaert ^Sedatoilenwi, foo fal't loiTen dieout- Tl «lic Manhooft vander Moeder zijde, en To^XofullenfyrnogenloüendM.n- SdenvanderMoederzijdevangraedctegra- Klsvanderfwaertzijde gefchrevenflaet, en ÏÏf« voor't vrye van elck gemet Ambachts, SWcvo]gedattotheelenfchoofe ftaet, en SBoikehetderdegenietvryftaet, denGravc heden fevcn fchellingen fes penningen groo- ffl,. En voort foo falmen voor't vrye van elck scmetdattothalvenfchoteftaet, na beloop en advenantden Grave alfoo veel betalen , en alfoo voortraden advenant, na dat/et vry heeft en te boecJce/laet ·, en heeft dat Ambacht geen vry, foo falmen elck gemet mogen lollen om tien gooren, indien men't tollen wil: En foo wat Ambacht darmen loiTen wil, dat falmen loflën binnen ecnen halven jare na dat verftorvenis: QiiaemtoockalfoodatcenWeeskintdefeGce- denloflènfoude, foofalfedes Weeskints Voogt ToorhemlotTen binnen den voorfz halven jare, alfoo voorfchreven is, alfoo verre als dat Wees- kintreeder-haven en renten gcnoegh heeft, dat Ambacht mede te loiïèn, doet die Vooght dat nier, foo fn dat Weeskint fijn .fchade mogen verhalen op fijnen Vooght, als 't fijne jaren heb- ben fai. I X. Item, foo wieeenige Tienden hout van den Grave, enaflijvighwort, foofal fïjnWetach- rjgcSooneof Soonen gehouden weien te beta- bden Grave of Momboir's Lands, voor elck gemet een pont fwarten Tournois, achter-vol- . gende de verleeningc vanden Grave Willem ·, .en Jieefcdiedoodegccn wetachtige Soonc of Soo- nen, foofal des Dooden wetachtige Dochter of üochteren mogen hebben en hooiden elck ge- met om twee pont Tournois 5 ende en heeft hy aoone noch Dochter van wetachtigen geboor- ten, /00faJ fijn wer-achtige Broeder of Broede- ren^emogcnloiieri elck gemee om drie pondt tournois, dewelcke loffinge fy fullen moeten Zt ? ecn halven iarena dathy aflijvigh «^opdeverbeurte van de voorfz Tienden: B™J; ,ySeenSoonen> Dochters, noch Sec iüSrtpvoorfz is> fo°fai die k°- JSïo ? Craefof ^omboir 's Lands, naer proh> nnanne' om daermedete doen fijn KfefefaSüS ujnenSoone» Dochtersofte ^ofdS/10/"11^^10^11 ' om alfoo veel *twaan?f °°te vefOÏVen ware, maerwaert *i diefti J,n Ticnde ^kochte ecnigeande- ^ SSS£ ^raveof Momboir's Landsge- **trim2rirngemfte'om die overfettingeen Ê Sf0ro0nfeBro^de[ heeft levende, enWt ^^fiCfl'i 0C¥cr of Bieder levende, S^SfeES6?^ niei,m°gen verkopen,

dehouder of Rentmeeftersconfent, ende anders met, ten zy dat de Verkooper , knapeliickè Kmt of Kinderen heeft, en dan foo fullen k die Kinderen, Vader en Moeder o f andere Magen mogen koopen , en hebben voor den Vreem- den om den fel ven koop s maer die oudfte en na- cü-c en Voor den andere«» het zyMan 3 ί' S?, ΐ °°? fal die J°nSe Man gaen voor dat ouder Wij f, daer fybeydeeven na zijn, en dele loffingeofoverneminge fullen fy doen bin- nen den jare na den rijdt dat fy gefchreven fullen vvefen m des Graven, Momboirs of Rentmee- iters Boeck, en t'eynden den jare en fullen fy niec meerontfangenwefèn. XI. Item, dat niemant en fal fijn Erve tebuyten gaen, dan voor Schepenen, rerMaelftedcdaer die Enj gelegen is, en waer't dat yemant an- ders dcde, dat en fal van geender weerde wefen cnhy fal verbeuren tegens Schouten Schepenen drie pont, behouden alle geprivüigeerde Ste- den hcure Rechten in dcfen. X I I. Item, dat foo >^ic fijn Landt verkoopt, hv fal tmetenterhalverdelve, en heeft dat Landt gecndelve, ofdat die del ve den Lande niet toe- behoort , foo ia! hy 't meten tot den dode, even verrealsfijnLandtgaet: En foo wie fijn Landt verkoopt,, hyfal'tbiedcn bydrieSondagenon- vervallen aen een, en dan fijn Vader of Moeder fijn Broeder of Suftercn en heuren Kinderen! lijn Oom, Moyen en heuren Kinderen, en niec voordcr, willen fy'tkoopen, fy koopen't als vreemde Luyden, en willen fy i niet koopen, foo mag die Verkooper fijn Land ofiljn Hofltel deverkoopen wien en waer hy wil, en indien dat yemandt fijn Landt verkoopt, fonder drie Sondaeghfche geboden te doen, indcr manieren voorfz, foo fullen die voorfz Perfoonen behou- den heur naerhedcen aenboorde , binnen den naeften jare en dage na dien dat Landt verkocht wordt, ende fal lijnaenboort foecken voor drie Schepenen in gebanre Vicrfchare openbaer- xiii. Item, een gemet Dijckswcrck*buyten den Ambaclife, falmen nemen ten minirenquetfin- e, daer t hem die Ambachts-Heerewijièn fal·, ndatfilmenkoopeneea pont, en foo wie het cderfegget, hy fal den Grave ofMomboir des ands gelden vijfpont. _                       XIV. Item, datfoowieeenighitdenHuys, ofee- gandcrHuyfingemetyemandtgemeynheefc, n fy met gewillig en zijn dat fteen Huys of Huy- inge t famen te bewaren, ofte verhu/ren, noeh n raecke en in daketehouden, foo fullen de on- illige, hoe veel dat'er zijn , dan mogen fetten innen dry maenden haer deel den Willigen te

geven ofte nemen om een feeckerefommevan penningen te betalen binnen den jare van den eerflen dage, te reeckenen dat't deel gefet fal 6®**                 wefen,

-ocr page 1010-

					Placaten en Ordonnantien. 8. Böeck.
			938
		weien, en daer fy't niet en doen, foofullendie Schepenen by heureri Eed, met den Schout van derPlecken, tot verfoeck van den Willigen» fchuldigh wefen het Huys te fetten op geldt ■■> en dan lal die Schout by Vonniflè van Schepenen, voor den On willigen kavelen, endoet'etdie Schout niet, foo faï't den Dijck-grave doen met de Schepenen voorfz, wie die Huylingen fal hebben, en wie fy aen komen die falfeerffelijck behouden, maer die het Huysverkrijget, die fal den anderen binnen jare iulck geld uytreyc- ken en betalen, als hem die Schepenen toege- feydt fullen hebben, en daer af goede Schepe- nen-brieven geven , en goede feeckerheydt by Schepenen doen ; en betaelt men't geldt niet binnen den jare als voorfz is, foo mag die 't ge- breckheefc» mctSchepenen-brieven, dattwij- fchattinge afpanden van des geenen licfiijckfte Goeden, die defchuldfchuldigis, of aen fijn Êorge; ende waert dat't Ambacht gemeen Am- bacht ware der geener die 't Huys famen hadden, of dat yemant een Huys alleene hadde op ye- mands Ambacht, daer andere met hem in *t Am- bacht deelen, foo foude die 't Huys behielde, of die het Huys alleen toebehoorden, den an- deren mede Heerfchepen van derHoffteden en Voorhoven voor heur deel Ambagts, alfoo veel ander Ambachts in der fel ver Proeh ien geven by Leenmannen, als iy 't met malkanderen eens ful- len werden i ende en konnen fy 't niet eens ge- worden , foo fullen Mannen of Schepenen let- ten hoe veel ander Ambagts fy in der felver Pro- chien daervoor fullen hebben > en vanMoolen die gemeen zijn, en van der Hofftedc daer fy op ftaen, fullen die Schouten met den Schepenen befcheyden. X V, Item* dat foo wieeenige Huyfinge of fteen Huys heefc ftaen op yemands Erve ende Vroon, die mag dat Vroon of Erve met den Voorhove aen hem lolTen, om andere twijfchatte Erve by Schepenen van der Prochien, daer dat Huys of fteen Huys ftaet ofte gelegen isj doet die Voogt vanden Huyfe dat niet> foo mag diegeenedie dat Vroon of Hofftede toebehoort, die Huyfin- ge gelden, als fy liggende weert zijn % en hout dieVoogtvandenHuyfedieHuylingeaenhem, foo fal hy en fijn Erfgenamen, in wiens Ambagt datis, die Huyfingen of fteen Huys erffelijck gebruyeken en befitten, behouden dat hy den Ambachts-Heere, daer hy onder woont} of on- der fit,' dienen fal als die Keure oor kont. XVI Item, dat Vrouwen é Jonckvrouwen of Erf- genamen, men af doen fal, ende veroverfaten van Werven, Voorhoven ende Hoffteden met twijfchatte Lande, en dat fullen doen die geene die de Ambagten ende Heerlijckheden aen hem trecken, daer die voorfz Werve, Voorhove en Hofftede inne gelegen zijn, van yfer ende van fteene, by fchattinge van Timmerlieden, alfoo als dat liggende weerdig is: Alle gekogte Am- bagten, en Leenen, en Tienden, gekocht met fui- ken Goeden, als Man en Wijf famen hebben, die falmen veroverfaten met fulcken geld en Pen- ningen, als'er indeneerften koop omme gege- ven zijn.
							XVII. Item , datyemandtwoonendeopde^ Erve van ecnige Ambagts-Heeren SSSP van daen trocke, ende fijn Him Ju. é !:ïßúî breecken wilde, fcofiliiW* Huyfinge mogen betaler,ityTinSeri^ Metfers, diegelijckLuydenzijn^ndieC toenemen en kiefenfullcn,als'tilggend/^ digh wefen fal: En waert dat ycmandtwoS opeenigeErvediedenAmbagrs-Heeren,^ en hoorde, en fijn Huyfinge af braeckc, 2 den Ambagte voeren wilde, foo faldie gcenedï daernaeft gelandt ware, die Huyfingeaenh™ mogen nemen, en die betalen ten feggenvande Metfelaers en Timmerlieden, gelijckofK houten in fteen lagen, en deHoffteden gdfa gehjek datSchepenen vandieProchie.daerft inne gelegen is, fchattcn fullen: EnvwerW- fe die voorfz naeft-gelande niet hebbenen wilde, foofalfedie Ambagts-Heerc mogen nemen, m der manieren voorfzofhy wille, en wil hijs niet, foo ial die Landsman mogen af breeckenicnweg doen daer 't hem gelieft. XVIII Item, dat foo wie in yemands Ambagt woonr, die ial gehouden wefen den Ambagts-Heer,dacr hy onder woonagtig is, te dienen, en tedoenals een goet Onderzaet fijn Ambagts-Hcerfchuldig is te doen, en alfoo 't coftuymelijck is. XIX. Item, dat als men van nieuws vernevent, en eenige Erve op yemands name verhevene of ge- fet wordt in den Overlooper, foo falmen alle koften en onkoften,diemen op dieErve brengen of leggen fal, vervolgen op die name daer't op gefetis, den heventijt durende, cnopmeinM anders, behouden dat hy voor fijnefchadevet- halenfal aen den geenen daer hy voortgebreck aen heeft. X X. Item, datgeengemeenfchapvanGocde^nn wiendathetzy^nialwefen^cnzyvanManen vanWijve. X X I Item, dat als twee in Huwelijckciiegdg zijn, en de eene van lijve ter doodtKomt. anderedietelijveblijft, faldichdfthdb*m der Erveen Hornet halfdenlaftend^op zijn: Enis'tdacfygcenl^eegig; die Er/genamen van den Doode fifl» "g
								den, dewelckemenalleenbcwiji^j — X X * *· é Vad^0^ Item, dat alle diegeeneied*> í fül. Moeders doode Goedt ^JHpf; leninbrengen allede GoedenJeM k Moederhe^nliedengegevenMennc c dan vandefeninbrogten Goede» dde^ dereGoede, die Vader ende Mo^ ^ dage doen een van hen dijii^ ennemenVaderofMoeder,dier*úûÖ helft, cndieKindcrcnd^J^ deanderhelft: W^oo^**** eenKincenware, en dat et»»

-ocr page 1011-

Raeckende de Coftuymen en Keuren van Zeelandt 989 oudfte en naefte Manhoofc en Maegh van den

[remede inbrengen alle dat Vaderende **P Zm reHouwehck gegeven hadde, en ^/^^cmdcGocdedichclfthcb. ée> Ζ dat Ktodtdic ander helft: Defgelijcks fl^0fmeerKinderendienietgehadthad. f Zaldeelen in allen den Goeden die de feenMoedervoorfchrevén hadden ten da- Vledieeene van henlieden aflijvig wordt: En ffSvanderKinderen en quameter deelinge, ? Sc die Vader of Moeder die leefde, be- S^oedendiehyen dicDoode fa. ÏÏÏSadthaddciiicndcenlaccdiedpodcgecn Scren, die Erfgenamen fullen zijn Goede hebben.            χχΠΓ               . Item, ^t Kinderen van een ongetrouwde Moeder, enfullen geen deel hebben inde»a- JSKi ten zy dat die Vader hen yet bewijft Sa ast hy leeft, by Tcftament, ofte met Schepenen Brieven: Maer als van der Moeder

Weefen dan Voogt moeten wefen } en waer nochdefeMaeg niet rijck gen oegh der Weefen Kinderen Goet voorfz te verborgen, foo falmen altoos voort vanden eenen tot den anderen gaenj alfoo lange als'er eenigh Manhoofc inder Maeg- fchap welen fal, en tot defe Voogt fullen noch twee ander Weder voogden van den Weeskin- deren wefen, van den naften Magen, te'weten, een van des Vaders wegen, en een van des Moe- ders wegen, die toe fullen fien metten Vooght, dewelcke Voogt fal gehouden wefen voorden Schepenen ter Maelftede daer defe Weefen be- ftorven zijn, en voor die voorfz Weder-Voog- den allejare van alle der Weeièn-kinderen Goe- den reeckeningeen befeheytte doen, ende defe reeckeninge te fterekenmet lijnen Eed^ofande- rendeugdelijcken Bewijfen: Maer hadden die Wees-kinderen geen Mannenhooft-magen, die heur.Voogt wefen mochte, lbo mag die Vader, eer dat hy fterft, en de Moeder doodt zijnde»

ende deel

eenen ftellen , die oock gehouden fal zijn den

halven, fullen fyErfgenamen wefen hebben. XXI V. Item, darwaert dateenigBaftaertfturve, en Wetagdge Kinderen achter hem licte, en eenig van dien ftorve, foo fullen die Erfgenamen van dicnKinde dar Goet deelen uyc viervierendee- lcn, gelijckof die Vader geen Baftaert gewceft en haddc. XXV. Item, dat indien een Meysken huwede bene- den twintig jaren, fonder confent van Vader of Moeder, defelve Vader ofte Moeder levende, fullen't felve Mcysken mogen doodt maken, en ö/itgoeden van alle heurer fucceilie, indien hen dat belieft. XXVI. Item, datfoowiehanddadigis overyemandt dieuoodrgeflagen zy, ofraedcofdaedcdaertoe gegeven heeft, daer fy felve Erfgenamen afzijn, dieenfullen als Erfgenamen geen deel hebben in dcsDooden Goede, noch die geene die van heu- renlijvegekomen zijn. ,        , .;·. XXVII ; . «em, dat foo wanneer Vader ofte Moeder joodtis, die Vader of Moeder die dan te lijve ψβί fal voor yemandtanders Voogtzijn van yncnKJnderen, en van heuren Goeden. Ende ψ Vaderen Moeder beyde doodr, foo fal dan J°ogtwefen die outfteen naefte Manhoofc van «Vaderswegej op dat'èr een'Manshooftis: Si?%Vandes Vaders wegen geen Manhoofc, nad lVefendieoudfte ende naefte Manhoofc ρ "«Moeders wegen; En wie van den voorfz aSÏÏSP' het zv V ader of Moeder, of Magen, vSÏ0rfnVooSris' die fal die Vooghdye fi'av          ren cerftonr moeten aennemen, en Ο?*' dac hy dieKinderen en 01 ™v,0edcngctrouwelijckende wel regeren «**»!Π mceIÏen oorb°or m profijte, en inden ^2°rrzlhc{chcvmQn> befthutcen en ver- doen j a,y van regtswegenfchuldiff!is feSta* endeden KinderenGoedenfal hy ver- *e! JE?* 'Weefchatte Erve > d*er die Wefen ^SdkTS^ endeen maS dkVader Crdlclceckeiheytiuetdoen,foofaldie

Eedcetioen, en ieecker te ftellen, en allcjare reeckeningeen bewijs te doen, inder manieren voorfz; en indien hy dat niet doen en mag» en niet rijck genoegh en is, en of de Vader geen Vooghc voor fijn overlijden geftelc en haddc, Schout en Schepenen by gebreck vanMagen, en van defen, fullen eenen goeden Man kiefen, die rijck gerjoeg is rot Voogt, die den Eed, ieecker reeckeninge doen en geven /al, ende met deièn Voogt foo fullen de Tocfienders ende Weder- Voogden wefen die Schepenen : En die geene die aldus Voogt fal weien, die fal geloont wefen van fijner arbeyd.t van des Wees-Kinders Goe- den, by Weder-Vooghden ende Schepenen, XXVIII. Item, dat foo wanneer defe Voogt die Voog- dye aengenorrien heeft, foo fal hy binnen ies weecken by Schepenen en Weder-vooghden brengen in gefchrifte by goede verklaringe, en by fijnen Eed, alle de Goed en, Leen en, Erven ende Hoven, hoedanig die zijn van den Wees- kinderen , en daer af fal de Copie onder Schepe- nen en Weder- Voogden bly ven, XX IX. Item, dat indien yemant van defen gebooren of gekooren Vooghden niet aennemen wilden die Vooghdye van defen Weeskinderen,foo ful- len die Schepenen eenen Perfoon ftellen, inder manieren voorfz, in de ftede van hem, die deiè Weeskinderen en heuren Goeden bewaren ende regeeren fal, tot lafte van defen gebooren of ge- kooren Vooghden, ende alle de fc hade die defe Wees-kinderen hebben en lijden itnlen, en alle 't gebreck dat in deièn gefchieden fal, fullen die Weder-Vooghden of Wces-kindercn, tot heu- ren dage gekomen zijnde, voor Schepenen op den voorfeyden gebooren of gekooren Vooght, die de Vooghdye niet en heeft willen aennemen, of fijnen Erven vierfchatte inwinnen»ten ware dat fy merckelijcke redenen hadden» ofte belet om deiè Vooghdye niet aen te nemen, ende dat dat den Rechte genoeg dochte: En waren Sche- penen Weder-vooghden, foo fullen fy in deièn ftucke andere goede Μ annen tot Weder-Voog- den ftellen, Item,s

-ocr page 1012-

590              Hacatcn en Ordonnanticn. 8. Boeck.

berechten fullen binnen den derden Η " mogehjek.                          ciucn <%, a > ï r XXXVIL Item, loowieverwonnenworrfi- PenmngfchuitmeenProchie, cnh S0rccn'g Goedtgenoeghenhecft,f00falK^^ te verhalen fijn gewijsde fchulr ofw *m aen gebreeken lil "mogenΞ£e f 7^ goet is, met fijnen Vonmile by Scho f?P penen, enaldaerverioeckenungebrS2' gen verhalen op die voorfeyde cSfe dieSchouten Schepenen vLdeXTÊf fullen den Verhefer een wetedoen, ÏÏJS

XXX. Item, of gebreck ware in defe Schepenen, in ,'t kiefen van defeVcogden of Weder-Voogden, of anderfins, foo fullen die Wefen tot heuren dagen komen zijnde, henlieden mogen bekla- gen daer dat behoort, en'tgebreck, fchadeen verlies dat fy dacr by gehadt hebben, op die voorfzSchepenenenheurenErven, vierfchatte inwinnen. XXXI. Item, datgeeneKnechtkenen fal fijne jaren hebben na defe Keure, hy en fal hebben eerft van dage lijnder geboorte vijftien jaren volko- men > eneenDochtervandenjare heurgeboor- ten twaelf jaren volkomen j en daer n^ullen fy noch blijven onder den Voogden, en in Voog- dyen, alfoo lange als den Schout en Schepenen vander voorfz Plecken , en die Weder- Voogh- den by heuren Eed fweeren fullen oorboor te wefen. XXXII. Item, datindefenieuweVoogdye, hierbo- ven gefchreven, die Grave of Gravinnen heuren Kinderen of Momboir'sLands, endegeenedie van heuren Bloede gekomen zijn, niet begrepen en zijn, maer fullen blijven even verre alsclck van henlieden aengaet, alfoo fy van ouden tij- den geweeft hebben. XXXIII. Item, dat foo wat iaecke dat men met twee of drie Getuygen en Wetachtige Mannen, die men niet wraken en kan, of met bezegelde Brieven, Hancteyeken, Hantgefchriften, Inftrumentcn, of andere goede Brieven, in ware doen mag,daer enfalniemantontfangen zijntegens te zweren, en oocken fal niemandt gehouden worden fijn Brieven te'ftercken by Ecde, dan van faecken diehyfelvegedaen en gehandek heeft; en van andere Brieven daer hy by, noch over geweeft, noch die gehandek en heeft, diefalhyftercken byiïjnenEed, dat hy anders niet en weet, dan die Brieven goet en deughdelijck zijn, en dat geene dat daer inne ftaet, niet volkomen en is. XXXIV. Item, dat foo wie eenigh Goet koopt om ge- reed geld, en hy dat Goet weg voert fonder be- talen, dieVerkooper fal binnen der Vorfchen dat Goet mogen doen beftellen by Schout ende Schepenen vander Plecke dacr hy 't vinden fal, ende't fijne daer aen ende aen den Kooper ver- halen. X X X V. Item, dat een yegelijck fal mogen beftellen fulcken Golden als hy vindt op fijn Huys of Er- ve , by den Schout ende drie Schepenen daer die Goeden gelegen zijn, voor fulcken feb uiden of Pachten als die Huurman hem fchuldigh wefen fal, van eenen jare, ende omme feeckerheydt en borgere hebben van een Pacht en Huyre van toekomenden jaren i ende defe voorfz bekom- meringen fullen doen die Schout met drie Sche- penen, om drie fchellingen. XXXVI. Item, datmen binnen defe Keure in elcken Prochie fal mogen beftel doen op Luyden van buyten der Vorfchen} dat die Schepenen aldaer

ten langhftcn binnen drie dagen daerna, tot c lepen,foo fullen Schepenen den ièlvcnWÏÏ.

ner't gebreck dat hy bewijfen QUuffam gewijfde fchuldt, wijfen ie hebben opd®\'c, liefers Goede, onder half fchatte-panden XXXVIII. Item, dat een yegelijck gehouden fal 2ijnrc kennen, of te lochencniljn Zegelc, HanoW- ken, of Hand-geichrifte ter eerfter dagingeop hemgedaen, kenrhy'r, ibo lal hy betaleadte fcliuk, of voldoen die belofte daer innebegre- pen, tenzy dathy terftonc betalingcofvokk- ninge bewijfen mag ■, en indien dat hy'tlochett, foo fal den EyfTcher ontfacn wefen tedocnblijc- kendatdesVerwerers Zegel, Ha/id-feedcnof Hand- gefchrif t is: En waert dat hy nieten qua- me kennen of loochenen,fooialdieZegel,Hant- teeckenofHand-gefchrifte voor bekent gchou· den wefen, en fal gehouden wefenin'tvolkom- men van den voorfz Hand-teycken, Zegel olie Hand-geichrifte. XXXIX. Item, waert al foo dat niemandt en witóciof· fen fijn fchuttinge en fijn Vee, endat'crirori'en binnen der fchuttinge, diens dat Vee is, mdc fchadchebben, ende een yegelijckmagfchut- temVtfijne, enwiedefchuttingedoet» bytë het des felvendaeghs eer Kercken voor diclro- chiaen of twee Gèbuyren-luydenopenbaren^ hydefchuttingeheeftgedaen: Dacr.nW0 die houden beloken e deuren in fijn Huys» enc waer hy wil} en die geene diens dat Veeft daervoorgcrendcngeenendiehydcicMO^ daen heeft twyfchattl, by Vonmffcvin W nen: En is 't iaecke dat ft^Sp

Kcrcken, diedefchuttmgedoet, er fchuttinge nochtans hout heymclijcK,»/-^ beteren ofhydiefte hadde gcdaen: ω» ^ defchuttingemetkrachtebelet, ot^\^ fe die Schutter met rechte h°uden* fj> denGraveofMomboirgeldeniienpon^^ hydiefchadededevijfpont, endl;S£Pro· fchatte: En is te wetene, dat een ycD l^ chiemagby Schout en Schepene?> ^, ftc deel vandeSchepcncn, een scnu^. diedeBeeftenbyfijnenEedlcnuKe φ liepen hem de Beeften, of vo^'U ## jaegt, ^«SS^SSi hadde in fijnen handen, e"^ieScbufter^ jaren fijnen Eed doen ai» ψ            π*

-ocr page 1013-

			Raeckende de Coftuymen en Keuren van Zeelandt. 991
					ninge te doen in de weecke vanden gemeenen koften van den Lande of Prochie, die reecko ninge falhy doenby Gefwooren of Schepenen van der Pleeken, of van der Maelftede, ende die reeckeninge blij vet geftade, en fy moet redelijck eri vaft e geweien .worden met Vonniiïè van Ge- fwooren ofteSchepcndnv en geen andere en iai- men dan doen: Des fal deDijck-grave of Schout die den Ban gevoert heeft', foo veel voor fijnen arbeydt hebben, als Gefwooren of Schepenen denckenial. m ::~ ■■'- tint                   .-π- ι .v,.:--v>^-,:.^:Ltr-V.;:             _         i Item", datfoo waër twee Schouten zijn in een Ambagt, ï ende die eene eènen Mah dag leyde te dingen, en daer afBah:doet des Sönd,ags wette- lijck voor drie Schepenen, hy ial alièene'tge- dingehantieren tot 'dien eynde^ >wil die andere Schout datgedingebslettèn mdc wëdertalen-jhy ial den Klager fijn föha<te.gelderii,i iendehGmve tien ponté Gaet ootk èe»igSchepen uytderi gé*· dinge, foodafdieKlagerbyheniiiijnrechtver^ Heft, hy ial hem gelden fijn fchade, endéïi Gra». vedriepont: Twee Gcbroederen en mogen niet te gadef zijnin Schejpendofn j iiöch Vader ende Soone.             ·- ■■- rt»5oO ίο π Het HL Ga pi τ tk r> Van den Keure *van Zeeland? , is fpreeckende v#n Vreede iVanGijfekiVan Nood-werey van Vechtirige boven Vree- de i van Ti&iflin der Vierfchare te maec- : ken, van Op- krope, van Luyden en van Hujifin, van Luyden wejende in noodt vanWatere^ van Berijden, van Ballin- gen goetj van diverfthe Boeten ende · Breucken, en anderegelij'ckepoincJen, be- kopende tot XliVlILArticulen hier - navolgendéi Eerste Articux. ITem, datfoo wanneer een vechtelijck is ge* fchiedf;, daerdoodilag, quetfinge ofwondeh atgekomen zijn, ende dat die Partyen van een gefcheydfen zijn, foo fullen dan alle die öntichul* dige Magen een goeden vreede terftoht hebben» fondcr vermanen van yemant, en die vreede fal wcfenalfoovaft, envanfulckerweerden, ofiy die vreede felvegefwooren, ende met der handt gegeven hadden, ende die vreede falgeduyreh eeuwigh. I I. Item, en foo wie boven deiên yemanden van den onbefchuldige Magen oploop, of eenigfins mifdcde, ofdademifdoén, by faifté,woorden, ofanderfins, die fal gecórrigeert worden als een vrecde-brakere} ten dien eynde, dat die onbe- fchuldige Magen mogen blij ven in payfe ende ia vreede, endathemélckwachtequaedttedoeni dan op fijn felfs plicht. III. Item, datfoo wieden Abt van Middelburgh, Prochi-papeindcrProchien, eenen Dijck-gra- ve of eenen Schout, of fijnen wetachtigen Soo- ne, die totfi j nen dage gekomen is, ofeen Leen- man, of eenen Schepenen, of eenen Weert in ^jo jÓeibprgéyt-cede weygertpfyerfwijger, die I                                                                fal
		- «u endefalhebbenvanelckSchaepeenen {weten, enu                   ongenngden Verken feffl» oflaerdrfesgroo- ^^Fndeenkornrniemandrbinnenidriedagen ^SoiTen, foo fal die Schout bySche- ^JndenSchurterfijn recht opleggen,, enbe- Kn die?Veegchouden en gevoede fal hebben j ïrhSndie gelevert fal hebben, enkomcdaer SnendieHeere vanden Vee» foo fal hjloflên rbetalenallcdie onkoiten enfehade, diedaer opkomenfal by Schepenen fchattinge, endaer hv binnenden voorfz rijd niet en komt, foo ial t denH. Geeft hebben, en toebehooren, mits be- ralendedenvborfzonkoftdaeropgeloopen 5 en waer't foo dat den H. Geeft niet hebben noch aenveerden en wilde, foo fal't de Schout felve Èoudcn.                 'Ur                         . ï X L. Irem, foo wie berooft werdt van fijnen fchut- ringeinfijnHuys, of inden gemeenen wege of watere, en hyfemet rechte mag behouden , die 't doet, fal beteren den Grave, ende dien hy die fchadedoetalsofhyroofhaddegedaén. L x i.                         i;i Item» dat foo wie den anderen fchuldighis fctiftinge te doen, die falie hem doen met fijne Magen j en heeft hy geene binnen den Lande, hy brenghtfevan buycen'sLands, en of gebeurde dar eenigc van fijne Magen en wilden defeku- iHflge niet met hem doen, foo fal hy tot fijnen Prochi-Papegaen, die fal manen onderden ftoel, dat by fijne Magen niet en fal brengen in eenigh onrecht, endanfoofullendie onwillige Magen met hem doen die kuftinge, en willen fjr/t noch niet doen, ioofalhyten naeften Sondage bren- gen andere Magen inde Stede van den on willi- gen, die met hem doen fullen die kuftinge j die den anderen is fchuldigh een kuftinge te doen voorden Grave, ende hy fijne Magen met hém neen, foo fal hy fe doen al te handt, en is't faec- iJcdatfijnMagcndaer niet en zijn, foo fal hyfe jocn als de Grave wil: En waerc dat die geene ïf tTfinfc ichuWig is te doen, geeft Ma- gen enhadde, ioo fal hy felve alfoo veel Eeden °°en»alshem vaniijneMagengebreecken3 Ma- Scn berden lede iullen kuftmgen doen , wel entende darmen niemant tot kuftinge wijfen n«ii dan mgebreecke van proeven. t.                  XLII, Amfi f°r° ^iei,1Zeelantwooncopfijnsfelfs &Wn Vroonen * &e noch Schout noch fcnnen λ " h^eFc' fulIen gehouden wefen *atS, vie,r paefch-dagen te kiefen onder ί Αη£Γ ?tt SchePene" ter Maelftede,daer *üfcn ifaL Vr?°"cn Sclegen is > fy te recht Lb?} cn i.n5"en yemant van defen in ge- ^dcnS"' fuIlcn^tjaertcrechtftaenon- ^dafST*? GefwoorenevandcrWa. ^oaer tfelvc Ambagt ofVroone gelegen W , X L I I I. ^C&rf of Schout fijnGc tóU£f deÏ!dagS Ϋη Heerfchappcn die ^gtdceleu, en der Geineenteïeecke*

-ocr page 1014-

99α Γ BlacatenenOrdormaiitiea É Boeck. £ü verbeuren tegens den Grave tien pont» ende elk gelden den GrareofMomboi f a· tegen den geenen van den Partyen, die de vree- I en den Weert vanden huyfe tien η ηι ^P°nr> de geweygért wort ofverfwegen» tot drie reyfen I wiégejaeghtwortinfijnrmys, 0ft°· ^ni*°° toe, tot ekkerreyfe vijf pont j en niet min fal I anders huys, wat fchade ofte hinden ^011^ die vreede ftcde houden» als ofdicmct'er handt ; gelcmet van buyten inwaert, datV Γ^^ Endefevoorfzboetenfalinwin- | fchatte gelden en beteren, en warin ν'^* «cnuytwacrdtdoet.d.tenfe,^^

den.

I V. ■              rteUir'i.·: Item, dat foo wanneer den G rave j Mó-mboir ofStede-houder ter kenniflè gekomen is., dat y e- mandtgevochten heeft, engeenen vreedegege-

XI.

Item, dtï allebefouteLanden M**L

diemfoutcLandenliggen, dat falmen £5? teren negen fchatten van den mifdadiRenc'" de, enden orave oock negen fohatéiSe denfygeflagen^equetft^erlemt.ofLiifofrl: genomen, datfalmenPartyenendcnGravebe teren, gehjekof het binnen vreedegefclS XI I. Item, dat als eenig Menfchc in noot van WaZ teris, foomageen yegelijck dien uythalen ende helpen, opdathyroag, enblijfthydoodt,fü0 ialmen neder leggen, en niet van daer doen voor datheradieRentmeeiter, fijnen Stedehouder, lijn Dienaer of Schout ende Schepenen van der Plccken gefchouwet fullen hebben, den welcke Schout en Schepenen fullen daer af den Rent- meefter die wete doen binnen den derden dage, en dan Ialmen denDooden ter aerden dom fon- der misdoen : Endeofycmandtaengefproocken worde, en ter Vierfchare verwonnen, van dat hy den lichame van den doode opgenomen ende uy tgetogen hadde, anders dan voorfchreven is, die lal verbeuren tegens den Grave lèftigh pont; Wel-verftaende, dat hier in niet begrepen en zijn Lieden die hen felven dooden, dewelcke fullen blijven ter plecke tot daer af-gedaen ial worden by den Officier, na der gelege/irkydtcn alfoo'r behoort. XIII. Item, dat a/le degcene diewoonen onderöe- fe Keure, fullen gaen met den Grave> Momboir ofStede-houder, of fijnen Burgh-gravc ,om dic Ballinge te berijden, indien dat fy daer toe ver- maenizijn: En die des niet en doen, rullenden Grave of Momboir gelden een pont fwarten; en foo wie eenen verwonnen Ballinck ónthout, we- tende herbergt of fterekt, hy fal den Grave be- teren tien pont, alfoo dickwilsals hy van'sOn- ven of Partyen wegen eens daeghs by drie nee GravenMannen daer af bekeurde oftevermacfl worti ende wanneer die Grave, M^01^ Stede-houder die Ballingen wilt berijden ,w falmcnhem terftontbyftantdocn fonderwcaer- fcggen. X I V. Item, dat alleder BalhngenGoedtfl^^ Graveniet toebehooren, iy en zijn een ^ den en gewoeft met brandej ende de \j * hebben van heuren Goede, deffgES Keure hebben , alfoo veele als acl·^™ : kondt. XV.                    **ft Item,dat foo wanneer yemant ^&cii endeBallinggemaccktmetbrande,inen cf

venis, ofdatfyover vreede gevochten hebben, foo magdie Grave, Mamboir of Stede-houder, öfdiegeene die hy 't met fijnen Brieven beveelt die Luyden gijfelen met alle heuren hulperën, alfoo hem dat gelieven fel, en die fullen gaen te fijfel in wat Steden, Dorpen of Plaetfen daer't em believen fal binnen der Keure van Zeelandr, cndaernietuytgaenby dage nochtc bynachte, fonder oorlof vanden Grave, Momboir of Ste- de-houder. , V.)· ,."; Item,datfoo wievannootweercom iijnLijf, Wijf, Kinderen of Goedt te befchudden, ye- mandtdood-floege, quetfte, wonde of fmarte dede, die en lal met lijnen hulpcren tcgens Par- tye noch tegens den Grave niet verbeuren. VI. Item, en om dat die Edelen niet min en behoo- ren bevrijten gepriviligeert te zijn,dan die Poor- ters van dendiverfche Steden, die vry zijn van Confifcatien, van wat faceken dat'et zy, maer meer bevrijdt dan andere, foo en ial een Edel- man, Kinderen hebbende, dievannuvoortaen vallen mochte in cenén fimpelendoodflag, ge- goet wefènde tot twee honderdt Gemeeten Am- bagts, niet meer verbeuren dan fijn Lijf, etidc hondert pont fwarten van fijnen Goeden. VII. Item, dat foo wie twift of parlement maeckt met woorden bovcn^vreede, die lal geven van fijnen Goede, dien hy misdoet, ishyEdclder- tigh ponden is hy On-edel feven pont tien fchel- lingen, en voort een yegelijck nafijnEdelheyt, ende den Grave of Momboir 's Landts fèftigh pont. VIII. Item, en ibo wie boven vreede, alsvoorfzis, yemant quetfte, wonde of iloege fonder mes, fal verbeuren fijn handt, en dePartyevoldoen als boven: En ïoo wie eenen quetfte met Wape- nen, die fal verbeuren Lijf en Goer. I X. Item, dat foo wie twift of parlement maeckt met woorden, ende wie in fijn hulpe is, voorden Grave, Momboir of Stede-houder, als hy Vier- fchaerhout, hy fal deti Grave of Momboir en Partyen beteren na Mannen Vonnifle* X. Item, foo wie eenen Edelen man jaegtinfijn huys, hy fal den Grave ofie Momboir beteren tien pont, en elck van den geenen die jagen, ful- len den gejaegden gelden elck vijf pont} andere falmen beteren na haerEdelheyt \ ende die niet Edel en is falmen 't beteren vijfentwintig ichel- lingen: En doetmen oploop op't huys, dan ial j

terftontfchriji

en indesGrayen P9&*v m,

-ocr page 1015-

Raeckende de.Coftuyaien en Keuren van Zeélandt. 993

Mannen of Schepenen gewijft worden falj en des ter hooger Vierièhare behoort, fullen 's Gra- ven Mannen berechten, en wes daernict en be- hoort, fullen Schepenen berechten. l ! :·í--.; × XI· ; : Item,, enindien dat gebeurde dat defe rouck hem anderwerf ontgingey-emande ibnder caufe te beklagen ofte te beièharaen, dbt fal wefen op gclijcke $pete, en op 't verlies vkn fijnder Offi- cie, en voortgedeclareert te. zijn onhabille, en onweerdigh meer dien nocli anderen dienft te voeren. XXII. Item, dat waer 't byalfoo, datyemant weder- feyde foeckinge binnen fijnen Huyfe, uytter na- me van den Heere, vanroove, van diefren, of van anderen quade iaecken, wort hy van driedes Graven Mannen verwonnen, hy f ai die diefte, roof, of andere quade feytenvierfchattc gelden, en fop wat quade den Specker daer afgefchicde, ofdengeenendiemet herrilcomen, datfalmen vierfchatte gelden, en denGrave feftigh pondt over een diefte: En als vajvftraet-roof ofarger feyt, fal itaen in 's Graven genade. .. <§,. XXIII. Item, dat foo wie onder, defe Keure gefetcn ofgegoetis, enfijngoetgeftolcnwordt, die ial mogen waer hy fijn Goedt bevindt binnen defer Keure , in kenniffe van drie Mans-perfoonen fijn handtdaeraen ilaen,, byden Heere fonder verbeurnifie tegens den Grave of Momboir des Lands: Tcnwarcofyemandcgekochthaddeop " eenvryemarekt, dien foudemen fijn geldt we- der geven,, des hy met fijnen Eede (al derren houden dattct hem gekoft hadde, ende dat hy'c aen fijnen Verkooperniét en weet te verhalen, daer hy'cGocdc jegens gekocht heeft. wwid XXIV- Item, dat niemandt en fal Duynen noch Wa- randen woefien, noch Konijnen vangen in de Duynen of Waranden, ten zy by 's Graven oor- lof, diedaerVooghtofHeereafis, diedatde- de, die fal den Grave , oftedeVooghtvanden Duynen of Waranden gelden feftigh pondt j en die Grave, Momboir, Stede-houder, Voogt ofHeere van den Duynen,. ofheur gefwooren Dienaers, fullen den misdadigen fel ve mogen arreiteren, en houden fonder Schout cn Sche- pene ç , maer fy fullen ichuldigh wefen den ge- arrefteerden in 's Graven Duynen binnen den derden dage den Rentmeefter te leveren, dien houden ial tot die boete betaelt is. XXV. Item, dat foo wie in des anderen Ambagt gaec jagen, omHafènofPatryfentevangen, anders dan met Sparweren of met andere Edelen Voge- len , ibnder oorlof vanden Ambachts- Heer, die ial verbeuren tegens den Grave tien pondt, be- houdelijck dat elck fijn Wilt volgen fal mogen: En foo wie eencn Hafe of ander Wilt vangetin Waranden inet gaerne netten, roo - zeelen, of anders dan met Honden, die fullen dat beteren twij-fchatte tegens den Grave ofte Momboir des Lands: En defe boete fal ingehaelt wefen gelijck de Keuren vanden Duynen en Waranden hier boven verklaert j en van dien boeten ialdes Gra- ven of lyfornboirSi, Rentmeefter, onder wiens 6 E                     bedrij'

■÷ í 1.

1 t£c aeene die neemteens Swanen ey, pSeren den Heere van der Swanen met drie Á en den Grave met fes ponden: Worde P ndsSwane van yemands Hont doodt gebe- ■ ï! fal den Heere vanden S wane gelden tien

enden Hontfalmen den voet afïlaen, op ' toete van fes pont, te verbeuren tegens den S of Momboir 's Landts : Maer name ye- ndeeoSwane, of floege yemand een doodt, SldenHeere van den S wane gelden twinrigh nt enden Grave veertigh pont % en datial- Cfliwinnen bySchouten Schepenen daer die rtifdadigewoont, ende en heeft die mifdadige SnMael-ftede, foo fal men hem over al voor Schout ende Schepenen aenfpreecken voor die boetebinnen den derden dage, 'en verwinnen jnetdriewetachrige Mans-perfoonen, en wort /jpwwwmen , foo fal hem die Anibagts-hecre vangen, en houden ter ti jdt toe dat hy al betaelt heefcdaerhy in verwonnen is, ende den rede- lijckenkoftdie hy vander gevanckeniife fchul- digh fal wefen} wordt hy niet by drie Mans-per- foonen verwonnen, foo fal hyhemfelvenquij- ten met fijnen Eed. : XVII. Item, dat van nu voorraen niemandt Swanen fil mogen houden binnen deièr Keure, hy en tóbehonderdt gemeten Ambachtsin cenPro- chiCfOpde verbeurte van veertig pont tegens den Grave en van den Swanen. XVIII. ïtem, dat alleKoopluyden en vreemde Luy- «b, vriendenen wei-willende den Grave ende iijnenLande, fullen mogen vryelijck en rufte- ii/diaetheuren Goede komen, merren en kec- ren, by der Zee en te Lande, binnen den bedrij- vevandefer Keure, en niemant en fal die Koop- heden in fijn geleyde of befchermeniiTe nemen fflogen, noch van henlieden eyilchen, nemen of 'cdatten geenderhande dingen, op de verbeur- de van hondert pont tegen den Grave te ver- eren, endaerenbovente beteren der Partye, wedaufgenomenware, tot's Graven Mannen onni/ïe, behoudelijck dat die vooriz Koop- jn betalen fulien dat fy van rechts-wegen Idigzijn. j                   XIX. leu Ç r °° wie met^Jnen Goede varen wil- jJJ-7° ^ndc > en <*aer binnen wort beklaegt km c ofvanr°ove, ofte van anderen for- fchnu an fcnu^en groot en kleyn : Is't van «5ôß foofalhyborgeirellen den Schout te flaenÐ ' °^7 ^ ■ Jn ^oet ^aer ^aren» en forfil 'et.ercchte; en is't van diefte of ander

*rave.

X X.

h

% dacfn

Udeva S l0° wat roucIc die gefet wort in den ^ebtef JIandtte<lienen» cn yemandtmet ef{^dc v° D r ^oe^e Pr£efumptie, enfonder ^1ïßé% h yentc hebben befchaemtofte fH^nl f Zy van dxefcen > van roovcofte ^entv»^0· ec^€n» Ö€ ftl verbeuren tegens igpont r ül8 Pont, en tegensden Grave veer- l V â alfo° veel meer als by des Graven

-ocr page 1016-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

994

bedrij ve dat het geichiet, gehouden wefen te geven den Ambachts-heere die het felve verkon- dight vier pont. XXVI. Item, dat foo wiegaet in des anderen Bogaert

Item.

Λ c XXXL

dat ioo wie eenige Goeden Λ i ofgeëygentzijn, ontvoert, oftevPm gepant bruyek maeckt, die fal den geenen d? °nge* ofgeëygenthadde, vierfchatte betalei!Cpant

of Vifïcheryen, fondcr oorlof des geenen diefe toebehoort, hyfal't denHeere van Bogaert of Viflcheryetoebehoorende, beteren driepondr, en fijn fehade gelden Vierfchatte, enden Gra- ve tien pont j endedit falmen inhalen gelijck die Keuren vanden Duynen en Waranden hier voo- ren verklaert. XXVII. Item, datniemantenfalmogen Duyf-huyfen maecken, ten fy dat hy Ambachts-heer zy in den Prochien daer hy dat Duyf-huys ièttet, en dathyindieProchiehebbe twee hondert geme- ten Ambagts, die'tdede, foude verbeuren te- gensden Gravé drie pont, en men fal dat Duyf- huys weder afbreecken, en die boeten falmen inwinnen met Schout enSchepenen vander Plee- ken daer dit geichietj en geen Ambachts-Hee- re en fal mogen (lellen meer dan een Duyf-huys ineenProchie. XXVIII. Item, dat van nu voor taen men van verboden fpelen, dies den ipeele aenkleefc, geen recht doen en ia], noch yemant meer verliefen dan hy te berde brenght. XXIX. Item» dat niemant en fal voortaen op des an- deren Ambacht komen woonen, ten zyby wil- le des Ambachts-Heeren, vanden Ambagt daer hy komen wil: En waer 't dat yemandt daer bo- ven opdat Ambacht quame woonen, en dat'ct hem in tegenwoordigheyt van drie des Graven Mannen verboden werd, en blij ft hy op't voorfz Ambacht, en dat niet en ruyme binnen fes weec- ken na de verbodc, hy fal dat beteren met eener* boete van feftig pont den Gravc, van welcke fe- ftigpontde Rent-meefterden Ambagts heer ge- ven fal dertigh pont : Enofnadefevoorfchreve fes weecken die Ambagts-heer in tegenwoordig- heyt van drie des Graven Mannen hem verbode anderwerven fijn Ambagt, en hy noch binnen den derden dage na defen gebode dat niet en ruyt, hy lal dat beteren boven de voorfz boete als GravenMannen dat wijfen fullen. XXX. Item, dat foo wie nu ter tijdt in yemands Am- bagt woont, of namaels woonen fal, eenig twift ofvechtelijckmaeckt, open tegens fijnen Am- bagts-heere daer hy onder woont, hy fal binnen drie dagen daer na volgende ruy men dat voorfz Ambagt j en indien hy 't voorfz Ambagt niet en ruymde als voorfz is, foo fal hy dat beteren al- foo die Keure in 't naefte voorgaende punft hier boven oorkont en Verklaert: Maer waer 't dat hy

Graveleftigli pondtj enhiervo^SfoS? meefter, of 's Graven Dienaer den nS T* in den Steen halen, ende houden alfon U lgen dathyPartyenendeden Grave vS»? J*n« E«fc.^ehiergctekinJ^^A; hoogerVierfcharequame, foofalmcn& nen die de Goeden gepant of geèyeenr k§? de vierfchatte gelden, endeden Grave SSt mifdaec tot der Monnen Vonnifle XXXII. Item, als die Grave Heervaerthcefc,allcd« geene die daer komen, fullen zijn in desGraven befchermeniiTe en geleyde, en een yegelikk m des anders geleyde, en 't geene dat daer rnifdaea fal worden, ialmen rechten en beteren terOt- donnantievanden Gravcen fijnen Edelen MaiN nen van Zeeland, by hem wefende, f00 voor fijn recht, foo voor Partyen recht: Voort die gekooren word by den Ambachts-heer of fijnen Schout, en geboden te varen tot 's Graven-Heer- vaert, enhy't wederfeyt, faldenGravegeven tien pont, alfoo dïckwils als hy 't wederièydt, enden Schout drie ponden, endeis'ereenighge- breek in den Schout inderHeervaert, foo&Ihy den Grave betalen twintig pond. XXXIII. Item, ende alfoo dieAmbachts-heerüjckhe· den en Leenen van Zeeland quade cnverfterfre· lijeke Leenen zijn, komende op den Grave j en dat die geene diefe hebben en houden, veele by koope daer aen gekomen zijn, gedaen tegens den Grave, en boven dien zijn fy gehoudende* Graven penningen te ontfangenengoettedoen,: en die te leveren in handen van fijnen Rentmee* fterofRentmeefters, om welckcrcdenenendc confideratien, foo en fullen die voorfz Edelen en Ambagts-heeren niet voorder gehouden zijn te dienen in Heervaerde of Wapeninge, dan tot op de palen van den Lande van Holland,Zeeland en Vriefland, als dat van ouden tijden gewoon· lijekis. XXXIV. Item, en fullen dienen in defer vormen, te weten, op elck hondert gemeten Ambagts ma eenenMan,daer afdieGrondenaervan dienon· dertgemetenbetalenfaldefouldie, en de wa- den vanden voorfeyden Man, totcer fomnt^ dat dat jaer 's Graven fchot bedragen foude,ai« en falmen dat jaer geenander fchot gevennoen betalen. XXXV.               j Item, endetendieneynde'datdk^y J

Edele en Ambachts-heeren te gewiihge:w

van;

quetfte ofte wonde den voorfz Ambagts-heere,

fooial hyterftont dat Ambagt ruy men, op die pcene van feftig pont tegens den Grave, en dertig ponttegensden Am bagts-heerete verbeuren, of alfoo veel meer als Mannen wy ferïfulien, en die quetfiVnge falmen beteren gelijck als de Keure oorkont: Des en fal geen Heerfchapniemandt fi'in Ambagt verbieden ι hy en hebbe daer toe ledelijckefaecke,

den voegen fouden in dienft van ^Pfl^ denGrave, foo fullen van nu voorwen^^ nigh Ambachts-heer in oorlog en ω' ^^ dienft, of om fijn querele doodge»ag . den, dieAmbagtcnmetheureneevo^ ^ en befterven op heure naefteErtgen» ^ der zijde daer af die gekomen zlJn,nfteb#ilen die gehouden werden yettegeven^

-ocr page 1017-

				Raeckende de Coftuymen en Keuren van Zeelandt. 995
							daer af met drie's Graven Mannen verwonnen wordt, ial den Grave betalen ièftig pont. X L I V. Item, dat foo wanneer eenigen dood-ilag, of anderfulck forfoit gefchiedt is, fijnHeeremde Meefter na dat twijichip en gefchil van den mis- dadigengekomen wordt t'fijnÖer kenniflè, by aenbrengen van Partyen ,die mifdaen is geweeft» of by drie 's Graven Mannen, foo fal hy die mif- dadigen van hem doen binnen veertien dagen * ende foo wie boven defen denmiidadigenont- hout, herberght of ftcrekt, die ial beteren van fijnen Gc>ede der Partyeeenfchatte, endeden Grave als'die Mannen wijfen fullen : Ende dat felve recht falmen houden van ekkMans kna- pe,dieyemanddootgeflagenheeftofgebreuckt inder manieren vooriz. X L V. Item, dat geen Man en fal mogen fijn Wij Fs Goedt vervechten noch verbeuren, noch geen Wijfheur Mans Goedt, om geenre iaecken wille.. X L V I. Item, dat geen Man fijn Wijfs Goedt fal mo- gen verkoopen noch belaften, dat haer ten Hu- welijckegegeven ofaenbeftorven is, ten zy om noodt wettelijck bekent, endatfyièlvefonder bedwangh 't verlijdt doer. X L VI I. Item > dat als een gewond ofgequetft weien- de, van fijne fmerte geneièn wort, endediege- fwooren Meefter by fijnen Eede kende dat hy van dier wondcofquetfingegenefen en geheelde ware, en dat Mannen kcnnelijck ware, dathy daer na fes weecken op der Straten, ter Kerken, of elders gegaen hadde, en daer na dathy aflij- vigh worde, foo fullen die geene die hem die wonden ofquetfingegedaen hebben, voor den Heer, en oock voor heur Weder-partycn van, der dood en dood-ilage voorfchreven, vry ende onbelail: blijven tot eeuwigen dagen, behouden dat fy die wonden en quetfingen beteren fullen» alsdieKcure oorkond, op datfy dienietgebe- tert en hebben. X L V I I I. Item, datfoo wiegewondt, gequetft, ofee- nige fmerte gedaen wordt, die fal dat togen bin- nen den derden dage voor drie Mann en, en VQor den gefwooren Meefter , ten ware dat hy buy- ten 's Lands ware, foo fal hy dat toogen en be- tichten binnen drie dagen naer dat hy binnen 's Lands gekomen fal wcfen, wie des nietende- de , die en fal geen beteringe hebben van fijnder fmerte, ende voor die onbetooghde fmerte, fal die betightigde vooren mogen ftaen met fijn- der Eede. Het IV. Capittel Vinder Keure isjpreeckende vanfim* pt'len 'Doodtflage, van geleyder Lage$ van Moor de, van 'Doodt-flage boven Vreede, boven Soene, vanforflage over drie dagen, van Vrouwen-kracht, van Rapte ende Ontfchaecken, van Mooru brande, Straet-enZee-roof, van Βίος- ken) van'JDiefteni van valfohm Bede, ,                         6 E 2          '          van
		/'«m· over 't IoiTen van den felven Ara- tien tyrav1-» achten.          XXXVI. Trtfl,fdatdiegccnedicTiendenfchuldig2ijn, π den Tiendenaer een wete doen's avonds oren totfijnen Huyfe, eer fy hunne Vruch- lCV£Lren van den Velde, ende wie fijn Vruch- !inV tiendebaer wefende, vanden Velde mende 2voerde, eer hy de wete gedaenhadde, als rfzisj die fal verbeuren tien ponr, alfoodic- [°°isliy'tdede» daeraf ial hebben die Gravede e helft, ende den Tiendenaer de andere hS'            XXXVII. Item, dat foo wieMoerwerck neemt of delft huytcndenDijck, naderden Zeedijckvanden linde, dan dertigh roeden, .die falderi Grave peldendertigpont, fonderdenlegichat. g            X XX V II I. Item, datfoo wie Moer-werekleydt of delft HnnendenLande, en Ziel daerafbarrenc, om Soutdaerafce maecken, daermen die Grave lijji Bedeafgeeft, die ial den Grave gelden hondert pontj alfoodickwils als hy'tdoet: En worden wmands Vruchten in 't bernen van deièn Moer- ircrekeverdorven, ofte in ceniger manieren be- fchadighr, die ièhade ialmen bereren by Man- nenVonniffe. XXXIX. leem, datniemandt en ial onder defe Keure Darifldmogen delven, noch doen delven bin- nen 'sDijcks, om te verkoopen, maeralleen- üjekom fijns felfs berninge uyt delven, ten mirt- iequetfè vanden Lande : En foo wie bevonden verdtcontrarie gedacn te hebben, fal verbeuren Wertpondfwarten, alfoo dickwils als hy 't tóe, ten profijte vanden Grave. XL km, datniemandten fal hoofden noch dam- fflenleggen of maécken inde water-gangen, bin- «ennochbuyten der Sluyfen, maer fullen mo- gen viflèn metgaerne, die anders dede, fal ver- fcurenalfoodickalshy 'tdoet, tien pond, noch geen water van buyten inlaten, op die boete van «%apont, alfoodick als fy'cdoen, en daeraf plegen worden byden Dijck-grave, Gefwoo- ren' Schouten Schepenen. It                       ^ L L .„em> dat foo wie yemandt vreeft in euvelen
			«e, meclangemeiTen, of nagel-meiTcn, daer ^merla9gerafisdantwaelfduymen,bylen, g*»ï bracm-meifen, fweërden, elifen,
			d Ken, prekeldeftaven , gougen7hellebaer VÉri, Inet *ndere ongeoorlofde ftocken, fal bA rienP°nt' daer af die Heerefalheb- tade d !? ■ len'en Schoutende Schepenen ^ j o' teweten,die Schout de eene ' ^deSchepencndeanderhelft. item Η r X L Ι Ι. ^Schen owievanwan-maten voor Schout bearen PQn ver won«en wordt, die fullen ver- bachts,h7e p0ndt' daer af fal hebben die Am- *«* elTteen d«den-deel, de Schout een an- ^öchepenen dat derden-deel. ha d f x L I I I. W Ζ!°°wiedesGraven waerheyt open- de GWe of fijn Stede-houder, ende

-ocr page 1018-

Placatea en Ordonnantiea. 8. Boeck,

996

•öa» Ze e-drift en, i;<z» Verbrande om an- dere te krancken, <van Belegginge % van Stormen, vanCampen^ en van meer an dere gelijcke 'Poinffen , bekopende tot XXV. Artkülen Kier na volgende.

ter plaetfe daer die Grave ofte ð;** , is, FcUegeenediemtdTS^i^ Zeelandcis, yemantverlemprof^wo" h)'ln

h; gevangen, en ter Viericharev^rwonnir!'? I lal verbeuren fijn lijf tegens den Grave"5 ft daertoeden Gravedat beteren metfiin^r al 6 de . alfoo veel al* rW Ñ,,,ë ..^WaQ^

*ï. Articul. ITem, dat als eenighPerfooneenenfimpelen doodtflaghdoec, alledegeene die fmerte of wonde den Dooden deden, en daer afterVier- fchare verwonnen werden, die falmen't hooft afilaen, worden fy gevangen , en fal heur-lie- der Goedt zijn in 's Graven genaden, ende die Vrienden ende Magen van de Doodeh en tullen daer aftotgeenen dagen meer woorden of twift maken mogen, maer iullen wefen en blij ven in goeder vafter foene met de Vrienden en Magen van den Mifdadigcn, tot eeuwigen dagen,alCo

alibo veel als dat Punct var ■·:.·, doodtflageverklaettcnbegnjp^^; bel bcrennge doen, en indien dathvaeL wort, hy en ial nimmermeer Wfc25 dertLaude, tenzy by wille vanden Grave 2»ï Partyen.                                          vwivan I V.

ilagh die gefchieden ial binnen defer Keu dat niet en openbaert, of doet openbaren en re kennen geven binnen drie dagen, openbacrlijck

vaftenin fulckcr macht, als of die Parryen die foene felve gemaeckt en gefwooren hadden: En is'tdatde Mifdadigen ontgaen, endatmendie niet gekrijgen en kan, foo fullen fy gedaeght en uyrgeroepen worden rerVierfchare, komen fy daer niet, fy fu Hen gebannen, en uyt den Lan- de gewoeff werden , ende en fullen daer innc nimmermeer mogen weder komen , ten zy by wille van den Grave, en van desdooden Magen j en van den Mifdadigen Goede ial men des Doo- den Magen bereren, is hy Edel hondertpondt, en is hy on-Edel vijf en twintig pont, en voort elck na fij nder Edelhey t. I L Item 5 waer 't by alfoo dateenigen doodflagh gedaen worde met lage ofmoordadelijck, ofte binnen foene, of binnen vreede, of in tegen- woordigheyt vanden Grave of fijnen Stede-hou- der , of aen yemande ter V ierfchare gaende ofre wederkomende, alle die geene die fmerte of wonde den dooden dede, of hebben doen doen, of raeden confent daer toe gegeven hebben,wor- den fy gevangen ende ter Vierfchare met rechre verwonnen, die falmen eerft dehandtafflaen, en daer na \ hooft, enallehaerlieder Goedt fal toebehooren den Gravc: En ontginge die mif- dadige, foo falmen op henlieden voortvaren,en fy fullen gedaeght ende voort geroepen worden ter Vierfcharen, komen fy niet, fy fullen ge- bannen en uy t den Lande gewoeft worden, ende en fullen daer inne nimmermeer mogen komen, ten fyby wille vanden Grave, en van des Doo- den Magen, ende fullen tot eeuwigen dagen ge- houden en bekene wefen trouweloos , eerloos en wetteloos, ennimmermeer getuygenifie noch kenniiTe mogen dragen in eenige faecken: En van den Goede vanden voorfz mifdadigen fal- men de Magen van den Dooden bereren twij- fchatte, en 'c Goedt dat daer over fchiet, fal toe- behooren den Grave : En waerr dat yemanr be- dregen worde aen Velde en aen Vaerde, ge weeft hebbende omme denMifdadigen te {lijven en te ftereken, die fal verbeuren tegen den Grave fe- ftig pont, en bere en den doodilag des Dooden Magen al foo verre als dieMifdadige niet Goedts genoesh en hadde.                       , .·., III. Item, dat ibo wie met geleyde lage, of boven foene, of boven vrede» of boven gyfelinge, of

inderProchien daer diedootflagegefchictis, dat falmen houden en rechten aen die aifdadieenais moort.                      » V. Item.dat foo wanneer eencVromveofJonck, vrouwe eenigen Man beklagen wil vankrachte,* foofalfyheure beklachtc doen binnen fes weec ken nadat heur die krachte gefchiet en gedacn fal zijn, of fes weecken na dat fy vry geweldigh op heure voeten wefen fal, en dat voorden Gra- ve of fij ncn Stede-houder, op dat fy in Zeelant zijn, inkenniffe van driedes GravenMamien, of is die Gi;ave ofte fijnen Stede-houder binnen den Lande van Zeelandt niet, lbo fal fy heure klachi e doen voor den Rentmeefter ofte fijnen Stede-houder, inkenniffe als boven, binnen den rijr voorfeyr % doet fy dat niet, foo fal die klach· te doot en e niete weien, en fy en fal daerafmm- mermeer meer klagen mogen: En waer 't datfy binnen den rijdt klaeghdenals voorizisfoofou· de men den Beklaegden vangen en inden Steen houden , omter naefter Vicrfchare re rechre te ftaen, en die Grave, fijn Stede-houder of Rent- meefter, fal Borgtocht nemen van allefijne Goe- den onvermindert te blijven, altoos fijn Per- foon blijvende in hechte vangevangerufle, tot dat hy ter Vierfchare te recht geftaen heeft: fcn is 't dat hy voorvluchtig wordt» foo fal men ø Goeden verborgen, ter tijttoc dat die eerite Vierfchare diemen houden fal, gehouden is. Komt hy dan ter Vierfchare niet, foo falmen hem bannen, en 's Lands verdrijven, ende aic Grave fal alle fijn Goeden hebben, bebouw datdievoorfzVrouweofJonckvrouwevanden Goede eerft uyt hebben fal twee hondertpont,is fy Edel, en is fyon-Edrl vijfrigh pont, enalioo , voort een yegelijcknafijn Edelheydt. enhyen | falnimmeimeer inden Landemogenkomemcw

y

zy by confente van Partyen, en by den en komt de beklaeghde ter Vierfcha^ met rechre vander voorfz krachte vc wordt, men fal hem't hooft afilaen,-Ìé ^ Goedtfal's Graven wefen: Maer «ggfl Vierfcharevander kracht quijte gewj > ^ die geene die de klachte dede, deng —^ beklaeght was, voor fijn forge, m den hy geleden heeft, beteren "JgJ^i* Mannen, en daer voor goede Borg           0f binnen den naeften fee weecken ccdc ^

-ocr page 1019-

Raeckende de Coftuymen en Keuren van Zeelandt. 997

Lidtoffïaet,of tongejof neufe, of oore af fmjt* of ooge uyt fteeckt, met opfetten ende voor- Tctten wille j wordt hy gevangen ende ter Viei^ fchare verwonnen, men fal hem 't hooft afflaen, ontgaet hy 't, men fal hem bannen, én hy fal tot eeuwigen dage uyt den Lande blyven, en niet weder daer inne komen, ten zy by wille van den Grave en van Partyen, en fal der Partyen twij- fchatte beteren, en dat'erover blijft, fal den Grave toebehooren* I X. Item, foo wie diefce doet tot fes pont toe of min, tot een reyfe of tot meerder reyfen, die fal verbeuren alfoo veel als's Graven Mannen wij* fenfullenj maer fleelthy fes pont of meer, tot tien pont toe, foo fal hy verbeuren fijn oore, en ftcelt hy tien pont of meer, en daer af hy ver- wonnen wort ter Vierfchare by vonniflevaudès Graven Mannen, die Grave of fi jii Scede-liouder fal hem doen hangen, ende is 'r faecke dat hy té- genwoordigh nieten is, men fal hem bannen en woeilen, enin diengevallefalmendénbefcha- den t'fijne weder geven van der} Mifdadigcn Goede, fijn ander Goedt fal toebehooren den Grave, en fijnen naem falmen fchrijven in* den BoeckofRegifter der dieven, en tot wat plaet- fen darmen hem daer na vinden fal in Zeelandt, men fal hem hangen. X. Item, dat foo wie hem vervordert eenige m i f- dadigen te ontweldigen, ofte helpen ontweldi·* gen uyt 's Heeren handen, of belettede dat hy niet gevangen en worde by dade of by rade, die fal verbeuren Lijf en Goed. X I. Item, waer'cby alfoo dat yemandt voor eeni- ge Vierfchare eenen valfchen Eed dede voor fchulde of anders, en metdrie wetachtige Mans- perfoonen, diemen niet wraecken en magrj, be- tuyget wort ter Vierfchare daer dien Eedgedaen ware, d ie fal den geenen die hy fijn geld of goed onrAvooren heeft, weder geven fijn ontfwooren geld, en oock fijnfehade, en men fal hem flo- tclen meteenen gloeyenden yfer in fijn kake, én die en fal daer na nimmermeer in goed Mans fle- de ftaen, en al fijn goedt fal zijn in 's Graven ge- nade ; en ontginge hy, men fal hem bannen, en hy fal beterenden Grave ende Partyen alfoo het voorfzfraet; eninfgelijcksfalhygepunieertzijn die yemanden valfchelijck bedraget om gelds wille, of by haet en by nijr. Item j foo wie den anderen den Eed ontruymr, en werdtin dit voorgaende ende XI. Articul niet begrepen, eneenyegelijekvanfijn eygen faec- ke fal zweeren ja of neen, fonder te feggen na fijn befte wete,ofanderfins fijnen Eed te bewim* pelen. XII l Item, dat niemandt en ial mogen aenveerden Zee-driften, anders dan die Grave of fijn Ge- machtigde , of die geene die hy *t gegonnen fal hebben, ofdiedacraf Privilegie hebben, enin poflèflïe zijn, en foo wie anders, fonder die per- foonen voorfz, Zee-driftaenncemc of treckt, die fal verbeuren Lij f en Goed tegensden Grave,ge- li jek of hy roof gedaen hadde : En waert dat ye- i ,·                                                          mandt

. or rechtevoort in den Steen te gaen, en

ίΞ Zoolange bli

jvcn aen is, behoudens den Grave

£Vs,voId

fi

V I. Τ em dat foo wie een Vrouwe ofjonck-vrou- Soeden geruchte ontvoert, ofraetgeefc «rvoeren, en teontfchaecken tegen heuren S wort hy gevangen en ter Vierfchare ver- nnen, men fal hem't hooft afflaen, en alle r° eGoeden fullen den Grave toebehooren, en

ÏL Goede fal fy behouden alfoo verre als hy Lrornme flerfr, maer waer 't dat hy ontginge, foofalmen hem ballinck leggen en's Lands ver- drijven, en die Vrouwe en Jonck-vrouwe, is jyEdelj fal van des Mifdadigen Goeden heb- ben hondert pont, en is fy on-Edel vijf en twin- tiehponr, en voort een yegehjck na fijn Edel- w, en alle fijne Goeden iullen den Grave blij - vencnwefenals voorfzis: En alle die Goeden vinderVrouwen en Jonck-vrouwen , op datfy vandenSchakerenNemergetrouwet ware, die fullen dan in handen hebben en behouden twee dicoudfteen naefte van heuren Magen, te we- ten, een van de Vaders zijde , en een van de Moederszijde, en die fullen daer goede feecker- heytenborgtochteaffetten, die Goederen niet teverminderen, maergetroiiweüjck te regeren en te bewaren , gelijck men doet van Weefen Goeden, en hier af foofalmen der Vrouwen en Jond-vrouwen eenen betamclijcken koft ge- ren na gelegentheydt van heuren Goede , foo verre als fy by den Schaker en Nemer niet en komt, maer quame fy by den Schaker en Nemer, fvwaregetrouwetof ongetrouwet, fooerrfou- (Wyniet van heuren Goede hebben, foo lange slsfy by hem ware: En waer 't dat hy ilorve, foo foudefyal heur Goet geheel aenvaerden, waer't oockdatfy ilorve voor den Schaker en Nemer, looen fal die Schaker niet hebben van heur goer, maer heur Goeden fullen komen en erven op heurcrechte Erfgenamen : En waer't datdefe vooifz Vrouwen ofjonck-vrouwen nietgetrou- wetenwaren , enbydenSchaeckernietenqua- ffie> foo fal fy alle heur Goeden vry hebben en ^wiemen, fonder in yemandrs anders handt te KOfflen: Ende alle die geene die ditfaitendefe raildacthelpen doen, raedtof confent daer toe geven, die fullen verbeuren tegens den Grave wjfenGoedr. τ                    V I I tem, datfoo watmenfehediemoortofeenig οίί nt)ftraet~ ofzeeroof doet, of gelijcke fch gen arSer ftucken, ende daer af ter Vier- flae?6VenVOnncn werdt > die fal men 'c h00^ af tky en °P cen rat faten , en men fal desdoo- j^geu of den befchadighden de fchadegel- Gaerfu mifdad%cn Goede , en fijn ander Qjaidcn Grave hebben, ontgaet hy, men fal ildpc!fne?' endes Lands verdrijven, en men Wde         MaSen» of diebefchadigdendie G0e(wprcchtenvan dcs mifdadigen gereedfte K2' e? fiJn andcr Goedc Μ die Grave heb- ^'^oorfchrevenis. Item λ           VIII. ^ken' » fo° Wit mien Mocket ofte doet ' > c zy van handen of voeten, of eenigh

-ocr page 1020-

Placaten en Ordonnantien. 8. BoecL XVI.

998

mandt die de macht heeft Zee-driften aen te vaerden, eenige Zee-drif ε aenvaerde, die lal die felve Zee-drif t houden in gewaerder hand, een jaer en fes weecken, om redelijcken berg-loon: enis'tdat'er binnen der voorfeyder tijd eenige Klager komt, die goet betoont, ofkennifle bren- getvanwaerden, dat dat goet hem toebehoort indeeleofinal, foofalmendat, foo verre hem aengaet, wedergeven, betalende redelijcken berghloon als voorfeyt is: En waer 't dat gefchil viele om 't bergh*loon, dat falmen berechten by den Schout en Schepenen van der Prochien daer die goeden aengekomen fullen wefen ·, ten ware of't verderfFelijcke goeden waren, foo fal men- feverkoopen ten beften oorboore by denRent- meefter, ter tegenwoordighey t van drie 's Gra- ven Mannen, of by den Schepenen daer die goe- den aengekomen fullen wefen , en dat geld daer afkomende, falmen houden tot des Klagers be- hoeve dien tijd vooricydt: Ende en quame nie- tnandt binnen den felven tijdt, foo fal 'tden Gra- ve toebehooren, of den Gepriviligeerden, en dit daer afin poflëflie is als voorfey t is.

Item, dat foo wievan eenigendoodt-fW

;cn

of van andere mifdaden aengefpr00cken 3, enmeterwaerheytmetbetuyghten^ordrfoa follennochtansdieMannen,opdathenduni dat er meer toebehoort, den beklaegden nul belaftenmetkuftingeofandereEed?n gen X»V I I. Item, dat foo wie met fijn Vrienden en M> gen of andere hulperen yemant belegget in fiin HuysofinKercken,metopgefencnwilleeneV gienen of ander fins, en die geene die henlieden wapenen, ilij ven en ftereken tegens den Grave fijnen Soone, Momboïr'sLands, Stede-hou! der, BurggraveofRenrmeefter, die fullen met haren hulpéren en byftanders verbeuren Lijfea goed tegen den Grave, van den wekken goede diePartye befchadight (indien dat'ereenigh is) foofalheurfchade gebetert worden ter Ordon, nantie van den Mannen. XVIII. Item, dat niemant, wie hyzy, den anderen fal mogen beroepen te kampe, noch yemandt eenige crime aenl eggen, en dat by kampen wil- len proeven, en dat op verbeurte van Lijf ende van Goedt. XIX. Item, dat foo in wat Puntten binnen defcr Keure die Grave alleen genaemt of geroertftaet, datmen altijds daer inne verftaet die Momboir 's Lands, in fulcker voegen of hy altijds daerme- de genaemt waer. XX.                        I Item, foo wie yemand dood flaet, ofhand* 1 dadighaendendooden gefien heeft, engevan· 1 gen wordt, die en falmen niet verborgen noch I ontflaen op feeckerheydt. XXI. Item, van allen den gelden daer defeKeure at fpreeckt of oorkond, fonder vanloilinge van : 'sGravenTienden,datialmenbetaien3teweten^ voor elck pont twintigh grooten, en voor exjen fchellinckeenèiigroote, fulckegrootenalsüaer medemen's Graven bedcinZeelandbetaeit. Item ^ie Wille - keure, gegeven by flnrf Willem, fal van weerden blijven, all0Q\cn- als defe Keure daer in niet en verandert.

XIV. Item, dat foo wie yemandt in hitte van bloe- de, buytenvreede , of buyten gelcyder lagen, een Lidt af iloege, of mincken dede, kleyn ofte groot j werdt hy gevangen en ter hoogerVier- fchare gebrocht, foo falmen hem gelijck Lidt weeren, lempte of mïnckte doen ten vervolge van Partyen, en fal quijte blij ven midts dien te- gen den Heere en Partyen vandcrCivüer bete- ringe: Maer indien Partye niet en klaget, en te vreeden gefteldt is , foo falmen den Grave bete- ren na die Keure: End»indien hy niet gevangen enwert, noch rerVierfcharen en komt, en dat hy van den mifdaet verwonnen wort, foo fal hy gebannen en gewoeft werden uyt den Lande met viere en met brande ·, en is 't om een hand af, een oogeuyt, eenneufc, eenenvoetaf, of andere gelijck Lidt, gereeckent voor cenen halven man, foo fal die Partye van fijnen goede hebben, te Weten den Edelen man vijftig pont, en den on- edelen twaelfpont tienfchellingen,' ende alfoo voort elck na fijn Edelheyt, alsvoorfzis·, ende denGrave twijfchatte·, En die geene die aldus gebannen en gewoeft fal wefen , enfalin'tLan

Item,dat alle die geenedie^^: ieyden-zee,fullenwei cno

niet komen, dan by wille ende confenc van den Grave, en dat hy Partye gebetert fal hebben van der mifdaet civilijck by vriendfehappe of by Or- donnantie van Mannen, voor een duy me af, den voorften vinger af, en Lit af, elck voor een vie- rendeel van een Man, die twee middelftc vin- geren af, elck een achtendeel van een man, en alfoo voort elck na fijn Edelheyt, en den Grave twijfchatte, en voort alfoo veel meer als Mannen wijfen fullen. XV. Item, dat niemant en fal yemandt tot fijn ver- loofden Vriendt nemen, ofeenigh verbandtvan dienftemethemmaecken om yemandt te verla- ftenj anders dan hy van rechrs wegen fchuldigh is van doene: Die de belofte of verbant ontfangt, fullen beyde verbeuren hemlieden Lijf en Goet, die onder defe Keure gelegen zijn tegens den Grave.

B

feKeure, en onder dit Gerecnte, u^ eft. kenMiddelburgh,Zierickz^^ut|o.flc^ kappelen, enbefoutenLandeina         entlC|

i, daer defe af en maeckt, en behouden üen JJJgAjl enEdeleMannen vanden Landene ^ en Privilegiën , hen-heden b^n^^^ Heerlijckheyttoebehoorende, er-

t

onvermindert.

XX IV-

item, ïoo wjH.«ν.---- ·*$& fpf^,J befcheydt, of daer af%]*Sk&>& dan fal die Grave, Momborro Item,dat die oL·****"'?*

-ocr page 1021-

				Raeckende de Coftuymen en Keuren van Zeelandt 999
			,r u rlefe Keure te æ weeren binnen den ^ g « Zeeland, en alle die Edelen, Am- Ê Teeren, Dijck-graven, Schouten, Ge- baclltS ï„n Schepenen van Zeeland, die zijn f0kSe Keure van Zeeland fchuldigh tezwee-
							fy metmalkanderen overdroegen eer die faecke ter Vierfchare quame. v. Item, datmen eens Edelmans incke gelden fal een fchatte der Party e twintigh ichellingen, en een On-edelmans incke vijffchellingen, en voorteenyegelijcknaiijnedelheyt, maer aihet aeniicht of op de handt onbedeckt, en daermen t'eynde den jare lit-teyeken af houdt, fal men elcke incke gelden twijfchatte , alfoo veel den Heer als der Partyen. V I. Item, datmen voor een Edelmans incke in 'c hooft, diemen fnijden moet, gelden fal drie pont, enmoetmerife niet fnijden, foo falmen dien Edelman voor die Incken betalen twee pont, en eick been incke, falmen gelden vier vleefch incken. VIL Item, ofyemandt ibnder verlies vanLeden, lempte ofminke hebbende, gequetft worde dat- men by der incke geldende ist en hy meer inc- ken hadde dan voor eenen halven Man, van'c geene dat hy meer incken hebben fal dan diebe- teringe van eenen halven Man bedraeght,dat fal- men beteren by Mannen vonniiïe. VII I. Item, datmen egeen Prelaturen, Abdien of andere digniteyten binnen den Lande van Zee- landt geven noch nemen en fal inkommende,ibo verre a Is den G ra ve of Mom boir aengaet. I X. Item, datmen na oude coftume in den Raed van Holland tot Raeds-heeren ftellen fal twee gebooren Zeelanders, ten Wedden, en eenen Commiflaris. ÷ Item, en om datmen van defer Keure fal heb- ben te doen in diverfche PLecken, en voor diver- fche Gerechten, foo is geordonneert dat die Co- pienvandiregeteeckent met eenen van den Se- cretariiïèn vanden Grave van Zeeland, of van den Notaris en Griffier van Zeelandt, fullen ge- houden worden van weerde, gelijck de origina- leKeure. Approbatie <van de Keure3 &c. ENde want de voorfz Edelen van onfen voor- fchreven Lande van Zeeland, aen ons ern- itelijck verfocht hebben te willen ordonneren, confirmeren en approbcren de voorfz PoincTren en Articulen voor die voorfz Keure van onfen voorfchre ven Lande van Zeeland, en henlieden op al doen expediëren Onfen openen Brieven * Soo I s't : Dat Wy die faecken voorfz overge- merekt, ende dat Ons gebleecken is dat de faec- ken , begrepen in 't voorfchreve Concept en Re- formatie van der voorfchreve nieuwe Keure, bo- ven gefpecificeert ende gefchreven, zijn goedr» deughdelijck ende profijtelijck voor Ons, Ons voorfz Land van Zeeland, en Onfen Onderia- ten van dien, hebben by deliberatie van veele Heeren van Onfen bloede, van Onfen voorfz Cancellier en Luyden van Onfen grooten Raedc voorOnsi Onfen Erven en Nakomeren, Gra- ven en Gravinnen van Zeeland, de voorfchreve * *" ■■"· ■                                                                       Keu-
	0 Pn foowie vijftien jaer oud is/, ialmetten &'·£ fijne Schouten in 't Ambacht daer hy 8 Ht dcfe Keure fweeren, foo mendatvan ff0,on„;woonlijck is van doen: Soo wie hem daer f\C"„vfaldenSchoutgeldentienfchel- ffiSÏ <þ faecke dat die Grave of fijnen S houder daer twijfFelr, die Schout falzwee- ^jthy'talgedaen heeft, ofhyfal denHeere geldendriepont. Het V. Capittex, ymkr Keure van Zeelandt y isjpre- kindevanSoene, van Manfiachte, van Lempte, van êïuetfe wie die ontfaen en hebben fd, en meer andere Toinfeen, be- grepen in X. ArticuleUi hier na volgen- I. Articul. ITem, dat als yemand dood-geilagen wordt, foo mogen die Erfgenamen van den dooden foenenncmen en ontfangen vanden Mifdadigen alleenHjck, en niet vanden Vriendenen Magen vmdenfelvenMifdadigen: En zijn daerVrou- ven-perfoonen die daer Erfgenamen zijn, die mogen foenennemen by confente van tweede oudfteennaefte Manhoofdenvan den Dooden, dieeen van des Vaders wegen, ende die andere vaidesMoeders wegen, die geen helpers en zijn RiflènMifdadigen, en die foene fal van goeder weerden wefen, en alle die andere Magen van ifaDooden en fullen des Mifdadigen geen lijf afmogen winnen, als die foene voorfeydt ge- $enis. I I. Item, alsyemandsKint wordt doodgeflagen, ^Vaderen Moeder leven, en die Doode geen J«ackighKindtgelatenheeft,danfullen Va- deren Moeder hebben die geheel foene j maer zijnder Kinderen , foo fullen die vooren gaen, en hebben den geheelen foenj En waer Vader «Moeder doodt, die overlevende van hen bey- oiial hebben de eene helft van den foene, ende jKsUooden Erfgenamen die ander helft, indien rer geefl Kinaeren en zijn, die welcke voor al iZ r en waer Vader en Mocder beyde °™t> foo falmen deelen de felve foene den ^enamendeelagtigin'tgoet na datfy deelen
		III m!t' ^ûçÀåç Manflacht fal gelden tot drie jg£f^endenjare, te weten, tot drie fe- ylWeeckeni en daer voor g°ede feecker- 4|e Cn ?n middelften dage foo falmen Üñç >,Voctya' ien die foene fweeren, ten ware m tverdragewilde. ^d,eH(?ati00YiegewontwcrdtindenBuyck teken f0r-ckenis' men fal die gelden tien ^eren nTü*^? hem fiJne wonden, dat falmen -esMannenvonniflè, ten ware dat

-ocr page 1022-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

_ IÓÖO

caüfe vanignorantiedaer af maghfejyi&j wantOns foo gelieft, enten eyndeS^1 en'geftadigh zy en blij ve tot ë&wjgffi Sg Vaft hebben den zegel van mijnen voorfchrevenW^ reen Vader.cn denOnfenaeridèfenteeerl digen doen hangen, behouden in ahdeYe G ken Ons recht en elcks anders recht in allen r Oogft, in t jaer veertien honderdt vijf en> gentigh. Aldus geteeckentbymijnHcereJf Eerts-Hertoge, cnbymijnHeerehvariNaffi? Princc van Chimay, Mhr. Baudüin, BaiheS Bourgoignej dieHeerenvanBevere, van BV gen, Berflele, Prooftvan Luydick; Mr tv" bault Baradot, en andere van den Radens™ woordigh. Numan Vifa.                     ° rJaV He«rj van Cruyningen , van Reen- vliet, &c. Ridder vandcr Orden vanden gulden Vhefe, enBurgh-grave ènRentnüèèfterGcnc rael van Zeeland j Meefters Rijckaért van der Capellen, RaedenMeefter van derilequeften van den Huyie·,. en Jan van Cauwenbergc, De- ken van Abbenbroeck, Paftoor vanReymers- wale, en Secretaris'van Onièn genadjgen Hee- re den Eerrs-Hertoge van Ooftenrijk, &c. Com- miflarifïèn in defer iaecke, doen te weteneenen yegelijcken, dat wy uyc beveelen van Onfen voorfchrevengenadigenHeere, ende by fijnen openen Brieven aen ons gaende, daer aft'innou- denhiernavolght: ΡHilipsby der Gratiën Gods, Eerts-Hcrtogc van Ooftenrijck, Hertoge van Bourgoig. ncn, van Lothrinc, van Brabant, van Steyr, van Krinte , van Crain , van Limburgh, van ] LutzenburghenvanGeldre, Grave van Habs- burgh, van Vlacnderen, vanTyrol, van Ar- tois, vanBourgoignen, Palsgrave en van He- negouwen, Landgrave vanElfas, Marckgrave vanBourgouwe, en des Heylighs Rijcks; van Holland, van Zeeland, vanFarecte, vanKy- burgh, van Namen en van ZuthenGravCjHee- re van Vriefland, opter Windifmarck> van Por- tenaü, van Salins en van Mechelen. Onfen lie- ven en getrouwen den Heere van Kruyflingen» Raed, Ridder van Onfer Orden, endeRcnt- meefter van Zeeland, en Meefter Rijckaért van der Kapellen, oock Onfen Raed ende Meefter van den Requeften van Onfen Huy fe, ende Jan van Kauwenberge Onfen Secretaris ,· Smte» <Diletfie: Alfoo in Onfer receptie van denLan- de van Zeeland de nieuwe Keure van Zeeland by One ende Onfen goeden Onderfaten aldaerge- fwoorenisgeweeft, behalvcn die moderatten reformatie van feeckeren Articulen daer ψ begrepen, die by UL.en heurenGedepu^ dengedaenisgeweeft j foo dat nieten reu

Keuren, Rechten, Statuten, Poin&en ende Articulen boven geinfereert, en een yegelijck van dien geordonneert, geauthorifeert, gccon- firmeert, geratificeertengeapprobeertj enuyt Onièr fèker wetentheyt ? macht en mogenthey t, ordonneren, authoriferen, confirmeren, rati- ficeren endeapproberen bydefenOnfenBrieve voor die Keure van Onièn voorfchreven Lande van Zeeland j willende en ordonnerende dat die voorfz Keuren, Statuy ten, Ordonnantien,Punc- ten ende Articulen, alfoo wel in 't ftikk van der Folicie ende Regiment van den Lande, als inde adminiftratie en beleyde vander juiKtie en an- derfins, onderhouden ende bewaerdt zijn van puncte tepun&e onverbreeckeiijck, en tot eeu- wigen dagen, fonder cenige contradictie of in- fraclriei behouden Onfenen Onien voorfchre- ven Erven en Nakomers, Graven en Gravinnen van Zeelandt de kennïlïè en interpretatie vander voorfz Keure, Statuten en Ordonnantien t'elc- Jeenmale, en alfoo menighwerf als 't van noo- den weien fal: Ea als van die van Onfen Steden van Middelburgh, Zierckzec en Reymerfwale, aengcfien dat fy niet toegelaten noch geaccor- deert hebben in de voorfz Reformatie en nieuwe Keure: Wy hebben oock geordonneert en ge- accordeert , ordonneren en accorderen by defen Onièn Brieve, dat fy, aengaende henlieder voor- fchreve Keure en andere Rechten, Privilegiën, oude Coftuymen, Statuten, Liberteyten en Vry- heden, fullen blijven in fulckenftatc als fy wa- ren en ge weeft hebben by tijden van wijlen On- fen voorfz Heere en Overoude-vader Hertoge Philips, en van wijlen Onièn voorfz Heere en O ude-vader Hertoge Karel, dien God genadig zy} fonder dat by den Punfren en Articulen,bo- ven geinfereert, noch eenigh van dien, fy lullen anderfins mogen belet zijn in gebruyekehiflë van heure voorfchreve Keure, Rechten, Coftuy- men Privilegiën , Liberteyten ende Vryheden» noch in eenige van dien, hoe, noch in wat ma- nieren datzy ontbieden dacromme, en beve- len Onfe voorichreve Cancelier en Lieden van Onfen voorfchreven Grooten Raede, Stede- houder en Lieden van Onfen Raede inHollant, Rentmeefters van Beweft- en Beoofter-fcheld in Zeeland, en alle andere Onfen Jufticieren, Of- ficieren en Onderiaten ons voorichreve Lands * van Zeeland, en andere dien 't aengaen magh, jegenwoordigh en toekommende heure Stede- houder, endeelcken fonderüngeaJs'thenaen- gaet, den Luyden van den Staten van Onfen voorfchreven Lande van Zeelandt, en oock van Onfen Steden van Onfen voorfeyden Lande, en clck heurer foo 't hemaengaet, van defer Onièr Ordonnantie, Authorifatie , Confirmatie, en van al den inhouden van deièn, doen, laten en gedogen ruftelijcken vreedelijck tot eeuwigen dagen genieren en gebruyeken, fonder nu of in toekomende tijden hun daer tegenstedoen ofte laten gefchieden, eenigh letfel, hinder óf moe* yenifletercontrarien: BevelendevoortsOnfen voorfz Rentmeefters» dat fy dcfe Onfe voorfz Brieven doen kondigen en publiceren ter plee- ken van Onfen voorfchreven Lande van Zee- landt , d3ér'f gewoonlijek ispublicatierï en uyt- roepingen te cloene, ten eynde dat niemandt

dandietepubliceren, endedefelveO

volgende doen,

dienvoortaen ende Onf

enJuftitictedo^ ren» &&£

Wy u, bevelen en commirteren miftdcicui> ghy terftont en fondervertreckrrecketm^ Lande van Zeeland, enaidaertotaUenria daerdesvannoóden wefenfal, Pubï$?n de kondight, of doec kondigen en p*»»; x.

-ocr page 1023-

Racckende de Coftuymen en Keuren van Zeelandt. ι oo ι

f hreve nieuwe Keure» die doende van 1'°0rjs fweeren, indien 't van nooden wert, voor ^Vfljeiiwinge van den Wetten van Zeeland * ^'Seindiendcièlve Wetten, of eenige van dien 01 nieirwet waren, foo falmen haren Eed ver- Ver wen op die voorfchreve Nieuwe Keure i en Sinnedoetal'tgeenedat'er bchoorten fchul- 2hisecdaentezijn, ende ghy vinden fultbe- Sftfljck te welen, want Wy ü des te doen 1 n v0ile macht en fpeciael bevel: Ontbieden bevelen allen Onfen Rechteren, [ufticieren, Officieren endeOnderiaten, hierinnegehoor- fam, behulpigh en toeftandigh te zijn. Gege- veninOnfc Stede van Bruflèl, den eerften dagh an April ? in't jaer OnsHeeren veertien hon- dert vijf en tnegentigh, voor Paeflchen. Aldus «teeckent by mijnen Heere den Eerts-Hertoge. Terrelatien vanden Raede , B.leFevre. Zijn getogen cerft inde Stadt van Middelburgh, en akkerden vier en twintighften dagh van April, in'r jaer veertien hondert ies en tnegentigh naer Paeflchen, ter plaetièn daermen die hooge Vier- ïchare gewoonlijck is te houden > hebben in prefentie vanden Heere van Ravefteyn, Boude- wjn,Baflaert van Bouigoignen, den Heere van Beveren,van der Veere, &c. Grave van Gran- préjHeftorvanKruyningen, VincentvanRe- nifle, endeanderen Edelen ofheuren Gedepu- teerden vanden Steden en Staren van Zeeland,te dcferaufm aldaer befchreven en vergadert, ge- pubjiceertende gekon dight die Keure hier voor gefchreven, dcwelckeKeure, midsgaders den inhouden en publicatie van dien devoorfchreve Staten in alle reverentien ontfangen hebben, kennende by den voorichre ven Edelen de voor- fcireve Keure inder ontfangenifle van Onlèn voorfchrevengenadigen Heere totReymcrswa- leMVoorcn geweeft te hebben ·, en dat gedaen, ibohebbenWy henlieden van deflelfs mijns ge- Jiadkhs Heeren wegen bevoolen, navolgende derielver Keure 't Land van Zeeland, foo inPo- liïicn, foo in Juftitie van defer Keuren voorts teregeren; tot wekken bevelen fy gewiliiglijc- kctieiittrftondtgeobedieert hebben, ende des anderen daeghs daer na, te weten den vijf en jMntighften van April inden voprfchreven jare, «o hebben wy anderwerf gepubliceertdie voor

ben wy die onderterckentmet onfe handt m bezegelt ·, te wet en, kkRijckart met mijnen kleynen Zegele, ende ick Jan met den Regele van mijnen Heere den Ψτοοβ vanCaffele ■> in ab/entie van mijnen»ge* leent. Gedaen te Mechelen, den achten twintighften dag van Junio, Anne veer* tien hondert fes en tnegentigh. Was ge- teeckent R. vander Capelle , ende J. de Cauwenberge.                      ü Verklaringe over eemge duyflerheydt^ noopende den datum van't arrefteren en teeckenen defer Keure , ende den dag dat diegetafi is te publiceren, de welcke ( na mfè iegenwoordige tijdt - reeckemnge j fchijnt tegaen voor den dagh van 't arrefi ofbefluyt, 't geen nochtans inder daedt /opmeten is. DE Keure van Zeeland is gearrefteert ende geteeckent inde Stadt van Bruflel, inden Oogft-maent des jaers veerden honderdt vijf en tnegentigh: De laft om die re publiceren, is ge- dareercterplaetfevoorichreven, op den eerden dagh van April Anno veertien honderdt vijf en tnegcnrigh voornoemt, voor PacfTchen, en ge- publiceert, eerft tot Middelburgh, terplaccicn daermen gewoon was de hooge Vierfchare te honden op den vier en twimighften April veer- tien hondert fes en tnegentigh, na Paerfèhen, en des anderen daeghs den vijf en twintigften April van'tSradthuysaldaer : Item den acht en twin- tighften der felver maendc van 't Stadthuys toe Zierckzee, en den negen en twintighften dito inde Stadt van Rey merlwale. Paeflchen heef: in'c jaer veertien hondert vijf en tnegentigh gevallen op den negentienden April , als wanneer was der Sonnen· cirkel, X X. Sondaeghfche Letter D., Gulden-getal XIV". enEpa&elV. Anno veertien hondert ies en tnegentig quan? Paeflchen op den derden April, en was der Son- nen-circkel XXL, Sondaeghfche Letters C,B. het Gulden-getal en d'Epa£te beyde XV Uyt defe Tijd-reeckeninge is te mereken, dat men 'c jaer als doen begonnen heeft met Paef-

,chrcveKeure in het Stadthuys te Middelburgh fchen; of anderfins foude de Publicatie gelaft v'oorfchreve, doendedie voorfchrevebevelen·, zijn geweeft te doen eer dat de Keure gearre- ^den achten cwintighften dagh van der voor- ftecrt of geteyckent was, overmidts de maendc cnre\'ernaend oock dacr na, foo hebben Wy vanApjilvoordeOogft-rnaentgaet, fulcksdat

h

voorfchreve Keure gepubliceert op't Stadt- den eerften April veertien honderdt vijf en tne-f

aJs,Var'Zjerckzee} en den negen en twintigh-   gentigh voor Paeflchen, hier boven genoemr» "jT^" vander voor fchrevemaend ende jare,   na onfereeckeninge van Ouden Stijl, genomen. bli r"a* nc^^en wy infgelijcksgepu»   moet werden voor den ecrlren April veertien

R . cymerfwale, met fulcke convocatien ende fo- 'ίΠΐΠ

hondert fes en tnegentigh, zijnde geweeft Vry dagh, twee dagen voor Paeflchen , en was ijna

tcnfte^en m^ ^en ^oent^e? a^s men in ftjic- de reeckeninge van dien tijd) den derden April, ded en gewounlijck is te obferveren, doen- zijnde Paefchdagh den eerften dagh van 't jaer

.'^ehoorende. *isboven.

evelen ende andere faecken veertien hondert fes.en tnegentigh.

Gedaen den dagh en jare

De .eerfte pubücarie ter plaetfen daermen de

hooge Vierfchare plagh te houden op dèn viof en twintighften April veertien honderdt fes en

WCopieisby ons Rijekart vande> Cappel·

tnegentigh, was op een Sondagh drie weecken

/e», én^Jan van Cauwenberge , boven \ naPaeflchen: Endede tweede van 't StadthjÉk Zenaernt, gecoü&tiomert tegensdieÖri- \ van Middelburgh was opeen Maendagh den vijf

'Des tegetujgen <,foo htb- j en twintighften. April: Tot Zie^kzeeopDon- ί F                     der-

xmaU Keure

-ocr page 1024-

Placatcn en Ordonnantien. 8. Boeck.

1002

Watpuni.iedie andereten onrecht vaneri minele faecken beklager, dragen fal, ~J Van lachteringe in gebannender Vierfcha re,------- Van Edel heyr,

derdagh den acht en twintighften, en tot Rey- merfwale op den negen en twintighften April veertien hondert fes en tnegentig zijnde Vrydag. By Plaeaet van den feftienden Junii vijftien 'hondert vijf en feventigh van denKoninghvan

*9 21

Spangien, onder de regeeringe van Don Low.s

fal, Hoemen met den meeifen gevolge wijfen en waer men 't Mannen Vonnnte, als dé Stedehouder fit, beroepen (al, ____, Waermen Schepenen en Gefwooren Von. nifle beroepen fal, — -■■ £, _____ Hoe de Grave Partyen haer Vonnifle ge- ven, en ter executie leggen moet, «—_ Hoe en waer die Dijck-graven heuren Eed doenfullen,------- ——« .____ Wat onkoften elck Dijck-grave ofSchpuc in Zeeland in reeckeninge fal brengen mogen, —--------------.___, Wat hy betalen fal die van Dijck-geldofre Watergeld gebannen wort —— ——, Wat die Dijck-grave van fijn verleydepen- ningen aen den Dijck, en van Schepenen en Gezwooren die ontboden zijn, endc niet komen, en waermen Land om me- de te dijeken nemen fal, «------ -—- Binnen wat tijden Schepenen ofGezwoo· ren bedingde faecken uyttenfullen moe- ten, ■------- -------.---------------. Wie'tDijck-graeffchap bedienen, en Ge- fwooren fal zijn,------- ------. ■----- Hoemen dts Poorters ende Uytlandfchen Dijeken Wegh bedrijven fal,---------- Verbodt van dagen voor denProvifoor,— Tot watdage een Schout Bodeen Banleg- gen fal, om in de weecke recht te doen, - Watdagh van Rechte dieSchouc den Uyt- landfchen leggen fal, ·------——- Binnen wat rermijne men een Gefwooren ofSchepenKlerckftellenfal» — —— Van der weten die den Schout Partyen ièhuldighistedoen, -----■ ------■ Datmen niemandt ontfangen en fal totEe· de daermen die faecke met Brieven of Tuygen proeven mag, ——— —— Van de tweede wete diemen Partyen doen fal,

de Requefens, in defe maniere van tijd-rekenin* ge, dieraen de Stijlvan 't Haf noemde y veran- dert , en Eeordonneert dat men van doen voort- aen'tjaeAmde beginnen met den eerften Ja- nuarii,gelijcknujegenwoordighnochgeichiei, te weten daermen den Ouden ftijl is obferveren- de·, wekken Ouden Stijl zedert in verfcheyden Plaetfen is verandert met den jare vijfden hon- dert rwee en tachtigh, met inkonin^e van tien dagen, door ordre van Paus Gregonus den XIII. van dien naem. Hier begint den Tafel van den Keu- rent Statutent Ordonnantien, Ô melen en Articulm , al/oo wel van der 'Policie als vander Adminifiratien en beleydevan der Jufiicien van den Lande van Zee- landt, dtwelcke gedeeldt ftaen in vijf Capittelm , daer af die Tafel van den eerflen Capittelhier na volgende is.

»4 2S

'9 V- 34 V

Dat Eerste Capittel. Art.

w

Aermen, ende tot wat tijden men Vierfchare houden fal, ..... é

Hoemen die Vierfchare kondigen fal, —- 2 Wie Stedehouder van den Grave fal mo- gen weien, met wien hy recht fitten fal» in wat manieren hy die Keure fweeren en houden fal, ------- ·----------------- 3 Van der rmfdaet en misbruy ckinge van den Stedehouder,------- —— —4- 4 Hoe lange die Grave die Vierfchare hou- den fal, — «------ ------- ·-----— ƒ Waer die Grave te Recht fitten fal, ——il*" 6 Wie Voorfpraecke ter Hooger Vierfchare houden fal, — ......■------- -----— 7 Wie ter Hooger Vierfchare Vonnifle ma- nen fal, — —— -—:— -';-~ 8 Van dagen, voort-eyflehen, van ban te boeten, van woeften, en andere Regts- vorderinge, *—— «------ ——- ñ Hoemen die Vierfchare binnen ftaender fonnen houden moer, «------- —----· 10 Hoe die Notaris die Partyen lefen fal, ~^-* 11 Waermen die van Be-wefter en Be-oofter fcheldbetreckenfal, —-'■ ■ -*-—-./ ±2 Wat die Eyficher, die op fijn Partye niet en wint, verbeurt en betalen fal, —&& 1 !j Wat de gefwooren Booden van dagen,: en de Notaris van den Brieven hebben rol- len* :-"»--■-"'' —— "■ **——·. '——.'14. Op wat dagen men die Vier fchaer niet hou-. den fal mogen, ö*Ì —___ —éýÀ¿ jj Hoe men die Partye alfoq wel ais den Gra- '' ve Recht doen fel» — ——— -' :-^-'; Ï6 Hoemen, en van wat faecken Procureur" pellen fal mogen, —— -—.— --.ij... jy

19

Dat Poorters en Uytlandfche fonder boete

4°

ofbreucke fullen mogen rechtplcgen, - Van flepinge van Rechten, —-—f ·"*-""*" Hoe dat verwonnenPartye gehouden is vry goettewijfen, of gevangen te gaen, — r

45. 44 i

Van ichattinge van pande, ——-* —"·""*" Van Á rreften en Hechtingen, ·—* ■*""*■'■ VanTranfporten diemen Scholieren doen

magh, -----------i ■"■ -i· '. -----------' "~~~* Hoe datmen *t Schot eyflehen, confenteren

enwiifenfal, Hoemen leveringen doen fal, ——·, Van te veel leveringen te doen, — t* Hoe Schepenen 'c Schot wijfen fullen, -r Ui^e dat een yegelijck voor fijnvericftCC nenSchot behoort Gijfel te worden,— Hoêdie Burgh-grave bygeb-eeckevanw taiingeof\'an Gijfel berijden mag» -rj Wat van den bereden Goeden gedaenj^

48 æ f* 1

die buyren den Lande wefende gë- woeft en gebannen, wederom in Recht ontfangen fal mogen wefen,—^ mwjik' 18

-ocr page 1025-

Raeckende de Goftuymen en Keuren van Zeelandt. ï oo 3

Van bcftel van Pachten, »             — ■ ■ 35· Van beitel van Lieden van buy ten, - ■ . 36 Van executie van vonniiTè buyten Sche- pendom, daer dat gegeven is, — — 37 Van kennen of loochenen Handteecken of Hand-fchriften, — -------■ -           38 VanfehuttingevanBeeften, —— -. .-- 39 Vanberoovingevanfchuttingè, — .—-40 VanKuftinge, —— .------- —., ., 4,1 Waer Lieden die op haer felfs Ambacht of Vroone woonen , ende Schouts noch Schepenen en hebben, te recht ftaen

yfaraYtfteidicGijfel geworden is, hebben itvan'ine'öëden gedaen fal worden Ρ ftfcbBt;byexecutiebetaeltis, en rfmendaroverlevcrenfaJ, ~ ------- w G]jfel worden lal voor ichot, ■ J'Leneebruyken fal bereden Erve, daer ndere die betalinge gedaen hebben in Wieden hoemen de waerheyf fchrijvenen openbaren fal» —— .               —-7 Hoemen Copien_authenticq vande Privi-

n

54- 55

57

vanden Lande krijgen moet, .— f8

41 43 44 Art. 1 2, 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14 ι? ιέ »7 18 19 20 ir

Jigien

Van Reeckeninge van gemeene koften van den Lande of Prochie, ■            - Wie 't gedinge beleyden ial in een Prochie daer twee Schouten zijn, -----. ■ Dat III. Capittel VAn vreede van ontfchuldige Magen, Van gevegh t boven vreede, — - Van weygeringe van vreede, — <------. Van Gijfel over Vechters en Vreede-braec- kers,------ ------ .------ ------ —— Van Noodweer, Van exemptie van con fifcatien, Van parlement boven vreede, Van quetièn boven vreede, —

Art. ι 2 - 3 4 5 6

Dat II, Capittel.

VAnmaterienpoiTeflbiren,— ■ Vanpriefcriprie, —· — * ■ - Van materie petitoire,-------- «—— Van fequeftre van Leenen, ------* · VanfequeftrevanHuyfen en Erven, ------

Vanfcheydinge en kavelinge van Leenen, - Vanontfangh, verlceninge,en overfettinge vanLecncn, -------- -------- --------■ Vanloflingevan fterffelijckeLfeenen, — Wie, en hoemen Tienden loiTen fal, — Hoe men Leenen verkoopen , en wie die koopenfal mogen, —--------■ -------- VoorwiemenErventebu^tenfal gaen, -— HoemenErven meten en verkoopen fal,, - WaermenDijck-werck nemen fal, ·——· Van fetfinge en kavelinge van Steen-huy- Vanloffingevan Vroonen daer Steen-huy- fenopftaen, -------- -------- ■—'-— Vin afdoen en vero verlaten van Werven, Voorhoven, Hof-fteden en Moolens, · Vanaf-breeckingevanHuyien,------ —> Vandienfte dien den Onderfaet den Ara- bachts-heerfchuldigh is, ------ -------- ytoVerheveninge, — ------— * - - 'fan gemeynfehap van Goede, ■—------ Vanverfterffenifle van Man of Wij ve. —· VandeelingevanBefterfFcniire, — — jan oefcffemire van Baftaerden, -------- Van faefterffeniflc van Bailaerde Kinderen, -otwat tijden een Meysken fal mogen hu- jen fonder confent van Vader ofMoe- m die geenen genieten of hebben fullen Jiehanddadigh aen'den Dooden heb- bengeweeft, daer af fy Erfgenaem zijn, .Mooghdyen,.-— —- —- I an 0vcfbrenginge vanden Staet van den v^«.kinderen Goeden, — -------- n weygennge van Vooghdyen aen te gebreecke in der kiefingen van Voog-

10 II II 13 14 *5 ιό *7 18 19 20 21 22 2? 24

Van parlement met woorden binnen den Vierfchare, ------- ·------- ———- Van jagingeen oploopinge vanHuyfen, - Van beföute Landen,—------- ——- Van Luyden in noode van water wefënde, - Van berijdinge van Ballingen, — ■—— Van der Ballingen Goeden, ———« .....- Vande infehrijvinge vanden Ballingen, -— Van Swanen en S wanen eyeren,— —----- Wie S wanen fal mogen houden,

Van geleyde vandenvreemden Koopman,- Van beklaginge van fchulde ofdiefre, — Van betichtihge by den rouck gedaen, —- Noch van betichtinge by den rouck ge- daen, »■■■ "■—· «             *—— - ■ ■

Van foeckingeuyt den naern vanden Gra- Vangeftoolen goede,-------. -w ,,.. Van Duynen en Waranden te woeften, -i«^l Van jagen en vliegen, — ——- .... >, Van Boomgaerden of Viflcheryenteroo- ven, ~— ·—- VanDuyf-huyfen, '— Van verboden fpeelen, Van op yemands Ambagt te komen woo- Van geveght by den Onderfaten gedaen te- gen fijn Ambagts-Heer» '■ . ■ u ..,-' Van gepande of geëygende Goeden te ont- Van twift of gevecht inder Heervaertge- fchiedt, —- —-s->^_ *_— Van dienfte in Heervaerden en Wapenin- Hoe en in wat manieren men in der Heer- vaert dienen ial, -^· n&ü · ■ .« ■-■# < Vanden vrydom vanden geenen dieindes Graven Oorloge fterven fullen, ende 6 F i             voorts

22 η 24 2? 26 *7 28 2? 30 3« 32 33 34

2 5 2« 29 3°

Tot

yzt rjjden Knechtkensen Meyskens l^fullenzijn, J-

^See^en die van Voogdyen exempt «L-ft Watrnanieren men allefaecken, ι fal mi wffende' proeven en in ware WbSendoen> ~-------------------- ^vajionbetaelden Goeden, —,

32

33 34

-ocr page 1026-

Flacaten en Ordonnantien. * ?. Boeck.

IOO4

voorts of om fijn querelle dat den Eerts» Hertoge uyt zijn eygen motif, en van hem felven inde Keure gevoeget en doen fchrij ven heeft, en daerom ftaet daer aen cenegulde handt. — é            ------- 3 ƒ Van Tiendebaer Goet fonder weten tover-

Wat men voor een Edel en On-Edel Ì

ans

.-Inekegeldenfal, ·------. £;___ M Vaneen KdelmansInckein;i^o0fc;"^; ï Warmen gelden ialeenenKjanaieinT^ ä der quetfinge meer Incken hadde L een halt man bedraeght, - VanCommenten, Prxlaturen, Abd^n" 7 Vander Stede van twee RaeoVHeerc^ 8 Zeelandtmder KamerenvanHollandt VandeCopiendiemendeferKeurenmaec 9 ken lal. ------

voeren3

3*

Van Moerwerck te nemen, Van Moerwerck te bernen, Van Darinck te delven,

37 38

39 40 41 43 44 45 46 47 48 Art.

Van Hoofden of Dammen te leggen in Wateringen, ■------- —-— ------· Van vreefe gedaen mee verboden ftocken. - Van Wanmaten, »——· —-— ------- Van 's Graven waerhey t te openbaren, -— Van Mifdadige te huyfen ofte hoven,------ ■Van verbeurte van Goede van Man ende Van Aliënatie van gebouweden Vrouwen Goeden, — ——- — — — —- Vangequetfte Luyden die na fes weecken fterven, — Van fmer te te toogen, — Dat IV. Capittel.

10

Interpretatie en AmfUatie van mm Articulen vande Keure van Zeelandt Verfoeck van de Staten van Zeelandt op de navolgende negenpoinölen. ALfoodiePrelaet, Edelen en andererepre fenterende de drie Staten des Landts ende Graeffchappe van Zeelandt, mijnen aldergena- dighften Heeredei·. Prince van Spaigncn, Ertf- HertogevanOoftenrijck, &c. *c zijnder blijde inkomft in den felven Lande, geprefenteert en overgegeven hebben gehadt in gefchrifte fecc- kerePoin&en en Articulen, begerende en ver- foeckende daer inne te wille nvoorfien tot wel- vaert vanden voorfchreven Lande endelngezc- tenen van dien, inder voegen en manieren hier naverklaert:

yAnfimpelenDoodflagh, — —— Van Doodflage gedaen metvoorley- der lage, moorddadelijck, binnen vree- de, foene,&c. —■— «--------------■ Van quetfinge of Lempte gedaen met ge- leydef lage boven, vrede, foene, &c. -— Van Manflacht te openbaren binnen den derden dage,------- *------ —-r- Vanklachte van Vrouwen-kracht, ·—- Van Ontfchaecken en Ontvoeren, ------«- Van Moort, Moortbrant, Straetroof, ------ VanBlocken, ■ ,... ß· - ■«--------------* VanDiefte, — .»-■-■ ·-......■-* ■------- Van Mifdadigen te ontweldigen, ".·-■■■■:■ VanvalfchenEed, ±— <------· ~—— Van ontruyminge van Eede, ende hoe dat- . menfweerenTal, —é-------■·.—*-— VanZee-draften, · ——------* *-—— Van Quetfe om Lempte, ■-------------- Van verband om andere te verlaften ofte krencken, —-— ------- —-— Van Kuft ingenin criminele iaecken, —— Van belegge van Huyfen,-------> 1 r-rr^ VanCampen»

I. Articul.

I

Ndeneerften,. alfoo den voorfchreven Lan· de van Zeelandt by mijns voorfchreveGena·

4 5 6 7 8 5> 10 II 12 13 14 ir IÖ É/ 18 19 20 21 22 .23 h 25

dighs Heeren Voorfaten gegeven en verleende zijn ge weeft feeckere Statuten ende Ordonnan- tien, na dewelcke die Onderfaten van den felven Lande heniuyden behooren te voegen en regule- ren, foo aengaende derjuftitie als der Politien van dien , ende byfonder by wijlen Koningh Philips van Caftilien , zaliger gedachte, is ge- maeckt ge weeft een nieuwe Keure, in dewelcke feeckere duyfterheyt is in diverfchePoin&enen Articulen , en dat'er fommige Articulen zijnde welcke van nooden waren geaugmenteett, ende andere gedimmueert of gemodercert te zijn na gelegentheydt derfaecken j dat mijnen genam· gen Heere believen foude te ordonneren ende é committeren feeckere notabele Mannen enrer- foonen, hun der vóorfcHreve Keure verftaende» omme die te overftene, ende den Gedeputeer- den van den voorfchreven Toonderen te noo- ren, op die gebreecken daer inne wefendejora voorts haerlieder rapport op al gehoorde, t>y à nen Genaden gecönfenteert of geweyge^ 1 •w™^«. en dat die voorfchreve Keure $ á

Hoemen in den naem van den Grave akij dt de Momboir verftaet» ÖfmenDoodflag verborgen mag, \ Van gelde daer dieKeure af fpreeckt, Van Grave WiUemsWille-keure, — Wie onder defeJKeure is» Van'tgeene daer defe Keure niet af en fpreeckt». bsA :^Am'.'*;......* 1 ffhrsej - H©emen<kfe Keure fweeren fal, en wie,—

wordenj - :gadersJtgeenedefertoegeyoeght,ioude^c geconfirmeert, belieft, enbcveitigW ?y m Dehoortv.*- vA t&zm nnvdP. : \ ItemVdat mijnen voorfchreven|#g Heere believe te confirmeren die wfrL&i den Aöibachfs-feeerhjckheden^quade^ vanden voorfclHAven Toonderen,<l0° ^ VryealsandereRechten, maWdf^.\lif' ieitd<ïrigevolgeny».ndi€n, $ö&®$#ñ

.·:, jj« , 'm^m Daï V. C Á Ñ ÉÔ Ô -ÊJU ·. ' ÁÀÀ. VAnSoentenemen,envanwien»- —r- é WieiSoen hebben en ontiangenial» - 2 Tot wat tijden darmen Manflaght geklen ·,,, Van wonden in^enBuyck, '****, fmg 4

-ocr page 1027-

Weckende de Coftuymen r feerve, Maleryc, Opflagh, Veeren, PaiTagien,

en Keuren van Zeelandt. | 005 elck Koopman, 'tzy Onderfaet of Vreemde, weten magh hoe veel hy fchuldigh is te beta- len. ·'.       , . '       φ j-iynj               , .,- ■ ..                                              Mm Itemj want den Tol vander Hönte, 'cwelck een Lidt ende Wachteis van den voornoemden Tolle van Zeelandt s over langen tijd geweeft, en noch is beleendt ende verfet in handen »van die van Antwerpen, 't felve nochtans tegensPrivi- legien van den Lande van Zeelandt, en dit om een kleyne fomme van penningen : Welck Pantfchat of Beleeningc niet alleenelijck en keert tot fchade en achterdeele van mijnen voor- fchrenen Genadigen Heere, maer oock eens- deels tot deftruftie van den ièlven Lande: Dat mijnen Genadigen Heere believe daer inne te willen remedieren , 't zy by lqifinge vanden voorfchreven Tol, of anderfins tot fijnen en des voorfchreven Toonders meeften oorboireende profijte» • i                 VI, Item, alfoo die Tollenaren van Zeeland, hen des, is feeckeren tijd leden, vervordert hadden Tol re nemen van den gepriviligeerden-Perfoo- nen, Onderfaten van Zeelandt, van feeckere fpecien van Goeden,gelijckals Wijnen, Kalck, Hout, Kooien, Moolen-fteenen, Schalicn, Yfer en fulcke gelijcke Goeden, die fyinBra- bandt en reMechelen köopen, feggende dat ff die behoorden te halen ten hoogften Marckten, te wetene, te Keulen, Wefel en Venloo, hoe wel nochtans de voornoemde Zeelanders den Brabar.tfchen en Mechelfchen Tol tot profijre van mijnen genadigen Heere betalen: Soo had- den hen luyden de voor fz Staten des beklaegt in den Secreten ttaed mijns voornoemden gena- Jighflcn Heere, omtrent de maent van Decem- ber vijftien honderdt dertien, bydenwelcken ^eordonneert en gecommitteert waren Meefter Jan Rafel > en Diftnas van Bergen, Raden mijns voorfchreven genadigen Heeren, midtfgaders Charles de Klerck, alsdoen Theiaurier van de Financie, omme de Partyen aen beyde zijden te hoorenopheuregefchillen, en mijndergenadi- ge VrouwederErtz-HertoginneDouagiere van Savoyen, endenfelvenvan den Secreten Rade rapport daer af te doen, welcke Partyen ge- hoort , by de felve CommiiTarifferi, ende henr rapportgedaenhebbende, was by mijnder ge- nadige Vrouwe, en den voorfz vanden Secreten Rade geordonneert, dat die voornoemden Tol- lenare van Zeelandt céillrcn ende aflaten foude meer eenigen Tol te nemen of exigeren van den voorfz vryen en gepriviligeerde Perfoonen, en tereftimeren'tgcenedes hy by namptiiTemente ontf aen hadde, midts oplchrijvende het voor- noemde gepretendeerde Tol-recht* ter tijdt roe dat by mijn voorfz genadige Heere,als hy tot itj- nen mondigen jaren gekomen foude zïjnjanders daer inne-geordonneert foudc mogen weien; Maer van den felvefl Appbin£lemente werdtdc voorfz Staten Afte gewcygert, overmidts den voorfz onbejaertheden mijns voorfz genadigen -Hëereu'Mbde hoewel dè&lve Tollenare zedert di;! ijdalgelaèen, ende den voornoemden Ap- poinftemenre geobedieerr hcefr, nochtans die felve vanden Staten beduchten henlieden, dat die

' L

iaiTeniUytgo

rflcn, fittingen binnen, bo-

en buyten's Dijcks, en voorts alle*tgeene

ι fl VOornoemden Ambachten ende quade iïenenbehoordt te volgen , endedaer a%g<?- rL^f hebben over tien , twmtigh,,dertigh

orveertigh jaren tijds^en meer. Tt€rn, alfoo die Provifoors en Deeckens van 2 Qeeftelijcker Jurifdi&ie, foo veelnieuwig- ^ (jendigeiijeks committeren , endenfehame- 1 Onderfotén foo feer travaillieren en verdruc- £, datfydagelijcks klagen en feggen, meer öuadckoften te hebben, dan 't Schot en Bede kdrafgfr' daer °P c'an0^cren tijden diverfche fupplicarien, midtigaders oock den Concorda- tenenMunimenten by denThoonderen gepro- duccert zij" geweeft» dat mijne voorfchreve Genadiger» Heerebelieve defelveMunimenten tedoenoverfien, en bchoorlijckeprovifieover altcdocne, en daer en boven te willen fchrijven endoen folliciteren aen den Eerwaerdigen Va- der in Gode, den BiiTchop en Archidiaken van Utrechr, datfy de voornoemde Pro viforien en Dekonirn van Zcelandt, den voornoemden Tooncjeren willen overlaten in redelijckenPag- len, den tijdt van t wael f jaren langh, om by den felvenToonderen alle jaren nieuwe Provifoors cnDeeckenente mogen ftellen indevoorfchre- vejwifdiak > Luyden daer toe nut en bequaem, diewdeke dienen fullen op die Reeckeningen, diefy den Toonderen doen fullen van heuren omfange, daerafucekendeheurenfalaris ende tamelijke wedde, die hen den voornoemden Toonderen geven fullen: Ende indien dandie iróornoemden Toonderen by de retckeningen vanden voorfchreven Provifoors en Deeckens te korikomen, dar als dan de refte betaelt fal wer dtndenvoorfchreven Biifchop en Archidiaken wn Utrecht, van den penningen geordonneert enteordonneren, totten affairen en noodtfaec kenvandenLandevoorfz: , sWwïi          rj· ¥nmc , •:■Iftmv aengeiien dat dagelijcks groote que- ft'enen gefehillen rij fen tuflehen den Onder fa- ten van Zcelandt, en den vreemden Koopman iereender zijde,en den Tollenare van Yerficker- owt, dienien heet den Tol van Zeelandr, ende «jneKlercken , houdende de ^Wachten van den wen Tolle, ter anderen, ter caufe van den ont- 'angevande tauxatie van de ι felvenTol-rechte·, ψ&κ den voorfchreven Tollenaer diekwib * °«echt nemen wilt > van goeden toebehoren- e"art\'en, die fuftineren willen vry enexempt ®*ψenande: fins, &c. Dat mijnen genadigen ferevoorfz betfliafceö wille , · by fijne Commif- ^illen d e hem believen fal daer toe te ordonne- _-merderi,voornoerridenTollenaren, daer.op f -?rt»dié Gédepureerde vanden voornoem- jj η , ^°nde-en: te maecken een Ordonnantie en &»Η* ' köeen in wat manieren* en van wat

men van nul voortaen het recht van deri kiar .'e kefa'en ^»en noe vee^e» met vcr* |fi J1^*1^ ^aer af vry ende exempt is, of niet: <N* r ie'iVe'ordonnantie gefchreven worde ^lcke ^Γ *° ^€noone Letteren·>, hangende in bandenvoorfz Wachten, teneyndedat

-ocr page 1028-

Placaten en Ordonnantierr. 8. Boeck.

ιοο6

Difpofiüe van Sijne Mg0Ut nb , voorfchre-oeverfochteToinden. ^ MYn VQorfchrevegenadigc Heerp^ hebbende in Sijnen rL" £fi°°? vande voornoemde Toonderen, ennavif *

die Tollenaren van Zeelandt, die namacls we^ fenfullen, ignorerende het voorfz Appoincte- ment, fouden van nieuws willen den voorfz Onderfaten travaillieren , de welcke nochtans wefenfoude'tongelijcke en jegens recht \ ver- lbeckendedaeromme dat mijn genadige Heere believe den Tollenare van Zeeland, jegen woor- dighen toekomende, te verbieden en interdi- ceren, de voornoemde vrye en gepriviligeerdc Perfoonenmeertetravallieren ofte molefteren, of heuren goede, ter caufe voorfz. VII. Item, want die van den Raede in Hollandt kennilïè genomen hebben > en nochdagelijcks nemen willen in 't petitoir van Ambachten, Lee- nen, en IHeerlijcke Goeden in Zeeland gelegen, niet tegenftaendede Declinatorieen'tRenvoy, verfochtby Partyen voor Burg-Grave en Man- nen van Zeelandt, wien de kennilïè daer af, na coftuyme, en der natuyren van allen Leenrech- ten, toebehoort» dat mijnen genadigen Heere believe daer inne te remedieren, omme de con- fequentie. VII I. Item, want notoir is, .dat het delven van Darringh isdedeftruclieende verderffenifïevan den Lande van Zeelandt, foo dat hier voortijds en by der Keure in 't X X XIX. Articule van het III. Capittel'tfelve Derrinck defelveexpreiïe- lijcken verboden is, op de poene van honderdt ponden fwarten te verbeuren, tot mijnen voor- fchrevengenadighften Heere profijte, dat van nieuwer verboden worden Derrinck uy t te flaen, uyt wat Lande en Erve het zy, ofwien die toe- behoort, leggende onder de Keure van Zee- land, opdepecneen breucke in defelve Keure begrepen: En dat oock die vanden grooten Ra- de te Mechelen verboden zy, foo den Luyden van den Raede in Hollandt ge weeft is, eenige handjfiuytinge re decerneren, noch kenniflèdaer op te nemen, foo fy hier voortijds gedaen heb- ben, tenzybybetreckein de tweede inftancie, en anders niet: En voorts op dat de Onderzaten ten platten Lande te bedt mógen voorfien en ge- rieft werden van Berninge, dat mijnen genadi- gen Heere voorfz accorderen ende confenteren wille, dat elcke mogen planten op de Heer-we- gen, tcgens over fijnen Grond en Erve, en het hout daer af komende, blboten ende houwen tot heuren profijte. I X. Ende want die Pachtingen van den Dijck- Graeffchappen is oock die deftru&ie vande Lan- de , en tegens het Gemeene welvaert, geraerekt datelck pachten magh die wille, meeft daerom biedende, weder hy verftandt heeft van der Dy- Icagie, nut en bequame daer toe zy of niet, al is't oock dat hy in fijn Bedrijf en Wateringe niette verliefen en heeft,'t welckgenoegh is tegens het XXXI. Articul van den ecfften Capittele vande voorfz Keure: Dat totten voorfz ofiicien voort» aen gecommitteert worden Luyden van eere en van verftande, gegoedt en ge*erfc in heuren Be- dryve, van alfoo veel Gemeten Lands, als het voorfchreveArticül vander Keurebegrijpt ende verklaert.

gedaenvandenPoinftenen Articulenren verhaelt: Heeft by goeden adnft

VOO- e en rijpe

dehberatievanRade, daeropgeordoi,,, f ,r geaccordeert'tgeene des hier na volght: Eerft, aengaende den eerften Articul m» rendedevifitatien vandeKeurcn, Staturenei2" Ordonnansen van den voorfz Lande van & landt, dat die voornoemden Toonderen ver" klaren fulleain welcke Articulen van derKeurê fy eenigeduyfterheydt of fwarigheyt gevonden hebben of vinden, en oock de welcke Articulen hunduncktvannoodente zijne gcaugmenteert of gediminueert te worden ·, ende dat geweten mijn voorfz genadigen Heere fal daer inne advi' feren en ordonneren als 't behooren fal, Op 't tweede Articul, roerende de confirma- tie van den PoiFefllen van de Ambachts-heerhjk- heden ende quade Leenen vande voornoemde Toonderen met heuren gevolge: Mijn genadi- gen Heere confirmeert, approbeert en veftight by defen den inhouden vanden felven Articulen» foo verredat die voorfz Ambachts-heerendaer afpayfibelijckgebruyckten geprefcribeerr heb- ben , en dat niemant onder deckfel van dien ee- nige nieuwe laftenfal mogen imponeren of op« ftellen. Aengaende den derden Articul, beroaende de Proviibors en Deeckens vander Geeftelijc* ker Jurisdictie, &c. mijn Voorfz genadigen Heere fal geernefchrij ven en fijn beftcdoenaen mijnen Heere van Utrecht, dat hy hem en die van den Staten van Zeelandt daer inne believen wille, fonder fijn fchade, en dat hy vooruen ordonneren en committeren wille totten vooifz Proviforen en Dekonien goede notabele Man- j nen, nut en bequame, ende denfelven vanden Staten aengenaem zijnde. Op't vierde Articul, mentie maeckendeeen ó Ordonnantie en Inftruftic te doen, omteweten hoe enin watmanieren, en van wat goeden men voortaen Tol betalen fal, &c. mijnvoorfchrerc ι genadigen Heere fal ordonneren Cornniillaru· fen met den Tollenare van den Yerficker-ooro* om die voorfz Ordonnantien endelnilruirieni maecken na inhouden vanden felven Articuie,c« fal daer inne voorfien na fijn befte vermogen· ende de loffinge van den Tol van der Hojj*^

Mijn voorfz genadigen Heere heeftgeij** noch foeckc alle middelen om deW^L loffinge te doene, en hoopt korts datre »*>*

doen,

i»di*

Op'tfefde Articul,mijnvoorfch^c|Pd^ ge Heere ordonneert ende beveelt by J*TJp Tollenare van Yerficker-oort, tegew tf

-ocr page 1029-

			fcatckencfa de Cofiuymen en Keuren van Zeelandt. 1007
	Aomcndc, dat hy hein vöortaenverdrage fii° h Toi-rccht meer te nemen > of teexigeren 0ψ vrvênPeribonen van Zeelandt, naervol- ! j deninhoudenvandenlUven Arcicule, firelijcksop'c fevende Articul, ordonneert tvetltden Luyden van Sijnen Raede in Hol- ^Trdatiy hen verdragen eemgekenmlTe meer enin'tPccitoirvande Ambachten, Lee- ** η Heerlijcke Goeden, in Zeeland gelegen» blaten die kcnniiïe daeraf den Burgh· grave Mannen van Zeelandt: Behoudelijcken dat ffelveBurgh-grave en Mannen gehouden wor- f denParty01 ordinairlijck goede, kort en on- SLgin rechtte doen, tot heuren redeUjcken Lftc ·· E°dat fyvoorelcken wc"chjckcn dagh, L fy houden fullen, niet meer en nemen van Pui) dan vijf fchellingen grooten Vlaems, die/ionder hen deelen fullen, foo hen goede Junckcnlal· Op'tachtfte Articul, mijn voorfz Genadi- KflHeereverbiedr midts delen eenen yegelijc- kcnDetrincktedelven, ofuytteflaen, uycwac Lande of Erve het zy, of wien die toebehoordr, feendc onder de Keure van Zeelandt, op de poencenbreuckein'c XXXIX. Articul van het dctdeCapiuel vande Keure begrepen: Verbie- dende oocMe van ii j nen <jrooten Rade te Me- chekn, envanHollandt, eenige handfluytin- gemeertcdecerneren, noch kenniflè dacr op te semenineeniger manierenden ware inde tweede inftancie: Ende op dat de Onderfaten van den fken Lande te bet mogen verfien endc gerieft worèn van Barringe,. mij η voor fch reven gena- %nHeercconfeateertbydefen, dat eenen ye- g^cjcfal mogen planten op de Heerwegen, te- ^psover fijnen Grond en Erve, en 'tHoutdaer afkomende bloacen en houwe» tot fijnen pro- %i en foo verre a!s 't van nooden zijn fal, doen lieren opene Brieven, daer toe dienende.				Burgh-Grave enLeen-mannender Graexlijck- heydt van Zeelandt, bewefter-fchcldr, binnen der Stede Goes, Mr. Adriaen de Prooft, Raedr en Auditeur van denHooghgeboort η Vorft den Prince van Orange: Dewelcke nyt krachte iijn- derProcuratie, hem by Sijne Excellent ie gege- vendenièventiendenjunii vijftien honderdt fes en feftigh, verfocht neeft aen mijn Heere den Rentmeefter Generaelvan Zeelandt, Bewefter- fcheld, loffingeenverheffingetedoen, van alle de Ambachten en Ambachts-gevoJgen, als de je- genwoordige Grav© van Buyren, Heere van St. Maertens-dijckaenbeftorven zijn, by den over- lijden van Vrouw Anna van Egmonr, Princeffe vanOrangien, fijn Vrouw Moeder, ende daer te vooren oock beftorven waren op de voorfz Vrouwe Anna, by den overlijden van Heer Maximiliaen van Egmont, Grave van Buyren, haren Vader, gelegen m£t'er Zee gemeen in Noord-bevehndr, en dat conform her VIL Ar- ticul vande Keure van Zeelandt, in 'ril. Capit- tel} prefentcrende den voorfchrevcn Rentmce- fter alfulcken Recht, als de Koninghlijcke Ma- jefteyt bevonden foude mogen werden by Leen- mannen te compereren: Waer op de voorfchre- ve Rentmeciler van wegen fijne Majcftcytvcr- antwoortheefr, dat hoewel alle de voorfchreve Ambach ten, volgende de Keure van Zeeland t, aeiifijncMajefteyt vervallen zijn, en dat, door dien defelve in tijdts niet verheven en zijn gc- weeit, na den doodt en overlijden, foo wel van den voornoemden Heere Maximiliaen van Eg- mont, Grave van Buyren, als de voorfeyde Vrouwe van Egmont, fijn Dochter., Vrouw Moeder van den voernoemden jegenwoordigen Heere van Buyren : Niet min de voorfchreve Rentmeefter, achtervolgende feecker Appoin- ctementvanmijn Hceren vanderFinancie, in date vier en twintigften September vijftien hon- dert fes en feftigh. Geteyckent, Reyngout. Is te vreeden, in refpec^e van mijnen voornoemden Heere den Prince van Örange, den felven in den namevaniijn Sooneteonttangcn tot dcLoflïn- ge vanden voorfchreven Ambachten j midts by den felven betalende na ouder coftuyme3tot pro- fijte van fijne voorfchreve Majefteyt, feven fchellingen ics grootenVlaems, van 't Vrye van de voorfchreve Ambachten, foo fy tenCcmp- toireBewcfter-fcheltop de Steen-rollebekendt flaen: «En ,dat foo wel in refpecle van de voorfz Vrouwe Aiina,, als den jegenwoordigen Grave van Buyren, conforin het VIII. Articul in het II, Gapittel van der Keure, daer op de voorfz Prooft was replicerende j dat hy ontkende de voorfchreve Ambachten aen den iConingh, als Grave van Zeelandt vervallen te zijn ? uy t caufe defeivein tijdsniet verheven en (ouden zijn, gc- xnerejetden Rentmeefter Zandehjn niet enfou- de konnen ontkennen, of de behoorlijcke de- voiren zijn aen hem gedaen, om defelve Am- bachten te verheffen t neenmaer alfoo hf pon- trariede Kcute van Zeelandt, en oock"alle equi- teyt veribchte re hebben feven fchellingen fes grooten van dengemete: En hcefn fijndre Ex- cellentie daer toe niet willen verftaen, ten-ware fuleks by Mannen vanden^eene bevondenmog- ten werden.! dcwelcke den voornoemden de rtpoü
							ψ
		Cty'tnegendeenlaetfte Articul, mijn voorfz gemdigenHeere, navolgende dien, fal voortaen conwiitteren tot denOfficien van Dijck-graef- feftappen van Zeelandt, Luyden van eeren en Jjinverftande, gegoedt en geërft in heuren be- Wtj van alfoo veel gemeten Lands, als'tAr- Wyander Keure méntie daer af maeckendè» ^rijpten vei klaert ·>■ en dit by advijie! van 4eö ^atmeefter vanBewÊfter-fehclt-. * . ^sgeadvifeerf^ geordonneert en gefloo* ^™flen voorfjEgenadigen Heere in fijnen J^teMiddelbürgh, den, twee en twintigh- ^^bvanMeyS Anno vijftien hondertvijf- Γ.'AldusQrtdergeteeckerit, Gfarfcs, .Ende: δ JenvaridenAudieneier» Haneton. Qnder ^r>gccollauorieörf jegens d'OrigineleAiac, ^ccordéercrhetdefelve, by my, Enwas Tekent, metrte SohyerMw.Vnb.by>m • ^t'fatfylomtoir, Mngaendttwer- mtJl§*tÊè$ wande mnundeerde Am- vachten. ':'· ; w^n^Ti Π? H&n den feflienden Oftobris vijftien >* aöndert fes en feftigh, compareerde voor
								l^m

-ocr page 1030-

Placateaea Ordonnanties 8 BoecL

ιοο8

Prooft feyde» dat nimmermeer bevonden en foude worden noch redelijck, nocht>y de Keure gefondeert te zijn, gcmerckr. expreffelijcken by den XI. Articuledes IlI.Capittelsgefeytwort, dat alle befoute Landen (als zijn de Ambachten, daer van de fomme van loflinge in queftie is) buyten der Keure zijn, en overfulcks niet fub- je£tdedifpofitievan defelve: En genomen (fon- dernochtanstcconfeilêren) dat defelve ecnig- fins bevonden mochten werden der Keure lub- je&tezijn, des neen, foo feyde den voornoem- den de Prooft,dat de voorfz Rentmeefter egeen- iins gefondeert en is, om uyt krachre van den voornoemden VIII. Articuleteeyffchenfeven fcheliingenfesgrooten van fijnder Excellencie, ter caufe vande Ambachten aen fijnder Huys- vrouwe vervallen, by den overlijden van den Grave van Buyren, uyt caufe 't felve Ambacht egeen vrye en heeft, als met'er Zee gemeen lig- gende , uyt refpefte van dewelcke vrye noch- tans 'r felve Articul uytdruckt, datmen de loflin- ge behoort te doenee^ in omnemeventumt fou- de fijnExcellencie mogen volftaen, indien be- vonden werde de voornoemde Ambachten de Keure fubjeft te zijn: Des neen, mits betalen- de van elck gemettiengróotenVIaems»conform 't felfde Articul, alfoo de felfde Ambachten egeen vrijs en hebben in't kleyne of groote,noch en genieten eenigh profijt .vaneenige Gefchoten of Beden des Koninghs: Ende want midts defe redenen, ende andere al noch ten principalen te allegeren, onfeeckeris geweeft, ende noch is, hoe veel fijn Excellencie fchukiigh magh zijn ter caufe van der verhefifinge der voornoemden Am- bachten, op fijnder Huysvrouwe hooger Me- moden, by overlijden van den Grave van Buy- ren vervallen , endathetgebreckvaltvan'sGra- ven wege, in 't overfettcn en verleenen van de- felve Brieven : Soo verfochtede voorfz Prooft zegeltochte van Mannen, om onder Beneficie van defelve, de voornoemde Ambachten te be- fitten en gebruyeken, fonder die jegens den Grave te verbeuren, al conform het VII. Arti- cul in het voorfz Il.Capittel der voorfz Keure, duplicerende daer op de voorfz Rent-meefter, feyde dat hy was perfifterende by de oude Co- ftuymen en Ufantien, diemen altijdt in hetlof- fen en verheffen van de Ambachten binnen Zee- landt geufeerthadde , ende dat't voorfz VIII. Articul anders niet te verftaen en is > noch oock ooytanders verftaen of ge-ufeert en is geweeft: En beroerende het XI. Articul der voorfchreve Keure, fèydedategeenfins en was difponeren- de vanden Geinundeerden Ambachten, maer wel is te verftaen van Landen die nooyt gedijekt en zijn geweeft, en die der voorfz Keure niet fubjeft en zijn. Mannen al gehoordt, hebben ter maninge van den Schout verleent, en verlee- nen midrs defen den voorfz Adr iaën de Prooft, A&een Zegel-tochtevanfijnverfoeck. Aétum ten dage ende jare als boven. Onderteeckent, Blanckaert. Ύ Arcm vari Valckenfteyn, Gillis Pie- terfz Chijs ^ en Joris van Steynemoolenj Leenmannen der Graeffelijckhey t van Zeeland,

.Adriaen de Prooft, als Raedt enTu?gh' van denHoogh-gebooren Vorftden Ρ> m* Orange , dewelcke uyt krachte fnndp"?^ ratie, hem by iijnder Excellencie ee7 r°Cu' twaelfden inOftober, gecompareeS"detl der Stede van der Goee* ten beryde ■? nnca houden in gebannen Vierfchare, ende ν7?ί" aen mijn Heere den Rentmeefter GeJ« ι Zeelandt, Bewefter-fcheldt, loflWe1],lvan

bachts - gevolgen, als de jegenwoordWr! van Buyren, Heere van St. Maertens-dtk l a1°™ S:iy »en ov^den ^ C

AnnavanEgmont, Princeflè vanOrange?Cm Vrouw Moeder, en oock daer te vooren Τ beftorven waren, op de voorfz Vrouwe Anna by den overlijden vanHeer Maximiiiaen Vmfa mont,Grave van Buyren, haer Vader, geleden met der Zee gemeene in Noord-bevclatidt -En want op de fomme van der loflinge tuiTchenPar* tyequeftieviel,omredenenbreederverhaeldtin dcAdredaervan zijnde, in date als boven; foo verfochte defelve de Prooft in de qualiteyt als boven, dat Mannen hem geven foudenheuren behoorlijcken Brieven , volgende d'inhouden vanden VII. Articul, in't II. Capittel vandet Keure van Zeelandt: Mannen 't felve verfoeck gehoordt hebbende, hebben verklaerdrdarmen den voornoemden Prooft Zegel-tochte foude geven ï en dienvolgende hebben wy, boven ge- noemt, defe bezegelt met onfen Zegelen hier onder uyt hangende, ten eynde des de voorfz de Prooft moge valideren, daer en alfoo dat be* hoort. Aftumopdenvoorfchrevenfeftienden O&o ber vijftien hondert fes en feftigh, en beze- gelt met drie Zegelen van rooden Wafle, onder uyt hangende aen dobbele fteerten. Advis van wijlen den Rentmcepr Bruyninck van Wijngaarden > op 'tw hef vande Ambachten. COPIE. MOnfr. Ie Confeillier, omme te beantwoor- den de vrage van Uwer Ed.; te weten,. wat yemandt de Graeffelijckheydt van Zeelandt fchuldigh is, die eenige Ambachten van de Graeffelijckheydt voorfz, by verlijdingevande Rentmeeftérs te leene gehouden zijnde «obti· neert, by verkóopingeentranfportvandeng* nen die defelve teleenenfulcks washoudendej is'tfoo, dat de Keure van Zeelandt voorlz^ het X. Articul vari't II. Capittel houdt, ψζ yemandt fijn Ambacht of Ambachts-geVoP verkoopen fal willen, hy fal datmogendo^ï des;Graven Momboirs Stede-houders olim meefters confent, en anders niet j Kïl?¥ >.?& Verkooper knapelijck Kindt ofKindesf^ en dienvolgende is by denRentmeeftttfa"^ geconftumeert geweeft, te confato^» VerkoopingenendeTranfportcnvande^cc fche Ambachten, dicby henluyden ven* plagen te werden, en dat inder ï^^SSE of verhaelt·, te weten, als yernandt geen ^ g^

-ocr page 1031-

Raeckende de Coftuymen en Keuren van Zcelandt. 1009

leden verftorven Ambachten foudentegens den Grave voor yemandt anders mogen loÜèn: Als ick mede daer op geilen hebbe ieeckere reecke- ninge vanden Rentmeeiterichappevan Zcelanr, Bëwefter-fcheldt, van de ordinaris Bede, by wijlen HeerJeronimusZandelin,Ridder, Hee- re van Herenthout; en bevindende daer by dat Jonckvrouwjacobmina vanCruyningen, Filia Jacobs, by ieeckereprovifievan deKeyferlijc- keMajefteyt, vanden tienden Mey vijftien hon- dertfeven en derrigh, en Sententie van Leen- mannen der Graeffelijckheytvan Zeclardt, ge- admitteert is geweeft tot de loffinge van omtrent eenderde-part van d'Ambachten van Cruynin- gen, en meer andere, dewelcke gefuccedcert en geftelt hadden geweeft op Jonck-heer Adriaen vanCruyningen, baren overleden Broeder, de welcke al gekomen was van wijlen haerluyder beyder Vader Jonck-heer Jaccb van Cruymn- gen: Als ick mede bevonden hebbe by deielve Reeckeninge, diverfcheandere Vrouwen ofte Jonck-vrouwen geloft te hebben,diverfche Am- bachten van hare Vaders gekomen , die mede op heurlieder overledene Broeders geftaen had- den, voor't overlijden van dewelcke heurüc- denoverledene Broedersdefelve Vrouwen ofte Jonck-vrouwen de loffinge niet en konden ge- doen, mits hunlieden was obfterende heur-1 e- ders Broeders leven, na de doodt van dewelcke deielve Jonck-vrouwen , de Ambachten van heurlieder Vaders gekomen, tegens den Grave geloft hebben, als tot de loifinge van dien (foo ick altijds hebbe ver ftaen ) ex capite Ψ air is, ge* admitteert zijn geweeft: Ende dewijle ick ben geweeftin d'exercitie van mijn officie van Raedc en Rentmeefter generael van Zeelandt, Beoo- fter-fcheld , is gebeurt datjonck-vrouw Adria- na van Kerckwerve geloft heeft gehadtde Am- bachten van wijlen haren Broeder, dewelcke ge- komen waren van haerlieder Vader, welcke Ambachten haren OomBoudewijn vanKerck- werve mede gepooght hebbende te loilen, ende daer toe gedaen hebbende de devoïren daer toe ftaende, ende hy daer na verftaen hebbende hec gunt voorfz is, heeft gedefifteert van defelve loifinge j ende de penningen van my gel icht, de- welcke hy daer toe gefurncert hadde : Midts welcken,"namijns bedunckens, de Sufter van eenen overledenen Broeder, voor allen anderen, tanquamfuccedentesex capiteTatriS) behooren tot de loffinge van fijne Ambachten geadmit- teert te werden. Des ten oirkonde hebbe ick, wefendeophethuysPopkensburgh, defen on- derteeckent op den een en twintighftcn Septem- ber feilien hondert vier. Ende was geteeckent, B. van Wijngaerden.

^lück Kinderen hebbende, fijn Ambacht fit aen die van des Verkoopers gelijcke SS waren, van geen knapelijck Kindt: of fleren te hebben , dat den Kooper als dan η liickbetaelde des Rentmeefters recht van fSttinge van twee grooten vanden geme- ΐ der breedte, ten vollen fchoten ftaendej 1C briefen zegelrecht, maer als'dat Ambacht Temand alsvooren, nochSoon noch Soonen Kbende, verkocht wierd aeneenen, Soon of Snen hebbende , dat alfdan de Kooper be- dde tot behoef van de Graeffelijekheydt het j,tvan de loifinge, ende daer en bovenden Rentmeeftcr fijn Recht van de overfettinge met jen Brief en Zegel als vooren ·, Ende yemandt Soon of Soonen hebbende, heeft altijdt (vól- cendededifpofirie hier vooren verhaeldt) ver- jLaifijn Ambachten te verkoopen, midts be- talende den Rentmeefter alleenlijck het Recht ,-andeoverfettinge, mee den Brief en Zegel als ?ooren> fonder reguard te nemen o f den Koo- permede Soon ofte Soonen hadde of niet „. het sclckickceitificereoverfulcks voor een ordina- risregelgehoudengeweeft te hebben, foo, de- sijlcick creweeft hebbe Klerck, houdende de reeckeninge van den Comptoire van Zeeland-^ Bewefter-fcheldt, als terwyle ick Rentmeefter zijnde, felfc geëxerceert en bediendt hebbe het Rentmeeiïerichap van Zeelant, beoofter-fchelt. Acium onder mijn gewoonelijck Hand-teecken hieronder gefteldr den feftienden May vijftien honderteén entnegentigh. Ende was geteyekent, B. van Wijngaerden. Ander advis op het verhef van Am- bachten. COPI È. OP de vrage aen my ÏJruyningh van Wijn- gaerden, Heere van Hcer-Arensberg, &cc. Gedaenbyjonck-heer Jacob van BorfTelen, of tat&ekurdedat yemandt op welcken feeckere Ambachten in Zcelandt, van fijnen overlede- wn^adergefuccedeertwaren, daer naer mede yimeteorerlijden, achterlatende eenige Su- icren, geprocreëert by eenen Vader, wie tot de «ngevandefelve Ambachten, aen de Graef- Pbeyt vervallen zijnde, behoordt geadmit- Ptftwerden ? 't Zy den oudften ende naeften anhoofc, den laetft overledenen van 't fwaerts Jaebeftaende, of des felfsSufteren van eenen opkomen ·, hebbe daer op gefien het VUL giculiran net n. Capittel van de Keure van Tem λ' mec*e-brengende, dat foo wanneer 1™dtfterft, en geen Soonen maer Dochte- "«nterlaec, dat de Dochteren deiTelfs over-

Coflüymen, Ordonnantien en Statuten der Stadt Middelburgh in Zeelandt.

weten eenen Rentmeefter van Zeeland, Bewe- fterfcheld, Baillin der Stadt van Middelburg, en Bailliu van de Wateren, welcke drie Officieren hebben byfondere Commiflien in diverfche placifen van fijne Majefteyt. 6 G                      Eerit

Van Officien.

X

I

m

Cenhderilen ziJn b~innen de Sradr Midde!" IV, jj e officiers van 's Graven wegen, te

-ocr page 1032-

Phcaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

ÉÏÉÏ

XI I. Item, foo wanneer een Kiefer ftP f worden by d'andere: Kiefers genome d Perioonen, omme daer van by fijne Ì' á eene gefteldt en gecommitteerde werd?!' plaetfen van de overleden,                    m de XIII. É ç fgelijcksals'er een Wethouder fterftM, tijd nochnietgecxpireertenis.wordciiBcnó?! neerten gekooren by Burgermeefteren enSch oenen dnePerfoonen, van wclcke fijn Maieft % als dan een committeert, omte dienenmplaetFf vandenaflijvigen. X I V. Ende in cas dat den overleden Burgermeefte is, fooreligeertfijnMajefteytuytdedricgenoïi mineerde Perfoonen een Burgermeefter, of van yemandt van d'andere Schepenen, ftéÜende m deplaetfevan dien Schepen een van degenoiai neerde. X V. Item, alle andere Officien van de Stadt wor. den gegeven en geftelt by Burgermeeiters,Sche· penen en Raeden. Van JurifdiBie. I. ITem, defe voorfchreve twee Burgermee/Iers\ en Schepenen nemen kennifle en judicarure | m Criminele faecken, foo overheurliederBur«| gers en andere , binnen den reforteendelimitcnf van de Stadt en op Arnemuyden gevangen, alsl ;ock van den geheelcn platten Lande van Bewe- j ftenfcheld, foo verre het officie van't Rentmee. I fterfchap, boven verhaeldt,ftreckendeis,mid:s-| gaders van gelijcke faecken, forterende onder? het officie van den Bailliu van de Wateren. \ I·             . J Item, nemen oock kennifle van alle Civile; faecken, Perfoneel, Reëel en Mixte, tuflehen; Poorters of Ingefetenen van Middelburgh enaj Arnemuyden voornoemt, geene uytgefondcrfó dan van Leengoeden of Ambaehts Heerlijckhe. ■ den ende Ambachts-gevolgenj midtsgadersdej Geeftelijckheyt concern erende. III.                  ,ff Item, nemen defelve Schepenenkenniileen. zegelen voor alle Contraden ende Confhtuuen van Hypothequen , gelegen binnen Zeclanar, Bewefterfcheld, 't zy de Contraftantenen ton- ftituanten binnen den LandevanZeelsnd voon· achtigh zijn, of niet. IV. En zijn de Contractanten of Conifitu^ ofheurlieder Succeffeurs, particulier ot J" ] feel, oock Befitters van de Hypothtffl geobligeert en gehouden te compareren Middelburgh, inde Vierfchare, foo jgp^J luyden met een gezwooren Stadts Boe] K^ vaertzijn, of anderfins foudementeg^.^ luyden procederen by conturnatie ^ anfaec-| tentien by contumatie, of met kennn ^ ^ j

11.

Eerft den Rentmeefter Generael van Bewe- fterfcheld heeft Jurisdiftic over 't gantfche plat- te Land van Beweftericheld. I I I. .Den Bailliu van Middelburgh heeft fijn Juris- dictie binnen de Stadt van Middelburgh, Dijc- ken van de oude en nieuwe Haven in defelve Ha- venen, en op Arnemuyden op den Dijck, vol- gende de limitender felvereen roede benedeni Oijcks te Landewaert. IV. Den Bailliu van de Wateren, heeft Jurisdiftic op's Koninghs Stroom over gantfeh Zeeland er, omgelegen Landen, en ftrecken foo verre in Zet als de uytterfte palen van Vlaendercn. V. Item, zijn noch binnen der Stadt van Middel- burgh twee Burgermeefteren en elf Schepenen, die moeten wefen van geboorte van binnen Be wefterfcheld, als oock van Echten bedde. VI. Item, en hebben de bovengenoemde drie Of- ficiers , als den Rentmeefter Bewefterfcheld, den Bailliu van Middelburgh, en den Bailliu van de Wateren, foo in criminele als in civile faec- ken,geen andere Jugen, dan de voorfz Burger· meefters en Schepenen. VII Item, een Burgermeefteren mag niet langer dienen als Burgermeefter,daneen jaercontinue- Jijck, en een Schepen twee jaer continuelijck, fulcks dat fy het derde jaer niet en mogen gecon- tinueert werden, maer alffe een jaer gevaceert of afgeweefthebben, mogen wederom gekooren werden voor Schepenen of Burger meefters. VIII. Item, van de voorfz dertien Perfoonengaen afhet een jaer feven, en't ander jaerfeiïl, fulcks dat op het derde jaer de Wee geheel vernieuwt wordt. I X. Item, by de voorfz twee Burgermee!!ers en elf Schepenen, worden gekooren twaelfRaeds- luyden, die met heurluyden tra&eren alle fware faecken van Policien, en andere, fijn Majefteyt endeStadtaengaende, en vergaderen daer toe ördinarisalleSaturdaghs, en voorts fuo wanneer fulcks van nooden is. X. Item, defe voorfz twee Burger meefters en elf Schepenen worden gekooren of genomi- neert by vier en twintigh Perfoonen, weiènde daer van detwaelf Raetsluyden voorfz, en d'an- dere twaelf Kiefers, daer toe geconftitueert by fijn Majefteyt, die alle jaren kiefen of nomine- ren dertien Perfoonen, uyt dewclcke by fijne Majeileyt gekooren werden het eene jaer feven, en h et andere fêffc, omme te dienen voor Bur- germeefters en Schepenen, neffens d'ander aen- geblcven zijnde. XI. Item, dtïe voorfz twaelf Ê iefersby fijn Ma- jefteyt als boven geftelt, blijven daer in heur le- ven langh, en zijn ongehouden eenige andere Officicn van de Stade te bedienen.

ken geweien, worden geëxecuteert ^ö$Á potheque of andere Goederen, ter.?id(jejbiirg» die gelegen zijn, by den Bailliu van Íò , epeneiV in prefentie ten minften van drie o r^

-ocr page 1033-

Mcefldg ^e Cöftuymen en K niere van executie méngemeenelijckftic^f13 npn gclijck namaelsin.hetArticul

IOII Rolle ftaende, agingen. VIII. Item, alle Uytlandfche Perfoonen, hebben- de eenighgefchil of a&ie jegens Poorters of In- woonders der voorfz Stadt, vermogen in ge- bannen Vierfchare verfoecken jegens heure Par-

breeder gefpecifi-

<Sïe van Sententie, ^werden.         ^

Schepenen van Middelburg voornoemt, met den Bailliu, ten verfoeckevanden

iteit

^en andere Poorters ende Ingezetenen der j teyengeleydt te werden een Uytlandfche Vier- ^°dt» over geheel Bewefterfcheld Vier- fchare, en die byVonniilè geobrineert hebben- t« houden, en kenniiïe nemen van alle civi-1 de, foo j^ordtby den Bailliu gecommitteerteen ^f Iden de voorfz Perfoonen competeren-,; Diënaer om Partyen.te verdaghvaerden tegens voorts proce'deren tot execuEie, volgen- dennaeftendagh, en die in Perfoone te fpreec- fwPrivilegiedaervarizijn.de.                       j ken, metinthimatievan den eyfch, en fooda-

V I.

nige weetegedaen zijnde , en den Gedaeghden

nemen oock kenniiTe van andere faec- opgeroepen, niet comparerende, wort jegens

hem gedecern eert het eerfte defaut, en eenan

foo ter Kamer e

derewete, tot drie toe, die gefchieden moeten inPerfoone, tenware anders uyt redenen geor- donneert ware : En foo verre den gedaeghden metfoodanige drie weten en intimatien nieten Ψ compareerde , werdt gecohdemneerdt in den eyich van Partye by cont ümatie, indien de face- kcfulcksvereyfcht.                           . - ι x.. Maer den Gedaeghden comparerende, wort tuifchen Partyen recht gedaen, van drie dagen totdriedagen, ten ware uyt redenen korterof langer termijn geiteldt ware. X. Item, niemandt en vermagh by*Uytlandfche Vierfchare regens een Burger ofte Ingezeten an- ders procederen,dan fclve praiient weiènde, of een ÜytlandsMan in fijn plaetfe met Procuratie daer toe fendende.                              φ • - XI. Soodateen Uytlands Man willende in defen uferen van Trocuretir in loco, moet volgen den ordinaristreynvan Juftirie en Rolle, gelijckan- dere Poorters en Ingezetenen doen. XII. Een Uytlands Man en magh geenen Poorter oflngefetenvan Middelburgh en Arnemuyden* betrecken ter Uytlandfche Vierfchare binnen eenigeVacantien. XIII. Item, desWoendagshoutmen Kamer-recht, alwaer getrafleert werden alle Civile faecken, als boven, van Poorters en andere, tiuTchen ge- willige Partyen. X I V. Want in gevalle dat den Gedaeghden, wefen- de Poorter, excipieerde en declineerde van de Kamer ter Vierfchare, moetmen die faeckena fijn verfoeck renvoyeren ter Vierfchare , voor litifcontefiatiei maer niet daer na, als boven. X V. Maer van faecken van Arreftementen van Na- vigatien en anderfins , tuifchen Uytlandcfche Perfoonen en magmen niet declineren. XVI. Item, wordt van alle faecken byBurgermee- ,fters en Schepenen rechr gedaen, achtervolgen- de de Kcflre en Cofhiy me van Middelburgh, of by gebreecke van dien na befchreven Rechten. ,              XVI I. Item, alle rapo r ten van Stadts Boden, of Ka- mer-booden, mirJgaders van gezwoor en 's Hee- 6 G ι                    xea

£eipr°PoneercWOrden aktirVierfchare. fan adminifiratie van Juflitie^ I. IJ den cerften wordt de Vierfchare binnen iiiddclburgh gebannen by den Bailliu voor

als

lehreven, uyt den name van fijne Majeiteyt, al· GravcvanZcelandt. I I. Itemenmagh de voorfz Bailliu in't bannen en houden der Vierfchare, egeene Subftituit ftel- b, ώη /faen in abfentie van den Bailliu alle Criminele faecken flillej en om inCivile faec- ta Vierfchare te bannen en houden,is den Bail- Eugehouden in cas van fieckte of abfentie, (in d'éiren van fijn Majefteyt, en anders niet) in fi;nplaecs te furrogeren eenen van de Burger- neciiers of Schepenen, en niemand anders. III. Item, den Bailliu is gehouden tweemael ter Weke Vierfchare te houden in Criminelefaec- b, tewetcndesMaendaghsen Donderdaghs, zijnde daer deur genoemt de s Heeren dagefh om- ffletctraiteren alle Officiers ftecken,. foo wel in Crimineel als Civil; midtfgaders van Policien, Inkomften en Boeten vander S tadt.,« en faecken «n Weeskinderen. I V. Ende tot defe Criminele Vierfchare moeten tem.niten prefent zijn eenen Burgermeefteren schepenen. ,                      V. ™«Bj moet noch den voorfz Bailliu houden • ee andere Vierfcharen , als namentlijck des yi!1gnsdaghsenVrydaghs. Dn·               V L «ümghsdaghs worden,voorgelefen alle den, wefende gevroont, ende ovcrfulcks L e,ln handen van den Heerc, o mme execu- λ Ρ de'elve gedaen te worden·, midtfgaders Im fi^° Van dePcrfoonen &s verdagvaert, L·' e^l'e^efteldczijn ,en«datgedaen, wor- Nfflh nerralle Civile Wecken, .op de Vry- SS · °lle gec°ntinueert zijnde, midtfga- Frfi. " van irijurien ende Krf-fcheydinge ^PnvéPerfoonen

VI I.

h

esV

r|%hs wordt recht geadminiftreert n allePerfoonen van Civile faecken, Re-

-ocr page 1034-

ΙΟ 12 renDienaèrs, mcasvanheurliedenofficie,wor den volkomen geloof gegeven. Van Criminele Saecken^ en Cimle ij * Boeten.                    ·

onnantien. 8, Boeck. der dateenige Officiers foodanigeGeban nige geleyde vermogen te geven ? encc" voorfzLanden.                   ë 'Cn ****** X I.

Burgermeefters, SchepenenenRaedvern, gen in prcientie van den BtiUfci by E         °"

Eede te maecken alderhande Verboden eS"

I

Tem} egeen Poorteroflnwoonder vanTvdid- delburghen magh geapprehendcert worden

donnantien, op diverfche boeten en noen,» \ in faecken van Policie en anderfim, enS»,

ionder voorgaende informatie of confente van die vande Wet, ten minden van de Burgermee- ilers in Criminele iaecken. I I. Item, in Civile faecken en magh geen Poor- ter ofte Ingezeten gcapprehendeerc worden, dan uyt krachte van voorgaende ballinghfchap, "'t welck is executoriael opgewijfde faecken ge- decerneert, tenwareincasvanFugie, ofcefuf- «picie Van dien. I I I: Irem, moeten alle Gevangens binnen Mid- delburghdrie dagen na heure appreheniic voor Rechte geprefenteert worden, en aenfpraecke gedaen zijn, indien fylieden dat verfoecken, of anderfins fouden mogen deVierfchare doen ar- refteren. IV. Het effecÏ van arreftament der Vierichare is, datniemant eenigh Recht gedaen mag worden, teri zy den Arreftant eerft alvooren Audiëntie gehadt heeft, en hem recht geadminiftreert zy, ten principalen of anderims, tot preparatie ter diffinitive. V.           Λ # Ende in gevalle de Gevangens waren Poor- ters , foude by gebreecke van prefentatie in Reg- te,by de Burgermeefters en Schepenen defaBo mogen om Hagen worden. VI. Item, egeen Poorter en magh ter Bancke ge- £ondemneert worden, mier indien een Poorter gevangen wefende om Crime, bevondeïi wor- de fulcks befchuldight, dat men hem foude moe- ten pijnigen, wordt eerft verklaert by die van de Wet ontpoortert te wefen, ende daer na gecon- demneert ter Banck. VIL Item, nicmandt en magh gepijniglit worden, ten zyby voorgaende Vonniffe, en inpreefentie van Burgermeefters en Schepenen. vin; Item, en mogen deOfficiers niemantlanger doen pijnigen, dan 't Burgermeeftétó en Sche- penen goedt dunckt. I ,Χ. Item, het Proces tuflehen de Officiers en Ge- vangenen geinftitueert zijnde, wordt recht ge- daen by Burgermeefters en Schepenen, na exi- gentie van de faecken. jS.. En in gevalle eenig banniflement valt, vermo- gen defelve Burgermeefters en Schepeden den Mifdadigcn te bannen eeuwighlijck of feeckeren tijd van jaren uyt Zeelant, Hollant en V rieilant, opalfulcke poenen als men naerexigentievande faeckebevint te behooren; welck banniilèment alftilcks fijn volkomen cftecT: forteert over aljfon-

te wederroepen of meerderen, als fyUeden η ?r •eyfch des tijds totnur, oorbooren profiitva„r

ne Majeftey een de Stadt bevinden te behn^

oren.

Xll.

En worden foodanigéVerboden gehouden, gereputeert van foodamge weerden als oflefin gulanter, en in fpecie van fijne MajeiWecon" firmeert waren.                 $                ° * XII I. Alle welcke Verboden en Ordonnantien Re regiiircert worden in feecker Regifter daer toe geordonneert. XI V. Naer inhouden en uytwijfen van welcke Ver- boden , de Overtreders en yegelijck vanheur· lied er gecorri geert worden. X V. Item, van alle andere Delicten ende Mifufcn werden· de O ver treder s gecor rigeert, foo Crimi- nelijck als Cjvilijck, 'alsmen na gelegentheydt van de faecken , ende difpoficie van degemeene gefchreven Rechten, en der voorfz Keurevan Middelburgh bevint te behooren. XVI. · Item, alle capitaleSententien worden terftont na de Pronunciatie, in prefentie van Burgermee- fters en Schepenen geëxecüteert, en na de execu- tie wordt by Burgermeefters en Schepenen, tér acnmaninge van den Bailliu, verklaert die Sen- tentie voldaen te wefen, ende foo waer capirale punitie valt, volght confifcatie vanGoederen. XVII. En foo wanneer de Officiers tegens een Delm- quant fngitif wefende, willen procederen van| capitale.Delï&en, moeten denfelvenopdeRol-· Ie doen dagen, met fpecificatie van dedeliöen, welckedagingeopenbaerlijkenuytgelefenwort op twee diverfche Dinghsdagcn » cnff^ J informatie van den gepretendeerden «P*^ Burgermeefters en Schepenen fuffifantelijck be- vonden zijnde, wordt gefeydtdenfelvenAbicnt openbaerlijckingedaeght te worden terfeuy. by fulcketermijnen als naexigenrie van dt iw-· ke bevonden werdt te behooren j *ücW°T: overftreecken zijnde , wort den ïugturoy tumatie gebannen, welck wn ge^^S.i noemtwSeftCnuytHollandf,ZeelandtcnVr 1 lanr,enfijngbederengeconfifq«eerr,totpr ) van fijne Majefteyt, als Grave van Zeelano, •XVI LI.            kcnin. Item, geen Officiers en mogen «^

ventaris van eenige goederen, dan ι F ^κ van Schepenen, noch die in^Sy on- houden onder hem, maer die ieltócic

derde-Wee, omdieterVierfcharete^ ^

en uyt te winnen tot des Mafeftef sjLn en k°- dien ter Proclamatie geen Crcditci ^

-ocr page 1035-

*:

lUeckende de Coftuymen en Keuren van Middelburgh. ίο 1g

je£je{elve goederen, foomeufeilealsim- ^ Ί in 't geheel of ten deele foudén querel- jjjeubilej            van eemgeaftien> heurheden Van Arreftemtntcn.

te beralen, en byinfolycmie van dien, den Of- ficier, wiens Dienaer het Arreft gedaen magh hebben. £ .,·, , , ■,/'-.■ VIII. Infgelijcks een Dienaer verfocht wefende om Buyiteman of fijne Goederen tearrefteren, ende

fulcks weygerde te doen, is gehouden die ichult tebetalen, ·:,"> ··,                          - .> v , h ïrchenjurifdiftie van dien, worden ge- Item, allereribonen onder welck eenigh gpet J„wSdieDenen, of twee Schepenen, en gearreflieert is, of oock gearrefteert goedt in fe

L

queifragic gele ver t is, en daer af fcheyden fon- derconfent vanden Arreftant, of vonniiTe van Burgermeefters en Schepenen, met kennifle van den Arrcfte, moeten daer vooren inftaen. Item, dieyemantdoetarrefleren, moetaltijc gereedt zijn om re vei klaren de redenen van ilj- nen arrefte: En in gevalle dat yemant voor noe- negearreileert zijnde, compareerde den ielven vogrnoene voor Rechte , en den Arreftantop- geroepen zijnde, niet en compareerde , foude dien gearrefteerden ontilagen werden -, rnaer in- dien de gearrefteerde voornoemt nieten compa- reerde, is gehouden den Arreftant een wetc te doen doen;: 7ii ;,v:o ι >*;! . · ,.. χ ι. Infgelijcksycmandt naden hoenegearreftcert

of by eenen Dienaer van den

byeeflOiPooftcr Ba*·

I I.

Itcnii alleFoorters ende In woonders mogen , Weiterenende apprehenderen binnen der c Utf lerifdiftie van dien,alle heurlieden buy- Knwoande Stfhuldenaers, die fy daer konnen „foogenbekomen. _ . ■ Item» een Poorter oflngefetenvermagh een Baytcnman, gevangen' wefende, -binnen den Steen doeivbefwaren met drie Schepenen, ende lort ioodanige befwaringe gcteeckent in het Boeck van de Cipiers, welcke als dan foodani- raiPerfoonnietuytlaten en magh, fondercbn- fentvaridcBefwaerders, ofte met Vonniflevan Schepenen, die van de Befwaringe kennüre heb

ben, oppcene van de fchultfelve te moetenbèta- zijnde, ta voor.Rechtc komende, wort onrfla

gen, indien den Arreftant opgereepen niec en compareerde : Maer vertoeft den'Gcarrcftecr- den langer, moet een wete doen doen als boven. Item,allearreftamentenvan Goeden, foo te Water als te Lande, binnen Bewefter-fcheld, die msn niet en pretendeert te proclameren en te ver- koopon, mogen gefchicden by drie Schepenen, , of twee Schepenen en eenen Poorter, of by den Officieren ofte*heurluyder gefwooren'Dicnaers, een yegelijck refpeftivelijck op fijn J urifdic^ie. XIII. Maer allearreftamenten van Goeden, die men pretendeert te vendiccren, proclameren en doen verkoopen, moeten alleenlijck gedaen werden by drie Schepenen, die foodanigeArreften .ge- houden zijn aen te brengen ten Regiftre. '♦XIV. Item, alseenige Goederen by Schepenen ge- arrefteert, en ten Regifter gebracht zijnde, ende den Debiteur in faute blijft van betalinge, of dea Arreftant recht te plegen, worden dcfclve Goe- deren geproclameert ter Vierfchare j op drie di- ftinfteDinghsdagen.              a. X V. En mogen op foodanige proclamatie en vcr- bicdinge, aHepeTiöonen, eenigeaftieoffchulc pretenderende, heezyaen de Goeden ofte aen den Perfoon diefe aenkomen, henlieden ten Re- giftre bekendtmaecken,. en ter oppofitie doen ftellen. XVI Ten derden Dinghsdage wórdt geordonneert by Burgermeefters en Schepenen, eenen termijn van acht dagen, omme foodanige Goeden té loflen, en den Proclamant te contenteren, en wordt gecommitteert eenen gezwooren Kamer- boode» om partven ful^kj te inünueren} enby

lea

IV,

Maereen Poorter of Ingefeten gebannen we- fende, en magh niet befwaerdt worden by ye- Enden van Civile faecken, dan uyt krachte van voorgaendeballinghfchap. V. Item, geen Goeden van Poorters of Ingefete- aenen mogen gearrefteert worden dan in cas van Fagseofvan Huyshuyre, PackhuyshUyre, Kel- <ferliuyre,endatopeen yegelijck Arreftants ey- genofvoorgehuyrde Grond, dewelcke in foo- •knigen gevalle voor alle andere Crediteuren ge- pïdeteert worden van een verfcheenen jaer, en anderenadenarre.fte nöcn re verfchijnen, ofyot aeexpiratievan de Huyre of Intereft van't geene «ede Goederen den termijn van de huyre ge- urende minverhuvrt worden danfe verhuyrt «ren. ι             vi.- 1, v,m ».tweePerfoonen van buyten de Stadt en Fiidiihe van dien, mogen elckanderen niet ^narrefreren, nochte oock elckanderen Goe- den bekommeren, ten ware in cas van fugie» yertreck buyten den Lftnde met fijne Goede- ,nofiufpicic van dien, 'ε welck den Arreftant Jajrnoet doen blijeken, of dat het Contraft SS? queftieux binnen Middelburgh ofte \] j van dien gemaeckt ware, of buyten

fc

^achtte

niaeckt,                        " " "

rgh

worden.

Ét

V II.

EenB^0611 ^*^eriaergerequireert wefende ee- fy?J^tCnman te apprehenderen, daer van in ^ihkP Ware' of6C den felvetl geapprehen- venCre^bende, lieteontgaen, Tonder denfel-

uudendaer

r gecontenteert te wefen , is ge-

boren in te ftaen, cndiefchulden

-ocr page 1036-

Placaten eii Ordonnantien. 8. Boeck. 11.

1014 gebreeckc van dien,

Item,'eenPoortervertreckendeuvtde,-q Λ mee er wopne m een andere Plaètfe öta(k Vrydom van Poorterfchap niecKebruv?h ^ duyrendedendjdthyuyt'erStadtwoon^8':

rifeert, die Goeden alfoogeproclameert, open- baerlijck by fubhaftatieté verkoopen, endede penningen daer van komende , te brengen ten Comptoïre defer Stade, tot profijte van den gee- nen die daer innegereght fal wefen. XVII.             . In gevalle de geprovenieerde penningen van de voorfz Goeden maer twintig ponden grooten Vlaems of daer onder beloopen * wort daer van gedifponeert , en preferentie gemaeckt tuflchen den Proclamant en Oppofant na beboren,by den Secretaris der voorfz Stadt , en den Stadts Boode die defelve verkocht heeft. XVIII In gevalle de geprovenieerde penningen exce- deren de fomme van twintigh ponden grooten Vlaems, foo committeert den Bailliu drie Sche- penen j om Partyen te aenhooren,en preferen- tie te wiiien. X I .X. En foo wanneer den Proclamant voor dere- ëele verkoopinge van foodanige Goeden gecon- tenteert wordt , foo en mogen de Oppofanten uyt krachte van foodanige proclamatien niet procederen, maer worden foodanige proceduy- ren met het gecne dat'er naer gevolght is, ge- houden voor extincl. Van Appelktien en Reformaüeh. 1. ITem,* alle Sententien by Burgermeefters en Schepenen van Middelburgh gewefen,mogen geëxecuteert werden, niet jegenftaende Appel- latie of Reformatie, by foo verre defelve repa- rabel Zijn, midtsdatdegeene diegetriurapheert heeft',; Borge fuffiiant gehouden is te ftellen, voor foo veelde executie, by hem verfocht be- dragen magh. I I. Item, partye appellerende van eenige Senten- tie diffinitive , vermagh appel te verheffen en te vervolgen voor den Provincialen Raed van Hol- land, of den Grooten Raed totMechelen. I I I. Item, en magh van geen*Sententien irtterlo· cutoir appelleren, ten zy dat het grief fulcks is, darter diffinitive niet gerepareert enmaghwer· -den. IV.

is, maer komende binnen MiddelbS*?11 om met'er woone , magh genieten Κί," vrydom.                                         Jn 0ϋ&η I IL \ Item, eenigePerfoonen, wefendeinR„v

lijeken State, en wordende Poorters be"5" fijnHuysvrouwè, ende alle fijne Kinderen ν dienHuwehjcke, foo wel voor als mol?

terfchap geprocreëert.

I V.

. Maer indien daer Voorkinderen waren van een anderen Vader of Moeder, enfemdendoor netPoorterfchap van hunnen Vader of Moeder niet bevrijdt worden. "'            V. leem, een Weduwenaer of WeduwePoorter of Poorterefiè wordende, en bevrijdenheutlie- der Kinderen niet, die voor hun Poorterfchap geprocreëert zijn. V l ν Item, een Poorter of Ingezeten van Middel- burgh, ofte Jurifdi&ie van dien, en magh om geenderhandemifdaetuyt des StadtsJurifdiftie gevoertwerden, uytgenomen om Crimen /φ Majeflatis. VII. Item , geen Poorter en mag ter Banckgecon- demneert worden by Burgermeefters en Schepe· I nen, ten zy den felven alvooren ontpoortert zy, f alsvoorfeydt-is. vin. Item » geen Poorter of Ingezeten en mag den anderen Poorter of Ingezeten voor· geenande- ren Rechter betrecken 'm prima irifiantie, dan voor Burgermeefters en Schepenen, tenwarein cas van fuge of fufpicie van dien. I X. Item, geen Poorters of Ingezetenen, het zy Geeftelijck of Wereldlijek, en mogen om geen- derhande faecken in de eerfte initantie buytcn Middelburgh in Rechte betrocken worden voor Wereltlijcke noch Geeftelijcke Rechters.

X. Item, een Poorter of Ingezeten van

Middel-

burgh, ofjurifdictie van dien, vermogen heur Debiteurs, woonendebuytenMiddelburgh,»

Alle Appellanten van Sententieh van Burger-

meefters en Schepenen, zijn gehouden borge te ι - den Eylande van Walcheren,foo ^m^ ^j^L·

ten de Steden, midtfgaders in. Wolfers-dijcken Borflele, doen verdaj£g den omme heurlieder fchulden ofte pretend vóorProviforofDeecken van Walcheren. Item, een Poorter magh binnen dff» Jurifdiaievandien, alderhandeNering; mides vry wordende in't Gilde of Afi**™ onder fi j ne Ν eeringe forteerc. X I I· r. poorterfclwp Item, niemandtvermagh il)n\ Stdtfiü genieten , ten Zy hy woone bmneaι oc         ^ KerfmiiTetotLichtmiiTe, en van halt St.JansMUfc, ten aldermmiten.

ftellen voor de fomme van vijftig ponden grotenVlaems, by foo verre de Stadt met dengeinti- meerden haeradjungeert, en dat voor de koften by der Stade en Partyen te fupporteren.

■'T'--                V ■ Van Poorters en Ingefetenen. I. E En yegelijck komende binnen Middelburg met'er woone, en hebbende goetbefcheyc van fijnlaetfte Domicilie eo refidentie van We- reldrlijcke en Geeftelijcke Overheydt, mogen Poorters werden , mids doende den behoorlijc- ken Eed, en betalende het recht daer toe ftaende.

-ocr page 1037-

					Raeckende de Coibymen ea Keuren van Middelburgh. ι 015
								VIL Op welcke voorfchreve Brieven Recht gead- miniitreert wordtnaci inhoudt en uyewijfender felve, al of defelvevoor het volle Gollegie van Wettejudicielijckgepüfleert, en by denSecre- taris onderteeckent en geregiftreert wai e. VIII. Item, ibo wanneer in foodanige Schepene- brieven, nevensden principalen eenige Borgen verbonden ftaen als Borgen, en elck als Princi- pael , fonder eenigefpeciale Hypothequegeftelt te zijn, vermagh de geene, tot wiens pro fij te de brieven fpreecken, fijn brief doen bedingen ter Vierfchare, na d'inhout des felfs, enhebbende geobtineerc condemnatio en executoriael, te procederen tot executie, of de principale, ofte eenige van foodanige Borgen, tot il jnder gelief- te, vermagh oock te procederen opdc Borgen, of Borge alleenlijck , fonder den Principael of Medeborgen te moeten evinceren of executeren, des moer den EyfTcher als dan fijn aclrie, diehy heeftop den Principalen, en andere Medebor- gen cederen den geenen die hy evincerende is. Ι Χ- Maer da er fpeciale Hypotheecque gefteldt is, moetmen foodanige Hyporhequen eerft en al- vooren evinceren, nietjegenftaendede Borgen henlieden geobligeert hebben als Principael, en in gevalle den Eyflcher aen die Hypotheque te kort quame, vermagh te procederen tegens den Principalen of Borgen als vooren, omme te heb- ben fupplement van fijne fchult. X L Item, infgehjeksvan alleObligatienvanper* foneeleA&ien, inhoudendede claufule alsbo- ven, maghmen procederen en doen executeren foo tegen den Borgen als den Principalen , als hier vooren van den Brieven geièydt is, niette- genftaende dat in de felve Obligatie ofte Brieven defolemnele renunciatie na rechten gerequireert nietgeè'xpreflèert en is. X I. Item, alle Hypothequen Generael van alle Goeden, preiènt err toekomende, wordt ge- houden van alfulcken effect als ipeciael of eeni- ge van de Goeden. X I I. Infulcker manieren, dat hebbende foodani- ge generale Hypotheque van ouder date, wordt geprefereert op alle de Goeden van den Debi- teur, die hy ten tyde van de Conftitutie gehadr, en namaels verkregen heeft, alwaer 'r, oock fulcksdatdefelveGoederen, ofeenigevandien naderhandtfpecialijckgehypothcqueert en ver- bonden ware, of oock veralieneert aen particu- liere of univerfele fuccefleurs. XIII. Uytgefondert alleene fpeciale Hypotheque, fpruytendeuyt koop van eenige Goederen , die den Debiteur haderhandt ioude mogen gekocht hebben.                             . . X I V. Item, door de doodt van eenigen Perfoon, befittende eenigh Hypot heecq, belaft met Ren- ten ofChijnfen, en achterlatende verfcheyden Erfgenamen, foo en werdt de Rente of Chijns nietgeipleten, maer vervolghr den Rentier zijn vol-
	XIII i&\ cenBurger vanMiddelburgh,hebben- f ■nScbuldenaer doen apprehenderen , magh ilen voor deielve, met eenen ouden groo- 1 Hesdaeghs fonder gehouden te zijn meer te geven.                    χ j y item, hebben die Poorters van Middelburgh, hveele andere verfcheyden Privilegiën ende LgativcV, by Graven ende Gravinnen van ^elandcverleendt, ende by Sijne Majefteyt ge- confrmeert. Ym ContraBen 3 Voorwaerden en Borghtochten. I. ïtf deneeritcn, niemandt en magh by eenige 'Contra&en verkrijgen eygendom aen eenige onroerende Goederen, gelegen binnen Middel- l)iirghüf|urifdi(itievandien5ofHypothequeop defdve, tenzy foodanigh Contract gepaftèert zyvoorSchepen van Middelburgh ·, uytgefteec- kenbyHuwelijckfcheVoorwaerden, bydona- iitcsafamortis} by Teftamenten ende Succef- fien, I I. Item, geen Poorter en vermagh niemandt te erreji, o/bock te tranfporteren eenige partyen van Landen, dan voor Schepenen van Middel- burgh 5 en moet 't fel ve Land al vooren afgefteec- kenen onderreeckenc werden byPoorter-Sehot- Klerckj eer Schepenen het felve Warand ofte Ttanfport-brieven van Lande vermogen te ze- gden. I I I. Item, quadebetalinge, verfwijgingevanla- IbifooGeeftelijckeals Weredlijcke, en breec- bgeenen koop, ten ware datfe exprefïèlijck iefproockenware. IV. Maerindien den Verkooper eenige laften ver- wphadde, is gehouden die ièlve goedt te doen en te rembourferen , te weten onlosbare Kc/irenenChynfen, jegens den penningh twin- 'PiCnandere Renten na advenant, de brieven «nConftirudeen alle Servituten, na eftimatie van lieden hun des verftaende. V ·                           V' «ω gevalle den Kooper aen den Verkooper ίοΤη°ηψ3ΓΟ ter oorfaecke van fijnen Koop, u e'ulcks mogen afkorten en inhouden. r                     VI. Irhu ■ al^e krieven van conftitutie van Renten, BomK ïPayen'Teftamenten, Tranfporten, , ^tochten, Warandfchappen, QuijdtfcheN E' ^uweliJckfcheVoorwaerden en dier- BX intraden , die gefchieden binnen drieS ï?Urgh'WOrden alleenelijck bezegelt van HrtPTnj diedaerkenniiTe van hebben, Secretil -iebrüycken eenige fignature van de %fte 1 r 0ftc fonder datdefelveineenigh
				?4eof 7i1C(lSeregiftreertworden, tenware
				Pander veriocnlen»in wekken gevalle, fcJ""*' wcrdengeregiftreertin eenRe- h^mhetRegifltrCiviL

-ocr page 1038-

Placaten en Ordonnanticn. 8, Boeck.

ïoi6

volle fchuldtaen fijn H

ve

• u uu diekenniflèvanhet

ftaende defelve Hypotheque in diverfche deelen en partyen fo uden mogen gedeelt weien, en by diverfchePerfoonen befeten. XV. Item, in alle verkoopingen van onroerende Goederen, volgt den Kooper al het geene dat'er aerd-vaft en nagel-vaft aen is s ten ware dat'et an- ders befproocken ware. XVI. Item, alle erffelijckc Goederen, Chijnfenen Los-renten, by yemandt gekocht, volgen den geenen die daer innegegoedt is , endetotwiens profijte de Brieven verleden zijn, alwaer het geldt by yemantanders geteldt en betaeldt, ten ware dat contrarie, of anderiins in de Brieven of by cóntrafte gecaveert ware. X V I I. Itcrri, een yegelijck vermagh te koopen Lijf- renten op een anders lijf, en volgen defelve den geenen die de Hooft-penningen van den Koop betaelt, en de brieven onder hem heeft. X I V I I. Item, geen Renten , *t zy erffelijck losbaef, of ten lij ve, noch Payen noch Schulden by Obli- gatie j en mogen by den Crediteur verkocht werden, fonder den Debiteur eerft en alvooren Veribchtte hebben, voor alfulcken prijs als hy daer af foude mogen profiteren, dewelcke Debi- teur , foo ter caufe van de' originele verlijdinge, als oock befittinge van de Hypotheken, altijdt denaeftcisomfijnenlaft te fuyveren, ten Ware foodanige Verkoopingegefchiet ware in't open- baer met den Stocke. XI X, Ên fóo wanneer foodanige prefèntatië niet ge- ichiedt en is , vermagh den Debiteur tot allen tijden aen hem nemen die Rente ofte Obligatie, midts volgende het geene den Kooper daer voo- ren betaelt ofe belooft heeft, metlnterefïevan dien na advenant van tijde , tegens den penning feftien.                  X X. Item i werdt binnen Middelburgh geufeert een rnaniere van Obligatten en Schepene-brie- ven, dewelcke men Seeckeringen noemt, en zijn meer gepriviligeert dan d'andere, in ander formen gepafleert en verleden; want op de ieec- keringe volght veel prompter Rechtvorderinge, en execut ien van Sententien, fonder obferva- tie van voorgaende dagingen van Dinghidaegh- fche Rolle, of ver wachtinge van Vrydaeghfche Rolle, dan alleen is van nooden een wetegedaen te worden aen Partyen met inthimatie van den Eyfch, om te compareren ter Vierfchare in Rechte, naer de welcke promptelijck Partyen rechtgedaen werdt, en dat na't jaer, maer bin- nen 's jaers is geen weete van nooden. XXI. En gefchieden in defer manieren, den geenen die hem verobligeert komt met 11 j nen Par tye, of fijns macht hebbende, voor drie Schepenen, en verlijdt den fel ven feeckeringe van alfulcken fomme als hy fclluldigh is, defelve fomme als morgen te geven in een gedinge, onder verbant van fijnen Perfoon en alle fi jne Goederen, pre- ienten toekomende, welcke Seeckeringe alfoo verleden wefende, werdt bezegeidt met drie

genomen hebben.                           cc XXII. Item, alleWater-brieven ofSchuïdrk fpruytende uyt koop van eenirre <tA en> I Heuden, worden ordinarelijck verff ^/^ zegelt by eenen Schepen, en is den fiïïw ' ter-bnefvan alfulcker waerden, al 0f d drie Schepenen of meer bezegeltofverlcdS^ ren, maeringevalledefi,eaaleHypothequ; ' pericliteertenverdronckenis, ihfejS" Ie werdt den voorfz Water-brief bezegelt bv nen Schepen alleene, geacht voor een Oblie *; en worden andere Schepene-fchuld'brieven r*!" leden en bezegelt voor drie Schepenen, wefendl van jonger date, geprefêreert voor die voorin Schepen-water-brief, by eenen Schepen bezei geit van ouder date. Van Huyringen. ALIe Huyre gaet voor koop, en Sterfdagh en breeckt geen Huyre. Maer als den Huyrder koopt het gehuwde HuysofErve, expireert dejugeinfulcker voe- gen, dat alwaer't iulcks dat het Huys of Erve ge- nadert of geaenboort wordt, moet den Huyr. der ruymen ter eerften termijn nadeaenboor- dinge of naderinge. VI I Item, Evicüen van eenigh Pand, 't zy Huys; ofErve, en breeckt geen Huyre, gemaeckt voor? date van de Vrooninge van Pand, I V. Item, die eenigh Huys vérhuyrt is fchuldigh I 't felvedicht te houden tegens water en windttf3 al en waer 't niet onderfproocken, moet oock; onderhouden die Venfteren, Deuren en Solde- ringe, en alle 't geene den Huy fe toebehoort. V. Item, alle Huyrders vermogen hetgehuyrc Huys weder te verhuyren aen een andere,wefen- de van gelijckeNeringe, ofimmers geen andere Neeringedanhy Verhuyrder doende is, m&m het felve eerft geprefenteert hebbende den üy- genaer, die altijdt de naefte isaen fijn goei. VI.                    , Item, een Verhuyrder heeft optie om bèta-, linge van fijn Huyre te hebben, of hy ioecKcn, wil den originelen Huyrder, ofte dengeenenoi= | fijn pand gebruyekt heeft. Item, den Verhuyrder vWmagh te doen arre-l fteren die Goeden vanden Huyrder, en oock» | deredaerdcnHuyrdereenighprofijtvan|ude>r voor foo veel als'tfelve profijt fdrage" jj gevonden op fijnen grond , f*Jfij&j£m grond, in manieren boven gefpeciticeert d'Articulen van de Arreftamenten. En generalijck ^LkwrcnivW** in en expireren Meye en Banufle, ihofflO^J Item, na d'expiratie van de Huyre * &Λ den Huyrder altijdt ruymen binnen          dc« na Meye ofte Bamiflc, ofte andere ^i

-ocr page 1039-

Raeckende de Coftuymen en Keuren van Middelburgh. 1017

lieden eygenprofijre en behoeve, enniemandc anders, en dat fylieden't felve Goedt behouden, fullen jaer en dagh. V. . Ende als dan die oorfaecke van Aenboordinge oprecht bevonden zijnde, foo is den Kooper, midtfgaders den Ver kooper, tot^ verfoecke van den Aenböorder, by heurlieder folerhnelen Eede

tóo daer uyt- mogen gcfteldc worden met den Heerc                       χ Tfein,eeenHuyrderenvermagh2ijngehuyrc ïrtounderen fine gebruycken, dan daer toe fffejye gehuyrc heeft, te weten, de Huyfen *ï ijaerin te doen fulcke Neeringe, als daer toe f' felvegehuyrt heeft , Zaey-landtomtezae-

: om te etten, fonder dat te

te verklaren in wat maniere den koop |uiïchen henlieden gepailèert is, · V I. 't Selve gedaen zijnde, wordt tuffchen Par- tyen, in gevalle van voorder al tercatie of gefchil, geappoinfteertna behooren. VIL Item , d'Aenbordinge verklaert zijnde van waerden, is den Aenböorder gehouden binnen vier entwintighuyren op te brengen en te beta- len alle 'tgeene den Kooper gede6ouricert heeft, en voorts al te volbrengen 't geene dat tuffchen den Kooper en Ver kooper bevordert was, op peen e van vervallen te zij η van het affe£t van de Aenboordinge, enden eerften Verkooper is ge- houden fulcken leverantie te doen, den Aen- böorder, gelijck hy den Kooper gedaen heefc,of foude moeten doen. VIII. Item, de Aenboordinge niet voortgaende, blijft den eerften koop^altijdtin fijn vigeur ende eiFeit. I X. Irem, alle Renten, Chijnfen en Payen,fpruy- tende uyt den koêp van eenige onroerende Goe- den , generalijck of /pecialijck gehypothe- queert, worden gehouden voor onroerlijcke Goederen. X. Item, alle Aenboordinge, in gevalle van con- currentie , wordt geprefereert die oudfte en nae- fteMan, oock van de zij de daer het goedt afge- komen is, niet jegenftaende hy die laetfte Ver- föeckergeweeft hadde, by foo verre dat'er geen Sen tentie gewefen was. XL Item, den Aenböorder van bloeds wegen, wordt geprefereert voor alle andere Aenboor- dinge , 't zy van Erf-deele of Gronde, ten ware in kas dat den Schuldenaer of Befitter vande Hy- pothequenfijneygen laft begeerde te fuyverén, als boven breeder gefeght is. XII. Item, als'er twee of meer concurreren , die deel in't verkochte Goedt hebben, en ter dier oorfaecke veriöecken aenboordinge, foo worde geprefereert die 't meefte deel heeft j ende in ge- valle van geüjcke deelen werdc geprefereert die eerft verfoeck gedaen heeft. « xiii. Item, het recht van Aenboordinge is ver- fcheenen terftondt als den koop geièKiedt isjver- mogen niet te mm den Kooper ende Ve r kooper heuren Koop renuncieren de rechtelijcke infi- nuatie van de Aenboordinge, by foo verre fulcks niet en gefchiede in fraude van de Aen* boordinge. ...                           ,. <; ·· .XIV. . Item, vgn GoedenverboodenterVïerfchare, 6 Η                        en

*

-landt

«n,»

breeckenom tezaeyen, op pcenc van te

mogen

Joen het Intereft van deterioratie. tot feggen ^lieden hun des verftaende. XI. Behoudelijckdat eenyegelijck, die Huyfen léappropricren tot fijnder Neringe, en de- felvetot fijnder affcheyd wederom me ftellenen téiuieren in fulckèn ftaetals hydie geyonden lBt                 xii. ■ ' Een Huyrlingh eenige Planten geplant heb- j,endeop't Goedt dat hy gfehuyrtheeft, vermag defelvet'eynde fijn Huyre uyt te doen, ende ge- byckeni'fijndergeliefte. Ym hm-rechten , Ambachts - Heer- % lijekheden en Ambacht s-gevolge. I. V'Anai/e defe faecken en titulen competeert c/eKenniffe en Judicature Burgh-Grave en Leen-mannen, die in 't videren en tra&eren van defclve achtervolgen moeten de Keuren van Zeelandt. * Van Amboordinge en JSlaerdinge. I. ALle ontroerende Göfederen , by Partyen verkocht zijnde, mogen geaenboordeert ofgenadert worden binnen fes weecken voor In- bdfchePerfoonen, ende binnen een jaer voor tydandtfchePerfoonen, nadatdiegifte of le% ««Μ? gedaen is, en dat uyt refpecT: van 't bloed* totdenvierden graed incluys, Deel en Grond, in "wwrcnnavolgende. ' Π                     IJ r/f ,£eene die naderfchap verfoeckt, moet Jkskomcnverklaren en verfoecken voor drie _ epcnen, en daer bezegelde brieven van irri- Feren j en daer na by ordonnantie van defelve SS' den KooPer van de Goeden die hy S-a/fi! jWi1, een wete doen doen by eenen S           ' JegqpsdenaefteVierfchare, om 9ute ^enk°ordinge te advouè'ren of im-

üooren/

n, ende daer op hooren en wijfen na be-

I II.

Di

^rie"endedendaghvanRechten, isdenEyf- iöl Jï Aenboordinge gehouden te compare- S te 11 C00rfaecke of titule van fijn nader- Ntife7PnScei|en Cn VerifiGeren » «idtrgaders Secretar-^         Γ en Qoud in handen van de »datfvl i i»yCn* n hyEedc te Pur8ee" I y yJ.eden d'Aenboordinge doen tot hun-

-ocr page 1040-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

'ιοί 8

en verkocht bydecrete en fubhaftar ie , ofopen- baerlijck met den Stockej en valdt geen Aen- boordinge. X V. Item, een ftuck of part »van eenen koop, en maghnietgeaenboort worden, dan alleenlijck den geheelen Koop, alwaer 't fulcks dat'er di- yerfche Perceelen in den koop gekocht waren. •XVI. Item, 't geene datftaende den koop voorde infinuatie van d'Aenboordinge by den Kooper geprofiteert is, volght ende hoort toe den Koo- per, midtigadersafgehouwenBoomen, en ande- re afgebroken Goeden en Materialen, die ten tijde van de Aenboordinge op den grolde niet bevonden en worden, XVII. Item j den Aenboorder is gehouden den Koo- per te reftaureren boven fijne gedebourfeerde Penningen van den koop alle noodelijcke repa- ratien, die hy aen de gekochte Goederen ge- hangen heeft, fonder die te mogen compenfe- ren met de Vruchten, maer van timmeringe of reparatie niet noodelijck, is niet gehouden ee- nige reftitutie te doen. Van Rechten aengaende M.an en Wijf. I. BYHuwelijcke, foo haeftals hetièlvegefo- lemnifeert en geconfirmeert is, zijnde Goe- deren, gemeen tuiïchen Man efi Wijf, van wau zijde die gekomen zijn, «of xtexmus ftante Ma- trimonio fouden komen, ofzamenderhandtge- conquefteert worden , en zijn en blijven over fulcks fubject alle de fchuldendaermede d'een of d'ander belaft foude mogen zijn, foo wel voor als ftaende het Huweli jek, gemaeckt. I I. Ende Man en Wijf, ftaende het Huwelijck, hebben gelijcke poiTèifie in alle de Goederen,fo5 van wat zijde diegek'omenzijn. III. Item, een Man is Hooft en Vooght van fijn Huysvrouwe, maer willende verkoopen eenige onroerende Goederen, gekomen· van fijn Huys- vrouwe, moet die Huysvrouwe mede tenver- lijde komen. IV. Behoudelijck in alle de voorfeydePoin&en, contrarie difpofitie of conventie, by voorgaen- de Teftament en Huwelijckfche Voorwaerde of anderfins. V. Item,een Vrouwe en vermagh geen onroeren- de Goederen veralienieren, noch belaften met Renten, fonderconfentvanha^pnMan, maer vermagh wel fondèr confenc of aüthorifatie te difponeren by Teftamehte,óf anderfins van haer helft van de Goedenna hier doodt, gèlijckhaer gelieft.                       ox>rm\\ \->? , V i. Item, een Vrouwe ria de doodt vanharen Man, magh renuncieren den Sterf-huyfëende gemeei:e#Goederen van dien, midts leggende den Sleutel op 't graf van heuren Man. ; * ' .

VI I. Of den felven naderhandt

handen van de Wet, midts doende beh f" ken Eed, niet verfteeckenof verrnindert^ÏÏ' ben, m praejuditie van haer Man*' Credite en daer af niet geprofiteert te hebben ander??' fy om en aen heeft.,                      ianaersdan VIII. En is als dan ongehouden yets van defch,' den te betalen, ten ware fy achterhaeldtwarcx verfteecken of geprofiteert te hebben IX. Item, Man en Wijf mogen malkanderen h Teftamente, Codicille, of geven donatie cj fa mortis, foo veel als't hunlieden, ofyenund van hun belieft, by foo verre't Kind of Kind* ren, of Kinds Κ inderen daer by niet gegraveerd worden in heutlieder legitime portie X. Item, een Man fijn Goederen onnutcigfi om- brengende, vermaglfter inftantievandeHuys- Vrouwe of Vrienden geileldt worden in Voor. dye, of Stadts Kindt gemaeckt, ende en ver- magh als dan geen meerder fchuldt te maecken of yemandt hem geloove geven dan voor vijf grooten eens. XI. Item, alleMans-perfoonen gehuwetzijnde, \ worden verobligeerc met alle Contracten diefy maecken of palieren, hoe jonghdatfezijn, ten I ware datfe Stadts Kinderen gemaeckt waren. . .               XII. Item, alle Vrouws- perfoonen, gehuwet zijn· I de, hoe jongh datie zijn, zijr^uyt de voogh-1 dye van haer Vrienden en Magen, endeftacnal· | leenlijck onder hare Mans, ten ware iy beneden 1 hare jaren wefende , contrarie den Placatevaa 1 fijne Majefteyt gehouwt waren,· buytenraedt 1 van Vrienden of Magen, of dat deMansSradts f Kinderen waren , in wekken gevallegehouden zijn te volgen de difpofitie van den voorfchrc- venPlacate, of ftaen de Vrouwen ondet defelve Curateuren die heuren Man gegeven zijn. XIII. Item , een Man die infolvent'is, kouicndc tenHuwelijcke, en vermagh in faveur vanfijn Huysvrouwe geen Huwelijckfche Voorwet-j den maecken, noch haer donatie geven van in·§ ne Goeden, daer mede fijne Crediteurs (ouden | wéfengeprejudicieert. _ Item, allemelioratienen^7™^?*. ften, gedacnaeneen pandtdatnade dooor■ Man of Wijf, uyt krachte van HuwdiJcKic" I Voorwaerden of anderfins, aen de eene ora» | dere zijde komen te fuccederen, moetde^ helft van de Erfgenamen van denAfliJvigenf dragen en gerembourfeert werden. · ■ X V.'                  jL'j Infgelijcks alle laften daer op gekd^» ££.* I tenweder-partyehalfafdoen, ten ware w ι riebeiproockenware.cjjjp f;

ya

-ocr page 1041-

Racckendede Coftuymenen Keuren van Middelburgh 1019

Erfgenamen defcenderende, en collateralen van die overleden is. VIII. Item, halve Sufters en Broeders en fuccede- ren elckanderen niet, ten zy dat Vader en Moe- der van beyden gefturven zijn, en als dan fucce- deren over een helft, te weten van's Vaders of Moederszijde, daer fyluyden elckanderen af beftaen, nefFens andere geheele Broeders of Su- fters voor heurlieder quot e. I X. Item, Kinderen van een ongetrouwde Moe-

Van 'Testamenten.

I.

E

n yegelijck vermagh van fijne Goederen te [poneren by Teftamente, by forme ende >re van de gemeene Rechten, voor drie

Jepenen, als voor Notaris en Getuygen. m byyemandsTeftamentgenomineertzijn- I ckere Executeurs van Teftamente, vermo- "e *j erfgenamen foodanigeTeftamenten felfs

. ,fleXecuteren, en die Executeurs uyt den

te

rjjuyfe te doen blijven, midte betalende het nehunluyden by Teftamente gelaten is, mits- f^Lj (lellende Ρ orge voor het Teftamcnt, bin- fm'tjaenn alles te volbringen. Van Succeffien. I. INallcSucceilien heeft plaetic reprefentatie, foo wel in linea diretia als co Hat er alt. I I Item, naaflijvigheydtvanManofWijf,foo worden gehouden alle die Goederen, roerende enonroerendetuffchen dielanghftlevende, en Kinderen of Erfgenamen van den Aflijvigen, eedeekhalfen half, fonder aenichouw te ne- menvarnrar zijde die gekomen zijn» ten ware bf voevgaende Huweïijckfche Voorwaerden, Teiramenten ofce andere Wettelijcke difpofitie ander/ïnsgeca veert ware. III Ende in gevalle die Erfgenamen niet capa- klenzijn, te weten, Dochters in Leenen, Am- bachten, Tienden, &c. foo moeten fylieden daer afgecompenfeert zijn by eftimatie van defelve Leenen, byfoo verre die ilaende Huwelijcken gdochtzijn, en aengaende de Leenen en Am- Witen ten Huvvelijckc gebracht, of die ftaen- acHouwelijcke by iucceiiïe verkregen, werden defelve gedeelde volgens de Keure of Rechten vandenïeenhovevan Zcelandt. I V. «W», d'Erfgenamen zijn gehouden te bèta-

der en hebben geen deel in des Vaders Erve ofte Succeffie, maer wel van's Moeders Goet, alfoo geen Moeder Baftaerden en maeckr. X. Item, als een natuurlijck of Baftaert fterfr, fonder Wettige geboorte of Erfgenamen achter te laren, foo fuccedeert de Grave voor d'eenc helft in plaetfe van de Erfgenamen van 's Vaders zijde, ende d'Erfgenamen van 's Moeders zijde voor d'andere helft. J\ 1. Maer waer 't dat een Baftaert ftervende, Wet- tige Kinderen achter laet, en namaels quamen te fterVcn, foo fuccederen de Erfgenamen van beyde zijden in alle manieren of die Vader geen Baftaert ware ge weeft. XII. Item, yemant hem willende fonderen Erfge- name onder beneficie van In ventarisjisïchuldigh fulcke beneficie te impetreren van fijne Maje- fteyt, en als dan te preiènteren ter Vierfchare, hebbende doen verdaghvaerden alle de Credi- teuren van den Sterf huy ie, en bevonden wefen- de de redenen van den Impetrant gefondeerdt, wordtgeordonneerdtalledeGoederen van den Sterf-huyfe geinventarifeert en opgeichreven te worden by eenen Secretaris, in prefentie van drie Schepenen, dewelcke als dan den Impetrant be- fitten magh en beneficeren, midrs ftellende cau- tie ter Vierfchare fubje£t den tijd van een jaer en fes weecken, na wekken tijdthy gehouden is den Sterf-huyfe en Succeille van dien t'eenemael ce renuneicren, offimpliciter te aenveerden.

JnalleTeftamenten, Legaten, Doodtfchul-

™J en koften van den Sterf huyfe, binnen den

Van Weefen en Wees-Kinderen Goet.

gtvan derrighdagen, midtfgaders alle'tgee- icden Uytvaert aengaet, van Rouw-klederen

I.

«Mderfins, uytheurliederhelft, fonder lafte ^denlanghftlevenden.

Binnen Middelburgh zijn drie Wees-mee- fters, die geconftitueert worden by Bur- gemeefters en Schepenen, ter maninge van dan

moe \ . Goedt gegeven ten Huwelijcke, Bailhu , Wdcelinge wederomme ingebracht wor-

II.

hnl[t° wel in 'c refPea van Vader of Moeder, 'göltlevende,alsSuilersenBroeders, o|heur- ^rcprefenterende. ij,?1' Vader en Moeder fuccederen heure ζηί' uyrgehuwetzijnde, ofKindsKin-

Item, defelve Wees-mee fters daer toe gecom- mitteertbyBurgerrneeftersenSchepenen, heb- ben eenen gefwooren Klerck en Bode, die hen- lieden in alle dingen, den Wees-kamer en Wee- fen aengaende , dienen moeten, een ycgelijck refpeótivein fijn officie. III. Item, de Wees-meefters en heuren Klerck zijn fchuldigh alle weecken twee dagen , als WoenfdageenVrydagete fitten ter Wecs-ka-

£efr?eJIlet Bedde van Vader of Moeder niet Plcheydenenis. ik ,           vil ^evde · ecldevan Vader ende Moeder ge- ViJlKind2^tW* foo worden alle de Goederen c °* Kinderen gedeeldt by die naerder

mer.

orarae alle faecken, de voorfz Kinderen

aengaende, fommierlijcken getrouwelijck uyr, te rechten, al yoJgende de Privilegie^ en Ordon- 6 Η ζ                         naiit

-ocr page 1042-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

1020

Wees-kamer, om fijne Goederen van def ι ■ ge te eftimeren, maer moeten in allen 1 ,,lvi' Goederen ter Wees-kamer bekendrPgrlledlc bracht werden, omte weten of die W ?E-* twcfeh„eUreleSItim"en*hfi'^*Ct

nantien daervan zijnde by Graven ende Gravin- nen van Zeelandtgcordonneert, verleent enge- eonfirnieert. I V. Item» boven de ordinaris twee Recht-dagen zijn gehouden te compareren ter Wees-kamer, en in de faeckenvande Weefen te befoigneren, foo wanneer fyluyden van Partyen gerequireert worden, behoudelijck heurlieden redelijcken falaris. V. Item, in alle fware faecken zijn de Wees-mee- fters gehouden tot heurlieder ailiffcenfie te ne- men ten miniten drie Schepenen enden Bailliu om Vierfchare ter Wees-kamer te bannen, om die faeckealdaerby Schepenen ende Wees-mee- fters gevideert en geilicht te worden. V I. Item, van foodanigeOrdonnantien ofVon- nifle ter Wees-kamer, magh Party e, pretende- rende befwaert te zijn, beroepen en reformeren aen't Collegie van Wette , bydewelcke die Or- donnantien geconfirmeert ende getrafteert wor- den. V I I. Item, is noch een Procureur ordinaris gega- geert van deStadt, om alle faecken, de Wees- kamer coucherende, hem te adjungeren, ende defelve nevens Wees-meefters of Weefen te ver- antwoorden. VIII. Item, alle't geldt van Wees-kinderen, nier gegoedt boven honderdt ponden Vlaems eens, magh uytgegeven worden op Renten, met clau- fule van opièggingej te weten, dat de geene die 't geldt alfulcks ontfangen, of heurlieder Erf- genamen ofteSucceflèurs, particuliere Befitters van de Hypotheque of Borgen, gehouden zijn foodanige Hooft-penningen wederomme op te brengen, foo wanneer het Wees-kint gekomen is tor fijne jaren en dagen, of tot den Huwelijc- kenilat&j en des verfocht zijnde. I X. Item, alle Contra&en gemaeckt tuifchen Ou- ders en Vrienden van eenige Wees-kinderen, van defelve te onderhouden tot heure mondige jaren en dagen, expireren als twintigh jaren ge- paffèert zijn. X. Maer aengaende het regiment en onderwindt van de Goederen, den Wees-kinderen aen ko- mende , en wordt heurlieden niet toegelaten, al waren fy twintigh jaren gepaiTeert, ten ware dat die Vooghden en naeire Vrienden ter Wees-ka- mer komen te verklaren defelve Kinderen daer toe nut te wefen, al waren fy twintigh jaren ge- paflèert. X L Ende als dan bevonden zijnde haerlieder furrl- fantie, ofoock gekomen zijnde tot Huwelijc- kenftate, moeten die Wees-kamer en Voogh- den ontflaen van haerlieder adminiftratie, aleer fyluyden eenige brieven ofte Goederen van dé Wees-kamer lichten mogen. XII. Item, niemandt en magh by Teftamente of anderfins ordonneren ofdifponeren contrarie de

' - *                                                                      .                             ■•-'■■™ f- i* V"; ·

Van Ruyminge m Erf-fcheydm

ψ

E Enen ycgelijck pretenderende van fijnen Buyrman gegraveert te zijn by eenigef „? tuit of anderfins, in, op, of neffens fijne H.L

il! -ge of Gronde van Erve

ende den iclvenmi

Rechte betrecken willende, moet den feW op de ordinaris Rolle doen dagen van ruyminee en by den Bailliu gevoeght werden een Hecren Dienaer, omdieweete te doen, en drie Sche- penen , om Partyen te aenhooren en vergelijc" ken, is't mogelijck, of anderfins met advife van denMetfelaer of Timmerman van deStadt, of andere daer toe bequaem, die plaetfe tevifuc ren, en voort te ordonneren na behooren. I I. Van welcke Ordonnantie een yegelijckhem pretenderende gegraveert, magh beroepen aen 't Collegie van Wette. I I I. En worden van foodanige Ordonnantien ge- maeckt behoorlijcke Brieven, met 't zegel van degevoeghde Schepenen, of van deStadt beze-* geit, indien Partye fulcks begeerdt,ofanderfms behoorlijcke a£te en befcheydt, bydenSecrcta-1 ris onder teeckent, na dewelcke Partyen hun ten I eeuwigen dage reguleren , ten ware foodanige [ Ordonnantie by andere Sententie, uyt krachtc van Appel of Reformatie gerenverfeert ware. I V. Item, yemandt hem willende beklagen op eenige fvletfelarie, Timmeragie ofBreeckingc, byfijn Buurmangedaen, doen, ofbegonnen,eii die iaecke haeft hadde, vermagh fijn klachtc te | doen aen Burgertneefters, by den wieken air' dan gecommitteert werdt den Stadts-Boodci om het werek te verbieden , dewelcke ibodamgM gebodt gehouden is te doen, foo wel aen dePnn-| cipale, als aen de Werck-lieden, op ieeckerepce-l neftadi houdende 5 en in gevalle van oppolmc,| beyde Partyen verdaghvaerden jegens dennafr ften Recht-dage, en moet als dan het werek eet feren, tot Party en gehoort, aadersgeordonnee is. V Item alle Muyren, ftaende tuflehen ιw*λ buyren, en op geen van beyde zijden neW* pilaren, zijngemeen ·, maer indienPllfc". aen een zijde, hoort die Muyrdaer dcm< ftaen. VanVreedetegevM. Τ Wee of meerPerfoonen, is^^d malkanderen eenigen twiit, en ^ vour ongevalle , mogen malkfn%"vel eyiTchen, midts ontbiedende haer-vm Recht, tenminften voor ecnen jsurg

-ocr page 1043-

				Kacckcnde de Cofbymen en Keuren van Middelburgh. 102,1 Deure of binnen den Huyiè fijn fchuldt geilere byEede, enbydenDienaer, foo veel goedtsby den Schuldenaer toebehoorende, gehaeldtuyc denHuyfe, endeden StadtsBoode, onderin- ventaris in handen geleverde, als die gefterekte fchult met de koften daer ommegedaen, doen, en te doen, bedraeght. ''',.:               ii i. ^,:" Ende in gevalle Partye daer tegens yet wil feg» gen, moet het felve doen op Saturdagh ofte Maendagh daer aen volgende , gelijck boven geièydtis. IV. En den dagh van Rechte overftreecken zijn- de j foo worden foodanige Goederen by Ordon- nantie van Schepenen openbaerlijck verkocht, tot betalingevan degeftrecktefommeen ónko- ftendaerommegedaeii.                       . Ende in gevalle die Goederen als boven, b^ den Dknaer uytgehaelt* niet bedragen ibö vee- ie alsdefchult, foówördt'er meergoedts,in der manieren boven geroertVuyt den Huyfegehaelr» tot der volle betalinge toe. ' V I. Item, op foodanige getoonde Goederen of Penningen daer van gfeprocedeert, en worden geenandere Schuldenaren geadmitteert, uyt wat faeckê de fchuldt gefpröoten foude mogen we* fen, al hadden oock foodanige Crediteurs exe- ciitoriael, ren ware die felve Goederen eerft en alvooren de Tooninge gearrefteert waren ge- weeft. VII. Item, defe voorfz Tooninge moet gefchieden YAn alle fchulden , fpruytende uyt eenige van fchulden, ter oorfaecke voorichrere binnen wn deStadtsParticulen of Domeynen, als 's jaers gemaeckt, ende na het jaer moeten fooda- nige fchulden byordinaris train van Juftitiege è'yicht worden.
		cn!f' -°rerΐ■\ιf p r j • ^i wa fend WvaJlhou Edcp'izyhouBur Wdugecoü als T ra ra
			wmogen de Threforiers van de Stadt, tegens dePachccrs of Collecteurs van defelveParricu- ™> by maniere van Tooninge, en inigelijcks dichters of Colle&eurs uyt foodanige faecke Kgcns heurlieder Particulier of Debiteurs pro ce- deren. I I. tem > a'le Tappers en Herbergiers vermogen jnsallePerfoonen van gchaelde Wijn of Bier, ^erteerde koften t'heuren Huyfe infgelijcks Weren bytooninge. En dat in der manieren navolgende: >                     I. Éden eerften, foo wordt by laftevan den ^eefter des Dinghsdags in 't beginfel van LeÏ"aregeleydten uytgeroepen by eenen D-Iyer>Joondagh op Vrydagh en Saturdag, I SSjfi'ert by gebreecke van Saturdagh op tarfoJ;enachtcrvolgende, foo wie tooninge Sdicpp,/' moet °P eenen Vrydagh met drie NiJngaen tcn Huyfc vanden Schuldenaer, |sHinnSeenenS,:adrs B°ode' ende eenen h%om ,aer> ende wordt als dan by faute ^ebetalingejbydenEyflchervoorde
							Van Gyjelinge.
						I. ITem, die Threibriers van de Stadt niet wil- lende gebruyeken het Recht van Tooninge, vermogen de Debiteurs van de Stadts Domey- nen , by authorifatie van Bailliu ende een van de Burgermeefters, doen GyfeleflineeneHerber- ge , op feeckere pcenedaer toegefpecificeert,by den voorfz Bailliu en Burgermeefter. II Welcke Gyfelinge de Debiteuren by eenen Stadts Bode, met eenen 's Heeren Dieriaer,con- jun&elijckgeiniinueertwerdt, met fpecificatié van den Huyfe, uyre en poene van de Gyfelin- 1 I I· . En is den Debiteur, (gehadt hebbende foo- danige infinuatie ter genomineerde plaetfeende uyre j gehouden te komen in Gijfelinge, al waer oock gehouden is te komen Partye, mitigaders oocktotfijnén veribecjee denBailliu, endeten minften drie Schepenen met eenen Secretaris, en aldaer Vierfchare te bannen. VI. En in gevalle dengeinfinueérdeh Debiteur al- daer ter gefetter uyre opgeroepen zijnde, niet en

-ocr page 1044-

Placaten en Ordonnantien. 8. BoecL

1022

VonnifTen, geftreckt op feecker;™

•en compareerde , wordt gecondemneert in de poene daer toe gefteldt, ende geordonneert een anderegelijcke infinuatie op meerder poene, en foo voorts tot de derde infinuatie toe. V. En in gevalle van non-comparatie j wort den Eyffcher toegelaten om fijn fchuldtte ftereken > in den welcken den Schuldenaer promptelijck eecondemneert wordt, en Ballingh gemaeckt. V I. En vermagh den Eyflèher foodanigeSenten- tie Condemnatoir ter Executie doen leggen aen den Perfoon of Goederen van den Debiteur, tot fijnder optie. VII. Maer in gevalle den Geinfinueerden of Gegij- ieldenterbeictter uyre compareerde, endeden Verfoecker met den Bailliu en Schepenen voor- noemt niet en compareert, vermagh een uyre na den gedeftineerden tijdt vryelijck van daer gaen, daer het hem belieft. VIII. Het felve Recht van Gijfelinge mogen in der manieren voorfz gebruycken die Wees-meefters jegens de Ouders, Vooghden en Omfangers van eenige Wefen. é X. Item, alle Deeckens en Beleeders van de drie Schutteryen j de Kamer van Rhetorica, midts- gaders van alle Ambachten en Gilden,vermogen de Suppoften van de Schutteryen, Kamere, Am- bachten of Gilden, tercaufevan harejaer-pen- ningen en Boeten doen Gij felen in der manieren voornoemt. Van Vrooningen en Executien. I. GEen Sententie condemnatoir by Burger- meefter en Schepenen gewefen, en zijp ex- ecutabel, ten zy alvoorendaeropgedecerneert zy Ballinghfchap of Executoir, het welcke BaU linghfchap geëxpedieert wordt ter Griffie onder het Signet vande Stadt, fonder't felve eenigh- fins onderteeckent te wefen by den Secretaris. I I. En het voorfchreve Ballinghfchap houd fom- mierlijck den naem van den Gecondemneerden, imdtfgaders4defommeencaufe van decondem- natie, ende tot wiens profij te het Ballinghfchap eedeereteertis. III. Item, alvooren een BallinghfchapPartye ge- levert wort j moet 't felve geregiftreert worden in een van de twee leggende Regifters, beruften- de ten Comptoire, het eene geriaemt het Regi- fter van de Los-tochten, het andere het Regi- fter vanSeeckeringe en Kennifle van dien, wort in het Ballinghfchap gefpecificeert den naem van het felve Regifter, en het folium van het fel- ve Regifter. IV. Item, in het Regifter van de Los-tochten worden geregiftreert alle Executorialen of Bal- linghfchappen, geftrecktop allerley Vonniflen of Sententien, 't zy van Obligatien, Contracten, ©fandere Aften proinifcue, uytgcfonderdt van

Se?cStftRertVOrdCnmha^e

van

V. Item, denEyftchergêobtineerthebben^ fijn Partye Condemnatie en Ifelfo^gS krachte van Obl.gatien en Schepene cPL^ bneven, indiende condemnatie ftreckr7, Ie betalinge vandcOWigaticofSch^A in der manieren , dat na de volle beraS e* devoorfzcondemnatie, die ObligafciSR Ñ penen-brief foude gecaiTeert wefen, ffi! > na die Sententie condemnatoir gehoude à Comptoire van de Griffie of Secretie ? waerniirevandeSecretariflen, als voldiS^

gecaiTeert, enwordtdenEyiTcherinplaetfev! devoorfzObligatieofSchepenen-briefgeleve

am ere

het Ballinghfchap of Executorie, inlS ren als vooren geregiftreert zijnde. V I. . Item,eenen yegelijcken in der manieren voor. fchreven, geobtineert hebbende Ballinghfchap vermagh't felve ter Executie teleggen aenden Perfoone, by perfonele appreheniie, oijegens de Goederen van den Debiteur of andere, inkt Ballingfchap gefpecificeert by Vonniffec'zijn- der optie. V I I. Soo wie uyt krachte van Ballingh/chap vil procederen op de Goederen, endiedoen Vroo- nen, moet verfoecken den Bailliu en drie Sche- penen , om te gaen ter plaetfe daer die Goederen gelegen zijn, alwaer komende, wort by Bailliu van 's Heeren wegen Vierfcharegebannenjenby denRequirantverfocht het Ballinghfchap gele- fen, en by de Schepenen, termaningevanden Bailliu ftede bekent, het welck gedaen zijnde» worden allede Goederen, tenverfoeckevanden Requirant, en by VonnifTe van Schepenen by den Bailliu gevroont. VIII. Welcke Goederen alfoo gevroondt zijnde, werden by Schepenen ten Regiftre van Verbo- den der Stadt aengebracht, en by denSecrerari* of fijnen Klerck geregiftreert. I X. Ende in gevalle die gevroonde Goederen Meubilen zijn, wordt gedaen drieDmghsdag- fchegeboden,en foo voorts geprocedecrtgJF boven in'tArticul van de Arreftamenten bree- derverklaertis. X. Indien de gevroonde Goederen Immeubjlea zijn. wordenV fes diftmcle Dinghfdaghicb' Geboden ter Vierfchare geproclameert, ø fondertdieHuyfenenKeeten, ftaendeop Dijekof Vroonen, foo op Arnemuyden^ ders buyten der Stede, worden geacn Meubilen, en worden overfulcksalleeni^ driediftineïe Dinghsdagen g^°f ó^Ü welckehemecnyegelijck, pretenderen ^.^ ofaaiejegens defelve Goederen, teropp ftelleh magh, gelijck van Meubilen. EndefoodanigefesdiftinaeProclama^; pafteertzijnde, wotcdenEygenaervan ^

#

-ocr page 1045-

Ι

ύ cckendc de Coftuymen en K ndagh van veertien dagen,gegeven,

O23 de-

^en ee

ndt Goedt te lofTen en te beichud- '^eele Verkoopingen, daer toe by den

felveGoederen bevcelen te aenvaerden, eai

die

Crediteuren te beralen, ofoock dat de Erfgena- men onfeecker zijn, in fulcken gevalle wott ten verfoeckevandengeenen die eenige Actie pre- tendeert, alle de ielve Goederen by drie*Sche- penen daer toe gevoeght, by den Bailliu met eenen Secretaris geinventarifeert, en ten naeften Dinghsdage worden by openbare Proclamatie verdaghvaerten gecitcert alleeneenyegelijcke Perfoonen, die op defelve Goederen eenigh recht of aftie pretenderen, om heurlieder naem> op de voorfz daginge ten Regiftre aen te bren- gen binnen een jaer en fes weecken, op poene van uyt gebannen en verfteecken te worden van hare Acïien en Schulden. 1 L Van gelijcken vermogen uytban te doen alle Erfgenamen, die hun Erfgenamen fonderen in achtergelaten Goederen van eenige Aftijvigcn, ten eynde alle de Crediteuren hare fchulden aen- brengen binnen.den voorfzgeprarfigeerdentijt, en daer na wordefï alle Crediteuren cnSchuld- EyiTchersuytgebannen, als vooren. III. En t'eynde den jare en fes weecken, werdt de voorfz daginge, midsgaders alle de namen vande Crediteuren, of ailie pretenderende op defel- ve Goederen, openbaerlijck, opgelefen in de Vierfchare, ende daer na wert terftondt defelve voorfz dagingeandermael cerPuye afgelcfenby eenen gefwooren Kryeerder, na de welke,indien daer eenige andere Schuld-Eyflchers quamen, w orderj by den Secretaris op de felve daginge ge- annoteert, IV. En na de voorfz uy troepinge ende daginge ter Puye gedaen als boven, ende by Schepenen ver- klacrt zijnde den tijdtoverftreeckentc«ijn, de- creteert den voorfz Bailliu van's Heeren wegen den uytban. V Na wekken uytban geen andere Crediteuren op de voorfz daginge en mogen aengeteeckent worden, maer worden gehouden voor verfteec- ken.                        V I. En den uytban gedaen zijnde, als boven, wor- den by den Bailliu van's Heeren wegen gecom- mitteert drie Schepenen, om alle de Crediteuren en Schuldt-ey iïchers vodr hen ontboden te wer- den by een 's Heeren Dienaer, en defelve Credi- teuren te aenhooren ih heurlieder eyfch en adlie, en daer na van de voorfz achtergelaten Goede- ren prazferentie te wij fen na behooren, als in de naeftvoorgaende ArticulenvanVroonipge bre- der gefpeciflceerr is. Onder ftond /gecollationeerttegens het Ori- gineel Qpohier of Regifter,overgebracht en ver- toont in't Coilegie van Wette en Rade derStadt Middelburg in Zeelant, op den 11. Maert 1 f69. flilo-curia kidlandia. Ën % den felven Coilegie geapprobeert 3 en is bevonden met het vooriz Quohier te accorderen van woorde tewoorde. t'Oirkonden by my als Secretaris der voorfz Ste- de defe onderteeckent en geauthentifeerü,en was

den van

meeftergeco Ψ^ enSradtsKamcr-booden, om denDe- ^*°?einfinueren den voorfzdagh vanrofïïn- ^"Vébveebreeckevan dien, dat Schepenen 'e! ° C'rocederen tot verkoopingevan de voor- fi 'egevroonde Goederen, en by denBailliu dengevoeghc en gecomrnitteertdrie Sche- om den Proclamant, midtfgaders de ffpoiWen tc aennooren J en preferentie te wij- •feïUehQorerf. χ ^ ^          «         . , , f elckc Schepenen gehoordt hebbende den . otfeproclamantenOppofant, engefchreven hebbende hunlieder Befcheydt en Munimenten, adiendeh daghvan loifinge ovei ftreecken is, ordonneren 't'Voorfz geVroont Goedt by drie dülincte Roepdagen openbaerlijck met den Stockeverkocht re worden met uy tftellinge van Vjerteiuten minften veertien dagen te vooren. XII I. Item, ten laetften Roep-dage wordt den laet- ftenVerhooger en meeft-biedende voor het ge- woonde en gcevinccerde. Goedt den Pal milagh gegevenopallede Befprecken,Voorwaerden en Condtuen,die by den Kooper, Schepenenen Kryeerdersonderteeckent worden., χ ι y. Item, devoorfzSchepenen wijfen praeferen- tievandePenningen geprovenieert van de voor- fchreve gevroonde en geëvinceerde Goederen» defelve Penningen te lichten onder cautie of an- derlins, ter dneretie van Schepenen, endeden voorfz Kooper van de voornoemde gevroonde tngeëvinceerde Goederen, wordt by Vonnif- fe van Schepenen by den Bailliu van's Heeren vegen geïïeldc in poiTcifie van defelve Goede- ren )omme defelve ten eeuwigen dage te gebruy- kcn> ionder contradictie van yemant. X V. Item, foo wanneer den Proclamant van de gevroonde Goederen, voor de reè'ele Verkoo- Pingegcconrenteert is, foo ceflèert alle voorder jWitvorderinge ofte Executie , fonderdatdie yppofantenreroorfaeeke ende uyt krachte van loodanigeProceduren eenige verkoopinge ofte ^ereRechtvorderinge doen mogen. Maer %valle fylieden daer op y et pmenderen, fou- enfulcksmoeten beginnen by nieuwe inftantie ^vrooninge.           ' ï-X· ' xv* . «JJea allen gevalle worde den Proclamant SjïfiW rechtelijcke koften, ter oorfaecke Eed , orHngen en Dependentien van dien η Jen,,,tzyny in fijnen principalen eyfch gc- ^rcertwordtofniet.                      . *m Vytbanningen wan ABien en Ttatenfien.

S

n«                                                * " * ■ '                                         » oedanneer ecn Pcrf°on> mifgaende van

^ddelb ere!J Cn fem at)fen£ercnde uyc de Stade

'e «n"dry"Ur^L ■ °^ervende, achterlatende vee-

e"cheSchuld-EyiTchcrs» en daer geen J ondertereQkent, Laurentius Moek.

Atn*

l

-ocr page 1046-

1024 Ampliatie ? bj Bailliu, Bwgermeeflers, ^Schepenen en Raeden der StadtM'ti I

burgh ^gemaeckt op de Ordonnantie en ïnflruclie^, tot bekydt van de Troceft

Vo^enQ(.

rechte derfeher Stede, in date den 20 Januarjizu^ j.

den piet gefproocken en ware, faltcnda

ALfoo niet jegenftaende verfcheyde goe- de | Ordonnantien by Burgermeéfters, Schepenen en Raeden defer Stade ge- maeckt, opdebevorderingevandeju- ftitie, en het verkorten van de Proceflen voor den Gerechte der felver Stede gemoveert wer- dende, echter den cours van de Juilitie niet al- leen feer getardeert, maer oock menighmael hét- goedt Recht van Partyen geheel vruchteloos werdtgemaeckt, endatmen bevindt't fel veten meerderen deele veroorfaeckt te werden door de menighvuldigedilayenenuytvluchten van Par- tyen, gefondeertopnoodeloofeexceptienj van t'elcken reyfe nietin perfoonedoor deStads Bo- de geciceert of gedaghvaert te zijn/mits welcken veele onnodige termijnen by de Procureurê, tot grooten koft en verdriet van Partyen werdende gepraftifeertj Soo Is'ô: Dat Bailliu, Burger- meéfters, Schepenen en Raeden, omme hier in- nefoo veele als mogelijck fal wefen te voorfien, enfulcke noodeloofe uytvluchten en termijnen af te fnijden, geordonneert en geftatueert heb- ben, ordonneren ende ftatueren midts defen de Poinclen en Arriculen hier na volgende. I. Eerftelijck, dat in faecken van de natuyre, als hier na volghf, en geventileert werdende op des Heeren-daeghfche Rolle, de eerfte we- te of daghvaerdinge fal welen Peremptoir, in- dien de Gerequireerde of Gedaeghde inPer- foon behoorlijck is geciteert. Verfoeck van Authorifatie , tot betalinge van gepriviligeerde fchulden, op Sequefters of Adminiftrateurs van defolate of geaban- donneerde Goederen of Boedels, het Comp- toir van Confignatie daer inne begrepen. Item, authorifatie tot verkoopinge van ge- geëvinceerde en geproclameerde Goederen, uytkrachtevanvoorgaendeBallinghfchap. Authorifatie omgearrefteerde penningen te brengen ten Comptoire. Op 't voegen van Commifïariflen, op brie- ven van Jududicj Interinement van brieven vanCeffie. Condemnatie vaij Seeckeringe, om eejiige Goederen t'ontfangen met Stadts rechte. Vernieuwen van verjaerdeBallinghfchap- pen.                » Betalinge van verdiendt Salaris en Boodc- loon.                                              * Overnemen van declaratie van koften, om te dienen van diminutie. Betalinge van penningen oververfchenen paeyen, die ten Comptoire van de Finantie moeten werden betaelt. Item, tegens Officiers, die in cas van haér Officie werden betrocken, Deurwaerders, Vendu meefters en^ndere. Dies fal den Stadts Boode gehouden wefen aen den Gedaeghden te laten*fchrifcelijcke Copie vanden eyfch èfinthimatie.* Maer indien denGedaegden ofGerequireer-

cndic.;

nende geordonneert werden een wetem ß "" ten huyfe pcenael, 't wel£k den StadtsR ß!1ß' gehouden wefen ten huyfe van den Gd te dragen, en echter den felven GcdaSder perfoone ften te fpreecken , ende fal dif n v naeften Rechtdage defaült werden o ?te ^voortsrechtgead^inift^^ faecken , 't zv den GpA-,^. . cx

•gentie van faecken , 't zy den Gedaegnde

dan gefproocken is geweeft of çßÑá^çáûË ai: III. Den Gedaeghden comparerende, en d vérfoeckende, falhem den felven werden gunt voor drie dagen pejemptoir. I V. Op de volgende faecken mede gevoitilce werdende ter's Heerendaeghfche Rolle, tew . ten, raeckende Graeffeiijcke Officiers, concluderende tot pecuniele boete. Item,d'inninge van 'sLands cnStadtsMid. delen, midtfgaders van Graeffeiijcke Domey. nen, by de Heeren Ontfanger Generael,Rcnt. meefter Gerierael van Zeelandt, Thrcfauriers en andere hunne Officiers nomine officii regens hunne Debiteurs geintenteert. Midtfgaders de Pachters van 's Lands ende Stadts Middelen, of hunne Collefteurs, uyt faecken van hunnen Pacht, dctiveendepalil ve. Item, de Gilden tot confervatie van hunne Ordonnantien en Privilegiën. Item, alle Maridamenten van relief,bcnefi- cien van Inventaris, en diergelijcke, Authorifatie tot verkoopinge van geèrn· ceerde en geproclameerde Goederen, ionder voorgaende Ballinghfchap. Excufatic van Vooghdyen,incasvanacn· boordinge en naerderinge. Item, mede van injurien. Indien de Gedaegdeinperfoongefprooftei is, en hem door den Stadts Bode Copte vinde conclufie of inthimatie gelaten zijnde, en meten compareert, fal geordonneert worden een ander wetepoenaelmetbillietten huyfe. Opwelcketweedewete,behoorlijckgcdacn zijnde, fal by defauk werden geprocedeert, en recht geadminiftr^eft. Maer indien den Gedaeghden °pdcfj!j weteaieteri ware in perfoongefproocKei» geordonneert worden een andere weten* liet ten huyfe tegens den naefte Rechtdage. vu         :k & Welck billiet alfoo ten huyfe vaa\<J* daeghden door de Stadts.BoodtJgggS de, endeindienhy dcGedaeghde aW^ niet kan fpreecken \ fal Scdf ccr"e0%neett defauit, en voor'tprofijt vw dien georu een ander wete met billiet ten huyie, yr^ van Rechtgedaen te worden tegens oei Rechtdage.                                         T#

é

é*

-ocr page 1047-

Haeckende de Coftuymen en Keuren van Middelburgh. 1025

íé éé ji ,„é.é,âçdagetegensde Gedaeghde (het mnlijecerneertdefauk, en vorder Senten- jPennabehooren^ liartindien den Gedacghdcncomparcertop £ Lf andere wete, fal hem met meerver- ieef"den daneenen termijn van acht dagen, ^delibereren peremptoir. .tfelck medealfoo fal werden geobferveert ja fcekeri ter uy tlandticher Vierichare gepre-

XIX. Sullen de faecke alfoo op hare ordre, foo de felve ter Rolle ilaen, afloopcn ten felven dage, indien'tdoenlijcken is. X X. Doch indien't fel ve ten felven dage niet kon- de gefchieden, fullen de Klercken defelve over- fchierendefaecken ter Griffie, opde Rolle, op defelve ordre weder over (lellen, fondereenige conniventie of andere faecken vooren teilellen, of tufichen in te voegen, op pcene van daer over gecorrigcert te worden, fulcks dat diedeeerfte in ordre was, weder ren naeilen Rechtdage de

fenteert, als Articulo V. érfequentibus^

voorfte fal wefen, en foo vervolgens : En fullen

doch

aervergunt werden een dilay van drie dagen. × JL ^m, mede in faecken van WifTel, bevrach- ■rinttviSchepen. Item, de Commercie ofte feotie, raeckende ruyminge van Huyfen en (Seliicke, op de extraordinaire Rolle voor-

de felve faecken ten naeilen Rechtdage mede mogen dienen, ionder dat van nooden fal wefen nieuwe wete te doen. X X I. 'tWelck overilellen, ende het nier doen van de wete mede fulcks fal werden gepraclifeertin

faecken, gepreienteert op de extraordinaire en

XII. Aengaende de faecken op de Arrefl-rolle ven- èrendet fal daer inne geobferveert werden 't reene hier voorens Articuhs I., II. en III. jennende de faecken op des Heerendaeghfche Rolle gepreienteert werdende , is geordon- neert. XIII. Se/angende de faecken op de Woenfdaegh- BeRoJlegeprefenteert, indien den Gedaegh- ènopdeeerile of tweede wete niet en isgefpro- ken, fa! tegens hem geordonneert werden een «temet billiet ten huyic. XIV. Op weltke daghvaerdinge, indien de Ge- dieghdc niet en compareert, fal tegens hem ge- dtcerneert worden default, ende een ander wete atbilliet ten huyfe pcenael. X V. Naerwelcke daghvaerdinge ( behoorlijck ge- fcnzijnde) 't zy de Gedaeghde in perfoon ge- fproocken zy of niet, fal by Burgermeeilers en Schepenen recht gedaen werden na behooren. XVI. Maerindien de Gedaeghde opdeeerfte,twee- aeofderde wete compareert, fal hem of fijnen > focurrur r iet meer vergunt werden dan eenen wfflijn of dilay van acht dagen, ten ware langer 'pnoodigh ware, ter difcretie van den Rech- wperemptoiilijck. ê            xvii. wavielck dilay de Procureurs geen verder di- ■■lnen^llen mogen verfoecken, op poene van i '«ïellingen Vla.ems, ten ware de felve Procu- ij"?*^ pregnante red enen daer toe hadden, *elck by den Rechter fal werden gearbi-,

Arrcil-rolle. XXII. AengacndedeVrydaeghfche Rolle, en ver* ley de dagen, fal daer inne werden geobferveerc de ordre tot noch toe gebruyekt , behoudens dat na de litifconteilatie alle weten fullen weien pe- remptoir, ende aen de Procureur de daghvaer- dinge gedaen. XXIII. Sal op de Erffcheydinge en Reaudite - rolle geobferveert werden den treyn tot noch toe ge- bruyckelijck. XXIV. Soo wanneer den Procureur van den Ey fïcher ofte Gedaeghde in eenige faecken diby of dagfa. van beraedt fal hebben genomen, falcien felven tegens den dage moeten gereedt wefen, en ter- mijn houden, op poene van vijf fchellingen. XXV. Ende fal dienonvermindert na exigenrievan faecken rechc gedaen worden op de exhibitie van de a£le van dinghtalen, fonder dat eenige daghvaerdinge van nooden fal wefen : En ful- len de Procureurs hun niet mogen txcuferen, dat fy nietvolkomentlijck van hare Meeilers en zijn geinitrueert, of dat den Advocaét de itucken heeft, of diergelijcke excufen ofteuytvluchten proponeren. XXVI. Item, fullen alle daghvaerdingen en termij- nen naereyfch en antwoorde of litifconteilatie, midtfgaders na dat de gedecerneerderenvoyen fullen wefen gepurgeert, wefen peremptoir, en fullen defelve daghvaerdingen werden gedaen aen Partyen met billiet ten huyfe: Ende indien den Procureur eenige dilayen ter contrarie be-

geert , fal verbeuren vijf fchellingen Vlaems,ten

XVIII.

ware by Burgermeeflers en Schepenen om rede-

^j^^dat fal mogen werden geweten in ten de Gedaeghde in perfoone is ge- ttdrcKÏrV °fdegerequircerde weten ("na de

nen anders wierde geappoinÊteerr. XXVII. Soo wanneer Partyen by Appoin clement van

n^opd1* ^oven ^gedaen, fal deur den Secrera- rapporte ^ocSn~ro^evacerende, naergedaen dcAft/ e ^tadrs Boode, en exhibitie van

Burgermeeilers en Schepenen, ofte Commiiïa- rifTen ter Vroeg-rollegeordonneert zijn te com- parerenvoorCommilfiriflen, en een van defel-

!WtiJan ~jn£htalen, in het hooft van de in- ve weygerigh of nalatigh bevonden werde 't fel- ly^naengeceeckent ten principalen.' ve Appoinclement na te komen, fullen na twee

'EEL,

6 I

bei

-ocr page 1048-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

I02Ó

behoorlijcke perfbnele daghvaerdingen , hun door den ScadrsBoode gedaen, vervallen inde onkoften, ter dier oorfaecke by de gewillige Partye gedragen, en boven dien yedcr rey fe ver- vallen in eene boete van vijf fchellmgen Vlaems, welcke boete en onkoften by hem fullen moeten werden voldaen, al eer hy weder in Rechte fal mogen werden gehoort. XXVIIL Indien de Stadts Booden in gebreecke blijven hare daghvaerdinge behoorlijck te doene, in ge- volge van defe Ordonnantie, of bevonden wier- den geen getrouwe raporten gedaen te hebben, fullen ter diferetie van her Collegie van Wette daer over gecorrigeert worden, by fufpen fie van 'haren dicnit of anderiins , nagelegentheydtvan faecken. XXI X. Ende op dat defe Ordonnantie te beter haer efFe£t foude mogen forteren, en met volkomen- der ièeckerheydten kenniilegeweten hoeverre ïn yeder faecke is geprocedeert, werdt geordon- neert dat de Procureurs op yeder termijn fullen

hebben te exhiberen hare Afte van dinghralen, ten minilen de retro ai>V°°rgatn^ van, die in gebreeeke blijft, t'elcW °Ρροε·η* verbeuren twee fchellingen Vlaems rej,fe $ V" V -y De boeten in defe Ampliarie vattöli

nantie

■nnanJ

ntiebegrepen, fullenfonder Conni 0n·

exigeert of mgevordert werden bVden ?^ Procureur, die daer over fal hebben l ?udt-ftea het Recht van den Fifque } enindi^d r ^

oudtften Procureur felve in eenige vanü η boeten verviele, ofabfent Waref fald · gedaen werden by den volgenden Ρ^%

'Cr 'e 'ge.

daer vooren die felve fullen gemeten d"* derdendeelen vande vervallen boeten C **Ά refterende derdendeel fal dadelijck in Λ 1 bufle werden gefteecken. Adum ende „f 9 fleert ten Raede den twinrighften l^iOTl Mypnefent, T.Croock.            januani<%| Gepubliceert ter Vierfchare, de Advocate j cnProcurcurs na voorgaende daghvaerdir geprefenti denecrftenMeyi^y.

Ordonnantie 'voor Commijfarijfen <van IClejnefaecken, binnen de Stadt Miditlkré in Zeelandt, in date den 24. Augufii 1643.

fullende oock de afgaende van den fejrai dienft | niet langer mogen wefen geëxecufeert als voor eenjaer. En fullen de voorfchreve Commiflarilièn,ten; minften twee in getale, gehouden wefen recht te houden op het Stadthuys defer Stede, ter plaetfe aldaer't felve fal werden geordonneerde, alle WoenfdageenVrydagena den noencjvan twee uyren af praxis tot vijf uyren toe, tenware door veelhey t van iaecken meerder üjtverejfchc wierde j in wekken gevalle Commiffiriflên lan- ger fullen mogen befoigneren, en Partyen Con- tendenten gerieven. Sullen voor de voorfchreve CommiiTariiTen ter eerfter inftantie noodwendigh moeten die- nen alle faecken, bedragendeteriommevanvijf- tigh guldens en daer beneden, hetzydefdvein gelde worden geeyfcht, of in goederen, notoir- hjckde voorfzfommenietexcederende. ' Item, alle aaien van injuricnofte vcrfchillen; van woorden tuilchen den Heer of Meefterende I Knecht, de Vrouw en de Meyt, mid#ders| tuilchen Deecken en Beleeders, of Oyerluydeti | ende Gilde-broeders van het eenc Gilde enne andere.                                           . , Item, allecivile Aftien, beft^ndeinteyten, vandreyginge, ge vecht ofte querfinge, beno | dens den Heer Bailliu fijn rechtin'c Cnmmt- Allediegeenedieyemantvoordevoernoem de CommiiTariiTen fullen willen doen dagWf den, fullen gehouden wefen 't felve «*gg» een van de ordinaris gefwooren Kain^"J ,g par. met een overnachte wete; en fullen bey , tyen moeten aldaer compareren m eygenr ne, fonder raedt en ajfiftentie van Mo ^ Procureurs of anderen, de iaecke niet aeip de, uytgcnomendacdeVrouws-perioon gekien werdt mee haerte brengen een j^

ALfoo by lange ervarentheyc is bevonden, dat inde Kamer van Juftitie defer Stadt Middelburgh, den train van deProcc- duren, in de faecken en ProceiTen aldaer aengeleghc, ieerlangh en moeyelijck is vallen- de i en fonderlingh diegeenedie van importan- tie zijn, #ietfoo haeft konnen werden getermi- ncertals welvereyfcht werdt, door interventie en tuiTchenkomen van vcele differcnten, dieal tegeringhenvante kleynewaerdezijn, dat het Collegie van Wette daer mede behoorde te wer- den geoccupeert, maer, om Partyen conten- dentenopdeordinaris en andere Rollen te hel- pen tot korter en onkoftelijcker expeditie, be- quamer door andere wegen fouden konnen wer- den afgedaen j Soo Is't: Dat Bailhu, Bur- germeefters, Schepenen en Raedt defer Stadr, ierieufeiijck gelet hebbende op alles, dat foo tot weeringe van de voorfz onordentelijckheden, als bevorderinge van de Juftitie in het gemeen, mochteftrecken, hebben by proviile, ende tot haerluyden wederfeggen, geordonneert en ge- Itatueerr, ordonneren en ftatuerenmidtsdeien, 't geenc hier na volght: INden eerften, dat Burgcrmeefters en Sche- penen jaerlijcks na het vernieuwen van de Wet,fullen kiefen vier CommiiTariiTen, zijnde, ofvoor'taenveerden van hun Officie, werden- de Poorters defer Stede , voor dewelcke in de voorfz kleyne faecken geprocedeert en recht ge- daen fal worden, volgende defe Ordonnantie, of foodanige andere, als daer op in rijden ende wijlen gemaecktfal werden, ende op den Eedt by hunluy den daer van te doen. Van welcke vier Perfoonen twee gecontinu- eerc, en in plaetfe van de afgaende, andere twee gequalificeerde jaerlijcks fujlen gekoren werden*

-ocr page 1049-

Kaeckende depoftuymen en Keuren van Middclburgh. 1027 rTfcretie van Commiilariiïen te ftellen in hoeve van den Heer, en de wederhelft rot hare ^[etfeeen eerlijck Perfoon: En den gee- difcretie.

^1 fieckzijn» of uyc der Stadten derfelver idiétie vertrocken , van gelijckcn in hare Kfetefflogen fchicken een gemachtighde,die

Van alle definitiveVonnifTèn, niet monteren- de fonder de rechtelijcke koften boven de vijf en tvvintigh guldens, by de voorfz CommiiTariflèn

1 |c vooren geeniins met rechtfaecken en be- lCöl„, 'endaervoorloonontfanght.

gewefen, fullen Partyen, haer daer by befwaert vindende, mogen provoceren aen Burgermee- fleren en Schepenen j forterende niet te min de

Indien

de Gedaeghde behoorlijck gedagh-

τίzijnde met en compareert,

noch '

n cas

felve haer volkomen effedt, totdat opdevoor-

fent, fullen

ichreve provocatie fal wefen gedifponeert.

vanf1Cckteof;

,. JfirifTén voor't profijt van't tweede de- Lb defaeckedaer toegedifponeertzijnde,by 'ifie mogen decerneren namptiflêment, en jufafleher admitteren tot lichtinge van de nenningen, onder cautie de reflituendo, in- Lnaöaels bevonden werdt fulcks tebehoo- 1 lFacrnaer de faecke vorders tegens hem ter Rollegeprefenteert zijnde 1 en hyals nochniet comparerende om de voorfz Defaulten te purge- [01, fullen de voornoemde Commiilariiïen het voorfz namptifTement, foo daer toe evident rechcisj mogen converteren in definitie con- demnatie.                                                                              ·, ) Gelijckoock tuifchen Partyen vobr haer com- parerende, enfommierlijckgehooi#zijnde, by hen-luyden Vonnifle gewefen, midtfgadere kon en overtogen recht en expeditie gedaen fal wde/irotcondemnatieofabfolutie, by provi- fie ofte ten principalen, na de merken en eyfch vanfaecken.                                          :,'■.·. Endeen fullen aldaer geen Schrifturen mogen reden overgelcght, maer alles moeten afgaen opraondelinge deductie en verbalifatie van Par- ijen, midtfgaders de Befcheyden ten weder- lijden te exhiberen. Infaeckenvan injurien, in woorden ofte in ff en, als vooren beftaende, daer over profita- lof honorable amende wert gepretendeertjful- lendevoorfchreve CommiiTariflèn alleneerftig- leydtdoen, om Partyen, voor haercompare- rfflde, is'tmogehjck, te vereenigen ·, ende in- dien niet, de felve Renvoyeren aen 't Collegie wn Wette: Bevelende niet te min aen haer de wgerlijcke Vreede, op feer fcherpe poenen, toYonniiTe van Burgermeefters ende Schepe» Doch Partyen in de voprfchrev efaeeken op Jftowjijcke wetein perfoone niet compareren- *i lullen verbeuren voor d'eerfte reyfe eene Sa h' V°0r de tweede; reyic twee guldens, de1 α ^erdc reyfc vier gul^cns > en voor" enI le;eiftael exfuper abundanti fes guldens, j «ers werden gerenvoyeert aen het 'Col- Jpn Wette, zijnde fijt t te min de voor I 'c^?mmiflarilïcn geauthorifeert de voof- öideH etCn Parate%k te doen executeren, wete converteren, de eene helft tot be- %

Doch van Sententien daer boren bedragende, fal mogen werden geappelleert binnen den tien- den dage nade pronunciatie, mids by den Ap- pellant alvooren ter Griffie geconfigneert wer- dende de fomme van drie guldens , die hy fal verbeurt hebben, indien 't vonniiFe of appoin- dTement van Commiilariiïen werdt geappro- beert, maer indien't felve werdt geretradleerr, fullen hem de voorfz drie guldens weder gege- ven werden. Dan de voorfz tien dagen omgekomen zijnde, fullen de voorfz Vonniflen, als vooren, fimpe- lijck hebben hare executie, al hoe wel vry ftacn- de als noch aen Partyen daer van te komen aen 'c Collegie van Wette binnen jaer en dagh in refor- matie. En fullen de voorfz Commiflbriale Vonnif- fen (uytgenomen de boeten in cas van injurien gedecreteert) ter executie geftekwerden,fulcks en in dier voegen als deSentenrien van Burger- meefters en Schepenen werden geëxecuteert. Tot alle het gunt voorfz is, fal benevens de voornoemde CommiiTariflèn vaceren een van de Secretariflen, die van alles de Notule en perti- nent Boeck houden lal, ende Partyen die fulcks begeeren, daer uyt Aften leveren tot haren rede- lijcken kofte. En fullen de voornoemde Commiilariiïen be- foigneren buy ten koften van de Partyen, tot lafte van de Stadt: Doch de Kamer-boden, voor het doen vanelcke wete, en'tmaecken van hare rc- latien,, foo veel genieteiüot lafte vanden geenen die haer te wereke ftellen i alsfygevfoon zijn te genieten. · Item, niemandt en fal vermogen de Commif- fariflèn onbehoorlijck te bejegenen met woor- den noch met wereken, uyt faecke vaneenige uytfpraeckc, of andere aeten van haer Officie, nochoockanderfins, op po?ne van arbitrale cor- rectie. '                                       'f Referverende mijn Heeren voornoemt aen hunluyden 't recht en macht om den inhouden defesteinterpetreren, vermeerderenen vermin- deren, foo wanneer, en fooVerre fulcks nodig wefen f al.                 , ., -j ,. > Aftum en gerefolveert ten Rade den vier en twintigften Auguftifeftien hondert drie en veer- tigh. Mypraïfent, AdriaenVett* ...

nfirüffie en Ordonnantie voor de^Deurwaerders, waer na defehe haer fullèn hebbent e re- ^leten^ in dato den 29. Junii 1607. SietPlacaet-boeck tweede peel, Fol. 1131. ' ma™"vanfijne TrincelyckeExcellentie± op'tfluck vande TolitieinZeelandti in datoden K-Februarii 1 f82. SietPlacaet-boeckeerfteDeel, Fol. 350. A)' j - ■                               ...                                                                                           ...                                                                ... ^P^atievanketVlacaetvanfolicie, indatodem^.Januarii 1673. Siet Placaet-boeck ^rdeDeel, Fol:04.

6 I 2

Tlacaet

-ocr page 1050-

1028             Pkcaten en Ordcmnanticn. 8. Boeck 'Tlacaet en Ordonnantie vande School-ordeninge, diemen voortaen f ai'houden en oh Γ

. den Lande en Graeffelijckheydt van Zeelandt, in dat o den 8. Februarii ι

boeck eerfte Deel, FoL 309,

5H- SlctP!acaec!

Tlacaten vanden 8. Februarii ι j" 8 3., den 2 4. il/öér/ τ f94., <& η \6. Jmii j öop. ^.^ 1623. Opdejiacht,Fogelerye> Fee* Helm inde Ï)uynen, tioomeny Tlantl tn^tT> der Gewas ten Ψ latten Lande, en anderfins meer daer toe dienende SïéfPr^r f"«»· eerfte Deel, Fol. 13 52.                                                                         macaeM)oeck

m de Staten van Zeelandt, tegens de excefengepleeght in del h r, ét c in dato den 20. November 1660. Siet Placaet-boeck tw Α - ^* Tlacaet en nader Ordonnantie tegens de excejjen, gepkeght inde Jacht, Vijfcherye enV 1 in date den 22. Junii 167 5. Siet Placaet-boeck derde Deel, Fol.1178,            &er)(óc.

# Flacaet en Ordonnantie van de Heer en Staten van Zeelandt, op 'tfchutten van d ^ kleynenVifchi midtfgadersop't vangen vande Zee-honden, in dato den achttienden 1' nuarii ι $g6.                                                  - .                                        ■*a' Eerft,foo verbieden Wy anderwerf den Rent- meefters vanden Domeynen , cnalleparticulicJ re VaiTal-heeren en Ambachts-heeren, gecnei Verpachtinge van de kleyne Viflcherye meerre | doen s doet de midts defen af en te niete alle Ver- pachtingen die ter contrarie van defen daer af gedaen fouden mogen wefen, en inrerdiccren I voorts allen en eenen yegelijcken, wkhyzj, te vifTchen op eenige Sltjek-landen, verdronc- ken Landen, Platen, Goriingen ofSanden, met eenigerhande Schut-netten of fchutten van Rijs J Riet, ofte eenige andere materialen, daermen Schuttingen af foude mogen maeckenenfettcn, noch oock met eenige Fuycken, Kuylen, Anc- ker-kuylen of Sleepnetten, dan wordt dievoor- noemde kleyne Viflcherye tot dienfte en gerieve vande gemeente by prövifïe midts defen toege- laten en getollereert, in der manieren narolgen- de j te weten, dat dié van de voorfz VilTcrjerye hun daer mede willende geneeren, fullen allccn- lijcken vermogen te ftellen in Kreeckenof Slem- wen, Fuycken jfonderdaeraentemogenftdlea engebruyeken eenige Schuttingen, hoedanigc die foiiden mogen zijn; Eridewordtdcnvoor- noemden Viffchersdaèr én boven noch'toegela- ten te mogen vifTchen over al mee Sleepnetten alleen, dmHerders en Molenaers te vangenren dat jaerlijcks vanPincxceren af tot m September toe, fóndér langer.1 "r:                        ,... Itern,. wordt als noch toegelaten tellenen met Ahcker-kuylen, om daer mede te vangen Aes^tenendetotdegrooteVifch-neennge^n

Dtbvmhlvutpknditgendfdfwr

te fulcken beften ordre op de kleyne ViiTcherye, als Wy meynden daer toe te behooren : Maer want niet tegenftaende dien yWy bevinden by nicüwëdagelijckfche klachtéri, door die vërme- tentheytvan fömrnige, mitfgaders door de llap- pigheydüof conniventie vande Officieren, oock door dïëri dat dit Placaet in lange niet en is ver- nieuwt en gepubliceërt géWeeft, dat het effect: yan Qnfe goede meyninge niet en isgeyolght, Söo Is'x: Dat Wy begeerende in defen te voorfien, endealle difordre weeren, foo veel mogdijekisj hebben hier op van nieuwsgefta- tueert engeordonneert, ftatueren en ordonne- ren hetnavolgende.

Kabellau, Schelvifch en ander

defen bevond?

opdepcehe, foo wie contrarie

falwórdengedaentehebben, of m Jg^Ë ofSchuyte'bëvondenfal worden «mgn^ den Want, voor de eerfte r^^K haerliederSchuytenenWandt: Voorö? 1 de reyfe haerlieder Waterfchip, W * Want: En Voor de derde reyfe op è»g■■ beurte; en voortsarbitrale correctiena& irC8. heyti een derde tot profijte vanjieί ^^

Pander derde vanden Oftaer»ei ^ van' den Armen van de plaetie ν ^m

derde lijck d den.

aer defc contraventie *c™m^.[&

rsdi?

Ontbieden en bevelen «Hen W ^

-ocr page 1051-

der Graeffelijckhey

IO29 fchellingen grooren Vlaems, te betalen by de Magiftraet van de Steden refpecüvc , daer die Zee-honden gebracht fullen worden $ welcke Magiftraten daer af by Ons betaelt fullen worden uyt de vooriz Domeyncn, mits dat fylieden den voorfchreven Zee-hondt den muyl fullenn den af houwen, foo datmen die niet meermae doen voor diverfche Magiftraten en ia! konnen pre- fenteren. Aldus gedaen ter Vergaderinge van de Staten van Zeelandt 5 tot Zierckzee op het Stadehuys aldaer, den achttienden Januarii, ijoó". Geparapheert, Hoffer3vt, Onder front gefchreven, Ter ordonnantie der voorfchreve Staten. Ch.Rods.

«enmagli., hier op fcherpe toeficht te ^ nteffcn die Overtreders te procederen, alfoo Wy bevinden dat de Binnen- in en Stroomen foo vermenighvuldigen t3t7ee-bonden, dat by de felveden kleynen Shfoo «/ordt vernielt en opgegeten, dat die

,nkan vermenighvuldigen, dewelcke me- relijcks is irreckende tot fchade van de ü VüTcherye, endedat daerommedaerinne jorfien, Soo Is't : Dat Wy eenen ye- icken toelaten by defen defelve te vangen, Sovcndc voordeken gevangen Zee-honttien

ir ι* flacaet op 'tfelyefubjeff, in dato den twintighften April, feflien honderdt een en veert igh. m sictPIacaet-boeckcerfteDecl, Fol.1288.

ttcétt van Ampliatie tegens het fchutten vandeVtfch, in dato den Hvintighflen November feflien hondertfefligh.

Binnen-ftroomen, die tot het weeren van de voorfzeontraventien byOns voornoemde Pla- caet fpecialijck zijngeauthoriieert, daer toe on- beichroomt fullen mogen gebruyeken de Wa- penen en Macht van 't Landt, om daer mede dc- fe Qjife Ordonnantien en Bevelen met vigeur en nadruck uyt te voeren. 1 I I. Gelijck Wy oock belooven en toefeggen alle foodanige Officieren, die haer in't uytvoeren en executeren van dien, yverlijck en ter goeder trou we fullen komen te quijten, door de Heeren j Onfe Gecommitteerde Raeden, naergelcgent- j heydt van faecken te fullen doen recognofceren, j en over haer goede devoiren en dienften na be- hooreh belooncn. I V. Daer en tegens hebben Wy geftatueert, ge- lijck Wy ftatueren mits deièn, dat niet alken de geene die haer tegens de recercheende executie I vande voornoemde en andere Officieren feyte- lijck fiülen beftaen te oppoferen, geftraft fullen j werden als Perturbateurs van 't Gcmeene befte 1 en rufte -, maer oock de geene die buy ten eenige feyrelijcke refiftentie, fimpelijck haer fouden I mogen vervorderen gewapenderhandt op Onüe Stroomen te komen, om hunne Schuttingen te fetten. y. Ende in gevalle* tegens vermoeden, eenige Commandeurs of Capiteynen bevonden fouden mogen worden tot het ftellen van foodanige Schurringeh aen eenige Perfqonen licentie te ge- ven, in plaets van die te beletten , ofwel iulcks tothaer kenniflcgekomen zijnde % enhet fetye konnendè verhinderen, echter door de vinge- ren fouden iien , fullen daer over vervallen in Onfehooghfte jndignatie, en na mqritcn wor- den gecorrigeerr.          ...,.·' VI. Op dat dan den inhoude van dit Ons jegen- woordigh PlaGaet wel en behoorlijck volgens Onfeernftigemeyninge en begeerte mocht wer- den geëxecuteert 3 foo h ebben Wy het felve On- fe

DE Staten 's Lands en Graeffelijckheydts van Zeelandt, All en den geenen die de- fen fulleniien of hooren lefen* Salut: Alfoo Ons van tijd tot tijd, foo van de Magtltaten vaneenige Steden, als degefneene Vi/Tcheryen in defe Provincie , feer veele klach- ten 2/j/iaengebracht over de contra ventien, die doorgaensworden gepleeght tegens hetPlacaet bv Ons op den twintighften April des jaers fes- licnhonderteenen veertigh tegens het fchutten naden Vifchgeëmaneert, ftreckende hetfehe at alleen tor groote kleynachtinge van Onfe Hevelen en Ordonnantien, maer oock om het ïüortfetten en aenqueecken van alle foorten van m Vifch op Onfe Stroomen én Kuilen ge- falijck te ruïneren, en vervolgens oock de piifche Pinck-vaert en kleyne ViiTcherye, daer «Ie haer foo veele Menfchen en Huys-gefm- nenkomen te geneeren, t'eenemael te bederven, ymiickelijck nadeel van allé andere Onfegoe- oeingefetenen en Onderdanen j Waer tegens 31100 Wy met ernft en vigeur gerefolveert zijn te joorfien, foo hebben Wy Ons boven-genoem- iePwcaer in alle fijrie Poin£ten ende Articulen poefenconfirmerende en vernieuwende, met «Ie navolgende Articulen gèamplieert enW- ^erdert, .gelijck Wy het ielve ampkeren ende Meerderen mits defen, ' . .                 ■ f. ' '               '* ' inden eerften, dat alle: Cbritraventeurs ende ertreders van Ons voorfz Placaet, boven de S1V11 rVOOr de eerfte reyfe gefpeciflceërt, laX ,n^oïacn gemuiaéert in eene fornme , onderdt Caroli guldens, en boven de ver- C" e" ¥burale corre&e > gefteldt tegens de 'E 7" We'Overtreders pnde Cöntraven- wImË de^elve noch gehouden wefen te cWefomme van twee hondertguldens. ^ndpi,r c;Lande, en met namen de Com- VjJide^^ ns Sctjiedc, als mede deCapiteynen c™penyanOorloge, liggende op Onfe

-ocr page 1052-

Placatcn en Ordonnantien. 8.Boeck.

1030

ièordinaris Officieren van de Juftitie Ten andere die by praeventie of anderfins tot de executie van dien eenighfins fouden mogen wefen gequalifi- ceertj expreflelijck geordonneerdt en aenbevo- len, haer daer in behoorlijck en mee y ver te ever- tueren* en om het fclve ooghmerek te beter te bereyeken, nochdaer en boven geaut horifeert, gelijckWy haer alle, en een yeder van defelve authoriferenmidtsdefen, omeenigePerfoonen uyt haren naem te fubftitueren, om de voorfz contraventiente onderfoecken en te achter-ha- len i gevende aen de felve daer toe behoorlijcke A£te, mids blijvende de rechtelijcke calangie daer en foo 't behoort.

VIL

rantieenpretendere, fóo ordonnerenΓ8'^ lenWy, datcUtOnsPlacaecvaoS, n> hetvoorgaende, alommewordegeS fIe,,Bec geaffigeert, daermen gewoon iSS lcee«en affixietedoen, alfoo Wy fulckstenH^^

d

voorftantvande goeder te hebben bevonden te behooren beiUey* Aldus gedaen en gearrefteert in 't 14 c TerOrdonnandeva^eÏÏ; Wasgeteeckent,p

vg

de Hiiybert,

Tlacaet by de Edele Mog. Heeren Staten van Zeelandt ige-emaneertjegens de Dieven en Ώ' indatoden\6.en 17.September 1614. SietPlacaet-boecjceerfteDee*l,Fol.<of tv^m

TlacateUt by de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeelandt ige-emaneert'jegens de Bedekers y 1 den en Bedelaryen, van dato den 19. Julii 1607., en van den i6.eni 7. Septemberi6ifêfo^ /»7Placaet-boeckeeril:eDeel,Fol.49f,en yoi. en is'tfelve Tlacaetgerenovetrt*otd

*vijf den November 1663^ van inhoudt als het navolgende.

' Ρ

m

Placaet van de Edele M.og Heeren Staten van Zeelandt, ge-emaneertjevens ieBc- delaersjFagabondeni en Bedelaryen, in dato den 25. November 16$%.

DE Staten van den Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt; fDoen te weken: Hoe dat Wy in de jaren feftien hondert feven , feftien honderdt veertien, en feftienhonderdt drieën feftigh, byOnfeopene Brieven van Placate» tegens de Vagebonden, Bedelaers, Landloopers endiergelijckeQuaed- doenders , wel genoeghfaem hebben vooriien, doch Onfe falutaire meyninge daer by nader uy t- gedruckt, door langheydt van tijden, zedert op veeiplaetfen» foo niet wefende ter executie ge- fteldt als Wy wel hadden verwacht > en nu ver- nemende, datdeBedelaryen, iöo wel in beflo- ten Steden, alsinfonderheytinopenePlaetfen, en ten platten Lande ten hooghften aennemen en vermeerderen, niet alleen tot nadeel van den waren en oprechten Α rmen, maer oock tot groo- te overlaft van de Ingefetenen van Onfen Lande, temeer, alfoo men in ervaringe komt, endage- lijcksbevindt, dat veele deBedelaryen exerce- ren , om te beter occafie te hebben tot het ftelen, en welfonderlinge by defe conjunfture vantij- den, nu men alomme, en in verfcheyde Quar- tieren over Brandftigtïnge bedught blijft ·, S o o I s't : Dat Wy noodigh hebbende gevonden, hier inne, by vemieuwinge van Onfen voor- gaendenPlacate te voorfien, opdat, voor het toekomende de Ingefetenen van defenLande,by defe fwaredierte,van foodanigen overlaft moch- ten zijn bevrijt, en de ware en recht benoodigh- de Armen alfoo te meer gefoulageert, na rijpe deliberatie van Rade, hiebben van nieuws gefta- tueertengeordonneert, ftatueren en ordonne- ren mids deièn, voor een eeuwigh EdicT:, de poinftcn hier na volgende: Eerft, dat alle de geene, 't zy Mannen ofte Vrouwen, diegefonds Lichaemigaenbedelen, ofachter Lande loopen in de Steden of ten plat- ten Lande, gehouden fullen zijn binnen twee

dagen na de publicatie van defen, tevertrecken uyt den Lande van Zeelandt, of henaengeve- enbekendtmaecken by den Officier of iijnG committeerde, ter plaetfe daer fy fullen meynen met Arbeyden, of met haer Ambacht haren ko" te winnen, of aen den geenen die in de Steden daer toe fullen zijn gedeputcert, hen verklaren- de wie fy zijn, van waer fy zijn, wat haer han- delingeis, en oock defignerende haer Logemen daer fy haer fullen overnacht onthouden, end voorts verfoecken admiflie en toelatingeora ee dagh twee a drie aldaer te mogen verblijven) fon der nochtans middelertijd te bedelen. En by foo verre fy ter fel ver plaetfehaerni en fouden konnen ternederfetten, of Handt werek vinden na hare gelegentheydt, fullen heb- ben te inquireren en ondervragen tot welckean. dere plaetfe fy beft fouden mogen geraecken,het welck fy gehouden fullen zijn den felvenOfficier weder aen te dienen, endc van hem verk jjgen fchriftelijck geteyekent befcheydt, inhoudende confent om binnen feeckeren tijd haer aldaer te mogen |ranfporteren, fonder nochtans onder- wegen of in de Steden te mogen bedelen: Endc terbeftemder plaetfe gearriveert zijnde, lullen hen van gelijcken aen den Officier, ofdengce- ncn daer toe gecommitreert zijnde, bekendt"» ken, en verfoecken admiffie, waerbyd^1 oock (in gevalle van confent) fchrifcelijc^g teyckentbefcheydtals vooren ial worden geg ven, fonder dat fy van daer fullen mogeniv* trecken opanderePlaetfen, ten/areofjenfcl- nen, en anders niet dan met confent van o ven Officier of Gecommitteerde» en α»™ gen en manieren als vooren. ■■ ~s '                                   f τ τ ' Ci^jckmedeallcVfelveVuUcnlrt^ii tervolgen die na de publicatie va"de'^oUden Lande van Zeelandt fullen komen, diege» g^

-ocr page 1053-

					Van de Staten van Zeclandt.
									1031
				' iernlaetfevanhareaenkomfteacnden landt woonden, die tot de exercitie van hare
			feilen;Z1J°' £ ommitteerde aldaer haer bekendt Oficicro ^ veric)ecjc ^ïåç omme VOrder te ff revfen, ende daer toe mede foodanigen ft als vooren verkrijgen , inhoudende de *Ðôë*çßí hun fullen willen begeven, en den Knfen den welcken fy haer reyfen fullen				voorfchreve Neeringe, en niet tot bedelen ten platten Lande geadmitteert fullen worden, mids daer toe hebbende fchrifrclijck befcheydc van d« Magiftraet haerder reiïdenrie, fulcks als vooren, welck befcheydcalleenlijckduyrenfal fes maen- den, op poene van mede geitrair te worden als de kloccke Vagabonden en Bedelaers. VIII. En foo daer Ambachts-kinderen zijn, die ha- ren koft met wereken niet en konden verdienen, die fullen oock hebben te blijven in hare Stadt of plaetfe, daer fy haer Ambacht doen, al waer fy- luyden haer Aelmoeilen by de huyfen fullen mo- gen foecken, met haer hebbende befchcydtvan den Officier of fijnen Gecommitteerden, foo- danigh als vooren, daer by haer fulcks*na goede onderrichtinge van hare winffc en conditien fal wefen geaccordeerc, ten zy dat anders by de Magifrraren van der Plaetfe aldaer op't onder- houdtvan fulckeKinderen voorfien ware, daer oa dat fy hun fullen hebben ce reguleren. - é- IX. Verbieden «voorts alle andere Kinderen, de Ambachts-kinderen mede daer onder begrepen, die geen fpeciael confent by Billiet en fullen heb- ben verkregen, in de Steden of ren platten Lan- de te bedelen, op poene dat defelve Kinderen, oud zijnde boven de acht jaren, eenmaenr tijds of langer, fullen werden geloydt te Water en te Brood t. X. Bevelende de Ouders van defelve Kinderen, foo boven als beneden de ach c jaren oudt zijnde, en de Pcrfoonen daer deielve logeren, goede acht en fcherpe toeficht te nemen, dat defelve Kinderen niet en gaen bedelen, op pcene dat de- fel ve Ouders, en andere, daer de Kinderen loge- ren , fullen werden geitraf c, als of fy felve de Be- delarye hadden geëxerceert. XI. Infgelijcksen fullen geen Hcydenen, ^gyp- tcnaren, of diergelijcke Landloopers, in den Lande van Zeelandt mogen komen of blijven,op pcene datfy daer over voor d'eeiüe rey ie open- baerlijck gegeeflèlc, en uyt den Lande van Zee- landc gebannen: En voor de tweede rey fe ander- mael gegeeflelt, gebrandteyekent, en op de Gal- ge uyt den voorfchreveu Lande gebannen fullen worden. X I I. Gebieden voorts alle Sradthouders, Schou- ten, en diergelijcke Officieren, dat fytotfuy- veringe van 't platte Landt, alle veertien dagen, eenyederinfijnquartïer, een keer fullen doen om alle Vagabonden en Bedelaers op te vatten, en gevangen zijnde, dat fy defelve des anderen daeghs fullen leveren in handen vanden ordina- ris" Officier van Jc felve quartier of refïorc. Be- velende van gelijcken re doen de ordinariiche Officiers, bedienende de criminele Juftitie, ibo dickmacls als henlieden doenlijck fal zijn, ende ten minften eens in den tijde van drie maen- den. XIII. Defelve Officiers fullen oock neerftelijck in den haren de Straten, Herbergen ende fufpecte Plaec-
		ïSSbrSgcn » opp'oene, dat in gevalle ■ vandefelve Vagabonden en Bedelaers be- igen werden te gaen bedelen, of fonder bc- nrliick befcheydc als vooren ledigh achter ndcteloopen in de Steden of ten platten Lari- fdefclvc voor d'eerfte rey fe geapprehendeert, mterordonnancievandeWetindegevangenif- frweecflclcfullen werden, endedaer-en-boven bS binnen twee dagen tevertrecken uyt den .„puilde van Zeelandc, daer van hen mede léhqathl werden gegeven, om middelertijd temogenpaiTeren ; enfoofynadevoorfchreve raceda^en weder gevonden werden, als dan openbaeDrlijck gegecffèldr, en uyt Zeelandc ge- junnen te werden, op poene van andermaelge- Kfclcgcbrandtceeckent, en op gelijcke pcene ebannen te worden. IV. Ende by foo verre uyt deexaminarien enon- èrfoeckvan de voorfz Vagabonden ende Bede- laers ecnigeinditien refulteren, of dat defelve geen Miante redenen van haren handel, wan- del enconfervatie en geven, fullen defelve ter tcrruregeleydr, ende na exijencie van de fiecke Kihfhverden. V. Sullen voorts de Bedelaers en Vagabonden, lor te Lande gebooren, diefwack endeonbe- fiaemzijn om te wereken, hen binnen twee da- pna de publicatie van defen tranfporteren ter rktfe daer fy van daen zij n,o f daer fy hen meeil céouden hebben, al waer fy haer onderhoudt Men mogen foecken , na de ordre aldaer ge- iwyekt, fonder dat fy van daer fullen verrrec- «nofgaen , om in andere Steden of Dorpen ce Wekn,op pcene van voor de eerfte mael gefet te jordenre Water en te Brood, tot difcrerie van jfc"'ethouderen: Voorde tweede reyfegegeef wen gebannen te worden, op poene van ander- ^lopenbaerlijckgegeeflelcgebrandceeckent, ^Pgeüjcke poenen gebannen te worden. o..                   VI. auiien voorts mede de vreemde en uy theem- 4° ô aCrS' ^ieonbequaem zij ç te wereken, j-^.^deloopendeen bedelende, gehouden /binnen drie dagen naer de publicai ie van de- op' Wreeken uyt den Lande van Zeelandr, g'ijcke poene als tegen den kloecken Vaga- ^enende Bedelaers hier vooren is geordon- Soll                       V * L WngecneKetelboeters' Solphcrpriemers, fcSlS0CfllaEPc^» Kramers , Lepro- fltcke kfalvers' Deecken, Rattekruyt ende Ãï*ç m Verkoopers'en diergelijcke, hoe die Hnnh Ð genoemdc worden, n©ch in de defcn oc^ten platten Lande mogen gaen be· nngcènüCht,eoockten platten Lande haer Ne- ^ftlvfr Ë Wcrck exerceren, ten wareeenige * binnende Steden pfDorpcn van Zee-

-ocr page 1054-

Placaten en Ördonnantien. 8. Boeck. felveden innehouden van defen P]a

IO32 Plaetfen vifiteren} o

nictcn

contraneren.

ri«Catc

gangers te achterhalen, achterhaeldt zijnde, te appreheraderen , en in alle neerlligheyc daer te- gens te procederen. XI V. Sullen daer en boven die van de Gerechten van de Dorpen ten platten Lande» vry itaen yè- mant tot kofte van het Dorp of Parochie te com- mitteren (die fpecialijcken fijn werek daer van ialmaccken} om de voorfchreve Bedelaers en Vagabonden> indenfelvenAmbachte endiftri- dfcie te apprehenderen, en te leveren in handen vanden ordinaris Officier van een yeders jurifdi- <£fcie en reiïbrt, fonder prazjuditie van een yeders gerechtigheyt, die daer mede handelen fal naer inhout van defen Placate. *                X V. Ende alwaerniemant fpecialijcken is gecom'· mirteert, werden de Schouten, in yedcrDorp refiderende, geauthorifeer t en gemachtight, om de voorfchreve Vagabonden en Bedelaers te ap- prehenderen, en televeren als vooren, XVI. Interdiceren voorts alle Schippers en Schuyt- voerders, haer onthoudende in defe Landen, of defelve frequenterende , eenige Bedelaers, henluyden voor fulcks bekent zijnde, of met re- den fuipecT; zijnde van Bedelarye, te nemen in haer Schepen of Schuyten, en te brengen in den Lande van Zeelandt, veel minder de feive elders aen eenige Schorren*, Dijeken of Havens alhier aén te fetten, op pcene van drie guldens te beta- len op yeder Bedelaer, en daer en boven defeïvc t'haren kofte wederom te moeten brengen uyt den fel ven Lande. XVII. Ende foo wie tercaufe van't ledigh gaen, ofte van Bedelarye eens uyt defen Lande gefeydt, of daer uyt geleydt zijnde, wederom daer in komt, willen wy dat ftrengelijck gegeefTelt fal worden, fonder eenige diffi mulatie. XVIII. . Ende dit alles on vermindert de Keurenende Ördonnantien , die by de Magiftraten van de Steden, ofte oock ten platten Lande aireede zijn gemaeckt, of als noch gemaeckt fouden mogen

XIX, Alle banniflementen, ter faeckfM , gaen ofte bedelarye, fulWefchiSS?1*

evanZeelandt, daertoedeR?! U

rsiloo

in de

----- Steden als ten platten Lande h fpeciahjck werden geauthorifeert f, ï en I het fclvc getrocken fal worden in <w ^ tie.                                             conlcquen- X X. Verftaen voorts dat alle't geene hier jegens Mans^erfoonen,defencontrarierPn0/ei" geftatueert, oock plaetfe te hdgfflN Vrouws-Perfoonen, Jongers en Kinderen Γ contraventie doende.                          ' * XXI. Ende want men bevindt dat veele Bedelap en andere ongefchickte Perfoonen hun rnhZ den, foo wel by nachte als by dageindeMee· ftoven, daerfyongefchicktelijckonderdenan I deren levende, dickwils hare Dieveryenenan derequadefeyten complotteren, fooordonne" renwy, dat alle de geene, 't zy Mans, Vrou- wen ofte Jongers, die na twee dagen na dePu. blicatie van defen, in de voorfchreve Mee-ifoo- ven fullen bevonden werden , dadelijck daerJ over fullen ftrafbaer weien als rechte Vagabon·] den. Ende ten eynde't inhouden van defenalom- me magh werden geobfervcert, endeniemandt daer van ignorantie en pretenderen, laften ende ordonneren Wy, dat defen alomme fal worden gepubliceert en verkondight, daermen gewoon- iijekis publicatie te doen. Ontbieden vooresal-1 Ie Officieren, Jufticieren en Dienaren, datfy-1 luyden tegens de Overtreders van dien procede- ren als vooren , Ende den Quaetdoenders doe ftraffen fonder eenige gunfte, faveur ofdi/lirau- latie ter contrarien, want Wy 't feive tot dicnfte| van den Lande alfoo bevonden hebben te bc-l hooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Veil gaderinge van de Heeren Staten vanZeelandr, j in 't Hof aldaer totMiddelburgh, den vijf en] twintighften November feftien hondert achten I tnegentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie

werden totnaerderweeringevande voorfchreve

Was

Bedelarye, die wy willen dat onderhouden ful- van de hoogh - gemelde Heeren Staten len werden, en haer effed forteren , mits dat de- geteeckent, J.P'erheye

Lote-

Placaet 3 tegens de ICamer-Jpeelen, JPoppen en Aeffack-Jpeelen, Κ^ψη. ryen, &c. in date den negenden Junii 16 τ f.

meeftopdevryeMarcktenenKermiiTene^ rende Vertoogen , Kamer-fpelen, Poppen Aeffac-fpelen , Rifleryen, ^othmf^f

DE Staten van Zeelandt, Allen dengee- ncn die defen fullen fien ofte hooren Ie- fen, Salutj Ί)oen te weten-. Alfoo Wy niet jegenftaende den Placate van den jare vijftien hondert een en tnegentig, men- JeOSfoOri, en menighvuldige aenfehrijvingen, in conformiteyt van dien gedaen tegen de Lote- ryenen Rijfleryen, als noch bevinden dat veel Ledigh-gangersenDeughnieten, onder't deck- fel van Koophandel en Negotiatie te drijven, hun dagelijcks begeven foo binnen de Steden als ten platten Lande van defen Graeffchappc»

gelijcke TuyfTcheryen, daer mede Ψξ

en mee

nieren Winckelier groot hinder doen>, e ■loofe praftijeken de flechte en cenf«J« woonders leelicken uytftrijcken en W£

tot den

grootelceficvandeGemeynte, wg exempel: Temeer, ftWPgj^

eenige ofeiers en Mf^J^** hunne quade exercitie toe te ïtacu» j^.pi tegen na behooren te voorfien -,boo ^

\

-ocr page 1055-

van de Staten van Zeclandt.

1033

Tullen konnen bekomen, en daerom dat geloor, gerijffeltof eenighfins getuyicht is, of fal wor- den j een derde tot profijte van den Aenbrenger, een derde tot profijte van den Officier die d'cxe- cutie doen en vervolgen fal, en een derde voor de Armen der Plaerfe daer fulcks foude mogen voorvallen ·, en voor de tweede reyie boven de voorfchreve eonfifcatie de Perfoonen van de voorfchreve Delinquanten , noch arbitralijck corrigerende na exigentie en meriten van faec- keii, want fulcks den dienft van den Lande j§ vereyilchende. Aldus gedaen opQnfeVerga- deringein 't Hof van Zeeland t tot Middelburgh den negenden Junii 162 5*. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Heeren Staten voornoemt, Onderteeckent, J, Boreel.

donnecrc en geftatuecrt hebben , or- liygÊör ^atucren en verbieden by defen al- Reeenen yegelijcken hem mee diergelijc- \ ^ Am handel en beleydt van vertoogen, ^Sn, PoppenenAeffac-fpelcn.Rijf. orLotheryen, geenfins mee te onder- ^T noen by hem felven , noch in Com- en'in'c kleyn noch in?t grooce, verfoec-

Bcdaeromine, cn met w Silenen eenenyegehjeken

min ordonneren- van de Officiers en

I deaflen

dcfer Provincie en allen anderen dien

I [KnigWins aengaen magh , dat fy geen ι ït00gen, Kamer, Poppen en Aeflac-fpelen, 1 Ii9eryen, Lotheryen, noch diergelijcke tuy f- Sineenineenigermanieren toeenlaten, con- ifQuetende daerom voor de eerfte reyfe alle foo- icgoeden, die fy uyt foodanigen voorftel

fktttt tegen hetVechten, treckenvan Meffen, of ander Geweer , Straetfchenders, Unchtioofers, en diergelijcke andere infohente Luyden, in date den [even en twintighflen November 16^.

DE Staten 's Lands en Graeffelijckheydts vanZeelandt, Alfoo Wy dagclijcks vernemen, dat de moetwilligheden, krackelen, vechteryen, en diergelijc- kandere fonden meer enmeerinfwanghgaen, entoe/ieraen, tot groote ergermfleenfehanda- fevanveelegoede Ingezetenen , en verweckin- pvan Gods toorn en plagen over defe Landen, Soo Is't; Dat Wy, om daer in te voorden, prdonneertengeftatueert hebben, ordonne- raenllatueren mits delen dePoinclenen Arti- tïbhier na volgende , willende dat de felve wrbreeckelijck nagekomen en geobferveert finwerden. I. Inden eerften, foo wanneer twee of meer on- «jswerdende, malkander met vuyften flaen, toverbeuren elck drie guldens j edoch ye- mWjYinhenkunnendebewijfen dat een ander «rittoegeflagen heeft, fal vry van boete gehou^

IV. Die met euvelen moedeaen yemands dcureof venfter floot, flaetof fmijt, of met Geweer op floepen, flraten graflèert en ichrapt, ofoock Bellen, Kloppers in ftucken treckt of wringhr, Heckensof Stoepen breeckt, of met fïeenen of keyen langsftraren en wegen werpt, fal verbeu- ren twintigh guldens. V. Endeten eynde de moedwillige Quaetdoen- derste beter achterhaelt ende geftraft mochten werden, foo werden alle Weerdenen Weerdm- nen belaft, foo wanneer eenigh krakeel of ge- vecht t'haren huyfekomt teontftaen, het felve by alle middelen te verhinderen, en na vermo- gen tegen te gaen,maer't felve gebeurt zijnde,da- delijcken op defêlve ftond aen den Bailliuofce Burgermcefrer van de Plaerfe bekendt Cemaec- ken, op poene van twintigh guldens ; gelijck mede op gelijcke poenen alle Barbiers of Chirur- gijnsgehouden fullen zijn, eer fy eenen Gequet- flen verbinden ofvermaecken, daer van kennif- fealsvooren te doen; of immers foo de preiïe- rendenoodtvan de quetfuregeenuytftèlkonde lijden , rerftont na de verbindinge fulcks bekent te maecken. V I. Niemandt en fal vermogen eenige Dood-fla- gers, Straerfchenders, Dieven en andere Moet- willigers, te huyfen, te herbergen, verileec- ken, of eenighfins de felve affifter en, voort te helpen, ofwegh te brengen, daer toe raedt ge- ven, ofyetscontribueren, het zy metleeninge van penningen, inürrumenten , addreflen , of wateenighfinshaerbehulpig foude konnen we- fen, op poene van vijftigh guldens, en arbitrale ftrafFe, na exigentie van iaeckèn. - VII. Sullen voor Straetichendersen Moetwilligers gehouden werden alle die met eenigh Mes ofte Geweer, Steenen, Srocken of Rottingen yemant aenranfïèn en offenferen , die 's nachts loopen fchrabbcn en fchrepen, Glafen uytfmijten, on- ó Κ                   bcfuy-

berden.

I I.

IftS JnMes ofander Geweer in gekijf met Γaenmoede op yemandt treckt, of metftoc- lto'ft 't' fteenen> ofdiergelijckna ycmant ESefr ^ooc °f werpt, fonder yemandt IK fal daer over geapprehendeert, en Itetfiin a?VSertien daSen ^ Water en te Brood L· J™01 koftc in Gevangenis gehouden wer- p4rt π Cn b0Ven verbeuren de boete van |4Vft. Bu'aens: Doch foo yemandt in voegen

I

α · , j "- " «ei cu ie uruuuciuι nj- Ï^W \ nis 8cfteldc werden den tijdt

^4nd?deeerftegeilagcneV endie'bywiïfe ^r^fie een ander tnL» ™,c« ' u,L

|y*<$e,£j ander komt te quetfen, boet-

"NöνJn"?ndtm'caenfichtfpuyght, ofte Wiens y ltoot of üaer, fal verbeuren tien

MM

-ocr page 1056-

Placaten en Ordonnan tien. 8. Boeck. Rechters na Juftitie en émmt γ„]]λ ,

I024

befuyfelijek en fonder open en fchreeuwen, Be

tebehooren.                H yClullenbevinci

ra

gen, of in ftucken crecken, Gelinten of Latten vandienafbreecken, Stoepen kerven ofte om verre halen , endicrgelijckemoetwille meer be- drijven; alle welcke fullen geftrafc werden ge- lijck in voorgaande Articulen gefeydt is. VIII. In alle andere moet willen , injuricn, gewei- den delicten, hoedanigh die fotiden mogen we- ijjp, die hier nietuytgedruckt en zijn, fullen de misdoenders en overtreders van dien rigoureu-

I X. De boeten hier vooren geftddt, ful[en t ï werdentcnprofijtevandenBauhu 11bekce« Omaerdie de calange doen fal: WÊ*^* fel ve mides defen gelaft hen hier ηί£, de op poene dat by gebreecke van dien \ güleren> luyden felfs voorfien fal werden als nahTka": Aldus gedaenen gearrefteert ter V7 °fren' gevande welgemelde Heeren StatenΊ&Λ van Zeelandt binnen Middelburph Λ»'*? cHofI Derirfl-i^ rÜfnlevencn1

felijck geftraft werden, met de poenen na rech- twintighften November ieftien ίοχκΓ"T*^ ten daer toe geftatueert, of anderfins gclijck de Ivijftigh. Geteeckent, AdriaenVe^^

en

Injlruiïie voor de Officiers extraordinaris ofRoo-Roe 3 over altenpUtten Land

'an

Zeelandt, om hetfelve tefuyverenvan Vagabonden, mïdtfgaders alk die peten bed l JT' indatedentwaelfdenAugnfti 1664.                                                             e%&c;

IV. Doch alle Heydenen, iEgyptenaren endier- gehjckeLand-loopers, dieby de Piacaten ver- boden zijn in 't Land te komen, by hem achter- haeJdt zijnde , fullen ftrengelijck gegedïeldt werden, .ende vooras gelaft aenftonds uyt den Landete vertrecken, op pcene van meerder ftraf. fe. V. Vorders fal hem vervoegen alleiins in Mee-; frooven,enaldaeronderfoekdoenvan'cgeboef« te boven vermeldt, die hun indeMeeftovenont.' houden, en die hyaldaer fal vinden, falmetde felve terftond, 't zy Mans, Vrouwen of Jomj gens, elck na qualiteyt en gelegentheydt ,racde;

IN den eerften, faldenCapiteyn vandeRoo- Roe, geailifteert zijn met fuffifante en goe- de DienaerS) waer onder fal wefen eenLieu- tenant j en een of twee die de executie ful- len doen, diedenCapiteyn, ofteinabientievan denfelven, den Lieutenant fal ordonneren ge- daen te werden , volgens de Inftru£tie hem ai- reede gegeven, of noch te geven, hem trans- porterende, ende dagelijcksgaende ten platten Lande van Dorp tot Dorp, en alle devoirende neerftigheydt aenwendende , om te vernemen waer hun diergelijcke Vergaderingen meeft ont- houden. II. Salmede defelve neerftelijckalomme vervol- gen en achterhalen, en bekomen hebbende ye- mant, gaende" bedelen achter Lande, fonder fchriftelijck befcheydt van eenige Magiftraten of Wetten, dadelijck door fijne Dienaers in het Veld doen aen taftcn, en belaften binnen vier en ■ twintigh uyren uyt het Eylandt te vertrecken, daer toe hy hun fal geven befcheydt, om daer me- de te mogen pafïeren, op poene van aenftonds gegeeffèlt te worden, foo fy daer na weder in- keeren, of ergens in 't Veld bevonden wer- den. III. Van gelijcken fal mede mogen aenfpreecken alle Ketelacrs, Solpherpriemers, Schoenlappers en Kramers, of andere dicrgelijckc, die onder preetext van eenige Neeringe te Landewaerdt gaen Bedelen , of de Land-luyden moeyelijck vallen en dreygen, &c. Midfgaders de Soldaten, door het Land loopende , die geen fchriftelijck befcheydt, ofbehoorlijck pafportvan hareCa- piteynen of Officieren en hebben, om te mogen wereken* en foo die iel ve ioodanigh zijn, en geen befcheydt en hebben, om fulcke Neeringe te mogen exerceren, maer die vinden Vagabon- den , fal hy daer mede handelen als in het voor- gaande Articul, ten reguarde vande Bedelaers en Vagabonden geftatueert is, ten ware fyeen Afte van de Heeren van de Magiftraet van de Steden harer refidentiedaer toe hadden.

handelen als in de voorgaende Articulen geor donneertis. V I.

':

En of't gebeurde dat'er eenige Vagabonden foo inde voorfz Meeftoven als op'f platte Land hun mochten ter weere ftellen, om de apprehen. fie teontgaen, of gcapprehendeert zijnde, de Juftitie te éluderen, fal hy met fijn Dienaershenij daertegens ftellen, en is't nood, hem iiilcke: verftereken, dat hy d'overhand behoude jende. executie magh gefchieden. ' ν 11 En of in fulckstedoen,hy of fijne Dienaersye-j mant quame te quetfen, ja al waer 't felfs ter do* toe, als 't anderfins niet en kondegefchiedcn.foQ en fal hy nochte fijne Dienaers daer over nietcul· pabel wefen, noch aengefproocken werden noch by eenige andere Officieren, flocb 00« by de Vrienden vanden gequetiten, of d die aldaer fal doodt gebleven zijn. VUL Werdende den voornoemden Jgjfj Officier of Roode-Roe met ^P^fjX duyrende hare Commiflïe , defcn.acnfdcEd. genomen inde protexie en Sauveerde ν g~ Mog. Heeren Staten van Zeelandt, R>w ende een yegelijcken. In casdat by hun foude mogengjPjïï deert worden eenige Quaedrdoe*u&>ïc& foude uyt 't onderfoecken, ende eer"

-ocr page 1057-

van de Staten van Zeelandt.

1035·.

deliften, als bedelarye, landlooperye Öonderye,bevindenwclyerdiGitteheb- if7 erder ftrafFe dan gegeeflèlt te werden, of λ Placaren tegens de Dieven, Vagabon- ψ de nu jaetfl by de Heeren Staten van Zee- lJ téceeven , fwaerder ftrafFe mede bren- U?laluilcke quaedtdoenders terftoftdt heb- ESereren in handen varfderefpeclive ordi- ■ Officieren van yeder Jurifdi&ie en reffortj ^edaer over recht gedaen te werden, als na [ gooren.                   „ nen voorfz extraordinaris Officier of fijnen ?. utenanr fal gehouden wefen alle weecken ïecmael rapport te doen van haer wedervaren, adeRcene die haer inde refpective Eylanden \detendicnft fullen hebben verkooren: Die oodc gehouden fullen wefen alle maenden de Heeren Gecommitteerde Raeden over te fen- (ieneen lijftevan de geëxecuteerde of geappre- teerde perfoonen. X 1. Sullen haer voorts wachten en onthouden van onderprsetexc van die haer Officie, door hun fel- rtfl,ofdoor hare Dienaers, eenigelngefetenen ofLandthryden eenige overlaft ofoultragete doenotlatengefchieden, 'tzy in't eyflehen of afdringen van Speek, Worft, Eyeren, &c. of eenigeandere Eetwaren, op pcenc van daer over RÉa/rte werden als na behooren. XII. Den voorfz extraordinaris Officier met fijnen lieutenanten Dienaers fullen haer na gelegent- kydtvan faecken verdeden. XIII.· Enden Capireyn fal met drie man geaffifteert wden', en deri Lieutenantmet twee,waer onder jbtroepe een fal wefen die d'executie fal doen, «b noodt zijnde, fullen fy figh by denande- f voegen, volgens d'ordre en laft haer daer toe Rgeven, of als het by den Capiteyn mede noo- d#l worden geacht: Dan fal hier in na gele-

gentheyt ran yeder Eylandt gedifponeert wor- den. XIV, Sullen mede gehouden weien haer altoos in'c Veldtte bevinden, uytgenomen op dedagen dac fy rapport doen aen hare Meeftcrs, als wanneer fy het fel ve fullen moeten bewij fen by atteftatien vanden Schout, of by fijn abfentie van yemandc van de Wet, ofwel den Secretaris vande Paro^ chien daer fy paflèren, op dat van haer devoir en naerftigheydc volkomentlijck magh blijcken, X. V. De reipe&ive vergader-plaetfcn fullen gehou- den werdenj daer het naer gelegenthey t van faec- kennoodigh en dienftighfal bevonden, en haer geordonneert werden. XVI.· Den voornoemden extraordinaris Officier,fij- nenLieutenanten Dienaers, fullen foo lange in haren dienft werden gehouden, als die geene, die haer komen te ftellen, naer derièlvercomportc·» menteh, en anderiins fulcks fullen achten noo- dightewefen -, fullende haer voorts in hare re- fpe&ivedienften reguleren naer deièlnftru&ie, of die noch nadjj?r fouden mogen werden ge- maeckt, en daer toe fpecialijck werden beëdigt, fonderhaeryets meerders aen te matigen, ofte eenige andere JurifdicTiioneleaétien te plegen, al wierdt haer fulcks belaft van de geene die haer komen te ftellen, op poene van daer over geeor- rigeert te werden als na behooren. XVII. En fpecialijck op privatie van haren dienft, en andere poenen ,des noodt zijnde, foo wie defen ter contrarie, ofin't geheel, ofte ten deele be- vonden fal werden gedaen te hebben. Aldus gedaen ende gearrefteert by de Heeren Gecommitteerde Raeden van Zeelandt, inhee Hofaldaer tot Middelburgh den tWaeïfden Au- gufti 1664.. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van den welgemelden Raedt. Was getceckent, 'P.deHuybert.

ie op de Affeurantien der Stadt Middelburgh , in date den dertighflen September 1600. Sier Placaet-boeckeerfte deel, Fol $66.                                * * " mem de Staten van Zeelandt, op V verpachten der Landen, in date den feventienden Moert 'tfoi. SietPlacaet-boecktweedeDeel,Fol.zz4,o. «W van de Staten van Zeelandt, jegens verfcheyde miftruyeken, gepleeght by de L&ndtluyden en andere, aen de Grond-Eygenaren ofderfelver Landen* Huj>fens Gewast Have> Tlantagie, «andereGoederen>indatt'den 16.Februarti\6\%. Siet Placaet-boeckeerfteDeel,Fol.365-.

*****/ <υαη de Heeren Staten <van Zeelandt, jegens verfcheyde misbruyeken, gepleeght by de Landtluyden en andere, aen de Grond-Eygenaren, ofderjeher Landen, &c.

-" -..'*jc* en twimignpen januarii ι Ö^ Staten van den Lande en Graeffelijck- Jeydt van Zeelandt, Allen den geenen cle defen «uilen fien of, e hoorenlefen, meerKALUT: Alfoo dagelijcks hoe langer enG;S?n den werdt, dat binnen den Lan- n«nanH -Ppevan Zeelandt, deLandtluy- ^CCffIuPachte °fhuyrehebbende, of ^orderpJ, yn' de Landen van andere hun ren onder 't deckfel van verbeteringe,

664. timmeragie, beplantinge, nahuyre over defel- ve Landen, of andere diergelijcke voorftel, de- felve Landen te blijven befitten, oock na 't eyn-# digen van henlieden huyre of pacht, belettende de Grond-eygenaren hun vryen wille te mogen doen met defelve Landen, di eygende andere Huyslieden in ibodaniger manieren, dat defelve hun niet en derven onderwinden defelve Lan- den van de Grond- eygenaers te huyren of te

m

6 Κ 2                       pach-

-ocr page 1058-

■ ■-                     ü ■ ■■*'"                                                                                                                             :>:';■■ ■#■ƒ■                                                        ,'^Ι'                                                                                                               ' ·'■ -! -■■■ Placaten en Ordonnantien. S. Boeek.i

IÖ36

pachten, van vreefe in hunnen Perfoonen, Goe- deren of Have vanfoodanige moetwilligen be- fchadightteiullen werden, ■- Zijnde mededick- wils bevonden, dat'er verbanden ende befprec- ken zijngemaeckt geweefty dat men de Landen van dcfeöf die geweften of quartieren niet an- ders dan voor feeckeren prijs onderlinge ge- raemt eri ial indachten, dt>or welckc en andere diergelijcke misbruyeken en quade praflijeken de goede Ingezetenen van den Lande enGraef- fcha'ppe vanjZeelandt, en fonderlinge Wedu- wen , Weefen en Gods-huyfen } die van haer

nieuwen Huyrder, die Van R*«i: j fin iri Iurekfo;nenorG;:teneaHu^ wijfemishandelde, defelve dircftfir'?€^ reaelxjck eemgh letfel, !n ud^&^Ni. quameaentedoen,* en dat iulcks htl%m^ enkonde bUjctobydcnoncfiifc*^. doorfijpentocdoengefchiedtteziin fif r?fie j gens den felven, endden tóiiö» I voorftel gebruyckt fal hebben 4«fcfiM I cedeertwerdenbyapprehenfie: Enh ?& kent of na behooren bewefen ziinde f„iΡ ï wel die fulcks bevoolen ^ftoe^» !

jaerlijckfché Paëhten en» inkorrien gemeenlijck den handdadigen aen den Lijve^ftraf^χ als hun zijn onderhoudende, niet alleenlijck moe- derfinsarbitralijck, na exigentie Vande °fl" ten ontberen de behoorlijcke baten, daer mede gecorrigeert werden, andere ten exem f 3 fy hun jaerlijcks^moeten onderhouden, maer dit al onverminderde den geintereïïeerdTh werdt defelve boven dien genoegh af-handigh Α die van koften, fchaden, en intereiïèn"1 α

endeinftalligh gèmaecktdenprofijtelijckeney-

geheele fchade, op en jegens de Goederen end

gendom van de voorfchreve hare Landen en an- dere Goederen, waer uyt veele verfcheyden fwarigheden en inconvenienten apparent fou- den zijn te ontftaen» in gevalle by Ons hierin nietpromptelijck voorfien en werde, Soo Is't : Dat Wy, onvermindert alle voorige Ordonnan- tien en Placaten, eertijds op gelifcke faecken gè- maeckt en ge-ëmaneerf, die niet jegenftaende de Publicatie van defe jegenwoordige verftaen werden in alles te blijven in haer geheel ende on- verlet, tegensde voorfchreve en andere dierge- lijcke misbruyeken, hebben geordohneertende geftatiieert, ordonneren en itacueren by defen, 't gunt hier na is volgende. -

Erfgenamen van foodanige Geëxecuteerde™ die defelve by Ecde voor -hunnen competenten

Juge fullen vermogen te begrooten, ofandc

:rs

fal daer mne worden gedifponeert ter difcrec en arbitragie van den Rechter. III. En foomen dagelijcks bevindt dat fofflmige Pachters, van den geenen die hem pretenfiebe- terfchappepoogen te verkoopen, of over rela- ten, gewoonlijck zijn die daer mede te beldee- den, dat fy op de Landen die fyin huyreheb- ben, geplantet, gepootet of getimmerr, ofwel, eenige andere onkoften van verbetcringe aen de grond j of in culture hebben gedaen, of wel dac fy defelve overgeven met het bezaeydedacrop leggende, met hunnen Have en Beeflen, en an- dere Gereedtfchappen tot deBouweryebehoe- vende , ©m alfoo daer mede hunne Eygcnaerste circumvenieren en te bedriegen, en van andere lieden Landen by dien middel een goede fomme van penningen te mogen genieten, dewijle iet niet altijds den Eygenaren gelegen isal'tfeh-e tqt pryferinge te aenvaerden : Statueren en ordon- neren Wy over fukks, dat van nu voortaen gee- ne Bruyckers of Pachters foodanige huyre ofbe- terfchappe van andere Lieden Landen, noch by' verkoopingen, overlatingen, mangelingen, do- natiën., huwelijckfche voorwaerden, nochbyi andere contraften en fullen mogen overietten,| direftelijck noch indiredelijck, nochhangende en geduyrendedie huyre, nochoockvoorotiaj die expiratie van dien, dan by voorgaende icnrir-1 telijckconfentvan den Gront-Heeren,oppe»e| van niet alleen vannullité, maer oock datloooj-P nigc Bruyckers en Pachters tot bchpevevanae Gront-heeren verbeufen fullen die vordere h^Μ revandeLanden, indien fy daer aen WjJ den mogen hebben, indien"'t dent.ygg^| Heft: Midtfgadersalfulckeaftievanvergow i gcals henlieden tot hetgetimmer, bcpW i teren, zaeyenenZaet koorn,ofand«^L finsfoüdemogencompeteren, alsooCNfl r a ne fy voor de overlatinge foude *»^?|SP ken hebben, wel verftaende ff^l^ wefende Eygenaer van een H°7re ,nofrraiif' huys, komlndehetfelveteverkoopcflOeQ porteren, fal vermogen ac Landen» ^

Eerftelijckj dat alle Pachters of Gebruyckers na het uytgaen van hare Pacht j dadelijck en fon- der vertreck hun handen fullen hebben te tree* ken en hun te onthouden van de Landen,foo wel Weyen als Koorn-Landen, Hof-fteden ende Boomgaerden, die fyleft in pacht of huyrege- hadt mogen hebben, ende dienvolgerfde fullen gehengen, dat de Eygenaers van dien, defelve Landen of andere Goederen in't openbaer ofte anderfins tot hun-Ueden geliefte opveylenende verhuyren, of aen hun felfs behouden, fonder defelve Eygenaers of nieu^ Pachters in eenigen deele in hun vreedelijck gebruyek eenigh hinder ofce beletfel te doen, hoedanigh'c felve foude mogen wefen: Ende? in gevalle yemandt van de voorfchreve Pachters eenige narruyre of vordere Pacht aen de voorfchreve Goederen fouden wil- len feggen te hebben, dat hy evenwel onder het deckfel van dien in 't gebruyek van defelve Goe- deren niet en fal vermogen te blijven, of defelve ineeniger manieren onderwinden by bezaeyin- ge, ettinge van de Weyen, of anderiïns, ten Ware iaecke dat van foodanigen pretenfen Pacht by d'eygen handt van den Eygenaer of andere publique inftrumenten, dadelijck konde blijc- ken, en by gebreècke vari dien, en fullen foo- danige pratenfe Pachters in rechte niet mogen twerdengehoort, voor en aleer hun handen van defelve Laaden te hebben getogen, ende het ge- bruyek van dien ten behoeve van den Eygenaer te hebben ingeruymt. II. EnoPtgebcurdedatdenoudenPachter, ofce yemandt van fijnen'c wegen»» den Eygenaer of

banninge heeft, voor den tijdcdat

,c

is duyrende, oyer te laten ?

m

ïdts blij'

evC··.:

J

-ocr page 1059-

■■■w

Van de Staten van Zeelandt.

1037

van'tgeenefy contrarie fullen hebben gebrooc- ken, te betalen drie dubbelen Pacht aen den Ey- genaer, endeden voorfchreven Eygenaer fijne vordereichade te voldoen, alshy by fijnen Ee- de fal mogen begrooten , en voorts gecorrigeert re worden na gelegentheydt van perioonen ende faecken, ter arbitragie van den Rechter. , VII I. Item, ende alfoo men verftaet, dat foo wan- neer den eenen Buycker of Eygenaer, den Pachr ter of Eygenaer van den Landen naeft den fijnen vermaen t regens hem af te delven ; den eenen of den anderen in gebreecke blijft, en dat daer te- gens geen andere remedie en werdt gebruyekt, dan alleenlijck dat die Beeffen van dengeenen die fijn afdelvinge behoorlijck gedaen heefc overfpringendc, niet en mogen werden gefchur, en dat men die Bceften van den onwilligen ofge- breckehjekenmagfehutten, en ae'nmerckende dat door het maecken van de halve' delve ,%by verloop des tijds, de gegravene halve delve by erreur gehouden foude mogen werden te weien deoudefcheyd· delve, endatmen daer na heb- bende defelve'te doen repareren, lichtelijck fou- den meynen dat die Landen aldaer beneffens lig- gende, to, in *r midden van defelve halve delve foude hebben te komen , waer door den goedc- willigen van fijne Landen mcrckelijck verliefen, ende den quaetwilligen gebrcekeiijeken aen fijn Land ter contrarien"foude winnen, omme daer inne mede te remediëren, hebben Wy geordon- neerten geftatueert, ordonneren en ftatueren mids defen, foo wanneer yemant driemael door den Dijck-gravc, Schouten of Booden van de- felve , ter plaetfe daer onder de Landen refpedti- relijck gelegen zijn, tot tegen ofnadelven is vermaent, enhy fulcks binnen acht dagen daer na niet en doet, dat den Dijck-Grave of Schout van defelve Plaetfe, oppcenevan iufpenfie van hun officie, gehouden fullen wefen, felve tegen of naerdelvinge, des verfocht zijnde, als dan - erffonr te doen doen, opuytleggingevjn dub- held geldt,en tot kofte vanden onwilligen of ge- breeckelijcken, Yx. Item, alfoo het dickwils gebeurt dat die Grond - heeren niet konnende verhuyren hare Landen, na hare goede believen, defelve felfs doen teelen enbezaeyen, met Beeften beflaen, of doen Hoyen, ende dat fy qualijck ycmandp konnen verwilligen tot het voorfchreve bezae- yen, Hoyen en anderfins} foois't, dat wy.om- mealfoodanigeen diergelijcke inconvenienten te verhoeden, geftatueert en geordonneert heb- ben, ftatueren en ordonneren by defen, dat in gevalle fulcks bevonden werdt te gefchieden doordedreygementen, ofbyeenigh ander toe- doen van den 'ouden Pachter, dat boven de ver- goedinge vajn de fchade die den Eygenaer by Eede fal mogen begrooten.geleden te hebben, den voorichreven ouden Pachter evenwel arbi-. tralijck fal worden gecorrigeert als vooren. X. En alfoo de laetfte Bruyckers oock dickwils fuftineren dat fy op hare Grond-heeren Hof- fleden ende Landen fouden behooren te blijven, ter tijde toe haer vergoedinge foude wefen ge- daea

iverbonden voor de huyre, volgens den ^edaeryan gemaeckt: Itcm,dat oock de fiö!7ibeteehuyrde Lande, of gedeelte van Ploreenof twee jaerfcharen tenhoogften 9Serefuilen mogen overlaten, om teEt-

#ff

Vlas,I

eede, ofanderfinsyetdaerop tetec-

? u^ende mede verbonden als vooren.

l

ijve

of'fgebeurdedatin'tverhuyrenvanee- lindcn, den ouden Pachter yemanden van I fScn, of anderen, in 't heymelijckof open- f dircftelijckofindirpaelijck, metdreyge- l^L of anderfins pooghden te beletten die ^nyringe vaneenige Goederen, datdefelve Λ l-ksvan<'ien rullen werden geftraft met eene IJjjjj vijftig guldens van yederftuck Lands, Sjcerèp een derde-part voor den Officier, ir derde-part voor den Aenbrenger, en terclierende derde-paft tot profijte van den ionenj en datfy daer en boven fullen werden Sempeert, tot behoef van den Grondt- Heer,die fy in fijneverhuyringe hebben belet, asllcdie koften, fchaden en intereften by hem <kr over gedaen ende geleden, die hy by fijnen* Eed fal mogen begrooten , of ter difcretie als moren. V ■ Verklaren voorts dat van nu voortsaengeen betimmer, bepotingeofbcplantinge, op ander licflbLandt, by den Pachter of anderen meer gcdaenofgefleldt en fal $brdcn, 'dan met voor- giwidefchrifcelijck confent van den Gront-heer, epfoenedatalfoodanige timmeragie, beplante fttnbepootinge fullen wefen en blijven tot be- kfvan den fclven Grond-hecr, fonder.dat hy gouden fal wefen eenige vergoedinge daer wte doen 5 en fonder dac hy oock defelve be- iwinge of beplan tin ge gedaen in voegen als toten, fal mogen af breecken, of uytnemen, peeren, maer defel ve moeten laten op en in de |M,op poene van de verbeurte vandewaerdc nndien, en arbitrale correctie. ~ VI. rntp gevalle bevonden wort dat den Pach- ^/lad'expiratie van de Huyre, de Larfden die Wachte heeft, fonder expres ende blijcke- Pconfent van den Eygenaer foude geëercof Woczacythebben, ophoope foo-hymochte «meren van defelve wederom van nieuws te "«juipachten, foo en fal den Eygenaer, fijn y™enaenveerdende, of aen andere verpach- 5'i!er Cai,k van ^e voorfchreve culture «ttebczaey theyt niet fchuldigh wefen eenige ydmgc te doen aen den vQorfz pacncer5 I al tfelve vry aen hem behouden, en eenige 'jen begonnen te etten ofgebruvekt hebben- ti2en V00r.dien jare betalen bobbelen Pacht, IL. >"emin den Eygenaer fijn vryen wille ! ,aWeyen mogen doen als voorea W. · VIL S2lverftaende dat den Pachter ofBruycker Fi iljden dieWeylandcn buy ten expres §SS, ^«felijck confent vanden Gront- lW mxfim ceren of breecken, maer fal ''eynden1^ . ^an(*en gebruyeken', en oock ïcns fu* ne^!reren' van den Pacht overleve- c 's als hy die geac'nvecrt heeft, op poene

•

-ocr page 1060-

HacatcnenOrdonnanticti. Ooeck.

IO3S

daen van eenige bepotinge, Boomgaerden of an- derfins, niet willende verftaen, dat fy wel we- tende in andere lieden gronde alfoodanige bepo-

g

Hout, Heggen,, Tuynen oiFandereH?aat^ ftaendeopeenigeWegen5Slooren.Sln8e»»1

tinge hebben gedaen, en dar fy het afval en het

ofanders, oock ©pfla^gh ίηϊ£\°?Γknl

fnoeyfelvanal foodanigePlantagie, mitsgaders die Vruchten van den Boomgaerden, geduyren- de die huyr-jaren gehadten genooten hebben} foo hebben Wy infgelijcks geordonneert enge- ftarüeèrt, ordonneren en ftatueren midts defen,

Houtdathetzy, buyten confentvsÜdLl^ naer van dien , noch eeniRe Β&ΆΙyH Hecken, Schutten of Bru#.boo£^Cn| ™*tr fnijdr l· "7"recken» wegnemen, nf J mghfins befchadieen, on «JiiSfflli ofΜ

R

en da< geert te worden

rtn b^fSSSgjgH

dat men van geene bepotinge of Boomgaerden aen den Pachters of hare Erfgenamen eenige

XIV.                i· Endetenlaetftcn, fooWyoockverflwj veeleHnyflieden^ en oockiel and»

vergoedingen als vooren gefeydt is geweeft, ge- houden fal wefen te doen , ten ware die Pach- ters wettelijck konden doceren van eenige laft

of bevel diefy van hare Grond-heeren daer toe j van hare Gront-Heeren, byfonderden se

fouden hebben gehadt, in wekken gevalleende;

huyrtwerden,onderdiegewoónlijckeclaufulel foogrootenklëyn,alsdicvanoutsgelegen'2iiniS komen af te graven, en eenige gedeelte van dieS te vervreemden, doende tot dieneynded'oudel bepalingeverduyfteren, en by hacr felven m- kennieuwe bepalingen, byfonder van de Grontl heeren, die felden op hare Landen komen, alsl dickwilswoonende buyten den Lande van Zee-I landt: En dat over fulcks gcraedfaemgevonden! ismededaerinne tevoorfien, foo hebben Wv?l daerom geordonneert en geftatueert, ordonne-f ren en ftatueren mits defen, dat alle degeene die I bevonden fullen werden die Landen van hare! Gront-heerenafgegrapn, en hunièlven, harcl Kinderen, Vrienden ofte Vreemden geappro-f prieert te hebben, en daer over geaccufeert zijn-i de na rechts behooren, niet en konnenbewijfenf by overgifteenjufte Titule, datfyofdenharen* tot alfoodanige afgegraven Landen gerechtightv zijn, defelveals Land-dieven, nagelegenthey_r/ van de iaecke arbitralijck lullen ψerden geftraft» I fulcks als bevonden fal werden te behooren, erl datdengeenendie.fcevonden fullen werden die bepalinge van yemands Landen, met den Ploe-1 ge of anderfins verdonckert te hebben tot hare^ eygene ofyemants anders profijte, dat die voor'. de eerfterey ie gehouden fullen weien tot haren I koftede voorfchreve bepalinge te doen hernia-« ken en reftaureren , iulcks die van ouds is ge- weeft, en fal daer beneffens gehouden weien, tot profijte van de geene wiens Landen fy ψ I pooght hebben te verminderen, te betalen die rechtewaerdevatt al foodanige vermmdennge, en dat fyvoordetweedcreyfedaer op bevonden zijnde, daer en boven gebannen «WS] hacrliederlevenlanghgeduyrcndc,uytdenwn. de van Zeelandt, fonder wederömidaerio wg gen komen, op pcenedat fy aen den Lijve m werden geftraft fonder eenige diflimuiatie- Endedital*onvermindert voorgaende^ ten, tot ftraffe van de voorgenoemde*W eii yegelijeke van dien , t>-deren tijde m

andersniet, den Grond-heer gehouden fal we- fen den Pachter daer over vergoedinge te doen, naj^ermogens die beloften daer over gedaen, midts al vooren uyt het gebruyek fcheydende, foogefëghtis. XL EndeaengaendedePruym-boomen, Mifpe- len , Hafenoten , Dóornbelïèn , Aelbeflèn, Wijngaerden en diergélijcke Boomen en Struy- ken, daer over en fal men geen vergoedinge heb- ben te doen, als men oock egeen vergoedinge doen en fal in reguard van eenige Eycken, EiTen, Ypen, Ulmen, Elfen, Willigen, of andere dier- gelijcke opgaende of tronckbaer hout -, maer fal den Pachter hem contenteren en laten genoegen met het gewaey, fnoeyfel en Vruchten van dien, by hem genooten, fonder eenige vergoedinge daer over te mogen ey flchen, of't felve Hout te mogen uytroeyen of omhouden, uytgenomen <| alleene aengaende Landen, die in partyen tot Hovenieringenwerden verhuurt, waer aen in- dien eenige verbeteringe is gedaen, fal de ver- goedinge daer van ftaen ter arbitragie van den Rechter, indien Partyen malkanderen daer over niet en konnen verftaen. •                 XII. Ordonneren en ftatueren infgelijcks dat die Pachters, fonder voorgaendefchriftelijckcon- fentvan den Grond-heer, geene,vruchtbare Boomen, of opgaende hout en mogen om of af- houden, endatfy den tronckwïlligen en ander houbaer Hout, niet anders en mogen troncken, fnoeyen of houwen, dan op harebehoorlijcken iaeyfoeneentijdt, te weten, nier eer dan op het vierde jaer, op pcene dat fy fullen vervallen in een boete van tien guldens voor elcken Boom die anders gehouwen of gekapt fal wefen, en dat fy daer en boven fullen werden gecondemneertin allediefchadenendeintereiTen» die den felven Gront-heer daer door komen en hebbe te lijden, by Eede alleenlijck van den felven Gront-heer te begrooten, ofte anderiinster difcretievan den Rechter alsvooren. XI IL Infgelijcks verbieden en interdiceren Wy een yegeli jek, wie dat hy foude mogen wefen,eenige Fruyt-boomen of Plantfoenenin Hoven,Boom- gaerden en andere Plaetfen af te houwen, uyt te woelen ofte befchadigen, op verbeurte van tien guldens voor elcken Boom alsvooren, en daer en boven aenden Lijve geftraft te worden na exi-

by defen niet gedcrogeert «w

»fe .

veer die niet en zijn contrari

-"- medewet*

Ordonnantie: Maer dat defel

vedaerntf ordonnef

de cn ]

dengeamplieert, willende, ^SJES^1 ftatuerende, ^^^JfSSSSS^I donnantie als een eeuwig Edict en* ender- mein de Steden en Lariden van *«» f houdenènachtervolghtfalworden, r^

-ocr page 1061-

Van de Staten v

1.039 pers van de voorfchreve Dclinquanten, en dat fy alfulcksfullen werden gepriveert van harerefpe- cüvcStaeten Officie, en voorts gecorrigeert en gemul&eertna exigentie van de faecke. Ende ten eynde van alle 't geefte voorfchrevcn is, nie- mandt ignorantie en hebbe te pretenderen, or- donneren Wy Onfe Gecommitteerde;: Raeden defealommeindeStederiende Lande van Zee- landt, daer men gewüonlijck is; publicatie te doen, te doen verkondigen ende} publiceren j want Wy fulcks tot wel vaert van den Lande van Zeelandt bevinden te behooren. n Aldus gcdacn ende op nieuwe gearrciteert ter Vergaderinge van de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in het Hof aldaer rot Middel- burgh, den fes en twincighften Januarii 1664,. Onder ftont, Ter Ordonnantie van haer Edele Mog, Geteeckgntj$f&k Hu$ej>tiry>r \φΐ}

, enige befchreven Rechten, Ordonnan- ^ roftuymen en gewoonten van defen Lan- öCS' contrarien , die Wy .Cvöor.fop veel de ¥ lCtf Lye Ordon nanue aengaet) derogueren Wf&ï. ontbiedenen ordonneren daercm> ^lenMagiftraten, juftiperen , Officieren, λ fatenen Ingefetenen van den Lande van i ét defeOnfe Ordonnantie enStatuten, cliick PoincT: en. Articule van dien, te ob- jPjA onderhouden , en te doen obferve- ^óhderhouden , ende jegens denOvertre- !fenContraventeurs fonder diflimulatieofte 12 procederen en doeh procederen , op JLjan iiifpenfie van haerlieder Officie ■, en tref?desandermaelvermaentzijnde, den ^vaneenmaendt daer na van fulcks te doen E in gebreecke, dat fy geacht en gerepu- wifullen werden als colluleurs en mede-hel-

w

fi: JU

i«Kv; ■

}kwt tekens den uyt voer <van Gereedschappen 5 J00 van Kiemen, Ploegen *, Eggen* en andere Inflrumenten, totden Landtbouw'dienende:, indatedeni%,Maerti6i^. E Staten van Zeelandt, Allen dengee-1 Meede, wefende origedrooght of ongebrooc

ken, als mede Pk»egj5n, Eggen, en andere In- ftrumentco, tot den Landbouw nopdigh , op pceijevan,CQnfiicarie van de felve Meede en In- itrumenten, en daer en boven twee honderdt guldens voor de.eerile reyfe, voor de tweede reyfe op verbeurte als boven, en confifcatie van Schip ofSchuyte, waer mede de vervoeringefal wefen gépooght of volbracht^ en noch boven dien vier hondert guldens, de voorfchreve pro- fljtelijcke boeten te appliceren een derde voor den Aenbrcnger, een derde voor den Officier» die ten defen figh in fijn Ampt fal hebben be- hborlijck gequetén, een derde voor den Armen daer de contra veil tieial weien gepleeght, of de Goederen aengehaeldt: Ontbieden daeromme en beveelen allen Officieren en Rechteren, hare Stede-houderen en allen anderen, ftaende on- der Onfe gchoorfaemheydt, foo elck van hun toebehoorenfal, dat zy dit Ons verbodt onder* houden cn doen onderhouden , ftriclrelijck en oprechtelijck, fonder conniventie of diffimu- latie. Ende op dat des niemandt ignorantie en pretendere, ordonneren allen Magiftraten en Officieren, dat fy elck inden hunnen beforgen, dat defe met behoorlijcke folemniteyt werd* gekondight, want Wy fulcks tot welitandt van de Onderdanen vanden Lande van Zeelandt be- vonden hebben te behooren. Gedaen in't Hof van Zeelandc tot Middelburgh den dertienden Martiides jaers Onfes Heeren feftien honderdc vier en twintigh. Onder flond , Ter Ordon- nantie van de Heeren Staten voornoemt. Was geteeckenti J.BpreeL               >

Dnen die defen fullen iien ofte hooren le- fen, S α L υ τ : Alfoo onder andere hetAmpt van een goedeOverheydtis mede-broigehde den Onderdanen by alle be- hoodijck middelen te verrijeken, met welva- rcne/iNeeringeveel meer teconferverenenaen E roeden de Neeringen die aireede in fwangh zijn, op dat de felve Onderdanen bequamer Bochten wefen om me de Regefinge met hare ddelen te ftadigen , wekken contrarie Wy tdenonderricht dateenige Perfoonen haer bioeyenen onderwinden uyt den Lande van Zeelant uyt te voeren, en doen voeren Kiemen, Mede Ploegen,, Eggen en andere Inftrumen- lj totden Landtbouw dienende, waer door Weeringe van de Meede, en andere van den Lande van Zeelandt te meer mochten werden Tcrvreemdt, daer de voorfchreve Neeringen nochtans boven immemoriale tijden tot noch foedoorGodeszegeninge, met vernuft van de onderdanen geluckelijck geoeffent zijn ge- *Kftj Soo Is't : Dat wy willende daer inne 'öoriien, ende d'Onderdanen vaa den Lande ^Zeelandtby'tgebruyck vande voorfchreve Veeringen conferveeren , foo veel doenlijck, jpdatfy des te beter geftaet mochten wefen ne- ^sandere Onderdanen te dragen delaftenvan i{^jceene ^e^enfie ' tegen het geweldt van , Koningh van Spangien , geinterdiceert T ,en' cn interdiceren by defen allen ende een 5 ι VanWat qualitcyt of conditie die zy, Len ^dc van Zeelandt te vervoeren ofte verboeren eenige Kiemen of Pee van de

*fe

iïtegens het ter Miffegaen van de Roomsgefinden, m date den elfden Januarii Sifiien hondm negen en twintigh.

ü k π Van Zeelandt, Alfoo tot Onfcr ^enenn" eiSgekomen ' datdiverfcheBur- nvjPgefetenen van Zeelandt, en (onder-

linge uyt de StadtenEylande vanderThoolen, haer vervorderen op Sondagen en andere hooge dagen na Halteren en andere Dorpen van Con- tributien

-ocr page 1062-

Phcaten en Ordonnanties 8. Boeclc

ro4o

tributien ("daer de Roomfche Religie geëxer- Schippers en andere Perfoonen

ceert wordt) ter Miflè te gaen by Papen die inhareconveriatieenpredicatie, tegens deRege- ringe van 't Landt» en de Gereformeerde Reli- gie feer ongefchickt zijn, daer door alle fulcke Perfoonen aftreck krijgen van de affe&ie en ge- hoorfaemheydt, die fy hare wettige O verigheyt fchuldighzijn , en ter contrarie toegedaen wer- den den Koningh van Spangien en fijn Adhe- «renten, wefende vyanden van defe Landen, het welek een faecke is die in eêne wel-gepoliccerde

na den Brabantfchen kant, door de Wa 7&Ü I Landen of andere Plaetfen, pewl„ roncM vierevandeEendracht, #ΐβΚ»}4 Thoolen over re voeren, op een boete JT nder guldens, wclcke boetenmede fullPnI ,WaeIf : PaiTanten: Lallende allen OffiS Td" eieren van den Lande van Zeelandt IS?**" fcherpe toefichtte nemen, en yegens d! n'°p traventeurs te procederen in manieren S η"

voor-1

Regeeringc niet en behoort gedult of toegelaten re wet den; Soo Is't : Dat Wy wel expreiTe- iijck verbieden midtsdeièn, dat niemandt hem •vervordére uyt Zeelandt ter Kercke te gaen by de Papiften, in het Marqüifaetvan Bergen op den Zoom, op posne dat d'OfEcieren alfulcke Contraven teurs daer over fullen calangieren en concluderen tot alfulcke poenen of boeten, al of fy tot foodanige exercitie op den bodem van Zeelandt waren geweeft, en in conformité van de Placaten daer op in Zeelandt geëmaneert; en opdat Onfemeyninge te beter mag nagekomen werden, foo verbieden Wy welltridtelijck allen

fchreven is. Ende op dat niemandt h '

norantie en pretendere, laften e"n bevelen" allen Magiftraten en Officieren, datfylvn 7 Placaw doen kondigen en affigerGn metaff hoorhjeke folemmteyt, want Wy fulckf

tot?

dienfte van den Lande van Zeelandt

en

goedeΙ

Onderdanen des felfs bevonden hebb

enteta

ho

toren. Aldus gedaen in Onfe Verwik-;

111

't Hof van Zeelandt tof MiddelSurgfdS den fanuarii feihen hondert negen entwintieh" Onder iïondt, Ter Ordonnantie van de Staren' voornoemt. Was geteeckent,B. de Witte

TlacaetvandeEd.Mog. Heer en Stat en van'Zeelandt, op'tgelijck-maecken vande natte tn droog e Maten, Ellen enGewichtenóvergeheel Zeelandt ^ foo in de Steden als ten platten Lande indate den fefiiendenOctober\6^i, SietPlacaer-boeckcerileDeel,Fol. 1226. fPlacaet op hetfiuck van Banckerott'ters en infohente Boedels, voornamentlijck raeckendeheiaccord' tujfchen de Crediteuren vandientemaecken» in dato den elfdenT)ecember 164,$. SietPla- caet-boeck eerfte Deel, Fol. 407.

Placaet tegens Gods-lafierlijcke Boecken 3 door Sociniaenfche en andere Geefimvéhn- in date den twee en twintighflen Moert 16 f 1. vermogen te brengen, te drucken of/aten uyt- gaen, oock niet ketopenof verkoopen, op de verbeurte van defelve Boecken en Geichriften, en boven dien op de boete van honderdt guldens voor de eerfte reyfe, ende voorde tweede reyfe van twee hondert guldens en arbitrale correüie, na gelegentheydt en vereyfeh derlaecken; ende ten eynde het felve beter achtervolght en onder- houden werde, verbieden Wy mede, datgeene dervoorfehreve Boecken en Schriften en fullen uytgegeven, verkocht of gekocht werden» al waren die felfs daer nevens gerefuteertof wedcr- leght, ten zy defelve al voorens by de ClafTende- fer Provincie getoont en geapprobeert, daer na byOns fpecialijck toegelaten werden, alles op gelijcke boeten en ftraffen, als hier vooren ver- meldt is, de felve te appliceren een derdevoor den Aenbrenger, een derde voor den Officier de calange doende, en een derde voor den Ar- men. Ende op dat nicmanc hier van cemgeon- wetenthcyt of ignorantie en pretendere, m Wy geordonneerten bevolen, gelijck w f donneren en bevelen by defenOnfenPlacaKe

DvkeofteeohSftAadndgdpndB

Ordonnantie, dat van ftonden aen alomme m

en

van publicatie en affixie werdegedacfl, erueu de Contraventeurs en Overtreders van o·

fondergratie, ooghluyekinge,faveur, d latie of verdragh werde geprocedeerf >/^ η het felve alfoo bevonden hebben re ^

Ketterfche en ergcrlijcke opinien, ftrij den de te- gens Gods Woordt, of de eere van de Saligh- maecker des Werelds, hierin defe Provincie ial

-ocr page 1063-

Van de Staten van Zeelandt.

1041

, n ter Vergaderinge van de welge- f feftien hondert een en vijftigh. Onder ftondr» ^nSxj ren Sf aten , in'cHofvanZeelanttot Ter Ordonnantie van de Staten voornoemt. Ge- ^\\ï ah den tweeen twintighftenMaert, teeckent, tDeBrune.                                ,x

n je Staten van Zeelandt, raeckende verboden Giften en Gaven, byfommige Regent enge- W* iitettht perdendè, in date den negen en twintighfien Julii 16 ρ. Siet Placaec -bocck eerfte foei, Fol.+o^ - aengaende de verbeteringe van de Zeeuwfche Leenen, Ambachten en Redemptie of afkoop f*P? ' n Tienden, in dato den een en twintighfien O ff ober 165-3. Siec Placaet-boeck eerfte DeelFoLi4i^·

djfgie tot Wdêrfchowwinge van de verbeteringe der Zeeuwfche Leenen 5 &c* ' ;„ Arte den fes en twint&hiïen Meyi66z.

daertoe fullen werden geadmitteert, midts by haejr, fohder eenigh onderfchcydc of aen fien vanPerfoonen, by forme van redemptie of af- koop betaelt werdende , na de diverfiteyt van de voornoemde Goederen, ten profijte van de refpedlrive Comptoiren , daer onder die zijn ge- legen , feeckere diftinetc recognitie, op den voet en maniere hier na volgende , te weten, eerftelijckten refpeite van Ambachten, dieby faute van behoorlijck verhef als vooren, aen de Graeffelijckheydt zijn vervallen, een gerechte vijfde-part van de uytterlijcke weerde, te nemen na de jonghfte verkoopingen , die in de naeft- laetftetwcelmael feven jaren zijn gefchiet: En in gevalle binnen den voorfchreven tijdtgeene ver- koopinge en ware gevallen na de eftimatie die daer van fal werden gedaen by drie be-ëedighde Leenmannen , gefamentlijck by den anderen zijnde, inprefentievandenRentmeefter; welc- ke Leenmannen fchuldigh fullen zijn, in 't doen van de voorfchreve eftimatie, reguard re nemen, nietfoo feer op den inkomen of revenu vanhec Ambacht, als wel op dejurifdiclien, Gerech- tigheden , fkuatien , en andere exfpectativen, engeneralijck op alle het geene weerde van een Ambachtmaeckt, en waer op gemeenlijckden Kooperfiet: En wat ten tweeden belanght de Leenlanden en Tienden, dieby gebreck van ge- lijck verhef of verpenfinge fouden mogen weien vervallen, dat dien aengaende voor recognitie fal werden betaeldt vier jai en onfuy vers inkomen, de felve vier jaren, een refpecte van de Tien- den, genomen naadvenantvandenaeft-laetfte tweemael feven jaren Pachts, door den anderen gefneden; en betreffende de Leenlanden, nalr dat defelve de laetfte feven jaren in Pachte heb- ben gegolden*: Behoudens nochtans, dat, in- gevalle de voorfchreve Ambachten , Leenlanden en Tienden zijn verftorven in collateralem ti-

DE Staten van Zeelandt, Allen den gee- nen die defen fullen fien of hooren le- fen, Salut; Geënte weten: Dat Wy met allen ernft, op voorgaende Minftvanbefchrijvinge, iterativelijck gerefu- Bcerthebbende den"inhouden van het Placaet, byOnsophec ftuck van de Leenen geëmaneert, inden jire feftien hondert drie en vijftigh, ende daeropmedegehoordt foo de mondelinge als fchrirtelijcke confideratien van de Heeren van Onfen Raede en Reeckenkamer , midtfgaders van de Heeren Rentmeefters Bewefter en Beoo- derSchdde refpe&ive, goetgevonden hebben 'tfeJcc in alle fijne poinclen van nieuws te confir- meren,gelijck Wy doen by defen, en niet te min, rot el ucidatie van het III. Articul van het gemelde Placaet, nader te verklaren, dat, foo wanneer aldaergefeghtwert» datdiegeene, die ke Tienden fouden willen verbeteren, gehou- tóudenzijntotredemptie of afkoop van de periie, daeropihende, te betalen vijfrigh pen- ningen voor een, 't felve verftaen moet werden iknplaerfe te hebben in reguard van de oude Tienden; en dat de Verbeteraers van de nieuwe Tienden, vermits de fwacrheyt en meerderheyc vwdcrfelver penfien fullen mogen volftaen, be- talende over de redemptie van dien dertigh pen- den voor een: Dat Wy oockom aen een ye- wnveltedoen begrijpen Onfe meeninge op het «etfte Articul van 't voornoemde Placaet,, goedt gevonden hebben daer op, by forme van inter- pretacie, nader en diftinftelijck by defen te de- wen, dat Onfe expreiTe en peremptoire be- geerteis, dat alle Ambachten, Leenlanden of genden,' aen de Graeffelijckheyt vervallen, by ««te van capabel hoir, by de Vrienden en Erf-, i^men van den laetften Eygenaerof Befirter jj|en!ins noch oyt fullen mogen werden geredi- c,Crt> maergeheelijck werden bekeert en gebe-, fleert tot profijte van den Lande : Enoock,* ^vanneer eenige van de voorfchreve feudale ^Meren niet binnen behoorhjeken tijde fou- |v *>ogen wefen verheven of verpenft, defelve Lc mede direaelijck zij η verval len in den Met?Vande hooghgemelde Graeffelijckheyt. eenw'!" vJrftande nochtans , dat, ingevalle f44Van de%genaers of Befitters vande voor- gen veVu^ e Reenen aen Ons fouden mo- deromr           5 omindepoiTeifie van dien we- Wvd^TT^11 Sefteldc> dei"elve(om yucnreIpetten yan juf|.jtje en equiteyt) • " E E L.

neam.

in fuiken cas van de Α mbachten, een ge-

rechte vierde-part van de weerde, ende van de Tienden en Leenlanden vijf jaren inkomen on- fuyvers fal*moeten werden betaeldt, en dat bo- ven het volle recht of impoft van decollaterale fuccciüevan de waerdevan't geheeleLeen, in conformiteyt van de Ordonnantie, fbnderdaer af re mogen trecken foo veel aen de Graeffelijck- heydt over den vooriz af-koop of redemptie is beraeldti ordonnerende de gemelde Onfe re- fpeftive Rentmeefters, en allen anderen djen hec aengaen magh 9 figh na den inhouden van defen 6 L                    pun&ue,'

-ocr page 1064-

1042            Placaten en Ordonnantien: 8.Bóeck.

denfefdenenfevendenpccémbeidcs·,

punauelijck te reguleren, want Wy fulcks ten

dienftevan den Lande bevonden hebben te bc

mitsgaders dcneendertighftenian^i%^

hooren.

twintrghften April en ies en twintig Vlcrc* Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergadenn- des jaers 1663. Onderftondt Ü^« c~..„., «,^.-1 \ .·;«■.,.,„ ^Knnni, ;—l _ t , », -          ""donnan

ge van de hoogh-gemelde Heeren Staten 'van j tievandehoogh-gemeldeHeerenS - Zeelandt, in'tHofaldaer tot Middclburgh,op Igeteeckent, -P.deHujbert.

\Va

Nader Placaet y raeckende de Leen-goederen 5 Ambachten , Tiendenen Æ é den in Zeelandt, m date den twae/fden Februarzi 1683.                                    " ^-

dechnge, ofbelaftingevan foodanigeïçíê,ç r Hjcke ofte verfterffelijcke Leenen f rfS™* gen enpraerogativen van dien, willendeL dar iy daer toe in de refpeftive Qijartieren £^ dieLeenen gelegen zijn, fullen moeten cinn reren voor Leenmannen van Onfe Gracntliiï"" heyt, om aldaer de overgifre, tranfe^jf1 finge, verdeehnge ofbelaftinge van de voor/z Leenen, nade gerequireerdcurdretedoen' daer van behoorlijcke gezegelde Brieven tene- men, om by de Heeren van Onfe Gccomittcer de Racdence werden geaggreëert. en in Onfe Reeckcnkamer ter Steen rolle, ofin andereOn- feLeenboeckengeregiftreerr, op poene van r.ui. liteytakvan ouds, ende oock dat voortacn voor yederovergifte, tranfport, fplitfingc, verdce- linge of belaftinge voor eenige Schepenen ofte Dijckgraef en Gefoorens gedaen, ende in hare Regifters of Veldtboecken gedaen regifrreren, fal worden verbeurde een fomme van twee hon- dertguldens, bydegecnediealsF.ygcnaer, of in eenige andere qualiteyc foodanige verkeerde en onwettige overgifre, tranfport» iplitfingcvcr- deelingc of belaftinge fal hebben gedaen, teap- plicerentenprofijt'e van OnfeDomeynen, ende door Onfe refpeftive Rcmmecflers, fonderce- nige conniventie, yeder in fijn quarricr, te exe- cuteren : Maer alfoo over de Dijeken en Vroo- nen, gehouden voor Ámbachts-gerolgen,eeni- ge confideraticn vallen , foo fullen dcïelve dit pcenael niet onderworpen zijn. Ende op flat het geene voorfchreven is, aen alle magh be- kent zijn, foo ordonneren en beveelen Wy,dat defen aio mme fal worden gepubUceerten geaffi- geert, daer men gewoon is publicatie en affixic re doen ·, en dat de Rechters inde eerfte en vol- gende inibntien, tot de kenniile van Leenen competenr, in hettermineren van foodanigeia· ken, haer na den inhoudedefes fullen reguleren. Aldus gedaen in 't Hof van Zeelandt jotMj* ddburgh, denrwaelfdenFebruaniióS?. Un- der ftond, Ter Ordonnantie van dchooghge· melde Heeren Staten. GetecckenrJ. VetW-

E Staten van d<:n Lande en GracfTelijck· /heydt van Zeelandt, Allen den geenet; die defen Tullen fien ofte hooren lcfen, S á L õ ô j 'Deen te weten : Dar Wy in ervaringe komen, dat verfcheyde Leen-goede- ren, als Ambachten, Tienden en Leenlanden, als mede de gevolgen en prcerogativen van dien, leenroerigh van Önfe Graefïelijckheydt, van den eenen aen den anderen werden overgege- ven » opgedragen , gefplitft , gefepartert ofte belaft voor Schepenen , of wel voor Dijckgraef enGefwoorens, endaervan notitie in hareRe- gifters en Veldt-boccken gehouden , hetwelcke volgens de Keure en Leen-rechten van Zeelandt niet en vermagh te gefchieden» als alleen voor Onfe Leen·mannen, die daer van bezegelde Brieven moeten geven, om vorders geilen, in Onfe Sreen-rollen en Leen-regifters aengeteec- kent te worden, fchoon de voorfchrcve Leenen mochten zijn goedt ende onverfterfTclijcke Lee- nen , of wel recht ende verfterffelijcke Leenen, waerdoor WyinQnfe refpe&engereehrigheyr groote'ijcks worden verkort, en.Onfe Vaiallen en andere Ingezetenen in haer goedt recht feer verongelijckt; waer tegens Wy vervolgens noo- digh gevonden hebben nader te voorfien, op dat hctfelvequaet, het zy door onkunde of opfer, niet wijders moehte komen door te breecken. Soo Is't: Dat Wy by delen wel expreflelijck gelaften en gebieden aen alle Onfe Vaiallen, die uyt Onfennaem, en van Onien't wegen verleyt en geinveftieert zijn , met eenige Ambachten, Tienden en Leenlanden, het zydcfelvegoede of onverfterrTelijcke Leenen, of wel rechte en verfterffelijcke Leenen zijn , geene foodanige Leenen, noch oock de gevolgen en prierogati- ven van dien, tegens en contrarie· de Keuren en Leenrechten van Zeelandt, voor Schepenen in dèfSteden of ren platten Lande, noch oock voor Dijckgraef en Gcfwoorens hebben mogenover- geven, tranfporteren , iplitfen , verdeden of belaften, en daer van Brieven of bewijfen uyt hareRegiftersof Veldr-boecken nemen, muer wel eenige overgif te, tranfport, fplitiïnge, ver-

ç kt

Placaet, tegens de Leurders en Ommeloopers van Sijde en Wolk Laeckenen, deniiendenT)ecember 1659,

m

E Staten 'sLands en Graeffelijckhcydts }

maintineertby haer oude Reglementen,ea rechtigheden ·, enbemerekendeWgjg*^- hec fonderlingh verloop, 't welck ^g>k jaren herwaerts dien aengaende par»         is

Dvan Zeelandt, T)oen te weten: dat Wy confidererende hoe veel tot den wel- ftandt en bevorderinge van een goede PoJicie daer aen gelegen zy, dat de refpe&ive

-ocr page 1065-

Van de Staten v

IO43 deielve te aififteren of favoriferen, op poene van voor de eeritemael van iufpenilc, voor dé tweede van deportement van hare refpedlive Staten en Bedieningen > werdende nier'te min foodanige vcrkoopingen vry-gefteldt aen Per- ibonen, die inde voorfchreveLaecken-neerin- ge haer vryheydt hebben betaeldt, genegen fou- den mogen wefen voorde toekomende daeruyc te fchcyden, ende defelve Neeringe te verlaten, of oock na haer overlijden aen defelve Erfgena- men, ommcalibo de Goederen, tenfterf-huy- fe bevonden, ten meeflen oirboiren en profijte te mogen beneficieren, of oock iöo de voor- noemde vryeLaecken-verkoopers, tot voorko- minge van meerder ichade, geern fouden willen diftraheren eenige ftucken oflappen, die van de Motten waren beiètengevitieert: In alle welcke diftin&c gevallen het ielve nochtans niet en fal mogen gefchicden, dan met voorgaende ken- nifïè, en blije kelijckc permilïïe van de refpeclive Magiftraten, midrfgaders van de Deeclcens en Beleeders van het Gilde. Ende op datnicmanc hier van ignorantie en pretendere, foo ordon- neren Wy de refceftive Magiftraten en Officie- ren deferProvintie, dat fy defèn Onfen bevele enPlacate van ftonden aen alommedoen publi- ceren en affigeren, daer men gewoon is publica- tie en affixie te doen , want Wyfulcks alles heb- ben geoordeck den dienft van den Lande byfon- derlijcktevereyfchen. Aldus gedaen ter Ver- gaderinge van de wei-gemelde Heeren Staten, in 'cHofvanZeelandttotMiddelburgh, den tien- den December 16^9. Onder ftondr, Ter Or- donnantie van de Staten voornoemt. En was geteeckent, Adriaen Veth.

- „laoopen omtrent de Laecken-neeringe, 15"f nrallijckc Leurders en Ommeloopers r-'ksfoowerdrondermijnrende bedorven, HffL· hv gebreck van fpoedige remedie, ^ t'eenernael foude ftaen re vervallen* fKienvolgende, enommedaerinnetijdc- Sbehoorcnrevoorfien, geordonneerten Cneert, ordonneren en ftatueren midts de- nStvöörtaen niemandc, van wat itaetofte ICnihvibudc mogen wefen, fal vermogen, Snnenaebcllooten Steden vandeProvin- • nften platten Landejanghs de wegen ofte ÏLacn en in deHuyfen te gaen leurenende Senofceverkoopen, of oock ommedragen, mteverkoopeneenigerhande fourten van iïj- in\volle Laeckenen , gemaeckt ofte onge- dekt, of andere diergelijcke Goederen, op ieverbeurtevan defelve Laeckenen en Goede- „ cn voorts de boete van honderdrguldens roordecerftereyfe, voorde tweedereyfedub- ld, en voorde derde, op poene van arbitrale correftie: Dat mede op gelijcke verbeurte cnde «ïnenicmant, hetzyvryofonvryis, in ecnig Gilde) Neeringe of Ambacht, en met de klee- K, hetzyinelle, mateof gewichre, ofbyhet liuckofftuckjes, yeder fijn gerief verkoopen- lic, hetfelvevoortaen niet meer noch anders en alvermogen te doen , dan inden Winckeldaer inhyparfj'culiervry is ^ verbiedende voorts wel ΜΜψϊ aen alle Officieren , Schouten, Se- crerariifen en Vendu-meeflxrs, foo in de beflo- tenSreden als ten platten Lande, om eenigfins locte ftaen of gedogen, dat by de voornoemde Leurders of Ommeloopers , eenige verkoopm- ee zyuyt der handt of publiquehjck byden fake foude mogen werden gedaen, veel min

fkcaet, tegen het drucken, verhopen en uytflroyen van alle Sociniaenfche Schriften tnGodslaflerlijckeBoecken, indatedentwintighflenMaert 1660.

DEStaten 's Lands en GraefFelijckheydrs vanZeelandt, Allen den geenen die defen jegenwoordigen fullcn fien ofte hooren lefen , Salut : Alfoo tot w& kenniiïè gekomen is > dat de Sociniaen- ^eocêedagelijcks hier te Lande meer en meer toenemende, en dat de Fauteursen Acnhan- pderfelver, tot verbreydinge van hare d wa- W* a'bereyds hebben begonnen op verfchey- Plaetfen te houden haer t'famen-rottingen en T^en-komften, daer door Cy niet alleen haer Jweufc en ziel-verdcrvende Leer-poinden T0QCr          rCn Van Menfchen fpargeren ende tiert Ven' maer ne^^en ooc^ onderwonden icineC e^n Ce brengen, endoordendruck L^ei?ltcmaecken veele van hare Sociniaen- totto 'en en Boecken ï alIevo1 vanlafterin- ^nSnoGjdenSiJne eygcnrchaPPen' oock dcHey]· η yt ra:voWoeningcChrifti, en ®WtoA ncvuWigheydr, midtfgaders t& van (je ndanientele gronden en Hooft-pointen ^eVar^Chriftelijcke Religie, niet tegen- W C ^er ^v?r *voor ^c^en ^y or^re van

Landen opgeibcht, in bewaringe gehouden, en verbrandt zijn: Werdende daer door nietalleen den name Gods feer grouwelijcke'n onteert ende gelailert, maer de gemoederen van veele Onfer Ingefetenen ontru ft, en de Kercken gefchapen gebracht te werden tot icheuringe en verwerrin- gej Soo Is't: Dat Wy achteVvolgende Oh- ièn plicht, en na het loffelijck exempel van vee- le Chriften Potentaten ende Overigheden, niet meerder ter herten nemende als de eere van Gods Heyligen naem , ende de welftandt van Cbrifti Kercke, tot voorkominge van alle icheu- ringe en vorder verwerringe, foo inde Kercke als inde Politie, interdicereneenen yegeüjcken, van watftaet of conditie hy zy, eenige van de voorfchreve Sociniaenfche dwalingen hier re Lande in f e voeren, of gemeen te maecken , of daer toe by-een-komften of t'famen-rottingen te houden, op pcene, dat dicgeene die 't felve ibu- den mogen gedaen hebben, als een lafteraer van Gods Heyligen naem, en Perturbateur van de gemeenerufte, voord/eerftemael uytden Lan- de gebannen, en voor de tweede reyfearbitra- lijckenna exigentie van faecken fal werdenge- ftraft en gecorrigeert. Verbiedende voorts wel 6 L 2                     ex-

catl^oordeTheologifc

nde vifiratieenexa- he Facukcy ten defer

-ocr page 1066-

PlacatencnOrdonnantien. . 8. Boeck.

IO44

cxprclTelijckalle Boeck-druckers en Boeck-ver

UU1' upF«aw* oy weygeringe v^u vanden voorfchreven tfd , %%£!* **, e eerftemael een boete van hondenen π V°°r

als

koopers , cenige Sociniaeniche Boecken , Gods-lafterlijck en pernieieus, in wat rale het ooekfbude mogen zijn, hier te Lande te doen drucken , of elders gedriicktherwaerdts over te brengen of te verkoopen» op poene, dat de gee- ne die eenigeExemplaren van de fel ve gedruckt of verkocht fal hebben , den Drucker voor de eerfte mael verbeuren fal, boven d'opfegginge van fijne Neeringe, een boete van drieduyfenr, en den Verkoopereen boete van duyfendtgul- dens, te appliceren d'eene helfc ten behoeve van denÓfficier, en d'ander helft ten behoevevan den Armen} ende voor de tweede rey fe uyt den Lande gebannen fullen worden. Ordonneren- de mede, dat alle Druckers en Boeck-verkoopers binnen drie dagen na de publicatie van dèfen,alle gedruckte of gefchreven exemplaren, vanibo- danige Boecken fullen hebben over te brengen in handen van deMagiftraec vande Plaetfehaer- der refidentie, omme aldaer gefupprimeerr. en bewaert te worden: Ende op dat de felve te be- ter fouden mogen werden achterhaeldc, fullen alle Boeck-druckers en Boeck-verkoopers, die verdacht fouden mogen zijn van eenige dérfel- ver Exemplaren achter te houden, gehouden zijn ter maniilè van de Magiftraet haerder refi- dentie, haer met Eede te expurgeren, geene van de ièlve onder haer, ofte verburgen teheb-

voor

oor de tweede reyfe met o«W»^? dCns> en

van faecken gecorngeert te werden · Fn den Wy mede, datgeeneder «erffiS ken en Schriften en lullen uvteepevpn , Γ of gekocht werden, al waren d?e7SÏ0Chi) vensgerefuteert of wederleght, ten ft 33£I alvoorcnsbydeCIaflèn deferProvincie^ ! en geapprobeert, d%er na by Ons fJES* toegelaten werden: Alles op gelijcke boeren itraffen, als hier vooren vermeldt is End dat niemandt hier vaneenige onwetenthevdSl ignorantieen pretendere, hebben WyHe0rdnn necre en bevoolen, gelijck Wy ordonneren J beveelen defen Onf en Placate enOrdonnantS dat van (tonden aen alomme hier van Publicatie· en affixie werde gedaen, en tegensde Conrra 3 venteurs en Overtreders van defen, fonder era tie, oeghluyekinge, faveur, diiTimulatieofiê verdragh werde geprocedeert, wantWy'ticlJ ve alfoo bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen ter Vergaderinge van de weigcmelde? Heeren Staten, in 't Hof van ZeelandttotMid- delburgh, den twinrighilen van Maerc 1660.' Onder ftondt, Ter Ordonnantie van deStaten ^ voornoemt. Was geteeckent, Adrhen Vett.

Ordonnantie, tegens het verbreecken enfehenden van Brouwers Tonnen en Vtötwmk, in date den twintighfien Maert 1660. ken oock blijvende , met andere Bieren te doen vullen by andere Brouwers, dewelcke de felve Tonnen niet toe en komen, hoewel fy weten datdiehenluyden niet toe en behooren, en met de Bieren niet en zijn verkocht, endaeromme de Bieren uytgedroncken zijnde, de Tonnen wel weder behoorden tot de Brouwers te fchic- ken, of ten minften niet te beletten, dat by den Faftoor en Toefienders vande Brouwers,hct iel-; ve gedaen mochte werden : Ende gemerekt het \ felve foo langer foo meer daer tegens gedaen en gepleeght wort, overmits de dierte vande Ton- nen, Hout en Berninge, midtfgaders de groote petulantie en dertelheyt van eenige, die hcnluj- den laten duncken , dat fy daer mede nieten, mogen verbeuren, hoe wel't felve genoegB; fmaeckt na dieverye, en niet alleen en kometoe j groote en enorme fchadcen verlies ™nde^'i fchrevc Brouwers, macr oock vf^g€ÖC'

rmgddhdwgrrfft

Oemeente, cue naer Dieren cwu«v^- . moeten koopen 5 willende daerojnme by V\ nadere Brieven van Placate daer mne wow , Soo Ifx: DatWydefaeckevoorfzo^g merekt, totvorderinge desgemeenewen^ gcinterdiceert en verboden hébben, 1. ren ende verbieden by defen ecneny^V j^ van wat flaet, qualiteyt of conditicdei ^ den mogen weien, hen voorwente v hoU-i rendevoorfz BrouwcrsTonnenaennc« ^ j den en te gebruyeken, 't zy tot {^ψ" ^ \ ftellagie, die te breecken, aen *™CK™Kuypci« ofccfcgen, of eenige andere Vaten ofte*

eygen profijt te employeren, de felve Tonnen nochtans tegens alle redenen en billickheyt, als vooren, de Brouwers foo in de Steden als ten plattenLande af handig gemaeckt werden, door diencenige der felver verbrandt, andere Vaten daer van gemaeckt, en tot Boter-vaten, Melck- vaten, cndeanderediergelijckegebruycktwer- den, oock mede daer van hare Heyninge maec- kende: Dat oock fomn*ige poogen de bode- men yan de felve Tonnen omme re keeren, ende al foo de mereken van de Brouwers te verduy Me- ren, oock die te verkoopen» of dcfelye merc-

-ocr page 1067-

Van de Staten van Zcelandt.

ΪΟΔ

)

ïaecken j of de felve te verbernen,

den voorfchreven Lande, foo wel Politicque alt. Militaire, vryen onbekommert, door haer felven, of hare Dienaers, hen te mogen ver- voegen, en te mogen vifireren aifulcke plaetfen, daer fy vermoeden hebben dat Tonnen fouden mogen wefen geincorporeert, en afhandigh ge- maeckt: En op dat 't inhouden van defen magh werden achtervolght en geëxecuteert, en nie- mandthiervan ignorantie en pretendere, ont- bieden ende bevoelen Wy allenJufticieren ende Rechtercn defer Provincie, als oock allen ande- ren in Onfen dienfté, ende onder Onfe gehoor- faemheyt wefende datfe defe Onfe Ordonnantie alomme doen openbaerlijck verkondigen, uyt- roepen en aenplacken, in alle plaetfen van defe Landen, daer men gewoon is dusdanige ver- kondinge , uytroepinge ende aenplackinge te doen, procederende en doende procederen te- gens de Contraventeurs ende Overtreders van dien, fondergenade, ooghluyckinge, gunfte, diifirhulatie ofte verdragh, want Wy fulcks ten dienftevande goede Ingefetenen deièr Provin- cie bevonden hebben alioo te bchooren. Aldus gedaen ter Vergadcringe van de wel-gemelde Heeren Staten, in 't Hof van Zeelandt tor Mid- delburgh, dentwintighftenMaert 1660. On- der ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten voornoemt. Wasgeteeckent, AdriaenVett.

item

^crÏ]e bodem van de vooriz Vaten omme te

öfo°cK ffgvö-andt-ren, ofdie tot andere Broü- ^eereflΡ _ .^ ^ ^οεη vaten} Gfte met eeruge trfmameren de Brouwers hare Tonnen af-

^ishternaecK.*-» > ^u^^wwi .w^·^ fieuldens opyeder ftuck t'elcken reyfe ^i° 5 „nnncharbitraliickeecorriscert

h te te

j „ Wpfelve boeten te appliceren de eene

r

■n'behoeve van den Officier, end'ander Sft ren behoeve van den Aenbrenger^ Verbie-

eenVmerdicerende voorts allen Brouwers

Tfieni ofmer Bieren te vollen andere Brou· 'e jonnen, ofte tot dieneynde oock andere Swcrs Tonnen te ontfangen, oock mede Ltonnen of half Vaten uyt te fetten, ofte te lecneiuotSpoelingh- Wey- of Bötcrvaten, noch tor eenigh ander mi&bruyck , in defen Placate verboden: Dat fe oock de Tonnen en half vaten, jttthaermerekgemerektzijnde, niet en fullen aogen verkoopen, of wegh geven , of wegh fchencken, directelijcknochindireftelijck,in ïatmanieren het felve foude mogen wefen, alles op gelijcke poenen ende boeten, t'appliceren.als vooren. Ende op dat de voorfchreve misbr uy- toi te beter fouden mogen werden achrerhaelt, lebben Wy gelaft en geauthorifeert, laftenen auihorifcren midts deien allen Officieren van

Jflicaet en Ordre, om alle de bevrachtingen te moeten werden gedaen door de Schippers •vandeGildens, &c. indatedendertighfienjanuariii66%,

DE Staten 's Landts en GraefTelijckheyts van Zeelandt, 'Doen te weten : Alle den geenen die defen fullen fien of hoo- ren lefen, Α lfoo de Overluyden, Deec- tasen gemeene Gilde-broederen van 't Schip- persGilde, binnen de notabelfte Steden van Onfen Lande, Onsklaeghlijck vertoondt heb- ten, dat veele vreemde Schipperen , komende Wnare Schepenen uyt Vrieilandt, Twente, Drente, en andere bygelegene Provinciën, ha- jwgeladen Goederen uytgeloft hebbende, we- «romladen en Vracht aennenfen, niet allen op 01 na de plaetfen harer refidentie, maer oock na andere Steden ende Plaetfen, fèlfs binnen den PT r n^nLande, varende alfoo vand'eene SII °P de andere, en de voornoemde Onfe Nclngcfercnen, in dier voegen de Vrachten I Weckende, en van haer levens-middelen de- 1 erende: Ende dat in tegendeel de voorfz "'ingefetenen, komende met hare beladen B? nnende voorfz andere Plaetfen ende IV^u"n^ten WCr<Jt gepermitteert de min- ÏOere c na defe Onfe Provincie te rugge te feefl ür^ m'n te varen van d'eene OD d'a

ordonneren en ftatueren midts defen , dat alle Vrachten, vallende binnen Onfen Lande van Zeelandt, op eenige Stadt of Plaetfe binnen of buyten den felven Lande, aileenlijck fullen mo- gen aengeno men en bedient werden by die van'c voorfchreve Gilde» binnen de Steden en Plaet- fen van den felven Onfen Lande, fulcks dat de Schippers vande andere Provintien en Plaetfen, daer buyten gelegen , aileenlijck fal wefen ge- permitteert en toegelaten , gelijck haer werdc gepermitteert en toegelaten mits defen, omme foo wanneer de felve beladen Scheeps binnen de Steden of Plaetfen van Onfen Lande fullen we- fen gearriveert, nagedane ontladinge, weder- om aldaêr ter plaetiê Vracht te mogen aenne- men, op, en na de plaetfe van hare reftdentie, fonder meer ; interdicerende ende verbiedende de felve wel expreflelijck by defen, alle verdere aennemingen van Vrachten, oppoerte, datcon- j trariegefchiedende, degeene die fulcks falko- I men te ondernemen, voor elckereyfefal verval- j len wefen in een boete van hondert guldens, bo- \ ven de verbeurte van de bedongen Vracht-pen- ! ningen, beyde de voorfchreve boeten ende be? j dongen Vracht-penningen te verhalen aen den Schipper en fijn onder heb bende Schip:, en teap- plicefen een derdepart voorden Officier die de calangefal doen, een derde-part voor ?c Gilde, en 'c refterende derde-part voor den Armen, ter plaetfe daer het verval len fal. Ende op dat defe Onfe goede meyninge te be- ter efrecf forteren moge], en defelve riietgeëlu- deertwerde door de vreemde Schipperen, on- der

-—, hetwelcke alfoo nieten behoort, ^j metde nabuurlijcke converfatie,cöm- E ,eni!equentatie van de Ingefetenen ende andJ, anen ^er Bondtgenooten , onder elck

Ιί·Γ. η overceri komt ofte beftaen kan, So o Qtfóftwi V de rechtvaerdige klachten van y-goede Ineeferpnrn ™

SgSj?;Altenen genomen hebbendein iDorfien            at'e ' ende daer tegens willende * 'i ^ordonneert en geftatueert hebben,

-ocr page 1068-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

1046

der pretext dat defe

hoorlijck blijcken, oppoeneals voort^?1** ten eynde nicmandt hier van i^norar f tendere, maer alle en een yegSliick Ô °n prc' ge waer na hy hem hebbe te reguleren S m' ordonneren Wy, datdefcnalSmmehin /ç voorfchreven Onfen Lande SXSS& ceertengeafBgeert, daer men gewoon Ø Ô,'- catieen affixie tedoen. AldusfS^ refteert ter Vergaderinge van haoeh.SS" Heeren Staten, in't Hof van 2ecEffcUe M.ddelburgh, den dertighiten fSg»* Onder ftondt, Ter Ordonnantie van deStar

woonachtigb, en haer Burgcrichap in d'eene of d'andere Scadt ofPlaetfe fouden hebben gekogt, o f verkregen, foo hebben Wy wijders goedtge- vonden te ordonneren en ftatueren, gelijckWy mede ordonneren en ftatueren mitsdcfen, dat geen e vreemde Schippers voor Ingezetenen van Onfen Lande fullen werden gehouden, ten effe- £te, omme tot het aennemen van foodanige Vrachten te zijn gepermitteert of gequalificeerr, alsdewelcke binnen de Steden van Onfen Lan- de van Zeelandt, met Vrouw en Ê inderen hare fixeen continuele refidentie zijn houdende, en aldaer foo lange hebben gewoondt, als naer de refpecHve Steden Privilegiën, Keuren en Co-

voornoemt.

Wasgeteeckent,^/^01

Vlacaettegens het fchenden <van Hoven, Boomgaerden, Plantagien , Tuyrien Vrychtente Velde, indatedenefldenjulii\66-i.

en

DE Staten's Lands en Graeffelijckheydts van Zeelandt, Allen den geenen die de- fen fullen fien of hooren lefen, Salut } 1)oen te weten: Alfoo Onfe goede In- gezetenen en Onderdanen by de Landbouwe- rye, Hoven, Boomgaerden , BoiTchen ende andere Plantagien geinter e fleert, Ons hebben geklaeght, dat deièlve ibo door moet willige als baetfoeckende Menfchen, daer inne groore fchadeen overlaft komen te lijden, en welby- fonderlijck, vermits defelve onder prastext van hetdroogh, of foo datgenoemtwordtKraeck- hout, in de voorfz Hoven, Boomgaerden, Bof- ichen en andere Plantagien te gaen raepen , het groene groeyend Hout komen te kreucken en te breecken, om het felve eenigentijdt daer na inf- gelijcksals droogh Hout na haer teilepen; ge- lijck fy haer m|de vervorderen af te breecken de HeemingenenTuyningen, die tot bevrydinge van de Hoven, Vruchten en Plantagien worden gemaeckt, alsmedededroogeBoomenenTac- kenuyt de Boomgaerden en andere Plantagien, haerièlven toe te eygenen, waer door dan de Boomen feer worden beledight, gefcheurt ende gefchonden, oock de BoiTchen feer ydel en dun- ne van Hout gemaeckt: Dat oock wijders niet alleene de voorfchreve Plantagien, (onderlinge ftaende aen en omtrent de wegen, door het wey- denvandeBeeften langhs de felve feer worden gefchonden en geruïneert, maer dat oock't Be- faeyde en Vruchten te Velde, immers-ibo groo- ten overlaft en fchadc daer van komen te lijden, behalven andere ongemacken die daer uyt fom- wijlen zijn voortgekomen ; niet tegenftaende tegens alle het geene voorfz is, foo by de Keure van Zeelandt» als diverfche Placaten en particu- liere Ordonnanrien , al voor defen is vooriien geweeft: Doch bemerekende dat het felve nu eenigentijdt herwaerts niet foo vigoureufelijck is geëxecuteertgeworden, als het wel hadde be- hoorentegefchiedenj Soo Is't: DatWy by deliberatie ende advis van de Heeren Onfe Ge- co mmitteerde Raeden van nieuws hebben geor- donneertende geftatueert, gelijck Wy ordon- neren en ftatueren by defen:.

I. Eerftelijck, dat Van nu voortaen niemandc fich fal vervorderen ondancks te begeven in eenige Hoven, Boomgaerden, BoiTchen, Plan- tagien, ofwel Vruchten te Velde, veel min door eenige Hagen ofHeemingen, tot befchermin- ge van dien geftelt, daer in te breecken, ofdaer omtrent eenige de minfte fchade re doen, ofte veroorfaecken, op een poene van twinrigh gul- dens. II. Item , wordt van nu voortaen alle ende een yegelijck by defen verboden endegeinterdiceerc eenigerhande groen-, droogh- ofkraeckhour, 't zy groot ofkleyn, noch oock eenige Meyen vanEycken, Bereken, Elfen, Doornenofan- dereGeboomtenin eenige Hoven, Boomgaer* den, BoiTchen of andere Plantagien, tebreec- ken, rapen, weghdragen of voeren, op poene voor de eerfte reyfe dat fy daer op bevonden» of naderhandt achrerhaeldt worden, van vijf en twintig guldens ·, voor de tweedereyfe dubbelt-, en voor de derde reyfe gelijcke fommeenarbi- trale corre&ie. - * I I I. Item, de geene die haer voortaen fullen ver- vorderen eenige Tuyningen ofHeemingen af te breecken, als mede met bylen, houmeiTen, of andere inftrumenten in de Hoven, Boomgaer- den, BoiTchen of andere Plantagien te backen ofte kerven, of oock eenige fcheuten te ihijden van de Willige Boomen of Widau, fullen voor de eerfte reyfe worden gemal&eert en geftrait meteen boete van dertighguldensj voor m tweede reyfe dubbeldti en voor dederdercF gelijcke fomme, metdaeren boren arbitrale correftie.             - ..,:·.. . 1 V. ff'AU ·-' En alfoo defe moetwil, overlaft en øÜ£** meerendeel wordt gepleeght door Kin » Knapen en Dicnft-booden, die ^F^ ders of Meefters en Vrouwen daer t°e^r,.· k uytgefonden, foo hebben Wy "MfFSSC geftatueert, gelijck Wy ftatueren midts^1 dat de Ouders, Meefters of Vrouwen, » hare Kinderen, Knapen enDienftboden w

-ocr page 1069-

van dq Staten v

I.O47 hoedt, op pcene dat defèlve fullen worden ge- bracht inde Sehurskoye, en dat den Eygeriaer van foodanige Beeft of Beeften, voor deee.fte reyièial werden geftraft met een boete van t wiri- ,tighguldens,,voordetweederéyfemeteenbo'ö- ,te van veertighguldens, en voorde derde rcyle metigelijcke boete,- en voortsarbitrahjek gecoi> rigeert. filhohH· . \ liti >bfii J>btb< .^^o &fi]. :. .. ,±-.;..:V I I. ·.:■·.■.·.■;.-■ Alle welcke poenen en boeten fullen werden verdeeldtindnedeelen, als eenderde voorden Officier die de calangéidoen fal,. een derde voor den Aenbrenger, ende een derde voor den Ar» men../,;          .. .·;,·■· , rj:          ■ o ü "·· ι ι ■■·■ -«ΐϊΠΐ>; 5,:., ir: , :b-i|,tipn ■_..,.:-il γπ En op dat niemandt hier vaCa êehige ignoran- tie en kome re pretenderen, ontbieden en b^g- veelen Wy alle Onfe Officieren s J»fticieref*ea Magiftraten, defe.Onfc Ordonnantie, fonder eenige diflïmulatie ofverdragh f ecxecuceren-jien te doen executeren, allbo Wy fukks voorOn- fén Lande van Zeelandt heb.bembbvqndeh ten hooghftennoodigh éndiènfl'ig%e: wcfen. υ»All dus gedaen en gearrefteertin'tHcf van Zeelahi totMiddeiburghdenelfdenJuliiid&i, Onder ftondt, Ter Ordonnantie vari de hooghgemej- de Heeren Staten. ïWas getceckent, T.de Huy.bett. ! fe!>ïpH·. ν ' nö^^njjl

r reeckeüjck en ftrafbaer wefcny 't zy bet 3filIP etreerde mocht wcfen gedaen riiet hare gePerL end0 ordre of niet y desfulIendcMee- Vrouwen, van het geperpetreerde on- Tldieh zijnde, hare fchade wederom mogen h lenopdehuyrenenjoon van hare Knapen pknftbooden voornoemt.

en

;V.

Oockin gevalle eenigh gerooftofcegeftolen o ur in voegen boven vermeit, jiaderhandt

b|

YcmanÜc wlerde gevonden, die het als fijn

■ienquaraetegebruyeken, die willen Wydat S bovengemelde boeten en Amenden mede Tal oSaerwrpenzijn.- λ_ i i: ^iöWntfï^ ,,:, ·>.·! y; X. ■ -{ooi 3i}.'jc Knde belangende het weyden van de Beeften ImshsdesHeeren wegen, oflanghs.andereby- ofoytvcgen, hebben Wy geordohneert én ge» ftatiieert, geiijck Wy ordonneren-enitatueren midtsdefen, dat van nu voortaen geen Dijck- waveenGefwoorens, noch oock Schdut ende enen, of yemant anders, eenige licentie of verlof fal vermogen te geven , /om Stieren, Koeyen, Schapen of ander Vee, Ianghs'sHee- len, ofwellanghs andere by- en uytwegen te la- ten .Weyden, noch oock in yemandts anders feyen of Stoppelen, 't zy onder pretext van armoede, of dat de voorfchreve Beeften aen een rouwe, of dooreen Wachter fouden werden ge-

■γΐ'Λγ.

fkcati van Amptiatie, gearrejieert op de Politicque Qrdommtie / wegens de [ware enzrouwelijcke fondenvanontuchtigheyt, hoer erye en overfpel> &c. in date den achttien· dmhlaert 1666. , ·,;>.■                                · v.i^         ;φ^ι

;;; '/ ) -            ■              .·:'■■' . f ' bwiiOT?'-'?] 'T. ï.f'iJ fonder immermeer wederom met haer te con- verferen, voor en aleer datfe wettelijcken on- dertrouwt engetrouwtfullen zijn, oppoenevan geftraft te werden ais openbare hoereerders, en, terftondt te werden gepriveert van hare Beneh** cien, Tra elementen , Penfiqenen en OlBcieni indienie eenige hebben: Ende indienfe in ibo-' danige concubinaetfehap peiiiftcren, fullen ff oock daeren boven tien jaren openbaerlijckuyt defe Landen werden gebannen: Indien hetper- fooncn zijn die geen goedt en hebben, die fullen geftraf werden na exigenrie van faecken j gelijc- keftrafFe en poene fullen alle Concubineii, die hare Boelen terftondt niet en verlaten , of daer mede niet en trouwen, na qualiteyt van Perfoö- nen en Goederen, onderworpen zijn, en dat oock fonder eenige conniventie, diflimulatie of compoiïtie.                          ?'ftma II Wy belaften oock alle Officiers enMagiftraa1 ten in de Steden en Dorpen, terftondt na de Pu- blicatie defes , alle Bordeelen, Hoer-huyfen, Mot- en Ravothuyfen, te weeren, re verftoo- ren, en uyt te roeyen, oock geene van dien imu· mermeer te tolleroren. X. III. Die bevonden werdt eenige Hoer-huyfcn op te houden, of hen te generen met Coppelerye, enHoereryete befchicken, fullen naexigentie van faecken aen den lijve geftraft werden. ft

DE Staten van den Lande en GraefFelijck- heydt van Zcelandt, Allen dengeenen die defen fullen iiert ofte hoorenlefen, Salut : Alfoo Wy tot Ons groot fcetwefen en droef hey tin ervarïnge komen, dat <Wwareen grou welijcke fonden van ontuchtig- y% hoereryeen overipel dagelijcks meeren ^erdoorbreecken, totontfteeckinge van Gods j°% en fijne rechtveerdigeftraffen, dié inden wilde baerblijckelijck werden gefien , en niet geneen is te vreefen, maer oock vaftdijck te ; Pooven, ten zy foodanige grove en fchricke- pefondenna verdienften werden geftraft en Peert, dacdeGoddelijckeoordeelen en pla- I.^"och vorder fullen komen door te breecken,

2

foo veel in Ons is, geern fouden helpen

%

'»cn·, Soo Is't            .......

rme van

Jiatie van Onfe politicque Ordonnantie ^ °n achrften Februarii des jaers 1 f83.heb- ord(fe0rclonneert: en geftatueert, geiijck Wy I Sneren en ftatuerenby defen.                       '

K5ih,j A,c ' ^3t niemandt hem fal vervorde-

ydePub

'icatie defes, in concubinaetfehap

. Pp te leven, ofConcubijnen te hou- deverh1 ren of geene daerby hebbende, op kSe [an vijfdgh ponden Vlaems , en %detgeJ,en5oven gehouden fullen wefénde- "tondt te trouwen, of wel re verlaten,

-ocr page 1070-

Placatcn en Ordonnantien. 8. Boeck.

1048

1 v.

w

IngevalleVader, Moeder, Broeder, Sufter, Oom, Moeye, Momber of Curator, fijnSoon, Dochter, Broeder o f Sufter, Neve ofteNichte, Pupilieuf Weefe, tot het begaen van onkuys- heydthaddeverlocktengelevert, ende dat foo grouwelijcke Coppelerye foude ftrecken totoverfpel,defulcke fullen aen den lijve, oock naer

fal werden geaggraveert, a!s de vSl^f* van de Mans Huwelijck ial hebbengehldt En dat onvermindert alfulcken Ü&L , offenleerde party, \j^ Man of Vro? £?* rsco welijck ais ar.der-

exigendcen bevindinge vaniaeckenfelftmet'er^fius, na Rechten, endatalleeni

nordpr ,

doodtgeftraft werden.

V.

tenrefPeaivcdaerfulck

I I.

chtevoorS&

De Hoeren en Snollen falmen vangen,en voor Geen Overipeelder of Overfpeelde ίΓ de eer fte reyfe, rot difcretie van den Rechter, te , mogen trouwen, of na de doodt van de 1 n, f Warcr en te Broodt fetten, en voor de tweede digeParty,ofnadelïè]fswettelijckherrrou reyfe bannen, geeflelen en oock fwaerdcr ter ar- met deperfoondaermedehyoffy byhetl^' bitragie van den Rechter irraffen: DeHoere-ja. ofvoor het hertrouwen van de onfchuldkeepeΠ, gers en Boelen falmen deeerfte reyfe mulcteren tye vleeichelijckgeconverleerr heeft, en\fa\T

meteen boete van hondert guldens, en voordetweede reylè twee hondert guldens, ofcorpore-

fchiedt zijnde, fullen fpodanigi'SSten aenftonds werden vernietigt, en alfoodegetrou- devanden anderen gefepareert. XIII. Die twee Vrouwen of Mans, beydenochlc, vende, ten Huwelijck by ondertrouw verbind^ fal geftraft werden na KeyferlijckeWetren, en fulcks nier minder als Overfpeelders endeOer- Ipeelderelïèn} en foo yemant met de tweedelig vermenght, deeerfte noch levende, fa! open- baerlijck aenden lijve, andere ten exempels ion- der conniventie geftraft werden,. XIV. In gevalle dat twee ongetrouwde en vryePer- •foonen met den anderen buyten den Echten bant van Huwelijck vleefchelijckcon verleren, fonder echter openbare Hoererye te plegenjful- len geconftringeert werden den anderen te trou- wen, en wederom tot eere te brengen, doch in gevalle de Partyen te leer inegael vanqualireyt mocht welen, lal de gedefloreerde Vrouws-per- foon werden geconcenreert met een ecrlijcke Bruytfchat, na gelegentheyt van iaecken; doch lullen niettemin foo d'eene als d'andere verval- len in een boete van twee hondert guldens. XV. Ende om te meerder defeontuchtighedente ontdecken, tegen te gaen, en die te Irraffen jΜ belaften Wy oock alle de Magiftraten onderOns gebiedt ftaende, datfe alle Vroedvrouwen ful- len beëdigen (haer den Eed wel beduydendej van binnen vier en twintigh uyren na de geboor- te eeniger Baftaerd-kinderen, defelve aen haer te moeten aen brengen de naem en woomngedes Moeders, op dat dOfficieren der plaetlc, m qualificatie der baftaerdye, tegens foodanigc procederen, als by Ons hier geordonneerns,w de gemeene Rechten mede brengen jJgJ" andere als beëdighde haer felfs voor Vroe-^o" wen fullen mogen uytgeven, of ordinaire»^ cmployeren j dat oock dengeenendiein™ en noot den dienit extraordinaire mocn fl gedaen, mede tot ^tf^iRSSB houden, op poene over al van honderai & teverbeureA,enhetKindcfelfstemo«enfto den. XVI·             fnttl fife^ Soo wie om billijeke?orf»*kei^^

Ie punitie, ter arbitragie vanden Rechter» V I. Die fijn Huys met voorweten aen Bordeel- houders verhuyrt, fal't eerftejaer verbeuren fijn Huys-huyr, voor de tweede reylè in gelijcke boete vervallen, en daer en boven noch arbitra- lijck werden gecorrigeert, #;:                        VII Die in fijn eygen huys Bordeel hout, ialvoor deeerfte reyiè, daer op bevoi den zijnde, ver- vallen in een boete van vij ftig ponden Vlaems,en voor de tweede reyfe gegeelïèlt endegebannen worden. VIII. Soo verre een getrout Man by confeiïïe ofte conviclie bevonden werdtoverfpelte bedrij ren met een getrouwde Vrouwe, lullen beyde die Man en die Vrouwe na publicque fchavotterin- ge, met eeuwigh bannilTement, en confifcatie van een groot gedeelte van hare Goederen , ter difpofitie van den Rechter geftraft werden : En in gevallen bevonden werdt dat fy de voorichre- ve mifdaedr met verlcheydePerioonen njochten hebben gepleeght, fal haer daer en boven de rechterhandc werden afgehouwen. - IX. Maer is het overfpel begaen by een getrouwt Man , met eenc ongetrouwde Vrouw , foo lal de Man als eerloos en meyneedigh met'er daedt fijn Officie enStaet verbeuren, indien hy eenige heeft, en voorts incapabel verklaerdt werden om eenige Staet of Officie onder Ons gebiedt te mogen bedienen, en noch gecondemneert wer- derende boete voor de eerftereyie van hondert ponden Vlaems, en eenigen tijdr gefet te wor- den te Water en te Broodej en daerinne hem wederom vergrijpende, ineen boete van twee hondert gelijcke ponden, en voorts na exigen- tie van faecken , by bannilTement of publique fchavotteringe, en corporele ftrafFe, na exigen- tievaniaecken. ν       X.        · En lal de ongehouwdc Vrouwe, fulcks gede- linqueert hebbende, voorde eei fte reyfe te Wa- ter ende re Broot gefet werden den tijdt vaneen maent, ende indienlè andermael bevonden is fulcks te plegen, voorden tijdt van vijftig jaren na fchavotteringe, uyt den Lande gebannen

ιψ

afTairente verrichten, in verre J

-ocr page 1071-

Van de Staten v

1049 geëxecuteert, foo interdiceren en verbieden Wy wel expreilelijck by defen, dat geene Officieren over de poenen, boeten en ftraffen, in defe Or- donnantie en Placate vermeit 1 en fullen vermo- gen te compoferen, in eeniger manieren, ten- ware het feive gefchiede met voorgaende ken- nhTe, goetvmden, entenoverftaenvandeCol- legien van Wette, die hier over de Judicature is aenbevolen, of eenigeuyt haer midden daer toe expreilelijck gecommitteert, op poene niet al- leen van nulliteyt van foodanige compofitie, maer dat den Officier felfs, die iulcks contrarie defen mocht hebben beftaen te doen, het dobbel van foodanige compofitien ten profïfre van den Armen of Gods-huyfen fal gehouden wefen te betalen, of wel anderiïns, rer diicretie van de Magiftraet van fijn Reiidentie, of oocTc by Ons felfs, na exigenrie van faecken worden gecorri- geert. X I X. ' Ende op datniemandt hiervan eenige igno- rantie en mocht komen te pretenderen, foo la* ften en beveelen Wy alle onfe Officieren, Ju- fticieren, en Magiftraten , dcfe Ónfc Ordon- nantie en Placate alomme in Onfen Lande van Zeclandtgepubliceert en geaffigeert werde daer fulcks behoort, en in gelijckeiaccken te geïchie- den gebruyckclijck is. Aldus gcdaen en 'gearrë- fteert ter Vergaderinge van de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in*tHof aldaer totMid- delburgh, den achttienden Maert 1666. On- der ftondr. Ter Ordonnantie van haer Edele Mogentheden. Gereeckent, Jufius de Huybert.

„ , een lange tijdt door kranckheyf,gevan- ýßýø 0fandervoorval, alfoo uytblijr't, dat 1 hem niet en kan vernemen, fal de ver- fonder te hertrouwen» na de gemeene en afwachten den tijdt van vijfjaren ■, en

l

^ß rijdtfal het hertrouwen by de Gerechten Ifoodanigc na genomen informatie, mogen eeftaen werden, met goede kenniiie en be- ïLjcvan faecken en circumftantien foodani- fnhercrouwenmenterende. â>Ø"            XVII. Soo wiefijn Echc-genoot lichtveerdelijck of alitieufelijckverlaet, ofuytonlijdtfaemheydt IdenHuwelijcks-bantaftreet, doorgaet, en liinPortuyrlaetfitten, met voornemen om tot 1 Echt-genooc niet weder te keeren, diefteldt deonfchuidige vry om te hertrouwen, en magh deonfchuldigePartye, als te vergeefs, enlangh taioegh alle middelen tot wederom - kominge |s Verlatens aengewendt zijnde , daer over jtenaendeMagiitraet daer onder hy of fy ge- fcoordt, dewelcknarijponderfoeck, endege- noeghfaem blijck van den tijde, ende malitieus- bdtderverlatinge, endenavoorgaende inda- einge des Verlaters, foo en daer 't behoort, aen deonfdiuldige het hertrouwen fullen mogen toeftaen, en fal daer en boven foodanigen Ver- later uytOnfe Landen voor altijt gebannen wor- den.                                                                  * XVIII. EndealfooOnfeernftige willeen begeerteis, datdefeOniêOrdonnantieen Placate van Am- pliatieprxcifelijck en fonder connïven tie werde

^W^P^

•met, verbiedende het drucken, inbrengen en -verhopen van lafterlijcke enfaem- roovende Boeckskens, gefingeerde Samen-fpreeckingen, en diergelijcke Gejchriften, in date denfevenden Off ober 1666.

DE Staten van den Lande en Graeffeüjck- heydt van Zeelandt, Allen dengeenen die defen fullen fien ofte hoorenlefen, S á L õ ô j T>oen te weten: Alfoo niet f$e/iitaende verfcheyde Placaten, voor defen gcpubliceert, eenige boosaerdige, ongerufte en twlJ-gierigeMenfchen, nu ettelijcke jaren ach- ten anderen haer hebben verftout by een te

en factien te verwecken, oock veele voorname Familien ende Perfoonen, die wel van de Repu- blique en't gemeene befte hebben gemeriteerr, te blameren, en haer reputatie en goeden naem teichenden, felfs niet iparende de Doorluchti- ge Huyfen van Orangien en Naflau, ende hare overgroote en nooyt genoegh volprefenedien* fien, felfs met het (pillen van goedt en bloet aert, den Lande bewefen, gelijck tot dien e'ynde fecc- ker leugenachtig, ftout en onbefchaemt Boecks- ken, by een gefteldt in formevan een t'famen- fpraeckc, isgedrucktenonder degemeentege- ftrooyt, genaemtden Oprechten Hollandtfchen Bootfgefel: En alfoo fulcks in Landen van goe- de Regeeringe niet en behoort te werden getol- lereert, maer daer tegens, /onderlinge in dcfe tijdt, behoorlijck voorfien ; Soo Is'r : Dat Wyna rijpe deliberatie ende beraet-ilagingeop nieuws verboden en geinterdiceert hebben, ver- bieden en interdiceren by defen , datniemandr, van wat Natie, qualiteyt of conditie hy foude mogen weien, fal hebben te onderftaen , eenige diergelijcke lafterlijcke ende faem -roovende Boekskens, gefingeerde Samènfpraecken, en diergelijcke Gefchrifren, in Onfen Lande van Zeelandt in te brengen, te verkoopen, of ander- fins on der de Gemeente te ftroy en, veel min die '6 Ì                      alhier

iaemr,

en veele en verfcheyde lafterlijcke ende

f^wendeBoecjTOen, en dier

kskens, gefingeerde Samen- gelijcke vuyle en onbehoor-

^Gefchriften meer, daer by niet alleene on- pmelijck van de oude ende wel -gereguleerde «me van de Regceringe defer Landen in'tge- gj en particulier, die God foo genadelijck , £gezegent, wert gedifcoureert en gefprooc- Kh' m\AX °0clc Searbeyd en onderftaen om die

die

ë ?rpdieufte uyc ^ meten, en die geene

* »chen, ende daer toe ar beydendatSijne iM I ^n ^eere ÖÞçç van Orange door

^e J^

totiïtCellJcke ele£tie mocht werden gebracht

ge v^

o

ers verdacht te maecken, om alfoo

«i

rovmcien, Steden ende Leden van

en de Ñ

£

Wln^ C%ders onder de gemeenelngezete- «erhandetwiit, jaloufien, oneenigheden

-ocr page 1072-

Placaten en Ordonnant ien. 8. Boeck.

IO5O alhier te drucken ende eerile reyiè vantweede rey fe dubbegelijcke poene en ar

Magiftraten in Onfen Lande van^f W·*

d

dat itc ren daermen gewoon is dufdaiie^k?·0 a%e"

Wijders hebben Wy verboden, en verbieden wel uy tdruckelijck by defen, het verder verkoo- pen, uytftroyen of omdragen van het boven- genoemde lafterlijcke Boecksken of Samcnfpra- ke, genaemt den Oprechten Hoüandfchen Boots- gefeli op de poenen ende boeten hier vooren gc- meldt: Enfoo wiedenDrucker, eninfonder- heydtden Autheuren Schrijver van het voorfz lafterlijck^ Boecksken weet te ontdecken en aen te brengen, die faidaervoor werden gerecom- penieertalsnagelegentheyc van faecken fal be- vonden werden te behooren, en fijn naem ver- fwegen. Ende op dat nïemandt hier van eenige ignorantie en kome te pretenderen, ontbieden

affixie te doen, PrqcederenïelfdS^ deren tegens de Contraventeurs enO Pr°C€* van dien, totde ftrarTenen poenendae!·^61"5 meldt, fondergratie, ooffbluvrl·;,, rVer- ofte Vcrdragh, wantWvfulcSf'fVeUr

den Lande bevonden hebben te behooSdusgedaen engearrefteertterVereacW;L

evani Al. ievani

deEd.Mog. Heeren Staten vanfS?*. Hof tot Midddbuigh, den fevendtnSi!2

Qcn ö™ht

1666. Onder ftondt, Ter Ord

onnantie van

haer Edele Mogentheden. En WStoSJ* Juflus de Huybert.                    asgeKeckent,

Wderfchoumnge tegens het frauderen wegens de befwaringe op de Ambten in kt e den tweeden April i6jo,

NOchmaels wefende gedelibereertop het eerile poindtvan Befchrijvinge, raec- kendedebelailinge van allePolicque, Eccleiiairicque en Militaire Ampten, of Beroepingen, breeder gefpecificeert,en noch nader te /pecificeren in feeckere Lijile, voor de- fen de reipeélive Leden toegefonden, en door Gedeputeerden van de Vergaderinge gerevi- deert, midtigaders anderepoin&en van Finan- cïe: Is na ferieufe overweginge van alle 't geene ter materie diende , goergevonden en verilaen, dat alle Impetran ten, foovan Politique, Eccle- fiaftiqueals Militaite Ampten of Beroepingen, als mede de geene die defelve tegenwoordig be- fi tten of bedienen , foo als die inde voorfchreve Lijile nader ftaen gefpecificeert, of daer [noch foude mogen werden bygevoeght alhier inde Provincie refiderende, of daer van de Tracla- menten alhier ten Comptoire Generacl, of el- ders by eenige Rentmeefters of Ontfangers wer- den betaelt, gehouden fullen zijn by 't aen vaer- den, ofte het verder bedienen van de felve Ampten of Beroepingen, yder van't fijne, tot onderftant van de gemeene faecke, te contri- bueren een gerechte vierde-part vande Tradla- mententot de voorfchreve Ampten ofte Beroe- pingen gehoorende, of daer op defelve by de voorfchreve Lijile zijn geileldt, dat voorts van alle deièlvePolitique en Ecclefiaiiïque Ampten of Beroepingen alle jaren ial werden betaelt den vijftighften Penningh, en voor foo veel aengaet de Militaire Ampten, dat in plaets van een jaer- lijckfche contributie van alle Ordonnantien,bey totprofijre, foo van den Ritmeefters en Capi- teynen, als tot betalinge van hare onderhebbfen- de Compagnien, fullen werden gedepefcheert, betaelt of afgehouden fal werdenden Hondert- ilen Penningh, en fal voorts van alle andere Or- donnantienvan Gouverneurs, Commandeurs, Hooft - officieren, gereformeerde Capiteynen, Lieutenanten, Vendrighs, en voorts van Ma- joors en andere Officianten , ftaende op den Sraet van Oorloge , ofdic hier na daer op fullen

werden gebracht, werden gekort en ingehou- den den Dertighften Penningh; des foo fullen foodanige Officieren by 't bekomen van hare Ampten, pf die defelve aireede hebben, niét! gehouden zijn het vierde-part van haer Traite- menten, hier vooren gefpecificeert, te contri- bueren of betalen; Alles metdefemoderatie,dat de Predikanten het voorfchreve vierdepart, en jaerhjeks Vijftighften Penningh alleen fullen betalen over haer ordinarisTraclcment,methet a ugmentum, ibnder de Huyshuyre, of verhoo- ginge van dien, noch oock 't geene fy over hare Kinders ofanderiins profiteren, daerbyterecc- kenen: Sullen voorts de Canoniers, en alle die geene diens Tra&amenten geen honderdt gul- dens jaerlijcks en ex cederen, foo van de eene en andere taux, voor als noch blijven geèxcufeert: Belangende de betalinge van 't boven-gementio- neer de vierdepart, fal ten reipette van die gee- ne, die tegenwoordigh eenige Ampten of Be- roepingen bedienen óf befitten, gedaen werden by retenfie of inhoudinge op de Comptoiren daer de Tra&amenten werden ontfangen, te | weten, alle drie maenden met een vierde-part van dien, fulcks dat den voorfchreven taux bin- nen 's jaers fal moeten wefen voldaen, entenre- fpe&e van de geene die na defen de Ampten ofte Bedieningen fullen bekomen, fal de betalinge infgelijcksgefchiedenbyrctenfieofinhoudinge van de eerile drie maenden Traftament* dieer na'timpetreren van de felve Ampten oproe- pingen vervallen fullen, gelijck oock de voor- geroerde Hondertile, Vijftighite en DertigM» Penningen mede by af kortinge fullen weroen ingehoudenj fullende byhaerEd.Mog.rofdeo onrfangh van de boven-gefpecificeerde cm» opdeTraftamenten van foodanige Ae»F . Bedieningen , die niet op 's Landts Comp r ren , maer byde Steden , Societeyten oro ders werden betaelt, eenige Perfoonen- we ^ geauthorifeert, als mede tot den oaït^K^c den taux, die volgens de boven-gemeiae » betaelt fal moeten werden by die geene o» ^

• ,

-ocr page 1073-

Van de Staten v

IO51 defes: Werdende de Heeren van den Raede by defen fpecialijckgeauthorifeert de defecten, die in deLijften vande Ampten noch zijn, foo haeft doenlijck te fuppleren, ende in 't nette voor de Leden te doen affchwjven, en voorts forge te dragen, dat alles prompt en eenpanghlijck fon- der eenige connivenrie werden geëxecuteerd Onder ftondt, Accordeert met de voorfchreve Notulen. Ende was geteeckent , Juflus de Huybert.

demael Burgermcefter, Schepen,Raedt of

* c Sn eenige Sc adt, ceiiïe hebbende in haer Se Vergaderinge fal werden verkooren, *W'de betalingc promptelijek fal moeten ^Λ gedaen ι alvoorens tot het doen van den j " Exercitie van de voorfchreve diftin&e ί/Hen eeadmirteert te werden: Ert fal 't exi- ® van defen laetften taux ingangh nemen ^Lieerftenjunii naeftkomende, ende den ίΕί inhoudt van defe Refolutie van dato

Motöwwe, den Ontfanger Generael en andere Rentmeefiers hebben legael Hy~ potheecq op de Goederen vande 'Pachters en kar e Borgen, op haer beloofde <Pacht~pennmgeni in date den negentienden September 1670.

ende Medeftandersinfgelijcks fullen hebben het recht van legael Hypotheecq en praïferentie voor alle andere Crediteuren, op de Goederen van de geene die haer ter ooriaecke van eenige impoiuie, of andere 's Lands gerechtigheydt deughdelijckichuldigh zijn, geduyrende haer recht van parate Executie, dat is vier maenden na dé expiratie van harePachteri. En opdatnie-r mandt hier van eenige ignorantie en foude kon-* nen pretenderen, ontbiedenen bevelen Wy al- le Onfe Officieren en Magiftraren,defen alomme te doen en laten publiceren en affigeren ter plaet- fe daer men gewoon is publicatie en affixie te doen, alibo Wy fulcks totdienft vandenLan- denoodigh hebben geoordeelt. Aldus gedaen engearrefteertin het Hof van Zeelandt tot Middelburgh, den negentienden September 1670. Onderftont, Ter Ordonnan- tie van de hOjögh-gemelte Hoeren Staten. Ge- teeckent, Juftus de Huybert.

DE Staren vanden Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt, Allen den gcenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, S α L υ τ} 'Doen te welen: Om te ver- tocden de ichade, die door deinfolventievan talige Pachters en hare Borgen foude konften ïtidencecaufeert} en die fy oock foudenmo- pkkomen door deinfolventie van degeene di'ehaerter oorfaecke van eenige Impofitien, of vaneenige andere's Lands gerechtigheydt fou- de mogenfchuldigh wefen ; Soo Is't : Dat VVy verklaren dat Oniè meeninge en intentie al- fpoiii^eeft, en noch is, dat Onfen Ontfan- gerGenerael 1 en andere Rent-meefters en Ont- tagers, pp de Goederen van de Pachters, en 'diefafiker Borgen en Medeftanders, ter con- currentie van hare beloofde Pacht-penningen hebben Legael Hypotheecq en preferentie voor ijkandere Crediteuren: Geli jek Wy oock by ënjtatuereAi 4at alle Pachters, haer Borgen

't en Ördr e op het evinceren van Verhypothequeerde Goederen y in date den tweeden Februarii 1671, ] ι .--.üChl.' u .··..■ ''"smjO 3:r

DE Staten van den Lande en Graeffelijck- 1 heydt van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen iien ofte hooren lefen, Salut : AI foo Wy ondervinden dat eWnceren van Verhypoth'ecmeerde Goe- r«n) Toodariigen ordre en goede trouwe niet J%dtgebruycktals het wel behoorde} Soo m Dat Wydaer inne willende voorlien, ge- Jnneerten geftatueert hebben ," geÜjck Wy ρ ün^renenftatueren by defen, dat voortaen L" erhypothequeerde Gpederen, ten pro- yiraveenigh Hypothecaris lal mogen werden pgg?Lvoor datfet blijekt dat He andere Hy- '"'n, fop^êr meer als eene zijn, daer

gedaen, foo verklaren Wy dat de Goederen met foodanige verfwegen Hypothequen fullen blijven befwaert, enaende Geintereiïeerde de vryheyt gelaten om die daer voorinfgelijcksuyt *te winnen en te doen verkoopen. Ende op dat niemandt hier van eenige ignorantie en ibude konnen pretenderen , foo ordonneren Wy dac defen alomme fal werden gepubliceert en geaffi- geert daer fulcks behoort, ende in gelijcke iaec- ken te geichiedengebruyckelijck is. Aldus ge- daen endegearrefteertiri't Hof van Zeelandttot Middelburg, den tweeden Februarii feftien hon- dèrteenenfeventigh. Onder ftond , Ter Or- donnantie van hare Edele Mogentheden. Wa$ geteeckent, JuflusdeHuybert

(ijghv 00rliicIcm Perfoon fullen wefen ge- ffl{i) pi in ,ca^ fulcks niet enmocht weien

!i?f^ ^gemhetmaecken ende verhopen vanGoudenSiher, tenzyhetfehe e£rfi

D

m date den twintighftenpebruarii 1671, Cc' . Va ',.,·'                                   . -■■ ■■>■■ ■■■                      .''                     .',·.: ..... i                                                          1 , ;                      ....

*J

~-,Iucsljanas ende Graertèlijclcheyts 30 beland, Allen den geenen die defen

fullen fien of hooren lefen» Salut } 'Doen te

weten : Dat Wy tot oriderhoudinge van alle 6 Η i                 goede

-ocr page 1074-

Placaten en Ordonnanticn. 8. Boeck.

1052

Vlaemsvoor yeder ftuck, groot of tl niet gekeurdt en behoorlijcken RetevT' dat wefen, en daer en boven fal alle f λ fl1 werek aenftonds in ftucken tóiS01 Des werdt aen alle Goud- ifafadBg** permitteert en toegelaten, vermidts hS rH*l en SilyerindeMuntenallefins in öfifeSS? gerr, vooreen het Goudt te fullenitSt koopentot eeneguldt, ende het Silver tor Γ ftnyvermeerderopdeoneealsvoordefen/rnÏ dat de voorfchreve Goud- en Silverfmeden 1 houden fullen zijn het materiael van Goud Silver, hetzyjemaecktofongemaecktneeen1! dcnfelvenprijsvan delngezetenenwederomin tekoopen ofover te nemen. Aldus gedaen e gearrefteertin 'c Hof vanZeelandt, totMiddel burgh den twintigften Februarii feftienhonde I een en feven tigh. Onder ftondt, Ter Ordon nantie van de hoogh-gemelde Heeren State." Ende wasgeteeejeent, JufiusdeHuykn.

goede Policie, ende voorkomen van veelder- ley Klachten, over het bedrogh dat veéltijdts in het verkoopenen wederinkoopen vanaller- leyGoudeende Silver gemaeckre wercken bin- nen defe Provincie en Steden van dien werden gepleeght, tot groote ichade en nadeel van de goede Ingéfetenen , willende behoorlijcken vooriien , gbetgevonden hebben, en met ge- meene bewilliginge verftaen te ordonderen ende ftatueren by defen » dat niemandt binnen defe Provincie eenigh Gout of Silver fal vermogen te Hiaecken, of gemaeckt te verkoopen , ten zy het felve Goudt en Silver eerft ende alvooren by Dcecken en Beleders , of foodanige als yeder Stadt daer toe fal ftellen, ■ behoorlijcken fal we- fen gevifiteert en gekeurt, en voorts gemerekt met het pinfoen en merekteecken van deMee- fter van de Stadt, en van het jaer, fonder het welcke geen Silver of Goudc in eenige Winckels te koopeof ten toone fal mogen gefet o f opge- hangen werden» op pcenc van twee ponden 1. ■-. ..·■ '*: ■ -.·■ ..-■■·"■ '                                         " ' Vi ■!■ _______>

Vlacaet\ raeckende opdrachten van Meubile m Tilbarei Goederen j Je moeten wtr- dengedaen voor Schout en Schepenen, waer onder defelve gehoor en, in date dm derdm\ ; Moert 167 τ. L;                                                          "'v-' ;

riiièn fullen moeten doen houden pertinenteno.f titie en regifter, en voorts beforgen datiboda* nige Opdrachten drie Sondagen achter denan* detendoor Billietten voor de parochie, Huyfen^ JCerckdeurcn, ofte andere publicquePketfen,,< aen een yeder fullen werden bekendtgemaeckt·,' alles op poene van nuUiteyt. Ende opdatnic-^ mandt hier van eenige ignorantie enfoude kon* hert pretenderen, föo ordonneren Wydatdèfen? alomme fal werden gepubliceertendegeaffigeerc daer fulcks behoort, ende in gelijcke faecken te gefchieden gebruyckelijck is. Aldus gedaenj en gearrefteert in *t Hof van Zeelandttot MfflJJ delburgh den derden Maert 1671. Onderftond, Ter Ordonnantie van Hare Edele Mogenthe·I den. Wasgèteeckent, jufitis déRuyberf.

D

E Staten des Laiids ende Graeflijckheyt vanZeelandt: Allen den geenen die de- fen fullen fien ofte hooren lefen , S a-

LUTi fDoen te weten: Dat Wy tot voorkominge van alle fraudèn en finiftre praflij- quèn , goedtgevonden hebben te ordonneren, gelijek Wy ordonneren by defen , dat alle de geenedievannu voortaen aen andere fullen wil- len opdragen eenigePaerden, Koeyen, en an- dere Meubilaire en Tilbare Goederen, en noch- tans daer van blijven in het befit engebruyek, 't zy onder voorgeven van Huyre , Aén.befte- dinge, Leeninge, of eenige andere maniere, gehouden fullen wefen foodanige Opdrachten te doen voor Schout en Schepenen, daer onder defelvegehoorcn, die daer van door dé Secreta-

WaerfchoMvinge, van het recht van den Graefeltjcken Zeeuwfchen Tol, in dattm eenentwmghflenj4prili6ji.                                                              ■-, -ij, moetetredèrt, hebbengoedtgedacht,cnyèlet; van de Ingefetefien, by fbrme van Waerkhoa Wingèteordonnei-ën, om alleKoopmanfchap; penen GoedèrehopdeComptoirenvandeum

fangers, alommefewfffl behoorlijckeni enrtadetife^eropg£ fleert, aen te gèvéh en WffiK lënv enmedewel^ecialijcken^Opge^ van de Heerlij ckheydt van Sémrn «^LjJ op de pcenen en i»oeten inde Placaten ν ^ Landevermeldt, enalomme.daerovc g V ξ

is gekomen, dat veel Perfoonen binnen defe Pro- vincie woónendé, en andere aldaér frafiqueren- de, dagelijcks meer en meer trachten te fraude- ren het recht van den Graeffeïijcken Zéeufchen Tol, van Goederen en Koopmanfchappen, die alhier binnen de Provincie werden gebracht, ef daer uyt vervoerdt, het zymetde fèlvetewey- nighaen te geven, afin't geheel te verfwijgen, fondér eenigh recht daer van te willen betalen, alles tot groore praEJuditie van den Lande, ende hare jegenwoordige Finantien ·, waer tegen wil- lende voorficri, en alle foodanige frauden te ge-

ceert.

Aldus gedae^en Β&Μ^ν**' Ι

van Zeelandt tot Middelburgh ^ee°i|y pre. tighften April 1671. °^^TuSett. fefü, Waigeteeckent, JufiusdeH^-

-ocr page 1075-

van de States van Zeelandt.                   1053 // de Penningen, tjerfireckt bjOmmefiagen dengeinundeerde Folders 3 of totrtPmtie'vanCQvc^en* htbbwrechtvanprtefercntievdQralleandtrei in date dm acht 0 wntighfien September 1671.                      "                                                f

fèhinge van eenige geinundeerdePolders, ofte wel om eenige Dijeken, die extraordinaris door rempeeftenen hooge vloeden zijngebrobcken, wederom in behoorlijcke ftaet van defeniie ende tegenweer te brengen, vooralle andere pennin- gen , voor dato van dien op eenige Landen van föodanige Polders gegeven, fullen wefen ge- prefereert : Ordonnerende alle de Rechters,on- der Ons gebiedt ftaende, haer 'mjudicando naer den inhoudt van defen Placate te reguleren. En op dat een yeder hier van de noodige kennifiè foude mogen hebben, foo ordonneren Wy, dac defen alomme lal werden gepubliceert en geafti- geertdaermën gewoon is publicatie eh affixie te doen, alibo Wy het fëlve ten dienfte van den Lande alfoo bevinden te behobren. Aldusge- daen en géarrefteert iri'r Hof van Zeelandt toe Middelburgh J den acht en twintighilen Sep- tember! £7 r; OnderirbMtψ- Ter Ordonnan- tie van haer Edele Mogeritheden. Was geteec- kent, 'Juflus de Huyberf.

ν Staten van den Lande en GraefFelijck- DWdt van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hoorenlefen, S α L ν τ; 'Doen te weten: Alfoo Wy , varingekomen, dateenigePerfoonen icru- ^fus zij" penningen te veritrecken aen parfi- iLjngclanden van Polders, die of geinun- MttuP* of fccr grooce fchadèaèn hareDijc- fniioortempeeftenen hooge Vloeden hebben deden, gelijck onlanghs door een feer groot » eeft> en verloop van weenn Onie Provin- S Voorgevallen, uy t vreefe dat de penningen, Loordato op föodanige Landen fouden zijn trftrcckr, praeferabel voor defe foude weien; Lo Is'T : £*aC ^y» om a^e twijffe^lngenin jjjfén wegh te nemen, geordonneerr en gefia- (aCerthebben, gelijck Wy ordonneren en fta- „aenby.defen, dat alle föodanige penningen, (jievoortaenaen eenige particuliere Ingelanden gen werden verftreckt, om daef mede te vol- ta de Gefchooten· en Ommeilagen , dieder Eedienende geheven fullen werden, tot bever-

miscdttinQrdre op de betaknge van delaflen op de Landt-goederen, by Pèrfionen buytendefeYrovinciewoonachtigby en de forme vanexecutie deswêgens y in date den f win-

tighfkn November 16j$. DE Staten van den Lande en Graeffelijck- heydtvan Zeelandt, Allen den geenen die dëièn fullen fien ofte hooren lefen, hiiSTi.tDoenteweten: Dat Wy in ervarin- jetatheri, dat vcele die in defe Provincie niet fflzijh woondchtigh, en nochtans aldaerconfi- kélt Land-Goederen beiitten i feer traegh en talatighzijn om den HondertitenPenning,Gul- dertsper Geniet, en diergeli jeke Laflen aen On- feKentrieeftersen Ontfangerste betalen, om ffltfynietfoo prorript engéreet in harePerfoo- ^flenandere gereede en liquide Goederen eh bnnenverdengeëxecuteert, als wel Oniè ey- §enc Onderdanen en Ingefetenen\ nevens de- *elcke ij nochtans defeive protexie geniétenj *90 is'T: Dat Wydaertegens willende voor- fa) geordonneert en geftatueerc hebben, or- dineren en ftatuerèn by defen* dat de Landen ^eEygcnaers, buyeen defe Provincie woon- ^tigh, daervan den riondêrtften Pënhingh, ^enper Gerhet en diergelijcke Schattingen yOns geheven wèrdende, óp hare geordbn- ^fde termijnen niet en fullen zijn voldaen en [*wt j en dat daër toe alle middelen en behbor-

danigen geval alle föodanige opgevcylde ende niet verkocht wèrdende Landen , by Onfe Renrmeefters en Ontfarigers, yeder in fijn di- ftricl:, totOnfen profijre fullen werden aenge- houden, en aen Onfe Domeynen geannexeerr, en vervolgens geireldt onder de adminiftratie van de relpeftive Rentmeefters van Onfe Do- meynen. En alfoo het foude konnen gebeuren dat eenige fouden meynen hier door bequame occafie gevonden te hebbëièom door non-bera- hnge hare Hechte Landen te kohneri abandon- neren , èrideter contrarie door bétalihge van de laften de befte Landen te behouden, foo ordon·; neren Wy by defen , foo wanneer yèmandt, eenige van fijne Landen fal komen te abahdon- neien, dat de Rentmeefters en Ontfangérs van OnfeMiddelen, det'achterheydt Vanföodani- gen Landt, fullen hebben te verhalen aén föo- danige andere Landen, als dié Përfoon elders binnen defeProvincie foudè mogen hebben, en by aldien het felve mede pubhcquélijck opge- veyk zijnde » inigelijcks om rebenen vborichre- vennietkbnde werden verkocht, dat hëtfelvé mede fal werden aengeflagen , ende aeh Oniè Domeynen gevoeght: Zijnde oock Oriïè mey- by aldien deeygen Ingefetenen door dit middel.beter ënpromptér tot bctalingë van de 6pgeftel<3é, of nochbpte fteHen laftènfouden konneft gebracht werden*,-dac oock defelvc procèduyfen tegens haer· fullen mogen werden gehouden/ Ende op dar aiemandt bier van ee- nige ignorantie foude mogen pretenderen, ont- bieden en bevelen Wy alle Onfe Officieren ende Magiftraten» defeji ajomme te doé,n en laten pu- blice-

KKeproceduyrèh té vergeefs fullen zijn aengê- Jj"t> publicq fullen werden opgeveyk ende fatilo ^vervolgens déverachterde Hön- J"^Pennihgen, Gulden per Gemet, en diêr- MckeSchaninge daer aen reverhden,'énin 21Cnian':door eenige collufie, of om eenige Si" 00rfaecke, op föodanige opgeveylde! ^Iyen e,n quarne te bieden, en dat vervolgens f0o^QnJ.eten fouden konnen werden verkocht, nie exprefle wille en begeerte, dat in föo-

-ocr page 1076-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

1054

bliceren en affigcren daer fulcks behoort, en in Middelburgh , den twintic gelijcfcc faecken te gefchieden gebruyekelijck *$7$' Onder ftondt, Te^ is, alfoo Wy al hetfeivetèn dierifte vanden Lan«j haer Edele Mógentheden. de noodigh hebben geoordeelr. Aldus gedaen Juflus de Huybert: en gearreftèert in 't Hof van Zeelandt? binnen; 11 ν ,,

§8? November

Tan

u

W

onnantie

as

getecckent,

Tlacaet tegens het uytflaen van Derry t tn het uytvoeren njan dien) in iate de f ■entwintighflen Aprili6j-4.                                                                           r^iri

DE Staten's Lands en GraefTelijckheydts vanZeelandt, Allen dengeenendiede- fen fullen fien of hooren lefen, Salut ; 'Doente weten, Hoe dat Wy by Onfen Placate van den veertienden September des voorleden jaers, het uytflaen van den Derry binnen defe Provincie hebben beginnen te be- fnijden, doch confidererende dat het felve niet genoeghcnisi maernoodtfaeckelijck wertver- €yfchr,dat het felve abfolutelijck wert verboden, om Onfe Eylanden niet vorder te laten ontgroei- den , en van hooge tot lage Landen maecken, en alfoo te ontwapenen van haer behoorlijcke de- fenfie, tegens het Water dat de voorfchreve Eylanden als een geduyrige vyandttrac|taen te vallen en op te eten 5 Soo Is'x: Dat Wy na lijpe deliberatie van rade, ten hooghften noo- digh en dienftigh gevonden hebben, om gene- ralijck door Onfe gehéeleProvincie, en alle de Eylanden van defelve, het del ven ende uytflaen van Derry te verbiedenjfcgelijck Wy 't delven en uytflaen van Derry in alle Plaetfen en Eylanden defer Provincie, geéne uytgefondert, verbieden by defen, hoe kleyn de quantireyt ook foude mo- gen wefen, op pcene van confifcatie van alle den Derry, die bevonden fal werden, 'tzyinklcy- ne ofgrootequantiteyt elders binnen defe Pro- vincie en Eylanden, na deièn gedolven ofgefla- gen te zijn, fonder daer van yemand teexcipie- ren, of door de vingeren te fien , en fullen daer en boven de Eygenaers, die fquden mogen on- derftaen uyt hare Lajiden eenigen Derry relaten delven of flaen, boven de confifcatie van den gedolven en uytgeflagen Derry, noch verbeu- ren defomme van twintigh ponden Vlaems, en de Arbeyders die haer tot het delven en uyi flaen van Derry fullen laten gebruycken,een boete van vij f fchellingen Vlaems daeghs, foolangealsfy bevonden iiallen werden daer inne gearbeydt te hebben j weshalven alle ende een yeder by de- len ge waerfchout wordt iich tot geen delven of uytflaen van Derry te laten gebruycken. Wy in^erdiceren en verbieden vorders, dat geenen Perry, die alhereydrs voor dato defes mocht zijn pedolven oruy tgeflagen, drie maenden na defen ergens van de eene plaetiè tot de andere, 't zy met de wagen of fchuyte, fal mogen wer-

den vervoert, op pcene dat niet alleen fboda„; gen vervoert werdende Derry fal Wcrden ^ houden en geconfiiqueert, maer dat de EvT naers vande wagen ofichuyte, daer en boven" noch fullen verbeuren twintigh ponden Vlacn», allede voorfchreve boeten enconfifcatien te an phceren een da de ten profijte van den Aenbreh ger, een derde voor den Armen van dePJaets daer de overtredinge gefchieden fal, en een der de voor den Officier die de caufacie fal doen· En overmits geene frauden noch transgreflien lichter als die in defen Placate begrepen ftaen fullen konnen werden ontdeckt, foo is Onfe ernftige meeninge en begeerte, dat de Hooft. Officieren, yeder in fijndiftrift wel fullen heb- ben toe te fien, dat niets contrariedefen Placate en werde ondernomen, die oock daer over ful- len gehouden zijn reeckenfehap aen Ons ende Onfe Gecommitteerde Raeden te geven, t'ëc- kens als fy daer toe fullen gevordert worden: en incasdatbuyten vermoeden mochte bevonden werden, dat na defen in yemandts diftrift eeni- gen Derry foude weien gedolven of uytgeflagen, fonder die te hebben aengeflagen, de Eygenaers l vande Landen en Arbeyders gecalangeerc, foo verftaen en ordonneren Wy, dat foodanige na·\ latende Hooft-ofRcieren ielfs fullen vervallen in \ de boeten, breucken en verbeurteniflên die in deièn On fenPlacate ftaen uyrgedruckt, door de Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden, haer fulcks gebleecken zijnde, te doen executeren, alfoo in fulcken gevalle denegligenticj conni- yentie ofnalatigheydt van foodanige Hooft-of- flcieren , defe ftraffe wel fullen komen te ver- dienen. Ende op dat daer van niemandt hier van eenige ignorantie pretendere, ontbieden en bevelen Wy alleÖnfe Officieren ende Magi- ftraren, defenalomme te dóen laten publiceren en affigeren daer fulcks behoort, en in gelijcke faceken te gefchieden gebruyckelijck is, alfoo Wy al het felve ten dienfte vanden Lande noo- digh hebben geoordeelr. Aldus gedaen en gear- refteertterVergaderinge vanhoogh-gemelac Heeren Staten, in't Hof van Zeelandc binnen Middelburgh,den 27. April 1674. Onderftonr, Ter Ordonnantie van haer Edele Mogentneden.; Wasgeteeckent, Juflus de Huybert.

*Placaet

tegensde mwilligheydivanfom^nige Landijatentin het doen en volbrengen van jtn;'J^

die defelve aen haer Ambacht s Meer m fchuldigh zijn, in date den vijftienden MW \6y%. SiefPlacaet-boeck derde Deel, FoLjSö.                                                   J

Tlacaet.

houdende datWees-meefierSiVooghdem Curateuren^en andere'AdminiflrateursM* e ,

deren van onmondige, minder-jarige en andere cPerfoonen en Boedels die onder Curate ^ | of werden geflelty de penningen defelve onmondige tn andere Ter/oonen toebehoor ende ,1 ^ | vermogen te befiedenen aen teleggen tmei'ophopen van O b ligatien en jRentebrievent date den 31. M*y\6f$. SietPlacaet-boeck derde Deel, Fol. 5-5)8.                     jmét- j

-ocr page 1077-

Van de Staten van Zeelandt.

1055

iÜtSÜ Waerfchoumnge , houdendefecuriteyt omtrent het vernegotteren van Oblt- lattenen Rente-brieven t in date den vijf en twipighften September 169 f. DESraten 'sLands en GraefFèlijckheydts ftitueert en loopende ten lafte vande Corpora van Zeelandt, Allen den geenen die alsvooren, gehouden fullen werden deièlve defen jegcnwoordigen fullen fien ofte wettelijck te hebben verkregen, en haer geldt Unnreïi lefen, Salut : eDoentewe- dier op wel te hebben gegeven, invoegenoock niemandt foodanige Obligatien of Rente-brie-

? f

ven, mogen te revindiccren, onder pretext dat deièl- ve hem fouden toekomen} alles na de forme en teneur van Ons voornoemde Placaet vanden een en dertighften Mey 167^., 't gunt Wy houden als hier innegeinfereert, en verklaren het iêlve oock op foodanige Obligatien en Rentebrieven, houdende toonders Briefs, te weien applicabel -t en fullen in cas van difputen, de Rechters in ju- dicando haer na defe Onfe nadere Ampliatie me- de reguleren. Ende op dat niemandt hier van eenige jgnorantie en fou Je mogen pretenderen, foo ial deièn alomme binnen deie Provincie werden gepubliceert en geaffigeerr, ter plaetie daermen gewoon is publicatie en arhxie te doen. Aldus gedaen in't Hofvan Zeelandt tot Middel- burgh, den vijfentwinrigften September 169f. Onder ftondt,* Ter Ordonnantie vandehoog- gemelde Heeren Sraten. En was geteeckent, ^BieterDuvelaer^ Fs.Tetri.

,              _                                       _ een en dertighften Mey 1679. tot fecuri- ' omtrent het vernegotieren van Obligatien

«Rente-brieven, ten Jafte defer Prorincie,om Lderedeiien, obck foude werdenapplicabel erklacrcop alle Obligatien en Rente-brieven, inhoudende de claufule thoonders Briefs, ge- conftitucert op eeriige Corpora binnen defe Provincie, hebben goedgevonden by naeder A/npJiarie re ftatueren, dat van nu voortaen het voornoemde Placaet na fijn forme en inhouden oock fal piaers hebben en geobferveert werden kenomtrent de verliandelinge van alle Obliga- ten Rente-brieven , tenlaftevaneenigeSte- ioi, Collegien, Societeyten of andere Corpo- ra, binnen defe Provincie gehoorende» fulcks ïllede geenedie eenige foodanige Obligatien flenkoopen, of geld ten onderpande daer op foudenmogen geven, fullen werden gehouden foodanige Obligatien of Rente-brieven, gecon-

fkaet en Ordre tot onderhoudinge van 's Heeren Wegen en Dijeken in den Ey landen van Zeelandt, in dato den derden Junii 1679.

leggen op de voornoemde *s Heeren Wegen» Wegelingen en Bermen van Dijeken, die beree* den worden, om die daer mede te verhoogen» en de voornoemde Slooten en Del ven te moeten maecken op de wijdte ten minftenvan acht voe- ten , ten ware fulcks mocht bevonden worden meerder te moeten zijn . Gelaften en ordonne- ren dienvolgens alle Eygenaers of BacndersVan Landen, langhs eenige 's Heeren Wegen x We- gelingen of Bermen gelegen, dat fy hun prarci- felijck na den inhoude van defen Onièn Placate fullen hebben te reguleren, midtsgaders de Am* bachts<-heeren , Dijck-graven en Gefwoorens, dat fy alle en een yedér die het aengaet, daertoe houden, en doen houden, fonder eenige con- niventie daer inne te gebruyeken, want Wy fulcks alfoo bevonden hebben te behooren. En op dat niemandt hier van eenige ignorantie en foude mogen pretenderen, ibo ial deièn werden gepubliceert en geaffigeert alomme dier fulcks gewoon is te gefchieden. Aldus gedaen in het Hof van Zeelandt tot Middelburgh, den derden Junii 1*579. Onder ftondt, Ter Ordonnantie vandéhooghgernelde Heeren Staten. En was geteeckent, Juflus de Huybert.

DE Staten van den Lande ende Graeffe* lijekheydt van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hoo- ren lefen , Salut; 'Deen te weten: wtOns tot meermalen is voorgekomen en ver- aontdegroote incommoditeyt, die de Landt- m en alle andere die's Heeren wegen moeten pruyeken, komen te gevoelen, doordiende fooinoemde wegen op veele plaetfen, en meeft »1 «e Eylanden defer Provincie, feerlaegh en oor een toeval van regen onbruyekbaer wor- *i> mfonderheydt in het najaer, dat dan tot «epjnhervoorjaer komtteduyren, en dat Wy Pegerizijndedaer inne totnoodigecommodi- Jtte voorfien, hebben geordonneert en gefta- j.rertj gdijekWy ordonneren en ftatueren by gji binnen de Eylanden van Walcheren en ya-bevdandt, en generalijck daer fulcks in bh uy denende Dijckagien door de Am- ws-heeren of Dijck-graef ende Gefwoorens wrden verfocht, deEygenaersofBaenders h W r » geIe&en langns's Heeren We- 5 k-ï CgeU"Sen en Bermen, te obligeren en C,nna C-«kW*» komende uyt de cnueiven, te moeten werpen en laten

«

μ Ordre op defecuriteyt en teeckenen van de Militaire Ordonnantien, by de tptteynen en SoUiciteurs, in date denfefden "December 1681. Uheydi van Ψ den ,Landc en Graeffelijck- ] defen fullen fien ofte hooren lefen , Salüïj "•«eland, Allen den geenen die , Doen te weten: DatWy tor onderhoudinge van *                                      I                                                                 b alle

-ocr page 1078-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

1056

die door Ons tot betalinge van de ν Militie zijn geauthorifeert , daer m?1^ den Heer Ontfanger Generael fuilen u ^™ quideren, fonder meer. Endc opdat?**U* hier van cemge ignorantie en foude mr,!,1 tenderen, foo lal defen tot WaeS pre" van een yeder werden gepubliceert enEf geert, alomme daermen gewoon is ffi££ en afhxie te doen, overmits Wv her feL u c

alle goede ordre , en voorkominge vanabuyfen' enbedrogh , hebben geordorineert en geilatu- eert, gelijck Wy ordonneren en ftatuertn by defen, dat alle Gapiteynen of hareSolliciteurs, geene Ordonnantien voor de Militie geflagen, aen de Betaelders van dien fullen vermogen ter hand te ftellen, als met ondcrteyckeninge dat deninhoudevan de felve Ordonnantien aen de voornoemde Capiteynen of Sollicireurs, door de Betaelders zijn voldoen, met uy tdruckinge van haren nacm $ en fullen alle foodanige gequi- teerde Ordonnantien voor vernietight, en ver- volgens de Provincie daer van ontheven gehou- den werden j behoudens alleen, dat de geene

den hebben al foo te behoorea in'tHofvanZeelandt tot Middelburg £ den December 1681. Onder ftond Te O donnantie van de hoogh-gerhelde Heerf-noT

ten

Wasgeteeckent, fuflusdeH^

.

Placaet en PoinBen tot prompte inninge en executie van 's Lands Middelen en admi- niflratie van dien, in date den derden Augufli 16$ z.

re Goederen, daer van de tranfporten blijven in het befit en gebruyek, 't zy onder voorgeven van huyre, aenbeftedinge, leeninge, of eenige ande- re maniere, geen eifed fullen forteren, voor en aleer de drie Billiétten on vervallen aen den an- deren, des SondaghsvoordeParochie-huyfen, Kerck-deuren , ofte andere publicqueplaetfen, tot den middagh fullen hebben aengeftacn, en dat immiddels een yeder Renrmeefter en Ont- fanger van 's Lands penningen, als medeaJIean- dere particuliere Crediteuren , de verkochte en getranfporteerde Goederen in Arreft fullen mogeo nemen. I V. En by aldien den Kooper defelve Goederen foude willen na hem nemen , en vervolgens niet laten onder demacht van den Verkooper,ialhet felve moeten gefchieden binnen den derden dag na de Verkoopinge, fonder defelve Goederen oy t weder te brengen onder den Veaoopcr} op pcene van hulliteyt. V. Gelijck oock alle de Ontfangers enRentmee- fters van 's Lands Middelen, midsgaders alle an- dere particuliere Crediteuren vryfalftaen, vier weeckenna het laetfté uyt te ftellen BillieCj de verkochte en getranfporteerde Goederen voor den felven prijs , daer voor defelve verkocht zijn, na hem te nemen > midts betalende a«n den Kooper de koop-penningen die hemdeug- delijck fullen competeren. Ende op dat niemandt hier vaneenigeigno· rantie foude konnen pretenderen, foo ordon- neren Wy dat defen alomme falwerdengepuM- ceerten geaffigeert, daer men gewoon is publi- catie en affixie te doen. Aldus gedaen en gear- refteertin'tHofvanZeelandttotMiddelbunjnj den derden Augufti 1682. Onder ftondr, 1« Ordonnantie van de hooghgemeldeHeetflö*· ten. Was geteeckent, Juflus de, Hujfat-

DE Staten 's Lafidts en Graeffelijckheyts van Zeeland, Allen den geenen die de- fen fullen fien of hooren lefen, Salut; *Doen te weten : Dat Wy tot meerder faciliteyt, endeprompter inninge van'sLandts Middelen, en de adminiftratie van dien, hebben geordonneert en geftatueert, gelijck Wy or- donneren en ftatueren by defen: I. Eerftelijck, dat alle Ingefetenen hare verloo - penenverfcheenen ordinaire en extraordinaire laften ende fchattingen fullen hebben op te bren- gen , en promptelijcken te voldoen in handen van Onfe refpective Ontfangers en Rentmee- fters , yeder in fijn quartier , op de gefielde ter- mijnen} op pecne dat de gemelde Ontfangers en Rentmeefters, fonder eenigh aenfien van Perfoonen, tegens de onwillige of gebreeckige fullen hebben te procederen, by reëel e en para- te executie. II. Ende op dat de voornoemde Ontfangers ende Rentmeefters des te beter en gereeder des Lands Penningen iöuden konnen machtigh worden, foowerdt by defen verftaen, dat het recht van der felver parate executie fal duren dentijdtvan dertigh maenden , te reeckenen van den ver- ie hijn-dagh en geftelden termijn, tot betalinge van de voorfz middelen geordonneert. I I I. Gelijck oock tot voorkominge van alle be- drogh en finiftere pradlijcken, om te ontgaen de betalinge van alle ordinaris en extraordinaris la- ften en fchattingen, infonderheytmethettranf- porteren en vervremden van Paerden, Koeyen, en andere Meubilaire en Tilbare Goederen; foo hebben Wy Ons Placaet van den derden Martii l6ji. gerenoveert, gelijck het felve géreno- veertwerdtbydefen, en verklaren totAmplia- tie van dien, dat de tranfporten van alle Paer- den, Koeyen, en andere Meubilaire en Tilba-

Diergelijck Tïacaet is oockgearrefleert op den tienden April 1682.

flictft

-ocr page 1079-

Van de Staten van Zeelandt

1057

tevens den uytvoer <van Beeft alen, in date den twaelfdcn Februamfcfiien ^yndertdrieentachtigh.                                       V          í -                  —Ë           %

foodanige magere Beeilen te vervoeren, verkoo- pen, of op eenige Havens af te fcheepen, geene van dien uytgeiondert, hoedanigh diegenoemt, ofwacrdie gelegen fouden mogen zijn, op poe- ne foo wie contrarie deic Onfe welmeyningefal beftaen te doen , dat dcfelve voor yeder ftucks Beeftiael, dat regens dcien Placate hier na uyc de voorfchreve Eylanden fal werden vervoerr,fal verbeuren, boven enbehalvemhetfelve, noch eenefomme van vijf ponden Vlaems, teapplice- rende eene helft voor den Officier die de calan-

F Staten vanden Lande en GraefFelijck-

D

heydc van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hoorenlefen, Salutj º) oen ie wet en : Alfoo Wy

, inKe komen, dat eenige Eylanden defer ie die door de Inundatie en zware Wa- ^ucvi den fes en ,twinrighiten j anuariides nrlcdenjaersfeer zijn befichadight, oock ver- kbben geleden aenhec Âeeftiael, ende wei Liament lijck', ter oorfaecke dat de Ingefete- nalommehaerin die verlegentheyt vindende,

elte Beeilen hebben verkocht, en diever- igefaldoen, ende de wederhelft ten profijre van 1 ns buyten defe Provincie elders zijp verr I den Aenbrenger en den Armen. En teneynde T0^f tot mertkelijckefchade van die geene, de- j niemandt hier van ignorantie en pretendere, en ^clceindeconftrvatiederWeylandenzijnge- een yeder weten moge waer na hy hem heb bc te ^re/Teert} waerommeWygenoodtfaeckt zijn ' reguleren, ordonneren en gelaften Wy ,datdefe borden,'om de verdere ruïne der fel ver Lan- i fal Werden gepubliceert en geaffigeert a.lómme Ltetnogenvoorkomen, teinterdicerenende j daer het behoort, en tegefchieden gebrüycke- rerbieden, gelijck Wy wel expreflelijck inter- j hjck is. Aldus gedaen in 't Hof van Zcelanc tot leerenen verbieden mits defen, datnaerdepu- Middelburgh , den twaelfdcn Februarü 1683. feade defes, niqnrandt hem vervorderen fal Onderftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh- eenire magere Beeften uyt den Eylande van gemelde Heeren Staten. Ende was geteeckent, Schouwen, Duyvelandt ende annexe Polders,! J. Verheye. toch oock uyt den Eylande van Tholen, eenige 1 '.;

}èlmüe tegens Jacobus Coelman , en de dangereufe bj-een-hmfen en conventicu- . kn,indate dendrieentwintigfoflenSeptember 1Ó84.

DE Staten van den Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt, Á Hen den geenen die defen fullen fien ofte hoorenlefen, Salut; Alfoo Jacobus Koelman, roordelen Predikant binnen de Stade Sluysin denderen, niettegenftaende OnfeRefolutie fflpcenael Verbodt van den een en twintighften Stptember feftien hondert vier en feven tigh ge- ien, ter oorfaecke van fijn verkeerde iufte- ittcncn ongehoorfaemheydt, bewefen aen fijne wttigeHoogh Overigheydt, echter beilaen en onoernomen heeft binnen defe Provincie priva- jeoeffeningen te doen , en oock op Sondag den wden deier loopende maendt September bm- KndeStadt Vliilingen tweemacl publiquelijck teprediken, ende alfoo fich fchuldigh gemaeckt jMeftraffe vervat in Onfe voorgemelde Refo- 5en Pocnael Verbodt, mede brengende dat . «eProvincie foude werden ontfeght,indien JJöfige publiquc of private oeffeningen aldaer fgtedoen,fooalsnugefchietisj SooIs't: f&V yin exccutie van Onfe voorgemelde Re- k?ee" P^naelVerbodc, den voornoemden ?{ñíï| oe^man defe Provincie ontfeggen, en faip f ns,verbieden daér meer in te komen, op S9 honderdc ponden Vlaems, enftraffe NSnfSh §ell!rke p°nden' À€Ãôéç de asKo 1 nlal> dle den voornoemden Jaco- ofj3jn e man aldaer acces en huyfinge fal geven, %efXerCItien frecluentercn. En overmidts !cby.eeÏÏren' ^athethoudenvanveelepriva- '«tivane -m^en ^n convcnticulen (onder pre- fa iw jni&lChriftelijeke oeffeningen} meer IV n°orbrec*r, daer door dan niet als

verwerringe en verachtinge van den publiquen Godsdienft wordt veroorfaeckt, oock verkeer- de en dangereufe opinien tegens de gefonde Lee- re verweckt, enaenderteleverftanden daer roe occafie gegeven ; Soo Is't: Dat Wy daer in willende voorfien, alfulcke dangereufe by-een- komften en conventiculen, by defen wel expref- felijck verbieden, op peere dat alle de geenedic deièlvevoortaen fullen frequenteren, daer over t'elckens verbeuren fullen vijf ponden Vlaems, en twintigh gelijcke ponden die haerhuyfinge daer toe fullen hebben gelcent; en die deie clan- deftine ocfFeningh fullen hebben gedaen', dertig ponden Vlaems, voor de tweede mael dub belt, envoordederdernael op arbitrale correftie; te appliceren twee derde-parten voor den Officier, en een derde-part voor den Armen vandeStadc ofPlaetsdaerdit foude mogen voorvallen. En by aldien yemant boven de ordinaire Predika- t ien en Catechifatien, op den Sondagh of ande- re dagen eenige Godsdienftige offeningen fou- den willen defidereren, fal het felve haer geoor- loftzijnfulcks re doen indepublique Kerckcn, en daer toete verfoecken en te difponeren Pre- dikanten die daer toe zijn gequalirkeert. En op datniemantvan defe Onfe goede intentie en be- geerte eenige ignorantie foude mogen pretende- ren, foo fal defen alomme werden gepubliceeit en geaffigeertjterplaetièdaer men gewoon is pu- blicatie en affixie te doen. Aldus gedaen enge- arrefteerr in 't Hof van Zeeland rot Middelburg, den 2 3. September, 168ö. Qnder ftondt, Ter Ordonnantie van de hooggedachte Heeren Sta- ten. Geteeckent, J. Verheye. 6 Í                         øç-

-ocr page 1080-

1058            Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

ProvifioneelVerbodtvanUytvoer <υαηMunt-materiael na deProij

vncte

^^Uol

landt i&c. in date den tienden en elfden Februariii6%j.

DE Gecommitteerde Raeden van de Ed. Mog, Heeren Staten van Zeelandt, 'Doen te weten : Hoe dac verfcheyde Ingezetenen van deie Provincie, een

datgeenSchipper,ofeenighanderPPrr het oock foude mogen wefen, m ecS'Pl Schuyte, of ander Vaertuygh, klevn ρ ^ï eenigh Munt-materiael fal mogen ïïSif &?4

goede quantiteyt Munt-materiael in de Provin- cie van Hollandt jegenwoordigh hebben, ende

nemen; vincie'

van Hollandt vervoeren, on ÏSP ι ro*l Peribon, Schip, Schuyte of and^V§Ώ| kleyn of groot, in arreft fal Werden 2^ 4 ofonderwegenaengehaelt en alhierffiSI gehouden, tot dac de Heeren StatJrfS01! iandtoverde ftraffe en verbeurte van dien, «1 enf' ons in goede bewannge werden gebracht eneJ houden, buy ten alle vrafe van confifcatie 07p boete, ten behoeve vande Ingezetene/i van Hol landt, die het felve foude mogen toebehoorend

door de onderlinge Commercie enHandelinge noch meerder aldaerkonnen bekomen, fonder evenwel 't voornoemde Materiael uyt de hoogh- gemelde Provincie van Hollandr, binnen defe Provincie jegenwoordigh te konnen brengen, alsmetpericul, immersbedreygingevanconfif-catie en verbeurte van groote boete, volgens deninhoude van het Placaet, door de Heeren Statenvan Hollandt en Weft-Vrieflandt op den twee en twintighften December laetftleden geëma- neert} én alfoo door deie onminnelijcke manie- re van doen, de goede Ingefetenen van defe Pro-

vincie feer groote fchade en verliesfoudenkon- nen werden toegebracht, die Wy geern door al- le meeft billijcke ende gevoeghlijcke middelen fouden voorkomen, fonder evenwel de goede Ingezetenen van Holland onder foo harden pce- nael van Confifcatie ende boete te ftellen; Soo Is't: DatWyby provifie, ende tot dat by de

oock ftaen tot hare volkomen vryedifoofu* foo haeft de goede Ingezetenen van Zeeland van de confifcatie en boete, daer mede iy of hareorJ dre werden bedreyght, fullen wefen gehbereert ende die afgefneden en verboden in en uytvooj door de Provincie van Hollandt en Weft-Vries- landt in haer voorgaende vryheydt herfteldr. En alfoo dit verbodt van uytvcer niet en fiet op de Provinciën van Brabant en Vlaendcren, foo fal het een yedcr vry blijven, het Munt-mate- riael uytter Zee alhier ingekomen, endeaidaer waerlijck t'huys hoorende, oock derwaerds te mogen fenden , midts dac daer van als voor de- fen een derdepart indeMunte alhier werde ge- bracht , en daer in de voorgaende ordreen pr2* cautiengeobferveert: Wordende de Officieren vande Steden by deièn gelaft en geordonneert, te vigileren, dat het verbodt van uytvoerbyde- fen gedaen, wel werdegeèxecuteertj enecnigft

Heeren Staten van Zeelandt daer op nader fal zijn gerefolveert, wel exprefTelijck by defen in- cerdiceren ende verbieden , dat geenderhande Munt-materiael uyt defe Provincie na Hollandt fal mogen verfonden of vervoert werden, en in tegendeel van dien wel expreffelijck ordonne- ren en gelaften, dat alle foodanigh Materiael al- hier in de Provincie fal moeten blijven, enckel en alleen tot dien eynde, om aen het voornoem- de Materiael, inde Provincie van Holland t'huys hoorende, te konnen verhalen de ichade van confifcatie en boete, ofandere ongelegentheyt,

die de goede Ingezetenen van de Provincie van I Munt-materiael, in hetuytvoerenofinfchepen Zeelandt, o f hare ordre, in het uyt voeren ofte betrappende, hetfelve aenftonds, teneyndc toefenden van haer Munt-materiael uyt de Pro-; hier vooren vermeldt, in Onfe bewaringe te

brengen, over welcke moeyte en vigtlantie de gemelde Officieren, en die haer ten dienfte ful- len zijn, behoorlijck fullen werden erkendt en beloont, als mede alle andere Perfoonen, die foodanigen uytvoer fullen weten aen te brengen. Ende op dat niemandt hier van eenige ignorantie foude mogen pretenderen, foo fal defen alom- me in de Steden worden geaffigeert, daer-toen gewoon is affixie van Placaten te doen. Aldus gedaen en gearrefteertin'tHof van Zeelant tot Middelburgh, dén tienden en elfden Februani 1687. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van den welgemelden Raedt. Was geteecW J. Verheye.

vincie van Hollandt, volgens het voornoemde Placaet, of onder eenigh anderpretext, inhet geheel of ten deele foude mogen overkomen of aengedaen werden-, en by aldien eenigh Inge- zeten van Hollandt door dit billick en rechtveer- digh dedommagement in eenige fchade foude komen te vervallen, tot haer Ed.Mog, byfon- derleet wefen, foo fullen die van hiergewefen, en tot vergoedinge geaddreiïèert worden aen die geene, die de onverhoopte conflfcatien en boe- ten tot lafte vande goede Ingezetenen van Zee- landt, ofte hare ordre , in Hollandt fullen heb- ben geprofiteert. Ende op dat defe goede ende billijcke intentie foude mogen werden voldaen,

foo verbieden Wy by defen wel fcherpelijck,

Nader Waerfchoumnge, concernerende de opdrachten van Paerden, Kpejen0 Meubilaire en Tilbare Goederen, in date den fes en twintighfien Maert 16Sp~

Onfe«

E Staren van den Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt, Allen den geenen die deièn fullen iien ofte hooren lefen,

Alfoo tot

Sa Lu T} Deen te weten . *—*fc£«fe«e*| kenniffe gekomen is, dat door vericneyu H depradijequen, Onfe goede meynmg^

-ocr page 1081-

van de Staten v

1.059 en Marckr-daeghs Billiet» inde Staat van het Eylandt daer den Verkooper naeft by woondr, latende deielve verkoopinge doek in de Stade (by aldien men fulcks aldaer gewoon is) door den Uytroeper op den Marckt-dagh aen yeder een bekendt tnaecken, ende verforgende dac foodanige verkoopingen gefchieden op de uur en na gewoonte, als men ter plaetie gewoon ist alles op poene van nulliteyc. Ende op datnie- mandt hier van eenige ignorantie foude mogen pretenderen, en yeder fijn intereft foude kon- 11 en waernemen, fal defen alomme werden ge- affigeert en bekent gemaeckt, daermen fulcks te doen gewoon is. Aldus gedaen in 't Hof van Zeelandt tot Middelburgh den fes en twintigh* ftcn Maert feftien hondert negen en tachtighh Onder ftondt, Ter Ordonnan tie van de h oogh- gemelde Heeren Staten. Ende was geteeckenr, TieterliwUelaer, t.Tetri.

ifldePlacatenvanden derden Maertfes- donderde een en feventigh j en derden Au

pen

feilienhondertrwce en rachtigh, concer-

ï ' de de Opdrachten van Paerden, Koeyen, cCiedere Meubilaire en Tilbare Goederen, niet &lSl de nagekomen na behooren, en dat dae'r- cnffirjfToedeIngezetenen door finiftre vonden Snverleydt ende verkort, Wydaerorntot lorkominge van ioodamge abuyfen hebben etenreiblveren en verklaren , Onfemeynm- Sn» dat voor het toekomende eenyege- 11 die publicq fal willen verkoopen eenige Prden, Koeyen, of andere Meubilaire Goe- m, den proffen dagh en tijdt van de ver- oopinge, by affixie van Bilhetten (aen te Ln, van's morgens ten'achten, tot s middags entvaelfuyren) alomme fal moeten bekendt mecken , nier alleen inde plaetsdaer onder den Verboperwoonachrighis, debeydenaeftaen «teenDorpen, maer mede by een Sondaghs

flffset, 't Gemeene Landt, midtfgaders de Rentmeeflers <van Domeynen en Qefr- flelijcke Goederen, ére. hebbenpraf "etentie voor alle andere, oock aengaende de infolvente Boedels, in date den tienden ^December 1691.

ferabel voor alle andere, lelfs die Weefen zijn, geen ouder of beter recht hebbende, dat derhaï- ven.injudicando foo voor de Gerechcen in de Steden als ten platten Lande, in het maecken van praïferentien, daer naer lal werden geregu- leertj dat oock verhoedet werden fal de Infol- vente Boedels met geen onnoodige koften te chargeren, noch oock de Rentmeefters van het GemeeneLandt, inhaerqualiteyt, tothetuyt- eynde van de reddingc van de Boedels te laten wachten, maerpromptelijck, endeuytterlijck binnen twee maenden na't interineren vanfixK danige Mandamenten, uyt de eerft inkomende penningen te vo Idoen, het geene haer wegen 'c Gemeene Landt competeert, fonder defelve doorlanghwijligeProceiienflependc te mogen houden. Ende op dat niemandt hier van eenige ignorantie en foude konnen pretenderen , foo ordonneren Wy dat defen alomme fal werden gepubliceerten geafiigeert daer fulcks behoordt, ende in gelijcke faecken te gefchieden gebruye- kelijck is. Aldus gedaen en gearrefteert in *c Hof van Zeelandt tot Middelburgh den tienden December 1691. Onderftond, Ter Ordonnan- nantie van de hoogh - gemelde Heeren Staten. Was geteeckent, Ψ ieter "Duyvelaer, F. Tetri.

DEStaten van den Lande en GraeiFelijck- I heydt van Zeelandt, Allen den geenen 1 die defen fullen fien ofte hooren lefen, S α L υ τ; 'Doen te weten: Hoe dat Wy foolangh lbo meer in ervaringe komen, dat by ktadieren van Boedels, onder beneficie van Inventaris, ofwel defelveonderden Ambachts- kr, ofde Crediteuren in fequeftrage of cura- fètc brengen, de Rentmeeflers van des Lands Middelen, omtrent de invorderinge van dien, merckelijckworden benadeelt, jafelfs diekwils araProceifen buyeen haer toedoen verholpen, oigenootfaeckttot ondienft vanden Lande haer inlanghwijligeProceduren in te hten: Dat oock deEygcnaers in foodanigen gevalle alles onder taerkomen te flaen, ende fonder behoorlijcke lormevan rechrspleginge, onder iïmulate tranf- porrenen arreften de Goederen na haer trecken, genegens moetende werden voorfien, hebben Wygoetgevondente ordonneren en ftatueren, iooalsby Ons werdt geordonneert en geftatueert Meien, alfoo het gemeene Landt, midrsga- fS"eR.entmeefters van de Domeynen, foo ge- wemde Geeftelijcke Goederen, dubbelden Haften Penningh, geene van des Landts

len uytgefonderdt, die het felve in haer

fiinfti

ereprefenteren, geweeft en noch zijn pre-

wtovatie van de Placatenvan den 23 September 1684,^ 'IJ^.Oecember 1694. verbiedende alle dangereufe by'een-komfien en conventiwlen> in date den 21. April 1696,

DE Staten van den Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt, Allen den gee- nen die defen fullen fien of hooren le- Wym n» Sa Lu τ* T) oen te weten: Dat ^DienΓ eCn ^on^er^nge leetwefen meer en meer

twinrighften September feftien hondert vieren rachtigh, en vier en twintighften December fes* tien hondert vier en tnegentig, verfcfyeyden ver- bodene Conventiculen binnen Onfen Lande werden gehouden, die Wy met goede redenen beducht blijven te ftrecken tot ontruil inge en na* deel van Policie of Kercke, en daer by de fuy ver- 6 Ν ï                    heydf

ficn

Onspi

PPrehenOCTen, hoe dat, onaenge·

acaet ende Interdiite van den drie en

-ocr page 1082-

Placatcn en Ordonnantien. 8. Boeck.

ιο6ο

foudewillendefidercren, falhetfdv h I oorloftziinfulckste doen in de publiaue?gc' ; ken, en daer toe te verfoecken en h? erc" j Predikanten , dk daer toe zijn SÏÏ?^ j mterdicerende voorts, en verbiedende J' ,fenwelexpreüelijck, datniemant, wiüï | iondereenigh wettighberoep, qua^Tf miffie te hebben, fichTal mogen begcveyn 1 ' matigen tegaen prediken, eenigephgeoS | Conventiculen te houden, otóeSSl quade impreffien tegen* den Publiqifen gS dienft of harePredikantence geven : Enopdt defeOnfefalutairemeyningebehoorlijckC werden opgevolght, laften en beveleniWv n„ fe Officieren en Jufticieren, hier op exacte)'" verfichtte houden, alstotnoch toe isgefchiedr en daer van reeckenfehap te geven daer hetbc' hoort, teneynde met de vereyfchtenadruck t" gens foodanige moge Werden voorfien. En o datniemant van dek Onfc inrentieen be^erre eenige ignorantie foude mogen pretenderen, foa fal defen alomme werden gepubliceert en geaffi. geert, ter plaetfe daer men gewoon is publicatie" en affixie te doen. Aldus gedaen, gearrefteert en gerenoveefc ter Vergaderinge van de Ed, Mog. Heeren Staten , in't HofvanZeelanttot Middelburgh , den een en twintighften April, ï6$6. Onder ftondc, TerOrdonnantievande Staten voornoemt. Was geteeckent, Tittfr eDnvelaer) Fs.Tetri.

heyt der Waerheyt ondermijnt, de zeden bedor- ven, en depublique Gods-dienil benadeelt wert, waer uyc dan niet anders konnende voorko- men als gevaerlijcke difordcrs in de Gerefor- meerde Leere, en vervolgens een generale on- rufte en verwyderinge der gemoederen; So o Is't: DatWy jegenwoordigOnfedeiiberatien, als Chriftelijcke Hooge Overheydt, by con- tinuatie latende gaen over een faeck van dier im- portantieende aengelegenthey t, omme daer je- gens met de vereyfchtenadruck te voorfien, by provifieenimmiddels hebben goedrgevonden, Onfe voorigePlacaten by defen wederom té re- noveren , en alfulcke dangereufe byeenkömftcn en conventiculen nocfamaels by defen wel ex- preflèlijckte verbieden, op poene, dat alle de geene die de felve Voortaen lullen frequenteren, daer over t'ekkens verbeuren iullen* vijf ponden Vlaems, en twintigh gelijcke ponden die hare Huyfinge daer toe fullen hebben geleent,en voor die, dewelcke foodanige clandeftine OeiFenin- gen fullen hebben gedaen , dertigh ponden Vlaems, voor de tweede mael dub beid, en voor de derde mael op arbitrale corredrie, te applice- ren twee derde-parten voor den Officier, en een derde-part voor den Armen van de Stadt ofte Plaets daer die foude mogen voorvallen j foo nochtans yernant, boven de ordinair* Predica- tien en Catechifatien, op den Sondagh of ande- re dagen, ecnige Gods-dienftige oeffeninge

Waerjchoumnge, omme Landen niet anders aen té geven als Hemels breekt, k Gs- rechtentenplatten Landegeiaft geen Koop-ced&llen van ver kof te Goederen van infolwntt Terfoonen uyttegeven, ten zydeguldeper Gemetjalwefin betaeit, indstedeuelfdmjuln feflien hondert vijf en tnegentigk.

diegeheventitaen, op poene, dat foo wicco: trariedefes fal bevonden werden gedaen re heb· ben, jegensdefelveindier voegeniai werdenge procedeert,als jegens de foodanige,diein'cover brengen van hetHoorn, enMetgdtjtekortbad· den aengegeven, t'allen tijdedegewoonteisge- weeft i werdende wijders de Gerechten enSc- cretariiTen ten platten Lande geordonneercdie voorfieninge te doen, dat geen Koop-cedullen, Van verkochte Vruchten, Beeftialen, als anders,] van infolvente Perfoonen of Boedels, van onder j haer handen en fullen werden uyigegeven,> voorens daer af de gulde per Gemet Wfm fal wefen afgehouden, ofgebleeckendacdieacaj deOntfangersoverdenC^a«iereisberr)S'' der daer af te mogen blijven in gebreecke, Wf vende anderfins de Gerechten en Secretarie, die hier ontrent fouden mogen nalangh ziph weeft, hier vooren aenfpreeckelnck. J» ; eynde niemant hier af ignorantie Ρ«Τ««™ fichwachtevoorfchade, fal defen alojnmew dengeatfgeertengepubliceertnagewoon^ dus gedaen in'tHof van ZeeIan^SU, burgh den elfden Julii 169f. QnafjL·^ Ter Ordonnantie van de tooghgemew " Staten. Was geteeckent, &<t# 9ψ' Fs.Tetrl

DE Staten desLandsende Graeflijckheyts van Zeelandt: Allen den geenen die de- . fenfullenilen ofte hooren lefen , S A* LUT} *Doen te weten : Dar, Wy in ervaringe komen, hoe omtrent hetaengeven der Gemeten, over de gulden per Gemet, in de plaets van 't Hoorn- en Met-geit, tegen woor- digh werdende geheven, by vecle niet en foude werden gehandelt ter goeder trouwe, maer de Landen alleen overgebracht en aengegeven Za- yers-velt en Boven-kanten, daer die nochtans Hemels-breedte verfchuldight ftaen s dat oock, by afltcrven van infolvente Bruyckers, wiens Goederen werden verkocht, en in een Koop- cedulle geredigeert, vèéltijdts geen de minfte reflexie op de betalinge van deiè gulde per Ge- met en werdtgemaeckc, en de Ontfangers van'c •felve Middel al foo buyten ftaet gefteldt, omme nafoodanigenverkoopinge en boedelfcheydin- ge, haer recht in defen voor 't Landt te recouvre- ren, temeer, nadien d'Eygenaers der Landen daer vooren niet aenfpreeckelijck zijn* waer jegens willende voorfien, hebben Wy goedtge- vonden, alle ende een yeder ten overvloede te waerfchouwen» verdacht te willen zijn, in 't aengeven van hunne Landen, die niet anders over te brengen als Hemels breedte, en foo als

-ocr page 1083-

van de Staten van Zeelandt.

1061

rJry^inge tegens het aenhouden van grcote Doggen, Baftaert-vi inden en Wa- ur-honden , in date den y. ^December 1696.,

dooden, of voor altijt uyt den Eylande te verfen- den, binnen den tijdt van tien dagen na dat defe totderfelver kenniflc ial konnen weien gekomen by affixie , en foo wie contrarie defe Onfe be- geerte aldaer ten platten Lande de itoutigheyt foude mogen hebben , foodanigen Hondt of Honden te blij ven aenhouden, 't zy onder pre- text van defelve aen den bant te fullen leggen, of anders, föo fullen na verloop van devoorfchre- ve tien dagen niet alleen den Hooft - Officier, Ambachts-Heer ofte Schout, yeder in fijnDi- ftricl: en Ambacht £ bevoorens ten overvloede geinfinueertzijnde, die wegh te doen, en het felve binnen twee mael vier en twintigh uyren niethebbendeachtervolght) die feytelijck on- 1 der de voet doen fchieten, maerden Eygenaer : van foodanigen Hondt, aendiegeene dewelcke deexecutie ial hebben gedaen, boven dien aen- ! ftonds moeten betalen eene fomme van acht i fchellingen, te innen met parate Executie, ful- lende diegeene dewelcke tegens deiè Onfe goe- de meyninge hier na echter iöude mogen onder- I nemen foodanige Honden in defelve Eylanden j te brengen, daer over verbeuren ter fomme van i twintigh fchellingen , ende foodanige Honden boven dien werden doot gefchooten, lattende een yeder dien hetaengaet, iich hierna te regu- leren, fonder daer tegens eenige oppoiitie te maecken, ofwel hier omtrent eenige conniven- tie te plegen ( fullendede Heeren Onfe Gecom- mitteerde Raden C des verfocht zijnde) ter exe- cutie defèr de behulpfame handt bieden) want Wy fulcks tot 's Lands dienft, en voorkominge van verdere fchade, alfoo bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van deEd. Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in't Hof aldaer tot Middelburgh den ièvenden December 1696. Onder itondr, Ter Ordonnantie van de hooghgemelde Heeren Staten. Was geteeckent, Ψ iet er Uuvetaer» FsTetri,* :                                 ' Λ-:

F Staten van den Lande en Graeffelijek- Dheydt van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hoorenlefen, SAifüT y 'Doen te weten : Dac Wy , -βρε komen , hoe binnen de Eylanden f ferProvincie , en namentlijck Zuyt-bever- StcnThoolen , zedert voorleden Somer vee- fTnverfcheydene klachten door de Huys-luy- Liinaengebrach^terfaeckedergrootefcha- faldaergefcfaiedcndedoor hetfchenden, ver- inden en doodc-bijten van Kalvers, Schapen, Kacchelsen ander Vee, 'tguntmenin'teerfte vermoede heeft te werden gedaen door de Wolf 0fWolven, indefelve Quar tieren overgeko- m ioch nu by nader ondervindinge, door de overgroote Doggen en Honden, die te Lande wrdengehouden, waer jegens by defe Winter- ijjt ende tot voorkominge van verdere fchade, OnsgenecelTiteert vindende te voorfien, nu Wy „informeert werden, hoe het gantfche Landt Üiaer jegens Onfe uytgedrucktePIacaten»ende namentlijck dat van den twee en twintighiten Junii 167 f· j by het III. Articul, is vervult ge- worden met groote Doggen,Baftaert-winden en Water-honden, fulcks de gemeene Wegen niet danmerperieul en zijn te gebruycken, endoor vckkmede niet alleen menighKalfenSchaep rerdeverfcheurtengedoodt, maer bovendien 'sHeeren Wilt allefins werdt gekrerickt en ge- iiüiièert, hebben Wy goedtgevondenby defen terenoveren het voornoemde III. Articul van kiOorfchreyePlacact, en vervolgens te inter- diceren aen alle en een yeder der Ingefetenen ten platten Lande, onder wiens Diftricl en defe fal «erden geaffigeert, fonder yemandt daer af te verièoonen (uyrgefondert alleen de Schaep- krders, dieeen Hont onder de vereyfehte toe- verlicht voor haer fullen mogen houden) foo als Wyordonneren en interdiceren mits defen, allé keDoggen, Baftaert-winden enWater-hön- «?n, excederendeofte boven gaende in groote een ordinair Spilioen of Steen - dogge, te doen

■ m

wekt en Ampliatien s tot confervatie wande Culture en Neer'wge wande Meede in de Provincie van Zeelandt, in dateden drie entwintighflen'September 1699.

DE Staten van den Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt, Alléh den geerten Sa die defen fülien fien ófcë höoren lefen, aÜTeU T' oen te WM%? '· Alfoo tot Onfèr ken- lsgekomen, dateenige baet-foeckendeen £eSWePerfoonen heftaen hebben de Meede; Μ encncoebereyt in Onfe Landen van Zec- ti^^^ckehjek tevervalfchen, dat oockveeï- •Sc?jVQOrf^reve Meede al te ontijdigh uyt k *0ltlc gedolven, en oock vervolgeri's De 5en le vroegh geftoocktj S o o I s't : !&! y *T d'cene zyde ter hérten nemende, den, ά WeI vreerhde als inlandtfche Kooplüy- *>odVe00 0oc,anige fnoode pra&iquen nieten i, dai.ndXVe(I?cn h'èdrogen, en aen d'anderëzy- e Culture en Neeringé vande voörfz

Meede in defe Provincie, foo buyten als binnen 's Lands, mochte werden geconferveertbyhare oude fleur en reputatie, hebben geordonneert engeitatueert, gelijck Wy ordonneren en fta- tueren mits defen: Ih den feërften, foo wanneer eenige Meede bevonden ial worden vervalfcht, ofeenighfins doorquade pratiquen gedetcrioreert re wefen, dat defelve fal worden verbrant, en de Reeders of Autheurs van dien gémulcleert en geftraft mec een fomme van vijftigh ponden Vlaems, be*· houdensdehoogeÓverigheydt, tegens fooda- nige Falfariiïen haer voorder Recht. Ten aiideren, in gevalle yemandt foodani- gen

-ocr page 1084-

Placaten en Ordonnanticn. 8. Boeck,

10Ó2

fchreven is,fal wefen nagelaten,en dat d ven foodanigen Balc Wfffi0 van aSSS* van de Stade of Plaetie fal wê^^ Ten derden , dat voortaen geen Me*fci met fteenen fullen mogen werden gev0o alleen met geëyekt Υ Ier Gewichte: feh ïjt het felvete beter foude werden naeeknm °P ?at fullen de voorfchreve Magiftrafn |£>** zijn veertien dagen na de publicatie defes ? voorts foo dickmaels als het noodigh fa! l{ 't gewichte van de Stooven te gaen vifiteren !' cenigh fteen gewichte bevindende, 't fèlvefb der eenige conniventie van daer te nemen- ft lende de Gebruyckers van dien noch daer en b ven yeder mael vervallen in een boete van tie°n guldens.                                                      , En op dat niemant hiervan eenige ignorantie en foude pretenderen, foo fal defen aJommc werden gepubliceert en geaffigeert daer men ge- woon is publicatie en affixie te doen. Aldus ee- daen, gearrefteert en gerenovcert in'tHofvan Zeelant tot Middelburgh, den drie en twintuh- ften September i6oc>. Onder itont, Ter Or- donnantie van de hoog-gemelde Heeren Staten. Was geteeckent, Tiet er ïïuvelaer, Fs. Tetri. Nader Amphatte op het reeden en toek- reyden vande Mee- krappen, DE Staten van den Lande ende Graeffeiijck- heydt van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen lien ofte hooren lefen,S α lu r ·, T>oen te weten : Dat Wy onderricht worden, dat in het reedenen toe-bereyden van de Mee- krappe, gequeeckt werdende in OnfeLanden van Zeelandt, fomwijlen fulcken trouwe ende heusheyt niet en wort gebruyekt als het wel be- hoort , tot groot nadeel van de deughtfaemheyt van het voorfchreve Gewas, en fdiadevs/ide Koopluydendiedaerin handelen, Soo Is't: Om daer in te voorfien, dat Wy' by formevan nader Ampliatieen Renovatie van Onfe voongc Placaten, geordonneert en geftatuectthebben, gelijck Wy ordonneren en ftatucren by defen: Eerftelijck, dat van alle Meede gereedc fal moeten werden twee en een ofte onberoofde,en andersniet, te weten, twee mael foo veel Krap- pe als Gemeene, of Krappe en Gemeene door malkanderengeftamptengefackt. g£ Ten tweeden, dat niemant fal vermop ee- nige Krappen te laten reen, daer meer als twee pontin'thondertaerdeinis, nochonberoowc daermeer als achtpont, of gemeene daermeer

gen vervalfchten o fee gedeterioreerden Meedè aen andere mocht komen te verkoopen, fonder evenwel aen her. ver valfchen of deterio reren van dien öngineelijck fchuldigh re weienj ial niecte min verbeuren de fomme van vijf en twintigh ponden Vlaems. . Ten derden, foo yemandt figh vervordere de Meede, gewaiïèn in Onfen Lande van Zeelant, uycde aerde te delven voor den eer ften, en vuyr in de Mee-ftoven teleggen voor halfSeptember, fal komen te vervallen voor de eerfte reyfe in een boete van hondert guldens» voor de tweede rey- fe in een boete van twee hondert guldens, ende voor de derde reyfe arbitralijck werden gecorri- geert. En op dat niemandt hier van eenige ignoran- tie enkome te pretenderen, ontbiedenen beve- len Wy alle Onfe Officieren , Jufticieren ende Magiftraten, defe Onfe Ordonnantie, fonder eenige diiïïmulatieof verdragh te executeren, en te doen executeren, alfooWy fulcks voor On- fen Lande van Zeelandt hebben bevonden ten hooghften noodigh en dienftigh te wefen. Al- dus gedaen, gearrefteert en gerenovcert in't Hof van Zeeland tot Middelburgh, den drie en twin- tighilen September 1699. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoog-gemelde Heeren Sra- ten. Geteeckent, Ψ iet er Êuvelaerj Fs. Tetri, AmpliOke van het bovenflaende Ψ/acaet. DE Staten van den Lande en GraefFehjck- heydt van Zeelandt, Allen den geenen die defen lullen fien of hooren lefen, Saluï; *Doen te weten : Alfoo Ons op nieuws eenige klachten over het vervalfchen van Meede, ende andere fnoode praclijcquen daer omtrent ge- bruyektwerdende, zijn voorgekomen, tot groo- tcpraejudicievan de Commercie die daer in ge- dreven wordt, ende geen minder nadeel van de goede en gerenomeerde Gewafien binnen defe Provincie, Soo Is't : Dat Wy daer tegens willende vooriien, goetgevonden hebben Ons voorgaende Placaet met defe navolgende Arti- culenteamplieren, en overiulcks te ordonneren en Aatii.er.en> gelijck Wy ordonneren en ftatue- ren by defen, dat in alle Plaetfen, 't zy in beilo- ten Steden of ten platten Lande , daer eenige Mee-ftoovcnzijn, dat de Magiftraten van foo- danige Steden of Plaetfen, daer noch geen Keur- meefters van de Meede en zijn geftelt, veertien dagen naer de publicatie defes gehouden fullen zijn daer toe eenige'getrouwe en bequamePer- foonen te verkiefen, fonder daer van te blijven

allesop

als t waelf pont in 't hondert aerde m is -

de boete van vijffchellingen.                  , . Tenderden, en of Geiwoorensbevondend

ingebreecke, of dat anderfins daer in door de

Regeeringefeifs fal werden voorfien. Ten anderen, dat geen Mee-balen uyt eenige Stooven en fullen mogen werden gelevert of el- ders vervoert, ten zy deièlve yeder na fijn foorte eerftgekeurtengemerektzijn, met het Wapen vandeStadt of Dorp daer die bereytentoe-ge- maeckt zijn, metuytdruckinge van het jaer, daer in de Balen gereedc zijn, op de boete van tien guldens voor yderBale, daer aen 't geene voor-,

boven mogen dragen

Sïlên de «*gg

vervallen in een dubbelde boetes enl"rLrc festenhondert, fullen de balen tg**^ werden de vier Garnieren afgeineden 1* l(Jc en bovendien , denPraefentantineeno» . ^ boete 5 en in cas van meerder belaitin|;'t ver- ven gefeght is , ^lgeprocedeertwe^ # branden van de felve Balen, of anaer» men bevinden fal te behooren.                  Τ#

-ocr page 1085-

tioopeiidc de Maeckelaerdye tot Middelburgh. 1063

deonberoofde> welcketwaelf

rant ie en pretendere, ontbieden en bevelen Wy alle Officieren, J ufticicren en Magiilraten, deie Onfe Ordonnantie, foo wel als de voorenftaen- de, fonder eenige diflimulatie ofverdragh, te executeren, of te doen executeren, alfoo Wy fulcks voor Onfen Lande van Zeelandc bevon- den hebben noodigh en dienftigh te wefen. Alj dusgedaen, gearrefteert en gerenoveertin 't Hof van Zeelandc tot Middelburgh, den drie en t win- tighften September 1699. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hooghgemelde Heeren Sta- ten. Was geteeckent» Tieter'Duvelaer, Fs, Tetrl

ierden»

iTdertfal bevonden werden belaft te zijn, 0 allen in een dubbelde boete, met feftien, ^VerVedeerttotaffnijdingederGarnieren, en gfproc ^ ^ verbranden of anders, als op de f penisgeftatueert. i τ η vijfden, de Gemeene bevonden wérden- feftien in't hondert belaft, fullen verval- een dubbelde boete·, mettwintighendaei hoven geprocedeert tot affnijdinge der Gar· & metdartigh endaerenboven, totver-

^

f nVn van de felve Balen, ofanders, als boven gcftiCiieercis.

Ende op

dat niemandt hier vaneenige igno-

Orionmtie en Lijft e, gemaeckt en gearrefteert by Burgermee β eren, Schepenen, en Raedt der *5 tadt Middelburgh in Zeelandt, op het loon van de Makelaers, die geèmployeert Jullen werden byde Koopluyden defer Stadtj&c. in date den 22. Auguflii^i.

A. AMandelen, het quarteel of tertio pont geit, te we- ten, ij· grootenVlaems teponde. Amandelen de bale ------ ------ AlloenenofBoldavid,'t ftuck — De frnalleroüe't ftuck--------------- AmbreofBern-fteen ------«------- Aracl of Indigo van Venetien, PortugaeljLevanten >-------· Anil van Etarbaryen, hec vel ■— Almagroenrooaefchrijf-aerde - Ammelaecken, Damaft-werck,en Servetten van allen breedten - Arange-appelen, Limoenen ------- Ajüp-zaeten Ajuyn, detonneof tien riften, ---------- ■■■ %n, de bale -------. ·------. Amydon, het hondert -------■ Anchioves,hettonneken ·------- Alpiftre of Canarie- zaet,de pype - 'aftre, 't quarteel -----------

Bleek, de hondert enckelde bla- deren -■—--------------- Bleek, de hondert dubbelde bla- deren ·------- ------- '------- Bayen,elckftuck van de witte — Bayen, elck ftuck van de fwarte - Bombafijnen , de dubbeldeftuc- ken ------- —.-----· ·------ Bombafijnen, de enkelde ftuc- ken------------------- .----- Brefilie Campes, 't hondert ------ BrefilieFernanbuck,'t hondert - Baeckelaer, de bale

ij. ftuyv. iiij. ftuyv. ij. ftuyv. iij, ftuyv. ij. ftuyv j. ftuyv j. ftuyv. ij. ftuyv. j.z. ftuyv. halve ftuyv. pontgelt.

pont geit. pont geit. pont geit. vj. ftuyv. pont gek. pontgelt. pont geit. pont gek. pontgelt. pontgelt. pontgelt. iij ftuyv. pontgelt. j. ftuyv. x. ftuyv. vj. ftuyv, iij. ftuyv. iij. ftuyv. iij. ftuyv. ij. ftuyv.

Bockraeluyt Vranckrijck en defe Landen,'t ftuck-----'------ een Geprinte Boecken, ■------> ——. C COrck van Portugal,Spaignen en Vranckrijck, ------- ComijndeBale -------. ■■■ Coper, ront en vierkant geflagen, 't hondert ------ -----.-----, Caftaengien,------ ------ ------ Catoen, de bale

pontgelt. vj. ftuyv. ij. ftuyv. pontgelt. x. ftuyv. pontgelt. ij. ftuyv. pontgelt. pontgelt. pont geit. x. ftuyv. pontgelr. pontgelt. pontgelt. pontgelt j. ftuyv. j. ftuyv.

Aflchen,Berenclau of Kroon, het laft____,____ . Ailchen, Spiegel-hooren, Kruys- Jfensen Ringen, 't iaft ------- Mchen Tienbant, Bollen, Vrac- J%ReyfcheenPomerfche — AÜCSPot-aiTchen, de hondert Panden <—U .____. „__ ÖEckens, Ketels en' Kopere W Potten, de honderdtpon- E^are^dtf^Bote— ïïftweehalve vaten, en an- ^emmderehalvevatennaad- vVejant,-------.___________ BoSsetbareBfter''tVat ~ Borry Pai^nenk°mende — 5t^°ffche,dedou-

Caerden van alle foorten, ----- Clocken,Clock-fpijfe,de hondert Metraille Potteys , de honderdt ponden ------ ■          ■ ■ — Carpetten van alle foorten ■----— Cappers, het quarteel — «------- CanefasdeVicrijdebale ■------- Corenten, de hondert ponden — Conchenille — Caflle, ofCaffieFiftula

ij. ftuyv.

Carant, Grofgreyn, Plumetten in de Nederlanden gemaeckt'— EngelfcheKarfyen,'t ftuck ■----- Cabelen of geflagen Want, het hondert------■----- -—. Caes, Hollandtfcheen allefoete- melcksKaes, de hondert pon- den ■            .....■.....— ----- een ÜCaes, Groene, Vrieiïche en alder- hande Κ afcn,'t hondert ------

iiij. ftuyv. iiij. ftuyv. pontgelt. pontgelt. pontgelt.

halve ftuyv. j. ftuyv. Can-

-ocr page 1086-

-- -                                                                                1                                                                                               . ■.                                                                                                                            1                                                                                                               ■-■■                                                             *                                                                                                                                                                                                                                                                                  y

1064 Canter-kaes, Hobbe, en diergeli j- ke,'tfchippont

n en Ord onnantien. 8. Böeck. Hafenoten, 'tlaft —.k ____

TJ.ftu v;.ftu vJ.ftu ij. ftuy j· 2 ftuy j.2. j.ftlnw j.Z pontg

j. ftuy v.

Hout, Wagen-fchot van alle foor-

Goper-draet, de honderdt pon den

ten

HethondertEflchen Riemen, __ Pijpend-hout, het hondert —1_ Vathoutkleyn/t hondert ^■■■:-j] EyckenPlancken, langhveertigh voeteny't hondert ■—-___ 't Hondertf lange Sweedfche Cap. raven en Sparren ——___ Huyden gefouten van Ooftlandt, 't hondert wegens ώώ—___. Helands Huyden bereyt, 't ftuck I. ISere Nagelen, de pype —__„ Iferdraer, de hondert ponden - InlahdfcheHennip, 'tfchip-pont Inlandtfche Huyden, gefouten en ongefouten, het honderdt we- gens----- .-----. .-----_ lieren Yfere Pannen — ——,

ij.ftuyv. pont geit. vj.ftuyv.

Alderharide Cramerye fal betalen Coper-root, het vat '-^—i —-

pontgelt. pont geit. ','.,ƒ . ζ\.\ pont geit.

Aeyen de hondert ponden - Drogerye en Apothcque-

D

rye Doeck, Camericks - döeck ende lappen, <—— ------- -------

F. FUfteynenuytDuytflandt, het ftuck —-----■ ------- een halve ftuy v. Fufteynen , geheeten Croyfés, het ftuck ------ —-*--,/ — pont geit. Fufteynen ende Bombafijnen van          α . Iralien, het ftuck ------------         j-ftuyv. Smalle Fufteynen't ftuck w— een halve ftuy v. Bombazijnen vandefe Landen en

pontgelt ij.ftuyv j.ftuyv

j.z. ftuyv pontgelt

j. ftuy v. pontgelt. j.ftuyv. j.ftuyv.

Wefels,'t ftuck ------- ■----- Fermilioen ----- ------ ------

LEer Corduaens van Spaignen, of op deSpaenfche maniere bereyt, dedoufijnc -·— -—. Wit Schapen en Lams Leer vande hondert----------- ■----- Lijm, elck hondert ponden----- Laecken, Engelfche Stuck-laec- kenen —— ■----- ■----- Engelfche Pack-Iaeekenen, het ftuck ------- —_ ------- Laeckenen, Engelfche Laeckenen hier te Lande bereyt·----- ----- Laecken, Douzijnkéns van Nort- folke,'tftuck —---- ------- Laecken Hollands,'t ftuck ·----- Lindewaet van deië Landen, plat gevouwen of gerolt, van alle foorten van Lindewaet —— Limoenen, het quarteel ■ Loot, de duyfent ponden ------ Lint van Er verveldr, en diergelijc- ke

FijgenMarchans, de Koppel FijgeninTonnen,deTonne----- Fijgen, Dodifche Fijgen,de kop- pel

pontgelt. pontgelt ij.ftuyv. iij.ftuyv. iij.ftuyv. iij.ftuyv'. j.ftuyv ij. ftuyv

j.ftuyv. j.ftuyv.

Cattonnés , het

Frifetten ofte ftuck

G.

GAren, alle Garen, wit, graeu ofeenig ander cpleur — Sayet-garen van alle couleuren - Schijf-garen, hethondert ------ Kabel-garen, het hondert ■-------■ Alle wolle Garen —— — Greyn in beften of in poyer, om Scharlaken te verwent ------- Gomme Arabicq, 't quarteel —■ Galnoten de bale

pontgelt. pontgelt, j.ftuyv. j. ftuy v. pontgelt. pontgelt. vj.ftuyv. vj. ftuyv, iij.ftuyv.

pont gek vj.ftuyv iij.ftuyv. pontgelt.

Greynen, komende uyt vreemde Landen, het laft------- —.....■

Sijde Laeckenen, Goudeen Silve- re Laeckenen,FIuweelen, Gout enSüver-draet, en alle andere Sijde fal geven van elckpondt Vlaems------- ■            ·-----■ Lijn-zaet,defmalletonne ■ Laeckenen Vriefiche,'t ftuck — Laeckenen, Pye-Laeckenen, en alleOofterfche, Munfterfche, Frenfche,'t ftuck ——-------' M. MEe- krappen enonberoofde binnen defe Landen ge- waften, de hondert'ponden — Maniguetten, het quarteel ——— Maillerye van alle foorten - Moftaert-zaet *■—.....- ——*

H. Η Out, Pock-hout Califlle-hout------ Huyden van Indien

pontgelt. pontgelt. j.ftuyv. pontgelt. pontgelt.

pontgelt, j.z. ftuyv. j.ftuyv.

Huyden Elands of BufFelfche, on- bereyt,'t ftuck ------ ------ Swijn-borftelen, alderhande hayr, Bevers, Sabels ------- ·----r—

Hoorens van Oflen, Harts hoo- rens ------- ------ ------ pontgelt. Harpoix of Harft, 't hondert — een hal ve ft u y v. xij. ftuyv. xij. ftuyv.

j.ftuyr.

H

Hout, blaeu Klaphout, 'tkleyn hondert tot hondert twee en twintigh ftucken in't hondert, van 't hondert ----- —----■ Huyden, Barbarifche, Inlantifche Schotfche,droogeengefoute - Hennip, reyne Riiche, 'tSchip-

ij.ftuyv. vj. ftuyv. pontgelt. vj.ftuyv· Oüptent5

pontgelt. pontgelt. j.ftuyv.

-ocr page 1087-

Nopende de Maeckelaerdye tot Middelbürgh, 1065

Smallekens, metSydeenmetCla- tergout of Silvere, 't ftuck — Satijnen, geheeten Brughfche, — Satijnen,geheeten Doornkkfche, Salpeter, Bufcruyt, van het hon- Syrope» het vat------- ·,—,—>■ S wellingen, komende uycDuyts- landt»'t ftuck -----— —— Stametten van alle couleuren, het ftuck —— ——— . ...— SoudeofMaiïicot,debale ι-----. Speek, het fchippont Stock-vifch) het hondert Salm,detonne ——

o. ^Liphants Tanden, van de f 1 pondeVlaems, —— Y^anOlyven, 'cvat -— oSevanrontenplatzaet, tvat - Orchille - -f r 0&ttcn,heelc en halve ■------- -11' '*' i- Apier van alle foorren —^ Paftel van Tholouze, de bale i'aitelvandcn Eylande, -*-—.*. Pelteryen van'alle iborcen, ·■,,., ■, pjuymen en Plüymagien van alle foorten, ;-----\ ,-— ,. ^tiifv pruymen, het quarteel -r-TT, Peck/tlaft —- -— ;-^-; Pruys Reysban t, Ter ——,, -^ Dubbel Pi uys/tlaft----- ,:£rFïT:

pont gek. pontgek. pont gek. pont geit. iij.ichulj. pont gek. vj.ituyv.' iij. ftuyv. y.z, ftuyv. pont gek, ij. ftuyv.

pontgek/ iij. fchell. χ ij. ftuyv. pontgclt. iiij. ftuyv. pont geit.

pont gek. iiij. ftuyv. iij. ftuyv. pont gek. pont gek. iiij. iiuy v. iïj. ftuyv. iij. ftuyv. iiij. ftuyv.

T. TApijtferye van alle foorten, - Termentijn, het vat ------r- Traen,hetvat — ——-----. Tin, de hondert ponden —— Tijeken van alle foorten,------- Trypen van alle ioorten, ■------- Teer, hctlaft ■-------■ «------ V. V Ellen vanBocken of Geyten, Ruyflche, Nerffche, en van Barbaryen, Spangien, Schot- lant, en alle andere foorten — Vlas, geheeckek,'t hondert —— W. WAs, de hondert ponden — Wijnfteen,'t quarteel — Wolle van alderhande foorten,in- landfche,'t hondert------- Wolle van Spaignen, de bale —— Oofterfche Wolle, de bale ·------·

pont gek. xij. ftuyv. xij. ftuyv. pont gek. pont geit. pont gek. iij. ftuyv.

Q

{Jickfilver, van denponde R. Ozynen , Spaenfche Rofij- nen,elckenkorf

pont gek. j. ftuyv. vj. ftuyv. pont gek. x. ftuyv. iij. ftuyv. halve ftuyv. vj.ftuyv. xv. ftuyv. j. ftuyv.

R Rozijnen,blaeuwRozijnen, het quartecl of tertio ——- "üÓT,. RaiTe van Florenfen of Milanen, 'i/ïuck ------- ------------- Sarge, Ra0e, komende van En- geland -------------- ■—— Rijsdebale ----- >-----. -----· Inlands Roet of Talck, vanden pondeVlaems >----- — een Raep-koecken, hetduyfent -— RontenplatZaet,'tlaft —— s. STael, de hondert ponden-----> Speceryen, te weren Foelie, Nagelen en Nooten, 't quarteel Specerye,Canaiters,Caneel------ Speeerye, de bale Pepers ——. Specerye, de bale Gengbers ------

pont gek. iij ftuyv.

v. ftuyv. vj.ftuyv* ij. ftuyv. xij. ftuyv. xij. ftuyv.

LoonnjanWiffe^geldt3 enanderfms^ welck betaeltfalworden by Ψ art yen half en half, VAn Wiflel-gekop alleplaet- fen, van elcke hondert ponden grooten Vlaems, elc- ke reyfe ----- —— -----. iiij. fchell. Van hondert ponden Sterlings — v. fchell. Van koop van Brieven , van de hondert ponden ------ —— iiij. fchell. Van geld in depofitie, vande hon- dert ponden clcke reyfe ·—>— iiij. fchell. Loon 'van bevrachtinge. DE Maeckelaers fullen genieten voor loon van bevrachtinge van Schepen, van de hon- dert vaten en daer en boven, foo veele alsdea Schipper bedinght van elck vat, en van Schepen onder de hondert vaten na advenanfc* Gelefen en gearrefteert ten Raede den twee en twintighften Augufti ifpt. Was geteec? kent, vanden Baerfe.

xx. ftuyv. xx. ftuyv. X. ftuy V; vj.ftuyv. pont gek. pont gek.

S

Saliiaperilia,vanden pondeVlaems «jtónarie, ArdaiTe, Ardafline, of andere rouwe ongewroch te Sijde.de bale------------ iiij, s^ck,debale -------____- Süy*ervanSt. Thomas, de ki- %ckervanBrefil,dekifte ------ WvanCanarie en Madera, jyckervanAnrillicdekiite — yckerjPoeyer-fuyckerin quar- WfckZe^dcnTabas — /en> Hoiiskoten, gekepertcn s andcre,____. . j?__r____ ^.RiiffelfchcAtrechtfcen

guld. x. ftuyv. ij. ftuyv. iiij. ftuyv. vj.ftuyv. xij. ftuyv. xv j. ftuyv. viij. ftuyv. ij. ftuyv. j. z. ftuyv. pont gek.

IV. D

iO

E EL.

Ordon·

-ocr page 1088-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

ιο66

Qrdgnnantie, by Bailliuw, Burgermeefiers, Schepenen enRaedtdevSted burgh in Zeelandtgemaeckt, en na voorgaende approbatie der t leer en Staten 'T j "\ Oraeffelijckbeydtsyan Zeelandtgepubliceert, op 't regifireren. van alle franb bintenijfen,fop oude alsniettwe, van.alle Huyfen en Gronden vanEryen ,, de voorfchreve Stede, indatedenfefdenAugufii 159J, , '.-,_,,.

mm

viè

mV.

&,

leden, endetodeSecret^

Lfoo dagelijcks gróöte klachten voorval-,

len, Proceffen ende befehadightheden

ontftaen, uyt faecke dat veele Perfoo- nen, verkoopende en tranfporterende hareHuyfen, Erven,.'ende andere9ηroerende- Goederen , verfwijgen dielaften en verbintenif-

ÏI I. Gehjck mede van nu aen verleden en ftreert fullen moéten werden allekente $$

Paey-bneven, Brieven van Warant

fen, daer mede defelve Goederen , het zy by hun of hare Voorfaten zijn bekommert ·, dar mede by dagelijckfche ervarentheyt bevonden

en alle ƒ

dere, ^&^ΜΈΨ^Μ Erven belaft, .verbonden, óf een^hiin, f ι werdengeafreiftem, oppcenèdatalle^

wert, dat'er verfcheyden Huyfen en Gronden van Erven hooger belaft ende verhypothequeert werden , foo generalijckèn als fpecialijcken, dan de felve by oprechte eftimatie bevonden werden waerdigh te zijn, 't welck ftreckende is niet alleen totgroote fchade en intereft van vecle enverfcheyde Perfoonen in't particulier, maer

5S?Sbi?t5ffii' verpandingen, offE foodanigc belaftingen, zédert date MM dOnnannegedaéri, en niergèregiftreertweiΡ de,' voor nul erïdè van on waerden [uilen eej * den werden; "en dat die contracten dieïafP" maeckt, alleen ftrecken fullen voor fimpeleii" foneleaétie.                                      iFY

'i'i O

Jfi;I V.

bock vande geheele Burgerye, en andere goede

't Welck plaetfe hebben fal,- het zy dat de felve alienatie ν verbintemile of arÏedraric #. fchiedebykoop, mangclinge, donatie, tefta·" mentelijcke difpofitie, of andere maniere ofte contract, hoedamgh het foude mogen zijn. V * Wel-verftaende, dat Kinderen diehunneOu- ders in't geheel of vooreen deel in gronden van Erven, of andere onroerende Goederen fucce- deren, hier onder jiiet en fullen begrepen zijn, en dat de Ouders met hunne Kinderen foodani- ge Goederen ten Huwelijcke gevende, alleen fullen gehouden wefen defelveGoederen, het zy in Perfoon of door Gemachrighde, op der fel ver name te doen overftellen ten regiirre van tranfporten, fonder daer af andere Brieven te moeren verlijden. V I. Van gelijcken fullen alle andere Erfgenamen, Collaterael, Legatarifien, Donatariffen, ofte andere, den wekken byteftamemelijcke difpo- fitie , eenige onroerende Goederen, na date van defen fullen aenkomen, gehouden wefen te be· 1 vordereh, dat die claufulen van de felve mifein- ge,,gif:eofinftiturie , in plaetfe van tranfporc, uyt den originelen Teftamente (als het bekome· hjck is ) ende indien niet, uyt dit autentijeque copie van 't felve ter Secretarie werden geregi- ftreerr. VII Item, fullen mede geregiftreert werden alle claufulen , foo wél oude als nieuwe, van Μ commiffie, fubftitutie, of andere, daerbyde.i Teftareur d'alienarie van onroerende Goederen, 'tzyin'tgeheelofvooreendeeUheeftverboden, op poene van de verbeurte van't halve inkomen der felver Goederen, foo lange de voorleydcre- giftratie niet en fal gedaen wefen., te ^ε».^ den Eygenaer, Lijftochter of Beiircer» m hyprefent en meerder-jarighjs^enind^nn^»

Ingezetenen defer Stede in'tgenerael, dewelc- ke hun met hunne Huyfen, Erven en onroeren- de Goederen beter behelpen, ende op defdve C het zy in 't verkoopen of belaften ) beter cred it vinden fouden, by aldien men t'allen tijden {eec- kerlijckenkonde werden bericht, of, en hoe hooge de felve belaft of verbonden ftaen , het welcke tot noch toe niet geweten en heeft kon- nen werden, door dien niemandt voor defen en is gehouden geweeft, tranfporren, befwaernif- fen of verbint eniflën van onroerende Goederen in de Secretarie defcr Stede te doen regifireren, Soo Is't: Dat Bailliuw, Burgermeeftercn, Schepenen en Racd , omme daer in foo veel mogelijckentevoorfien, tot beter verfeeckert- heyt vande Koopers, en tot meerder crediten reputatie der geener die hunne middelen, of een deel van de felve, binnen defe Stede aenHuy- ièn en Gronden van Erven befteedt en aengeley t hebben, en om voort tegens allefraudenende valsheeden, die anderfins in defen gefchapen waren, meer en meer toe te nemen, te voorfien, hebben by approbatie enconfent van mijn Hee- ren de Staten van Zeeland, geordonneert cnde geftatueert, ordonneren en ltatuerenmidtsde- fen 't gunt hier na volght:

I TNden eerften , dat alle de geene die eenige *Huy fen, Erven of andere onroerende Goede- ren, gelegen binnen defèr Stede, willen ver- koopen , gehouden fullen wefcn exprefièlijcken uyt te fteecken, en duydelijcken te kennen te geven dielaften, hypothecatien en andere ver- binteniiïèn, daer mede defelve Goederen by hun 1 of hunne Voorfaten, het zy gqneralijc- ken of fpecialijcken, in eeniger wijfe zijn be- fwaert-, voor foo veele defelve laften hun eenig- finsbekentJizijn. I I. Item* dat van nu aen geen Huyfen of Gron- den van Erven en fullen mogen getranfporteert, en aen yemanden overgedragen werden , ten zy die Brieven van defelve rranfporten alvooren 'voor drie Schepenen behoorlijcken waren ver-

by den Executeurs van den Teftaniente dere, die de voorfchreve Goederen adm^

ren ·, een derde voor den

derde voor den Aen- brcii"

voor den Officier, en een

-ocr page 1089-

'■

Kacckende de Traniporten tot Middelburgh. 1067

midrigadersdie Huyièn daer op te timmeren, en fullen niet gearreclreert pochte gehypothequeert weien uy t krachte van eenige conftitut ie van ge- nerale Hypotheque, hetzy by den Kooper ofte yemantanders, wiehyzy, voor ofna date van deien, tot lafte van alle fijne Goederen gepaf- feert, maer fal foodanigh verbant» ten aenfien van de voorichreve Gronden van Erven of Huy- fen, daer op te timmeren, of getimmert, alleen ftrecken perfonele a£tie, fulcks als boven. XIII. Ende om des te bequamer de voorfchreve Rc- giftrature ten gerieve vanden geenen die des ful- len verfoecken te doen, ial een van de Κ lercke'n vandeSecretarye, ofanderebyBurgermeefters en Schepenen te committeren, daer roe gereedt wefen, alledagen, van April rot O&ober, bey- de incluys, van acht tot twaelf uyrendes voor- noens, ende van twee tot half hs uyren des na- noens: Ende van November tot Maert mede in- cluys, van negen rot twaelf voornoen , en na den noen vanden tween tot den half vijf uyren. XIV. £)ie voorfz Klerck ial Eed doen , dat hy ge- trouwelijcken fal regiftreren alle Brieven, die hem tot dien eynde fullen werden geprefenteert, midigadersalle claufulen van Teftamenren, Co- dicillen en andere, dacr by eenige onroerend^ Goederen werden gerranfporteert ofte geaffe- fteert, conform dele Ordonnantie, dat hy al- leen ontfangen ial den taux daer toe geftelt, fon- der, hetzy, direftelijckenofindireclrelijcken, boven den fel ven yet te ontfangen, of te profite- ren. X V. Wefende de meeninge van Bailliu, Burger- meefters, Schapenen en Raed, dat die difpo- fitie vande gemeene beichreven Rechten iullen blijven inhaer geheel, voor foo veel de felve by 't gunt voorfchreven is, niet klaerl ijeken en zij η gederogeertj en reierverendc aen die van den Gerechte die interpretatie defer Ordonnantie, daer en wanneer fulcks van nooden zijn faJ. Aldus na verfcheyden deliberatien by Burger- meefters , Schepenen en Raedt gearreiteert op den tweeden Augufti vijtien honderdt feven en tnegentigh. Myprefent, J.vanSanten. My bekent, J.Houck. De Staten van Zeelandt gefienengevifiteert hebbende de voorichreve Ordonnantie, hebben defelve, foo veel des noodt is, ge- ratificeert, en geapprobeert, ratificeren en approberen die midts defen. Actum rcr Vergaderinge van de voorichreve Sraten vanZeelandt, tot Middelburgh den fefden Augufti vijftien honderdt feven en tnegen- tigh. CafparvanVosbergen. Gepubliceert den fefden Augufti vijftien honderdt feven en tnegentigh. J.Homk.

het zy den Notaris , die foodanige të^rlUecoucheert heeft, ofyemant anders,

tfiehyzy·

VUL

Alle Schepenen Schult-brieven , het zy van payenofandere, foo wel inhoudende ^entene'|alsfpeciaclverbant,, geleden voorda ^defeOrdonnantie, fullen blijven inhaer *T\ en ongeprejudicieert: Dan fullen niet te ' d'e Houders van de fel ve foodanige Brieven ^I nuario toekomende binnen eenjaer, ten /edefer Stede bekendt maecken, en doen .ftrertni op poene van't efte&van derefpe- SUypothequen , te verliefen by den geenen ÏVeewecftfalzijni in gebreecke, tenware

onfchult

tr accident öf beleefd na Rechten Bieritetende., , ■

IX.

• brie-

Indien in eenige Rente-brieven, Paey Brieven van Warant, of andere, van nu Leerlijden, ben effens fpeciale hypotheque, offonder defelve gefteldt ware die claufule van anerael verbande, die defelve clauiule en fal inJt jninfte nier prejudiciëren eenige fpeciale Ver- banden of Traniporten, die den Verlijder of il j η Na-facen daer na fouden mogen doen, confor- me dcfeOrdonnantie, maer fal foodanigh ge- nend Verbandt alleen ftrecken obligatie perfo- neel, onder Zegei-tochte van Schepenen. Alle Brieven van Traniporten of belaftingen vanHuyfen en Erven, en fullen nergens anders voor Schepenen (na ouder gewoonte.) mogen verleden, nochte na gcdaen verlijdt, by den fel- ragezegek werden, dan ten Comptoire vande regiftratie, alwaer defelve na gedane zegelinge fullen blijven beruften, tertijdt datfe pertinen- telijckgercgiftreert, en opdemargeofplijcque geteyekent fullen zijn metregiftrata fal..... van'tregifler van Tranfporten of Verbanden, wdeke aenteyekeninge den gefwooren Klerck metfijn iïgnature lal beveiligen. X I. Soo wie fijn Huys of Erve fal willen ontkom- meren of fuyveren vande Iaften daer vooren het ielve is verobligcert, fal met fijn wederpartye ^ogen compareren ten voorichreven Comp- t0|rej enaldaer veribecken dat fijnen Verbant- tóeften Regiftre werde deurgehaeldt, 't welck «levoorfchreve Klerck gehouden wefen fal te jtofflj mirsdathem foobycaiïatievanden Ver- Mnt-briefenanders, volkomentlijcken blijeke, datdie voorfchreve ontkommeringe deughde- «jcsis, en fal ten regiftre op de marge van den

N.N,

ftreerden Brief ftellen, compareerden

en hebben verklaerdt datdefen Briefis

beeaueerr,'met den date vande comparitie. λ                 XII. 0 vat gronden van Erven van nu aenvan

hè

tswegen fullen werden verkocht, de felve,

Qr4m~

6 O 2

-ocr page 1090-

io68           Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

Ordonnantie s gemaeckbyBailliu ? Bitrgermeefleren, Schepenen en Ra m j liddelburgh in Zee landt, ψ de faecken en matnie van Erffcheydinee en V             * ztedenneiretitien(lencDec,emberi6\j.                                                     *^^$&*α

ALfoo tor noch toebinnendcferSradt vee- Ie krakeclen en Proceiïèn .tuflehen de P^qrteren.cn Ingezetenen van dien zijn gevallen, in materie van Erf-fcheydin- ge» Serviruyten , en wat-daer aen is depcnde- rende., dewelcke ten dqele werden verporlaeckt door dien dat alhier geene particuliere Keuren of Statuten inde voorfchreve materie wefende, deLuydenniet feeckerlijck genocgh en konden werden geinformeert van Jiaer recht, omme waer in tot meerder geruibheydt van degoede Luyden, tot verminderingeen verkortinge van de voorfchreve geichillen en proceiièn te voor- lien j en op dat een yegelijck weten machte hoe ende waer na hy hem in de voorfchreve materie hebbe te reguleren , Soo Is't: Dat Bailliu, Burgermeefters, Schepenen en Raedt, heb- bende gedaen onderfoecken wat in 'tftuck van Erf-ibheydingen ende Servituten , meeiïindefe Stadt vanouds is gebruyckelijckgeweeil, mits- gaders examineren de Ordonnantien en Keuren van andere goede Steden, en alle 't felve gedaen confereren tegensdebefchrevenRechten, eyn- delijck na rijpe deliberatie van raede, met ap- probatie (Voor foo veele des noodt) fyvande Ed. Mog Heeren de Staten van Zeelandt, geor- donneerten geftatueert hebben, ordonneren en ftatueren mids defèn, om voortaen voorrecht binnen defe Stadt gebruyekt te worden 't gunt hiernavolght: Inden eerften, foo wie eenen anderen zijn werek van Timmeren of Metfen wil verbieden, ial daer toe eerft moeten verkrijgen conièntvan een vandé Burgermeefters, en dan de infinua- tie laten doen door een van de StadcsKamer-bo- den, welck verbodt plaetfe grijpen, engehoor- iaemt fal moeten werden, tot dat het met ken- niffe van fiecken, of met'er minne tuflehen Par- tyen afgedaen ζ v. I I. Soo wie boven , of na foodanigen wettigh verbodt yet maeckte, voorts timmerde of met- ite,dedemaecken, voorts timmeren of metfen, fal dat wederom moeten af breecken,en in fijnen eerften ftaet ftellen , al eer hy, aengaende de faecke ten principale, gehoort magh werden, en daer en boven ftaen tot arbitrale correctie. III. Van gelijcken de geene die uyt fi jneygenau- thoriteyt hem vervordert eenige Waterloopen, Vcnfteren of Deuren van fijnen Gebuire te ftoppen, ofeenighwerekaftebreecken, ende fijnen Gebuur 't gebrnyck van dien feytelijckte benemen of te beletten, fal't ièlve wederom in fijnen eerften ftaet moeten ftellen, Partyen ge- intereflèerde fulcks verfoeckende, aleer hy in rechte ten principalen fal mogen werden ge- hoort. I V. In alle queftien vanErf-fcheydingc,, Servitu- ten en verbodt van werek en diergc lijeke, ial den Klager fijne Partye doen daghvaerden ter

Kamere, en fijn faeckedoenaeno » gtftre, 't welck daer toeBffife !& houden, hoedan%efaecken4ereiSC8e- aHe dagen mogen^enen, « opgeb^ Vierfchare, of als d'ordinaris qn JES*

nare

Kamer-rollen afgedaen zijn         '" Jl V. ^Envoor'teeritefullenwerdengeco^i^ drie Wet-houders, voor dewelcke, daerb

roepen de gefwooren Erf-fcheyders te contentieux, ^rtyenhaeriaeckefum^i. lenibedingen, enfalby de voorfz Wet-hJud gehoort oock het advis van de voorfz Erf.fch^' dersffewefenwordenVonniiTp. fn,r...' .7'

dersgewefenwordenVonmfle, fboiy nietig niile van faecken fullen vinden te behooren Soo wie hem by foodanigen Vonniffevintk befwaert, ial daer van mogen appelleren aen·^ volle Collegie van Burgermeefters ende Scbepej nen, binnen den tienden dage, om te hebben effect van fufpenfieof inhibitie, velcke tienda- gen omgekomen zijnde , fal wel het Vonnid hebben fijn executie, maer ial evenwel daer van 1 mogen gekomen werden in reformatieaenbet! Collegie voorfchreven binnen den jare: En/ul-J len in cas van appel of reformatie reipedive, toe de voorgaende Wethouders (des noot zijnde)I werden gecommitteert noch drie andereCom-' miffariCen , met eenen Penfionaris of Secreta- rie , dewelcke andermael in praefentie van Par-| tyen, mede tegenwoordigh de Erf-fcheyde ter plaetfe contentieufe, in fpecTic nemen, ende rapport fullen doen, om het felve benevens del dinghtalenen allegatien van Partyengehoordti! naerder recht gedaen te werden naer behoojm VIL Voor het recht van devoorichrevecompari- tieter plaetfe contentieufe, fal betaclt werden, ^ volgens het oude gebruyek, elcken Commifla· ris en Erf-feheyder twee fchellingen, endeden| Boode die de wetedoet,en de Erf- fcheydingeaf·| fifteert, mede twee fchellingcn. v I IL De Vonniflèn foo van dedrieeerfteWet-hou· ders, als van het volle Collegie van Wette, bjfj foo verre daer van refpe£tive niet en werdt«ap- pelleert of gereformeert, fullen tuflehen dei> tyen Contendenten, ende derfel ver SucceMeuis univerfelle of particuliere,maecken voor hectoe· komende een vaft en ongetwijffelt recht, aaer de Huyfen cride Erven refpeftive, realijcK me· | de fullen blijven geaffecteerr. ι            C Hen de I En tot verièeckertheydt van dien sluw \ Aden van devoorfchreverefpeftiveVonm"^ geëxtendeertnabehooren, engeteccKmi Gecommitteerde Wet-houders, WSLA ftantie, ende in de tweede geteeckenjoy

Secretaris, overgelevert wordenι ten.Co*W /liaflèert , πΛ« egifter, fpe**J?,ffïïe houden, waer uyt de Partyen f^cfl%

|

lichten authentique Brieven, D parquc

-ocr page 1091-

tode de Erf-fcheydinge en Servituten tot Middelburg. 1069 1 ·,. ... j! ,..i - :„/)..,,:,.„„., datfoooudenlanghduyrGn.gebriiyek en poilèf-

Μαε

j rien van Menfchen, fal worden gehouden voor ililfwijgende conilitutie. ";           xv. En foo, wanneereen EygenaervantweeHuy- fen ende Erven een van dien, of eendceldaeraf verkoopt, fimpelijck, of met fijn gevolgh en toebehoorten , gelijck (ofte met iulcke Vry- heden en Servituten, een iulcke dat befeten en gebruyekt heeft, ofdiergelijckeclaufülenende woorden, moeten de Water-loopèïi, Door- gangen , lichticheppingen , en andere dierge- lijcke gebruyeken ofcommoditeytenblij ven, en voorts gebruyekt werden, gelijckfe voor en ten tijde van de fplitfingeende verkoopingegeweeft hebben , en worden in fulcken cas verfiaen de voorfchreve Servituten, ?<?ί·^ί-, offtilfwijgen- de geconfiitueert te zijn, ten ware daer inan- dersJbyPa^tye ware vooi fien, enial 'tgunt voor- ichrevfen is, mede -pJaets -hebben iriiwieeif uy- fen, die by den Erfgenamen of Succeflèurs van den Befitter fimpelijdk >of-met de voorfz woor- den werden gecavelt. , X V I. Een yegelijck magh op fijne Érvë maécken, metfèn en timmeren ai dat hem belieft, en oock foohoogeals'them^goedtdunckt, oock tcgens fijn Gebuyren licht en ven iteren, ten «ware dat hy brieven of Wcttgh beicbeydt hadde, van dat fulcksnieten maggeichieden. KV IL Des foo en fal voortaen , noch by cojitradt, nochby eenige andere maniere van conilitutie, recht van Servitut konnen werden opgerecht, om licht te fcheppen inden fijdmuyr van eenige Huyfen, 't welck niet en foude mogen werden betimmert binnen de twintigh voeten van de ftrate achter waerts, en werden van nu af alfalc- kecontrae«n en difpofiden verklaerdt voor nul en van geender waerden, XVIII. Om te beletten foo veel als mogelijckis, dat de Buyren malkander niet en befchadigen, en fal niemandt mogen graven of de! ven, om Kel- ders, Vouten, Water-backen, ofte anders te maecken, ibnder alvoorens daer op te halen de gefwooren Erf-fcheyders, dewekkedc Buyren daer op fullen hooren, en ordonneren na gele- genthey t van faecken, met wat feeckerhéydt en onderfertinge de voorichreve gravinge gedaen fal moeten werden. XIX. Soo wanneer yemandt eenige Huyfinge wil timmeren en optreckenop fijn eygenErve, en dat de Gebuyre'c felv^e praetendeert te beletten, door dien dat hy befcheydt heeft datmen hem fijn licht niet en mag benemen, foo mag de gee- nedie'twerckmaeckt, 'c felve wcjxk opmaec- ken, midts nochtans met den ièiven%ercke bjy- vende foo leege , datmen van den nederften dorpel vande venfteren vanden Huyiê des gee- nen die 't werek verbieden wilt, het opperfte vanden wereke darmen optreckt, iriag overfien, en niet hooger, ten weieken eynde men trecken faleenen draet vanden onderften dorpel van de venfteren, tot op het hooghftevandenHuyiè, daer-

ffi&l lW b jen Secretaris met den Zegel, ter ifc^enoP'^ phjckenvan beyde devoorfz •f fal werdengeannoteert het folium van 't ^^gveRegifter, daer defelvelullen gere- ^ίφΦ'      χ.' ι -oevzlk o? ^e voorfchreve Vonniflen van

j Ac of tweedeintentie

executie foüde

® ^'volgenr, lullen deièl vealvooren ter Vier- Atocmoeten werden verklaertexecurabel., en fieichapdaerop gedecerneeit, aMn andere

focken.

X I.

AlleHuyfen en volkomen wereken, byyé- inantgefteldtop'fij>n felfsgront, tenaenfienen yel^cren vafieenen anderen s en fonder te- rneeen , voJmaeckt zijnde ( al warendie on- jjehoorlijckgemaecfct 0ftc geftddt, fullen blij- yenftaende, foo lange tot datfe vergaen, dies fülalmenfe niet mogen repareren om te houden flanej maer indien dat bleecke datfe gemaeckt faren alleeniijcfc precario , of by exprefie gc- dooghfaemheyt,. en onder ueferve van geen pra> Hidkievanyemandsrecht, indien gevalle fou- demendieiDoeten af-breecken j als't Partye be- liefde.                           ·,"Λ:Ϊ: X I I. Soo waaneer een Huys gemeen is tuiTchen twecfineer Eygenaers, moeten de noodige re- paiatien van diengedaen endegedragen werden tMgemeenea koile, en na advenant van yeders gedeelte, en foo yemandt onwilligh ware daer iocteverftaenea te contribueren ι magh den ee- oenalleen, alwaèr't ibodathy maer het minfte èeJdaerinhadde, de voorfchreve noodelijcke repiatiendoen doen, midts de andere daer toe inlkerende, enbyrefusdoendeproteft,en fal jfctfangercchtight zijn fijne uytgeleyde Pennin- gen, voor het contingent van den onwitligen, ffletdeninterefte van dien, te verhalen op lijn gedeelte vanden voorfchreven Huyfe, ofte de nwjren van dien, by arrefte en uytwinninge, en «opdefelve voor alle andere Crediteuren, foo Hypothecariifen als Perfoneele werden gepre- 'ereert, tv                  XIII. wemetfen, timmeren, reparerenofdecken pj t zy by of nevens fijns Gebuurs erve, mag Mellinge maecken en itellenop en over fijns gfflrs Erve, foo verre hy 't ièlve niet gevoeg- ^«vanfijn felfs Erve gedoen en kan, en dat to£6eften Se«eve, en minfte fchadeen belet 2 ρ Gebuur' midsdat hydaer na fijn Ge- r* itrve fuyvere vande vuyligheyc, daer op Jreroorraeckegekomen, enallesherftelleen bftcere' f°° a*s h€C te v°ören was, tot fijnen Red,                X l V· NS\Σ Serv.icuten en wordt met naeckte datjj^ ion^cr titul, van wat getal van jaren **%£ niet S^^^fibeert ende verkregen, VordCn°eccn a'!e ^ervituten met wettigen titul en^jp £cc°nftitueert als by contracTre van koop %Vn ofo0ckbyTeiramente, Huwdijck- 00^'aerdcenCavclinge,welverftacnde,

-ocr page 1092-

Placaten en Ordonnanticn. 8. Boeck.

IOJO

daermen het werek aen ofte neffcns maecken wilt. X X. Maer foo verreyemant befcheyt heeft datmen lijn geficht niet benemen en magh, foo en magh deGebuure fijnwerck niet maecken, noch op- trecken, foo verre daer mede't geficht inde hooghte of breedte belet foude werden;. 'XX Χ ;-m.i Gebuurcn hebbende heure Erven, by of ne- vens malkanderen leggende, moeten malkande- ren helpen heure Erve bevryen, met te maecken en onderhouden eenen muyr, voets,ofte fteens dickte, ofeen lofFelijckdicht ichutfel (foo fy datt'famen overdragen konnen ^ half ende half, foo verre hun Erven te iamen ftrecken, maer niemandten kan m£t reghte bedwongen Werden tot fcheydinge, eenen muyr te moeten helpen maecken, maer magh geftaen, mits bevrijden- de lijnen Gebuure voor foo veel als 't hem com- peteert, metfchutfelalsvooren, en'tfelve me- de onderhoudende. XXII. Moeten oock Gebuyren malkanderen be- vryen van achter tot voofen, foo verre hunne Erven aen malkanderen ftrecken, en foo wiens Huys of edificie langer ftreckt, en daer door fij- nen Gebuyr vorder bevrijt dan des anders Huys of edificie, dat fal hem korten aen fijne helft van debevrijdinge, die hy van fijner zijde voorts te houden heeft.             ,. V XXIII. Als yemant timmert op gemeenen gront,moet den nevens-leggende , foo langh als fijn Erve ftreckt, al en timmert hy niet, dehelft vanden muur, Heyninghs hooghte ende dickte beta- len,               r         .',.-. XXIV. Alle Scheyd-muyren en Schutfelen tuflehen twee Gebuyren Erven, moeten op de rechte middelte van de palen of fcheydingen gefteldt werden. XXV. Niemandten mach tuflehen verfcheyden Par- tyen Erven eenige palen fteecken ofiètten, dan inde tegenwoordigheyt, met confenteenwete van den Proprietaris vande Erven, ten beyden Zijden, of met de rechte, by de gefwooren Erf icheydersdeferStadt, Partyen daer toe geroe- pen, op poene van arbitralijck daer af gecorri- geerttezijn. X X V I. Ende die eenige palen verlette of uytdedeby hemfelven, of yemanden anders, heymelijck of openbaerlijck , om yemanden in fijn Erve of gerechtigheyt te verminderen of frauderen, fal gecorrigeert werden arbitralijck, ende alle de geenc die daer toe behulpigh zijn geweeft. # XXVII. Indien eenige teyekenen ofoverblijflêlen van Muyren, Schutfelen, Tuynen of Hagen worden ontdeckt, ftaende onder d'aerde, de felve en ful· len fonder vorder bewijs niet genoeghfaem zijn, om yemant van fijn Erve te doen verlieièn, noch prejudiciëren, de fcheydingen daer mede de Erven geiepareert worden bevonden.

XX VIM.

Soo wannéér eenen gemeenen ™ j npfirn pik pn nwf Ho« l____i_                 ^'Caün

periculeus en uytden loode, en een «TïH genaers fijn Huys wil afbreecken 5SSW wen^oetenbeydedeEygenaersdenS^·^ meenenmuurtotgelijckekoftenafbreS?^ wederom opmaecken, op de felve hoS£?1 diepte, geUjckdeoudeHuyfingevanS1 geweeft is en niet vorderl JéS^X* Erve, dick anderhalven Zeeuwfche fp j Hollandtfchefteenen, enhet fondeeriailSI eyfch, eninckendatdegecnedieeerftrimme den fel ven gemeenen muur boven deaerdel kerwoudemaeckendanalsgefeghti^aigeC den wefen 't fèlve verdicken op fijnen Erve? ftellen, en voorts wathyhoogerofdieper me [] dand edificie van den geenen dicnietenmetfl- offijnHuysnietopentreckt, 'tfelvefalhy^ houden zijn te maecken op fijnen koilallcen cl ingevallcdat d'andernamaels fijn Huysoptieo ken wil, foo fal hy gehouden zijn tcbetalendi helfre van 't geene hy in de hooghte en diept, meer gebruyekt, dan by te vooren met fijn Huy: heilagen of gebruyekt heeft. XXIX. En in'gevalle dat den gemeenen muur} ftaen- de tuflehen beyde de Huyfingen, nochredelijc! goedtin fijn loot ftaet, en maer fteens dick e is, foo fal de geene die fijn Huys nieuw maceke wil, den felven muur tot fijnen kofte mogen af» breecken, na voorgaendeeftimatie vandeftof- fe, en den felven wederom opmaeckentot fijnen koften, alfoo hooge als hy van meeningeis metfen, ende alfoo verre alfulcken gemeyn^ muur niet en is anderhalven Zeeuwfchenfteen, of twee Hollandtfche fteenen dick, faldennieu* wen muur van fulcken dickte moeten ftellen op gemeene erve, behoudelijck dat hy weder fal re* pareren alle 't geene dat hy fijnen Gebuurfoudc mogen befchadigen in't opmaecken van fijnen Huyfe. XXX;                     . Ende indien dat d'andere Partye namaelsfijn Huys afbreecken wil, en op den nieuwen muur timmeren, fal de helft van den voorfchrevcn muur, na advenant dat hy dien gebruyekt ,fcnul- digh zijn te betalen ter eftimatie van Stadts ge- fwooren Erffcheyders, midts aftreckende zijn deel van d'oude materialen, die te vooren ae" den ouden muur geweeft hebben , gehjek die voor het afbreecken geëftimeert zijn gewceit XXXI. Aengaendcvoortsgemecneheynvmurenj , Scheyd-muren,;tot gelijcke kofte gemaecK> j daergeenedificieopenftaet, enfeercaducq^; uy t den loode ftaende zi jn, de felve m*W ded'Eygenaers afbreecken, caffffL·. koften wederom maecken, tot aeneiycr^ té en dickte gelijck die geweeft zijn»3 datfy maer fteens dick geweeft en waren jejjg dien dateen van bevde de Eygc%rS° fchen) i begeerdt te maecken anderhalven *e«^ . £ of twee Hollandfche fteenen dick jΜ <*] moeren gcdoogen, ^™™™^Jéo*'\ nen heym-muur op gchjckeErvcftclien» ^ |

-ocr page 1093-

Rakende deErf-fcheydinge en Servittitcn tot Middelburg. 107

j3j hy; niet nieér betalen en fal, dan of

fijnen Gebimr, mede Eygenaer zijnde van den felvcnmuui;. , 3ixxyiii. Maer die, pp gemeene Erve , en tor fijnen ko- ftealleen eenenmuur maeckt, of den gemeenen muüfhooght, magh inden felven muur hy hem bekoftight, gaten ofvenfteren maecken, ende licht ipheppen bovëri reyeks, met ftaende glafen en y'ferpgaerden, die oock mogen blij ven ftaen tot der tijd toe dat den Gebuur de helft van hec maec^enof riooghièl van den felven muur be- taelt, en dien mede wil betimmeren > en als dan is hy Ichuldigh die te i|oppen. V „'m.lrw^ri'i-.X-X.X-.I X· !.'faim*?bfl ' , Soo wanneer yemandt aen fijnen Gebuur yerr koopt fijnen halven muur, als dan heeft en ver- , krijght den Kooper van dien halven muur oock d^ÏYCy^cnoyüdmp, anckerhoofdên, noo- tcn, enapderegereehrigijeyf, die4en;Verkoo- perbuyiienjojnen muur voor den verkoop had- d#, alfo.o dat den Kooper dien muur magh ge- bruyeken,, als ofhyte vopren gemeen gewceft hadde? .niet tegeni^èndc dat inden koop daer af geen vermaen en is gedgen, ten ware ander- fir.s tuflehen de Cóntrahcnten ondcriprooc- ken· · * ri . .. · 'iiiö3piifi ·: tkuhm M-n-. Niemant en magh eenen gemeenen muur on- der noch boven verargeren, berooven, minde- ren, ofclifoiren daerinJiöuwen ofte maecken, tot fijnervewaerds , fónder expres conient van fijnen Gebuur, op de pecne van 't felve tot fijnen koften in fijnen eerften ftaec te moeten doen re- pareren, ende daer en boven, als onburgerlijck gehandeldt hebbende, gemulfteert te werden rerarbitragie van Burgermeefters ende Schepe- nen. ;■ ' :;"*.''.;. X L I. Item, niemandt en magh eenen gemeenen muuronderfchoeyen, dan met voorweten van fijnen Gebuur, en ten overftaen van Erf- fchey- ders, op dat fchade verhpedt w'crde, en in ge- valle evenwel ichadedaèr van quame , fal den Verfoecker de felve moeten vergoeden. XL II. Q Scheyd-muren zijn gemeen, ren zy dat'er fchnfrclijck of ander befcheydt of teecken fy ter contrarie. xLiiL :; Als in eenen muur ftaen pylaren of mofier-ga- ten , nooten of hoofden, met den ielven muur eerftmaelten bcyden zijden daer in gemaeckc zijnde, ofdacten beyde zijden bakken leggen in of door den felven muur geanckerdtendege- veftighf zijnde , is en blijft den felven muur ge- meen, XLIV. Soo wanneer in eenen muur ftaen pylaren ofte mofier - gaten j gemetft alleenlijck aen d'eene zijde, of dat'er maer van eener zijde, op of in getimmertofgeanckertenis, defelve muur be- hoort geheel toe den Eygenaer van'tHuysofte Erve, aen wekker zijde, de pilaren ofie mofier- garen zijn ftaende, ten ware dat den Gebuur Schepene-brieven, of wettigh bekkeydt hadde, dathy daer ingerechtightware, en als yemandt vaft aen eens anders muur metft enrimmert, of alleen-

0$

Wö*'„' fteensdick gemaeckt en ware.

jenniuurmaer Μ» χ χ * | . | e_ jjjooceAf^cyd-niuurjftaendetuircheri Gebaren Erven , daermqngeen Huyfen, l*'^ ofedificien openmaeckt, maghmen WflJictVoriren ,. Steenen of Tichelen, en > erdaexaf2^ dan laten vallen aen beydezij- ™' ,:, . ...: :;.A X X' * 'J 1|'l1, i .,) t nalCïii. • ^yegelijck magh in fteede(yan ecnHage* 2Λ'of diergelijckeHeymingen, op f" enkoft wel rnaeeken of fetten eenen frouten fchuifd) endcin.plaetfe vaneen (ehutfel eenen Lyj.muur, en fetten den fejven op gemeene r ve fonder mofier-gateri of pilaren , of ,m$t mofier-gacen ib η dei pila.rejr| over beyde zijden, miooverre hy dienmuur fteje op gemeenen Er- ve, foobÜjftdcfelvemuur ajtjjdt gemeen,, en aoetdaerna ten gemeenen kofte onderhouden verden., maer indien d'andpr Gebuur dien tod-muur namaels in éenige manieren wflge- irpycken, fciyfffn.»; haecken,, o|yccdaer .aen ]ungen,iiaen.ofveftigen,; pfppck eenige edi- icie daer pp itellen, of den fel ven anders dan ιοί «en blooreHèyminge tegebruyeken, alsdan moethydien icheyd-muur half betalen, eer h,y denfelvenbefigen of gebruyeken magh, m eeni- mnanicrcïi.                          '-]/\un fal· r>':>l <· XXXI V; Soo wie fijn felfs muur heeft ftaende nevens eenandersrna.ns Erve, en magh door den feï- fenlijnen ημιιι,Γ tot fijns Geburen ervewaerdt geesgacen ofvenfteren maecken ofte houden fpde, bpnedens reyeks, maer wel boven reyeks ('t Wflcfe is ten minften Teven voeten onder 4en onderften dorpel van de felve |$ of venfteren) en al ftaen de gaten en ven- i|efenal/bo boven reyeks, nochtans moetmen dieiluyten en toemaeeken met ftaende glafen en Jieregaerden, vaft ftaende, niet wijder als fes "ymenhec eene yfer van het andere. .:..·. XXX V. todeen fullen opek geene dack-venfters mo- Pgefteldt worden, regens eens anders erve- ^>,%bovens reyeks, maer de dack-ven-

üers

"Ί Komende in de tuffcheningen, fullen ;enopengaen ten halven muire , of van bin- nen, : J .χ χ χ vi. m ycgehjck magh in en op eenen gemee- ΗοοΓ"Γ' *°0we· ftacn<te tuffchen gemeene ièn en,jP'aer^en> erven, al?huy fingen,met- »;ancfccrcn en timmeren ,· en dien foo hooge Wnals hem gpedt dunckt, behalven dat rö'n^encn gemeenen muur geen pompe en SS**6a»ckerennoch vaft maecken, noch |en K" nanggcrecl daer in maecken, of in breec- gJ2£jikacunotl keren, touwe ofyets an- di'erK ?L tePatten, in te hangen, ten ware «oeicheyt ware rer contrarie. ^           XXXVII. gireii nfr" e^ ma&k *n eenen gemeenen muur MSS?         maecken, nochoocklicht ;<a!Ware lC PPen tot eens anders ervewaerdt, 7 confente en gedoogfaemheydt van

-ocr page 1094-

				ι oji              Placaten en Ordonnati tien. [ 8\ Boeck,
			alleenlijckhaeckenofdiergelijcke nagelen daerinafaenilaec, ofoock daer aenhanghe, en heeft				gedwongen mogen worden den felvin F'nict; in re trecken, lbo lange hy daer ÖeTSl Buurmans ervegeenkenneiijekefchadeen/1311) ofte fijnen Buurman den felven'ovfid · ** werckelijck en behoorlijck en betiier?' - -Tot heyminge of fcheydinge van alIeEr? binnenStadtsPoorten, leggende aen'sHe ftraren, en lullen voortaen geenhoutefiL len van nieuws mogen werden gefteldc f de oude mogen werden gelapt ofte &rè2 maer fullen voortaen alle Erven tegens'sH ftraten bevrije moeten werden meteenenm" fteens dick, èh hoogh boven de ftraten ren ften tien voeten. LI I I. Alle Eygenaers vande hoeckhuyfen fujfa, houden wefen&en de fijde vandeitrate,aen Β onderkant van hare daceken te maecJcen yferi haecken, en daer tegens ftellen een deel ofplanc ke óver kant, tegens het afvallen vande fchaliei of pannen, deielveplanckenbreedtoplchalie dackachtduymen, en oppanne-dacktienduy men, op poene van te verbeurenbydengecnei op wiens Huys defelve plancken, binnen m maenden na de publicatie van defe Ordonnantie bevonden fullen werden alfoonietgefettezijn vijf en twïntigh guldens. L I V. Alle gevels, muyren, fehouwen, en diergel Hjcke, ftaendeteftraet-waert, ofoock tcgen| andereluydenErve, ftaendelos, ongeanckeri* en anders periculeus om vallen, foodatyeman fchade daer door konde krijgen, fullen bytwe Schepenen en de Erf-fcheyders, op de klachti van Buiren , of oock ex offich mogen werden gevifiteert, en fullen de Eygenaers, terordon» nantie van deièlve gehouden wefen d/erereeftj ten, verfeeckeren, of oock heel te vernieuwen en behalvendien, foo den Proprietaris vanl perieul te vooren behoorlijck gewaerfchou\ zijnde , alfulcken gevel, muyroftc fchouu quame re vallen , en fchade dede, faldcfelv fchade gehouden weien te vergoeden en repa ren. L V. Item, wanneer eenigen muur, gelint on heymfel buyten loode ftaet, en hangendeis ove eens anders Erve, of dat hetdack van ÜJM Huyfe foo langh is, dat het water vale op een anders muur of Erve, dien muur of gelint moe terftontgereght, en in fijn loot geftelt worden, enhetdackalfoo gekort, dat het water valt m fijns felfs Erve, ten koften vanden geenen d| denmuur, heymielofdacktoebehoorde,^ ware die muur gemeen, foo foude dat g» worden ren geliicken kofte. LV1 Die fijn Huys hooger maeckc dan üja J buursHuys, waerafdat hec wacerdaerw j ren in eenegemeenegoocegeloopenenjc ~j heeft, foo verre hy'e fclre Huys boo^ffl als dan en magh hy fijn waeer °^3J meer laten vallen in de voorfchre^ & f. J goore, maer moec boven op den mu /jj kofte alleen een goede cuyfchbare ,00ü^gJ
		daer door geen recht inden felven muur, maer moer die haecken en nagelen óf bekommeringen altijdeaf, uycenweghdoen, alshecderiEyge^ maer vanden muur belieft. XLt       °ύψ Maer als eenige balcken liggen of valt zijn ge- maeckcih eéhen muur mee anckers , en dat'er over d^andere zijde in den felven muur pilaren of mofier-gaten ftaen, wordt dien muur gehou- den voorgemeyn.                       . .. , X -J-i, V . I.           **■ ' Ende op dat alle ufurpatien regens wiUenbuy- ten weten van de Eygenaers voorgekomen, en degefcnillen tufiehen de Buyren geweerde mo- gen worden, wordt alle Metfers, Timmerlie- den, of wie het zy, expreflèlijck verboden aen d'eene zijde vande fcheyd-muiren eenige pilaren of mofier-gaten te maecken, of oock eenige balcken of anckers daer in ofdoor tebreeck&i, ionder voorweten en kenniffe vande Eygenaers, wiens Erve aen d'ander zijde van den muur is leggende, op poene van vijftig Carolus guldens, en daer en boven voorde Metfers en Timmer- lieden te verliefen haer Poorters vrydom, ende confequenteJijck het gilde. X L V I I. Een yegelijck behoordt de Erve alleen toe, buyten fijnen muur, foo verreals denootenof fteenen, vanouds daer in gemetftgeitaenheb- bende, uyefteeckenenbewijfen. XLVIU Soo wieopeenen gemeenen muur timmeren of meefden wilt, daer geen Huyfen op geiteen en hebben, die en magh fijn water of oyfidrop op fijns Gebuiren Erve niet laten vallen , maer moet boven op den muur een goote leggen, en 't water leyden op fijns fèlf erve, ofterftraten uyc» en die onderhouden op fijnen koft alleen, ibnder fijns Gebuurs fchade of achterdeel. X L I X. Ende foo wie tot fijnen koften eenenfeheyd- muur fieldt op fijn felfs Erve, den felven behoort de voorfchreve fcheyd-muur alleene toe, maer wil hy als dan daer op timmeren, en fijn water buyten fijnen muur laten vallen, foo moet hy ibo verre met den voorfchreven fijnen muur van lijn Gebuurs Erve blij ven,dat hy fijnen oy fidrup behouden magh, te weten, een en halven voet buyten fijnen muur , midts bedwingende -fijn water, dat fijnen Buur daer door nier verdruckc en werde. L. Niemandt en magh buyten fijnen muur tot eens anders ervewaerdseenigenoyfidrup, noo- ten, overfprongen, hoofden, noch diergelijc- ke affaten maken of ftëllen, nochoock yetuyt- hangen of uytfteecken, vorder dan fijne oyfi- drup of erve buyten den muur hem toebehoort. L h Oyfidrüppen, vallende van fchalien, tichelen of panne-daecken, en geven noch enbewijfen niet dat den Eygenaer van den Hnyfe eenige Er· ve heeft buyten fijnen muur, ten zy dat daer van zijn contraéten, ofandere befcheyden ende be- wijfen, in rechten gefondeerti en even wel en

-ocr page 1095-

Hakende de Erf-fcheydingc en Servituten tot Middelburg. 107 3 He onderhouden» en het water ley den; houden, cnals't behoeft doen ruymen, foodac

wpè /*ine*-«. - w rLdige, 'endede gemeene goote, die op *" rtnecnen muur gelegen heeft, eer hy fijn Sffien heeft, fal hy fchuldigh zijn te leg- ^ fijnen kollen, op fijns Gebuiren Dack, lenopckeVOoÏts des felfs eygen blijven fal, ende '""i^huiren dack wederom repareren, en de

| het water gevoeghlijck uytloopen, ende fijnen fchcut hebben magh, al tot gemeenen ende gc- Jijcken koften, behoudelijck dat foo wanneer d'eenevan hunbeyden, aen fijn zijde alleen heeftgetimmerr, gedeckt, gemetft, ofeenige reparatiegedaen, daerafhy eenige vuyligheydt daer in geworpen ©flaten vallen heeft,waer door

^aStJ2ele2h r zij n<J e, fal deGebuirefchuldigh datdegemeenegootevervuyitof verftopcfowde $Λ felve te onderhouden op fijnen koften, mogen zijn, alsdan moet de geene door wien de !)rdekoftenvand'andere Gebuire ( die fijn viiylighcytofverftoptheydt gekomen is, dcfel- 0 oPKerc^en nee^0 en a^s ^an &' èlék hebben vegoote tot fijnen koften alleen voor die rey iè

hetwater

welck in de voorfz refpeftive gooten weder doen reynigen en fchoon maecken.

Bï

llende.

L V II.                           I Ende indien de Gebuiren geen goote alfoo rnjn gevalle dat de GebuirefijnHuysoock leggende hebben, en alle beyde haer water door orfcckenwil, maer niet foo hooge als fijn Ge- detuflêheninge nietuytenlcyden, fal evenwel buk opgevaren is, foo (al hy de voorfchreve een vanhun beyden allecne, het water vanfijn oote tot fijnen koften herleggen , ende oock erve, enniemantanders, foo Hemel-water als onderhouden, en het hooghfel vanden muur, anders, daer door mogen looien, midtsverfor- (iatliinGebuuropgetrocken heefr, half betalen, gende meteen bcquame goore te leggen en on- jnaer niet hooger dan hy 't felve hooghfel ge- j derhouden, dat het gevoeglijck fijnen icheuc

neme, ninge eenen roofter met eenen finck-put, ende doende de goote en t ufleheninge, als t van noo- dèn is, fchoon maecken, alles tot fijnen ko- ften , des foo en fal foodanigen gebruyekgeen recht van eygendoratotde helft vandc tuflche- ningegeven, ten zy daer van andere en genoeg- zame befcheyden waren, en foo daer na den an- deren Gebuurfijn water oock in deiclve tuflche- ninge begeerde te brengen, ial de eene helft van de voorfchreve goote moeten betalen, en voorts gélijckelijck onderhouden en fchoon maecken, tot gemeenen kofte. L X I V. Eenyegelijck moet alle fijn water, hoedanigh dat het zy, felve leyden op en over fijn Erve, al- ibodatdaerniemantletfelofgebreck by en neb- be , ten ware dat'er beicheyt ter contrarie af wa-. re, en die fijn water van boven op ftrate wil la- ten vallen, moet fijn goote maecken uyrfteec- kende buy ten den Huy fe, ten minften vier voe- ten ter ftraet waerts in. L X V. Niemanten fal het vuyl water van fijn boven- kamers mogen uytde venftersgieten,noch oock door water-fteenen mogen laten Ioopen, aen de gevels af, of over de luyfFe op de ftrate, maer ial het felve moeten leyden metgeilootcn buy- fen, langhs fijn gevel ofte muur, tot beneden inde gooten, op de boete van twee ponden Vlaems. L X V I. Die fijn water-loop heeft, over of door eens anders fijns Gebuurs Huys en Erve, moet in't gat vanfijnen muur, daer't water doorloopt, fei- ten en vaft houden flraende een y feren traliejdaer af de gaerden ten minften moeten ftaen opeen derdendeel van eenen duym na malkanderen, en voor de tralie ftéllen eenen finck-put van klinc- kaert, enintarras, ten minften van eenen voet in't vierkant, en een voet diep, aendezydevan daer't water komt. L XVII. Niemandten magh devuyligheydt ofmisvaji fijn ftallen daer hy Paerden, Oflen,Koeyen, ofte 6 Ρ                      Scha*

'               L V I I I. Endeindien dathy foo hooge wil oprijfen als jljngcbuur opgevaren is, foo fal,hy fchuldigh ajnhetfelve hooghfel half te betalen, en fal de gootedieüjnGebuurop't felve hooghfel gelegt bah, mogen gebruyeken, mïdts de helft be- ta/ende, indien de felve goote daer toe bequaem is: Ende indien degooiemoethermaeckt wor- è,foofald'eerfte optrecker fijn gootenahem temen, ende fullen wederom een nieuwe maec- ktntotgelijckekoften, en de felvegefaemder kdt onderhouden , en fal 't water fijnen cours Wen gelijck als 't gehadt heeft > al eer fy heure Hiirfenopgerefen hebben. Li 1 Λ.. Maer die een dwars-huys maeckt tegens een laighs-huys, op eenen gemeenen muur, falge- ioudenwefen, foo hyeen looden goote vindt %nopden fel ven muur, die op te neme» en Weggen achter fijnen gevel, tot fijnen koften wooren, en ίοο. daer geen loode goote en ley t, «denProprietarisvan hetlangh-huysdaer eene ffloctenlcggen tot fijnen koften alleen. , -,                   LX. Alsmen tuflehen Huy fingen, Erven ofte op fene muiren eenige gooten maeckt of ieght, "gooren geengelegen en hebben, en van jekegoote het water ter ftraten-waerdts niet JTMooptj als dan-moeten deProprietariflen J WMiiren, dien de muur toebehoordt, 't wa- /Vaiidie goote leydcn gélijckelijck over heure

L X I.

Dierhe

*et water van twee daecken valt in eene mto goote, fal't felve verdeelt worden, of F e"!Oodenruggélanghs de goote in'tmid-

t.een looden fpriet-back. LUI.

\h

«fcrH1"?Cr tWCe Gebuiren tuflehen haer bcy- HW lngen en Muiren , beneden leggende HE fc f°°te °fte WaterIooP» daer in haer %dt° iUPPen °f water vallende is, en door iarengVe α moeten die gooten mee goeden IV, d° een leggen ι maecken.en. onder-

-ocr page 1096-

1074            Plaattenen Ordonnantien. 8. Boeck.

Schapen is houdende, laten loopen of uytwer- pen op de ftraten of in de gooren of grachten aen de ftraten komende, maer moet die leydenen bedwingen te blij ven op fijn felfs Erve, endede ftallenruymende, fullen devuylighcyt moeren doen voeren terplaetfe daer toe gedeftineerdt, gelijck mede de Been-houders fullen moeten doen de vuyligheydt van de Beeft en die fy flach- ten, fonderdieop de ftraten te werpen, oflaten leggen, alles op de boete van vij f en twintig Ca* rol us guldens.

over fijn Erve fijnen kelder ofte bom. LXXli, Maer foo wanneer niet en kan werden,, tenwelckeouderis,enlangergeftaenheene|v privaet, fterf-put of borne-puf, van £„ h,6v kendefchadekomt,ofdenLlderofbo WC1C* diedaerdoorbefchadightwordt, falful£p,,f convenknt gebetert worden, en dekoftel diengedrageninfulckervoegen, enbydcnJ'

L X V I I I. Niemandt en fal vermogen eenige fecreten te ftellen, ofuyt telaten loopen op otindeStadts riolen of vroonen, op de verbeurte van dat we- derom te moeten beteren, en daer en boven te verbeuren honderdt Carolus guldens t'elcken reyfe, en werdt alle Metfers verbooden alfulc- ken werck, of felve, of door hare Knechten op de riolen of vroonen te maecken, in 't geheel of deele, opgelijckeboete, ende arbitrale corre- ctie. L λ 1 J\, Niemandt en magh vaft aen fijn Gebuiren Er- ve tegen den gemeenen muur eenige regenbac- ken, privaten of diergelijcke dingen (daerperi- cul, nattigheyt, vuyligheydt of ftanck afkomen ibudemogen ) maecken noch ftellen,noch oock afch of mis-hoopen, modder, flijck ofte dierge- lijcke vuyligheden daer tegen leggen, ten zy dat hy tufichen beyden maeckè eenen goeden muur, anderhalven Hollandtfchen, of eenen Zeeuw- fchenfteendick, en den felven muur al foo on- derhouden en bewaren tot lijnen koften, dat'er geen fchade af en kome, of dat fijne Gebuiren geen ongerijfofinconvenient daer by en lijden, en boven dien moet hy fijn privaet alfoo met ter- ras doen métfèn en befetten,tot dat fijnsGebuurs ervewaerrs geene nattigheyt ofcevochtigheydt daer door ofuyt en kome of en trane. " L X X. Endehadde fijn Gebuur op fijns iêlfsErvete vooren eenen kelder of bornput ftaende, die door't voorichreve privaec of ander werck foude mogen bedorven worden , moet de geene die datprivaet of ander werck van fterf-putten, of anderfins doet maecken, 't felve alfoo verfien, dat fijn Gebuur in fijnen kelder of borne- putte ende water, daer af geen hinder ofgebrecken krijge, of anderfins moet hy fijn privaet, voute, fterf put of ander werck te nietedoen ende wee- ren. L X X I. Ende daer tegen, indien dat yemandt op fijn Erve een privaet, fterf-put of borne-put kuyfch- baerlijck gemaeckt hadde , die fijns Gebuurs Erve, Huys ofte Goédt, alfoo 't doen ter tijde ftondt, niet letten en rnochte, en datfijn Ge- buur daer naer op fijne Erve daer neffens eenige kelders of borne-pufte maeckte, en dat defelve door den ouden borne-put * fterf-put of privaet, van fijfteh Gebüür fchade leede, foüdedevoor- fchreve oude borhe-püt, fterf- put of privaet, dien niet tegenftaende moeten blijven, fonder dat de Proprietaris van dien yers anders fonde fchuldigh wefen te doen, dan fijn privaet ofte fterf-putteruymejn, teneynde fijn Gebuur van

nen als de gefwoorneErf-fcheyders fiEfS

arbj.

treren.                                            ^arD LXXIII. Wiefijnprivaetofprivaet-huyseenighW, gatdoor fijn felfs muur maecken wilt, komend, opbftoteensanderservewaerts, moethetfeivi locht-gat ftellen ten minftenvijftien voerenhoo ge boven der aerden, of anderiïnsfoo voor/ien dat de Gebuiren daer geenen ftanck door en heb ben, of onvrijdt en worden, en fullen alfukki lucht-gaten niet wijder gemaeckt moeten we den buytenwaertsals drieduymen, en niet ho ger als ander halven voet. LXXIV. Wanneer twee Gebuiren hebben famen een gemeyn privaet en voute, leggende onderd'aer. de, mogen die voute gelijckelijck gebruyeken ; Maer foo wanneer men dieruymenofreynigen moet, dat fal gefchieden ten gelijcken kofte, en oock by gebeurrên , d'eene reyfe over ofdoor* des eens, en d'ander reyfe door des anderserve | of huyfinge, ten ware dat'er eenige voorwaer- den of contra&en gemaeckt waren ter contra- rien. L X X V. Soo wie met fijnen Gebuur eengemeen pri- vaet of voute heeft, en dat die ten gemeenen ko- ften is gereynight, magh als dan depijpeofiU- ftede van den felven privateaenüjnezyde (in- dien 't hem belieft) af-breecken en toe doen metiëh , ibnder van fijn zyde meer daer op te| gaen, of te laten gaenj ende indien gevalleeft4 derf hy daer na geenen koft van ruyrnen ofte fchoonmaecken meer helpen betalen, noch t lel- veprivaet over ofcedoor fijn HuysofErvelata ruyrnen, ten ware dat'er brieven ar" wate contrarie.                   ■■·. . LX XVI. Als een gemeen privaet of voute onder daer- de geruymt en fchoon gemaeckt is, «fTO neaie'cbeliefe/'cielveprivaett'fijnenkofteon. der inde voute ter helft doen af.fcbuaww**· nen dichten muur, en fcheydenm wjc J^S alfoo dat elck van beyden fijn privaet taboe» magh op hem felven alleen * des foo fal'^ moeten gefchieden met voorweten enK^" vanden Buurman, op dat die\*»£B23 werde, ende de fcheydihge ofteafded", b^ fchkdeterrechterhelft, en't felveβΕ^Ι fende, moet een yegclijek vaohunoey ^c dan voortaen t'fijnen koften alleen j'Jnr,tvaJ onderhouden, ruymen ende'KY™f" EfVf) noodenisrdoorenóVerfijhfeIJH"ys ^rej fonder koftoftelaft van den anderen, dat'er befchey t ware ter contrarie.             ^j

mËÈËËËË

o»

-ocr page 1097-

Rakende de Erf-fcheydinge ca Servituten tot Middelburg. 1075 j van felfs vergaen, op de voorfchrevepoene, ten wareyemandenfulcks byRequefte verfoecken* de, de reparatie van dien, om fonderlinge re-

E

d

> toegelaten werd e. LXXXIIL Niemandt en magh maecken eenige luyfFen boven voor fijn Η uys, noch beneden eenbanc- keofleene, of gelinte ftellen, nóch oock poc- huys, of vierkant recht opftaendekelder-cofijn, of aireede gemaeckt zijnde houden ftaende, lan- ger dan fijn erve en ftreckt, of vorder ter ftraten - waerds uytfleeckende dan vier voeten van den, · huyfc, enhooghna behooren, en de bancken ofleenen moeten alomme open en doorluchtigh zijn, alles foo dat der Gebuiren gcfichre daer door niet en worde benomen, ofyemandt onr gerief daer by en lijde, welverftaendedatmen de luyfFen noch bancken inde enge ft raten, niet en fal mogen maecken dan na voorgaende ken- niffè en ordonnantie vande Threforiers,' alles op de pcene van twaelf Carolus guldens, ende lullen des niet te min alle luyfFen x bancken en floepen, altijdtftaeniEot gedoogen en keure* van Burger- meefters, Schepenen en J^aedt, omgemindert, gekort, gcleeght, of oock héél afgenomen te moeten werden, t'allen tijden als iulcks geor- donneertwerdc."                                    * L X X X I V. Men magh de luyfFen niet maecken of hou-, den van blooten berde of houte, bepeckr of an- ders, maer moeten alle luyfFen bedeckt zijn mee loot, fchalien of eenigen anderen herden dacc- ken, daer geen periculvan brand in gelegen en zy, op pcene als vooren. LX XX V. Niemandt en magh eenige bancken, kiften, voorberders, gelinten of diergelijcke voor fijn huys ftellen, maecken of iètten, noch oock yet uythangen, dienende tot fijn neeringe , daer by fijn Gebuur of yemandt anders foude mogen zijn verdruckt ofgeinterefïèert. L X X X V I. Niemandt wie hy zy, en vermagh eenige ver- anderinge op of aen de ftrate te doen, *r zy met de caflie te verheffen "% gooten te overdecken, fchut-rooftersinde gooten te fetten, of ftaende te houden, of ander fins, ten ware met kennifl fe van faecken, · en exprefk toelacitige van Bur- germeefters , SchepenerPen Raedt, op poene van alles weder te moeten herftellen in fijnen ouden ftaet, en daer en boven te verbeuren vijf- tigtf guldens, en wordt de ftraet-maeckers ver- boden haer tot fulckewercken, daerby de ftra- te, alsvoorfchrevenis, wordt veranderdt, te laten gebruyeken, op gelijcke boete, en daer en boven arbitrale correéfie, LX XX VI I . Soo wie een nieuw huys of gevel aende ftrate wilmetfen, en fal defelve niet mogen uytfetcen voorby ofte buyten deri egge van fijner Βuiren huyfen ten wederzijden, en fal de fondamenten van de voorfehreve gevels niet mogen leggen, danmetkennifïè,. ende ten overftaen vanSradts gefwooren Erf-fcheyders. L X X XV III. Niemandt en magh fijn«huys ofte erve'boven óP j'                   den

lenigen anderen Hujjfe, geen gebruyek of h in fulcken kelder of voute hebbende, l gehouden voor Proprietaris van fulcken flier of voute/en heeft deel en part inden gronc fulcken Erve daer de voute alfoo gelegen is, JLpropriewris vander Erven of Huys, daer derde Voute gelegen of ftaende is, heeft al- Gemeene particuliere borne-putten moeten fa deProprietarifl^n, of de geene die deel ofac- cesdaer we hebben, om't water te halen en te putten, gelijckelijck h uys voor huys onderhou- den, en alle on kollen van ketenen, koorden, erawers, rollen , fchoon-maecken en dierge- lijckeonkoften betaelt worden, elck huys even Mt niet tegenftaende dat d'een huys de helft, flid'inder maer een vierendeel, of oock niet danfijnentoegangh en gebruyek daer toe heeft, ilwaer'toock foodatden felven borne-putfton» iopyemands erve alleen. # L X X 1 X. twee of drie Gebuiren, hebbende re famen cenen home-put, daer af moet elck fijn water kydenen bedwingen te loopen op 't fijne , ende om fijn fry&|. ten ware dat'er befcheyt wars ter contrarie.                                          · g^ L X X X. '~ ^                I Niemandt· en magh ftraten maecken van of aorftjnErra, dan by voorgaende kenniiïèen coofentvanPtïurgermeefters, Schepenen ende Wt. .           * ' . LXXXL Niemandt en magh eenigeHuyfen ofLogien ünende wallen defer Stede geftaen, doen ma- taoftirnmeren, en,,met eenige houte flagien, ofhoutegevclen voor aen de ftrate, achter of ter zijde van de fclve Huyfen ofte Logien, maer ^en defelve gemaeckt ende gemetft worden fflcfUeene ge velen en muyren , tuflehen beyden recht opgaeiide, fonder eenige overfprongen, ienaldeiminften eenen Zeeuwfchen, ofander- WflHollandtfchenfteen dicke, ende indien IXelve Huyfen Iuyfs-gewijfe gemaeckt wor- m moeten de muyren tuflehen beyde van elc- er wooninge der fel ver Logien opgemaeckt wden, boven doorgaende met canteelen ofte Poergen, anderhalven voet buy ten den daec- Wvorfte van defelve wooningen , al op de J2 en verbeurte van de felve houte ftagien of °.'^en> en oock van de voorfehrevemuyren, fjg! eenen Zeeuwfchen of anderhal ven Hol- m f ^een dicIie » als vooren gemaeckt *it ! a em?eten hreecken, en daer en bo-

ervalleninde pcene vanvijfdghCarolus-

mm

seens.

L X X X I ï.

ijl ,

ge j^ foute ftagien en houte gevelen van eeni- $t^efjIen°f Logien, binnen de wallen defer %re aCn en moSen "Jet vernieuwt, ver- ^ouden * Vfrverfc' ofte anderfins ftaende ge- ^fenft W γΠ' macr moeten blijven ftaen in aetj iulcksals fy zijn tot der tijde toedie

-ocr page 1098-

				icj6             Placaten en Ordonnantlen. 8. Boeck.
			den ouden grond foo hoogen, dat fijne Gebuy- ren daer eenigh gebreck van hebben, of ichade by lijden foudcn mogen, en foo wie fijnen gront höoght, die eens anders water daer door ofte over leyden moet, is gehouden het iel ve terftont wederom te nederen, en op fijnen eerften ende ouden grondt te brengen, ofte immersfulcken conmioditeytopofirifijn Erve temaecken , dat het water gevoeghlijck uyt loopen, ende fijnen icheut behouden magh. L X X X I X. Die fijn Erve vèrhooght, is oock gehouden den fcheyd-muur of heyminge, 't'zy die geineen zy, ofeen van de Gebuiren eygen, naadvenanc te verhoogen, alfoo dat defelve zyvan acht voe- ten boven fijnen verhooghden gront > en dat tot fijn eygen koften, ibnder nochtans dat hy met de felve ver hooginge eenigh vorder recht in den voorfchreven muur fal krijgen dan hy te vooren hadde, en fal oock in 't verhoogen van de voor- fchreve gront, wel verfeeckeren de heym-muy- ren, dat die niet over of door gedrongen en wor- den, ende foo fulcksgevielej falgchouden'zijn den fel ven muur weder te rechrenerfop te maec- ken tot fijnen koften, tmdcrhalvenZeeuwfcKen fteen dick, XC. Soo wie eenen haert of vuyfter van een fchou- we tegens eerien gemeenen ifcuur maecken wilt, frioet tuiïchen fijn vuyr, ende den gemeenen muur ten minften eenen Zeéuwfchen fteen blij- ven. XCÏ. Alle Ovens en.fournuyfcn van Backers, Brou- wers, Blaeufel-maeckers en andere, geenuyt- gefondert, fullen gefteldt moeten werden op fes duymen diftantie van eenen gemeenen muur, en alle ie houwen in eenen gemeenen muur itillen den achtërboefem ten minften eenen Zeéuw- fchen fteen dick moeten wefen ter hooghte van de muur-plaetfe, ende van daer voorts fullen de pijpen der felver mosten verfnijden van buyten den halven muur. X C I I. Als eenige ovens , fchouwen , föurnuyfcn, cften, ftoven, fmekhuyfen , en andere plaet- fen,daermen vuur ftoockt of beficht, periculeus zijn of forgeUjek ftaen, of oock onbehoorlijck gefteltzijn, of als dpr eenige bakken of ander hout-werekirrof te na leggen, of gemaeckt zijn anders dan behoordt, mogen de Gebuiren dat te kennen geven den Burgermeefters of een v^n de felve, dewelcke terftondt 't felve fullen doen vi- iiteren by een van deThreforiersen Erf-fchey- ders, ende indien als dan gebreck daer in bevon- den werdt, fullen de* voorfchreve Threforiers en Erf-fcheyders daer in terftondt doen voorfien en beteren, tot verfeeckertheyc van de Stadt en Gebuiren, alles ten koften van den geenen die dat onbehoorlijck gemaeckt of doenftellen, of alfoo ftaende gehouden heeft. X C I II. De Erf-fcheyders enelckyanhen, zijnfchul- dighaende Burgermeefters ofte Threforiers ter- ftondt te adverteeren als fy eenigh gebreck we- ten aen eenige fchouwen, ovens, rournuyfen, eften, endiergelijckeplaetfen, daermenvuur
						ftoockt en befigen moet, ionder te Α* \ de klachten van partyen of Gebuiren yca X Cl V. Een yegelijck moet fijn fchouwe fon κ maecken, dat fijn Gebuiren vanden rooi °°gC fteren, noch anderfins geen pericu! noch ffi en lijden, endeal hadde daer memandt TI , by, foo moet hy fijnichouwe maecken.£ £* fen ten^minften vier voeten hoo^ hovend nocke of vorften van den daecke cTfte ande f ter ordonnantie van de Erf-fchey deis de · ï' fonderlinge reguard fullen nemenopdcS en hooghte van de fchouwen van Brouw tfackers, Blaeufel-maeckers, Smeden ψ wers, Brandewijn-branders, Hocde-rmeWr en die Harpuys of Sulpher rafineren en'dicrS hjeke, op dat de Bturen niet te feer verkort en alle perieul van brant geweert werde X C V. Ende op dat op alle 't gunt voorfchreven is bc- tér reguard werde genomen, en (uilen voortaen geen ovens of fournuyfen, van alle iulcke Nee-J ringen als ïh'c voorgaende Articul gefpccificccrcj zijn , mogen werden gefteldt bf vernieuwt,danf ten overftaen ende m ordonnantie van de Erf. 1 fcheyders, en fullen alle jaren inde maendtvan I September alle de voorfchreve ovens, fchouJ wen, fournuyfen , eften en diergelijckevuyrj plaetfen., van alle de voorfchreve Neeringcn ; worden gevifitcert by eerien van de Threforiers, 1 ende gefwoorenErffcheyders, X C V I. Niemandten magh eenigh huysofedifkicaf-1 breecken of ruymen, in prsjuditiejf tot achter-1 deel van de Rentieren, renten daerip heffende,! noch oock tot ontcieringevan de Stadtenpubli-1 queStraten, dan om'tielvewederomoptema-f ken en te verbeteren. X C V I I. Een yegelijck die door eenigengang heeft (Ij-f nen uyt- en ingangh, magh daer uyt en ingaenI en rijden, nacht en dagh',* vroeghenfpadefmet Huysvroüwe, Boden, Familie!» enPaerden, Offen, en andere Beeften daer door uyt-enin-j ftouwenen leyden, oock alderhandeGoeden, Waren, Koopmanfchappen, Bernirigeendier- gelijckeuyt- en indoen, en daer door privaten doen ruymen, ten ware dat'er befchcydt ware ; ter contrarien dat men het felvemeedoen en a mochte. X C VIII.                  Ι In gemeene gangen en vermagh niemandt ee- ■ nige deuren of venfteren te hangen <>™κηοΚ 1 gaen, dan van binnen op fijn eygenbrve, m 1 ten warctien voeten boven den ielven gang ■ *·             χ c ι χ. Niemandt en magh oockii^mancpfgj 1 ofdaeryemandtScrvitut aen heeft «"£^,ΛI te gaen, yet leggen, fcttenoftefteUen, 1 PaiTantenden bequamen doorgang!» &&V J fouden mogen beletten, n^S^JSell ligheyt daer in werpen , endeiull^|tfchoon 1 gangen tot"gemeenen koften ?far ^nfai0ock| gemaeckt moeten werden ; m^nf.n!imecr<ieU'| indefclve Van nieuws mogen (tellen" ren of opengaende venfteren, dan ^ , vooren geweeft zijn, fonder eoniei ^
		/

-ocr page 1099-

Raeckende de Pontgaerders tot Middclburgh. , 1077

in Zeelandt, op den vijfden April feftien hondeHÉcenachtien. Myprcfcnt, H\Vet. DEStaten'sLands ende GraefFelijckheydcs. van Zeelandt, gcfien hebbende de Or- donnantie, byBailliu, Burgermeefters, Sche- penen en Raed der Stadt Middelburg gemaeckt, op de materie en faecken van Servituten en Erf- fcheydingebinnen de voorfchreveStadt, in da- te den negentienden December feitien honderdt feventien , hebben dcfelve Ordonnantie geap- pro beert en geconfirmcerr, gelijckfyapprobe- renenconfirmerenbydeièn, volgens Baren te- neur ende inhouden, ordonneren een yeder die hetaengaenmagh, nadatdepublicatiedaervan, fal wefen gedaen, hun dien conform te regule- ren, en dat in voorvallende faecken, op en na de felve Ordonnantie, rechten juftitie fal wer- den gcadminiftreert. Aldus gédaen ter Verga- deringe van de Ed. Mog. Heeren Staten voor- noemt, in'tHof tot Middelburgh den feftien- denFebruariifeilien hondert achttien. Onder . ilondt gefchreven, Ter Ordonnantie van dq Staten voornoemt. Wasgeteeckentj^.Z^rfi1/.

aers, ten ware in allen defen ander- jpedc-cyg               of wecCelijckgeconiticueert jiDS^0ntra vf·                 C. • ciö Fruvt-boomcn hangende heeft met ken overVijns Gebuurs Erve , moet de dC h neendé tacken af-houwen, of mpet fij- ° rebuire laren volgen alle de vruchten die al- Soverhangende zijn, welck den voorfchre- fijnen Gebuire van tween beft belieft. Beboeten- enbreucken in defe Ordonnantie Jfpen, fullen werden gediverteert een der- S voor den Aenbrcnger, een derde-part orden Armen, ende eenderde-part voor den Ojficiffdicdc executie doen fal. Aldus eerefolveert en gcarrefteert by Colle- ge van Wette en Raedt det Stade-Middel- delburgh in Zeelandt, op den negentien- (jen'December feilien honderdt feventien. gyprefent, H.Vet. Gepubliceertter puyeder Stadt Middelburg

Qrhvmntie , byBailliuyBurgermeefleren , Schepenenen Raedt der Stadt Mid- delburgh in Zeelandt gemaeckt ·, daer na haer de'Pontgaerders fullen hekben te reguleer en in'tkoopen en verhopen van Granen, Zaet, en anders, in manieren hier na volgende', in date den eer/ten Mey 1627.

tijdt van uytterlijck dnemaenden , fondefdat fy fullen vermogen eenigh Koorn, Granen ofte Zaet meer daer toe te koopen, op pcene en boe- te als vooren. I V. Verders fullen de geadmitteerde Pondtgaer- ders trecken en genieten voor hacr falaris, van het verkoopen van alle het Koorn, Granen ofte • Zaet daer fy onderwint of adminiftratie van ful- len hebben, van het iuyver provenu voor con- tantverkocht, vanyeder pont Vlaems cehfifuy- ver, en fullen gehouden zijn reeckeninge te (lel- len met de namen aen wien die verkocht zijn, en den prijs waer vooren het verkocht is, endeden dagh wanneer, en haer falaris van de Verkoo- pers penningen mogen inhouden, midts dat fy fullen gehouden zijn voorde Penningen van de verkochre Goederen te ftaen, ioo wel de Vréerri- de als Ingezetenen aengaende, ende cJefelve aen deVerkooperste betalen, op het vertreck van de wecckelijcke Marckt-fchepen en Schuyten, uyt de omleggende Eylandcn komende, en aen de andere buyten d'ordinari Marckt-dagen ko- mende, binnen den derden dage, op pcene dat den Verkooper tegens den Pontgaerder en fijne Goederen fal hebben reale executie, ende ver- ders 't felve aen hare Borgen te verhalen, ten ware den Verkooper hadde geconfent'eert fijne penningen van den Κ ooper felfs te ontfangen. V. Vorders van het Koorn, Granen of Zaet, op tijdt verkocht by devoorfzPondtgaerders , tot Jiarencontentemcnre, ende door ordre van de Verkoopers, fullen voor hare provifie offalaris genieten twee groot en een half te ponde, midts α -J                                            'voor

I. ■ 1 Erftelijck j dat alle Pontgaerders, diege- «| admittcert ende aengenomen fullen wer-r . j den, gehouden fullen zijn fuffifante bor- ge te ftellen voor hare handelinge en ad- mimftrarie, ter fomme van drie duyfendt gul- dens, en den behoorlijcken Eed doen van alle dePoin&en en Articulen in defe Ordonnantie begrepen, na te komen , en te onderhouden, enalle jaren op den eerftenjanuariidesjaersha- rc Borgen en Eed te vernieuwen, en den Koop- Jinnenandere, fooin het verkoopen als koo- PCn» wel en getrouwelijck te dienen, enhaerte laten genoegen met haren behoorlijcken en geli· oreerden loon, in defe Ordonnantie haertoe- l^ydr, op pcene van gecorrigeert te werden nagelegentheyt Van faecken. II.. Vorders dat geen Pontgaerder en fal vermo- lm Koopman ie wefen van eenigerhandeKoo- l% Granen, rondt ofte plat Zaet, of daer hy Kn'gh onderwint van fal hebben, eenigh part" 0'Q.eel daer aen en fal mogen hebben, nochte ^gecorripofitie maecken, direclrelijck noch- ^direftelijck, maer alle de voorfchreve Wa- ^oopen en verkoopen, volgens fijnen laft, "nieeftenoorboirenprofijte van de Verkoo- \Ic' °PP°^ne van te verbeuren de fomme van 1 entwintigh pont grooten Vlaems, en gecor- TOe worden. D         ·          llh hm 3'^ien^e ge^elde endegeadmitteerde üinjaerdersmetclen aenvangh haerderBedie- f^en<tTe Pranenofte Zaetbyhaer hadden, Έ feWige moeten verkoopen binnen den

*

-ocr page 1100-

ÏÖJ&

Hacaten ea Ordonnanticn. 8. Boeck;

Voor de betalinge inne ftaende tot den verval- J de fy alle devoir doen om deKoo dagh j op poeneals vooren, en de bljilingedaer ten hooghften prijstegebruycken '

SgOtdr

van in te vorderen, dat op twee maenden ver-

X I. Vorder, foo eenigh Poneerde,·v,„ · Koopman, foo Ingcieten ali^^W defer Stadt wefende, aengefproocken'ï ïnCn hygeen-Koorn, Graen S^SSSSS^^ koopen en Keefr, ofdat hy onder veman^!!^ geen te koopen en weet, ende dat fS · Koorn, Granen of Zaet in of b ν desSΎ denPontgaerderdatKoorn, G^ofz ;nt en fal vermogen te koopen, voorendeafil ; aengedientheeit onder wien het Koorn Γ y ' ofZactis,.en den VerkooperaendienenoÏ? ' eenKoopman wcetdiehetfelvegoedtbegc 5 tekoopen, endelaftkrijgendevandeJw j fulckeGranen of Zaet heeft te verkS '' felve als Pontgaerder fal vermogen te^Crk07 pen aen den geehendienafulcke Granen ofZaeït hem hebben gevraeght, en den Pontgaerder fal I moeten werden gefalarifeert, ende%piwjflc J trecken van den Verkooper van't goedt, den wekken hy op fijnen Eed als Pontgaerder ge- daen, in alle getrouwigheydt Η dienen ,endea meeften penningh van hetgoette maecken, fon- I derdat hy van den Kooper van het goedt eenigh fahris fal mogen ey flehen of ontfangen, ofeeni- ! ge giften of toefeggingeaennemen

• kochtisj binnen drie maenden den Verkooper fijn geldt te verforgen, en op meer tijds naer ad? venant, dat den Pontgaerder niet en fal gehou- den zijn op tijdt te verkoopen, dan aen Perfoo- nen die hy oordecldt fuffiunte te zijn, ten ware denVerkoopermet andere Perfoonentevreede ware , dat foudc zijn tot fijnpericul. VI. Alle Koopluyden van Granen, Baekers, Brouwers, en alle andere fullen gehouden zijn haer gekochte Koorn, Graen en Zaet aen den Pontgaerder te betalen, dat voor contant ver- kocht wordt voor het vertrecken van Marckt- fchepen en Schuyten, daer het ielve goedt mede fal zijn gekomen , en andere , uytterlijck ten derden dage, ten ware dat den Kooper anders met den Pontgaerder accordeerde in't koopen van't goedt, op poene van geèxecuteert te wer- den met reëele executie. ν ι r. Indien den Pontgaerder* van cenigh Koop- man een monfter ontfangen hebbende om eenig Graen te verkoopen, en't felvenieten kan ver- koopentot contentemente van dien Verkooper, ende dat denVerkooper felver komt te verkoo- pen ι fonder dat hy eenigh ander Pontgaerder I gebruyekt, fal infulcken gevalleden Pontgaer- der daer van-niet genieten ·, maer indien eenigh vreemt Koopman, benevens het monfter fijne Grane» hadde gefonden, ende defelve by den Pontgaerder waren gefoldert of opgeleght, fal den Pontgaerder, in gevalle de felve Graneft niet door hem en werden verkocht, voor fijne moey- te van opleggen genieten, te weten van Tarwe en Rogge, rondten plat Zaet, twaelfftuyvers parlaft, cnvanGerfte, HaverenBoonentien iluy vers par laft. VIII. Vorder foo fal yeder Koopman, foo van bin- nen als van buyten komende, "vry ftaen haer Granen en Zaet, komende uyt der Zee ofo in- leggende Provinciën en Eylanden, ofte andere Plaetfen, ofte dat op Solder is leggende, ièlver vermogen te verveylen ofte verkoopen· die het haer gelieft, fonder dat fy fullen gehouden we- ien deJPontgaerders te moeten employeren ofte falariferen. IX. Maer en fullen niet vermogen eenige Maecke- laers ofte andere Perfoonen tot haren dienfte te employeren voor falaris, tenware het felve ex- cedeerde den nomber van tien laften, te weten, een fpeeie van Graen, aenkomende een ende de- felve Perfoonen, ende aen een Perfoon wer- dende verkocht, ende fal den Eygenaer als dan Vry ftaen eenige vry e Maeckelaer van Granen te mogen employeren voor Maeckelaerdye-loon, volgende de Ordonnantie, en niet voorders,op pceiïe van Maeckelaerdy-fchap te verbeuren.

XII. Ende by foo verre eenige Koopluyden van buyten deStadt eenige Pontgaerders ordonneer- den eenige Granen ofte Zaet te koopen,fullen{y iinceerlijck en ter goeder trouwen mogeridoen, midts dat fy met verklaringe endeuytdruckingc van haer Meefters namen, ende door haer ordte gekocht, koopers van de Granen of Zaetfullen zijn, als mede dat fy fullen gehouden zijn, naer eenigh goedt vragende, aen de Verkoopers eer/l re feggen dat fy komen om te koopen, endatfy als dan vande Verkoopers geen falaris noch Pontgeldt, of andere profijten fullen mogen eyffchen nochte bedingen,' ineeniger manie- ren.'           H XIII. De Pontgaerders laft "hebbende om eemga goedt te verkoopen, fullen gehouden wefenhet alle te male tefFens te verkoopen, het zy aeneen ofmeer Perfoonen, aldaerprefent wefende, ton- der dat fy mogen eenpartye alleene verkoopen, enderefte aenyemandt anders door faveur otfc anderfins te gunnen of laten. XIV.           f. ., Vorders, foo wanjieerby de Verkoopcrt« Pontgaerders afgevraeght wordt, ^hoe vee GranenofZaet, daer van fy laft hebben, moge gelden, enioo fy eenige verkocht hebben,* » voor, en aen wie die verkocht zijn, en o contant, ofoptijdsis, fullen %&°^ηζ(φ 1 haren boeck daer over te toonen, endeop| Eed, alsPondgacrdergedaen, t?v»B» fptKrpn Hen achten prijs, ende aen »ien ende offeet op tijdt is» °wc

, * ' X. De Pontgaerders en fullen voor nicmant geen Koorn, Graen of Zaet mogen inkoopen, maer haer alleene beittoeyen met ver koopen rten eyn-

tant.

'XV·          , ««fefcn^ I De Pontgaeeders fullen ZcholrJn&>°{ I de Verkoopers voor hare verkochte w ^ Ψ

-ocr page 1101-

Raeckcnde de Pontgaerders tot Middclburgh. 1079

te verförgen dat fy goedt en

XVIII. De Pontgaerders fullen gehouden zijn haer in Perfoon te laten vinden alle dagen des voormid- daghsvanelftotdentwaelfuyren, en des nacr-

JfPGoederen,

^

bbaerg'

ldt Men hebben.

gaif

XVI.

ders foo en fal hem van nuvoortaennie- middaghs van twee tot drie uyren, des Donder I bemoeyen of exerceren het Officie van't daeghsaendeGoefïche-marckt, enbuytenden ^rderfchap te bedienen van ecnigerley Donderdageaende Dwars-kayejten miniten den Pofl$a Qranenof Zaette verkoopenomloon, tijdt van een uyrena den anderen, des voor en ^00fljiy aleerft by de Magiftraet daer toe gead- namiddaghs met hare monfters van Granen ofte teD rt enBorgegeftelt,endenEcdalsPonr- Zaet, dat fy te koope mogen hebben, opdatfy ^Sfirl hebben gedaen, op poene van vijftig alfoo bequamelijck gevonden of aengefprooc- lf|us guldens, en correctie nagelegentheydt ken mochten werden, foo van de geenedieee-

nigh goedt begeeren te koopen, of wel te ver-

0

"** xvii. Soo en fullen oock van nu voortaen geene I Maeckelaers van Granen vermogen geender-1 bande Koorn, Graen noch Zaetm facken, of

koopen hebben. X I X. De boeten en breucken in defe Ordonnantie begrepen, fullen werden gedivertcerr een der-

^geftort binnen defe Stadt zijnde, ofte van de-part voor den Aenbrenger, eenderde voor toten inkomende, verkoopen, onderpretexc | den Armen, en een derde voorden Officier die Jdatfyvry zijnde in 't Maeckelaers Gilde, dan j de executie doen fal.

«cederende ten nomber van tien laften, op pee· „evan te verbeuren den vrydomvan haer Maec- kelaerdyfchap, en daer en boven noch vijftigh Carolusguldens, <m gecorrigeert te werden na gelegentheytvanfaecken.

Aldusgerefolveert en gearrefteertby'c Colle- gie van Wette en Raedtder Stadt Middel* burgh in Zeelandt , op den eerften Mey feftien honderdt feven en twintigh. My prefent, P.Croock.

Alhier volgen de Refolutien y Qrdonnanüen en Placaten, op'tfiuck vande Ge- meene Middelen, die inde voorgaende Placaet-hoecken niet zijn gefieldt, oock die lèrtden jarefeflien hohderttwee en tachtigh zijn geëmaneert en in 7t licht gekomen, tot kajarefeventtenhondertinchis. hpliatie van voorgaende Placaten, tegensdefraudatienenbeneficieringen van de Gmeene Middelen, in date den jeflienden Maert 1620.

werdttedoendenbehoorlijcken Eedt. En fal mede de voorfchreve Pachter noch zijnen Col- le£teur niet vermogen eenig Sout te verkoopen ofte verhandelen. Item, fpecialijck werdt verboden, dat gee- ne Been houwers den Pacht van den Soute fullen Vermogen te pachten, of deel in den Pacht heb- ben, dire&elijcknochtéindireftelijck»ineeni- ger manieren, of mede eenigh Sout te verkoo- pen, omme waer van te wefen onderrecht, ten aenvangenvan den aenftaenden Pachte, men hy peylingein hare huyfén te doen, m onderfoec- ken wat quantiteyt van Sout by haer is beruftèri- de. ,                                             .:) Wërdt' rnëde een yeder andermael verboden ten platten Lande te brouwen eenige fware Bie- ren, endc allen anderen Perfoonen;, geen Brou- ' wers wefende, in haer eygen huyfen.te brou- wen eenige hoedanige Bieren , grbbtoikteyne, geene uytgêfonderdf, ofin defelve har&Kuy fen te hebben of houden eenige Ketels, Kilden of Alem, ter Brouwerye dienende. Bevelende en ordonnerende een yedèr die het aengaen magh, hun djen conforme te regule- ren , op poene van foorJanige boeten en, ftraffen, alshetGeperaelPIapaeti ;op dé GemëeneMid- delen geëmaneert, tegende infracteursvan deft felven Placate in defen vallen oFte.gelijck,en fó mede brengende, want Wy ten dienfte van den Lande fulcks bevonden hebben te behooren.

DE Staten van Zeelandt s Alfoo niet te- genftaende voorgaende publicatien van de Placaten en Ordonnantien , op den opheve van de Gemeene Middelen gedaen, men bevindt, dat dien niet tegenftaen- demenighvuldige frauden werden gepleeght, in roegendat Wy genootfaèckt zijn de felvePlaca- tentetevideren, verklaren, in fommigepöinc- ten teamplieren, ende de novo te doen publice- |ói 'twelckdekortheydtdes tijds jegenwoor- ■ft niet en is lijdende ■, Soo Is't: Dat Wy MdertuiTchenen by provifiegoedtgevondenen Rwefolveert hebben een yeder te adverteren, ge- 'PWyduenmidtsdefen: Μniemandt, van wat Neeringe of conditie γ] i en fal vermogen te pachten , in 't geheel «tendeele, directelijckofindireaelijck, eeni- ^irn.poften, van foodanigeipecien of Waren, ^erinne hy is handelende, ofhem felven gene- ^'tzym^grosofandeFS.                    '. v 00rts dat den Impoft op b et Sout fal werden jn Pachtvoor twee halve naeftvolgende jaien, ^gaende prima Α prillis feftien hondert twin- L· ene3iPirerendeultimaMartii feftienfeon- y^n en twintigh. venÏÏJ eS !aP wie Pacbter vanden vóórfchre- tefiin ? ^PhetSout'blijtc, nochrehy, noch- "Unden ^°^e<^eur niQÏ en fol vermogen metW- J" en over die gerechtigheydt te compolëe- »^aer van hy ter Verpachtinge gehouden

-ocr page 1102-

PlacatencnOrdonnantien. · 8. Boeck. entwintigh. Onder ftondr, Ter η Λ

ιο8ο

Aldusgedaen ter VeStaten van Zcelandc

van deStatcn voornoemt. End

J. Boreei.

éelburgh den feftienden Maerc feftien honderdt

wasgetcecTccnt,|

Ordonnantie op den ïmfofi tot lafl <van degeene die Oienfï-hoden houden^oor f ' innegaendedeneer{tenO£tobeTtoek$mende\6if%^ tndatedenij.jfbrHi^'          J4®",

DE Staten'öLandts en GraefFelijckheydrs van Zcelandr, *Doen te weten: Dat alfoo Wy, volgens het exempel van ee- nigenabuyrigeProvinciën, totftijvin- ge van OnfèFinantien, ende omme te konnen vervallen de overgrootelaften van den Oorloge, hebben goedt gevonden op te ftellen eenenlm- poft tot laft van degeene die Dierift-boden hou- den ι Wy geordonneert en gcftatueert hebben, gelijck Wy ordonneren en ftatueren by defen, ac Poinclen en Articulen hier na volgende. I. Dat alle de geene die eenige gebroode Dienft- booden, hetzy Knecht, Meyt of Jongen zijn houdende» fullenvan yedervan defelve, diefy ten tijde vande Verpachtinge van dit Middel, of incasvanColle&e, metdeningangh van defel- ve, in dienft zijn hebbende, aen den Pachter ofte Collccteur betalen den navolgenden taux. II. De geene die maer een Dienft-boode honden, fullen van de felve betalen tien fchellingen Vlaehis. III. Die twee Dienft-booden houden , vanyeder van de felve vijftien fchellingen Vlaems. IV. Die drie Dienft-booden en daer boven hou- den, fullen vanyeder van defelve betalen twin- tigh fchellingen Vlaems. v. Dies fullen de geene die op het Quohiervan den Vijf- Honderdtften Penningh niet bekendt ftaen, alleene betalen de helft van den voorfz

namen en toenamen van de Dienft-booH fy in hunnen dienft hebben, oppceneva d'e beuren vijf en twintigh guldens op ved^n'Vei" bode, diefy fullen -f egen, 0^ ^ tehjekaengegeven hebben, ten profiiteS Officier, PachterenAenbrenger, d& depart. X. En of yemant weygerde fijn Dienft.booden i voegen voorfz aen tegeven, ofcedePachre' ColleaeursofhareAififtenten, tercaüfevand voorfchreve opfchrijvinge mis-feydeofmis-d^ de, fal verbeuren van gelijcken vijfentwintisrh guldens, t'appliceren als vooren, boven arbi. trale correctie. X I. Den voorfehreven Impoft fal aen den Pachter of Collefteur betaeldt moeren werden by de op. fchrijvinge of anderfins, binnen vier weecken daer na, ten huy fe vanden Pachter of CoJie#eur gebracht worden, op poene van na d'expiradc van dien te betalen dubbelden Impoft. XII. Ende foo wie ten tijde vande voorfchreveoc fchrijvinge niett'huys en by der handt fal vefen, defelve fal gehouden zijn binnen den rijt van vier weecken, na dat de weteaen dié van fijne Fa- milie behoorlijck fal wefen gedaen, den voor- fehreven Impoft aenden Pachter of Col/ecTturtc betalen, en dien tijdt overftreecken zijnde,dub- belden Impoft. XIII. De geene die geduyrende de Pachtingc ofte Colleae, boven 't aengegeven getal haerdei Dien ft-booden, noch eenige in haren dienft aen- nemen, fullen de felve ten langhilen binnen;; veertien dagen den Pachter ofte Colleaeurnioe· ten aengeven, ende met eenen 'den Impoft van dien betalen, of anders na verloop van defelve veertien dagen, dubbelden Impoft als vooren. XIV. Item, fullendePachtersgehoudenfijnhaere beloofde Pacht-penningen aenden Heereünt- fanger Generael van Zeelafldt te betalen, ren langhften binnen dentijdt van dnemaenden ω den ingangh van haren Pacht. XV. Eyndelijck hebben Wy aen O^S^S de interpretatie, correctie en arophatie vanoc Ordonnantie. Aldusgedaen en gearrefteert ter J&gK ge van deEd.Mog. Heeren Staten van^ in 't Hof aldaer tot Middelburgh #ΨΚ twintighftenApnli54i. «SU Ordonnantie van de felve. was gac C. Staefvenijfe.

taux.

V I.

Gelijck mede maer de helft vanden voorfchre- ven taux fullen betalen alle Ambachts-lieden, Werck-lieden, midtfgaders de Landt-lieden van hunne Dienft-booden, die koft en loon winnen, en in vaften dienft zijn; V IL Dies fal ter oorfaecke van deièn Impoft aen geene vande voorfchreve Booden aen hunnen loon yet mogen worden gekort. VIII. Den Pachter of Colleclreur van defen Impoft werdt geauthorifeerdt midts defen» binnen fes weecken naer den inganghvan fijnen Pacht of Colle&e, met aiïïftentie van een publicq Per- foon, ©pichrijvinge van Dienft-booden te doen. . En fullen alle Heeren, Meefters en Vrouwen, foo wanneer den Pachter ofte fijnen Colle&eur opfchrijvinge fal komen doen, gehouden zijn aen den Pachter ofte Colle&eur aen te geven de

-ocr page 1103-

Racckende de Gemeene Middelen van Zeclandt. 1081 ffMjoifwnie* tegen alle quaed-aerdige en baeifoeckende Menfchw y raechendehet - rtmüotterentegenhet Verpachtenvandes Gemeene Landts Middelen, in date den/even- tienden Maert1663.

ESratcn'sLands en Graeffelijckheydts vanZeelandt, AlfooWygeloofweer- delijck werden onderricht, dat ver- fchëyden quaed-aerdige en baedtfoéc- . ^epei.f0ohen zedert ecnigen tijd hërwaerds eemoeyt hebbende met het Pachten van des roeene Landrs Middelen , ónderftaen voor Jndidtvande refpe&ive Verpachtingen, met f!anderenheymelijck te complotteren, ende toetemonopolien of Verbinteniflen té maëc- . (jaer door fy niet alleen doorgaens weten kef' felvcnMeefters te maecken van de voorfz pachten» met feclufie en prasjuditie van andere, ec jjjer in geen contra dl: ftaende·, maer oock direclelijck ondermijnen den welftandt van de voorichreve Onfe Gemeene Middelen, de prin- cipaelfte Zenuwen van de Provincie, en die in defebekoiiimerlijcke conjun&ure van tijdt, tot befcherminge'van defelve foo hooghnoodigh lebben) Soo Is't: Dat Wy by defen daer

en van wat qualiteyt die fouden mogen wefen, voortaen eenige foodanige fchandeiijeke con- tracten, rnonopolieh ofte leguen aen te gaen, diredlelijck of indirêcÏelijck, op poene niec al- leenvan nulliteytericaifiatie vandevoorfchreve contraclen, maer oock op verbeurte van de win- ften en voordeden, die fy daer by d'een van den anderen weten te bedingen; en dat vorders de Contrahenten refpecTivelijck daer over arbitra- lijck fullen" werden geftraft en , andere ten ex- empel, naexigenrieyaniaecken. Laftende en. beveeleh de refpedtive Officieren en Magiftraten van de Steden, dat fy aén de notificatie en exe- cutie van defen foo érnftigen" handt* eii Waecken- deooge willen houden, ajshaer Uefig endeter herten gaet het betrachten van haren -Eèdt, ende 't welva rèri Van den Staet.' Aldus gedaen ende gearrefteért in 't Hof van Zieelandt tót'Middel- burgb den feven tien den Maert feftien honderdc drieenfeftigh. Onder ftondt, Ter Ordonnan- tie van de hooghgemeide Héeren Staten. Wa<s

willende vooriïen, wel expreflèlijck ver

biedenen iriterdiceren aen allen Perfoonen, wie,' geteeckjent, T. deliuyhert.

Ι- , i ,r                                - · -                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             '■'                                        '                                                                                           :■--"--. J ■■■- ·■■■■■■ i, "·■■■■ ■                                                                                                                      t Qrkmanthi waernain den Lande ende Graeffelijckheydt *υάή Zeelandt faliwe- voerdt engeheven werdeneen Heere- en Fr ouwe-geldt, in date den tweeden jfunii 166 f.

. '·; "7.' έ%γ,,Γ' Beforgende dat daer van een net en pertinent Quohier werde gedreileert, endejvolkoment- lijck verveerdight voor den tienden Augufti naeftkomende, om als dan vertoont ende o ver- gelevert te werden in handen van Onfe Gedepu- teerden , die ten felven tijde in alle de Steden en Quartieren defer Provincie fullen vaceren, over het tauxeren en introduceren van den Vijf-hon- dertften Penningh, om by reveueenreiumptie van de voorfz Quohieren te onderfoecken, of geen frauden, ooghluyekingen ofte omiflien en mochten zijn gepleeghr, om defelve te doen re- dreiTeren, dat aende GemeeneSaecke niets en magh werden onthouden.                           ,

I. INden eerften , dat alle de geene die eeni- ge gebroode Dienft-booden houden , het zy Knecht^ Meyt ofte Jongen, fullen ge- houden zijn over yeder van de felve aen den Pachter of CollecÏeur van dit Middel jaerlijcks lektalen tien fchellingen Vlaems, daer van het loopende jaer feftien honderdtvijfenfeftigh fal wefen het eerftejaer. I I. Uytgenomen de geene die tot geen twee duy- fatpldens bemiddeldtzijrf, en dienvolgende wdenVijf-Hondertften Penning niettauxabel, oiedethalven van defe Impofitie fullen vry ende sxemptzijn. ui. Diesfalrer oorfaecke van defe Impofitie, aen «voorfz Dienft-booden loon ofte huyre niets K°gen werden gekort. I V. Mde op dat dit Middel behoorlijck mocht Wüengeinnet, foo werden de Magiftraten van ^eipeftive Steden by defen geauthorifeert,om yenalder-eerften, yeder in fijn diftrift, ju- in/" <luartier> daer over aen defelve de feature van de Gemeene Middelen isgedefe- ajjer|x.ec'? exa£te en getrouwe opfehrijvinge van Yem len""bo°den te laten doen, fonderdaerin fo ants wie het oock m'ochte wefen , tevcr- ioj °jjen» ofte een Dienft-boode minder als'er «en, te vinden zijn, aen te doen teyeke-

V I En fullen Onfè gemelde Gedeputeerden, het felve exaftelijck gedaen en verricht hebbende» Ons de voorfz Quohieren nevens haermonde- Iingh rapport overbrengen, om daer inne naer bevindt van faecken by Ons finalijck geacquief- ceert, endenoodigeordre, tot prompte innin- ge van defe jegenwoordige Impofitie gegeven te werden.                                    ( Aldus gedaen en gearrefteért ter Vergaderin- ge van de Edele Mog. Heeren Staten vanZee- landt, in 't Hof aldaer tot Middelburgh den tweeden Junii feftien honderdt vijf en feftigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van haer Ede- le Mog. Wasgeteeckent, Juflus de Huybert.

IV.D

EEt.

Qrdw-

6CL

-ocr page 1104-

Placaten en Of donnantien. 8. Boeck.

IÖ82

Ordonnantie \ watfiïa alommebinnen den Lande van Zeekhdtfal werden l

'tven

een Haer dftèdè'geldt ■> in date'den fesdenJilnii\66^ '^             '               Jg*

ι v.

^ gullen vordersalle, Pack.huyiènèhqn-r^ iclipoh de felve geen Haerd-fte^^f^ fteénerizijn hebbende, geldende ïn hl <*

EErftelijck, foowerden alk' piigiftraten van de Steden en Dorpen bydeieri^eau- thorifeert, om in alle rfiligen^ door

.eenigeüytharenjiniddeh, pfan'd.éregoe-

Wm vijfagh guldens en daer'

be^deh7£

lep Naéradvenantvan — Öïe van ιoo, guldens tot "Tan'ijQguldenö —. Vairi'.ioöguldens' ;^-i Van 2 jo guldens "«— Van 3 op guldens " "i·^-- Van 400 guldens ' V-- ;.Van 500 guldens,;^ J-— Vah' 600 guldens -—

de en getrouwe Perfopnendaer tpeté cpmrnic- terenj/een pertinente,én 'accurate ppicrjpjvin- ge te dóen van alle de Haerd-ftedcn, 'die'in yeder diftricjt en jurisdictie bevonden werden V, als, te

weten alder h ande Baerd-fteden ? 't %ά rp £ cïe- raet of gemack gebbu;Vc. en gebruyckf werden- de , foo inde Kelders, 'BerïedenT en Poyen-ka- mers, öpdefolders a.t&elciers,, iri Kqoci;-riuy· fen , \Va:s-huyien»,of adders, waer KetToude mogen weien } fonder éenigh ondej-jCcheydt te

■ 1 - ^;fSchoorlleencn • 8i :'ί>". ■10

maeckeri « öfyeder Haerd-ftpde hestE fijn eygen

FijpéofSchoorfteeh,jdpöftwee,* driépfrneer Haerd-ftèden in een eri dè fëlve Pijpe;pF§ehoor- fteen refpqnderen : lEn voorts alle pjaefien daer men vuur ia ftoocken kan,, oocjk ajderhande Ovens, Fournuyfen, ?Stooven ofte Kacchels, Smiilên van Gout, Silver of Yfer-fmeden, Sloot-

; IndieneenigeHuyfen, PackhuyfenofSniic kers inden loopenden jare feftien hondert viif£ feftigh mochten leedigh ftacii3 fonder bewoont ofgebruyckt te werden , faltenreguardevande felve alleenlijck betaeldt werden de helft van dit jegenwoordige middel, totlaftevandenEyge-

naer.

en Mefie-maeckers, Broodt- en Paftèy-backers,

Brouwers, Mpur-maeckers, Gorters,. Verwers,

V I.

Met dien verftande, dat ©vcrdePackhuyfen en Spijckers, die bevonden fullen werden inkt geheel te hebben ledig geftaen, betaeidcfa/wer- den na advena'nt defelve laetft in huyre hebben gegolden. VIL Doch v/u belanght de Packhuyfen en Spijc- kers,. die niet verhuyrt, maer by de Eygenaers van defelvegebruyckt of beleydt werden, defel- ve fullen door de Gecommitteerde, die de op« fchrijvinge van de Haercl-fteden fullen doen, ia alle redelijckheydt werden getauxeert. VIII. Wat Haerd-ftedcn, Ovens, Roock-gaten, of Schoor fteenen, die in den Lande vanZeelandt, foo binnen deSteden als ten platten Lande fullen bevonden werden, fullen alle te famcn, ten be- hoeve vande gemecne faecke, fonder eenigecx- ceptie of onderfcheydt, met voldoening? van den voorfchreven Impoft moeten werden ver- antwoordt , behalven alleene vande Raed-ky- fen, 'sLands en Steden Huyfingcn, Hutten, dienende tot accommodatie van deSoldaten, midtfgaders vande Gods-huyfen, Oude Man- nen , Vrouwen, Leproos en Armhuyfen. Des foo werden de Magiftraten van de Steden en Dorpen by defen geauthorifeerdt, omde on- vermogende Burgers en Inwoondersfooveeifi: verfchoonen, als iy ten aenfien van hareatffl_· déenongelegentheyt fullen bevinden tebenj0* ren; midtsdathet felve wederombyomflW werde gevonden over de Huyfen van feiUF ende Vermogende : Nochtans mWm\^ gen, dat het geheele getal van alle de Haew- den,Ovens,Roock-gatenofteSchoorftccnWin de voorfz Steden en Dorpen gevonden Jeru de, volkomentlijck aen den Lande, nadenw^ van vier en twee fchellingen refpectne ^ moeten werden gerefpondeert en volds · ^

Tinne-gieters,- Geel-gieters, Suycker-backers, Conflturiers, Potte- backers , Brandewijn-en alderhande Diftileer-overis en diergelijcke, Oly- flagers, Soutketen, Méé-ftooven, Zeep-(ie- ders , Traen-maeckers, ;ende voorts alle andere Haerd-fteden, Schouwen, Roock-gaten en de plaetièn daer men vuyr ftóöckcn kan', hoedanig defelve oock fouden mogen wefen, egeene uyt- gefondert.                  ·'<'.'                   ■ l:tv "V:i:'; r:s EndefalvanelckeHaerd-ftede, ten behoeve alsboven, iöo binnen de Steden als ten platten Lande, vooreen jaer betaeldt werden rierfchel- lingenVlaems, d'eerie helft tot lafte van de Ey- genaers, en de weder-helft tot lafte van de Ge- bruyckers ofte Huurders, die gehouden fullen zijn'tvoorfzHaerdftede-geldt promptejijck te betalen of verfchieten, midts de helft van dien aenhare beloofde huyre kortende, niet tegen- ftaende eenige conditien ter contrar ie, die midts defen werden gederoguecrt en vernietight: Al- les met dit temperament," dat, totfoulagement van de onvermogende, de Huyien binnen de Steden, die niet hoPger in den Hondërdtften Penningh zijn aengeflagen als rot vier guldens en daer beneden, eq tenplatten Landeniet hoo- ger als twee guldens encfaer beneden, met half geldt fullen mogen volftaén, en fulcks over ye- der Haerd-ftede alleenli jck fullen hebben te be- talen twee fchellingenVlaems, te weten eenen ichellingh tot lafte vanden Eygenaer, en den an- deren ichellingh tot lafte van den Huyrder ofln- woonder. II I. AlleBrouw-ketels, Backers Ovens, Verwe- ryen, Sbut-pannen, Potte-backers, Mee-ftoo- ven, Zeeperyen, Mouteryen, Suycker-bac- kers, Traen-maeckers, Brandewijn-branders Ovens of Stoock-plaetfen, fullen elck voor twee Haerd-ftedcn gereeckent worden.

-ocr page 1105-

Haeekeode de Gemeene Middelen van Zeelandt. 1085

landt en Nieuw VoiTemar, in handen van de Magiftraet der Stadt Thoolen ; die van Weft- kappel en reiTort van Vliflingen, in handen van de Magiftraet van Vliflingen ·, en die van Dom- burgh en reiTort van der Veere, in handen vande Magiftraet van der Veere voornoemt. XIII. Des foo fal defe overleveringe moeten ge- fchieden voor den tienden Augufti naeftkomen- de, alfooOnfemeyningeen begeerte is > dat de gedrefleerde Quohieren als dan fullen werden gegeven in handen van Onfe Gedeputeerden, die ten felven tijde in alle de Steden en Quartie- ren deier Provincie /lillen vaceren, over het tauxeren ende introduceren van den Vijf~Hon- dertften Penningh, om by reveue en refumptie van de voorfz Quohieren te onderfoecken of geen fraude» ooghluyekinge ofomiflie moght zijngepleeght om defelve te doen redreileren, opdatalfoo de Gemeene faecke het hare confe- queren en verkrijgen magh. j             XIV. En fullen Onfe gemelde Gedeputeerden het felve exa&elijck gedaen en verricht hebbende, Ons de voorfz Quohieren nevens haermonde- Iingh rapport over brengen, om daer inne» naer bevint van faecken, byOnsfinalijckgeacquief- ceerr, en de noodige ordre tot prompte inninge van defe jegenwoordige Impoiitie gegeven te werden. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin- ge van de Edele Mog. Heeren Staten van Zee- landt, in'tHofaldaertotMiddelburgh denfef- denjuniifeftien hondert vijien feftigh. Onder ftondr, Ter Ordonnantie van haer Edele Mog. Wasgeteeckcntj Juflus de Huy bert.

x. rweene die bydeMagiftraten vanderefpe- Iceden en Dorpen fullen werden gecom- err °m achter volgens defe Ordonnantie fC!efchrijvinge te doen, fullen fweeren haer f tneerrouwelijck en oprechtelijek te fullen •ten fonderyemantdaer inne te verfchoo- ^ of door de vingeren te iïen, omwatoor- f "kehetoock foude mogen weien: En fullen ^Gecommitteerden in de Steden defen Eed /en in handen van de Magiftraet, en die van wpjacteLandt, in handen van denHoofr-Of- licieraen wien ε^ *n Qn d&r'L& ^e calange van iJeGemecne Middelen is gedefereerr. X I. Soo wanneer eenige Dorpen in gebreecke mochten blij ven defe opfehrijvinge met denal- dèr-eeriren te doen > foo fullen de voorfchreve Hoofr-Ofricieren daer in foodanigen ordre {rel- len, dat her iel ve ren fpoedigften magh gefchie- den, daer toe defelvein foodanigen geval fpe- ciaüick werden ge.au thoriièert. [                   XII. De voorfchreve Gecommitteerden fullen van alles pertinente en diftincTe Quohieren maec- icn, endierijdelijck overbrengen aen harere- fpeftive Magiftraten: En fullen de Quohieren van Arnemuyden, en het reiTortvan Middelburg werdengebragt in handen vaÉde Magiftraet van· Middelburgh voorfz ; die van Brouwershaven ranSchouwen en annexe Polders , mitsgaders vanSommelsdijck, in handen van de Magiftraet m Zierckzee; die van het platte Landt van W-en Noord-Bevelandt, a!s mede van Wol- pbidijck, in handen van de Magiftraet der Sfadt Goes ·, die van St. Maertensdijek en platte Landt van Tooien , midtfgaders van Philippi-

hjtliatie van de Ed. J\4og. Heeren Staten van Zeelandt, op den opheve van den Twintighflen en Vijftienden Tenningh van de Collaterale Succeffïen en Giften, by Teflamen* teaen vreemdengemaeckt, in datedtu eerflen Junü en negentienden September 166$.

4

pliatietevoorfien, alles op approbatie van defe

cDeneerflenJunii 166 f. Aernain deliberatiegeleght zijnde het dertiende poinclvanBefchrij- vinge, daer by voorgeilagcn wert» om het recht van de Collaterale wceffiente brengen vandendertigften tot den ^'"tighiten Penningh, en 't felve oock teex- ei«eren tot de fucceflien in afcendenti linea, en c Mallede Leden daer in niet alleenegecon- . ieertj maer is oockgoedt gevonden en ver- /*en> datvoortaenvan alle ErffeniiTen, die al· neuyt faveur door jeftarnenraire difpofitie l ,e,n jerdengenooten, fal moeten werden be- Sjf9 vijftienden Penningh. Ende op dat ρ-0ίί de'°peenégualen voet, entenmeeften toen Van ^n ^ande foude mogen werden ge- encn' en dien volgende alle voorige abuyfen <lcn!nn!!'en"en ge^eerdt, zijn de Heeren van ^3edegeauthorifeert, om de voorige Or- r'ticn te revideren, endaertegensbyAm-

Tafel.

*Den 19. September 166 f, IN het vijfde poin&van Befchrijvinge wec- kende den opheve en collecte vande Collate- rale Succeiïïe, op den voetals onlanghsopden eerften Junü defes jaers is gerefolveert, (daer mede d'Ordonnantien op dat Middel geëma- neert, fal dienen te werden geamplieert») is by alle de Leden eenparighlijck geconfenteerr, met laft en ordre aen alle deCollecTeursvandac Middel, en ernftige recommandatie aen de re- ipe£tive Magiftiaten , te willen forge dragen, dat daer omtrent niet en werde geconniveerr, maer allefins een cenparigen endeprarciièn voet onderhouden en gepraftifeerr. Onder ftondr, Accordeert mer de voorfz Notulen. Ende was geteeckent, Juflus de Huybert.

Nader

6 Q.2

-ocr page 1106-

Placaten en Ordonnantien. 8. Bocck.

1084

Ordonnantie, op dm ontfangh ende opheve van het Pajfane-aeldt ' fraudenen contraventtendie daer tegens mochten ondernomen en o-ei)tee<rhtr„ ,& aM

den vijfden Off ober 1666, I. IN den eerften, foo fal het voorfz Paflagie- geldtgeinnetenontfangen werden volgens de Ordonnantie daer op by Onsgemaeckt den fefden Junii des voorleden jaers feftien hondert vijf en feftigh, die by defen nader wert geconfir meert. I I. Alle de geene die het voornoemt Paffagie-gek fullen weygeren te betalen, of het felve heyme- lijck of openbaerlijck komen te frauderen, fal daer op , aehterhaeldc werdende , gehouden wefënhetvierdubbeldt van dien te betalen aen den Pachter of Collecteur van 't voorfz Midde], en daer en boven t'elckens te verbeuren een boe- te van fes guldens j en het felve meermalen ple- gende , na gelegentheyt van faecken arbicralijck geftraft werden. III. Geen Schipper van cenigh Schip, Schuyte, Steygerboot, ofanderkleyn Vaertuygh,eenige Paffagiersvoerende, en lal vermogen fijn tou- welos te maecken ende af te varen, ten zyden Pachter of Collecleur van het voornoemt Paffa- gie-geldt voldaen en betaeltis, op poene dat foo- danigen Schipper daer over felfsfal aenfpreecke- kelijck, en tot de betalinge van dien geobligeert

I

wefcn, ende daer en boven gemuite* werrf, mee een fomme van fes guldens voor de ?? mael, en voorde tweedemael mee een fnf 7 van in fes weecken in fijn Veer niet te moS? ren, entenaerdenmalemetfwaerdernofn ESS? eymn4eckeR> »«w«»bSi22 I V. In gelijcker voegener,ifal geen Voerman^ fijn Wagen van cenigh Veer metPafersve mogen af te rijden, voor dat den Pachter ofZ Colledreurvan het voornoemt middel fal wefe" voldaen en betaelt^ppoenealsinhetvoorgaen11 deArticul, tenrcfpefte van de Schippers Lx." preffeertftaet.                                FF^gecx- V. De boeten en breucken in defe Ordonnantie begrepen , fullen werden genoten, de eene helft by den geenen die de calange doen fal, en de andere helft by den geenen die het Paflagie- geldt fal hebben gepacht. Aldus gedaen en gearreiteertter Vergadcrin- ge van de Ed. Mog. Heeren Staten vanZeelant, in het Hof aldaer tot Middelburgh den vijfden Oclobcrfeftien hÉidert fes en feftigh. Onder frond, Ter Ordonnantie van haerEdeleMog. Wasgetecckent, Juflus de Huybert,

Placaet tegen frauderen 5 en tot egale praét ij cque op het invorderen van's Lmits Middelen, in date den twee en twintighfien September 16y o. ■9

DE Staten 'sLandtsen Graeffelijckheydts van Zeclande, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren leien, S α - LUT; 'Doen te weten : Alfoo tot be- fcherminge van den Lande, en om aldaer in goede verfeeckerrheydt, rufte en welvaerdt te konnen werden geconferveert, tegens alle de geene die de felve fouden beftaen te troubleren, ofmetopenbaergewelt aen te taften, bovenalle dingen van nooden is, dat deGemeene Midde- len, tot verval van de exceillve ko'ften daer toe gerequireert, ingewillightendegeconfenteert, metalfulcken authoriteyt, ordre en goede op- iicht, in train gebracht ende gehouden mogen werden, dat alle frauden, ontrouwigheden, en. onbehoorlijcke praétijeken, die tot hier toe foo grofenmenighvuldigh zijn gepleeght, en vor- der gepleeght fouden mogen werden, door ee- ne vigoureufe executie van Onfe Ordonnantien, Placaten en Refolutien , op het heffen van de voorfz Middelen geëmaneert en genomen, weg genomen zijnde, Oniè goede Onderdanen en Ingezetenen van veele andere lallen bevrijd mo- gen blijven , die Wy anderfins by continuatie van de voorfz frauden, ontrouwicheden ende fnoode pracTrijcquen , tot Ons leedtwciën ge- noodtfaeckt foudert wefcn haer op te leggen ■, en ommedacrinnemetgoedeordre tegaen, hoog- noodigh is, dat den opheve van de voorfchreve Middelen, 't zy door Verpachtinge ofte door

Colleftealommein OnfenLandevan Zeelandt, foo in de Steden als ten platten Lande, voorraen opeengelijcken en eenparigen voer gefchiede, en dat vervolgens geremoveert werden alle on- gerëgeltheden en fauren, die daer inne ziin ge- pleeght, foo door conniventien, diiïimulaticn en compofitien, als dat eenige quaedtwillige Menfchen door alderhandelifiige praftijcquen gearbeythebben de betalinge van devoorfcire- ve Middelen te ontgaen, en die tot een nouhti verval te doen komen, niet tegenftaende delel- ve foo moderaeten lager als elders werden gege- ven , alles tot groot intreft en nadeel van het be- meene befte, ende fonderlinge droefheydt van Onfe goede Onderdanen ende Ingefetenen, die daer in haren fchuldigen plicht getrouwelijk betrachten j Soo Is't : Dar Wy op allesirij·- pelijck gelet, en goede inficht genomen hdjen de, geordonneert, belaften bevolen-hebbm ordonneren, belaften en bevelen bW. allede Middelen, geene uyrgefondert, okj genwoordigh opgeftelt en ingewilligd ζψ> hier na opgeftelt cf ingewillight ^u^p^ werden, allefins op een gelijcken *#Φ*^ voet fullen werden geheven, ac™PnRcib- en in conformité van de Ordonnanfienen

lutien daer op van tijdt tot cijdtgemac

ι nevens*

c

nomen, dieWy verftaen, dat nieren nadere Refolurie, op huydeii byV™*B fteerr, punduelijck fullen werdengeexe &

-ocr page 1107-

Raeekende de Gemeene Middelen van Zeelandt. 1085

veel minde Pachters of Collcdleursvande felve daer overqualijck te bejegenen, te ichelden ofte

Α calledePachters of CoMeurs van dcfelve cnuu« eecne uytgefonderdt, midtfgaders

. ijg'j^oicnaers en hare Knechten , fpecia °L fullen werden beëdight; de Impofitien op ) Wiinen > Bieren , Gemael , en alle andere Kelen geftelc» of noch te Hellen, comple- Hckfondereenige de minfteremiffie of quijc- J· van de quantitey c of qualkey t van de lel re,

injurieren, ofeenige dreygementen of gewelde aen te doen, op pecne van daer over niet alleene als Fraudateurs van de voorfz Middelen , vol- gens en in conformité vande generale en particu. liere Ordonnantien, fonder conniventie gecor- rigeerr, maer opek als Geweldigere by geeiïè-

linge, of anderfins aen den Lijve, naexigentie van faecken, andere ten exempel geftraftte wer- den. Enopdatin het executeren van dit jegen- woordigh PJacaet niets en foude werden achter- gelaten ; foo bevelen en ordonneren Wy alle Of- ficieren en Magiftraten, ioo van de Steden als ten platten Lande, de Pachters en Collecleurs van Onfe voorfz Middelen, met hunne au thori- teyt, en door hare Dienaers, Booden en Sup- poften, allefins te affifteren, fonderlinge daer foo hebben Wy toe verfocht zijnde , fonder daer van eenighfins

«.moeengeven, nociucyiiuif idemogcn wefen, en dien voIhande manieren, noch dooMede-ftanders of Borgen te c'Selijck noch indireftelijckΓ eynedigers ende fraudateursMiddelen, andere ten exempeilraft:Ende op dat alle en een yindefen te meer ibuden mogeneoedrexempel van navolgingedewir opgewerkt worden

eordonneerr dat de Heeren van Onfen Raede te blijven in gebreecke: Enopdacniemant hier enReccken-kamer,. mitfgaders alle OnfeOffi- van eenige ignorantie foude mogen pretende

ren, laften, ordonneren en bevelen Wy alle On- fe Officieren, Jufticieren en Magiftraten, defen alommetedoenen laten publiceren en affigeren terplaetfe daer men gewoon ispublicatieenaf- fixietedoen; ende voorts benevens Onfe voor- gaende Ordonnantien endeRefolutien, op het ftuck van de Gemeene Middelen gemaeckt ende genomen, te executeren, ende te doen execute- ren, fonder eenige diiïïmuJatie, verdragh ofre conniventie daer omtrent te gebruyeken, op poe- ne van Onfe indignatie , tegensdiegcenediefig defen aengaende in hare functieniet behoorlijck mochten komen te quijten, alioo den dienft van den Lande fulcks ten alderhooghften komt te vereyfchen. Aldus gedaen en gearrefteert in 't Hof van Zeelandt tot Middelburgh den twee en twintighftenSeptember feftien honderdt feven- tigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van haer Edele Mogentheden. Was geteeckent, Jtifius de [luybert.

eieren, Magiftraten en Vroetfchappen van de Steden en ten platten Lande, folemnclijck fullen fweeren, dat fy Onfen Placaten , Ordonnan- tien en Lijften, foo generael als particulier, op den opheve van de Gemeene Middelen, ge- mat ckt, ofnochtemaecken, welengetróuwe- lijdcfullen onderhouden en nakomen, fonder diedoorhaer felven, of door die van hare Fa- milie, direftelijck ofte indireclelijck te fullen frauderen, of gedogen gefraudeert te werden; dat oock gelijcken Eed lal werden afgenomen •van de navolgende HoOft-neeringen , als Brou- wers, Wijn-fteeckers, Bier-fteeckcrs en Her- togiers : Belaften en ordonneren voorts alle en eer.· y egel ij ck van Onfe Onderdanen en Ingeiè- teren, mitfgaders alle degeene dieOnien Lan- de van Zeelandt frequenteren, haer van 'alle Wenen fnoodepracTijcquen daer toe tende- fe.de, te willen vermijden, maer ter contrarie de Gemeene Middelen gerrouwelijck te beta- len» fonder eenige murmuratie of tegenfeggen,

Extrattuyt de Notulen van de Ed. M.og. Heeren Staten van Zeelandt 5 aengaende den Vijf-Hondertflen Tenningh, in date den derden Maert lóji.

pond.   1328— f—10 pond.    800— o— o pond.  13 pp—-18 — 4 pond.    doo— o— ■& pond.    10f—18—· ψ pond.      33 — ó— 8 pond.     70—0— o pond, 10308 — 1 y— 7

NOchmaelswefendegedelibereertophet tweede poinft van Befehrij vinge, raec- kendehet introduceren van een Vijf- HondertftenPenningh -, isnaferieufe 'gratie goetgevonden ende verftaen j dat dit zjk' ial werden geheven op defelve maniere kohieren, als over de jaren feftien hondert

Goes op —— Tholcnop — Vliflingenop Vereop Brouwershaven op ■ Arnemuyden op — Sommelsdijckop -

j eJ^gh, en feftien hondert feven en feftig kref ft^C' en a^S nU ^eginnen mec en overd€n den'e ^n hondertieventigh, en eyndigen met fu]j J*c feftien hondert eert en tachtigh incluys, f0| " e Jefen twaelf achter een volgende jaren, derSd6 ^^Ρ^ en af-koop , daer opye- feiictf et^et QHartier daer onder voor de- "anLS··^"» Jegenwoordigh werdt gefteldr, ^tlijckdeStadtvan

Suilende de Magiftraten van de voorfz Steden geobligeerten verbonden wefen, alle ks maen- den, degerechte helft van de fommen daer me- de fy refpedtivelijck hier vooren zijn aengefla- gen, ten Comptoire Generael te betalen, daer van de eerfte helft aldaer gebracht en voldaen fal moeten wefen ultimo Juliinaeftkomeftde, ende foo vervolgens van fes maenden tot fes maenden, fonder daer van eenighfins te blijven in gebreec- ke,

4<52f—ip— ρ I34f~'10— 8

ÖÖÏ

op

ιζί

-ocr page 1108-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

86

ΙΟ

ke, op poene dat de geen e die by de gemelde Magiftraten, tot den ontfangh van dit Middel fulien werden geè'mployeert, daer voor fulien zijn en blijven executabel, by parate ende reëele executie , gelijck als alle andere Rentmeefters en Ontfangers van 's Lands Middelen, het fel ve fubjeft zijn, of dat anderfins den On tfanger Ge- nerael geauthorifeert ial weien, gelijck hy ge- authorifeert werdtby defen , om de Penningen, die in voegen voorfz ten Comptoire Generael niet en fulien wefen gefurneert en opgebracht, totlafte vande gebreeckige Steden tenegotieren tegens fes en een quart ten honderdt, en het fel- ve vande Obligatien en Intereften,die foodanige Steden tot lafte vande Provincie zijn hebbende, af ce korten en in te houden: Des foo werden de gemelde Magiftraten daer en tegens by defen ipecialijck geauthorifeert en machtig gemaeckt, om alle de Burgers ende ingezetenen van yeder Stadten Quartier, daer onder forterende, die in dit Middel op nieuws fouden moeten werden aengeilagen, en op feeckere fommen gefteldt, defelve in alle billickheydt en juftitie te tauxeren, fonder den een en meer als den anderen, naer ad- venant van de geftaerheydt van iïj ne middelen te befwaren ofte verfchoonen ·, ende in cas in defen eenige abuyfen mochten wefen, ofte noch wer- den begaen, ial het de Befwaerde vry ftaen haer daer over te addreffèren aen de Heeren Staten

van Zeelandt, of in haerEd. Mog ahr ■ de Heeren Gecommitteerde Raeden )aet> examinatie van faecken, in alle billickh^ in te voorfien. En overmidts de onS er het innen ende ontfangen van dit Midriri ? moeten werden gevonden , (öo fullPn λ ede dïive Magiftraten daer toe βίί?^ vermogen te chargeren en te verhoogΓ"? en een quart ten honderdt, fonder yoffi? den, of voor de-geene die totdenontfcnaK dit Middel by haer fulien werden geS '^ meerder te mogen afvorderen of profiteren ]'u% welcke met het eyndigen en af-betalen van ved" jaer, aendefeVergadennge, ofwdacadetfe ren van den Raede fal moeten werden getoond ende bevonden werdende meerderomfenRètuc wefen, falhetfelveaenhetGemeeneLande bo ven de fomme daer yeder Sradt op gefteldt is" moeten werden betaelct: EnfaldeieRefoJutiê werden gefondenaen derefpeaiveStedencndc Plaetfen daerinne geméntioneert, metlaften ordre om defelve getrouwelijck te executeren en na te komen, als mede aendc Heeren van de Reecken-kamer, en OntfangerGenerael, om haerinfgelijcks na den inhoude van dien pra>ci- felijck te reguleren. Onder ftondt, Ter Or- donnantie van hare Edele Mog. Was Gctecc- kent, Juflus de Huybert.

Ordonnantie y waer na binnen den Lande en Graefrelijckheydt van Zeelandt ui

beven

fal werden een Heer e- en Vrouwegeldt, in date den derden Maert \6ji.

I. IN den eerftcn, dat alle degcene dieeenige gebroode Dienft-booden houden , het zy Knecht, Meyt ofte Jongen, fulien gehou- den zijn voor yeder van de felve aen den Pachter ofColle£teur van dit Middel jaerlijcks te betalen tien fchellingen Vlaems , beginnende met hetloopende jaer feftien hondert een en fe- ventigh. II. Alledegeenedietotgeen twee duyfendtgul- dens bemiddeldt, en dienvolgendeinden Vijf- Hondertften Penningh niet tauxabel' en zijn,ful- len vry en exempt wefen.....,„ III. Dies ial ter oorfaecke van defeImpoilrie, aen de voorfchreve Dienft-booden loon ofrchuyre niets mogen werden gekort. IV, En op dat dit Middel behoorlijck mocht wer- den geinnet> foo werden de Magiftraten van de refpectiveSteden by defen geauthorifeert, om metdenalder-eerften, yederin iïjndiftridt, ju- rifdiclie en quartier, daer over aen defelve de judicature van de Gemeene Middelen is gede- fereert, een exa&e en getrouwe opichrijvinge

van alle Dienft-booden te laten doen, fonder daerinyemandt, wie het oock mochte wefen, te verfchoonen , ofte een Dienft-boode minder als'er in der daet te vinden zijn, aen té doen teec- kenen. V· - Beforgende dat daer van een net enpertinet Quphier werde gedrefteert en volkomentlijck verveerdight voor den eerften Mey naeftko- mende, om als dan overgebracht te werdenin handen van de Heeren Gecommitteerde Rae- den , om te fien wat daervan"in yederStadren Quartier fal provenieren, werdende anderfins den ontfangh en verantwoordinge van de Pen- ningen , die daer van fulien provenieren, by de- fen gedefereertaen derefpeclive Steden, opge- lijcke ordre en voet, als ten refpe&e van den Vijf- Hondertften Penningh is gcrcfolveert. Aldusgedaen en gearrefteerc ter Vergadenn- ge vande Edele Mog.Heeren Staten van Lee- landt, in't Hof tot Middelburgh den derden Maert feftien honderdt een en feventigh. υπ der ftondt, Ter Ordonnantie van haer Ed.iJw* gentheden. Wasgeteeckent, JufindetW' bert.

Ordsn-

-ocr page 1109-

Raeckende de Gemeene Middelen van Zeelandt. 1087 ç knndntie 5 '$âø na d°mwe binnen den Lande en Graejfelijckheydt van Zeelandt (alwerdengeheven eenCaroJfe- en tVagenge/dt, in date den derden Maert i6ji.

fen, Speel-wagensendeRy-paerden, met den aldereerfteh een exafte ende getrouwe opfehrij · vinge te laten doen, ioo binnen hare Steden en Diftri&en van dien, als binnen de Quartieren daer over aen defelve de j udicature vande Geme- ne Middelen is gcdefereert\ fonder daer omtrent eenigh faveur ofte ooghluyekinge te gedogen. En fullende dienvolgende beforgen dat daer van op het fpoedighfte de Quohieren werden overgebracht in handen van de Çeeren Gecom- mitteerde Raeden, om te fien wat daer van in yeder Stadten Quartier fal provenieren, werden- de anderiins den ontfangh en verantwqordinge van de penningen die daer van fullen provenie- ren , by defen gedefereerr aen de refpeftive Ste- den, opgelijckeordreenvoer, alstenreipe&c van den Vijf-Hondertften Penningh is gerefol- veert. Aldus gedaenen gearrefteert ter Vergadërin- ge van deEd. Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in 'tHofaldaer tot Middelburgh den derden Maert feftien honderdt een en feventigh. On* derftondt, Ter Ordonnantie van haerEd.Mo- gentheden, Wasgeteeckent, JuflusdeHuy- bert. :;·.,':

Ttf den eerften, falvan alle Caroflen met twee IPaerden, binnen den Lande van Zeelandt gehouden werdende , voor een jaer moe- 'fen werden betaeldt vijf ponden Vlaems, ' èangh nemendelmet· den looperiden jare fes- ,0SnjjonderdiDeeri'enfeventigh, -van eenSpeel- V„^, 't zy open of overdeckt }>met twee Paer- j'l" tweeponden tien fchellingen Vlaems, van einSpecl-wagenmeteenPaerdf, midtfgaders ^{ty-paert, een pont vijffchellingen Vlaems. oliede geene die een Carofle met vier Paer- ^hbuden," fullendaer voor jaeriijcksmoeten [jetalefl een dubbelden taux, en overfulcks tiert ponden Vlaerns^oiis n.1 i-v í-'·;: ºí é-.-ê,.é AlledegeenedieméeralseenCaroile, Speel- WagenofRy-paerdthout, metPaerden na ad- vcnant) fal gehouden wefen van yeder van de ire, nadeivtauxdn het eerfte Articul gcè'x- preiièerf, te.betaien. rftogno ,:, Enppdatdefejnipofine behoorlijck mocht werdengeheven, foo werden de reipe&iveMa- giftVate/i van de Steden by defen expreflelijck puiioriieert, om van hecgeialvandeCarof-

■ fU1.?

_____in*.

tJ«

.

-&^J',;A

Ordonnantie, volgende de welcke ten behoeve van de Gemeene Saecke over al in den Lande van Zeelandt falgehevenenverpacht werden den Impoflopdevette Ojffen, Koeye?ii ' JialverS) Veer Jen en Vat' ekens, vanbuyten indefe Ørovinciegebracht werdende > in date denderdenMaertxejil -·                                                ^                       vv>:.

üv\

\ derhalven mede niet mogen werden gerept, ge- IMden eerften, fal den Pachter of Colle&eur roert, ofte geloft, voor dat het felve behoor- van defen Impoft ontfahgen den achtften lijckfal wefen aengegeven , en den voorfchre- penningh van al Ie vette Beeften, die voort-1 ven Impoft daer van betaeldt: Daer van by den aeii van buytèn indefe Provincie fullen wer- Pachter wederom reftitutie fal werden gedaen, oengebracht, omaldaer verkocht ofte gcilacht foo wanneer bewefen fal werden datfoodanigen berden.                                                     j Vleefch elders lal wefen verfonden ·, daer onder M,              ■_■ II.                                I echter niet en ial worden verftaen het geeneop Wiemandt wie hy zy , eenige vette Beeften ' de Oorlogh-ofKoopvaerdy-fchepenfal werden wonen defeProvincie inbrengende, en fal ver- geconfumeert.             %■,·;';..

ogende felve te loflen en aen Land te brengen, ïoQrdatdieaenden Pachter ofte fijnen Colle- «eurfullcn zijn aengegeven, en vervolgens aen J^tet recht van defen Impoft betaelt, op poene antwintigh guldens te verbeuren voor yeder 2 e' de^eedemaeldubbeld, endede aemaelop de verbeurte van de voorfchreve

Het Tonne-vleefch, van buyten de Vereenig- deProvinciën over Zee gebratht werdende, (ai van defen Impoft vry en exempt zijn, geconfi- dereert de belaftingeby haerHooghMog. daer op generalijck geftelt.

VI. Deièn nieuwen Impoft fal geheven worden fonder praijudicieof verminderinge van den Im- poft op het ilaen van de Beeften, voormaels by Onsopgefteldt, die derhalven ial blij ven in ftjn geheel, om achtervolgens de Ordonnantie daer van zijnde, als voor defen geinnet en ontfangen te worden. VII. Den Pachter van defen Impoft ial moeten Eed doen over defe Pacht, met niemandt te fullen compoferen, op poene van felfs voor een Frau- dateur aengefien, en als foodanigen geftraftte werden j

pon- eIfs' tcvcrdeelen ingevolge van de rflgcOrdonnantien op de Gemeene Midde- ^geemaneert. De ft· ·              Ã * I· ' ^ett r tic °^Pryfermge van devoorfchre- Nch en' fal gedaen worden achtervol- 0n$ ceerfte Articul van de Ordonnantie, by «aan* en 0Ph«flaen van de Beeften ge- Het ô                l V· f,inf ,.?"nc-vIec<ch van buyten inkomende, Zijdes defen impoft fubjecÏ wefen , en

-ocr page 1110-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

ιο88

werden·, enfaldienvolgende niet minder voor j ge van de Ed.Mog. Heeren Staten van 7

het Recht van defen Impoft mogen ontfangen, m

'gn den de d35*' feftien hondert een en feventigh. O ?. ¥aet^ Ter Ordonnantie van .haer Ed Μ^Γ^ 0ntj Was geteeckent, Juflus deMujbenf ^edcn-

als naer advenant dat yeder Beeft fal weien ge- tauxeert. Aldus gedaen en gearrefteert terVergaderin-

Ordonnantie ■> volgende dewelcke ten behoeve van de Gemeene Saecke over al't J Lande van Zeelandt f algeheven en verpacht werden denlmppfl van de Kaerfen vatii in defe Ψ rovinciegebracht werdende, in date den derden Maert i6yi. :'; ' : , *ttn.

t IN den eerften , fal tot voldoeninge van defen Impoft» van yederpondt Kaerfen, van roet gemaeckt, als mede van alle Waife-Kaer- fen, Toortfen, Flambeaux en diergelijc- ke, alle van buyten in defe Provincie gebracht werdende» betaeldt moeten werden van elck pondt gewichte eenen ftuy ver , of twee grooten Vlaems, tl Alle de geene die eènige foorten van Kaerfen, Toortfen , Flambeaux , en diergelijcke , van buyten in defe Provincie fullen brengen, fullen de felve niet vermogen te reppen noch te roeren, veel min aen Landt te flaen, voor dat dequali- teyt en quantitey t van dien aen den Pachter ofte lijnen Colle£teur fal wefen acngegeven, en ver- volgens den Impoft daer van betaeldt, op de ver- beurte van de voorfchreve Kaerfen s Toortfen, Flambeaux, en diergelijcke , en daer en boven voor de eerfte reys gemul&eert te werden met

een boete van twintigfeguldens, de tweede rP r dubbeldt, en de derWreyfe van hondértftgï 'I I I. / 'rrr &m Defen Impoft fal betaeldt werden bydenïn brenger ofte Verkooper van de Voorfz Kaerfen' Toortfen, Flambeaux en diergelijcke, miel bydenKooper. Den Pachter fal moeren Eed doen dat hy over defe Pacht met niemandt en fal compofaen, op poene van felfs vooreen Fraudateur aerigefienj en als foodanigen geftraft te fullen werden. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderjn- ge van de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in 't Hof aldaer rot Middelburgh den derden Maert feftien hondert een en feventigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van haerEdeleMo* gentheden. Was geteeckent, JuflusdeHuj. bert, ' \ ■' '                              \                                          '                                                     '' ■ 1

Ordonnantie > volgende dewelcke ten behoeve van de Gemeene Saecke\y over d in dm Lande van Zeelandt {algeheven en verpacht werden eenimpofl opdeTroceJfer})fooin at èèrfiei tweede, als derde inflant ten, in dat e den derden Maert 1671.

ke dient, 'czy in de eerfte, tweedeofderdein- ftantien, ten behoeve van de Gemeene Saecke betalen fal eene gulde: En als de ibmme of wacr· de van 't geene geëyfcht wordt, bedracghthon* derten vijftigh gelijcke guldens of daer boven, of daer de actie reè'ele of tot eenig gerechtigheyt isftreckende (daer van de eftimatie onfeecker is) tweegulden, daer onder mede begrepen de Proceffenvaninjurien, endeallea&ediebyre- conventie fullen werden geintenteert. tnal* van de eerfte of tweede Sententien inderiaccicen geweien, geappelleert, ofanderfinsgeprovo^ ceert wordt-, dat den Appellant of Prow*i 'elcken reyfeals die weder ter Rolle worütg prefenteert, fal betalen eens i eerfte en tweede inftantie fucceffivelijc

DË Staten vanden Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen iien ofte hooren leien, Sa LU τ j 'Ooente weten: Dat nadien de Proceften in Onfen voorfchreven Landen da- gelijeks toenemen en vermeerderen, en dat daer door de Onderdanen en Ingefetenen op groote en fware koften en laften gebracht werden: S o o Is't : Dat Wy omme daer jegens te voorfien, lbo veeldoenlijckis, tot vermindcringe van on- gefundeerde Procêflèn, geordonneert hebben, en ordonneren by defen, dat naden laetften dag van Maert defes joopenden jaers feftien hondert een en feventigh, alle de geene die eenigh Pro- ces, 't zy voor den Hoogen ofte Provincialen Raedt, Burghgrave en Leenmannen, ofte voor de Gerechten van de Steden en ten platten Lan- de, of andere Rechters, geen uytgefonderdc, dan alleen het Collegie van de Heeren Onfe Ge- committeerde Raeden, fullen willen inftitueren en vervolgen, in de eerfte, tweede en derde in- flantie, by welcke geè'yfcht ofgecontroverteert fal worden een fomme van vijf en feventigh gul- dens, tothonderdt en vijftighgeUjckeguldens toe, ofte de waerde van dien, foo wanneer de faecke ter Rolle gepreiènteert wordt, in handen vanden Secretaris van den Gerechte daer de faec-

p

is geweeft, of volgende defe Ordonnantie* "ïn: Teweten, indeeerfl - >catie van kleynel plaetfc van eene gulde twee gulden!., deprovocatievierguldens,envandce«T^(

vocatievandegrooteProcelfenviefgi" de tweede acht guldens.                „„ineenden In de reftitutie van alle welckejP^^ Verweerder, Gedaeghde, of GereJfflCaegi· foo wel in Conventie als ^cj?nvf fi φ condemneert fal werden, ΐηφβη ny ^

-ocr page 1111-

Raeckende de Gemcene Middelen van Zeelandt. 1089

ofander Aenlegger des Rechts, by conventie of reconventie, of fijnen Prqcureur of Gemach- tighde, foo haeil hy de faecke ter Rolie prefen- teert, of doet prefenteren, gehouden wefen' aen den Secretaris daer de faecke dient, promp- telijck te betalen de voorlz fomme , op peene dat hy voor het dubbeld van dien dadelijck fel worden geè'xecuteert, fujeks alsmen voor des Gemeene Lands gcrechtigheydt is pracÏiferen- de, en dat evenwel de laecke opdeRollegero- yeertfal worden: Welcke penningen uyt han- den van den Secretaris lal werden gelicht by den Pachter als'er gelitiicontefteert fal zijn, maer by dengeenen die deièlvc lal hebben genampti- feert, indien daer ten dage dienende nietgeUuC* contefteert en wort. Ende gemerekt de Secre- tariiïèn aldus tot Collefteurs van defen Import worden gefteldt, foo fullen defelvige aen die vanden Gerechte haerder bedieninge moeten beloven datiê geen Partye ter Rolle fullen ftel-* len, noch laten ftellen, daer van het. recht van defen Impoft niet eerft genamptifeert lal zijn, van welcke Colleéfce fy wederomme fullen ge- nieren den Véertighften Penningh: Ordonne- ren en beveelen daeromme de hoogh-gemelde Heeren Staten, allen en een yegelijck die defen aengaenfal, hun na den inhoudt van dien te re- guleren. Aldusgedaenen gearrefteert ter Vergaderin- gevan de Ed. Mog. Heeren Staten vanZeelant, in 't Hof aldaer tot Middelburgh den derden Maert feftien hondert een en feventigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van haer Ed. Mogent- heden. Wasgeteeckent, JuflusdeHuybert.

en dat foo wel provifionele condern- 00m gj namptiferen de geêyfch te pennin-

^0*0Istenprincipale, fulcks datdefelvecon. ' ^ien, foo veel de reftitutie der voorfchre- ^nningenaengaet, niettegenftaendeeenige ^Hiarie of provocatie, en londer prayudicie iPPS» fal forteren effecT;: En fal die geene ?" vtrcrlijck by de laetfte Sententie Jcomt te Sieren > dek poene of impofitien in>t ge-

daer van als de ^■/beneden de vijf en lèventigh guldens in ah of de waerde van dien, als mede alle Pr ae- Cen, Ceffien, Induftien, Willige Con- Lnnatien ende Executien, foo in materie van Gvfelinge als van Subhaftatien , oock van al- le Armen die pro Deo werden gediendt, en- Lfecfinne de Gedaeghden ofte Verweerder, tojeerilen dage dienende, fonder eenigecon- tiadiftic, hem iimpelijck, ofte verfoeckende atterminatie , laten condemneren} als mede daer den Gedaeghden niet en compareerdt, „uerdefaultenlaetgaen, fonder dat by uyt- rerlijcke continuatien, ende overleveringe van jnrendit geprocedeert wordt -, wel verftaende èt de Officieren binnen den voorfz Lande, nidtfgaders de Pachters ran de Gemeene Mid- delen, en der Stede Excijnfen, van eenige cri- minele of ei vile faecken, die by hem werden ge- inrenreert, over den'vporfz Impoft niet fullen betalen, maer daer van vry en exempt zijn ende blijven. Ende omme alle frauden , die in de telinge van de voorfz poenen ofte impofitien Wen mogen gepleeght worden, te verhoe- de/i, fal den Eyicher, Requirant, Impetrant,

u

tythmnantie op de Quotifaüe over den Impoft van de Wijnen, tot lafic van de vermo- gende Burgeren en Ingezetenen in de Steden en ten platten Lande van Zeelandt, waer naer deTachters vanden/elven Impoflt joo wel na de Generale en TarticuIiereQrdonnantien op de Wijnen baerfullen hebben te reguleren, in date den achttienden Maert i6ji.

DEStaten van den Lande en Graeffelijck- heyt van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen fien oftehoorenlefen, „ Salut; 'Doen te weten: Dat niet te- pitaende Wy doorgaens alle mogelijcke de- wrenaenwenden, om de Gemeene Middelen «JUnfumptiete beneficieren, immers tebe- ttendatdeielve door de overgroote Licentie rjuyckeryen in geen vorder verloop en ko- Wj *n Ons alfoo de noodige middelen niet Ι«chandt genomen worden, om degroote i&vn,van °"en Lande te konnendragen, ende Sfe? daer d°or genoodtfaeckt worden an- iS3 j Π tot laftevandegoedc engetrou- itni f nen Cnde Ingezetenen op te ftellen, CemP Ü » nieden en loude, in cas een yeder de ψψ Middelen , gelijck fy wel fchuldigh §dE?uwehjck quamen te voldoen ,.onder dtminft n ïmPoft °P <*e Wijnen geene van Ife te Ien 1S' daer op Wy vervolgens > om de- Hbe eter Ie bencficieren , goedtgevonden È| r^jreftereneen OrdonnandevanQuo- ^enrlip r"n deRegenten endeandere ver-

corm defe Ordonnantie fal werden gemaeckt, in deeerfteplaetiê fullen werden aengellagen, op dat Jiet de andere Ingefetenen te meer mochte verwecken , om haer in het betalen van defe Quotifatie en Impoft op de Wijnen niet te foec- ken , maer in tegendeel defclve getrouwelijck te betalenj Soo Is'r: Dat Wy geordonncerc en geftatueert hebben, gelijck Wy ordonneren en ftatucren by defen. I. Inden eerften, foo fal memandt die volgens defe Ordonnantie tauxabelis, hooger mogen werden gequotilèert als op vijf oxhoofden in'c jaer," yder oxhooft gereeckent op honderdc ftoop, ende midtfdien op'elfponden feventien fchellingen fes grooten Vlaemsjaerlijcks, ende niemandt minder alsop een half oxhooft, ende dienvolgendeopeenpondt drie ichellingen ne- gen grooten Vlaems jaerlijcks: Wel verftaende nochtans, indien de gequotifeerde Perfoonen meerder quantiteyt Van Wijnen, dan daer op defelve fullen weien gequotifeert, quamen te confumeren, dat fy gehouden fullen zijn daer van, bovenhetgeldc van devooifchreve haerc 6 R                    guori-

IV. D

BEL.

n * volgensdeLijftediecon-

-ocr page 1112-

Tïacatcn en Ordonnanticn. 8. Boeck.

ïopo

quotifatie, denvoUëiiïmpöft te betalen, ènde ί erivervolgens merel/ ponden feven · τ

haerdienaengaendë;pühcl;uelijck na de Genera-

gen-fes grooten Vlaems. r ·-" —!-vi/ 'De Herbergiers, Wijn-rapnérs Π; Tafel, of daer buy téri, voor geldr «SP nd uytflijten, fchobndefdveinWvHfH°P!f' ften Perimngh tottien guldens z\Snde* zijn, nochteoockalle de geene die tot dieL me inden voorichreven Vjjf-HondertftenP n

Ie en Particuliere Ordonnantie te regu 1 èreri. Dat oockteriopfichtevandegequotiieerde Petfoo- nen/geene andere fijnen onder de yoorfchre- ve Quotifatie begrepéhfullen zijn,; als Franfche en Rjjnfche Wijnen^, ende dat nieniandt van de felve eenige1 SpaenfcHe:yftè andere Wijnen wil- lendeinflaèn, daer^aribóyendevoorfzQuoti- fatie den vollen Impo'it jial nioeten betalen / ge- lijck fymede volgens'Ygc;èri^^            iiaetj, den vollen Impoft moeten betalen van allëdeFran- fehe efide Rijnfche,Wijnen, diefy, bovende qtiantirèyt van hare quotifatie of taux fullen ko- mmen op te doen. ;. ·;' Alle Perfoónen die gëëriïployeert -werden in de Collegien van de Gecommitteerde Raeden, Admiraliteyt en Réecken-kamer , midtfgaders de Hooft-Officieren, regeerendeenoudtBur- germeefters, Penfióriariflenen Secretariflè'n van de refpedftve Steden, fefÏÏe hebbende in haer Ed. Mog, Vergaderinge, oock alle de gëene die de eere hebben inde hooghgemelde Vergaderin- ge te compareren i alsmede het Collegie in den Raede van Vlaenderen, Bewindt-hebbers van de Ooft- en Weft-Indifchc Compagnien, fullen yeder voor haer en hare Familien gequotifeert werden op vijfoxhoofden jaerlijcks, énde dien- volgende defwegen alle jaren aen den Pachter of Colle£r.eur van dit Middel moeten betalen elf ponden feventien fchellïhgën fes grooten Vlaems. I I Ir Alle Perfoónen , wefende Regenten in (tem- mende Steden, midtsfgaders alle de geene die buyten Regeenngeeenigh publicq Ampt bedie- nen, daervan fy jaerlijcks profiteren honderdt ponden Vlaems of weynigh minder, fullen yeder na gelegentheyt van hare Familien, en apparen- reconfumptie, mede wel mogen getaueert wer- den tot vijfoxhoofden jaerlijcks > gelijck als die in het voorgaende Articul vermeit zijn * doch in allen gevalle niet lager als op drie oxhoofden, en dienvolgende moeten gefteldc worden op feven ponden twee fchellingcn fes grooten Vla*ems jaerlijcks. Alle an dere Ingezetenen ,getauxeert zij nde in den Vijf-Hondertften Penning tot tien guldens en daer boven, fullen in dit Middel mede wer- den getauxeert na advenantde groote van hare Familen, endeConfumptie die aldaergewoo- nelijckpleegh, ende wijders na alle apparentie itaettegefchieden. En gelijck onder defefoor- te eenige Huyfgefinnen maer fullen werden ge- quotifeert op een half oxhoofr, foowerdt ver- trouwt, dat'er oock eenige andere mede wel op vijfoxhoofden fullen werden gequotifeert -t ful- lcnde de geene die tot het doen van defe Quoti- fatie fullen werden gequalificeert, gehouden we- fen in defen den meeften voordeele van den Lan- de te foecken in alleredelijckhey t. V. Van defe Quotifatie en fullen de VryeWijn- lcoopers niet geëximeert zijn, maer daer in wer- den aengeilagen mee vijf oxhoofden jaerlijcks,

reguardvanalledefelVeinvolleviKeure/i '■ , vantie blijven de generale ende' 'particuliere Or donnantien en _Placatcn, op aff^S' Wijnen fucceffivelijck geëmaneert, en M\e~ dienvolgende gehouden wefen/ iB conforme van deielve, van alle de Wijnen die by haer we dèningeilagen en opgedaen, den voorfchreveri Impoft ten vollen en ih 't geheel te betalen. VI I. Örhte vermijdende menighten enveelL van de Herbergen en Wi jn-huyfen die'erdag- lijeksmeeren meer werden opgefec, daer door delngezetenen tot groote debauches, ongere- gekheden en onnutte verquiftingen werden ver leekt, en daer boven feer groote frauden in de Impoftvan de Wijnen gepleeght, Soo Is'r Dat Wy om het felve te weeren, geordonnee hebben, fooals Wy ordonneren by defen, van nu voörtacn niemant Wijn fal mogentap pen in de Steden van Middelburgh en Vliflin gen, ten zy den Tapper inftaet voordenImpo van fes oxhoofden Wijn in 't jaer ·, inde Stad van Zierickzee voor den Impoft van vier ox hoofden, en in de Steden van Goes, Thoole en Veere, voorden Impoft van drieoxhoofde in 't jaer, 't zy by defelvc foo veel geconfumee werde , of niet: En waer 't faecke datfe noc daer en boven eenige Wijnquaflieninteflaen fullen gehouden wefen daervan mededen vol len Impoft te betalen. VIII. De gequotifeerde Perfoónen fullen niet ver mogen de Wijnen, op reeckeningen vanhart tauxe ingeilagen, elders dan inde Steden oft Plaetfen al waer fy gequotifeert zijn, fecorvlu meren, ofbuyten de felve Steden ofPlaetfen te platten Lande of elders, te tranfporterenott vervoeren, maer fullen van alle de Wijnen j "i fy buyten dePIaetfe harer ordinaire wooningeo refidentie fullen willen opdoen, inflaen of cot fumeren, gehouden zijn te betalen den vou Impoft , oock fchoon-genornen W$ffiM quantiteytvan haren tauxe, indePJaetiev ^ voorgenoemde hare ordinaris refidentie, ten vollen quamen op te halen. Omtevermijden alle de frauden dtfojw Quotifatie fouden mogen werden gep'^ fooenfullende gequotifeerde Periöon®Ihr£ Wijnen, foo wel diefy volgens *$Μφ ventaux als daer boven fullen willenicm ^, ren, mogen inflaen, voor en aleer Ψ j^ felve behoorlijck aengegeven, en «o: <y Billiet verkregen fullen hebben ι op F fraU,

-ocr page 1113-

fUcckende de Gemeene M x^eurs van die MiddelI, mlgens de Ordon- JSSnaengciicncngdIrafttc werden. í de ren eynde 't felve ordcntelijck moge ge- i, den, fil den Pocheer gehouden zijn ten aen- ^L^nfiinePachCiacndeeequoriieerde'Pcr-

1091 de uytterfte vigeur geweert moge werden, lbo fullen de Pachters voorden aenvangh van hare Pacht, in handen van de Gecommitteerden op de Verpachtinge, onder foicmnelen Eede be- looven, dat fy haer praecifclijck na deOrdon- nan tie van haer Ed. Mog. gedragen, en foo wel van de Gequotifeerde ais Ongequotifeerde per- foonen , den vollen taux en Impoft refpe&ive invorderen fullen, ionder met yemandt diredlre- lijck ofindireclelijck te compoferen, overkom- fte te maecken, ofte voor minder Impoft als hier vooren en in de particuliere Ordonnantie van die Wijnen ftaet uyrgedruckt, aen yemandt cenige Wijnen te laten volgen : Ende indien eenige Pachter bevonden mochte werden contrariedea voorfchreven Eed, eenige compofitie of over- . komfteaengegaen, of den voorfchreven Impoft aen yemandt in 't geheel of ren deel geremitteert te hebben, dat foodanigh een Pachter fal ver- vallen in een boete van vijfcigh ponden Vlaems» en daer en boven als een mcyneedigen, en een contraventeurvan'sLandrs Ordonnantien arbi- tralijck aenden lijve, of anderfins, na exigen- tie van faecken geftrafc worden. Formulier <van den Eedt, te doen by de re/pecJive Ø acht er s en Medefianders van den hnpofi op de Wijnen. ICkbelooveenfweère, datick myprsecifèlijck *fal gedragen na de Ordonnantien en Refolu- tien van de Heeren Staten van Zeeland, over den Impoft op de Wijnen, en Quotifatie van dien geëmaneert, en dat ick, foo van de Gequoti- feerde als OngequotifeerdePerfoonen, den vol - len taux en impoft refpective invorderen fal, fonder met yemandt, dire&elijck of indire£te- lijck te compoferen» overkomfte te maecken, of voor minder Impoft als by de voorfz Ordonnan- tien ftaet uytgedruckc, aen niemand eenige Wij- nen te laten volgen. ■Soo waerlijck moet my God Almacht igb helpen. XIII. Schepenen, ende alle die geene die als Rech- ters over de judicature van't voorfchreve Mid- del gefteldt zijn, of voor't toekomende geftelc fullen werden, fullen onder folemnelen Eede, in handen van de Heeren Gecommitteerden ter Verpachtinge belooven, dat fy iullen doen korc en onvertogen Recht, en na haer uytterfte ver- mogen het voorfchreve Middel, endePlacaten» Ordonnantien en Refolutien, by haer Ed. Mog. dien aengaendegemaeckc, helpen handt-haveii en maintineren. Formulier van den Eed, by Schepenenen alle diegeene die als Rechters gefleldt zijn over de judicature van faecken, raeckende den Im- ñïâ van de Wijnen, te doen in handen van de Heeren Commiflarijfen van de Heeren Staten van Zeelandt, tot de Verpachtinge van den voorfchreven hnpofi. "p\At belooven en fweeren wy,- dat wy in alle *-^faecken, dewelcketot onfekenniiTe en ju- 6 R é                   dica-

S

r en over te leveren een briefjen, houdende Smedaerop fyluyden en hareFamilien re- Selijck gcquotiièert rullen zip, midtfga- Tfc quantitcyt van de Wijnen die fyluyden, iens defelve taux, geduyrende den termijn ^ /fijne Pacht , Tullen vermogen in te flaen} en St'elckens, <bo wanneereenige Wijnen by de Lquorifeerde Perfoonen aengegeven iujien J^en, aenden Pachter ofte fijnen Colle&eur hetvoorfz briefjen werden overgelevert, om èeropby den fel ven, nevens het overleveren vafl'n'oorfchrcve biljet, aengeteeckenttewer- den de quaniireyt van de Wijnen, die volgens endein minderinge van de voorfchreve taux ver- irapoft fal zijn, ende dat daer inne foo lange fal werden gecontinueerc, tot dat de quannteyt vanden voorfchreven tauxopgehaelt, enfulcks hetvoorfchreve briefjen voldaen fal zijn, en ful- len de felve gequotifeerde Perfoonen inhetaen- gevcnvan de Wijnen, hec halen van't vooriz biljet, midtfgaders het doen wereken ende hec thuisbrengen van dien, en voorts ten reguarde vanalleandere voorvallen endecircumftantien, baer/êlven pundluclijck hebben te reguleren na de Generale ende Particuliere Ordonnantien, opdenlmpoft van de Wijnen geëmaneert, mitf- gaders dcPlacacen daer van zijnde. X I. De gequotifeerde Perfoonen fullen de Wij- nen, daerop fy fullen werdengetauxeert, aen niemandt, 'tzy Gequotifeerde of Ongequoti- feerde, vermogen over te doen, of op haren «aemin eensanders Huys, Kelder of Packhuys tcdoen inflaen, direftelijck ofceindire£telijck, door haer fel ven, ofte door yemant anders, al- *aer 'c fchoon dat de Wij ç en, daer op fy gequo- i|fartfoudenmogen2ijn by haer ofhareFami- Pi niet konnen werden geconfumeert, ge- "Moock de voorfchreve Gequotifeerden niet Jullenvermogen op de voorfchreve briefjens te «tol/feilen eenige Wijnen, nochte biljet te ha- lenofdoen halen van Wijnen, die fy nieteffe&i- Jttnmec'crdaec in haer eygen Huyfenof Kel- jesiullen inflaen, 't zy dat iülcks om den Wijn- koper in de verantwoordinge van fijne ver- mk Wijnen te (rijven, 't zy om andere rede- 01 en infichten fouden mogen werden onder- |§$9» alles op poene van vijfcigh ponden fcns te verbeuren , foo by diegeene die de toe ê CVe ^J" ° ^ergedaen, of fijn naem daer jjp ruyckt, als mede by die geene die alfulc- <fc p01Jnrovergenomen > ingeilagen, offich van üihckk eve ver^cei*de aengevingen gedient derde Ð' de £wecde re7fe dubbeld, ende de lcfn. re^e' boven de voorfz boete, op arbirra-

rie.

X I I.

lal

fefcft ali^° daer aen ten hooghften is gelegen, Wijnc;0orfchreve Quorifarieen Impoft van de oogijl "^çvollen betaelt, en alle compofitien, yckinge en conniventie daer omtrent met

-ocr page 1114-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck. ► X VI I

1092 dicature fullen gebrac

Endeopdarriiemanc vermeynemwl· duceren vandc voorfchreve tauxe of ntre· tic, de Ordonnantie en Placaten ai, ViS?^ den Impoll op de Wijnen geëmaneL · Van ge deden geluxeert, of van den inhoudê 22* afgeweken te zijn, foo is haerEd Mos? Q meyningeen begeerte, datalledcPlaL?"? Ordonnantien , voor foo veel die do 3 rechtinge en invoeringe van de voorfz 2Τ quotifatie niet zijn verandert, iullenblïi ■ ' haergeheel, endatecnyegeiijck, wiehefS foudemogenztjn, fichdaer na pun^S hebben te reguleren.                           '^12' * XVIII Eyndelijck, foo werden tothttdoeavand, ie Quütifatie fpeciahjck geauthorifeert de μΓ giftraten van de refpedHve Steden, feffichrh* bende in haer Ed. Mog. Vergadermge, yèd^t fijn quamer, in cas van den Vijf-hondonÜca Penningh, onder haer geforteert, die vervol genseenige uyt den haren daer toe fullen defpj! eieren, dewelcke in handen vanden Officier van de Stadt harer refidentie, by folemnelen Eede fweeren en belooven fullen, defeQuotifa. tie, achtervolgens den inhoudt van defeOrdon" nantie, getrouwelijck te. fullen doen, fondcr daer in yemandt, wie hy oockfouderaogenwe- fen, aen te fïen ofte verfchoonen, raaeralier wegens trachten dit Middd te beneficieren. Des foo fullen de Quohieren r iet alleen ten fpoedig- ften gemaeckr, en aen de Pachters overgelevert worden, maer oock foohaeft doenlijckaende Heeren van den Raede overgefonden. Aldus gedaen ende gearrefteertin'tHofvan Zeelandt tot Middelburgh den achttienden. Maert feftien hondert twee en feventigh. On- der ftondt, Ter Ordonnantie van hacrEd. Mog. Was geteeckent, Juftus de Huybert.

Impoft op de Wijnen, fullen doen korren 'on- verroogen Rechr, cnde dat wy na ons uytterfte vermogen het voorfchreve Middel, en de Pla- caten , Ordonnantien en Refolutien, by de Hee- ren Staten van Zeelandt, dienaengaende, ibo op de Quodfatiealsop de Coniumptie gemaekt, fullen helpen handhaven en maintineren. Soo waerlijck moet ons God Almachtigh helpen. XIV. Voor het doen van de Verpachringe fullen tij- dclijck onder deSecretariflen vande Steden, daer defelve Verpachringe fal gefchieden, gebracht werden een pertinente Lijile van alle die geene die onder de voorfchreve Quotifatie begrepen fullen zijn, inhoudende de tauxen» daer op ye- der van defelve fal wefengeftelt, mitfgaders de quantiteyt van de Wijnen, die de felve Gequo- tifeerde Perfoonen fullen vermogen in te ilaen en te confumeren, en dat daer toe alle die geene die gadinge fullen hebben om den voorfchrevenIm- pofl: te pachten, fal werden gegeven vry acces. X V. De betalinge van en over de voorfchreve ge- tauxcerdePerfoonen, fal mogen werdengeexi- geert alle Maenden met een taelfde-part, of al Ie drie maenden met een vierde-part, na dat den Pachter of fijnen Collefteur fulcks geraden fal vinden, door rcëele en parate executie, des foo fal dit recht niet langer duren als drie maenden na de expiratie van het jaer-pachr. XVI. De Pachters fullen hare uyt te loovenPacht- penningentenComptoireGcnerael , enaende particuliere Rentmecfters moeten voldoen, alle maenden met een gerecht twaelfde-part.

Tlacaet en Ordonnantie van de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeelandt} raechnie het Hooft -geldt, foo in de Steden als ten platten Lande, in date den vier en twintigh- fien Maert* 1672.

eerfte en vier volgende Α rticulen begrepen zijn het voorfchreve Hooftgeldt overdefen loopen- denjare feftien honderdttwee en feventigh vol- komentlijck moeten voldaen en betaeldt hebben voor den eerften Mey naeftkomende. Alle Regen ten van Hemmende Steden, midtf- gaders alle de geene die buyten Regeenngeeeni- ge publique Bedieningen hebben, daer van iy jaerlijcks profiteren de fomme van hondertpon- denVlaems, en in den Vijf-Hondertften pen- ningh niet en zijn getauxeert tot honderdt g dens, fullen evenwel in dit middel moeten^ den ende betalen, al of fy &Mty$Sffi Vijf-Hondertften Penninghtot die lo^otts hondertguldens waren aengeflagenj e voor hare Dien ft-booden betalen jilsvoorofc Alle de geene die in den vifHT%§t Penningh getauxeert zijn beneden α ,.Λ%01 guldens tot vijfentwintigh guldens jae ) ^

I. *N den eerften , fullen alle de gecne die je- genwoordig in den Vijf-Hondertften Pen- ningh, overdegeftaerheydt van hare Mid- delen zijn getauxeert, ofte noch nader ge- tauxeert fouden mogen worden tot vijfrigh gul- dens en daer boven, gehouden wefen contant, en met den aenvangh Van yeder jaer, over het welcke dit Middel fueceffivelijck fal worden ge- confenteert te betalen eene fchelling Vlaerhs van yeder gulden, bedragende over de voorfchreve vijfcigh guldens-, twee ponden tien fchellingen VlacmSj ende over de meerdere fommen, daer op yemandt getauxeert, ofte nader getauxeert foude mogen werden, na advenant defelve hoo- ger als de voorfchreve vijftigh guldens komen te beloopen* ende fal daer en boven voor yeder Dienft-boode noch moeten betalen vier fchel- lingen alle jaren , ten advenant van twee fluy vers alle maenden, daer op de geringhfte Ingezete- nen <;cftelr zijn: En fullen aio geene die in dit

-ocr page 1115-

iUcckendede Gemcenc Mi fullen alle maenden betalen vier

Ï093 voornoemde Magiftraten : Stillende ten platte il Lande, ten felven eynde werden gebruyektde Schouten enSccrerariifcn van de Dorpen: Des foo fullen de felve nevens de voornoemde Wijk- meefters werden beëdight, haer in de voorfch: e- ve opfehrijvingeende tauxatie getrouw eUjck re fullen quijten, fonder yemandt over te ilacn, of door de vingeren te fien, die in dit Middel gel- den en betalen moer. I X. HetHobft-geldt fal geinnet ende ontfangen worden met recht van parate executie, door Per- foonen die Wy daer toe fullen ftellen, en met Oniè Commiiiie voorfien, die Wy wel expref- felijck begeeren, dat het voornoemde recht van parate Executie, ionder aenilen vanPerfoonen fullen hebben te gebruyeken, en dat de Officie- ren en Magiftraten in de Steden ende ten platten Lande, de felve in her executeren van de on wil- lige, desverfochtzijnde, fullenaflliteren: Ge- lijek oock tot voldoeninge van het voornoemde Hooft-geldt fpecialijck verbonden fal wefen het loon of dagh-geldt, dat yemandt by fijn Mce- fter of Baes fal komen te verdienen, die oock ge- houden fullen wcfen de Ontfangers over het Hooft-geldt van hare Knechten of Werckgaften tevoldoen, daer toe van dcfelve verfocht en ie aengemaentzijnde, ah'oo/enseenigeloonofte daghgeldcaen haer te betalen. Aen de Ontfangers van dit Middel fullen dé Quohieren over het Hooft-r,eldt te formeren, foo ten aenilen van de geene die in den Hondert- ftenPenningh niet en zijn getauxeert, werden ter hand geftelt, als ten aenfien van de geene die in den Vijf-Hondcrtften Penningh zijn aenge- flagen, daer van de Magiftraten variöe refpedt i- ve Steden de Quohieren getrouwelijck fullen hebben te drcilèren , na dat een yeder in den voorfchreven Vijf-Honderdiften Penningh 13 aengeilagen, of noch nader foude mogen war- den aengL flagen, fonder eenige verminder inge, opdat de voorfchreve Ontfangers haren out- fmgh , yeder in fijn diftridt, daer na foude re- guleren. X I. De voorfchreve Ontfangers fullen gehouden zijn de Penningen by haer te ontfangen, promp-1 reïijck ten Comptoire Generael te fourneren, en voorts over yeder jaer hare reeckeningen in On- fe Provinciale Reep ken - kamer over te brengen, om aldaer na ordre gehoort, opgenomen en ge- flooten te worden, tot welcken eynde de gemel- de Reecken-kamer tijdelijck van de voorfchreve Quohieren fal worden voorfien -, werdende de voornoemde Ontfangers by defen voor ontfang- loon toegevoeght fes ten hondert. Aldus gedaen en gearrefteert in 't Hof van

/^.SareHuyfgefinnen generalijck gereec- - vierPcrioonen, en over fulcks alle jaren

jeenrop ^pon

,-waeif fchellingen Vlaems j ende voor

JÏienfi-bodenals^ooren. ' Aife de geene die in den Vijf- Hordertften Jujingh getauxeert zijn onder devijfentwin- ■ Lguldens, fullen op denvoetalsvoorenalle nden betalen drie ftuyvers , en over fulcks "n/iaren een pandt vier fchellingen Vlaems t en )ΰί hare Dienft-booden als vooren. Voorts foo fullen alle andere Ingezetenen, fonderondei fcheyt,geè'xcipieert alleen diegeene die in Gods-h ay fen woonen, en van den Armen ]cven, alle maenden moeten betalen twee ftuy- vers, hareHuysgefinnen alleenegereeckent op tveePeribonen, en over fulcks jaerlijcks acht fchellingen Vlaems, doch ecnige Dienil-boden houdende, fullen voor defelve noch daer en bo- ven voor yeder moeten betalen twee ftuyvers alle maenden, en over fulcks vier fchellingen 's jaers, des foo fullen fy't felve van hare huyrea mogen inhouden: Suilende het Hooft-geldt in ditvier- deendetwee volgende Articu'.en moeien wer- den ingevorderc en betaelt alle drie maenden, en overfulcksby vier payemenren in 't jaer,daer van de eerftcdiie maenden verfchijnen fullen den jaMcïMaert dcfes jaers feftienhonderdttwec

enfeventigh.

V I.

Alle de geene die geen Huysen houden , en in den Vijf-Honderrften Penningh niet en zijn gc- tmixcert, gekomen zijnde tot dea ouderdom van achi tien jaren, fullen yeder voor haer hoof mede twee ftuyvers ter maent moeten betalen,en overfulcks vier fchellingen 's jaers. VIL DeLand-faten en fullen het Hoofc-gcldt niet alleene betalen voor haer Huysgefinnen, mede gereeckent op twee Perioonen, maer oock voor ™«Knapen ende Dienft-booden moeten vol- doen, doch fullen het felve wederom aen hare «uyren of loon mogen korten. V ll L En om dit Middel te beter in te voeren, en te prompter te executeren, foo hebben Wygoer- geiOndcndeMagiftratenvan de refpealiveSte- °eJ|i fefliehebbendeinOnfe Vergaderingh,by g|jj fpecialijck te au thoriferen, om yder in den Tf' m}}%*dèrs in hetquarrier tot het heffen Wm Vijf-Hondertften Penningh, onder haer Filigneert, eenigeuythaer midden te ordon- j$m ?fwel in plaetfe van dien te ftéllen feec- er? Wijck-meefters in defteden, wefendegoe-

e> eerbare en getrouwe Perfoonen, om yeder 5gPWijckdePerfoonendieindenVijf-Hon-,

ί0',en Penningh nieten zijn getauxeert, ende   Zcelandr, cot Middelburgh den vier en twin- fciC ians in dit middel moeten gelden, op te    righften Maert feftien honderdc twee en feven- u"^Ven> en navolgende defe Ordonnantie te    tigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie \'an qu f.en > daer van fy vervolgens de gemaeckte    haer Ed. Mog. Ende was geteeckent, Juflus .js .teen fullen brengen in handen van de   deHuyhfrt.

Ofdon-

-ocr page 1116-

Pkcaten ca Ordonnaatiea. 8. Boeck.

io94

Ordonnantie y waer na alomme binnen de Provincie van Zeelandt falgehev den een Veer-geldt, in date den tweeden Febrmrii 16j\,.                          ^          ^~

'N den eerften fullen alle PaffagiersenReyfi- gcrste water, gehouden weien op haer af- varen , ren behoeve van het Gemeene Land, te betalen een vierde-part boven de ordinai- re vracht; als by exempel» yemandt moetende betalen twee ichellingen voor vracht , fal daer en boven noch moeten betalen drie ftuyvers, het minder en meerder na advenant. I I. Van alle Schepen of Schuyten, door PaiTa- giers enReyfigersafgehuurt, fal mede een vier- de· part van de bedongen huyre, het zy die voor een of meer dagen is, moeten werden bctaeldt, alvoorens af te varen ofte vertrecken. III. Van yeder Bomme, in de Winter uyt deiè Provincie naer Schevcningc ofte eenigeandere Plaets in Holland gelegen, afvarende, fal voor het los-maecken van de touw moeten betalen een pondc Vlaems, 't zy dat daer mede meer, of maer een Paiïagier werde over gevoert. · IV. Van yeder Wagen, rijdende van Middelburg na VJiiïïngen, en van Vullingen na Middelburg, fal voor yeder reys moeten betaelt werden drie ftuyvers, boven hetgeene jegenwoordigh voor deWegh gegeven wordt, iullende den-Wegh tuflchen Middelburgh en Veere , volgens her Octroyaen defelve gegeven, vandefen Impoft vryen exemptzijn, midcs dat den voornoem- den Weghin een beteren ftaet, endetoteen ge- raackelijcker paflagie gebracht werde , als die jegenwoordigh is.

De Wagens, rijdende van Zierick^ Bommenede, en van Bommenede η rJi' zee, Men t'elckens op haer afnjcÏen \ f' meer ofte maer een PaiTagier ophebben L C Veer-geldt moeten betalen eenefchcllingf,, Byaldiendefenlrnpoftnietenwertverpacht foo fal defelve werden gecollefteert d w CommiflariiTen, die aireede op eenifre V°J gefteldt, endeVrachtente ontfangen ΖίΤ zijnj endaergeenCommiffariirênlnzilnZ den de Magrftraten van de Steden by defen authorifeert, om eenige getrouwePerfoonen* 't zy uyt de Gilden van de Schippersofre Waee luyden, ofwel andere daer toe te ftellen,dieroor ontfangh-loou fullen gemeten den Twintien iten Penningh.                                     ö " VII. De Collecte ofte Verpachtinge van dit Veer- geldt, falingangh nemen met den eerften April defes jaers, endefal alle maenden daer vaneen twaelfde-part moe en werden betaelt ten Comp- roire Generae!, voor foo veel Walcheren aea- gaet, en ten refpe&e van de andereEylanden, aen de Rentmeefters van de GemeeneMiddelen in yeder Quarrjer. Aldusgedaen en gearrefteert ter Vergadering ge van de Ed.Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in 't Hof aldaer tot Middelburgh den tweeden Februarii 1674. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van de felve. Was geteeckent, Jufus de Huybert.

Ordonnantie, waer na in den Lande van Zeelandt fal werden geheven een Impofi öp Laerfen t Schenen, Galo£en en Muylen, in date den tweeden Februarii 1674,.

V I. Ende op dat de frauden, die jegens defen In* poft fouden konncn werden gepleeght» mogen werden geprievenieert, fullen alle Meerter- Schoenmaeckers, foo binnen de beflootenSte- den als ten platten Lande, voor derefpeawG Magiftraet haerder refidencie , gehouden zijn Eed te doen, van geen nieuw gemaeckteLeer· fen , Schoenen , GaloiTen , Muylen, opofte buytenhaerWinckel te maecken, oftetedoen maecken, en gemaeckt zijnde, aenniemantte verkoopen of uyt te leveren , voor en aleer ψ felve met feeckerkenbaermerck-teeckenopac kappe vande Schoenen, het opperfte vano^ LaerfenenMuylen fullen zijn geteeckent,ωα van elcken Schoenmaecker, op netd5e" ,. denEed, fijnmerek fal moeten bekende ken. VII Ende in dier voegen gemerekt zijnde» ft«* defelve Schoenmaeckers voor het uyüc ^ van dien, gehouden zijn die te breing huyfevanderefpeclive Pachters of WHg^J, haerder refidentie, de welcke nevens öet

I. IN den eerften, fal van yeder paer nieuwe Laerfen, 'tzyvanPruys, Spaenfch, Vet of Droogh Leer gemaeckt, geéne uyrgefon- dert, van wat couleur die fouden mogen zijn, daer onder mede begrepen de Vilt-ende Reys- of Comptoir-Laerfen » of hoedie fouden werden genaemt, aen den Pachter of fijnen Col- lefteur moeten werden beraelt tien ftuyvers. I I. Van yeder paer Mans of Vrouwen Schoenen, item Mans en Vrouwen Muylen, Schoen-klic- kersenGaloflen, 'tzy van wat couleur of ftofFe drie ftuyvers. III. Doch ial van een yeder paer geborduurde ge- ftickte of doorgeflagen Schoenen ofte Muylen betaelt werden vijf ftuyvers. Van yeder paer Kinder-Schoenen ofte Muy- len, vaodegrootevanvijffteeck, achtpenn. V. En boven vijf fteeck, yeder in den fijnen, ten prijfe hier voor en geftelr.

-ocr page 1117-

Racckehdcde Gemeene Middelen van Zeelandt. 1095

van degerechrigheydt van dien, binnen ^gfpeftive Laerfen, Schoenen ,Muylen,&c. f ecker merek ofinitrument, onder, boven (C ziiden van het gewoonlijck merek van de Ycniecker fal ftell^heen merek oftèycken, ■ Jföödanigcn fpeciecride letter van yeder ref- J?e JerVérjMchtinge,;it\vëic^ voor het verfle- ^Yaftde'Sch'oeneni Laerfen} Muylen, &c, niet te"wn,döOr het Leef penetreren ^ óf eenigh- t slefchadigenfal s enfullen de Schoenmaec- Γ defen (on rrarierènde i over yeder paer, toren de ïufpeiifie yan fijneNeerin^fe, verbeu- endefoninie van hóhderdtguldensyboven de boete van 't Pladaéc en de'generale Oirdönnan- Fndeen fal nicmandt het merek vanden Pach- ierofColIëcleur mogen naer maecken, of ver- mogen na te laren maecken, op poene van lijf- Ifrate; gelijckoockgèeneSchoenen, Laerfen, Muylen, &c. van buytenin defe Provincie ful- lenraogengebracht worden, als met betalinge vaadefelfnpoit, op de boete van vijfcigh gul- denS) teverbeurenbydè geene die daer van fal zijngebleven in gebréecke. Gelijck mede een en yégelijcken werdr gein- terdieccrr en verbooden eenigëder voorfehreve meiw-gemaeckteLaerfen,Schoenen, Muylen, GalolTtn, &c. te koopen ofgebruyeken *, voor en aleerdèfeive, en yeder van dien, met de refpe- &Ve Mereken, foo van de Schoenmaecké'r als vsndePachter fullen zijn geteeckent, op poene, dat contrarie doende, fal verbeuren de fomme ra honden gcliicke guldens. Endeomme voor te komen defrauden die in èquaniitéyt vande ftèécken, of groote deriel- ver fouden mogen werden gepleeght, foo fal den Pachter ofte CollecTeur in fijne Huyfinge nebben een geapprobeerde paflèroftevoetmaet

van vijffteeck, welcke Schoenen binnen de vijf fteecken werdendë bevonden , vry en exempc fullen zijn, en de vijf-ffeecken daer en boven, de volle gerechtigheyt moeten betalen. ' XI. ■·. Dat geen Pachter nochre CollecTeur van éé- ien Impofl en fullen vqrmogen eenigeder voorfz Impoft fchuldigh zijnde, Laerfen ^ SchoenéH, Qaloflèn, Muylen, &c. met hunne.mereken te tèeckénen, als dié geene, die by Schoenma- kers htjnluyden bekent, en onder herdiftrift van hutine Vêrpachtinge wponachtigh , gemaeckc fullénzrjn.           77 '°r '                     , 5fj rt3 r,'■■'.■ i ' ;ut&a ?vNt j < 1)1 Yld tuoti : ι '■' Endé dat niemandt eeh anders Paèriters mérek fal vermogen na te drucken, ótf poene vanlijf- ftraffe. XIII, En fal den Pachter* -CollefteurnpchSchoen- maeckerniet vermogen te compóferen , direct noch indiredt, op\de boete van fëshönderdt gul- dens, foo by den Pachter, als die metJjem ge- compofeert fal hebben, te verbeüitri.' ': ' %'.: •■■!· XIV. rf^'f % | Dert Pachter fal gehouden zijn foo veel Col- lecTreurs teïlellen, als tot gerief yandéMeefters Schoenmaeckersnodigh fal zijn, óp darde voor- fehreve mèrektéeckenen prompteïijck mogen wërdêri geda*ën. ] ; * f : XV. Den Pachter fal gehouden zijn van fijn be- loofde Pacht-penningen te betaleii alle maendc een gerécht twaelfde-part. Deien Impoft fal ingaen met den eerften April defesjaersio'74. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin- gevan de Ed Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in 't Hof aldaer tot Middelburgh den tweeden Febr uarii ieftien hondert vier en févenrig. On- der ftond, Ter Ordonnantie van deielvc. Was geteeckent, Jufiusde Huybert.' .

Ordonnantie, <ivaer na inden Lande <van Zeelandt [al werden geheven een Familie- geldt, in date den tweeden Febr uarii 1674,,

IV. Voorts foo fullen alle Familien, ibo wel ten platten Lande als in de Steden, geenedaer van geéxcipieert, als alleene de geene die van den Armen leven, voor Familie-geldt moeten betar len acht fchellingen Vlaems. En om dit Middel ordentèli jek in te voeren en te ontfangen, foo werden de Magiftratfen van de refpeftive Steden, feffie hebbende in de Ver- gaderinge, bydefengeauthorifeert endegelaft, om yeder in den fijnen, mitigaders in 't quartier, in gelijcke gelegentheyt onder haer geaffig- neert, alle de Familien die aldaer fullen re vin- den zijn, op tefchrijven, en daer Van een Quo- * hier te formeren} en een yeder Familie, daer opnavolgendedefeOrdonnantiegerrouweiijcJc te tauxeren, fonder eenigegunftè of faveur daer in re gebruyeken ofgedöogen. Welck

INdeneerften, foo fullen alle degeene diein deRegcringe vande Provincie of ftemmen- deSteden zijn, mitigaders alle andere Per- 00n^n>, geene uytgefondert, diceenigepubli- ^Bedieningen of Beroepingen hebben, daer f™ y jaerfijeks profiteren een fomme van vier ondert guldens en daer boven, voor Familie- m moeten betalen vier ponden Vlaems. At! t>                     l l' v ^Renteniers, Koop-luyden en andereln- *en°n ρ van vermogen, 't zy Mans ofte Vrou- dfi' u'|en voor Familie-geldt moeten betalen ^Ponden Vlaems: All ι              'l11 ^llen ^eene.die g^ote Winckels houden, Pond V°°r ^atn^^e-ge^c moeten betalen twee ki??^ fchellingen, en die kleyneWinc-

;

-ocr page 1118-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

ïopö

lullen zxjn vigoureuTelijck de handt te bieden.

V h

Welck Quöhier fa! moeten voltrocken, ende Yeenemaelgeadjufteert zijn voor den uytgangh vande aenftaende maendt van Februarii j en ver- volgens ter handt gefteldt a§n de geene die tot den ontfangh van dit Familie-geld (uilen werden gequalificeert, om met den eerften Maertdaer aen volgende inden ontfangh te treden. VII. Het Middel van Familie-geldt fal moeten vol- daen en betaeltzijnvoorden eerftenJuniinaeft- komende, en geinnet worden met foodanigen paraten Executie in Perfoonen en Goederen} als waer door het felve beft fal konnen werden be- komen , daer toe de Officieren en Magiftraten in de Steden en ten platten Lande gehouden

De Ontfangers van dit Middel fullen v ren ontfangh en adminiftratie moetm ui a' lijeke Borge ftellen, en hare penning 11"' telijck ten Comptoire Gencrael opbrengen hare rekeningen doenter Reken-kamer Van'αϊ fe Provincie, alwaer aen de felve fes ten gj derdt voor ontfangh-loon fal Worden jg* Aldus gedaen engearrefteertterVergaderin ge van de Ed. Mog. Heeren Staten vanZeelan" in het Hof aldaer tot Middelburgh den tweeden Febrarii feftien hondert vier en feventigh. On· derftond, Ter Ordonnantie van haerEij Moe Wasgeteeckent, Jufius de Huyhrt.

Ampliatie en nader Ordonnantie van den Impoflop't Kleyn Zegel 3 indatejgn tweeentwintighflenjuniiiójó*

DE Staten 's Landts en Graeffelijckheydts van Zeelandt» Allen den geenen die defen fullen iïen ofte hooren lefen, S α · lui; Alfoo Wy tot Ons groot leedt- wcfen hebben bevonden , dat Onfe Ordonnan- tien op he t heffen van *t Middel van 't Kleyn Ze- gel niet na behooren en zijn nagekomen enge- executeert» maer ter contrarie in veelen deelen overtreden, daer nochtans het ièlve MiddelTeer licht om dragen is, en by de Nabuyrige Provin- ciën veel exafter en hooger werdt geinnetals tot noch toe by Ons is gedaen, fonder dat echter de Gemeynten daer mede eenighfins zijn gedruckt, of boven de reden befwaerdt geworden, en dat Onfe Finantien foo fecr als die van eenige ande- re Provinciën noodigh heeft, dat de Gemeene Middelen niet alleene werden gehanthaeft, maer oock verbetert i foo hebben Wy op het goede exempel van Onfe Nabuyrige Bondtgenooten, goedtgevonden het Middel van't Kleyn Zegel te verbeteren, verhoogen en vermeerderen, in manieren navolgende: I. Inden eerften, foo verftaen Wy, dat Onfe voorgaende Ordonnantie tot den ophef van het Middel van't Kleyn Zegel, den negen ent win- tighften Julii feftien hondert vijf en vijftigh geë- maneert, ial blijven in lijn geheel, voor foo veel defelve by deiè Ampliatie niet en werdt ver- andert , om vervolgens na fijn formc en inhoudt ftriitelijcic te worden geëxecutcert. II. Alle Commiifien van Gedeputeerden ter Ver- §aderingc van haer HooghÜ^ïog., Raedenvan caten, Gedeputeerden in de Generaliteyts Réecken-kamer, Gecommitteerde Raeden en fer Admiraliteyt , Raeds-Heeren in den Hoo- gen en Provincialen Raedt, Griffiers, Advo- caet Fiicael j Secretariflen , Ontfanger Gene- (rael, Reecken-meefters in de Provinciale Reec- ken-kamer, Griffier aldaer, Rent-meefters beweften beooften Scheld, mitfgaders van de t)omeynen Tertolen, Bailliuws van de ftem- itiendeStedenenvandeWateren,Opper-Dijck- Gravcn van Schouwen, en de Breewateringe in

Zuyd-Bevelandt, Rentmeefters van de Geefte- lijcke Goederen, Gemeene Middelen, dub. belden Hondertften Penningh, die van haerEd, Mog. werden aengeftelt, als medevandeMunc-' meefter j voorts alle Commifen ofreA&envan Collonels, Lieutenant-Collonels, Majors, Rit· meefters, Capiteynen, Equipagie-meeilersen Licent-meefters, ende generalijck al/ede geene tot wekkers Charge honderdt pondtGageftaet, fchoon die alhier niet uytgedruckt en worden, fullen werden bezegelt in toekomende met een Zegel van twaelf guldens. III. Op den felven voet fullen alle Bewind-hebbe* ren van de Ooft- en Weft-IndifcheCompagnien worden getra&ecrt, en vervolgens geobJigcert zijn een Extract uyrde Notulen ofteRefoJiirie- boeck, daerby van hare Eieftie blijcken fal, te laten bellaen met een Zegel van iwaelf gul- dens. IV· Alle Brieven van Oftroyen voorDijckagien, om van Leen-goederen te mogen teftcren ofdie te belaften, Oftroyen voor Steden, afdoeningc van Fidei-Commiifen boven deduyfendrgul- dens, Oftroy tot het drucken van Boecken, Commiflien voor Notariiïèn, Brieven van meerder-jarigheydt, fullen moeten beilagco zijn met een Zegel van negen guldens. De Commiifien van Bailliuws van finaUeStfi* den, ordinaireLeen-mannen, \Yaerdijnja deMunte, Affayeur, Griffier, Vfa-fi»g Commis Stapclier, Concelfien vanParo^ Accijfen, Borghtochten der ComptaW > ten Comptoire van de Provincie orte jwc kamer voor de eerfte reyfeworden mffi& Sureté du Corps, en prolongatie WgW fullen moeten bcflagen zijn met cmW fes guldens.                       * En alle Aften rf^^^ van nieuwe Invcntien, £rdonn!r,nvenvoei Compagnien te Paert of te Voet, verlof

Militair?, met een Zegelvandrieguldens·

A«5

/

-ocr page 1119-

Racckende de Gemeene Middelen van Zeelandt. 1097

llderende, uytgevcnit. beneffens het Generali- tey ts Zegel, oock fullen moéten Werden befla- gen met een Zegel van defeProvincievailgelijc- ke waerdealsdatvan de Generaliteyt, namenr- lijck van twee ftuy vers: Des foo fal voortaen op deComptoiren van de Convoyen en Licenten» niet meer van yederPafportende Billiet mogen werden afgeëyfcht ende génooten, als in oude voorgaende tijden , eer de verhooginge van dien in de voorfchreve Cornptoiren in train is gebracht. XI V. Dat alle Brieven, gedruckt ofgefchreVen, die- nende tot publique opveylinge , verkoopinge ofverhüyringe van eenige Huyiën, Hoven, Er- ven of Landen, fullen yeder van de felve Brie- ven moeten beflagen zijn met een Zegel van twee ftuy vers. XV. Ende nadien by hare Ed. Mog.Refolutie van. den twee en twintigften September feftién hon*# dert fevèntigh, de Requeften en Remonftran- tien van Steden > Claflen en Kercken-raden zijn geè'ximeert, foo Werdt defelve by defen voor foo verre geannullcert en ingetrocken, ende dé fèlve Collegien conform de Ordonnantie'! Ze- gel fubjedrgeftelt, invoegen dat Voórraen geene Requeften ofre Remonftrantién Van devoörfz Steden, Claflen <en Kercken-raden, en fullen mogen aengenomen noch gelefen worden, ten zy die met een Zegel van vier ftuy vers fullen zijn beflagen: En fullen oock in*t toekomende alle Certificatien of Verklaringen, 't zy by forme van Extra£b of ander fins, werdende verfocht vaneenigh Gerecht, Kercken-raedt of andere Collegien, van proclamatien van Trouwen,hec zy die in de Kercke of van denStadthuyfe zijn gedaen ofgegaen» Atteftatién van den Doop, Poorterye, ende alle andere werden gefchreven, moeren beflagen zijn met het voorfz Zegel van vier ftuy vers, ten ware de felve foo arm en on- vermogen waren , dat fy diepro 'Deo verfochten, in Wekken gevalle die fonder Zegel fullen wer· den geëxpedieert, en daer op geftelt ƒ/■<? eDea. XVI..         ' Alle advifen van Rechten, fpecificatien van verdient falaris van Advocaten, Notariflen, Pro- cureurs , Solliciteursen Deurwaerders, monte- rende tot vij f en twintigh guldens en daer boven, extrajudicielijck aen de refpeftive Debiteuren werdende gelevert, fullen moeten hebben eert Zegel van vier ftuy vérs, de eerfte reyfe tot lafte vanden Crediteur, en nader handt defelve we- derom werdende verfocht en gelevert, *t felve zegel t'élkens tot lafte van den Debiteur komen, ende waer mede de fpeciHcatien tot lafte van den Debiteur fullen werden geamplieert. XVII. Ende ommé voor te ko men de menighvüldige fraudendieindit middel werden gepleeght, lat voórraenftriftelijck werden geobferveert, dat de ftémpels van de Zegels, op de inftrumenten fullen moeten werden geflagen, fonder dat hec geoorlofc falwefen die met papiertjens da6r op te placken, of defelve op een papier vah*t in- ftrument gefepareert te doen ftellen, én fal tot het rneefte gerief van de Ingcfetenen in yëder 6 S'v                   Sradt

I I.

■v

Ajje Ordonnantie^

van geleverde Waeren,

/de Heeren Gecommitteerde Raeden, ^ 1 rer Admiraliteytalhier fullen werden ge- é* Uhonderdt tot drie honderdt guldens, sn moeten heilagen worden met een Zegel 1 f cftuvversi Van drie honderdt tot fes hon- fGuldens, met een Zegel van achtftuyvers,

(khondert tot twaelf hondert guldens,

βΡ

mee

'S van twaelf ftuy vers j van twaelfhon-

f tfott\veeduyfendt guldens, met een Zegel SachctienftuyverS5 vantweeduyfenttotdrie rfendtguldens en daer boven, meteen Zegel

Jieeneguldevierftuy^ pe Officieren en Pachters > die tot nu toe in hireReraonftrantien ende verfoecken het Zegel Kiiubje&eert hebben geweeft, fullen van „tivoortaen gehouden blijven , fonder eenige exempuej 'tièlfde conform de Ordonnantie en iefeAmpliatie tot vier ftuy vers tegebruyeken, ordende derhalven den inhoude van het XVI. Atticul der voorige Ordonnantie , voor foo veel defencontrarieerr, gederogeerc en ingetrocken. 1 A. AllePerfoonen, die in't toekomende fullen werden geëligeerc tot Burgermeefters, Schepe- nen j Raeden, Thcfauriers, PenfionarifTen, SectetariiTen van de beflooten Steden binnen de- iéProrcncie, fullen voor de eerftereyfe moeten werden vóorfien metExtrair uyt de Notulen of Rciolutie-boecken, daer by van haer Ele&ie Wijeke, welck ExtracT: fal hebben een Zegel van driegulden. χ DeCommiiïïen, ende hetRelaes vanDeur- tórdersj Quitantien van gedane betalinge die injudicio werden geè'xhibeert, fullen voortacn m anders als onder't Zegel mogen werden ge- kiyckt, en werden beflagen met een Zegel van ïierftuyvers. Λ JL> h terwijl 't gèbruyck van't Zegel op origine- leObligatien, conform den inhoude van het yill Articul van de Ordonnantie is in disobfer- rantiegekomen, foo werdt het felvealsnu ge- renoveert, enintoekomendevaftgefteldt, dat |Cén nieuwe Obligatien, 't zy ten lafte van den Me, Dijckagien, Collegien ,Paróchien, Cor* Ν» of wel Notariale, en fullen werden op- weckt als onder een Zegel j, conform voori- ScOrdonnantie^'naer de fomme geproportio- j ^nadien in fommige Steden in Walcheren, wuyck van \Zegel in en omtrent de Extra-

» i

ct deRegitere de

en is in difobfervantie gekomen, foo wert

}flrorrn dé vöor^aende Ordonnantie alle foo-

^geExtraaen, als mede alle fchrifcelijcke . öaitienenι Voorwaerden, publique Opvey- genen Verkoopingen, fullen moeten befla- ^zijnmeteenZegel van vier ftuy vers. ,T Dat 11             XIII.            f «IcCrv ■          ^afP°rtendie de Ontfangers van J^n!oyenenLicenten, in defeProvintiere-

-ocr page 1120-

Flacaten en Ord onnantien. 8. Boeck.

1098

Stadreen Stempel moetë» verforght en gehou- edoch en fal niemam? onder ρ

mogen compelleren tot exrubine £§*dicn Brieven, Aften, Schriftuyren ofteU, ^l& ten.                                              CiVlun»nen. X X I. DesfalnietalleenopdeRequeften 'Ski tuyrenoflnftrumenten, gefchreven SS* ζ geit, of niet na behooren bezegeltPan gcdifponeertnochrechtmogGnwerdenSf nemaer fullen oock deMagiifratenofR^J ' föodanige Requeften of Schrifturen bev f?' de, overgeven aen é$H&mmtoUSR ten eynde fy de Tranfgreffeurs aenfpreecken5 houden tot betalinge van de boeten, byni executie; alle 't welcke dé voorfchreve iZ^ ftraten en Rechters by defenwelernitelijckh laft wordt, op den Eed in'tftuckharerOffiri gedaen.                                                αε X X f I. Referverendc de Heeren Staten van den lm de van Zeelandt aen haer de interpretatie endê verklaringe van allededuyiterheden, dieuytdc Ordonnantie van die Middel, en de Ampliatie foude mogen fpruyten, als mede de vermeerde- ringe, correftie en alteratie van dien: Endeop datniemant van defe OnfeOrdonnantic, wille en begeerte eenige ignorantie foude mogen pre- tenderen, foo ordonneren Wy, dat defen al- omme fal werden gepublieeert endegeaffigeerr, daer men gewoon is in Ons Gebiedt publicatie enaffixietedoen. Aldus gedaen engearrefteërtterVergaderin- ge van de Edele Mog. Heeren Staten vanZee- landt, in'tHofaldaertotMiddelburg 'déaii; Junii ièftien hondert fes en feventigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van haerEdeleMog.

den worden.                                                            XVIII. Item, füllea alle Gefchriften, Aften of In- rt r urnen ten, die ohbezegelt, ofte met geen be- hoor lij ck Zegel beflagen , volgens de Ordon- nantie en defe Ampliatie, fullen werden over- geleght, vérklaert werden voor verbeurt, ende den Overlegger boven dien gemulfteertmet een boete v'ari vijftigh guldens. XIX. En fullen boven dien allé Secretariüèn van Steden e'nde Plaetfen, Griffiers, NotariiTen, Klercken, Procureurs, Deurwaerders,en alle andere publicquePërfooneh, door de Officiers of Wethouders van hare refidentie fpecialijck werden beëdight de Ordonnantie op hetKleyn Zegel geëmaneert, en defe Ampliatie te fullen nakomen en voldoen, en door andere onder haer gebiede ftaende, te doen nakomen en voldoen, fonder dire&elijck of indirc&elijck dënlmpofl: van hetKleyn Zegel, dien conform moetende geheven worden, te frauderen of laten fraude- ren, in eeniger manieren , ende fpecialijck foo veel de Νotariflèn aengaec, dat fy geene Inftru- menten s Af-fchriften, Copyen, eerfle, twee- de, derde, of verdere, fchoon die niet geteyc- kent of geautentifeert mochten wefen , en fullen mogen uy f geven als onder het Zegel daer toe ge- ftelt, op de verbeurte voor deeerfte reyfe van vijfcigh guldens, vóór dé tweede reyfe hondert guldens , en voor de derde reyfe twee honderdt guldens, gërefetveert den Hooft- Officier fijn vordereAftie. χ χ.                ι \[ Den Cóliécieur ofre Pachter fal alle neerftig-

héyc doen, örri de Fraudateurs te achterhalen, f Wasgeteeckent, Jufius de Huybert,

Extraföuyt de Notulen <van de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeelandt , utcknh hetdoen van den Eed'doorde aenfiaende'Pachtersvan de Gemeen e Middelen^ mtnentlijcki vandeWijnen* BierenenGemaeït in date den i^. September Ï6jy.

genomen, ende datick daer van den vollen Im- poft , fonder eenige verminderingeofverfchoo- ninge van yemandt, van alle en een yeder fajüi* vorderen, f die op eenige tauxatie van tiwm- keox· hoofden Wijn enzijngefleldt, volgens bet Vil JrticuNandeOrdonnantievandenacht* tienden Maertfeftien hondert twee enfevenm, of die haer aen hetvoorfchreve VlLArtmim enhouden, en datick voorts niet enfal doenor, ondernemen, dat foude konnenftreckejj totna- deel van de Pachters van het toekomende ïötp foèri. . , ;,]/ !:' ■'-■k'-''* " SoowaerlijckhelpernyGodt { ^hnachtïgh.            , f % Geene metCmcifjedtHckifimx 'm*$$- Pachters van de Bieren en 't Gentaél, tytieUten. , Het tweede Towtfvart Befchrij^- "                                   ' '                                                                                't'· "Λ. TNdelil^ratkgeleghtzijndehettweedep0^ •^van befchrijringe, en dienvolgende ac pachtingevandeGemeene Middelen van ^

"Ader gedelibereert zijnde op het doen vanden Eed, doordeaenftaendePag- ters van de Gemcene Middelen, na- mentlijck, van de Wijnen, Bierenen Geriiael, is goedtgevonden ende verftaen, dat voor het aenftaende Saeyfoen , den ièlvenEed lal werden gedaen als op den twee en twintigh- ftenMaertvan ditloopehdejaer is gearrefleert, des foo fullen de Heeren Gedeputeerden tot de VerpacKtinge, forge hebben te dragen, dat den voorichreven Eed effeftivcÜjck by de voorfz Pachters werde geprefteert, oock allede Mole- naers onder Eede gebracht, fonder uyt hare Gpmmiflle te fcheydén, voor dat hqt lelvege- daen zy. 'tfolght den Eed op den twee entwintighfien « ,          Martit ιδγ-j.gearrefleert. ICkbeloove en zweere, dat ick mijn pr^ife- iijck fal reguleren na de Ordonnantien ende Refolutien van de Heeren Staten van Zeelandt, op den Impoft van de * Wijnen geëmaneert en * Bieren, Genmei,

-ocr page 1121-

Raeckende de Gemeenc Middelen van Zeelandt. 1099

Volght het voorfchreve V11 Articulvanden taux der Herbergiers, op den 2%, · Maert lóyy.gearrefleert. /"ΛΜ te vermijden de menighten en veelheydt 7r^van de Herbergen en Wijnhuyfèn , dic'er dagelijcks meer en meer werden opgefet, daer doordelngefetenentot gröote debauches, on- geregeltheden en onnutte verquiftingen werden verfocht, en daer boven feer grootc fraüdenin den Impoft van de Wijnen gepit eght> Soo Is't : DatWy, om het felve te weeren» geor- donneert hebben > foo als Wy ordonneren by defen, dat van nu voörtaeri niemandt Wijn fal mogen tappen in de Steden van Middclburgh en vliiïïngen, tenzy den Tapper inftaet voor den Impoft van fes oxhoofden Wijn in 'r jaer, in de Stadt van Zierickzee voor den Impoft van vier oxhoofden , ende in de Steden van Goes» Thoolen ende Veere, voor den Impoft van drie oxhoofden in 't jaer, het zy by de felve foo veel' geconfumeert werde of nietj en waer 't faecfce] datfe noch daer en boven eenigeWijnquamen in te flaen, fullen gehouden wefen daer van me- de den vollen Impoft te betalen, 'Den 23. September J6ff. IS na deliberatie goedgevonden en verftaen, dat de Verpachtinge van den Impoft op den Turf* indeSteden én over het platte Land» feparate- lijck fullen werden gedaert , en dat dienvolgens de de Verpachtinge van den voorfchrevenlm* poft over geheel Walcheren in een par f ye fal werden begrepen , gelijck alclaer ten refpe&e van het Gemael gefchiedt, dat oock al|ooden voorfchreven Impoft over Schouwen, Burgh en Weftenfchouwen, mitfgaders over Duveland, Dreyfchor, Sonnemaer en Noortgouwe, in een Pacht fal werden verpacht, gelijck oock ge- fchieden fal over yeder van de andere Eylan- den in een Pacht, als over de Eylanden van Zuydt - Beveland , Thoolen, Noordt-Beve- land, Wolfers-dijck!, Sommelsdijck en Phi- lips-land, alles het geene het platte Landaen- gaet, buyten de Steden, geheelijck ten profij- [ e vande Provincie. Onder ftond, Accordeert met de voorfchreve Notulen. Ende was on- derteeckent. Juflus de Hu) bert. %)en 23. September 16J7. Vóorfss. IS na deliberatie goedtgevonden ende verftaen* dat den Impoft van 't Kleyn Zegel o ver al in de Steden en Quartieren vandePi ovincie, fal wcr* den verpacht voor den tijd van drie maenden» alfoo haer Edele Mog. intentie is, meternft in deaenftaende Vergaderinge te delibereren»over het aennemcn van den voorfchrevcn Impoft* fooalsjegenwoordigh in Holland is geintrodu- ceért} tot wekken eynde yeder Lidt tot hare de- liberatie met deneerften van een Hollands Ex- emplaer fal werden voorfien. Onder ftond, Accordeert met de voorfchreve Notulen. Was geteeckent, Jufius de Huy beft.

tie fc by eenparige bewilliginge van alk ëKn goedtgevonden en verftaen, tecon ^C 'ninde Verpachtinge van de voorfchreve Selen, voor den tijd van fes maenden, foo chtbaer als in het voorleden Saeyfoen is ge- jlet derdepQintf van Befchrijvingc.

ν

Oortgegacn zijnde tot het derde po in ét van Refchrijvinge, isinvoldoeningevanhetfel-

mecgelijcke eenparigheydt goedtgevonden verftaen) te confenteren voor den tijdtvan Vcheel jaer, inden opheve en verpachtinge lidenVijftighftenPenningh , vanalleonroe- rendeGoederen, die binnen defeProyincie ftaen verkochten veralieneert te werden. 'Den 20. September16jj. pEdelibereert zijnde op het beneficieren van vdcn Impoft op de Brandewijnen, gaende te liatertcrconfumptie , is goedtgevonden en ver- ftacn» dat van alle Brandewijnen, beneden de twintighftoop, gaende ter confumptie te wa* ter, foowelopde binnen-alsbuyten ftroomen terZce, den Impoft fal moeten werden betaelt. *Den 21. September 16yj. ΠΕ Vergaderinge onderricht zijnde, dat de ^Refolutie van tauxatie vanden twee en twin* dghften Martii laetftleden, in de meeftc Steden noch niet en is nagekomen, is goetgevonden en verftaen, dat de Heeren Gedeputeerden tot de itnftaende Verpachtinge , haer defwegen ex aSeiijck inde j efpective Steden fullen hebben te informeren, en bevindende dat het felve in d'een ofind'andere Stadt niet en is volbracht, en com- plctclijck voldaen, volgens de voorfchreve Re- folutie vanden twee en twintighften Maert voor- fchreven, en Articulendaercoe relatief, hetfel- ^ïlsnochte doen volbrengen, endebyaldien voor het toekomende , en voor den aenvangh wnyeder half jaer, eenigh Herbergier, of die "püeSchutters Hoven woonen, haer met den JPpJegJiden taux mochten bcfwaerdt vinden, «ilen het felve alsdan aende Pachters mogen de- ""atieren, dochoock meteenen hare kroonen ffloe^njntrecken, en haer onthouden vaneeni- '■g w ijn meer te tappen, of in hare Huy icn of «■etters Hoven te venten, onder wat pretext tfoock felve foude mogen wefen, op pcene als ^adateurs van de Gemeene Middelen , daer gjjte fullen werden geftrafc, en fullen oock de jetbergiers, ende die op de Schutters Hoven ^Q<?nen, in eenigh half jaer met het tappen van Jï gctreden ziJnde, haren opgeleyden taux ω hecyoorfchreve half jaer moeten betalen, JJj ,0ndiecerder,envoordeexpiratievan dien, ÊL·?* taPPen ende Wijn uytventen wilden en.

$ S t                            Orden-

-ocr page 1122-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

IIOO

Ordonnantie tot het introduceren en heffen n)an een Dienfihde-aeld5 van alle F Meyffens) en andereBedienden, in date den f. September■ i6Uo.                         ^

hts.

E Staten vanden Lande ende Graffelijck-

heydc van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen fien ofrehoorenlefen, S α Lυ τ i Ttoen te weten: Dat Wy tot giiderfteuninge van deFinantien, en beta- lingevan de veraehterde fchulden, gefprooten uyt de voorgaende fware Oorlogen , hebben goedgevonden te introduceren ènde heffen een Dienft-bode-geidt, van alle Knechts, Meyf- fens, en andere Bedienden , conform de Refo- lutie van den dertienden April de fes jaers , ende dat Wy tot beter executie en irivprdéringevan't voornoemde Middel, aenvangh-nemende met defen loopenden jare feftien honderd tachtigh, hebben geordonneert endegeftatueert, gelijck Wy ordonneren enftatueren by defen: Indeneerften, datalle degeenc, 'tzyHeer, Vrouw, Burger, BurgereiTc, Landtman ofte Landtvrouw, van wat ftaet of conditie defelve fouden mogen wefen, dieeenige Dien ft-boden in de koft zijn houdende, of Koft-gelt daer roor geven, 't zy dat de koft appart betaeldt wert, of in een fomme met de huyre is begrepen, gehou- den fullen wefen aen den Colle&eur van dit Middel jaerlijcks te betalen, namentlijck van yeder Bediende binnen de beilooten Stedenybo- ven de twaelf jaren oudt, de fomme van fes gul- dens , en ten platten Lande, ten aenfien van de Landlieden, drie guldens, II. Sal denvoorfztaux jaerlijcks moeten betaelt werden van alle de voorfchreve Bedienden, het zy dan dat defelve Man ofce Vrouwe, Knecht of Meyt zijn, en de naem hebben van Staet-Juf- frouwen, Gouvernantes, Opfienders, Secre- tariffen, Pedagogen, Comptonv of Winckel- knechts of Winckel-meyflens , Tuyn-luyden, Bedrijven, Cafteleynen en alle andere, onder wat ander naem het oock foude mogen wefen, foo wanneer fy maer in den dienft en koft zijn vanyemandt, fooalsvooren gemeldt is, of in plaetsvanindekoftte zijn, koft-geld komen te genieten: Gelijck mede fes guldens fal moeten betaeldt werden van Jongens beneden de twaelf jaren die Leverey dragen , of anderfints voor Lacquey dienen ·, alleen geëxcipieert de geene die beneden de voorfz twaelf jaren vanden Ar- men of Wees-fchoolen befteed Worden. I II. De voorfz onderfcheydene tauxen fullen moe- ten werden betaelt by de Hceren, Meefters endè Vrouwen , die foodanige Bedienden zijn hou- dende , die oock by hare onderteyekeninge ful- len moeten verklaren wel ke, en hoe veel die zijn. IV. Sullen de voornoemde ratixen over defen loo- penden jare feftien honderdt tachtigh prompte- lijcken moeten werden betaeldt en opgebracht, navolgens de Quohieren by de refpeftive Ma- giftraten van de Steden en ten platten Lande daer

Ende fal de invordevinge van't voorf Κ Middel werden gedaen door de CoUcfteΖ α H toe aen te ft ellen door de refpeftiveMaaftr van de Steden en Plaetfen defer ProvS^ gehouden zijn, yeder inden fijnen, binnenH tijt van veertien dagen een bequaem en o» J PerfoonaendcHeerenOnie^SS Raeden te prefenteren, om, met behooriij k Commiffie voorfien zijnde, aenftonds teVr den inden ontfangh, navolgens de voornoem de authentique Quohieren, die doordevooT noemde Magiftraten, of wel door de Heeren Gecommitteerde Raeden aen de voornoemde Colle&eurs fullen moeten werden ter handt ee fteldt. V I. Sal het voornoemde Middel voordefenlóoi penden jare feftien hondert tachtigh, volkomen moeten voldaen ende gefuyvert wefen voorden laetftenDecembernaeftkomende. Endefullen de Ontfangers van dien genieten vier ten hon- dert van ontfangh-loon. V ï^lfiv Gelijck oock allede geene, die tentijdevan de opfehrijvinge geen Dienft-boodcn hebben gehadt, daer na binnen defen loopenden jare eenige komen aen te nemen, ofte die haer van meerder Bedienden hebben voorfien, gehou- den fullen wefen defelve den Colle&eur aen te geven, foo haeft fy die in haren dienft hebben gekregen, en de voornoemde onderfcheydene tauxen ter geordonneerde tijdt betalen, op de boete van vij f en twintigh guldens. VIII. Ende fullen de Bedienden van de Corpora, ais Ooft- en Weft- Indifche Compagnie en andere, werden gereguleerr, foo en gelijck daer omtren in de Provincie van Hollandt werdt gepra&i- feert. IX. Eyndelingh gelaften en ordonneren wy all en een yeder die defen foude mogen aengaen, tot nakominge van Onfe goede intentie, getrouwe· lijck by yeders onderteeckeninge op te geven het getal van hare Bedienden, (ondereen eenige achter te houden of te verfwijgen, op de boete ran twee honderdt guldens te verbeuren vanp derDienftbode,dieverfwegenofachtergenoü- denfalzijn. En op dat niemandt hier van eenige ignora tie en foude mogen pretenderen , foo ordonn ren Wy datdefen fal werden gepubliceertei^ affigeert alomme daer fulcks gewoon ïsteg fchieden.                                       XT _^j„in Aldus gedaen en gearrefteert ter V ego* gevandeEd.Mog.HecrenStatenvan/.ee in 't Hof aldaer tot Middelburgh den U^ September feftien honderdt tachtign· jjn ftondt, Ter Ordonnantie van t»«*' "„ gentheden. Wasgeteeckent, J¥us* bert.

van geformeert, en nader over te fendén.

Ampüatie en Ordonnantie van den Impofl op't Kleyn Zegel', in Groot Placaet-bceck derde Deel, Fol. 117 f.

-ocr page 1123-

Raeckende de Gcmceiie Middelen van Zeeland*. iioi Placaet, tegens compöfilitie van de Grmeene Middelen, foo mm 'i Gemael', Wijnen en Bieren, &c. in date den acht en twinttghften November 16$ o.

DE Staten, vanden I<ande en GraefFelijck- heydt van Zeelandt, Allen den geenen die 4efpn fullcn ilen of hooren,:leien, $ Α,^;u j.: Alibo Wy in ervaringe ko- „jeD, dateenige Pachters van't Gemael, Wij- Γη en Bieren,- in plaets van vollen Impoif van (Je voor/enreveSpecien, volgens de ondcrfchey- iencÖrdonnantien, daer op voor dcien geëma- necrt) re innen-en te ontfangen, dat fy haer foo rerredaer van emanciperen, en oock verfchey- ^Ingefepnendaeföptoeleggen, om met den -derenover de voorfchreve Impolitien te com- poferen, niet regenftaende Ons expres Verbodt jnPlacaet van den vijfden April des jaers feftien jioiiiert feven en feventigh, tot gropre pr,£EJur ditie van Onfe Middelen >' S o o I s't : Dat Wy daerinne nader willende vooriïen, alle en een yederPachtercndelngefecenen by defen welex- nrefïHijckverbieden, in geyolge van voorgaen- èPlacatenen Ordonnantien, en fpecialijck van kboven-geallegeerde Placaet vanden .vijfden April feftien honderdt feven en feventigh, met den anderen eenige Compofitie te maecken of aen te gaen, over den Impoft vande Wijnen, Bierenen Gemael, en ter contrarie aen de voör- fchrere.Pachfers 'en Ingefetenen wel ftriftelijck regeMc^t ?' 4e Jmpoimen op de voorfchreve Speciën van Wijnen, Bieren en Gemael geftelr, vflljCQmen volgens de onderfcheydene Ordon- Jiant^daerpp,gemaeckt» foo veel de Pachters aengaet, vol,komen te exigeren en te ontfangen, .e/ifoo veël.delngeietenen aengaet, volkomen tevoldoen en te betalen, op poene dat niet al- leen alle Compofitien ter contrarie airede aenge-

gaenen.gemacckt, of nochaen tcgaen endete maecken, over en ter faecke van de voornoem- de drie Speciën van Wijnen, Bieren en Gemael, fullen wefen nul en van geenderwaerde, maer datpock de Pachters en Ingefetenen aende voor- fchreve Cqmpofkien fchuldigh bevonden wor- dende, , j de eerfte als Fraudateurs, de andere als Contraventeurs van 's Lands Gemeene Midde- len , fullen werden geftrafc met een boete van tweehondcrtguldensj en voorts in conformité van dëOrdonnantie op't ftuck vande Gemeene Midddcq, geëmaneert op den vier en twintigh- fteji September feftien hondert iè ven en derughj wercfertde de Officieren wel expreflelijck by dc~ ferijèjnbèvplen^i^f,^ van de vb'orfz Compbiirien , niet te willen ver- fuynaen.., ,maer integendeel daer in neerftigb en vigi!anr;t^wefen, eq dprefpeéfcive: Regipanken, totdejudicaturevancfe Gemeene Middelen ge- aurhorifèert, in cas van difput, daer op, in conformité van defenPlacate, kprt.en.onverm- gen recht te doen, al foo den dienft van φη Lan- de daer aen fonderlinge is gelegen. . En opdat nicmandt hier van eenige ignorantie, ioiide mo- gen pretenderen , foo fal dit Ons nader Placaet worpen gepubliceert engeaffigefcrt,.alpmme ter plaetfe daer men gewoon is publicatie en affixtie te doen.                "aj ■ Gegeven in 't Hof van Zeelandt .tot Middel- burghden achten .twintighiten November fes- tien hondertrachtigh. Onder ftondt, Ter Or- dannantie vande hoogh - gemelde Heeren Sta- ten. Wasgcteeckent, Juflusde Hyybert.

mcaet, Opgefetenen de vryheydt gegeven hare Granen te doen malen enhreeckenI, fsowehp de Moolen van haer, als van een ander Ambacht, midts het geheel Saey f oen blij·* vende by haer eerfie keure, in date denjefiienden Maert 16 81.

DE Staten van den Lande en Graeffelijck- heydt van Zeelandt, Α Iren den geenen die defen lullen fien oftehooren leien, SALVT-j'ïDoenteweten·. DatalleOp- föetenenten platten Lande , woonende op ee- y^ye Gemeten , of op .een Ambacht daer ™oolenenft,aet, fchoon't felve Ambacht jjc|jte palen aen een ander Ambach t, daer een èfl°n 'Si en ^'e^cy^e Ambachten aen een en g ^iven Perfopn toebehooren , die vervol- S «f Heer van twee of drie aen een palende Am- gJ^*»pqhtc wefen, foo fullen echter fooda- £'^Pgefetenende vryheydt hebben ende be- ^% #meen Moolen foo wel van dat als van de r 5 Ambacnc> dien Meer niet toekomen- voorV(vlet breecken en bemaien van haer Graen, S α ^aeyfoen vermogen te kiefen, ionder W1 °,or eenign Ambachts-Heer te mogen %rnV gellIïl«eerr» meel min belet: Doch fe> v^!csondervonden wordt, dat defelve kcu- Hoo ^enS ®n^e voorgaende ordres, niet naer ten wj? ge^aen» oock wel geheel achter gela- r{«i foo ordonneren en geladen Wyby

defen, datalle foodanigeOpgeiètenenj woo* nendeop eenige vrye Gemeten, ofecn Ambagc daer geen Moolen en ilaet, een feeckere Moo- len tot het bemalen ende breecken van hare Gra- nen, foo als voorfz is, fullcn hebben re kiefen vooreen geheel Saey foen, dat den Impoft op hec Gemael fal verpacht zijn: En fal defe keufe moe- ten gedaen werden binnen den tijd van veertien dagen, naer dat de gedane Verpachtingeyeder maelfal beginnen integaen, ende foodanigen keufe bekent gemaeckt aen Schout ende Schepe- nen van het Ambacht daer foodanigeOpgefete- nen woonen, ofwel van het Ambacht daer de Moolen ftaet, by haer verkoofen, op poene dat yederHuysgefiningebreecke blijvende van des tedoen, daer over tot profijte van den Pachter fal verbeuren tien guldens, en voorts alle Maen- den vijf guldens, rot foo lange als defe Onfe or- drefal wefen gepareert en nagekomen: Sullen- de voorts alle Opgeferenen, woonende opeen Ambr.cht daer een Moolen ftaet, gehouden zijn hare Granen op den fch.en Moolen en geenan- deretcbrengen, gclijck oock de g<?ene, diede vry-

-ocr page 1124-

Placaten en Ordormantien. 8. Boeck.

1 I02

vryheydt hebben een Moolen voor haerte ver- kiefen foo als voorfchreven is » fullen oock hare Granen voor dat Saey foen op geen andere Kloo- ien mogen brengen, als die by haer vcrkooren is, op poene datd'een of d'aïidere bevonden werdende hier tegens te doen» daer over t'ek> kens vijfentwintigh gulderis fullen verbeuren, boven endè behalven de verbeurte van het Graen of Meel, dat op eenige andere Moolen fal ge- bracht en gemalen zijn. En op dat niemandt

hier van eenige ignorantie foude mosen ç deren, foo fal defen alornme Sl^ vincie werden gepubliceert ende geafW °" plaetfe daer men gewoon is publicatie ***? te doen.                            r *ae«iaffi^ Aldus gedaen en gearrefteert in 't Çëñ ZeelandttotMiddelburghdenfeftiendSï!! feihen honderdc een en tachtigh. Onder ftS Ter Ordonnantie van de hooghgemeldeH Staten. Wasgcteeckent, Juflusde BhykerT

ExtraÜuytde Notulen van de Edele Mog. Heeren Staten ·íáç Zeelandt rad

Mou

meeltefcheppen i í an'tGemael ten plat ten Lande* ende Bieren na onderfcheydenef te verpachten, in dat is den 16. Maert, é f, September, % f. en é 8. November, 168 /

Confent inde aenftaende Verpachtinge van de Gemeene Middelenvan Confumptiey den 16. Maert ÷ 681. Ochmaels wefende gedelibereert op het eeriïepoinct van Befchrijvinge, hou- dende verfoeck tot vruchtbaer confent in den ophcve en Verpachtinge van de Gemeene Middelen van Confumptie, voor het aenftaende Somer-fayfoen \ hebben alle de Le- den daer in eertparigh bewillight, ende is dien- Volgende goedtgevonden ende verftaen in den opheve en verpachtinge van de voorfchreve Ge- meene Middelen van Confumptie eenparigh te confenteren , foo als daer in eenparigh gecon- fenteert werdt by defen, en dat foo vr uchtbaer- lijck als in het voorleden Sómer-faeyfoen % be- halven inde veertien guldens vanhethonderdt Sout, gaende van den Denne, die vervolgens uyt de aenftaende Verpachtinge fullen werden gelaren, ter oorfaecke het felve Middel in Hol- landt niet en werdt geheven, in faveur van de Pan-neringe in die Provincie ·, fullende voorts den opheve en verpachtinge van alledevoorfz geconfenteerde Middelen in alle Steden, Plaet- ien en Quartieren deferProvincie eenparighlijck moeten werden gedaen, hetwelcke de Heeren Gedeputeerden tot de Verpachtinge gehouden fullen zijn exa&clijck na te komen , oock alle Refolutien, tot de voorfz Verpachtinge dienen- de , punctuelijck te execuceren, fonder daer van te mogen blijven in gebreecke, gelijck oock de Magiilraten van de refpe&ive Steden endePlaet- fen, defelve Refolutien, foo veel yeder van de felve aengaet, inigelijcks fullen gehouden zijn op te volgen en te executeren, fchoon defelve tegens haer intreft en fentiment foude mogen ftrijden, en in cas defelve Magiftraten de voor- fchreve Refolutien quamen tegens te gaen, of de executie van dien te verhinderen , foo fal de fchadeendifrefpe&daer door te lijden, op hare Perfoonen werden gehaelt, ofte op de Perfoo- nenvan de voornoemde Gedeputeerde, indien fy door eenige negligentie of ooghluyekinge be- vonden mochten werden oorfaecke te zijn, dat de voorgemelde Refolutien endegewoonlijcke ordres, op de Verpachtingen noodigh, niet en foudenzijnnagevolghti gelijck dan de gemel-

de Heeren Gedeputeerden de Pachters van hei Gemaeli Wijnenen Bieren, aenftondsnadat fy; eenige van de voorfchreve Middelen fullen hebben gepacht, doen fweeren den navolgen. den Eed. Eedby de Ø achtersvande Wijnen·, Bitrtn enGemaeltedoen. rVAtfweerick, datick geduyrende den rijdt' ■^van mijn Pacht van 't * Gemael,hetzjin\ begin, midden of omtrent en by den uytgangh van den felven Pacht, niet altoos fal doen ofte ondernemen, noch door mijn felfs, noch doot andere, dat fal konnen ftrecken tot prijudicie en nadeel van den Pacht en Pachter van het toe* komende Saeyfoen. ^ frijnen, Bieren. Soo waerlijck helpe mijn God Almachtigh* En van deMolenaers fullen gemelde Heeren Gedeputeerden afnemen den volgenden Eed·. Eedby de Molenaers ie dom, DAt S weer ick, dat ick geen Koorn op mijn j Moolen fal nemen,veel min aldaerbreecken, ~ voor dat ick daer van al voorens van denPacnrc of fijnen Coilefteur een behoorlijck Bilhet ja hebben ontjangen: Dat ick oock geen Mowcr van de Moolenfallaten gaen, alsondergcUJcKc Billiet van den Pachter of fijnen Collefteur, m ick oock het Koorn voor geen minder loon» j nagewoonteeniklbreecken: Datickvoortsoens Impoft op het Gemael in geenderhandemam ren fal frauderen, diredelijck noch WW liick            V'": Soo waerlijck helper»)®* Almachtigh. En op dat den voorichreven Eed *$mM ftel magh werden afgenomen,foojr,r00 fullen f Mog. begeerte is dat gefchieden lab ingei deMolenaers, yeder onder de Vy ^-1 daer hy gehoort, door den Heer °^U& jn 1 nerael, en derefpeaiveRentmeelters>ï ö l fijn Quartier gecitcert moeten werac ^1

-ocr page 1125-

Racckende de Gcmecne Mi

1103 Ampliatie op de Ordonnantie van 't Kleyn, Zegel) den 1 f. September 1Ó81.

ja2hdatdeVerpachtingegefchiedcnfal,om Ί J wanieren-voorfchreven beè'edight te

* jι i oD poene dat yeder Molenaer, die als

f 'niet:en "compareert, fns. ende voorts yeder dagh fes guldens

s gul· lbo

/^\P het vertoogh over eenige Articulen van de ^-^Ordonnantie op het Kleyn Zegcl,ende Am-

als

hyin gebréecke fafblijven den voorfz : pliatie van dien gedaen : Isgoedrgevonden en

imge

r&jj at^ff falΗ oft-O:1° - fee

ΓΛ %- : - - 5 - -· · verilaen, datde Deurwaerders gehouden zijn, opalle Commiffien &ot het doen van alle Dagh- vaerdingen, het zyjudiciccl of andere, fpndér onderfcheydt> te moeten laten ilaen een Zegel van vier ftuy vers.

,haer Ed- Mog. bewijs moeten werden ovej> gracht, datdevoorfchrevcEeden in voegen taraanieren als.voorfchreven is,, efteivelijck

Dat het reeckenen van de Traktementen ende Emolumenten van de Ampten, daer na de groo- te van het Zegel wordt gereeckendt, maermoet

jedaenfullenzijn:: En fal wel ilrid worden ge- geneert, dat niemandt fijn, eygen Neennge on Wijnen, Brandewijnen, Bieren en Gemael gfuogen Pachten, of ineenige van diePachr peenCollefteur* Medcftander of Borgevan diefelyeNeeringcn hebben. Is wijders goedt- «ondcn-i dat de Refoluticn van den, fes en ^tjahftenenacht en twintighften September jim, daerbydeOpgefetenen;, woonendeop eenArabachtdaergeenMoolenen ftaet, en die verbolgens de vryhey t hebben een Moolen voor krtemogen, verkicfen, gehouden werden■ ef- fóivelijek een Moolen op yeder Saey foen voor haerteVerkiefen» het felveby een pcenaelPla- caet pader fal werden bekendt gemaeckt. En orermidts boven den ordinairen taux van acht eatwmrigh ftuy-vers van defack, noch fes ftuy- vers per fack fa] werden geheven,, volgens haer ÉjMog. Confent van den fefden December des wtedefl jaers ι Is goedtgevpnden , da,t den o/iiinairer\Pa(clit^epirfai werden opgeveyldt en rerpacht, en aen den Pachter van dien gëpre- fwreeft, om de extraordinairen Pacht· van de flellingh per fack, naer advenant de groote hk% ofeeaweynigh, van dien verfch.ille.nde, mede aen te nemen χ oloch by weygeringe van fa j de voorfz excraordinaire Pacht als dan aen "femeeftbiedende op te veylen, en wat redefijc^s ^van konnende maecken ,i; effedivelijck te jachten: En fullen de, Hee.ren Gedeputeerde totdeVerpachtinge» haer uytterfte befte moer jMwn, om alle Cöllufien en pnwilUgheydt φ tehéten voor re komen, erifpeeialijckinc|e WMÊfcreve Pachten van't Gemael, ende niet whtrefolvcren den vporfèhreven extraordinair m Pacht op te houden, om f e laren coliedle- Fj> te« ware dieajte veelende re blij ekehjeke "Nenden prijsqujme te blijven., die defelve 2fVCnant den ordinairen Paehc behoorde je Senj hullende de M^gifrrgten yan de Steden L ii Z^n ^oor n^er exempelcn^ sutbpri- J^lle meeffc krachtige devojrêrt aen te wen- \Gem ^e ^wfchreve twee Middelen van't Λ?' en generalijck allePachten wel mp- fe ' cn slje vooroordeelen,- pnwillig- %FHC°^U^en r van geweert; Blijvende

genomen worden na 't geene ordinaris daer toe ltaet en aen vaft is,en niet het geen extraordinaris daer by komt, gelijck jeg'enwoordigh de vijftien fl:uyvers;het extraordinaris is van den dubbelden Hondertften Penningh; Dat van de contante Payen, dieby verjeoopinge vani^luyijën., Lan- den , end^ andere Goederen werden bedongen» geen ^egelmoetwerdenbetaelt, maerwel van de bedongen Payen, daer ya^ Obligatien ofce Schepen-lchulr-brieven wetde^ verleden : Dac de Zegels geoijdonneerq te flaenop.deReecke- ningen, vermeldt in'c XXVI. Articul van de Ordonnantie, daer op moeten geilagen zijn eer dat de Rceckeningen mogen gedaen worden. Is wijders, tot nader elucidarie van het elfde Arti- cul van qie yoorichreve Ordonnantie» alwaer de Zegels genomineert worden tot de Commiffien van alle Arnpten verklaerdt, ήμΐ het ^blye geen refleftie en heeftop.de Ampten ^n den Hoogen Racdt en Hof Provinciaei, di,e by de Heeren Staren van Hollandt en Weft- Vrieilaadt werden vergeven, fchoon daer voor hier mede Gommif- fie gehaeldt wordts gelijck mede reciproque- lijck alle Ampten in de voorichreve Hoven, die alhier gorden vergeven, mede van het Zegel in Holland vry zijn, fchoon daer voojaldaer me- de Commiifie moet werden gehaelr. Muicvaers en mogen geen Tetwe inplqets van Mouwer-tneel fcjoeppen^ ψη 1 y. November, ι <581. Z7^ Elet op de Requefle Y^B J^COD <^e ^5^ÏS» VPachter van den Irqppft van het Gemael ten platten Lgndp in Walcheren, klagende dat de lyiplcnaefs in plaets van Mo uwer-meel, Tarwe uyt de facken, ter Moolen gebraeht. wordende, kpmen te fcheppen , ende defelve 'farwe naer hapr fin ende, profijt pngernalen benouden, yeriènc|en eriije verkoopen, fonder dat daer van 's Lands Imppft werdt betaeidt, contrarie hec dertiepde Articu] van de Qrdpnnanne op hec Gemael geëmaneert: Waer op w(eiende gedel;- bereef t, is gpetgevonderi en yerftaen, te verkla- ren dat met den Eed dip de Jyiolenaers inde jong- ite Yerpachtingeis opge)eght, en opek hebben gedaen} dat fy geen Moijwer-meel, fonder Bil- Jïet eftde betalinge van's Lands Impoft, van de

^l^^eGompQfïtieninhef Gemaej, Wij- ,ncie Bieren geëmaneert, ftriételijck fulleri 'öodef houden en geëxec'uteert.

iyloolen en fouden laten gaen, verftaen moet berden, datde voornoemde Molenacrs geen Terwe, maer alleene Mouwer-meel uyt de fac- ken mogen fcheppen, en werdt derhaiven aen defelve bydeiengeordonneert haer daer na te re- guleren, oppcene, foowieTarwein plaets van Meel

-ocr page 1126-

					rlacatcn εα Ordonnanticn. 8. Boeck. gin van yedere drie maenden een vierru welt'elckens als het KoorénterMo^ tErt,ot den gedaen, alles na dat den Pachter fΊ ** !en defe tauxarien van de getauxeerdp u0rtlee« finnen en Perfoonen beft te fullen kon ySge" ren en bekomen, die daer toe by defen h" ^ van parate executie wordt gegeven ρ Κ(^ midts den Impoft op de Bieren allefiS^I Provincie foodanigh niet en wordt mS? , wel behoorde te gefcbieden, is m?degg vondenen verftaen, dat den voorfchi»! f poft in de eerft aenftaende VerpachtingΏΓΊ fa1 werden Verpacht, naerde onderfcheydS foorten daer inne vermeldt, fonder daer teee meer eenige inbreucke te gedoogen ofte conn? veren, en dat tot dien eynde niet alleen de Brou wersenBier-fteeckers lullen werden beëedighr van geen andere foorrén van Bieren, dand^mi de Ordonnantie ftaen begrepen, te mogen uyr-1 leveren, maer dac oock de Magiftraten vandeï Steden en Plaetfen , byfonderlijck daer defenf aengaende kennelijck is gecontravenieert, fad len belooven op den Eed , in hetaenvangen van j hare Bedieninge gedaen, forgete fullen dragen,) dat den Impoft van de Bieren effe&ivelijck naer I de onderfcheydene foorten, in de Ordonnan.1 tie vermeit, falwordengeëxigeert, fondergoetl Bier voor Iferel, oflferei voor kleyn Bier, oftel kleyn Bier voor Val of Keute te laten pa/Teren f of conniveren, maer die fulcks trachten tedoen»! als Fraudateurs van de Gemeene Middelen tel doen ftraffen, fonder eenige conniventie. On-l der ftondt, Accordeert met de voorfzNotuknJ Wasgeteeckentj Juflus de Huybert.
				ÏOO4 Meeluytdefaeken kOfficier ende Pachteden gecalangeert en Tauaatievm't GeTooien, en genergevande Bieretf~^Ehoort het rapp^-*jonghfte VerpaMiddelen binnen deceert, en daer uyt vvan het Gemael welmen, maer nergensin den Eylande van Tlaetfteen eenige voogefchiedt, dat oockOpgezetenen van hdervonden is, dat dofchreve Middel van'veel fouderenderen,ge wert geprofiteerr.ringe oordeelt niet lamaer daer in eenmaeIs goedtgevonden enftaende Somer-faeyTooien, NieuwVoeen tauxatie van hethalve fack Tarwe voodersvoor een Perfooingevoerc, bedragenen tachtigh ftuyversHuysgefin of door yeter van het Gemael oden betaeldt, t'elckmaent een twaelf de-p
			Ampliatie, by deEd. Mog. Heeren Staten van Zeelandt ,gearrefieert opdmophn van den vijf tienden penningh van de CoUaterale SucceJJten, in date den 8. Decmbtr 1681.
						van den vijf en twintighften Februarii feftien hondert een en feventigh is geftatueert, &£deP donationesinter vivos, furmonterendeingelde, of in waerdy e, eene ibmme van vijftigh ponden, Vlaems, alsmededeDoüarien, die uyt krach- te van Hu welijckfche Voorwaerden werden ge* profiteert in het Collaterael, den vijftienden penningh fchuldigh zijn. Is derhalraigoedt· gevonden en verftaen, dat geenc pra?tenfien te gens den klaren inhoudt van het voornoen^ II. Articul tot yemandts lafte kan werdeη ge maeckt, ende eonfideratien die'er fondenmo gen vallen, als foodanigh achter-gelaten Μία of Kinderen naderhandt fouden komen teit« ven, namentlijdc, of als dan van datgemae te voordeel geen Collaterael foude moeter1» « den betaeldt, dat hetfelve een nieuwe°^r difpofitie foude vereyfehen, voor net ** mende, alfoo geen Ordonnantienot 1«^ tien hetfelve mede brengen $ konnenu mindeLedenharengedachten latenigaen, dienftigh foude zijn, defen aengaende,^ we Wette maecken. Onder ftont, *«· « met de voorfz Notulen. WasgeteecKc flusdeHuybert'.
		DIE Heeren Gedeputeerden van Vliffingen hebben aen de Vergaderinge gerepre- fenteert, dat by eenige in twijffel wert getrocken, of Man en Vrouw, Kindt of Kinderen gehadt hebbende , den anderen by Lij ftocht of anderfins, van hare Goederen heb- ben mogen voordeel maecken, fonder defwe- gen het recht van Collaterael fchuldigh te wefen, «nnademael hetfelve in het tweede Articul van de Ordcmnantie van't Collaterael klaer, licht en aldaèr toegelaten wort, dat het derhalven groo- te confufie onder de Familien foude maecken, als dien aengaende eene contrarie pretenfie tot defe of geene haer lafte fouden werden gemaekt, ende dat vervolgens daer in behoorde te werden voórfien., Waer op wefende gedelibereerr, en hét voorfchrCve tweede Articul nagefién, is be- vonden dat het fetve in duydelijeke woorden toelaet dat Man en Vrouw Ki ndt ofte Kinderen hébbende, den anderen by Lijf-tocht ofte an- derfins»van hare Goederen mogen voordeel maecken, fonder dienaengaende den Impoft van hét Collaterael fubjedÏ te wefen, en dat daer in naderhandt geerie veranderinge is gevallen, maer wel dat by Refolutie van haer Edele Mog.

-ocr page 1127-

Racckendc de Gemeene Middelen van Zeelandt. ι105 j Vlasaet van Ampliatie 3 tot voorkominge van Fr ouden en Slujckerym» in ^nmdwn de Gemeene Middelen van-Confumpt ie t in date'demi. I'ebruarii 1683,

III.

ρ Staten vanden Lande en Graeffelijck

^eydt van Zeelandt, Allen den geenen diedefenfullenfienc

De Wijnverkoopers of Koopluyden Van zU derharrde Wijnen en Brandewijnen > fullen in twee foorten worden geconfidereert, deeenals GroiÏÏers, en die vervolgens niet minder als twee Oxhoofden teifens fullen mogen uytflaen, en in- dien uy tilagh moeten obferveren de ordres by de Placaten en Ordonnantien van hét Land uyt* gedruckt: De andere foorte, die niet een ox- hooft en mindere quantiteyt de Wijn uytilij ten, dewelcke haer Ed. Mog. vériraen, ende by defen ordonneren, datdenpeyl fullen fubjeét zijn en blij ven, om die door den Pachter van dat Mid- del , metafliftentievan eenStadtsBoode, ofte andere publicque en be-ëdighdePërfooneni na^ de gewoonte en coftuyme in de Steden en Plaet- fengeobièrveerr, foodickmaels te worden ge* daen, als defelve fullengoedtvinden, IV. Dat defe foorte van Wijn-koopers, buytén de oxhoofden en fuftage in de Ordonnantie van de Wijnen geëxpreiTeert, geen vaten , groot of kleyn, hier te Lande gemaeckt, met Wijn of Brandewijn aen de Burgers en Ingeletenen ful- len mogen uytflaen ,* voor en aleer die geroeyt en geritil zijn, door een gezwooren Wijn-ro- yer, enhetmerckdaervah op de vaten gëileldc fal wefen, en voorts tot dien uy tilagh fal beko- men hebben een behoorlijck Billiet vanden Pachter of fijnen Collefteur: Gelijck hy oock geen Wijriin groote of mindere quantiteyt in fijn Huys, Kelder of Packhuys fal mogen in- flaen, voor dat hy daer toe mede een behoor- lijck Billiet van den Pachter of fijnen Collectcur fal hebben on tfangën. Invoegen dat den Pachter of fijnen Colle- £teur altoos pertinente notitie en boeck falkon- nen en moeten honden van den in en tiytflagh van defe tweede foorte van Wljn-verkoopers, tot wekken eynde iy mede gehouden fullen zijn aen de Pachters of hare CollecTreurs, met dan ingangh van hare Pacht, aenwijfinge te doen vanalledë Wijnen die fy in hare Huyfen, Kel· ders of Packhuyfen hebben leggende, om by haergepeyldt te worden» fonder daer van dire- clrelijck of indire£telijèk eenige te verzwijgen, verfteecken',' ofte gedogen dac fulcks gedaea worde. ¥1 Dat beyde de voornoënide foortëri van Wijn- koopers," géene Wijnen van de eeneSradt ofte Quartier ha het andere, oock niet buyten.defe Provincie fullen vermogen te verfendén of ver- lchepen, voordat daer van gehaelt ende beko- men zv een behoorlijck Billiet van uy tilagh, van

S α L ü τ i 'Doen te weten: Alfoo Wy Arhecvondén hebben noch eenige nadere fl0ö£^ (tellen in het ftuck van de Gemeene

■ ·»η","tot voorkominge vanFrauden, die niettegenftaende Onfevoorige Placa- pleeghtwöïdën, Soo Is'T: DatWy ,'onden hebben te ordonneren en te fta- mm fooalsWy ordonneren en ftatuerenby Eeïfteiijck,, dat voprtaen geen conniventie, vcelmineenigé compbfitie in de Middelen van Wijnen 1 Bieren ende Gemael fal toegelaten of

Ψ

ollerecrt werden, tot wekken eynde de re-

, vjye Officieren, calange van Gemeene Mid- £ hebbende, fullen werden gebracht onder involgcndénEed.                      ...

BedOydePfficieren te doen. jCkbelooveenzweere, dat ickniecen faltoe- 'itaenof gedogen, dat'er eenige compofitieof ooghluyckinge fal werden gëdaen in de Impo- ftenvande Wijnen, Bieren ende Gemael, het zy bjrquijtfcheidiiige, toegifte van vaten, iacken, naten, gewichte, of diergelijcke, direfté- lijcknoch indirë&elijck, maer dat ick fonder conniventie of diiïïmulatie fal calangeren, naer feiihhoüde van de refpe&ive Ordonnantien, alledégeenedie in de voorfz compofitien fchul- ^ghzijri, &00 waerlijck moet mijn GodAlmachtigh helpen, DcjPachrëfsvan dé Voórfchreve drie Speciën, ™Wijnen, Bieren en Gemael, fullenimme- falijck na hare gedanePacht, in handen van WeGedepureerden tot de Verpachtinge doen ^navolgenden Eed. ■ ... \' Eed'by de Pachters te dóen. J-jfaZWeere ick,.; de Placaten én Ordonnan- «01 op de Wijnen» Bieren' én Gemael ge- ^tehgeëmaneerf, ende met namen op den ff f vande * Wijnen, die by mijn gepacht is, «tollen obfervëf en bh nakomen, en dat ick der- JS'öoch doof mijn felven, noch dooryé- ^t anders, over mijnen gepachten Impöft ^yemantfal compoferea, diretlelijck of iri- ,/%lijck, en dien volgende geen quijtfchel- ^geaeh yemandt, in 't geheel' óf ten déële fal fief' κ ^ -tetl ^oe;n» geyén: ofte fchen'ckén^ »Jft toegifte van vaten > maten facken ofte

te, veelmmyemant daér vaneximeren,

•fand°feen

'e fpeciajijck daer van by de Ordonnantie Men Pachter of fijn Collecteur, inhoüdëndede \t Rèiolutie van Staten zijn geëximéert, qtjalitëyt en quantiteyt van· dien, meteXpreiÏÏe »»^»wmw . ... Braana a ^/watStadt, Plaetfe of Quartier, en met wat

^

om&

g

Schippers defèl ve fullen gefonde» werden, en by aldieh hét binnen defe ProvincieV of in héc

^isReftatueert; 2$23?

* Kieren of Gemael.                            v *oo-waerlijck m&èt mijn GodAltnacht%h

Zeeuws Vlaenderen fóude mogen \vefen, foo fal den Pachter den Schipper mogen obligeren,

helpen. Deel,-

om op fijn eerfl-e wederom-komfte tnet een be- 6 Τ;                  hoor-

-ocr page 1128-

					Placatetï en Ordontmntien. 8. Boedk,
			1106
							Wy verbieden noc hmaëis, dat geen V · gersofandereVaertuygen, eernge anderen ren binnen defe Provincie foi^ ^ gen» alsomdefelveinhetgroiTc, ennietïS kleyne te verkoopen, pf daer mede vanK rotPlaetstegaen leuren, en alfoo deeoenVï gefnereΜ^ΐ ?&&$,te °nderkruypen en ,Onie Middelen te frauderen, op p JJg» wat Damhoudcr fulcks voortaen meer fal onj (iaën te doen,gemul&eerc fal werden metV' boete van fes honderd guldens, eii daer toe cVn Damlooper of ander Vaertuyghin arreftKno men by den Hooft-officier, «langehebbende van Gemeene Middelen» of wel ten platten tan de by den Schout of yemant van den Gerechte* die dan gehouden fal zijn fulcks denvoornpem' denHoofc-officier aen te brengen , waervoör .foodanigen Schout de helft van de voorfz boete genieten fal.            '.'■,' X I IL En overmids ondervonden is, dat eenige Pachters fomwijlen met den anderen te famen .ipannen en complotteren , om's Lands Impo- rten beneden haer waerde, felfs tot foodanigen prijs te doen vervallen, als het haer felftgoed dunckt, maeckende alfoo haer felven mqefter : ran 's Lands Middelen en Vermogen, foo wer- den foodanige complotteryën niet alleen bydc* fen wel fcherpelijck verboden, maerooclcgeor- donneert, dat de geene die bevonden Fullen werden defelve te hebben geprac^ifeert over fullen werden geftraft mtt een boete van vierhondertguldens,ofwelaendenlijve,nade ; grooteen enormiteyt van haermisdaedtj en foo wanneer de Heeren Onfe Gedeputeerden in het ; doen van de Verpachtinge, ofwel denHooft- Officier naderhand groote fufpicie van eenige complotteryën fouderi mogen bekomen, ho fullen fy den geenendie eenige Pacht hceftaen- geilagen, obligerenombyÈede te moetenvcr- . klaren, foo hy fulcks derft doen, dat hy voor het aengaen van fij ri Pacht, mét niemandt heeft gecomplotteert, noch oock eenige handehngc mondelingh of fchriftelijek gemaeckt» ofwel y^maiidt door belofte van [geld of gelde waerde bewogen, o'm^niet tegenshem tebiedenotte I mijhen op eenige van des landsImpoiitien, be- 1 halven degeene die waerlijcken met'Èrdaettiare Medeitandersin winileen'veHics zijn, daervan het getal binnen Middelburgh fal mogen welen tefte, binnen Zierickzeeén^Yliifingen vier, en binnen de andere Steden drie. ; •: pnfènOntfangerGenerael» e^ndere^ meeftersvanOV&emeeneMiddekn, gen
		hoorlijckBilliette doenblijeken, dat de Wij η met hem gefonden , is aengekomen ter plaets enaenden Per ioon daer die gèdéflineert enge- fohden isgeweeft , en aldaer aen den Pachter of Colle&eur aengegeven, op pcene van fulcks niet doende, daer over als een fraudateur van de Gemeene Middelen te fuhen werden geftraft, . V  I 1. , De voornoemde twee foorten van Wijnkoo- pers.fullen mede niet vermogen uyc hare Huy- fen, Packhuyfen of Kelders, met Wijn beila* gen» gelegen binnen de twintig roeden naeft een Herbergier of Tapper ι direftelijck noch indi- recÏelijckjveenigen Wijn in groote of kleype qüaniiteyti.aen foodanigen nagelegen Herber- gier of Tapper mogen uytlevercn , ten ware met lchi'ifcelijck confentvan den Pachter, alles op de boete van vierhondert guldens voor de eerfte mael, en voor de tweedemael dubbeld. VI  I I. DeWijn-fteeckersdie geen meerderquanti- teyt Wijnen, haereygentoekomende, weten aen te wijfen als feven vaten, en fullen niet meer als eene Kelder, ende die boven de feven vaten tot de veertien vaten incluys weten aen te wijfen, haereygen toekomende, daer toe twee Kelders mogen gebruyeken » op pcene van meerder Kel- ders gebruyekende, te verbeuren een boete van twee honderd guldens, en de overigeKelderof Kelders aenftonds te fullen moeten quiteren, ι wiBV::              I tt-y ? .--·., · Alle Brief kens diegehaeldt fullen zijn by ee- nigePaphter of fijnen Cpllefteur, pm daer me- de te mogen inllaen eenige Wijnen » Brandewij- nen, Bieren» Gemael, ofwel eenige Specie uy t te ilaert, regens dat fijn Pacht expireert, die fullen na vier en twintigh uyren dat de nieuwe Pacht falzijn ingegaen, gehouden worden voor ver- nietight* ende waer op vervolgensgeen in noch uy tflagh van Wijnen, Bieren of Gemael fal mo- gen gedaen., maer in tegendeel gefchiedende, voor een fraude ,moetcn gehouden, en die haer mee fulcke.brief kens fullen willen behelpen, als Fraudateurs gecalangcert werden. •>oi vi, ι; . ■ Xii ^ = . ;, S Werdtbydeien wel expreflèlijck, verboden,, datgeen,BroodofMeel, hetzyTarwe, Boeck- weyt oivander Meel,, buytcn de Geünieerde Provinciën en reflbrt van de Generalitey t gebac- kenofgernalën, alhier binnen defe Provincie fal mogen Werden ingebracht, op verbeurte niet alleene van foodanigen Broodt en Meel, maer oockop een boete van twee hondertguldens,tot lafte van den Inbrenger, en noch tweèhondert; guidenstptlaftevan den Schipper, die met fijn Schip of i^aertuygh. de voprfz inbjenginge fal hebben gedaen.              - Υ · ■;.           XL I AlIeBroodt en Meel,; het zy Tarwe,; JSoeck- weycpf ander Meel, uyt de Geünieerde Pro- vinciën ende reflbrt van;de Genef aliceytbinnen defe Protincie gebracht, fal aen den Pachter van het Gemael moeten aengegeven, ende daer van dubbeld, recht van Taruw -gemael betaeld wordery op verbeurte van 't Broedt en Meel,cn de bo.etetot lafte van den inbrenger enSjchjpper, als iafeet voorgaendfi Ar ticul.
								meeitersvanUnlcJijcmeeii^iyit^r-r ftgffie haer felven W&kpotfa v^ gt .Jcoloo- Borgen, »>^^ pen, weshalvenWy aen .defelvq oy m laten, om, des begeerende ^iWSffifc dePachters en hare Medeftanders, ^ acr. nuncieren van hare Pluwetocfclcncj eca den, of by gebre^cke van dien» wer w Pachters aen te nemen. _ • Alfoo Wy aen de ^^S^ Middelen hebben gegeven bcc f§ft Exe-
									,!

-ocr page 1129-

Raeckehde de Gemcene Middelen yan Zeekndt. 1107

Fraudateurs en hare Mede-hulpers te verdubbe- len.               . Ende op dat niemandt hiervan eenigeigno* rantiefoudemogen pretenderen» foo fal defen alomme werden gepubliceert en geafBgeert daer men gewoon is publicatie en affixie te doen. Aldusgedaenen gearrefteert ter Vergadering ge van de Ed. Mog.Heeren Staten vanZeelant» in 't Hof aldaer tot Middelburgh den twee, en twintighften Februarii feftien honderdt drieën tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantievan haer Edele Mogentheden. Was geteeckent» J*Verheye.

• tot lafle van alle Ingefetenen,die haer ^^Lands Pachten en Impoiïtien yets fchul- 0}1ζ*S' fo0 verftaen en ordonneren Wy , dat $ lijcke recht van Parate Executien fullen ^LkJenecbruyckenmogen, toclaftevanha- ft *m Medeftanders , Subftituten , Col- le&Sitf, of andere hare geau thorifeerde. Alföode boeten ende breucken in Onfè; voor- ende Ordonnaptienbegrepen, niet groot ge- ehz»jn ro£ ^ranCe v-n ^e frauden die in Onfe Seene Middelen worden begaen , foo heb- ^„Wygoed en noodigh gevonden alle defelve knuten ende fereucken by defen tot laftevande

Placdtt, noofendedeuytfiagen van Wijnen by de GroJfierSj en tegen/1 cqmpoferm over dtnlmpoftvAnBoeckweyt* indate denfesen twintighflenMoert1683.

DE Staten's Lands en Graeffelijckheydts vanZeelandt, Verklaren en Ordon- neren by defen, tot Ampliatie van het III.Articulvan haer Ed. Mog. Placaet opdentwee en twintighften Februarii laetftle- dengcèmaneert, dat de Wijn-verkoopers ende lCoopluyden aldaer, gehouden voor de eerfte foortevanGrofliers, opdcKaye, en inde by- een-komften van verkoopinge, de Wijn in geen minder quantiteyt mogen verkoopen als twee vaten Wijn teffens, en uyt hare Kelders ofPack- iiiyfen niet minder als een vat Wijn t'effens, op depcènèn en boeten in het voornoemde Placact begrepen: Endealfoo Wy onderricht werden, dateenige Pachters fouden beftaen te compoie* renover's Lands recht» dat volgens de Ordon- üiBtien van den Boeckweyt moet werden be- üeltj hebben noodigh gevonden te verklaren, èthecfelve riet alleen is ftrijdightegens deOr-

donnantien en ordres van 't Landt, maer dat oock den Pachter, die bevonden fal werden over den voornoemden Boeckweyt te compoièren, als mede den Compofant,■beyde als Fraudateurs vandeGemeene Middelen fullen werden geca- langeerten geftrafc, evenals of de Compoiïtie over eenigh ander Middel van Gemael was be- gaen geweeft. , Ènde op dat niemandt hier van cenige ignorantie foude mogen pretenderen, foo gelaften en beveelen Wy, dat defen alom- me falwerdengepubliceexren geaffigeert, daer men gewoonispublicatie en affixie te doen.

«;.-<■.                      „ ,r"- J γ- ί ■» ■■ , ■'■ . ■'■ , ■ ί ' ":■['} ί Η %rr' ' '               '■'■" t                                   ■ . Aldus gedaen ende gearrefteert in'tHofvart Zeelandt tot Middelburgh den fesentwintigh> ften Martii feftien honderdt drie en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie vandehoog- gemelde Heeren Staten. Was geteeckent, $. Verheye........--           .....U.....-___~,.............,_-,.,'..............

Ïkaet, bekfiinge op verfcheyde ICoorn en Granen ·, Wijnen en Brandewijnen 9 in date den f evenden Maert 1684.

lijcke befwaerniiïe vande goede Ingefetencn, en buyten alle diverfie van de Negotie konnen wer- den geheven j Soo ïs't: Dat Wy niet langer konnende nalaten het geenevoorfz is te vèrior-* gen, na rijpe deliberatie van Racde, goedtge- vonden, gerefolveert en geordonneerthebben, foo als Wy goedvinden, refolveren en Ordon- neren by defen, om te herren feeckere ImpöÏÏtie van alle paflèrende Granen en Wijnen, die fob wel uyt defe Provincie, als uyt de nabuyrige Pro- vinciën en Quartieren over deZeeu wiche Stroo- men en Rivieren elders fullen werden vervoert, namentlijck:                   :

DEStaten van den Lande eh GraefFelijck*· heyt van Zeelandt, Allen dengeenen die defen fullen ften ofcehoorenlefen, S α Lυ τ} fDoen te weten: Dat Wy ^Wnfideratie van de merckelijcke verminde- ™8e> die zedert den vierden April feftien hon^ ?e^en tachtigh in het heffen van de Midde* noï 'teris veroorfaeckt, en dat daer in als 2metenis voorfien, niet tegenftaende Wy 25Ï Ver8aderingc van haer Hoogh Mog> *Jf!01ren hebben aehgewendt, veel minver- C /ëroote fchade die daer door is, en noch 2 £diniraliteyt alhier wordt geleden , foo |cPr a s *s belooft en toegefeght, doch niet ^tiid J ?n overmidts in defe conjunfture jj^ lds > de inkomften tot maintien van de Ad- gcvaIn7tTalhier'en fpecialijck mede tot betalin- lafteJoöcIntereil:envandeCapitalen, totharen ttrlooh^ e* m r voegen nict en mogen ^etfn^n *· macr i* tegendeel gefubvenieert ' ü°aanige Middelen , die fonder mercke-

Van een laft Tarwe

6. guldens. 4. guldens, φ. guldens. 4. guldens,: 3. guldens. 2. gul, ïo.ftuy. Van

VaneenlaftTarwemeel, twaélf tonnen voor een laft, —-— Van eenlaft Rogge —— —— Vaneen laft Mout ----- ----- Van een laft Haver *,—- —-— Van een laft Geerfte-----——►.

-ocr page 1130-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

*<"S Τι

teyt niet aengegeven , defelve fonder conniventie aenflaêr? non fi ίΛ 1—-I <-i i-i «Λ i-t a~t Ι λ~.,________*                     '. ·                         '

Van eenlaft Erwèten ende Boo-

2. guldens. "2. guldens. 15. ftu. .guld.io.ftu.

nen. . —— ——, ----- Van een laft Boeckweyt -— Van yedér Oxhooft Franfche Wijn i —-— ' —-— ——· Van yder ff/uk Brandewijn ——ί

aen de Heeren Gecommitteerde Raed^ Kt miraliteytopfenden, om vervolgens S^' te werden voorverbeurt, fonder eeniee r ventie daer in te pehni wk«« „ c j ° c°nni.

ventiedaerintegebruycken, ofdaerover?' ge compofitie te laten gefchieden V. De Licentmeeiters en Ontfangersvande Ad mirahteyt, fullen by provifie, entotOnfenn dereordre, denontfangh van defe 1*2 hebben, en daer van boeck en reeckeningLTr houden, engeobhgeertzijndaervanallemaen defi een ftaet aen de Heeren Onfe Gecommit" teerde Raeden over te ienden , endeharcnonr" fangaen denOntfanger Generael promptelijck te voldoen.                                              J I ■' ·;- · V\L tó^-fó ψ Het heffen en ontfangen vande voorfchreve Impofitie, fal zijn begin nemen met het vercoo- nen en bekendt worden van dit Placaer, ojui'er* mindert nochtans de laftenvandeConvojenea Liceriten, en andere van die nature, diedfehj. venfullen blijven continueren om voldaencnde betaelt te worden, invoegen ende manieren als voor dato defes heeft moeten gefchieden. Enopdatniemanthiervan eenige ignorantie eri foude mogen pretenderen, foo ordonneren Wydatdefen fal worden gepubliceercen geaffi- geértalomme daer fulcks gewoon is,en geordon- nèert fal worden te gefchieden. - -} Aldus gedaen en gerefblveert in 't Hof van | Zeelandt tot Middelburgh, denfevendenMaert feftien hondertvierentachtigh. Ónder ftondr, Ter Ordonnantie van de hooghgemelde Hee- ren Staten. WaS^geteeckent, J.Ferkye.

Van yder pijpe Spaenfche Wijn ι. guld. 10. ftu -—!;;y ' ·" ι1.               -■·-.'■ ia * Ende opdat de Executie van't geene voorfz is, wél en exadfelijck magh gefchieden, foo iul- leri alle Schippers , geladen met eenige van de voornoemde Granen of Wijnen, by f>rovifie en j totOnfe nadere ordre» gehouden zijn defelve gecrouwelijck en na de waerhèydt aen te geven, aeneenevan de Comptoiren, gchoorende on- der de Admiraliteyt van Zeeland, die fy daer toe fullen willen aendoen j om aldaer de voorfchre- ve ïmpöfite promptelijck te betalen, ënde daer vooreen behoorlijckBüliet van voldoeningete bekomen, om dk aen de uy tterfte Comptoiren te exhiberen. * II. ..,; j Doch by aldien de Licent-meeftérs ende Ont- farigers van de Middelen van#de voorgemelde Adrniraliteyt, of hare Cherchers en Dienaers, het zy op de binnen ofte uytterfte Comptoiren, fufpiclëfouden mogen hebben, datycts van de voorfchreve Granen of Wijnen , het zy in de quarititeytof qualiteyt foude mogen vèrfwegen of achtergehouden zijn V fullen het geheele Schip iSchuyteof ander Vaertüygh 3 daer op het bedencken van fraude vallen mochte, overa! naeuw en exact moeten vifiteren, oock des noot ontladen. '         ".' ■'            ■ triujvg =_>..·..■ ii\ -feapvffir? Ά ï V. , *A^A s Ën vindende eferiigje van de voorfchreve Gra' nétf of Wijnen, héfkyiri de quantitfey tof quali-

Λ:

■YiViiVft'V i

Placaetvan de Ed. Mog. Heeren Staten van Zeelandt, tot denophevcutmeenige j len Jmpofl op de vier f porten van Bieren^ > die by de Burgers en lngefetenm» foo binnen de

in date den wer et

Siedenjls benplatten bande vtm ZeelïMdt fuUen werden ingeflageni : ''"" J"",! twintighflen September ió8f.                                   '■■ b \ ν

dertonne, delialfvatenenvierendeelenpa^aa- venant, die de Burgers en Landzaten voor naer provifie fullen opdoen, met daer en boven cene ' fchellingh en viergrooten Vlaems op detonne voor de Rentieren, behatven de Accijnzen van derefpeaive Steden en Plaetfen, inveegentut voörtaen alle de goede Ingefetenen, loo inac Steden als-ten platten Lande, de ^Jfjgj vier foorten van Bieren, voor een enf™™® Impoft, voorhaereygen provifie^xfmfl inflaen, en vervolgensdeswegen^*"0*^ ] Provincie moeten betalen vijf fcheUinge?feilci. \ viergrooten Vlaems voor de tonne, twe ι tingen acht grootcn Vlaems voor een ΜΓ^' 1 eenefchellingh en viergrooten Vlaems^" vierendeel.                           > \ n[etea Des foo en fal van defe vier foorcen w { inde Winckcltjens, diedaertoe dooroc ^ dive Magiftraten fullen moeten *«»P K# | mitteert ,èn alle faeyfoenen vernicuwo i^ fwaerder Bier tot gerief van d^lnfZfmÏbc^ \ gen werden uytgetapt als Iferel, dacrv ^

DË Staten 's Landts en Graèffelijekheydts van Zeelandt i AUeh <lëfr Reenen die defenfullenfiènoftehoorerilefen, S W> LUTj Ί)oen te weten: Dat Wy mi voorkorninge van dé groote difordre en onge- lijckhey t > die in veelè Steden en Plaetfen in het aengevén én opdoen van de Bieren is gëpleeght, en oin lii tegendeel van dien, alle de Burgers en Ingèféterien binhêh de Steden ende ten platten Lande, pp een én den fel ven voet te handelen, fonder dat den eeheri meer, of deriatideren min- der bëlaft of on tlaft foude mogen werden : Soo hebben Wy na rijpe deliberatie van Rade goedt- gevondea»geftatueert en geordonneert, lbo als Wy gö'etvinden , ftatueren en ordonneren' by defen,, dat alle vier de foorten van Bieren, inde voorgaende Ordonnantie gefpecificeert, onder eenënïmpoft fullén werden gebracht:, ende dat dieriVolgënde de Pachters van denlmpoft. opde Bieren voörtaen eenparighlijek fullen éxigereh ëiiöntfangenvan alle de voorfchreve vier foor- ten van Bieren, vier fchellingcn Vlaems van ye-

j

-ocr page 1131-

Raeckende de Gemeene Middelen van Zeelandt. 1109

j ^enfcjven Impoft als voorfchreven is, fon- jpLjnjehuyien daer de voorfchreve Win- fiiesfullenwerden gehouden, ofineenigeaa- f nlaerfevanhetHuys, door wien hetoock f de mogen weien , eenigh fwaerder Bier als facl fel mogen werden ingeleght, noch oock 'n eenigh vercreck van dien eemge Gelagen ge- h uilen, ofaen de Burgers en Pafianten aldaer, S kanne of by glafen te drineken gegeven.als ^er £oe de Herbergen alleen zijn gequalifi- t oppoenefoQ wie contrarie defesfalheb- Lo'ndernomen en gedaen, niet alleene fooda^ „jee Winckeltjeris voor een geheel jaer fullen

en Pachters van dit Middel, de pun&uele obfer- vancie van dien aen te bevelen, fonder daer re- gens, dire&elijckofindiréftelijck, doorcom- pofitie, oQghluyckinge of verminderinge van Impoft, ofaen de Winkelrjens fwaerder Bier als ifereluyt te geven, te doen, ofte gedogen gedaen te worden, ende daer toe defelve fpecia- lijck te beëdigen, met byvoeginge ten aenficn van de Brouwers, datfy oock belooven ende zweeren fullen, geen Bier uyc hare Brouwe- ryen telaten gaen, ten zy daer toe een billiet fal zijngetoondt, ende op de vaten geflagen, dac

lve Bier conform dek Ordonnantie is ver*

ierden geilooten » maer datoock de Uytcap- persifl defelve, van fwaerder Bieren alslferel, lillen werden gecondemneert in een boete van diicbondcrdc guldens, in welcke boetenoock re/pallen fullen alle Burgers en Landzaten, die haer ingeflagen goedt, of ander Bier» aen de f aerden en Herbergiers, met tonnetjens, kan- een, kruyeken , of anderfins fullen hebben overgegeven, voor de tweedemael dubbeld, en voordederdernaelopgelijckeboeten, endeeen biimiflèmentvoor fes jaren : Den Impoft op de Biiyten-gebrouwen Bieren fal blijven als voor deièn: Doch werdt tot ontlaftinge van Waer- denenHerbergiers, den Impoft van verhoogin- ge vanfevenfc hellingen op eentonne Bier, by defen vermindert en gefteldtoptweefchellingen V/aems, en dat dienvolgeride de Waerden en Herbergiers voor het inflaen van een tonneBier fullen moetenbëtalen negen fchellingen Vlaems, ineenfchellingh en fes grooten Vlaems voorde Rentieren} xn óverfulcks te famen tien fchellin- genfes grooten Vlaems, de half vaten en vieren* falen na,adkenant. Des wat Herbergier ofte Waerdt haer verftouten fullen, den voorfehre* renlmpofteenighfins te verkorten oftefraude- rffli direÖeJijcTkbf indire&elijck, dat fy daer ovérfüllen NVieódengeftraft met de CorrecTrie hier bovenvermeldt* 'bovendeverbeurten»gefteldt inde voorgaende;Generale en Particuliere Or- %iantientiiop!het ftuck van de Bieren.voor «Éigeëmaneert} wordende de Heeren. Dftfö gedeputeerden y > gaendeopddaenftaende Ver* pachünge in derefpeidive Stëdenen Quartieren wn de Provincie, by defen geordonneerd den innoudevan defeRefolutie ende Placate, inde ^wBircveVerpachringe, aen alle cneenyeder

impoft: geworden, door de onderfcheydene Per- foonen in defen Placate uyrgedruckr: Ende foo watBrouwerfichfoüdetefoecken maecken, of weygerenfoodanigen Eed te doen, defelve als daninnaem van dek Vergaderinge, aenftonds van haer Neeringe te fufpêhdëren, fonder daer toe wederom te mogen werden geadmitteert, door wie het oock foude mogen weien, voor dat hy fal hebben verklaerdr, den inhóude van de- fen Placate en Ordre, in alle hare deelen getrou- welijck te fullen nakomen, en fuleks metEede hebben belooft en beveftight', daer toe de Ma- giftraten van deSteden, des noods enverfochc zijnde, de dwingende handt fullen leenen, fop alsde Hëeren Gedeputeerden in naérh van de Heeren hare Principalen y in On fe Vergaderin- gehebben belooft, dat het felve invoegen voor- fchreven, met allen ernft, yder in den fijnen,* fal werden nagekomen endegëëxecutëert» daer toe de Officieren in de eerfte plaets by defen ge- laft werden haer Α mpt en devoir wel waer te ne- men, en defen Placate getröuwelijck te execu- teren» fonderdaer van ecnighfins in gebrèecké te blijven, of eenigh poincl: van dien te cqnni- veren;' "■ - 'y ' i>ui J ■'          «v Bui;ï J ltj Endeop dat niemandteenige ignorantie fou- de mogen pretenderen , foo fal defen werden gëpubliceertëngeaifigeërt alomme daermen ge- woon ' is foodanige publicatie ende aflixie te döeïii-h "■·■.·■                            ■ : Aldu^gedaenen geafrefteert ter Vergaderin- ge Van dëEd.Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in'tHoftotMiddelburghl den vier en twin- tighfteni September feftien hondert* vijf en tach- tigh. Onder ftonr, Ter Ordonnantie van haer HEd: Mogentheden. Was geteeckëhf, J. Ver-

wkencternaecken, en fpecialijck de Brouwers | heje.

^et^tegensikttoemMókenenb^^                        t&t gèbruyck in plaets <vaft " Bier1, h Steden vier efiiwtmi^hfl€nMnertï6%y\         "

EStatetiran den Lande en Graeffelijck- heydcvah Zeelandt, Allen dengëenen die defen fullen üen ofte hooren lefefu

om fehërp Bier met Semelcn en kort Meel te rno- genmaëeken, dochalsnu önderftaen hctWa- ter met foodanige ingrediënten te vermengen en te brouwen, dat het aëri haer en artdër'é'vöor fèer goet en finaeckelijck driftck-bier këmt te ver- ftrecken, gelijck oock ondervonden is, dat verfcheyde Përfooncn en'Ingeietenen haer van fulcken Dranck, in plaets van ander gebrouwen Bicryingoedeabondaritieniet alleen bédeckté- lijk,maer oock op ecnige plaetfen opentlijck ko- men te bedienen, tot verminderinge cn pra»ju- ditie

öAiiüir's ^Doenteweten

'i^cker

Dat Wyin

föön"1^ woeden bericht, dat verfcheyde Pér- * -Μ Τ ^é^tencn > foo binnen' de Stedee vad Vj?-tttn Lande, misbruyekende de per- ÏSm aendé ^hec XXIX. Arricul van Onl denl nnÖntie van dcn Impoft op de Bieren, ^ftfev Cn twint%hften September feftien hon- I e& èiï dertigh geëmaneeft, namentlijek,

-ocr page 1132-

PkcatenenOrdonnantiea 8.Boeck.

II IQ dicie van de Brouwers Neeringen, ende vooral tot groot nadeel en verlies van den Impoft, die Wy van de Bieren komen te heften, waer door Onfe Financien, die foo veel te dragen hebben) merckelijck fouden komen te verminderen, het welck Wy eyndelingh door andere Schattingen, tot lafte van Onfe goede Ingefetenen» hieraen onfchuldigh, fouden genootfaeckt worden te fuppleren, het welcke in een Lande van goede Policie en Juftïtie alfoo niet en behoort > Soo Is't: Dat Wvtegens defe nieuwe inventie van Bier brouwen willende voorfien, hebben voor eerft ende vooral noodigh gevonden teanhulie- ren en te niete te doen, foo als Wy annulleren en re niete doen by defen, de permiflie die Wy by.het XXIX. Articul van Onfe voorfchrevc Ordonnancie van den Impoft op de Bieren, den drie en twintighften September feftien honderdt feven en dertighgeèmaneert, te dier tijde heb- ben gegeven, namentlijck, omfcherp Bier met Semelen en kort Meel te mogen maken -, en ver- bieden voorts dat niemandt, wie hy zy, in de Steden of ten platten Lande , behalven allen die publkque Brouw-Neeringe doen * eenigh Wa- ter tot Dranck of fmaeck van eenigerhande Bier, kleyn of groot» fuïlen mogen brouwen,maecken of prepareren binnen hareHuyfen, Schuyren of elders, niet alleen in gevolge van het Verbodc, liaende in het eerfte Lidc van het voorichreve XXIX. Articul, maer oock niet navolgende of op den voet van defenieuwe inventie, op wat wijfe, en onder wat pretext het oock foude mo- gen weien, direftelijckof indirectelijck, op poe- ne foo wie bevonden mochte werden eenig Wa- ter op defe of géene wijfe tehebben gebrouwen, gekoockt of gereed gemaeckt» om in plaets van Bier gedroncken te worden, dat daerover als eenFraudateur van's Lands Middelen fal wer- den geftraft met een boete van vier hondert gul- dens,daer in niet alleen ful len vervallen de Brou- wers ende Toemacckers van fulcken Vocht ofte Dranck, maer oock alle de Mede-hulpers, die hare Huyfen of andere Commoditeyt daer toe fullen hebben geleent > en op dat dit opkomende quaet te beter foude mogen werden geftuyr, foo fullen de Officiers e,n Pachters de Huyfen ende Plaetfen ten platten Lande, daer op fufpicic valt,

datfulcken Brouwen en toernaeckenfotid, fchieden, t allen tijden m0gen gaen J£

eren,

oock inde Steden, met voorwende k^ilr* den Burgermeefter of Wethouder, S£? mgh kleyn of groot Vaetwerck metftlcSΤ brouwen en toegemaeckten dranck bevind™?" ofoockcenige ketels, tobben, backen.kaS ofpotten,tothetpreparerenvandenvoorfchre venDrancknoodigh, ofalreedegebruvckt fit" len dat alles mogen met haer nemen > of S · plaetfedaerfy het vinden, verbreecken eaoif bruyekmaer maecken, en voorts den Brouwer en Toemaeckcr van fulcken Dranck, tefarnen met fijne Mede - hulpers, foo die achterhaeldt konnen worden, en voor al het Hooft van de Familie, her zy Man of Vrouw, aenklagenals Fraudateurs van 's Lands Gemeene Middelen tot een boete van vier hondertguldens, foo als hier vooren geftatueert is. En overmits Ons feer veele klachten werden gedaen, dat de Brouwers foo flechten Bier naer haer prijs komen te Brouwen, niet tegenftaen- dehctKoorn foölaeghvan geldingeis, en Wy oock aen de Brouwers veel commoditeyt heb- ben toegebracht, foo worden alle Brouwers by defen wel expreflèlijck belaft en geordonneerr, haer in defen tot genoegen van de goede Ingeze* tenen te beteren, en vervolgens door herftor- ten van meer Graen, dicker en fmaeckelijcker Bier na fijn prijs te brouwen, of dat Wyby ge- breeckeendeontfteltenifiè van dien, devoorfz Brouwers onder een goedt Reglement van Bier- brouwen fullen moeten brengen, ende daettoe tegens September naeftkomende, of wel eerder is het nood, een foodanigen Reglement doen ver veerdigen, ende wel ftrictelijck ter Executie leggen.:                              i ' Ende op dat niemandt hier van eenigeigno' rantie en pretendere, foo fal defen alomme wer- den gêpubliceert en geaffigeert terplaétfedaer mengewoonispublicatieenaffixietedoen. Aldus gedaen ende gearrefteert in'tHofvan Zeelandttot Middelburgh den vier en twintigh- ften Maert feftien honderdt fcvenen tachtigh. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de Hoog* gemelde Heeren Staten. Was géteeckenc»J> Verheye, .· ' ·, ■,.              >.''■■ -"■'"» -

Tlacaet van Quotifaüe^ant Gemael ten platten Lande 3 bujtendefespwmxnm Steden dejer Trovinch, in date den tienden September 1687. ; OnfebillijckeÖrdresende Placaten fcergrofl* lijck komen te buy terue gaen, Wg^g·*

de voorichreve Impofïtie meer en meer κ deren, waérdoof.Wy dangenoodtfaecktw den daer tegens nader te moeten vooruen. * Is't i Dat Wydaertoevoor af alle Une ν gaendeRefolütien,Ordonnantienenrw« op den Impoft van het Gemael ë™0*™"^ maneert, by defen confirmcren en venu voor foo veel die by defen niet en TWigEj^ derü, metlaftenordreaenalle Onie ^1 eö Juftkieren, Wethouderenenallenanaerc fpecialijck mede dePachters van dat Ι»ω &té fyhaerrefpedivelijck naden mhouoey ^

diedefen fullen fien ofhooren lefen, Sa- lutj T>oen te weten: Dat Wyby alle gevoeghlijcke middelen hebben getracht om de goede Ingefetenen, woonende buytende Wal- kn en Poorten van de fes ftemmende Steden, te brengen ga te houden tot voldoening? van den Impoft, die Wy op het Gemael overaleenpa righ laten heffen, maer alfoo alle middelen daer toe by Ons van tijd tot tijd aenge wendt, niet en hebben geholpen, maer dat in tegendeel van dien, veelebaetfbëckendeendeongehoorfame ingefetenen, hare fchuldige onderwerpinge aen

-ocr page 1133-

Raeckende de Gemeeiiê Middelenvan Zeelandt» χιιι

Schuldcnaers aende Pachters van, jhet Gemael» yeder in fijn Quartier, navolgende de boven- genoemde Quotifatie, ende gchojuden zijn de voorfchreve GHiotiiatie te voldoen, met hec halen van foo veel brief kens, by den Pachter of fijnen Golleéreur, alsdequantiteyr, van de iac» ken, daer mede yeder Perfoon ftaet aengefla'· gen, fal komqn te yereyfichen j en Tal alle drie maenden exhibitie van de voorfz briefjens, of gedaen notitie in een boeckjen of papier, over die tijdt aen den Pachter of fijnen ColïeiTteur ( des begeerende ) moeten gedaen worden, om te bewijfen -dat de voorfchreve Quotifatie voor ibo verre voldaen is, ;daer van de beralingc promptelijck in gelde fal moeten gedaen wor- den, t'elckensals eenigh briefjen fahvorden ge* haelt. ι -: /■-.·,;,. y ï i. u ■ ι ·. En in gevalle defe exhibitie niet vry willigh al- le drie maenden gedaen mochre worden| foo fal, den Pachter ;uythet boqck van fijn Collecfe kon-* nenfien, wie van de Ingezetenen van fijn quar- tier in gebreecke is foo veel briefkens te hebben gehapldt, als voor yeders hooft ófgroore vande Huysgefinnen fal konnen. gereeckend t worden j tot voldoeninge van defë Quotifatie noodigh ger weeft te zijn,; en defclvevervolgens tot haren koften djoCn fommeren, 'om de voorfchreve ex- hibitie van briefjens of notitie te moeten komen doen) ten minften hetdefect van dien, door 'c halen Van de meerderebriefjens te iiipplereni binnen den 'tijd van veertien dagen daer na, én langer niet, op de boete (ten profijte van den Pachter) van twee ponden Vlaems, vooryeder dieindéfen nalatighof gebreeckigh fal vvefenj en na de voorfz veertien dagen ten tweedemael gefoirtmeert Zijnde om te komen reeckenën, en in gebreecke blijvende fulcks te doen i die fal daerov;er verbeuren eenboepe van vijftigh gul- dens, en het gebreckvan voldoeninge van fijn Quotifatie drie dubbeld, ten profijte van den iPachter, nevens de voorfz boeten moeten beta- len, srtèibïibi'örrj i >■■■ .            '·..■..'' V I-I'I.

. /yjienmoeren reguleren, en die tegens de treders van defelve behoorlijck execute- ^'er %a hebben Wy voorts toe voorkominge 'tde voorfchreve hooghgaende frauden ende ι kerye11? ende op dat de Pachters van dk Wjfa ^eJpraudateurs van dien des tegemacke- iact enieeckerder fouden konnen uytvinden,

-eordonneer enitatuerenbydefen.

tjfoo.aisWyordon-

neren

n3ta||eperfoonen en Ingefetenen, woonende I vren de Poorten en Wallen van de fes irenir eadeStcden, riiemandddaer van geëxeipieert ' fuytgefondert, hooft voor hooft, van t waelf

v„ oud ende daer boven, by quotifatie fullen berden gefteldr, fooalsdie gefteldt worden by defen>op een Confurnptie van twee en een halve /kto Tarwejaerlijcksj fweeKinders vjm vol- komen driejaren, rot volkomen twaelf jaren, OTeeckent voor een Perfoon. . . | * ,. >m gndefullen dienvolgende alle Huysgeiïönen Jn'rMiddel van'cGemael moeten gelden, en foo veclaendePachtcrsdoor het halen van briefjens betalen, alsdefelve in Peribonen en Kinderen, alsWe in Knechten en Meyflèns fterek zijn, (erudvenante van acht en twintig ftuyvers voor yederfackTarwcvoor ordinaris, ende fèsftuy- veiïvoorextjfaordinaris, eniiilekstefamenvier enc/erfigh fUiy vers j ende of ie hoon yemandt in plaetsvan Tarwe Rogge wilde ter Moolen doen, iaievenweldentarjx voor. Tarwe moeten betut- /en,;,, i ..«■,.;;-■.;,;.: : .; h ....λ r . :■■.■ ■, η 1 ,m:h:*h I I I. \uX ^ ■> Ssrêl Soo yemant boven de voorfchreve tauxatie statwee endeeer*' halve fack vooryeder hooft j«cr|ijcks,meörderGraen, het zy Tarwe of Róg- gjgj&t Moolen. quam te doen » die fa.l daer toe «(beenbriefjeriby den Pachter of fijnen Gol- l#ur moeten halen > en denlmpoir. daeri van, balen, op poene fuleks niet doende > dat als %?dateur ial;weerden aengeklaeght ende ge- «*■ "                     '         ;&ft$riaö ί'6'η '\'.";ϊΓ.ν>ι

j

En faltot bewijs, dat de quotifatie niet vol- ,,. .,.,.,, ,.-,-,. -. komenen is voldaen en beraekj vandezijdevan oeto^den vlmdeu. Knechten of MeyfTeos iin J jden Pachter niet anders by te brengen* of aen %rdie/iitenicpft te hebhen § die follen voordat \ den Rechter te toonen zijii, als het getal wacr welehalfjatr inde voorfchreve Quotifatie ge-! iiythetHnysgeilnbeftaet, en dan uyt het boeck rteekent worden $ fchoongefaghtibude mogen ' panden Pachter of fijnen Colleclreur met Eede ^Wen van die later in dienfttbfeehbenrbeko'·! geflerckc^ datfooveelbriefjcnsin dat half jaer

j

^Aviof weleèfd ïf tehebben hmtt gaen. , we bclahgeadë <de Vreemdelingen die van ■JfTO-irücofflaén'i geenfixtitti ^.omicilwtn Éa* «eiidej ofin ^OQdbyde

jïietenzijngehaeldt, als tot voldoeninge vande voorfchreve quotifatieis vereyfehtgeweeft. ■■■                        IX,                               ·- ι , Waei tegens geen andere defenfie fal konnen of mogen gedaen of geadmitteert worden, als doorexhibitie en voldoeninge van foo veel ge-

|^^ei5zijjiiopeen Billiet by.'deéPachiervan \ haelde briefjens of gedane notitie, als: de be-

^ahkb,!%Wftraft

, ichaldighde Perfoon of Huysgcfin tot voldoe* pan haèY'Brood te laten backen ■ j opjpioc* ] ninge van de Quotifatie fchuldigh is ge weeft, en efFedivelijek van den-Pachter of fijnen Collcc- tbur fal hebben gehaeldt en ontfangen, en fullen de, Rechtbancken , tot de Jüdicatüre van dé frauden.van de Gemeene Middelen gequalifi- ceert, gelijék óock de Rechters 'm Appel, haer

in^°?nendealsvoorfchrevenis, fullen wér

injiidicandu naden inhoud van dit en voorgaen*

7A)n voor yeder iayibea Debiteurs ende \ de ArtiailprSE^iiemQeten reguleren, endier op korÊ

i

-ocr page 1134-

					Pïacaten en Ordonnantieft. 8. Boeck.
			IÏI2
							melde fes Steden vooir te komen, foo Wordr.. defen geordonneert, dat de Backers haer? T niet anders als met haer eygen facken o ^ kent metliaer naem of merek, termooleS'0" mogen brengen, en voorts defelve Backers de Officiers en Pachters van het Gcmad° ?ndc tijdenindeBackershuyfen, fchuyren, fol£ kaffen, kiften, endealdatbeilQotenisrno gacnvifiteren, en eenigh Meel aldaerbevinj? de, daer van niet getopnt foude konnen we£ een bilhet by den Pachter of fijnen Colleftenr gehaelt te zijn, fullen het felve Meel aenflaen en den Backer daer over vervallen in een boete'als Fraudateur van 's Landts Middelen, vantwee hondert guldens. XI V. Ende alfoo de meefte frauden in't Gemael zijn ingekropen, door de ihoodc praftijeken ende moetwilligheydtvandeMoolenaers, buytende gemelde fes ftemmende Steden haer Mooiens hebbende, foo ordonneren Wy, dat de Offi- cieren en Pachters op haren quaden en ontrou- wen handel, naeuw reguard fullen nemen, en ] bevonden werdende eenigh Graen ter Moolen l te hebben ontfangen, ofMoitwer-meelteheb- ■ ben uytgegeven, ibnder daer toe alvoorenste \ hebben gehadt een briefjen vanden Pachterof fijnen Colledleur, die fal niet alleene met een drie dubbelde boete als fraudateur worden ge- ftrafc, maer oock metpublique fchavotteringe, ha dat de Officiers en Pachters het exces van fijn wrevel en ontrouw fullen hebben bewefen, en de R echters fulcks fal zijn gebleecken. XV. ! Alle Molenaers fullen gehouden zijn alle de briefjens die aen defelve ter Moolen fullen wer- dengebracht, in een blicke doofeof anderiïns wel te bewaren, ende die t'allen tijden aen den Pachter of fi jnenColIefteur ( des begeerende ) te toonen ende over te geven, om die mee fijn boeck, en der Landluydcn reexkeningetekc-n· nen confereren. XVI.                  t Dé Molenaers en fullen voortaen voor haer Mouwer niet meer Tarwe of ander Graen, maer alleen Meel uyt de facken, diebyhaergertaleri fullen zijn, mogen fcheppen, tot voldoenmgc van haer recht, ende fal oock vervolgens geen; Tarwe of ander Graen voor fich ielven mogen j malen, cnomdaerinbuytenallefufpicieteg 1 oock in geen Granen mogen handelen, of α I van eenige pro vifie opdoen, tot wekken ey ι de Officiers en Pachters t'allen tijden de Mo- lens , Huyien , Schuyren, Solders, KaW» s endealle befl©o£en plaetfenvande Moolenae _, | fullenmQgenvifiteren, enaldaeff nigcw» | vindende, defelve aenflaen, ^alsven» I met haer mede nemen, welcke; Mokna era en boven, ter oorfaecke van defe cof:™m noch fal werden gemultertmei:cer> J*den hondert guldens,'t'dckens als fulcks»^ fal worden. X V * *·              Krtfïv0" EnovermidsdeMoolenaers, bofennLhare riferen van de frauden, «ock geWοοπi*) gerechtigheyt van. ^IpoWT ^ de
		kort ende onvertogen recht doen * fullende de voorichreve^udicature blijven aen alle fmalle Steden, alfoödieaende felvegelijck aeri andere Steden is cómpeterende. X. Endedewijle het niet noodigh fal weten twee briefjens by des Pachter of fijnen Collefteur te moeten halen, het eeneomaen den Molenaer te geven, als het Graen ter Moolen gedaén fal worden, het ander brief jen, om tot een preuve en bewijs van voldoeninge van de quotifatie te toonen, foo fal een yeder in plaetsvan daer toe een tweede briefjen te bekomen, in een boeck- jen of papier door den Pachter of fijnen Collec- teur, daer in konnen laten teyekenen de quan- titey t van 't Graen, daer voor fy het briefjen ha- len, omterMoolen te doen, en fullen vervol- gens met het toonen van defe tcyekeninge, in plaets van exhibitie van briefjens, by den Pach- ter, enoockincasvandifput, voorden Rech- ter mogen volftaen , des foo fullen de Pachters gehouden zijn bequame Collecteurs te ftellen, die lefen en fchrij ven konnen» en daer toe wil- lende gebruyeken de Schöolmeefters en Voor- fangers, fullen verobligeert zijrï 'haer daer toe op een redeli jek falaris te laten gebruyeken, op verlies van de gagie die fy van het Land genieten, en in cas iöodanige bequame Colle&eurs als voorfchreven is, niet {ouden mogen geftelt zijn, foo fal op de briefjens van de onbequame Colle- fteurs, in cas van difput, geen reguard geno- men worden. X I. En om geene de minfte kreucke aen voor- gaende ordres te geven, foo fal niemandt eenige Granen ter Moolen mogen doen, nochteoock eenigh Mouwermeel van een Molenaer halen, als meteen briefjen van den Pachter of fijnen Colleéteur, op pcene van ftraffe van fraude, als voordefen*                               ' - ' - ! . XI L , Het fal aen niemand, wie het zy, tot eenigh uytvlucht of excufe konnen of mogen dienen, te feggendat fy Brood tot de Backers halen, om daer mede goed te maecken, van foo veel brief- jens als de Quotifatie mede brenght^ van den Pachter of fijnen Collefteur niet gehaelt te heb- ben, alfoo men ten platten Lande van geen Backers behoeft te leven , maer yeder huys fijn Oven heeft, en in de Dorpen Ovensïgenoegh zijn, om verfcheydeHuysgefinnen te konnen gerieven, foo als oock over al de gewoonte is* gelijek het oock voor geen excufe fal worden ge- nomen, het voorwenden van hoofdelijck geen twee en een halve fack in het jaer te confumeren, want fchoon het fel ve in het reguard van, eenige mocht komen te gebeuren, foo fal evenwel aen de Pachters de volle twee en een halve fack hoof· delijck voor yeder jaer moeten voldaen ende be- taeldt worden. XIII. Ende fal oock aen de geene die echter eenigh BroodtotdeBackers fouden willen halend tot geen afilagh van hare Quotifatie konnen of nid- gen gereeckent worden ; maer defelve dien on* vermindert moeten voldoen : Doch om alle fraude vande Backers, woonendebuyten de ge-

-ocr page 1135-

Raeckende de Gemeene Middelen van Zeelandt. 1113 «jen Haer facken te fcheppen, foo wordt I haer Meel fouden mogen woonen, foo fullen fy ι—-«/ruKi^irfT^w^r.n^rf-.rWTT,»- faervoorinftaen, dat fy het Meelagnniemant

f rtó

/tioicnaereen hangende balancein fijn Moo ι 'falmoeten hebben * welvoorfien van deug- ïiiickgeëyekt gewichten ten eynde een yeder r Koorn ter Moolen brengende, om gemalen lorden, daerin voor en na het malen Tal mo- te wegen, om te fien of door de Moolenaer ^erenisverkorc, ende in cas fulcks bevonden "ofdcwaer te weien , foo fal den Molenaer het orfz kort niet alleen vier dubbeldaen denEy- ILcr van het Graen moeten voldoen , maer ockt'elckens daer over aendenfelven betalen Jenboerevan vijf guldens, en gelijcke vijf gul- ^enS aende Officieren van de fmalle Steden, uitfgaders aen de Schouten van de Parochien en Ambachten, daerfulcksfalvoorvallen. XVIII. De Moolenaers buyten de voorgemelde fes Steden, fullen geen Meel van haer Moolens in laer of andere Huyferï, Schuyren of Solders mogen brengen , maer het felve op hareMoo- lensmoetenhouden, tenware hare Woöninge of Schuyre ftondc binnen de hönderdt roeden aen hare Moolens, ende vorders nier, om het Meelaldaer en nergens anders te m ogen verkoo-

als die woonen buyten de Wallen ende Poorten van de gemelde fes itemmende Steden, fullen verkoopen, ende derhalven goedekenniffene- men, dacdeKoopers foodanige Ingezetenen zijn, op poene en boete als in het voorgaende Artieul, indien bevonden werdc dat eenigh. Molenaer aen een Burger, Ingefetcn, Inwoon- derofSoIdaet in de gemelde fesSteden, eenigh Meel verkocht of gelevert fal hebben, direclre- lijckofindirccTelijck, fchoonde Molenaer fou- demogenvoorwenden, fulcks niet geweten te hebben: £n fal buyten de Molenaers niemandc ten platten Lande Meel mogen verkoopen, op poene en boete als voofen. Geen Molenaer fal Pachter, Medeftander of Borge vanden Impoft van't Gemaei mogen we- fen, noch oock eenigh part of deel daer van over- nemen , noch oock door yemant aeri eenigh Mo- lenaer overgegeven worden, direftelijck noch indireélelijck, op poene dat de geene die con- trarie defen fullen doen , Tonder conniventie, alsFraudateurs van de Gemeene Middelen ful- len werden geftraft met een boete van vier hon- dert guldens.              i ■X XI. Eyndelingh foo gelaiteh en gebieden Wy alle en een yegelijck wel expreiTelijck, defe#Quoti- fatie ( als welènde in alle redelijckheyt enjuiti-» tie gefondeert, dHden eenen Ingeièreri foo wel als den anderen, tor voldoeninge van des Lands Impofkie werde gebracht ende gehouden) ge- trouwelijck te voldoen , fonder die ecnigh- iins te willen verminderen of frauderen, veel min haer daer in tegens de Pachters te oppoferen, ai- foo Wy voornemens zijn defelve in haerPachc temaintiaeren·, gclijck Wy dan tot dien eynde de Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden by defen wel expreiTelijck authoriferen endeaenbe- velen, de voorfchreve Pachters allefins by deie Ordonnantie te main tineren, en oock des noods zijnde met de ftereke handt te aifi fleren daer het felve fal werden gerequir.eèrt t En fullen de boe- ten en breucken in deien Placate vermeldt, wor- den verdeelt, als voor defen by voorgaendePla- caten en Ordonnantien isgeftatueert. Ende op dat niemant hier van cenige ignoran- tie foude mogen pretenderen, foo lal defen al- ommewerden gepubliceert ende geaffigeert ter plaetfe daer men gewoon is publicatie en affixie tedoen,                                               r Aldus gedaen en gearreiteert in 't Hof van Zeelandt tot Middelburgh den tienden Septem- ber feftien hönderdt Teven en tachtigh.r Oridef itondt, Ter Ordonnantie van dehooghgemel- de Heeren Staten. Wasgeteeckent, <J. Verheye

pen.                      ■■' En lullende Officiers en Pachters ten ingangh vandePacht, en voorts t'allen tijden, de voor- fenrereMoolens, Wooningen ofte Schuyren mogen vifiteren ende doorfoecken, wat quan ti- teycMeel aldaer te vinden is, en hoe veel daer wnnaderhand vermift wordt, het welck de Mo- lenaer fal moeten verantwoorden en goed maec- fcn, met de briefjens die daer toe by den Pach- ttroffijnenColledreur fullen zijn gehaeldt* en tiekt uytventen ende leveringe van dien met geen gehaelt briefjen fullen konnen verifieren,of «üehet Meel elders als op haer Moolen, ofte in tóWooninge ofte Schuyren , binnen dehon- teroedendaerbyftaende, fullen hebben ver- went ofte geleverd f, fullen alsFraudateurs van slandsGemeene Middelen aengeklaeght ende geilrafc worden met een boete van vier hönderdt guldens.                                         , , .,·■■ Ini \ Jrv 1 Α,. DcMoolenaefsmet haer Huysgefinnen fullen deQuotifatie infgelijcks fubjedt zijn, enfullen ®™ε geen Meel mogen verkoopen aen eenige "örgers of Ingefetenen, woonende binnen de ."JcQooten Steden, alfoo Wy in dit poin£t van «Middel van,'t Gemaei expreiTelijck verftacn, Jj de Hu jifèn en In woonders, flaende ende jopnende:·buyten de bcflooten Steden, Tullen ^QyotifatiemoetenfubjecT:.zijn, en betalen 8lülckë pachters, en oock ter Moolen gaen j^anoudien,anders niet. En op datdeMo- ^ersgeeri^ti?luchten fouden konnen maec- ' »van niet >te weten waer de Koopers van

ïv.Deel:

6 V                    TlacM

-ocr page 1136-

1114             Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck» Placaet tegens de quadepraBijcken, meyneedighejdt en ontrouw van de Aio! in date den achttienden September•i6%j.                                                               f"*»

Molens, of Molenaers Huyfen en Schuyren. fiteren, en van haer de briefjens, dooïS

é il —lm               ¾Ú O * .-. ^ .-. __. _____ -4 ~.* Ô -._* Wa am f^ ...-. j-%iX.-.1 . - ß-«Ôô-

DE Staten van den Lande en Graeffelijck- heydcvan Zeelandt, . All'en den geenen die defen fullen iien ofte hoorcn lefen, Saluü T)oen te weten: Dat Wy door alle middelen hebben getracht voor te ko- men en te verhinderen de overgroote frauden en iluyckeryen die in het middel van 't Gemael, by- fonderlijck ten platten Lande, worden ge- pleeght, dan eens met het verfwaren van de poe- nalen » en dan eens met andere ordres te ftellen, tot voorkominge van dat groot quaedt, doch alles te vergeefs; en nademael het felve quaedt fijn voornaemfte voedfel ontfanght» door de quade en fnoode pradtijcken , midtlgaders de meyneedigheyt en ontrouw van de Molenaers, fonderlingh ten platten Lande, die de Opgeze- tenen tot de voorfz frauden en iluyckeryen > op veelderley wijfe komen te verlocken: SooIs't : Dat Wy genootfaeckt worden daer tegens door grooter en fwaerder pocnalen, felfs met ftrafle aen den Lijve te voorfien, en hebben derhal ven geordonneert en geftatueert, foo alsWy ordon- neren en ftatueren by defen. I. Soo wanneer voortaen een Molenaer bevon- den fal worden eenigh Koorn op lijn Moolen ontfangen of gemalen te hebben , fonder daer van alvoorens ontfangen te hebben een Billiet van den Pachter of fijnen CoHecteur, of dat den Molenaer in gebreecke mochte zijn gebleven, voor fijn uyc te leveren of te verkoopen Mou- wer-meel een brief jen te halen. II. Als mede foo wanneer een Molenaer de Inge- fetenen fal hebben aengeweeft, verlockt.ofm.is- leyt, om haer Koorn op fijn Moolen te willen brengen, onder belofte het felve voor niet, ofte beter koop, ofmetverkortinge van des Landts recht te fullen malen. III. Van gelijcken, foo wanneer een Moolenaer, den Pachter of fijn CoHecteur, komende om de

'f' ar offmijten ,"of de voorfz atgevordeidSrïcfjeil

d

teweygeren.

IV.

Soo fullen alle foodanige Molenaers, die van de voorfchreve feyten, in de drie voorgaen"

de Articulen vermeit, fullen hebben beftdoen, niet alleen gecalangeert worden

aen te omte

betalen de boeten van frauden by Onfe vt. gaende Placaten en Ordonnantien geftatueert" maerfullen oock meteen worden geincarfercert en gevangen gefet, om ter ooriaecke van de voorfchreve begane feyten, of een van defelve, met publicque Schavotteringe, felfs metgcef- felinge ende Brand-merck , andere ten cxmpele werden geftrafc. Wordende Onfe Officieren die de calange, ende de Rechtbancken diedejudicaturevande Gemeene Middelen is gedefereert ende toever- trouwt, by defen wel expreffelijck gelaft, haer naden inhoude van dit Ons Placaet precjifelijck te reguleren» fonder daer in te fimuleren ofcon- niveren , veel min te difpenferen, alfoo Wy het felve ten dienite van den Lande hebben be- vonden ten hooghftennoodigh te wefen. j En op dat niemandt hier van eenige ignoran- tie foude mogen pretenderen, lbo lal delen al- \ omme werden gepubliceertendegeaffigeertöaci men gewoon is publicatie en affixie tedoen, Aldus gedaen cndegearrefteertin'cHofvaft \ Zeelandt tot Middel burgh den achttienden Sep« \ temberfeftien hondertfevenen tachtigh. On-1 der ftondt, Ter Ordonnantie van de hooghge- melde Heeren Staten. Was geteeckent.» J, Verheye.

<*·**

Placaet en <verbodt <van eygen Neeringe ende Handtteringe te mogen pachten, w date den twintighfien September i6%j. dien, foo veel conniventie en afllagh van des LandsMiddelentegeven, omdaerdoortemeer Neeringe aen haer te trecken, ende veel ander inconvenienten, diedaer doorfijn veroorlaecK» invoegen andere Perfoonendacr öa|crU|ueaj. zij ç geworden, de Middelen van't Landt, bereyds aen die conniventie en afflagh gej' jjjj naharewaerdyete pachten, waerdo or

gen m

ander pretext, het felve foo nu als dan is inge- Middelen feer merckelijck zijn gevallen >i_

floopen, en oock door de vingeren gefien» meeftop voorgeven van voordeel voor het Land, het welckdaerna, enbygevolghvantijd, tercon- trarie feer fchadelijck is bevonden , byfonder- lijck dateenige haer daer door foodanig Meefter van de Pachten van haer bedrijf en Neringe heb- ben weten te maecken s ende onder beneficie van

aen te decimeren, w *■*;*·" ~^å by Ons met geen meerder nadrucK ca voorfien; Soo Is't: DatWyhetgeene^ fchrevenis, nabehoorenconfidererenae^^ ben goedtgevonden te ordonneren en te «^ ren, fooals Wy ordonneren en to."^, fen, dat voortaen niemandt» wienjw ^

-ocr page 1137-

Raeckende deGemeene Middelen van Zeelandt.

ii 15

0f van wat Neeringe , Bedrijf, Gilde fSnieringe hy foude mogen wefen, fijn ey- ;\Teeringe, Bedrijf of Hanterihge en fal ver* re nachten, noch part of deel daer in Heb-

de mogen wefen , dire&elijck noch indirecTc- Jijck, alles op poene, foo wie bevonden fal wer- den in eenigen deele contrarie den inhoudt ende Verbodtvandit Placaet gedaen te hebben, ge- ftrafc fal werden als eenfraudateurvan'sLandts Gemeene Middelen, met een boete van fes hon- dert guldens, en verbodt van fijn Neeringe en Hanteringe voor een geheel jaerj werdende de Officieren en Rechtbancken rot de calange ende judicature van de Gemeene Middelen gequalifïr ceert, by defen wel exprerTehjck gelaft, haer na deninhoude van dit Placaet pra*eifelijck te regu- leren , fonder daer in te fimuleren ofte connive- ren, veelmmtediipenferen, alfooWy't felve ten dienftevan den Lande hebben bevonden te behooren. Ende op dat niemant hier van eenige igno- rantie foude mogen pretenderen, foo lal defen alomme werden gepubliceert ende geaffigeertj daer men gewoon is publicatie en affixie te doen* Aldus gedaen ende gearrefteert in't Hof van Zeelandt tot MiddelburgJi, den twintighfien September feftien horfderdt feven en tachtigh. Ondei ftondc, Ter Ordonnantie van; de Edele Mog. Heeren Staten. Was geteeckendt, J. Verheye.                                                            |

ge

mog' ben

nochoock foodanige Pachten als Collec-

" bedienen) ofeenigh het minftebewint daer '""hebben, felfsdaervoor geenBorgemogen %n, direftelijck noch indireftelijck : Ende ffover fulcks geen Brouwer, Bierfteecker of ir(apperdenImpoft van de Bieren mogen ρ éten j gelijck mede geen Wijn ofte Bxande* ^jn.kooper, Wijn-tapper noch Wijn-verla- J den Import °P de Wijnen : Als mede geen Holcnaer, Backer of Meel-verkooper den Im- poftophetGemael: Noch geen Vleyshouwer, ofdie haer generen met Vleeich en Speek te ver- koopenj den Impoftop'tflaenvandeBeeften: ^een\Vinckeliers of Borer-handelaersde Pacht van de Boter : Geen Tabacq-verkoopers de Pacht vanden Tabacq: Endeeyndelingh geen jjotit, Zëepen Azijn-verkoopers de Pacht van Sout, Zeep ende Azijn fullen mogen Pachten. Datoockniemandt die eenige Impoften en Mid- delenvan't Landt fal hebben gepacht, defelve iii'cgeheel of tendeele fal mogen overlaten aen yemandtdievan de Neeringe van die Pacht fou-

IxtrMuyt de Notulen van de Ed. Mog. Heeren Staten van, Zeelandt, raeckende '■ het Récht van CóUaterael) in dat is den ij.eni^,. September 16 8 6. mitfgaders den %ι.βηι6\ September \6%j.           «                                                                   r

Qbfyattett na hare waerde in 't Collaterael te teuxeren> nevens een Memorie van de gevallen fierfhuyfen over te bren- geihden\j.Septemb\\6%6. Γ Öt voldoeninge van het vijfde poinft vanbefchrijvmge, is met gelijcke een- parigheydtgeconfenteert, foo als ge- ■· conienteertwerdtbydefen, indenop- nweenCollecle van de Collaterale Succefllen, jwden rijdt van een geheel jaer, in welckMid- MldeObligatien, loopendetotlafte vandePro- fincie iniet höoger als na haer waerde en geldin- $ulkn werden getauxeert: En om inde verant- Joordinge van dit Middel te beter ordre re hou- flefliisgoedrgevondenen verftaen, deOntfan- gjvan het yoör fchreve Middel by defen te ge- % dat iy t'elckens by het overbrengen van κ iveeckeningen , met eenen en te gelijcke ?waen de Heeren van de Reecken- kamer ful- ^over]eggen een Memorie van alle Sterf-huy- 'd,etotdietijdt gevallen zijn, hetzydieon- k fXLCerf' o^'reede getauxeert mochten we- nen 6 j00n<^aer van nocb geen ontfangh is kon- dan         morden, met expreifie van dagh en Sm de V00rfchrevc Sterf- huyfen, geveri- Iiflra?00rCen wStte]ijcke AtteftatievandeMa- Nc V?n ^are ^dentie» or*rc van foodanige

noemde Middel wel komen te beneerftigen', en eenige negligentie of verflaeckinge bemerken-* de > defelve te brengen en te houden tot haer de-> voir, oock des noods aen mijn Heeren de Sta- ten , of in haer Ed. Mog. abfenrie, aen de Hee- ren Gecommitteerde Raeden daer van kennifii tegeven;. ;.· ■-. ■■-- Salariffen van de tauxatien van 't CoUaterael% den 24.September 16B6. :■■■!.                                                                                                                                                                                                                                               ......                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       t "VJOchmaels wefende gedclibereert op de fala- ^^riiTen vande CornmiflariiTen tot tauxatie vande Boedels, tot voldoeninge vanhetColla- terael: Is goedgevonden en verftaen 1 defen aen- gaendeteblijrenby de vooTgaende Ordonnan- tie, doch dat dien onvermindert, van de Boe- dels daer van niets ten profijte van het Landt fal provenieren, en daer over CommiiTiriiïen even- wel moeten vaceren, dat aen defelve half Sala- ris, dat is negen fchellingen fal moeten werden betaelt, by den Ontfanger van het Gollaterael i En belangende de SecretariiTen ten platten Lan- de» dat die voor haer aen brengen ende paflèren van Aden en Atteftatien, yeder jaerlijcks fullen genieten een gulden , datdeOntfangersvanhet Collaterael in reeckeninge fal geleden worden.

Obligatien na hare waerde engeldinge te tauxerent den % 2. September 16% j. Oortgegaen zijnde tot het vierde poin£t van be£chrijvinge, om confent te dragen in de 6 V %                      ' ' b€~

Ϋ00. ' 7*" "eigens vüorgaenue wraonnanne, n0!Jie !en Va}abelial konnen werden aenge* Wi ' a fcn eynde de Heeren van de Reec-

V

üoemjm5ir fouden konnen iïen, of de voor· m* üntfangers den ontfangh va« 't voor-

-ocr page 1138-

Plaeaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

IIIÖ

belaftingevan deColIaterale SucceiTien'} is met eenparigh toeftaen van alle de Leden, goedtge- vonden en verftaen te confenteren, foo als ge- confenteerc werdt by defen, in den opheve en colle&evanhet rechc op de CollateraleSuccef- iiengeftelt, voorden rijdt van eengeheel jaer, foo als op den iêventienden September des voor- leden jaers daer in is geconfenreert geweeft, en namentlijckdatdeObligatien, löopendetotla- fte van de Provincie, in het voornoemde Mid- del niet hooger als na haerwaerdeende geldin- ge fullen werden getauxeert, ende voorts met ordre als doen aen de Ontfangers van dat Mid- del gegeven, breedér in de Refolutie van den 17. September voornoemt gementioneert. ; Collaterael van deerffenijfen van Fidei-Com-

miJfaireQoederen,den^^Sepimhmi j^Óchinaels Wende geddibereert op hcr * 2! recht van Collaterael, ten aenfien α ErfFeniirenvanFidei-CommiffaircGoedlr^n goedtgevonden en verftaen 5 datmen daer mvdS gen fal het eerfte Articul van de Ordonnantie het recht van Collaterael, den drie en SSÏÏf ften September feftien hondert feven en Κ gemaeckt, ende datdienvolgende allefins in f Steden en Quarrieren van de Provincie W voorfz recht van CollateraleErffenüTen fiuj? den geheven, enfulcksaendeReecken.kamer ende voorts aen alle Magiftratenen Ontfaneers van dat Middel bekent gemaeckt. Onderftont Accordeert met de voorfchreve Notulen. Was geteeckent, J.Verheye. ; > >r.< (!

Ordre op de Quotifatie van t Gemael ten platten Lande 3 in date den vierden OSèer feflien honden/even en tachtigh.                                                  ; i J

GEhoort het rapport vande Heeren Gede- puteerden tot de Verpachtinge vande Gemeene Middelen in Walcheren, in wiens hand en gefteldt is geweeft de Re- quefte van Paulus Adriaenfz en Medeftanders, Pachters van 't Gemael ten platten Lande van Walcheren, breeder gementioneert in de No- tulen van gifteren, en dat gemelde Heeren Ge- deputeerden verklaren, dat onder deQuotifa- tie van het Gemael ten platten Lande van Wal- cheren Verpacht, mede begrepen te hebben al- le Huyfen, geftaen en gelegen buyten de Poor- ten en Wallen van de drie ftemmende Steden: Is goedtgevonden en verftaen, dat de Pachters van de Qnotifatie van het Gemael ten platten Lande van Walcheren, het recht vande voorfchreve Quotifatie fullen mogen exigeren van alle de Huyfen enPerfoonen, ftaendeendewoonende buyten de drie ftemmende Steden, en dat der- halven de Pachters van het Gemael in degemel- «de drie Steden, haer niet fullen hebben te onder- winden van eenige Huyfen of Perfoonen, ftaen- deende woonende buyten de Poorten en Wal- len vande gemelde drie Steden, eenigh recht van Gemael af te vorderen-, des foo fullen de brief- jens, gehaeldt werdende van den Pachter ten platten Lande, om het Koorn in eenigeStadt te laten malen, oock moeten vertoont werden aen den Pachter van het Gemael over die felve Stadr, oppcene, die anders voor dit ingegaenhalfjaer kom t te doen, als Fraudateur van 's Lands Mid- delen fal werden geftraft. Doch overmidts by het XIX. Articul van't Placaet van Quotifatie wordt gefeght, dat de

Huyfen en Inwoonders , woonende buyten de beflooten Steden (het welck reflefteert op de Huyfen en Inwoonders, die voor.defen onder de Pacht van 't Gemael in de Steden zijn begre- pen geweeft ) aen fulcke Pachters fullen moeten betalen, en oock ter Moolen gaen als van ouds, en anders niet, foo fal het felve in het toekomen- deby alle Verpachtingen, jn dier voegen ende oock anders niet, werdengepbferveert, invoe- gen dat alle Huyfen en Perfoonen, ftaende ende woonende buyten een van de ftemmende Ste- den, en nochtans als Voor-fteden of anderfins daer onder hebben geforteert, de voorfz Quoti- fatie fullen fubjeel zijn en blijven, doch even- wel yeder verblijven onder de Pacht van'tGe- mael, over die Stadt daer onder defelvealioos hebben gehoort. Gelijck dan de Middelen van 't Gemael bin- nen Brouwershaven en Arnemuyden, fchoon ; delnwoonderen aldaer het voornoemdePlacaec van Quotifatie mede zijn fubjeclgemaeckt,ech- ter onder de Pachten van 't Gemael over Wal- cheren of Schouwen niet fullen begrepen, macr affonderlijck over yeder vande voorfz Steden apart verpacht worden.                        , Het welcke tot voorkoming? van allcawy- fen, in de volgende Verpachtinge van de Ge- meene Middelen, aen de Heeren daer tocgede- puteert, by Extraa van defe Refolutie lal wer- den bekent gemaeckt, om haer daer na te regu- leren, gelijckalbereydsbinnenBrouwershaven is gefchiedt. Onder ftondt, Accordeert m de voorfchreve Notulen. Was geteeckent J.Verheye, ,;

Ordre voor de Molenaers ten platten Lande,- in date den vierden Q$oher]fim'

dert feven en tachtigh. E Heeren Gedeputeerden, gevaeeert hebbende op de Verpachtinge van de Gemeene Middelen van Confumptie, in het Quartier van Tooien, hebben

gerapporteert, datalledeMplenaerstenpl.g Lande, en daer onder als een Voo,r^m0\φ theus vander Paf,, Molenaer op de Wm ^ van Sinte Maertensdijck, onfenghs a> ^

D

-ocr page 1139-

Racckende de Gemeene Mi

Iff jf Maert feftien honderdt vier en feftigh, en ver- fcheyde opgevolghde Refolutie-n iterativelijck isgeordonneert, en felfs den Eed van de Mole- naersdaer mede geamplieertgeworden, ibndcr datiofoo veel jaren tijdt ooyrisgehoordt dat de Molenaerste dier oorfaecke geen Mouwer-meel fouden hebben konnen verkoopen. Waer op wefende gedelibereerr, is goedtge- vonden en verftacn, dat de Officieren van Too - len en St. Maertensdijek, de voorfchreve on wil- lige Molenaers, :yeder in, fijn diftrift, fonder uytftel fullen hebben te lommeren, om den Eed van haer afgevorderdt te komen doen, die dan vervolgens by defen gelail worden daer in aen- ftonds te obediéren, op pcene vanyeder dagh, dat fy van des te doen in gebreeckc fullen bli j ren, te verbeuren tien guldens, volgens haer Ed. Mog. Refolutie van den 28. November feftien hon- derdt tachtigh, tegens andere onwillige Mo- lenaersgenomenendegeè'xecuEeert, hetwelcke de gemejde Officieren totlafte vande refra&aire Molenaers, fonder verdraghof fimulatie mede paratelijck fullen hebben te executeren, En overmidts boven het gecne voorfchreven nochgeinventeert wort de Moolens te verlaten, en geen Molenaer meer te willen zijn, maer uyc dat Ambacht te fcheyden, foo worden by defen alle Α mbachts-heeren $ ende die Eygenacrs van eenige Moolens in het Quarticr van Thoolen zij η, en vervolgens uy t den hoofde vande Graef- felijckheydt recht van JVialerye hebben ontfan- gen, wel expreuelijck gelail hare Moolens tot dienftevande In-endeOpgefetenen, door een Moolenaer onder den gewoonelijcken Eed en Ordonnantien ganghbaer re houden, of dat by gebreecke van dien haer Ed. Mog. felfs daer in fullen moeten voorfien. door de Officieren, die haer Ed. Mog. daer toe fullen authoriièren: Enfal defe Refolutie ten ipoedighften aen de Officieren van Thoolen en Meercenfdijck toe- gefonden werden, om by haer, fonder ecnigh het minfte verfuym tegens de voorfchreve Mo- lenaers, en infinuatie aende Ambachts-Heeren en Eygenaers vande Moolens te doen,te werden^ geè'xecureerr. Onder ftond , Accordeert met de voorfz Notulen. Wasgetccckent, JVer- heye.

, prtyenfteengedecincert, geen Eed hebben iLdoen, oock geweygert cemalen, onder geven dat fy geen Graen, maer alleen Meel 1 de facken voor haer recht van Gemael ver- "ïeen te fcheppen, en 't felve aen de In^efete- ten platfen Lande niet en konnen verkoo- neJ om dat daer van het recht van 't Gemael PÊ ^aei mget werden betaeldt, fchoon het fjye voor het breeckén van't Koorn aireede is §kt tegens aende Vergaderinge zijnde ge- eprefenteerc j dat dit voorgeven van de voorfz Ifoolenaers niet alleen iseeneiickele vondtende captiej maer oock een pure malitie, vermidtsal overlangen tijdt voor heenen, en fpecialijck den viif en twintighftenNovember feilien honderdt ^enentachtigh, by haer Ed. Mog. isgeordon- neertgeworden, dat een Molenaer niet anders ton'oldoeninge van fijn recht van't Gemael en vermaghtefcheppen en te verkoopen, als Meel byhemgcmalen, en geen Graen, op pcene als Fraudateur van 's Lands Middelen aengeklaeght tefullen werdenjfoo wanneer die fouden beftaen. Graen in plaets van Meel te fcheppen, om alfoo aende Moolenaers alle occafie te benemen, van nietalleen het Graen uyt de facken gefchept, te malen, maer on der pree text van dien, noch veel mee#ander Graen op haer Moolens voor eygen reeckemnge te breecken ( het welcke mede door verfcheydeRefolutien, ende fpecialijck byhec drieën twintighfte Articul van het Flacaecvan denachttienden September, feftien hondert vijf enfeventigh pcenalijck is verboden, en haer fel· ven alfoo te voorfien van groote quantiteyt Meel, om de Ingefetenen daer van abondante- lijckte voorfien,, als lietfclveonderpmextvan Moiwer-meel, fonder het halen van een brief- jen, by den Pachter foudempgen gedaen wor- den, wekk middel ende vond van overgroote iluyckeryen, door haerEd. Mog. wel te recht is geftuytgeworden, methetMouwcr-meel, fuh- jeftaen'trecht van't Gemael, en het halen van eenbriefjen, by den Pachter te maecken, foo als tyhet XIII."Articul van de Ordonnantie op hetMiddel van 't Gemael den drie entwinngh- fenSeptember feftien hondert feven en dertigh geëmaneert, midtfgaders by het XV. Articul p haer Ed. Mog. Ordonnantie van den 14.

1

Sfe'j raeckende het recht van Collaterael van Goederen, die alhier benjondenwer- de?i toe te komen de Sterfhuyfen bujten de Trovincie van Zeelandt geva.'len, in date den

vijf en fwintighflen Maert 168 §. Lfoo de Heeren Staten van Zeelandt ver- 1 fcheyden klachten en moeyelijck heden voorkomen, over en .ter faecke van het miil r rec^v^hdeCollareralefucceirien,ver- kh [f0mwiJ'ei> P. geoordeelt, dat het fel ve me- üenR00r<ie ^even re werden van alle Obliga- ^n)H.entebrieven, Aftien, en van andere liqui- jean°nvane Goederen, loopende tot laftevan peJereProvinciën, Corpora en particuliere |}aene°"en > en dat oock t'anderen tijden is ver- <fefeP men van foodanige EfTeclren buyten ^ovincie, geen recht van Collaterael be-

hoorde te pretenderen, foo als haer Ed. Mog. in't feecker onderricht werden, dat inde Pro- vincie van Hollandt, van fopdanige effeclcn, dieloopen tot lafte van de andere Provinciën, Corpora en Perfoonen buyten haer> ge^n Colla- terael Recht en werdt gevordert: Is naer voo.r- gaende deliberatie goedtgevonden en verftaen, dat voortaen, foo lange het geene voorfchreven is, in Holland en andere Provinciën, tenrefpe- fte van Zeelandt fal werden gepraftifeert, dat alhier binnen dsfe Provincie voor een vafte Wet en Ordre lal werden geobferveeit, dat geen recht

-ocr page 1140-

Placatcn en Ordonnantien. 8. Boeck. binnen defe Provincie* als mede van» brieven en andere gehypothequeerde B^c" totlaftevaneenige particuliere; *L}gg» renten, daer vande waerdenaffeSwgl ouderdomyanLijvenbytauxatiefaUeréerET1 worden; als mede van Ooft. en Wel ScT Adien, in de Kameren binnen defe Pr0v bevondenwerdendeeenigeSterfhuyfenbünei Zeelandt toe te komen: En werden hiermeH verandert en opgeheven alle voorgaendeRef lutien, die contrarie van defe Refolutieziin'e* nomen; desfooverftaenhaerEd.Mog bydefe wel expreiïelijck, dat volgens voorgaende or dre, de Sterfhuyfen hierin Zeelandt vallende binnen dentijt daer toegepraifigeert, eendene' delijcken Inventaris van alle hare Nalatenfchan met Eede gefterckt, iullen moeten overbren- gen, Tonder daer van yets te verfwijgen, felfs niet die Goederen , Effedten, Aclien en Gre- diten, daer van volgens defe Refolutie geen recht van Collarerael alhier in Zeelandtfalmoe- ten betaelc worden. Onder ftont, Accordeert met de voorfz Notulen, Ende wasgeteeckent, ePieterDwve/aer,Fil.cPetri.

ii j8 recht vari Collateravan Obligatien, Redere liquide ende ontotlafte van de andefchoon foodanige Mdenwerden in fterf bvincie fullen komengens ten profijte vanwerden den inhoudetie vanden vijf en twderteen en feventighRecht van Collatervan Goederen die aden rqe te komen dProvincie gevallen;roerende GoederenErf-pachten, Tiendete Landen, onaengealle ordinaris laften evanRente-brieven e'tComptoir Generadere , als mede tot laftkenvan Leeninge,Compagnien , of v

Ampliatien en Interpret atien op de Ordonnantien van de naeruolgende Gemtew Landts {Middelen, in dat is hier na volgende.

de Wijnen merckelijck foude werden verkorf» verfoeckendeoverfulcks daer ophaer Ed.Mog. declaratbir,. foo voor nu als in toekomende: Waer opgedelibereert, ende inachtingegeno- men zijnde, dat in de jegenwoordige Ordon- nkn'tie op de Wijnen van, defen Dranck niet en werdt gemeldt, heeft de Vergaderinge geoor- déëldt, dat daerom voor den jegenwoordigen Pachter in dit geval geen recht vervallen was, doch werdt in toekomende goedrgevonden en vèrftaen, dat van defe Citer-dranckhiernafer Confumptie werdende ingebracht, betaeldt (al werden het felve recht dat jegeriwqordig van de Mee, volgens de Ordonnantie op de Wijn vert geheven en betaelt, daer van op de Verpachtin- gë alom me kennis fal werden gedacn tot narich- tinge.                                              . , De Vergaderinge onderrichtwerdende, dac over het laetfte van het eerfte Articul van deür- donnantie op het Hoorn-geld en Bezaeydebe- meren, mitfgadersdeRefolutien vanden wn- tigften September feftienhondertvijfenieven- tigh, en twintighften Maerc feftien honüeroc feven en feventigh, de betalinge der beplante en bezaeyde Gemeten vande Boomgaerdenco^ cernerende , geen eenderley obfervanti^ wierde gehouden in de refpeftive 0.""^ defer Provincie :■ Is goedgevonden , to dafie der voorfz Ordonnantien endeR-_ ^

'Den 22. Maert 1688. DE Vergaderinge onderricht werdende, hoedatinfommige Quartieren fcheen in difobfervantie geraeckt te zijn den Impoft by hctl I. Articul op de Ordon- nantie voor de Wijnen, op de Mee die van Ho- nigh werdt gemaeckt, geheven : Is goedtge- vonden, dat op de aenftaende Verpachtingë kenniiïè fal werden gegeven, dat die moét be- talen volgens de voorfchreve Ordonnantien, na- mentlijck, voor een Tapper fes grooten fes mij- ten, ende voor een Burger vijf grooten vande ftoop, volgens het tweede en vierde Articulen aldaer, en yedergewaerfchout iich daernaer voortaen te reguleren, op de boetenen breuc- ken hier toegeftatuèert. ■ 'Den 26. Maert 1688. /"^ Efien deRequefte van de Pachters en Mede- ^^ ftanders, over den Impoft van de Wijnen binnen Middel burgh, daer by te kennen gege- ven werdt, dat alhier uyt Vranckrijck waren overgekomen twee groote vaten met Citer- wijn , inhoudende fuy ver twee honderdt fes en feftigh ftoopen, daer van den Eygenaer bleef voorgeven geen Impoft fchuldigh te zijn, om dat de Ordonnantie op de Wijnen geëmaneert, daer van niet en mentioneert, zijnde nochtans een Dranck, die yemant gebruyekende, figh daer by kan vergenoegen, en andere foort van Bier,Wijnen Brandewijn laten; en alfoo van Meëdiemaervan Homgraten werdt gekoockt, volgens de Ordonnantie werd bet aelt,foo meyn- den de Supplianten derfelver recht hier over im- mers in dier voegen als van Mee geboren te zijn, fonderlin ge nadien door defen Dranck, als die bleefexempt van alle Impofitie , denlmpoif op

te verklaren, dat de Impofitie op den nae ^ beplante Gemeten, op geene Boomgaιβ*^ ^ zy die van nieuws geplant, wafir?-nEewor- twintighjaren en daer boven oudtzy & ^ den, applicabelis, maer alleen relat»l fchen en verdere beplante Genieten, na ^. deOrdonnantie, blijvende den Impoic^ zaeyde Gemeten, over allerhande &e» J ^

-ocr page 1141-

Raeckcnde de Öemeene M

III9 cie en de Quartiëren van dien, werden geredref- leert, daer toe de Leden den anderen met een- parige overgifre hebben belooft te fullen contri- bueren na behooren 5 en vervolgens dit Middel van alle defraudatien ende contra ventien helpen bevrijden: Werdende wijders in confideratie vandejegenwoordige lage prijs vande Granen, envermidts de Opgefetenen ten platten Lande byQuotifitiezijnbefwaerdt, metgerheene be- willigingeenconfentvan alle de Leden, goede- gevonden en verftaen, binnen de Hemmende Steden > foo verre aldaerde Quotifatie niet ge1· introduceert en is (ende overfulcks het platte Landt en de Voor-fteden daer van geéxcipieert) denimpoft van het Gemael te verhoogen* op yederfack Tarwe en Mafteluyn, die aldaer ter confumptie fal werden gebroocken, met noch drie iluyvers extraordjnaris , boven de vier en dertigh ftuyvers, die daer van nu werdt gevor- dert j de Rogge met een en een halve ftuy ven Gerfte, Haver en Boonen mee eene ftuy ver jden Boeckweyt ongebroocken* foo als die van de Marckt komt, mereene ftuy ver (es mijten; wel- ke Middelen op huyden eenparighlijck zijnde gèconfenteert, ingangh nemen fullen met den eerftenOitobernaeitkomende-, en fal voorde naefte Verpachtinge overwogen werden, of niet denimpoft opde Wijnen voor een langer tijde fal Werden uyrgegeven ·, des fullen deie beyde η ieuwe Middelen verblijven extraordinair» ende daer over na de expiratie van delen Contente* t'elckens werden gemaeckt een apart poin& van Befchrijvinge, even en in dier voegen als van den fchellingh extraordinaris > den fefden De» cemberfeftien hondert tachtigh gèconfenteert* de gewoonte is. Onder ftondt, Accordeert met de voorfz Notulen. Ende was geteeckent, Tieter ïïwve/aerj Fil. Tetri.

anhtm de Ordonnantie

, endede vooren ver-

foo over de Landen alsbe- fonder dat van defelve

-ydeBoomgaerde

jSsJantt Gemeten mogen werden gevordert, r af op de aenftaende Verpaehtinge kenms trtj»richtinge fal werden gedaen. 1)en 12. April 1Ó88. GEhoort het rapport van deHeeren Gedepu- teerden, gevaceert hebbende op deVer- pachtinge tot Goes: Is na deliberatie goedtge- yonden en verftaen, dat de Pachters van den Im- poliop de bezaeyde Gemeten, Hoorn-geldt en Zout-gelt» voor alle andere Crediteuren fullen jiebben recht van preferentie, op de Beeften vande Debiteuren van de voorfchreve Midde- kn, jn wat hant defelve, het zy by execurieof verkoopinge fouden mogen zijn gekomen, ge- duyrendeden tijdt van hare parate Executie, en langer nier., .                                      ... : "Den ij April 1688. NAdien het onmogelijck is de noodige laften van het Landt, met de ordinaire en extra- ordinaire Middelen over deièn loopenden jare feftienhondert acht en rachtigh geconfenteert, te verdien, endedat dieoock, .midtsdevef- fflwderinge op de Landen, minder f oereyeken- defullen zijn, en daerom onvermijdelijck blijft, diedoor andere te remplaceren : Isnarijpedeli- tariegoedrgevonden en verftaen, op de Con- fiimptie van de Wijnen te introduceren een hal- ie ftuyyer eXcraordinaris op de ftoop , boven den Impoft die daer van jegenwoördigh volgens deOrdonnantie geheven wert, en fullen voorts allerhande abuyfen , daer mede defen Impoft mat verkort, geheel aio mme door de Provin-

Λψϊαώ van verfcheyde Ordonwnt'un 'van des Gemeenè Landts\Midddem in da* tïs hiernavolgende.

'Den 17, September 1689. |E Vergaderinge onderricht zijnde, dat den Impoft op de Goude, Silvere, Sy- . de en Wolle Laecken'., geheel ende al ^rloopen is, fislcks die op: verfeheyde Plaetfen 'nncndefcPrQvincieriiet en heeft konnen wer- _ffl verpacht, ende in confi4eratie genomen jWe, dat de Pacht alhier in Walcheren, die reTi? ^arc" ^jêS^fPÖ? nu komt te expire- |"» flat oock Unnen de Provincie van Holland I £\1 P0^ m ongelaruyck en verval gekomen • Werdtgoedrge vonden en verftaen, dat die Jnu .^oortaen, met den eerften Oftober in- cefT ' ^iPmedoor de geheele Provincie fal d& re\m ^P^^den > fonder dat daer over ver? ^eVer^uFringcial werden gedaen; waerafde foéa? vaer ^' ^°°' Gedeputeerden ter aen- Ln£ycrpachtingh» in alle de Quartiëren 0111« lullen geven na behooren.

Ί)Εη z$< September i68p. t)Y occalïe Van het rapport van de laetfte Ver* •'-'pachtinge der Gemeene Middelen over Noordbevelandt, zijnde gevraeghtofeenMo·* lenaer van een plaetsdewelcke vry is van dèn lm-· poft op't Gemad, en fulcks geen Pachtet heeft* niet gehouden is Eed te doen * dat geen Granen op fijn Moolen fal ontfangen of breecken, toe-* komende Ingezetenen van andere Earochien, den Impoft op het Gemael fubjecÏ, en of niec moetlijdendat.de Pachters van fulckediftriiten fijn Moolen vifiteren \ en aen den lelven over- leveren dé briefkens van de Granen, alfoo ter Moolen gebracht: Is fulcks conform de goede ordre gehouden en goedgevonden ten overvloe- de te verklaren, dat foodanigenMolenaerj als in *t voorfz geval werdc vernieldt, de poenalen onderworpen is, even en in dier voegen als an- dere Molenaers, daer af ter aenftaende Verpag- tingc kennilTe fel werden gegeven da,er het be- * hoörri

-ocr page 1142-

ïlacaten αϊ Ordonnantien. §. Boeck.

1120

fen van een Impoft op den Turf· Tc vonden, datvoortaen alle HaerdbraiS? ^ zy Groninghfche, VrieflTche , bStlJ Srichtfche, Over-YiTelfche ι &5SH&

hoort, en in dier voegen door de Heeren Gom- miflariflèn geè'xecuteerr. <D<?» ii. Maert 1690. DE Vergaderinge onderricht zijnde, dat by fommige Pachters· gefchil wierde gemo- veert over den Impoft op de Bieren , die ten be- hoeve van 's Lands Schepen van Oorlogh, Com* miffie-vaerdersen alderhande Koopvaerdyvaert werden ingefcheept, en uyt een andere Plaets als daer de toeruftinge der Schepen gefchiedt, vervoert na foodanige Havens daer deEquipa- gie werdt gedaen» pretenderende den Pachter daer die werden uytgevoerdt 's Lands gerechtigd heyc te ontfangen > in praejuditie van foodanige daer de Schepen werden uytgereedt: Waer op naergeiien zijnde de Refolutie van den achten twintighften September feftien honderdt negen en feventigh, midtfgaders het III. Articul op de Rentiere- bieren, beyde hier toe applicabel: Is na deliberatie goedgevonden en verftaen, ten overvloede te verklaren, dat's Lands gerech- tigheytoockmede over de Bieren moet werden feetaeldt ter Plaetfe daer de uytruftinge der Sche- pen gefchiedt, 'tzy defelve in de Havens ofop Stroom zijn leggende* en niet ter plaetfe daer foodanige Bieren fouden mogen zijn gebrou- wen, en van waer defelve werden vervoert, o m aen Boort gebracht te werden, waer omtrent den Pachter van alfulcken Stadtnietverdergerech- tight blijft als tot het gewoonelijck Billiet-gelt, nacoftume: En fal ter aenftaende Verpachtin- ge hier af kennis werden gegeven, ten eynde fig yeder daer na regulere. 1)en2i. Maert 1690, npOt nader Ampliatie van het eerftc Articul ·*- der Ordonnantie op het invorderen enhef-

uytgefondert, fal moeten werdenbet Ju, yederlaftdefommevanfesguldensrdae7i00r aenftaende Verpachtinge by de HeeSf^

miffariffen, diealdaer vaceren mllen^" fal werden gegeven tot narichtinge. ' s

T>en 24 Maert 1690.

O

F

Vliflïngen, ter Vergaderinge gei

ren van

en, dat

binnen haer Scadt de Bieren met foo «,„ , quantiteyt wierden mgeflagen, datdefelvebe ducht waren, by aldien daer in niet en wierde voorden , dat aenden volgenden Pachter hier door groote prasjudicie foude werden geleght- en nagefien zijnde het IX. Articul van de Or' donnantie, den twee en twintighften Februari] feftien hondert drie en tachtigh geëmaneert midtfgaders haer Ed. Mog. Refolucie van den een en dertighften Maertdeifelven jaers: Is toe voorkomingevan alle misbruyek, goetgevon- den en verftaen, nochmaels ten overvloede te ordonneren ende ftatueren , dat alle gehacide brief kens ,* om eenigen inflagh van middelen I vanConfumptietedoen, niet langerfullenmo-f gen duren noch valide zijn, als met herexpirc- ren vanden tijdt vande voorgaendePachten, dat is met den Sonnen ondergangh van den laetftert dagh van yeder Pacht j fullende defe Refolucie op de aenftaende Verpachtingealommewerden I bekende gemaeckt, ten eyndefig yeder daer na moge reguleren. Onder ftondt, Accordeert metdevoorfchreve Notulen. Wasgeteeckenc, TieterDuvelaer, FilffetrL

Ordre op de 'verhooginge van den Tabacq, als mede prompte obfervantkvan de Or- donnantie op't Kleyn Zegel', in date den 2 2. September 16$ 1. oafullen verfoecken te houden, t'elckens ver. fchil ontftaet: Is goed tgevondeh tot elucidane van het vijfde Articul te verklaren, dat alle den Tabacq die over Zee verfonden werdt, cnaen c Licent niet en werdt aengegeven, defenlmpolt faliubjeazijn, en dat den Pachter daerafden vollenImpoftialontiangen, volgensdeOrdon-?

ddp

inantiei fullende wijders omrae voor te Komen, alledifferentendie teroorfaeck van'teerite Μ-1 tieul der Ordonnantie op de Wage komen w ontftaen, ter faeckevan'tgoetdoenovei:dcon- koften van den peyl aen den Pachter van dc-vva- ge, by die van dit Middel, binnen de Steden vanMiddelburgh en Vliffingen, werderigq^ ven een recognitie van vijftigh guldens» nen de andere ftemmende Steden deler r ex vijf en twintigh guldens, S^^L·^ tijdvinharenPacht, fonder dat haer terW van den peyl, op hun verfoecfe: ledj»j»* werden gevordertj en fal van dek Rel° Vaec aenftaende Verpachtinge door «Η«^ , Ed. Mog. Commiffariflen aen de omltan leclure werden gedaen tot narichtinge. fa

ke Tabacq, die in Ganafters overkomen , {es ftuy vers y eri van yeder pont Bladeren van aller- hande foort, foo wel die van buy ten inkomen, als die in defe Latadcn gewaflèn ziJH, drie ftiiy- vers fal werden gevordert, conform het eerfte Articul van de Ordonnantie op dit Middel ge- ëmaneert, die exadtëlijck fal werden opgevolgt* en den Pachter daer by gemaintineert, fullende ten dien eynde de Groiïiers, die mee Vaten in- flaen, en die haer generen met Tabactj tevery handelen, gclijck mede alle andere Tabacq- verkoopersdenpeylfübjecT: blij ven, en gehou- den weien haer gewichte op te geven,! ende ter- wijle over den Tabacq die te Water afgefchre- ven werdt, tufïcheriden Pachter ende de geene dieTabacqs-winckeJs ter flete houden , of hier

•aa^

-ocr page 1143-

ÏUeckende de Gemeene Middelen van Zeelandt. 1121

aengaen der aenftaende Verpachtinge* tot re- novatie van het X X X VI. en X X X VIL Ar- ticulen j alle Secrerariflèn .,, Griffiers » Procu- reurs, Notariilcih endepeürwaerders, door de Heeren Commiflariilèn publiquelijck werden beëdightöp defelve Ordonnantie, en cliedaer on tren t onwillig fouden bevonden werden dien conform gemulcteert, en oock van hare Bedié- ninge geiufpendeert ι De Pachters fullen oock op het aenvaerden van haren Pacht met Êede moeten belooven de Ordonnantie öp dit Mid- del en Ampliatievan dien getrouwelijck te ful- len obièrveren en nakomen , doen obièrveren en*nakomen, fonder defelve doorUiaer, noch door yemant anders te frauderen ι oock over den gepachten Import met niemandt tecompoferen, dire&elijck of indire&etijck, indien volgend e geen quijtfcheldinge aen yemandt in het geheel of ten deele te doen, noch laten doen >? of wel yemant te eximeren die, volgens de Ordonnantie daer aen fchuldigh is, maer van alle en een ye- der het volle recht teontfangen, naerinhoude van defelve Ordonnantie en Ampljatie van dien> welckenEed de Colle&eurs van defelve Pach- ters mede gehouden fullen zijn te preiteren > en op het uytgaen, van haren Pacht inigelijcks te zweeren, alles conform den voorichreven Eed getrouwelijck te hebben nagekomen: Ende ren eyndeallede Bediendensen gemeene Ingezete- nen hier af fouden mogen weien gepreadver- teert, fal defe haer Ed.Mog. goede meyninge alomme by waerfchouwinge werden bekentge* maeckt tot narichtinge, en defe voor 't aengaen der Verpachtinge voorgelefen. Onder ftond> Accordeert met de voorfz Notulen. Was ge- "teeckent, T/eterOuvelaer, Fil.Tetri.

ï achtinge genomen zijnde dat de Ordon- Lyan'tKleyn Zegel, en de Ampliatievan j onaengefien deièlve wel uytgehaelt, ende alle gevallen applicabel gemaeckt is, geheel fhiinundiibbfervantie tekortiehj enhetfdve üldé t°c merckelijcken ondienft van des 1 ndsFinantien, meeren meer komt tedecli- ,en daernochtansin andetenabuyrige Pro- vinciën minder Gommercie en Ingefetenen heb- I dealsdefe,'t felve MiddeljaerMjkseen excef- fivelioogeXonime komt te renderen: Is nadeli- totie goedgevonden en verftaen, dat met den aenvangh der aenftaende Verpachtinge daer in- jealomme met ernftfal Werden vaorfien, ende lebben daér toe al de refpeetive Leden, fefllc hebbende inhaer Ed, Mog. Vergaderinge, den anderen op nieuws folemnelijck verbonden ende klooft, omme yeder in den haren hier toe efre- {hVelijck te fullen contribueren de vereyfehte jiithoriteyt, en gerequireerde ordre, oock ver- volgens de gemelde Ordonnantie en Ampliatie jandien getrouwelijck te fullen opvolgen, ibn- tberinneteconniveren, ofiatenconniveren»of KleenigeCompolitie over dit Middel te fullen toelaten of tollereren , al was het oock onder prEcext en voorgeven van eenige toelatinge of connivenrje, die op een ander mocht zijn ge- pleegd» alfoo die geen Magiftraet tot navol- ginge ciagh ftrecken , maer wel oorlaecke ge- ven/daer overaen de Ed. Mog.HeerenStaten van Zeeland, ofaen de Heeren der fel ver Ge- committeerde Raeden te klagen 5 en redres daer tegens te veribecken; ilillende dit Middel we- erom over de refpeetive Diftricten werden ver- pacht; doch tot Cortgene over Noordbeveland, als die by het drieën dertighfte Articul van de Ordonnantie ftaen geê'xprelTeert, en voor het

hpiatien op de Ördonnanüen *van verfcheyde Gemeene Lands Middelen, in datis hiernavolgende.

isgefchiedt, hier inne te weien gerechtight, ert fal fulcks in alle andere diergelijcke voorvallen alibó werden gepractifeert., cDenj.<l)ecember ïfjpt. Gelet op de Rcqueften der Pachters van Mid- delburghen Zienckzee, over den iaeyfoene ul- timo September voorleden geëxpireerr» fpo over 't Gemael, Bieren, Slaghgelt» als anders, hacr. beklagende, dat'alle de Middelen van Confump-^ tic over 's Lands Schepen van Oorlogh, tot Vlif- fingen en Veere aengebouwt, ende alfoo aldaer geè'quipeert, wierden geèygent by de Pachters aldaer, onaengefien defelve Goederen uyt de andere Steden defer Provincie wierden gehaelt» en geen verdeelinge over de Steden van 's Landts Schepen en was gedaen, foo dat die van Middci- burgh en Zierickzee van alle Equipagien doof defe mamer van doen bleven gedeftitueert, ver- foeckende daer tegens haer Ed.Mog.nader voor- fieninge : Waer op alvoorens wefende nagefien deRe^>lutien, eerfl: van dèn acht en twintigh- ften September feftien honderdt negen en fevcn- tigh, houdende den Impoft van het Gemael, 6 W                    proodt

'Den 16. N&vember 1691.

G

Efien de Requefte van Pieter ƒ ou, jegen- woordige Pachter over't Kleyn Zegel binnendeStadten't Diitridr. van Too-

ien; houdende dat ten tijde van den genden Pachter, een beroepinge van een «eaikant was gefchiedt op Poortvliet j en alfoo '°igens de Ordonnantie van 't Zegelde Aften 11 predikanten moeften bezegelt werden met «n«gel van vier pondt Vlaems, en dewijlede «ornoemde Predikant in detijdtvan den voo- S Pacn[er noch niet en was beveftightge- ejh^nüchoock flJne Afte vandeClaffisniet nadcjQ ontfangen , daer op het Zegel moet fond gefla8en» het welck by den Suppliant EP10**0 gefchieden , foo hadde des niet in"          den voorigen Pachter een Zegel in »tn ° aCn den Voornoemden Predikant gege- WKHC?i,lrerende overfulcks den Suppliant ihefras ££· interpretatie, of't Zegel in que- tot^g Seh_°orende tot de Beroepinge of wel dente v7l\ nge: Isna deliberatiegoedtgevon- %h faef n' ^en Pachter van'tjegenwoor- IV, 5 en' on(ier wiens tijd: te Bcveftinge

-ocr page 1144-

Placaten en Oidonn&itien. 8 ί Boeck.

Ι 122

föhder tot verdere Middelen te nioeenW α getrocken,die in defen voor geen Middel · * Gonfumptie werden gehouden.          Clen'van I Blijvende de Officieren en SecretariiT platten Lande vanTöolen, =en alle ander?ÏÏ pöflèffie fchijnên te maecken, en eenii! 1 aën den anderen gedaen hebben, van hae Γ*** ι fümptieniet te. betalen, gehouden daer ovwf* I tisfaétJèaéH de Pachters tëdoën iVêh 't voll L· te betalen ? Wérdende by fautë van dien d ψ® Ι térs géordonneert haer daer vooreh by p Executie uyt të winnen, daer toe defelve fooT mocht vervallen zijn, prolongatie voorden tik vtihdnëmaendèn wert verleent, mee laft en'o 1 drë allé foödangieSchoutenènSeGretariiTeiiJn I plattenLandey fonderwec haerineenigeCom pbfitiè te mogen 4f eden, "tbt betalinge tehbu. 1 den, Tondelverdfagh. -                ;, .," j

Broodt en Befenüyt y dat Scheep gëbracht'wort, ómover ^éetfe vervoeren , fal moeten bccaeldc werdeny daer de uytreedinge van de:Schepen: gëdaén wordt·, óock'dievah den een en twih- rigfténMaertfeitien hbridert tnegerïtigh, midtf- gaders het derde Articul op de Rèrttiëre Bieren, meldende dat 's Lands gerechtighey t ooekmede over de Bieren móet werden betaëlr, ter Plaetfe daer dë uy truftihge gefchiet, 't zy defelve in de Hay|ris of φ'StroomZijn leggendë,is by dé Ver- gadëringegéóbrdeelt, foó Veel het vöorledene aengaëtj dat de Pachters; na den ihhoude der voor êh gemëritioneërdeArticulen, haer ΐήοεςρ ή regüleferijsiönder dat yémandt anders hier toe iftieheeft, als alleen den Pachter daèr dé Uy*5 rüffihgcivan de Schepen isgefchiedc; doch alfoö jegehwoürdig geen verdeélinge der felver Sche- penisgedaën, endaërondér verichëydënezijri vborlédehejaèraengëboüwt entoégctakék, de Havëri vdn welckej noch onfeeckèr verblijft, wert by provifie en tèt nader ordre goédtgevon- déiién veritaën, dat 'dë' Waren van Gónfümp- tie, die by 'sLahds Gapiteynen te Water fullen werden gehaëit, het recht betalen Tullen aën den Pachter ter Plaetfe daer binnen defe Provincie defélvë Waren fullen werden afgehaek, daer by den Pachter ter uytrüftinge van de Schepen figh fal moeten vergenoegen, ter tijd toe dé reparti- tie van 's Lands Schepen , ëh waer die fullen Ha- venen, totphderlinge Coritentémènt van de Le- den fal wefen gearrefteërt' en Vaftgeftéldt-} ful- lendëihiïuddels overgeene defer Middelen mo- gen Werden gecompofeert, daer toe de"Pach- ters, fuicks gereqüireert werdendë i den Eed füllëh moeten doen. Eii werdt qpek dë Capf* teynen van 's Lands Schepen geinterdieëert, figh dire&elijck of indire&elijck, over wat Midde-' lenhetoock moge zijn, geene van dien uyrge- fondert, "tot foodanige compofiden in te laten, en daer voor verdacht werdendé, gehouden blij- ven haer by den Eed te ftry veren. , *Den ίο. T)eceiiiber 1691. f'Ochmaels wefènde voortgebracht het rap- port van de Heeren Haer Ed. Mog. Com- miiïarifièn, laetft ge vaceert hebbende op de Verpachtinge der Gemeene Lands Middelen binnen den Quartiere van Tooien, en o ver de difordreseti abuyfen, aldaer nader wëfend_e ge- hoort, pnderfcheydene Pachters uy t dat diftridt befchreven> is na deliberatie goedgevondenen verftaeh tè verklaren tot nader eiucidatie. Dat geen Officieren binnen defe Provincie haer Ampt bedienende, van's Lands Gëmeerie Middelen vry noch exempt zijn, en geen andere dandieby het XVIII. Articul der generale Or- donnantie ftaen begrepen, ende dat niet vorder dan tot behoeffelijckheydt van haer éygën Fa- milien, mogende de Vrydom van de Goncher- ges van Sijne Majefteyt totSinte Maërtensdijek, en andere Plaetièn Sinnen defe Provincie, niet anders werden gebruyekt als voor dërfelver Do- 'rneftiqüen, en dat alleen o ver de Middelen van Confuniptie, die daer zijn, 't Gemael, Wijnen, Brandewijn, Bier, Olyi Sour, Slag-gelten Boter,

DeOfficierSf de hooge Jurisdiftie exerceren, de (en geen Schouten van particuliere Ambagrs- ;Heëreii, die daer toe incompetent zijn Vfulleii des Vërfocht zijnde , de Dbur^aeKlers in haft executien, endePachters (dieoöckdesgoecic vindende met een Deur waerderTonder haeraili- ftentie mogeri pêy len ) in het doen van den pcyl ten platten Lande, t'allen tijden moeren allifte- ren', wajiineer dëfelVe daer toe Verfochr werden, én daer Vooren geen ander Salaris vermogen te vorderen, als Voor affifterenvandecxecudeen peyl, den Officier in deStadt vijfj en Schepe- nen twee fchëllingen, envoordehommegangh tot den peyl ten platten Lande, 'den Officier drie fchëllingen en vier grooten, en Schepeneneen fchëllirick, fonder de Pachters terfaeckevoorfz yëtsmeer te mogen afvorderen, onder watnaèm of pretext het oock ibude mogen wefen) veel minder daer vooreh priecenfie van vrydom van Confumptiete maecken, oppcene van vier dub- belde reftitutiè, van 'tgeene in debite is getroc- ken.           V              , -: ;'v^«iV. 'ί

Het SinteMaeïtensGafthuys fal geen andere i vrydom genieten i als conform het negentiende Artieul van de Ordonnantie op't GemaeUende niet vérder als binnen de muyrenvandenfeJvén Huvfe, ten ware haer Ed. Mog, van eenigh fpe- ciaël voorrecht deden blijeken , wanneer daer op fal werden gèréfleiteert, riaér bevind van ia- ken ·, en zijn die van den Armen leven, ot door déDiaconiegeaffifteert werden, gehouden des Lands Impofiriéri te betalen als andere. E*n terwijleden Impoft op de Wijnen binnen de StadtThoolen geheel isgedeclineert, enn« felve onder.anderen mede veroorfaeckt J > methetfettenvan GelagenindeWijnkelfl^ daer, contrariehet XII. Articul van ff«g van Ampliatie vanden vier en [wintl^Jen Maert feftien honderd vier en feftigh j ^ü BailliuvanThoolengelaftsdaeropinenn^ circumfpeaieteletten, als totnu toe is g - en jegens de Cöntraventèurs ionder oog . «mgë ter Executie te fteller1 de P^J^ vdorfchreve gementioneerae Arut» gefpecificeerr.                                       D^

%

-ocr page 1145-

				Raeckcnde de Gemcene Middelen van Zeelandt.
							's Lands Comptoir, tot betalinge der flooten der Comptabic, fubfidienaen Renrmeefters, en die voor'Predikanten en Vooriangers, voor welcke de Ordonnanrien werden géflagen op de beze- gelde Acte, die haer van hunne Beroepinge wert gegeven.
		n ^oolenacrsverweygercndc aen dePach- hunne Cch&lc om te peyien , fullen daer over Scercn de boete van vijfrighguldens, teap- f ren een derde voor den Ofhcier, een derde -den Pachter, en het refterende derde voor
			den Armen-
						En dat tot nader elucidatie van 't VI. Articul derfelver Ordonnantie, niet alleen alleDefini- tive Sententien, dien conform moeten werden bezegelt, maer daer en boven alle A£ten uyt de rollcvan Juftitie en Acte-boecken uytgegeven, bchelfende fubftantiele termijnen , als Üyfch, Antwoorde,ReplicqenDupblicq, foo in con- ventie als reconventie, en zijnde boven de fom- me van dertigh guldens, t'ek kens beflagen met een Zegel van vier ftuy vers.                ' Γ ; Werdende wijders tot nader elucidatie van 't XXXVïII. Articul goedgevonden, door φ Magiftraten van de refpective Steden hunner re- fidentie, niet alleen de Boeckhouders van de Ooft- en Weit-IndifdheCornpagnien,op de Ka- mers binnen deie Provincie, maer oock de Maeckelaers fullen werden gebracht onderden Eedt. En blijven dePIack-billietten der Water-kler- ken,endie van de Bank van Leeninge niét alleen 't recht van't Zegel fubjecl,maer is oock haer Ed. Mog. intentie , dat 't felve moet betaelt werden van de Tranfporten van Actiën op de Ooft-en· Weft-Indifche Compagnien , midtfgaders de Ordonnantien aldaer géflagen , ten advenante van de fomme, ende yder tranfporc van Obliga- tien, 't zy onder de hand ofNotariacl, meteen Zegel van tw ee fchellingen bezegelt ·, wordende dequitantien, dieindeplaets vaneentranfport werden gegeven, daer vooren gehouden, en die Zegel fubje£t verklaert. En alfoo eenige duyftefheydt werdtvoorge- geven*over den inhoude der V. Articulen] foo vandeOrdonnanrieop dit Middel, als de Am- pliatie van dien} is tot interpretatie goedtgèron- den te verklaren, dat yedcr Mandament van Gyfelinge fal werden bezegelt met een Zegel van twaelf ftuy vers, en-alle andere Mandamen- ten, en het relaes van de gedane Exploiften met een Zegel van vier ftuyvers, gelijck mede de Copien van deMandamenten, AeTre vandagh- vaerdinge, als anders , by de Deurwaerders in huhnequalifeyt uyt te geven, metgelijckeZe- gel van vier ftuyvers moeten werden beflagen. In confideratiegenomen zijnde, dat volgens haer Ed. Mog. begeerte, begrepen in derfelver Refolutie van den twee en twinrighftenSeptem- ber voorleden, het Middel over het Kleyn Ze- gel onder anderen mede foo veel doenlijck moet werden gebenefkieert, ende dat ondervonden werd, depoliflènvan AiTurantie, binnen deiè Provincie geflooten werdende, het felve Middel nooytlubjetten zijngeweeft, en wcfende on- dervonden, dat volgens het L VIII. Articul der Hollandfche Ordonnantie, in die Provin- cie hier over werdt betaeldt: Is goedfgevonden 6 W 2            ' defel·
	Ehdèalfcip de Boter-pacht binnen 't Quartier 'xhooleir ebt nu toe is onVerpacht gelaten, ^rdc den Rentmeefter geordonneert in fijn Sohier daer af een hooft te maëckén, en te ver- een, dat ten naeften Saeyfoene daer van Ver- achting6 gefchiede, ais in de andere Diftric- terv De Vcrgaderinge mede voorgekomen zij n- ^e)(j3tdeHuyfen onder de Heerlijckheydt van y;ykrgeopgeen Quartier enzijngereforteert, jntotdeHerbergen incluys exemptie pretende- ien, invoegen dat de Wijnen en Bieren aldaer werden verkocht tot merckelijcke prjEJuditie yan'sLands Middelen der omliggende Plaerfen, voornamentlijck Voflèmaer en Sint Annelandt, koetgevonden daer jegens te vooriien. En voor eer ft, de wij Ie deièl ve Plaets conform het XIV. Articul der nader AmpHatie vanden vierentwintighften Maertiêftien honderdtvier enfeih'gh, voor het aengaen der laetfte Verpag- tinsem gebreecke verbleven is een vafteMaelJ We te verkiefen, werdt deièlve voor defen loopenden Saeyfoene gereforteert onder den Moolenvan Sint Annelandt, en den Sradthou- deraldaeraengefteldt tot Coile&eur van allede Gemeene Lands Middelen, by wien de In- ende Opgefetenen derfelver Heerlijckheyt haer Bil- iiecten fullen afhalen, ende die vervolgens hu rendement daer over Collecteren fal, en maen- ielijcks verantwoorden aen den Rcntmeöfter nn der Heyde, goede toeverfight houdende, tedoordeielve's Lands Middelen aldaer in den Quartiere niet en mogen werden verkort > ende Kgens de contraventien ende frauden geproce- deert, volgens Haer Ed. Mog. Placaten en Or- donnantien. Tïen 12. TDecember itfpr. QEhoort het rapport van deHeeren HaerEd. Mog. CommifTariffenjVolgens Refolutie van dcn negen en twintighften der voorleden maent, lamineert hebbende de Requefte,van Ger- •Jöoro, Pachter van't Kicyn Zegel over Wal- %en, en meer andere, elucidatie verfoec- ^ndevan eenige gepretendeerde duyfterheydc jWrdc-nnantieen Ampliatieop'tfelve Mid- elgeëmaneert. Is na deliberatie goedtgevon- *<» verftaen, te verklaren dat de meyninge ^hetXXH, Articul van de Ordonnantie me- ^i dat alle Ordonnanrien, die op 't Srate- %proir, dat van Walcheren en andere Cor- fom Wer(*cn g^flagen , ten advenante van de ttziïn* ^aer me<le ^c begroot werden , dit ^otkhuldigh zijn, dieniet en fullen werden let» C * yeel min uytgegeven, voor dat de- ^eLmethet behoorliJckc Zegel fullen zijnbe- *w> geèxcipieert alleen Ordoananticn op

-ocr page 1146-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

1124

defelve polifien van AfTurantie van nu voortaen hec Zegel fubjeét te maecken, ende dat vervol gens van yeder parthye diegeflooten fal werden, {, door de Makelaers onder den Eed aen te bren- gen ) voor't recht van't Zegel fal werden betaelt twee fchellingen j tot wekkers invorderingede noodige ordre fal werden geftelt, ten Ware hier overby Verpachtinge konde werden geaccor- deerd,: ■ .. taj ι : yam ■ ■ \ En nadien voor den tioogen en Provincialen Raed in Holland, deZeeuwfche faccken eeni- gen tijde her waerds fonder 't recht van 't Zegel te betalen zijn gepaffeert, daer in tegendeel over deHollandfchefaecken, aldaer voorkomeade3 't felve met een grooce exacütude werdt gevor- dert: Is goedgevonden ende verftaen , volgens haer Ed. Mog. Ordonnantie ende Ampliatie van dien, van nu af aen de introductie van het felve 2Jpgel, over de faecken van Juftitie in den Hage, fal werden gedaen, en aldaer door de Pachters van dit Middel, t'fijnen kofte aen te ftelleneen bequaem Perfoon, gedefpicieert, ende met Acte tot invorÏÏeringe en verantwoordinge van dien gequaliffceert. *Den Ut>¥)ecember \6$\. ZYnde over het X X11. Articul op de Ordon- nantie van't Kleyn Zegel gevraeght interpre- tatie : Is goedgevonden tot nader elucidatie te

verklaren , dat niet alleen de Obli2at;Pn fprooten uyc conditien van vcttoSS?5 &e" Huyfen, Landen, Schepen, |S^ Meubile ais In-meubile Goederen         ' f°Q

d

fen door moeten

itie„rel6,alSdeKaopda;rpeLi:CS,betlIde0td™»-'*

e* en

T>en 17. ^December \C9\

XTAerder wefende gerefumeert haerEd Mc* *-., ï gerefolveerdevandentwaelfdendcfer vB fooveel'tfelveconcerneertdeOrdonnantinop hetState-Comptoirgeflagen, envanhetKlevn Zegel geëximeert: Is goedgevonden by nader verklarmge, onder die exemptie mede fuik» werden begrepen de vprdereOrdonnantien, oo hetfelveComptoirgeflagen,overfurniiTemen. ten van extraordinaire Confentente Waterende te Lande, daer onder geforteert deOrdonnan- tien van iubfidie aen 't Collegie ter Admiraliteyc binnendefeProvincie, verfchotvanBrief-loo- nen, Legh-gelden, en over Nieuwejaren ,dic jaerlijcksaen'sLands Bediendens na gewoonte werden gedeftribueert , middgaders Ordón* i nantien ten behoevevan Ambafiadeurs, Vaca- J tien en Boode-loonen, die als't Gemeene Land I raeckende , het recht van 'c Zegel niet en blij. I ven onderworpen. Onder itond , Accordeert I metdevoorfchreveNorulen. Was geteeckenr, I Τ iet er <Duvelaer, Fit. ftetru.

]Sfiet0>e en nadere Ordonnantie, volgens welcke ten behoeve van de Gemeene Saecky 1 Wn wegende Heer en Staten van Zeelandt, alomme in haer Ed. Mog. 'Provincie geheven I Jatwerden het Recht -van het Kleyn Zegel, veor alderhande 'Documenten, Jflen, Schrif-1 tuyren, O b ligatien, Huyr-ceduUen , en andere Bewijs-ftt/cken, hier na breedergefpectfi- ceert, indatedenfeventiendenMaert 1603. .*-

dat het voornoemde Middel van'cKleyn Zegel» voortaen te reeckenen met den eerflen April feftien hondert drie en tnegentigb, geheven fal werden in voegen en manieren als hier nabreder werdt geëxprefleert. Eerftelijck, blijven defen Impoft totvfcrftuy- vers geaiTubjeóteert de Plack-bilüetten vanPen- ningh-meefters, Dijckgraefen Gefwoorens,or andere genaemde Regenten van Poldersor Uux- kagien, vanWatcr-Klercken, cndcdicvandc Bancken van Leeninge , alierley Requelten, Verfoecken enMemorien (daer onder medeM-. grepen de Officieren en Pachters, continerenac; eenighverfoeck) alle Remonftrantien, Uocu- mcntencnandereSchriftelijckeAddreflen.flW deftucken daer annex, die geprefen«ert^Je. overgelevert fullen werden aen Q$*/f CJ Heeren Gecommitteerde Raeden >^η<10** ken-kamerdeferProvincie, aendcBurecrη fters, SchepenenenRaedender refpettiv den, aen den Krijghs-raed, m de Stwc" Provincie refiderende, of aldaer gecc0Tpl.ell' werdende, de Regeerders der fmallebteae^ van de Dijckagien, aen de refpective »■ . , van de Ooft-tnde Weft-IndifcheComFg^ binnetdefcProvincie rjefiderende, cncit ^

E Staten van den Lande enGraefrelijck- heydt van Zedandt, Allen den geenen die dcièn fullen fien of hooren lefen, S a- lut} ^Doen te weten: Alfoo Wy da- gelijcksmeeren meer in ervaringe komen, dat Onfe Ordonnantie van den achttienden Octo- her feftien honderdt negen en feventigh, en na. der Ampliatie en Interpretatie vanden fefden September feftien hondert tachtig, op't Kleyn Zegel gecmaneert, niet na behooren, ende ge- lijek Wy wel verwacht hadden, werdt nageko- men en geëxecuteert, alfoo defelve Ordonnan- nantie by veele Menfchen opfettelijck* werden tegen gegaen, en op defrauden en contraven- tien van dien foodanigh reguard niet en werdt genomen, als de importantie van het felve Mid- del wel komt te verey fichen, dat oock veele faec- kenin defelve Ordonnantien zijn geomitteert, die nacr het exempel van de Nabuyrige Provin- ciën , met goedt fucces ende groote nuttigheydt van 't Gemeen, onder den voorfchreven Impoft zijn gebracht} Soo Is't: Dat Wy na iterati- ve gehouden deliberatien, en rij ρ overleg, goet- gevondenendegerefolveert hebben, Onfe Or- donnantie en Ampliatie, vooren gemeldt, te derogeren en in te trecken, ende vervolgens op nieuwste ordonneren en te ftatueren bydeien,

-ocr page 1147-

				Racckende de Gemeene Mi \ié andere fubalterne Gerechten, Collegien,		II25 verfchuldight fullen wefen de navolgende, die gefchreven fullen moeten werden op een Zegel van fes guldens* te weten -, alle Requeften > Sup- plicatien > Memorien ende Addreflen, omme te hebben OiTroy tot bedi jekinge of herdijekinge van eenige Landen, Polders en GoriiIngen,oock tot exemptie, vrydom of remiïïïe van eenige der Gemeene Lands Impoften, dubbelden Hondert- ftenPenningh, of van Tienden, Recognitien, en eenige andere der Gemeene Lands laften,om- me te hebben continuatie van voorige Oétrq- yen, eenige exemptien,. vrydommen óf ontla- ftingen ingehouden hebbende j doch alle Re- queften omme van Leengoederente mogen dif- poneren, en op de Requeften om te hebben le- gitimatie, afdoeninge van Fidei-commis , Ve* niam atatis y Suretë du Corps , of continuatie van dien, op een Zegel van twee gulden > als mede omme te werden Notaris of Lan^meters * fullende, opdat hetvoorichreve recht van het Kleyn Zegel fonder onderfcheydt behoorlijck werde voldaen, geene foodanige Oitroyen, ex- emptien , vryhqden en ^emiflïen,, of continua- tie van dien, rioehteadmiflïen tot de voorfchre- ve Bedieningen werden verleent, ten zy alvoo- rens daer toe requefte met het voorichreve Zegel beilagenj fal wefen overgegeven ende geprefen- teert, ten welckeneyndc niet alleen inde exten- fle vande Refolutien daer over genomen, van het voorfz Requeft mentie fal moeten wefen ge- maeckt, op pcene van nulliteyt, maerial den Griffier van Ons Cornptoir t'elckens naer hec fcheyden Onfer Vergaderinge, den Pachter uy,r. Onfe Notulen oplefèn de namen van de Suppli- anten, die foodanige verfoecken hebben gedaen* op dat den fel ven magh onderftacn of defe Or- donnantie daer ontrent behoorlijck is opge- volght. I I J· Alle Brieven van Odroyen, Vrydom of Ex- emptie, Aften, CommiflienenDepcfches,ge- voïght of bekomen op de Requeften, in 't voor- gaende tweede Articul gementioneert, fullen voortaen gefchreven moeten werden op een Ze- gel, bedragende drxemaei de waerde of beloop van het Zegel, daer op de voorfz Requeften ful- len moeten werden gefchreven, Except-oftrq- yen omme van Leen-goederen te mogen tefte- ren of belaften, Brieven van emancipatie en Su* reté dn Corps, die omme teégaleren den ouden Impoft, fullen moeten werden gedepefcheerc op een Zegel van tien gulden, maeckende t'fa- men met het Zegel op het Requeft twaelf gul- dens j en op dat Onfe goede meyningein defen te facielder fbude konnen werden opgevolgh t en nagekomen, fullen gftene Refolutien tot eenige Vrydommen, Commiffien of Voordeden, inde twee voorgaende Articulen vermeit, op de mar- gine van eenige Requeften, by fprme vanAp- poincTrement of Appoftille, meer mogen wer- den gefchreven, maer van alle defelve moeten geëxtendeert Worden een feparate Afte of In- ftrument , daer by kortelïjck in fubftantie ver- haelof gerecapituleert fal worden het verfoeck by den Suppliant in defelve Requefte gedaen fullende op alles den taux hier voorengefteldt» fonder de ininfte conniventie moeten werden af, gevor-
	vten> fooin de Steden als ten platten S°Cde binnen defe Provincie aengefteldt, die k'Lwfag of authoriteyt fouden mogen heb- fη ofdaeracnbyyemandteenigéfchriftelijc- Kcrfoeckén en fupplicatien gedaen,; of eenige Affdreflsn gerrBeeKt fouden rriogen werden, het ockbywien, aen.wien, of op wat wijfede £e fullen werdengeprefenteert, ingedienc of deden,gcené Corpora,. Collegien, ofte ce- \^eÏ{öpxiend^èrvannyt^efondék, van wat JLconditie, beroep of qualitey t deieive Cor- Collegien ofte Perfoonen öock fouden £een wefen,; en dat vervolgens foodanigéRe- elen, Verfoecken en Memorien, over alle leekenen gevallen, die in de volgende Articu- ientnec geen grootér Zegel zij η bëlaft, niet ah- dersaisöp |aPier°f Francijn, behoorlijck met eenZegel van vier ftuy versgczegèlt, fullen mo- raigeichreven en uytgegeven Worden, op pce- ncvanriengulden, te verbeuren opyederAcTre cflnftrument hetwelcke ongezegelt, ofte niet Kzegéltnadegelegentheyt of importantie van iecken, in gevolge van defe/Ordonnantie fal jiei-ónden worden te zijn gefchrevérii,te bedien footyde Secretariilêh van de Gerechten, Grif- fiers, Arbiters, Advocaet, Procureur, Deur-, waetèer ι Notaris, ende voorts by alle de geene diealÉke defe&ueufe of on gezegelde Aden, ScMiiyren , Requeften , Inftrumenten, en Bcwijs-ituckénendéMunirrienten > refpeeïive- lijckingéfteldt," verleden, gebruyekt ofgepro- keért fullen hebben, als mede by diégeenedie defeiyefullen hebben aengenomen en geej|ui- tfceertj ende (uilen vëortaen geene Requeüln, Verfoecken, Memorien ofte Addrefièn mogen lengenornen, veel minder daer op gedifponeert waen, als die behoorlijck by een publicq Per- bn fullen wefen geteeckenc, of wel door den VertoonderfèJfs, op pcene van nulliteyt, ihter- farende daerom alle Collegien binnen defè Provincie, als mede aenalleRechteren en Ju- feren, vanfoowel op deongeteyekende als deongezegelde, of niet na behooren gezegelde fofaimenten, geen reflexie te mogen nemen, ofeenigh recht daer op te doen, of te gedogen Qatdcfelve eenighfins in Rechten geprodüceert oft'erieydtwerden, op een gelijcke boete van "ψ guldens van yeder diergelijckeongequalifi- tterdeActeof Inftrument ·, werdende de Kler- NerSecretarye of Griffien, en qeck de Boo- Ψ van defelve "Collegien by defen gequalifi- ^rt) oni foodanige ongezegelde of ongeteyc- Ne Acte, Requeften ende Inftrumenten in pwen krijgende, daer over de calange te doen, jjpdeby foodanigen voorval dien Boode ofte frek die de calange doet, de helft vande boe- lnfr°a eren5 wer^en<^e alkenlijck van defen joftgeëxcipièertde Collegien ter Admirali- n Raede van Vlaenderen, geconfidereert
			^Mfiproceduyren en verfoecken, voor defelve Pel$ien Va^eil£ie, met de befcheyden en de- L· es daer toe gehoorigh, een apart Zegel, wdefe Ordonnantie, fubjeft zijn. Ond                       II. (k„. rwefckeRequeften, in het bovenftaen- ^cul geroert ■ aen h00ger Zegel en Impoft

-ocr page 1148-

Placaten en Ordonnantien, 8. Boeck.

ÏÏ26

van een fchelïingh, op poene van nullitevt v, hetgedane Arreft, bovende boetevanS ,l dens, tenlkile van den Boode of pubSi ' foon, diehet Arreft anders foude^g* ben gcdaen, en het voorfz gezegelde &J£ inftantie van den Pachter of fijnen ColS nietkondeexiberën.                             Ceur '"..', rx./'.;·1' De Commifliea en het relaes vanDcurw ders, mitfgaders alle Aften of Extra&n uyedé rollen of regifters van Juftitie, behelfcnde Tab ftantieletermijnenvancyfch, antwoorde re plicq en duplicq, mitfgaders alle Aften van de* faut of verfteck, als mede verfoeck van Purgè van defelve, in faceken boven de dertigh euï dens, verblijven Impoft van 't Zegel fubjed: toe vier ftuyvers* en fullen geen Appoin dementen of Sententien mogen werden verftretkc, ten zv alvoorens foodanige bezegelde Aften of Ex- traden in rechte fullen wefen geexhibeerc ende overgeleght, en fal van yeder.'van.de voorfchre- ve Dinghtalen het voorfz recht van'tKleynZe- gelmoeten werclen bctaelt, 't zy defelve ineen of meer Aften werden uytgegeven, tenvare de- felve Dinghtalen op een en defelve dagh waren gevallen, als Wanneer het recht van het Zegel maer eens lal werden betaelt; en fullen de Deur· waerders, die op ónge zegelde Commiili|p eeni- ge judiciele daghvaerdingen, * infinuatienof re· laièn komen te doen of uyt te geven, en Procu- reurs en verdere Bedienden, hun behelpende . jUgf;ongezegelde Aften of Inftrumenten, daer clB^jVcrbeuren een boete van tien Caroli gul- dem, en bÜj ven de Rechters gehouden hier op naéuw reguard te nemen, en de fchuldige in de voorfz boeten, fonder aenfieri, tecondemne-

gevordcrt, behoüdelijck alleen dat in 't reguard van afdoeninge van Fidei-commis , beneden de twecduyfentguidens, maer 'fal gebrüyckt wer- den een Zegel van vier guldens tTamen, te we- ten, van twee guldens op't Requeft, en twee guldens op deAfte of Refolutie, blijvende de afdoeninge van Fidei-commis boven de twee duyfendt guldens, fubjeft een Zegel van fien guldens, t'iamcn met het Zegel pp>'t Requeft uytmaeckende twaelf guldens, en in 't reguard der Vry-fchippërs, Marckt-fcHippers enDeur- waerders, fullenhaerAften varitonteifie wer- den bezegelt met een Zegel van acht guldens, blijvendedeOftroyenofcontinuatienvandien óver Parochie-accijnfen fubjeft een Zegel van twaelf guldens* als van ouds. iv. --■ Aengaendede Gerechts-faceken binnen ön- fen Lande van Zeelandt, daer over fal het Ze- gel werden betaeldt in voegen hier na Volgende, op de Minute van alleProcuratien adlites, of ad Negotia, Atteftatien, P.roteilen, Infinuatien en andere Inftrumenten» daer op in de volgen- de Articulen geen hooger Zegel geftelt is, die vooreenige Gerechten of voor Notariiïèn ende Getuygen werden gepafleert, als mede op de Copie, foo menighmael die Copiehjek uvtgé- gevcn werden , ial werden geflagen een Zegel van vier ftuyvers, gelijck mede op alle Befchey- den in Judicio, of voor Arbiters werdende over- geleght of geproduccert, onaengefien daer op eenigh Zegel van buyten defe Provincie foude mogen weien geflagen.          i V. Alle Mandamenten *die van de Heeren Ge- committeerde Raeden na defen fullen werden gerequireert, oock alle Aden van Appel, en de Mandamenten daer op te bekomen, van fubai- terneBanckenaende Gerechten van deStedcn, fullen werden uytgegeven op een Zegel van ies ftuyvers. VI. Doch op de Mandamenten vandenHoogen en Provincialen Raedt, in confideratie dat het Zegel op de Aften en Befcheyden van de Pro- ceflen, diealdaerwerden geventileert, by defen werdtafgedaen , fal werden geflagen een Zegel vaneen pont Vlaems, except de Mandamenten van Cellie en Beneficie van Inventaris, midriga- ders RequeftenCivil, met Committimusaende Gerechten binnen defe Provincie^ die fullen werden beflagen met een Zegel van twaelf ftuy- vers, ende de Copien van alle de voorfz Man- damenten ende Aften van Daghvaerdinge by de Deurwaerdersin hunne qualiteyt uyt te geven, moeten werden beflagen meteen Zegel van vier ftuyvers. V II. Alle fchriftclijcke Confultatien en Advifên, fullen moeten werden gefchreven op een Zegel van acht ftuyvers. VIII. En fullen voortaen geen Arreften raeuwelijck mogen werden gcdaen door de Gerechts-boo- den, alsopeenichriftclijck Büliec van denAr- reftant, ónder hem Boode blijvende beruften, 'c wekk fal moeten wefen bezegelt met het Zegel

flfl '91

ren.

X.

De Minuten vande Accorden vDordeCom- miiïariflên vande Gerechten, in faecken boven de dertigh guldens, op voorgaende Aften van renvoy werdende getroffen, op een Zegel van vier fchellingen, en de affchriftenopeeaZcgel van twee fchellingen. XI. In faecken die by interlocutie geordonneert zijn tebefchrijven, fullen de Schriftuwen van memorien , additie , eyfch, antwoordt , re- plicq en duplicq, met middelen, debat, con- tra-debat , folutie , fuper-folutie, folvatieen reproches, midtfgaders gelibelleerde lnvenB- riflen, Advertiflementenen Deductie?, w» |èit werden mede met een Zegel van vier icnci- lingen. 'XII. Alle interlocutoire of provifionele Senten- tien, Vonniflèn of Decreten* &^ΨΤΜ provifie eenige fommen van Pennin2f"' ηΠβ verfochte preftarie van eenigh feyt > lr^c\sc of eenige andere faecken, hoeda"lg„,adjudi* oock foude mogen wefen, fal werdeng» ) ♦ceertofontfeght, fullen daer van de&ou en Vonniffên gefchreven moeten vreraen γ ^ Zegel van half foo veel gddtalsin «^fflj^ voorfchreve Claflen vande definji^ tien, VonniflenenDecretenisgetwuec ^

-ocr page 1149-

Raeckendc defiemeene Middelen van Zeèiandt. 1127

Produftien ende Sententien gerequireert wer- den. XVI I. De Minuten van alle Gompromiiïèn ofSuli- miffien aen Arbiters of goede Mannen, voor een Secretaris, Griffier, iJptaris , ander publicq Perfoon, of onder de handt; gepafleért,: iiillen moeten werden bezegelt met een Zegel van vier fchellingen, endéAffchrifcenvan dien op een Zegel van twaelfftuy vers. ,           ■* ■? XVIII. Engelijck by alleNoiarialeCopien fal moe- ten wefen geinièreert op de kant, met wat, Ze- gel de Minute is gezegelt, foo fullen ooclc. Ar- biters by hare uytfpraeckemoeten verklarensdat fy in het doen van hare uytfpraecke op geene Stucken, Bewijfen, Aften, Schriftuyren ofte Minumenten reguard genomen hebben, dan al- leen op foodanige, die conform defe Ordon- nantie zijn gezegelt geweeft, op pcene van nul- liteyt vande uytfpraeck, die niet te xain.by den .Triumpliant ial konnen werden geredimeert met een amende van vijftigh gulden. X I X. Den voorfz Impoit fal oock moeten werden betaeltover alle de volgendej Aften ende InftrU- menten, die. buyten de voorfz faecken van Rechts-pleginge opgemaeckt, gefchreven, ge- paiTeert of uytgegeven fullen werden, en dat op foodanigh een voet en prijs, als in de hier onder geiteldeLijfte breeder fal werden aengewefen. ■ X .X·                        -. i ■ 1 Alle Perfoonen beguniright werdende met eenige Commiiïïen van OfHcien, Ampten, Be- dieningen en Beroepen , defluerende van de t Heeren Staten van Zeelandt, de Heeren derfel- ver Gecommitteerde Raeden, de Reecken-ka- mer , of van eenige Steden van de Provincie van Zeelandt, ende Conimittirnus , Dijckagien, mitigaders van eenige fubalterne Regenten, So- .cieteyten, Kameren van de Ooft-enWeft-In- diicheCömpagnien binnen deièProvincie reiï- derende, Collegien, Hooft-en andere Officie- ren , Ambachrs-Heeren, ende generalijck van alle die geene die tot het vergeven ofreberoepen van defelve Ampten, Officien en Bedieningen fullen wefen gequalificeert, fullen voor het doen vanden Eed, en voor het plegen vande minfte Aftie, haer Commiffie of Bedieninge moeten hebben bekomen, op poene van vijftigh gul- dens } en fullen de Zegels tot de voorfz Α mpten ende Bedieningen wefen geproporrioneert als volght: Sop wanneer vande felve Amp- ten , Officien , Beroepen ofte Be- dieningen dependeert een jaerlijks Traftement, of aen Emolumen- ten twee duyfendt guldens en daer boven, fullen moeten werden ge- fchreven op een Zegel van----------1 fp.guldens. Vijftien honderdt guldens ende daer boven op een Zegel van ~— % 2 o.guldens. Twaelf horidert guldensen daer boven op een Zegel van —— '-i— ipo.guldens. Acht honderdt guldens en daer boven op een Zegel van——------· jpguldens- Vier

XIII, i'jlcdiifinitiveScntenrién', Decreten en Von- Α geweien by eenige, Collegien,;Bancken

lil

Subalterne Rechters binnen "Onfe Provincie aderende, lullen werden gefehreyen op"een 2eeel als hier naer particulierder werdt gefpeci- In"iïccken'daerbyyemWdt;\ver£, .,, '\'",[ ... „econdemneerteenigh feytre pra>

24. ir uy vers.' 4.ftuyvers. Cs " ' * . ' ó.ftuyvers. 8.£tuyvers. ^.iïuyvers. 3 o.ftujyersJ

ieren, cfieverancietedoen ,— infaecken daer geeyfcht is bp- venciedertigli tc^ dondert guldens Infaécken van honderc tot twee i5PiL4ertguldens .^-j ^ ggggj "'fan' twee honderdt tot.lf s non- tóuldene' .rr-?r. -*-~ -7-- Yan fes hoiidéri tot twaelf hon- derfguldens *,'.—-—.., —— λ __ —-^ y^ntwaelf honderdt tot gieren twintigh horidejrtguldens --· ,-ίχ-

Vanvier en twintig honderttot acht en veërtigh honderdt gul- Van acht en veërtigh honderdt ι tot tiendüyfent guldens en daer bo- ven» met een Zegel van —^ r^-^S.iluyvers.1 'Alles op de boete als in het voor- ,., ; gaendeArticül.             . .,.,,, :.r.. .... ■. ■.·;_..s; I ti' -"ixw; ■■■',■' Alle Aften van fommatie , arrefr, gyfelinge en Letteren requifitoriael op voorfchreve Sen- tentien) fuiien werden gezegelt met een Zegel Mibo veel bedragende als hier vooren in het reguard van.dé.Zegels van defelve Sententien,: V^onriiffèn en Decreten is geordonneert. .·,-,· Doch in gevalle eenige arme of miferable Per- foonen, hetzy aïsEyflchers , het zy als Ver- weerders , dinghplichtigh fullen komen te wor^ een, en fy van den Rechter een wettelijcke per- miffieïuHen hebben bekomen, om gratis enpro 2w te mogen werden gediendt, foo fullen de wePerfoonen geheel en al vanden voorfchre- venlmpoft zijn en blijven gedifpenfeert, en (al inker reguard op alle Aften endejudicielege- fchnffen loco Sigiïii gefteldt wprden TroTteo, gelijck mede van den voorfz Impoft fullen wefen geexenipteert alle faecken daer dertigh guldens ^oaer beneden fullen werden geeyfcht , fonder

^oceiTen nieerr.. η           3              * V' Μ gerechtigheydt van 't Zegel van Inftru- JJfta en Aften, in fudicio gedient hebbende, corïmen COt laftc vandie in de koften W€rdc ge' fclv jCert' en *n cas van compenfatie fal het 'emede voor gecompenfeert werden gehou- UeP                XVI. mi Γ jCeduvren voor Arbiters en goede Man- eyjldendegehouden, en alle Inftrumenten ftien,VOor de felve by Partyen geëxhibeert fP'aeck° rCeerCï mitfgaders de Aften van uyt- %keZ "^enrnoeteri voorfien wefen metge- ^gelsi alstotdeJudicieleProceduyren,

♦

-ocr page 1150-

'Placatcn en Ordonnantien. 8. Bóeck.

II!28

Collonel gehouden zijn den Lieutenant-Cnii nel, Major ende Capiteynen, onderfi nR ■ ment komende, te waerfchouwen, ffi» dementen te fullen ontfangén, voor S r danige bezegelde Aftens fullerrhiS^ men, gelijck oock de Ritmeefters en cï ' nengeobligeert zijn het fel ve mede te dS^" reguarde van hare Onder-officieren, S felver namen aen te brengen, on D«nP m$F* aen de voorfz Hooge Officfe™ τ£^ het fel ve nalatende, korten en inhouden fi?Γ' maelfoo veel als de Zegels van del i*w; en Vendrighsiullen komen tébeloope?^ Alle Perfoonen die van nu voortaen iullert werden verköoren ënde aengefteldttotBureer meefters, Schepenen en Raeden, ThefauiLr vande beflooten Steden.binnen dèfe Provincie fullen voor dëëërftereyfe moeten werden voor' fienmeteenAfteuyt de Notulen j daer by van hare Electie blijeke, welck Extraftfal moeten behagen zijn met een Zegel van drie guldens X X II. ψ · Jifot Van alle Officien, Ampten en Bedieningen, dcfluerende van de Magiftraten in de Steden,' Theiaurien, Weeskamers ende Land-Rechten aldaer, falby de Secrerarifïèn, Griffiers of an- dere Minifters van defelve Steden, een korte A&e werden geëxtendeert, enaendefelvePcr- foonen, tot eenige der voorfz Officien', Amp- ten of Bedieningen verköoren enaengeiteltwe- fende, terilont na derfelver Creatie of È!e£he overgelevert moeten werden i en fullen defelve A&ens werden geproportioneert conform de voorenftaende Lijfte, foo na doenlijek, waer toe de Collegien, diede aenftelHngedoen, blij- ven geauthorifeert. XXIII. Van alle· mindere Bedieningen, onder de voorenftaende Lijfte niet begrepen, by de Ma- giftraten in de Steden , ofte andere fubalterne Collegien vergeven werdende, foo defelve op < eenige Emolumenten ofte Arbeyds-loonenbe-1 dient komen te werden , hocdanighen van wat ι natuyreofbenamingedefelvedienftenoockfou· den mogen zijn, fal by den Secretaris, of ander daer toe gequalificeert perfoon , een Aftege- maeckt, ende defelve op een Zegel van vieren < twintigh ftuyversgefchreven, enaendePerioo- nen, foodanige Ampten verkregen hebbende, tot haren kofte overgelevert moeten werden, en fal niemant fonder exhibitie van foodanigneen gezegelde AcTre, tot he;t doen van den Eedl, noen tot de exercitie vanfijn bekomen Amptorceöe- dieninge mogen werdengeadmitteert, opp tien gulden by den fel ven te verbeuren. ; ■                    γ γ τ V                         ft 1 Alle die vry komen te werden 'm <*0^ de, waerby yemandt werdt gead«lttec"lfi eenigeNeeringe, Traficq of H^Sj* opdeboete als boven, moeten alv0°^enge. den voorfien van een Afte vanDeecken Ieders of Regenten van het felve Oüac» & geit meteen Zegel vantwaelffruyvers. ^ ' EndeopdatditMidddmettcineere»^ defoude werden ingevorderd en *Wi0fi ringe gekomen zijn, dathetRecfltvan ^1

Vier hondeidt guldens en daer boven op een Zegel van -—--------24gulden§. Onder welcken laetften tauxde degels van de Predikanten voor haeréerfte Beroepinge fullen for- teren, en fullen dienvolgende op haer eerfte Beroepinge , op haet A&e vande Claffis, laren flacn een Zegel van ------ ■----- —- 24. guldens. Oock fullen fy een gelijck Ze- gel moeten betalen, wanneer van een Dorp tot een Stadt overgaen. Van drie honderdt guldens ende daer boven op een Zegel van 1-----· iB.guldens. Van twee hondert guldens ende daer boven op een Zegel van ------ ï 2 .guldens. Van hondert guldens ende daer boven op een Zegel van------——. ; ö.guldens.j Op alle andere Commiffien,geen honderdt guldens jaerlijcks bedra- gende, fal werden geilagen een

j.guldens.;

Behoudens nochtans dat de Commiffïen, daer van deTrade- mencen of Emolumenten jaerlijcks geen dertigh guldens komen te be- dragen , volftaen fullen mogen met een Zegel van —— -----------■ 4.ftuyvers. En fullen de Penflonariflen, Se- cretariflèn of Griffiers vandeftem- mende Steden mede werden gere- guleert conform de vooren gefpe- cificeerde Lijfte, ten advenante van hare Tra&ementen of Emolu- menten, en in allen gevalle, niet minder voor het Zegel van hare Commiffien ofte Α de betalen, als 2 ƒ .guldens. Ende Secrerariiïènen Grieffiers vande fubalterne Collegien in de Steden, ------ ------ ------ ö.guldens. Ende van Dorpen -----■ ------ 3.guldens. Ende fullen mede alle Attachen, byOnfe Gecommitteerde Raden, op eenige Militaire Ampten van Collonels, Lieutenant-Collonels, Majors ende Capiteynen gegeven werdende , moeten geichreven werden op een Zegel van -----24 guldens. Ende van Lieutenanten,Cornet- ten'en Vendrighs, ■ op een Zegel van ----- —, «—*■■ ------ i2.guldens. Aen alle welcke geen Ordonnantien fullen werdengepafleertofbetalinge gedaen, vooren aleerdefelve Attaché fullen wefen geobtineerr, lullende de Solliciteurs, die de Ordonnantien komen te lichten, t*elckens moeten adverteren wat veranderingein de Compagnien die iy bèta-* len, ten reguarde van de Officiers is voorgeval- len, op poene van tien guldens, oockniemandt toteenige der voorfz Officien, Ampten of Be- dieningenmogen werden aengenomen of gead- mitteert, daer van eenigh Traétement ontfan- gen, ten ware hy daer toe by de Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden met een ichriftelijck en in voegen voorfz bezegelde Afte, Attaché of Commiflie fal weien voorfien j ende fal een

■

-ocr page 1151-

			Raeckende de Gemecne Middelen van Zeclandt. 1129
		1 ten aenfien vande Beampten, niet en is bfervcertalswel hadde behoort, istenover- rtp hv Onsgoedtgevonden te verklaren, dat fSerofCollefteurvanditMiddelfalwe- f equalificeert, om van den geenen welcke Seenige Bedicninge, Gilde of Neeringe, ge- Lende fijn Pacht, foude mogen werden gc- Üttcerc, fijn recht, foo als foodanigenPer- f on, volgens defc Lijfte, verfchuldight fal lJ paratelijckte executeren, en fal fooda- kenPerfoon als dan gehouden zijn binnen vier Lcwntighuyrenhetbetaelde Zegel tetoonen, cningevallehecnade fommatie eerft gezegeldt ·, 0f oock by gebreck, refus of dilay van het fjverevertoonen, vervallen zijn in een boete Mnvijfguldens. fan gelijckcn fullen alle Extraften uyt de Doop-rcgifters, midsgaders Atteftatien of Ver- klaringen van dat eenige Huwelijckfche gebo- denof proclamatien in de Kereken of elders zijn ferkondight, of dat yemandt wettelijck is ge- trouwe, en voorts alle Kerckelijcke Atteftatien vanyemands leer of leven , moeten werden ge- fchreyen op een Zegel van fes ftuyvers, op de boete van tien guldens , te verbeuren ten Jafte vandiegeene die foodanige Atteftatien of Aften fonderhet voorfz Zegel lullen hebben uyrgege- yen, als oock van die Peffoonen , die haer ijl ceruge manieren met de voorfz ongezegelde Ac- tenfullen villen behelpen. XXVI. AlleBegraefïenifiènin deKercken,'tzyinde Steden often platten Lande, ial vanden Pach- ter moeten werden gehaeit een Billiet, beflagen meteen Zegel van vij f fchcllingen, houdende (baem vanden Overleden. Gelijckrnede de Rouw-huyr-koetfen, waer mede de Lijeken ten grave werden gebracht,niet Men vermogen defelve Lijcken te voeren, als siitsde Koetfier daer van toone een fchriftelijck Biet, gezegelt met een Zegel van drie gul- dens, op pcene van tien guldens te verbeuren, Wiejeenedie de Lijcken in de Kerck fal heb- ^ngeadmitteert, fonder alvoorens de voorfz bezegelde Aften te hebben geilen, engelijcke ^guldens tot laftê vandeLijcke-bidders, of ^derediehet felve Lijck fullen hebben bedient. XXVII. Enterwijle, niet tegenftaendeOnfegereïce- f^de Refülutien, 't gebruyek van het Zegel epdeMinuten van allerley Inftrumenten, niet ?M nagekomen na behooren , foo werdt het wealsnu echter gererioveert, en goetgevon- % dat van nu voortaen eerftelijck alleMinu- iy'anHuwelijjckfcheVoorwaerden, niet be* 'lende eenigegeeonvenieérde of geftipuleer- Jm°rgen-gaveofdouarien, voorde Gcrech- y' y et-houders of NotarilTen gepaifeert, L[?êefchreven-werden op Papier of Francijn, reende het Zegel van twaelf ftuyvers, ende men'? ^xtr^en daer van ofanderfins, foo Odp ^ae^ ^e wei"den uytgegevenof gelicht, jjjcen ^egel van twaelf ftuyvers, des fullen de vte ut?" va« de Memoden, Specificatien en 'In* *ac d 0t de V00rfz Huwelijckfche Voor- Vv ^fen<ie relatif, gefchreven moeten 'T· VEEL.			werden yedcr op een geleek Zege! van twaelf ftuyvers. XXV Mi. Doch wanneer inde voörichreveHuweHjcks Contraften eenige advantage werdt bevoorr waert, voor een van beyde de Conthoralen ofte Rcciproce, 't zy by eygendom, vruchtgebruyek, of eenige andere manieie , die bereec kent kan werden tot het beloop van duyfenr. guldens, en daer boven, fullen de felve moeten werden ge- fchreven op een Zegel van twee guldens acht ftuyvers j rotdrie duyient guldens, opeen Ze- gel van twaelfguldens> en tot fes duyfendtgul- dens ende daer boven, op een Zegel van vier en twintigh guldens, op poene van hondertCaroli guldens, te verbeuren by die gcene die contra- rie dit en voorgaende Α rtieul eenige Voorwaer- den, Memorien, Specificatien of andere Aften geminuteerr of gefchreven fal hebben* gepa£ fcertofoock na fich genomen , ende voorts van nullireyt van de voorfzVoorwaerden en Aftens, tendieneffefte, dat beyde Conthoralen, daer uyt tot lafte van malkanderen of Erfgenamen, van de eerft dervende geen recht of aftie fai competereh tot recouvre van eenige van debe* dongen voordeden ofdouarien, blijvende noo^ pende het bcdingh der feclufie van gemecnicbap ofanderfins, het voorfz Contraft van Hüwe- lijck niet re min in fijn geheel en aen de Contho- ralen of haer Erfgenamen, de vryheydt om bin- nen fes maenden na het fcheyden van *t Huwe·. lijck, devoorfzpcene vannulliteyt teredimee- renmetcen fomme van honden guldens, of een gerechte fefdepart van *t voordeel, 't gunt hy oi fy door de voorfz redemptïe daer uyt fouden ko- men te profiteren, de voorfz honderrguldcnsjof* fefde- part te betalen in handen van dien Pachter van'tKIeyn Zegel, die de calangedoen fal, fchoonhetlnffcrument buyten den tijdt van fijn Pacht foude mogen weien gepaflèert. XXIX. Dat ten reguarde vande Huwelijckfche Voor-' waerden, die niet voor publique Perfoonen, maer onder de handt fullen werden gepaiTeert, prxciielijck onderhouden fal werden al hergee- neinde voorgaende Articulen vande publicqüe of Notariale Voorwaerden, foo ten refpefte van dequaliteytvan het Zegel, als van dé Aften daer toe defelve Voorwaerden haer fullen refe- reren , midtigaders de poenen en boeten, téri aenfien van de Conrraventeiirs, breeder is'gé- ftatueert, voor-behoudens alleen, dat Van de voorfz Contraften onder de hand fullen moeten werden gemaeckt twee aleens luydendc énde be> hoorlijck onderteeckende principalen, ende dat yeder van dien befc h reven fal m oe ten werden op foodanigen Zegel, als waer op de Minuten vart de publique of Notariale Voorwaerden hier vooren zijn getauxeert. XXX. Voorts fullen de Minuten van allerhande Dif- poiitien, Teftamenrair of Codicillair, het zy defelve beilooten, often Prorocolle werden gepaflèert, vooreenigh Gerechte, Notaris of ander publicq Perfoon, en revocatien van de« felve, oock allerhande Giften en andere Aften, dacrtoedeTeftamcnten, Codicillen en andere 6 X                     uyt*

-ocr page 1152-

11 go            Placaten en Ordonnantién. 8. Boeck.

taire te Voet ofte Paerdt, fullen als ν werden beftagen met een ZegelvanT n dens.                                             ariegitl« Maer alle Ordonnantién van Hooft.

uytterfte difpofitiertthaer fullen komen te re-

fereren , mede moeten werden heilagen met een Zegel vaneene gulde tiertftuyvers,, midts- gadersde Gopien, Extracten of anderfins , foo menighmael die werden uytgegeven ende ge- licht, met een gelijck Zegel van cene guldc tien ftuyvers; fullënde oock de fuperfcriptie van de beilootenTeftamenten en Codicillen ten Proto- cÖlleofRegifter moeten werden gebracht en ge- zegelt als boven , op poene van vijftigh guldens op yeder Inftrument, 't welck contrarie van dien lal bevonden werden gemaeckt of geëxtraheert te zijn, te verbeuren by den Notaris of Secreta- ris die het Protocol of Rëgifterdaer van geobli- geertis re houden, en voorfzActeiis VanUyt- cerfte Willefal hebben gepaflèeft.' XXX I En fullen oock Erfgenamen, Legatariffen, of andere Perfoonen, uyt kracht van eenige Tefta- menten, Codicillen, en andere uytterfte Dif- pofitien, die niet pun&uelijck conform defeh Articul fullen wefen geminmeert of gëfchreveri en gezegelt, eenigh recht, aftie of prsetenfie ken- nen maecken , ten zy alvodrens daer op foodani- gen Zegel zy geilagen. XXX II: De Minuten van alle originele Obligatien, hét zy die werden gemaeckt ten laite van particulie- re , of tot lafte van Steden, Societeytën, Dijcka- gien,CoUegien,Parocbien van Verbant, Schuit, •PaëyVen Rente-brieven, het zy onder de hand, of voor Notaris of andere publique Perfoonen en Gerechren gepafleert > fullen moeten werden bezegelt na proportie vande iomme, foo als hier ónder werdt uytgedruckt, gelijck mede al- le Conrraften én Notariale of andere Inftrumen- f*en, geehëuytgefohdert, ten ware daer van m dé volgende of voorgaende Articulen η ader wa- re gedifponeert, contirierende een fonime 'bo; vendehonderttot driehonderdt guldens, ful- len vportaen moeten bezegeldt werden met een Zegel van vier ftuy vers, van drie hondert tot fes honderdt guldens, met een Zegel van fes ftuy- vers·, van fes hondert guldens tótduyfendtgul- . dens, meteen Zegel van tien ftuy vers ·, van duy- fent tot twee duy ient, met een Zegel van feflien ftuy vérs; van twee duy fent tot drie duyfent gul- dens , niét een Zegel van twintigh ftuy vers; van drie duyfent tot fes duyfent guldens en daer bó- vëfï, met een Zegel van dertigh ftuy vers *.°p poene van vijftigh guldens, ten behoeve vanden Pachter te verbeuren, foöby den Crediteur als Debiteur,, behoudens daer over hun regres tot laft van den Notaris of ander publicqPerfoon, die defelve Obligatie ofContra&,lönder be- hóorlijck Zegel, foude mogen hebben gëpafy feert. ','■,[_ ' ./ _,'.'. . ·:* De Copien authenticq daer van, fullen moe- ten wefen bezegelt met een Zegel van vier ftuy- vers, doch fal opdeCopie moeten werdenge- ftelt, datde Minute behóorlijck na,proportie van *t Capitaël is bezegelt geweeft. ... Alle Extraften van Notariale Inftrumenten en Contraften, hier. bovenvermeldt,, met een ge- lijck Zegélvan vier ftuy vers. XXXIII. i , Alle Maeiidelijcke Ordonjaantiea van Mili-

re Tra&ementen , geleverde "Waren*

- of ι

wat oorfaêck die anders fouden moge 1 Ψ ten, (zijnde hier na niet feköfeéftWi werden geilagen op 't State-Comptoir, fflfr&l legie van Walcheren, en andere Diirlrw ■* Corpora, de Ooft- en Wéft-Indifehe Sf f nien, fullen moeten werden béflagen me Zegel ten advenante van deïbrrime daerIfl

^

in t

^^^ ^ PI hierboven

reg uard van de Obligatien is geftatueert ·

en

fullen foodanige Ordonnantién niet moV werden geteyekent, veel min uytgegeven'of betalingcdaer op werden gedaen ofgevordert voor dat defelve met behóorlijck zegel fullen zijri geilagen, öp poene van vijfrighguldens ten lafte vari de Houders en Aenvaerders feïi de felve, en noch gelijcke vijfcigh guldenstenlaüé van de geenê dié daer op .eenige betalingé 'i\\ hebben gedaeiï. " lJ .;.:.::.:,,. , tv ;, :.:x-x !x:i;y. uè Doch onder de bezegcldeOrdonnantien, óp 't Staten-Comptoïi; geilagen, 'fullenniet wefen begrepen de .Qtdrinuantieh tpibëtalingedef flo- ten vandeCorh'table» Sübfid'ieri aen Rent-mec- fters, Predikanten ën Voorfangers, voorwclc- ke de Ordonnantién werden, heilagen op de Μ zegelde Acte, die haervan HaerBeroepinge wer- den .gegeven : Item., Ordonnantién gcfl^gen werdende over f urni^ëmentén van extraordinai- ireconfenfen te Water en telLafide: Item, over Ambailaden, CóthtnifRen jVacatien en Boode: loonen!, Verfchótvan Briëf-löónen,Legh;pen- ningen, en over Nieuwe Jatenaen'sLandsBè· dienden. ':*; •-^.X'X χ v.;; Gelijck mëdë ónder de Ordonnantién Öp de Ooft- en Weft-fndifche Compagnien geilagen | werdende, van dit "Zegel geëxcipieert blijven | alle Ordonnantién öp de Weeckelijckfche ofte : Maëndelijckfche Quohieren ofRoücn van Ar- Beyds-loönen , over Traftërnenten, Repatti^ i tien, Intereftéii'.^efi tot bétalingeof reftitutië van penningen,5 dóór de Dömëfticke^endeBe- 1 diendens in dë Jachten of anders vérfchötcn, I mitigaders Ordonnantién tot leveringe van de I Goederen by de Compagnien verkocht. ; Ën onder de ÓfdorihaWienb/hét.CollegiC vkfi Walchereiit, 'eriHë alle kndere Dijckagien, l Steden en Cprpóra:werdehde geilagen, lullen éëêk geëxcipieert wëfert de Ordonnanten op Quohieren of golfen bvti Arbeydts-loonen* mitfgadersm^efTractemeriteri.' ., ' ÓockalIeTranfporten van'ObHgatienophct Landt, Steden of andere Corpora, van ^ opdeOoft-enWeft-IndifcheCornpagnien.» zyonderdehahdtofNotariaél; ^ete^tfefl van twaelf ftuyvefs;, wordende de Qj" van gekochte Obligatien., W & Pla"' & Tranfport werden gegeven ,, aaw^ ? , y^ houden, en dit Zegel fubjed ^η^λαΰ? lendedenPachcergfCollefteuralIeinaen* άζ

-ocr page 1153-

1

Raeckende de Gemeene M

II3I koopen, na behoorlijcke uytfettinge van Bil- lietten, tot verhael van't recht van het Zegel met de boete, waer jegens oock den Huyrder niet fal werden gehoort, voor hy 't felve in con- tant heeft geconfigneert. En op dat alle gevreefde fraudes mogen wer- den voorgekomen, fullen niet alleen in het toe- komende, ingaendealsvooren, van alle voor- ichreve aen te gane Huyr-contradten behoorlijc- ke Huyr-cedullen moeten werden gemaeckr> maer lullen oock de refpeftive Huyrders ende Pachters van Landen, daer toe door den Pach- ter of Collefteur van dit Middel, gerequireerdt welènde, onder Eede moeten verklaren , dat de Huyr-cedullen, by haer geëxhibeert, zijn aengegaenopdietijdt, voor loo veel jaren, en voordefomme* als by defelve Huyr-ceelen ftaec uyrgedruckr. XXXIX. Ende ten eyndedit Articul pun£tuelijck wër- deopgevolghten nagekomen, foo werden niet alleen de Magiftraten in de Steden, maer oock de Gerechten ten platten Lande, fonderlinge gerecommandeert, den Pachter in defen, des verfocht zijnde, de behulpfame handt te leenen, teneyndeden lëlven pertinente kennifie moge bekomen, watHuyfen ende Landen byHuyr- ders of Pachters bewoont en gebruyekt werden, blijvendedeSecrerariflen ofSchouren ten plat- ten Lande geobligeert, voor redelijckdag-Ioon offalaris, ten tijde van de hier boven-genoem- de fitdagen, den Pachter of fijnen Collccleur, yedcr onder fijn Parochie of Diftriél, te alÏÏfte- ren, en na hun befte kennilïe van de verpachte Landen, enconditien, en Perfoon en des Pach- ters, openinge te geven, op pcene van dat by onwillighey t of refus, den Pachter daer over te- gens defelve fich fal konnen addrefferen aen de Heeren Onfe Gecommitteerde Raeden, die na verhoor van Partyen, de voorfchreve Secreta* riflen en Schouten ten defeh tot haer devoir ful- len houden, door foodanige wegen en midde- len, als defelve tot maintien van defeOnfeOr- donnantieengoedeintentie , ten meeftendien- fte vanden Lande fullen bevinden te behooren. ·■■                    Λ. Lj.                     fi Dat voortaen alle Reeckeningen van Colle- gien, Societeyten, Weeskamers, Dijckagien, Corpora , Vooghden, Curateurs over Infol- venteofDefolateBoedels, 'tzy binnen deSte- denof ten platten Lande, geene uyrgefonderr» daer by eenige gemeene Adminiftratie, ontfang en uyrgaVe lal werden verantwoordt en verreec- kent, fullen moeten werden gefchreven op foo- danige Zegels als hier onder particulierder fal werdengelpecificeert, te weten, daer den ont- f|.ngh komt te bedragen: Hondert guldens en daer bo- ven tot drie hondert guldens — 6. ftuyvers. Drie hondert guldens en daer boven totduyfent guldens — ix. ftuyvers. Duyfent guldens en daer bo- ven tot drie duyfent guldens -— i.guld.4,ftuy. Drie duyfent guldens en daer boven tot fes duyfent guldens - 2.guld.&iruy. 6X2                      Ses

Boecken der Tranfporten van Aftien der j η ft-ende Weft-Indifche Compagnien moeten erdengegevenvifie en notificatie vandegeda- * Tranfporten, enalsdanvandienBoeckhou-

dero'fKlerck, diedefelve Tranfporten gewpon

■ eVUl]en en té pafferen, ontfangen het recht 1 'rZesel, en by refuys fal den Pachter tot la-

£rHiicn1 Boeckhouder of Klerck mogen ge- iuyeken het recht van Parate Executie, alfoo \\fyverftaen en expreiTelijck ordonneren, dat creen Tranfporten mogen werden gepafleert, voordat het recht van't Zegel aen dien Boeck- houderial wefen geconfigneerc, werdende aen den felven Boeckhouder of Klerck voor die moeyte en het recht van confignatie toegeleght vijf per cento van't geen den Pachter van hem lal ontfangen. XXXVIII. Voorts fullen in toekomende j ingangh ne- mende met den eerften April naeftkomende, al- ■JeMinuten van alle Hayr-cedullen vanHuyfen, Schepen j Landen en andere Inmeubile Goede- ren, 'czy voor een Secretaris, Griffier, Nota- risof ander publicq Perfoon/t zy die oock onder de handt fullen weien verleden , alle de fjaren Huyrdaerinne vermeldt, die beneden devijf- tighguldèn beloopen, met een. Zegel van twee ftuyvers$ boven de vijftig tot hondert guldens toet opeen Zegel van drie ftuyvers, boven de hondert tot twee hondert guldens toe, op een Zegel van fes ftuyvers, boven detwee hondert tot fes hondert guldens, op een Zegel van twaelf iluyversj van fes honderdt guldens en daer bo- ven) opeen Zegel vaneengulde tien ftuyvers; enhy foo verre alle defelve jaren Huyreenfom- mevanduyfentguldens quame te excederen, fal inoeten gebruyekt werden een Zegel van drie gilden, en foo wanneer de Huyren en Pachten opde oude Huyr-cedullen fullen werden gecon- tinueert* fullen defelve t'elcker continuatie met Wanigen Zegel werden beflagen , te betalen Merefpeclive Huyrders, op poene ende boete ttntienguldens, en fal den Pachter oock niet '"tenrecht hebben om viiie van foodanige In- Itomenten te nemen, maer fal den felven Pach- Krindertijdt oock daer en boven tot driemael t0«»by publicque Billietten,van veertien dagen tocveertiendagen, alle Huyrders van Huyfen, wnden en andere vafte Goederen, jegens feec- ^cpra^ifeiïtdagen mogendaghvaerden, om ^η «cm haer Huyr - Contraéten te verthoonen, et|eyndeden felven daer uyt mocht vernemen "Ι* Zegel behoorlijckis betaeldt, en'tfelve ^vertoondt zijnde,* daer op met fijn handt 'cKens [ch'rijven vtdit-i op dat alfoo blijeken ghdat 't fel vein fijn faeyfoenis overgebracht, Itw ne ^at de gebreeckige ' en de Huyrders u nnen de voorichreve derde citatie haer b^r LLC^n n*ec overbrengen , fullen betalen pibbeld recht van 't voorfz Zegel. ,{% e^e den PacIlter bevoeghc naer het ver- «fcB λ v°orfchreve laetfte veertien dagen, iênJTp enbygebreeckeYandien, deMeu- doQj.3 ^ karate Executie inarrefttenemen, en n2° eurwaeri*er, fonder verdere Rechts- gietefin,Se' te doen afhalen, en in fequeftra- enouden, en acht dagen daer aen te ver-

1

-ocr page 1154-

Placaten en Ördonnantien. 8. Boeck.

T09

behoudens dat de geaflureerdefommen n; «cederen gefamentlijck eene feïMneSS1 ientpondenVlaems, doch daer boven fr defelve werden beflagen met een Zeeeli fchelhngen eens, fonder reguard SSÏÏÏff dequantiteyt van deAffurantiéof AflSS op poene van tien guldens, foo tot lafte Ζ? Maeckelaer als Affuradeur en wffS£3* der te betalen.                                 «-«ejefc X L I I. De Minuten van alle InvcntariffcnvanSre f ' huyfen ofandere Goederen, Aften van Boedel " fcheydinge, alderhande publique A.ften ƒ Ί ftrumenten, Obligatien en Befcheyden 'da""i by de Contrahenten ten wederzijds totheteene of het andere te doen of te prefteren, fulkn Nve fen geobhgeert, dewelcke niet bequamelijckJ tot een feeckere fomme konden werden geredi- geert, verlijden van Traniporten, enOpdrach-l ten van vafte Goederen , Contracten tuflehen de Capiteynen, hooge ende mindere MilitaireI (officieren ter eenre, en hare Solliciteursteran-1 derezyde, aengegaen werdende; Tol-brievenj die jaerlijcks by de Steden werden gegeven,wacri mede Schippers en Burgers haer vryheydt en ex-1 emptie doceren, Certificatien en Extra&enon-1 der Stadts Zegel van eenige Gerechten verfoebt, 1 allerley Minuten daer op Billietten werden ge-I druckt tot verkoopinge of verhuyringevan ee-1 nige Landen, Huyfen, Α dien, Crediten, Wa-f ren of Koopmanfchappen , beftedingen vanf Wercken, of van eenige andere faecken, hoc-1 danighdiefouden genoemt werden, die publi-1 kelijck by affixie of aenplackingen fullen ver-1 den bekendtgemaeckt, fullen moeten 'werden j gefchreven op een Zegel van fes ftuyvers, opdc boete van tien guldens. X L I I I. Werdende tendefen eyndeaen alle Druckers verboden, eenige Minuten te aenvaerden, als die fullen weien onderteyekentbydiegeenedte; defelve fal willen doen drucken, enbehöorlijck \ gezegelt, endeorame pertinentelijcktemogen weten by welcke Druckers foodanige Brieven en f Billietten fullen wefengedruckt, fullen defelve | Druckers gehouden zijn hare namen en woon· f plaets onder defelve Billietten te drucken, oock defelve Minuten altiidt onder haer in goede be-s

Sesduyfendt guldens en daer boven tot twaelf duyfendt gul* Twaelf duyfendt guldens en daer boven toe vier en twintigh duyfent guldens —— —-— Boven de vieren twintig duy- fent guldens bedragende, op een Zegel van -— <------——— En wat belangt dereeckenin- gen die gedaen werden van alle de Reeders van Schepen, Hoec- kers enPincken daer onder ge- reeckent, als mede alle andere gemeenfehappen van Negotie, defelve Reeckeningen mede ful- len moeten werden gefchreven opeenKleynZegel, hieronder gefpecificeert , daer onder de gemeene Reeders werdt uytge- deek voor winfte. Vijf en dertig guldens en daer boven tot hondert guldens —— Honderdt guldens tot drie hondertguldens------ —— Drie hondert guldens tot duyfent guldens — — — Duyfentguldenstot drie duy- fent guldens ■—· — -— — Drie duyfendt guldens tot fes duyfent guldens *— —<· — Ses duyfendt guldens tot twaelf duyfent guldens «-------- Twaelf duyfendt guldens tot vier en twintigh duyfendt gul- Boven de vier en twintigh duyfendt guldens, op een Ze-

3. gul. 12. ftuy*

6. guldens*

12. guldens.

6, ftuy vers. 12. ftuy vers. i.guld^.ftuy. 3.guld.i2.ftuy. 4. guldens. 6 guldens. 8. guldens.

___■ ~l ; — — 12. guldens.

gel van -4

En fullen cle Duplicaten van alfulcke Rcecke- ningen, aende Geintereffeerdensovergelevert werdende, mogen volftaen met een Zegel van vier ftuy vers, indien het verreeckende by ont- fangh of uytdeelinge géén duyfendt guldens en komtteemporteren, en van twaelf ftuy vers in- dien den fel ven ontfangli de fomme van duyfent guldens en daer boven komt te beloopen, alles op poene van vijfcigh guldêns,te verbeuren by de geene die als Rendanten eenige reeckeningen ofte uy tdeelingen in voegen voorfz, niet geze- gek zijnde, fullen hebben gedaen of övergele- vert, behoudelijck nochtans, dat hier vange- ëximeert fullen wefen alle Reeckeningen , die gedaen fullen werden.van eenige Steden, Paro- chie- Accijnfen, Arme- en Kereke-goederen| Gaft-huyfen, Wces-huyfen , Aelmoefleniers- huyfen, Tucht-huyfen,Leproos-huyfen, Dol- huyfen, Heyligegeeft-huyfen , en alle andere, die uyt pieufe iniichten gefticht of onderhouden worden, j in't geheel of ten deele. XL L AllePolicen van Aflurantie» binnen defc Pro- vincie geflooten werdende, fullen moeten w.e- fen befïagen met een Zegel van twee fchellingen,

waringe te houden, op pcene van tienguldens te verbeuren by die geene die fijn naerdond ■" voorfchreve Billietten niet fal hebbenge

.j ,

of de voorfz Minuten , behoorlijck gczcgeiat. zijnde, niet fal konnen exhiberen, wanneer oen, Pachter :of fijnen Cöllefteur daer van viüciw pretenderen j enfullenoockgceneStadtsö den, ofandere publique of private?««^ eenigegedrilckteof ongedruckteBilliett ^ genafiigeren, als waer op een behoorlijk - gel fal zijn gèdruckt, op geüjckepcene. X L I V. , Aften 1 Alle Reeckeningen, Specificatiesii *1 van Befteck, en aenneminge van eemg: Α

ken,

der eenige exceptie van Perwo

No-

gendoen, verdient Salaris van Advocatem tarifTen, Procureurs ,Sollieiteurs,_Mae^e^

eleverde

m

Deurwaerdersende alle andere, ψ

-ocr page 1155-

'Aaeckcnde de Gemeene Middelen van Zeclandt. 113 3

'ndoorNerings-luydcn, gedane Vifiten, Cu- Medicamenten of Meefter-loon, oock van fbcyts-looiienj ende voorts van allerhande iLninan/chappen en Winckel-waren, foo aen |S#de Ooft-en Weft-Indifche Compa- iendaerondergereeckenc, alsaenparticulie- ^edaen ofgélevert, monterende tot hondert Jdens en dacr boven, extrajudicielijck aen de Vpeftive Debiteuren werdende gelevert,fullen loeten hebben een Zegel van vier ftuy vers,mits daf'tfelved'eerftercyfe werde betaeldt by den

van defelve Lijf-renten, die onder de voorfchre- ve Attcftaticnontfangen fullen werden ,'beloo- pende vijf en twintigh guldens en daer boven,

op een Zegel van Van hondert guldens en daer boven op een Zegel van

4. ftuy vers. 6. ftuy vers. 12. ftuy vers. 1. gul. 4, ftuy. 2. gul. 8. ftuy *

Van twee honderdt vijfrigh guldens en daer boven, opeen Zegel van -—— ai— .----- Van vijf honderdt guldens en daer boven op een Zegel van ±— Van duyfent guldens cn daer boven op een Zegel van ■-----i

ende naderhandt defelve wederom

Crediteur,

tsfochcwerdendeen gelevert, 't felve Zegel /elckens tot lafte vanden Debiteur komen, en Wcr mede-de ipecifïcatien tot lafte vanden De- biteur fullen mogen werden geamplieert, op de boete van den. guldens» de helft teappliceren teniehoeve van den Debiteur, of den geenen diedeeerftecalangedaer van doenfal, endede andere helft ten behoeve vanden Pachter. X L V. Dat alle Brieven, gedruckt ofte gefchreven, dienende tot publicque opveylinge, verkoopin- geofverhuyringe van eenige Huyfen, Hoven, Erverij Landen, Beeftialen, Vruchten te Velde, Huysraet ende diergelijcke, oock van allerley verhuyringe of verkoopinge onder de hant, niet laders en fullen vermogen re werden uytgcfët alsopeen Zegel van twee ftuy vers, op de boete van tien guldens. XL VI. Alle Verloven die voortaen aen Militaire. Of- ficieren gegeven ende gedepefcheert fullen wer- den) fullen moeten werden gefchreven, in het reguard van de Collonels, Lieutenant-Collo- nels en Majors, om buyten 's Larids té mogen pen, mitfgadérs van Ritmeefters en Capitey- Bti, fcotePaerdalsteVoet, op een Zegel van ïhtguldens, en in 't reguard van alle mindere Officiers, opeen Zegel van vier guldens, op penedat de Verloven anders gefchreven ofge- Wlificeertzijnde, fullen wefennul, krachté- teenvan onwkèrden, en daer en boven van Nert guldens te verbeuren by die geenedie «waneenige ongezegelde of qualijck gezegel- de Verloven fullen hebben bedient, X L V IX Allelnveftituren van Leen-Goederen, bedra- Wein waerde fes hondertguldens en daer bo- Jt.tot duyfendt guldens toe, fullen moeten Wen gefchreven op een Zegel van feftien Ters5 van duyfent gulden tot drie duyfendt Pens, op een Zegel van twee guldens, van Jouyftnt tot fes düy fent guldens, op een Ze- UrnviGr guldens-, van fes duyfent tottwaelf 4-lendt guldens, op een Zegel van achtgul- fciam Cn a^'e an<^i Reenen , de voorfchreve ^Jje vantwaelf duyfendt guldens in waerde 4j ende' °P een Zegel van feftien gul- £ÏÏ [■ X L V I I I. % Qe'renten of Pehfi oenen, 't ζγ ten lafte van ]^Cl^h*udc>- 'czyvan eenige particu- fc ρ J·uen' Gollegien of Corpora binnen de- kten ^ looPende > te ontfangen> f"Hen verden gefchreven; foo de termijnen

Enfalniemandt, wie hy oockfoude mogen zijn, onder fijne quitantic, fonder de voorfz Atteftatie ώ/? Ffta, eenige der voorfchreve Lijf- renten o f Pen fiocnen mogen beuren of ontfan- gen, en oock niet vermogen onder een*ende de- felve Atteftatie, verfcheydeLijf renten of Pèn- fioenen te combineren, ten ware het Zegel, op 'twelcke de Atteftatie Tal worden gefchreven, nacr proportie wierde begroot, op poene darde Ontfangersj Thefauriefs ofte andere Perfoo- nen , devoorfzuytgifte, fonder de voorfchre-* ve gezegelde Atteftatie gedaen hebbende , de vooifzuytgifxe in hare recckeninge*n niet fal werden geleden j werdende echter van dit Arci* cul geè'ximecrtde Lijf-renten ,-die tot lafte van defe Provincie loopen, tegens fes ten hon* dert. X L I X. En fal dit Middel voortaen binnen Oniën Lande van Zeelandt, in vijf onderfcheydene Verpachtingen werden uyt gegeven * te weten $ een over geheel Walcheren, midts dat inde Steden daerinne de Pachter fijne refidentie niet en is houdende, by denfelven een Collccleur fal werden aengefteldt, van allerhande bezegelde Blancken t'allen tijde wel voorfien * de andere Verpachtinge over de Steden van Zierickzee, Brouwershaven, Duvelandt, en Sommelsdijck t De derde over de StadtGoes, 't geheele platte Landt van Zuydbevelandten Wolphaersdijck: j Devierde over Cortgene en geheel Noordtbe- velandt: De vijfde en laetfte Verpachtinge, óver de "Steden van Thoolen, Romerswale, Maertenfdijck, mitsgaders'tgeheele Lantvan Tooien, ende over het Eylandt van Philippi- landt. - '■ L. ) Des fullen de Inwoonders vande rèfpective Quarrieren der voorfchreve Verpachtingen van allerhande Inftrumenten·■', den Impoft fubjeft zijnde, die binnen de Diftriéten derfelver fullen werden gefchreven, vande Pachters aldaer haer bezegelde blaftcken moeten halen, fonder buy- ten haer refpèctive quartierèn gebr uyekt te w er- den, op pcene van nulliteyt vande Inftrumen- ten die op defelve fullen werden afgefchreven, ende boven dien de boete van twet ponden VlaemsV ten behoeve vanden Pachter, ten wa- re defelvegeprefenteert wierden aen eenigege» neraleCóllegien vanRegeringe binnen de Pro- vincie van Zeelandt. L I. De Sternpels vande Zegels, fullen op dein.. ftru^

-ocr page 1156-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

1134

ftrumenten felfs, endeniet op een ommeflagh moeten geflagen werden, en gedruckt op goede en niec deurflaendePapier en Parquementen,op behoorlijcke groote geforteert, iüllen door de Magiftraten vandeSteden * daer deVerpachtin- geial gefchieden, aen de Pachters behandight worden, dieterexpiratievanharenPacht, de- felve wederom fullen brengen in handen van de Magiftraten refpedlive, daer van iy defelve ont- fangen hebben, behoudelijck nochtans» dat yeder een de vryhey t heeft aen den Pachter te le^- veren aliulcke Papieren ende Parquementen als hemgoedtdunckenfal, omby den Pachter ge- druckt of gezegelt te werden. LIL En op dat dit Middel met den meeftendienft van den Lande moge werden geintroduceert, en alle moeyelijckheyt en onfeeckerheydt omtrent het wel invorderen van dit Recht wegh geno- men, fullen voortaen alle Secretariflen van Ste- den en ten platten Lande, Griffiers, Procureurs, Notariflen, Deurwaerders, Maeckelaers, Caf- fief s van de Ooft- ende Weft-Indifche Compag- nien, en alle andere publique Perfoonen, Eed doen , ende beloven van deiè Ordonnantie ge- trouwelijck te fullen nakomen, en fpecialijck, dat fygeettderhande Aften of Inftrurnenten,de- fe Ordonnantie fubje£t zijnde, en fullen fchrij- ven, acquiefceren of laten paiïeren o f uytgeven, als alleen op Papier of Parquement, daer op dit 2egelisgefteldt, elcksnafijn prijs en natuyre, en iöo defelve t'eeniger tijdt bevonden mochten werden contrarie gedaen te hebben, fullen t'elc- kens verbeuren een boete van vijftigh guldens, en meermaels achterhaelt werdende, noch daer over gecorrigeert worden, gelijck men naer exi- gentie van faecken bevinden lal te behooren. lul Gelijck oock de refpe&ive Caillers op dé Ooft- ende Weft-Indifche Kamer binnen deiè Provincie vacerende, op den Eed by hetaen- vaerdenvan derfelver Bedieningen geprefteerr, werdtaenbevoolen, op onbezegeide ofte qua- lijck gezegelde Befcheyden , aldaer tegen den inhoutdefer Ordonnantie» geen betalinge te la- ten volgen, op pcenevan vijftigh guldens, voor yeder betalinge die defelve op on gezegelde Or* donnantien en Quitantien , in praïjudicie van den Pachter, fouden mogen doen. L I V. Endeterwijle, verrnidts denophevevan het Zegel opalderhande Munimenten noodigh we- fen fal, dat by fommige voorvallen, oock infpe- cüe vande refpective Comptoirenwerdt geno- men , daer inne nochtans met de meefte omfich- tigheyt, ten aenfien vande gepaifeerde Inftru- menten, ende fecretefle van dien, behoordtte werden geprocedeert, en het echter feer rede- lijckis, dat de Pachtereenige fufpicievan frau- dehebbende, moge weten, aen wie fich tcad- dreflèrerf, foo werdt by defen goedtgevonden en verftaen, dat defelve in foodanigen geval fich fal mogen beklagen aen de Magiftraten van dat Diftrift, die vervolgens op des Pachters ver- foeck, allepublicquePerfoonen, of hareSub- ftituten ende Klercken, foo in de Steden als ten platten Lande, fullen ordonneren acces te ge-

ven op hare Griffien of Sccretaryen en nnkr Comptoiren, omdeRegifters endeA^n qUe verkoopingen > alienatien ende P^Ög

Goederen, totdieneyndetemogennafn

en

daer op te letten, dat het recht van't 2e2dUf gens de Ordonnantie prectfe voldacn ziffi der daer van ecnighfins te blijven in gebreel! op poene van vijftigh guldens voor veder 2? ringe te verbeuren.                                  "&e" LV. Dat allede boeten en poenen in defeOrdnn nantie vermeldt., fullen werden g^png een derde ten behoeve van den Aenbrenger

— ■* gedifponeert. L V I. Dat in cas van eenige contraventie van de voorfz Articulen, de Perfoonen hier vooren toe de calange beneffens den Pachter enCollefteur gequalificeert, yemandt komende te achterha- len,, en prefenterende de gedane, endebyhaer bevonden contraventie met Eede, tot lafte van den felven te verklaren , fonder vorder bewijs daer toe te hebben, den gecalangeerdengehou- den wefen, naer den geprefenteerdenafgelegh- denEed, de boeten te betalen, offichbyEede te expurgerenj fullende niet te min niemandr, onder praetext van calange, tot exhibitie van eenige Brieven , Aften, Schriften ofte Muni- menten , konnen werden geeompelleert, ex* cept de gevallen hier vooren, daer anders fpe- cialijck isgeftacueert. . L V I I. En gemerekt de onbezegeide of niet merk· hooren gezegelde Requeften, Schriftuyrcnjn- ftrumenten, Munimenten, &c. aendeColle- gien hier vooren gefpecificeert, werden over· geleght, geprëfenteert ofgeproduceert, alsge- confefteerdecontraventien moeten werden ge- confidereert, tot lafte van den geenendiedetel- ve fal hebben overgegeven, geprefenteert of ge- produceert, foo fullen defelve Collegien, die de Judicature competeert, ex ÏâÜï, den felven daer overde plano > en fonder figure van Rechts-, plegingé, condemneren in een boete van tien guldens, daer toe ftaende, ende die Collegien die geen Judicature fouden mogen compereren, en daer aen foodanige geconfereerde contra- ventien fouden mogen voorkomen,Ìâ ø' houden wefen defelve aenftondsaendeLolie-, gien die de Judicature competeert, over te g; -; ven, ten fine van condemnatie, op Pjfnev* j felfs in de voorfchreve boeten te vervallen, en fujïen die Rechters de voorfz condemnatienaen , Pachter of fijnen Collefteurmoeten latente komen 9 ten fine van executie. Ordonnerende en bevelende aendiew» £ I fe Reecken-kamer, geene regitoturcv é Stucke„enBefcheyde»,^,j

n

jalleOffide-

komende, tepafleren

lijck zijn gezegelt} laftende voorts auc         m

ron, Tufticieren, Valaiien en Wffi^JJA» I GraeffelijckheytvanZeel^

r

d

>ms*mmi

nevens alleaengaen

éêÀûÌáÀç,

foowelhoogealslageStands-p^

i

-ocr page 1157-

Raeckende de Gemeene Middelen van Zeelandt.

rende niet te minaenOns de interpretatie ende verklaringen van alle duyfierheden, die uyt de- fen Placate ende Ordonnantie foudéh mogen fpruyten, als mededeampjiatie,,correftïeende alteratie van dien. . . ....... ;!i. ■>.··! Aldus gedaen engearrefteert ter Vergadériii- ge van de Ed. Mog.Heeren Staten van Zeelandt, in 't Hof aldaer tot Middelfaurgh, den Jeventien- den Maert 1693. Onder ftondti TerÖrdonr nantie van de hpogh-gemelde Heeren Staten. Wasgeteeckent, Tietër'Duve/aeri \Fili Tttri.

houden en doen onderhouden, fpohaeftde- |SJ enwóordïgenTal wcfen gepubliceert ter I tfedaer men gewoon is publicatie te'doen, ^cederende en doende procederen tegens de overtreders van dien, by executie van- de pce- daerinne verklaerdt, fonder eenigeconni- "enöC) ooghliiyekingeofdiilimulatiej niette. f nifaende eenigecoituymen, ufantien ofande- ^ftiiienjcontrarie defen tot noch toe gebruyekt, jCghv defen Plaeateen Ordonnantie werden ge- derogeert, alibo Wy tot dienfte van den Lande les bevonden hebben te behooren 3 referve-

Imkr vtmde Zegels $ in de nieuwe en nadere Ordonnantie<ναύ denfeventienden Maert 169%, begrepen.

SullendegeenAppoftillenop de Requeften , maer alle defe Concellieri by· feparate Aften moéten werden opgeraaeekt. -"': "" '-· (Ο! 303 TIJ I Gerechtsfaecken.

Ar.3^1.·' i ,: Llerley RequefteniVer* \ foecken en Memörien, fj^: Plak^billiettenvanPena ningh-meèfters, ënallê anilefeope<inZegel van- ——»           4. ftuyv. Sulkndede vöörnoemdeRe-'* quefténj^ef foecken en IS4emo-^> »· : tien moeren behoorlijck wefen onderteyekent. ■ '·■'" ■ Except dievóör de AdmirSii1»:" I teyreaKiadè Van Vlaenderen. Art. II. Mg Requeftén omOftroy tot bc* ~ dijekinge, herdijclange,om Wf"u domènlmpofitien, Jrïonderrs· ilePenningen,TÏ6nden,R:eeög-; } ■'.·"' · nirieiibfeo^ntinuatic van dien/* d.guld. )ïjus% Requefténom ïé hebbèrtfegÊ- 8J >■■: róiaftcti afdoenmge vanïidei»^-' '-■ "r,· ' ' moois) veniam Mat is, fiireft*^* j k corps, en contirtuatien va&!'!ii dien» Requeftén öiii te werdeii^" Motar&^' Llöditteëters, Sft|si^n<m'<*d93ollaν Zegel van —w.' 't z_x. 1 üou · tf] guld: ; · Bnekitvab Gftroyen r Vry»- dornmèri'öf f.xemptien, A&egïoCÏ Comnjiflien en Depefchesöp dë '"'; ■ Hucftcn in 't PI, Articul ;Ver- tP&j opeenZejgel vari drie*':! %$maèfde van't Zegel op fc&equeft. ttpMm &            · nml Except Brieven van Emanet*                >> <

Λ'::

Art. IV.— ~ DE Minuten van Procuratien Mtttes, QÏadHegotiaïhx- teftatien, Proteften, Infinuatien of andere Inftrumentert, als me- de op de Copien j foo menigh- mael die werden uytgêgeven, gelijck oockopallebefcheyden in Jüdicio, olte voor Arbiters overgeleydt op een Zegelvan— Art. V.mnrni Alle Mandamentenioock alle Aden van Appel. '&&&% uMvrn Art. VI Mandamenten van den hoo- gen en Provincialen Raed, —— Except Mandamenten van cefïïe en beneficie van Inventa- ris,                         r Requeften Civil, ------ ^4- De Copien van alle devoorfz

siyub;·

4 ftuyv. 6. ftuyv. <S. guld. '· 12. ftuyv. (Iftl i^^fluyv. 8.iltiyv. 6, ftuyv.

van

Mandamenten en Aften daghvaerdinge

VII. Confultatien

Art Schrifcelijcke

enAdvifen ------ ■----- —-— Art. V/IIlJ Alle Arreften te doen op een fchriftelijckBilliet, daëropeen Zegel van >—<- -~^- ---— Art. IXv : Commilïien ende Relaes van Deurwaerders, alle Aften ofte Extracten uyt de Rollen , be- hélfëndé fubftantiele termijnen, Aften van defaut en van pürge, in faecken boven de dettigh gul- Art. X. Minuten vanaecorden in fa- ken boven de deïtign guldens, op een Zegel van rr—» r-*~

Witmfureté du corps, die ge

öeFefchecrt

moeten werden óp

io.guld.

ten Zegel

van

Afdoenmge van Fidei-coni- Jis beneden twee' anfkht gul- AJ-doeninge van Fidei- eom-

z.guld.

bovendetweèduyfentguI~

den

lO.guld.

s

fchippe^jMarckt-fehip- ianrenD6u^acrdcrs-, Aften

4. ftuyv.

onceflie

8.guld.

ctelvanP^ochie-Ac- 4 ' ende contiimatidh van

34. ftuyv. En

iz.gul^

-ocr page 1158-

Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

'tl$6

Saechm buyten Recht s-pU^ Art. XIX. en XX. /^Ommiflien van Ampten,de- ^-^fluerende van de Heeren Staten, Gecommitteerde Rae- den, Reecken-kamer, Steden, Dijckagien,Subalterne Regen- ten , Societeyten , Ooft- ende Weft - Indifche Compagnien, Collegien, Hooft-ende andere            r Officieren , Ambachts * Hee- ren, &c. daer van het jaerlijcks Traftement en Emolumenten beloopt twee duyfendt guldens en daer boven —— .------χ j0 güy Vijftien honderdt guldens en daerboven — .------ l-----I20.guld Τ wael f hondert guldens ende daerboven ------■ ------. —— ioo.guld. Acht honderdt guldens ende '

; Endeaffchrifrenvandien —         n.ftüyv. Art. XI. Schrifturen van Memorien» Addirien, &:c. Itemlnventarif- fen, AdvertiiTementen en De-

-i^_ ------         24. ftuy v.

duftien,------

Art. XII. Alle interlocutoire Senten- .tien, Vonniilèn of Decreten, de helft van 't Zegel» als in de vol* gende Claflen van diffinitivc Sententien is geftatueert. Art. XIII. Alle diffiaitive Sententien, VonniiTen of Decreten van fey t tesprefteren, ofte leverantie te doen-------------—— —          24. ftuy v. In faecken daer geëyft werdt boven dertigh tot honderdt gul- dens ■----- —— ------ ■*■*-           4. ftuy v. Van hondert tot twee hon- dert guldens —— ------f» *——■              d.ftuyv. Van twee hondert tot fes hon- derdtguldens —^. -—- ------             8.ftuyv. Van fes honderdt tot twaelf hondert guldens------ —i          24.it.uyv. Van twaelf honderdt tot vier en twintigh hondert guldens —          30.ft.uyv. Van vier en twintigh hondert tot acht en veertigh hondert gul^ dens —— ------■ -~^-~·: ■■*—-*. _ 3 6. ftuy v. Van acht en veertigh hondert tot tien duyfent guldens en daer boven ■------■ —*-** lÏrtér*. —*-*:' 48. ftuyv. Art. XIV. Alle aften van fommatie, ar- reft, gy felinge > letteren requift- roriael op de voorièhreve Sen- tentien, meteen Zegel van half foo veel als op de voornoemde VonniiTen. Doch armePerfoonen, ende faecken van dertigh guldens en daer beneden, vry en exempt. Art. XV. *t Zegel van Inftrumenten en Aften in judicio gediendt heb- bende j tot lafte van die in de ko- ftenis gecondemneert, ende in cas van compenfatie mede te ' .,; compCDferen. —                —■-*. e&vh Art. XVI 4 Alle Inftrumenten en Aften voor Arbiters > Aften van uyt- fpraeck, &c. op gelijcke Zegels alsde judiciele proceduyren. Art. XVII. 'De Minuten van alle Com- promiiTèn op een Zegel van —         24. ftuyv. Deaffchriftenvandien——~         12. ftuyv. Art. XVIII. AlleNotariale Copien, uyt- fpraecken van Arbiters, op de ........ kantteinfereren met wat Zegel de Minuten en andere ftucken enbewijfen zijn gezegeldt, op pcenevannulliceyt.

daerboven ------· <—— —

fo-guld, 24-guld. iS.guE n.guld. ó.guld. j.guld. 4.fhiyv.j

Vier hondert guldens en daer boven ·------ ■—— ------· «*-— Predikanten op haer Aften van eerfte Beroepinge ■■■■ ^— Oock gelijcke Zegels van een Dorp tot een Sradt o vergaende. Van drie honderdt guldens en daerboven «-------,,-— --»-- Twee honderdt guldens ende daerboven —■—· ..·------ ■------ Hondert guldens en daerbp- Alle andere, geen honderdt guldensjaerlijcks ·-----------— Geen dertig guldens jaerlijks bedragende

Penfionariilèn, Secretariflèn en Griffiers van ftemmende Ste- den naad venant, en in allen ge- valle geen minder Zegel als van ij.guld. Secretariflèn en Griffiers van de Subalterne Collegien in de

Ó.guld. 2,guld,

Steden

En vandc Dorpen Alle Attachen op Militaire AmptenvanCollonels, Lieute- nant-Collonels, Majors en Ca- Lieutenanten, Cornettenen Vaendrighs —— ------ -----η Geen Ordonnantien te geven voor dat het Zegel is betaelt, de Solliciteurs t'elckens de veran^ deringe der Officieren over te brengen, op pcene van tien gul- dens. Art, XXI. Burgermeefters, Schepenen, Racden en Thefauriers van de beflooten StcdenVo orde eerfte Art. XXII. Alle Officianten, deflueren- de van de refpeftive Steden, moeten haer Aften bezegelde

24guld. iz.guld·

.gold.

m

-ocr page 1159-

Racckende de Gemeene Middelen van Zeclandt. 113 7

Art. XXXI. De Erfgenamen, Legataris fen, ëcc. hebben geen recht voor dat het Zegel behoorlijck is vol* daen. Art. XXXII. De Minuten van alle origine* leObligatien, als mede Contra- cten en Notariale of andere In- ftrumenten, na proportie van de fommen, te weten: Boven de honderdt tot drie hondert guldens ------ —*—. . ^.ftüyVi Van drie hondert tot fes hon- dertguldens ----------- -—-            tf.iïuyy, Van fes hondert tot duyfendt guldens ------ ----- .-----         10. ftuyv,, Van duyfent tot twee duyfent guldens------ -----. .----------r-         16. ftuyv. Van twee duyfendt tot drie duyfendt guldens -—»-----*         20. ftuyv. Van drie duyfendt tot fes duy- fent guldens en daer beven------          30.ftuyv, De Copien authenticq van dien met een Zegel van -—1—           ^.ftuyV» Waer op geftelt moet werden dat de Minute behoorlijck na proportie is bezegeldt. Alle Extracten van Notariale Inftrumenten ende Contracten met gelijcke Zegels van —-^— . α. ftuyv, Art. XXXIli. Alle maendelijcke Ordonnari- tienvan Militaire te Voet en te Paert — ■-----1 —,----- 3.guld, Alle Ordonnantien van Hoofc- én andere Tra&emen- ten, geleverde Waren, &c. moe- ten beflagen werden met een Zegel na proportie van de fom- men, fooals hier boven over de Obligatien is geftatueert. Art. XXXIV. De Ordonnantien in 't State- IComptoir geflagen over floten vanComptabIe,Subiïdien,Pra*+ dikanten en Voorfangers , extra-. *, ,,,,,,; ordinaire Confenten te Watef en te Lande, Α mbafiaden, Com> miifien, Vacatien en Boode-loo- nen, Brief-looncn, Legh-geld» Nieuwe-jaren, zijn van't Ze- gel geëximeert.

-eden, βΦβΙ na AiiemindgeBedieningenby Steden en Subalterne Colle- η vereeven werdende, die op Smienten of Arbeyts-loon S?i^^ ~~ iften van de geene die vry ierden in Gilden, Traficqofte uandwerck — —- -~ — Eniullen alle foodanige Per- foonen het Zegel aen den Pach- tten vertoonen. Art. XXV. Êxtraften uytpoop-regifters, Atreitatien van Huwelijcks ge- boden, ofwetrelijckgerrouwr, en voorts alle Kerckelijcke Ai- tdhtien—- ——.——- ■—— ,art. xxvi. .......·,: AUeBegraeffeniflen inde Ste- llenen ten piatten Lan de, in de Kercken3 op een Billiet meteen Billiet tot de Rou-koetfen,, te mede de, Lijc^en werden Art. XXVII. Alle Minuten, van Huwelijk* fche Voorwaerden , fonder be- van voordeel, —n--------- De Extracten of Copien van De Minuten van de Memo-» s£n,Specificatien en Inventarif- feitotde Huwelijckfche Voor- tedenrelarif, »------ Art. XXVIII. Alle Minuten van Huwdijck-> Öie Voorwaerden j met beding ran advantage tot het beloop fanduyfent guldens en daer bo- deen Zegel van — ·■—C Tot drie duyfendt guldens op tenZegelran

24,-ftüyv.

li, ftuyv.

6. ftuyv.

30. ftuyv.

3-guld.

12. ftuyv. 12* ftuyv. .ïï.ftüyv. 48. ftuyv.

12

Toe fes duyfendt guldens, en feboven ~_i m&jA------24,guld. f °P poene van hondérdc gultf, Verbeuren, en nulliteyt. Ι Art. XXIX. ;] HuwehjckfcheVoorwaerdèn Wde handt, met gelijcke* V gelsa s boven, daer van twee ''' . «Palen fullert' werden ge- en met gelijcke Zegels

AfcT. XXXV. Onder de Ordonnantien by de

Ooft- en Weft-Indifche Com- pagnien geflagen werdende* blijven geëxcipieert die van de arbeytsloonen op de weeckelijc- ke er maendelijcke Rollen, Tra- ctementen, Repartitien, In te- reft , verfchooten Penningen van Domeftique , en leveringe van Goederen by de Compag*         , ; nien verkocht. Art. XXXVI. Oneler dé Ordonnantien van 1           ïr—-9* 6Ύ             Walend

;en,

Ai^t. XXX.

Mi,

jL^tenvandifpöfirienTe- intairofCodicillair,Giften Ce?ea£t!l!^ienJ!! uefupeifcriptien vanbefloc^. %<%menteh. -^_ ____ IV-D8Bï;, - B$

30'. ftuyv. 30. ftuyv. 30·

-ocr page 1160-

9

Placaten en Ordonnantien. 8.Boeck.

ïi38

Walcheren en andere Dijcka- gien, Steden en Corpora zijn gecximecrt de Ordonnantien op de Quohieren van Arbeydts- loonen en over Traktementen. Art. XXXVii^ Alle Tranfporten van'öbliga- tien op *t Landt» Steden of ande\ re Corpora , van Adfcien op de Ooft- of WeftTndifche Cora- pagnien, met een Zegel van r—         12. ftuyv. Quitantien in plaets van tranfporten, geli jcke Zegel. Den Pachter heeft acces en viiie tot de Tranfporte η, moe- ?" tende de Boeckhouders de Ze- gels verantwoorden. Art. XXXVIII. Alle Minuten van Huyr-ce- dullen van Huyfen, Schepen» Landen, en andere immeubile Goederen, alle de jaren huy ren daer in vermeit, die beneden de vijftigh guldens beloopen, moe- ten behagen werden* met een Zegel van-----■ —— —■—           2. ftuyv. Boven vijftigtothondertguld.          3. ftuyv. Boven de honderdt tot twee hondert guldens, —— —?-            6. ftuyv. Boven de twee honderdt tot fes hondert guldens —ψτ'.-^ψ _ 11, ftuyv. Van fes honderdt guldens en daer boven ■----» —— /,;------          30. ftuyv. Indien alle de jaren Huyre duyfent guldens komen te exce- deren, op een Zegel van ■ ~s ■- 3. guld. De Huyren en Pachten op de oude Huyr-cedullen werdende gecontinueert, fullen t'ekker continuatie met gelijcke Zegels beflagen moeten werden, te be- talen by de refpeftive huyrders. Pachters recht van Sitrdagen, driemael van veertien tot veer- tien dagen, om de Huyrders hare Huyr-cedullen te doen overbrengen, en daeropteftel- len vidit, op de pcenalcn, ikc, oock die fondereenige huyr-ce- dullen pacht fouden maecken. Art. XXXIX. De Magiftraten in deSteden en ten platten Lande, de Pach- ters te aflifteren tot pertinente kennifle van alle Huyrders van Huyfen, Schepen, Landen, &c. op redelijck Salaris. Art. XL. Alle reeckeningen van Colle- gicn, Societeyten, Weeskamers, Dijckagien, Corpóra,Vüögden, DefolateBoedels, geene uytge- fondert,. daer den ontfangh be- draegt hondert guldens tot drie

Duyfent guldens tot drie duy- fent guldens -—. —__ aÊ^ Drie duyfent guldens toe fes 2**ftuy^ duyfent guldens -—. :___^ ., Ses duyfent guldens tot twaelf             ■ Η duyfent guldens, -—.         .Vm.i.i         I Twaelf duyfendt guldens tot           *M vierentwintighduyfentguldens 6 euld Boven de vier en twintig duy-         ' fent guldensopeen Zegel ran—12 Ruu Alle Reeckeningen van Ree-          ' ders van Schepen, Hoeckersen Pincken , als mede van alle ge- meenfehappen vanNegotie,daer onder de gemeene Reeders wert uy tgedeelt voor winfte Vijf en dertigh guldens ende daer boven tot hondert guldens, Hondert guldens tot drie hon-

dertguldens ~—-,. ■—<— —-— Drie honderdt guldens tot duyfent guldens — ■----- Λ—

n.iïuyt',; i-guld4.ftuyv.l

Duyfent guldens tot drie duy- fent guldens —------ ^_3>gul(j,n; Drie duyfendt guldenstbtfcs duyfent guldens ■----- -— 4. guld. Ses duyfent guldens tot twaelf duyfent guldens ----- "i---- ó.guld Twaelf duyfent guldens tot vier en twintig duyfent guldens * S.guld, Boven de vier en twintig duy- fent guldens op een Zegel van -12.guld. Dé Duplcaten der voor- fchreve Reeckeningen, indien defelve by ontfangh ofuytdee-

linge geen duyfendt gulkomt te importeren —

-----         fihiyri

En boven de duyfent guldens op de duplicaten ■          --- -■ .* ii.fta? Ëxempt Reeckeningen van Steden, Parochie^accijnfen, Ar- me en Kercke-goederen, Gaft- huyfen, Weeshuy fen, ende alle andere pieufe. Art. XLL

Alle Poliflen van Aflurantie

u,ftuyv·

op een Zegel van «——- —— Doch alle de geaflureerde Partyen excederende de fomme van duyfent ponden Vlaems, op een Zegel van —— —f —— Art. XLII. De Minuten van alle Inven- tariflenvan Sterf huyfen of an- dere Goederen, Aften van Boe- delicheydinge, alderhandepu- blique Adlren, Inftrumenten» Obligatien ende Befchéyden tof wederzijds praeftatie, Verlijden van Tranfporten , Contra&en van Militaire met hare Sollici- teurs,,Tol-brieven, Certifica- tien en Extra&en c-nder Stadts Zegel, Minuten vande Billiet- ten tot verkoopinge of verhuy- ringe van fanden, Huyfen, Ac- tiën, Crediten , &c. ende van alle

30,ftuy*

^'ftuyv. ïi. ftuyv.

hondert guldens *——.., r-r^-r Drie honderdt guldens tot duyfent guldens

-ocr page 1161-

Raeckende de Gemeene Middelen van Zeelandt. 113 9

opontfangenwert vijf en twintig guldens en daer boven op een Ze- Van hondert en daer boven — Van twee honderc vijfcigh en daer boven —---------^— —— Van vijf honderdt en daer bo-

^poblique affixien op een Ze- van aTÏ xliii. neDruckers verboden eemge Zm re aenvaerden , als die Lhoorlijclcbezegelt endeonder- ickent zijn , dcfelve onder Stebouden, ende hare namen JJioonplacts onder dcBiUieccen * pe Sradts-booden ende andere eeen Billietten re mogen affige- t. anders als die, waerophet toibehoorlijckisgedruckc. Φ art. XLIV. AllcReeckeningen, Specifica- fa Aften van Befteck en aen- neffliflge van Wereken, verdient Salaris van Advocaten, Notarif- fei,Procureurs, Solliciteurs, Ma- idaersj Deurwaerders en alle an- tevan geleverde Waren, Vifi- m, Curen , Medicamenten, Meefterloon, Arbey tsloon, alder- \mk Koopmanfchappen ende Winckelwaren, foo aen Corpo- ra, Ooft- ende Weft-Indifche Cornpagnien daer onder gereec- kentj als aen particuliere gedaen ofgeberC) monterende tot hon- dercguldens en daer boven op een De eerfte rey fe tot lafte van den Crediteur, ende indien voor de iwcedemael tot lafte vanden De-

6. ftuy v.

4. ftuy v» 6. ftuy V* 12. ftuy v.

1. gul. 4,, ftuy v. Van duyfendr, guldens en daer boven —— ·—. — m—*.gul.8,ftuyv, Exempt de Lijf-renten tot la- fte vande Provincie tegens fes ten hondert. Art. XLIX. Het Kleyn Zegel in vij f onder* fcheyden Verpachtingen uyt te geven, als Walcheren, Zierick- zee, Goes, CortgeneenTolen» met de platte Landen van dien. Α R τ. L. De Blancos van de Pachters te halen, fonder buyten haerrefpe- ftive Quartieren gebruyeke te werden, op poene van nulliteyt vande Inftrumenten, &c. Art. LI. .               'jUi k» De Stempels fullen op de In- ftrumenten felfs moeten geflagen werden , welcke Stempels den          * Pachter van de Magiftraet ïïj ner refidentie fal ontrangen, ende ten eynde fijnen Pacht wederom aen defelve leveren; hebbende een Wu yeder vryheydt foodanige Papie- ren en Parquementen te laten be- : zegelen als hem goeddunckc. Art. LIL Alle Secretariflen van Steden en ten platten Lande, Griffiers Procureurs, Notariflèn , Deur- waerders , Maeckelaers, Ca£ fiers vande Ooft-ende Weft-Indi- iche Cornpagnien, en alle andere publique Perfoonen onder Eede te brengen. Art. LUI. De Cafliers van de Ooft-ende Weft-Indifche Cornpagnien, op den Eed aenbevoolen geen bèta-* iinge te laren volgen, tegens den inhoude defer Ordonnantie, op onbezegelde of qualijck bezegel- I debeièheyden. Art. LIV. Pachters acces gegeven op alle publique Comptoiren, incasvan fufpicievan fraude, terprefentie vande Magiftraten van dat Di- ftricV Art. LV. Alle de boeten en poenen te ap- plicereneen derde voor den Aen- brenger, een derde voorden Of· ficier, ende Cen derde voor den Pachter. Art, LVI. Calange overdecontraventien 6 Υ ι door

4-ftuyv.

Art.XLV.. , Alle Brieven gedruckt of ge- fikeven tGtpublicque Opveylin- ï Verkoopinge of Verhuyringe JttHuyfen, Hoven, Erven, Lan- p Beeftialen, Huysraetenal- todere Goederen, yeder Billiet

"peenZegelvan-------------j—

a.ftuyv.

Art. XLVL *m van verlof aen Collo-          « ?c]s>Lieutenant-Collonels, Ma- · )°r«jRitmeefters, Capiteynen- 8.guld Alle mindere Officieren op een

%lvan _ _^______,___

4-guld.

ART. XLVII.,. ft'ie In veftituren van Leengoe- r^J» bedragende in waerde fes Jjwguldensende daer boven, «duyfent guldens toe, op een gu£n duyfenc tpt dr*e «i»S&«

16. ftuy v. z.guld. 4-guld. 8.guld. ló.guld.

jfi^ d uy fent tot twael f duy- tinciere Reenen boven de ^uyfentguldens_______

A1, ART. XLVIII. %L teftatien * **** van tenten of Pennoenen, waer

. ' ' > '·■,# *

-ocr page 1162-

114ο            Placaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

door den Pachter ende Colle&eur met Ecde te mogen verifieeren, of wel dat de gecalangeerdeiïch mee Eede fal mogen expurgeren. u ; arï. lvil De Contraven tien werden ge* houden voor beweiên met de ge- produceerde Inftrumenten , waer op de plano fonder figure van rechtspleginge condemnatie tot de boeten moeten volgen , op pce- nedatde Rechters felfsinde boe- ten iullen vervallen. ■               X

Art. LVIII, De Reecken-kamer van Zee- lant aenbevoolen geen regiftratu-* re van eenigerhande ftucken ende befcheyden, haer voorkomende te paflèren, ten zy defelve be- hoorlijck zijn gezegelt. Laftende voorts alle Officieren en Onderdanen » &c. Defe Or* donnantie wel en getrou welijck te onderhouden, &c. Aldusgedaenengearteflemdm[mn. nendenOtaert, fefiienhondttdtdw entnegentigh.

Ordonnantie, Waer na alomme binnen den Lande en Graeffelijchheydt van Zeelant] fal werden geheven een Haertfiede geldt > volgens confent daer toegedragen, in dato den [eventiendenFebruaru 1694,.

gende, de Huyfën binnen de Steden, die niet; hooger in den ordinairen Hondertften Penning zijn aengeflagen als tot vier guldens en daer be- neden, en ten platten Lande niet hooger alstwee gulden en daer beneden, met half geld rullen mo- gen volftaen, en fulcks over yeder Haerd-ilede alleenlijck fullen hebben te betalen tweeichel- lingen Vlaems, te weten , eenenfchellinghrot lafte van den Eygenaer, en den anderen fchelling tot lafte van den Huy rder of Inwoonder. I I I. AlIeBrouw-ketels, Backers Ovens» Verwe- ryen, Sout-pannén, Potte-backers, Mee-fto· ven, Zeeperyen , Mouteryen, Suycker-bac- kers, Traen-maeckers, Brandewijn-branders Ovens of Stoock-plaetfen, iullen elckvoortwec Haerdfteden gereeckent worden. I V. Sullen vorders alle Packhuyfen enSpljckers, fchoon defelve geen Haerdfteden of Sehoorftee- nen zijn hebbende, geldendein huyre jaeriijeks | vijfcigh guldens en daer beneden, betalen Naer advenant van —Μ 2; Dieyan 100. guldens tot 3 Van iyo. guldens ——

EErftelijck foo werden alle Magiftraten van de Steden en Dorpen by defen geautho- rifeert, om in alle deligentie dooreeni- ge uyt haren midden, ofandere goede en getrouwe Perfoonen daer toe te committeren, een pertinente en accurate opfehrijvinge te doen van alle de Haerdfteden, die in yeder diftrid en Jurifdiftie bevonden werden 5 als te weten al- derhandeHaerdfteden, 'tzytotcieraedt of ge- mackgebouwtengebruyekt werdende, foo in de Kelders, beneden-en bovenkamers, op de Soldersalselders, inKoockhuyfen, "Washuy- fen, of anders, waer het foude mogen wefen, fonder eenigh onderfcheydt te maecken, of ye- der Haerdftede heeft fijn eygeri Pij pe of Schoor- fteen, dan of twee, drie of meer Haerdfteden in een ende defelve Pijpe of Schoorfteen refponde- ren: Ende voorts alle plaetfen, daer men vuyr in ftoocken kan: Oock alderhande Ovens, For- nuyfen, Stoven of Kagchels, Smitièn van Gout, Silver of Yfèr-fmeden, Sloot- endeMeflè-maec- kers, Brood- en Paftey-Backers, Brouwers, Mout-maeckers, Gorters, Verwers, Tinne- gieters, GeelgietersjSuyckerbackers, Confitu- riers, Pottebackers, Brandewijn en alderhande Diftileer-ovens ende diergelijcke, Oly-flagers, Sotic-keten, Mee-ftoven, £eep-fieders,Traen- maeckers , en voorts alle andere Haerdfteden, Schouwen, Roockgaten en Plaetfen daer men Vuyr ftoocken kan, hoedanigh defelve oock fouden mogen wefen, egeene uytgefonderr. En fal van elcke Haerdftede, ten behoeve als boven, foo binnen de Steden als ten platten Lan- de , voor een jaer betaelt werderrvier fchellingen Vlaems, d'eene helft tot lafte van de EygenaerSj *en de wederhelft tot lafte van de Gebruyckers of Huyrders, die gehouden fullen zijn het voorfz Haerdftede-geldt promptelijck té betalen ofte verfchieten, mids de helft van dien aen hare be- loofde huyre kortende, niet tegenftaende eenige conditien ter contrarie, die mids defen werden gederogueert en vernietight i afles met dit tem- perament , dattotfoulagemenc van de onvermo-

Van 200. guldens ------ Van 2 50. guldens —-—' Van 300. guldens -----

ί 6 \ Schoorileenen.

(

7 8

Van 400. guldens —— Van 500. guldens —— 9 Van 6oo. guldens ——10 V. , Indien eenigeHuyfen, PackhuyfenofSpjc- kersindenloopendenjarefeftienhonderdtuer en tnegentigh mochten ledigh ftacn,ioïid^. woont ofgebruyekt te werden, fal» ten vfCtfr devandefelvealleenlijckbetaeltwerdendene^ van dit jegenwoordige Middel, tot lalteva Eygenaer.             ; Metdienverftande, datOverdePackhuy^ en Spijckers, die bevonden fullen werαε ^ geheel te hebben ledigh geftaen, bepeic denna advenant defelve laetft m huyren

poel

gegolden.

-ocr page 1163-

Raeckendé de Gemeene ν 11. Doch ^at belanghtdePackhuyfen en Spije- L· die niet verhuyrt, macrbydeEygenaers iefelvegebruyckc ofbeleyt werden, defelve

Middelen van Zeelandt» ï 141 vah Arnemuyden, ende het reftbrt van Middel- burgh werden gebracht in handen van deMagi- ftraet van Middelburgh voornoemt} die van Brouwershaven , Eylande van Schouwen , en annexePolders, miefgadersvan Sommelsdijck, in handen van de Magiftraet van Zierickzeej die van het platte Landt van Zuydbevelandt j als mede van Wolphaersdijck , in handen van de Magiftraet der Stade Goes; die van Noord-be- landt in handen vande Magiftraet vanCortge- nej die van St.Maertensdijckj en platte Lande van Thoolen> midtfgaders, van Philippi * landt en nieuw Voflêmaer, in handen van de Magia ftraet der Stade Tholen* die van Weib-Cappel en reiTortvan Vliiïïngen, in handen van deMa- giftraet van Vliflingenr en die van Domburgh en reflbrt vander Veere, in handen van de Ma- giftraec van der Veere voornoemt. · . ■■■·■■'' X I;i :. I Des foo fal defè overleveringe moeten gefchie- denvoordeneerften Aprilnaeftkomende, alfoo Onfe meyninge ende begeerte is > dat de gedrein feerde Quohieren als dan fullen werden gegeven in handen van Onfe Gecommitteerde Raeden» omby icveue en refumptie vande voorfz Quo- hieren teonderibecken, of geen fraiiden, oogh- luyckingeof omiflien mocht zijn gepleeghr, om defelve te doen redrefïèren, op dat alfoo de Ge- meene iaecke het hare confequeren ende verkrijg genmagh.          * χ ι ϊ 1. En fullen Onfe gemelde Gecommitteerde Ra* den het fel ve exactelijck gedaen en verricht heb- bende, de voorfchreve Quohieren, nevens haer mondelingh rapport overbrengen,om daer inne> na bevindc van faecken, by Ons fïnalijckgeac- quiefceerc, en de noodige ordre, tot prompte inninge van defe jegenwoordige Impoficie) ge- geven te werden» Aldus gedaen en gearrefteert terVergaderin* ge van de Edele Mogende Heeren Staten van Zeelandt, in'tHofaldaer tot Middelburgh den fêventienden Februarii feftien honderdtvieren tnegentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie vande Sracen van Zeelandt. Was geteeckent, iPietercDuveiaeri FiLTetri.

?afl

f Hen door de Gecommitteerden y die de op-

m

[Tjonge van de Haerdfteden fullen doen Jjeredelijckheyc werden getauxeert. V '-JL * Ai- ' Wat Haerdfteden» Ovens ,;Roockgaren ofte Schoorftcenen, die in den Lande van Zeelandt, foobinnen de Steden als ten platten Lande ful- bevonden werden j fullen alle te famen, ten be- hoeve van de gemeene iaecke , fonder eenige exceptie of onderfeheydt j met voldoeninge van den voorichreven Impoft moeten werden ver- antwoort, behalven alleene vande Raedt-huy- fen, 'sLands en Steden Huyfingen, Hutten, dienende |ot accommodatie van de Soldaten, midtfgaders van de Gods-huyfen, Oude Man* nen j Vrouwen, Leproos- en Armhuyfen. IX. ■ f13 Degeene dieby de Magiftraren vanderefpe- iHve Steden en Dorpen fullen werden gecom- mitteerd om achter volgens defe Ordonnantie deopfehrijvinge te doen > fullen fwéeren haer daerin getrouwelijck en oprechtelijck te fullen quijten> fonder yemandt daerinne te verfchoo- nen· of door de vingeren te fien, om wat oor- faeckehetoockfoude mogen wefen: En fullen de Gecommitteerden in de Steden defen Eed doen in handen van de Magiftraet, en die van kt platte Landt in handen vanden Hooft-Offi- cier, aenwien, elckiniijndiirrift, decalange rande Gemeene Middelen is gedefereerr. X. Soo wanneer eenige Dorpen in gebreecke mochten blijven defe opfehrijvinge met den al- dereerften te doen, foo fullen de voorfchreve Hoofc-Officieren daer in foodanigen ordre (tel- len, dat het fel ve ten fpoedighften mag geichie* den; daer toe defelve in foodanigen geval fpe- cialijck werden geauthorifeert. XI. De voorfchreve Gecommitteerde fullen van «lespertinente énde diftin£te Quohieren maec- κβι, en die tijdelijck overbrengen aen hare re- 'Peftive Magiftraten * en fullen de Quohieren

wdonnantie, waerna binnen den Lande van Zeelandt fal werden geheven een Ka~ j: γ r#'en Wagen-geldt, in date den fêventienden Ïebruariiz6^.

den houden , fullen daer voor jaerlijcks moeten betalen een dubbelden raux, en over fulcks fes- tien ponden dertien fchellingen vier grooten Vlaems. ' I I I.                f Alle de geerte die meer* als een Karofiè, Speel- wagen of Ry-paert hout, mecPaerdeh na adve- nant, fal gehouden wefen van yeder van defelve na den taux in heteerfte Articul geexpreflèerr, te betalen. I V. En op dac defe ïmpofme behoorlijck mocht werden geheven, foo werden derefpedtive Ma- giftraten van de Steden by defen exprefïelijck geau*

IN den eerften, fal van alle CarofTen met twee berden, binnen den Lande van Zeelaftdc gehouden werdende, voor een jaer moeten berden becaeltachtponden fes fchellingen {je ,2rootenVJaems, ingangh nemende met J..0°Pe^enjare feftien honderc vier en tne- Otof: Van eènBerlijn ofSpeel-wagen, 't zy &70Verdeckt»mettweePaei'dei1 > vier pon- ^eenS/^ ™Chnk °f Speel-wagen P°nden Vi mi«gaders eenRy-paerdc twee !Ie de geene dieeen Garoflè met vierPaer-

-ocr page 1164-

Pkcaten en Ordonnantien. 8. Boeck.

1142

geauthorifeert > om van het getal vande Carof- fen, Berlijns, Chaifen, Speel-wagens en Ry- paerden, metdenaldereerften een exafte ende getrouwe opfchrijvinge te laten doen, foo bin<- nen hare Steden en Diftricten van dien, als bin- nen de Quartieren daer over aen defelve de Judi- cature van de Gemeene Middelen is gedeferecrt, fonder daer omtrent eenigh faveur of ooghluyc- kingetegedoogen»                  'f V. ■ -nat ; Enfulleadienvolgende beforgeri dat daer van óp het fpoedighfte de Quohieren werden over- gebracht voor den eerften April naeftkomende, in handen van deHeeren Gecommitteerde Ra-

den, om te fien wat daer van in yeder Srar? Quamer ial provenieren, om defelve η C?e ren, behoorlijck gedreflèert en Peil? ^°kt' fenden, om vervolgens, tot invnrH0 · ite dit Middel, de noSdigê ord eTt"gevin

ftcldc.

B*

Aldus gedaen en gearrefteert ter Verend · geVandeEdMóg-HeerenStatenvanZeeS* nVtHofaldaertorMiddelburgh den g» den Februari feihen hondert vier en tnegS Onder ftond> Ter Ordonnantie van deStar vanZeelandt. Wasgeteeckent, Tieter^0,

Ordonnantie , waer na binnen den Lande van Zeelandtfalingevoert ennhmn^^ den een T^ienfibösde-geldt, in date den feventienden Februarii 1694.

met den aldereerften, yeder in fijn Diftrift, h. rifdi&ie en Quartier,daer over aen defelvede Ju- dicature van de Gemeene Middelen isgedefe- reert, een exa&e ende getrouwe opfchrijvinge van alle Dïenftboden te laten doen, fonder daer in yemandt, wie het oock mochte wefen, te yerfehoonen, of een Dienftboode minder, als'er in der daedt te vinden zijn, aen te doenteyeke- ncn. V. ■ Beforgende dat daer van een net en pertinent Quohier werde gedreflèert en volkomentlijck verveerdight voor den eerften April naeftko- mende, om als dan overgebracht te werden in handen van de Heeren Gecommitteerde Rae- den, om te fien wat daer van in yeder Stadt en Quartier fal provenieren, en defelve Quohie- ren, behoorlijck gedreflèert en geflooten» aen de refpeftive Steden ende Plaetfenalommeaffê fènden, om vervolgens, tot invorderinge van dit Middel, de noodige ordre te werden ge- fteldt. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin- gevan de Ed.Mog. Heeren Staten van Zeelanr, m'tHofaldaertot Middelburgh denfeventien- denFebruarii feftien hondert vier entnegentig. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten van Zeclandt. Was geteeckent, *P'tetff *D*· velaer, Fil.^etri.

I. IN den eerften» dat alle degeene die eenige gebroode Dienft*boden houden, het zy Knecht, Meyt óf Jongen, de Boeckhou- ders of Comptoir-knechts der Kóopluy- den, Notariflèn enProcureurs hier onder mede gecomprehendeert, Tullen gehouden zijn voor yeder van defelve aen den Pachter of Colle&eur van dit Middel jaerlijcks te betalen tien ichellin- gen Vlaems, beginnende met het loopende jaer feftien hondert vier en tnegentigh, fonder dat yemant van defelve, over defe Impofitie fal mo- gen werden verfchoont. II. Alle de geene die op het Quohier van het nieuw Familie-geldt, enaldaer als geheele ende halve Capitaliften ftaen aengeflagen, blijven dit Middel fubje£t, en alleen geëximeert de kleyne Gegoede, op het felve Quohier onder de derde Claffis bekendt, midtfgaders de onvermogen- de, die haer fel ven nieten konnen behelpen. III. Dies fal ter oorfaecke van defe Impofitie, aen de voorfz Dienftbooden-loon of huyre niets mo- gen werden afgekort. IV. En op dat dit Middel behoorlijck mocht wer- den geinnet, foo werden de Magiftraren van de relpedriveSteden by defen geauthorifeert, om

Ampliatieen Inflrttéiie, cp de contributie en opheve van de verdtMelingwQM* fumptie op den Soute, in date den/even en twintighfien Maert 1696.

I. DEn Impoft der Confumptie van *t Sout, gearrefteert den drie en twintighften September feffien honderdt feven en dertigh, werdtby delen fwaren Oor- logh, met hetfaeyfoeninnegaende den eerften April feftien hondert fes en tnegentigh, foo over dit Middel ter Comfumptie, als de Getauxeer- dens in het ielve, verdubbeldt, ommetoteen fons voor de betalinge der genegorieerde Lijf- renten te werden gec'mployeert.

De Magiftraten van de refpcftiveSteden,1* der over haer Stadten reflbrt, f«u?buW5nB6 tijdtvaneenmaent na de gedane Verpacnwi? in bereydtfehap hebben een pertinenteopiye vinge van alle de Familien, woo'nacOT1 Steden en het platte Landt, onderdeieiv J9 ^ forteert, daerafdePerfoonen »J°pF\ cofl. vijfhondert ponden Vlaemsendaerboven, formhet XVIII. ArticulderOrdonnanne^ daer van de namen alleen, fonder taiff »c»

geven aen den Pachter,

Blii*

-ocr page 1165-

JUeckeiidé de Genieene Middelen van Zeekndt 1143

111. Ruivende den taux, daer op yeder Familie taen^cflagen werden, aen den Pachter van ?MkWel, die te doen conform de Ordonnan* eflhet getal der Huysgenooten,fullen aen de- fïc. t'fynei retluiriI:ie * werden toegevoeght of tw'ee CommiflariiTen vandeMagiftraet-

Enfaldeuytgifte van dit Middel werden ge- daen over den Lande van Zeelandt, in deiè na- volgende Verpachtinge, te weten, een o ver ge- heel Walcheren en St.JoosIandt, nu binnen de Stadt van MiddelÖurgh te beginnen , des dat in de Steden, daer inne den Pachter fijne reiïdentie niet en is houdende, by defel ven een Collefteur fal werden aengefteldt: De andere Verpachtin- ge over de Stadt Zierickzee, Brouwershaven, DuvelandtenSommelfdijck -, Dederdeoverde Stadt Gocs j 't geheele platte Landt van Zuydt- bevelandt, met Wolphaersdijck : De vierde binnen de Stadt van Thoolen, over die Stidt en Maertensdijck, midtigaders 't geheele Landt van Tooien,. methecEylandtvanPhilippilandt en VoiTemaer: De laetfte binnen Cprtgene, over geheel Noordbevelandti ·- ■ ·, \ί ί                  ' ι 'm'" v 1. Blijvende aen de difpoiltie van de Heeren Commiilariilen over. de refpeétiVe Quartieren toevertrouwtdeieVerpachtinge, fulcks notoi- re voor 's Lands dienft en voordeel vindende* oock voor meerder faeyfoenen, conform haer Ed. Mog. goede meyninge, aen defelve bekent gemaeckt, te mogen doen. Aldus gedaen en gearrefteert terVergaderin- ge van deÉd. Mog. Heeren Staten van Zeelandt, in 't Hof aldaef toe Middclburgh den feven en twintighften Maert 1696. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van defelve. Was geteeckent, ePieter(Duvetaer, FiL'PetfiJ

omtrent de te doene tauxa-

Srer aififtentie ■·-"—-^ "* A^'::''-—

iie.

I V.

Endeterwijleal meermalen is geremarqueert ee/iige duyfterhey t in het X VI. Artieul der voo- ngeQrdonnantie, is., tot nader elucidatie, goer- pevonden 't fel ve te redreilèn en veranderen, in voegen dat den Pachter van dit Middel fal ont- leen van yeder huyshoudendePerfoon , bin- jendenringh van fijne Verpachtinge of Colle- föwoonende, enhetHuysgefin, groot wefen- èachtPerfoonen (twee kinderen van acht ja- ren en daer beneden, voor een gereeckent) een ponttwaelffchellingen jaerlijcks, voor de ver- dubbelde taux, en meerder en minder Huysge- Énnennaadvenant, die gereeckent fullen wer- dennahetgetal elcks weien fal teninganghvan dePacht y wel verftaende, dat het minfte van defelveHuysgeiinnen betalen ial feftien ichellin- gen Vlaemsin 't jaer, van wekken Import fy vol- doenfuilen alle iaeyfoenen van iès maenden de idft) en van alle Herbergiers en Drooghgafte- rribuders} boven den taux van haer Huysge^ w, «en pont tien fchellingen Vlaerns voor haer Gallen in't jaer.

ikcaet, tot het invorderen en continueren van het Haerίβede, Dienfibode 3 Caroj* '■'·"' f e en Wagengeldt, &c. in date den eetften december 1 696.

DE Staten van den Lande enGraefFglijck- heydtvan Zeelandt, Allen den geenen dicdefen fullen iïen of hooren lefèn, S a- lut} *Doen te weten·* DatWy, mits «continuatie van defenfwaren en langhduyri- pOorlogh, de vöorige belaftingen , foo als dteinden loopenden jare geheven zijn, weder- ölogenootfaeckt zijnde te moeten continueren, wende extraordinaire Middelen , in Ons Pla-

den tijd van twaelf maendcn hebben geconti- nueert, op de gronden by Onfe Refolutie van den vijf en twintighften Februarii des jaersies- tien hondert vier en tnegentigh breed er gemen- tioneert, de gulden per Gemer, doenmaelstot een preuve extraordinair geconfentéert, over yeder Gemet, hemels breedte, foo binnen den Quartiere van de Provincie, als het Zeeuws Vlaenderen gelegen, geheel ten laftc van de Bruyckers, dicdaeren regens voor gelijcke tijd vaneenJ3er, blijven onrheven van de Middelen daer by breeder geënumereert, ingaende met den eerftcn April feftien hondert fëven en tne- gentigh, ende lullende expireren ultimo Maert daer aen volgende ·, en fal oe betalingevan defc guldenoch blijven gedaen voor defelve tijd, on·· der reëele en Parate Executie op de Bruyckers haer Meubilaire Goederen, Bcertialenen Vrug- ten, fonder dat de Landen vande Eygènaeïedaer vooren fullen mogen werden geconvenieeft, al- foo de Middelen , tot wekkers remplacement defe gulde nu tot een preuve blijft geintrodu- ceert, nooyt op de Landeryender Eygenaersis geafFecleertgeweeft, ofdaerop demiftftereali- teyt heeft gehadt, ende voorts:op de termij- nen ende comptoiren , als die nu werden ge- vordert* Alle welcke fubildiaire Middelen, in voegen als vooren , tot onderitaiidt van de Gemeene faecke gecontinueert, Wy blijven vertrouwen ©nde véfsvachtcn , dat alle goede" Patriot-

^

^entnegentigh , wijders by continuatie heb- ^nmoeten confenteren en bewilligen over den ^ftaendenjare feftien honderdt feven entne- gentigh, niet alleen in den verderen opheve g «et nieuw Familie-geldt, zederc den jare tnenhondertdrieen tnegentigh alhier binnen j ^vincie geheven, maer ooêk wederom over η lelven jare feftien honderdt feven en tnegen- rpte: moeten introduceren ende vorderen het J«wftcde, Dienftbode, Carofle en Wagengelr, T^ntotlafte randen felven jare feftien hon- y^ en tnegentigh , foo als alle defelve eien blijven gecontinueert by defen, te %v °f ^Cn VGO"Sen voetenOrdonnantien, enjjcdcrvandiengearreiteert en geè'maneert, ma-ÏVTgcn> aIsdefelveMiddelenoverden r$f ltien_nondert fes en tnegentigh werden ge- *£pi Gellick Wy wede, om redenen in Ons dcrtv? Caec van den fefden Maert feftien hon- r ei*inegenrigh breedervermeldt, voor

-ocr page 1166-

ϊ 144           ί lacatcn gq Ordonnantieti. 8. Boeck. Patriotten en Ingefetenen, door haer fchuldigc   gepubliceert en geaffigeerr alomme daermet

ÏÏ3?ft opha^tijdengefteldeter-   j mijnen van betalinge fullcn opbrengen fiende   dennooddaerinnehetGemeeneLandfigjegen- woordigh bevind, en derhalven tot dcfc fchul- dige en prompte contributie haer felven fullen aenmanen.                               .            . r Endeopdatniemandteenige ignorantie iou-

ende affixiebte aocn. Aldus gedaen ende gearrefteert in't Hof va Zeeland binnen Middelburgh, op den eeriU December feftien hondert fes en tnegentieh Onder ftond, Ter Ordonnantie vandchooSi' gemelde Horen ^Staten. Was geteeckeV ψ iet er IDuvelaer, Fti. Tetru

de mogen pretenderen , foo Tal defen werden

Julii, enJefdenAugufli 1697.                                            ,, . ;

J

loon te geh jek fullen werden gevordert met ge- leverde Waren , dat in foodanigen geval Van de betalinge van dien defe Verhooginge fal blijven ingehouden, daer na yeder in 't overgeven ende opmaecken van de felve fich fal gehouden zijn te reguleren * <

'Den 30. Julii 1697. DE refpe&ive Leden nu zedert «enigen tijd hare gedachten ferieufelijck heb- bende laten gaen, ter uytvindinge van een permanent fons, tot betalinge der intereflen ende renten, ten lafte van't Gemeene Landloopende: Is na rijpe deliberatie, met een- parige bewilliginge van defelve goedgevonden, van nu voortaen, ingangh nemende met den eerften Oftober naeftkoniende , alomme over den Lande van Zeeland te introduceren by Ara- pliatie, eene verhooginge op het Kleyn Ze- gel; en fullen defe verhooginge fubject zijn al- derhande betalingen, die voor het toekomende fullen gefchieden op'c Com^toir van't Gemee- ne Landt, die van de Steden, fubalterne Comp- table, Ooft- en Weft-Indifche Compagnien, Collegies, Corpora , Dijckagies , geene van dien uytgefondert, en dat by inhoudinge van een ftuyver te ponde , van foodanige fomraen als aldaer fullen werden gevordert en betaelt ko- men te werden, daer toe alle de Steden, Ontfan- gers, Societeytén, Collegies, Dijckagies ende Corpora by defen werden verfochtengeordon- neert, yder, foo veel hunne recepte en refpe- clive Comptoiren aengaet, de noodige ordre te willen ftellen, endete verforgen, dat conform defe haerEd. Mog. Refolutie, defelve verhoo- ginge van't Zegel, in alle exa&itude, pun£hie- lijck werde geobferveert en nagekomen, daer van pertinente notitie en boeck gehouden, om- me y eder van haren ontfangh kennelijck te doen blij eken, fondereenige betalinge, die van haer gevordert werden fal, daer van te verfchoonen, maer defelve te deduceren en inhouden van de geëyfehte fommen, over alhet geene aldaer fal werden betaeldt, blijvende fulcks gelaten tot derfeiver yerantwoordinge ι uytgefondert alleen de betalinge van Intereften, Erf-en Lijfrenten, die op foodanige Comptoiren van't Land, Ste- den α Collegies, Societeytén en Corpora fullen werdenbetaeldt, daer onder mede begrepen de betalingen , die ter faecke van rembourfement vanimtereft-penningen, ten behoeve van het Comproir/vande Unie alhier werden gevordert en afgehaelt,, imidsgaders 't gunt ter faecke van Arbeyds-loon fal .werden voldaen, die van dek Verhooginge op't Zegel blijven geëximeert, en anders geëné, daer na de refpeftive Qntfangers, omtrent de invorderinge haer prscifelijck fullen reguleren, mee dien verftande, foo wanneer nochtans foodanige declaratien van Arbeydts-

'Den S.Augufly 1697.

^Ehoortdeconfideratien van deHeerenhaer I ^Ed.Mog. Gedeputeerden, nader met den ! anderen overlegh ten o verwogen hebbende, in I wat voegen beft, en met de meeft e promptitude fal werden gecollecTreert, en alomme op de rc- fpe&ive Comptoiren ingevordert de Verhoo- 1 ginge op het Zegel, fooalsdiebyRefolutievan den dertighftenJulii defesjaers finaUjck is gear- - refteert: Werdt na deliberatie goedt gevonden, I dat de inhoudinge van de eene ftuyver teponde I inaliegetrouwigheytfal werden ingevordertby | de Thefauriers van de refpedtive Steden,dePen- ] ningh-meeftersderDijckagien, dievandenin· koop| leverantieri, en alderhande betalinge, al- | daer de behandelinge blijft toevertrouwt, Cajf- \ fiers der Ooft- en Weft-Indifché Compagnien, en voorts alle andere, geene uytgefondert, aen wieneenige behandelinge van penningen, defe j Verhooginge van het Zegel, volgens voorfchre- I veRefoiutie, iubje&fal werden bevonden te | weien aenbevolen, „die tot dien eynde door de s Heer Ontfanger Generael deferProvincie,eeni- l, ge Exemplaren der felver Refolutien, met deEx- ; traden van defen, tijdelijck voor den Eylande yan Walcheren fullen werden töegefonden, en wijders mede aen de refpective Ontfangers,over de Genieene Lands Middelen van de Quarowoi. vanZierickzee, Goes, Tooien, en den Lande van Noordbeveland, midtfgadérsdeStedcnvan Brouwershaven»Cortgene, Maertensdijckende Arnemuyden, ten fine daer by breeder vermeit en omme yeder in den haren, met den dagh by α voorfchreve Refolutie gepraefigeert, dele ye - hoogingevan 't Zegel onder hunne receptie ^ gaen vorderen, houdende daer van eenpertinen* te notitie van wie» en tot watfommedepen " gen fullcn weien ontfangen, die, bell?orej^' opgeloopeaen reeckenbaergefteldtjenoy refpeftive onderteyekent, door alle: υ gersen Collefteurs, yeder half jaer, 1"fj^. en September, te gelijck en benevensder ^ gen by haer tot die tijdt ontfangen tM ^^ overgebracht en beraelt over de & * negenee.

MHI^^^^

-ocr page 1167-

Raeckcnde de G enieenc Middelen van Zeclandt. 1145

, ïoPvland van Walcheren, ten Comproi- !&*£&, tot Zierickzee, Goes, Tooien, λ verNoordbevelandt, aen de Ontfangers ferneene Middelen aldaer, die defelvc oock

voorts de refpeftive Magiilraten van de Steden verfocht, foo veel inhaeris, yder over hunne Diilridten alomme de hand te houden, dat de in- troductie van dit Middel in alle getrouwigheydc en fonderconniventiegefchiede, en daer toe te

{fiyelijcknadeverloopenfes'maenden,mec ff cvoeghde notitie, daer toe gehoorigh ,ful- (endentenComptoire Generael van Zee- uSC omme ter Reeckenkamer overgelevert, en 'iergerevideert en nagefiente werden > wer- tdetotontfanghloon en moeyte, aen fooda- leCollefteurs toegeleght vier per cento, en 5'D η boven aen de Ontfangers der Gemeene Middelen, aen wiens Comptoire de Penningen collecteert werden overgebracht, een per S voor haer behandelxnge : Werdende

contribueren haerafïïftentie, fonderlinge by de Ontfangers der Gemeene Middelen, daer toe werdende gerequireert} reièrverende wijders haer Ed. Mog. aen haer felven alle foodanige Ontfangers en ColleÖeurs, dei'è Verhooginge behandelende , haer ilaet van ontfangh t'elc- kens te doen beëdigen, daer en foo wanneer de- felve fulcks te rade duncken fullen. Onder itond, Accordeerdt met de voorfchreve Notu- len.

fldcdet, houdende verbodt tegens het plegen vm alle quade mfolentien tegens de Pach- ters van de Gemeene Middelen, in date den feven en twintighfien Maert 1699.

■p^ E Staten vanden Lande en GraerTelijck- I Λ heydtvanZeelandt, Allen den geenen \j die defen fullen fien of hooren leien, Salvt i^oenteweten: Datt'Onfer tanisgekomenis, hoe op den vierden Janua- ri! voorleden binnen de Stadt Thoolen is ont- ifaeneene tumultuaire beweginge, aengeleght tegenseen van deconfiderabelfte Pachters over (MeGemeene Lands Middelen aldaer, die felfs foo verre is gegaen, dat den felven aen den Lij - ve heefc gepericliteerr ■> welcke commotie by OnsnietanJers en werdt aengefien, als van de Érgevaerlijckfte confequentie , omtrent den ophevedcrfelver Middelen, niet alleen in den Quarriere aldaer, maer by gevolge over Onfen gintfcheriLande, ineen conjuncTrurcvantijdt, kt het maintien en beneficien van defelve meer itayr werdt gerequireert: Waeromme Wy, na fceufe deliberatie goedgevonden hebben,oock ophecgepaflèerdealdaer, nawaerheyc te laten informeren, omme daer over verder gedifpo- netrtte werden naer vereyfeh, en fulcks Wy, in eenfaeck van dier importantie,fullen bevinden te tóiooren : En aengefien de Verpachtinge der- roer Middelen nu over defe Provincie op de oandis, en ten eeriten ftaet te gefchieden, ende ^voorgevallene aldaer, en elders in andere Di- kten de Pachters foude konnen difcouragc- % en daer by veroorfaeckt een merckelijck Win in defelve Middelen , hebben Wy, tot 'oorkominge van dien, en yedereen te geven ^vereyichte fecuriteyt, by Waerfchouwingc ^willen bekent maecken, alledePaehtersder

Gemeene Lands Middelen, ten overvloede te nemen in Onfe hoogeprotexie, en alle infultes omtrent defelve, ende het invorderen van Onfe Middelen, te houden als aen Ons gedaen i la- ttende mits dien alle en een yeder fich re onthou- den , van met woorden of ander bedrijf, eenige van's Lands Pachters, ende fonderlinge inden Quartiere van Tooien, eenigfins te beledigen, op poene, foo wie fich hieromtrent, direct of indirect, foude komen te vergeren, daermede niet alleen opfich behalen fal Onfe rechtvaerdi- ge indignatie , maer daer over arbitralijck ge- corrigeert , en na bevind van faecken, foodanig aen den Lijve geftraft, als in eenwerek van foo grooten confequentie, en daer by Onfe authori- teytten hooghften werdt gevilipendeert enge- quetft, fal bevonden werden te behooren: La- llende alle Officieren en Jufticieren binnen On- fen Lande, exafte toeverficht te houden , dat defe Onfe meyninge alomme wel werde geob- ferveert en nagekomen, de Pachters van 's Lands Middelen, (onderlinge in den Quartiere van Tooien, na behooren geprotegeert ende geafll- fteert, en fonder conniventie jegens de Over- treders geprocedeert , want Wy fulcks toe 's !Lands dienft, en maintien derfelver Midde- len alfoo bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen ende gearrefleert in'c Hof van Zeeland tot Middelburgh den feven en twintig- ften Maert feftien hondert negen entnegentigh. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de hoogh- gemelde Heeren Staten. Was getceckent, Φ iet er "Duvelaer, F il. Tetri.

η

'ttaet tegens het doen van alle infultes aen de Pachters der Gemeene Lands Midde- len voort sgehfi ende alle Officieren en Magift raten de ψ acht er s, des noods, te aftfier en, in date den een en twintighfien -December 1699,

D

I Staten van den Lande en GraefFelijck-   fonderlinge by Onfe ferieufe Waerfchouwingc heydtvanZeelandt, Allen den geenen   den feven en twintighflen Maert defes ƒaers, al-

diedefen fullen fien ofte hooren lefen,   omme bekent gemaeckc, dat Wy alledcPach- S α Lu τ} T>oen teweten: Dat Wy met   ters van Onfe Gemeene Landts Middelen, ten g onderlinge onbenoegen hebben vernomen,   overvloede waren nemende 'm Onfe hooge pro- > onaengefien Wy van allen tijden , ende   texie, en alle infultes omtrent defelve, en over *v:.Dbeï,.                                                                                   6 Ζ hec

-ocr page 1168-

Pkcatcn en Ördonnanticn. 8. Boeck.

1146

het executeren van Onfe Genieene Lands Mid- delen » te houden als aen Ons gedaen; felrs in den Diftrifte van Thoolen, foodanige Boos- wichten werden gevonden , die in vihperdie van Onfe authoriteyt, op den dertighften No- vember voorleden, binnen den Dorpe van nieuw VoiTemaer, by het aenfetten van een tumültuai- re beweginge, na dat onder de oogen vanple Ju- ftitie , eene Karre met Meel, vande Moolen al- daer gehaeldt, publieq wasgefpoclieertopdes Heeren wege, den Pachter van de Middelen al- daer, GregoriusRademaecker, in de Herber- ge op de Plaets fich in een Kamer geretireerdt hebbende , geweltdadigerhandt hadden geag- grefleert, en naderhantvanbuyten opdeftraet met een kogel door de venfter heen gequetft ·, faecken van die enormiteyt, tot wekkers be- drijf en uytvoeringeWy niet en hebben konnen gelooven Ingezetenen binnen Onfen Lande te zijn: En alfoo de Juftitie en het Gemeene Lands welvaren daer ten hooghften aen gelegen is, dat de Autheurs ende Aenietters van foodanigen tu- multe j andere ten exempel rigoureufelijck wer- den geftrafr , en Wy informatien hebben beko- men , hoe dat Abraham ThomafzLelienbergh, Cornelis Dirckfz Swavels » ende Herman van Kuyck, Balten, Knecht vande Wagemaecker, enfeeckeren Marinus, Knecht by Michiel van Sundert, hierover zijnde geciteertj voortvlug- tigh waren geworden, ende werden gehouden voor diegeene dewelcke de principale tumulte hebben aengeleght, en getracht uyt te voeren, niet alleen in den beginne, maer ten eynde toe >

foo hebben Wy, confidererende hoe veel Η aen gelegen is, dat foodanige Belhamersin Γ den vandeJuftitie gcracckcn, oram«and exempel ende affchrick aen den Lijve te w?"1 geftrafe, tot een prxmiegeftcldr ter fom ft hondert filvere Ducatons, ten Lijve Sg van defelve, voor den geenen die haer fiiï men aen te brengen, fuïeks dat in appre}J f°' en in handen van de Juftitie geraecken · F

gingen voor te komen, hebben WVeofT ronden alle Officieren ende Magiftraren donneren,de Pachters der Gemeene Τ onJ« Si λ„ι_ u„^r,—„„1 ^„λϊλ„... CLandsMid.

i

delen by alle voorval te affifteren, mct {, dardeln-en Opgezetenen, de Officieren cnd5 Magiftratenfullen behulpfaem zijn, fonderd c yemant by foodanige famenrottinge fal vermoJ gen te blijven ftaen, ofiullenandersalledeiclvê! werden gehouden voor Fauteurs en Medeplich* tige, en alfoo gecalangeert; ladende alle Offi-i eieren en Jufticieren binnen OnfenLande, exal 61e toeverfichtte houden tegens alle onvoorfie- ne toevallen en ondernemingen, en te verforgen dat de Pachters van's Lands Middelen alomme na behooren werden geprotegeerc ende geaffi. fteert, want's Lands dienft, ende het maintien Onfer Middelen fulcks ten hooghften is vereyfc fchende. Aldus gedaen en gearrefteertin'tHof van ZeelandttotMiddelburgh den een ent win-', tighften December feftien honderrnegen en rne-f gentigh. Onderftond, Ter Ordonnantie van] de hooghgemelde Heeren Staten. Was geteec- kenrj Tieter T>uvelaer, Hl. Tetri.

Waerjchoumnge 5 houdendeverbodt aen alle Wijnkoopers, dat geen Gelagen in hm Huyfenof' Kelders mogen fetten, in datedenvierentwintighflen September 1700.

E Staten 'sLandtsen Graeftelijckheydts van Zeelandt, Allen den geenen die defen fullen iïen ofte hooren lefen, S α · Lui; Doen te weten : Dat Wy nu eenigen tijd aen den anderen, met een fonder- lingeonbenoegen hebbenervaren,hoe, onaen- geiien Onfe nu foo dickmaelsgereitereerde Or- dres, fooduydelijckvermeld, eerftbyhetXII. Articul van Om; Placaet van Ampliatie van den veertiendenMaerdèftien hondert vieren feftig, hetXIV. ArticulvanOnfe nader Ampliatievan den achttienden September feftien honderdt vijf en feventigh, Onfe Refolutie van den tienden December feftien honderdteen en tnegenrig, en noch laetft by die van den vier en twintighften Maert feftien hondert acht en tnegentighj alle foo klaer mede brengende Onfeinterdicüie, dat geen Wijnkoopers eenige Gelagen in hare Kel- ders of Huyfen fullen mogen fetten , fulcks ech- ter dagelijcksmeer en meer komt door te breec- ken, en als in verachtinge van Onfe bevelen, tot een merckelijck declin van 't Middel op de Wij- nen, publiquelijckwerdtgepleegt; Soo Is't: Dat Wy daer inne moetende voorfien, hebben gerefolveert en goetgevonden, foo als Wy re- folveren en goetvinden by defen, alle en een ye- der te waerfchouwen, fich van 't fetten van foo-

danige Gelagen in de Huyfen en Kelders te ont- houden , op poene van te verbeuren de Me, die de foodanige tot vrye Wijnkoopers hebben ge- impetreert, en dienvolgendeopfchortingevan hareNeeringe, en daer en boven een boetevan hondert vijftigh Caroli guldens voor deeerile mael, de tweede reyfe dubbeld ·, laftende by de-1 fen alle Onfe Baillius, Officieren en Stédého|de-|

ren

op de executie defes met meerder circum-

fpeftie te letten als tot nu toe is gefchiedt, en te- gen s de Contraventeurs, fonder de minfte con· niventie reëelijck en met'erdaet ter executie te ftellen, depcenalenhier vooren breeder gefpe- cificeert, fonder hier omtrent te flapof toege- gevende te zijn, in welcken gevalle"Wyioooa- danige Officieren voor de pcertalen aenfpreecke- lijck verklaren, en ten eynde Wy vandeexecu- tie van defe Onfe Waerfchouwinge te meerlo"- den mogen verfeeckert zijn, gelaften wya Onfe Officieren, aen de Heeren Onfe Gecom- mitteerde Raeden van tijd tot tijd vanhart*» - moetin ge en wedervaren te verantwoorden. Aldus gedaen in het Hof van jgftjg Middelburgh den vier en twintighften ψ~ berfeventien hondert. Onder ftond, l : donnantie vande hooghgemelde Heeren» ' Wasgeteeckent, Tieter <Duvelaer)M-r"

Sietoocknoch't geen tot defen Tituldient Groot Placaet-boeck derde DeehFoh ^f'^fWgp'

-ocr page 1169-

mm

HET NEGENDE BOECK,

fiehelfende de Gemeene Middelen, Verpondingen, Tienden y &Ό. onder het re/fort van de Generaltteyt, géèmantert, zjedert den'] are ï 68 3. tot denj are 1700. tnclujs.

fö/ Μβ het flingeren en hrrendrayen van de Bieren, Wijnen en Brandewijnen^ in date den achttienden Februar'ti 1 687.

volkomen recht mogen ontfangen, ten wek- ken eynde den Pachter van dat DiirricT:, daer hec Bier, Wijnen Brandewijn wordt geconfumeert, fal wefen geauthorifeert om het Boeck te mogen fien van den Pachter, in wiens Diftrict de Bie- ren , Wij nen ende Brandewijnen voor de eerfte reyfe in en opgeflagen is, ende daer uyt een Ex- tract te lichten, om daer mede met de Groiïïers te vereffenen, en het volle recht van defelve ce ontfangen, fonder dat den Pachter ofte fijnen CoHecteur van het voornoemde Billiet yets fal vermogen te eyikhen, veel min ontfangen, op de verbeurte van een honderdt guldens, en dat foo menigh-werf, ende als het fal komen te ge- fchieden : De Pachters werden by defen geau- thoriièert, omme foo wel buyten als binnen haet* Diftrict Collecteurs te ftellen, ende het felve by publicatie den Volcke bekendt temaecken, in welckencas die Bier, Wijn of Brandewijn wil vervoeren, een Billiet van de Collecteurs, on- der wiens Diftrict het felve gevoerdt fal werden, om geconfumeert te werden, op de verbeurte van hondert guldens, boven de breucke in den Generalen Placate begrepen : Werdt mede by defen gelaft en geordonneert, dat de Brande- wijnen in de Steden op den eerften April,en eer- ften October reipectivelijck, en foo vervolgens van rijd tot tijd fullen verpacht worden op den ouden voet, fulcks dat den vollen Impoft by den geenen die defelve inflaet, werdt betaelt, doch fal defe veranderinge daer inne wefen, dat na den laetften Maert, en laetften September defes jaers feftien hondert feven en tachtigh, van het geene te Lande vertiert werdt, kortinge meraf- fchrijf-BiÜietten gedaen fal werden aen den Pachter van de Steden, en het ièlve betaeldtial werden by de Groiïïers, aen de Pachters van de Dorpen, onder wiens Diftrict het fal weien ge- confumeert, wekken uytflagh te Lande niet fal mogen gefchieden, als met behoorlijck Bil- liet van den Pachter, oftefijnen te ftellen Col- lecteurj doch wataengaet de vertieringen van de Brandewijnen te Water, om in andere Pro- vinciën gebracht en geconfumeert te werden, fal den uytflagh onder behoorlijck Billiet mogen gefchieden, mits dat het felve Billiet niet enial mogen gehaeldt werden by den Brandewijnver- kooper, fijneHuysvrouw, Kinderen, Knechts of Meysjens, of eenige die ten fijnen Huyfe woonen, maer by den Schipper of fijnen Knecht die het vervoeren fal, of wel by den Perfoon voor wïen hetvervoerdt werdt, hetgeeneden Pachter fal gehouden wefen te laten korten, op Ó Ζ 2                      de

E Staten Generael der Veree- rughde Nederlanden, allen den geenen die defen tegen- woordigen fullen fien ofhoo- renlefen; Salut: Omme te verhpeden alle compofi- tien, flingeren en lorrendra- yen omtrent het Middel van deBieren, Wijnen en Brandewijnen , en dat ^Pachters den vollen Impoft van den Lande pprechtelijck konnen ontfangen, foo ordonne- renengelaften Wy dat van den eerften April % en arftenOftober defes jaers ièftien hondert feven fnrachtigh, en vervolgens van jaer tot jaer} alle Bierfteeckers, Wijn- en Brandewijn-verkoo- pbare Waren te Schepe ontfangende, al voo- ■rensyets te reppen of te roeren, veel min te loG ioi, aen den Pachter fullen hebben aen te geven dequantiteyt en qualiteyt der voornoemde gela- dens Goederen, 'tgeene uytterlijck binnen een half uyre, of foo haeft doenlijck is fal moeten gefchieden, ende daer van een Billiec van den Pachter of fijnen CoHecteur te bekomen, op de poene van drie hondert guldens, boven de breuc- ien in den Generalen Placate begrepen, ende (al denPachterof fijnen Collccteur deviiitatieder ioorfchreve Goederen mogen doen, en by de loflinge prefent zijn, van weïcke te loflene en opgefiageneGoederen, in der maniere voorfz gedaen, fullen alle Bier-fteeckcrs, Wijn-ende Biandewijn - verkoopers, ten langhften twee genden daer na, den vollen Impoft, volgens m urtflagh. van Tappers of Burgers, binnen m TOorfchreven tijd van twee maenden ge- m moeren betalen, op de verbeurte C des be- flQqriijckaengemaentzijnde, van den Pachter ™ "jnen Collecteur) van drie gulden des daeghs, '°o lange den fel ven in gebreecke is blijvende, 'andfnvoorfeyden Impoft invoegen voorfeydt ^talen, fullende de Uytflagers van de ver- zie Wijnen, Brandewijnen en Bieren, Tap- ps™poft moeten betalen. Item, dat de Bier- bekers , Wijn- ende Brandewijn-verkoopers Pnevan hunne Waren en fullen vermogen uyt .aen, fonderalvoorens te hebben een Billiet «den Pachter of fijnen Collefteur , inhou- ^JdennaemvandePerfoon die inflaen wil,

Μ eyten^uantJcPycderulte ilane Goederen, L·'j^beurteyan vijf igh guldens, boven de «cdl?° *n den Ge"eralen Placate begrepen, XCr er<*efenverftandenochtans, dat den Pach- g ' 0n^ wiensDiftrictde Bieren, Wijnenen kwijnen geconfumeert fullen worden, fy

-ocr page 1170-

Placatea en Ordonnantien. 9. Boeck.

1148

port fal moeten betalen, van'tgeencin als vooren fal betonden worden, enw" H°egCn melden Eed weygerde te doen, fel den ,Ρ" Impofl: binnen den tijd van achtdaeen rd gemaent zijnde) moeten betalen, opdT** beurte van drte gulden daeghs, foolaLinT" breeckebleven om te betalen, en wievo f' tweede jaer den Eed weygerde te doen £ , breuckem den Generalen Placate begrepen k ven de verbeurte van de Waren moeten betal blijvende dé Particuliere foo wel als de Ge Ie Ordonnantien opde Bieren, Wijnen en fi£[ dewijnen geëmaneert» in vollen vigeur end" waerde, voor foo veel defelve by delen Plaat ° niet gederogeert en verandert werdc. Endetc6 eyndedatdeninhoude van defen OnfenPlacatg alommeachtervolght, en in alle fijne poin&en nagekomen en onderhouden magh werden en ■ niemantdaer van ignorantie en pretendere heb- ben Wy mede gelall en geordonneert, Men en ordonneren midtsdefen, dat dit Placact aioni- me daer men gewoon is publtcatietedoen,open. baerlijck voor den Volcke afgekondight en ge- afïïgeert fal werden, ende een yeder een gelaft haer naden inhoudevandientereguleren, want Wy het felve alfooten meeften dienftevanden Lande bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen, goetgevonden en gearrefteertin's Gra^ venhage den achttienden Februarii feftien hon- dert feven en tachtigh. J. Scbmmelpeitninck van der Ore , vt. Ter Ordonnantie van de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Ver- eenighde Nederlanden, Ter relatie van den Raed van Stateder fëlverLanden. G.vmSlhh gelandt.

demafTavandeninflag, en om allecompoficien offlingeren te \'erhoeden, in de Steden als ten platten Lande, foo worde by defen geordon- neert en geftatueert, ordonneren ende ftatucren by defen, dat op den eerften April, en eerften Oftober refpe&ivelijck dcfes jaers feftien hon- dertfêvenentachtigh, en voorts fucceflivelijck alle jaren, tentijde vande peylinge, denPach- ter gepermitteert fal zijn te gaenpeylen in alle Huyfen, foo wel Edele als On-Edele, Burgers, Tappers en andere, doch alvoorens de finderin- geofpeylingetedoen, fal den afgeganen Pach- ter, aen den aenkomenden Pachter, des mor- gens vroegh, voor dat de peylinge aengaet, ge- houden wefenopeninge ende vifie te geven van fijn Boeck» fonder eenige calculatie daeruytte mogen maecken, omme te weten wat by d'In- woonderen was ingeilagen, midts onder Eede verklarende, dat geenen anderen inflagh, di- retlofindireft, met fijne kennifle was gedaen. De peylinge in de Burgers als andere Huyfen, 't zy Edele of On-Edele, hoe die fouden konnen genaemt wefen; foo wel in de Steden als ten plat- ten Lande, fal moeten gefchieden ten overftacn van den Officier of fijnen Stadthonder en twee Schepenen, met'sLands en StadtsSindermee- frers of anderePerfoonen, hen des verftaende, daergeenSindermeefters en zijn, omalleabuy- fen te verhoeden, en fullen de Burgeren , Tap- pers en alle andere, in wiens Huyfen meer Bier, wi'in en Brandewijn gevonden werde, als by 's Lands Ordonnantie is toegeftaen, met Eede' haer moeren expurgeren, darden vollen Impofl; fonder eenige quijrflagh of compofitie, direct of indireft, is, betaeldt, in wekken gevalle den af- geganen Pat hter aen den aenkomenden den Im-

,;,;,,,,i im ,.„i. ■ :i„.i\:.:„

■ '-                                   OphetSout. Piacaet, tot tnninge van den Impofl van het Sout,fwvmdeCaptdtymMm- V ders) in date den achttienden Februarii 1687. een Lijfte van de Perfoorièn in hare plaetfen woonende, die bevonden werden tottweeduf fent ponden, tot veertighgroöten'tpondt^fl daer boven gegóedt te zijn, dewelcken als Ca- pitaliften fullen werden geconfidereert, en m terftont na den ingangh van dePacht, tergoeoet trouwen, den Pachter by lijfte overleveren» op dat de Pachters volgens dien, vande Capirau- ften, 't Capkael van haer mogen ontlasgcn, fonder yemant vande Lijfte te eximeren, ató a· leen den geenendie geen huys en houden5 β in den Impofl: voorfchreven gereedcentvorac onder die Farailien daerfe woonen >oW» koftkoopen, behoudelijckdatallePer^ alfooop de Lijfte gefteldt zijnde, vry » » J binnen fes weecken na 't leveren van de i*g^ hun ontfangen BiTliet van den Pachter» ^ volgens Onfe Ordonnantie hier op g"»^ haer voor de refpeftive Magiftratcnm«? g expurgeren foo hoogh niet gegoed te ζ F, dc welck de Magifiraten op de Bdliccccrι ^ Perfoonen, die hun met Eedegeêxpurg^^ ben, fullen doen teeckenen, dat def s ^

dFdtproOddtWvggftfad

-ocr page 1171-

Gcmeene Middelen

II49 neScheepvaertis, en buyten d'uyrevan de Ste- den gelegen, alwaer Grofliers fuilen vermogen te zijn, doch fuilen de voorfeyde Groiïïers hare Waren te Scheepeontfangendc, alvoorens yets te reppen of te roeren, veel min teloflen, ?tfelve den Pachter hebben aen re geven de qualirey t en quantiteytvan'tSoufj'rgeeneuytterlijckineen halfuyre, offoohaeftdoenlijckis, fal moeren gefchieden, en daer van een Billiet van den Pag- ter of fijnen Colle&eur te bekomen , op de poene •van drie honderdt guldens boven de boete inden Generalen Ψ/acate begrepen, en fal den Pachter of fijnen Collecteur de vifiratie der voórfchreve Goederen mogen doen, en by de lofiinge pree- iènt zijn, het Sout in manieren voorfeydt opge- daen, fal den Groffier voor het vermifte Sout moeten verantwoorden, en den vollen Impoft: betalen. Noch werdt by defen Onfen Placacè gewaerfchouwt, dat van den eerften Ö&ober defes jaersfefèien hondert fèven entachrigh, en foo vervolgens vanjaertotjaer, dePachtvan't Sout niet fal werden verpacht onder de Pacht van de kleyne Speciën, maer in yeder Diitriét ièparaer, blijvende de particuliere foo wel als de Generale Ordonnantie op her Sout, voor defen geëmaneerr, in voile vigeur en waerde, voor lbo veele defelve by defen Placate niet gedero- geerc en verandert werdt. Ende ten eyride dat den inhoude van deien Onfen Placate achter- volght;, en in alle fijne poin éren nagekomen en onderhouden mag worden, en ;nietiuant<iaer van ignorantie en praerendere* hebben Wy mede ge- laft en geordonneert, laften en ordonneren mit? defen, dat dit Placaet alomme daer men ge woon is Publicatie te doen , openbaerlijdc voor den Volckeafgekondighten geaffigeertfal worden, en yeder een gelaft haejr na den inhoude vian dien ce reguleren * want Wy 't felve alfbo tenmee- ften dienfte van den Lande bevonden nebben te behooren. Aldus gedaen , goetgevonden en gearreile«rt in 's Gravenhage den achttienden Februarii feftien honderdt feven en taehtjgh. J. Schimmelpenninck vander Oye, <vt. ^er Ör- donnantie van de Hoogh Mog.Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden. Ter relatie van den Raede van State der felver Lan- den· G. van Slingelandt. „

Scü hebbende, hun daerna mogen reguleren, fvpachters vandefen Impoft fuilen ontfangen Lponden van veertigh grooten'tpond van ye- \ rVatSout ( daer van een hondert varen voor Ihondert Soiits gereeckent worden) dat by deklcyne Kramers, inden ringh van hare Ver- fitinge woonende, ial werden opgedaen* ?3ngelijcken fuilen fy van yeder CapitaelHuys- 51 binnen den ringh van hare Verpachtinge wonende, groot weiende acht Perfoonen,t wee Kinderen van acht jaren voor een gereeckent4en 0 minder en meerder Huysgefin naadvenant, ■^gereeckent fuilen werden na elcks getal we- fenfal, ten ingangh van de Pacht, wel-verftaen- dedathetminftevan defelve Huysgefinnen be- «Jenfal twee gulden, wekken Impoft fy beta- jenfqllen t'elckedrie maenden een gerechte vier- feMrt van dien, en van alle Herbergiers, Ca- pitaliften wefende, boven den taux van haer Huysgefin, vier gulden voor haer Gaften , des gen defelve Perfoonen, 't.Sout tot hare Huys- ioudingenoodigh, vry en fonder eenigen Im- ppft te betalen, mogen halen ten huyfe van de Grofllers of Panneluyden, niet minder als de nuantitey t van een half vat te gelijeke (" waer van ^voorens kennifle fal werden gegeven aen den P^titer,om een BilHet te bekomen, om by den jPjcteeraengeteéckent te werden) ende dat tot ièka taux als fy na de groote als vooren, zijn |ej$r, en fop de voornoemde Huysgefinnen icérderSours van doen hebben, fuilen gehou- dwi&jn't feive te halen tot de voórfchreve kiey- jeKramets jj énbyconfentenflieuw Billietvan jbPachter, $utm Grofliers of Panneluyden. JteHuysluyden en andere, die vier Melck-bec- te(twee Vefenfcn die. dek maer een Kalf >ge- WtKebben * of die noch in de maent van Mey ËlenKalve%: fóö* eenKoegereeckent) heb- ko i fulJmhaer Huysrioudinge getauxcert wbe- den akhffl voorenis gefeydc» al waer 't fchoon datiyindc Gapitale Lijfte niet en warenibekenr. Wcrtmeie(wël expreflèlijck^erbooden, darren pktten Lande geene Grèfliers van Sout iiilien ppwelèn* maer aJleenU§£k.kleyne Kramers, ieoock niet binnen d?uyje omtrent de Steden ^azija^ c^:jdèy£rbfiüxt?!VAnbonderr^al- Wf feomeenigbmalenalkjelaer overgecalan- ^ftHenzijni mji^mQaskJ^otpcndaerec^ «bW'i3;.:i:risbsÜMi dbav'fti »nabW« .':Tiara

\

!!'.'..,',?' 'ι U.'?i "t ί";"?"' "''*> fl'JU'* Η*,?'??'·'!'1'!.*!!*'!1*1» >Mii< ywv'j'Wimfl·"?**··

JJ-, 't H..UI l,ij UW.WJIWW'1!.'1

Ά ηε"

ïibfljJtOSfi

OOil£3?/ J Ό aolJS

född:

iviL-W- l^Slii

■: i '/

'.')«

Pié,

ütfmQrS% ^mrupverfachtfahverdm den Jmpoflop de Zeep, in date den acht- ^Mèi^nféêmartii^yi D£Staten (Sefieraelder VeréenighdeNb | werdengeinhet, endenen Pachter met allég&-

, derlandëri, Allen4engeenendiedefen "^ejiwViofdigen fuilen fièn ofte hoó- v . renIefensSalut: AlfooWyonder- fjjn.t0t nierckelijcken nadeele van'sLandts wJtle' dat de Pacht van de Zeep niet kan

mack'sLands gerechtigheyt konne ontfangen, Soo Is'T: Dat Wy na rijpe deliberatie, en ad- vis yari den Raede van State der-Vereenighde Nederlanden , goedgevonden , geordonneert en verftaen hebben, gelijck Wy ordonneren,

, gemnet, na Onfè goede meyninge en 5 - dewijle defelve in veele Plaetfen ten

goedt vinden en verftaen by defen, deMagiftra- ten inde refpeérive Steden en Dorpen, op den Eed by haerlieden in't aenvangen van haer Of- ficie gedaen, by defen te gclaften aenftonds na depublicatiedefeste formeren een Lijfte van al- le

PW

f*n4? de> onder de Generaliteyt gehoo- s2 ' * jdt veφacht onder de kleyne Speciën °P dat defelvePachteenparighlijckfoud<

-ocr page 1172-

			Piacaten enÖrdönnantieri. 9. Boeck.
					zijn, op de verbeurte van honderteuldem memghmael als daer over gecalangeerr f|i zij n4 uyigen o men die Dorpen daer eene Sch7!1 vaert is, en buyten d'uyrevan de Steden Bel al waer Grofllers hare Waren te fchepeo 32' gende , al voorene yets te reppen of re roe veel min te loflen j aen den Pachter hebben f! tegevendequaliteyc en quanriteytvan.de 7 e*· 't geene uytterlijck in een half üyre"5 of f0or2f doenlijckis, fal moeten gefchieden, endeda vaneen Billiet van den Pachter of fijnen Coll^ fteurte bekomen, op de poene van drie hondert guldens, boven de boete in den GeneralenPfe care begrepen, en fal den Pachter offijnen Col' lefteur de vifitatie der voorfchreve Goederen mogen doen, en by de loffinge pra&nt zijn, de Zeep m manieren voorfeyt opgedaen, fal den Groiïïer voor het vermifte moeten verantwoor- den , en den vollen Impoft betalen, Item,werc gelaft ende geordonneert dat de Groffiers van de Zeep niet en fullen vermogen uyt telken, fon- der alvoorens te hebben een Billiet van denPag- ter of fijnen Collefteur, inhoudende de naem van den Perfoon dieinflaen wil, beneffens de qualiteyt en quantiteyt van de voorfeydeZeep, opde verbeurte van vijftigh guldens, bovende breucke in den Generalen Placate begrepen,fon- der dat den Pachter of fij nen Colleiteur van het voorfchreve Billiet yets fal mogen eyiTchen, veel min ontfangen, op de verbeurte van eenhon- dertguldens. Noch wert by defen Onfen Pla- cate ge waerichouwt , dat van den eerften April) en eerfteri Odtober defes jaers feftien hondert fe- venentachtigh, en foo vervolgens van jaertot jaer, de Pacht van de Zeep niet fal werden ver- pacht onderde Pacht van de kleyne Speciën, maer in yeder DiftridT: ièparaetj en dat alle het geene in defen niets uytdruckelijck ftaer geëx- preflèert, gereguleert fal werden na den in/iou- de van de Ordonnantie hier bevoorens op het Middel van de Zeep geëmaneert, dewefeke dienthalven verftaen wordt te blijven in haer volkomen vigeur. Ende op dat niemant hier van prastendeére eenige ignorantie ,hebbenjwy medegelaft en geordonneert, laften en ordon- neren mits defen, dat dit Placaet alommcdaa men gewoon is publicatie te doen, openba"- lijck voor den Volcke afgekondight ende geain· geert fal werden, en yeder een gelaft haern^oen inhoude van dien te reguleren f want Wyj jj'■' vealfoo ten meeften dienfte van den Lande» ■ vonden hebben te behooren. Aldus gcda», goetgevonden en gearrefteert in's Gravenn g den achttienden Fébruarii feftien honderriev« en tachtigh. J, Schimmelpmnincï■ «jjj* Qptvt. TerOrdonnantierandeHoogw e- Heerén Staten Generael der Verccn«n«». derlanden. Ter relatie van den Mm%*\ teder fel ver Landen, G.Vén^/ngd
		Ie de Perfoonen in de Plaetfen van haer refforten woonende 4 die bevonden werden toe twee duy- fenc ponden, van veertigh groeten't pondr* en daerboven gegoec te zijn, de welckealsCapi- taliften fullen werden geconfidereert, en die ter- ftondt naden ingangh van de Pacht, ter goeder trouwen > den Pachter by Lijfte overleveren, op dat de Pachters volgens dien vande Capitaliften, 'tCapitael van haer mogen ontfangen, fortder yemandt van de Lijfte te eximeren, als alleen dengeenen die geenhuys en houden y maerin den Impoft voorfchreven gereeckenc worden onder die Familien daerfe woonen, en hunnen koft koopen» behoudelijck dat alle Perfoonen, alfoo op de Lijfte geftelt zijnde, vry fal ftaen, binnen fes weecken na't leveren van de Lijfte,en hun ontfangen Billiet van den Pachter, achter- volgens deOrdonnantie hierop gemaeckt, haer voor de refpe&ive Magiftraten met Eede te ex- purgeren, foo hoogh niet gegoec te zijn, het welck de Magiftraten op de Billieccen van de Perfoonen, die hun by Eede geëxpurgeert heb- ben > fullen doen teeckenen » op dat de Pach- ters, dat gefien hebbende> hun daer na mogen reguleren. De Pachters van defen Impoft fullen ontfangen twee gulden feventien ftuyvers van yder vat Zeep (daer van een hondert tonnen voor een hondert Zeeps gereeckent worden) dat by de kleyne Kramers, in den ringh van ha- re Verpachtinge woonende, fal werden opge- daen: Van gelijcken fullen fy van yeder Capi- tael Huysgeiin, binnen den ringh van hare Ver- pachtinge woonende, en groot wefendefes Per- foonen , twee Kinderen van acht jaren voor een gereeckent, en van minder en meerder Huys- gefin na advenant, die gereeckent fullen werden na elcks getal wefen fal, ten ingangh van de Pacht, wel verftaende, dat het minfte van de- felve Hüysgefinnen betalen fal twee gulden, wekken Impoft fy betalen fullen t'elcken drie Maenden een gerechte vierdepart van dien, dies fullen defelve Perfoonen, 't Zeep tot hare Huys- houdingenoodigh, vry en fonder eenigen Im- poft te betalen, mogen halen ten huyfevan de Groffiers, niet minder als ter quantitey t van een halve tonne te gelijck , ( waer van alvoorens kenniffe fal werden gegeven aen den Pachter,om een Billiet te bekomen, om by den Pachter aen- geteeckent te werden ) en dat tot fulcken taux, alsfy na-degrooreals vooren zijn geftelt, en foo de voorfchreve Hüysgefinnen meerder Zeep van doen hebben, fullen gehouden zijn 't felve te halen tot de voorfz kleyne Kramers , endeby confenc en nieuw Billiet van den Pachter, tot de Groflïers, op de verbeurte van honde-rt ponden. Wert mede wel expreflèlijck verboden , dat ten platten Lande, in 't Diftrift van de Generaliteyt, geene Groffiers van Zeep fullen mogen wefen, maeralleenlijck kleyne Kramers, dieoocknier binnen d'uyre omtrent de Steden fullen mogen
						fU'

-ocr page 1173-

Gemeene Middelen van de Gencraliteyt.             1151 OphetGemael. waerna geheven fal werden den Impoft op het Gemael, in date den achttien denFeiruarui6%j.

''^L· E Staten Generael der Vereenighde Ne- I I derlanden, Allen den geenen die defen I J regenwoordigen fullen fien of hooren ^ leien , Salut:. Alfoo Wy van tijd 0[tijdondervinden , dattotgroote prasjuditie L'sLandsFinantie, door het compoferen en toeren omtrent hctGemael, de volle gerech- ■jjgyc vanden Lande, over dat Middel ( na Ooft goede meyninge en intentie) nietwerdt hetaeldc, S o o I s'r : Dat Wy inhererende Ank voorige Ordonnantie op't Gemael ge- leekt» hebben geordonneert en verftaen, or- donneren en verftaen by defen, dat de gemelde hkwantie in alle fijne poin&en fal geobfer- ycertendeachtervolghc worden, op de poenen dierinnebegrepen , enby defenOnfenPlacate kAmpliatie daer by doende, hebben goet ge- vonden, geordonneert en verftaen, ordonne- ren, vinden goet en verftaen: Dat voor yeder Perfoon ten platten Lande by quotifatie fal betaelt werden, boven de twaelf jarenoudt zijnde, den Impoft van een achttien- dc-part van een laft Graen, by henluyden ter Moolentedoen , van acht tot twaelf jaren een ierenen twinrighfte part;, van vier tot acht ja- ren een fes en dertighfte part yeder jaer, doch fullen die Perfoonen, die ophaerEede, in het ingaen van de Pachte, fullen verklaren geen Graenin dat jaer ter Moolen te willen doen, om geb/pockéa te werden, maer by de Meel-ver- koopersof Backers, hun Meel of Broodt te ha- len , van defe Quotifatie wefen bevrij t, doch by aldien binnen den voornoemden jare eenigh Graen ter Moolen brachte, fal het volle taxaec voor hen en haer geheele Huyshoudinge öioe- tctibetalen.a., b$o         - >hf o-.· ■ ϊ.-.-ί üuiüu ' ■          '.....ψ I I.. hübih/y.· ^nm-iqGi Die Boeckweyt willen laten breecken tot ha- Kngebruycke, fullen boven den voornoemden

taux noch moeten betalen den Impoft van een fes en dertighfte part van een laft voor yeder Per- foon, boven de twaelf jaren oude weiënde, en voor de jongere na advenant, foo als in den voorgemelden Articul ftaetg;efpecificeerr, fullen mede mogen volftaen, en hier vanbevrijt zijn, ingevalle fylieden den Eed, in den voorgemel- den Articul gefteldt, komen tedoen, doch foo by aldien eenige Boeckweyt in dien jare laren breecken, fulien den vollen taüx overhaerge- heel Huysgefin moeten betalen. III. Of het gebeurde dat eenige Perfoonen meer Graen, als daer fyop getauxeereftonden, van doen hadden, fullen het felve niet vermogen te laten breecken op de Moolens, of fullen alvoo- rens gehouden wefen van het felve Graen den vollen Impoft te betalen, midts hebbende een Billiet van den Pachter, op de pcene van een hondert guldens boven den generalen Placate. Ende ten eynde dat den inho.ude van defen Onfen Placate alomme achtervolghc, en in alle fijne poinclen nagekomen en onderhouden mag werden, ende niemandtdaer van ignorantie en prerendere, hebben Wy mede gelaft en geor- donneert, laften en ordonneren mits delen, dat dit Placaet alomme daer men gewoon is Publica- tie te doen , openbaerlijck voor den Volcke af· gekondighten geaffigeert fal werden, en yeder een gelaft haer na den inhoude van dien te regu- leren, want wy't felve alfoo ten meeften dien» ftevanden Lande bevonden hebben tebehoo- ren. Aldus gedaen , goedtgevonden en gear- refteert in 's Gravenhage den achttienden Fe- bruarii fèftien hondert Ccven en tachrigh. J, Schimmelpenninck van der Oye-, vt. Ter Ordon- nantie van de Hoogh Mog.Heeren Staten Ge- nerael der Vereenighde Nederlanden. Ter re- latie van den Raed van State der felverLanden. G.van Slingelandt. i-m

ïfioy %

Verbieden van de Brouweryen ten platten Lande. ikuttop't'verbhden <van de Brouweryen ten platten Lande, in date den achttien- denFebruariii6%j.

' ,

^E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , allen den geenen die defen tegénwoordigen fullen fien of hooren ,_ lefeh^ Sa lux: Alfóo Wy van rijdt ~ Mt ondervinden , dat door het exerceren jjj^rhandegrove Neringen, en infonder- Ψ net Bröuweh en Mouten ten platten Lande, g* nee Diftria van de Generaliteyt, b'cncf- Sred C0mPo^eren en fungeren, foo wel in de ' en als ten platten Lande voornoemt, de Fi- dtiJf Van ^en''Staet feer werdt verkort ·, ftrij- ^oetegens de Generale Placaten en Ordon- je> beneffens de Particuliere Ordonnantie, er fpeeie geëmaneert: en omme daer inne

tevoorfien, Soo Is'x : Dat Wy na rijpe deli- beratie , ende met ad vis van den Rade van State der Vereenighde Nederlanden , goedfgevdn- den, geördonneert en verftaen hebben, ordoft* neren, vindengoedt, endé verftaen by defen; eerftelijck, dat geene Brouwers of Mouters ten» platten Lande langer het Brouwen nochte Mötfi ten enTullen vermogen te exerceren, als tot dferi- laetften Martii defes jaers feftien hondert Fevea entachtigh, ende dat defelve hare Ketel oFKLe- tels, Brouwkuyp of Kuypen , Koelbaek ofte Backen, niet langer en fullen vermogen te later* ftaen, maer uytgebroocken hebben voorden, laetften Junii des fel ven jaers feftien hondert fe- ven

-ocr page 1174-

Pkcaten en Ordonnantien. 9. Boeck.

ken, en die te doen tranfporteren, dae Λ ficier of Pachter fal ordonneren, alfo'ir^" wij fens defen Onlen Placate verbeurt ζΓ * ^* by ooghluyekinge van den Officieroff*$°f defe Onfe goede intentie, in manieren en ??' voornoemt, niet ter executie werde geleehr f werdt by defen geauthorifeert en gelaft den 0? ficier van de Stadt,onder wiens Diftrifr hetD

venentachtigh * fonder die ten eeuwigen dage wederom te herftellen, en die na den voornoem- den laetften Maert feftien hondertfcven en tach- tigh bevonden wierde gebrouwen te hebben, fal daeraen verbeuren fes honderdt guldens, boven debreuckein den Generalen Placate begrepen, en die maniere voorfeyt voor den laetften Junii feftien hondert feven en tachtigh , hunne Brou- weryen niet hadden uyt of afgebroocken, fullen daeraen verbeuren defomme van een duyfendt guldens, boven de verbeurte van Ketel of Ke- tels, Broukuyp of Broukuypen, Koelback of Koelbackeni en op dat defe Onfe goede mey- ningein alle hunne deelen werde achtervolgt en nagekomen, foo gelaften en beveelen Wyalle Gouverneurs en Commandeurs der Steden, on- der de Generaliteyt gehoorende , ordonneren en gelaften defelveby defen, datfylieden, des verfocht zijnde vanden Officier of Pachter van dat Dorp of Diftrict, waer onder het voornoem- de af-en üytbreecken, volgens Onfe goede or- dre en intentie, niet en foude wefen achter- volght: aenftonds de ftéreke handt te bieden, met foo veel gewapende Mannen, als den Offi- cier of Pachter noodig oordeelen fal, welcke Sol- daten , geaftifteert met een of meer 's Landts Deurwaerders, fullen op redelijck dagh-geldr, totlafte van den gebreeckigen Brouwer of Brou- iterd'executie dirigeren, met hetftuckenilaen van de Ketel of Ketels, removeren vande Brou - kuyp of Kuypen, beneffens Koelback of Bac-

ofDorpenydaer d'inobedientie vagoede ordre en intentie niet en foudtervolght, gelegen zijn, ommein mnoemt de executie te doen diriger

30 defeOnfe ach- oor. fal

den Officier van de Stadt genieten de breuice den Officier van 't Dorp. En op dat niemanthW van pra: tendeere eenige ignorantie, hebben Wv mede gelaft en geordonneert, laften en ordon neren mits defen, dat dit Placaet alomme daer men gewoon is publicatie te doen, openbaer- lijck voorden Volckeafgekondightende geaffi" geert fal werden, en yeder een gelaft haerna den inhoude van dien te reguleren, want Wj 'c &}„ vealfoo ten meeften dienfte van den Lande be- vonden hebben te behooren. Aldus gedaen goetgevonden en gearrefteert in's Gravenhage' den achttienden Februarii feftien hondertfcven en tachtigh. J. Schimmelpennmï van èr Oyetvt. Ter Ordonnantie van deHooghMog. Heeren Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden. Ter relatie van den Raedt van Sta- te der felver Landen. G. van Slingelandt.

Rc/o/utte van de Ed. Mog. Heeren Raeden van State der Vereenighde Nederlandenjj noopende de voorgaende Ttacatenvan de Qemeene Middelen, in date den ι o. Junii 1687.

Placaten (gefondeert op de extreme armoede deringezetenen) geoccafioneertgfiwordeuj Ü Ed. Mog. tot preuve van dien, enderorteecken van harefchuldige ende geboorfameplicht, in plaetfe van de voorfchreve (onderreverentie) inpraéricable Middelen foodanigen vootftellen- de, als fy meenen tot preventie vande totale ruï- ne hareringefetenen s endeconfervatievanUw Ed. Mog. Finantie convenabel te zijn, en eerft:

IS gehoort het rapport van de Heeren van der Cloefe, van Amerongen, cndenTheiau- rier Generael Burgh, haerEd. Mog. Gede- puteerden , hebbende * in gevolge en tot voldoeningevanderfelverRefoIutieCommiiïb- riael, in date den levenden defes gevifiteerten geëxamineertde Remonftrantievan de refpe&i- ve Officieren des Lands van Breda, als volko- men gelaft en geauthorifeert van hunne Princi- palen , volgende deiclve hier na van woorde tot woorde geinfereert: Aen de Edele Mog, Heeren Rae- den van State der Vereenighde

Ten opficht der Br omveryen.

I.

Dï

tdefelve ten platten Lande fouden mogen

Nederlanden. JJ Emonftreren onderdanighdereipe&iveOf- ^ficieren des Lands van Breda, als volkomengelaften geauthorifeert van hunne Principalen, datfySupplianten (totharegroote droefheydt vernomen hebbende, dat de niet Verpachtinge der Middelen, conform de laetft-geëmaneerde Pkcaten * haer ofharedire&ie wierde geimpu- teert) fig genooddruckt hebben gevonden U Ed. Mog. mee alle refpedt te verklaren, daer toe niet alleen nooytdireel o f indirect te hebben ge- eontribueert, maerdatfy fich des noods, onder fokmnelenEede, daer van fouden kunnen ex- purgeren, zijnde het felvealleen door de inpof- libiliteytvan de introductie vande voorfchreve

— blijven continueren op een feecker enfoo- danigen redelijcken getal van Koop-en Hup brouwers, als na groote ende gelanghvan yeder 1 plaetfe, tot gerief der Ingefetenen, bydeKe* monftranten, elck in den haren falwerdenge- oordeelt noodigh te wefen, aen wekken e- hoorlijcke Afte van Admiflïe foude k°nnen werden gegeven, fullende binnen den tipv fes weecken by de refpeftive Officieren enW* giftraet de Lijft van de geadmitteerde Btom aen haer Ed. Mog. werden overgeleverd Dat foo wel de Huys- als KoopbiouwffS,»» overftaen van de Officieren, en wee uyt.0" giftraet, hare Ketels fouden moeten doen m^ ken, op een vafte quantirey t van tonnen,

-ocr page 1175-

Gemeene Middelen van de Gencralitcyt.          115 3

donnecvt datfe nooycminder ofte meerder,

f Tm remarde van'/ Gtmad'. r - 1 "^ At h et ièlve foude konnen genomen werden *~*^op de Hoofden en Perfoonen in beyde dè fexeh, in fulcker voegen, dat door de Magi- ftraet, op den Eed by -haër op het aen vangen ha- rer bedieningegedaen, binnendentijd van vier weecken fouden moeten werden gefourneertjen aen haer Ed. Mog. ovérgeifbhden eèri pertinente Lijfte, elck in fijn diftriöry vandePerfoonen, hetzy Mans, Vrouwen, Knechten, Meysjens en Kinderen, dewekke fouden gelafl: worden te geven voor 'cGemael^is volghr, té weiten. YderPerfoon, fonder onderichèytyan[féxe, oudt zijnde feilien j^ren en daèr en boven, fou- den gehouden wefenre betalen aen den Pachter eens in't jaet,- v-oör "^nCit^aelewtmigriituy- vers, en onderde feftienjacr tien ftuyvers, in fulckén gevalle, dat daer onder nieten fouden werdengccomprehehdeertluyden vandenAf- "ménof Aelinoeiien levende, endédatdiegeene die buyten 'hare ordiriaire Woonplaetfen ge- ■noodt^eckt zijn hae^ko'fltie winnen, en een vie- rendeel jaers of langer iryt zijn geweeift, na pro- portievantijen tijdtj Mérvan mede fullen wefen geëximèerty mits dat aehden Officier en Pachter fuffii^nt bewijs vaé haer άΗβί^ -wenden ver- toont1, welke'betalirigé^al moeten e^efehieden in vierqnarteelai by avance, en iulelcs opliet ir|- ; gaen' v'an'yetlèr tèrmijiièén^erëchte vierdepart: ... Hl-jOsfrfltV     1 lilLy. ....,iu^^:r ïnigelijcld, dat teriopfithtevan dé LtiydeB» die tëtdeBackers hafei-Bf oodt rialenidèn Backer '■ fal gehouden weien fijn Broodt tèk fobdanigeh minderê'üprijiè teverkoopen, als;d^h·Officier én Mögiftraèt van de Plaetfe' goedcvindéii fal te .:.,i ("ibnm.^:t::x^i^yiü ...,? ζχτίηάίβα sb Suilende in hét formeren varidê'-voöi^iireve Lijfte, d'ïngefeténeri gehouden .wéièpn tegëven ; éndpenfoèdanigeh'öpf ëcfitén en<incere ëxpreP- fiévÜÉifeèt getal en Ouderdom huurder Farhiiib, a!slfide?9aétëh waerhéyt dié geediifritiiéert fal zijn, oppcenedatvooryederPerfoqndiefeko- mën te vefïwi jfen» iüileS vërïïëTïren ëêntomme vanvijfen rwintiglj gnldens?, te yerdeylen^eeri dërdé^art· Voor den Officier -, eén 3ërde - part voor den Aenbrenger, ende;ë©ri diér^èpart voor den Armen. :'! ' 10 il£l"M.n3inOJÏiOV 't·." r ΪΤίΟΟΛ QO m :XJEjtJélveJ^udé fcuni)en. geiden -^e^ftcfjt In *■ ƒ üijcke^ïvoegen, alsde^donilgflt^i^pitlt yooriis^Js^^elgeëmanjeerc is φβwmm. ' MyvMkck \n&efznae de:M^k^nj

CO:

ealfoo eensgqëyckte envaftgeirelde quanti-

r van tonnen of vaten en iiillen vermogen te ?oVen > of uyr hare peyl te; trecken, van de- kke fyiuIien gehouden weien den vollen Ac- w s yalgens de Ordonnantie, foo. ten reguar* ?"ideTappers, als vande particuliere Bur- £$ Opgefetenen, promptelijck, immers Lcn'cen maendc uytcerlijck, na dat fyfullen evaethebben, aendenPachter,: indertijdtte Sfe en betalen, en den felven Impoft,;; i>eT KL den prijs haerder Bieren» van de Tap- ^5'«jde Ingezetenen te exigeren, op Parace Execuae." ^ ;ΐ||ώπ ^g^gj rjat'crdiftin&ie en tweederhande fqorten van OjQ^eryenürllen weien., te weren, daermën %oopen geen Huys of particuliere, ende daer ^ Huys of particuliere, en geen Kpqp-bië- ^ιώ vermogen-te brouwen.-             .: Datdie Huys of particuliere Bieren brouwen |ilto, fondereenigh onderfcheyt den Impoft yfden vollen keteTprompteiijek binnen yepjv flen dagen na het,vaten moeten voldoen , ;in /awjenyande Pachters, en voor geen Tappers |f piiWique Tavcrniers mqgen Brouwen ,,~g| aea " >e Bieren" leveren» i%eeniger manieren. -die de i£pop-bieren .brouwen, defêjve f\&- p%e$ {e$er|$? jfoo wel aen Taverflie^t^s _ rs en I^gefetenen, edoch gehouden; wefen lenden Oökier-van de Plaetfe te geven, en ion- èr^igedifpeniatie van alle Gebrouwen tg la.- {efl$e£qn^fee^ ^fefpeqi&^tjfsv^n tjjd;, dagjiendenaeiniaen wien fy deielye gelevert >, ©f waerna toe fy ihare |^^ïVerfot^n:mogen; Rebben:^. op dat den Jp^pÉvande geconinmeerde Bieren ifytocq* 'tzyéy Burgejgiq/ Tappersgeqaeu, behoMij^ van de voor/ioernde Brouwers-fouden kpnnen '«^Eev'or^e55j:;.^lcr^ev^^^c?fl^i(p' buytcn de Plaerfen gaen, ofverfonden$£φ$®&» ftffifant bewijs t'elckens aen den Officier ,°Ma- giftraet en Pachter moeten werden geè'xhibeert. 4£4,

patdeKoopbrouwers fullen van den Impoft lc^!mcerü;^i|ji ei|$|y ten yë^^^GèbjrpJJW^^ °n vaten', die door misluck, donder, verfuyren «andere ongeval 1 en, qualijck gefuccedeert mo- Pιzija, ende fyluyp^ngenopt^cktjoipchten *aoiaendehandt tetóitf ën'êgeenè'd'êxami- j^ieen oordeel vandeij Officier, en twee uyt de

raet fëjflffli Fjc&er »fybj?&ffi'^1faf~i ^SJ^u^e^Tf^B%^9jB^fc|i^y4t»4efc ^^pJfen,|^^e|i o^fweejr.qn ende qnp^oju- SsSt^*0 v^^iR¥$b4oor «4efë-«gSfff ^Wg^niet-ea warden g§c$o trarieert φ£ν£ΐτ 'Jpi> M,t'§lckfjus^-dpqV den 0%iergerer; *$ij dQn^^^<^nvandeieyerantiei vol-!

-1

'' 'Speciën. Ί' Ρ -ν!01, u:^ , -COp-^^n de ilempnil^-auten 4j,ptithüvm VgeefneanétV w Ed. Mog. treden m^mqm.- table-conventie enderedenipt^-^flitejiSQgsn hebbet)eenmael eenigefeeekerlieyr, w^aierd^ör fyluyden vandie kleyniglieyt ,:ftreckpndeieeiiter tot grootevexatien voor de goede ingejfetenen» mogen wefen gelibereert, ende den Staetoock γ Α                          ver-

vefetóf^^^^^'^^ffO'atfalkpm^ie 'enen, ionder eenige tergiveriatie of ver-i

vlJ

ÏV. D

E EL.

-ocr page 1176-

Placaten en Ordonnatitien. 9. Boeck.

1154 verfeeckert van een g

worden de Remonftranten * noemt mids defen geauthorifeertende een λ neert, omme conform den voorflaeh bh

furniilèment fy Remonftranten door Verpach- tinge» Quotifatie , of anderfins weder fouden mogen vinden en innen, foodanigh als defelve fullen noodigh en beft achten. Oordeelende ponder ootmoedige correftie) niet anders of fulcksfal ftreckentot demeefte ruile en genoe- gen der goede Ingezetenen, die daer door ful- len werden geëncourageert hunne Woonplaet- fen te blijven continueren meer ende meer hare Beeften aen te houden en te queecken, en Sterile Heyden, Vroenten en Wilderniflen te beteelen en cultiveren, en alfoo de Baronnye merckelijck te peupleren, bevolcken, en de Gemeenc Mid- delen te houden in goede ftate. Onder ftond 't > 't Welck doende. Was geteeckent, Ψ. Snel- len. A. vander Zevender. Tr. Nuyts. J. van Bergen. L.R.Voet. J.Boerfm.Berkel. Brants. Waer op gedelibereert, en dientha! ven inge- nomen zijnde de hooge wijfe conlïderatienvan fijne Hoogheydt den Heere Prince van Oran- ge, is goedtgevonden en verftaen mits defen te amplecleren alk de poin&en in de voorenftaen- _de Remonftrantie vervat, fullende midtsdien, m 't reguard vande Baronnye van Breda voor- noemt» buyten executie blijvende refpe&ive Placaten van haer Hoogh Mog. den achttienden Februariilaetftledengeëmaneert op het fubje£fc der Middelen van Sout en Zeep» midtsgaders het removeren der Brouweryen en Mouteryen ten platten Lande, in't diftrift vandeGenera- Kteyt. Ende worden de Heeren haer Ed. Mog. . Gedeputeerden, eerftkomendeincommiffietot Breda, op de Verpachtingh vande Tienden, . midts defen verfochtengeauthorifeert, omme publiquelijckaen de meeftbiedendete verpach- ten den ïmpoft van 't Slachtgelt of Beeftiael over de Baronnye van Breda,; meergemeldt» in dier voegen nochtans, dat het felve Middel ingangh fal nemen met den eerften April defes jaers fes- tien hondert feven en tachtigh , ende expireren «Itima Maert feftien ho^derr acht en. taphtigh. Endp voor foo veel aengaet den ïmpoft op het

aer

dienthalven in de voorfz Remonftr '

daen, de vereyftë Lijfte binnen den tijd van fc weecken te doen formeren door de refóS?* Magiftraten vande Plaetfen ,feforterendeon?C de meergemelde Baronnye van Breda 0d ril Eedby haerluydeninden aenvangh van derf? verbedxeningegeprefteert, met verder laft,ï de Remonftranten, omme defelve Liifteals da aenftonds haer Ed. Mog. te laten toekomen om diegefien zijnde, foodanigh verdergedifoo neert, als bevonden fal werden tebehooren ftf lendedefenlmpoftmedeingaenrnetdeneerW* Aprillaetftleden.             *™'               ' Ey ndelijck, aengaendc den ïmpoft van de kleyneSpeciën, ennamentlijck, Azijn,Sout Zeep, Stijffel, Wage, Rondemaet, gouden filvcre, fijdeen wolleLaeckënen, Turf,Koo- ien met Branthout, het vertieren vanPaerden, midtigaders het Sout, volgens de Ordonnantie van de maent van Maert feftien hóndert drie êa feftigh j dat alle de voorlchreve Speciën gelaten fullen werden aen de meergemelde Remonftran» ten, gelijck defelve haer gelaten wotden midts defen, by forme van Redemptiej voor den tijd van een jaer, irigaende infgelijcks met den eer- ften April jonghftleden, ende expirerende met den laetften Maert feftien hondërf acht en tach- tigh, mid :$ daer voor betalende föo veel als de- felve Speciën refpe&ivelijck by Verpachtingc over den jare feftien honderdt vijfentachtigh hebben gerendeert gehadt, welckepenningeo of fürniiïèment, dereipeftive Remonftranten en Magiftraten, door verpachtiiige, quotiiarie, of anderfins wederom fullen mogen vinden ende innen, met dien yerftande echter, datniemandt vande goede Ingezetenen daer door tegens de redenen wordebefwaerdt. Wasgeparapheert, G.van Hoey,, vt. Ofiderftoridt, Accordeert met het Regifter. Was geteeekendt, G. m» Slingelandt.

m£.

'f il'.

Nader Extraët ttyt de J^/'&&^€^:<!g^ !^è ^^^&^^Ss^^^^^%^#^^^ ^f

IS geleien de Remonftrantie vandeGecom- mitteérde van het Marquifaet van Bergen op Zoom, als volkomen gelaft en geautho- rifècrt, houdende dat hun Supplianten ter handt geftelt zijnde féeckere Remonftrantie, by de refpeitive Officieren der Baronnye Van Breda aen haer Ed. Mog. overgegeven, haer geobli- geert hadden gevonden figh te keeren tot haer Ed.Mog., ende te bidden, datderfelvergelief- te zy tot voorkominge vande totale ruïne der ar- me Ingezetenen van 't Marquifaët voornoemt, als mede tot confervatié van haer Ed. Mog. ΤΡίί nantie, haer Supplianten te traiteren als die van de Barórtnye van Breda voornoemt * Jüydende * de voorfchreve Remonftrantie van woorde te woorde» alsvolght:

Tenopficht voor· de Brómerym. r\ At deCclvè ten platten Landèfouden mop ^-^blijven continueren op een feeckef en danigen rCdelijckerigetal y*hKöö?'€**L brouwers, alsriagrooteendebelanghw^ plaetfe, totgeriefderTngefeteflen> -by« Υ plianten, elck in den haren , »» , t n §c. oordeelt noddigh tè wéfeh, aen veicJ^nen hoorlijcke Aaevan Admiflie foude « werden gegeven; fullende binnen denii j fesweecken byderefpeftiveOfficierenWj giftraet de Lijft van de geadmitteerde w* aen haer Ed. Mog. werden overgeJcverr. Dat foo wel de Huys- ais Koopbw"*^.

-ocr page 1177-

Gcmeéne Middelen van de Generaliteyt.          χ 155

Aaen vafi de Officieren en tweeuyt deMa- &£ haer Ketels fouden moeten doen eyc- I op een va^e quan"teyc van t°nnen»en^e ^"rdonneert datfe nooyt minder ofte meerder, ?°dealioo eensgeëyckte en vaftgeftelde quanti- «van tonnen pf vaten en fullen vermogen te homven, ofuytharepeyl te trecken, vande- Ické ff Tullen gehouden wefen den vollen Ac- S3 volgens de Ordonnantie i foo ten reguar- Ja'nde Tappers, als vande particuliere Bur- «efsen Opgeiètènèn, prornptelijck, immers Ljen een maendt uytterlijck, na dat fy fullen ■rtraet hebben, aen den Pachter in der tijde, te foldoen en betalen, en den fel ven Import, be- mens den prijs haerder Bieren, van de Tap- pers ende Ingezetenen te exigeren, op Parate

verey flehen, fonder eenige tergiveriatie of ver- treek. !9                    «lic ψύ Wen reguarde van'/ Gemael I. ψ\ At het ièlve foude konnen genomen werden ■*-Λίρ de Hoofden en Perfoonen in beyde de fexen, in fulcker voegen, dat door de Magi- ftraet, op den Eed by haerop het aen vangen ha- rer bedieninge gedaen., binnen den tijd van vier w eeeken fouden moeten werden geformeerr, en aen haer Ed. Mog. overgefonden een pertinente Lijfte, elck in fijn diftricl;, vande Perfoonen, hetzyMans, Vrouwen, Knechten, Meysjens en Kinderen, dewelcke fouden gelait worden te geven voor 't Gemael als volghr, te weten. I I.           aróÖtiSma^ü YderPerfoon, fonder onderfcheyt van fexe, oudt zijnde feilien jaren en daer en boven, fou- den gehouden weien te betalen aen den Pachter eens in'cjaer, voor fijn Gemael twintigh ftuy- vers, en onderde feftienjaer tien ftuyvers, m fulckengevalle, dat daer onder nieten fouden werden gecómprehendeert luyden van den Ar- men of Aelmoeflèn levende, endedatdie geene die buyten hare ordinaire Woonplaetfen ge- noodtfaeckt zijn haer koft te winnen, en een vie- rendeel jaers of langer uyt zijn geweeft, na pro- portie van dien tijde, hiervan mede fullen weien geèx imeert, mits dat aen den Officier en Pachter fuffifant bewijs van haer alibi lal; werden ver- toont s welke betalinge fal moeten gefchieden in vierquarteelen by avance , en fulcks op het in- gaen van yeder termijn een gerechte vierdeparr. Infgelijcks, dat tenopfichtevan de Luyden, die tot de Backers haer Broodt halen,den Backer fal gehouden wefen fijn Broodt tot foodanigen minderen prïjfe te verkoopen, als den Officier en Magiftraet van de Plaetfe goede viuden fal te behooren. Sullende in het formeren vande voorichreve Lij fte, d'Ingeferenen gehouden wefen te geven en doen foodanigen oprechten en fincere expref- fieyan het getal en ouderdom heurder Familie, alsinderdaeten waerheyt die geconftitueert fal zijn, op pcene dat voor yeder Perfoon diefe ko- men te verfwi jgen, fullen verbeuren een fommc vanvijfen twintigh guldens, te verdeylen een derde-part voor den Officier , een derde-pare voor den Aenbrenger, ende een derdepart»voor den Armen.                                       ,, Aengaende het SkchtgeldLfi tJEt felveibude kunnen werden verpacht in ·*·-* fulcker voegen, als de Ordonnantie op het voorfz Middel geëmaneert is didlerende. Eyndeüjck, noopende de kleyne Speciën. COo föüden de Remonftrantcn dienthalven ^geerne met U w Ed. Mog. treden in een arqui- table conventie ende redemptie, .om te mogen hebben eenmael eenige lèeckerheyt, waer door fyluyden Van die kleynighcyr, ftreckeride echter tot groote vexatien van de goede Ingezetenen mogen wefen gelibereert, ende den Stactoock 7 Α 2                     ver-

I I I.

Executie.

rj3['erdiftincT:ièen tweederhande foorten van Brouweryen fullen wefen, te weten, daer men Xoop-engeenHuys of particuliere, ende daer jnenHuys of particuliere, en geen Koop-bie- renfi vermogen te brouwen. - '                         Ι Ψ;λΜ Datdie Huys óf particuliere Bieren brouwen fullen» fondereenigh onderfcheyt den Import vanden vollen ketel prornptelijck binnen veer- tien dagen na het vaten moeten voldoen, in handen vande Pachters, en voor geen Tappers of Herbergiers mogen Brouwen, of aen deielve Sieren leveren, in eeniger manieren. DatdiedeKoop-bieren brouwen, de(èlve ful- ienmogen leveren, foo wel aen Taverniers als Burgers en Ingefetenen, edoch gehouden wefen aen den Officier van de Plaetfe te geven, en fon- dereenigedifpéhfatievan alle Gebrouwen te la- ten toekoniéh een pertinente diitincTre ende op- réchte fpecificatie vantijd, dagh ende naem aen wien iy delelve gelevert, of waer na toe fy hare Bieren verfonden mogen hebben , op dat den Impoft van de geconfumeerde Bieren in/oco, tzy by Burgers of Tappers gedaen, behoorlijck van de voorfchreve Brouwers fouden konnen frerdengevordert, fullende van de Bieren, die ouyten dePlaetfen gaen, of verfonden werden, ïuffifant bewijst'elckens aen den Officier, Ma- pteec en Pachter moeten werden geëxhibeert. VI. yatdeKoopbrouwers fullen van den Impoft geeximeert zijn en blijven voor die Gebrouwten e« vaten, die door misluek, donder, Ver füy ren °fandereongévallen, qualijck gefuccedeert mo- Pzijn, endefyluyden genootfaecke mochten *eien aen de handt te houden 't geene d'exami- JJtie en oordeel vanden Officier, en twee uyt de ^giftraet en den Pachter fubjettfal wefen. Ti j                     V IL UatdeBrouwers,fonderonderfcheydt, defe aan"'*Gf\Qn OOC^ °*e voorgaende oudeOrdon- «efullen moeten befweeren endeonderhou- ^1' Voor fpo veel defelve door defe tegen- ordige niet en werde gecontrarieert of ver- ert, en t'elckens.(door den Officier gere- ld"'' denEeddoen vande leverantie, vol- S a,eovergeleverde fpecifieatie, alfoo oprech- te i8jn re hebben, en fulcks foo dick- «saisden Officier of Pachter dat fat komen te

-ocr page 1178-

PlacatcnenOrdonnantien. "9.Boeck.

*56

verfeeckerfcvaneen gewis tantum of fonds, welk furniifement fy Supplianten door Verpach- tinge, Quotifatie , of andcriins wedei:. fouden mogen vinden en innen, foodanigh als defelve fullen noodigh en beft lachten. Oordeelende ( onder ootmoedige corréftie ) niet anders of iulcksfal ftreckentot demeefte rufte en genoe- gen der goede Ingezetenen, die daer doorful? len werden geëncourageert hunne Woonplaet- fen te blijven continueren meer ende meer hare Beeftenaen te, houden en tequeecken, en Sterile Heyden * Groenten en Wilderniiïen te beteelen en cultiveren'» en alfoo het voorfchreve Marqui- zaet mérckelijck te peupleren, bevolcklen,, ι en de Genieën e Middelen te houdenin goede ftate. Onder ftondt, Was geteeckeno, oS^vander Schoot* Bloos. , . ·, ..,. lip.'! ■ ;,; II ".".UiiiiJ l&ïjik'tl ■ : K'ï'"'d.l I "ÖO i Waeropgedelibereerr, en dien thal ven inge- nomen zijnde de hoogewijfe conlideratienvan fijne Hoogheydt den Heere Prince van Oran- ge, is goedtgevonden eri verftaen mits defen te amplefterénalle depoinéteninde voorenitaen- de Remonftrantie vervat sa fullende midt&dien, m 't reguard van 't Marquifaet van Bergen· op Zoom·voornoemt, buyten executie blijven de refpefrive Plaeaten van haer Hoogh Mog., den achttienden Februarii laetftleden geëmaneert op het fubject der Gemeene Middelen van Sout en Zeep, midtsgaders het removeren der Brou- weryéri énMouceryen ten platten Lande, in't diftriétvandeGeneraliteyt. Ende "worden de Heeren haer Edele Mog. Gedeputeerden, eerft- gaende in commiilie na Brabandt ende ^laende- ren , midts defen verfocht en geauthorifeert, dtnfflÉ' publiquelijck aen de meeftbiedende te verpachten den Impoft van't Slachtgelt of Bee- ftiael over't Marquiiaet van Bergen op Zoom, meergemeldt, in dier voegen nochtans, dat het iëlve Middel inganghfal nemen met den eerften April defesjaers feftien honderdt feven entach- tigh, ende expireren ultima Maert feftien hon- dert acht en tachtigh. φ --Si'.. Ende voor foo veel aengaet den Impoft op het

Gemael, worden de Supplianten v0Qrnnp mids defen geauthorifeert en geordonneerr' conform den voprflagh, by haerdienthalV °^ de voorfz Remonftrantie gëdaen de in

Lijfte binnen den tijd van vier weecken ?^e

formeren door derefpeaive.Magiftrat:

en (:n vandc

Phetfen, reforterende onder het meerpp < Marauifaet van Rerpen nn ?J.. &eme'de

Eed by haerluyden in den aenyangli van°| f? verbedieningegeprefteert, met verder laft

omne defelveLijüealsdaa

de, Supplianten

aenftoïids haer Ed; Mog. te laten tpekoiien die geilen, zijnde* foodanigh verder RQdkT neert ,;als bevonderi fal werden te behooren Π [ lende defen Impoft mede ingaen metden eerft- Apillaetftleden,,-             ,,',             «*® Eyndelijck, aengaende den Ihlpoft vande kleyneSpecien,·,ennamentlijck, Azi)ti, Sout Zeep, Srijffel, Wage, Rondernaet, goude' filvere, fijde en wolle Laeckenen, Turf, Kon! len.-mec Β ramhout,, het vertieren.vanPaerden* midtfgaders het Sout, volgens de Ordonnantie' van de maent van Maert feftien hondert drie en feftigh ; dat alle de voorfchreve Speciën gelaten fullen werden aen de meergemelde Remonilran- ten, gelijck defelve haer gelaten wordenmidts defen, by formevariRedemptie, voor den tijd van een jaer, ingaende infgelijcks met den eer- ften April jonghftleden, ende expirerende met den heeften Maert feftien hondert acht en tac/i* tigh, midts daer voor betalende foo veel alsde- felve Speciën refpectivelijck by Vcrpachtinge over den jare feftien honderdt vijf en tachtigh hebben gerendeert gehadt, wekkepenningea of furniflèment, derefpeftive Remonftranten en Magiftraten, dopr verpachtinge, quotifatie, of anderfins wederom, fullen mogen vinden ende innen, met dien ver ftande echter, dat niemandt vande goede Ingezetenen daer door tegens de redenen wordebefwaerdt. Wasgepararjheerf, J.Syfen'y vt. Onder ftondt, Accordeert met net Kegifter. Was geteeckent, G, van &lin· ge landt,, ._■ ·;] „, ., .           'wr\&$kw

Γ(£«

ExtraB. uyt de Refolutien van deEd. Mog. Heeren 'Roeden van State 'der Verttnig· de Nederlanden, noopende het-voorenfiaendefubjeff> in date den 17. Juniii6%J.

■■:,) ,:t,

IS gelefen de Remonftrantie van Nicolaes Ver bolt, Scholtusen Richter vanden Lande van Kuyck, als volkomen gelaft en geau- thorifeert van fijne Principalen, de Regen- ten en Schepenen van den felven Lande, als re- prefenterende de Gemeente aldaer, houdende, dat hy Suppliant tot fijn leedtwefen vernomen hebbende j dat de niet Verpachtinge der Midr delen, conform de laetft geëmaneerde Plaeaten, fij ne direftie wierde geimpüteert ·, fich genood- druckt heeft gevonden, U Ed. Mog. metallere- fpe£t te verklaren, daer toe niet alleen noyt di- re£t ofteindire& te hebben gccontribueert,maer dat hy fich des noods , onder folcmnelen Eede, daer van foude konnen expurgeren, zijnde: het het felve alleen door de impoffibilitey t van de inT trodu&ie van de voorfchreve Plaeaten (gefun-

deert op de extreme armoede der Ingeletenenj geoccafioneert geworden, U Ed. Mog. tot preu· ve van dien j en tot teecken van fijne fchuldige en gehoorfame plicht, in plaetfe vande vooriz (onder reverentie) inprafticable Middelen,ioo- danigh voorftellende, als hy meent tot:pr««£ tie vande totale ruïne der voorfchreve Inge e _ nen, en confervatie van UEd. Mog^Fm311^ convenabel te zijn, en eerftelijck:

TcnöpfichtvandeBronwtyM- DAt defelve ten platten Lande fouden tnogen κι;;,τ*»η rnnHnn^pn. nneenfeecKereni"

danigen redelijeken getal van W$M$$& brouwers, als, naer grooteen belango r^

-ocr page 1179-

Gemeene Middelen totgcriefder Ingcfetcnen, bydeRe- ilrantcii, elck m den haren , lal werden ordeelc noodigh te weien * aen wekken be-

van de .Gencralitcyt           ll57 VIL Dat de Brouwers, foridêr onder fcheydt» dcfè nieuwe, en pock de voorgaende oude Ordon- nantie fullen moeten befweeren ende onderhou- den, voor foo veel defelve door defe/tegen- woordige niet en werde gecontrarieert of ver- andert, (èn.t'elckens (door den Officier gere- guireert) den Eed doen vande leverantie, vol- gens de overgeleverde fpecificatie» al foo oprech- telijck gedaen re hebben, en iulcks foo dicki- „maelsalsden Officier of Pachter dat fal-komen te vereyifchen, ionder eenige tergiveriktie of ver- treek. : .                    ■-;. -v' '' . ;-, .. .,·.-.,

fcl'ic

Ie Afte van Admiflie foude konnen

-,-;>n gegeven, fullendc binnen den rijdt-van Fwecckcn by de rèfpe&ive Oflieieren enMagi- f^cdeLijitvan de geadmitteerde Brouwers InhacrEd.jviog.werdenovergelevert. , ) ■. nitfoöweVdejHuys-alsivoopbiOUwersj ten •eiitaen van deRemqnitrant,; of wel deilèifs udit-hdeSubftituy.ten, ende tweeuyt deMa- ||Ëjj haer.Kerels fouden. moeten doeneyc* L'op een vaile.quantiteyt van tonnen, ende èeorHonneertdatïe nooyt minder ofte meerder, Isdealfoo eensgéëyckte en yaftgeftelde quanti^ ώ van-tonnen of vaten en Tullen vermogen te b/ffuwenr pfuycharepeyLtetrecken, vande- ^icke.fy fiïiien gehouden wefen den vollen Ac- Mt- volgensde Ordonnantie,, foo ten reguar- ie vandeTappers, als vande particuliere Bur- gers en. Opgeiètenen, promptelijck, immers tinnen een maendt uytterlijck, na dat, fy fullen gevaetJiebben g aen den Pachter in der tijdt,: te voldoen en betalen, en den felyen Impoll:, be- nevens den prijs haerder Bieren,: van de Tap,- pers ende Ingezetenen te exigeren, op Parate Executie.                    III. ..... .-:_,; j >.ui n-ii ^at'erdJitincÏle qn tweederhande foorten van BroHweryen fullen wefen, te weten, daer men Koop-en geen H.u.ys of particuliere, ende daer men Huys of particuliere, en.-geen Koop^bi^ ren fal vermogen te brouwen, ·            ,, nvï ijjöfia; aiv tpiiQiié-\ /·! •u.v ,v;,f; ;>;H v<1 -.nijl'3-b Dat die Huys of particuliere Bieren brouwen fulleoj fonder ednigh onderfcheyt den Impoifc vanden vollen, ketel promptelijck binnen veer- to dagen naliet vaten moeten·voldoen ,; in linden vande Pachters, en voor geen Tappers ofpubiiqueTavërniers mogen Brouwen, of aen «fcly(q Bieren leveren, in eenjger maniereny ,}, ψήχ ij ' ι --v<-;:vV. >.; ;U;]-j j.j.rKsrr!':: ίπίΛ%> Dat die de Koop^-bieren brouwen,, defelve ful- ™niogen leveren,.foo wel aen Tayerniers als. Burgcrs en Ingefetenen, edoch gehouden wefen. aen den Officier, van <je Plaetiê te geven, en Γοητ, oereenige.difpenfa-tie van alle Gebrouwen te la-, ten toekomen een pertinente diitincteendeop- '^tefpecificatie van tijd, dagh ende naem-aen jjienfy defelve gelevert, of waer na toe fy hare PSD verfonden mogen hebben , op dat den , P°ft van de geconfumeerde Bieren in loco, }ψί Ingefetenen of Tappers gedaen,beho'or

Ten retruardeuan 't Gemaet

l^ At het felve foude kpnnengenomen werden ,^-^ορ de Hoofden en jPerfponéh in beyde de fexen, in iulcker voegen, dat door de Magi- Üraet, opden Eed by haer op het aen vangen ha- rer be.dieninge gedaen, binnen den tijd van vier weecken,lauden moeten werden gerburneert,en aen haer Hd. Mog. over.gefonden een pertinente Lijfte, ;ejck in fijn diftricl:, vande Perfoonen, het zy IVians,, Vrouwen, knechten,:, Meysjens en ^indejen» deweleke fpnden gelail worden te ge ven voor 't Gemael als Vólght, te weten ; ,-,i·;,^-:,. ,.. TI.,.,, - :. ,, ,bitó Yder Perfoon, fonder onderfcheyt van fexc, oudt zijnde feilien jaren en daer en boven» fou- den gehouden weien te betalen aen dèn Pachter eens in't jaer» voor fijn Gemael twintigh ftuy- y ers, en onder de iêftien jaer tien iïuy vers, in Xulckengevalle, dat daer onder nieten fouden werden gecomprehendeert luyden van den Ar- men ofAelmoeiTen levende, endedatdie geene die buyten hare ordinaire Woonplaetfen ge- noodtiaeckc zij η haer ko ft te winnen, en een vie- rendeel jaers of langer uyt zijn geweeft, na pro- portie van dien tijdt, hiervan medefullen weien géëximeert, mits dat aen den Officieren Pachter fuffifant bewijs van haer aübi fal werden ver- toont j welkebetalingeialmoetengefchiedenin yier quarteelen by avance, en fulcks op het in- gaen van yeder termijn een gerechte vierdepart. III. , ι Infgelijcks, dat ten opfichte van de Luyden, die tot de Backers haer Broodt halen,dcn Backer fü gehouden weien fijn Broodt tot foodanigen minderen prijfe re verkoopen, als den Officier en Magiftraet van dePlietfe goedt vinden fal te behooren*» "■' ν.                                     ,,^ν.'ψ\ Suilende in het formeren vande voorfchreve Lijfte, dTngefetenen gehouden wefen te geven en doenfoo,danigen oprechten en iinccre exprëf- fievan het getal en ouderdom heurder Familie, als^inder daet en waerheyt die geconftitueert fal zijn, op poene dat voor yeder Perfoon diefe ko- men teverfwijgen, fulïeynverbeuren eenfomme vanvijfen twintigh guldens» te verdeylejn een derde-part voor den Officier, een derde;-part voor den Aenbrenger, endpeen derdepart voor : den Armen.. ,,, ■·;.;:.: '.·.....·: ;■■/.. vé ,;■ l.'r-'-. L»»- . ■                 ■--': '.- :                  Jen-

fendevoorfë

Brouwers fouden konnen

'«aengevordert,

fullende van de Bieren, die

jjjij1^1 § ePlaetfen. gaen, of verfonden werden» .^nt bewijs t/elckens aen den Officier, lyia- v faec en Pachter moeten werden geëxhi beert. ΰ          .... VI.           \           '.'"..' fóè ^ ■Popbrouwers fullen van den Impoft j imeert zijn én blijven voor die Gebrou wfen ofl^f'j die door misluck,. donder, verfuyren m i^ieongevaIIen, qualiick sefuccedeert mo- ^1η-^"r-:,:-J               '               hten

natielacadetymdt te houden't geened'

cxami~

^a?i|nQOl"deel vanden Officier, en twee uyt de Waet en dèn'&chcer' fubjecT: fel wefen^

-ocr page 1180-

Pkcatcn en Ordonnantien. 9. Boeck.

IT58

tiemael van den Lande van Kuyck meldt, in dier voegen nochtans, dar W*$ Middel mgangh fal nemen met den eeriW1'e defes jaers feftien honderdt feven en r li

Aengaende het Slacht geldt, Η Et felve foude konnen werden verpacht in fulcker voegen,alsde Ordonnantie op het voorlz middel geëmaneert» isdiiterende. Eyndelijck noopende de kleyne Speciën. SOo foude de Suppliant dienthalven geeroe met U Ed. Mog; treden in een sequitable con- ventie ende redemptie , om te mogen hebben eenrtiaeleenige feeckerheyt > waer door fyluy- denvandiekleynigheydt, ftreckcnde echter tot grootevexatien van de goede Ingezetenen * mo- gen wefengelibereert, ende den Staetooek ver» ieeckert van een gewis tantum o f fonds, welck furniflèment hy Remonftrant door Verpach- tinge> Quotifatie, of anderfins weder fouden mogen vinden ende innen: Oordeelende ( on- der ootmoedige correctie) nietanders of fulcks fal ftrecken tot de meefte rufte ende genoegen der goede Ingezetenen , die daer door fullen werden geëncourageert hunne Woonplaet- fen te blijven continueren meer ende meer hare Beeften aen te houden en te queecken, en Sterile Heyden, Woenten en WildernifTen te beteelen en cultiveren, ende alfoo den voorfz Lande van Kuyck merckelijck te peupleren, bevolcken 5 en de Gemeene Middelen te houden in ftate.Onder ilond, Wasgeteeckent, Nicolaes Ver bolt. Waer op gedelibereert > en dienthalven inge* nomen zijnde de hoogewijfe conilderatienvan fijne Hoogheydt den Heere Prinee van Oran* ge, is goedtgevonden en verftaen mits defen te ampletlÉerenalle depoincteninde voorenftaen- de Remonftrantie vervat, fullende midtsdien, in 't reguard van het Landt van Kuyck voor- noemt , buyten executie blijven de refpective Placaten van haer Hoogh Mog. , den achttien- den Februarii laecftleden geëmaneert op het fub- je&der GemeeneMiddelen van Sout en Zeep, midtsgadershetremoveren der Brouweryen en Mouteryen ten platten Lande, in'tdiftriclvan de Generaliteyt* Ende worden de Heeren haer Edele Mog. Gedeputeerden } eerftkomende in loco op de Verpachtinge van de Gemeene Mid- delen midts defen verfocht en geauthorifeerr, omme publiquelijck aen de meeftbiedende te verpachten den Impoft van het Slachtgelt ofte

ende expireren ultima Maert fefti

ien hondje'

achtentachtigh.

Ende voor foo veel aengaet den Imnnft t Gemael j wordt de Remonftrant vÏÏÏÏf* 1 midts defen geauthorifeert endegeordonn I om conform den voorflagh, by hem dieiirtfV ven in de voorfchreve Remonftrantie eed de vereyfte Lijfte binnen den tijd van vier we °' ' ken te doen formeren door de refpeihVe Μ ftratenvandePlaetfen, reforterende onder Ψ' meergemelde Landt van Kuyck, 0p den Eed I by haerluyden in den aenvangh vanderfclvc I bedieninge geprefteert, 'met verder laft a2 den Remonftrant , ommedefelve Lijfte als da aenftonds haer Ed. Mog. te laten toekomen 4 om die gefien zijnde, foodanigh verder gediipo- ^ neert, als bevonden fal werden te behooren M- lende defen Impoft mede ingaen met den eerften April laetftleden; Eyndelijcki aengaende den Impoft van de kleyne Speciën, ennamentlijck, Azijn, Sout 1 Zeep, Stijffel, Wage , Rondemaet, goude, filvere, fijdeenwolleLaeckenen, Turf,Koo- ien met Branthout, het vertieren vanPaerden, midtfgaders het Sout, volgens deOrdonnanrie van de maent van Maert feftien hondert drie ea I feftigh; datalledevoorfchreveSpeciengelatcn : fullen'werden aen de meergemelde Remonftran. I ten, gelijck defelve hem gelaten wordt midts defen, by forme van Redemptie, voof den tijd I vaneen jaer, ingaende infgelijcks met deneer-1 ften April jonghftleden, ende expirerende met den laetften Maert feftien hondert acht en tach-1 tigh, midts daer voor betalende foo veel als de- felve Speciën refpe&ivelijck by Verpachtinge over den jare feftien honderdt vijf en rachtigh hebben gerendeert gehadt, welckepenningen of furniflèment, den Remonftrant, en refpefti- ve Magiftraten, door verpachtinge, quotifatie, of anderfins wederom fullen mogen vinden ende innen, met dien verftande echter, datniemandti Vande goede Ingezetenen daer door tegens de § redenen worde befwaerdt. Wasgeparapheert, J B. van Vierfen, vr. Onder ftondt, Accordeert met'cRegifter. Geteeckent,G.vmSlingekndt.

Placaet, tot elucidatie Van V tweede Articut van 't temperament op 'tfuck *υΜ »1 Middel'van''tCemael, in date'den feventiendenOffóber 1687'·

dèrPerfoon, fonderonderfcheydtvanfexe,ojt

DËn Raed van S tace der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geeaen die defen fullen fien ofte hooren lefen, S α l u t·, 2)oen te weien ; Alfoo Ons eenige dif- jficulteyten zijn voorgekomen, omtrent den in- nehouden van het tweede Articul van'ttempera- ment, op't ftuck van het Middel van't Gemael, vervat in Onfe Rêfölutien, in'datis refpeitive den tienden, feftiendén en feventienden Junii laetftleden, by wekken Articul onder anderen de betalinge van't voorfchreve Middel werdt ge- reguleertopeene gulde eens in't jaer, voorye-

onderde

zijnde feftien jaren en daer boven, en

, . rrev.

feftien jaren tien ftuy vers, fonderdat by nc * ve temperament voorfien is, omtrenr; £ρα- \ lingein het gemelde Middel vanfoodaruge foonen, als in het reftort van de Gene ra ^ geen fixum Ί)οτηΜΙΐηηι hebben » °ί*,π„Γ^ woonen, en echtereen geruymen tijd*1 ^. komen te verblijven en comrnoferein 09 ^ DatWy tot elucidatie van het voorfchreve de Articul van Ons gemelte tefflperameitftf gevonden hebben te verklaren, foo ais ^fl

-ocr page 1181-

Gemcene Middelen van de Generalitey t.           1159

eninidtsdefen, dat alle de goede Ingezete- ide Onderdanen , gehoorende onder de Τ dien vande Generaliteyt, deweleke 't meer- Ide temperament hebben geample&eert en 7 ifl de~Qu°hieren van't Gemaelmeer-

guldens; en wijders anderen ten exempel arbi- tralijck geftrafc te worden · En op dat riieinan'dc hiervan eenige ignorantie komete pretenderen, begeeren Wy datdefen alomme en daer hec be- hoort, fal werden gepubliceerc en geaffigeert: Laftende allen ende een yegelijck dien het aen- gaen magh, hen daer na ce reguleren » fonder daer tegens te doen, ofte gedoogengedaen te werden, dire&elijck ofindirc&elijckin eeni- ger manieren, want Wy 't felve voor den dienft vandenLandealfoo bevinden te behooren. Ge- daen in den Hage den feventienden O£rober fe-, ftien hondert feven en tachtigh Wasgepara- pheert, Godartj Baronvan Rheede^Vry-Heer tot Jmerongen , vr. Onder itondt, Ter Or- donnantie van den Raedt van State. Was ge- teeckent, G. van Slingelandt.

^fflcldrwfitbegrepen, enten haren Huyfe con * ntie doende} aen den Pachter, in der tijd van 8m ^iddel' getrouweIiJck aen te geven, met ? ificatievan den tijdt harer aenkomfte en ver- ^ λ» ©mme vervolgens daer van denmeerge- ^MjJi'Impofttèbetalen, />η?rato,ennaadve- Ξι£ van den tijdt, dat fy aldaer gebleven ende nfutnprie gedaen fullen hebben, op de ver- tajrie van'vijf en twintigh guldens voor yder Peffopn»die fy fullen komen te verfwijgen voor deeerftereyièj en voor de tweedemaelvijftigh

Ïoktie vande Ed. Mog. Heeren Raeden van State derVereemghde Nederlanden, mopendede'Quohterentotde Quotifatiewegens aen Impoflvan hetGemael, in date denfes- tienden december 16%J.

ISgehoort het rapport van deCommifenvan desGeneraliteytsFinantie, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van haer Edele Mog. Refolutie, in date denachtentwin- twiotighften November laetftleden, geviiiceert aigcëxamineert de refpeftive Quohieren we- genshetCemaélover hetDiftricT: vande Gene- sliteyr. Waer op gedelibereert, en in achtin- jegenoiöen zijnde, dat de voornoemde Quo- teren voor't meerendeel defeftueus zijn, foo omttentd'expreifie van het getal der Perfoonen, tDi/erfelveroudèrdom, als van den geenendie ïin'den Armen zijn levende, mitsgaders dat bo- tradien verfcheyde van defelve Quohieren by (feSeeretariflen van de Plaetfen niet en zijn op- ^fommeerc en behoorlijck onderteyekent: Is ' ;evonden en verftaen, midts defen te or-

op de Lijfte fullen moeten werden gefteldr, ende daer nevens overgefonden deughdelijcke enva- lable verklaringen van de Diaconen of Armen- meefters van de plaets van yeders refidentie, daer by haer Ed. Mog. blijeken magh, dat fy effe&i- velijck van den Armen ende Aelmoeflen zijn le- vende , om vervolgens van den taux op het Ge- mael, voor foo lange fy de voorfchreve Aelmoef- fen fullen genieten, te worden geëxcufeert: En belangende die gcene die buyten het Diftricl: van de Generaliteyt genootfaeckt zijn haer koft te gaen winnen , fullen in de voorfchreve te for- meren Lijfte mede moeten werden gefteldt, om die en geen andere na proportie van den tijd,vol- gens het voorfchreve temperament werden ge- tra&eerr. Werdende de voornoemde Magi- ftraten en Regenten by deferi wel expreiTelijck geordonneert en gelaft, de voornoemde Quo- hieren, in voegen voorfchreven oprechtelijck en fonder eenige cqnniventie of fraude te forme- ren , en die met een goede en leesbare letter in *c nette doen fchrjiven, correél op te fommeren en te lluytcn, ende alfoo door eenige vandcRe- genten en Secretariflên te doen authentiferen en onderteyekenen, en vervolgens de voornoem- de Quohieren alfoo gedreflêerdt binnen den voorfchreven tijde van veertien dagen, ofjuytter- lijck drie weecken na den Ontfangh van deië Refolutie aen haer EdMog.toete fenden,fonder van des te doen in gebreecken te blijven, of eeni- ge ordre, in defe Refolutie vervat, natelaten, op pcene, dat de fchade, die 'tgeene Land daer door foude komen te lijden, niet alleen op haep privéPerfoonen ende Goederen fal werden vér- haelt, maeroock diedaeraenfal bevonden wer- den fchuldigh te zijn, van hareFunftien en Be- dieningen fullen werden ontfet, en voor in habil gehouden, om die of eenige andere meer te kon- nenbedienen. Was geparapheert, J.Scbim- melpenninck vander QyeyVt. Onderftond, Ac- cordeert mettet Regifter. Was geteeckendt» G.vanSlingeUndt.

I weren aen alle de Magiftraten of Regenten ende Plaetfen, reforterende onder de Genera- fcyt, omrne ide meergenoemde Quohieren, foorfooveel yedersPlaetfeen Diftrict aengaet, wonen den tijdt van veertien dagen naderecep- tedefe, foodahigh te corrigeren, of op nieuws tedreïïèren, als: fy op Eed en Trouwe aen haer «Mog.fullen k onnert verantwoorden , ende Wtoieri eynde goede forge hebben te dragen, en «levoorfieninge te doen, dat d'Op- en Ingeze- ten met der daèt geobligeert worden om het m en ouderdom der felver Familien oprechte- ^nnawaefheytaentegeven , endaereeni- Wpicie van fraude of nalatigheydt foude mo- Pvallen, diefelfsfegaenofdoeninfpefteren, > c^Decken en corrigeren, ende haer verders ^nalvente reguleren na het bewufte tempe- rt, vervat in haer Ed. Mog. Refolutien, in i^^^pe^ve den tienden en feftienden Junii ^pniHeden, oppeenedaerinnebegrepen, in Üen VoeSen dat hier van niemant fal mogen wer- m Tmeert' hetzySchout, Officier, Bur- 4 ΐ ,Γί Scnepen of eenige andere Bedien- £ ï?liriccl of Ecclefiafticq, als alleen die Wek Van den Armen en Aelmoeiren leven> rs Setal met namen en toenamen evenwel

-ocr page 1182-

116o           Placaten en Grdonmotieii. 9-'Boeck. Flacaét, raeckende d&Tter, denzoo wande Koomfche Geeftelpjckheydt als and *> in date dm elfden februarii'i6%'&,                                                                     ίψ41 DËn Raed van State der Vereenighde Νετ veelen, arbitralijck gecorrigeert we d

derlanden ι AUen den geenen die defen

den.van foodanige nature nieten ziin ίτ?"1 vcrmogenteVerpachten,opfoodanLenJ? ■' re als beft fullen oordeelen. gSSHB* gelaftende allen Officieren en mSS^

jegenwoordigen fullen fien ofce hooren lefen, Salutj 1) oen te wiet en: Dat Wyornverfcheyde gewichtige redenen en con- fideratien , hebben noodigh gevondente ordon-ï' nerenen ftatueren, fooals Wy ftatueren en or- donneren by defen, dat van nu voortaen geen- derhandê föorteh van Tienden, onder het di- ftrift en binnen de limiten van de Generaliteyt gelegen en geheven werdende, 't zy van Schoof» SmoutV Lammer, Krijtende of andere Tien- den, geene uytgefonderr» en hoedefelve ge- naemt ibuden mogen weien, dewelcke in het voorfchreve diftricr. en limiten geheven ende ge- trocken worden, daer van eenige Roomfche Geeftelijckheyt, Als Biffchoppen, Abten ende andere Prelaten, mitfgaders Priefters en Paftoo- ren, ofderfelver Capittelen, Conventen, Col- legien ofPaftoryen, jegenwoordighPoifeiTeurs zijn, voortaen by derefpectiveStockhouders, f édër in fijn quartier, publiquelijck metten Stoc- ke fullen moeten werden Verpacht, en dat yeder der voorfchreve Stockhouders, binnen den tijc van veertien dagen na de voorfchreve Verpacht tinge een Copie authentique van de Quohieren der voorfchreve Verpachtinge , en de Condi- tien, waer op ende waer na dat de voorfchreve Verpachtingen fullen zijn gedaen* fullen heb- ben óver te geven in handen van Onfe Ontfan- gers V&n^ë Gemeene Middelen, ofvande Tien-, den iyedërirtfijn 0üartier, ten langhften bin- newdrié\veecken na ddgedane Verpachtinge,op poene dat: die geene die daer van in gebreecke ioudèiVrftögen blijven y fullen verbeuren ten pröfijte van den Lande * twee hondert guldens, éndaër én boven als wèdef höoHge van Onib be^ ' ''n&Rtrtqm km ■■:·;,,·" m d saü do tivóiii

voornoemde boete by parateExecuriTÏ1 dd

en te ontfange

J

dersdiftriatem^ene^ecuteren, daerhetfe

h

loude werden geconni veert of b&obL».. -Jfl

geconniveertöf nagelaten

boeten tedoen'brengeninhanderivrdenOnï

fangervan die Gentene MiddelenΜ Τ -■■■; waer onder de voornoemde Tienden gelegen V* geheven worden,, daer van den ÖfficicrdiëS Executie doen fal, de gerechte heifte falprofi teren i ende worden de voornoemde Omfch" gers by defen wel exprciTelijck gelaft, devoot noemde Quohieren én Conditien fondcreènie uytftel aen Ons over te fenden,. fonder van ι cedoeheenighfinsingebreeckenteblijven, o- dat Wy geen redenen mogen hebben Ons mis* noegefi daer over te toonen. Endeopdarnie mandt .hier van. pretendere eenige ignorant^ hebben Wy medegelaft en geordonneert»iafti en ordonneren nfidts defen., dat dit Placaett omme,, daer men gewoon is publfcate te doen .openfeaerlijck voor den Volcke afgekondjgm en geaffigeert fal werden, ende yeder een gelaif, haer na den inhenxje van.diencejeguleren ,wan£ Wylietfelve alfoocen meeften dienfte vande4 Lande bevonden hebben te behoqren. 'Aldu$.' gedaeni goedtgevonden ende gearrefteert in 'sGravenhageden elfden Februariiieftienhon- dertachten cachtigh. Was geparapheertj ,Gfa VanMoefi Vf.) ·Onder,ftond, Tjer Ordonnan?' tie van den Raed van State. Wasgeteecknr, Q.^mM»'%ela,fk4h

—

'—'■■•Ό. vl.tfnaQfiiooy.'ub

TT-T-r

PlacMi^ hOQpendehet dengevennjandebezjieydeLmdmmde Gemèeri'ymmkmM ' elfdenPebrnatii i6^%.

VAM Π30Ϊ'· 3} -.j/i •ËnTElaèdtvan State der VerêenigdlèNe^ derlanden y Allen den géenen die de- ^ïe'n fullen fien of hooren lëfen, $ai,ut j f *ï%m ie weten: Alfo o denlmpöft van debèzaèyde Gemeten 6 èrwerdt gêfraudeertefi tekort gedaferi, door cfieh de breedte en grootte van dp Landen niet gerroü wel i jek aên de Pach- ters vart yèdér Saeyfoën en werden aëngegeven, jhiettegenltaehdé de EygeiiaerSof de Géöruye- kersHeffelver Landen, Volgens hërderde Arti- Cul van dé QfdOnnaritiegenouden zijn fulckste döèn binnen dentijdt van fes dagen, -na ^datde PachreVsvanden voorfthreven ïmpóft idaèrtoe dè bchóorlijcke Waerfchouwinge fullen héb- DengcddHri, Soo Is'¥: DacWydaerihnenai- êer-willende voorften, noodigh gevonden heb» ben \\ el cxoreflèli jek te ordonneren en tè ftatüe-

«qao'j'j -j

veertien dagen na den ingangh vanharÊpacfltf alledeEygenaerS:en GebmyckcrsyanLanden, gelegen in het Diftrift van deGeneraliteyf» by Billiettenteinfmuerien , om binnen den tijc van vier weeckenuytterlijck, de breedte en grootc van hare Landen aen den felven bekend te maec- ken ρ het zy by de Margen, Gemeten ot andere mate^na de coftume ende gewoonte van yeac ■Quartieri met fpecificatie wie daer van öe£j- fenaërs en Pachters zijn, wat en hoe vee ι gens i .-Gemet, Getalen of anderegroote^^ voorfchreve Landen zijn bezaeyt, en me ■ Vruchten, alsmede, w^tendehoeveö^ vootfchreveLanden noch^nhezaeyat».gi^ vea ,en in wat Diftriaen, Polders ende t^^ f«nde voorfchreve Landen zijn $$$&* pCC,|

•v

andesrednéningebreeekencpblyvenjop^i

rcri,! fooals wy ordonneren en ftaiueren by de-

len , dat dëPachrers van den voorichrévên'Ihi1-«

Pachter re verbeuren:

ftiW

\qQ":

$0 gehouden fullen zijn binnen den cijdt van 8 Pennïfigli-meeftersi of 4ied^ ^eB"tc

..■·.:/::

-ocr page 1183-

Gemeene Middelen van de Generaliteyt.          1161

ofte Vcld-boecken van de Landen hou- «!f uvrjcfen wel expreilelijck ordonneren en ^Ljj om-de Pachters yari den vporfchreven nft binnen den rijdt van veertien dagen, of JP IjWdrieweecken, nahetverfoeckofin- Ltie daer toe gedaen, byfonderlijck mede f Ontfangers van de Gemeene Middelen, te be-" £nen van een pertinente en fpecifique groote en 'rement van de Landen, in yeder Polder

incenigendeelein gebreecken té blijven $ wor-. dendede Pachter op pcene van .vijftigh guldens, by defen mede gelaft endegeordonneertomde breedte en groote van de bezaeyde, ende ledigh leggende en onbezaeyde Landen, die fy van Eygenaers en Gebruyekers, ten geprse Ageerden rijdt hier boven gemeldr, fullen moeten beko- men, mede aen de Ontfangers van dé voorfz Middelen over te geven , om te famen met de ge- requireerdeStucken, «Bcfcheyden en Specifica- tien Ons te worden toegefonden', dat dé voorfz:, Ontfangers fullen hebben re beforgen, fonder hier in eenigh verfuym te plegen, op dat Wy geen redenen mogen hebben Ons ongenoegen daer over te moeten betoonen. Ënde op dat niemandt hier van pretendere eenige ignorantie, hebben Wy mede gelaften geordonneert, laften ende ordonneren mids defen, datditPiacaetal- omme daer men gewoon is publicatie te dbérr, openbaerlijck voorden Volcke afgekondight en' geaffigeert fal werden, en yeder een gêlaft haer nadeninhoudevan dien té reguleren, want Wf 'tfelvealfooten nieeften dienfté van den Lande' bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen, goedtgevonden engearréfteertin denHageden elfden Februani feftien hondert acht én tachtig; Wasgeparapheert, G. van Hoej-> vr. Onder ftohdt, Ter ordonnantie van den K'aédt vaa State. Geteeckent, G.vanSlingelandt.

Diftricl: gelegen*,* en fulcks niet alleen in het IptoS) maer oo ckfpecifice hoeveel Margen, Ge- 'Lfcn ofandere mate, yéder Cavel, Wijck ofte Parceelgrootis, waer defelve gelegen zijn, be- nnen en eyndigen ·, het weleke de voorfchre- jcPenningh-meeflers ofandere, van fulcks be- «nthebbende, mede gehouden fullen zijn op deKaerten figurative aen te wijfén, de voor- ronde Ontfingers ende Pachters fulcks begee- (juJej fonder daer van eenighiins in gebreec- ïfliteblijvén, op poene van twee hondert gul- itns daer over te verbeuren, die de voorfchréve Öntfengers door de Officieren van de Juftitie pa- atelijck fullen doen executeren, weleke Ont- fiaigers by deien gelait worden van alle hecgee- neroorfzis, Ons binnen acht, ofte uytterlijck Teerden dagen na de expiratie van de voorfz drie iteckeiijpertinentreeckenfchap tegeven, met loe/êndirigc van de Stuckën, Befcheydcn ende leatien daer toe dienende, fonder daer van

hkr Placaet op 't bovenflaende fubjett} in date dm vier en twifitkhfien April fefiienbbndert fevenentnegentigh.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geénen dietiefen fullen fienoftehoorenlefen, Salut-, Ί>οβηteweten: Dat alfoouyt deveél- «ige klachten ende remonftrantien van ver- Jyde Quartieren van Brabant, reiTort van ^nScaet, en uyt de informatien vervolgens genomen, aen Onsgebleccken is, dat het Pla- ö«van den elfden Februarii feftien honderdt «atetitaehtigh, <op het ftuck van de Bezaeyde wnclenvan een feer diiRcielepraftijck is inde ^WeHeylanden van Brabant, en hoé langer 'efleer door de Pachters misbruyekt wordt, tonlexatie van de Ingezetenen, Wy goedtge- Mw ende gerefol veert hebben, het fel vete JJι fauyten praaijeken executie, foo als Wy S Ρ fCn' veibiedencIe wel uytdr-uckelijck ^e Pachters en andere die hét aengaet, figh f Vanv°ortaen te bedienen, ofte daer uyt te ς£/5εη eenige calanges, en aen Schepenen . legueerde Rechters, daer op recht te doen,> '^emen eenige reflexie.            " ;^0.ΡφΕ niettemin allefraudes omtrent de w. lnên dér bezaeyde Landen mogen ge- ^inotf e^ »a/u^en de Ingeiètenen bν de aen- deoS ' we,c^e volgens het III. Articul van ïefen 0nn^.ntie gefchieden moet, gehouden *ntofien'.dcn Pachter te geven behoorlijcke vei, ||lng™deHertgaragh, Wijck ofte Ka- ^^rbel 5^andenSeleëen ziin» en van der" ■ 'ï:„- lcndlngh, en hunne -aengevingh ten al-.

Ien tijden, gedurende de Pacht, te ftereken met Eede, ter requiiïiie,van den Pachter, alles op de poenen geftatueert tegens de Fraudaf eurs van hetvoorfcireve Middels en voorts aen de Pach- ter, ofte van fijne Gecommitteerde, dés begee- rende, op de plaets te doen nader aenwijfing en defignatie van de aengegevene Landen. Wer- dende Voorts gelaft aen de Regenten, Penning- meeftefs of anderen, die de Quohiéreri of Re- gifters, Overloopers, of Veld-en Setböecken van de Landen houden, daer toe aen d^Pach-. ters (des verfoeckende) te geven önvethinderc acces én vifie, mitfgaders Extracl; uyt de felve» tot redelijckè koftén van de Pachters, fonder vanhetéenofandertebhjveningébrèecke. En op dat niemandt hier van ignorantie pretendere, maer wete waer na hy ikh deien aengaende heeft tegedragen, laften ende beveelen Wy dat delen aio mme in den Lande van Brabandt, reiïbf t van defen Sraet, voor den Volcke fal afgékondighc en geaffigeert werden daer hetgebruyckelijck is [ en behoort. Aldus gedaen, goedtgevonden en gearrefteert in's Gravenhage den vieren twin- tighften April ièftien honderdt fevenentnegen- tigh. Wesgeparapheert, T. A. vanPoorfi, vu Onderftondt, Ter Ordonnantie\%n dèHoog Mog. Heeren Staten Generael der, Vereenigde,„ Nederlanden. Lager ftondt, Ter relatie van den Rade van State der felver Landen. Was geteeckent, S.vanSBtigelandt.

7*B

Refi.

-ocr page 1184-

11όα           Placatcn en Ordonnantien. 9 · Boeck,

RefoluUe van de Ed. M.og. Heeren liaeden van State, tot prompte invordert

n$e%

'm

het Middel op't Gemael * in date den achttienden Februarii\(&%,

van de jonghft overgefondene Quohierf. dien veritande nochtans, dat de Pepf >ïa&4

IN deliberatie geleydt zijnde » isgoetgevon- den en verftaen , mits defen te ordonneren aen alle de Magiftraten of Regenten van de Plaetfen, reforterende onder de Generali» teytj omme, voor foo veel yedersDiftricÏ aen- gaet, dereïpeitiveQuohieren wegens het Ge- mael , met pertinente expreifie der Namen ende TToenamen van alle de Perfoonen daer onder ge- hporende» en wijders geformcert volgens haer Ed.Mog vporgaende Refolutie van den feftien- den DecembeHTeftien hondert fêven en tachtigh övër te leveren aen de Heeren der/elver Gede- puteerden , eerft daeghs gaende in Commiflie na nee Diftrict van de Generalicey 1, fonder van des të doen in eenigerhande manieren te mogen blij - ven in gebreecken, op poene van s by onver- wachte ontftenteniflè van dien, te vervallen in haer Ëd. Mog. hooghfte indignatie s by reëele demonflratie aen haer te doen gevoelen $ ende worden de Magiftraten of Regenten voornoemt daer en boven by defen gelaft, omme yeder in den haren het gemelde Middel van 't Gemael be- hoorlijck te innen» volgens en in conformité

onvermogende, endienieteffeftiveljj?^ Diaconyezijn levende, op defelve oUoh?d^ gefte dt, van de betalinge des m^Z m

Middels in geenen deelen fullen verS^N ëximeert te worden j en haer wijders die "\Ρ*

aerEdMog.Refolutien,iI1/at|sa^

£tive den

ifreipe.1

len tienden, feftienden en ΓενΡη,;' Τ

Junii des jaersfeftien hondert fevenenS^0 met verder ordre aen de Magiftraten of Re te^n meergenoemt, omme vervolgens £~ rechte provenu van't voorfehreve Middel vaiR Gemael te verantwoorden aen de Qntfanee · van de GeméeneLands Middelen, yeder in I" Diitri£t, op poene van daer toe,doordeoit!| fangers voornoemt, by Parate Executiegecon-1 ftringeet-t te werden. Was geparapheerr" J. J. H'mioopen, vt. Onder irond, Accordeert met 't Regifter. Wasgeteeckent, G.iimSlm* 1 gelandt.

ejolutie, YoinBen-, dienende tot Blucidatie en Ampliatie van de OrknnantieoP het Gemaelover de Quart'teren van Vlaenderen, in date den drie entw'mtigbpm Mtjfts* tien hondert feven en tachtigh. , ,             g .

ALfooinde Voorfehreve Ordonnantieee- nige duyfterheydt, en in eenige Arti- culen omiflie van de boeten befpeurdt werdt ï foo heeft dèn Raedt van State derVerëehighde Nederlanden geftatueert, ge- lijek defelve ftatueert by defen , dat niemandt eeriigh itooren, den ïmpoft fchuldigh zijnde, ter Moolénfalfenden of brengen, fonder daer vaneenbehoorlijckBiUietvanden Pachter ofte Colle&eur te hebben , yeder reyfe op een boete vaneen'bondert guldens, en op verbeurte van hetKoorn. Dat ooek wanneer eenigh Koorn of Meel op de Moolen gevonden werdt, fonder dat daer van by den Molenaer een behoorlijck Büliet van den Pachter of Colle&eur getoont kan worden, den Molenaer daer over vervallen fal in een boete van een honderdt guldens, boven de verbeurte van hetKoorn en Meel.* . Dat den Molenaer, daer Schepmolens zijn, liet Koorn of Meel dat hy des daeghs voor fijn Malderloon verdiendt ofgefchept heeft, op de

Moolen niet en (al vernachten, tfiaerhetfelfde alle avond met; hem na iljn Huys moeten nemen, op verbeurte van 't fèlfde Κ oorn en Meel, en op een boete van een honderdt güldensby.denMo- lenaer te verbeuren.              , Die in het toekomende Pachter blijft wa de- fehlmpoft, fal gehouden zijn inhanden van de Heeren CommuTariflèn den behdorlijcken Eed te doen, dat hy met niemandtfalcoppofercn, of in eeniger manieren CQnnivereni direftelijck of indireftelijck, maer het volle recht > volgens de Ordonnantie te ontfangen, op de boete van drie hondert guldens.                         , EndefaPtExtraftdefesgefondenverdenaen alle de refpective Ontfangers vande Gemeenc Middelen in het Diftnft van Vlaenderen, met ordre omme figh daer na te reguleren»en alom· medaer fulcks behoprdt hetfelve p^jjï cerenenafHgeren. Wasgeparapheert>/J* Vrybergen, vt, Onder ftond, Accordeertm het Regifter. Was geceeckent, G. van *w gelandt.

Refolutie de, tien hondert negemn tachtigh I'S gehoort het rapport van den Heer van Vry- bergen, haerÈa.Mog, Gedeputeerde, in de Macnt van September laetftleden , ne- vens den Heer van Tamminga, geweeft isijndein CommiiHelanghs de Maesftroom, be^

dat

helfendedat haer Ed. geinformeert W«^' cfo binnen de Stadt Graveen het Land ^J^ foo by de Burgers en Ingefetenen als w ^ uy t het Landt van Ravefteyn mgebfacn . e Brood, Vlees /Gebrande Wijnen, en

-ocr page 1185-

Gemeene Middelen

. i l63 Krijghsraedf over te leveren, op poene dat den Officier van de Wacht in fijn privé daer voor ref- ponfahel en ftrafbaer fal zijn, midtfgaders dat deFraudateurs, die geen Middelen hebben om de boeten te konnen betalen , de Burgers en In- gefetenen by publicque geefielinge, en de Mili- taire met het loopen dopr p|e fpitsroedenirulien werden geftra ft j lullende e^traftdefes gefonden werden aen de Magiftraet en Gouverneur der Stadt Grave voornoemt, opme deXpive te doen ρ ubliceren, afizgeren ι en,y eder in fijn rqgu^rd te doen pbferveren. Was geparapb-eert, JB. v. Welvelde, vt. On4eritoj(idt, Accordeert met 't Regiiler. Was. geceefke,nt ? <?. yari Slinge-

Waren van Gonfumpte., die aldaer geflacht, backen, «ngcmaccktwierden, fonder daer IndenImppttte betalen: Waer op gedehbe- kii zijnde» xsg-öidtgevpndenenverftaen, dat Lvoorkomingè van alle Fquden, die daer om- "tgepleegbc wierden* den Gouverneur der Sradi Grave voornoemt, fal werden geauthori- LrI en ftri£fcelijek geordonneert, gelijck den (elvengeawhorifeerc en geprdonneert wert mits defén, orrime.de Pachters, fulcksverfoecken,- fle tothet pnderfoeckvanall.^ de vQoi^jbrev'e frauderideftereke handttebiedpp, epdè de re- fpeftive Wachten eens voor al te gelazer» de voorfzPachters te affifteren, deFraudateurste apprqhenderen,, en de Burgers en Ingezetenen ïende Magiitraet ? ende qe Militaire aen den

>d&

miüla.

ύ±

ζ'-^e §imhteren wegens het Gemaelgefarmeert, ever Jege/ue»t 'tfelveaisnochtedoen, &c. /*» date den negen en twintighfien Januarli feflimhunderf een entnegentigb. ■ Ü331 m . ■ '■' ■ uibtii ■ '..'.■: , β i-i ι -htm ί'Λιαόϊ nes f shdoftiiiliD^o db

komen e Reeene helft;ten voordeelt van den A*- meri varj de Plaetfen, eade d? andere van't Ge- njeene^andc, en FOfderi d* gemelde Öntfan- ger§|hy^gfe^wel eK^efSliick gèlafl! deivooriz ψψβρ, fpnder eenige cpnnjveuc^ in te vorderen, :midt%a,ders naeuwkgurrighlijcjc te exanaineren, of d^ oyergegeven;Lijfj;eïi na behoorep,, en vol- gens M§r^f<cfovan. de geweide haerE4iM©g,Rei- iplutie· van, deri feftientiefl Deeerrther ieftien hpndert ièven en tachtigh zi|mo|5geftekir,y wele- Iferi.iftengaende fyl^yde^ aen de welgemelde iiee^en ^aes Ed, Mog..Gedeputeetfden > by over- 14 veringh van -de Lïjtten 3 een fchriftelijck he^. fichtiiillen hebben ter handt te ftöllen, met aèH- teeckenjnge van alle d'efeöen, wefcke f^lwyden daer mMMm mogen hebben bevolen. Was geparaphe§W j JS, $·. WeJvélde , ή. Onder ftond, Accordeert met het Regifter, Wasge^

I' ioavoofgaénde deliberatie goedtgevonden en verftaen de Regeerder^vande Ρ ïaetfen in 'tpiftrJQ:vande Generaliieyt, welckeniec ' J£pnftaen4e Haer Ed. Mog· voorgaande Ördfes j gebreeckigh zijn géblgven; van φ:Γ§· jj^ive Qtjphieren wegens het Gemael· ge#pr<- «wrtj onderfeyekent en gearrefteert, inpojir lïf{jteyty^ij^ér Ed. Mog. Relolutiev^njdf» penden eeeember feftien hppderdtCeve*i?B BoHtigh, pver:t^ geven, :by defen npchma^isie g«i|ften,· omjne natfelve', te;nfiinftenveersieê fe'lY^fd^a^nkomfte van 4^ Heeien}jb&r UMog,Ö^bpflteerden, mes Maendt,vm Ifeert e^ftfe^njde, n|êje refpé&ive Qg$ffie- lenvapdq Qe/ieraliteyt in Cpmmiiïie gaende, te doen in handen ytη de «i%eftiv,e.^ Ofiffepgefs mφ Gemeiane Middeien,* op ds.pe?Böivin Wfegf1 C§rpji^uidens, teverbeufen byde.^e> gcerders yan de Plaietfen5, weicke»&Ifttigfgu<len •lOiaTtbfiöfi'»bnO' ,iv t^^£"^^A.VAyv^h

vmnWinmi

ίΗΆΦΙ

w&M enffiw^hotmingetegensMMpl^mym^           hetfMhtm vandtGemee* '^Ivme'MiddeMiiy:mpra^ife4)bfervantie 'vènlde¥&edtm>m Urdonnantien y- op dê'Qemeene Middelengeemaneert, in date denMktftpnden ffiëruarii 1694,.!

£Staeen<5enerael der Vereenghde Ne* derlanden, allen den geenen die defen ^eiV^tc^geniyuUen iien:^ë:hp^ · D \\t ren k^cn» Sa dut: Ί) oen te weten: j*_ Wy van meeninge weiende, om met allen yJpW^asïflftrfift-Vigciff;tisgqn«e gaen en:te. gHPde^adeopr^ftijcken^ WPleke Wy;feoè; 5pfiw niest kfeicvafinghfem^n > dat cpina^ Pia|Ë'■?(#Hl4^l^iddelen$ en fubveriievafl^ Ij^ftP$ni%ifei»fianiieói:Met bevporehg-fip" S^Plsve, ffefifelyer geemaneert» dageUjiks Sr? Wj*^M:» m&^es^ ppenttijeker.in ^Pigaerti, Γηη dat daéRJegertslby de^Éeje»; ^■^y"yc>c-fuym eneakiigheyf, ofidéuyi tól' itlllc«ten»'nkt foojdanigh. gevigdêerac Ofυ ' a^nayereyfeh der voorfzFlaeatenende f|H?antieabehoordt 5. ende infonderheydc

effieaeieuftlijek te beletteneme^oen-opitotiden decomplotteryen en heymelijcke accorden on- der dePieht<N* hetfachtenenoveAiemenvaa Impoften*^tjenbehoeyev*a;nde§ted^n»po Vlecken, Gilden of Neeringen ·, item alle over- latingens /mrtdeelingen » «yfjgpöpen )èn>cplf* pofitieR, pmniets of mjnd«f §e^nifangen, φ 'sLand? volle.gergchetghgy4^ yö%enMi^ene- r-ale ^l)i?ar;H<lu^ere 0rd9«öa9ti0ni, ©1 dficon- ditknv^n.yerpachtinjgi:., goedgevondenhgbi ben i imgt>a4vi§ en deliberatie Vals dipRsed vgfl State de^jSJver liandeni ï|e^Rerfchp«we«3rf§i| ai^WyddMi>y defenO^nfènopenenJPtof§€»| Waerfeh"OOwinge, Ónfe Ingézetengrt ^an dB Landen;Vin3rabanten Υlaenderen, rcflbrtvan defenSoief»? jnidtfg3<kr? v%n Weddi en WeftT Woldisgertiw^» Belhlnghwolde mMy nam, er* ;Bz                 voorts

\

-ocr page 1186-

Plkeaten en Ordonnanrieri. 9; Boeck.

164

' voorts alle èndëeenenyégelijckën die Hei eeriig- imsaehgaenmaghy datfyfigh vannuvoortaen itiptelijck nade Letter fullen hebben te regule- ren nade Pla^aten en Ordonnantien op den op- heve d.er Gémeene Middelen, airede gemaeCkt of noch te maeekeri j en fpetialijck ria YGene- raei iPJacaet ςη,Generale Ordonnantie»Tonder fich te verfchóoncn met eenige difobfervantie,

Officieren, in der Landen dierift 2ü η ftineÏelijck en by preventie, tot het?»! ^ len van alle fraudes en conrravëntien eril3- t>l*aetfe defelve ónderden vooHk rei£rr\aer ter mochten wefen j beloovendëvoortsae Paea nendieaen den Raed van State, of dePgec" der felver Gedeputeerden tot dé Vcrnn h^1 eenige complotteryen of overla^ngenVanpn8Le,

contrarie gebrüyck, indulgentie, Ket .zy van

tenfal ontdecken,

SmlSli

Officieren of van Pachters, en met eenige ande- re excüfen, Óp de boeten endepccnen tegensde Overtreders der felver géftatueert, of noch te ftatueren, welcke \vj gefint zijn met alle rigeür te doen executeren en invorderen: Ordonneren ten dien eynde wel uytdruckelijck aen de Offi- cieren van de Steden, Landen en Heerlijckhe- den, gelegen onderden voorfchrevenjefforte, defelve met alle mogelijcke vlijt, trouw ënde naerftigheydt te onderhouden en executeren,, doen onderhouden eh executeren $ te achterha-len alleEraudateurs enContraventeurs, en dier jegens te procederen, fortder eenigh verdragh, ooghluyckingh of diffimulatie, en fpnder aen- fien van Periooh, wie 't oock föude mogen wé^ fen, by de Generale Ordonnantie niet uytdruc- kelijck geëximeert zijnde van de betalihge van 's Lands Middelen, mïtigaders aen de Pachters en GolIecTteurs , tfallen tijde (des gerequireert zijnde) aenftonds, en fortder eenigh vertreck •of tergiveriatie te doen alle mogelijcke hulp en aiSftentte·, föoin hét vorderen van't jgeen haer verpacht is»! als in 't achterhalen van alle frauden en fluyckeryen, alles op de boete van eert duy- Ifent guldens voorde eerfté reyfé, datyemandt van de voorfz Officieren V defen' contrarie ge- <ken „ of door anderen gedaen te werden, toe- gelaten engedooght falf hebben, direéfeëlijck of indireftelijck, en vo'otfde tweede rëyfe oppri- vatie van fijn Staet en Officie, eri daer én boten arbitralijck geftraft te werden na bevindt êri exi- gentievaniaeeken^                        -/: .; Ënde op dat dePtacaten en OrdönninÉièn op den opheve van 's Lands Middelen, en infonder- heyt de Articulen , waer by de complotteryen, ovemamngeTTvan Pachten;eiïHfefgfelijcke quade pra&ijcken verboden werden, niet we- derom» i't Zy door flappigheyt en vèrfuym, of doorcönniventie der voorfz Officieren> in dif-

dertguldens, en impuniteytföbhy gij aengebrachte complotteryen ofte overig? fchuldigh of medeplichtigh zijn Μ "Ψ deuelfs naem falwerden gefecreteerf,' ^ Ende omme noch feeckerder te weeren f> Pagtenenovernemen:vanlrnpoite.ntenbehoey1 van Steden, Dorpen, Vléckén, GiidenofN^ ringen, ende wortelvan'tquaedtfooveelmo* gelijck is üyt te roeyen , verbieden Wv ü xfcherpelijck, datgeen fettingen,omflagen >tzv rèèëlëofperfonele, oftelichtingenvaripêniiini gen gedaen fullen mogen werden, om daer me- de 's Lahds Middelen en Impoften tebeoalen di" reftelijckofindireadijck, uytgefondertajeen «dat de grooté en kléyne Beeden, daër dtfdüi geheven werden, na ouden herkomenreëelijck omgeilagen fullen mogen werden, op de boete van fes hóndert guldens, tot lafte van allen ende eeriyegelijckdie infoodanigh eenomflaghbe. willight, de fettingh of college gedaen, of op eenige andere Wijfe daer in, 't zy meter daet', of met verdragh én ooghluyckingh, handgehadt fu hébben, welcke boete van feshonderdt gul- dens infgelijcks fal vërbéurëii, foö wie ten be* höéve van eenige Steden, Dorpen, ofte andere verhödenGorporagepacht, ofdePacht,ftzy Wergenomen of overgelaten fal hebben. uiEnfaivanditOnsPlacaetènWaerfchouwing 'fïubltcatie en; affixie1 gedaen werden alomme daer het behoort en gebruyckelijckfójtenëynde datniemandt daer van ignorantie· jjrecendëte. Gegeven in 's Gravenhage defen achttienden Fëbruatii feftien hondert vier'eri-toegentiglt Was géparapHeert, Fr. Βάψη van Reide, tfty heittotRenfwoude, vt. Onderftond,TerOr· dönftantie-vïnTteffrjogfr Qeneraelder Vereenighde.Nederlanden. U- lgèé:ftöridt, Ter relatie van den Raed vanStatc derielvcr Landen. Geteeckëiit, S.wnSiin-

obfervantie geraccken , authoriferen Wy alle

>ί 'sh{ilal'oaiüJ^lb j

■j'Vijfe) ijs'jj?

"·*·■

-3

lefolutietot eluciadtkvan de Ordonnantie *υαηί Sout^ iwidate de&derènpjp

fefifcnhmdettvrerentnetetitigh^1 : ;

y' f>j

.;. - o an« m ι tègoi &M ie rooIxötri3»3l¥

mm

etücidatie dervoorfz Ordónnahtien, datinfia ftuckder voorfz Impoiten^ Voor <CaPJ^ Werden gereeckënt Hüyshoudende Luy^'S tauxeert op twee duyfendt guldetts> ofte MëlCk-beeften befittende, twee Vaerien» èlCkmaer een Kalf gehadt hebben iöfdje nu in Mey fullen kalven, voor een Béeit g kent: DatdeHuysgefinnenvan foodanigc piralitlien, beftaendeuyt acht Perfoonen, ι

'S géhoort het rapport van de Hoeren Vrie-'

Tf

■ ièn, vanVredewoki ThefaurierGtenerael 1 Butghven Secretaris van Slingelandt,^eëxa- mineert'hebbéndedeR.eqüeitévaridelnge- fêtentnvan Wedde en Wëftwoldingêriand,Bel- lingvsrölde en Blyham, klagende dat denjPach- ter van den Impoft op het Sout en SSeep haei* meerder afperft, alsfy volgens de Ordonnantie

dert feven en tachtigh geëmaneert, fchuldigh zijn: Waer op wefende gedeliberecrt, is goet

Kinderen van acht jaren of daer bene^^. reeckent voor een Perfoon» ,siaerSrmDOfl:op't

gevondenen verftaen te verklaren Sywegevan talentootHooftgeldt{,inplaetsvaninip ^

-ocr page 1187-

C&meene Middelen van de Generalitey t.         ί ί $5

■tt-■ vierguldeiisi enfterck zijnde fesPerfoo- 50Ut de Kinderen op gelijcke wijfegereeekent, f^uldenfeventienftuyversvoorHooftgeldt, 'Iets van Impoft PP de Zeep, èn meerder of in."Lna proportie,! dat de Huysgefinnen be- Sn meerder of minder Perfoonen , mits dat jftrackftë Hüyshóudingen niet minder 's jaers ?Jen betalen als twee guldens iri yeder van-de Lfzlmpoften: Bn is voorts goedgevonden, ledenDroftbnsRuyters, op/tingaeh van de Pacht ,de tauxatie van de voorfz Capitaliften, Seft doen volgens de Ordonnantie , fonder η des te doen in gebreecke te hlij ven, waer aen 1 peeren Gedeputeerden, fuccéfïïvelijck in Weddeen Weftwoldingerlandt komende, ver- focht werdenidêèandt te houden -, en werdt aen

den Pachter Jarkp Hermans nöchmaelsgelaftt te berichten op der Supplianten klachten, noppen* de acht ftuyvers, welcke- (fop fy feggen), van yeder Melck-kpeV boven, het yoprfzHooftgek, m plaets van Impoft op't Sout gevordert wcjrdi,, waer op denOntfangecHemnaoven Eeck mede werdt gelift fieh te informeren,: eri fijn beyin- dinghaen den Raed over te fchrijven. En fal Extraftidefes aen den Pachter- gegeven werden té fijner narichringe, midtigaders aen de*Hee- ren derwaerds in September inCommiffiegaen- de, en aen den gemelden<3ntfanger. ; Was ge- parapheert, C. F. B, v.Kntphuyfeny yt, \ On- der ftond, Accordeert met het Regifter, Was geteeckent, .S1 van Slingeïandt. .in,, .......'

'jb fH

tötfiriBer objervantie van tjeJdeArticm,v,4nde Ordonnantie op denjmj ροβ op de Wijnen, /'» ώ/<> den f even en twintighflen 'December 1694. j 3;

JEn Raed van State der Vereenighde Ne- derlanden , lAilendengeenen die de- fenjegenwoordigenfullenfien ofhPo- ren leferty Salutv Ween te weten: Alfoo de non-bbfervantie van/het fefde Articul wttdeördonnantieiop den Impoft van de Wij- iiefl, verbiedende de felveuyt tëdoen, over te •feftöiiop.teflaeff, ofeenighfmsteïtranfporte- m,' te werckëtii of te-doen wereken, of in je doeiiT of-te dóen döeh, anders dan by.de; ge» fwoïoren RoyeirsV Wijnverlaters, ofte andere gefwooren Wijnwefckers , aenléydinge geeft tötfflenighvüldige fraudes en fluyekeryen, en ètdiepraecaurie, fchoonvoor aLnoodigh, om- trent de Brandewij nen ende gediftileerde Wate- fnTals"\vëlcke doprgaens in mindere quantl·* tevtdan de Kpele Wijnen uytgeilagen werden, niet gevonden wèrdt^n de Ordonnantie op dien Ïtnpoffgeè'maneert, Sóo Is't: DatWygoet-, gevonden hebben te ordonneren , foo als Wy ordonneren by dèfenh dat hetvoorfz V X.)Arri- cülyoortaen ftriüelijck lal mëeten werden ge* öbfetveert ende nagekomen i ■ niet alleen ten op? ficht&van de Wijnen j maer oock van de Brand- ewijnen en. gedffi^         Wateren, op pcene dit de geene die aen 't voprfzs Articul fal komen tecontraveniëjeny fclfs of door anderen a dïre-

cÏelijck of iridire&elijck 1 boven de boete ende verbeurte by't voorfchreve Articul geftatueert, fal vervallen in de boete by de Generale Ordon- nantie,j;op den ophev^derGemeene Middelen, geftatueert tegens de Fraüda.teurs der felve s teu ware hy denRechten genpegh zijnde, kofldc bewijfen dat den.Imppft yan de voorfz Wijnen, BrandewijnenofgediirileerdeWaterenbe^pPr- lijckbetaekwas, mitfgaders door wie i en waer defelve ver bracht waren» a!s wanneer de boete van.de Generale Ordonnantie geen placts heb- benfal. /En pp dat niemandt hier van preten- dere eenigeignorantie, ordonneeren Wy, dat ditPlaeaetalomme , daerniigngewopnispubli- catie te doen, openbaerlijck voor den Volcke afgekondight en geaffigeert fal werdenjenyeder een gelaft figh na den inhouden van dien te regu- leren , wanfiWy fulcksalfoo ten meeften diénfté van den Lande bevonden hebben te behooren. Aldus geelaen, goedtgevondèn en gearrefteerc in's Giayenhage den feven en twintighften De- cember feftien hpneiert vier en f negentigh j Was geparapheert, Adr.VAnÊarffeletotQeldérmaU fitty yt,.,; Onder ftondt,^er Ordonnantie van den Raed yan State. Geteeckent, «S*. van Stin-

m-M iu*Hi :;■

ÜT.

tkcatt 5 houdende Poin&en en ArtwultntQemaeli in^ate den negentienden FebfUari

'«si 3 daer het beWufte Hooftgeld? in ftede yan,den Impoft op het Gemael geheven wert, geen meer- der quantiteyt Granen vpor yeder Perfoö»»ion-, der onderfcheytivan Rije^pf4rm>ineeingejhiee|i jaer, te,reeckenen van den eerften Apriltpr^en laetften September, fal mogen ter Mpolen;ge-r brachtöfgebroocken worden, fonder betahngj vanden vpUen Impoft» op den voet van, de Υρ&* rige Ordonnantie, dan een gerecht tiende-deel van een Iaft voor een Perfoon boven defeftiei^ jaren, en een gerecht twintighft e- deel voor een

^n R.aedtyan State der Vereenigde Ne- derlanden,/Allen dëh geenen die deièri jegenwppfdi^en fuUen fien ofte hod* ren lefen , Sa lut : 1)oen te weten*. "« Wy totbecèjf pr^dijck van het Middel van eSael 0*déthtt reilbrc v»n de Generaliteyt, Rocrfr eèfinln ^an'fraudes ende fluyekeryehi dep · eï°n^ hebben te arrefteren de volgen- ywn?rnen Articulen> lattende allen en een τ> 'ijekfichdaer na Dereguleren. ·

1 tkt

ten platten Lande, en mitfdien alornjne Perfoon beneden de feftien jaren

En dat der·:

hal-

-ocr page 1188-

ι glacaten en Ordonriaiitien. 9. Boeck. ven, endaerVan bekomen eenbehoorlijk, hetvandenPachterJ ι                      *pH*m ■ Ι : . . ■ VI. ι Dat het felve Billiet, fQ0 ten platten ί als inde Steden, met en· nevens de Gran Moolen gebracht fal moeten werden, L Cute£ gefteécken in een Buflche, door den Pach dien eyndealdaer te hangen,               Wft v n,

ΪΪΟΘ halven den Impoft o fal moéten betaelt w invoer van het Höo den ophef van de ware. Dat ten dien eynde fal vermogen eenter Moolen te breng

vete hebben aengegevën aen den Pachter van de boeten opde verfwcgen en qualijck aengebrach- te Perfoonen, eri fonder daer toe van den fel ven tehebben bekomen een behoorlijck Billiet, het geen den Pachter fal geven fonder daer voor yets tevorderen.            - Γ III. Dat denPachter op het Quohier of Lijfte van hetHooftgeldtt'elckéns fal moeten aenteecke- nen, nevens yeder naem de quanttreyt van de Granen* die hem aengegeven werden om ter Moolen te brengen, ..: .           ν. Λ Γ- Ι Υ· ;^ Dat ^een Ingezetenen van een Plaets, Dorp, OfHeerlijckheydt, daer een Moolen is, fal mo- gen fijn Granen elders doen malen, dan op de Moolen van de Plaets, Dorp of Heerlijckheydt waer ondeif hy woönaebrigh is, in conformiteyt van Orifè voorige Placaten van den eerften J unii feftienhöndert vieren vijftigh, en fes en twü> tighfïen Jahuarii fèftien hondert feven en vijf*, tigh. to tft&\XJotetite$ïim tijswibejadibii! S                            V.-" rfawiu Dat infgelijcks nièfriant in de beflooten Ste- den föö weynigh als fëh platten; Lande eenige Gkn^ri lal mogen üytilaen, -om ter Moolen te bry^en, -fonder dëfeive te hebben aengege*

Dat de Pachters van 't Gemael, ende va voor fz boeten, alle de Karren, "Wagens

belaft, alommê-fullen mogen vifite

ercn> fen.de

Billiettenafvordercn; 3 . t;! $j \ •Mv tob«3ftip3l ibnfö Ι Ι Μ ■"/-■.' π-Dat de Pachters, foo menighmadkthtó, goedtdunckt, fullen mogen viuterendeMoT lens, Huyfen en Schuyrenvan deMoobiaery* en de Granen én Meel confereren metdeBilliet' ten, fonder dat hun hierin doordftnMöofeflié" deJfTelfs.Be&gqden, of wie het fpude mom! wefen, eenigh belet of hinder fal mbgengeichie- -éfyfoöh \jfo-y&y ~uIj ■: ' <·., ·, :„. ;_ .,..,.,, 1 Alles op de: boete van het GéneraelPlecaei Ordonnantie, feöven deboeten daertegWby de particuliere Placaten eri Ordonnantiengefta- meert. Ettdeeipdat niemand*: hier vanpreteft- dëre eenigeifcnoiahtie» begesren Wydardefen alom me gepubljceert endegeaffigeert fal wenden daer het behoorci, en te gefchieSengebrijyc^ lijck is. Gedam in 's Gravenbage den negen- tienden Febrüarii feftien hosjd^fttijfencnegefl, tigb. Was geparapheèrtv 4e. vm Βφί* tat1$eldermdfen-> vt, Onder ftort4 Ter Qrdoji· nantie van den ÏLaed van St^te. Geteeckentji,

mr

■ mïü.j:

■'iu>')t»(W.utii

mém MWMBJWM

WWwpp^ien nul" in ui

—

TT

~~—

üQitri

PuHk'Miem PlkcaWi houdende naderelucidatie tot'invordering*'wmiHooftgm op'tGemael) in dat eden negentienen Fëbruariiiuoji^ tri ®.o% , i^itauisg hoqml ^W nWww?| 33^fikg8«LrAj*iW«i£ooï t m^nu^i© ot.aodcbcU .· | kEn Raed van State der Véreénighde Ne- gensÖnsPlacactvan den fesrèntiei«lcn08:éer derlanden , Allen den geeheri dïë defen des jaers feftien honderdtfevèft efl tachtigh j 69 eyndelijck den Impoft op;* het GemaelwW Granen, die yemandt fal doen,malen bovendé taux, waer op hy £efteldtis:byhetPlac3rtoi> huydehdienthalvengeëmaneert.               - ■■·> Endeopdateenyegelijckby Üj4swetenmag wat hem te Pachte gcprefenteert werdc, ordon- neren Wy aendeSecretariiTen van de relpective Plaetfen , Dorpen en Heerlijckheden, onde hétreiTort van de Generaliteyt, teninmltenviei dagen voor4e Verpachtigh, aenyeder t«'&™ vryaccestotdevoorfzQuohieren : MjdgaO» aéndeOntfanèersder GémceneMiddden^ ^

lvMehtpgbSib

daer^ Virpïfchtïrighgedaënwerdt, gewoorfs affixie te doen». teJaten aénpjacken «».^jj

dat ónder dëhvöörfz Pacht, boven dé genoemï de boétënV begrepen is het Hooffgeldt van de Perfoonéirt i; die of geheel verzwegen, of abüfi- velijbk ^öbr Arméh^getiracht, of νοοΐ minder dan feftién jaren oud opgegeven, en'fulcks thaei Op tien ftuyvêrs gefet zijn : Item van de Ar- beyders eri andere Perfoonen, nieeftaëndè op dé Qübhiéren, en figh eènigen tijde ren platten Laridéöphoudende} waer voor hetMooft^eldt betaelt moet werden belóopénstijds, achtervol-

behelfende in goedt lëesbaer fchrift

> g^

van de Perfoonen* in de refpettive f^ , Dorpen en Heerlijckheden van het-W^j reradminiftratie, welck opde Q2omr?0a gebracht, voorhoven ende benedenα S(atu^ jaren, en voor Armen refpeaiVeUjcK· ^h ren voorts eeriboetevaatwee honae£* ^η enarbitrale córre£tie, tenlafte vaiiden g ^

-ocr page 1189-

Gcmeene-Middelen van de Generaliteyt,

II

gebruyckelijck is· Gedaen in '§ Grayenhage den negentienden Februarii feftien honderc vijf en tnegentigh. Was geparapheert, Adr. van Borjfeletot Geldermaifen^x., Onder ftond, Ter Ordonnantie van den Raed van State. Geteee- kent, S.vanSüngekndt.

c „den willen ondernemen devporfzLijften Scheuren ofte bekladden, ten eynde om ^HoorkennisvandefePachcaendegegadig. iie e verduyfteren. Ende op dat memandc ¥*!Ln nraBcendere eenige ignorantie, willen ^S^alomme^ffigccrtcnwriwndip

Jrdendaer hec behoprdt, en tegefchieden

Ï0

vkaet. houdende ordre tot het opfiellen vande Quohieren tot het Hooftgeldt mnhet Gemaeh in datedennegeniienden Februarii 16^.

DEn Raed van State der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen diedefèn fullen fien ofte hoorenjefen, S al υ τ , 'Doen te weten : Alfoo het Hoof tgeld iflhecjaer feftien honderc feven en tachtigh op- aftelt» ten verfoecke van de reipeftive Quar- ileren onder het reilbrt vande Generaliteyt, in lede van den Impoft op het Gemael, op verre na niet opbrenght het geen het falve behoorde re- delijcker wijfe op te brengen , foo om dat de Quohieren, waer op hec Hoofcgeldt ingevor- derc,, enaen de Generaliteyt verantwoorc werr, niet alomme werden opgefte|dc, met die op- rechtigheydt en exa&itude, als behoorde , als om dar de Pachte van de boeten opdeverfwe- .geaof qualijck opgegeven Perfoonen» hier en daer voor reeckeningh. van de Corpora inge- öcht, of door de Pachters aendefelve overge- ven, en dan over de geheele Gemeente, ofte oock felfs wel over de Landeryen en Gronden ranErvenórngeilagenwerdr, Soo Is't: Dat Wy goedtgevonden hebben te ordonneren, foo J mWf ordonneren by defen, dat niet alleen de Regenten in het opftellen der voorfz Quohie- ren, voortaen prae^ifelijck fullen hebben te ithterpolgen haer Edele Mog. Refolutie en aen- fchrijvens vanden feftienden December des jaers feftien honderc (even en tachtigh, maer dat daer ttboven de Quohieren fullen moeten gefterckt werden met de volgende verklaringen en onder- ^keningen....;,./':;,!:^,.·;

anhetHooftgeld, van de publique Aelmiiïen levende, onder den Armen gefielde is. WY ondergefchreven Predikant, Diaconen. (daer'erzijn) en Arm-meefters, verkla- ren by defen, opOnfenEed, op poene van als meyneedigen aengeilen ende geftrafc te worden, dat op hec voorenftaende Quohier of Lijfte nie- mandc voor Arm gebracht is, dan die met der daet, en niet om te ontgaen de betalingh van 'c Hooftgejjjl» van de publique Aelmifïèn is le- vende., eTnvaer aen foo veel wordt uytgereyckc als de gelegentheydt der Arme-kaflè eenignfins lijden kan,· fonder dat onder de benamingh van Armen, eenige andere Luyden gemeendt wort den, dan foodanige die voor den ophef van hec Hoofrgeldt door deDiaconye of Arm-meefteris onderhouden zijn geworden. Ende op dat het pachten der boeten op de vej> fwegen ende qualijck aengebrachte Perfoonen, voor reeckeningh vande Corpora, midsgader* het overlaten van dien Pacht aen defelve, te be- ter geweertmagh werden, ftatuerenWy» dat den geenen die de voorfz boeten voor reecke- hingevaneenighCorpus falinpachten, oftena- derhandtaenhécfelve overlaten, of yets genie- ten om de gepachte boeten niet oprechtelijck en ken vollen in te vorderen, by openbare geefïe- lingh aen den Lijve geftrafc fal werden, boven depcenedaertegensbyhec GeneraelPlacaec, in

*·

dat van den achttienden Februarii des voorle- den jaers geftatueert. Ende op dat niemandt hier van pretendere ee- nige ignorantie , ordonneren Wy dat dit Pla- cact alomme, daer men gewoon is publicatie te doen, openbaerlijck voor den Vblckeafgekon- dighc en geaffigeert fal werden. Aid us gedaen, goedtgevonden en gearrefteert in 's Grav,enhage den negentienden Februarii feftien honderc yij£ en tnegentigh. Was geparapheert, Adrimn Borjfeletot Geïdermalfen, vt. Onder ftont, Ter Ordonnantie van den Raed van State. GeïeeC" kent, S.vanSlingelandt.

VU Υ ondergefchreven Burgermeefters, Sche- v' penen en Secretaris, verklaren by defen, opden Eed in het ftuck Onfer Bedieningen ge- %*j en op poene van als meyneedigen aenge- fenende geftrafc te: werden, hetbovenftaende Quohier of Lijfte oprechtelijck, ende na Onfe m kennisende wetenfchap bpgefteldc te heb- % fonder datyemandt, wie het oockfoude ■"ogen weferi, kleyn of groot, oud of jongh, nJ* of arm ν daer van afgelaten, of feftien ja- r«aoudtzijnde, voor jongergebrachc, ofte niet "tfcrdaec, enniec omteontgaendebetalingh

^m,gsmVie{chby degaeters teverkopn* ds in publique Ratten, indaU iennegenttendenFebrufirhióp?.

EnRaed van State der Ve§eenighde Ne- derlanden , allen den geenen die defen tcgenwoordigen fullen fien of hooren leien, Sawτ i T^omteweten; De-

wijl den Impoft op het Geflacht of Beeftiael rherckelijck gefraudeerc werdt, dpor dien de Slachters hec Vleefch verkoopen in haer Huy- fen» felfs in Steden daer publique Vleefch-jbai-

Jien

-ocr page 1190-

Plachten en Ordonnantien, 9. Boeck.

168

lenzijn*, Soo Is't: Dat Wy daer jegens wil- lende voorfien, goedtgevonden heb ben te ver- bieden, gelijck Wy verbieden by defen, het koopen en verkoopen van Vleefch, elders als in de publique Hallen, daer toe opgerecht, en aen de Slachcers in de Steden daer Hallen zijn, fcha- len of gewicht in haerHuyfen, Schuyren of Stal- lingen te hebben, alles op de boete van het Ge- neraelPlacaet, tot lafte van de Slachters, en van vijrtigh guldens tot lafte van de Koopers, foo menighmael defen contrariegedaen fal werden. Ende op dat niemandt hier van pretendere ee- nige ignorantie > ordonneren Wy dat dit Pla-

caetalomme, daer men gewoonis public^· doen, openbaerhjck voorden Volckeafo ï dight en geafhgeert fal werden: Lattende ν den ten ben te behooren, Aldus gedaen, aSSStf

den en gearrefteert in'sGravenhagedenn«· tienden Februarn feftien hondert vijf entnef"" tot Geldermalfen, vt. Onder ftond, Ter 0 donnantic valden Raed van State. Getee'" kent, S.vanSlingelandt.

Ordonnantie en Reglement, ophet fiuck der Parate Executie, aen -deOfficieren Tachtersi en andere ColleUeurs van 's Lands Middelen competerende, achtervolgen* Je Tlacaten en Ordonnantien daer opge'émaneert > tot het innen van verfcheyde boetenen bren- , ken, in date denderden Maert 1695.

Engefien den Raed van tijd tot tijd klag- ten voorkomen, dat het recht van Pa- rate Executie, 't geen in fbÉgaüge ge- vallen aen de Officieren, Pachters ende anderen is competerende, tot invorder ingh van de Boeten, geftatueert tegens de Fraudateurs van des Lands Middelen, veelfins misbruyckt werdt, tot onlijdelijcke vexatie en overlaftder goede Ingezetenen, Soo Is't : Dat den Raed willende daer tegens voorfien, en fonder te be- nemen het voorfzrecht vanParateExccutieaen de Officieren, Pachters en anderen, waer aen hetbydePlacaten en Ordonnantien gegeven is, , de goede Ingezetenen geruft ftellen regens alle vexatien en overlaft , goedtgevonden en gere- folveertheefttearrefterende navolgende Poin- ilencn Arriculen: Laftende allen en eenyeder die het aengaet, fich daer na te reguleren.

gehechtfullen m#eten werden aen deRequefte waer by het Executoriael verfocht wert: En foo het een Pachter is die het verfoeck doet, fal de felvc daer en boven moeten doen blijckenbyre- laes van een gefwooren Exploi&eur, deiaeck aen den Officier aengebracht te hebben,tenmin. ften acht dagen voor het prefenterenderReque- IV. Welcke Requefte, met de ftucken ende be- fcheyden»* by Appoinftement van den Raedc gecommuniceert lal werden aen degeene» waer jegens het Executoriael verfochtwerdtjombin- nen feeckeren peremptoiren tijdt, nagelegent- hey t van faeck en plaetfe daer jegens fijnbelangh teallegeren, en t'effens over te leveren dtbz· fcheyden, diehymeenttedienentotfijneront- ichuldigingh. ΐ

' "               'V... Wekken peremptoiren tijt verftreecken zijn- Geen DeurwaCrdér fal vermogen op authori-* de, fonder dat den Gecalangeerden fijn belang.

aen den Raed over geeft, het verfochteExecu- toriaelfimpelijcken fonder verdere deliberatie geaccordeertfal werden. V I. Edoch ter behoorlijker tij t overgelevert ga- de, fal het Executoriael wel mede toegeven» doch op de claufule van confignatie of namptil* femenr gedifponeert werden, foo alfracn nalc- Örure van wederzijds ftucken fal· vinden te bc- hooren. VI I. Enfalgeene, tot/wiens'behoeve het namp- tiflement gedecerneert werdt, inallengeva gehouden zijn te ftellen fuffifante Borghrogm.» ter concurrentie van de boeten en breucwe» gènamptifeert moeten werden. . VI I L               -fldes Voorts werdt aen de Deurwaerders va, ^ Lands Middelen wel ernftelijckte™olc*"\.

fatie van een Pachter eenigc boeten pararehjek te executeren, fchoon daer toe volgens de Pla- caten ende Ordonnantien Parate Executie ftaen mocht, fonder dat hem behoorlijck gebleec- ken zy, dat den Pachter de faeck al voorens heeft bekent gesnaeckt aen den Officier. I I. In de gevallen, waer in de boeten en breuc- kennietalleen paratelijck mogen geè'xecuteert, maer de Geëxecuteerde felfs niet tegens deExe,·? crMegehoort, of in oppofïtie ontfangen wer- den, fonder confignatie of namptiflement van de boeten en breucken * fal niemandt, wie het oock: foude mogen wefen, eenige foodanige Ex- ecutie mogen doen, fonder daer telgen fpeciael Executoriael van den Raèt verkregerfte hebben, ten ware by de authorifatie op den Deurwaer- dcr uytdruckelijck aen de confignatie ©f het namptiflement wierde gerenoncieert. i 11. Om wetck Executoriael te verkrijgen, alle de iluckénenbèfcheyden, waer óp deealangege- Fundéert wordt, of Copienauthenticq van dien

unjvcnaer executien, lupicujv». - oreijs gen deOrdres^n Reglementen, h^evuldigh op dat ftuck geëmaneert, en iign. ψψ

te hoeden van alle exceflen endeonbehooi ï vexatien, Aldus gedaerien gearretteerc ^

-ocr page 1191-

Gemeene Middelen van de Generaliteyt           1169 Onderftondt, Ter Ordonnantie van den Raed van State der Vereenighde Nederlanden. Ge- teeckent, $, van Slingelandt.

o Pd van State de j derden Maert fè L Wasgepara

jtó#* ^dè Pachters ten f latten Lande gelaft aenftonds nacr hetingaen van de Pacht Cötteffeursaen te fielten) in date'denderden Maert 169 f.

Ρ En Raed van State der Vereenighde Ne- derlanden ,;' Allen den géenen diedefen fuliên fien ofte hooren lefen, S α l υ τ; φ een te weten: Dewijl Ons van tijde tot tijd klachten voorkomen, dat de Pachters •inde Middelen ten platten Lande, onder het ie(fQrt van de Generaliteyt, in gebreecke blij- vtfiYan ophëtingaéhvan de Pacht Collè&eurs 3CIi te ftellen, en de plaets te doen publiceren daer de Colle&e van haren Pacht gehouden ial «rden, welck vérfuym isftreckende tot mercr jteUjck ongerief, en tot ver ftrickingh der goede joffezetenen, oock toü geringh nadeel van des ΙιΦMiddelen y S 00 Is't <:iDatWydaerte- rtiis willende voor fien, goedtgevonden hebben leordonnereny foo als Wy ordonneren by de- fen j datde Pachters aenftonds op het ingaen van den Pacht 'Tullen' hebben aen te ftellen een be- quaemColleclreur, ende deffelfs naem mee het Huys'daerde Collëtle fal gehouden werden te èen publiceren, terplaetië daer men gewoon 15 publicatie te doen, welck Huys de Pachters [otgeriefderlnwoondersfoo veel midden inde Plaets of Dorp van haren Pacht fullen moeten nemen, als gevóeghlijcker wijfe kan gefchie- én; Permitterende voorts aen de Ingezetenen) foolangh de Pachters in gebreecke blijven van ten Collefteur aen te ftellen, en de plaets van de Collefte te doen publiceren, de aengevingh te doenden deKofters en Voorlefers, welcke by defenin fulcken geval werden geauthorifeert tot ktontfangen van de Pacht, en tot bet geven van

Billietten, mids houdende goedt regifter van haren ontfangh, en doende behoorlijcke reec- keningh aen den Pachter, die gehouden (alwe- fen haerluyden daer voor behoorlijck te falarie- ren. En dewijl het mede gebeurt dat de Pachters llgh in faecken van haren Pacht tegens de Inge- zetenen willen behelpen metRefolutieh en Or- dres die niet alomme van YLands wegen gepu- bliceertzijn, foo beveelenWy dat de Pachters ter behoorlijcker tijd ende plaetfe fullen moeten doen af kondigen, en voorts affigeren ioodani- geReiolutien en Ordres, waer mede Ty iighin het ftuck van haren Pacht willen behelpen, ichoon defelve op de Verpachtingh gepubliceert mochten wefen, midtfgaders daer van leveren eendubbeld;, behoorlijckgeteeckentonderden Secretaris,: of dat anderfihs daer óp geen reflexie ial genomen werden in deProceiïen die fy tegen de Ingezetenen op het fondament der felve fou- den willen intenteren. Ende.op dat niemai dt hiervan prjetendere eenigfe ignorantie, ordon- neren Wy dat dit Placaet.alomme daer men ge- woon is publicatie te doen, openbaerlijck voor den Volcke afgekondight en geafBgeert ïal wer- den. Aldus gedaen, goedtgevonden en gear- refteertin's Gravenhageden derden Maert fes- tien hondert vijf en tnegentigh. Was gepara- pheert, Ar ent Slacht oe ,vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van den Raed van State. S»van, Slingelandt,

hllkatie tegens degewéldenaryen aen Pachters Golleffeurs en hare Bedienden, in date den drie en twintighfien April 169·/.                                            b; » ;:

DEn Raedt van State der Vereenigde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, Salut: . Alloo aen Ons eenigen tijde herwaerts stfeheyde klachten gedaen zijn wegens de ge- ^ldenaryen , welcke op verfcheyde Plaetièn °per het diftrift van de Generaliteyt, meeft ten P«cten Lande gepleeght werden tegens de Pach- u!j an s ^an^s Middelen, en tegens der felver

met feven a acht kogels, en kort daer nacr met Ganfen-hagelgefchooten van buyten opftraetc in de Slaep-plaets van Cornelisde Groen, Col- lefteur van de Hoorn-gelden en Bezaeyde Lan- den aldaer, ten Huyfe van Jacob Roofen: En noch zedert op den derden defer te Sundert, Ba- ronnyevan Breda, voor ende omtrent midder- nacht , drie fchooten met kogels gedaen door de venfters van het huys van Pieter LeeriardHeus- aerds, alwaer Johan van Teems veld, en Dirck Kools den voorfchreven derden defer fitdagh gehouden hadden tot het ontfangen van den Irri- poft op 't Gemael, ende alwaer Laurens Pieter Heufaerds, Soon van den voorfchreven Pieter LeonardHeüfaerds, enCollecteur van'cvoor- fchreveMiddel j was te Bed leggende, ionder dat tot noch toe yemand van de Boosdaders, die de voorfz fchooten geloft hebben, achterhaeld, of in handen van de Juftitie gekomen is j en ech- ter de Gemeene faecke ten hooghftcn daer aen 7 C                     gele-

de

eilanders, Colle&eurs en,andere Bedien-

% met defelve te dreygen * te quetfen, de Gla- /"mteflaenvandeHuyfendaerfe woonen, of

jer faecke van hunnen Pacht voor een tijd

dritl

ouden, foo verre datde Luyden fchroomen

^langer in te nemen en te Herbergen, uyt

J^van overiaft'i· en met meer ander geweldt y^deiêlve te bedrij ven , zijnde noch jongft *sn ik Marquizaet van Bergen op den Zoom, scb tu^cnisn den feven en rwinrighften en t^^intighftender voorlede Maent, eerft lv< Deei.

-ocr page 1192-

Plaeaten en Ordonnaiitiea 9. Boeck.

1 ïjö

gelegen Icght, dat die Boofdaders na verdien- den geftrafc, en den loop van foodanige enor- me geweldenaryengeftuyt worden -t dewijl an- derilns gefchapen is, dat de Gemeene Middelen fullentenietloopen , en niemand fichfal willen of derven laten gebruyeken tot invordering der felver , S o o I s't : Dat Wy goedtgevonden hebben te belooven» foo als Wy belooven by defen, eenprzemievanvijfhondert Caroli gul- dens, aen degeene die de voorfz Boosdaders, of een van defelve, fal ontdecken, foodanigh datfe geraeckea in hechtenis, en dat niet tegen-, ttaende den Öntdecker feifs daer aen ichuldigh

of medeplichtigh zijn mocht, boven dr' mreyt en het verfwijgen van des OnS"?"1·

Naem: Ordonnerende ten dien eynde Η fenalommein den Lande van Brabant' W van defen Scaet, fal worden afgekondiehr^0" affigeert daer het gebruyckelijck is enbehn ?* Aldus gedaen ende gearrefteert in den Ra ί State j in 's Gravenhage den drie en twintig Aprilfeftien höndertfeven entnegentigh W geparapheert,..7". A. van Foorfl)Vt Vj ,as ftond, Ter Ordonnantie vanden Raedt

an

State. Geteeckent, S.vanSlingtiandt

Tldcaei y, #^P^4iii^'4^^^r^^ife^ JMoolenftι mogen brengen ds' 1 > gemerektefacken i in date den tienden Junip 16^.           ;.;:;;.!;

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen dïe defen fullen iien of hooren lefen , Salut: ©öi-» te weten : Dat alfoo het mere- ken Van db facken, waerin de Granen worden teEMoolen gebracht, bevonden werdt te wefen van geen of weynig nut, ter oorfaeck dat die or- drenade letter der Ordonnantie op den Impoft van het Gemael fchijnt teraeckenalleen.de Bac- kers, Brouwers en Brandewijn-ftoockers., S o o Is'x: Dat Wy met advis en deliberatie van den Raed van State der Vereenighde Nederlanden, goed-gevonden hebben te ordonneren, foo als Wy ordonneren by defen, dat niemandt wie hy zy,fohder cenige uytfondering,fal mogen Graen ter Moolen fenden , anders als in facken , ge- merekt met fijn naem Of ander fienlijck teecken,

op de poene, geftatueert by de vootk Otdon- nantie tegen derBackers, Brouwers en Branden wijn-ftoockersv Graen ter Moolen.fendendeirf ongemerekte facken. En pp dat niemandt hier van ignorantie prétendere, fal defen alomme onder het reflb.rt-.van de Generaliteyt voorden Volcke afgekbndight en geaffigeert worden daer het gebruyckelijck is en behoordt. Aldus gedaen, goedtgevonden ende gearrefteert in 's Gravenhage deri tienden Juhiiieftienhondert feven en tnegentigh. Wasgeparapheert, Henr. Bothenius , vt. Onder Aondt, Ter Ordon- nantie van de Hoogh Mog. Heeren StatenGe- nerael der Vereenighde Nederlanden. Lager ftondt, Ter relatie van den Raed van State det felver Landen. GeteeckentyS, van &ii%e- landti> \ \ :>:·'·:j:.rfïur^i f!l aïöiffofe^Ab Γ. ή

JVaerfchoumnge, noopende het gebruyekvan Moolens, en op plaetfen daer'geen Moo- lens zijn, de'Tachters bevoeght de by gelegene Moolens te vifiteren·, in dateden tweeden Junüi6^%.

de Ingefétenen van Dorpen ende Plaetfen daer geen Moolens zijn, in gebreecke blyvendevan te declareren ten Gomptoire van den Pac"rcr van den Impoft op het Gemael, en van de boe- ten op de verfwegen Perfoonen op deQuome- renvan het Hoofc-geld, binnen acht dagend dat daer toe van wegen den Pachter behoorlip ke publicatie fal gêdaen wefen, deMpolencue yeder gefint is te gebruyeken, geduyren"de e' felfs Pacht, of die fulcks gedeclareert.hebben- de j echter een andere Moolen gebruyeken, * len aengefien en gemuldeert werden even t als de Ingefétenen van de Dorpen daer Moo ^

DEn Raed van State der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen jegenwoordigen fullen fien ofce hooren lefen, SaluT: Dewijl Wy in erva- f ingh komen, dat de prascautien , gefteldt by de Ordonnantie op den Impoft van het Gemael, cnby opgevolghde Placaten, ten eynde dat de Pachters van den felven Impoft mogen weten waer deÖpgefetenen van het platte Land haer Granen ter Moolen brengen, en alfoo feecker- der mogen achterhalende menighvuldige frau- des vkn dat Middel, geëludeert worden door de Ingefétenen van foodanige Dorpen en Plaetfen daer geen Moolens zijn, Welcke veeltijds wey- geren te declareren ten Cornptoire van den Pag- ter, Van Wat Moolen fygefind zijn fig te bedie- nen , geduyrende deffelfs Pacht, onder voorge- ven dat het haer volgens de Ordonnantie vry ftaet ter Moolen te gaen daer het haer goedt dunckt, fonder gebonden te wefen aen een feec- kere Moolen, gelijck de Ingezetenen van dé Dorpen daer Moolens zijn, Soö Is't: Dat Wybydefen een yegelijckwaerfchouwen, dat

welcke buytens Dorps ter Moolen gen.

t * lerdt, dat üc Pachters van" den voorfchreven Impoit

Dorpen en Plaetfen daer geen MooleniJTO^ voeght zijn te vifiteren de bygelegenj: Wι met laft aen de Molenaers, om ltJffiP ^ti gerlijck te gedogen. En op dat "}e^ dat van ignorantie prerendere , beveeien i^ defen alomme in den Lande van Βrawn Vlaenderen, reflbrt van defen Stact, » e

-ocr page 1193-

Gemeene Middelen

II/! Fïcq, vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van den Raed van State. Gcteeckent, S.van Slingelandt.

dkhr en geaffigcerc worden daer het gebruy-

• en behoordt. Α drum's Graven hage

m

Reeden Junïi feftien hondert acht en tne- ch. Was geparapheert , iranpis de

Vkdtf tevens loet belet ten vanden Fejl aende Pachters, in date den achtjl en Oclo-

E Staten Generael der Vjereenighde Ne- derlanden , Allen den geènen die de- fen fullen fiqnof hoor^njefen, Salut ; 'Doen te weten: Dat onj hoe langer hoe •Sr klachten voorkomen, dat de Wijn-ende lanHewi'in-Verkoopers, Brouwers, Tappers, Rodere die de Peyl fubject zijn, volgens de O/donnantien,, geémaneertop den Ophef der Gemeene Middelen, beftaen de Pachters^, fchoo'n behoorlijck geafÏÏfteert j te beletten in letPeylen, of immers foo langh op te houden oiiderveelerhande gefochte pretexten, totdat Λ veel mogelijck is} yerduyftert hebben Wepleeghde fraudes, die anderfins konden achterhaelt werden door het middel van de Pey 1: Endatwy daerom met advis en deliberatie van denRaed van State der Vereenighde Nederlan- den, goed en noodigh gevonden hebben te ftel- E lbo als Wy ftellen by defen >, een boete van géntwintighguldens, tegenside Wijn-ende "jn-Verkoopers, Brouwers, Tappers,

en allen anderen, doende eenigeNeeringe ofte handel,, welcke haer de ?eyl fubjefl: maeckc, die, onder wat voorwendigh het magh wefen» felfs of door haerHuysgenöpten en Bedienden, dePachters, behoorlijck geaflifteert, beletten tepeylen, o f het acces weygeren tot de Kelders, Paekhuyfea, en andere Plaetfen, daer de Wij? nen, Bieren of andere Speciën, de Peyl fub je£t. leggen. En op dat niemandt hier van ignoran- tie pretendere, fal defen alomme onder het ref- fort van de Generaliteyt voor den Volcke afge- kondighten geaiRgeert werden daer hetgebruy- kelijck is en behoort.: Aldus gedaen, goedtge- vonden ende gearrefteert in 's Gravenhage den achtften Öfltober feftien honderdt negen en tne- gentigh, Geparapheert 0 Franpisde Vicqt vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie vandeHoogh Mog.Hceren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden· Lager ftond, Ter relatie van denRa^e yanStateder fel ver Landen; ? Qeceec- kent, β.van Slingelandti:\ \ \. ï, r ·■:>:: ν.

ΊΟ

Phcaet en Lijfle vande tiende Verhoogingè vande, Gemeene Lands Middelen onder de Genefialifeyt > in dateden acht entwintighftenAiigtiflixC^ ,h-            , ; Λ:

D% Staten Generael der Vereenighde.Ne·· derlanden, allen den geenen die defen tegenwoordigen fullen fien ofte hoo- ren lefen·, Salui: 'Doen ie weten: Dit Wy tot ftyvinge van de Generaliteyts Fi- nancien , ende verval derlaften, dipten gemee- nenbefte noodwendigh moeten gedragen wer- % goedgevonden hebben ailedeMiddelen, yelcke^in de (^uartieren , Steden en Plaetfen, laifliediatelijck reforterende onder ^Generali- st) geheven werden, 't zy by wegen van Col- lefteofVerpachtinge, de Verpondingen ende Beeden alleen uytgefondert, te yerhqogen met twee ftuy vers op de gulden, fulcks dat voor een Bijden voortaen twee en twintigh ftuy vers gehe- v^üllenwerden, en beneden de gulden naeü Wortie , achter volgens, de onderftaende Lijr ρwelcke verhoogingh ingaenfal met den eer-. ^Pfrober cerftkomende,,.fpo ten opfichte an deMiddeién"welcke gecolljelteert, alsdiein evolgende maendt verpacht fullen werden ·, en .nopfichteyandie, welcke,bereydsverpacht ^ wet het uycgaen van de Pacht. En op dat ^wdtpnkundigh zy vanOnfe meyninge in j||i») maer wcte waer nahy fich hebbe tege-

ontfangen werden, tot een yegelijeks onderrig* tingh opgehangen of aengeplackt fal werden.

.....Volghtde LYSTE.*' \ 7"Anyder gulden fal moeten wer* V den gegeven m—------ En voort van yeder ftuy ver» boven of beneden de gulden, Twe weten, vaneene ftuy ver ——' Van twee ftuy vers m'mës ■[■■■-·**-■* Van drie.ftuy vers -----—-------- Van vier ftuy vers —'m \——-------- Van vijf ftuy vers \;^-ht: ?-----'&■ Van fes ftuy vers —rn rrr-*· \ ——· Van feven ft u y vers —-— «~----- Van acht ftuy vers tifoj-----1— -r— Van negen ftuy vers Van tien ftuy vers

n-M'-rn-i

2. ftuy vers.

i.duyt. !> z.duyten. 2.duyten. 3-duyten. 4,duyten. f.duytc,n. tf.duyten. 6. duyten. 7> düyten. i.ftuyveri' '' :.,■;■■:■■'

En van dat geene dat onder of bene-

. den de ftuy ver is, fal de voorfz verhoogingè niet werden betaelt.; j Gedaen inden Hage defen acht en twintigh·' ften Augufti feftien honderdt vier en tnegenrigh» Was geparapheert, Ar ent Slacht oe* vt Onder ftondt, Ter Ordonnaritie van de Hoogh Mog. Heeren Staten Gen^ael der Vereenighde Ne- derlandeq. Lager, ftOndr, Ter relatie van den Raed tvan State der felver Landen. Qeteeckent>

S?n,. \viller)t eri.|)egeeren AVy, dat defen al p5-ea%?\^^.engeahigeert fal werdendaer't j^yckelijckisen behoort, endat daer en bo- toi ^ ^u^eld van dien op de piiblique Comp- re"j en elders daer de Generaliteyts Middelen

S'.van Slingelandt.

ΨΙφ-

7 C i

-ocr page 1194-

χιγ2           Placaten en Ordoniiantien. 9.Boeck.         - Pïacaeten Ordonnantie, waer na ten behoeve van de Gemeene Saeck, van W(» deBoogh Mog. Heer en Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, binnen de 1 ψ Fortenen Landenvan Brabandt* Over-Maze, de Landenvan Vroonhove, Vlaend en den Landen van tuycft, retfort van defen Stoet \ fal gecollefteert werden het Middel™1 't Kleyn Zegel, van alle Aclen, Schrijtuyren, Bewijsleken, en alle andere /»S? ten daer in vermeldt, in date den tweeden November 169 ƒ.                              f men*

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, Saldi·* 1)oen te weten: Alfoo Wy hoe langer hoe meer in ervaringe komen, dat Onfe Ordon- nantiëvan den denden April fëftiërï hondert ne- gen en feftigh, op den opheve van'c Middel van het Klëyn Zegel, door de veelvuldige fraudes van baetibeckende Menfchen, geftijfc door de flapheyt en indulgentie vartOnie Officieren en anderen, die de executie van defelve is aenbevoo- len i niet foodanigh gepraftifeerten onderhou- den wert, als ten nutte van's LandsFinancie wel behoorde, en dat daer in»boven dien > verfchey- de faecken, of geheel over het hooft geflagen, ofbuytenmatelaegh, ende veelfins düyfter'gei ftël t zi jn j S o o; I st : Dat Wy tot beter praftijc- kevan 't voorfz Middel, midfgaders tot fty ving van's LandsFinancie·, na ingenomen advis van den Raéd van State der Vereenighde Nederlan- den, góetgevonden en verftaen hebben, de ge- melde Ordonnantie te vernieuwen, amplieren en rëdrefleren als hier na volght: Willendeen begeerende dat defelve foodanigh vernieuwt,ge- amplieerten geredreflèert by allen en een yeder die hereenighfins aengaet, punttuelijck en na de Lqtter fal, werden geobferveert ende nageko- men , op de boeten en poenen daer inne vervat, en op foodanige andere, als Wy goét fullen vin- den tegens de Overtreders van dien, na verey fch en gelegentheydt van liaer misbedrij f vorder te deeerneren.I■!, '·■■■:; ozL· irmy,qotwiu I. Het Recht van 't Kleyn Zegel fal ten prijfe als inde volgende Articulen nader is uytgedruckt, betaelt Werden van alle nagenoemde Requeften, Aften, Schrifturen, Bewijs-ftucken, en andere Inftrumenten, hoedanigh by, voor, aen wie defelve fouden mogen verleden, gepaifeert, in- gedientof uytgegeven werden, fonder onder- icheyt of exceptie van Vergaderingen , Colle- gien 5, Hoven van Juftitie , Reeht-bancken, Weefkamers, NotariiTen 5 of andere» *tzy pu- blique of private Per foonen, en Ibnder dat de- felve anders als op Papier of Francjijn, nadege- legentheyt, belangh ende importantie der faee* ken,( bezegelt, fullen mogen gefchreven wer- den op een boete van hondert ponden y het pont tot veertigh grooten, te verbeuren by den Grif- fier, Secretaris, Advocaee, ProcureuriDeür- wacrder, Notaris of ander publicqPerfoonjën van vijfcighgelijcke ponden totlaftevan alle en een yegelijck, wie het foud.e mogen wëfeh, fon- deronderfeheydt, die een óngezegëldë, óf niet na verèy fchdefer Ordonnantie, gezegelde Afte oflnftrument, dit Middel fübjecV, gefchreven, gepaflèert, geteeckent ,ingedieht, geëxploi- cleert, of in eenigerhande wijfe gebruyckt fal hebben, t'elckenmale, en foodickwils'tfelve fal komen te gebeuren, en dat boven dien daer

opgëenrechtgedaen, ofeenigh reguardfal «/ i nomen werden, het zy in rechten 0f daer b ten, nemaer dat het in allen opfichte &! J3~ nul, krachtëlóóserivan onwaerde              - : Aflè Reqti<t1étfV Süpplicatien ,· Memo^el Rëmonltraiitieri , ende generalijck allerhand fëhriftelijcke AddrefTën en Verïpecken Ύψϊ naem defelve fouden mogen dragen, akm Ons, den Raëd* van State, des Generaütevti Reeckenkamer, de. Raeden 'van Brabant entfé Vlaenderen, midfgaders de Krijghsraden^iér terplaetfe defelve iouden mogenrefideren Μ voorts aen eenige Magiftraten, Gerechten, Cüli legien, Societeyten of anderen, eenigh wette- lijckgefagh ën authoriteyt exercerende, in het diftri£t van de Generalitey t, geprefenteertott'è overgegeven \verden, fullen gefchreven werden op een Zegel Van drie ftuy vers. I I I. Edoch, by of van wegen Steden, Quarttö ren, Dorpen, Cbllegien, Corpora, Gückni of eenigerhande Gemeenfehappen, geprefent teert werden op een Zegel van fes ftuy vers, IV. Oftroyentot bedijekingh of herdijekingvan Landen, of waer by vrydom van Verpondin- gen , of andere Gemeene Lands Middelen ende Impofl: vergunt werd , metdecontinuatien van dien, als mede Brieven van gratie, remiffie,par- don, feureté du Corps, veniam atatis, en le- gitimatie , fullen geichreven werden op een Ze- gel van twaelf ponden. ! - i Alle andere Oèróy en, item Remiflien j 'Kg tërminatien en Surceantien van verfchuldc Vfr- pondingenyPacht-penningenofandere'sLaiias Middelen, Verloven, afdoeningen van fidei- commis,1 Aften van Collatie vanPraibendenén Vicaryen, en voortsaljeandere AcTren waerpy aèn yemant eénige notabele voordéelen vergant iwerden, fullen geichreven werden op eenώ?- Igël Van acht ponden. Edoch furcheantie van betalinghof executie, Idie alleen prövifioneel, en voor een korten ge ivërlëentwerden, teft eynde om ft?ffl!HJS idër onderrichtende informatie van d£iae«Ker phtfangen, fullenTolftaen met een Zegel .,, achten veertigh ftuy vers. ' . 'Allé Ordonnantien, Acïen van vetCof^ dëiëfpeaiveProvincien, en aHeandere^?. waer by eenige.betalinge van wegende ü^uat- liteyt, of oock van wegen eenigeSteden,λ^ ^ rieren , Dorpen, Corpora of CoUe?ie£lofl. donneert wêrtjfullen van vijf en twmtigt ^ dertponden toe, gefchreven werdenWóndert

tot vijt π

vijf

g

pondenTpïcnZegel"van fesftuyvers, van^

-ocr page 1195-

Getïieene Middelen

ΊΙ73 Hondert ponden en daer boven, op een Ze- gel van acht ponden. En Commiffien van Anipten, geen hondert ponden in Kaft^affiièie Tradtementen waerdigh, op een Zegel van vier ponden.              .;; ; ^ Behoudens dat CorrirhiSien van Ampten, waer van het Tracïernent.geen dertighponden komt tebedragen, fullen voiflaen met een Zegel van vier en twintigh ftuy ver-s..           ■" < 'i DeComraiiBenvaii deaFifcaelvandeGene- raliceytν- Hoogfefcho-üren:} Bailliuwen enDroT •laerts in rfe grootc Stedeni! GommiilarisjGene- rael vande Leger^fehep^d en Wagen-meefter Generael, fullen gekhVn?era werden op een Ze- gel van bondek en vijfd^hfjonden. J -' Dievaiide AdvöcateniEifcael vandenilaede van Brateïrt e&VlaendesieKj Dtoffae«s in ad dm Landen va» Ovér-Mazd? en*Quartier-Schouten in de Μeyerye van 's Hertogenbofch, op een Ze- gel van höftdfertipohdettv I :           ■ , " '· Die vkii Balliuv/enieh Droffaerts in de kleyne Steden 3 Penfionarifle»,-Griffiers en Secretarii- fen in de gföole Steden, op.èen Zegel van vijf- iighponder4':;;" '-'*■-"· -'•">J Erid'ievanSrriotiieii» Griffiers en Secretarif- ièninde fckyHfcSrèdeniï Heerlijckheden ende Dorpen^: <φ&β& Zegel van twaelfponden. x t m. DeAs^^v^rYadiii-Jillfe van Advocaten, Pro- cureurs] ΜΐίίώϊίΓβή,"^ο"θΓ wat Vergaderinge, GollegieifteftGejiechrenf, hoogeenlage,fonder onderfcheyt, ©f defêtvegefindezijn tepradtife- ren öfrikf-, fullen gefehreven werden op een Ze- gel van achtguldeffs j edöeh die van Deur waer- ders, Vorfters, Ingebieders , ende andere Ex- ploiclreurs, midtfgaders van gefwooren Landt- meetersy fiiilèn volftaen met een Zegel van achc en veertig Htïyvers. -                    aiimaii ■.'•Tr;^fiV: χ I V.· π - EndèftiUeriallèherièenyegelijck, fichdeex- ercitie van eenighAmpt ofte Bedieninge onder- windehdë', fondér van'ëen* behoorlijcke geze- gelde Göfflftiifïïe, of AcTfë van Admiffie voor- ! fien te Wèfërvjverbeufeifi.: een boete van twee hondert ponden. χ.:ν,:. : De CoramilTien vart Militaire Amptén wer- detijgeduyrende den jegenwoordigenOorlogh, gelaten op den ouden taux, fullende op de ver- hoogingevan diétt, naerhet eyndigen van den Oorlógh j nader gerefölveert werden. X V L AlleRceokeningen van Steden, Quartiëren, Dorpen, Polders, of eenige andere Corpora* en generalijck allede fóodanige, waer in eenigen gemeenen ontfangh or* adminiftratie verant- woordt werdt, fullen geiehreven werden opeen Zegel van vier en twimigh ftüyvers, ende dub* belde, die daer van aen de Geintereilèerden.wef- deri ü-y tgegèvën, op een Zegel van fes ftuyver^ opdë béete van hondert ponden, te verbeuren Tööby désRëndant van Reecfceninge, als by ye- dë> va» dë geënën die dëfelve- fullcnopgencimen ertgëilootrén hebben.          *            öa< , bnöl χ γι ï. ' , AlteExfWftëftuy tde Doop-Regifters, ende uyt

ndert ponden toe duyfent ponden, op een Ze- i van twaelf ftuyvërsj en boven de duyfendt fnden 0p een Zegel' van vieren twintigh ftuy- W alles op de boete van hondert ponden , te fSeureribydiegeene die opeen Ordonnantie Sev nietbehoorlijck gëzègelr, eenigebe- JE eedaenof öntfangen Tal hebben. W%f rAa ti®$tè$ l tifc* ■'' ' ■' · '■'■ tien '^ vitfaQm Lijfrenten ofLijfpen*- loopèmfe ten lafte van eënige Comp- WÊfö®& de öetteraliteyp,' ofvan:particalierë Ldörcn1 Cörpofat têö'nt&ngen^ ^monterende 0,B toï vijftigh fönden ^-tfulfeh' gefehreven ^rdénbp eëhifëgël van drie ftuy vers j &tö\M- KQ^evijftigfe ^Qfldenop eettZëgel van fes ftüy- ^s5 &p éenboete van bWidert ponden 5 en dat fcöttjfrdiert dê'bétalingen van Lijfrenten of Lij f* penfiöèneh ,'Tónderi foodanigti'èen^ Atteftatie eedaëhyaen-den Öiitfangër fiieèTullen mogen ili^ififë van f èeckéninge geleden werden. 3 ,'mUpi <■■': :. 7         ' 1 X. Tol- en Poorters Brieven, Certificatien van delenghte, breedte óf waerde van Laeckenen bfandere Waren»* foo wel voor de Terra-mee- fterSgepaflecrt wërdende, als voorde Gerëëh> tenöfahdere publique Perib'ónëri , relatien of verklaringen ï) dat HuwelijckfcheGeboden gë- gaenij of Hüwelijcken wettëlijck voltróckên ïijrij erigeneralijck alle AtteftatiènenCertifi- cicierij fullen geiehreven werden op een Zegel t/an-fès'ftuyvéW; wel-verftaende foódanigè Tol- cnPdorter-brïèvënΨ midfgaders Gertificaüieft die onder hec Diftricb van de Generaliteyt wer- dëtólieht, enWiët foodanige, die in oVëen of d'aitóere van ae Geünieerde Provinciën werden ^dépefcheert i' aië fullen mogen volftaen niet alfóifeke Zegels aMn die Provinciën werden ver- ïffchi."-" ;.' ■''·'"-·.:; '-■' .;' ■ »Η<§ίίΐ33·πι pok t «si •sirijl'i;; '\rm tmÜisi ^c;hi#W riDri:·?!· o\'fo1fëh ■Variallé Gorninilïïen en A&én vanPolitiqüë Amptenen Bedieningen, dievoortaen begeven Mier) werden by Ohs, den Raed van State, de Regenten van St^deriV QuWtierën ën Dorpen, ofBj eënige andere Collegieri, Corpora ende Societeyten :. Iteifi, by particuliere Beampterij %ren en andererl, 4ie tot het begeven van eeni- $ Ampcen en Bedieningen 'bev'oeght zijn,;Tal Ktfecht van't ZegèPbetaelt werden, tenprijjë' ψ volgende j' voor foo verre' daer omtrent . „ volgende 'Articül geen fpeeiale uytfohdé- rmghgemaecktwërdt!.- L ' ioDofooi! ïo ivil . ; -'-*I.           " > i e'A?3 . Cömmiiïïen vaft AmptenerideBedieningen, Jjrtöë een vaft jierlijcksTraÊtement flaet vatf Vll«ien hondert guldens ende daër boven, fullen WreVen'werden op een Zegel van honderdt ^hpohderi.·1,t( {„ l^^ horidcÏdtrjrondenen daer boven, op "'Ρ van een hondert ponden, ^whbftdertppridenendaër'boven, op een %ivanvijftigh:pohden' v :>

,. 1

γ J'cr bortdërtporidehendaérbóvêii, óp een

^lA anviereVitwiiitighpoFideryi Vee hondert ponden en dier boven > óp een

>^

*£

^1 van twaelf ponden.

-ocr page 1196-

Placaten en Ordonnantien. 9. Boeck.

χ 174

huyme werden, en jaerlijcks beneden d guldens betalen in de Verppndingh, wel t ^ gelaten werden van het Zegel. ·' ' c evrJ X XI il. . DeMinutenvan Verkoop-cedullen LP den, Huyfen, Schepen en andere Goed roerendeen onroerende$ itern,vanalleC , cten,Procuratien, 't zy adtites, QftotVc°flir tinge van eenige extraj udiciele faecken, SjT tien, infinuatien ., proteften , foo in m^ van WifTel, over weygeringlj van acceptatie betalingh, ;a^in andere gelegenheden, €n & neralijck alle Aften en Befcheyden, tyaeroD mandtecnigh recht of ppfpraeck tot een inlt laftefoude willen fonderen, hydefeOrdonnan' tie niet uy tdruckelijck op een ander Zeeel w> fteldt zijnde, Tullen gefchreven werden op een :Zegelvan igs, ftuy ver e.j edpchiiigevalleeenvan de boven-genoemde Contractenof Inftrumen- ten meerder fömme mochten inhouden als fes hondert ponden, op een Zegel vantvaelf%l vers. ".■>;■; > è .,,,.. g ,.; Item, fullen op een Zegel, vakjes en twaejf ftuyvers refpe&ivelijck, foo als in't vopren- •ftaende Articul is gefpecificeert, gefchreven werden alle Minuten van Kuftipgen, Schuldt- en. Rente-brieven , Vertichtingen » Giften, Collatien van Beneficien, Inveftituren en Ver- leyeu, midtsgaders van Geiïïen, Opdrachfé/ij Tranfporten * Hypothecatien ende Afièiiatien, foo van roerende als onroerendeGoederen. 1 t)e Minuten,van Aften van Aditie of Repu- diatie van eenige Erflatingh, vaninventariflen, midtsgaders van Aften van fcheydingenenfub- divifien van Boedels ofte eenige andere Goede- ren , foo meenighmael, en uyt wat oorfaecke defelve gedaen werden, fullen mede gefeke- ven werden op een Zegel van fes. en tvraelf ftuy- vers reipeftivelijck. . .,s ..j . j, .,;_;:, & wbJJR x V'bÏc ;: <»Λ Item» van gelijcken de Minuten van .Aften vancautie, guarand, indemniteyc, authoriia- tieopCurateursenVooghden. f : X XV il, ! 'Voorts fal van allede voorgeroerde Acicn, Contraften, InftrumentenenBefcheyden,in- dien defelve vooreenige Gerechten ofCollegicn verleden, en de Minuten van dien m eeD^e»j" fter of Prothocol geinfereert zijn, arattoro» een, edoch van Huwelijckfche Voorwaerden» en foodanige.Contraften, waer uytÊW'ζ derzijdfche verbintenis is fpruytende, tw principaleInftrumenten, yeder op iooüa"T°a. Zegel als hier vooren ten opfichte van dei ^ riale en andere Minuten is geordonneerd' ght werden, gelijck fflf*égJgE erepublique Perfoonen Γϋ1ΐ€η^ρ3Γ-

uyc alle andere Rcgifters en Boecken, midtsga- ders authentique Copien, van wat Aften, In- ftrumenten of Gefchrifcen het fo'ude mogen we- ien , lullen geichreven werden op een Zegel van drie ftuy vers. . .         .:        b i; /rwanJ             XVIII. fcApHbS Minuten van Huwelijckfche Voorwaerden, *t zy voor Notaris en Getuygen, of\ andere pu- blique Perfoonen , ofwel alleen onder de handt gepalïeert, waer by een van beyde de Contra- henténvanHuwelijck, ofte wfibeyderecipro- quelijck werden bevoordeelt met de waerde van duyfent ponden en daer beneden, 't zy in eygen- dom 1 vrucht-gebruyck, pf pp eenige andere wijf- ie, fullen geichreven werden op een Zegel van twaelf ftuy vers, ende bp ven de duyfent tot drie duyfent ponden toe, gelijck mede daer't voor- deel op geen feeckere fomme kan begroot wer- den , op een Zegelvan vier en twintigh ftuy vers, ende voorts daer boven op een Zegel van acht en veertigh ftuyvers: Edoch,, by foo verre de ge- roerde voordeden niet by de Huwelijckfche Voorwaefden felfs, maer by een ieparate Afte bevoor.waerd ende toege.feght waren» fullen de Huwelijckfche Voorwaerden volftaen met een Zegel van fes ftuyvers·» ,en de fèparate Afte .ge- ichreven werden op hec Zegel, anderfins tot Huwelijckfche Voorwaerden geordonneert. Λ.Ϊ L X. Geen Huwelijcken fullen by Officieren ende Schepenen, nochoock in de publique Kercken mogen geiblemnifeerc werden, Tonder dat een gezegelde Verklaringe of Relaes van den Predi- kantof Secretaris van hecgaen der Geboden , na de Regten en Coftu'meh-yan de refpeftive P4aet- ièn fal vertoont en or&rgelevert weien* "■',1 ■■'...'' ' '.*·".':.. Χλ.Χ. ibifl! 2103'j jlC-i . Teftamenten , Codicillen , ι Aften van Do- natie ter iaecke des doods, en generalijck aller- hande foorten van Uytderfte Willen, fullen ge- fchreven werden op ecti Zegel v^natiht en veer- tigh ftuyvers, uytgefönderc alleen die van Ou- ders ten behoeve van hunne Kinderen, fonder tuffchcn-komen van Zijd-magenpfandere, wel- ke volftaen fullen mee een Zegel van vier eft twintigh ftuy vers.                   .asbnpöWfi^oii XX I. Alle Minuten van Obligatien, 'ezy onderde handt,: tfoor Notaris en Getuygen ofanderfln's verleden, inhoudende vijf én twintigh guldens Gapitael en daer boven, tot, twee hondert pon-i den toe, fullen geichreven werden op een Ze- gel van drie ftuyvers, van twee hondert tot fes hondert ponden in cluys, op een Zegel van fes ftuyvers, en boven de fes hondert ponden, op een Zegel van twaelf ftuy vers. ; -! . ! hj«aV 'phiii XXIL &mp mwïjL·: De Minuten van HuyrrCedüllen van onroe- rende Goederen , waer van alle de j aren ,h uy r ge- famentlijek bedragen hondert ponden , en daer beneden tot vij f en twintigh ponden toe, fullert gefchreven werden op een Zegel van drie^ ftuy- vers* en bedragende van hondert ponden tot drie hondert ponden toe, op een Zegel van fes ftuy- vers , en boven de drie hondert ponden opeen Zegel van twaelf ftuyvers, uy tgefondert alleen deHuysjensdie by de weeck gewoon zijn ver-

e

wefen van alle Inftrumenten

feert, aenftonds een of twee Copien rÏjeae lijck uyt te geven-op een Zegel, wbf> boVCO

helft van de waerde van χ geen u»i *·— ^a voor de Minuten geordonneert is>«■._ ,&φ laecftelijck van Huwelijckfche Voorwan ^ Contraften, ultracitroque.obigatoj ^ handc gepaflèert, twee eensluydenug ^

-ocr page 1197-

					Gemeene Middelen van de Gencralitcyt.           1175 fonderonderfcheydtvan debenaminge ofte g<
			22 werden, al
							yetv, c,wcjcKut;ifivciii tv.ecnrenio.uqenmo- gen hebben, fuilen geichrëven werden op een Zegel van fes ftuyvers, uyrgefonderdt Additien en Adverrifiërnenten van Rechten, wélcke op een Zegel van twaelf ftuyvcrs fullen gefchreven werden. Λ Λ Λ 1 V. Op welck Zegel van twaelf ftuy vers mede ge- fchreven fuilen werden alle ichrifrëlijcke Con- jTuïtarien en Adviièn, op de boere van vijf igh ponden, te verbeuren byyeder Rechtsgeleerde, die een nietjof niet na behopren gezegeïde Con- fultatie of Ad vis fal geteeckent hebben. XXXV. De Copyen van Verbalen , die aen Partyen uytgegeyen werden, ibo yobr Commiilariilèn van deRaeden van Brabandten Vlaenderen, en andere Rechtbancken als voorWees-riiceiteren gehouden: hem, de Minuten van Compromif- fen, Submiilien van Arbiters ofgoede Mannen, gelijck öock van defclveruytipraeckën, fullen indiitiriclelijck gefchreven werden op een Zegel van rwacif ftuy vers, edoch iri faecken van tien duyfenf ponden ende daer boven, op een Zegel van vier'ponden.                  - XXXVI. Endcfullende Arbiters in haer uytipr.aecken verklaren, dat aen haer geen Aclcn, Schriftuy- ren of Documenten zijn overgelevert, alsdiena vereyich defer Ordonnantiegezegelt waren,me~ de op de Verbeurte van vijftigh ponden, 't welck echter geen plaetfe hebbenfal omtrent Commif- farilfen van de Raeden van Brabant en Vlaende- ren , waer aen partyen op de Comparitien hun- ne di&r en ten verblijven. XXXVII. Ende fullen de willige Condemnatien op de voorfchreve CompromiiTen en Submiifien, of op eenigh ander In ftrument gëdecerneert; item, de Copyen van Verbalen, waer op de condem- natiegcdecernëeit is, gefchreven werden opeen Zegel van vier en twintigh ftuy vers. XXXVIII. Alle Sentehtien eii VónniiTen, diifinirif of in* terlocutoir, Verklaringen, interpofitien van Decreten, en alleandere decifien van Rechters, tuiTchen Partyen injudichcontraéfforb gewe- fen, fullen gefchreven werden op een Zegel van tweemael de waerdevan het gtene hier vooren Articul X X V H1. geordonneerc is tot de Man- damenten, Béfchrijf briefen, &c. XXXIX. Tot alle Extraéten der vooren-geroerdeSen* tentien,VonniiIenen Decreten, endeDiftums van dien, al waer't fchoon dat defelve voörhec emaneren defer Ordonnantie gewefen warenjfal foo dickwils die by yemant van Partyen oFGein- tereiièerden gelicht werden, gelijck Zegel ge- bruyekt werden, als hier vooren tot de Senten- tien, VonnifTen en Decreten geordonneert is. XL. Soo als 't felve mede falgebruyckt werden tot alle Executorialen en Letteren fequifitorLïei op eenige der vooren-geroerde Sententien, Vpnmf· fen en Decreten te depefcherèn. Alle
		WM ponden, te verbeuren by Griffier, Se- ^ï Notaris5/ofanderpublieqPerfoon}die ^enftonds de gerequireerde Inftrumenten ïfipien reipccïivelijck vervaerdight, midts- 0Ϊ^Αγallen en' een yegehjek, dieeenHuwe- Fkiche Voorwaerde, of even gefpecificeert ÏLaapart, eiiniet tweete gelijck geteec- ptfu||enhebben» en dat boven de boeten tot fvoorfchreVeinftrumentengeftatueertj indien Ipopgeeri béHödrlijck Zegel, na vereyfeh ^Ordonnantie,, gefchreven mochten wer- te· .. - ^·;χ. y Ui ■ AlleManda'rrientfert , Béic'h'rijf-brieveiÏ, In- Ajtléh, Aften vanDaghvaerdmgh, Arrëften Dagööènt of Gijiel-billiecteïi, iullen indiftin- ptfgefchrevé'n Werden op een Zegel van fes Sliivvers i behoudens dat Maridament en in cas fjlppel ofte Reformatie» inhoudende eenige daiiÉen van in hibitie, in terdicTie of fu rchean- tie: Item, de^lantdamenten van beneficieva'n InveötarisV InduiHe , Atterminatie , Celïié, fiiBferifieelRéUef, endedie declaufulëpcena.ei iflh'ouden» fulÏengeichrëven werden op eeh'Ze- iïI van twaelf'itüy vers, en dieincasvanriviile,
				opeeflZegel Van vier ponden., ■·■ ■ . ; ;:j;"X X I Xr 2' VsnallëMandamehten, Aften van Dagvaer- dinge, ArrefteriyGyfel-billierten en Iniïnuatién, ÜenaeDeurwaerders , Groene-roeden, Ge- rechts- booden ,.,. Yorfters , Notariflen, of an- derepublique Per/oonen , die deièlve fullen ex- ploiteren , gehouden weien aen de Gedaeghr denpiGein^nucefden t'elckens te leveren Cö- pie/géfchrevëivop een Zegel van drie ituy vers. ' ,'X X X.. AlleRelatien van Deur waer ders» Groerie- loeden, ende andere boveri-gertoemdePerfoo- κη, eenige der voorfchreve Mandamentèn, MtenvanCitatie, &c. geëxploi&eert hebben- de, fullen gefteldt werden op een Zegel van drie %vers, fonder dat meer als eenRelaesopeen &gel gcfteltfal mogen werden ; doch fullen de Mwfcn, die men achter de AppoindÏementen °paeRequefteniteldt, vry zijn van het Zegel. Alle Concluiien van Eyfch , fonder uytfon- «ennge: Item die van Antwoort, Replicq,Du- W en verdere termijnen, daer fulcks in ge- ™g$ weïekniet ilaéndeRolle mondelijck ^aeördinaris korte Formulieren, ende fonder gptievan Middelen gediftcert werden, ful- 5 gefchreven werden op een Zegel van drie %vcrs.                       >£ .. 3l b ■ c       x.xxn. jjjeiijck noch mede op een Zegel van drie jjplj gefchreven fullen werden alle Infinua- $Jjjj*nthima,tien, die Partyen, hangende den tó j aen ma^ander komen re doen, uyt- wndèrt alleen de Mllietten of e Infinuatien, iot ^ Comparirieh 'aenfeght werden, fonder jftsanders te dienen. A1! xxxiii. ^fe ^i^curen'i &earticu^cert or~ n'et gear" **» die ren Pröceffe overgcleghi werden,

-ocr page 1198-

acaten en Ordonnantien. 9. Böeck.

ιιγδ

XL Ι. Alle Aften van Sommatie, Renovatie, Arreft en Gyfèiinge, als mede alleProclamatieh, Kerek- geboden»Publicatien en Aflefingen, die toe ex- ecutie van een ge wij fde, ofte uyt eenige andere oorfaecken, foo wel in de Steden, Dorpen als ren platten Lande gedaen werden (uyrgefon- dert alleen in faecken hét gemeene Land van we- gen de Hooge Overigheydt aengaende) fullen gefchreven werden op een Zegel van drie ftuy- vers, fonder dat yets gepubliceërt of afgelefen fal mogen werden, als het geen op een Zegel ge- fchreven is, ende dat yederpartyedievafgelefeii werdt, opeen byfonder gezegelt bladtgefieldt ζγ, in. voegen dat niet meer als een parrye onder een Zegel fal mogen paiïèren, op de boete van vijftigh ponden, te verbeuren by de Schouten, Griffiers, Secretariflen, Deurwaerders, Boo- den, Bereyders, Nótarifïèn , ende alle andere publique Perfoonen, t'elcken reyfe, ende fbe· dickwils als fy bevonden fullen werden defèri contrarie gedaen te hebben, uytgefonderdt dat vèrfcheyde parceelen van Goederen van een Ge- condemnéerde, gelegen onder een ende defelve JurifdidtJe , en uyteen en defelve condemnatie, terfelver tijd en plaetfe geproclameert werden- de, fullen mogen itaen op een en hetfelvegeze- geltPapief.            ( X L I I. En werdt alle hetgeeneten opfichtévan judï- cielè of Gerechts-faecken geftatueert is, verftaen plaetfe te hebben in faecken daer 't verfchil is bo- ven de twaelfguldens, werdende de faecken van twaelfguldens en daer beneden, gehouden vry êri exempt van defen Impoft, uytgefonderdt al- leen dat de Vonnifïèn, daer in gewefén, fullen gefchreven werden opeen Zegel van drie ftuy- vers. X L I I I. Alle Requeften, Aften, Schrifturen en in* ftrümenten, dit middel fubjeÖt, fullen moeten gefchreven werden op het Papier ofte Francjjn, waer op het Zegel» daer toe geordonneert, ge- flagen is, fonder datmen fal mogen volftaen met een gezegeltPapier , om eenigh ongezegelt In- ftrument te flaen, als alleen ten oplichte van foo- danige ïnftrumenten, die ter goeder trouwe, en Uyt wettelijcke oorfaecken, en niet om de be- talinge van dit recht te onrgaen, buy ten het refc fort van de Generalitey t gepaffèert zijn, welcke fullen in rechten mogen geproduceert werden, midtsdatalvoorenseenKleyn Zegel van de Ge- neralitey t, nadegelegentheytderfaecke, ende vereyfehdefér Ordonnantie, daer omgeflagen zy, opdepcenen daer coerefpeclivelijckgefta- tueert. XLI V. En om te beletten dat een omgeflagen Zegel totniet meer dan een Inftrument gebruyekt wer- de, fal daer op moeten werden aengeteeckendt het Inftrument waer toe het gebruyekt werdt, foodanigh als men gewoon is te doen op den rug van de Requeften en andere Schrifturen, ende boven dien de Letter waer onder het geprodu- ceert werdt i foo het een Inftrument is dat ge- produceert werdt onder Inventaris, op de boe- ren als boven.

XLV" En of yemandt daer toe verviele dat h afgcfcheurtZegelopeenongezegeicPaoi??1 Francijn quam te placken, fal defelVe MM verbeuren een boete van vijf honden pond ^i! voorts als een Falfaris arbitralijck werdenΨ^\ rigéert.                                            t?Pm XXVI. Van dit Middel fal niemandtvry ende ex ; Verden, felfsnietde Officieren vaiufciiïffl

Officii ratione, en tötvoorftandtenbeianii « van 's Lands gerechtigheydt procederende I en alleen arme en miférabelePerfoo '

ten opfichte van Verfoek-fchrifcen élSf*1

faecken, mits, voor foo véél de Gere£faetS" kenaengaet, daertoepermiffiebekomendevaa HetGollegie, waer voor de faecke dienen |jfl d^t pp yeder Gefchrifc, by- haer fonder'ώ over te geven, geftelt werdenpro^Deo . X;L V IL De Boeten by de Overtreders de/er Qrdon-i nantie te verbeuren, fullen geappliceert werden '' hét eene derde tenbehoeve vanden Aénbrépgêr i én de twee overige derde ten behoeve van del Commifiariflén van het Zegel, Colleileurs, Öft ficier, ofandere diede calange fulknkomeno doen, alfoo Wy, tot weeringe Van fraudes ei conrraventien, allenen eenyegelijckdiedefel.' vefal komen te ontdecken en achterhalen,-au·] thprifcren en octroyeren, foo als V/y zijn doen· de by defen, tothetdoen van de calange by pre- ventie. -                         "< ;/X L Vilt; Sj En werden boven dien d^ Comniiffarisendej Colleileurs van het Zegel,: midtfgadet&de Of- ficieren van de Juftitie, midts defengeaüthori- fèert:, om de boeten paratelijck en by wegen vaal executie door een DeurwaerderofBoodevande Generalitey t in te vorderen j fonder daryemant daer jegens in oppofitie fal ontfangen ofgehoort werden, alvoorens genamptifeert tehebben. X L IX. . -,'... Ende fullen de Griffiers , Secretariffen enan- dere Minifters, in gevalle aen eenige Vergade- ringen i Collegien of Gerechten., een ongeze- gelt, of niet na behooren gezegeldt Inftrument ingedient wierdt, op haren Eed gehouden We-ï fen aenftonds't felve Inftrument in handen van % gemelde CommifTarifTen over te fenden, ofte Ie- veren in handen van den Officier van de Plai^ foo de fraude gepleeght werdt onder het reüor | van de Generalitey t, om de calange te doen. L. Ende op dat tegens alle fraudes encontraven-1 tien, in 't ftuck defèr Ordonnantie &a°%*\ meerder omfichtigheydt gewaeckd en de ^ gepleeght wefende, te feeckerder achterna | mogen werden, fullen aen de eene zij Rechters, foo Civile , Militaire, ^f^ goede Mannen, die op eenigh Iöftrm°?Jüal(| na behooren gezegelt, rechtgedaenj o ί„toe- genomen hebben, verbeuren yederreys te van vijftigh guldens. Welcke^ boeten mede fullen verbeUfie Griffiers, Secretariflen, Adjunften,enai ; Minifters, die op foodanigh een lntrrmc t

-ocr page 1199-

Gemcene Middelen v

1177 rieft, end'expeditievan faecken in geenen dee- leverachtert werde. L I X. De Griffiers, SecretariiTen, Procureurs, No- tariiïèn, ende andere publique Perfoonen, ful- len de Blancken gehouden zijn te halen by de ColleiteursindeSteden ende Refiorten * waer onder fy zijn gehoorende, op poene van opye- der Inftrument te verbeuren twaelf ponden. De Colleireurs fullen gehouden wefen de Ze- gels aen denCommiflaris by denontfangh con- tant te betalen, ende fullen genieten voor Gdl- lect-loón den twintighiten penningh, midrs dra- gende de onkoften van'tPapier waer op de Ze- gels geilagen zijn, edoch fullen fich van hec Francijn mogen doen betalen , ten prijiè hier achter gefteldt.                              f L X I. · Debetalingevan dit recht fal ingaendeneer- ften vandeaenftaendemaendt December, Nieu- wen Stijl. - - Ende op dat niemandt ignorantie pretenders van dit Ons Placaet ende Ordonnantie, maerdat het felve alomme na behooren magh werden geobièrveert, willen en begeeren Wy dat het voor den Volcke gepubliceert en afgekondighc fal werden over al daer men gewoon is publicatie te doen, en fulcks behoort, met ordre enprse- qis bevel aén den Commiilaris en Colleiteurs van 't Zegel, midtfgaders de Officieren van de Juftitie, om regens de Contraventeurs van dien * fonder eenigh faveur oFooghluyckinge te proce < deren, oppcene vanOnfehooghfteindignatie» want Wy' t felve alfoo ten dienfte van den Lande bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen engeordonneertterVergaderinge van de hoog- gemelde Heeren Staten Generael, in denHage den tweeden November feftien honderdt vijf en tnegentigh. Was geparapheert, J. vander 'DeeSyVt. Onder ftondc, Ter Ordonnantie van de Heeren Staten Generael der Vereenigde Nederlanden. Was geteeckent , F. FageL Zijnde op het ipatium gedruckthet Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruy te. i--

. ADOftiIle of Difpofuie geftelt, of daer aen lallen hebben. rhecl                         LIL Fiide werc*c aen ^e anc*ere Ziföe den Commif- .. ?an 't Zegel, midtfgaders de Officieren van J%itic, yeder in haer Diftrift, by defen ge^ iorileert, om ter prefentie van twee uyt den JvrCChtederrefpe£tive Quartieren, Steden en pjaCtfeji, rempgenyifiteren alle geflootenpu- niqueReeckeningen, breedergefpecificeertin ι.\χ. Articul defer Ordonnantie , nevens de Documenten en Befcheyden daer toefpedleren- jf gelijckinec|ede Prothocollenen Regifters JKotariflèn, en alle publique Adten, waer „ytde fraudes en contraventien van dit Middel tonnen ontdeckt ςη uy tgevorfch t werden. Xj X X X. , Sonderechter.dat den gefeyden CommiiTaris enOfficieren eenige verdere vifie fullen vermo- gen te nemen van de voorichreve Aften ende In- ftrumenten , als voor foo veel noodigh wefen jÜ, om te konnen fien of daer toe het vereyich- te Zegel gebruyekt is of niet, hetwelck haer- luyden op den Eed, die fy refpeftivelijck aen, den Lande gedaen hebben, wel fcherpelijck verdtseinterdiceert. L I V.: inde fullen boven diende NotarhTen, tot meerder geruftheydc van de geene die eenige Ac- reniOor haer palieren, welcke fecrereflen ver- e|flchen, vermogen de namen van de Compa- ranten, en andere Perfoonen daer in genoemr, metde vinger of op ander bequame wijfete be- decken. . a *. u,             A\i.t -.-■ r ■ Onder welcke limitatien aen de voorichreve CommiiTariiTen en Officieren, yeder in haer Di- to , geen behoorlijck acces en vifiefal mogen Kweygert werden, op de boete van vijftig pon- nen over elcke weygeringh, te verbeuren ten behoeve van den CommiiTaris en Officieren re- fpeftivelijck. DevoorfchreveGriffiers, Secretariflen, Pro- cureurs, Notariiïèn , en alle andere publique Perfoonen, fullen in ^t ftuck defer Ordonnantie, vaniaerSubftituten, Commifen, Klerckcn en «enaers, moeten inftaen en boeten voor foo feeldepecuniele mul&enaengaet, fonderlingh ^ mogen excuferen met het verlaten van de felve bereken, Dienaers of anderfins. üj                     L V I L öeprjene van nulliteytyan alle ongezegelde, «niet na behooren gezegelde Inftrumenten, in tjtrfte Articul defer Ordonnantie geftatueert, lal(tenopiichtevandeJudiciele Aden) mogen Wimeert werden met vij ftigh ponden, en ten ¥ichte van al Ie andere Inftrumenten, met hon- Qert ponden, boven en behaiven de boete. j.                 LVIIL yen Commiilaris van 't Zegel fal gehouden tfenteverforgen, dathyaltijdt allerley foor- e^'angezegelt Papier en Francijn in voorraec eö"e j om de Cplle&eurs daer van te voorfien» g eyndede Griffiers, SecretariiTen, Procu- |-u[s> Notariflèn, en voorts allen en een yege- Jck■ jι des van nooden hebbende» aenftonds ge- IV. Deel.

Ordres <van de Frarifhijnen 3 hare lenghiens ende breedtens > met een maet by den duym , en hare prijfen t foo aen de CotleBeurs boven het recht van 't Kleyn Ze- gelbet aelt moeten werden.

guld.ftuyv.pem.

Num. i.Ti ^"Aeghden

Fran-

chijn,langhtwin- tigh duy m,breet veer- tien duym, koft: J— i'—- -'"o—-o

Num. 2. Maeghden Fran^tiijn, lang feventien duym, breedt dertien en een half duym, koft—-— 7 D

.16—o Num.

-ocr page 1200-

- ,-■'■"                 ...... Ι         ï                                      Τ ι ■- : % Jf           ■                             &■■» Placaten en ördönnantien. 9/Boeck.

Num. 3. HoornFran^hijn, lang vijftien duym, breed c dertie« en een half duy rrjj'kpit — —- o - Num.4<. Hoorn Fran^hijn lang dertien diiym, breedt negen en ' een half

Ν um. f. Hoorn Fran $hij η, lang tien ende een half

J WX

-l;n

duym, breedt feven

enëeiihalfduyrri^koft o

Ν urn. d.Hóörn Fr'anc.hijn, lang negen duym, breédc fes erieeri half duym, ^Ts-'-'koit lMM -~'_L.'0.

lil',!',

duynij köiÏ —

«gSffii^

s««w

Placaet ,de boetenwegemfrmden en contrat/ent ien vdnaèprdonnaèfk^^'f^i ib 1 Zegel paraielijcktt'executeren, in date'dentweeden November 169 5.                    J

E Staten Generael derVereenighde Ne- j paratelijck te mb^ën doen enlaten executeert1 derlanden, Allen den geenen die defen fonder opppfitie van yemandt ter contrarie· '-'--" ° " " ~ WaërömmeWy lairenen beveelénallen Hoven van Juiïirie, Magiibraten, 'Wethoiideren,Sche- penen en R egeerdeïs, foo van Steden en Coïïe. gien als ten platten Eande, en eenen yegciijcfcea 1 dienhet wijders foude mogen aengaen, 'tfeive alföoiregehengenengedoogen, fonder de min-, ilrèrellftentie of opppfitie daër regens tedoencfl te laten doen, directelijck of indirè&eiijcki £a- ilende en bevelende voorts wel ernfrelijck allen I Officieren, alsoockdevoorfchreveHovenvan 1 fuititië, Magiftraten , Wethouders, Schcpe- flerr en Regeerders, den voornoemden Önfen CommiiTaris, Colleéteurs of Gerubfiicueerden,- allebevorderinge, hulpeen aiïïileritie, desver- iücht werdende, te doen entebewijfen,altes oppcene van te ineurreren Onfe hooghflemdïg- natie, op dat alfoo eenmaelde fraudes enccm« traventien mogen geitrafrendewegh-genomen werden, en het Zegel, rot welftaridt van dége- meene faecke , η a behooren werde gebruyckr. Ende óp datniemandt van defeOnfegoedeméy- ninge en intentie ignorantie mogepr#feflderen> Ikitëri en begèeren Wy, dat defen alommeinhêt: Diftrict. van de Generalitey t fal werden gCpUDlb ceert en gea ffigeert ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie en affixietedoen, gecon- fidereert Wy fulcks ten dienite van den Lande bevonden hebben alfoo te behooren. Gedaen; in dehHage onder Onfen Cachette, Faraphurc vanden Heer Prafiderendein Onfe Vergaderm- gë, endeSignaturevan Onfen Griffier, op den tweeden November feftien honderr vijf en me- gentig. Wasgeparapheert, J. vonder voewt· Onderftondt, Ter Ordonnantie van deierve. Geteeckent, F FageL Zijnde <&üg8E gedruckt het Cachet van meer-Wooghgenieiae haer Hoogh Mog, op een roödènÖtrwel, oV deckr met een Papieren Ruyté.

η 1 ^βtert verwwerdt,nemaerhet Difthaer niefchouwivan 't Kpubliquren, tetelijck tenormenadeel vvan 't völe vermotrapeertventien»particulïisgearretie , wavoortaenDat Wytien daerden hebbvan het vgel , ofwGemachren, gelren mits dontdecktventien tgaen, almant» whet vöorftie als noachterhategens de

Deurwaerder » of Booctévan de Generalueyt,

ètth

ejolutie, raeckende redres of de Imantie in de Steden yanVlaenderen, tn derden Aprhf 16881

ύ

DE Heeren Everwijn en andere haerHoog Mog. Gedeputeerden tot de faecken van Vlaëndëren, hebben ter Vergade- o * ;, irmge gerapporteert, dat defelve , in gevolge en.de cotvoldoeriinge van haer Hoogh

Mog. Refolurie Commiflbrkel vanden , Januariilae Meden, hare gedachren WJ^

1 vallen Finantien in de Steden van onder hetreflorc vanden Scaet, daarop

nat*

-ocr page 1201-

Gemeene Middelen van de Genemiitéy t.          1179

efien haer Hoogh Mög. Refolutie van den m| ntwintighiten Augufti feftien hondert een Teventigh, waer by vaftgefteldtiseen feecke- (mme tot hét trafteren en defroveren, oock '| het aen wenden van eenige foorten van plai- ^ ofrecreatie voor de Heeren haer Hoog Mo- S Gedeputeerden, jaerlijcks tot het veran- jLn van dé Magiftraten, en het hooren en op- men van de Reeckeningen, in Vlaenderen n endej en bevonden hadden dat dè voorfchre- vcTraftementen en Recrèatien van tij t tot tijt fj|ioogerzij|i|;elöopen, als byde vöorfchre- leRcfolutièis'vaftjgeftëldf j' dat indien in plaet- fevandevoorfchreve Tradrëménten, Defróye- mentenen andere onkoften, dubbelde leges aen de Heeren haer Hoogh Mog. Gedeputeerden wierdengegeven., de Steden daer door mercke- lifcKouden komen te profiteren: Waer op ge- delibereert zijnde, is goedtgevonden endevcr- faen, dat de voorfchreveTra£teménten, De- froyenienten , en alle andere onkoften, fullen werden afgeichafr, foo als defelve afgefchaft eerden midtsdefen, en dat dien volgende aen de Heeren haer Hoogh Mog. Gedeputeerden, jaer- lijcksgaendëiriVlaenderen,tot het hooren ende opnemen van de Reeckeningen, en veranderen van de refpe&ive Magiftraten in de refpeftive Steden ende Plaetfen aldaer, reiTort van defen Staet, geen foodanige Tra&ementen , Defro- jrenienten, of andere onkoften, tot lafte van de roorfchreve Steden ende Plaetfen fullen mogen werden gedaen ; doch dat in plaetiè van dien, aendegemelde Heeren haer Hoog Mog. Gede- puteerden , over het hooren en opnemen van de

voorfchreve Reeckeningen, dubbelde Legeï fullen werden betaelt, en inderefpecTtivereecke- ningen tot lafte van de refpcftive Steden ende Plaetfen gebracht, fondcr dat boven dien yet-, wes tot haren laftengebrachrfal mogen werden» *t zy onder den naem van Tra elementen, Defro- yementen, Recreatien, of wat het anders fou> de mogen wefen-, dat infgelijcks van nu af aen, eninhet toekomende, geen Wagen-vrachten, Scheeps-vrachten , of andere onkoften van dé gemelde Heeren haer Hoogh Mog. Gedeputeer- den, inde Reeckeningen tot lafte van de vporfz refpeftive Steden ende Plaetfen gebracht lullen mogen werden, maer dat het fel ve moet komen tot lafte van den Lande in de Reeckeningen vajra de Heeren haer Hoogh Mog. Gedeputeerden, en fulcksalles niet alleen oppcenevan royeringe van de Poften' j de welcke tegens defe hier Hoog Mog. Refolutie in reeckeninge fouden mogen gebracht werden, maef dat boven dien denThe- faurier of Ontfanger, dewelcke eenige van de bovengemelde verboden poften in lijn Reecke- ninge foudemogen brengen, ten minften voor den tijd van fes maendéri, fal werden geiuipen- deert, en voor den felven tijdt van fijn Traite- ment gépriveert, ende fal Extract van defe haer Hoogh Mog. Refoliitiegefonden werden aen de Magiftraren van de refpective Steden en Piaet-^ fen in Vlaenderen voorichreven, om te ftrecken totderielvernarichringe, en haerdaer na in de aenftaendeSomer, ende voorts van jaërtorjacr punftuelijck te reguleren. Accordeertmet hec Regifter.

Refolutie, raeckende het betalen van de Verpondingen in het OiftriSt van de Genera- liteyt , in date den negen en twintighden Mey 1690.

BYrefumptie gedelibereert zijnde op het rapport van de Heeren van Heeckeren, ende andere haer Hoogh Mog. Gedepu- teerden tot de faecken vande Financie, "ebbende, in gevolge en tot voldoeninge van derfelyer Refolutie Commifioriaël van den vier enfwintighften Januarii laetftleden, met eeni- ^Heeren Gecommitteerden uyt den Raed van -te> inoverleghgeweeft, of'niet byde tegen- woordige conftitutie van tijden, tot verval van lÏe" Van ^cn QórI°gh > eenigeextraordina- "SMiddelen in hetDiftri&van de Generaliteyt §Tfven foude behooren te werden, breder in ^Notulen vanden feventienden April laetftle- ei>vermeldt, is goedtgevonden ende verftaen, ^op den voet van hatr Hoogh Mog. Refolutie J^den feftienden Oftober feftien honderdtfe- η en feventigh, voor het tegenwoordige loö- L 1 ï?r feftien nóhdert tnegéntigh, in het ge- S reir°rcvan de Generaliteyt indiftinftelijck δ 'ntroduceèrt en geheven fal werden een extra- DodJans VerponcJinge, boven de ordinaris Ver- JZJW f°onochtans, datalleLanden, die KCn^oordigh noch geinundeert, ende buy ten

culture zijn, ofdiehiernamaels mochten inurt- deren, mitsgaders die nu ofte hier namaels ge- dwongen fouden mogen werden contributie aen den Vyand te geven, en het felve valabel fullen konnen toonen en bewijien, van de voorfchre- ve extraordinaris Verpondinge fullen geëxcu- ièert werden, foo lange de inundatie of noot van betalinge der Gontributien komen te duyren, mits dat die geene, die de voorfchreve Gontri- butien betalen, of die hare Huyfen endeSchuy- ren door den Vyand mochten werden afgebranr, niet meer aen de Extraordinaris Verpondinge fullen mogen reduceren, dan het gunt fy fullen bewijfen effeéHvelijck aen den Vyandt overde voorfz Contributien te hebben betaelt, of door geleden afbrandinge beichadight te zijn, en dat het provenu van de voorfchreve Verpondinge tot de Legerlaften fal werden geëmplbyeert: En fal Extract van defe haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen den Raed van State, om te ftrecken tot derfelver narichringe, en tot de Executie van dien de noodige ordre te ftelleri. Accordeertmet het Regifter,

η D 2                               Nader

-ocr page 1202-

ii 8o          ;: Placaten en Ordonnantien. 9-Boeck. Refolutie 3 raeckende het voorenflaendejubjeöt 3 in date denfeventienden Junit f f • hondert tneeentigh.                                                                                       ?/*!

welcke den gemelden Raed van Statereen H nebekommenngegaf, Boe de voorfchrev e ! traordinans Verpondinge, femder wed?' verlies in andere Middelen te doen, foud t - ηεη werden geëxecuteert;. dat den geme?" Jliaed van State feer geerne haer Hoogh Μ cfcre meeninge ende intentie fouden te eS?*' ftenj, om de Tienden foo wel als deLmËS een geheele Verpondinge expraordinaristeijeif fteny het, welekehaer Hoogh Mbg/ongetW/ feltmede foudêu oordeelen beft te weien Τ f/elveexplicite te noemen , als implkite te b? grijpen, in de generale woorden, · dat het gel heele reiTort vandeGeneraliteytindiftinaeliick met een extraordinaris Verpondinge Wende ordinaris Verpondinge foude werden befwaerr ofwel dat haer Hoogh Mog, nader geliefde^uyt te drucken, dat de voorfchreve mwrdwvis Verpondinge foude moeten werden geheven;in* diftinctelijck van alle Goederen, daer van in hec relfort vande Generaliteyt ordinanWerpondinf ge wierde geheven en betaeldt, fonderyetsdaer van te eximeren: Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevonden en verftaen, midts defen tot elucidatie van de voorfchreve haer Hoogh Mog. Refolutie van den negen en twintighften Mey laetftleden te verklaren, dat onderdebela/ïinge van een extraordinaris Verpondinge, over het reflort van de Generaliteyt, de Tienden mede zijn begrepen, en dat overfulcks vandevoorfz Tienden mede een extraordinaris Verpondinge geheven fal werden, en fal Extract vandefe haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen den Raed van State > om te ftrecken totderfelver narichtinge.                        \ - ? . -

Ntfangeneen Miillvevan denRaetvan State, geichreven alhier in den Hage den derrienden defer» houdende dar. defelve uyt haer Hoogh Mog, Refolu- tie van den negen en twintighften Mey laetftle- den hadden gefien hetconfent van de Bontgeno- ten , omdeLanden in 't quartier van de Genera- liteyc met eengeheele Verpondinge excraordi- nariste belaiten, en datdengemelden Raed van: Sratehet voorfchreve gedragen confent foude leggen ter executie} dat alfoo by het voorfchre-, veconiènt, noch ooqk in de Refolutie van haer Hoqgh Jylog. van den feftienden Oirober feftien hondertfeven en feyentigh daer toe wierde gere- fereert, niet wierde vërmaendt om de Tienden mede met een gelijcke heele Verpondinge aen te llaenf j foo als het fel ve voor defen zkoos pari paf- Ju met de extraordinaris Verpondinge op de Landen was geheven geworden, vertrouwden den(ge.melden Raed van State, dac het felve door een abuys.foude wefen geomitteerc, pvermidts de Tienden» in vergelijckinge vande flechte conditie van de Landen, die extraordinaris la- ften ( hoewel die op alle foorten en fpecien van Goederen in defen tijdt feer incommodeerden ) noch beter konden dragen , behalven dat de Tienden doorgaens in vermogene handen wa- ren , daer de Landen oock van veele arme Lant- luyden wierden gepoifideert, enopveelerhan- •de wijfen meer als de Tienden hadden te dragen, byfonderlijck die inde Meyerye vandenBofch, en in het quartier van Bergen op den Zoom gele- gen waren, alfoo defelve door de -continuele doortochten en logeringen van Militie, en daer fulcks meer voorviel, veel quamen te lijden, het

in

■■■

Placaet, raeckende den Tmnt ighfien en Veert ighfien Penningh in Wedde, WftPrïï

',.';

dingerlandt, Bellingwolde enBljham, in date den vijftienden November 1690,

yeder een bekendt fullen gemaeckt werden, niet praïcjfe ordre en bevel aen alle en een yegelijck, ommeftg naden inhoude van dien pun&ueli/cfc te reguleren, midtsgaders aen Droft, Gerech- ten, SecrecarifJen, engeneralijckaenallenüff ficieren en Jwfticieren van Wedde, Weiterwoi- dingerlandt, Bellinghwolde en Blyham voor- noemt, omme, voor foo veel yeder vannaer- luydenaengaet, de voorfchreve OnfeFiacaen enOrdonnantienin alle hare poinaenen f/ef. te obferveren en na te komen, en te doen o veren en nakomen, alles op de ^iienfL· nenvervatindevoorfzOnfePlacatenena^ donnantien, welcke Wy ten dien Wj*T houden voorgcinfereert, mitfgaders opw" nige andere als Wy fullen goedevinden t*P» Contraventeurs en Verachters vanUme» Ien, en van defe Onfe WaerfchouWing^ teftatueren , endeinfpecieopdevefD # twee hondert, guldens, en het ^talenIgehec=> mael den Twintighften Penningh van ac^ Ie Erftenis, indieneenigeonroercnflcü ^ Goederen, dat middel fubjed zijnde» ^

E Staten Generael der VereenighdeNe- derlanden , Allen den geenen die defen fullen iïen ofte hooren lefen, S al υ τ: Alfoo Wy hoe langer hoe meer in erva- ringe komen, dat Onfe Placaten en Ordonnan- tien, op den negenden Februarii feftien hondert negen en feftigh geëmaneertop'c ftuck van den Twintighften en Veertighften Penningh, ia Wedde, Wefterwoldingerlandt, BeUingwol- de en Blyham, doornalatigheyt en verfuym der geenen welcke de executie van dienaenbevoo- kn, feerqualijck werden geobferveert en nage- komen, ftreckende'tièlve tot verachtinge van Ons gefagh ende authoriteyt, midtfgaders tot krenckingevan'sLandsFinantien, Soo Ïs't: Dat Wy daer jegens voor hec toekomende wil- lende voofHen, by deliberatie van den Rade van State der fel ver Landen, goedtgevonden heb- ben te ordonneren, foo als Wy ordonneren mits defen, dat de voorfchreve Onfe Placaten ende Qrdonnantien in Wedde, Wefterwoldinger- landt , Bellinghwolde en Blyham van nieuws al- ommegepubliceerc, midtfgaders byaffixieaen

-ocr page 1203-

Gemeene Middelen van de Gcncraliteyt.             1181

veytvandp voorfchreve Ordonnantie niet S werden aengegeven jj en het recht daer van ïLcldf, midtfgaders opdepcenevannulliteyt oJ1vvaerdevan alle Opdrachten en Hypothe» ent;eflvan Goederen, waervandenVtertigh- jL penningh, mede in coAformiteyt van de S ,orgeroerde Ordonnantie, niet lal wefen bc- V!|(jc: Ende op dat niemandt hier van ignoran- Lrecendere j willen enbegeerenWy dat defè rij; iyaerichouwinge, nevens de voorfchreve Onfe Placaten ende Ordonnantiefi alomnie in Widde, Weftervyioldifgerlajadj> Bellinghwolde ".' .· hor >ab net 0ΓΗ'ίΠ3ΓΠΙαffjh^mBt:ntH

enBlyhamfal worden gepubliceert ende geaffi- geert daer men gewoon is publicatie en affixie te doen. Aldusgedaen, goedtgevonden en gear- refteert in 's Gravenhage den vijftienden No- vember feftien honderdttnegentigh. ( Wasge- parapheert, Ji.J.van, TujltvanSerooskercken, Ifryheer vanVreelandt* vt. . Onder ftond, Ter Ordonnantie yan de Hoogh Mog.Heeren Sta- ten Generael der Vereenighdé Nederlanden. Lager ftond,,Ter relatie van den Raed van Sra- te der fel ver Landen* Qéteeckent, S.vanSlèn- gelandtiuK^y*arw:n-i\K^a:A :.·■ aiiumi *>»t

·,.

■

Q TT.

'ψ

dr.

ibcaet'tn Ördomantie, waer op van wegen de HoogkMog. BeermStaten Generael der Vereenighdé Nederlanden , denfwintighfien WenViinghwp de $ucceffim (GëlXiieriel ■■■, en in Ailendenti linea-y 'ofwel'op de Góéderen die yemmd-denkomen^y verfterfvan Sijdfnd- ■gen, en van diehem in dennedergaendengraed Oeftaen, ff'oock van Vreemden*, f al geheven worden over de Steden, ψ/aetfen en Landen, reforterende onder de Generaliteyt, in date

den vieren twintighflen 'December 169 f.

2» :[. ->»j qo ÏÏM) ' · nskmW '■ ■ ■·■ ---x: UlMi ! " meene Kinderen nalatende, rrialkander benefici- erendeby Lijftocht of anderiihs. iliiV'j') '.--JVt iT) hit,;. ; i V;: '■■;■■■■ ij) ÏSSfll . ν ■.;..,? ■ ;A Yerriandt fijn Boedel afftaende by^fijnle^ën, onder bedingh dat den Verkrijger he«n tot fijn doocit roeifal moeten onderhonden,ial den fvvin- tighilen Penning aenftondsbetaeltmoeteniw-ör- den.                         -i üC De Lijffocht van Goederen^ die Middel fub- je£t aen yemandt, en den eygendom aen een an- der, den Overleden beftaende in den ópgaen- den graed of van bezijden , of aen een Vreemde gemaecktzijnde, faldenLijfcochterdenTwin- tighften Penningh van de Goederen moeten be- talen : En foo hy op gelijcke wijfeaen den Over- leden beftaet, of hem vreemdtis, fal hy boven dien betalen den TwintighitenPenningh van de fommc, waer op de Lijftocht in Gapitael ge- tauxeert fal worden op den voet van Lijfrenten: Des fullen fijn Erfgenamen nier gehouden wefen de Goederen te laten volgen aen de geene waer aen den eygendom gemaeckt is, voor dat dcri Twintighiten Penningh, betaeldt van de Goe- deren fel fs, hun vergoedt zy»         . vy; : VIL De geene waer aen den eygendom der Goede- ren gemaeckt is, ftervendc voor den Lijftoch- ter, en den eygendom nalatende aen yemandt die hem in den opgaenden graed, ofte belijden beftaet, ofwel ifen een Vreemde, fal defelve niet volftaen met het rembourfement vamden Twintighften Penningh, te doen ter expiratie vande Lijftocht, volgens hetvoorgaendeArfi- cul, maer boven dien gehouden zijn aenftondts te betalen een halven Twintighften Penningh. VIII. Yemandt ervende roerende ende onroerende Goederen , met laft om uyt tekeeren aen Le- gaten, ofte andere maeckingen , een&mme exeederende dé waerde dor roerende Goederen, fal den Twintighften PenningJi; rerGöiicurren- rie van hetgeene de fomme wXcedeert, de roe- rendeGoederen mogenikorten en inhouden Yan de Legaten of andere mae. kingen,yeder narate: Van

;jEn twintighfteh Penningh fal van nu voortaen| beginnendemetdeneerften Februariidesjaers feftien honderdc fes entnegentigh, betaeldt worden van al- Igonroerende Goederen» foo Leen en, en die in Erfpacht gehouden werden, alseygen, Tien- èh> Chijnfen,, Erfpachten, Ruftingen, Bijli- brieven ■■en gehipothequeerde Rentheh , item, vanObligatien, Los- en Lijfrenten, Ioopende ren Me van deGeneraliteyts Comptoiren, of raeenige Quartieren, Steden, Dorpen, Pol- ders, Godshuyien, Bancken van Leeningh ,of mJigerhande Corpora en Gemeenfchappen,ori- derhetreifortran de Generaliteyt, welcke ye- mandt fal acquirereri by verfterf van Defcenden- ten, Sijdmageh of Vremden, 'tzy aèinteftato, <%teem'gerJiande foort van Uitterfte Wil. '■'.""· I 1. hrr, ■ Ende fullen derhalven niet alleen Goederen, welckegeëift worden uyt hoofde van Conftku- öeFidei-Gommiiraire , defen Impoft fubjeft *jP alwaerhetfchoondatdefelvevan Ouders «oorden eenen Broeder of Sufterverftorven op «"anderen, maer oock die verkregen wórden Pgifre, uyt faecke des doods, en fpecialijck "ledeDouarien, en andere giften, dieby Hu- "wijekfehe Voorwaerden, of andere Aften daer ^relatif, aen de langhftlevendé befproocken *0rden, te weten, foo de eerft-ftervende geen Neene Kinderennalaet, en anders niet. \\ï                     III. j, anneer de eerftomlijdende van de Ouders .^ghftlevendemaeckt Boedelhouder of Boe- i*r» met laft van de Goederente blij- oad κ ten' ^Kinderen optetrecken, en re Üb er, Uc^en tot hunnen mondigen dage, ende d* Tdan eemgeGoederen uyt tekeeren, fal 2,almP°ft «iet b'etaelt worden vandé porden, tan °0Γ vefftei"f van eenige der Kinderen, in Jjwe onmondige jaren aen de andere fullen ac-

I V

%ck mede niet wanneer Man en Wijf ge-

-ocr page 1204-

é i 82           Placatcn ea Ordonnanticti. 9. Boeck.

IX. ■             ' Van Goederen, dit Middel fubjecl:, welcke befeten worden by Abdyen, Prooftdyen, De- canien of andere Geeftelijcke Geftiehten ende Corpora, watnaemdefelvefouden mogen dra-1 gen, fal den Twintighften Penningh betaeldt werden, lbo menighmael als de Abten, Abdik fen j Prooften, Decanen ende andere O verften fterven of verplaetft worden , fehoondevoorfz Abdyen en andere Geftigten of Corpora mocht ten leggen en gefeten zijn buyten het reiïörc van de Generalitey t: behoudens dat de Abten ende andere O verften, welcke aengenomenendeon- derteeckendt hebben het Accord op den een en twintighften September ieftien hondert feftigh over dit ftuck geflootert met den Heer Ambaiïa- deurvan Spaignen, onder dit Artieul niet fullen begrepen zijn, maer gehandelt worden na het Accord.', ».. . éßÛ,íííÀ »■ Ë^"\ ■■ ■,s:ïïAv-:v,-s;^' Ë'-'ëÚ-v.. -.'-.v. ) ×.-^,^''., ,, ',. ,·,, Omtrent de betalingh van dit Middel fal geen reguard genomen werden , noch op de plaets waer in het Sterf huys gevallen is, noch op de Woonplaetsvandegeene die de Goederen ver- krijght} maer alleen op de grond en fïtuatïe van de Goederen felfs» en Van de Panden en Comp- toirenwaerop, en tot welckerlafterefpe£tive- lijckdeCapitalen, dit Middel fubject, verbon- den zijn en loopen, XI. Den Twintighften.Penningh fal betaelt wor- den van de Volle waerde der Goederen, fonder eenigen aftreck of vcrminderinge wegens Per- fonele fchulden van den Overleden, fchoon de- felve niet betaelt konden werden uy t de Meubile Goederen > maer alleen van Renten en onbetael- deKuftingen, fpecialijck op de Goederen, ge- hipothequeert voor de Gerechten van de Plaet- fen, waer onder de Goederen leggen. XII. Om te weten de rechte waerde der Goederen, Jfullende Erfpachten, Chijnfen, en onlosbare Renten gereeckent werden tegens den Penning vijf en twintigh, en de vafte Goederen, de Tien- den daer onder begrepen , getauxeert werden door den Officier, twee uyt den Gerechte, ende den Secretaris van de Plaets, waer onder fy leg- gen. XIII. De Lijf-renten fullen op gelijcke wijfe ge- tauxeert , en in het doen der tauxatie reguard genomen worden op de complexie en ouderdom der lijven, waer op fy zij ç geconftitueert. XIV. En fal niet alleen den Officier die van den Ge- rechte voor het doen der tauxatie, vermanen op hunnen Eed, dat fy fich daer in vromelijck quy- tenj maeroockdenOfficier, die van den Ge- rechte en Secretaris, onder de tauxatie moeten verklaren op hunnen Eed , defelve in oprech- tigheydt, en na behoorlijck onderfoeck gedaen te hebben, en fpecialijck mede dat fy in het doen der fel ver ftiptelijck achtervolgt hebben het XI. Artieul deièr Ordonnantie. .,;/. ÷.·í. ' 9Ï : º Om te komen tot de tauxatie, fullen degee- nen die eenige Goederen dit Middel fubjecl: ver-

krijgen , gehouden zijn binnen fes utf, deverknjgingh van het recht tot de ciZ ni defelve aen te brengen aen de Gerechten ' Plaetfen waer onder defelve Wen tóa Va1de forgen dat d, tauxatie daer Tan in S» vooren gefchiede,                             âø *s -ód-ny           iam'. ÷ ã L • En voorts binnen andere fes Veecken o» leveren aen den Ontfangervan hetdtod het Sterf huys gevallen is, foo het gevallen 22 derhetreflbrtVande Generaliteyt, ofi&SjQ van het DiftricTrdaer de Goederen leggen ES fpecifique lijft of memorie van de Goederen Jï Middel fubjeft, by hun in voegen ais vooren verkregen, met by voegingh, ten opfichteyan de vafte Goederen , van de Plaetfen waer ondes defelve leggen, en van derfelver grootte en be lendingh, appheerende tot yeder parceel de tauxatie daer van in voegen als vooren gedaen· En, tenopfichtevandeObligatien, Los.lijfi renten en andere.Brieven, dit Middel fubjeft, van deCapitalen, de datums en norabersderfel. ve, entotwienslafteen behoef refpeihVeJijck defelve fpreecken, applicerende infgelijcks de gedane tauxatie tot yeder Lijfrente. "■—:.'"/·' X VIL ■ ' V"""V En fullen boven dien, tot meerder verfeec- kertheyt moeten verklaren onder folemneelen Eede, af te leggen in handen van den Gerechte hunner Woonplaets, dat geen Goederen, den Twintighften Penningh volgens defe Ordon- nantie fubjecl:, van de lijft of memorie gelaten zijn, in het geheel of ten deele, direftehjek of indireftelij ck, waer van den Secretaris aenteec- keningh doen fal op de lijft of memorie aen aen Ontfanger over te leveren. XV I II. De Ontfangers van dit Middel oordeetoide de tauxatie van eenigh Parceel, of van alle, ge- daen te zijn beneden de waerde, fullen het par- ceel ofte Parceelen mogen aennemen, midtsde tauxatie verhoogende met een fefde, en betalen- de 'sLandsgerechtigheyt, ten ware den Erfge- naem, of andere Succeftèur lieverhadfelfstebe- talen dubbeldrecht na de verhoogingh desUnr- fangers, wanneerhy voordenfelvenfalblyven geprefereert. XIX. De Secretariflen fullen goet Regiite houdefi vanalledegetauxeerde Goederen, endfer^ . fucceffivelijckoverfendenExtraaenauthenncq aenderefpeaiveOntfangersvanditMiddeijio0 als hier onder Artieul XXVI nader geordon-

neertis.

X X.

riffen fal-

DeOfficiers, Gerechten en Secretarm len gehoudenwefen detauxatientedoen» ^ Aden daer van uyt te geven binnen veert gen na dat fulcks verfochtfal «««» «V^. genieten voor het doen der tauxatie, rj . re en uytleveringb der Extraften aUth^Lenaf. tigh ftuyvers van yeder Parceel van ^â^åç gefcheyden leggende, halfvoordenu dievanden Gerechte, en half vooren la. taris, fonderdetauxatiente bel*^" J^r gen of verteeringen, of yets meerder tf

-ocr page 1205-

Gèmeene Middelen van de Generalit

s|M

eyt.

oseneiiicfrea of genieten;, uyc wat hoofde ^cTckfoude mogen wefen.

Oiitfangers van dit Middel, yedefitt fijn DU drift. •X X. VU. . .·, Ü OockfullendeOntfangcrs, yedérihfijnDi- iiricl: acces hebben tot alle Prothocolleiv, Kegi- fters, Quohierenj en fpccialijck totpublique Inventaniïèn' van Boedels * met de Doodt ont- ruymtj ten eynde om alle fraudes des te beter té achterhalen.·;.           mei ύ .... ■»;>- a$pmn% • - Χ X V-I I Ι.-:·:· ijrt? μ DeÖfEcieren, GerechEen , Leenmannen, Secretariflen| enyedervanhnninhetbyfonder, manquerende aen ecnighipoindl: Van; het" geen hun by ditPlacaet en Ordonnantie féilafte gclegt is·, of tei? contrarie doende , fullCnverbeuren voor de eerfte mael vijftigh, de tweede honderf guldens i endede derdearbitïalijckgecörrigcèrt werden boven de boete.               ;'· mum.%k::<m\ X■ Χιφ-Χν ' ■HJod^wL-, Alle andere OvertredersfvaiVdit-Piafe'aëferidè Ordonnantie, of eenigh deel van dfeh,· iullen verbeuren voor yeder contravenrié CWeé hon- dertguldens, boven de'isetalingh van het dub- beld recht van de geheele nalatenfchap, in cas van veriwljgingh van deielve-, of van' eenïgh parceei vaw dien, en boi«en de boete Van fiet Ge- nerael Placaèt', op den ophef dter Gemeene Mid- delen ge'ëïöaneerti .· ' ;; -           ;,,k/|t;;,, XXX.                         1 De*b"öeTe^ftrf-lengepTütnrerrwertt debyden Aenbrenger, een derde by den Offi- cier of Qütranger diedèCalange doetófal, en het overigedèrdeby den Armen,            , ι ■ ..            Χ Χ Χ ί. Tothet doen der Caianges worden geatitho·» rifëett de0ntfangers van dit Middel ί yeder in fijn DiftricT:, de Officieren van de Plaetfen daef de Contraventeurs woonen, en die van de Plaet- fen daer de Goederen gelegen zijn, by preven- tie, λ : (jt;V. X XX I I Tot prompter executie van dit Middel, wort aen alle Officiers en anderen gelaft aende Ont- fangers van dit Middel de hand te bieden , om deOnwiiligenen j^raudateurs by parate Bxécu* fie, enbuyten forme van Proces^ te bedwin- gen tot betalingh, immers lbo verre dat^Crcoii- fignatie valt 5 mids dat degeenc die fieh befwaert vindt met de gedane confignatie , in oppoiitie ontfangen ial worden, eerft voor Schepenen ge- delegeerde Rechters van het Diftriéi: daer de queftievalt, en Appel voopdeh Raed van State der Vereenighde Nederlanden. ; t· r , ., X XX I II. DeOntfangèrsvanditMiddetfulleniJ föofasi te hunner kennifle komt * dat een Boedel bin- nen hun DiftricT;gevallen is, waer van den Twin- tighftenPenningh betaelé moet werden, aen hec Sterf huys fenden een Billiet of Sommatie-Ce-f dulle vanden volgenden inhoudt, fonder dat men echter de aen ge vin gh, ofte de hetalingvan deièn ImpGKitiiai mogennalatenof uytftellen,ont dat deOhtfangersibodanigheen Billiet o f Som-* matie-Geéulle niet mochten gefonden hebben.

XX Ι. ©ovat adcialfóos iaivan die Middel ■ vry zijn,

jsliema

ι· 1het ieive der halven moetem betaelt werden

^Goedeteia dk aen Godshuyfen of Diaconien jcckar.üovdestyivnde van niieuw bedijekee Eden.i die-isy-Oaroy ivry-zrjn van alle la- . , - · . ,t,·'';.■ oo'.-.                    .,·■;■ "i                      " '. ^e betaling virWdie Middel fal moeten gedaen jen binnen de twaelf weecken hier vooren lij rochet doender tauxatien, enïtotJde ïte < ·.''·.··!.'■'-·■ '■ i; iVf ; - ·■· ; #«£v Voorts fal nierriandc mogen het befit aeriv^èii LvanGoederen ^uwaervanden TwincighHeri ymniBgh beraeltanofet werden,; noch ikfrdefet- yeoJiderwrodënineenige maniere, fondbrden IffintighftenPènhingh alvoorens betaeldt te tebb'enin handehwan de On tfangers, daer 'töö ■eföeitivelijckgeqommicteert; , H .: ., XX I I i; ' En tot meerder gerufiheydt füllen geen Offi- cieren, Schepenen, Secretariflen, Notariflen, ofendei-epubiique Perfdonen,mogen ftaen oveÊ fchcydingen t>deyliögen, trarifporten of ali'e- naden van Boedels ofte Goederen, dit Middel ten zy hun alvoorens by Quitantie van

*

denOntfangergebleecken zy van de betalingh nunfcrr Twmtrghften Penninglr, van alle" de parceelendieindefcheydingen ende deylingen gebracht-, getraniporteert 'f of gealieneert wer- den.» óp pcene van aenfpreeckelijck te zijn voor denTwintighflen Penningh , boven de boete. Jneronderiktical XXVI11- geftatueert., .:,,." ■·.··.-..· XXI V, t, ..... ,-;,·.·.·, Ende fal fpecialijck mede geen verley van Lee- nen of Achterleenen gegeven mogen werden, in ^gerallenwaer indic Middel plaets heeft, veel mm «ie Brievendier: van gefegelt of uytgegèven, ten zy op gelijcke wi jfe gebleecken zy van debe- iaiingh van het felveίοψ pcenc van nullitcyt'bo* raideboeteu.i%■.■·:■■:            lfr*fki . ·.3 l-n >b Des wordt verftaenï dat wanneer Partyen ten wderrijden fich laten verlyen; met Leenen ofte ^ferleenen ,. tuiïèhen henluyden litigieus Zijffde, en gevolgclijck bey de betalen denlwin- Wen Penningh;* degeene die ten principalen «ttcuinbeert Υ vans den Raedvan State der Ver* ^gbde Nederlanden,, fal mogen verfoéeken ^mcittievandenTwintighftenPenniiagL . ψ} Ν ;·::Χ-;Χ VI... mKofters > Grafmaeckers. of Doodgravers,; Ul'en alle drie maenden overleveren aen deSe- ^ranifeneen pertinente Lijft van alle deDoo* «S ^uy"ren<ie de drie verloopen maenden jwven, met aenwijfingh op bunnen Eed, foie,^defeke^ huns wetens» overleden zijn "^Kinderen na te laten , ende wat Goede- ^-•*tMiddel.fabjed, defelvc befeten heb-

?J welcke Lijft' den Secretaris, met hetg< I ***? ce voegen byde aenwijfingh der I

en o*

S' '^?*™*6**»» ofte Doodgravers, insge- J ^s op fijnen Eed, én met de Extra ften, bre- ES?^ inliet XIX. Articul, ten minften

Bik

-ocr page 1206-

1184          Pkcaten en Ordonnantien. 9. Boeclc

ninge, ofeenigerhande Corpora endeC fchappen onder hetreflbrt vandeGen r^11"

BillietofSommatië'Cedtdle.

Λ Libo . . . . / . '4 i A. dcfer Wereld ■"-o verleden is, wort aen deiïelfs Erfgenamen.

Eed, geordonneertby het XVII Ar?]1 voorfchreveOrdonnantie, en defelve i e rendemetdetatixatien by het XH, Art f volgende gerequireer t, ende voorts binnen

of die het bewindc van deflèlfs Boedel fouden mogen hebben» by defen geinfinueert, ora in gevolge van het Placaeten Ordonnantie, op den vier en twintighften December feftien honderdc vijf en cnegentigh geëmaneercop den ophef van den Twintighften Penningh, binnen twaelf weecken na het overlijden van de gemelde . . . . . . ■·::.. . aente brengen ten Comptoi4- revandenondergeichreven, tot den ontfangh van het felve Middel gecommitteert, een nette fpecifiéatie van alle de Goederen, by den voor- fchreven > ν i Α .·. . ; , α. '·, nage- laten : Endenamentlijck alle'des Overledens on- roerende Goederen , foo Leenen, en die in Erf- pacht gehouden worden, alseygen, deachter- léenen en hieüwbedijckte Landen, die by Oc- troy yry zijn van allelaften, daer in mede begre- pen: Item Tienden, Ghijnfen, Erfpachten,Ku- ftingen» Bijlbrieven engehyporhequeerde Ren- ten.     , ■ 'Α Α      '.;..;. En voorts alle Öbligatien, Los- en Lijfrenten, loopendetenlaftevan de Generaliteyts Comp- roiren, of van eenige Quartieren, Steden, Dor- pen, Polders, Godshuyfen, Bancken vanLee-

voorfchreven fijt van twaelf weeckëibëlaT/? 's Lands gerechugheyt, alles op de boeten?5° breucken daer toe ftaende. A&umden Ende op dat niemandt ignorantie nrer^ η dit Placaet en Ordonnantie, ,££?** waer na hy fich hebbe te reguleeren, beve

Wy dat het feive alomme onder feK2 van de Generaliteyt voor den Volckeafokon dight en geaffigeert fal werden daer hetgebruve kehjck is en behoort. Aldus gedaen, goedtee" vonden ende gearrefteert in's Gravenhaeeden vier en twintighften December feftien honderdc vijf en tnegentigh. > Was geparapheert, Adr vanBorJJeletotGeldermalfen,vt. Onder/fond* Ter Ordonnantie van de Hoogh Mog,Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden. Lager ftondt, Ter relatie van den Rade vati State der felver Landen. Geteeckent, S.vrn Slingelandt. 'i ohye

Vlacaeten Ordonnantie, waer op van wegende Hoogh Jldog. Heeren Staten Generael derVereenighde'Nederlandenfal'geheven werden overde Steden, Ψ1αεί[βη en Lanen, re· forterende onder de Generaliteyt, denVeertighfien 'Penningh op de verkoelingen, verman· gelingen, verbanden en hypothecatien van onroerende Goeder en, en andere, breeder gefpe· cificeert in het eerfle en tweede Articuldefer Ordonnantie,, in date dm vier en twintighfim • '^i<iDecemberi6<?f>                - > '                ■:...}■-.■ y...;■:.., ■■:;.:·. . .

andere Inftrumenten , waer, of voorwie oock gepaflèert, en wat claufulen defelve mogen in- houden , eenigh ander ofte meerder recht fullen geven, dan een bloote perfonele A&ie, ten zy den Veertighften Penningh daer van betaeldtzy by het pafleren der felver. , III. Den Veertighften Penningh fal m kas van koop betaeldt werden van de volle Koopfratf» niet alleen het rantgoen daer in begrepen, maer oock de Kuftingen ofJacrpenningen, Re f&> Erf-pachten, Chijnfen, en andere laften» tg voor heen geftaen hebbende op M^^gE goedt, of daer op by de verkoopmgh gelteIflC werdende, die den Kooper fel houden otte ne- men te fijnen lafte. I V. En fullen de onlosbare Renten, E#?2 en Chijnfen, die den Kooper tefijnen Ia«e^ op het gekochte Goedt, in Capitael bW werden tegensden Penningh vijfentwintig · De Goederen fullen in kas van vermang» donatie, of eenigh ander geval, waerma. ,. te waerde der iel ver niet geweten kan *et g^ de handelingh, getauxeert ^^enf°lZ.rdins ficier, twee uyt het Gerecht, enden&ecr^ van de Plaets waer onder fy gelegen zijn ι keonderdetauxatiefullenverklarenopy ^

Da ;'.· t . Ën Veertighften Penningh fal van nu voortaen» beginnende met den eerften ; dérmaendt Februarius des jaers feftien hondertfesen tnegentigh, betaelt werden van alle onroerende Goederen, foo Leenen, en die in Erfpacht beieren werden $ als eygen : Item van Tienden , Chijnfen , Erf-pachten , Los-, en Lijfrenten, Kuftingen of Jaerpenning-brie- ven, Schepen-kenniflen of SdhepenSchultbrie- ven, gerechtelijck verleden uy t faecke van fchul- den, verfeeckert op onroerende Goederen, ge- legen onder het reffof t van de Generaliteyt, t'el- kenmale en foo dickwils als defelve verkoft, ver* rierd, vermangeld, in betalingh gegeven, of on- der de levenden wegh gefchoncken fullen wer- den , of het befit der felver, uy t hoofde van ee- nige andere handelingen fal werden overgedra- gen. > 3 #λ?κ·(«*ϊ eutnlifci*! i^vArt sa Item, vandeconftitütievan Los-enLijfren^ tjen,- en van alle Verbanden ën Hypothecatien generale en fpeciale, waer uyt men eenigh reëel recht of preferentie fal willen pretenderen, 't zy op roerende of onroerende Goederen, Adrien of gerechtigheden , de legale Verbanden alleen uytgefondert, foodanigh dat geen Los-of Lijf- rente-brieven,ObIigatien, Kuftingen,Schepen~ kenniflèn, Schepen-fchuld-brieven , of eenige

-ocr page 1207-

						Gemeene Middelen van de Generaliteyt.          ÷ 185
			iilefclve gedaen te hebben ter goeder rrour ^ nile na hunne befte kenniflèende weten- de, cnut. ilhap*                       y é DeQntfangers van dit Middel, yederinhun niftfiit» iuHen de getauxeerde Goederen mq						voorigen Eygenaer fijn veikqchte Qoct weder overneemt, mbetalingh van derefterende par yen, het gedaentranfportjaet royeren, en kaf- feren de Kufting- brieven. ÷ y. Partyen ten wederzijden fich latende verleyen met Leenen ofAchterleenen, die tuflehen hen «> luyden litigieus zijn, en gevolgelijck beyde be- talende den Veertigften Penningh, fal dè geene, die ten principalen fuccumbeert, van den Raedt vanStafederVereenighdeNederlariden, mogen verfoecken reftiturie van den Veertighften Pen- mngh. ■ ., *·;■· '                                         *■· s xyi- Eenige Goederen» waer in vericheyde Ëyge- naerszijn, inhetopenbaergeveyldt» enbyeen vandeEygenaersgemcynt zijnde, fal men, yojt- ftaen met te betalen den Veenighften Penningh van het gedetltedat voor de Koop aende andere Eygenaers toebehoort heefc.            , , . XVI I. Een Sterfhuysgevallen zijnde, waerinGoe- dei en zijn dit Middel fubjeft, welcke by,gene- rale uyrkQop bjijvpn aen den laaghftievgnden, fal den Veertighften Penningh hetaeldf worden van't geen by den fel ven vande Erfgenamen ge- kocht of overgenomen yordtj behoudens dat uytkoopen , die Ouders maecken met jujnn£ Kinderen, hier onder niet fullen begrepen zijn. XVII I.** Pebetalingh van den VeciÏighften, Penningh fal geen plaets hebben wanneer de langhftlev:en- de der Ouders , by de eerft overleden Boedel- houder of Boedelhouftcr gemaeckt zijnde, met laftomde Kinderen te onderhouden tot hunne mondige dagen, en als dan aen hun eenige Goe- deren uytte keeren, van dat onderhoud of Goe- deren vertichtingh doet op onroerende Goede- ren, ofdiefelvedaer voor verbint. ;v X I X. Den Veertighften Penningh fal betaeldt wor· den by Partyen Contrahenten half en half, uy t- gefonplert in cas van naftipgh en donatie, in wel- ke gevallen den nafter en den Donataris den ge- heelcn Impoft alleen fullen beulen. d^'«i              'X.X.'            ■. hwÏ r >Vajj Goederen die verkocht worden by exe- cutie enonwilligh decreet, faralleen den Tach- tighftenPenningh betaeldt werden tenlaiie van dënKooper $ doch foo'er na de betalingh der Crediteuren eenige Penningen overfchieten ten, behoeve vande geëxecuteerden, fal den anderen Tachtighften Penningh daer uy t betaeltt WQfden te lijnen lafte, en den Griffier of Secretaris, on- der wien de Koop-penningen in confignatiege- bracht fullen wefen , daer voor moeten inftaen. 1 ..-                   ÷ x.i.· b ð Þ : ■. De Steden, reforterende onderde Generali* teyt, fullen dit Middel gehouden zijn-te:beta-j lehnietmindandeparticulierelngefetenen, en niemandt daer van vry wefen, dan alleen de Godshuyfcnen de Armen, vande Aelmijllènle- vende, te weten, foo veel haer helft aengaer, moetende Partyen waer medeTy handelen, de hunne betalen.                   ;                · ,♦ xxii. ■ nè ö:. I Tot wecringh van fraudes, fal de geene die \                    . , 7 £                        Goe-
					nuts verhogende de tauxatie fefde, en betalende's Lands gerechtig·
				Lreen
		ÃíßÀÃ, ten warepartyen liever hadden te beta^ Subbeltrechr, volgens de verhoogingh van denOntfanger , wanneer defelve vppr hem, fu> ]eflgepreiereertblijven., ÷ X "•'.V i 4fi ;;;..·!!' ;;::'»·'"!'-■·: -(J penVeertighftenPenninghfalincasvanver,- tandt en Hypothecatie betaeldt werden,vande Hooft-fomme waer voor het Verbant gepafTeert W                     VI II. pen Veertighften Penningh betaeldt zijnde randegeheeleKoopfchat, in voegen als geor- donneerc is by het III. ArticuH fal niet ander- uael behoeven betaelt te werden van de Renten ofte Ê uitingen, die inplaets van;betalinghdqr Koop-penningen , of van een gedeelte derfelver geconihtueert werden. Mingen verandert werdendein Renten t of Renten in Ruilingen, fonder veranderingh, vermeerderingh, of verminderingh van het on- derpandt, of vandeney'gendomende befitder Renten of Kuftingen, fal dit Middel geen plaets hebben, wel verftaende foo 't re vooren eens van deRenten of Kuftingen betaelt is. tlr.hn-u - ■ i'         X» ' : " ' É ".:·; ; ÏÚ4º37 fi'J Den Veertighften Penningh fal betaelt wor*· c/e/joyden Bezitter van hetonderpant, naderen- dedeRente-.brieven of Kuftingen, welekp ver- kocht zijn aen een derde, maer niet by den de- biteur ieJf, die de Renten ofte Kuftingen af- X IïU;3bW       ■ Svy, Roerende en onroerende Goederen > begre- pen zijnde in een Koop, fullerrKooperen Ver- koper overleveren Inventaris van de roerende, omgetauxeert, van de Kooppenningen afgera- den den Veertighften Penningh betaeldt. te ^rdenvanhetreftanr. Mi f;::;[ s · /rbriib XII. Den Veertighften Penningh fal in eas van ver? ^ngelingh betaelt werden van alle dè parceelen «tMiddel fubjeft, welcke in handeüngh ber Efepcn zijn, en fullen derhalven alleen dereje- j^le Goederen, óf hetgeldt, dat van ýø> Kift beyde zijden toegegeven worden, afgetrocken *Cfden. '..::-■- .-■■■ ■■:■...-r.-,- ï3|j| >;·.·,.-...,. ■ "e koop van goederen , dit MiddelfubjecT: geen derde overgelaten, ofte hetrverkoehte Jjg genaderde werdendei 'tZy voorofnahec g Port, fal den Veertighften Penninghtwëe- ^eioetaeltmóeten werden. 4)i fal derhalv^n den Veertighften Penningh, «tempetea anderwerf betaelt werden, wann ^onroerendeGoederen, Renten ofKuftin- öastl Sfe^ \ ca^e opgedragen, oock eenige ^"^P^etaekzijnde,denCredireur of at. Deel.

-ocr page 1208-

Placatcn en Ordonnantien, 9. Böeck.

II86 Goederen, dit Midd

onbekende naem, binnen drie dagen na de koop* moeten bekende maecken de naem van die waer voor hy defelve gekocht heeft, of hem felf voor Kooperdoenaenteeckenen, fonder defelveaen een ander te mogen overlaten, al waer het voor

a

Veertighften Penningh betaeldr is ên?rden vervolgens in hetRegifter ofProrhOcol Ta onderteeckenen door die uyt den Ge if

defelve prijs, fonder nochmaels te betalen den Veertighften Penningh. ^ XXIII. De Opdragten, Ceffien of Verleyen der Goederen, dit Middel fubjecT:, endebetalinghvan den Veertighften Penningh, fullen moeten gefchieden binnen fes weeckenna deverkoopingvermangelingh, of andere haiïdelingh, waer uyhet befitmoet overgelaten worden,op pcene van hondertCaroli guldens, tenlafte van yedervan beyde Partyen, betalingh van dubbeld recht, en nulliteyt van dehandelingh, foodanigh dat daer op geen recht gedaen, noch het minitereguard genomen fal mogen werden , in rechten noch daerbuyten. XXIV. De Opdrachten, Geffien ende Verleyen van Goederen, dit Middel fubjccï, fullen moeten gefchieden voor de Gerechten vande Plaetfen, waer onder de Goederen leggen, of voor Sche- penen van de Hooft-fteden daer toe gequalifi- ceert» by fpeciael Privilegie, of ander deughde- lijck befchey t; En ten opfichte van de Leenen, daer het volgenfleenrecht behoort, fonder dat Notariflèn daer over fullen mogen ftaen, nietal- leen op pcene van nulliteyt, maervan gemulc- teert te werden voor de eerfte reys met een boete van twee honderdt guldens, en voor de tweede met privarie van hun Officie, boven de boete, en voorts gecorrigcert foo als men fal bevinden tebehooren. X X V. Geen Gerechten, Leenmannen of Secréta- riflèn, fullen mogen iaën over Opdrachten, Ceflien, Verleyèri, Hypothecatien, Confti- tutien van Los-'of Lijfrenten, ofte andere be- fwaerniiïen," "veel min eenige Brieven zegelen in iaecken daer dit Middel plaets heeft, noch felfs de Secrétariflèn defèlve minuteren, ten zy aen yeder van hun refpe&ivelijck alvoorens geblee- ken zy van de betalingh van den Veertighften PenningH, byquitantiederrefpective Ontfan- gers, gécömmitteert tot den ontfangh Van defel- ve , op pcene van vijftigh guldens voor de eerfte mael, voorde tweedevanhondert guldens, en van arbitrale correctie voor de derdemael boven de boete, te verbeuren over yeder contraventie by yeder uyt het Gerechte, of Leenmannen, die daer by en over geweeftis. ■ XXV I. Edoch fullen de Secrétariflèn, over het geen hun aengaec, verbeuren viermael foo veel boe- te, als welcke veeltijdts oorfaeck geven tot de contraventien, begaen werdende by de Gerech- ten of Leenmannen, en doorgaens meerder ken- nis hebben van de Placaten ende Ordonnantien vandefelve. XXVII.

ofHypothecatieftaenfullen, oockpd vèh, dit Middel fubjea, mogen uytS r ι der onder aen defelve te ftellen, dat, endetI ibmme den veertighften Penningh'daer ffil taelt isi alles óp pcéne als vooren, XXVIII. De Secrétariflèn fullen niet alleen ten allen den aen de Officieren, geauthoriieert tot d ^" lanjztf, enaendeOntfangers, yederin fijiUT*I ftriér, moeten geven acces tot de voorfch nf Regiftersen Prorhocollen, maer oock varrM totïesmaendenaen de Ontfangers overlevereI fpecifiqueftaet van alle de Tranfporten, Ceffierf Verleyen, Hypothecatien, en van alle andere Brieven, dit Middel fubjedt, gedurende de verloopen fes maenden gepaflëert en verleden meteen verklaringh op hunnen Eed, datdieen geen meerder of anderen gepaflèert en verleden zijn. XXJX. En werdtaende Vafal-Heeren, waervaneeni- ge Goederen in Achterleen gehouden werden, endeaenderfelver Stadthouders, Regiftermee- fters, of anderen, deopfichtendedireffieder Achterleenen hebbende, wel expreiTelijckge- laft , ten opfichte van de Verleyen en Hypothe- catien der Achterleenen, en van de conftitutie en verkoopingh van Renten of Kuftingenopde fel ve, foo veel yeder van hun aengaet na te ko- men alle en een yegelijck vande poinftenbydc voorige Articulen de Officieren, Gerechtenen Secrétariflèn te lafte geleghti .). X X X. Voorts fullen geen Brieven, dit Middel fub- ject, aen yemandt als pandt metter minne mo- gen gegeven worden, 't zy onder de handt, of voor Notaris en Getuvgen. XXXI. • In de gevallen, waer in hier vooren geenfpe- ciale boete is geftatueert, fal voor yeder overtre- dinghvanditPlacaeten Ordonnantie, okenn eenigh deel van dien, verbeurt werden by yeder vande ContraVënteurs een boete vanhonderdt guldens, boven het dubbelt Recht voor het Landt, de nietigheydt en invaliditeyt vande Afte, endeboetevanhetGeneraelPlacaet, op den ophef der Gemeene Middelen geëmaneert. XXXII. De boeten fullen geprofiteert werden eender- de by den Aenbrengeri, eeaderde by den urn· cier of Öntfanger die de Calapge doen fal, e«DCT overige derde bv den Armen. ' XX X III. Tot het doen derCalanges werden gsgjjj rifeert de Ontfangers van die Middel, lf®, fijnDiftriét, deOffiderenvandePlaetienjw^ de Contraventeurs woonen, en die van ae r fen daer de Goederen gelegen zijn, bypr

Bntot meerder geruftheydt fullen de Secréta- riflèn gehouden wefen voor het Tranfporr, Ver- lcy,ófHypothecatic» de Brieven te regiftreren

tie.

XXXIV.

Tot promptcrexecutie van dit Middel;^

aen

-ocr page 1209-

Gcmcene Middelen van de Generalitey t.          ι; χ

u nfHciers en anderen gelaft aende Ont

waerna hy iich hebbe te regulecren» beveelen Wydat het felve alomme,onder het reilbrtvan; van de Generaliteyt voorden Volcke afgekon- dighten geaffigeert ial werden daer hetgebruyc- kelijck is en behoort. Aldus gedaen» goedtge-> vonden ende gearrefteert in's Gravenhage den vier en twintighften December ièftien honderdc vijf en tnegentigh. Was geparapheert, Adr. van Borjfek tot Geldermalfen > vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden. Lager ftondt, Ter relatie van den Rade van State der fel ver Landen, Geteeckentj S.van Slingelandt\

acr»3'··· n

dir Middel de handt te bieden, om iiïigen enFraü'dareurs by Parate Execu- J3Uyten forme van Proces > te bedwin-

°C' o'tbetalingh» immers foo verre dat'er con- f^rievaltj mits dat degeene die fich befwaert Tl met de gedane confignatiejin oppofitie lintfaflgenfal werden, eerit voor Schepenen ge-

eerde Rechters van het Diftricl: daer de

Iievalcjen in Appel voor den Raetvan State löYereenighde Nederlanden. Êndeop dat niemandt ignorantie pretendere λ jjCOns Placaet en Ordonnantie, maer wete

iiséP en Ordonnantie 3 wmr na wegen de Hoogh Mog.Ueenn Staten Generael der Vereenighde Nederlanden , fal geheven werden eenperfonele Quotifatie over alle de Quartie- ren, immed'tdteüjck refor ter ende onder de Generaliteyt, geproportioneert na een tiendepart van hetjaer lijchbeloop derGemeene Middelen , in dat edeni^December16$ f.

nen fïen hoe hoogh fy ende alle andere Ingefete- nen gequotifeert zijn, en of daer in by de Ré* genten de behoorlijcke égalitey t gehouden is. Aen die geen e die foüden mogen meynen te hoogh gefteldt te wefen, fal werden vry gelaten iich te addrefïèrenfaen dé Heeren Gecommit- teerden van den Raed van State, tot de verpag- tinge, die den Officier ende den Ontfangerdei Gemeene Middelen gehoordt, op de klachten fullen difponeren na bevindingh, behoudens dat het befwaer in de Steden ga boven twee ? en daer buyten boven een gulde. V I.; Om voor te komen dat niemandt by faveur op de voorfz Quohieren overgeflagen worde, ful- len de Regenten verbeuren voor yeder verfwé- genPerfoonofHuyshoudingh, vijfen twintig guldens, ende foo den verzwegen een Officier, Regent, ofreineenigebedieningevan 'sLandrs, Stadts ofte Dorps wegen iSj een honderdtgul- dens. VII. De invorderingh van dit Middel fal worden gelaten aen de refpectivc Steden, Dorpen ende Plaetfen j welcke daer voor fullen moeten in- ftaen, en mogen korten vier ten honderdt voor de Collefte, rriirsallehalfjarenpraegifelijck fur- nerende ten Comproireder Gemeene Middelen de gerechte helfte van de fomme waer op fyge- tauxeertzijm·                   tv VIII. , Ten welcken eynde fuljen de Regenten ofte hunne Gemachtighden, twee maenden voorde expiratie van yeder hal f jaer mogen procederen by Parate Executie, tot invorderingh van ye- ders Quotifatie, in dier voegen als in hetftuck van's Lands Middelen gebruyckelijck is. Ende op dat niemant hier van ignorantie pre- tendere, maer, wete waer riahy fich defen aen- gaende heeft te reguleren, fal defen gepubliceert engeaffigeert Worden alomme daer het gebruyc- kelijck is en bchoordr. Gegeven in*s Graven- hage defen vier en twintigftën December feftien hc|ndert vijfen tnegentkh. Was geparapheert» 7 É 2                       Jldr,

EErftelijck fal yeder jaer, ingaende met het volgende jaer feftien honderdt fes en tne- gentigh beraelt werden een gerecht tien- depart van het gëerflde Gem een e Midde - !e«, defe laetfte tien jaren door malkander ge- j Hagen jjaerlijcksgerendeert hebben, en ten dien evndeaen de Regenten vande refpeclive Steden> I Dorpen en Plaetfen , foo veel yeder van defelve j acngaer, gefonden werden Extract uyt het Ge* ι neracl Quohier ofte tauxatie van alle de Steden, ! Dorpen en Plaetfen. I I. DeRegentenvan yeder Stadt,Dorp enPlaetS) dillen yeder jaer op hunnen Eed formeren een Quohier of Repartitie, inhoudende een verdee- lde van defomme, waeropdeStadt, Dorpof Plaersgerauxeertisj over alle en een yegelijck nn de Ingezetenen, niet levende vandepubli- ψAelmiiTen, gereguleert na yeders middelen tflinkomen, foo na fulcksdoenlijck wefen fal. I il . Biet-de Gemeene Middelen defe tien laetfte jaren By combinatie van twee of meerder Dor- P50 of Plaetfen zijn verpacht geweeft, en daer Jen dienvolgens befwaerlijck weten kan wat «felveover yeder Dorp of Plaers apart geren- «Krthebben, fullen de Regenten der gecombi- J^dc Dorpen of Plaetfen gefamentlijck doen eJ}potifarie over alle de Ingezetenen indiftiri- ö'jck, ten ware fy malkander konden verftaen °Veraefmaldedinghdergeheele fomme, wan- e^eQuotifatiein yeder Dorp of Plaets apart wen fal werden door de Regenten van dien. * ^voorfzQuohieren geformeert zijnde, fal fjjjpeièlve aenftonds een du bbeld moeten ge- an!fen berden aen den Raed van State, en een van ? dubbeld beruften ter Griffie of Secretarye Vaer reiPeitive Steden, Dorpen ende Plaetfen, tefl rPe een yedèr ïngeferen op gefette dagen, ^ininiten tweemael ter weeck, vryenonver- Qertacces fal hebben, ten eynde om te kon-

-ocr page 1210-

Pkcaten enOrdonnantien. 9. Boeck

ΓΙ

Mr.vanBorJfeletot Geldermatfen Λ vt. Onder ftondt, Tèr Ordonnantie van de HooghMog Heeren Staten Generael der Véreenighde Ne-

derlanden. Lagerftondt, TerRP!3,· Raed Van State der fdver Landen ri!eV3,ndt« 1 SlvanSlingelandt.                   >'&$$&

Hier volgen eenige Placafen en Ordonnantien van Policie V f>ondingen;Tiendèö, &c. ónder het fefïbrt vande Generaliteyt. ' Ψ

Waerfchomvinge-, verbiedende de verbreede en verdiepte Wateringen in 't auan' Maeslandt eenighfins te benauwen of befchadigen, m date den achttienden ohoberm^ DEn Raed van State der Véreenighde Ne-   maeekte Kaden feer werden geruineert Λ derlanden, Allen den geeaen die defen   dorven, door het overtrecken van Sch fullen fien ofte hooren lefen »Salut;   andere Vaertuygen , ibo verbieden m^fi 'Doenteweten : Alfoo Wyop het ver-   welexpreilelijck, datniemandthemenlf foeck der Ingelanden in de refpedtive Polders,   dereeenige Schuyten ofVaertüygen overT)" gelegen onder den Groenendijck , inhetQuar-   ken óf Kaden te trecken, ten zydefelveKaf

tier vanMaèflandt, Meyerye vah's Hertogen- ■ en Dijeken eerft te vooren metPlanck™ fi.iiï

wefen beleght, dié fy ten dien faeinhareScw" ten fullen hebben mede te brengen, oocic dit /y I nergens en fullen mogen overtrecken, aisopbe- hoorlijcke diftantievan deVógelkóyen,indie refpectivePolders gelegen, op pecnedatdiegee. ne die bevonden lullen werden hier tegens te hebben gedaen, ofhelpen doen, ydert'elckens fullen verbeuren hare Schuyten énVaertuygenj en daer en boven noch een iommevan honderd guldens voor de eerfte mael, en voorde rrade- mael twee h ondecd t guldens boven de Vaerruy gen, paratelijck te executeren, en voordeder- demael anderen ten exempel aènden Lijve fullen werden geftrafr. Laitende ende bevelendeaen onfè Officieren in die Qüaf tieren, als mede aen alle Vaflal - Heeren , hooge jurifdi&ie in ak Quarrieren hebbende j defen orifen Placate pun&uelijck in alle fijne förmen te doen obfet- veren en nakomen j ordonnerende mede darde- ienalomme in het Quartier van Maeilandr, ert daer het behooren fal, werde gepubliceert cndc geaffigeerr. Gedaen in 's Gravenhage op den achttienden Odober icfticn hortderdt viét en tachtigh. Was geparapheert, J. kUmmtl- penn'mgk vander Ojet Vt. | Onderftond, Ter Ordonnantie van den Raed vanState. G.wn Slingelandt.

1

bofch, dkvoóffiehingéhebbengédaen.dataïledeWaterloöpeil en Üytwatéririgén, dienende tot het droogh houden der felver Polders, die nu eenen géruymeri tijde van jaren de lage Landen onder water hebben gehouden , zijn verdiept, verbreedt , en de Kaden verhooght geworden, waer door men verhoopt * dat gemelde Lande- ryen foodanigh fullen wefen gebeneficeert, dac dè Eygènaers het gewenfehte effecT: fullen ko- men te genieten : Ende op dat defeOnfe goede meeninge en intentie in voegen voorfz naer be- hooren werde achtervplghtendein die ftaet ge- houden } S o o I s'i: Öat wy mits defen wel ex- préfièlijck interdicéren ende verbieden, dat nie- rriarit, wie het oock foude mogen wefen , de verbreedeen verdiepte Wateringenen komete befchadigen , 't zy met defelye te vernaeuwen op te floppen ofte verley den, noch oock eenige Kaden door te fteecken, ofte Tocht-iïooten te dempen, in 'tgeheel of ten deele, op poene van aen den lij ve, na exigentie van faecken, andere ten exempel te fullen werden geftraftj fullende den Aenbrenger genieten een preemievanhón- dertguldens, uyt het Quartier van Maeflandt te vervallen, foo ras foodanige Perfoonen in hech- tenis fullen komen te geraecken, en onder be- loften, dat deiïêlfs name fal werden geiècreteert.

Ende alfoo men mede bevindt dat de opge-

IhierdiBie tegens het openen van toegeflopte Slootenden het befchadigen v0^$u)im omtrent 's Bertogenbofch, in date den twintighften Julii 16% f. ■ i

de, komen op te maecken in 't geheel of ten■ * *

DEnRaedtyan State der Vereenigde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen > Salut: 'Doen te welen : Alfoo ten dienfte vari dénLaftde, ende tot behoudeniffc van deStadt 'sHértogenbofch, noodfaeckelijck werdt ver eyicht, dat op alle manieren hétaengroeyen van Müras rondom devoorfchreveStadt werdt ge- avancéért en bevordert, midtigaders hét Landt doordéinundatiedrasgehpuden, eridateenigé ohdeirftaen te doen in prajjuditie van dieh, S o o I s't : Dat wy mids defen wel expreiièiijck inter- dicéren en verbieden, dat niemant, wie het ooick fóudeóiogen wefen, deSlooten toegèftopt zijfi-

le, noch de

Sluyfcnineenigermanicteni^

ftelijck of indireftelijck re befchacfeeMPP^ ne van naer exigentie van faecken andere t ^ émpel te fullen werden geftrafr: ^n ^φ niemandt hier van ignorantie komc teP^aefjjCC ren, begeeren wy dat defen alomme en

behoordt fat weróengepubliceertengea'»^,; laftende den Gouverneur, ofte in W%' j^ Commanderenden Officier der voprlw», .„

fènonfenPIacatepünauelijck te Qj^jLfo rés, en wijders allen en eenyegchjcK g^, aengaenmagh, hen daer na reguleren» ^tc daer tegens te doen, ofte te gedogen g wor.

-ocr page 1211-

Rakende de J? olicie, Tienden, &c onderde Generaliteyt. 1189

den op wat maniere het oock foude mogen Wk want wy hec fefve voorden dienftvan

lii feftien hondert vijf en tachtigh. Was gepa rapheert, J-Schim7nelpenningkvanderOye% vt. Onder ftondr, Ter Ordonnantie van den Raed van State der Vereenighdc Nederlanden. Ge- teeckent, G.vanSimgelandt^

La'ridé, én confervatie van devoorfzStadt 'sHértóf enbofch, alfoo bevinden te bchoo- Ü Gedaen in den Hage den c wintighften J u-

Vöit tn Ordre, 9i>aer na de Schat keffers y ColleÜeurs en de verdere Bedienden van des Lands Middelenen Finantïe, in de drie Landenvan Over-Mme* b^ter in't doende -van de Reeckeningenjnllen hebben tereguleren) in date den twaelf den Januarii róStf.

■fX En Raed van State der Vereenighde Ne- I I derlanden , allenden geenen die delen *** te^enwoordigen fullen ilen of hooren lefen, Salut > "Doentcuüeten: Alfoo niette- genftaende de Refolu tien van haer Hoogh Mog. in ètisrefpeclive den eerften September feftien iondert een en feftigh, feventienden Novem- berTeftien hondert vier en tachtigh, en den twee- den Mey feftien honderdt vijf en tachtigh, uyt- èuckelijck mede brengen den voet ende ordre waernade SchathefFers, Colle&eurs ende ver- dere Bedienden van 's Lands Middelen endeFi- nantie, in de drie Landen van O ver-Mafe, par- rage van defen Staet, haer in 't doen vande Ree- keningen, óver derfelver Adminïftratien > ful- len kbberi te reguleren > wy nochtans in erva- ringekomen, dateenige onderftaen te doen in prsjudicie van dien , Soo Ist: Dat wy mides defen wel hebben willen waerfchouwen , ver- manen en beveelen alle de Schatheffers, Colle- Öeursende Bedienden van's Lands Middelenen devoorfz drie Landen van Over-Mafe geheven werdendc,, of hier namaels noch te heffen, dat /j^den ia^c ftuck der voorfchreve Reeckenin- fin, enwesdaervandependeert, puncluelijck lullen hebben te achtervolgenen na te komen,de gemelde HaÈr Hoogh Mog. ReiOiutien,en midts dien gehouden zijn ende blijven defelve eerft te doen aen den Gerechte der Plaetfe van haren OntFangh, tenoverftaenvan de refpe&ive Ge- wdens, met dien expreflên verftande» dat de feftien of difpucen, daerover komende te val-

len , fullen worden gefteldt en gelaten aen de ju- dicatureof decifie van twee ofmeer Leden, ende met aifumptic van den Griffier > by de Staten van de meergemelde Landen van Overmafe daertoe te deputeren} foo nochtans dat die te delegue- ren Rechters daer omtrent fommarie lullen heb- ben te procederen, en Partyen kort en onverto- gen recht te doen » fullende derfelver gewijs- dens execurabel zijn onder cautie, gelijckin'c ftuckvandeFinantiegebruyckelijckis, niette-* genftaende eenige provocatie, die in cas van ver- der befwaerniiïe fal moeten gefchïedcn voor ons, als het uy tterfte refTort in defen, en op dac niemandt hier van ignorantie korne te pretende- ren, begeeren wy dat defen alomme fulcks en daer'c behoordt} behoorlijck fal werden gepu- blicèèrt endegeaffigeert, laftendedercipe&ive Officieren , Rentmeefters en Ontfangers inde meergemelde drie Landen vanOvér-Maië, de- fen onfen Placate punctuelijck te doen obfervee- ren, ende wijders allen en een yeder dien 't aen- gaen magh hen daer na te reguleren, fonder daer tegenstedoen, of gedogen gedaen te worden» op wat maniere het oock foude mogen wefen, want wy het ielve voor den dienft vanden Lande alfoo bevinden te behooren. Gedaen in den Hage den twaelfden Januarii feftien hondert fes en tachtigh. Was geparapheert, Joh. van Ban* chem , vt. Onder ftondr, Ter Ordonnantie van den gemelden Raedt van State. Geteec- kent, G. van SUngelandt.

'olutie, Ördre en Forme, noopende het prefint eren van Requeflen aen haer Edele Mog. t in date den vierden Maert 16$6.

IS na voorgaende deliberatie goedtge vonden enverftaen, dat haer Ed. Mog. Refolutie, 111 date den feventienden Januarii feftien m «onderctwee en tachtigh genomen, ten re- guardevanderefpeftive Procureurs, en andere S',c"anten voor haer Ed. Mog» Collegieop 't I Je&yan'conderteeckenen der Requeften en Λ°"εη % midtigaders het reitereren der ver- ii A* ^^"^reyfctl al afgeflagen waren, ^erdengedrHcktende geëxtradeert fulcks en r toehoort, met ordre aen een yeder die het „ §acnmagh j fich daer natereguleren. Was l^raphtert, CH.vanCrommon, vt. Onder £ c» Accordeert met het Regifter. Geteee- ^» υ.vanSUngelandt. "Denfeventiendm Januarii 1682. Wichringegenomen zijnde, dat hoe langer

foo meerder by veeleProcureurs en anderePer- foonen in train werdt gebracht, omme aén den Raedt van State Requeften te prefenteren, fon- der defelve, of by haer Meefters felfs, ofwel in derfelver name te onderteeckenen, dat van gelijcken mede dagelijcks ondervonden werdr, dat'er verfcheyde verfoecken aen haer Ed. Mog. gedaen wefende, defelve eens en oock meerma- len metkennifte van faecken afgeflagen zijnde, fomwijlen deoccafie werdt gecapteert vande ab- ièntie van Heeren, dewelcke by 't afilaen vande voorfz verfoecken tegenwwordigh zijn geweeft, als oock anderfins, en derhalven fcy eennadere de voorfz verfoecken werden gereïtereert, fon- der nochtans dat aen defelve gehecht ofgeyoegc zijn de naeft voorgaende Requeften, benevens derfelver marginale Appoftillen, of de daer op '                          Seao*

-ocr page 1212-

Hacaten en Ordonnantien* 9. Boeck.

1190

diende geenigeRequeften of Memorien i , geflagen Zijn geweeft , niet en fullen verm Ctf" wederom op nieuws in te doen dienen tp ?getl felve alvoorens behelfen nieuwe Morii* °i * ves en Documenten of Befcheyden taa adftrudic van haervoorigepmenfieÏ L nexie van de naeft voorgaende afgewefoip 5** queften, midtfgaders alle andere daer on ι gende, en derfelver marginale Appoftill/I fucceffivehjck genomen, op poene als voore? bydiegeenedietegens defe heylfimemeenaS koomen te ondernemen, boven deinterdidieof füfpenfie harer bedieninge, voor den rijdt ν fes weecken, voor foo veel defelve MyP re van haer Ed. Mog. onderworpen zijn · EnfJ hier van Extract gegeven werden aendeCommi. fen, Klereken en Kamer-bewaerders van haer Ed. Mog., midtfgaders aende refpeftiveAdvc- caten, Procureurs en Solliciteurs voordenRaec vanStateoccuperende,ommeteitreckentorèr felver narichtinge.

genomen Réfolutie, ilreckende tot grooten on- dicnft van den Lande: Is na rijpe deliberatie»en ovfcrlegh van faecken, tot onderhoudinge van goede ordreen weeringe van alle confiifien goer- gevonden en verftaen \ dat in het toekomende foodanige Requeffen > Memorien , of hoe die fouden mogen werden genaemt, in manieren als vooren fullen vermogen te worden geprefen- teert> gelefen, veel minder omvragedaer op ge- daen, ofdifpofitie vallen j op pcene dat die gee- ne die eenige van de voorfz Requeften of Iciftru- menten aen den Raet van State lal hebben gepre- fenteert, of doen prefenteren, fal vervallen in een boete voor de eerftereyfe van twaelf, en de tweede van vier en twintigh gulden, boven en behalven de nulliteyt van difpofitie» dewelcke gedaenrnochtezijn, dat wijders orarae voor te komen alle inportuniteyten > furprifesj ófcean- dere middelen, waer door niet alleenlijck het refpeft, gefagh enauthoriceyt van haerEd.Mog. fouden konnen werden gelabefacteerc, nemaer ooek derfelver Finantien merckelijck te kort ge* daen, datalleSollicitanten, ofte derfelver Be-

Placaet, alle ^Tienden 'Van eenige Roomfche Geefielijckhejdt, onder hetreffirt van k Generaliteyt» voort aen by derefpe5live Stockhouders, yder in fijn Quartierfubliquelija 1 met den Stocke te verpachten, in date den elfden hebruarii 168 8.

DËn Raed van State dei* Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen ,SaluT; fDoen te weten'. Datwy om verichey- dêgewichtigeredenenenconfideratie^hebben noodigh gevonden te ordonneren en ftatueren, foo als wy ftatueren en ordonneren by defen, dat van nu vóortaen geenderhande foorten van Tienden, onder het diftriét en binnen de limi- ten v,an de Generaliteyt gelegen en geheven wer- dende, het zy van Schoof, Smout, Lammers, Krytende of andere Tienden, geene uytgefon- dert, ende hoe deièlve genaemt fouden mogen wefen, dewelcke in 't voorfchreve Diftridiende Limiten geheven ende getrocken worden, daer van eenige Roomfche Geeftelijckheydt, als Bif- fchoppen , Abten en andere Prelaten , midts- gadersPrieftcrsënPaflooren, of derfelver Ca- pittelen, Conventen, Collegien of Paftoryen, jegenwoordigh Poffeilèurs zijn, vóortaen by de refpeftiveStockhouders, yederin fijn Quarder publiquelijck met den Stocke fullen moeten werden Verpacht, en dat yeder der voorichreve Stockhouders, binnen den tijd van veertien da- gen na de voorfz Verpachtinge een Copie au- thentique van de Quohieren der voorfz Ver- pachtinge, endeConditienwaer op, en waer na dat de voorfz Verpachtinge fullen zijn ge- daen, fullen hebben over te geven in handen van onfe Ontfangers vande Gemeene Middelen, ofvandeTienden, yeder in fijn Qtiartier, ten langhften binnen drie weecken naer de gedane Verpachtinge, op posne dat die geene die daer vaningebreecke fouden mogen blijven, fullen verbeuren ten profijte van den Lande , twee honderdc guldens, en daer en boven als weder- hoorige van onfe bevselen, arbitralijekgecor-

rigeert werden: Doch fullen alle andere Tiende- heffeis, die hare Tienden van Zoodanige nature nieten zijn, defelve vermogen te Verpachten, op foodanigen maniere als beftfullenoordeelen. Ordonnerende en gelaftende allen Officieren en Magiftraten , dele voornoemde boete by Pa- rate Executie te innen en te ontfangen, oockby preventie in des anders Diirrict te mogen execu- teren, daer het fel Ve foude werden geconniveerf of nagelaten, en die boeten te doen brengen in handen van den Ontfanger van dk Gemeene Middelen ofte Tienden, waer onder de voor- noemde Tienden gelegen en geheven -worden» daer van den Officier die de Executie doen ftl> de gerechte helfte fal profiteren, en werden de voornoemde Ontfangers by defen wel expreffe- lijck gelaft de voornoemde Quohieren en Con- ditien, fonder eenigh uytiielaen onsoverfefcfl· den, fonder van des te doen eenighiinsi" ge' breecken te blijven, op dat wy geen redenen mogen hebben onsmifnoegen daer over te too·

nen

ïT«(-?<=nr» Hit- nipmitiAt fnVrvanorsEtencïe-

Endeop dat niemandt hier van prat

re eenige ignorantie, hebben wy medegeia

en geordonneert, laften en ordonneren nu * defen, dat dit Placaet al omme daer men gewoon is publicatie te doen , openbaerlijck yoorje Volckeafgekondight en geaftigeert falwer^ en yeder een gelaft haer naden inheudevan tereguleren , wantwy'rfelvealfootenm£'■ dienftevanden Lande bevonden hebben hooren. Aldusgedaen, g^eS arrefteerrin'sGravenhage den elfden'c feftienhondert achtentachtigh. "Wasψ pheert, G.vanHoey, vr. Onder 1»°^. Ordonnantie van den Raedt van State, kent, G, van Slingtlandt.

-ocr page 1213-

Rakende de Policie, Tienden, &c onderde Generaliteyt. 1191 mtrfchouwwge \ die contra Ben, tranfporten of ABens in Wedden en tyefiemof dingerlandt te moetenprothecoUeren, in date den negen en iwintighfien Mey 16 S 8. DEn Bied van State der Vereenighde Ne- fterwoldingerlandt, dat defelve foodanigëCon- demnden» Allen den geenen die defen traden, Tranfporten of A&cns by derefpecTri- jegenwoordigen fullen fien oftehooren ve RichtersvandePJaetfen waeronderfy iijnre- leieny Salut; Doen ie weten \ Al- forrerende , fullen hebben te doen Protocolle-

rfl0 bevonden wordt, dat in het diftrift van Weddeen Weirerwoldingerlandt weynigCon- traften of Tranfporten by de Richters van de re-, foeftive Plaetferi worden geprorocolleert % ter ooéeckedat deEdelluyden en Paftoors, geaf- jifteerc met hare Kerckvooghden , woonende buyten het Territoir van de Generaliteyt, onder hetreiTorc van.de Provincie van de£tadt Gro- ningen en Ommelanden, enprincipael van het Old-ampt, haer onderwinden het meerder ge- ctóeder Contracten, Actens en Tranfporten vandelngefetenen der Generaliteyt, voor haer alfoowelalsvoordeRichtersin'tDiftriftvande Generaliteyt, fonder defelve door de Richters te doen protocolleren , te laten paiferen, de- welckeoock overal byhaer alsdan voor valide erkent werden, ftreckende het ièlve tot mereke- ïjekeondienft vanden Lande, Soo Is'τ: Dat wymitsdefen wel hebben willen waerfchouwen, vermanen en bevelen, alle de Op- en Ingezete- nen ran het gemelde Diftrid van Wedde en We*

ren, of dat defelve by ontftenteniile van dien,

nul en van geender waerde en fullen zijn, gelijck medeinvalide en krachteloos fullen zijn alle die Aften of Tranfporten, foö wel buyten als bin- nen het reflbrt van de Generaliteyt gepafïeerr, over Goederen onder het voorfchrevé DiftriÖb van Weddeen Weiierwoldingerlandt gelegen, dewelckeniet voor de voornoemde Richters fullen zijn gepa fleert en verleden. Endeop dac niemandt hier van ecnige ignorantie korne re prxrenderen, begeren wydat defen alommeiri meergemeld Diftridt van Wedde en Weftèrwol- dingeflande, fal werdengepubliceert eh geaffi- geert fulcks en daer't behoort. Akfusgedaen en gearrefteertin den Raedevan State,fn 'sGra- venhage den negen en twinrighften Mey fefrien hondertachten tachtigh. Was geparapheerf, B. v. Wehelde, vt. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van den Raed van State. Geteeckent, G.vanSlingelandt.

hjolutie, de Predikanten te Velde toegevoeght vijftiirh guldens voor rejs- koften naer het Leger, heen en -wederom, in date den een en twintighflen Januarii 1600."

IS na deliberatie goedtgevondenen verftaen, dat aen yeder der Predikanten te Veldedie- nende, fal werden toegeleydt, gelijck haer toegeleydt werdt midrs defen, de fomme ran vijfdgh guldens voor Reyskoften na't Le- geren wederom ·, en werden de refpeftive Col- lonels of andere Hooft-Officieren, by wekkers

Troupes de voornoemd e Predikanten den Gods dienft fullen waernemen, midts deieri geórdon- neert, ommein demarfch defelve Pfedikanten te voorfien met een Wagen ofte Karre voor haeï Perfoori en Bagagie. Was geparapheerty* 0^ Goflinga-, vt. Onder ftondt, Accordeéttmet 'c Regifter. Geteeckent, G.van Slingelandt'...

hjolutie y furcheantien van Éxecutien niet verder te ex tenderen als voor den tut van ' fisMaenden, in date' den een en dertighflen Januarii1690.

r

'Snadeliberatie goedrgevonden en verftaen, «atalleSurcheantien van Executien,by haer M. Mog verleendt werdende, fonder li- oiiratievan rijdt, of tot nader ordre en dif-

van des Generali tey ts Reecken kamer i oni me te ftreckentotderfelvernarichtihgè , en aen de re- fpecTrive Ontfangersende RentmeefterS, orhme haer daèr na te reguleren. Wasgeparapfreerr, J. Schimmelpenninghk vander Oye, ve. On- der ilondt, Accordeert met het Regifter. Ge- teeckent, G.van Slingelandt.

kV

Wen werden geëxtendeerr, als voorden rijdt «'«achtereen volgendeMaenden, fullende •^ defes gefonden werden aen de Heeren

P/. ": : ■,,' άφ π \1ύ fi 'ι > ·:„' · ... ι ■:■:■■■ :. ■· ν ■'■ ■-*· ν ■' ,-:" ; ·' ' ·,!. ;αφ >3 c#€t13 Qpkphjeei van's Lands Rijswéreken in Viamderenen'elders, in date den ^tiendenMe/lapo. '                   ■·.- :                "                             ■'· "\

^n;Raed.van State der Vereenighde Ne- derbnden, Allen den geerten diedefen i^iehifien-of hooren lefeni Salut: kbLnJ n temetm '■ Dat wygefefleaeeit; *nRewT °P^^erèitóaje^ uüe dagfelijcks 5 ^ent werderitotlonderhoudten handtha-

vingevahdesLandrsZeewercken totSluys, en aen beyde de Paflèn, fóó oock tot Philippine en elders, den dienft vanden Lande aengaende, beftaende in Rijs-hoofderi, Bermen , Pakkin- gen , Harnaflingen ende Beflaghwerekenaëndé' Gontrefcherpen, Wallen , Gingels, Dijeken en

-ocr page 1214-

Placaten en Ordonnantien.' 9. Boeck. de, de Schippers, Viflchers of Vlette fullen vervallen, die aen de voorfzZe °°^ ken-* alwaer geen Ka&ywercken zijn ο?**" meer palen ftaen , noch tor geen teerhooË or Schutplaetfen gemaeckt zijn, bim'en ord

II92 qn Dammen, dewelneert werden, fondmen en hooge vloedeftueken geflagen ofgvérmeerderinge van

reden komen aen te varen en in te loopen daerdoordeRijswerckenopfoodaniecpiaS· fchenden en ruïneren : Ende op dat nicna ? 1 hier van ignorantie kome te pretenderen h 1 geeren wy dat defen alomme en daer't behoord ' fal werden gepubli^ert en^eaffigeercj laftj 1 ende bevelende midts defen allen Gouverncü I Commandeurs, ofinabfentiecommanderende' midtigadersderefpeftiveOfficierenendeMaei' I ftraten van de Steden en Plaetfen, in het Diftnft 1 van Vlaenderen, Teflbrt van defen Staet, defen I onfenPlacatepunftuelijck te doen obferveren 1 en na hare forme en innehouden executeren als I mede de Contraventeurs van dienteachterha-1 len, door foodanige Perioonen, als fyluyden I daer toe bequaemft fullen oordeelen,, Mende I de voorfz boerens werden genooten een dirdé-1 part bydenAenbrenger, hettweedcderdepart 1 by den Officier die de calange fal doen, enher I refterende derde-part by den beëdigden Werclc* I baes van de voorfz Rijs wereken. Aldusgedaejt I engearrefteert in den Raed vanStatein'sGra- f venhage den dertienden Mey ieflien honderdc I tnegentigh. Was geparapheert, β. van Fh· I ê>erge,vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van 1 den Raed van State. In abfentievandenSecre* I taris. Geteeckent, M.Iffac.

vanMoflclen, of rapen van Aly-kruycken, de Rijsbermen endeTuynendaer en boven feerge- broocken ,; opgetrocken en afgetrapt werden, en daer by bevonden» dat door fommige Mans, Vrouwen en Kinderen de los gebrooc ken, en al- fo opgetrocken Rijswerken werden opgeraepr, onder pretext van Zeedriften, die, daer door noch de vafteTuynen komen af te winden, uyt trecken en verbreecken, waer door des Landrs Rijsvercken merckelijck werden befchadight, Soo Is'x,: Dat wy, om daer tegens te voor- lien, ten dienfte van den Lande hebben geor- donneert en geftatueert, gelijck wy ordonne- ren en ftatueren midtsdcfen, datniemandt, wie hyoock zy, en fal vermogen eenige Moffe- len te trecken, of Aly- kruyken te rapen, op, of tegens de Rijsbermen,, Hoofden ofte Kribben, noch geen Rijs, Staecken en Gaerden, of ande- re Materialen mogen oprapen , ende binnen de Steden, Forten of andere Plaetfen voorby eeni- ge Schildwachten inbrengen , te weten diege- haelt of bevonden fouden zijn van'sLands wer- ken, op de boete van tien fchellingen Vlaems, voor de eerfte rey ie, voor de tweede reyfe twi n» tigh fchellingen Vlaems , en meermalen bevon- den werdende, geftrafete worden aen den Lij- vej in weicke boeten, met vergoedinge van fcha-

Placaeten Ampliatievan Ί Piacaet van de Tienden, vanden elfden Fchwariifefim . hondert acht mtachtigh ^ mdatedentwintighfienjunii'1690:

I

Én Raed t van State der Vereenighde Ne- derlanden ,j, Ajlen den geenen die defen fullen fien. ofte hporen lefen ,Salut; *Doen te weten : Alfoo ons eenige dif- ficultey ten zijn gemoveert en voorgekomen on- trent den innehoude van onsPlacaet den elfden Februarii feftien hondert acht eri tachtigh, ge- ëmaneert op het fubjeft van de Ve^pachtinge der Tienden, dewelcke onder het Diftrift van de Generaliteyt geheven en gerrocken worden, daer van eenige Roomfche Geeftelijckheydt je·; genwpordign Poflèifèurs zijn. S o q 1 s'x: Dat wy tot renovatie en ampliatie van 't voorfchreve Piacaet^ gpedtgevonden hebben te verklaren, foo als wy verklaren midtsdcfen, dat de voorfz Tienden publiquelijck fullen moeten Verpacht werden door de Stockhouders daer die zijn, of by de GeintereiTeerden, ten overftaen van Sche- penen en Secret ariflen , onder wekkers Diftriér de Verpachtingen gefchieden, ςη dat yeder van de voorfchreve Gerechten of Secretariflên b«K nen den tijdt van veertien dagen na de voorfz re- fpeftive Verpachtingen, een Copie authenticq vandeQuphierenrder voorfz Verpachfinge en Conditie, waer op, en waer na dat de voorfz Verpachtingen fullen zijn gedaen» fullen heb- ben over te geven in handen van de Ontfangers van de Collaterale Succeilien,yederin fijn Quar- nier, immers ten langhften drie weecken naer de

gedane Verpachtinge, op poene dat die geene die daer vanin gebreecken foiiden mogen blij- ven , fullen verbeuren ten profijte van denLan- de, twee hondert guldens, ende daer en boven alswederhoorigevan onfe beveelen arbitralijc- ken werden gecorrigeert: Ordonnerende ende gelaftende, in conformité van het XXI- Am- cul van het Placaet en Ordonnantie van wegetii deHooghMog. Heeren Staten Generael, den elfden Februani'feitienhondertnegenen/e/iigh op het fubjeft vanden Twintighflen penning» geëmaneert, yeder Ontfanger elckin lijn 1J1- ftrift, ommedecalangevandefrauden,enran de refpeftive Boeten te mogen doen, ende wae bydenOfficieroverdeStadten'tLanddicniai vermogen te vervoegen, paratélijck de ?l^°' fondereenigeforme van Proces,-pockby'p ventie in des anderen Diftrift te mogen &^ Ten, daer'tfelvefaudemogenwerdengecw veert of nagelaten, en fullen de boetenen tojVdaer van te procederen ^genoorei1^ deylt werden een vierdepart VQQt jj^jjjggn

vierdepart by den Ontfanger die - doet, en het refterende vierdepart by brenger. Ende opdatnieman^/f' Ιφ tendeere eenige ignorantie, «Séa*8* gelaft en gcordonneert > dat ét riaca* ^

-ocr page 1215-

Rakende de Polieie, Tienden^ men gewoon is publicatie te doen, open- Sijck voorden Volckeafgekondight en ge- 7 egrtfalwerden» enyedereeri gelaft fich na JJinoehouden van dien te reguleren, Γοο en eliick hetfelvein gelijckegelegenthedentege- f biedengebruyckelijck is, want Wy fulcks al-

&c. onder de Gcneralitcyt. 119 3 foo ten meefl en dienfte vanden Lande bevonden hebben hehben te behooren» Aldus gedaen, goedtgevonden en gearrefteerr in 's Graven hage den 20. Junii 1690. Was geparapheerr, T.A.v. Voorfi, vt, Onder ftondt, Ter Ordonnantie van den Raed van State. GeteekentjC/.'y.Slingeïandt.

fycMt ι tot prompte executie wegens het frauderen van des Gemeene Lands Miélde- len, in date den eerflen Julii 16oo. ,.:... ,

,g-k E Staten Generael der Vereenighde Ne- I Λ derlanden, Allen den geenen die defen \3 iu^en ^en °f h°oren m§^> Saluts 'Doen te weten: Alfoo Wy in ervarin- gekomen, datde fraudes en contra ventien van ^Hacatenop'tfubjeeTrvan de Gemeene Lands Middelen, van tijdt tot tijdt geëmaneert,dage- Ijcksmeer en meer toenemen, ende dat die wel roornaraentlijck werden gepleeght by Perfoo- nen van geringe conditie, en die niet veel te ver- liefenen hebben, dewelckedan, foo wanneer fpjuyden daer over werden gecalangeert, die laeckedoor alderhande opgefochtc chicanes we- tentetraineFen, en dan noch eyndelijcken, foo wanneer de Pachters al Vonnifle tot haren lafte neöfaengeobtineert, die condemiïatie dan noch al door indi re£te middelen, ende vuyle praclxjc- kenrrachten illufoir en infru&ueus temaecken, alle het welcke ftreckende is tot merckelijcke verachteritige van de cours van de Juftitie, die daerinne behoorde te werden geobfèrveert, en totgroot nadeel en prsjuditie vanden ophef van denieergefêyde Gemeene Middelen, en fulcks totondienfr. van den Lande, waer door de Pach- ters werden gedeterreert en afgeièhrickt, omme deftaudesby haerachterhaelt, by wegen van Ju- ftitietevervolgen. Soo Is't. Dat Wy daer jegens nader willende voorfïen , geordonneert engeftatueerthebben, gelijck Wy ordonneren en itatueren by defen, dat Schepenen, als Com- oiflariflèn over de faecken van de voorfz Ge- jjeene Lands Middelen, inderefpediveDiirri- «oi van de Verpachtingen, midtfgaders de Ad- vocaten ende Procureurs voor haer refpective Kechtbancken pra£tiferende, in faecken raec- iertdede gemelde Gemeene Landts Middelen, pnaerEed fchuldigh en gehouden fullen zijn, ioonoopende het beleggen als inftrueren van de roceiTen, haer punclruelijck enpriecifelijcken c«guleren, nadcninhoudevanhec XIII- Ar- lc«l van de Generale Ordonnantie , op den op- ende gemelde Gemeene Middelen den'agt- en iuguiti feftien hondert vier en vijfcigh ge- «laneert, midtfgaders naer de Ordonnantie by ^«^pdenfevendenMaert feftien honderdt (ts re/κ ^ nac*er gcarreiteert, opdeproceduy- fe houden in faecken raeckende defelve Ge- ÖJ?neLands Middelen * fondereenige verdere f ngure van Proces te gedogen, te vergun

ftaenfal werden Appoin element van citatie te- gens fijne Partyen, omme indcièlve faecke voor den gemelden Raedt van State voorts geproce- deert te werden, volgens de laetfte rerroa<Sta. Dat wijders Schepenen als Gedelegeerde Rechters, over de faecken van de meergenoem- de Gemeene Lands Middelen, infgelijcks om- trent de decifie van de voorfchreve faecken ge- houden fullen zijn, alle den geenen die bevon- den fouden mogen werden eenige van des Ge- meene Lands Middelen te hebben gefraudeert, ftri&elijcken prxcifclijcken, en na de letter van de refpecTrive Placatcn en Ordonnantien op hec felve iübje£t geëmaneert, fonder eenige diffi- mulatie, conniventieofverfchooninge, tecon- demneren inde poenen enmul£ten,. by defelve Placaten en Ordonnantien geftatueert, en dat die geene, die in cas van fraude fpude rnogeii werden gecondemneert in eenige boeten ofte mulcTrenfchuldighfal zijn, defelve te voldoen en te betalen binnen den tijde van veertien da- gen na de voorfz eondemnatie , en byaldien hy in.gebreecke mochte komen te blijven binnen den voorfz tijdt van veertien dagen de voorfz boeten en muloen te voldoen, dar hy in fujeken gevalle daer over andere ten exempel met open- bare Geeflelingh fal werden geftraft, en byal- dien yemant in cas van fraude eens gecondem- neert zijnde, daer na wederom op eenige frau- de foude mogen werden achterhaelt en gecon- vinceert, dathy in foodanigen gevalleen eene dubbelde boere gecondemneert, en daer en bo- ven anderen ten exempel by publique Geefïèlin- gegeftraft fal werden. Ende ten eyndc dat den innehouden van defen Onfen Placate alomme achtervolght, en in alle fijne poinélen nageko- men en onderhouden magh werden, ende nie- mandtdaer van ignorantie en pretenderen heb- ben wy mede gelaft en geordonneert, laften en I ordonneren midts defen, dat ditPlacaetalom- ί me, daer men gewoon is publicatie te doen, openbaerlijck voor den Volcke afgekondigc en ! geaffigeerc fal werden, en een yeder een gelaft haer na den innehouden van dien te reguleren, want Wy fulcks ten dienfte van den Lande be- vonden hebben alfoo te behporen. Aldus ge- daen , goedtgevonden en gearrcfreerr in 's Gra- venhageden eerftenjullii feftien honderdt tne- gentigh. Was geparapheert, J. Tauw 9 vt Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenighde: Nederlanden. Lager ftondt, Ter relatie van den Raedt van State der fel ver Landend,; In ab* fentievan den Secretaris. Gerceckent, 'M. Jjfac,

ra

. .Jje werden geprocedeert, als by de voorfz fX^e Ordonnantie is geftatueert en gepre-

5οΠ?' datin fulcïcen gevalle defaeckedè fa- den b ,Volv7efen aen den Raedt van State , en

den Ρ κ              en den ^aedt van ötate , en IV η of °fficier op lijn Requefte tocge-

"*· D

'Eel.

/F

Waer*

-ocr page 1216-

ii^4 J         FlacaÊenenOrdóèilanden.1 9-Boeck Waerjchoumnge y Öntfangcr's·γάη den Thee-Hondertfien Penningh Ψαη de M$e ve Magijtiaten af te vorderen eenpertinenieflaet van alk Obligatien L os- en Lüfrénte ' der haer^Diflrïèl loopende* indate denwjf tienden Jiilü\6^%                             ^

by delen den Ontfanger , :."·' '\: } ι \\ L· iri-alle de Plaetfen, onder het Diftrift van f Adminiftratie reforterende (de Cotnnro van het Gemeene Landt alleenlijck uyteef^ dert, aen wien aparte ordres dienthalvenC" te werden afgefonden ) by een ofte meerSo? daeghfche proelamatien te doen afkondigen J bekent maecken, ofanderfins derefpeftiyeAf giftraten te infinueren, dat die van de mi Quartieren , Steden , Collegien, Heeiprai,. of Waterfchappen, Dijckagien, PoldersyQ^ pen, Societeyten ofte Gemeenfchappenvoor- noemt, in fijn Ontfangershandenpromptelijck fullen hebben op te brengen ende overtcfeveren een pertinente begrootinge of korten ftaetvanj alle Obligatien, Los-en Lijfrente-brieven, f0f! haren lafte refpecfive loopende, en defekaen-1 ftondsaen ons te laten toekomen, ommci?erfei- vegelien zijnde , als dan foodanigh rader ge-] difponeerc te werden, als bevonden filwerJenl te behooren. A&um's Grav'enhageden viji.1 tienden Julü feftien hondert tnegentigh. "Was! geparapheert, M. v. Scheltinga, vt. Onder ftond, Ter Ordonnantie van den Raedt vanf State. BymyalsCommis, M.lffac.

DEn Raed van State der Vëreenighde Ne- derlanden, Alfoo de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenig- de Nederlanden j by Refolutie van dendertighften Junii deCes jaers feftien hondert tnegentigh, onderanderen hebben vaftgeftelt, dat geheven fal werden een Twee-Hondertften Penninghvan alle Obligatien, Los-enLijf-ren- te-brieven, loopende tot lafte van eenige Quar- tieren, Steden, Collegien, HeeniraetofWa- terichappen , Dijckagien , Polders, Dorpen, Societeyten, of eenigerhande andere Corpora ófgemeenichappen in hetDiftri&vandeGene- raliteyt, geenuytgefondert, wie defelveoock foüden mogen wefen, en dat de waerdye van de voorfz Lijfrente- brieven indiftin&elijck op een ofmeer Lijven genomen ofte gereeckent fullen werden na advenant van tien ten hondert van het geerteter faecke van de voorfz Lijfrenten jaer- lijcks moet werden betaeldt, dat is , dat eene gulde jaerlijckfche Lijfrenten, ten aenfienvan den voorfz Twee-Honderdtften Penningh ge- houden fal werdenin Capitael waerdightezijn tien guldens jSoo Js'r: DatWyuytkrachtevan de bovengemelde Refolutie hebben gelaft en ge- authórifeert, gelijck wy lallen en authöriièren

—·—

lil":

Vldcaet, noopmd? het aenbrengen van alle Geeft elijeke Goederen aende hntmte^tn '' van de Collaterale S uccejfte, in date den twaelfden Mey 1691.          , ?; boete van twee honderdt Caroligulden» ten profijte van den Lande te verbeuren bydegeenc die daer van foudën mogen blijven in gebt&x- ke* en op foodahige andere poene, als wy lul- len goedevinden tegens dë'Verachrers vanonie béveele'n nader te decreteren : Lallende en au- thoriferende hier mede de refpeftivc Ontfan- gers van de Collaterale Succeffien , yedêrmiim Diftriét, de calange van de frauden en boeten^ conformiteyt van het XII. Articulvanonstf»· caet en Ordonnantie, op den ophef van trecn van de Collaterale Succeffien, van g!j»?™ Februarii feftien hondert negen enferog»\P" ratelijck, deplano, enfonderformcraniTo» te mogen doen: En op dat niemant hier van g norantieprïetendere, laften en ordonnere ; dat dit Placaet iilomme, daer men $^00.-ά publicatie endé affixië te doen, °PenbaIL voorden Volcke afgeköndight ^^%λ worde, en alléri en een y egelijck die het a g gelaft fich na deiTclfs inhoudt Pr^lleKenft guleren, want wy fuleks alfoo voorde

wbpveTedomedLfilhgg

van den Lande bevonden hebben tet Aldusgedaen, goedtgevonden en|Pr 0^ in's Gravenhage den twaelfden f honderteen en rnegentight Joh.Eeck, vt. Onder ftondt, '}5^f, nantie Van den Raed van State. S* S. van Süngelandt

ders hoe veel defelve in Pacht en ToepacHtzijn doende, ende met foodanige vordèrëdiilgnatie Van alle de voorfchreve iborten van Goederen, als gebruyckelijck is en behoort, als binnen den tijdtvanfcsmaendeii na publicatie defes, op de

-ocr page 1217-

Rakende de Policie, Tienden, &c. onder de Generalitey t. 119 5 tfdderPldcaet op het voonnftaendefubjeB, in date den vier en twintighfien Decem-

ber 1692. DEn Raed van State der Vereenighde Ne- derlanden i Alfoo wy in ervaringe ko- men, dat de RoomfcheGeeftelijckheyt, ■ tjêgenilaende ons Placaet vanden twaelfden ie» fcftien hondert een en tnegentigh, inge- breecke blijft van aen onfe Ontfahgers van de Collaterale Succeflie, nevens haer andere Goe- deren aen te geven de Beneficie-renten en Vica- p^oederen, die fy, of andere van harent we- gen onder het reflört van de Generaliteyt zijn befittende» onder voorgeven dat defelve het foorfchreve Middel niet fubjeflt fouden wefen ·, Soo Is't: Dat AVygoetgevönden engerefol- veert hebben tot Elucidaf ie van't voorfz ons Pla- cet te verklaren, foo als wy verklaren by defen onfe intentie en meeninge te wefen, dat foo wel de voorfz Beneficie-renten ende Vicarie-goede- renj cngeneralijck alle foorten van Goederen, Klcke inyemands particuliere eygendom zijn-

de, het voorfz Middel fubjecT: fouden wefen, aen gegeven moeten werden als de geene die in het voorgeroerde ons Placaet uytdruckelijck zijn genoemt > en dit op de boeien en poenen dacr in, en in de Ordonnantie op 't voorfz Mid- del vervat: En opdatdeRoomfche Geeftelijck- hey t hier van gewaerfchout zy, en niemandr ig- norantie pretendere, laften en ordonneren wy defeonfewaerfchouwingealommete doen ver- kondigen, uy troepen en publiceren, daer men gewoonelijck is uytroepinge en waerfchouwin- ge te doen. Aldus gedaen en gearrefteert in den Raede van Scate in 's Gravenhage den vier en twintighften Decemberièftien hondert twee en tnegentigh. Was geparapheert, T. A. van Foorfl, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van den Raedt van State. Geteeckent, S.van Slingelandt.

Sjfodétie, de Quartier-fchouten inde Adeyeryegelaft pertinente Lijften cvertefen* denvandegenegotieerde Capitalen, indatedenfesentwintighflenjulii 1692.

DEn Secretaris van Slingelandt, terocca- fie van de dagelijckfcheyerfoecken om remiiïïenvan ordinaris en extraordina- ris laften, dieby de meefte Dorpen in deMeyerye van'sHertogenbofch omverfchey- deredenen gedaen worden, dochinfonderheyt orade fware intereffen van gelichte Capitalen, diefyjaerlijcks fouden re betalen hebben, gelaft zijnde na te fien de Lijftcn daer van by de Quar- fierenenDorpen van gemelde Meyerye overge- bracht, involdoeningé van haer Ed. Mog. Re- folutienenordres van den 3.en6.Januarii 1688. heeftgerapporteerr, dat niet de helft van de gere- tireerde Lijften waren overgebragt, en dat vee- Je vande overgebragte ieer defeftueus en incom- pleet bevonden wierden: Waer op wefendege- ddibereert, is,ten eynde dat eenmael op foo me- Nghvuldige verfoecken, met volkomen kennifle vanfaecken gedifponeert magh werden, goetge- voiiden en ver ftaen, de Quarrier-ièhouten vande %erye van 's Hertogenbofch ( y eder foo veel "Jnpiiartier aengaet) te gelaften,dat fy voor den ferften Öftober eerftkomende > fullen hebben Werte brengen elck een pertinente en complete Jttvanalle de genegotieerde Capitalen, tot 'te van fijn Quartier loopende, met by voeging jcvensyeder Capiraeï in hetbyfonder, op wat ghen jaer, door wie, op wat ordre en autho- atie, van wie, entot wat gebruyckhetfelve jj^egocieert is, en tot wat intereft het althans is opende, oock (foo veel fy eenighfins fullen nnen vernemen ende na vorfchen ) wie de je- |T00rdige Houders van de Obligatienzijn: khk en ^c a^es > nevens de voorfz Lij ften mlf ? voeBen de Quartier-Refolutien, waer ^aeüchtmgen der voorfch reve Capitalen ge- een"2l-ln' .van woordetewoorde, endefonder jj0e|eomiffic geëxrraheerc uytde Refolutie- Ker», en by den Griffier onder teyckent,met

aenwijfingh nevensyeder R efolutie, wie by het nemen van defelve prasfent zijn geweeil: Dat gemelde Quartier-Schouten verders door de Regenten van alle de Dorpen en Plaetièn in haer refpeftive Quartieren , fonder uytfonderinge, gelijcke Lijften van de Capitalen , waer mede defelve belaft zij η, fullen doen op ft ellen s wclc- keLijften de Regenten, foo van de refpe&ive Quarrieren, als van de voorfz Dorpen en Plaet- fen, by defen gelaft werden op te ftellen, en ne- vens haer Griffier ofte Secretaris te onderteeckc- nen, op den Eed by haer gedaen, ende voorts over te leveren in handen van gemelde Quartier- fchoutenrefpeótivelijck, uytrerlijcktegensden vijf en twintighften September eerftkomende, op pcene van hondert Caroli guldens, door de voorfz Quartier-fchouten paratelijck te innen, en van boven dien, by wegen vanftricregyfe- lingh, tot he t overleveren der voorfz Lij ften te worden bedwongen ; des fullen de vdbrichreve Quartier-fchouten ibrgh hebben te dragen, dac de Quarrieren, Dorpen ende Plaetièn voor den tienden der aenftaende maent kennifle van defe haer Ed. Mog. Refolurie mogen bekomen. En opdatallefrauden in 't opfteïlen der voorfz Lij- ften te feeckerder belet en voorgekomen mogen werden, fullen alle Capitalen, welcke van de voorfz Lijfte afgelaten worden , en alle Interef- fen en Renten, die daer in lager worden uytge- trocken, als fyeffectivelijck en in derdaetloo- pen, komen tot particulieren lafte van de Re- genten »die de Lijften geformeert en onderteec- kent fullen hebben, en van haer en hare Erven» by Parate Executie werden gevordert, en ial van defe Refolurie een goet aental gedruckte Exem- plaren aen yeder Quarcier-ichput gefonden wer- den , ren eynde omfe aen de Regenten der refpe- &ive Quarrieren en Dorpen ter hand te ftellen. Accordeert met'et Regifter. 7 F "2                  RefilH-

-ocr page 1218-

11 g6            Placaten en Ordonnantien. 9* Boeck. Refolutieygeen Gouverneurs} Commandeurs\ Majoorsf oj' ComniifmvanV en Munitien van Oorlogh, &c. part of deel te mogen hebten in het aennetnen

een/ge

iVerckeUy in dateden acht'β en Oei o ben 6^^· .*...*

IS na voorgaenderijpe deliberatie, tot voor- komingh van abuifen welcke in 't ftuck van 's Lands Fortificatien gepleeght fouden konnen werden, goedtgevonden en gere- fol veert, dat voorcaen geen Gouverneurs, Com- mandeurs» Majoors of Comrnifen vande Vi- vres en Munitien van Qorlogh indeFrontieren vandenStaet, veelmïn eenigeIngenieurs, Di- recteurs of Contrerolleurs vande Fortificatien, eenighparc of deel fullen mogen hebben, dire- itelijck of indirectélijck , in aenneminge ofte overneminge, het zy van nieuwe wercken, of van 't ordinaris onderhoud der felver. En op dat alle indirecle middelen, om haer Ed. Mog. goede meyninge in defen te konnen éluderen, foo veel doenhjck afgefneden mogen werden, lullende Aennemers voor het teeckenen vande Beftecken, alle hare Mede-ftanders moeten noe-

men,

en opde Beftecken aenteecken, L i lenmden, des ge aft zijnde, met föiemn T Eede moeten verklaren, datnicmanr u, haerfelfs endede Medeftanders, ftSg» vooren bekendtgemaeckt, eenigh part ff m de Aenneminge is hebbende, direftcliirï indiredehjck, en in gevalle naderhand S vonden mocht werden, dat eenige Aenne

rs

haer Medeftanders niet aenftc-nds ter K& trouwe genoemt j maerdefelve, of cenilé Jn dien achtergehouden hadden, fullen deiefeve beuren haer verdiende loon, en daer en boven" als meyneedige aengefien en geftrafc werden en faldefe Refolutie op alle Beftedingen voorgele- fen worden, op dat niemant hier van ignorant tie prajtendere. Was geparapheert, Arent Slachtoe, vc. Onder ftondt, Accordeerrmec het Regifter, Geteeckent, 'S. van Slingelandt

Refolutie, Pachters <van 's Landts Hoeven en Tienden defchade van Hacel-flaé totharen lafletenemen, indate den twee en twintighflenOttober 1693.

Ewijl hoe langer hoe meer ondervonden werd t dat de Pachters van'sLands Hoe- yen en Tienden op gemendiceerde At- ïeftatien van gevallen Hagelilagh, waer in defchade, daer door veroorfaeckt, dickwils ten breedfte wordt uytgemeten, remifiie komen verfoecken van haer beloofde Pacht-penningen, is na,voorgaende deliberatiegoedrgevónden en verftaen , dat voottaen in de Pacht-conditien van's Lands Hoeven, Landen en Tienden ge- fieldt fal werden, dat eén Pachter defchade die door onweder of Hagelilagh het gewas mocht

overkomen, fal nemen ten fijnen periculë'ende lafte, fonder uyc dien hoofde eenige arBagh of remiffiete mogen pretenderen : Enfalhiervaa by Extraét defes kennis gegeven werden aen de Rentmeefters van's Landts Domeynen en'Gee- ftel i jeke Goederen, ten eynde om de voorfchre"- veveranderingh in de Pacht-conditiente maéc- kën, en de Heef en op de Verpachtigh gaeniiè daer van te adverteren. Was geparapheert, Ψ de Huybert, vr. Onder ftondt j Accordeert met het Regifter, Geteeckent,:S.vanSlinge· landt. ''Λ,\:η-:-:"                  ;;'f Τ

_„*■--'_-■·

·,;, ■

ReÊlutie^npopendeheifinnen van de Verpondingen ,in date den negentienen'Fevrud' .'ι,.„',.'~.m'' feflieïihondprtyijfentnegentïgh,                    · ^t"-V "■■aï|.' '"> ■· ■!■·

gaehdedeOntfangërs der Verpondingen byde- iefi gélaft wdrdt den Raedop d,en Eed iri'rftuck harer;bedieriingegèdkën,' naeuwkeurighte^be- richten of'er geen PoldersiPartyen Lands,froot of kleyn, Huy ièii bf andere.parcelén van Goj- deren, de Verpbndinge iubjeflr, buyten d? Verpondinge zi/n gebleven , ende wanneet'& vrydommen van Polders ?' diè volgens Otttof Verpondingh vry zijn, fullen expireren, enösf de Quohieren, waer na de voorfz Verponding» fal geheven Werden, geformeert fullen fferaen op den voet vart haerEd. Mog. Refoluaen jan

ISgehöört hét rapport vande Heeren Kien, van Gelder maliën, en Secretaris van Slin- gelaridt, hebbende in gevolge en tot vol- dbéningevan haerEd. Mog. Refolutie van den dértighften Odober des voorleden jaers, meten nevens de Heeren van der Cloefe, Wi- chers en Thefanner Generael Burgh , jegen* woordighaBfent zijnde,gebefoigneert over den SractyandéGéneraliteytsFinantien. Waer op gedelibcreert zijnde, is gbedtgevondén en ver- ftaen , dat de Verpondingh over deHuyfèn, Ge- bouwen , Tienden, Viftcheryen, Moolens,Gor- ien.cn Dijckkettingen alom in train gebracht fal werden, achtervolgens haer Hoogh Mog. Re- folutie van denfevenen twintighften Februarii desjaers feftien hondert fes enfeventigh, voor foo veel de Verponding van de Landen niet ver- hooghtismeteenftuyverop de gulden, ten re- ipeét van de Huyfen en Gebouwen, of cenige vandevoorfz foorten van Goederen', reeds op de Quohieren gevonden werdende, welken aen-

den drie én twintighften Maert feftieni negen en veertigh , vijf en twmtighft

ber feftien hondert vijftigh, en veertien^ guftifeftien hondert vijfen vijftigh »|S|| pcenaliteyten, geftatueert by Placaten^a fes en twintighften April, en vijf en wntJ s

Mey feftien hondehet achterhoudenGoederen, vrelcke

of qualijck aenbrengen v- ,Veqrpondinghfchu!ag^

-ocr page 1219-

Rakende de Policie, Tienden,, &c onder de Generaliteyt. 11^7

D ij cks - en Polderlaften contribuerende, de Pen* ninghmeefter daer toe des noodsby Executie te conftringeren, en defelve vervolgens na Collatie tegenshec quohier der Verpondingen, nevens haer bericht aenden Raed te fenden. Wasge- parapheert, T. H. Baron van Reede> Vryheet tvt Renfwoude ,vr. Onderftondt, Accordeert met het Regifter. Gueeckent > S. van Slinge* landt.

, Jacr van het behoorlijck aenfehrijvens en

eiblicatiegedaen fal werden, om deQuohic f -gformeert te hebben voor deneerften Juni komende; en dat aen de Ontfangers der Ver- ^iidingen aengefchreven en gelaft fal werden, f alshaer gelaft werdt by defen , het voorfz vrichcuytterlijck binnen twee maenden over te feiden, midtigaders van de Penninghmeefters j rbedijekee Landen of Polders te vorderen een 0 van de margen- of gemetgetalen , tot de

Februarii 169 5

DÈn Raed van S tate der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fulleniïenoftehoorenlefen, Salüt: Alfoo wy aende Hooft-Offieieren over derefpeaiveQuartieren van het reffort van de Generaliteyt > hebben aengefchreven en gelaft doen formeren exacte en diftin&e Quohieren raiideHuyfen en Gebouwen ten platten Lande, mitfgaders van de Tienden, Moolens, fdieai- leenlytgefonderdt, welcke nergens andeistoe dienen, of gebruyekt konnen werden, dan toe liet dróoghmalen'vah Landen) Viflcheryeh, Gorflen en Öykettingen: Te weten, voor ioo veel de voorfchreve Goederen , of eenige van diêfiy'niet befeydts op de voorige Quphieren bekendezijn, endeVerpondingh-betalen,-met atótéèckehingh van de Huyren en Pachten $ of vaneen behèorlïjike tauxatie, nevens yeder par- óèel,tency^iideom daer uyt,ingevolgevanhaef Hoogh Mog Refölutie van den fevenen tswin? t^HftfehFebruarii des jaers feftien hondert fesen revertfigh j te formeren een Quohier van Ver- pöndihgen: En hét foude mogen gebeuren, dit» ntetïegehftaendë k[ de trouw en diligentde der vööi-fzHQófttOniGieren ρ en vande geenenj die , whaer, achtërvolgens ons aenfehrij vens 9 tot \ nét.-èpftellén der1voorfchreve Quóhierèm ger ^ktfullenW'èrdenj eefcigeParceélengèheël gEoinitfcèert, of niet na haer rechte waerde:op *QiK)hierën gebracht werden, I 't zy by faüce J?nikhibitié^frechteHuyr-ofPagt-cedullen, ^jdoorhët^fcffctkeh van tenige laften, van ^psfatieh, Rdn'tën, Chijnfen,Dijckgcfchooi- ■'-■ n5%pMybHijQ*iïaav/ .tai ι ■ Ληϊύ .-r.k

ten, Qyartiers-Dorps-of Polderlaften, of ande- re , of door wat reden liet ρ pek foude" niogen toe- komen; Sóo Is't: Üat wy daer regens willen- de vopriien , en opvolgen den voet, voor defen ingelijckegelegentheytgehouden>goèdgbvon- denhebben te waerichpuwen allen eneehyegé- lijckdiehetaengaenmagli , dat de voorfchreve Quohieren veertien da^ènlahgh, beginnende met den eefften van de Maendt April toekomen- de, voor een yeder fullen tefien wefen^ên Huy- fe van de Secretariïïèn van de refpe&ivë Plaetfen en Dorpen, ende van de Penningh-meéi]:êrs van de Poldersi alwaer een yëgelijck die het aen- gaet, ial konnen vernemen of en hóe fijn Goe- deren op de Quohieren gebracht zijn', en doen by voegen of corrigeren , Het geen fpude bevon- den werden bygevoeght ofgecorrigeerttemoe- ten werden·, en dat dien tijd van veertien dagen OYerftreeckenzijnde, voor veder verfwegen of qualijck gebracht Parceel, fal verbeurdt wcfen een boete van hondert Garoli guldens» dehelfc ten profijte vanden Aenbrenger , wiens naem, des begerende, gefeerctcert fal werden , en de wederhelft ten profij te van den Officier ende van den Armen, welcke defel-y e fal executeren op de verfweigen of qualijck gebrachte Barceleri, na daer toe alvporens van ons Executof iaèt verkre- gen xq hebben, Gedaen in 's Graven h agë den achten cwincighftenFebfuarii feftiehhpnderdc vijfentnegentigh. Wasgpparapheerr,j#//^/-> chejsyyxtj Onder ftpndr,' Ter Ordonnantie van dep.,R,acdc y Άα S tate, t G êreeckent, $. van Sim* ρΙαηΜ::ή:χ { ..' '[,:,■               ■ , -"V-.,-

ϊϋίΟΊ

\$^H ¥aït<feinterejfen van de RepJen,gehypothequeett op d^Mmicn njdnW^anti

En Rdëdc van State der VereenigdèNé- défianden \ Allen dén geenen diedefen füllêri fien ofte hooren lefen, S Α'ύ ν 4 \ dff;{? Mom,te,weten i Dewijl de Reduaie rQen^hen, gehypothequeert óp de Béeden <krpa n<^ ' ^an en Penningh twintighop jv/Cefiningh vijf en twintigh, al op den elfden bv'fTUam*sJaersfeftien hondert vijf en feftig, 4iÏrieruHi°0gh MoS- gerefolreert, door ver- gebl eletfelen toc noch toe is achter wege even, en de jegeriwoordige fchaersheydt

van de GeneraliteytsrFinantie noodtfaecjct ;te denckenop middelen öm defelve fpc^y.c^}.j^Ogér lijek teftijven, ,S o o Is'tv:; Dat w^r, jrj gfevpl^e van db' opgemelde Refólutie van^hae^sHoogh Mog. goedtgevonden en gerefolyeert,.hcbben de voorfchreveRenthen te reduceren, fpp.als wy defelvereduceren by defenp'p den Penningh vijf entwintigh, ófviervan he£;honderdtinitjaer, welcke reduftieingaenJ&lmetdeneerftenpfitp- berdefesjaersfeftien hondert vijf en toegentig, foodanigh dat van de Renten, die na' den voorfz eerften

ι

-ocr page 1220-

Pkcatcn en Ordonnantien. 9. Boeck.

i98

eerften Oibober fullen vcrfchijnen, niet meerder fal betaelc werden als vier van'chonderdc: Des fullen de geenen, die defe redudieniec fouden willen gedogen, hare Capicalen aen de refpefti- veOntfangersvande Beeden moeten opfeggen voor den eerften Augufti defcs jaers, teneynde dat wy tijdelijck daer van geadverceerc zijnde, ordre konnen ftellen op de afloflingh tegens de verfchijndagen j fonder echter dat de geenen die de originele Conftitude-brieven weerloos zijn geworden, 't zy door brand of andere toevallen, haer Capitalen lullen mogen opfeggen, maer de reductie moeten gedoogen : Ordonnerende voorrsaen allénen een yegelijck die het aengaet,

ten naeilcn verfchijndage na den voorichro eerften Oftober, haer originele ConftiJ

en 1 tie.

brieven aen de refpeftive Ontfangers overr brengen, om de redudie daer op te laten endo feren. En op dat niemandt hier van ignorai?" pretendere, laften en ordonneren wy dat def afgekondighten geaffigeert fal werden alomme daer 't behoort en gebruyckelijck is. Gedaen in 's Gravenhage den negenden Maert feftien hondert vi j f en tnegenugh. Was geparapheert T. j4. van Voor ft, vr. Onder ftondt, Ter Or! donnantie van den Raedt van State, Geteec* kent, S.van Slingelandt.

jplataet, Μ redres van onnodige laflen omtrent de Omrnejlagen&c. onder het re/fort \ van de Generaliteyt, in date den een en dertighften OÏÏober 169 5.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die dc- fen fullen fien of hooren leien, SAlut ·, attente-weten-. Alfoo hoe langer hoe meet ondervonden werdc dat de Quartieren , Dorpen » Heerlijckheden , Polders en andere Corpora, gelegen onder het reflörtvan de Ge- neraliteyt , door de fware Intereflèn van Capita- len» Vantijdttottijdt opgenomen, niet alleen onbequaem gemaeckt werden tot het dragen vah de laften, welcke ten behoeve der Gemeene faecke geheven werden, maer boven dien foo- danigh gedruckt en uytgemergelt, datde uytter- fte armoede en ongelegenthey t te vreefen is, dat boven dien de Landeryenen andere vafte Goe- deren uyttermaten feer befwaerdt Werden met veele omflagen, die op verfeheyde Plaetfen door de Regenten veelfins fonder kennis en bewilli- gingh van de notabelfte Ingelanden gedaen wei> den ·, ja dat daer omtrent foodanigh een exces gepleeght werdt, dat men allerhande Perfonele laften, enfelfsde Gemeene Middelen van Cörl·· fümptie feëlijck omflaet over de Gronden van Erven, en op die wijfe indire&elijck brengt ten lafte der Eygenaers van de ièlve, ten goeden deê- le Buy ten-gezetenen , fulcks elders voor hunne Confumptie betalende % S o o Is'ï : Dat Wy by defen wel uytdrückelijck verbieden aèn de Burgermeéfters, Schepenen en Regeerders van deQuartieren, Dorpen, Heerlijckheden,Pol- ders en andere Corpora onder het reflort van de Generaliteyt, ende aen allen anderen, welcke cenigh gefagh of bewindt over defelve of haer Goederen en Opkomften zijn hebbende, defel- ve Quartieren, Dorpen, Heerlijckheden, Pol- ders en Corpora met geen Capitalen groot ofte kleyn, onder wat fchijn of pretext, midtsga- ders op wat voet en conditien het foude mogen wefen, in eenigerhande manieren tebefwaren, alwaer het fchoon om daer mede andere Capita- len, tot hooger intereft loopende, af te leggen, noch öock eenige Omflagen of Setringen te doeh over de Gronden Van Erven, ende andere vafte Goederen, het zy met of fonder bewilli- gingh van de Ingelanden en Eygenaers, anders als op voorgaende iiytdruckelijcke pcrmifïie en authorifatie van Ons, naèr ingenomen aëvis van

jden Raedt van State defer VereenighdeNeder* llanden 5 verbiedende voorts mede wel uytdruc- jkelijck aenallcn en een yeder wie het foude mo- Igen wefen, fonder foodanigh een uytgedruckte ipermiilïeen authorifatie aen eenige Quartieren, 'Dorpen, Heerlijckheden, Polders of Corpora onder het reifort van de Generaliteyt ) eenige penningen, in voegen als boven, te crediteren, of op intereft te geven, of oock hunne guotete betalen in eenige reële Omflagh of Settingen, groot of kleyn. EnopdatOnfeernftige meyninge indeferite fèeckerderachtervolght ende nagekomen magh werden, verklaren Wy van nuvoorhettoeko- mende de voorfchreve Quartieren, Dorpen, Heerlijckheden , Polders en Corpora, vryen ontheven van alleVcrbandt en Obligatie,fpruy- tende uyt lichtingen van penningen, contrarie defen Onfen Placate gedaen j interdicerendeacn Onfe Hoven van Juftitie, geordonneerdrover Brabant en Vlaenderen, mitfgadersaenalleGe- rechten en Rechteren onder het re/Tortvande Generaliteyt, rechtte doen op eenigeObhga- tienofVerband-brieven, na de publicatie deies, fonder behoorlijcke pcrmiiTie ende authorilatie gepaftèert en.verleden , verklarende defelve by defen krachteloos, nul, en van onwaerde, ver- klaren verders de gelichte Capitalen en o gen penningen veièeurt en vervallen tweeüw_ aen Onfe Domeynen, en het overige derUeaen den Aenbrenger, waer voor de R-eg^ &Γ deren die de lichtingen gedaen, m^iEK tien of Verbaridt-brieven geteeckent'^J haer particulier, en fonder regres tot lalte van Quartieren, Dorpen, Heerlijckheden, PoW« ofandere Corpora, (alwaer het fchoon ög dat dePenningen tot derfelver nut en voor** bekeert waren) paratelijck en t^JS* Rentmeefters van Onfe Domeynen geflg^ particuliere fullen werden geèxecuteert' neren nóch mede wel uy tdruckehjcKaen genten, Griffiers en Secretariftenvana Quartieren , Dorpen , Heerlijckheden ,^ ders en andere Corpora, aen de gein ^ Rentmeefterstenallen tijden te gev'e»daer llegeflootenReeckeningen en Demi m oe gchoorendc, raidtfgaders deieiw r^

-ocr page 1221-

Rakende de PoMciciTienden;» &c. onder de Generaliteyt. ï199

vandc Reeekeningente admitteren, wek· ^„feRentmeefters, opdenEedinhetituck [irBëdieningegedaen y gehouden fullen we- i nooveel te harer kennifïè komen lal), aen ^Raede van Srate bekent te maecken alle Ca- • lenen Omilagen, die contrarie defen Onfen f cate gelicht of omgeflagen Men wefen,mitf- iers alle poften van Interefïen, dien contrarie f .gciccningh gebracht,, welckenietalleen van f \velcke defeive fouden mogen hebben ont- }' eü) gerepeteert , maer daer en boven tot la- Lergcéner die de felve in Reeckeningh gele- enfüllen hebben j opgelijckë wijfe geprofkeert tneeëxecuteert fullen werden als boven, ten op- üchtcder Capitalen geftatueerris. Ende op dat WrranniemanEeenige ignorantie kometepre- tenderen, laften en begeeren Wy dat defen al-

ommeinhetreflortvan de Generaliteyt fal wer- den gepubJiceerc ende geaffigeert ter piaetlè daer men gewoonis foodanige publicatie en affixie te doen, want Wy bevonden hebben het felve ter> dienfte van den Lande, en ten heften van de goe- delngefetenen van dien alfoo te behooren. Al- dus gcdaenengearrefteer c ter Vcrgaderingevan de hóoggemelde Heeren Staten Generaeldn den Hage den een en dertigiten Oftober feftien hon- dert vijf en tnegentigh. Was geparaphëerf* J. vandercDees) vr. Onder ftond, Ter Ordon- nantie van de fdve. Geteeckent , F. Ïagel. Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van meer hooghgemelde Heeren Staten Gènerael, opeen rooden Ouwel * overdeckt rnec een Pa- pieren Ruyte. - b*-b'^ -th lol

Hélicatky houdende een quotifatie op alle Ampten en Bedieningen, in date den tweeden November 16$ f.

E Staten Gènerael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, S α l υ τ ; Tioentetiueten : Alfoo Wy tot verval vandèfware laften, dewelckeindefe rijden, tot tóidhoudingevandeGemeene faecke, en be- fcherminge van het Landt, en van degoede In- gezetenen van dien, gedragen moeten werden, nevens andere extraordinaris belaftingen, noo- dighgeoordeelteh goetgevonden hebben op te Mlen een Quotifatie op alle Ampten en Bedie- ningen, onder het relfort vari de Generaliteyt, groot en kleyn, het zy de Generaliteyt aengaen- de, ofdeVafal-Heeren, Steden, Quartieren, Dorpen, Polders, ofeenige andere Corpora, fóoaanigh dat alle Beampten, nagelegentheydt tnproportie van hunne Traktementen, Dagh- gelden, Baten ende Voordeden, fullen werden getauxeert, en jaerlijcks, gedurende den tijdt ^tien jaren, betalen een gerecht twintighfte- Nrc van de fomrne, waer op hunne Ampten ën bedieningen getauxeert fullen wefen , welcke ïauxatie door GómmiiTafiilèn van Ons, en van denRaédt van State defer Vereenighde Neder- '^enfalwerdengedaeiii Soo Is't: DatWy E°edgevondQn hebben te ordonneren, telaften f^ebeveelèn, fpo als Wy ordonneren, laften en ^elen by defen y dat de Regenten van alledè P^en, Quartieren, Dorpen, Polders en andere r ^0*3' gehóiorende onder het relTortvande ^ncraliceyt,vot5r den vijftienden van de aen- iaendc maendt December, nieuwen Stijl, ful- ^flebbqn te formeren eeë Lijfte van alle deBe- ^pten, eenigh AjnptofteBëdieninge binnen ^naiftriabekledende, fonder eénige uytfon;- tC"nÊe> endt fulcks medêdaer onder begrepen jAdminiftrateurs ende Rëntmeefters van Ab- ye|J» Capittèleri en andere Gemeenfchappen ·, ^^Lijften veertien dagen langh fullen blij- g. ,lndeGriffien of Secrétaryeh van de voorfz H)j > P°rpen ende Plaetfen alwaer die gefor- ^ertzijn, teneyndedatyederBeamptevernè- nmaghof hy daer op is gebracht of niet, en Qe voorfchreve Regenten, na verloop Van

veertien dagen , en fulcks met het eynde van die loopendejaer, de geformeerde Lijften aenftonds aen Ons fullen hebbenover te fenden» en fullen de Regenten verbeuren hpndert guldens boete voor yeder Beampre die fy fullen gelaten hebben van deLijite, en de geenedie van de Lijfte ge- laten lal wefen, en niet geforght hebben dat' hy daer op werdtgebrachc > gequotifeerc werden op dm Tienden Penning, in plaetfe van den Twin- tighftcn, ionder dat omtrent het een of het an- der eenige verfchooninge fal werden geadmitf teert: Verders hebben Wy geordonneert ende geftatueert, ordonneren en ftatueren by defen, dat de voorgemelde Quotifatie gedaen zijnde, aen den geenen die oordeelen fal te hoogh te we- fen gequotifeert, fal werden toegelaten daer over binnen drie maenden te doleren onder Ee- de, af te leggen in banden van Gecommitteer- den van Ons, en van den Raed van State, midts gevende alvoorens aen defelve fuffilantc rede- nen van hare doleantien ·, dat wijders de fomme, waer op yeder van de voorfchreve Beampten fal wefen gequotifeert, -fa!moeten werden betaelc van half jaer tot half jaer, in handen van deOnc- fangersvandeGemeenc Middelen, ende fal de geenedie binnen behoorlijcken tijdt fijne Quo- tifatie lal voldoen, mogen korten twee! van 'her hondert, en in tegendeel de geene die het half jaer fullen laten verloopen fonder- te betalen, door de gemelde Ontfangers paratelijck werden geëxecuteerti doch lal de voorfz twee tënhon- dertaen de Ontfangers in uyrgave niet geleden werden, dan op bhjck dat fy de fommen, waer van fy de voorfz twee ten hondert inbrengen,ten Cómproirevari denOntfanger Gènerael gefur- neert hebben binnen veertien dagen na den ver- valdagh. Enten eynde niemandc hier van eeni- ge ignorantie pre tendere, maer een yeder die het aen gaet hem daer na moge reguleren, laften en beveelen Wy dat defen alomme door het gant- fchediftrift van de Generaliteyt fal werden ge- publiceert en geaffigeerc■·, ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie ende aifixie te doen, want Wy fulcks voorden dienft vanden Lande

-ocr page 1222-

Piacateri en Ordonnantien. 9. Boeck.

I200

donnantie van de felve. Was geteeckent, F Fagel Zijnde op het fpatium gedruckt het-r chet van meer hoogh-gemeldehaer Hoog Μ op een rooden Ouwel, overdeckt meteen?' pieren Ruyte. h t * i η ,

Lande bevonden hebben alfoo te behooren. Al- dus gedaen en gearrefteerc ter Vergaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael , in den Hage den tweeden November feftien hon- dert vijf en tnegentigh. Was geparapheert, J. vonder'T) oe$> vK Onder ftondr, Ter Or-

Ordre en Reglement *υαηden Raedtvan State der Vereenighde Nederlanden, ^; beplanten van de Meyery e van's Hertogenbofch y ïn date den 19. QcJoberi6$&

ter van den Houtfchat, en van de Onder-Rent meefterfchappen, te verdeylenna Domeynen" recht, ende in de Heerlijckheden die metrecht van Houtfchatte zijn uytgegeven, ten behoeve van den Officier., . III. DevoorfzRegentenfulIen foo veel doenliick forgh dragen, dat de Boomen, voorde Winter in een fachte grond gepoot, niet dieper noch hooger gefet worden alflë geftaen hebben, en dat de Planters rondom defelve maken een Pol, die afdalende van de Stam, ruym drie voet in'c rond beflaet, op dat de Wortel nietgeinfe&eert werde door het Sneeuw-water, welcke Pol in April wederom van de Stam afgeruymtfal moe- ten werden op de wij fe van een Schotel, op dat het regen warer, 't welckopdewijtevandekuyl komt te vallen, de Wortel kan bevochtigen) en alfoo voor 't verdrogen bewaren. -.1 V. Item, dat de fmalle en enge wegen maer alleen aen de Noordzyde beplant werden, voor al daer defelve laegh zijn, op dat die wegen niet on- bruyekbaer werden door het miflènder Zuyder Son. ra-*                                             ■ ,, ·,j .-,/;- -■ ■■•,v... .."'. ·. ,;1 In yeder Haertgangh of Gehuchte fullen twee Perlbonen > van de befte kenniflè ende beichey- dentheyt, doorden Officieren de Wet worden aengefteldt onder Eede, die neffens den Pach- ter van de Houtfchatte de behoorlijcke ende or- dentelijeke aenwijfingh fullen doen, tothetgra- ven en aenvullen der kuylen , als mede derfelver diepte reguleren , foo den grond het: anders ver· eyfehte, als in den tweeden Articuliraetuy£ge- druckt.               ,:; V I. Een particuliere Ingefeten of GeërfdtTal op fijne Voorhoofden, of aen fijnErven,jaerUjcKS> ten tijde als vooren, mede hebben te grayencn aen re vullen met bequameHeyfters, gelijc g tal van Kuylen, foo.daerplaetsmoclïte! wö«» Vwelck fal ftaen aen'toordeel vanderelpe^ Regenten, doch in gevalle de Par"c"lier„L erfdens on willigh. mochten wefen of bevon werden van op de Voorhoofden Mp|T in voegen als vooren te planten, 'ulIen ro. genten 't felve als dan vermogen tedoen tcny^ j fijte hunner Gemeynte» maer foo ^Qg. f mochten oordeelen met het ïntere«% ,^φ meynte niet over een te komen, fullen ^ particuliere Geërfdensdaer toe by poene»·11 ticulo twee werden gehouden.

ALfoo de Meyerye van's Hertogenbofch hoelanger hoe meer ontbloot wort van Brandden Timmerhout, tot mereke- Jijck ongerief der goede Ingezetenen, ende nadeel van haerHooghMog. Domeynen ·, S o o Is't : dat den Raed van State der Veree- nighde Nederlanden, na ingenomen advis van den Raed en Rentmeefter Generael van de Do- ïöeynen van Brabant, in het Quartier van 's Her- togenbofch , goedtennoodigh gevonden heeft daer in te vooreen door het navolgende Regle- ment, 'twelckalleeneenyegelijckdie het aen- gaet» fal hebben precjfehjck te achtervolgen na fijn form en inhoude, fonder daer tegen te doen ofte laten geichieden, op depcenen daer by ge- ftatueert.          '-Μιύ tf/uh >r L ïn yeder Gehucht of Haertgangh van dere- fpedtive Dorpen, Heerlijckheden en Plaetfen, geenëüytgefondert, fullen in een goede en wel- bereyde grond, aen te wijièn door deRegen- ten, fooveelEyckels, enfooveel Beucken- en Berckenzaedt gezaey t worden, als de Regenten fullen noodigh oordeelen tot beplanting der Ge- meenten , en der Particuliere Voorhoven $ uyt welcke queeckerye de Ingezetenen en particu- liere Geërfdens, ende niemandtanders, fullen konnen bekomen de noodige pooten, midts be- ralende voor een Heyfter j dick voor de borft vier a vijf duymen, drie ftuyvers,voor een Beuck vijf ftuyvers, voor een Berck een ftuy ver, en foo verder na advenant.                               r.v II. Tot het beplanten der Gemeynte, fal yeder Huysgefin, de Wercklieden die geen Land on- der deploegh hebben, en den Armen alleen uy t- gefondert, jaerlijcks voor den laetften April hebben te graven in goede ordre fes kuylen, diep drie a vier voeten, breed in 't vierkant acht a ne- gen voeten ) en van den anderen af achtiën a ne- gentienvoeten, om defelve vanden eerftentot den feftien November te beplanten met goede en bequameHeyfters, of andere Pooten, die we- gens de Gemeente fullen gefurneert werden» en vervolgens aen te vullen met de daer om heen leggende groes en bovenfte nerf, ten minften een voet op de diepte van de kuyl, ende Voorts metdefpijsdieuytde kuyl gegraven is» des ful- len in waterachtige gronden de Boomen in het voorjaergeplant worden, en niet in den Herfft, waer van het oordeel ftaen ial aen de Regenten, daer toe volgens het V. Arricul te committeren, alles op de boete van twee gulden van yeder kuyl, dieniecnabehoorenfalzijn gemaeckt of aenge- vuldt, te verbeuren ten behoeve van den Pach-

v l#h0»****%

En om de gemee

-ocr page 1223-

Hakende de Politie, Tienden,» &c. onder de Generaiiteyt. 1201

ilchverftoutedegroesofnerf, onder of omtrent de Boomen, op fijn Voorhoofden iraende» af te vlaggen, maeyen of fcheppen, alles op de poene van fes goude Realen, daer toe alreeds voor defen geiteldtj en fullen de Regenten, by

moedigen , fullen 's Lands Pachters van frloeven gehouden zijn tot het graven en aen- Ucnvanecn drie dubbelt getal kuylen, a!s Ar- S IJ. en VI ftaet uyrgedruckt, en de boe- iC fo0 wel als andere particuliere onderworpen

ten Ά

den Officier ende de Wethaengefteldt, foo wel als den Pachter van den Houdfchat, gehouden zijndaeroptepaflên, en de Contravemeurs te calangeren. XIV. Ende werden verders by defen alle foodanige Placaten , als voor defen regens de Boomfchen- ders zijn geëmaneert, gehouden voor gereno- veerd XV. Ende op dat al het geen voorfchreven is pun- ftuelijck werde nagekomen, fal den Pachter van deHoutfchatte, enden Officier in deHeerlijck- heden, neffens twee Schepenen der Plaetfc» over 't geenc voorfz de infpeétte en ichouwe bc- hoorlijck hebben te doen , en de nalatige by Pa- rate Executie daer toe, als mede tot voldoenin- geder voorgemelde boete conftringcren, en lal byverfuym of ooghluyekinge van'tfelve, den Renrmieeirer van de Domeynen, rnetLeenman- nen de nafchou we ko men doen, tot lafte van de Regenten, diegenegligeert hebben de particu> lieren tot het planten te houden. En op dat niemant ignorantie pretendere van dit Reglement, maer wete waer na hy fich dc&ti aengaendehebbete gedragen, ordonneert den Raedt dat hetgedruckt, en in de Stadt en Meye- ryc van's Hertogenbofch alommeafgekondighc en aengeplackt ial werden daer het gebruyeke- lijck is en behoort. Aldus gedaen in den Raede van State in 's Gravenhage den negen en twintig- ften Oclrober feftien honderdt Ces en tnegentigh. Wasgeparapheerti^.yf.vrtw/^or/?, vt. On- der ftond , Ter Ordonnantie van den Raedt van State. Geteeckent, S. vaft Slingelandt. Infiruëiie , waer η4 de Regen tm die by den Officier en de Wetb tot Opfienders van het planten aen* gefte/dt worden, fich fullen heb- ben te reguleren. I. DE voorfchreveRegenren fullen goede for- ge dragen, en da^cr op letten, eerftelijck dat de Eeckelen gefaeydt werden in bequaem en vet Landt, 'e welck daer toéeeprepareertfal wer- den , op dat het onkruyt dejonge*Eeckelen niet verfticke. II. Ten tweeden, fullen de kuylen dieper of on- dieper als in't Reglement gementioneert gegra- ven worden, foo de grond daerdebeplantingh ftaet te gefchieden, het verey fchr. • I IL Ten derden 5 fullen degegravcne kuylen aen%, gevult werden met de daerom leggende jgroes en bovenftenerf, ontren teen voet op de diepte der kuyl) als'r welck gerot zijnde, feer veel goede doen fal aen de Worrel, en hooghnodigh is in de magere grond van de Meyeryc. .7 G                             Ten

V I I ï. Maer dewijl de Meyeryc voor als noch niet v,oorf,en is met genoeghfame Queeckeryen of Heefterboflen, foo ί uilen de refpe&ive plaetfen ^Gcërfdens voor den tijde van tien jaren, met aderde van 'cplanten der voorfz Heyftcrsen andcrePooten, voor eerft mdgen volftaen, ful- Icnde, gemeldentijd ingewacht zijnde» en de queeckeryen by gekomen , alsdanhetgerequi- teerdegetal ten vollen moeten geplant worden, ei'ticlve fijn acnvangh, nemen mee den jarefe- Mtienhondert fes* Ι Χ- Alle Pooten ι dewelcke fullen komen te fter- Yenofuyttegaen, fullen boven hptvaftgeftelde getal jaerlijcks weder werden aengevuldt en ge- liippleert, gelijck oock mede een yedergehou- den 61 zij η in deplaetfevan verkochte ofte om verre gehoudene Boomen gelijck getal weder aenteplancen, op de boeten als vooren. De Dorpen, Heerlijckheden ende Plaetfen van geen Poot-kaerte voor als noch voorilen zijnde, fullen defelv e uyt kracht van defen Re- glementehaer werden toegeftaen, tot veertigh afcftigh voeten op de Gemeyntens ende Voor- hoofden , mits daer voor jaerlijcks betalende aen hetComptoir der Domeyrien een behoorlijcke recognitie chijns. • -X h De voorfz beplantinge falalleenlijckbeftaen uyt Ey eken of Beucken Pooten, doch daer den grondfoodanigeBoomen niet foude willen lij- den , fal men op den felven planten foodanige alsmetden grond over een komen, 't welck me- «caenhet oordeel van de voorfz Regenten fal wen, die haerin defen na Eed en plicht fullen «ebben te gedragen, fonder dat des wegen eeni- Ee klachten aen den Rentmcefter der Domey- J^werdengedaen,. dewelcke anderfms tot la. ,teran degebreeckige daer inne bchoorlijck ial tornen.                                             · p*            ':XI1· JU» tn word aen de Officieren met dercfpe&ive * «giftraten der Heerlijckheden, Dorpen ende aecfen geordonneert door hare Heyden,

genten en Gemeenten van 'teen Dojrρ op het "ierLinierecht ζ daer fulcks bequamelijck ge- leden kan) op te fchieren, temaecken» en ie herpen groote ruyme Wegen, ter breedte «Mw Heyrbane rer hooghre van twee voeten, roAeXenipel van die van Schindel en Sc,Oeden - den endefelve Wegen alsdan aenwederzij- L nietcerj, twee adrie ryen Boomen te beplan- Wr ^er t0e *" Cas Van Qjn w^n'gneyf óf nalatig- ^B κ ^aeden Rentmcefter'der Domeynen kenfa r3iÏ de v°órfchrcven Regen;en en Inge- ' nen lal houden.

XII T.

Ëtiwerdt

den 3 -c op meuws wel fcherpelijck verboo- Ί V £>$*?*$» wi« Het fuude mogen zijn,

-ocr page 1224-

Placaten en Ordonnantien. 9. Boeck, IV.

I20£

Ten vierden, in de hoogê én fahdige gron- den, fullen de Boomen geplant worden in het najaer, van den vijfden Oftobei tötdeneerften December, te weten, fóólangh hetAerdrijck niet bevroofèn is, doch in waterachtige gron

Devoorfchrevc Regenten fullen voort, r veel doenhjckis, forgh dragen datnl^i f°°

ge

enbequameHeyftersplanJpdacdefeΓ Vl£e

den, fullen de Boomen in 't Voor jaer gefet wer- veel bewogen werden doofde harde w· jmecte

Publicatie, noopende het betalen <uan den JBrabandtfchen Landtol 5 in date den % tienden Mey 1697.            v

gebrachtwerdt, daer ondergcreeckent} desdar de Vruchten, die mengewoon is op hec Veld! te dorilen, foo wel als het Hooy, voorfien zi'm van een Certificatie van het Gerecht, waer on- der het Land, waer opfe gewonnen zijn leeht" inhoudende dat het met der daedt eygen Ge' was is, en dat die Certificatie vertoonde werdc op het eerfte Comptoir van de Land*ToI, op het inkomen van Braband: En tenderden, dat de Ingefetenen , woonendetenwederfijdenopde Grenfen, vry zijn in het verftouwen van hunne eygen Beeften, en in het verbrengen van hun· ne eygen Labeur-paerden, gebr uyekt werdende tot het bebouwen van hunne Landen, oftothet inreyden van de Vruchten daer op getceldt; des ■ dat geen Ko oprnanfchap met de Beeften ofPaer- den gepleeght werde, onder het voorfchreve pretext, opdepecnen, geftatueert tegens de Fraudateurs van den Tol. Ende op dat onfegoede meyningh indefete- rne ter kennisvan eenyegelijck die het aengaer» laften en ordonneeren wy dat ditPlacaet ialafge- kondight ende geaifigeertwerden alomme door den Lande vanBrabant, réffort van defenStaet, daerhetgebruyékelijckis en behoordr. Aldus gedaén en gearrefteert in den Raedt van Srafe 'm 's Gravenhageden veertienden Meyfeffienhon- dert feven en tnegentigh. Was geparapheert, C de Ndffath vt. Onder ftond, Ter Ordonnan- tie van denUaed van State. Geieeckent, S.vm Slingelandt.

DEnRaed van State der Veréenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen jegenwoordigen fullen fien ofcehooren lefen, SalIjt; T>oen te weten : Dat wy noodigh gevonden hebben tot wegnemingh vandifferentenen moeyelijckheydt tuffchende Opgefetencn van den Platten Lande van Bra- bandt, reiïbrtvan defen Staet» en de Pachters van degrooteiVijgendeLand-Tol, Geleydeen Paerde-geldt, teverklaren, in conformiceyteri by wegen van renovatie der voorigePlacatenen Reiölurien» defèn aengaende geëmanÜfert ende genomen, foo als Wy verklaren by defen: Eer- ftelijck, dat de Ingeferenen van Brabandt vry zijn van de Land-Tol, in het ter Marckt bren» gen van hunne eygen GewaiTen, Vruchten en Goederen, binnen den Lande van Brabant, ref- fortvan defen Staet, ende dat in tegendeel den Tól betaeldt moet werden van eygen GewaiTen, Vruchten en Goederen, door de Huysluyden, woónendeopde Grenfen ten wederzijden, na 1 buyten ter Marckt uytgebragt, of van buyten ter Markt ingebracht werdende, in meerder quanti- tèytals een Man kan dragen op fijn lichaem, of voor fig op fijn paerdt: Ten anderen, dat des niéttegeriftaende de Ingefeterten van Brabandt, en van de aengrenfende Landfehappên, vry zijn in het te huys halen uyt het Veld, van hunne ey- gen gewonnen Vruchten en GewaiTen, het ey- gen gewaflèn Hooy, dienendetot voed fel voor eygenKaef en Beefteu, en niet darter Marckt

-fTT.

Publicatie, noopende de aengevinge <υαη de betalingen vanden Brabandjchsn Una- ....:.. Tot, enwatGoederenvryzijn,indateden/ei■entwintighflenJuÏiii^·

blooteverklaringe, datdefelveGoederend ónverloofc ende onverkocht zijn toekomende, fchuldigh en gehouden fullen wéfen.tam d* herjaer, teweten, inde MaencvanSg^ ter requifitievan de Pachters, te verklap der folemnélen-Eede, aenhanden vanden^ 'en'RentmeefterGeneraelderDomainen,^ tijd wéfende, en ten overftaen vanL^ nen der Leen- en Tol-kamer van s H^g die fy in dat jaer;, volgens hare Μψ'■ eygenhandige fchrifrelijcke fc^JLp ven enlaten affchrijven, zijn W^^j^m geGoederen , ^™*)ά*ΤΛ\*ηυΧΙ!& haer ónverloofc en onverkoft ^SeV' men i en dat by weygeringe van foodamgeii ^

EriRaédtvan State der Vereenigde Ne- v dérlanden , 't)oen te weten \ Dat wy noódig gevonden hébben tot maintien van den groóten Brabantfchen fwygen- denLand-Tol, Geleyde, en Paerde-geldt, en weeringe van fraudes, teftatueren, foo als wy flatuéren by defen, dat de Pachters van de ge- melde Tol in het toekomende niét gehouden fullen fijn yëmandt te laten genieten den vrydom vanden felveri Toli dan alleen die geene, die volgens het XVI. Articul van de Ordonnantie tenTol'Comproire exhibeert fijnen bëhoorlijc- kenbcëdighdcnToIbirrèf, ende dat die geene, welcke met pérmifiié van den Pachter, hunne Goederen endéKoÖpmanfchappen, by eygen- Kandige fchriftelijke fpecificatie tèn Tol-comp. toireaengeven, ënlatènaenfehrijven> onder

-ocr page 1225-

Rakende dePolicicy Tienden, &c pfi'deE de Geüemlitey t. ö$$â ^Goederen^/indeeygenhandigerchriftelijcke

hoorc.t Aldus gedaen.endegearre^ge,mi.rï'jddn Rade ya\v State , in's Giavenhage;5ien,;ïfe5ven gentigh. W^^^^^^y^er^^&^^fg·· zedeGeorgio, vt. Öndcir irondt, Ter Ürdon- nanrie.van den Raed van [State. Inajbièncie van. ! den Secretaris. ' Geteeckenfc^\'ÜH. Iffac.

7 rtficatie vermeldt· lullen eerdengehouden

i?l(aodzm& Goederen, die ten rijde van de SeVingeonyfy.Zljn geweeij.,, en vervolgens iSik Wfl aengegeven Ende, op dat onfe cde'mêyningh jp defen kometer kennis van 'Seiijck die het aengaet, Jaften en ordon- gîøí,, dardefeQnfePublicatieafgeleienen 'Wrterclal werden, alomme daer het inden

ß&^ßÌ^Ñâ¢Ì^^â^^^ kleyne Rentjem, mdatêdeniwaèlfden D^ember feflienhondert f even en tnegentigh. ; ■·; «-"í :::1é f/,, ifhhyt ÜöøÜú .. ì ·■: - ■ -" ;■. ^oi/tnsfci ï-jbsh          _ öinap (-»£» ' r V..'. º§ ! *&&&*****"

é vijf en twintigh jaren Rienceregelijcfc. Ende dewijl de voorfchreve Rentjens iomwijl ver- loöfen gaen, of befwaerlijk uyt ce vbrfcfaen zijn» door dien de onderpanden, i ten grooten deele ièef gering h zijn, en van tijd tot tijd veranderen van Heer, 't zy by verfterfj verkoop, ofbp*an- dere wijie, en dat aen de andere kant de Debi- teurs der fel ver; uytgevondfih zijnde(»'m«nlghr mael overvallen werden metkoftbareexecutien:, foo hebben wy tot vet hoedingh van de fchade van het Land, en tegelijek van de Debiteurs van foodanigeRentjens, goedgevonden te ordon- neren , ibpalswy ordopneren by dêieny dacdc geenen welcke eenige onderpanden van fooda- nige Rent jensacquireren., lullen gehouden zijn binnen 's jaersdeidve op hun naem te laren ver- boecken, op de verbeiyrte van een.jaer Rente» ten behoeve van den Denunciateur, en een jaer een behoeve van 's Lands RentmeeuVri Ende op dat een yegelijck die dit aengaet,daer van kennis bekome, en wete waer na hy fich de- fen aengaende heeft te reguleren , kiten wydac defen alomme fal werden afgekondjght en geaf- figeert in Braband, Vlaenderen, ende de Landen Van GVerniaze, reflbrt van deièn. Staer, daer hetgebruyckelijck isenhehoordr. Gedaen irt, denHageden twaelfden Decemberieftien hon- dert feven en tnegentigh. Was geparapheerr» Henr. Bothenius, vt, Onder ilond. Ter ^Or- donnantie van aen Raed van State. Geteeckent, S.vanSlingelandt. ·

k Én Raedyan Srate der VereenighdeNe- ' derlaricieh, Allen den geenen die defen fulicniienoftehoorerilefen» S alü't■, 'Doen te weten: Dat degerefolveerde loifinghderkleyneRentjen§, betaeldv/erdendc aendeComptoirep der Geeltehjcke Goederen, onder het reiTQrt.van de Generaliteyt, voor de- fcngeenyoortganghgehadt hebbende, om dat deloflingh gereguleerr was in Gap'itael tegen denPenningh dertigh, wy genegen zijnde de- fekete doen effeclt forceren, tot gemaek dergoe- delngczetenen, Debireurs zijnde van foodani- ge kleyne Renrjens, welcke om de betalinge vanfeer geringe fommen moeten komen aen dej Gomptoiren, ofby verfuym ondergaengroote kollen van executie, en te gelijck tot voordeel' vandevooi fz Comptoiren, waer aen de voprfz kleyne Ren tjes menigh mael om yremd en de ver- duyftert werden , goedgevonden hebben dat de voorfchrevekleyne Renrjens, en namelijckdie van vi jfguldens 'sjaers en daer beneden, Tullen konnen. geloft werden tegenden Penningh vijf entwiitfigh >. en dat mits dien een Rente van een ftnyver fal konnen geluit en geëxtingueerc wer- den mee de betalingh van vijf en twintigh iluy- vers: En dat wy ten dien eyndegeauthorifeert kbben de rcfpc&ive R'entmeefters der Geefte- jeke Goederen, foo als Wy defclye authori- foen by dcfen, om devoorfz Rentjens op hun- neLeggerstedooden, en daer van quitantie te gwenaen de Debiteurs, onder ontfangh van

Mjomie, 'geen veranderinge te mogen maecken in Befiecken van aengenomen Tortifi- catie-werekenj &c, in date dm dertienden Svptemiier 169S.

D

Ewijl haer Ed. Mog. verfcheyde malen geincommodeert werden door de Aen- nemers van Fortificatie-wereken, met é verfoeeken om extrordinare Bvflagen jnV . un bedongen loon, teroorfaeckèdatde ^leurs of anderen, opficht hebbende over ifef^ - ^*; beftaen te maecken defe of geene

in te maecken de rninite veranderingh, fonder voorgaende goedvinden van haer Ed. Mog. waer aen fy fïiljen hebben kennis te geven van de onvermijdelijcke .veranderingen, die men , in het werek zijnde, mocht vinden te moeten ge- maeckt werden, op de vexbeu rre vari driejaren* denTraclements, en fal defe Refolurie ? nevens die van den agtiren Oclrpber feftien hondert drie en tnegentigh, verbiedende aen allejngenieurs, Direfteurs en Contrerqlleurs van de Fortifica- tien, te participeren in eenigeaennemingèn,ge- druckt, en aen de Directeurs ende Ingenieurs ge- fonden worden, om figh na te reguleren, ge- lijck mede aen de Heer Koehoorn, Direireur y G é                   Ge-

is na

toon

ï daer op gedaen en geapprobeert is

inde beliberatie goedgevonden ende ver* iort'fi6 0rdonneren ae« de Direfteurs van de «llen jtien' ^nSen-eurs, Opfichters, en aen <W endie neC3engaet, de Beftecken te ^•ecuteren foo als die leggen, fonder daer

-ocr page 1226-

;Md4         -Placaten ènOrdonnantien. g.Boeclo - öeneraelVandéFortificaüen,omteftreckentoti^          of varv*c ordinaris onderhoud de Π ·· delTelfsriaricHrihgèi, 'Was geparapheert, Jan j'en 'op dat alle indire&e middelen, omh ? "Rémpt Rengers opRengerda tot G'odlim , vr. Mög.goede meeningh indefentekonne SSS' Onder' ffondj Accordeert met liet Regifter. ren, fooveeldoenlijck afgefnedenrnot^;

den, fullen alle Aennemers, voor hccte \ rieri van Befteckeh, alle hare Medeftandersm ten noemen, en op de Bcftëckèn aentecdr ent'allentijden,1 désgelaft zijnde, metS*' nelen Eede moeten verklaren, d'afeeiftiSE* halven haer felfs, en de Medeftandersinν gen als yooren, bëkendt gemaeckt, eenigh E» ,0^^1,1" Jde^nn.emmgh ishcbbende, diX lijck of mdireaehjck, en in geval Ie naderhandr ondervonden mocht werden, dat eeniee aZ

■ Getèeckéns, S.vanSiingelandï."'               '■■*'"

Ëxtrad üYi'HjïïReiolutien vari 'M Ed. Mög.Hééreh Raëdeh van Stare der Vereenighde Nederlanden. tDonderdaghdïn%. Off ober 1693.

IS na vborgaende rijpe deliberatie, totvoorkc>- mingh van abuyfen, welcke in 't iluck van

nemers, haer Medeftanders nietaenftonds goeder trouwe genoemt, maer defelve pfèéhi gè van dien achtergehouden hadden, falende" felve verbeuren haer verdiende loon, endaereii boven als rneyneedige aengeiiënengeitraft wer·

'sLandsFortificatiengepleeght fouden konnen werden* goedgevonden en gèreiblvecrt , dat voorfacn geen Gouverneurs j .Commandeurs, Majoors of Commifen van de Vivresen Muni- tien van Oorlogh indeFrontieren van dehStaet,

veelmineenigeIngenieurs, Directeurs ofCon- j denl endefaï defeRefolutieopallelieftediriien trerolleursvan de Fortificatien, _eènigh part of -Voorgelefen worden, op dat niemandt hiervan

ignorantie pretendere. Onder ftondr, Aecor* deert met het Regiften Was geteeckent, S. vanSlingelandt.

deel fullen mogen hebben , direcMijck of indi re&elijck-, in eenige aennemingh ofte overne- minghvan Wercken, 't2y van nieuwe Werc-

'Ptê/tcatie, praten/ten, fataris ofverfchot , in \t Quartier wan Kempelandt helene . temaecken aenhaer Ed:Mog,tommiJfarijJen op de Verpachtingen van de Tienden, indate 4èn dertienden Mey ι ètikl

Lfoo aen den Raedt Vaii State der Ver- eenighde Nederlanden, voorgekomen is, dat defe en geenc Officieren en Re- genten in het Quartier van Kempelant, Meyerye van 's Hertögenbofch , noch fouden voorgeven te hebben prajtenfien, en daer onder van over ettelijckejaren, ten lafte van *c Quar- tier over Vacatien^ Verfchotten, ofbeyde. die gedaen fouden wefën in Quartiers faecken: Welck voorgeven ftreckt tot ontruftingh van de goede Ingefetenen, en by vervolgh foude kon- nen ftrecken tot befwaer van het Quartier 5 S o o Js't: DatdenRaedby defen ordonneerdt aen fbodanige Officieren en Regenten , de voorfz prazteufien niet langer achter te houden i maer in tegendeel aen de Heeren Gedeputeerden van haer Ed. Mög., welcke fullen komen op de Ver- pachtingh van de Tienden, bekent te maecken alle de prietenfien van Salaris, Verfchot, ofuyt eehigen anderen hoofde, die fouden mogen fu-

ftirt et en te hebben ten lafte van het Quartier, en; die by het felve niet bereyds op een;ordentelijc- ke wijsaengenomen en erkendtzijn, ominden Raed geilen, en vervolgens gefonden te werden aen de Vergaderingh des Quartiers, op pcenc van een eeuwigh ftilfwijgen, ten lafte van die Officieren en Regenten, welcke langer fullen achterhouden de prajtenfien , die fy fouden mogen hebben. En op dat een yeder dié defen aengaenmagh, van onlegoedemeeningeenin- tentie hier over foude weien gëinformeert, be- geeren wy dat deièn alomrae yerkondight en ge- i affigcertial werden daer het behoordttegeichier| den en gebruyckelijck is. Gedaen in den Hage j den dertienden Mey feftien honderdt negen en ^ tnegentigh. Was geparapheert, G. Herai- ken, vt. Onder ftond , Ter Ordonnantie van den Raed van State. Geteeckent, S.vanSB' gelandt.

Piacaet) houdende ordres tot betatinge <van de Verpondingen, Beeden, endedm^ 's Landts Geméyntens Tenningen> in date den twaelfden November 16ο#.

pen en particuliere Debiteuren van haer Coinp" coiren , moeten inhouden het jaer, op re^ keningh of in voldoeningh van het weldfac d^ talingen gedaen werden: Datoock hetieiTO» noch groover abuyfen geplecght vcwoiι de Burgermeefters ende andere Gaerders va Verpondingen, Beeden, enanderesUn^ Gemeentens Penningen , welckcr (Μ^^ meenighmael niet anders mhoudenais m ^

DE Staten Generaël der Vereenigde Ne- derlanden ·, Allen den geenen die defen > fulienfienofcehoorenleièri, Sαlut> *t)oentëweten-, Alfoo veelverfchillen endecörifüfienverooriaeckcwerden, doordien vCrfcheyde Ontfangersen Rentmeefters van de GenéraliteytsMiddèlëriniet nakomen de voor* gaende gegeven Ordres, volgéris welcke de Qüitantien, die fy geven aen de Steden* dor-

-ocr page 1227-

Rakende de Policie, Tienden^ &c, onder de Generaliteyt. 1205

Generaliteyt „ eenige betalingh te doen aen des Lands Ontfangers en Rentmeeftérs, of aen dé Burgermeeilers ende andere Gaerders van Ver- pondingen, Béeden, en andere's Lands ende Gemeentens Penningen, anders als opfoodani- ge fpecifique Quitantien,, als hier voorengeor- donneert is, op gelijckepcene , en dat boven dien geen onbehoorlijcke Quitantien fullen aen- genomen werden in liquidatie. En op dat niemanjit hier van ignorantie pre* tendere, maer wete waer nahyfich heeft defen aengaende te reguleren, laften en begeeren Wy dat dit QnsPlaeaet fal werden afgelefen en geaf- figeertalomme daer het gebruyckelijck is ende behoorf. Aldusgedaèn, goedrgevonden ende gearrefteert in's Gravenhage den twaclfdcn JNTo- vember, feftien honderdt negen en nTegenribh. Wasgeparapheert, JacobvanCoeverdm^ vit, Onderftond £ Ter Ordonnantie van de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, Lagepftondt, Ter Relatie van den Raede van State der, felver Landen, Geteec- kent,' S^anSlmgelandt.

f ffl\vaer van fy betaling ontfangen, S o o Is't : twWY met atf^sen deliberatie van den Raed nStatederVereenighdeNederlanden, goedt "bonden ende gerefolveerr hebben teordonne- L· {oo^lsWy ordonneren by deièn, aen alle Ontfengersende Rentmeeftérs van de Generali- vfS Middelen i midtsgadèrs aen de Burgermee- ftcrsêiiandere Gaerders van de Verpondingen, Reeden, en andere 's Lands en Gemeentens Peflmngen> datiyin de Quicantien, welcke fy eeven wegens haer ontfangh s uytdrucken het Lröftermijn i in minderingh of voldoeningh $n>welck, midsgaders de fpecifique oorfaeck ofiehuld, waer over de betalingh gedaen wordt* (ónder te mogen volftaen met de generale bena- Biingh van "Gemeene Middelen, Gemeyntens Laften, of diergelijcke, alles op de verbeurte varivijfen twintigh guldens voor yeder Quiran- tie, diedefen contrarieialgegevenwefen'j half ten behoeve van den Aenbrenger, en half van den'Armen.            .         , Enopdat defeOnfeordre te beter onderhout denwerde, interdiceren Wy by defen aen alle Regenten enlngefetenen vanherrefTortvande

vijfdepart van een jaer Bede Êxtraordi* dateden twaelj'den Februarii1700. den laetften Junii, endede wederhelft voor den laetften Oftober, beydedefesjaersjfondervan des te doen ie blijven in gebreecken, op poctic van daer toe bedwongen te werden by rigeur van Executie. En op dat niemandt hier van igno- rantie pretendere» maer wete waer na hy fich defen aengaende heeft te reguleren * laften ende beveelen wy datdefe onfe Bekentmaeckingeaf- geleienen geaffigeert fal werden in dé drie Lan- den van Overmaiè, ter plaetfe daer het gebruy- kclijck is en behoort. Gedaen in 's Graven hage den twaelfden Februarii fevèntien 'honderd t. Was geparapheert, F. A. Baron V4n Reedey Vryheer tot Renfwoüde, vt. Onderftönd, Ter Ordonnantie van den Raed van State, j Geteec* kent, S.vanSlingelandt.

iïckndtmaeckinge, tot het heffen van een nar is, over de Landen van Qvermaze-> in En Raed van State der Vereenighde Ne* derlariden, Allen den geenen die deièn fulleniienoftehoorenleien, Salüt: VOoen* te weten : Alföo volgens Relo- lucievahdeHöögh Mog. Heeren Staten Gene- wel der felver Landen, in date den een enderr tighitenOftober feftien honderc vijfen tnegen- iigh, van dit jaer weder een gerecht vijfdepart ?a;i een geheel jaer Beede Extraordinaris moet geheven werden over dé drie Landen vanOver- Jjsze, partage van defen Staet, Soo Is'x: Dat den Raed daervan by defen kenniiTe geeft «n allen en een yegelijckdie het aengaet, met Wtenpraxis bevel, om van dit loopende jaer «véntien hondert weder een vijfdepart vaneen geheel jaer Beede Extraordinaris te betalen in "3«aen van 's Lands Ontfangers, de helft voor

boj j tothèt fodpjekenvandeSchorrenylgelegen benoordenden AuffrichenBolder■, omtrent hi Sas van Gent j indatedenachtentivintighfi-enJpfiliyooï

Β

Υ Refump'tie. gedelibereert zijnde op de Miffive vanden Raed van State, gefch re-

voorden tijd van {es endertigh jareo j item, van alle Middelen van Confumptie, ende vande Li- centen geduyrehde de voorlchreve bedijekinge, en eyndelijck de Jacht, Vogelerye en Viflèhe- rye binnen de voorfchreve Polder, is goedt ge- vonden en verftaen, dat aen de Supplianten fal werden geaccordeert Oclrroy tot het bedijeken van de voorfchreve Gorfingen, onder de drie volgende Conditien: Ecrftelijck, dat de Sup- plianten fullen moeten den Di jek fluyten aenden Auftrifchen Polder, op niet minder als vier hon- dertroedendiftantievan het Zas vknQ$m, ten anderen ,i dat defe Schorren fullen snoeten be- flooten werden in eeneringh van Dijckagic, mét het

ven alhier ïh den Hage den tienden der kh \'°?riecte maent Macrt, houdende der cradvisop de Requefte by of van wegen de noo freircerdens in de Schorren, gelegen be- ^ raen den Auftrichen Polder, omtrent het S?n ^cnt» waër by defelve hadden verfocht, ςϊ nen' bf€eder inde voorfchreveRe-, L.'^Seexprimeert, dat haer Hoog Mog. haer ggdenJ^ verleenenOaroy tot hetbedijeken' nar; JVer Gorfingen, en vrydom van alle ördi-: E efira0rdinaris Laften > Verpondingen, | gelden, Befaeyde Gemeten, en andere»;

-ocr page 1228-

PlacatcnênOrdonnailtien. cjiïBöeck.

ϊ2'θ6

den en vcrilaen, · d^Copieivan dpvoorenlhen de-Refolucie:fil gefonden werden aen de réf dtiveRentmeeftebdei Geeftelijcke Goedere*"' ψ Ontfangeiis der V crpondingen.ov.er Vlaende' I ren -,; het Marquifaet van Bergen op dsn Zoom" ι hetLand van-Steenbergen en Princeland, me' laft aen de eerireyom het honderdtfte gemet van alle bedijckingën', die voortaen fullcn gedaen werden onder haerrefpe£tiveadminiihatien en w"aertoe geen iOaroy verleendt is voor hetne- men der vdcrenllaende Refolutie,. met uyda-" ringh van de élauiule, waerby het honderdtfte gemet geappliceert wérdt rot verval der Iaflen vandeGodsTdiënéaen re fiaen, endaer van te verantwoorden: En aen de tweede, omfcoras eenige Dijckagie fal geflooten, endedeLanden verkaveld weien, té vorderen van dePennigh* meefters een fpecificq dénombrement derfelver en hef felve overteferiden, waer op vervolgens ordre fal geiiéldr werden tot het reguleren vande taux der Verpondingen , en voorrsgeduyrende den" tijd welcke de voorfchrevê Dijekagien yry zijn van Verpondingh, defelve in hare rcecke- ningen te breflgen by Memorie, met by voegiru ge van het jaer wanneer den vrydom fal eyndi- gen: Werdende wijders gelair aen beyde te be- richten, foo wanneer eenige Impetranten van Oclxoyen fouden mogen in gebreecke gebleven weien van defelve te laten regiftreren op haer re- fpecltive Comptoiren, voor het fluyten van de ringh der Dijekagien , in conformireyt van de voorenftaende Refolutie, en fal Extrafl: defes gefonden werden aen de Hceren van de Genera- liteyrsReecken-kamcr, omteftrecken tot der- felver narichtingh. Was geparapheert,^·^^* melpenningk vander Oye , vt. Onder ftondf» Accordeert met het Regifter. Geteeckent) S. van S/ingetandt. §

Kef Vögelfchorre, of immers met het gedeelte van het felve j ftreckende naeft aen de Hoone- kréeckï foriderdatfyèenvaribeyden fulleh mö* geiïltchmet den dwersd'ijck feparerén én fluy-1 ten aèri den Aüftrifchen Polder j en ten derden,' dat de Supplianten, en die van het voor fchreve gedeelte van het Vogelichorre zamen niaereen· Sluys fuïlën mogen hebbén, en wat aengaetde verfochte vrydommen,dataendeSupplianten fal werden géaccordeert vrydom van de ordinaris Verpondingen, Beiaey de Gemeten én Hoörtt- gelden > voor den tijdt van twihtiglï jaren, en; boven dien de Arbeydcrs, dewëlckeTullen ge- bruyekt werden tot de Dyckagie, vry fullèn we- ien van alle Middelen van Coniümptie> totdat de ringh van de Dijckagie fal wefen geflooten. Voorts is mede goedgevonden enverftaën, by dcfen eens voor al vaft te ftellen, dat volgens het öudegebruyek, het hondertfte Gemet van alle Dijekagien , waer toe van nu af aenOttroy fal verleent werden by haer Hoogh Mog., en over fulcks mede van defe fal moeten bedijekt werden door de Impetranten van Odtroy, ten behoeve van de Godsdienft, het fy de Ociroyen fulcks mede brengen, of niet j als mede dat de Impe- tranten van Oftroyen gehouden lullen weien defelve voor het fluyten van den. ringh der Dyckagien, te laten regiftreren op de Comptoi- ren der Geeftelijcke Goederen en Verpondin* dingen van, het Quartier, op poene van te ver- liefeh het effe£t der felve , fullende Extract van defé haer Hoogh Mog. Refolutie ge- fondeh werden acn den Raed van State, en Gcnèralïteyts Reeckenkamcr, om te ftrecken tot derfelver narichrirtge. Was geparapheerr, tV. Vryheer van Heeckeren , vc. En geteec- kent,' F.fagel. Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevon-

, &c. te ordonneren om toe te fien, dat geen 's Lands Schepen werden geladen, indatedm der leen opden Eed, diefy in het iluckharerBedie- ningegedaen hebben, fullen hebben toe te lien, dat geen Goederen, Particulieren toebchooren- de, in de felve Schepen met die van netLana geladen worden, maer oock de Schepen op ac refpedive Comptoiren, fondertegenJreecKen relaten vifiteren·, des fullen de Bed^den op de voorfchrevê Comptoiren , de Schepen ionaer cenigh uytftel, ende voor ^le andere hebbent expediëren, opdat den dknft vanhetUnüt doorde vifitatie niet verachtert. vcrdc■. y geparapheerr, Mr. van Borfekf Gelder^ %n, vï Onder llondt, Accordeert net» voorfz Regifter. Geteeckent, S. van Sk>S*"'

Refolutie, de Commifenvande Artillerye (jMderen-,particulieretoebehoorenden ir, tienden April 1Ö#|. , OiP de klachten, den Raedt van verfchey- de kanten voorgekomen', dat onder beneficie van de vrye Pafporten , die door haer Ed. Mog., en Hooge Geal- lieerden van den Staetvefleendt werden voor de Artillerye j Munitien, Vivres ende andere Be- hoeften, die van's Lands wegen langhs de Ri- vieren gevoerdt werden, veele fraudes begaen werden, die men te minder weeren kan, om dat de Bedienden van het Landt weygeren de Schepen te laten vifiteren : Is na voorgaende de- liberatie goedtgevonden en verftaen , teordon- ïiërqri aen de Commifen van de Artillerye, en al- len anderen die het aengaen magh j dat fy niet al-

Ordre en Reglement,waer>na de Schippers^ en afvarende door t Sas vW^m )j% ' hetfckuttendoor'tgrooteSasfuüenhebbmtereguUreniindatedenï^ uuren tijd van-hetGetye, a^^^Lfyan i7oodigh wefen, fal, beginnende van onoer boven, na gelegentheyt. .χ; .. .. ■                                De

Em

-ocr page 1229-

Rakende de Policie* Tienden, Jee. onder ds Generalitey t. 1207 I ■!■                                     I haer^eylep dicht toe gyen, pp de boete van vijf

peSchippersuytZee, of vgnbuytenaenko- fflende, Tullen by den Sluysmeefter halen Loot- knsj geteeckent met denombre,' en gehouden, lijn» volgens het nombre, hare Lootjens, op kt roepen vanden Sluysmeefter,"ordentelijck jiideKomme te fchieten, op de boete van vijf IchellingenVlaems. . Iftfgelijcks fullen de Schippers, afkomende vanGenC) ofwillendeaffchutten, deNqmber- loorjenshalen by He Schildwacht, voor'tHuys vanden Commandeur, en mede gehouden zijn ordentelijck, als voorfz, nadeKommetefchie- Kn> volgens haer nomber, opdeboetealsbo- ven*                               I V. Welcke Lootjens, wanneer de Schepen ofte Vaertuygen buyten de Komme zijn, door de Schippers of haer Knechts "wederom aen de Sluysmeefter fullen werden gegeven, op de boe- te usbovea. V. Alle Schepen, Pleyten > Schuytenj Booten, öfatiderVaertuygh, geen uytgeionderdt, van onder uyt Zee inde Kom me komende,fullenge- ttien zijn te fchieten aen deOoft-zyde van4e Komme, en niet aen de Weftzyde, en haer Vaer- ttyrfidaerordentelijdc na haer nomber fchave- lende, aen-deRingenvandemüyr vaft temaec- ken, op detioete als boven. . VI. Eu deaf-föhuttende Schepen of Vaertuygen m boven komende, fullen gehouden zijn aen deWeft-zydeindeKomme vaft te meeren, vol- goisiiaer nomber als boven, op gelijclce boete. vu. GefihSchepenjPley ten, Sehuyten, Booten.of andere Vaertuygen, fullen vermogen metftaen- jeZeylen, of Anckers voor deBöegh hangen- de inde Kommexeloopen,,yanjQ.nderof van bo- venkomende, öp de boete vari tien fchellingen. . ; rvïiL· ",:, ■;;;:;;,; J^en'Schëpen,JPleyten, Schüyten, of an- wre Vaere iJggenJ, lullen 'Vermogen te fchieten Mldien de Tanden, of voor de SChut-dcuren, voor tnal-eér dat de Schur-déuren open ftaen, ^dcSJuysmeeitér'haer toeroept j om volgens "Jfrnomber te laten voort drijven > öp4e boete

fchellingen.. %nof het gebeurde dat van boven esrft afge- fchutwierdt, fullen voor het openen der Zee- deuren, de afkomende Schepen (foo als Α rt. V. en Vl.gefeghtis) aen de Weft-zyde, endede inkomende Schepen of Vaertuygen aen de Oolt- zyde van de Komme vaft meeren, omalfoo or- dentelijcken fbnder fchade den anderen tekoij- nen pafleren, op de boete als boven. XII. De Schippers of haer Knechts, wie die oock zijn, fullen verdacht zijn geen fchade te doen aen de Gordingen rondom de Komme, tot 'sLands dienfb ende gerijf gemaeckt, met haer Vaertuyghdaer te laten onder drijven, en al foo met het rij fen van het Water die af of aen ftucken te vloeyen, op pee η e van de fchade na waerde te vergoeden, en te betalen de boete van vijf fchel- lingen.                 XIII. De Schippers en haer Knechts fullen gehou- den zijn den Sluysmeefter te gchoorfamen in hec m-ofuytfchietenvan de Komme, volgensdefe Ordonnantie, om malkanderen niet in de wegh te fchieten of re drijven, noch oock onwilligh zijn om de Deuren te helpen winden, op de bce- te van vijf fchellingen. X I V. De Schippers met hare Schepen, 'Pleyten, Schüyten, of ander Vaertuygh , inde Komme fchietende^ van onder of van boven, geennyt- gefbndert, fullen niet vermogen van hacj Sche- pen, Pleyten ,,Schuyten of Vaertuygen te gaen» föolange defel ve Vaertuygen inde Kommè'zi jn, op de boete van vijf fchelljngen VJaems, boven dien fullen foodanige Schepen, Schuyten , Pley- ten en Vaemry gen", daervan de Schippers afge- gaenzijn, voor dat Getye moeten blijven leg- gen.                        XV. De Schippers ofce Knechts fullen niet vermo- gen met hare Haecken en Boomcnin de Sasdeu- Ven tefteecken,, om voort te fetten, noch oock op de Grond.tuilchen degrooteSchut-aVuren noch inaVMuyren, op de boeten van tien fchell lingeh.          ' . XVJ. Is cas ,van eenigh vérfchil over de boeten by dit Reglement geftatueert, fullen Schepenen

^ vijf fchellingen.

van't Sas van Gent daervan kennis nemen, en pp deaenklachtevanden Onder-Majopr, Par- thyenmondelingh gehoon, dp plano, en Ton- der fprmp van Procesrecht doen endercerneren, foo fy vinden fullen te behooren, Tonder dë Schippers op te houden. XVII. En pp dat niemandt eenige ignorantie of on- wetenheytfoudepretenderen van defeQrdon- nantie, lal jn elck Wind-huys een Ê^cemplaer werden gehangen, gelijck oock in'tVoorhuys vanden Sluysmeefter, rot yeders narichtinge. Aldusgedaen en gearrefteert in 's, Gravenha-

I X.

^eSchepen, TJeyten, Scnuyten ofte ander ^ertuygh,:van boven af willende fchutten, fu*t- ^ toet vermogen nader aen de Β rugge o f de Sas- sen te-komen, als tot aen de Palen, ftaende ^ t Kafteel inde Vaert: Noch fullen van daer jf^gen avanceren na de Schuttinge, voor -fleSchepen, Sckuyten, Pleyten, ofande- 2j)naercuygeri i die opfehuttén, haer gepaffeert Wl ei^e^ac<^en Sluysmeefter haer toeroept,

t!ca^ellingen.

er als voorfz,, op de boete van

X.

Bö» in Η ^ePcn 0r* Vaertuygen fullen vermo- ^η" lpe^omme,Zeyl te maecken, maCr die • VilCÖ;etieSprieten om hopgh hebben, fullen

ge den vier en twinti^hften Junii l$f. Was geparapheert, C. Schajrt %i. Onder ftondr, Ter Ordonnantie van den Raed van State. Ge- teeckent )S.van$lmgehndt.

Tm

^rtngck'tgeentot deferiTit ui dient GroofPla

caet-boeck derde Deel, Fol, n 81. & feqq. HET

-ocr page 1230-

i2o8 PkcatenenOrdonnantien. io.Boeck. i.Tit HET TIENDE BOECK, Saecken van de Zee* Admiralitep, Convoyen> Licen- ten, Pilotage, Oofi-endeWefi-Indifche'Compagnie, eride Koophandel betreffende.

DEN EERSTEN TITUL ^dmiraliteyten , Zee-rechten en Manninge van Schepen. Ordonnantie op de Admiraliteyt der Nederlanden, gearrefieert by Maximiliacn, Roomfch Koningh, en fijn Soon Philips, Eert z· Hert ogh van Ooflenrijck, tot Brugge dm achtfien Januani veertien hondertfeven en tachtigh: Met een vidimus der Magifiraet van Antwerpen, in date den derden Maert1492. _                          Tranflut.

«En alle de geene die defe je- genwoordige Brieven tol- len fien of hooren : Burger- meefters , Schepenen en. Raed der Stadt Antwerpen, falut en dilectiey Doen te weten: Datwyophuydea 9 gefien hebben, gevificeerc en naerftig geëxamineert, feeckere opene Brie- W                    %               r\                                   ff

Tous ceux qui ces prefentts Lettres verront, ou oirronty Bourgmaiftres, Efchevinsy & Confeilde la Ville d?An- vers , Jalut & dtlection: Scavoir f ai/ons , que nous avons aujourd'huy véü, vi- fité & diligement examiné certaines Lettres patentesy données & oclro-

Λ

yéesdenos treshaulx, & trespuijfansTrinces ven, gegeven ende geo&royeert van onfe feer. Ie Roy des Romains, & de Monfr, l'Archiducq hooge en feer machtige Princen,. den Roomfch fonFilSy feellées de leur grand Zeety endere Koning, en mijn Heer den Eerts-Hertog fijn vermeille, faines & entieres , & fans aucune Soon, gezegelt met haer groot Zegel in rooden fufpiciony comme de premiere face apparuty & waflche, gaef en geheel, en fbnder eenigefuf- defqueues la teneur cy aprés s'en/uit.                  picie, als ter eerfter oplicht bleeck} en wekkers inhoudt hier na volgt:

1

Μ Α XI MI LI Α E Ν by der gratie Gods, Koningh der Romeynen, altoos Auguftus: E11 Philips, doordefelvegenade Eerts-Hertog van Ooftenrijck, Hertog van Bourgogne, van Lo- tharingen , vanBraband, van Limburg, Luxem- burghenGelder, Graef van Vlaenderen, van Tirol, van Artois, vanBourgogne, Palatin van Hencgouw , van Holland, Zeeland, Namen enZutphen,Marquisdes H. Rijcb. Sffigg Vriefland, van Salms en van MecheJen. Λ'en de,ngeenendiedefejcgenwa)ordigeBrieven>ien Men, Salut: Alfoo totonfe kenmsgekomeng dat onder deckfd van Oorlogenendiviiien,a« voordefengeweeftzijn,enalsnoehregneren . Onfe Landen van herwaerrs over, ee gge5*- ner authorireyc % acngematigt hebben t noch dagelijks aenmatigen, tcequipcrö» wapenen Schepen ter Zee, door welke geicm zijn , en noch dagelijks gedaen werden ^ nigvuldige kaperijen, uytrchuddmgen γ rijenen andere fchaden, en ontelbare dc^ nifTen, foo wel ten lafte en tot fchade van* * gen Onderdanen, cnvamdieonfer^ k enVrienden,alsvanandere,dieopö» c£ feeckerheid en vrijgeleideOnfes Ααπι en Zee behandelen en frequenteren alsN" J &. Onfe gefeide Landen , ^^L,a^' ceiTen,deliaen, enorme mifdaden en y ^

Μ AXIMILI ΑΝ, par la grace de 'DieUy Roy des Romains, tousjours augufie, & Phi~ lippe , par la mefme gr ace y Archiduc d'AuflriSy <Duc de Bourgoigney de Lothier , de Brabant■, de Limbourgh, & Luxembourgh » & de Guel· dreSyComte de Flandres, de Thirol, d'ArtoiSy de Bourgoigney Palatinde Hainauy de HoUan- de,deZelandey deNamur3 &deZutphenyMar- quis du S. Empire, Seigneur de Frife, deSalmsy & de Malines: Α tous ceux qui ces pre- f ent es Lettres verront» Salut: Comme il fait venu α noflre cognoijfance y que foubs umbre des guerresy & divifions, qui pareidevant ont efié% & font encores regnans en nos pais de pardecdy aucuns de leur authorité privée f e font inge- résy ér ingerent encores journeUement de me- fire fusy ö armer Navires par Mer, defquel· les ont eflêy & jont journeUement f aitles plu- fieursemprinfesy piUeriesy roberies , ér dultres dommages ér griefs innumerables , auffi bien ét la charge y & dommage denospropres fubjecJsy ér de ceulx de nos Alliésy ér bien vueillansy comme d'aultresy qui fur Lettres defeuretéy & faufconduiff de néflre Admiral, hantent, & frequentent marchandéntent nofdits pays par iadite Mery & que ptufieitrs abusV exces y de- lidts y crime ξ enorm es, & malefices, f e commet- tent par eeux% qui hante?it, & frequentent la Mery

-ocr page 1231-

getreffendeEquipagie, Montiire itr fans ce que d'iceulx aucune punition} ou Lhton en fiit fattte. Qui n'efi pas fèule- tnta^foulti lefien> &contemtementdeno- JL B$tt*r & S'eigneurie, mats aufft au de~ t'mtnt y& dommflgeirreparable de laMarchan- m tefufa efi ^ p^hcip al fundament y &en- Jdenermnt de. la chof e pubtique de nofdits f0 & Seigneuries, &fingulierement de nos yup de Flandres , de Hollande , gelande* 0i & aultres feansfiir ladite Mer3 &auf- utlsM'peut advenir bien, proufil:', niutilité 0We > fi non par Ie faitï * & moyen d'tcel- tiMc· ^ 4Ui)y koulans pourweoir , fcavoir Mens, que nous ces chofes confiderées , ér IMS regard aux grdndes clameurs, complain- ftts & doleances, tant de la part de nofdiès fub- 'φ-, comme de nofdits Aliés-, & aultres ain/i en- htnagéS) au moyen que dicJ efiydefirans, comme réfon efiy l* bten, entretenement , & augmen- tfitiop de nofdits 'Pays , & preferver nofdits Ujeéis j & aultres frequent ant en iceulx , de MUs joules j opprejfions & dommages, mefme- %m aufft , afin ae la confervation de nos tyróifls, Haulteur, Seigneur ie, & Ψ reemi- mce'% conftderé qu'il n'efi licite > &permis α nul èprendre les Ar mes , fans noftre congie, licen- ttbordonnance &permiJJÏon , & afin de mettre trèefur la conduich des affaires de ladite Mer3éf hregler en Jufiice, de laquelle exercer,. regir & timinifirer , noflre Admiral α la charge , ad- mnifiration , & gouvernement , au nom de vms,avonspar advisy & deliberation d'iceulx k tiufiregrand Confèil, desgens denos Finan- f«i é'deplufteun-aultres nobtes , nosCapitai- »«, chiefsde Guerre, & aultres notables Ter- finages) eulx cognoijfans en telles matter es ■> faiï, ordonné & declairé, f ai f ons % ordonnons, & declairons par la teneur de ces prefentes, les Or~* ionmnces) Edicls & 'Declarations, qui s'm. Juivent.

en Manninge der Schepen. 1209 ten begaen werden, dopr de geene die de Zee be- varen , fonder dat over haer eenige itraf of corre- ftie geoefFend zij: Het welcke niet alleen ftreeke tot vertreding, quetiing en verachting van On- fe Hoogheid er): Heerlijkheid, maer ook tot irreparable nadeel en Ichade vande Koopman*· fchap, welcke is hetprincipaelilc fundament en onderhouding der gemeenc faecke van onfe voornoemde Landen en Heerlijkheden, en ia 'c bij fonder van onfe Landen van Vlaenderer, Holland, Zeeland, Friefland en andere s acn de voorfzZee gelegen, aen dewelcke geen goed, profijt of nut kantoekomen, als door toedoen en middel van de vporfz Zee : Waer in willende voorfien, doen te weten, dat Wij de fefaecken overwogen*hebbende, en in acht genomen het grpote gekerm, klachten en doleantien, die tot verfcheide malen ons hier over gedaen zijn, foo vandekantonfer gefeideOnderdanen, als van dieonferNaburen, en andere aldus befchadig- deLiedenj._op't middel als gefegt ist begeren- de ("als reden is ) het goed onderhoud ende ver- meerdering onicr gefeide Landen·, en te be- fchermen onfe gemelde Onderdanen, en ande- re daer mede trafiquerende, jegens allen over- laft, onderdrucking en fchade, als oock wel expres tot confervatie onfer Rechten, Hoog- heid , Heerlijkheid en praïè'minentie ·, ge- cohiidereert dat het niet geoorlofc of toegelaten is aen iemandc, de Wapenen op te vatten, fan* der onfe bewilliging , toelating, ordonnantie en permiflle : Ten einde dan om ordre te itels len tot beleid der iaecken van de Zee, én dit te reguleren in J uftitie ·, om welcke te oeffenen, te beilieren en adminiftreren, heeft onfe Admiracl delaft,· bediening en beleid in onfen Naem, en hebben met advis en de deliberatie van die van onfen Groten Rade, en van onfe Finantien, en van vele andere Edelen, Capiteinen en Be- velhebberen ten Oorloge, midtsgaders andere notable Perfoonen, iïg verftaende op fodani- gen materie, gemaekt, geordonneerd en ge- declareerd, maken, ordonneren en declareren bij den inhoude defes, de volgende Ordonnan- tien> Ediilen en Declaxatien. Eerftelijk, datal die geene welke fal zijn onfen Admirael ter Zee, nu en voor het toeko- mende, die is uit oorfaeckevan fijn Ampt, en fal zijn onfen Lieutenan tGenerael over de Zee en hare Stranden, ende in onfen naem fal hij al- leen hebben, en in 't geheel, de kennifle, juris- di£He en diffinitie over alle gevallen, deliften» misdaden, execflen en maleficien, die begaen werden op de Zee of hare Stranden, onder de groote Vloote van Mars, 't zy die begaen wer- den ter occafie van den Oorlog of anderfins, inf- gelijks ook xan alle contraeïen, die gemaekt werden om of ter faecke van bevrachtingen dei Schepen, en gages der Zeevarende Lieden. En doorhem of fijnen Lieutenant fullen de opko-^ mende difterenten gedecideert, geappoindieert engedetermineert werden, als mededeftrafFen en gedane correclien , fonder cenig uitftel ofte dilay, ten exempel van allen. Item, en fal niemand vermogen te bereiden 7 Η                     een

Tremiersi que quiconques fera nofire Admi- ^1 de Ja Mer y ores , oupour Ie temps advenir, "yacaufe de f on office y efi, & fera noftre Lieu- tgat General par la Mer, &greves d'Icelky ν en nofire nom aura feuly & pour Ie tout, la 'Pwtfancey jurfdicJion, & dijfinitiondetous ψΛ deliEts, crimes > exces & malefices , qui yommettmt en la Mer , ou es greves d'icelley wbs la grande Blote de Mars , /bit quUls fe vnmettent α Ïoccafion de la Guerre y ou aultre· ™f > fimblablement aufii de tous centracis y i^Jeferont pour & α eau f e des fretaiges de wtresy ^. des gaiges de Maronniers, &par mif0U^ar fes Lieutenans feront les dtfferensy \ire>ndront> detidés* appoinflés & deter- fm,eS> hspunitions ou correëlions faicJes, tns*UCUn det°n > m Mafy α l'exemple de

IL

It

ÏV^n ^m nutnepourra mettrefus Navire **i(, /                                       de

-ocr page 1232-

121 o Pkcaten en Ordonnantien. ι o. Boeck. ι. Tlt. de guerre fur Mer, es metes de noflre obeiffan-   een Schip rert oprloge op Zee. binnen de palet, ce, fans Ie congie & licence expreffe de noflre-   van on$ gebied, fonder verlof en expreffe to" dit Admiral, oude fon Lieutenant ,auquel cas,   lating van onferi gemelden Admirael offij^ il informera, uu fera informer ,filddite Navi-   Ί'"■" —"

re /era bien attintre & habiUee de toutescho- ren, of doen informeren, oPt voorfz Schip \^\ fesneceffaires pour la guerre, & tout ce , que dicht gebraeuwr, en voorhen fal zijn vanallefa- defaudrdaladite Navire, y'lïmettra, &fera ken, noodigtot den Oorlog, endeal'ceeenb

mettre apris raifonndble.

dataen het voorfz Schipontbreeckenfal. dat ia hij daer inbrengen of doen inbrengen töteerïn\

delijcke prijs.

<A"

I I I.

.■ :_■;,.;*«. ; > SJ^^l. ■ '-- *i - -''

til.

-                    ■_■■.-                                                                                                                                                                      ~          *

Semblablement fcaura, ^a/ /ms /<? flf*w /*- Van gelijken fal hij weten wie het Opperhoofd dit e Navire, afin quefoubs umbre de la Guer- zij van 't voor fz Schip, ten einde dat onder dek- re , les Marchands de nos Tays , Terres & fel van den Oorlog, de Kooplieden van onfe § Seigneuries, & de nos bien vueillans & Al- Landichappen, Landen en Heerlijkheden, of I liez,, ne foyent pilliés , & defrobés , & s'il die van onfe Vrienden en Bondgenooten,hiet| trouve lefdites Navires eflre fouffiffament ha- gefpolieerd en beroofd werden. Enibohijbe-1 biüiées, & armées, & qu'en IceÜes foyent vind de voorfz Schepen genoegfaem voorfién I Chefs & Commis, efians & refidens ennofdi- en gewapend te zijn, en dat op defelve Hoofden tes Tays, ou y ayans aucuns biens, feront ju- en Commifen zijn, zijndelnwoonders van on-} rer audit Chief, au Mai/lre &Quartier-mai- fe voorfz Landfchappen, ofaldaer hebbende ee- \ fins, denonpillery ou rober nosfubjec~ïs,ceulx niggoed , fal de voorfz Hoofden doen zwee. I de nos bien vueillans, & alies&ceulx, quiau- ren met de Meefter en Quartier-meefters, van | ront faufconduicJ &feureté de noflredit Admi- niette lullen uitfehudden of beroven onfe on-f ralfér qu'ils fe conduiront bien & deuement, derdanen, of die van onfe Vrienden en Gealli-1 enfaifant la Guerre feulement α nos Ennemis, eerden, η ogte die welcke hebben een vrijgelci-1 ^t- qu'ils refponderont de tous leur s gens, efians de en feeckerheid van onfen Admirael, en dat f en leur bort, pour Ie Voyage, &,prome£iront, ilj fig gedragen fullen wel en na behoren, in't I que ft aucun d'eulx mes fait fur la Mer , qu'a voeren van den Oorlog alleen tegen onfeVijan-1 leur arrivement α Terre , ils Ie delivreront α den,en dat lij fullen moeten verantwoorden voor | noflredit* Admir al, pour en faire punition & al het Volk dat aenhaer boord is tot deVojagie, I correfizon, felon l'exgicence des cas, & ordon- ende beloven, datibo iemand miideedopZce, \ nera noflredit Admir al aux Compaignons de fij die op haeraenkomft te Lande fullen overge- Guerre , de obeir auditt Maiflre & guartier- ven aen onfen voorfz Admirael, om ftraffeende ; maiflreSifurpeinedefregriefuementpugnis, & correaietedoen,naexigentievanfaeckeil. En \ corrkes α leur retour de la Mer.                            fal onfen Admirael ordonneren aen deOorlogs- gaften den gefeiden Meefter en Quartier-inee- *fters te gehoorfamen , op poene van te fullen ,         ^                            fwaerlijkgeftraftende gecorrigeerd werden op ί,μ,                                                          haerwederkomftuitterZee. : ' I V.                                                               I V. Item, quandaulcune Armee, ou enfreprinfe Item, wanneer eenige Armade ot U0Ji°| de guerre fe f er α fur ladite Mer, par gens qui   delTein ter Zee gemaeckt fal werden door V ojk, font ouferom α nos gaiges. ledit Admir al f era   ftaende of fullcnde ftaen tot onfe befoldmge, ia» femblabiement Jurer les Chiefs de chafcune   de voorfz Admirael van gehjeken doen zwee en Navire , & fera lefdicHs Maiflres & guar-   de Hoofden van ieder Schip, ende de g a«^ tiermatftres, femblabiement (. comme deffus ) re-   Meefters ende Quartier-meeitcrs, even[ | ^

vooren, te fullen verantwoorden aUe den die haer voorfchreve Volk fouden mogen doen. V.

fpondre de tous dommages , que pourroient fai-    re leur f dit es gens.

V.

Item, de toutes Trinfes qui derefnavant      Item, van alle prijfen, die va.nn" aty0lk fe feront fur la Mer par quelconques gens,   fullengemaecktwerden ter Zee,door ^ que ce foit, tenant noflre party > ou foubs urn-   het oock fij, houdende onfe hjde » ^& bre & couleur de nosguerres, les Trifonniers   dekfel en couleur van on ^ fand vo°f feront ümenez α terre , devers noflredit Ad-   de Gevangens gebracht werden aen l> *^ miral, ou f on Lieutenant, lequel premierement   onfen gemelden Admirael,, °^ί,^Γ,^ι vXagen & avant tout oeuvre , les interrogera , & exa-   dewelckeeerft en vooralle werk nacfi. anijae/i minera, pout'ffavoir , dont ils feront, & α   en examineren, om re weten wa^,^orcn, in- qui appartiendront les biens , β aucuns on en   fijn, en aen wie de Goederen toeoc oW trouve e/dites Navires , pour faire reftituer   dienmeneenigevindindevoorlzö. J,fl(fcrre- ceulx, qui fans canfe auroient efle prins, ou   te doen reftitueren die geene wei .^& endommagés , ƒ Ie cas eftoit trouvé tel , &   den fullen genomen fijn of beicna^g ^n(jein. fi aucunes Navires f e prenoyent cy aprés par   het geval foodanig bevonden wet^g^jj^pi nofdits fubjecls, & gens de Guerre, & qu'en   dien eenige Schepen genomen w Qorlog£) iceulx , l'an ne trouvafi aulcuns Maronniers,   door onfe Onderdanen en VolK.go0[S. par ce qu'en eulx favluant en leurs petits   en datmen in defelve niet en -vm v0% bat·

-ocr page 1233-

Betreffende Equipage,Monturc en Manniege der Schepen, é ì É é 1/aiteauXi ou aultrement , ils aurëent abq^ yolk, dewijl fij haer falverende met haer klein tonnes lefdites Navires , led/f^dmiral^pu .Vaertuig* of anderfins , haer voorfz Schepen In Lieutenant,. s'informera Mén&deuemeM geabandonneerd fouden hebben \ de gemelde fMëte prinfèy!&i á cefie.fin interraguër* AdmiraelOfrijn tieutenantfal fig welénde be- 0ennmrs} ^Mafpmd'eulga^rtyd^.iaNa' lioprlijk informeren op de vooriz Prijfen, en ^è'deladiteTrmfe^uTays.ouel/eae                ten dien einde vragen de Nemers, en ieder der- öÕá&â™ -veoïrles /harcóaridifis pdrgens fclica apart,, .wegen 't Schip dat genomen \s> »«ien,ce :,&t ïü trouve'par apparen,ce, wégen het Land daer hér gefchiedis ,' fal fien 0-pdtprefumpïm^ment , qiSellesfiyejii}a, endoenfien deKoopmanfchappeH, door Lie- MsEnnemis, en ce cas elles feront délivrées den fig daer op veritaendc; en foo hij bevind mwenneurs,pqr,iny^airt.y pjffzepnayl f ar py apparenti^ofte tóe. prafumptie, .jdairdie tpipkursnoms, o-jurwmsjmtrencas,quecy onfc Vijandentoebehoren1',,,-indat gWaï (uüen. 0mnespoiirJmiesIefij].ent, acaufedefditesNaj defelve^eder geleverd werden aen de Nemers øß'Àâ. Marchdndtjh;, m^ifmows'fiirJefi: byinyentaiis,:^nemende£^ jits/rem.èurs.., Ef sUapparolff'oit\par aifctms men^ ^'cpen^en»,o,i^,\Vgevai;ie feeV naecf- tilefts, ou ñ/ööñúßïç, comme, di£t efi , .øø hïg' vervolg" gedaen wierd', "ter oorlaek ya«>. ife Itjiites Navires & Marchandï/es appartienpni ' voorfz Schepen en Koopman fchappen ,' haer re- wlcuns denpPditsfubjefis^ oh ö\,nps 4/l/ez, gres te hebben .op.de y.^c^L·i^emers;, Enfo,hec kit cas feront lejdites flavkes\ & Marjan- bleek bij éenige middelen ofte praifumptie l^de iifa'mifes par wfiredit 4d??iiral,en jfopye gefegt is^.dacdpvoor^Sch^n ofJESui frfmreguarde} aüfcdfjpensdelafho/e, ou,'4e#~( fchappen •toebehoorden aeiv.'èenigè to^grgcr éitsprenneurs, file'cas lerequin,' jufquaaced pelde Onderdanen of Qdailk^erden, in da^gevai \mmfetenttemp* que Pon kpuuuapaire0- fuNen dcVoorfe'Schcpèn eni^QopmanichaRperi jMfy ".affayoir lapetttê, pour Ion U. yerité. ^efteid'werdendoor pijjfén gejnelden AdmirJel* )mexappoin&er.de;iachofepriyfe Ë ainfiqiCil m goede en Tekere bewaring, ten kofte^eji ^Imdrapar ôö% rjul fto, nE            ;i( ' fake ofte dier Remcrs',. indien het ^eyajfcjks

■mmd 3ïlbw f h\ n^nubb-xi^ «f>d 1 n'>i33t3XS'ii9lhi!i hi&Slttofontii ëì . - I

verclft ^--.tot fekeren.vco^perentcn;,rijd,,:,dat men fijn v7ijtial konnenaehwendeneri df lw^er-r

heid weten , en defelve geweten zijncjei ver- volgens re appoinfteren over de Prijs, foo als in reden behoren lal, * é ã·

. :

\'uys,n.

.ÂàÐÀ«ìÀ·3ß»Üß.' >uhïO «£'.' i';. ƒ :. I y. Item, ledit ^miralmfertiira á lous ceiifx)

mi.

ijijfiels il dppftew ticence de faire la JQmrf Item,faï de gemelde Adrn^aclyerbijqderv^afiri ^^MP^^i^fi^f^/j^^^i^·^ Ö-te, Ö ^?,nefen welken hij vrijheid geven fal ^m^kn'effonarmt pucum· cguffrts, pafciers) van denO'qrlog ter Zeeievperen, alsfij^enigc tièfiientfardeatix\balespujfHltres chfès^oa Schepen acnrreffe.n, dat,lij geen kpfrers oføæ* jerontle$March$nd$sya(r^                           pieren iJil^n,opbre,eken, pakken ofte balen los- (g^pfe qifUhjftfUwrotttjsw0tis,> ñáñåöú: doen , pf,andere faken waeiin de Koopman- fmfcs,, ø les^mmfront á Tem?, á Pa. cognwlf-, iehappengepa^izijn, njaerdar fij aJledeKopp- me,dudttAdmiifal^, :oq de âçLieutenant, ö·, manfehappen, die fijliede^in hare handen vin- ufwfaned'enfjtrfipunisï cpmfnedelarechm. den,dQorhae^ge;nomen5.fujlen heobenaen Land

re;brengcn?,ter,kennis<er, gemelde Admiraelof fijn Lieutenant, en dat pp porne van daer over

º

mt.

geitraftie warden als over diefftal.

öÀ¥.) Akfditesprenneurs fmpefchent aul,cu·-, ^f4Vi^ssmarchpn4s>ouMarchgnd/fes, fans

....._          Vij.          ',,,.íí^Ë^ Item, indien de gefeidéiSTémers verhinderen

cmmajfunpabieyenc:icas^                              eenige Schepen, Koopluiden ofte Koopman- H^ementreftituenUMsksdQ^magess &in.te· fchappen, fonder wettige oorfakej in dat ge- m» qu'aurontacapJf^eladiteTrin/ei comme val fal onfen Admirael· behoorlijk doen relli- Wft^Mcoüfi^é,$mc(mnm ou-esfatlionner en tueren alle fchaden en intereiren , gevalleneer

oorlaké van de voorfz neminge, gelijk iijlie* dengewoonzijnte rantgoeneren en exacljiane- ren op allerhande manier. ,\ J vsvü^w^,'

pelconqm.]

mim

^ggi qued&toptesTrinfes* q%ififerontfur %>j /»ëã wsge{tis,de QuerrePlnqflredit: Jd- pourluy afder#fupporterlesfrai$, a»i/<?j

■-·■' ^éíêçç VI IL . ^ Item, 4at va,n alle prij(èn, dje gemae^iul^ [en werden door onfe Lieden van oorlog , pn-

<t'V9rj^? fökl.hy·conviendrafai.. Wedefon officej, .^a/^ ( comme

fen Adrniraei^ Om hem te aelpen dragen dé,kü-; de tout tetnps, ijen, mifcri en *tverfchot > welk hem oAtamen

^C:°^mè)4W$4udimeme^                       fal te doen tot uitvoeringfan fijn Ampt, fal ^«^*i»W/^/|f)^«j^^4^fifefïM9! hebben (gelijk van allen tijden gebruilcelijk .« .>«.. ,t, ! ; : in-r is} het recht vanden Tienden Penning, fonder

V I ...

dat iemand, wie 't ook? ij 1 daer op iets vermag te

____„...._ .               nem,en...·. v,.,-,,, _, IX, , v .- ·. :,·. ■ %Ë%' wdMWnswqupnQfirfdit Admiral don- Item, ordloiineren Wij dat onfen gcmelden fmfcereJma^m^c^&ies^ff^i^» feuretésé'; A4mirael van nu voortaen geven fal vrijheden, tmnUli^S^^-^> é'parlesgreves^en^ paffagien ,; fekerheden en vrijgelciden,, oyer w m dm£t$ "mwfiumés 4ef4its faufcon- oWZeeen§tf arideii> nemende degewoone rech

éiiïh m                   7 Ç                   ""

ten Ã

-ocr page 1234-

Ι τ ί a Placaten en Ordonnafitien. ι o. Boeck. f Tit "duiéfs, &desTrifonniers de Guerre, prinsen ten der voorfz Vrijgelei-bricven, en va Η laditeMer, quelque part quHls foy ent prins, & logs-gcvangens, genomen op de voorff °°Γ' amenex en noftre obtfjfance, fansce qu'aulcuns Zee, aen wat deel die gevangen zijn ed VC aultres, de quelque eftat, ou condiiion qu'ils voerd onderonfe gehoorfaemheid fond ^a' Joyentψ puijjent baillerlefdiflsfaufconduicJs, ne iemand anders, van wat ftaet of conditie f ψψ- prendre aucun droitï α caufe d'iceulx, ne de f dit s vermogen de voorfz Vrijgeley dens te eev^ \ iPriformiers, maisappartiendrontfeulUment au- des wegen eenig recht te nemen, nochte*1 'dit Admiral                                                    de voorfz Gevangens, maer fal fulks alleen T'* ;' ' r                  t               komen aen onfen gemelden Admirael °e' ";'X.                                                           " X. : Item, órdonnons que toutesNavifes de noftre Item, ordonneren Wij, dat allé Schepen ν %beyfance, qui hantefont & frequenter'ont ia onfe gehoorfaemheid, die de Zee hanteren Mer, α quï qu'ellesfoyent, ne quelconque Ban· frequen teren fullén, acn wten fij toebehoren of niere qU'elles portent, f er ont tenues déporter avec wat voor Banieren fy voeren, lullen gehoud'en Icellet les Banniers, Tenons & Lftandars de zijn mede te Voerende Banieren, Vleugelsen

koftfedit Admiral.

Standaers van onfen gemelden Admirael

x i.

X I. Item, tèri einde de affaires vande gemelde Admiraliteit, des te beter, gereguleerder en

i/M» i afin que les affaires dé ladiïe Adfniraliïè foyent tant mieulx, plus reglement & ordonne-

fnentconduits, regis&■gouvernês,& que les par-   ordcntelijkèr mogen beleid "worden

> gere-

ties ayans abefoigner, puiffent avoir meilleur,&   geert en gegouverneeftj ende op dat Partijen al·- plus briefüe expedition dejuftice, nous órdonnons  dacr te doen hebbende, mogen erlangen*beter quenoftfédit Admiral, pourracreër ungLieutè-   èri korter expeditie van Juftitié, foo ordonne- nant & aultres Officiers de Juflice, en tel lieti,   ren Wij, dat onfe gemelde Admirael fal ver- queban luyfemblera, lefquels Lieutenant &gens   mogen te maken een Lieutenant ende andere deConfeili exercéront èr adminiftrontrai[on&   Officieren van Jüftitie, in fodahigen plaets als Juflice duw chafcuntfelonlefiile de noflte Chan-   hem goeddunken fal , welke Lieutenant en

telerieConfeil.

Mannen van den Raed fullen exerceren en admi- niftreren recht en gerechtigheden, aen iedereen, na den ftijl van onfe Cancelerij-raéd. X II.

Of.

X I I.

item, pour ce que fouventeffoispourra advè- ïterh, vermits dikmael gevallen konden voor? hir des tas es aki tres lieux, ou Ie Lieutenant komen op andere Plaetfen, daer dé Lieutenant dttdit! Admiral nerefidera, Ie dit Admir al pourra des gemelden Admiraels niet en rëfideert» foo commettreenchafcunport de Mer de noftre obètf fal de gemelde Admirael vermogen te commit- fance, ér partousnosTafs, Terres ér Seigneu- teren in elke Zeehaven van ons gebied, ende ries, Lieutenant & Officiers, ponr exercer fo& door ons gantfe Laind, Landerijen en Heer- Office & faire taifon ér Juflice α ung chafcun, & lij kheden, Lieutenant en Officieren, om te ex- de t out es les amendes, qui (er ont Jugêes tant paf creëren fijn Arript, eride récht, en gerechtigheid leditAdmiral, ér f on Lieutenant General, qué te doéh aen ieder een: Endatvanalleamendcn, parfefdits Lieutenants & aultres Officiersparti- welke geoordeeld fulleri werden foo bij denge- culiefesi lamoitlie des amendes fera, &appef- melden Admirael, als deffèlfs Lieutenant Gene- iiendra α nous, & α noftre proufit, dont noftre- rael, of de andere gefeide Lieutenants en bijfon- dit Admiral nous tiendra oufera tenir comptei dere Officieren, de helft der amenden fal komen é-l'autremoiófieafonproufit.                             en toebehoren aen onsi ende tot ons profijt, waér van onfen gemelden Admirael voor ons fal houden* of doen houden reeckening-, ende , ; '                                   andere helft tot fijn voordeel. XII ï.                                                          X III. Item, Ledit Admiral, tantes lesfvis que boH Item V fal de gemelde Admirael, foo duf- luyfemblera, &quelecass,offera>pourramettre wils als't hem goed dunken fal» 'énhet'gevalHg fes Trifonniers, pour les garder en tiös Villes, opdoet, vermogen fijne Gevangens ter bewa- fortereffes , & tors prochains de la Mêr, en ringe te ftellen in onfe Steden , FortrelTen en pavant les defpens defdiis Trifonniefs, pourveu Sterkten aén de Zee gelegen , mits °et^e? tóutésfoiSiqu'ilfera tem d*en demander congé aux de onfcoften dér voorfz Gevangens, met beo g Capifatftefdes Tlaces, avant qu'ily mettè au- nochtans, dat hij gehouden zij dacrtoeperjni tunsTrifottniers, & aprés ledit congé demandé, fie te vragen aen de Gapitéins der Plaetfen) ^ nerefuferontpointdecefaire, é'encenelujidon' hijaldaêr eenige Gevangens inbrengt:"*^. nermtmleunempefehement.                              datdevoórfópermiffieverfochtfalliebben^^

lén fij het niet refuferen te doen geen beletfel toebrengen. X * V·

en hier""

Item, foo dikwifs", en wanneer het ino^»

ttêni, foute & quantefois, qiCen temfs de

vi»ri / r ft t uwuiiniui uj mreg wc* *tj ι ut co utrtu mti, van oorlog ial behoren ,· datmen°P „cS^\- & tenir les fouyers, ledit Admiral f era vifitef kanten wacht houd en vierd, foo fal «e Ργ.φ ieiditsBoHters,&"--       -». J^ j*          1ίΛ· .^.'«MkliMlM

mfirafnrUditecotte, &s'itlWPeep ft aucu- bakens, ca vet€^ ya$:ψ9Μ$ c^ ?■ ° j10ud

ne

-ocr page 1235-

		Betreffende Equipagie3Monture en Manninge der Schepen, 1213 ftfsttUi alaquelle les Bourgemaifres &. Efche- houd op de voorfz Kuilen, en fo hij L 4es Villes Qaufquels appartient la cognoif- vind eenige fauc, waer voor Burgen
	IgicedefditsGueis^ Fouyers)ny permettent la Schepens'der Steden ("aen welke de kennis toe- ftivijw*'en ce caS) en ktfdefault & negligence, behoord van de voorfchreve Wachten en Bran- W Admiral les contraindra de faire lefdit s dariflen) niet laten forgen * indatgeval, en bij. [Öé & ferafaire les frouyers, felonl'exigence haerverfuim ende nalatigheid , ial den gemel- *fa(as,                                                              den Admirael haer dwingen te doen den toe- iicht, en de Vuirbakens doen maken na den ;                                  ;'ib                     eis van het geval. X V.                                                             XV. ItWi p0Ur ce 1ue tous biens efpaves , quife Item, vermits alle weggcdolvcn onbeheerd ttmentenlaTerre·, nous doibvent competer ,& goed , in de aerde gevonden werdende , Ons mttenir par coufiume de touts temps obfervée moetcompeterenen coebehooren, doorcofte- titnos "Pays, Terres & Seigneuries, ordonnans me van allen tijden geobferveert in onfe Land- m(fiaulcunequeftioufourtduditlagan> la cog- fchappen, Landen en Heerlijkheden, foo or- wffance en appartiendra audit Admiral á caufe donneren Wij, dat foo daer eenige quseftie ont- itfo» Office.                                                                ftaet over 'c gefeide lagan , de kenniflè daer van fal gehooren aen den gemelden Admirae! ter i ! ^w>:; :                                      ooriake van fijn Ampt. í·í. XVI.                                                           XVI. IteMi â aulcune Armee de Mer femeclfus Item, bij aldien eenige Armee ter Zee door pmous, commedi£lefi,&anoflrecharge*,audit ons by een gebragt werd, alsgefeidis, entoc Admiral appartiendra la charge, ordonnance & onfen lafte, foo ial aen den gemelden Admirae! cDtnoi{fance d'icelle, tantpour habillemens, com- roekomen de forg , ordonnantie en kennis over mpaur Artillerie , Gatges & Piüuailles : Et deielve, foo op de Equipage als Artillerijej, Sol- ferachief, &Capitaine, & comme tel portera dijeenVictuailles, en fal *c OpperhoofcenCa- k Lanteme, &feront lesfeuz fait æ de par nous, pitein zijn , en als fodanig de Lantaern voeren, $èm á luy doibt competer, & appartenir la nef, en ialder van onfen 't wegen gevierd werden, en iiiferonsyicellenef, garnie de tousHabillemens, moet aen hem competeren en toebehoren de pik aura due en taaiteguerre.                           Vlagge-kift, welke voorfien moet wefen metal- • i Ie foorc van Vlaggen en Wimpels, noodig toe f Ë-ß-ruHorr zeinen in de voorfeide oorlog. XVII.                         >,                             XVII. Item, detouteslesTrinfes, qui fe ferent do- Item, vanallePrijfendievannuvoortaenge- rfwvant par ladite Mer, par nofdits gens de maekt werden ter Zee, door ons gemelde Volk Guerre.., les vendues, butins ér departemens en van oorloge, fullen de verkoopingen, buiten en ferontfaicies devant noflre ddmirakoufon Lteu- verdeelingen, gemaekt werden voor onfen Ad- tenant, qui (eratenu , d'en retenir devers luy mirael ofte fijnen Lieutenant, welkegehouden ø/lre d'iceulx butins, pour en faire compte, â fal zijn, onder fich te houden een Regifter der mfiierefli è-avoirfiapresrecours fur euix,qui voorfchreve buiten, om de reeckening te ma- wonteuslefditsbutins, on trouvoit par apres, ken, fohetde manier is, ende om naderhand Wtfi-malprins,                                                     recours te hebben tegen den geenen die de voorfchreve buiten genoten hebben , foo men naderhand bevond dat het ten onrecht genomen • · .· ·           ■ . aoiib ■■\--hu- was. . >m%% XVIII.                   r                                XVIII. item, pource que noflredit Admiral pounoit Item, alfoo onfen gefeiden Admirael hier na Wmettre cy apres pour fes Officiers & Lieute- foudekonncn ftellentot fijne officieren en Lieu- Wygensdepetitefiat, & de legiere condition, tenant, Menfchen van geringen ftaet en kleine à Pmr complaire aux prefneurs par corruptton conditie, dewelke, om te behagen aen de Ne- f"wi oupar convoitife de faire lé' dixieme du- mers, door corruptie van gaven» ofte door be- Admiral plus grand, declaireroient les cho· geertevan des gemelde Admiraels Tienden des "Wredebonne Trinfe, qui ne(eroientpoint, ce grooter te maken, mochten verklaren de %,rmce cas neffauroient lesendommagesrecou- faken te zijn van goeden prijfe , die fodanige: kc            * f*' leurferoit agranddotnmage, & niet fouden zijn, en dat in iulk geval de befcha- ^Mvenient, pour á ce obuter, nous ordonnans digde niet fouden weten het hare wederom te fm°r é ·' ^Ue noIdit Admiral ne commette krijgen, 't welck haerliederi tot groot nadeel en SS ■ ^ieutenans> que fors gens notables, de ondienft zijn ioude: Omme het welk regen te é*/?}*' fi%es* & bien renommés, qui jure- gaen, foo ordonneren en willen Wij, dat onfen ■^oknnetement ■, qu'ils fermt leurs juge- voorfz Admirael niet fteld voor fijn Lieutenants, > Jansfaveur ou corrupt ion aulcune.                 als feer notable Mannen , van een goed leven, verftandig ende wel gerenommeeit ·, welke fo- lenneelzweeren fullen, dar fijhaer oordeel vel- len fullen fonder eenig faveur of corruptie. hem , xix.                                      xix. %/Pr' °'four^e Ø& lefdits Lieutenants par- Item, ende vermirs de voorfchreve parricq- / fMTroient cy apres donner aulcuns Uereld^utejaanrsnamaels fouden konnengeven man- : ,                                                             cenig

-ocr page 1236-

i.i 14        Pladaten en Ördonnantien. 1 o.: Boeck. ï. Tit.

mauvaisjugemem, α Ja foute, grief & dommage   eenige verkeerde oordelen ,tot drukking bef desparties eftans enjuflicë patdevant eidx,mus   ringenfehadeder partjien iivrcgtspleging /** ordonnans, que l'onpoutrdappellefdesfentences   haefc zijnde, foo ordonneren wij, darmen^ desdiis Lieutenanis particuliers, pardevant no-l  konnen appelleren, van dervooriz particulie firedit Admirai, lequel Admirai, aucasqu'il   Lieucenanten fenténtien, voor onfen gemeld16 appamtpar vrayefémblable< prefumption, ou aul-  Admjrael·, welke Admirael, in cas her'bliik1

t s as zijn

trement α fouffifdnce,qu'il eufl auffi' abitfe, ou   door waerfcjbjnelijke praefumptie ©f ander greve par fonjugement, pourra eftre reformable   fuffifantelijk , dat'er abuis ofte befwacrnis pardevers noflre perfonnet ou dènos;Heritiers,   door fijn oordeel, fal reformabel konnen

TrincesduPays. ■ * ^

voor onfen Perfoone,' of die van onfe Erfgena- ïrien, Pnncen vanden Lande,^ «» *« Α

X X.

3 as

uïfêiïi, fe contentefa dorefenavanZJtüflredit    ■■■ Item, foo fatfig onfen geraelden Ad/niraei Admirai dèfondtxieme de gaing , & des aultres.   voortaen genoegen met fijn tiende derwinft m I drói&s'deffüsdedarês ,-fans quefoubsumbre dh   andere regren hier voren verklaard,,fojiderdat I fondit Office ilprenne aultres droicJs, ulafoulk   hij onder dekfel wan fijnAmpt andere rekten I Mënosfübjèiïs.                           Λοϊιϋί^ιο ηζ$\  neme, tot drukking onfer Onderdanen, ;J\ ■„>.1

.:;::? i 1M-

ν.....e-f ■?>

X X I

XXL

Item, β les Navires qu'aucun/ particuliers Item, fo de Schepen, die eenige Particulie

re Burgers, Kooplieden,Zen andere van ons Dift'fi&y Landen en Heerlijkheden, opfeer eigen koften uitgereed hadden, eenige Prijlèn, namen-van Vi&uaille , Buskruit.» Kanons, Pa." nais, ofte andere Artillerije,, Wij verflaetiniet

Bourgeois, Marchans, -& aultres de nos Tays, Terrès'é^ Seigneuries , avoient mis fus aleurs propresdefpe?is, faifoyent aucunes fPrinfes de Viclüailiès, Touldres", Canons , 'Bermais ou aultie Artillerie, nous nr ent endons point, que

noflre dit Admirai lesdoibt dvoira fonproufit,ain- dat Orïiê gemelde Admirael die hebben moettot; e hots (euleméntfin dixièmi·, ou Ik vdkurd'icel-' fijn profijt; inaeralleenzijntiendejofdevaleur:

liiy, m'disYil'yavoitducunechofè'enladtte^Prin- fe, quiluyfuflriecejf^irè pour noflre guerre, ou pour Ie furniffement dtfes 'Navires, l'a pourra en lapayani rmfonnaUementfon dixieme rabatre, fi

derfélve, maerfoo daer eenige faek was in dé vooïfz Prijfe, die hem noodtg was tot onfen. ' ige, ofte totfourniiTementvoÓrfuneSciie* pen, hij fal dat vermogen, mits in redéljiib

fCefloit■ tóiitefois qu'icelluy Admirai' euft pour-A heit betalende fijn tiende, aftrekken, indien veulefditesNavires, ainfimi(esfus, d'Artille- nochtans het fake was dat hij Admirael de rie , auquel cas il dèbvrdprouflter du gaing des voorfchreve Schepen voorfiën had (aldus uit- ArtiileiM·, qu'icelles Navires dUrontgaignées, gereed zijnde.) van Arcillertje,hijfalookmt>e- aratê des frats, qu'il aura eu pour ariiUerrer lep ten profiteren van'tgewin deè Artillerije welke

die Schepen gewonnen hebberi, na rate deron^ kbften bij hem gedragen, ,om:dé.vooriehrevé SehépenmetArtillerijetevoorfien. | iW>v ^K .. .·Λ ·,:χ.χ Ι Ι;-..;.,;: ,%φΐψ· Iteiri, indien eenig ongeval voorvielindeVlo-

dit es 'Navires,

mx-m^M ,^'j χ,χι ι. Item, s'iladvefioïtaulcune cases Armee s, ou

enifepHJifeSjla ounojiredit Admirai ou/on Lieu- ten of ondernemingen, alwaerfig Onfen Admi tenantfefott enperfönne, &ilvenoitaleur cog-\ raeloifijnLieutenantinPerfoonbevond,erihet noiffanté, noftr e dit Admirai ou fon Lieutenanti quamtot haer kennis, foo fal Onfen voorfchrfr avant leur retour, enferont faire Juflice, fans di- ven Ad mirael ofte fi j η Lieu tenant voor haer we- laf er ny attendre leur retour, [iainfi efl que Ie cas derkomft doen oeffenen Juftitie, fonder uitftel, larequift. .             - · ;                                of haer wederkomfl: ofte wagten, foo het alfoo yUr.tirr-3iI is dat hét geval fülksvereift. ttmdtvjtvïr χ χ Μ I. j n^nnoaï'ibi'ol *« .>vö ' -^ hïfö XIII. : Item, & de toiites aaltres chofes, quipour-. «^ttlÉ$ en van alle andere faken welke foit» foiéntfubvenir, & dont cy deffus n'eflfaite de- den mogen voorvallen, en waer van hier vooren aardttoyiotifpecification^ nousvoulons hor don- gèèn verklariilgof fpeeificatie gedaen ^ »·'*·ƒ nans fytwnoflredit Admirai, & fes Lieutenants willenen ordonneVehi dat onfen gemeldeflA* firèi0êrit 5 ■& u/ent felon les couflumesé· ufages niïraei én fijne Lteutenants fig reguleren enge- deslieuxl oules cas adviendront, é1 que es cas,. bruiken na de* koftrjmen ende gewoonteBS«ei quï rie fepburroïerit decidet par couflume, ilsfe plaetièn daer die ge vallenvoorkomen, cntjlif" reiglerènt felon la difpofitiori du "Drukt efcript, diéh d^felve doorh gebruik niet konnen ge * fknscequetoutesfoispar cesprefentes éntendons cidéertwerden,fullenfij haerregulcrennaoy." eririenp'rejudicierdutlJtöifiï d'aultfU)r, ainchois pofkie vajö het befchreve regi» fonderdat ) 1 poüïrdchafciind'iceülxfes^roiclsfansdiffi^          iriécdêfe tegenwoordige verftaen er&enSILf)( ' letbmtotitvsvoyesfoubslerefortdenoflreditAd- willen praejudiciéren aèn'cregtvan^^SJ mirdï\feqnèl par ces prefentes Ordonnandes, maer faliedérin volle "befit blij ven ν»πΛ6 f^j Qcomée'dicJefl) avonscommis,&Brdonné,cam- regren, fonder difficulteit, alles egtero ^^ metioris&Ordonnans noflre fouverdin'Officie*'en refTort van onfen gesnelde η Admirael, . ^ ladite Bef, & es grêves d*iceUe , ftiïbsladite Wij door defe tegenwoordige ΟΦψ* grande Flat e de Mars/                                         (alsgefegtis) hebben gecommitteerde^ ' \ ; '         &rtD m          donneerd, abWij commitrerenenordon^ ' ° ! ·*                      ν                  bijdéfcn tot onfenfouverainenOtiJeicr, ^ Ψ*9*                                                     Tont es

:|

-ocr page 1237-

Betreffende Equipagie, Monture

en Manninge der Schepen. 1215 voorfchreve Zee en hare Stranden, onder de ge- fneldegroote Vloot van Mars. XXIV. Alle welke laken, en ieder derfelve, Wij*) toe confervatie Onfer Regten, Hoogheden en Heerlijkheden, en bijfonder der Koopman- fchap, willen voortaen gehouden, bewaerd ende, waergenomen hebben, fonder die te verbreken, tegen te gaen, ofte te doen, en fullen fij over al gepubliceerd werden daer fulx gehoord: Overfulx gelaften Wij aen onfen beminden en getrouwen den Cancelier en Lieden van onfen groten Rade, Cancelier en Lieden van onfen RaedinBrabandj den Gouverneur en Mannen van onfen Raed in Luxemburg; den Lieutenant en Mannen van onfen Raed in Gelderland«, den Prasfident en Mannen van onfen Raed in Vlaen- deren 5 den Lieutenant en Mannen van onfen Raed in Holland; den Groot Bailliuw van He- negouwen, en de Mannen van onfen Raed tot Bergen, Gouverneurs van Namen en Rijilèl, Doornik en Orchies-, dat fij publiceren en doen publiceren deiè tegenwoordige onfe Ordon- nantien, op en door alle plaetfen en palen van haer gebied , alwaermen gewoon is uitroepin- gen en publicatien te doen; en dat gedaen zijn- de, fullen hjlieden, en alle andere Onfe Jufti- cieren, Officieren en Onderdanen, die onder- houden en doen onderhouden, van poincl: toe poindt, volgens haer form en inhoud, wanc aldus behaegd Ons dat gedaen werde. Ten oir- konde defes hebben Wij Ons Zegel aen defen tegenwoordigen doen hangen. Gegeven in Onfe Stad Brugge den achtften dag van Januarit in't jaer Ons Heeren veertien honderd feven en tachtig, en van Ons Koninks Rijke het twee- de. Aldus getekend by den Konink. Wij AbtvanSt.Bertin en Heer van Maingo- val, Groot Hof meefter, en Heer van Wiere. Mr. Johan de Eynaite, Provooft van Utrcgt, en andere tegenwoordig zijnde. Was geceec- kend, Goudebault. Ten Getuige van welke vifie, leimg, vifita- tie j en naerftige examinatie, hebben Wij Burge- meefteren, Schepenen en Raed hier bovenge- meld, doen ftellen Ons Zegel, tot de faken der voornoemde Stad Antwerpen, aen defe tegen- woordige Letteren van vidimus, defen derden dag van Maert, in 't jaer Onfes Heeren veertien: honderd twee en tnegeniig, na den ftijl van 'c fchrijvenin'tHofvan Braband. Op deplique was gefchreven, Jo. de Boft.

XXI V. feutes lefqueües chofes, & chafcme d'icel- I póür la confervation de nos 'DroiBs, Hau- ΦΨ &Seigneurie, & mefmement de la Mar- (Mndife > voulons dorefènavant, eftre tenues, tdées & obfervées, fans les enfraindre, & 10 ι aller, ne venir au contraire, & lcelles êt publiés f ar tout, ou il appartiendra. Si faiwottsenmandattientanostrefchiersi&feaulx, lesChancelier > &gens de noflre Grand Confeil, ClMcelier & gens de noftre Conjeil en Brabant ,· fotwrneur &gens de noftre Confeil α Luxem- w; Lieutenant & gens de noftre Confeil en Qgldres ·, Tre/ident é-gens de noftre Confeil en endree Lieutenant & gens de noftre Confeil tnllollande-, Grand Badly de Haynault., & ms de noftre Confeil α Mons-, Gouverneurs de hmur, &deLille, 'Douay èrOrcfaest qu'ils llient, & facentpublierces prefentes nos or- 'imnances, en, &par tous les tien χ, & met es de htsOffices, ou on e/l accouftumé de faire crys, & Mkations', ércefaicJ, ils& tous aultres nos ipciers, Officiers ó Subje&s, les entretien- mti,& facent entretemr depoincJenpoincJ, (ilmleurformeer teneur ·, car ainfinousplaifi il φι faié. En tefmoing de ce , nous avons faicj wttre noftre Seel α ds prefentes. 'Donne en k Ville de Bru;;es Ie huitteme Jour de Jan- in Han de gr ace mil qnatre eens quatrevingts bftpt-, &duregnedenousRoylefecond. Ainft [ittfmpt ,par-Ie Roy.

Nous dbbé de Sainff Bertin,& Seigneur de Ihingoval) Grand Maiflre d' tloflel,& Seig- mrdeWierre \ Maiflre Jehan de Eynatte, cPre- wfldVtreebt, & aultresprefens. Etfigne,de wüdehault. , En tefmoing de laquelle vifton, leBion, vi/t· WW* & diligente examination, nous Bourge- ynfires, Efchevins & Confeil deffufdits avons W mettre ie Seel aux caufes de ladite Ville dnvers α ces prefentes Lettres de vidimus, Ie yiefnie jour de Mars , Van mil quatre eens, ÏWrevingts & doufe, felon leftyl (Cefenpre en ^ourt de Brabant. Sur laplique eftèit efcript,

u

nnantit'op deZeevaert der Nederlanden, by Keyfer Kar el gegeven tot Namen den feven entwmtighften 'December ι fjü&.

LtAERLE by der gracie Gods Koninck IV Van Germanien , van Gaftilien , &c. ^enc*en 8eenen die defen jegenwoor- •y f18en tollen fienj Salux: Alfoo on- i^ ^^ vander Zee te hanteren en frequente- ^^"^ociatie te doehe, en hem te vóór- ren rfe^e,"^ ^c ^c^-roovers, diverfcheLieden l gelijcx vervoorderen Schepen toe te ru-

ften en wapenen, by dewelcke fyluyden befcha- digenföowel onfe Onderfaten, foo 0eallieer- deenGoetwillige, als andere hanterende ende frequenterende onfe Landen en Heerlijckheden van herwaerfs over, boven dien datter veele enorme abuyfen, exceflèn , delicten en quade ftucken gecommitteert werden, by de geene die de voorfz Zee hanteren en frequonteren., Ion-

-ocr page 1238-

ϊ ι χ 6 Placatcn eaOrdonnantien. ίο. Boeck. ι. Tit>

fonder dat van dien eenige pugnitieof correftie gedaen woirdt, niet alleene tot verminderinge enverfmadeniiïèvanoniè Hoogheydc enHeer- lijckheydt, maeroock rot grooter prajjuditie fehade ende achterdeele van de hanteringe der Koopmanfchappe, op de welcke onfe voorfz Landenvan herwaerdts over hun onderhouden, en principalijcken gefondeerdt zijn, wacr toe feer nootelij ck es te verfiene} "Doen te wetene: Datwydefaecken voorfchreven overgemerckt, fonderlinge tot confervatie van onfen Rechten, Hoogheyt, Praeëminencien en Heerlickheydt, hebben by deliberatie van onfer feer lieve en be- minde Suftere de Koninginne Douaigiere van Hongerien, vanBohemen, &c. voor ons Re- gente en Góvernante in onfen Landen vanher- waertsover, enby den advyfevandenLuyden van onfen Rade, en van onfen Financien, ende van andere Edele, Capiteynen en notabie per- fonagien hun in fulcke materien verftaende, ge- ïnaeckt, geordonneert, gefteldtenverklaerdc, maecken, ordonneren, Hellen én verklaren by d'inhouden van defen, de Ordonnantien, Edi- ften en Articulen die hier na volgen: Ι, ι , Inden eerften * dat onfen Admirael van der Zee, jegenwoordigh en toekomende, is en fal tercaufe van fijn Officie wefen onfen Stadthou- deri Generael en opperften Officier inde Zee, en inde kanten van diere, onder de grooteVloote vanMeerte·, en in onfen name fal alleene ende vooral hebben de jurifdictie en determinatie van allefaicken, deli&en, criemen,exceffen,ende die op de Schepen van Oirloge, of ter caufe van der Oirloge, in der Zee, of in de kanten der felver, geeommitteert fullen werden , van de- welcke hy fal doen doen, by hem of fijnen Sradt- houderebehoorlijeke pugnitien en correftien, ten exemplc van eenen yegelijcken. I I. Dat niemant en fal mogen eenige Schepen van Oirloge toeruften op de Zee, in delimitenvan onfer onderdanigheyt, fonder onfen oorloveen confente, en hem teprasfenteren onfen voorfz Admirael of fijnen Stedehouder, die hem infor- meren fal, of doen informeren, of't voorfz Schip wel bereydc, geëfquipeert en geaccrou- teert es van alle nootelijcke dingen, ten Oirloge dienende, en 't geene dat aen 't voorfz Schip gebreecken fal, dat fal hy daer op {tellen of doen ftellen voor relijcken pri j iê. III Defgelijcks fal weten en befien wie dat hooft van 't voorfz Schip weien fal, ten eynde dat on- der den fc hij η van der Oirloge, deKoopluyden van onfen Landen en Heerhjcklijckheden, en Van onfen Goedwilligen en Geallieerden, niet berooft, geftoolen noch befchadight en wor- den : Ende indien hy bevindt de voorfchreve Schepen genoegh geruft ën gewapen e te wefen, en dat irfdefelve zijn Hoofden ende Gecommit- teerden , reforterende ofte refiderende in onfe Landen, of daer eenigh goedt hebben, lbo fal

ven en fullen, noch oick de geene die van paiTepoortende feeckerheyt hebben fullen mT dat fy hun wel en behoirhicken vue?en ίϊ,ιι

doende onie Oirloge alleene tegens onfe Vvan den, en dat fy voor alle huerlieden Bootsede! len en Volcke, in hunlieden boort wefende* < fpreecken en refponderen fullen voor de reyfe' I en fullen geloven dat indien yemant Vanhenlm/ den op de Zee misbruyckt, dat fy t'heurer aeh komfteaen Landt, deièlve den voorfchreven 1 Admirael overleveren fullen, of daer af de me- nitieencorredie, na de gelegentheydt vandet faeckcn te doene> ende ial onfe voorfz Admi- rael den Gefellen van Oirlogen bevelen den I voorfz Meefter en Quartier-meefter onderdanig 1 te zijne, op de peyne van ftraffelijckengepug! nieert en geftraft te wordene, t'huerer veder- kompfte van der Zee. \ I V. Item,alfler eenig heyer, voernemen> of entre. prife van Oirloge gedaen fal worden op de voor-1 fchreve Zee, by Luyden die in onfe fouldye zijn, of fullen wefen,de voorfz Admirael falinfgelijks den Hoofden van elcken Schepe doen fweeren, en fal de voorfz Meefters en Qiiartier-meeftersi oick als boven refponderen van allefchaden, die huerlieder voorfchreve Volck fouden mogen doen. V. Item, dat van alle prinfen en nemingen j die I voortaen op de Zee gedaen fullen werden, van Wat Volck dattet zy , houdend© onfe Partye, ;| ofonderdenichijnencoleurvan onfeÖirlogen, die Gevangenen, Goeden en Koopnianfcnap-1 pen fullen te Lande gebracht worden onfe voor- ; fchreve Admirael ofte fijnen Stedehouder, de welcke eerft en vooralle wereken fal defelve in- i terbguieren ende examineren, omtcwetenvan | wacr dat fy fullen weffen, en wien dat die goe-J den fullen toebehoiren, indien fy eenige in de voorfchreve Schepen bevonden hebben, omdie ft; geene die fonder oirfaecke genomen of befena* 1 dight fullen wefen, te doen reftitueren, foo ver· Γ re de faecke fulcks bevonden worde, op de pey- ne die geene die des te doené in gebreecke welen fullen > te vallen en incourreren * in de boete van | vijfcichKarolus guldenen voor de eerftereyie, hondertKarolus guldenen voor de tweede rey- fe, en voor de derde reyfe op de peyne vanban- ne, of andere arbitrale pugnitie, welcke amen- de wy willen tot profijte van onfen voorfchreven Admirael geappliceert te wordene, endene» eenige Schepen hier namaels by onfe vooricnrc- ve Onderfaten en Luyden van Oirlogen gari men worden, en datmen in defelve pen W j liedenenbevonde, overmidtsdatfyluydennfl falvereride in hun Boots ofte anderfins, g heute voorfz Schepen geabandonncert new de voorfchreve Acfmirael of fijnen Stedeöou^ falhemwel endebehoorUjcken informerci dervoorfzneeminge, en te dieneyn^

gueredieNemers, eneenen yW

e, vandenUj fal hebben, ö

van der maniere vander nemin

den Hooft ofte Meefter van dcnSchepe, ende Quartier-meefter doen ζ weeren % dat fyluyden ©nfeOnderfaten, endegeerievan onfcGoedt- willigenen Geallieerden niet fpolieren. of bero-

de daer defelve gedaen geweert lal n»· «. befien ofdoen befien de KoopmanfchapP^bJ Luydenhemdesverftaendej endeincuc apperentie of vchemente pr*fump"e ^

-ocr page 1239-

				Betreffende Equipagie, Monturc en Manninge der Schepen, ι217 lijckmen gewoonlijck is 5 behoudelijck dat de geene die oniè voorfchreve Brieven van faülf- eohduite, vanpaflagie, van feeckerheydt ofte vin oirloufverworven ilillen hebben, als fy dë- félveterZeegebruycken fullen, gehouden wc- ièn die onien Admirael of fijnen Scadthoudcreté praifenteren, en fijn attaché daer op tenemenj voor dewelcke fy gehouden fullen wefen te beta-
			1I1D d^to'ndfoc
					1 wetene, voor elckentönne van den fel ven laffe achtftuyvers, fonder daer inné te reprehendc- ren, om te reeckenen den ballafte, voor dewel- ke men niet gehouden en fal zij η yet te betalen, gelijckvaneen Schip van twee hondert tonnen, eerft met vijftigh tonnen geladen , en of *t Cdvc geladen es met hondert tonnen, en van meer of min na advenant, fonder den ballaft te reecke- nen, lbo voorfz es. X. leem, wy ordonneren dat alle Schepen vari onfeónderdanighcydt, die ter Zee hanteren en frequenteren, wiendatfetoebehooren, of wac Vanen of Banieren dat fy vueren , fullen met die ièlve gehouden wefen te voeren onfe Vanenj Wapenen ende Standaerden, mette geene van onfen voorfz Admirael, op depeyne te vallen op de boete van vijf en twincigh Karolus gulde- nen voorde eerfte reyfe, van vijftigh Karolus guldenen van de tweede reyfe j en voor de der- de reyfe op depeyne van banne, of andere arbi- trale pugnitie, iotprofijre van onfen Voorfchre^ ven Admirael. X I. Item, teneyndedat deafTairen vanden voor- fchreven Admiraelfchapmit betere regule ende ordonnancie geconduifeert, geregeert, en ge- goüverheert mogen werden j en dat dePartyen aldaer hebbende te befoigneren, betere en kor- teexpeditievanjufticie hebben mogen, wy or- donneren dat oniè voorfchreve Admirael fal mo- gen maeckeneenenStadthoudere, ende andere Officieren van Jufticie, in fulcke plaètfen als hemgoedt duncken fal, dewelcke Stadthouder en Luyden van Raide fullen recht en jufticie ex* erceren en adminiilreren*een yegelijcken na deri ftijl van onfer Cancelerye en grooten ïïaede. XII. Item, en want fomtijdèn fouden mogen faec- ken toekomen in andere Plaètfen, dan daer de Stadthouder van den Admirael refideren fal * dei voorfchreve Admirael fal mogen iuelcke Have^ ne van de Zee van onfer onderdanigheyr,, en in alle onfe Landen en Heerlickheden ffellen StadC- houderen en Officiers, om fijne officie te bedie- nen , en recht ende juftitie eenen yegelijcken te doene, ende van alle die amenden diegewefen fullen werden foo by den voorfchreven Admi- rael, en fijnen StadthouderGenerael, alsbyde voorfchreve particuliere Stadthoudercn t erKje andere Officieren, de helft van de voorfchreve boeten fal ons toebehoiren, en t'oniënprofijte weien ■> waer af onfen voorfz Admirael onsréec* keninge houden fal, of doen houden, en d*an« der helft t'zijnen profijre. X III. Item> de voorfchreve Admirael, foo dick- wils als't hem goedt duncken, ende de faecke 7 I                     fulcks
		Koopmanfchappen , toebehoirden eenige van onfen Önderfaten, of van Onfen Geallieerden, indien gevalle fullen die voorfchreve Schepen cn Koopmanfchappen by onfen voorfchreven Admirael in goede en feeckere bewaernifTe ge- fieldt werden, ten kofte van de Goeden of van de yoorfchreveNemers, indien defaecke dat heyft, totfeeckeren en tamelijcken tijdt, datmen fal mogen neeritigheyt doen de waerheyt teverne- jnene, om als dan ("de waerheyt wetende) van de voorfchreve genomen Goeden geappoin- fifêrc te wordene, alfoo 't behoeren fal. V I. leem, de voorfz Admirael fal verbiedenen interdiceren eeneyegelijcken die oirlof hebben Men d'oorloge op de Zee te doene , foe^wan- neer fy een igh Schip vinden fullen, dat fyluyden geen Koffers noch Papieren opbreecken, noch ontbinden en fullen eenige Packen ofte andere dingen, daer de Koopmanfchappen inne fou- den wefen, maer dat fy alle de Koopmanfchap- pen die fy vinden fullen inde Schepen by hem ge- nomen , te Lande brengen fullen totter kenniffe vanden voorfchreven Admirael of fijnen Stadt- houder, en dat op depeyne van geftraft te we- fcnealsvandiefte. VIL ïtem, ende indien de voorfchreve Nemers fonder merckelijcke redenen belette eenige Schepen of Koopmanfchappen, in dien gevalle, oniè voorfz Admirael fal behoirlicken doen re- ftitueren alle de fchaden ende intereften die de Koopluyden by deprijfen of nemingen hebben 'lillen, fonderter caufe van den voorfz prinfe, dieterantcoeneren of exacTrionneren, in eeniger manieren, foo fy gewoonlijck zijn. VIII. «em, dat alle nemingen die by onfeLuyden Tan oirlogen op de Zee gedaen lullen worden, enten Admirael, om hem te helpen vervallen de ttften, mifen en koften, die hy fal moeten doen J'oor tbedienen van fijn officie, fal hebben, ge- "Jckmen van allen tijden gewoonlijck is , het jechcvan'ttienfte, fonder datniemandt, wie ^zy» daer inne yet nemen mach. i x. item, dat onfe voorfchreve Admirael alleene *'voortaen geven Brieven van feeckerheydt en W'lagievoorde Gevangene van Oirloge, op de iSeenJomen' ofop de kanten der fel' ver, ver- of λ den voorfchreven Admirael te geven octroyeren onfen Vyanden of andere, eenige j^even van faulfconduite van paffaige, van feec- k C^' °?νζη oirlofue, om cegaen frequen- , fen ofte hanteren ter Zee, met onfe Vyanden, jOPfaanfche wijfe of anderfins; ende dewelc- gro "^«nvoortaenby ons, ende onder onfen fvT geëxpedieert fullen werden, ge- • V. De ex,.

-ocr page 1240-

Placaten en Ordonnantien. ι o. Boeck. ι. Tn folempnelijck fweeren fullen, dat fy huere V

12 ï8 fulcks heyffchen

itellen om die te bewaren in onie Steden, Scerck- teri'en Sldoten by de Zee, midts betalende de

niiïèn, fonderfaveurofeemgecorruptie^

en

koften van deièlve gevangene, behoudelijcken nochtans, dat hy gehouden fal wefen daer af aen de Capkeynen vande Plaetfen oirlof te begerenaleer hy daer eenige Gevangenen ftelle, en nae den voorfchreven verlof begeert, ende fullen fy dat niet mogen weygeren , noch daer inneletfegeven, maer alle afliftentie en addreffe. X IV. Item, foo dickwils en t'elcker reyfe datmen in tijde van Oirlogen op de kanten van der Zee ial moeten doen waecken , en Loopers houden, de voornoemde Admirael fal de voorfchreve Loopers doen vifiteren, en vernemen wat wa- ke en bewaernis dat men op de voorfchreve kan- ren doen fal, en bevindt hy daer inne eenigh ge- breck, tot dewelcke de Burgermeefters en Sche- penen van der Stede, dien der kenniffe van de voorichreve Waeckers en Loopers toebehoort, geenprovifieenftellen, foo fal de voorfchreve Admirael by huerluyden gebreecke en negligen- cie bedwingen defelve waecke te döcne, ende fal doen, ofdoendoendepugnerie, na d'exigen- cie van der faecken. Item, indien eenige wapeninge ter Zee by ons gemaeckt, foo voorfz is, en tot onfen lafte, en ordonnancie, en kenniffe van defelve , foo voor de toeruftinge, als voor 't Gefchut, Gagien en Victualiën, fal onfen voorfchreven Admi- rael toebehoiren, fal daer af Hooft en Capiteyn wefen, en als fulcke ial de Lanterne dragen, en fullen den roup gedaen werden van onfen we- gen, en van fijnend wegen als onfen Stadthoü- der. XVI. Item, vanalledePrinfendievoortaen op de voorfchreve Zee, by onfe voorfchreve Lieden vanoirloge gedaen fullen werden, de verkoo- pingen, butijns en deylingen fullen daer van ge- daen werden voor onfen voorfchreven Admirael of fijnen Stadthouder, dewelcke gehouden fal Wefen Regifter vanden felven butynen te houde- ne, omdaeraf reeckeningete doene, indien't nood zy, en hier namaels recours te hebbene op de geene die de voorfchreve buten gehadt fullen hebben, foo verre datmen namaels bevonde dat- fe qualijck genomen waren. XVII. Item, want onfe voorfchreve Admirael fou- de mogen hier namaels committeren voor fijne Officieren en Stadthouders Lieden van kleynen ilate, en van lichte conditien , dewelcke om den Nemers te believen, die corruptie van gifte, of uyt begeerlickheyt van Tienfte van den voor- fchreven Admirael grooter te maecken, fouden de goeden van prijfe mogen verklaren, die 't niet wefen en fouden; ende in dien gevalleen fouden die befchadighden het huere niet konnen gekrijgen, 't welck t'huerer groote fchade ende achcerdeele keeren foude, om daer toe te ver- iiene, wy willen ende ordonneren, dat onfen voorff Admirael niet en.committere voor lijn Stadthouders, dan notable Luyden, van goe- den levene, wijfeendewelgerenoraméert» die

XVIII. Item, indien yemandt mainteneren wil bc fwaert te weiene by VonniiTe van onfen voorfr Admirael, of fijnen Generael, of particulie Stadthouders,defclve fal mogen appelleren voor ons, of voor de geene van onfen voorfz grooten Raede te Mechelen, op 't pericle vanden eewo nelijcker boete van quadenappel. X I X. Item, onfen voorfz Admirael fal hem voort. aen content eren van fijnTienftegewin, en van d'andere rechten boven verklaert, fonderdat hy onder dexel van fijnder voorfchreve Officie, an- dere rechten nemen fal, ten lafte van onfe On. derfaten, X X. Item, indieneenigeSchepen,dieeenigepar. ticuliere Burgers , Koopluyden en andere van onfen Landen en Heerlickheden, toegerufthad- den t'heuren eygen koften, deden eenigeprin- fenvan Vicluaillien , Kruyt, Builen, Panais, ofanderGefchuc, onfe meeninge enisnietdat onfe voorfchreve Admirael die behoorde te heb- bene t'fijnen profijte, maer fal alleene hebben fijn thienfte deel, of de weerde van dien, maer fóo verre inde voorfchreve Prinfenyet ware dat hy behoefde voor onfen Öirloge, ofvoor'tfur- nifiement vanfijneSchepen, hy fal't mogen ne. men, midtsdieredelijckbetalende, zijnTien- fteafgeilagen. XXI. Item, indien eenige ftuckengebuerden inde wapeningen of entreprinfen, daer onfen voorfz Admirael offijnStadthouder in perfoone waren, en dat'et t'huerlieden kennifïe quame, onfen voorfchreven Admirael ofte fijnen StaduWer fullen daer of jufticie doen doen , fonder tever- treckenenoch te verbeydene haerwederkomp- fte, indien 't alfoe is dat de faeckefulcks heyfeht. XXII. Item, en van alle andere faecken, die toeko- men fouden mogen ,, ende daer af hier boven geen declaratie of fpecificatie gemaeckt enis> ff willen en ordonneren dat onfe voorfz Admirael en fijne Stadthouders hen reguleren en condui- feren fullen na de coftumen en gewoontenvanue plaetfen daer defaecken toekomenfullen,endat inde ftucken die by coftumen niet en fouden konnengedecideert wefen, fy rullen hunre^u* lerennadedifbofitie van rechten j bétiöUüW ken nochtans, dat wy by defe jegenwoordf- nieten verftaen, en anders recht re Pr*Jud!r,e ren, maer fal een yegelijck van de felve «J rechten gebruyeken fonder fwarigheyt. Alle wekkc dingen, ende een y^S" dien, tot confervatie van onfe Rechten,π b heydt en Heerlijckheydt, en fonde» derlKoopmanfchappe, ^Y^^nVflLiet derhoudenende geobferveertte welen, die t'overtreden , daer jegens te gaene^, ^^ komene ter contrarie in eeniger manier ·. ^ bieden daeromme, en bevelen onien η getrouwen dePrsfidentenHooftvanoBi dc

-ocr page 1241-

Jetreffende Equipagié3Montureen Manninge der Schepen. 1219

wan State en Secreten* Pra;fident en Luyden 'T»! onfen Raede te Mecheienj Cancelierende ledenvan onfen Raede in Brabant* Gouver- eur> Frsefident en Luyden van onfen Raede te Luxeroburghj Gouverneur, Pr«fidencenende Luyden van onfen Raede in Vlaenderen en Ar* Kjisj Hoogh-bailliuw van Henegouwen, ende iuydenvan onfen Raede te Bergen in Henegou* yen, Gouverneur van Rijflèle, Douay enOr- chiess Stadthouder en Luyden van onfen Raede jnHolIandc, Zcelandt > Weft-Vrieilandt ende Utrecht* Stadthouder , Praifident en Luyden van onfen Raede in Vrieflandt» Over-Yflel en Groeningen} ende allen anderen pnf? Rechte- ien en Officieren diedataengaenfaj, huereSte* ddiouders en een yegelijck van hen, hoe hem toebehoorenfal, daciydefe onfe tegenwoordi- ge Ordonnantie, teneyndedat niemant daer afeenige ignorantien en pretendeere, publice- ren endoen publiceren,. overal binnen de Limi- ten van huerer J urifdiftie en Officien, daermen gewöonlijck is uy troepingen en publicatien te doene, en defelve onderhouden en qbferveren, endoen houden ende pbferveren van pun&e te puri&e, nahuere forrne ende inhouden, want onsaliöö gelieft, niet tegenftaende eenige Ör- dorirjantjen, Reftrinften, Geboden of ν erbp< èfl/ter 'contrarien. Des t'oirkonden hebben ivonfen Zegel hief iièn doenhangen. Gege- veainrOnfe Stad^Vf η Namen, den feven en t win- righftendagh vanDgcembre, in'cjaerpnsHee- ren düyfent vijf hondert en veertig^ α van onfen Keyferlijcken^Qn;§tJ swintighft?n >. ende van onfen Rijcken vjm^aftilienenanjieren *c vijf en

twintighfte. Aldus onderteeckent by den Key- ièr in fijnen Raede, Verreycken. En waren de felveBrieven gezegelt inrooden Waflè»en mie een uythangenden dubbelen fteerte. EÖrdonnMce de ΐ Admiralitê en date Μ zy. de 1>ecembre ι kMj α efièpubiih . :              es Villes enfuivantes. Au grand Confeil de Namui? te i/. de Mars ' 15-41. ®o .y-< ; ■-'Vrvi !-.'-(·:■■:' ?o Sfrfe'ón Α' Gandper-Jacques GyfhrèchtsxHuj>$et, En la Chambre du Confeil dé Flandres, & au Confiitoireillecqdu 2 &de Juillet ι ^i.co/n- me auffi a laMaifon de ja Vïlle de Gand. cParJaquesGïjfirechts^Hu0erduGmndΗ bu 'Confeilα Malines. Le 24. de Juillet en la Ville de 1^ Vete. , '.'., Le^f.deJuillctaFlcmngues^ij,· rji; Le 28. de Juillet a Bruges. t1. ]} ül~. Leao.aOofteynde, , r.\ , . Au mefme jour a Nyepoort., . . '-■,, Le 30. J uiUet a Dunkereque. Le dernier jour de Juillet a Grevelinges» Lei.deAougftal'Eiclule. , ; ;; Le 7. &'8. jour d^ougft a Ziericzee & Broü* wershaven. Le 1 f. & \6. d'Aougft en la Ville vander Goes» . TholenenRemmerswale.               , .V

■ : ί.ιαούί;: h : I ezn3ti Itïm'j

mmmantiehStatut"enEml·*op tfatétdèr Zeenjaert, LqmpagiemtoemJUnge<van Schepen^-fiuKoopvaerders als-Viffcbenten andere, mitfgaders van deniGefchutte, Mu· I'1 ' nitien,Mannenwan warre·, en meer andere faecken dien aengaende. Gegeventot Brufel dennegenentwintighflendaghvanLauwe, if49·                                     wb - --

dien* naevolghende de goede vriendfchepÊi paeyiè en aHiancic die wy tegen woordelick ende met hemlieden hebben. Waer uut met der tijd meerdere inconvenienten gefchapen zouderi zijnreryfene, indien daer inneghevoeghlicken by ons niet voorfien nochte gheremedieert en worde ionsdaerommeootmoedelick biddende. Waer op begherende te voorziene, ter itï- demniteyt van onfen voorfeyden onderzaten j Wy, byeenighe onze Gedeputeerden, diver- fche inf ormaf ien hebben doen nemen, om gron- del icken te weten en verftane, 't fondament en oorfprong vande voorfz inconvenienten en heb- ben eyndelijk bevonden defelve inconvenienten uut vele en diverfche ooriaecken geprocedeerc en gerefen te zijne ι ende onder veel andere, uut dien datonfevoorfeyde Onderfaten hem eens- deels zauden vervoordert hebben dickvyils ter Zeetevafen, ende haerlieder Koopmanichepp. vanprijfetefenden of te halene ι buten de pifc· len en limiten van onzen Landen, in andere di- verlche en verde liggende quartieren, met diver- fche ichepen groot en kleene, qualick en bewaert van kielê, aude, verfleten en lack, en serger geftoiFeert van takelijnge, zeylen, cabelen, anc- 7 I 2                   kérent

TjT AERLE ,by der gratiën Gods, Roomfeh j^ Keyfer > altijds. vermeerder 's Rijcks* A.V. Gonijngh van Germanien, van Caflii- lien, dege., Eerdshertoge van Ooften- jWj Hertogheva» Bourgoinen en van Bra- ^&^e. Gravevan Vlaenderen, van Artois, au Bourgoinen, &cè. Allen den geenen diede- ■«tpenwoordige zullen zien, faluut. Alfootfinderc zekeren jaren haerwaerdts di- Wche ciachren ende doleancien ons gedaen tf by onze Gnderfaeten , van den grooten

fcha Α ^aeaen en verlies by hemlieden geleden in uedcr perfoonen, goeden en fchepen % foo

el by tempcefte van der zee, winden ên on we- ,3cr>alsui Kchadin£

^chadinghen en roof die deOnderfaten ende

bd°°nderCn Van den ConiJng»Jcke van Schot- Sft7 onzevianc*en, geverfelfchaptmetdiver- ^d °0Vers* W^d geboufte ende dieven L75c,ie Natiën, met hemlieden gevougt, gleden; gedaen .hadden , en als noch dage- > Ksmeer vervoorderen te doenc in huere ne- fej,jJu£encoopmanfchepe , die fylieden nood- tnenr ^oetmcontinueren met onfe Nabue- ^^ealheerden, endeden Onderfaten van

-ocr page 1242-

i.TIt.

Ι2άθ

Placateti en Ordöniitaien. ίο. Büeck,

^m

keren, oock mét1zeer lettel Völcks voorzien,i boort gevaren: 'koorts dat oock fomrnkc* zondergefchutof^eerNveynighièlekrtafijnfelfsj c^fen Onderfatën middelen gevonden fab^ goedtdunckeri ërtfantafie, fonder te lectert noch: J ftiicfcé gemöfdéScliepeft en Goeden den SS anfchauwentenemenëopde geiëgenthey t endëi; jröh^-'heurNtedeplegersteriVileniprife^ftc^" ftaece daer inne onfe voorfeyde Landen waren, pëhë', düerfeerfelfs ofte duer hueren.Eaou°" midrs der porlogh%wefende,openbaer tegens^ !refl: Daröó&fc^è¥ige vferade, in anderelan- Schotlandt, die.eenenietverwachtende deh art- | dénwoónën^ëpiUlckeSchepèn en Goedenia deren , geen" ordene ónder henlieden houden- i haerlieder riarnéj,'en voor haer bygen (§<^1Π de, int afvaren'i'ïèrzéèwaerts zijnde of weder- ;eri"Warèn óiïderfraen in; defe Landen té kwH» kerende^aochRè raj^conftiru^                       :;ne', en aldaëfte verkodpenc : Infgelijcks dat nochteteyckenen ter Zeevaert, om melkande- jèëftigéivrèmde ^öopiiedèn dele onfeLhnden ren te onderkennen en by te ftaene, zoo men in haiitiëréridë^ι i'riémlieden vervoerders 'hebheii fulckëntijdemwel^^^                                     ^ënnochdaplijêks vèrvoorderen erideïonder- hooren te.(doene ^,'ε welcke fylieden noehtana jitaën

wél hadden mqg'hen haer vólgèr? eri onderhaü- denbUqshhuereJTfliade,.énψ%0£ z]one|érmerc- kelicken uut huérên iëylagie 7 wege en route

Goeden;ën* Waren, dert VoorfeydenSchouen cSe-tevberefieijert hemlieden de zelveitéverko përié'j ëndëahdërë Waren aldaergeladen', heri

( die zy 'te nememvóorhadden eu g^ejfbe^ërt , j SVIrWdsovëïëfeïi&jngene, ι daer mede^dé-V^aii.; waren) wel hadden yróógén doen ■, de zommi- 'dëriverfterelcëMëj deöörlogevoedendeiende ge van dien hem i>er.rau wende op de, goede aven- | alle Neërijnge¥o't hemlieden zelven treokende:

Daer by geyóëgh^dat daërgröote gebroècketien abufen'zijfi1 gëwëëft»iënde:nöch«ijhy onder de Sëhipperen,': Officieren van deSchépeni énïri- derë Booisgëfellen óf Kbëchten,. henlieden ge- .vendetotéiëfiftëvan deriSehepen,enoockin Ι diëkleene ertgiöötë ViiTchêrie:daerdieSüofïen 'erl'Bóóten' '£ eert^yegelijcknaérZijndergr©öttè) .wëtfouden mogen èënlge weerre vöeTèhtöc jZijnder bëlchermehiflè, om te wederitaenefei jrrigeilechtëBóötbnof Hëfpi|hgën, diehëiiJïè- ia%rf"vëVvóörclérèh föudêh mógéh (foo't'dick- {#ils gebeurt} dëièlvë te Overvallen. Mtdsdicn ι oock dat fórnmigë hemlieden ^érvöriefÉhebben ί fë doene, dê vërdróhfekëêëngëihundeeFHëÉeri ken en Torrens, ftaende noch in 't water binnen óhfen Lande van 'Zëëlahdt, af te brekeiïe, de^ welcke dienen tot maereken en teeckenen voor dëgëenedfëuW«déf Zëëkórnende van Weilen, hueVënweghi^erHollan^eöfZeeiandtnemen willen; met meerjandere oorfaëeken van alfulc* ken verliefeen fchade, hier të lanck teverhale- ne. Duer alle t welcke onze voorfeyde Landen | gröotelijeks berooft ende onrrieft ziin/get'eejr van:Schepen j ie©edeni Waren, Koopraafl- fclepe, Gefchut, Munitien van oorlogeend? andere Equipagie enTóertiftinge, die oorloge geVóetenonderhauden, dieNeeringeinfMrew- de Landen gefteldt, en de voorfeyde Schocten» haerliederconforten, medeplegers, enafldefC Zee-rovers, daer mede verfterekt ende n]ckere geworden zijn^ Π            ■■■■'■<- ■ ■"· ■ u 'j ï , Zo Eyil: Dat wy beghebrende de voorleyöe iïicbn venien ten te verhoeden * en in alles toor- nen, zó wdeïn ons es, ten gemcenen weiva- rerivanonfen'voorfeydenLandeenOnderiate", en van allen goeden en rechveerdigen Kooi- den, aldaer hantierende enverkeerende, m bende alvoorle^ defe materie doen commumt ren en voorhanden dïverfehcKoopbedcn^cnv persen andere hemlieden ter Zecvaerif^ v dë, en des verftandigh wefende: Gebaöt^ leS'tadvis van den principalen Gouyernc"

ture van winde endb wedcrfe , én'daë? Merë niet achtende hoe zy haerlieder fchëpen ladende wa- ren. Eenige andere op dëbomèriêofWiffelióy den kiele of baete van den-ffchëpë, rakelijngé en' toeruftijngevan dien, b-dragènde alzóo veéld ofmeer, dan't voorfeyde Schip fnét! takelijh'ge entoerulKinge weertwas» ert-'oovéri'c ièlvë dë aiïeurancie en vcrzékéajrighëyanallës',;en obck" van haren vrachtlopnHuer hemlieden'gedaën,· 'tfel^è procederende uut den^ScHippërs, Toe-? reeders, .Deeld^rs,, ς,η oock fchips Böotsgefel- lëïïtó'ahderen Officieren r-Vóór loon të fchepc diende: Ende angaende de Kooplieden óf La- ders, betrauwende hueren Goeden en Waeren, in fulcken fchepen uut te zendene, uut krachte van gel Ïjckeaiïèüf ancien ëiï véTzëkërijhge 'deur" hemliedcn-gedaen, niet alleene van den capijale Van der weerde dëVvOorfëyder Waren y Göede-; ren ënKoopmanfchëpên, maérogek van vragt- löón ëiiwinnijnghé^ die zy hoopen en meehen, tedoene, die Waren ende Goeden gearriveert zijnde ter marekren daer zy die belchicken, en bovendien, van allen interenen, :zöö-zy zulks ten'u tërftèn weten5 of Willen 'éalcülërërt: Boven dien datzulekeVërzëkërijrtgnë in hout ende beA grijpt alzoo wel tegens de Schotten ënde andere Ze'é-róóyërs, als tëgëns tempéefte vaiï Zeebrant' of bedérfueheile vïn den -Sëhèpërii Goëden,Wa^*. ren ën Roöprnanfchëpê ψ de zömmige oock van onien voórfeyderi Onderfatën hemlieden ver- Voor4erénde haerlieder goeden te laden in vrem- de Schepen , déwëlcke daer naer duer fulckë vremdë Schippers V dëh voöriéydën Schotten en andere Zee-roovers mét wille'ën' opfettetoe- ghevoert, of verkóndightendeverfpiet, ende alzqozórider eenige weërre of rëfiftencié te doe-; ne Γ overgelevert'werden : Andere öock van öhfevöóffeyde Onderfatën hemlieden vertroo- fteiidè'en betrauwende op eenige faulfcoηduy- ten en^eley-brieftiën, dragende den haem van o^Cohijngitinëof Gouverneur van Schotlandt, devoörfeyde briefuen zónder Onfen vvete, oor- lof ën confente verworfuen hebben, daer dëure iyilcfiteiicken hebben toegelaten en gepermit- tëert, cfëri Schorten , Zee-roovers ën andere (dragendedekfeleen fchijnevanVrienden} an boort te mogen kommen, of felve zijn aen hec

pi incipalert Raedë van ooien voorleg

d

de,· hebben met rijpe deliberatie,

by*

- ~

Ra* ...hl v. m Uouagicre van HonpOT,™ „.

o

\ .::■:■: : . VocionsRegcntecnGoav

tc

-ocr page 1243-

jetrcfFendedEquipagip, Montiirc en Manninge dpr.Schepen. λ αι.χ

«in onfen >v,oorfeyden Lande van herwaerdfo

groot van veertigh vaten ten minfteniendeop Spaengnen, Portugale , Andalufie, Levante, en Landen van Canarien» Madei:a>. St· Thome en diergelijcken, groot van tachten,tigh fdierge- lijckeyaten» goet éngeriefuelijck.pm .Gefchut totzijn.der,befchermeneiren endpgheweerre te voerene, welvporfien v/gé,ftoffeer£ejac|etoege- ruit. met zéylen, maften, anckèreri, tauwen, cabelen, vaiï engetrauwe van bodemeen kie^e, oock vooriien met goede en veritandige Pyjp- ten , Schiplieden^ rlpojfgefellen»pefchut, Pui- ver cu\BuicfUut ·,, Wapenen en> ander Gewecre» indere[!ualiceyt en getal (angaendeden,Schip- pers, rGeichuten iviunitie^) als jiiqr, naer gefpe- cificeertfal werden, pp^cic dcièlvp.Schepen van veertighvaten, λ'οοΐ^ΐλ,ν^ηKpébr/sUggeriende Bouvenetten j of tcri nyniten met een Overloop s en met pen Bpuvcnet ,jna dat fulcks te/i b^ftep fal konnendragen, fonperiivdezeylatietpkranck te vallen} ei^de alle die andere van gr.ooter drag- te, vanvijfcighoffeftighvaten, metdenyoor- feyden Koebruggen enBpuvenetten. a"möoiÉ: \-\Ji ■'·■ *\ '■■;■ .                         X X Xii %-■ ■ ,■ ·■■ ; ■·> -at Η 'p\ nt ' Irem, dat fulck Schip van omtrent veertigh vaten groot, fal moeten pp hebben ten nriniten achte weerachtige Mannen , elck audt zijnde bovpn achttien jaren: I£en Schipvan tacfitentig vaten, ieftien der gelijckc Mannen/ Van tach- tentigh vaten tot hondert vaten, achtipn inan- rien: Van hpnderr tothqnderdt vijitighjratenj twceentwintjighMannen: Ende eepSchip van twee hondprdt tot tweehonderdt vijftigh vatert j acht en tW'ip^Sn ^annen..: Van tw-ec ;hpndcrdt vijfcigh yaten j iptdm sïionderdt vateniA fes en dertigh Mannen: En;aile andereSchppen boven vier hondert yijfti^iyaten vier en veertigh Per- foonen: Maer fullen alle de voorfchreye.Sche- pen meerder getal van weerachtige Mannen dan boyeOjVcrklaertes, totlieurlicdermeerdereier- fekerijnge inne nemen en voeren, fonder hief innetebegrijpenedePutgersenJongeni weien- de beneden der achtien jaren voprfeyt,,die elck Schip ial mogen hebben in fulcken getaie als 'f hem goet dijncken fal.                ,.,,..... ι.,. (IrvfiSVfiiC j V' 32*;tf ooi ft? »-Λ,ί;ΐί' ,■··■':.:>.V Item,,;pat elck Schip van veertigh vaten ak vooren, fal op moeten hebben ten miniten i'es dobbele of ynckele baiïea, leshaecken, fes of achtfpieiTcn: En een fchip van vijftigh tot tach- tentigh vaten, twee dobbel balïèny fes ynclcei baiTen, feshaecken, ρ€η4ουίιηεφίείΐ6η.' Eep Schip van tachtentigh tot honderdt vaten, vier halve flangen, fes dobbel baiïen, eendoufine heeléorhalve haecken, anderhalf-dpufineipief- fen: Ëpn Schip van twee hondert tot twee non-* derdt vijftigh vaten, vier flangen, vier halfu? ilangqn ,!:fcs dobbel baiTen » fes ynckel ba/Ten, anderhalfdoufmehaecken of halfue baecken» driedoufinefpieiïen'., Een Schip van tweeho% dert yij.fi igh tot drie honderdt vaten, fes heelp flangqn,! vier halfue flangen, 'twaelf dobbel haf- fen, .tweedoufinehaecken, vierdoufinefpief- fen', en alle andere Schepen naer advenant van Perfppnpnen Gefchutte. Eiide aengaende het Kruut.pa^poten, voor elck ftiek Gefchutsi l foyeeleaifmen,behoefucnfal? om'tfelve Stick Ι twintigholyijf en twintigh maellps ende af te I            t!                                           fchiete-

i-ercj de Ridderen van onzer Ordene, die Hoof- denT Pr#fjdentep en Lieden.van onfen Raede mStat e,' Sccjreten en Financien, uut onfen ey- glen wille eiicie réchter wetentheydc, geordon- neerd en gerief «eert, .ordonneren, en ltatueren y'jjpï;geb.p4i!,g^% ••defcr^'eDWqprdigeoqijp- (regédÜFendé, en voortsalfpplangeals'tonsge- ïffcnfal, 'de.póuiaèri enartlculén hier navol-

ν

;i.:

Teneerften, dat alle Kpp.pjiied.en,, onfpQn- (lerfatenoflinvpopdere^vanpnjfc lende yoeren ofdoen voeren, uy t de Hayeixfn, Hoofden ,. Rivieren., Reden,pf Stranden van- ψΣ naer.Yrapekerijcke^/^pa^g'nen;, Ppriyjga-i % Canarien^Ey landenvan. Madera, St.Thp- iae» ïraJien, Cypers, Candieri^.Raguic ofte; elders, Zuut-ppft of Zuut-zuutweft , ofpoék naer.Yerlandt,.%ïngelandt, j>j[brwegen», (Den- 'njpareken, Zweden, Obitlandt pfandere^an- fcjijj hemlieden ilreckende Weft-nOortweftj Ko,ort-poortopit,pfuutdie"fely^Landen brijn- genofbrijngen laten naer, pnfen_ilanden.eenige: Koopmanfchepen ? van weerden , ïmporran- ciep.endepr^fqnij j als namentJijckc,n Wolle^ Y- fa, Srael, Rqpere, Tin en andere Metalenι, Mujn, Sydè,..rollen van Bpldavid of tfanivet-. fcri,, Lakenen, Sayens Li|ow.aet.rTapifieryen, Was» Craerrierip. of MCrceiie t te verkoopene metdengewightjenpf rne£,der,eiicn, Weed ofte: ïattel, Meed pf Garr,ancèn > Sbeceryen, .Wy- mλ Suyekeren > Cyrppqn, ?. Qjyen ende alle andere Koopmaufchepen^yanplérgelijeke im- portantie , fullen gehauden^wefen die te y pere- ne) halene, pf'doen voeren of halen, met fulc- ke Schepen .,. enaifop toegqrufr.fingeëquipeert, al| in 't tweefte.Xrticle Jjiier..na volgende <yer· föaertes, ; Des. jfullen fy mogen vente-goet ende ecelickgoedt» niet mogende wcfen hefwaerdr, plfverichèyifch,,,verfphén Baringh,.'. Wrac Mi Bruygen, ydelenHarlngh, Mauc, Bier, Looek, Anfuyn.jjAppelen, Peeren, Kerfeu, $diergelijckéFruy t, inoefen Landen waiTcn- QCi enoockand£regroveWarejl4iaïs Srneeko- lW) Peck , Tarre , Vlas , Sperren , Hoppe, Fagenfehotf, Hout of Béraijngheof Temmer- Wit, Mafthaut en diergelijcke Hauten, Moo- Jenfteenen, 2aut en foodanige Waren) uut pf bevoeren, metfuleke Schepen, enalfootpe^ |cnjft als elck goede vinden fal> fonder nochtans TO onder 't deekfele van fulcke kleene Goe- öenen Waren niet en fullen mogen laden ofte °enladen eenigp Goeden van-importantie en PnJie, boven gefpecificeert, op de verbeurte aodien, enarbitralijckgecprïigeert tewefde- e> behoudelicken dat den vremden Koopman W lal mogen behelpen met den Schepen, van tifkvnde * of tot fijnen keure van Schepen* jei)enoorendeonfe Onderuiten, navolgende k ordonnancie toegemft en vprfien. ^ie wetene, dat elck Schip,· vatende met jijJKen Goeden vanprijfe endeimportantie, op 2"ay vrdnekerijeke, Ingelandt, Nor wegen, üue a' Denema»"ckenenOoitlandt, deferof fe^aüer zijde van der Sondt.ofBclte, falwefcn

/

-ocr page 1244-

			1222 PlacatcnenOrdonnantien. ïo.Boeck. ï.Tk
		fchietene: Wel verftaënde dat fulcke quantiteyt van builen, kruutenghewarre, wel grooteren beter, maer niet min noch serger weien en ial mogen» elcknaerfijnder gelegentheyt, en bo- ven die vöörfeyde wajrre lal moghen voorfien zijn mét andere Wapenen, kort ende langh, oock Hagel-geichüt j Vierwairek, Yferen, Tser- lijngen, Darden» Steenen, Corffelettèn, Pani- yferen, Schilden, Pavoyfen, oock ftalen Storm- hoedenofBackeneelen, endiergelijcke, omde Vyandentewederftane, ende of't van nooden ware te befchadigen; welck getal van Volcke, Gefchut, Cruuc en andereWaerre, alleenelic- kenangaen denonderfatenvandefen ónfen erf- nederlanden» en niet de geene die in 't navol- gende Article begrepen zijn. V. Item» ende aengaendede Schepen van onfèn Koninghrijcken en Landen vanSpaengnen, en heuren dependentiën en appendentien, dewelc- ke gemeenlijcken zijn Schepen van bequamer grootten, fullen moeten toegeruften voorfien zijn foo hier na volght: Te wetene: Een Schip vander grote van 100. tot 150. vaten, fal moeten inne hebben twee en dertigh Perfoonen , daer onder wefen fullen tot vijf en twintigh weerach- tige Mannen, daer onder begrepen, dry BufTe- meefters» vier groote fticken, genaemt Pafle- murs, twee Bombaerden , maeckende fes lig- gende ftick, tienbaflèn, vier en twintig kloo- ten en kruut om vier en twintigh waerf los te fchieten, tienharquebuièn, fesftalenboghen, fes douiinen ipieflèn, fes doullncn derden, ron dellen en pavoifen, zo hem elckelijck fal willen weerren *, en alle andere Scheepen, grooterofce kleendernaeradvenant, den voet nemende op liilcks alsvoorièydtes. ! VI. Item, datfulckeSchepen, fo wel toebehoo- rende den Ingefetenen en Onderiaten vanSpaig- ne»en oock den Ingefetenen en Onderfaten van defen onfen Erflanden refpecrivelijk, in'tuutva- ren en keeren» alle neerftighey t doen fullen om gefelfchap te gekrijgen van Schepen, tot drie, viere, vijfue, en foo lange by een blijven als 't mogelijek zijn ial, maeckende onder hemlieden een Admirael of meer, naer de menighte en ge- tale van fulcke Schepen : Ende fullen alle Schip- pers voor haerlieder vertreck gehouden zijn Eed te doene in handen van den Officiers, die wy ter vifitatie van den Schepen ordonneren fullenjdat fyghefelfchip hebbende in haerlieder afzeylen, fulcks onderhauden willen en fullen , en gheen ghefelfchip hebbende, 't felfde onderwegen foucken fullen, tot huerlieder beften gheriefue, ende fo wanneer fy fuLck ghefelfchip ( fonder merckelick intereft van den ghuenen die hemlie- den ghevraecht hebben) fullen konnen gëvin- den, oock naer de gelegentheydt van den Lan- den ende Quartieren, daer fy toe ofafvarende zijn. Maer de Schepen die met onverderfuelic- ke Waren van prijfe (als Wolle, Yfer, Alluy- nen, Paftel, Meede, Laeckenenendiergelijc- ke) geladen fullen werden, in plaetfen wefen- de, daer fy binnen korten dagen naer haerlie- der ladingeeenighgefelfchip van anderen Sche- pen fowdenmogen verkrijgen» fullen gehauden
					zijn fo lange te vertoevene, tot dat fy drie ofv' Schepen by een anderen wefen fullen} ende f? len met elckandèren accorderen, op de orde teeckenen en rmereken, die fy in haerlieder ffl fen en voyage fullen onderhauden , op dat II mogen d'eehby den anderen blij ven, ofgefchev dénwefende, melkanderen wederomme m den, enalfomelkahderengoetengetrauweto felfchip hauden, hel pen en byftaen.           έ' VIL Item, dat alle Schipperen fchuldigh fullen weien, in fulcker vougen ende manieren buet Schepen te ladëne (fowel onder den opper/ren Overloop óf Coebrugge als elders' (dar daer duere 't Gefchut niet belet, nochte die werrc en defeniie van den Schepen niet verhindert ofte benomen en fal werden, 't zy dat fulcke Schebeh geladen, zijn met Wijnen of andere koftelicke Waren, terdifcretie van den Officiers, gefpe. cifiert en genaemt in dennaevolgendenArtide, op de peyne /indien daer inne gebreck viele, den Koopman tebètaleneen opte leggenedeichade die daer uut fpruten faude, en boven dien arbi- trairlicken gheeorrigeert te wordene. VI II. Item, dat elcke Stadt of Havenevan onfen Lande, daerfulckeSchepen ter zeewaerdsaf en an varen, gedëputeert fullen werden twee Offi- ciers, den eenèn van onfen wegc, en den ande- ren van der Stadt of Plaetfen wege, ende eenen Contrerolleur, alle wefende Lieden van expe- riencie, engoedtverftandthebbendeop'tftuck van der Zeevaer r, en wefende perfoonen van au- thoriteyt, goede fame, nameengelovej en bo- ven dien fullen de Kooplieden, Laders of Huer- raers van den vöorfeyden Schepen (zo verde hemlieden dat goedt dijnckt) yemant van huer- lieder wegen daer by hebben mogen, om te bet toe te ziene, dat in Vladen ofte ontladen htier Koopmanfchepe en Goedt te bet bewaerr, cri die vifitatie rechtveerdelicken ende fonder diffi- mulatie gedaen magh worden, om alleabufeo en fraulden telchuwene, of fulcke fraulde ge- vonden zijnde, ter behoorlicker correftie te brengene, andere ten exemple. , ' ' L";X."          ' " "U Item, datalleSchippers,onfeOnderfatwen Inwoonders, als vooren afvarende vaneenigen onfen Landen, naer andere onfen Landen ofte Vremden, ofte van daer kommende, geladen wefende ende in hebbende Waren van prnieai· fo voorfeydt es, fullen voor haerlieder vertrek gehauden zijn te doen (by denaeftgefeceneur- iiciers voorfeyt) vifiteren huerlieder Schepen en takelijnge, eer fy laden, en voorts geladen we- fende, wederomme te doen vifiteren die Ladtf- ge, Gefchut, Munitie en Volck, daennnewc- fende, volgende t'inhouden als boven} endegc huert wefende om Koopmanfchepen re£ halen, en alfo varende op ballaft alleene, reap vifiterenehaerSchip, Takelijnge, WJJ tilleryeen Munitie, eenmael voorö°* . ( vertreck, nae't befte gerief ende gg vanden Koopman en Schippers» op ven* van den Schepe, en boete arbitrale. Item, fullendeOffici'ers voorfeyt0&Ψ*

-ocr page 1245-

		Betreffende Equipagic, Monture in, tenverfoucke van den vooriëyden Koop-I Sdenen Schippers, die voorfeyde Schepen te ifiteren en befien of die goedt zijn, dichte en nauderley Schips - gewande, tot der reyfen dienende toegeruftj en of die van competenter grootten zijn, behoorlicken geladen, vooriien InMannen, GeichutteenProvifichierboven rerhaeldt.                X I· Iteffl) fullen oock de voorfeyde Officiers ge- hauden zijn, 't getal en qualiteyt van den Ge- fchutteop te teeckenen , tot den dage van der «ederkomfteder voorfeyde Schipperen, indien h bevracht zijn omwederkommenej tot wele- en dage van huer voorfeyde wederkomfte (ofte binnen vier en twintigh huren} fy huer ankom- jje, den voorfeyden Officiers fullen gehauden zijntelatenwetene, opdatfyals dan kommen vifiteren ofiy al haerlieder fticken wederomme gebroght hebben of niet; en indien dat yet ach- tergebleven ware , foo fullen de Schippers daer afgefcauden weien goet bewijs te doene; Ende indien fy alleene wederkeeren en Gefchut haer- v/aerdsovere gekocht hadden, als dan fullen ge- Jiaudén weien te ftellen cautie fulck Gefchut «iet ie veryremden, of onder wege te verkoopen, volgende onie Placaten daer afgepublieeert, op de verbeur te als vooren. X I I. Item, de voorfeyde Officiers fullen voor het weghvaren denSchipper, hy zy proprietaris of iuerlijngh) en fijn Mannen (fo wel Piloten en Bootfgefellen als Buflë-meefters ) den Eed af- nemen dat fy gehuerdt zijn, om met fulcke Sche- pendereyfete doene, ende d'een den anderen, nochte 'c voorfeyde Schip en Goedt niet te ver- latene , ioo lange fulcks in huere maght is, huer- lieder reyfe geduerende, op de verbeurte van den.Lijfue, indien fy contrarie deden. XIII. ' Item, om zulcke vifitatie te beter te mogen doene, foo fullen de voorfeyde twee Officiers öiCóntrerolieur voor huere moeyte enarbeydt neobenelckdrye ftuuers van elcke Schepe».ge· «den met fulcker Koopmanfchepe van impor- s PScn als boven, groot wefende van veertigh ι rottachtentigh vaten : Ende van elcken Schepe, ! groot wefende van tachtigh tot anderhalf han- dvaten , elck vier ftuyvers; en van der groo- ^Vannvcehondert vaten en daer boven, voor ^tane eenen fchellingh Vlaemsj midts _ «ckenfy fullen gehauden zijn den Schipperen 'egevencfchriftelijcke Atteftatie , fulcke vifi- tIegedaen te hebbene, en boven dien regiirer ^naudene van den fticken Gefchuts, 't welck fnfclr P *? nebben fal >' wel-verftaende dat cKenfahj'is fal tweemael betaeldtwerden» te ίιιΐΐς' e.ensvoordieeenoftwe^vifitatien, eer ^ Τ^Φ "ut varen fal, en andermaels in het als/ eeren' en ^ fa'cks gereeckent werden cffer°Ce aVarye» fonder dat defelve Vifitateurs ftlla k^ers            mogen eenigh meerderen «et1,rn!uieeirchen> noch oock den Schipperen ^ghfinscompoferen. ftem                 XIV. feend ? gevallede menighte van Schepen officie21"P p^en *° grooc ware dat de voorfeyde rs m Befienders de vifitatie niet gevouge-	en Manninge der Schepen. 1223 lijck doen en konden, fo fullen onfe Officieren en Wethouders maghr hebbén andere te iubfti- tueren ( om den Schipper en Koopman te bet te geriefuen ) op den loon ende'faliaris boven ver- haelt, dewelcke Officieren ende Wethouders, des verfocht zijnde, fullen gehauden wefen fulc- ke fubftitutie te doene, op peyne, indien daer inncghebreckviele, den Koopman en Schipper te moeten opleggen allen de koilen endeintere- ften; en boven dien gepriveert van haer Officien, endaertoearbitrairlicken gecurrigeert. XV. Item,en mits dien foo fullen oock de voorfey- de Befienders gehauden zijn den Schippers kor- te expeditie van vifitatie te doene,fonder eenigh uutftel of verachterijnge, op gelijckepeyne als boven.                  XVI. Item, in ghevalletuflchen de voorfeyde vifi- tateurs en Schipper eenigetwift of queftie opre- fe, fo fullen de Werhouders aldaer dies verfocht zijnde, gehauden weien fulckgeichil ibmmier- lickenteverhooren enopftaendevoet daer over recht en jufticie doen, fonder eenigh vertreck ofvormcvanprocefle, op dat fulcke reyfe niet verhindert en worde, op peyne als boven. XVII. Item, fullen de voorfeyde Kooplieden met den Schipperen mogen overkommen van den Vrachrloon van huere Goeden, welckevracht en Schiploon de voorfeyde Schippers fullen nae redene of aude coflume exigieren en voorderen, anfehauenconfideratienemende, datdeonko- ftendiezy (navolgende dciê ordonnancic, ge- hauden worden te doene } keeren en redundë- ren fullen, fo wel totconfervatie, befcherme- nefïeen verzekerijnge va,n haren Schepen ende Perfoonen, alsvande Goeden daer inne gela- den: Ende foo verde fy van den vooriëyden vrachtloön niet vergel ijeken en konden, fo ful- len onfeOfficieren ende Wethouders gehauden wefen als boven, daer op fulcke verklarijnge en uutfpraecke doene, als fy nae redene bevinden fullen te behooren % en nadien de Schippers ert Kooplieden riamen van den vooriëyden vracht- loon veraccordeerdt fullen wefen, foo fullen de fclve Schippers gehauden worden den Koop- mantedienen, ende ruftijnge van fijnen Sche- pen, ten miniten als boven te volbrijngen, op verbuerte van fijnen Lijf ue, Schepe en Goede* indien daer inne ghebreck vicle. XVIII. Item, dat niemandt van oniën Onderfaten, ofte in onfen Lande woonende ofte refiderende, van nu voordan en fal geoorloft zijn eenige Wa- ren ofte Koopmanfchappen van importantie, als boven geroert, te mogen laden, omtefenden buten onien Landen, of oock van buten daer in- ne te bnjngene, of doen brjjngenc , noch pact nochte portie hebben in fulcken vremden Sche- pen, foverde alsterplaetfen daer fulcke ladijn- gegefchiet, eenige andere Schepen ("onfe On- der faten toebehorende,, wel opgeiëc en toege- ruftals boven weiènde) vindbaer zijn, om de welcke φ vindene, hy gehauden fal wefen dili- igenciëtèdóènei van welcke diligence alfo ge- daen, éndë gebreke van fulcken Schepen, den Koopman fal zenden by den Schippere die iïj η Goet

-ocr page 1246-

			1224 HacatcnenOrdonnaiitien. ßï. Böeck. é, Tit.
		Goet brijnghen fal goede atteftatie, en die leve-ren den Vifitateurs van den plecken daer hy an- kommen fal, op de verbeurte van den Goeden alfogeladen» enamendearbitraire. XIX. Item, dat niemandt defgelijcks en fal geen . geldt op Schips bodem æ dat men gemeenlicken boemerie of wifièl op't hol of kiele van den Sche- pe namende es) mogen heeiTchen by hem felven ofteyemandeanders» dire&elicken ofte indire- &elkkcn» ten ware dat defelve Schipper by for- tunevander Zee, ofte van denVyanden inge- breecke viele buten 's Lands, daer hy gheen Goet oorboirlicken geventen en konde ·, in wel- ken gevalle hy op Schips bodem fal mogen ne- men fo vele als het vierendeel van den felven bo- dem weerdigh ware, en ander fins of hoger niet, ten ware dat die nood hem bedwonghe te nemen grooter fomme dan die weerde van den voorfey- den vierendeele, in wakken gevalle hy fulcke meerdere fomme fal moghcn op de voorfeyde bomerienemen, midts doende blijcken vanal- fulcken noodt; ende en fal oock niet mogen ter venten Hellen ofte vervremden eenige Goeden, wefende in fulcken Schip, fo lange als hy fal vin- den wiffel of bomerie, op den bodem van den Schepe als vooren ·, en die niet vindende, en fal niet mogen verkopen boven 't vierdedeel van al- fulcke Koopmanfchepe, en mids dien fal gehau- den wefen, den Koopman die fulcke verkoch- te Goedentoebehoordt hebben, tebetalenede weerde van dien, fo veele als fyfaude ghegol- den hebben ter plaetfen daer fy bevracht waren, en mids dien fal hem betaeldt werden van den voorfeyden Koopman de geheele vracht, alfoo wel van fulcken Goeden onderwegen verkocht, als van die onverkochte, op de peyne, indien de Schipper anders dede , dat hy fijne Mede- reeders huere fchade oprechten ial, en daer en boven arbitrairlijck gecorrigeert werden. Van Ajfeurancen ofVerfeecherijngen. X X. Item* dat niemand van nu voordan en ial mo- gen teghens de Schotten of andere Zee-rovers doen verfeeckeren voor hemlieden nochte haren Mede-reeders, overdehelfc van fijnen fchepe, metdertoeredijngheen takelijngen, fulcke als hy daer mede voeren fal eens, foo verde fulck Schip vaert of keerde opballait alleene, of min gheladen wefende dan tot der helffchede ·, maer hebbende fulck Schip meerder ladinge dan van der helfr, foo ial de Schippere mogen verfekeren den bodem, kiel of't hol van den Schepen, oock dat Gefchut, Kruy t en Klooten daer toe dienen- de, maer niet de takelijnge, equippagie of xarcia van dien.              XXI. Item, dat geen Schipper , Schips-officier, Stierman, Hoogebootfman, Schieman, Tem- merman, Buigefchut, Koek, nochte Boots- gefelle of Knecht, en fal mogen fijnen va?rloon of huere op fulckeSchepen als boven, tegens de voorfz Schotten of ander Zee-roovers doen ver- feeckeren.            XXII. Item, dateen yegeliek Koopman fal ghehou- den zij ç te laten onverfekert, en fonder aflèure- r«n tegens de invafie van de voorfeyden Schot-			je» cn^-iuvcK, necuenae deel van der weerde van fijne Koopmanfchepe, alfoo dieRekoc£1 geweeft ten eerften koopster plaetfevan dae f komende is, noch en fal mogen verfekeren J/ ke winnijnge als hy meent of verhoopt tedoen fijn Koopmanfchepe kommende en <>ebrop£ wefende ter plaetfen daer hyfe bevracht heef en dit tot der tijd toe dat wy opYftrck van de! Aifeurancien ende verfeeckerijnge andersMen geordonneert hebben. XXIII Item, ende indien bevonden werdt dat eeni* geSchipper, onfe Onderzaetofcelnwoondere van onfen Landen, aengenomen hebbendeiulc- ke Goeden te voeren , met befprekijnge fijn Schip toe te ruftene na defe Ordonnancie of au-1 derfins, fulck Schip verfekert en niet toegeruft j hebbende, ofte dat eenigeghclijckeKoopman bevonden wert, fij ç verièkcrde Koopmanfche· pe, na 't inhauden van 't voorfeyde Article, lal j hebben geladen op vremde Schepen, of op an-1 der Schepen, onfen onderfaten toebehoorende, j en nochtans niet toegeruft enopgefetnaer'cin- hQuden van dele Ordonnantie, of eenighfins 1 deièlvc gecontravenieert in eenige poinften daer i inne begrepen, in gevalle dat fulckSchip ende I Goeden onderwegen verloren worden, foenfali de verièkeriere van fulcke Schepen en Goeden] niet gehauden zijn fulcke fijne verfekerijnge tel vulkommene ofte betalene, alwaert 't oock fo fjj dat fijnen brief van verfekerijnge, inhoudende ware claufel expreiïè ·, te wetene, 't Schip gered wefende naer d'Ordonnancie, of niet gereed-, de-i welcke claufuleen alle andere, doende ter pra- ff judicie van defe onfe Ordonnancie, wyverkla-f ren by deièn nul,van onweerden en magteloostc 1 zij ne. Verbiedende allen en een yegelicken van 1 onfen Onderfaten ofte Inwoonderen van onfen | voorfeyden Lande, geen ander aiTeurancieofte 1 bomerie te gevene, direflelicknochnndire&e-l lick, alles op de verbuerte van denpennijngen, 1 en boven dien arbitralicken gecorrigeert te wor-1 dene. Van Geley-brieven en Sadfionduiten. XXIV. Item, dat van nu voordanniemandenlalge- oirlofc wefen, wie dat hy zy, eenige geley-p- venoffaulf conduiten te follicireren of íá^Ç gen, 't zy van Schotlandt of anderfins, JPJ defelve ter executie ftellen , 't zy voorde m fcheryein't generale of in't particuliere, *wcb om te voerene ofte halene eenige andereKoop- marifchepen, van wat weerde of prijedie j gen zijn, nochte met defelve hem behelpen,i j der onfen oorlof of confent, °P verbuerte Lijf en Goed. » Van den uutvarenden Goederen· XXV.            , /hYi Item, en defgelijcks fo en fal niemj^J zyOnderfaet of vremde) van nu voor" * gen binnen onfen Lande, eenige Goea,cJeraIi renofKoopmanfchepenkoopen, ejrL^jJ hier voeren,fonder cautie teftellen, á JfógA ke Goeden brijngen, verkoopenenv^ é fal, in de Landen of Quarricrcn van oijk ^|

-ocr page 1247-

Betreffende Equipagie^M onture en Manninge der Schepen. 1225

jen én Geallieerden, en niet in Schotlandt; en nutte fijn voorfeyde caurie t'ontflane, fal hy Ihauden zijn re brijngene ofte zendene, goe- de atceftarie van dePlaetfe oftePlaetièndaerhy alfulckgoedtontlaft en gebroghc heeft» op de ;van bevonden anders gedaen t'hebbene

den eenige gelijcke Goeden in Schotlandt ge- waffen, noch oock ander Schepen of Goeden by Schotten ofZee-roovers op onfe Onderiaten genomen j maer fullen gehouden zijn te doen blijeken by fuffifante certificatie , dac fy fulcke

Lhauden te wefen voor Vyant, en voor fulck geacht, ïnwatplaetfen (te Water ofte Lande) hybevondenfal wefen. Van den ingebrogten Goeden. XX VI. Item» datniemandtvanonfen Onderfaten en fal mogen koopen l brijngen, nochte fenden inonfen Landen, eehige Goeden, Waren ofte Koopmanfchepè in Schotland gewaiïèn j noeht oock ander Goeden of Schepen by den Schotten of Zee-rovers op onfe Onderfaten genomen ·, üochchebben.part, portie, verftandof intelli- lenciemeteenigevrernde Kooplieden, diege- woonlick zijn de Schotten of Zee-rovers te on- derhaudene of frequenterene, ten ware düer onfenoirlof ofte confent, op de verbuerte van denvöörfeyderi Waren , Goeden en Koopman- ichepen, en boven dien arbitralicken gecorri- $érrtêwordene. Wel verftaënde nochtans» indien't gebuerde dat ecnigh Schip van ónfen Onderfaten» na dat hethem eerlicken ter warre en defenfie regens deSchotcen of andere Zee-rovers geftelt fal heb- ben, overmandtérimet krachte van hemlieden genomen werden/, en nochtans die daer op ful- len gevangen zijn geweeft, fo veele met den voÖrfeyden Schotten ofte Zee-rovers handelen fondenofmoghten» dat fy tevreden waren hem lieden fulck afgenpmen.Schip te overlatene» voor een fomme van penningen j minder wefen- k 'dah die weerde van den felveriSchcpe, datin ickengevalle onfe voorfeyde Onderfaten ful- tóhuer verloren Schip en Goedr, mogen afkoo- penenloflèn, fonder regens defe Ordonnantie teniisdoene, midts doende blijeken denvpbr- %den Gecommitteerden en Befienders , van jet.w$rre by hemlieden gedaen »,metsgaders van ^koope, betalijnge of belofte van dien, en j^den koop minder ende onder de weerde van «enSchëpen en Goeden voorfeyde geweeftes, ^Jidersniet.' ';""v',;.,         ; ■ Behaudelkkeh Hat-fulcke Schepen en Goe- ^nalfo wederkoghc ende gebraghc wefendein pnauder handt* den Koopman fal wederomme WGoedt mogen anveèrden, midts betalende ^ Schipper het geldt duer hem verleydt of toe- jjtyt .»'«· v°or den prijfe van den felven Schepen doeden als vooren , midts hem recomperi- jende van der fchaden die defelve Schipper ,j. ^°gen hebben geleden in fijn Schip en Take- in α Ut oarfaec^e van fulcke defenfie duer ÏQ |e(ken, naeradvenant,' mids welcken de fcne rf^e ^00^™^0 gehauden fal zijn te bèta·

ten of Zee-rovers, nocht onderhouders van fui- ken Schotten of Zee-rovers, noch oock van an- dere vremde (^hebbende beitel-brief uut Schot- landt, fonder ordinaris onderhaud of traifte-» ment, dewelckewygelijckerwijsvoor Zee-ro- vers hauden , en voor fulcke verklaren } nier gekoght of verkregen en hebben, opdever- beurtevan dien, en arbitrailicken gecorrigeerc te wordene, foo de Koopere als de Verkoopere. VanderBefiellijnge, XXVIII. Item, wy ordonneren ende ftatueren voorrs» dat alle Capiteynen, Schippers en andere, wie die zijn, die bevonden fullen wefen gewapen- derhandtterZeewaerrs varende, fonderbefteU lijnge,ofmetvalfcherbeftellijnge , ofmetrwee diverfchebeftellijngen van twee diverfcheLan- den, d'eene ons Vyand wefende, ended'ander vriendt, alwaer'tdarfy d'eene over boordtge- worpen, of anders af-hendig gemaeckt hadden, als iy onfe Onderfaten fouden hebben geware geweeft» dat die fullen gehouden en geachtwe- ièn voor Zee-roovers, uutgenomen de Schotten alleene, dieoniëopenbareviandenzijn, of an- dere , hebbende in Schotlandt dienft en jaerlicks onderhaudt.                                ·* * Ingelijcks alle de guene die bevonden fullen wefen inhebbendevaentgens, gewapentmetde wapenen van tweediverichePnncen of Landen, ftaendein oorloge metelckanderen, die fullen oock voor Zee-roovers gehauden werden, ten ware dat fy bewijfen konden, dat fy fulcke Vaen- tgensan huerlieder vianden, ofandeZee-roo- versgewonnen of verkregen hadden, ofander- fins te wege gebracht, fonder daer mede beicha- dight te hebben, noch in wille gehadt te befcha- degen of bedriegene onie Onderfaten, 't welcke fy iüllen gehouden zij η yulkonimelicken, ende foo veel alft behoorlijck es, te doen blijekene. Ende angaende andere ter Zee varende Koop- manfchepè wijfe, die fullen gehouden zijn by hemlien te hebbene haerlieder Zee*brief ofte Gharte-partie> in behoorlicke forme, mee ex- preifie vandér woenftede, nameen toename van tfch Perfóonen die de Koopmanfchepè zenden, en oock van dien , tot wekken fulcke Koopman- ichepen gefondeil werden, fonder fulcken woen? fteden, namenen toenameneenighfints te veran^ deren of vervalichene> op peyne van gehouden te wefen van goeder prinfe. Ende indien eènige van fulcke Koopvaerders, uut krachte van heymelicke beftellijnge, of on- der'tdeckfele van Schotten of Pyraten, hemlie- den onderftonden of vervoorderden onfen On- derfaten tebefchadegen ofovervallene, of fulcks gedaen hadden, of oock Schotfchc Wapenen irinehaddenj foo fullen fy geacht en gehauden werden voor Zee-roovers, ten ware dat fyna- tucrlicke Schotten waren, of ordinaris traiéle- 7 Κ                   ment

V

voorfeyden Schipper fijne geheele

rachr.

] .XX VIL

ïce

m,

, deigclijcks geen uutlandige nochte ft,itemo °pIlcden en fulleh buten onfencon- iv^n ln onfe banden brij ngen nochte feri- *V. JJe EL.

-ocr page 1248-

I22Ó PlacaténenOrdonnanticn. ro.Boeek. i.Tk, <*iderFaten hemlieden daer tegens mo£en v ten en eer weere ftellen, nagelegemhew van 1 l zake» fohemliedenbeftdijnck^fal. 7 Π Cn , Ende aengaeitde de Viflcherie, die Bdvflrn en Booten Men hemlien moeten verfiein-aLj nige middelbare ftucken van GeFchut, Haarfr" I buflen en Haecken, met eenige Pijeken of Η1 lebaerden en gelijcke ftocken /om hemlien tc! weerenen b.eichermen ·, namdicken , deken BuyiTe Fal moeten in hebben een halFueflanee I of twee a driebanden methagel-geichut, vijf of! fes haecken foo vporFeydpis, eendouiijnepijcJ ken of gelijcke ftocken, en die booten eendobJ belbafle, vier haecken ofhandbuilèn, achtofl tien pijeken, ende daercoeeenighBoorTgeieik: J hem verftaende ten regimente van fqlckjeftuc- &8ηαϊ- · -■Ι:- ■ » Sun πη Ende want eenige van onfe Onderfaten onjl optmoedelick verfocht hebben te mogen onder I hemlien eenen tijdlanghexaminerenieecker be-1 worp van fommige andere ïPoinften en Articu- ί len, die wy hebben laten begrijpen ^enga^ndd andere par tien vander Navigatie,; als Schippers, I Boot-gefellen, Koftumen ende RechtenmWfn Zee , met des daer an kleeft, grootelictó dief dienende, en wel noodiakelick weiendetqton-| derhaudeniiïèyan der voorfeydeNavigatie»pni| by defelve te vougene, wes eenyegelickbevin.] den Fal, tot yoorderinge van dien tedienen , foo I hebben wy tothuerlieder begeerte de publicatie I van dien eenen tijd lang uutgetèt, wefendenpg-i tans gedelibereert fulckePoinaen en Articiiien] binnenkorten tijden te docnuutre-epen enVul-1 .brijngen. 0 r/i ,';,;           ./--.■»,' ., ■: nabij Item, wy ver bieden^ en incerdiceren r jjapfl? I eenen yegelickenfvoortan af te breecken,eenige | Torren ofteKeercken»»xefterendevandeinun* datien van belandt, nochte pocktevervqerc? j eenige fteenen;ofte materialen van dien,

mkpdkiFnedte"te.-'·<acGbditevaindrvadodeprwgegekemfamdeke•mage ■fii'j niekpraakeebruJick

verbeurtevan denlijFue.,

oiHinn

rapfypfiqpader^eÊrAijngeweFende. r >fj ty r

'■

.13

Referver.en4e t'onswaert?iiefeonfeOrdört- nancip te modereren, vermeerderen, VQfjÈm ren of ver-anderen, Fowyt'alleti tijden$§È& dienfte, welvaren ende bewareneiTe van m® Landen en. OnderFaten fullen bevinden km

-atjgglrtjisdat vo^fcar) piemandt van οηίρη On- ^érÖtfsn>;ter Zeewiaer-di zijnde, en .penigeanr ^re$c;fcepenalda;erigemoe£ende, ©f póck jn ee* migeaHtavenen kpfi^nde, οξ voprbj 3K^ft\eer l«Af»:B©J|eAveer§k<iJ»fof vaftePlaetjfen varend^ pn>fe ^sienden ^n t^eallieer4en itpe^e^poren^ jQniiiil mpgfen 1t pjijricipael vaenjeiiï van oxtte War .pejicn, op *t Schjip^piènde ι uut fijnen plaetfen \ViiEf„en)of afrioixjenaittaerial^el «vpgen doen teeckenenv|tn jialutacieen vrienj-fchepe, rnetde Wapenen van deri Quaerciere of Stsde yan4z$t 'tSchip-tpebéhopïc, of met den Tpp^eyleofte Focke i'famen of befondere, alfpo 't ,hem ibeft dijneken fal; en fp verreeenige Dienaren qf OnT derfacen van onfeï) yoorFeyden Vrienden en Ge- ailiéiérden , onfen OnderFaten anders .te dpene fouden willen bedwij rtgen, fo Fullen pnFe On- derFaten van hemlieden vriendelick begeeren hemlieden daer van te willen verdragen,} en in gevalle van weygeringe ι fullen onFc voorieyde

rende.

i-Jy/

■ ' Ontbiedende daeromme ende bevelen onf^j lieven engptrauwen,'dieHoofden, Pr^u^ *.j pm en Lieden vanonFenTecretenengrooteuK - de, CanceÜier:, en Lieden van onfen Rap" Brabant·, j^efident en Lieden van onFenl^i in.Vlaenderenj Stadthouder, diectmm'' dere onFen Raedehin Holkndt j SaqWSF Ürxiidentenïiedenvan onfenRaedeƒ . jandti StadchaudervanOver-YiTel» ^eTnd. flersvan beweft en beooftcrfcheld |W; enallen anderen onFen RechterencnUm|^k ι die dit angaen Fal, hueren Sfedehauderen, van hemlien byFondere, fo hem toebehoor^ | datFydeFeonFetegenwoordegaOrdonnan* | mm in-alle huere Poinften en Art^- f

-ocr page 1249-

Betreffende Equipage.Monture en Manninge der Schepen, xiij

srerhaeldc, doen uutroepen en publiceren, Τ k binnen fijne Provincie, Limiten en Officie, ji-ftvan nooden wefen fal, ende defelve doen nderhauden, navolgen en obferveren, en de °ublicarie van diere ververfchen, van halfue ja- Lot halfüe jare,\ op dat daer van niemandt ig- norantie pretenderen en magh; procederende, endoende procederen regens d'Q vertreders, by gCÜCievanden vöorfchreven peynen daer toe eeftéldt, niet te'genftaende oppolitie of appel- latie gedaen of f e doene, en londer prxjudicie ondiere, en des tedoenemetdiefleraenkleeft, eeven wy he'mlien volkommen maght, authori- teytj en fonderlinge bevel by defen, wantons alfo gelieft. Des t;oirkonden hebben wy onfen

Zegel hier an doen hangen. Gegeven in onfef Stadt van Brufiele den negentienften dag van Ja- nuario,, in*tjaerons Heerenduy.fcndcvijfhon- dert negen en veertigh ·, van onfen Keyferrijcke dertighj en van onfen Rijcke van Caftillien en anderen, vier en dertigh, Onder ftondt ge- fchreven, by den Keyfer in fijnen Raede, ende geteeckent, Verrijcken. Noch wat onder ftond gefchreven, gepubliceertin de Confiftorie van der Kamere van den Rade 's Keyfers onfesge- duchs Heeren, geordonneerdtin Vlaenderen j mijn Heeren van onfen Raede, Advocaten, Procureurs ende andere prsefenti defen achten twintighften inJanuario vijftien horidert negen en veertigh. Myprefent, T.Steelandt.

Mruffie, waer-.nd de Gecommitteerde Raeden van de Admiraliteyt in Holland hen fullen hebben te reguleren* in dateden negentiendenFebruarii 1586.

men , Rivieren en foete Wateren van den Lan- den van Holland bequame Schepen van oorloge, in goeden getale, en behoorlijckc Equipagie in dienft gehouden werde tot allen tijden, iulcks de noodt en dienft van den Lande vcreyilchen fal. I V. Sullen befbrgen dat alle die Equipagie en toe- ruftinge van de Schepen van Oorloge, ten mee* /ren dienfte, en minfte kofte van den Lande ge- fchiede, en dat't Ammunitie-huysvan Gefchut, Kruyt en andere behoeften, noodigh zijnde tot d'Equipagievande Schepen, welvoorfienmag werden, en oock eenige Schepen gereet mogen werden gehouden, omme ten dienfte inder noot mede gebruyekt te werden, V. Item, dat die Schepen* Gefchut, Ammunitie en'rgeenc tot de Admiraliteyt en voorderinge vande Equipagie is dienende, onder behoirlijc- ke Inventaris by den Equipagie-meefter wel be- waert en geregeert worde, en dubbeldvanden felven Inventaris in handen van den Staten te lej veren, o mme aldaer geregiftreer t te werden. V I. Sullen voorts geauthorifeert zijn alle Capitey- nen en andere, in dienfte wefende; of als noch met advis van den Admirael (Too de gélegent- heytfulcks kan lijden) in dienfte aen te nemen» te doen expediëren behoorlijckeCommiffie, na den eyfch vanden dienft by henluyden den Lan-. de te doen $ denfelfden daer op te doen prefte-* renden Eed van getrouwigheyt, welckenEed, mitfgadershaerCommiifie, fy oock fullen ver- forgen alle jaren vernieuwt te worden; van ge- lijcken dat die voorfz Capiteynen, en haerlie- der Scheeps-volck, onder goedt Regiment en Krijgs-difcipline gehouden, en in't aennemeri en afdanckenbehoorlijckgemonftert werden. VIL Sullen oock forge dragen, dat den Equipa- gie-meefter, en andere noodelijcke Officiers van der Admiraliteyt, hen in hare dienften naerfte- lijcken en getrouwêlijcken dragen. VIII. Sullen beforgen dat de Gonvoyen en Licen- ten, tot onderhoudt van het Schips-volckrende 7 Κ 2                    noó-

E voorfchreve Gecommitteerde fullen gehouden wefen van den Staet van der Admiraliteyt van Hollandt, en't geene daer aen dependeert, te houden goe- de correfpondentie met die van de Regeringe en den Staten van Hollandt * denfelvengetrou- welijcken tot des Gemeene Lands welvaren hel- pen raden en adviferen, fonder op het particu- lier van eenige Steden, hen felven of yemandt anders (dat het gemeene befte foude mogen ver- hinderen) te letten,           i-ik-v                ■ m : ■ ' ; ■;, Ι Ι, ύψμ Sullen gehouden wefen alle dagen, uytgefeyt des Sonnendaegs, Hemelvaertsdag , twee da- gen na Paesdag en Pincxterdag, Kersdag ende tweedagendaer na, Jaerfdag, en alle Bèdeda- gen, vanden eerften Aprilis tot den laetften Sep- tembris toe, van 's morgens ten acht uyren, tot af uyren voor middagh, ende van drie uyren tot fes uyren na middag j en vanden eerften Ofto- certotden laetften MaertT van half negen tot oalftwaelf uyren voor de middagh, en van half pen tot vijf uyren nade middag, ter gewoon- de plaetfe in Collegie te vergaderen, op de verbeurte tegens den geenen die niet binnen de ^ffte half uyre daer na in de Vergaderinge en is, ^voorde voorfz uyre fonder confent fcheydts an fes ftuy vers j en niet en compareert, twaelf %verst'elckenmalete verbeuren, die hen aen "j^gagie fullen werden gekort, uyrgefondert styluyden tot voorderinge van deÉquipage en j^ere nodeli jeke faecken van der Admiraliteyt, eenige Steden ofte Plaecfen fullen vertrecken oeten; en fal den Secretaris by Eede verpligt ψ goede Notuleende Regifter te houden van "geenen die te laet, of niet en komen, ende ^maenddaer van den Treforier Memorie le- V3neis °rame in't maecken van de Ordonnantie *»« vacatie daer op te letten.

Vis

«Hen forge dragen, dat met kenniffe en ad-·

n den AdmiraelvanderZee, ende g «öltitueerden Admiracl over Holland

fijnen , tot

W Ψ Vande Negotiatie en Navigatie,vey- S Vander Zee, en bewaerniffe van alle Stroo-

-ocr page 1250-

Plaeaten en Ordonnantien. ao. jBoeck. ιfa Tit

228

nqpdéjijcken ko

voorfz Convoyen, infgelijeks dat löÖ? ten vanden goeden, gaende op de ProV; volgende de Refolutie van de Staten, dffi nietgeiuyvert konnen werden, daerdcun£J Lande, foo't felve;.0p' fijn behoorUjcketiidr» fchiede5dickmaeLeenmerckelijckefomme£' demogen profiteren, en omme alle andere

confenteert, én andere middelen daer toe, noch namaeis te cónfenferen, op eenen eenparigen en gelijckenvö'et', conform de confehten, alomme in Hoilandc in goeden train gehouden werden. Öm't wélck beqüameiijck te effeftueren, fal dcnCoramis Generael, hem ontmoetende ee- nige fwari^heydt, dè voorfz Convoyen belan- gende , addfeilèren aen de Raeden van der Ad- miraliteyt,. om by henluyden defelve fwarig- heydt> in gevalle fy geen vëranclefinge vanLij- fté, ofeenigh ander fwaerwichtige difïkulteyt, of notoir intereft, den Steden in't particulier raeckende , zijn concernerende, ten meeftén dien (Ie vanden Landen afgedaen te werden, re- ferverende andere gewigtige occurrentien, het verhoqgen of lagen vande Lijfte* ofte andere fwarighedeh betreffende, om daer in met advife vanden Staten of heurluyder Gecommitteerde Raedengedifponeert te werden na behooren. X WelckèConvoyen ende Licenteri, als alleen originelijckgedeftineertzijnde» omdaëruytte VerVallen d'onkoften van de Equipa gie, betalin- ge vanSoldye en Roft-gelden van den Bootsvol- ke», met dies daer aen kleeft, fullen daerpm by die yander Admiraliteyt alleenlijëkén ontfan- en in heurluyder handen gefteldt werden,

in» en.

convènienten in tijds te voorkomen, fo0 jS

defelve Raeden alle drie maenden, of ten SS ftenallehalve-jaren, de particuliere reeckenif' gen van den Colle&eurs op nemen enhooren omme na vooïgaende rapport aen devoorfchre' ve Staten gedaen, defelve mee advis van den lel fden geflooten te werden na behooren. XIII, .....Sullen oockbeforgerrdatde Convoy-meefters of Colle&eurs van.de Convoyen ende Licentcn 'voor haren ontfanghbehoörlijcke cautie ftellen en darde Aften van cautie wel bewaerdt werden en geregiftreert. En fullen generalijck beforgen datalleRefo- lutïen van de Staten van Holland op 'tftucic van der Admiraliteyt, genomen of noch te nemen, geèffe&ueert en welonderhouden werden, d Μ :XIV; Ende ten eynde de Staten altijds mogenon. | derrecht werden van den ftaet van der Admirali- ] teyt, foo fullen fy ópelckeVergaderingé over- \

gen>                   -

om voor atby den felfden, tenmeèftendienfte leverenfchriftelijckrapportvan'tgeenebyhen van den Landen, de betalinge van 't Scheeps- luyden, noopende't efFe&ueren vande voorfz

Refolutie gedaen is, en noch te doen ftaet,mits- gaders pertinenten ftaet van de laften en inneko- men van de Admiraliteyt, op dat in tijds alle no. delijckefaecken, de Admiraliteyt concerneren- de i by den Staten magh werden voorficn. } ,Bsb-X V. Ende geconfidereert hetgrooteachterwefen, en die fware laften,. dagelijckfche betalinge van de inkoopinge en toeruftinge der Schepen, SoU dye en Koftgelden vanden Scheeps-Capiteynen eö Scheeps-volcke, daerindieprincipaelftede- ] fenfie van den Landen en Stroomen isconfiftee· | rende, midtsgadersdatgelijckdebefoignenvan 1 den Gecommitteerde Raeden of Finantie, en f die vander Admiraliteyt gedeftingueert zijn, ,j infgeli jeks de Comptoiren en Middelen daer op j yegelijckfijnbefoignedrijvendeis,omallecon- J fufietepraecaveren, d'een van d'andere behoor-1 lijck gefepareert te werden, fullen daerömvoor 1 alverforgen, dat hetSchecps-volck, na voor· 1 gaende reveue ofte monfteringe, wel betaeltjöt 1 denLeveraers-totde Equipage goedtcontoiK· ment van haerlieden deughdëlijckeachterwelcfl gedaen werde, op datvoortaen in't ^f°fz \ van alrehande Materialen, met den aenkleemn ι dien, ter Equipagie noodig, ten mattend*»· ffé vanden Lande goed t infigt genomen wer^ tot \vekken eynde, en op dat dit alles n&* quamerordregefchiede, fullenfyluydenΦ? op de Middelen, tot onderhoudt v3ndeTatdie I ralitégeconfenteert, ordonneren, fonder         ι byyëmandtandersaengetaft, befwaert;rden I donnantie daerop verleent fal mogen wer ; xvi.            debeJ

'volck, ericl'Equipage, met't gunt daer aen de- perideert, daer uy t bekeert te werden na behoo- ren , fonder dat yemandt anders daerop fal mo- gen aiïïgneren, ten ware van 't overfchot boven Se voornoemde laften gebleecken ware, tot wekken fine, op dat alles met volkomen ken- nifievande HeerenStaten, endehaerliederGe- committeerde Raeden gefchieden, fullen die van der Admiraliteyt alle drie maenden overleveren pertinenten ftaet van het innekommen van de voorfz Convoyen, mkfgadersdielaftenvande Admiralitéby henluyden daer tegens te dragen, om de voorfz ftaet jegens den uytgeef gebalan- ceert zijnde, het overfchot (foo fulcks bevon- den werdt) by den voorfz Raede, totfubventie vanden Oorloge te Lande gebruyekt te werden, nabehoiren^ of oock foo de voorfz Convoyen tot de noodelijcke Equipagie, betalinge van't Schqeps-volck, Koft-gelden, met den gevolge vandiien , niet fuffifant bevonden mochte wer- den * dat in fulcken gevalle de voor fz Raeden ter Admiraliteyt by den voornoemden Heeren Sta- ten , of heurluyder Gecommitteerde Radenen- der prompt middel fal aengewefen werden, fulks degelegentheydt en noodt van der faécke mede brengen fal. ,' ." X I. Tot welcken eynde de felve Gecommitteer- den in haren handen alle maendt by den Ontfan- gersen Colle&eurs van de Convoyen enLicen- ten, fullen doen leVeren behoorlijcken en perti- nenten ftaet, ommed'ordonnantie en betalinge daer na gedrefièert te werden. X I I. En omme te beter te verhoeden alleabuyfen, frauden, imerefTenëndefwarigheden, die den

Landen zijn lijdende, ter caufe vanden langen taling« te mógen houden» Men de voo jwg

-ocr page 1251-

Betreffende Equipagie, Monture •eRae4en van ^er Admiraliteyt mogen Hellen pnca Öntfanger Generael vandtér Admiralitey c. ecnc ., . ö χ ν Ι Ι, , Alle Ordonnantien vanbetalinge» en andere depeichen, in 't voorfchreve. Collegie gedaen, figefchiedenby'crneerendeel yande Colle: men, sn die Ordonnantien fullen by tweeuyt Ja Collegien-by gebeurte met den Secreta- ris geteeckent, werden, en alle befpignes fullen desanderen daegiis,, geregiftreert zijnde, opge- lefen engerefurneert, ende daer na: uy tgegeyen werden, op den name van de Gecommitteerde Raeden, ter Admiraliteyt van Holland. "::.". xv ι ii. ; ; :.. Ende in gevalle deprdinaris Middelen, tot on-t derhoudtvandenftae.t van der Admiraliteyt ge- deiiineert, niet en mochten vervallen eenige ex- traordinaris opkomende laften , niet mogende lijdeneenighiretardement, fullen fy mogen by advife.van den Gecommitteerden, tot Raeden tcrKpantie op de voorfz Middelen, op redelijk intqreft, voor drie ofte vier maenden, eens by mueipadelichtentenhooghftenter ibmme toe rantwaelfduyièntCarolus guldens, fonderdat lyfulcks fullen mogen itereren» dan by expres confentvandeStaten. .          ..,. v-: -,.,.;. Μ ix. , . , Omme de middelen tot der faecken van der Adrairaüteyc gedeftineert, in goeden treyn te houden , foo fullen fy voor al de fwarigheden, bydenColle&eurs van dien gem.pyeert, afdoen enbeforgen, dat eenige Steden , Quartieren, Rentmeefters, Ontfangers, Colle&eurs ofye- mandcanders, .onder eenigh praetext den train enexecutie van defelve Middelen, direörelijck ofhdirecMijcken verhinderen* en fullenby pa- rate executie, arreft ende anders, alle verhinde- miflèdoencefleren. 'T 'T X X. Sullen gehouden wefen jegens den Rentmee- fters Generae-ij en alle CommiiïariiTen van der Admiraliteyt, te houden goede ende pertinente contra-reeckeninge.                              ------ 47e voorfz Gecommitteerden fullen hebben oiqudicature en kenniffe van alle queftien ende schillen, die daer rijfen fullen ter oorfaecke pdefrauden, gepleeght indeConvoyen ende

en Manninge der Schepen. 1229 elementen, Sententien en Ordonnantien , by den voorfz Admirael en Gecommitteerden, ter faecken van der Admiraliteyt verleent, gegeven, gemaeckrj gcilooten en gearrefteert, vol komen effect forterende, en realijck of met'er daet ter executie gefielde werden, na, heure forme en in- nehouden, by den DcurwacrderofExploiftiers «daer toe te committeren, fonder dat hem yemant daer van fal.mogen beroepen of beklagen aén ee- nige andere Rechters of Ö verigheden, 't zyby appel, reformatie of anderfins , behoudelijck nochtans, dat in civile faecken, revifïe of propo- [ïrieyan erreuraenden Staten van Hollandtfal mogen werden verfocht,. die als dan eenige toe de revifïe beneffens den anderen fullen commk? teren.                                           . ....... Ende ten eynde de rechten, hoogheydtende heerlijckheydtvande voorfz Admiraliteyt3 foo in de boeten, als om te doen ftraffen de misbruy- ken, tebeterbefchut, bewaert, enallesmetbe- quamer ordre ? ten meeften dienfte vanden Lan- de magh gefchieden, fullen die voorfz Admira- litey t , en de Gecommitteerde Raeden ter Ad- miraliré mogen ftellen een Advocaet Fifcael, die gehouden fal zijn overal tebefchutten en yoor- deren alle de faecken, roerende de rechtenj hoogheydt en heerlijckheye van de voorfchreve Admiraliteyt, en daer die felfde eenigh interefl ofaftiefouden mogen hebben. X X V. Item, op elcke Vergaderinge fal in 't begin fel den Secretaris afgevraeght werden of daer eeni- ge faecken te doen zijn van den gemeenen Lande endenStaetvandien , die voor alafgedaen ful- len werden; daer na de faecken vandeSxeden, Dorpen en Collegien, en ten laetften van parti- culiereVervolgersi enténeyndede felve ordre onderhouden werde, fullen de Gecommitteer- de van drie dagen tot drie dagen, by gebeurten daer op hebben te letten op de verbeurte t?ekken reyfe van een Carolus gulden, die van haregagie getogen fullen werden. XXV I. Edelen en Gedeputeerden van de Steden, niet wefende van 't voorfz Collegie, hebbende eeni- ge faecken teproponeren van wegen heurluyder Collegien of Steden, fullen altijds acces hebben in't voorfz Collegie, omme heurluyder Iaft en bevel te proponeeren, en daer op Refolutie te verfoecken. XXVII. De voorfchreve Gecommitteerde fullen hen- luyden onderhouden inde ordinaris plaetiè van de Vergaderinge, 'tzy inden Hage of tot Rot- terdam , met de gagie van 's daeghs twee pondt tot veertigh grooten: En als fy buy ten of binnen Holland in Commiffie fullen befoigneren buy* ten hare woonplaetfej fullen getracTrëert werden als andere Gedeputeerden vande Staten. X X V II I. , Sullen egjien Secretaris pf Griffier in haer Col* legiehpuden, totdegagie van vier entwintigh ftuyvers's,daeghs, eride een Deurwaerder tot vijftien ftuy vers , binnen de voorichreve ordi- narisPlaetfe, en daer buyten twee entwintigh [ fhiyvers.                   .             : . . Inden

XXII.

gallen oock by arrefte wijfen, en de uytterfte *T' Judic^urP en decifie hebben en nemen «Wen proceiTen, queftien en gefchillen, die uen mogen rijfen uyt faecke van Zee-driften* *an f?°?pnpfen» coemaeckenvandeSchepen Uorloge, fchulden van Capiteynen ende leeps-volcke, terwijlen die in dienfte vander verve 1CekytZ1J" gemaeckf«n gevallen, Zee-ro- licW' ab,uyfen» misbruyeken, crimen, de- tófi °Pde5tmonien» Rivierenen Wateren UterfV ? j Onveren van dien geperpe- iaecir ,dïQven' endegeneralijcken van alle <E nf-5 tituc^van der Admiraliteyt aengaen-, ^ήΓ,η Γ °?der Porterende, met den aen- "ghengevplgeyandien..

Sullen alleMandamenten, Prpvifien, App

om-

-ocr page 1252-

Placatcn en Ordonnantièti. 10. Boeck.,*: ι. Tit.

1230

dat den felven Staten aen hun referveren d'int prefatie, ampliatie, alteratie enverminderitf' van dien. A&um den eerften Novembertfjftf5 hondertvijfenrachtigL ; Onderftondgefij? ven, Ter ordonnantie van de Staten. Bjm' ende was onder teeckent, C. de Rechter en. α \ de ander zyde ftondt, ten felven dage isbyde" Heere Admirael BalchafarFranfz, Egbert p;Π terfz Vinck, "Co melis Pieterfz Vroefen, Adr aen Duyft, en Glaes Jan Melifz, gedaen een be

XXIX. Inden Collegie van der Admiraliteyt fullen wefen boven den Admirael, fes uyc den' Steden van Holland, te committeren voor een jaer. XXX. Wel vërftaende, dac foo middelertij t yemanc van de Gecommitteerden quamen te overlijden, dat by de Staten van Holland, met advis vanden Admirael, en de refterende Raden, een ander bequaem Perfoon inde plaetfe gefurrogeero fal werden. XXXI. Den wekken Eed doen fullen aen de Staten van Hollandc, dat fy alle de voörfchreve poin- ftennaeritelijckengetrouwelijck fullen onder- houden en achtervolgen, fonder yemandt te re- fpecÏeren* datfy met hare Wedden te vreeden fullen wefen, en niemant ten dienfte ftaen, noch van yemandt eenige penfioenen ofte gagien ont- fangen, nochte oock met eenige efculenta ofte poculenta, oock diemen in weynigh dagen mag confumeren, nochte gedogen dat yemandt van haren 't wegen de felve ontfange, op peyne van infamië, en privatie van haren ftateri, Aldus gedaen, en by den Staten van Holland goedtgevonden en gearrefteert, behoudelijck,

hoörlijcken Eed inde vergaderirige vandeStaten vanHollandt, aendenHeêrèMennijn, dat/V, luyden hen haer den inhouden van de voorfchre-

ve ïnftruftie, of fulcks derfelver, vorder ffe. den geredrefleertj getrouwèlijck Tullen regule. ren. Onder ftond, my jegenwoordigh, Ge. teeckent, C. de Rechtere. Na vobrgaendecollatie, gedaen jegens de principale Inftru£tie, en Eëddaer op gedaen, is defe Gopie daermede bevonden accorderende, by rayon- dèrgefchreven Notaris publicq, bm. nen Rotterdam refiderende , den negentienden Februarii vijftiénhon- dert fes en tachtigh. Wasgeteec- kent, Cv.Joulfierj) Notar.pub.

1)e Nieuwe Infiriittie voor de Raedenter Admiraliteyt, van den dertienden Augufiii^f:fMt Groot Placaet-boeck tweede Deel, Fol 1530. &feqq. <De Ordonnantie op^de Zee-rechten* &c. vanden negentienden Julii ι j f ι .fiaet Groot Placaet-boeck eerfteDeel, Fol.783.Scfeqq.                              ,. Siet oock 't geen noch tot defen Titul'dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. mi. & feqq.

DEN TWEEDEN Τ Ι Τ U L, Initrudién voor de Ontfangers, Commiiëögerie- racl en particulier 3 Colleóteurs, Cherchers, &x. Infimtfie voor den Ontfanger Generael, by de Heeren Staten GeneraeldtrVereem^· de Nederlanden aengefieldt tot den ontfangh en adminifiratievan de weder-helft vanM Lafi- en Veylgeldt* opgefteldt by Haer Hoozh Mog. Refolutie vanhuyden dato de fes y of daeruyt te betalen de pramien) inHaer Hoogh Mog.Tlacaetmedevanhuydenvermeldt) tfl datedeneenendertighftenMey I6pj.

ofnon-obfervantienvan de voörfchreve Inftru- ftie aen de Heeren Burgermeefteren van «c Stadt, daer foodanigen Ontfengcrrefideert,f»: eynde het felve geredreiTeert, enden Ontfanger in fijn devoir gehouden moge werden. Den gemelden Ontfanger Generael fal e»^ lijck nafien en examineren deMaendt-ftatcnu de particuliere Ontfangers aen hem ™ïlf Qm den, en bevindende yers dat niet wellou^' genwefen, hetfelveoverfchrij^nacnde ren Burgermeefteren van die Stadt, oaei nigen Ontfanger rendeert·, met ^«J^ de fauten en abuyfen, m de voorfz Macn ten gevonden , aenftonds gecorrigeerdh g dreflèert mogen werden.                        pen

SEn gemelden Ontfanger Gene- rael fal bëforgen, foo veel hem doenlijck fal zijn, dat de parti- culiere Ontfangers, geautho- rifeert tot-den ontfangh van de wederhelft van 't voörfchreve Laft- eri Véylgeldt, -in allen deelen opvolgen en nakomen de Inftru&ie, geformeert óp derfel- ver Bedieninge en Adminiftratie , die aen hem ten dien fine ter handt gefteldtfal werden, en bevindende dat yemandt van defélve de voor- noemde Inftruftie in èeriigë deelen föude mo- gen hebben te buy ten gegaën, ende figh in alles niet pun&uelijck naer deièlve gereguleert, fal aenftonds hem daer toe vermanen, te gelijck kennifle gevende van foodanige contraventien

-ocr page 1253-

Initaétie voor de Ontfangers en III. ,.:Li ' ' ..ν; Den zemelten Ontfanger Generael fal ontfanï

I op de reeckeninge Var} gjenefinge der Gequet- jften, ina&iemetdenVyandt, inidtfg^déiïsde Aftens vandefelve Cpllegien ter AérairaJireyr, ten behoeve der Verminckten, in gevolfeenm conformitévan het VI. cfi IX. Articul van het evengernéldéPlacaet. bfcï»i&p?^uiM%ï&& ;·■..:·.;.' !VI I.lUi:, ·■ ;·' rt3'reïiafï .-, En fal denfelven Ontfanger de vooriaboia- linge moeten doen uycterlijck binnen· acèt;da- gen nadathernde yoorfchrev€ Adjudicatiénpf Α diensrefpcÖive fuilénxij'n vertoont, ten wa- re den Gpmmiifie-vaerder j^erfuymE haddè op fijn arrivement kenniile te,geven van de pree- raicn, dié hy fuMineren ipude te hebikn ver- dient, in»,wekkengevalle den voorichreven Qnffangercijdifal hebbenViineenmacnëèf sm jdevopffzbetaiiKgetedoen.          , frnroh£i Den gierpciden,Ontfanger;Generael falaen* ftondts op den aenvangh vw&jhc Bedieriir(ge ncgotieren een iomme^vaWhonderdt en vijfrigh duyfef)t,guldens> en fal opekjn 't vervcpl^ióoe- ten.beforgén,, dat.eenigéprpemien feeiaels iiijri- de, diefijrje.Kaflè haddödoenverroirtderdnbe- neden dehondertduyfëptglildens, hyaltoosin gereedtheydpheeft de vporfchrève/föiiriïevan .hiortdertduyfcm guldens, het zy iiytiiewoorfz; wederhelfre vanhetLaft-eij Veylrgejdr., heezy uyt fucceffiveNegótiatien^ rptiuppleniéncvan dien by hem te doen rteneynde hy alictoKm ftaec zy om de verdiende prcernien prompielijckende fonder dilay te betalen , tot welcke refpedive Negotiatien der> iclven Ontfanger Generael ge- authorifeert en gelaft werdt by defen. i!;l',-.0?kvn ± : »xS Xa>w:si > rooM S&t Endefullende Obiigatien der genegpticerec penningen dpor den felven Ontfaugeilatoeten ^erdén<gefpndenacn de Heeren Bwgecmeeire- : ren en Regeerders der Steden Arnfterdiam ende Rptterdam, pmbydeièlvcgeteeckentengere- :giftreert te-, werden , welcke Heeren ;Burger- jneefteren dövoorfchreve reeckeninge!en;regi- Étr^fie pdok lullen ntoeien doen bininenvdes! rijde jyari«ieejdagpn, na dat ge;melde Heewr^iBiurr^cÉ, meeilefen* de voorfchreve Übligatjen' fullen hebben pntfangen, alles volgens hét^«njiulicr van 'pM^ién. * achter defe Inftruftie ge- voeght. ! .' J .'. . X,Jfc\ ... W'. Dèri gerrielderi OntKingCTGencraér jSrbefor-

ren uyt handen van de particuliere Ontfangers over de voórichreve Middelen ι alle de pènnihl «n die by haerluyden iulkn wefen gecolle-i !eert;, ofvaïi Buyrèn-compioiféft Pntfangeni yyiwijfensderfelver Maentitaten.j.en teneyn- ii van yéde'r iaer daer mede liquideren tegens de flootcn van haerluyder jaerhj^kfche Reecke^ jiingcn, alles' in cónformitë van, bet VI. ende f jfltfi Articul van de ïnftruitieïY4n de %%ψ$\ BOérndeparticulicreOntfangers.           -bnod f $al pertinente aenteeckeninge houden van den ontfangh van de voorfchfeve penningen,; Hellende op -yéder naem. te jBocck fpodanige jenningen « als yecier particulier Ontfanger^en tem gefonden, overgemaeckt» x)fgeaiïigneerc fa\hebben, daeryan pailerende Qiutantie, vol- gens liet Fprrri ulier hier na gemiereer c.,. j ,{'\-0j\ ! De Kaffa van den Ontfanger. Generael pnt- Moot zijnde yan geldt, falbinn$nden tij4tyap twee'mapfidfpjj., geftelt tot hetpyerbréngen van depeiiningexiV ontfangen i^. de, particuliere Ontfangers, t'allen tijdefl'alshyhet felvenpq- djgh hiehbeq ïal ,· vermogen aeg ^e particuliere Ontfangers en.Gonyoy-meefters, onder het 0i- Uriit van de reïpé$iye Cquegien ter Admirali- 'toytj aén te. fdiVijyeri, (<pie ,'ppclc gehouden Tullen zijn fulcks te gehooriarhen) de pennin- min.haer k'afla ztjnde, over té fenden, te wg-i ten j de yoprripernde 'Cpnvpyr^eeiiers aen,de particuliere Ontfangers, êii deïe aen hem Qftt-s fanger Generael.

■sA

V I*.'..,„..„■.„, ,,fl ~fX

'en

ilU

liengerneltenOntfanp^             ,-.,___ , yQor'fclireyqn ontfangh h^Ico. dp prpemien^by tóerfioogii'Mog, belopft aendiegeene jdi^-e^-l pfge4eftru,eériji,,y.Qlgéns hetPlaeaet op kuydf n, ^neenendgmgliften Mèy Feftien honder%if-i pteji tn^ggitiglv..gepraariécfje $, frtidts «o^aefi! wpigeëxhif)è.ert;zy deSenténii^yancor^jfcat^e -BP f^odanlgégenomen S^e^eri,,, ,en $}$&<$-] Mjtök dc.piecjMim», metfenid^Iaratpir,van,h^t! •M?%gfc;ter''^hjiraliteyi.',," dacrc|aer qyf r^t|uri jfef^hej^ën^V Sr^^nge érjsa.^|udicfiie:,yap'prcemien, aen Wle > en tötnóègróoteniomnié 'devoor/^hf^ye ,

Pfffimienbetaelt moeten werden, nemende van ! gen, dacd^^enegotiVèVdét^nmngénWderoni .eyöotfchKVé hecalingebeiipprJijckeQuUan- j werden afgeeft, foöha^ft^enl^^is'iiloBrd^t: %h ^Udela^eyalle een Sententie van de CpU©· de ν&ψfc^reve Middelen met fop :wey nigli Ké- ψ®.^ A^mira)itéyt,' ri^clernandt in.cas ivgp ! gotiati^:én Jntereflè^: werden b?h&<frfajxfc&l· W ^•^ouJe!1^enwer<^cémétgcd^en;, epj l-ijckvzij^ial«-         y ; ;'          · -'vumtxtm -job ζ j-nn^ tiopr denr Optf^^er'.GeneraéifQUdé , Ën rfsi ftiéi? vermpgelijie Pennifigip^flJlp kei r ^^^^^^^W^0'^11^11^;^^- iiemberuftende, geprovenjéert van de weder* ■ re ^^Jfé van «ip voprfc^eye geadiUjdicfier- i.ofbyhem in manieren; voorichreven genegoti

' .en byhem betaelde proem)<?^ b^mr^uire^jj^erfj^^i^fiteliick ofteindirecT:c)ijck.tedivertQ- die e na nec gu.nc °y ^cc voorfchreve Placaec j ren, of ergens anders toe te employercn, als toe aengaendeisgeftatueert.                            debetalinge van de voorfchreve precmien, ac- y                     VII.                             J tensvantauxatie,intereflenenafloffingevande ger^n.jphjckenfalden voorfchreven Ontfan-1 voorfzgenegotieerdePenningen , opwatpra:- lefti3 ^n<^e Aftens van tauxatie van de re- I texte,ofop wiens ordre het foude mogen wefen, VeCollegien ter Admiraliteyt, gegeven J en daervooraenfpraeckclijck blijven. Sal

-ocr page 1254-

1232 Placaten en Ordonnantien. ro. Boeck. 2. Tit. van de voorfchreve Middelen, by hem geh α zedértden ... . . . tot den 16pf. AcTum Hage den                     ? 5 '

f

ken-kamer. ... it χ ί v. Sal gehouden zijn aen dé Heeren Burgermee- lieren en Regeerders van de voornoemde Ste- den over te fenden alle twee maenden een Staec van fijn ontfangh en uy tgave, metdiftinftiehoe veel op yeder Comptoir is ontfangen.            i SalvooriijnSalarisofProvifïegenieten . . ,„\j: oh iW; .i"<--Ü} V; ■'.'■'■■ii'" . ; .! 'tgeène hem inreeckëninge falvalideren, en cker en boven by declaratie of fpecificatie moeten opgeven, en by affirmatie verifiëren 't geen voor porten van Brieven, vrachten van Gelden, en andere dier» gelijcke onkoften fal werden uytgegeven, het geen gedaen en opgenomen zijnde, hem infge- Jijcks fal valideren. X V I. Sal geen giften of gaven mogen ontfangen, lèlfs, noch die van fijn Familie , dire&elijck, noch indire&elijck, op pcene van caflatie. X VII. t Sal fijn Refidentie en Comptoir moeten hou- den inden Hage, en cautie ftellen ter fomme van ί * . . ; f . . . . ten genoegen van haer Hoogh Mog. > midtfgaders in der felver handen afleggen den Eed op'c Formulier hier navolgende. F O R Μ U L I E R. TCk beloove enzweere dat ick my alsOntfan- "■-gcr Generael van de wederhei fee van het Laft- en Veylgeldt, opgefteldt tot betalinge der pree- mien, in mijne Inftru&ie breder gemeldt, in denontfangh ende adrriiniftratie, die my in die qualiteyt töebetröuwc is, wel en getrouwelijck lal dragen, en in alle heérftigheydt quijten, dat ick noch uytgunfte, faveur of refpeft voor ye- mant, wiehet oockZy, defe mijne'Inirruitie ial tebuytengaen, ende dat ickvoorts alles fal doen dat een goedten getrouw Ontfanger Ge- neraelfchuldigh eri gehouden is te doen. ~:j-g aifk;::;■'                   Soowaerlijcks&c. ■:,';s:i '■:-,,'■ . .-.,'■','■ .'-'. ;':.'.' ,y-',V ,;.' ■·            .'             . ' .'·. '~\Q"f. , γ ,-yr           _                               V> - Tormtilier van Quitant'ie, ten behoeve ^           ÜaffdeparticaforeOntfangers. ONtfahgen by my öndergefchreven Ontfan- ger Generael van de wederhelft van het Laft-eö Veylgeldt, gedeftineert tot betalinge der preemien, vervat in haer Hoogh Mög^ Pla- claet van den een en deFtigften Mey feftien hon- dert ièvenèntnegentighyuyt handen van " . . *i . 4 M. . . . . . Ontfanger particu-. lier der voorfchreve Middelen, rëfiderendetot ·-;■'.'■,%''.■):!,\'.? π · ■.-'■·:■ .<" -/■ defbmmevaii · .'' ■'. ■'■.

,..t! j , , ........ ' ■ , :                         ......ι Formulier van Obligatie. TCk öndergefchreven ... . . ■■•Ontfanger Generael van de wederheiftcvan'c Laft-en Veylgeldt, geheven werdende totbe- talinge der preemien, vervatin haerHoogMoe Placaet van den een en dertighften Mey feftjen hondert feven en rnegentigh, bekenne by defen inde voorfchreve qualiteyt fchuldigh tewefen aen *..,·. .'"','!';.; * ,"■ ·,»,· de fommevan ■ ·■ · · · .· · · tottwintighftuyvers 'tftuck, herkomendé van gereedéPenningen, ten behoeve van de voornoemde betalinge der preemien, volgens authorifatié van haer Hoog Mog., indatodenvoorfchreven een en dertig. ften Mey feftien hondert fèvën en tnegentigJi, op intereiiè gelicht regens vier ten honderrin'c jaer, met vrydom van alle laften, fullendede Intereflcn verfchijnen van half jaer tot halfjaer, welckè voornoemde fomme ick in de voorge- melde qualiteyt beloove aen Toonder defes te reftitueren en betalen binnen de eer fte fes maen- den, ofte op een van de volgende verfchijn- dagen, midts en foo wanneer maer een maendt te vooren de opfegginge fal zijn gedaen, met alle de verloopen Intereiïèn van dien, naden • · · . . . .' .' defèr maendt af, tot de effectuele betalinge en aflóiïïnge toe. Des t'oirkonde defen onderteeckent in den Hage den

"5Π .

VT/Y Burgermeefteren der Steden Amiler- Y" dam en Rotterdam, als by Refolutie van haer Hoogh Mog. van dato den een enderrigii- ften Mey feftien hondert feven en tnegenrigten defen geauthorifeert, gefien hebbende de bo· vengeftelde Obligatie, ter voorfchreve fomme van . . . . .; . . ;. doorden voor- noemden Ontfanger Generael, opürdre'Wp qualïficatie van haer Hoogh Mog. gedaen > ver- binden daer vobreri de Middelen ende het inko- men van de wederhelft van hettaft-ende Ver- geldt, hier boven gemeldt, DestOirkondeöe- Ten gegeven onder der Steden Zegel, en *gf derteëeckeningh van een Onfer Secreranufn· Aftum                                      '''/ , r; ;'

\njua w

AldusgedacnehgearrefteertterVergadenn ge van de hooghgemelde Heeren Staten ocne- rael in den Hage den een en dertighiten ^ feftien honderf feven en tnegentigh· was g parapheert, H.J.RoeUnd^. gSgg Ter ordonnantie van de felve. ^cc . heC KW. Zijnde op \**ΦΆϊ Cachet van meer-hooghgemeiqe η *<- ^ Mog. op een rooden Ouwel, overa

in betalinge van den ontfang ! een Papieren Ruy te.

m

,,..·;■

-ocr page 1255-

		Inftruftic voor de Ontfangers en Commifen Generael., &c. 1233 uföuiïtt"ΌΟΟϊ'de'particuliere Ontfangers, op authorifatievande Η eer en Staten Ge- neraelder Vereenighde Nederlanden, vervat in Haer Hoogh Mog; Refolutie, op huyden da- to de fes genomen, aengefieldt by de Heer en, Burgérmeefleren en Regeerders der Steden <^dm~ fterdam·, Rotterdams HoortiiEneUbuyfen, Middflbürgh en Harlingen t tot den onifangh va% de wederhelft vanbef Lafi* éïiVéflgeldt, geMtvcdkceert by iPlacaet van Haer Hoogh ' MogvwnhiiydendeneenendertighflenMeyfeflienkonderi                              otnme daer J:r.^- nyt te betalen de prosmien in een ander Haer Hoogh Mog. 'Placaet vanden/elvendagbge~ tneldt , in date den een en dertighflèn'Mey 16$j. ? - .
		_               .H E voornoemde particuliere Ontfangers I fu lleri refideren iiide volgende Stedqn, nameptlijck, eenpppAmfterdam, eenj tot Rotterdam, een tot Hoorn, een tot , Enctjhuyfeii, eentocMiddelburgh, eneen toe Harlyigen,. .·, ·. >.>, ._. ói j.··:. De voornoemde Ontfangers fullen invorde- rende vporfchreye wederhelft van het Laft-en V$y\geldc,: narnenclijck, hec Laftgeldc van alle Schepen, foo eer Zee als overde Waddeinkp- mende en uytgaende, te weren, jaerlijcks eens jnhetuyevaren vijf ft uy vers, en eens in herin- komen tienftjayvers van yederlaft dac foodanige Schepen gropc fiillen zijn,,, enhec voorfchreve Veyigeidci te wereneen halfpercento opalipde uytgaende, en een per cento op de inkomende Goederen, Waren ende Koopmanfchappen ter Zee, alles fpodanigh en in dier voegen, als het felve by den voorichreven Placare van huyden deneen enideFtighften Mey feftien honderdpfe* venen tnegentigh breder is geëxprefleert.,; ti ontfangenpp de felve voet en maniere, ionder eenigh onderiphey t, als het Laft>en Veyl-geldc jegenwoordigh by de CpUegien ter Admirali- teyc ontfangen werdt, 7 fa -flsJ a/i .-..>MM bfc im'-::·';.'.;.:"' ;| l :<,■'. rumrMol Opdat denontfangh van de wederhelft der voornoemde Middelen, in maniere voornoemr, petdexneefte faciliteyt, en met de minfte onko- N> en tegelijck mee geruftheyc, dat hec fel- ye niet ial werden gefraudeerc, foude mogen gefchieden, mitsgaders op dat des te gemacke- «jeker foude konnen nagefien werden, ofden ontfenghvande voornoemde wederhelfc van 't «ft· en Veyl-geldt wel ende behoorlijck werde ijraaen, fullen de voornoemde Ontfangers toe W. voorichreven ontfangh vaceren , en haer jJ[PUets nemen pp 's Lands Comptoiren van de 0nvoyènenLicenten, op de ielve tijdt ende Jyren als de Officieren van deConvoyen ende Kentenaldaer moeten compareren en blijven, gullen de voornoemde Ontfangers acces ende '»e hebben,tot de Boecken van het Laft-en tygeldt, ten behoeve vanderefpective Col- gien ter Admiraliteyc pntfangen werdende, "eynde de voornoemde Ontfangers fouden . °nen nafien en rechercheren, of defelve in /enonifangh niet verkort of benadeelde wer- ieQ J6!'^ 0°ckde Commifen Generael, en •esen -rCreil Van^e Convoyenen Licentenac- ioo efu^en fteDDenvan de Boeken van de ^ft10einde 0ntfangers, op dat defelve oock L e" fcherpe tpeficht mogen nemen en h'ou- letLft fe^iddeIen van de wederheift van "erden ^ffl&afy n;et gefraudeert mogen Iv· Dbeï,.	1 · .·.·'·' na^fiij-üL > Ten dien,ey η de iül[en de voorfchreve Ont- fangers haer Boecken en Regifters houden foo- danigh en op deiièlve wijfp enordre, alsopde refpedive Comptoiren van de Convoyen en Li· centen , daer defelve reiïderen, ten opfichre vanden pntfangh van deandere helfcyan 'c Lall- en Veylgeldtgebruyckelijck'is. .*■ ^»»* De vppjnoemde Ontfangers fullen tot een teeckendarde voorfchreve wederhelft van hec. LanVen, Yeylgeldtaenhaer betaeltis, ftellen op de Pafporten , by de Koopman, Schipper o( haergeauthorifeerde, verfbehtten Comptoire van de Convoyen en Licenten, dek woorden: Het recht voor deproemien is by my ontfangen ter /omme.van: ·,. , . . . . . of fob de Goederen onder de exemprie van 't Veylgeldc zijn "begrepen , te ftellen defe woorden , vry van 't recht der proemien:, Met onderteeckening van haer namen , iönder dac van dit Middel een nieuw! Pafport genomen of gegeven fal wer- ■ den.',.'. ■ίν,ί,ΊΓε-·           :' •':-' '·" De ypornoemde Ontfangers, merekende of bevindende dat de wederhelfte van 't voorfchre- ve Laft- en Veylgeldt op defc of geene maniere verkort oftegefraudeert foude mogen werden > fullen aenftonds daer van kenniflê geven aen de Fifcaels en Commifen Generael van de Colle- gien ter Admiraliteyt, daer defelve reiideren» omtegens deFraudateurs te procederen, foo- danigh als iyluyden gewoon zijn te doen in hec lluck van defraudatie der Middelen, by de Col- legien ter Admiraliteyc ontfangen werdende. V I. De voornoemde Ontfangers fullen gehouden zijn van maendc cop maendc, of ten langhften binnen vijftien dagen na de expiratie van dien, over te geven aen de Hceren Burgérmeefleren, van de Steden harer relldenrie, midtfgaders te fenden aen den Ontfanger Generael van deie Middelen, een pertinente en exafte Staet van denontfangh by haerluyden in de voorfchreve Maendtgehadt, daer by voegende getij cke Sta- ten van den ontfangh, gevallen op de Comp- toiren » refbrterende onder het Collcgie ter Ad- miraliceyt, alwaerfyluyden refpetStivelijck re- fideren lullen, welcke ftaten aen de voornoem- de Ontfangers , volgens het voorfzPIaCaetvaii huyden, door de Convoy-meefters op dé voor- fchreve Comptoiren in de refpedive Steden en Plaecièn fullen toegefbnden werden, dac is, den Ontfanger van dit Middel tot Afflfterdam , van alle Comptoiren, gehoorende onder het Col- legie ter Admiraliteyt aldaer } den Ontfanger tot Rotterdam van alle de Comptoiren gehoo- rende onder het Collégie ter Admiralitec op de 7 L                     M*zej

-ocr page 1256-

1234 ^$l.to haer Familie, diréftelijck noch indirëftelii k oppoene van callarie.                              · ' Sutien qoqkg^houdenzijnteftellenfuffifan te cautie voor de deughtfaemheydc hareradm nifttatie, na proportie van haer ontfangh, ten genoegen van de Heeren Burgermeefterender Steden harer refidentiè. |. δΙ^ίϊΟίοΟ t?VjKi-"_!:.1X:-J:. ■..■■■.·,:.οη'Λν·.ν,-: ϊί -^ ; ■ ©e voornoemde Ontfangers füllen totfalaris genieten een per cento van het geen by henluv. dériop hare refpe£tivë Comptoiren fal werden gecolléclreert, hetgeen haerinrèeckeningege. leden fal werden, fonder voor expeditie,% pefches, fchrijvenvan Maent-ftaten, opmaec- ken van Reeckéningen, ontfarigén van pennb. gen van de Buy ten-comptoiren, of'hoehetge- naemt foude mogen zijn, yéts te genieten,' óp poene van arbitrale correttie.* ^

MfoVhetrZaCSOrvHG t

binnen vijftien dagen daer na, de gelden by haer ohtfangën, benevens dei gelden die op de ande- re Comptoiren van de CónvoyenenLi'centen, rèforterende onder het Collegie haer der refi- dentie > vah de voornoemde Middelenontfan- gen zijn, op dcfecüyrfte ende onkoïMijckfte wïjfe werden gefurneert, geaiïïgnêert ., of overgebracht aen den Ontfanger Generael van de wedérhelfce van het voorfchreve Laft- ende Veylgeldt, of foo veel eerder als den voornoem- den Ontfanger Generael't felve fal requireren ende van nooden hebben tot betalinge van de1 voorfchreve preemien; ten dien eynde füllen de * refpecÏive Convoy-meëfters van de Steden en Plaetfen, rèforterende onder het Collegie ter Admiraliteyt harer refidentiè, volgens hét voor- fchreve Placaet, aeri dè Voornoemde Ontfan- gers oyerfènden, pracife van twee maenden tot twee ftiaériden , de gelden op de voornoemde Middelen ontfangen, ten ware defelvé alsdan minder als fes honderd guldens quamen te belo- pen, alles öp Quirantién van defelve Ontfan- gers , Volgens het Formulier hier na geinfereert, fulleride echter den Ontfanger Generael, we- gens de fchaersheyt fijner kaffe , fulcks gpedt vindende, vermogen te gelaften, dat de min- der fomme oock eerder overgefbndèn werde, welcke Ordres by de voornoemde particuliere

Ηί15Π il

■ i

XII iliy-nsiBTjpnsdn, Eyndelijckfulleh de voornoèm&e Ontfan· gers defe InftrucKè moeten bezweren in handen van dé Heeren Burgèrmeefterèri der Steden ha- rer refidentiè. F O R Μ U L IER. pfovuiï " .. iiriEPl tir-y rb) [©ov föb'vé^fo'i ïCkbëloove ende ζ weere in handen vin de * Heeren Burgerriieeftèren én Regeerdèrsdefer Stadt, als hier toe geauthorifeërt» by déHee- ren Staten Generael der Vereenighde Neder- landen, dat ick imy, als Onfanger van de we- derhelft van het Laft- en Veyl-geldt t in denont· fangh en adminiftratie , die my in die qualitej-ς toebetrouwt is, wel ende getrouwelijck fal dra- gen ,-ëride in alle naerftigheydt quijtens fon- der van yemandt min of meer te ontfangen j ais fyluyden verfchuldight zijn op het voorfchreve Laft- en Vey 1-geld y dat ick, noch üyt gunfte, faveur of rèfpeófc voor yemandt, wiehetoock zy > defe mijne Inftruftie fal te buytengaen, en dat ick voorts alles lal doen dat een goedt ende getrouw Ontfanger fchuldigh en gehouden is tëdoëh.

■& Suowaerltjckt&c

■ι tl'

Ontfangers en Convoy-meefters achtérvolght

fulleri moeten werden. ίυ"fg^r™ vin b i?*n;h' Binnen een maendt nahet eynde van Veder jaer, füllen de Ontfangers aen de Heeren Bur- gerrrieeftërs vande Steden harer refidentie,moe- ten overgeven de Rëeckèningen, van den ont- fangh by haerluydeh, en op de andere Comp- toiren , onder het Diftricl: van het Collegie ter Admiraliteyt harer refidentiè gevallen, omby de gemelde Heeren Bürgermeefteren nagefien, opgenomen en geilooten te werden: En füllen de voorripémde Ontfangers daer or> gehouden zijn de flopten van dien binnen acht dagen te liquideren en te voldoen aen den gemelden Ontfanger Generael. IX. De voornoemde Ontfangers füllen geen gif- ten noch gaven ontfangen, felfs, noch die van

tïïy

Formulier vmde Quitantien^

, behoeve van de Convoji-meejtev· rjNtfangen by my ondergcfchrevenOntran« ^ger van de wederhelft van het Laft- en vcy * geldti binnen de Stadt ...:··■··' '.V en onder het Diftrift van het Collegie ter W' miraüteyt alhier, gedeftineert tot betaling derpreemien, vervatin haerHooghMog.na- cae t van den een en det tighften Meyfe"ien κ derd feven en tnegentigh , uyt' handenmrt.„ ... . . ... . -'Convoy-f* fter onder mijn biftritT:, refiderende tot . \' . . . ·. de fomme van · ·· pooorh . ; o , . in^1« gunt by den felven Convoy-meeftér is on ^ gen, zedertden . . · · · / ' ': . 3en . ? . ,- . . . . Aftum . - . .. . deiën                         ' η ,v [ Ai-

-ocr page 1257-

Iflftmdie voor de Ontfangers en Commifen..Generaclj&c. 1235

Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin- gvan dëhooghgemeldeHeeren Staten Gene- Jel in den Hage den een en dertighften Mey

Ter ordonnantie van de felve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van meer-hooghgèmelde HaerHoogE Mog. op een ropden Ouwel, overdeckt mee een Papieren Ruy te.

feftienhondertfeveh>entnegentigh. Wasge- parapheert, H.J.RoelinckyVt. Onder ftond,

0jck 't geen noch tot defen Titul dient GrootPIacaet-boeck derde Deel, Fol. \ 2 24, & feqq

' DB Ν D E R D É Ν XI TUL, Begrijpende de Pkcaten, Ordonnantieii^ Refolu- tien, Verdragea, Aecorden en Lijftenjj op 't liuek van de Convoyen, Licenten en Veyl-geldt ge-emaneert. fhcaet, alle Koeyen en Ojfen van buyten inkomen%' j op de refpeëtive Comptoiren '- mndeConVoymen Liceyten óprechtelijcküentègeven > in date denfefden *Dccember [es* ■.;'■ tienhondertfesentachtigh. ·■'                    " εV&pj&*c:

E Staten Generael der Vereenigh- de Nederlanden, Allen den gëe- nëridie defen fullen fien of hóo- ren leien, SalxM> ^Doen te nbetén: Datalfoo van tijd tot tijd ièér groote quantiteyt vette Koeyén en Oflèn van Buyten hier te Lande wer- den ingebrachtreri verkocht * en dat daer door de Lahdt-goèderen feer werden gedepretieert j Soo Is't: Dat Wy daer in willende voorfiëri, goedgevonden en gëordonneert hebben, foo als fygöedvindenende ordonneren mides defen,· dacalle Koeyen endeOiTen, van buyteninko: mende, op de refpëclrive Comptoiren van dë» CohTOyen en Licenten oprechtëlijcken, en fon- der eenige verfwijginge fullen moeten Werden aengegeven, op de verbeurte van de Beeften j! ^^t oprechtëlijcken aengegeven of verfwë- genfouden mogen zijn, en daer en bovenëëh oóete van drie honderc guldens voor yederBeëft eatverfwegen en niet aengegeven fal zijn} dat voorts alle de voorfchreve Beeften, van buytëri jJKomende, varideneerftenjunii tot denlaét- KenMaert refpeétive fullen werden gehoudenj «opde voorfchreve Comptoiren fonder eeni- i^erichooningëgereeckent voorvette Oflen;

vöorfchreven Eygenaer of Inbrenger der voorfz Beeften fallën moeten obligeren, te dOcerenvar» wiehhy die heeft gekocht, tot den eerften In- brenger ψ0γ en dat by den felven de voorfchre- ve twintigh guldens op yeder Beeft ten behoeve van den Lande betaëldt zijn ·,. ende in cas hy fou- dé mogen füftineren, dat de voorfz Beeften als magere Beeften inde maenden van April en Mey buyten de voorfz tien maenden ingekomen wa- ren, dathètfclvëbyden voorfz Inbrenger inf- gelijck fal moeten werden aengewefen, en daer beheffensgëvërifieert, datdeïèlve Beeften bin- j flendefe Landen gevet» ën ten minften den tijd van vier rhaèrïdën ter Weyde o f ter Stalle efrecYi* vegeweeftzijn: Doch byfoó verreden Eyge- naer of Inbrenger der voorfchreve Beeften aen- , ftonds met voldoende Atteftatien, ten gënoege van de Officieren van de Admiralireyt foudë konnen doen blijeken, dat de voorfchreve Beë * ften by hem alleenlijck van dë eeneProvincie na deandere, öfuyt, ofnahetrefïbrt vandeGe- nëraliteyt, Ha of uyt de refpeftive Provinciën wërdén gebracht, fal h yin fokken gevalle We- ien gelibëreert van het voorfchreve namptiflë- ment te doen : Ende op dat defe Onfe goede meyninge en intentie by een yeder des aengaen- demaghbekendt zijn, en exaftelijck nageko- men en achtervolght werden, ontbieden ende verfoeckën Wy de Hëéren Staten, Stadthou- deren, Gecommitteerde Raeden en Gedepu- teerde Staten van de rëfpeclive Provinciën, en allen anderen ƒ ufticieren en Officieren van deicl- ve, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en affi- geren in allePlaetfèn daer fulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie ende affixietedoen: Laftenende beveelen voortsde Raden ter Admiralireyt, de Advocaten-Fif- caëls, midtfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Gapireynen, Officieren en Bevelhebberen, defe Onfe Ordonnantie en Verbodt teachtervolgen, ën doenachtervolgen, procederende tegensde Cöntraventeurs van dien, fonder ooghluyckin- ge, faveur, diflimulatieofverdragh, wantWy fulcksalfoo ten dienfte van den Lande, ende wel- ftandc van de goede ingezetenen van defen Staet bevonden hebben noodigh te zijn. Aldus ge- 7 L 2,                      daeri

Η uyrgefonderdt alleen de magere Melck- TehTS die °p net fel ve infant als die aengege- Sl!enwerden, getrocken ende gemolckëri

ïJnJonnen eerden, en anders niet $ dat van Zn? Voorfchreve Beeften, gedüyréndede denr IVC tien maenden ï «n behoeve van 'es ε Η faI werden °etaeldt twintigh Caro- guldens ·, en foo wanneer den Inbrenger of £enaerdervoorfz Beeften fouden willen fu- pf0 £n ? dac hy die in eenige van de ftemmende <iehPKkIen·' ofreiïortvan dcGeneralitey.cfou- fcfcr?ben^gekocht, dMhyiaioodAmertticrc. ^Beèft Voor,fchreve twintigh guldens op ye- kotu\ l· ^1 dan den voor fchreven inkoop be- "*■ K_mo.etenbewijfen, ende na het voorfz

***£& F Vahde voorfchreveinkoop, m

VoigendeSyoS:r Beeftbekomen, en dat dien- ae üfileieren vajide Admiralitevcden

-ocr page 1258-

ïïSgé PlacatenenOrdönnantien, iovBoeclc. g.Tit. daen endegcarrefteert terVergaderingevan de j ;van de felve,- Wasgeteeckent, ftfw ηκ hoogh-gemelde Heeren Staten Generael, in de op't fpatium gedruckt het Cachet vihae'

iHoogh Mog., pp. een rqqden Ouwel, over decktmeteenIJapierenRuyte,. ..·

denHageden fesden December feftien hondert fes en taclitigh. Was geparapheert» TV, de

Najfau, ν t. Onder ftondt, Ter o rdonnantie,

una

'..sJ'hU.h^.^Uï----------

.'il'JTJlïi'iüJT

:)1X> ^SSI'

-,'' JI

PlacaetenOrdre, noopende het inbrengen <van Buy tenlandtfche Hammen, 2(a( Speek, &jc. en de betalinge vm 's Lmds^erêcfatigheyt, in datedewuierdèn Maert 1687. Staten Qehferaelder^êMeïiighdefti .rerlaendenKbalieïilülerfmdèén volgerij Allen dep^ geenep die, de- yporfz Officieren yan de Admiraliteyc iuWre- gres fullenhébben op denVërköopernotden eerften Inbrenger incluys, fpu welcenopfichc van de verbeurte van de waerde van de voorfz yerkpchte Waren ν alsten/iépnen van dejabë- tenageftel t tcgeu's de Fraudate^rs van dê voorfz Middelen, indien den Ve^o$për fijnen Au- theurpf den eerften Inbrenger, endenvoorfz ι Ipbrenger niet kap bewijfen de voorfz&erech- ; tigheydtberaelt te hebben,; ..,, I., Epdeten eyndehier van niemandteeivgeig? Iporantieeppretendere, ontbieden en verfoec- ikep^y deHeerep Staten jStadihbudeïen, Ge- : icommitteerdeRaedep en GedeputeerdeStaten \ ivanderc^eftive'Pr^vincienjv en allen anderen I Jufticieren epde QfHcierep yapdefelveLandeo, dat/y defep Qnfen Placate van ftonden secal- prnmedpen verkondigen» publiceren epaffige- repin alle Plaetièn. daer fukks van nooden welen' |igi^;ep mengewoonis ippdanige publicatieen affixie te,dpep j, laften en bevelen voorts deRa> 'dep ter Admiral^teyt, de Adypcaten-Fifcaelsj midtfgaders Adrniraelsj Vice-Admiraels, Ca· :piteynen, QfEcieren endeBevelhebberènj als rpededeCpmmiilariilèn enCommifen ter Re- I cherche 3 foo in de Zee-gatep als elders, èfcn : Onfen Placate na te komen, en te doen nako- men, procederende: en doeiade procederenxe- ■ geps de Contraventeurs van dien, fonder OQg' lüyclcinge, faveur, diifimulatieofteveril{igh> wantWy fulcksalfoo tendienfte van denLan- :de,: en ten beften van de goede Ingcfeteneripn ' djqn bevonden hebben te behooren. Aldus 1 gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de Ihooghgemelde Heeren Staten (Generadjij*» Hage den vierden Maert feftiea honderdt ievm en tachtigh. Wasgeparapheert,^».^^ flfyn, vt. Onderftond, TcrrordonnantieW» defelve. Geteeckpnt, H.Fagel. Zijndeop^ fpatium gedruckt het Cachet van ^?ψ9£. Mpgo op eenrooden Ouwel, overdecKt.incu eenPapieren^uyte· K; a:; -'

dvftBbEmtIdfhpivdvhhdL

voórfchreve verkpopinge, de ypprfcijrevi

i 10-13 -ul η

fl'JU

! 4

jhÜ

iv/'jjiru

ratiï

Notificatie tot VerpdchtingeW0n4e helfte Jex Convoyen en Licenten . • 's Lands Middelen te Water y,mdato den negenden jiprM, 1687

m <m

irdefl

.üs-iic'"·?:';*-':■-.; - ïbodtöV '■ "· abn^piiQJbiO.iifiö

b^ren by een generale Verpac|ungeyoo

DE Staten Generael der Vereenighde^Ne?, derlanden iAllenden geepepdie defenl fullenfier»ofhoorenleftiriί, S,AL·öty 'Doen té. wetene Dat Wy göedtge- vonden ende gereiblveert hebben , om door; de Heeren» Onie Gedeputeerden ip het ie>pep-

djdtvaneenjaertedoenVerpachten| en ^^ mpdiatie uyt te geven de gerechtene»" GopvQyenenLicenten, l^fg^S Middelen te Water, van allede Go^era ren ep Koopipanfchappen, die tef ^e, 1^

-ocr page 1259-

Behelfende de Con voyen., Liccnten en Vey lgeld t. 8^7

de Rivieren en per AiTche inkomen, of uytgaen, foóalsdefelve binnen deCe Geünieerde Proviru nén en Geailbcieerde Landffchappen werden ontrangen en betaeldt, en dat op de Ordonnan-ï •gMj Réfplutien en Placaren daer op by Ons ge- arceert, ' waêr van de Exemplaren in On ie :gr^e,> én vpfi'ris inde Secreraryen van;. derej föfftive Gplïègien ter Admiraliteytgefien kon-; ifeivVerdén ■;' Suilende de voorfchreVe Verpag-· tinge gelcHiedéh alhier in 's Öravenhage ineen; vjinde Verrreckrkarners yan Orjfé Vergaderin-j #',' op den Vijftienden van deaenftaendernaent ffé/i Yemandt tot het yoor^Jireve Pachteri renegen zijnde.» kan iiga. ter tijde endepjaetfe

vooriphreven laten vindenj en by foo verre ye- mandt foude mogen vermeynen in de Voorfz Ordonnantie* PJacaden of Refolutien eenige duyfterheytof dubieusheydt rewefen,. faldefel- ve iich diesrwegens kunnen addreïTeren aen de HeerenOnfe Gedepuceerdén to>t defaècken van de Zee , dewelcke acht dagen voor de voorfz Verpachtmgealle daégh des 's morgensvan ne- gen Uyren tot elf uyren iri een van de Vertreck- kamers vanOnfe Vergaderinge-fulien.vaceren, pm aen, een, yegelijck,;des begerende* de noo- dige onderrichtinge te geven. Aétumdènne- genden April fèftien hondertfevén en tachtigh. . . -,\: .,·■·;.. naovjv           Seght het wort* κ'1'ΐ

:·«·:

■ijUsL

).iaiboff]j>i''.

■Ig^A""·'1

~

i3£K>j3fl

ï Tiiaioiii

!d:

ïfiwn

Ordonnantie} wderna.

iUïi Π'.}"-' Ι: iOt)'3x>lrl \ [101 OE τ "Jf'vJ*,·; I- !'->3 fil 7 'JllflOVflISüi C>3O0Ö <z<? hdftewi&fa slle des Lmdts: Middelen ïe Watw.mAd}no-

indatedtnmgwtièndeftyuniii6%j. ■ n-m

nsbïsw

ï rpjdcfod E Staten(j$enerael der V,ereenighde Ne-I Admodiateur van de voorfchrevegeGèblIgncer

dei landen j AHen dengeenendiedefeni jegenwlpordigen fullen fien* of hoorenj Jejföja» Sal.uτ :' AÏipponderLandere! fappkén, die tptciefer Landenbehpudenii.en! Myaren hygebraclkt kunnen'werdeni» ;njec yjinj

de penningen, nietial mogen pro'rlfei-en^voor ende aleer de Gollegien ter Admiralitey c fülieh -hebben gedifponeert opde veribeckên van dié geene i die na de expiriatle van dea geprairigeér- dentijdtiiiqch foudehsmogen verloeckéri^y tot

^Kringhwei^y^aijdes J-ands MiddeJény, dié; ior^efcnermjnjgq cJes felven; ingewillight «ijn,; óprechtelijck,, enrfè ionder,-eenigeconniventre; oyeralwerdcngèinnetenbetaelt, zijndeonder! |feoq felve ^eTde verdraeglili jekfte ende minft j quétfende, die óp de Goederen , ihkpmende; fnuytgaendej voor Convoy en Licent zijn ge- \ fteldt,, infonaefbey^t foade.iejye totvoorko- ï niinge van de Banden daer innegepleeght >.. op' hetaicJcrvlijrighile wierdenigpbeneficieért: En WyeJoor welrge'fuπ fcerde.redpnen berigtzijn:- dfi.j dattotSeygrdcringe qn.de.y^rbeteringedér 0rër. Mi'dcie^en r grootelijeks ibude kohnen Mecken, faq wanneer eenige part. van défelve Si ^'generaip Admodiatiie mocjit werdpïi uyt- gedaenj $0,0-JsV; Dat^yhieropgehppïd'r Wbéndeh^ei^dvis -van Onic;Raden in dereipe- «ive Collegien ter >AdmiraUisy>tj:, ^]s ooefc van "eCommiièn Generael vande Convoyen en Li- Ce1tef j mede dppr p!efelv;e-hebbende gedien pWineren,.;en toc^e huydendaeghiche ftaét fflff^efl e^Cpmmefcie accommoderen de pdonnantienier %yoQreris in den jare feftien Qon(|ert een enderrigh op de \(e?pachtinge van ^l'fjjde-part van's Lands Middelen te Wit.er S^trefteert eivgeémaneerti en alles· wel rijpe- '^te^erwogen endegepprideréert. hebbende*1 güedtgevonden en geBefolyeert hebben, in Ad- ^diacietegeyensdpjielftidec^pnvoyeh Cft-Li- p^t}* enand^re Middelen te;Water, foo pr* ^aris als ex traqrpUnafis,,- iraidcfgaders het Paf- J^'Sél^t van her eeneNeucraleLandt; na· hei! . efe, over den Bodem van den-Staet» idopji

fbyvermge/van de voóiticiireve Pa^Jèpiörien ge- admitteertTe mogen wérdenS, «na wdeke difpo- fïiien den:Admodiateur ilgh fal möètën gedra- gen j-ten wekken eynde de geconfigoeerde-gel- den onder de refpeitive Gonvoy-meefters ful- len blijven beruilen -den tijde van drierhaeridehi na den fi jdt dat de voorfchreve Pafleporteh had- den moeten werden gez;uy ver t, op denianiere en Ordonnantie hier na volgende. bn<» 3W0 -: soJisrisob, 1 L"x.-·'· ' aomtfam -i De Admodiarie fal werden geheven oVéralle de Geünieerde Provinciën r en het reïTört van de Gèneralitey t, op de Ordonnantierivan Ver- pachtinge, :en het Placaetdaer toe gearrefteerr* en volgendedegedruckté Lijrten, midtfgaders deflacaten en Refolutien van haer Hoog Mog. voor fbovéeJ die in deièlveLijiren eenige vëran* deringe hebben genlaeckt} welcke Blaéaten en Refolutien dèn het eynde deies genöerftt én ge- fpedfïeeerczijn, 'die over al eenparighlijck ful- len werden onderhouden $ inconformité Vandé voorfz Placaren en Ordonnantien, endatvtioi Ι den rijdt van drie achterbeen-volgende jaren, ifr* 1 negaendedén eerften van deaenlraendernaëndc ; Odober,Nieuwen Srijl, dèfes jaersièftiénhon- dettfeven entachtighi mêt^rSonnenöpgangi en eyndigenéeden laetftenSeptembéf des'jaérs feftien hondert thegenf igh, met dér'Sonnfeh ön- dergangh, behoudelijck dat den Admodiateüry niet voldoende de conditien by hem belooft, of oock cdntravenierende de conditien of röqtïili- tien van de Ordonnantie ,· hher HoogMog· niet j gehouden fililen zijn de voof fchreve Admódia- tieiverdertecontinuereni ί - ι a&Zamby 't' IL          λ . i ,; . Endeïabéen Admodiaceüf genieteh eerige- rechte helftë?ran alle het geenede Goederen i irï defelve Iiijfteigefpecir]ceért,t fchuldigh zijn te betalen van hyt of iηkohiéndè Convoyen" of M- centen·, doch werdtgCreferVeerc aen haéf HPPg Mog.détfryheydr, van daer van te' mogen exi- meren

*

Meyepyè] BreiC3crraSenbpieh ,)eude de-Raronnyé.v^ii fcjj Ι» ^n van de ppge^uy^erde Binnénlandt- Recn r - pQf^n■ * ^°^r fo° Merre.daêr mm is ftSf^n€^c »gé,dtjyrende den!tijdtvan de Ad-, fc-p3'^·' e° ^P^^iet enfulien werdenger- icDo?^lnn^lde dögenin de voorfchreve Paf-' mm geèxpreueerts. foo noehtansi dat den!

-ocr page 1260-

i&g$ PlacatenenOrdonnantieïi. iG.Boeck. g.Tit

byföridere redenen fouden konnenaccord aen eenige Hooge's Lands PerfoonenjAmbai? deurs of Mmiftérs, het zy van defen Staet, ofva * vreemde Printen en Potentaten, geen rev h re Bagagie of Meubilen, die voor defen fo gebruyck nietgehadt en hebben ten dienftevaï die geene, in wiens faveur het vry uyt of inbrt^ gen foudemogen werden verfocht of geconfeT teert, blijvende mederechcrchefubiecT II I.             J ' ι · Ten reguarde van foodanige Goederen die büy ten den draet van de Lijfte van Convoy, om byiöridere redenen ontheft, of extraordinaris belaftzijn, by fpëcialeRefoIutietendieneynde ge-ëmaneert, fal fich den Admodiateur ornirent het ontfangen van 's Lands rechten, voor fooda- nige Goederen, moeten reguleren na de voorfz particuliere Placaten en Refolutien, die ten* voorfzeynde, entotnaricht van eenyedcrdie hetfoudemogenaengaen , ach ter defe Ordon- nantie gevoeght ehgedruckt ftaen. ι In gevalle de Koopluyden, eenige Goederèn fullendeaengeven, die inde Lijfte van'cVeyl- geldt op feeckeré prijs geftel.dt zijn, fouden mo- gen dencken dat de foodanige Goederenaldaer boven hare regte Waérde aengeflagen zijn, fo fal het de felve Koopluyden vry ftaen de foodanige Goederen felfs te waerderen., en na advenanr van dien het Veyl-geldt te betalen, midshaer onderwerpende benaderingh, volgens de ordre van't Land. 1"'V. ! Den Admodiateur fal het inkomende recht van de Houtlaften van Schepen, met volle la- dingè hier te Lande arriverende, doen vorde- ren op demaetV aengetrockenin haerHoogh Mog. Refolutien van den tweeden Augufti ies· tien hondert negen en feftigh, die ten aenfien van alle nieuwe of ongemeten Schepen medefal werden geobferveert, en waer na defelve in haer laften fullen werden begroot door de Meters wegensdefen Staet daertoe hier bevoorensaen- geftelt, of ijoch daer toe aen te ftellen. VL                       ' Den Admodiateur fal oock gehouden vefen fich praeifelijek te reguleren na dePlacatenen Ordonnantien albereyds geëmaneert, en noen te emaneren, op de belaftinge van de Vette Waren, als Vlecfch, Speek, Hammen, lvaes en Boter, van buyten inkomende, en na ncc XVII. Articulvan 'tPlacaer, fpreeckendevan het meten van de Waren,de ronde Maet fubject. . ,..,;,i:-Jy_y lL                 ^ Alle de penningen die ter faecke van de voor- fchreve Middelen te Water, foo van Convoj, als de derde verhooginge van dien, midigao hetLaft-en Veyl-geldt moeten werden betaeu. fullen ontfangen werden by de refpeihve υ fangers van de Convoyen en Licenten, daer aireede geordonneerr, of noch te ordonneren

merenalfulckeWaren, als aen de Fortenende Plaetferi buyten de Provinciën by haer befet, voorde Magafijnen vandefelve,foo van Ammu- nitie vanOorlogh» Levens-middelenj als an- dere Behoef ten > door den Raed van State ge- fonden fullen werden: De Lijfte van dê vrye Wijnen* fooalsdieinpraétijcque is, en waer van een Copie aen de Collegien ter Admiraliteyt en Admodiateur behandight fal werden > als mede reysbare Bagagie, Meubilen en Behoef- ten van AmbaiTadeurs ende Minifters van defen Staet buyten "s Lands, midtfgaders van vreem- de Priheen en Potentaten,geen Koopmanfchap- pen zijnde, benevens den uy tvoer na de Legers van den Staet, midtfgaders aen de refpeftive Compagnien van Ooft- ofWeft-Indien, ofte oock op de inventie van eenige nieuwe Vaerten gegeven zijnde, of die gegeven fouden mogen werden, waer van den Admodiateur niet fal hebben te genieten ofte pretenderen , alfoo het Land felfs daer van niets genietende is, als me- de niet van de Convoyen en Licenten, die by de Ooft-Indifche Compagnie werden betaeldt, ge- lijck oock by'tarrivement van Koopmanfchap- pen die bedorven, of door ftorm of onweder merckelijck vermindert fouden zijn, en waer over de Negotianten verfoecken eenige vermin- deringe van 's Lands recht, daer op na ge woon- tedaer vanzijnde, fal werden ingenomen het bericht van den Commis-Generael van den Quartiere, en daer op by den Raed ter Admira- litey t, daerde voorfchreve Goederen inkomen fullen, gedaen een begrootinge van's Lands recht van de felve Goederen, geproportioneert na hare conditie, daer mede den Admodiateur contentementfal moeten nemen ·, doch alles on- der defe conditien, dat den toevoer na de Ma- gazijnen , Steden, Forten en Legers van defen Staet, zijnde of haer bevindende binnen 't ref fort van dien, lal werden gedaen met de prse- cautiengebruyckelijck, ten opfichte van Goe- deren roet Binnenlandtfche Pafporten verfon- denwerdende, alleenighmet dat onderfcheyr, dat de A&e van den Raed van State fal vervan- gende confignatie, en daer op de Pafporten ge- èxpedieêrt, die benevens andere Binnenlandt- fche Pafporten fullen moeten werden gezuy- vert» of by faute van dien * door den Raed van State werden overgebracht het recht van't Land» ten Comptoire van den Convoye daer de Goe- deren aengegeven zijn, om door den Admodia- teur voor fijn helft geprofiteert te werden j maer ^atide Legers van deièn Staet, zijnde buyten haerHooghMog.Territoir, den toevoernaer defelve fal géfchieden buyten praejuditie van den Admodiateur, en aen hem werden goedt- gedaen de helft van's Lands recht van alle Goe- deren die derwaerts fullen werden^efonden,ex- em{?t van Wapenen» Ammunitie van Oorlog, en diergelijcke Behoeften, aen den train van de Ar* tillerye dependerende, denRaedvan State, en geen Particulieren toekomende, diédoórden Raed van State,en niet door Particuliere verfon- den fullen werden, fubjecl:blijvendedérecher- che Vfqó als mede den Admodiateur fal genieten zijn geregre helft in *t montant van 's Lands regt van alle exemptien, die haer HooghMog.om

7

V I II

de

ι van

OpdeComptoiren van deConvoyen^n Collegien ter Admiraliteyt, fullende£ ° j. teurs tot haren koften mogen ftellen Con^cki leurs, om contra boeck te houden, öe^c^ iyoockfullenmogengebruyck^totUtien.

-ocr page 1261-

		Behelfende de Cönvoy en ToefiendersinalleStedenehPlaetiën» doch»\ Slenfy haerrner het ontfangen van de pennin*· nier bemoeyen, maer daer mede de Con- yovrflieefterslacengeworden: Des fullendeOf- ficierenderCojTiVoydnenLicenrenden Adrrio- diaceuz" en fijne Medeilanders, bekent in dc= 4ftevan deHeeren Staten Generael, oock ha- xOSicnmea by haergefteldt, elck in fijn re- gard moeten erkeiirten, en op hunne Comp- foiren admitteren ,. -eriin't bedienen van de Ad- iriodaariei, volgens defe Ordonnantie, alle hul- peenafiïirenriébewijfen. fcjfimmo' .■at) H * 3'': - '■·' '■■:1·-Λ·' ΓΠΤΪΪΟ· ■ 31 ·" -""■>'"*! Ι Ο ι$η fullen de Paffeporten , foo Binnen- als jjuytenlandfche, by deConvoy- of Licent-roee-j ilerstegeven, mede moeten werden geteeckent flfgezégélt by de; Admödiareurs , of hare Gbn- ritfolleürs, op yederComprpirte ftellen, die gehoudenfulleia wefénhun terordinaris uyrop de Comproiren re laren vinden, nevens 's Lands Officiers, endedaei-aenmankerende, fullende yoorfehrevePaflèpórten door 'siLawdts Officie- en voornoemt alleenigh mogen werden geteco kent, tot expédirie van de Negotianten; ende enfullen de Officieren Van den Admodiateui van hunne teyekeiiinge of zegelinge nietwes mogen nemen of genieten f% en fullen buyten detpofrjproiren geen Paffepórten mogen ge- getewerden, nochhy yemaht anders, als by de Convoy-ofLicent-meellers» en derfelver Gori- KeÏ-QÖcttrs.i)ornbA'37l3) :?!;> mlM ',-.ν-'.:^:Λ,,-> Den Admodiateurof fijne Bediende, fal niet rermogeri te;teeckeneh eenige Pafféporten, noch voor Schepen* noch voor Goederen, ten Zfalvóoren de 'Middelen van de Directie van denlivanrfchen Handel fullen zijn betaelt,daer Fan dat:op de voorfchreve Paffepórten mentie Wmoeren werden gemaeckt,· op dat daer van in «ndóreDiftriftenrnaghblijcken'v;-π h : ,. 3 '■"■' ■ . -. -X;L ii Biimb Dfen Admodiateury ende Officieren by hem acn te ftellen, fullen hare Commiffien ontfan- gen van de Collegien ter Admiraliteyt, onder wdekers Diftrid dat geè'mployeèrt fullen wer- oen, en daer opden Eed doen;aën handen van «nHeere pra?fiderende in de felve Collegien, °mmedoor de Commifcn Generael mede ge- 'fcckenr, en by de felve, en de refpeérive Con- %*meefters, tot het exerceren van hareFun- wicn geadmitteeri te werden,iiie fy fullen moe- * ^ernèmèneonfórrn defen Placare, en alle • tuQiïnantien °P net ftuck van deConvoyen en ^enren geëmaineerr, of in 't toekomende te ^nerénj daer by dé .voorfchreve Admodia- Urs fullen werden'gëmaintineért, .en vervol-i |ns bpek, dat dé Goederen, 'die volgens de «catenby Sententie moeten \verden geconfif- Ireerr' bygenerhanderedemptie daer van ver- *°^nr fullen moeten werden ν En fullende dtff α reve admodiateurs en hare Officieren j ^ e jpdonnantie en Placaten contravenieren- ^n^P^^entieterechtgefreldt werden vóór den ° Sienrer Admiraliteyt, en geftraft wer^ ^iiier de felve poene en muiden als 's Lands re^lefen,in ^iergelijcke funftien geëmplo- }Crtwerdende, fubjectzijn. :          / .■ j
				j Licentên en Veyl-geldt. 1239 XII. Ende fullen op de fimpele vifirarie van.den Chercher van den Admodiareur alleen, /onder den Chercher van de Provinciën, geen Goede** ren mogen pailèren, op verbeurte van de felve. . , XIII, Sullen oock de refpe£riyeOntfangers gehou- den zijn aen de felve Contrerolleurs of Admo- diateurs t'allen rijden te doen hebben infpe&ie van hare Boecken en Regiilers, om te mogen fien of alles behoorlijck aengebracht 1S5 weiver- iraende, dar fyluyden 't felve gehouden zijn fe- creet te houdenv: fonder aen eenige Koopluy- den of yemant anders te communieeren ofbob kent temaecken, op poene van duyiènt Caroli guldens; een derdepart voor den Aenbreiigee,» een derdepart :voor de geenfe die de calange doec,en eenderdepart voor het Lande. - féoV .■..'Χ I-V.- - I ii άΜτφα De Admodiateurs fullen ter expiratie van e!c- ke drie maendén hebben te wachten heèprbïijc of verlies van.haer Adrnodiatie, en fulcksge^ houden wefen yeder vierendeel jaers dervoorfz' drie jaren re betalen een geregte vierdepart jKge- lijck oock hét montant van deuytgelobfdepen^ ningen, bydeGollegien ontfangen zijnde, altó hetgeenenóchloopens tijdsdaeren bovenonr- fangen fal werden , voorde helfjc fal werden ge- laten aen de difpofirie van de Admodiateursi fonder dat de gemelde Gollegien ter Admirali- teyr, ofderiêlver OntfaHgers, haer daer mede fullen hebben re bemoeyen; f i »1. XV.,'-             ..-'·■ De voorfchreve Admodiateurs, nochtehare Medeilanders, CollefteursenCommifen, ful- len haer, geduyrende den tijdt van hare Admo- diatie, niet bemoeyen met eenigen Koophan- del van Koopmanichappen,de Convoyen,en Li- centên fubjecr. zijnde, direftelijck noch indirc- clelijck, op een pcene vantweeduyfent guldens* XVI. De felve fullen oock niet mogen eenige Sche- pen, Schuyten, Karren, Wagens, &c. \'qI- laden zijnde, foo henluyden dachte, eenigh bedrogh gepleeght te zijn, van hare rey fe op te houden, dan met kenniilè van de Collegien, Commifeh-Generael, ofte Convoy-meeftersi doch by afwefen van alle de felve, fullen haec hebben te addrefleren aen de Magiirraten daer de felve Schepen , Schuyten, Karren ι Wa- gens, &c. zijn, dieinfulckengevallegehoddeii fullen weien den Aenhaelder de behulpfamei en ("desnoods) de ftereke hand té bieden. - >ïi ï ï3 i 'X VII. r£fiob%i «1 i Sullen oock de Admodiateurs en hare Ofri·» eieren zijn gequalificeert, tot benaderinge van Goederen by de waerdye aengegéven, foo wel als 'sLands Officieren $ daer van de voordeelen fullen werden genooteh door die debenaderin- gegëdaen fal hebben, midrs dat de voorfchreve Goederen fullen werden gefifteerc ter judicatu- re vande Collegien ter Admira!ireyr,om over hec recht van den Benaderaerj en van denEygehaer vande voorfz Goederen, geoordeeltte werdem X V 11 I. En fil henluyden geoorloftzijn op alle inko- mende en uy tvarende Schepen en Lichters, die eenige

-ocr page 1262-

			1240 Placaten en Ordonnati tien. 1 o. Bóeck. 5 .Tit.
		eenige Goederen uyt inkomende Schepen fallen laden, fonderonaerfcheydtvanplaets, tot ko- ften van haer Admodiateurs, te ftellen eenge- eedPerfoon, daertoe by haer meteen Α ftege- qualificeèrt, die hy (des verfocht) aen den Schipper fal hebben te verroonen -, welcke Per- foon van tijd tot tijd opfichtfal nemen, die oock door de Koopvaerdye-Schippers en Stuyrluy- den, by abfentie van de Schippers, geadmit- teert fal moeten werden, foo lange den Admo- diateur goeÓMnden fal, felfs tot de finale lofii n- ge toe, op een boete van vijf honderdt guldens voor den Schipper, en een boete van twee hon- dertien vijfrigh guldens voor den Stuyrman, die in cas van onvermogen, om de felve boete te be- talen, daer over arbitralijck, ten minften by openbare geeflblinge fal werden geftraft, daer voor de Schepen en Schippers aen hare Perfoo- nen fullen aenfpraeckelijck zijn. XIX. De Admodiateurs fullen tot haerluyder ko- ften in de Zee-gaten, en oock op de Frontieren binnen 's Lands, en voorts in alle andere Steden en Plaetfen, daer hun fal duncken fulcks goedt en noodigh te zijn, mogen ftellen alfulcke Gherchers en Commifen, daer van fy beft fullen vermeynen gedient te zijn , oock alle Schepen, Schuyten, Wagens of Karren mogen onder- foecken, of de Goederen en Waren daer inne geladen, met de Pafièporten accorderen en over een komen j behoudelijck, dat fy aenhalende eenige Goederen. terechteverconvoyt ofver- licent, inquantiteyt,qualiteytofwaerdye, ge- houden fullen zijn de fchade en intereflèn, niet alleen van die geene wiens goederen ten onrech- te zijn aengehaek, maer oock van die geene wiens Goederen door de onrechte aenhalinge zijn opgehouden, te betalen tot difcrctie en ju- dicature van derefpe&ive Collegien terAdmi- raliteyc, waer vooren niet alleen het voordeel van de penningen, te provenieren uyt de voor- fchreve helft, maer oock de voorfchreve Admo- diateurs, hare Medeftanders en Borgen, in hare Perfoonen en Goederen fullen wefen verbon- den y doch by aldien eenige frauden onder de in- geladen Goederen gevonden wierden, fal den Koopman of Eygenaer, onder wekkers Goe- deren dé frauden gevonden zijn, gehouden we- fen te betalen de ichaden en intereflèn van de Koopluyden, in wiens Goederen geen fraude gepleeght is» tot tauxatie der Collegien ter Ad- miraliteyt : Sullen oock aenftonds uyt de Sche- pen moeten doen loflèn alleenigh de Goederen daer mede de fraude is gepleegt: En fullen oock de koften van Revifie, benevens de advantages en profijten daer uyt refulterende, geheel en al komen tenlafte en voordeele van die geene die de Revifie hebben geintenteert en vervolgt. fupfe'in-i vb.i .XX. Alle Gouverneurs en Capiteynenj methaer- 1 uyder Soldaten, te Lande dienende, fullen de Admodiateurs en hunne Commifen (daer toe verfocht zijnde ) ten fine voorfchreven, gehou- den zijn te aflifteren. XXI. Infgelijcks fullen die van de Schepen van Qorlogh en Jachten, gehouden zijn de voorfz			Aelmodiateurs of hare Commifen in hu ;Schepen te ontfangen en logeren, tot koftenÏÏ! den Admodiateur j en ( desnoods zijnde ) van den Admodiateur of fijn Commifen daer toever fochtwefende, met fijn Schip van OorW Qc Jacht en Bootsvolck, heriluyden te aflifteren en behulpigh te wefen, foo verre fyluyden fijne hulpe in het exerceren van hun laft en commile van doen fouden mogen hebben. _ - .'i:'.X.XIL.rr· Sullen niet te min tot koften van'tLandtal. fulcke Commifen-Generael, of Gherchers en* particuliere Commifen werden gefteldt en on- derhouden i als men tot diehft van den Landefal bevindennobdighteweieéiνs.< ύ X X Wèkm, Sullen mede, tot koften van't Land als vob- reh, eenige Schepen van Oorlogh in de Zee. gaten of Rivieren binnen's Lands moeten wet- den geleydt en onderhouden. Alle Commifeh-Generaely Gonvoy-rneeilers, Contrerolleurs en Gherchers, fullen gehouden zijn, des verfocht zijnde , de Admodiateurs en hare Medeftanders , alle behoorlijeke hülpe» aenwij finge en aflïftentie te doen» En foo yemandt van de voornoemde, buyten reden , weygerigh 'mochte bevonden.werden, de Admodiateurs , volgens defe Ordonnantie, te aflifteren, fullen de felve Admodiateurs bet felve de Collegien ter Admiraliteyt aendienen, omme daer inne voorfien of geftatueert tewer- den na behooren: Gelijck mede de Generaels infpe&ie fullen nemen op de conniventien die de Admodiateurs tot verkortinge vandeMidde- len van het Landt fouden mógen doen, foo als ten felven eynde de Steden van Commercie oock fullen zijn gcqualificeert, op de conduite van den Admodiateur te letten, en mede deCol· legien ter Admiraliteyt aengeven, om daer te- gens van gelijckeri voorfien te werden nabehoo- rem XXVI..         l Oock werden de Admodiateurs, hareUrn- cieren en Bedienden genomen in de protexie van den Staet» en gequalificeert, omtotvoor- kominge van alle refiftentie, te gebruyckenfoo- danige middelen, als aen de Collegien ter Ao- miraliteyt tot hare verfeeckëringe gegeven zijn» X X V I I.                   ■ Geen Provinciën, Steden of Leden van <fc Regeeringe van dien, noch Collegieü, noen niemandt uyt de Collegien ter Admiraliteyt, derfelver Officieren oiBedipnden, fullen Aa· modiateurs of Medeftanders mogen weien1" geheel of deel, direaelijck of indireaeliJcMP verbeurte van lijf en goedt. xxviii.           , DevoorfchreveAdmodiateurs, nare w ftanders of Commifen, fullen in handen v» Heeren Gecommitteerden, die de »dlSS fullen doen, zweeren en met Eede oe met niemandt te compoferen of conn maer foo veel in hun is helpen en bevoru dat in alle Quartieren by eenyeder w Conroy en Licent eenpaerlijck werde vu CJJ

-ocr page 1263-

			Behelfende de Convoyen, Licenten en Veyl-geldt. 1241
		nbetaelt, op poene van meyneedigheyt, en Ier'en boven noch te verbeuren twee duyfent Caroli guldens ·, re appliceren een derdepart voor deri Acnbrenger, een derdepart ten prof] j- teV3n den Lande, en het refterende derdepart voor den Officier die de calange doen fal: En fullen de Admediaceurs niet vermogen de Á d- „jodiarie onder heniuyden inde Quarcieren te verdeden, maer wel alleen den opfichce van cfren: En fal daerom den voornoemden Admo- diateur onder hem en fijne Medeftanders geen fjnaldeeüngh, overdoeningh of affetting over feeckereQiiartieren of Diftriclen mogen doen, maer die in't geheel, enfonderondericheytvan Quarrieren, blijven en loopen tot lafte en refico var den voornoemden Admodiateur ende fijne Medeftanders» op poene van contrarie doende» herover re fullen werden geftrafc met verbeur- te van lijf en goedt. XX IX.            i . - .Den Admodiateur fal genieten van allecon- fifcatien, het geen by het Placaet van de Con- voyenenLieentenaen den Denunciateuris toe- gevoeght, te weten, foodeaenhalingegefchiet by de Commifen ter Recherche alleen , fal den Admodiateur daer van niet profiteren i foQ by den Admodiateur of fijne Commifen alleen, lul- len de felve Commifen ter Recherche niét ge- nieten-, en gefamentlijck de aenhalinge doende, lullen het voorgeftelde gefamentlijck profiteren endeelen ·, dat oock plaetfefal hebben jfoo wan- neer onder een Wacht zijn* en dat in het bedrij f van haer funcKe befigh zijn geweeft -, maer goe- deren op uytwegen aengehaelt werdende, of daer geen Wachten zijn, daer van fal het pro- fijt, voor fóo veel de portie van de Aenhalers of Denunciateurs belanghc j alleenigh komen aen die geene die de denunciatie of aenhalinge efëéhVegedaen heeft, xx ÷.; -■ Dat by de Heeren Staten Generael geintrodu- ceert werdende, geduyrénde de drie jaren van de Admodiatie, eenige rechten altans niet ge- lieven werdende, en Mcks niet in Admodiatie lytgegeven x hecgeheeleinontantvan de felve rechten Ì komen ten behoeve van het Landt,en petten behoeve van den Admodiateur -, en dat 7 haer Hoogh Mog. t'allen tijden 9 om goede «nfideratienfal mogen werden gedaen verbodt ^ns hecuytvoeren van eenige Waren en ^oopmanfchappén voor een korten tijd, of in '»«■ geheel , waer van in foodanigen gevalleden Admodiateur in alle redelijckheydt fal werden "'gehouden de fchade die hy daer door,fal be- amen; doch in cas van verhooginge van des ^nds recht op.eenigeKoopmanfchappcn, fal e voorfchreve verhooginghby't Land werden «profiteertï en foode voorfz verhooging fou- en raogen impliceren een Verbodt van inko- . enof uytgaen, dat in foodanigen gevalledaer pa,\na;pr<3portie fèl werden gededommageert: æÀç gevalle-haer Hoogh Mog., tot beneficie Ë "^Commercie, fouden goedtvinden de op- L e.5recncön}C€verniinkeren, fal de voorfz end? ?ingh komenten lafte vanden Lande, o, en Admodiateur daer van werden gededom- Tv* £a advenant fijn verlies op de voorfz ëí. De Et.                                          ;
					verminderingh: Gelijck den Admodiateur, by opkomenden fwaren Oorlogh, na adveiiant van fijn Admodiatie, of toevallen vanpeftilentiale fieckte hier te Lande é aen haer Hoogh Mog. fai mogen verfoecken rerniflie, die oock naer gele- gentheyt sequitabel'fa] werden geadmitteert. w rraa kpfi X XXL Den Admodiateur ial gehouden zijn te ftellen fuffifante Borgen, tot Contentement van de Ge- committeerden , voor een fomme van twee hon- dertenvijfrighduyfentguldens j en dat alvoo- ren hy fal vermogen te lichten de A&e tot het ef- feftuelijck aenitaen van de Admodiatie noo- &gb. : y , : ........ XXXII. Den Admodiateur, foo haefthyial hebben gemeynt, en voordat de Omftanders fullen zijn gefcheyden, fal by provifie moeten exhiberen gejuftificeerde Borgtocht of fuffifante Borge» ter fomme van vijfdgh duyfent guldens, of fal by faute van dien , de Admodiatie weder wer- den opgehangen en geveylt tot fijnenlafle, en in gevalle dat de voorfchreve Admodiatie als dan minder komt te gelden als diG gemeynt isjfal men het felve verhalen aen fijn Perfoon en Goe- deren $ .en geldt de Admodiatie minder, fal de eerfie Meynder daer van niet genieten j doch of het mocht gebeuren, dat de voorfchreve Meyn- der geen Goederen hadde, foo fal hy in fulcken geval, daer over arbitralijck gecorrigeert wer- den, na exigen tie van faecken: Oock ial op he.C aengaen deier Admodiatie alvooren mede wei en behoorlijckwerden onderfocht, ofden Ad- modiateur, fijn Medeftander en Borgen ge- trouwt of ongetrouwt zijn, en by ondervindin- gevan't eerfte, fullen der fel ver Vrouw of Vrou- wen alvooren ten behoeve van 't GemeeneLand moeten renuncieren van haer gemaedkte Hou-1 welijckfche Voorwaerden, die de felve t'haren voordeele met hare refpeclive Mans fouden mo- gen hebben aengegaen, en daer nevens haer ver- der mede conftitueren Borge yoor de voor- noemde haren Man of Mannen, fondef't welck fyluyden, hetzy Admodiateur , BorgeofMe- deftander, tot de voorfchreve Admodiatie niet fullen werden geadmitteert. Ë Ë Ë i 1 1. In gevalle de Admodiateure de voorfz vijftig duyfent guldens by provifie tot Borge gefielde hebbende, in gebreecke blijven voor den ingang van de Admodiatie, of het lichten der voorfz Aéle, vorder Borge te ftellenter concurrentie van twee honderten vijftigh duyfent guldens, fai in fulcken cas drie dagen voor den ingang van de voorfchreve Admodiatie * .de voorfz helft weder werden opgeveylt, en het geene minder geldt aen de voorfchreve vijftigh duyfent gul- dens, en de Admodiateurs, als opek fijn Mede- ftanders, JPerfbonen en Goederen werden ver- haelt. ,. XXXIV. Die geene dieinhetverhoogen ceniggebodt ofverhooginge fal komen te doen, falhecfelve moetengeftantdoen, ter tijd en wijlentoedac de Heeren haer Poogh Mog. Gedeputeerden van de Admodiatie fullen zijn gefcheyden en na Huysj of na haer Hoogh Mog. Vergaderinge 7 M.                     vercroc*

-ocr page 1264-

1242        Placatcn en Ordonnantien. io. Boeck. 3-Tit.

Belaflinge van de Granen in het inkomen m laflmein het uytgaen, denp.Januarü ιί" fiet Receuil van de Convoyen en Licent tweede deel fol. ι f. verfo.                     n' Ontlafiinge vanden Traen->Walvifchfpeck$a den, Walrus-tanden, Robbe-velletiiinkonin

vertrocken* fulcks dat defelvehaer Hoog Mog. vry faiftaen yemandt van de Infettersvoor Ad- modiateuraen te nemen, alwaerhècfchoondat de Admodiatie albereydts by een ander ware ge- meynt. XXXV. ν'*,

Den Admodiateur fal met het expireren van fijn Admodiatie de helft derConvoyen en Li· centen, en alle andere geveylde en in Admodia- tie gegeven Middelen genieten, der Goederen die aengegevcn, en daer van de Paflèporten, geduyrende fijn Admodiatie, onderteeckent zijn j behoudelijck, dat ten reguarde van de Binnenlandtfche Paifeporten fal werden geob- ferveert, 'tgunt indelnleydinge deferOrdon. nantiedienaengaendeis ter neder gefteldt. XXXVI. Men fal ten minftenfesweecken voor de Ad- modiatie , by affixie van Billietten, een yeder adverteren vanden tijd en plaetfe, wanneer en waer de voorfchreve Admodiatie fal gefchie- den , endeLijften daer op gemaeckt te vinden zijn. Ende ten eynde defe Onfe Ordonnantie aL omme in defe Vereenighde Nederlanden magh werden onderhouden en acbcervolght j ontbie- den en verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadt- houderen, Gecommitteerde Raeden en Gede- puteerde Staten ivan de Provinciën refpe&ivc vanGelderlandtenGraeffchapZutphen, Hol- landt en Weit-Vrieilandt, Zeelandt, Utrecht, Vrieflandt, Over-YiTel, Stadt Groëningen en Ommelanden, en allen anderen Jufticieren en Officieren, -dat fy defe Onie Ordonnantie alom- medoen en laten publiceren enaffigeren, daer men gewoon is publicatie en affixie te doen* la- llen en bevelen voorts de Raeden ter Admirali- teyt, den Advocaten Fifcael, midtfgaders de Admiralen, Vice-Admiralen, Capiteynen, Of- ficieren, Bevelhebberen, en een yegelijck die hetacngaen magh, defe Onfe Ordonnantie na te komen, en· onverbreeckelijck te onderhou- den in alle fijne poin&en en articulen ·, alfoo tot dienft van den Lande, en vorderinge van de ge- meene faecke fulcks werdc vereyfehc , en Wy noodigh bevonden hebben te gefchieden. Al- dus gedaen en gearrefteert ter V ergaderinge van de hoogh-gemelde Heeren Staten Gcnerael, in 'sGraven-Hageden negentienden Junii feftien hondert feven en tachtigh. Was geparapheerr, W< de Najfauw, vc. Onder ftondt, Ter Or- donnantie van de felve. Geteeckent, H, Fagel, Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruyte. IA?"voldoening van 't eerfleenfefde Articulen van de Ordonnantie, behoorden alhier te vol- gen de Ψ lac at en en Refolutien aldaer vermeldt -} doch omme het Werck niette opereus te maecken, hebbe alhier maer gefleldt de dates en korten in- houdt van de felve, met aenwijfinge waer defel- vegedrucktflaen, en te vinden zijn in het twee- de T>eelvan 't Receailvan de Zee-faecken, ver- volgens achter de Ordonnantie van de Admodia- tie , Fol, ι f.verfo.ik feqq.

de met Schepen hier te Landegeëqui.peert

tn

met vreemde Schepen inkomende, delaftenL· dubbeldt, den 9. April 16j 5. fol. 16. verfo Kamericks-doecken , inkomende belaft, (nLtt gaendevrygefielt, den 29. Maert i6fi.fo],17* verfo.                                              , ■' Belaft inge van de Vette War en * den 2 2 Januari, 1671. fol. als vooren. Nader belaflinge vande Vette Waren, den u.Fe- bruarii 1674,. fol. 18. verfo. Te bewijfen dat de Vette Waren 's Lands Rmh hébben betaett,dtn 4. Maert 1687, fol, ip.verf. Belaflinge op de Hammen» van buy ten inkomen- de, den 2ƒ. April 1671. fol. 19.verfo. ^uickfilver in het inkomen vrygefteldt, eninhet uytgaen belaft met drie guldens het hnderdt fondt, den 3. December 16γ f. fol. 20. verfo. i Buytenlandtjche Zeep inkomendemêteenderde belafi, en de Inlandtfche Zeep uytgattiutwot een derde ontïoft, den 9. Januarii 1675. fol.als vooren. Recht van 't Naey-garen, den 2ö.Mey 1671, fol.αι.verfo·.                             r , Belaflinge van de vette Beefien, den 6. Decem- ber 1686. fol. 21. verfo. Belaflinge op het uytheemfchegeheeeïè Vlas, den 31. Pecemberi686.fol.2 2.verfo. Recht van de tranfitoire Goederen, na efuft de Spaenfe Neder landen,dw p.April 1o87.fol.13. Ontlafiinge van de Goederen, LiUo,'t Zwft> en het Sas van Gent paf er ende, den ip.Junü 1674.60]. 23. verfo. Belaflinge van de Koper-wenken, metmiW Calmijn als die van Görnelis-Munfltt p maeckt, den 15. Februarii 1667. fol. 2 3. «rio. Vatgeldtopde Franfche Schepen, denfMcy 1663. fol. 24. verfo. Ordre waer na het recht van de Hout-l4am? werden betaelt, den 2. Aug. 1 óép.fol. 2 f .va»0· Lafl-geldt op de Schepen uyt defe Landenvan- de , den4. Maert 1687. fol. 26. verfo- Belaflinge en ontlafiinge van verfche)de<j^ ren, Waren en Koopmanfchappenm'' ■ Juweelen, Mofcovifchejuchten, m'™ fche cPotafch, Geradeerde Suytto***' ringh, Kaes en Hoeden, den4M*erU 00/' fol.26.verfo.                     «1 ;, Aj.„jid. Tiehelftvan deMiddelente Water!ff^% tietegeven, den4.Maert 1687-föl.if> „ ,

C

wraeyetfeyrarew, ■&"*""'· rn ...... den i7.Maert 1687. &&$&* Koopmanfchappen, gaende en ^menff[AnVm· deColontelfoovandefenStafds^V ae, deinhmendeofuytgaendeiiew^ H talen aen enten behoeve Wf%Tq φ Compagnie, den f Junii 1687· 'M*^0ή Talm-hout enGengber tebetalen «J*^ ter advenant van vierftuyversvan^F Vlaems, fiet foJ. als vooren. \ ' f ld-

-ocr page 1265-

			Behelfende de Convoyen, Licenten en Vey I-geldt. 1243 Placdet op den ophefvan de Convoyen en Licenten, en verdere 's Lands Middelen te Water i in date den negentienden Junii ι6%y.
		DE Staten Generael der Vereenighde Ne- | derlandcn , allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, Salui; ^Doente weten : Alfoo Wydagelijcks ondervinden, dat, niet tegenftaende diverfche OnfevoorigePlacaten en Grdonnantien, op het heffen en betalen yande Convoyen en Licenten, en andere's Lands gerechtigheden, van alle foo uytgaende als inkomende Waren en Koopman- fchappen» fucceffivelijckengeëmaneert, veele enverfcheyden Ingezetenen defèr Landen, en andere, de fel ve frequenterende, hunonder- ftaenhet innekomen van de voorfchreve Con- voyen en Licenten, en andere's Lands gerech- tigheden, tot vervallingevan delaften van den Oorlogh te Water opgefteldt, te frauderen, qualijck aenbrengende de quantiteyt en quali- teytvan defelve Waren en Koopmanfchappen: Dat oock in't önderfoecken en achterhalen van de felve frauden en onbehoorlijcke handelin- gen, oock in het ftrafren van dien, foogoeden endeeenparigën ordre en voet nieten is gehou- den, als der Landen dienft, en der Ingezete- nen welvaert vërey flehen, en by Onfe voorigé Ordohnantien geftatueert is 5 alles ftreekende totmerckelijcke ichade van de gemeene faeckc, venhihderirige én diverfie vande Trafique,Nee- ringëen Handëlihgë, en tot praijuditie van de oprechte Köopluydèn, die met fulckeFrauda- teursnergens Marckc konnen houden * Soo Is't: Dat Wy» omme daer tcgens tendienftë Vanden Lande, vermeerderingëdër voorfchre- ve ïsTeeringeén Trafique, en verfchooninge van de oprechte Koöpluyden, proteftie van de Na- vigatie en Commercie, en af breuck van de Vy- anden, tevöorfien, tot behoorlijcke remedie tégéns die voorfchreve frauden en onbehoor- lijcke handelingen , in plaetfe van het Placaet, denfeventienden November vijftien honderdt acht en tnegentigh op 't ftuck van de Convoyen en Licenten geëmaneert, de Ampliatie van dien, Jidato den t wintigften Q&ober feftien hondert «neenyijftigh, €hdenadereAmpliatievan.de lelve, in dato den feventienden April feftien nondertvijfen feftigh^ midtfgaders hetPlacaet oen yoorfchreveh feventienden April feftien nondèrt vijf én feftigh geëmaneert óp het ftuck ^IJjfe BinnenlandfchePafporten, die Wy hier Jede wel expreflelijck derogeren en te niet «oen., geofdonneert en geftatueert hebben, or- p°"riIren en ftaf neren by defen de navolgende oiacten, diëtot narichtingévanalleeneenye- er, defenPlacateconcernerende, inpra&ique «Hen werden gebracht, en alommedooralle de geünieerde Provinciën, GèaffocieerdeLandt- cnappen, Stedéri en Leden van dien, als mede η?Γ1 vah<*e Generaliteyt, geobferveert en gekomen fullen werden, aenvanckeliick op «eneerften Aügufti aen komende. maifKVanall€Waren' Goederen en Κοο,ρ- 2g , apPen ' inkomende of uytgaende over ^eïw ghsdeRivieren> mitsgaders te Land, ^Wagens, Karren,Paerden, ofophoeda-
					nigen maniere dat het foude mogen wefen, de volle 's Lands gerechtigheden, inkomende en uytgaende refpefrivelijck, volgens de lijft en taux daer op gefteldt, fullen werden betaeldtj gelijck mede volgens de Lijft de uytgaende '«Lands gerechtigheden ten vollen fullen wer- den betaelt van alle Waren, Koopmanfchappen en Levens-middelen, dewelcke buyten de Ff on- tieren van den Staec na de Steden en Dorpen ten platten Lande werden getranfporteert» fonder dac eenige Waren, Goederen of Koopman- fchappen fullen mogen werden geladen of ge- loft buyten het geval, in het dertiende Articul hier na volgende gementioneerr, voor en aleer de felve fullen wefen aengebracht: Dat oock geen Goederen of Koopmanfchappen fullen, mogen werden geladen, geloft, of overhoort geiet, fonder al vooren daer van ten Comptoire van de Convoyen behoorlijckePafportgehackj en voorts geobferveert te hebben 't geen in de volgende Arriculenop de aengevinge, loffinge en ladingc isgeftatueert ? op de verbeurte van de Goederen, Waren en Koopmanfchappen, die gefraudëertofverfwegen , ofwel anders als ge- melt, geladenofgeloft fullen2ijn, infoodani- gen voegen, darfoo wanneer eenige Goederen by Joiïë ftucken aengegeven fouden mogen zijn, de aengegeven ftucken vry gelaten, en de mee aengegevene geconfifqueert fullen werden: Dat foo wanneer de Goederen in een en 't ielve enc- kelde pack, bael, kift, kafle, vat, tonne, man- de of diergelijcke zijn gepackt, dat als dan alle de Goederen van dat pack, bael, kift, kafle, vatf tonne, mande of diergelijcke:, daer inne de frau- de bevonden, werdt, zijnde van eenendefelve foorte, fullen werden geconfifqueert, gelijck mede geconfifqueert fullen werden alle de Goe- deren , die aengegeven werden by de maten of gewichten, foo wel ten acnfien van de aenge- gevene, als niet aengegeven, foo wanneer daer omtrent eenige fraude bevonden werdt, ten wa- re op het aengegevene niet meerder overigh en wierde bevonden als een feftiende part, in wek- ken gevalle het overige, c in van het aengegeve- ne alleenlijck drie mael foo veel als het overige bedraeght, fal werden geconfifqueert: Enfoo wanneer hetvoorfz overige alleen een tweeen dertighfte part of minder mocht beloopen, dat als dan het voorfchreve overige, en eens foo veel van het aengegevene, als het overige bedraegt, tot lafte van den Koopman, als Contraventeur» infgelijcksfal werden geconfifqueert^ en fullen alle Ncgotianten, in onfeeckerheytzijnde * over dequantiteyt en qualiteyt van hare Goedéren» om voor te komen de ongemacken, die doof haer onkonde fubject foudenkonnen zijn, haer daer over addrefferen aen de Collegien ter Ad- miraliteyt, en by abfentieaen de Advocate» Fif- cacl, ofCommifen Generael, ommetderfel- ver ovcrlegh de aengei'ingh van de voorfchreve Goederen provjfioneel te doen buyten praïjudi- cie van het recht van het Landt, or van de voor- fchreveNegotianten \ en voorts op de verbeur- te van deBinnenfendfehefchepen en fchuyten,
							;M j                   Faer-
						1

-ocr page 1266-

Ü44 ' ilacatenenOrdonnantien. tCBóeck. ^Tit,

aengegeven,

mitfgaders belofte ί dat hy fieh

p

medefulcksgeplecght werdr. Doch in gevalle; bevonden werdt het felve geen drie hondert gul- dens re kónnen renderen, dat als dan de fëlve fullenWerden voldaéri uyt haer gefceedfte Goe* öëren, of By manquement vandien , metftraf- fe aen den lijve, ten minften by openbare geef· felinge» ten ware by de Schippers of Voerluy- denklaerlijck konde werden getoont de volko- men onnofclheydt, en genoeghfarne onmoge- lijckhey t, dat fulcks by haer hadde konnen wer* den geweten > behalven datdenFraudateurge* höüdën falwefen dëKoopluyden met hem éeni* gé^oédèténoprechtèlijck verconvoyt of verli- cérit, 'geladen hebbende, te betalen de fchade en nitereflen, by defelve te lijden, door het op- houden ënde veraehtëringe van hunne reyfenj wèlckè fchaden en intereflen met alle goede in^ fichtejn by de Collfegien ter Admiraliteyt ger taüSeértfüllen werden: En foo den Fraudateur be'VfJttdëh werdt infolvent, omdefélvegetaux- eërdë fchade en intereffen te betalen, ial als dan déri Koopman inde penningen van de Goede- ren ón poenen gekomen , wefen gepriefereert vdói* de gemeene faecké, blijvende den Frau- daVeürhiette min gehouden en Verbonden aen dégëmëënefaeckè, om by ftraffe aen den lijve, öfthdêffins defelve te voldoen.' * ! '' /y . '■-'· tf5aj:allé Schippers» Schuytluyden, Lichter- iüydêri s Wagenaersofandere, die eenig Goedt teWateVbfte Lande1, irt hoedaniger wijfe het fclvefai niogen wefen y in defe Landen fullen kpmifefitëbrengen, ofanders mede fullen bege- rërf ,r!wièngenoméh hebben uyt den Lande te vë^Voë^ëri^jgehoudënfüllen zijn valeer fyluy- 'dèÏÏJd^fHVëhareil^ebrachte Goederen fullen i mo^err'loffen, ontladen, vervoeren of eenige! Üis^Ï^pe^ bföèeren, gedogen gelöft y Vervoert, £^epïbfgéroert té'wérdèn , ofandersmede de öóiböêffiflti| haeraengénomen, ofdiefy fullen bégè&én-'uyt één Eaiidé te vervoeren, fullen mMêH-fêffepénöflödën, of gedogen datfe ge

dien aengaende fal verantwoorden jwanfteërlf van de rey fe t'h'uys gekorflën fal \vefen, waero^ hy dan fijne reyfeonverhindert fal mogen doel en dat den voornoemden Schipper, t'huvs k mende, devoorfz verantwoordinge fal mpetfe doen, en dat het voorfz Schip voor de voorfz boete van vijf hondert guldens fal zijn aenfpree, keli'jck en executabel, binnen den tijt van drie maenden na dat het felve Schip van fijne revfe t'hüys gekomen,; en teti Comptoire aengeL ven ial zijn, in wat Quartieren,sof ondertat GoMegie ter Admiralitey t 't-Vporfehreve Schip oock ibudemogen inkomen y enfoo wannen jn een Schip, hier te Lande ;oJett'huys hoerende eenige Goederen, fouden mogen zijn geladen fbndcrPafport, den Schipper;alsdan medefal verbeuren de Voorfz boetSiVan-vijf hQn4ert,gvil, dens, daervoorërihet voorfz $chip aenfprreo keli jek en executabel fal zij η, en de voorfz aeni· gehaelde Goederen infgelijeks 'uyt'tfelve^jp füllen werden.gelicht:, ;imeÏ?dgt -den Schipper mët; de Goedëren, > daer in; geenfraudegcron- den is, wel fal mogen verfirecken, foo wanneer ' hy de voorfz boete van,? Vijf, hondert gi}ldens \ komt te conlignereri, ofd^èy^r^ftiellenfuf. fifante cautie, fubjeftdejudjeatijreenexeciiüe van dé gemelde CpllegientetiAdrnpliteyi. ·,; ·'■ ,"■·■■'          '!' Λ: :>b ■ I /I:Ii-l·^ 'j±>\il: αλχ, *■. ! Oockdatmemandthem&lvffyj^ie^neef I riigen Haringh of andere, V^h'iia Zee overte f nemen, om daer mede ;na Ooftlandt of eenige I andere Landen tft!varens maer werdtverft^ dat alle Zeeluyden of Viffchers haren Hïrk^^ I geibüten Vifch (uilen gehouden zijntebrengea | in deic Landen, ep verbeulte.yan de Goederen, 1 of de waerde van dien , diecontrarie <^efeQflfe | Ordonnantie als vborfz, in $ee fullen afge- nomen zijn,én boven dien een amendeyandiic hondert ponden tèverbeureni,fpei«wel bydegeer nedie de felve hebben ingenomen, en in oefe Landen niet ingebracht * ajs 4ieie ial h#eu \ overgeièt; ah Ji:«y &n>η ι'qori^n'r-.■:;■"■'·■ ·"'':'

ttif gëladetfwéïdën, vobfén aleer ίγ daer vari^W^ofv

enöibiu. '· iLihnnh "^I. >¥>->;:;UR;ij.üi''" r?r>iJ 0 11 -'Dat wel ^arciculierlijck: alk; .Schipperde 1 Smiyrluyden.!irïkomende uyt deriZee^fei? 1 Schepen en Ladkge, fulkn ïHQgen pffliïF I t&w®%t de-Steden of Plaetfèft v^n hareoni» j gê^alwaer'deiielvie!, iodiëh fy yppr 4e|w I Ïóüdtn willen .blijven 4eggeJi:>: met een Mm j fullen werden befet>; 'tér tijdij\are genera^ vet' | klatinge fullen hebben gedaen 3 - en foo wa$#

fullen'HeBbën ontfangeh en machtig zijn dePaf- ^r^^SWc^^aden Goederen j en gefien lulleh'|iebbfehde Lo^cëÜiillen, op^ poene van te VêrValletfifl één boete van vijf hdndert gulden^ bqvërfdébëtalingë^ah 'sLands geredhtigheyt/, ^èl vél'^aéhde, dit-féöAvanneer eenige Goede- ferilDëvOhdën fulïérï-Werden fonderLos-ceduli|

Ie ÜjÏeéri Schip gêlbit te zijn, den Schipper daer { de Schippers; mee Ware Schepn,#§nft°nji^

vobifalY^rbcurénde^brfzbbetevan vijfhoni. \

deré^üfdeus, en dkt het voorfz Schip daer voor fal'zl|n' aerifpreeckëiijcken executabelj en foo

hare generale verklaringej > - ■ '~ irniiën:tepRechirchft

rneefEérs, ofate deComr-. t^aërder* Schippers optie rooejeft wf*'^! rreteénWachtbeiet^orde^

Wa'^Tieè)· bevonden foude megen werden, dat in eëhSchi^, hier te Lattde fhuys hborende» eeni- j ^ gèijbëderëh fbüdénmbgen zijn geladen fonder ij ö

Pa^eporf i:'den Schipper als damrriedefal ver-» ] ïijt de voorfz'verklaringé.gë4aenftcbb?n^ béurërl Vijfhondèt guldens, en^de VöOffchre-1 beftaertfaluyt een générale LijftflMi10ΦΖ,

ve Gpeaërbri, fondèr Pafport geladen;, alleen ! uythet'vo'orfz Schip füllen werden gelöft, en den SclilrSpër geobligeert te geven Adte van be- kérrténiu^', van dat dë voorfz aengehaelde Goe- derén'fli^iijn Schip zijn gevonden fbnder Paf- port , en dat hy die aengtbha^lde Goederen heeft

ingeladen Goederen, met^preiTwvandem ten van dien, in hare quantiteyt en Φ°®1 1 vöorfoo verre die haer kenpaér ^f"^^. I als Aluyn-vaten, Amandel-balen '-ƒ£c ·% 1 .vaetjens, Seroenen, Indig^A"^^, I hande uytheemfche Bieren,pfr^l

-ocr page 1267-

				B^helfendedeifOüvoyen, Liceitfen en Veyl geldt. $&§$
		allerhande Boter ί allerhande Kaes, Kaerde- baien» Kanelfas^jajen vK'apper-vacen, Kamijn- baicn j Korerït-vaten j Tonrïé-vijgen, K.prve"- vijeen , Galnore-balen, Jkorven Glas , Gön> vaien, aUerilajad.e, Pc.aoenien^aet, na demaet ranciePIaétsdgerty van d^en komen,, GeérlJ- toilQenentbalenidrpPgenHaring)i of Bucking- tobii'eri,Ilrpyëjn5prot, Hpnigh-vaten» Hpp- facken, Hout , allerhande Ooft- en W,éft-In- 'licji Hout-, fcp.Qni te verwen, ajs teyëjrir$eY-j (jeni de quantiteyïyan de ftuckenyan die.n's'.pïj- bereyde Elafyds- Buffels-Harts-en Rhees-huy- l^ij mitfgaderss allerhande fop gefouteals ge- drijpghde Hiiydën, Kalfsv Schaeps-enli.arns- vélien by de ftüekeri, packeri Jachten, feugen pfblocken-JLippjf, Potlooé-vaten , Olipbants- taMen, Qly-pijpenenyatëp, 'Traen-quartëe- lerij quartelerj..mét' Walyifch-i^eck,pijpen,'ofj 'tertëeïenmp,töly^cn , alJerhandeJPapier-tia,- ien, 'Paiiel-balenV'Peck- en Teer*vaten hf ^e \φηΛ Yccx-^en^lujmi^ckeii) Pruym-yatea,j Kaldc-vatenV.^ Zeep-tbnneh pJtkaflèn vaa yerféheydë Q^arye,-; αίκρ mende, $yr,ppp-.vat£n, j£k zy p?jpW of 'duarteelen,," ^UérJhande S.but, na de pae^Yan, lëPlaetsdaer \ι$χ van .daenkpj^t ^, ,Spee^,e.'n^e f ariime-yateri,,, .Süycker-jciftqrieïJ Buyek^va.. f^roèntijn-va.t^ri-ji ^^emarA^a)fc^.,,all^^- nen 9> Brapdewijnéperi 'A$jppp > $$$0: vat of vier oxhppijden,V^pjfepal^n, .alJé^fj j ïeqyanXfcr., en jvpprrs aljs'de Waren e, η Kopp*· \ iejt riipchten.'ppkéfjt. '2-ij^|^.^a«efltóoy^xag. allp de; ielvGp gëlijqkracd'è van 4Up!de aMere M&U kaifep,#ale,a, y^n;, 'fdaex ν$%$ bekent, fullen de JS^hip^ers én Stïiyrïüydén Aw.ertejn opgevende ppmenps^n xrjiercken/| te Wfïmïxm die g^eenë; die ge^prftbr^ert bt^^gft· I *»                                 «ra                          1/ ■"             -■              l *                                            't ,j j|4|e fulSen^i Ie Öpiippexs ^^yrluydeii, 4e aengevinge in voege,p,a,ts .'yporen ;hepe >,edaep^' be'yde de fely^on^^eckfajien^ èieecl^nge iftjfayfö v^^mM^n^T f^W* ëë%^ep,!e« gecQr|i|d^^rf ΨΪίφΐί'- *^t daer. Qmtr^fal mbët^^£r$efl gepbfer/r ^tiliec Itófmjilier. yan gepèi>a.i<?; verklaringe, ^ètpyn^^el^einfe^ XL . j ", ïhh/:; ïcLjia*-.·^ .-■..jfr."> n iXji^tj üi «'./'Η:':' -■ -i^ftil .· JrifulkftdeCpmrriifen terRepjjerphe dëjge-				de van drie hondert guldens gecQ.ndfiljjneérfj en voorts fop wel Schipper als Sf uyrrtian, hagelè- genthëyt vanjTaecken arbicralijck geftraft wer- den $ in geUjcke maniere Γμΐΐεη itraf Baer zijn de Schippers en Stuyrluyaen^' die in de yobriz.ge- nerale aengevinge een jge,^Goederen juet, hacr weten kpm.eri.teverz\vi|g(gn, .pPdiëpeeenefp^ cie vopr deRndere fulleniiebben aengegeyen in Goederen die liaerkenbaer rhochteazijn. VI TT1 '' ' " ; .v· bullen opejk de Schippers, $tuyrltuycien ofte hare Pêrfopnen repreiêntetende , geiene .(Góé- deren buyeen Scheeps.boprt vermogen tfilóflen, /onder da^alyoorcn daer van is vertpondt bc- lippdijjckë.IJos-ced.ulle,,,pra:cifelijck pypj? een kpménde met hare,.generaled verklaringe,. op pcene van té vervallen ie een boete van vijf Üon-1 .derf gulde.n.5, dacr voprep het Schip Mede fal jzijn aenfprëqckelijck ën. exQcutabel·, met'ctién verilandê,,,, φ! de Schippers geladen', hebbende W.a ren'». de R,o η de maet (u b j eÓl, fo ρ. .wanqeer fy hare .generale verklaringe fullen hebben gV aaen, conform de ordredker van zijnde, fullen mogen volftaen met te betalen's Lands gerech- ïtigheyc^aiih^tjgw.at rn|érder g-ejpft als aangege- ven. fal^i|q.i.A.en .wedcrpnl ivéri de Kp.ppluydeni ^ die meer,cler .gélpft Ats^êhgëgeven ioudcii mOf .gpn he,i?,beny by parate executie fullen mógen verhalen het gunt fy V^^^K°0|U[£ftnas.g^ kóftenyan deièlve exjecuti?, alles yopr en dopt *W^fjK4V&van dePlaetiedaer4$ vporfz Ne- goriantqn, wdPnachtigh zijn i ten ware de yppi:- fëhreye faufqn bu'yten l^enniiiê van..de Sjchip- përSj /,$|iuy^iiyden of liarePerjbpneri repréien- ^^φΐ^ξ^φΐ^^ΰ en fy de épiciisgpfel- len, pf fl$ geene die de vpjprfz fraude hadden ^eplee,gftc., ginajtnenr^ft^eri ι in welenen ge- yalïe dé vpór,(z $chipp.ers.* ';$tpyrluy4eri, pfan-* ",^ere, j^erPcrfopnen reprefehrerepde, ên odek !het voorf^Sehijp voor$e, vopriz bpe,te niet Aen«» fevsè&$FkMknz^ , Sullen,mcde de Schippers, .de Rivierériarkp^ mende.,] ^are, generale verJkLamngp, pf fpo ge- paemde Ba^^?!» hebben over, te gëyen.pp de eerfle Wacht v^n haer arriyjement i ^ls nament- lijck, den ÏLhijn αί^ρ^ςηφ |ot Schpnclien- Ifchans, ί sde;Maes afkpm^de .tptMai+ricKt,, o^ Patwijë^,5 pp <fc · Maes r^fpe,cl:ive, .om, Pjp* d? Cpmptpjreri,, Her n^genpemi» pp qq ypori^ generale yerklaringe.pf.bal^ee de Pa^pPrtea geëxpédieprt te werden'%, fppaism^de^ejViserr .en Karrelpydeö gehpudien fullen zijJÉ gelijcjce yerklarir^e^e^cien, pfde/pp genpemdcV,plg- ferie ven te lichten op deee^Re Wachtep ?-die, in- Ifpmen'd'Qiiiilep^afferen., 'juiq cpnfprm, cfe iejye ^ïaré ppgeJaiJen Goederen yerklaert t.c werden pp het eerfte Cpmptoir van Ppnyoye}i.,.(dat fy lillenaendpen? alles pp depcénen hïeryppren geflatueert.                  , .                .1.,'.;"; , ' Pat g^en ^.qhepen oJfScïiuyten , feleynpfce grppt, geladen met Goederen , Convpypftc Licent iuhjeclt wefende', van defe Lancjerr fullen rnogen varen,. h^t zy Sxrpprrien, op pfre over Zee t ten zydeSchipperen of Koopluydeneerft'
			' -Γ°Ρde ^ÜtmSpfe j ■ ttifi 03Ct; (BhidilW r··.%■ ty aldien'4q Schippers e^.^tgyrlqyctprl^ WRtpn het geVal Kipr na vermeit ·, in het der !jc% ^Artic.ulvan^^ fiet jégenwpprciige JPIafaef^^· ^^Goederen of KoppmanXebappen, pver nQ°Wf kpmen tieiojten , y^pr.d^tdevQpril^· ^eraleverklaringe fal wdje^ gedaen, fal.dè^ ,^PPer verbeuren een fommeyan yijFharidert Pdens, daer vporen het sSchip.'.aen.lpre^.e^er gc^en executabel fal zijn > 'en den S.tuyrman, in § Yari contrayetiiie» fal dacr over in een amen'
							en

-ocr page 1268-

:l l

ϊζφ PlacatenmOfdonnantien. lO.Boeck. 3.Tit. enalvoorefidenChercherofCommiflarisopde | en fal den felven Schipper als dan onder benèfï uytterfteplaetfen,en oock tuflchen wegen (des cie van de voorfz confignatie moeten werd

geexpedieert. XII. Dan alfoo verfcheyde bèdenckelijckhed vallenopdeeXeciitievanhetguntvoorfz js f infonderheyt dat de Schippers, alhoeweU voorgeroerde Zeyn- teecken gebruyckende.om daer door de Commifen ter Recherche tedoea af-komen , echter door traegheydt, verfuym of nalatigheyt van defelve, in hunne reyfedL Verloop van Getyde, van goede Winde, 0fan. derfins, merckelijck fouden konnen verden geretardeert, tot groote interefïè en exceffiye fcha'de van defelve , mitfgadersvandeReeders en de Koopluyden, die de voorfz Schepen ful- len hebben bevracht: Soo hebben Wy, om té prevenieren het retardement der Schippers, al· vooren door nalatigheydt der Commiientotde Recherche in het waernemen van hare Officien in de uytterfte Zee-gaten, goetgevondendatde Officieren aldacr tot hun devoir wel ^Ηεφεη ernftelijek fullen werden aengemaent bydeCol- legien ter Admiraliteyt refpeftivelijck, daerfe onder reforten, met permiffie aen de Schippers. datfe (de voorfz Officieren in manquementbly- vende} haer fullen hebben te addreiferen aèü denCapiteynvartden Uytleggèr, diegeautho- rifeert en gelaft werdt midts defen in Mckenge- valle de Schepen tevifiteren, en Mc vanéxpe- ditie te verleenen, deweleke nadërhandtaen de Schippers, wederom hier te Lande komende, fal dienen tot decharge op de Comptoirender Convoyen, en door deOfficieren gefteldtwer- den in handen van de Advocaten Fifcaels, om te dienen tot Iriftrumenten, daer mededatfede voorfz Cherchers fullen konnen calangeren. XIII. Datvannuvóortaeneenyegelijck, van war. Natie, ftaet en conditie hy zy, gehouden fal zijn 'sLands gerechtigheden van alleinkomen- de en uytgaende Goederen en Koopmanfcbap- pen te betalen in handen van de Collcfteurs re- fpeéHve daer toe gefteldt, achtervolgende de

verfocht zijnde} vertoonen Pafport of Pafle- porten van alle de Goederen, die in de Sche- pen geladen fullen zijn, en dat fy met de Sche- pen foo lange iullen moeten blijven leggen, ter tijd toe de voornoemde Cherchers deièlve be- quamelijcken önderfocht en gevifiteert fullen hebben *, foö nochtans, dat de voorfz vifite fal moetengefchieden fondereenige vexatie, met het minfte retardement, en met den meeften haeft, en ibndervifiratie-geldt ofyets te mogen ontfangen-, en overfulcks fullen alle Schippers gehouden zijn, varende van de Plaetfe van hare Ladinge, alle de Pafporten van de inhebbende Goederen te fchepe, en voor de handt te laten blijven, om t'allen tijden vertoondt te konnen werden, op de pcene van te verbeuren yeder dag vijfen twintigh guldens, ter tijd toe dat fyde Pafporten t'fchepe gebracht, en de Cherchers ofCommifen Generaels getoont fullen hebben, mits dat de fel ve pcene niet fal mogen excederen twee hondert guldens. Ende op dat de voorfz viiite bequamelijck fal konnen gedaen werden, fullen de Schippers in het uytvaren, gekomen zijnde omtrent de uyt- terfte Plaetfen daer Commifen ter Recherche zijn gefteldt, of daer defelve tot beter voorko- minge van frauden gefteldt fullen werden, ge- houden zijn in tijds haer Ancker te laten vallen, of, om in hare reyfe niet te feer geretardeert te werden, tijdelijck een zeyn te doen met het uyt- fteecken van een riem, of ander zeyn-teecken, ten eynde de voorfz Cherchers datelijck af ko- men , om de felveSchepen te vifiteren > fullende de Schippers enStuyrhiyden mede meteen At- teftatie, door beyde geteeckendt, volgens de Formulieren, die defelve Cherchers haer fullen exhiberen, verklaren, dat in hare Schepen geen andere of verdere Goederen met haer kenniiTe zijn geladen, dan in de Pafporten, daer 'op de- felve ingefcheeptzijn, bevonden werden geëx- preflèert te wefen: Gelijck oock verders de

Schippers, wederom komende, gehouden fuU j Lijfte, Ordonnanticenlnftruftiejdaêrvang^

maeckt of noch te maecken * te weten, dieSche- pèn en Goederen uyt'er Zee inkomende. Jafl alle hare ingéladenè Goederen, ter plaetièdaer fy rèfpe&ivelijck ontladen furiën^, midtscMie van derefpe&iveComptoiren, alwaerdebeta- lingegefchiedtis, gehouden fullen wefenty elcke Lichter of Veerfchuy t, inde welckeeew: ge der voorfz Goederen geicheept zijn,omdaef mede voorts ter gedeftineerdé plaetfe g^Ï

lenzijn aendeComptoiren, daér de ojntladin ge fal gefchieden, te vertoonen A&e van vifi- tatie, by twee Cherchers geteecként, van dat fy op haer uytvaren behöorlijck zijn gevifiteert geweeft op ae uytterfte Wachten, ten welcken eynde de Officieren van de Convoyen en Licen- ten wel exprefïèli jekwerden gelaft en bevoolen, de Schippers niet te expediëren, voor en aleer alfulcke Acte van voorgaénde vifitatie, of andeir wettigh bewijs henluyden vertoont fal zijn, fuTr lende de felve Schippers daer inhe, of in eenigh poin& van dien nalatigh blijvende, gecondem- neert werden ineen fomme van drie honderdt guldens, daer vooren de Schepen fullen zijn exe- cutóbel: En in gevalle den Schipper foude mo- gen feggen fijn Afte of ander bewijs van voor* gaende vifitatie niet by de hand te hebben, dat | hy als dan fal mogen configneren de voorfz fom- me van drie hondert guldens, die aen hem fal werden gereftitueert, indien hy de felve Afté of ander wettigh bewijs van vifitatie binnen den «ijd van acht dagen exhibcert of laetcxhiberen,

werden, te leveren behoóriijcice fchr

iteyt ende

verklaringe en fpecificatieyande quah

quantiteytder fel ver, ten eynde deRecherc na behooren magh werden gedaën ·, en de Cy deren, de foëte Wateren afkomende, ofdiei bredeken of niet i te weten, de Wael ar kome; de totNymegen, den Yffel af komende» Doesburgh, den Rhijn af komende totW·, hem, eri de Maes afkomende ter pla^h0U' het tot noch toe ontfangen is geweeft; j>en dclijck nochtans, dat de Schepen, uyt &M inkomende, die genoodtfaeckt fullen »J loiTenoftelicbtcn? om de Droogte te pPfg

-ocr page 1269-

Behelfcnde de Convoyen., Licenten en Veyl-geidt. 1247

eyndc dat konnen komen ter gedeftineerde 'j3etfe, dat de Schippers met de eerfteLichters ofVaertuygcn hare generale verklaringe fullen moeten opi enden, en by yeder Lichter een Fa- auredoen van de Goederen daer in geladen,van alle welcke Goederen de Schippers gehouden fullen zij η voor het inkomen van hareafrQeckc- „jiige aen te wij fen , dat 's Lan'ds recht daer van jsbetaeldr.         ■                       /.... ,'. Éoeïe uytgaende Goederen, 'tzy over Zee ofanders, terplaetfe van hare eerfte ladingeof afichepinge, in wat Schepen, Schu y ten, Kar- ree .Wagens, Ry-ofVaertuygen dat het zy, •fzyornin andere of meerdere geladen te wer- den , ofte anders met de felveuytden Lande, te werden gevoert ; des en fullen geen Wagenaers, Voeriüyden, Schippers, Koopluyden of hare faijpors, in het geheel of ten deele van haer in- komende Goederen onderwegen in eenige Plaetferji daergeeji Officieren over de Convo- yen en Licenten gefteldt en "zijn, mogenlofien, noch tot de uytgaende meer mogen in ofopne- mfinj dan alleenlijck ter plaetfe van hare uy tter- ujckeloiTinge ende ladinge, of onderwegen in Plaetfen daer Compröiren van Convoyen ge- houden werden ,en dacin prsefentie of met voor-' weten vanden CchercherdervoorfzPlaetiè,en mitsalvóorens het vooi fzbeièheyt van betalin- geten voorfz Comptoiregeroondt en aengege- ven te hebben ; endeen fullen van daer niet mo- gen vertrecken, ten zy by de felveCommifen [volgende de verklaringe van de Cherchers, of bydeCherchersfelfs} de voorfz gelofte, ofan- deremèer in ofte opgenomen Goederen op den riigge van het voorfz haer befcheydt terechtgeT teeckentzijn. Endèindicn by de efFefteleloflïnge of anders opek onderwegen bevonden werdt, dat de voorfz Goederen ten eerften Comptoire, daer «etrecht van dien betaekial zijn, niet ten vol- len of te rechte, voor foo veel die aen den Schip- per, WagenaerofKarreman kenbaer mochten zijn> aengegeven, of dat onderwegen eenige yoederen, anders dan voorfz is, geloft, of meer ^genomen waren > fullen de Binnenlandtfche ^hepeh, Wagens, Karren, Sleden en Paer- jljjj en alle de Goederen, in conformiré van «et eerfte Articul, gehouden werden voor ver- beurt.

overgegeven, wat, en hoe veel Goederen een yedcriadeSchepeh of Wagens is hebbende, of begeeren te Schepen ofte laden, met wel duy- delijcke verklaringe en fpecificatie der felver Goederen ,in oprechter qualirey ten quantiteyr, foo van getal als gewicht, met de mereken ende nombres, daerelckftuck, pack, baleoftonne mede gereeckent fal zijn, of anders mede de gerechte waerde van de Goederen , volgende deLijfte, diena de waerde betalen, vanwacr die komen, of werwaerts fy die van meyninge zijn te voeren, en dat fy dienvolgende het volle Landsgerechtigheyt, daer toe ftaende, betaelt» en het acquit van deielvc betalinge gelevert heb- ben in handen van de Cherchers of Toeft enders, om die voor het vervoeren of laden der felver by haer gevificeert te mogen werden. XVII. En fullen alle gezwooren Meters van Kooien, Sout, Granen ende andere Waren , de ronde Maet fubjeit, op den Eed by henluyden ge- daen , op de Comptoiren van de Convoyen moeren oprechtelijck aenbrengen het geen by hen uyt de Schepen is genietenen geloft; en fal conform foodanige aengevinge , des Landts recht weiden betaelt; en fullen de Pachters van de ronde Maet aen den Commis Generael, ende andere Officieren moeten geven vifie , en £des begerende} Copie uyt hare Regifters , en in- dien ondervonden werdt dat de voorfz Meerers geen oprechte aengevinge hebben gedaen, ful- len verbeuren een boete van drie honderdc gul- dens, en by de Burgermeefters en Regeerders van de refpe&ive Steden , daer fy aengefteldt ι ziin, van haer Bedieninge werden gepriveert. XVIII. En omdefraude die gepraclifeert foudemo- gen werden tegens alle'tgeene voorfz is, te be- letten , ioo en fullen voortaen geenderhande Goederen mogenAntladen, gefcheept of gela- den werden, loo wel in de Steden als ten platten Lande, als na het opgaen, en voor het onder- gaen van de Son, ichoon daer van de Los- ofte Laedcedullen gehaelt mochten zijn , ten ware. fulcks gefchicde met kenniiïè van de Commifen Generaels, ofte by haer abfentie van dé Cher- chers » op pcene van confifcatie van al de gelofte of geladen Goederen en Koopmanfchappen, en een boete by den Schipper, Stuyrman, Karre-en Wageman yeder te verbeuren, als in het eerfte Articul: Ende en fullen de felve Goederen me- de niet mogen geloft of geladen werden op eeni- geStranden of andere Uythoecken, daer geen Officieren van de Convoyen ende Licenten en zijn, op gelijcke pcene; maer indien yemandt van de voorfz Schippers, Stuyrluyden, Kar-of Wagenluyden konde bewij fen dat de voorfz lof- finge of ladinge buyten ftjn kennis wasgefchiét, fal echter, en des niet tegen ftaende de voorfz boete moeten betalen, maer wederom fijn regres hebben en behouden tot lafte vandiegeenedie de voorfz Ioffinge of ladinge heeftgedaen; ge- lijck mede deKoopluyden fullen behouden haer regres op die geene, die bevonden fullen werden de loflinge of ladinge te hebben gedaen, ren wa- re by haer met beëdighde verklaringe volkomen konde betoonen ful ks regens haer wille gefêhiet

Dan

xvi.

Uat voorts mede de Koopluyden ofFa&oors hhu ^*oec*eren toekomende, of laft daer van f™bende, de voornoemde inkomende Goede- & voorby de Comptoiren daer de betalinge full °^an(^^rs' mede van de Schepen niet en 'en m°gen vervoeren, of doen vervoeren, of oers deafgaende mogen fchepen, laden of gc- Sef Ψ ^at k^e Schippers of yemandt anders, ref λ^Γ °%e'ac^en worden , ten zy een yeder nf,pethve van de Goederen, haer toekomende,

aerfylaft van mogen hebben , aendeCom- •1|· f"vfn de voorfz Comproiren, by fchrifre-

ïi^!i'*Cr' °^erlïaereygen handt»" of onder «avo 'anclie ^ecne> die haer dingen doen, orwiens doen fy moeten inftaen, hebben

te

-ocr page 1270-

1248 Placaten en Ördonnantien. lo.Boedc g.Tit.

te zijn, waer op nochtans geen reflexie fal wer- den gemaeckt , als nevens hec fifteren van diQ geene, waerdooriulcks isgefchiedt, omdaer aen de fchade te konnen verhalen, met ftraffe aenden lijve» ten minften by openbaregeefie- linge, indien iniblvent bevonden werdt. XIX. Soo wanneereenige Soldaten van de Guarni- foeneninde Frontier-fteden of andere, eenige Paerden, de Comptoiren van de Convoyen en Licenten gepafTeert wefende, op zy wegen of el- ders fullen achterhalen fonderPafport, endede gerechtigheydt van den Lande niet betaeldt te hebben, fullen defelve Soldaten gehouden zijn fulckePaerden te brengen binnen dénaefte Ste- den , en die aldacr te laten in handen van den Commis Generael, indien als dan aldaer een is, en in gevalle aldaer geen is, in handen van de Officieren van de Convoyen, dewelcke daer van terftondt fullen adverteren den Advocaet Fif- cael, en de fel vétoefenden de confirmatien daer van zijnde, tóe dat by het Collegieter Admira- liteytvandenQuartiere, de felve Paerden ver- klaert fullen zijn verbeurt of ontflagen, daer van dé Soldaten als dan voor haerluydergedaen de- voir fullen profiteren d'eene helft, en degemee- nefaecke d'andere helft, wel verftaende dege- meene faecke geen onkoften te dragen. • XX. Dat niemandt in defe Vcreenighdc Neder- landtfcheProvincien eenige Goederen, Eetwa- ren of Koopman fchappen, hoedanigh die zijn, in Schepen, Schuyten , op Wagens of Karren fal mogen laden, of doenladen, omuytdeee- ne der voorfz Provinciën in de andere gevoerdt te werden, jain de felve Provincie van de eene StadcofPlaets inofnad'andere, fonderalvoo- ren van de felve in of op te laden Goederen, Eet- waren of Koopman fchappen, volgens onfe voórgaendeordre, op de uyïgaendé Goederen geftelt, gehaeldt te hebben een Inlandtfch Paf- port, 'twelck om de minftekoften verleent fal werden fonder kley η Zegel, of y etwes voor de expeditie te betalen, inhoudende de gerechte quantioey t en qualitey t van de Goederen, mits- gaders de nombre en mereken van dien, om na confignatievan's Lands recht, en gedane vifi- tatie van de Commifen ter Recherche £ oock fonder daer vooryers te betalen) vervoerdt te werden; ende fullen de voorfzgeconfigneerde penningen gereftitueert werden, foo haefthet voorfz Pafport, zijnde geè'ndorfeert met de be- hoorlijcke Atteftatie van een der Officieren van de Convoyen en Licenten ( foo ter plaetfe van de loiïïnge eenige zijn ) of anderfins van den Officier van de Plaetfe, weder ten Comptoire Vim de aengevinge gebracht fal wefen, binnen alfulcken bequamen tijdt als in hét voorfz Paf- port gepraifigeert of gefielde is, na dediftantie van de Plaetfe, offaeyfoenvanhetjaer, en ful- len de Koopluyden, Schippers , Wagen- ofte Karreluyden, voor't fuyveren van de Pafpor- teh, midtfgaders de reftitutie van de geconfig- neerde penningen , aen de Ontfangers van de Convoyen en Licenten twee ftuyvers betalen, fonder yets meer'te mogen eyflehen of preten- deren ; doch ftiUeB van hét halen van de voorfz

Binnenlandtfche Pafporten vry zijn foodamV Schepen, Schuyten, Karren en Wagens f geen ordinaris Marckt- en Veerfchüyten zijnde Τ die niet gewoon zijn mét Koopmans Goederen, 00 Vracht van de eene Plaets na dearidere te varen maer die alleen by gelegentheyt eenige Ect-v^I ren of*andere Goederen by kleyne partyen ter confümptie uyt de Steden ten platten Lande naeft aen de Steden daerfe van daen komen, &.' legen, komen te brengen, foo wanneer,defel. ve Schepen of Schuyten ten platten Landej naeft aen de voorfz Steden gelegen, gevonden %. deny werdehde aen de arbitragevan deCelJe- gien ter Admiraliteyt gelaten, ommeuytallecfe omftandighedenteoordeelen, ofdévoqrfchre. ve Goederen en Eet-waren ter confümptie, of tötKoopmanfchappe ingenomen zijn, enblij- vendedeSchippersofVoerluydenvanfobdani. ge Schepen, Schuyten, Karren ende Wagens, midtfgaders de Eygenaers vaö de voorfz Ëerwj. ren of Goederen gehouden, om, des by dege- melde Collegien van de Admiraliteyt ii'óodigh geoordeelt werdende, onder folemnelenEede te verklaren, dat defelve Eetwaren of Goede- ren niet en zijn gedeftinèert, omme in eenige Steden in de Provinciën, of oock aen eenigean- dere Schepen, Schuyten, Karren of Wagens, binnen ofce buyten de Provincie gelofttewer- den. XXI. De Goederen, Eetwaren of Koopinanfchap-' pen, ter gedeflineerde Plaetfe gearriveertzijn- de, fullen de felve nietmogen gerept, geroert, veel min geloft: werden, dat na dat deCher- chers (indien ter felver Plaetfe of Stede eenige zijn) vertoont is het Binnenlandrfch Pafport, op welcke de Goederen, Eetwaren ofte Koop- manfehappen zijn gefcheept of geladen,dewelc* kena de loiïïnge, op den rugge van het voorfz Pafport, buyten lail van de Houders, met hun handteyeken beveiligen fullen, dat alledeGoe- deren, Eetwaren of Koopmanfchappenvande felve Pafporten aldaer behoorlijck aenUndop· geflagen en geloft zijn, metuytdruckingevan dagh, maendt en jaer 5 en in gevalle eenigeioo- danige loiïïnge gefchiede ter plaetfe daergeen ordinaris Comptoïr, of Officieren van de Goi> voyen ende Licenten zijn, fal den Koopmjn» Schipper, Schuytvoerder, Wagenaer ofMrr<:* man, gehouden wefen daer de verklaring a« vooren te doen aen den Officier of Μψ{ΐζ

van

de Plaets, en van de felve, of van den^

cretaris aldaer, na gedane verklaringc, ne een behoorlijck Befcheydt of Atteftatie, in w fo van haer byhebbende Pafport, daer voor taeltfalwerden tweeftuyvers eens, ^Pr^ port en Atteftatie de Koopluyden, WP Schuytvoerders, Wagen- en Karreluyden 1 ten reftitueren de Convoymeefters ot V^r ren, gelijck als hier vooren breeder ge neertisj maerdie, fonder eerft e?deaiV,'& foodanigh Inlandtfch Pafport gelicht, . die van de Recherche vertoont te newen, ^ ge Goederen, Eetwaren of Κ °°Pm^*„ JJ&ί fal hebben geladen, of trachten te vervon^ datelijck vervallen in alle de poenen, »1 ^, Placate in hetcerftc Arrieul hier wwwg,

-ocr page 1271-

Behelfende de Gonvoyen5 eert \ Ende op .dat op de fuyveringe van de j ^orfz Binnenlandtfche Pafporten behoorlijck 2 mogen gelet werden, fullen de Convpymee- ilers, die defelve Pafporten uytgegeven, ende stands recht ontfangen hebben, moeten hou- deoperfeö en pertinent Regifter, by forme van balance ïngefteldt van hunne uytgegevene Paf- oorten,ende reftitutie van dien daer tegens, orri kt overige te verantwoorden aen hetCoIlegie térAdmiraliteyt, onder het welcke fy reforte- *                   XXII. Van de voorfz Pafporten te moeten hebben, fullen vry. en exempt weien de geauthorifeerde Binnenlandtfche Veer- en Marcktfchepen en Schuyten, foo wanneer fy haer ordinaris Veer bevaren, ennietanderss behoudelijck, datde Schippers ende Schuyt voerders van defelve als vooren aen hunne reipeclive Magiftraten fullen Eed doen, dat fy geen Goederen, Eetwaren of Koopmanfchappen, hoe die oock fullen mogen zijn, fullen inladen of lollen, als ter plaetie in deStedenrefpecüvelijckdoor de Magiftraet ge- ordonneert , fonder die in't geheel of deelon- derweegh teloiïèn ofte laten loffen aen 't Land, cfover hun Boord aen een ander Boord, op pce- ne van hunne Schepen of Schuyten , daer inne die geladen werden, te verbeuren, en verders alsmeyneedigh geftraft te werden, tot arbitra- gevan de refpeitive Collegien térAdmiraliteyt, iawelckersDiitri£t fulcks gelchiedt} en fullen de voorfz Schippers moeten exhiberen Acte van deMagiftraet, vandewelcke fyluvden zijn ge- ilde, envandcopgemeldeColiegien ter Admi- raliceytdaer op verfoecken en verkrijgen A&e van approbatie , die t'elckens na het verloop van twee jaren vernieuwt fullen moeten wer- den, ',op poene van het effecT: van dien te verlie- ten : En dewijle by tijden van Vorft, en als de Wateren geilooten zijn, de Vcerfchepen noch- teSchuytennieten konnen varen, foo fullen de Wagens, Karren en Sleden, die de voorfz Veer- lüyden dan fullen moeten gebruyeken, cmme devporfz Waren te vervoeren, midefgaders al- wlcke andere Wagen- en S ledel uyden, als de re- 'peftive Magiftratcn na hare difcreiie fullen goet «dienfligh vinden, in voegen als vooren te Ee- Wz geduyrende den felven tijd van debeiloo- Mfgteren, de voorfchreve Goederen binnen sLands mogen vervoeren fonder Pafport te ne- ^n, midts alvoorens bewijfende dat fy geëede j °e/%den zijn, of den Eed als vooren gedaen ebben j ende indien fyluyden tegens den voor- geven Eed doen , fullen fy geftraft werden J*tde,verbeurte van de Wagens, Karren, Sle- CflenPaerden, en voorts als hier vooren op de Nuyden is geitatueert* met dien verftande ^chtans, datalledeKoopmanfchappen, die »n buyten inkomen , en in aic voorfz Veer- diefen°^ ^ens werden geladen , fchoon yaleemgedage'nin een Packhuys ofte anders Ll^noPgeilagen geweeft, fullen moeten by Ujj ebben en behouden de Pafporten vanbe- . nge rereerfter Comptoire gelicht» omrne foo ponder weegh, alsrerplaecfevandeloffingc, :enT*\ ^evificeert ^n gerechercheert te werden,

Licenten en Veylgeldt, Γ249 heydt van de Veer-fchepen en gefwooren Wa- gen-of Karreluyden verleentj bydefen werdt gereftringeert en bepaelt·, foo nochtans datde voorfz Commifen terRecherchedcvoorfzvifi·· tatie van de pafièrende Veer-fchepen onder we- gen dan alleen fullen mogen doen, wanneer fy eenigeapparentereden van fufpicie fouden mo- gen hebben, ende voorfz Marckt- ende Veer- fchuy ten daer op goedt vindende te vifieeren, de voorfz vifitatie fullen moeten doen en voltrec- ken binnen hetuyr van 't arrivement van de voorfz Schuyten; en in gevalle fy de voorfchre- ve vifitatie binnen den voorfz rijdt van eenuyr niet fouden mogen hebben gedaen j dat de voor- fchreve Schippers in foodanigen gevalle hare reyfefullen mogen vorderen, midts docerende dat fy een uyr langh aldaer hebben gclegcn,en de voorfz vifitatie afgewacht·, en fullen de voorfz Commiiën voorde voorfchreve vifitatie van de voorfz Schippers niet ter wereldt .mogen eyf- fchen, vorderen of nemen} en by aldien bevon- den werdt, dat fy van de voorfz Schippers daer vooren yets hebben gevordert of ontfangen * of defelve malitieufehjck te hebben opgehouden* dat fy daer over met privatie van haer Officie ful len werden geftraft; en in gevalle bevonden fou- de mogen werden, dat iy de voorfz Marckt- fchippers fouden obligeren tot hec geven van yets, hec zy in een fomme voor een reyic, of jaerlijcks, of op wat wijfe het oock foude mo- gen zijn , dat de voorfz Commifen in fulcken gevalle, boven de voorfz privatie van hare Amp- ten^ aen den Lijve fullen werden geftraft, foo als na gelegenthey t van dè faeeken bevonden lal werden te behooren·, behoudelijck, datde voor- fchreve paflèrende Marckt-ichepen hier door niet fullen mogen werden geobligeert om te moeren aenleggcn ter plaetie daer fy niet ge- woon zijn aen teleggen.         !              ? XXIII. Ende fullen de penningen van defelve ver- beurde Goederen verdeeldt werden; tewetenj foo wanneer die niet en excederen de fomme van t waelf hondert guldens, een derde-part voor de gemeene faecke* een twaelfde-part van het ge- heel (afgetogen de koften) voor den Advocaet-1· Fifcael, eenderdepart voor den Denunciateur» wiedathetoock zy, ende het refteren de derden part voor den Commis Generael van't Diftriér, diein der tijd binnen de Provincielal zijn, als de fraude fal wefen achterhaelt, en in fijn abfen* tie voor den Commis Generael, wiens beurre dat het zijn fal in de Provincie te welen ί daer die achterhalnge gefchieden fal, of gefchiedt fal zijn, en foo wanneer die zijn boven de twaelf hondert guldens s fal het geene daer boven is ver- deelt werden de eene helft voor de gemeene fa- ke, ende de andere helft half en half voorden Commis Generael en Denunciateur voorfz, blijvende het recht van den Fifcael als vooren j behoudelijck, dat de gemeene faecke inbeyde gevallen in geen ongelden of laften ( anders dan van de verkoopinge) gehouden fal zijn} dan indien de voorfz confifcatien fouden komen te rijfen boven de tien duyfent guldens, fullen den voorfz Advocaet-Fifeael, Commis en Denun- ciateur haer deel tot defelve fomme trecken foo 7 Ν                   voorfz

^

IV, D

opfichte Wy verftaen dat de vry-

E EL,

l

-ocr page 1272-

Placaten en Ordonnantien. ïaBöeck. 9.^ XX Vï. Ennademaelmede by experiemie bevo

I2JO voorizis, en vain de redelijckhe

werdc, dat in de Steden, op het exercereirv^ haer Hoog Mog. Placaten, foo over het 12 ken van frauden als anders , tUffchendeMaei ftraten en Officieren van de Convoyen endeL centenveeledisgunften ontftaen} datmededê' felve Officierendoordie vandeMilitieenande" re, in dienft van de Generaliteyt zijnde, bvvii* lende hand foodanigh niet en werdt geboden als den dienft van het Land wel vereyfcht fOÖ' hebben Wy, totvoorkominge van dien,act. gevonden mids defen gantfeh vrund en erafte." lijck te verfoecken de Heeren Staten vanderci fpe&ive Provinciën, de Heeren Gecomrriitteer* de Raeden, of Gedeputeerde Staten, endeMa. giftraten van de Steden en Plaetfen, door hare Officieren die van de Convoyen enLicentenin allesdebehülpelijckehand tedoen biedenende houden: Vangelijcken laften ehbeveelenWy oock wel fcherpelijck alle Politique en Militaire Officieren, in dienft van de Generaliteyrzijn- de, devoorfz Officieren van de Convoyen en Licenten in alles ( des by haer verfocht werden- de ) behoorlijcke affiftentie te doen. XX VI I. Verbiedende voorts alle én een yegclijck,tan wat Natie of qualiteyt die zijn, de Oitiersöp de colle&e en toeficht van dé voorfz Convoyen ineeniger manieren te injurieren, molefterenof eenigh empefchement tedoen in het exerceren van haerl uyder Officie, mét woorden, wereken of anderfins, op poene van vijf hondert guldens, en daer en boven arbitralijek geftraftte werden als perturbateurs van de gemeenerüfte, na gele- gentheyt der faecke/         sib-             .-- ■ ■■■·; xxv ii i;<:- ■**»*; Ende ren eynde defe Onfe Ordonnantie al- omme in de Vereenigde Nederlanden puriiriie- lijck magh werden onderhouden ende achcef- volght, belaften én ordonneren Wy welexpref- felijck Onfe Raden, gecommitteert ter Admi- raliteyt in de refpeclive Quartieren jdatfys vol- gende haren Eed, in alle frauden, contrüven- tienen exceflèn, fondeceenige cotópofitiepfte moderatie, difeftelijck ofindireclelijck, fW cifelijck en rigoureufelijck jegens eenen ψf' lijcken, dé'voorfchreve pccnën en correoien byhare VonniiTen én Sentendeti, dadelijcKèn openbaerlijck met'de ftrafren en publiq^^" koopinge der Goederen, Waren en Koopm^· fehappen, Schepen > Schuy ten, Karren * we- gens enPaerden, doen executeren j fonder ra* t yen voor goede Mannen te renvoyeren, ό _ nige aengehaeldé Goederen öfSchepen 5'** over noch niet is gefèntentièërt, onder j50?^ tochten te ontflaen', maer alleen onder de■■· fignatie van de Waerde, en dëboete eae^ ren de Schepen en Goederen by Sententie jj den konnen verklaëfdt werden executa e zijn, alles op pcene begrepen in.haerΜ Mog. Refolutie van den twaélfden *eor feftien hondert vier en feventigh, jegens . penfatie gen omen, blijvendedefelveH-e ..

na'tdevoir» arbeydten moeyteby haer daer in gedaen, bevonden fal werden te behooren, blij- vende de verdeelinge van alle boeten foo als van oudsisgeweeft. ,' XXIV. Authoriferen voorts midts defen de refpecTri veCollegien ter Admiraliccy t, en begeeren, dat derhalven de vifiten en funftien-van de Commi- fen Generaels der Convoyen , de Heeren uyt haer midden, of derfelver Advocaten Fifcaels en SecretariiTèn, acces tot den Raed hebbende, daer toe gecommitteertwerdende,vry acces ful- len hebben om te vifiteren op alle Comptoiren de Regifters van de Convoyen enCicenten, fon- der daer toe confent van eenigh Collegie, daer foodanighComptoir onder is reforterende , te verfoecken ·, en fullenalle Ontfangers, Contre- rollcurs en Commifen, op het verroonen van foodanigenCominiiïïe, vifie, en (desnoods) extra£r. van hare Regifters hebben te geven, op koften van die geene die foodanige extra&en komen te verfoecken ·, inviterende ende noodi- gende tot dien eynde oock eenen yegelijck, fchoon geen Chercher of ander Officier of Mi- nifter van het Landt zijnde, met beloften van recompenfe, om aen te brengen en te ontdec- ken het gunt hem bekent foude mogen zijn , in fraude van de voorfchreve Middelen te wefen gepleeght j permitterende mits dien oock de Commifen ter Recherche, o mme fel fs buyten het ordinaris Diftricl van het Collegie> daer on- der de fel ve reforceren, alle frauden te ontdec- ken,endieaen te brengen daer het behoort, on- der gelijcke benefieten, als of hetfelve binnen 'c voorfzDiftriil gefchietware. XXV. En alfoo befpeurdt werdt dat eenige Commi- fen ter Recherche in hare funftie niet foodanigh vigileren als'r wel behoort, foo is onfe ernftige willeen intentie, datalle defelve Commifen ge- houden fullen zijn van de Heeren Raedenvan de refpe&ive Collegien ter Admiraliteyt, met den aenvangh van yeder jaer, in perfoon, of by verafgelegentheydt by Requefte té'verfoecken continuatie van hare Bedieningen,. om als dan door de fel ve Collegien, naer ïngcno men advis van den Advocaet Fifcael, en Commifen Ge- neracl, op hare comportementen behöörlijck gelet, en fyluyden na ondervindinge van faken gecontinueert, en op nieuws beëdight, ofwel gelicentieertofverplaetftte werden, fulcks als na gelegentheyt, en ten meeften dienfte van den Lande bevonden fal werden te behooren ·, ende by aldien bevonden foude mogen Werden, dat yemantyetshadde gegeven of genooten,omme eenigh favorabel advis of continuatie te beko- men, datfoo wel den Gever, als diegenooten heeft, fonder eenige de-minfte cottniventie ver- vallen fullen zijn van hare refpecüve Ampten en Bedieningen, ten ware den Gever fulcks qüam re openbaren en aen té brengen, foo verte dat daer uyt, ende verdere preuven, ée waerbeyt konde werden ondervonden, in wekken geval-

echter oock * voor foo veeï hmêlt, in haer geheel:

: infgeli·'*!^

leden Gever continuatie van fijne bedieningé en

impuniteyt van'cgepafTeerde fal genieten. · 'u&

Fifcaels, onfe Generale Commifen^ k^

-ocr page 1273-

				Behelfende de Convoyenr LicenCen en Veyl-geldt. 1251
		teursenCherchers, die Wy totonderfoeck van I jeyoorfz fraude pra?cifelaft en inftruftie gege- Ten> en op haren Eed, met het onderhoud van dien, gelaft hebben allen uytterften ernft en di- ügentie te doen, om de voorfz fraude te onder- foecken, en fonder eenige conniventie of diiïï- mulatie, die voorfzftrafrèaen de Collegien Van de Admiraliteyt re vorderen, op gelijcke pcc- je · Laften en ordonneren mede die voorfz Fif- caels ende andere Officiers van de Collegien ter Admira'ifeyr» dat fy met alle behoorlijcke dili- gentiede faecken van de voorfz frauden enex- ceiTen vallende, inftrueren : Beveelen voorts wel expreilelijck de Capiteynen en Officieren, foo wel te Lande als van de Schepen vanOor- logh j foo wel in ordinaris dienft wefendc, als dengeenendieWyfpecialijcktorachterhalinge vandecontraventienvan eenige poir&endefer Ordonnantie, foo wel te Lande, ter Zee,als op de Rivieren ende Stroomen hebben gecommit- teert, ep die Wy verder noch fullen commme· ren, fonder gunue of faveur, alle haren moge- lijckenvlijt cedoen, om de Contraventeurs van defeOnfc Ordonnantie te achterhalen, en ter- ftontaende Qollegien ter Admiraliteyt te bren- gen^ en dat die geene die hier in verfuymig be- vonden weidt, aen den lij ve geftraft fal werden nagelegentheytder faecken. XXIX. Ende fullen by de Fifcaels alle faecken ter Ad- miraliteyt , midtfgadersdie eer oorfaecke vande tomraventien van defen PlacateenO;donnan- üefullen vallen, geinftitueert, geinftrueert en tenuy tey ndetoebeleydt, bedinghtenvervolgt werden»volgende hare Inftru&ie, voor de Col- legien van de Admiraliteyt in de Provinciën re- fpettive, ofandere, byOnsdaertoe teautho- riferen, fonder dat eenige andere Officieren of Magiirrarendecalangeof kenniflê van dien ful- len mogen aennemen , ofdaef op ooyt preten- deren, pp poene van nüllité: Ende fullen tot' defeneynde die voorfz Fifcaels van de Commi- fen Generaels ontfangen de informatien , verifi- eatienenftucken, die fy ofdenChercher, be- ende de contra ventien, fullen hebben ach- fcihaels, en onder hun fullen heruiten. ....,;.: ;;,;;^x.x. ; fcnde indien eenige Officieren van de Comp- toirenof Ghercherskomen tedifpenferen, con- ^richaer Hoogh Mog. Placaten of Inftru&ie, jprdre van den Lande , foo fal niet te min den hoopman, gefraudeert, gecontravenieertjiqf jevoorfz difpenfatiegenoten hebbeflde^eeon- uemneert werden, in de verbeurte , confiicarie ? P0^ > by de Placaten geftatueert, den felven ^opman fijne aftie gereferveert op den Off\- ^r die de voorfchreve difpenfatie fal hebben
							tcrplaetièalwaec aen fóodamge Commifen ter Recherche aenbevoolen is , ioo ordonneren en ftatueren Wy by .defen, dat by de Raden ter Ad* miralitey talie jaren alle de voorfz Commifen ter Recherche fullen mogen werden verplaerft van deeeneplaets van hecDiftricT: van hetCollegié, onder welckden Commis fal gehooren, op een ander plaets van het felve Diflxicl:, en dateven- wel middelerwijlen de Commifen Generaels.ee- nigefufpicie hebbende, dat eenige Commifen ter Recherche in haer devoir komen te manque- ren, of haer oock quamente mifgrijpen* daer van kenniiTe fullen geven aen de Raden ter Ad- miraliteyt, om by de felve, des geraden vinden- de, oock middelerwijlen, en voor het expire- ren van het voorfz jaer, op de verplaetfinge foo- danigh gedifponeert te werden, als fyluyden na gelegentheytvan faecken fullen bevinden te be- hooren; Ende indien de voorfz Commifen ter Recherche mochten geconvinceert werden, dat de felve met dqSchippersofKoopluyden, om- me φ MiddeJen van den Lande te frauderen, hebbén gecolludeert,; of eenige Giften of Ge- fchencken van defelve komen te genieten, pr an? derfins malitieufelijck of ontrouwelijck gehan- deltte hebben, fullen de felve aen den lijve, ten minften Jby openbare geeiïelinge werden ge*- ftraff, en de voorfz ilrafFe oock naergelegent- heytvan de misdaettotdc itraffedesdoodifsge-' extendeert werden, des ibo fullen de voornoem- de Raden ter Admiraliteyt van nu af aen exami- neren, ofaen de voorfz Commifen ter Recher-' che, of eenige van dien, foodanige beloonip- geentraitemententoegevoegt zijn als bchoor- lijcjc is} endeten eynde de voorfchreve Commi- fen alle occafie van quade compprtementen mochten werden benomen, foo werden-de voorfz Raeden geauthorifeert, om by aldien Qr* luydenfullen oordeeleneenige van die Trafte· menten tefober te zijn, daer van, midtfgaders yan de fomme tot de welke de felve Traftemen'· ten fouden behooren re werden verhooghtjken^ nifle te gevei/i aen haer Hoogh Mog., om by de jTetve dicn-aengaende te werden gedifponeerti ioo als bevonden fal werden te behooren. .,.„... , -                           ........ .. . . |g .. m , ■) ,_·.:«.....;                    . "■■ ■.                 1 --« W"-> BniuljciidePafporten, gelicht op de Comp- toiren van de Cppvpyen, tot uy tgaende of inko·? mende Gpederep, moeten werden geëmplo- yeert binnen den tijd van fes weecken, na dato tdat gelicht zijn,h en na die tijd daer van geen ef- fe£t mogen hebben } gejijck oock van de uyt- gaende Pafporren aen de Negotianten reftituti^ lal werden gedaen,, by aldien de Goederen ge- laden zijnde, binnen de Zee-garen komen te yerpngelueken»; ipo als oock moderatie ful|ep verfoeckenyan'sLands Recht ^ van fóodamge Coederen, die geduyrende de voyagie bedur- vehzijn, endooronkundeals wel geconditio· neerdezijnaengegeven: Ende fullen deNego- lianten oock reftirutie mogen verfoecken bin- nen de voprgeiteide rijdt van fes weecken , van foodanige Pafporren daer op de Goederen niet uyrgefondeapfgeloil: zijn, o f dat meerder heb- ben aengegéyen dan met der daet yoor haer ger· 1 laden is ge weeft. ^Nj'                Endè
			F            x x x i, J2%ejdCfwdt oock dagelijcks noch meer en ^ «J"befpeurt werdt, dat eenige Commifen ter Jïn 1 [cnenietalleen foodanigh niet en vigile- w ' he$ wel behoort, maer oock Eer en J^ed tan **' haertot ontrouwe door5i)aetfoec- ^Mcnfchenlaten debauchenen, en fooda- Ptofi· oeckende Menfchen daer door haer ■JC tot nadcel van den Lande weten te doen,

-ocr page 1274-

1252 ïlacatenenOtdonnantlen. -it&Boeck. ψ$Μ

burgh en Bremen fes ten honderdt ·, vanTfacn twaelf ten hondert ·, vanWalvifch-fpeckfesten honderti ende van Teer medetwaelften hon» dert. ' ' > ■■■'                                 Μ . . -~.,

χχχιιι. Ende ten eyridd hier van niemaridteenige ig- norantie enpretenderej ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten ,Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden én Gedeputeerde Staten van de refpedtye Provinciën, en allen anderen jufticieren endè Officieren van defelve Landen, dat fy defen Önfen Placate van ftondcn aenal* ornme doen verkondigen, publiceren en affigé- ren in alle Plaetfen daer fulcks van noóden wefen ial» en men gewoon is foodanige· publicatie en affixie te doen ·, laften en bevelen voorts de Ra- den rer Admiraliteit, de Advocaten - Fifcaëls» ihidtfgadersAdmiraels, Vice-Admiraels, Ca- piteynen, Officieren ende Bevel hëbberen, als mede de Commifen Generael, Cbmmiflariiïèh Cohvoy-meefters , en Commifen ter Recher- che , foo m de Zee-gaten als elders, defen Onfen Placatena te komen, én te doen nako- men, procederende en doende procederen re- gens de Contraventeurs van dien, fonder oog- luyckinge, faveur, diffimulatiéoftevcrdragh, WantWy fulcksalioo tendiénftë van den Lan- de, enten beften van de goede Irigefetenen van diéii bevonden hebben te beHöören. DE Koopluydenv midts verklarende dat de vaten foo zijn geconftituèert, als die uyt'er Zee zijn opgekomen, endatdie hier te Laridé niet zijn opgevuldt i fal voor Ördinaris lëccagie werden geleden en tbegeftaerivan alle natteWa- rènuyt Vranckrijck en de Rivieren de Mazeen Rijn afkomende > namëntlijck, Wijnen, Bran- dewijnen, Azijnen, VcrjusenSyroop,twaelf! ten hondertr uyt Spaigne en andere Quartié- ren, als Spaéhfchë Wijnen , Olyeen Syroop, Veertien ten honderb uyt Engelandt,1 Harri- -ff?i'3jcii*'7c! inoti,iS3fef.>fiiüöj;}n3bon>: .· i: >ov .

*                      ■' * *" ■'■ ■' ' .:'': 11 net Vy Υ ondergefchreven Schipper en Stuyr. vv man, jonghft met onfe onderhebbendc Schip gekomen van . . t . ·. . ü(n\ verklaren , dat wy geene (onfes wetens)'■&. dereofmeer Goederen, Warenen Koopman. fchappen binnen de Zee-gateri defer Vereenin. de Nederlanden en hebben gebracht, alsdfe hier onder by onfc generale aengevinge zijn te- ëxprefleert, ende dat daer ininet onfen weten geen fraude is gepleeght, 'nochte eenigeGoe. deren zijn verzwegen, of onder nomen en ge- pooghtdaer door direftelijck of indire^lijdc 's Lands gerechtigheyc te verkorten. , >& Soa waerUjckmoetom God Almachtig helpen. '■ 00118 'xca. ■ tvmmn -h Oftefoo wy ί wegens^onfe ^efintbeytjio'c doen van één Eed fwarighe^dt raafeckin, in fulckén gevalle verklaren wy-'het felvebywaré Woorden, in plaets van Eede pte'wekn ,· <iat onfe gèhéeléLadinge, die wyfcahen Gaetsge- brachthébben, beftaetin dè^avölgendeGo©· ■deren. ' ;i' '■ '■■->H ■·<'->[ ·;'5" 'tlBöttöteov Aldus gedaen engearïéfté'ertterVergaderin- ge van de hooghgemeldé Hèeren Staten Gene- rael, in's Graven hage den negentienden Junü féftien höriderdt fevenentachtigh, Waïgepa- Tapheert, WMe Najfau, Vt. Onderftond'i itfit ordonnantie van defelve. Geteeckent, H.fo· \el Zijnde op 't fpatium gedruckt hctCachet yan haer Hoogh Mog., op een roódenöuwel, overdeckt rnët een Papieren Ruytë.' ?! lo trrvr:-y\{\<j -r ,'..-,.. :■ linou ij b ::='vqï {·ί"χ:.

ftr-»1

^obLaa^lig·^

l^k

■XU;'rM;4it.-v)i'ii'-,,,i;->';>',vnr.'i (viih-\ :r^)V;r

^-+-

Κ τ n;>;) ; .;■> <>.;,f f f

U_;

—

eio

r*m TJjeb ; :tii'S3i:i3dol'ji mnrr?ra j -na

r"ï:»'F:

'J&MjSwftfW                                     's Lands f' 'datedeneërflenjuliiΊΜ7: ' ; '^33 \ ~ir:'- ■ °'ü iU-'; lh

ÜiJH

ψ

fj^E Stateh^ehërael der ¥érééiii^hde Isfej- l; dërlandèn' | Allen idëfi géèrien' dié de- fen fulleniien ofte hooren lefen , S α- ϊ, υ τ i Naidèmael Wy tot Ons groot È0 èÏÏTOt%rOOtéfcliaclé Van iden Iian- de, ondervonden hébben, dat dé iluy ckeryén en déftaudatien van dé Middelen ieWaterbüytéh, ttlSten toegenö^n-hebbendè,1'^Eandts irikia-! méhdèién uy.t^deiiiie réchtéïida'èirjdéor toèééh! groot Verval gekohieri zijn1,! eödè daérom-gét! nóödfaeckt zijn geworden d'een^hèlfW aèr vcferfchreve Middelen aén partiéulieré Ingeze- tenen voor een feêcKere fomrné' gelds jaèrlij(!tó, Eriéjarén geduyrendë»in Adrnpdiatiétegévén, op hoope en valt yértrouwesn {' vifi öaèr doof dé Vöörjfz Landts rechten aiottirhé éènparighlijck

bntfien hébben dé voorfi ftuy'ckèryèhge^cldi- ^erhanduyt té voeren, éh'déaéngehaëfóèW· deren uytdè handen van's'Lands Officie»)*- telijck wegh te halen'j 0ns met r^nJj^ duchten»' datdiergelijckèttöutigheyWocKl01 foüde mógen werden bridërhomcn> om oen ivbofnoëmdériAdnaodiatéur, des felfsMcoe- 'ftihdér eri Bedienden, inde uytvoeringeW» laften aötfiórifèy t by Ons aeri defelve gegeveii. hirideWijcMèzijri, enTiietinjürieufe'voördep' dreygernèntën, of oock'metfeytelijck:ttu»J

0

WE te bejegenen :j S o ö Ί^7ίτ": Dat Wy daer tegen na bèhoóren té v^orfien, go© :dén én rictödiggéacht hebben,allen en een lijck Ingezetenen of Ingezeten defer Lanoenv

allen anderen die fighiniie iel

bevinden * by defen te waeffchouwcn %

datWy»

ihgevördert, en by gévolgh tot véél Iröotérriut': énbpkomftegehratfht tefullën •fièrijo'mdaé'r'uyt <&p oefck te beter te konnen^Weiidën gevonden Bi Middelen., die tot beveylihgè vah deZeëén Koophandel déftr Landen werden véreyfehtjéh 3e groöte baétfuchtigheydt, en1 de gewoonte vH iiuyckeryen, veèle Merilchén foo llout heb- bende gcmaeckt, dat fy haer in later tijden niét

om de vbbtfz Admodiateuf.

l

des felis -;

^l

den en Geaüthof ifeerdén, en alle die hennn

Φ\

qualiteytaengaén, harerefpeaivefufticn^ dpbvoiren geruftelijck, volkomentUjcK u 'verhindert, volgens OnfeOrdónnanrie en Placate op't ftuck van deVborfz Admodia^P χ| j arrefteerténgeè'maneert, tedoeh enwte ι

-ocr page 1275-

Beheliende de Convoycn^ Lieentcn en Vey 1-geldt. 1253

grenen volbrengen} defelve hebben genomen, foo als Wy defelve nemen by deièn in Onfe fon- derlingeprotexie, en dat^yjienluyden, om te konnen afweren en te bovenikpmen'cgeweldt en de reiiftentie die haer Joude mogen werden aengedaen, hebbengeaurhorifeert, foo als Wy defelve by defen authoriieren, te gebruyeken allefoodanige middelen^ ailsdle CoUegienvan je Admiraliceyf, tot confervatic van'sLandts reeneen» enHewaerdigheydt harer bedieninge, wegen de gemeene Bondgen ooten zijn terjiand gefteldt, en darde Reiiftenten fullenmcurrer ren de poenen en ftraffen by de vooriz Ordon- nantie en Placaten tegens de felve geftatueert» 'Vgeene Wy willen dat een yegelijck als voorfz is, tot waerichouwinge ial konnen en mogen dienen. . ..;;-·, \yiQ ..,·.:, . O Endeop dat hiervan niemanteenige ignoran*· tiepretendere,' ontbieden en verfoecken Wft deHeeren Staten, Stadthouderen, Gecommit- teerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de refpeftive Provinciën, en allen anderen Jufti- cieren en O fficieren van den felyen Lande, dat fydefeOnfe Waerfchouwinge van ftonden aen

alomme doen verkondigen, ρ ubliceferi en a ffi- geren in alle Plaetièn daer fulcks van tiooden weienfal, en men.gewoon is foodanigèpubli- catie en affixie te doen : Laften ende beveelen voorts de Raden ter Admiraliteyt» de Advoca- ten Fifcacls, en allen anderen ende eenen vege* lijck die het eenighiins aengaen magh, dekn aldus re achtervolgen en doen achtervolgen, procederende, en doende procederen tegens de Contraventeurs en Overtreders van dien,fonder gratie, ooghluyekinge , faveur, diffirttulatie of verdragh, want Wy fulcks ten dienftc van den Lande hebben bevonden te behoorëri. Al- dus gedaen in den Hage, onder het Cachet van denStaet, deParaphurevan den Heer PtxAde- rende in Qnfb Vergaderinge, ende Signature van Qnfen Griffier, op den eerften Julii feftien .^ondfrtfeven en tachtigh. Was geparapheert, 'n.È.vgnScheltinga, vt. Onderftond, Ter Ordonnantie van dehoog-gemeldè Heeren Sta- ten Gen^raeL Geteeckent, H.Fagètï Zijn- dp op;'t fpatium gédruckt het Cachet van haer ■HoogMqg.op een rooden Onwel, overdeckt mef^nj^apierenRuytc,         ι . ; fi;

IVXl

• VI.'

PUcaet, tegens diegeene diefgh feytelijck opponeren tegens den Admodiateur Λ in hei

IHEM HENRICK, Byder . -gratie Gods Prince van Orarige en j.J^arÖau., Grave.yan Catzenelle-

totveel'groorer nut endeopkomfte gefcrachtte fullen iien, om daer uyt dan oock te beter |c konnen werden gevonden de Middelen die toe beveylinge van de Zee ende Koophandel defër Landen werden vereyicht, en de groote baet- fuchtigheyt, en de gewoonte van Slüyckeryen veele Menfchen foo ftout hebbende cemaecktj dat fy haer in later tijden niet ontfiennebben de voorfz Slüyckeryen geweldiger hand uyt te voe^ ren, ende aengehaelde Goederen uyt de han- den van's Lands Officieren feytelijck wegh te halen, Ons met reden dóet duchten > dat dier- gelijcke ftoutigheydc oock wel foude mogen werden ondernemen , om den voornoemden Admodiateur» des felfjs Medeftander ende Be- dienden* in de uytvoeringe vandelaft endeau- thoriteyt» by opgemelde haer Hoogh Mog4eri de feljre jjegeven, hinderlijck ce zijn, enmec injurkuie woorden ,= dieygementen> ofte oock mepföytelijcke reiiftentie te bejegenen j Soö Is'TÉiïDatWy, omdaercegen na behoorente voorfien l goedgevonden ende nobdigh geacht I hebber*, allenen een yegelijck Ingezetenen of Ingezeten defcr On&xStmt ende Baröniiye van Breda» Grave, en Lande van Cuycq, midts- gadersde BaronnyevariEranendonefc» Heer- lijckheydtvan Eyndbown > Steenbergen, Wil- lemftadt, Princelandt, met de appendentien van dien % en allen anderen die figh in de ièl-véf fouden mogen bevinden,by deien te waerfchou- wen, dat Wy, omdè vobrfz Adrflodiateur,des felfs Bedienden en Geauthoriièerdefl , en alle djehem in diequaliteyraengaen, harerefpec>i- ve fun£bien en debvoiren geruftelijck , Volko- mentlijck en onverhinderdt > volgews Ordon- nantie en den Placare op hetftock vandevoórfz Admediatie, by wei-gemeldehaerHoogMog. gear-

■■■·■

t

•bógen,Vianden, Diets, Lingen, urs, Kuyreii(?.Xeerd^ni^ jMarquis van ;ter

J

yéereen Ylinlngen, Hee^ej?n Baron van fêre- da^der Stadti GfWe en Lande, van Cuycq, Dieft, Grimbergen, .fjerftal, JCranehdonck , Wa*T ^ilon^AJ:ίa5r,^:I^J:oferoy, St.Vyrhj Daesburgj Poenen,'W^lemftadt, Njervaert, Yflèlfteyri, Renbergen , ,Sip Maertensdijck , GeerirtiyT denberghj-.Tujcnhout,.Seyenbqrgen, det-Jpo- g^enLage^waluw<?n» Ngeidwijck, Soeftj Ba-. Cin> terEem, immenesbinnenenbuyïenj^cc. Erf-B urgh-Grave van Antwerpen en van Beiari* $on, Erf-Maerfchalck van Holland, Erjr-Gpw- vctiieur eri Stadhouder vanGelderland ,Graef- jchap Zutpfieri.;, Hollandt, Zeelandt, \βφ meflandc> 'Ücrefht i!" Quev-Yficl en tanÜt- Wk Drenthe, E^f-Caw^j-Gener^elen-Ad- |%ra,el derVereenighde Nederlanden, &c.: AH B^e^ gee.nen diejdefèn fu!len,iijen of hooren le- ^ »i S α L y τ: Nademael Wy tpc Qns groot "i^noegen, en itotgroote, Xclaade yan den. Lan- ^ondervor^ahebben, dat^fluyckqtyen en dl*faudatiq|i yan (3e Mic^elen te Water buy te.ö ^te^ coege^öfl^n hebbende, 'sLandtsj^k.Q- 'ttende en uytgaeiidc Rechten, daer;door .^feeia gjOotvervaljgekomenzijn^Vn^i^^W J%en Staten Generael der yereenigh4e,Ne-i ^^denp^romgenootiaeck t zijn geiyjoidf n* pcene helfideir voorfz Middelen j, aen partkui ^reIngezetenen.voor een fee kere fomroe ψίά% ^^jek^ jd^iel^en geduyrende, in Adrao- vSw*tCiWWSh PP hoppe;en yaftbctro^wen» ^daer door.de voorfz LgndsRechtenalom- «ieenparighlijck ingevprdert, ertbygevolgh;

-ocr page 1276-

* πι.. ?. Tit.

ι ^54 'Placaten en Ordonnantien.

10.

fydefeOnfe Waerfchouwinge vanftondenaen alomme doen verkondigen, publiceren enaffi geren in alle Plaetfen daer fulcks van noode wefen fal, en men gewoon ie foodanige publl! catie en affixie te doen ·, laften en beveelen voorts de voorfz Onfe Officieren en allen anderen eenen yegelijck die heteenighfinsaengaen rna? defen aldus te achtervolgen, procederende en doende procederen tegens de Cóntravemeurs en Overtreders van dien, fonder gratie, oog. luyckinge, faveur» diffimulatieofte verdrag! want Wy fulcks ten dienfte van den Landcheb-' ben bevonden aldus te behooren. Gedasn onder Onfen Naem en Zegel, in's GravenL ge den tienden Jülii feftien hondert feven entag. tigh. Wasgeteeekcnt, G.H. TrincedOrsnn. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van Siinè Hoogheydt. Gecontrafigneerr. W. v. Sckuj. lenburgh.

gearrefteert en geëmaneert» te doen en laten ex- erceren en volbrengen, de fëlve hebbéngeno- men,ioo als Wy defelve nemen by defen in On- fc {"onderlinge protexie, en datWy henluyden, om te konnen afweren en te boven komen, hec gewelt en refiftentie die haer foude mogen'wer- den aengedaen, hebben geauthorifeert» fooals Wydeielveby defen authoriferen, te gebruyc- ken alle foodanige Middelen, als de .Collegien van de Admiraliteyttot confervatie van 'sLands Rechten, en de waerdigheyt harer Bedieninge wegen de gemeene Bondgenooten zijn ter hand gefteldt, en dat de Refillenten fullen incurre- ren de poenen en ftraffen by de voorfz Ordon- nantie endePlacaten tegens defelve geftatueert, het geeneWy willen dat een yegelijck als voorfz is, tot waerfchouwinge fal konnen en mogen dienen: En op dat niemandt hier van eenigc ig* norantie pretendere ,. ontbieden endebeveelen

1) voorfz OnfeStadt en Baronnyevan Breda,Gra-j Zijndéop 't fpatium gedruckt

het Cachet van hooghgemeU deSijneHoogheydr, opeen rooden Ouwel, overdeckc met een papieren ruy te.

ve en Lande van Cuycq, midtsgaders de Baron- nye van Kranendonck, Heerlijckheydt van Eyndhoven, Steenbergen, Willemftadr, Prin- eclandt, met de appendentien van dien, dat

Refolutie, totprdfïfipakominge van de Placaten op de Convoyen ende MdMentc Water* indatedenachtflenAugufii\6%'f.

: · Ά

hu

IS gehoordt het rapport van deHeeren Ver- bolt en andere haerHoogh Mog. Gedepu- teerden tot de faecken van de Zee , heb- bende, in gevolge en tot voldoeninge van der felver Refolutie CommiiToriael vanden vier- den defer > gehoordt en ingenomen de eonfide- ratienen het hooghwijs advis van fijn Hoogh- heydt den Heere Prince van Örange, hoe ver- ders foude behooren te werden geprocedeert in de faecken., waer over de Raeden in de refpe- £Hve Collegien ter Admiraliteyt, midtfgaders de Advocaten Fifcael, Secretariiïèn, als mede deCommifen- Gencrael zijn befchreven: Waer opgedelibereertzijndci is in conformirévan't hooghwijs advis van hooghgemeldeSijnHoog- hey t, goedgevonden en ver ftaen» dat de Hee- rlen Gecommitteerden in de refpeftive ©ölle- gien ter Admiraliteyt» midtigaders de Advoca- ten-Fifcacl, en Secretariflen van defelveCoUe- gien fal werden aeogefeydt, dat haer Hoogh Mog. t fiende het groote verval in de Middelen ofRcchten vanden Staetj foo van üyrgaen als van inkomen»degrooteinegaliteytdie omtrent den ophef vande Middelen of Rechten Onder de reflbrtertyande gemelde Collegien ter Admira- liteyt wierde geobfer veert, en particulièr!ijk,dat onder praêtext van 't gebr uyck of pra&ijck, fon- der voorgaende Refolutie, ja buyeen kenniiTe van haer Hoogh Mog. pra»renfelijck geintrodu- ceert» de kraeht van de Placaten en Ordonnan- tien op den voorfz ophef geëmaneert, wierde geëludeer.t ende geënerveert 1 niet alleen tot na- deel van den Lande, maer oock van alle eerlijcke Kooplufden, dienevensandere» haer met de- fraudaticn, iluyekeryen en diergelijcke onbe- beoriijeke middelen behelpende ? niet konden

marekt houden, en eeniglijck tot voordcel van de voorfz Defraudateurs en Siluyckers, dieby de Voor-ouderen niet anders als dengemeynen Lande onnut, en Vyahden van 't gémeene befte waren geconfidereert, aengefien > enalfooge- noteert 5 goedtgevonden hadden daer van ken· nifTe te geven aen de Heeren Staten van de re- fpe&ive Provinciën, en eyndelijck met eenpa- rige bewilliginge ende confent van de hooghge- melde Provinciën, den negentienden Juniidcfes jaers op den voorfz ophef hadden gearrefteert het Plaeaet, dè gemelde refpe&ive Gallenen ter Admiraliteyt to egefönden, om yedér in lijn rei- fort het felvePlacaet met den eerfteh defer loo* pende maendt te doen obferveren, en inlgelipS hadden goetgévonden de helft vande voorfenre- ve Middelen of Rechten in Adfnodiatie te ge- ven , op de Conditien en Voörwaerderi, dien- aiingaende mede op den voorfz negentienden Junii gearrefteert * én de gemelde Collegien ter Admiraliteyt töegëfpnden} dat haer Hoogn Mog. daer door de voorfz Middelénof Rechten van inkomen en üyrgaeh in vèrrehèydefpecicn! ten voordeele van den eerlijckén Koopman» e het Laftgeldt van de Schepen ten prófijte van m eerlijcke Reders merékelijck hadden ycrlicnft enniettegenftaendedie veriichtin|e, ïnJ°?J, en vérwachtinge waren» om niet Bleen de . ften, die tot de faecken vande Zéé moeten ΨΡ dengefupporteert, uyt de voorfz Middelen^ Rechten re fullèn kunnen vervallen, maer om* dêvoorfzMiddelenenRechten, tenvoor^ van den voorfz eerlijckén Koopman en ^^p noch riader te fullen kunnen modereren en minderen, en dan noch de voorfz °ψ°ι kUJ. de voorfz Middelón en Rtchten te fuuen *

-ocr page 1277-

iBfehelfendedëGonvoyen^ nen vinden j dar de fel velwetende hoe veerdiaer aen isgelegen, dachecvooriz Placaet van nuaf, ^de voorfz. Ordonnantie van Admodiacie op den ingang-bVan dien prarcifelijcken , en na ha- re fofmeenin houden mogen werden geèxecu- teercen nagekomen , ende dat de voorfz praïcife executie voor een grootgedceke fal en moer de- penderenvanecniièerexadle, 'goede en onver- jjreeckelijcke obfefvaririe van Et voorfz Placaet ^Ordonnantie, de gemelde Heeren Gecom- mitteerden in de voorfz Collegien rer Admira-

Licenteii en Vcyl geldt. * 1255 of contrarieaen het voorfzPlacaet ende Ordon- nantie ,: tóaèrVandie voorfz bevelen;, oppofi- tie, reftireririe, of wat* hec oock foude' mogen wefen, aenifconds kenniiFe fullen geven aen haef Hoogh Mog., en dien onvermindertven niet tegenftaendede vöorfzbevelenofoppoficie, re fiftenrie ofanderiints, haer, voor foo veel in haer is, praErcifelijekfullen gedragen, en allen anderen doen gedragen, na hec voorfz Placaet en Ordonnantie, fonder eenige diilimulatie of connivenriei Dat de gemelde Heeren Gecom- mitteerden in degemelde Gollegien, de Advo- caten FifcaelenSecreraniTen, vervdgensfullen belovien. op den Eed by haer renacnvanghvan hare bedïeninge gedaen , haer na! het voorfz Placaet;eaOrdonnantie, ch defe Reiolutie te fullen reguleren en doen reguleren allen die hec behoort j en dat aen haer mede aengefeydt fal werden, dat haer Hoog Mog. regens die van de voorfz Heeren Gecomitteerden, .Advöcaren- Fifcaei pvStfC/erarif^^ lijck regens het voorfz Placaet en Ordonnantie, mirfgaders defe haer Hoogh Mog. Refolntie fouden mogen komen te:vergrijpen,* of die te contravenicren., in haec particulier fullen doendeereteren, refolveren en execucreén alle foodanige wegen en middelen vancoriftratncle en andere, als in voorigehaer Hoog Mog. Re- folutienzijn vaftgefteldt, tegens diegeejie die in de gemelde Collegien zijnde \ hafer niet naer behooren fouden hebben gequeten : Dat den Griffier notitie fal hoiiden van de namen van alle de Heeren, aen wie de vooriz aenfegginge is ge- fchiec, endiejegenwoordighde voorfz belofv ten op den vooriz Eed hebben gedaen; en dat die Heeren Gecommitteerden, die tegenwoor- dighabient zijnde, de voorfz beloften nietful- len hebben gedaen, fulcks fullen móeten doen, alvoorensfy in de gemelde Collegien ter Admi- ralireytfuUen werden geadmitteert y. en dataen niemandnirifc toekomendeCommiille ial wer- den verleent om in diegemclte Collegien te mo- gen verichijnen» dari die de voorfz belofte ful- len hebben gedaen enlafgeleydt} en dat v-an't gunt voorfz is kenniïfè fal werden gegeven aen de Commifen-Generael»: en dat aen en vart der felve Commifen gelijcke aenfegginge gedaen * en belofte gevoedert? fa! worden: Pat voorts meerhooghgemeldeSijne Hoogheydc, alsAd- mirael Generael fal werden verfocht de krachti- ge handt daer aen te houden, dat haer Hoogh Mog.goede:en falutaire meyninge en intentie, hier in vervat prscifernagh worden achtervolgt en nagekomen: Wijders Sijn Hopgheydt ver- focht zijnde inde Vergaderinge van haer Hoog Mog. tëaffiilsren, ter wijlen het felve aende ge- melde Heeren Gecommitteerden in de rffpeeji- ve Collegien ter Admiraliteyc, Advocaf*en-F|f- cael en Secretariflèn foude werden aengefeyt, en dienvolgende eer Vergaderinge gecompareert zijn de, zijn oock binnen gekomen de meerge- melde Heeren Gecömniitfeerden in derefpcfcli- ve Collegien ter Admiraliteyr, de Advocateïi- Fifcael en Secretariflèn, vorens de notitie van der felver namen by den Griffier gehouden, de- welcke ten deelen zijnde neder gefeten, voor foo veel als'er ftoelen in de Kamer van haer Hoogh

nevens de Advocaten-Fiicael en Secre-

litcytj

tarieën herwaerdts hebben befchreven, en aen alle defelve gefamentlijck, en aen yeder in hec byibnder, wel willen aenfeggen, vermanen, enopdenEed diefyop denaenvangh van hare Commillie Iiebben gedaen, bevelen , om het voorfz Placaet pra:cifelijck, en nadeforme en inhouden van dien, van nu af aen , en de voor- ichrevé Ordonnantie van Admodiatie, ten tyde als defelve Admodiatiefal ingaen, te obferve- ren en doen obferveren allen die het behoort , en haerin het beleyt over de voorfz Middelen ende Rechten, -hetadminiitrereh van Rechten Juiti- tie in alle faeekeh die haer fullen mogen voorko- men, daer napriccifelijcktereguleren, enfpe- tialijckoock volgeusden tenéurvandien tepro- cederen tot eyndelijcke of finale Sententie, 't zy vanconfifeacie of vanabiolufie, ibnder eenige faecken te rert voyeren aen Commifïariilen, af te doenbyforme vancompofitie, moderatie, re- demptie, ofanderiins, watnaemhetoockfou- demogen hebben, anders dan met vrywiïligh Cönfenrengoetvinden van alledegeintereileer- de Partyen : Dat de gemelde Heeren Gecom- mitteerden in de gemelde Collegien, de voorfz Advocaten-Fifcaelen Secrerariilèn, yeder voor foó veel haer aerigaet, niet fullen mogen by- brengen, veel min lijden of adrnitteren ten na- deel vanden Voorfz ophef, ofomdie, endede ordredaertoebyden voorfzPlacate en Ordon- nantie gefteldi, ëenighfins te luxeren of los te röaèfckèn eenige vöorgaende pra&ijcken i Öbier- vanrien ofyetsdiergelijcke, dat ftrydigh foude wogen zijn met de letter van 't Voorfz Placaet en ordonnantie, hoe klaeren evident die voorfz Pfaftijeken en obfervantien oock iouden mogen Zljn> dewijl door het voorfz Placaet en Ordon- nantie alle foodanige pra&ijcquen , obfervan- °en en diergelijcke exceptien zijil geaboleerf, te m?c gedaen en weg genomen, maer dat fy, foo ^nneer hierin , of omtrent hec voorfz Placaet" °r Ordonnantie eenige duyfterheydt of twijffel- pügheytfoude mogen voorkomen, haer ful- g Jddreflèren aen haer Hoogh Mog. en derfel- er R&foïutie en goet vinden daerop afwachten en nakomen: Dat de gemelde Heeren Gecom- "•«teerden, en de gemelde Gollegien ter Ad- c"lnah5eyt dö voorfz Advocaten-Fifcael en Se- Sp ^en natr 00ck niet fullen reguleren, of in I 'S60 deelé öbcernpereren aen eenige bevee- her SiT^'j?* rèfiftentie, öfanderfms, wat ^oóekfoude mogen wefen, die haer fouden We|eh Jerdengegeven of gedaen, by ofte van tfd?u Hèier;eh Staten van eenige Provinciën, j e Magjf^^ van'eenigê-Steden affonder- j J* ionde*ÏMbiutie van haer Hoogh Mog.,

-ocr page 1278-

ïi^è Plachten en Ördonnantien. io.Boeck. 3.Tit. HooghMog.waren, tendeele ftaende, isaen I ralireytopdeMazegecomrnitteert, uvtdefi de felve de voorfz haer Hoogh Mog. intentie ! ver aller naem , als daer toe ipecialiick ύ' d doorden Heer van Odijck, ter Vergaderinge! verfochr, de voorfz beloften gedaenende af prieilderende, voorgedragen, en is haer't gunt; leydtj en heeft den Heer van Odijck , teef voorfz is vóorgelefen, en door hooghgemelde j woordigh ter Vergaderinge prxfiderende t Sijne Hoogheydt op het alderernftighfte gere- mede Gecommitteerde in het Collegie't 1 commandeert, om het felve exafrelijck en pra> j Admiraliteyt in Zeeland , infgelijcksdevoor? cife te achtervolgen en na te komenj waer op de beloften gepraïfteert 5 waer mede de gemelr 1 felve Gecommitteerde in de refpe&ive Colle- Gecommitteerden, Advocaten -Fifcacl en Se gienterAdmiraliteyt, Advocaten^Fifcael ende cretarifien wederom zijn afgegaen , en is meer" Secretariflen, ingevolge van dien gevraeght hooghgemelde Sijne Hoogheydt voor de geno- zijnde, of iy op den Eed aen den Lande, ten menemoeyte,yver en ernft in deien getoost be' aenvangh van hare Commilïïegedaen, bereydt danckt. Wasgeparapheert, W.de Naffau)V(' waren de vooriz beloften te doen» heeft den Onderftond, Accordeert met hetvoorfchreu HeerTorck, opdeprasfentatievan de Pro vin- Regtfter, Wasgeteeckent, H.Fagel. cievanGelderlandt, inhetCollegie terAdmi-

ejolutie, regulerende de rechten 'van 'j Lands Officieren van de Pa/porten i inkt den negen en twintighfien September 1687.

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden en verftaen, dat fal werden gedeclareert en vaft gefteldt, foo als gedeclareert en vaft ge- fteltwerdtmits defen,datdeCommifen ter Recherche voor haervifiteop binnenlandtfche Pafporten, niet fullen genieten, maer den Ont- fangervoordefuyveringevan'tfelvealteentwee ftuyvers, des dat de Rechten van't Landt, die daer voor waren geconfigneert, ofte geconfig- neert hadden moeten werden, dertigh ftuyvers en daer boven fullen bedragen, en foo wanneer die minder fouden mogen importeren, dat als dan voor de fuyveringevande voorfz Pafporten alleen genooten fal werden eene ftuyver, fonder meer,'t zy op de naem van fchrijf-loon, ofon- der wat ander pretexten't felve oock ibude mo- gen wefen ·, dat deielve Commifen voor de vi- iitatieenteeckeningevan de inkomende ofuyt- gaende Pafporten van betalinge fullen genieten twee ftuyvers, volgens het VIII- Articul van de Inftruclie op hare bedieninge gearrefteertj maer foo de Rechten die moeten werden be- taeldt, niet meer als dertigh ftuyvers en daer on- der bedragen , als dan het voorfz recht der Com- mifen maer half foo veel, dat is maer eene ftuy- ver zijn fal > en dat de Pafporten by de welcke

voor's Lands recht niet meer als dertig ftuyrers of daer onder werdt betaeldt, oock vry /uilen, zijn van 't recht van het Kleyn Zegel, en van al- le andere laften van depefch.es der Ontfangersen. Contrerolleurs, foo wel alsdebinneniandtlche Pafporten, fonder dat de voorfz Officianten daer omtrent eenigh exces fullen mogenplegen» op fufpenfie of privatie van hare Bedieninge, en arbitrale correftie, naergelegentheytvanfaec- ken} en op dat het gunt voorfz is een yegelijck kennelijck moge zijn , dat dit Reglement ge- druckt, enopdeBordengcplackt, mitfgaders in de Comptoiren der Convoyen» endeinde Huyskens der CherchersbequameUjck voor het oogh, ende door de Portiers onder de Poorten der Steden opgehangen fal werden, ten wek- ken eynde een goet getal Exemplaren gefonden fal werden aen de Heeren Staten vanderefpe&i- ve Provinciën , midtfgaders aen de refpeftive Collegien ter Admiraliteyt, en voortsalomme inhetdiftricl: van deGencraliteyt, om de noo« dige ordre daer toe refpedlive re ftellen. vV as geparapheert, E.deJVeede, vt. Onder ftond, Accordeert met het voorfz Regifter. Wasge- teeckent, H.Fagel.

Placaet, elucidatie van het tmntighfie, een en tmnttghfte en twee entmnti0£ »J

m

tieul van het Tiacaet op de Convoyen, noopende de 'Pafporten, Beurt/chippen* @r date den negen en twintighfien September 168 7.

Pafïèporten wert gereguleertj Soo *£*_■ Wy tot elucidatie vande voorfz X X· > Χ λ · XXII. Articulen van'tvoorfzPlacaetjgo^ gevonden hebben te verklaren, foo als *y klaren mits defen, dat alle Marckt- en m fchippers binnen de Plaetfen van ^^S Veer fullen werden vertrouwt op den fce y felve gedaen, en ftraffe tegen4e overtref geftatueert, dat de voorfz Marckt- en.^e ja. fchippers buyten de felve Plaetferi\^mïTm den of lofTen, aen het halen vanPafporc» 1 van betalinge of confignatie fullen geo m

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen , S α l υ τ ·, "Doen te weten: Alfoo Ons eenige fwarigheden en difficulteyten zi jn gemoveert en voorgekomen omtrent den inhoude van het XX. XXI. en XXII. Articulen van Ons Placaet, den negentienden Junii laetftleden ge- ëmaneert, op den ophef van de Convoyen en Licenten, en verdere's Lands Middelen te Wa- ter } by welcke Articulen de Binnenlandtfche ,Vaert en Handel, en het halen van Inlandtfche

-ocr page 1279-

		Behelfende de Gonvoyen, „jjfl, en op alle Poften en Plaetfen onder weeg, ι Igensde Placaten fullen konnen werden gevi- Lcerti niaer dat alle andere Binnenlandtfche Schepen, Schuy ten ? Karren en Wagens, daer, /joordenoodigecommunicatie en toevoerbin- jiende Geünieerde Provinciën (het refiört van (JeGeneraliteyt geèxcipieert) moet werden on- derhouden, vry van beralinge, en van het ha- len van Binnenlandfche Pafporten fullen zijn> desdat deSchippers, Schuytvoerders, Wagen- enKarreluyden, fubjeft blijven na behooren, enexaclgevifiteerten gerechercheert, ende tot yerklaringe van de Plaets haerder ladïnge en ge- detineerde loflinge gehouden te werden, ende niet fullen vermogen eenige Koopmanichappen van buyten in den Lande gekomen , of aldaer uytgevoert fullende werden, in of op te nemen, nochteuyt, of van de Zee- of Rivier-fchepen, noehoock van de Erontieren in of op te laden, nochte m eenige Plaetfen binnen 's Lands in te nemen, om de felve in of aen Zee-ofte Rivier- Schepen , na buyten 's Lands gedeftineert, over tcgeven, ofte aen, of op Wagens of Karren op deFrontieren ftaende, en na buyten's Landts willende, toe te voeren, dire&elijck of indire- ftelijck, in eeniger manieren , fonder defelve Goederen alvooren na behooren aen's Landts Comptoirenverklaert, 's Lands Rechten daer vanbetaeldc, en behoorlijck Pafporc daer van verkregen te hebben , op poene dat de voorfz Schippers, dieanders als voorfz is , daerin ge- handelt fullen hebben ·, voor de eerfte reyfe ftrengelijckgegeeiTelt en gebrandmerckt, van haerordinarisVeergepriveert, ende hare Sche- pen, Schuy ten, Wagens, Karren enPaerden, daermededetranfgrefliegepleeghtfalzijn, ge- confifqueert fullen werden; en dat fy voor de tweedemael van de voorfz tranfgreflïe gecon- vinceert komende te werden, met de koorde fullen werden geftraft dat'erde doodt na volgt, fonder eenige gratie of verfchooninge: En dat alle Schippers, Schuytvoerders, Wagen en
					Licenten en Veyl-geldt. 1257 Karreluyden, die van defe verklaringe fullen willen joüifleren of haer bedienen, gehouden fullen zijn het nakomen van defe Oniè verkla- ringemet folemnelen Eede te moeten beloven aen de reipe&ive Collegien ter. Admiraliteyf> onder dewelcke fy gehooren, of aen die geene die defelve Collegien in afgelegen Quartiereiï daertoefullen komen teauthoriferen. Ende ten eynde hier van niemandt eenige ig- norantie kome te pretenderen , ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten , Stadthoü- deren, Gecommitteerde Raden, en Gedepu- teerde Staten van de refpe£tivc Provinciën, en allen anderen Officieren en Jufticiercn van de ièive Landen, dat fy defen Onfen Placate doen verkondigen, publiceren endeafïïgereninalle Plaer fen daer fulcks van nooden welen fal, ende men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften en beveelen voorts de Raden ceri Admiraliteyf, de Advocaten Fifcaels, midr/s- gader&Admiraels, Capiteynen, Officierenen Bevelhebberen, alsmededeCommiien Gene- rael, Gommiflariilen, Convoy-meefters ende Commifen ter Recherche1, foo in de Zeegaten als elders, defen Onièn Placate te doen nako- men , procederende, en doende procederen tegensde Conrraventeurs van dien, fonder oog- luyckinge, faveur, diffimulatie of verdragh, want Wy fulcks alfoo ten meeften dienfte van den Lande, enten beften van de goede Ingeze- tenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen endegcarrefteert ter Vergaderin* ge van de hoogh-gemelde Heeren Staten Gc- nerael, indenHagedennegenentwintigliften Septembe/ feftien hondert feven en tachtigh. Wasgeparapheert, E.deWeede-i vt. Onder ftondt, Ter ordonnantie van de felvè. Was ge- teeckent, H.Fagel. Zijnde op het fpatium ge- druckt het Cachet van haer Hoogh Mog., op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papie- ren Ruy te.
			éangeruinge *van Goederenop't Convoy $ hoe te reguleren^ in date den der den J a- nuarii fefiien hondert acht ent achtigh.
						volgen, om dat by na nooyt of feer felden van harecofreipondenten wierde geadvifeert, hoc veel elck vat, ton, packofbaelweeght» of hoc veel ftückcn defelve inhielden» maerwelwatdc vaten, tonnen, packen,balenaénhaergecon- figneert, met malkanderen woegen, of hoe veel ftuckenindefelvewaren, menende daerom de voornoemde Kooplüyden te konnen volftaen, met hare Goederen aen te geven, in conformité van het X VI Articül van haer Hoogh Mog. Placaet op den negentienden Julü feftien hon- dert feven en tachtigh op de Convoyen ende Li- centen gearrefteert, dicterende dat de Koop- luyden of Fa&oors, de Goederen toekomen- de, oflaft daer van hebbende, de voornoemde inkomende Goederen voorby de Comptoken daer de betalinge valt, of anders mede van de Schepen niet en fouden mogen vervoeren, of doen vervoeren, of anders de afgaende mogen 7 O                   fch«-
	ISter Vergaderinge gelefen deMerriorie van de alhier aenwefende Gecommitteerden van't Collegie ter Admiraliteyf op de Ma- ze, houdende, dat verfcheydeKoopluy- oenaen het gemelde Collegie hadde geremon- itreert, dat den Admodiateur o f fi j ne Medeftan- aers fuflineerden dat fy alle hare Goederen, foo ^komendeals uytgaende j fpecifice moften aen- Seven, inconformité van'tlll. Articulvande toftruclie van de Collefteurs , hoe veel yeder Vat> ton, baelofftuck, dewelcke by't gewigt ^erdenaengegeven, woegen, ende die by de «ücken betaelden, hoeveel elck vat, ton of pack J> bad was inhoudende, 't welck de voornoem- e Koopluyden oordeelden, indien het voorfz ^ticul na de letter wierde ingefien, alleen refle- «newefen op de uytgaende Goederen, ende genimsopdeinkomende Goederen, het wel- 1 voorhaer onmogelijck foude wcfen om op te iy. Deei,.

-ocr page 1280-

Placatcn en Ord'önnantien. ró. Botck. 3 .Tit.

oy8

fchepen, laden of gedogen dat by deSchippers of yemandc anders gefcheept of geladen wier- den V 'ten zy een yeder refpe&ive van de Goede- ren 5-. haer toekomende , of daer fy laft van mochten hebben, aendeCommifen van de voor- fehreye Gomptoiren by fchriftelijck Billiet on- der haer cygen hand, of onder de hand van die geene die haer dingen deden» ende voor wiens doen fy moeften inftaen, hadden gegeven, wat en hoe veel Goederen een yeder in de Schepen of Wagens was hebbende» of begeerden te fchepen ofte laden, met wel duydelijckever- klaringe en fpecificatie der felver Goederen, in oprechter qualiteyt en quantiteyt, foo van ge- tal als gewicht, met de mereken endenombres daerclck ftuck, pack* bale of tonne mede ge- teeckent waren, öf anders mede de gerechte waerde van de Goederen, volgens de Lijfte,die na de waerde betalen, van waer die quamen, of werwaerts fy die van meeninge waren te voeren, en dat fy dienvolgende het volle's Lands gerech- tigheyt daer toe ftaende, betaelt, en het acquit van defelve betalinge gelevert hadden in handen van de Cherchers of Toefienders, om die voor het vervoeren o f laden derfelver, byhaergevi- fiteertte mogen werden, konnende devoorfz aengevinge geen pr^ejuditie aen den Admodia- teurgeven, omdarhy, in gevolge vande Pla- catende vrydomhadde, om alle Goederenop fufpicie van fraude in 's Lands Magafijn te doen

brengen, om aldaer gewogen, ende nader tot ontdeckinge vande gefufpecTreerde gereehe cheert te werden, verfoeckende om gëalkgeer- de redenen haer Hoogh Mog. explicatie opdê voorfz Articülen, op wat manier de Köopluy. den hare Goederen in her toekomende'fouden moeten aengeven, en of defelve riibt föüden konnen volftaenmet het Placaet vandenfieeen. tienden Julii feftien hondert feveri 'en raclifeh by haer Hoogh Mog.op dé ConvoyenenLieen! tengéëraaneert, nade letter op tevolgén:ψ^ op gedelibereert zijnde, is goedgevonden ende verftaen, miÜts defen te perfiferen by jiaer Hoogh Mog, Refolutie van den negèntieüdcn September laetftleden, in het reguardikkt aengeven van Brandewijnen en Pruymen geno- men, en dat de voorfz Refolutie plaets falheb- ben omtrent alle andere Waren ende Koopman- fchappen, dewelcke by de mate of het gewich- te werden aengegeven, en dat diènvol'gendede voorfz Koopluyden haer daer naerfullèngedra. gen: Sullende Extradl van défe haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen ktge- melde Collegie ter Admiraliteyt op de Maze, als mede aen de andere refpecTrive Collegicnter Admiralireyt, om te ftrecken tot derfelvefna- richtinge, en haer daer na te reguleren, endoen reguleeren, allen en een yegelijckdiehetaén* gaen magh.

olutie, raeckende <verjcheyde Jaecken tujfchen de Admiraliteyt en Admohtmr indatedendertighflenjamiam\6%%:

Mog. geliefden te beforgen,dat fulcksaenftonds wierde geëffe&ueert: Ten tweeden, dat de Be- dienden vanden Admodiateur fuftineerden» a's by het XII. Articul vande Ordonnantie opto ftuck dei- Admodiatie geftatueert; dat op de fimple vifitatie vanden Rechercher van Pp vinciengeen Goederen mochten paiFeren, °P de verbeurte van defelve :' Dat in tegendeel op defimple vifitatie van den Chercher van net Land, fonder den Chercher van den Admocm- teurdaerinnete kennen, de Voorfz &°ζ? genoeghfaem fonder behoorlijcke vifite dag - lijeks deden vertrecken» fonder dat echten . voorfz Articul daer van wierde gefproocken ,c het in contrarie, foo wel aen den Chefcner het Land verboden was, om op fijncfimpeie ν - fltatie, alleen fonder den Chercheryan** λ modiateurdeGoederentedoenpaiTeren^ist by het voorfz Articul aenden Chercher -van Admodiateurgeprohibeertwas.oni^tan onder pretext van dien ondervonden wiu > het Land merckelijck wierde benadeelt , en Admodiateur verkort, verfoekendederna _

"Ster Vergaderinge geleien de Memorie "van den Admodiateur Nieuwpoort, en daer nevens een Bylage» houdende dat hy Ad- modiateur genootfaeckt was aen haerHoog Mog. te remonïïreren de navolgende faecken j ftreckende alle tot vorderïnge en verbeteringe van's Lands Middelen te Water, en welckers inwillingefeernoodtfaeckelijck voorden Lan- de waren hoopende , dat haer Hoog Mog. over defelve ibuden gelieven te difponeren: Eerfte- lijck, dat hy Admodiateur hoe langhs foo meer hadde ondervonden»dat diverfchc vande Com- mifen ter Recherche, en andere Bedienden by de refpe£tive Collegien ter Admiraliteyt aenge- fteldt, feer verfuymigh waren in'twaernemen van hare fun&ien, negligeren harer pollenen wachten, en door haer quaed exempel oock an- dere des Lands en des Admodiateurs goedwilli- ge Bedienden van haerdevoir trachten af te crecken, om alfoo hetdefrauderen van *sLands inkomende en uytgaende rechten te faciliteren; verfoeckende derhalven, dat haer Hoog Mog. de refpecTrive Collegien ter Admiraliteyt gelief- den te ordonneren * dat defelve op de gefun- deerde remonftrantië en klachten vanden Ad. modiateur, tegens eenige van de voorichreve 's Lands Commifen, defelve fouden hebben na andere Quar tieren te ren voy eren, of oock naer exigentievan faecken te fufpenderen of depor- teren , en dat by vertreck of dilay van de gemel- de Collegien ter Admiraliteyt, haer Hoogh

U?

cher van/c Land geHefden te verbieden^d.^

d

aeuoeaerenop lijn nmpie vim*»- '"auUog hebben relaten paiTeren, als haerHoog' ^ het felve aen den Chercher van &ηΑ™ά^ teur alleen hadden geprohibeert, rna ^ permiffie om te pafleren na de viiitatie, ^ de een als van den anderen, eerft by Haer ^

-ocr page 1281-

						TT"
			Behelfende de Convoyen, Liccnten en Veyl-geldt. 1259
		(oude werden gegeven : Ten derden, dat het notoir was dat de Bedienden van den Admodia- teurj inkrachtevanhetvoorfchreve XILAr- tjculvan de Admodiatie, op het ftuck der Ad- modiatie gerechtight waren om de vifitatie over alle uytgaende en inkomende Goederen ende Koopmanfchappen te nemen, en dat die vifi- tatie, ibnder nee openen van de befloocen ba- len, packen, kiften, kaften, vaten, tonnen, mandens en anders nietkondegefchieden , foo wierdeopfommige Plaetfenaen de Bedienden van den Admodiateur her, felve gedifputeert> verfoeckende derhalven , dat haer Hoog Mog. geliefden te verftaen, dat de Bedienden van den Admodiateur alle beflooten paken,kiften,vaten, toimen, mandens en anders, waer in fy fufpici- eerden eenige frauden begaen te wefen, ibuden mogen openen, ende daer over de behoorlijcke vifitatie nemen : Ten vierden, darden voor- noemden Admodiateur, volgens hec VIII. Ar- ticul der voorfz Ordonnantie, op hetftuck der Admodiatie, op de Comptoiren van de Con- voyen en Licenten vande Collegien ter Admira- liteyt, tot fijnen koften hadde geftelt Contre- rolleurs , om contra boeck te houden, en dat fijneContrerolleurs hem Admodiateur hadden gefonden de Maendftaten van den ontfangder voorfz Comptoiren , fommige by de Ontfan- gers van het Landt onderteeckent, en fommige niet; verfoeckende derhalven, dat haer Hoog Mog. aende refpeftive Ontfangers van de Col- legien ter Admiraliteyt geliefden te ordonne- ren, datfyaldeMaentftaten van de voornoem- de Contrerolleurs mede fouden hebben te on- derteeckencn, op dat den voornoemden Ad- modiateur , in gevolge van het XIV. Arcicul van de voorfz Ordonnantie der Admodiatie, in ftaet inogt weien om van drie maenden tot drie maen- den met haer Hoogh Mog. te konnen liquideren over het profijt of verlies van de voornoemde Admodiatie, fonder te hoeven af te wachten de Maendftaten van de refpeftive Ontfangers van wCollegien ter Admiraliteyt, waer van fommi- ge van het fenden van hare Maendftaten feer yerfuymigh waren: Ten vijfden, dat haer Hoogh Mog. geliefden te ordonneren wat Ze- gel den Admodiateur op fijne Depefches, In- «fu&ien, Vonniflên, Reglementen en Ordres voor fijne Bedienden, om te executeren de in- tentie van haer HoogbMog., vervat in den Pla- kte van den Lande, foudegebruyeken, mits- gaders wat teeckenen in de Vlaggen op de Vaer- ^ygenbyhem, tot achterhalinge der frauden, 'edetocden getale van veertien gefteldt, ende jj°cn verder na vereyfeh van faecken te Hellen, buJten^die van den Lande fouden hebben te ge- 1r ycken, om defelvige Gemeenten en Schip- Pcrstedoenrefpeaeren-, flaende derhalven hy ^modtateur haer Hoogh Mog voor, tot een kSCCV?°r alle faecken» den Admodiateur ra- Sïi^-f Ze£elte m°gen gebruyeken,. te f Aaniiraliteyt tot Rotterdam gewoon was ond rhUycken' maer metdatondericheydtjdac ^eier "et Schudt een compartement foude ge- hec *crd.en mec letteren , niet geabbrevieert, ^Jt?%Admdiatie > dat hy Admodiateur ve Wapen oockfoude mogengebruyken
					en voeren in de Vlaggensvan fijn voorfz Vaer- tuygen, foo als hergevoert werdt by de Schepen van het gemelde Collegie,met dat onderfcheydc nochtans, dat de grondt rondom het Wapen in plaets van root foude wefen heel blaeuw : Ende laetftelijk, dat hy Admodiateur nevens de voor- fchreve Memorie aen haer Hoogh Mog. was overleverende een Commiiïïe, om by de felve geëxamineert en geaggrcè'ert zijnde, daer op tot fijnen verfoecke en koften, den Perfoon daer in vermeldt, tot de reipecüve Bedieninge by haer Hoogh Mog. aengefteldt en beëcdigfyt te werden: Waer op gedelibereert zijnde, is goet- gevonden en verftaen , belangende het eerftc poinft, dat de refpeclive Collegien ter Admi- raliteyt fal werden aengefchreven, dat foo wan- neer den Admodiateur aen haer fal komen te klagen, en te bewijfen darde Commifen ter Re- cherchehaer inharefun&ien niet nabehooren quamentequijten, en haren dienft en poft be- hoorlijck waer te nemen, de voornoemde Com- mifen ter Recherche na andere Quarriercnful- len verplaetfen, oock buytendentijddatdeièl- ve , volgens de ordres van 't Land , ordinaris moeten werden verplaetft, of wel fufpenderen ofdeporteren, foo als defelvc naexigentie van faecken, ten meeften dienfte van den Lande in Juftitie fullen vinden te behooren, of dat ander- fins haer Hoogh Mog.op de klachten vanden voornoemden Admodiateur, na ingenomen be- richt van de gemelde Collegien ter Admiraliteyt daer omtrent foodanige voorfienin^e fullen doen, als de faeckc fal komen té vereyilchen: En voor foo veel het tweede poindt aengaet, dat degemelde Collegien ter Admiraliteyt fal wer- den aengefchreven, de Cherchers dewelcke by de gemelde Collegien ter Admiraliteyt zijnaen- gefteld, expreftefijck te ver bieden, geen Goe- deren op hare fimpele vifitatie alleen te laten paf- feren, ten ware de Cherchers van den Admo- diateur niet te vinden fouden mogen zijn, maer af te wachten dat de voorfz vifitatie oock by den Chercher van den Admodiateur fal wefen ge- daen, en dat de voorfz permiffie om te paiTeren eerft fal werden verleent na dat de Goederen by Cherchers, foo van de Collegien ter Admirali- teyt, als van den Admodiateur , fullen wefen gevifireert, ten ware als voorfz is den Chercher vanden Admodiateur niet te vinden foude mo- gen zijn: Ende voor foo veel het derde poin£t concerneert, dat het den Admodiateur en fijne Bedienden vry fal ftaen, alle befloten packen, kiften, vaten, tonnen, mandens en anders, waer opfuipicievan fraude foude mogen vallen, re doen openen, en defelvebehoorlijck te vïfite- ren: En wat het vierde poinftbelanght, dat de refpefrive Ontfangers van de Convoyen en Li- centen fullen werden gelaft, foo als defelve ge» laft werden mids defen, de Maendftaten van ha- ren ontfangh nevens de Contrerolleurs van den Admodiateur te onderteeckenen: Raeckende het vijfdepomet, dat hy Admodiateur, in faec- ken de Admodiatie concerneren de, lal mogen gebruyeken het Zegel van de refpeftive Colle- gien ter Admiraliteyt, midts onder het Schilt in een compartement ftellendehet woort <^Zdmg* diatie-> met volle letteren, fonder abbreviaties 7O1                     ende

-ocr page 1282-

tl ·

12Óö Placateil en Ordonnantien. ι o. Boeck. 3: Tit.

endedathy Admodiateur op de Vaertuygen,de- welcke hy in fijnen dienff. employeert, fal mo- gen gebruycken de Vlaggen van het Collegie ter Admiraliteyt, in wekkers DiftricT; de vooriz Vaertuygcnrefpe&ivezijn geordonneert, foo alsdevoorfzVlaggensby de Collegien ter Ad- miraliteyt werden gebruyekt, mee de Wapens van de gemelde Collegien ter Admiraliteyf,daer iri maeckende de gronc rondom blaeu w in plaers van root: En iaiextraflt van defe haer Hoogh Mog. Refolutie gefonden werden aen de refpe-

é>ive Collegien ter Admiraliteyt, om teftree- leen tot derfelver narichtinge, en haerdaer na té reguleren en doen reguleren allen eneenyeee- lijck die het aengaen magh : Eyndelijck, 'L· het laetiie poinft aengaet, dat devoorfzeon- cepteCommifliegefteldtfal werden in handen van deHeererivanEls, en andere haer Hooeh Mog. Gedeputeerden tot de faecken vandeZee om te vifireren, examineren» ende vanaliesaÏ hier ter Vergaderinge rapport te doen. Accor- deert met het voorfzRegifter.,

Refolutie, behelpende eenigepoinéién, rdeckende den Admodiateur, in ilate dml

716

en twinttghfien Bebruarii 1688. IS gehoort het rapport van de Heeren van Els en andere haer Hoogh Mog. Gedeputeer- den tot de faecken van de Zee, hebbende,in gevolge en tot voldoehinge van der felver Refolutie Commifforiael van den acht en twin- tighften November laetftleden, geviïiteert en geëxamineert de Memorie van den Admodia- teur Nieupoort, houdende onder anderen dé navolgendepoinéren: Eerftelijck, dewijleon- dervonden wierdt dat deEngelfche > Schotfche en Yrfche Schippers en Stuyrluyden het formu- lier defer Landen, van den Eed £als by haer niet bekent of geign oreert) in kleyhachringe hiel- den , ende iêeckerlijck meer veneratien fouden hebben in hare gebruyckelijcke maniere van ζ weeren, beftaende in het afleggen van den Eed methethouden van haer hand op hetEuange- lium j dat derhalven feer dienftigh fpude wefen, dat de Collegien ter Admiraliteyt refpectivelijk mochten werden aengefchreven, dat de felve na het exempel'van de Jöoden eri Mennoniften, de voornoemde Engelfche, Schotfche en Yrfche Schippers, midtfgadershare Stuyrluyden daer toe fouden moeten houden, om de Eeden * die fy volgens de Placaten gehouden waren te doen, afte leggen na de Formulieren in hare refpefti- veRijckengebruyckelijck: Ten tweeden, dat den Admodiateur mede hadde ondervonden, dathetvangrooten dienitennuttigheydtföude wefen, foo de vigilantie tot het achterhalen en becalangeren van fraudes en contravéntien noo- digh, door onderlinge emulatie wierde opge- weckt; verfbeckende derhalven, dat haer Hoog Mog. alle Secretariflèn en Ontfangers Generael en Particulier van de ■tefpeöive Collegien, mits- gaders derOfficieren vande Steden en ten platten Lande, inderefpectiveProvinciën, enhetref- fortvandeGeneraliteyt, by fpeciale Refolutie geliefden te authorifërenen te qualificere.n, om- me allerhande ade van, fraude en contraventie, die in het ftuck van de Convoyen enLicenten, en andere Middelen by particulieren, en oock door de Oöjcianten van deilelve Middelen, fou- den mogen komen begaen. te werden > By pre- ventie te mogen infiltreren voor de refpeftive Collegien'rqr Admiraliteyt, onderdewelcke de faeckefoude mogen komen voor te vallen, on- der genot van het aenpart des Fifcaels, en ver- dere Dehunciateurs, ibo fy de fraude en.con- taaventie ielfscpamen te doen: Ten derden, dat

haer Hoogh Mog. geliefden mede vaft $jjm$ een Reglement, waer na alle uytheemfcheSy· ropen, die volgens de Refolutie van haer4}ocg Mog. in het Contrac"b van de AdmodiatieVpe ftuyver per pond fchuldigh waren te betaien,qn waer op hy Admodiateu r fpeciael fijn calculatie enmefures in het aenflaen van de Admodiarie hadde gemaeckten genomen van delnlandfche, en die van Palermo en Madril mochten werden gediftingueert» teneyndedeKoopluydenhaet indeaengevinge daer na fouden·mogen regule- ren : Ten vierden , verfoeckende den voor- noemden Admodiateur, dewijle in baer Hoog Mog.iaetft geëmaneerde GeneraelPlacaetniec· wierde geëxpreffeert in wat amen.de datföuden vervallen de Schippers , die de grootte haret Schepen tot betalinge harer Lafi-geidenfraudu·» leufelijck aengeven j en datibyPlacaecvanden eenentwintighften Maert feftienhonderttwee en vijftigh, by haer Hoogh Mog. oppcenedacr toewerde geordonneert, pp rfe verbeurte vari een, vierdepart van 't fel ve Schip, dat haerHoog Mog. by Waerfchouwinge de Gemeenfegelief- den te doen bekent maecken, datdevoorfzpoc- naledifpofitie alsnoch was in vigeurennietgea- boleert ;' en dat vervolgens het yoorfz Placaet vandeneen'en twintighften Maert feftien bon- dert, twee en vijftigh, in' t reguard van de voor- noemde Schippers mochte werden gerenoveerr, en alomme daer men't felve gewoon was tcaoen. gepubliceert: Waer pp gedelibereert en ge|e* feri zijnde het fchriftelijck advis: van $$$] aenwefènde Gecommitteerden van dereipctti- ve Collegien ter Admiraliteyt (die.vanYi^ landt abfent zijnde) is goedgevonden en ver- ftaen, op het eerfte poincl, noopendenecaöf| gen van den Eed, dat het Formulier, het we c de Schippers en Stuyrluyden gehouden zijn onderteeckenen, op het aengeven van hareg _ neraleladinge, en welck Formulier achter Placaet sp den ophef van de Convoyen endei^ centen, op den negentienden Junii laeti^ι geëmaneert, ftaetgeinfereert, ten rcipcct de vreerade Schippers en Stuyrluyden taij"^ den geamplieert met deCe woorden» oj f _ wy met andere of meerder omflandighef® m

monien, hier te Lande nietgebruyckelije^K woon zijn te zweer en j foo'verklaren1'^i ^/^ ken gevalle, op den Eed die wy in ^%,,-dc

ZnZfo TiüthrZn. Ar. En dar voorts*

jjOQt'

gewoon zijn te doen, &c.

I              \

-ocr page 1283-

Beheliende de Convoyen3 Licentcn en Veyl-geldt. i 2 61

voornoemde Buyten-ichippersen Stuyrluyden, jbowanneer fy fullen moeten zweeren, gehou- den fullen zijn*te doen den Eed op de maniere in Hare Landen gebrüyckelijck : Op hec tweede poinci, nopende het authoriferenen qualifice- ren van alle Sèeretariflèn , Ontfangers en verde- re Officieren aldaer vermeldt, tot het ontdec- kenen calangeren van de frauden , onder het genot van hetaenpartdesFiicaêls» en oock des Oenunciateurs, dat in het veribeck by den Ad- mödiateur in defen gedaen, niet kan werden ge- treden , en werd de executie van de Placaten ge- laten aen de CoUegieri ter Ad miralitey t ·, en der felver Minifters: Op her derde poin£fc,nopende hecvairftellenvaneenReglerfientj op het aen- géven van de Uytheemfche Syropen, naderriael haérHoog Mog. by der iël ver Rïefolutie van den twintighften'Augufti laetftlëden , albereydts hebben verklaert, dat hetPIaCaet? waerby de Vette waren wéVdénbelaft·, ende waer in oock mentie werdt gcmaeckt van de belaftinge van een ftuy ver per pond op de Syropen, achcer de Ordonnantie vande Admodiatie niet isgedruckt

ten refpecle van de Syropen, maor alleenlijck om den Admodiateur te obligeren tot de promp- te executie van het VI. Articul van de· voorfz Ordonnantie van Admodiatie, derhalven in't verfoeekbyden Admodjateiirin defen gedaen, mede niet kan werden getreden, Op het vier- de, noopendede vernieuwingevanherPlacacc van den een en twintighften Maert ieftien hon- dert tweeen vijftighj dar het voorfz Placaet fal werdengerenoveert, en dat ten dien eyndede AVaerfcnouwiogc, aenheteyr.de defes gein fê- teert, fal werden gedriiekc, en alornme afge- ionden omgepublicecrten geaftigeert te wer- den na behooren: En fal extraft van defc hacr Hoogh Mog. Refolutie geionden werden aen de refpe&iveColSegien ter Admirajkeyt > om te' ftrecken tot deriel ver narichtinge, en haerdaer na te reguleren, en doen reguleren alleneneen yederdieher acngaen maghj en falinsgclijcks exrraft van defe haer Hoogh Mog.Refplutie ge- fonden werden zen.dm Admodiate;ur voor- noemt, om te ftrecken toe deflelfs narichtinge» en hem dacr na te reguleren.

3&^if^^^^^i?|^^^^fe^^^w»j^ ê$0i dm dne en tmntighfiepl^r bruariiföflien honden.acht en tachtigh.

en dat oock van het voorfz Laft-geldc in het ge- heel vry fullen zijn de: Schepen i varende naer Groenlandt en daer omtrent, op de X^alviich- vaert j te weren, foo wanneer die op de voorfz Walvisvanghft uytvaren, of van daer inkomenj maer niet foo wanneer de voorfchreven Schepen of rot eenige andere Vaerten fouden mogen werdehgebruyekt of uytgaen, als wanneer de felve Schepen, foo Wel in het uytgaen van hier* als in het wederkomenalhkr het uytgaendq foo wel als het inkomende Laft-gelt, beneveijs an- dere Schepen, fullen moeten voldoen en beta- len } enfalde verklaringe van de gróptfeenla- ften van de Schepen , gedaen moeten werden by de Schippers felfs, die gehouden fullen we- ien hare Schepen oprechrelijck te verklaren en aen te geven, en het Laft-geldc daer van te be- talen , pp pcehe van de gerechte waerde van het vierdepart van de Schepen, die benedenhare la- ften en grootte bevonden fullen werden aénge- geyentezijnj bovenhetaenpartdatdenSchip- per in het felve is heriderende, teappliceren een. vierde-part daer van ten proftjte van denExecu-' teur, een vierde-part voor den Aenbrer|ger* en een vierde-part voor den Armen, enhetreftc- rende vierde-part ten prpfjjte van hetLandt > en fullen de Commifen ter Recherche gehouden wefen iöo wel re onderibecken, of van alle Sche- pen hec voorfz Laft-geldc, foo van inkomende als van uytgaendeSehepen behoorli jek betaeldt is, als fy moeten doen, noopende's Landsge- rechtigheyt, van de Convoy-en Licent-gclden, enfauteofcontraventieaen eenige bevindendej fullen de felve aenhouden en ftellen ter judica- turevandeRaéden ter Admiraliteytiifi het ref- fort daer de contra ventien'vallen, om by de ge- melte Raden daer op geprocedeert en gefenten- tioneert te werden na behooren} en ten eyiïde de

k E Staten GeneraeJ der- Vereen ighde Ne- derlanden, hebbende gOedtgevonden tot beneficie van de Schipvaert defer Landen, eennotablevermindering te ntaecken inden ophef van het Laft-geldt, byPla- caet vanden een en twintighften Maert feftien hocderttweeen vijftigh geintroduceert j Soo ïs'T: Dgt van de voorfz verminderingh noodig geoprdeek hébben aett allen en een yeder by de- ff'nkennifle te geven, en daer benevens te or- donneren, ,datalleSchepen, dieintoekomen- <fciiytdefè Landen fullen varen, pf wel van buy- ten^er.in komende^ voorLaft-geldtfullen be- talenvijf ftuy vers in het uytgaeny en tien ftuy- •prsin het inkomen eens, over of voor dat ge- hecje jaer, in het welcke het voorfz Laft-geldt 'ierjrnael ial zijn betaelc, in joegen dat den oQhipper, Vzy dat hyvaert of pm het Ooilen, «fort het Zuydeii, of om het Weften, of om «et Noorden» niet meer ifrhecjaer fal betalen . scens V1jfftöyversvoor inkomen, fchopn hy ^enen'tfelvejaor, twee, drict vier, min- ^rof meermalen fpude mogen uytvarenofin- |CKoroenzijns wejvcrftaendedatdevoorfzvijf tuyv«rseensvQbr uytgaen., en tien ftuy vers oonnkomen n oóck.ial werden betaeldt by de '•«epen die na •Noorwegen om Hout te laden fel <? ?°Seh >ver£ien afgefonden, fchoon de j genepen voor defen maer hebben betaeldt ol r,Va nhet voornoemde Laft-geldt, en dat >er iulcks het Laft-geldtvan de voorfz Sche- ;„» v°or defen maer heeft gemonteertde helft Jen fUnt daqr medede andere Schepen wa- Ke!d?rCif rchecrr» en dat van het voorfz Laft- Sch j Z1^ Vrven exempt, niet alleen de maerPCnT f 8cbrLiykt werdentot deVisvangft, of Η·!? C ιdeSchePcn van degroote VifTcherye j ^^nghvaerr, roidtsgaders Abberdacnvaerr»

-ocr page 1284-

1262 Plachten en Ordonnaiitien. 10. Boeclc. 3. Tit·

van de Provinciën van Gelderland en het Graef fchapZutphen, Hollandten Weft-Vriefljn(j" Zeelandt, Utrecht ι Vrieflandt, Orer-Yflèl' en Stadt Groningen en Ommelanden -, bevelen voorts alle andere Jufticieren en Officieren, ak oock allen anderen, in Onfen dienft en onder Onfe gehoorfaemheyt wefende, dat fy dcfeOn- fe Ordonnantie alomme doen openbaerlijck verkondigen, uy troepen en aenplacken in alle Plaetfenvan defe Landen, daer men gewoonis dusdanige verkondinge , uytroepinge en ae> plackinge te doen % procederende en, doende procederen tegens deContraventeursen Over. treders van dien, fonder faveur, ooghluyckin- ge, gunfte , diffimulatie of verdragh, want Wy fulcks ten dienfte vanden Lande bevonden hebben alfoo te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge vande hooghge- melde Heeren Staten Generael , in 's Graven· hageden drie en twintighften Febmariij hondertach.tentacht.igh, &c.

Officieren foüden mogen weten wanneer datfe een ige Schippers fullen mogen over de wanbe- talinge van het voorfchreve Laft-geldt aenkla- gen, foo fullen de voorfchreve Schippers ge- houden zijn in het inkomen het voorfz recht te betalen , voor en aleer de felve weder fullen mo- gen vercrecken uyt de Havenen en van de Ree- den defer Landen, .en dat ten langhften binnen tweeweecken na dat fy hier te Lande fullen in- gekomenzijn, oppcenevan daer over gecorri- geertte werden naexigentie van faecken·, dan fuUen de Schepen uy t'er Zee door nood in eeni- ge Zee-havcnen komende, fonder haer laft in't geheel of ten deele te breecken, en met intentie van met hare inhebbende Ladinge van het voor- fchreve Laft-geldt niet mogen werden gemole- fteert, Ende op dat niemandt hier van ignorantie hebbe te pretenderen j ontbieden enverfoeken Wy deHeeren Staten, Stadthouderen, Gecom- mitteerde Raeden, ende Gedepureerde Staten

Placaet, behelfendegenerale aenqevinge binnen vier en twintigh ujren te doen, in date den drteentwintighjienFebmarii\6%%.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, Salux; 'Doen te weten : Alfoo by Onfen Pla- cate op den negentienden Junii des voorleden jaers, op den ophef van de Convoyen en Licen- ren, en verdere 's Lands Middelen te Water ge- emaneert, niet is uyrgedruekt een prazcifen tijt, binnen dewelcke de Schippers en Stuyrluyden verplichten gehouden foüden zijn de generale aengevinge van hare Scheeps-ladinge tedoenj en dat Wy in ervaringe gekomen zijn, dat de voornoemde Schippers en Stuyrluyden daer uyt occafie nemen , om door ontijdigh loffen van een gdeeke harer Ladinge, het Landt in het recht van fijne Convoyen en Licenten mereke- lijckte frauderen , door dien fommige Schip- pers haer niet ontfagen eenige dagen, en felfs weecken na haer arrivement, eerft fulcke gene- rale aengevinge te doen; Soo Is't: DatWy, tot voorkominge van alle verdere frauden in de- fen , goedtgevonden , geftatueert, geordon- neert en bevolen hebben, ftatueren, ordonne- ren ende bevelen midts defen, dat alle de voor- noemde Schippers ende Stuyrluyden, indien fy van meeninge zij η hare Ladinge hier te Lande te loffen, de generale verklaringe van hare Lading, in conformité van't voorfz Placaet van den ne- gentienden Junii des voor leden jaers, aen dere- fpe&iveComptoirenof's Lands Officieren ful- len moeten doen binnen den tijdt van vier en twintig uyren na het arrivement van hare Sche-

pen, enfulcks opeen boete van vijf honderdc guldens, by de Gebrekige of Contraventeurste verbeuren, tenwaerfy daer in door Sondagea of andere Heylige dagen wierden belet. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie kome te pretenderen, ontbieden enver- foecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden en Gedeputeerde Sta- ten van de refpeftive Provinciën, en allen an- deren Officieren en Jufticieren van de felve Lan- den , dat fy defen Onfen Placate doen verkon- digen, publiceren en affigeren, in alle plaetfen daer fulcks van nooden wefen fal, enmenge- woon is foodanige publicatie en affixie te doen j laften en bevelen voorts de Raden ter Admirak- teyt, den Advocaten Fifcael, midtfgaderside Admiralen, Vice-Admiralen, Capiteynen,Of- ficieren en Bevelhebberen, als mede de Coromi- fenGenerael, CommifTariffen, Convoy-mee- fters en Commifen ter Recherche , foo in de Zee-gaten als elders , defen Onfen Placate ie doen nakomen ·, procederende en doende pro- cederen tegens de Contraventeurs van dien,ton- derooghluyckinge, faveur diifimulaticotvct- dragh, want Wy fulcks alfoo ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezeten van dien bevonden hebben te behooren. ' dusgedaen en gearrefteert ter Vergadering^.^ de hoogh-gemelde Heeren Staten Generael» 's Graven-Hage den drie en twintign»en bruarii feftien hondert acht en tachtighj &c

Waerfchouminge, tot intreckinge van Ί Placaet van den negen en tmntighfiiï jf temberfefiien hondert f even en tachügh, raeckendede Binnenlandtfcbe ψ a/porten, Μ den vier den Maert ι<588·

|E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen

lefen-'

egenwoordigen fullen fien of n°°^e0. pfl- ialut, <Doen te weten; Alfoo Wy D/ jj

-ocr page 1285-

					3 Licenf en m Veyl-geldt. 1263 van de refpeftive Provinciën, en allen anderen Jufticieren ende Officieren'van defelveLanden, dat,|fy defen Onfen Placate van ftonden aenal- ommedoen verkondijgeny publiceren enaffige- ren in alle, Ρ Jaetien daer Tule ks van nooden weien fal, en mengewooiiïs foodanige publicatieert arniiietedoenj laiïén en bevelen voorts de Ra- den tpr Adm^ralitëyt, de Advocaten-Fifcaels, midtfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Ca- piteynen, Officieren ende Bevelhébberen, alS medède;Coramifetn.'iQenerael, Cörnmiilariilèii Convqy-meefters,, en Commifen ter Recher- che , fqo in de Zee-gaten als elders, defen Onfen Placate na te komsn, en te doen nako- men, procederende en doende procederen re- gens de Contraventeurs van dien, fönder oog- luyckinge, faveur, difllmulatieofreverdragh, wantWy fulcksalfoo tendienfte van den Lan- de >. en ten beften van φ goede Ingefètenen van dien bevonden hebben te behoorèn. Aldusgedaen en gearrefteert ter Vergaderin- ge van de hooghgemeldc Heeren Staten Gene- rael in den Hage den vierden Maert, fcAien hondert acht en tachcritigh. Wasgeparapheerr» Henr. Êeiitinck:, vt Onder ftondr, Ter or- donnantie van de felve. Geteeckent, F. Fa- gel Zijnde op 't fpatiumgedruckt hét Cachet, van meer-hooghggmelde Haer Hoogh Mog. op eenrooden Ouwel, overdeckt met een Pa- pieren Ruyte.
		Behelfende de Convoyen re0 placate van den negen en twintighiten September des voorleden jaersfeftien honderdt fgvcn en tachtigh , goedtgevonden hebben tot elucidatie van de XX. XXI. en XXII. Articulen van Onfen voorigen Placate van den negentienden Junii des fel ven jaers .fes-. tiefl honderdt feven en tachtigh, op den ophef vaii de Convoyen ende Licentcn , en vordere 'sLands Middelen te Water geëmaneert, te fla- neren, -op, wat voet en wijle de Binnenlandt- fche Vaert, en; Handel, .en het halen van Bin- nenland.tfcfc Fafporten foude werden geregu- leert: Ende dat Ons te vporen gekomen is, dat daerdoor de voorfz's Lands Middelen mercke- lijckfouden werden verkort; Soo Is't: Dat ψγgoedtgevonden hebben hetPlacaetvan den negen en twintigften September des voorleden jaersfeftien hondert feven en tachtigh, weder- om in tetrecken, teabolereni endetevernieti- gen, fop als Wy het felve intrecken, aboleren en vernietigen mits defen, en dat dienvolgende 'tiêlve fal komen te ceiïèrenende op te houden met den achrften daghna dat defeOnfe Waer- fchouwinge fal wefen gepubliceert -y en dat naer dientijdtniemandt fich daervan langer fal mo- gen bedienen, of daer mede behelpen. Ende ten eynde hier van niemandteenige ig- norantie en prerlndere, ontbieden en verfoec- kenWy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Staten
				ejolutie \ rakende de intreckinge van het Placaet van den negen en twintighfien Sep-' iemhrióSy. in date'denvierden Maert 1688.
			By refumptie gedelibereert zijnde op het geproponeerde by de Heeren Gedepu- teerden van de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieilandt, den negentienden Februariilaetflleden ter Vergaderinge gedaen, namenrlijck, dat de wijle den Admodiateur van sLandsuytgaendeeninkomendeRechten, vol- gens haer Hoog Mog. Refolutie van den negen entwintighften September des voorleden jaers, j$ expreflèlijck hadde bedongen , dat by al- dienhy foude mogen bevinden , dathy door't Placaet, by haer Hoogh Mog. op den negen en flwntighiten September gearrefteert, in den op- hef varade voorfz Rechten wierde benadeelt,hy a'sdan wederom fijn recours foude mogen ne- ^Cn> en in fijn geheel blijven, ten aenfïen van getXX.,. XXl.cn XXIl; Articulen van het rlacaet op den ophef van de voorfz Middelen jjeemaneert, en dat den voornoemden Admo- «wteiirop den feventienden December laetftle- °enhadde geklaeght, door het voorfz Placaet '"«envoorfz ophef benadeeltte wefen, fyHee- enGedeputeerden derhalven verfochten, dat et voorfz Placaet van den voorfz negen en ™«»tighften September by haer Hoogh Mog. ochr.werdeningetrocken , geaboleert en vcr- 'Snt, ende dat wederom in train mochten t-ce™engebrachtdeXX,XXI.enXXlI.Ar- v J?n va" het voorfz Placaet, op den ophef "Qevoorfz Middelen te Water geëmaneert,
							en in achtinge genomen zijnde, dat de Heeren Gedeputeerden van de fes andere Provinciën ten dage voorfz hebben verklaarti te ampIe&e-! ren het concept, in dé Notulen van den voorfz negentienden Februarii laeriMeden gein fereert, totreguleringevande Binnenlandfche Pafpor- ten, endecommunicatie in de reïpeétivë Pro- vinciën, enhetreflort van de General iteyt ge-' ëxcipieert, is goedtgevonden en verftaen , qac hetvoorfchreve Placaet van den negen en twin- tighften September des voorleden jaers, die- nende tot elucidatie van de vooffchreve twin-'1 tighfté, een en twintighfte en tw*èè*éh*twintigfte Articulen van het voorfz Placaet, op tiennegen- tienden Junii fefticri honderdt feven eh taèluigh geëmaneert, waer by de binnenlandfche Vaere ,cn Handel, en het halen van InlftndichePafpor^ ten werdtgereguleert,' fal werde"n ingetrocken>' geaboleert en vernietight, en dat het felve by een Waerfchouwinge alorhme ïal werden oe- kent gemaeckt, füllende het voorfz Placaet cef- ièren met den achtiten dagh na dat de voor- fchreve Waerfchouwinge, aen liet eynde defes onder Num 1. geinféreërt, fal wefen gepubli- ceert , dewelckë ten dien eynde tëh fpoedig-' hften gedruckt, ende alomme afgèfoiiden fal werden; dat voorts tot regulëringe van de vöor^ fchreve BinnenlandfchePafporten i encommu^ nicatie in de refpeftive Provinciën, het reiïbrt van de Generaliteyt geëxcipieert, in plaets van de

-ocr page 1286-

12Ó4 Placaten en Ordohnaritien. ïo. Boeck. 3. Tit.

de voorfz XX., XXL en XXII. Articulen lul- len werden gear refteert j foq als gearrefteert wert mids defen de Articulen, in de Notulen vanÖen negentienden Februarii laetftlédén vermeit, foo alsdefdveaenheteyndedefës ftaen geinfereert onder Num. 2., dewelckë mede ten fpoedigh- ftengedruckt» ende alommeafgefonden fullen werden» omgepubliceertengeaffigecrt te wer- den na behooren: En nademael de Heeren Ge- deputeerden van de Provincie van Holland en Weft-Vrieflandinde vóorfz nadere Articulen, tot reguleringe van de Binnlandfche Vaere en Handel niet hebben geconfenteert, dat der hal- ven , voor foo veel de Provincie van Holland eriWeft-Vrieilahdtaengaet, wederom intrain

gebracht en geobferveert fullen werden d

e voor

fchreve XX., XXI. en XXII. Articulen

an

het voorfz Placaet, ter tijd ende wijlen toe hTr voorfz nader Placaet in de meer-hooghgemeld Provincie van Holland en Weft-Vriefland m C de fal wefen gepubliceert. Ende fal ten dien eyndeéxtrafr, van defe hae Hoogh Mog.Reiblütiegéiondenwerdenaende Collegien ter Admiraliteyt op de Maze, tot Arniferdam, en inWeft-Vrieflanden'tNoor. dèr-quartierrefiderende»; alsmedëaendenAd" modiateurNieupoort, om te ftréckén tot der- fel ver narichtinge, en haer daer na refpe&verc reguleren.

Nader Placaet, tot reguleringe <υαη de Binnenlandtfche Pa/porten, en communicA- tiemderefpettiveTrovintien) het reffort van de Generaliteyt ge>excipeeri, in date fa vierden Maert1688.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullen fien ofte hooren lefen, S α l u t> 'Doen te weten: Alfoo Wy op huyden goedgevonden hebben wederom in te trecken, teabolerenen te vernietigen OnfenPlacate van den negen en twintighften September des voor- leden jaers feftien hondert feven en tachtig;, die- nende tot elucidatie van de XX., XXI. en X XII. Articulen van het Placaet, den negen- tienden Juriii daer te vooren geëmaneert» waer by de Binncnlandfche Vaer t en Handel, en het halen van Inlandfche Pafporten werdt geregu- leert, Soo Is't: Dat Wy tot nader verklarin- gevan de voorfz XX., XXI. en XXII. Arti- culen, en toe reguleringe van de Binnenlandt- fchePafporten»en communicatie inderefpecti- veProvincien, het reilbrt van de Generaliteyt geëxcipieert, geordonneert ende geftatueerc hebben, ordonneren ende ftatueren midts de- fen de naervolgende poin&en ende articulen. I. Dat de refpe&ive aengeftelde of acn te ftellen Marckt- en Veer-fchippers, Voer- en Karreluy- den , niet anders door de refpe&ive Magiftraten en Collegien ter Admiraliteyt fullen werden ge- authorifeert» als op den Eed by haer te doen, geen Goederen, Eetwaren of Koopmanfchap- peri, hoedanighdie oock fouden mogen zijn, te mogen inladen of loiTen ·, als ter plaetfe van haer ordinaris Veer, beftaende maer uyt twee Steden of Plaetfen, de eene van waer, en de an- dere waer na toe, fonder het felve om eeniger- hande redenen, hoedanighdie oock fouden mogen zijn, verder of tot meerder Plaetfen te extenderen» foo nochtans» cjatdevoorichrêve fyiarekt-of Veerfchippers, Voer- of Karreluy- den, meer dan een Plaets of Stadt fullen mogen bevaren > mits dat die tufTchen de Plaetfen van haer ordinaris Veer gelegen fullen moeten zijn» enopeenrouteofpafTagie bevaren worden, als by exempel van Rotterdam, ianghs de Plaetfen opde LeekenNeder-rijn, en dat defelve Plaet- |bn in haer jaer-brieven fullen moeten zijnge-

ëxprimeert, en foodanigh zijngeconftitoeert, dat aldaer een Comptoir of Commifen terRe- cherche zijn ·, behoudelijck , dat de voorfz Marckt- en Veerfchippers, die de Leek op hoo- ger fullen willen varen als Schoonhoven, tuf- fchen Schoonhoven en Aernhem oock fullen mogen loiTen en laden op Plaetfen daer geen Commifen ter Recherche zijn» mits tot Schoon- ho ven aen het Comptoir aldaer aengevende wat fy onderwegen fullen willen loiTen 5 of dat de voorfz Marckt- en Veerfchippers, Voer- ende Karreluyden, op de voorfz route ende paffagie fullen mogen loflen ende laden de Goederen die haer fullen werden ingegeven na de Plaetfen van haer ordinaris Veer gedeftineert, ende dat de voorfz loffinge en inladinge, die onderwegen gedaen foude mogen werden in eenige van de voorfchreve Plaetfen, daer eenige Commifen ter Recherche zijn, fal moeten gefchieden ten overftaenen met kenniflè van de voornoemde Commifen ter Recherche, ende dat de voorfz Marckt- of Veerfchepen, Voer-of Karreluy- den, de recherche fubjeft fullen blijven, con- form het Placaet. II.                         f Dat verders alle andere Schippers, V°er',r Karreluyden, geen gefwooren Marckt· ofte· Veerfchippers, VoeNofteKarreluydenzijnde, met haer Schepen, Wagens ende Karren, geen toevoer van de een pa de andere Plaetfen wik mogen doen, of fullen moeten zijn vooriien tnn een behoorlijck Binnenlandfch **Ψ? van alle hare ingeladen Goederen} dat^b<\:{· pen en Schuyten , frequenterende de Kerm fen, en niet anders voerende dan ordinaris jv^

mis-goedt, wel fullen moeten halen e^^-s. ofteA&e, continerendewat ordinaris Ker · goed dat fy fullen hebben geladen, rnaer W^ Schippers of Eygenaers van de voorfz inge Kermis-goederen niet fullen zijn gW**"^ recht van den Lande te configneren; dan in in de voorfz Kermis-fchepen fouden ^K^ ingeladen eenige ongefatfoeneerde ^0^^, als by exempel, Stoffen van Syde, van w ^

-ocr page 1287-

Bêh^fende de Convoyeii., Licgnten en Vey I-geldt. «ι''26$

geenediede voorfz Wacht hebben, öfoock de voornoemde Schouten èn Gerechten daör vóo- Tenyersfulleri mogen declareren:;DarWijders alle Mkniifadeuren y tenblatten Land{f^aliende, ofaldadr;haer perfeMe krijgende ^als^teörVer-· weh■.jSieyefcen, Vollen ofanders ï die de Rivie- ren paiTeren,door geeJi;a«der als door de öirdina- -risVcer- ofJViarktichuytieniKarren öf Wagens, van ende na de Steden füllen mogen werden ge- bracht:» endattter pidetfedaer g^en ordinaris VeerbofMardkrfchipfserS', -Karren WWagens, die in ^laets van ordinaris Marckt-of Veerichip- pers wèrdeh gebruyekt, gevonden werden, foo- danige Manufacluren, en geen andere , door de Eygenaer&, of die geene die deiëlve Goede- ren bereydens'i met «haereygen Schuytof Wa*. gen fullenmögen wtrdehaen ofafgevoertj des dat de voornoemde Eygenaer en Bereyder,mirs- gadersfijne Bedienden, merEcdefolemneelful- len moeren verklaren, dat fy geen andcreGoe- deren, 'difeiklijck ofiödirecrelijck $'éa of van de vqorJ&f-Plaefs van perfeélieringe der voorfz Koopina«^chappenviülien laden, vervoeren* brengen of halen, of gedogen dat fulcks door yemandi anders- gefchiedei, als dië fyÜiebbeïi ontfangen y om ter plaetfe van de;vo©rfchre|e perfefteringe te werdcjig^eperfeclcerriiof^^ tér pla e tïè Ïvan de vo o rfz per fecleri ngc zij η ge pc r- feétecrcrefpec1:iveljjbk, op de pceacn vervat by hetPiacaeivan den negen en twintighiich Sep-

ignvan ongefatfóèneerdê Goederen, Kooper:, f 3f Yzer,; iofVat hét ootk foudemogen wé- fen,; de'Schippers van de felve Schepen, van de voorfz ongeritföëneerde Goedèren,fulIen moe- tcll halen en nëmèn eeriB'inhenlandtfch Pafpört, engelijck'dsancteVe Ingezetenen deler Landen foéneerde Goederen mdéten'cönfignerén,op de poenen inde voorfz Placareribegreperi}' dat de endatde Cont'raventéu'rs' va'n dien geftraftfüB- lenwerden rrtet de pccneti vermeldt in het Pia- caetvan den negen én twintlghftenSeptember Dat de Schippers van de Schepen en Schuy- ten, Voer-en Karreluyden, foo wel Marckt- of Veerfchippers, gezworene Voer- en Karre- luyden, als andere, die hare reyfe niet verder alsbinnen de Sluyfen of Dijeken komen voort tefetten, fullenvryenexempt zijn vanhetha* lenvan Binnenlandfche Pafporten, fonder dat de voornoemde Veer-fcbippers echter in de Sre- dérivan haér ofdinar'is Veeftlders als ter plaetfe Van'haer 'ordinaris Veer' fullen mogen loiPen* fedat'iy-Ma'fckt-en Véerlehippers,^Viöer- éKarrëluydënÏ Wel fullen mogen loiTen en la- dertGoedéreri,bp;Plactfen \ leggende in haer or- diriaris' röuWofpailagie,' doch buyren de Stel- den diefy'koméntépaflêrerl ?< foönochians,dat de Goederen fyan btiyten inkomende, en noch niet gearrivéért zijnde op haer gedeftinëerde los-pbctfev'aftoos by naer fullen moeten 'heb- ben de Pafpo rteη ter eerfter Go niptöire géliob t, om daer niedc tot hare gedeftinëerde Plaeti ge- bracht re werden.                ϊ'-*.Λ K>a93bml

ï\y

nCs'Hï'

tember 1687.

V-

Dat alderhande Karrenen Wagens, geiloreft cnopen Vacrtuygen, Hooghaerrs, Roeyfchuy- ten enandere, dienende tot tranfport.van de ^innenlandfche Vruchten^ Gewaifenen Beftii-* len,refr«anderediergelijcke kleynenoodtdru^ ttghcdeni inde Steden om penninghs>-wacrde gekocht,, en. ten platten Lande ter coniümptic noodigh dienende, en 's Lands recht niet ftïbjeft zijnde, na en op de Marekten inde Sieden, ge- legen aen de rclpeclive Rivieren deiër Landen» defelvcRivieren r:a devoorfz Marckren fulleri mogen paiferen , fonder Binnenlandtfch Paf-^ port ,· midts dat defeh'e de vifuatie der Gommi- fen ter Recherche fullen fubjecf zijn, én dat die in de voorfz Steden niet fullen mogen inkomen, of weder uytvaren, om de Rivieren te pafTeren, dan door foodanige pafBgien, die door de Commifen zijn befec, en dat in dicSt&dcn daer Het inkomen door geen Gommxfen ter Recher- che isbbiet * een feeckere plaets -tot het inkef- menien wederom uyevoeren van de felveSehe* pen en Schuyten fal moeten werdt η aengewe- fcii5 en in geval bevonden werdt dai-devoor-fe· Schepen of Schuyten eenige andere Goederen dan de voorfz Binnenlandtfche V ruchten', Gc- wafl^riT,en Bellialen , epde andere ciietgeüjcke |p|ey^jghed.cn , in de$teden om pégninghs- waerdegekocht, en ten platten Lande noodigh ter fcojftilimptie dienende *; of's Land* Rec^ic fubjeétzijnide, fouden mogen hebben Ingela- den, daervan geen behoorlijck Binnenland fch Pafport fal weien verkregen, dat alle de Télve Goederen fullen zijn verbeurt j gelijck oock ver beurt fullen zijn de Vaertuy gen ende^ Goede- ren daer in geladen, foo wanneer bevonden ibu

J>rifïv':k

Ι ψρϊ&ιμοηιΐκ

_ .paralle Vaertuygen, Wagens ende Karren Binnén's Lands, of binnen de ffefpecHvéSluy- renehDijckcn;biijvendêv; vry fal ftaen,"föndef eenighPafport'noodigh te-hebben , alledebin- nènlandfche Vruchten ,GewiiTen en Beftialen Φ de refpedHve Steden èn Öorpen te Matèkt te Weren en vèrkoopèn-, als mede de voorfi Be·* «iilén binrVëiri-!?$ Lands wêy>dérJ en verweyden} [n föowanriëëreêhige Beftialénjdieby dJèfff *φ luydenweirden gehouden len de R i viertsn, over wftlve Rivieren fouden*tóo|ert werden geweyt; OFverweydetjdat van dat Vóoïfz weydm#vef* ^ydenvahaevborfzBeeftcn'jkénnifle^lmoe- feri werden gegeven aën^iè Comptoiren of Wachten der Convoyen en Licenten·, indien ^Ij^Comptoiren of Wachten van de Plaet- e aaercfêHuyfluy den woön*éii7"één üyremiier |-fder af gele^eivfijn i doel? foo wanneer meer tS* uYr zijn gelegen van de Plaeriënidaerde ®mz Hüysmydfen woonen, aen de Sföhoutefl ^berechten van dePlaecfen, onder weJckeicle ooriz Huyfluyden woonachrigh zijn-, dat op vJL°mPtoireri en Wachten i'fflidtfgaders by de ^ örfz Schouten en Gerechten pertinent régi^ f^an devoorfz weydinge en verweydinge fal °eten werden gehouden, op peerie van daer Jerterdlfcretie vandeCollegien ter Admiraii- 4:nre · n wetden gecorrigeert, fonder dat T,cr1CrcnvandevoorfzComptoireir, ofde XV. Deel.

7 Ρ

de

-ocr page 1288-

' Ν

H2.66 PlacatènenOrdonnantien. io.Boeck. gvTit.

laften en bevelen voorts de Raden ter Admiraï' teyt, den Advocaten Fifcael, midtfgaders de Admiralen, Vice-Admiralen, Capiteynen Of ficieren en Bevelhebberen, als mede de Coim * fenGenerael, Commiflarifien, Convoymeel fters en Commifen ter Recherche , f00 m<C Zee-gaten als elders, defen Onfen Placate te doen nakomen % procederende en doende pro. cederen tegens de Contraventeurs van dien/on- der ooghluyckinge, faveur,diffimulatieofver" dragh, want Wy fulcks alfoo ten dienfte van dei Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben te behooren. /y. dus gedaen en gearrefteert ter Vergaderingevan de hoogh-gemelde Heeren Staten Generael, in 's Gravcn-Hage den vierden Maert feftien hon· dertachtentachtigh, &c.

de mogen werden dat die in of uyt de voorfz Ste- den door eenige andere als door de voorfz geor- donneerde pailagie fullen zijn gekomen»en dat de Schippers daer en boven fullen werden ge- ftraft volgens het voorfz Placaet ofte Refolucic van den negen en twintigften September feftien hondert feven en tachtigh. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie kome te praetenderen, ontbieden enver- foecken Wy de Heeren Sraten, Stadthoudereni Gecommitteerde Raedenen Gedeputeerde Sta- ten van de refpe&iveProvinciën» en allen an- deren Officieren en J ufticieren van de felve Lan- den , datfy defen Onfen Placate doen verkon- digen, publiceren en affigeren, inalleplaetfen daer fulcks van nooden wefen fal, en men ge- woon is foodanige publicatie en affixie te doenj

Refolutie, oprechte aengevinge van Goederen op de Convojen > ende de uytreech

mm

latende aen de Officierenvan%t Landt tgeencalange fubjeB, in date den een en Jutiifeftien hondert achtentachtigh.

w

DE Heer van Halewijn heeft ter Vergade- ringe gerapporteert de eonfideratien en het ad vis van de Heeren haer Ed. Groot Mogende Gecommitteerden, hebben- de, ingevolge en tot voldoeninge van der fel·· ver Refolutie Commiiïbriael van den vier en twintighften Julii laetftleden , overleydtende overwogen, of eenige Goederenkonnen wer- den aengehaelt, of daer op eenige calange ge- maeckt door de Officieren van 't Landt, of van den Admodiateur, foo wanneer den Koopman de voorfzGoederen heefc aengegeven in opreg- «e qualiteyt en quantiteyt, en aen de Officieren van het Landt en den Admodiateur gelaten uyt tetrecken de femme van penningen, die voor inkomende of uytgaende Rechten moeten wer- den betaelt, en dathy de betalinge der voorfz Rechten heeft gereguleert na die voorfz fomme by de voorfz Officieren uytgetrocken , en dat men niet kan bewijfen, dac den Koopman dien aengaende met de voorfz Officieren heeft gecol- ludeert: Waerop gedelibereert zijnde, is goet- gevonden en verftaen, dat van wegen haerEd. ι Groot Mog. de faecke ter Generaliteyt daer hee- ; nen fal werden gedirigeert, ten eynde by haer Hoogh Mog. magh werden gerefolveert, dat de felve reguard genomen hebbende op 't XVI. Articulvan het Placaet op den ophef der Con- voyen en Licenten geëmaneert» midtfgaders op

het XIX. Articulran de Ordonnantie van de Admodiatie > verftaen ende verklaren > dat foo wanneer een Koopman de Goederen diehywil uytvoeren of inbrengen , heeft aengegeven in haer rechte quantitey t of qualiteyt, fonder iigh daer in te hebben ontgaen, en dat fy de uyrrcec keninge en begrootinge van de Rechten, die over het uytvoeren of inbrengen van defelve Goederen moeten werden betaeldt, heeft ge- laten aeft de Officieren van het Landt, envol- daen*t gunt de voorfz Officieren, t'fijnenkfte ter faecke van defelve Rechten hebben uytge- trocken en begroot, de Officieren van het Land of van den Admodiateur geen aclieofpretenfie op de voorfz Goederen konnen maecken, als of den Koopman de volle gerechtigheytvanden Lande niet en hadde betaeldt j behoudens het Landt en den voornoemden Admodiateur fijn aftie en regres op de voorfz Officieren, die de voorfz begrootinge of uyttreckinge W™ff fouden mogen hebben gedaen, tenwaredeOt- ficieren van het Landt of vande Admodiatie wil- den füftineren, dat de voorfchreve GoederöJ in haer rechte qualiteyt en quantiteyt mewareJJ aengegeven» of dat hy konde bewijfen f W Koopman met de Officieren van het land, om- trent het doen van de voorfz begrootinge» het uyttrecken vande voorfz fomrne nadoe g coliudeert.

Refolutie s égualen voet te houden in het geven vanBinnenlandtfche Pafporttn , vmAttdches en Viry brieven aen de Beurt- en Marcktf chippers, in date den feven tn> tighftenSeptemberfeftien hondert acht entachtigh.

abTby hetPlacaetOp het ftuck van dcBtf * landtfche Pafporten waren gep^^dn oockdagelijcks aen andere wierden ven dat oock de Collegien terAdmiraliteyτta & Jg denaendeBeurt-Marckt-en Veericnw ac daer, tegevenAttachesofVrybrievefcU

vincievan Holland en Weft-Vrielland, hebben ter Vergaderinge voorgedra- gen , dat eenige Ontfangers van de Convoyen en Licenten refufeerden, om aen de Ingezetenen van eenige Steden in de hooghge- melde Provincie yan Hollant en WeftWrieflant

-ocr page 1289-

Behelfende de Convoyen 3 Licenten en. Veyl -geldt. 1267

die voorfiëninge te doen, dat de Ingezetenea- van alle de Steden van de rei peftive Provinciën, m het ihick van de Binnenlandfche Pafporten mogen jouifleren en genieten een en de felve k- beneyt, en gehandelt mogen werdenop een éga- len roet, de een niet anders als den anderen; en dat de Beurt-, Veer- en Marcktfchippers van de refpeélive Steden mogen hebben en bekomen égualeAttachesof Vry.brieven, allesföoèn in dier voegen als by het Placaec, op den ophef der Convoyen en Licenten geëmanecrt, ten aenfien van de voorfz Binnenlantfche Pafporten, Beurt- Veer-*en Marcktfchippers is geftatueerc: Waer op gedelibereert zijnde, is goedgevonden ende veriraen, dat de refpectivë Collegien ter Ad^· miraliteyt fal werden aengefchrcven, foodanige ordre te itellen, dat de Ingezetenen van alle de Steden van de reipedivë Provinciën j tenopfig- te van de vöorfz Binnenlandfche Pafporten,fonr derondericheydt, op een égalen voet, de een nietandersalsdeandere werden getracleert, en aen de Beurt-Veer-en Marcktfchippers vande voorfz Steden te geven gelijeke Attaches of Vrybrieven, iorider tuuehen de voorfz Steden of der felver Ingezetenen eenigh onderfcheydc temaecken.

meerder als op twee Steden, de eene waer van Éten, en de andere waer na toè, daer nochcans de Schippers en Ingezetenen vai de andere Ste- den en Provinciën meerder liberteyc wierde ver- ende , ibö ten reguarde vande Binnenlandfche pafporten, als het verleenen van de voorfz At- raches, endat fulcksfeparatelijck aen de voor- noemde Ingezetenen vande voorfchreve Steden vierde geweygert, op prsEtexr, om daer door de felve Steden te dwingen de bewufte vier poin- ften van mitigatië, op het fruck van de Binnen- landfche Commercie en Navigatie eerder te am- nleflerën ·, dat deHeeren hare Principalen hec felve moeiten opnemen voor een vexatie , de voornoemde Ingezetenen fingulier aengedaen, térwijle daer door de eene Ingezetene zwaerder wierde belaft als de andere* daer nochtans de Collegien ter Admiraliteyt geobligeert waren alleen een yegelijck égualijck te tra6teren, en de Placacen en Ordorinantien fonder faveur ofcon- niventie égualijck te doen executeren ·, dat het oock foude zijn de alderonredelijckfte faecke, eenige Leden door foodanige indirecte midde* lenteconftringeren tot het dragen van confen·* ten 5 die fy oordeelen voor haer ruineus te zijn 5 verfoeckende dat haer Hoogh Mog. gelieven

fkcaet y raeckefidè verbodt datgeduyrende dejerijegenWQOrdigen Oorlogh, geene Sy- ropenvanbtiyten in defe Landen fullen mogen werden ingebrachty in date den dertighjfen Juliifeflien honderteen en tnegentigh.

committeerde Raeden en Gedeputeerde Sratën vanderefpe&iveProvincien, en allen anderen Jufticieren ende Officieren van defelveLanden, dat fy defen Onfen Placate van ftohden aehal- omme doen verkondigen V publiceren en affigë- ren in allePIaetfen daer fülcks van nöodëh wëfën fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixïe te doen ·, laften en bevelen voorts de Ra- den ter Admiraliteyt j dë Advocaten-Fifcaels 1 midtfgaders Admiraels, Yice^Admiraels,' *.Ca- pitey nen, Officieren ende Bevelhebberen, als mededeCommifcn Genctaelj Gommiitariflèn Convoy-meefters j en Gommifen ter Recher- che , foo in de Zee-gateh-als elders, d^fen Onfen Placatena te komen, en tèdoéö'nako- men, procederende en doëödë procederen te- gensdeContraventeursvan dien, fonder oög- luyekinge, faveur, diiïimuiatieoftëvcrdragh, wantWy fulcksalfoo ten diënftë' van' ctenliah- de, en ten beften van de góëde IngefeÉêneh van dien bevonden hebben té bëhöorën. Aldus gedaen ën gearrefteeft ter Vërgadërin- ge van de hooghgemelde Heëren Staten Gene- rael in den Hage den dertighften Julii % iefïien hondert een en tnegentigh. ' Wasgëpafëpheert, J.vandefDoes, vt. Onder ftondt/ Tër or- donnantie van de felvè. Geteeckerit, PFa~ gel. Zijnde op 't fpatium gëdruckt het Cachet j van meer-hooghgemelde Haer Hoogh Mog.. op een rooden Ouwel j overdeckt niet een Pa- I pieren Ruytë.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenën die defen fullenlïen of hooreri leien , Salut; T>oen jtt •weten: Dat Wy na rijpe de- liberatie goedtgevonden hebben te interdiceren en te verbieden j gelijck Wy interdiceren ende verbieden by defen ^ dat, geduy,rende defen je- genwoordigen Oorlogh, geeneSyfopen, hoe- danighdie fouden mogen wefen, geene uytge- fondert, van buytenln defe Landen fullen mo- gen werden ingebracht, óp poene van verbeurte en confifcatie van alle foodanige Syropen, als na ae publicatie van dit OnsPlacaet ingebracht ful- len werden, ten ware die geene y die foodanige Syropen fouden inbrengen, met deCognofce- menten van defelve Syropen , enby beëedigh- dc verklaringe van dë Schippers Tullen konnen bewijfeh en verifiëren, dat die Syropen voor da- to van het emaneren van't yoorizPlacaet, buy- tcn *s Larids zijn ingefchëept ende geladen gë- yeeftj in welcken gevalle, en daer benevens ingevolge van Ons Placaët van den drie en twin - Wen Oaober feftien honderdt tnegentigh ^jnde gedaen blijcken , dat foodanige inge- ente Syropen, geen Franfche Syropen Zijn, wielve fullen mogen werden gelöft, en hier te Lande opgeflagen, fonder de voorgemelde pce- nefubjefttezijn.                                     S ή Endeten eynde hier van niemandt eenige ig- norantieenpretenderej ontbieden en verfoec- Keri Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge-

Më*

7P

%

-ocr page 1290-

ïlÜ !! Placatcn en Ordonnantien. 10. Boeck. · ■ 3. Tit. Refolutie, de Schepen met Ammunitie en Vtvres nat Leger varende, te motttn werden gevifiteert op de Gomptoiren vmdeCónvoyen, in dateden ι3. Jprihe^.

ninge gedaen hebben,fullen hebben toe teilen dac geen Goederen» Particulieren toebehoo. rende, in de felve Schepen, mee die van het Land geladen worden, maeroock de Schepen op de refpeitive Gomptoiren , fonder tegen- fpreecken te laten vifïteren.i' des fullen de Be- dienden op de voorfz Comptoiren, de Schepen fonder eenigh uytftel, en voor alle andere heb» ben te expediëren, op dat den dienft van het Land door de vifitatie niet verachten werde, Wasgeparapheert, Adr. van BorJfeletotGd. dermalfen-, vt. Onder ftond , Accordeert met het voor fzRegiftcr. Was geteeckent, S,mm Slingelandt.

OP deklachten, den Raed van verfchey- ]de kaneen voorgekomen , dat onder beneficie van de vrye Paiporten., die doorhaerEd.Mog.en de Hooge Ge- allieerden van den Staet verleent werden voor de Ardllerye , Munitien > Vivres , en andere Behoeften, die van VLands wegen I.a.nghs de Rivieren gevoert werden, veele fraudes begaen werden, die men te minder weeren kan, om dat de Bedienden van het Land weygerende Sche- pen celatenvifueren: Is navoorgaendedelibe- ratie .goqdgeypnderiien verftaen»te Ordonneren aendeGommifen vande Artillerye, endeallen anderen die het aengaen magh, dat fy niet al- leen op den Eed die iy in hecituck harerBedie-

Flacaet wegens den ophef van 't La β- en Veylgeldt, tot voldoeninge van depmmm f;,', '1 mor de Commiffte-vaerders defer Landen, in date den$i. Mey 1697.

Rotterdam, Hoorn of Enckhuyfen, en weldic loopendejaer tot Hoorn, en het volgendejaer tot Enckhuyfen, en foo vervolgens heceenejaer tot Hoorn,en't ander jaer tot Enkhuyfen,voorts totMiddelburgh en Harlingen moeten werden betaelt aen de Ontfangers van dit Middel, tyde Heeren Burgermeefteren en Regeerdersderfel- ver Steden op Onfe authorifatie aengefielt s en fullen by de refpective Convoymeefters geen Paiporten mogen werden uytgegeven, tenzy henluyden zy gebleecken , dathetvoorfchrevc recht is voldaen: En op dat hiervan behoorlijck blijeke, fullen de voorfz Ontfangers op dePaf- porten by den Koopman, Schipper, ofdesfelfs Geauthorifeerde verfochp, ftellen defe woor- den, Het recht voor depreemie is bywpntfffl' gen ter femme van ... . . ■ · · ' .' ofioo de Goederen onderde gemeldeexemptie zijn begrepen, ftellen defe woorden, pM mni recht der preemien: En 't felve voprtsonderteeC" kenen, fonder dat van dit Middel een naderra - port gen omen of gegeven fal werden. II                     · % En opallc.de Comptoiren buyten de vooriz Steden, fal de voorfz wederhelfc moetc^ den betaelt aen de Convoy-meefters van ^L ipedive CoUegien ter Admiraliteyt, tegeup met de andere helft, die by de voorfz GoUegi werdt ontfangen. /"                         lr j .j 'j?j !' Welcke Convoy - meefiers gehouden fullen zijn, ter expiratie van elcke-maent, aendevo fchreveOntfangers in du Steden, daerde j

DE Staten Generaelder Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullenfien of hooren lefen* Salut: Alfoo Wy goedegevonden hebben feeckereprecmiente beloovenaen de Commif- iie-Vaerders defer Landen , die pp hare parti- culiere'uyereedinge, en behoorlijcke Commif- fie, de Schepen van den Vyand, ter Oorloge of ter Vry buyc uytgeruft, fullen komen te verove- ren ofte vernielen, en dien-aengaende een Fla- caet op huyden hebben gedaen emaneren. Soo I jjrx:. Öat Wy, op dat de felve preemien promp- téirjck fouden mogen werden voldaen , hebben gejftatueertendegeördonneert, foo als Wy or- donneren en ftatueren by defen, dat alomme in defe Landen en Reflbrt van de Generaliteyt, fal werden geheven de wederhelft vanhetLaft-en .Veyl-geldt, foodanigh, enop de felve manie- gf|j ajs de andere helft van dele Middelen by de refpeerjve CoUegien ter Admiraliteyt oncfan- gen werdt j namentlijck» ten opfichte van het Laftrgeidt van alle de Schepen, ƒ00 ter Zee als over de Wadde, inkomende en uy tgaende, jaer- Jijckseens in heruytyaren vijf ituy vers, en jaer- Jijcks eens in het inkomen tien ftuy vers van ye- det laft 7 dat föodanige Schepen groot fullen zijn} en ten opfichte van het voorfz Veyl-gelt, een hal f per centpop alle deuytgaende, en een per cento pp alle de inkomende Goederen, Wa- ren enKpopmanfehappen, beyde defe Midde- len mee iöodanige exemptien en moderatien, als dearidere helfce vande felve by de Gollegien ter Admiraliteyt ontfangen werdt 5 ende verders noch;, voor foo veel defe verhooginge van het Veylvgeldt aengaet, dat daervan noch fpecia- hjckfullen weien geèximeert de Goederen, Wa- ren en Koopmanfchappen, die over de Rivie- rendeRhijnenMaespp en afkomen, midefgar ders die per Aiïè uyrgaen en inkomen. X De voorfz weder-helfc van het Laft- en Veyl- geldt fal in de Steden , daer Collegien ter Admi- raliteyt refideren, namenthjektot Amfterdam,

legienterAdmiraliteytreiideren,,overtei een pertinenten ftaet van hetgeene in die . Maendt by henluyden van 'dit Middel IjW ontfangen, endepras^tfevan twee0W%$ twee maenden laten toekomen,hetp^^ van geprovenieert, wanneer het ideiorn^^^ Ces hondert guldens, en daer boven, lal κ te bedragen, en fullen oock ten allen »F' e. geit van dit Middel, onder hen betuflende,^ ^ ten affigneren ofte overbrengen , f®* ^

-ocr page 1291-

Behelfende de Convoyen, Liecnten ca Veylgeldt: 1269

foorfzOntfangers, op ordrevan den Ontfan- otÏ Generael deler Middelen, ■ her. expreilèjijck fullen ordonneren. ·:■.'■ ■·. iy> y .■■-.■■ ■-,.·■/. De Officieren van de Convoyen en Licënten fullen refpecnVelijck, foo menighmaél iy des gerequirea-c fullen werden, aen de voorfz Onc- iangcrs van defe wederhelft van het Laft- ende Vcyl-geldt, onder het Diftriit van het CoÜe- giehaerdcrreiidentie moeten geven vifie en ac- cestot de Boecken, foo veel den ontfangh van de andere helft van de felve Middelen concer- jieert, fopals Wy.de voorfz Ontfangers van de wederhelfte by der fel ver Inftru£He gelaft heb- ben , gelijcke ppeninge aen de voornoemde Of- ficieren van de Convoyen ende'Licenten tege-

vocaten Fifcael en Oflicieren,faI plaetfe hebben ι even als in reguard van de andere helft van hec Laft-ehVeyl-gélt, dat by dé Cbllegien ter Ad- mirahteytwerr genoten. Ende op dat niemandt hier van ignoratie heb- bete pretenderen, ontbieden ende yerfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthoii deren, Gecom- mitteerde Raeden, en Gedeputeerde Staden van de Provinciën refpedlive van Gelderlandten het Graeffchap Zutphen, Holland en Wcft- Vries- landt, Zeelandt, Utrecht, Vrieflandt,' OVer- Yiïèl, en de Stade Groeningen ende Ommelan- den, en allen anderen Jufticieren en Officieren, datiydeie Onfe Ordonnantie van ftondenaen alomrne doen verkondigen, uytroepen, publi- ceren en affigeren in alle Plecken vin defe Lan- den, daér men gewoonlijck is dusdanige uyr- roepinge,' publicatie én affixie te doen : Laften en beveelen voorrs de Raden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael, Corhmifen Geheraei van de Convoyen en Licénten, Ontfangers, Con- voy-meefters, Contrérolleürs, Chërchers, mitf- gaqers den Qntfanger Generael, eir de particu- liere Qntfangérs deler Middelen (yeder foo veel hemaengaet) fich naden inhpudedeies pra?cj. ièlijck teregulerenV                    \ . Aldusgedaen engearrefteeft tér Vergaderin- ge van de hooghgemefde Heeren'Staten Gene- rael, indenHage den een en dertighftën Mey, 165)7, , Wasgeparapheert, l].J.Ruelirickjit. Onder ftondt, Tér Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F.FagéL Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van haerHoogh Mog.op een rppden Ouwel, pverdecktmet een Papie> ren Ruyte.

ven

De voorfz Gonvoy-meefters fullen defen ont- janghwaernemenopdenfelvenvoet, ordre en inöruitie·, als iy den ontfangh voor de refpe- itiveCollegien ter Admiraliteyt gehouden zijn tej),edienen , uytgenomen in 't geen by defen Placace expreifelijck anders geftatueert is -, ende fullen voor haer Salaris defen aengaende genie- teneven foo veel als haer by de refpeftive Colle- gienter Admiraliteyt, daeronder fy forterén» voor den ontfangh van de andere helft wert toe- geleydt, het geen haer inreeckeninge falwer- den geleden^■··...=.. ' : UU V Ir Cti        "■ 3 r; ;EyndeIi jek is pnfe goede meyninge, dat om- trent dit Middel de felve recherche enopficht, mitfgaders de felve itraffen , poenen en boeten tegens de fraudes en contraventien, voorts oockde felyejudicature van derefpe&ive Col- Jegien terXdrniralitevt, enCalange van de Xd-

W

■••yA-.MVkT

Pkcaet, behelfende dat alle Syropen:, wanbuymin defe Landen ingebracht mrden- de^fidien werdenbelafimeteenfluyveTopyederp.ontyindate denimAelfdeuMpy \jpo.

DEStaten Generael der VereenigderNe- derlanden, Allen den geenendie, defen jegqnwpordigen fullen üen ,pf |i>öpr(eri ■h Men r S alü.iq 0Qente wetetfiDm 1 y om goede redenen,, pps daer toe moyeren- p)en ί°ε hevprderingeyan depdicnifc:^anden *iRnde4 ejivahide goede Ingezetenen ^an cj^en, Wtgevpndenhebben'te ordonneren en,teitar 2^n ,y foö als Wy ordonneren ende ftatueren ^d^fen» dat, geduyrendé dgn tijdcjyanee^ ë«nee} jaer. aiie Syropens van buytén jn 4efe bi™ ^gebracht werdende , fullen wet den ee λ rdQAis!^febelailwerdehmitsdefêp,fl|^ de" ^v^roPTederpont,!;\v.e!ckebelafting?U ^reipeaive Geünieerde,Provinciën, :en hec riem Van de Genera!iteyt}.:f4n aenvangh fal <wen,,, enwerckftelligh gcmacckc fal werden S? en aen feIven daih»' ^>€ten op den m- opdJ Un" nieftkfc>mendc, 1 Nieuwen Stijl. . 'Èn Bie ptniemandt: hier vaneenige ignorantie kef' ^v rfrSend^rcn * ontbieden en verwecken cqL·· He^ren Stacen k Stadthouderén^ Gé- ^rmtteerde Raeden, en Gedeputeerde Sta- «W? aC ^fce&ve Provinciën, en allen au,

aeaalpriimedoen verkpndigen, publiceren en affigeren in allePlaetfen daer fulcks noodigh fal wefei^, en men gewoon is foodanige publicatie enafixietedoen: Lallende en bevelende voorts de Raeden ter Admiraliteyt, <leii; Advocaten Fifcael» .midtfgadersAdmiralen, fyice-Admi- ralen , Gapiteynen,, ^Qffi^iereneri B^velheb- berexi;, ;alstnede de;QQ;mmiiïariflèn en Commi- fen ter Recherche,, fpp inde Zeegaten als el- deriSi) deifènOniènPlacate na tekomen, en te doeij^kpoien, proceder.ende, eadpendepro- cedereötegens de Goatrayenteursyan dieujfpn- derjgi-ade, poghluyekkge, faveur ,t d, jffimu)?- vtie©ï'V(ejldragh,, w^nc Wy fulcks aifocv.jpen, di^n- iftev,ari'dienLande» ^n een beftenyan.d/e goede Ingezetenen; van; dieijiiijieyondea hphhen te be~ hooren.' Aldus gedaen en ,gearref|ecif teryer- gaderinge'van de hoogh-gemeld^, Hoeren Sta- ten GeneraeJ, indeiiHageden twaeïfetenMey, feveotifiriiipride^f· : Was geparapheert, E. de WeêdeyM, Onderjftpndt, Ter Qrc(onnanrie van de hoogh-gemelte Heeren Staten Generael. Geteèckenc $ F. Fagel, ;Zijnde ©p'rïfpatium j gedrückr Jiec Cachet van hoogh-gemelde. haer HpoghMog opeen rppden Ouw^l^ pverdeckc met een Papieren Ruvre,, Vol-

den

nJ,uitlcieren en Officieren van defel re Lan-

I datfy defen Onfên Placatc" vatTftonden

-ocr page 1292-

1270 Placaten en Ordonnanticn. io.Boeck. 3/Tit. Volgen de Placaten van de Paerden. Placaet > verbiedende den uytvoer van Paerden voor drie maenden , in date 4 achttienden September fefiien hondert acht en tachtigh. eieren en Officieren van den fel ven Lande, defen Onfen Placate van ftonden aen aio mme te doen verkondigen» publiceren ende affigeren in alle Plaetfen daer fulcks noodigh weien fal} en men gewoon is foodanige publicatie ende affixiete doen: Laften en bevelen voorts de Raden ter Admiraliteyt, den Advocaten Fifcaels en Pro, cureurs Generael, en allen anderen Officieren Rechteren en Jufticieren van defe Vereenighde Nederlanden, defen Onfen Placate te achter- volgen en doen achtervolgen, procederende, en doende procederen tegens de Overtreders van dien, ionder eenige gratie, faveur, dilEmu- lade of verdragh, dewijl Wy het felve alfoo rot dienfte van den Lande bevonden hebben te be* hooren. Gegeven inden Hage onderhetCa- chetvandenStaet» deParaphürevandenHee- re prsefiderendein Onfe Vergaderinge, endede iignature van Onfen Griffier, op den achttien· den September feftien hondert acht en tachtigh. Was geparapheert yC.H.Lemker·, vf. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geteec· kent, H.Fagel. Zijndeop'tfpatiumgedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog.opeenrao· den Ouwel, overdeckt met een PapiereRuyte.

td

Placaet, houdende prolongatie Van hei voörgmnde Placaet van den achttunk

lm m

September 1688. tot denuytvoervan Paerden voor noch drie maenden, in date den vijfdt Januarii fefiien hondert negen en tachtigh.

teerde Staten van derefpe&iveProvincien, en alle andere Jufticieren en Officieren van defelve Landen, defen Onfen Placate van ftonden aen alórnme te doen verkondigen, publiceren ende affigeren in allePlaetfen daer fulcks ooodigwe- ien ial, en men gewoon is foodanigepublicane en affixie te doen: Laften en beveelen voorts de Raden ter Admiraliteyt, den Advocaten-*»· cael, en Procureurs-Generael, en allen andc-" feh, Officieren, Rechteren en Jufticieren van defe Vereenighde Nederlanden, defenü^n Placate te achtervolgen en doen achtervolgen» procederende en doende procederen regens Overtreders van dien, fondereenige^ne, ' veurï diffimulatie of verdragh, dewijl WYe fthe alfoo tot dienft van den Lande bevonae» hebben te behooren* Gegeven in den iM onder het Cachet van den Staet, deParapm* yart den Heer pr&fiderende in OnfeVerga ge, endefignature van Onfen Griffier, op . vijfden Januarii feftien hondert negenen^ tigh. Was geparapheert i %).&£»>£j />. der ftondt, Ter Ordonnantie van de ielve· teeckerit, F.Faget. Zijnde op't /PatI"^c. druckt het Cachet van haer Hoogh Mog. ογ■ nen rooden Ouwel, overdeckt met een rap Ruyte.

DÊ Staten Generael der VereenighdeNe- derlanden , allen den geenen die defen fullen iienof hooren lefen, S α l υ ï j 'Dóen te weten: Alfoo Wy by Onfen Placate vanden achtienden September des voor- leden jaers feftien hondert acht en tachtigh, den uytvoer van Paerden uyt dele Landen voorden tijdt van drie maenden nebben verboden, en dat Wy voor den dienft van den Lande, dm rede- nen Ons daer toe moverende > noodigh geacht hebben hec voorfz verbodt voor den tijdt van noch drie maenden te continueren en te prolon- geren ί S o o I s't: Dat Wy het vooriz Verbodt continuerende, op nieuwsgoetgevoridenende gëbrdphneert hebben, vinden göedt eft ordon- neren midts defên ι dat van nu voortaen binnen den tijdt van drie maenden, niemaridtj wie hy oock zyV eenige Paerden buy ten defénStaecial mogen vervoeren, doen, of laten vervoeren, direftelijckdf indireftelijeki in eenigerhande manieren, opde verbeurte van de felve Paerden, en een boete daer en boven van twee hondert en vijftigh guldens voor elck Paerdt* dat uyt te voeren ondernomen en achterhaeldt ial werden. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie foude mogen pretenderen, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthou- deren , Gecommitteerde Raeden en Gedepu-

.-.'. r j 1 '■·:■.:■>■■■ ■;■.;..■...-'-.-;{ ^■■;^

■ ■ ' .·.■:■'                        .■■-'.-:■

-ocr page 1293-

Rakende de Con voyen, Licenten en uy tvoer van Paerden. 127 r tfocb nader Placaetop'tvoorenftaendefubject 3 in date den vijfden Januariifeflien hondert negen ent acht igh.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen dengeenendiedefen fullenfienof hoorèn léfen, Salutj <Doen te weten : Alfoo Wy by Onfen pjacate van den* achttienden September des voorleden jaers feftien hondert acht en tach- jigh j den uytvoervan Paerden uytdefeLanden voorden tijdt van drie fflaenden hebben verbo- den, enhetvoorfz verbodc by Placatevandcn vijfden Januarii feftien hondert negen en rach- tigh voor den tijdt van noch drie maenden heb- ben gecontinueert, en dat Wy voor den dienft van den Lande, om redenen Óns daer toe mo- verende, noodig geacht hebben het voorichre- vc verbodt voor den tijd van noch drie maenden te continueren en te prolongeren ·, S o 0 Is't : Dat Wy het voorfz verbodt continuerende j op nieuwsgoedtgevondenendegeordonneert heb- ben , vinden goedt en ordonneren mits defen, dat van nu voortaên binnen den tijdt van drie maenden, niemant, wie hy oock zy» eenige Paerden buyten deièn Staet ial mogen vervoe- ren, doen, of laten vervoeren, dire&elijck of indire&ijck, in eenigerhande manieren, op de verbeurte van de felve Paerden , en een boete daer en boven van twee honderten vijftigh gul- densvoor elckPaert, dat uyt te voeren onder- nomen en achterhaelt ial werden. Ende op dat hier van niemandt eenige igno*

rantie iöude vermogen te pretenderen, onrbie^ den en verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadt- houderen, Gecommitteerde Raedett, en Ge- deputeerde Staten van de refpeftiveProvinciën, en alle andere Jufticieren en Officieren vandefel*· ve Landen,defen Onfen PlaCate van ftonden aen alomme te doen verkondigen» publiceren ende affigeren in alle Plaetfen daer iulcks noodig we- ien ial, en men gewoon is foodanige publicatie enaffixietedoen: Laften en bevelen voorts dé Raden ter Admiralitey t, de Advocaten Filcaels en Procureurs Generael, ert allen anderen Offi- cieren,Rechteren en Jüfticieren Van defe Veree- nighde Nederlanden, deièn Onfen Piacace te achtervolgen en doen achtervolgen* procede- rende, en doende procederen tegens de Over- tredersvan dien, fonder eenige gratie, faveur» diffimulatieofre verdragh, dewijl Wy het felve alfoo tot dienfte van den Lande bevonden heb- ben te behooren. Gegeven in den Hage ander het Cachet van-den Staet, de Paraphure van den Heerepricfiderendein Onfe Vergaderinge, en defignature van Onfen Griffier, op den vijfden Januarii feftien honderdt negen en tachtigh. Was geparapheert, 2λ van £/s3 vr. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de ièlve. Geteec-· kent, H.Fagel. Zijnde op 't fpatiumgedruckc het Cachet van haer Hoogh Mog. op een roo- den Ouwel, overdeckt met een Papiere Ruyte,

■Placaet tegens den uytvoer van Paerden, in date den feflienden Januariifeflien 'J hondentnegentigh.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die de- fen fullen fien of hooren léfen ·, Salut , 'Doen te weten : Alfoo Wy by Onfe voorgaende Placaten , in datis den negentien- oen Maert feftien hondert feren en dertig, veer- tienden Augufti feftien hondert acht en derrigh, 'esentwintighften April feftien hondert veer- en, en vijfden Maert feftien hondert een en feertigh j Onfen goeden ernft hebben doen blij-

zijn van een Pafport, tot uytvoeringe van defel- vePaerden, van Ons verkregen, inhoudende het getal, hayr, teecken ende jaren der felver Paerden, fullen werden verklaert verbeurt en geconfiiqueert, twee derden ten profijte van den Aenhaelder, fonder onderfcheyt, wie hy oock foude mogen wefen, en het refterende der- deparc yoor den Officier die de calange doen fal. Oock fullen geen enkelde Paerden met Men- fchen, Packen, of andere laft beladen, of niet beladen, oock geen ingefpannen Paerden vfcor Karoflèn , Wagens, Chaiièn, Karren ofte andere Voitures of Ry tuygen mogen gevonden werden op eenige Wegen, aen geen Zyde van de Fron tieren defer Landen, als in het Vryc van Sluys, inliet Diftrift buyten 't Zas van Gent |th Hulfter-Ambacht, in het Marquizaet van Ber- gen op den Zoom, de Vryheyt van Roofen- dael, de Baronnye van Breda , Meyerye van 's Hertogenbofch» het Land van Kuycq,de MokerHeyde buyten Nymegen naer de Kleef- iche zydè» in het Graeffchap Zutphen , het Twente en Drente, Weit- en W oldingerlandr» iónder by haer te hebben een Pafport van den Gouverneur of Commandeur van de Frontier- plaets» uyt de welcke, of van wekkers naeftq Buyr-

«ft tegens het vervoeren van Paerden uyt ^nden, totverfwackinge van den Staet,

defe ende

jjKrckelijcke verfterekinge van deiTelfs Vyan- ^n j en in defen tegen woordigen tijdt meer als oytte vooren bevinden, dat de baecfuchtig- eyac veelMenfchen aeniet, om Ons daer om- rent door allerhande finiftere machinatien ende frattijcken nadeeligh, en den Vyand behulp- ^tezynj Soo Is't: Dat Wy daer tegens qP nieuws willende voorfien, verklaren dat ge- f0 jrveerc» ende tegens een yeder, diedefelve cm, m?&tn overtreden, fullen werden geèx- ^rcertde volgende Articulen. Eerftelijck, dat alle koppel Paerden, gaende

evon-

4if ]\, dci*e Landen na buyten, dieg< \^,^ berden over de Rivieren vanMaes, a«, Merwedeen YiTel, fonder voorfien te

-ocr page 1294-

Placaten en Ordonnantien; L J^o-B^eck. 0 j.Tit.

1272

Buyrfchap fy zijn vertrocken, met fpodanige fpecificatien, pra?caurien en refticf ien , als by volgende Articulen daer toe werden gerequi- reerc. , -. ; r..U . ..-,·.-..             ■ ■■., ■ ί<ί| Utnirt '".' », / ·            IIL, V.;.:,, ■ r 1 t)e Gouverneurs ende Commandeurs in de, Frontier· fteden defer Landen , f uilen goede for- ge hebt en te dragen, p!at geenPaerden, uyt de- felve Steden en Ëorcreffen nabuytengaenofte vertrecken»het zy enckel j mee Menfchen, Pac- kén , of andere laft beladen, of onbeladen , ,pf opekgefpannen in Karoflen, Wagens, Karren, dhaiiën óf andere Rytuygen, fonder dat defel- ve dporhaervoorfien zijn van een behoorlijek P^lpqrt, inhoudende hayr, teyeken endejaren der fel ver Paerden, 'tgeene maer tenlanghften vopr acht dagen fal goedt zijn, en dat daer ne- vens blijeke, datdeUytvoerders tenComptoi- re van dè Convoyen > foo daer eenigezijn, ter felverPlaetfè, of anders ter Secretaryevan die Stadt of Plaetfe fuffifante cautie .ter dubbele rechte waerde van defelve Paerden hebben ge- it elt, voor dat defelve Paerden niet na den Vy- and fullen werdengevoert» maer arriveren ofte gelevert fullen werden ter Plaetfe onder de ge- hoprfaemheyt van defen Staet,; in he; Pafport gefpecinceert» endatfy binnen veerden dagen icabinale verklaringe vande Magiftraet ter fel ver Plaetfefullenuytbrengen, daerby blijekt defel- vePaerden daer gekomen, enin.goedeyerfeec» kerdehanden zijn, foo dat geenfins te vreefen is, dat defelve na den Vyandt fouden mogen ■werden gevoert, op de verbeurte van de voor- fchrevedubbele waerde, en dat de geftelde Cau- tiojiarüTen-daer voor pararelijck fullen,werden geëxecuteert, in gevalle defelve Verklaringe of Atteftatie binnen den voorfz tijdt, tot fuyverin-, gëder geftelde cautie hietkomc overgebracht, en aen den Gouverneur of Commandeur, en de £onvp.y-meefters of des felfs Contrerolleurs ko- irie.pvergelevert te werden , en dat daer van on- der derfelvërhahdteycj^ Dés fullen vanjhet Kalen der voÖrizPafporr ten, ftellen van cautie, en alle verdere requifi- tien der twee voorgaehde Articulen, vry zijn de Paerden,,, de Ipge-zettnen en Opgezetenen ten platten jL-ande, binnen de voorfz Frpntieren ter MarekCi ofom vêrnchtingè'van ïaeckengeko-1 men zijn, ende weder na hare verblijf-plaetfen

keeren j midts daer nevens gaet een Verklar' of Adte van Schput en Secretaris der Plaetfe b der dewelcke den Eygenaer "woonachtig ;!* ^oD- u„ uw;„w a^ a;~ ό~*>-α<*~_u             &111S»

daer by blijekt dat die Paerden aldaer, voWn Qnfe vporige Placaten aengeteeckent zijnï . -Jinde fullen alle Paerden, die pp het rinda. ment van defen,(en van alle Onfe voorige Pla* èien, tegen?, en pp het fubjedt van het uytyoel r.en, der, Paerdengeëmaneert,, aengehaei^ftii^ komen te werden, gebracht en gefifteert niQe. ^jwerden ter judicafure van het Gollegie ter Adrniraiiteyt, in w^lekers-üiftrifitdeaenhalin. gevpprvallenial, om voor alle,andere%cfoi afgehandelt, en na gedane confiicatie detwee de^de-parten van hetprovepu der felve, aende Aenhaeldersyan dien promptelijck uytgekeerc te werden. , ,.: - Endp op dat hier van niemaridt eenige igno- rantie fpude vermogen te pretenderen,ontbie- den en verfoeken ^vVy deHeeren Staten, Sradf- houderen, Gecommitteerde Raeden,endeGc· deputeerde Staf en van de refpeftivc Provinciën, en alleanderejutl.icierenen Officieren,vande felve Landen j^ deiènOnfep Placpte vanilonden aenalomme tendpen verkondigen, publicerea en affigeren in alle:Plaetfen,4a er fulcks noodigh wefenial, en men gewoon is fpodanige publi- catie en affixie ρψ doen : Laften ende^eyeelen voortsde Raden ter Adrniraiiteyt, den Advo. caten, Fjfcael, en Procureurs Gencrael, en al- len anderen Officieren, R echteren en Jufticie- ren van defe Vereenighde Nederlanden, defen Önfen Placat e; te achtervolgen, en doen achter- volgen, procederende en doende procederen tegens de Overtreders van dien, fondet eenige gratie, faveur, diffimulatieofverdragh, want Wy fulcks ten dienfte vanden Lande bevonden hebben alfoo te behoorerj, Gegegeveninden Hage onder het Cachet van den Staet, de Para- phure vanden H^erepraifidprendeinOnfeVer- gaderinge, .endeSignaturervan Onfen griffier, op den ftftiendejnjanuai-iiféitien honderdttee- gentigh. )^asgeparapheert, %).mnEls,vt. Onder ftondtj. Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckenr, 'S,Fagel. Zijnde pp 't fpamw gedruckt hetC'achet van haerHoogh. Mflg-;Op een rooden Ouwel j overdeckt met eenPapicfefl

Ruyte.

■.IIÖ'U'P.

, noodenmo&envoorfoare.^mraeiii jutten we jen ge- ;gel?i in dat e den vier en twintighjten Meyiéys.

α: Rt.7

feiiien hpndert tnegentigh >Opdenuytjoe2 Paerden geëm^cerfj Soó t^ PWX tegens wiHendevoprlien ..^QCdigevfpndCP^ ben te ordonnef en«n itarueren jS^^ L·* dopnerenenftatuerenmirsdcfco * f %*0 fchreveAtteftaticn, diedevoorfeJn^€^ofl. ten platten Lande van nDoden hcbben' ^ formité van het Vöorengernelde °<*TO^ wefengeëximeert van her Recht; van nee: , Zegel, als mede van de leges Van **&?$ die deswegens niets fullen vermogen fev

Ê Staten Generael der VereenighdeNe* , derlanden > Allen den gepnen die dej- ] fen fullen lien ofte hopren lefen , S a* LUTj "J^oenteweten: A,lfpoaenOns eenige^kJachten zijn voorgekomen over de be- fwaernifjen, wagr mede de In-en Opgezetenen ten platten Lande werden belaft, in het reguard van de onkoften die fy moeten fupporteren. in ft bekomen van de Atteilatien, die de felve by ha- re Paerden van nooden hebben, tot voldoenin? ge van Ons Placaetvan den feftieödenjanuarii

-ocr page 1295-

Rakende de Convoyen^ Liceafccn en uy tvöer van Paerden.· 127 3

ren, nademaelhet felve meer eene pubhque fa- ke des Dorps , als het intereir der Particulieren geconfidereert moet werden ■, en ciat vervolgens van de voorfz Atteftatien niet andersbetaeldtTal behoeven te werden, als het fchrijF loon van den Secretaris, die daèr vóór, en voor het op-druc- jjen van het Dorps Zegel op'de Atteftatie, fal: mogen ontfahgên vier ftüyyfrs eens, fondcr lueéf» op dat daer door alle redenen van klach- ten mogenceÖeren , na dien foolinge de voor- noemde In-en Öpgèzetenenten platten Lande: hetfelvêPaerdtge&uyckenjennietverkoopeni (j^yerandëreWV de iëlve Atpeftatiè niet alleen iobteenereyfè, maer voor altijdtgoedt is:Ot- innefen voorts,1, dat hiervan by publicatiëen affiXièkehnifle fal/wérden gegeven ten platten tafaMn de Diftriciipn, in het, vqörgemelté Pla- caetVan den feftieriden Januarii laetftlcden ge-

noemt, omteftreckentotnarichtinge,foovan de voornoemde Officianten, als de In-en Op- gezetenen aldaer, ten eynde tegens het gunt voorfz, geen yexatien ofexactien gepleegr. mo- gen yverden , pp poene van Onfe indignacie te- gens die geene, | die hier tegens fouden mogen doenofcontravenieren. Aldus gedaen iri den Hage onder het Cachet van den Sraet, Paraphü- revandenHeere prarfiderende in Onfe Verga- deringe, ende deSignature van Onfen Griffieri den vier en tvvintighften Mey, feftien honderdc tnegentigh. Wasgeparapheert, J.vWa)en^t. Qnder ilpndt/,. Ter Ordonnantie van de hoogh- gemelde Heeren §taten Generlei. Geteeckenr» % Fageb l Zijnde; op het. fpatium gedruekthét Cachet van haer .Hpogh Mog , op een rooden Quweli qver^eckrmet een Papieren Ruyte;

Waeffchoü^ïnge,, tot nader elucidat ie op 't Ptacaet van, dm uytvoer van Paerden, ;,; ,en\t haientian Atteflaiien Λ indatedfinfevmtiendenJumiie^Q.'; - : .

E Staten Qeherael der; Vereenighde Ne* derlanden , Allen den geënen die defen fullen fien of hooren lefen» S α l υ τ \ ^Doen te weten·. Aliba Wy in ervaring gegékómen zijn, ^dat, of Wy wel by Onfe Pur blicatie van dèn Vier en tWintighften dervoorle- 'demaèftt Mey, hebben getracht ypor te^komen demoeyelijckhecfenenonkoften * ^ϊε4εΙη?,εη Öpgèzetenen'ten platten Lande genoodtfaéckt Wierden tejupjiortcren , in hec bekomen van de Atteitatien die ff van nooderi nebben, tot vol- doenihge van Ons Placaet,:den ieftiendenja- nuarii feitiën hendert tnegentigh» op den uyt-1 ^rVanPaerdén geëmaneert, evenwel 'daer rarae met genoeghïaem is vooriien , omtrent deiiigezëïenen van de Steden, en dePaerden, rfewelfcke inde Steden uyt enin werden gebragr> Sop fs't : Dat Wy goedtgevpnden hebben, ofclitaehgaende nader te ftatueren en ordonne- ren, "gelijck Wy fiatueren en ordonneren midts oefen, dat in dé Quartieren , by het tweede Ar- ticul van het voorfz Placaet yaη den feitienden Januariifeitien hondert tnegentigh, genoemt, «wde Ingezetenen van deSteden en Dorpen, iwérCornptoiren van ConvoyenendeLicenten Werden géhpudën, de Atteftatien tot het uyt- en wbr^ngen van hare Paerden noodigh, fullen jnoéten halen op de Comptoiren, onderde

Secretaris, en het Zegel der felverPlaetfe, fon- der cenige vordert belaiti η ge i als vanvier ftuy-f vers, voor hét depefcheren' ën zegelen van» de Atteftatie» en het regifrieren van defelve , om op alle voorvallen by de Advocaten Fifcael ende Commifen Generael, tot naipeurihge vanfraü- den, nageiien en geëxam'ineert te kunnen wer- den , welcke Atteftatien goed fullen blijven, foo lange de Paerden, daer in vermeldt i. niet ver- kocht, yerwiiTelt of verandert werden, en dat hetgevenvan fopdanïge Atteftatien of.Pafleh, voor Ingezetenen en Opgezetenen der Steden en ten platten Lande, voor hare Ry-ofLabeür- paerden, geenfins fal gefchiéden door Militai- re Officieren, Griffiers of Schrijvers, alfo'o Wy verftaen dat de Militie niet als totverfterekinge van de executie der Placaten,. en preventie van a&uelen tegenihndr werdtgereqüireerK - Ende op dat alle endeéen yegelijck dien hetaefigaen- magh, hier van tot iijne nariehtingc kenniiTe magh hebben, foo ordonneren'Wy!, dat defe Onfe Waerfchou winge fal werden gepublicëerc ende geafHgeert! ter plaetië daer men géwóön w foodanige publicatie en affixie te doen. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael, in den. Hage. den feventienden.Junii feftien hdndeidc tnegentigh. Wasgeparaphéert, Frm$oisVer~ bolt) vt. Onderftondt, Tér Ordonnatttie vandefelve. 1 Geteeckent, F.Fagel. Zijnde' op 't fpatium gédruckt hét Cachet van haer Hoogh Mog-, op een rooden Ouwel, overdeckt mee een Papieren Ruyte.

J

oy* if-ur, ofte een van beydei inabfentievan «en anderen, en' 't Cachet van de Admiraliteyt, ji1 Jélekers Diftrift het voor valt, en ter Plaet- '.'■■daer geen Cpptoiren van Convoyen zijn, r^chepenen, onder de, Signature van den

"waet, houdende verbodt dat in geen Dorpen, openVlecken en PUetskens ,foo in de Geünieerde Trovmcien, als in 't TtifiriB vandeGeneraliteyt gelegen, eenige verfamelinge offtallinge van paerden te venten/uiten mogen werden gehouden, in date den 12. Jan. 16511. f jk i>taten Generael der Vereenighde Ne-1 ervaringe komen , dat, niet tegenftaende Ons *^^τ ^.^"den, Nademael Wy dageliick sin Placaet van den feftif nden Januarii des jaers iê- IV.Deel. '                    & }i l                                  7 d                  ftien

1

-ocr page 1296-

1274 Placaten en Ordbnüantien. io.Boeck. g.Tit. ,

f

h

geven fal, die fulcks aenftonds aen 't Col!, ter Admiraliteyt, en den Adyocaet Fifcael ^ der dewelcke hyreforteert, fal oyerfchrijvjJn"f

■Piacaten daer bygementioneert» en tegen het vervoeren van Paerden uyt defe Landen, en na den Vyand» geëmaneert, baetfüchtige, gedis- arTeftioneerde ende troülóofëMenfchen , foö; Vreemden als Onderdanen > haer nieten orit- lien Onfe voorfz goede ende ërnftige meynirtgë door alle bedriegëlijeke wegen èhde fihiftre pra£tijcken te illuderenën overtreden,onder cje naem van Labear-paërden te cjbêëeken eb hoe- den, en onder^retMt van ten platten Landëjeri ifi Borpën orntrient dë^rorifiér^ftedén > vëHpl rrielinge Van Paerden te 'doen 4 fen Stallen té boli- den» daer üyt deRuytferye,'ëniiaeft-gélegen^ Guarniföënen! gernaoke! ijck! hare Recreu tés mogen;bekotnen go$$3ö dier gëlijéUê^raïtextënl ondefiwelèkersdeekfel fy dëiobdMigé'Paerdbn eerftmetBinnenlandfche Pafporten en Volgh- brievcntotopdelaetfte Comptoiren en'uytter- fte Limiten, en dan by nacht en orityde beftaen op vreemde Bodemen te brengen-, S o o I s'x: Da^AVy daer tegennieÉyereyichüenadrück wik lende voorfien , goedegevonden --héb ben noch-i maelste ordonneren en ftatueren, gelijckWy ordonnerer» en ftatueren by-.deien, daf van nu voortaen, | en, tot Oniè blijckelijcke nadere dif- pofttie, in geen Dorpen > open Vfecken ende jpjaetskeris ten platten Uande }a Coo in de Geüni- eerde Provinciën» alsinhetdiftfiit van deGe- neraliteyt gelegen,· buyteri of over de Rivieren van Maesi Wael en Schelde , boven WinfchoO- tei)· of BelJingwolder-jTchans p noehte in Weft-; wpldingerlaudt * nochte Landfehap Drenthe^ eenige verfamelingen of irallingen van Paerdeiii ter yentjefullen Eofegen werden gehouden, 't zy4 van veel of weynigePaerden, op verbeurte der iëlyer Paerden j entweemael de waerde der fel- ver, of hondert Rijcksdaelders , boven veder verbeurde Paerdtα bfigevalle desfelfs dubbelde waende geen hondert Rijcksdaelders foude mo- gen bedragen g foo wel ren latte van dén Stalhou- der , idie defelve om gevent of verkocht te wér^ den, geftal t fal hebben, als die defelve om te veri- tenofverkQppen, aldaer gebracht, ofte doen brengenfdhebben: Ënfeldiegoeney dieinde voorf? fepetegecondémneeft faïzijri, ën defelve tjinnjen Veertien dagen nietvoldaén fal hebben/ daarvoor, publicquëHjekgegeeiTeit en gëbrahdr- rner^kt werden: TFeh" voorfz eyndëj rullen de V^apijd^n of Herbergiers ten plattéri Uande, iri 4f:yoorfz<^»artierèn, | foö menighmael eenige vreeipdoPaerden > ?t Zy ledigh, beladen, of in Rytuygen, aen hare Huyfen , Woonplaerfetf of Stalifngen aèftMomen»of -wéMeri"gebracht,7 aenftpnts.vande Përfoon öf Perfoonën, die daer byziirij, moeren afeyiTchen het Pafport, daer by blijeke waer de felve Paerden over dé voorfz Rivieren, en uyt wat Guarnifoen de felve ge- komen zijn , en o f de felve oock langhs of in den wegh zijn-diein 't Pafport aengéWefèn"öaet$ en" bygebreck van foodanigh Pafport en, blijck, fal hy niet vermogen defelvePaerdën tëftallën, of eenigh voetfdte verftceckën, voor en aleer hy aen de,n5iOfficier;v^n\4e Plaetfe* daer onder hy woont, 'c féivëaengegeven en bekent gemaeckt f^ hebben» die de felve met dePerfoonen, daer by-zijnde jaldairin^arrëttnenaten» enaenhet ;.,.'.,; >                         -ju' λ                                                       ι

bekent maéckeri\ ën'fullen denWaërt eh (\c: cier, die de faéckè in voegen voorfz falaénbren" ^ert, ende Paerden in arreft nemen} tefanic genieten een gerecht derdepart van deconfifcf tieënboete, daer op volgende gedecreteertt' werden: Ende ób dat föddanigè arreftrn üï •j !>·-;£■ ■ ., ;l»i ;ϊ;γί· ' / \:' ■'' %.... vL". niet mogen werden verbroocken , ioo werden i Dorpen en Gehufchten in de vöpriz Quam^f gè^vaerfchouwt forgé daer voor! te dragen 0f daify^^fulcks nalatende, vöörclëiGhacie(iie^pU. bli<;c|ue faeckë, eft de paréiëu^ierejGeintereiïcer- Hen, by verbreeckingh van'. joodanigl %ié filffen komen.te'lijden, iriftaeir>,,enparateTijd gce^ecutëeff (uilen werden, ten warëdatfr de. den blijcken daer tegen te hebben willen vigüe- ren, maerdoorgrootergeweldtofexcraordina- . ris lift verkloeckt te zijn:, Yemandtin devoo/iz CJuartieren éefiigK'tiBeür^^rdt^riietd^l· dëte houden,1" fal de felve Bïriri'ëÏÏ véertièndagen n^j^e, publicatie ^defes moeten, laten ppteyeke- nen op 't riaëit'-gèlegen Cpmptöir van (Bn\|y eriïicent, metfjayr, jaer^tëyckeh, rnilgaders hëedani^hëyt Van Vool, Hengkft, Merrf ofte Rhuyn, ënüè tën dien eynde defelve,,tetityde Van de aen feyckeningh, brengen voor 't Comp- toir, aen 't wéiclce voor dë aéntèyckeningeyan yeder Vool of Paert fal werden', betaeidt twee ftpyvers i ^elëke Labeur-paërden niet'fulléa mogen werden verkocht of yërruyltj alsbiiiiiett de ParochiëdaëEiriden Eygenaër of Hoevenaër isivodnendc.V" om aldaer te verblijven) fonder deiëlve vari daer te mogen ver voeren,'a]s mcf bëhoorlijck Pafport, of onder de pr^cawfien, en*tvoorfchriftYan Ons voorfz Placaet vMen fëftienden JanUarii feftien hondert tnegentigh· •AllePaerden,' Militairetoebëhoorende.,;ende niét onder gecommandeerde Troupes raarche- rende, fullen voorfien moeten Zijn metPafppi; ten.V' niet alleen Van den GouverneurofCqmr mahcleur van 't Guarriifoeri daer de felve|eaoP" rên, maer boek van den Cpi)yöy-meeftei;ter,fel· verplaetfe, haer voor niet te verleëncfl' t;wef aenwijfingé Van de route, dié de ielvéM^ hebben te houden, en maer voor weytug^^ gen goet, om na behooreri gëzUyvert κ*^" den, als in ons voorfz PlacaëtVah den feflieoüW Januiriifeftien hondert tnegentigh. Devi1!" fangers vande Convoy en enXieenfenbipBen ψ Rivieren van Maes en Wael ?l ópek WinfchoQ' cën, en in de Lahgêr- Ackér ën ÖldeSchani&a ende andere Comptoiren op dë vpöriz FrpM1?" ren, fullen geen Pafporten geven voorPaewD* de voorfz Rivieren of Comptoiren paflerepr als met def%narie van de Pfaëtfëwaërna'toe,ö langhs wat route, cnmet alle df Md?ly η ighëden der ïélver Paerden, en ondet &"^ te cautie, voor de fuyyeringevau defeditf Β porten, binnen de geprsefigeerde daeen» maer weyrtigh fullen mogen zijn,;'na ?"vena dediftantie der Plaetfe, diealië fflen moM zijn beflooten Steden -, en fulleu nevensWt»J- ve Pafport ontfangen des Landsvölkpm^.^?

gaënde rechten ? Ën in gevalle

dfen O^g,

-ocr page 1297-

Rakeride de-Convoyen, Liceiitenenuytvocr νίαίι Pierden. Ü^y gecnförgedragc.darfijngegevcnPafporcenter tuyght ofgeeonvinceert fullen werdeny vanee- Schoorlijcker tijd gefuy vert werden, of by ont- mgh Paerdt of Paerden feifs aen den - Vvarid*'të

hebben vervoërr, ofdoen vervoeren, daeró-Vêr met de koorde geftrafiiuifêri' werden γ dat'ef de doodt na volghts met coh#fèatie van alle hare Goederen·, een derde vari de %roorfz boeten en confifcatie ten behoeve vanden Aeribrengëri wiens naem fecreet fal werden gehouden 'Fair waer het dat hy ièlve part of deel in foodanige vervoeringe foude mogen hebben gehadt i daer vanhy ongeirraft fal blijveny een derde terrfeé- hoeve van den Officier die de calange dóen fal} enhetreftereride derde tèn behoeve van dège^· meenefaecke. ■ ■: Ende ten eynde hier van niemandc eenige ig- norantie kometëpreetenderenj ontbiedenen veribecken Wy de Heerëh Staren s Sradrhou- deren, Gecommitteerde Raden, en Gedepu-; teerde Staten vande refpeétive Provinciën, en allen anderen Officieren ën JuiKcieren van de ièlve Landen, dat fy defeti Onfen Pladatedoen verkondigen, publiceren ende aifigeren in alle Plaet feu da^r fulcks^an nqodeij. weien fal, ëndë men gewoon is foodanige publicatie en affixie te deen: Laften enBeveelciivVoorts.de Radenfef Admiralireyri' de Advocaten Fifcael j en Pro- cureurs Generaëlρ en allen anderen Officieren^ : Rechteren eri Juiticieren^anïdbiêVcreenighd^ï Nederlanden,!idê5fen;OnfenPlacate te aehtere volgen erf doen;3chtervoigenv· procederende^ en doende rprocederen tegens *de Overtreders van dien,fondèrëenigegratiey faveur, diilimud. latie ofce^erdragh» want Wy fulcks alfoo tenf meeften dienfte van den Lande bevonden hebfé ben te behoor eri.": 5 Gegevefïin den Hage obdeiri het Cachet vanden Staeti deParaphure van den 'Hëereprafiderëhdein OnföVergaderinge,; en de iignature van Qnfen Griffier, Op den t waeJfe denjanuarii ieftien dondert eencritnegenrigh, · Was geparapheert, W. de Ndffau j vt. I QndeJ* ftondt, Ter ordonnantie van de hooghgemelde Heercn Staten Generael. Gë:eeckent,f F.F'a- gek lijnde op het fparium gedruckt het !Ga** chet van haer Hoog Mog., op een rooden Ou- wel , overdeckt met een Papieren Ruyte.

bubbeldewaerde vanyeder Paert, orhonderdt ^jjcksdaëldersgeëxecuteert werden, foo fal hy geJtöuden blijven 'cfelve aen den Lande tever- ancwóorden: De Officieren der Cönvoyen eri liidentën} en Militaire Officieren;, metnoodigé ofdres to.texecütie,en om de obfervantie van de- fen Onfen Placace uyrgefonden, fuilen niet mo- agfl verhinderde-werden te gaen in Stallen Ofte gcbuyreh ten platten Lande in-de vöoi fchreve Quartieren , daer in if vermoeden dat eenige niet opgéteyekencie Paerden zijp ftaende, maer défëlve vryeiijck mógen rechercheren en befce^ téri ,;èfl'eenige vindende, mede mógen nemen.

eri brengen cerft m net naeire Guarnifoen,

om

dan aënitöndsaen hetGollegie van de Admirah- tfatvan dat Diirrift kehnifle te geven-j maer on- 'derprséiextvanföödanige recherche de Onder- danen ::ten platten Lande eenige overlaft aen- dóeridey fulleri daer over aen lijf en leven, na étfigeritiè van faken werden geftrafrj en fullen fiiédéarbif ralijck > feifs aen den lij ve, en dëöm*' ftandïgliédenfülcks vereyflehende, aen?tlevën ferdengeftraft alle degeerie die het voorfchre^ véöilderfoeek ende -recherche feytelijck fulJen' hebben gerefifteeri.i Eiidë ten eynde die Ons Plaeaet niet foude.mogen verftrecken tot een lalr'vóór wel-geintentioneerde, eneen middel vanverrijekingevooffliftigen:ehftouten, foo werd! ëën yeder i 't zy Vreemde of In boorlingh, gèwadrtchouwri' dat wie overtuyght of gecon-; vÉceéWfal kon riën werden, alwaer het drie ja- fefi'nade begane fautej ende'intijdt van volle Vreedè jiVan tegen deivteneur van dir,en andere> by Ons op dit fubjeit geëmaneerde Placatert, Paert of Paerden buytendefe Landen vervoert, ofgëHaëh' vervoeren te hebben j.waer door die gemackelijcker na dën Vyand hébben konnen' witó-dëb gêbracbt, daer óver in duyfent guldens vfor^ëdër Paertgccondemneërdti, enby man^: qüemërif. van voldöehinge binnen feetfinaentjpti-;' Wtóquelijckgegëefekengebrantmërckt fuïlen; werdeni en wiö binnen den voorfztijdt dvéf-ii

. A.

m^homi%m$i tot voorhmwge vmffaude-s in het vervoeren wan Paerden ;we- ^^flsh^'r^^éÏ vanove^een-komngé tuffchen deftnStnH en des feifs Geallieerden dies*

t ScatenGëïiièMel'der Ver eeriighde'Ne- derlanden, Allen den geenen diëdeiënA , t fullen ilen ofte Hóoren lefen, S α l ü Ti **laeatenhief1 'bèvöorë'ns'geëmattéèrt tegdriS

cemberdes-voórledcn.jaers feftifcri honderdte^tei efl triegentigh j[ rot BriiiTel-isgcbacekt ende gei- · iloöten een;<Convdntie.oEZra£tact van overieea-f koffiirige, 'Volgende aen-hereynde defcs:vah:; wóördetc,w«(drdëigcinféreert, welck Tra(!taë^i Wy i' vöör (ktöwèi Ons aengaët, h eb ben geap> probeert '^mmii't.i Dat Wy allen en eenyc-.: gclijck, dien het foude mogen aengaen, mfdts' ^efen laften ende ordonneren, de voorgemelde Gönventiëtöaeritèrvolgen eri^natekomen* óp dëcondkienieji' poenen daer in vermeit ».daer be-i nevens t e gelijckfpccialijck ordonnerende ende ftatüerêndey datin het Diftricl van de Generali- teyr geene Paerden uyr de Steden , aldaer ge- köchr, fullen mogen uy rgaëri na 't platte Lanry ; 7 CL *                      o*

MWoer van'Paeriden uytdeferLandeniSrh6ydtriadën^yarid, dienftigh en

in- noo-

Vïtfier°nden'hébbeki1, tot berci*bereyekinge m ί °°ghmertk, metOnfeHooge^-· cqJ ,/è concerteren, ommë niet gemeen^ fcert alle fraudes teöeter té beletten en voor' Vo2?ei' ^n^ndedèn-f yanddoor den toe- iSpSSt^ dóór quaédaërdige en baët- ^sSëe Menfchen met wierde geirerekt, ende ^gens op den féven en twintighften De-

-ocr page 1298-

		r276         FkcateneiaOrdonnantiea mBoeck. ?-Tit,:. · „fnoeneStedenvanOnsGebkdc . oftedacvan I Oorloge,dewelckefUlknv^orficnZij„IIlet oSealSe™! alsmeCcXpreifee„(ch„fcc- lof en Pafport van de felve Gouveme^ SckepeTmiffieofóorlofvandeAgiftraet.of Commandanten. .
			den eommanderenden Officier, Mlende geene permiflie mogen werden gegeven iils voorPaer* den van weynigen prijfe, ende (#e niet kunnen dienen als tot deLandbouwerye * datoockin't gemelde Diftrid van de Generaliteyt geene Jaerrnarckten van Paerden fullen mogen werden gerk^den ten platten Lande, of in de opene Steden, geduy rende defen Oorlogh, op poene dat alle de Paerden, diealdaer fullen wefen ge- leydt om verkocht te werden , fullen weien van goeden prijfe: Ende op dat hier van niemandt eenige ignorantie moge pretenderen, laften en begeeren Wy dat defen alomme in het reHbrt van de Generaliteyt fal werden gepubliceert en geaffigeert, ter plaetfe daer men gewoon isfoo- danige publicatie en affixie te doen, want Wy 't felve bevonden hebben ten «lienfte van den Lande alfoo te behooren. s TraBaet vanêtuer-eèn-hminge, ÔËÅ Geallieerde Machten, kennende hoe feer *~* ■ noodfaeckelijckdathet '\&% door alle mo- gelijcke middelen te beletten dat'er geene Paer- den van de Landen hunner Heerfchappye en pafferen in Vranckrijck, aengefien dat het fon- der die aen de Vyanden moeyelijckfoudezijn hunne Ruyterye te herfteilen, en hun te voor- fien van andere Paerden, noodigh tot den train van hunne Artilleryë en Bagagie voor de aen- ftaende Campagne gt fy zij ç over een .gekomen metde navolgende Poin&en en Articulen. :"■;'. !/;-' - '' I I. ' ·':-■'■■ \ Dat yeder vande Geallieerde Machten alle fij- ne mogelijcke krachten fal doeii binnen het be- grip der Landen van hunne Souverainiteyt, om defepaffagie te beletten. Dat'er geen Pafport en fal mogen gegeven werden om Paerden na Vranckrijck te mogen laten uytgaen. Ende foo wanneer'er eenige geaccordeerdt werden, by wie het foude mogen weien, fy ful* len van geender waerde gehouden werden, niet tegenftaende wat claufuïe fy fouden mogen be-< helfen, nadeeligh aen defe over-een-kominge. IV. Dat men geene Paerden uytde Steden, aldaer gekocht, en fal laten uytgaeóna't-platte Land, of opene Steden der felver Heerfchappye, felver van de vo orfz Geallieerden, als met expres oor?: lof* enby Gefchrift van de geene die,daer toe fullen geftelt zijn, en daer en jullen geene mo- gen gegeven werden als voor Paerden van wey- nigen prijfe, die niet en fullen könner^dienen als tot de Landbouwerye. , . Õ. , , .!.., ;. b! Dat y om te onrdecken de Overtreders van defe Over-een-kominge, en van dit Placaet j dat fal geëmaneert werden voor fijne volle onder- houdinge, fullen gecommandeert werden van yeder Stadt, byde Gouverneurs en Comman- danten der felver, Parthyenyan Volckeren van
					Dat alle de prijfen fullen ingebracht werden ter plaetfe vah waer dePartye uy tgegaenialzijn, foo wanneer aldaer judicature daer toe geftejcjs, foo neen, in de Steden alwaer de Rechters iul. len geilelt zijn tot de judicature der prijfen jge. daen by die van't Garnifoen, van waer fyuytge. gaen zijn, alwaer fy fullen geoordeeldt werden bv de Rechters die daer toe fullen gefteltziin. V IL Dat in yeder principale Stadt fal gefteldt zijn eenjointevan Judicature, dewelckc fal beftaen in twee Rechters des Lands, en in eenenHech. ter Militair van de Natie en Macht, van dewek. ke fal zijn den principalen Commandant der Party e; is 't dat hy van de Trouppes is vanSij- neCatholijcke Majefteyt, foo fal den Rechter Militair zijn den Auditeur van het Regimenten by gebreecke van dien, den Auditeur van'tDi- ftricTrder voorfeyde Stadt; foo wanneer den Commandant der Partye is vande Trouppesvan de Geallieerdens, den Rechter Militair fal zijn den geenen die de Trouppes der Geallieerden commandeert in defelve Stadt, of den geenen die hy in fijn plaetfe ftellen fal. WelckedrieRechters te famen fullen kennif- fe nemen van alle de overtredingen, endefyllen oordeelen van de waerde der prijfen, enfiert procederen tot de volkomen ftrafFe der Over- treders , fonder eenigh verdragh of diffimulatie, van wat qualiteyt fy zijn: Militaire, Vreerade of Onderdanen, en over hunne Sententienenfal geen appel wefen. Voor foo veel aengaet de Provincie vaniifl)· burgh, en de Landen van Over-Maze, vande gehoorfaemheydt van fijne CatJiohjckeMajc- fteyt, alfoo fy aldaer geene fterckePlaetleen heeft, de Partyen van de Troupes d«M»ui* eerden vande Guarnifoenen der Steden van j» ftricht en Aken, fullen mogen loppcP-JJ^ voorfeyde Provincie ende Landen van.õíá- Maze, tot het foecken der Paerden, dieraen foude willen van daer na Vranckrijck Mg? hèt welck oock fullen doend&Trpupes dev- alueerden, aldaer gelogeert teri ?MfflQ£ met laft vandeprijfen te leyden voorde ^ ters, geftelt van wegen Sijrte Catholipe jefteyt in déStadt ,van Maeftficht, ofmdOT Aecken. ■ ■·. â÷þ« >b \l]h t4 '■ ' Tptwelckeneynde ^^^Ö^&. den twee Jgihten van Judicature > de.VtWei Maftricht, en d'andere totAkw» ^cï%^. Tointen oock fuüen beftaehypder,»» cJee ^ jü ierS,.diefijneiCatholijckeMajefte^daer^fte willen committeren vanSijneQnaero _ .^ andere, en den derden Militair, opacu inde voorgaende Articulen. X L ■ y. ■:■,· · ntyfihoU<lefi Alle de voorfeydeRechtersfuUeng; ^ zijn fich ter felver uyre te vergaderen. ^ö Partyen fullen aenkomen met eenige Ñ > ^

-ocr page 1299-

Rakende He Convoyen, Licenten dn uytvoer van Paerden. 1277 Overtreders of Paerden, die men fal hebben wil- die foude konnen examineren , met net getal eft5 lcninVranckrijck.le.yden, om die terftondtte j qualiteytdèr Paerden die hyleydt, ende hunne ordeelen goede.of quaedt, met verbooringe j Certificatie geven aen den voet van *c ièlve Paf-.-

van Getuygenffoo'er zijn) of anderfins fon der andere figure van Proces, en dat tenlangh- flen binnen vier en t wintigh uyren. Λ I J.· Dat alle de geene die fullen overtreden defe Ó\rer-een-kominge, fullen geftraft werden met dedoodt, en confifcatie van de Paerden, en van allehunne andere roerende en onroerende Goe- deren. XIII. Dat de Officieren ende Commandanten van

port} welck Pafport aldus gecertificeert, met de Certificatie van de overleveringe der Paer- den,gedaen aen den Commandant van deTroiP pes der Geallieerdenin de plaetfe, aen den Col- lonelenaen de Capiteynen der ièlver Troüpes, dié het behooren fal,ofaen den Generael die ge- ftelt fal wefen van wegen den Heer Gouverneur Generael der Nederlanden, is't dat de Paerden zijn ten dienft van SijneCatholijeke Majefteyt» den voorfz Geleyder, ofte den geenen die de voorfeyde Pafporren gevraeght fal hebben, fal

Oorlogh, van wat qualitCyt of ftaet fy fouden j gehouden zijndieinHollandt wederom te fen- jnogen weien, en alle Soldaten, diehunnePaer- ! den aen den geenen diefe hem fal gegeven heb-

den aen de Franfchen fullen verkocht hebben, ofin Vranckrijck, of om aldaer geleydt te wer- den, fullen van gelijcken geftraft werden met dedoodt, en alle hunne Goederen verbeurt, h          X I V.·'. Dat alle Commandanten van Partyen, ende oock Soldaten, die ten on weten van de voorfey- de Commandanten , de Paerden , gaende na Vranckrijck, fullen hebben laten rantsoeneren, of die anderfins gedooght of gediflïmuleert ful- len hebben, om die aldaer te laten paflêren ι ful- len geftraft werden met de doodt. ·: ;. "■" Ι' ι ii'>';'j -·'' Λ ■¥:·V- ' '.■'. fl .'■·■■·..■ ' ■- ' Dat alle de Jaermarckteh van Paerden ten platten Lande, ende in de openê Steden fullen verboden werden, geduyrende deièn Oorlogh, en alle de Paerden ι die aldaer. fullen geleydt zijn om verkocht te werden, iullën zijn van goeden prijfe. ,■,'* ,.           XV ΧΓ rifiyavnü pïi Dat de Officieren en Soldaten, gaende in par- tye, figh niet en fullen mogen doen Levens- mid- delen geven,: of in eeniger; manieren ten lafte zijn van de In.woonders van het Landt, nochte cornmitteren eenige ftroopingen ofte misbruye- ken, endede Overtredersiüllendaer over by de Rqchtersgjeftrafc werden j volgens den eyfch deriaecke,, ■■■■;■                           X VMi, .. Dat al Ie gaéxden, gaende ü'y t de Vereenighde Povincieni en Lenden daer van dependerende, oiefullen komen in de Landen van Sijne Catho- lycke Majefteyt, fullen van goeden prijfe zijn, «ieenlijck uytgenomen de Paerden der Offïcie- rcfl van Oof loge en van remonte voor de Ruyte- ryevan<j[e,f|:eqrgq:gtaren Qenerael ende andere Geallieerden, wahneer fyiuljen voorfien zijn ^pfport-^er, Voorfeyde Staten Generael» of '■andengeenendieby huri daerxoe falgeautho- "fcert zijn, welck Pafport fal moeten behelfen, "oven de riaelrn yan den geenen diefe vraeght, oock den jnaem van den Geleyder derfelver ^erden, hun getal en quaÜteyt, waer enaen ,enfy fullen moeten overgelevert zijn, enaen- jeeckenenden wèghdie den Geleyder falmoe- ^ nemen, ende den fel ven by de Pafport bela- b«fl - ^etetoohen aen den Gouverneur van de ^«e Frontier-plaetfe der voorfeyde Heereri j ^Generael, en aen den Gouverneur van ^komendeStadt, in de Landen van den Ga- kken Koningh, op datd'een en d'ander

ben, binnen den termijn by de Pai port daer toe vaftgefteldt} by fauce van alle het welcke den geenen die de Pafport gevraeght fal hebben, en den Geleyder der voorfeyde Paerden, fullen fu-

fpeft zijn defe O ver-een kominge overtreden te hebben, en geftraft werden. XVIII. Dat geene Geallieerde Macht, of hunne Gou- verneurs der Steden, nieten fullen mogen fen- den de partyen vande plaetfe hunner Heerfchap- pye,inde Landen van Sijne Catholijcke Maje- fteyt, ende andere Geallieerden, nochtans de voorfeyde Gouverneurs ontdeckt hebbende dat men Paerden doet paflêren na Vranckrijck, ful- len fy de Paerden mogen vervolgen in het Landt felvervanhunne Geallieerden, ende die aldaer vangen, op wel exprefleconditie, dat den Com- mandant der Partye diefe fal gevangen hebben, fal gehouden zijn de prijfe die hy gedaen fal hebben, teleyden metefcorte daer toe noodig, na de naeftgejegen Plaetfe der Heerfchappye van Sijne Catholijcke Majefteyt, ofandere Ge- allieerden, alwaer een Tribunael fal zijn , om alfulcke prijièn teoordeelen, omaldaer geoor- deelt te werden van hunne waerde en onwaerde, endeSoldaten derfelver partye eenige foule df' defordre gedaen hebbende aen het Landr, of ee- nige ftroopinge, fullen daer over oock geftraft werden by de voorfz Rechters, volgens den eyfehderiaecken. ·. u X IX. Datdeprijfen voor goedtgeoordeeltzijnde, fullen terftondtpubliqueüjck verkocht werden, ende van den prijs daer van komende, fal eerft voor al betaeldt werden de vacarien der Rech- ters, ende andere noodtfaeckelijcke koften der Juftitie, en die van hctbewarenen onderhoudt der Paerden, van de refterenden prijfe, den Gouverneur of Commandant van deStadt, die den oorlof of permiilié aen de partye fal gegeven hebben, fal hebben het tiende deel, den Aen- legger of Acnleggers driedeelen, den Comman- dant en Soldaten, de prijfe gedaen hebbende, fullen hebbende fes andere deelen, en noch de drie deelen die gefchickt zijn ren profijte van do Aenbrengers, is'tiaecke dat*er geen Aenbren- gersenzijn. X X. Allede GeallieerdePrincen, die in de iaecke geinterefteert zijn, fullen gebeden werden oock te willen treden in defe Verbintenis j ende defe Over-

-ocr page 1300-

127$ Placaten.enOrdonnantien. οίο. Boeeki®φ.-Hium^g Over-een-kominge fal gedruckc werden onder hunnen 't wegen;* Was geteeekent, El Af - aen den voet van't Edid of Placaet'c welckfal quezde Θαβαηαξα. Nederwaerds ft0ncit **

ichreven cie, Qnderteeckenc, L. Ψ daeropgefteldc't Cachet met 't Wapen van f' voorfchreve Excellencie. Was als noch 1 fchreven, zijnde geaüthorifeert, en onder?' approbatie van Sijne Brittannifche Majeftc/ en van mijne Hëeren de Staten Génerael d Vereenighde Provinciën. Geteeekent, £, J IVeede, ende was daer op gefteldt fijn Cachet I rooden WafTche. Aldus gedaen en gearrefteert ter VérgaderiD. ge vande hooghgemelde Heeren StatenGene- rael, in den Hage den negentienden Jan^a feftien hondert twee en tnegentigh. Waseepa.- rapheert j T>.v.Els, vt. Onder ftondti Ter Ordonnantie van de felve. Geteeekent ïf/gn gel. Zij nde op het fpatium gedruckt het Cachet vanhaerHooghMog., op een rooden Ouwel) overdeckt met een Papieren Ruyte, ! '■•;V'.::i.t'iÖO ' ( .'■.'".■ Π /j-t '.:.' u:t; 'JiUt flOJlibvüiïiXü

uytgegeven werden, tot fijn volkomen ónder-houdinge in de Landen van fijne CatholjjckeMajefteyc, en van de Geallieerden, op dat alle Officieren en Soldaten , van wat Natie fy fou- den mogen wefen , ende opgefchreven inden dienft van d'tenof d'ander der Geallieerde Mag- als ouck hunne andere Onderdanen, daer

van nieten foudenikonnen praexnderen oorfa-i ke vanonwetenheydt, ybm *Y ph h&v.inu |,H ■.,<·,[ ', ■' : jï, 'v,,<. ·..· V;' . t 'i "Is i ** . / .'. ■■ " | 'O '-' '·*'/' . · :. Aldus gedaen tot Bruflel den feven en t wintig- ften December feftien hondertceneri tnegéntig, by den HeereMarkgrave van Gaftanaga, Gou- verneur Génerael van de Nederlanden, en den Baron van Dijckveldt, in den name des Ko- ninghsvan Groot Brittannien, en van.de Hee- ren Staten Génerael der Vereenighde Provin- ciën, onder hunne aggreatie , onder het ver- wachten van dewelcke, fal defe Over-een-ko- minge onderhouden ende vol bracht werden van

Waerfchoumnge van de Conventie over den uytvoer vanVaerdenmetdwhïmt van Lujckgeflooten, in date dennegenden Februarii 1692. iA-           iubm -; ,n

EStaten Génerael der Vereenigde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen jegenwoordigen fullen fien ofhooren leien , Saluτ s T>oente weten: Al- fooWy byOnfe Publicatie en Waerfchouwinge van dato den negentienden Januarii defes jaers feftien hondert twee en tnegentigh, allen en een yegelijck dien het foude mogen aengaen, heb- ben gelaft. haer te reguleren na de Conventie, den feven en twintigften December ièftien hon- dert een en tnegentigh tot Bruflel gcilooten, tot weeringe van den uyevoer van Paerden naden Vyand > ende dat den Heei e Biflchop en Prince van Luyck cegenwoordigh in de voorgemelde Conventie zijnde ingetreden, defelve tegelijck met eenige Articulen is vermeerdert ende geam- plieert > foo als uyt de voorfchreve Articulen, volgende aen het eynde defes geinfereert, is· blijekende y Soo Is't: dac Wy alle ende een yegelijckdie het foude mogen aengaen, wel ex- preflelijck laftenen ordonnerende boven-ge- melde nader Articulen te achtervolgen en na te komen, op de pcenen daer by vermeit; tege- lijckoock ordonnerende ende ftatuerende, dat geen Paerden de Rivieren fullen mogen pafle- ren, als óver gepermitteerde Veeren.,: én dat al- le de geene die bevonden fullen werden eenige Paerden over de Rivieren te hebben gebracht > anders als over de gepermitteerde Veérénip'bzy met Schuy ten, Ponten, over ondiepten of an- derfins, fullen gehouden werden alsichuldigh aenHetcqntravenieren van de voorfz Cohvén- tien, en Onfè Ordonnantie» en dat foödanige Conrraventeurs dien conform geftrafc fullen werden. Ende op dac hier van niemant eenige ignorantie foude mogen pretenderen, laften en begeeren Wy, datdefen alommein hetreflbrt van de Generaliteyt fal werden gepubliceert en geaffigeert, ter plaeffe daer men gewoon is foö-

danige publicatie en affixie te doen, want Wy bevonden hebben 't felve ten dienfte van den Lande alfoo te behoorén. ^> Volght de voórfiinader Conventie ,'è■',' Articulenvan ijimpïiatit. ,1 ΓΛΕη Grave van Therclaes Tilly, Génerael *W;van de Troupes van den Heere Biflchopen Prince van Luyck, heeft in krachte van de Vol- macht , door hooghgemelde Sijné Fiirftelijele Doorluchtigheydtaen hem gegeven, verklaerr/ uyt den naem ende van wegen den Heere Prince van Luyck, in te treden in alle de Articulenvan de Conventie, den feven en twintigbften De- cember feftien honderdt een en tnegentigh tot Bruflel geflooten, tüflchen fijn Excellencie den Heere Marquisde Gaftanaga, uyt den naem van Sijne Catholijcke Majeftey t y en den HeereBa- ron van Dijckvelt, uyt den naem van SijneΜί- jeftey t van Groot Brittannien, en haer Hoogh Mog;, om te beletten den uyevoer vanPaerdèn' na Vranckrijek, onder conditie nochtans, dat den Heere Prince fijn Meeftèrifal-genietende-, felve voordeel en 4·''die;de andere GéalHeeroeriv ten aënfien van de coürferj enprijfeH» <^e wf. nc Landen fullen werden gedaen en'géniaci^ ien die fijne Partyen fullen dóen én maken in* :Landen van dé:gemelde Geallieerden»W|e^ keaerihem door de ondergefohiEveftj tfl*p\ naem van hare Principalen istoegéftaèn, en ver- volgens door defèlvé met den gémélderiaiö*. Grave over een gekomen.          ' '         n!-i ■'.■ κΙ-ίιβ : '; ! I. 'nmtisbt® ■ jTjJ Dat aen de Rechters van alle Plaetftn Β gj den geordonneert overte lenden eönpCTOneIV. fpecificatie van alle de Paerden , ityrgedrucK. met hair, jaer en reecken, dié onderharejo didienfullcn werden gevondeiiiri!ö'' pjt

-ocr page 1301-

Rakende de Convoyen, Licenten eimytvoer van Paetden. 1279

hobrTijekPafportj en felfs niemandcfoodanig overbrengen tegens het in gaen van de nacht, al ichoon met een Pafporε voorfien foüdë mógen wefen.: Ende óp dac het felve te beter fbüdemogeri werden nagekomen j fulléh de Geallieerden» yedef in fijn Lande, de pafiages van dë Rivieren reguleren; GedaentotLuyck,&c. EnwaSgetëëckent, E. de Weede. Le< Cbmte de'Therclaei de Tilt'y. E. F. Friefendaii als geauthorifeerr by fijn Ex-1 cellehtie, op approbatie vanfijne Majëfteyt. ' Aldus gedaen en gearrefteerc ter Vergaderin- gevan dehooghgemelde Heeren Staten Gene* rael, in den Hage den negenden Fëbruarii iès- ilien hondert rwee en tnëgentigh. Wasgepa* rapheert, E. de Weede ^ vt. Onder fiörtdt ■» · Ter Ordonnantie van de fèlVé. Geteeckenr, F. Fd* gel. Zijnde op 't fpariumgëdruckthët Cachet van hóoghgemelde haer HooghMbg·» op eert rooden Ouwel, overdèckc met een* papieresi Ruyte..

ir. Datniemant, van wacftaec ofte conditie'hy foüde mogen wefen, fal vermogen eenigh Paerc tekoopenofvérkoopen op hdc platte Landt der Geallieerden i en in hef reguard van haer Hoog j gog- inhet reflbrcvandeGeneralireyc, fonder bet ielve Paerdc aen te geven aen de Rechters van de Plaets, alwaer het felve fal werden ver- kocht » of aen die geene die gefielde fal werden onidaeryannotitie te houden* endafoppoene Vaïi conÉcatiëj en arbitrale corrë&ie. I I 1. 1' \ ' Dat aen alle Ingezetenen ten platten Lande verboden fal wefen eèni|e Paerden te brengen ofte ftallen i uyrgefondert aen de Herbergiers, die gehouden ftillèn zijn de Burgermeefieren 'van de Plaers daèrvan keriniiTé te geven. t)at aen alle-Veerluyden, op pcene van de doodt verboden fal weféh, niemandt, wie het oock foude mogen»wefen, ré Paerc zijnde, of 'èenige Paerden geleyderide, over de Rivieren te brengen j ten £f vöórfien zijnde mee eén be-

fair η

Ktl' ■ fft -f

:-&n

NdderÊktéket m Conventie tevens den Upvöer vm Paerden , in date dpndértigh*

ftenMdertJefiienh'mdeH drie en tnëgentigh.

Koopman, of geen Koopman s vah wat qua- liteycófconditie hyoóck foude mógen weien» nochte oock de Vreemdeiingen, wóönende óf haer onthoudende onder der fel ver gëb ietj fül* len vermogen eenigh Paerc of Paerden te vërko* pen aen deFranfchen, of aën die geene die haer partye iridëien Oorlogh Wouden ,orri ha Vrank- rijckte wer*dengebracht, noch oock dieuyctè voeren ria dé Landen door den Vyand neoccU- peert ,< nochtein den uytvóer van dieri te aflifte-· rën, óf die te helpen geleyden j op pcerië dat al·* le de geenë die bevonden fullen werden hier aen te hebben gecontravehiëert, Tullen werden ver* klaerdt cri minelen van den Staet, en te hebben verbeurt lijfén goedt. I t f                   * Dat oock de felve ftraffenvan dedoodr* en cönfifcatie van Goederen onderworpen fullerf wefen de Onderdanen van dePrincen en Staten* foo wel Geallieerden, als geen Geallieerden^ dewelcke pafierende door de Staten en Landen van de Geallieerden, op de daedt bevonden ful- len werden hier aen te hebben geeóntravenieert. IV, Dat gbéri Paerdckoöpër óf Roskam mër ftal fal mogen houden, óf anderfins eenige Paerden mogeil /houden in eenige onbefloofert Scadt, Β ürghfj'.Dorp} Gëhuchtc j ofte andere Haëtieh,λ ftaende'ondercontributie van Vranckrijck, óp pcenetin ëonfifëatie > endëeen boete van twee* hondeft güldefts voor yeder Paért. Ende op dat door middelvan Rjrtuygh, Ka^* rofïen, Wagens, Karren of diergelijcke, aen het tegenwoordige geconvenieërde niet wërdc gecóntraveniëerr;» foo fullen alle de Cóndu- cleurs ,*Voerluyden o f andere, gaénde na des' VyandsLatid, alvóoren figh op weghtébegë-1 vërw

EStatenGeneraeldër VérëemghdèNe* derlahden, Allendengeenehdiëdefên foltert fiën of hoórén lëfèn j S α is ut \ *&&&& te- weten[\ Af foo tufieheri dë Frincen enStatëri i'iri dentëgènwóöfdigen Oór- löghtegenè··Vr^tiekrijckgëariieert, op den ie* ren entwintighiten December des jaers ieftiert hondert een en tnëgentigh een Traitaet of Con- ventie is aéngègaen, ommetë beletten den üyc- voer van Paerden na Vrattckrijck,en na dëPlaet- ien door den Vyïridtgeóccupeert, welcfcTra- Öaétof Göriventië by Qhs PlacaetendeWaer- fco&uwirigevarYdeh negentienden Januarit' ies* nen honderc tweeen tnëgentigh is gepubliceert, iöef laft aen een yegélijck die het aengaen magb, Bi^iïaerHaèrWa te reguleren:' Ertde alfóo tëigen- feöordigh bèybhderi wëfdc i dat het voorfchrë- veTractaet of Conventiein alles'niet en is gë- ^éeft van ditefrècTr, dac daervan wierde Ver- dacht, ëh vervolgens noodigh gëóordëeldt is het voorfz TradTraet, by deivtegënwoordigen Uorlogh, een beften vahde Gemeenefaeckete vefnieerderen ende ampliërèn mee de volgende Artieulen: '                 3S ' -;          QfQ^si! - ■■ tsn|n j_ ι ... qtnoö 139js i 2t vöorfchreve Tradtaec van deri feven en twintighften December ieiftien hohderdc fen e"tnegentigh, en het geenë waer over meh vLS!"e t^enwoor^ige vermeerderinge en by- ocghfel is over een gekomen , in allen fijnen "eereexacTren ftriaelijck fal moeren werden na* ΜλΓlrl de tanden en Statei1 van aIJe de Ge' ^«eerden, die in het voorfz Tra£¥aet zijn inge* ^cp, oftedaerinne nochfouden mogentre- .^memandt, die een Ohderdaenof Vafa! ™ de geallieerde Prineen of Staten - het zy

-ocr page 1302-

PlacatcnenOrdonnantien. ίο. Boeck. 3. Tit. Certificaet fal overbrengen van den hooehft Officier van fijn Wppnplaets, dat hetgekochf Paert of Paerden aenhem tocbehooren, endq6 hy altijdt aenwijfinge fal doen van dePaerden door hem gekocht, alles Pp poene van confiiba tic van de Paerden, ende van twee hondertPul* dens boete voor yeder van dien, ten zydatdè Koopers zijn Perfooncn fuffifant, en bekende aen de Officieren van de Comptoiren , dewelcke in dat gevalle de felve fullen mogen excufeten van het ftellen van cautie, gelijckpoek de Boe. ren,dieLabeur-paerdenvan weynigïi prijsfaf len hebben gekocht, ',',..·. »4 uk n- »*rt Dat de Militairen, dewelcke eenige Paerden fullen koopenom hare Compagnien te montc- ren, of om by de Artillcrye of anderfins in het Leger te dienen, oock gehouden fullen wefen de hier vooren gemelde aengevinge of declara- tie op de Comptpiren te doen, maer fullen de felve niet behoeven de voorfz cautie te ftellen by aldien fy gemunieert zijn met een Billiet van den Generael, of van den Officier, comman- derende de Troüpes in de Stadt en de Plaetfe van haer Guarnifoen,inhoudendeeen verklaring van haer naem, het getal en de qualiteyt van de Paerden die fy fullen moeten inkoppen, wèlek Billiet fy oock Mtöfe moeren doen teeckenen van den Generael, öFvan den Officier comman- derende de Ttpupes inde beflooten Stadt, al- waer fy de voorfe Paerden fullen koopen, en het felve alfoo gqteeGkent laten pp het Comp- toir * wanneer fy de gekochte Paercjen aldaer fullen,aengeven, omhy de Officieren van hei Comptoir bewaert té werden, endeinplaetsvan cautie te dienen. jW< ,.,■, "patKopplüyden, hare Conducteursenan- dëre, gehouden, fullen wefen te volgen de route die haer by heteerfte Acquit of Pas-cedul fal Werden aengewefen, en 't ièlve te vertoonenop het eerfte Comptoirt dat fy op naren weg fulkn ontmoeten. a- ■.,-,          s ,\:;';.:i>c 111 .:;./.'·.. Dat de Commifen van het tweede en andere volgende Comptoiren fullen moeten nafienden in hout van het eerfte Acquit of Pas-cedul, en daer op aenteeckenen den weghdiedeCondu· cteurs van de Paerden fullen moeten nemen, tot hetlaetfteComptoirtoe. . ., ,tv π v: .:;.·■ I Dat de Acquiten of Pas-ceduls om uyt tegaen, fullen moeten wefen geconditioneertalsdievan het eerfte Comptoir, met defignatie van de rou- te die gehouden fal moeten werden om te ko- men ter plaetfe waer na toe gefegtis datdeFaer· den fullen werden gebracht.                    « : ' \:X V. ":../,','" - Dat de Condufteurs gevonden werden^ fonder by haer te hebben de Acquiten 9™M& duls hier boven vermeit, dePaerderukijtii»lc wefen seconfifqueert. ■"■"' '&                  XVI. Datde Paerde-koopers ofhare Cbhdufleu» gevonden werdende op een andere route oWl

Ι28θ ven i gehoudenComptoir van dwaer Regifter wde en uytgaendgeen Comptoirdaer by zijnde,aenteeckenen aofRytuygh, mdaer cautie ftellekomfte wederohouden fullen wforme, en behooby haer tehebbede gemelde Paerjen of ander Rytboete voor yede Welckbovengeobferveert falalle Rypaerden,bedienen, om tdoor den Vyand Dat de Inwoode onder contribfy fullen willen gdoor den Vyandwefen gelijcke cten, Droften,MePlaetfen, en oplijck Certificat,pcene van confifcren voor yeder PdertguldenSi          Dat alle Burgeficieren , fpo wede Rechters geftkominge van hetden fullen Wefengen, na publicatifauten die tegensgecommitteert, ddie zijn begaen, o Dat alle'Officinaris alsde Militameren op de conmelde Traclraet,geëmaneert, begvan defelve doen Dat niemandtgeen beflooten Shet zy dat hy Koovan wat qualiteytgelijckoock nietde defen OorlogeenighPaert, anplaetfen en uyrende beflooten Stedzijn, aen hetwelcmet den Kooperkochte Paert , megeven aen de ComdePaerden houdelen dat hy binnen

.;:*'

alsdiedewelckehaerisaengewefen

reftrafcfulIen

fchreveAcquitenpfPas-ceduls, ge"

-ocr page 1303-

			Rakende de Convoyen■, Licenten en uytvoer van Paerden. 1281
					ren fal werden begeert» aenftonds te doen blije- ken, dat fy de felve Paerden noch hebben,, of dat fy die op een publique Marckt hebben ver- kocht, ende dat fy foo wel als deKoópers by de verkoopinge hebben geobferveert hetgeenein het eerfte Articul hier boven is ter neder gefteloV. op pcene van twee hondert guldens voor yeder Paerc te verbeuren. Λ Λ 1. Nademael hetefre&van deadminiftratièvan prompteJuftitiedickwilsfoude konnen werden belemmert en verachtert, foo wanneer die gee- ne die haer als Cautionariiïèn hebben verbon- den in de gevallen hier vooren vermeld, en in e voorgaende Tractaet vervat, niet executabel fouden wefen, uyt krachte van de Sehfehtièii tegens de Overtreders gewefen, foo is goedge- vonden en geaccordeert, datdecaurien,gefte!c voorde Officieren van de Comptoiren, voorde Wetofelders, gehouden fullen werden alscau- tien in het Gerichte gefteldt, en dat de Caürio- nariiïcn uyt hoofde van de Sententien, tot laftc, van de Overtreders geweien, executabel fullen weiendoor de Rechters die defelve Sententien fullen hebben gewefen , fonder eenige'andere formaliteyt van Rechten, van wat qualiteyt of profeflie de Cautionariiïèn oock fouden mogen wefen, fonder dat daer toe van noodenfullen wefen eenige Letteren requifitoriael > Attaché of andere formaliteyt van Rechten, XXII. En dewijle het redelijck is dat de Rechters, gefteldt om te oordeelen over de aenhalingen die de Partiians van de Overtreders komëhre doen, dieswegens van hare vacatien werden ypl- daen, en dat fy weten waer fy hare betalingentul- len ontfangen, gelijck oock de andere nqbdige onkoftenvandeproceduren, en van de execu- tie van hare Sententien, foo is geaccordeert, dat van het provenu van yeder aenhalinge, dèwèic- ke door een partye Soldaten fal weien gedaèpj en werden verkocht, indien de prijie is berie- den de valeur van twee hondert guldens, datila dan eerft en voor alles fal werden afgetrockeri,ent door die géehe die de functie van Griffier fal waernemen, ontfangen den tienden penriingli, en indien de prijfe is van twee honderd ttot fes honderdt guldens, dat alsdan fal werden inge- houden den achtftcn penningh, ende indien de prijs bedraeght boven de fes honderdt guldens, dat als dan fal werden afgetrocken den ièfden penriingh, en dat yeder van de voorfz Rechters voor yeder uur vacatie fal mogen ontfangen tweeguldens, fondermeer, en fonder het fel- ve tot andere faecken in conièquentie te tree- ken. XXIII.             t De voorgemelde Rechters fullen hare Sentén- rien ter doodt, en tot corpprele ftraffen vermo- gen ter executie te leggen, op de Plaetfen daer deordinaris Rechters gewoonzijn de hare reex- ecuteren, ende daer toe mogen gebruyeken der felver Beuls, Galgen, en andere neceflïceyren,en alIeMagiftraren en anderejufticieren, fullen aen de voorgemelde Rechters, tot executie van ha- reSententie de hand moeten bieden3 ende alle hulp be wiiièri, die fy van haer fullen vorderen. 7 Κ                         Dac
		yerden by open bare geeilèlingc, en de Paerden Lconfifqueerc, alhoewel het felve foude mo- Lj weien opplactfen verre van den Vyand ge- *"· ,: xvii. Ende nademael de Paerde-koopers en hare Conducteurs, diehaer bemoeyen omPaerden naden Vyand uyt te voeren» om de felve des te bedeckter derwaerds te brengen, niet altijd vol- gen de groote Wegen, maer de beploegde Lan- den , Weyden en Velden te traverferen, en om daer door te komen, de Heggen, Slaghbomen, enandere Schuttingen dickwilsaen.ftucken bre- ken , dat derhalven de Officieren van de Juftitie, en andere In woonders van het platte Lan d, ful- len aenhouden alle de geene die Paerden leyden buyten de groote Wegen, en dat de voorfchre- velnwoondersvan'tplatte Land, foo haeft fy fulkn gewaer worden dat men Paerden over haer Land heeftgeleydt, daer van kennifle ful- len moeten geven aen de Officieren van de Plaetfen, en fonder uy tftel hare Heggen, Slag- boomen en andere Schuttingen repareren, foo datffl'en daer niet meer fal konnen doorgaen, op de verbeurte van vijf en twintigh guldens; ende indien fy fullen konnen werden overtuygt, van geconfenteerc te hebben dat yemand Paerden over haer Land heeft gebracht,en dat fy ren dien eynde hare Slagh-boomen, Heggen of andere Schuttingen hebben open gemaeckt,dat die gee- ne die hier aen fchuldigh fal wefen, ial geeon- demneert werden in een boete van vijfrigh gul- dens» en daer en boven arbitrale correctie, na be- vind van faecken.                                  * ■ ,l XVIII. Datde Officieren van deonbefloten Steden, Burghten en Dorpen, ftaende onder de Fran- fcheconrributieof nkt, gehoudenfulien wefen binnen den tijd varidrie weecken na de publica- tie defes, aen de Hooft-officieren van dat Di- ftrift, of andere daer toe te nomineren, over te geven een fpecifiqueLijfte, by haer, en byden Griffier of Secretaris van de Plaetfe geteyekenr, van alle de Paerden die in de voorfz Plaetfe ful- len weien , op de verbeurte van drie honderdc guldens, by yeder van de gebreeckige Officiers rebetalen. X I X. Dat de Ingezetenen van de voorgemelde Plaetfen, by verkoop en koop, en andere ac- ^ifitie van Paerden, daer van binnen den tijd onacht dagen kennifle fullen moeten geven aen den Officier van de Plaetfe, en de Officie- rendaervanaenteeckeningedoenop'tdubbeld VandeLijften 1 door haeraende Hooft-officiers overgefonden , en de voorfz Hoofc-officieren °t andere daer toe te nomineren , daer van te pertcrenvarimaenttotmaendt, op pecne dat «e voorfz Inwoonders hier van in gebreecke öl'jvende, yeder reyfe fullen verbeuren de fom- ^van vijftighguldens, en de voorfz Officie- ren d«e hondert, als hier boven. XX. tralie de geene dieeenige Paerden hebben, fuif toek°mende fullen krijgen, gehouden J^n wefen foo menighmael als fulcks by den %iervandePlaetfc, of die van de Comptoi- IV. Deel.

-ocr page 1304-

128i fkcateneiiOtdoniiant

—.                                                                                j                          ......* feftien honderteen entnegentig goetgevonden is , dat by yeder van de Hooge Machten, in het felve begrepen j een Placaet foude werdenge- maeckt, om 't felve te beter te doen obferveren, foo is oock by defen geaccordeert, dat yeder van de hooghgemelde Machten binnen den tijd van vijftien dagen naerdeonderteyekeninghdefes, aen de andere Geallieerden fal doen blijckenvan het Placaet by hem in fijn Staten geëmaneertjom den inhoudt van't voorgemelde Traftaet, ende van defe additionele Articulen ftriclelijck te doen obferveren, met ordre aen alle Recht- bancken, aen de Officieren van de ordinaris en van de Militaire Juftitie, als mede aen de Rech- ters, gefteldt of noch te ftellen, tot judicamre van de prijfen, door de Partifaens en Soldaten aengehaelt > van defelve na te komen, en te doen nakomen.                              ^          '(nhi : Sóo Is'f: Dat Wy allen en een yegelijck die het foude mogen aengaen, midts defen laften en ordonneren het voorfchreve Traftaetvan den fevenen twintigften December feftien hon- derceenen tnegentigh) ende de bovenftaende additionele Articulen prfectfelijck te achtervol- gen en na te komen, op de poenen ende boeten daer inne vermeldt: Lattende en bevelende alle Rechteren, J ufticieren ende Officieren dien het foude mogen aengaen, defe Önfe Ordonnantie

XXIV. Dat de Corn mandanten van de partyen ende Soldaten> die met die geene die de Paer den ley- den fullen > te iamcn gefpannen, de felve ge- holpenoFgeconniveerthebben, ommediegee- ne die de Paerden geleyden of helpen wegbren- gen , te laten ontkomen » geftraft fullen werden met de doodt, gelijck by.het XIV Articul van ^voorfz Tra£taet vanden feven.en twintigftcn Deceiftberfeftierihöndert een en tnegentigh is gèftatuëert, ten regüarde van die geene die de Paerden, na Vranckrijck gaende » laten rant- soeneren , en dit geconniveert of gediffimuleert iullpn hebben om eenigePaerden naer Vranck- r i j ck te laten pafleren, XXV. Dat geen gratie pardon ofremifiie fal mogen Werden gegeven aen die geene die het voorge- melde Traftaet , en defe nader Articulen fullen hebben overtreden. XXVI. Ende op dat de voorgemelde Rechters hare JurifdicTiernet te meer kracht ende authoriteyt mogen oefFenen, werden de felve gehouden onder de fou veraine proteftie van de Princen en Staten die defelve hebben gefteldt. XXVII. patalledeOfficiersvanJuftitie, foodeordi- naris als Militaire, en andere, op alle Plaètfen

by praïventie fullen arrefteren, ende by den lijve na behooren te executeren, en te doen execu aenhouden, alle Perfoenen, van wat qualiteytfy teren, Ende op dat hier van niemandt eenige OQck fouden mogen wefen, die by waerfchijn- ignorantie moge pretenderen, lallen enbege- Hjke conjecturen fufpeft fullen wefén van Paer- -ren'Wy, datdefenalommeinhetreuortvande den na den Vyand te brengen, en om de voorfz Generaliteyt fal werden gepubliceert ter plaetfc

Officieren ende alle andere op te wecken om de |Contraventeurs te achterhalen en te ontdecken,;"füllen'tjvee derdeparten van de boeten en con-                      Üfcadeh gegeven werden aen den Denuntiateur,

daer men gewoon ie» n;uu<i»'g^ ^-^----— ----- fixie te doen, want Wy het felve bevonden heb- ben ten dienfte van den Lande alfoo te behoo- C Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin- gevan de hooggemelde Heeren Staten Generael in den Ha^e op den dertighften Maert feftien hondertdrieentnegentigh. Wasgeparapheert, J.«aJtr7>oes;vt. Onder ftondc, TerOr- donnantie van defelve, &tè*eot·. ««g ajudeop^fpatiumgedruckthetCach^tvande meer hooghgemelde Heeren Staten Generael, op eenen rooden Ou wel, overdeckt met eenPa pieren Ruy te.

eneenderdepartdcii u*-« ^*"-------- ,, y "Sdoen, enin'tregüardvandepajfendewek leedoör de Partifans en Soldaten werden achter- haéf? defelve fullen gedeelt werden, ioo als by fMÉ van den feven en twintighften Decem- bepftien hoftdert een en tnegentigh k geregu- JrpU?q       XXV HM·' ' ; Ëndealfbo by hetvoórfchreye Traclfcaet van ^den;ieven;en twintighften December des jaérs '>' ί :.'-.. .!. .- .....               ί i*J (Hl* «■■■-„■ .               -w..>.. ..... .

SlSffi^i enCowmietemmen §^^MfMl0^ & achtentwintigen Oiïober ifyï.                                            U&Wtó

tiënhondert twee en rnegentighisgeP«Wg om haer daer na te W^JS^e derhandt bevonden is ,3 ffiïS veTradaet of Conventies alks me ttfW weeft van dat eft;ea, dat gggSgW, wacht, en vervolgens nóodigh Q. het voorfz Traftaet, ^^£eS^ vermeerderen ende amptórenmet devo^ Articulen:                 f;· \~^ vandenfe^" 'j ΤΛ Athet voorfchreve Traib^ var «^ UentwintighftenDecëmberfeftiennofl ^ |

ψ^Ι E Staten Generael der VereenighdeNe- I 1 derlanden,AIlendengeenendiedeicn li fullen fien of hoorenlefen» SalÜTj Jmtfg φΰεη te weten: Alfoo tüilcheh de Princen en Staten% in den tegenwoprdigen Oor- logh tégens Vranckrijck gealheert,. op den ie- ven.en?wintighften December des jaers feftien hondeit een en tnegentigh cenTrattaetor^on- veiitieisaengegaen, omme te beletten denuyc- voer van Paerden na Vrancknjck.en na dePhet- ien door denVyandr geoccupeert, wjlckTra- £taetof Conventie byOns Placaet ende Waer- fehouwingevan den negentienden Januaru les-

-ocr page 1305-

			Rakende de Convoyën, Licenten en uytvoer van Paerden. 1283
		een en tnegentigh > en het geene waér over mén ky defe tegenwoordige vermeerdéringe en by- yoeghfel is over een gekomen ** in allen fijnen Jeeleéxaclenftric>elijckalle falrhbeten werden nagekomen in de Landen 'en Staten van de Ge- allieerden ', die in het voorTzTraflfaét zijn inge- treden , ofte daer inrie noch fpüdfsn mogen tre- t&,v'              ■ :., il »iiro: - toa Patniemandf, die een Onderdaen of VaTal is van de geallieerde Princeri of Staten, het zy hoopman, of geen Koopman, van wat qua- liteyt ofconditie hy oock fbudé mogen wefen» nochteoockde Vreemdelingen% Wooneride of hier onthoudende onder der iel ver gebiet, Tul- len vermogen eenigh Paert of Paerden te verko- pen aendeFraqfchën, ofaendiege,enediehaer partye in defén Öorlogh houden, orri ria Vrink- riick te werden gebracht, noch oock dieuytte voereh na de Landen door den Vyand geoccü- peert, nöchté in den uytvoer van dien te afllfte- ren, öfdietehelpcngeleyden, oppcenédatal- lede geene die bevonden fullen wdrden hiefaen te hébben gecontravenieert, fullen werden vér- klaerdt criminelen van denStaeri en te hebben verbeurtlijfertgoedt. Dat oock defelve ftraffërivart*dedoodt,',eh confifcatie van Goederen onderworpen fullen wefende Onderdanen vart dePrincen en Staten, foo wel Geallieerden, als geen Geallieerden, dewelcke panerende door de Staten en Landen van de Geallieerden, op de daedt bevonden ful- len werden hier aen te hebben gecontravenieert. Dat geen Paerdekooper of RóskammerM falmogen houden, of anderfins eenige Paérdén mogen houden in eenige onbeflooten Stadt, Burght, Dorp, Gehuchte, ofte andere Plaetfen, ftaende onder contributie van Vranckrijck, op pcenevan confifcatie, ende een boete van twee hondert guldens voor yeder Paert. • : v. Ende op dat door middel van Rytuygh/Ka- raffen, Wagens, Karren of diergelijcke, aen het tegenwoordige geconvenieerde niet weide gecontravenieert, foo fullen allé de Condu- fteurs, Voerluyden of andere', gaende na, dés VyandsLand, alvooren figh op wègh te bege- ven, gehouden zijn haer teaddrefTeren aen het Comptoir van de Plaetfen haerder refidentie, al- Waer Regifter werdt gehouden van de inkomen- de en uytgaende Paerden·, ende indien aldaer geen Comptóir is, op het Comptoir hetnaeft daerby zijnde, en aldaer op het Regifter doen aenteeckenen alle de Paerden van haer Gefpan of Rytuygh, met hair, jaeren teecken, en al- daer cautie irellen, van defelve op haer te rugh- bmfte wederom te brengen , waer van fy ge- houden fullen weien een Cërtificat, in goede forme, en behoórlijck geteéckent, op haref ey fe Jtyhaer tehebben, op poene van confifcatie van degemelde Paerden, Karoflcn, Wagens, Kar- j^ï of ander Rytuygh, en twee hondert guldens koetevoor yeder Paerr. VI. Welck bovenftaende oock iridiftinflelijck
					geobferveert falmoeten werden, ten aenfien van alle Rypaerden,daer vanfighyémandtfal willen bedienen, orritegaenna de Steden of Plaetfen, door den Vyand geoccupeerr. vii. Dat de Inwoondersyari't platte Land, ftaen- de onder contributie vanVfanckrijck, Wanneer fy fullen willen gaen na de Steden ofte Plaetfen, door den Vyand geoccupeert s gehouden fullen wefen gelijcke cautie te ftelïen roordeSchou- ten, Droftèn,Meyers of andere Officieren van de Plaetfen, en opwegh by haer te hebben een gc- lijckCertificat, als hier voorenis gemelde, op pocnevanconfifcatiedef Paerden, enreverbeu- ren voor yèdèr Pacrdï een boete vartfEwee hon- gert guldens.                           ■■■·'; ··.'.:■ ■ '-■■/'■ " Vil I. ■ liio Dat alle Burgermeefters, Magiftraten en Of- ficieren , foo wel van JiiiKie als Militair, ende de Rechters gefteldt over'dé''öbfervantie en'na- komingevanhétvöorgeméldeTraétaetigehou- den fullen weien biilnön déhtijd van vijftien da- gen, na publicatiedelès,! bekent te maecken de fauten die tegerts het voorgemelde Tra&aet zijn gecommitteert, door wie, en uyt wat oorfaecken die zijn begaen, om daerinvoorfien te werden. ■■·;·'■·■>■■■■.·;:.■ IX;. Dat allé Officieren van Juftitie, foo de Ordi- narisalsdeMilitaire, fullen moeten doen infor- meren op de eon traventien tegens het meerge- melde Tra&aet, en tegens het Placaet daer by geëmaneert, begaen, endeichuldige na rigeur van defelve doen ftraffen. - ■'"- '< ' ..-χ:ί: .-'" F Dat niefflandt, woonende in een beflootcn of gegn beflooten Stadt, of op het platte Landt, het zy dat hy Koopman is, of geen Koopman, van wat qualiteyehy oock foude mogen wefen, gelijckoock niet de Vreemdelingen geduyren- de defen Oorlogh , fullen mogen verkoopen eenigh Paert, anders als op de ordinaris dagen, plaetfen en uyren van de publicque Marckten m debeilootenSteden, alwaer een Comptoir (al zijn, aen het welcke den Verkooper te gelijck met den Kooper gehouden fal wefen het ver- kochtePaert, met hair, jaerèn'teecken, aen te gevéri aéh de Gómmifen, dewelcke Regifter van dePaerdën hótiden, endeden Kooper cautie te ftellen dat hy binnen vijftien dagen daer na eert Certificacfal overbrengen vanden hooghften Officier van fijn Woonplaets, dat hetgekochte Paertof Paerden aen hem toebchooren, en dat hy altijdt aenwijfinge fal doen van dePaerdën door hem gekocht, alles bp poene van confifca- tie van de Paërdén, ende van twee hondert gul- dens boete voor yeder van dien, ten zydatde Koopers zijn Perfoonen fuffifant, en bekende aen de Officieren van de Comptoirert, deweloke irt dat gevalle de felve fullen mogen excuïèren van het ftéllen van cautie,gelijck oock de Boe- ren , dié Labeur-paerden van weynigh prijs ful- leh hebben gekocht. XI. ' Datde Militairen, dewelcke eenige Paerden fullen koopen om hare Compagnien te montc* ren, of ómby deArtillerye of anderfins in het Léger te dienen j oock gehouden fullen wefert 7 R, j :               de

-ocr page 1306-

			PlaiatenefoOrdonnantieti. ίο. Boeck. 3. Tit. fullen gewaer worden dat mqn Paerden over haerLandheeftgeleydr, daman kenniife ful Jen moeten geven aen de Officieren van | Plaetfen, enfonder uyrftel hare Heggen, Sla? boomenen andere Schuttingen, repareren fo datrriendaernietmeerfalkonnendoorPaen' on de verbeurte van vijf en twintigh guldens jende indien fy lullen konnén werden over tuygt van geconfenteert te hebben dat yemand Paeroen pver haer Land heeft gebracht,en dat fy ten dien eynde hare Slagh-boomen,. Heggen of andere . Schuttingen hebben open gemaeckt,dat die'gee- ne die hier aen fchuldigh fal wefen,fal geeon- demneert werden in een boete van vijfiighgiil- dens, en daer en boven arbitrale correctie, nat>ë« vind van faecken. .'..';.:            xvi 11. Datde Qfficieren van de onbefloten Staden, ]Burghtenen Dorpen, ftaende onder 'M Fran- fche contributieof niit, gehouden fu)len\vQfsn binnen den tijd van drie weecken nadepiiblica- tie defes, aen de Hooft-ofEcieren van dat Di- ftridt, ofanderedaer toe te nomineren j oyerte geven eenfpecifiqueLijfte, by haer, en hyden Griffier of Secretaris van de Plaetfe geteyckênt, van alle de Paerden dieinde voorfz Plaetfefu!- len wefen, op de verbeurte van drie honderdc guldens, byyedervande gebreeckige Officiers tebetalen. , ,;                                V- Dat de Ingezetenen van de voorgemelde Plaetfen, by verkoop en koop η en andereac- ^quiiitie van Paerden, daer van binnen den tijd van acht dagen kenniire fullen moeten geven aen den Officier van de Plaetfe, en de Officie- ren daer van aenteeckeninge doen op 't dubbeld van de Lijften, door haer aen de Hooft-officiers overgefonden , en de voorfz Hooft-officieren of andere daer toe te nomineren , daer van te adverteren van maenttot maendt, op pcene dat de voorfz Inwoonders, hier van in gebreecké blijvende, yeder reyfe fullen verbeuren de fornr me van vijfrigh guldens, en de voorfz Officie- ren drie hondert, als hier boven. » X X. Dat alle de geene die eenige Paerden hebben» of in het toekomende fullen krijgen, gehouden fullen wefen foo menighmael als fulcksby pen Officier van de Plaet%, of die van; de Comptoi- rcii fal werden begeert, aenftoncls te doen blijer 'ken, dat fy de felve Paerden noch hebben,, o\ dat fy die op een publique Marckt hebbenι ver- kocht, ende dat fy foo wel alsdeKoopersbyde verkoopinge hebben geobferveert het g^e*n het eerfte Articul hier boven is ter nedergeftela, op pcene van twee hondert guldens voqr; yeaet Paert te verbeuren.             ,? X XI. Nademael heteffect van'deadminiitratievan prompteJuftitiedickwilsfOTdekonnenweraen belemmert en verachtert, foo wanneer dieg^ ne die haer ais Caütionariffên hebben verDoij- den in de gevallen hier vooren vermeld, en ι voorgaende Tractaet vervat, met Jxecu j n fouden wefen, uyt krachte van de Sente"L. tegensdeOvertredersgewefen, foo isgc> b^ vonden en geaccord^ert,. dat de cautien, g ^
		J284 de hier vooren gtie op de Compfelve niet behoeby aldien fy gemden Generael,derende de Trovan haer Guarnivan haer naem,Paerdert die fy f.Billiet fy. oockTijyanden Generaederendede TrouWaer fy de voorhet felvealfoo gtoir, wanneer ffullen aengevenComptoir bewaecautie te dienen, DatdeKoopludere , gehoudendie haer by hetwerden aengewehet eerfte Compontmoeten.                              ,ηώ ..              Dat de Commvolgende Comptinhoutvan het edaer op aenteeckcteurs van dePaehetlaetfte Comp Dat de Acquitefullen moeten wehet eerfte Comptte die gehoudenmen ter plaetfe wden fullen werde Dat de Condfonder by haer teduls hier boven vewefen eeconfifqu ,           H bat de Paerde-gevonden werdenals die dewelcke hfchreve Acquitenwerden by openbgeconfifqueert,gen weien op plalegen. ■ • a·. Ende nademaeConducteurs, dina den Vyand uytbedéektér derwaegen de groote Weden , Weyden edaer door te komeen andere Schuttiken , dat derhalveen andere Inwoonlenaenhoudenallebuyten de groote Wvclnwooiiders va

-ocr page 1307-

			Rakende de Convoyen., Licenten en uytvoer van Paerden. 1285
		voorde Officieren van de Comptoiren, voor de Wet of elders, gehouden fullen werden als cau- tjen in het Gerichte gefteldt, en,dat de Caurio- nariilèn uyt hoofde van de Sententien, tot iafte van de Overtreders:.gewefen, executabel fullen weien door de Rechters die defelve Sententien fullen hebben gewefen , fonder, eenige andere formaliteyt,van Rechten, van wat qualiteyt of profeffie de Caiuionariilèn oock fouden mogen wefen j fonder dat daer toe van nooden fullen wefen eenige Letteren requifiroriael, Attaché nf andere formaliteyt van Rechten. , .;,,,:xx ilw \ w'&i Èn dewijle het redelijck is datde Rechters» gefteldt om te oordeelen óyérvde aenhalingen dié de Partifans van de Overtreders komen te doen, dies wegens van hare"vaca'tieh werden vol- daen, en dat fy weten waeriy hare betalinge ful- len ontfangen, gelijck oock de andere noodige onkoftenvandeproceduren, en van de execu- tie van hare Sententien, foo isgeaccordeert, dat van het provenu van yederaenhalinge, dewelc- Ice door een partye Soldaten fal wefen gedaen, en werden verkocht» indien de pnjfe is bene- den de valeur van twee hondertguldens, datals darteerft en voor alles fal werden afgetrocken,en door die geene.die de ijun&ie van Griffier fal waernemen, ontfangen den tienden penningh, en indien de prijfè is van twee honderdt tot fes honderdt guldens > dat alsdan fal werden inge- houden den achtften penningh , ende indien de prijs bedraeght boven de fes honderdt guldens, dat als dan fal werden afgetrocken den lefden penningh, en datyedervan de voorfzRechters voor yeder uur vacatie fal mogen ontfangen tweeguldens, fo> dermeer, en fonder her fel- ve tot andere faecken in confequentie te tree- ken. XX III. De voorgemelde Rechters fullen hare Senten- tien ter doodt, entotcorporele ftrafFen vermo- gen terexecuriete leggen, op de Plaetfen daer deordinaris Rechters gewoon zijn de hare te ex- ecuteren, ende daef toe mogen gebruyeken der felver Beuls, Galgen, en andere necefficeyten,en alIeMagiftraten en andere Jufticieren, fullen aen de voorgemelde Rechters, tot executie van ha- reSententie de hand moeten bieden > ende alle hulp bewijfen, die fy van haer fullen vorderen. X XIV. Datde Commandanten van de partyen ende Soldaten, die met die geene die de Paerden ley- den fullen, te famen gefpannen, de felve ge- holpen of geconniveert hebben, omme die gee- ne die de Paerden geleyden of helpen wegbren- gen, te laten ontkomen, geftraft fullen werden «et de doodt, gelijck by het XIV. Articul van tv'oorfzTraftaetvanden feven en twintigftcn December feftien hondert een,en tnegentigh is geftarueert, ten reguarde van die geene die de Paerden, na Vranckrijck gaende, laten rant- soeneren , en die geconniveert of gediflimuleert frllen hebben om eenige Paerden naer Vranck- "jek te laten palieren X X V. "at geen gratie pardon ofremiffie fal mogen werden gegeven aen die geene die het voorge-
					melde Traclaec , en defc nader Ar tic uien fullen hebben overtreden. XXVI. Ende op datde voorgemelde Rechters hare Jurifdiftiemet te meer kracht ende aurhoriteyt, mogen oeffenen, werden de felyc gehouden onder de fou veraine protectie van de Princen en Staten die defelve hebben gefteldt. X XV I I. Dat alle de Officiers van Jüftitie, foo de ordi- narisals Militaire, en andere, op alle Plaetfen by preventie fullen arrefteren, ende by den lijve aenhoudenalléPerfoonen, van wat qualiteyt fy oock fouden mogen wefen, die by waerfchijn- lijke conjecturen fuft/ecT: fullen wefen van Paer- den na den Vyand te brengen, en om devoorfz Officieren ende alle andere op te wecken om de Contraventeurs te achterhalen enteontdecken, fullen twee derdeparten van de boeten en con- fifcatien gegeven werden aen den Dcnuntiateur, en een derdepartaen den Officier die decalange fal doen, en in *t reguard van de prijfen dewclc- ke door de Partifans en Soldaren werden achter- haelr, defëlvefullengedeeltwerden, iooalsby TracTraet van den feven en twintighften Decem* ber feftien hondert een en tnegentigh is geregu- leert. X XV III. Ëndealfbo by het voorfchreve Traófctet van den feven en twintighften December des jaers feftien honderteen entnegentig goetgevojiden is, dat by yeder van de Hooge Machten, in hec felve begrepen, een Placaet foude werdenge- maeckt, om -t felve te beter te doen obferveren» foo is oock by oefen geaccordeert, dat yeder van de hooghgemelde Machten binnen den tijd van vijftien dagen naerdeonderteyekeninghdefes» aen de andere Geallieerden fal doen blijeken van het Placaet by hem in fijn Staten geemaneert,om den inhoudt van 't voorgemelde Tradlaet, ende van dcfe additionele Articulen ftriclelijck te doen obferveren, met ordre aen alle Recht- bancken, aen de Officieren van de ordinaris en van de Militaire Jüftitie, als mede aen de Rech- ters, gefteldt of noch te frellen, tot judicature van de prijfen, door de Partifans en Soldaten aengehaelt, van defelve na te komen, en te doen nakomen. Welcke Articulen van Ampliatie by Ons op den dertighiten Maert feftien honderdt drie en tnegentigh m de zijn gedaen publiceren, ende Onfe ernftige meyninge als noch is, dat de voorfchreveiractaten ende Articulen pra:gife- lijck fullen werden geobferveert en nagekomen} Soo Is't: DatWyOnfevoorigePlacaten,op dat ftuck geëmaneerr, midts defen renoveren- de, nochmaels allen ende een yegelijckdieher. foude mogen aengaen, mits defen laften en or- donneren't voorfchreveTraclaet van den icven en twintighften December feftien honderdr een en tnegentigh, ende de bovenftaende additio- nele Articulen pra^ifelijck te achtervolgen en na te komen, op de poene ende boeten daer.in- ne vermeldt: Laftende en bevelende alle Rech- teren, Jufticieren en Officieren, dien het fou- de mogen aengaen , defe Onfè Ordonnantie na' behooren te executeren , ende te doen execute- ren,

-ocr page 1308-

1286 Placaten en Ordonnaiitien. ίο. Boeck. g. Tit.

ge van de hooghgemeldc Heeren Staten Gen, rael m den Hage den acht en twintighften Oiï ber169?. Wasgeparapheerc}>^„^^cro; Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de feC Geteeckent, F. bageL Zijnde op hetfparium gedruckt het Cachet vande meerhooghRemel de Heeren Staten Generael, opeen foodenO wel> overdeckt met een Papieren Ruyte.

ren. Ende op dat hier van niemandt eenige ig- norantie moge pretenderen, laften en begeeren WydatdefenalommeinhecroiTort vande Ge- neraliteyt fal werden gepubliceert, ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie en af- fixie tèdoen, want Wy het ielve bevonden heb- ben ten dienfte vanden Lande alfoo tebehoo-

ren.

Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin-

Hier Volgm verfcheyde Refolutien>&c. inde voorgaende Plataet-boéken nittoedruch oock in dit T>eelniet gebracht \ om het werek niet te opereus te maecken \maer alteenpefletdt de datesvan dien, en den korten inhoudt, oockwaerdefelvetevinden zijn'■, enuytndru kt flaenindeRecueilenvandeConvoyenenLicenten, enverderefaeckenvande Zee.

Tick, Teer, Schijf- en Kabelgaren, tweede deel» fol.60.verfo.             -. > 1 65 5-, den 4 J ulü, TrojecJ van nader reconcilia. tie tuffchen de Collegien tér Admiraliteyt tot Amfterdamen in Vrieflandt',tweede Deel fol. 371. verfo. -~-— den 9. Julii, Ratificatie en Approbatie van hetfelve Trojeci, tweede Deel. fol 2 71 verfo.                                             '5/ ' 29julji, Refolutie ic'èntinereniever-

DEn2i.December 1629. Refolutie, mo- pende de repetitie van het betalen tegens ordres van het Landt, Siet Recueil van deConvoyen ende Licenten, tweede deel, fol. 384. 1630. den 18 Julii, Refolutie , om het eyeken Hout·, deWe/er afkomende, te doen betalen, niet by het laflfmaer by het pondt Vlaems, tweede Deel, fol. 3 71. ió3i.den22-November, Refolutie, Ontfan- gers vande Admiraliteytgeen nieuweTracte- menten, ofaugmentatie van oude te betalen}als met praallable authorifatie van haer Hoogh Mog. tweede Deel, fol. 3 84. verfo. 1634. den 8. December, Refolutie, den Schout van Rofendael devoiren te doen dat Reynier Hendrickfz mede inde wederfijdfche Gevan- genen magh werden begrepen , tweede Deel, fol. 385. 1636, den 26. Februarii, Ontfangers Generael defubatterne Comptable van de Collegien ter Admiraiiteyt te houden tot het prompt doen van hare reeckenmgen, tweede Deel, fol. 3 8 5. verfo, ——— Den lo.Junii, Refolutie, noopende de generale wiff'elinge der wederfijdfche Ge- vangenen ter Zee , tweede Deel, fol. 38ο. verio. 1638. den eerflen September, Ontwerp en Re- monflrantie van het Collegie ter Admiraliteyt in het Roorder-quartier, atnhaer Hoog Mog, om approbatie op hetfelve, tweede Deel, fol. 386. verfo. 1643. den 28. November , Refolutie, concer- nerende de Concherges van het Collegie ter Ad- miraliteyt in het Noorder-quartier , tweede deel, fol. 391. 1647. den eerftèn Augufti , Refolutie , raec- kende het munten ende uytbrengen -van SU- ver, komende uyt Spaigne, tweede deel, fol. 60. —----- den 4. O&ober, Elucidatie van de voor- fc breve Refolutie, noopende het gemelde SU- ver, tweede Deel, fol. 60. 16?o. den 7. April, Refolutie wegens het jouif- feren van het recht van Binnenlandfche Taf- porten in het rejfort vande Generaliteyt, twee- de Deel, fol. 102. verfo. 165-2. den eerften Maert , Onder het woordt Scheeps^ehoefcen mede begrepen Canefajfm,

fcheydepoinclenvan ménage voor de refpefii. ve Collegien ter Admiraliteyt\, tweede Deel, fol. 391. verfo. 165-6. den 7. Augufti, Refolutie wegensgaude- ringe van het recht van binnenlandtfche Ψ α f- portenin het DiflricJ vande Generaliteyt,vol- gens Refolutie van den f evenden April 165Ό., tweede Deel, fol. 104. 1663. den if. September , Foor het Vatgeldt van de Franfche Schepen niet meer af te vor- deren als tweeen veertigh fluyvers Hoüandts geldt per vat, tweede deel, fol. 61. 1671. den 21. Februarii, Hammen mede begre- pen onder de belaflinge van Speek, tweede Deel, fol.62. 1          den21.dito, Boter,Kaes,Speek,Ham- men en Vleefch de belaflinge van den tweeden en twee en twintighflen Januarii, betalende, zijn geëximeertvan or dinar is Convoy en der- de Verhooginge, tweede Deel, fol. 62. verfo. deni6.0£tober, Geen Engelfche-woüe

Manufacturen eenige immmiteyten te genie- ten, als die waerlijck tot de Court behoor en, tweede Deel, fol. 63. 1673. den 9. Oclrober, Refolutie, mer tyalle Rivieren werden open ge fieldt, en de Goede' ren daer langhs en per affche in en uytgevoerdt werdende, met dubbel Licent en heel Veyl· geldt be la/l, uyt genomendie tot Lillo, Zas ende het Swijn pafferen ·, item de Gouvetr neurs, ére gèlafl de Schippers niet af te vor- deren onder pretext ναηΨ off en , eer fte Deel» fol. 294.                                           tr 167 f. den 1 j. Jan uarii, Refolutie van haer Hoog Mog.waerbyde Koele en Brandewijnen ew* Azijnen de belaflinge tot oj> acht guldens htt vat werdt vermindert,'blijvende de pW* π de difpenfatie als vooren, eerfte Deel» rol- 347.                                              , ·■■·, " -—i den is>. Sept, Schepen over\Z» trt£e*^

-ocr page 1309-

Refolutien^ &c. rakende de Convöycn en Licentcn. 1287

p.yn, tn pafferende f onder lafl te breecken de 'Stadt Haerlem of Gouda , moeten eenVolgh- érief lichten--, item , Goederen over Swolin- aehmen , werdende met Veer^fchepen, tot haerlem gebracht, moeten de Ô af por ten, op haer inkomen gelicht, byhaerhebben, enwer- (fendevan Haerlem mét Bterfc hepen gevoerdt ì Swol en andere Tlaetfen, een inlandtfch fofportlichten, eerfte Deel, fol. é x6. j(jTf.den2f.Sepc, Goederen komende uyt Bra- bant en Vlaenderen > en gaende na Spaigne, als mede uyt Engelandt en gaende na Brabandt, betalen maer eens 's Lands recht* eerfte Deel, 'fcl.163. -,,,Áí '\ ' ,÷ø.. }Ö77. den 27.0ftober , Goederen van boven tot jiernhem inkomende , fonder Vrachtbrieven by de Factoors niet in te laten flaen, tweede Deel, fol. 3 7 2." ..._ 1678· den 2 6. januarii, Refolutie, raeckende de ■ é trarfpontgelden van de Militie, eerfte Deel, f01428. JÓ79. den eerften Junii, Ontlafiinge van,een fluyver per pondt Suycker -Syropen, tweede Deel, fol. 63. verfo. —— den 14. Junii, Nader difpofitie tot ont- lafiinge van de Suycker- Syropen, tweede Deel, fol64,. ;:, : ; ,X6$Q.dcn 1 f.januarii5 WitTapierveertigfluy- yers de riem waerdigh en daer beneden, temo- gehaengeven als kleyngraeuw 'Papier, item Jwaelf Augufti 1687. fol. 78. tweede Deel, Fol. 64. ver ßï..               ,· ■ v^ . . 1681.den4. April j 'JÜe Granen uyt gaende vry* gèjleldt, eninkomende befwaert met degereg- . tehelft van alles wat menvoor dato haddebe- ■   taüp voor Convoy > derde Verhooging e en Veyl- ... geldt, tweededeeljfol372. verlo. —— á* en 2 o. April :> Refolutie van haer Hoogh Mug, van den vierden April ió8i. tot af- fchaffinge van de derde Verhooginge ; Lafl- en Veyl-geldt', en d'ürifondtfche Tol , eerfte Peel, fol. 44.8. 1683. den f. Maert, ContraéJ tuffchen haer Ho. ';Mog. en deOoft-rlndifche Compagnie,noopende - t bet alen van* s Lands inkomende en uytgaen- de rechten, tweede Deel, Fol. 65·. a. ;·. i68fv den <S„ Januarii, In het toekomende ge-w vrydomvan Convoy en en Licentenaenyemant *  f(e.w/(pm^,tweedepe^l,Fol.373.verfo.. ' •—~i-,>4en ^.jAjpiil·» Refolutie, de refpeBjve xlA^ffiiraltteytenaen te f chr ij-ven de Placaten .pp'het inbrengen van geverwde Laeckenen ftriflelijck te executeren , tweede Deel, fol. "—— den 6. Junii', Weder intreyç brengen van 1 deoude Lijfieyan Convoy en en-Licenten., met • i ,epq derde Verhoogingh, Lafl- en Veyl-geldt* ■.9\{{i^risenex$ra                            ter Zee teheffen, &c, tweede Deelrfolv.j 7 f. verlo. 'tóim-den 24.Junii, Geen "Pa/porten te depe- fiheren vaneenige. Koopmanschappen, v$or \ -dat\daer van de 'extraordinaris Middelen ter Zee betaeldt zijn, tweede Deel, Fol. 377.. *^p- éü»J«lii> Refolutie > prpvifionele vryz heydt van ordinar is Convoy * en een derde ver- hooginge van-Peper, Nagelen, Noot en, Foelie tnCaneeliUytgaende, tweedqOeeljfol·^.

686. den5». Januarii, Refolutie, belaftingevan de Granen inkomende, ende ontlafiinge in het uytgaen, en wat daer van betaeldt moet wer- den, tweede deel, Fol. 3 79. - den 8.0£tober, Het halve Lieentvan

Goederen uyt ende na Hollandt over Zeelandt gaende, te betalen aende Officieren by het Col- legieterAdmiraliteytin Zeelandt aengefleldty tweede deel, Fol. 67. verfo. den 31. December, Refolutie 3 belaflin-

ge op het Uytheemfchegeheeckelde Vlast twee- de deel> Fol. 2 2 * verfo. : 687. den4. Maerr, Laftgeldtop de Schepenuyt defe Landen wri*»^, tweede deel, Fol. 26. _---- den 4. dito , Belaflinge ende ontlafiinge van verfcheyde Goederen^ Waren en Koopman- fc happen, J uwee lm, Mofcovifche jfuchten, Øotafch,gerafineerde Suycker j Haring? Kaes en Hoeden, tweede deel, fol. 26. verfq.\, ------ den 4. Maert, "De helft van de Midde- len te Water in Admodiatir uyt te geven, met obfervantievarl verfcheyde faeckenr dis daer by breederis tefien> tweede deel; Fol. \ f>·. ·,, \ ------ den if .Maert > Cautie*voor de vetteWd- renigaende na de Colonien j tweede de,el, fol.( ■2 8.verib.\.-, , ï jrru;cp l t. æ :f<h —........*- ------ den 24.Maert, HetTlacaefuan den 6. fDecember 1686. raeckende, de belaflinge van vetteBeeflen, te executeren na den Nieuwen Stijl, tweede deel, fol. 65). verfo. den 9. April, Recht van tranfitoire Goe-

deren na of uyt de Spamfche Nederlanden^ tweede deel, fol. 23.                              s\ ----- den f.Junii, Koopmanfihappen,gaende enfamendenaenuytde Colonien , foovande- fen Staet als Vreemden, de in- ende uytgaendë rechten te voldoen aen de Wefl-lndifcheCom- pagnie, tweede deel, fol. 29. verfo. den f, Junii y ^Palmhout en Gember te

betalen, na de wai rde van vierfluy vers van het pont Vlaems, tweedé.deel, fol. 29. verfo, den;z8,Junii, Het recht van de Saeyen

na de grootte en lenghtevande Stuc ken te be- taleni rweede deel, lol. 70. den 2 f. J ulii, Obfervantie van de Regie-

ment en voor de Schepen na de Middelandtfche Zee, tweede deel, fol.72. - den 2 f. Julii, Hetgerefolveerde van den

4· Maert, en 9 April, regulerende het heffen van 's Lands rechten op Schepen en Goederen daer ingemeldt ,ingangh te nemen met deneer- flen Augufli, en dte van Ç Laft-geldt met den eerflen Qc~iober,\-wm&z deel, fol. 72.** den 8. Augufti, Vernieuwinge van Eed

by de Raedeninde Collegienter'Admiraliteyt, enderfelverMiniflers, toipragifenakomingé van de ølacaten, tweede deel,foL73. den 8. Augufti, Memorie, bydeGeeom*

witleer den van de refpeóiive Collegien tcrAd- miraliteyt ï aen haer Hoogh Mog, oVergele- vertt, tweede deel, fol. 7 ƒ., den9.Augufti, Refolutie,,bekftenvan

de Contmifen Generaeli iotpr-agifenakomingë van haer Hoogh Mog. ØÉáßáâß op de Convoy en en Licentenge'èmaneert, tweede deel, fol. j6. verlb.,^; ~—, den 12. Augufti, Refolutie tot nakamjn"

-ocr page 1310-

1288 PlacatenenOrdönnantien. io.Boeck. giTit.

Vifitatie te doen by de Cherchers v* > Admodiateur,                      vantLmten Alle Tacken op fufpicie van fraude te t*o®$„* . nen,                                    . »·■                 &er?pe~ Maendtflatenbyde Ontfangers te onderteykênen ZegelenVlaggevan den Admodiateur, v^a' deel fol. 9 r.reaoSc verfo. - ' CWeede !Ó88. den 30.Januarii, AccesvwdenAdnm diateurtndeCollegtenterAdmiraliteyt^l CiC UCC15 IOl, §)2* *~----- den 4. Februarii, Refolutie, f00 WePent verbodene Houtlaflen uyt cDeenfck-N0o% gen ingekomen, als tot verklaringen^ f en begrepen zijn onder Laeckenen.Stametten Carfayen en Baeyen, by Tlacaet verboden in te brengen, tweede deel, fol. 92. verfo —- den 23^™, Refolutie wegens den Eed van vreemde Schippers ende Stuyrhyden tweede deel, fol. 9 f. Executie van de Tiacaten, gelaten aen den Ad- modiateur ende der felver Minifiers, tweede deel, fol. 9f. Syropen zijnniet befwaerdt met eenfiuy ver per pondt, idem.                                         ü ' *SÏ,':- > den 23. Februarii, Tonne-vleefch van buyten inkomende, de ton te reeckenen tevens twee hondertponden, tweede deel, fol. 97. * den 23. Februarii, Bierfchippers mogen

ge van het Zeventiende Articnlvan't Tlacaet op de Ronde Moet; item, tarravan de zijde, gereguleertoptien ten honderd t; inlandtfche L&eckenen volgens de Lijfl aen tegeven-, Stof- fen in de Lij â niet bekendt, aen tegeven onder haer eygen benamingen wit øáñß er de riem be- neden veertighfiuyverswaerdigh aen te geven voor kleyn graeuw -, item den if. Januarii 16So,fol.64. ver/o, tweededecl,fol. 78. 1687. den 20. Augufti, Uytlandtfche Suycker- Syropen vryvanbetalinge van eenfluyver per pondt, tweede deel, fol. 7 8. verfo. ■; den 19. September , Ordreophetaenge- ven van Brandewijnen enTruymen, tweede deel, fol. 79. ■',■■· — den 19. September, t^Aengevinge van Goederen te moeten doen, volgens het ØÉá- caet, ende eens aengegeven zijnde, by nader verklaringen/et te mogen verhoogen, tweede deel. fol. 80. verfo. —*— den ip. September, Binnenlandtfche Schepen daer mede ge fraudeert werdt, confif- cabel, fchoon meer als drie honderdtguldens waerdigh zijn, volgens 't eerfle Art kul van het Tlacaet, tweede deel, fol. 8 1. verfo. den 29. September, Refolutie, regule-

rende het Salaris der Bedienden van deCon- voyen, noopende de Binnenlandtfche Tafpor- ten,mitfgadersT afporten beneden dedertigh fiuyvers%die oockvryzijn van het Kleyn Ze- gel, tweede deel, fol. 82. den 29. September, Wolleby dewaerde

na en voor Sonnen ondergangh laden f onder Tafport te halen, tweede deel, fol. pj, ~—-- den 2 3. Februarii, Goederen Ut Sluyspaf- fer ende ,gelijckgefieldt met die dewekke langs de Vloot voor Lillo en 't Sas van Gent werden uytgevoert, tweede deel, fol. si- verfo.· den 23. Februarii, Ø rieken tot Vifcb-

alleen f onder het gewicht e te mogen aengeven, tweededeeUfol.84. —^- den 1 ƒ. Oftober , Refolutie, tot Mae-

flricht alleen het Tajfagie-geldt en Licentie Water te heffen, tweede deel, fol. 84. verfo. den 1 f. Oftober, Requefle tot de voorfz

aesbuyten 's Landsgevoerdt werdende, des Lands rechten te betalen als van anderever- fche Vis, tweede deel, fol. 98. den 23. Februarii, Refolutie, permiffie

Refolutiefpeclerende, tweede deel, f. 84,.verfo. den 18. Odober, Refolutie wat Sche-

voor de Zeembereyders van den Bofch,om haer Leer met Binnenlandtfche Tafporten na de Moolens te mogen ver f enden , tweede deel, fol. 99. verfo.                                   /f den 24 Februarii , De Maeflrichtfche

pen voor Binnenlandtfche, en wat voor Buy. tenlandtfche te reeckenen, tweede deel, fol. 8 f. verfo. den 6. November , Fruytkoopers geper-

Laeckenen, hoe aen tegeven, en wat daer voor te betalen, tweede deel, fol. 100. den 2 ƒ. Februarii, Alleen voor tranfi-

mitteert op Sondagh en andere de generale aen gevinge te doen van Schepen met bruyten inko- mende , en de Ladinge in Lichters over te fche ~ pen, om't gave van het bedorven te fepar eren, tweede deel, fol. 86. verfo. den6. November, Ver fche Vis-fchepen

toir te confiderendeGoederen ,gaendeenko- mende na en uyt Spaens Brabandt endeSpaens Vlaenderen, tweede deel, fol. 160. verfo. den 25". Februarii, Obfervantie van het

f allen tijden oock by nacht teexpedieren,twee- dedeels fol. 87. den é ô. November, TermiJJie op de Wol-

Tlacaet op de vette Waren,géconfumeert wer- dende by de Gods^huyfen, 's Landsofficieren en Wefi - Indifche Compagnie, tweede deel, fol. iot. «&.- den 25. Februarii, "DeRefoluttén-m den 7. dpril 16 50. en 7. Augufli 16f6in 't 5W- flriB van de Generaliteyt te obferveren i twee- de deel, fol. 102. verfo. den27.Februarii

Ie ende andere Stoffen tot de Laecken-maecke- ryenuyt Hollandt na Tilburgh ende Goirle te 'voeren op Binnenlandtfche Tafporten,z\vQzac deel, fol. 87. verfo. 1688. den derden Januarii, Aengevinge van Goederen by Mate enGewichte, tweede deel, fol. 88. verfo. —— den 14.Januarii, ^DenAdmodiateurge- permitteert omte mogen doen interditJie tegen 't verkenen van Taffeporten, tweede deel, fol. 89. verfo. den 30. Januarii, Refolutie tot verpldet-

lerennadeWagevan^. , na die vandenHage, tweede deel, fol. i°f- verfo.                                                ,· «tm den 4. Maert, Refolutie,intrechnge^

't Tlacaet van den 2 6. September 16$7·> *Ö' lerende de Binnenlandtfche Vaert enHW"* tweede deel, fol. 104. verfo.                  688

ftnge der Cherchers, haer niet na behoor en %uij tende, tweededecl, fol. 90. verfo.

-ocr page 1311-

Refolutien., &c. rakende de Convóyen en Licentcn. ι289

j^8 8. den4.Maert, JVaerfchouwinge op 'tfelve /«£/(?#, tweededeel, fol. 10 f. verfo. _^__- den 17. Maerc, Refolutie* belaft inge op deuytgaendeLompenPfweededeel,iol. ibcj. ^-— den 19. Maerc , Uytreeckeninge der 'Scheeps-iafien ,<c <?# betalingevanhet lajlgeldt* tweede deel,folïii o.* & ■& **<** ^__, den 3o. Maert, Surcheancie van haer Hoogh Mog. Refolutien van den ± 4. en 2 f. F<r- i bruarii»omtrent de CMaeftrichtfche Laecke- nen* enproBiferenvanhaerHoogh Mog.Re- folutien van den 7. ^/r/V 16fo. <=>» 7. Augufii* i6j6in't 'DifiriÖïvan deGeneraliteyt,twee- te deel, fol. 11 o. verfo. *&*&'."den 30. Maert, Recht van 't wit Naey- garen* tweede deel, fol. ι n, verfo. iL, ,-;.,·. den6, April,Refolutie, Leydtfche Wol- Ie ende Sayette Linten voor Ervervelds Lint aen tegeven* tweede deel, fol. 112 > ή--— den 8. Aprilj Cautie voor 's Landtsrech- ten van de Goederen waer van recognitie aen Je Wefi-Indifche Compagnie betaeldt wérdt* tweede deel, fol. 112. verfo.         V <■. _____ den 14. April, Refolutie op de aengevin- ■φ van den Tabacq in defe Landen komende* 1 tweededeel,fol. 113.verfo. "u. ;'λ\ ------- den 14. April, Interpretatie op haer Hoog rMog.Waerfchouwinge van den óp. Maert 1688. . mopendedeBmnenlandtfchecPafporten,x.'i/èt- ;dedeeljfohii4.verlb.            V *U ; «wden 14. April,'®* Bedienden van den Ad- modiateur yets totlafte van den f elven* of van de Admodiatie hebbende te pretenderen, hunne Laffiente mogen inflitueren voor de refpetlive Admiraliteyten* tweede deel, fol; 11 f. - V \ •----- den if. April* Nader Refolutie op die 'wanden achtfien d&fesj regulerende 's Lands 'f&Fgcbten van Goederen, komende· uyt deColo- 4 hièn.y gelegen binnen de limitènvah hetOólroy van de IVefi-lnctiJche Compagnie* tweede -■.deel,'!bLii&\v/..v. f iugaJs              ': —-*-**· den 16. April, Judicature *■ faeckende 'iw-fcêip'met■Kool&aedtfot Ooftaengehöu- kdeM* tweede deel,fbl. ii 6iVerib.v                \ ■-----den 22, Mey , Rouwe Lywalen van - JEfndh»ven,Hèlmond,&c.bypmvifieopBtn· » ienlandfche fPdfpor.ten binnen tMlandt eride iWeftA VriefiaridtLtemogen vervoeren * derde deel, fol. 71.            "                    .ρΙ·ϋ>ν **^ dèn 2ö.\Me;^V Φαΐ byfrovifie' den den ^Lmdifalwefdenèetaeldt Pwee^ten hondèïdt •vanalle'Schepenen Goederen*gaende na de bpaenfcheWefl-liidtenen andere vreemde Co- \miej*i midt/gaders anderhalf ten honderd f vdnGoederenvandaer komende** tweede deel, fo%79. verfo. »sw ■: . !i -· "*»^ den 15·. Junü; . 3D<? Admiraliteyten haer pafifelijck te reguleren na de Ordonnantien fnWJacatenvanden Lande * omtrent de frau- desmet het opgeven van nummers en mereken* sleede deel, roja^ 7^ verfo. >1 *t» <ftu\*&& l£&. den 1 y.jütiUï.BediéndenderAdmirali- teytenkonnen onderpratext van Burger-recht de judicature derddmiraltteyt niet onttroc- xenwenden, tweededeel, fol: 1 èp.I"f { '*" den ^o.Junii, Nader Refolutie op het ftuck der judicature van de Admiralitéyt*- •&IV. Deed.

bedienden , tweededeel , fol. 119. verfo. 1688. den 16. Julii, StircheantieOffruyiJdnA. lp achtendonck , belaflinge van vijftien ftuy- vers extraor dinar is op het inkomende Koop er afgefchaft, tweede deel, fol. 121;; •------ den tweeden Augufti, Snaphanen ,Ca~ rabijns en Snaphaen-piftplen aen tegeven na de waende, tweededeel,fol. j 21. verfo. ' —— den 21. Augufti, Wagefchot hier te Lan- de ge faegt, op den uytvóer te betalen volgens de Lijft e* tweededeel, fol. 122. ■------- den 21. Augufti, Raeuwe 'Garetis uyt- gaende te betalen volgens de Lijft als inden text> tweededeel, fol.122. verib.              · —-— den 21 ■ Augu ft i* Interpretatie ép hetjfes- tiende Articulvan het <Placaet &j> de Convó- yen* én negen tiende Articul van de'Ordonnan- tie van de Admodiatie * hoe te procederen lipo - pende de aengevinge en aytreeckeningedier &oe- deren,tweededeel,fol. 123/ ; ; ih—* den 2lp Augufti ■> Levende Pdtc^ens* mede begrepen onder de woorden vafi^óéde- ren,Eetwaren* &c tweededeel, fol. 12^.verTT den 24. Augufti, cDen Admodiateur en

Bediendengeetie hinderinge ψ doen in het ach- terhalen van fraudes j '■ öntfangefs geheuden vifie te geven van de Bbecken aendèn Admo- diateur en Bedienden * tweededeel, fol.'xi4. den $ t. Augufti, Verdelinge van cö'nfif-

catien ende boeten van aengehaelde Goederen* tweede deel, Fol. 12 £';/ \? ώ*ώ1 dèh '2 5. Sepremtjèr i By aengevinge van Uytvoer van tPaerden borge tejtellen * dat defelve ter gedeftineerde Yïattfenfuilen wer- den gebracht* tweede deel", fol. 12 f. verfo." den 2 7. September, Ëgudlen voet te hou-

den in het geven van Binnehlandtfche'Pdfpor- ten, oock 'va η Attachés' "inde Vr\'brieven den, ' Beurt-en Mdrckt-f chippers, tweededeel, fol. •&&2Ü déïV4>ötlOb"er, Perbodlop denupvper van Swavel* .Salpeterf Kruyt * &cl tweede -deel' foYiii "'''''*· ί13^βί*'*νο?'; -^1 f':w' '--■■ ^^}m^:ÖaQber*Loo^ngelaftde'Sehip- pers mei''Frdnfè^he Wijnen * van büyten ko- - mende* tewaerfchouweWdéfëLanden voprby tezeylen*tweededeel, fol. α8o.. verfo. ! ' ■■■f:' ' ■ ■ den4.December, Refolutie, 'neppende ■ xhet koopèn ééverkoopenvmf^rinfen en Trin- f e Goederen * kyonfe CommifflervdeYders opde -''"Frdnfchenv'èrovert*tvicéÜtaee\* föl.Ï4SJ7" • "^' "'■ den 7. OèctmhQT*^érmi0toi"4^^P' voer van Buskruyt aenaïïe Geallieerden ende Neutralm, onder cautieiiweedededifol/i^ï. den 7: December'* Hdndtfchoen-makêrs

en Seem-bereyders van Breda haer rauWê Pel- • len, onder confignatie van 's Lands rechten op ' hare Moolens te mogen brengen* tweededeel» : fol. I42. l       ' '"                         ■ \^!ί 16S9.den8.jfarluafii, Franfphe Waren "vanden ' pyandtvëronjerttconfifciabél* volgens de Ψ1ά~ K(aten van den'Lande, /onder'exceptievtwêe-

1WWS

de deel, fol.Ψβ*, deh22.Maert, Refolutie* WijnWiêêie

' Brandewijnen y komende uyt Tlaetfèn b)rde Ijanfchengeoccupeert* teconfifqueren.*'vol- gens de Tlacdï-ên, tweede deer> fol. 154. 7 S                    1685.

-ocr page 1312-

			iagt» PlacateaenOrdoniiantien. ti0vBoecfc. g.Xit.
		Kj89.den7.Mey, Ordre op het betalen vandes^ Lands Rechten van de Bredafche Laeckenen, tweede deel, fol. ι ƒ f. verfo. -i denii.Mey, Geen Klaphout en rauw Vlas uyt te voeren, tweede deel, fol, ι f6. —. den ja, Mey■yCmefaffen.nietgereeckent onder Contrabande, tweede deei,fol.i 56. verf. iZ2Z den 10, Juriü 1 Ordre op het toucheren van ψ af port en tot den vryen uut voer van xaerden en andere Goederen na V Leger, tweede deel, fol.ij'7.' '". «V !,-,»,h . b '■■·. ■? ·',·, luyden van ofnaÜeatadtgaende., weghie mo- gen nemen als d>iènflïgh oordeelen, midtspaffe- r endede or dinar is'wegen daer 's Lands Comp- totren zijn» tweede deel, fol. f 5 j5^ ?- , , 4-—1 dfni^.]u\iit,^^e^.heti^kngeH van Wijnen enlde Gewoon van den Lande van %uyck,tweededeej,rpl,ι£9,v ,λ iV Λ s *--— den 26. September, Ordre op het inbren- f en van Vlaemfche Lywaten », tweede deel» ï$.'159. verfo. .' ..■_:, ..\..'.,. ^,'—,,,. ,, *r-~7 dep 5". Decewber,, ^dmiraliteytengelaft ^tyi&renderfoectitedoen op de Franfche Ma- mfacJw^enjföjnw^omcnite overde$uar- tierenvanBrabaW,txtcededed,ioli6Q. , i6$o.den il Fëbruarü, Gem Ψ af por ten voor Contrabande Waren uyt te voeren, te verlenen kan op ver/heek van frheenjelfs , tweede deel,föl.i62. .'.'.,. , ,,'.. - ,, *i—U den 2. Maert, Tertinentf aenteeckeninge , te houden van de Goederen door de Ooft-lndt- fcheCompagnie 'm- ofuytgevoerdt werdende·, ^éededeelifpliióz.            . . ; *—'■£; den8, Maert» CïpritracJmef jdeQofi-Indi- fche Compagnie, naopende het betalen van een Jeeckertantum'sjaers, inplaetsvan rechten enmïddelen teffia^efopjcede. deel, fol. 3 8 ς ., i^ideti ij. AprilitCalange wegens fraudes 'van tyaerden en andere Goederen te doen by de , Admiraliteyten, en niet by Militairen, twee? de deel, fol, 162. verfo. ; ^ Λ , ^—^" den 16. November, RefólMie,]$ier-azij- neninhetuytgaengeeximeertyqnto eh derde verhoogfflge,endegetauxeer top vier gtudensdetoninheiVeyigeUty tweededeel, "fbl. 17^.. £. ,..f.'„ J/^A'yy-i'^'ytf*· ,«·.>■ v.".'^· *-—,$aiï&November, Co£y ie aanbetalen, fesfluyyer'4petpont Flaems, tweede deel, fol. ^i74..yérib..,..^.^v.:v- ;''-;«,».^ \ «~ dep lö.f^oVèmber ,, lïoUandtfche Cane- jaffenu mogenupvoerenna de Mijeken der, , Geallieerden, tweetje deel, fqJLi .7$.r 105 't. dén 1& April, Benefcierïnge yan't Klem Zegel, indeCoUegienter 4dnt.ifaliteyt, der- ■>-— den 21. Junii* Refoluiie tol■ ben.eficievan inlandtfche Gewa£en». Bo%r&Ifae{, Granen, Syropen, Schapen, TaerdeniÓlie, Fmy$en$fa~ &ack, Turfen,Bief,efi, tweedgc|eelsfol. »94.; o —«r-; den 7. Augufti, Refo/titje\fK foppende[het ^pgckenvma^ pen doorroerden totVenlo ,^ïds$0defPaer·- rMenwe$pfiülenrnfietenge^ i^aetdefelvewaungëkometi^ ^erde deel, fol. -ïlèfoe· ':''\':'-: ·;'.·^ν.--·Γ; deru 2, IsfQvember ? Refplufie ^uoUeJja-
					ktnendtevanbuytenhetgebiedtvandenStaet na,sHertogenbofchwerdentebravht,mieten mhet mkomen endeuytgaen betalen 'sLandts rechten, tweede deel, fol. 2,03. ν iÓ9i,den8.December, Refolutte, Luyckfche Saeyen op het inbrengen te hnnenvolJtaenmt het Loot van de Stadt Luyck, tweede deel -Ύιί§ί1.<^'82.';,!.*5\ΐ'^γΐ':". ;::.ji.M .os.iföb —-^ ' 1Ó92,den 3.Janüarii, Refoluiie totpifttitice. cutievan de Tlacaten tegensdm invoer van Franfche Gèwafen en Manufa&uten, tweede deel,fol,2ii8.;'-'>Of v .\ ^Wva^w^»V> -*^- den ^.Jamiarii, Refoluiie tot nahminge der Traïïaten met Neutralen, ten reguarde vap;'t opbrengen van Schepen door Commïflie- vaerders, tweede deel, fol. 218. verfc.y», -—- den 3. April, Refoluiie, verbiedende de helft van het Munt-materiaeluyt te veeren, tweede deel, fol. 2 20. verfo., s t» ■ ^ —τ- den23-Mey, Refoluiie,pertniffie tothet uyivoeren van Lywaten, ende andere Stoffen, binnenlandfche Tafporten voor die van Eynd- hoven, Helmont, &c. tweededeeljMzai. .7Vedb.^'C3''\ïvV^          , 'rv.:l·. ::. < ί.'.ιό ___ τ~τ~- den27.Meyi VaertnaOofienopengeftelt, midtsfiellende cautie, tweede deel, fol. 2 21. verïbi '.., iu^t'is'"; ■'i-'n~iqi\ .n.,i)b - —r- den 26, Junii, Refoluiie, Eycken-hofit uyt te voeren verboden f onder Vafporp ^oan haer Hoogh Mog. tweededeel, fol. 223. verfo. —*t- den 28.Junii ■, Ontlafiinge van hetkwren van den vijfden Man, tweededeel, föl.224,. -Vfirib, iV../;;,·-;, ■, /-.·..:lr,,i. .\;%\: ■■ —~ den28.juhii, StriéJetobfervantievmde Tlacaten tegens het rantsoeneren van geno- men Schepen, tweededeeljföl.224. *è— den lojylii, Ordres omtrent de Commif- fie-vaerders, enpra cautie tegens het opbrengen van Neutrale Schepen, tweede deel, fob 24. ^verib. ,'. \;:m: ν. -— deni^.Augufti, ΦermiffievoordeFruyt* verkoopers van T>ort en Rotterdam, om hare Fruyten te mogen laden en loffen, findèr Taf- port , midtsfiellende cautie, tweede deel, fol. 226.verib.               v voM ~— den 17. September , Refoluiie, Wage- jfchout vanhetverbodt op den uytvaervan £?- ken-houtgeèxcipieert,tweededeel, folM<>» verib,                                    x tö'i ti'*·*^ •Η1* den f, December» Refoluiie» Φ^^ :>-wtMöreAhmende,e^f^r^^tek^^^ . de, tyke&eursvandem Levmt0ffll$imdei> ^t.wee4edeei,fol.232..viSPia . ^OL i^?>den 3, Ma^rti. GeembimepMndtfckeiPaf , porte»Mmpyger,en amiingszetenendUGra' nen van de eene Tlaets in de andereondèrM gebiedt. vmdtn:Staetwillmviryoemt>, twee- . dedeeUfolvgSg.*·/- ; mVrtjyt ^ά'ν':ί;-,".; ;/" -^r^dfen8,Apnl, Refulutie■».aenfthnjvmge aendeAdmiralittyt van Krje(landt»*&£m Schepen uyt te laten lovpenjonder. levtrtngc . *υαη den vijfden Mm, alsmededatgwMwr lof Fannen voor Smckrgoe&tmi«(é*f^' rent tweede deelVfoLs^Kveribv            "v — den 13. April, TerMtjp*l0*h#f**: renvan Franfche, KdótdüMén ,xweede*ie«ï'

-ocr page 1313-

Refolutien, &c. rakende de Cönvoyen en Licenten.- 1291 ι6?6· den 7. September, Refolutie, tegens het inbrengen van wit gerafineert Sout , tweede deel, fol. 2 84. den eerften November, Refplütïe\ om

jóp3, dentrale Tdeel» fo ,__— -de

den invoer van wit gerafineert Sout in de Tro- vincie van Holland en fVefl-Vriefland buyten executie te houden, tweede Deel, fol. 2 84-ver£ —;— den 12. December ,Refoïutie, tot conti- nuatie van de conventie met de Obfi-Indifchk Compagnie, wegens drie hondert vierenfeflig duyfent guldens 'sjaers, voor uytgaende en in- komende r egt en, tot denjarefeventienhondert incluys, tweede deel, fol. 286. 1698.dm i7.0clober, Refolutie, noopende de Brandewijn-branders, en vervoeren van Gr ar nen binnen's Lands, tweededeel, fol. 302. verfo. -----__ den 20. Oiiober, Refolutie op hetfiuck van het verbodt tegens den uytvoer v'On Gra- nen, tweede deel, fol. 306.               . , 1699. den 9. Apnl, Refolutie, verbiedende den uytvoer van 't Sout langs den Rhijn en Maze, tweede deel, fol. 345-. ------- den o, J unii, Refolutie tegens hetuytvoe- ren vangrof Sout per afch of:anderfins, tweede deel, fol. 3 46. verfo. 1700. den 4. Januarü, Refolutie tot provifionele furcheancie van de executie der belaflinge op inkomende Syropen, tot vijf guldens de hondert ponden, bvhet Franfch Tarif daer laepflelijck op gefieldt, tweede deel, fol. 3 f3. .------- den 7. Januarü , Refolutie \ houdende dat de Neder landt fche Schippers voortaenful- len bevrijdt zijn van de beledigde Verklarin~ ge, die fy volgens Refolutie Van 20. OU ober KS98 hebben moeten doen omtrent het vervoeren van Granen, tweede deel, fol 3 61. —-— den 23. Junii, Refolutie, houdende dat

gefieldt, tweededeel, fol. 24<i.verfo. μ,__denf.Mey, Interpretatie op het fubject -van herneminge van Goederen, Ingezetenen Je/er Landen toekomende, ende in Neutrale Schepen geladen, tweede deel, fol. 246. verfo. ,_*— den 7. Mey, Noopende het looden van Lywaten met het Wapen van Helmont, twee- de deel, fol. 248. „_.— dem7.Mey, Elucidatie van de Refo- lutie van den 21. Junii 1691., noopende den lijtvoer van Taerden, tweede deel, fol. 383. ii*_-* den 18 Mey , Refolutie, houdende dat deConfulsvan den Staet haer nietfidlen heb* ben te bemoeyen met Trinfe of Trinfe Goede- ten) tweededeel,fol. 393. __— den 17. Augufti, Refolutie, tot beter ob- férvantie van de Tlacaten op den uytvoer van ' taerden en Granen, tweede deel, fol 248. —-— den 7. September? Refolutie, noopende het vervoeren van Mout en Spelt na Luyck, tweededeel, fol. 248· verfo. 165)4« den s.Januarii, Ordres omtrent deCom- mijfie-vaert, en het opbrengen van Neutrale Schepen, tweededeel, fol. 250. 1----- denij.Maert, Alle Granen, met Taf- forten van haer Hoogh Mog. voorfien, te laten fafferen, mits feilende dubbelde cautie, twee- de deel, fol. 2 56. —^— den. 24 Maerc, Geen Granen meer op Taf- porten van haer Hoog Mog. te verfenden, maer 9p Tafporten van de Collegïen ter Admirali- teyt, tweede deel, fol. xfó. verfo. —— den 2 7. Maerc, Wolle voor defen opgehoU' den, weder te latenpafferen, en na de Landen . der Geallieerden te laten uytgaen, tweede deel^ foJ-2i7·                 ■           /\ . ,' Ι •----- den f. Junii, Nader en firitter executie van haer Hoogh Mog.T lacaet op'tfiackvan de Munt e den 17. Maert 165)4. geëmaneerr, tweede deeh fol. 2* 57. itf<)f.den ii.Januarii , Refolutie, betreffende de Groenlandtfche Viffcherye s over 't bergen van Goeder en, en'tgeenedaer aen dependeert, nevens" haer Ed. Groot Mog. Refolutie van ap- probatie, tweededeel, fol. 2'6'ii •^—- den 7, Juiii, Refolutie %>oor den Agent Schardinel, omjaerlijcksuyt dèfe Landen na Staelbergénte mogen ujtvo'erenfèJUgh duyfent fontroot Kooper, ende van daer in te brengen tachiigh duyfent pont geel Kooper, vry en (on- der betalime van'sLandsinkomende en uyt- gaénde rechten, tweede deel, fol. 2 6j. verfo. —- den 3 1. December, Refolutie wegens het falarieren of honen van den Roeyer en Kuyper 'van't Collegie ter Admiraliteyt opdeMaze; tweededeel, fol. 282. verfo.         . ; .,

de Rogge en Tarwe by de Gecommitteerde Ra- den te 'verkoópenfalmogen werden uytgevoeri, tweededeel,fol. 3óf. verfo. -----· den 24,Junii,Refolutie,r.oopende de aen- halingê van drie koffen met Linden, tweede deel, fol. 366. den 31. \ulü, Refolutie, waer by de Oofi-

Indifche Compagniegelaflwerdt elf Gevange- nenvaneen Êngelfch Rooffchip ter judïcaiu- re van de Admiraliteyt van Amfterdam over ie leveren, tweededeel, fol. 367. verfo. ----- den 2. Augufti, Refolutieïi negotiatiè van penningen , tot vetwijdinge van het rDok tot Hellevoet-fluys, tweededeel,fol.3<>7: den 6· Augufti, Refolutie, waerbyded

Heer Hoeuft mede geitèc orde ert wèrt vier hon- dert guldens totHuys-huyr,tweededeel, fol. 368, verfo, den 4.September, Refolutie, noopende

heiverfetten van de Vuyrbake0pAnoüd,vüté~ de deel, fol. 3 öjp.

Siétóock 'tgeénnochiutdefenTituldieniGrootVhc^t-boQckdcrdeOechÏQl 12 ƒ3. &feqq>

DEM

7 S ζ

-ocr page 1314-

		1298 Pkcaten en Ordönnaritien. 1 o. Boeck. % Tite D E Ν VIERDE N' TITU L3 BehelfendedePilotage, Lootfenen Vuyringc langhs de Stranden. MemeOrdormanmenMrume^n deStatenvan ÜollmdtmWefi-VruJLmdt, Wm μ Hmsduynen, Helder* Ψet ten, Calans-oog, Texel en andere Tlaetfen daer omtrent, hm fullen hebben te reguleren, fe <fc* 4w ι f · September» 1685.
				E Staten van Hollandt en Weft-T ingebracht, fonderdatdeanderehaertegcnhet
						felve mogen onderwinden, op peene van fes gul- dens, ten zy de Schipper een ander uy t de Loots- fchuyt begeert. IV. \Velcke geadmitteerde Lootfluyden tot een teecken van hare admiflie het Lootsmansteec- ken, vooren geroert, fullen moeten dragen, en het felve aen den Officier van de Plaetshaerder reiidentie reftitueren, foo wanneer fy op Oo- ften, Weften of eenige andere Plaetfen willen varen, op pcene van dertigh guldens, binnen driemael vier en twintigh uyren te verbeuren by den geenen die daer in gebreeckelijck bevonden fal werden, en fullen de felve Lootfluyden, we- der t'huys gekomen zijnde, niet vermogen te lootfen, voor dat fy het voorfz Teycken weder- om fullen hebben ontfangen, op pcenevan vier en twintigh guldens, doch fullen hier van.éx- empt zij η de Lootfluyden die met deKruyflèrs of Oorlogh-fchepen in Zee gaen, als mede die ten Haringh o f V érfchen varen, oock die gefon* den werden om de Ooft- ende Weft-Indifche Schepen te foecken , en by Bewindthebberen van de Ooft en Weft-Indifche Compagnie daer toefpecialijck werden aengenomen, mits dat fy fullen gehouden wefen,eerfeuytvaren,een Afre daer van te vertoonen aen den Officier tot Huys- duynen of op Texel, enandprsgeenej gelijck mede de Weduwe of Erfgenamen van de over- leden Lootfluyden, het voorfz Teycken fullen moeten reftitueren, op pcene van fes guldens, waer van de Officieren van Huysduynen en Texel gelaft werden pertinent boeck te houden, die van yeder Loots genieten fullen tien ftuy- vers, alfoo geen Lootfluyden voqrtaen fullen mogen wefen, 't zy op Huysduynen > de Hel- der, Texel, Petten, Qala.ns.oogh of daer om- trent , die eenige Schepen fullen vewii°gen bin- nen de Gaten te brengen , fonder alvooren wel geëxamineert. te zijn, b.y de Qyerluyden van Huysduynen of Texel, en aen de voorfchteye Officieren behoorlijcken Eed,e gedaen te heb- ben , die daer toe gefteldt zijn by de Commii»- riflen, tot voorkominge van eeu^ öngelucfc aen Schip en Goedt» Lijf ei\Leyen^ ^P pcenevan vier en twintigh guldens, alsjbovefc. Ende fullen de gecommitteerde Lootsluyden haer Lootsmans Teycken niet.vermogeoteve^ fetten, veralienerenofteverd/incken*, oppee als in't III Articul van de gemelde Ordonnan- tie isgeftatueert. •VI-                       \ At Des fullen geen aadere Lootfluyden, alsac
			Vrieilandt j verftaen hebbende - de menighvuldige difordres en 1 exceflèn naeft eenige jaren her- f|waertsin'tftuckvan dePilotage ïfSgepleeght, ende noodigh bevin- dende daer inne te doen voor- iien > hebben gecommitteert en geauthorifeert deHeeren Mr. Nicolaes Opmeer, Oud-Burger- meefter enRaedder Stadt Amfterdam, Mr,Wil· lem Crap, Raed en Prasfident-Schepen der Stadt Hoorn, Mr.FierentiusFlorifz;, Oud-Burger- meefter en Raed der Stadt Enckhuyien, enjo- han 4èZeé, Dijck-graef van Medenblick, en de vier Noorder Koggen, omme toe Huysduynen, Helder, Petten, Calans-oogh, Texel en andere Plaetfen daer Omtrent, op her ftuck vande voor- ichrevePilotage en aenkleven van dien, behoor- lijcke ordre te ftellen * midfgaders geordonneert, alsfyprdonnerenbydefen, de Poin&en en Ar- ticülen hier na volgende, omme by allen en een yegelijck die fulcks magh aengaen % nagekomen en achtervolght te werden. .1. Eerftelijck faj hem niemandt, *c Zy van Η uys- duynen, Helder, Petten, Calans-oogh, TeXcl, of andere Plaetfen daer omtrent, van nu voort- aenin eenige Schepen mogen begeven, om de felvè binnen de Zee-gaten defer Landen, aen de Zuyder.Zee ftreckende, te brengen, ten zy dat hy daer toe alvooren na examinatie by dei voorfehreve CommifTariflen fal zijn geadmit- teert j fijnen naem hebbe laten aenteeckenen, en eenLootsmans Teycken en Numero van dien, door de Officieren hiertoe fpeciajijckdoen ma- ken , fal hebbenontfangen, midtTgadefs by Ee- de belooft de jegenwoordige Ordonnantie en Inftruftie,, foo veel hem aengae.t > na, fijn ver- mogen te onderhouden. Ende fullen de vooifchreve C.ornmiiTarifïên niemandt tot het Lootsnianfehap adntitteren of promoveren, dankloeckeMans-perfbonen, bo- ven de vijf en twintigh, en onder defeftigh jaren, ovit zijnde, deweleke ooek de, ^ee^gatenden tijt van vier achter een volgende jaren ten minften fullen hebben gebruyekt * en die daer beneffens kennis hebben van de Texelftroorö op te zeylen. ...r. Ï.I L j λ,,%; ; ; Sullen mede de Stuyrluyden van de Gallioten of Loots-booten, tot vermijdinge van alle on- luften ende oneenigheden, een van de geadmit- teerde Lootfluyden, welcke fy voor de bc- quaemfte fullen houden, mogen overfetten, of laten orergaen in het Schip hetwelck fal dienen
							geene die in manieren als vooren aengenonv	en

-ocr page 1315-

			Rakende de Pilot3Lootfen en Vuyringe langs de Stranden, 1293
				dat den Lootsman't Schip over het Vlaeck ge^ bracht hebbende^ aldaer niet betaelt wicrdt,'tzy door dien den Schipper geen geldt by hem had- de ί of anders, fulcks dat daer door de Lootsman genootfaeckt wert met het Schip te moeten op- varen,fal daer voor den Schipper gehouden zijn den Lootfman te bepalen, boven het Loorsmans geldt, noch twaelf guldens, mits dat de Schip- per als dan fal vermogen den Lootsman te ge- bruyckentotdeplaetfevanfijnarrivement, eri als't gefchietdoor foute van dat den Lootsman niet uyc het Schip kan raken, door gebreck van Schuyten,fal den Schipper als dan niet gehouden zijn meer als het Lootsmans geldt te betalen. VIII. Item, fullen de Lootfluyden gehouden wéfén een mijl buyten de Gronden aen Boordt te ko- men , en wie van haerluyden binnen de eerfte Ton aen Boort komt, fal de felve matr halfgek voor fijn loon ontfangen. IX. Alle de Schepen en Smackeri Van Wellen, Ooften,Levant,Barbaryen, Genua, deEylan- den van Canarien, Spaignen, Vranckrijck, En- gelandt, Mofcovien, Groenlandt, Denemarc- ken, Swedeh, Koninghsbergeri, Dantzig, Riga, Bergen, Drontem, Ter Neuzen, Hamburgh en anderePlaetfen, daer omtrent komende, ende diep gaende tien voeten en daèf boven, 't zy wat Natie defelvé zijn, foo wel Vreemde als Inge- booren, oockdeSmacken met Kooien geladen* willende het Texel inkomen, fullen gehouden zijn de Lootfluyden te gebruyeken en betalen, volgens de Ordonnantie, indien de felve haer buyten de Tonnen aen Boordt komen en ha- ren dienft prefenteren ·, welvèrftaendedlat de Noordtvaerders fullen betalen eene gulde vier ftuyversvandevoet, tot voor het nieuwe Diep, en over het Vlaeck eene guld. veertien ftuy vers van de voet, en op de Koopvaerders Reedc vry zijn 3 de Schepen komende van Normer,Dront- heym, Romfdael,geladen metPacken, Yfer, Traen en andere Stuck-goederen, fullen beta- len foo veel Huyrloon als de Oofters-vaerders,· fonder eenige exceptie, maer Smacken diep gaende tien, minder of meerder voeten, komen- de uyt de Eyder, Jutlandt en Noorwegen, 'c zy metBallaft of met Oflen, fullen gehouden we- fen te betalen vijftien ftuy vers van de voet, in- dien de Lootfluyden buyten Gaets aen boordt komen, en binnen op de Koopvaerders Reede gekomen zijnde, fullen fy öyt de Schepen mo- gen vertrecken, maer wat Lootsman eerder uyt de Schepen hen vervorderen fal te gaen, fal ver- beuren twaelf guldens, te weten, vier guldens voorden Armen, en acht guldens voor den Of- ficier, doch foo de Schippers de Lootiltiyden begceren te houden tot over het Vlaeck, fullen aén de Lootfluyden noch vijf ftuy vers van de voet, boven de vijftien ftuyvefs moeten beta- len , ende by weygeringe fal den Lootsman den Schipper tot de plaetfe van fijn arrivement toe mogen vervolgen, om daer fijnbetalinge, f met de koften daer om gedaenj te confequeren , voor welcke koften hy genieten fal twaelf gul- dens } een derde-part geladen met Stuck-goede- ren, fullen betalen als Articul XXIV. ·, alles' wat
		en beëdight zijn , mitfgaders liet voorgenoem- de Teycken ontfangen hebben, in of uyt de vooriz Zee-gaten eenige Schepen mogen loot- fenofbrengen, welck Teycken met de Ordon- nantie de geadmitteerde Lootfluyden ooek aen de Schippers gehouden zijn te vertoonen, eer fyluydeh eenigcSchepcn in ofuytdevoorfchre- veZeegaten lootfen en brengen, op" pcenevan vier en twintig guldens, foo dickwils fy ter con- trarie gedaeri fullen hebbén, en foo wanneer aen andereeenige overtredinge defesbekent is, en fy het den Officier niet en openbaren , die lul- len van gelijckenhoofc voor hooftelckvieren twintigh guldens verbeuren , welcke voorfchre- veboeten den Officier aen den Stierman van het Galjot, loo dickwils fal verhalen, als by yemant die met hem gevaren heeft , eenige overtredin- gegeplceghcofverfwcgen fal wefen, die oock daer en boven het ontfangen Loots-geldt, in cas van contra ven tie, fal doen reflitueren 3 als mede fal den Officier uyt de boeten > die door fijn de- voir, of door fijn Gecommitteerde gevordert werdt, genieten een derde-part, ende d'andere twee derde-parten fullen wefen voor fiecke endë behoeftige Zee-varendeLuyden, als mede Ge- vangenen of anderfins j 't welck fal ftaen tot diC· politie van de refpective Officieren,en beneffens haervan jaer tot jaer een regerende Burgermee- fter 5 en een van deOverluyden, diehiertoeby defen werden geauthorifèert om den ontfang en diftribunevan defe penningen te hebben, en ful- len de Overtreders haer boeten dadelijck fon- der eenige Rechts-vorderinge in handen van de Geaurhorifeerde voorfz moeren betalen,op pce- nedat de onwillige dubbelde boeten verbeuren fullen, waertoeallede Lootfluyden gehouden zijn de gebreeckigé te openbaren, ofby faute van dien, eeliicke boete mede te betalen. VII. De Lootfluyden fullen fchuldigh wefen de Schepen ordinaire té brengen over het Vlaeck, maerindien deScmppers verder verfoecken ge- bracht te werden, fullen de Lootfluyden't fel ve niet mogen weygeren, maer niet te min boven hetgefteldeLootsmans geldt, van de Schippers betaelt werden, te weten, indien fy een, twee ofdriedagen opzeylen, met de fomme van fes guldens eens, uyrgefeyt dat van Schepen met Stuck-goederen geladen , negen gulden betaelt fiiHenwerden y welverftaende, dat alle Schepen buytendefe Vereeftigde Provinciën t^huyshoo- rende,' in plaets van fes gulden mede negert gul- den fullen betalen, exemptdeOffe-fchep'en, en foo de felve buytenlandfche Schepen met Stuck- goederen geladen zijn, fullen fy betalen dertien gulden tien ftuy vers, ende langer onder wegen zijnde alstwee a drie dagen, fullen boven het geftelde Lootsmaasgeldtnoch met twee gulden daeghs werden betaeldt, boven haer orchnaris geldt, gelijckd ie van Vlielandt en ter Schelling genieten, conform hare Ordonnantie Art. .V. doehdöor Vorftöf Ysgangh 't Schip drie dagen opeen goede Reedevertuyt zijnde geweeft, fal hetLootsmans geldt verdient zijn, ten ware den ^hipper den Lootsman tot twee gulden daeghs a'svo;orfz wilde houdenj ende indien mochte ^beuren, alleen dóór faute van den Schipper,

-ocr page 1316-

flacatenen Ordónnantien- ïo.Boeck. ^Tit.

1294

wat met de Cornaet overgehijft, en met de hant overgegeven wordt, 'c zy Traen, Yfer, Pac- ken, Sacken, Vaten, Loot, fal voor Stuck- goederen gereeckent werden,exempt alle Hout- waren, die voor geen Scuck-goederen gereec- kent fullen werden. X. De Lootfluyden fullen génouden weien eens iermaentdeGateninenuyttezeylen, de diep- te van de felve te peylen, mitfgaders op de Ga-

taris tot haren koften gedagjivaert zijnde, end* met comparerende, by defauk werden geeon demneert, fonder dat daer van eenigh appel fal vallen, anders als aen Onfe Gecommitteerde Raeden in Weft-Vrieilandtende den Noorder quartiere, die hier toe expreiTelijck werden Re" committeert, waer na foo wel de Schippers* Lootfluyden, Bergers als de Eygenaers van de geberghde Goederen of Schip haer fullen moe ten reguleren , op poene, dat indien ( buyten

ten goede acht te nemen, en naeuw reguard re j vermoeden) foodanigeafmacckingeofAccord

by yemant anders mocht werden of wefenafge- daen,de voornoemde CommiiTarishetrecht van de voornoemde twee ftuy vers te trecken, volko- mentlijck fal behouden, en de Overtreders van dien fchuldigh zijn fulcks aen hem, fonder cenie tegenfpreecken, prompt, paratelijck, en fon- der eenige Rechts-pleginge te betalen, opeen boete van vijfentwintig guldens daer en boven tcverbeureiXjten behoeve als Articul VI, fulcks alles mede aen de Gebreeckige en Overtreders van dien, m et parate executie als boven te ver- halen ; ende in gevalle ter plaetfe daer de voorfz Schepen loften, geen CommiiTaris foude mogen zijn, fullen de voorfz queftien werden getermi- neert by het Gerechte van de Plaets daer't Schip of Goedtt'huys behoort, of komtteloiïcn, fon- der dat de Lootfluyden of Bergers fullen vermo- genhetSchip, "Wrack of Ancker, Touw, of eenigh ander Goetof Goederen by haerte be- houden, tot dat eenigh Accord gemaeckt fal wefen, maer fullen gehouden zijn op het fpoe- dighfte alle hulp en afliftentie te bewijfen , op poene van vijftigh guldens, boven de fchade die daer fal komen te ontftaen, door dien het Goet ter plaetfe daer het t'huys behoorde, niet en wa$ gebracht jWei-verftaende, by aldien 't Schip hier te Lande niet t'huys en behoorde, en weder uyt wilde gaen, dat fulcks daerby denaeft-gezete- nen Gerechte fal werden afgedaen, en werden de Berger of Bergers geauthorifeert omme een Schip of Schuyt te mogen huyren tot laftevan denEygenaer, om het geberghde Goedt daer mede te feyoden daer 't behoort, mitfgaders een Perfoon daer by te ftellen of fenden, om't Berg- loon te ontfangen, welcke voor fijn Reys- ende Teerkoften boven het Bergh-loon fal genieten twee gulden daeghs, en fal voortaen niemandt, 't zy met Galliot,Kaegh of Schuyt eenig Ancker of Touw vermogen op te vilTen, fonder confent van den Schipper, Stuyrman of haer Gefubfti- tueerde, op pcene van hondert guldens, hooft voor hooft te verbeuren; gelijck oock niemant figh fal vervorderen eenige Boeyen of Boey- reeps van eenigh Ancker af re fni jden, veel min te verduyfteren, nochte eenigh Ancker te mo- gen ontftocken, op de verbeurte van gelijcke hondert guldens als boven van yederBoeyorte Boey-reep en Ancker-ftock , te appUceren als Articul VI., en fullen de Bergers gehouden zijn datelijck het geberghde Ancker en Touw aen t Scliip te brengen , enin'tminnelijckftemetdic van 't Schip te accorderen, is 't mogèlijck,or loo niet, twee Mannen in haer Schuyt nemen, prn aen Landt op de naeftePlaets dat gefchil voorde voornoemdeCommiflarisoffijnGefubititueer- dens, en alwaer geen CommiiTaris woont, voor

hebben op de Tonnen en Kapen, ofdie oock verdreven, endeofde Gronden oock verioopen zijn, hetwelcke fyluy den oock daer en boven fullen moeten doen foo menighmael hef een ftorm gewaeyt fal hebben, en in cas van verloop of andere fwarigheden , jfulcksterftondtaende HeerenCommiflariflenen Opfienders van dien bekendtte maecken, ten eynde daer in ten fpoc^ dighften mochte werden voorfien. X I. Ende in gevalle het mochte komen te gebeu- ren ('t welck God verhoede) dat eenig Lootf- man een Schip by moetwil, ongeluck , forgh- loosheytofquadegiflinge aen de grond quame te zeylen, fal foodanige by Commiffariffen, na genomen kennifle, 'tzymetfufpenfie, depor- tement, banniflement, of fwaerder ftraffen aen den Lijve, felfs oock met dé doodt geftraft wer- den ·, doch indien daer toe redenen van mereke- lijck ongeluck, fubite veranderingh van Weder of Stroomen, ofte andere excufe meriterende, mochten dienen of bygebracht werden, falby CommiiTariiTen fulcks werden gemodereert, als nagelegentheyt bevonden fal werden te behoo- ren» en werden by defen de refpeftive Officieren gelafftmn aengaende dufdanige exceffen be- hoorlijck te informeren, de informatierv aen de Heeren CommiiTariiTen over te fenden, en ("des noodighzijnde) deLootfluyden diedevoorfz exceffen fouden mogen gepleeght hebben, in verfeeckeringh te doen nemen, oock vervol- gens tegens defelve, na exigentie van faecken te procederen. XII. En by aldien eenige queftie of misverftandt quam te rij fefftufichen de Schippers ofte Eyge- naers van de geberghde Goederen, en de Lootf- luyden , Schuytevoerders , Kaeghluyden of Bergers, over het Berghloon van Schepen of Goederen, die in Zee drijvende, reddeloos of befchadightjof oock uyt gefoncken Schepen werden gevift, geberght of binnen gefleept, ful- len foodanige queftien moeten werden afgedaen by den CommiiTaris, foo de Schepen ontloffen daer een Commiffaris woont, of by goede Man- nen, die de voornoemde Commiiïaris ordonne- ren fal, en fullen de voorfchreve Commiflaris of goede Mannen, die de voorfchrevc queftien afdoen, voor haer moeyten of falaris trecken twee ftuy vers van de gulde, te weten, eene ftüy- ver van de Eygenaers van't geberghde Schip en Goedt, en eene ftuy ver van de Bergers, en ful- len de Schippers, Lootfluyden en Bergers, ofte de Eygenaers van de Schepen of gebergde Goe- deren,voor den Commiffaris of Goede Mannen moeten verfchijnen, en dricmaeldoor een No-

-ocr page 1317-

Rakende de Pilotage en Lootsluyden op Texel, &c. 1295

den Gerechte aldaer af te handelen,na gelegent- Jieytvanfaecken,

Namentlijckvan een Schip of Boeyer, diep gaende «

» ,. ...                    Λ i 11. Enopdatdevoorichreve en volgende Pöin-

Voeten ;

guld. fiuj.

tfen beter fouden mogen werden onderhouden* fullen de Commiflaris of Commiflariflèn, ende Gerechte refpe&ive daer de Schepen, Wreeken* Anckers* Touwen en andere Goederen t'huys behoorenj vermogende voorfz Eygenaérs van degeberghde Goederen, Schippers, Piloten en Bergers voor haet te citeren, ende bedwingen voor haerluyden te compareren, ende oock de Vonniilcn in de voorfz faeckenté wijfen, tegen defelve ter executie te ftellen* daer in de Offi- eieren en Magiftraten van die Plaetfen refpefti- ve, daer onder de voorfz Eygenaers van hetge- berghde Schip of Goécwoonen, en oock de Pi- lootenen Bergers woonachtigh zijn * gehouden fullen zijn den Schipper ofre Eygenaer alle be- hoorlijcke hulpen ailïfténrie te bewijfen, Foo fulcks aen haer by den Commiflaris werdt ver- fochcvOO n-Xi^ocM ,':A>n^mo'A rrii>:sliyu ,α:>Π ... r^X^lVil· . ;;,,Λι;ν?.τ. Ende fullen niette minde voorfchreve Öffi- tieren gehouden wefen haer béhoorlijck te in- formeren en procederen tegens alle Piloten en Bergers, onder hare refpec~tive JurifdicTrie woo- liende, diedefe Ordonnantie fouden mogen

/a8 8 en een half 9 geneen half 10 leen een half ii 11 en een half 12 en een half 13 en een half 14 en een half ïf i $ en een half 16 16 en een half 17 en een half 18 18 en een half lp ï<? en eert half 20

contravenieren s ende toedien éynde vermogen defelve Piloten en Bergers by preventie voor de

reipective Gerechten van hare Plaetièn tecaufe- fen, ter fa ecke van de boeren, peen en en ftraf- fendiefy doordéovertredinge vandefe Ordon- nantie fouden mogen verbeurt of verdienr heb- ben » als medetegens de Lootiluyden die uyt dé Schepen vertrecken eer de Schepen in 't uy t-zey- len volkomenrlijck in Zee zijn, ι onver mindere het recht den Commiflaris of Commiflariflèn by'tXI.Arcicuiverleent, οίο*          ■ trmjsv H-Endefoo hem yemantfoude mogen befwaért vinden,'tzy dat het Proceslanger als fes Weec-

Endedieper, vanyeder voet twaelf guldensj en halve voeten fcsgüldens* voor quartièf-voe- ten niet te reéckenen. Enfal yeder Loötsman by het Schip om uyt télóotfen* moeten en gehouden zijn te blijven* fonder eenander re mogen aennemen, vqören aleer het eerfte fal wefen "uyrgêbracht,' opeen boere van vijf en twlntigh guldens, en fufpenfie voerden tijd van twaelf weeckciri§ en fal oock daerom niernandt van de Schuyte-voerders ofte Lootfluyden als de Wint goet waeyt, vermogen

lcerinadedrie citatienkomt te dayren, hetzy i meer als een Schipper, die hy uytzeylen la-J» niet by Vonniflè op de aenklachte vaneenige der ι fijnSchuyt aen Boort te brengen \ op de boete voörfchrèveOfflcierengewefen, defelve/tzy j van negen guldens, by de geene te verbeuren

die het felvé contrarieert j dan foó ?t geviel dat- eer eenigeSchipbersin defelve Schuytquamen* fullen gehouden wefen élck een Loötsman mede te brengen, om haer Schepen uyt te zeylen, ten ware de Schippers verklaerden haer Looifluy- den binnen Scheeps-boöidt te hebben, en oock met namen en toenamen de felve Lootiluyden wiften te noemen, op pcene dat die contrarie doet (foo wel de Schu'ycvöerdéps als-Löots- mans) 'tzy wetensofte onwetehs^ d©0£ücht- vaerdigheyti anders van elckenSchipper<die hy fonder Loötsman aen Boordt brenghts, yerheu- ren fal negen guldens, oock-den Schuytvoender aen Landt komende* fal gehouden zijn^en Of- ficier de namen van de Schippers , die hy aen Boortgebracht heeft, riefFcnsde namen van dé Loötifuydéndie inde Schepen zijn, pertinen- telijck op te geven, óp deyerbeurtf:yanacht- tiengülden^, t'appliceren als Articul VI. oir-, Λ X VIII. «j De Lootfluyden fullen gehouden wefen ter*· ftontnadacfedéSehepenaen Boordt fifllen^ge- komei*

Officier, Piloot cf Berger, faldaer van mogen provoceren aen 'é Gollegiéivan de Gecommit- teerde Raedenvan den Noorder-quartiére,., deF welcke iniulcfcéngevalletbtafdoeninge van de> felve queftien byiprovifie geaüthöriiéert: wer- WÉfl.-« 'Uur'hU !*:ïL-; l j.. OU»J»n3aip^l32pYO-fh33 3oiU3£ftraoi '3tiiV· töiiui i'-:·:..--.- na Ballafl-SeHepén en Boeyeisuyitarendej ful- len betalen tot tien voeteni2oe»/aeht.ftüyvers de voet, èlf voeten negen ftuyvers , twaelf voéten tien ftuyvers de voet $ én meerder voe- ten· twaelf ftuyvfcrs de voet* énde by wéyge- riflge, fal den Schipper wederkomende^,-door den Loóc-sman tot fijn arrivèment toe toogén vervolght werden* omaldaei fijn voorlchre- veberalingejmet de koften daeftornmegédaen, teconfequeren, Moor weleké koften hy nóch S^nieten fal twaelf guldens, waer van de Noord- herders in 'tuytzeylengeëxinreert zijn, vande ^epen, een derdepart Stückl-goederen inheb- ^tfeïeh'daiér Dtoven, fullen deLootiluyden ge- ^en yoor uytbréngefij als volght:

-ocr page 1318-

ikcatenenOrdonnantien. xoiBoeck. 4.T1L

1296

komen wefen, den Schipper ofi^uyrmanafte vragen hoe diep dat hec Schip gaet, ende den Schipper of Stuyrman oock gehouden zijndaer op pertinente en oprechte verklaringe van het diepgaen van *t Schip te doen, op pcene van fes- tien guldens. XIX. Ende fullen de Lootlluyden van de inkomen- de Schippers het hier na gefpecificeerde Loots- mans geldt ontfangen, na de Schepen diep gaen, deOörlogh-fchepen daer inne mede begrepen,

Voeten, 16 en een half 17         ilo/cn 17 en een half 18 18 en een half lp          "Hid'M 19 en een half 20

guld. flupj. 54—- 0 63-----. 0 82------or 92-—- 0 103-------.io 11 f-------0, «7—--io HO'—· 0

XX I kï«Wr»VH _ Des fullen de Schepen, boven ëe twintig voet diep gaende, van yeder voec boven de t wintieh. voeten, becalen vijf en twintigh guldens-, enfel debovenftaende betalinge maer van geheeleen halve voeten werden betaeldt» fonder quartier voeten te mogen reeckenen, op pcene van twin- tigh guldens. XXII I. Sullen mede de Ooft-Indifche Retour-fche- pen, uytIndien komende, moeten becalen in plaets van twee guldens fes guldens, waer voor de Lootfluyden gehouden fullen zijn twee wei- ervaren en geadmitteerde Lootfluyden opyedeü Schip over te fetten, fonder daer voor yets meer te mogen genieten, op pcene als boven; maèt foo meerder Lootfluyden verfocht werden, ful- len de felve oock gehouden zijn over te komen» yeder Lootsman (buyeen de twee voornoemde) voor enckel loon: Ende fullen alle de felve ge- houden zijnin.de Schepen te blijven tot op Pampus, en dat voor het felve loon alhier uyj> gedruckt 3 en in gevalle het mochtè gebeuren» dat'er eenige Ooft-Indifche of andere Schepen voor het Land komende, een oftwecLoots- luyden mee believen van den Schipper, Stuyr* man of Commis in yeder Schip overgekomen waren, ende door contrarie Wind of Stroomen Texelvoorbydrijvende, foo op'cVlie, Ame- knder-gac, of andere Plaecfen, mochten komen te vervallen} dat het Schip by andere Lootfluy- den binnen gebracht wierde , fullen evenwel de eerfte Lootsman of Lootfluyden voor haer moey te en tijdverfuym genieten de helft van het geheeleLootsmansgeld ·, gelijck oock in gevalt Ie de Schepen» voor't Vlie gekomen zijnde, m Texel of andere Plaetfen, door voorfz interval- len quamen te geraecken, enalfoo mede door andere Lootfluyden ingebracht te werden 1 de eerft-overgekomene Lootfluyden infgelijcksde helft ontfangen fullen van de fommein deOj" donnantiegefpeeificeert, ende fullen de laetite Lootfluyden i, die hetSchip Menbinnenbrenr gen, ontfangen eii genieten het volle LootsmaijS geldt,in maniere ende alfoo gelijck of de eerlte Lootfluydenin^t Schip nietgeweeften waren·, doch of eenige Oofti-Indiiche: Schepen m l& gelopen waren» en door contrarie Windt tim ander ongeval weder genootfaeekt wierden bm- nen te komen, fal van defelvb over Lootsman» geld niet meer ontfangen werden als van ar.cter particuliere Schepen , in conformité van-d Ordonnantie, betaelt moet werden.

by heele en halve voettalen te reeckenen, het wélck de Schippers oock gehouden fullen we- fen- de Lootfluyden te betalen, exempt de Noort-vaerders,als Articul IX. XX. Namentlijck, voor Somer-loon , beginnende van den eerften April tot den eerften Septem- ber , als wanneer het Schip over hec Vlaeck zeyltj het Somer of Winter-loon zijn begin fal nemen, en niec te reeckenen na den dag dat hec ingekomenis.

Van yeder Schip of Smack Voeten,

diep gaênde fiuyv.

12— — 0 13- —10 Ij- —. 0 16- — 10 18- -!*!; O ïiffcT _-. O 20— ----·. O 23~ ----- O ?6ô- T-i- O 29~ "TV® 32~ —- 0 3 6- —ß 0 4Q~ ~~.,o 47- —io ff- — 0 63- "Tffi Q 72 — -ö o 8i — -» 0 90— — 0 100— — 0 lOO"1— F*, 0

7,8,o,enio. ■----- ----- loeneenhalf —— ..—·*+■ 11 ...                  ------- ...------- 11 en een half ------ ----- 11 (               ... —^,,..,, ø— é æ en een .half -^3*, ý --r— 13                   ------ *rr- 13 en een half ~t-*v >*—- loeneenhalf   .--ô-ç<nrïr~ô· é ƒ en een half   -r-f ô-7* loeneenhalf   -—-^; -— ß 17 en een half   — <-—■ fl8 en een half —— ■■ -----* 19                     -~n- ------ i9eneenhalf .trif *—r 20                                        .. ■"-* .**>. é V.""■'■

'■:■':. . .. :.                             '■■ '.-■ ·'■■:. ii'fi ■'*■>!'.:.'■■■■*■ i; XXL Voor Winterloon, beginnende den eerften September tot den laetften Maert daer aen vol- gende, '; ... 5 ■.;. ramt* 1 Vaneen Schip of Smack* diepgaende

øÀÜ. fiuyv. ô8 MJfj iba 1 19- i-i-IO >i — jSftliÖ ê 2Z— &&&& 24*- Wife O 2Ó- —gif* .. 28^ —0 ), 31- 1—° 34- ™...',0'\' ·, 38- — IO 43- -4. 0 48*- —10

Voètenï 7 ·, 8» 9 én ï o -^-— —- ioeneenhalf tofteü.Hfte ti                            ' ~i-m~~.~ ;"*~~~ 11 en een half «fe§ij? r©è • õ                   .-—&k*« 12 en een half m%»a —— 13 'é. tf ZZ- tl 13 en een half —-* a —m M·                  '-T1-1:— 14 en een half —— ■—— 15                     -^—;: ^— ioeneenhalf —— .**-

X XI V.' ■

de

Alle Schepen uytLevante, Barbaryen, Eylanden van Canarycn » Spaigne> Vra^ck

-ocr page 1319-

Rakende de Pilotage en Lootsluyden op Texel] &c. 1297

rijckj Engeland, Mufcovien, ende alle Plaet- fen , als Art. IX. ·, Welverftaende, dac alle Schepen, uyt defe Quartiereri komende , en een derden-deel Stuck-goederen geladen heb- bende of meer > fullen voor Stuck-Goederen gereeckent werden, ende betalen in plaers van twee, drieguldens, mitsdatdereftemetSout, Kierck ende diergelijcke ilechce Waren geladen zijn, wat Schepen beneden een derde-part Scuck-goederen zijn , fullen betalen volgens de voorgaende voet-talen, in de Ordonnantie be- srepen' -xxv.. Ende alle de Schepen uytGuinea komende, fullen betalen van

gaende, ibo veel als aiidére uytzeylcnde Sche- pen, na de mate der voeten; wcl-verftaende dat- fe half fooveel fullen geven als de Scuck-goed- vaerders, fonder meer als een Schip reffens aen te mogen nemen, op de boete van vijfentwin- tigh guldens > en fufpeniïe voor fes weecken ·, én fal oock niemand, eenigh Schip aengenomen hebbende j aen een ander over doen, maer den Lootsman iieck wordende, fal den Schipper mogen huyrenwiénhy wil, op de boete van fes guldens, t'appliceren als Articul VI. xxv 11 i. Dat de Lootfluydeneenige Schepen fullende uyt- ofinbrengen de Schippers niet laftigh lul- len zijn om meer als een Lootsman op tedrin^ gen en over te fetren, nochtemet het voorzey- lénvaft Galliots of Schuycen eenige exrraordi- naris koften inbrengen, tot lafté van den Schip- per, op een boete van vijf on twintigh guldens, ten zy den Schipper expreflelijck het felve komr. tebegeeren, ende fal van die begeerte vanden. Schipper moeren blijeken j fonder welcke by den Schipper niet anders fal werden betaeldt als enckél Loorsmans geldr. XXIX. Geen Lootfluyden fullen oock vermogen ha- re Ordonnanrien over te geven, onder eenigh pretext % dan alleen om ten Oorlog of ter Koop- vaerdye te varen; en ibo wie defelve om eenige andere redenen komt over te geven, fal hem, iuo wanneer hy die daer na wederom begeert, wer- den geweygert, en foo wanneer de Sc hepen by Viilcherslullen weien ingebracht, fal het felve niet op eenigh bedingh in Zee gemaeckt, wer- den betaelt j maer fal by den Commiftaris of fij- ne Gefubftitueerdens j of door Goede Mannen, by de felve daer toe geftelt, werden afgedaen, na gelegentheyt van iaecken. XX X.               , ·.' Indien eenigh Schip voor het Land komende bynachteofanderiinsj endegeenLco fluyden fiende of bekennende, eenige ViiTchers, geen geadmitteerdeLootfluyden zijnde, mochte be- jegenen of vernemen $ en verfoeckende van de felve binnen de Zee-gaten gebracht te werden, iiillen de Viftchers gehouden weien 'c felve den Schipper te kennen te geven, ófanderfins, om reden voorichreven, haer in de Schepen, van welcke verfocht werden , fnogen begeven 5 be- houdelijck dat de geadmitteerde Lootfluyden naderhand de felve Schepen aen boordt komen- de i en haer dienft prefenrerende, voor den ViC~ icher daer binnen zijnde, fullen moeten gepre- fereert en aengenomen werden ( en den voorfz. Viflcher gehouden zijn hem weder uyt het Schip te begeven, tenware hy mee de nageko- men Lootfluyden het Lootsmans geldt half en half begeerde te participeren en genieren, hec welcke den eenen endeden andéren vry fal ftaen te doen. XXXI. Maer in gevalle den Viiïchcr het Schip bin- nen de eerfteTonne gebracht hadde, voor en al- eer de voorfchreve ordinaris Lootfluyden aen boort komen, foolal dan den Viflcher niet ge- houden wefen teruymen, nochte van het halve Pilotagie-geld afftant te doen. 7 Τ                   i:em

Voeten^ 8 voeten, 8 en een half 9 9 en een half 10 10 en een half II, i; lï en een hal f 12 12 enèenhalf *3. ; ;':dri')b'. 13 en een half 14    . ί Mm 14 en een half 15 en een half 16 16 en een half 17      - -. I7cneenhal!r 18 18 en een half 19 19 en een half 20

Zijnde dit volgende de Lijire als Stuck-goe- deren na Winter-loon alhier geftelti doch fullen deSchepenuytWeft-Indien, Brazil j of van de Kuften daer omtrent komende,half geladen met Stuck-goederen , betalen als de Guineès-vaer- ders, maerdiemet Souf uytWeft-Indienofuyt de Straet komen, fullen alleen betalen als ande- reSout-fchepen, volgens defe Ordonnantie. ,χχν,ι. Wel-verftaende dat de Lootfluyden van de Schepen, welcke zijn in een grooten ftormof onweder, item Ancker, Maft, Touw of Roer- 'oosfulleningebrachthebben , boven het ordi- narisfalaris noch fooveel meer fullen genieten, jsby denCommiflaris, of goede Mannen by 'fenCommiflarisreftellen , fal goedegevonden ^erden.^ X X V I I. Sullen ïnfgelijcks alle Lootsluyden gehou- jfen zijn de Schippers of Schepen, binnen de ^atenleggende f desverfocht zijde) vooreen ^elijck loon in Zee te brengen, maer 's Landts chepen, diep gaende veertien voeten, fullen 10 het uy tzeylen betalen acht guldens * en dieper IV. Deel.

-ocr page 1320-

			1298 PlacatenenOrdonnantieii? lo.Boeck, 4.Tit.
					XXXV IL Voorts foo eenige-begeeren dat haerluyden Schepen inde Balgh gebracht fullen werden Tul Jen de Lootiluyden gehouden zijn het felve tè doen, midts genietende voor yeder voet dien gaende eene gulde} van gelijcken weder iJ, brengende, wederom foo diep als fydanken van de voer eenë gulde; en de Lootiluyden ziit! gehouden de Schepen foo verre in de Balghrc brengen, als de Schippers, Stuyrman ofharen Gommis believen fal: Endealioo in de Baigh vericheyde Schuy ten, om voor de grooteSche- pen te zeylen, gebrüyckcwerden, totverfecx- keringh van deièlve, fal voor yeder Schuyt, hec zy die met een of meerder Perfoonengemant is, noch twee derde-parten van't voorfchrevevoet- geldt betaek werd en; wel-ver ilaende dat fy van een Schip met Stuqk-goederen, volgens het XXIV. Atticul, een derde-part meer lullen ge- nieten , dit alles fonder eenigh tegenfeggen, op de boete van twaelf guldens boven haer Loots- mans-geldt, teappiicerenalsArt.IX.: Enwert verilaen dat foo wanneer een Schip by Ysgang, ten believen van den Schipper , Stuyrman of Commis, in de Balgh is gebracht, hec Loots- mans-geldt fal zijn verdient, en dat daer na voor 't lootfen uyt de Balgh over het Vlaeek weder half Lootsmans-geldt fal werdenbetaelt. XXXVIII. Werdt verder wel expreffeli jek alle Lootiluy- den verboden tegens defe önfe Ordonnantie eenigh complot of gemeenfehap te maecken,om in een beurfe te varen, maer fullen wel ineen Galliot of Schuyt haer mogen begeven, op de boete van vij f en twintigh guldens voor de eerfte reyfe, de tweede reys vijftigh, de derde reys hondercguldens, en daer en bovenarbitralijck na de gelegentheyt van de faecke geftrafc te wer- den , maer de Schuyten gelijckélijck afvarende, ofte famen in Zee zijnde, fullen vermogen foo t'famentlijck te accorderen, datfe haer tot dien- ftevandekleyne Schepen foo wel als de groote Schepen eenpaerlijck fullen laten gebruyeken, op dat die alle met de Lootiluyden geholpen mogen werden, ftreckende alleen tot dien eyn- de, datfy malkanderen dan nietinpcriculrnet prangh van Zeyl brengen > en aen Land komen- de, fullende fy als dan dat Loots-geldt t'famen gelijckélijck als uyt een beurfe te deelen heb- ben. XXXIX. De Schepen van Ooften, Noorwegen en daer omtrent komende, en een Lootsrnan met con· fentvande Gecommitteerde voor Stuyrman en Lootsrnan gehuyrc hebbende, fullen evenwel gehouden wefen voor de Zee-gacen een Loots. man over te nemen, ende den felven het loon te betalen volgens defe Ordonnantie» fullende dit Lootsmans-geldt half en half genooten werden, midts dat den Lootsman,die met een Gall{°caJ;n boordt gekomen is, op de Koopvaerders Reedc vry fal zijn, X L. Ende fal yeder Loots-boot moeten voeren een wit Vlaggetje op de Maft, daer de Nombre groot en klaer in gefien kan werden, van 1) t > h 'm 'Pi tot het getal van de Lootfmans Schuym
		XXXII. Item, fullen alle Schepen, in noodt zijnde, twee Loorfluyden mogen verfoeken ende inne- men, en de felve dubbek gelde betalen * maer indien buyten des Schippers verfoeck , meer Lootiluyden als een in het Schip overkomen, fullen de felve niet hebben te pretenderen, ten ware hen yets wierde gefchoncken. xxxin. De Lootiluyden, wanneer fy'den Schip bin- nen gebracht, enhaerverdiendefalaris ontfan- gen hebben, fullen den Schipper daer van Qiii- tantie moeten geven, innehoudendc de diepte van het Schip, ende de fomme van haer falaris ontfangen, byhaerNaim, Merck, ofyemandt anders van harent wegen getceckent, welcke Quitantie de Schippers mede van de Lootiluy- den gehouden fullen. wefen te vorderen, orn dienvolgendchetLootsmans-gekvandeKoop- luyden wederomme te mogen ontfangen, of ful- len de Koopluyden anders niet gehouden zijn eenige reftitutie te doen, en daer en boven fal den Schipper en Lootsrnan elck verbeuren fes guldens. XXXIV. En fullen ^een Lootiluyden haer vervorde- ren in eenige Schepen tegaen, omme de felve uyt of in te lootfen , droncken zijnde , noch geen meer als een Schip in een Vloot mogen aen nemen, oppceaevan fes guldens yeder rey- fe te verbeu ren, en daer en boven fes weecken te wefen gefufpendeert. XXXV. Sal oock niemant eenige van de geadmitteer- de Lootiluyden opentlijck op de ftraten of ftranden, of in de Huyfen of Herbergen wegen haer Officie mogen naroepen, befpotten, inju- rieren, dreygen, of eenigh lctfel aendoen met woorden ofwercken, op pcene van fes guldens voor de eerfte reyfe, voor de tweede reyfe van twaelf guldens en arbitrale correctie , en voor de derde reyfe achttien guldens, en daer en bo- ven voor twee jaren by den Gerechte uyt de Landen, Eylanden of Plaetfen van hare refiden- tie gebannen te werden, fonder binnen den voorfchreven tijd daer weder te mogen inko- men, op lijf-ftraffe. XXXVI. Of het gebeurde dat eenige Schepen door contrarie wind of anders, de Zee-gaten inqua- men, en weder uyt wilden, fullen defelve beta- len voor Lootsmans-geldt van de gulde vijftien iluyvers , maer die over het Vlaeck gebracht willen zijn, fullen het volle geldt moeten beta- len } en foo wanneer den Lootsrnan, met advis en toeftemminge van den Schipper endeStuyr- man, als mede door hooghdringenden noodt van wederen windt, het Schip in falvo gebracht fal hebben in't Amelander Diep, fal de Loots- rnan gehouden zijn aldaer te blijven leggen tot desSchippers believen, en dat hec weder ende wint is, daer den Lootsrnan voor fijn legh-geldt genieten fal de fomme van Ces guldenseens, en Koft enDranckbinnen Scheeps boort, omme alfoodan voorts de reyfe met het Schip te ver- vorderen.

-ocr page 1321-

Rakendede Pilotage en Lootsluydeii op Texel 3 &c. 1299

reyiêdesjaers, haer vervoegen tot Huysduy- nen, mitfgaders (is'c noot) op de Ey landen van Texel, om haer te informeren of de jegenwoor- dige Ordonnantie oock werdcachtervolght,hèc getal van de Lpptiluyden Qis 't noodigh) te vermeerderen» ende voorts opalies anoershec ftuck van de Pilotage aengaende, behoorlijcké ordre te ftellen, midigaders het falaris hier voo- rén gefpeeificeert, té vermeerderen i na fylüy- den uyt de gelegenthey c van de iaecke, tijden en Schepen fullen bevinden te behooren: Én wert midtsdien allenen eenyegelijcken, defen ko- mende te raecken of aen te gaen, bevolen hem na den inhouden van devoor/chrevePoincten en Articulente reguleren: Tot wekken eynde foo fullen de Overluyden van de voorlchrevë Lootfluyden fel ver gehouden zijn, foo wanneer de felye Heeren Commiflariflen óp ëlcker re- fpeclive Stroomen of Plaetfenfullen aenkomen* haer in alles te aflïfteren, en de behulpfarne hant in het aen- ende afkomen te bieden ^<fo o des be- hoort, op pcene van arbitrale correctie. Gedaen in den Hage onder Onfen Zegelei den vijftienden September, feftienhonderc vijf entachtigh. - Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Geteeckent, SimottvanBeau- mont,.,. ·                                              > 0_U ITANTIE, Dienende ten behoeve van de Schippers als Lootfluyden, JCk ondergefchreven Lootsman , woenendé ■*■ tot               *                    bekenne omfangen té hebben uyt handen van de Schipper »:          .*.;... woonendeiot          " ■ ,, · dé fommevm,                              guldens*, over 'Pilotage+geldtvan'tSchip . :          diep gaende : ι '.voeten, AElum

öe, of deNombrein't groot Zeyl met bruyn

Teer gefteïdt hebben j yeder letter twee voeten eroot boven in 't Zeyl i na de Maft toe , en war lootsboot de kleyne Schepen voorby vaert, en jjade groote Schepen Zeylt, fal by den Schip- per aengeklaeght werden, ende fal dan yeder bootsman hooft voor hooft voor fijn boeten vijf cii twintigh guldens verbeuren, als oock diefon- der Vlagge-teycken óp de Maft, of Norrlber in 'tZeyh meteen groot en klaer Nomberalsvoor- fchreve vaert, gelijcke vijf en twintigh guldens Jipofc voor hooft, *c eene derde-part te applice- ren als Articul V 1.> fal verbeuren , ende in fes weecken niet vermogen te lootfen., en oock an- dere die het ficn, en den Officier niet aenbren^ gen binnen acht dagen, fullen jn gelijcke boete vervallen. <            -■,.< : lU^l-mi ·.. ;#*1*Π X LI. Isvérdersgeftatueert, dat alle jaren omtrent Allerheyligen een van de Overluyden falafga,en:, ende een ander'aengeftelt by den Officier der Flaetfe, uytden naemvan de Heeren Commif- fariflèn»uyt een nominatie van twee Perfponenj by de blij vende en afgaende,Overman op te ftel- len uyt de Lootfen , die alsdan twee jaren in.be- dieningt fal moeten blijven, doch by verfterfin manieren als vporen, deirelfsOyerledensplaet- ifegefuppleem ;, ;, ■, . J                ., ,l Dat geen liOotfen, pp pcene van vijf en twin- tigh guldens iich fullen vervorderen eenige Schepen, die^llecn invallen fpnder op tegaen, weder iiytteVSrengen, 'tzy haerhy Quitantie blijekehet Vier-enJRaelgeldt, aen die daer toe gelaft zy, voldaenre hebben, zijnde de-Schip- pers gehouden'c felve aen Lantte gaen voldoen, ,ende:de Lootfen daer van kennifle te geven aen haer Overluyden ,; omme wegens foodahige Schepen een ; nette! notitie te houden -, welcke notitie jaeriijeks op fullen zeyriden een aen de Commiilariflén tor,Amfterdam,;ende een aen de Cüinmiflariflentöt.Enckhuyfenrefiderende., . ?Ju -.'-.X'L III.            I .·-. ... Jïndeieu. eyndede vporfchreve prdoönantie tebeter ondèrhoudqnen nagekomen magh wer- den, fullen de voorfchteve Comjniflariflen , of hetmeerendeel van defelve,, ten;minften een

#

WAERSCHOUWINGE. *T\ At opgeene Exemplaren van defeOrdannan- J-^ tiereguüfdgenomen , ofyetsgedaenfalwer- den, ten zy de felve by de voornoemde Heeren Commiffariffen, of een van de felve fal zijn on- der teeckent.              ' ;                       '            f

Niem'e Ordonnantie endeïnftru^ie van de $tat en van Hollandt ende Wefl^-Vries- landt, beroerende het'fluek van decPilotagie en aenkleven van dien, waer na allé aengeno- men Lootfluyden op Vlielandt en ter Schelltngh, haer fullen hebben te reguleren, in date den VijftiendenSeptember>i68$v                                                .

Dijck-graefvan Meden bliek, en de.vifcr Noor- der Koggen» omme op Vlielandt enterSclling, pp het ftuck vande voorfchf eve Pilotage en aen- kleven van dien, behoorlijcké ordre te ftellen, midigaders geordonneerdt, als fy ordonneren by defen i de Poinéten en Articulen hier na vol- gende,' omme by allen ende een yegelijck die fulcksmaghaengaen, nagekomen ende achter- volght te werden. I. Eerftelijck fal hem niemandt, 't zy van Vlie- landt of Vinder Schellingh, van nw voortacn 7 Τ 2                         'm

È Staten van Hollandt en WehVVries- laiidt > verftaen hebbende de menigh- vuldige difordresen exceflen naeft ee- nige jaren hefwaerts in yt ftuck van de Pilotage gepleeght, ende noodigh bevindende %r inne te doen svoorfieri, hebben gecom- tótteert en geauthorifeert de Heeren Mr. Ni* colaes Opmeer i Oud-Bürgermeefter en Raedt «erStadt Amfterdam, Mr. Willem Crap, Raed *J Praïfident-Schepen der Stadt Hoorn , Mr. «jtrentius Florifz, Oud-Burgermeefter ende ^aed der Stai Enckhuyfen, en Johan de Zee,

-ocr page 1322-

PlkcatenenOrdoruiantien. io.Boeck. 4.Tit.

1300

van contravenrie, fal doen reftitueren ·, als mede fal den Officier uyt de boeten, diedoor fijn de voir, of door fijn Gecommitteerde gevordert werdt, gemeten een derde-part, ende d'andere twee detde-parten ful len wefen voor fiecke ende behoefdgeZee-varendèLuyden, als mede«Ge vangenen of anderfins, 't welckfalftaentotdif pofitie van de refpeftive Qfficieren,en beneffens haervan jaer totjaereen regerende Burgermee fter, en een van deOverluyden, die hier toe by defen werden geauthorifeert om den ontfangen diftributie van defe penningen te hebben, en ful- leh de Overtreders haer boetert dadelijck fon* der eenige Rechts- vorderinge in handen van de Geaüthoriièerde voorfz mqeren betalen,op pce- ne dat de onwillige dubbelde boeten verbeuren fullen, waer toe alle de Lootfluyden gehouden zijn de gebreeckige te openbaren, of by fautc van dien, gelijcke boete mede te betalen; gelijk oock een yederSchipper van een Schip, Boe- yer of Smack, komende van een behouden feys, en 't Vlie inkomende» doch byeenSchellinger Lootsman binnen gebracht, gehouden fal Zijn bo Ven het geftelde Lootsman-geldt t'elcks te be- talen fes ftuy vers, ten behoeve vande oudeeh arme afgefloofdeLootsluyden aldaer, volgens Refolutie of Appoftille op hareRequefte, van de voornoemde Sraten, in dato den dertienden April feftien hondértdrieen tachtig, en dat on- der het opfichte en diftributie als vooren* V. De Lootfluyden ftlllen mede fchüldig wefen de Schepen ordinaire te brengen over 't Vlaeck, maer indien de Schippers verder verfoeckenge- brachtte werden, fullen de Lootfluyden't felve niét mogen weygeren·, maer niet te min boven het geftelde Lootsmans geldt, van de Schippers betaelt werden, te weten, indien fy een, twee of drie dagen opZeylen, met de fomme van fes guldens, eens, uyrgefeyt dat van Schepen met Stück-goederen geladen Η negen gulden betaelt fullen werden $ welverftaende, dat alle Schepen buy ten defe Provincie t'huys behoorende, ex- emptdie metOiïèngeladen zijn, in plaetsvan fes gulden mede negen gulden fullen betalen, en foo de felve buy tenlandfche Schepen met Stuck- goederen geladen zijn, fullen fy betalen dertien gulden tien ftuy vers, ende langer onder wegen zijnde als twee a drie dagen, fullen boven het geftelde Lootsmans geldt noch met twee gulden tien ftuyvers daeghs werden betaeldt, bovea haer ordinaris geldt. Item, fullen de Lootfluyden gehouden wefen een mijl buyren dé Gronden aen Boordt te ko-

in eenige Schepen mogen begeven, omdefel- ve binnen de Zee-gaten<iefer Landen, aen de Zuyder.&ee ftreckende , te brengen, ten zy dat hy daer toe alvooren na éxaminatie by de Vöörfchreve Commiflariflen fal Zijn geadmit- teert i fijnen naem hebbe laten aenteeckenen, en een Lootsmans Teycken en Numeroyan dienj door de Officieren hiertoe fpecialijck doen ma- ken , fal hebben ontfangen , midtfgaders by Ee- de belooft de jegenwoordige Ordonnantie en ïnftru&ie, foo veel hem aengaet, na fijn ver- mogen te onderhouden. I L Ende fullen de voorfchreve Commiflariflen niemandttot het Lootsmanfchap admitteren of promoveren, dan kloecke Mans-perfoonen) bo- ven de vijf en twintigh, en onder de feftigh jaren out zijnde, dewelcke oock de Zee-gaten den tijt van vier achter een volgende jaren ten minften fullen hebben gebruyekt > en die daer bcnefïens kennis hebben van de Vlicftroom op te Zeylen. III. Welcke geadmitteerde Lootfluyden tot een teeckeii van hare admiffie het Lootsmans teec- ken, vooren gef oer t* fullen moeten dragen, en het felve aen den Officier van de Plaetshaérder refidentie reftitueren, foo wanneer fy op Oo- it en > Weften of eenige andere Plaetfen komen te varen, ten ware dat eenige toegelaten wierde by de Gecommitteerden, op pcene vandertigh guldens, jegens den geenen die gebrceckigh bevonden fal werden 't febe Teycken in manie- re als vooren overgeleverdtte hebben voor fijn ver treek, ende fullen de felve Lootfluyden, we- der t'huys gekomen zijnde, niet vermogen te lootfen, voor dat fy het voorfz Teycken weder- om fullen hebben ontfangen, op pcene van vier en twintigh guldens·, gelijck mede de Wedu- we of Erfgenamen van de overleden Lootfluy- den, het yoorfz Teycken fullen moeten refti- tueren , binnen acht dagen na derfelver overlij- den , op pcene van fes guldens, waer van de Of- ficieren gelaft werden pertinent boeck te hou- den, die voor't uytgeven van yederLoots ge- nieten fullen tien ftuy vers, IV. Des fullen geen andere Lootfluyden, alsde geene die in manieren als vooren aengenomen en beëdight zijn, mitfgaders het voorgenoem- de Teycken ontfangen hebben, in of uyt de voorfz Zee-gaten eenige Schepen mogen loot- fen of brengen» wel ck Teycken met de Ordon- nantie de geadmitteerde Lootfluyden ooek aen de Schippers gehouden zijn re vertoonen, eer fyluyden eenige Schepen in ofuy t?de voorfchre- ve Zeegaten lootfen en brengen, op pcene van vier en twintig guldens, foo dickwils fy ter con- trarie gedaen fullen hebben, en foo wanneer aqn andereeenige overtredinge defesbekent is, en fy het den Officier niet en openbaren , die ful- len van gelijcken hooft voor hooft elck vier en twintigh guldens verbeuren, welcke voorfchre- ve boeten den Officier aen den Stierman van het Galjot, foo dickwils fal verhalen, als by yemant die met hem gevaren heeft, eenige overtredin- ge gepleeght óf verfwegen fal wefen, die oock daer en boven het ontfangen Loots-geldt, incas

men,

fal

de, derde en vierde Ton aen Boordt komt maer vij ftien ftuy Vérs van dé voet j in plaets van eenegulde, genieten j ende indien de Lootsman door ongelegen theyt van ftorm, ofdat'ergeen Vaertuygen zijn, op het VHaeck gekomen we- fende, uyt het Schip niet kan geraecken, tal ais dan by foodanige toeval eene gülde van de voet genieten } doch indien 't Schip in het inkomen door Ys-gangh verhindert wiert, en viertlagen in'tRuySofdeSlootgeberghtenwelvertuytw hebben gelegen, foo fal het Loorsmans-gewrc

-ocr page 1323-

			Racckcndé de Pilotage en Lootfluydèn op Vlielandt, &c. 130
				hebben op de Tonnen en Kapen, of die oock verdreven, ende o f de Gronden oock verloopen zijn, het welcke fyluyden oock daer en boven fullen moeten doen ibo menighmael her een ftorm gewaey t fal hebben, en t'elckens hare on- dervindingc op gcfehrifte ftellen, met byvoe- ginge van dagh en datum, omme het felve t'al- lentijden, fulcks gebeurende, aen de Heeren Commiflariifen en Opiïenders van dieatef er- toonen, en van hare naerftigheydt te doen blij- ken. ■■■ .\- . ι x. Ende in gevalle hét mochte komen te gebeu- ren C't welcKGod verhoede) dat éenig Lootfc man een Schip by moecwil, ongeluck, forgh» loosheytofquadegiifinge aen de grond quame te zeylen». fal ibodanige by Commiflariflèn, na genomen kennifle, 't zy met fufpenfie, depor* tementjbanniflement, of fwaerder ftraffen aen den Lijve, felfs oock met dé doodt geftraft wer- den; naergelegentheyt van faeckenj doch in- dien daer toe redenen van merckelijck onge- luck, fubitéveranderinghvan Weder of Stroo- men, ofte andere éxcufe meriterende , moch- ten dienen of bygebracht werden, fal by Cqm* miilariflèn fulcks werden gemodereertj als na gelegentheydt bevonden fal werden te bèhoo- ren, en werden by defen de refpeftive Officieren gelaft hun aengaende dufdanige exceflen be- hoorlijck te informeren, de informatie» aen dé Heeren Commiflariflèn over te fenden, en (des noodigh zijnde) de Lootfluydèn diede voorfz exceflèn fouden mogen gepleeght hebben, in vérfeeckeringh te doen nemen, oock vervol- gens tegens defelve, na exigentie van faecken te procederen. En by aldien eenige queftie óf misverftandc quamtérijfentuflehen de Schippers ofte Eyge- naers van de gebergh.de Goederen, en de Lootf- luydèn , Schuytevoerders , Kaeghluyden of Bergers, over het Berghloon van Schepen of Goederen, die inZee drijvende, reddeloos of béfchadight,of oock uyt gefoncken Schepen werden gevift, geberght of binnen gefleept, ful- len foodanige queftien moeten werden afgedaen by den Commiffaris, foo de Schepen ontloflen daer een Commiflaris woont, of by goede Man- nen , die de voornoemde Commiflaris ordonne- ren fal, en fullen de voorfchreve Commiflaris of goede Mannen, die de voorfchreve queftien afdoen, voor haer moeyten of vacatie trecken twee ftuyvers van de gulde, te weten, eene ftuy- ver van de Eygenaers van'tgéberghde Schip en Goede, en eenc ftuy vér van de Bergers, en ful- len de Schippers, Lootfluydèn en Bergers, ofte de Eygenaers van de Schepen of gebergde Goe- deren,voor den Commiflaris of Goede Mannen moeten verfchijnen, en driemaeldoor een No- taris tbt haren koften gedaghvaert zijnde, fón- der te compareren , by default werden gecon- demneert, fonder dat daer van eenigh appel fal vallen, anders als aen Onfe Gecommitteerde Raeden in Weft-Vrieflandtende den Noorden quartiere, die hier roe expreflelijck werden ge- committeert» waer na foo welde Schippers, Lootfluydèn j Bergers als de Eygenaers van de i                                                                              ge*
		verdient zijn , enden Schipper gehouden we- (gn den Lootsman fijn verdiende geldt te beta- len, en daer en boven noch voor fijn vier legh- llagen de fomme van van drie guldens eens, doch indien den Schipper den Lootsman aldaer lan- ger wilde houden > dac den Lootsman boven koften dranck daer voor fal genieten vijftien ftuyvers van de voet, doch indien den Schipper 'iSchip over 't Vlaeck wilde gebracht hebben» f0o fullen de leghdagen in'topfeylen dadelijck cefleren» en fal den Lootsman fulcks gehouden zjjn te doen voor vijftien ftuyvers de voet», en dac van nu voortaen niemant als geadmitteerde Lootsluyden de Schepen van 't Piereyeldt de yiie-ftroomen mogen opzeylen, op de boete van vijf en twintigfa guldens, foo menighmael als fulcks gefchiedt, te verbeuren, teappliceren de voorfz boeten als in 't Articul IV·, ftaet. V I I. Alle de Schepen van Ooften, Weften, Mof- covien of daer omtrent, als mede van Bergen, Drontem ende van Ter Neufen komende, acht voeten diep gaende ende daer boven, obck de Smacken met Kooien geladen, willende het Vlie inkomen, fullen gehouden zijnLootsfluy- dentegebruycken die haren dienft prefehteren, fchoonfy een Lootsman uyt de Zond of elders ingenomen fouden mogen hébben, ende fullen de felve niét mogen weygeren, maer moeten be- talen volgens defc Ordonnantie, en by weyge- ringefal de Lootsman den Schipper ter plaetfe daer hy aenkomt moeten vervolgen, om fijn be- talinge (met de koften daerom gedaen) recori- fequeren, voor welcke koften hy genieten fal twaelf guldens * wel-verftaende dat de Smacken vicr,vijfen fes voeten diep gaende, mitfgaders deGröenlandsvaerders,. fullen betalen tot voor deSloot vier en twintigh ftuyvers, en dan vry zijn, 'voor de voet, en over hét Vlaeck vier en dertigh ftuyvers voor de voet: De Schepen ko- mende van Normer, Dronthem, Romsdael, ge- laden met Packen, Yfer, Traen, Deelen ende andereStuck-goederen» fullen betalen fooveel veel Huyr-loon als de Oofter-vaerders, fónder «enige exceptie, doch de Smacken, diepgaen- détieiï of minder voeten, komende uyt de Ey- der, Jutlandt en Noorwegen, 't zy met Ballaft of metOflen, fullen gehouden weien ce betalen vijftien ftuyvers van de voet, indien de Loots- luyden buy ten Gaets aen boordt komen, en bin* oen de Sloot gekomen zijnde, fullen fy uyt de Schepen mogen ver trecken $ wat Lootsman hem vervordert eerder uyt de Schepen tegaen* fal verbeuren twaelf guldens» t'applicéren ibo alshetvierde Articul medebrenght, doch foo fe Schippers de Lootsluyden begeeren te hou- den tot over bet Vlaeck, fullen aen de Loots- löyden noch vijf ftuyvers van de voet, boven de vijftien ftuyvers moeten betalen > van gelijcken •öct Stuck-goederen geladen zijnde, fullen haer ^guleren na het XIX, Articul, exempt Hour, Ballaft en Oflèn. ··--■-..             VIII. e De Lootfluydèn fullen gehouden wefen eens t€r roaent de Gaten in en uvt te zeylen, de diep- te van de felve te peylen, mitfgaders op de Ga- ten goede acht te nemen, en naeuw reguard te

-ocr page 1324-

ï 302 Placaten en Ordonnantien. ι aBpeck., 4,Tit. geberghde Goederen of Schip haer fullen moe-   behooren, vermogen de voornoemde Schip ten reguleren j op pcene, dat indien ( buyten j pers, Piloten, Eygenacrs ende Bergers voor Vermoeden) foodanigeafmaeckingeofAccord   haer te citeren, endebt dwingen voorhaetluv- byyemant anders mocht werden of wefcnafge-   den te compareren, ende oockdeVonnifienin daen,dë voornoemde Commiflaris het recht van   de voorfziaecken te wijfen, tegen de felve ter de voornoemde twee ftuy vers te trecken, volko*   executie te ftellen , daer in de Officieren ende tttentlijck fal behouden, en de Overtreders van   Magiftraten van die Plaetfen refpeftive, daer

dien/chuldigh zijn fulcks aen hem, fonder eenig tegerifpleecken, prompt, parateiijck, en fon- der eenigeRechts-pleginge te betalen, opeen boete van vijfentwintig guldens daer en boven .te verbeuren, fulcks alles mede aen de Gebreec- kige en Overtreders van dien, met parate exe- cutie als boven te verhalen ; ende in gevalle ter plaetfe daer de voorfchreve Schepen loftem geen Commiflaris foude mogen zijn, fullen de voorfchreve queftien werden getermineert by

onderde voorfzPilootenen Bergers woonach, tigh zijn, den Schipper ofte Eygenaer allebe- hoorlijcke hulp en fubfidie van Rechten gehou, den lullen wefen te bewijfen, indien fulcks aen haer by den Commiflaris werdt verfóchté :>i?. .:;;.:-jf':":";»:"Ι Ί :n X I:L* .· φ , ; ·;,.,,_ Ende fullen niette minde voorfchreve Offi- eieren gehouden wefen haer behoorlijck te in- formeren en procederen tcgens allePiloten en

het Gerechte van de Plaets daer het Schip of j Bergers, onder hare refpeftivejurifdiftie woo- Goedtt'huysbehoordt, ofkomtteioilcn, fon- : nende, diedefe Ordonnantie fouden mogen der dat de Luotiluyden of Bergers fullen vermo- j concravenieren, ende totdien eyndeverniogen gen hetSchip,Goedr»Wrack,Ancker,of Touw, I defelve Piloten enBergersby preventie voor de eenigh ander Goet of Goederen by haer te be- \ refpeftive Gerechten van hare Plaetfen te caufe- houden, tot dat eenigh Accord gemaeckt fal | ren, ter faecke van de boeten, poenen enftraf.

wefen, maer fullert gehouden zijn op het fpoe

fbti diefy door deovertredinge van defe Ordon- nantie fouden mogen verbeurt of verdient heb- ben , als mede regens de Lootiluyden die uyt de Schepen vertrecken eer de Schepen in 't üy t-zey- len volkomentlijck in Zee zijn, onvermimdert nochtans het recht den Gommiffaris of Gèni- miflariflen by't XL Artitul verleent; 'Wei ' X I IfiéïüJooJ U .:--, Ballaft-Schcpen en Boeyers uytvarende, fe!> len betalen tot tien; voeten toe y acht ftuyvfers dèvoet, elf voeten tieii ftuy vers de voet, en meerder voeten, twaelf ftuy vers de voet, en by Weygeringé, fatden Schipper wederkomen- dei door den Lootsman mogen vervolghtwer- den tot de plaetfe yah fi j.n atrivement toe,in cöh- formitéVan *t V l ï. Articül, waer van deNoord- vaèrders in 't uytzeylen geëximeertzijn ji'yande Schepen, eenderdepartStuck-goedereninheb- bende,en daer boven, fullen deLootiluydehin ïuleken geval genieten voor uyebrengen, als volght; namentlijck, vaneen Schip of Boèyer, diepgaendevièri vijf, fes, féven en achtvc-eten, fêsgüldens, enfoö voort,-gelijck mede is be- grepen in de Ordonnantie^van Texel Articül VL; ■- ψ «η ■ '^ ■■■üiü - : ;

dighfte alle hulp en afliftentie te bewijfen, op poene van vijftigh guldens»boven de fchadedie daer fal komen te ontftaen, door dien het Goet ter plaetfe daer het t'huys behoorde, niet en was gebrachtiwel-verftaeride ,by aldien'tSchip hier teLande niet t'huys en behoorde ν en weder uyt Wilde gaen, dat fulcks daer by- de naeft-gezete- neii Gerechte fal werden afgedaen, en weiden de Berger of Bergers geauthorifeert ommfe een Schip of Schuyt te mogen huyren tot Iaftevan den Eygenaer, om het geberghde Göedt daer mede te feynden daer 't behoort, mitfgaders een Perfoon daer by te ftellen of fenden, om'c Berg- loon teontfangen, welcke voor fijnReys-ende Teerkoften boven het Bêrgh-loon fal genieten twee gulden daeghs > en fal voortaen niemandt, 'tzy met Galliot,Kaegh of Schuyt eenig Ancker of Touw vermogen op te viflèn, fonder confent Vanden Schipper, Stuyrman of haetGefubfti- tueërde, oppcenevanhondertguldéns, hooft voor hooft te verbeuren j gelijckoock niemant ■'figh' fal vervorderen eenige Böéyen of Boéy* reeps van eenigh Aricker af te fnijden $ veel min te vërduyfteren, nochte eenighAncker feriicU gën öiitftöckeri, op de verbeurte van gelijcke Eöridert guldens als boven van yëderBoeyofte Boey-fèep en Anckèr-ftock , têappliceren als Articül VI., en fullen de Bergers gehouden zijn datélijck het geberghde Ancker en Tonw aen't Schip te brengen , enin'tminnelijckftemëtdiè j van't Schip teaccorderen, is 't mögelijck,of foó niét, twee Mannen in haer Schuyt nemen , om aën Landt op de naeftëPlaets dat gefchil voor de voornoemde Gommiiïaris of ftjnGefubftitueer- dens, af te handelen, en al waer géën Commifla- ris woondt, voor den Gerechte aldaer nagele- gentheyt van faecken. XL En op dat de voorfchreve en volgende Poin- teri beter fouden mogen werden onderhouden, fullen de Commiflaris of Commiflarifleh, ende Gerechte refpeftive daer de Schepen, Wracken, Anckers, Touwen en andere Goederen t'huys

^ De Schepen füllên betalen van f,<

gu/difi^é.

Voeten, 8 8ene;enhalf 9 ■ •^■"· ·> '9 en een half ι lo io en een half; iï ' ■ '' ■·■ ';;; Hen een half t% ! ■12 en een half I 13 en een half 14 14 en een half 15 15-en een half 16

13-

22'

-ocr page 1325-

f Rakende de Pilotage en Lootsiuyden op Vlielandt, &c.

guld. fltiyv,

Voeten, 18 en een half 19 19 en een hal f 2 o

Voeten, 16 en een half ij en een half 18 ' 18 en een half 19 en een half 20

27- 30- 40— 44- 48— 58-

• 10 ■ o I o > o o •   o o o en

X VI. Voor Winter «loon, beginnende den eerften September, foo het Schip over het Vlaeck zeylt, en dat fal dtiyren tot den laetften Maert daer aen volgende. Van yeder Schip of Smack, diep gaende

En dieper, van yeder voet twaelf guldens

halve voeten fes guldens meerder te betalen. XIV. De Lootiluyden fullen gehouden wefenter- ftont na dat fe de Schepen aen Boordt fullen ge- komen wefen, den Schipper of Stuyrman af te vragen hoe diep dat het Schip gaet, ende den Schipper of Stuyrman oock gehouden zijn daer op pertinente en oprechte verklaringe van hét diep gaén van fijn Schip te doen > ende des ver- focht zijnde, by gefchrifte onder fijn handt- teeckening aen hem Lootsman over te leveren; endeindien den Schipper of Stuyrman*eenige heele of halve Voetr alen van het diepgaen van fijti Schip komt te verfwijgen, fullen voor ye- der voet, de halve voeten na advenant te reec- kenen, verbeuren feftien guldens de voet, ten profijte vanden Lootsman; fal van deinkomen- deSchippers, foo Oofter-als Noord vaerders, het hier navolgende Lootsmans- geldt moeten werden betaeldt, na dat de Schepen diep gaen, deOorlogh-fchepen mede daer in begrepen, by heele en halve voettalente reeckenen, daer van deSmackenvierenies voeten diep gaende, en de Noord-vaerders, alsin'tV II. "ikmcuitëüyt- gedruckt,blijvengeëximeert; ;;'iEv         ;- a$& '■■·■■'.. XV. Te weten , voor Somer-loon , beginnende banden eerften April, by aldienhet Schip op diendagh over het Vlaeck zeylt, want van nu •voortaen fal het Somer-loon en Winter-loon gereeekent.werden na den dagh dat het Schip over het Vlaeck zeylt s en niet dat het ingeko- men of uytgegaenis; Van yeder Schip of Smack, diep gaende ->- \

Voeten, 4>f»6>7'>8en9 9 en een half 10 10 en een half 11 enten half 12 12 en een half •I3        h,r.-: 13 en een half *4 14 en een half 1 ƒ en een half 16 16 en een half \f 17 en een half i8eneenbal£ i9 19 en een half ZO

XVII. Ende fullen de Schepen, boven de twintigh' voet diep gaende, voor elcke voet die fy dieper gaen, betalen vijf en twintigh guldens de voet, de halve voeten na advenant te reeckenen, maer van quartier-voeten fal niet gereeckent ofte ge- trockeri werden I op pcene van twintigh gul- dens/' '':;,ί ' ■' · ■ ■ ■' -ihvdb X V III. Sullen mede de Ooft-Indifche Retour-fche- pen, uytïndién kamende, moeten betalen in plaets vantwee guldens fes guldens, waer voor de Lootiluyden gehouden fullen zijn twee wcl- ervaren en geadmitteerde Lootiluyden op yeder Schip over te fetcen, fonder daer voor yets meer te mogen genieten, op pcene als boven; maer foo meerder Lootiluyden verfocht werden, ful- len de felve oock gehouden zijn over te komen, yeder Lootsman (buy ren de twee voornoemde) voor enckel loon: Ende fullen alle de felve ge- houden zijn in de Schepen te blijven tot op Pampus, endatvoorhetfclve loon alhier uyt- gedruckt j en in gevalle her mochtegebeuren, dat'er eenige Ooft-Indrfche of andere Schepen voor het Land komende, o~n of twecLcots- luydefi met believen van den Schipper , Stuyr- man of Commis in yeder Schip overgekomen waren, ende door contrarie .Wind of Stroomen Texel

Voeten, f)<J}7»8 en 9 9 en een half 10 ,10 en een half ii 11 en een half 12 12 en een half β 13 en een half 14 en een half 15" en een half ïö 16 en een half '7 17 en een half 18

-ocr page 1326-

1*04 PlacatenenOrdonnantien. io.Boeck. 4.Tk.

13 en een half 14. en een half if 15-en een hal f 16 16 en een half 17 en een half 18 18 en een half 19 19 en een half 20

Texel voorby drijvende, foo op't Vlie, Ame lander-gat, o f andere Plaetfen, mochten komen te vervallen, dat het Schip by andere Lootiluy- den binnen gebracht wierde , fuHen evenwel de eerfte Loorsman of Lootiluyden voor haer moevte en tijdverfuym genieten de helft van het geheeleLootsrnansgeld > gelijckoockin geval- le de Schepen, voor 't Vlie gekomen zijnde, na Texel of andere Plaetfen, door voorfz interval- len quamcn te geraecken, en alfoo mede door andere Lootiluyden ingebracht te werden, de eer ft-overgekomene Lootiluy den inigehjcksde helft ontfangen fullen van de fommem deOr- donnantiegefpecificeert, ende fullen de laetfte Lootiluyden, die het Schip fullen binnen bren- gen, ontfangen en genieten het volle Lootsmans geldt, in maniere ende alfoo gelijckpf de eerfte Lootiluyden in't Schip nietgeweeften waren i doch of eenige Ooft-Indifche Schepen m Zee gelopen waren, en door contrarie Windt, or ander ongeval weder genootfaeckt wierden bin- nen te komen, fal van defelve over Lootsmans geld niet meer ontfangen werden als van andere particuliere Schepen , in conformité van dele Ordonnantie, betaelt moet werden. XIX. Alle Schepen van Weften, Ooften , uytLe- vante, Barbaryen, Genua, de Eylanden van Canaryen, Spaigne, Vranckrijck, Engelant, Mofcovien, Groenland, Deenemarcken, bwe- den, Koninghsbergen, Dantzick, Riga,Bergen, Drontem, Der Neus, Normer, Romsdaelcn andere Plaetfen komende geladen, 't zy met Traen, Walvifch-fpeck ofBaerden, oock min- deralseen derde-part, maer met Yfer,Packen, Sacken, Loot, enalles'tgeene metdeCoriiaec overgehijft, ende met de handt overgegeven werdt, tot een derdepart toe en daei boven, lul- len voor Stuck-goederen gereeckent werden, exemptalleHout-waren, die voor geen Stuck- goederen fullen gereeckent werden, fullen ge- houden wefen van twee, drie guldens te beta- len·, weUverftaende dat alle Schepen uyt defe Quartiercn komende, ende een derden-deel Stuck-goederen geladen hebbende of meer, ful- len voor Stuck-goederen gereeckendt werden, midtsdatdereftevan Sout,. Kierck en dierge- lijcke ilechte warengeladen zijn} wat Schepen beneden een derdepart Stuck-goederen zijn, fullen betalen volgens de voorgaende voertalen, in de Ordonnantie begrepen, alle Schepen uyt Genua en Weft-Indien, het Vlie inkomende, fullen voor Lootsmans-geldt betalen als volgHt:

Des fullen de Schepen uyt Weft-Indien, Bra- zil, of van de Kuilen daer omtrent komende, half geladen met Stuck-goederen, betalen als de Guinecs-vaerders, maer die met Sout uyt Weft- Indien of uyt de Straet komen, fullen alleen be- talen als andere Sout-fchepen, volgens defe Or- donnantie. Wel-verftaende dat de Lootiluyden van de Schepen, welckezijn in een grooteri ftorm of onweder, item Ancker, Maft, Touw of Roer,- loos, fullen ingebracht hebben, boven het ordi- naris falaris noch foo veel meer fullen genieten, als by den Commifiaris, of goede Mannen by denCommiflariste ftellen, fal goedtgevonden werden , midts betalende de twee ftuyvers als Articul X., ende oock in de Ordonnantie van Texel Articul XII. ftaet. χ χ r. $ullen infgelijcksalle Lootsluyden gehouden zijn de Schippers of Schepen binnen de Gaten leggende (des verfocht zijnde,) voor een rede- lijck loon in Zee te brengen, maer 's Landts Schepen» diepgaende veertien voeten, fullen in'tuytzeylen betalen acht guldens, en dieper gaende, foo veel als andere uytzeylende Sche- pen, na de mate der roeten j wel-verftaende datfe half foo veel fullen geven als de Stuck- goeds-vaerders, fondcr meer als een Schip Ver? fens aen te mogen nemen, op een boete van drie guldens» en fal oock niemandt, eenigh Schip aengenomen hebbende, aen een ander over- doen , maer den Lootsman fieck wordende, lal den Schipper mogen huyren wien hy wil, op de. boete van drie guldens, voorden Armen op Vlielandt of der Scheliingh. Indien eenigh Schip voor het Landt komen- de by nachte of anderfins, en geen Lootüuyaen fiende of bekennende, eenige Vinchers,gec geadmitteerde Lootiluyden zijnde, mocme o jegenen of vernemen , ende verfoeiendejan de felve binnen de Zee-gaten gebracht te wer den, lullendeVüTchers gehouden wfel£f' ve denSchipper te kennen tegeven, otte^u fins, om reden voorfchreven, haer in <x', pen > van welcke verfocht werden, mogen & ven > behoudelijck dat de geadmitteerde u> luydenrnaderhandtdefelveSchepenaenboorof komende, en haerdienftprefenterende^ den ViiTcher daer binnen zijnde, iulienn^den geprefereerc en aengenomen werden» yoor.

Namentlijck, diepgaende

{gutd.fiuyv.

—  o — 10 —  o —  o —  o — 10

20- 31,- 25"- 27- 29- 32- 34- 36- 39" 4-2·

8 voeten 8 en een half 9 en een half io ι o en een half II 11 en een half 12 12 en een half J3

o o o o

-ocr page 1327-

			Rakende de Pilotage en Lootsluyden op Vüelan d^ &c. 15 05
		yoorfchreven Viflèher gehouden zij η hem we- der uyt bet Schip te begeven, ten ware hy mee de nagekomen Lootsluyden het Lootsmans- geldt half en half begeerde te participeren en ge- nieten, het welcke den eenen enden anderen vryfalftaentedoen. ihWflÏQ.ayBÊi X XI II· 6V3i^T. Maer in gevalle den Vifïcher het Schip bin- nen deeerfte Tonne gebracht hadde, voor en aleer de voor fchreve ordinaris Lootsluyden aen Boordt komen, fal als dan den Vifïcher niet ge- houden wefen teruymenj nochtevanhethalve Pilotagie-geldcafitanttedoen.            · rfifo* u .■..·.:.·.-:;■ , Χ.Χ·Ι %M · ■             )9'n{H Item, fullen alle Schepen, in noodt zijnde, twee Lootfluyden mogen verfoekenende inne- men, en de ièlveidubbclt "geldt betalen j maer indien rbuyten des Schippers verfoeck , meer Lootfluyden als een in het Schip overkomen, fullen de felve niet hebben te pretenderen, ten wareheriyetswierdegeichoncken. , > · v /-/,',-, X X-Vr           i^oall •DeLootfluyden, wanneer fyeen Schip bin- nen" gebracht, enhaerverdiendefalaris ontfan- gen hebben *j fullen den Schipper daer van Qui- tantie moeten geven, innehoudende de diepte van het Schip, ende de fommevan haer.falarii ontfangen, by haerNaem, Merck, ofyemandt anders vaji; harent wegen getceckent, welcke Quitantie-de Schippers mede van deLootfluy- dengehouden fullen wefen te vorderen, om dienvolgende hec Lootsmans-gek van de Koop- luyden wederomme té mogen ontfangen, of ful- len de Koopluyden anders niet gehouden zijn eenige reftitutie te doen, en daer én boven fal «Jen Schipper en Lootsman elck verbeuren fes guldens. „ ■                                  'v; ' ■ jjaw jjgbuc XIVI.....φ0 En fullen geen Lootfluyden haer vervorde- ren in eenige Schepen tegaen, omme defelve uytofin te lootfen , droncken zijnde, noch geen meer als een Schip in een Vloot mogen aennemen, op pcene van fes guldens yeder rey- fe te verbeuren, en daer en boven fes weecken te wefen gefufpendeert. · XXV I I. Sal oockjiiemant van de Schuy te-voerders of Lootfluyden» als de windt goetwaeyt, vermo- gen meer als een Schipper, die hy uytzeylen fal, met fijn Schuytaen Boordt te brengen, op de boete van negen guldens, hy de geene te ver- beuren die 'ε felve contrarieért, dan foo't ge- viel dat'er eenige Schippers inde felve Schuyt quamen, fullen gehouden weien elck een Loots- man mede te brengen, om haer Schepen uy t te Zeylen, ten warede Schippersverklaerden haer Lootsluyden binnen fchceps-boordt te hebben, «n oock met namen en toenamen defelve Loots- 'uyden wiften te noemen, op poene van die con- trarie doet (foo wel de Schuytvoerders als Lootsman 3 'tzy wetens ofte onwetens» door «chtvaerdigheydt of anders, vanelcken Schip- per, die hy fonder Lootsman aen boord brengt, v«rbeuren fal negen guldens, oock de Schuyt- Joerder aen Landt komende, fal gehoudenzijn ^n Officier de namen van de Schippers die hy 'en boordt gebracht heeft» neffens de namen IV. Deel.
					vande Lootsluyden die in de Schepen zijn, per- tinentelijck op te geven , op de verbeurte van achttien guldens, t'appliceren als Articul IV. XXVII I, Sullen mededeSfUyrluyden van deGallioten ofLoots-booten, tot vermydinge van alle on- luften en oneenigheden, een van degeadmit- teerde Lootfluyden , welcke fy voorde be- quaemfte fullen houden, mogen overfetten, of laten overgaenin't Schip welcke fal dienen inge- bracht, fonder dat de andere haer daer tegen 't felve fullen mógen onderwinden,op poene van fes guldens, ten zy de Schipper een ander uyt de LQots-ichüyt begeert. - /' ·              - , ·ƒ,■■: X X,I X· ... '        #i '*"'·'"'-' Ende fullen de geadmitteerde Lootfluyden haër LootsmansTeycken nietverrriogen te ver- fetrëft"y veraliehéren ofte verdrindken,op peëné als in''t III. Articul van de gemelde: Ordonnan- tie isgéftatueert. <'■■              ■ : u ^ . ■ ÖoJ h i ■ XX Xoowpl * :»■· h) Indien yemandc niét geadmittéért zijnde tot het Officie van'tLöotimanfchapllèm onder* wonde eenige Schepen uyc of in té lootfen,' fal verbeuren vier én twintigh guldens,-t'applkë-* renais Articul IV- :-                   - ' x x x L.,            cS# Sal oock niemant eenige van de geadmitteer- de Lootfluyden opentlijck op dé* ftrateri of ftranden, of in de Hüyfèn of Herbergen wegen haer Officie mogen naroepen, béfpdttén, injü- ricr'cn, dreygen, of éénigh letfèl aèndoen met woorden of wereken, op peene van fes guldens voor de eerfte reyfë, voor de tweede reyfe van twaelf guldens en arbitrale corrëftie i en voor de derde reyfèachttien guldens , en daer en bo-* ven Vóór twee jaren: by den Gerechte uyt de Landen ΐ Eylandén of Plaetfèn van harereiiden- tie gebannen te berden, fonder binnen dèh voorfchréven tijd daer weder te mogen inko- men, op lijf-ftraffe. ' ■             -' ::- "X-fllLi:^--:' Of het gebeurde-· dat eénigë Schepen door contrarie wind of anders, de Zèê-gateninqua^ men, en weder uyt wilden, fullen défélvebëta^· len voor Lootsmans-geldt van deguldevijfden ftuyvers, maer dié over het Vlaeck gebracht willen zijn, fullen hét volle geldboeten bèta-: len} en foo wanneer den Lootsman, met adyis entoeftemminge vanden SchipperéndéStuyr- man,als mede door hooghdringöftden höödc van weder en windt, het Schip in mIvo gebracht' fal hebben in't Amelander Diep y* fal de Loots- man gehouden zijn aldaer te blijven leggen^öt' desSchippersbelieven, en dat hét wederéride wint is, daer den Lootsman voor fijn legh-gelde genietenfalde fommevan achrguldenseens,en. Κofl en Dranck binnen Scheeps:böort, ottime alfoodan voorts de reyfe mét kei Schip te ver- vorderen.              ''- Kkf: ..»-J il:, \Ui , ,: - ' ■'■■■■■ XX X III. Werdt verder wel expreflèlijekalle Loot flπy- den verboden tegens defè Onfe^Ordoiinantie eenigh complot of gemeenfehap te maecken,om in een beurfe te varen, maer fullen wel irieen Gallioc of Schuyt haer mogeh begeven, op dé boete van vijf en twintigh guldens voor de eérfle 7 V                        reyfe,

-ocr page 1328-

Pkc&ten en Ordonnantien. io.Boeck. 4.Tk.

1506

reyfe, de tweede reys vijftigh, de derde reys honderc guldens» én daeren boven arbitralijck na de gelegencheyt van de faecke geftraft te wer- den , maer de Schuyten gelijckelijck afvarende, ofte famen in Zee zijnde, (uilen vermogen foo t'famentlijek te accorderen» datfe haer tot dien- ftevandekleyne Schepen foo wel als degrootc Schepen eenpaerlijck (uilen laten gebruyeken, op dat die alle met de Lootfluyden geholpen mogen werden, ftreckende alleen tot dien eyn- de, datfy malkanderendan niet inperkulmet prangh van Zeyl brengen > en aen Land komen- de, fullende fy als dan dat Loots-geldt t'famen gelijckelijck als uyt een beurfe te deelen heb- ben. : * 1 ·χ x, xiv. . De Schepen van Ooften, Noorwegen en daer omtrent komende, en een Lootsman met con- fent van de Gecommitteerde voor Stuy rman en Lootsman gehuyrt hebbende , fullen evenwei gehouden wefenvoor de Zee-gaten een Loots- man over re nemen, ende den fel ven het loon te betalen volgens defe Ordonnantie, fullende dit Loptsmans-geldt half en half genooten werden* midts dat den Lootsman 4 die met eenGalliot aen boordt gekomen is, in de Sloot vry fal zijn. 0-r: \ UfiM XXXV; Ende fa| yeder Loots-bopt moeten voeren eeri wit Vlaggetje op de Maft, daer de Nombre groot en klaer in geilen kan werden, van 1,2,3," φ, y., tot het getal van de LootfmansSchuyten toe, of de Nombre in't groot Zeyl met bruyn Teer gefteldt hebben, yeder letter twee voeten groot boven in't Zeyl, na de Maft toe, en wat Lootsboot de kleyne Schepen voorby vaert, en nadegroote Schepen zeylt, fal by den Schip- per aengeklaeght werden, ende fal dan yeder Lootsman hooft voor hooft voor fijn boeten vijf en twintigh guldens verbeuren j als oock diefon- der Vlagge-teycken op de Maft, of Nomber in 't Zeyl, meteen groot en klaer Nomber als voor- fchreve vaert, gelijeke vijf en twintigh guldens hoofe voor hooft, t'appliceren alsArricul IV., fal verbeuren., ende in fes weecken niet ver- bogen tejöotfen , en oock andere die het fien, en den Officier niet aenbrengen binnen acht da- gen > fullen in gelijeke boete vervallen. ;,;.:>■·. · (..,·.#"'Χ.Χ VT. .... Ende fal yeder Lootfman by het Schip om uyt telootfen, moeten en gehouden zijn te blijven, fonder een ander te mogen aennemen voor en al- eer heteerfte fal ;wefen uytgebracht, op een boe- te van vijfen twintigh guldens,en fufpenfie voor deji tijde van twaelfweecken. XX XVII. Pat de Lootfluyden eenigeSchepeft fullende uyt of inbrengen, de Schipper niet laftigh fullen Zijn om meer als een Lootsman op te dringenden overtefetten, nochte met het voorzeylen van Galliots of Schuyten eenige extraordinaris ko- \

per niet anders fal werden betaeldt als enckel Lootsmans geldt. XXXVIII. Geen Lootsluyden fullen oock vermogen ha re Ordonnantien over te geven, ondereenigh pretext, dan alleen om ten Oorlog of ter Koop- vaerdye te varen ■> ende foo wie defelve om eeni- ge andere redenen komt over te geven, fal hem' foo wanneer hy die daer na wederom begeerd/ werden geweygert, en foo wanneer de Sche- pen by Viflchers fullen wefen ingebracht, fal het felve. niet op eenigh bedingh in Zee gemaeckr werden betaelt, maer fal by den CommiiTaris of fijne Gefubftituecrdens , of door goede Man- nen, by de felve daer toe gefteldt, werden af- gedaea, na gelegenthey t van faecken. Is verders geftatueert, dat alle jaren omtrent Α llerheyligen een van de Overluyden fal afgaen, ende een ander aengeftelt by den Officier der Plaetfe, uyt den naem van de Heeren Commif- farifien, uyt een nominatie van tweePerfoonen, by de blijvende en afgaende Overman op te (tel- len uyt deLootfen, die als dan twee jaren in be- dieningefal moeten blijven, doch byverfterfin manieren als vooren, deiïèlfs Overledene plaet- fe gefuppleert.                           c X L. Dat geen Lootfen, oppcenevanvijfentwin-ί tigh guldens (ïch fullen vervorderen eènigc Schepen, die alleen invallen fonder op te gaen, weder uyt te brengen, ,'tzy haer by Quitantie blijeke het Vier* en Paelgeldt, aen die daer toe gelaft zy* voldaente hebben, zijnde de Schip- pers gehouden't felve aen Lant te gaen voldoen/ ende de Lootfendaer van kennifle te geven aea haer Overluyden, omme wegens foodanige Schepeneen nette notitie te houden·, welcke notitie jaerlijcks op fullen zeynden een aen de CommiiTariflèn tot Amfterdam, endeeenaen de CommiiTaris tot Enckhuyfen refiderende. X L I. Ende ten eyndede voorfehreve Ordonnantie' te beter onderhouden en nagekomen magh wer- den, fullen de voorfehreve Commiflariifen, of het meerendeel van defelve, ten minften een reyfe des jaers, haer vervoegen op Vlieland en ter Schellingh, om haer te informeren of de je- genwoordige Ordonnantie oockwerdtachter- volgt,het getal van de Lootfluyden (is'tnoo- digh) te vermeerderen, en voorts op alles anders het ftuck van de Pilotage aengaende,behoorlijc- ke ordre te ftellen, midfgaders 't falaris hier voo- ren gefpecificecrr, te vermeerderen, na fyluy- den uyt de gelegenthey t van de faecke, tijden en Schepen fullen bevinden te behooren: EnwerC midts dien allen en een y egel ij eken, defen ko- mende te raecken ofraentegaen, bevolen hem na den inhouden van de voorfehreve Pointe en Articuien te reguleren: Tot wekken eynde foo fullen de Overluyden van de voorfehreve Lootfluyden felver gehouden zijn, foo wanneef de felve Heeren CommifTiriflen op elcker re-

ftcn inbrengen tot lafte van den Schip

t, _ op.............................

een boete van vijf entwintig guldens, ten zy den fpe&ive Stroomen of Plaetfen fullen aenkomefl,

haer in alles te aflïfteren, en de behulpfame hant in het aen- ende afkomen te bieden, foodes&e- hoort, op pcene van arbitrale corre£tie. _

Schipper expreflelijck het felve komttebegee ten s endefal vandie begeerte van den Schipper moeten blijeken, fonder welcke by den Schip-

-ocr page 1329-

Kakende de Pilotage en Lootsluyden op Vlielandt, &c. j 307 woonendetot                          de fomtnevan                               guldens, over Titotage-geldtvan't Schip                        dief

Geden ventacvan d

gaende

voeten. AUum

00-

WAERSCHOUWINGE. ΠΛ-dt opgeene Exemplaren van defe Ordonnan- ■L*tie reguard genomen , ofy ets gedaenfalwer- den, ten zydefelve by de voornoemde Heeren Commijfariffen, of een van defelvefal zijn on· derteeckent.

QJÜ Ι Τ Α Ν Τ Ι E, Dienende ten behoeve van de Schippers alsLootiluyden. JCkondergefch^even Lootsman, woonende 'tot                              bekenne ontfangen te hebben uyt handen van de Schipper

Nieuwe Ordonnantie en InftruBie van de Staten van Hollandten Weft-Vriejlandt, beroerende betfiuck van de Tilotage en aenkleven van dien, waer na alle aengenomen Loot β luyden op Huysduynen^ Helder ■> Tetten^ Calahs- oog, Texel en andere Plaetfen daer omtrent $ haer fullen hebben te reguleren, in date den 24. OcJoberj 16o8.

E Staten van Hollandt en Weft-Vries- landt» verftaen hebbende de mcnigh- vuldige difordres en exceilèn , naeïK eenigejaren herwaërdtsin 't ftuck van dePÜotagegepleeght, en iioodigh bevindende daer in te doen voorfien, hebben gecommicteert en geauthoriièert de Heeren Mr. Nicolaes Wit- fen, Burger rneefter en Raedt der Stade Amfter- dam, Mr. Willem Crap, Burger meefter en Raed der Stade Hoorn, Mr.Gerard Moeskoker', Bur- germeefter en Raedt der Stadf Enckhuyfen, en Mr, Nicolaes Brouwer, Burgermeefter en Raed derStadt Medenblick, ommetotHuysduynen, Helder, Petten 5 Calans-oogh, Texel en andere Plaetfen daer omf rent, op het ftuck van de voor - fchreve Pilotage, ende aenklevenvan dien, be- hoorlijcke ordre te ftellen ; rnidtfgaders geor- donneert, als fy ordonneren by defen, dePoin- ftenen Articulen hier ha volgende, omme by allen en eenenyegelijeken diefulcks rftagh aen- gaen, nagekomen ende achtervolght te wër- oen. ·, ' ;■;'/■' .;' \ !.'";'"■ tj* Erftelijckfaihemniemandt, *cZy vanHuyf- ~J düyneh, Helder, Petten, Calans-oogh, Texel of andere Plaetfen daer omtrent» van nu vóortaenin eenige Schepen mógen begeven, om deiêlve binnen of büyten dë Zee-gaten defer Landen, 'aen de, Zuyder Zee ftreckeride, te brengen, ten zy hy daer roe alvoorens, na exa* minatie by de vóorlchreve Comrtuirariiïen, oP- tehaergequalifideerden, of noch by haer tequa- lificeren, lal zijn geadmicteerc, waer van Aftens »en de Gequahficeërdens fullen werden ter hant geftelt, fijnen haem hebben laten aenteeeke- "én, eneenLoorsmansTeyken ende Numero van dien, door de Officieren hier toe fpecialijck doenmaecken» falhebbenönrfangen; mitfga- ders by Eede in handen van de Heeren Commif- fariiTen, of een van hen fal hebben belooft, dë JegenwQordigeOrdonnantie én Inftru&iei foo ^el hem aengaët» na iïjn vermogen te onder- Men. Ende fullen' de voorfchreve CommiflariiTerij toemandt tot het Lootsmanichap admittef ënof

promoveren, dan kloecke Mansperfoonen, bo- ven de vijf en twintigh, en onderde feftigh ja* ren oudt zijnde, dewelcke oock deZee-gaten den tijde van vier achter een volgende jaren, ten minften, fullen hebben gebruyekt, en dagelijcks daer noch mede befigh zijn, en die daer benef- fens kennifle hebben van de Texel-ftroom op té zeylen, en de fware Schepen behoorlijck kon* nenregeeren. I I t Sullen mede de Stuyrluyden van de Galjoten of Loots-booten, Lootsfehuyten of Twijffe- laersj tot vermijdingh van alle onluftenenon- eenighëdeh, als mede tot fecuriteyt, foo van uytgaende als inkomende Schepen en Goede- ren, een vande geadmitt eerde Loots-luyden* welcke fy voor de bequaemfte fullen houden, mogen overferten, of gelaften over te gaen in het Schip* 't welck fal dienen in- of uy tgebragt* fonder dat de andere haer tegens 'tfefere fullen mogen onderwinden, of hen op eenige beurten of looten te beroepen, maerfaleen yederdie ordre van den Stierman moeten gehoorfamen, fonder daer tegens te doert ofte ondernemen, op poene van fcs guldens, ten Zy den Schipper een ander uyt het Loots-vaertuygh begeert. I V. Welcke geadmitteerde Lootsluyden tot een teecken van haer admiffie, hetLootsmansteec- kën j vooreri geroerdr, beneffens haer Ordon- nantie, fullen moeten dragen, enhetfelveaen den Officier van de plaetfe harer refidentie refti- tueren, foo wanneer iy opOoften, Weften, of eenige andere Plaetfen willen varen, op poene van dertigh guldens, binnen drie mael vieren twintigh uyren, te verbeuren bydengeenendie daeringebreeckelijck bevonden fullen werden t ende fullen de felveLootfluyden, weder t'huys gekomen zijnde,niet vermogen te lootièn,voo£ dat fy het voorfchreve Teecken en Ordonnan- tie wederom fullen hebben ontfangen, nadatfy alvoorens over't verloopen der Gronden ende Gaten ', door de Gequaüficeerdcns als boven, fullen weien geëxamineert en bequaem geoor- dëelt, oppcenëvan vieren twintigh guldens, op dat door Verloopen van Gröraiene^ Gaten, in 7 V 2                     hun-

-ocr page 1330-

1308         PkcatcnenOrdonnantien. 10. Böeck. 4/Tit. hunne abfentie, daerXyonkundighvankonnen ; denStuyrmanvan'c Galjoot, Lootsfghuyt ofte Twijffelaer,foodickwilsfalverhalen,alsbYve mant die mee hem gevaren heeft, eenige over*

tredin

gegepleeghtot verl wegen fal weTcn, die

mede die ten Haringh of Verfchen varen j oock die gefonden werden om de Ooit-en Weft-In- difcheSchepen tefoecken, én bydèBewindt- hebberenvande Ooit-en Weft-Indifche Com- pagnie daer tóe fpecialij cjc werden aengenomen, midtsdat fy (uilen gehouden wefen, eerfeuyt- varen een A£f.e daer van te vertoonen aen den O Meier tottiuyscfuynen en de Helder, ofte op Texel 5 en anders geene; gelijck mede de We- duwen of Erfgenamen vande overleden Loots- luyden,-'tvoorfchreve Teecken en Ordonnan- tie fullen moeten reftitueren, gelijck fy infge- lijeks het Teecken fulieh moeten overleveren^ als fyhaer Officie of Lootsmans-arnpt komen te verlaten, oppcene van fèsguldens, waervande Officieren van Huysduynen, de Helder en Texel» gelaft werden pertinent boeck te hou- den, en alle driemaenden aen Commiffariflen kennisje geven; en fal yeder Lootsman die fijn Lootsman s-*eecken wederom ontfanght, aen den, Officier betalen tien ftuy vers, aïfoo, geen LoDtsiu.yden voortaen fullen mogen wefen,'r zy op Huysduynen, de Helder, Texel, Petten, Calans-oogh, of daer omtrent, die eenige Sche- pen fullen Vermogen binnen of buyten de Gaten te brengen, fonderalvoorens welgeëxamineert tezijnbydeOverluyden Van Huysduynen, de Helder of Texel ,· als Gemachtighden van Com- miffariffen* ten overftaen van den Officier ende een Burgermeefter, ende in voegerivoorfchre- ven behoorlijcken Eedegedaen te hebben, tot voorkominge van eenigh ongeluck aen Schip en Goedt j Lijf ende Leven, op pcfene van vier én twintighi guldens als boven, fullende den Offi^ cier eens jaerlijeks, pf.fop dickmael als Com- rriiffariiièn fulcks ial, welgevallen, gehouden zijn vanlde.oude en nieuw aengeiteldè Loors- • Inyden, eenlijftoyerte fendenaenCpmmijran tiiïên voornoemt. . ;, ,, d ;;; ;-w 1 iafrtfihood· . .. ''.'..■;>γ:\Γ-ι:'·,4 ;v. ■% g*jft"n.6v mlno ,ï En fuHeiï de geadm.itteerde Lootsluyden haer ïi/ootsmansTeecken niet vermogen te verfetten, veralieneren, aen andere uyileenem^pf ver.drinc- ken, of anderfins te vejfdqy fteren, op poene van ièsguldensi             J i·. >·......ι r< BitfflÉ              ü ir ;,- · Des, fullen geen andere Lootiluyden,. als de. geeaedièininaniere als vooren aèngenpmen qn. beèedighc zijn ,· mkfgadershetvooren-genoem^ de Teecken ontfangen hebben, in ofte uyt de voorfchreve Zee-gaten eenige Schapen mogen, lootfen ombrengen, w/f lck^Teedken mefdeOr-, donnantiede geadmitteerde Lootsluydenoock aen 'de Schippers gehouden zijrj te.vertoonen, eer fyluyden eenige Schepen in of uyt de voorfz Zee-gaceh lootfen ende.brengen, op pcene van vier en twintigh: guldens > foo dickmaeis fy ter cdnrrarie gedaeofullen hébben ·, en fop wanneer aen ande'reneenigê overtredingedefes bekent is, enfy het den Officier op Texel of Huysduynen niet en openbarende, fullen vangelijcken hooft voorhooft elck viép,en:|iwintigh guldens verbeu- sen f rwekkevoofcfehreve boetedenOjfrtcieraen

oock daer en boven het ontfangen Lootsgelt in casvan contraventie, fal doen reftitueren /af mede fal den Officipr uyt alle defe boeten,' die door fijn devoir, of door fijn Gecommitteerde gevordertwerdt, genieteneen derde-part, en de andere twee derde-parten fullen welen voor fieeke en behoeftige Zee-varende; Luyden, als mede gevangenen of anderfins, 'c welcfc fal ML· tot de difpofitie van de refpe&iveQfficteren en beneffens haer van jaer tot jaer"een regerend Burgermeefter,. .eneenvaudeOvcrluydenjdic hier toe by defen werden geaüthoi ifeert,omden ontfangh endiftrj.butie van defe penningen te hebben, ende fulien de Overtreders haer bóê- ten dadelijck fonder eenige rechts-vorderince in handen van de Geauthörifeerdensvoorfchre- ve moeten betalen, Op pcene dat de onwillige dubbelde boeten verbeuren fullen, waer toe al- le de Lootiluyden gehouden zijn de gehreecki- gete openbaren,, .ofbyfaute van dien, geliicke boete mede te betalen, en.faivan devooifchre- v^boetens jaerlijeks in gefchrifce reeckeningh moeten werden gedaen aen CoriirnifTariij^n, De Lootiïuydënfullen fchuJdigh werendein- ko mende Schepen ordinarie te brengen over het Vlaeck, maer indien de Schippers vorder foec- ken gebracht te w.erden, fuÜen dé Lootsluyden 't felve niet mogen weygerefi, maer niet te miri boyen het gefteide Lootsmans-gelt vande Schip- persbetaeldt werden, te weren, indien fy· een, tvyee of drie dagen verder opzeylen,met defom* me van fes guldens eens,, voor welcke iomrnefle Lootsman een, twee of drie dagen gehouden fal zijn te dienen >, ten ware het Schipieerderaen of voor deiosplaets quam, beginnende den eerfren dagh( met Sons opgangh, nadat over 't Vlaeck fullenzijn gekoriien, uytgqfeyt dat van. Schepen metStuck-goederen geladen, negen guldérvbé- taelt fullen werden; welverftaendedat alleSche- ρ,βη,ί buyten defe,Vereenighde, Provinciën toe- behorende, "in piaets van fes guldens,, mede pe|ènguldens.fullen betalen» j exempt $ftQ$." jtchepen, enïopd.efelveBuytènlandtfcneSche- pen ?mex Stuck-goederen geladéniijn,f«llen,% beraien,dertien guldens tien ftuy vers, aiioo ^6 fprgeyandepuytenlandtfche Sctepen alleen pg den jLpQtsrrjanae^kpmt,, m, langer .ondéï^i- gen zij nde ais t^ie Émpife fnllêiï; bp ven 't gefteW deLoptsmans-geidijicich met tweegufden.daegs werden betaeldt, jboven haer drdinaris geldt.} doch door VOrft'bfysganghj.pfanderenopdt-: wendigh belet;, het-Sch ip drie dagen op een goe- de Reede vertuyi zijnde geweeftj &'l h^s' mans-geldt verdient zijn, ten Vare denScbip; per den Lootsman tot twee guiden daeghsat. vporfchreve wilde houden. En indien rnpciit« ebeuren, alleendoprfaute vanden Schipper, apden Lootsman het Schip over't Vlaeckgc; racht hebbende, aldaer niet betaeldt mm t zy door dien den Schipper geen geldt by hem de, ofte anders, fulcks dat daer door den ootsman gcnaodrfacckc werdt inet bct&AjH

%t

.·

-ocr page 1331-

					Raecken.de de Pilotagc en Löötsluydeja op Tqxci, &c. 13 09
		re moeten opvaren j fal daer voor den Schipper gehouden zijn deri Lootsrnan ce betalen, boven 'jjjoörsnians-geldr, noch twaelfguldens^nidts dat den Schipper als dan fal vermogen den bootsman te gebruycken rot de Plaetfe van fijn 'grrivemént j en als hetgefchiedr dat den Lqots- jiian niet uyt het Schip kan raceken door gebrek vanSchuyten, fal den Schipper als dan niet ge- houden zijn meer als het Loötsmans-geldt te be- talen. Wanneer hét komt te gebètiren, dat in- komende Schepen haer Ai ckers op de Koop- vaerders Reede iaten vallen,, en genegen aidaèr fareLootsluydenaftedanckeri, fathurigeoor- lofc zijn Op de gulde vijf ftuyvers te kortenL of totonderde Viieter zeylende, te korten txvee eneenhalveiruyvervandeguldci ende fopyc- niartc van de Koopvaerders Reede genegen is opgelöötftte zijn tot onderde Viieter, fal daer voor betalen een gulde van de voet, als't Κ oöp- vaérdy-ichepen zijn,, en vijftien ftuyvers als hèt LandS Oorlogh-fëhepën zijn » en tot over het Vlaeck de helft: Söo yemandt onder dé Viieter gelegen:, door een Löbts wier deïafgehaëïdt, én tot op de Reede werde gelootft, 'fal betalen een gulde vande voet, wanneer het èènKoppyaer- dy-mm is,én vijftien ftuyversyandë voetals héje eCiiLandsOorlogh-fchipis. Γ' 5 \' •.Item» iullêndbliöotsluycjéngehouden we-1 ien een mijl buyfën de gronden aen boordt te larrièfj j'en wie vart haerluyden binnen de eerftè ton aen boordt koiht» fal defelyé rnaer halfgeldt voorfijnlöoribiWfangen. . ''','.'V ' „"; ■■■"■'l· ■■ ■ . ix;,:.;';. , g1^ Alle^de Schepen én Smackèn van Weften, 'Qoflrèri, Levant* Barbaryen, Gërjiia , deEy lan- cfèiïvan Canariéh, Spaigneh >Vranekrijek, En- paridr, MoGiövi'en, Groênlandt, Denemarc- fcen/Swedën^Könirighshergerir'DantzigjRiga, Bet geri, Droh vem,! Tér ÏSf éü zen j .t^amb'urgh éjn ShdërëMaerien , daer omtrent kdiriende, endè <jiep gaénde lè.ven boeten en daer boven, het' zy raNatie;defelve zrjr^, foo wél Vreemde als Ih- gebqoren, pöck'dé 'S&a'ckeri met Koolertgela- cèrtj^illènde liit^ëM inkomen', fullën gëhour oènzi jh deLübtflüydén te gebruycken en beta^ lèhjvöigens de^Ördj>rinantie4ndiëndëfelyehaer tfoyté1rjdéToriften aen Boörcickpmen enhg- tëri dréhfr.prefeiiïërén'i wèlverftaende dat dé Noprdtvaerdërs.fuflën; yóörlSoni^r-lopn b^ta1 tëttëenè gulde vier ftuyvers van de voet, tot Voor hét nïeuwéÜïèf? V of op de KoopvaërdëiiS Reédév hal behagen' ' vafi den' Schipper, en dan Vryzij^i dochyoöFWintef-iöonfesentwinitig ftüyvers,totvóór hérirüëuwë Öiep, ofte op dé Koöpyaerdérs Rëéde; rnaèr foo defëlvé. den köö£s'fflart belieft frbehouden tot pvèr 't Vlaek, eehë'gulde veerden jtiiyvers yan'de voet voor «obefloon,eneënëgulde feftièrVftuyvers voor Wintèr^oori) de Sëliêpen komende van Nór- ^er,0ronthéVrn!, Rphlfdael,gélaaen metPac- Ken, Yfer, Traeii ën ahderê S'tuck-gpéderen, ftllèh betalênföo yéelHiiyrlöonajsJieOoftér- vaerders, fbnBér eénige exceptie,'maerSmac- ^en diep gaéncle vier, vijf en fes voeten, en an- fereVaertuygen vaii geiijekediépr,e, fullën ber '%nfoaveel ais deNoortvaerilers; ihdién de
							Lootiluyden buyten Gaets aen boordt komen j- ên binnen op de Koopvaerders Reedégekomen zijnde, ibllen fy uyt de Schepen mogen vertree* ken 55 irtaer wat Lootsrnan eerder uyt de Sche- pen nerrï vervorderen ial tegaen, fal verbeuren twaelf guldens , te weten, vier .guldens voor den jÏrmen, en acht guldens voor den Officier i by weygeringe van betaling , fal den Lootsman den Schipper tot de plaetfe van fijn arrivement toe mogen vervolgen , om daer fijn betalinge, C met de koften dacrorii gedaen) téconfècjue- ren , voor welcke kpften lïy genieten fal twee gulden daegs· een derde-part geladen metStuk- goederen, fullen betalen als Art.X XI V.V alles wat met de Cörnaec o vérgehijft, en ijiet de han t Overgegeven wordt, 't zy Traen, Yfer, Pgq- ken, Sacken \ Vaten, Loot, fal voor Stuck- goederen gereeckent wei den,exempt alle Hout- waren, die voor geen Stuck-goederën gereec- kent fullen werden,                              Φ *a : x. De Loörsluyden fullen gehouden welen aJle rhaendeneensiyedcrin fijn Zee-gaten,en voorts1 dicvan't.VIiéénterSchelIingh, Texel, Huys- duynen en de Helder, alle vierendeel jaers ge(a- mentlijckde Zee-gateri te.peylen, hun op het yerloopeh der Gronden , Kapen en Gaten te in- formeren 5 midtigaders fpeciacl feer naeuwre- guardte nemen, of de Tonnen oock verdreven, èn de Gronden ende Zee-gaten oock verloopen zijn, het wc lek yeder van hun oock fal moeten doen, föomenighmaelheteenftörmgewaeydc fal hebben, van welcke refpe&ive ondervindin- ge fy aen de Officiers en O^erluyden van yeder plaets aenftönds kenniffe fullen moeten geven, gèlijck oock ioohaeft yerhan'dt bevindt, dat,<ie Tonnen niét op fijn behoprlijcke plaets leggen, pp dat alle" LOotfluyden daer van^gewaei'- fchoviwt ende onderricht kunnen werden,,tot yoorkömingh van alle ongemacken, en fullende O'verluydén fchuldigh wefen de Lootsluyden van 't verlpopender Zee-gaten, enqualijck leg- gen der tqhnen, aenftpndts te waei fchpuwen j en fullen de Öfïicieren van yeder plaet^gehour· den zijn' dé Hèéfen Conimiirariilen daervan rapportjeAocn , met by voeging h,'. wanneer fulcks alfop bevonden is» op pcène voor degee- ne die daer van nalatighbjijfr, voor de éetile rijael op een boete van twaelf guldens ,i εηνρρ^ de tweedemael te werdengeiiifpendeerdtji tot Ayederféggens yan de Heerén, Comn?ifiiri.ijeg toe, en ypöf de derdemael te werden gedepor- teert.' u„; ι: '''.',.....' .X Lr.,,-.. .; ... . 1 " En in^eyaile het mochte komen tegefcteürens' ('fwelck0ddverhoede) dateenighLop^sman een Schip bymoetwil, ongeluck, föorgl^lops- heydt of quacfe giflinge aen degrondquamete yerzeylên» falfoodanigeby,Commiflanifen,na genomen kenniïfe,,, 't zy met fufpenfie,* deppr-? !te'ment, banniiïement» of fwaerderjtrafFe aen dènlijve, felfsopekmetdedpodt geftraft.w.er- ; den 5 doch indien daer toe redenen van mereke- I ijjckoqgeiuck, fubiteverandcringh van Weder, of Stroöhienij; pf ahdere .éxcufen meriterendc, mochte dienen pfbygeJ3,i;aehj: werden, fa^jbjk : Commifpiriiïeh fulcks werdfin gemodereert ?ς31| i nageiegéntheycbevpnac^|al werden r,ebehj$>-? •''^"fènj'
			o»

-ocr page 1332-

Placaten en Ördonnaritien. ι o. Boeck. 4. Tit.i

13 tö

Executie, alsboven, teverhalenj ende in ee valle ter plaetfe ducr de voorfchreve Schepen mofttn loflen of t'huys bèhooren, geen Com miflaris f oude mogen Zijn, fullen de voorfchre" ve queftien werden gedetermineert by het Ge" recht van de Plaets daer het Schip of Goede t'huys behoordt, ofmoft loilèri, fonder dat de Luotfluyden of Bergers fullen vermogen het Schip, wrack, Ancker, of Touw, of eenigh an- der Goet of Goederen by haer te behouden, tot dat eenigh Accord gemaeckt fal wefen, maer fullen gehouden weien op het fpoedighfte alle hulp en afliftentie te bewijfen , ten eynde het Schip of andere Goederen, vooren gemeldt met'er daet werden gebracht of gefonden, ter plaetfe daer die t'huys bèhooren, of waer fy de wil hadden die te loflen, ende fulcks in handen van de Eygenaers overgelevert, 't zy oock on- der wiensjurifdi£tie die fouden mogen bèhoo- ren, onder a&e van fuffifante cautie, tot ge- noegen van Commiflariflen, voor al hetgeene by afmakinge fal werden verftaen, dat voor Berg- of ander loon fal móeten werden betaeldr, op poene van hondertguldens, boven defchade die daer door fal komen te ontftaen, door dien het Goet, ter plaetfe daer het t'huys behoorde, niet en is gebracht, weiverftaende by aldien het Schip hier te Lande niet t'huys en behoorde, en weder uyt wilde gaen, dat fulcks danby de naeft-gelegenen Gerechte fal werden afgedaen j en fullen de Bergers en Helpers van geborgen of geholpen Goederen, maer alleen gehouden we- ien met de iel ve aen Landt te varen, defelve aen hun Officier getrouwelijck aen te geven, enten overftaen van defelve, een Burgermeefter en een Overman, ofbyabfentie van dien, eenigander publicqPerfoondaer toe te kiefen, te doen in- ventariferen, met expurgatie* desnoods» on- der Eede, dat fy geen meerdere ofandere Goe- deren ende Effecten geholpen of geborgen heb- ben , en als dan defelve te brengen in maniere als vooren is gefeght, fonder dat fy Bergers of Hel- pers gehouden fullen wèfen foodanige gebor- gen of gehulpen Goederen, in 's Lands of SchoutsPackhüysopteflaen, ("ten ware dat de Góéderen nat geworden waren,en daeromnpo- dighwasjdatdiegedropghrVierden, ofdat'er geen bequame Vaertilygen wafen ,„ omdieaen- ftonds op tè fendéri, of datdenEygenaer, of Schipper, of Vplrnachtighde fulcks begeerden) veel min dat fy^die ha eenige anderePlaetfen, als daer die bèhooren, brengen j doch foo vernanc vandeOfficier6"rho«ht beving pers of Bergers, die geholpen ofgêbergde Goe- deren , ofeenige van defelve in hun particuliere Huyien quameh te brengen, foo werdtdenQT- ficier aldaer géautrforifeert om defelve te dpen halen, en in 's Lands Packhüys op te flaen, tot dat die bequatnèlijck konnen werden °l]£c.-* den, daer des behoort, eh werden de Officiers, desnoods, eride Helpers, Berger of Bergers, en andere geauthorifeert omme een Schip ot Schuyt të mogen huyren; tot laffe van aenfc-y- genaer, om het geberghde Goedt daer jmede re feyndpn daer 't behoort, mitfgaders een Perioof

ren i ende werden bydefende refpe£tive Offi- cieren gelaft, hun aengaende, dusdanige exeef- fen behoorlijck te informeren » de informatie aen de Heeren Commiflariflen over te fenden, en desnoodigh zijnde, de Lootfluyden die de VDorfchreveexceflen fouden mogen hebben ge- pleeght» in verfeeckeringh te doen nemen, oock vervolgens tegens defelve, naer eXigentie van faecken, te procederen, werdende den Hooft-Officier, en een der Steden Secretariflèn, daer foodanige criminele Proceduyren voor mochten vallen, en gehouden werden, (alfoo aen de keur van Commiflariflen fal ftaen waer fy die houden willen ) geordonneert en geautho- rifeert,omdevoorf2 Heeren Commiflariflen ïn hare voorfz criminele procedurenteaflïfteren. X I I. En by aldien eenige queftie of misverftandt quamterijfen tuflehen de Schippers, Reeders der Schepen, of Eygenaers van de geberghde o f geholpen Goederen, ende voorts allen ande- ren , die onder dien naem eenighfins konnen be* , trocken werden, ende de Lootfluyden of Ber- gers en Helpers, Kaegh-luyden, Schuytevoer- ders, als mede tuflehen Bergers ende Bergers, over het bergh-of ander loon van Schepen ofte Goederen, die in Zee drijvende, reddeloos of befchadight, of oock uyt gefoncken Schepen, ofgeberght of binnen gefleept werden , or ceni- gèaflïftentie en hulp hebbende gedaen, fullen foodanige queftien moeten werden afgedaen by den Commiflaris , foo de Schepen ontloflèn daer een Commiflaris woondt, ofte by Goede Mannen, die de voorfchreve Commiflaris or- donneren fal, en fullen de voorfchreve Com- miflaris of Goede Mannen, die de voorfchreve queftien af doen, voor haer moeyte ofte falaris trecken twee ftuy vers van de gulde, te weten ee- neftuyvervan de Eygenaers van't geberghde of geholpen Schip en Goedt, en eenc ftuy ver van de Bergersj en fullen de Schippers, Lootsluy- den en Bergers, of de Eygenaers van de Sche- pen en geberghde Goederen, voor den Com- miflaris of Goede Mannen moeten verfchijrien, éndrieniaèldooreen Notaris of Gerechts-boo- de tot haren koften gedaghvaert zijnde, en niet comparerende, by defaulc werden gecöndem- neert, fonder dat daer Van eenigh appel fal val- len , anders als aen Oniè Gecommitteerde Rae- den in Weft-Vrieflandt en den Noorder-quar- ticreV, die hier toe expreflelijck werden gecom- mitteert, waer na foo wel de Schippers, Eyge- naers, .Lootfluydenieli Bergers van de gebergh- de ende andere Goederen of Schip, haer fullen moéten reguleren, op poene > dat indien fj buy- ten vermoeden ) foodanige afmaeckihge ofte accord by yemandt anders mocht werden of we- fen gedaeii, de voorfchreve Corrimiflaris het recht van de voorfchreve twee ftuy vers tetrec- keri , yolkömentlijck fal, behouden , endé de Overtreders van dien fchuldigh zijn fulcks aen hem* fonder eenigh tegenfpreecken, prompt, paratelijck, en fonder eenigh rechts -plegingh té petalen , op een boete van vijf en twintigh guldens daer en boven te vetbeuren, ten behoe-

■H

I

f

om

'tBerg-loono*

vëalsArricul VI., fulcks alles mede aen de Ge- j daer byte ftellén of feilden, br^ckige en Overtreders van dien j met Parate ander loon te ontfangen, welcke voor fijn K,e)s

-ocr page 1333-

χ

Rakende de Pilotage en Lootsluyden op Texel, &c. 13 ï ί

informeren en procederen tegensallePilotenen Bergers, ónder hareJurifdiftiewoonendej die deiè Ordonnantie fouden mogen contrave- nieren, ende tot dien eynde vermogen fy de- feive' Piloten en Bergers by preventie voor de reipecüve Gerechten van hare Plaetfen te caufe- ren, terlaecke van de boeten, poenen en ftraf- fen die fy door de o ver tredinge van defe Ordon- nantie fouden mogen verbeurt of verdient heb- ben > alsiriedetegensdeLootfluyden dieuytde Schepen vertrecken eer de Schepen in 't uy t-zey- len volkotaentlijck in Zee zijn , op een boete van vier én twinrigh guldens, te bekeeren als Ar- ticul VI., onvermindert het recht den Com- miflaris of Commiflariflen by 't XI. Articul ver- leent. .,. ; %$.:: Ende foo hem yemant foüde mogen befwaert vinden by vonniflevan een der Commiflariflen» het meerendeel van dien, of hen allen gewefen» 'tzy dat het Proces langer als fes weeckennadé drie citatien komt te duyren, of anderfins, hec zy by vonnifleopde aenklachte van eenige der voorfchreve Officieren geweien, defeive, 'tzy Officier, Piloot qf Berger, ial daer van mogen provoceren aen't Collegie van de Heeren Ge- committeerde Raeden van den Noorder-quar- tiere, dewelcke in fulcken geval, tot afdoe- ningh van defeive queftie, byprovifiegeautho- rifeert werden, die als dan foodanigen faeck ful- len moeten afdoen binnen fes weeeken. X V I. Bailaft-Sehepen en Boeyers uytvarende , ful- len betalen tot tien voeten toe , acht ftuyvers de voet, elf voeten negen ftuy vérs, twaelf voe- ten tien ftuyvers de voet, en meerder voeten* twaelf ftuyvers de voet, waer van de Noort- vaerders in'tuytzeylen geëximeert zijn, ende by weygeringe, fal den Schipper Wederkomen- de , door den Lootsman tot fijn arrivement tod mogen vervolght werden, omaldaer fijne voor* fchrevebetalinge, met de koften daerommege- daen, te confequeren, voor welcke koften hy noch genieten fal twaelf guldens. Van de Sche^ pen, een derdepart Stuck-goederen in hebben- de, en daer boven, fullen de Lootfluyden ge- genieten voor uytbrengen, als volghc: Namentlijck vah een Schip of Böeyer, diept gaénde

ejidê Teerkoften boven het Bergh-loon fal ge- nieten twee gulden daeghs» gelijckoockgenic- ten fullen alle Lootsluyden .,. Bergers en andere, die moeten opkomen om hun Bergh- ofander Joon te doen afmacckcn en ontfangen,. en dat yoor yeder dagh, Jpo in het opkomen, leghda- gcnenkeeren, alles na goedvinden van den CommiiDris of goede Mannen■, en (al voortaen niernandt, 'tzy metGalJiot, KaeghofSchuyt eenig Ancker of Touw vermogen op te viilchen, fonder confent van den Schipper, Sruyrman of haer Gefubftitueerdc, ten ware fyluyden daer niet omtrent waren j ende fullen fy van fooda* nighTo ww of Ancker, daer van denEygenaer üiet te bekomen is,, moeten kennifle geven aen eender Commiflariflen, alwaer fy oordeeleri en gelooyen hec fclve r*huys tebehooren, opdat ordre werde gefteldt, foo het behoort, op poene vanhondert guldens, hooft voor hooft te ver- beuren j gelijckoock nicmant figh fal vervor- deren eënige Boeyen of. Boey-reeps van eenig Ancker af te fnijden, veel min teverduyfteren, ofte eenigh Aiicker te mogen ontftocken, ten ware by noot, op de verbeurte van gelijcke hondert gtijdens als boven van yeder Boey ofte Boey-reep en Ancker-ftock , te appliceren als Articul VI," en fullen de Bergers gehouden zijn dadelijckhetgeberghde Ancker en Touw aen't Schip te brengen, en in 't minnelijckfte met die van't Schip te accorderen, is't mogelijck,of foo niet, een bf twee Mannen in hare Schüyt ne- men i om aeii Land, op de naefteplaets, dat gefchil voor den Commiflaris of fijn gefubfti- tueefdens, en al waer geen Commiflaris woont, voorden Gerechte aldaer af te handelen nagele- gentheytvan faecken, werdende wel fcherpe- lijck verboden aen Lqotferi, Bergers en alien an- deren j geéne geborgen Goederen te vervoeren na andere Provinciën, ter afmakingh of recht- ftellinge, op pcene van verbeurte harer Bergh- loonen, en ftraffe van banniflèment of ander- fins, fwaerdernaexigentievan faecken te wer- den gecorrieeert.                        , X 11 ï. Èhde óp dat de voorfchreve eiide volgende poinften beter fouden mogen werden onder- houden , fullen de voorfchreve Cönyniflaris of Conirmflariflèn* en Gerechte refpe&ive, daer de Schepen,. Wracken , Anckers;, Touwen, ende andere Goederen t'huys behooren ,·< ver- bogen de voorfchreve Eygeiiaers van de ge- herghde Goederen , Schippers, Piloten» en de Bergers voor haer te citereni en bedwin- gen voor jhaerlujden te compareren , ende oockdeVonniilt-n in de voorfz faecken te wij- fen, tegen de felve ter executie te ftellen, daer lnde Officieren en Magiftraten van die Piaet- fcnrefpeftiye, daer onderde voorfz Eygenaers ^tï 't gebergde Schip of Göet woonen, en oock de Pilooten en Bergers woonachtightigh zijn, gehouden fullen zijn den Schipper, Piloot, Ber- 8er, Helper of Eygenaer alle behoorlijckehulp £n aülftentie re bewijfen , foo fulcks aen haer ty den Commiflari'' werdt verfochr. XIV. Ende fullen niette min de voorfz refpecKve officieren gehouden wefenbaeibehoorlijek te

guïd.Juy.

Voeten 7a8 8 en een half 9 jieneeijhalf 10 i» en een half 11 iï en een half Ï2 12 en een half η 13 en een half i<f en een half iy 1 f en een half

6- h 7' 8- 9- w- II- 12- 16- 18- 20- 23-

•  Ρ -ιό -  o -10 -  ö -  o -  o ■ o -  o ·. °. •  o . ó -  o -  o -10 Voi*

-ocr page 1334-

1312 Placaten en Ordonnantien. 10. Boeck. 3. Tit;

guld. fluyv. 1 welck de Schippers oock gehouden fullen wc 27-.... o fen de Lootfluyden te betalen, exempt dê

'■^m Voeten* ·■.■'■■■

ιό 16 en een half l7 17 en een half 18 18 en een half 19 19 en een half 20

■27— ΙΟ $o<— - o 35----- . 0 40----- • 0 44----- ■ 0 48---- - 0 η— • 0 58------ • 0

Nöort-vaerders,alsArticulIX,             :Q X X. Namentlijck, voor Somer-loon , beginnende van den eerlïen April tot den eerften Septem- ber, als wanneer het Schip over het Vlaeck zeylt, het SömerofWinter-loon zijn begin fal nemen, en niet te reeckenen ha den dag dat het ingekomen is.                                :, ;i:

Endedieper, van yeder voettwaelfguldens, en halve voeten fes guldens, voor quartier-voe- ten niet te reeckenen. V X IL En fal yeder Lootsman by het Schip om uyt telootfen, moeten en gehouden zijn te bliiven, fonder een ander te mogen aennemen, 'tzydc Schepen in een Vloot waren» of niet, voor en aleer het eerfte fal wefen uytgebracht, op een boete van vijf en twintigh guldens , en fufpenfie voerden tijd Van twaelf weeckèn; en fal oock daeröm yeder Stierman van een Loots-fchuyt foo veel Schippers in fijn Schuyt mogen nemen, om aen de Schepen te brengen, als hy Lootsluy- den'uyt-fijn Schuyt in de Schepen overfetten kan, op de boete van negen guldens, by de gee- ne te verbeuren die hetfelvecontrarieert; dan foo 't geviel dat'ereenige Schippers in defelve Schuyt quamen, fullen gehouden wefen elck een Lootsman mede te brengen, omhaerSchepen uyt te zeylen,ten ware de Schippers verklaerden haer Lootfluyden binnen Scheeps-boord te héb- ben, en oock met namen en toenamen defelve Lootfluyden wiften te noemen, op pcene dat die contrarie doet, het zy wetens ofte onwetens, vanelcken Schipper, die hy fonder Lootsman aen Boordt brenght, verbeuren fal negen gul- dens, oock den Schuytvoerder aen Landt ko- mende, fal gehouden zijn den Officier de na- men ran de Schippers , die hy aenBoordtge- bracht heeft , neffens de namen van deLoots- luydendie inde Schepen zijn, pertinentelijck op te geven» op de verbeurte van achttien gul- dens, t'appliceren als Articul VI. XVII I. De Lootfluyden fullen gehouden wefen ter- flont nadatfede Schepen aen boordt fullen ge- komen weien, den Schipper of Stuyrman af te vragen hoe diep dat het Schip gaet, ende den Schipper of Stuyrman oock gehouden zijn daer op pertinente en oprechte verklaringe, desver- focht zijnde, bygefchrifte, van het diep gaen van 't Schip te doen, met diftin&ie van maet, "tzy dat hy 't diep gaen verftaet na Amfterdam- fche vpet-maet, ofwel Maes- of andere voet- maet, opdat de Lootsman perfeftelijck het wa- re diep-gaen van't Schip kan weten, op pcene van feftien guldens voor de" voet, ten profijte van den Lootsman. X I X. Ende fullen de Lootfluyden van de inkomen- de Schippers het hier na gefpecificeerde Loöts- mans-geldt ontfangen, na de Schepen diep gaen, de Oorlogh-fchepen daer inne mede begrepen, by heele en halve voertalen te reeckenen, het

Van yeder Schip of Smack y diep gaendé

Voeten, 7,8,9, en 10. 10 en een half il en een half 12 I2en een half ijeri eénhalf 14 14 en een half 1 f en een half 16    ,fv-,y- ióeneënhalf 17 :' W?g 17 en een half 18   .'-· A. .·.:.' i8enéehhalf 19   ;,..»; .. 19 én een half 20

gUld. fiUyv, Ï2—- 0 I3-^-i0 *J-----■ o i6-— iQ 18— o 19—. 0 20—— o 23—0· 29—. o 32—o 36-----o 40*— o 47;—.10 51— ö 63-—10 72------o 81—0 i 90—- o 110— O

i ■ '.-:r;;; X X I.^ :; Voor Win tér loon, beginnende den eerften September tot denlaetften Maert daer aen vol- gende , vanyederSchip of Smack, diep gaen- dé                                 Φ}

guld. fiuyv. 18----- o 19—-ίο 31-—* ° 22-^—10 24——, o 26-r- O 28-^- ° 31— o 34— ° 38-— IÓ 43·—° 48^-^10

Voeten* 7, 8,9en 10 10 en een half 11 11 en een half iïéneerthalf5 i3 en eert half 34 :. j - 14 en een half 15  · π ψ · . ? 15 en een half Ί-6 t m\ ■ 1 Oeneen half 17          ' 17 en een half 18    . ;;'-: 18 en eên half 19    >'(i\p tb: 19 en een half 20

0 . o . o . o . o • 10 . o .10 . o

54- o> 72- 82- 92- 103- 115- 127-

140-

Des fullen de Schepen, boven de twintig *?*

-ocr page 1335-

			Raeckende de Pilotage en Lootiluyden op Texel , &c 1313
						Vvetefh 8 voeten, 8 en een half 9 9 én een half 10 10 en een half 11 11 en een half 12 12 en een half 13 13 en een half 14 14* en een half if 1 f en een kalf 16 1 oeneen half 17 17 en een half 18 18 en een half 19 19 en een half 2ö
		diep gaende, van yeder voet boven de twintigh voeten, betalen vijf en twintigh guldens·, en fal (jebovenftaende betalingemaer van geheeleen jjalve voeten werden betaeldt> fon4er quartier voeten te fnogen reeckenen ι op pcene van twin- tigh guldens. 5 b                XXIII. Sullen mede de Ooft-Indifche Retour-fche- pen» uyt Indien komende * moeten betalen in plaets van twee guldens fes guldens, waer voor deLootfiuyden gehouden fullen zijn twee wel- efvaren en geadmitteerde Lootfluyden op yeder Schip over te fetten, fonder daer voor yets meer te mogen genieten, op poene als boven} maer lbo meerder Lootiluyden verfocht werden, ful- len de fel veoock gehouden zijn over te komen» veder Lootsman (buyten de twee voornoemde) voor enckel loon: Ende fullen alle de felve ge- houden zijn in de Schepen ce blijven tot op Pampus, endatVoorhet felve loon alhier uyt- gedruckt j en in ge\'alle het mochte gebeuren, dat'er eenige Ooft-Indifche of andere Schepen voor het Land komende, een of twecLoots- luyden met believen van den Schipper , Stuyr- inan of Commis in yeder Schip overgekomen varen, ende door contrarie Wind of Stroomen Texel voorby drijvende,foo op *t Vlie,ter Schel- ling, Amelander-gat, of andere Plaetfen, moch- ten komen te vervallen, dat het Schip by andere Lootiluyden binnen gebracht wierde , fullen evenwel de eerfte Lootsman ofte Lootiluyden voor haer moeyte en tijdverfuym genieten de helft van het geheele Loötsmans geldt \ gelijck oock in gevalle de Schepen voor't Vlie gekomen zijnde,na Texel of andere Plaetfen, door voorfz intervallen quamen tegéraecken, enaifoo mede door andere Lootiluyden ingebracht te werden, de eerft-overgekomene Lootiluyden inigelijcks de helft ontfangén fullen van de fomme inde Or- donnantie gefpecificeerc, ende fullen de laetfte Lootiluyden, die het Schip fullen binnen bren- gen, ontfangén en genieten het volle Loötsmans geldt, in maniere ende alfoo geÜjckof de eerfte Lootiluyden in't Schip niet ge weeft en Waren j doch of eenige Ooft-Indifche Schepen in Zee gelopen waren, en door contrarie Windt, of ander ongeval Weder genootfaeckt wierden bin- nen te komen, fal van defelve over Loötsmans geld niet meer ontfangén werden als van andere particuliere Scheperi , in conformité van defe Ordonnantie, moet betaelt werden, XXIV. Alle Schepen uyt de Levant * Barbaryen, dé Êylanden van Canaricn, Spaigne, Vranckrijck, Engelandc, Müfcovien, en van alle Plaetfen» ψ Articul IX. komende» en een derden-deel Stuck-goederen geladen hebbende, of meer, '«Hen voor Sruck-goederen gcreeckent werden, to betalen in plaets van twee drie guldens, midts ^tde reft met Sout, Kurck, en diefgelijcke Rechte Waren geladen zijn, wat Schepen bene- "ψ een derde-part Sruck-goedcren geladen *yö, fullen betalen volgens de voorgaende voer> laten, inde Ordonnantie begrepen; xxv. Ende alle de Schepen uyt Guinea komende, «Uien betalen van IV, Deel.
					Doch fullen de Schepen uyt Weft-Indicn,Su- riname, of van de Kuften daer omtrent komen- de, half geladen met Stuck- goederen , betalen als de Guinees-vaerders, maer die mee Sout uyt deWeft-Indienofuyt de Straét komen, fullen alleen betalen als andereSout^fchepenj volgens defe Ordonnan tie. XXVI. Wel-verftaende dat de Lootiluyden van de Schepen, Weicke zijn in een grooten ftormof onweder, item Ancker, Maft, Touw of Roer- loos , of anderfins befchadighr , of Wel door noot fullen ingebracht hebben * boven her ordi- narisfalaris noch fooveel meer iullen genieren, als by denCommiflaris, of goede Mannen by denCömmiflaristeftcllen , fal goedtgevönderi werden. XXVII. 's Landts Schepen, diep gaendé veertien voe- ten»fulien in het uytzeylen betalen acht guldens, en dieper gaende, foo veel als andere uytzeylen- de Schepen', na de mate der voeten-, wel-ver- ftacrtde datfe half foo veel fullen geven als de Stuck-goed-vaerders, Ën fal oock niemand j eénigh Schip aenge- riómeh hebbende, aen een ander over doen, op de boete van fes guldens, t'appliceren als Articul VI., maer den Lootsman fieck wordende fal den Schipper mogen huyren wien hy wil» XXVIII. Dat de Lootfluyden eenige Schepen fullendé uyt-of inbrengen de Schippers niet laftigh ful- len zijn om meer als een Lootsman op te drin- gen en over te fett en, nochte met het voorzey- lenVan Galliotsof Schuyten eenige eXtraordii narisonkoften in te brengen, rot lafte van den Schipper, opeen boete van vijf en twintig guld., ten zy den Schipper het ferveexpreilclijck komt re begeeren, ende fal van die begeerte van den Schipper moeten blijeken 3 fonder weicke by 7 W                       den

-ocr page 1336-

				1314 Hacatcn en Ordonnantien. , ι o. Boeck. 4, Tit.
							tiede Schippers van de Lootsïuyden mede e houden fullen weien te vorderen, omdiervoT gendehetLootsmans-geldcvandcKoopluYden wederom te mogen omfangen, of fuüen d" Koopluydcn anders met gehouden zijneeniee reftitutie te doen, ende daer en boven fal de Schipper en Lootsman elck verbeuren fcs jk\ dens.                                       .              Ê XXX IV. En (uilen geen Lootfluyden haer vervorderen in eenige Schepen te gaen , om defelve uyt of in telooticn, droncken zijnde, op pcene van vier en twintigh guldens yeder reyfe te verbeuren, en daer en boven fes weecken te wefen gefufpen- deert.                                                   ^ XXX V. Sal oock niemant eenige van de geadmitteer- de Lootfluyden opentlijck op de Straten ofte Stranden, of in de Huyfen of Herbergen wegens haer Officie mogen naroepen» befpotten, inju- rieren, dreygen of eenigh letfelaendoen, met woorden of wereken, op pcene van fesguldens voor de eerfte reyfe, voor de tweede reyfe van twaelf guldens en arbitrale corre&ie, en voor de derde reyfe achttien guldens , en daer en boven voor twee jaren by den Gerechte uyt de Lan- den, EylandenofPlaetfen van hare Refideinie gebannen te werden, fonder binnen den voor- fchrevenrijdt daer weder te mogen inkomen,op lijf.ftraffe. XXXVI. Of het gebeurde dat eenige Schepen door contrarie windt of ander s, de Zee-gaten inqua- men, en niet verder wilden wefen als inTexel, fullen van inkomen betalen voor Lootsmans- geldt van de gulde vijfden ftuyvers·, maer die over het Vlaeck gebracht willen zijn, fullen het volle geldt moeten betalen, en foo wanneer den Lootsman met ad vis en toeftemmingh van den Schipper en Stierman, als mede door hoogh- dringende noodt van Weder ende Windt, het Schip infalvo gebracht fal hebben in *t Amelan- der diep, fal den Lootsman gehouden zijn al- daer te blijven leggen tot des Schippers belie- ven , en dat het Weder en Windt is, daer den Lootsman voor fijn leghgeldt genieten fal de fomma van fes guldens eens» en koft en dranck binnen Scheeps-boort, omme alfoo dan voorts de reyfe met het Schip re vervorderen. XXXVII. Voorrs foo eenige begeereri dat haerluyden Schepen inde Balgh gebracht fullen werden,ful- lén de Lootfluyden gehouden zijn hejt felve te doen, midts genietende voor yeder voet diep gaende ecne gulde i van gelijcken weder uyt- brengende, wederom foo diep als fy dan gaen, van de voeteene gulde, en de Lootfluyden zijn gehouden de Schepen foo verre in deBalghte brengen, als de Schipper, Stuyrinan of haren Commis believen fal: Ende alfoo in de Balg" verfcheydeSchuyren, om voor dcgrooteSche· pen te zeylen, gebruyekt werden, tot verleec- keringh van defelve, fal voor yeder Schuyc.» net zy die met een of meerder Perfoonengemanus,
			den Schipper niet anders fal werden betaeldt als enckel Loorsmans geldt. XXIX. Geen Lootfluyden fullen vermogen hare Ordonnantien over te geven, onder eenigh pretext, dan alleen om ten Oorlog of terKoopvaerdye te varen, foo als Articul IV. ·, en foo wie de felve om eenige andere redenen komt over te geven, fal hem ,ioo wanneerhy die daer na wederom begeert, werden geweygert , en foo wan- neer de Schepen by Viflchers lullen wefen inge- bracht , fal het felve niet op eenigh bedingh in Zeegemaeckt, werden betaelt, maer fal by den Commiflaris of fijne Gefubftitueerdens , of door Goede Mannen» byde felve daer toe ge- ftelt, werden afgedaen»na gelegentheyt van iaec-ken,         ν . . X X X. Indien eenigh Schip voor het Land komende by nachte of anderfins, ende geen Lootfluyden fiende of bekennende, eenige Viffchers» geen geadmitteerde Lootfluyden zijnde, mochte be- jegenen of. vernemen, en verfoeckende van de felve binnen de Zee-gaten gebracht te werden, fullen de Viflchers gehouden wefen 't felve als binnen boordt komen , namentlijck , dat fy Viflchers en geenLootfen zijn, den Schipper te kennen te geven, behoudelijck dat de gead- m itteerde Lootfluyden nader hant de felve Sche- pen aen boordt komende, en haer dienft prefen- terende, voor den Viflcher daer binnen zijnde, fullen moeten geprefereert en aengenomen wer- den , en den voorfz Viflcher gehouden zijn hem "weder uyt het Schip te begeven,ten ware hy met de nagekomen Lootfluyden het Lootsmans- geldt half en half begeerde te participeren en genieten, het welckeden eenen ende den ande- ren Vf y fal ftaen te doen. Soo wanneer de Sche- pen hy Viflchers of andere fullen wefen inge- bracht, fal het ièlve niet op eenigh bedingh in Zeegemaeckt, werden betaelt, maer fal by den Commiflaris, of fijn Gefubftitueerdens, of door Goede Mannen, by defelve daer toe geftelt,wer- den afgedaen, na gelegentheyt van faecken. XXX I. Maer in gevalle den Viflcher het Schip bin- nen de eerfte Tonne gebracht hadde, voor en al- eer de voorfchreve ordinaris Lootfluyden aen boort komen, ialals dan den Viflcher niet ge- houden wefen te ruymen, nochtc van het halve Pilotagie-geld aftlant te doen. XXXII. Item, fiallenallle Schepen, in noodt zijnde, twee Lootfluyden mogen verfoecken en inne- men , en defelve dubbelt geldt betalen, maer in- dien buytendes Schippers verfoeck meer Loots- luyden alseenin het Schip overkomen, fullen deièlve niets hebben te prerenderen, ten ware hen yets wierde gefchoncken. XXXIII. De Lootfluyden, wanneer fy eèn Schip bin. nen gebracht, en haer verdiende ialaris ontfan- gen hebben, fullen den Schipper daer van qui- rantie moeten geven, innehoudende de diepte
		van hét Schip, ende iomme van haer ialaris, ont- fangen by haer naem, merek, of yemant anders vanharen 't wegen geteeckent, welcke quitan-				noch twee derde-parten van 't voorfchreve voet- geldt betaelt werden, wel-verftacnde datiyvan een Schip met Stuck-goederen, vp&ffi

-ocr page 1337-

			Rakende de Fjlotage en Lo		iaiy x L i IsverderSgeftatueert, dat alle jaren omtrent Allerheyligen een van deOverluyaen fal afgaen, ende een ander aengeftelt by den Officier der Plaetfe, uytden naemvandeHeerenCommif- fariflèn, uyt een nominatie van twee Perfoonen, byde blij vendeen afgaende Overman op te ftel- len uyt de Lootfen, die als dan twee jaren in be- dieningeial moeten blijven■, doch by verfterfin manieren als vöören, defièlfs Overledene plaet- fe gefuppleert werden. XLIL Dat geen Loetfen, op pcene van vijf en twin- tigh guldens fich fullen vervorderen eenige Schepen,- die alleen invallen fonder op te gaen, weder uyt te brengen, 'tzy haer by Quitantie blijekehet Vier-enPaelgelcft, aen die daer toe gelafl: zy, door CommiiTarifien, foo van Arafter- dam, belangende het vuyrgeldt, alsvanEnck- hüyftn, belangende hetPaelgeldt, voldaente hebben j zijnde de Schippers gehouden't felve aen Lant. te gaen voldoen, endedeLootlen daer van kenniiïë te geven aen haer Overluyden, om me wegens foodanige-Schepen een nette notitie te houden ·, welcke notitie jaerlijcks op fullen #eyndèn«en aen de CommiflariiTen tot Amfter- damjendeeenaendeGommiilariscotEnckhuy- fenrefiderende. XX I II. Alshet mochte komen te gebeuren dareenigb Lootsman van Petten fout of misflagh quame te begaen in fijn bedieninge, als Lootsman, foo werdt den Officier van Huysduynen of TTeXel gequalificeert, fich tegens die quaedwillige Loots te informeren, en fulcksgedaen heb ben- de, de ftucken en befcheyden over te fendeni en CommiiTariiien van de faeck kennis te geven* welekealsdanna verhoor van Partyen, de ftraf- fe fullen decretéren, als meynen te behooren, waervandeboetens, inconrbrmitévanhetVI. Artieul, aen hem Officier fullen werden tocge-; voeghc, werdende hy gequalificeert foodanigh een quaetwillige Lootsman aenftonds te fuipen- derCn van fijn employ. ;         X L I V. De Officieren van Huysduynen en Texel/ui- len alle vierendeel jaers ten minften eenmael aen CommiflariiTen overfchrijven, hoe de faecken, der Lootsluyden fich toe hebben gedragen , of de Ordonnantie wel is gepraéüieërt, en of'cr oock misilagen zijn begaen, omme daer op by defelve te difponeren , als haer Ed. t&t redres noodigh fullen vinden. « .          X L V. Ende ten eynde de voorfchreve Ordonnantie te beter onderhouden en nagekomen magh wer-, den, fullen de voorfchreve CommiflariiTen, of het meerendeel van de felve j ten minften een reyfedeejaers, haer vervoegen tot Huysdny- ncn en de Helder, midfifgaders (is'tnootj) op de Ey landen van Texel, om haer te informeren of de jegenwoordige Ordonnantie oock werdt aehtervolghr, het getal van de Loot fluyden (is'c noodigh ) te vermeerderen, fullende jaerlijcks, door de Overluyden aen CommiflariiTen over- gegeven werden het getal ende namen hunner Lootsluyden, midsgadersder felver Nommers, 7W2                       ere
		XXIV. Artieul, een derde-pare meer fulleii ge^· nieten, dit alles fonder eenigh Cegenfeggen , op de boete van twaelf guldens boven het Loors- mans-geldt, te appliceren als Arr.J X: En wert verftaen dat foo wanneer een Schip by Ysgang, ofanderfiris, ten believen vari den" Schipper , StuyrmanofCommis, in de Balgh is gebracht, het Looismans-geldt fal zijn verdiendt,,efi;dmt <jaer na voor hef lootfen uyt de Balgh overhèt Vlaeck weder half Xootsmans-geldt fel werden betaelt.                   , ,,X X X V I I I. , "vVerdt verder wel expreiTelijck alle Loots- luyden verboden, tegens of contrarie defe Ön- ieOrdonnantie, eenighgemeenfehap temaec- ken, omineenbeurfètevaren* maer fullen wel ineen Galjoot of Schuyt haer mogen begeven, op de boete van vijf en twintigj guldens voor de eerfte reys * de tVeede reys vijfcigh, de derde reys hondert guldens, en daërfen boven arbitra* üjek» na de gelegenrheydt van de faeck geftrafe te werden $ maer de Schuyten gelijckelijck af- varende, ofte famen in Zee zijnde, fullen ver- mogen t'famentlijck te accorderen. datfe haer tot dienft van de kleyne Schepen, foo wel als de grootfte Schepen eénpaerlijck fullen laten ge* bruyeken s opdat die alle met de Lootsluyden geholpen mogen werden, ftreckende alleen tot dien eynde, dat fy malkanderen dan niet in pe- ficül met prangh van zeylen brengen, ende aen Landt komende, fullen fy als dan dat Loqtsgelt t'famen gelijckelijck als uyt een Beurfe te deylen hebben. - ■ i-r H'öóm π;" nirtravttfiTi '■:.'■ !;.-:' :. ! XX X I X, ι baSchêpea van Ooften, Noorwegen en daer dintrent komende, en een Lootfman metcon- fent van de .Gecommitteerde, vpor Stuyrman én Lootsman gehuyrt hebbende * fullen even- wel gehouden' wefen voor de Zee-gaten: een Löötsmanóverte nemen, en defelve het loon betalen, volgens defe Ordonnantie, fullende dit Lootsmans-geldt half en half genooten. wer- den, midts dat den Lootsman , ι die met een Galjoot aen boordt gekomen is* opdeKöop- vaerdersReedevryfalzijn. i -?;!. : , En fal yeder Loofsboot, Löotsfchuyt ofte Τ wiiffelaer moeten voeren een wit Vlaggetje op deivlaft, daer de nomber groot en klaeringe- fien kan werden, van 1,2,3,4, f., tot het getal vandeLoots-vaertuygen toe, of de nomber in- 'f groot Zeylmet bruyn Teer gefteldt hebben, yeder letter twee voeten groot,.boven in't Zeyl, na de Maft toe j en wat Loofsboot, Löotsfchuyt ofTwijffelaer de kleyne Schepen voorby vaere, en na de gr oote Schepen zeylt, fal by den Schip- per aengeklaeght werden, ende fal dan yeder Lootsman hooft voorhooft, voor fijn boeten vijf en twintigh guldens verbeuren * alsoockdie vaert fonder Vlagge-teecken op de Maft , of groot en klaer Nomber in het Zeyl, als voorfz ftaet, gelijcke vijf en twintigh guldens hooft voor hooft, fal verbeuren, r/eene derde-part te appliceren als Artieul VI, en in fes weecken tóetvermogeiïtelootièn,, eiï oock andere die'c fien, endeden Officier niet aen brengen binnen *cht dagen, fullen in gelijcke boete vervallen.

-ocr page 1338-

ï g 16 Placaten en Ordonnantiea ι o. Böeck. 4. Tit en voorts op alles anders, het ftuck van de Pi- \ Ordonnantie van deStaten. Geteeckënt V' lötageaengaende, behoorlijck ordreteitellen,ImonvanBeaumont. mitfgaders het falaris hier vooren gefpecificeert,

re vermeerderen of verminderen, na fylirjMen üy t de gelegent hey t van de faeeken, tij den ende fchepen fullen bevinden te behoören: En werc midrs dien alle eneenen yegelijcken, defen ko- mende te raCcken ofaen tegaen, bevoolen hem na den inhoude van de voorfchreve Poin&en en Articülen te reguleren $ tot welcken eynde foo rullen de Overluydén vande voorfchreve Loots- luyden, ja oock de Lootsluyden fel ver, gehou- den zijn, foo wanneer de felve Heeren Cóm- miilarilTen op clcke refpective Stroomen ofte Plaetfen fullen aen komen, haer in alles te aifi- fteren, en de behulpfame handt in het aen en af- komen te bieden, foo des behoort, op poene van arbitrale correirie^'-             scöï^ys

QJJIT AN TIE, Dienende foo ten behoeve van de Schippers alsLootfluyden,                ' ÏCk ondergefchreven Lootsman, mónendè tet          '                   foknneuntfangeti te heb ben uj^üanden van de Schipper % - . \, woonendetot                         dt fommevan                               guldens, over

TUotage-geldt van't Schip

diep

gdende         voeten. ABum WAERSCHÖUWINGE. ^Tydt op geene Exemplaren van de f e Ordonnans v^tie regaardgenomen , of jetsgedaen falwer>- den, ten &y de felve by de voornoemde Heer en Commijfarijfen, of een van de felvefal zijnon. derteeckent. ι

Gedaen in den Hage onder Onfen Zegele, den vier en twintighften O&ober, feftienhon- dert acht en tnegentigh. Onder ftoiidt, Ter

Nieuwe OrdónnantieendeïnftmBienjan de Staten *ναηHollandiendeWefi-Vries- • landt, beroerende hetfluck vandeTilotagie en aenkleven van dien? wüernaalle aengeno· men Lootfuyden op Vlielandt en ter Schelltngh, haerfullen hebben te reguleren, in date dm vier en twintighftenOÜober 1698.

DE Staten van Hollandt en Weft-Vries- landt, verftaen hebbende de menigh- vüldige difordrés en exceflên , naeft eenige jaren herwaerdtsin't ftuck van dePilqtagegepleeght, en noodighbevindende daer in te doen vooriien j hebbén gecömmitteert en geauthorifeert de Heeren Mr. Nicolaes Wit- fen, Burgermeeiter en Raedt dei· Stadt Amfter- dam, Mr. Willem Crdp, Burgermeeiter en Raed der Stadt Hoorn, Mr. Gerard Moeskoker, Bur- germeeiter en Raedt der Stadt Enckruiyfen, en Mr. Nicolaes Brouwer, Burgermeeiter en Raed der Stadt Medenblick, omme op Vlielandt en Ter Schellingh, op het ftuck van de voorichre- ve Pilotage, ende aenkleven van dien, be- hoorlijcke ordre te itellen ; midtfgaders geor- donneert, als fy ordonneren by deièn $ de Poin- étenen Articülen hiernavolgende, omme by allen eri eenen yegelijcken diefulcks magh aen- gaen, nagekomen ende achtervolght te wer> deri. TC* Erftelijck fal hem niemahdt, van Vlielandt *—'of van Ter Schelling, van nu voortaen in ee- nige Schepen mogen begeven, om defelve bin- nen of buyten de Zee-gaten defer Landen, aen de Zuyder Zee ftreckende, te brengen, ten zydat hy daertoealvoorens, na examinatie by de voorfchreve CommiiTariflen, ofte haer ge- qualificeerdèn, óf noch tequahficeren , waer van a&ensaen defelve Gequalificeerdenfal wer- den ter handengeftcldt, fal zijn geadmitteert, fijnen naem hebben laten aenteeckenen, en een Lóotsmans Teycken ende Numero van dien, door de Officieren hier toe fpecialijck doenmaecken, fal hebben ontfongen.; mitfga- ders by Eede in handen van de Heeren Commif-

farifTen , of een van hen belooft, dejegenwoor- dige Ordonnantie en Inftru&ie, foo veel hem acngaet, na fijn vermogen te onderhouden ·, ful- lende de Officieren eens jaerlijcks, of foo dick- maels als henCommiflariilcn fal wel gevallen, gehouden zij η van de oude en nieuwe aengeftel* dè'Lootsluyden eenlijft over te fenden. Ende fullen de voorfchreve Commiflariflên* niemandc tot het Lootsmanfchapadmitterenof promoveren, dan kloecke Mansperfoonen, bo- ven de vijf en twintigh, en onder de feftigh ja- ren oudt zijnde, dewelcke oock de Zee-gaten den tijdt van vier achter een volgende jaren , ten miniten, fullen hebben gebruyekt en bevaren,en dagelijcks noch daer mede befigh zijn, en die daer beneffens kenniffe hebben van de Vue- itroom op te zeylen, en fware Schepen konnen regeeren. III. * Welcke geadmkteerde Lootsluyden tot een teecken van haer admiffie* hetLootstfiansteec- ken, boven geroerdt, mitsgaders de Ordon- nantie, fullen moeten dragen, en het felve aen denOfficier van de plaetfe harer reiidentierem- tueren, foo wanneer fy op Ooften, Wetten, ot eenige andere Plaetfen komen te varen, or haer Officie te verlaten, ten Ware dat eenige roege a- tenwierdtby de Gecommitteerden» om tieiv reecken te behouden, oppcene van dertig g dens,jegens den geenen die gebreeckigh bevon- den fal werden, 'c felve teecken, in maniere as vooren, niet overgeleverde te hebben voorij vertreck -, en fullen de felve Lootüuyden, weoer t'huys gekomen zijnde, niet vermogen1 te Jo fen, voor dat fy 't voorfz Teecken en Ordon^ tie wederom fullen hebben ontfangen, na aat^

-ocr page 1339-

		Rakende de Pilotage en Loot alyoorens over't verloopen der Gronden ende Gaten, door de G#quaün*ceerdens als vooren, fullen wefen geëxammeert en bequaem geoor- deelt, op poene van vier en twintigh guldens,ge- üjck mede de Weduwen of Erfgenamen van de overleden Lootsluyden, hec voorfz Teeeken enBoeckje fullen moeten, reftkueren, binnen acht dagen na derièlver overlijden , op pcene van fes guldens, waer van de Officieren gelaft werden pertinentelijck boeck te houden'·, die voor 't uytgeven van yeder Lootsman teecken genieten lullen tien ftuy vers, waer van de Qffir deren alle drie maenden aen CommiilariiTen kennis fullen geveh.              :- I V. Des fullen geen andere Lootfluyden, als de geenedieih maniere alsvooren aengenomenen beëedight zijn, mitfgaders het vooren-gerioem- deTeecken ontfangen hqbben, in ofteuyt de voorfchreve Zee-gaten eenige Schepen mogen lootfen of brengen, welck Teecken met de Or- donnantie de geadmitteerde Lootsluyden oock aen de Schippers gehouden zijn te vertoonen, eer fyluyden eenige Schepen in ofuyt devoorfz Zee-gaten lootiëh ende brengen, op pcene van vieren twintigh guldens, foo dickmaels fy ter contrarie gedaen fullen hebben; enjbo wanneer aen andereneenige overtredingedefes bekent, is, en fy het den Officier niet-en openbaren, die fullen van gelijcken hooft voor hooft elck vier en twintigh guldens tërbeuren > welcke voor- fchreve boete den Officier aen den Stuyrman van 't Galjoot, Loofsboot, Lootsfehuyt of Twijffe- Iaer j foo dick wils fal verhalen, als by yemant die met hem gevaren heeft, eenige overtredinge gepleeght of verfwegen fal. wefen > die oock daer en boven het ontfangen Lootsgelt, in cas van contraventie, fal doen reftitueren, als mede fal den Officier uyc alle defe boeten, die door fijn devoir» of door fijn Gecommitteerde gevor- dert werdt, genieten een derde-part, ende de andere twee.derde-parten fullen wefen voor fiecke en behoeftige Zee-varende Luyden» als mede gevangenen of andejfmsi Welckfal ftaen tot de difpofitie van de refpeetive Officieren, en beheffens haer van jaer tot jaer een regerend Burgermeefter, en een van depverluyden, die hier toe by defen werden geauthorifeert,om den öntfangh en diftributie van defe penningen re hebben s ende fullen de Overtreders haer boe- ten dadelijek fonder eenige rechts-vorderinge in handen van de Geauthorifeerdens voorfchre- ve moeten betalen, op pcene dat de onwillige dubbelde boeten verbeuren fullen, waer toe al- le de Lootfluyden gehouden zijn de gebreecki- ge te openbaren, ofbyfaute van dien, gelijcke hoetemedete betalen, en fal van de voorfchre- ve boetens jaerlijcks in gefchrifte reeckeningh jttoeten werden gedaen aen Commiflarifïèn ·, ge- 'ijck oock een yeder Schipper van een Schip, Boeyer of Smack, komende van een behouden 'eys, en't Vlie inkomende, doch by een Schel- jinger Lootsman binnen gebracht, gehouden &lzijn boven het geftelde Lootsmans-gek t'elc- fens te betalen fes ftuy vers, ten behoeve van de °ude en arme afgefloofde Lootsluyden aldaer, Vo'gens refolutieof apoftillc op haerRequefte
				sluyden op Vlielant3 &c ï | ι j van Ons gegeven, in date den dertienden Α ρ rü, feftien hondért drie en tachtigh, en dat onder het oplichten diftributièalsvooren. V... .·      · . : \ De Lootfluyden fullen mede fchuldigh wefen de Schepen ordinarie te brengen over'cVlaecki maer indien de Schippers vorder foecken ge- bracht te werden, fullen de Lootsluyden 't fel- ve niet mogen weygeren , maer niet te min bo- ven het geftelde Lootsmans-geldt van deSchipV pers betaeldt werden * te weten, indien fy een j twee of drie dagen opzeylen, met de fommevan fes guldens eens, voor welcke fomme de Loots- man een,twëe of drie dagen gehouden fal zijn te dienen, ten ware het Schip eerder aen of voor de los-plaets quam , beginnende den eerften dagh met Sons opgangh, nadat over't Vlaeck, fullen zijn gekomen, werdende den dagh dat overzeylennietgereeckentj uytgefeyt dat van Schepen met Stuck-goederen geladen, negen gulden betaelt fullen werden·; welverftaendedat alle Schepen , büyten defe Provinciën t'huys hoorende, (omdat de forgein alfulcke Sche- pen op den Lootsman alleen aenkomt, cxempc die met Oflen geladen zijn , in plaets van les gulden mede negen guldens fullen betalen, en foodefëlve BuytenlandcfcheSchepen met Stuk·* goederen geladen zijn, fullen fy betalen dertien guldens rien ftuy vers, ende langer-onder we- gen zijnde alsdriedagen,fullen boven Vgeihfjr de Loorsmans-geldt noch met twee gulden tien ftuyversdaegs werden betaeldt, boven haeror- dinaris geldt; en by aldien denj^ootsman ovcf het Vlaeck gekomen zijnde, niet uyt het Schip kan komen door gebreck van Schuyten of an- ders , foo fal den Schipper ongehouden zijn aen den Lootsman yets meerder te betalen als hec ordinaris geldtj maer indien den Lootsman ge- noodtiaecktwerdc, 'tzy dat den Schipper geert geldt by flehhadde, of anders, fulcks dat den Lootsman geobligeert werdt verder o$ te varen, foo fal den Schipper daer vooren aen den Loots-» man betalen twaelfguldens eens,boven 'tLoors- geldt, midts dat den Schipper als dan oock fal vermogen den Lootsman te gebruyeken toE de Plaetfe van fijnloffingeof arrj^emenc, V L Irem, fullen de Lootsluyden gehouden we- fen, ten aenfién vande inkomende Schepen, een mijl buyten de gronden aen boordt te komen, en wie van hun binnen deeerfte ton aen boorde komt, fal maer half Lootsmans-geldt genieten j gelijck in Texel gefchiedt volgens Articul V111.», doch indien een Schip in het inkomen door Ys-gangh verhindert werdt op te komen, envierdagenin'cRuysofinjde Sloot gebracht, en wel vertuyt fal hebben gelegen, foo fal hec Lootsmans-geldt verdient zijn, en den Schip- per gehouden zijn hem dat te betalen, maer in- * dien den Schipper den Lootsman aldaer langer wilde houden, foo fal den Schipper aen dm Lootsman, boven koft en dranck , daer voor betalen twee gulden daeghs; doch indien dert Schipper't Schip over *c Vlaeck wilde gebracht hebben, foo fullen deleghdagenin 'topfeylen datelijck celïeren, en fal den Lootfman fulcks gehouden zijn te doen voor half Loorsmans* geldr,

-ocr page 1340-

			Placaten en Ordonnantièn. i o.Bpeèk. 4. Tit.
		geldt, naliet Schip dan diepgaet» endevannu voortaen niemandt als geadmitteerde Lootsluy- den, de Schepen van't Pierevelt dcVlie-ftroo- ' men mogen opzeylen» op de boete van vijf en rwintigh guldens , foo menighmael als fulcks gefchiedt, te verbeuren, te applicerende voor- fchieve boete als ftaet Art. IV. -. VIL ■ , 'Allède Schepen vanOoften,Weften, Mof- cövien of daer omtrent, als mede van Bergen, Drontem en van Der Neus komende,feven voe- ten diep gaende en daer boven, en andere Vaer- tygen van gélijckc diepte, oockdeSmacken met Kooien geladen, willende het Vlie inkomen, fullen gehouden zijn Lootfluyden te gebruyc- ken, die haren dienft prefenteren , fchoon fy een Lootsman uyt de Sont of elders ingenomen fouden mogen hebben» en fullen de felveniet mogen wëygeren, rnaer moeten betalen volgens defe Ordonnantie, ende by weygeringh fal den Lootsman den Schipper ter plaetfe daer hyaen- komt, moeten vervolgen, om fijne betalinge, met de koften daeromme gedaen, te confeque^ ren, voor welcke koften hy genieten fal twee gulden daeghs, foo voor opkomen» legh-dagen, als te rugh keeren ·, welverftaende dat de Smac- ken en andere Vaertuygen, vier, vijf en fes voe- ten diep gaende, midtfgaders de Noordt-vaer- ders, fullen voor Somer-loon betalen tot voor de Sloot, vier en twintigh ft uy vers van de voet, en dan vry Zijn, doch voor Winter-loon fesen twintigh ftuy vers van de voet tot voor de Sloot, enfullen de Lootfen niet eerder uyt de Schepen mogen gaen ·, en wat Lootsman hem vorderdt eerder üyc de Schepen te gaen, fal verbeuren twaelf guldens, te appliceren volgens Articul IV, ι doch foo de Schippers over't Vlaeck be- geeren gebracht te zijn , fal betaelt werden vier en dertig ftuy vers van de voet voor Somer-loon, en fes endertigh ftuy vers voor Winter- loon. De Schepen komende van Normer, Dronthem» Romfdael, geladen metPacken, Yfer, Traen» en andere Stuck-göederen , fullen betalen foo veel Huyrloon als de Ooft'er-vaerders, fonder eenige exceptie, enfullen haer reguleren na het XIX. Articu^ exempt die geladen zijn met Hout, BallaftenOflen. VIII. Alle Lootsluyden fullen gehouden wefen alle maenden eens, yeder in fijn Zee-gaten,en voorts dicvan'tVlieenterSchellingh, Texel, Huys- duynen en de Helder, alle vierendeel jaers gefa* mentlijck.de Zee-gaten te peylen, hun op het verloopen der Gronden, Kapen en Gaten te in» formeren 5 midtfgaders fpeciacl feer naeuwre- guard te nemen, of de Tonnen oock verdreven, en de Gronden ende Zee-gaten oock verloopen zijn» het welck yeder van hun oock fal moeten " doen, foo menighmael het een ftorm gewaeydt fal hebben» van welcke refpective ondervindin- ge fy aen de Officiers en Overlüyden van yeder plaets aenftonds kenniflè fullen moeten geven, gelijck oock foohaeftyemandt bevindt dat de Tonnen niet op fijn behoorli jeke plaets leggen, op dat alle Lootfluyden daer van gewaer- fchouwt ende onderricht kunnen werden, tot voorkömingh van alle ongemacken»en fullen de
				Overlüyden fchuidigh wefen de Lootsluyden van 't verloopen der Zee-gattn, en qualijck leg gen der tonnen, aenftondts te waerfchouwein enfullen de Officieren van yeder plaets gehou- den zijn deHeeren Comminariffen daer van rapportie doen, met byvoegingh, wanneer fulcksalfoo bevonden is, op dat alle frivole ex- ceptienordinairdoor quaetwilligen, of onkun- dige Lootfen mogen werden geweert, op poene voor de geene die daer van nalarigh blijft, voor de eerfte mael opeen boete van twaelf guldens, ertdevoor detweedemael te werden gelufpen' deert, totwederfeggens van deHeeren Com- mifTariflentoe, en voor de derdernaèl te wer- den gedeporteerc. I X.          ■ Γ.,,π En in gevalle het mochte komen te gebeuren» ('twelck God terhoede ) dat eenigh Lootsman een Schip by fhoetwil | forghloosheydt of qua* de giflinge aen de grondt quam te verzeylen, fal foodanige by CommiiTariffen» na genomen kenniflè, 't zy met fufpenfie, deportemenr, banniflêment, of fwaerder ftrafFe aen den lijve, felfs oock met de doodt geftraft werden, naer gelegentheyt van faecken$ doch indien daer toe redenen van merckelijck öngeluck, fubite véranderingh van Weder of Stroomen, of an- dere excufen meriterende » mochten dienen ofbygebracht werden, fal by CömmiflTariiTen fulcks werden gernodereert » als na gelegentheyt bevonden fal werden te rfehporen} ende wer- den by defen de refpedtive Officieren gelaft» hun aengaende, dusdanige exeeiTen Dehoorlijck; te informeren , de informatie aen de Heeren Commiffariflèn over te fenden» en (desnoodt zijnde, de Lootfluyden die de voorfchrevèex· ceifen fouden mogen gepleeght hebben, in ver^ feeckeringh te doen nemen » oock vervolgens tegensdefelve, naer exigentie van faeckeri, te procederen , werdende de Hooft-Omcier, en een der Steden Secretariflèn, daer foodanige criminele Proceduyren voorvallen mogen, en gehouden werden , (alfoo aen de keur van Commiflariflèn fal ftaen Waer fy die houden wil- len ) geordonneert ende geauthorifeert, omde voorfz Heeren Commiiïariflen in hare voor- noemde criminele proceduren te affifteren. X. * En by aldien eenige queftie of misverftandt quamterijfen tuifchen de Schippers, Reéders der Schepen, of Eygenaers van de geberghde of geholpen Goederen, ende voorts allen ande- ren , die onder dien naem eenighfins konnenbe» trocken werden, ende de Lootfluyden of Ber- gers en Helpers» Kaegh-luyden, Schuytevoer- ders, als medetufichen Bergers ende Bergers, over het bergh-of ander loon van Schepen ofte Goederen, die in Zee drijvende» reddeloos ot befchaÖight, of oock uyt gefoncken Schepen, werden gevifcht, geberghtof binnen gefleep&or. eenige affiftentieen hulp hebbendegedaen, ful- len foodanige queftien moeten werden afgedaen by den Commiffaris, foo de Schepen ontloiien daer een CommnTaris woonde, of re by Goede Mannen, die de voorfehreve Commiffaris or- donneren fal, en fullen de voorfehreve Com- miffaris of Goede Mannen , die de voorfehreve
							,
					que-

-ocr page 1341-

			Raeekeiide de Pilotage en Lootsluyden op Vlielandt3&c. 1319
				den daer't behoort,mitfgaders een Perfoon daer byte ftellen of fènden, om 'l Berg-loon of an- der loon te ontfangen > welcke voor iijnRcys- ende Teerkoften boven het Bergh-loon fal ge- nieten twee gulden daegs, gehjek oock genieten fullen alle Lootsluyden * Bergers eft andere, die moeten opkomen om haer Berg-loon of ander loon te doen afmaecken en ontfangen, en dat vooryederdagh, foo in het opkomen, gaen als keeren , alles na goedvinden van denCommif. iaris of goede Mannen; en fal van nu voortaen niemandt, 'tzy metGalliot, Kaegh of Schuyt eenig Ancker of Touw vermogen op te viflehen, fonder cqnfent van den Schipper, Stuyrman of haer Gefubftitueerde, ten ware iyluyden daer niet prefent en waren} ende fullen fy van fooda- nigh Touw of Ancker, daer van denEygenaer niet te bekomen is, kenniflè moeten geven aen een der Commiflariflen, alwaer fy oordeelen en geloovén het felve t'huys te behooren, opdat ordre werdegefteldt, foo hei behoort, oppéene vanhondert guldens, hooft voor hooft te ver- beuren; gelijck oock niernant figh fal vervor- deren eenige Boeyen of Bocy-reeps van eenig Ancker af te fnijden, veelmin te verduy fleren, of eenigh Ancker te mogen ontftocken, ten wa* ie by nootfacckelijckheyt, op verbeurte \ an ge- lijcke hondertguldensals boven vaqyeder Boey ofBoey-reepenAncker-ftock,reapplicereneen derde-part voor den O fficier, en d'andere twee derde-parten fullen zijn voor fiecke, behoeftige Zee-varende Luyden, als mede Gevangene ·, en fullen de Bergers gehouden zijn dadelijck het gebergde Ancker en Touw aen 't Schip te bren- gen, en in'tminnelijckfte met die van'tSchip re accorderen, is 't mogeJijck, ofiboniet, een of twee Mannen in haer Schuyt nemen , om aen Land, op de naefte plaets , dar gefchil voor de voornoemde Commiflaris of fijn gefubfti- tueerden af te handelen, en alwaer geen Com- miflaris woont, voor den Gerechte aldaer na ge- legentheyrvan faecken, en foo de Gommifla- ris, Goede Mannen of Gerechte geen accord, 't zy by verblijf of anders kunnen treffen, dat alsdan door de Commiflaris, ofGerechte daer geen Commiflaris woont, recht fal werden ge- daen. XI. Ende pp dat de voorfchreve ende volgende I poinclen beter' fouden mogen werden onder- : houden, fullen de voorfchreve Commiflaris of Commiflariflen, enGerechte.refpeftivc, daer de Schepen, Wracken, Anekers, Touwen, ende andere Goederen t'huys behooren * ver- ! mogende voornoemde Schippers, Piloten, Ey- génaers, Bergers en andere, voor haer te cite- ren, en dwingen voor haerluyden te compare- ren, ende oock de Vonniiï η in de vporfz faéc- I kete wijfen, tegeadeXeive ter executie te ftel- len, daer in de Officieren en Magiftraten van i dé Plaetfen refpe&ive, daer onder de voorfz Piloten, Bergers en andere woonachtigh zijn, den Schipper ofte Eygenaer alle behoorlijcke hulpen en fubfidie van Rechten gehouden/ul- i len wefen te bewijfèn , indien fulcks aéri haer ί bydenCommiflaris.werdtverfocht) werdende de.refpedive Officieren geordonneert de Von- nis
		mieftien fullen afdoen, voor haer moey te ofte vacatie trecken twee ftuyvers van de gulde, te #eten eenc ftuyver van de Eygénaers van'tge- berghde Schip en Gocdt, en eenc ftuy ver van de Bergers; en lullende Schippers, Lootsluy- den en Bergers, of deEygcnaers van de Sche- pen of geberghdc o f andere Goederen, voor den Commiflaris ofre Goede Mannen moeten verfchijnen, ende met verfchijnende, en drie- niael door een Noraris ofte Gerechts-boode tot haren koften pedaghvaerc zijnde, fonder te compareren , by default werden gecondem- neert, fonder dat daer van eenigh appel fal val- len, andersalsacn Onfe Gecommitteerde Rae- denin Weft-Vrieilandt en den Noorder-quar- tiere, die hier toe expreflelijck werden gecom- mitteert, waer na foo wel de Schippers, Loots- luyden Bergers ende anderen, als oock de Eyge- naers van de geberghde en geholpen Goederen ofSchip, haer iullen moeten reguleren, op pee ne, dat indien (buyten vermoeden ) foodani- ge afmaeckinge ofteaccord by yemandtanders jnocht werden of weien gedaen, de voorfchre- ve Commiflaris het recht van de voorfchreve twee ftuyvers té trecken , volkomentlijek hier mede fal behouden , ende de Gebreeckige of Overtreders van dienfchuldigh zijn fulcks aen hem, fonder eenigh tegenfpreecken, prompt, paratelijck , en fonder eenigh rechtspleginge te betalen , op een boete van vijf en twintigh guldensd&er en boven te verbeuren, fulcks alles mede aen de Gebreeckige en Overtreders van dien, met Parate Executie, als boven, te verha- len; ende in gevalle ter plaetfe dacr de voor- fchreve Schepen moften loilèn $ geen Com- miiTaris föude mogen zijn of woonen, fullen de voorfchreve queftien werden gedeterminèert by het Gerecht van de Plaets daer het Schip of Goedtt'huys behoorde, ofkomtteloflen, fon- der dat de Lootiluyden , Bergers of anderen, fullen vermogen het Sehip j Ladjng, Wrack, Ancker, Touw, of eenighander GoetofGoe- derèhby haer té behouden, tot dat eenigh Ac- cörd gemaeckt faL wefen , maer fullen gehou- den zijn op het fpoedighfte alle hulp ende afïi- ftentiè té bewijfèn , ten eynde het Schip ofce andere Goederen, voorén gemeldt, met'er daet werden gebracht of gefonden, terplaetfe daer die t'huys behooren, of waer fy de wjl had- den die te loflèn, ende fulcks in handen van de Eygénaers overgelevert, 't zy oock onder wiens Jurifdiilie die fouden mogen behooren, onder a&e van fuffifarite éautie, tot genoegen van den Commiflaris, vooral het geene by afmakinge "I werden verftaen, dat voor Befg- of ander loon lal moeten werden betaeldt, op poene van «löridertguldens, boven de ichade die daer door fil komen te ontftaen, door dien het Goet, ter plaetfe daer het t'huys behoorde, niet en was JSebracht, welverftaende by aldien het Schip "ier teLande niet t'huys en behoorde, en weder uyt wilde gaen, dat fulcks dan by de naeft-géfe- renen Gerechte fal werden afgedaèn j en werden ^Berger, of Ber gersen Helpers geauthorifeert °m een Schip of Schuyt > of eenig Vaertuygh te j^Qgen hayren tot lafte van de Eygénaers, om «et geberghde of ander Goedt daer mede te fen-

-ocr page 1342-

Placaten en Ordonnantien. ι o. Boeck. 4. Tit.

1320

nifTen van Öommiflariflèn paratelijck ter execu- tie te fielten. X I I. Ende fullen niet re minde VoorfchreveOffi- cieren gehouden wefen haer behoorlijck te in- formeren en procederen tegens alle Piloten en Bergers, onder harerefpe&ivejurifdiftie woo- nende, die defe Ordonnantie fouden mogen contravenieren » ende toe dien eynde vermo- gen defelvePilotenende Bergers, bypreventie voor derefpettive Gerechten van hare Plaetfen aen te klagen, ter faecke van de boeren, pecnen en ftraffen, diefy door deovertredingevandefe Ordonnantie fouden mogen verbeurt of ver- dient hebben, alsmede tegens deLootiluyden die uy t de Schepen vertrecken,eer de Schepen in *cuyt^eylen rolkomentlijck in Zee zijn < het welck verboden werdt op een boete van vieren twintighguldens, teapplicereneen derde voor den Officier, en twee derde voor de arme ende fieckeZeeluyden, alsArticulI V., onvermin- dert het recht den Commiflaris of Commiiïa- riflen by 't X. Articul verleent. XIII. Ballait-Schepen en Boeyers uytvarende, fül- len betalen tot tien voeten toe , acht ftuyvers devoct, elfvoetentienftuyversdevoet, ende meerder voeten, twaelfftuyversdevoet» waer van de Noordt-vaerders in 't uytzeylèn geè'xi- meertzijnj en by weygeringe, fal den Schip- per, wederkomende, door denLootsman mo- gen vervolgt werden toe de plaetfe van fijn arri- vement toe, in conformité van het VIL Arti- cul. Van de Schepen, een derdepart Stuck- goederen in hebbende, en daer boven, füllen deLootiluyden in fulcken geval genieten voor uytbrengen, alsvolght: Namentlijckvan een Schipof Boeyer, diepgaendevier,vijf,fes,fe- ven en acht voeten, fes guldens en foo voort.

En dieper, van yeder voet twaelFguldens, en halve voeten fes guldens meerder te betalen XIV. DeLootiluyden fullen gehouden wefen ter ftont nadatfede Schepen aen boordt fullenge- komen wefen, den Schipper ofStuyrmanaftë vragen hoe diep dat het Schip gaet, met di- ftin&ievan maet, 't zy gereeckent by Amfter- damfche ofwel na Maes of andere voermaec, en den Schipper of Stuyrman oock gehouden zijn pertinente ende oprechte verklaringe van het diep gaen van fijn Schip te doen, en (des ver- focht zijnde) by gefchrifte, onder fijn handt- teeckening , aen hem Lootsman over te leve· ren, en indien den Schipper of Stierman eenige heele of halve voet-talen van het diepgaen van 't Schip komt te verzwijgen, fullen voor yeder voet, de halve voeren na advenant te reecke- nen, verbeuren feftien guldens de voet, ten profijte van den Lootsmanj en fal van de inko- mende Schepen het hier na volgende Loors- mansgek moeten werden betaek na dat de Sche- pen diepgaen» de Oorlog-fchepen mede daer in begrepen, by heele en halve voettalen te re- kenen, daer van de Smacken, vier, vijf en fes voet diep gaende, en ander Vaerruygh van ge- lijckediepte, en de Noordt-vaerders als in het VII. Articul is uytgedruckt, blijven geexi- meert. X V. Te Weten, voor Somer-loon, beginnende vaft den eerften April, by aldien het Schip op dien dagh over het Vlaeck zeylt, want van nu voortaen fal het Someren Winter-loon gereec- kent werden na den dagh dat het Schip over hec Vlaeck zeylt, én niet dat hec ingekomen ofte uytgegaenis. Van yeder Schip of Smack, diep gaende

Voeten-, 7,8.enp o en een half 10 1 oen een half ii ii en een half 12 12 en een half *3 13 en een half 14 en een half 15-en een half jo- lden een half 17 en een half 18 18 en een half 19 19 en een half 20

guld. n- 12- n- 14- ïf- 16- . 18· 19' 20» 23- 26- 29" 32- 4©- 47" 55' 63- 7*- 81- 90- 100- 110-

ftuyv. ó

De Schepen fullen betalen van Voeten) 4,5",6,7, en 8------ ------ 8 en een half —^— --1-i-i

guld. flUyv.

-10 -  o -o -  o -10 -  o -  o •  o ί O •  o '9; • O -  o -  o ■10 . o ■  o -  o ■  o ■  o -  o •  o

6> 6- 1' 7· 8- 9· 10- II- 12- J3* 14.* ïf- 16- 18- 20- 22- 25-- n- 30- 3f" 40-

-  o -10 -  o -10 -  o -   o -  o -  o -  o •   © -  o -  o -  o ■   o •  o •10 -  o -10 ■   o •  o ■   o •  o ■   o © > o

S> en een half ΊΟ ι o en een half II 11 en een half 12 ι zen een hal f 13 en een half 14 14 en een half if ι f en een half i6 ld en een half *7 17 en een half 18 18 en een half 19 19 en een half 30

44- 48- 51- ?8-

XVI. Voor Winterloori, beginnende den eerften September, foohecSchip o ver 'c Vlaeck zeyitr

en

-ocr page 1343-

Raeckende de Pilotage en Lootsluyden op Vlielandt?&c. 13 21

de eerft-overgekomene Lootiluyden infgelijcks de helft ontfangen fullen van de iömme inde Or-

endatfalduyren totden laetften Maèrtdaeraen volgende, van yeder Schip of Smack , diep

gaende, Voeten·» 7,8en9 . 9 en een half 10 en een half 11 en een half ,|Ι2 en een half 13 j 3 en een half 14 en een half If          i,iqqij 15 en een half 16 16 en een half reeneen half 18  .Λ-. j8 en een half •ip' ·'■'■'"■■' 19 en een half 20  ( Ρ

donnantie gefpecificeert, ende fullen de laetfte Lootfluyden,die de Schepen fullen binnen bren- gen, ontfangen en genieten het volle Lootsmans geldt, in maniere ende alfoo gelijck of de eerfte. Lootiluyden in't Schip niet ge weeft en waren j doch of eenige Ooft-Indifche Schepen in Zee gelopen waren, en door contrarie Windt, of ander ongeval wedergenootfaeckt wierden bin- nen te komen, fal van defelve over Lootsmans geld niet meer ontfangen werden als van andere particuliere Schepen , in conformité van defe Ordonnantie, betaelt moet werden. XIX. Alle Schepen van Weften, Ooften, uyt Le- vante, Barbaryen, Genua, de Eylanden van Canaricn, Spaigne, Vranckrijck, Engelandt, Mufcovien, Groenlandt, Denemarcken, Swe- den, Koninghsbergen, Danrzick, Riga, Ber- gen, Dronthem, Der Neus, Normer, Romsdael en andere Plaetfen komende geladen, 't zy mee Traen, Walvis-fpeck of Baerden, Yfer, Packen, Sacken, Loot, en alles 't geene met de Cornaec overgehijft, en metde handt overgegeven wert, fullen voor Stuck-goederen gereeckent werden, exempt alle Hout-waren, dievoorgeenStuck- goederen fullen gereeckent werden, fullen ge- honden wefen in plaets van twee drie gulden te betalen , welverftaende, dat alle Schepen uyc defeQuartieren komende, en een derden-deel Stuck-goederen geladen hebbende, of meer, fullen voor Stuck-goederen gereeckent werden, midtsdat de refte met Sout, Kurck, en dier- gelijckeflechte Waren geladen zijn, wat Sche- pen beneden een derde-part Stuck-goederen ge- laden zijn, fullen betalen volgens de voorgaen- de voet-talen, inde Ordonnantie begrepen. Alle Schepen uyt Guinea en Weft-Indien het Vlie inkomende, fullen voor Lootsmans-geldt beta- len, als volght , Namentlijck, diep gaende guuï, fluyvt

O o

— ©

En fullen de Schepen boven de twintigh voet diepgaende, voorelcke voec die fy diep gaen, betalen vijfen twintigh guldens de voet) de hal- ve voeten na advenant te reeckenen, maer van quartier-voeten fal niet gereeckent nochte ge- trocken werden , op poene van twintigh gul- dens. . XVIII. . Sullen mede de Ooft-Indifche Rerour-fche- pen, uyt Indien komende, moeten betalen, te' weten, in plaets van twee guldens fes guldens, waer voor de Lootiluyden gehouden fullen zijn twee wei-ervaren en geadmitteerde Lootiluy- den op yeder Schip over te feiten, fonderdaer voor yets meer te mogen genieten, oppceneals boven; maer foo meerder Lootiluyden verfocht Werden, fullen de fel veoöck gehouden zijn over te komen, yeder Lootsman (_ buyten de twee voorfz) voor enckel loon: En fullen alle de felve gehouden zijn in de Schepen te blijven tot op Pampus, en dat voor het felve loon alhier uyt- gedruckt ,· en in gevalle het mochte gebeuren, dat'er eenige Ooft-Indifche of andere Schepen voor het Land komende, een of tweeLoots- luyden met believen van den Schipper , Stuyr- roan of Commis in yeder Schip overgekomen Waren, ende door contrarie Wind of Stroomen Texel voorby drijvende, foo op 'f Vlie, Amelan- 'krgat, ofanderePlaetfen, mochten komen te ^ervallen, het Schip of de Schepen by andere lootiluyden binnen gebracht wierde , fullen evenwel de eerfte Lootsman ofce Lootiluyden ^oor haer moeyte en tijdverfuym genieten de «elft van het geheele Lootsmans geldt ·, gelijck °pck in gevalle de Schepen voor't Vlie gekomen ?'jndè,na Texel ofanderePlaetfen, door voorfz intervallen quamen te geraecken, en al foo mede «oor andere Lootiluyden ingebracht te werden» IV. Deel.

8 voeten 8 en een half 9 9 en een half i@ 10 en een half 11 11 en een half 12 12 en een half 13 13 en een half 14 14 en een half if 15· en een hal f ï6 16 en een half 17 17 en een half 18 18 en een half ip 19 en een half 20

.'" ξ · ..

20— 21 — n- 2f — 27- 20- 32- 34- 36- 19- 42- 40- 51 — 58- 6y- 73- 81- 94- 108- 123- 138- iSS- 172- 191- 210-

• o ■10 -  o ■ o -   o 'ïo -  o -  o . o -  o

• 10 •  o ■   o •  o ■   o •  o ■10 -  o o •  o •  o -  o ■  ° -  o Des

X

-ocr page 1344-

Pladaten en Ordonnantien. 10. Boeck. 4. Tit.

1322

nen gebracht, en haer verdiende falaris ontfan gen hebben, fullen den Schipper daer van quf cantie moeten geven, innehoudende de dient" van het Schip, endeiommevan haerontfanien falaris, by haernaem, merek, ofyemantanders vanharen 't wegengereeckent-, welcke quitan tiede Schippers van de Lootsluyden mede rc". houden fullen wefen te varderen, om dier.vol" gende het Lootsmans-geldt van de Koopluyden wederom te mogen ontfan gen, of fullen de Koopluyden anders niet gehouden zijn eenige reftitutie te doen, ende daer en boven fal den Schipper en Lootsman elck verbeuren fes peI dens.δε                                           f X X VI. V: ! En fullen geenLobtiluyden haer vervorderen ineenige Schepen te gaen , emdefelveuytofin telootfen, droncken zijnde, oppcenevanvier en rwint igh guldens yeder reyfete verbeuren,en daer en boven fes weecken te wefen gefufpen- deerc.                                        , (r9ö > ~                  XX V I I. Yder Stierman van een Lootsfchuyt fal foo veel Schippers in fijn Schuyt mogen nemen,om aen de Schepen te brengen, als hy Lootsluyden uyt fijn Schuyrin de Schepen overfetten fal,fo.n- der meer, op de boete van negen gulden byde geene te verbeuren die daer tegen doen, dan foo'rgcviel dar'er eenige Schippers in de felve Schuy t quamen, fullen gehouden zijn dekeen Lootsman mede te brengen , om haer Schepen uytrezeylen, ten ware de Schippers verklaer- den haer Lootlluyden binnen Scheeps boordt te hebben, en oock met namen ende toenamen defelve Loot iluyden wiften te noemen, op poe- ne dat die contrarie doet, 't zy wetens of onwe- tens, van clcken Schipper die hy fonder Loots- man aen boort brenght, of die geen Lootsman aen boordt heeft, verbeuren fal negen guldens, gelijck de Schuy te- voerders, aen Land komen- de, fullen gehouden zijn den Officier de namen van de Schippers, die fy aen boordt gebracht hebben, neffens de namen van de Lootfiuyden, die in die Schepen zijn, pertinentelijck op te geven, op de verbeurte van achttien guldens,te applicerenalsArricul IV. XXVIII. Sullen mede de Stierluyden van de Gal jooten of Lootsbooxen, tot vermijdingh van alle on- luften en oneenigheden, een van de geadmit- teerdeLootsluyden, welck fy voor debequaem-

Des füllen de Schepen uyt Weft-Indien, Su- riname» of van de Ruften daer omtrent komen- de, half geladen rnet Stuck- goederen, betalen als de Guinees-vaerders, maerdiemet Sout nyt de Weft-Indien of uyt de Straet komen, fullen alleen betalen als andere Soüt-fchepen, volgens defe Ordonnantie, IX . Wel-verftaende dat de Lootfiuyden van de Schepen, welcke zijn in een grooren itormof onweder, item Aricker, Maft-, Touw of Roer- loos , fullen ingebracht hebben , boven het ordi- naris falaris noch fooveel meer füllen genieren, als by den Co m mi flans, of goede Mannen by denCommiffaristeftellen » falgoedtgevonden werden, mides'betalende de twee ftuyvers als Afticul X. X X I. 'sLandrsSchepen, diep ga ende veertien voe- tën,fullen in het üy tzeylén betalen acht guldens, en diepergaende, foo veel alsarideréuyrzeylen- de Schepen', na de mate der voeten·, wei-ver- ftaende datfe half foo veel fullen geven als ëe Stuck-goed vaerders En fal oock niemandt, Cehigh Schip aengenomen hebbende, aen een ander over doen, ma'er den Lootsman fieck wor- dende , fal den Schipper mogen hu y ren wien hy wil, op de boete van drie guldens, voor den Ar- men op Vlielandt of der Scheilingh. XXII. Indien eenigh Schip voor het Land komende by nachte of anderfins, ende geen Looifiuyden Tiende of bekennende, en eenige VifTchers, geen geadmitreerdeLootfluyden zijnde, rriochte be- jegenen of vernemen, en verfoeckende van de felve binnen de Zee-gaten gebracht te werden, Tullen de Viflchers gehouden wefen 't felve als binnen boordr komen , namt ntlijck , dar fy geenLoorfenmaer ViiTcherszijn,den Schipper te kennen re geven, behoudelijek dar de gead- mtf teerde Lootlluyden naderhant de felve Sche- pen aen boordt komende, en haerdienft piefen- terende, voor den Viffcher daer binnen zijnde, fullen moeten gepreferecre en aengenomen wer- den , en den vooriz Viffcher gehouden zijn hem weder uyt het Schip re bcgcven.ren ware fy met de nagekomen Lootfiuyden het Lootsmans- geldr half en half begeerde te participeren en gen ieten, het welcke den eenen ende den ande- ren vry Tal ft aen te doen. XXIII.

Maer in gevalle den Viffcher het Schip bin- fte fullen houden, mogen overfetten , ofgela- nen de eerftcTonne gebracht hadde, voor en al- ftenoi'erte gaenin 't Schip het welckfal dienen eer de voorfchreve ordinaris Lootfiuyden aen ingebracht, ionder dat de andere haer daer te- boortkomen, fal als dan den Viffcher niet ge- gens fullen mogen onderwinden , ofhunopee- houdeti wefen re ruymen, nochte van het halve , nige beurten of dobbelingh te beroepen, op pce-

nevan fes guldens, tenzy de Schipper een an- der uyt de Lootsfchuyr begeert. XXIX. En fullen de geadrmtteerde Lootfiuyden hare Lóotsmans teecken niet vermogen te vedetten, veralieneren, aen andere uytleencn of verdrin- ken, op pcene van fes guldens, te appHceren alsArticul IV. XXX.                     ' 't Indien yemandr niet geadmitteert zijnde tot hec Officie van'c Lootsraaniehap, hem onder-

Pilocagie-geldafitant te doen X X I V. Item, fullen allle Schepen, in noodt zijnde, twee Lootfiuyden mogen verfoecken en inne- men, en defelve dubbelt geldt betalen, rnaer in- dien buytën desSchippers verfoeck meer Loots- luyden als een in het Schip overkomen, fullen defelve niets hebben te prerenderen, ten ware hen yers wierde gefchoncken. XXV. Pe Lootfiwyden j wanneer fy een Schip bin-

-ocr page 1345-

				■ ,, *„                                                        *" >■!■                                                      .....                                                                                                                                                              -,                                                                                                                        ■■'* .
			Rakende de Pilotage en Lootfl			Ï323 j dit Lootsmans-geldthalfen half genooten wer- den , midts dat den Lootsman , die met een Galjoot of Schuyt aen boordt gekomen is,, in de Sloot vry fal zijn. XXXV. l En ial yeder Loots-vaertüygh moeten voeren een wit Vlaggetje op de Mait, daer de nomber groot en klaer in geilen kan werden, van 1,2, 3,4, f., tot het getal van de Lootsmans Schuy- ten toe, of de nomber in't groot Zeyl met bruyn Teer gefteldt hebben, yeder letter twee voeten groot, boven in't Zeyl, na de Maft toe \ ende wat Loots-vaertuygh de kleyne Schepen voorby vacrr, en na de groote Schepen zeylt, ial by den Schipper aengeklacgt werden, en.fal dan veder Lootsman hooft voorhooft, voor fijn boeten vijfen twintigh guldens verbeuren, alsoock die fonder Vlagge-teecken op de Maft, of Nom- ber in het Zeyl, met eengroot en klaer Nom- ber als voorfchrevevaert, gelijcke vijf entwin* tig guldens hooft voorhooft, te appliceren als Articul IV., fal verbeuren, en in les weecken niet vermogen te loocièn, en oock andere die die fien, endeden Oflteierniet aen brengen binnen achtdagen , fullen in gelijcke boete vervallen. XXXVI. En fal yeder Lootsman by het Schip om uyt telootfen, moeten gehouden zijn re blijven, fonder een ander te mogen aennemen, 't zy de Schepen ineen Vloot fullen varen of η iet, voor en aleer het eerfte fal weien uytgebracht, op een boete van vijfen twintigh guldens, en fufpenfie voor den tijd van twaelf weecken. XXXVII. Dac de Lootfluyden eenige Schepen fullende uyt of inbrengen, de Schippers niet laftigh ful- len zijn, om meer dan een Lootsman op te drin- gen, en over re fetten, nochte met het voor- zeylen van Galjoots of Schuyten eenigeextra- ordinaris koftcn inbrengen , toe lafte van den Schipper, op cen*boete van vijf en twintig gul- dens, ten zy den Schipper expreflèlijck het fel- ve komt te bcgeeren, en fal van die begeerte van den Schipper moeten blijeken, fonder welckc by den Schipper niet fal werden betaeldt als enc- kel Lootsmans-geldt. XXXVIII. Soo wanneer de Schepen by Viflchers of an- dere fullen wefen ingebracht, fal het felve niet op eenigh bedingh in Zee gemaeckc, werden betaeldt, maer fal by den CommiiTaris of fijn Gefubfticueerdens, of door Goede Mannen,' by defelve daer toe gefteldt, werden afgedaen, na gelegcnthey t van faecken. XXXIX. Is verders geftatueert, dat alle jaren omtrent November, een van de Overluyden fal afgacn, ende een ander aengeftelt by den Officier der Plaetfe, uyt den nacm van de Hecren Commif- fariiTen, uyt een nominatie van twee Perfoonen, by de blijvende en afgaende Overman op te ftel- len uytdeLootfen, diealsdan twee jaren in be<? dieningefal moeten blijven, doch byverfterfiii manieren als vooren, deflelfs Overlcdens plaet- fe gefuppleert werden. Dat geen Lootièn, op pcene van vijf en twin- 7 X «                   »gn
		wond eenige Schepen uyt of in telootfen, fal verbeuren vier en twintigh guldens, teapplice- renalsArticulIV. XXXI. Saloockniemant eenige van de geadmittecr- de Lootfluyden opentlijck op de Straten ofte Stranden, of in de Huy fen of Herbergen wegens haer Officie mogen naroepen, befpotten, inju- rieren > dreygen of eenigh letfel aendoen, met woorden of wereken, op poene van fes guldens voorde eerfte reyfe, voor de tweede reyfe van twaelf guldens en arbitrale corre&ie, en voor de derde reyfeachttien guldens , en daer en boven voor twee jaren by den Geréchte uyt de Lan- den gebannen te werden, fonder binnen den voor fchre ven tijde daer weder te mogen inko- men, op lijf-ftraffe. X X X IL En of't gebeurde dat eenige Schepen door contrarie windt of anders, de Zee-gaten inqua- men, en niet verder wilden weien als in'tVlie, fullen voor inkomen betalen voor Lootsmans- geldc vijftien ftuy vers van de gulde , en weder uyrgaende volgens de Lijft, maer die over het Vlaeck gebracht willen zijn , fullen het volle geldt moeten betalen, ende foo wanneer den Lootsman met advis en toeftemmingh van den Schipper en Stierman, als mede door hoogh- dringende noodt van Weder ende*Windc, het Schip in falvo gebracht fal hebben in 't Amelan- der diep, fal den Lootsman gehouden zijn al- daer te blijven leggen tot des Schippers belie- ven , en dat het Weder en Wint is, daer van den Lootsman voor fijn leghgeldc genieten fal de foinmavanachtgüldenseens, enkoftendranck binnen Scheeps-boorc, ommealfoodanvoorts de reyfe met het Sch ip re vervorderen. XXXIII. Werdt verder wel expreflèlijck alle Loots- luyden verboden, tegens of contrarie defe On- feOrdonnantie, eenighgemeenfehap temaec- ken, omineenbeurfetevaren, maer fullen wel ineen Galjoot of Schuyt haer mogen begeven, opdeboete van vijfentwintig guldens voorde eerfte reys, de tweede reys vijftigh, de derde reys hondert guldens, en daer en boven arbitra- lijck, na degelegentheydt van de faeck geftrafc te werden -, maer de Schuyten gelijckelijck af- varende, ofte famen in Zee zijnde, fullen ver- mogen t'famentlijck te accorderen, datië haer tot dienft van de kleyne Schepen, foo wel als de groote Schepen eenpaerlijck fullen laten ge- bruyeken, op dat die alle met de Lootsluyden geholpen mogen werden, ftreckendealleen toe dieneynde, dacfymalkanderen dan niet inpe- ricul met prangh van zcylèn brengen, ende aen Landt komende \ fullen fy als dan dat Lootsgelt t'farnen gelijckelijck als uyt een Beurfe te deylen hebben. XXXIV. De Schepen van Ooften, Noorwegen en daer omtrent komende, en een Lootfman metcon- fent van de Gecommitteerde, voor Stuyrman en Lootsman gehuyrt hebbende, fullen even- wel gehouden wefen voor de Zee-gaten een Lootsman over te nemen, en defelve het loon betalen, volgens defe Ordonnantie > fullende

-ocr page 1346-

*3^4 PlacatenenOrdonnantien. é o. Boeck. 4, Tit,

tigh guldens ikh fullen vervorderen eenige Schepen, die alleen invallen fonder op te gaen, weder uytte brengen, 'tzy haer by Quitantie blijekehet Vier-enPaelgeldt»aen die daer toe gelaft zy, voldaen te hebben, zijnde de Schip- pers gehouden't felve aen Lant te gaen voldoen, ende de Lootfen daer van kenniflè re geven aen haer Overluyden, om wegens foodanige Sche- pen een nette notitie te houden ·, wekke notitie jaeriijeks op fullen zeynden een aen de Com- miiïariiïèn tot Amfterdam, en een aen de Com- miilaristotEnckhuyfen rcfiderende. * XLI. DeOfficieren vanhetVlic enterSchellingh, fullen alle vierendeel jaers ten miniten eenmael aenCommiflariflènoverfchrijven, hoedefaec- ken der Lootsluyden fich toe hebben gedragen, of de Ordonnantie wel is gepra&ifeert, eniaf er oock mbilagen zijn begaen, omme daer op by defelvetedifponeren,als haer Ed.Mog. tot re- dres noodigh fullen vinden. X L II. Ende ten eyndede voorfchreve Ordonnantie te beter onderhouden en nagekomen magh wer- den, fullen de voorfchreve Commiiforiflen, of het meerendeel van de felve, ten minften een reyfe des jaers, haer vervoegen op Vlieland en terSchellingh, om haer re informeren of de je- genwoordige Ordonnantie oock werdt ach- tervolghr, het getal van de Lootfluyden (is 't noodigh ) te vermeerderen, fullende jaeriijeks door de Overluyden't getal en namen der Lootf- luyden werden opgegeven, midsgaders der fel

midtsdien alleen eenen yegelijcken, defen ko mende te raecken of aen te gaen, bevoolen hem" na den inhoude van de voorfchreve Pomften en Articulen te reguleren ·, tot wekken eynde foo fullende Ovcrhiyden vande voorfchreve Loots luyden, jaoock de Lootsluyden felver,gehou" den zijn, foo wanneer de felve Heeren Com* miiTariflen op clcke refpeftive Stroomen ofte Plaetien fullen aenkomen, haer in alles te aflï fleren, en de behul pfame handt in het aen en af- komen te bieden, foo des behoort, op pecne van arbitrale correclie. Gedaen in den Hage onder Onfen Grooten Zegele[den vieren twintigftenOdober, feftien hondertachtentnegentig. Onderftondc, Ter Ordonnantie van de Staten. Geteeckent, "Si- monvanBeaumont. Q_U É Ô Á Í Ô É E, Dienende foo ten behoeve van de Schippers als Lootfluyden. í JCk ondergefchreven Lootsman, woonende •"-tot /ra*.             bekenne ontfangente hebben uyt handen í,áç deSchipper woonende tot                  "■■■', de f omme van (                           guldens, over iPUotage~geldtvan't Schip

gaende         voeten. Actum

*t

WAERSCHOUWINGE.

de é iT\AtopgeeneExemplarenvandefèOrdomanr-

/er Nommers,en voorts op alles het ftuck van

Pilotage aengaende,behoorlijck ordre te ftelle

-ç,! ^tiereguard eenomen , o

rfyetsgedaenfah

er-

mkfgaders hei falaris hier vooren gefpecificeerr, j den, ten zy de felve by de voornoemde Heeren te vermeerderen of verminderen, na fyluyden ' Commijfariffen, of een van de felvefal zijn on· uyt de gelegentheyt van de faecken, tijden ende j derteeckent. fchepen fullen bevinden te behooren : En wert | Siet oock 't geen noch tot defen*!itul dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 12 86. & feqq.

DEN VYPDEN TITUL, Saecken, raeckende de OoftJndifche Compagnie.* QEtroy voor de Oofl-Indifche Compagnie > van dentwintighflen Moert 1602. Continuatie voor een en twmtigh jaren, ingaendedeneerjlenjanuarii 1612. Reglement en Limit atie van den 22. 'December 1622. Nader Ampliatievanden 13. Maert 1623. Continuatie voor den tijdt van vijf en fwmtigh jaren, van den twee en twintigf en Junii 164-7» / Siet dit voorgaende in 't Placaet-boeck eerfte Vol. pag. ñ 9. & feqq. Prolongatie van hei OBroyivoor de Ïïâ-Indifche Compagnie, tot Annojevmutn hondertincluysiindatedenif.lebruariiiee^:

|E Staten Generael der Vercenig- de Nederlanden, Allen den gee- nendie defen fullenfienof hoo- ren lefen, Salut * *Doen te weten\ DatWy by continuatie lettende en confïdercrend c, dat

de wel vaert van de goede Ingezetenen der voor- fchreve Vereenighde Nederlanden, onder aft* deren priricipalijck isbeftaende in de Navigatie» Handelingeen Commercien, dieuytdeieLan- den van alle oude tijden gedreven, en met tijc vermeerdert zijn in alle Landen van Europ*

-ocr page 1347-

Saecken raeckende de Opft-Indifclie Compagnie. 1325

Azia, Afrka en elders, en boven dien reguard nemende op de confervatie van het publicque geloof, en de Contra&en aengegaen met veele cndiverfche Natiën , Rijckenen Landen in de Ooft-Indien, en de behoudeniiTe van dePlaet- fen» aldaer onder Onfe gehooriaernheydt ge- bracht } en ey ndclijck op den grooren endienft, die tot nadeel van alle Ingezetenen van dek fanden foude ftaen te verwachten , indien de Geoftroyeerde Ooft-Indifche Compagnie wierde gediflblveert, uyt Onfe rechte wetcn- fchap en volle macht, goedgevonden hebben het O&roy by Ons aen de voorièhreve Ooft-In- difche Compagnie, hier bevoorens verleendt, nochmaels te continueren en prolongeren, ge- lijck Wy hetièlve nochmaels continueren ende prolongeren midts defén, tot den uyt-eynde roe van defe loopende Eeuwe, ende iulcks tot het jaer feventien hondert incluys, en dat op de Li- mitenin het voorfchreve O&roy uytgedruckr, en voorts opallede\rerdere Poin&en en Arricu- Ien daer inne, als mede in de prolongatie van den twee ent wintighften December feftien hon- dert twee en twintig, ende in de Ampliatien en Interpretatien van dien begrepen, midtfgaders opdeRefolutien en Authorifatien, naderhant daer op van tijd tot tijd gevolght: En ten eyn- dehet geene voorfchreven is, volkomentlijck

mag werden geobferveert ende onderhouden, ontbiedenen verfoecken Wy de Heeren Staten van de Provinciën refpecüve van Gelderland c en het Graeflchap Zutphen, Holland en Weft- Vrieflandt, Zeelandt, Utrecht, Vrieflandr, Over-Yfïël, en Stadt Groningen en Ommelan- den, laften en bevelen voorts de Collegientef Admiraliteyt, alle Admiralen, O rerften, Licu- tenant- en Vice-Admiralen , Gouverneurs en Commandeurs van Steden en Plaeïfen, alle Rit- meefterenen Capiteynen te Water en te Lande, midfgadersalleOfficieren, JufticierenenInge- zecenen defer Landen , hun hierna te regule- ren , fonder daer tegens yets te doen of teatten- teren, ofgedogengedaen te werden, want Wy fulcksten meeften dienfte van defenStaet, en tot bcVorderinge van de welvaert van degoede Ingezetenen van dien bevonden hebben te be« hooren. Gegeven onder Onfen grooten Ze- gele, Paraphure en Signature van Onfen Grif- fier , in den Hage op den feventienden Februa- rii feftien hondert vi jfen fèftigh. Was gepara- pheert, J. de Merodej vt. Onder ftondt» Ter Ordonnantie van de hoog-gemelde Heeren Sra- ten Generael. En was geteeckent, N. Rtiyfch. Hangende onder aen met een rooden fijden en gouden ftaerr,het Zegel van deopgemeldeHee- ren Staten Generael in rooden Wafïche.

■.■

frotongatie'van't Cftroy voor de Oofi-Indifche Compagnie > tot denjare feventien hondert veertigh incluys tin dateden vijfden Maert1696.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen diedefen fullenfienof hooren lefen, Sαlut ; 'Doen te weten : Dat Wy by continua- tie lettende en conildererendc, dat de welvaert van degoede Ingezetenen der voorfchreve Ver- eenighde Nederlanden , onder anderen prin- cipalijck is beftaende in de Navigatie,Handelin- Ïjeen Commercie, die uyt defeLanden van al- e ouden tijden gedreven , en met'er tijd ver- meerdert zijn in alle Landen van Europa, Azia, Africa en elders; en boven dien reguard nemen- de op de confervatie van publicquegeloof, en de Contraften , aengegaenmetveeleendiverfche Natiën, Rijcken en Landen in deOoft-Indien> ende behoudeniilen van dePlaetfen, aldaer on- der Onfegehoorfaefflheyt gebracht} en eynde- lijck op den grooten ondienft , die tot nadeel van alle Ingezetenen van defe Landen fouden ftaen te verwachten, indien de Geodroyeerde Ooft-Indifche Compagnie wierde gediflbl- veert, uyt Onfe rechte wetenfehap ende volle macht goedgevonden hebben, het OcTrroy by Ons aen de voorfz Ooft-Indifche Compagnie nier benevens verleent,nochmael te continueren enprolongeren, gelijck Wy't felve nochmaels continueren en prolongeren midts defen, voor «en tijd van veertigh jaren, na expiratie van het tegenwoordigh Odroy, het welcke eyndight met defe loopende Eeuwe, endefulcks tothet Jaer 1740. incluys, en dat op deLimiten in het yQorfchreve Odroy uytgedruckt, en voorts op

alle de verderePoinden en Afticulen, daer in- ne, als mede in de Prolongatie van den twee en twintigften December feftien honderd t twee en twintigh, en in de Ampliatien en Interpretatien van dien begrepen, midtfgaders op de ReibJu- tien en Authorifatien naderhant daer op van tijd tot tijd gevolght. Ende ten eynde het geene voorfchreven is, volkomentlijck mag werden geobferveert en onderhouden: En verfoecken Wy de Heeren Staten, Sradthouderen» Gecom- mitteerde Raden en Gedeputeerde Staten van de Provinciën refpeérjve van Gelderland, en het Graeffchap Zutphen, Holland en Weft-Vricf- land, Zeeland, Utrecht, Vriefland, Over- Yiïèl, en Stadt en Landen ί laften endebevelen verders dejCollegien ter Admiraliteyt, alle Ad- miralen, Overften, Lieurenant- en Vice-Ad- miralen, Gouverneurs en Commandeurs van Steden en Plaetfen, alle Rirmecftcren ende Ca- piteynen te Wateren te Lande } mitsgaders alle Officieren, f ujticieren ende Ingezetenen defer Landen, hun hierna te reguleren , fonderdaer tegens te doen of teattenreren of te gedogen ge- daen te werden , want Wy fulcks ten rneeften dienfte van defen Staet, ende tot bevordéringe van de goede Ingezetenen van dien, bevonden hebben te behooren. Gegeven onder Onfen grooten Zegele, de Paraphure van den Heere praïiiderendein Onfe Vergaderinge, en deSig- nature van Onfen Griffier, in den Hage den vijfden Maert feftien hondert fes en rnegentigh. Was geparapheert } %),v. Els s vt. Onder ftond

-ocr page 1348-

1326 Placaten en Otdonnatitien. io.Boeck. 5-Tit.

ftond , Ter Ordonnantie van dehoogh-gemel-1 F.Fagel, Hebbende onder uyt hangenhet Ze deHeerCn Staten Generael. Wascrftrefv.fcpnr. I crpl van hapi· Hnncrh λ/Ιησ in rnnrlón WT.. rr 1

Verkondingeen Publicatie van de voorfchreve verleende continuatie en prolongatie van 't voorfchreve OElroy, met ver boeit aen een yegelijcken, van niet te mogen varen ofhan. delen binnen de Limit en van.de Oofl-lndijche Compagnie, in date den elfden duguflijeftien hondert acht en tnegentigh.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fulleniien ofhooren lefen , Salut: T)oen te weten-. AlfooWyonlanghs goedgevonden hebben het OdTrroy voor defen aendeOoft-Indiiche Compagnie defer Landen verleent, en te meermalen gccontinueerc, we- derom te continueren ende te prolongeren voor den tijd van veer tigh jaren, na expiratie van het tegenwoordige O&roy , het welcke cyndight met defe loopende ecu we, en fulcks tot het jaer feventien honderdtveertighincluys» op alle de Poin&en en Articulen dacrin , als mede inde prolongatie van den twee en twintighften De- cember feftienhondert twee entwintigh, enin de Ampliatien en Interpreraf ien van dien begre- pen, midtsg'aders opderefolutienenauthorifa- tien naderhand van tijd tot tijd daer op gevolgt; S o o I s'T: Dat Wy by defe Onfe VerkÉndin- ge en Publicatie van de voorfchreve verleende continuatie en prolongatie, aen allen en een ye- lijck kennifle hebben willen geven,en notificatie doen, opdat een yeder moge weten, dat nie- mandt anders als die van de gemelde Ooft-Indi- fche Compagnie, geduyrende den tijd van het voorfzOdlroy, binnen de limiten van 'tfelve, uyt defe Landen fal mogen varen of handelen; cr;de ten eynde alle Poinften, Vryhedenende Voordeden, aen de gemelde Compagnie geac- cordeert, by alle en een yegelijck van de Inge- zetenen vanden Staec onderhouden mogen wer- den, fonderdacr tegenstedoen dire&elijck of indirecTrilijck , binnen of buyten'sLands, op de poenen in 'c felyèOftröy begrepen. Ende alfoo by cryarenrheydt ondervonden werdt, datfommigeoaetiuchtigeMenfchende gemelde Ooft-Indifche Compagnie trachten te benadelen» door indire&e wegen en middelen, met het fenden en ontfangen van Goederen en Koopmanfchappen na en uyt OoftiÉndien, op halve, meerder en minder winften * datoock de Placaten, by Ons voor defen in verfcheyde jaren geëmaneert, als namentlijck deneerften Julii en negenden September feftien hondert fes, zcht ften December feftien hondert feftien, veertien- den December feftien honderdc feventien, vier- den Mey feftien hondert tweeendertigh, veer- tienden Augufti feftien honderdt vier en feven- tigh, enachtften Oftober feftien hondert tach- tigh, tegens die geene, die haer onderwinden eenige Onderdanen of Inwoonders defer Lan- den te difponeren of te huyren tot eenigen vreemden dienft, na Ooft-Indien , en tegens die geenedie figin foodanigen vreemden dienft verhuyren of begeven , niet na behooren wer- dengeobferveérc, en datoock fomtijds onder

nomen werden faecken , met het Ofttoy enge·. ëmaneerde Placaten ftrijdigh, die fommige Per- foonen abufivelijck vermeynen daer by niet te wefenverboden, Soo Is'x;. Dat Wy verders totelucidatievanhetvoorfchrcveOftroy.enin- hererendedehier voorgemelde Onfe Placaten, goedgevonden hebben te ordonneren en te fta- tueren, ordonneren en ftatuei en by defen: Eerftelijck, dat geene Ingezetenen ofte In- woonders deièr Landen, fullen vermogen, ge- duyrende den tijd van het voorfchreve gepro- longeerde Odiroy, dat is tot den ja.re feventien honderd veertig h incluys, te varen of te hande- len op Ooft-Indien 1 direitelijck of indirecte-· Iijck, en felver mede niet te fenticn, ofaenah- dere daer na toe gaende, het zy Bedienden van de Compagnie, of andere, mede te geven eeni- ge Goederen of Koopmanfchappen, op halve, of meerdere of mindere winften, of oock.een.i- ge Goederen of Koopmanfchappen van daer her waerds te laten komen , op de poenen in het O&roy begrepen, en daer en boven dat het gee- ne by de Contraventeurs» in voegen voörfchre- ven - na Ooft-Indien verfonden, ofwel van daer ontfangen fal werden, fal zijn en blijven ten be- hoeve van gemelde Compagnie , en dat defelve Contraventeurs noch boven dien fullen verbeu- ren viermael foo veel als het verbeurde fal bedra- gen, te appl iceren een derde voor den Aenbren- ger, een derdevoorden Officier die de calange fal doen, en een derde voor den Armen. Ten anderen, dat geene Ingezetenen of In- woonders defer Landen, ende fpecialijck geert Zee-varende Luyden, haer fullen vermogen te begeven in dienft van eenige Koningen, Pnn· cen , of buytenlandtfche Ooft-Indifche Com- pagnien, of oock wel van andere particuliere UytredersofHandelaers, in vreemde Rijcken ofLanden, om met der felver Schepen na Ooft- Indien te varen of daer te handelen j endebyal·- dien fy fulcks albereyds fouden mogen hebben gedaen, dat fy de voorfchreve dienften fullen hebben te verlaten, en hun ten langhften bin- nen den tijd van drie maendbn wederom hier te Lande ter plaecfe harer refidenrie te begeven,op pcene dat de Overtreders van dien ren eeuwigen dage uyt defe Vereenighde Nederlanden geban- nen, ende datalle hare Goederen ais geconhi- queert, verbeurt en vervallen, by de Officie- ren van de Plaetfe haerder refidentie, of daer defelve gelegen fouden mogen weien, ζψψ" taft en verkocht fullen mogen werden; cn^dac voorts, foo wel hier te Lande als in de Indien over al, foodanige Overtreders van defe Or- donnantie, in den dienft, ende op foodanige

.'·■'.

—----------------------------------— j -----------— — --. — — -—■ *                                                             §. Uytheemfche of andere Particuliere

Schepen»

buy-

-ocr page 1349-

Saecken raeckendc de Öoft-Indifche Compagnie. 1327 fcuyten de vo.orfchreye Ooft-Indifche Compag- J eenige buyrenlandfche Ooft-Indifche Compag-

men, o fin eenige Vaerten of Handel, dewelc- kedoordefe ofgeene particuliere Uytreders of Handelaers uyt andere Rijcken en Landen naer Ooft-Indien fullen weien ondernomen, foo me- nighmaelfy deinlagegedaen, ofportieof acn- 'deei in de voorichreve buytenlandtfche Com- pagnien , Vaerten of Handel genomen fullen hebben, ofgecalangeert zijnde, daer in fullen hebbengecontinueert, teapplicereneenderde voordenAenbrenger, een derdevoor den Of- rlcierdiedecalangefaldqen, en eenderde vpof den Armen.                           ι , | Ende op dat hier van niernan reenige ignoran- tie moge pretenderen, ontbieden en verfoee- ken Wy deHeeren Staten ?,Stadthouderen, Ger committeerdeRaeden en Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, en allen anderen Officieren en Jufticiercn van de ielve Landen j datfy defen Qnfen Placate vanftonden acn al- omme doen verkondigen , publiceren en aihV gc.ren ter plaetfe daer men gewoon is foodanige vérkondinge, publicatie en affixie te doen, mitf- gaders inde Steden en Plaetfen buyrende Ver- eenighdeProvinciën onder Ons gebiedt wefen- dfi} procederende, en doende procederen te- gens de Coritraventeurs ende Overtreders vati dien, totdevoorfchrevepoenen ende ftraflèrii aengefienWy het felve ten dïenfte van den Lan- de bevinden alfoo te behooren. Aldus gedacn engéarrefteertter Vergaderinge van dehoogh- gemelde Heeren Staten Generael in den Hage den elfden Augufti feftïen lionderdtacht en tne- gentigh. Was geparapheert, Fr&npis Ver- bo!tsvz. Onder ilondt, Ter Ordonnantie van de felve. Was geteeckent, F.Fagel, Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet vanmeer- hoogh-gemelde Haer Hoogh Mog. op een roo- den Ouwel, overdeckt met een Papieren Rlfyte*

niegevonden zijnde, gefaifeert, aengehouden, en tegens haerluydcr Perfuonen ende Goederen g'edecretéert en geëxecuteert fullen werden de openen'enrlröïrèn, en namentlijckdeftraffedes doodst by Oniè voörgaendepiacaten, enfpe- cialijckbydatyan den achtften pitoberièflien hönderdt' tachtigh geftatueert. Ordonneren voorts allen Officieren ende Jufticieien in defe Vereenigh'de. Nederlanden," midtsgaders doek alleij den geen dn» fooin Onfe'n dien ft", alsyan deÖóft-Indifchc Compagnie we.fende, binnen (lelimirën van heiQclroy , hun'Hier na ie regu- leren, „en de poenen by defenen Önfevoqrige Placaten geftacuéert tegens de Overtreders der fclver» in alle rjgeur-te vervolgen,'decreteren enexecu teren, ibnder eenige cónniventie, oog- luyckinge of dïfllmularie $ des; fullen alle ,die geene ? die haer volgens de bo ven-geroerde be- velen binnen den tijd van drie maenden weder,- orri binnen defe Landen, ter plaetfe van haer vóprige reildenrie,,- fullen begeven, en haer be- kent fullen maecken acn Burgermeefteren al- dièr, impuniteyt genieten van het geene by Üaer regens voorige On Ie Placaten op ditfubje£l Endelaetilelijcki, dat niemant van de Onder- enen óf Jfagefetenen van den Staec eenige inla- geT4yermogentedoeni te participeren, offig inèeniger maniere te intereiïèreri.in eenige Buy- téi&hdiche Ooft-Indifche Compagnien,of haer in té laten in eenige Vaerten of Handel, dewclc- ke door defe en geene particuliere Uytredersof Öandelaérs uyt de ahdëreRijeken of Landen na Ooft-Indien fouden'mogen werden onderno- men, op pcene dat de Contraventeujs van dien fullen verbeuren vierrnael de waerde van de in- lage, of van de portie waer voor fy fujlen heb- q|n gepardcipeert, of wefen geintcrèfieert in

Rt^lementl te obfirveren in allede JCanieren-van de Oofi-Indifche Compagnie 9 0^2- trent het betalen van 's Lands Rechten, van de Waren komende uyt Ooft-Indien % en voor hetuytgaen van Koopmanfchappen, Scheeps-behuefteni&c.tebëtalettfeflienduyfentgMk

■(,.;,, . densjaerlijcksy indatedentiendenjuiïi\6jj.

?j

Lfoo by de Heeren Gecommitteerdens uyt de refpeitive Collegien ter Admi- raliteyc, den twaelfden September des voorleden jaers feftien hönderdt fes en teventigh aen haer Hoogh Mog. ïs overgelcvert feecker Concept, waer na by de Heeren Be- windthebberen van de Geodl:royeerde Ooft-In- aifche Compagnie defer Landen, voortaenfou- uè werden gedaen verklaringe van hare inko- mende Koopmanfchappen uyt Ooft-Indien, roidtfgadersbetalinge van's Lands recht, en dac ^ecaen^ijfingevandediferepantie en inégua- "teytciie onder deKameren fouden wefen ge- pleeghtin hetaengeven van die Goederen ·, foo is met onderlinge concert, op hetgoedtvinden v^n haer Hoog Mog., wekker approbatie daer °P fal werden verfocht, door de Heeren aen- ^ëfende Gedeputeerden uyt de gefamentlijcke ^ollcgienter Admiraliteyt, en deHeeren uyt «e Ve/gaderinge van de Seventienevan dege-

melde Compagnie , dien aengaejide bqraemii gearrefteert en vaftgefteldt het volgende Regle- ment, om by en in alle Karaeren van de ielvê Compagnie voortaen égajijeken te werden ge- obferveert. Dat de Heeren Bewinthcbberen jacrlijcks met het arrivement van de Retour-fchepen uyc Ooft-Indien aen de Collegien ter Admiralitey t yeder in fijn Diftricl (uilen overleveren een Reeckeninge van het geene <Jc felve Compag- nie ichuldigh is te betalen voor's LandsRcchc van de ingekomen Retouren $ en daer benevens voegen een autentique Copie van de Cargaof FaÖrure, fpo die uyt Indien zijn overgekomen, en by de Heeren Be windhebberen, in der tijde Commiflafiilèn van het Packhuys, onder der-, felver handteeckeningh fullen zijn gevÊrifieerr,? om dienvolgens de betalinge te doen. Dat by die Reeekeningede Sijdeial werden geftekenaengegeyen fonderdetra£tie, doch in de'

-ocr page 1350-

					Placaten en Ordonnanticn. io.Boeck. 5.Tit.
			1328
		de betalinge gekort tien per cento» tot redemp- tie van alle refactie. Dat de catoene Ly waten, de Ch itfen daer on- der gereeckent, ίuilen werden gereduceerttot hondert ellen, en daer van betaelt 's Lands recht VoIgensdeLijfte, des dat daer van ial werden gekort voor alle refactie vijftien ten hondert. Dat de Baften van Boomen fulien werden aen- gegeven na de waerdye, midifgaders de Satij- nen en Armofijnen, volgens de Lijfte. DeFloretce Garens toreen Halve ftuyver per pont, meteendetradlie van tien pier cento, ge- lijck van de Sijde isgeiëydr. Het Catoene Garen fonder detracTrie, doch in de betalinge gekort tien per cento, tot re- demptie van alle rcfaftie. De Gomme-lack mede fonder detractie te- gensvijf ftuy vers yederhoridert ponden. DeCaerchiounadewaerde./ Delndigometeenkortingcvan tienpercen- to. Dat de Cauris fal werden aengegeven alsKra- merye, des dat daer van fal werden gcèxpreiïeerc het gewicht met twintigh per cento refaclie. Dat hec Kooperfal werden aengegeven vol- gens het gewicht, met een kortinge van fes per cento. De Suyckeren te diitingueren in*Poeyer-en Candy-fuycker, en 's Lands rechten te betalen met een detradlie van twintigh ten hondert. Sappen-hout, en andere Verf-en Wercken- hout, item, Kaleatours- hout met een refactie van gclijckc twintigh ten hondert. De Nagelen, Nootén, Foelie en Kaneel, be- grijpende het garbelmec een detra&ie van vijf- tien ten hondert. Dat de Peper fal werden aengegeven in Am- itérdamfche ponden, mede begrijpende het gar- bel met een gelijcke detra&ievan vijftien ten hondert. Tin met fes per cento refactie. Dat de Mufcus fal werden aengegeven na de wicht, by de once , en van de waerdye betaeldt vier ftuy vers van het pond Vlaems» na de prijs hier te Lande, onder een refaftie van tien per cento. Dat de confijte Nooten-mufcaten fulien wer- den aengegeven als Confituren. En de Diamanten en andere Juwelen volgens haer Hoogh Mog. Refolutie ran den tweeden Meyi 677. Dat alle de voorfz kortingen fulien plaets heb- ben en geadmitteert worden, foo in het reguar. de van het Con voy- als Veyl - geld t. Desfalinhetreguirde van de betalinge van't Veyl-geldt, ten aenfien veele Waren daer inne gefpecificeert, zedert het maecken van de Lij fte feer in prijs zijn gedaelt, bydeeerftebequame gelegent hcyt nader werden gefproocken, ende ytspofirivcdienthalven ter ncdergefteki maer aengaendede Waren daer in niet vermeldt, ful- ien de felvc werden aengegeven na de prijs, die by de verkoopinge fulien werden gehaelt, afge- trocken den vijfden penningh. Endc fal van alle de voorfchreve Waren 5 vol- gens devoorftaende conventie, 's Lands recht werden betaelt, geduyrende den tijde van dit					loopendeOcTroy, dat is totdenjarcfeventien hondert incluys. Wat nu aengaet 's Lands uy tgaende Rechten van de Waren en Koopmanfchappen, midts- gaders Scheeps-gereedfchappen en andere Be- hoeften, voerts Eet-en Drinck-waren, Am- munitie van Oorloge, Materialen, en wat des meer foude mogen wefen, niets uytgefonderr fal de gemelde Compagnie , in plaets van defel- ve Rechten, van nu voortacn, by wegen van redemptie, na proportie vandeKamers, beta- len een fommevan ieftien duyient guldens jaer- lijcks, geduyrende het Öaroy , ingaendemec den eerften J anuarii feftien honderdt acht en fe- Ventigh, midsdat van het geene de voorfchre- ve Compagniefüccciïivelijck fal komen na In- dien af te fenden , t'elckenseen Billiet fal wer- den gelicht na de ordres der Collegien Blijven de refterende onafgedane faecken, rioopende het gepaiTeerde tuflehen deopgemel- de Collegien ter Admiraliteyt ter eenre, en de voorfchreve Compagnie ter andere zyderefpe- cTrivelijck gereférveert, tot nader byeenkomfte, te houden tuflehen dit ende den éerften Novem- ber naeft-aenftaende. Aldusgedaen, overeengekomen , endege- feyekenr den tienden Julii Ieftien honderdt fe? venen feventigh. En was onderreeckent,,/^ van Wajftnaer, Carel Martins, W.vanTefe- len , vander Ί)ιφη, de Wilt, Tr.Mtienicx, TiirckVerwer, Joh.HoviÜs, Adr. van Heet't, Wybrand Fockes, Kokker, Α. Adms, Jeroni- mo de Haze, Alexander Munck, Tr, van Loon, Corn Melt, T.van'iDam. Onder de generale claufule van onafgedaïie faecken, noopende het gepaiTeerde, vervat in de A&e huyden geteeckent, werden verftaen alleen te weien begrepen ibodanige faecken als zijn fpruytende uyt abüyfèn of misreeckenin- gen, èie gefuftineert werden by de geocTroyeer- de Ooft-Indifche Compagnie defer Landen te zijn begaen in het betalen van het inkomende en uytgaende Recht, volgens de ordrevanhec Landt, zedert den jare feftien honderdtfesen dertighexcluys, en het geene de gemelde Com- pagnie aen de andere zijde fuftineert te veel aen het Land betaeld te zijn, daer in fy, volgens het Octroy niet fouden wefen verobligeerr, behou- dens yeder daer tegens fijn defenfie en debat. Aldus gedaen, overeen gekomen, en geteec- kent in 's Gravenhage den tienden Julii feftien hondert feven en feventigh. En was onderteec- kenr, W van Wajfenaer, CarelMaettens,van Te ff e ten, vander'Duffen, de Wilt, Tr.Mue· nicx, -OirckVerwer, Joh.Hovius, Adr.van Heen, Wy brand Fockes, Kokker, A. Adius, 'Jeronimo de Haze, Α Ie χ ander Munck, "Pr.van Loon, Corn. Ment, T.van1)am. Naderhandt hebben de Heeren Gecommit- teerden van de Geoftroyeerde Ooft-Indifche Compagnie by gefchrifte overgegeven defe na- volgende aenteeckeninge.                          /. Voor foo veel in de bovenftaende Adte van Conventie werd gefproocken van deaengevin- geen betalinge van's Lands recht van deSpece- ryen, ChincfcheSijde, en CaroeneLij waten, verftaen de ondergefchrsve Gecornmitteerdens 0                                  yan

-ocr page 1351-

Saecken. raeckende de Q©fl>Iridifèhe Compagnie. <$ 5^9

Was Ottdèrteéckerit',- *fêm- nimo de Haze , Alexamder de MtinckTi^fiïeïer van Loon > €orn. Ment ζ> Ψ'Ρυάη Datiï. φ*\

yan de Ooft-IndifcheCompagnie* indennaem |"^an'dcgemeldpGotnpagniei;egeichiedeni..fon- 'ilerprayudiue,,, $ndjp on verkort heet echt dege-

jneldeCpmpagnieiUy t krachten vanhaer O&

vF-vl·' b ioivutóy ■ η ■ baaWti ;;.v .........-■ ■ ■■[.;:■:::. i ; ntnig'-.J.'ÈM' "' ■■ I■ <■y'■ ^——■-J—-'n;··' M'/tfrf

Ι.Λ . J*»l.· 1 l·! ■èktii'i

■iï*

'φ^/tte- of ordc$ j op V bet ah

λ 2 j L^ndsinkömendermbttn^ 'bjUievartdeObfi-

■■'3''.

IndifcheQéfhpagnie, in date den vijfden Maert 16$$

Vijf en taehtigh» yeder te betalen V^br 'prima öecembér van-yeder jaeVi 3ês, ial van alle ande- re Waren j büyïeh de voorverhaelde Specéryen, by de Compagfiiehier te Landeingebracht;wer- dende, voor üyfgaende rcéhten werden betaelr, •fooalsgearï^ifbeÏt en vaft gclielt, of hier na te arrefteren én i^aft re ftelleh, is gedeclar'eeit',' en gedeclareertfal werden ; v/aêr regensdegemél- deCompagfiidvan deverhooginge vandëfelve Lijfte van Goftv'oyen en Licénten , fal vry ende exemptzijn, föölarighdevborfchreveverlipó- ginge nietial excederen vijf ren hondcidtop hêc inkomen en uytgaen tefamerr; maer oPrgèviel, dat God verhoede, dat ecnige van de Schepen van de Compagmé j in rètóur. uyt Ooft> Indien komende j in hare reyfe Schipbreuck quamen telijden, en-;flildks té verongélucken , of wel dat den Sraet defer Landen binnen de voorfchre- ve jaren in Oörlogh quame te geraecken« van welck geval hier na breeder wérdr gefproocken, en fülcks uyt dien höofdé dbör den Vyand ofte anders génoméffte wercTehj foo fal in fulekcn ortverhoopten geval van 'de Voorfchreve fomme van driemael hondefdt dïïyferidt guldens aèri de voorfchreve Görhpagniè^ na ad venant fop veel afïlagh gegeven werden, alsdeniiikpopvan de ladingevanfioódShigen yerpngëlückt of genp- •raë^Schip'afSch'cpen. in'dèÖpft-indien fal heb- bên^ekoft,' 'Mdtè dat diepn dé yoörfz Ooft- Indifché'iaohÏpagnie vaii den Vöörfchrëven in- k'Popdeughdéli/ékdbèH blijeken, oni (!èn vpoi> -fchreven" afflag'të genïeteH ha ëèn Geometriichè propOrtiegëiioméii1, .riaërden inkoop van 't ge- heelererottrv'iiis'by exempel," foo wanneer een jaerlijcks retour inde Öoft-Indien veértigb toh- rengouds in koop mogt hebben gekoft, en dat daer Schip of Schepen in manieren als vooren föudën körneri te vérongëlücken, ofgenomen re werden, in koops gekoft hebbende vier tonnen gouds, foo falaendié'vandegemeldeCompag- iniédes wegenppdé voorffif«erlijckfche fomme van drie hondert duyfent guldens afilagh ftrec- ken een tiendé-part',' minder ën meerder verlies na advenantin dar-jaer, als wanneer van hét blij- ven of nemen van eénigh 'Schip of Schebcn-fal komen te büjcken % en by aidieii de voorfchreve driejaren als "dan foudert hipgen wefen geëxpi- reertj foo fal dö vooFichrëvèCompagniefooda^ nigen afilagh geniecen, en verbolgens mogen' korten aen's Lands inkorriehde Regten van hec jaer,· dat ïmmèdiatelijcknadëVoorfz expiratie volgen fal, en ial de voOrichtëve kortingein de bovengeftelde gevallen komen ten lafte van de Admiraliteyt j of Admiraliteyrën 'j Pndër welcr kers Diftridlrde Verongelukte of genomen Schip of Schepen j by liaer afVëyïên Van Batavia > öf van eenig-h'arttief iqüa'f tier ïnOöft-Indicn órdre 7 Υ                   heefe

E Heetten 'Ferbolt en anderehacr Hoog ;Mog. Gedeputeerden ton de faeëken Van de Zee, hebbende, in gevolge en totvoldoeninge van derfelverRefolu- iTeQpnimiiïbriaé] van den tweeden defer, gevi- iiteert en geé'xamineert de nieuw© te arrefteren Lijfteyan de Convoyen en Licenten, metden gevolge en aenkleven van.dien, hebben ter Vet- gaderingegecommuniceert hec Concept, waer jiade Bewindthebberen van de Geo£troyeerde Qoft-Indifche Compagnie deifef Landen iöü- j|eri.becalen 's Lands inkomende "en üytgaénde R^chteftvvolgendehierna van woorcie te woöir- sert; .to&i) *>t rri Hmiistoλ          *

, Α jyrpö. qenjge differenten waren ontftaën ■H^pyer des bélitftingen van de OohSIndifche Sferenμ3 'Koopman fchappen ende Gewailèn, concern erende d«. Ooft - Indiiche Compagnie, in coniideratie. van het Oftroy aen de defelve QonSIndifche Compagnie, in den jare 1602. vergunt, mirfgaders de refpëéfcive Amp~liatien> Limitatien, InterprctaticnenRëftriclien daer pp geyolghr,. foo dat tot noch toe over de voor- fchreve belaftingegeen eenparigh confent heeft konnen gedragen Sverden j en daer op gehoort het bericht, midtfgaders de preiëntatie van de Bewinthebberen van de voorfchreve Compag- nie,.ójnyermifiderthecgeeneinde voorfchreve diff^ntenöveneh wedergealleguecrtis, foo is by do tcfpQ&iv e Provinciën geaccordeert endé geppnfen teert j geiijck haerHoogh Mog. accOi1- dereneftconièhteren by defen, dat' voor de in- komende rechten van «de Warenen fKoopmarP fchappen, die uyt iOoft-Indien in defe Landen iullen; werden gebracht» foo oock voor de rechten van't uytgaen van de Peper, Nagelen, Nooten, Foelie en Kaneel, die uyt defe Lan- den elders fullen werden vervoert, als mede van alle andere Κ oopmanichappen ende Behoeften, item, Eet- en Drinck waren , die van hier na de Ooft-Indien fullen werden geiönden, door die vande.voorfchreverCompagnie, aeri'c Golle^ gie ter ^dmiruliteyt3 onder wekkers Diiïrift deEquipagie na Öoft-Indien werdt gedaen, by fbrmevanuytkoop ofredemptiefal werden be- taelt een fo mme van. drie maelhöndert düyfènc guldens jaerlijcks, te weten} de helfc daer van aencie Admiraliteyt tot Amfterdam , een Vier-* ae-partaen de Adrairaliteytin Zeeland , enaen ae Admiraliteyc op de Maze eenachtfte-part, midtfgaders aen d^e van Weft- Vriefland en den Noorder-quartiere een gelijcke achtfte-part: En dat voor driejaren vaft, innegaende het eer- ftejaer met prima Januarii des tegen woordi gen Jaers fciiienhondert:drie en tachrigh, en eyn* ajge/ïcieden laetften Pecember feilien hondert I

Ji-7

-ocr page 1352-

PkcatenenOrdonnantien. ro.Boeck. 5. Tit.

1390

te verfoecken, om in de voornoemde betaling van's Lands rechten, op de felve voet encon- ditienals hier vooren is gemelt, voornochdriè volgende te continueren 3 dat het felve aen de voornoemde Compagnie van nu af aen fal wer den bewillight, ende dat vervolger sin fulckerï gevallede voorenftaende Refolutie plaets lil hebben, en effect fortefen tot den laetften De- cember feftien Hpndert acht en tachtigh, des dat die vande voornoemde Compagnie, f00 wel vopr de laetfte driejaren, als voor degefneldè eerfte drie jaren, en dies voor den tijd van fes jaren, van de verhooginge van de voornoemde LijftenvandeConvoyen enLicenten vry ende exempt fullen zijn, foo langh de voÖFfchrevé verhooginge niet fal excederen vijf ten hondert, pp het in komen en uytgaen tefamen, doch by aldiendie vande voornoemde Compagnie, na expiratie van de vpprfchreve drie eerfte jaren, de voorichreve continuatie voor de volgende driejaren niet foude mogen komen te verfoec- ken , en fulcks de voorenftaende Refolutiefou- de mogen komen te ceilèren, dat als dan de fake fal werden gelaten in dieftaet, daer in defelve voor date van de introdudtie vande voornoem- de nieuwe Convoy-lijfte is geweeft, fulcks dat debelaftingeop de Ooft-Indifche Waren ende Gewaffen, tegen woordigh indeLijftegefteldt, niet en fullen mogen verftaen werden tenlafte vande Ooft-rlndifche Compagnie geftelt te zijn, maer dat als dan over de belaftinge van de Óoft- Indifche Waren, Koopmanfchappen en Gewaf- fen, by de Ooft-Indifche Compagnie defer Land- den ingebracht werdende , nader confent fal moeten gedragen werden. ■■··. :>; 1 Waer op gedelibereert zijnde, hebben haef Hoogh Mog. het voorfchreve Concept geag- greëert en geapprobeert, gelijck her felve ge- approbeerr en geaggreëert wert mids defèn, en voorts goedgevonden en verftaen, datdeiehaef HooghMog.RefolutiegefondenfalWefdenaen derefpecliveCollegienter Admiraliteyt, ende Bewint-hebberen van de voorfchreve Ooft-In- difche Compagnie, ter prEefidiale Karner van Amfterdam, tot hare informatie j en om haer daer na te reguleren, daer en foo 't behoordt,

heeft, of gehadt hebben, om hier in't Vader- land te vallen. Dan by aldien den Sraet, foo als hier vooren mede is gefeydt, en het welck God genadehjck wil afwenden, geduyrende de voorichreve drie jaren refpe&ive in eenigen openbaren Oorlogh quame te vervallen j of wel dat die vande vopr- fchrevé Compagnie uyt een re^htyeerdige vree- feofapprehenfie voor defelve* de voorichreye Speceryen van Peper, Nagelen, Noten, Foe- lie en Caneel, en voort andere Waren, 't zy in't geheel of voor een gedeelte, quarn op te fchrij- ven, ofongeëyfchctelatén, fooialcjeCompag- öie in alle die ge vallen, naadvenantyan'tgeene in de voorgaende jaren, wegens retpuren die fy in deièlve ial hebben bekomen, mede als vooren na den inkoop gereèckent, aen't Land fal heb- ben betaelr, als by exempel, indien de Compag- nie in de jaren voor den,Oorloghhaddebeko- men, de jaren door malkander geflagen, jaer- lijckseen retourgekoft hebbende dertig tonnen gouds in koop, en dat fy by of geduyrende dien oorlogh, of oock rér faecke van de vreefe van dien, uyt Indien alleen hadden dpen komen een retpur van twintigh tonnen gouds in koop, foo fal de Compagnie in dien gevalle alleen betalen twee tonnen gouds , zijnde twee derdeparten van de voorfchreve drie tonnen gouds, meerder én minder fommen naadvenant, desfullen daer tégens van de uytgaende rechten als vooren, de voorichreve tijd geduyrende, mede zijn ende blijven geëximeert de Speceryen ende andere Waren, waer van hier vopren isgefproocken* Alfoo 't geene hier vooren isgerefolveert,npo- pende debetalingevan's Lands inkomende en uytgaende Rechcen, van de Waren en Gewaf- fen vande Opft-Indifche Cpmpagnie defer Lan- den, alleen plaets fal hebben vopr den tijdt van drie achter een vplgende jaren, innegaendemet den eerften Januani feftien hpndert drie en*tag- tigh, en eyndigende met den laetften Decem- ber feftien hondert vijf en tachtigh, foo is wij- ders by de hooghgemelde Provinciën gpedtge- vbnden en gerefpl veert, dat by aldien die van de voornoemde Cpmpagnie,naverlo pp vande drie voornoemde jaren, foude mogen goet vinden

I

I

I

efoïutie,raeckende'hetbetalen vans Lands inkomende en uytgaende Rechten, %& deWateneèKoopmanfchappenuytOofidnaienkomende>indated^n%.Maert 1690. '*'' (

IS ter Vergaderingeriochmaeis voorgebracht het rapport van de Heeren van Els, en an- dere haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot defaeckenvande Ooft-Indifche Compag- nie, houdende , dat fy Heeren Gedeputeer- den, in gevolge ende tot voldoeninge van haer Hoogh Mog. Refolutie van den vijfden Janua- rii laetftleden , met de alhiei* aenwefende Ge- committeerden uyt de refpe&ive Collegien ter Admiraliteyt, midtigaders met de Gecommit- teerden van deBewinthebberen van de Genera- le Geocfroyeerde Ooft-Indifche Compagnie defer Landen, verfcheyde conferentien en be- fdignes hadden gehouden over de continuatie óf verriieu winge van de Conventie, met de gemel-

de Ooft-Indifche Compagnie, over't van 's Lands in komende Rechten , van de Wa- ;ren en Koopmanfchappen, die uyt Ooft-lndien in deièLanden werden gebracht > foo oock voor jide rechten van't uytgaen van dé Peper, Nagé- jlen, Nooten, Foelie en Kaneel \ die'uyidek I Landen elders vervoert, als mede van alle ande- re Koopmanfchappen en Behoeften,item, Eet- en Drinck waren, die van hier na Ooft-Inaien werdengefohden, voordefenaengegeven, en byhaer Hoogh Mog. geaggreëérc den vijfden Maert feftien honderdt drie cft tachtigh > en ge- ëxpireert den laetften December feftien hondert acht en tachtigh} en dat defelve eyndelijck, uyc krachte van haer Hoogh Mog.authorüarie* ver-

m I

-ocr page 1353-

					Saccken raeckende de Ooft-Indifche Compagnie. 13 31
							ren, 'tzy in 't geheel, of voor een gedeelte qua-,: men op te ichrijven, of ongeëeyfcht te laten, de Compagnie als dan in alle die gevallen beta- len ioude na advenant van her geene inde voor- gaendejaren, wegens de retouren, diefyinde felvefouden hebben bekomen, na deninkoop gereeckent, aen 't Lant fouden hebben betaelt, dat met het uytgaen van de voorfchreve vier ja- renjdie vande voorfchreve Ooft-Indifche Com- pagnie hare optie fullen hebben om de voorfz Conventie op defelve voet en conditien als voo- ren te mogen continueren voor den tijde van noch vier achter een volgende jaren, en fulcks totultimo December feftien hondert fes en tne- gëntigh * en dat in ge vallede gemelde Compag- nie, die continuatie aengenomen hebbende, op het verloopen van de voorfchreve laetfte vier jaren, genegen mochten weien noch langer in de voorfchreve Conventie op de voorengemelde conditien te continueren, fulcks henluyden fal werden geaccordeert voor den tijd van noch ge- lijcke vier jaren, en fulcks rot den jare fevenrien hondert incluys, alswanneerhctOdtroyaende voorfz Ooft-Indifchc Compagnie verleende, fal komen te expireren : Waer op gedelibereerc zijnde, isgoedtgevondenenverftaen , dathet voorfchreve geaccordeerde, in voegen hier voo- ren gemeldt, fal werden geaggreëeert en geap- probeert, iöo als het felve geaggreëert en gcap- probeertwerdtmidtsdefen : Ën fal Extract van defe haer Hoogh Mog. Refolutiegefonden wer- den aen de refpeétire Collegien ter Admirali- teyt, als medeaen deBewindrhebberenvande Generale Geo&royeerde Ooft-Indifche Com- pagnie, terpriefidiale Kamere tot Amfterdam, om te ftrecken tot derfelver narichtinge, ende ! haer daer na te reguleren.
		vat in de voorfz haer Hoog Mog. Refolutie van d& vijfden defer loopende maent, op approba- tie van haer Hoogh Mog. waren verdragenen yeraccordeert, dat de vooren-gemelde Conven- tie fal werden gehouden voor gccontinueert, dentijd van vier achter een volgende jaren, in- gangh nemende met de expiratie vande voorfz Conventie, en fulcks met den eerftenjanuarii feftien hondert negen en tachrigh, ende eyndi- gende den laetften December feftien honderdt tweeen tnegëntigh, en dat op denfelven voet enconditien, als de voorengemelde Conventie voorden tijd van driejaren aengegaen, en voor gelijcken tijd van driejaren gecontinueert is ge- worden, behoudelijck, dat voor deinkomen- de en uytgaende rechten , hier vooren gefpeci- ficeert, en in defelve Conventie geroert, door die vande voorfchreve Compagnie aen'cColle- gie ter Admiraliteyt, onder wekkers DiftricÏ deEquipagienaOoft-Indien werdtgedaen, by forme van uytkoop of redemptie, in plaets van driemael hondert duyfendt guldens beraeldt fal werden drie hondert vier en feftigh duyfent gul- dens jaerl ij cks, te weten de-helft dacr van aen de Admiraliteyt tot Amfterdam, een vierdepart aen de Admiraliteyt in Zeelandt, en aen de Ad- miraliteyt op de Maze eenachtfte-part, midts- gaders aen die van Welt-Vrieilant en den Noor- der-quartiere een gelijckcachtfte-part, te beta- len den eerften December van yeder jaer, en dat geduyrendede continuatie vande voorfchreve Conventie ceiïeren fal, en geen plaets hebben de claufule in defelve gemeldt, houdende dat den Staet in openbaren Oorlogh vervallende, of wel dat die van de voorfchreve Compagnie uyt een rechtveerdige vreeiè of apprehenfie voor de felve, deSpeceryen van Peper, Nagelen, Noo- ten, Foelie en Caneel, en voort andere Wa-
			Continuatie van de Conventie wegens ujtgaende R 'echten van de Οοβ-Jndifche Com- pagnie , in date den dertienden 'December 16$6.
				IS ter Vergaderinge gelefen deRemonftran- tie van de Bewinthebberen van de Genera- le Geoclroyeerde OouMndifche Compag- nie deler Landen , houdende dat defelve voofdeièn hadden aengegaen feeckere Con- ventie, voorden tijd vaneenige jaren, over het betalen van 's Lands inkomende Rechten, van deWarenenKoopmanfchappen die uyt Ooft- Indien in defc Landen wierden gebrachr,en der- Waerds gevoert, foo oock van Rechten van het uytgaen van de Peper, Nagelen, Nooten,Foe- «een Caneel, byhaer Hoog Mog. geaggreëert den vijfden Maert ïèftien hondert drie en tach- t!gh, en dat na expiratie van die tijd, defelve ^edervooreenige jaren wasgeprolongeert, be- houdelijck , dat in plaets van drie mael honderd duyfend guldens, dewelcke de Compagnie daer yoor jaerlijcks hadde uyrgelooft, voortaen fou- de betalen drie hondert vier en féftigh duyfendt guldens jaerlijcks, re weten de helft daer van aen'rColLegie ter Admiraliteyt tot Amfterdam, een vierde-part aen dat van Zeelandt, en aen de Admiraliteyt opdeMazeeen achtfte-part, mits-
								gaders aen die van Weft-Vrieflandt ende hec Noorder-quartier een gelijcke achtfte-part, on- derdiecondirie, enmetdatbefpreck, datmet deexpiratie van de vier jaren, haren aenvangh genomen hebbende met den laetften December ieftien hondert twee en tnegëntigh, de voorfz Compagnie hare optie foude hebben om de voorfchreve Conventie, op den voet en con- ditie als vooren, te mogen continneren voor den tijd van noch vier achter een volgende jaren, en fulckstotden laetften December defes jaers fes- tien hondert fesen tnegëntigh : Wijdersdatin gevalle de gemelde Compagnie, na 't verloo- pen van de vier laetfte jaren, genegen mochten weien langer in de voorfchreve Conventie te continueren, fulcks haer foude werden geac- cordeert voor den tijd van noch gelijcke vier ja- ren , en midtsdien tot den jare fevenrien hon- dert incluys , gelijck dat alles breeder ftondt vervatin haer Hoogh Mog.Refolutie van den achtftcn Maert feftien hondert rnegentighj dat i echter de voorfchreve Bcwindthebberen, con- ; fidererende de tegenwoordige tijds gelegént- 7 Υ 2                       heyt,

-ocr page 1354-

Placaten enOrdonnantien. ι o. Boeck. j. Tic

ftaen, mits defen aen te nemen de optie by de gemelde Compagnie gedaen', en dat dienvol- gendehec Accord van den achtften Maertfes- tien honderdt tnegentigh, fal continueren tot den jare feventien honderdt incluis; Endefal lExtraii: van defe haer Hoogh MogendeRcfo- lutiegefonden werden aen de refpeftiye Colle- gienter Admiraliteyr, om te ftrecken tothard narichringe, en haer daer na te reguleren: De Heeren Gedeputeerden van de Provinciën van Vrieflandt en Sradt en Lande,, hebben geinhe- reert hare aenteeckeninge , defen aengaende, den achtften Maert feftien honderdt tnegentigh gedaen, dienvolgende de bovcnftaende con- cluilegecontradiceert, en gcrefervecrt daer te- gen foodanige aenteeckeninge te doen, als de Heeren Staten hare Principalen fullen vinden te behooren.

heyc, hoewel fy haer by de voorfchreve Con- ventie , en dat tot foodanigen hoogén fomme, lig merckelijck vonden gegraveert, en dat uyt oorfaecke van de quade GewaiTen van eenige der voorfchrcveSpeceryen j doordédeftru&ie van derfelver Boomen veroorfaeckt , midtsga ders her ophouden van Schepen in Indien en an- derfins, daer door fy die quantiteyt niet had- den bekomen , noch in veele jaren ftonden te krijgen, als wel ten tijde van 't voorfz gemaeck- te verdragh, te rade ware geworden de Voorfz optieaen te nemen, met verklaringe dat fy, on- der hef. believen van haer Hoogh Mog , in de befalinge van de voorfchreve drie honderdt vier en feftigduyfent guldens , voordentijdtvande voorfchreve refterende vier jaren , dat is rot den jarefeventien hondertincluys, in maniere voor- ichreven fouden blijven continuéren: Waer op gedelibereert zijnde, is goedgevonden enver-

Refolutie, de Bewinthebberen van de Οοβ-hdifche Compagnie mogen malkanderen niet in ajfimteyt befiaen, in date den ι j. Auguflj 1685".

veordentelijck en met eenpar ighey.t, genomen by deKameren, mochten werden gerefpedeert en nagekomen, alioo fonder 't felve onmoge- lijck was de iaecke vande Compagnje buyten confuiie te houden, de voorfz nominatie ende daer op gevolghde electie mochte werden ver- klaert nul en van onwaerde, en fulcksde voorfz Kamer aengefchreve en geinjungeert, om vol- gens en in conformité van den voet en ordre by het voorfchreve Oftroy geprefcribeert, te tre- den tot het doen van een nieuwe nominatie, en die over te leveren aen die fulcks behoordt, om daer uyt een wettige electie gedaen te werden, als mede het bericht by de Bewinthebberen van de Ooft-Indifche Compagnie ter Kamere van Hoorn, den vierden vande voorfchreveMaent December aen haer Hoogh Mog. op de voorfe Remonitrantie overgegeven , alles breder in de Notulen van den veertienden van defeke maent December vermeit: Hebben haer Hoogh Mog· denominatie en electie van Bewinthebberinden perfoon van Nicolaes Koningfv, oud Burger- meefterenRaedtderStadt Hoorn gedaen» ge* aggreëert en geappröbeerr, gelijck diegeaggre- eerten geapprobeert werdt mitsdefenj onver* mindert en fonder praejudirie van derfelver vrye deliberatie en refolutie, of in het toekomende yemant tot Bewindthebber ind'een ofd'ander Kamer vande voorfz Compagnie foüdekonnen werden aengefteldr, die Sufterlingh van balven Bedde, *t zy van confanguiniteyt of amniceyc foude mogen zijn, met het derde Articul van continuatie van het O&roy in den jare feftien hondert drie en twintigh aende voornoemde Compagnie verleent.

Υ refumptie gedelibereert zijnde op hetlj rapport van de Heeren van Els, en ande- re haer Hoogh Mog. Gedeputeerden tot faecken van de Oolt-lndifche Compag- nie, hebbende, ingevolge en tot voldoeninge van derfelver Refolutien CommiiToriael van den feftienden November, ën van den vierden December laetftleden» geviiïteert en geè'xami- neertdeRemonftrantievandeBewindt- hebbe- renvan de Geo&roy eerde Ooft-Indifcbe Com- pagnie deler Landen, houdende dat defelve haer genootfaeckt vonden haer Hoogh Mog. met al- le fchuldigh refpecT: te remonftreren en voor te dragen, dar wanneer de vergaderinge van de fe- ventienen injunio des jaers feftien hondert vier en tacrjtigh, tot Amfterdam by een waren, de- felve was voorgekomen, dat mde kamer van Hoorn wierdegeambieert het Bewindthebber fchapdoenmaels vacant dooryemant dewelckc rer oorfaecke van de confanguiniteyt of affini- tfeytmeteen Bewindthebber inde gemelde Ka- mer, volgens het derde Articul van de continua- tie van het Oftroy van den jare feftien honderdt drie en twintigh daer toe niet enwasadmifllb.el, onderdatpraetextdathetvoorfz Articul die fa* kenieten raeckte, noch hem in die follicitatie konde obftcren , alfoo de Huysvrbu we van een van de Bewindthebbcren indegemelde Kamer hem alleen was heftaende van halven Bedde, daer nochtans het voorfchreve Articul geen di- ftinétie was makende tüflchen Sufters en Broe- ders Kinderen van heelen of halven Bedde: Verfoeckende dat tot mainrien van het voorfz Oftroy, en ren eynde de Refolutien by devöor- fchreve Vergaderinge, in maniere voorfchre-

Siet oock 't geen noch tot defen Ti tul'dient Groot Placaet-boeck derde Deel 1 Fol. 13 06. & feqq·

DErf

-ocr page 1355-

				.# ■
						333
			DEN SESDEN TITUL, Saecken, raeckende de Weft-Indifche Compagnie. QÜroy van de 5 taten Generaelaen de Wefi-lndifche Compagnie verleent dïn derden Juftiii 6% ι. Siet Groor.Placaet-boeckeerfte Vol.pag. 565". Ampliatic van het OèJray vanden dertienden Februarii 1623. Aldaer pag. 5 8 3. Continuatie van 't voorfchreve OcJroj, den vierden Julii 16$j., Aldaer pag. 595. Prolongatie van het voorenflaende OBroy voor den t^dt van dertigh jaren, in date atn dertighflen November 1700.
					dien te conferveren in goede Neringe en Wel- vaert, belooft hebben te fullen maintineren en verftereken met Qnfebulpe, faveur en afïïften- de, voor foo veel den ftaet en gefteltenifte der Landen eenighiins foude kunnen verdragen 1 welcke nieuwe Generale WefMndifche Com- pagnie Wy ten dien eynde op dentwintighften September feftien honderdt vier en feventigh voorfien hebben met een behoorlijok Oc"troyi om met dePrivilegien en exemptien daer in uyt-* gedrückt, *ot het eynde van defe loopende eeu- we, en overfulcks tot het eynde van dit loopen- de jaer feventien hondert: Knde nademael ver- volgens het voorfchreve Odïroy binnen korten ftaet te expireren, Soo Is't: Dat Wyincon- fideratie genomen hebbende, dat als noch fub- fifteren alle deredenen, die Ons tot het verice- nen van het voorfchreve Odlroy hebben bewo- gen i en datfonder grooten ondienft en nadeel van alle de Ingezetenen defer Landen j de voorfz nieuwe Geodroyeerde Generale WeftTndi- fche Compagnie niet wederom gediiïblveert foude konnen werden, uyt Onfe rechte weten- fchapen volle macht, goedtgevonden hebben het Oftroy by Ons ben de voorfz Weftlndi- fche Compagnie op den twinrighften Seprem·* ber feftien hondert vier en feventigh verleent, te continueren en te prolongeren» gclijck wy hec felve continueren ende prolongeren mits defen* voorden tijdt van noch dertigh jaren na expira- tie van'tjegenwöordige O&royj en fulcks tot het jaer feventien hondert dertigh inckiys* en dat op de limiten in her voorfz O&roy uytge·* druckt» en voorts op alle de verdere Poin&en en Arriculen daer in begrepen: Ende of wel de voorfz Weft-Indifche Compagnie bevoeght en gerechcightistötderecogniden » vermeldt in *c begin van 't voorfchreve O£troy , als mede ift OnfcRefoliitie van den negentienden Juliiies- tien hondert vijf en feventigh daer op gevolghtï en dien conform de limiten, binnen dewelcke de voorfchreverecognitien fouden moeten wer- den geheven, bydeexrenficvanhetvoorfchre·* veOcTToyklaerlijckzijnuytgedruckr, foo heb- ben Wy evenwel tot voorkominge van nieuwe difficülteytenj diealsvoordefen daer over (ou- den kunnen onrftaen, goetgevonden te verkla- ren , foo als Wy verklaren mits defen» dat de gemelde Weft-Indifche Compagnie bevoeght engerechtight is de recognirien, vermeldt in'c beginvan het voorfchreve Odlroy van den jare feftien
		E Staten Generael der Vereenig- deNederlanden, Allen dengee- nendie deien fullenilenof hoo- ren leien * Salut ; Doen te -weten: Dat Wy in den ja re fes- den honderdt vier en feventigh, goedtgevonden hebbende de oude Weft-Indi- fche Compagnie defer Landen te diilolveren en te vernietigen, en niet te min begeert hebbende datOnfeIngezetenen, en fpecialijck deParti- cipanten en Depofitanten van de voorfz oude Compagnie, niet alleen by hare voorgaende Navigatiej Trafique en Handteringc foude wer- den geconièrveert, maer oock dac hare Trafi- que, alsmededeZeevaertj ende het debit der Manufacturen defer Landen , foo veel moge- Jijck fouden toenemen > byfonder in conformi- teyt vande Traktaten, Alliantien, Verbonden en Entrecouriïen op de Trafique en Zeevaert metanderePnncen, Fvcpubliquen en Volcke- ren, eertijds gemaeckt, dieWy in allen deelen verftaen punduelijck onderhouden en achter- volght re moeten werden) en voorts in behoor- lijekeachtinge genomen hebbende > datfonder gemeene hulpe, aflïftentie en middelen van een generale Compagnie, niet vruchtbaerlijck in de Quarrieren, Landen en Diftricten > verre afge- legen handel gedreven , diebefchermtendege- maintineeji!: kan werden , vermidts de groote avonturen van de Zee en anderfins,op foo groo- teen verrereyfen vallende·, om die, ende ver- fcheydè meer andere p-egnante redenen en con- fideratien, ons daer tuc moverende, ende uyt hpoghdringende oorfaecken, doenmaels op nieuws wederom goetgevonden hebben * dat de Scheepvaerrj Handclinge en Commercie inde Quartieren van Weft-Indien en Africa, en an- dere daerby gedefigneert, van doen voorraen niet anders en foude werden gedreven j dan mer gemeene verecnighde macht van de gewefen Participanten en Depofitanten vandc voorgaen- deCompagnie, dewelckedaertoe bereydtwil* hghen geèncoUrageert fouden zijn, ende in der gebree^ kigePlaetfen» die of niet fouden kun- nen , of niet fouden willen hare gelden furne- fen, de verdere Koopluyden en Ingezetenen defer Landen, en dat tot dien ey nde weder op- gerecht foude werden een nieuwe generale Weft-Indiiche Compagnie, die Wy uyt fon- derlingeaffexietotden gemeynen welftandrde- fer Linden, en orn de goede Ingezetenen fan
									o

-ocr page 1356-

1334 Placaten en Ordonnantien. ι o. Boeek. 6. Tit. feftienhonderdt vier enfeventigh, als mede in I Eylanden, Cuba, Jamaica, SpaignolaenPor. Onfe Refolucie van den negentienden f ulii fes-1 to Rico daer onder mede begrepen , midtfej tien hondert vijf enfeventigh daeropgevolght,' dersaUedeKuftenenLanden,tereeckenenvan te trecken niet alleen van de Ingezetenen defer Rio d'Orenoque voorfchreven, door de Stra- Landen , varende , öf halende eenigeGoede-1 ten van Magellanes, Ie Mair, of andere Stra- ren, ofbrengendevanenopdePlaetfen onder j ten en Paflagien daer onder gelegen, tot de Stra" de voorfchreve Compagnie behoorende, maer tenvanAnjan, foo op de Noord Zee, endede oock van die geene die varen, of eenigeGoede- Eylanden aen de eeneende andere zijde, entuf.

fchen beyden gelegen, als mede Auftraelfche of Zuyder Landen, ft reckende en leggende tuf- fchen beyde de Meridianen, raeckende in het OoftenCabo de bonneEfperance, ende in het Weften het Ooft-eynde van Nova Guinea in. cluis. Eyndclijck hebben Wy goedtgevonden dat de Kamer van Amfterdam , met twee Bewindt- hebberenfal werden geaugmenteert, te weten, met een halve Bewinthebber uyt Gelderlandt, een geheele Bewinthebber uyt Vrieflandt, ende een halve Bewinthebber uy t Over- YiTel, en dat deuyrgiften, die aen de voorfz twee halveen een heele Bewindthebber ter gelijcker fofnme als aen alleBewindthebberen, volgens den in- houdevanhet voorfchreve Öftroy, fullen wer- den betaelt in plaetfe van Traktementen, totla- fte van de Generale Weft-Indifche Compagnie gebracht fullen werden , fonder dat daer door deuytgiftenvan verdere, ofdeoudeBewindt- hebberen fullen werden gechargeert of vermin- dert , en dat op dien voet daer in van tijd tot tijd fal werden gecontinueert. Ende ten eynde alle het geene voorfchreven is volkomentlijck moge werden geobferveert en onderhouden, ontbieden en verfoeckenWy de Heeren Staten , Stadthouderen , Gecommit- teerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de Provinciën refpedive van Gelderlandt en het Graeffchap Zutphen, Hollandten Weft-Vries- iandt, Zeelandt, Utrecht, Vrieflandt, Over- Yflèl en Stadt en Lande ·, laften en bevelen ver- ders de Collegien ter Admiraliteyt, allen Ad- miralen , Licutenant en Vice-Admiralen, Gou- verneurs en Commandeurs van Steden enPlaet- fen, alleOverften, Ritmeefteren en Capitey- nen te Water en te Lande, midtsgaders allen Of- ficieren, Jufticieren en Ingezetenen defer Lan- den , hun hier na te reguleren , fonder daer te- gens te doen ofteattenteren, of te gedogen dat daer regens gedaen werde, want Wy fulcksten meeften dienfte van defen Sraet, entotbevor- deringe van de welvaert van de goede Ingezete- nen van dien bevonden hebben te behooren· Gegeven onder onfeft grootenZcgele, depara» phure van den Heere prsefiderende in Onfe Ver- gaderinge, ende fignature vanOnfen Griffier, in den Hage den dertighftcn November fef- tien hondert. Was geparapheert, fr.v·'"*". ren. Onder ftondt, Ter ordonnantie vande hoogh-gemelde Heeren Staten Generael V\ a geteeckent, F. Fagel. Hebbende onder uyt hangen het Zegel van haerHooghMog.mroo- den WafTche, aen een rooden lijden bant.

ren halen en brengen van en na dePlaetfen, be hoorende onder hetgebiedt van andere Konin- gen enPrincen, gelegen binnen deLimiten van *t voorfz O&roy , ende namentlijckoock van alle vreemde ende uytheemfche Schepen,eenige Vruchten of Koopmanfchappen uyt de Weft- Indien, of de Limiten van het voorfz O&roy, in defe Landen inbrengende, het zy voor eygen reeckeninge, op vracht of in Commiffie, het zy dat foodanige vreemde Schepen α droiture uyt Weft-Indien, en de Limiten van't vooriz Oétroy in defe Landen fouden mogen komen, of dat fy haer laft in andere Landen of Koningh- rijcken gebracht mochten hebben, uyt wat oor- faecke iulcks oock mochte zijn, ten ware de Goederen vanden Eygenaer by handelinge, al- daer fy ingevallen fullen zijn, waren verandert, en de Rechten van den Lande, aldaer opgeftelt, betaelthadden, hetwelckeyemandtallegeren- de, gehouden fal zijn ter inkomfte van de Goe- deren fuffifantelijck te doen blijeken. Ende om oock wijders wegh te nemen dedif- ferenten defen aengaende, tuflehen de refpec- tive Collegien ter Admiraliteyt, en de Welt- Indifche Compagnie , voor defen ontftaen, hebben Wy mede goedgevonden ende verftaen, dat de Collegien ter Admiraliteyt fullen behou- den, ende tot haren voordeele employeren de Rechten, dewelcke defelve zedert en volgens On ie Refolu tie van den fes en twintighften Mey feftien hondert acht en tachtigh, totnutoe, in plaetfe van de voorfchreve recognitie hebben getrocken, en dat het trecken vande voorfchre- ve Rechten daer mede voor het toekomende fal ce fleren. Verklarende wijders, tot meerder elucidatie van het voorfchreve Oftroy , dat onder den nacm van een Nieuw-Nederlandt, tenrefpeéte van de drie per cent, die Compagnie bevoeght is te trecken van de der waerdts gaende, en her- waerts komende Goederen begrepen is, het ge- deelte van Noorder-America, het welcke fich uytftreckt Weft-enZuydwaerds van hetZuyd- eynde van Terra- Nova af, tot Cabo de laFlo- rida: En dat voor foo veel de betalinge van de twee per cent aenbelanght, door denaemvan Weft-Indien werden verftaen de Kuilen enLan- den, te reeckenen van Cabo de Ia Florida voorfz af, totRio d'Orenoque toe , met en benevens de Curacaofche Eylanden j dat voorts met de verdere plaetfen van America, in het oudfte of voorgaende O£fcroy begrepen, ten refpefte van de vijf gulden per laft, over de daer op varende Schepen, werden gedenoteert alle de Caribifche

SM I

Refultttit

-ocr page 1357-

Saecken raeckende de Weft-Indifche Compagnie. 1335 ^Shtie, noepende loffinge van Goederen, komende uyt het ΏψήΒναη deWejU ■         Indifche Compagnie > in date denderden April \6%%.

de Rechten desLandts over de felve Goederen komen te bedragen , en de Borgen daer voor in tijd en wijlen te kunnen aenfpreecken -y en de- wij Ie het gemelde Collegie ter Admiralireytaen de voorfchreve fijne verfoecken , fchoon mee hetfentimentvande gefamentlijcke Collegien, op dat fubjedaen den anderen verklaert, over een komende, niet konden defereren , omdat hy fich desaengaende met géenige Wet of Re- folutie van haer HoogH Mog vondgemunieerr, en dat defelve d'ordres vari haer Hoogh Mog., op dat fubjecl bekomen, en niets diergelijcks behelfende, niet gaernefouden willen te buyren gaen, derhalven verfochren by haer Hoogh Mog. refcriptie te mógen verftaen, hoe fy haer en alle d'andere Collegien eenparighlijck by diergelijcke voorvallen in het toekomende fou- den hebben te gedragen: Waer op gedelibe- reert zijnde, is goetgevonden en verftaen, dac het gemelde Collegie ter Admiraliteyt op de Maze fal werden gerefcribeert en aen gefchre- ven , dat de Pafporten of Los- of Laed-cëdul- len van de Schepen, komende uyt vreemde Co- lonien, gelegen onder de Limiren van het Oc- croy van de gemelde Weft-Indifche Compag- nie, waer van de recognitie-gelden tot noch toe aen de gemelde Weft-Indifche Compagnie zijnbetaelt, fullen moeten werden gehaelten verleent by de Bewint - hebberen van de gemel- de Weft-Indifche Compagnie, om vervolgens gefteldt te werden in handen van de Bedienden van het gemelde Cellegie ter Admiraliteyt, en van den Admodiateur, ten eynde daer op de behoorlijcke recherchemagh werden gedaen, in dier voegen als het fdvc to t noch toe hier bc- voorens altijd is gefchiedt; dat oockdeaenge- vinge van de Goederen, in de voorfz Schepen geladen, fal werden gedaen op den fel ven voet als de voorfchreve aengevinge insgelijcks tot noch toe is gedaen. i

-Sgehoorc het rapport vande Heeren Ever- wijn, en andere haerHoogh Mog. Gede- puteerden tö't de faecken van de Zse» heb- "jbende, irigevolge en tot voldoeninge van derfelver Refolutie Commiiïbriael van den twecden deferj met de alhier aenwefende Ge- committeerden van het Collegie ter Admirali- teytop de Maze» gevifiteert en geëxamineert deMiflivevan het gemelde Collegie ter Admi- raliteyt, gefchreven tot Rotterdam den eerften «jaer te vooren, houdende, dat defelve ontfan- wn hebbende hacr Hoogh Mog. Refolutie en aenfehrijvens van den elfden der voorleden maent, op'cfubjeét van de loffinge der Goede- ren 't die mee vreemde Schepen .uyt vreemde Co- lonien binnen de Limiten van het Octroy der Weft-Indifche Compagnie gelegen, aldaer ko- men te arriveren, conform den téxc der voorfz haerHoogh Mog. Refolutie, ordre gefteldt hadden, dat geene foodanige Schepen toegela- ten waste Iofièn, voor en aleer dat door deBe- winthebbereri defelve Compagnie meteenfpé^ .ciate'en perfonelë verbinteniiTe van eenige der*-; felver, iufBfante Borge wasgeftelt voorde Reg- tenvan't Lantjdie namaels verftaen fouden mo- gen werden daer van aen gemelde Collegie be- taelt te moeten werden s dat alhoewel het ge- melde Collegie ter Admiraliteyt; van gevoelen was, dat daër door aen haer Hoog Mog. inten- tie , vervat!in; de voorgementióneerde Refolu- tie, volkomentlijck was vóldaeri, evenwel door den Mede-ftander vandenAdmodiateurinftan- rien by het gemelde Collegie ter Admiraliteyt wierden gedaen, en Memorien geprefenteert, ten eynde defelve de voorfchreve Schippers voorde loffinge fouden willen doen overgeven een fchriftelijcke verklaringe van de qualiteyt en quantiteyt harer ingeladen Goederen., om daeropgerechercheerr, ende in cas van quade aengevinge, daer over gecalangeert te kunnen werden, als mede om te mogen weten hoe veel

w i..'ii -

efolutie tot hetflellen van cautie op het lojfen <υάη Scheden y, inkomende onder het Oéïrqyvande Wefl-Indifche Compagnie, in date den achtfien April 168 8.

IS gehoort het rapport van de Heeren Ever- wijn, en andere haer Hoogh Mog. 'Gede^ puteerden tot de faecken van de Zee, heb- bende, in gevolge en tot voldoeninge van «er felver Refolutie Commiiïbriael van den fes; «endefer, gevifiteert en geëxamineert de Me- rrie van Cornelis Vinck, Procureur Gene- rlei, van de Admodiatie, houdende dat haer Woogh Mog.by derfelver Refolutie van den elf- Jen_Mgerc laetftleden, in 't reguard van feec- KerEngelfch Schip , uytdeEngelfcheVirginis ^ngelandtgearrivcert, aldaergeloft, en van aerop de Maze gekomen, om redenen inde ^oorfchreve Refolutie breder Vermeldt, en tot °orkominge van de fraudes in't betalen van des *nds inkomende en uytgaende Rechten, had - Q'Veriben» dat de Geintereiïèerdensin het

voorfz Schip gehouden fouden wefen te ftellen cautie voor het geeneVLands Rechten, vande Goederen daer innë geladen , fouden· mogen monteren j dat na dien tijduytEngelandcinde voorfz MaZe noch waren ingekomen diverfche Schepen, en noch op den vijfden defer drie an- dere, allegeladen met Tabacq, inde Engelfche Colonie gewaiïèn, en mogelijck met eenige Koopmanichapperi in Engelandt op nieuws in de voorfz Schepen ingeladen, die door het be- talen van een recognitie aen de Weft-Indifche Compagnie j haer ièlvën fochren te extmeren van de betalinge van 's Landsinkomende Rech- ten, enin'c reguard van het ftellen van cautie, alleenlijck in hareaftens feyden Borge te blij- ven generalicer voor's Lands Recht, fonder in defelvetëexpreiFefen^e quantiteyt van de va- ten

-ocr page 1358-

1336 Placaten en Ordonnantien. '10. Boeck. 6: Tit komende of uytgaende Rechten,

t

de

fecogni.

hare verdere ladinge > werdende alfoo door het ftellen van diergelijcke cautie niet anders als ge- ipot mqt de indudtie van haer Hoogh Mög. inde voorfz Rèfolutie vervat , en nooyt daer na be- richt ibude kennen werden > hoe vee! het recht van deConvoyenenLicenten 'm tijden en wij- len foude komen te importeren» ten zy dat de- felve Schepen, ofdeSchippersvandiénalvoo- rens op, het Comptoir van de Gener^lxcéyt op de Mazetj of elders anders » daer dcSchepen fou- den korneiti in te vallens fouden hebbenaente gevenhaer generale verklaringe van hare gehee- le Ladinge» met expreflie vandequaliteyt van de vaten Tabacq » kiften» kafleri, packen» fac- ken > f onnen, en de waerdye van defelve, om daer na het 's Lands Recht ι en de fómme waer voor borge wierde gefteldt, re konnen calcule- ren, als kennendeibnder defelvègenerale ver- klaringe,* expreflïe èndebegroocinge onmoge- lijck geweten werd en wat Rechten in't toeko- mende (^na een diffinitiveRefoluriebydenStaet tuflehen de Weft-lndifche Compagnie en den Admodiateur te nemen ) fouden moeten wer- den betaelr, zijnde het felve oock eenfaecke vart foodanige confiderable confëquentie, dat daer door feeckerlijck foude werden geabfor- beert een groen gedeelte van het recht van de Coöivoyen en Licenten h ion te Lande9 verfoec- kende der halven dar haer Hoogh Mog, de gein- tereflèerdei in de voorfz V ergïnis-vaerders, en \ Voortsalleanderen die noch verder faierte Lan- de fouden komen te arriveren, by Ré fölutiége- liefden .te ordonneren» dat fy de voorkhreve; cautie voor's Lands inkomende Rechten fou-; den hebben re ftellen, na dat fy alvoorens ten CompfoirevandeGeneraliteyt fouden hebben aengegeven de generale ver klaringe van hare ge- heele Ladinge, met expreflie van de quantiteyr van de vaten Tabacq, kiften, kaflèn,;&c, en begroot fouden hebbende waerdye vanalle de- felve: Waer op gedelibereert zijnde, is goed- gevonden en verftaen, dat de Geinterefleerden in de Schepen , komende uyt vreemde Colo- nien, gelegen binnen de Limiten van hetOc- troy van de gemelde Weft-Indifche Compag-

tien aen en ten behoeve van de gemelde w α Indifche Compagnie hebben bctaelt, daer in als noch fullen continueren ■> en dien onverrnl· dertgehouden fulleh wefen »> ^an buyren in dl?" Landen inkomende > de generale verklaring van haer ingeladen Goederen» aivoorens:eem

ge van defelve Goederen te loffehi f ë doen'' f wel aen de Comptoiren van de reipeft iyeCol

αο ie-

gienter Admiraliteyt»als van dcgemelde rJ$gA Indifche Compagnie», ten eynde de vifitariecn recherche daer op r-e beter en te iCsraackelijcker magh gefchicden: Dat voorts de-Goederen, de- welcke aen de gemelde Welr-.Indjfche'Gom* pagnie betalen de voorfz recognitien by Yftuck" vat, tonneof gewichte, endienvolgendeop deComptoirenVahde gemelde Weft-hidifgae Compagnie .,- by het ftuck,.vat,,<tonnerofre gewichte werden aengegeven»en waerivan'daer en regen, volgens de Lijften van $Φ:Οοηνογβη en Licenten 's Lands Rechten fouden moeten werden betaeldt na proportie yari hare waëdyé, op de Comptoiren van de Convoyen entifceri· -ten:/! by de waerde fullen moeten werdeavert kliert, waer van door's Lands Officieren een hehoorlijck bHjck 1 aen de GeintereiTeerden, buyteri haren kaften fal moeten weidengedató, -darde voorfzvérklaringe by de waerde alfoo is gedaen» op dat daer, door prsecisjEnagh werden geweten hoe veel de .voorfz 's l>md$ Rechten van devoorfz Goederen komen te niontepèriien decautie daer nd begroot>, om voldaen te, wer- den·,* in gevalle hier na mochte weriien verftaen, dat de voorfz Weirilndifche Compagnie, tot het ontfangen van de recognitien van defelve Goederen niet gerechtight is, fonder dat noch- tans de Bedienden vande CoJlegieri ter Admira- hteyt» of den Admodiateur j door de verkla- ringe van de waerde van de voorfz Goederen eenigh recht van benaderinge daer'opfüllcn ver- mogen te praetenderen: En dit alles by provifie, en Oinver mindert ehde fonder prséjudkie van de queftie ten principalen, of de Goederen metde vooriz Schepen hier te Lande komende, gehou- den zijn 's Lands Rechten te betalen, of mogen volftaen met het betalen van de recognitien aen de Weft-lndifche Compagnie.,            ^ {X

dewelcke tot noch toe in plaetfe van de Convoyen en Licenten 'η^ΡΓΡ'ίϊιιη^ίη. Ι

n

èon-

leader [Refilutie upl^oorgaendefiihjeei, dertachtentachtighi ,< -:n,,> ·,·..-·;,.-.y.-., ONtfangen een Miiljve van hetXJollegie ter Admiraliceyt op de Maze, gefchre- , ven tot Rotterdam den derriendende- fer, houdeuder)dat haer^digeleien hebbende haer Hoogh Mog.Miifive en Refo- lutie van den achtften daer te vooreiiygenomen in 't reguard van de genera Ie verklaringe van de Qe^nrerefreerden in deSchepen, komende uyt vreemde Coionien «...getegen binnen ·& iiimi- ten van herOclroyvan de -Weft-lndifche Com- pagnie, en waer by haer Hoogh Mog.yeiftaen in wat manieren dat de Goederen fouden 'Wer-# /Jen aengegeven j te; wetexi'i::by hetiluck» yat».

in date den ^vijftienden April je/se»

ifVfefi

ïtóVS'

■:Ci~,

tonneof gewichte»na de waerde der felver»in t eynde van de voorfz Refolutie hadekn W**r den»; dat de Qffidieren» foovan'tLandtalsiW- modi3tie, het recht van benaderinge; w,er'f benomenj endédatdaerOm den Koopman· , voorichreve Goederen verklarende νοψ noen fulckengerihgen prijs, den fel vén niet accu la ^ foude wefen» en ovérfulcks van geen 8^9, , tenuttigheyt foudeftrecken, hebbendederna' venhet gemelde Gollegie van haer plichtgeagi haerHoogh-Mogi tereprefenteren, en daer neffdos te moeten ferfgen , dacten reguarde den Tabacq;, die wel het meefte w& dev/cl^ci

-ocr page 1359-

Saecken meckende de Weft-Indifche Compagnie. 1337

met die Schepen in quamen , de een door de andere f foogoetalsquaer, na ouder gewoon- te waren gerceckenttegens dertigh guldens par vat, verfoeckende, in gevalle haerHoogMog. foudenkonnengoet vinden, dat yder vat daer roor /oude moeten werden aengegeven, te we- ten» ibo goede als quadc, of anders voor foo veel meer of minder als haer Hoog Mog.'fouden verftaen} dat haer E. als dan op het fpoedighfte daer van geliefden by refcriptie kenniiTe te ge- ven , en met eenen of het welbehagen van haer Hoogh Mog. foude wefen, dat het gemelde Collegie, onder het ftellen van een generale Borgtochte by de Bewinthebberen der gemelde Compagnie , die haer yder infolidum daer voor

prasfenteerden te verbinden voor de 's Landts Rechten, die naderhant beraeltfouden moeten werden j de loflïnge als dan > in gevolge van haer Hoog Mog. Refolutie fonden mogen gedogen: Waer op gedeübereert zijnde, is goetgevoraden en verftaen, voor ibo veel het eerfte point aen- gaet, mids defènteperfifteren by haer Hoogh Mog. Refolutie, op gifteren op hervoorichreve fubjeft genomen, dewelcke aen het gemelde Collegie ter Admiraliteyt ial werden toegefon- den j en foo veel het tweede poinft concerheert, dat het gemelde Collegie ter Admiraliteyt fal werden gerefcribeert» dat defelve fullen mogen admitteren de voorfz generale Borghtochte, by de gemelde Bewinthebberen geprèfenteert.

Inflrucfie voor den Gouverneur opSuriname y in date den vijjden Januarii, feflien hondertn$genentachtigh.

vende evenwel gehouden daer omtrent in de faecken van eenigh aenbelangh, den Politiquen Raed te convoceren, de faecke aldaer voorge- dragen, en in deliberatie leggen, ende het be- fluyt formeren, foo en in dier voegen ats by plu* raliteytvanftemmenoirbaeren dienftig geoof- deelt fal weien, fullende foodanigh befluy t,foo ais her foude mogen leggen, door den voor- noemden Gouverneur moeten opgevolght en getrouwelijck ter executiegeleyc werden. JL V t Den Gouverneur fal inden voorfz Raedt al- tijtprefideren, gelijck oock in den Raedt van Juftitiedefaecken aldaer voordellen, en in de- liberatie leggen, behoörlijcke omvrage dpen, ende na de meerderheyt van ftem men conclude- ren , fullende den Gouverneur niet meer als een ftem hebben , doch in cas van égualiteyt van ftemmen, fal na fijn ad vis de conclufie forme- ren, fullende by abfentievan den Gouverneur hetpraifidium in den Raed van Juftitie waerge- nomen werden by den eerften rangh in *c voor- noemde Collegie. V.' ' y Alle Chargies, d oor 't afftèrveii van Bediert- dens, foo in't Politique als Militair vacant wer- dende, fal den Gouverneur/w interim door be- quamePeribonen laten waernemen, die defel- ve functien foo lange provifioneel fullen bedie- nen , tot daer omtrent by de Directeuren van de voornoemde Sociteyt ten principalen fal wer- den gedifponncert, blijvende de beftellinge vande vacante Raeds-plaetfen in voegen als by hetOctroy ter neder gefteldt: Doch aen belan- gende de vacante Militaire Cargies yan de Ca- piteynen, LieutenantsenVaendrighs» datde- felve provifionelijck fullen werden waergeno- men door de naefte Officier, in rangh van die Cömpagniewaerindeièplaötfen komen te va- ceren, ter tijd en wijlen, de gemelde Societeyn daer omtrent fal hebben gediiponeerr, ten ware füffiiahte redenen ter contrarie.                   , Ënde op dat oock de faecken, dewelcke re- latie hebben tot befcherrriinge van de voorfz Colonie, tegen alle ge weidt van Vyanden» ten 7 Ζ           - beften

SYnde ter Vergaderinge nochmaels voor- gebracht de Inftrucïie voor Johan van Scherpenhuyfen, gaende in qualiteytals Gouverneur na de Colonie van Surina- me, opdevafteKuftvan America} isdevoor- fchreve Inftrudtie, na voorgaende deliberatie gearrefteert, foo als defelve hier na volgt gein- fereert» *r fnflruóiie voor Johan van Scherpen- huyfen t gaende in qualiteyt als Gouver- neur na de Colonie van Suriname, gele- gen op de vafte Kufl van America- I TYEn voornoemden Gouverneur fal ter aen- '^ komfteinde Colonie van Surinameftotifi- catie van fijn arrivement geven, aen de geene die aldaer het Gouvernement fro interim hebben waergenomen, en aen den fel ven doen overle- veren Onfè Mifll ve aende Regeeringe aldaer ge- addrefïèert, en fich vervolgens doen recipieren, en in de voorfz functie door de Regeeringe en deMilitie, opdeordentelijckfte endeaenfien- lijckfte wijfe mogelijck doen inftalleren als Gouverneur, in voegen als by feeckereparticu- re Memorie, noopende dat fubjeft, hem Gou- verneur mede gegeven, ftaet vermeit. IL Salhy Gouverneur dienvolgcnde uyt handen randegeenedie provifionelijckhetGoüvérne- fflentaldacr hebben waergenomen, ontfangen enaenvaerden hetgantfche bewindt en directie over de faecken aldaer te Lande, midtfgaders vanalledesSociteytsBedicndens, van wat qua- liteyt defelvc fouden mogen zijn, reeckeninge bewijs en reliqua van yedersgehoudeneadmini- «ratie, en Voort*geobl igeerc wefen deflelfs va- tte refidèntie en verblijf-plaerfe te houden aen Parimaubo. I I I. Den Gouverneur fal inden Name van hoog- gemelde haer Hoogh Mog., ënëevandeSocie- teytop de gantfche Colonie van Suriname ,föo fe Water alste Lande, het hoogfte gefag hebben malle faecken, foo Politieq als Militair, blij- W. Deel.           ^                 : /

-ocr page 1360-

igqS PlacateneiiOrdonnantien. lo.Boeck. 6.Tit. beften foude mogen gedirigeert werden , foo I nochwelvannoodenfouaVn mogen weien, en fal hv Gouverneur , over faecken van die na- daerinnevantijttottijtcontinueren5opdatDi- tuurconvoceren eengroeten Krijghs-raed, be- retarendacr omtrent de nopdigevporfienin-

ge mogen doen, achtervolgens het achten twin·

ftaende in hem Gouverneur, als mede den Com-1

mandeurj enfooveele uyt de Policquc Raden vande oudfte inrangh, als den gemelden Com- mandeur, beneffens de aldaer aenwefende Ca-

twintighile Articul van *t Odroy. Dewij Ie aen het wel of qualij clc dirigeren vaft dejuftitie niet veel minder dependeert het wel

pitevnenuytmaecKen, aiwaci uy f&^^ttrar-   --, ---. - — ~ 7 r7 ;—Γ ^ wc;i Kl voorbrengen de deliberaden, ipeOcrende de   of quahjek varen van een geheel Land, foo lal hehoudenifl?, defenfie en confervatie van de   den Gouverneur goede acht geven, ende byfon- Colonie* incasVyandlijckeattacques, als me-   dere forge dragen, dat dejuftitie aldaer behoor- de de voorfieningedewelcke intijds dier jegens ; hjckenrechtvaerdehjck moge werden geadmi- falbehoorengedlentewerden, fullendoorden   mftreert, op dat de Colonie onder Gods zegen, nrdinarisKriiehs-raed,beftaendeindenCom-   door toevloeyinge van Menfchen, Commercie, mandeur, Capiteyns, LieutenantsendeVaen-   enNavigatie, ter intentie van den Staet, moge driehs, alleen behandelde werden de faecken,   opkomen ende floreren} fal derhalven aeniue- concernerende de correftien en ftraffen over de mant, die bydenRaedtter doodt verwefenis,

vermogen pardon te geven , ten ware fulcks quame te gefchieden om feer pregnante rede- nen en confidèratien, hem "Gouverneur daer toe moverende, waer innehy met alle voorfich- tighey.t te werek fal gaen. Den Gouverneur fal naede beforgen dat de Wagen» dewelcke in gevolge van het IV. At- ticulvanhet Odtroy albereydtsopgerechtzijn, en dewelcke daer en bovenin tijden ende wijlen noch fouden mogen gerequireert wefen, aen foodanige plaetfen geftelt mogen zijn, als na de gelegentheyt van de Colonie het felvegevoegh- lijckft, entotdeminfte incommoditeyevande Opgefetenen fal wefen gerequireert, teneyndc degerechtigheytvan de Societeyt, zijnde twee en een half per cento Waegh-gelt effeftivelijck en fonder fraude moge werden betaelt, fullen- de de Gouverneur,als daer toe by defen gequaU- ficeert werden, denoodige Waeg-meeftersaen- ftellen, op foodanige provifie vande voorfz twee en een half per cento, als fijnE. fal oorde- len redelijck te zijn.             :,i XII. Ende opdatdeSuyekeren t'elckens wel ende bequamehjck gecondirioneert mogen werden afgeleverr, en alle frauden en onfuyverheden inde felve voor heenen gepleeght» voorgeko- men , mitfgaders behoorlijcke ordre op de ra- ten, en op de tarra en leckagievan dien geftelt, tot vermeerderingh ende verbeteringh van oe Commercie en Navigatie derwaerts, waer door de Colonie moet komen op te nemen, en groot te werden, foo fal den Gouverneur de reeds aengeftelde Keur-meefteren der ?uyckeren in hare bedieninge continueren, en meer andere van nooden wefende, deielve ^MfZ vande Societeyt aenftellen , mides dat de e ν vandiegeenen, wiens Suyckeren afgeleverot werden, foo veel per cento genieten ^M^ metadvis van den Raed fal oordéelen billijcKte zijn, en metdeminftemoeytetequadreren. xiil.       · . £ Voorts fal den Gouverneur verdacht zijn,a^ geene Bediendensaltoos, van wat qualiceyc uytwerekinge fouden mogen zijn f net^ e vevan herwaerdswerden gefonden, o daer LandemetOnfegoetvindmgeaengeftelclc,1! lafte van de Societeyt eenigh Traftennent oW Émolumentenfullênyermogcntetrecken,nia3i

Militaire deliften, VIL Ende op dat hy Gouverneur met de uytterfte applicatie moge bewereken de verfeeckennge vandevoorfzColonie,aenbelangendedevoor- fchreve befcherminge van dien regens alle ge- weldt, foo fal hy fonder tijdtverfuym naer fijn arrivement aldaer beforgen, dat hem door den Ingenieur werde gcformeert een projeft, en ex- afteÜjck opgegeven in wat voegen de vooriz Colonie door het maken van Fortificatien belt en onkoftelijckft fal konnen werden gebracht in ftact om jegens aenvallen van Europiiche Mach- ten te konnen werden gedefendeerten bewaert; gelijck oock hoc de Opgezetenen, foo Colo- niersals Planters, randelnfultes en alleonge- macken, die haer vande Vyandlijcke Naturel- len van den Lande fouden konnen aengedaen wetden, beften béquaemlijckft fullenkonnen werden bevrijt en fecuur geftelt, met omftandi- ee informatie van alles wat tot foodanige Forti- ficatien als anders foude mogen gerequireert we- feh, her welcke hy als dan gehouden fal zijn te brengen in den voorfz grooten Krijghs-raedt, ommedaer omtrent te delibereren, refolveren en concluderen, foo als ten meeften dienfte van deColonie, hetzymetégualiteytvanftemmen bevonden fal werden te behooren. , VIII. Den Gouverneur fal fonderlinge forge dra- een, datdeGodsdienft, by publique authon- teyt hier te Lande aengenomen, aldaer geleerdt, ende conform de gebruyckelijcke ordre werden onderhouden, mitfgadersalle middelenaenge- went omme die Inwoondcrs in de Gereformeer- de Chriftelijcke Religie te brengen, en ten dien cynde fpecialijck devoir doen , dat de Predi- kanten in hare Ampten behoorlijck werden ge- refpe&eertengehanthaeft.               ,^^ J. Xt En op dat foo falutairen ende Godvruchtigen ooghmerek niet alleen moge werden geaffe- queert, maermet eenen oock de Coloniersen verdere Opgezetenerf aldaer in de vreefe des Heeren, en de Leereter faligheytgeleyt, en da- gelijcks onderwefen mogen werden, rmdtfga- derstot hetgebruyek der Heylige Sacramenten bequame occafie hebben, fal den Gouverneur mfijnaenlandinge aldaer Direiteureninforme- ren, wat Predikanten daer albereyds zijn, en

-ocr page 1361-

					Saecken, raeckende de Wcft-Indifche Compagnie. ι uu
							merckelijck moet werden gepromoveert door dencontinuelenaenvoer van Menfchen uytde- fe Landen, en dat evenwel alvoorens moet we- ten of defelve aldaer in cenigh getal aengevoerc wefende, middelen van hare nootfaeckclijeke fubfiftentiefullen vinden, fal den Gouverneur van tijdt rot tijdtaen Directeuren adviferen hoe* danigh het met aenmaecken van de Piantagien gaet, wat getal blancke Menfchen daer wel zijn gerequireert, en wat middelen van fubfiftentie engeïegentheyt voor defel ve aen de hant heeft, opdatDirecteuren bequaemmogen zijn vande voornoemde aenvoer ce beforgen* XVIII. Ende op dat t'elckens klacrlijck ial konnen werden uyegevonden wanneer detien jaren tx- emprie en immuniteyt by het tweede en derde Arcicul van den O&roye aen alle Coloniers en Opgeierenen geconcedcert voor yeder vande^ felve fullen komen te expireren, fal den Gou- verneur beforgen dat aldaer van alle Opgezete- nenenColonierseen pertinent Regifter werde gemaeckt, en vervolgens accurate aenreecke- ninge gedaen van allen den gcenen dcwelcke fif naderhandi op de voorfz Colonie fullen komen ter neder te ftellen, ende fulcks van die tijdt dat een yeder van defelve aldaer fal wefen aengc- landt, fonder dat daerinne moge werden ver- fuymr. X I X. Den Gouverneur ial op fijn aenkomftealdaer beforgen, dat een pertinenren Inventaris werde gemaeckt van alle het Gefchut, Α mmunitie van Oorlogh, Vaertuygcn, Magafijnen , Pianta- gien, Slaven, en voorts alle andere effecten, de Societeytconcernerende, geeneuytgefondert, fendendedaer van copieover aen Directeuren, tot narichtinge, fullende door den Gouverneur van tijdt tot tijde fpecifiquelijck werden geperi* tioneert'cgunc verders en buyten'tgeene alsnu fal mede nemen, van nooden fal zijn, ten eyn- de het felve fijn Ed.door Directeuren fal konnen werden toegcfonden , forge dragende dat van de aengeroerde Ammunitie, Materialen en Vi- vrés, behoorlijck Boeck gehouden , en dooi1 ordentelijckeaen en affchrijvingedeughdelijke verantwoordinge gedaen werde. X X. Den Gouverneur fal beforgen dat de Koft- plantagie door den Heer van Sommelsdijck al- daer gedaen maecken, en onder behoorlijcke culture gebracht, in fijn geheel moge blijven geconferveert, fonder dat defelve dooryemant moge werden verkort of benadeelt, nemaeral- tijdt in ftatc gehouden, ten eynde de felve ge- noeghfaemmogezijnomde Slaven van de So- cieteyt, ende hetgantfcheGuarnifocn daer uyc haer onderhout en rantcoen te doen vinden, op dat de Societeyt moge wefen bevrijdt van de voorfieninge van hier met grooter koften te moeten doen, XXI. . Den Gouverneur fal die ordre ftellen, dat van de betalinge der voor defen aengebrachteN£* gros Slaven, voor reeckeninge van de Societeyt pertinent Boeck en Regifter werde gehouden, 7 Ζ %                   mitf.
			dat alle defelve haer Tradementen ende Emolu- menten fullen moeten vinden uyt de Gcmeynte aldaer» foo als Gouverneur en Raden met Ünfe toeftemminge fullen oordeelen gevoeghlijckft re kunnen gefchieden, uytgenomen dat den Gouverneur yemant fal toegevoeght werden tot lafte van de Societeyt, om de pen re voeren in 't geene defelve Societeyt is raeckende , dewijle het ooghmerek van de Societeyt is, dat tot haren lafte, ingevolge van denOctroye, niet en fal komen als het Gouvernement dé Soldyeenhet onderhoutvan hecGuarnifoen, de Fortificatie en de beforginge van den aenvoer van Men- fchen, want het revenu vande Societeyt, de fubfidievanden Staetdaer onder begrepen,geen fwaerder laften kunnen veelen. XIV. Den Gouverneur fal exadtelijcken letten, dat aenniemandt meerder Landt en Grondt werdr uyrgedeelt en ingeruymt, als met oorbaer ende ten beften van de Colonie in het algemeen fal konnen beheeren , en onder nutre en behoor- Iijcke culrure brengen , acht nemende fpecia- lijck, dat inde uytdeelinge niemandt aen de Riviere uy tgeftreckt legge, als om het acces tor defelve, de fiicile afvoeringe fijner Waren en Gewaiïèn van nooden ofdienftigh fal wefen, op dat anderen namaels niet werden genootfaeckt harePlantagienLandwaerdin te moeten macc- ken, en alioo van de commoditeyt van de Ri- viere, en van het acces tot defelve, over haer eygen gront te bl ijvert gefruftreerc. Eri om dat Directeuren van de Societeyt on- derrecht zijn dat veele Coloniers en Planters je- gens de gègevene Ordres en Reglementen, iïch ten onlijdelijcken nadeele van de Colonie feer breedt en t'eenemael langhs de Riviere geftreckt ende neergeilagen fouden hebben, foo fal den Gouverneur iich dien aengaende naeu wkeurigh informeren» en fijne bevindingeoverfchrijven, opdat daer omtrent moge werdengedifponeerr fendienfte vandeColoniein het algemeen, en iönderyemanr in het particulier te verongelijc- ken, als Directeuren naer examen van^efaeck fullen oordeelen tebehooreni XVI. Ëndatop de culture der Landeryen te beter foude mogen werden voortgefet, fal den Gou- verneur mede doen ondernemen allerley foort van Vruchten ce planten, buyten en behalven deSuyckeren, dat tot noch toe wel het princi- paelfte is geweeft, en namentlijck van Tabacq, Indigo,Cacao, Cattoen en diergelijcke» mitf· gaders allerley Saden tot onderhout van 's Men- fchen leven, en voorts yeder Colonier en Plan- ter te obligeren omme foo veele Vivrés ende Le- vens-middelen te doen cultiveren, als den fel- ven tot onder houdinge van fijne Familie en Sla- ven voor vijfa fes maenden t'elckens in voorraet van nooden hebben fal, beforgende ten dien eyndemede dat deKoe-beeften ende het ander Beftiael van Paerden, Schapen, &c. foo veel en fpoedig mogelijck werden aengequeeckt, en Vcrmenighvuldight. XVI I. Dewijle den aenbouw der voorfz Colonie

-ocr page 1362-

PlacatehenOrdonnantien. io.Boeck.' 6.Tit.

1340

mitfgaders copie daer van aen Directeuren over gefonden toe derfelver nariehtinge» XXII. Gelijck ook fijn Ed. die voorfieninge fal doen j dat aldaer pertinent Regifter-boeck wer- de gehouden van de betalingen der Soldyen en Maent-gelden > dewelcke aen het Guarnifoen van Suriname van tijt tot tijt fal werden gedaen, fullende fijn Ed. tot betalinge der voorfz Soldye en Maend-geldendegerequireerde gelden ende contante penningen t'elckens werden toege» fondeni XXIII. Den Gouverneur fal gehouden zijn onder het voorfz Guarnifoen en Militie te doen obferve- rëneene goede difcipline en ordre, ten eynde defelvebequ'aem mogen zijn totbefcherminge vande voorfz Colonie, enniefnantvande Op- gezetenen eenige de minfte moeyelijckhey t ofte öngemack mochte onrfangen. XXIV. Den Gouverneur fal fijn gedachten ferieufe- lijck laten gaen, en door alle wegen en midde- len doen nafpeurenhec gunttenprofijtevande Söcieteyt aldaer foude konnen werden ont- deckt, en in het werek geftcldt» en van fijne bevindihge t'elckens Dire&eurenadviferen,ge- lijck oock van alle 'c gunt fijn Ed. van eenige meriten fal voorkomen. X X V. Sal oock die voorfieninge doen, dat van alle Refolutien by fijne Ed. ende den Politicquen Racd genomen, midrfgaders van alle crimine- le en fivile fententien aldaer gewefen, Notulen en Regifter werden gehouden, en daer van be- hoorlijcke Copien gemaeckt, om eenmael of tweemael des jaers Direfteuren te werden toe- gefonden, op dat van alles dat aldaer voorvalt, mede pertinente kenniife.mogen hebbem XXVI. Den Gouverneur fal beforgen dat accurate aenteeckeninge en notitie werde gehouden van alle Schepen en Vaertuygen, dewelcke aldaer fullen komen in te vallen, en van daer wederom

uytgaen en vertrecken, en goede forge draden dat d'eene boven den anderen niet en.moge werden geprefereert ofgefavorifeert, foooi trent de Negotie, als het loifen en laden van defelve Schepen, ten eynde des wegen niemanc moge werden benadeelt, maer ter contrarie een yegelijckgeanimeerten geêncourageert de Na- vigatie ende Commercie op de voorfz Golonie meer en meer voort te fetten, en fpecialijck fal hyGouverneur geenfints gedogen, dateenige Schepen anders als direclelijckuytdefe Landen komende, aldaer werden geadmitteert, of van daer elders anders als na defe Landen gedefti- neert, komen te vertrecken , achtervolgens het twaelfde Articul van den Oftroye, mitsga- ders doen houden fournael en Dagh-Regtiter van al het geene aldaer notabels ende van eenige confideratiefal komen voor te vallen, en van al het felve Direfteuren , ten minilen tweemael des jaers infgelijcks met Copien dienen , toe derfelver volkomen kenniife en informatie van alles. XXVII. Eyndelijck fel den Gouverneur, gehouden zijn in alles accurate op te volgen deninhoude endifpofitie van het meergemelde voorfz Oc- troy, en mede fich reguleren naer het Accoort, geflooten tuffen haer Èd. Mog.de Heeren Sta- ten van Zeelandt, en de Bewindthebberen van de Weft-Indifche Compagnie , als mede na hetgeconvenieerde tuifchende Sociteyt en de voorfchreveWeft-Indifche Compagnie, voor foo veel al het felve relatie tot het Gouverne- ment is hebbende , midtfgaders fich pun&ue- lijck en getrouwelijck te gedragen aen defe en alle verdere Inftruitien, Ordres en Reglemen- ten , dewelcke hem van tijde tot tijdt door Di- recteurs aen haer fel ven de facultey t van dek In- ftructie in hetgeheei te vernietigen, verande- ren , vermeerderen en verminderen, na dat fy met den dienft vande Colonie, en het interene van de Söcieteyt t'elckens by ondervindinge ful- len oordeelen over een te komen, ende te expe- diëren.                               ;·;·«*. ,,„; .

Sietoock 't geen noch tot defen Titul'dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 13 29.6c feqq,·

PEN SEVENDEN Tl TUL, BetrejfJende den Levatitfchen, Moieovifchcn en Noortichen Handel en Vaerten.

JPlacaet 3 raeckende de Schepen varende op Noorwegen om &out4aflen 5 ujt αψΡψ" den niet te vertrecken voor den tienden April', en van daer niet voor den twintighjteïi f ;         tembet i in date dennegen entwintighflenjanuaruie^j. OoftenenSweeden, voor heencn en vanouds

anders niet gewoon zijn geweenals         1 n, pen naer den tienden April te laten uytzeyienj dan alfoo veel Schippers nu van jaer tot jaer o^ dernemen vroeger te varen, en in de m . vanFebruariikomenuytteloopen, en felve is ftreckende tot groote .pï*JucU"*orfe

de Nederlanden, Allen den gee- nen die defen fullen fien of hoo- ren lefen , Salut> Tioen te weten ν Dat de Negotianten en ' gemeene Reeders, varende en ncgotierende in Hout-waren op Noorwegen,

-ocr page 1363-

Rakende den Levantfchen en voorfz Vacrt en Negotie; S o o I s'x: Dat Wy daer inne willende voorfien, goedtgevonden, geitatueert, geordonneertendebevoolen heb- ben» ftatuer.en, ordonneren en bevelen midts defen, dat geen Schepen voor den tienden April fullen mogen Zee nemen, om te varen na Noor- wegen, Ooften of Swecden, en van daer te ha- lenBalcken, Deelen, Sparren, Juffers en an- dere Hout-waren, endedat oock geen Schepen met foodanige of andere Hout-waren geladen, na den twintighften September van dePlaetfen daer de voorfchreve Schepen laetft geloft had- den , fullen mogen vertrecken, elck op de boe- tevan duyfentguldens, teappliceren als dicin de voorigcPlacaren is geappliceert geweeft: En op dat defe Onfe goede meyninge ende intentie byeen yederdesaengaende magh bekendt^zijn, en exacTx-lijck nagekomen en achtcrvolght wer- den, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staren,, Sradthouderen, Gecommitteerde Rae- den eni Gedeputeerde Staten van de refpedliive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Of- ficieren van de felve, dat iy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, j

Noordfchen Handel, ^&c. 1341 publiceren ende affigeren, in alle plaetfen daer fulcks van nooden wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixietedoen; laften en bevelen voorts de Raden ter Admiraliteyt, den Advocaten Fifcael, midtfgaders Admira- len , Vice- Admiralen,Capiteynen,Officieren en Bevelhebberen, defe Onfe Ordonnantie ende Verbodt te achtervolgen en doen achtervolgen, procederende en doende procederen tegensde Contraventcurs van dien, fonder ooghluyckin* ge, faveur, diflimuiatie of verdragh, wantWy fulcks alfoo ten dienfte vanden Lande, en wel- ftantvan de goede Ingezetenen van defen Staec bevonden hebben noodigh te zijn. Aldusge- daen ende gearrefteerc ter Vergaderingevande höpgh gemelde Heeren Staten Generael, den negen en twintighften Januarii feftien hondeit fevenen tachtigh. Was geparapheert, E. de Wèèdêivt Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Getceckent, H.Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckc met een Papieren Ruyte.

Rejolutie, raeckende de betalinge van het Lafi-geldt vanuytgaende en inkomende ,,, „.,, Schepengereguteert, in date den twintighflen Januarii 1687.

het welcke het voorfz Laft-geldr eenmael fal zijn betaeldt, in voegen, dat een Schipper, 't zy dathy vaert om het Ooften, om het Zuyden, omhet Weften, ofom het Noorden, niet meer in een jaer fal betalen als eens vijfftuy vers voor uytgaen,en tien ftuy vers voor inkomen, fchoon hy in een en het felve jaer twee, drie, vier, min- der of meerder malen fuude mogen uyrgevaren of ingekomen zijn \ welverftaende dat de voor- fchreve vijfftuy vers eens voor uytgaen, en tien ftuy vers voorinkomen oock fal werden betaeldt, by de Schepen die na Noorwegen om Hout te laden , fouden mogen werden afgefonden, fchoon de felve Schepen voor defen maer heb- ben betaeldt de helfc van het voorfz Laft-geldt, en dat over fulcks het Laft-geldt over de voorfz Schepen voor defen maer heeft gemonteert tot de helft van 't gunt daer mede de voorfz andere Schepen waren gechargeert.

DE Raed-Penllonaris heeft terVergade- ringe gerapporteert de confideratien en het advis van de Heeren haer Ed.Groot Mog. Gecommitteerden , hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van derfelver Re- folut'ie Commiflbriael van den negentienden de- fer lqopendc rnaent igeëxamineert, of het Mid- del van het Laft-geldt, altans van de refpedtive Schepen gelieven werdende,immers tenaenfieri van eei/ige van dien, in het geheel afgefteldt,of anderfins, of eenige en hoedanige verminderin- gedaerom;.rent foudebehooren te gefchieden: Waeropgedelibereert zijnde, is goedtgevon- den eh verftaen, dat alle Schepen dieuyt defe Landen komen te varen, 't zy om het Ooften, orp, het Zayden, om het Weften of om het Noorden, 'voor Laft-geldt fullen betalen vijf ftuy vers in het uytgaen, en tien ftuy vers in'het inkomen eeiis i over of voor dat geheele jaer, in

Prolongatie van het Placaet van den negen en tmntighfteitj anuarii defesjaers, voor ►öpri den/i/divan noch een rnaent, in date den acht entwintighflen Maert 1687.

zijn, dat de voorfz Vacrt voor als noch wierde geftaecktj S o o Is'T: DatWygoetgevonden, geftatuéert, geordonneert en bevolen hebben, ftatuefen, ordonneren en bevelen midts defen, dat de Vaert uyt defe Landen op Noorwegen, reforierende onder't gebiedt van fijn Koningh- lijcke Majefteyt van Deenemarcken , fal wer- dengefurcheertengeftareert voor dentijdtvan noch een maent, te beginnen met de expiratie van den rienden April eerftkomende, en tot na- der ordre hier op te volgen, ende dat derhalven geen Schepen binnen den voornoemden tijd na Noor-

E Staren Generael der Vereenighde Ne- 1, der.anden, Allen den gecnen diedefen . fullen iicn of hooren leien, Saluï; -! : t 'Doen te weten: Alfoo volgens Onfen rlacate vanden negen en twintighften Januarii defesjaers, de Schippers varende op Noorwe- gen, fouden verm· gen met hare Schepen na den benden van de aenftaende maendt April der- V^aerds uyt re loopen, en dat Wy evenwel om goede redenen en confideratien geoordeek heb ben, dat het voor de Ingezetenen van den Staer, SntenbeftenvandeNegotiefver dienftig foudc

-ocr page 1364-

1g 42- Placaten en Ordonnantien. Noorwegen ι onder't gebiedt van hooghftge- dachte fijn Koninghlijcke Majefteyt fullen mo- gen uytloopen, oppcenebyOnfevoorige Pla- caten tegens de Overtreders geftatueert: Dat voortsitnmiddels en gedurende defe furcheantie en langer niet j de Hout-waren vandaer hier te Lande ingebracht werdende, iullen werden be- laft , foo als de iel ve werden belaft midts defen mefrtwintigh guldens het laft, boven en behal- vendejegenwoordigeRechten, dewelcke van de inkomende Hout-lailen geheven werden: Enopdatdefe Onfe goede meyninge en inten- tie by een yeder die het foude mogen aengaen, moge bekendt zijn > en exaftelijck nagekomen en achtervolght werden, ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden, en Gedeputeerde Sta- ren van de refpe&i ve Provinciën, en alle andere Jufticieren en Officieren van defclve Landensdat iy defen Onfen Placate van (tonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en affigeren in allePlaetfen daer iulcksnoodighwefenial, en

io. Boeck. 7. Tit. 1 ■ n gewoon is foodanige publicatie enaffixierc en : Laften en bevelen voorts de Raden ter miralkeyt, de Advocaten Fifcads , midts ers Admiraels , Vice-Admiraels» Capitev* n, Officieren en Bevelhebberen, defe Onfe donnantie en Verbodt te achtervolgen en en achtervolgen , procederende tegens de ntra venteurs van dien, ionder ooghluy ckin- , faveur, diffimulatie ofce verdragh, want y fulcks alfoo tot dienfte van den Lande , en lftandt van de goede Ingezetenen van den et, bevonden hebben noodigh te zijn. Al- s gcdaen en gearrefteert ter V ergaderinge van hooghgemelde Heeren Staten Generaelden t en t wintighften Maert feftien honderdt fe- en tach-igh. Was geparapheert, Oene nGrovefiins, vt. Onder ftondr, Ter Or- nnantie van de hooghgemelde Heeren Sti- Generael. Geteeckent , H. Fagel. Zijn- op'tfpatium gedruckt het Cachet van haer ogh Mog.op eenroodenOuwel,overdeckt t een Papiere Ruy te.

Nader Placaet op V halen van Hout-Waren ujt Noorwegen, in date den negentien- ■ denFebruari'116%%,

E Staten Generael der VereenighdeNe- derlanden , allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, Salütj T)oente weten : Alfoo Wy by Onfen Placate van den acht en twintighften Maert des voorleden jaers feftien hamderdt feven entach- tigh, goedtgevonden hebben te ftatueren, dat de Vaertuyt defe Landen op Noorwegen, re- forterende onder het gebiedt van Sijne Koning- lijckeMajefteyt van Deenemarcken, foude blij- ven gefurcheert en geftateert tot Onfe naerder ordre; en datinmiddels en gedurende de voorfz furcheantie, de Hout-waren van daer hier te Lande ingebracht weidende, fouden wefen be- laft met twintigh guldens het lafl: , boven en be- halven de Rechten dewelcke doenmaels van de inkomende Hour-laften wierden geheven: En dat Wy in ervaringe gekomen zijn, dat het voorfz Verbodten opgeftelde belaftinge werdt geëludeert door eenige Schippers, die de boe- ten en belaftingen daer op gefteldt, komen te betalen, en het voorfz Hout alfoo binnen defe Landen te brengen ·, S o o I s't : Dat Wy daer tegens willende voorfien, goergevonden heb- ben te ftatueren > te ordonneren en te beveelen, lbo als Wy ftatueren, ordonneren etide bevelen mits defen, dat di e geen e die hier na tegens het voorfz Ons voorigh gedane Verbodt pp Noor- wegen , reforterende onder het gebiedt van fijne Koninghlijcke Majefteyt van Denernareken voornoemt, fullen komen te navigeren, of van daer eenige Waren en Koopmanfchappen bin-

nen defe Landen te brengen, fulleft verbeuren het Schip en de Goederen daer inne geladen. Ende ten eynde hier van niemandt eenige ig- norantie en pretendere, ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de refpe&ive Provinciën, en allen anderen jufticieren ende Officieren van defelve Landen, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen al- omme doen verkondigen, publiceren en affige- ren in alle Plaetfen daer fulcks van noodefi wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie én affixie te doen; laften en bevelen voorts de Ra- den ter Admiraliteytj de Advocaten -Fifcaels» midtfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Ca- piteynen, Officieren en Bevelhebberen, defe Onfe Ordonnantie te achtervolgen , en te doen achtervolgen, procederende regens de Contra- ven teurs van dien, fonder oogluyekinge, fa- veur, diffimulatie ofte verdragh , want Wy fulcks alfoo ten dienfte van den Lande, en wel- ftandt van de goede Ingefetenen van den Staet bevonden hebben noodigh te zijn. Aldusge- daen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael in deft Hage den hegentienden Februarii feftien hon- dert acht en tachtigh. Was geparapheerr» Ê. deWeede.vt. Onder ftondr, Ter ordon- nantie van de felve. Geteeckent, F>Fag^>

Zijnde op't fpatium gedruckt het Cac

Ouwelj

Haer Hoogh Mog. op een rooden overdeckt met een Papieren Ruyté".

Tkcatt

-ocr page 1365-

Rakende den Levaritichen en Noordfchen Handel/&c. 1343 'flacaet tot prdfife aengevinge <van de ladinge van de Schepen, in date den drie en twmtighften Februarii 16 8 8.

teurs te verbeuren „ten ware fy daer innedoor Sondagen ofandere Heylige dagpn wierden be- let. Ende op dat niemandt hier van ignorarie pre- tenderen , ontbieden ende verfoecken Wy de J~[ceren Staten, Stadthouderen, Gecommitteer» deRaeden, en Gedeputeerde Staten van dere- fpedtive Provinciën, en allen anderen Jufticie- ren en Officieren van den fel ven Lande, dat fy defenOnfen Placate doen vérkondigen, publi- ceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcks van nooden wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixietedoen : Laften en bevee- len voorts de Raden ter Admiralkeyt, de Ad- vocaten Fifcaels, midtsgaders Admiraels, Vi- ce~ Admiraels, Gapiteynen, Officieren en Be- velhebbers, als mede de Commifen Generael, Commiilariiièn, Convoy-meefters en Commi- fen ter Recherche, defen Onfen Placate te doen nakomen , procederende en doende procede- ren tegens de Contra venteurs van dien, fonder ooghluyekinge, faveur, diflimulatie oftever- dragh, want Wy fulcks alfoo ten raeeften dien- de van den Lande bevonden hebben tcbehoo- rcn. Aldus gedaen en gearrefteert ter Verga- deringe van de hooghgemelde Heeren Staten Generael, in den Hage den drie en twintigh- ftenFebruarii feftien hondertacht entachtigh. Was geparapheert, Th. StanfiüSyVX.. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Was Geteeckent, F. FageL Zijnde op 't fpariurn gedruckt het Cachet van haerHoogh Mog.op een rooden Ouwel, overdecktmet een Papie- ren Ruyte.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die de- fen fullen ilen ofte hooren lefen , S a- lu τ} ■cDoenteweten : Alfoo by On- fen Placate op den negentienden J unii des voor- leden Jaers, opdenophefvandeConvoyenen ticenten, en verdere's Lands Middelen te Wa- tergeè'maneert, niet is uytgedruckteenprieci- jentijdt, binnen dewelcke de Schippers ende Stuyrluyden verplicht en gehouden fouden zijn de generale aengevinge van hare Scheeps-ladin- ge te doen $ ende dat Wy in ervaringe gekomen zijn, dat de voorfz Schippers en Stuyrluyden daer uytoccafie nemen, om door ontydighlof- fen van een gedeelte van hare ladinge, het Landt inhec recht van fijne Convoyen endeLicenten merckelijcktedefrauderen, door dienfommi- geSchippers haer nietontfien eenige dagen, en felfs weecken na haer arrivemenc , eerft fulcke generale aengevinge te doen; Soo Is'x : Dat Wy» tot voor kominge van alle verdere frauden in defen, goedtgevonden, geftatueert, geor- donneert en bevolen hebben, ftatueren, ordon- neren en bevelen midtsdefen, datalledevoor- fchreveSchippers en Stuyrluyden, indien fy van meeningezijnhareïadinge hier te Lande te lof- fen, de generale verklaringe van hare Scheeps- ladinge, in conf<pmité van het voorfz Placaet van den negentienden ƒ unii des voorleden jaers, aenderefpective Comptoiren of's Lands Offi- cieren fullen moeten doen binnen den rijdt van vier en twintigh uyren na het arrivement van ha- re Schepen , en lulcks op een boete van vijf hon- dertguldens, bydegebreeckige ofContraven-

Flacaet, hehelfende betalinge van t Lafl-geldt op alle Schepen, in date den drieën twintighflenFebruaYiil6%%.                                ' v -

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden j hebbende'goedtgevonden tot beneficie van de Scheepvaert defer , · Landen, een notablevermindering te maecken in den ophef van het Laft-geldt, by Placaetvan den een en twintighften Martiifes- tien honderdttwee en vijftigh geintroduceert. S o ö I s't : Dat van de voorfz verminderingh I noodigh geoordeelt hebben aen alle eneenye- der by defen kenniiTe te geven, ende daer bene- vens te ordonneren, dat alle Schepen , die in toekomende uyt defeLanden fullen varen, of vel van buy ten daer in komende , voor Laft- geldt fullen betalen vijf ftuy vers in het uytgaen, en tien ftuy vers in het inkomen eens, over of voor dat geheelejaer, in het welcke het voorfz Laft-geldteenmael fal zijnbetaeldt, invoegen oat den Schipper, hetzydathy vaert ofomhet poften , oFom het Zuyden, of om het We- fnk' °^omket: Noorden, niet meer in het jaer «1 betalen als eens vijf ftuy vers voor inkomen \ «jhoon hy in een en het felve jaer twee, drie, ier, minder of meermalen foude mogen uyt- varen of ingekomen zijn ·, wel*verftaende, dat

de voorfö vijf ftuy vers eens voor uytgaen, en tien ftuy vers voor inkomen oock fal worden bc- taelt by de Schepen die na Noorwegen om Houc te laden fouden mogen werden afgeiönden* fchoon defelve Schepen voor defen maer heb- ben betaelt de hel ft van het voorfz Laft-geldt, en dat over fulcks het Laft-gelt van de voorfchreve Schepen voor defen maer heeft gemonteertde helfce van't gunt daer mede de andere Schepen waren gechargeert % en dat Van het voorfz Laft- geldt lullen zijn vry ende exempt niet alleen de Schepen die gebruyekt werden tot de Visvangfty maer oock de Schepen van de grooteViflcherye of Haringh-vaert , midtfgaders Abberdaen-* vaert % en dat oock van het voorfz Laft-gelt in'c geheel vry fullen zijn de Schepen, varende na Groenlant en daer omtrent op de Wal visvangftj te weten, foo wanneer die op de voorfz Wal- vis-vanghft uytvaren, of van daer inkomen, maernietfoo, wanneerdevoorfz Schepen op* of tot eenige andere Vaerten fouden mogen werden gebruyekt of uytgaen, als wanneerde felve Schepen1, foo wel in het uytgaen van hier, als in het wederkomen alhier , het uytgaende foo

-ocr page 1366-

ÏJ44 PlacatenenOrdonnantien. io.Boeck. 7. Tit,

foo wel als het inkomende Laft-geldt, benevens andere Schepen fullen moeten voldoen en beta- len } enfaldeVerklaringevan de groote en la- llen van de Schepen gedae» moeren werden by de Schippers felfs, die gehouden fullen wefen hare Schepen oprechtelijck te verklaren en aen te geven» en het Laft-geldc daervante betalen, op poene van de gerech te waerde van het vierde- part van de Schepen die beneden haer laften $n grootte bevonden fullen werden aengegeven te zijn, boven het aenparc dat den Schipper in het ièlve is heriderende; te appliceren een vierde- parcdaer van ten profijte vanden Executeur,een vierde-pare voor den Aenbrenger, en een vier- depart voor den Armen, en het refterende vier- depart ten profijte van het Landt: En fullen de Commifen ter Recherche gehouden wefen foo wel te onderfoecken t of van alle Schepen het voorfzLaft-geldt, foo van inkomende als uyt- gaende Schepen behoorlijck beraeldt is, alsfy moeten doen, noopende 's Landts gerechtig- heyt van de Convoy- en Licent-gelden} en fau- te of contraventie aen eenige bevindende, ful- len de fel veaenhouden en itellen ter judicature van de Raden ter Admiralicey t, in 't reflort daer contraventie vallen fal, om by de gemelde Ra- den daer op geprocedeert endegefententieertre werden na behooren: Ende ten eynde de Offi- cieren fouden mogen weten wanneer datfe eeni- ge Schippers fullen mogen over dewanbetalin- ge van het voorfz Laft- gelde aen klagen, foo ful- len de voorfz Schippers gehouden zijn in 't in- komen het voorfz recht te betalen, voor en al- eer de feive weder fullen mogen vertrecken uyt de Havenen en van de Reeden defer Landen, en dattenlanghften binnen twee weeckennadatfy hier te Lande ingekomen fullen zijn, oppcene van daer over gecorrlgeerc te werden naexigen-

tie van faecken : Dan fullen de Schepen uyt d Zee, door η oot in eenige Zee-gaten of Zee-h? venen komende, fonder haer laft in 'c geheel of rendecletebreecken, en met intentie van met hare volle inhebbende Ladinge van het voorfz Laft-gelt niet mogen werden gemolefteert. Ende op dat hier van niemandt eenigeigno- rantie hebbe te pretenderen , ontbieden end" verfoecken Wy de Heeren Staten , Stadthou- deren , Gecommitteerde Raeden en Gedepu* teerde Staten van de Provinciën van Gelderlant en't Graeffchap Zucphen, Holland en Wcft. Vrieslandc, Zeelandc, Utrecht, Vrieflandt* Over-YiTel, en de Stadt Groeningen ende Oni* melanden: Bevelen voorts, alle andere. Jufticie* ren en Officieren, als oock allen anderen in On- fen dienft en onder Onfe gehoorfaemheydt we- fende, dat fy defe Onfe Ordonnantiealomme doen openbaerlijck verkondigen, uytroepen en aenplacken in alle Plaetfen van defe Landen daer men gewoon is dufdanige verkondin- ge, uytroepingeenaenplackingetedoen, pro- cederende en doende procederen tegen de Con- traventeurs en Overtreders van dien, fonder fa- veur, ooghluyckinge, gunfte, diffimulatieof verdragh, want Wyfuicks ten dienfte van den Lande bevonden hebben alfoo te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van dehooghgemelde Heeren Staten Generael, in 's Graven-Hage den drie en twintighften Fe- bruarii feftien hondert acht ^i tachtigh. Was geparapheert, Th.Stanfius\m. Onderftondt, Ter Ordonnantie van de felve, Wasgeteec- kent, F.Fagel. Zijndeop'cfpatiumgedruckc het Cachet van haer Hoogh Mog. op eenen rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.                              .;

Tublicatie of nader Ptacaet 3 beheljende de Noordtfche Vaert Jn datedenfivèntien-

D

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden » Allen den geenen die de- fen fullen fien ofhooren lefen} Salut ,

defen, dat het voorfz verbodt van invoer vin eenige Waren en Koopmanfchappen uyt Noor- wegen voorfz, en de verbeurte van de lel vè, in- dien die alhier te Lande tegens het voorfchrdve verbodt werden ingebracht, alleen concerneert en gedaen werdt aen die Hout-waren, die in het Deenfche Noorwegen ge waffchen, gevallen öf gefaeght zijn, en van daer, of van elders, waer het oock foude mogen wefen, in defe Landen fouden mogen werden ingevoert of gebracht: Ende op dat het gunt voorfz is, aen alle en een yegelijck dien het aengaen magh, bekent mag zijn, en oock niemandt eenige ignorantie bier van foude mogen pretenderen, ontbieden en verfocken Wyde Heeren Staten, Stadthoude- ren, Gecommitteerde Raeden, ende Gedepu- teerde Staten van de refpeftiveProvinciën» en allen anderen Jufticieren en Officieren van dö felve, defe Onfe Publicatie van ftonden aen al- omine te doen verkondigen, publiceren en at- figeren in alle Plaetfen daer fulcks noodigh we- ien fal, en men gewoon isfoodanige publica- tie en affixie te doen: Laften en bereden voorts

Τ>οβη te weten : Alfoo by OnfenPla- catevanden negentienden Fcbruani defesjaers, Ons voorigh gedaen verbodc van de Vaert op Noorwegen , reflbrterende onder het gebiedt van Sijn Koninghlijcke Majefteyc van Deene- mareken, en de belaftinge gefteldt op de Hout- waren , van daer hier te Lande ingebracht wer- dende, in foo verre is geamplieert, dat die gee- ne die tegen het voorfz verbodc op Noorwegen voorfz fouden komen te navigeren, of van daer eenige Waren ende Koopmanfchappen binnen! defe Landen te brengen, fouden verbeuren haer j Schipen de Goederen, daer inn e geladen, én eenige difficultey ten werden gemaeckt over den uytflagh van de voorfz woorden, Waren ende Koopmanfchappen, en of die eenige verdere relatie hebben als tot Hout- waren \ Sools'x: Dat Wy tot explicatie en elucidatie van't voorfz Ons Placaet% goedtgevonden hebben te verkla- ren en te ihtqeren, verklaren en ftatueren mits

-ocr page 1367-

Raeckende den Levantfchen en Noortichen Handel, &c. 1g 45

de Raden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fif- caels ι midtigaders Admiraels, Viee- Admiraels, Capïteynen, Officieren en Bevelhebbers, haer na de boven-gemelde Onfe explicatie en verkla- ringe te reguleren en doen reguleren, allen en een yeder dien het aengaen magh, want Wy het felve alibo bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderingevande

hooghgemeldeHeeren Staten Generael j in den Hagedenfeventienden Maert feftien honderdt achten tachtigh. Wasgeparapheert, *D.van Kis, vt. Onder ftondt» Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F. Faget. Zijnde op 'f ipatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt inec een Papieren Ruy te.

fublicatie, raeckende het'varen na Sleeden > en andere Plaetfen aen deOofl-Zee, in dateden feventienden Maerti<$88.

om figh daer na te konnen reguleren»ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthou- deren , Gecommitteerde Raeden en Gedepu- teerde Staten van de refpe&ive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van de- felve Landen, dat fy defe Onfe Publicatie van ftonden aen alomme doen verkondigen, publi- ceren en aflïgeren in alle Plaetfen daer fulcks no- digh weien ial, ende men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen: Laften en bevee- len voorts de Raden ter Admiraliteyt, de Ad- vocaten Fifcaels, midtfgaders Admiraels, Vice- Admiraels, Capiteynen, Officieren en Bevel- hebberen, de goede Ingezetenen deièr Landen het effect van de bovengemelde Onfe meyninge en intentie volkomentlijck, ƒ uftelijck en vrede- lijck te laten genieten, fonder oppofitie of be- letter contrarie, wanc Wy fulcks alfoo bevon- den hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin- gevan de hoogh-gemelde Heeren Staten Gene- rael, in den Hage den 17.Maert 1688;Was gepa- rapheert, D. van Els, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Ca- chet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ou- wel, overdeckt meteen Papieren Ruy te.

D'

Staten Generael der Vereen ighde Ne- derlanden, Allen den geenen die de· fen iullen fien of hooren leien, Salut j

'Ogen te weten: Dat Wy op huyden, na rijpe deliberatie, ten beften van de goede In- gezeten van den Staet dienftigh geoordeelt, en vervolgens goedtgevonden hebben OnsPlacaet van den acht en twintighften januarii des voor- leden jaers, waer by aen de Ingezetenen van den Staet verboden is voor den tienden April uyt de- fe Landen te varen na Noorwegen en Ooften, om van daer Hout te halen,en na defe Landen te voeren, of van daer eenigh Hoüc in deiè Landen te brengen, na den twintighften September, rot foo verre te altereren, dat aen de voorfz Inge- zetenen fal werden gepermirteert, foo als haer gepermitteertwerdtmitsdefen, oock voorden tienden April, en mits dien wanneer haer fulcks gelegen komt, te varen na S weeden, en andere Havenen van de Ooft-Zee, hetDeenfche Noor- wegen nytgefondert, en Hout-warendiein het Deenfche Noorwegen niet gewafïen, gevallen ofgefaeghtzijn, van daer te halen, en in defe Landen te voeren, en oock van daer in deie Lan- den te brengen na den twintighften September. Endeop dat eenyegelijck van defe Onfe goede meyninge en intentie kennïfle magh bekomen,

Conventie tujfchen den iConihgh van Deenemarcken ter eenre ,· en den IConingh van Groot Brittannien, en <ϋαη de Hoogh Mog. Heeren Staten Generael der Vereenighde Neder- landen , ter andere zyde: over de Vaert en Commercie van de 'Deenfche Schepen en Onder- danen op Vranckrijck, in date den dertighflen Junii 1691.

fouden komen te ontftaen, fal werden geè'Iuci« deert ende geampiieert met de fes navolgende Poinften. I. Dat vóór het toekomende de Onderdanen van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Enge- landt en haer Hoogh Mog., trafiquerende en varende op de Rijdeen en Landen van denKo- ningh van Deenemarcken en Noorwegen, of doordenOrizontin deOoft-zee, geeneSche- pen i Goederen en Effecten over gepretendeer- de, of by vervolgh van tij dt tot tijdt te preten- deren fchade, niet fullen mogen werden aenge- houden, gearrefteert» of jegens deiêlveeenige reprefaillie verleent, ten zyalvoorensgeobfer- veert werden de formalitey ten , breedergemelt in 't IV. Articul van 't Tractaet de Marine, tuf- fchen Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Swc- 8 Α                        den

NAdien Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken goedtgevonden heefteen Declaratoir of Ordonnantie te doen emaneren, waer na Sijne On- derdanen , omtrent de Vaert en het drij ven van «are Commercie op Vranckrijck haer fullen moeten reguleren en gedragen, en het felve door SijnenExtraordinaris Envoyéden Heere Lente, aen haer Hoogh Mog. is overgegeven, omme te kunnen dienen in plaetfe van een Conventie over de felve Vaert en Commercie, tuflchen ha- re KoninghlijckeMajefteyten van Deenemarc- ken en Engelandt, midtsgaders haer Hoogh Mog. re maeckcn j foo is op het goedtvinden van hooghft-gedachte Heeren, tuflchen derfel- ?er Minifters verftaen en geaccordeert, dat het voorfz Declaratoir of Ordonnantie , tot voor- kominge van alle difputen, die namaels daer uyt IV. Deel.

-ocr page 1368-

		3546 Pk&aten en Ordonnantien. 10, Boeck. 7. Tit
		den en den Staet der Vëreenighde Nederlanden deritwaelfden O&ober feftien honderdtnegen enfeventightotNymegengemaeckt en geiloo- ten, &ficuice<verfa in het reguard van de On- derdanen van Sijne Koninghlijcke Majefteyt Van Déenemarcken, inde Rijcken van Sijne Majefteyt van Groot Brittanmen en de Vëree- nighde Nederlanden.                /ri, IL Dat verder het voorfz te doene Declaratoif of Ordonnantie van hooghft-gedachte Majefteyt van Déenemarcken fal eerden geamplieert met de fpecificatie van Waren van Contrabande, de- wijle de felve in geenc voorgaendc Tra&aten, tuflchen Sijne Majefteyt en haer Hoogh Mog. opgericht» werdt gevonden, cnvandeDeen- fche zijde gefuftineert, dat defen Articul tot een te maecken Commercie-traclraet behoort, foo heeft inmiddels hooghft-gedachte Sijne Maje- fteyt wel willen verklaren, dat het XIII. Arti- cul des Proje&s, van de Decniche zijde voor heenenovergegeven, fal werden geobferveert voor den tijdt van acht a negen maenden, in het vertrouwen, datmiddelertijdthetvoorfchreve Commercie *tra£taet tot fijne perfe&ie fal ge- braghc werden» III. , Dat in de Deenfche Schepen geen Vyandlijc- ke Goederen fullen werden geladen, en van de eeneFranfche Haven op de andere getranfpor- teertofvervoert, maer geobligeert zijn, hun- ne Ladingeiagenomenhebbende, endeindier voegen van de Steden en Plaetfen, reforteren- de onder het Gebiedt van Sijne Majefteyt van Déenemarcken, heen en weder fullen mogen Varen, op foodanigen wijfc als by Sijne Maje- fteyt van Sweden voor defen aen haer Hoogh Mog.isaengeboden; endealfoo de voorfz aen- biedinge tot noch toe niet bekendtis, foo heeft Sijne Majefteyt in het voorfz Articul wel wil- len confenteren admterimi utfupra* voorden tijdtvanachtanegen maenden·, foo nochtans, dat daer door geene pr#j uditie aen de Vaert vari fijne Onderdanen op Neutrale Plaetfen werdt gegeven. IV.                    *,"Λ\ Dat de Deenfèhe Schepen onrrtoet werdendè vandeEngelfche enNederlandtfche Oorlogh- fchepen en Commiflïe-vaerders, het zy op de Kuilen, of in volle Zee, geobferveert ial wer- den het XX. Articul van *t voorfz Tra&aetde Marinejtuflchen de Kroon Sweden en den Staet der Vëreenighde Nederlanden opgerecht, en daer na men fich verbotenus ten weder-zijden ial reguleren. V. Alfoo tot confervatie van een goede harmo- nie tuflchen hare Majefteyten vanDeenemarc- ken en Engelandt, midtfgaders haer Hoogh Mog., hooghnoodigh is dat alle Iorrendraye- ryen en fraudes, die veeltijds werden gepleeght door naturaliiatie, of het nemen van Burger- brieven by de Onderdanen van hooghft-gedag- te Heeren Principalen, tot groote praijuditie van de Negotie, foo heeft fijne Majefteyt van Déenemarcken gerefolveert, dat van nu voort- aen een Ordonnantie ial doen emaneren , daer
				byalle Beampten en Overheden fal werden se injungeert, foo wanneer eenige Vreemde val foecken genarurahfeert, en met Burger-brieven begonftight te werden, fich, alvoorensdefeL ve te verkenen, haer by Eede fullen referveren~ datfe ten weynighften tien jaren aen den ande- ren met hunne Familie in desfelfs Rijcken ende Landen haer Domicilium fullen blijven hou- den sgelijck het Sijne Majefteyt van GrootBrit- tannien en haer Hoogh Mog. oock vry itaet ha- re Onderdanen by hun vertreck uye der felver Rijcken en Landen, foodanigh te obligerenVals fy totvoorkomingevan allelorrendrayeryenen fraudes fullen vinden te behooren. VI.-          fjr Sijne Majefteyt verobligeert fich by defen aenden Koning van Groot Britrannien èn haer Hoogh Mog,, dat geene Kaperyen, of het weghnemen van eenige Schepen op fijneStroo- men7 langhs fijne Kuften, of in fijne Baeyen en Havenen, aen wie het oock zijn magh, fal toe ftaen, maer de felve defafto trachten te be- fchermen en defenderen, veel weyniger dat foo- danigeopfijne Stroomen genomen Schepen in fijne Havens ofteop fijne Rheen fullen werden geadmitteertof geprotegeert, maer in fulcken geval beforgen, dat diealdaer opgebracht, ful- len werden gearrefteert, en de Contraventrurs van defe fijne ordre gedetineert> ter tijdt toe fy aen hooghft-gedachte Majefteyt, over den fchimp herriaengedaen, fatisfa&ie fullen hebben gegeven * ende de opgebrachte Schepen aen de Eygenaers kofteloos en fchadeloos aenftondts gereftitueert. Al dus gedaen tot Koppenhagenden dertigh- ftenjuniiiópi. Wy ondergefchreven obligeren Ons hier rtte- de, in den name en op ordre van fijne Koningh- lijcke Majefteyt, dat het geene in desfelfs naem belooft is * heylighlijck fal werden nagekomen, nochtans met die conditie, dat den eerften ende vierden Articul aen de zijde van SijneKoningh- lijcke Majefteyt van Engelandt, en van de Hee- ren Staten Generael reciproquelijck na behoo* ren fal Werden achtervolght. "Datum utfupra. Wasgeteeckent* j C.G.Z.RewntlrJu. J.Juel. 't.B.v.Jeffmy Wy ondergefchreven gefien en geexamineert hebbende de Articulen hierboven uytgedruckti en hoedanigh Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Déenemarcken belooft, de felve heyligh- lijck te fullen nakomen, verfpreeckenalsvoo- ren, dat de Heeren onfe Principalen den eer- flen en vierden Articul, conform den vierden en twintighften Articul in't voorfzTra&aetniet Sweden gemaeckt, mede heylighlijck folie*1 waernemen en doen obferveren. Wasgeteeckent, R.Molefwört. nt . Godert, BaronvanRheefa VfyhssrtotAmerongen.

-ocr page 1369-

			Rakende den Levantfchen en Noordfchcn Handel, &c. ι g 47
					Koopmanfchappen of Waren ingeladen te heb- ben , van de eene Franfche Haven na de andere te varen, ten ware dat het quam te gebeuren^ dat degeheele Ladingeyan ioodanige Schepen op eenePlaetfe, ofte ineen Haven niethadde kunnen werden verkocht, in welcken gevalle het aen de fel ve vry fal ftaen, het overige van dé felveLadingena een andereHaven tetranfpor- teren en te vervoeren» omme aldaer verkocht te werden*                       ; Dat den verderen fin van het voorgemelde derde Articul is, dat de Schepen , toebehoo- rende aen de Onderdanen van fijne Koningin lijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noor- wegen, en op Vranckrijck varende, niet ful- len mogen werden geladen in eenige Havens,ge-: hoorende onder de jurisdidlie van het Rijck, of van partyen jegenwoordigh in Oorlogh zijnde, maerdatde voorfz Schepen uyt de Havens van hooghft-gedachte Sijne Majefteyt van Deene mareken en Noorwegen, buyten het Rijck ge- legen, of uyt de Ooft-Zeedire£r. fullen moeten, varen, en hare reyfe vervolgen na de Haven in Vranckrijck, werwaerdrs fy zijn gedeftineert» en oock gehouden weijèn de rechte weg weder- om te keeren, fonder dat haer geoorloft fal zijn in hetgaen ofwederkeeren, dePlaetièn, refor- terende onder de voorgemelde in Oorlog zijnde Partyen» aen te doen, haer aldaer op te hou* den, of ineenigerley manieren in hare Havens te komen, ten zy daer toe genootfaeckt door baerblijckelijek Onweder s en fullen in dit ge- val de voorfz Schepen geen Waren aldaer mo- gen laden, om naer Vranckrijck re werden ge- voerdt, nochte eenige Waren ontladen j die uyc Vranckrijck zijn gehaelt, onvermindert altijc de Commercie van de Onderdanen vanSijné Koninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noorwegen, nietalleenindeöoft-zee, maer oockopanderePlaetièn, in den tegenwoordi- gen Oorlogh niet geëngageert, in praejudicie van welcke Commercie , gelijck oock van de RijcksAvocatorien overal verftaen moet wer- den , dat hier doorniers is geconvenieerti V. Dat den Eed die de Onderdanen van hopgft- gedachte Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noorwegen gehouden zijn teprasfteren, gelijck oock de Pafporten en Zee- brieveninde befte en alderklaerfte forma fullerf werden gecqueheert en ter nedergefteldt, fo© datalle frauden en dubbelfinnigheyt, contrarie aendenrechren en waren fin van defe Conven- tie voorkomen magh werden j en fal het formu- lier van den voorfz te prefteren Eed in alle de Plaetfen, onder hetgebiedt van fijneKoning- lijcke Majefteyt van Deenemarekcn ende Noor- wegen gehoorende, generalijck werden geob- ferveert. v t » Dat aen de Schepen Van Oorlogh, hochaen de Commiflie-vaerders van deVyanden van Sijne Majefteyt van Groot Brittannien ende van haer Hoogh Mog., geenfins geoorlofc fal wé- fen de Schepen, toebehoorende aen de Onder- danen van hopghft-gedachteSijne Majefteyt oi δ Α 2                       van
		Tointten <vari AmpUatie en Eliicidatie. NAdemael den Heere Godart, Baron van Rheede, Vry heer tot Amerongen, Rid- der van de,Koninghlijcke Ordre van denOli- phant j en Extraordinaris Envoyé van de Hoog Mog. Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, aen den Doorluchtigften, Groot- machtighften Koningh van Deenemarcken en Noorwegen, en na des felfs overlijden, byfpe- ciale laft, den Heere Withem van Haren, Griet- man van de Bilt ïn Vrieflandt, Gedeputeerde jn de Vergaderinge van de Staten van de hoogh- gemelde Provincie, en in het minder getal Cu- rateur van de Academie vanFraneker, Gede- puteerde in haerHoogh Mog. Vergaderinge,en van gelijcken der fel ver Extraordinaris Envoyé, gedefireert en verlanght hebben, dat eenige Ar- ticulenvan de boven-ftaende Conventie moch- ten werden geèlucideert en geamplieert > S o o Is't : Dat wy ondergefchreven Minifters ende Commiflariflen van Sijne Koninghlijcke Ma- jefteyt van Deenemarcken, ten fine voorfchre- ven vooriïen zijnde metgenoegfame Volmacht, geconfenteert hebbenin de Elucidatien hier na volgende, in dier voegen, dat. defelve gefloten en geteeckent zijnde, voordat deRatificatien vandeboveH-gemelde Conventie zijn overge- leverten uytgewiiTelt, die van de felve kracht en waerde fullen wefen, als de Articuien van de meergemelde Conventie felfs. I. Dat het ÉdicÏ of Declaratoir van Sijne Ko^ ninghlijcke Majefteyt van Denemarcken ende Noorwegen, van dato den negentienden Mey laetftleden, waer van in het tweede Articul van deboven-gemelte Conventie mentie werdtge- maeckt, aen het eynde defes van woorde te woorde fal werden geinfereert* en opdatnie- mandt van de Onderdanen van hoogft-gedachte Sijne Majefteyt daervan eenige ignorantie mo- gepretenderen , fal het ielve binnen den tijt van twintigh dagen aen de Magiftraet van yeder Plaets dooreen fpeciaelbevel werden bekendt gemaeckt. II. Dat het fel ve Èdidfc of Declaratoir fal werden geamplieert met de fpecificatie van de verboden Waren, gemeenlijck Waren van Contrabande genaemt, ioo als die ftaen uytgedruckt in het dertiende Articul van feeckerProjeft-Tradtaet, voordefen byde Heeren Minifters vanDeene- marcken overgegeven, met by voeginge van de Teer, die mede onder de Waren van Gontra- oandeial werden gereeckent* ii 1. Terwijle in het derde Articul van de boven* gemelte Conventie is geaccordeert, dat in Deen- iche Schepen geen Vyands Goederen fullen mo- gen werden geladen , en die van de eene Fran- iche Haven op de andere getranfporteert ofVer- j'oertj foo werdt hier mede boven dien ver- kiaert, dat de ware en rechte fin van het boven- gemelde Articul is, dat het aen de voorfeyde "eenfche Schepen geenfins geoorlofc lal zijn anders als Ballaft-fcheeps, ende fooder eenige

-ocr page 1370-

1348         Placatea en Ordonnantien, τo.Boeck. f .Tit

en lorrendrayeryen , die omtrent de Vaert on Vranckrijck, geduyrende den tegenwoordig^ Oorlogh zijn gepleeghr, voorgekomen fouden kunnen werden, terwijle aen de eene zydede Engelfcheen Hollandfche Oorloghifchepen en Comfniffie-vaerders, dan onder defe, dan on- der geene pretexten de Schepen van Onfe hae* Vranckrijck trafiquerende Onderdanen wfegh genomen en Opgebracht hebben·, èhaendean- dere£ant fommige hebben onderftaen de vry* heyt van de Commercie, in het tranfporteren ν^ή Contrabande Waren temtóbruycken,en in- fonderheydt Vreemde onder de naem' vanOnfe Onderdanen getracht hebben fich van foqdani- gé Commercie te bedienen j en vervolgens bcy- derzijds goedgevonden is, dat geduyrende de- fèn tegenwoordigeh Oorlogh, én foolange als de Commercie op Vranckrijck generael'riiet vry én open gefteldt fal wefen·, tot voorkomin- ge dervoorizlórrendrayeryen, Wy aen Onfe zydé aen Onfe Cantzellyen ernftelijck fullen aenbevelen van geenePafporten tedepefcheren-, ten zy dat die geene, die defelve verlangen, M- der een corporelen Eed fullen hebben doenblijc* ken effeftivelijck te wefen Onfe Onderdanen en Inwoonders van Onfè Rijeken ende Landen* dochfoo veelde Vaert op Vranckrijck aengaef, daer onder niet begrepen onfe Provinciën ende Steden, in het Roomfche Rijck gelegen, vol- gens de gepubliceerde Avocatorien> oock dat het Schip ende Ladinge van gelijcken OnfeOn- derdanen istoebehóorende, en dat fich onder deielve geen Contrabande Waren, foo als die in de Tra&aten tuiïchen Ons,de Kroon vanEn- gelandt, endenStaet der Vereenighde Neder- landen gefpecificeert ftaen, bevinden; en aen de zijde van Engelandt ende Hollandt, dat vol- gens de te gevene generale beveèlen, OnfeOn- derdanen, op het vertoonen van OnfeKoning- lijcke Pafporten, in haer Vaert ende Navigatie geenfins verhinderdt fullen werden, en daer en boven aen yeder Schip, de wil hebbende naér Vranckrijck te varen, van de Engélfche en Hol- landtfche Miniftersalhier een fchriftelijk fchijn gratis, endcfonderuytftel, mede gegeven fal werden, daer in, inden naem van hare Princi- palen, aen de Commandeurs, Uytleggers.ter Zee, en Commmiffie-vaerders van beyde de Natiën injungerende, de Schepen, Onfè On- derdanen toebehoorende, met Onfe Pafporten als voorfz voorfien zijnde , in geenderhande manieren te molefteren, maer defelvefonderde mmfte moleftatie, vifiratie en ophoadinge na de Plaetfe, waer heen defelve zijn gedeftineerr, relaten pafferenenrepafferen % foo is hier mede Onfe aldergenadighfte wille, dat ghy in het toe- komende geen Pafporten op Vranckrijck» om te onder teyekenen, Ons Wc prefenteren,tiocn de felve depefcheren, voor en aleer denlrnp6- tranr, of in deCantcelly, ofvoordeMagiftraet der fel ver Plaetfe, waer hy woonachtigh is, oeff voorfchreven corporelen Eed heeft geprntsero enofyemant, wie het oock zy, fonderdierge-

van hacr Hoogh Mog., in hetgeficht van het Landt» en veel min in de Baeyen, Havens of Rivieren, refortérende onder hét gebiedt van Sijne Küniiighlijcke Majefteyt van Deenemarc- ken en Noorwegen, noch oock in de volle Zee, foo wanneer de voorfz Schepen 'gedeftineert zijn.na f- óf komen van de Havens tan hoqghltv gedachte Sijne Majeftey t, te nemen, of in ee- nigériey rnanieren te molefteren of aen te taften* de felve Schepen, hqedanigh die oock geno- men fouden mogen weien, ofte de Koopman- fchapperi, daer in geladen ge weeft zijnde,' in de Havens van Sijne Kbninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noorwegen, in 't geheel of ten deele te verkoopen; ende by aldien dé voorfz Oorlogh-fchepeneenigh Schïp, fondef het Volck daer op gevaren hebbende, fouden mogen brengen in de gefeyde Havenen, foo ful- len de Officieren van Sijne Majefteyt van Dee- nemarcken en Noorwegen , aldaer ter plaetfe het felve Schip aenftonds in beflagh nemen , en gehouden zijn , dattegèlijckmetfijnegeheele Ladinge, die by een gehouden fal werden aen de wettige Eygenaers ten alderéerften te refti- tueren-, en fal het oock aen de voorfz Oorlogh- fchepen ofte Commiffie-vaerders nimmermeer geoorloftwefen uyt de Havenen van Sijne Kö- niiighlijcke Majefteyt van Deenemarcken ende Noorwegen uyt te lóppen, na dateen of meer Schepen > toebehoorende aen de Onderdanen vandéri Koning van Gr'öot Brittannien, of van haer Hoogh Mog. van daer Tullen Nvefenin Zee geftoöcken, als vier'en twintigh uyren na het tiytlöopen van de felve: Schepen» noch oock geen Ancker mogen lichten, of Sloepen uytfen- denóm de Koopvaerdye-fchepen der Onderda- nen van den Kbningh van Groot Brittannien, ofvarihaer Hoogh Mog., die fy fullen fien uyt- loopen, inkomen, of voorby varen, te vervol- gen, te nemen, ofte beroven. VI I. Dat alle de Articulen van de boven-ftaende Conventie, midtsgaders elucidatiénenamplia- tien van dien, voor gelijcken tijdt fullen duy- ren, en even langh van gelijcke kracht endevi- geur fullen werden gehouden. Ten oirkonde van alle het welcke, hébben de bovengemelde Mmifters en Commiffariffen van SijneKoninghlijcke Majefteyt van Deenemarc- ken en Noorwegen de bovenftaende Articulen onderteeckent, en met het ge woonlijck Signet gezegelt. Gedaen tot Keppenhagen den ... December 1691. Wasgetceckent, (L.S.) Guldenleeww. (L.S.) C.G.Revenilow. (L,S.) JJuël (L.S.) T.B.feJfen. Volght het EdiB ofDeciaratoiKm het eerfle Articul van de Elucidatien ver* meldt. ..,..:■

en

en

TV Lfoo wy met de Kroon vanEngelandt

~-*-denStaet der Vereenigde Nederlanden een

te heb

tijdtherwaerds onderhandelinge en Tra&atcn

ren

dat ghy den felven met fijn verfoeckf^

,

hebben doen houden» hoedanigh de kaperyen afwijieny gelijck dan oock die geene diemer

bCV'OD-

-ocr page 1371-

				Rakende den Lcvantfchcn én Noordfchen Handel,, &c. 1349
					.           II L Dat ick, direcMijck noch indire&elijck»met niemanteenigecoHufiehcbbegepIeegr, ofcon- tract hebbegemaeckt, nochte oock géduyren- dedereyfe van't voorfz Schip met eenige Uyt- heemfche, of met Burgers óf Inwoonden? van eenige Leden, onder't Duytfche Rijekgehoïj- rende,plegen of maeckenlal i over den eygen- dom van het voorfzSchipof.fijne Ladinge, in het geheel of voor een gedeelte, om de felve op een ander te tranfporteren, gelijck öock nien met eenigh Onderdaen van iijne Koninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noorwegen* ten zy de ièive, voor ibo veel de te tranfporte- ren eygendomaengact, ilchalvoorens irierge-» lijeken Eed aen alle de Articulen van defen te- genwoordigen Eed fal hebben verbonden; I V. >                           ■■::.-; Dat het voorfz Schip tegenwoordigh niet is geladen, noch oock met mijne kenrtiflè, laft* confent of conniventie, tot dat de voorfz reyfe fal wefen volbracht, geladen fal werden, in hec geheel of ten deele, meteenige Waren van Con- trabande, dewelcke verboden zijnby het Ediél: van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Deene- marcken en Noorwegen, van dato den . i„1< ofmer eenige andere Waren, als die aenmyal- leen, fonder eenigh bedrog h of collu fie, met'er daettoebehooren, welckeWaren allen, ende geen andere, met het voorfchreve Schip nacr Vranckrijck, en van daer te rugh gebrachtful- len werden. V. . ί*ψ:ίνϊ Ihi Dat oock met het voorfz Schip ingeenderley manieren eenige Waren naer Vranckrijck ver- voert fullen werden,die ingeladen zijn op Plaet- iènonder hetRijck gehoorende, of opandere Plaetfen, in den tegenwoordigen Oorlogh be- grepen i dat oock geen Waren in Vranckrijck ingeladen, fullen werden ontladen of geloftin een andere Franfcbe Haven, ofte op devoorfês Plaetfen gehoorende onder het Rijck, of Par- tyen in den tegenwoordigen Oorlog begrepen, in gevalle het voorfchreve Schip door ftorm ge* noodtiaeckc mochte werden de felve aen te doen. V I. Dat ick aen de voornoemde Schipper j of ye- mandt anders, geen laft of macht hebbegege* ven, of geduyrende de voorfz reyfe geven fal* om yetwes te doen dat in het minfte tegens de boven-gemelde Ardculen foudemogen aenloo* pen, nochte oock toelaten ial dat met mijne ken* niiïê ofooghluyekinge fulcks door ycmandr ko»· metegeichicden. Soo waerlijck helpe mj> Gsdt eiïfijit. \ vHeyligh woordt. Formulier van Eedt s hy den Schipper teprefleren, ICk N.N., Schipper op het boven-gemelde Schip, een recht Onderdaen van fijne Koning- lijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noor* wegen, Inwoonder en gezwooren Burger der Stadt Koppenhage, ver^lare ende ζ weere mW defci?
		bevonden fouden mogen werden tegens haren Eedgedaen te hebben, als meyneedige aen eer engoedt, fonder conniventie, fullen werden geftrafr. Gegeven in Onfe Refidentie-ftadtKopperiha- gen, den negentienden Mey feftien honderdr, eeneentnegemigh.'.,: vanCüntrabande. ' , ONder de Waren van Contrabande fal ver- ftaen werden allerhandeVuyr-werckj en de daer toe behoorende iaecken, als Kanon, Muf- quetten, Sauiifcn, Peck-krarifleh, AfFuy ten, Forquetten, Bandelieren, Pol Ver, Lont, Sal- peter, Kogels, Piecken , Degens , Storm- hóeden, Carcaflcn, Hellebaërden \ Paerden, Zadels, Holfters, DraegbandehV Zeylwerèk, Tou werck, Maften, Loot, Peck, Teer, Hen- nip, midrigaders dié tot de EquipagieterZee en te Lande dienen, fondereenigc verdere Wa- ren, van wat natuyre die zijn, daer onder te comprehenderëh. Volgen de Formulieren van den Eed, en •van de Tafporten?. waer over in het vijfde CArticulisgecmvenitert, Formulier van Eéd^tepr^fteren \ \by den Eygenaer van Schip ende Z,adinge, wanneer het f en Ter- ■ imo> -e         foonis.                           , ι, ,- TCk A.B. i een rechtOnderdaen van SijneKo- *ninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noorwegen, engezwoorenlnwoondér (Offi- ciant ) van deStadt van Koppenhage, ver klare C/izweere bydefen mijnen folemnelen Eed hey- lighlijcken oprechtelijck alles het geene hier na volght: Dat het Schipgenaemt N. N., groot hondërt Laften of daer omtrent, geheel en al aen my al- leen, enaenniemandt anders waerlijck toebe* hooit. II. Dat ick met'er daet voorgenomen en gerefol- veerthebbe, dat het voorgenoemde Schip, te- gen vvoordigh leggende in de Haven van Kop- penhage (ofelders N.N.) van daer onder het beleydtvan N.N., gefwooren Burger ende In- woonderderStadtKoppenhage, als Schipper, direftna (Noorwegen) en van daer naBour- deaux( of andere Plaetfen) in Vranckrijck fal varen, en van Bourdeaux ( of andere Plaetfen) na de voorgemelde Haven van Koppenhagcn, ofeenige andere Haven, onder het Gebiet van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Deenemar- ken en Noorwegen gehoorende, enbuyten het OuytfcheRijckgelegen, dire&fal weder-kee- ren, en dat het felve Schip, na dat uy t Deene- marcken of Noorwegen fal wefen vertrocken, tot dat ald aer weder fal zijn aengekomen, geen andere Plaetfe buyten Vranckrijck, ten zy door Onweder daer toe genoodriaeckt, fa! aen- doen.
			\

-ocr page 1372-

Ι^Ό PiacatenenOrdönnantien. lo.Boeck. ■ jj.Tit.

defen mijnen folemnelen Eed heylighlijck ende oprechtelijck, dat tot noch toe, mijns wetens, nietsgedaenis dat tegens de bovenftaende Ar- ticulen foude mogen aenloopen, of hier na j met mijne kennifïè« laft, connivehtie ofconfent, diredMijck of indire&elijck daer toe te geven, gedaen werden ial.                   r c s SoowaerlijckheÏpemyGodtenfiin ι'ReytighWoordt.j :4 iFörmulier *van Eedt li te prefier en by de Eygenaers, als fy meer als een Ter/bon zijn. f \l[7Y Ondergefehreven, rechte Onderdanen * * van Sijne Koninghlijcke Majefteyt van Deenemarcken en Noorwegen .» Inwoonders en gefwooren Burgers ( Officianten) van de Stadt Koppenhagen, verklaren en ζ weeren by defen onfen folemnelen Eede heylighlijck ende oprechtelijck alles het geene hier na volght..: Öat het Schip, genaemt N. N. j groot hon- dertLaft of daer omtrent, geheel en al met'er daedt toebehoort aen ons alleen* té weten, aen A. B. een negende part, aen E. F. twee negende parten, aen G. H. vier negende parten» en aen I. K. twee negende parten. II. Dat wy met'er daedt gerefolvecrt hebben, dat het voorfz Schip, &:c. III. Datniemantvanonsi dire&elijck of indire- £telijek, met yemandt eenige collufie heeft ge- pleeght, of contract heeft gemaeckt, of hier na geduyrendedefereyfe van't voorfz Schip, ple- gen of maecken fal, om fijn gedeelte of portie in het felve Schip, of in de hier na te noemen Ladinge op yemant te tranfportererU IV. Dat het voorfchreve Schip tegenwdordigh niet is geladen i noeh oock tot defe rey fe fal we- fenvolbraght, met kennhTe, laft, &c. van ye- mant van ons geladen' fal werden met eenige Waren, Sec. alsdiè aen ons alleen fondér, &c. toebehooren? te weten, aen A.B. tien laften, aen L.M. feftigh laften, en aen O. P. dertigh la- ften , welcke Waren alleen, en geen andere, &c. En hetvetderemutatismutandisus'm hetvoor- gaende Formulier.

Formulier van de Zee-brievm of Tafporten.                     ■ \t7YChrifraen deV., &c. Allen en een ye YV gelijck die defen Onfen Zee-brief ofPak port fal werden vertoont j 'Doen te weten: Dac Onfen OnderdaenN.N., Inwoonderendege- zwooren Burger van de Stadt Koppenhagen (Onfen Officiant) Ons onderdanigh heeft re kennen gegeven, dat het Schip, genaemt Ν Ν., groot . ..... laften, tegenwuordigh leggende in de Haven van Koppenhagen ("ofte elders N.N.) aen hem met'er daet alleentoe^ behoort, ende dat het felve Schip met Waren oock aen hem alleen toebéhoorende, en by Ons Edia van dato (jen . · ■ iêftien hondert een en tnegentigh geenfins verboden., rot Koppen- hagen, of elders in Onfeïlijcken,,ofte inde Ooft-Zee, ofte op andere Plaetfen, in den te- genwoordigen Oorlog niet begrepen (dePlaer* iênfullen werden uytgedruckt) ingeladen, en met geen andere zijnde bevraght, of bevraght fullende werden, recht van de voornoemde Plaetfen na Bourdeaux of andere Plaetfen in Vranckrijck fal varen, en van daer met Waren, oock hem alleen toebehoorendei en met geen andere bevraght, diredt na Koppenhagen, of andere Plaetfen van Ons gebiedt, buytén het DuytfcheRijckgelegen, fal wederkeeren, en dat de voorfz reyfe met het voorfz Schip fal wer- den gedaen onder het beleydt van N;N., In- woönderen gezwoorenBurger, &c. van Onfe Koninghlijcke Stadt Koppenhage, als Schip- per daer op gefteldc; en nademael de voornoem- de Onfe Onderdanen alle het felve voor deMa* giftraetvan Koppenhagen (in Onfe Cantzete rye) metEede, volgens het Formulier, by Ons voorgefchreven, helbben beveftight, foo heb- ben Wy goedtgevonden het voorfz Schip met defen Onfen £ee - brief of Pafport te vooriïen* &c., &c. d WYChrifliaen deV. &c. (tot.tit^ dat Onfe Onderdanen A. B., E. F. en eenige andere Burgers en Inwoonders der StadtKop- penhagen (N.N.) Öns onderdanigh hebben te kennen gegeven, en voor deMagiftraetvari Koppenhagen (in Onfe Cancellerye) onder Eede hebben verklaert, dat het Schip, &c. aen haer met'er daedt alleen toebehoort, en dat het felve met Waren ter goeder trouwen oock aen haer allen toebéhoorende, &c. envandaermet Waren, oock alleen aen haer toebéhooren- de, &c. en nademael, &c.

Refolutie 3 raeckende de Commercie en Confulaet - rechten tot Cadix 3 in date den fesentwintighflenFë&uariii6%%.

Vrienden ende Correfpondentert aldaer waren houdende, enwelvoornamentlijck, terocca- fievan een Sententie by een Spaenfch Réchter gewefen , over een faeek de Commercie raec^ kende, by welcke voorfchreve Sententie haer SuppliantsVrundenen Correfpondenten gier- den bedreyght met een boete van twee honderflf diicaten voor veder die contrarie devoorlz^

Β Υ Refumptié gedelibereert zijnde op de Requefte van verfcheyde Hollandtfche Koopluyden, trafiquerende op Cadix in Spaighen» den derden defér aen haer Hoogh Mog. overgegeven, houdende klach- ten over de quade conduite die den Conful Gil- lis Α rnia ende fijn Adherenten tot Cadix voor- noemt, tegens. haer Supplianten, ende hare

-ocr page 1373-

Rakende den Lévantfchen en ientieioudekornen te doen, waer door fy Sup- plianten niet fonder reden bedught waren voor verdere onheylen en ongelegentheden > welcke hare Vrundenen Correfpondenten aldaer mog- renoverkomen > daerom verfoeckende dat haer Hoogh Mog. geliefden daer inne op het fpoe- dighfte te voomen, dat de Supplianten met de Jaetfte Poft door behoorlijekc Documenten wa- ren bericht» dat het den Spaenfchen Rechter jfcedert geluft hadde hunne voorgemelde Sen- tentie ten welgevalle van den Conful ende fijne Adhcrentenfoodanigh in'twerck te laten ftel- len> enviervanhaer Suppliantes Vrienden en Cerreipondenten tot Cadix, met namen Nico- laes Snellingh, Juan Leers, Juan OlinieSi en Juan vander Plas, door den Schouten Dienaers tedoen gevangen nemen, en yeder onder een fware belaftinge van twee Wachters aen haer deuregeftelt, bewaren} dat dien voorfchreven overlaft niet anders konde na iichileepen als de totale ruïne vande Commercie tot Cadix voor- hof mt in *t generael, en van haer Supplianten, en van hare Vrunden en Correfpondenten in't particulier, en gemerekt al het felveaenliep te. genshetTrac"taet van Vreezetuilchen denKo- ningh van Spaigne en deièn Staet, in den jare feftien hondert acht en veertigh geflooten, dat fy Supplianten derhalven verfochten, dat daer regens foude mogen werden voorfien, als mede op de Miflive van den Heere Battier. haer Hoog MogiExtraordinaris Envoyé aen't Hof van fij- ne Majefteyt, gefchreven tot Madrid den ne- genen twintighftenJanuarii laetftiedcn, gead- qreffeert aen den Griffier Fagel, het voorfchre·1 vefubjec! medeconcernerende: Is goetgevon- dén en verftaen, dat den voornoemden Conful mitfgaders de Kooplüyden aldaer, foo van de eene als van de andere Partye, wel ernftelijck fal werden gelaft en geordonneert, foo als de- felve gelaft en geordonneert werden mits defen, f

Noordfchen Handel, &c. 13 5 i dat defelve haer fullen hebben te onthouden ee- nige queftien, raeckende de Confulaet-ofte eenige andere Rechten, by den Staec geaccor- decre aenden Conful aldaer, of over eenige aiü dere penningen, die de Schippers of Kooplüy- den aldaer i tot maintien van den Handel, ofte. andere nopdtfaeckelijckheden in die Qjïarfie- ren gewoon of fchuldigh zijn op te brengen, of ©ver den ontfangh, bewint ende adminiftrafie van dien eenige differenten of queftien, ónder wat pretext het oock foude mogen wefen, te brengen voor eenige Spaenfche, hetzy Werelt- lijcke ofce Geeftelijcke Rechters , onder wat naem of prjetext het oock foude mogen wefen, of eenige Sententien, Difpofitien ofceanders, hoedanigh die oock fouden mogen zijn, te ftel- len of doen frellen ter executie, maertércon- , trarig defelve Sententien, Difpofitien , of wat het oock fbüdemogen zijn, te houden en doen houden buyten alle effecien executie, en haer Hoogh Mog. te laten gewerden met de decifie en terminatie van dien, op dat defelve by faure van dien niet mogen werden genootfaeckcdaer tegens andere en mcerpra^ife ordre teitellcnj en fal ten dien eynde extract van defe haer Hoog Mog. Refolutie gefonden werden aenden voor- noemden Conful gn Kooplüyden tot Cadix,om teftreckentot derfèlver narichringe, endebaec daer na prxcife te reguleren: Ende fal mede Ex- tract van defe haer Hoogh Mog. Rcfitlurie ge- fonden werden aenden gemelden Heere Battier, endenfelven daer nevens aengefchreven , aen hooghftgedachte fijne Majefteyt te reprefenre- ren de onhevoeghtheyt van de voorfz procedu- ren, en het ondernemen van den voornoemden Spaenfchen Rechter, Traficq, Negotie ende Commercie van de Ingefetenen deler Landen concerncrende, ende daer mede, of daerinné hem den voornoemden Rechter notoirlijck en eyidentelijck niet kan of mag ingereren.

Placaet, raeckende het betalen van de rechten van een ten honden, van alle de Goe- deren uyt de Levant in defe Landen ingevoert werdende, in date den tweeden Augufii fefiien hondert twee entnegentigh.

DE Staten Generael der Vereenighdë Ne- derlanden , allen den geenen die defen fullen fienof hooren lefen, Salui; 1)oen te weten : Alfoó Wy in ervarin- ge gekomen zijn , dat de Goederen uyt de Le- vant komende, en in defe Landen ingebracht werdende, veeltijdtsnietna behooren werden aengegeven, om daer door te frauderen de rech- ten van een ren hondert, dewclcke volgens On- Je Refolutien van den eêrften Februarii feftien hondertfesen feffigh, en twaelfden April fes- tien hondert vijf en feventigh, van alle de Goe* deren uyt de Levant in defe Landen ingevoerdt Werdende, moeten werden betaeldt ten behoe- ve van de direfti e vandenLevantfchen Handel, om daer uyt te vervallen de laften.waer toe de vooFfchreve een ten honderdt is gearrecteertj :°° Is't: Dat Wy daer tegens willende voor-" jien, goedtgevonden hebben te ordonneren en «atueren, gelijck Wy ordonneren en ftatueren

by defen i dat de Kooplüyden, en alle andere die het foude mogen aengaen » in het aengeven vanhare Goederen aen de Compf oiren van dé Convoyen en Licenten, mede wel fpècialijck en diftin£lelijck fullen hebben op te geven en te verklaren alle de Levantfche Goederen > die hec voorfchreve recht van een ten hondert fchuldig zijn, op poene van te verbeuren een vierdepart van de waerdye van de Levantfche Goederen^ die in voegen hier vooren vermeldt, veriwegen, of niet na behooren aengegeven fullen zijn: Dac verders de Öntfangers van de Convoyen en Li- centen gehouden fullen wefen, de voorfchreve Levantfche Goederen aengegeven zijnde, de behoorlijcké üytreéckeninge van hec voorfz recht van een ten honderdt te doen, op pcene,v dat die geene die bevonden fal werden door na- latigheyt of anders de üytrecckeningequalijck te hebben gedaen, fullen verbeuren een vierde- part van 't geene ter{aeckevanhec voorfz recht van*'

-ocr page 1374-

1352 Piacaten en Ordonnantien. 10. Boeck. 7. Tit.

van een ten hondertlal moeten werden betaeldt, en in gevalle 't felve by opfet* of colluiïe raochte wefen gedaen , als meyneedige lullen werden geftrafr j en de aengegeven Goederen gecon- fifqueert. Ende ten eynde hier van niemandteenige ig- norantie en pretendere, ontbieden en verfoec- ken Wy de HeerenStatcn jStadthouderen, Ge- committeerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de refpe&ive Provinciën, en allen anderen Jufticieren ende Officieren van defelveLanden, dat iy defen Onfen Placatevan ftonden aenal- omme doen verkondigen, publiceren enaffige- ren in allePlaetfen daer fulcks van nooden welen lal» en men gewoon is foodanige publicatie en

affixietedoenj laften en bevelen voorts de Ra- den ter Admiraliteyt, de Advocaten - Fifcaels" ende allen anderen dien het eenighfins aengaen magh, haernaerden inhoude van dien pracife. lijck te reguleren, want Wy fulcks bevonden hebben ten dienfte van den Lande te behooren Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderingè van dehooghgemeldeHeeren Staten Generael in den Hage den tweeden Augufti feftien hon- derc twee en tnegentigh. Was geparapheert J.vander ^DoesiVt. Onder ftondr, Ter ordon- nantie van de felve. Geteeckent, F.Faget. Zijnde op 't fpatium gedruckc het Cachet van Haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel overdeckt met een Papieren Ruyte.

Kefalutie, raeckende deagio tufichen de Stucken van Achten en deLecu%en~dael- ders tot Conflantinopolen en Smyrna y in date denvjf en twintïghften September 165*3.

vigen jaers uyt Smyrna gefchreven, behelfende o m de Jooden en andere Natiën, onder de pro- tectie van haer Hoogh Mog te nemen, waerop aen haer Hoogh Mog. op den veertienden daer aen volgende, defTelfs beveelen met alle onder- danigh refpeft hadden te kennen gegeven, dat het felve tot merckelijck voordeel van onfeNa- tie, tot Smyrna refiderende , was ftreckende, midts dat defelve gehouden waren denEedcre doen 9 in conformiteyt als defelve Natie aldaer gewoon was te prefteren, daer op tot dato noch geen Refolutie by haer Hoog Mog.gevolgt was, en dewijle dat de Vertoonderen door de Natie tot Smyrna wederom aengemaendt waren ge- worden , te kennen gevende de prasjuditien en nadeelen, die defelve daer by waren lijdende, ten reguarde dat door het niet doen van den Eed der Jooden, ende alle andere Natiën, fydaer door quamen te gauderen de vrydommcn van eenConfulaet-recht, te weten, twee per cento van de inkomende, en twee per cento van de uytgaende Goederen , met vreemde Schepen komende of verfonden werdende, en oock by voorval van avances en alle andere laflen, die de Commercie waren overkomende, daer van fy buyten den Eed zijnde, niets van betalen, daer ter contrarie onfe Natie de Goederen met Fran* fche en andere vreemde Schepen, onder de pro- texie van de Engelfche of Franfche Confuls ko- mende , gehouden waren twee mael Confulaet- recht te betalen, daer door het niet doen van den Eed der Jooden, of vreemde Natiën» on- der de protexie van haer Hoogh Mog. zijnde;

BY refumptie gedelibereert zijnde op de Remonftrantie van de Direéteuren van den Levantfchen Handel en Navigatie in de Middellandtfche Zee » refiderende tot Amfterdam , houdende, dat tot gemeen voordeel van de voomoemdeNegotie, de Ver- toonders haer genootfaeckt vonden aen haer Hoogh Mog. te remonftreren, dat met de Hech- te NegoÊe, in defe tijden van Oorlogh, en het fenden van weyningh Contanten per Smyrna, de agio vande wichtige Stucken van Achten, in Leeuwendaelders aldaer gerefen was op vijf en twintigh a dertigjh per cento, 't welck tot groot- te praïjuditie van de kafla,, en merckelijcke avantagie vande Minifters in de Levant was ftreckende, om redenen , dat de voorfchreve Minifters aldaer moeten betaeldt werden in wichtige Stucken van Achten > of in Leeu wen- daelders, met de agio van dien, conform het Formulier by haer Hoogh Mog. vaftgefteldtin den jare feftien honderdt vijf en feventigh, in't X VI. Articulj daer voor deièn van den begin- ne van het voorfz Formulier, de agio zedert eenige jaren tuflchen de wichtige Stucken van Achten en Leeuwen-daelders maer wasgeweeft van fes a feven per cenco, ten uytterften tot tien per cento j derhalven verfoecken de Vertoon- ders, dewijl de kafla in eenfoberen ftaettot Smyrna was 3 dat iy genootfaeckt waren alhier gelden op intereiTen te moeten nemen, en de- felve derwaerdts te remitteren, omdeTra&e- menten aldaer te betalen i dathaer Hoog Mog. geliefden te ordonneren, dat in *t toekomende de agio tuilchende wichtige Stucken van Ach- ten en Leeuwen-daelders, ten reguarde vande betalingederTra&ementen, aenden Ambafla- deurtot Gonftantinopolen, Conful tot Smyr- na, en andere Bedienden aldaer magh vaftge- ftelt werden op een vaften voet van tien per cen- to , 't welck in tijdt van Vreede wel de hooghfte agio plagh te weien : Ende dewijle haer Hoogh Mog. in de maendt van September feftien hon- dert een en rnegentigh haer hadden gelieven aen te fchrij ven en toe te fenden het Extraft u y t de Miifivevanden Conful Hochepied,aen h aer Hoogh Mog., in dato den vierden Julii deiTel-

die

de kaffa aldaer merckelijck komt te lijden, dit ineen feerfoberenftaet, ende merckelijck ten achterenwas,Soo Is't; Dat de Vertoonders haer Hoogh Mog. met ale refpecl: verfoecken» dat haer Hoogh Mog. aen der felver Arnbafla- deur tot Conftantinopolen,en Conful tot Smyr* na, geliefden teordonneren, dat de felve voort- aen geen Jooden of andere Natiën onder haer Hoogh Mog. protexie fullen hebben re nemen» voor en aleer fy den Eed , volgens haer wet hebben afgeleydt, en de iel ve gehouden lullen wefen jaerlijcks te vernieuwen , in conformi- teyt van het Formulier hier voorcn gemelt, der*

-ocr page 1375-

Rakende den Levantfchen en Noordieren Handel, &c. 1353

cento: Dat wijders aen haer Hoogh Mog. Am- bafladeur tot Gonftantinöpoleri, en Conful tot Smyrna, ial werden aengefchrevenendegeor- donneert, dat fy voortaeri geen Jdoden of an- dere Natiën onder haer Hoogh Mog. protexie fullen hebben te nemen, voor en aker fy den Eed volgens haer Wet fullen hebben afgeleghr» en dat fy gehouden fullen werden defelve jaer- lijcks te vernieuwen, in conformité van 't Reg- lement hier vooren gemeldt.,

halven verfoecken de Vertoonders ièer ootmoe· delijck» dat haer Hoogh Mog. over het een en bet ander ièer favorabelijck gelieven te diipo- neren: Isgoedtgevondenenverftaen, dat voor het toekomende de agio tuflchen de wigtige Stucken van Achten, en Leeuwen-daelders, ten reguarde van de betalin|e der Tra£temenren aen den Ambafladeur tot Conftantinopolen>Conful totSmyrna, en andere Bedienden aldaer, fal werden geftcldt opeenvaften voet van tien per

Refolutie ^ tot invorderinge van een en vijf per cento vanWaren in Zeelandt inko- mendeuyt de Levant, in date den tienden September 16^6,

Admiraliteyt in Zeelandt, ten eyndehet vodr- Ichreve een per cento van alle inkomende Le- vantfche Waren, exadfcelijck mochte werden geheven, en de penningen daer vanprovenie- rende, aen de Directeuren tot Amfterdam ter handt te ftellènj ende verders dat haer Hoogh Mog. mede geliefden het gemelde Gollegie ter Admiraliteyt in Zeelant infgelijcks aen te fchrij- ven, om hare Ontfangers den voorfz ontfangh fonder verhinderinge te laten doen > eneynde- lijck, dathaer Hoogh Mog. geliefden deHee- ren Staren van de Provincie van Zeelandt by Miilive te verfoecken, dat de (dve in de hoog- gemelde Provincie, die voorfieninge geliefden te doen, dat de vijf per cent o van de vracht- penningen aldaer mede mochten werden gehe- ven.

ISterVergaderinge gelefende Requeftevan deDirefteuren vanden Levantfchen Han- del en Navigatie in de Middellandfche Zee, houdende dat haer Hoogh Mog. tot vindinge der intereifen en renten van de fware capitalen» daer mede haer Collegie terfomme van hondert vijf en feftigh duyfent a depofito was belaft, by der fel ver Refolutie van den eer- flen Februarii feftien hondert Ces en feftigh, had- den gelieven te confenteren den ophef van een per cento op alle Levantfche Waren, komende in defe Landen, om by de refpe&ive Ontfan- gers ter Admiraliteyt te werden gevordert, en welcke invorderinge haer Hoogh Mog. met een nader aenfchrijvinge, in date den twaelfden April feftien honderdtvijf en feventigh op het alderernftigfte aen de voornoemde Ontfangers hadden gelieven te rcmonftreren, endeaente dringen > dat wijders haer Hoogh Mog hadden goetgevonden te verleenen een Refolutie in da- teden vijf en twintighften ƒ ulii feftien hondert een en feventigh, daer by de Diredteuren voor- Hoemt wierden geauthorifeert om te lichten vij f per cento van de bedongene Vracht-penningen, die by of over de Schepen, fucceflivelijckvan Smyrna en Scandrona in defe Landen inkomen- de, fouden mogen wefen bedongen , welcke invorderinge van een per cento op de Levant- fche Waren, noch oock van de vijf per cento vracht-penningen in de Provincie van Zeelandt, door manquement van voorgaende Navigatie en Handel op die Geweften tot dato noch niet en was gefchiet noch ontfangen·, verfoeckende doordien nu inde hooghgemelde Provincie van Zeelandt alle dagen ftonden te arriveren drie Schepen, als twee van Smyrna, endeeen van Scandrona, en datfy Supplianten vooriien, dat de voorfchreve invorderinge, de welcke aldaer noch niet geintroduceerc zijnde, oock welnu nietmochtegeichieden , het welcke anders be- hoorde, dewijle inde Provincie vanHollandt hetfelveexaftelijckgefchiede, dat haer Hoog Mog. geliefden de novo te doen een aenfchrij- vinge aen de Ontfangers van het Collegie ter

Waer op gedelibereert zijnde, is goetgevon- den en verftaen, dat de Ontfangers van deCon- voyenen Liceiiten, onder het reflfort van hec Collegie ter Admiraliteyt in Zeelandt fullen werden gelaft, foo als deiêlve gelaft werden niidts defen, het voorfchreve een per cento vaö de Goederen, uyt de Levant komende, inge- volge ende in cón forrnité van haer Hoogh Mog, Refolutie van den eerften Februarii feftien hondert fes en feftigh, exaftelijck te heffen * en de penningen daer van profluerende j aen de Directeuren van den Levantfchen Handel ter handt te ftellens en dat het Collegie ter Admi- raliteyt in Zeelandt fal werden aengéfchreven, defe haer Hoogh Mog. Refolutie aen de ge- melde Ontfangers, onder haerrefïbrtj bekende te maecken, en haer den voorichreven oritfang fonder verhinderinge te laten doen, ende dac voorts de Heeren Staten van de Provincie van Zeelandt by Miifive fullen werden vcribchc foodariige voorfieninge tedoen , dat in confor- mité van haer Hoogh Mogende Refolutie van den vijf en twintighften Julii feftien honderdc een en feventigh, mogen werden betaeldt de vij f per cento van de vracht-penningen, die by de Schepen, van Smyrna komende te arrive- ren, zijn bedongen.

$iet oo.ck 't geen noch tot defen Τit ui dient Gropt Placaet-bocck derde Deel, Fol. ι $ f6. Sefeqq.

DEN

IV.Deel;

8 Β

»

-ocr page 1376-

			J354 ïlacatenenOrdonnahÈiieiï: ïö.Böëck. 8.Tit. DEN ACHTSTEN TI TUL, Raeckeiide de Groenlandtiche Vaert | Walvis^ * Vanghft; giöqte en kleyne Viffcherye \ tct Zee, als mede ■ 'ΛνΓί. inde Rivieren en Binnen-wateren.
					(Al
				Placaet 9 houdende authorijdtie voor de Reeders van de Schepen en Goederen in de <ψψ>. -Winter feftien honden vief en tachtigh ψ Spitsbergen gelaten, &c. in date den negenden April'itftfi .                                                                        λ'.
						voorfz Schepen niet zijngéabahdonnecrc,rnaer voor de behoudenis van dien foo veel forge is 'gedragen, alsnadeconftitutieengelegentheyc vandit Landt, ende het faeyfoen eenigermaten köhde gefcliieden, en dat de voorfz Geinteref- feërdens en Reders flu wederom ëquiperen, om 'tgttnt fy aldaer in voegeri voorfz hadden ver- fórgt * - te gaen afhalen, en dathaer oogrnérek, waerom iy de voornoemde équipagïe als nu de- den, door de voorfz onbehoorlijckheydt lich- telijck foude konnen vrugteloos werden ge- maecktj Soo Is't: Dat Wy daer tegenswil- lende voorfien , de Geinterellèerdens en Ree- ders van de voorfz Schepen, diétotSpitsber- gen voorfz in den jare feftien hqnderdt vier en tachtig gebleven zijn, voor foo veel des noodt, hebben geauthorifeert, fdo alsWy defelveau- thoriféren by defen, om de voorfz Schepen, der felver Gereedfehappen, mitsgaders gevangen Walvis-fpeck en Baerden te mogen opfoecken, aeriflaeri, en daer mede als hun eygen Goede, teri haren meeilen nutte en profijte, 'tzyinhet geheel of ten deel, handelen na haer welgeval- len, en voorts alle en een yegelijck, Onderda- nen ende Ingezetenen deferLanden, geordon- rieert en gelaft, foo als die geördonneert en ge- laft werden by defen, dat hiemandt, wie hy bock zy, dë voorfz Geirttërèireerden daer in ëenig hinder of letfel fal rïeBbèn toe te brengen, Of de voorfzSchèpen, der felver Gereedfehap- pen of ingeladen Goederen të béfchadigen, of in 't geheel of teri deele të berööven, direftelijck of iridireilelijck * iri eeniger manieren, op poe- ne van fulcks gefchiedendè, ^tfelveppdePer- foorien van de Commandeurs en hare Reeders, ' rhidtigadërs der iel ver Schepenen Goederente verhaleri, béhoudelijck dat de voorfz Geinte- reflëërdens endëReeders in Onfe Griffiefullen moeten hekentmaecken hare riamen, rnidefga- ders de narrien van de Schepen in dewelckefy zijngeintërefleert, met verklaringe vandeae- voiren die fy doen, om de voorfz Schepen en ingeladen Goederen af te halen, enherrewaerts tëdoen brengen, alles voor den vier entwm- tigften van de maend April aenftaende, téneyn- de nk haer daer aen fouden mógen laten gele- gen zijn, van de voorfz meyninge, ιηΐε?"°ε!! devoiren mogen zijn geinformeert, en dat te aenfien van die, dewelcke niet fouden goed- vinden eenige devoiren te doen, om de voor Schepen en ingeladen Goederen af te halen, fulcks de voorfz bekenrmaeckinge te doen, au andere, de wil hebbende om 'c felveteonoer
		[E Staten Generael der Vereenig- de Nederlanden, Allen den gee- nen die deferi fuÜeri flen of hóo- " ren lefen y S α t u ï > £><?<»» /^ ^ wetend Alfoo tot Onfekennif-; ΪΛ ie gekomen isvdat de Geinteref- feërdens eri Üyrrèders der Sche- pen \ deStadcteydeni dedriëZeyldragers,de Ackerflooter Kef ck, en ver fchëydeafidere, die in den voorleden jare fêftien hönderdt vier en tachtigh. door het Ys befet zijnde, in Groen- landt hadden moeten overwinteren * de voor- noemde Schepen; in deiivoor fz jarëfeftien hon- vdert vieren tachtigh op de Walvis-vanghft had \ denaiyrgefondên, dan dat de félVë Schepen mee haèr gevangen Walvi&ifpeêki Baërden > Sco - omtrent prima Septernbif-vari dén felVeri jare^ - ende fulcks op het laëtftvari hè'tfaeyfoenomde Ooftacn Spitsbergen in de Wye Baey door het Ysfoodanigh waren befet geworden, dat het de<2ommandeursV dèilelfsOflciersën Matrö- fen j miettëgenftaenÜë alle aerïgëWendedevöi- réhk niet mogeli|ck was geweeftdefelve Sche- pen van daer te bferigëh, rfiaef dat fy ter con- trarie genootfaeckt waren geworden dèvóoffz Schepen mee deiïèlfs 'Gefeedfchappëri ende Varighft» óphet befte idöenlijck> teverforgën aeh Anekeren aèn Landt vaft te leggen * en die ί alfoo aldaer te laten blijven» dm" haét Lijf en Le- venniet te^expofe^en aen dêöödragêlijcke kou- de ν die I aldaët des Winters ÏtondVtëvolgen: Allëhet Welckedah gedaen wefende mèt die in- tentie^ *hoope eri ooek: appareiritiè» ém onder Godfes zegen de ifelvé Scheperiën'Gerééd tfchap- jpen» mm de Inladingë van. de gevangene Wal- vis-fpeofcen Baërden^ in heé aénilaehdefaéy- iöerideièsloöpenden jaëfs feftien Konderdtvijf <en tachtigh wederom aldaer, of daer omtrent te Vimden i en voor her geneel óf ten deele na dete Landen te brengen j dajt dë voorfz Geihteref- feerden en Reeders è bïrn't felvk: ïë érKctuereri, rëëès ondernomen hebbende ëëni^ Schip ofte Schepen rëfpecTivelijdcteéqüiperen j aeri haer dagëlijcksen hoe langs hoe mëèf ter öören was gekomen, dat eenigë 4>aët1fuch'tige ïvïënfchen haer niet alleen lieten verluyden 'V 'datih gevalle fyfulcke Schepen en Goederen quamen reont-, moetenV fy de felVe fötider eenifjaeri ichouw als een goeden buyr en Zeevonden fouden aenta- ften, maerdatdie felfs van voornemen waren $ in cas haer daer toe occafie voor quam, het felve mee'erdaet in'twcrck te ftellen: En alfoo hec felvëÏenhoogften onredëlijck is, dewijle de

-ocr page 1377-

Rakende de Groenlantfe Vaeit3giOote en kleyne ViiTcherye. 1355

nemen, daer in een oplicht van de voorfz nala- tige niec mogen werden verhindert, behoude- lijckdat die geene die foodanige Schepen ofte Goederen, de voorfz nalatige toebehoorende, fouden mogen aendoen of lal veren, volgens hec geene dien aengaende in Groenlandc gebruyc- kelijckis, fullen hebben de eene helfc van hec gunt ten reguarde van de voorfz nalatige wordt gefalveerr, midts aen de voornoemde Geinre- reflèerdens en Reeders de wederhelft latende volgen, ofgoedtdoende. En op dat defeOnfe goede meyninge en in- tentie by een yeder des aengaende magh bekent zijn, cnexadtelijck nagekomen en achtervolgt werden, gebieden en verfoecken Wy deHeeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Rae- den en Gedeputeerde Staten van de refpe&ivc Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Of- ficieren der felve, datfydefe Onfe Waerfchou- winge van ftonden aen alom doen verkondigen, publiceren endeaffigeren, in alleplaetfen daer fulcks van nooden wefen fal, en men gewoon

is foodanige publicatie en affixie te doen ·, lallen en bevelen voorts de Raden ter Admiraliteyr, den Advocaten Fiicae!, midtigadeis Admira- len , Vice-Admiralen,Capiteynen,OfHcieren en Bevelhebberen, defe Onfe Ordonnantie ende Verbodt te achtervolgen en doen achtervolgen» procederende en doende procederen regens de Contraventeurs van dien, fonder oóghluyckin-^ ge, faveur,diifimularieofverdragh, wancWy fulcks alfoo ten dienfte van den Lande, en wel- ftant van de goede Ingezetenen van defen Staec bevonden hebben noodigh te zijn. Aldusge- daen ende gearrefteert ter Vergaderingevandé hoogh-gemelde Heeren Staten Genera el, in denHage den negenden April feilien honderc vijf en tachtigh. Was geparapheerc, Φ.ναή Scheltinga, vt. Onder (tont, Ter Ordonnantie van de fclve. Geteeckent, ILFagel, Zijnde op 'c fpatium gedruckc het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckc mer een Papieren Ruy te.

Reglement van de Groenlandtfche Vijfcherye , over het bergen der Goederen, ende hei geene daer aen dependeert^ nevens haer Ed. Groot Mog. Refoliitie van approbatie!, in date dentweeentwintighflenjanuariii6^^f

te van het voorfz Volck overgeven , gelijck hec felve geberghde Volck oock fal moeten over- gaen, ten ware het tweede Schip airede gebur- gen Volck in hadde, in welck geval het Volck na rato fal werden verdeelt, yeder even veel, de voorfz twee Schepen elck de helfc van hec Volk in hebbende, en by andere Schepen komende, fullen als dan weder verdeelinge doen, als voo- rengefegcis. .                  I f- De Vi&uaille die de Gebergden aen Boorde brengen, fal by haer felfs werden geconfümeert, ende wat noch over wefen mocht, als aen het tweede en volgende Schepen komen, het felve mede na raco hec Volck overgeven; van gelijc- ken de gefalveerde Sloepen geen Vidruaille me- de brengende,fullen dan uyt Chriirelijcke liefde werden geaflifteerc»mits opek; werek doende als andere Matroofen. Soo wanneer Schip, Schepen en Goederen inGroenlandtqmm re blijven.» .oüjcvexJooren wierde, foo fal den Commandeur en Schipper,· of haer plaets reprefen terende, yeder voor foo veel hun aengaec, foo lange fy daer by zijn, haer vrye keur hebben of fy hef Goedt willen laten bergen, en door wie» midts dat deComman-, [ deursdaerprefentwefènde, mede haer believen fullen hebben, om alfulc^ce Goederen ovf r te ne- men, of niec I V. Doch yemantby al fulckc gebleven of verloo- ren Schip, Schepen of Goederen komende, dac verlaten mpchte wefen, en niemant by was, fal vermogen foodanig Ggedt te bergen, van \velc- fce gebergde Goederen, hec zy "Walviich-van- gers Gereedtfchap, item Speckt, itYaen endd Walvifch - baèrden > Walrus-tanden, oöcfc

Β Υ refumpcie gedelibereert zijnde op het advis van de Heeren haer Ed. Groot Mog.Gecommitteerden, hebbende,in gevolveencot voldoeninge van der fel- verReiolutie Commiiforiael van den dertigh- ften O&ober Iaetftleden, geëxamineerc deRc- quefte by eenige Gecommitteerden uyt de Ge- inrerefleerdens van de Groenlandtfche ViiTche- rye, aen haer Hoog Mog. geprefentcerc, hou- dende, datindenjarefeftien hondert feven en feventig door haer was beraemt, vaftgeftelten gedaendrucken de Ordonnantie hier na geinfe- reerc, en dat die van die rijdt tot nu toe, niet alleen by de Viflchers defer Landen» maer by die van Hamburg, Bremen ende Embdenwas achtervolgt en nagekomen, doch dat niec ge- approbeert zijnde, daer door foo nu en dan eenige moeyelijckheden quamen te ontftaen, verfoeckende mitsdien dat haer Ed.Groot Mog. dieOrdonnantiegeliefden teapproberen, bree- der onder de Notulen van den fefden Novem- ber Iaetftleden gementioneerc} hebben haer Ed. Groot Mog. geapprobeerc, foo als geappro- keert werdc mids defen het Reglement en Ordre hiernavolgende. Reglement en Ordre, beraemt by de Gecommitteerden van de Groenlandt- fche Vijfcherye·, over het bergen der ; · Goederen ■» en het geene daer aen dt' pendeert op de reyfe.              ί , ;

E

Η '         L Erftelijck, dat wanneer een Schip véronge-

'luckt, en den Commandeur ende het VoJck «aerfoeckende te fal veren, het eerfte Schip «aerfy by komen dac fal moeten doen, en die eenander Schip aentreffende, fullen diedehelf-

Scheeos*

S Β 2

-ocr page 1378-

1356 Placaten en Ordonnanties 1 o.Boeck. 8. Tit.

V I I I, Alfulcke Goederen gebergt ende in het Schin zijnde, fal alle voorval van fchade en avarye foo wel fubject zijn alseygen goedt. I X. Yemant in't Ys een Vifch gedoodt hebbende en door ongelegentheyt nier konde aen Boordt krijgen, blijftEygenaerfoolangeyemandevan fijn Volck daer by blijft, en geen Volck daer by weiènde, fchoonaen een Schots vaft gemaeckt is, fal die daer by komt die Vifch mogen nacr hem nemen. X. By het .Landt zijnde, yemandt een Vifch heb- bende, magh die voor een Ancker, Dreggeofte Touw vaft leggen, ende een merek of boey daer op, en fchoonniemandtdaerbyis, blijft daer echter voor den Eygenaer leggen. X I. Sooin'tgaennaGroenlandt, onder het Ad-' miraelfchap, in 't defenderen yemant verminckc wierde, fal daer vooreninredelijckheyt byde Gecommitteerdens van de Groenlandriche Vif- fchery e te confidereren, beraeldt werden, ende fulcks te repartieren over de gantfche Vloot,foo oock in 't wederkeeren. X I I. Eyndelijck, of het geviel dat eenige faecken, indefen niet aengeroert, mogten te voorfchijn komen, fullen't felve by Goede Mannen laten afdoen. Onder ftondt, Accordeert met de voorfz Refolutien. Was geteeckent, Simon van Beaumont. 't Geen de ondergefchreven Gecommitteer- dens tot dienft van de ViiTcherye hebben noo- dig geoordeeldt, door defen aende Geintercf- feerdens kenniffe van te geven. Willem Ba/tiaenfzJ Jan van Tarelmck Ψ iet er zoon, CornelisBeets. AlbertusTioornkroon. Cornelis Comelifz, B/aeuw. Meyndert Arentfss. Lucas de Lange. Simon Gerrit/x föjfer, Seger Eenhoorn.

Scheeps-gereedtfchap, en wat dies aengaende meerder ioude mogen wefen, hier te Lande ko- mende, de eene helft fal genooten werden by den Berger, en de andere helft by die 'c verloo- ren hebben, aen wie den Berger de helft fal moe- ten uytkeeren, fonderdaervoorenvracht» par- teniers-geldt , of andere onkoften te mogen ey f- fchen of pretenderen. V. Soo geburgen Schip, Schepen pf Goederen voor het bergen, door de Maent-gelders en Par- teniers mochte verlaten zijn, fnllen fy Maendt- gelders noch Parteniers van 't geburgen Schip, Schepen nochte Goederen niet genieten of ver- mogen te pretenderen, en fal in dat geval het Goet van't Schip, ende dat van de Walvifch- vangftgaen en genooten werden by elcksR.ee- ders. V I. Maer het Volck van het gebleven Schip, Schepen en Goederen daer by zijnde, ende de Goederen hebbende helpen bergen, fullen uyt hetfuyvere vierde-pare vanal'tgeberghde, de Maendt-gelders van het Schip haer bedongen macnt-geldt, en de Parteniers voor haer geda- ne Arbeydt, maendtgeldt tot twintigh guldens 's maends genieten, tot het blijven van 't Schip toe, alfoo de Parteniers in dat geval als Maent- gelders tegens de gefeyde twintigh guldens 's maends werden geconfidereert, te reeckenen van de geldeloofe raaendt, doch het voorfchre- ve vierde-part iöo verde niet konnende ftrec- ken, faleenyeder, foo Maendt-gelder als Par- tenier, na advenant moeten miffen, en't gee- ne boven de voorfz maendtgelden van 't felve vierde-part overfchiet, fal komen ten profijte van de Reeders, V II. Den Commandeur die eenig Goedt bergt, fal de bedongen portie reeckenen, ten aenfien van fijn Parteniers, na advenant van 't Capitael dat daer van komt, gereeckent het felve Capi- tael, als vanghft vanTraen en Baerden, maer de Maendt-gelders fullen daer van niet genieten, ende fullen vijftig quarteelenTraen, ende fes- tien hondertpondt Baerden voor een Vifch ge- reeckent werden, 't gebergde tot Capitael te maecken, de Traen en Baerden te begrooten nademarekt.                    , ,..·

Tlacaet 3 verbiedende den uytijoer man Haringh-tonnen en Oujgen, &c, in date den negenden Juniifeflienhondertnegen entnegentigh. DE Staten Generael der Vereenighde Ne- veert, midtfgaders veele retourenvanPefinm'" derlanden, Allendengeenendiedefen gen en Koopmanfchappen , oock vermeer"6"

ringe van het innekomVn der Convoyen, en u»- komften defer Landen veroorfaeckt werdt: bn dat om de felve Hooft-Neeringe in defe Veree- nigde Nederlanden te conferveren, verfcheyae goede Placaten en Ordonnantien op het van- gen, fouten, beneficieren en vertieren vanden Haring, van tijd tot rijdgeëmaneert zijn, waet door de felveNeeringe, jegens verfcheyae tra· verfen en oiibehoorlijcke voornemens ( by e<j' nige Baetfoeckers en Benijders van den ^el*taf"

fullen fienofhoóren lefen, Salut; Oom te weten: Alfoo de GrooteVif· icherye en de Haring-vaert is een Hooft-neerin- ge, ende een van de principaelfte Mijnen defer Vereenighde Nederlanden, daer by veele duy- fentHuysgefinnen binnen de felve Landen hiin generen en onderhouden, oock veele ende ver- icheyde Handwerckcn , Neeringen , Vertie- ringen, en fonderlinge de Navigatie en Traficq, foo binnen als buyten'sLands werdt geconfer-

-ocr page 1379-

			Rakende de Groenlantfe Vaert* groote en kleyne Viifcherye. 1357
		Jefer Landen, en de voorfz Hoofc-Neeringe, rot verfcheyden tijden voorgefteldt) tot noch toe in eere en reputatie is gemaintineert , tot grooten dienit van defe VereenighdeLanden> en de goede Ingezetenen van dien : En'Wynu feeckerlijck bericht werdende, ende ondervin- dende, dat by een nieuwe traverfie enfinifter- Jijcke pra&ique, tot nadeel van de voorfchreve Hooft-Neeringe, wederom gepoogt werdt uyt defe Vereenigde Nederlanden na andere Quar- tierenofPlaetfente tranfporteren Haring-ton- nen» Duygen tot Haring-tonnen j hier te Lan- de gemaeckt, oock halve Haring-vaten, 'tzy in andere Vaten geflagen of niet, midtfgaders Kruyswant, om alhier te ontgaen de obièrvan- tievan goede Ordonnantie en Politie, die ten dienfte defer Landen op het vangen , fouten, beneficieren, verkoopen en vertieren van den Haringh zijn gemaeckt, en niet te min den Ha- ringh, als op gecontrefaite ordre van defe Lan- den gebeneficieert, in'andere Landen te verko- pen , waer door de voorfz Hooft-neeringe mer- kelijckin reputatie en ordre foude werden ver- kort , ende de Vereenighde Ν ederlanden, ende de goede Ingezetenen van dien befchadight en geintereiTeert* jegens welck quaet voornemen en finiftere practijcken cijdehjek moet werden voorfien} Soo Is't: Dat Wy,na rijpe delibe- ratie, by wege van renovatie van Onfe voor- gaendePlacaten, allen ende een yegelijck, foo Ingezetenen, Inwoonders, als Uytheemfche en andere, deiè Vereenighde Nederlanden frequenterende, verboden ende geinterdiceert hebben, verbiedeneninterdiceren by defen,in defe Vereenighde Nederlanden, of eenige Ste- den, Havenen of Plaet fen der fel ver» eenige heele, halve, ofkleynderHaring-tonnen, of Duygen tot Haring-tonnen of half vaten gepre- pareert, noch eenigh Kruyswandt in eenige Schepen te doen brengeh of ontfangen, om de felveuytdefe Provinciën op andere Landen of Plaetfen te brengen , voeren of tranfporteren, onder wat pretext het felve foude mogen weien, geeneuytgefondert: Item, dat geen Haringh- tonnen, anders als met Haringh, Bucking of gefouteVifch, gepackc, fuHen mogen werden vervoert, fonder dat in de felve yets anders, het zyBallaft, Waren, Koopmanfchappen, Pro- vifie, of onder wat benaminge het felve foude mogen wefen, in eenige Schepen ingeladen fal mogen werden, op de verbeurte van de felve, midtfgaders de Schepen daer inne de voorfchre- ve Haring-tonnen, halve of andere Tonnen, of de Duygen tot Haring-tonnen of halve gepre- pareert, midtfgaders het Κruyswant fal bevon- den werden gefcheept te wefen , m de noch een boete van twee honderdt Nederlandfche Duca- ten voor de eerfte rey fe j voorde tweede rey fe, boven de voorfz verbeurte van Schip en Goede, van vier honderdt Nederlandtfche DuCaren, voor de derde reyfe» boven gelijcke verbeurte van Schip en Goede, van fes hondert der voor-
					fchrevcDucaten, en arbitrale correctie, na ge* legentheyt en de conftitutie van faecken j allé welcke verbeurten en poenen bekeert fullcn wer- den een derdendeel ren profijte' van den Acn- brenger, een derdendeel ten profijte van deia Armen , ende een derdendeel ten profijte van den Officier daer de voorfz correctie fal werden gevordert; en fullen daer inne vervallen niet al- leen die geene die voortaen op de daedt bevon- den fullen werden » of binnen 's jaers, maer ooekdieveelejarennahetfeyt daer overw^tte- lijckfullen werden geconvinccert* doch by al- dien eenige van de Complicen der Contraven- teurs, ofdie de felve in eenige manieren, dire- ctelijck of indirectelijck, fouden mogen .heb- ben gedienr, het felve komen aenbrengen, de ièlve fullen niet alleen van de poenen end« corre- ctien, in defen Placate begrepen, wefen bc vrijt, maer oock genieten het derdendeel van de poene, het welck den Aenbrenger in defen toegevoeght werdt. Ende ten eynde niemandt hier van hebbe te pretenderen eenige ignorantie, en de(e Onfe Ordonnantie alomme magh werden punctuelij- kenachtervolght, endedeContraventeursvan dien, als oock hunne Hulpers geftraft na bc- hooren, ontbieden Wy daeromme, endever- foecken Onfèn lieven en feerbeminden,deHce- renSraten, Stadchouderen , Gecommitteerde Raeden en Gedeputeerde Staren van de Pro- vinciën refpective van Geldérlant en't Graef- fchap Zutphen, Holland en Weit· Vrieslandr, Zeelandt, Utrecht, Vrieflandt, Over-YfTel, Stadt Groeningen ende Ommelanden , en al- leandere Jufticieren en Officieren, dat fy deft? Onfe Ordonnantie alomme doen verkondigen» uytroepen en publiceren, daer men gewoon is uytroepinge en publicatie te doen: Laftenend,e beveelen voortï, de Raden ter Admiralitey t, ά&Ά Advocaten Filcael, en de Commifen Generael» en allen anderen Officieren , Rechteren cnde Jufticieren van de voorfz Vereenighde Neder- landen» mirfgaders allen Overften, Collonel- len, Admiralen, Vice-Admiralen, Rithmee- fters, Capiteynen , Officieren en Bevelhebbe- ren, defeOnfe Ordonnantie en Bevel te achter- volgen, en doen achtervolgen, procederende» en doende procederen tegen de Overtreders vaa dien, fonder gratie , faveur , diffimulatie of verdragh, dewijl Wy het fel vetot dienfte ende welftant der voorfz Landen noodigh gevonden, hebben. Aldus gedaen,gerenoveere en gearre- fteert ter Vergaderinge van de Heeren Staten Generael, in's Graven-Hage den negenden Ju- nii feftien honderdt negen en tnegentigh. Was geparapheert, W. da Najfau, vt. Onder front* Ter Ordonnantie van de felve. Was geteec- kent, F.Fagel. Zijnde op 't fpatiumgedruckc het Cachet van haer Hoogh Mog.op-eene^ rooden Ouwel, overdeckc met een Papieren Ruyte.
						•Cï/K-

-ocr page 1380-

			τ 35^ PlacatenenOrdonnantien. lo.Boeck. 8. Tit. Conventie, tujjchen de Gedeputeerden van de Provincie van Gelderlandt j en de Ge- deputeerden ν and e Trovincie van Hollandt i raeckende het onbehoorlijck vijfchenin de Zayder Zee, in date den tienden April 1683.
					delerwijlen werden gefuperfedeertmetalleaen- halingenen feytelijckheden ter eenre ende ter andere zijde, ionder dat nochrans door ditee- convenieerde eehige preejudicie gegeven fal werden aen het recht 't gunt de Heeren Staten vandevoorfztvveerelpediveProvincieninde- fen fuftineren te hebben. ^Üsgeteeckent, T). van Els.                A. Muys van Hal/. Francoys Ver bolt.         J. Hop. Heeckeren,                   ComelisVelius. A. Schimmelpenningh J. Haeck. vander O γ e. Luc. Wil. van Elfen. S. Wijnbergen. S'Dr.Mentfen. Engelb. SchraJJert. Den-ii. Maert i6%$. |N gevolge van het Verdragh tuflehen de Hee- rren Gedeputeerden van Gelderlandt, midts- gaders de Heeren Gedeputeerden van Hollandt en Weft-Vrieflandt, den fe ven tienden Decem- ber ièftien hondert twee en tachtigh gemaeckt, toegecreden zijnde tot het maecken van een Re- glement tegens hetgebruyek van onbehoorlijck Vifch-gewandt in de Zuyder Zee, en langs de Kuiten van dien, ende tot vaft- ftellinge van de ordre by de Viflchers ten wederzyden in't vif- fchen teobferveren : Isbygcmeynebewilligin- ge goedtgevonden te arrefteren hetPlacaeraen het eynde defcs geinièreert, endevoortsgedra- gen, dat het felve op de naem van de Heeren Staten van Gelderlandt, en de Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieilandt feparate- lijck, endeby yeder inden haren gepubliceert fal werden j des dat aen haer Ed. Groot Mog. vry fal ftaen hec voorfz Placaet te infereren in het generael Placaet, 't welck de felve eerft- daeghsophetftuckvande Vifleherye inallede Wateren binnen hunne Provincie gefmdtzijn te emaneren: Dat wijders de bekeuringe en ca- lange van de Contraventeurs van het voorfchre- ve Placaet fal ftaen aen den Officier vandePlaets daer de contraventie gefchiedt, doch datdefel- ve gehouden fal zijn de inforrnatienovertefen- den aen den Officier van de Woon-plaets van de voorfchreve Contraventeurs , om vervolgens by den Rechter aldaer, in conformitévannec meergenoemde Placaet, geftrafc te werden, midts dat de koften tot het beleggen van de in- formatien, met den aenkleven vandien geval- len , behoorlijck fullen werden gereftitueert; Eyndelijck, hebben welgemelde HeerenGede- puteerden aengenomen en belooft, defe Con- ventie , en 't voornoemde Placaet door hoogit- gemelde Heeren Scaten hare Principalen te doen appro beren , ende der fel ver Ratificatie, ofwel hare confideratien daer jegens, binnen den tijde van vier weecken eerftkomende wie brengen,                                                Τββ
		E Heer Burgermeefter Muys vanHoly heeft ter Vergaderinge gerapporteerd dat de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, in gevolge en tot voldoeningevander felver Refolutie Commif- foriaelvandenachtftenAuguftidesjaersfeftien honderttwecen tachrigh, in vericheyde tijden in conferentie waren geweeiè met de Heeren Gedeputeerden van de Provincie van Gelder- landt, omme in der minne te accommoderen de differenten tuflehen de beyde Provinciën, onr- ftaen over het beviiïchen van de Zuyder Zee, en dat de gemelde Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden eyndelijck op approbatie van defe Vergaderinge hadden aengegaen de Conventien , midtfgaders vaftgefteldt het Pla- caetaenhet eyndedefes geinfercert: Waerop gedelibereert zijnde, hebben haer Edele Groot Mog. de Conventie, mitfgaders het voorfchre ve Placaet geaggreëert en geapprobeert, gelijck defelvegeaggreëertende geapprobeert werden bydefen, en voorts goedrgevonden ende ver- fhen, dat die na hare forme lullen werden opge- Volgt-cn nagekomen. T"\Enfeven tien den December feftienhondert ■*^tweeen tachtig, is tuflehen de Heeren Ge- deputeerden van Gelderlandt, midtfgaders de Heeren Gedeputeerden van Hollandt en Weft- Vrieilandt verdragen en geaccordeert, dat de Gelderfche en Hollandtfche ViiTchers ten we- derzijden gedetineert j aenftondsenfonderee- nigh tijd-verfuym, onder hand-taftinge fullen werden onrflagen, en dat voorts op deneerften en elfden Maert eerftkomende , nieuwen en ouden Stijl refpe&ive, alhier in 's Graven-Ha- gegefamentlijckfal werden toegetreden tot het maecken van een Reglement tegens het ge- bruyek van onbehoorlijck Vifch-wandt in de Zuyder Zee, en tot vaft-ftellinge van deordre by de ViiTchers ten weder-zijden in het viflehen teobferveren: Dat het felve Reglement fal zijn van een teneur en contenu, doch evenwel op den naem van de Heeren Staten van Gelderlanr, ende Heeren Staten van Hollandt encje Weft- Vrieflandtfeparatelijck, endeby yeder in den haren gepubliceert fal werden ·, en dat als dan oock fullen werden overgebrachtendegeè'xami- neertde declaratien van koften by de gemelde ViiTchers, foo in Gelderlandt als Hollandt, geduyrende de detentie gemaeckt, omme ver- volgens voldaen en becaek te werden. Dat wijders neffens en met hetarrefteren van hetvoorfz Reglement, deaengehaéldeNétten» en alle andere Vifch-gereedfchappen, die noch in wefen zijn, of ter quader trouwen verduy- ftert fouden mogen zijn, midtfgaders zeylen, roers, en alle het geene verders van deVifch- fchuyten genomen is j ten wederzyden fal wer- den gereftitueert, fonder het felve te diftlculte- renofwederhouden, onder wat fchijn of pre- text ililcks oock foude mogen zijn: En falmid-

-ocr page 1381-

*'...

Rakende de Groenkntfe Vaert, groote en kleyne Viffcherye. 1359 Ten oir konden defes ten wederzijden ge- t ftenMartii defes jaersfeftien honderdcdrie en teeckent in 's Gravenhage den een en t wintigh- [1 tachtigh. Wasgeteeckent,...... , - j <-A^ Luc.Wd.vanEffen. ^             A.MuysvanHoly. .:■.,<. ·-.■.·;. S.Wijnbergen.                            J,Ho^. G, Everwijn. ■\1 SSDr.Mentfen.            - ^iwj Engelb, Schr-offer/.·■ 4 | η ; ;; ts                                  ....·...

Placaet op het "voorenflaendejubjeSl yin dato den tienden April feflien hondert drie tachtigh: ι '                                    jfrjjaüi j ai'v, ■

tf#

vooriz Viflchers, hebbende eenige Garen Net- ten , die enger fouden mogen zijn , de fëlve fullen mogen gebruyeken tot den eerften Mey feftien hondert vier en tachtigh, en langer niet, alles mede op poene * ende te appliceren als voo- ren. ï V, Dat voorts de voorfchreve Viflchers, willen- de eenige der voorfz Netten fetten aen, of om- trent de kanten en ftranden, gehouden ful'eri zijn de felve van Strant recht Zeewaerdcsinté fchieten, ende geeniins langhs Strant te fecten, en die aen beyde de enden met palen vaft te ma- ken , alles op pcene als vooren; des dat hierdoor de Viflchers niet en werdc benomen demache ende faculteyt, om met hare Netten te mogen drijven. V. awb ^ ■■---,,·. Ende op dat de gemelde Viflchers, foo die geene die met de voorfz Setzetten, als die mee Fuycken of Knibben gewoon zijn tevifichen, malkanderen in hetviflehen niet en mogen be- nadeelen, of te na komen, fullen de felve ge- houden zijn tuiïchen de fettinge van de eeneen des anders Viflchers Netten, Fuycken o fKnib- bcn,' een diftantie of openingh te laten, ten minften van hondert vadem -, behoudelijck, dat ditgeenplaersial hebben, foo wanneereenige .Fuycken of Knibben fouden mogen gelicht en gepluckc zijn» daer van alleen de loofe Baec- kens zjjn blijven ftaen, maer dat ter plaetfe daer de felve loofe baecken ftaen, de voorfz Netten vryelijckgefec fullen mogen werden j ende dat oock de voorfz Viflchers in igeen boete fulleh vervallen , foo wanneer hunne Netten door ftorm of andere cafuele incidenten los geraeckc zijnde, voor, of tegen eenige naby geietce Fuycken, Knibben of Netten fouden mogen komen te drijven. VI. • Ende omme te voorfien, föo veel als moge- lijck is, dat geen ichade gedaen werde door de paflèrende Sdiepen , foo Water- fchepen als andere,vin de Fuycken, Knibben en Setzet- ten van de voorfz On ië ViiTchers, fullen fyluy^ den tot be waringh van die hare Netten, Fuyc- ken en Knibben, aendeeynden van dien ken- bare Baeckens fteecken, ten eynde men defelve wijeken en mijden magh, ende ibo verre als de Ser-netten aengaet, fullen daer en boven gehou- den zijn t'elcken tiende der felver Netten, die te famen ongevaerlijck langh mogen zijn honderevijftigh» of uyfterlijcktweehonderdc vaderti

D

E Staten van Hollandt en Weft-Vries- landt, 'Doen te weten; Alfoo rot On- fekenniflegekomenis, dat veele Vif-

fchêrs, viflchendeopde ZuyderZee, ende langhs de Kaften van dien, iich behelpen met Vifch- want, en ingevoert hebben verfchey- de fchadelijcke manieren van viflêhen , waer door de Viich, infonderheydtde Bot-vanghft, gekomen is tot groote fchaersheyt, tot nadeel van de goede Ingefeten, die iïgh veel met Vifch gewoon zijn te voeden ende te onderhouden; S ooi s'r : Dat Wy daer in willende voorfien, ende foo veel mogelijck teprocureren, dat de Vifch wederom magh werden aengequeeeke, goedtgevonden hebben te ordonneren en fta- tueren, gelijck Wy ordonneren ende ftatueren bydefen.                            * ü'>;r;;w'!' km fö^'ïWffli \^,n-iï%h tel ■· :· ■■•■·*·νι·<-\ ί' In den eerften, dat Van nu af aën niet en ful- len mogen werden gebruyeke éénige foorten van iïjde Netten ende Viich-gewant, van wat naem of natuur de felve oóck fouden mógen zijnV öp póefie ι dat die geehe die bevonden fal Werden contrarie defèn gédaen te hebben, fal verbeuren boven de voorichreve Netten en ha^ reSchuyten, een boete van vijfcigh guldens, te appliceren een derde- part voor den Aenbren- ger, een derde voor den Officier, en het retire- rende derde voor den Armen van dePIaets daer de contraventie geftraftfal werden V Ordonne- rende wel fcherpelijck alle Officieren, het voor- fchreve Vifch-gewantaengehaelt, ende byden Rechter, volgens defenOnfenPlaeate, ver- boden Vifch-gewantverklaerdtzijnde, opeiit- üjck te verbranden.             : .' . I I, ■ } ,= :. Dat de Gaerne, Set- of Drijf-netten , daer mede de Viflchers figh op de voorfz Zuyder Zee, of langhs de Kuften van dien behelpen, niét ondieper fullen mogen werden, gemaèckb, ^s van drie voeten diepte tuflehen de Bollen of Kulcken, en het Loot>, wel-vëritaende,rdat m gevalle de lëlve ViAchers-eenige Gaerne Net- tert föuden mogen hebben van minder diepte dan van drie voeten, tuftchen de Bollen en het; Loot als Vooren, de felve na den eerften Mey I684.niet meer gebruyekt fullen mogen werden, alles op poene, en te appliceren als vooren. II I. ;. Dat mede.de MafTchen van de voorfchreve Gaerne, Sec-ofce Drijf-netten, voortaenniet naeuwer fullen mogen werden gemaeckt dan van cwaelf overgangen in een elk, des dat de

-ocr page 1382-

f

PlacatenénOrdonnantien. lo.Boeck, 8.Tit. een boete van hondert vijftigh guldens als voo-

1360 vadem V eetl open

twintighvaem te laten, op dat de voorfchreve Schepen daer door mogen paiferen, en foo wie van nu voortaen met fijn Schuyt of Schepen, eenige fchade doen fal in de Netten, gebaeckent in voegen als vooren gemeldt, fal gehouden Zijn, departyegeinterefiecrt, hare fchade vier- vout te vergoeden en betalen, en daer toe een boete van hondert guldens, boven arbitrale cor- reftie. VIL Dat bovendien de Viflcherye niet devoorfz Set-netten niet fal mogen werden geëxerceert in de maenden van Januarii, Febr uarii en Maert. VIII. Endealfoowy mede in ervaringh zijn geko- men j dat vericheydePerfoonen hun onderftaen vandeViflchers te koopen of verkrijgen veele doodeenverfmoorde , enoockveelekleyneen oneetbare Viièh , om daer mede te voeden ha- re Eenden, Varekens en andere Beeften, en oock de felve te verbefigen in andere faeckenj foo hebben Wy de voerfz Viflchers wel ftri&e- lijckgelaft en geordonneert, laften en ordon-

ren.

X.

Hebben infgelijcks verboden, en verbieden by defen het gebruyek van feecker Vifch-tuyeh doorgaens genaemt de Elger.                        ' X I. Eyndelijck hebben Wygeordonneertenge- ftatueert, ordonneren en ftatueren by delen dat van den eerften April tot denlaetftenMev Nieuwen Stijl, met geene Segens gevifchr fal mogen werden, en dat men oock voorts naer dien tijdt de ièlve Segens niet fal mogen gebruy. ken, ten zy hare Maffen zijn van veertien over- gangen in een half elle, op poene en te applice- ren als in't eerfte Articul. Β Laftende en bevelende wel fcherpelijck alle OnfeBailliuwen, Schouten, ende alle andere Officieren en Jufticieren, op de obfervantieen nakominge van defen Onlen Placate exaóre toe- iicht te nemen, en deContraventeurs van dien te ftraffen en doen ftraffen, fonder eenige limu - latie, ooghluyekinge of verdragh, op pcene

neren de felveby defen? dat fy de voorfchreve voor de eerfte reyfe van fufpenfie van hare Amp

ten en Bedieningen voor een jaer, ende voor de tweede reyfe van caifatie.

ontydige en oneetbare Vifch , aenftondsfullen hebben over boordt te werpen, fonder de felve

te mogen aen Landt brengen, of aen anderen te verkoopen, en daer mede in eeniger hande ma- j Ende ten eynde niemandt hier van ignorantie nieren haer profijt te doen ,ofdie tot haren nut- 1 pretendere, nemaer weten moge waer na hy te of fpijfe te gebruyeken, op pcene dat de Con- j hem defen aengaende fal moeten reguleren, foo traventeurs van dien, boven de verbeurte van begerenWydat defen alomme gepubliceerten

geaffigeert fal werden daer het behoordt, en in gelijcke gelegentheden tegefchieden gebruye- kelijck is. Gedaen in den Hage onder 't kley- ne Zegel van den Lande, defen tienden April feftien hondert drie en tachtigh. Onder ftont, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteec- kent» SimonvanBeaumont. t

hunne Schuyten ende Vifch-tuygh, fullen ver- vallen in een boete van honderdt vijftigh gul-

dens.

I

Gelijck Wy [oock verbieden allen ende een yegelijck van devoorfz Onfe Ingezetenen, eenige van de voorfz ontydige ende oneetbare Vifch te koopen, of te geef aen te nemen, op

Ordre op het viffchen in het Te 3 Velferwijcker en andere Meeren $ met het Te geween leggende t in dat e den tienden April \6%·$.

fe voorgaende Placaten, op'tftuckvan deVif- fcherye geèmaneert, hebben geordonneert en geftatueert, gelijck Wy ordonneren en ftarue- renbydefen. Datniemandt, hyzywiehyzy» hem van nu af aen fal vervorderen te viiTchen met eenigh Vifch-tuygh van Syde gebreyf j hoe- danigh het oock mochtezijn, 'tzyfoorteavan Vifch-tuygh, dat by voorgaende Placaten ver- boden , gepermitreert ofonbekendt zijn, ende fulcks geen Vifch-tuygh, uytgefondertdat van Sijde gebrey t mochte zijn: Dat oockniemandc eenigh Vifch-tuyg vanSyde gebreydt) in Sche- pen of Schuyten fal mogen hebben, alles op de verbeurte van het voorfz Vifch-tuygb,Schepen» Schuyten ,|ende een boete van vijftigh guldens- Dat oock van nu af mede in de voor^^fe[ ren niet fal mogen gevifchr werden met de Ν et- ten , genaemt Karper-Netten , die met net hooge Water langhs de Oevers gefet werden, nochte oock met de Netten, genaemt Ρ0*'n V

DE Staten van Hoilandt ende Weft-Vries- landt > Allen den geenen die defen je- genwoordigen fullen fien of hooren le- fen, S α L υ τ : Alfoo tot Onfer ken- nifle gekomen is, hoe dat zedert eenige jaren herwaerds by die geene die in het Ye, Velfei·* wijeker en andere Meeren, met het Ye gemeen leggende, haer met viiTehen geneeren, en an- dere, baetfoeckende Perfoonen , verfcheyde foorten vart Vifch-tuygh» en maniere van vif- fchen gepra&ifeert ende in 't gebruyek gebracht zijn * waer door de Viflcherye aldaér. t'eene- mael werdt bedorven, en waer tegens by voor- gaendePlacaten niet en is voorfien: Dat oock, niet tegenftaende tegens het verkoopen van ver*· fmoorde en oneetbare Vifch,tot het voeden van Eenden* Varekens * ende andere Beeften» by voorgaende Placaten voorfieninge is gedaen, 'c felve nochtans ièer licentieufelijck werdt ge- pia&ifeert% S o o I s'x: Dat Wy tegens alle het felvige willende voorfien, by Ampliatie op On»

ten, waer mede alle plaetfen, daer eenigh

fend

-ocr page 1383-

Rakende de Grocnlantfe Vaert, grootc en kleyne ViiTcherye. 1361

iendvuylis, werden befeten, ende waer jn de Vifch met plompen uyt de ruyghte werdt ver- dreven , noch met Netten , Sloop- of Werp

meit, fal mogen rerkoopen of koopenj maec dat niemandt eenige Eenden, Varekens, ofan- dere Beeften met Vifch fal mogen voeden, of de felve voorfmijten * op de boete van hondert vijftigh guldens, foomenighmael als bevonden fal werden dat yemandc eenige Viich als vooren, 't zy doode of levende, en 't zy deiel ve by haer gekocht, ofte op andere manieren verkregen mochten zijn, de voorfz Eenden * Varekens, of andere Beeften voorgefmeten fal hebben. Dat de bekeuringe en caufatien, ter iaecke voorichreven te doen, fullen mogen gedaen werden by de Officieren die de Contraventeurs op het feyt fullen bevinden, of in wiens Juris- dictie de felve woonachiigh zijn , ofdaerfe ful- len bevonden werden by preventie j fuilende allede voorfz boeten bekeerdt werden een der- dendeel aenden Aenbrenger , een derdendeel aen den Officier die de calange fal doen , en een derdendeel aën den Armen vandePlaetfedaer de contraventiegeilra ft fal werden, ende dat de voorfchreve Net ren, na gegeve Sententie, moé- ten verbrand werden. Ende ten eyndeniemandt hier van ignorantie pretendere,nemaer weten moge waer na hy hem defenaengaendefal moeten reguleren , foobe- geeren Wy datdefen alommegepubliceertende geaffigeert ial werden daer het behoordt, en in gelijcke gelegentheden te gêfchieden gebruye- Kelijck is, Gedaen in den Hage onder het kley- ne Zegel van den Lande, defen tienden April feftien hondert drie en tachtigh. Onder frondr* Ter Ordonnantie van de Staten. Geteeckent* Simoti van Beaumont.

netten genaemt, en fpecialijek, dat als noch geen Elgers Tullen mogen werden gebruyektj al- les op verbeurte van 'c voorfz Vis-tuygh, ende Schepen en Schuyten, waer in het felve fal wer- den gevonden, en een boete van vijfcigh gul- dens. Dat voorts in de voorfz Wateren niet fal mo- gen gevifcht werden met Set-netten, foodanigi dat de felve Set-netten fouden gefët werden langhs de Oevers en Kanten } maerdatyemant de felve Set-netten willende gebruyeken, de fel- ve ial moeten fetten van het Landt of de Wal af recht uyr-waerts in, mede op verbeurte van de felve Netten, ende de boete van vijftigh gul- dens. Dat mede de Maflchen van de voorfchreve Set-netten voortaen niet naeuwerfullen mogen zijndanvantwaelfOvergangenineen ellej des dat deVifTchers, hebbende eenigeSet-netten , die enger fouden mogen zijn j de felve fullen mogen gebruyeken tot den eerften MeyfeiHen hondertvieren tachtigh, en langer niet > alles op poene als vooren. Dat niet alleen het derde Articul van het Pla- caet op den dertienden Maert fettien honderdt achtenveertighgeëmaneert j en op den tweeen twintighften Januarii feftien honderdt feven en lèventighgerenoveert, pra^ifelijck fal werden achtervoight, en fulcks, dat niemandt eenige kleyne ende oneetbare, *tzy levende ofdoode Viich, in de voorfz Wateren gevangen, onder limitatie in het voorfchreve derde Articul ver-

Refolutie 3 Vijfchers van Monnickendam en andere Ρ laet Jen in Waterlandt stoege~ fiaen op de Kufien van defe Trov'mcie ie mogen vijfchen, in date den vier en twintighfitA September1Ó83.

want, datgeen Vifch met of na figh fleepte, ge- lijck wel deTocht-febuyten , Water-fchepen» en andere Dry vers,de Vifch in een grapte quan- titey t quamen te verminderen, en na figh te lie- pen , alfoo de Syde Netten met ftocken wel vaft in de grond moeften werden gefteecken , om haer Gewant te behouden, dat anderfïns tot haer fonderlinge fchade lichtelijck foudè vef- looren werden; dat daer en boven met het voorfz Syde Vifch-want in de maenden van De- cembris, Januarii, Februarii en Martius door- gaens nooyt wierde gevifcht, ibo om dat het als dan was in de Teel-maenden van deVifch, als mede om dat het als dan te winderigh, ende te harden weer en windt was, die het Syde Viich- gewant niet kondelijden noch uytftaen : Enal- foo fy Supplianten haer midrs de voorfchreve interdicüe bevonden in de uytterfte extremitcyc en vergelegen they t van hare foo duyré en kofte- lijcke Netten, ais vooren, toteenongebruyek te moeten houden , en confequeritelijck daer door t'eenemaeï in haer Handwerck of Exerci- tie i waer toe fy van jonghsaen meeft waren op·1 gevoed, foodanighgefruftreert, dat eenontal- lijcke menighte van Perfoonen en Familien van 8 G                        haijjf

DE Heer Burgermeefter Muys van Holy heeft ter Vergaderinge gerappoltecrt de confideratien ende het ad vis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Ge- committeerden, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van der felver Appoinclement Commifloriael van den dertienden Julii laetft- leden, geè'xamineert de Requefte van die geene die haer met de ViiTchery e geneeren, woonen- de binnen de Stadt Monnickdam, tot Durger- dam, Uydam, en eenige verdere Dorpen ende Plaetfen in Waterlandt, houdende, datfy Sup- plianten kenniffe bekomen hadden, dat by Pla- caet van den tienden April des jaers feftien hon- dert drie en tachtigh, onder anderen generalijc- ken in de Zuyder Zee was verboden, niet te mo- gen vifTchen met eenige Syde Netten en Vifch- gewant, daer nochtans fulcks van allen tijden liber en vry gelaten is ge weeft, omme de Vif- fehersin hetgemeen, ende der felver Familien dooreen vrye Viflcheryete doenfubfifteren en oeftaen, en dat het Syde Vifch-gewandt in het Jiinftegeen fchaersheydt ofverminderingeaen ae Vifch in de voorfchreve Zuyder Zee qnam te yeroorfaecken , als zijnde een ftaende Vifeh- IY. Deel.                                           ι

-ocr page 1384-

13Ó2 Placaten en Ordonnanticn. ι o. Boeck. 8. Tit.

haer noodigh foulaes en onderhout fouden wer den ontbloot, en tot de uytterfte armoede ge- bracht j datfy derhalven verfochten, dat haer Ed. Groot Mog. het voorfz verbodt van met Sy- deNetten en Vifch-gewandrnierin deZuyder Zee te viflchen, weder fouden believen af te doen, echter met uytfonderinge van de voor- gemelde vier maenden van Decembris,Januarii, Februarii en Martius, ten minften by provifie: Waeropgedelibereerdt zijnde, isgoedgevon- denenverftaen, dat by provifie buyten execu- tie fullen werden gehouden de voorichreve Pla- caten op den voorfchreven tienden April feftien hondert drie entachtighgeëmaneerr, voprfoo

veel aengaet de Syde Netten , die alleen als ftaende Want werden gebruyekt, en dat alles in de voorfchreve Zuyder Zee , endede Wateren daer mede gemeyn zijnde , voor foo veel die loopen op en langhs de Kullen van defeProvin- cie , mitfgaders inde maenden van April totNo- vemberincluys, invoegen dat de voorfchreve Placaten, oockten aenfienvan de voorfchreve Syde Netten, die als ftaende Want werdenge- bruyekt, plaers fullen grijpen en ftadt houden voor foo veel de voorfchreve Zuyder Zee loont op en langhs de Provincie van Gelderland, mitf- gadersin de maenden van December, Januarii Februarii en Maert.

Verbodt tegens het vijfchen in de Rivier e van de Vecht ■> op den Grondt van Hollandt,

in date den negen en fwint'ighften September 168 3.

het vrye ongeperturbeerde gebruyek van de voorfchreve hare gepachte Viilcherye, metal* len ernft en vigilantie te maintineren, de voorfz bekeuringen te doen en te executeren , endede voorfz Pachters, omme de voorfchreve bekeu- ringe felv er mede te doen , daer toe fy geautho· rifeertwerden by defen, te affifteren» endede ftereke handt (des noodt en verfocht zijnde) te bieden: En fullen de Ouders voor hare Kin- deren en Domefticquen moeten inneftaen, ver- antwoorden, en de boeten fchuldigh zijn. En werdt den Droflart van Muyden by defen gelaft, defe tot Muyden en Weefp te doen publiceren, en voorts te doen affigeren daer des behoordt. Aldus gedaen ten Burele van de Kamere van Reeckeningen, in den Hage den negen en twin- tighften September feftien hondert drie en tach- tigh. Onder ftondt, inkennifièvanmy, was gëteeckent, Cv. Meer.                          , .

DE Raeden en Mcefters van de Reecke- ningen der Domeynen van de Edele Groot Mog. Heeren Staten van Hol- landten Weft-Vrieilandt, interdiceren en verbieden aen allen en eenyegelijcken, wie hyzy, hem te vervorderen met eenige Netten of Vifch-gereerfchap, hoe'c genaemt mochte zijn, bydage of by nachte, in het voorfchreve Watervande Vechtte viiTchen, ofderefpecli- vePachters van het voorfz Vifch-water daer in- neeenighhinder, belet, fchadeofafbreuckte doen, op pcene van daer op bevonden werden- de , t'clckens te verbeuren een boete van vijf en twintigh Carolus guldens , boven de Netten, Schuyten en Vifch-gereedtfchapi te bekeeren de eene hel ft ten pro fij te van den Officier die de bekeuringe fal komen te doen, endé de weder- helft ten behoeve van den Pachter, in welckers Vifch-water fulcks fal komen voor te vallen: Lattende alle Officieren , de voorfz Pachters in

Renovatie Waerfchouwinge, tegens het Salm of Bet te vangen omtrent de Sabn-fieec- keU) indatedenfeventiendenMey\6%*[.

Mog. by defen allen en yegelijcken wel hebben willen waerfchouwen, dat niemant, wiehy zv» fichvannuaengeenfinsfal hebben te vervorde- ren, omme metSegens, Singel-netten ofKpr- de ende ander diergelijcke Wandt, hoedanigh hetfelvefoude mogen genaemt worden, opden voorfz hoeck van Hollandt, of omtrent de Pan- nen in de Maes te ftrijeken, en eenige Salm ot Both te vangen voor de Salm-fteecken, op poe- ne van de verbeurte niet alleen van het (<WC Vifch-tuygh, maer oock van arbitrale correctie, waernaeenyeder figh fal hebben te reguleren» en fchande en fchade te verhoeden. Gedaen ten Burele van de Reecken-kamer voorfz. in den Hage den feventienden Mey feftien hon- dert vijf en tachtigh. Onder ftont, myjegen- woordigh. Gëteeckent, J.Hop.

ALfoomeeren meer bevonden werdt dat dagelijcks verfcheydePerfoonen, niet jegenftaende Onfe voorgaende Waer- fchouwinge van dato den twintighften April feftien honderdt drie en feventigh, haer verftouten om metSegens, Singel-necten ofte Korden, en ander diergelijck Wandt, opden Hoeck van Hollandt, of omtrent de Pannen in de Maes te ftrijeken, Salm of Both te vangen voor de Salmfteecken, die van we|en de Edele Groot Mog. Heeren Staten van Hollandt ende Weft-Vrieilandt aldaer werden verpacht, merc- kelijck ftreckende tot verminderinge van de voorfchreve Salm-fteecken van haer Ed. Groot Mog., waerinnediendtvoorfien·, Soo Is't: Dat de Raden en Meefters vande Reecken ingen der Domeynen vande gemeke haer Edele Groot

Refolütit

1

-ocr page 1385-

Rakende de Groenlantfc Vaeit, groote en kleyne Viflcherye. 1363 Refolutie·, Renovatie vant Placaet 3 verbiedende het vijfchen met Schrob-Netten en ander Wandt, in dateden feventienden September1687. »

Ρ het geprefenteerde ter Vergaderinge gedaeii: Is, na voorgaende delibera- tie goedtgevonden en verftaen5dat het Placaet den tienden September feftien hondert fes en feventigh, verbiedende het viC- fchen met Schrob-Netten, en het Want daer by verboden, met de Ampliatien en ReftricÏien, vervat in haer Edele Groot Mog.Refol utien van den twee en twintighiten Januarii feftien hon- dert feven en feventigh, negen en twintighiten Maert, en vier en twintighiten September fes- tien hondert acht en feventigh , twintighiten April feftien hondert negen en fevlntighj ende feilienden Maert feftien hondert tachtigh, fal werden gerenovcert,■ de Officieren belaft, fon- der eenige diifimulatie ofconniventie wel ftric- telijck en prajciifelijck tegens de Contraventeurs van dien te procederen , op privatie van hacr Ampten, en arbitrale corre£tie j cnde datden Advocae't Fifcael, en Procureur Generaelj hem

exaftclijck ial hebben te informeren op het de- voirof wan-devoirvan de voorfchreve Officie- ren, en tegens die Officieren die hier omtrent nalatigh foiiden mogen wefen, te procederen rot decretatie van de voorfz poene, mede ibnder eenige diffimulatie of connivenrie, en dat den Pradidenten Raedenvan denHove fal werden aenbevolendegoede handt daeraen te houden, dat de voorfz haer Ed, Groot Mog. goede mey- ninge ende intentie magh weiden nagekomen enopgevolght; weiverftaende, dathetvoörfz Placaet eeritaenvangial nemen metden eerften November toekomende, en darniemanc, over de contraventien voor deièn, en tot den eer- ften November toekomendegepleeght, ofnoch te plegen, fal mogen werden gecaiangcèrt of aengefproocken, maer dat alle het felve fal zijn en blijven vergeten. Onder ftondt;, Accor- deert met de voorfz Refolurien, Was getecc- kent, Stmonvan Beaumont,

Nader Renovatie en Ampliatie-Placaet, op V vijfchen langhs de Stranden, in date denfpventtenden September ió8/.

E Staten van Hollandt en Weit-Vries- landt, Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen ; S Α l υ τ , 'Doen ie weten : Dat Wy in achtinge genomen hebbende, dat voor defen in deZee- dorpen van deHeyde, Scheveningen, Katwijck op Zee, NoortwijckopZee, Santvoort, de WijckopZee, en Egmont op Zee, altijdten boven memorie van Menfchen, gebrüyckelijck isgeweeft, datniemandten viichte metkleyn- der ofnaeuwer Wandtals Schol-wandt, zijnde een foort van Wandt of Netten die gebreydt wierden op een Spaen , genaemt de Achten twintigh, waer door dan de Viflcherye behou* den wierdinjjhaer fleur , ,en buyten ruine van de kleyne en oneetbare Viflchen, ende dat het nu eenige jaren herwaerds-haddegeluft aen fommi- ge baetfoeckende Menfchen ,* op hoope van particulier gewin, te viflchen met veel naeu wer ibort van Netten , ja felfs mefrSerob-netten, waer door in't kor te niet alleen alle de Viflche- ryen ftaen bedorven, ja alle de Vifch van de Wal afgejaeghtj of immers ontydigh opge- vifchten vernietigt ie werden, gelijck dieoock aireede voor 't meefte gedeelte verdorven en ge- ruineertis, vermits felfshet Zaet der Viflchen daer door t'onbruyck werd gemaeckt, 'twelck danoock redenen heeft gegeven, om felfs ten opficht van de Haringh-vanft (die verre van de- le Kuilen af gefchiet, en daer in voor defen een diergelijck misbruyek fchijnt geweeft te-zijn) geordonneertis, dat niet als rriet gekeurt Ha- ring-wantgevifcht mochte werden, en dat Wy genegen zijn daerinne te voorfien; goetgevon- aen hebben te ordonneren en te ftatueren, foo alsWy ordonneren en ftatueren by defen, dat niet alleen niemandt, dire&elijck óf indirefte- hJck, geen gelegentheden uyrgefonderdt, als

alleen dat naen onder het Land, cnde bihnen de Bancken fal mogen varen , om met een lichte Saygh of Korde Garnaet te mogen viflchen, en dat men ook fal mogen gebruy ken Tonge-want, gebreyd op een Spaen van een Twee en derrigh, met eenig naeuwer Want of Nethen, als op een Spaen van een volle Acht en twintigh gebreydtj maeroockdat niemandt, wiehyfoüde mogen weien, mereenigerhandeSchrobnetteni fchoon gebreyd op een Spaen van een volle Acht en twintigh, door het inhangeri Van fwaerte of an- derfins , tot Schrob-netten gemaeckt, ial mogen viflen, noch in Zeevaren , op de verbeurte vah de voorfz Netten, midfgadersdeSchuyt,daer inne die gevonden»fouden mogen wer den, ende een amende van fes honderd guldens, by yeder van de Contraventeurs van den vooriz Placate te verbeuren ·, verklaren dat de voorfz poene en verbeurte plaetsial hebben, foo wel ten reguaf- devandiegeenedie met de voorfz Netten fou- den mogen hebben gevifchr, als ten reguarde van die geene die daer mede niet hebben ge-" vifcht, foo wanneer de voorfchreve Netten maer alleen in de Schuyten werden gevonden, of dat bewefen kan werden » dat ycmandt de voorfz Netten in de voorfz Schuyten heeft ge^ hadt, fchoon niet bewefen mochte werden dat daer mede was gevifchtj ende dat de Officieren die in haren bedrijve, of in 'Zee langhs haren bedrijve , eenige van deContraventeurs van den voorfz Placate op de daet, of de vóorichre-* ve Schrob-netten voerende, of daer medeva- rende, konnen attrapperen of ach ter halen , re- gens de felve fullen mogen procederen by prar- ventiej voorts by defen allen Onièn Officieren wel fpecialijck te gelaften, defen Onfen Piaca^ te met allen ernft en rigeur te executeren, en ié doen executeren, op privatie van hare Ampten 8 C 2                         en

-ocr page 1386-

j 364 Placaten en Ordonnantien. 10. Boeck. 8. Tit.

foo begeeren Wy dat defcn alomme gepubli- ceert en geaffigeert fal werden daer het behoort" eningelijckefacckente gefchieden gebruyeke- lijck is. Gedaen in den Hage onder het kleync Zegel van den Lande, den feventienden Sep- tember feftien hondert feven en tachrig. Oru derftond, Ter Ordonnantie van de Staten" Wasgeteeckent» SiwonvanBemmont,

en Qfficicn; wel verftaende dat het voorfchreve Placaet eerft aenvangh fal nemen met den eer- ften November toekomende, endatniemahdt over contraventien, voor defen en totdenvoor- fchreven eerften November toekomende ge- pleeght, o f noch te plegen, fal mogen werden gecalangeert of aengefproocken, maer dat alle het feive fal zijn en blijven vergeren. Ende op dat niemandt hier van, ignorantie pmenderej

Refiiutie, Renovatie vant Placaet van den tienden Aprilfefiien honderdt drie en tachtigh, van de Vitflrberye inde Rivkren en Binnen-wateren, in date den feventienden September1687.                                                    k."

IS, na voorgaende deliberatie góetgevonden en verftaen, dat het Placaet den tienden April feftien hondert drie en tachtigh geë- maneerttot confervatievan de Viflcherye in de Binnen-wateren fal werden gerenoveert, de Officieren belaftfonder eenige diffimülatie of conniventie, wel ftridtelijck en pra^ifelijck te- gens de Contraventeurs van jdien te procederen, op privatie van hare Ampten, en arbitrale cor- rectie i en dat den Advocaet Fifcael, en Pro- cureur Generael hem exa&elijck fal hebben te informeren op het devoir en wandevoirvan de voorfz Officieren, en tcgens die Officieren die, hier orikrent nalatigh fouden mogen wefen , te procederen totdeercfatie van de voorfz poenen,

mede fonder eenige diffiirmlatie o f conniventie j en dat den Pr aïfident en Raeden in den Hove fal werden aenbevolen, de goede handt daer aen te houden,dat de voorfz haer Edele Groot Mog. goede meyningeen intentie magh werden nage- komen en opgevolght -, welverftaende dat het voorfchreve Placaet eerft aenvangh fal nemen met den eerften November toekomende, en dat niemandt over de Contraventien voor defen, en totdenvoorfchreven eerften November toe- kornende gepleeght, fal mogen werden geca- langeert of aengefproocken, maer dat alle het felve fal zijn en blijven vergeten. Onder front, Accordeert met de voorfz Refolutien. Was ge- teeckent, Simon van Beaumont.

Renovatie-filacaet ■> op 'tvijfehen in hetTe, enandereWateren , in date den feven* tienden September 16% f.

E Stateft van Hollandt ende Weft-Vries- landt, Allen den geenen die defen je- genwóordigen fullen fien of hooren le- fen, Salüt: Alfoo tot Onfer ken- niffe gekomen is, hoe dat zedert eenige jaren herwaerds by die geene die in het Ye, Velfer- wijeker en andere Meeren, met het Ye gemeen leggende·, haer met vifTchen geneeren, en an- dere baetfoeckende Perfoonen , verfcheyde foorten van Vifch-tuygh, en maniere van viC- fchen gcpracüfeert ende in 't gebruyek gebracht zijn, waer door de Viflcherye aldaer t'eene- ma@l werdt bedorven j en waer tegens by voor- gaende Placaten niet en is voorfien: Dat oock, niet tegenftaende tegens het verkoopen van ge- fmoorde en oneetbare Vifch,tot het voeden van Eenden, Varekens, ende andere Beeften, by. voorgaende Placaten voorfieninge is gedaen, 'c felve nochtans feer licentieufelijck werdt ge- praftifeert ·, Soo I s't: Dat Wy tegens alle het felvige willende voorfien, by Amphatie op On- iè voorgaende Placaten j op'tftuckvande Vif- icherye geëmaneert, hebben geordonneert en geftatueert, gelijck Wy ordonneren en ftatue- renby defen. Dat niemandt, hyzywiehyzy, hem van'nu af aen fal vervordecen te vifTchen met eenigh Vifch-tuygh van Syde gebreyu hoe- danigh het oock mochte zijn, 't zy foorten van Vifch-tuygh, dat by voorgaende Placaten ver- boden , gepermineertof onbekendt zijn, ende

fülcks geen Vifch-tuygh, uytgefondertdatvan Sijde gebrey t mochte zijn: Dat oock niemandt eenighVifch-tuygvanSydegebreydt, inSche- pen ofSchuyten fal mogen hebben, alles op de verbeurte van het voorfz Vifch-tuyghjSchepeni Schuy ten ,'ende een boete van vijftigh guldens. Dat oock van nu af mede in de «üorfz Wate* f en niet fal mogen gevifcht werden met deNef^ ten , genaemt Karper-Netten , die met het hooge Water la'nghs de Oevers gefet werden* nochte oock met de Netten > genaemt Pos-net- ten, waer mede allé plaetfen, daereenighwaf- fendvuylis, werden befeten, ende waer in de Vifch met plompen uyt de ruyghte werdt ver- dreven, noch met de Netten, Sloop-of Werp- netten genaemt, en fpecialijck, dat als nochr geen Elgers fullen mogen werden gebruyekt; al- les op verbeurte van 'c voorfz Vis-tuygh» ende Schepen en Schuyten, waer in het felve fal ^CÏ" den gevonden, en een boete van vijfrign Sul". dens. Dat voorts in de voorfz Wateren niet fal mo- gen gevifcht werden met Set-netten, foodanig» dat de felve Set-netten fouden gefet werden langhs de Oevers en Kanten j maer dat yemant de felveSet-netten willende gebruyeken, dele - ve fal moeten fetten van het Landt of de wal ? recht uyt-waerts in, mede op verbeurte van felve Netten, ende de boete van vjjftign gu * dens.                                                     m

-ocr page 1387-

Rakende de Groenlantfe Vaert, groote en kleyne ViiTcherye. i 365 Dat mede de Mailenen van de voorfchreve 1 op het feyt fullen bevinden, of in wiens Juris- Set-netten vportaen niet naeuwer fullen mogen ! diftiedeièlvewoonachrighzijn,, ofdaerfeful- zijndanvantwaelfQvergangenineen ellej des j Jen bevonden werden by preventie j fuliende

alle de voorfz boeten bekeerde werden eender- dendeel aenden Aenbrcnger , een derdendeel aen den Officier die de calange doen fal, en'een derdendeel aen den Armen vandePlaetfcdaer de contraventie geftraft fal werden, ende dat de voorfchreve Netten, na gegeve Sententie, moe- ten verbrand werden. Wel verftaende, dat dit Placaet eerft aen- vang nemen fal met den eerilen November toe- komende, en datniemandtoverdecontraveri- tien voor defen, en tot den voorfz eerftèn No- vember toekomende gepleeght, fal mogen wer- den gecalangeert of aengefproocko) ƒ rnaer dat al het fel ve fal zijn en blijven vergeten. Ende ten éynde niemandt hier van ignorantie pretendere,riemaer weten moge wacr na hy hem deièn aengaende fal moeten reguleren , foo be- geerën Wy datdefen alommegepubliceertende

dat deVifTchers, hebbende eenige Set-netten die enger fouden mogen zijn , dë-felve fullen mogen gebruyeken toe den eerften November feftien hondert feven entachtigh, ende langer niet, alles mede-op poene als vooren. Dat niet alleen het derde Articul van het Pla- caet op den dertienden Maert feftien honderdt achtenveertighgeëmaneertj en op den twee en twintighften Januarii feftien honderdt feven en feventigh gerenoveert, pra^ifelijck fal werden achtervolght, en fuleks, dat niemandt eenige kleyne ende oneetbare, 't zy levende of doode Vïfch, in de voorfz Wateren gevangen, onder •ümitatie in het voorfchreve derde Articul ver- meit, fal mogen rerkoopen of koöpen j maër dat niemandt eenige Eenden i Varekens, ofan- dere Beeften mgc Vifch fal mogen voeden, of defelve voorfmijten , op de boete van höndërt vijftigh guldens, foo menighmael als bevonden

fal werden dat yemandt eenige Vifch als voóren, [ geaffigeert fal werden daer het behoordt, en in 'tzydoode oflevende, en'czy defelve byhaer I gelijcke gelegentheden te gefchiedengebruyc

gekocht, ofte op andere manieren verkregen mochten zijn, de voorfz Eenden, Varekens, of andere Beeften voorgefmeten fal hebben. Dat de bekeuringe en caufatien, ter faecke voorichreven te doen, fullen mogen gedaen werden by de Officieren die de Contraventeürs

kelijck is. Gedaen in den Hage onder het kley- ne Zegel van den Lande, defen 17. September feftien hondert feven en tachtig. Ónder ftondr, Ter Ordonnantie van de Staren. Geteeckenr, Simon van Beawnont.

Refolutie, de Cordens van de kleyne Zee-fchuyten te mogen vijfchen met Want of Net- ten t gebreydt op een Spden van een volle t^Acht en twmtigh3 in date den tweeden AprH feftien hondertnegen entachtigh.                *                         .

E Heer van WafTenaer heeft ter Verga- deringegerappor teert deconfideratien enhetadvisvan deHeeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, heb- bende,· ingevolge en tot voldoeninge van der felver AppoincIremënt'Commiilbriaei, geëxa- mineert de Requefte by of van wegen de Zee- luyden van de kleyne Zee-fchuyten , anders Cordensj^van WijckopZee, en aen haerEd, Groot Mog. geprefen teert, houdende, datby Placaet van haer Edele Groot Mog.hetCorden wel was verbooden, doch dat echter het felve op andere Zee-plaecfenwierde gedaen : Enna- dernael, vermidts den jegenwoordigen Oor- logh, de verfche Vifch-vanghffvan de Galliots t'eenemael quam ft'A te ftaen, fuleks dat deSup- plianten als voor defen, uyt hec Vlie en Texel geen Vifch konden koopen of overnemen, om Uytte venten, ende over fulcks.geen Vifch als met de Gordere vangen was} dat fy derhalven

verfochten t dat het voorfchreve Placaet moch- te werden ingetrocken, endede voorfchreve Supplianten, béneffens alle andere Zee-plaet- fen, mede mogen werden geadmitteert, omme. met het Corde haer Broodtte mogen winnen, tot onderhout van haer, en hare Vrouwen en Kinderen: Waer op gedelibereert zijride,heb- ben haer Edele Groot Mog. verftaen ende ver- klaert, gelijck de felve verftaen ende verklaren by defen, dat de Zeeluyden van de kleyne Zee- fchuyten , anders genaemt Cordens, voortaen fullen mogen vificnen met Wandt of Netten, gebreydt op een Spaen van een volle Acht en twinrigh, en niet naeuwer: Ende werden de Officieren van de refpe&ive Zee-plaetfen midts defen gelaft, dePlacaten byhaer Edele Groot Mog. tegen het viffchen met Corden of Schrob- nettengeëmarieerc, buyten executie te hou- den. .

:*'

Sietooek 't geen noch tot defen Tituldient Groot Placaet-boeck derde Deei, Fol. 1 361,

DEN

-ocr page 1388-

1-366 PlacatenenOrdonnantien. io.Boeck. 9.Tit. DEN NEG.ENDEN TITUL, ■Betreffende allerhande Commercie en Koop- handel in't gemeen. Refolutie, Steden en Dorpen Je doen cejferende belaflinge op de Waren, komendemt andere Steden ofDórpen ,. enhoogergefieidt alsfiodanige Waren in defelve Steden o/Thr- penvalknde> in date den achttiendenJuut·ι6β f.

fti toekomende , ten ware de Heeren Burger- meefteren en Regeerders van eenige Steden of Schouten en Gerechten van eenige Dorpen fou- den willen fuftineren, dat fy tot hét doen van de voorfz meerder belailinge bevoeght ende ge- rechtight Waren, 'tzydan uyt krachte van ee·^ nigh Privilegie of Recht, of y ets anders na rech- ten de kracht van Privilegie of Recht hebbende, en dat fy gehouden, fullen zijn van hare Privile- giën of Rechten, of t gun t fy f ouden willen fu- ftineren na rechten kracht van Privilegie of Recht te hebben, te doceren in d'eerfte ordi- haris by-een-komft van haer Edele Groot Mog., op pecne dat de yoorfchreve meerder belaftinge met'er daetfal komen te ceïleren en ophouden, tön reguarde van diegeene die fukks in de voor- fchreve eerfte ordinaris Vergaderinge van haer Ed. Groot Mog. niet fal hebben gedaea Ac- cordeert met de voorfz Refolutien.

iSnavoorgaende deliberatie goet gevonden endë verftaen dafde Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, gaende op de Verpachtinge van des Ge- ___ _ _ meeneLandtsMiddelen, op de felve Verpachtinge fullen denuncier en, dat, in conförmiré van haer Edele Groot Mog. Refo- lutie van den een en twimighften Julü feftien honderc twee en tachtigh, alle belaftingen, die in eenige Steden of Dorpen hooger zijngeftelt, ofingevordert werden van eenige Manufactu- ren of andere Waren en Koopmanfchappen,ko>. mende uyt eenige Steden of Plaetfen van defe Brovincie , als de belaftingen die gefteldt zijn of geheven werden van eenige Gewaflên, Ma- nufacturen , of andere Waren endeKoopman- fchappen, in de fel ve Steden of Dorpen vallen- de, effettivelijck en met'er daet fullen moeten cefFeren enafgeftelt zijn metdeneerften Augu-

Waerfchomingè, Schippers van Gent j varende op Hollmdt, geen Koopmanfehaj)- f en na Gent te voeren, in date den twee en twintighfien Maert i6%6.

ent t'huys hoorende, en komende in de Steden van den voorfz Onfen Lande, en hare Goederen of Koopmanfchappen aldaer ge- loft hebbende, wederom eenige Goederen of Koopmanfchappen, fetfs oock ijiet onder pre- text van eygen Goedt, of anders, te mogen la- den, of uyt Onfen voorfeyden Lande te ver- voeren , maer.ledigh Scheeps wederom te va- ren , op pöené van twee honderdt gufdens t'elc- ken reyfe te verbeuren, als fy contrarie de voor- fchreveOnfelnterdi&ie fouden mogen komen te doen j de voorfz boete te appliceren een der- de ten behoeve vanden Aenbrënger, eenderde ten behoeve van den Officier die de calangefou- de mogen doen, en een derde ten behoeve van den Armen van.de Stadt of Plaeife daer de voor- fchreve calange gedaen foude mogen werden: Laftende een yeder die hetaengaen maghhaer. jdaer na te reguleren. Gedaen inden Hage on- der het Kleyne Zegel van den voorfz Lande» den twee en twintighften Maert feftien honderc fes en tachtigh. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van de Staten. Was geteeckent, Sitnon vanBeatimont.

E Staten vanHollandt ende Weft-Vries- landt, geëxamineert hebbende deRe- queftevan de Overluyden, Deeckens en gemeerie Gildebroeders van de re- fpe&ive Schippers Gilden, binnen de notabel- fte Steden van den voorfz Onfen Lande, ver- foeckendeom redenen , breedèr in de voorfz Rcquefte geroerdt, dat het Ons geliefde de Schippers, varende uyt de Stadt van Gent, te verbieden en teüntèrdiceren , dat fy met hare Schepen gekomen zijnde in de Steden vanden voorfchreven Onfen Lande, en h aer ingeladen Goederen of Koopmanfchappen geloft:hebben- de, wederom eenige Goederen op Koopman- fchappen , felfs oock niet onder prastext van eygen Goedt, of anders, te iiiogenladen, öf uyt den fel ven Onlen Lande te vervoeren, maer ledigh Scheeps wederom "te varen, foo als de Supplianten van Gent moeten doen ·, hebben Wvj genegen Wefende tér bede van de Suppli- anten j om redenen Ons daer toè moverende, goedtgevonden en geordonneert, vinden goec en ordonnerenby defen, te verbieden ende te interdiceren alle Schippers j binnen de voorfz

* ' Refofc

-ocr page 1389-

Rakende alkrley Commercie en Koophandel in 't gemeen. 13 67 %.e(olutie, Hoeden binnen defe Landen gemaeckt, vrj te mogen ujtvoeren, in date denti^intighfisnFebruarüi6%6,

Β Υ Refumptie gedelibereerc zijnde op de Requeftevanjacquesdu Longh, ende Pierre Boudon , fop voor hun iel ven, als voor de andere Franfche gevlugce Mee- fters Hoed-maeckerstot Amirerdam, en Pierre Varin , Louis Thiolec, en David Mallot, Franfche gevlughte Meefters Hoed - maeckers rot Rotterdam, houdende, datfyluyden (ten tijde fy tot Rouan woonden ) feer veel Hoe- den met duyfenden fonden, ende feer weynigh voor't recht van uytgaen der felver beraelden, 'cwelck byfonder veel de Commercie der Hoe- den faciliteerde, dewelcke in defe Landen im- mers foo goede en deughdtfaem gemaeckt wer- den alselders; doch niet te min zijn fyluyden Supplianten genootfaeckt de voorfz Commer- cie opDuytilandt en andere vreemde Plaetfen te verlaten, ter oorfaecke van de groote Rech- ten die op de Hoeden, uyt defe Provincie gaen- de, zijngefteldr, *twelck tot groot nadeel van hun Supplianten is , en eyndelijck hun foude konnen verobligeren het geheele Ambacht te guiteren j vermidts het kleyn profijt dat fy van defelve hebben, niet bcquaem tot onderhoudt

van hun en haerlieder FamiÜen foüden zijn, re meer, alfoo de Hoeden in andere Quartieren gemaeckt ·, in groote meniglue dagelijcks in de- icProvinciegebraght werden, en feer weynigh van'rinkomen der felver werdt beraeldt, waer door den afcreck der hier gemaeckte Hoeden werdt belet, en dat fydaerom verfochten , dac haerEd. Groot Mog. hun Supplianten van het voorfz recht op de Hoeden uyt defe Provincie gebracht werdende, fouden gelieven te excu* feren, en het felve recht re irellen op de Hoe- den, die van buyten defe Provincie gebraghfc* werden, breeder onder de Notulen van den vier en twintighiTen der voorlede maent Januarü ge- menrioneert: Is goedrgevonden en verftaen, dat de Hoeden uyt defe Landen fullen mogen werden uyrgcvoert, vry en fonder ecnighregc vanConvoyen, Licenten, ofandcre Middelen te Water te betalen > ende dit het geene althans voor de voorfz uytgaende gerechtigheydt van den Lande werdt geremitteerr, fil werden ge- field op het inkomen van de Hoeden, die van buyten in defe Lan den werden gebragt.

Refolutie, Verbodt vanden uytvoer van Pottebachrs Aerde, in date den derden Aprih feflien hondert drie en tnegentigh.

de, aen de Burgers foo goede koop geven als aen de Groffiers, fulcks dat de felve Grofliers aen de voornoemde VriefTche Potten niets kon- denwinnen, en oockde Potten, die fyluyden vandeHollandfche Bafen.hadden, foo laegin prijfe niet konden verkoopen, blijvende daer» om fonderNeennge fitten, en de voorfchreve Pot-fchippers oock geen Vrachten konden ver- dienen , om eenigh goed te halen ofte vervoe- ren, en dat het felve voor het grootfte gedeelte foude konnen werden geprarvenieert, als den uytvoer van de Aerde hier uyt Hollandc, waer van het voorfz roode Goedt werdt gebacken, wierdeverbooden, gêlijck het felve indePro- vincie van Utrechr, en het diftricT: van Bergen op den Zoom, al waer veele Porrebackers zijn, wierdt gepraitifeert; verfoeckende, dathaer Ed. Groot Mog. daer tegens behoorlijcke voor- fieninge willen doen; dat by haer Edele Groot Mog., om de voorfz redenen, op den feven- den Mey feftien hondert negen en tachtig goer- gevonden en verftaen ware , dat den uytvoer van de voorfz Potrebackers Aerde by provific foude werden verboden voor den rijdt van drie achter een volgende jaren, op verbeurte van het Schip en ingeladen Aerde , mitdsgaders noch tien guldens voor yedcr laft Aerde , die in hec voorfzSehip foude bevonden werden, blijcken- de by de voorfz Refolutie ; verfoeckende ge- melde Heeren Gedeputeerden , vermidts den voorfz tijd verftreecken was, dat haer Edele Groot Mog., tot confervatie van foo notabe- len Neeringh in defe Provincie, en tot voorko- mingevan de totale ruïne van de voorfz Potre- bae*

DE Heeren Gedeputeerden der Stade Gouda, hebben in den nameende van wegen de Heeren hare Principalen ter Vergaderinge voorgedragen, hoe dat opdeRequefte voor defen aen haerEd.Groot Mog. geprefenteert by de gemeene Pottebac- kers, foo binnen Znyd- als Noord - Holland, uytmaeckende vijfrigh Bafen, midrfgaders de Grofliers en Pot-fchippers der Stadt Amfter- dam, houdende dat fyluyden van tijd tot tijd merckelijck hadden ondervonden, datdeNee- ringe van de Pottebackerye dagelijcks afnam, en her haerluydcn by na onmogelijck was de fel- ve langer te exerceren j werdende het ièlve daer door geoccafioneert, dat fyluyden tegens de VrieiTchePotiebackers niet konden marekten, door dien de felve in de Impofirien van de Mate- rialen, haernoodigh, merckelijck minder be- taelden, den Turf rot het backen veel goeder koop hadden, en de Hypotheecquen en Winc- kels op de helft na foo hooghin valeur niet wa- ren, als van dePottebackers inHollandt ende Weft-Vrieilandt, werdende door de voorfz VrieiTchefeer veel gebacken Potten in defePro- vincie ingebracht, en wel fpecialijckhetroode Goedt, gebacken van Aerde, gehaelt uyt defe Provincie, omtrent den Rijn, welck roode Goedt veel goeder koop wierd gegeven, als het deHollandfchePottebackers mogelijck was te doen, om de voorfz geallegeerde redenen, waer door fyluyden t'eenemael hacr totale ruine ende ondergangh re gemoet fagen, gelijck oockde ^oorfz Grofïïers en Pot-fchippers , dewijlede Vriefen, het felve in defe Provincie brengen-

-ocr page 1390-

ï 3 68 Placaten en Ordonnantien. ι o. Boeck. 9. Tit.

uytvoer van de voorfz Aerde buyten deie Pro vincie foude mogen werden geweerdt, f0o ffi van defe Extracl gefonden werden aen de Hee ren Burgermeefteren en Regeerders van dere- fpeftive Steden , midtfgaders aen den Dijck- Graef en Hooge Heemraden van Rhijnlandt* om alomme de noodige ordres te ftellen ten' eynde den uytvoer van de voorfchreve Aerde effecKvelijck magh werden geweert. At~te Formulier. WY ondergefchreven Hoofrman en Deec- kensvan 't Potte-backers Gilde der Stade certificeren by defen, dat Schipper                         .,            isgedeiti-. neer t na den Rij η, om van daer af te halen Aer- de, die gebruycktfal werden by de Potte-bac- kers in defe Stade                          A&um,&c. Daer geen Gilde is, diergelijcke Aéretepaf- feren by den Pottebackcr die Aerde van nooden heeft. Accordeert met de voorfz Refolutien.

backers, Grofliers en Pot-fchippers, en het ver- val Van *s Lands Impofitien, fouden believen te Vernieuwen het voorfz Verbodc, tegens den uytvoer van de voorfz Aerde, en die ordre al- omme te ftellen, dat fonder Α &e te pailèren by de voorfz Pottebackers in defe Provincie, con- form het Formulier aen heteyndedefes geinfe- reert, geen Pottebackers-aerde foude mogen werden vervoerdtj en belet dat defelvebuy ten deie Provincie fouden mogen werden gefon- den, op de pcenaliteyteh , vervat in de voorfz Refolutie: Waer op gedelibereert zijnde, is goedtgevonden ende verihen , op nieuws voor den tijd van fes jaren te interdiceren en verbie- den , gelijck haer Edele Groot Mog. interdice- ren en verbieden by defen, dat geen Pot-aerde fal mogen werden geladen ende vervoert, als op een A&ë, conform het Formulier hier onder gefteldt j 'te paiferen ten behoeve van yeder Pot- tebacker in defe Provincie, die de felve van noo- den fal hebben, op verbeurte van het Schip, en daeren boven noch tien guldens op yeder laftin het felve geladen: Ende op dat des te beterden

Tlacaet, raeckende den uytvoer *v4n Granen uft defe Landen 3 in date denfevenden Februariifefiien hondert drie en tnegentigh.

en in tijdt van volle Vreede, van tegens den te- neur van dit Ons Placaet eenige Granen te heb- ben gebracht, of doen brengen, op plaetfen van waer die geraackelijck naden Vyandt zijnver- braght, of door den Vyandt afgchaeldc, daer over fullen werden gecondemneert in een boete van duyfent guldens* endehetviervoutvande prijs der Granen, die daer door aen den Vyandt fullen wefen toegekomen, en by manquement van voldoeninge binnen den tijd van een maent> publiquelijck te fullen werden gegeeiïèlt en gè- brand-merekt > ende dat wie binnen den voorfz tijd fal konnen werden overtuyght endegecon- vinceert, van eenige Granen, felfs na de Ha- venen, Steden of Plaetfen onder het gebiedt van den Vyand gehoorende , te hebben gebragt, of doen brengen, daer over rnet de doodt fullen werden geftraft, met confifcatie van alle hare Goederen j een derde van de voorfz boetenen confifcatien te applicëren ten behoeve van den Aenbrenger, wiens naem fecreet fal werden ge- houden,alwaer 't dat hy felfs part ofdeelinfoo- danige vervoeringe van Granen fouden mogen hebben gehadt, daer van hy ongeftraft fal blij- ven, een derdepart ten behoeve van den Offi- cier die de calange doen fal, ende een derde ten behoeve van de gemeencfaecke: Endeopdat Onfe goede meeninge en in tentie te beter moge werden bereyekt, hebben Wy oock wel expref- felijck geinterdiceert en verboden , interdice- ren en verbieden midts defen , dat in de onder- genoemde Quartieren, te weten, de drie Lan- den van O ver-Maze, Meyerye van 's Hertogen* bafch, het Land van Cuyck, de Baronnyevan Breda, en het Marquifaet van Bergen op den 2oom, in de opene of ongefortificee'rde Ste- den, Dorpen» of eenige Plaetfen ten platten Lande, geen provifië of Magafijnen vanGra-

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die defen fullenfien oFhooren lefen, Satutj 'Doen ie weten: Alfoo Wy in ervarin- ge komen, dat, niet tegenftaende de Placaten, by Ons hier bevoorens geëmaneert tegens het drijven van Commercie met den Vyahde, ende op des felFs Landen, eenige quaed-aerdige en baetfuchtige Menfchen , aengelockt door de groote winften , haer vervorderen en verftou- ten, omby de tegenwoordige fchaersheydten duyrte van Granen, de ielve aen den Vyand toe te voeren, waer door den Vyandt merckelijck werdt verfterckt, ende bechkmer gemaéckt om fijne quade deifeyncn uyt te voeren, en daer en tegen den Staet en hare Hooge Geallieerden grootelijcks benadeelt j S o ö I s't : Dat Wy ihhiererende de felve Onfe Toorige Placaten,ge- èmaneert tegens het drijven van Commercie met den Vyandt j en op fijne Landen, noodigh geacht hebben defelve, in het regüard van het vervoeren van Granen derwaerds , te amplie- ren, en vervolgens goedtgevonden hebben als noch nader te interdiceren en te verbieden, ibo als Wy interdiceren en verbieden by defen, aen allen en een yegelijck van de Ingezetenen defer Landen, datfydirecÏelijck nochindireftelijck niet en fullen verbrengen noch vervoeren, felfs, nochte door andere doen brengen of vervoeren eenige Granen, hoedanig het öock iöude mo- gen wefen, naer eenige Havenen j Steden of Plaetfen van Vranckrijck of andere, gehooren- de onder het gebict van den Koning van Vran k» rijck, of na löodanige Plaecfca, van waer die gcmackelijck door den Vyandt konncn werden afgchaelt, op poene, dat die geene, die be- vonden endegeconvinceert fullen konnen wer- den , alwaer het driejaren na de begane faute,

-ocr page 1391-

					Koophandel in't gemeen. 1569 en fullen medearbitralijck, felfs aen den lijve* en de omirandigheden fulcks vereyilchcnde, oock aen het leven werden geftrafc alle diegee- nediehecvoorfz onderfoeck of recherche fey- telijck fullen hebben gerefifteerc j blijvende verdersde jüdicature over recherches en aenha- lingen van de Politique Officieren aen de ordi- naris Juftitie, ende 't recht van calange aen de Bailliu wen of Hooge Officieren * die daer toe van ouds geregtight zijn geweeft Ende opdat hier van niemandt eenige igno- rantie kome te pretenderen * ontbieden en ver- foecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden en Gedeputeerde Sta- ten van de refpective Provinciën, en allen ande* ren Jufticieren ende Officieren van den ièlveri :„ Lande* defen Onfen Placate van ftondenaenal- omme te doen verkondigen, publiceren en affi- geren in allePlaetièn daer fulcks noodigh weien fal., en men gewoon is foodanige publicatieen affixietedoen; Jaften en bevelen voorts de Ra- den ter Admiraliteyt ί de Advocaten - Fifcaels» Procu réur Generael, ende al Ien andere Officie- ren, Rechceren en Jufticieren van defe Veree- * nighde Nederlanden, defen Onfen Placate té achtervolgen, procederende, en doende pro- cederen tegens de Overtreders van dien ,fondcr eenigegratie, faveur, diffimulatie of verdrag, dewijle Wy het felve alfoo tot dienft van den Lande bevonden hebben te behooren. Gege- ven in den Hage den fevenden Februariifeilien hondert drie en tnegentigh* Wasgeparapheerr» Johan Becker,vt. Onder ftondr, Ter ordon- nantie van de hooghgemelde Heeren Staten Generael. Geteeckent , F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckc het Gachec van Haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over- deckt meteen PapierenRuyte.
		Rakende allerey Commercie en nen fullen mogen, werden by een gebracht, of gemaeclcc zijnde , gehouden : Ordonnerende en' ftatucrende mides defen wel exprefielijek, dat niemandt meerder Granen in fijnHuysof Schuyren fal mogen hebben of houder», als tot onderhoudinge van fijne eygen Familie ende Huysgefin van nooden is» om daer van fes weec- jcen, of uytterlijck twee maenden te kunnen fubfifteren, en dac alle de overige provifie aen- ftonds na de publicatie dèfes fal moeten werdera gebragt binnen de Hooft-en yafteSteden, op verbeurte van alle de Granen, die boven het geenevoorfz is* in de opene Steden» Dorpen of Plaetfen ten platten Lande gevonden fullen werden, en van vijf en twintig guldens voor ve- der fack boven dien, teappliceren als vooren: Suilende de Officieren van de Convoyen ende Licenten, en Militaire Officieren, metnoodige ordres tot de executie, endeomdeobfervantie van deièn Onfen Placate uytgefonden j niet mo- gen verhindert werden te gaenin de Schuyren of Hüyfen ten platten Lande, in devoorfchreve Quartieren, daer in fy vermoeden eenige on- behoorlijcke, provifie of Magafijnen van Gra- nen te wefen, maer fiillen de ielve vryelijck mo- gen rechercheren en befoecken, en eenige on- behoorlijcke quantiteyt van Granen vindende, defelve mogen nemen en brengen in denaefte Stadt of haer Guarnifoen > gevende daer van kenniflèaen het Collegieter Admiraliteyt, on- der wiensDiftricÏ, en tot wiens Jüdicaturehet behooren fal, ibo wanneer de recherche en aen- haliffgedöor de Officieren van de Convoyen en Licenten, of Militaire Officieren fal gedaen zijn; maer onder, het prjerexe van foodanige re- cherche, de ingezetenen ten platten Lande overlaft aen doende, fullen daer over aen lijf en leven, na exigentie van faeeken geflxaft werden ·,
			Tlacaet, meckende het vérbodt -van den uytvoer van Granen uyt defe Landen 3 in date denfeflienden OÏÏober ι <Sp8. :
				DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Α Hen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, S α lu t-, Doen te weten : Alfoo de duyrte van de Granen, foo onder het reflbrc van Onfen Staet, als in andere Rijeken ende Landen dage- iijeks meer en meer toeneemt, en eenige nabuy- rige en andere Princen en Potentaten, vreefende voor de quade gevolgen van dien, niet alleen den uytvoer van Granen in den haren hebben verboden , maer oock haer Ingezetenen, foo als Wy geinformeer c werden, een groote quan- titeyt Granen hier te Lande doen opkoopen, en nabüyten vervoeren $ en alfoo Wy te gemoet fien, dat, in gevalle daer in foude werden ge- continueert, de tegenwoordige duyrte merc- kelijck foude komen te vermeerderen, en fwa- re gevolgen daer uyt fouden konnen ontftaenj Söo Is't: Dac Wy tot voorkominge van de ongemacken, die uyt het geene voorfchreven fouden konnen refulteren , goedtgevonden hebben, alleen by provifie, en tot Onfe nade- re ordre, teyerbiedenenteinterdiceren, foo IV. Deel,
						als Wy verbieden en interdicerên by defen,allen uytvoer van Granen , te weten , van Tarwe j Garfte» Rogge, Boeckweyt* Haver,Spelte, Erweten, Boonen, gemalen of ongemalen, ge-* backen of ongebacken, uyt defe Vereenighde Nederlanden, en het reiïort van deGenerahV teytj opde verbeurte van de waerde der Gra- nen , die men foude mogen hebben uytgevoert* of doen uytvoeren, of van de Granen, die in het uytvoeren fouden mogen wefen achter- haelt j ende daer en boven van noch een boere, monterende viermael de waerde van devoorftf Granen , midtigaders noch van de Schepene Schuy ten, Wagens*» Karren en Paerden, waer mede eenige Granen fullen werden uy tgevoert, endatonvermindert de voorizconfiicatieende boeten» alleen een yegelijck die de voorfchre- ve Granen fullen hebben uytgevoerdc, mitsga-' ders de Schippers, Voer- en Κ arreluyden, haer Knechesen allen anderen, wie het foude mogen wefen, diedaeraen handdadigh fullen zijn ge·* 1 weeft, arbitralijck aen den lijve fullen werden gecorrigeert: Ende opdat hec voorfzVerbodc I                           - 8D                         té
										i

-ocr page 1392-

Placaten en Ordonnantien. ι ó.Boeck. i 9. Tic

1370 :

noodigh wefen fal, en men gewoon is foodani- ge publicatieen-affixie te doen: Laften en bevee- len voorts de Raèden ter Admiraliteyt^ den Advocaten Fifcael , midtfgaders Admiralen Vice-Admiralen , Capiteynen , Officieren en Bevel hebbereh, alsmededeCommiiTariirerien Commifen tér Recherche, foo in de Zeegaten als elders, defen Onfen Placate na te komen en te doen nakomen, procederende, en doen- depröcederehtegens de Gontraventeurs van dien, fonderooghluyckinge, faveur, diffimu· latieof vérdragh, op de pcenè hier vooren ver- meldtV want Wy fulcks alfoo ten dientte van den Lande,; eri ten beften van de goede Inge- zetenen van dienibevonden hebben te benoo- ren. Aldus gedaen ende gearrefteert ter Ver- gaderinge van de hoogh-gemelde Heeren Sta- ten Generael, in den Hageden fefhenden Öc- toberfeftienhondert achten tnegentigh. Was geparapheert, J. ν ander Does,, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemel- de Heeren Staten Generael. Geteeckent, F. FagèL Zijnde op*t fpatium gedruckt het Ca- chet van hoogh-gemelde haer Hoogh Mog op een rooden Ouwel, overdeckt niet een Papie- ren Ruyte.

te beter effect moge erlangen, hebben Wy be- looft , en belooven by defen, dat die geene die de Overtreders van dien fullen kannen aenwij- fen, foodanighdatinhechtenifle komen re ge- raecken, en dat de voorfz Granen fullen werden aengehaelt, ial genieten een prcemie van duy- fentguldens» en dat fijn naem, hy des begee- rende, fal werden gefecreteert, fchoon hy me- de fchuldigh en plichtigh foude mogen wefen, in welcken gevalle hem een Acte van impuniteyt ial werden verleent 5 Ordonneren en ftatueren oock, dat alle Officieren en Jufticieren, dit Ons Placaet ftri&elijck fullen hebben te obfèrveren, en doen obfèrveren, mitsgaders dien conform recht te doen, fonder eenige conniventie ofte diiïimulatie » ende fonder daer over in eeniger manierente mogen compoferen, op poene van privatievan hareofficien. Ende ten eynde hier van niemandt eenige ig- norantie moge prajtenderen ·, ontbieden ende verfoeckenWyde Heeren Staten , Stadihou- deren, Gecommitteerde Raeden» en Gedepu- teerde Staten van de refpeftive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van de- fel veLanden,.dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publi- ceren ende affigereninallePlaetfen daerfülcks

Juli

Tlacaet, tegens het floecken èn maecken <van Brandewijnen van Tarwe, RogW, ' ■ Gerfiey en andere Granen ·, óockgeen Bieren te mogen brouwen om Azijn daer van iemaec·

ken, in date den fe-ventiendm Oiiober 165)8,

•

[j '

föodanige Granen ter Moolen te brengen,; ofte gebroocken zijnde weder t'huys te brengen, al- les en yeder poinft vandien op de verbeurte van de félve Granen, en daer en boven een boete vari tien hondert guldens, en bygebreeckevan be- talingen of anderfins, na gélegentheydt van fa- ken, metpublique geeffelinge te fullen werden geftraft: Lattende ende ordonnerende verders, de Brandewijn-branders, en allen anderen, de Helmen van de rouwe Ketels, waer mede de Koorn-brandewijnen konnen werden gebrand;» te brengen onderde bewaringe van dé Burger- meefteren of Magïftrateri Van de Steden ofte Plaetfen alwaer fy woohachtigh zijn, fofldef eenige van dien te mogen behouden, of geduy- rende dit verSodt andere te maecken, of tedoen maecken, oppcene van op yeder poinftdattef contrarie fal werden gedaen, te verbeuren een fomme van tienhonderdt guldens, en arbitrale correitie, na gelegentheyt van faecken; mtc*" dicerenende verbieden mede, datniemandtjal vermogen in andere Ketels eenige Brandewij- nen of andere heete Wateren te diitilleren, ten Zy voor de Magiftraet van fijne refidCntie-plae^ fé, meteede fal hebben verklaerdt, datgeene Gt-anenfal ftoocken, of rot Brandcwïj'n bran- den, oppcene als Vooren 5 ordonneren entra- tueren wijders, dat in gevalleyemandt eenige Brandewijnen of Spoelinge mbgte-hebbénaen· genomen, te maken of te leveren binnen feec- keren tijdt, daer van fal wefen bevrijdt enont- flagen, fonder daer voorénin Rechten ofdaet buyten te konnen werden aéngefproocken. JW"

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die de- fen fullen fien of hooien lefen, Saluï", T>oen te weten: Dat Wy, om te meer voor te komen en te prierenieren de apparente duurte en fchaersheyt van Granen, en te feec- kerder te bereyeken hetoóghmerek, het weicke WyJnhet verbieden van den uytvoèr van de Granen buytendefe Landenj by Onfen Placa- re, gifteren gearrefteert, hebbengehadr,goet- gevonden hebben, alleen by provifie, ende tot nader ordre, alleeneenyegelijck, het zy Bran- dewijn-branders of andere, geene uyrgefon- dertj te interdiceren ende te verbieden, geen Brandewijn te mogen maecken of te branden van Tarwe, Rogge, Garfte, Mout, Spelte* Boeckweyt; of eenige andere Granen, hoe die genaemt fouden mogen Werden, op peene van te verbeuren alle dé Granen i Brandewijn, mitf- gadersKetels, Helmen en ander Gereedfehap daer toe gehoorende, die in hare Huyfen fullen Werden gevonden * endè daer bevenseen boete van drie duyfènt Caroli guldens, en by mancjue- ment van betalinge , en na gélegentheydt van faecken* aen den Lijve te fullen werden ge- ftraft j interdiceren en verbieden insgelijcken aendeMolenaers, hetzy van Wind-, Water-, Ros-, Grut of andere Moolens, en allen ande- ren wie het foude mogen zijn, geen Granen te malen,·. breecken of bequaem te maecken,om tot het maecken van Brandewijn te konnen wer- den gebriiyckt of geconfu meert, gelijck oock »ea der fel ver Knechts én allen anderen, eenige

-ocr page 1393-

Rakende allerley Commercie en Koophandel in 't gemeen. 13 71

terdiceren en verbieden mede allen Brouwers, Azijn-maeckers en anderen, eenige Bieren te brouwen» om daer van Azijn te maecken» of te doen maecken , op poene van te verbeuren niet alleen de voorfz Bieren engemaeckte Α zij- nen, haerKetels, Kuypen, endeandere Ge- reedtfehap, maer daer en boven noch een boe- te van drie duyfent Caroli guldens. Willen en begeeren voorts dac dit Ons Placaet, fondei* eenigh hetminfteuytftelaenftonds na de publi- catie zijneffect: falerlangen, des in gevalle het mochre komen te gebeuren, dat eenige Bran- dewijn-branders noch een partye gebroocken of gemalen Granen, tot het branden toebereydt, onder haer mochten hebben, dat defelve haer fullen mogen addrefiêren aen de Magiftraten al- waerfy woonachtigh zijn , enaldaeraengeven dequantiteytvandien, ende fal de felve Magl·- ftraet op haer verfoeck vermogen te verleenen eenigen tijdt, om die gemalen of gebroocken Granen tot Brandewijn te mogen branden, be- houdelijckdatdieBrandewijnen, enSpoelingh daer van komende, fullen moeten werden ge- levert pro rato, en foo verre die konnen ftrec- ken, aen die geene» aen de welcke de Branders belooft en aengenomen fouden mogen hebben die te leveren, des dat die tijdt niet langer wer- de genomen, als acht dagen na de publicatie de»- fes, en dat geen andere Granen daer by werden gevoeght, op poene als vooren.                      j Ende op dat niemandt hier van ignoratie pre-

tenderen , ontbieden ende verfoecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteer- de Raeden, en Gedeputeerde Staten van dere-> fpective Provinciën, en allen anderen Jufticie- ren en Officieren van den iel ven Lande, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en affigeren in allePlaetfen daer fulcks noodigh wefenfal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen : Laften en beveelen voorts de Raden ter Admiraliteyt, de Advocaten Fifcael, endé allen anderen Officieren ende Jufticieren onder Onfegehoorfaemheytftaende,midtsgadersAd-- miraels, Vice-Admiraels, Capiteynen, Offi- cieren en Bevelhebberen, defen Önfen Placa- te na te komen, en te doen nakomen , proce- derende en doende procederen regens de Con- traventeurs van dien , fonder ooghluyekinge > faveur, diffimularie ofte verdragh, want Wy fulcks ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gear- refteert ter Vergaderinge van de hooghgemel- de Heeren Staten Generael, in den Hage den feventienden Odtober feftien hondert acht en tnegentigh. Was geparapheert, J. vandef T>oesy vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Was Gcteeckent, F. FageL Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, over-» decktmet een Papieren Ruyte.

Vlacaet, verbkdende het verkoopen van allerley Granen op optie partjen 3 in date denfeventienden06tofori6<)%.

van een ander, die hy fal weten foodanige Gra- nen niet te hebben, fal vermogen te koopenj alles ende een yeder poinct van het geene voor- fchreven is, op pcenc van te verbeuren de waer- dye van de verkochte of gekochte Granen, en daer en boven een boete van drie duyfendt gul- dens , en dat foodanige Contracten van koop en verkoop van Granen* die men niet heeft, als mede die op tijd verkocht werden, en die men optiepartyen noemt, fullen werden gehouden voor invalide ende van onwaerden, ionder dac daer op recht fal mogen werden gedaen > of die t'eeniger tijdt fullen mogen werden voltrocken* onaengefien by de Contractanten aen dit Ons Placaet fpecialijck moehte wefen gerenüntieef π Dat oock geene Maeckelaers, NotariiTen, of andere Perfoonen, over foodanige Contracten fullen mogen ftaenj nochte die coucheren of in- ftellen, alles op de poene van duyfendt guldens» boven de privatie van hare Officien. En op dat hier van niemandt eenige ignoran- tie moge pretenderen, ontbieden en verfoec- ken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Ge- committeerde Raeden., en Gedeputeerde Sra- tenvan de refpeclive Provinciën, en allen an- deren Jufticieren en Officieren van den felyen Lande, dat iy defen On (en Placate van ftonden aenalommedoen verkondigen, publiceren en affigeren ter Plaetfe daer men gewoon is foo- danige publicatie en affixieje doen: Lattenen 8 D 3                  ordon-

D

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die de- fen fullen fien ofte hooren lefen , S A-

LUTi T>oen te weten: Nadernael by ervarin ge ondervonden wert, dat meer en meer werdt gepractifeert, dat groote quantiteyten van Granen werden verkocht by die geene die geen Granen, of geen foodanigen quantiteyt als fy verkoopen, in eygendom hebben, en dat daer door de felve Granen merckelijck in prijs fouden konnen fteygeren , S o o I s'x : Dat Wy, om daer tegen te voorfien, goedtgevon- den hebben te interdiceren en te verbieden, foo als Wy interdiceren en verbieden by defen, dat niemant, noch voor fig fel ven, noch voor fij- ne Meefters, figh fal vervorderen eenige Tar- we, Rogge, Gerfte, Spelte,Haver, Boeck- weyt, Erweten of Boonen te verkoopen, dan voor foo veel hy of fijn Meefter daer van effecti- ve ten tijde van dé verkoopinge heeft, ende in eygendom befit j dewelcke oock aenilonds ful- len moeten werden gelevért: Verbiedende ab» folutelijck alle verkoopingen op tijdt, en die men optie partyen noemt j des foo fal het vry

«aen de Granen, die yemandt buy ten's Land

üj

ofdePlaetfe fijner refidentie, of vanden con tradtemochte hebben, te verkoopen, mies dat den eygendom aenilonds fal moeten overgaen, en de refico, foo van de Zee als anders, komen tot jafte van den Kooper: Dat oock niemandt

-ocr page 1394-

1572 Placaten en Ordonnantien. io.Boeck. 9. Tit, ordonneren voorts de Raden ter Admiralireyt, beften van de goede Ingezetenen van dien b

vonden hebben te behooren. Aldus gedaei gearrefteert ter Vergaderinge van de hoofse- melde Heeren Staten Generael, in den Hap den feventienden Oftober feflien honderdt achtentnegentigh. Wasgeparapheert, f Van desUDoe^vt, Onder ftondt, Ter Ordonnantie vandefelve. Geteeckent, i%, FageL Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van haer HoQghMog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy te.

de Advocaten Fifcaels , of Procureurs Generael, en alkandere Officieren, Rechreren en Jnfticie- ren , onder Onfe gehoorfaemheydt ftaende, roidtfgaders allen Admiralen, Vice- Admiralen, Capiteynen, Officieren en Bevelhebberen, de- fen Onfen Placace te achtervolgen, en te doen achtervolgen, procederende en doende proce- deren tegens de Overtreders van dien, ibnder gratie, faveur, diflimulatieofverdragh, want Wy fulcks ten dien fte van den Lande,'en ten

Refolutie, houdende Formulier van Fafport, tot den uytvoer van Granen, in dat e denfeventienden Qttoberi 6o8.

eeneStadt ende Plaets na de andere fal moeten werden vervoert. Dat de Schippers die in het Zuyder. of Noor- der-quartier eenige Granen fullen willen ver- voeren buyten, de Sluyfen binnen de Provincie van Hollandt en Weft-Vrieflandt, gehouden fullen wefen van Β urgermeefteren ende Regeer- ders van de Steden» of van de Schouten van de Dorpen, daer fy fullen afvaren, te lichten een Pafport ofBilliet, inhoudende de quantiteyc en quaüteyt van de Granen, midtfgaders de Plaets binnen de Provincie , waer na toe die fullen werden vervoerdt, en dat fyterSecreta^ rye, daerdelofïïngefalgeichiedeh., opderug- ge van dien fullen laten ftellen certificatie, dat die Granen aldaer ontlaft zijn, ende dat in de voorfz Pafporten fal werden geiniereert, dat fy de voorfz Certificatien op haer wederkomft ful- len exhiberen, oppcene van te verbeuren vier- mael de waerde van de vervoerde Granen, en arbitrale corre&ie, des fal voor, de voorfzFaf · portenen Certificatien niets afgevorderdt nefh betaelt mogen werden $ en fullen de felve gede- pefcheert werden, volgens de formulieren hier onder geinfereert ·, dat die geenen die buy ten de voorfzSluyiengelegen zijnde, eenige Granen van deeene Plaets naer- deandere fullen willen brengen, gehouden fullen wefen de vqorfz Paf- porten teliehten, ende Certificatkn als vooren weer over te brengen, op gelijcke pcenen, be? hóudelijck darde Granen door degeheelePj§* vineie van Hollant en, Weft-Vrieilant doofde Marckt- of Veer-fehippers op de publicque Marckten en^e elders fullen mogen werden ge- braght, gehackt), eö terügh gevoerdt,, forwi?? hethalen van de voorfz; Pafporten en Certifica- tiéiionderworpente.zijn, miefts (jlatdeièlveal- voorens aeo Bnrggsmeefteren ende Regeerders vaade Stedejn* xn'tdt%adersSehouten vafrdv Dorpen, onderfolèmnelenEedeflillenfeebben veiklaertï geen Griaejiandersalsopdevoj^f? Marckten en andere Plaetfen binnen defePro* vkcie te fullen voeren, en fpofyfftllenbemeiC- keni dat die buyten de Provincie fouden wefr den gevoert, fulcks aenflonds te fullen aenge^ ven, ter Plaetfe daer hen het fel vefoude mogen voorkomen.                                         ■ , En wat aenlanght de Granen die by andere all Marckt-fchepen op de Marckten of elders bujv ten de voorfz Sluyfen, ea binnen defcProvingc

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden en verftaen, darde Heeren haer Ëd. Groot Mog. Gedeputeerden ter Generaliteyt ful- len werden geauthorifeert, foo alsdefelre geauthorifeert werden bydefen , ommedeOr- dinaris Gedeputeerden van de andere Provin- ciën ter Generaliteyt f e verfoecken en aen te ma-

men.

ommedoor haer goede Officien by hare

Heeren Principalen, foo veel te wege te bren- gen, dat haer Hoogh Mog.Placaet, op'tfub- je&\Tan't verbodt van hetmaecken vaneenige Koorn-Brandewijnen, op huydcn, voor foo veel het reffort van de Generaliteyt aengaet, ge- arrefteert, inde refpeftive Provinciën, mede mogen werden geamplecleert en gepubliceerr. Dat wij ders de gemelde haer Ed. Groot Mog. Gedeputeerden ter Generaliteyt fullen werden geauthorifeert , foo als defelve geauthorifeert werden mids defen, om met de voornoemde andere Heeren ordinaris Gedeputeerden van de refpeftiveProvinciën, te concerterenende te overleggen, onder hoedanige priecautien de Commercie en tranfpor t van de Granen in de een en d'andere Provinciën fouden konnen en behooren toegelaten te werden* en of tot dien eynde niet een overflagh van 't geene in de voor- fchrêve Provinciën bevonden werdr, ende daer verders nóodigh foude mogen wefen, gemaeekt foude konnen werden, en of oock niet foude konnen werden aen ge wefen een pafiagie,langhs deWelcke de Granen fouden moeten werden ge- voert ", en alledie buyten dePaflagie gevonden wierden, aengeflagen.:; >!                   * Edoch, ten eynde delngezjetenen deferPro- vincie niet mogen werden benadeeldt door die van deIwdere Provinciën, door het niet intro- duceren vaii het voorfz Placaet * en door geen goede ördres jegens'denuytvoer van Granenna buyten defe Landen gefield t te heb ben, dat mid- delerwijlen , totdat hec voorfz Plapaet in de voorfz Provinciën fal weien geintroduccert, en de voorfz ordres gefteldt, den uyevoer van de voorfz Granen buyten deieProvincié, felfs na andere Provinciën, foo veel doenlijck, fal wer* den belet en verhindert}' en dat tot dien eynde «êh'Burgërmeefteren én" Regeerders van de re- fpè^tivè Steden, endëde Hooft-Offieieren ten platten Lande * fai? werden aengefchreven, te beletten alle Üytv-öet buyten defe Provincie, en voor ίοο veel defelve in defc Provincie van de

-ocr page 1395-

Hakende allerlcy Commercie en Koophandel in't gemeen. 1375

fuUen werden gevoerl, dat die het halen van de voorfz Pafporten en Cerrincatien , in voegen eiiop pcene als vooren,mede fullen fubje£t zijn, pehoudelijck, dac die op de Marckten varen, fuUen mogen volftaen met het nemen en lichten van een Certificatie, op de rugge van de voorfz Pafporten van de Marckt-meefters, Meeters, of foodanige beëdighde Perfoonen , als Burger- meefteren en Regeerders van de Steden, of Schouten enGerechten van de Dorpen, daertoe fouden mogen hebben gequalificeert, met dien verbande nochtans, dat die Schippers, buyten deSluyfen j vandeeenePlaets op de andere va- rende j en niet meer als een vierendeel van een laft Granen in hebben, van het lichten van de voorfz Pafporten en Cerrificatien fullen wefen gee'ximeert. En fullen  urgermeefteren ende Regeerders van de refpeitive Steden, de Sluyswachters en Tollenaers van de Tollen, in of omtrent de fel- ve Steden geheven werdende, uy t den naem van haer Ed. Groot Mog. ordonneren, geen Gra- nen uy æ het Zuyder- of Noorder-quar tier na buyten te laten paneren, ten zy met foodanigh Pafport als vooren zijn gemunieerc. j Dac cyndelijck onder beneficie van de voorfz praeca^utien, fal ceilèren ende ophouden de aen- lchrijvinge, by haer Ed. Groot Mog. den vijf- tienden defer loopende maentaen de refpe£tive Burgermeefteren en Regeerders van de refpe- ®ive Steden, toe het aenhoudenvan alle Gra- nengedaen.            ;                              '■·. «H» Ende werden defelve Burgermeefteren ende Regeerders by deien, gereeommandeert, om alle confufieen deforders voor te komen, malkan- dereAOVer en wede? foodanig mee den toevoer, jnhetlaten volgen van de Granen, te gerieven, alsdenoodtfaeckelijckheydt eenighfins falver- eyfïchen. Ende fal ExtracT: van defengefonden werden aen Burgermeefteren en Regeerders van de Ste- den, "midefgadersdé Hooft-Officieren ten plat- ten Lande, met ordre om daervankenniftete geven aende refpedtive Schouten, onder haer Diftriftgehoorende,, yeder tpcharenarichtin- ge.;'\\' '."..'' '■"..■' \r* ■

Formulier vanTafport Formulier vanTafport, by de Schouten van by de Burgermeefteren de cDcrpen ujt te en Regeerders van de geven.                       Steden uyt te geven.

I

Ck               Schout VX7YBurger.meefters

van                   eer- ^ ende Regeerders tifkere dat voor my v4n oirkpnden dat voor Ons gecompareert is Schipper verklarende in fijn Schip te hebben gela- den laft om deièlve te vervoeren na binnen de Pro- vincie van Hollandt en Weft-Vneflant, en dat defelve aengenomen heeft de voorfz Granen nergens anders te fullen brengen, alsterplaetfe > > voorfz, en ter Secre- tarye aldaer, ofte de voorfz Granen, op de ■rrSl-io - publiquc Marckt ge- bracht werdende, van deMarkt-meefter,Mee- rer of andere, by de Ma- giftraetdaer toe gequa- lificeert, te fullen lich- yten, en in dorfo defes te doen ftellen een Cer- tificatie, dat de voorfz Granen aldaer zijn ge- loft, en defelve op fijn wederkomft alhier te exhiberen, op pcene van te verbeuren viermael dewaerdevan de voor- fchreve Granen, enar- bitralijck te werden ge-

Ten oirkonde defen geteeckenrtot huydenden

corrigeert. Gedaentot den......-„.......■

In kennijfe van my Secretaris.

Onder ftqndt, Accordeert met het voorfz Regifter. "VVasgeteec|icnt, Simon öáç Beau·'

wont.

■LGQUIo

Xfacaet., verbiedende het uyt[voeren van sm m 1 Generaliteyt) in date dm twee en twint •VHg&&hi&$ ■ · ■'·.■; · :■-■.. ·í v'.i.vi '■ ■■>>:')* E E StatenGenerael derVereenighdeNe- derlanden, AUen den geenen die de- ! fen fujlen fien of hooren leien, Salux > ■■ r >;■; '23 oen te weten: AlfooWyin ervarin- ge gekomen zijn, dat in den Lande vanBra- bandt, reiTortvanOnfenStaet, veele Granen ^erdeq opgefoghc, en na buyten in de Nabuy- nge Landen werden gebracht. SooIs't: Dat Wy, boven enbehalvenhetPlacaetbyOnsop oenfeftienden defer loopende maent Odober,

Gfianeni0^r^kant 3 erihet reffort van de ighftenOÊakerwuqfih3. , ?, É jegen deji^ytvper van Granen gearrefteert, goedtgevonden hebben by defen re interdiceren ente verfeiederi j interdiceren en verbieden by deftn, dat ij)'de drie Landen van Over-Maze, Meyeryevah's Hertogenbbfeh, het Landt van Cuycq, de Baronnye van Breda, en het Mar- quifaec van Bergen op den Zoom, in de opene ofongefOrtificeerde Steden > Dorpen 9 o'fceni- ge andere Plaetfen ten platten Lande , geene ProvifieofMagafijnen van Granen, en fpeeia- Hjck

-ocr page 1396-

ïg74         PlacatenenOrdonnantieri. mBoeck. p-.Tit.

foodanigc recherche de Ingezetenen ten platten Lande overlaft aendoende, daer over aen Liif en leven, naexigentie van faeckengeftrafcful len werdenj en dat mede arbitralijck felfsaeü den lij ve, ende de omftandigheyt van de faecke fulcks vereyfehende, oock aen het leven fullen werden geftrafr, alle die geene die het voorfz onderfoeck of recherche feytelijck fullen heb- ben gerefi (leert , blijvende verders de judicatu- over de recherche en aenhalinge van de Politic" que Officieren aen de ordinarisjuftitie, en hec recht van calange aen de Bailliuwen of hooee Officieren * die daer toe van ouds gerechtight zijn. Ende ten eynde hier van niemandt eenigeig. norantiekome te pretenderen, willen en bege- ren Wy, dat defenalomme in de voorfz Landen van Over-maze, Meyerye van 's Hertogen- bofch, Lande van Kuyck, Baronnye van Bre- da, en Marquifaet van Bergen op Zoom, ge. publiceert en geaffigeert fal werden ter plaetfe daer men gewoon is foodanige publicatie en af- fixiete doen. Ordonneren en bevelen voorts de Raden ter Admiralitey t, Advocaten Fifcael, en allen anderen Officieren ende Jufticieren van de felve Landen, dat fyluyden tegen de Con- traventeurs ende Overtreders van dien procede- ren, fönder eenige gunfte, faveur, dilTimula- tie of verdragh * want Wy fulcks ten dienfte van den Lande > en ten beften van de goede Ingeze- tenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael, in den Hageden twee en twintighften Oftober feftien hondert acht en tnegentigh. Was ge- parapheert, H.v.Sminia, vt* Onderftondt, Ter Ordonnantie van de hooghgemelde Hee- ren Staten Generael. Geteeekent, F.Fagel. Zijnde op't fpatium gedruckt het Cachet van haerHoogh Mog.op eenroodenOuweljOVer- deckt met een Papiere Ruyte,

lijck van Tarwe, Rogge, Garft, Spelt,Boek- weyt,Erwetenen Boonen, Tullen mogen wer- den by een gebracht, of gemaeckt zijnde, ge- houden, en dat niemandt aldaer meerder Gra- nen in fijn Huys of Schuyren fal mogen hebben Of houden, als tor onderhoudinge van fijn ey- gen Familie en Huyggelin van nooden is, om daer van fes weecken, of uy tterlijck twee maen- den te konnen fubfifteren, en dat alle die overi- ge Provifie aenftonds na de publicatie van dit OnsPlacaet, fal moeren werden gebracht bin- nen de Hooft- en vafte Steden , op verbeurte van alle de Granen, die boven hetgeene voorfz

is

in de opene Steden, Dorpen of Plaetfen ten

platten Lande gevonden fullen werden, en van vijf en twintigh guldens voor yeder Sack boven dien, te appliceren een derde van de boete ende confifcatie ten behoeve van den Aenbrenger, wiens naem fecreet fal werden gehouden,alwaer het dat hy part of deel in de voorfz Granen mog- te hebben, daer van hy ongeftraft fal blijven,een derde ten behoeve van den Officier die de calan- ge doen fal, en een derde voor de Gemeene fa- ke; dat de Officieren van de Convoyen en Li- centen, en Militaire Officieren, met noodige ordres tot de executie ende obfervantie van het voorfz Placaet uytgefonden werdende, niet fullen mogen werden verhindert, te gaen in de Schuyren of Huyfen ten platten Lande, inde voorfz Quartieren, daer in fy vermoeden eeni- ge onbehoorlijckeProvifien of Magazijnen van Granen te wefen·, maer dat die felve vryelijck fullen mogen rechercheren en befoecken, ende eenige onbehoorlijckè quantiteyt Granen vh> dende, de felve fullen mogen nemen en bren- gen inde naefteStadt, ofhaerGuarnifoen, ge- vende daer van kenniffe aen het Collegie ter Ad- miraliteyr, onder wiens Diftriit, en tot wiens Judicature het behooren fal, foo wanneer de recherche en aenhalinge door de Officieren van de Convoyen en Licenten, of Militaire Officie- ren fal gedaen zijnj maer dat onder pmext van

ii Ι              - 'ι ι—

Tlacaet, verbiedende den ujivoer van Hoppe ujtdefe Landen, in date den drieën twintighfienOffober i6p8.                                                                       *

DE Staten Generael der Veréenigde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen , Saluï; <Ώθ6η te weten: Alfoo de duyrte van de Hoppe, foo onder het refTort van önfen Staet, als in andere Rijcken en Landen dage1- lijeks meer en meer toeneemt, en eenige nabuy- rige en andere Princen en Potentaten niet alleen den uy tvoer van de Hoppe in den haren hebben verboden, maer öock haer Ingezeteneny" foo als Wy geinformeert werden, een groote quan- titeyt Hoppe hier te Lande doen opkoopen, en nabuyten vervoeren-, en alfoo Wy te gemoet fien, dat, in gevalle daer in foude werden ge- continueert , de tegenwoordige duurte mereke- lijck foude komen te vermeerderen, tot groot nadeel van de Ingezetenen van den Staet j Soo Is't: Dat Wy goedtgevonden hebben, alleen by provifie, en tot Onfe nadere ordre* te ver-

bieden en té interdiceren, foo als Wy verbie- den en interdiceren by defen allen uy tvoer van Hoppe uyt defe Vereenighde Nederlanden j en het refTort van de Generalitey t, op de verbeurte van de waerde der Hoppe, die men foude mo- gen hebben uy tgevoert, of doen uy tvoeren, of Van de Hoppe die in het uytvoeren foude mo- gen wefen achterhaelt, endedaer en boven van noch een boete, monterende viermael de waer- de van de voorfz Hoppe > midtfgaders noch vatt de Schepen, Schuyten, Wagens > Karren .en Paerden, waer mede eenige Hoppe fal werden uy tgevoert i te verdeel en de voorfz boetenen confifcatie, eenderde-part voor den Aenbren- ger, een derde-part voor den Officier die de caïange fal doen, en eenderde-part ten behoe- ve van de Gemeene faecke, ende dat on vermin- dert de voosfz confifcatie en boete, alle en een yegelijckdie eenige Hoppe fullen hebben W

-ocr page 1397-

Rakende allerley Commercie en Koophandel in 't gemeen, ι %y^

vcrdeelen als vöoren, en dat foodanige Contra^ den van koop en verkoop van Hoppe, diemqn niet heeft, als mede die óp tijde verkocht wer- den, en die men optie partyen noemt, fullen; werden gehouden voor invalide en van onwaer- den, fonder dat daer op recht fal mogen wer- den gedaen, of die t'eeniger rijdt ίuilen mo- gen werden vol trocken, pnaengefien by de Contra&anren aen dit Ons, Placaet fpecialijck mochte wefen gerenuncieert. < Datpockgeene Maeckelaersi Notariiïèn, ef andere Peribo- nen, over foodanige Contra&en lullen mogen ftaen, nochte die coucheren of inftcllen, AÏkê op pcene van duyfent giildens, medeals vooren te verdeden, boven de privatie van harp Offi- fcien..., η.' \ ' .■ . .· ; ...;..r>·:..; , ti ; Ende ten eynde niemandt hiervan eenige ig*- norantie moge pretenderen, ontbieden en verr foecken Wy deHeeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de refpedfive Provinciën, cnallerï anderen Jufticieren en Officieren van defelvë Landen, dat fy deferi On fcnPlacate van (ton- den aen alom me do en verkondigen j publiceren enaffigereninallePlaetfcn daer fulcksnoodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publica- tie eis affixie te doen: Lattende endebeveelen voorts de Raden rcr Admiralitey t, de Ad voca- ten Fifcaelj mitsgaders Admiraels , Vice-Ad- miraels, Capiteynen', Officieren en Beveihcb- beren, als mede de ComrniiFaniTen en Commi- fen ter Recherche, foo in. de Zce-gaten als el- ders , defen Onfen PJacate na te komen, en tè doen nakomen, procederende, en doende pro- cederen tegen de Contraventeurs van dien,ion- der oöghlüyckinge , faveur, diffimulatie of verdragh, op de pcene hier vooren vermeldt, want \¥y fülcks alfoo ten dienile van den Lan- de , en ten beften van de goede Ingezcrenen van dien bevonden hebben tebchopren.' Aldusgé^ daen en gearrefteert ter Vergaderinge Van de hooghgemeldeHeeren Staten Generael * in den Hage den drie en twintighilen October feftien hónderdtacht en tnegentigh. Was geparai pheert, H.v.Smim'a, vt. Onder ftoiidt, Ter Ordonnantie van de fclve. Was geteeckent, F: Fagel. Zijnde op 't fparium gedruckt hec Cachet van haer Hoogh Mog. op eenen roo^ den Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy

gevoert, midsgadersde Schippers, Voer-ende Karreluyden, haer Knechts en allen anderen, wie het ibude mogen wefen, die daer aen hanc- dadigh fullen zijn geweeil, arbitralijckaenden lijve fullen werden gecorrigeertj en opdatdir Ons Verbodt te beter effeft moge erlangen,heb- ben Wybelooft, enbelooven by defen,datdie geene, die de Overtreders van dien fullen kun- nen aenwijfen j foodanigh dat in hechteniilè komen te geraecken, en dat de voorfz Hoppe fal werden aengehael t, fal genieten een pree mie vanduyfentguldens, endat fijhnaem, hy des; ibegeerende, fal werden gefecreteert, fchoon hymede fchuldigh en plichtigh foude mogen weien* in welcken gevalle hem een A£te van irapuhiteyt fal werden verleendt: Ordonneren en ftatueren oock, dat alle Officieren en Jufti- cïeren dit Ons Placaet ftrieT:elijck fullen hebben teobferveren, en doen obferverén , rnidtiga- dersdienconformrechttedoen, fonder eenige^ xonniventie of diflïmulatie, en fonder daer over in eeniger manieren te mogen compoferen, op\ pcene van privatie van hare Officien. En nade- maelby ervaringe onderbonden werdtjdat meer enmeer werdtgepradKfeert, datgrootequanti- teyten van Hoppe werden verkogt, by die gee- ne ék geen Hoppe, of geen foodanige quanti- teycals fy verkoopenin eygendom hebben, en dae^daer door de fteygeringe van de prijs der -Hoppe'onderanderen werdt veroorfaeckt, in- terdiceren en verbieden Wy verders, dat nié- «nantj noch voor figh fel ven , noch voor fijne ■Meefiers, iigfal vervorderen eenige Hoppe te verkoopen, dan voor foo veel hy of fijn Mee- fter daer van effeclive ten tijde van de verkoó- pirige^heefti én in eygendom'befic, dewelcke oock aenftondsfal moeten werden geleverdt ·, verbiedende abfolutelijck alléverkoopingeri op rijdt yen die men optie ρ artyen noemt; des fal hepvry' ftaen de Hoppe, die yemandt buyterï &Lands, ofdeplaetfe fijner refidentie * ofvan den"eontra£te xrtochte hebben-\ te verkoopen■] mjdts dat den eygendom aehftonds fal moeten overgaen, enderefico, foo van de Zee als an- ders, komen tot lafte van den Kooper·, dat oock niemant van een ander, die hy fal weten fooda- nige-Hoppe niette hebben, fal vermogen-te- koopen, alles en een yederpoint van hec geene Töorfzis, op pcqne„van te verbetjren de waerdye van de verkochte of gekochte Hoppe, en daer en boven een boete van drie duyfent guldens, te

■;;:■

Renovatie - Placaet, verbiedende door het reffort wan de Gemraliteyt geen Koom- ; 'Magafijnèn op te rechten \ in date den fefden November 16p8.

ψ. Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden : Allen den geenen die de- fen fullen"fien of hooren lefen, $Μ&&®£ j         Ί)οεη te weten: Alfoo Wy tot meer- \,ö?rkominge vanden uyevoér^^n Granen uytdefe Landen na.buyten ,: goedtgevonden SS y °nfen Phcatevan den ft^ee en c^ini tighiten Oftober deies jaers,: te verbieden, dat m de drie Landen van Over-Maze , Meyerye van s Hertogenbofch, Lande van Cuycq ,· Ba-

ronnye van Breda, en Marquiiaet van Bergen pp den Zoo, mgeen Pro vifie of Magazijnen van 'Granen in opene of ongefortificeerde Steden, jDbrpen, ofanderePlaetfen ten platten Lande, ifulienmogerïwerden gehouden,' en Wy voor dendtenftivanden Lande, en van de goedeIri* gezetenen van dien , noodiggevonden hebben het voorfz verbodt te extenderen tot hetgant- fcheDiftrictvanxie Generaliteyt; Soo Is'T: Dat Wy, boven en behalven hec Placaet by Ons,·

ί                                                                op'

-ocr page 1398-

f 37^ PlacatenenOrdonnantien. ïOiBoeck. ().Tit.

aen het Collegietel4 Admiraliteyt, onder wiens Diftrid, en tot wiens judicature hetbehooren fal s foo wanneef de recherche ende aenhalinge door de Officieren van de Convoyen en Licen- ten, ofte Militaire Officieren fal gedaen ziin" maer dat onder pra^texr van foodanige recher- che de Ingezetenen ten platten Lande ovcrlaft aendoende, daero/eraen lijf en leven, naexi, gentie van fiecken geftrafc fullen werden, ende dat mede arbirralijck iclfs aen den Lijve, ende de omftandigheydt van de faecke fuleksverey- ichende, oock aenhec levenlullen werdenge- ftrafr alle die geene die het voorfz onderfoeck of recherche fëyteïijck lullen γκ bben gercfifteerr, blijvende verders de judicature over de recher- che en aenhalinge van de Poliricque Officieren aendeordinarisjuftitie, en het recht vanealan- geaende Bailliuwen of hooge Officieren, die daer toe van oudrs gerechtight zijn. Ende ten eynde hiervan niemandt eenige ignorantie ko- me te pretenderen, willen en begeeren Wy dac defen alomme in 't Diftri£t van de Genëraliteyt, reflbrt van defen Staet, gepubüceert en geaffi. geert fal werden, ter plaetfedaer men gewoon is foodanige publicatie enaffixiete doen. Or- donneren en beveelen voorts de Raden ter Ad- miraliteytj Advocaten Fifcael, en allen anderen Officieren en Jufticieren, dat fyluyden tegens de Contraventeurs ende Overtreders van dien procederen, fonder eenige gunfte, faveurdif- fimulatie of verdragh, want Wy fulcks tendien^ fle van den Lande, ende ten beften van degoede Ingezetenen van dien bevonden hebben te be- hooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Ver- gaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael, in den Hage den fesden November feftien hondert acht en tnegehtigh. Was gepa* rapheert, S.L. Gockinga, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hooghgemelde Heeren Staten Generael. Geteeckent, F. f.agil Zijn. de op het fpatium gedruckt het Cachet van hooghgemelde haer Hoogh Mog.op eenenroo- den Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy· te. ■·· '                  ...'

Op den feftienden O&ober laetftleden, tegens den uytvoer van Granen gearrefteert, goedt- gevonden hebbbéri tcinterdiceren en re verbie- den , interdiceren en verbieden by defen, dat in her. gantfche Diftrift van de Genëraliteyt, rei- fort van defen Staet, in de opene of ongeforti- fïceerde Steden > Dorpen of eenige andere Plaet- fen ten platten Lande, geenProvifie of Maga* fijnen van Granen, en ipecialijck van Tarwe, Rogge, Garft, Spelt, Boeckweyt, Erweten en Boonen, fullen mogen werden by een ge- bracht, of gemaeckt zijnde, gehouden > en dat tiiemandt aldaer meerder Granen in fijn Huys ofSchuyren fal mogen hebben of houden, als totonderhoudingevan fijn Familie en Huysge- iin van nooden is, om daer van fes weecken,of uyrterlijck twee maenden te konnert fubfifte- ren, en dat alle die overige Proviiieaenitonds na de publicatie van dit Ons Placaet, fal moe- ten werden gebraght binnen de Hooft- en vafte Steden, op verbeurte van alle de Granen, die, boven het geene voorfz is, in de opene Steden, Dorpen of Plaetfen ten platten Lande gevonden fuüen werden j en van vijf en twintigh guldens vooryederSack bovendien, teappliceren een derde van de boete en confiicatie ten behoeve vanden Aenbrenger, wiens naem fecreet fal werden gehouden , alwaer het dat hy part of deel in de voorichreve Granen mochte hebben, daer van hy ongeftraft fal blijven, een derde ten behoeve van den Officier die de calangedoen fal, en een derde voor de gemeene faeckei dat de Officieren van de Convoyen en Licenten, en Militaire Officieren, met noodige ordres tot de executie en obfervantie van het voorfz Placaet tiytgefonden werdende j niet fullen mogen wer- den verhindert te gaen in de Schuyren of Huy- fen ten platten Lande, in de vooriz Quartieren, daer in fy vermoeden eenige onbehoorlijcke ProvifienofMagafïjnen van Granen te wefen; maer dat die felve vryelijck fullen mogen re- chercheren en befoecken > en eenige onbehoor- lijcke quantiteyt Granen vindende, defelve ful- len mogen nemen en brengen in de naefte Stadt, of haer Guarnifoen, gevende daer van kenniflè

Waerfchmmnge, raeekendeuyfvoerwge van Granen ujt de Stadt jMaefiricht t in dateden negentienden November 1604.

plieren, foo als Wy die appf oberen en ampüe· ren mits defen, in maniere hier na volgende: ÜErftelijck alle Dorpen en Gehuchten Men ■^gehouden zijn te leveren een pertinente LiJ- fte van alle der fclverlnwoonders, mernamen en toenamen, foo van Mans, Vrouwen, Kin- deren , Domefticquen en Koftgangers. Voor elck Hooft groot en kleyn, oudtende jongh, door malkanderen > alleen fal toege- voeght werden voor den tijdt van een maento vieir weecken, de quantiteyt van drie koppen. III. AengeenParcieuliercnfalgepermitteertwe^

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden : Allen den geenen die defen fuüen fien of hooren leien, Salxjt: 'Doen te weten: Alfoo Wy uy t het rap - port van de Heeren Onfe Commiiïariflèn Deei- feurs, jonghft geweeft zijnde binnen Onfe Stadt van Maeftricht , geinformeert zijn ge- worden * dat bevonden was , dat verfcheyde fraudes wierden gepleeght in het uy tvoeren van Granen uyt Maeftricht »naer het omleggende platte Landt -t en dat tot voorkominge van dien» by de gemelde Heeren CommiiTariflen Oeei- ieurs eenige Articulen waren beraemt ende vaft gefteldti Soo Is't: Dat Wy defelve Articu- len gefien en gtëxamineert hebbende, goedr- gevonden hebben dieieabbroberen ende ceam-

-ocr page 1399-

Rakende ailerfey Commercie en Koophandel int gemeen, ι ^jj

den met kleynigheden ofte anderiïns ,· eenigh Koorn uyt te voeren, nemaer alleen Dorps- ge* wijfe.                                                  h-i                            ■.....". IV. Het Zaedt-goedt fal by de reipe&ive Gereg- ten moeten werden gereguleert, met expreflïe vandenEygenaer, Huyrlingh en Boender-ge- tal j het welck boven het ordinair , in een of twee reyfen fal werden gevorderdtj fonder meer. ";* V. Elck Dorp of Gehucht fal moeten gerechte- lijck opgeven haer eygen Gewafch, hoe veel daer van is verkocht, en hoe veel noch in voor- raedtis. , ,,. VI. In de te geven Billietten ial moeten geè'xpri- meert werden de naem van die het ÏCoorn haelt, den pracjfen dagh wanneer, de quanriteyt hoe veel} item de route van Dorp tot Dorp, lullen- de de felve Billietten nooyt meer konnen die- nen als voor een of anderhalyen dagh, na adve- nant de diftantie der Plaetie. VI I. Alle de Dorpen fullen maer vaneenePIaetfe, inde Billietten genomineert ofte gedefigneert, hare provifie in voegen als boven mogen halen, op pcene van confifcatiei , *· VIII. Ende alfoo veele omleggende Plaetfen haer niet willen adftringeren aen eenigh onderfoeck, maerindiftinclêlijck Granen gaen halen uyt her Landt van Gulick, uytAecken, en ten platten Lande, foowerdtde Militie gelaft het vervoe- ren van Granen ten platten Lande te beletten, volgens'sLandsPlacaten.                            .: IX. Aen Onfe Onderdanen fuljen de noodige Pafporten of Billietten ten Comptoire voor-niet werden gegeven.          '..;."''';~'.', -d«L '                     S-- ..-..■ Werdt expreflèljjck verfroderi ,eenige Gra- nen uyt te Ie veren, uyt te laten gaen, ofeenige Billief ten daer toe te vergunnen, ten zy eerft en vooral by gereghtelijcke Atteftatie blijcke, dat het voorige geleverde efFe&ive is geconfumeerL

X I. Niemandt, noch Magiftraten, noch Mili- tairen , fullen iigh met het uytgeven der Billiet- ten hebben te bemoeyen, als alleen twee Per- foonen, byOns, ofte Onfe laft hebbende, te nomineren, waer van d'een aen d'andere als een Contrerolleur fal dienen, met een pertinent Regifter, elck feparaet te houden. XII. Die van het Comptoir ter Admiraliteyt tot Maeftricht, en alle Officieren, Soldaten, én een yegelijck wie het foude mogen wefen, foo Politicq als Militair, werdrgepermitteert, foo tegensdè bovenftaende Articulen werdt gepec- ceert, gefraudeert of gecontravenieert, Gra- nen, Paerden of Karren, en alles aen te halen* ten behoeve van den Aenhaelder alleen, en op pcene van een corporele ftiaffe vandenDelin- quant, daer over het Hooge Brabandfche Ge- richt, ter calange van Onfen Hoogh-fchout binnen Maeftricht fal moeten oordeelen. Laftende ende bevelende allen ende een ye- gelijck dien het foude mogen aengaen, alle het geené inde bovenftaende Articulen is ver- vat , na behooren te obferveren en na te komen, tedoenobferveren en nakomen , op pcene van Onfe hooghfte indignatie, en van de boeten en ftrafFen by Oniè voorige Placaten geftatueert. Ende op dat hier van niemandt eenige igno- rantie kome te pretenderen, laften ende beve-1 len Wy, dat defe binnen OnfeStadt van Mae- ftricht, ende de Landen van Over-Maze, van Onfe gehoorfaemheydt, fal werden gcpubli- ceert ende geaffigeert, ter plaetiè daer men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen. Aldus gedaen en gearrefteerc in de Verga* deringe van de hoogh:gemelde Heereri Staten Genérael, in den Hage den negentienden No- vember feftien hondérdt vier en rnegentigh. Was geparapheert, J. Baron van Waflenaet 'Duvenvoirde, vt. Onder ftondt, Tér Or- donnantie van de felve. Was geteeckendt, i-Ïagel. Zijnde op hetipatium gedrückchet Cachet van meer-hooghgemelde haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy te.                         ' ,.

Placaet, verbiedende denuytvoervmde Rijp uyt defe Landen',in dateden fifdeti 'Movemhr1698. .           ,,·■.. ,.'.b:w '■..,■' , '·,,:-„, ...■

Jen of ongemalen, uyt defe Vereenigde Neder- landen , en het relïbrt vande Generaliteytjop de verbeurte van de waerde der Rijfte, die men foude rnogen hebben uytgevoert, of doen uyt- voeren, of van de Rijfte, die in het uyt voeren foude mogen wefen achterhaeldt, en daer en boven van noch een boete, monterende vier mael de waerde van de voorfz Rijfte, midtiga- ders noch van de Schepen, Schuyten, Wagens, Karren en Paerden, waer mede eenige Rijfte fal werden uytgevoert, te verdeden de voorfz boe- ten en confïicatien, een derde-part voor den Aanbrenger, een derde-part voor den Officier die de calange fal doen, en, een derde-part ten .behoeve van de gemeene faecke, en dat onyer- mindertde voorfz confifcatie en boeten , allen SE                      en

E Staten Genérael der Vereenighde Ne- derlanden ,-■ Allen den geenen die defen fullenfien of hooren lefen» ^alutj 'Doen te weten: Alfoo , vermïdts de tegenwoordige duyrte van de Granen, noodigh is, dat boven-den uytvoer van Granen, te we- ten» van Tarwe, Garfte, Rogge, Boeckweyt, Haver,Spelte, Erwetenen Boonen, by Onlen Placatevanden feftienden Oftober laetftleden, verboden, noch belet werde den uytvoer van Rijfte, om foo veel doenlijck meerder duyrte l?rde Granen voor ce komen j S o o I s'f: Dat W y goedtgevonden hebben, alleen by provjfie; cntocOnfcnaderordre, te verbieden en terin- terdiceren, foo als Wy verbieden eninterdice- *«nby defen, allen uytvoer van Rijfte, geraa- IV. D E E L.

JÊ

-ocr page 1400-

PlacatenenOrdonnantien. io.Boeck. p.Tit.

1378

ten van de refpeftive Provinciën, en allen an- deren Jufticieren en Officieren van defelve Lan* den, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren ende af figeren, in alle plaetfen daer fulcks noodigh we" fen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doenj laftenen bevelen voorts de Raden ter Admiralitey t, de Advocaten Fifcael midtfgaders Admiraels, Vice-Admiraels, Ca' piteynen,OfficierenenBevelhebberen, ais me- de de CommifTanflen en Commifen ter Recher- che, foo in de Zee-gaten als elders, defen On- fen Placate na te komen, én te doen nakomen procederende en doende procederen tegensde Contraventeurs van dien, fonder ooghluyckin- ge, faveur, diffimulatie of verdragh, wantWv fulcks alfoo ten dienfte van den Lande, ende ten beften van de goede Ingezetenen van dien be- vonden hebben te behooren. Aldusgedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van dehoogh-ge. melde Heeren Staten Generael, in den Hage den fesden November feftien hondeit acht en tnegentigh. Was geparapheert, S. L. Goc~ kinga , vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, F.Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy te.

eneenyegelijck die eenige Rijfte fullen hebben uytgevoert , midtfgaders de Schippers, Voer- en Karreluyden, haer Knechts ende allen anderen, wie het foude mogen wefen, die daer aen hand- dadigh fullen zijn geweeft, arbitralijck aen den I^jvefullen werden gecorrigeert: Ende op dat ditOas Verbodtte beter ëffeft moge erlangen, hebben Wy belooft, en belooven by defen, dat die geene, die de Overtreders van dien lullen konnenaenwijfen, foodanigh dat in hechtenif- fe komen te geraecken, en dat de voorf2 Rij fte fal werden aengehaelt, fal genieten een proemie van duyfentguldens, ,en dat fijnnaem, hy des begeerende, fal werden gefecreteert, fchoon hy mede fchuldigh en plichtigh foude mogen ■wefen, in welcken gevalle hem een Acte van impuniteyt fal werden Verleend t: Ordonneren enftatueren oock, dat alle Officieren en Jufti- cieren dit Ons Placaet ftri&elijck fullen hebben te obferveren en doen obferveren » midtfgaders dien conform recht te doen, fonder eenige con- hiventie of diffimulatie j en fonder daer over in eeniger manieren te mogen compoferen,op poe- ne van privatie van hare Officien. Ende ten eynde hier van niemandt eenige ig- norantie moge pretenderen, ontbieden en ver- foecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raeden en Gedeputeerde Sta»

Placaet s 'verbiedende den uytvoer vanGeerfle ujt dep Landen, indatedmeerflen TDecemberfefiien honden acht m tnegentigh.

gelijck die eenige Geerfte fullen hebben uytge- voert, midtfgaders de Schippers, Voer- ende Karreluyden, haer Knechts en allen anderen, wie het foude mogen wefen, die daer aen hand- dadigh fullen zij η geweeft, arbitralijck aen den Lijve fullen werden gecorrigeert ·, en op dat dit Ons Verbodt te beter effect moge erlangen, heb- ben Wy belooft, en beloven by defen, dat die geene, die de Overtreders van dien fullen kon- nen aenwijfen, foodanigh dat in hechtenifle komen te geraecken , en dat de voorfz Geerfte fal werden aengehaelt, fal genieten een preemia vanduyfentguldens, en dat fijnnaem, hydes begeerende, fal werden gefecreteert, fchoon hy mede fchuldigh ende plichtigh foude mogen wefen, in welcken gevalle hem een a£te van im- puniteyt fal werden verleent -, ordonneren ende ftatueren oock, dat alle Officieren en Jufticie- ren , dit Ons Placaetftri&elijck fullen hébben te obferveren en doen obferveren, midtsgaders dien conform recht te doen, fonder eenigecon- niventie o f diffimulatie, en fonder daer ever in eeniger manieren te mogen compoferen, op poene van privatie van hare Officien. Ende ten eynde hier van niemandt eenige ig- norantie moge pretenderen, ontbieden ènver- foecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen. Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de refpecüve Provinciën , en allen anderen Jufticieren en Officieren van defelve Landen, dat fy defen Onfen Placate van fton- den aen alomme doen verkondigen, publiceren en affigeren inallePlaetfen daer fulcks noodtgn

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, S α l u t ·■> IDoen te *w eten: Alfoo vermidts te te- genwoordige duurte van de Granen, noodig is, dat boven den uytvoer van Granen, te weten, van Tarwe, Garfte, Rogge, Boeckwéyt, Ha- ver, Spelte, Er weten, Booneh en Rijfte, by On- Fe Placaten van den feftienden Oftober, en fes- den November laetftleden verboden,noch belet werde den uytvoer van Geerfte, om foo veel doenlijckmeerder duurte in de Granen voorte komen; Soo ls'r: DatWygoedtgevonden hebben alleen by provifie» en tot Onfe nadere ördre, te verbieden en te interdiceren, foo als Wy verbieden en interdiceren by defen, allen uytvoer van Geerfte, gemalen ofte ongemalen, ityt defe Vereenighde Nederlanden, en 'c ref- fort van de Generalitey t, op de verbeurte van de ■waerde der Geerfte» die men foude mogen heb- ben uy tgevoert, of doen uytvoeren, ofvande Geerfte, die in het uytvoeren foude mogen we- fen achterhaeldr, en daer en boven van noch een boete, monterende viermael de waerde van de voorfz Geerfte, midtfgaders noch van de Sche- pen, Schuyten, Wagens, Karren en Paerden, waer mede eenige Geerfte fal werden uytge- voertj te verdeden de voorfz boeten en confif- catien, een derde-part voor den Aenbrenger, een derde-part voor den Officier die de calange fal doen s en een derde-part ten behoeve' van de geirieenefaeckej en dat on vermindert devoor- fchreve confifcatie en boeten, allen eneenye-

-ocr page 1401-

Rakende allerley Commercie en Koophandel in 't gemeen. 1379 wanc Wy fulcks alfoo ten dienile vandenLan··

we

blicatie en affixie te doen: Laften enbeveelen voorts de Raden ter Admiralireyt, de Advo- caten Fifcaels, midtfgaders Admiraels, Vice- Admiraels, Capiteynen, Officieren en Bevel- hebberen, als mede de CommiiTariiïèn en Com- jnifenter Recherche, foo in de Zee-gaten als elders, delen Onfen Placate na te komen, ende te doen nakomen » procederende, en doende procederen tegensde Contraventeurs van dien, fonderooghluyckinge, faveur, diffimulatieof verdragh, op de poene hier vooren vermeldt,

de, en de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearreftcert ter Vergadering ge van de hoogh-gemelde Heeren Staten Gene- rael, in den Hage den eerftcn December feftien honderdt acht en tnegentigh. Was gepara- pheert, E.delVeede^Mz, Onderftondc, Ter Ordonnantie van de felve. Geteeckent, .F. Fagel. Zijnde op 't ipatium gedruckc het Ca- chet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ou- wel, overdeckt meteen Papieren Ruyte.

'Nader Placaet, tot voorkominge van quefiien in V verhopen van de Granen y 0c, op optie party en, in date den «erften December 169%.

leert te werden op den voet van hondert feftigh goudguldens, en van de Contracten, aenge- gaen tot hondert veertigh gout-guldens, op den voet van hondert feventig gout-guldens, en foo voorts na advenantj en dit alles , 'rzydevoor- fchreve Contra eten noch zijn in handen van de originele Koopers, ofwel aen andere by tranf* port zijn overgegaen , foo nochtans, dat in- dien de Getranfporteerde daer door fchade fou- dekomen te lijden, als namentlijck, wanneer den originelen koop ten prijfe van honderdt twintighgout-guldens per laft, en het tranfport van hondert feventigh gout-guldens, foude we- fen gedaen, als dan de middel weghial moeten werden genomen tuflchen den prijs van 't tranf- port, en twee hondert gout-guldens, en dien- volgende de voldoeninge vande getraniportccr- de in het voorfz geval gereguleerdt op den voet van hondert vijf en tachtighgoudt-guldensj en op dat de Ingezetenen die dit foude mogen aen- gaen, mogen weten hoedanigh de voorfz Con- tracten van leveringe op tijdt, dewelcke na>ch nietafgemaecktofvoldaenzijn, voldaen moe- ten werden, ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten , Stadthouderen , Gecommit- teerde Raeden en Gedeputeerde Staten van de refpective Provinciën, en allen anderen Jufti- cieren en Officieren van defelve'Landen, dat fy defeOnfe Publicatie van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en affigeren in al- le Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, ende men gewoon is foodanige publicatie en affixie ce doen: Laften en ordonneren voorts de Raden terAdmiraliteyt, den Advocaten Fifcael, ofte Procureurs Generael, en allen anderen Officie- ren , Rechtcren enJufticieren, onder Önfe ge- hoorfaemheytftaende, haer na defe Onfe Pu* blicatie te reguleren, want Wy het felve alfoo ten beften van de goede Ingezetenen van den Lande bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderingc vande hoogh-gemclde Heeren Staten Generael» in den Hage den eerften December feftien hondert agt entnegentig. Was geparapheert, E. de Wee- de^ vt. Onder ftondt, Ter ordonnantie van de,felve, Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van hoogh-ge- melde haer Hoogh Mog., op een rooden ou- wel, overdeckt met een papieren ruyte. 8 E 2            Tlkktt

D

Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, allen dengeenendiedefen fullen fien ofhoorenlefen, Salutj

*Doen te weten : AUbo voor dato van Ons Placaet van den feventienden October laetftleden, waer by het verkoopen van Gra- nen op tijdt, die men optiepartyen noemt, wert verboden , verfcheyde Contracten tiuTchen Koopluyden en andere Contractanten zijn aen- gegaen, over dele veringe van Granen op rijdt, en dat over de prasftatie en voldoeninge van foo- danige contracten veel queftienen moeyelijck- heden ontftaen ·, S o o 1 s!t : Dat Wy tot weg- nemingeen voorkominge van foodanige quas- ihenendeverfchillen, goedtgevonden hebben een generale en vafte voet te beramen, na dewel- ke de voldoeninge van de voorfz Contracten ,op rijdtgemaeckt, voor dato van OnsPlacaetvan den feventienden October laetftleden , fullen werden gercguleert, ende ten dien eynde te or- donneren en te ftatueren, foo als Wy ordonne- ren en ftatueren by defën, dat de Verkoopers in foodanige contracten van Granen , Haver, Boeckweyc, ErwetenofBoonen,optijt, niet gehouden fullen wefen defelve eftectivelijck te leveren, maer dat de Verkoopers fullen mogen volftaen met de betalinge van de helfte van de fömme, dewelcke het different maeckt tuflchen de prijs in de voorfz Contracten uytgedruekt,en deprijswaer op de Granen en verdere Speciën zijn geweeft ten tijde van het Verb odt, by Ons op den feftienden October defesjaers tegens den uytvoer van Granen vaft geftcldt, volgens den prijs courant van den achttienden October daer aen volgende·, en particulierlijck, dat de Ver- koopers op tijd, van gefonde gedrooghde Rog- ge , dewelckefoude moeten wegen een hondcrc en vijftien ponden, fullen mogen volftaen met aen de Houders van foodanige Contracten te betalen de helfce van de difFerentiale fomme, tuflchen den prijs in de Contracten uytgedrukt, €n den prijs op dewelcke foodanige Rogge, ten tijde van'c voorfz Ons Verbodt is geweeft, de- welcke om veele redenen werd tverftaen als doe te zijn geweeft op twee hondert goud guldens hetlaft, en over fulcks, dat de voldoeninge der Contracten, waer by de Verkoopers hebben aengenomen foodanige Rogge, als gefeydt is, op tijd te leveren, tot hondert twintighgoudt- guldens het laft,werdt verftaen by defen geregu-

-ocr page 1402-

j 380 Placaten en Ordonnantien. 10. Boeck. 9. Tit, Placaet•> verbiedende het uytvoeren en maecken van Stijffel , in date den tweeden 1)ecemberfefiien hondert achten tnegentigh. by defen, dat die geene, die de Overtreders van dienfullenkonnenaenwijicn, foodanigh, dat in hechteniiTe komen te geraecken, en dacde voorfz Stijffel fal werden aengehaelt, fal genie- ren een prcemie van duyfenc guldens, ende dat fijnen name, hy des begeerende, fal werden ge- fecreteert, fchoonhy medefehuldighenplich- tigh foude mogen wefen, in welcken gevalle hem een A£be van impuniteyt fal werden ver- leent.Ordonneren en ftatueren oock,datalle Of- ficieren en J ufticieren, dit Ons Placaet ftrictelijk fullen hebben te obferveren en doei) obferveren midtsgaders dien conform recht te doen, fonder eenige conniventie of diflimulatie , en fonder daer over in eeniger manieren te mogen compo- feren, op pcene van privatie van hare Officien. Ende ren eynde hiervan niemandt eenige ig- norantie kome te pretenderen, ontbieden ende verfoecken Wy de Heeren Staten·, Scadthoude- ren, Gecommitteerde Raden, en Gedeputeer- de Staten van de refpe&ive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van den felven Lande, dat fy defen Onfen Placate van ftonden aen alomme doen verkondigen, publiceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publi- catie en affixie te doen : Laften endebeveelen voorts deRaeden ter Admiralitcyt, de Advo- caten Fifcael, midtfgaders Admiraels, Vice- Admiraels, Capiteynen, Officieren en Bevel- hebberen, als mede de Commiflariflên en Com- miièn ter Recherche, foo in de Zee-gaten als elders, defen Onfen Placate na te komen, en te doen nakomen, procederende en doende procederen tegens deContraventeürs van dien, fonder ooghluyckinge, faveur diflimulatie of verdragh, want Wy fulcks alfoo ten dienfte van denLande, en ten beften van de goede Ingeze- tenen van dien bevonden hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderingc van dehooghgemelde Heeren Staten Generael» in den Hage den tweeden December feftien hondert acht en tnegentigh. Was gepara- pheert, E.deWeede% vt. Onder ftondt. Ter Ordonnantie van de hoogh-gemelde Heeren Staten Generael. Geteeckent, F.Fagel. Zijn- de op het fpatium gedruckt het Cachet van hoogh-gemelde haer Hoogh Mog.opeenroo- den Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruy* te.'                                        i-y'^r''

mftnteWOrmlpSSebddcAcdrnLtbddffbvpwetdgbpadtEe

Publtcatie, regulerende de Pa/porten van de Granen, nevens een Formulier vanhet felve, in date den vierden ^December 16$ 8.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die defen fullen fien of hooren lefen, Salutj 'Doente weten: Dat Wy, tot voorko- minge van verfcheyde moeyelijckheden , de- welcke ontftaen over het vervoeren van de Gra- nen van de eene Plaetfe na de andere, en om het felve te reguleren, foodanigh, datOnsoogh-

merek, tegen den uytvoervan Granen na buy- ten , foo veel doenlijck moge werden bereyekt, goedtgevondert hebben te ordonneren en te ua- cueren, ordonneren en ftatueren mits deien,dat yemandt eenige Granen willende verbrengefl vandeeene Stadt of Plaetfe in het Diftriavan de Generaliteyt naer de andere, ofuythctüi- ftri& van de Generaliteyc naeen van de Geum-

-ocr page 1403-

Rakende allcrley Commercie en Koophandel in 't gemeen. 138ι

eerde Provinciën; gehouden fal wefen van de Regenten der Steden, of van de Schouten der porpen en Plaetfen» van waer de Granen fullen werden verbraght of vervoert, te halen een Paf- porfofBillietjinhoudendedequantiteytenqua- lkeyt van de Granen, midtfgadcrs de PJaetfè waer na toe die fullen werden vervoert: En dat hyterSecretaryevande Plaetfe daer de Granen fullen werden gebraght en geloft, op den rugge van het voorfz Pafport of Billiet fal laten ftellen certificatie, dat die Granen aldaer ontloft zijn j dat in de voorfz Pafporten fal werden geinfe- reert, dat de voorfz Certificatie binnen feecke- rentijdt, nadediftantie van dePjactfe, byde Regenten en Schouten voornoemt uyt tedruc- ïcen, wederom fullen moeten werden geè'xhi- beert ter Plaetfe daer die gehaeldt zijn, op pecne van te verbeuren viermael de waerde van de ver- voerde Granen, en arbitrale corrediej des dat voor de Pafporten en Certificatien niets afge- vordertofbetaelt fal mogen werden, maer dat de felve voor niet fullen werden gedepefcheert, volgens de Formulieren hier onder gedrucktj dat oock by de Regenten der Steden, en Schou- ten der Dorpen en Plaetfen, die de voorfchreve Pafporten fullen verkenen, regifter fal moeten werden gehouden van de Pafporten by haer ver- leent werdende, ende van de Certificatien der Pafporten die gefuy vert fullen wefen, en dat fy het voorfz Regifter van vier weecken tot vier weecken fullen gehouden wefen over te fenden aen het Collegie ter Admiralitey t, onder wiens Diftriftde Stadt of Plaetfe gehoort, om nage- fien te werden, of daer omtrent eenige fraude ofnalatigheytis geplceght. Ende op dat hier van niemandt eenige ignorantie kome re preten- deren , willen en begeeren Wy dat defen alom- memhetDiftrict van de Generalitey t, reflbrt van defen Staer, gepubliceert engeafEgeert fal werden ter plaetfe daer men gewoon is de publi- catie en affixie te doen ·, ordonneren en bevelen voortsallen Officierenen Jufticieren,dat fyluy- derj regens de Contra veriteurs en Overtreders van dien procederen, fondereemgegunfte, fa- veur, diffimularicofverdagh, want Wy fulqks ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben tebehooren. Formulier van Pafport yby de Re- genten van de Steden uyt te ge- ven. \17Y Burgermcefteren ende Regeerders van *'"'■                                       certificeren dat Voojronsgecompareertis m · .

verklarende van mecninge t& zijn om met fijn                                   te vee- voeren na                                 endatdefelve aengenomen heeft de voorfz Granen nergens anders te fullen brengen als ter Plaetfe voorfz, en ter Secretarie aldaer, of de voorfz Granen terpublicque Marckt gebraght werdende, van denMarckt-meefter, Meetér of andere, byde Magiftraet daer toe gequalificeert, te iuUen lichten, ende op den rugge deks te doen ftellen een .certificatie, dat de voorfz Granen aldaer zijn .geloft, ende defelve binnen den tijdtvan alhier te exhi- beren , op poene van te verbeuren viermael de waerde van de voorfz Granen, en arbitralijck te werden gecorrigeert. Gedaen tot den                                       ·,■·,. -jo : . , . Inkenniffevanmy Secretaris. Tormulier van Pafport y by de Sciïoutett van de'Dorpen en Φ/aet- /en ten ρ lat ten Lande te geven. ICk , ι fivr<y                               Schout *van                            certificere dat voor my gecompareert is                                      ver- klarende van meeninge te zijn om met fijn te ver voeren na                        en datde felve aengenomen heeft de voorfchreve Granen nergens anders te fullen brengen als ter Plaetfe voornoemt, en ter Secretarye aldaer» of de voorfz Granen ter marckt gebraght werden- de, van den Marekt-meefter, Meeter of andere, by de Magiftraet daer toe gequalificeert te fullen lichten, en op den rugge defes te doen ftellen een Certificatie, dat de voorfz Granen aldaer zijn geloft» en de felve binnen den tijdtvan alhier te exhiberen, op pcene van te verbeuren viermael de waerde van de voorfz Granen, en arbitralijck te werden ge- corrigeert. Ten oirkonde defen geteeekendc tot            ' . qjif".; :>#v.             ophuyden den ;i ?-»i f; jr/;>:>y ; ■:!>!:';q'v :'·. xm^od

Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderin- ge van de hoogh-gemelde Heeren Staten Gene- rael,indenHageden vierden December feftien hondertachtentnegentig. Wasgeparaphecrr» , EdeWeede, vt. Onderftondt, TerOrdon- nantievan defelve. Wasgeteeckent, F Fagef. 'Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van meer-hooghgemelde haer Hoogh Mog.op een rooden Quwel ,· overdeckt met een Papieren Ruyte.

Macaet, verbiedende inde Meyerye van 's Hertogenbofch in vier maendengeen Grar nen te mogen mankten, indatedentwae/fden'Decetnèeriö^S.

Marcktete brengen, veele Granen uyt de Meye- rye van's Hertogenbofch na buyten werden uyt- gevoert, niettegenftaendede ordresen Plafca- ten daer tegen by Ons ten beften vandegoedt Ingezetenen geèmaneert, Soo Ι*'τ: DarWy dacf

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die de- fen fullen fien of hooren lefen, Salut ■, T>oen f e weten: Alfoo Wy gemfor- öieert zijn, dat onder practexc van Granen ter

>

-ocr page 1404-

1382         PiacatcnenÖrdonnantien. lo.Boeck. 9,Tit. daer tegen willende voorfien, goedegevonden 1 rende den voorfz tijdt van vier maenden £ ' ' " · "~:~J—------~J:- -■■■l:~ l wegende gemelde Stadt becaelt werden een ftuyver op yeder fack mee Graen, voor veder

h

mijle of uyre gaens dat die na den Bofch gebragt fal werden. Ende ten eynde hier van niemandt ignorantie moge pretenderen , willen ende be- geeren Wy dat defen alommein de Stadt ende Meyerye van 's Hertogenbofch fal werden ee- publiceerten geaffigeert ter plaetfedaer men ge- woon is fcodanige publicatie en affi'xie te doen · ordonnerende den Officieren en Juftkierendie hetaengaer, tegen de Contraventeurs van dien te procederen, fonder eenige gunfte, faveur, diflimulatie of verdragh, want Wy fulcks ten dienftevan den Lande bevonden hebben alfoo te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hoogh-gemdde Heeren Staten Generael, in den Hage den twaelfden December feftien honderdtacht en tnegentigh. Wasgeparapheert, F. van Schurman, vt. On- der ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Was geteeckent, B.Bagel. Zijnde op het fpatium gedruekt het Cachet van meer-hooghgemelde haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, ovcr-

van vier maenden eerftkomende £ in geen Ste- den , Dorpen of Plaetfen van de Meyerye van 's Hertogenbofch, uytgefondert alleen de Stadt van 's Hertogenbofch , ten opfichte van Gra- nen } eenige Marckten fullen mogen werden gehouden , ende dat overfukks buy ten de Stadt van 's Hertogenbofch geen Granen , van wat foorte die mogen zijn, ter Marckt gebragt ful- len mogen werden, op de verbeurte van alle de felve Granen, en boven dien een boete van de vier-dubbeldewaerde van de Granen die op ee- nige Marckten in de voorfz Steden, Dorpen of Plaetfen van de Meyerye gebraght en gekocht of ver kocht fullen wefen, te verbeuren fooby den Kooper als Verkooper > de voorfz confifca- tie en boeten te appliceren een derde-part voor den Aenbrenger, eenderde-part voor den Of- ficier die de calange fal doen> en een dérde-part ten behoeve van de gemeene faecke. Ên op dat de In- en Op*gezetenen van de Meyerye te meer hare Granen binnen de Stadt van s Hertogen-

bofch ter Marckt mogen brengen, fal, geduy- ! deckt met een Papieren Ruy te.

Refolutie y verbiedende voor drie jaren den üytvoer van Pot-aerde, in date dm ne- gen entwintighfienJanuarii 1609.                                                              ' ■'■■■

de werden ge weer t, foo fal van defe extraft ge· fonden werden aën de Heeren Burgermeefteren en Regeerders van de refpeftive Steden, midts- gaders aen de Raeden en Meefters van de Reec- keningen van haer Edele Groot Mog.Doraey- nen, als mede aen den Dijck-graef ende Hooge Heem-Raden van Rijnlandc > en Dijck-graef en Hooge Heemraden van het Waterfchap van Woerden, omme op de Tollen en alommede noodige ordres te ftellen, ten eynde den uyt- voer van de voorfz Aerde efreéHvelijck magh werden geweert. Onder ftondt, Accordeert met het voorfz Regifter. En was geteeckent, Sïmon van Beaiimont. 1 ;

IS na voorgaende deliberatie goedtgevonden envérftaenj op nieuws voor den tijdt van drie jaren te interdiceren en verbieden, ge- lijck haer Edele Groot Mog. interdiceren en verbieden by defen, dat geen Potaerde fal mogen werden geladen en vervoert, als op een A&e conform het Formulier , vervat in haer Edele Groot Mog. Refolutie van dato den der- den April feftien hondert drie en tnegentigh* te palieren ten behoeve van yeder Pottebackerin dc(è Provincie, die de felve van nooden fal heb- ben, op Verbeurte van het Schip, ende daer en boven noch tien guldens op yeder laft in het fel- ve geladea ; en op dat des te beter den uytvoer van de voorfz Aerde buyten defeProvincie fou-

Tublkatie en Alteratie van 't Flacaet van denfeventienden Ottoberfefiien honderdt achten tnegentigh, raeckendede Aen&ijn-maeckers en Brouwers, aengaende het floocken met Granen, öc. in date den achttienden ^ApTth\6^.

Caroli guldens) Soo Is'x: DatWy bydefe OnfePublicatie, aen allen ende een yegelijck dien het aengaen magh, bekent maecken ,£& Wy goedtgevonden hebben het voorfz Uns Placaetvan den feventienden O&obct-lettien hondert achten tnegentigh, defen aengaende, in foo verre te limiteren, dat het den AziJn] brouwers vry fal ftaen, om van Gerfte e""a" ver Azijn te mogen brouwen, fonder nochtan eenige andere Granen daer toe re mogen gebruy- ken, op de poenen by het voorfz Placaet gei»- tueerc ί Dat Wy wijders aen de Brouwers nw* bengepermitteert, en permitteren mits dele » om van hare fuyre Bieren, die tot Dranc^*

D

E Staten Generael dei VereenigdeNe- derlanden , Allen den geenen die defen fullenfienof hooien lefen , Saluïj

*Doen te weten: Alfoo Wy by Onfen Placatc van den feventienden Od©ber des voor- leden jaers feftien honderdt acht en tnegentigh, onder anderen geinterdiceert en verboden heb- ben aen allen Brouwers, Azijn-maeckers, en anderen, eenige Bieren te brouwen, om daer van Azijn te maecken, ofte doen maecken, op poene van te verbeuren niet alleen de voorfchre- ve Bieren en gemaeckte Azijnen, hare Ketels, Kuypen, ende andere Gereedtfehappen»maer daer en boven noch een boete van drie duyfendt

-ocr page 1405-

Rakende allerley Commercie en Koophandel in 't gemeen. 1383

brouwen en bedurven zijn, mitfgaders van ha- re Spoelingh Azijn te mogen doen maecken , fonder nochtans hare Bieren daer toe expres te mogen brouwen, oppccneals vooren: En op datdefeOnfeLimitatie alomme bekendt moge weien, ontbieden en verfoecken Wyde Hee- ren Staten, Stadthouderen , Gecommitteerde Raeden , ende Gedeputeerde Staten van de re- ibecÏive Provinciën, en allen anderen Jufticie- ren en Officieren van de felve Landen, datfy defe Onfe Publicatie van ftonden aen alomme doen verkondigen,publiceren en affigeren'in al- le Plaetfen daer fulcks noodigh wefen fal,en men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen: Laden ende bèveelen oock de Raden ter Admiraliteyt, Advocaten Fifcael, en allen an-

deren Officieren en Jufticieren , onder Onfe gehoorfaemheydt ftaende, haer hier na te re- guleren , want Wy fulcks ten dienfte van dea Linde, en ten beften van de goede Ingezete- nen van dien bevonden hébben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vèrgaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael, indenHage den achttienden April feftienhon- derdt negen en tnegentig. Was geparapheert» F.B.van Reede> vt. Onder ftondt, Ter Or- * donnantie van de ièlve. Geteeckent, F. Fa* gei. Zijnde bp het fpatium gedruckt hec Ca- chet van hooghgemelde haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

Publicatie, waer bygepermitteert werdt denuytvoer van de Rtjfie, in date dentmè entwintighflen Mey y 1699.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden , Allen den geenen die de- fen füllen fien ofte hooren lefen , S a- lut} Doen te weten: Alfoo Wy by Onfen Placate van den fefden November des voorleden jaers, verboden hebbende allen uyt- voer van Rijfte, gemalen of ongemalen , uyc defe Vereenighde Nederlanden , enhetreflbrt van de Generalkeyt, zedercdien tijd een groo- te quantireyt Rijfte hier te Lande is ingebraght, meer als by de Ingezetenen geconfumeert kan werden, en noch meerder dagelijcks wcrdt ver- wacht , Soo Is'r : Dat Wy goedrgevonden hebben het voorfz Ons Placaet vanden fesden November des voorleden jaers , wederom inte trecken, en den uytvoer van Rij fte te permitte- ren en open te ftellen, gelijck wy die permit- teren en open ftellen midcs defènj ende op dat een yegelijck dien het foude mogen aengaen, hiervan kennifTe moge hebben, ontbieden en verfoecken Wy de Hceren Staten, Stadthoude- ren , Gecommitteerde Raeden, en Gedeputeer-

de Staten van derefpecTive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van de ièlve Landen, datfy defe Onfe Publicatie van fton- den aen alomme doen verkondigen, publice- ren enaffigeren inallePlaerfendaerfulcksnoo- digh wefên fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen : Laften en bèvee- len oock de Raden ter Admiraliteyt, Advoca- ten Fifcael, endeallen anderen Officieren ende Jufticieren onder Qnfe gèhoorfaemheyt ftaen- de, haer hier na te reguleren, wantWyfulcks ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonderihebben alfoo te behooren. Aldus gedaen en gearre- fteert ter Vèrgaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael, in den Hage den twee en twintighften Mey 1699. Was geparapheert, van Heeck , vt. Onder ftondt, Ter Ordonnan- tie van de felve. Geteeckent, F.Fage/. Zijn- de op 't fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, o verdeckc met een Papieren Ruyte.                     \ >

Publicatie ^aerby den uytvoer en t maecken van Stijffelweder wert gepermïtteert, in date den twee en twint'ighflen Mey 1699.

Dat Wy als nu 'goedgevonden hebben het voor- fchreve Placaet vanden tweeden December fes- tien hondertacht en tnegentigh in foo verre te veranderen en in te trecken, als het felve inhouc een verbodt tegens het maecken van Stijffel, en tegen den uytvoer van dien uyt defe Landen na buyten, en overfulcks hebben Wy gepermit- teert, en permitteren by defen het maecken van Stijffel, ende het uytvocren van defelve na buy- ten, blyvende, voor foo veel aengaet den in- voer van Stijffel van buyten in dcfe Landen, hec voorfz Ons Placaet in fijn geheel, en dienvol- gendefoodanigen invoer verboden , op de poe- nen in het felve Placaet vermeldt j en op dat een yegelijck dien het foude mogen aengaen, hier vankenniffe moge hebben, ontbieden en ver- foecken Wyde Heeren Staten, Stadthouderen,

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden : Allen den geenen die de- fen fullen fien of hooren lefen, Salut ·, Doen te weten-. Alfoo Wy by Onfen Placate van den tweeden December des voorle- den jaers feftien hondertachten tnegentiggoet- gevonden hadden byprovifie, en tot Onfe na- dere ordre re ver bieden het maecken van Stijf- fel in defe Vereenighde Nederlanden, en het reflbrt van dë Generalkeyt, als mede dat geen Stijffel van buyten in defe Landeningebracht, of üytdefelveLanden na buyten uytgevoertfouden mogen werden , op de poenen by Ons voorfz Placaet geftatueert, en Ons zedert voorgeko- men zijn verfcheyde goede redenen, waerom hetvoorfz Placaetnietin allen deelen langer be- hoorde te werden gecontinueerc} Soo ïs'x:

-ocr page 1406-

ff! Placaten en Ordonnantien. ι o. Boeck. 9. Tit.

ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben alfootebehooren. Aldusgedaen endegearre fleert ter Vergaderinge Van de hooghgemeldê Heeren Staten Génerael, indenHage den twee en twintighften Mey feftien honderdc negen en tnegentigh. Wasgeparapheert, Van Heeck, vr Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve" Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op >c fpatium' gedruckt het Cachet van hooghgemeldê haer Hoogh Mog. op eenen rooden Ouwel, over- deckt met een Papieren Ruy te.

Gecommitteerde Raeden ende Gedeputeerde Staten van de refpe&ive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren van defelve Landen, dat fy defe Onfe Publicatie van fton- den aenalomme doen verkondigen, publiceren en affineren in allePlaetfen daer fulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publica- tie er.de affixie te doen: Laften ende beveelen oock de Raeden terAdmiralkeyt, de Advoca- ten Fifcaèl, en allen andéren Officieren en Ju- fticieren , onder Onfe, gehoorfaemheydt ftaen- de, haer hier na te reguleren, want Wy fulcks

Renovatie-P lacaet 3 raeekende het backen van Steen , Pannen en Eflricken, in dan den vieren twintighflen Julii\6^.

DE Staten van Hollandt en WeftWries- landt, Allen den geenen die defen je- genwoordigen fullen fien of hooren le- ien , Sa Lu T} Doen te weten : AU ib'o.Wy byervarentheyt ondervinden, dat niet alleen géén bequame tijdt in't vormen van de Steen en Pannen werdt onderhouden, maer dat oockzedert eenigen tijdt herwaerdts hoe langs hoe meer afgeweecken is van den ouden en een- parigen voet, van 't backen van de voorfchreve Sreen en Pannen, midtfgadersTichel en Eflric- ken , in voegen dat merckelijcke ongelcgent- heyt bevonden werdtin eene ende defelve foort van de voorfz Materialen , tot groote incom- modit'ey t en ongerief van Onfe goede Ingezete- nen, en verloop van de Neeringe* Soo Is't: Dat Wy daer tegens, gelijck mede tegens eeni- ge andere onordentelijckheden willende voor- fien, na refumptie van Onfen voorgaenden Pla- cate, laerftover'tielvelfubjecÏden eerften De- cember ièftien hondêrdt twee en féftigh geëma- neert, met goede kenniiïèvaniaecken hebben goedtgevonden, geordonneèrt en geftatueert, vinden goet, ordonneren ende ftatueren midts defen, dat van nu voortaen in Onfen Lande van Hollandt ende Weft-Vrieflandt, egeene Steen fal mogen werden gevormt of gemaeckt voorden twintighften April, noch naden tien- den September, beyde Nieuwen Stijl. Dat mede in den fel ven Onfen Lande egeene Pannen, Vorften , Eflricken, heele of halve Backen, noch eenige diergelijcke Speciën, ful- len mogen werden gevormt of gemaeckt voor den eerften April, nóch na den tienden Oclo- ber, mede naden Nieuwen Stijl, op de boete en verbeurte, foo wel ten aenfïen van de Steen- plaetférsalsPanne-backers, van vijftig guldens voor yeder dagh, die defelve voor of na den vöorfeyden tijdt Steenen of Pannen fullen heb- ben gevormt, of doen vormen. Wijders» datniemandt binnen den voorfz Onfen Lande van Hol landt en Weft-Vrieflandt fal mogen maecken , inbrengen , leveren ofte verkoopen minder óf kleynder Steen, dan hier fiayolght, teweten, dOnder-enBovehfteen, fonder daer onder te begrijpen den Klinkaert of Flavcy.. De Moppeater lengte van tien duymen hout- jnaer, de tweebreedten eene lenghte, en twee dickcen eene breedte.

De Leydcfche of Rhijnfche Steen, ter lengh- te van fe ven duymenftijf, yeder Steen dick an- derhalven duym ftijf, de twee breedten mede eene lenghte. De YiTelfche Steen , als mede van de Mae$ en het Spuye, ter lenghte van fes ende een hal- ve duym, een kleyn ftroo-breedr onbegrepen, de twee breedten mede eene lenghte, ende twee dickten eene breedte. pateen gemeene Panne, wel uytgebrandc zijnde, fal moeten langh wefen dertien duy- menendriequart, breedt negen duymenende een fevende part, en dick eenen halven duym, ende dat dehaecken ofneufen van de felve Pan- nen, gebacken zijnde, fullen moeten wefen een volle halve duym dick, netin de Winckel- haeck gemaeckt, wel meerder, maer niet min- der, alle Rhijnlandfche maet. Soo nochtans, dat wanneer yemandtexpref- felijck Pannen foude willen hebben gebacken, fonder haecken ofneufen, het als dan den Pan- ne-backer fal vry ftaen Pannen fonder neüfen te backen, fonder in eenige verbeurte of boete te vervallen. ,' Dat de heele Backen, mede wel uytgebrant, fullen moeten wefen in het vierkant acht en een halve duym, dick een ende een vijfde-pare duyms. En de halve Backen, wel uytgebrant als voo- ren , in het vierkant feven ende een vijfde-part duyms, dick ftijf eenen duym. DatdenTuymelaerofEftrick, vangelijcken Wel uy tgebrandt, fal moéten wefen in hét vier- kant fes duym, dick een weynigh minder alseen duym. "          ' .,_ _. . L·^ Alles op de verbeurte van de Steen, Pannen enEftricken , dié contrarie defe. Ordonnantie gemaeckt, ingëbraght, verkocht ofgelevett fullen werden, en daer eivboven t'elcken reyfe, als eenige foodanige contraventie-ia! bevonden werden, op een boete van dertigh guldens. . Dat de Keurmeefters van de refpeftive Di- ftri&en, al waer dé Steen, Pannen ende Eftric- kén werden gebacken, fullen moeten ten mm* ftéri twee mael in het jaer by de refpeftive Steen- plaetfers enPanhe-backers van haerluyder Di* ftricl;gaen vifiteren , of defe Ordonnantie na behooren werdt achtervolght, en bekeuringe dóen, foomenighmael fy fullen bcvindendat

-ocr page 1407-

Rakende allerey Commercie en Koophandel in 't gemeen. 1385

Ende foo wanneer yemandt jegens de voorfz parate Executie foude willen komen in oppofi- rie, fal den felven gehouden weien fulcks te doen voor Gecommitteerde Schepenen· van de Steden, by defen Onfèn Placate , tot opfighc en handhavinge defes, en tot judicature over de Gemeene Middelen in het Quartier van de Verpachtinge, geauthorifeert* ende fullen de Vonniflèn, by gemelde Gecommitteerde Sche- penen te wij ièn, niet wefen appellabel, maer alleen fubjecT: reformatie voor de Hêeren Ge- committeerde Radien in de refpeftive Quar- tieren, even ende in fulcker voegen , als gene- ralijck ten reguarde van de Gemeene Middelen isgeftatueert. Ende fullen alle devoorfz boeten en verbeur- ten werden geappliceert voor een gerechte der- de-part van't gcene daer van £de koften afge- rogen) fuyverfal komen over tefchieten, ten behoeve van den Aenbrenger, fchoon hy felfs culpabel foude mogen zijn, en den Armen half en half, voor een gelijcke derde - part ten be- hoeve van het gemeene Gild of Neeringe, ende hetrefterende derde-part ten behoeve vanden Officier van de Plaetiè alwacr de contraventie fal zijn gepleeghr. Ende op dat nicmandt daer van ignorantie prretendere, en een yeder weten moge waer na hem te reguleren, laften en beveelen Wy dac defenalommefal werdengepubliceert engeaffi- geertdaermen gewoon is publicatie en affixie ledoen. . Gedaen in den Hage , onder Ons Kleyne Zegel hier op gedruckc, den vier en twmtigh- ften Julii, feilien hondert negen en tnegentigh. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaiimont.

defeOniè goede meyninge fal wefen gecontra- veriieert, fondcr dat devoorfz Steen-plaecfers of Panne-backers Tullen vermogen door haer ielfsj ofte door yemant anders, aen devoorfz Keur-meefters doenj of gedogen gedaen te wer- den eenige refiftentie , op de boete van vijftigh guldens.                ■               . . Gelijck dan ooek de Keur-meefters niemand c fullen mogen yerfchoonen, of conniventie ple- gen, 'czy in het doen van de voorfz viiitatie, 't zy in het bekeuren van de Contraventeurs, die fyiöuden mogen bevinden» op gelijcke boete. Ende dit alles onvermindert de vilitatie ende nakeur, de welcke van de voorfz Steen, Pan- nen en Eftricken fullen mogen werden gedaen, by de refpe&ive Keur-meefters in de Steden van defe Provincie, wervvaerds de voorfz Steen, Pannen en Eftricken fullen wefen verfonden. En een eynde defe Onfe Ordonnantie wel én behoorlijck moge werden ach tervolgt, hebben Wy gelaft en geauthorifcert, laften en authori- feren midts defen deiBurgermeefteren ende Re- geerders van de refpe£Hvc Steden, onder wek- kers reiïört van Verpachtinge de voorfz Steen- plaetfen enPanne-backeryen zijn gelegen,cwee ofdrieHooft-mannen overyederquartier, uyt degequalificeerfte en bequaemfte Luyden van de voornoemdeNeeringe te kiefenen teftellen, dewekke op alles , dat tot welftandt van de voorfz Neeringe fal dienen., volgens deiê Onfe Ordonnantie, behoorlijck reguard fullen ne- men, ende van den geenen die fullen bevonden werden de felve gecontravenieert te hebben, metaiïiftentie van den Officier, onder wekkers Jurifditlie de Contraventeurs woonachtig zijn, fonder eenige conniventie de voorgeftelde boetemet gemoede, of door parate Executie af vorderen.

placaet 7 vPaer by wedergepermitteert werdt den uytvoer "van de Hoppe, in date den dertighften Juliifefiien hondert negen en tnegentigh.

E Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geenen die de- fen fullen fïen of hooren lefen, Salut ; 2W» te wefen: Alfoo Wy by Onfen Placate van den drie en twintighften Oktober des voorleden jaers ieüien hondert achtentne- gentig verboden hebben allen uytvoer van Hop- pe uycdefe VereenighdeNederlanden, en het reiïört van de Generaliteyt, zedercdien tijdt de fchaersheytenduyrte van de Hoppe tengroot- ften deelen is komen te cefTeren} S o o Is't : Dac Wy goedtge vonden hebben het voorfchre- ve Ons Piacaet van den drie en twintighften Oftober des voorleden jaers wederom in te tree- ken , en den uytvoer van Hoppe te permitteren en open teftellen, gelijck Wy die permitteren en Open ftelkn midts defen. Ende op dat een yegelijckdien,het foude mogen aengaen, hier van kennifle mogen hebben , ontbieden ende verfoeckenWyde Heeren Staten, Stadthou- deren, Gecommitteerde Raeden, en Gedepu- teerde Staten van de refpeftive Provinciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren vande- IV. Deel.

fel re Landen, dat fy defe Onfe Publicatie van ftonden aen alommedoen verkondigen, publi- ceren ende affigeren inallePlaetièn daer fulcks noodigh wefen fal , en men gewoon is foodani- ge publicatie en affixie te doen: Laften en bevee- len voorts de Raeden ter Admiraliteyt, Advo- caten Fifcael, en allen anderen Officieren en Ju- fticieren , onder Onfe gehoorfaemheytftaende» haer hier na te reguleren, wantWy fulcks alfoc* ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden heb-i ben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteerc ter Vergaderinge van de hoogh-gemelde Hee- ren Staten Generael, in den Hage den dertig- ften Julii feftien honderdt negen en tnegentigh.' Wasgeparapheert, JohanBecker, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh-gemel- de Heeren Staten Generael. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Ca- chet van hoogh-gemelde haer HooghMog op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papie- ren Ruy te.

8 F

Tlacaet

ΐ,;ν

-ocr page 1408-

ι ο 86 Pkcatenen Ordonnantien. ι ο: Boeck. 9. Tit, Fkcaet, 'verbiedende het vermengen van Hennip onder Vlas, in date den vvjftierh ! ;' ' den Juguflifeflien hondert negen en tnegéntigh·                                                  f nenhuyfe mochte hebben Hennip-ponden od- gemacckt als Vlas-ponden, defelve binnen acht dagen los te maecken} inrerdiceren en verbie- den verders opgelijckepcenealsvoorenjeerngê Hennip-ponden met Vlas-ponden te vermen- gen , offoodanige vermenghde Ponden telcöö" pen, verkoopen of leveren·, behoudelijckjdac den Kooper of Verkooper%h metËedetxpui> gerende van diredTelijck ofte indire&elijckgeen" ordre tot die vermenginge te hebben gegeven noch daer van geen kenniile gehadt te hebben' vandevooriz poenen en ftrafren fal weien geli- bereert. Ende opdat hier van niemandceénigeigno- rantie kome te pretenderen , ontbieden en ver- foecken Wy de Heeren Staten, Stadthouderen, Gecommitteerde Raedenen Gedeputeerde Sta- ten van de refpe£tive Provinciën, en allen ande- ren Jufticieren ende Officieren van den felven Lande, defen Onfen Placate aenftonds te doen publiceren ende affigeren ter Plaetfen daer men gewoon is foodanige publicatie ende affixie te doen, alfoo Wy fulcksten dienft van den Lan- de, en van de goede Ingezetenen van dien be- vonden hebben te behooren. Aldusgedaenen gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghge- melde Heeren Staten Generael, in den Hage den vijftienden Augufti feftien hondert negen en tnegentig. Was geparapheert, H. Sminia, vt. Onder ftondt, Ter ordonnantie van de felve, Geteeckent, F.Fagel. Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van hooghft gemelde haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt met een Papieren Ruyte.

.

yegelijck wie het foude mogen zijn,# die ten fij-

Tublicatie enWaerfchoumnge, op het floocken en maecken van Brandewijnen, in dateden vijfden Februarii 1700.

E Staten Generael der VereenighdeNe- derlanden, Α Hen den geenen die delen fullen fien of hooren lefen, Salut; 'Doen te weten : Alfoo Wy by Onfen Placate van den ièventienden Oftober feftien hondert acht en tnegentigh,. vermidts de doen- inalige apparente fchaersheydt en duyrte van Granen, goedtgevonden hebben gehadt by pravifie, en tot Onfe nader ordre te verbieden het Brandewijn-maecken en ftoocken van eeni- ge Granen , ende zedert dien tijdt de apparente ichaersheyt en duyrte der Granen eenighiins is vermindert-, Soo Is't: Dat Wy goedtgevon- den hebben aendeKoorn-Brandewijn-branders te permitteren , foo als Wy haer permitteren mits delen, dat fy yeder in haer eygen Brande- rye, en eygen Keiels, voor defen gemaeckt tot het branden van Koorn-brandewijnen, fullen mogen verftoockenalle weecken een half laft Garfte, Haver , Hechte en onbequame Rog- ge, te weten, drie vierdeparten Garfte of Ha- ver, en alleen een vierde-part Hechte en onbe- quame Rogge} behoudelijck, dat de voorfehre-

ve Koorn-brandewijn-branders, alvoorensdaer toe geadmitteert te werden, onder folemneelën Eede fullen moeten verklaren niet meer als een halflaft Garfte, Haver ,*en Hechte en on bequa- me Rogge ter weeck, en daer onder niet meer tenhooghften als een vierde-part flechte en on- bequame Rogge tot Brandewijn te fullen ftooc- ken in haer eygen Branderyen, en eygen albe- reyds gemaeckte Ketels, waer diegelegen fou- den mogen wefen} en om daer van te meer te wefen verfeeckert, verbieden en interdiceren Wy by defen, het maecken van nieuwe Ketels, ofhctftoocken van Brandewijn in defelve, ge- lijck mede dat de voorfz Brandewijn-branders geen meer Garfte of Haver als drie vierde-parten van een half laft ter weeck, en een vierdepart Hechte en onbequame Rogge om te brander^ter Moolenfullen mogen brengen, nochte de Mo- lenaers die aennemen of malen } voorts lullen de Brandewijn-branders, of Stoockers van de Brandewijn, eenige Rogge willende doen ma- len of verftóocken,alvoorens daer van een proe- ve of monfter aen de Magiftracen van de Steden

en

MHMÜÜliMi

-ocr page 1409-

Rakende allerley Commercie en Koophandel in 't gemeen. 1387

en Plaetfen haerder reiidentie, en daer fy van jiieyninge zijn Koorn-Brandewijn te branden* moeten vertoonen, en in gevalle die by de Ma- fiftraette goede werdt geacht om te verftooc- en, fullen fy gehouden zijn de felve tot Back- goedt te laten malen» en tegebruycken,fonder die tot Brandewijn te verftoocken of branden, alles ende yeder poi n£t van d ien op de verbeurte van Ces hondert guldens, te verdeelen een der- depart voor den Aen brenger, een derde - part voor den Officier die de calange fal doen, en een derde-part ten behoeve van de gemeene faecke * werd ende alle Officieren, midtigaders de Pach- ters van het Gemael inde Sredenende Plaerien daer de voorfz ftoockeryenfouden mogen wer- den in het werek gelteldt, gelaft en geauchori- feert, naeuw onderfoeck tegen de Overtreders te doen, de felve te calangeren, en de voorfz boeten, iönder eenige conniventie ofdiflïmu- latie, tegens de fel vete executeren, en te doen executeren j fullende defe Orifeconceiïïe ende difpeniatievan Ons Placactvan den ie eenden- den Oftober feftien hor.dertachten tnegentigh, plaeciè hebben tot den eerften Junii feventien hondert eerftkomende, NieuwenStijL . £nde ren eynde hier van niemande eenige ig- norantie kome te pretenderen, ontbieden ende verfoecken Wyde Heeren Staten, Sradthoude- ren, Gecommitteerde Raden, en Gedeputeer- de Staten van de reipective Provinciën, en allen

anderen Jufticieren en Officieren van den felvert Lande, dat fy defe Onfe Publicatie ende Waer- fchouwingevanftondenaen alommedöen ver- kondigen, publiceren ên affigeren in alle Plaet- fen daer iulcks noodigh weien fal, en rrièn ge- woon is foodanige publicatie en affixietedoen: Lallen ende beveelen oock de Raeden ter Ad- miralireyt, de Advocaten Fifcael, ende allen anderen Jufticieren en Officieren,; onder Onfe gehoorfaemheyt ftaende, midtfgadersdén Ad- miraels, Vice-Admiraels, Capiteynen* Offi- cieren en Bcvelhebberen, defe Onfe Publicatie en Waerfchouwinge na te komen, en te doen nakomen , procederende en doende proce- deren tegens de Contraventeurs van dien, fon- der ooghluyekinge , faveur diillmulatie ofte verdragh, want Wy fulcks alfoo ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingeze- tenen van dien betonden.hebben te behooren. Aldus gedaen en gearrefteert ter Vergaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael» in den Hage den vijfden Februarii feventien hondert. Wasgeparapheert» E.defVeede,vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de hoogh- gemelde Heeren Sraten Generacl, Geteeckent, F.Fagel, Zijnde op het fpatium gedruckt het Cachet van hoogh-gemelde haer Hoogh Mog. opeen rooden Ouwel, overdeckt met een,Pa- pieren Ruyte.

Publicatie tegens denuytvoer van Granen in eenige dëelen verandert, in date den tweeentwintïghflenFebruarit17oo.

DE Staten Generael der Vereenighde Ne- derlanden, Allen den geienen die de- fen fullen iien of hooren lefen, Salux *, tDoen te weten\ Alfoo Wy byOnien Placate van den feftienden O&ober feftien hon- dert acht en tnegentigh, by provifie en totOnfe nader ordre, hebben geinterdiceert en \?erbo- den den uytvoer van Granen,te weten, van Tar- we, Garfte,Rogge, Boeckweyt, Haver, Spelte, Erweten, Boonen, uy t defe Vereenighde Ne- derlanden, enhetreftbrt van de Generaliteyt, endedoenmaligeduyrte en apparente fchaers- heyt der Granen eenigermaten is verminderdt, Soo Is't : Dat Wy goedtgevonden hebben het voorfz OnsPlacaet van den feftienden Oc- tober feftien honderdt acht en tnegentigh in foo verre te veranderen j dat Wy den uytvoer van Haver, Erweten, Boonen en gepelde Garfte hebben open gefteldr, foo als Wy die open ftel- lenmidtsdefen} en voorts vaft geftelt» dat by provifie ial werden gepermitteert en toegeftaen aen allen en een yegelijck, die eenige Granen van buyten fullen inbrengen in de Vereenighde Nederlanden , of het reflort van de Generale ceytj omdehelftevandeGranen, die na dato VandePublicatiedefes, van buyten fullen heb- hen ingebraght, wederom te mogen uytvoeren opOnsPafport, hetwelckeby Ons fal werden verleent, op behooriijck bewijs vandequanti-

tey t der Granen, die van buyten ingebraght ful- len zijn, Ende op dat een yegelijck dien het foude mogen aengaen, hier van kenniflè mo- ge hebben $ ontbieden ende verfoecken Wy de Heeren Sraten , Stadthouderen , Gecom- mitteerde Raeden ende Gedeputeerde Sraten van de refpeitive Provinciën , ende allen an- deren Jufticieren ende Officieren van deielvc Landen, dat fy defe OnfePublicatievanfton- den aen alommedöen verkondigen, publiceren en affigeren in alle Plaetfen daer fulcksnoodigh weien ial, en men gewoon is foodanige publica- tie er.de affixie te doen: Laften ende beveelen oock de Raeden terAdmiraliteyt, de Advoca- ten Fifcael i en all en anderen Officieren en Ju- fticieren, onder Onfe gehoorfaemheydt ftaen- de, haer hier na te reguleren ,* want Wy fulcks ten dien fte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben alfoo te behooren. Aldus gedaen ende gearre- fteert ter Vergaderinge van de hooghgemelde Heeren Staren Generael, in den Hage den twee en twintighften Februarii feventien honderdt. Wasgeparapbeert, S.L.Gockinga , vt. On- der ftondt, Ter Ordonnantie van de ièlve. Geteeckent, F. Fagel. Zijnde op 't fpatium gedruckt het Cachet van hooghgemelde haer Hoogh Mog, op eenen rooden Ouwel, over* deckt met een Papieren Ruyte.

Vnbll·

S F 2

-ocr page 1410-

1388 PiacatenenOrdonnantiea io.Boeck,* 9.T1LV Publicatie jj waer by den uytvoer van de Granen weder wrdt open gefieldt, in date dentwee entwintighfien September \-joq.

Jvoor den ffteienden OcÏober feftien honderdt acht en tnegentigh zijn open en gepermitteert geweeft. En op dat een yegelijck die het ioude mogen aengaen, hiervan kenniffe moge hebben ontbieden en verfoecken Wy de Heeren Staten' Sradthouderen, Gecommitteerde Raeden , en Gedeputeerde Staten van de refpedtive Provin- ciën, en allen anderen Jufticieren en Officieren vande felve Landen, dat fy defe OnfePublicatie van ftonden aen alomme doen verkondigen, pu- bliceren en affigeren in allePlaetfendaerfulcks noodigh wefen fal, en men gewoon is foodanige publicatie en affixie te doen : Laften en bevee- len oock de Raden ter Admiralitey t, Advoca- ten Fifcael, ende allen anderen Officieren ende Jufticieren onder Onfe gehoorfaemheyt ftaen- de, haer hier na te reguleren, wantWyfuIcks ten dienfte van den Lande, en ten beften van de goede Ingezetenen van dien bevonden hebben alfoo te behooren. Aldus gedaen en gearre- fteert ter Vergaderinge van de hooghgemelde Heeren Staten Generael, in den Hageden2 2. September j 700. Was geparapheert,/*. B. van lïcede, vt. Onder ftondt, Ter Ordonnantie van de felve. Geceeckent, F.Fagel. Zijnde op 'c fpatium gedruckt het Cachet van haer Hoogh Mog. op een rooden Ouwel, overdeckt meteen Papieren Ruy te.

DE Staten Geherael der Vereenighde Ne- derlanden i Allen den geenen diedefen fullenfien of hooren lefen, Saltjt ; 'Doen te weten: Alfoo Wy by Onfe Pla- caten van den feftienden en fevenrienden O&o- ber des jaers feftien honderc acht en tnegentigh, vermidtsdedoenmalige fchaersheyt, endage- lijcks toenemende duurte van Granen, foo in defe als in andere Landen, genoodtfaecktzijn geweeft den uytvoer van Granen, als mede het branden van Brandewijn van Granen te verbie- den } en alfoo door de goede GewaiTen van het voorleden, en van dit loopende jaer onder Go- des zegen de voorfchreve fchaersheyt en duyrte feer merckelijck is vermindert, en vervolgens celïèren de redenen die Ons tot het doen van de voorfz verboden hebben bewoogen; Soo Is't : DatWy goedtgevonden hebben de voorfchre- ve Onfe Placaten van den feftienden enfeven- tienden October des jaers feftien honderdt acht en tnegentigh, en allen anderen zedert gevolgt, waer by den uytvoer van Granen, of het bran- den van Brandewijn van Granen werdt verbo ■ denofgelimiteert, wederom in te trecken, en den uytvoer van Granen, ende het branden van Brandewijn van Granen open te ftellen ende te permitteren, gelijckWy die open ftellen ende permitteren midts defen, in dier voegen als die

Siet oock 't geen noch tot defen Titul dient Groot Placaet-boeck derde Deel, Fol. 1369. & feqq^

HET ELFDE BOECK, 4 Behelfende O&royen tot bedijekinge cq droogh- maeckinge van Polders en Ploffen.

tymuyden, tot het bedijcken van eenige uyt- April'i6$$. dende, dat fy Supplianten, confidererendeden defolatenStaetvande Veen-Ambachten, ende onder dien van de Landen gelegen onder het Heylige Geeft Poldertje, tuffchen. de Heere- weghende Dijckagien van de Waffenaers-Pol- der ten Ooften, de Heylige Geeft Laen ten Zuy- den,de oude Wateringh tenWeften, endede Drecht ten Noorden, onder de voorfz Ambag- ten , te famen groot omtrent wel tweehondert margen, dewelcke vooreen gedeelte, irntsae uytveeningen, albereydtsdoor armoedeotver- fterf van fommige Perfoonen geabandonneert en verlaten waren, ende by verder verloop van tijdt, tot groote ruine en defolatie van de voor- fchreve Ambachten, verdergeabandonneerde- ftonden te werden, ten ware daer inneby pe- dijekinge en drooghmaeckinge tegenwoordig!» wierde voorfien, want dat by "verder verloop van tijdt, geen genoeghfame Aerde te vinden foudezijn, om een bequamen ende fumianten Dijck te konnen ftaen> datdeprincipaeUteen

OBroy voor die van Rijnfaterwoude en L geveende Landen, ïndatedenfefiienden E Raed-Penfionaris heeft ter Vergade- ringe gerapporteerc de confideratien en advis van de Heeren haer Ed, Groot Mog. Gecommitteerden, hebbende, in gevolge en tot voldoeninge van der fel ver Re- folutie Commiflbriael van den negenden defer loopende maendt", geëxamineert de confidera- tien van de Heeren haer Ed. Groot Mog. Ge- committeerde Rae'den, en Raeden en Meefters van de Reeckeningen van haer Ed. Groot Mog. Domeynen, en Dijckgrave en Hooge Heem- raedenvanRhijnlandt-, geformeert op de Re- quefte by of van wegen Anna Catharina de Re- neffi, Vrouwe Douariere van Warmont, als Moeder en Vooghdeffe van Anna Hendrina van Waflenaer, nagelaten Dochter van wijlen Jo- hanvanWaffenaer, in fijn leven Vryheere van Warmont, &c. Ambachts-VrouwevanRhijn- faterwoude en Leymuyden , mitfgaders Schout en Ambachts-bewaerders derfelver Ambagten, aen haer Ed. Groot Mog. geprefenteert, hou-

-ocr page 1411-

		Behelfende O&royeiï tot het drooghmaken van Poldcrs,&c. 1389
			ermogenfte Ingelanden in'tfelveQuar tier met veele redenen en motiven daer toe gebriiyckr, haer fel ven hadden laten bewegen, omme ver- dere ruine voor te komen , tothetaennemenen belooven van 't felve Werck te fullen bedijcken, drooghmaecken, ende tot Landt te brengen, rnidts daer toe hebbende fbodanigen fa vorablen O&roy, alstotfooeenbefwaerdeen laftige fa- ke behoorde, en dat haer oock tot het maecken envoltreckcnvandenvoorfchreven Dijk mogt werden vergunde den tijde van feven jaren, als die daer toe noodtfaeckelijckvereyffchende,om diewelfuffifant, ende met de minfte koften ge- leydt te konnen werden > buyten welcke de voorfz Ingelanden verklaerden, 'tfelveniette derven of konnen onderftaen, te meer, om dat overyeder Margen wel acht roeden Dijcks, en daer onder groote? Plemp-wereken te maecken fouden zijn j en voorts verfocht, dat haer Ed. Groot Mog. beliefte mochte wefen, haer Sup- plianten 3 ten behoeve van de voorfz Ingelan- den te verleehen foodanigeri vordcrlijcken ende avanragieufen OtTroy, als deuytvoeringhvan foo een werck meriteerde, en fulcks aen de fel- ve toe te ftaen, de voorfz Partyen te mogen be- dijcker#en droogh maecken j wijders over de voorfz te bedijcken Gronden ende aengelegen Landen, die fyom haren Dijck te leggen, en denRinghiloottefchieten, fouden moeten aen ftaen, als mede de weynige Huyfèn, die tot dienfte van de Landeryen daer op il onden, of in toekomende gefteldt fouden mogen werden, te gunnen en verkenen vrydom en cxemptie van Verpondingen, Oor-gelden, Hoorn-gelden, Bczaeyde Landen , Fruyren, Grove Waren, en andere diergelijcke Gemeene Lands Impoii- tien, midtsgaders van den Veertighften Pen- ningh van allerhande verkoopingen en Hypo- thecatien, voor den rijdt van vijf en veertigh jaren, allesintegaennadevoltreckinge van de Dijckagie, en fulcks na dat de eerfte Vruchten daer van fouden zijn getrocken ; in dien ver- ftande, dat de oude Verpondingen fouden wer- den opgebracht en betaeldt tot dato toe dat den Dijck aengevangen foude werden te maecken, endatdienvolgende middelerwijlen den Dijck werdtgemaeckt, (dat met groote enexecffive koften moefte gefchieden,) de Supplianten vryheydt genietende het felve onder de voorfz vijf en veertigh jaren niet en foude werden ge- reeckent, als mede vrydomme van den Impoft vandeBieren , diegeduyrendedevoorfchreve Bedijckinge by de Supplianten, hare Toeficn- ders, Dijekers en Arbeyders gedroncken ende geconfumeerc fouden werden * ende noch voor altoos vrydom van alle extraordinaris heeleen halve Verpondingen, hetzy in plaets van Hon- dertfte, Twee-Honderdtfte, minder of meer- der penningen, ofte hoedanigh het felve oock foude mogen zijn, Voorts oock vrydomme van 't recht van No- vale Tienden, te meer de oude Tienden daer van fouden moeten werden betaeldt, gelijck die van de Waflènacrfche Polder , hier beooften aengelegen, oock hadden moeten, ende oock noch'doen. Eyndelijck vrydomme van des Gemeene		Lands laften van Rhijnlandt, jaerlijcks wer- dende omgeilagen, mede alle voorden tijt van vijf en veertigh jaren als vooren.. Met machten authoriteyt, omme foodanige Ommeflagen, Keurenen Ordonnantien , rot uy t voeringe der voorfz Dijckagie , met alle hec geenedaeraenkleefde, endeeenighfinsdepen- deerde , te mogen beramen, maecken ende her- maecken, (defelvena DijkrechteinRhijn-landc gecoftumeerr) te doen invorderen, uytvoeren en executeren, mitfgaders tot opfichte, onder- houdinge en executie van de voorfchreve hare gemaeckte Keuren ende Ordonnantien te πιο· genftellenDijckgraef, Heemraden, Penning- meefter, en andere noodige Officieren, en(des noodts zijnde) de felve te veranderen endeher- ftellen, en wijders omme Molens, Sluyfen, Ver- laren, Warertochten, Wateringen; Slooten, Weegen, Dijeken, Kaden, Dammen,Hoof- den, Heulen , Bruggen , met het geeiie daer aen dependeerr, by hun felven te mogen ftellen, fteecken, fchieten, leggen, maecken, (endes noodts zijnde) herftcllen , herfteecken , her- fchieten, hedeggen, hermaecken, des dat de decifienvanallequeftienen differenten, midts- gaders de tauxatien van de Landen, die fommi- ge Eygenaers, in gevolge van het Contraélüan de voorfz Ingelandersaen haer niet en mochten willen behouden, als mede van de Landen waer langhsden Dijck foude werden geflagen, ende fulcks ten behoeve van de gemeene Polder fou- den dienen, of moeten werden acngeftaen,fbu~ den ftaen aen den Wel-Edelen Heere Dijck- gracf endeHoogh-heemraeden van Rhijnlandt voorfz, omme Partyen en Gcint§refïêerdcn ge- hoort, de plano afgedaen te werden byarreft, fondereenige provocatie of appellarie j hebben de Heercn van de Ridderfchap en Edelen, mits- gadersde Gedeputeerden van de rcfpecliveSte- den , in den nameende van wegen Burgermee- fleren en Vroed tfchappen van de felve Steden, gcconfenteertenbcwillighr, gelijck haer Edele GrootMog.confenteren ende bewilligen midts defen, dat aen de voorfz Supplianten fal wer- den vergundt voorden rijdt van veertigh jaren, vrydom en exemptievan Verpondingen overal- lede felve te bedijekenè Gronden ende Landen, van den Impoft op de Oor-gelden, Hoorn- hee- ften en Bezaeyde Landen , op de Fruy ten endc Grove Waren, midtigaders van den Veertigh- ften Penningh van allerhande Verkoopingen en Hypothecatien , geduyrende den voorfz tijde van veertigh jaren, dewelcke figh medeexten- deren fullen, ten aenfïen van foodanige aenge- legen Landen, als de Supplianten tot het maec- ken en leggen van hare Dijeken, en uy tfchieten van noodige Ringh-flooten vaneenige particu- liere Eygenaers, .op rauxatie van den voorfz Dijckgraef en Hooge Heemraden van Rijnlanc fullen goede en»noodigh vinden aen te nemen en tegebruyeken, alles ingaende na dat de voorfz Dijckagie fal wefen voltrocken, ende de eerfte Vruchten daer van fullen wefengenooten, in dien verftande, dat by de Schouten ende Am- bachts-bewaerders van de refpeflive Dorpen, daer onder de voorfz te bedijcken Landen ende Gronden gelegen ende gehoorende zijn, fullen moeten

-ocr page 1412-

Flacaten en Ordonnantien. 11. Boeck.

f390 moeten opgebracht en betaeldt werden de oude Verpondingen, dewelcke op de felve uytge- veende en verflaghturrde Gronden en Landen zijnftaende, en tot datódefes vervallen fullen wefen, alsmedevrydomvandenlmpoft op de Bieren, dewelcke, geduyrende de voorichre- veBedijckinge by de Supplianten, hare Toc- fienders, Dijekers en Arbeyders gedroncken fullen -werden; Dat oock aen de voorfz Sup- plianten fal werden geaccordeert het recht van Novalia, midts dat voor de concefïie ten Comp- tokeivaa Noordt-Hollandt jaerlijcks betaeldt fal werden,ten behoeve van de Graefrelijckhey t, drie fchellingen, tot twee grooten Vlaems het ftuck, van yeder te bedijekene margen, ingang nemende feven jaren nade voltreckingevande voorfz Dijckagie. Dat wijders aen de Supplianten fal werden vergunt vrydom en cxemptievan de Co.ntribu- tien van des Gemeene Lands Laften van Rijn- landt of Margen-gelden, jaerlijcks omgeflagen werdende, voor den rijdt van veertigh jaren, of fbo langh als het voorfz Octroy fal komen te fub- fifteren, 'en verder niet, endatdevoorfchreve Supplianten, nade expiratie van het voorfz Oc- troy, wederom ten vollen, of Margen Margens geligpk, de Margen gereeckent tegens fes hon- derdt Roeden, tot onderhoudinge van de Ge- meene Lands laften van Rijnlandt iullen moeten conrribuesen, alsmededat dejudicatureofbe- heeringe van de voorfz te bedijeken H.Geeft- Polder fal moeten blijven aen meergemelde

Dijck-graef ende Hoogh-Heemraden van Rün. landt, aen dewelcke defelvejegenwoordighis, alles niet te min onder die fpeciale conditie, dar- de voorfz Dijckagie binnen den tijde van vijf ja- ren, na de expiratie van het jaerdaer inne her. voorfz OdTrroy verleende is^ lal moeten wefen voltrocken en geflooten, oppcene van tever- liefen het effect van alle de voorgeroerde gra- tiën, vrydommenen conceffien. Verklarende, ordonnerende en ftatuerendc eyndelijck, dat alle queftien endifferenten, de welckeruflchen de Supplianten onderlinge, of metandere, de te doene Dijckagieraeekende, daerover fouden mogen ontftaen, midtfgaders de tauxatie van de Landen, dewelcke tot defe Dijckagie by de Supplianten fouden mogen wer- den gerequireert, aengenomen ende geconfu- meert, fullen werden gefteldc en gelaten, ge- lijck de felvegefteldt ende gelaten werden midts defen, aen de kenniffe ende judicature van den Dijck-grave ende Hooge Heemraden van Rijn- landt voornoemt j authorifërende de felve, om Partyen en GeintereiTeerden, ten wederzijden gehoordt, de voorfz queftien en differenten fommarieende de plano aftedoen, endete de- cideren , foo als in recht, reden en billkkheydt fal bevonden werden te behooren, en dat alles fondereenige provocatie enappellatie; enful- len hier van ten behoeve van de Supplianten Brieven van O&roy in behoorlijcke forme ver- leent werden.              ·             1

Offiroy tot bedijckinge van het Geefi-polderken 3 in date dm em en tmntighfienju' lufeventien honden.

lieven te confenteren en toe te ftaen, en de Sup- plianten daer toe te verlenen vrydom en exemp- tie van Verpondingen over alle defelve te be- dijeken Gronden en Landen, van den Impoft op de Oor-gelden, Hoorn-beeften enBezaey- de Landen, op de Fruyten en Grove Waren* midtfgaders van den Veertighften Penning van allerhande Verkoopingen en Hypothecatienji alles voor den tijde van veertig jaren, in te gaen na dat de voorfz Dijckagie foude wefen voltroc- ken, ende de eerfte Vruchten daer van fouden zijn genooten* in dien verftande, dat by den voornoemden Schout ende Ambachts-bewaer- ders fouden moeten opgebracht en betaeltwer- den de oude Verpondingen, die tot dato van c verkenen van het O&roy vervallen en onberaeit fouden mogen zijn, fonder dat haer Ed. Groot· Mog, daer by hadden gelieven te laten influe- ren, en andere hare Gemeene Landrs ImpoH- tien.                                                  ν χν* Mede dat haer Ed. Groot Mog. tenrefpette van der felver Domeyncn» de Supplianten wel hadden gelieven re accorderen het regt van IN 0- valia, midts dat voor die conceflle ten Co^P" toire van Noordt-Hollandt jaerlijcks betaeldt ioude moeten werden ten behoeve vandeGrae - felijckheydt, drie fchellingen rot twee grooten het ftuck van yeder te bedijeken Merge, daer nochtans de oudeTienden aen de Eygenaersder

E Raedt-Penfionaris heeft ter Vergade- ringe gerapporteert de cbnfideratien en 't.advis van de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden, heb- bende, in gevolge en tot voldoeningevander felver Appoinctement Commifforiael van den veertienden Mey laetftled en , geèxamineertde advifen van haer Edele Groot Mog. Gecommit- teerde Raeden, de Raeden en Meefters van de Reeckeningen van haer Ed. Groot Mog. Do- meynen, midtfgaders van Dijck-graef ende Hoogh-heemraeden van Rijnlandt, geformeerc op de Requefte aen haer Edele Groot Mog. ge- prefenteert by Anna Catharina de Rcnefle, Vrouwe Dauariere van Warmont, als Moeder en VooghdefTe van Anna Hendrina van Waffe- naer, nagelaten Dochtervan wijlenJohanvan WaiTènaer, in fijn leven Vryheer van War- mont, Ambachts-vrouwe vanRijnlaterwoude en Leymuyden, midtfgaders Schout ende Am- baehrs-béwaerdersder iel ver Ambachten, hou- dende dat fy Supplianten aen haer Ed. Groot Mog. hebbende geprefenteert gehadt Requefte, om te mogen bedijeken en droogh-maeckende Gronden en Landen in het Heyltge Geeft-Pol- derken, onder de voorfz Ambachten gelegen, groot omtrent twee honderdt Margen, fy Sup- plianten van ter zijden hadden verftaen, dat haer Ed. Groot Mog. 't felve Oftroy hadden ge-

-ocr page 1413-

			)ghmaken van Polders, &c 1391 Ten derden, aengaende de betalinge van des Gemeene Lands van Rijnlandts laften, verfog- ten de Supplianten, dat fy.na, 't verloop van de vryejaren, in \ Qérroy gementioneert, voor foo veel de Landen onder het Ambacht Van Ley- muyden aengaer, te mogen volftaen met te be- talen het Marge jegens acht hondertroeden, ge- lijck dat Ambacht vanoudts akoosgebruyeke- lijck was geweeft.                             H-.-.,,:--v Ten vierden, dat by haer Ed. GrootMog.de Supplianten in plaecfè van vijffeven jaren, toe vokreckinge van hare Dijckagie, ten opfïchte fware Dijeken te maecken waren, en de Gron- den van den onderften Darry foo wel niet gefuy- vertfouden konnen werden, wefènde echter fy Supplianten te vreeden, in gevalle het anders haer Ed Groot Mog. goede geliefte niet moch- te zijn delaetfte twee jaren aen haèr veertigh ja- rigen vrydom te laten valideren. Ten vijfden en laetften, dat haer Edele Groot Mog. haer Supplianten geliefden te aiuhorifè* ren, omme foodanige Ommeflagcn, Keuren en Ordonnantien, over denRingh van harcDijcka- gie, met het geen daer aen dependeert, te mo- gen maecken, alsfyluyden van tijdt tottijtfou- den dienftigh en noodigh vinden, als mede om- me Dijckgraef, Heemraden, Penningh-mee- fter en andere Officieren te mogen ftellen, foo en in fulcker voegen, als by Oclroy foojn 't re·- gard van de Wailenaers Polder » Drie-man s- Polder, en andere meer, by haer Edele Groot Mog.wasgedaen. Blijvende niet te min de voorfz Landen onder hetopper-gefagh ende directie van het Dijck- graefichap van Rijnlandt, daer onder de feive jegenwoordigh waren hoorefide, en dat mede privative de decifien van alle c[ueftienendiffe- renten, foo onder de Ingelanden als anders, midefgadersdetauxatie van de Landen, fullen ftaen aen den Dijck-grave en HoogeHeemrae- denvanRijnlandti omme partyen en Gein f c- reiTeerdens gehoort, de plano afgedaen te wer- den , fondcr eenige provocatie of appellatie. Waer op gedelibereerdt zijnde, isgoedtge- vonden en verftaen, dat het voorfchreve Oclroy in foo verre fal werden geamplieert ende gealte- reert, dat aen de Supplianten in plaers van vijf jaren, fal werden vergunt den tijdt van feven ja- ren, tot het voltrecken van de voorfz Dijcka- gie. Ende dat de felve fullen werden geauthori- feert, om foodanige Omilagen, Keurenende Ordonnantien, over den Ringh van hare Dijc^· kagie, met het geene daer van dependeert, te mogen doen en maecken, als Cy van tijdt tot tijdt fullen dienftigh ende noodigh vinden, als mede dm te mogen ftellen Dijck-grave,Heem-raederi* Penningh-meefter, en andere Officieren. Eyndelijck, dat de Supplianten tot een recog- nitie aen de Graeffelijckhey t, in plaers van drie fchellingen alleen fullen betalen anderhalve fchellingh, tot twee grooten hetftuck'sjaers, van yeder Merge die bedijekt werden,
		Behelfende Oétroy.en tothet dro« fel ver echter fouden moeten werden voldaen en opgebragt, gelijck oockin de WafTenaersPol- der gedaenwierdt. Belangende des Gemeene Lancfrs van Rijn- lands lallen of Margen-gelden, jaerlijcks o mge- ilagen werdende, dat haerEd. Groot Mog. daer van infgelijcks hadden gelieven te verleenen vrydom voor den rijdt van veerrigh jaren,of foo lange als het voorfz Octroy foude komen te fub- fifteren, en dat de Supplianten nadeexpiratie van-het voorfz Octroy wederom ten vollen, of Mergen Mergensgelijck, de Merge tegerisfes honderdt Roeden» tot onderhoudingevande Gemeene Landslaften, ibuden moeten cdntri-i bueren (daer nochtans van allen ouden rijden de Landen onder het DiftricÏ van Leymuyden jegens acht honderdt Roeden het Mergen, in Rijnlands Mergen-.gelt waren gereeckent) aen- gaende dat by der Supplianten voorfz Requefte verder verfocht zijnde aurhorifatie ende machr, omme foodanige Ommeflagcn, Keuren en Ör- donnantien over den ringh van haer Dijckagie, met'ε geen daer aen dependeert, te mogen ma- ken , alsfyluyden van tijde tot tijdt fouden dien- ftigh en noodigh vinden, als mede omDijck- graef, Heemraden , Penningh-meefter en an- dere Officieren van de voorfz Dijckagie te mo- gen ftellen, hadden fy Supplianten niet konnen verftaen, dat by haer Ed. Groot Mog. daer van in 't verleende Oétroy eenighfins was gemen- tioneert. Alsmede dat by haer Ed. Groot Mog. foude zijn verftaen, dat by hun Supplianten de voorfz Dijckagie binnen den tijdt van vijfjaren na de expiratie van het jaer, in'cweleke hetOclroy verleendt foude zijn, foude moeten wefen vol- trocken, op poene van'e effect van het OtTrroy tefullen verheien, daer echter de Supplianten merckelijck voordeeliger foude zijn, daer toe fevenjaren te mogen hebben, foo keerden fy Supplianten haer riochmaels aen haer Ed. Groot Mog. onderdanighlijck verfoeckende, dat haer Ed. Groot .Mog. goede geliefte zy , onder der fel ver te verleenen Oclrroy te laten influeren. Eerftelijck, onder de vrydom van des voorfz Gemeene Lands Impoiitien, en andere dierge- lijckeGemceneLands Impofitien of andei fins, iti plaetfe van andere diergelijcke, alleen vry- dom van den Impoft van den Turf, binnen de Dijckagie vallende, en geconfumeerr werden- de, gelijck onder die generale terme der felver onder de WafTenaers Polder is gecpmprehen- deert.         byoS^o Άί-' Ten tweeden, aengaende haer Edele Groot Mog: Domeynen, dat defelve geliefden te ver- klaren , dat de Supplianten niet konnende ge- nieten vrydom van de Tienden over de voorfz te bedijeken Landen, oock niet gehouden ful- len zijn de voorfz fchellingen per Marge te beta- len , gelijck haer Ed. Groot Mog. by der felver Refolutie van dato den feventienden Augufti feftier. hondert een en tnegentigh, ten reguar- de van die van de WafTenaers Polder hadden ge- lieven te verftaen.
					Offroy
				1.

-ocr page 1414-

1392             Placatcn en Ördomiantien. 11 .Boeck; OBroj by de Edele Groot Mog. Beer en Staten <van Bollandt en Weft-Vrieflandt v(

zyde van'de "Dorrekade, in de Ambachten van Sevenhuyfen-> ZuydWaddmx-veen\ Mo " dreehtenNieuvuer-kerch&c. in date denderti^hflenjuliiiy00.

de Noordc-zyde daer tegens komende: Dac ie genwoordigh wel in deliberatie was hec ver" foeck van die van Haferswoude, ende eenieè aengelegen Ambachten, omme te hebben een favorabelOaroy ,tot het droogh-maecken van de laetft-gemelde Plaffen, maer te duchten was dacdePlasvanSevenhuyfen, ftaende tegens de Dorre-kade, een affchrick foude geven, van in de gemelde droo'gh-maeckinge te participeren · dac oock in allen gevalle defe Sevenhuyfiiche Plas, op figh felfs geconfidereert, wegens de groote ilagh van Water, feer fchadelijcken be- kommerlijck wasj dac die van Sevenhuyfen, eenige jaren geleden , wel hadden veribeht oa roy tot hec droogh-maecken van delaetft- gemeldePlas, maer dac haer verfoeck relatif was toe een concepc van Admodiatie , zijnde vaneen diep onderfoeck, ende vol bedencke- lijckhcydc; dat hec oock zedert eenigen rijSc onvervolght was gelaten} dat Burgermeefteren en Regeerders der Stadt Rotterdam, over de koften aen de gemelde Dorre-kade gefpendeerc . werdende, in proces wefende tegens hec Hoog- Heemraedtfchap van Schielandc, ende tegens de Stadt Gouda, en ter dier faecke furcheance tegens den ommeflagh van hetHoogh-Heem- raedfehap hebbende geobcineerc, voor de cwee- demael op den vijftienden Januarii laetftleden hadden geconfenteert in de verfchuyvinge van de felve furcheance, enckelijck in confideratie van defe bekommerlijcke conftitutie van Schie- landt, maer figh daer in geenfïns konden vol- doen, dewijle het Water, na alle apparentie, veel eer door de Wilde Veenen, ter zijden de voorfz Dorre-kade foude doorbreecken, als door de Dorre-kade felfs: Dac fy gefamentlijc- ke Vertoonders vervolgens , ten aenfien van het intereftvan den Staet in het gemeen, ende oock van hare Steden ende Ingezetenen van dien in hec byfonder, hare gedachten wijders hadden laten gaen, of, en wat van hare zyde, coc voorkominge van foo groote fchade ende mine, foude konnen werden gecontribueerc* geen beeer middel hadden weren te vinden > 4ls van Ons te verfoecken een favorabel 0£croy> coc hec droogh-maecken van de gemelde foo ge- naemde Sevenhuyfenfche of Zuydc-plas > om alfoo niec alleen het gemeene Lande van Schie- landt van de flagh van die Wateren ce bevrijden maer oock een encouragement te geven tot het droogh maecken van de andere Plaffen, ende voorts verfoecken Ons O&roy tot hecdroogh maecken van de Plaffen , gelegen tuffchen de Dorre-kade, van den Dohderdam af, tot de Gouwe toe, de Goudt-kade, de Moordtfchc Veen-wegh cnde de KortlandtfcheWegh, de Boiiel-Wegh , de Groene-wegh, de Zuyd- eyndfche en Noordeyndfche-Wegh van Seven- huyfen , en de Moerfche zijd- wegh, te Zuyden de Vaert, leggende van de Rotte naden Don- derdam, foodanigh, dat de felve Vaere onder

D

E Staten van HollandtendeWeft-Vrief- landc, T)oen t$ weten : Alfoo Ons vertoonde is by Burgermeefteren ende

Regeerders der Steden Gouda ende Rotterdam, dat fy al over veele jaren met feer groote bekommeringe waren aengedaen over het toenemen van de Binnenlandcfche Wateren enPlafièn, foo van de geenedie tegens Schie- landt aen ftonden j als die gcene die in Schie- landt felfs wierden gevonden; dat bezuyden de Ooft- kade van SeghwaertiegensSchielandtaen ftondcde Binnenweghfche Polder, op Schie- landt uytwaterendei, dat aen de Noordc-zyde vande Ooft-kade, ende van geheelSchielandt ftonden de Wateren van Benchuyfen, Hafers- woude, Noord-Waddinghs-veen, en andere Ambachten, alle in een geloopen * dat de Oofr- kadedevoorfz Binnen weghlche Polder van de laetftgemelde Wateren feparerende > onlanghs op het poin£t was geweeft o m door te breecken, en voortaen met feer fware koften naeuwlijcks behoudenfoudekonnen werden -, dat in Schie- landt , fejfs onder de menigh vuldige uy tgeveen- de Gronden, de voornaemfte was de foo ge- naemde Sevenhuyfche of Zuyd-plas, nu mede gemeen mee hec Water van eenige omleggende Ambachten; dac defe Haferwoudcfche en Se- venhuyfenfche PlaiTen van malkander wierden gefepareert door de Dorre-kade , zijnde van een excefïïf fwaer onderhoudc, ende door de Bijeken van de Wilde Veenen, zijnde van lich- te ftof opgeleydt, ende by yeder ftorm in het iiyteerfte gevaer om door te breecken ·, datge- neralijck de Wegen ende Kaden, in ende om defe Diftric"tcn leggende, vanjaercot jjaer, en byfonderlijckindirlaetftejaer, foodanigh wa- ren afgenomen, dacnietlangh inwefenlouden konnen blij ven, temin, in confideratie dat de felve niet fonder feer fware koften konden wer- den gehouden} dat verre hec grootfte gedeelte derOpgczetenen daer omtrent verarmt» ende over fulcks, foo veel haer aenparc belanghr, daer toe onmachtigh zijnde, hecniecdoenlijckwas delaft der Ingelanden, die noch eenighfins in ftaec waren, foodanigh te verdubbelen, alsno- digh foude wefen, om de porcie der onvermo- gende te fupplerenj dac boven dien geduyrigh noch geveendt, ende op veele Plaetfen door de ilagh van het Water mogelijck immers foo veel geruineertwierdt; datgevolgelijck niecanders was te gemoec te iien, als het in een loopen van allede boven-gemelde groote Plaffen, cocon- noemelijcke fchade , ende genoeghfaem irre- parabel verderf van geheele Diftri£ten, ten wa- re hec felve door hec uycmalen der voornaemfte Plaffen op het fpoedighfte wierde geprseve- nieert-, dac wel cot het uycmalen van de Binnen- weghfche Polder van Seghwaerc een Ottroy was verleende, maer toe noch toe van geen ef- fect wierdtgehoordtj apparentelijck vooreen groot gedeelte uyt vreefevan deAVateren, aen

-ocr page 1415-

"       *                                           Α     '""V                                 " Behelfende Octroyen tot het drooghmaken van Polders.&c. 1395 dcfe droogh-maeckinge niet foude. zijn begre- I voorfz Ringh gelegen, en de Ackers daervan pen, envejvolgensdataen de Vertoonders, of j overigh, en dxe te gcbruycken byendeaendc

omtrent gelegen Landen , Kaden, Slootenen Water-tochten, die daer toe, als mede tot de uytwateringe van de Moolens van nooden fou- den mogen zijn, mïdts de Eygenaers van dien, en van gelijcken noch allen anderen, die door de voorfz Wercken eenige fchadeofte ihtereil fouden mogen komen te lijden, daer van in alle redelijckheyt werdende gecontenteert, en dat Wy geliefden haer Vertoonders van alle het iel-

wel.aen de Participanten van defe Droog-maeo kerye, der fel ver Erven en Nakomelingen, of het recht verkrijgende, mochte werden gecon- cedeert vrydom ende exemptie van de Verpon- dingen over alle de te bedijcken Landen ende Gronden, ende de Huyfen daer innegelegen} wijders mede vrydom van de Oor-gelden ende Hoorn-gelden, van den Impoit opdeBezaey- de Landen, op de Fruyten ende Grove Wa·

ren, midtfgaders van den Veertighften ende I vefavorabelijck te verkenen en doen depefc.he TachtighftenPenningh van alle Vcrkoopingen ' ren Brieven van OcTroyin forma* Soo Is'x

Dat Wy defaeckeen het voorfz verfoeck over- wogen hebbende, en genegen wefende ter bee- de van de Vertoondérs, na ingenomen berichr, midtfgaders de confideratien en advis van Onfe Gecommitteerde Raeden , deRaedenenMee- fters van de Reeckeningen overÖnfeDomey- nen, midtsgaders Dijck-grave en Hoog-heem- raeden van Schielandt, uytOniê rechteweten- fchap, fouveraine macht ende authoriteyt, de Vertoonders, midtsgaders hare Succeflèurs in officia^ der fel ver Participanten , hare Erven en Nakomelingen, midtsgaders haer recht ver- krijgende , geauthorifeert ende geoftroyeerc hebben, authoriferen ende oclroyeren haer by defèn, omme alle de Wateren, inentufïchen de voor-verhaelde Diftriclen gelegen, te mogen doen uytmalen, droogh maecken , beiluyten en bedijcken, mitfgaders tot dien eynde te mo- gen aenvaerden en aennemen alle de Wateren en Gronden, Ackers en Landen , leggende in de voorfz Diirriften uytgeveent, verilachturft, en Ons gecedeert, midtfgaders alle verdere Gronden, die bereydts verilaghturft, onrgront, en tot Water gemaeckt zijn, als oock de Lan- den, Ackers, Huyfenen Schuyren daer ontrent gelegen, die de Supplianten tot het maecken van hare Dijeken, Kaden, Moolens, Slooten, Watertochten en Uytwateringen noodigh ful- len hebben, mits de Eygenaers van dien, ende van gelijcken oock alle andere,diedoorde voor- fchreve Wercken eenige fchade of intereft fou· den komen te lijden, daervan in alle redelijck- heyt contenterende. Geven en octroyeren voorts de voorfz Ver- toonders, tot faciliteringh van het voorfchreve Werck, voorden tijdt van veertigh jaren, vry- dom en exemptie van de ordinaris Verpondin- gen over allede ièlve te bedijcken, uytgeveende en verflachturfde Grondenen Landen, of noch uytteveenen ente yerflachturven Gronden en Landen, midtfgaders van foodanige Huyfèn, die door het aftappen en uytmalen van de voor- fchreve Wateren afgebroocken of vernietighc fullen werden} des dat voor het ingaén van de felve vrydom ia.1 moeten werden geformeerteen pertinente Lij fte of Memorie van deMergenta- len, die de voorfchreve vrydom fullen genie- ten, midtfgaders van de fo mme van het beloop van de voorfz Verpondingen , ende het felve ter Financie van haer Edele Groot Mog. over- gebracht , voorts mede van den Iropoft op de Oor-gelden , Hoorn-gelden , Bezaeyde Lan- den» Koehouders Sout, ende Grove Waren, midtfgaders van-de VeertighfteenTachtighfre % G                      Pen-

en Hypothecatien, ende alle het ièlve mede ten aeniien van foodanige aengelegene Landen, als tot het maecken en leggen der Dijeken, ende ichieten van de noodige Ringh-ilooten goede endenoodighgevondenfoudcwerden, vanee- nige particuliere Eygenaers, op tauxatie van Dijck-Graefen Hoogh-Heemraeden van Schie- landtaen te nemen en tegebruyeken, alles voor den tijdt vaaveertigh jaren, 'm te gaen naerdat de voorfz Dijckagie foude wefen voltrocken, endede eerfte Vruchten daervan fouden wefen genooten, en na de expiratie van de veertigh jaren, vrydom van de helft der voorfchreve Verpondingen; wijders vrydom van den Im- poft op de Bieren, dewelcke geduyrende. de bedijekinge by de Bedijckers , Toenfienders en Arbeyders fouden werden gedröncken> als oock het recht van Novalia, onder een fortable recognitie, naer den tijdt van fevenöftmeer ja- ren in re gaen, midtsgaders vrydom van de Graeffelijckheydts Tollen, voor den tijdt van feven of m eer j aren, o ver alle Materialen die tot hec maecken van Dijeken en Moolens, het leg- gen van SI uy fen, als mede tot denaenbouwvan Huyfèn, Schuyren ofdiergelijcke, van buyten in de voorfz Dijckagie gevoert, of gebraght fou- den werden % dat boven dien mochte werden vergunt vrydom van deContributienoftePen- ningh-geldt, tot onderhoudinge van des Ge- meeneLands vanSchielands Dijeken, Sluyfen en diergelijcke, voorden tijdt van veertigh ja- ren, en na expiratie van die jaren, vrydom van de helft van de voorfchreve Contributien ofce Pennigh-geidt: Dat daer benevens totuytvoe- ringe en confervatie van defe bedijekinge, mog- te werden verleendtauthorifatie, omme fulcke Keuren ende Ordonnantien op de voorfchreve bedijckingeenbewaringevandefelve, met het geehedaeraendependeert, te maecken, ende desnoods zijnde, te hermaecken, gelijck me- de tot het opilchc van de felve onderhoudinge en executie van de Keuren ende Ordonnantien, ordreteftellénj wijders oock omme Moolens, Sluyfen, Watertochten, Verlaten, Wegen, Ka- den , Dammen, Hoofden, Heulen en Bruggen, niet het geene daer aen kleeft, te mogen ftellen, leggen en maecken , ende (desnoedts) her- tellen , herleggen en hermaecken, foodanigh als degelegemheydt der faecken in der tijdt fou- den yereyfïèhen, alles onder het opper - gefagh endireftievan Dijck-graefen Hooge Heemra- den van Schielandt: Ende eyndelijck, dat mog- te werden verleende authorifatie, omme aen te nemen de verflagh-tuf fde Gronden, binnendeh IV. Deel.

-ocr page 1416-

flacatén en Ordomianti.cn. 11. Boeck.

1394

toebehoorende, tenzy dat de Ambachten, in de welcke de voorfz Materialen fullen werden geconfumeert by Privilegie de vrydom van de voornoemde Tollen hebben geacquireert. Authoriierende wijders de Verioonders,hare SucceiTeurs en haer recht verkrijgende als voo- reij, tot bevorderinge van de voorlz Dijckagie te mogen ftellen, fteecken en maecken fooda- nige Moolens , Sluyfen , Verlaten , Water- tochten , Waterloofingen, Wegen, Kaden, Dammen, Hoofdens, Heulen ende Bruggen, met het geene daer aen kleeft, en (desnoodts) de felve te mogen herleggen, hermaecken ende herfteeeken, na gelegentheydt ende vereyfeh van faecken, ende voorts over deri Ringh van de voorfz Dijckagie te mogen maecken en her- maecken foodanige Keuren en Ordonnantien, als by de felve ten meeften dienfte van dëvoorfz Dijckagie, midtfgaders confervatie ende on- derhoudmge van de felve , fullen noodigh ach- ten, en voortsoock om.de gerequireerdeordres tot de obfervantie en executie van de voorfchre- ve Keuren en Ordonnantien te ftellen. Als mede om Dijckgrave ende Heemraeden, Penningh^meefter en anderenoodige Offician- ten , tot beftieringe ende'bevorderinge van de voorfz Dijckagie te mogen aenftellen , midts datde voorfz te bedijeken Gronden en Landen, onder het opper-geiagh en diredHevanden ge- melden Dijckgraef en Hoogh-Heemradenvan Schièlandt, waer onder de lëlve tegenwoordig zijn gehfórende , fullen moeten blijven ; als mede dat alle queftiën endedifferenten, dewel- ke tuflchën de Vertoonders en haer Participan- ten onderlingh, of metandere, devoorfchre- vete doene Dijckagie raeckende, fouden mo- gen komen te ontftaen, midtsgaders de tauxa- tievandeLanden ,'Ackers, Wegen, Kaden, Huyfen, Sch.uy.ren, en het geen van die natuur meerder is, dewelcke totdefeive Dijckagie by de Vertoonders fullen werden gerequireerr, aengenomén ofte geconfumeert, fullen moeten werden gefteldten gelaten aen de kenniife ende judicaturëvan den voorfz Dijek-graef en Hoog- heemraeden van Schièlandt, authoriferendede felve, bmme Partyen en Geinterelfeerdenten wederzijden gehoört, de voorfz queftién ende diffèrënten fummarie ende de plano af te doen, endere decideren, foo als in reerit reden ende billickheydrbevondeh fal werden tëbehooren, en dat allesfonder eenige provocatie-enappella- tie. Ende ten laetften, onder expreflecondk tié, dat by de felve Dijckgraef en HoagiHeem- radën, ten overftaeh van de Vertoonders bfha-

Penningen van alderhande Verkoopingen ende Hypothecatien , welcke vrydom, foo veel de Vèrpondingë aengaet, fich mede extenderen fal ten aeniien van foodanige Landen, als de Vertoonders tot het maecken van hare Dijeken, Kaden , Moolens , Sloócen , Water-tochten en Uytwateririgen fullen noodigh hebben te kdopén, aen te nemen en te gebruyeken, alles ingaende naer dat de voorfz Dijckagie fal wefen vbltrbckeny tnde de eerfte Vruchten daervan fullen wefen genöoten, midts dat daer van al- vbotens' mëdebëhoorlijcke Certificatie fal moe- ten wefen gepafleert, en ter Finantie van haer "Edele Gf oor Μog. als vooren overgelevert; in dien verftande, dat by de Schouten ende Am- Ijachts-bewaerders van de refpe&ive Dorpen, daër onder de voorfchreve te bedijekene Gron- den en Landengelegen en behoorende zijn, ful- len moeten opgebracht en betaeldt werden de óüdeVërpondigh, de welcke op de felve uyt> gëveendeeh yerflachturfde Gronden ende Lan- den'is ftaende, èft tot dato dat dëvoorfz vry- dom van de Verpohdingë fal ingajen, vervallen fouden mógen wefen, voor foo verre aen de Voornoemde §chouteh en Ambachts^bewaer- dèrsvah de felve Gronden en Landen, by Ons bëreydtsgeenrerniilïe ofaffchrijvingh van Ver- jpondiiigh is verleendt} ende dat de Vertoon- derS, naer expiratie Van het voorfz Oclroy,ful-len moéten contribueren de Verpondingen, waermedeyeder Ambacht, Polder of Diftrift in de voorfz droogh-maeckinge , op deQuo- hierenvanden jare feftien höndert tweeënder- tigh aengeflagen is, ten ware middelerwijlen, ofnaderhahdt, éenigh redres ofte augmentatie van de Qubhiëren mochte werden gemaeckt, als wanneer het felve na de voorfz expiratie van het Octroy, even als andere Landen mede fub- jë& fullen moeten zijn , te vinden by nieuwe meetinge § Mergen Mergens gelijck , welcke meetinge gedaen, en ter Financie opgegeven fal moeten werden, ten tijde als de caveling der Landen fal zijn gedaen ·, behoudelijck oock, dat onvèrmindert den voorfz vrydom .van Groove Waren, voor den tijdt van veertigh jaren, voor foo veel die uyt en in de relpeftive Dijckagien fouden mógen werden vervoert, den inhoudt van de Ordonnantie, bp dat Middel gemaecktj foo ten öpfichté van het halen van Billietten, als andere prascaütien s fal moéten werden nage- komen , op de peënen daer in gemeldt. '■ Gunnen ende accorderen wijders aén de Ver- fooridërs vrydom van des Graeffelijckheydts Tollen, voor den tijdt van twintigh jaren» over

allë Materialen, die tot het maecken vanDijcf ré Gëauthorifeerdens ende Regeerders van de

omgelegen Dorpen^ al eer men fal mogen be- ginnen te malen, eenbequameSomer-en^ m- terpeyl V ^op drie diftin&ë plaetfen j op de Gou- we en Rotte fal moeten werden geflagen, xon- form dewelcke het malen fal moeten gefchie- den, .fondër dat voor het ftellen van dë voorlz pêylën fal mogen wërdengemalen, ofdatdelel- vepeylen in het malen fullen mogen' werden ge- ëxcedeért, op feeckere groote pcene, by Dijck- grave en Hoogh-Heemraeden van Schklanat

ken en Moolens, het leggen van Sluyfen, alsmé de tot aenbouw van Htiyfen, Schuyren en dier- gelijcken , van buy ten in de voorfz Dijekagié fullen werden gevbert of gebracht, in tegaën na dat de voornoemde Dijckagie fal wefen voltroc- kën, en flat de eerfte Vruchten daer van fullen zijngenooten; mét dien verftande nochtans, dat de Materialen j nadevoltrëckingh derDijc- kagie , en tot verniéuwingê en onderhoudt van Huyfen, Schuyren endiergelijcke, des Graef- fëlijckheydts Tollen fullen moeten betalen, 'èh werden geconftdëréërt als onvrye Perfööriéfi

daer toete ftellen -, met verder verftandt, d

moch-

hier na in tijdenen wijlenby eXperientie

te

*

-ocr page 1417-

Behelfende Oótroyen tot het droogmaken van Polders, &c. 1395

re bevonden werden, het malen en loofen van de Wateren van de voorfz te bedijekene Lan- den, niet tegenftaende de gemelde ftipulatien, teftreckentot merckelijcke fchade van de aen- gelegen Ambachten , het felve by Dijck-graef enHoogh-Heemraeden van Schielandt, door de bequaemfte middelen, ten meeften oorbaer, enminftequetfinge van de felve Steden en Am- bachten j eenfamentlijck van de Landen der voorichreve Bedijckinge fal mogen werden ge- redreiTeert 5 ende dit alles onderde expreüe conditie , dat de voorfchreve Bedijckinge fal zijn 1 en altoos ial moeten blijven een beilooten Dijckagie, met dien effeclte, dat door of over de Dijeken of Ringh-flooten van defe Dijckagie geen dporvaert van door het een tot door het an- der eynde van de Dijckagie 9 hoedanigh die fou- de mogen wefen, immer fal mogen werden ge- maeckt. Ende alfooinhetuy(;vocrcn van deièuytma- lingeen droogh-maeckinge foudekonnen wer- den bevonden , dat op eenige plaetfen de Be- dijckinge niet pra^ifelijck op de bovengemelde Limiten foudekonnen werden geleght, ofwel bequamelijcker, en tot meerder menagie , een weynigh buyten of'binnen de felve begrepen, permitteren Wy de Supplianren in foodanige gevallen, iighaenOnsteaddreflèren, endede veranderinge omtrent de Limitcn te verfoecken, als wanneer daer op focdanigh reguard ful-

len nemen , als bevinden fullen te behooren. Voor de conceflie van dit O&roy ial jaer- lijcksper yeder Margen, dac bedijekt fal wer- den , ten Comptoire van Noort-Hollandt moe- ten werden betaeldt tot een recognitie twee fchellingen van twee grooten Vlaems hetftuck 'sjaers) ende fal defe Dijckagie moeten wefen volrrocken binnen den tijdt van ies jaren, op pcene van te verliefen hec effect van alle de bo- ven-gemelde gratiën, vrydommen ende eon- ceiïïcn. Ende ten eynde de Vertoonders, hare Suc- ceiteürs in officia, der felver Participanten, ha- r@Erven en Nakomelingen -, of haer recht ver- krijgende, het efFecl: van defcnOniènconfen- te, O&royeen authorifatie mogen genieten, laftenenbeveelenWy , datdefen ihOnfe Ka- mervan de Reeckeningen over Onfc Donaey- nen fal werden gepreiènteert, om gevifiteerr, geinterineert ende geregiftreert te werden als na behooren» Gedaen in den Hage onder Onfen grooten Zegele hier aen doen hangen den der- tighiren Jujiiin'tjaer Oniès Heeren en Saligh- maeckers een duy fên t feven honderr. Was ge- parapheert, ''$$£.. HejrtÉÊtf, 'yt. Lager ftondr. Ter Ordonnantie van dëStatcn. Ënde wasge- teeckent, Simon vanBeaumont. Hebbende onder uy f hangen het gemelde Groot Zegel, ge- drucktin rooden Wailche aen een Frangijncn itaerte.

CUroy tot het uytmalenvan de Noord-Waddinghsveenfche en andere]?* dateden dertighften Julii 1700.

en.% tn

Plaflen te bedwingen : Dat by doorbraeck van de jegenwoordige Waterkeeringen, de welckc op veele plaetfen niet langer fouden konnen werden gehouden, de flaghvan het Water op denabuyrige Diftriden aenvallendc, de Dije- ken , Wegen en Kaden, de eene voor, endë de andere na,, ilondt te ruineren, en bercydts voor hef grootfte gedeelte geruincer t waren,een onnoemclijck getal van Mergen talen te inunde- ren, en in het herte van het Landt een geheele Zee temaecken, endegevplgelijck duyfenden van Menfchen te bederven · Dat de Supplian- ten , tot behoudeniife van hare refpeétive Am- bachten , ende voorkominge der gemelde on- heylen, geen ander middel wiften, als een ge- nerale droogh-maeckinge, de welcke fy ver- meynden dat foude behooren te werden geno- men in defer voegen en omkringh, te weten, van den Dorpe van Noord - WaddinghSveen, langhsde Dorre-kade, endeden Dijck van de honderdt Margen, genaemtdeNoord-Landt- fcheydinge, totdenHildamtoe ·, voortlanghs deOoft-kade, de Geer-wegh, de Sloot-wegh vanSeghwaert, het vafte Landt langhs de Kae- kamp af, na de Ellebooghfche Moolen, van daer na de Slick-Moolen, na de oude Geldef- foufche Moolen, ende foo voorts na het Lan^t van fan Verdoes, van daer tot het Landt van Borman , en Jan Krijnen Vermeulen , daer langhs heen rotdeHuyimge van Maertje Wil- lem&vanNoortwijck, uytkomendeopdeGeï- SGi              derfouw-

D

E Staten van Hollandt en Weft-Vries" landt, 'Doen te weten: Alfoo Ons vertoondtis by de Schouten ende Α m-

bachts-bewaerders van Hazerswoude, Bentliuyfen , Noord-Waddinghsveen, Hoo- geVeen cndeSoeterwoude, dat de voorfchreve refpe&ire Ambachten genoeghfaem geheel en al, endede befte voor verre het meefte gedeelte waren verveent, en dat dae^doorontftaenwas èengroote binnehlandtfche Meer) dat de daer aen palende overgebleven Ackertjes door het groot Water continuelijck wierden afgeflagen, cnmetdeHuyfen en Woon-plaerïen, daer op ftaende, quamen wegh te fpoelen, byfonder- lijck by fware Winden ende Stormen, dat by manquement van Landt en Wegen, de fchade, door het Water gecaufeert, de Opgezeten en uyttermaten waren verarmt geworden j dat die armoede geduyrigh toenam, en daer jegens het fonds tot onderhoudt der felver van tijd rot tijd verminderde; dat het oock onmogelijck was Voor de gemelde Ambachten j de Verpondin- gen en andere Lailen ende Ongelden te konnen opbrengen: Datoverfulcks, by ontftentenhTe van een prompt enfalutair middel, niet anders was te verwachten, dan een totale ondergangh ende ruine van het weynige dat noch overigh was} dat het de voorfchreve Ambachten t'eene- maelontbrack aen de maght, omme foofuifi- lante Waterkeeringen temaecken ende te hou- den, als van nooden waren, omme de gemelde

-ocr page 1418-

Boeck.

II

Placaten en Ordonnantièn.

1396' derfouwfche-wegh , tot den Broeck-wegh, | nietanderstereeckenendan nadeMergentalen

als vooren contribueren moéften: DatToock de voorfchreve Suppliantenen Participanten, ofte hareSuccefl'eurS inofficio , benevens de voorfz Participanten, en het recht verkrijgende, ftjlc. ke Keuren ende Ordonnantièn op het ft uck van hare voorfchreve Dijckagie, confervatie ende onderhoudinge van de felve, met het geenedaér aen dependeerr, fouden mogen maecken, en des noods zijnde , hermaecken , midtfgaders tot de opfighte van de felve , onderhoudingh en executie van de voorfchreve hare gemaeckte Keuren ende Ordonnantièn ordre te ftcllen met en na den Dijck-recht daer omtrentaeco- ftumeert, alles onder het opper-gefagh ende de dire&ie van de voorfchreve|ïeeren Dijck-graef en Hoogh-Heemraeden van Rijnlandt, even en op de felve manier, als is geëxprefleertinde Oftroyen, verkent aen de Polders van WafTe- naér en Driemans-polder 5 dat voorts de Sup- plianten foodanige Moolens, Sluyièn, Water- tochten , Verlaten, Wegen, 'Kaden, Dam- men, Hoofdens, Heulen 'en Bruggen, mét het geene daer aen kleeft, fouden mogen ftel- len, leggen en maeeken , ende (des noodts) hcrftelkn, herleggen en hermaecken, als ge- lijck het voorfchreve werek, endedegelegenr- heydt van dien, in der tijdtfal mogen vereyf- fchen, en dat de voorfchreve Participanten ten allen tijden hare Moolens fouden mogen doen malen, als fy fulcks fouden goedt vinden, foo wel in het droogh-malen van de voorfchreve Polders en aengekgen Wateren, als naderhant dat defelve tot Landen fouden zijn gebracht, met foodanigen recht, ende op dien voet, als de Ingelanden van de voorfchreve genaemde WalTenaerfche en Driemans-Polders, wegens het voorfchreve malen zijn geoftroyeert ·, dat mede de voornoemde Participanten, endehaer rechtverkrijgende, tjot alle het felve fouden mogen aennemen de verilaghturfde Gronden, binnen de voorfchreve Dijckagie gelegen, ende deAckersdacrvanoverigh, endiegebruycken by en aen de omtrent gelegen Landen? Kaden, Slooten en Waterrjchten, die fy daer toe, als mede tot de uytwateringe van hare Moolens van nooden fouden mogen hebben , midts de Eygenaers van dien» ende van gelijcken oock allen anderen , die door de voorfchreve hare Wercken eenige fchadeof intereft fouden mo- gen komen te lijden , daer van in alle redelijck- heydtcontenterende, en dat Wy geliefden haer Supplianten van alle het felve favorabelijck te verkenen ende doen depefcheren.Brieven van O&roy in forma ·, Sools't: DatWydefaec- ke en het voorfchreve verfoeck overwogen heb- bende, en genegen wefende ter beede van de Supplianten, naingenomenberight» midtfga- ders deconfideratienen hetadvis vanOnfeGe- committeerdeRaeden, de Raeden en Meéfters van de Reeckeningen over Onfe Domeynen,

den fel ven Broeck-wegh op, tot deheekLan écn van Benthuyfen , tot de Hazerfoudfche Bent·, wijders tot de heele Landen vanden Delf-polder onder Hazerswoude, voorts tot dé Welt-vaert» de geheele Landen van dè Galgh-Poldertotde gemecne Wegh, de fclve Wegh tot de nieuwe Vaert, langhs de ielve Vaert tot den Voor wegh , fpringende in het Weft-eynde van Hazerswoude , omtrent de Weft·brugge, over de felve Voorweghtotop de Kade van den Bihnen-weghfchen Polder, ge- legen achter én bezuyden de Huyfe'n ende hét Dorp van Hazerswoude voornoemt} ende vM daer langhs de felve Kade, achter het voorfz Dorp heenen, tot aen het Ooft-eynde, tot op de ielve Voorwegh toe, en foo voorts langhs den gérnelden Voorwegh ende de Ooftzyde, midtsgaders langhs Noord-waddingsveen, de Heere-wegh, tot deHuyfmgeenErvevanPie- tervanOflen, aenhetDorp, aen de Weft-zy* de van het voorfchreve Dorp, achter het Dorp heen, vervolgens op de Dorre Kade: Doch dat fy Supplianten foogrooten werek nietfoü- den derven ondernemli, noch Participanten konnen vinden, fonder notable vrydommen en bcneficicn, gelijck Wy tötencouragementvan diergelijcke Bedijckingen te meermalen goedt- jguhftelijck hadden gelieven re verkenen, ende vervolgens verfoecken, datWyhacr Supplian- ten, der felver Participanten, hare Er Ven en Nakomelingen, geliefden te verkenen ende te vergunnen vr'ydom van alle ordinaire Verpan- dingen ( uytgefondert de Huyfen , ftaende in den Dorpe van Benthuy fen, ten ware die in rij- den en wijlen quamen te vervallen ) Oorgelden, Hoorn-gelden , Bezaeydc Landen , Fruyten, Grove Waren, en andere diergelijcke Twin- tighfte, Veertighfte jen Tachtighfte Pennin- gen, voor den tijde van veertigh jaren , ende na de expiratie van dien, half foo veel, tereec- kenen na advenant de voorfchreve refpedtive Ambachten en Wateringen, bereyts aengefla- genen contribuerende zijn, dan verdeisniet, ingangh. nemende na het eerfte jaer Vruchten fouden zijn geprofiteert, voorts vrydom van de Bieren» dewelcke geduyrende de Dijckagie voltröckenial wefen, by de Supplianten, hare Toefienders, Dijekers en Arbeyders gedronc- ken fouden werden, en noch van de Hondert- fte Penningen en qxtraordinaris Verpondingen, gelijck fy vermeynden dat Wy gratieufelijck aen die van de Starremeeropden derden Maert ièftien hondert twee en dertigh, en die van de Langemeer den dértighften Maert ièftien hon- dert een en dertigh hadden geaccordeert, als in het Tweede Deel van herPlacaet - boeck Fol. ij'69. en 1737. nader was te fien -, wijders vry- dom van de Novate Tienden, alle GraefFelijck- heydts en andere Tollen, voorts Sparendams- of Hoogh-mergen-geldc, Sluys-gelden, Pen

ningh. gelden, en andere diergelijcke Laften en | mitfgaders Dijckgrave en Hoogh-Heemraeden

vanRhijnlandt, uyt Onfe rechre wetenfehap» fouveraine macht en authoriteyt, de Supplian- ten, midtfgaders hareSüccefTeurs ïtio§c'm&& fel ver Participanten, hare Erven en Nakome- lingen , mitfgaders haer recht verkrijgende, ge· autho»

Omme-ilagen, dependerende van Dijck-graef enHoog-heemraden van Rijnlandt, hoedanig die genaertit mochten werden» mede voor veer- tigh jaren, fijη ingangh nemende als vooren,én na expiratie van dien» half foo veel 1 en mede

-ocr page 1419-

			Behelfende O&royeii tot het drooghmafcen van Polders.&c 13 97
		authorifeert en geoétroyeert hebben, authori- fcren en ocïröyeren haer by defen, omme alle de Wateren, in en ttiiTchende voorverhaelde DiftricTen gelegen, te mogen doen uytmalen, droogh· maëcken, beiluyten ende bedijcken, midtfgaders rot dien eynde te mogen aënvaer- denenaennemenallede Wateren en Gronden, AckersenLanden, Jeggendein de voorfchreve Diftri&en uytgeveent, verilachturfc, en Ons gecedeert, midtfgaders alle de verdere Gron- den, diebereydtsverilachturfc, ontgrondten tot Water gemaèckt zijn, aïsoock de Landen, Ackers, Hu yfen en Schuyren daer omtrent ge- legen, diede Supplianten tot her maecken van hare Dijeken , Kaden , Moolens , Slooten, Watertochten en Uytwateringen noodigh ful- len· hebben, midts de Eygenaers van dien, - en van gelijckerroGck allen anderen^ die door de voorithrevenareWercken eenige fchadeofin- tëreftfouden komen te lijden , daer van in alle redelijckheydt contenterend e. Geven en d&royeren voorts'de voorfchreve Supplianten , tot faciliteringh van het voorfz Werck, voorden tijdt van veerrigh jaren vry- dom ën exemptie van de ordinaris Verpondin- gen over alle de iel ve te bedijcken uytgeveende enyerflaghturfdeGronden ende Landen, ofte tföchuyttë veeneh ende te verfiagturven Gron- den en Lahdén, mitfgaders van fóodanige Huy- fejr, die door het aftappen en uytmalen van de voorfchreve Wateren afgebroocken of vernië- tight fullen werden ; des dat voor het ingaeh Van de felve vrydorn fal moeten werden gefor-" meert een pertinente Lij fte óf Memorie van de Mergentalen, die de voorfchreve vrydom ful- lén genieten , midtfgaders van de fomme van het beloop van de voorfchreve Verpondingen, ende het felve ter Financie van haer Edele Groot Mög. overgebracht* voorts mede van den Im- poft opde Oor-gelden, Hoorn-gelden, Bezaey- de Landen , Koehouders Sout, en Groove Waren, midtsgaders Van de Veertighftè ende Tachtighfle Penningen van alderhande Ver- kóopingen ende Hypothecatien, welcke vry- dom, foo veel de Verpondinge aengaet, fich mede extenderen fal ten aenfienvan foodanjge Landen, als de Supplianten tot het maecken van hare Dijeken, Kadee, Moolens, Slooten, Watertochten ehde Uytwateritigen fullen noo- digh hebben te koopen, aen te nemen, ende te gebruyeken, allesingaende nadat de voorfz Dijckagieialwefenyolrrocken, ende deeerfte Vruchten daer van fullen weien genooten , mits dat daer van alvoqrens mede behoorlijckë Cer- tificatie fal moeten wefen gepafleert, ende ter Financie van haer Ed. Groot Mog.als "vooren overgeleverdt} in dien verftande \ dat by de Schouten ende Ambachts-bewaerders van de rëfpedrive Dompen, daer onder de voorfchreve te bedijekene Gronden en Landen gelegen ende behooréndezijn, fullen moeten opgebracht en betaeldt werden de oude Verponding, dewel- ke op de felve uytgeveende ende verflachturfdë Gronden en Landen is ftaende , ende tot dato, dat de voorfchreve vrydom van de Verponding fal ingaen, vervallen fouden mogen wefen, voor foo verre aen cfe voornoemde Schouten en
					ί Ambachts-bewaerders van de felve Gronden en Landen by Ons bereydts geen rerniflie ofte af- fchrijvingèvan Verpondingh is verleent} ende dat de Supplianten, na expiratie van het voor- fchreve Oftroy, ftillen moeten contribuerëii de Verpondingen, waer medeyeder Ambacht* Polder ofte Diitric"r. in devoorichrévedroogh- maeckingë, op deQaohierenvan den jarefes* tien hoiiderttwecen dertigh aengeilagen is, teri ware middelerwijl ,· ofte naderhandt eenigh re- dres of augmentatie vande Quohieren mochte werden gemaèckt, als wanneer het felve na de voorfchreve expiratie van het Octroy even als . andere Landen mede fubject fullen moeten zijn^ të vinden by nieuwe meeringe, Mergen Mer- gens gelijck , te reëekenen de Mergen tot feé hondertRijnlandtfche Roeden, welcke metin- ge gedaen , en ter-Financie opgegeven fal moe- ten werden, ten tijde als de kavelingh der Lan- den fal zifii gedaenj behoudelijck oock , dac onverminderc den voorfchreven vrydom van Grove Waren, voorden tijde van veerrigh ja- ren , voor foo veel die uyt ende in de refpective Dijckagien fouden mogen werden vervoerdt, den inhoudt van de Ordonnantie j op dat Mid- del gemaèckt, foo ten opfichte van het halen van Billietten, als andere praecautien, fal moe- ten werden nagekomen, op de poenen daer in gemeldr. Gunnen ende accorderen wijders aen de Sup- plianten vrydom van des Graefrëlijckhèydtë Tollen voor dentijdt van twintigh jaren, over alle Materialen, die tot het maecken van Dijc*< ken eri Moolens, het leggen van Sluyfcn, als.' mede tot aenbouw van Huy fen, Schuyren ende diergelijcken , van buyten in de voorfchreve Dijckagie fullen werden gevoert of gebracht j ia tegaen na dat de voorfchreve Dijckagie fal zijn volcrocken, ende dat de eerite Vruchren daer van fullen zijn genooten , met dien verftande nochtans dat de Materialen, na de voltrecking der Dijckagie, gerequireert tot reparatie vatl de Moolens, Sluyfen, Dijeken, ende tot ver-- nieüwinge en onderhout van Huyfen," Schuy-. ren ende diergelijcke , des Graerrëlijckheydts Tollen fullen moeten betalen , en werden ge- confidereert als onvrye Perfoonen toelfeehoo- rende, ten zy dat de Ambachten, in de welcke dë voorfchreve Materialen fullen werden ge- confumeert, by Privilegie de vrydom van dê voorfz Tollen hebben geacquireert. /         x Laetilelijck noch vrydom of exemptie van de Contributien óf Margen-gelden , tot onder- houdinge van des gemeene Lands van Rhijn- lands Dijeken i Sluyfen , &c., voor den tijde van veerrigh jaren, mits dat de Supplianten, na expiratie van het voorfchreve Oftroy, het voor- fchreve Mergen-geldt wederom fullen moeten contribueren, en dat met foo veel Mergen-ta- len, als yeder Ambacht, Polder of DiftricTr, in dé*voorfchreve droogh^maeckinge begrepen,1 in de felve Contributien voor deonrgrondingh of remiflie aengeilagen is geweeft, te vinden by nieuwe metinge i Mergen Mergens gelijck > welcke metinge gedaen, en te» Secretaryè van het Hoogh-Heemraedtfchap van Rhij'nlafidt Opgegeven fal moeten werden, ten tijde als de' cave-*

-ocr page 1420-

			Placaten en Ordonnantien. 11. Boeck.
		1398 cavelinge der Landen fel zijn gedaen, fonder dat Kier medeeenige prsejuditie werdtverftaen toegebracht te zijn aen foodanige Rolders ofte Landen» die fouden willen fuftineren het voor- fchreve Margen-geldt by accprd of anderiins af* gekocht te hebben. Authorifeerende wijders de Supplianten, ha- re Succefleurs» ende haer recht verkrijgende als yooren, tot bevorderinge van de voorfchreve Dijckagie, te mogen ftellen, fteecken en ma- ken foodanige Moolens, Siuyfen, Verlaeten, Water - tochten , Water-loofingen, Wegen, Kaden, Dammen, Hoofdens, Heulen ende Bruggen, met het geene daer aen kleeft, ende ζ desnoods) defelvetemogen herleggen, her- maecken en herfteecken, na gelegenthey t ende vereyfehvanfaecken , en voorts o ver den Ring van de voorfz Dijckagie te mogen maecken en hermaecken foodanige Keuren en Ordonnan- tien , als defelve ten méeften dien fte vaji de voor- fchreve Dijckagie , midtfgaders confervatie en onderhoudinge van de felve , fullen noodigh achten, ende voorts oock om de gerequireerde ordres tot de obfervantie ende executie van de voorfz Keurenen Ordonnantien te ftellen j als- mede om Dijckgrave, Heem-raeden, cenPen- ningh-meefter, en andere noodige Officianten, tot beftieringe ende bevorderinge van de voorfz Dijckagie te mogen aenftellen , midts dat de voorfz te bedijeken Gronden en Landen, onder het oppergefagh en dire&ie van dengemelden Dijck-graef en Hoog-heemraden van Rijnlanr, wacr onder fy tegenwoordigh zijn gehoorende, «■ fullen moeten blijven} als mede dat alle queftien en dirrcrenten, de welcke tuflehen de Supplian- ten onderlingh, ofmetandere, devoorichreve te doene Dijckagie raeckende , ibuden mogen komen tcontftaen, mitsgaders de tauxatie van de Landen , Ackers , Viltcheryen , Wegen, Kaden, Huyfen, Schuyren,enaihetgeenvan dicnatuuris, ende tot de felve Dijckagiebyde Supplianten fal werden gerequireert, aengeno- men of geconfumeert, fullen moeten werden gefteldt en gelaten aen de kenniiTe en judicature van den voorfz Dijck-graef en Hoogh-heemra- den van Rijnlandt j authoriferende de felve, om Partyen en Geintereflèerden ten weder-zijden gehoordt, de voorfchreve queftien en differen- ten fummarie ende de plano aftedoen endete decideren, foo als in recht, reden ende billick- heyt bevonden fal werden te behooren, en dat alles fonder eenige provocatie en appellatie. En ten laetiien» onder exprefle conditie , dat de Moolens, in de voorfchreve te bedijekeri Gron- den te ftellen, niet en fullen mogen malen ten tijde als de Siuyfen, in den hoogen Rijndijck gelegen , volgens de Keuren van Rijnlandt, midts de Noorde, Noord- WefteendeNoord- Oofte Winden, geflooten zijn'., op foodanige poenen als Dijck-graef en Hoogh-heemraeden van Rijnlandt daer regens fullen gelieven te ftel- len j ende dat by de felve Dijck-graef en Hoog- heemracden, ten overftaen van de Supplianten ofhare Gelaften en Regeerders van deomgele- gen Dorpen, alweer men fal mogen beginnen te
					malen, een bequame Somer- en Winter-pevl ter feeckere behoorlijcker plaecfe fal moeten' werden geilagen, conform de welcke het malen fal moeten gefchieden, fonderftdat de felve pey- len fullen mogen werden geëxcedeert, mede op pcenealsvooren daer toe te ftellen $ met verder verftandt, dat ioo hier na in tijden en wijlen by experientie mochte bevonden werden, het ma- lencnloofcnvan de Wateren van de voorfchre- ve te bedijekene Landen, niet tegenftaende die gemelde ftipulatien, te ftrecken tot merckelijc- ke fchade van de aengelegen Steden of Ambach- ten, het fel veby Dijck-graef en Hoogh-heem- raden van Rijnlandt, door de bequaemfte mid- delen , ten meeften oorbaer, en minfte quetfin- gevan de felve Ambachten eenfamentlijck van de Landen der voorfz Bedijckinge fal werden geredreflèert j en dit alles onder ^defe exprefle conditie, dat de voorfz Bedijckinge fal zijn, en altoos fal moeren blijven een beilooten Dijcka- gie , met dien effefte, dat door of over de Dijc·* ken of Ringh-flooten van defe Dijckagie, geen doorvaert van door het eene tot door het andere eynd van de Dijckagie , hoedanigh die foude wefen, immermeer fal mogen werden gemaeekc» Ende alfoo in het uytvoeren vandefeuytma- Hnge en drooghmaeckinge foude konnen wer- den bevonden, dat op eenige plaetfen de bedij- kinge niet praecifelijck op de bovengemelde Li- miten foude konnen werden geleght, ofwel be- qüamelijcker enxot meerder menage, een wey- nigh buytenof binnen de felve begrepen, per* mitteren Wy de Supplianten in foodanigen ge- vallen, fighaen Ons te addrefleren , endede veranderingeomtrentdeLimitenteverfoecken, als wanneer daer op foodanig reguard fullenne* men, als bevinden fullen te behooren. Voor de concefïie van dit Ö&roy fal jaerlijcks per yeder Margen, dat bedijekt fal werden, ten Comptoire van Noort-Hollandt moeten wer- den betaelttpt een recognitie twee fchellingen, tot twee grooten Vlacms het ftuck 's jaers, ende fal dele Dijckagie moeten wefen voltrocken bin- nen den tijdt van fes jaren, oppcene vantever- liefen het effecl: van alle 4e voorgemelde gratiën» vrydommen en conceifien. Ende ten eynde de Supplianten, haer Succef- feurs in officio, der ielver Participanten, hare Erven en Nakomelingen, of haer rechtverkrij- gende, hec effect van defen Onfen confente, O&roye en authorifatie mogen genieten, latten en beveelen Wy, dat defen in Onfe Kamer van de Reeckeningen over Onfe Domeynen fal werden geprefenteert, omgevifiteert, geinte- rineert en geregiftreert te werden als na behoo- ren. Gedaen in den Hage onder Oafen gfoo- ten Zegele hier aén gehangen, op den dertigh- ftenjuliün'tjaer Onfes Heeren en Saligmakers eenduyfentfeven hondert. Wasgeparapheert, A. Heynfius% vr. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van de Staten. Was geteeckent, Simort va^JBéaumunt, Hebbende onder uyt nariJen het gemelde groot ^egel, gedruckt in rooden waflche,aeft een franc,ijnen ftaerte.
						Otfrtjf

-ocr page 1421-

		Behclfende Oólroycn tothetdrooghmaken van Poldei*s,8cc, 159^ üBroy tot het ujtmalen en drooghmaecken van de Binmmveghjche Polder■ 3 in date den dertighfiew§uin 1700.
			DE Staten van Hollandtende Weft-Vrief- landt; 'Doen te weten : Alfoo Ons ver- toont is by Dijck-graven ende Hoogh- heemraeden van Delflandt ende Schie- landt, dat iy Remonftranten kennifle hebben- de bekomen, datSchouten Ambaehts-bewaer- ëers vanSeghwaert, in het befoigne op den 2 5. September ibftien hondert negen en tnegentigh, gehouden over het drooghmaecken van de Bin- nenweghfche Polder, en aengelegene Landen, opendijekaende Leden van het voorfz befoig- ne hadden gedeclareert, datfyluydenonmach- righ waren de voorfz drooghmaeckinge te on- dernemen, veel min die te konnen voltrecken, en dat fyluyden daerom afgefien ende gerenun- cieert hadden van het Oftroy, by Ons aen de voornoemde Schout ende Ambachts-bewaer- dersten dien eyndeop den achtften Augufti fes- tien , honderdt acht en tnegentigh gratieufe- lijckverleendtj dat fy Remonftranten hare ge- dachten ferieuielijck hadden laten gaen, door wat middelen geprevenieert fouden konnen werden het groot nadeel, dac Delflandt ende Schielandt in 't particulier, en defe Provincie in'tg.eneraelfoude komen te lijden, indiende Wateren, 'm het voorfz Odroygemeldt, niet fpoedigh bedijekt en droogh gemaeckt fouden mogenwerden, ende dat haer Remonftranten geen .andere, beter of prompter middelen wa- ren voorgekomen , alsfelfs de handt aen't werck teilaen, en de voornoemde bedijekingh ende drooghmaeckinghten laftevan Delflandt ende Schielandt, onder een gratieusendefavorabel Octroyvan Ons te ondernemen. Derhalven foo waren fy Remonftranten haer keerende aen Ons, reverentelijck verfoeckén- de, dat Wy om deredenen, vervat inde pras- miflènvan het voornoemde Oftroy, haer Re- monftranten ,- in plaetfe van de voornoemde Schout ende Ambachts- bewaerders geliefden te authoriièren en odtroyeren, om de Wateren, leggendetuflchen de Delffche Wallen, van het Dorp van Soetermeer af, langhs den breeden Acker, de SchielandtfcheLandtfcheyding, den Hoefwegji, de Ooft-kade,deSeghwaerdtfche Weghen deSphinckels, achter het Dorp van Soetermeer, tot de voorfz Delffche Wallen toe, te mogen uytmalen > drooghmaecken, be- ïluytèn, bedijeken en dicht maecken, en dat ten dien;eynde de Remonftranten fouden mo- gen aennemen alle de verflaghturfde Gronden, Ackers ende Landen , in de voorfz Diftri&en leggende, midtfgaders de Landen, Ackers, Wateren, Huyfen ende Schuyren daer omtrent gelegen;, die de Remonftranten tot het maec- ken van haf e Dijeken, Kaden, Moolens, Sloo- ten, Water-tochten ende Uytwateringen noo- digh fullen hebben , midts de Eygenaers van dienj en vangelijckcnooqk allen anderen, die door de voorfz hare wereken eenige fchade of intereft fouden mogen komen te lijden,, daer van inalle redelijckheyt contenterende. Dat de Remonftranten , tot bevorderinge van het voorfz werck, oock fouden mogen ftel-
					len, fteeckenenrnaeqken foodanige Moolens* Sluyfen , Veilaten , Watertochten j Water- lofingen, Wegen, Kaden, Dammen» Hoof- dens, Heulen ende Bruggen , methetgeene daeraen kleeft, ende (desnoodts) de felve te mogen herleggen, hermaecken en herfteecken* foo als het voorfclireve werck en gelegentheydc van dien tijde ende wijlen foude mogen vereyf- ichen. DatWy aen de Remonftranten oockfouden believen te verleenen voor het gepaiTeerde, re*; miflie van de reftanten van de ordinaris en extra- ordinaris Verpondingen, tot dato defes toe, van die Landen dieaen de Remonftranten gece-* deert of aengekocht fullen moeten werden* of die de felve tot hare Dijeken en Ringhflooten noodigh fullen hebben, gelijck Wy fuleks voor het grootfte gedeelte bereydrs aen Particulieren hadden vergunt, midesgaders voor het toeko- mende, voorden tijdt van veertigh jaren vry- dom van alle ordinaris Verpondingen over alle de voornoemde Landen en Gronden, als mede over foodanige aengelegene Landen, als de Re- monftranten tot het maeckenen leggen vanha-1 re Dijeken, ende üytfchieten van de noodige Ringhflooten, van eenige Particulieren fullen moeren aennemen, of aenkoopen : Item, van den Impoft op de Hoorn-beeften,, Oor-geldeni Bezaeyde Landen, Koehouders Sour, Fruyten en Grove Waren, mitfgadersden Veertighftert Penningh van allerhande VerkoopingCn ende Hypothecarien , geduyrende den voornoem* den tijdt van veertigh jaren. Alles te reeckenen ende ingangh nemende na dat de voorfz Dijckagie voitrocken , ende de eerfte Vruchten daer van gepercipieert en geno- ten fullen zijn. En dat na expiratie der voorfclireve veertigh jaren de voorfz Landen en Gronden wederom fullen mogen volftaen met de betalinge van de Verpondinge, waer op defelve jegenwoordigh ftaen. Item, vrydom van des Graeffelijckheydts recht van Novalia, ende van des GracfFelijck* heydts Tollen voor altoos, van die Goederen* die van buyten in de voorfz Dijckagie fullen werden ïngebraght.              ky'yim · Ende eyndelijck voor den tijde van gelijcke veertigh jaren vrydom ende exemptie van heli Rijnlandtfche Margen , Sluyfen ofce Contri- butie-geldt. ;                                      , -: •Ertde geconfidereert hetvoorfchrevegroöte werck niet begonnen, veel min voitrocken kon- de werden, als metgereedeengroote fommen van penningen » die by omflagh onmogelijck gevonden fouden konnen werden over de Lan- deryen in Delflandt en Schielandt, foo verfóch? ten de Remonftranten oock , dat Wy haer Re- monftranten geliefden te authoriferen, om tot laftevan Delflandt en Schielandt te mogen ne- go.tier.en, ten minfte prijfedoenlijcky foo veel penningen als de Remonftranten tot uy tyoerin- ge van het voorfz werck noodigh fullen hebben, onder vrydom vande Hondeitfte en Twee-hon-
						i                                                          dertfte

-ocr page 1422-

						'ip."
				Placaten en Ordonnantien. 1ι. BoecL het beloop van de voorfchreve Verpondingen ende hetfelve ter Finaneje van hacrEdele Groot Mog. overgebracht i voorts mede van den lm-
			I4OÖ *j dertftepenningenSupplianten in averkenen ende d
					poft op de Oor-gelden, Hoorn-gelden, Bezaey. de Landen , Koehouders Sout, en Groove Waren, midtsgaders van de Veertighfte ende Tachcighfte Penningen van alderhande Vef- koopingen ende Hypothecatien, welcke vry- dom, foo veel de Verpondinge aengaet, fich mede extenderen fal ten aenüen van foodanige Landen, als de Remonftranten tot het maecken van hare Dijeken, Kaden, Moolens, Slooten, Watertochten ende Uytwateringen fullen noo- digh hebben te koopen, aen re nemen, ende te gebruyeken, allesingaende nadat de voorfz Diickagie fal wefen voltrocken, ende deeerfte Vruchten daer van fullen weien genooten, mits dat daer van alvoorens mede behoorlijcke Cer- tificatie fal moeten wefen gepafleert, ende ter Financie van haer Ed. Groot Mog.als vooren overgeleverd?:; in dien verftande , dat van de voorfz te bedijekene Gronden en Landen, fal moeten opgebracht en betaeldt werden deoude Verpondingh,dewelkeopdefelveuytgeveende en verfiachturfde Gronden en Landen isftaen- de , ende tot dato dat de voorfchreve vrydom van de Verponding fal ingaen» vervallen (ou- den mogen wefen, voor foo verre aen de Schout en Ambachts-bewaerders vanSeghwaertvande felve Gronden en Landen by Ons bereydtsgeen affchrijvinghvan Verpondingh is verleent-, en dat de Remonftranten, na expiratie van't voor- fchreve Oftroy, fullen moeten contribueren de Verponding, waer mede de voorfz Binnen- wegfche Polder, opdeQuohierenvan denjare feftienhonderdttweeendertighaengeflagenis, ten ware middelerwijl, ofte naderhanteenigre- dres of augmentatie van deQuohieren mochten werden gemaeckt, als wanneer hetfelve na de voorfchreve expiratie van het Oftroy even als andere Landen mede fubjecl: fullen moeten zijn, te vinden by nieuwe meetinge, Mergen Mer- gens gelijck * te reeckenen de Mergen tot fes hondertRijnlandtfche Roeden, welckemetin- gegedaen, en ter Financie opgegeven fal moe- ten werden , ten tijde als de kavelingh der Lan- den fal zijn gedaen ·, behoudelijck oock, dat onvermindert den voorfchreven vrydom van Grove Waren, voorden tijdt van veertigh ja- ren , voor foo veel die uyt ende in de refpe&ive Dijckagien fouden mogen werden vervoerdt, den inhoudt van de Ordonnantie, op dit Mid- del gemaeckt, foo ten opfichte van het halen van Bill ietten, als andere prsecautien, fal moe- ten werden nagekomen, op de pecnen daer in gemeldt. · · Gunnen en accorderen wijders aen de Remon- ftranten vrydom van des Graeifelijckheydfs Tollen voor den tijdt van twintigh jaren, over alle Materialen, die tot het maecken Van Dije- ken en Moolens, het leggen van Sluyfen,' als mede#totaenbouw vajnHuyfen, Schuyrenende diergelijeken , van bnyten in de voorfchreve Dijckagie fullen werden gevoert of gebracht, m te gaen na dat de voorfchreve Dijckagie lal zijn voltrocken, ende dat de eerfte Vruchten daer van fullen zijn genooten , met dien verftande noch-
		OdTrroy in forma -, S o o Ι s't: .Dat Wy de faec- ke en het voorfchreve verfoeck ovfrwogen heb- bende) en genegen wefende ter beede van de Remonftanten, na ingenomen berigt, midtfga- ders deconfideratien en het advis van Onfe Ge- committeerde Raeden, de Raeden en Meefters van de Reeckeningen over Onfe Domeynen, mitfgaders Dijckgrave en Hoogh-Heemraeden VanRhijnlandt, Delflandt enSchielandc, uyt Onfe rechte wetenfchap, fouveraine macht en authoriteyt, de Remonftranten , midtfgaders hareSucceflèurs in officio» derfelver Participan- ren, hare Erven en Nakomelingen, en haer recht verkrijgende, geauthorifeert en geoétro- yeert hebben, authoriferen en o&royeren haer bydefen, om alle de Wateren, in en tuffchen de voorverhaelde Diftriclen gelegen, te mogen doen uytmalen, dröogh maecken , befluytenen bedijeken, mitfgaders rot dien eyndete mogen aenvaerdenenaennemenalie de Wateren ende Gronden, Ackers en Landen, leggende inde voorfz Diftriften uytgeveent» verflachturft> en Ons gecedcert»mitfgaders allede verdere Gron- den, die bereydts verflachturft, ontgrondten tot Water gemaeckt zijn, alsoockde Landen, Ackers, Huyfen en Schuyren daer omtrentge- legen, die de Remonftranten tot het maken van hare Dijeken , Kaden , Moolens , Slooten, Watertochten en Uytwateringen noodigh ful- len hebben, midrs de Eygenaers van dien , en van gelijckenoock allen afïderen, die doof de voorfchreve hare Wercken eenige fchadeofin- tereftfouden komen te lijden, daer van in alle redelijckheydt conrenterendq. Ende fullen alle queftien en differenten, de welcke tuffchen de Remonftranten onderhngh, of met andere, de voorfz te doene Dijckagie raeckende, foudenkonnen ontftaen, midtiga dSüs de tauxatie van de Landen, Huyfen, Schuy- ren, en het geen van die natuur meerder is, moe* ten werden geftelt en gelaten aen de kennifleen judicaturevandeHeeren Onfe Gecommitteer- de Raden } authorilerende de felve by defen, om Partyen en Geinterefleerdensten wederzij- den gehoort 5 de voorfz queftien en differenten fommarie en de plano af te doen, en te decide- ren, foo Sis in recht, reden en billickheydt be- vonden fal werden te behooren t ende dat alles fonder eenige provocatie of appellatie. Geven en oftroyeren voorts de voorfz Re- monftranten , tot faciliteringh van het voorfz Werck, voorden tijdtvan veertigh jaren vry- domen exemptie van de ordinaris Verpondin- gen over alle de felve te bedijcken,uytgeveende, en verflaghturfde, of npch uyt te veenen ende te verflaghturvene Gronden ende Landen, midtfgaders van foodanige Huyfen, dewelcke door het aftappen ende uytmalen van de voor- fchreve Watéren afgebroocken ofte vernie^ tight fullen werden } des dat voor het ingaen van de felve vrydornfal moeten werden gefor- meert een pertinente Lij fte of Memorie van de Mergentalen, die de voorfchrevevrydom ful- len genieten , midtfgaders van de fomme van

-ocr page 1423-

			Behelfende Octaven tot het drooghmaken van Polders^&c. 1401
							fchreve te bedijekene Landen, niet tegenftaende die gemelde ftipulatien, te ftreckentdt merkelij- ke fchade van de aengelegen Steden of Ambach- ten , het felve by Dijck-graef en Hoogh-heem- raderi van Ri jnlandt, door de bequa'emfte mid- delen , ten meeften oorbaer, en minfte quetfin- gevan de felve Ambachten eenfamentlijck van de Landen der voorfz Bedijckinge fal werden geredreflèert. Ende dit alles onder defe expreïïe coftditie, dat de voorfchreve Bedijckinge fal zijn, ende alcoosfal moeten blijven een beflooten Dijcka- gie , metdien effeére, dat door of over de Dije- ken ofRingh-flooten van dele Dijckagie, geen doorvaerr van door het eene tot door hel andere eynd van de Dijckagie , hoedanigh die foudc wefen, immermeer fal mogen werden gemaeckr. Authoriferen wijders de R emonftranten, toe laftevan hetHoogh-Heemraedfehap van Delf- landt en Schielandt, te mogen ncgotieren, ten minden prijfe doenlijck , foo Veel penningen als de felve tot uytvoeringe van het voorfchreve Werck noodigh fullen hebben. Ende alfoo in het uytvoeren van defe tiytma- linge en drooghmaeekinge foudekonnen wcr- denbevonden, datopeenige plaetfendebedij- kingenietprrcciièlijck op de bovengemelde Li- miten foudekonnen werden geleghr, ofwel be- quamelijcker en tot meerder menage, eenwey- nigh buy ten of binnen de felve begrepen, per- mitteren Wyde Supplianten in foodanigen ge- vallen , figh aen Ons te addrcilèren , ende de veranderinge omtrent de Limiten te verfoecken, als wanneer daer op foodanig reguard fullen ne- men, als bevinden fullen te behooren. VoordcconceffievandkOciroyfiljaerlijcks per yeder Margen, dat bedijekt fal werden, ten Comptoire van Noort-Hollandt moeten wer- den betaelt tot een recognitie twee fchellingen, tottweegrootenVlacmshetftuck'sjaers, ende fal defe Dijckagie moeten wefen voltrocken bin- nen den tijdt van fes jaren, oppcene vantever- liefen het effect vin allede voorgemelde gratiën, vrydommen en conceflien. Endeten eynde deRemonftranten het effeel: van defe Onie Authorifatie,OdÏroye enConcef- fie mogen genieten, laften ende beveelen Wy* dat defen m Onfe Kamer van de Reeckenin- gen over Onfe Domcynen fal werden ge- prefenteert, omme aldaer gevifiteert, geinte- rineert en geregiftreert te werden als na behoo- ren. Gedaen in den Hage onder Önfen groo- ten Zegele hier aen gehangen, op den dertigh- ften Julii in 't jacr Onfes Heeren en Saligmakers een duyfent feven hondert. Was geparapheert, A. Heynfiüsi vt. Onder ftondt, Ter Ordon- nantie van de Staten. Was geteeckent, Simon van Beaumont* Hebbende onder uyt hangen het gemelde groot Zegel, gedruckt in rooden waiïche, aen een fran^ijnen ftaerte.
		nochtans dat de Materialen} nadevokrecking der Dijckagie, gerequireert tot reparatie van deMoolens, Sluyfen, Dijeken ■, ende tot ver- nieuwingeen onderhout van Huyfen, Schuy- ren ende diergelijcke , des Graeffelijckheydts Tollen fullen moeten betalen , en werden ge- confidereeft als onvrye Perfoonen toebehoo- rende, ten zy dat de voorfz Polder, in de welcke de voorfchreve Materialen fullen werden ge- confumeert, by Privilegie de vrydom van de voorfz Tollen hebben geacquireert. Authorifeerendewijders de Remonftranten, hare Succeffeurs, en haer recht verkrijgende als vooren, tot bevorderinge van de voorfchreve Dijckagie, te mogen ftellen, fteecken en ma- ken foodanige Moolens, Sluyfen, Verlaeten, Water - tochten , Water-loofingen, Wegen, Kaden, Dammen, Hoofdens, Heulen ende Bruggen, met het geenedaeraen kleeft, ende (desnoods) defelvetemogen herleggen* her- maeckenen herfteecken, nagelegentheycende vereyfeh van faecken , en voorts over den Ring van de voorfz Dijckagie te mogen maecken en hermaecken foodanige Keuren en Ordonnan- tién, alsdefelveten meeften dienfte van de voor- fchreve Dijckagie , midtfgadersconfervatie en onderhoüdinge van de felve , fullen noodigh achten, ende voorts oock om degerequireerde ordres tot de obfervantie ende executie van de voorfz Keur-en en Ordonnan tien te ftellen, AlsmedeomDijckgrave,Heem-raeden,Pen- ningh-meefter, en andere noodige Officianten, tot beftieringeende bevorderinge van de voorfz Dijckagie te mogen aenftellen , midts dat de voorfz te bedijeken Gronden en Landen, onder het öppergefagh en directie van dengemeldcn Dijck-graef en Hoog-heemraden van Rijnlanr, waeronderdefelve tegenwoordigh zijn gehoo- rende, fullen moeten blijven. Midts dat de Landcfcheydinge van Delflandt volkomentlijck in fijn geheel en ongeraeckt fal moeten werden gelaten, alsmede dat daer om- trent nietwes gedaen en verricht fal mogen wer- den, alsrnetkenriiffe, voorweten, ad vis ende volkomen toeftemminge van Dijck-grave ende Hoogh-Heemraden van Delfland voornoemt. Ende ten laerften, onder expreffe conditie,dat by Dijck-graef ende Hoogh-heemraeden van Schielandt, ten overftaen van de Supplianten of hare Participanten en Regeerders van de om- gelegen Dorpen, al eer men fal mogen beginnen te malen, een bequame Somer- en Winter-pey 1, ter feeckere behoorlijcker plaecfe fal moeten werden geflagen, conform de welcke het malen fal moeten gefchieden, fonder dat de felve pey- len in het malen fullen mogen werden geëxce- deert, op feeckere poene, by de gemelde Hoog- Heemraden van Schielant daer tegen te ftellen; met verder verftandt, dat foo hier na in tijden en wijlen byexperientie mocht bevonden werden, het malen en loofen vande Wateren vande voor-
			Siet verder aengaende Offroyen van Bedijckingen Groot Placaet-boeck tweede Deel van Fol. 15 fa tot Fol. % o 28. incluys: Als mede aengaende cDijcki Water- recht % Ontgrondinge en Slaghturvent derde Deel, Fol. 629. .EYNDE
								RËGfc
				S Η

-ocr page 1424-

E G I STB

'·.',:.'. >).

Ende aenwijfinge van dUe de cPlacaten, Ordonnato* tien, EdiBen en Kejolutien^ 6fV. op de jaren en ordre des tijdts-, in het<vietde Deel van't, Groot Ρlacaet-beeckbeqrepen.

15-30. 1 Julii, Gulde Bullè met vericjiey.de confir- rriatiéh,i;ju:---;· f:';:- '           ;■& ti           2j Λ. n , . ...... y.JJ1'      , iOcMjer, Initruciie voor den privé Raed* 2j December, Ordonnantie op de Zeevaert der Nederlanden, ""                            121 f 2Januarii, Tra&aettuflchenKeyferKarel,en WïllcmHertogh van Gulich,                  31 ...           }S0 29 Januarii, Ordonnantie op 't fai& van de Zee- vaert, en toeruftinge van Schepen, 1219 26 September, Huldinge van Philip de tweede, SS . .. · . rf-^Pf 15- December, Tradraet itmehén Schotland en de Geünieerde Provinciën,                    2 60 2 6 Öifcober, Eed van Koningh Philip als Graef van Holland, 'i                                  38 2 November, Uytheémfche geen Bedienin- gen in Holland te hebben,                        37

%ia

Ertogh Aelbrecht neemt deRegee-

ringeaen,                               ι 1428. 3. Julii, Overdracht vanRegeringe van Vrouw Jacoba aen Hertogh .....pwiip:, '.."."                      2 iii-: Beftandt tuflchenHolland, Zeeland en Vriefland, en de fes Wout- rieden,          2 54 ~— Soene gemaeckt als boven,              25-6 Soene tuflchen den Hertogh van Hol

fteyn* en Holland, Zeeland en Vriefland, ■:?;ï                                                       258 <> September, Soene tuilchen Holland, Zee- landen Vriefland, enPruyiTerh-enLijfiandr, -" 258 1470. 28 September, Reglement tot redres van dis- ordres omtrent de Houtvcfterye en'Wilder- niflèn, : j j                                           f23 1 - 1477·' r1—TT Eed by Maximiliaen van Ooftenrijck, als Graef van Holland, Zeeland, &c,           7 1487. 8 Januarii, Ordonnantie op de Admiralireyt der Nederlanden,                               1208 1492. 3Maertj Vidimusder Magiftraet van Ant- werpen, op de Ordonnantie van de Admira- liteyt der Nederlanden,                 . 1208 1494. 12 December , Huldinge van Philips van Oo- , itenrijck aen de Ridderfchap, Edelen ende Steden van Hollandt, ,                         "8 14, December, Privilegie van Philip, gegeven aen de Steden van Holland en Weft-Vries- land,                                                      3 I7junii, Huldinge van Vrouw Margareta, 9 18 junii, Poin&en op de Huldinge overgege- ven,                                                      io 15-18. 24 Julii, Commiiïïe voor Vrouw Margareta, 12 15-20. i90ftober, Inftru&ie voor Margareta, 13 lS2f· 3 Julii, Articulen aen Margareta overgegeven by de Gedeputeerden van Hollandt,         .tó —- September, ArticulenbydeStedenaenden ielven overgegeven,                               19 %j September, Antwoordt op de voorfehreve Articulen,                                             30

'i

17 December, nader aite op'c begeven van Of- ficien in Holland, , r                        29 -1566. ——— Remonftrantie der verbonden Edelen aen de Gouvernante,                               40 15-Julii, Batenburgh'fchenTol,                656 23 Augufti, Verdraghtuflchen de Regenten en Edelen,                                                 43 2 5 dito, A&e van approbatie by de Edelen» 26dito·, Waerichouwinge van de Regente we- gens het Verdragh,                                 4 f 31 Januarii, Gommiffie voor den Hertogh van Alba,                                                    4Ó i3QcÏober, Alba het Gouvernement Gene- rael,                                                      48 9 December, Affche^t van de Hertoginne van Parrna,'                                                 49 -f69·              '-■';■. 2iMaert, Collumenen Keuren van Middel- burgh,                                               1009 15-75. 2 Maert, Ordre op de regeeringeder Kerken- goederen»                                            345; 20December, Verklaringe op de Pacificatie vanGent,                                              51 1#7· ' 9 Januarii, Unie Van de Staten, inetAfteder Prelaten,                                               fi (A)                         t2Fe-

-ocr page 1425-

				Aenwijfmge van alle de Placaten, Ordonnanticn, Edicten, &c. 2 Februarii, EeuwighEdid tuiTchen Don Jan, I Weit-Vrieflandt, én Zeelandt, noopende
			en de Sraten Generael, 1 9 dito, Advis van den Prince van Orange dien aengaende,              ,                                      57 7 April, Approbatie van den Koningh, jo 8 December, Aercs-HertoghMatthias,Gou- verneur en Capitey ç Generael,                60 —■ '- Eedbydenfelvengedaen,                63 13 Augufti, Accord tuiTchen Ah] du, ÁÀåçò,ïç en de Staten Generael,, ,                          64 p September, Afte variafiêurantie aen de Sta- ten Generael,                                        67 ■ ........- Anjou verklaert Don Jan voor Vyand, Ó7 1580. 12 Augufti, handelingemet den Hertogh van Anjou, ;;,                                                 <S8 é'ßä,ßíø;: '.tV;;.... ,' 13. Januarii, Articulen voor den Land-raedt, j6 1582. 2 2 Februarii, A&e van Rènverfael by den Her- togh aen den Prince van Orange,              79 1 o Januarii, Refolutie voor den Grave van Ly- cefter,                                                   80 1 Februarii, Accord tuiTchen Lycefter en de Staten,                                                  81 Dito, Commiiïïe voor Lycefter,                 82 15? Februarii, Inftru&ievoor de Raden ter Ad- miraliteyt,                                 ,.,... .-1227 10 November, Verdragh tuiTchen Holland en Middelburgh, noopende de judicature van den Hoogen Raede,                              j'yj 24 dito, Refolutie, noopende het Gouverne- ment in abfentie van Lycefter,                  83 —— A&e, defererende by abfentie het Gou- vernement aen den Raed van State,           8 3 —■— Contrarie A&e by Lycefter gepafleert, '.. :> ■ 84 . ±587. 2p Januarii, Verdragh tuiTchen Holland en Zeeland s noopende de judicature van den Hoogen Raede,                                         5-5-4 6 Februarii, Prins Maurits het Gouvernement gegeven als Stadthouder,                             8 j i^Augufti, Afte van fatisfa&ie aen Lycefter gegeven,                                                       86* 17 December, A&e van refignatie by Lycefter gedaen in handen vande Staten Generael, 87 1588. 12 April, Inftru&ie voor den Raed vari State, 120 3 Mey, Fondatie van het Collegium Theolo- gia: tot Leyden,                                    438 Ijf92. 2 2 Augufti» Loon der Maeckelaers tot Middel- burgh,                                               106 3 7 September, directie op het Collegium Theo- logie,                                                 438 Dito, raeckende promotie van Do&oraetende Licentiaet,                                  · . 442 1596. 18Januarii, op 'tfchutten van kleynen Vifch in Zeeland,                                 ,u ,1028 21 September, Verdragh tuflehenHollanden			, de judicature van den Hoogen Raede, <<·, 6 Augufti., op 't rcgiftreren van Tranfporten tot Middelburgh,                           ■., x oó ó óMey , Tranrport des Koninghs aen de In- fante fijn Dochter, ·                            g — Dito, Approbatie van Prins Philip, 92 3 o dito j Procuratie van de Infante aen den Her- toghAlbertus. „2 pFëbtuarii, Placaet, verbiedende allen han-. del op Holland en Zeeland,                         g, ñ September, verdragh, noopende de Vaere door deKille,en vryhey t van Stapelrechtj^fo 1604. 21 September, Coftumen en Keuren van Zee- landt,                                                 9j9 i6of. 1 5·April, Tra&aet met de Unions Vorftèn, êßïä. 29 Januarii, A&e van uytfpraeck tuflehen de Univerfiteyt en Stadt Leyden.               44,3 1612. iö Maert, tauxatie Cuyckfchen Maestoi, 6$t 1613. 9 Mey, Tra&aet tuiTchen haerHooghMog. enLubecq,                                          273 16 Mey , Tra&aet tuiTchen Chur- en Furften van Duy tflandt, en dé Vereenighde Landen, %6j 1614. f. April, Tra&aet tuiTchen haer Hoogh Mog.' enSweden,                                         jjf Dito, op'tfelvefubjeft.                          278 23 December, nader Traitaet met .Duytflandc en de Vereenighde Landen,                  271 1615-. —December, Tra&aetvan haerHooghMog. MetHamburgh.                                  280 1617. ip December, Erf-fcheydingen en Servituten tot Middelburgh,                                 106% 1619. 2 5 junii, geen rechte Leenen in onfterfTelijcke te converteren.                                           512 31 December, Tra&aet tuiTchen Venetien en defenStaet,                                                283 162 o. 16 Maert, tegens defraudatien in Zeeland, 1079 21 Augufti, Öctroy der Stadt Briel, noopende de Magiftraets-beftel linge,                       4·11 13 Maert, verbotvandenuytvoer uytZeeland vanLandbouwsgereedfchap,              I03? 162 f. pjunii, tegens Kamer-fpelenjRijfieryeöen Loteryen in Zeelandt,                         103z 1627. 1 Mey, Pontgaerders tot Middelburgh, 1077 1620. 11 Januariijtegens ter MiiTegaen Van de Rooms- geiinden in Zeelandt,                         10& 7.Fcbïuaiii,Tracl;aetPerfienendenStact»28f
							'*------~— -----------                          loMaert,
		^ÔØ'

-ocr page 1426-

op de j aren en ordrc des tijdts.

2 Maert, Keuren van Leyden , noopendede prxferentien,                                       474 2 Maert, tegens frauduleufeTranfporten bin- nen Leyden,                                        47 £ iojulii, Tradtaet tuiTchen haer Hoogh Mog. enDantzick, ,                                  289 13dito, Tradtaet tuiTchen Poolen endedefen

ι o Maerti Graeffeli jckhey ts Leenreghten, 51 y 1635% " 2oJanuarii, Ampliarie Keure van Middel- burgh,                                               102,4 1641. 27 April, Impoft op de Dienit-boden in Zee- land,                                                  1080

Staet,

1643. 24 AuguiH, CommifTariflèn van kleyne faecken totMiddelburgh,                                1026

290

i6j8.

14Maert, Odtroy Rotterdam, noopende het verkiefen van Vroedfchappen,               413 i9Novemb. Ampliarie Odtroy Rotterdam, 413 10^9, 2 Α pril, Defolate Boedels tot Amfterdam, 479 8 Dec, approbatie Keure va^i Gouda tegens ilmulatetranfporten,                            484 10December, tegens Omloopcrsmct Sïjdeen Wolle Stoffen in Zeelandt,                  1042 1660. 1 o Januarii, Elueidatie op't ontfangen van Am- baiTadeurs,                                           100 20Maert, tegens GodslaiteilijckeBoecken in Zeeland,                                           io43 — Dito, fchenden van Brouwers tonnen in Zee- land,                                                 1044 5"Mcy, Odtroy voor Vroedichappen tot Go- rinchem,                                             416' 1 f Julii, Interpreratie Odtroy Medenblick,43 3 2 f dito, Odtroy Munnickendam,             432 20 November, Ampliatie van 't fchutten van de Vifch in Zeelandt,                              1029 3.December, Keuren voorVreede-maeckers tot Leyden,                                         47 7 1661. i.Odtober, Ampten ter Collatie van de Gc- neraliteyt.                                            146 1662, 3 oJanuarÜ, alle bevrachringc in Zeeland te doen door de Schippers vande Gildens, 104 5* 20 April, Ceremonieel omtrent de cefïïe ende rangh van Extraordinaris Gedeputeerden en Envoyésvan gekroonde Hoofden,         iqo 11 Julii, tegens fchenden van Plantagien in Zee- landt,                                                1046 2 2 dito, Odtroy Gorinchem, rakende de Ma- giftraets beftellinge,                              416 2 November, Tradtaet tuiTchen Tunis en de- fen Staet,                                              291 30 November , Vreede tuilchen haer Hoogh Mog. en Algiers,                                  292 11 December, Odtroy Burgermeefteren van Gouda,                                               410 13 dito, Ampliatie Odtroy voor Schiedam, 419 £003. 17 Maert, tegens complotteryen in gemeene Landts Middelen van Zeelandt,            1081 26 Mey» verbeteringe vande Zeeuwfche Lee- nen,                                                  1041 óDecember, Accord tuiTchen Gouda ende Schoonhoven, over het houden van clafïica- le vergaderingen,                                  354

164.5. 4Augufti, Tradtaet tuilchen haer Hoog Mog. met BremenenHamburgh,                   286 164.6. 2jOdtober, Tradtaet tuilchen haer Hoogh Mog.enLubecq.                                  288 1649. 17 [ulii, BrabantfcheLeenen,                   5"'3 22 dito, Naitinge der Leen-goederen in de Meyerye van den Bofch,                        f14 16*5-0.                               0 9 December, Odtroy Alckmaer Magiftraets be- itel linge,                                             426 13 dito, Odtroy Rotterdam,                    412 21 dito, Odtroy Delfr,                               401 — dito, Odtroy Gouda, ·                      407 22 dito, Odtroy Αmiterdam,                     40ό *—dito, Odtroy Schiedam,                        418 i3januarii, OdTrroy Schoonhoven, noopende deMagifiraets-beitellinge,                    420 i4Februarii, Odtroy Brielle,                   422 23 dito, Odtroy Purmerenr,                     434 ιό Maert, OdTrroy Edam,' 430 22dito, Verbodt Sociniaenfche Boecken in Zeelandt,                                           1040 2 2junii, Odtroy Haerlem,                       395) 23dito, Odtroy Leyden,                         402 iijulii, OdTrroy Munnickendafn.             431 14 dito, Accord tuiTchen de Regenten enlnge- zetenenderStadtBriele,                       424 18 dito, Inftrudtie voor den Raed van State, 125· ·— dito, Reglement voor vacatien ende reysko- iten, foo van haer Hoogh Mog. als Raede van State,                                             133 30September, Inftrudtie voor des Generali- , teytsReecken kamer,                            134 2 2 J uhi, Odtroy Dordrecht, noopende de Ma- giftraets-beitellinge,                             394 23Augufti, OdtroyGorinchem,              4,14 1653. 1 Maert, Keure van Munnickendam, nopen- de praferentien over onroerende Goederen, ... 497 . ..                  t6W· 10 April, Erf.fcheydinge tot Rotterdam, 487 27 November, verbodt op het vechten en mef- fen-trecken in Zeelandt,                      1033 11 Augufti, nader Odtroy Dordrecht, 396 8 November, Keure van Purmereynde, noo- pendede prjeferentien,                          498 i4Februarii, Reglement voor Haerlem, noo- pende het tranfporteren van infolventePer- iöoneri.                                »              ±71

26januarii, tegens misbruycken'by deLandt- luydenaende Grond-eygenaers in Zeelandt, , ■ ,."               '""'''' ' ;. l. ■ ïois 8 Mey, Clafficale Vergaderinge indeHooft- ftèden te houden.r                               tH ' '                \ (A 2) tU 12 Au-

-ocr page 1427-

Aenwijfinge van alle de Placaten,.Ordonnantien, Edicten., &e. ïïAugufti, Roo Roede in Zeelandt het platte | 3Maert, Vijf-HondertftenPenninghinZee* - " " "                                                 landt,                                                Ie8 3 Maert, Heere- ende Vrouwe-geldt in Zee- landt,                                                lo86 3 Maert, Impoft op vette O ilèn, Koeyen, ècc. 1087 3 Maert, Karoiïè-geldt in Zeelandt, 1087 3 Maert, Kaerfen - van buyten inkomende, * 1088 3Maerc, Impoft op de Proceflèn,         logg 21 April, Recht GraefFelijcken Zeeuwfchen

2 l 1

Tol, 17J11IÜ, nader OftroyPurmereynde,

?Of2 43 6

ijunii', Heere- en Vrouwe-geld in Zeelandt, j 2f Augufti, Magiftraets-beftellinge in Vken

1081 ójunii, Haert-ftede-geldin Zeeland, 1082 15»September, 20.en 1 f.penningh van Colla- terael, en giften by Teftamenren aen vreem- de in Zeeland,                                     1083 7 December , Raeden van Vlaenderen geen Oflicien nevens haer funclien te bekleden, 138 j666. 17 Febr. Oclroy Vroedtfchappen van Enckhuy- fen tot de Magiftraets beftellinge, 429 18 Maert, tegens Hoererye en overfpel in Zee- land,                                                  1047 5 0£l-ober, Paiftgie-geldt in Zeelandt, 1084 7 Oclober,tegens Pafquillen in Zeeland, 1049 2 2 dito, Extraordinaris Envoyés van Branden- burgh, begrepen in de Refolutie van den 20. April 1662.                                           101 24November, Oclroy Vroetfchappen vanGo- rinchem,                                             4X7 9 December, alle Extraordinaris Envoyés van Keyfer en Koningen, aen wekkers Ambaf- iadeur rangh gegeven werdt, begrepen in de Refolutie van den twintighften April feftien hondert twee en feftigh,                        1 o 1 1667. 9Februarii, Oclroy Hoorn, Magiftraets be- ftellinge,                                              42 8 1668. 20 Deeemb.Defolate Boedels totDordregt, 467 1669. 23 Maert, Oclroy Purmereynde,              436 2 5" Jiilii, Ratificatie O&roy van Dordrecht, 39Ó 8 November, nader Oclroy Leyden, 40ό 18 December, Arhpliatie Oclroy Alckmaer,42 8 1670. 2 April, Ampten niet te frauderen in Zeeland, IOJO 26dito, naderOftroyBrielle,                  425· 39September, Ontfanger Generael legael Hy- potheecq op de Goederen der Pachters ende hare Borgen,                                      ïo.yi 2 o September, tegen frauden der Middelen in . Zeeland,                                           1084 16 December, geen Arreften in de Wiiïèlbanck tot Amfterdam te doen.                         483 1,671. 2 Febraarii $ evinceren van ver hypo thequeer- de Goederen,                                     ipfi Jρ dito, tegen maecken en verkoopen van Gout enSilverin Zeeland,                       . iop 3 Maert, Opdrachten van tilbare Goederen

deren,

139

21 September, Penningen in Zeelandt tot om meilagenverftreckt, gepra:fereert, 105-7 1Ó72.                           5 18 Maert, Quotifatie van de Wijnen in Zec- landr^                                               ï089 2 4 Maert 1 Hoofdgeld in Zeeland,           105)2 2 3 Augufti, Oclroy Briele haer eygen Vroedt- ichaptekiefen,                                    42^ 1673. 2 o November, laften op Grond-goederen, hoe te betalen by Perfoonen buyten Zeeland woonachtigh,                                    105-3 IÓ74· 20 Januarii, Magiftraets beftellinge in Vlaen- deren,                                                 140 2 Februarü, Veej-geldt in Zeelandt, 1054 — diro, Impoft van Laerfen, Schoenen, &e. in Zeelandt, 1094 ■—dito, Impoft Familie-geldt in Zeelantjiop 5· 27 April, tegen uytilaen van Derry inZeelanr, 1054 IÓ7f. 11 April, Magiftraets beftellinge in Vlaende- ren,                                                    143 1676. 1 Maert, Leenbrief van de Staten van Gelder· landt,                                                 <5f? 2 2junii, Kleyn Zegel in Zeelandt.         1096 1677. ι o Julii, Reglement, te obferveren by de Ooft- ïndifche Compagnie, noopende het beta- len van's Lands Rechten,                    1327 18 September, Eed voor de Pachters van Wij- nen, Bieren en Gemael in Zeelandt. 1058 1678. 16December, Verklaringe Placaet delinque- rende Ingezetenen onderwerpende aen haer ordinaris Rechter.                               499 1679- 3 Junii onderhout van Dijeken en Heeren we- gen in Zeeland t.                                 2 ° f? tóSo. f September, Dienftboden-geldt in Zeelandt, II0° 2 8 November, tegens compoferen foo van het Gemael, Wijnen als Bieren in Zeeland, 11 o 1 168.1. 17 Januarii, Water-tbltotBatenburgh, M7 ƒ Maert, Geen AmbalTadeurs foo ordinaris als extraordinaris, in het ophalen ter Audiëntie doordeWeft-poortniettepatfêren, *°* 16 Maert, Opgezetenen in Zeelandt vryheyut

i'nZeeland,

IÖJ2

")

-ocr page 1428-

					ordre des tij ds.
	op üe jaren en gegeven haer Granen te doen malen, foo wel opMoolensbuycenals binnen haer Ambagt, ! mirshet geheeleSacyfoen blyvende by haer eerfte keure,                                       uoi 16 Maert, confent Verpachtinge op Middelen vanConiumptiemZjelandt,                1102 1  April, ProfeiTören en Studenten tot Leyden vryvan Sou ten Zeep.                                 445" 2 April, Wijnkoopershaer faux op haer ver- mifte Wijnen te mogen korten.                85-5- 15 September, AmpliatieKleynZegel,Z. 1103 ij November, Molenaers mogen geen Tarwe in plaetfe van Mouwer-meel icheppen in Zeeland.                                                 Π03 28dito, Tauxatie Gemael ten platten Lande van Tooien.                                       1104 6December, Securiteyt omtrent het teyeke· nen van Militaire Ordonnantien in Zeelandr, 105-5- 8 December, vijftienden Penningh vande Col- laterale fucceffie in Zeelandr.                1104 IÓ82. 3 Augufti, prompte inninge van's Landts Middelen in Zeeland,                          1056 20 Augufti, geen Ambafladeurs ter Audiëntie de Weft-poortoptekomen,                  103 3 Oftober, Formulier van afreeckeninge van reëele beladingen,                                917 17 December, Armhuyfcngcnierendevrydom van'sLandsImpofuien teeximeren van den Twee-Hondertilen Penningh,              918 1Ó83. iojanuarii, opnemen van criminele Rollen in Brabant.                                              5Ό0 12 Februarii, Atteihtien van vrydommen der Godshuyfen,hoetedreiTeren.                φ.9 12 Februarii, Leen-goederen in Zeeland i 042 ï2 Februarii, Uytvoervan Beftiaelin Zeeland. 1057 15-Februarii, BaiUiu van'tVryegeen Burger- meefternocb Schepen tot Sluyste ziin. 144 19 Februarii, tegens aenftellen van Paepfche Officieren in de*Meyerye van 's Hertogen - bofch.                                                 335 22 Februarii, voorkominge van fraudes,Z.i 105· 2 ƒ Februarii, Arreften van Obligatien door Vooghden verkocht.                            45-1 5 Maert, ordre op 't betalen van 's hands regh- ten by de Ooft-Indifche Compagnie. 1329 13 Maert, fes ten hondert Colledlr-loon van Sout en Seep, &c.                                         696 1$ Maert, Refolutie approberen van beroepen Predieanten.                                        34ο lp Maert, Erfgenamen den Boedel niet aenge- vaerr hebbende, mogeri doleren wegens den Τ wee-Hondertften Penningh.               919 38 Maert, Sout en Seep feparaet over de Steden, e.nfeparaet over het platte Landt teverpach- ten,                   ·                                706 19 DitoJnbrengen vanZceuwfche Granen.706 «5-*— ceiTeren van belaftingen op Waren ende Manufacturen s ko mende van Steden van de- fe Provincie op andere.                          706 Xj— Impoft van Boter vande geheele Maffa tebetalen.                                            7^ Coniumptie Sout, ,                   yjy Koehouders Sout.                         784
							Confamptie Zeepi 796 Heere-gcldt. 807 Redemptie-geldt. 810
					2 6 Maert, noopende uytflagen van Wijnen by Grofïiers, Z.                                     1107 10 April, Quohieren van Sout, Seep ,&c. we- derom te verantwoorden.                      Ó96 10 April, Conventie euflehen Gelderlandr en • Hollandt, raeckendehetonbehporhjckvif- fchen inde Zuyder Zee.                        1358 -------1 Placaetop'cvoorfzfubjecl.           135-9 •------- ordreop'tviffchenin'tYe, Veiferwij- ker, en andere Meeren.                        13 60 14 April, ordre op 't Veer van Weft-fanen ende Weftfaner Overtoom op Amfterdam. óo8 2 8 dito, ordre op 't Veer van Saendijck op Am- fterdam.                                              605? —----f ordre van 't Wormer Veer op Amfter- dam.                                                   610 i8Mey, Perfoonen uyt de Provincie vertroc- ken, en naderhand wcderkecrendc, Twee- Hondertfte en Vicr-Hondertfte Penningen tot haer wederkomile te betalen.             919 2 6 Mey, Traitaet van Vreede tuiïchen Moroc- co, defen Sraet en den Prince van Orange. 298 3 Junii, ordre op't Veer van Crommenieop Amfterdam en Alckmaer.                       óio 4 Junii, Dootflagen en Vegteryen.           50 £ 1 o j uliijordre en lij ft hoe de extraordinaris Mid- delen te innen, 69/ ------- Ordonnantie, tiende verhoogingc op alle Middelen.                                      698 2ójulii, Reglement voor Predikanten in des Landsdienfte zijnde.                             347 19 Augufti, ordre tot ftellen van Maentftaten voordeOntfangers.                              698 20 Augufti, Oncfangers geen Penningen te be- talen of ontfangen als op Pacht daer pp die betaeltenontfangenzijn.                      699 21 Augufti, Ceremonieel gehouden omtrent de receptie van den Grave d'Α vaux.            lof ——Placaet tegens Paus gefinde.             335; 9September, ordre op't VeervanAkerfloot op Amfterdam en Alckmaer-                 611 16 September, tegens't frauderen van Midde- len, en refiftentie vande Pachters by Militai- ren.                                                     72 3 -------Veranderinge in 't X V11. Articul van de Wijnen. ·                                         856 24 September, Officieren en Capireynen ter Zee te brengen inden Twee-Honderdtften Pen- ningh.                                                 920 ■------- VifïchersvanMunnickendam en andere in Waterland, toegeftaen op de Kuiten van defe Provincie te mogen nffèhen.         1361 29 dito, Viffchen in de Rivier de Veght op de grond van Holland verboden.              1362 90£lober, tegens fluyekeryen van Piek en Teer ten platten Lande.                         723 12 Odtober, Lijft en Salaris voor den Griffier van den Hoogen Raede.                        55-8 15· Odtober, Ceremonieel omtrent de nomina- tie van het Griffierfchap in den Hoogen Rae- de.                      ·                                108 3 November, Stoutigheyc derPapïftentotSr. Servaes.                                               336 ..ïfDecem·*
			I

-ocr page 1429-

			Aenwijimge van alle de Placaten^ Ordonnantie^ Ediften, &c.
				i7Mey, Renovatie tegen Salm en Bot vangen omtrent Salm-fteecken                       Λ^τ 2 f Mey, tegens prophanerefi van den Ruft-dag 2 28 3 Julii, Publicatie tegen het Gefchrift op de naem van Mommouth                          , g l iSJulii, Steden en Dorpen te doen ceiFeren de belaftinge op de Waren uyt andere Steden en Dorpen komende                               12 $$ 20 Julii,tegens openen van toegeftopteSlooten en befchadigen van Sluyfen omtrent 's Her- togen bofch                                        Il8s 4Augufli, tegens Contraventeurs op 't Pla- caet tegens 't prophaneren van den Sabbath 338 ijAugufti, Bewint-hebberen vandeOoft-In- difche Compagnie mogen malkanderen in, geen a ffi η it ey t bcftaên                         1332 1 f September, Pilotage op Texel, Helder, Pet- ten, &c.                                             1292 ------- Item ,öp Vlieland en ter Schelling, 1299 20 September, Kamer ter Auditie den perfonee- lenTwee-hondertftenPenningh van 1680 te verreeckenen                                      921 2 4 September, ophef van een égalen voet op den Impoii: van vier foorten van Bier in Zeeland 110S 27 Novemberjtegens den DeventerfchenGout- gulden                                               658 1086. 9 Januarii, noopendeverleenenvanOchoyen op Boecken                                        361 12 Januarii, ordre voor de Schat-heffers ende Collecteurs van de Financie in de drie Lan- den van Over-maze                            1189 23 Januarii, verhooginge'vanTrattementvoor Predikanten tot Schoonhoven , Schiedam, BrieljMuydenenWeefp                      348 26 Januarii, Penfioenen gerefugieerde Predi- kanten                                               348 2 o Februarii, Hoeden binnen defe Landenge- raaecktvry uyt te voeren                     1367 21 Februarii, tegens drucken van Franfche Couranten                                          382 21 Februariijgeen fpijs te brengen tot bedijekin- ge van Arensbergh in Spaigne                543 2 8 Februari, tegens drucken en fnijden van pla- ten, tot vilipendie des Koninghs van Vranck- rijck                                                  38* 4 Maert, ordre op't prefenteren van Reque- ften                                                  1189 9 Maert, Reglement voor deHeeflijckhcydc vanVenloon                                       l^i 21 Maert, Leengoederen en Leenmannen voor fchulden aenfpreeckelijck                     5zl 22 Maert, Schippers van Gent op Holland va- rende, geen Koopmanschappen na Gent te voeren                         t                    *3"0 j April, tegens acht en twintigen van i68f.cn 168Ó., Schellingen'en minder Payefflentert 13 April, Refolutie , noopende teeckenco en prefenteren van Requeften                   *?9, -------Eed voor de Franfche Cadets          l6G 20 Mey, Rebellen van Engeland:; uyt den Lan- de te vertrecken                                  ,3 ■; 4junii
		ι f December, Pachters van 't Gcmael haer te re- guleren na de Refolutie van den tweeden Ja- nuariiió82.                                         812 28 December» Schout van Trembleur, als Luy- terszijnde,gelicentieert                        337 28 December, item, Schout van Geul, Bundeen Uleftraten                                           337 28dito, Aenftellen van Gereformeerde Offi- ciers                                           .         337 31 December, tegen qualijck fpreeckenvan fij- ne Hoogheyc                                       380 1684. 7 Maert, belaftinge op Graen, Wij nen en Bran - dewijnen                                           1107 28 Maert,uytventenvan Souten Seep by kley- ne Kramers ten platten Lande                724 31 Maert, Placact van duellen en krakeelcn. 16 2 17 April, nader receiTen der Stadt Maeftricht fS>4 16 Mev, Refolutie Colleét-loon voor Steden en Dorpen                                               699 J4junii, Veer vanUytgeeft op Amfterdamen Alckmaer                                            612 23Jumi,'tSynodusvanZuyd-Hollandmedetot Breda te houden.                                  348 24junii,tegendruckenenvcrkoopen van fcan- daleufe libellen                                     380 29 Junii,Treves tufichenVranckrijcken defen Staet                                                   294 10 JuliijOrdonnantien opdeWilderniflen, ρ 6 30 [ulü,tegensfchieten vanallerley Wilt 5-26 20J11IÜ, Reght-bancken geauthorifeertomme uytdeTugthuyfennaSuriname te doen voe- ren                                                      503 3 2 September, Conventie tuiTchen Hollandt en Zeelandt, nopende de ceflie van Bommene- de                                                        98 23 September,tegens JacobusCoelman enCon- venticulen.                                         io57 iSOdtober, tegens't verbreeden en verdiepen van Wateringen in Maeflandt               1188 290ctober, verbodt Libel oude mode van den nieuwer. Staet van Oorlogh                    381 6 November, nader Refolutie, de Raeden van Vlaenderen geen Officien te mogen bedie- nen                                                     138 28 November, Reglerrient voor de Militie, mar- cherende over den Bodem van den Staet 164 14 December, ordre op leverancie van Geweer, Klederen, &c,                                      166 2 3 December,paiTeren van fcabinale Attens 451 i68f. 3 Februarii, tegens difordre in deSecrctarye vanden Lande van Over-maze               453 12 Februarii, furcheancie van verkoopingen van vafte Goederen , by executie in den Lan- de van Brabant en Over «maze                464 3 Maert , Rcfoliuie vrydom van impofitien denConfulAboafgeflagen ,                  246 15 Maert, Cre dentialen voor Gedeputeerden in de Verga der ingc van haer Ed. Groot Mog. 15Ί 9 April, Aut horifatie tot redres van Schepen, inde Win ter feftien hondert vier en tachtigh op Spitsberg en gelaten                         13 f4 10April, Refolutie vrydom van ïmpofitien voor Con fuls buyten denHagein tetrecken, .;-...-. I . ;                                                246
					V

-ocr page 1430-

öp de j aren én oidre des üi j dts.

4junii, nade* verklaringe tegens deEngelfche ι Rebellen                                  j           384 30 Julii, dubbelde boeten op 't ftellen van kope- re Siricken                                           $$S iiAuguftij Miriifters haer Memorie aen den Prcefident te moeten overleveren            106 11 SepïembéraI%dler:&efolu tie dien aengaende» iirijil ^qnv-jjo^quilyb ::·.·. 1 ;j : !;;             ιο6 13 September,Refolutie kleyne Ampten ter Ge- _ nefajiceytby toerbeurten                       ifo 17■September, Obligatiena haer waerdein col- . lateSraeltetauxéren;                              nif 24September, Salariflèn van tauxatiencollace- rael             > : r                              i"i 4Qftober, Qualificatie der Edelen inde drie Landen van Over-maze                          $9 fO&ober, Paepfche geen bewindt te mogen hebben indeSocieceyt van Suriname 340 17 Oftober, Confulaet-reehtin Yrlandc 246 8 November, InrerpretatieQualificatie 99

2 2 Maert, fraudeerende Soldaten by geefleiinge teftraffen                                             724 24 Maert, tegens toemaecken en brouwen van Water tot gebruyek van Bier in Zeelandt 28Maert, prolongatie, noopendehetbètalexi van 't Laft-geldt voor den rijdt van een Maenc ï34i 9 April, Verpachtingc van de helft van 's Lands middelen te Water                              1236 23 Mey, belaftinge vanHollandtfdie Schepen tot Genua                                            247 2 3 Mey, Elucidatie Gemael Vlaenderen. 1162 <?Juuii, Reglement voor Engelfche en Schot- iche Regimenten                                 ió8 iojunii j Refolutie Brouweryen Generaliteyt, IIJ2 —--— Gemael Generaliteyt                   n?3 ■------- Slaght-geldt Generaliteyt              i 1 f3 Kleyne Speciën Gener.                 1153

16 Junii, ten opfichte van de Brouweryen, Ge- neraliteyt                                           11 f4 ------- Gemael Generaliteyt                    ll55 -------· Slacht-geldt Gener.                      11 ff ------- Kleyne Speciën Gener.                Iiff 17Junii, ten opfichte van deBrouweryen Ge- neraliteyt                                          115-6 —— Gemael Generalit.              .'         11 f 7 ■------- Slaght-geldt Gener.                      uj-g *—·— Kleyne Speciën Gener.                 iifS ipjunii, de helft van de Middelen te Water in Admodiatie gegeven                           1237 19Junii, ophef vandeConvoyenenLicenten, en verdere 's Lands Middelen te Water 1343 2©Junii, tegens malen van gepelde Garft tot

29 November, geven van icheldnamen tot Al- phen verboden                                     384 6 December, Koeyen en Oiïèn inkomende aen

1235

te geven

2 2 December, prijs van Sijver én Munt-materi ael tot hetilaen van den drie gulden penningh -;u-.2 ;·.,.,             "                  659 22 December, geenMuiit-materiael aen Munt- meefters te verkoopen                           660 ./,                         1687. 20 Januarii, Laft-geldt voor uytgaende en inko- mende Schepen gereguleert                  1341 2 2 Januarii, Conventie tuiïchen Holland ende Zeeland, tot verminderinge van Raeden in den Hove Provinciael                           563 23Januarii, Verantwooirdinge vande Quohie- ren van Sout, Zeep, &c. voor heeleen halve Capitaliften en Getauxeerden                700 29 Januarii,rakende de Schepen op Noorwegen om Hourlaften varende                       1340 lo*en ii.Februarii, provifionecl verbod uyt- voer van Munt-materiael uyt Zeelandt naer Hojiandt                                           ioj8 1S Februarii, Impoft op het Sout, Generali- teyt                                                   1148 18 Februarii, Auditie-kamer haer te reguleren na het X X X111. Ardcul vande Ordonnan- tie op den Twinrighften en Veercigften Pen- ningh , inhoudende verkoopen van Brouwe- ryen, &c.                                           p0 3 ï 8 Februarii, tegens ilingeren van Bieren ende Wijnen inde Generaliteyt                    1147 18 Februarii, Impoft van de Zeep, Generali- teyt                                       '           H49 ·. ■ Gemael, Gener.                           nfi ■------- Brouweryen ten platten Lande, Gener. Ilfl 20Februarii, Secretariflen, Klereken en Boo- dens te mogen declareren voor ichrij ven van Quohieren, ende ombrengen van Ëillietten 24Februarii, Reglement proeeduren Militair m faecken van geringe importantie         16 6 4Maert, BuytenlandtfcheHammen, Kaes en Speek, &c.                                          123<j 15 Maert, Verbodtfchendenvan Fortificatien tocGeertruydenbergh                          38 f

Gort of Grutten

724

21 Junii, ophef van een Twee-Hondertften Penningh                                            p21 1 Julii, fecuriteyt voor den Admodiateur, I2f2 2Julii, Surcheantieopdejachc              536 9 J ulii, Nader Re/olucie noopendc belaftinge

tot Genua

247

iojulii,' Admodiateur in aenjhalcn van gefrau- deerde Goederen niet te opponeren 125-3 löjulii, verhooginge van de Middelen. 698 22julii, ongelijck door die van Utrecht den Ingezetenen van Hollandt aengedaen in den Boedel van de Heer van Matheneilè 455 8Augufti, Prscife nakominge van de Placa- ten op deConvoyen                           12 54 i 1 Augufti, Refolutie raeckende wegneminge der onluften tot Smyrna , onder de Neder- landfehe Koopluyden                           248 2 September, ordre op de jacht inde Klingen, f37 10 September,Gemael ten platten Lande inZee- land                                                  πιο 13 September, Uytflijters van Brandewijn vaft te ftaen voor ach tarnen in 't jaer             875 13 September, Nader Refolutie op den Boedel van MatheneiTe                                    45-5 17 September, approbatie ende reprobatie van Predikanten                                      . 349 17 September, Tegensriitchen metfehrobnet-

-ocr page 1431-

ren , ürdohriaiitien, Ediften, &c. 10 Februarii, beroepen van een Predikant t.0c Ooftcrwijck                                       -'34,0 r ι Februarii, Tienden van!&ooWche Geefte-r. ; lijekheyt, General.                   n->!' ■ ^ï€o i1 Dito, aangeven van bezaeyde GemetCïi^Gè- neraliteyt^            ■? n^om-»3rt3biia©gj0 11 Februarii, Tiendenviü^éómiéi&Q^^-i lijckheytpublicqmet de ftocke te verpachten

Aenwij finge van alle de Placa 17September, renovatie vifTchèn langhs d, Stranden                                            '36 17 September, noopende hetViflchén in de Binnen-wateren                                  ■"-' ' J3^17 September, renovatie op 't viflchén in het Υ V ' ; ;- . J3Ó18September, tegens ontrouw derMolenaer in Zeeland                                          XH

20 September, cygen Neeringh niet te mogen pachten in Zeeland                             ιι14 22September, Obligatien naharewaerdeende geidinge te tauxeren                            1115 ; 5" SeptemberjRefolurie, raeckende den Boedel vandeHeervanMatenefle,                   457 2 f dito, Klagten van die van Leyden, noopen- de de proccduren in den Boedel van Pieier vanArckel                                           4 57 16September, Collateraelvan Fidei-Commif- ienmZcelandc                                   Πϊδ zpSrprember, Reght van Pafleportengeregü- lee'rt               '                                   12 f 6* 29September,ElucidatieXX.XXL enXXII. Articul van 't Placaec van de Convoyen, noo- pende de Paiporten                             1256 4Ö'£lober, Quotifatie Gemael ten platten Lande, Zeelandt *                         1116 4 October , Molenaers ten platten Lande • ii 16" 7 O&ober, Tegens beitelen van Tuynen tot Görinchem                                          385' i70dober, Elucidatie tweede Articul van de 'Ordonnantie op't Gemael 11 ƒ8 3iOclober, Verdragh tuflehen Holland ende Utrechr, op infolvente Boedels 460 29 November, Approbatie Verdragh tuflehen Holland en Utrecht, over infolvente Boe- dels 460 4 December j uytgedolven en verveende Lan- den vry yan den reelen Twee-Honderdtften Penningh 924 4 December , Goederen gedeftineert tot on- derhoudinge van Predikanten, den Twee- Hondertften Penningh exempt 923 6December, Hooge jurildi&ie in de Heer- lijckheydt van Leckerkerck en Zuydbroeck 364 16 December, Quohieren tot Quotifatie van 't Gemael, Gen eraliteyt                          n?9 17 December, Twee-Hondertften Penningh te betalen van Traktementen en Ampten 924 17 Dito, Publicatie dien aengaende            924 2QDecember, Scheeps-beichuyt-backers vry van de tiende Verhooginge                    814

18 Februarii, prompte invordéringe van>JfX£e- mael, General. ■-s'J^iiïdOV.odm^iqfi^ 19Februarii, noopende bet feilen van Hout- waren uytNoorwegen5'l{ r*'£2 < '10iu.. ]!$&&& 20 Februarii f Veendorpcn in defe Provincie Obligatien hebbende tot ia-ftel^an -t geffièèue Lande te eximeren vanden reëlbnTwei-Men-

dertften Penningh

927

23" Februarii, eenige painilen^raeckendè-den Adinodiaceur. ' ■·"                  V* ^'«'Jifjflg 33 Februarii, verbodt van Sandéryen inGoy- landt                                 ::jv?;i,-f —^/0^4« 23Febr uarii, Laft-geldt ver mine! erf ■ " ί'ί!6ι 23 Dito, generale aengevinge binnen vier1 én entwintighuyrentedoen             : -v-l-ifa 2 3 Februarii, ladinge van Schepen pr^c-ife aëfï ■ tegeven ':,"-'          ^uvsiliyju .01!$^ 23 Februarii, Betalinge.van Lait-geldt opalle Schepen                        x-8 *' '■'■'-'■■· ï^4<3 2 6 Februarii, Commercie en Confulaet-regten totCadix                                          1350 4Maert, Placaet29.Sept. 1687. noopënde.dè Binnenlandtfche Pafporten , ï'ngetröéken • *-; * ■:' ·-..'■.iijj6i 4 Dito, Refolutie des aengaende: t] a'-^Αΐ6$ 4 Maert, Binnenlandtfche Pafporten oneer 't diftricT: vande Generaliteytgëréguieéit-'ii (5$ loMaert, prasmie voor Aenorengers déiiAg- greflèu rs van een Schors Edelman - 'V; |86 i7Maert, nader Placaet óp de Npordtifchè -. Vaert                                           '■ ■ f«$4f 17 Maert, noopende het varen na Sweëdèiien andere PJaetfen aendeOoft-zee         ' i;34f 22 Maert, Ampliatienenlnterpretatienvande gemeeneMiddelen in Zeeland            ni8 2 5 Maert, Recht van Collaterael van Goederen buyten de Provincie van Zeeland         ΙΠ7 2 6 Maert, Ampliatiegemeene MiddeIen,Z.i 118 3o Maert, uytfpraecken over de Qiiotes tuC- fchenhetZuyderenNoorder-quarder 701 3 April, redres voor de Finantiein VJaende- ren                                                   ïy® 3 April, lofllnge van Goederen, komendeuyc deWeft-Indien                                 Wï 8 April, {tellen van cautie op loflen van Sche- pen, inkomende uyt de Weft-Indien 13^5* 12 April, Α mpliatie en Interpretatie van de ge- meene Middelen in Zeeland               ι}ιΛ τ f April, ftellen van cautie op 't loflèn van Sche- pen, komende uyt Weft-Indien           *33ö 1 f April,confentTwee.HondertftenPenn928 17 April, AmpliatiegemeeneMiddelen,Zcelant 13 Mey, nader verdragh tuflehen Hollandten Utrecht, raeckende infolvente Boedels 4·^- ïpMey, alle Contraften , Traniporten ende AaieninWeftwoldingerlandtteprothocol- ieren                                        . Λψ

3 fanuarü, aengevinge van Goederen op het Convoygereguleerc                            12 57 I4januarii, ordreop de Wachten inde Guar- nifoenen                                             170 21 Januarii, veranderinge in verfcheyde Arti- culenvandê Wijnen en Azijnen             8f6 22 Januarii, AmbaiTiet-enConfulaet-reghten totSmyrnaenConftantinopoleh "'ƒ„; 249 24Januarii, Grutters haer van geen fteenen te bedienen, dan Boeckweytte rullen 814 30 J uuiarii, #aeckende verfcheyde faecken tuf- lehen de Admiralitey t en Admodiateur 125-8

-ocr page 1432-

			op de jaren en ordre des tij ds.
		6 Julii, Tra&aet tuiTchen Deeriemarcken ende defenStaet                                          :Jo2 2oJulii, Steden, Collegien ende Corpora haer vrydom te bcwijfen aen deMagiftraten 929 31 Julü, aengevinge van Goederen op de Con- voyen                                                1266 13 Augufti, verbpdt van de Navigatie op Noor- wegen ingetrocken                               305 27 Augufti, confervatie van'tFranfchè Colle- gietotLeyden                                     44^ 17September, Perfoonen om de Religie uyt Vranckrijck gevlught, te eximeren vanden Twee-Hondertften Penningh               930 17 September, alle Perfoonen om de Religie uyt Vranckrijckgevlught, Huyfen ende Landen hebbende, vry van de Verpondingen de An- no 1687                                              974 18 September, üytvoer vanPaerden voor drie maenden verboden                             1270 20 September, tegens het Boeckje la Couronne u/urpée.                                               387 23 September, raeckende verfoecken van Brie- ven van ceffie                                       463 ij September, Binnenlandtfche Paiporten, oock Attaches en Vry-brieven aen Beurt- en Marckt-fchippers                               1266 9 Oktober, vryhey t voor Deferteurs          174 iSOftober, uytvoer van Wijnen, Brandewij- nen, &c. verboden                                224 18 Odtober, uytvoer van Manufacturen verbo- den                                                     227 25) Oétpber, confent tot een Twee-Hondertften Penningh                                            930 13 November, ;Vuylnis aen Fortificatien te brengen, verboden                               387 22 December, tegens Contributien ende Brand- fchattingeri                                          504 29December, tegens drucken van fameuièLi- bellen en Printen                                  387 30 December, uytgedolven Landen vry van denreëelen Twee-Hondërtften Penningh in defe Provincie                                     925· 1689. 5 Januarii, prolongatie verbodt tot den uyt- voer van Paerden                                1270 5 Dito, nader verbodt * 12,71 5 Dito, Inftrudtie voor den Gouverneur op Su- riname ν . .1337 11 Jan.Reglement voor de Waertgelders, 174 21 Januarii, Prolongatie rijdt tot genieten van prasmien van den Twee-Honderdtften Pen- ningh                                                 932 5 Maert, confent tot een Hondertiien Penning 9 Maert, declaratie van Oorlog tegens Vrank- rijck . . . . .                                          TpiS 2 6 Maert, opdragten van Paerden, Koeyen, &c. .                                                     1058 2 Α pril, de Cordens en kleyne Zee-fchuyten te mogen viflehen met Wandgebreydt opeen fpaen.van een volle acht en twintigh 1 $6f 2 April,' geftrande Franfche Wijnen den bo- dem in te flaen                                      231 7 April,'Turf buytenDijcks         ., γf9 7 April, praemie vier per cento voor diegeene die voor den eerften Maert betaelt, en voor den. eerften April geliqüideert hebben, 933		8 April, verbodt voor Bootsvplck in vreem- den dienft, en revocatie ,■                     209 8 Junii, geenPerfoonen te mogen voeren van Sardam op Amfterdam, dan door Pachters van't Veer                                    - Ó13 2 f Junii, Verbodt Doodmalcn ten platten Lan-
								:88
						de
					1 Julii, Reglement voor den Raedt van Vlaan- deren                                                  597 2 Julii, raritfoeneren van Schepen           210 5Julii, geenRequeftenin judicio teprefente- ren                                                     f 5*9 13 Julii, aen't hooft derMandamententeftel- len Willem Hendrick, &c.           '.,. 11 o 14Julii, Elucidatievan'tX.Articul van de Ge- nerale Ordonnantie                              JOJ loAugufti, prajmie vier ten honderdt voor die geene die den Twee-Hondertften Penningh beraelt hebben vcor den vijftienden Novem- ber '93 f 1 o Α ugufti, confent tot een perfoneclen Twee- Hondertften Penningh                         936 11 Aug.naderRefolutieaen'thooftder Manda- men ten te ftellen Willem Hendrick» &c. 11 r 17 September, Ampliatie van verfcheyde Or- donnan tien op de Middelen in Zeeland, 1119 21 September, Beneficicringe van verfcheyde gemeeneLands Middelen                      70S 21 September, beter obfervantievan dePlaca- ten van desgemeenc Lands Middelen 709 21 September, veranderinge in her XLV. Qnde XL VI. Artic. vande Wijnen                  85-7 22 September, ordre op Dorps uytvaert, aen- gaende de Beurt-fchippers op Noortwijcker- hont                                                   614. 2 3 September, Ampliatie van verfcheyde Or- donnantien op de Middelen in Zeeland, 1119 27September, Aelbeftèn-wijndenlmpoftfub- jeft,                                                    8fff 1 Ociober, HondertftenPenningh, hoebyde Regeeringhen Bedienden te betalen 93 (> 1 O&ober, KoffyenKoffy-huyfein         709 2oO£tober, uytgedolven Landen vry van reëe- Iehondertfte Penningen, by forme van een heeleVerpondinge                       , 926' 2 3 November, Pachters te difpenferen van den Eed, ten aenfien van Dorpen in andere Pro- vinciën                                                JÏO 2ó November, Straffe tegens Cöntraventeurs van degemceneMiddelen, Gener. 1 i6z 9 December, Grond-goederen in Zeelandtte mogen korten 't geen daer van betael t is, mits. liquiderende voorden eerften Mey         937 1690. iöjan.uytvoer van Paerden verboden, 1271 21 Januarii, Predikanten te Velde voor reys- . koften toe te voegen vijfcigh guldens 1191 31 Januarii, Surcheantie van Executie alleen té extenderen voor fes maenden 1191 8Februarii, Eed van fuy veringh '·' 379' 8 Maert, noopende betalen van's Lands uyt- gaende ende inkomende Rechten en Waren, uyt Ooft-Indien komende 1330 30 Maert, Koorn-molenaers den Eed te praéfté- . ren                                                     710 16 Maert, Confent tot den HonderdtftenPen-> ningh υ ■ 9& (Β)              21 Maert,'

-ocr page 1433-

Aenwijringe van alle de Placaten, Ordonnantien, Ediclen, &c.

23 December, Bootsvolck geen dienft te ne- men onder verfcheyde Capiteynen         207 29 December, Cartel van wederzijds Gevange-

21 Maert, Ampliatie , Interpretatie van de ge- meene Middelen, Zeeland                   H2o 22Dito,op'tfelvefubje£r.                        I12°

24.Dito, Item                                        *12ο 11 April, tegens fchenden van Boomen omtrent de Fortreilèn van Hollandc                    389 3 Mey, redres.tot verval van de Munte, ende uytvaervanMunt-materiael                  661 ïo Mey, Vleeshouwers Gilde tot Amfterdam te admitterentotdenImpoftvan'tBeftiael,833 13 Mey, raeckende's Lands Rijswercken in Vlaenderen                                        npi 24 Mey, Ingezetenen ten platten Lande vry en exempt van'c Kleyn Zegel voor Atteftatien vanPaerden                                        1272 29 Mey, noopende het betalen van Verpondin- gen onder de Generalirey t                   ï 179 1 2 Junii, Ampliatie rant5ocneren van Schepen, 210 17 Junii, nader Refolutie, noopende het beta- len van Verpondingen onder de Generaliteyt 1180 17Junii, nader elucidatie voordelngefetenen ten piatcen Lande, vryheydt van het Kleyn Zegel voor Atteftatien vanPaerden, 1273 20Junii, Ampliatie-Placaet van de Tienden, 1192 21 Junii, Placaet verbodt tot den uytvoervan Contrabande Waren                            220 2 4 J unii, Reglement voor 't Ambaght van Stol- wijck                                                  366 1 Julii, prompte executie tegens frauderen van de gemeene Lands Middelen           1193 i)-Julü, Ontfangersvan den Twee-Honderdt- ften Penningh, van de Magiftraten af te vor- deren pertinente Lijften van alle Obligatien, Los-en Lijf-renten, onder haerDiftridl loo- pende                                                1194 24. Julii, Cartel van de wederzijds Gevangenen ter Zee                                                201 31 AuguftijConiênt HondertftenPenning,94i 26September, Pachters vandenTabacq gedif- penfeertvandenEed van niet tecompoferen 711 28 September, Waerfchouwinge aen Schou- ten en Gereghten, raeckende den ontfangh vanden Hondertften Penningh              943 29 September, Pachters van de Grove Waren gedifpenfeert vanden Eed van niet te compo- feren                                                   711 17 Oftober, verbodt van alle Commercie met de Vyanden                                         221 23 O&ober, Inbrengen van Franfche Wijnen, Brandewijnen, Gewaflen en Manufacturen verbooden                                           231 2 3 Oclrober, ordre tot verleenen van Commiiïï- en aen particuliereCommiflie-vaerders, 2ι1 28 October, Reglement voor deProcureurs van haerHooghMog.                             , i?o 28 Oftober, Reglement voor Soetelaers 175- 1 yNovember, Twintighften en Veertighften Penningh in Wedde, Weft-woldingerlandr, &c.                                                            1180 1 December, Articul-briefterZee           202 2 December, Prolongatie praemie hondertften Penningh                                            944 tf December, Sant by de Koehouders 786

nen te Lande                                        l-rg 169L ö Januarii, verbodt van alle Schipvaert 212 6 januarii, Vaert en Viflcherye op Groenland verboden                                            226 8Januarii, Renovatie van de in Zee zijnde

i

Commiflle-vaerders

*

2I3

12 Januarii, houden van ftallen van Paerden te venten ten platten Lande verboden 1273 18 Jan uarii, Renovatie Placaet, raeckende de Pafquillen                                          3 80 18Januarii, tegens drucken van Franfche Ga- zettes, Lardons, &c.                         390 27 Januarii, tegensdrucken van Pafquillen, 390 2 7 Januarii, tegens Franfche Gazettes en Lar- dons                                                   391 29 Januarii, Quohieren van Gemael,geforrneert by gebreeckige Regeerders, a Is noch over te geven, General.                                1163 ióFebruarii, Liquidatie Twee-Hondertften Penningh by Regenten                        937 9Maert, coniènt tot een Honderdtften Pen- ningh                                                 944 12 Maert, Introductie voor den Heer Rofen- boom, tot Prasfident in den Hogen Rade,i 13 20 Maert, Pofteleyn-backers Impoft van Brant- hout te betalen by de vaem                    712 17 April, verbodt van alle Schipvaert 237 2 7 April, Twee-Hondertften Penningh hoe te betalen van Erf-pachten                       947 2 8 April, doodilagen, brantftichten en vechte- ryen                                                   ƒ04 30 April, Ampliatie-Placaet doodilagen 507 12 Mey, aenbrengen van GeeftelijckeGoede- ren aen de Rentmeefters van de collaterale fucceflie                                           1194 1 f Junii, prolongatie liquidatie van den Hon- dertften Penningh                               947 22 Junii, beroepen van Predicanten tot Dor- drecht                                               3 Ρ 2j Junii, groote en kleyne Viflcherye open ge- ftelt                                                   237 2 8 Junü 1 Vaert van Weften open geftek, midts den vijfden Man leverende                   238 28junii, Vaert na Weften open gefteldt, mits leverende den vijfden Man                   3H 3oJunü, Conventie tuftchen Deenemarcken, Engelandt en defen Staer, nopende de Vaert ende Commercie van Deeni^he Schepen op Vranckrijck                                      13+f 2 o Julii, Colle&eurs geen geldt aen de Pach- ters tegeven                                        7l$ 2 8 J ulii, den af- en aenpeyl aen de Ontfangers te betalen                                               7°3 28julii, nader Refolutie op'tfclvefubje£tj8f8 30 julii, ontheffingevan den vijfden Man, 214 3 o J ulii, in brengen van Syropen vef boden, 12 67 6 Augufti, Vaert na Ooften en Noorwegen open gefteldt, midts leverende den vijfden Man                                                  338 7 Augufti, verbodtflacnvanPayementen-662 27Augufti, afdoen vanlnfolvente Boedelsten platten Lande                                     4*J 14 September, ImpoftCoffy en Théc 7*3

-ocr page 1434-

■^

op de j aren en ordre des tij ds.

21 Julii, verbod EmbderLëeuwendaelder 6Ó4 26 Julii, Quartier-fchouten inde Meyeryegelaft pertinente Lijite over te fenden vandegene- gotieerde Capitalen                            1195" 30Julii, vernieuwen van den Eed by den Le- vantichen Handel, en verhooginge van Am* bailaet-enConililaet-rechten tot Smyrna en Conftantinopolen                                2 jo 2 Augufti, Goederen uyt de Levant inkomen- de , te betalen een van 't hondert van de reg- ten                                                    135-1 11 September, prolongatie preemie Hondcrdr* ften Penningh                                      951 24September,AccoortGeregrevanLoosdregt en Ingelanden, noopende de Ommcilagen,

2 2 September, verhooginge van den Tabacq,en prompter obfervantie van het Kleyn Zegel, Zeelandt                                           1120 16 O&ober, Veertighftea Penningh van Meu- bile Goederen                                      903 6 November, Betalingeaen Gafthuyfen voor iiecke en gequetile Soldaten                   18 3 6 November, Revocatie van de in Zee zijnde Commiilie-vaerders                             21 f 6 November, Vaert en Viiïcherye verboden, 239 6 November, Groenlandfche Vaerr,en herroe- pingevan in Zee zijnde Schepen             240 8November, invorderen en verantwoorden van den Veertighften Penningh              904 iö November, Ampliatie en Ordonnantie van verfcheyde Middelen in Zeelandt         1121 7 December, Ampliatie ende Ordonnantie van verfcheyde Middelen in Zeelandt         1121 10 December/tGemeene Landt in Zeeland ge- praifereertoockininfolvente Boedels 105-9 1 o December, Ampliatie ende Ordonnantie van verfcheyde Middelen in Zeelandt         112 2 12 December, Idem                                112 3 13 December, pricmie van afgeftorven Lijf-ren- te-brieven                                            703 14 December, Ampliatie verfcheyde Middelen in Zeelandt                                        1124 17 December, Idem                                1124 IÓCJ2. löjanuarii, Executie op 't V. Articul van het Gemael                                               815" I7januarii, denlmpoft van Brandewijnen by uydeveraers cc betalen                          873 ipjanuarii, voorkominge van fraudes in't ver- voeren van Paerden                             1275 ——— Tra&aet o ver-een-kominge des aengaen- de                                                               127Ó 2 5/Januarii,Ofïïcieren in perfoon binnen's jaers den Eed op hare Commiilie af re leggen 184 31 Januarii, Backers geen Semelen onder het Broodt te vermengen                            817 1 Febr. confent Honderdtften Penningh, 948 ρ Februarii, Conventie van Paerden met denPrincevanLuyck                          1278 15· Februarii, Expeditie van Juftitie voor den Hoogen Raede                                    ^S9 1 f Maert, doleantie CofFy en Thee             713 ι ρ Maert, itriiter obfervantie van 't Zegel, Bo- ter en Be ftiael                                      714 f April, Reglement voor 't groot Leger-hof- pitael                                                  184 löApril, Verbodt Sandcryen in Goylandt 5-44 17 April, prolongatie liquidatie Hondertiten Penningh 951 2©Mey, Vaert na Ooften open geiteldt, mides gevende den vijfden Man                      241 5 funii, groote ViiTcheryeen Vaert na Weften en Noorwegen open geiteldt 241 1 Julii, confent tot een rceelen Honderdtften Penningh pp 4 Julii, Reglement voor Deferteurs die mee de doodt nier kunnen geftraft werden 184 ij Julii, Pachters Sommatie-billietten uyt te fenden ;i4 17 Juin, obfervan tie van eenige Articulen van 't

37*

2 ƒ September, tegens Soldaten fonder Paiport wegh gaende                                        185· 26September, ordre*cn cours van verfcheyde Payementen                                        065" 26September,redresvandeMunt, en uytvoer T'anMunt-materiael                              66y 2ζ Oftober, verbodc betalinge vande Conrribu- tien                                                     185" 22 Oitober, Reglement tot voorkominge der Conti iburien                                       i8ó 25-November, Revocatie voorde inZeezijn- de Commiilie vaerders                         2 1 f 2 ƒ November, Vaert en Viiïcherye verboden, 239 2 f November, Verbodt van de Vaert en Vii- fcheryeopGroenlandt                          24* 1 December, verbodt van alle Muntfiagh, en inbrengen van Silvere Platen                 670 24 December , noopende het aenbrengen van Geeftehjeke Goederen aen Rentmeeftcrs van CoHatcralefucceiTen                           ^^9S 2 f December, Renovatie ordre en cours op ver- fcheyde Payementen                             671 1693. lójanuarii, Mant-beeldenaer der Schellingen 673 2ifanuarii, Poin£ten tot weghneminge der difficulteyten tuiTchen den Raed en Reecken- kamer, over regiirraturevanOrdonnanrien, 13Ö 7 Februarii, Verbodt uytvoer van Granen na den Vyand                                          222 7 Februarii, uytvoer van Granen verboden, 1368 17Februarii, Confent eerften reëelen Hon- dertften Penningh                                95-3 21 Februarii, tegens inkomen van Groninger Duyten, en ongemunte Kopere Plaetjens, 17 Maert, nieuwe Ordonnantie op'tZegelin Zeeland                                             Λ 24 2i Maert, UniverfiteytexemptCoiFyenThée, 27 Maert, Officiers voor fiecke Soldaten vier ftuyvers te betalen                                 189 30Maert, verbodc Vaert ende Viiïcherye op Groenlandt                                          243 30 Maert, nader Conventie tot den uytvoer van Paerden                                             1279 13 April, Nader verbodt tot den uytvoer van Granen                                          223 (B 2)                 3 April,

Gemael

817

-ocr page 1435-

Aenwijfmge van alle de Placaten, Ordonnantieil., Edi&en, & Loenderveen

C. 372

3 8

27Maertj Stempelen van Schellingen 682

el- linSen                                                684 11 Mey, tegens vloecken, fweeren en propha-

geflagen gereduceert op vijf ende een halve ftuyver                                                674 i 3 April, geen particuliere Goederen in 's Lands Schepen te laden                                 1206 13 April, Ammunitie-Schepenna'tLegeropde Convoyentevifiteren                         1268 18 April, flempelen van den acht en twintigh ftuyverspenningh                                6j6 i8Mey, Confuls haer niet te bemoeyen met prinfen en prinfe Goederen                   2 j 1 soMey, nader publicatie op 't (tempelen van den achten twintigh ftuyverspenningh 677 15·Julii, confenc tweeden reëelen Hondertften . Penningh                                               5>5"ó 18 Julii, tegens compofitien der Pachters, 818 25-September, Agio tuflehen de ftueken van achten en den Leeuwen-daelder tot Conftan- tinopolenenSmyrna                           1352 8 Oftober, Gouverneurs, Commandeurs, &c. geendeel te mogenhebben inaennemenvan cenige Wercken                                 1196 2oO&ober, tegens Straet-fchenders, Roo- vers, &c.                                             507 2 2 Oftober, Pachters van Tienden van's Lands Hoeven cie flagh van den Hagel-fteen tot ha- ren laften te nemen                              1196 28 Oétober, verduyilerde Geeftelijcke Goede- ren                                                      002 11 November , Waerfchouwinge poincjoene- ren van acht en twintigh ftuy vers penningen, 677 13 November, Revocatie van de in Zee zijnde Commiflie-vaerders                              215" 13 Nov., Vaert en ViiTcherye verboden, 2 39 13 November, Vaert en Viflcherye op Groen- landt verboden                                     244 2 3 November, betalen van Contributien 189 27November, nader Publicatie, raeGkende het poincoeneren van den acht en twintigh ftuyverspenningh 678 1694. 31 Januarii, Inftru&ie voorTeeuwis Domini- cus, Conful in Noorwegen 252 1 f Januarii, Brandewijn-branders den Impoft van Turf en Kooien niet te Pachten 760 j 2Februarii, Veendorpenin Schielandtteexi-1 meren van Hondertfte Penningen van Obli- gatien 927 6 Februarii, Delfland recht van Slaghturven, oock felfs in Hoogeveen 544 i3Februarii, Geeftelijcke Sackrenten 604 13 Februarii, Lijfte van falaris voor de Regh- ters der Geeftelijcke Sackrenten 604 17 Febrnarii, Haert-ftede-gek in Zeelant, 1140 17 Februarii, Karofle- en Wage-gelt 1141 17 Februarii, Dienft-bode-geldt 1142

neren

340 2 5 Mey, Beeldenaer van den nieuwen Genera- liteytsSrant-penningh                          óg- 27 Mey, Reglement toefiendersen uytfoeckers van goede Schellingen                          ^gg 2 8 Mey, weghneminge der inconvenienten in het ftempelen der Schellingen               ógg 28Mey, alle Placaet-fchellingen binnen twee maenden te moeten ftempelen                 687 9junii, Extra Confulaet-recht te heffen tot Aleppo                                                   252 iöjunii, Confent tweemael een reëelen Hon- dertften Penningh                                  9y8 28|unii, prolongatie ftempelen van Schellin- gen                                                        687 5· J ulii, rakende het doorfteecken van Dijeken en Moeren in Over-Yflel, Drenthe, 6cc. 547 17 Julii, Accord uytwateringe van oudt ende nieuw Stompaerd, ende een gedeelte van de nieuwe Kade                                         5-4,8 2 o Julii, Kleyn Zegel ende GedrucktePapieren met een derde verhooght                     774 3 o J ulii,prolongatie tot het ftempelen van Schel- lingen                                                688 3 Augufti, Eiucidatie van de Ordonnantie op 'tSout, G.                                        1164 20 Augufti, Lijfte van de tiende Verhooginge onder de Generaliteyt                         1171 1 o September, klachten van de Waterfchap van Woerden, over het fchouwen van Dijeken en Dammen                                        549 17 September, Mee-tappers voor twee oxhoof- den in 't jaer vaft te ftaen                       8 f9 2 5 September, betalen Honderdtften Penningh van Legaten                                        9 f 6 2 f September, Reglement voor Officieren, ra- kende de Deferteurs                             189 15 November, tegens uytgeven van drie byfon- dere valfche Schellingen 688 19 November, noopende uytvoer van Granen tot Maeftricht 1376 18 December, Confervatierufte der Kerke 341 18 December, Nominatie van een Rector tot Leyden te mogen maecken den eerften Janua- rii, in plaets vanden eerften Februarii 448 27 December, ftrifter obfervantie van het VI. Articul van den Impoft op de Wijnen, Ge- neraliteyt                                          ll$5 21 Januarii, Prolongatie premie Hondertften Penningh                                           9^1 22 Januarii, Reglement voor de Grocnlandt- fche Viflcherye                                  mS 2 6 Januarii, Landloopers en Vagabonden 509

18 Februarii, tegens complotteryen omtrent de j 29 Januarii, onderhoudinge van een vaften prijs Pachters, G.                                         1I<53 op'cSilvcr                                            *>%9 i7Maert, redres vandeMunte, ende uytvoer 31 Januarii, Landloopers en Vagabonden 510 van Munt materiael                              679 i 19 Februarii, beter pra&ijcq op 't Middel van t i7Maert, Stempelen van Schellingen 682 GemaeUG.                                        ny 19 Februarii, In vorderinge van't Hoorc-gelac

3

op'tGcmaeUG.                          ,. ll66r t^Februarii, Opftellen van deQuohieren ton ■- —; ■ ■ -                               invor-

len                                                      715- 2<SMaert, Reglement voor Loosdrecht ende

-ocr page 1436-

				op de j aren en ordre des tij des.
			invorderinge van 't Hoofc-geldc van 't Ge- maeI,G.                                             1167 19 Februarii, Slachters geen Vleefch te verko- pen dan in publique Hallen, G.             1167 ι 9 Februarii, noopende innen van Verponding;					24Dec., verbodtuytlandfcheLoteryen, 376 24 December, Ordonnantie op de Gollaterak fucceflie, of twintighften Penningh onder de Generaliteyt                                < ii8i 24December, Ordonnantie van dehVeertig- ften Penning onder de Generaliteyt 1184 24December, Ordonnantie Perfonele Quori- fa.tie onder de Generaliteyt                  1187
		1196 2 5 Februarii, Geen PapiftenOfficien te bedie- nen in O ver-Ma ze                                342 28 Februarii, Quohieren van Verpondingh veertien dagen open te leggen onder de Se- cretarieën                                          1197 3 Maert, Reglement parate Executie gemee- ne Middelen, G. 1i68 3 Maert, Pachters ten platten Lande aenftonds Colle&eursacnteftellen, G. 1169 9 Maert, redü&ie intcrefïèn van de Renten op de Beden van Brabant 1197 19 Maert, geen betalingeaenPachters tedoen daer neutrale Collecleurs zijn                 704 19Maert, Initruclie voor de Neutrale Colle- deurs                                                 704 i9Maert, prijs van'cSout ten platten Lande, a, .            .           ..         72f 2 8 Maert, revocatie van de in Zee zij nde Com- miffie-vaerders                                     215· 28 Maert, Vaert en Vifïcherye verboden 240 28Maert, idem                                       245" 11 Mey, Paepfche Officianten by de Admirali- reyten af te letten                                  343 4junii, redresPolicie, Juftitieen Financiein denAmpte van Huift                            145- 2 2 Junii, verheffen van Leenen                 522 2 2 Junii, Doodtgravers en Koftersalle weeck een Lijft van hare Dooden op te geven 904 2 2 Junii, Ordonnantie Veertighften en Twin- tighften Penningh                                90 5- 24Junii, Reglement voor de Schippers op het Sas van Gent                                      1206 2 f Junii, aenftellen vaneen Conful tot Aleppo 2 Julii, Paepfche Bedienden der Convoyen en Licenten af te fetten                          343 5 Julii, TegenseenCleeffchenDuyc 689 II Julii, Landen in Zcelandt niet anders aen te geven als Hemels breedte                    1060 25'September, fecuriteyt op Négotieren van Obligatien, &c in Zeelandt                 1055 ipOftober, nader Placaet tot renovatie voor de Commiflie^aerders                         216 19 Oftober, Vaert en VifTcherye verboden,24o 2óOdtober, Ordonnantie op het Middel van Trouwen en Begraven                          899 28 O&ober , Ampiiarie uytvcer van Paerden, 1282 31 O&ober, redres van onnodige Iaften omtrent üeommeflagenonderdeGeneralireyt 1198 2 November, Ordonnantie KleynZegel Ge- neraliteyt                                           1172 2 November, Fraudes in't Kleyn Zegel para- telijck te executeren, G.                     1178 2 November, Quotifatie op alle Ampten on- der de Generaliteyc                             1199 3 December, Ampliatieop't Trouwen en Be- graven                                                pOÏ 19December, tegens beitelen van Hoffteden ende Tuynen omtrent Delfland en 's Graven- l haSe                                                   392
							1696. 24 Februarii, ftraife voor Vyandlijcke Kapers binnen de tonnen komende                   ίτό 24 Februarii, Eygenaersen Pachters van Lan- den                                         ,:;, 465 j Maert, Prolongatie OcÏroy voor de Öoft- IndifcheCompagnie, tot denjarefeventien hondertveertighincluys                     132 f 19 Maert, Superintendentie op de Dijeken in't , Noorder-quartier                                 ffi 27 Maert, verdubbelingevandeconfumptieop het Soutin Zeelandt                           1142 19 April, falaris voor de Secretariilèn van het Μ iddel van Trouwen en Begraven: 70 5 21 April, tegens dangereufe conventiculen in Zeelandt                                           iojT9 4junü, ordre voor Dcurwaerders enExploi- cTreurs                                                 598 21 Julii, Collccleurs cautie te ftellenvoorhaer adminiftratie                                       705· 8 Augufti, prefteren van den Eed by de Pach- ters, door de Officieren aen te laten tcecke- nen                                                    716 18 Augufti, prolongatie premie Hondertften penningh                                            96$ 1 o September, Waren in Zeeland komende uyt de Levant, in te vorderen een en vijf ten hon- derc                                                  135-3 29 October, ordre op't beplanten van de Meye- ■ ryevan'sHertogenbofch                    1200 1 December, continuatie Haertftede,Dienft- bode en Karoflè-gelt                          1143 7 December, tegens houden van grooteDog- gen en Water-honden in Zeelandt         100Ί 13 December, continuatie van de Conventie wegens uytgaende reghten van de Ooft-In- difche Compagnie                              1331 2 8 December, tegens ongeregeltheden van 't Bootsvolck                                          207 1697. 3iJanuarii, Stiefmoeder van fijn overledene Huysvrouwe te mogen trouwen            377 19 Maert, Pachters Pachten overdoende, geen rantcoen te trecken                              yi6 2 6 Maert, Tol op inkomende Beeften, en Roer- tol van Schepen                                   650 {4 April, prolongatie tot een praemie van den Hondertften Penningh                         963 2 3 April, Pachters of haer Bedienden geen ge- weldt aen te doen, G.                           1169 24April, aengevinge van bezaeyde Gemeten H6t 14 Mey, betalinge van den Brabandfchen Land- tol                                                         ί202 2 2 Mey, Introductie van den Heer Slüyske, als PraEildent inden Hove Provinciael         116 25?Mey, Reglement, noopende 'cceremonieel inde

-ocr page 1437-

			Aenwijiinge van alle de Placaten, Ordonnantien 3 Edi&en, &c. iÓ Oftober, uytvoer van Granen verboden.
				Rijswijck                                       r , 106
							17 Oftober, verbiedcnde'tftoocken van Bran- dewijn van eenige foort van Graen 1373 17 Oftober, verbod oprie partyen van Granen, 1371 17 Oftober, Formulier Pafport tot den uytvoer van Granen                                       i,j2 22 Oftober, verbodt PhilippusDaelder en ge- deeltens                                             092 22 Oftober, advertentie valfche Schellingen, Ó93 22 Oftober, verbodt uytvoer van Granen uyt Brabant, en reifort van de Generaliteyt, 1372 2 3 Oftober, uytvoer van de Hoppe verboden» 1374« 24 Oftober, Pilo tage op Huysduynen, Helder, Petten en Texel, &c.                             1307 24Oftober, op Vlielandten ter Schelling, 1310' 27 Oftober, tegens inbrengen vanquadeDuy* ten                                                         Ö93 6 November, door 't reifort van de Generali- teyt verboden Koorn· Magazij nen op te reg- ;;ten                                                        1375- 6 November, verbod uytvoer van Rijfte »1377 2 f November, tegens BedelaersenVagabonden in Zeelandt                                           1030 1 December, verbodt uytvoer van Geeriie, 1 Decemb. voorkominge van queftien in 't ver- koopen van Granen by o ptie partyen 1379 2 December, verbod uytvoer van Stijffelj1380 4 December,Pafporten voor Granen 1380 12 Decerriber, inde Meyeryevan's Hertogen- bofch in geen vier Maenden Granen te mark- ten                                                        1381 ^99- 13Januarii, naderordreHoogenRaede 562 19 januarii, ordre van haer Ed. Mog. op 't waer- nemen van Pleydoyen                            599 29 Januarii, Pot-aerde in driejaren uyttevoe- ren verboden                                        1382 3 o Januarii, tegens weghalen van 't Wier 607 31 Januarii, Refolutie krijtende ibnden 345 11 Februarü, nader ordre op de Jaghtinde Klingen ■                                           ?3& 2 7 Maert, geen infolentien aen Pachters te doen in Zeeland                                           1145 16 April, Oftroy voor Rij nfater woudeen Ley- muyden, tot bedijken van eenige uytgeveen- de Landen                     '                      1388 18 April, noopende ftoocken van Granen by Brouwersen Azijn-maeckers                13^2 13 Mey,prxtenfienen verfchotin Kempelandc 22 Mey, rijfte uyt te voeren toegeftaen 1383 22Mey, uytvoervanStijffeltoegeftaen 1383 29 Mey, Tarif tuifchen Vranckrijck ende defen Staet                                                  P9 3  Junii, Procureurs haer Ed. Mog. Mimfters te Waerfchouwen van geleyde companticn, 600 9junii,Haringh-tonnenenDuygenuyttevoe- ren verboden                                        I3J»6 20 Junii, beter praftijck tot betalinge van des ......                               -15 jojunu
		31 Mey, praemie voor Commiflie-vaerdcrs die 's Vyands Oorlogh-fchepen veroveren 217 31 Mey, Inftruftie voor den OntfangerGene- rael, van de wederhelft van 't Laftgek 1230 31 Mey, Inftruftie voor de particuliere Ont- fangers                                                  123-? 31 Mey, ophefvanLaft-enVeyl-gelt 1268 1 o Junii, Geen Granen ter Moolen te brenger dan in gemerckte facken, G.                  117 o 26julü, BrabantfchenLand-tol                1202 3oJulii, verhooginge Kleyn Zegel, Ζ. 1144. 2 Augufti", rakende het betalen van den Hon- dertften Penningh van Legaten                9 56 6 Auguft'i, verhooginge van 'ε Kleyn Zegel in Zeelandt                                               1144 12September, ordre Veerloonen van Weft-fa- ner-overtoom op half wegen                    614 20September, Traftaet van Vreede tuifchen VranckrijckendefenStaet                      305 aö'September , Publicatie van de Vreede tot Rijswijckgeflooien                                314 20 September, Traftaet van Commercie tui- fchen Vranckrijck en defen Staec             31 f 2 7 en 31 Oftober, Conventie noopende 't cef- feren der hoftiliteyten                             329 12 December, Afloflen van kleyne Rentjens, 1203 1698. ï8 Jan. , Reglement op de declaratien van de Geweldige Provooften in de Frontieren,i9o 18 Januarii, tegens opviiïênvan dryvendhout, 605- 25-Januarii, niet te trouwen met fijn overleden HuysvrouwenMoeye                             378 SST O Τ Α , In't hooft van de bovenftacnde Refolutie Fol. 3 7S.ftsct Moeder, en moet zijn Moeyc. 21 Februarü, confentreëlenHondertftenPen» ningh                                                      964. 24Februarü, Zeedrifcen en Strand-vonderyen, 606 18Maert,Pachters, hoe haerrant$oen-pennin- gen te betalen                                          717 25Maert, geene AmbaiTadeursinhaerHoogh Mog. Vergader in ge denTitul van Excellen- cie te geven                                              108 27 Maert, Placaet tegens Simonie               344 2 j April, Officieren van's Landts Magailjnen twee maePs jaers pertinente Lijften over te fenden                                                     192 16Mey, prolongatie liquidatie Honderdtften Penningh                                               957 2 Junii, noopende het gebruyek van Moolens Generaliteyc                                         1170 12 J ulii, prolongatie preemie Hondertften Pen - ningh                                                      968 9 Augufti,tegens vier by fondere valfche Schel- lingen                                                     690 11 Augufti , publicatie van 't O&roy van de Ooft-Indifche Compagnie, tot den jare fe- vencicnhondertveertighincluys 1326 13 September, geenveranderinge in beftecken van acngenomen Fortificatien te maecken, 1203 8 Oélober, redres vande Munt, en uytvoer van 'Munt-materiwl ■                                   691]

-ocr page 1438-

op de jaren en ordre des tij dts.

2 o Jun i i, Generael Placaet vande gemeene Mid

27 November, Ordre op't Veer van Noortwij-

kerHoutopHaerlemenLeyden            óif 5· December , Reglement nopende aennemen van Appointées                                    1y6 ζ ι December, Officieren gelaft de Pachters te aifiiteren in Zeelandt                           114 f

delen                                                    iojunii, Generale Ordonna .------ Hoorn- beerten                              •------- Bezat yde Landen                          ------- Wage

-------Ronde maec                                  747 -------. Branthout                                    7?° .------ Pierden                                        7f! _— Fruycen                                       7*2 .------ Boer                                           75"4 .------- Veertighften Penningh op de Schepen, 7 π m ■ - ConfumptieTurf                         76° .------- Kooien                   . :                 764 —----- OntgrondingeTurf                      766 •------- In komende Granen                       771 .          Gedruckte Papieren                       772 •------- Ampliarie Kleyn Zegel                  774· ------- ConfumprieSouc                          777 —— Koehouders Souc                          784, ——- ConfumprieZeep                          802 ■           Heere-geldt                                  808 «------- Redemprie-geldt                          810 ------- Koorn-orandewijnen                    8u Sayfoen van Auguftus» «------ GemaelindeSieden                      819 ·——— Gemael ten platten Lande              829 ■------- Beftiael                                        834 «—— Binnen-g( brouwen Bieren             838 —— Uy^eemiche Bieren                      848 Sayfoen October. »------ Wijnen en Mee                             8 f9 ■------- Quotifacie Wijnen                        871 ■-------Brandewijnen                               874 ■------ Azijn                                           878 —— ConfumptieTabacq                      879 ■    — Inkomen Tabacq                          881 ■------- Zeep van twaeifituy vers                 884, ------■ Grove Waren                               8 8 f ■------- Steur en Salm                                88ó •------- Warmoes-Landen                         887 ■------- Karoflèn,&c.                                889 —— Veer-geldt                                   894 ■------- Coffy, Thee en Chocolade             896 29junii, Placaet retorfie op het inbrengen van Manufacturen uyt de Spaeniche Nederlan-

1700. 8Januarii, raeckende remiffie van Verpon- duigen                                                974 9januarii, confentreëlenHonderdiften Pen- ningh 970 fFebruarii, noopende het ftoocken en ma- ken van Brandewijnen 1386 12 Februarü, ι phef va, een vijfde-part extra- ordinans raneen jaer Beedeinden Lande van O ernuze 1205" 2 2 Februani, Uytvoer van Granen in eemge dceien verandert 1387 2 3 Februarii, Renovatie van deJa^ht in Goy- landt 539 löMaert, aenftellen vanKerck-en Arm-mee- iters inde Mcyerye van's Hertogenboich, 18 Maert, verbodt uytheemfche wervinge van Boot&volck                                         219 3 April, Gecommifteerde Raedenen Burger- mi effcèren kenniilè te geven van't liquideren van den Hondertilen Penningh perfoneel,de Anno 1697                                          973 7 April, uytheemfcheNegotiacien verboden 2 8 April, bedijeken van Schorren omtrent het Sas van Gent                                      1205· 12 Mey, doen van liquidatie van den Hondert- ften Peiningh 1687.geprolo; geert 9j$ 12 Mey, alleSyropen van buyren inkomende, belaft met een ftuyver per pont             1269 17 Mey, O'dre van de £d. Mog. Heeren Ge- committeerde Raeden , tot beftier van de faecken inden Lande, in 't Collcgic voorval- lende                                                  15Ί i7Mey, Ordretotgrooteen kleyneForrifïca- tien                                                     1 54 17Mey, Ordre tot Artillerye en Ammunitie van Oorlogh                                        192 17 Mey>Ordreop'thooren vanPleydoyen,6oo 17Mey, Ordre totopfightenopdeComproi- ren vande gemeene Middelen, foodiegecol- lecTxertofverpaghtwcrden, 8cc.           9J7 2 yjunii, verbodt van een Brabandtfchcn ihiy- ver                                                      695" 21 Julü, tegensichieten omtrentVogelkoyen, f41 21 Julü, Odlroy tot bedijeken van 't Geeft-pol- derken.                                              1390 3oJulii, Oflxoy voor die van Gouda en Rot- terdam , tot drooghmaecken van de Zuyd- plaflen in de Ambachten van Zevenhuyien» Zuyd- waddinghs-veen, Moordrechtende Nieuwerkerck                                    1392 30 Julü, Oftroy tor Drooghmaecken van de Noord- waddinghüveenfche Plaflèn 1395- 30 Julü, O&roy tot drooghmaeckingc vande' Binnenweghfche Polder                      1399 1 ƒ September» Jaghtop Weft-voorne en Goe- derede                                                 $4* 7Sep-

den

233

24julü,Tegensfettenvan Gelagen in Wijnko persHuyfen                                         870 24 Julü, backen van Pannen, Steen, en Eftric- ken                                                   1384 3oJulü, Hoppeuyttevoerentocgeftaem^bf 1 Augufti, regens Engeliche Rebellen hier te

Lande

3S>3

ïfAugufti, verbodt mengen van Hennip on- der Vlas-                                            13 86 23 September, confervatie cultuur van de Mee- dein Zeelandt                                    IOÖÏ 8 Odluber, tcgens beletten van den peyl aen de Pachters, G.                                       1171 2 2 Oftobcr, Reglement voor de Regimenten- Mariniers                                            208 240tlrober, alle Donatien den Hondertften Pennir ghfubjeft                                 957 12November, OrdreopbetalingevandeVer- pondingevan de Beeden                      1204

-ocr page 1439-

			Aenwijfinge van allé de PlacateniOrdóniiautiei^ Edióten, &c.
					24,0£toberj inbrengen van quadeDuy ten ver- boden                                                6p4 3 o Novemberh Prolongatie van 't Oftroy voor de Weft-Indifche Compagnie voor dertigh jaren                                                I3^
		7 September, Ordre toe het invorderen van den Impoft op de Warmoes-landen 888 22 September, uytvoer van Granen openge- ileldt                                                 1388 24,September, tegens fetten van Gelagen in Huyfen van Wijn-koopersin Zeeland 114.$

-ocr page 1440-

REGISTER Van alle de Placaten, Ordonnantien, Refolu· tien 5 &c. in het vierde Deel van 't Groot Placaet-boecfc begrepen, volgens de Letter van 't Α, Β Λ C. Nota; Alwaerae Letter Z. achterflaet, zJjnfaecken van Zeelandt* ï

Alwaer dè Letter G. ^&φ<^^ΐΐ(^^φη{^^^^κφ& j"?          ' vandeGemralttey*                    ,,:.., ;

gevend                              ;                         §<S A&e van refignatie van 't Gouvernement van deVereeriighdeNcderjanden» bydenGra» vegedaen in handen van de Staten Generael. 87 - '- '·. Noopende de fundatie van het Colle- gium Theologietot Leyden.                 438 '"■■■-■■van de uytfpraecke tufichendeUniver- ilteyt en die van de Stadt Leyden.           443 Admiraliieyt, Ordonnantie en Inftru&ie, ge- arrefteert by Maximiliaen Roomfch Koning» tn fijn Soon Philips,                            1208 ——— Ordonnantieop deZcevaert>byKeyfer ! Karel gegeven.                                   1215" Φ&— Statut en Edift op 't faicl: van de Zee- vaert, Equipagie en bemannmge van Sche- pen, &c.                                           1119 Inftru&ie, waer na de Gecommitteer-

)Bolitie en intreckingevan*tPlaCaet op de Binnenlandtfehë Pafpor- ten.                                 1262 Refolutie deswegens..          12 63 Accord gemaeckt tuflchen den Hertogh van Anjou Alenion, &c. en de Sta- ten Generael.                                         64 Aecord tuflchen de Steden Gouda en Schoon- hoven m noopende hechouden van de verga- deringeder ClaiTèn. 3 f4 ■ over het exerceren van de Hoogè Juris- dictie van de Heerlijckheyt van Leckerkerck enZuydbroeck. .. 3 64 -*------ tuiïehendievanden Gerechte van Loos- drecht en de Ingelanden.                       371 raeckende de uy twateringe;van-oude en

den inde Admiraliteyt in Hollandt haer Tul- len hebben ce reguleren.                       1227 AdmbdiateUr van 's Lands Middelen te Water fecuriteyt.                 ')> *. - - e             12 5 ζ ------- niet feytelijck te mogen tegenftaen, en aenhalingen te beletten.                       12 5"3 -------■ Admiraliteyt en Admodiateuraengaen- "de. ;-;.·.;:. *ii .,.--*'· j::::,>r™\:.: ï: 'Mt-jB -——— Poinften ende faecken, raeckende den Admodiateur.                                    1260 Aenbrenginge van Geeftelijcke Goederen aen deRentmeefters van 't Collaterael. G. 1194 —i— NaderPlacaetenordre,G.            119 f Aengevinge van Goederen op 't Convoy, hoe te reguleren.                                       12 f7 Aerts-Hertogh Matthias als Gouverneur ende Capiteyn Generael van de Nederlanden aen- genomen.                                              6Ό Aflöiïinge van kleyne Rentjes, G.          '53203 Agio tuflchen de Stucken van Achten en Leeu- wendaelderstotGonfhntinopolen. 1372 Α mbaflaet- en Confulaet-rechten tot Smyrna en Conftantinopolengereguleert.              249 Aldaer verhooght, endevernieuwinge

nieuw Stompaerr, nevens een gedeelte van de nieuwe Kade.                                         54.8 A&e, waerby HertoghAlbrechtdeRegeringe over Henegouwen, Hollandt, Zeelar.dt en Vrieijandtisaennemende.                             1 • ■■■— van Vrouw Jacoba , dragende de Re- geeriiige over aen Hertogh Philips.              2 •--------· vanhuldinge van Philips van Ooftenrijk de tweede, aen de Staten van Hollandt ende Weft-Vrieflandt.                                         35" 1          Ampten en Officien aen geen Uytheem- fche te geven.                                        37 Nader Acïe, geen Officien te geven aen Perfoo- nenbuyten de Provincie van Hollandt gebo- ren.                                                      39 Afte van approbatie by de Geconfaedereerdc Edelen, aendeRegënte gegeven.           44 ·" ' ' "■'■ ende Commiiïïe voor den Hertogh van Alba, als Capiteyn Generael van de Neder- landen.                                                 46 <------ voor den Hertogh van Alba , tot het Gouvernement Generael van de Nederlan- den.                                                     4S ------- van renverfael, by den Hertogh gege- ven aen den Prince van Orange, noopende den Eed in het Traétaet gemaeckt totBour- deaux den drie en twintighiten Januarii 15-81. 79 *———" vanden Grave van Lycefter» defereren- de het Gouvernement, geduyrende fijn af- wefen aen de Raden van State.                 83 *—— by den Grave gepafleerr, contrarie de A&e by hem aen den Raed van State gege- ven.                                                      84 r — van fatisfaöie, den Grave op fijn we- ceikomftebydeHeeren Staten Generael ge*

van den Eed by die vanden Levantfchen han- del.                                                         2JTO —u Conful tot Aleppo toegeftaen een extra- ordinaris Ambafiaet-recht te genieten. 2 f3 Nader ordre voor een nieuwen Conful

tot Aleppo» en reguléringe van de Ambafc· faet- en Confulaet-rechten aldaer.             253 Ampten ende Beneficien verkregen hebbende* Eed van fuy veringe te moeten doen * %jp 't' " ' Ampten en Officien 1 ftaende ter Col- latie van de Generaliteyt * als in de volgende Lijfteteficn,                                                14ο Α                  Ampten

-ocr page 1441-

Regifter tot het vierde Deel der Placajtcn, &c. Am,pten>Kleyne Ampten, Volgens de Lijfte by I gen voeren

m

tour beurten door haer Hoogh Mog. te bcge* j Beden.,. Verpondingen én anderefs Lands pêq

ven.                                                   "'ï49 Refolutie kleyne Ampjen by tourbeur

nihgefivordrehöetebetaleniC5.^i D.W& —epn-vij fdé van ee^i jaer Bede exttapnlj naris te

■ heffen in de Landenvan Óver- rual2é,G. 1205· Beeillaleh verboden uyt'té voeren in Zeelandc,

ten te vergeven. α            'λ ■■ (. - Nader Refolutie dies aéngaéridé.

M&1

Ampten den Twee-Honderdtflen Penninghte betalen vandeTta&en^w^y ν < \ : ^24· — Ampten ende Bedieningen gequotifèert en belaft, ó.'Tw. v Λ Λ\. wft „. 5. Λ .. :·li£9. Anipliatien êridëlnférprWM van eeriigeOr1- donnantien op de Gemeene MiddetenyiiZ. 1118 Ürticulen en Conditien waer op met den Bepto-, i"n;-g|:v^nAni<3iii^cnandetei£-^ir:". .: ■·; r..\i#$ tteu-lot voor deniLaikWaed irigefteldt by.de'Ge- i'iiaökérde.EidviriEten , .t0tdire,(ftieyai>aiiefa- *8ken, en verfeeckeringe vanden Lande. 76 •ArticuUbrief>§r iaeckendeden, Oorlogh ter Zee» y-A' '.iüibv^l tf? 6.-'..7 si. .. \ψ 'wiI ■*tf<. gai5 Gapitèynen {Bootsvplck , aennernende, j te onderwerpen de ftraffe inden Articulr brief 'tër neder geftelt.                :?*>·■ i.fo/i I tegens de ongecegeltbeden van 'c Boots

Belaftïnge^l) dé vier foörten vatt.Bjffr^h, Z. _' * *......                                 1108 Beplantmge, inde Meyjerye vanden Bofch, G. 1 ^ - - .5^ · ï, . -...·. .                , ,.                     1200 Bèr|hlpon van drijvende en gevifchte Goede- ren van gebleven Schepen.                       60y Beftecken van aengenpmen Fortificatien, geen veranderingein te rrïogen maken, G. 1203 Biïwinthebberen van de Ooft-Indjfche Gompa- , _ gniq mogen malkanderen nicc in afliniteytbe- j ltaen, 1222. Bezaeyde Landen en Gemeten, G: iiöo ,<r-tr-—- .^Nader Placaet.des aengaendcj G. 1161 Bieren imppftaengae;nde,Z. ; , 1120 rg-----Nader Refolu tie des wegens, Z. 1120 I^MlD^É^^^i^^Bfeë1^?: ^* (1 I121 Bier Impoft generael aen te geven, %. , , 1104 Bieren niet te mogen brouwen om Azijn daer van te maecken. ... „.·                          1370 BinnenlandtichcPafporten te reguleren. 1264 Boedel van den Heere vari Matenefle tot Ütregc de Cjrediteuren in Hollandt klagen over het ongelijck haer aengedaen.                    453 ■—— Nader Refolutieop't voorfehreve fub- jeÖ:.. · . .                               , ^        40' *------ Noch nader des aengaendé. ,,. 457 Boedel van Pieter van Arckel, dievanLcyden klagen over de proceduren,gehoudenin dien iniblventenBoedel.               ,..,-. .,, u..,, föf Boeten van frauden, &c. vande Ördpnhantieop 't Zegel paratelijck te executeren, G. 1178 Bommenede, &c. gecedeert en overgegevÊn aen de Staten van Hollandt.,                        98 Boomgaerden, Plantagien, Tuynen, &c. te fchenden verboden in Zeelandt..,,...,. 104«) fr— en Tuynen in Delfiandc niet te mogen beftelen.                                    , T ; $92 Boomen omtrent de Fortificatien ίη Hollandt niet te fchenden. ·                      ' 389 -----— item tot Geertruy.denbergh. ,          §M Bootsvolck haer niet te begeven in vreemde dienften.                        ,                         2°9 Boo ter ί mpofi: tot Thoolen aengaendé 2.1113 BrabantfcheLeenen, Refolutie des aengaendé. "--; - item noopende naeftinge van Leengoe- deren in de Meyerye van den Boièh.

r völck, roe Ampliatie van den Articul-brief. 207 Ji rreften op Obligat ien % door Adminiftrateurs i en Qngequalificeerde Perioönen verkocht, -•mmw 1 j »h tri           Mfimi! ·; ·■ -4fï' 4$—& niet te mogen laten doeil op effe&en of ■; fpecien in de Wiiïelbanck. ■ fi o          1 48 3 Α zij n-maeckers en Brouwer s wegens het ftooc- ken met Granen, &c.                . -          i| 8 2 B. · '" BAckenvanSteen» Pannen endeÈftricken, Λ. ■ ui ratói '■Mi'afifcni ... 1384 Bailliuw, Hoogh - Bailliuw van den Lande van den Vrye, noch deflelfs Stadt-houder mo- gen niet verkooren werden tot Burgermee- ileren of Schepenen van deStadt Sluys, 144 Bedelaers en Landt-loopers in Hollandt te we^ X?ren.                                         ,                 509 «séÉ&h idem onder het reffort vande Generali- teyt.               .'■·.-. ί-,·.>!                            « ;: -,.,;<...■'ƒ IQ —I— Vagabonden en Bedelaryen verboden in Zeelandr»                                           1030 Bedijckinge ende drooghmaeckinge van uytge- veende Landen, by die vanRijnfaterwpude enLeymuyden,                                  1388 -------. Item vanhetiieyligeGeeft-Polderken,

gelegen inden Ambachte, ut fupra. Ï39Ó —— en uytmalinge van de Plaflen , gelegen aende Zkiyt-zyde van de Dorre Kade, door . de Steden Gouda en Rotterdam.           1391 w------ en dropgh-maeckinge van deNoprdt- waddinghsveenfehe en andere, Plaflen. 1395·. ------« item, van dé Binnenweghfehe Polder. Bedijckinge van Scnorrenbeneden den Auilri- ehen Polder, omtrent het Sas yan Gent, G. lioy 1-------- van de Polder van Arensbergh, Onder Spaigne,geen fpij fe van hier daeje na toe.tejïio-

BrandtfchattingenenContributien aen déVy- andeute betalen, verboden.                     f°4« Brantftichringe, Doodilagen, Moorderyenen andere geweldenaryen verboden ίθ 'c teflprt vande Generaliteyt,                                 1°^ Brandewijnen te itoocken van Tarwe, Rogges ■ Gerfteen andere Granen verboden. J37° Brandewijn ftoocken aengaendé.              2^j Brieven van ceffie voor Perfoonen buyten de plaetfevanhaerDomicnium. vuafijk* Brouwers Tonnen ende Vactwerck niet te ver- breecken noch fchenden in Zeelandr. 1044 Brouweryen ten platten Lande, &c. G. .· i. lP

-ocr page 1442-

Volgens de letter van het A^ Β, C.

Nader Refolude ophet Voörfzfubjedl.

Brouweryen, &c. G.                       115-4.. en 1156 Brouwers en Azijn-makers wegens'cftöocken met Granen, &c.                                  , 1382 Brabantfchen Land-tol, en beralinge van dien» I             ■:'.,-. ■           ίίϊ                    = ' * 12°2 -»-— nader ordre, en wat Goederen vry zijn» '· -'                                                  ' . .' 120z BuIIe yan Keyfer Karel de V,» piet verfcheyde con&matiendaeropgevolght. :          21 ■ ::■■                                         ■■:$<; -:■ . CApiteynen en Officieren ter Zee te brengen ia-denTwee-Hpndertiten Penningh, 920 »- ■ "τ te Water vry van den Twee-Honderdt- ftenPenningh van hareTradïernenten. 924 Cartel, aengaendphetüytwiflelen der Gevan- genen te Lande. ;                                     176 —r~ Item ter Zee tuflehen Vranckrijck ende defejiStaet.                                                 201 ; Ceremonieel betreffende.: Ceremonieel, noopendehetoncfangenvande Ambaiïadeurs van uytheemfche Kpningen, Republiquen,Princen en Potentaten. 100 .•ιρ^τ! {Omtrent de receptie en rangh van Extra- ordinaris Gedeputeerden en Envoyés van ge- kroonde Hoofden, in de con feren tien met . CommiiTariflen van haer Hoogh Mog. 100 Heeren buyten VLands in Commiifie

111

Ceremonieel omtrent het maecken van de no minatietot de Prafiderit«*plaets in den Hoo- gen Raede.                          ί ?.                    ui ■"! ... ra Rapport en Verbael wegens de introdu- ctie van den Heere Rofenboorn , tot Pricfi- deüt inden Hoegen Raede.                    1I3 —----- Introdu&ie en beedinge vanden Heere Sluyske, als Prsefident inden Hove Provitv ciael.                                    ,              116 Ceffie, noopende het verfoeéken van Brieven van Ceffie voor Perfoonen buyten de Plaetfc vanhaerDomiciliüm.           -               463 Ctaffen en Clafficale Vergaderingen. --..:- Accord tuflehen de Sceden Gouda ende (Schoonhoven, over het houden van de ver- gaderingeder Claflen.             ,,             35-4 —-'-■■' ■ noopende de ClaiÏÏcale Vergaderingen inde Hooft-fteden van elckeCtaflè. 3 54, ——- .VerdeeUnge van deClafièn der Kerken, j cp deSynoden in Zuyt-Holland, metdena- j men van de Steden ende Dorpen onderyeder Glailisreforterende. .             3 ff ■—I yr idem vande ClaiTenvan Noort-Hollanr, 358 Coelman, dangereufeconveriticulen verboden indeGcneraiireyt.                              \°57 Coffi en Thee, den Impoïlopdeiêl vegeihtro- duceerr. Λ -           . :■■ m                * :... 713 —------ Doleantiedefwegene.                       713 Collecleurs cautie te ft ellen voorhaer admini- ;--.ftratie. .,■·■ b«i                            ; · 1 ■ · ■'-'■j&% r'-'.; -· geen geldt aendePachcerstemogen-ge- I .ven.                     ■;- ."..;;.                           Γ ■'■>.} : .....ji$ Colledlreurs van de Gemeefte;Middelen , hoe ... haer te gedragen· .,.·;;           71-y Cojle£tloon voor de Steden ciideDorpen van . Sp^t, Zeep, Heerfe-ienR4demptie-geky-C0t .-;iespercento.                     .9i!ó.          /6ρά Gollegien en Corpora vrjidtitiVian denTwee- . Hondertften Penningh. hebbes^e» hare be- jCcheydien 0Ver„te breiigeiiöende refpecÏive . Magiftraten, waer onder denypye Goederen gelegen Zi'}§% a&fwtinoo ishm fir..,' -929. Cpllarerale iucceflie s den cwintigften Penningh tebetalen. .,/= ... '; ■■■hv.vH-.vx-- · 910 Collateralefucceflie, en twintighften Penningh .::jVmdien,G... -i m 1 ! .;; ft30a3 1 ! -ι-ιδ-ι. Collaterale fucceilïen, ot;vijftiendenPenning, Ampliatie,, Ζ* ^          .;·■* ,           1104 τ-»γ— Obligatien na hare waeidein't collaterael tetaüxeren,^cé.Z,         .^ uob ; iiif T-rp— Salariflèn van de tauxatienvan'tcollate- ; raeljZ. i [ π ·;:                 ■;.■. ,                        iiif -r—r^— te betalen van de erffeniflen vande Fidei- eommiflaire Goederen sZv                      111^ raeckende het recht van 't Collateraeï

zijnde, hoe haer Hoogh Mog. in 't.fchrij ven van haer-Brieven ce tirujeren. ■ · .             101 Extraordinaris Ejivoyés, Gedeputeer-

den fn Afgefanteji. van den Keyièr, Konift , gen, &c.aen wjejekers .Ambafladeurs rangh wèrdt gegeven in-de Ghriftenheyt, gecom- prphenBeerc in 't Ceremonieel volgens haer . HoogiiMog. Refolutievan den twintighften —sj— Extfaordinaris Gedeputeerden? en En- yoyés van den Qhurfurft van Branden burgh ia*t Ceremonieel;,. volgens haer Hoog Mog. Rè&i^ieyan dejuw^ighftefi April feftien hondert tweeenllftigh.              , , 1 o 1 Bh fll$ Px!r!^ordinaris efl Oriiinajis Ambafla- -ifëiirséhNiiniirers in't ophalen tpr Audiëntie de Weft-poorte van't Hofniet gemogen paf·· ,: jjpren.                        .,«:...., , fVsbj 102 •""TTTTrN#4?rRefolu,tie pp't voorgaende fub- πΐΙΪΙ^Λ              . :V/-S' 103 —r— gehouden omtrent de receptie ter Audi- énti^yandenHeereGirBved'AyauXv iof r——s., Minjftershare lyiemorien aen den Heere Pf#ii<&»enp!e ter Vergaderinge over te leve- ren.                                                    106 - -ff Nadeer Reiblutie, noopende het pre- iênteren van Memorien by Minifters van uyt- heemiche Koningen, Republiquen, Prin een ehPoi^ntaten,                                     106 ——»1 gehouden omtrent de Vreedehandelin- getotïUjfwijck.                         ,;, . 106 •—— dat. gen geen Ambafladeurs in haer Hoog -MQ&V&gademge den Ticulvan Excellen- tie Jal werden gegeven..                         ÏP8 "''— omtrent het maecken van nominatie tot de Griffiers-plaetfe inden Hoogen Rade. 108. ^P'ltT Aen'thoofc van de Mandamenren voor 4cnHoveteftellenWillemHendrik,&c,iio

van Goederen, raeckeftde fterf huyfen buy- teno!eProvincie^Z. :               /              1117 '..,■:. '■. CoüateraiBfuqceinevanEffFeniiïèn, &c. ■ Z.                  .*:·■ η '          ,             ij 1083 Commercie Verboden dóór Neutralen op de Havenen van Vraqckriick-,                   196 Comfnercie Tra^iet en Taif ifmet Vranekrijck. *. ■■'.-. . 1                        329 Gommiifie en Inftruclie voor Vrouwe Margare- uA 2                      n,

-ocr page 1443-

Regifter tot het vierde Deel der Placaten, &c.

^— Vaneen reëeien Hondertflen Penningh te betalen m twee termijnen, óver den iare 1699·                     .                   - LQ 1-------Van eern-eëden HondertftehPériningh, te betalen in twee termijnen, over den jare Confent tot het verpachten van de Gemeene Middelen» uy tgerroraen van de veertien gul- den van't Sout, gaende vande Benne, Z. Hos Confervatie van 't Franfche Collegie tot Ley- den.                                       *" iqlf

ta» Eerts-Hertoginne vanOoftenrijck, ge- ι * geven door Karel, Koningh van Caftilien. »0(isU tï&h'il tij              '"           ϊΐεηΐβ Commiffie vanden Hertogh van Alba, als Capij. teynGeneraet van de Nederlanden.          46 --,—.- byde Staten Generael gegeven aen fijn Excellentie den Grave van Lycefter.          8 2 Commiflïen niet te verleenden aen particuliere Commiflïe-vaerders.                            211 fcommiffie-vaerdersin Zee zijnde weder t'huys ■geroepen.                                            215" :»?■--"-- NaderPlacaetdesaengaende.         216 v—~^— Praemie voor de geene die eenige Oor- ?logh-fchepen vanden Vyand veroveren. 217 Commandeurs, Majors en Commifenvan Vi- vres mogen geen part hebben in 't aennemen τ vanwercken,G.                                 1196 Commifenvande Artillerie toe teilen dat geen Goederen van particulieren in 's Lands Sche- pen werden geladen.                           1206 Gomplotteryen omtrent het pachten van de ge- nieene Middelen verboden, Z. 1081 'f——— Idem, onder het reflbrt van de Genera- liteyt, G. 1163 Cornpoiïtien omtrent de Gemeene Middelen /■verboden, Z.                                    hoi • '-i--' ItemopdenlmpoftvanBoeckweyt» Z. 1107 Confent en van den Hondertflen enTwee-Hon- dettflenTenningh, met de Rejolutien des aengaende. η SietFol.917.totFol.973. incluys. Confent van eenTwee-Hondertften Penningh over den jare 1687.                               921, «—\— Van een Twee-Hondertfteh Penningh óver den jare 168 8.                               928 *~r~— Nader conièntvandenTwee-Hondert- n& fien Penningh 1688.                             930 '» m j.:. Van een Honderdtften Penningh voor den jaré 1689.                                      933 »'..... · ·· Van eenPerfoonelen Twee-Honderdt- ften Penningh over den jare 1689.          936 * ··..:·.. ' Van een Honderdtften Penningh over

Gonfuls geen vrydomvan's Landsïmpofitien. 246 '«----- Nader Refolutie des aengaende. v 246 Confuls van den Staetfullen figh niet bemoeyen met prinfen ofprinië Goederen.            251 Conful tot Genua te voorfien tegens de belaftin- geop de Hollandtfche Schepen.             247 ------- Nader Refolutie op'tvoorfz fübje&.247 -------e η Refident tot Smyrna,ordre tot wegh- neminge van de onlufteh aldaer ontftaen. 248 Conful, inftruftie voor den Conful in Noor- wegen.                                               Zfi •------- nieuwelijcksaengeftelt, en reguleringe van de rechten tot Aleppo.                   2 53 Cönfulaet-rechten tot Smyrna en Conftantino- polen gereguleert.                      249 en 2 ρ Confulaet-rechtentotCadix.                  *35ó >------- ideminYrlartdt,                           246 Contracten, Tranfportën of A&ens in Weft- woldingerlandtteprothocolleren,G. 1191 Contrebande Waren na den Vyandt, en aflu- rantië van Schepen, défubjeften van Vrank- rijck toebehoorende, verboden.           196 Contrebande Waren verboden uyt te voeren. --'."'· ■,.,—■ :"'-220 ■"'■' ■ Alle Commercie met de V^andén ver- boden. *                                   IV 22i Contributiénverboden te betalen.             185· -—ι-, ordre tot voorkomingedat den Vyandt het platte Landt bndeiMiontributie ibude brengen.                                             186 i—— Ordre

: dénjaxei690.                  / t                ,*w-— Item nader confent van e«i Honde ftenPenningh 1690.                              •e-w— Van een Hondertflen Penning over t jare 1691.            v:                              - i: ι ■ Van eenenreëlen Hondertflen Penn voorden jare 1692.                              ■-■ j' Nader confent van een tweeden re Hondertflen Penningh, 1692.                ■ 1 ·.' Van den eerften reè'len Hondert Penningh 169 j.                                    ■■■■"· .*■■ Van den tweeden reè'len Honderdt Penningh 1693.                                    '■■-> ■· Van twce-mael een reëlenHondert Penningh over den jare 1694.                9 ———. Van tweemael een reëeien Hondertfl Penningh over den jare ί 695".                 9 «—>—■ Van tweemael een reëlen Honderdtft Penningh over den jare 1696. ■———. Van tweemael een reëeien HondertflPenningh voorden jare 1697«                9 Van een reëeien HondercftenPennin

Contribtitien. . ; '                      189 Contributien ende Brandfchattingen te betalen aendeVyanden»verboden. χ--05 S°4> Conventie tuflehen Hóllandt en Zèéiahdt>noö« pende verminderinge van de Raeden inden HovePrövinciael.                               f^ Cohventie tuflehen Deenemarekèh^ndè haer Hoogh Mog., over de Vaert ert Comiflercië vandeDeenfche Schepen en Onderdanen op Vranckrijck.                            , ,, ^345". Conventie tuflehen Gelderlandt ënHóllahdt, raeckende hec viflehen inde Zü^dêr Zee, Conventie tuflehen de Provinciën vanTïóllant en Zèelandr» ftoopende dëceflie vattBbmme- nede,&c.                                     Λ , 9% ....... Converteringeen Allodiatie vanLeenen^ ƒ 12 9Ó3 Conventiculen en dangèreufe by«een'fcömften nader ver boden in Zeelandt.               τ?^ Convöyen en Lïemten aengaendei Λ wi-i de felve voorde helfcte verpachten j230

te betalen in twee termijnen, over den j

—-r inAdmodiatieuytgegeven.          ί*ίΖ

1698»             >                                    964·

-ocr page 1444-

Volgens de Letter van het Α, Β, G Meyerye van den Bofch, ordre daeromtrentj en tegens de Dootflagers, &c.                500 Culture en Neeringe van deMeede in Zeelandt teconferVeren.                                   ibdi

—— Placaet tot den o enLicenten, en verd te Water.                              —— prsE^ifenakomin

de Convoyen en Middelen te Water. 1254 Elucidatie van het XX., XXI. cnXXIL

Art. van't Placaet van deConvoyen, noopen de Pafporten voor Beurt-fchippers, &c. 1256 —— Aengevinge van Goedeten op 't Con- voy, hoe te reguleren.                        12 57 —— Generale aengevinge birirten vier en twintighuyrentedoen,                       1262 ----Intreckinge van 't Placaet op de Binnen- landtfchePafporten.                           1262 —— Nader Refolutie des aengaende. 12 i§ ---- Binnenlandtfche Pafporten, hoe te re- guleeren.                                           12 64 ψί-> Opregte aengevinge van Goederen, Sec. 1266 --— Egualen voet te houden in't geven van de Binhenlandcféhe Pafporten, oock aen-

DEclaratie van Oorlogh tegens Viahcfc- rijek.                                               196 Deun querende Ingezetenen in Hollandt onder- worpen de judicature van haer ordinaris Reg- Cers.                                                         45?j> Derry uyt teilaenen uyt te voeren verboden in Zeelandt.                                             ï°?4 Defolate en onder beneficie van Inventaris aen- gevaerde Boedels tot Dordrecht en reflbrte Van dien, ordonnanriedeswegens.         467 "-*"■-· Item tot Amfterdam.                      479 Deurwaerders en Exploi&eurs in Brabant haer ordre. . , ■■·...                              598 Dijck-graef en Hoogh-heemraden van Delflant hebbenen behouden het recht vanSiaghtur- ven,&c.                                              544 Dïjck-graefen Heem-raden vande Waterfchap van Woerden, ordre omtrent het fchouwen van Dijeken en Dammen aldaer.             549 Dijeken niet tedoorfteecken, noch moeren te inundereri in de Provincie van Üver-Yfïèl» &c.                                                     547 Dijeken, noopende de fuperintendentie van de Dijeken in den Noorder*quartiere. yy 1 Doleantie van den Twee-Hondertften Penning te mogen doen by Erfgenamen, den Boedel nier aengevaerthebbende,                     919 ■; -i wegens 't Middel van KofFy en*Thée.' Donhatien foo wei als Legaten den Hondertften bh Twee-Hondertften Penningh, fubjeél. Doodmalen feft platten Lande verboden. 388 Doodflagen, Vtchteryen, en dragen van on- behoor lijck ge weer verboden.                yör| -*~*·: Brantftichringe , Moorderyen enande· 'regeweidenafyën verboden. '               504 f-*il- Idem Dieveryen.                           504 j-"plB£ Ampliatie van 't Placaet tegens Doodt- flagen, &c. ....._ ,, ·3                            fóf ■ ':>:-ά TegensVagabonden, KncvelaerSjRo- vers'y Straetfchenders, &c.                     f07 Doodgravers endeKoftersallewéeckeenLijft vanaeDoöden aende Secretariflèn té geven» tótvootkominge van fraudes inden Veertig- 1 ftjen Penningh.                                    904 Druefcen, verköopen en uytftroyen van alle So- ' ciniaenfeheen Godslafterlijcke Schriften en Bóécken verboden in Zeelandt,            I04£ —'-*- en inbrengen en verkoopén van lafter- lijckeBoeckjens, Samenfpreeckingen, &c. verboden,Z.                                      104^ Düëllenaen Militaire verboden.                i6z E· Ed van Maximiliaen»Hertdge van Oöfhav rijck, als Grave van Hollandt, Zeelarit,' enHeereyanYneflandt,                             / ι Μ

gaende

de Beurt- ende Marckt- Schippers,

„*                         1266

■-------■> Syropenverboodenin te brengen. 1267 -------- Laft- en Veyl-geldt rot voldo.eningevan de priemien voor de Commiilie-vaerders, 1268 —^-! Syropenvanbuyteninkomende, belaft meteenftuyverperpórir.                     1269 —— Reglement voor de Kamerèn van de Ooft-Indifche Compagnie, noopende de be- tahngevan'sLands Rechten,               1327 —ψ*ί Naader ordreop het voorfz fübjeit. 1329 —-—--; Noch nader RefblutieJ           '' 1330 »^>-- Continuatie van de Conventie wegens deuytgaende Rechten.                        1331 >"■-· '— Noopende lóffingè van Goederen j ko- mende Uyt het diïhid: vairi de WeftVlndifche Compagnie.                                     ^3f? -——' Cautie te ftellén opheè loiïèn van Sche- pen, inkomende; ut füpYa.                  113 3 f ——-ί; Nader Refolutie,                        13 36 ■' .· "·'· pra?$ife aengevinge by de Scliippprs van ! hareladingfetegevèri.              J ^0 iw L 134.3 *·■'''— Goederen uyt de Levant komende, te betaléneentenhondèrè.          ! '/ 13 5-1 * ■ ■'-' eènën vijf per cëntote vorderen Van de Goederenuyt deLevkritirt Zeeland. < 135-3 Coftumeh, Ordonnantïénert Statuten der Stadt Middelburgh , 2; ,°;'                        1009 w — Ampüatie bjrBai^i Burgermeefteren, Schepenen en Raeden derSradtlviitidelbürg, van de Ordonnantie en Inftruciiè Varrde Pro- ceflen voor den Gereghte der fel'vèr Stede, p-;-' ' '' '"; -''■' 1024 Credentialen ofte Commiflienvoor deHeeren Gedeputeerden uy t dèrfefpeftivè Steden van Hollandt, inde RegiftèrS te regiftreren, ï f 1 Crediteurenin Hollandt,' noopende hetonge- lijck haer aengedaen in den Boedel van de Heer van Matheneffè tot Utrecht.           473 1------- Nader Refolutie op't voorfchreve fub- *~"";~"~ Noch nader dien aerigaèndè.           4*57 Criminele Rollen inde Landen van Brabant, en

-ocr page 1445-

Reoifter tot het vierde Deel der Placatcn, &c. ' Regente aen de Raeden ende S teden gedaen, wegens 't yerdragh niet de.Edelen gemaeckc.

Ife4;g£daen by

oo^en Burgers tot-de voor fz huldinge., , « 8 fer ^P btuldinge gedaen by Hertpg Philips van I ^c^oftenrijck, aende Ridderlchap» Edelen en; Steden van Hollandt.                               81 «***· van de Ridderfehap Edelen en Steden van Hollandt» aen Hertogh Philips gedaen. 9 Êedib^iprocuratie gedaenaende Staten yanHfl- ojlandtenVrieflandj voorden Ëerts-Herto|e . t .«(a,n (poftenrijck» fijne Broederen en. Süffè- «tnr- en huldingevan Philips van Öoftenrijkde ai <Â$?$&ô aen de Staten vanHpUand en Weflr ^lfciefiandt.                                         ÷ 35 ■tTTT^^rnyande Staten van Holland, Sec aen —~r- en huldingevan Konipg Philips als Gra- vevanHollandr.            . ' ,^               3.8 f$$f> itemby de Edelen en Staten van Holland aen KoninghPhilips.                         ; ,38 -ftigfH gedaen by Hertogh Matthias, als Gou* .^epieur van de Nederlanden.                 ^63 Eed voor Leenmannen en VaiTallen in Holland,

...... ,                                                   .- -■ //- 4f Edelen in; de drie Landen van Overmaze, . Koe te moeten, zijn ge^ualificeèrtpm in de ' Staets-vergadeFingctekbnnenko^pn. 99

Refplutletotnader interpretatieyau di

ien 99

•             "é -. ù33 -, , 4 ■. ,. ;..■■

Élucidatie op de Ordonnantie van het Sout, G. :;. ■. ·,........ , :) ð r 3 jgaai Il64· Erfgenamen, den Boedel niet aengeyaerdt heb. bende,, mpgen doleren wegens den Twec- hpndertiienPenningh.                         919 Èrffcheydiflge, en fervit^ten binnen de Stade ' Rotrerdamienordre'de^wegens,,.         487 — en fervjtuten tot Middelburg in Zeelandt. Evincereh van gehypothequeerde Goederen in ' : Zeelandt. n , ,y;!li^:!; ...·■ , ö,˧ì Executie en prompte inninge van's Lands Mid- delen ui Zeelandt. ;                  .         1056 EygenaersenPachtersvandeLanden, hocfigh te gedragen. . ^m m ,a & %\m 4Ó5"

s«

*■*- ypordeKercfeeDienaren. , ,           360

tinantie ende Gemeene Lands ■ftliddekn ' van Hollandt betreffende. Refolutie ende ordre tot inninge van de tiende Õ er hooginge vande Gemeene Middelen,697 Placaetvan de tiende'verKooginge. ,,, Ó98 Lijftevandetiendeverhoqginge. ^,j ; 698 iNaderPiacaetenLijftejUtiupra. .,._, / ^ -S' Steden en Dorpentoegeleghtfes ten hon- derdt voor CoUet^-loonvanSoufi,,Zeep3 &c. r ■ ' ■■■■: ■'                ii itift i &$(>. --J d^ kohierenvapSfWt, Zeep,T!^c. we- 1 " derornteyeran^woordep*; .,;·, ^ïï¢,ô&& — Órdce tot ipriihge.-yafi deExtraqrdinans 3iddelen.                          "-^¿^Ø

«- van fuyyeringe te doen by het bekomen

van Ampten en Bedieningen.               :if$ <—ç- 'te doen by Franfche Militaire en Cadets. TfgV ': Alle Officieren gelaft den Eed op hare 1 jCommiinen binnen *s jaersafte leggen. 184 Beden voor de Ø acht er s -vandelmpoflen. , Eed, de Pachters , gedifpenfeert van den Eed , van 'c compoferen wegens den Tabacq. 711 -ô~Ö> Idem van de Grove Waren gedifpenfeert. jSsfdil 1 ; .■.·.:',«!'É.'' ",ü■ abnoH-oWr M' «*rn by de ivlolenaers te doen.                1102 ■-gij» Pachtersgedifpenfeert ..yan den Eed ten

. Ea^nfien van de Dompen op 4e|4renfen van an-

1;-

^-r Qfdte;?ot he^ayerjj.rengen d^Afaenjlfe.

ftatendoordeÓntrangers. ujB^ni^8 4^ .Ontfkngers en Colléaeurs^eenefe^nm-. , gen t£pntfangen.nqc"h^etalen, als op Öfp. !" ten daer opdiebetael4cendepntfangÊn.Zijn. ^\aëkortTngevanfotenhondeffWprYpl- 1 ! tófap^D alleen maeii te.dpen volgepsdeSloo-. É tenvaniiéQuohierën. .. . ... ,., i: 699 ^—. npopende de verantwoordinge van cie:, Quo'Kieren van"heélè en halve Capitaliiten, j iVtWde^vanSpu£r2:eep,&cPy.;         7°?- U— lecrètariiTen , Klercken ø&âñ<$?™> : ' vopr>ctprtrierehvanclcQuohiqeöi.en om- brengen van BiUietten, jot la^ajide^^- ! de te mógen declareren.                        7° ^- Uytfpraecke aver.de differententuflehen: het Zuyfc en Noprd,er-auartier.,;)yregensé á*. ! Quóte&ih^c Gemeene lallen. tabrüifljrtjL ■ _TDePenningenyanaf- en aenpeyl aende, Ontfangers te moeten betalen.         'rij, _ Premie voor'c aenbrengen yaaatgewor ven Lijfrenten.                      '*';-iiiLqLi „ geen betalmge te doen aen Pach ers: *an Impoften daer neutrale Colleaeur, z^;

dere Provinciën.         . . ./( ·           7i0 —-r*ïtrt £¥ de Pachters op de Verpachtinge_te : öåç, door de Olficieren je moeten werden , aengeteeckent, · ."; ■ 'XïL· —*rh* te; doen by de Pachters yande,Gernee-, r§e Middelen, Zeelandt. ·*°$8 —§3^ {ypor de Pachters van de Wij oen, Z. Ï09J,. -575^1 voor de Pachters van de Wijnen, Bieren ,en«GemaeljZ. ' .■■}%jrq^r Eeuwigh Ediften Accord, gemapekt tuflehen Bpn Jphan van Ooftenrijck,, ende de Sta,t^n ^Qenerael. ^ , ,^3 •—rr- advis van den Prince van Qrange opJbiee j vporfzEdi£t en Accord. ,                       $7 -----c Approbatie ende confirmatie van den %o~ flingh Philips op hec voorfchreve Accord., Snit ■■                      '-.               ■ - ,'■:.';:'■■ ' -J:\f9 Edelen van Holland haerRemori$rantic c*y^- gogeven aendeHertoginne vanParma, - 40 -— haerRemonftrantieaendefelve, 40 •-----i hacrverdragh gemaecktmetdeRegente, en confirmatie van dien.                          43 —p^- haer Afte van approbatie aen de Regent» f gegeven. ,':.,>                                      4^ —æ-. Waerfchoiiwinge per MdTive dopr 'ö

-ocr page 1446-

Volgens de Letter van het A, B3 C.

ende noopende de Grofiiers-neeringeinPeck en Teer.                                              723 —— Aengaendehet uytventen van Sout ende iZeep ten platten Lande.                         724,

ü-s—, Inftruclie voorde Neutrale Collefteurs. ,, a '■-.." " :,; [ι 704 —■— Salaris voor de Secretariflên in de Steden en Dorpen van het Middel op het Trouwen en Begraven.                                       70 ƒ —— Collefteurs cautie te ftellen voor haer adminiftratie. ;                          ; 705 ■—τ— Sout> Zeepi Heere- en Redemptie-geldt lèparaet over dë Steden, ende over het platte Lande te verpachten,                 Si          70ό ■—*— Elucidatie van het tiende Articul van de Generale Ordonnantie , tot beneficieringe van verfcheyde Middelen.                     707 —r- Prascautien tot beter obièrvantievande Gemeene Middelen.                             707 —~. NaderRefolutiedesaengaende. 708 -—— Nader Placaec tot prsecife obfer.vantie van de Ordonnantie pp de Middelen. 709 —ï--, KoffienKoffi-huyien, en het Collecte- ren van't felve Middel.                          709 ----- Pachters te difpenferen van den Eed, ten aenfien van de Dorpen op de grenfén van an - dere Provinciën, ,                            710 -—-> j Koorn - Moolenaers in denJHaegh den Eed te prefteren * volgens het elfde Articul van de Ordonnantie op k Gemael.           710 Striiteobfcrvantie van de Ordonnantie

— Soldaten de Gemeene Middelen fraude- rende, metgeeflelinge te itraffetu, .724 Aengaende het maecken en malen van

eenigegepelde Garft, tot Gort of Grutten. A%4i ". <..-,.                 "■■■'..·' "724 7-r— Hoüdendëden fixenprijs,van'tSoutby de kleyne £raniers ten platten Lande. ... 72.J Volgen deTlacatenen Ordonnantie* van de Gemeene Middelen.

τ—· Generael Placaèt op *t ftuck vari den pp- heve van de Gemeene Middelen.           725· Nieuwe Generale Ordonnantie en Con-

ditien j noopende het verpachten van de Ge- rneenc Middelen.                                 73 o Volgen de Ordofafiantïën. en Kefolutten van : ae Middelen van't faeyfbenwgaende prima Api'ïL

—— Ordonnantie op de Hoorn-beeften. ^40 ——■· Op de Bezaeyde Landen.               741, r—- Op de Wage.                                74,3; ——- OpdeRpCideMaet. ';                  747 -— OphetBranthout. ",'. ;; .         ..75Ό 7--- OpdePaerden. * . ,                 jfi — OpdeFrüyten.                       . 752 -r— Vanden Veertighften Peiiningh ©p de Schepen.                                             jfj_ —— Nieuwe Ordonnantie op dé Boter. 7 54 den Impoft van deBorer te moeten be-

op de Middelen en Impoft op de Wijnen,&c. —ψ Introductie van *t Middel opKöffiende Thee.                                                 713 -—· Verdubbelinge vanden Impoft op de ge- dr uckte Pa pieren.                                 713 -—- Nopende doleantie wegens Coffi ende Ïhee..                                                 713 Striéte obièrvanticvan de Ordonnantie

van'tZegel, Booteren BeiHael.             714 — Noopende het coucheren en uytfenden

talen van de heele mafla, in tonnen ofte vaten opgeleyt.'                                           7f4 - Geen Brandewijn-branders noch haer

vahdeSommatië-cedullen door de Pachters. ----- RaeckendeColledteurs van de Gemene Middelen.                                           715 -—— Heeren Commiflariilèn op de Verpach- tingen aénteeckeninge te laten doen van den Eed van de Pachters door de Officieren. 71Ó —— Pachters eenige Pachten over doende, geen rantsoen-pen η in gen te trecken. 716 ------ Redres inde Ordonnantie op den Turf, voor foo veel de Familien aengaet die Vee- nen of Bouwen.                                   716 —j— Noopende het betalen vande uy tgeloof- de rantsoen-penningen by de Pachters. 717 ------ Eenigh redres en veranderinge in de Or- donnantie op de gedruckte Papieren/tZegel, Turf, Wage, Ronde Maet, &c.              718 —~— Als mede in't Familie-geldt, totevitee- ringe van difputen, voor foo veel aengaet die geen Beneficien hebben, of met haer eygen handen de koft winnen*.                         718 "·—— Poin£tentot beter pradtijeke en betalin- gevan des Gemeene Lands Middelen. 718 Sl^1. · Tegens het frauderen van de Middelen, en refifteren van de Pachters, ten reguarde van de Middelen.                                 723 **—— Tegens fluyekeryen ten platten Lande,

Participanten den Impoft op deTurf en Koo- ien te mogen pachten. .                   760 —— OpdeConiiimpticvandenTurf.· 760 7-1 -" - Op de Klooien.                              764 —— Op de ontgrondinge ende uytvoeringe vanden Turf. η'66 Tuff-fchepeh buyten dijeks varendei

door gefwooren Yckmcefters tedoen meten, yqor het tonnen van den Turf.               75-0 -----■ Op de inkomende Granen.            : 77 i -^— Op degedruekte Papieren.             yjz —.— Nader Ampliatie van de Ordonnantie op het Kleyn Zegel.                              jy^ Den Impoft op *t Kleyn Zegel ende Ge

druckte Papieren met éeh derde verhooght. 774 —· Opdeconfumptievan'tSout.         yj-j —  Op het Sput by de Koehoudersgecpn- fumeertwerdende.                               784 —- RefoIutiedëswegcnS.                    j85 —— Nader Ordonnantie pp de confümptie vanhetSPut,                                       787 —— Itemophët$out by de Koehpudersge- cPTifumeertwerdëndé.                          jyq, ----- Opdecfflnfu'mptievandeZeep. j$6 •—r- Nader Ordonnantie van de.Zeep. 802 -—-4 VanhetHeere-geldt;                     Sof Na-

-ocr page 1447-

Rcaiftcrtot het vierde Deel der Placatcn, &c.

^M:: Nader ordonnantie van 't Heere-geldt. ^:                                                       808 ■^— OphetRédemptie-geidt.               810 ----- Nader Ordonnantie o^hetRédemptie- geldt.                                                  8Γ0 -— Op de inkqmende Brandewijnen. 811

I—- Colle&eurs van den Impoft op de Bran- dewijnen, de Verfenders buyten's Landts met denlmpoft te debiteren, &c. ' 875 -—Op de Brandewijnen.                    87+ —— OpdenAzijn.                      r·',''"''878 *&M Op de confumptie Vanden Tabacq". 879 —— Op de inkomende Tabacq. !i fr ' 8gi Öp de Zeep van twaelf ftuy vers. 884

TarthuHereOrdónnantien> 0c, ■Oanhet , fqyfoen ingaendefr'w&Jlugujli..

—  Op de Grove Waren. —  OpdeSteurenSalm.

"885 886

-^—- Ordonnantie van't Gemael,           ?! 19

OpdéongefondeerdeProceflèn. 887

j_

Op'tGemaé! ten platten Lande. 829 ------ Pachter^ van 't Gemael haer omtrent den opHef van'cvoorfz Middel te moeten regule- ren na de Refolutie van deri tweeden J anuarii 1682.                            '                               812 'M&& 'Scheeps-bcfchuyr-backcrs 'yry van de Tiende Vcrhooginge van 't Gérilaél. 814 ——-'■>' Grutters mogen haer van geen andere Steenen bedienen, als alleen dié bequaém ^zijnomBoeckweytte rullen, en Bpeckwey- te Grutten temalen.           . _             814. —sIS Stricter obfervantie en executie van het

Op de Warmoes-landen

887

r-^— Ordre en voet op het introduceren van denlmpoft op de Warmoes-Landen.1 888 ----- Op den Impoft vande KaroiTen , Kalef- fen, Wagens,. Chaifèn en Paerden, mits- gaders Jachten en Speel-fchuy ten.         889 -----■ Op het Veer-geit.                         894· -— OpdeCofS, Théé en Chocolade, &c. 896

-— Op het Middel van 't Trouwen en Be- graven.                                               899 ----- Α mpliatie en Elucidatie van de Ordon- nantie op 't middel van Trouwen en Begra? ven.                                                        901 Twintighften en Veert'ighfien 'Pènntgb aengaende. ----- De Reecken-kamer ter Auditie haer te reguleren naer het XXXIII. Articul vande Ordonnantie op den twintigften Pen- ningh, noopende het verkoopen van Brou- weryen , Brander yen, Moolens, en wat dzet in voor Meubile Goederen kan werden ge- houden.                                             903 Publicatie wegens 't heffen van den

vijfde Af ticul vande Ordonnantie op het Ge- mael.                                                  815- —«—- Backers geen Semelen noch geweeckte "Rogge onder het Broodt te vermengen. 817 ■&M— Obfervantie van eeriïgeArticulenin de Ordonnantie op't Gemael.                    817 »**·■■' - Noopende de Ordonnantie van het Ge- mael, de Brandewijn-branders, en het Be- ftiael, oock tegens de cömpofitien by de Pachters.                                             818 -—* Op'tBeftiatl.                               834 >':: ■ ■ Het Vleeshouwers Gilde tot Amfterdam geadmitteert tot het pachten van denlmpoft ophetBeftiael.                                     833 fa- ■■-·· Opdebinnen-gebrouwen endeScheeps Bieren.                                                838 ·**-— Op deuytheemfche Bieren. · $4-8 OrdonnantienenRefolutien-i noopende de ''■· Middelen^ ingaende met primo O cl ober. Wijn-koopers tegens hun vermifte Wij-

Veertighften Penningh van't verkoopen van de Meubile Goederen.                         903 Ordre, noopende het invorderenende

verantwoorden van den Veertighften Pen- ningh van de prijs van de verkochte Meubile Goederen.                                         904 ------- Ordre voor Doodt-gravers en Kofters, tot voorkominge van fraudes inden Twintig- ften Penningh.                                    904 »------- Ordonnantie van den Twintighften en Veertighften Penningh.                       9°S Formulier van afreeckeninge van de reëelebela- ftinge, en Twee-Hondertften Penningh in den jare 1673.                                     9l7 —----- Formulier tot het dreiTeren der Attefta- tien van de vrydommen der Godshuyfen Goederen.                                          9*9 Formulier van Pafport tot den uytvoér van Granen.                                            Ï3j£ ------- Nader ordre dien aengaende. i|£° Fraudatie van de befwaringe op de Amptefl ver- boden in Zeelandt.                             10f° i-----— In de Gemeene Middelen te weeren, en btneficieringe van de felve, Ζ.              ί °79 •------- te weeren, en egale praèlijck op het in- vorderen van'sLandsMiddelen, Z· 10H -—- nader Ampliatie tot voorkominge van fraudeneniïuyckeryen,Z.                  ll,.°* -------vande Gemeéne Middelen promprehjclc te executeren, G.                                11P5 Fraudateursvan Gemeene Middelen te ftraffen. !^                                                              HOI °"                                              Gabel-

nen te mogen korten de quantiteyt van de Wijnen waer op fy zijn getauxeert.         %55 — Eenige veranderinge in't feventiende Articul Vande Wijnen. '                     8?6 - Item , in verfcheyde Artikulen van de

Ordonnantie van de Wijnen en Azijnen. 8 f 6 ----- Item in verfcheyde Articulen van dé Or- donnantie op de Wijnen.                      S?7 Alle drancken van Aelb'eflèn, Rofijnen,

en andere Vruchten» deri Impoft op de Wij nenfubjetl:,                                         858 De Penningen vanden af-endeaenpeyl

aendeOntfarigets te moeten betalen. 8^8 ';■;·'·■ -' Op de Wijnen en Mee.                   859 —■—. Mee-tappers in de Steden en ten platten Lande ten minftcn voor de confumptie van twee oxhoofden in 't jaet te moeten vaft ftaen. ....                     85-9 ^—— Renovatie'-placaten tegens hét fetten van Gelagen by de Wijnkopers, 8tc. 870 —<— Op de Quotifatie vande Wijnen. 871 Uytflijters van Brandewijnen en Gédi

ftileerdeWateren moeten vaft ftaen voor acht amenin'cjaer.                                     873

-ocr page 1448-

Volgens de Letter van het A5B,Q

-— ftraffe tegens de Fraudateurs van de Ge- meene Middelen,                                iïó* noopende het overgeven van de. Quo-

G. GAbelIen, Tollen» SccSiet Letter T. Tollen. Gatt-huyfen moeten werden bctaeldt aroor het onderhoudt en verteeringe van dé iiecken van de Militie.                                          183 ■■*>..... Officieren aen de Gafthuyfen en Hofpi- talen te, betalen vier iluyyers voor de ilecke Soldaten.                                                    1*89 Gecommitteerde Raeden en Burgermeefteren yandeSteden kenniiïece nemen óver net li- quideren van den pcrioneelen Honderdtften Penningh.                                                  973 Geeftelijcke Goederen die verduyftert zijn aen tehalen.                                                   ëoi —-— Sack-rentenïn den Lande van O'/cr-ma- ze aengaende.                                      602 ——— Publicatie des aengaende,               604* -—p— Lijfteyan't Salaris voor de Gedelegeer- de RechtersvandéSack-renten. /"         604 Geeftelijcke Goederen aen te brengen aen de Rentmeefters vande Collaterale fucceiïïe, G. » .' -■ Nader Piacaet des aengaende. ïfpi Gemeene Lands Middelen, Vinantte en Impo- Jttien in Ifollandt, /ie Letter F.

hieren, geformeert wegens het Gemael, 116 3 ----- tegens de complotteryen omtrent het pachten van de Gemeene Middelen, en pra?- $ife obfervantie vande Ordonnantie, 1163 —— Elucidatie van de Ordonnantie van hec Sout,                                                1164 ----- ftrictér Ordonnantie van 'tfefdé Articul van de Ordonnantie op de Wijnen, 1165- —- Item van't Middelvan't Gemael, 11 f f i~— nader Elucidatie tot in vorderinge van *c 'c Hooft-geld op 't Gemael,,                1166 —~~ Ordré tot opftellen van de Quohieren tot het Hooft-geldt van her Gémaèl, 1167 ■—■-— geen Vjeeich by de Slachters teverkoo- pen alsiri publique Hallen,                   1167 —— j Ordreop het ftuck der parate executie, aen Officieren, Pachters, &c.                1 i 68 ~— Pachters ten platten Lande aëüftonds Colledeursaen te ftellen,                    1169 --— tegensgeweldenaryenaen Pachters ende haer Bedienden,                                 i j 69 —— geen Granen ter Moo'ente brengen als ingemerekte facken,                       - 1170 noopende het jgebrayek vande Moolèns,

én PJaetfen daer geen Möolens zij η, de Pach- ters bevoeght de bygelégene Moolens te vifi- teren,                                                ri7o -—— tegens het beletten van peylen aen de Pachters,                                           1171 —-— Lijfte van de Tiende Verhooginge van de Middelen,                                      1171 ------- Ordonnantie op'c Middel en réchtvan 't KleynZegel, ,                                1172 —— tegens het frauderen van de voorfchreve Ordonnantie,                                    1178 :—■— redres op de Finantie in de, Steden Van ylaendcren,                                      i f 78 —— raeckénde het beialen van de Verpon· ■, dingen,            .. '            -,                   1170 ·——— nader Riefolutie des aengaende, 1180 -—-— Twintigften Penningh op de füdceffien Collateraél,&c.                                 ΊΙ81 ·■"' —. den Veertighften Penningh op dé Ver- ' koopingen, Vermangelirigen en Tranfpor- téringe van vafte Goederen,                il 84 Ordonnantie, noopende eenperföriele

Middelen enlmpófitien van Zeeiandtt i-..-. i . Sie Letter X.

Gemeene Middelen en Ordonndntien op de lm- pofitien onder het, re (fort van dè Generali- te/ts en 'tgéendaer aen dependeert. ·——— ■ 'tSlingeren en Lorrendraych van den Impoft op de Bieren"en Brandewijnen ver- boden,                      **·                    IT47 —----- van 't Sout voor de Capitaliften als an- ders,                                                 1148 •7;—- op den Impoft vande Zeep j , Ï140 —■— op'tGémaeïi Ψί^ι —-■— verbodt Brouweryen ten platten Lande, -             ,,/.;".'        '. .Γ       PT1 -------■· Bröüweryen eri'Bieren aengaende, 115-2 —-— 't Gemael aengaende,                   I1J3 —-—' Slagh-geldt aehgaènde, ;             115·; Noopende de RleyneSpecien, 115-3 Nader van dé Brouweryeri, Sec. 115-4 Aengaende YGemaél Slagh-geldt ende Kleynè Speciën, &é.;                      iif? ——'; Noch vande Bröu%eryen, Gemael,Slag- geldc en Kleyne Speciën,                     115-6 —— Elücidatie vari*t tweede Articul van de Ordonnantie op *c'Gèihael,         .'         115-8 -r— Quotifatie φ den Impoft van het Ge- mael,                                                 11 f p —   Raéckende de Tienden van de Geefte- lijckhéyt,                                                 jióo ------ Bezaeyde Landen en Gemeten, 116*0 -—> nader Placaét dés aengaende, 1161 —— tot prompte invorderinge van'c middel op't Gemael,                                    i\6i -—■ Poin&en tot Elucidatieeride Ampliatie vande Ordonnantie op*t Gemael over Vlaen- deren,                                               ïl62

Quotifatie over het reflbrt vande Generali- tèyt,                                               * H87 Gemael Impoft aengaende 2ieelaridt, ;! ijji "·" "■'■-— Ampliatie van'r veertiende Articul Van dè Ordonnantie op't Gemael, Z.          1123 •—— Impoft inde Generalireyti             ityi Gemael ten platten Lande, G.                   115-7 Gemeene Lands Middelen prompte iriningë en executie, Z.                                         10 $"6" Gétteraleaengevingeop'cConvoy binnen vier én twintigh uyren te doen,                       1262 Gepelde Garfte niette mogen maecken of ma- len tot eenige foort van Gort of Grutten, 724 Gereedtfchap rot deBouwneringe inZeelandt niet te mogen uytvoeren,                         I03P Gerechten ten platten Lande in Zeelandi: geen Koop.cedallen van verkochte Goederen van Β                       in-

-ocr page 1449-

Rcsifter tot het vierde Deel der Placaten, &c.

infolventePcrfo'onen uyt te geven, tenzyde galde per gemec fal wefen becaelr,         1 oöo Gods-lafterlijcke boecken verboden, Ζ. 1040 ; / ,. NaderPlacaetdesaengaende,Ζ. 1043 Gqds-en Armhuyfen genietende vryheydtvan ^Landslmpufirien, mede exempt van excra- prdinarislaften,                                    9*8 Gods-huyfen Formulier van Atteftatienvande vrydommen der Godshuyfcn Goederen, ,                                                                919 Goederen, vafte Goederen verkocht, opdragc en Veertighften penningh fubjeft,          9° f Goederen van Ambachts-Heeren, &c. gede- ftineert tot onderhout van Predikanten, &c. vryvanden reèlcn Twee-Hondenden Pen- riinghi                                                923 Goederen van Particul ieren in 's Lands Schepen niette mogen laden,                            1206 -.,. .,' aengevinge van Goederen uyt deLevant komende, re betalen een ten hondert, 13 fi Goederen uytdeLevant inZeelandt komende, eenenvijrpercento»                          i|fj ——- in Erf-pacht befeten werdende,hoe den Twee-Hondertften Penningh te moeten be- talen»                                        λ         947 Gouverneurs, Commandeurs, Majors inde Commifen van deVivres, &c. mogen part noch deel hebben in het aennemen vaneenig werek, G.                                        ^96 Goude, Syde en Wolle Laeckehen impoft, Z. 1119 Gout enSilver gemaeckt niet te mogen verkoo- penalsbehoorlijckgemerckt, Ζ.         lofi Granen uyt Zeeland vry te mogen inbrengen, 706 Granen te mogen doen malen, foo wel op de Moolen van haer, als van een ander Ambagt, ■  'ι,'; enKoornbclaftjZ.                      1107 .. ·".." 1 verfcheyde Granen verhooght in den 'Impoft, Z.                 i                     1119 Granen niet ter Moolen te brengen als in ge- merektefacken» Q.                            1170 —— niet te vervoeren na de Vyanden^ 1368 ■           nader Placaet,                             1369 <■ verbooden te verkoopen op optie par- tyen,                                                 137* .          Formulier vanPafporttot den uytvoer, x372 ■           nader ordre,                                1380 -------uytvoer van Granen verboden uyt Bra- brant,en*treffbrt vande Generaïitëyt, 1373 -------■ verboden te vervoeren uyt de ScadtMae- ftricht,                                            JLlZf ... . ■ Geerfte verboden uyt te voeren, 1378 .------- voórkominge van queftie by verkoop op optie partyen,                               I37P — in vier maenden niet te marekten in de MeyeryevandenBofcb»                     I381 -----n aengaende het ftooken met Granen, &c. by de Azijn-maecfeersen Brouwers, 1382 —----- uytvoer in eenigedeelen verandert»^ 87 —— uytvoer weder geheel open geftelt, 1388 Graeffelijcke ZeeuwfcheTol-rechten, Ζ. ι of 2 Grave van Lycefter, R efolutie van haer Hoogh Mog., noopendehet Gouvernement van de Regeeringe,                                          80

-—Grave van Lycefter Accord met de Hce* ren Staten Generael,                             gj ■—- Commiffie by de Heeren Staten Gene* rael aen lijn Exellentiegegeven, . ^ C.g| ----- Réfolutie van de Staten Generael, noo* pende het Gouvernement van de Nederlan- den , gcduyrende d'abfentievan fijneExcel- lencie,                                                  g** Afte van fijne Excellentie, waer mede

net Gouvernement, geduyrendeïïjneabièn- ae is difFererende aen den Raede van State, 83

A&e van den Gravë

gepafleert con-

trarie de A&edie hy aen den Racdt van State gegevenhadde,                                     $4 A&e van fatisfadtie, den Grave van Ly-

cefter op fijn wederkonifte by de Heëren Sta- ten Generael gegeven,                           86 Α de van refignatie van't Gouvernement

by den Grave gedaen in handen van de Staten Generael,                                             87 —— 't Gouvernement als Stadthouder en Ca- piteyn Generael van Holland t opgedragen aen lijn Excellentie den.Prince Maurits van NaiTau,                                                %j -—■ Het Gouvernement vande Nederlanden getrahfporteerten opgedragen aen de Infan- te van Spaignc,                                     87 -— Aggreatie van dien door den Prince Philips,                                             . 93 ----- Procuratie van de Infanteaenden ^ferts- Hertogh Albertus haer Man, om het Gou- vernement aen te nemen,                       93 Placaet van de In fantë, verbiedende al-

le communicatie, handel en traflcq met Hol- land en Zeeland,                                   94 Griffier in den Hoogen Raedëfijnfalaris, vol- gens de Lijfte van alle dëpefchesj fj"8 Grdenldndtfche Faerten Vijfcherye. Groenlandfche Vaert en Yiflcherye verboden, ■ -." ■- naderverbodtdesaengaendë,         237 -—— weder openftellinge van de Vaert? 237 -——> weder verboden,                          H° >-/'■■■- en Viflcherye weder verboden, 242 '■'■■•\ '...... nader verbod van dien,                      243 <-—— noch nader verbod,                   :. 244 ------- aufhorifatie voor de Rëeders van de Schepen ende Goederen in de Winter feftien hondert vier en tachngh op Spitsbergenge- laten, omhaerterecouvrëren,            IBf4* '—--— Reglement van de Groenlandfche Vif- icherye, en het bergen der Goederen^ 1$ ff •-----r* verbodt vanden uy tvoer van Harington- nenenDuygen,                                 }$5^ Grond-eygenaren, of der felver Landen niet te misbruyeken door quaedwilligë in Zeeland, Groftiers-neringe van PeckenTeerten platten Lande verboden,                                 7H Gulde Bulle van Keyfer Karel, met verfcheyde confirmatten,                                       x* 'r—- confirmatievande gulde Privilegie voor die van Brabant*                                  - Ham-

-ocr page 1450-

			Volgens de Letter van het A, B, G.
		H. Hammen ,Kacs , Speek,Boter, &c. van buy cën inkomende, 's Lands Rechten te betalen. 1236 Hantvefieh en Trivilegiënvan deMagiflraetS'· befteUingenindeSteden van Hotiandt, JtetOttroyenop Letter O. * Haringh-tonncn en Duygen verboden uyt te voeren,                                             13?0 Heerlijckheden. Aecord over het exerceren vande hooge Juris- dictie van de Heerlijcühey t van Leckèrkerck en Zuydbroeck,                                  3 64, "*—-.— Reglement voor die van den Ambaghte vanStolwijck,                                     $66 —-—— Aecord tuiïchen die van den Gereghte vanLoosdreght en de Ingelanden.         37x ■ ■' ■ . Reglement y waer na Burgermeefteren en Schepenen, en al Ie andere inde Loosdregt enLoenderveéh haer Tullen hebben te Regule- ren, ·                                           4372 Heer-gewaden , en Lijfte van de Rechten van deLeenen vande GraeffelijckheytinHollant, Hennip niet te mengen onder Vlas*           1386 Hertogh Aelbreght neemt de itegeerihge aen over Henegouwen, Hollandt, Zeelandt ende Vrieflandt,                                             1 Hertogh Philips werdt de Regeeringe opgedra- gen van VrouwJacoba, .                        2 Hertogh van Alba fijne CommiflïealsCapiteyn Generael van de Nederlanden,             . 46 ——— wert gecommitteert tot het Gouverne- ment van de Nederlanden,                      48 Hertogh van Anjouj&c. fijn Aecord met de Sta- ten Generael,                                        64 ·- ■' ■■ Afte van affurantie deswegens gegeven aendeStaten Generael,                          6j «-------verklaertDon Jan voor Vyand 6y open- baerEdift,                                           67 -— fijne handelinge met Gedeputeerde van de Staten Generael,                               6B i" /■-■— Articulen en Conditien van de voorfz handelinge/                                         j% Hertoginne van Parma haer Propoiltievan af- fcheydt aen de Staten van de Nederlanden, Heydenen, iEgyptenaren en Land-loopers re weeren,                                              710 Hoeden in Hollandt gemaeekt, vry te mogen uytvoereti,                                         13^7 Hoererye, O verfpel en Ontugtigheydt te wee-' ren, Z.                                            JP47 Hóe den Twee-HonderdtftenPenningh over den jare ieftienhondert drie en fevenrig, van hetreeelteverreeckenen,                     pi 7 Hondertite, Twee-Hondertfte en Vier-Rton- dertfte Penningen, (iet dit vierde *Deeè van (olsujaotfot.pj^jécluys. Honden, girooceDoggen, Baftaert-winden en Water-honden niec te mogen aenhouden, £. '&j                                                            ioót Hoorn*gelten Bezaeydé Landen, interpretatie van de Ordonnantie, Ζ.                      1119 Hoppe verboden uyt te voeren,               1374, Fv1'.'^ weder gepermitteer tin té Brengen, 1385			Houtvefieryeen Wildemiffen. Houtveftorye, Ordonriantieen Reglement tot beftier vande Hbutveiteryein Hollahr» ρ; —— Ordonnantie tegensöngef egeltheden in 't fchieten en vangen van alderhande Wilt, f26 —-i—- Publicatie tegens het ftellen van kopere en andere Srricken in dè Houtvëüërye, f$'$ —-—«· Schieten in de Klingen verboden* 537 —;—- Item omtrent de Vogel koyerti $4t -|—- aengaèndedë Jaghtop deEyléndenvan WeftvoorneenGoederede»                   542 Hout-waren uyt Noorwegen te halch. I342 Hout, drijvende in de Ririeren, niette mogen op-viflèn, &c.                                      60 y Huldingeen Eed van Hertogh Philips vanOö- ftenrijck,                                                8 Hilldinge gcdaen by deStaten van Holland,&c. aen VrouweMargarera van Oaftenrijck, ρ Hwwelijckfche faecken. <*-*-— geen WeduwenaertC mogen trouwen metdeMoeye van fijn overleden Huysvrou- we,                                                    378 ". ■ te mogen trouwen met deSrief-moeder van fijn overledene Huisvrouw, * 377" I. Jacht-faecken. —-*- Reglement op dè Jacht en Houtveiterye in Hollandt,                                        523 r-r-" - Placaet, betreffende de Jaght en Wil- derniflè,                                             J26 —-— Nieuwe Ordonnantie pp de Jaght ende WildernuTe»                                        ,-j<£ —\—- noopende de jaghr in de Klingen en hl- miten,                                                537 -—— nader Publicatie,                           5-38 ——. OrdrcopdeiaghtinGoylanr,         ƒ39 -------AengaendedeJagt pp denEylandcvan Weft-voorne en Goederéde,                  5^,2 tmpofitien en Gemeene Lands Middelen over Hollandt, jtet letter F. Finantie. En Gemeene Lands Middelen van Zeelandt, ■ [tel letter Z. Zeelandt. En Gemeene Lands Middelen onder *è reffort vande Generaliteyt>fiet letter G. Irigeferenen in Hollandt delinquerende, deju-' dicature van haer ërdinarisRechters onder- %οφεη,                                             4ρ5> ingefecenen buyten de Provincie verrrocken,€ri naderhandt weder gekeerdt, deTwee-hpn-r dertfteen Vier-hondertfte Penningen zederc haer wederkomfte te moeten betaién, $>ip Infolentien van Veghteryen , Straericïiende- ryen, &c. verboden, X*                        1033* ——~ tegens Pachters ver boden, Z. 1145! ——— naderPlacaetdesaengaende,Z. ii^f Iniblventen Boedel vanPieter van Arckel, endè klachten van die van Leyden, over depröec- duren deswegens gehouden,                  457 1 .*".-. -'■ van den Heère van Mathen^«*è tot V- trécht,                                                4f^

-ocr page 1451-

Regiftcr tot het vierde Deel der Placaten , &£.

Stroomen* en binnen de Tonnen varende» cc . ftraiïeni ,                                         ^ Kercken, conférvatie van deruftc tier Kercken inHollandt,                                       ·., ■■■ '' * Aifce en Ördré, noopende de regeerin- gederïCércken'Goederen,6cc.            "345· *------ Reglement voor Kerk- en Atmmeefters, midsgaders beftelhhgé van Godshuyien inde Meyerye van den Bofch, G·                  3 * t ——— Eed te doen by de Kerken^Dienarenoóo Keuren by die van deri Gerechte der StadtLey- asci, nöopénde de prieferenticn van Ku~ iting-penningenj Renten, Pagten,8cc.- 474- ffiv ·: Tegcnefjauduleufe rraniporten, of an< déré bedfiegelijcke Aclens binnen de Stade Leyden? t                                          ^?f -—- en Reglement voor de Gecommitteerde Vreede-nïakers binnen de Stadt Leydên.477 ——— noopende Infólvente Boedels en fimu. laire tfanfporien binnen de, Sradt Haerlem^ 484 *-.....- op't houden van preferentie op de pen- ningen van Goederen, by execucie of willig decreet verkocht werdende binnen de Stade Alcknuer,                                          4,96 - '■ ■- en Ordonnantie als. vooren binnen dè , Stadt Munnickendam,                         497 item binnen de Stadt Purmereynde, 498

Infólvente Boedels, conventie en verdragh des1- wegens tuflèhen Holland en ütregr, 460 *■* >>·>■■ · approbatie van^voorenitaénde verdrag, 4Ó0 ——■',.■. nadere confirmatie deswegens» 461 ^*—- ten platten Lande., ten kortlïen af te doen*                                                 4Ö4 4-— Én Defolaté Boedels onder beneficie van Inventaris aengevaert binnen Dordregt, &c< Keure, noopende de tranfpoftéii Van iriïol- ' Vente endefaillierendePerfoonen tot Haer- Jem,                                                   472 y.'r--.- en defolaté Boedels voorde Kamer tot Amfterdam,en ordredeswegens,           475 ·%...·: -- Approbatie van feeckcre Keure tegens fimulaire Tranfportfen, eh infólvente Boedels binnen de StadtHaerlem,                      4^4 ïnftru&ie en Commiffie by den ICeyfer aen de Eerts-Hertoginne van Ooftenrijck en deilèlfs fecreten Raede gegeven den negentienden Oftóberifzo..                                       13 ~—— voor die vanden privéRaedr, gedu^ren- de de*Regeeririge van Vrouwe Maria, 29 <i—1— voor den Raed van State der Vereenig- de Nederlanderden twaelfden April vijftien hondertachtentachtigh, ,                   120 *----- idem van den achttienden Julüfeitien

hondert een en vi jftighj                        125 voor de Hecren in des Generaliteyts

Keuren en Coftumen van den Lande van Zee land,me'cdelnterpretatieenAmpliatiê, 979

Èj.eecken-kamer, vanden vijfden November ióóy.y en JÓ22.                                   134 • Refolutiedesaengaende, ι6$ί:· Χ35Γ Poincïen én Articulen tot Ampliatiê en

Kleyne Speciën aengaendc Z-                 ü«8 Kocyen en ö flen van buyten inkomende j op- rechtelijck aen te geven,                      1235" KoflFy en Köffi-huy fen, en het Collecteren van JcMiddelopdeKoffy,                          709 Kooién-Magafijhen verboden op te rechtenin het reffort vande Generaliteyt,           137^ LAnd-raedt, ingefteldt door dé Geünieerde Provinciën, met de Articülen enlnftruc tiedaer toedienende,'              .           7Ó Landen uytgedolvenen verveent,inRijnlandt, en Schielandt, vry van den reëelenHondert- ftenPettningh,;                              :' ί^4 ■-'' ·■■-'· idem dé refpeitive Veen -Dof pen in Hol- landt exeniptvan den rcèeléh Honderdtften Pennihgh, voor fob' veel de üytgéveeridèéri verdolven Landenaengaet,                   5>?5 -■ '·;- uytgeveendeLandenvry_ van dehiréélen HondertitenPenningh, by rbilne van ïieele ττeφöndinge,                        '■■''.' ';-'n:$i6 Landen ofHuyfen by FranfcheVluchtelingen aéngeköchcj vry vandé Verpondinge, $74, ~ in Zeèlandt^eGemetennietandérsaen te geven als Hemels breedte, &c.           ïoöo Lail-enYeyï-geldt, Inftruftien VoordeOnt* ' fangèrè Öénerael enParticuher, tot denötit- fangh van de wederhelft van dien,; ;'' 'fr% 3 -~-—* verrhindêrr,                                ^z^f ------- foxvoldoeningévandepracmienvöorae Commiflie-vaerders,                          r

'ïnitructie voor des Generaliteyts Reecken- kafner, ióji.                                       135 Poiniten ende Articülen, tot Ampliatiê

van de Inftru&ie van den Ontfanger Gene· rael Doublet»                                       136 Voorflagh tot weghneminge der diffi-

-éulreyten, over de regiftratüre Van de Or donnantien,                                         1.37 *-L2 Noopende tiet doen van de Commifen vandé Generaliteyts Finantie,                137 inftru&ie j[ Waer na de Gecommitteerde van de Admiraliteyt inHollandthaer fuiïen hebben te reguleren*                                      ï22? ·*-—— voor den Ontfanger Generael van de ■wederhelftvarihetLaft-en'Veyl-geldt, Ï231 voor de particuliere Onrfangers van het

κ Laft-cn Veyl-geldti "■■■-,■'' ■ voor oe» JGouvérne'öt op Suriname, J337 frïitruéïie toof <ie ÖJfifieierén van de Roq R.öé, &ς. ten platten Lande, Ζ.             *°34 ïnitru<3:ie voor de Neutrale Collectèurs, 704 -—— Voor de Opiienders van het planten in de Mëyerye van's HertogénböfchjG. 120 r. "^^sAes y Speek, enandere Vette Waren\ van

Laft-geldt van Schepen opalle Vaert, inhet jaèr" eens te betalen vijftiet ftuyvers,         * J3J1 —— naderPtaetopdcbetaling^vaii'tLau-;

tébétalèh,                                          123ο Kamer-fpeelen ,Ρρρρεη, Aeflack-fpeélen, Rij- felery£;ri en LotÊryen Verboden,            ï 03 %

KafjefS^ndeVyari'deiibuytenftorrnfighopBel geidt,                                              t^J

-ocr page 1452-

Volgenk de Letter van het A3 B, C.

Mailen op de Land-goederen in Zcclandt, ordre hoe cebetaJen byPerfoonen buyten de Pro- . vinciewoonachtighjZ.                       1053 PÜs^soibfl Ltenett'aengaende. Lemen, geen rechte Leenen te converteren in ónirerffelijeke Leenen, noch onfterffelijcke teallodialifcren»                                 *5"i2 *—— Oclxoy, het welek een Leenman moet , hebbenvandeLand-overigheyt, om van fijn * L een-goederen by uytterite wi^Je te difpone- ren,                                                    572 »—e— Refolutie noopende de Brabanddche Leenen,                                              ƒ13 ,*-—'φ idem, noopende nafiinge van Leen-goe- deren inde Meyerye^                             5" 14. »;,i' !:'~ Formulier van Eedt voor Leenmannen en Vafallen in Hollandr,                             5Ή -- '- ·. Lijfte van 'c beloop van't Rechten Heer- gewaden van de Leenen, ten behoeve van de Graeffelijckheyr,                                 515" 'm nocabile Poinfteni, die men nfeert in den

**¥- vaneen Compagnie Dragonders van fels en tachcigli Paerdenj               '             194 é*H* Ken idem van ie ven en feventighPaer* den,                                              ^ rp4 —-- van een Compagnie; vin honderdc fes hoofden,                                         ^'$94

—^ van de Lijf-compagnie JuÜüardes te Voec fterek'hondértcwintigh koppen j            £94 •i— van een Compagnie Granadiefs van hon- dert en twee hoofden»                           i 9 $

-^*— van een Compagnie Guardes te voet van honderr hoofden,                                 tg f ----- van een Compagnie Cadérs,            ipf —r- van een Compagnie te voet van hondert drie hoofden,                                      ipf ----- van een ut fupra? van negen eh leftigh hoofden,                                             jpf —«~ vaneen ut fupra van fes en feftigh Roof- den,                                                   |pc —» van een Compagnie Schotten te voet van negen en fertigh hoofden, ■ 196 —- een Compagnie Arrillerye van negen en vèeftigh hoofden,                                  to>6 i- vande Mineurs,                             fpó

Leenhove Van de Graéfïijckheydt van Hol- landr, rJk .■:-y.,-\:         '                5-17 Leengoederen na her overlijden van de-

Lijfte van falaris voor den Griffier in denHoo- : gënRaede, mh                                 JJ% — >—' van 't ialaris voor de gedelegeerde Rech- ters i ter decifiCA'ande GeeilèlijckeSacfc-ren- . ten, in den Lan d en va η O vermaze, LijflenvunTélemenGabelkiii fietlettbr T. Tollen. Lijfténvande genegotieerde Gapitaleh ovèrre lenden door de Qüartier-ichoüten in de Meyerve,G.;; ; "i^l.vvj/iigbni' 119$ ■*·■■-· Lijüevan de Tiende Verhooginge van de gemeene Lands Middelen, G;         : 1i 71 'Liootflaydtn haef Qrdonnmt'wmlnfituSii^ fieletter O.enP. . '■'.;.; ;■ ...· Löteryen, tegen s het verleenen van Qitroyen voor Loteiyen,en het inleggen dei"felve5|76 Lorrendrayerych omtrent de Importen vanBie- - ren, Wijnen en Brandewijnen, verboden, Lutherfche, Schoot toe Tremblèiir gelicenti- eerc, ren een \mn de Gereforrhéerde Religie NinpiaeisgeljdÖri;                              r^V >·^-· idemi denSchoucvanGeul^ Öundeen utUleftraten,, : ;:; s^ncvj            '•■■'■iiï ■ Mi ■■■ ■ ^yCAecketómteon.rotMïdéell>Ïïr^h, 106^ jLVJl Magififaets-befleMmgg, iw ie refpe&ivé StedettvatiMoMun'dttfiètett'ët&Oiiroyen. · Magiftraets-beftellinge in Vlaendereri, endehet /opnemen van de reeckeningenaldaer^ 139 nader ordrès dien aengaende,          1-4$

Leenmannen aenipracckelijck voor fch uiden t&m Raeckeiide hec .verheffen van Leenen, ƒ2 2 -— Reglement voor die in den Leenhove van Vlaenderen, al\                               f$f in Zeelandtaengaende, Z,             1041

Leen-goederen, Ambagcen , Tiendenen Leen- landen, G.                           '             1042 Leeuwen-daeldersen ftucken van Agjten, Agio, tot Conftantinopölen,                         1352 Legaten den Twee-hondert'ften penningh iub- mp%ii^iau ïmmai                          ■ 956 ' "/'"■■ Placaetj, noopende het betalen vanden TweefJBondertilen Penningh by de Legata- riilènj                                                 9 $6 Legael Hypotheecq hebben de Ontfangers op 1 de Goederen van de Pachters ende Borgen in - Zeelandt,                                          iofi Leurders en Omloopers met Syde en Wolle La- kenen verboden in'Zeelandt,              1042 Lijfrenten, premie voor de Acnbrengefs van afgeftorvenLijfrenten,                         703 Lijftevande Ampten en Offieien % ffflendeter Collatie en difpofitie van haer HböJvlog.147 mm-m Refomrie, noopende het begeven van de Kleyne Ampten ter Generalkeyt, by cour ί beurten^ .'. «.ι             Ιϊ&^&η: U ........149; ***»·η'* vkn de kleyne, ftaendè ter collatie van | haer Hoogh Mog., amme bytourbeurten by ! ide&fpe&iveProvinciën te vergeven, 149 Ie van de betalinge vari de Militie > iöó te

Voet als te Paerdt,                                193 I Manufafturenin VJranckfijcEgüriiaeekir, het in —— voorde hoogelïraftementen der Regi-1 " komen verboden»,                            ύ tij

mentsOfficieren, *                               193

—-— tegens hbtflüycken endêinbrehgên van

**■; vo&r de Compagnie Guafdes te Paerdt,

dien, .·,.·';:".■                               .,231 W|è— verboden iste brengen uyt de Spaeniche i? NedCrlaiiifcn, f                              Λ 4-afg ··-■.·· naderAimpfiatieöp'cvoOi,fziu!bject,234 Mariniers, Régieraenr. Waer na haerdéCöllo- aels moeren reguleren^                          208 Mcedèendeiilf$eukur.e wegnfetvczent Zee- imdif                                                ioói

van een Compagnie Grenadiers

Paerc

*^— van een Compagnie Carbiniers van drie enfcfüghPaerden,                               1^3' ^—^ vaneen ordirarisCompagnie van negen cnvijftighPacrdeny                    tiiii <i$A

-ocr page 1453-

Regiftcr tot het vietdc Deel der Placateti 3 &c.

------ Schellingen beneden den voet geflagen met hooger uyt te geven als tot vijf en een halve ftuy vér,                                             6 ----- noopende de gereduceerde Schellingen bydeGeneraliteyt, Λ                         674, —<■* aengaende het ftempelen van den Achc en twintigh ftuy vers penningh»              6j6 -----Publicatie deswegens»                   677

Meübile Goederen by verkoopinge den Veer- tighften Penningh te betalen,                 9° 3 - ■ ■ ■ naderRefolutie roeinvorderinge en ver- j antwoordinge van dien,                        904 Meubileen tilbare Goederen op te dragen voor Sch out en Schepenen waer onder de felve ge- . hoprenjinZeelandt,                           I05"2 » ■ nader Waerfchouwinge, noopende de opdrachten van Paerden, Koeyeh ende ande- re tilbare Goederen, Z.                        1058 Militaire Ordonnantien3fecuritêyt voor de ielve inZeelandt,                                      1055 MiniftersUytheemfche niet indeftHagewoo- nende, haer vrydom van'sLandsImpofuien ingetrocken,                                       24Ö Mifdadigers uy t de Tughthuy fen te mogen ver- voeren na Suriname, *                     f03 Moeren niet te mogen inundereft, nochDijc- ken doorfteecken in Over-Yflèl, &c. 547 i^oolenaers quade practijeken en meyneedig- heytte weeren, Ζ.                               Ι114 ' ' nader ordre tegens quade practijeken, Z.                                                    1116 >.-·■'- in Noord-bevelandaengaende,Z. 1119 -.■■■!--!......:' boete voor de Molenaers, die hare fcha- len weygeren aen de Pachters omtepeylen, Z.                                                                1123 Moolenaers mogen geen Tarwe in plaets van Mouwer.meelfcheppen,                        1103 Moolens van Granen* hoe te gebruyeken, G. 1170 Munt en Munterre betreffende. -'-·■■ rr- verbodt tegens den Gout-gulden of acht ea twintig ftuyv. Penning van Deventer, Ó f 8 tegens den Acht en twintigh ftuyvers

Acht en twintig ft uy vers Penningh by de Ge* neraliteyr,                                          ^,- -----· idem by Holland»                          $-g —— nochnader Placaettot redres van de

Munte, en uytvoer van Munt-materiael» <>79

------ aengaendehetftempelenvanalledePla' caet-fchellingen, Staten Generael,' 681 —— Publicatie deswegens by Holland, 683 ·—— Tegens een geconterfeyten Schellingh totNymegen,               ,;                    684 Publicatie en Beeldenaer van een nieu

wen Generaliteyts Stant-penninghmet fijne geproportioneerde gedeeltensj&c- 68? ordre tot weghneminge van deinconve*

nien ten omtrent bet ftempelen van de Schel- lingen,                                               686 — Reglement» waer na de Uytfoeckers vafi

de Schellingen haer iullen hebben te regulee- ren,                                                   686 —-~ alle Placaet-fchellingen binnen twee maehdenteflempelen,                         687 ------ prolongatie van het ftempelen van de Schellingen,                                               687 —— nader Publicatie» *                              688 ■*·— het debiteren van drie byfondere valfche Schellingen werdt verboden»                   688 ------ nader Publicatie tot onderhoudinge van een vaftenprijsin't Silver» , κ. 68<? ------ tegens een valfchen Kleefichen Duyr, 689 ■—— tegens het debiteren van vier byfondere valfche Schellingen,                                   690 -— nader tot redres van de Munte, en uyt- voer van Muntmateriael,                      691 Verbodt tegens de Philippus Daeldec

penningh, geilagenin de jaren fèftienhon- , dert vijf en tachtigh , en feftien honderdt fes efttachtigh,                                         65-8 ·>':<:·<<*τ item van alle Schellingen en minder Pa- yementen»                                          ój8 Raeckende dén prijs van het Silver tot het flaen van den drie gulden»                              $59 »7 1 ï · geenMunt-materiael te mogen verkoo- penaenMuntmeefters,&e.                    660 •r—- tegens *t üytvoeren van Munt-materiael, tot voorkominge van verval inde Munte, 661 ,ï-'" — 'm nader Placaet des aengaende, en ordre c; |ot het flaen van Payementen,                66% *■·"■"" '- Leeuwcn-daelder van Embden verbo- den,                                                   664 *>■·. · ■■ Ofdrè opdèn Cours van verfcheyde foor- ten van Payementen,^                         665 >■ ,.',·. ·.·, nochnader Placaettot redres van verval inde Munte» ende verbodt tegen üytvoeren vanhetMunt-inateriaelj                        66j K-— verbodt tegens het inbrengen van Sil vere Plaetjens tot Schellingen, en het Munten van dien,                                                  670 ~* Renovatie en Ampliatiè van *t Placaet,

met fijn Gedeeltens, en verfcheyde andere Speciën,              .                              69* —r— Advertentie tegens feeckeren valichen Schellingh,                                        -693

— tegens'inbrengen en uytgeven van qua- deduyten,                                          6p3 —— Renovatievandien,                      <>94 ——•Verbodt tegens een BrabantfchenStuy- ver,                                                              ^95

— Muntmateriael yerbodén tevèrfenden uytZeelandtnaHollandt, Z.             a^t 7. N.. ; ;■; / NBeringé en Hanteringe doertde Perfoo- nen mogen den Impoftniet pachten vaa hare voicatie,Z.                                      ^M· Negotiatie van Penningen door uytheemfene verbodenj                71                    > 377 Nominatie vanden Reitor van de IXniverfiteyc tot Leyden, te mogen doen op deneerften}*- nuarii,                                                     ,T ,

noopende ordre op den cours van verfcheyde foor ten van Payementen, '·..                    671 Munt-beeïdenaer van de Schellingen, en

Waerfchouwinge deswe^ensbyHollant,67 3 ItemvandeGeneraliteyry _ 076

— tegens het inbrengen van een Groninger Duyt, en tegens het inbrengen van Kopere Plaetjes,                                             ö73

Μ

-ocr page 1454-

Volgens de letterman het Α, Β, C.

Noortfchè Vaert. Schepen om Houtlaften varende

Odroy en Privilegie verleende by Philipptts* Ecrrs-Hei togevan Ooitenrijck, aen de Ste- den van Holiandc en. Weft^Vrieflanr,         3 Oofl' en Wefi'Indifche Qomp$gnle. O&roy vande Ooft-Iadifche Compagnie» töt Anno 1700. incluys,                            «3*4 "<"■>. - nader Prolongatie tot den jare fevehtien hondert veertigh incluys»                    s 31 $ ——r— verkondinge van devoerfz continuatie en prolongatie,                                   ^p6 Ti------- Reglement te obferveren b'y de Kame- rep, omtrent het betalen van *§ Lands Rech-

niet

te mogen ver trecken voor den tienden April

»

134·° — nader Placaet op het halen van Hout wa- ren,                                                   1341 —*- nader Placaet op de Noordfche Vaert» J344 — Conventie over de Vaert en Commercie

vande Deenfche Schepen en Onderdanen op Vranckrijck»                                      ï34f . o. ÖBligatien, door Adminiftraceurs, Voog* den, ende ongequalificeerde Perfoonen verkofc, te mogen arreiteren, en revindica- tiefubjeft,                                           4f * Obligatien die de Veendorpen hebben gepro- cedeert van dé uytgeveende Landen, &c. ex- empt van den reèelen Tweê*Honderdtiten Penningh»                               ;■% 927 m—~— die de Veen-dorpen in Schielandt zijn hebbende» enbelcydttoE betalingevan Ver- pondinge» &c. van de verdolven Landen» exempt van den Hondertften en Twee-Hon- derrftènPenningh,             ' *               927 Obligatien en Rentebrieven, fecuriteyt omtrent heenegotieren vande felve, Z.              löf f Ottroyen, totbeflrflingevandeMagiflr&tenvan de refpeötive Steden in Holland. —---- voor de Stadt Dordrecht,               394 ——naderOclxoy,                               39ó *—~- nader Ordre en Reglement,            396 *"* -~ voorde StadtHaerlem,                   399 -----— voor de Stade Delft»                       4° * *■--■■« voor de Stadt Leyden,                   402 —  —-nader Octroy» ,                         40ό —-— voordeStadc Amiterdam»               40ό ·-*——\ voor de Stadt Gouda,                     407 η , _ naderOdtroy,                              410 •------f voor deStadt Rotterdam,               412 —— nader O&roy,                              413 —-— Ampliatie van de voorgaende»        413 -., '' ' ■ voördeStadtGorinchern,              4H •——ι nader Qclroy,                              416 •------noch nader,                                  416 —■—-noch nader,                                  417 •------ voor de Stadt Schiedam,                 418 *——■ Ampliatie van dien»                       419' '■——t voor de Stadt Schoonhoven j          4*0 ·—- voorde Stadt Brielle,                     421 ——— nader Oftroy,                               422 -r—- nader AccorderiVerdragh,            424 ——— nader O&roy.                              425- -     --noch nader Octroy,                       426 *——» voor de Stadt Alckmaer, 426 *" "■ - Ampliatie van dien» 428 voorde Stadt Hoorn,                     428 voordeStadtEnckhuyfenj             429 voordeSfadtEdam,                      430 voor de Stad t Monnickendaffi»        431 nader OdTroy,                               432 voor de Stadt Medenblicq,             433 voordeSfadtPurmereynde»           434 nader OcTi oyen,                           436

ten,

IP7 *3*i> *33° wegens ?33*

nader ordre des aengaende» noch nader Refplucie, continuatie van de conventie

uytgaende Recbren»

ftrt;— Bcwindthebberen mogen malkanderêh niet in affinitcyt beftaen»                        13 3 % O&roy voorde Weft Indifche Compagnie» ge- prolongeert voprdertigh jaren,             1333 Oöroy voor die van Rijnfaterwoude en Ley- muyden, tot het bedijeken van eenige uyt- geveende Landen»                                 1388 —----- tot bedijekinge van het Heylige Geeft Polderken, gelegen in den Ambachte, utfu- Pra»                   , .                 . , *3P> voor de Steden Gouda ende Rotterdam

tothetuytmalen, drooghmaecken ende be- dijeken van dePlaiTen ». gelegen aen de Zuydj zydevan de Dorre Kade, iij <Jen Ambachte van Sevenhuyfen en Zuyd-Waddinx-veen, &c,                                                       1393 —- tot het uytfflalen ende bedijeken vande Noordwaddinxveenfche en andere Plaflèn» f*- toe uytmalen, drooghmaecken ende be- dijeken van de Binnenweghiche Polder,, Ï35>S> — Otl-roy tot bedijekinge van de Schorree omtrent het Sas van Gent» .                    %is>f —— 0£troy» noopende.het verleenen van Privilegiën op Bpecken»,                       £6r te verleeneneot Loteryen verboden. 37^

Oétroy dat een Leenman moethebben pm van fijne Leengoederen by Üytterile Wille ce konnendiiponeren^                              ƒ12 Officieren in de Steden en teri platten Lande de , Placaten, Keuren en Qrdonnantien regens de krijtende ibnden ter Executie te leggen, 34ί Ommeflagen en onnodige koi|ente redrèflèren G.                                                     1198 Onderhoudinge van Wegen en Dijcken in de EylandenvanZeelandt,                       icff Ontfangers Generael en Particulier» hacr ordre totoverbrenginge van haer Maendt-ftatén, noch Cpllec^eurs geen Penningen ee

ontfangen noch betalen, als op Pachten dacr opdiebetaeltenontfangenzijn»             699 Ontfangers van den Twee-Honderdtften Pen* ningh van deMagiftraten af te vorderen een Lijfte van de Obligatien, Los- en Lijf.renteflj onder haer diitrift Joopênde» G.            119^ Ontfangers van <ifui Twee-Hondertflen Pen-

I

-ocr page 1455-

Ά

Regifter töt het vierde Deel der Placatcn, &c.

aiingh gelaft

nen, &c.

Helder> Petten >Caïans-oogh,Texel,

WZeettvvfche Grond-goedei én gedaen, te * laten korten aën den Twee-Hondertften pen- ningh alhier.                                               937 Qnffangers Generael»enRentmeeftersih Zee- llndt, hebben legael hypot heecq op de Goe- deren van de, Pachters ende hare Borgen, Z. ': ·''- ;. '■■■v'·'""- '■■■■■'' -' m: π ·' il                   ioft Öpdraght van't Gouvernement als Stadthöuder J én Capheyri Generlei over Holland en Zee- landt aen fijn Excellencie den Prince Maurits variNaiTau.                                                   85·, Öpdraght van Meubile en Tilbare Goederen in ;, Zeelandr, <                                               1052 fa% · nadetWaerfchoüwinge van Paerden, Koeyen en Tilbare Goederen.                 1058 ÖphefvandeGonvoyencnLicenten,6cc 124.3

nader Ordonnanf. je ende InilrudUe

i-UC

a.

-ί07 - ïioopendedePilotage, &c,,op.V.lielandt enterSchellingh.                  i                I2gQ -■ I 'vl nader Ordonnantie en Inftru#ie, &c. ^ -                   · ■                                                              l3l6 ordonnantie, nieuwe en nader Ordonnantie, •noopende'trechtyan,tkleynZegevi4Z.ii24, Ordonnantie en Lijfte op het loonyaji, deMa- f kelaerstotMiddelburgh/Z. "*" lQ(j, •------« noopendehet regiftreren van alleTranl- porten en VerbinteniiTen van Huyfen, Gron- den en Erven tot Middelburgh- m . / 10C6 ■;■·■■ ·.--'' opdefaecken vanErficheydingecnSeri. vitutcn tot Middelburgh.          . , iöö8 waer na de Pont-gaerders haer moeten

Opfienders van 't planten haer Inftructie,'G, 1201 Optie-partyen by, inkoop van Granen verböo·· den,                                    · ■■*'"s '^'1371 'i-i-^f ■ nader tot voorkominge van queftien, "Sii!                 ','■'-.'·' ■■ 1379

reguleren in 't koopen ende verkoopen van Granen aldaer, Z.; >.-·. : - 1077 Ordonnantieji nieuwe en nader Ordonnantie op'c Kleyη Zegel, Z.                     / 1.{24, m$ φ» idem op 't Middel van 'c kleyn Zegel, G. ':"r'''V'                    "■ 1 ■■                                         i I*7* 'ftfjfoftS op de Collaterale Jfucceffie, enTwintig- irenpenniogh van dien jG.                  1181 —-—■ van den Veertighften Penningh van ver- koop en öpdraght van vafte Goederen, G. 1184, ------- tot den ophef vaneen quotifatie,na pro- • portievaneen tiende-part van een jaerlijcks beloop van de Middelen, G.                 1187 Ordonnantie op de Admiraliteyt der Nederlan- den , gemaeckt by Maxim iliaen Roomfch i Koningh, en fijn Soon Philips.           1208 —— op de Zeevaert der Nederlantjen, by KeyfcrKarel.                                    «121$, —-— Statut en Edict pp'c fait van de.Zeevaerr, Equipagie en Manninge van Schepen, &c. 1 ■.. ; bic '' -12,i> Ordonnantie opdegrooteongeregelthedenjin'c c jagen, vangen endeichietenvanalderhande 'Wllr.                 , HjL·                      52Ci Ordre op de promo tie van Licentiaet en Docto- Ordre en nader Reglement tot expeditie van de J.uftitieindenHoogenRaede. (vr 559 '—ir— nader ordre van den Hoogen Rade, j6z en Reglement op de Regeringe', Policie

Ordonnantien ν,αη de Impofttienen Oemeene '\ Middelen in Hollannt, Jiéletter F. Ordonnantien op de Gemeer.e Middelen ii*i Zee tandt, /ie lettér"Z>, Ordonnantien op de Impofitien en Gemeene Middelen onder'treffort-ban de'Genè- raliteyt , fie Letter G*           · ?

Ordonnantie voorden privé Raedt» geduyren- de de Regeeringevan Vrouwe Maria. 29 Ordonnantie op de direftievah het Collegium Theologie tot Heyden,                        *438 Öidbnnantie en Keure op de Defolate Boedels ^binnen de Stadt Amfterdam.                  4.79 Ordonnantie éri Articulen, beraemt by de Offi- cieren van de Steden Muyden > Naerden, Weefp, &c. tot weringe van handtflagen, yegteryen en verdere inlblëntien. , 511 Ordonnantie en Inftru&ie, noöpende de pro* ceduren vari gedèlegueerde Reehters,tot de- cifie van de queftien over de Geefteljjcke Sack-renten, inden Lande van Over-Maze. '~Ί                             "■"■ : 662 ·—— Pnblicatiedesaengaende.               604 Ordonnantie en Statuten der Stadt Middelburg inZeelandt.                                       1009 ψ'Ι'Μ Ampliatie gemaeckt op de Ordonnantie en Inftru&ie tot beleyt van deProceflenvoor den Gereghte der Stadt Middelburgh. 1024 en Inftru&ie voor ComminariiTen van

. en Financie, ,binnen deStadpMaeftrichr, &c. O.                                                     564, ------- nader ordre er^receiTen aldaer· fP4 "------ en Reglement vc»or de Deurwaerdersen Exploiftiers in Brabant.                       f98 Ordre op het waernemen van Pleydoyen voor'c 't. Collegie van de Heeren.Gecommitteerde Raeden.                                             599 Ordre en Reglement voor de Heeren Gecom- mitteerde Raeden > wekkers tourbeurte hec fal zijn te vaceren tot het hoorenvaridePIey- doyen, voor haer Ed. Mog. Collegie gedaen werdende.                                    ' ^00 Ordre op *c viiTchen in 't Ye en andere Meeren, Ordre op het backen van Steen, Pannen ende Eftricken.                                         ^Λ Ordre en Reglement, waer na de Schippers figh m c

kleyneSaècken binnen de Stadt Middelburg. 1026 op*t ichutten vandekleyneVifch, en

't vangen van Zee-honden in Zeelandt, 102 8 ——— Ampliatie en nader Placaetop'tfchutten vande VifchjZ.                                  1029 Ordonnantie, waer na de helfte van 's Lands Middelen in Admodiatie zijn uytgegev.en. .'                   ' ,                *             'I237 Ordonnantie en Inftruftie, noopende dé Pilo- tagie en aenkleven van dien» op Huysduy*

-ocr page 1456-

Volgens.de Lettet van het A, B, C

fraüdesin het vervoeren van Paerden. I27I .f^f-—; Tracïaet van overeenkomingé tuïïchen de Geallieerde Machten, wegens den üyc- voer van Paerden.                                   J27^ ;*-—— Waerichouwinge, noopende de Con- ventie deswegensmetLuyck.            . »278 -—. nader Conventie en Articuieri van Ara- pliatie.                                                    127 δ τ> — noch nader Plaeaet en Conventie tegens den uytvoer van de Paerden.                   127P ■ ' Arnpliarie van 't Plaeaet en Conventie. 1282 Pagters ren platten Lande aenftonds na het aen- gaen van de Pagt Collefteurs aen te ftelien,G* 'tfa—- noch oock haer Bedienden geen ge welt aen te doen, G.                                   116o •-----f- bevoeght de naeftgelegene Moojens te vifiteren,G.                                       1170 Pagters de Penningen van de af- en aenpeylen aen de Öntiangers te moeten betalen. . b                .. "                                7°3 -^— ^en de félvegeen beralinge te doen van Impoftendaer Neutrale Cdllefteurs zijn ge- fteldt.                .                                .704 —«-—gedifpenièerc vanden Eedopdecon- fumpdevandenTabacq, van niette compo- neren.          v                        ,               711 Pagters eenigePagteri over doende, mogen geen. rant$oen-penningen treeken.                 ji6 ·...,■■-.. Hoe de uytgeloofde rantcoen-pennin- gen te betalen.                                          717 ——- niet te mogen refifteren.                   72? Pagters en Eygenaers van Landen, ördre hoe figh te gedragen.                                     4<>? Pagcen mogen niet werden aengeftaenbyPer-, . ibonen die Neeringe doen, Z.                1114 Pagters van den Impoft van Hoorn, beeften én Bezaeyde Landen en Sout-gek, hebben regc van parate e3cecutie,Z.                           ll*9 ••■β '■ niet qualijck te bejegenen, ofeenigein-- fplentienaentedoen,Z.                     . 1145" -------- nader Plaeaet des aengaende, Z. 1145" Pagrers van's Lands Hoeven en Tienden , de fehade van Hagelilagn toe haren iafte te ne- men, G.                                                fi§S fapifien, Pattsgefindem *Plaf4ten en Refo/u- tiende? aengaende. Particuliere Heeren mogen in de Meye-

in 'tSchutfén van ?t groote Sas van Gent haer iullen reguleren, G.                                12 06 Ordre en Reglement op het beplanten van de Meyerye van 's Hertogenbofcb, G. 12 00 Ordre tegens verfcheyde misbruycken , ge- pleeght by de Landt-luyden en andere, aen de Grond-eygenaren of derfelver Landen, Z. Ordre enReglement op het Veer van Weft-ia- nen en Weft-faner Overtoom op Amfterdam 608 ...;..,... idem van Saendijck op Amfterdam; 6o$ —.';, -...... van het Wormer-veer op Amfterdam, 610 *—-— van Crommenie op Amfterdam ende op Alckmaer.                                           öio - /. ■ , van Ackërfloot op Amfterdam ende op Alckmaer.                                           óii >- ··,'..- van Uytgeeft op Amfterdam en op Alck- maer.                                                    <>I2 «.<■,.; ■, Noopehde het overvoeren van Perfoö? nen van Sardkm opAmfterdam.               613 ——~; Voor de Beurt-fchippers van Nóordt- wijckerHout.               ,            .              614 op het Veerloon voor de Schippers van

de Saender Overtoom, ende Schans op Half wegen.                                                     614 ■—— op't VeervanNoortwijcker-houtop de Steden Haerlem en Leyden.                    615 Ördre en Lijfte tötinninge vandeextraordina- ris Middelen.                                           697 Ordonnantie en Lijfte van de Tiende verhoo- ginge op de Gemeene Lands Middelen. 6$>8 Ordre, noopende de leverantie van Geweer, Klederen, &c. ten behoeve van.de Militie. 166 Ordre s en Reglementen,fie letter Rv Oflen en Koeyen van buyten inkomende,op.de Comptoiren van deiGonvoyen aen te geven. Overdraghte en tranfport van 't Gouvernement van de Nederlanden» door Philippus Ko- ningh van Spaigne, aen de Infante fijn Doch- ter.                                                             87

'             Ρ. Acificatie van Gent, verklaringe van den RaedvanStatedeswegens.                  f ι ΨaerdénuyMoer verboden.

Ρ

rye van's Hertogenbofch geen Paepfche Of- ficieren aenftellen.                                g^j ordre tQt executie vandePlacaten tegens

*-'■■ " Verbodt voor drie maendeh.          iffio ------- Prolongatie van dien.                     1270 -i-~^ naderPlacaet;                                 1271 —^—* Plaeaet tegens den uytvoer van Paerden. 1271 '"' ""■— Atteftatien, noopende denuytvoer van dePaerdenvryvan'cZegel.                      1272 - ;- nader ELucidatie op 't Plaeaet tegens den uytvoer van Paerden, en 't halen van Attefta- 1 t«n. ' . vtiwr                          1273 fe"""ii/* tegens hethouden van Stallinge, enver- femelinge van Paerden.                        1273 ■*■"'t:..... Waerfchouwinge,tot voorkomingevan

de Pausgefinden, als mede noopende het' Trouwen.                                           33 f, —— Tegensdeftoutigheydtder Papillen tor St.Servaes.                          ,:                    33^ Prajftatie van Eed voor de Officiers vandèGere- formeerde Religie.                                   337 PaepfchePerfoonen geen bewint te mo

gen hébben onderde Sodeteyt van Suriname. „                          .340. η— GeenePaepfehePerfoonen teavanceren tot Officien ofte Bedieningen iri den Laride van Overmaze.                                        342 -r— Offiicianten van'c Collegie terAdnii-

-ocr page 1457-

Regifter tot het vierÜ&D

C. ~- tegens het drueken van Pafquillcn ende Libellen.                                                  390 —· Placaet tegens het beitelen van Hof.ik- den , Thuynen en Boorngaerden, in üelf-

faticeftin deMeyëryevan's Hertogenbofch afteïettcn, en van de ware Gereformeerde

'Religie aen te

34-3 nader Refolutiedesaerigaende. 34.3

Parate executie voor de Officieren en Pachters op de Gemeene Middelen, G.               iïó8 Pafpbrten, PlacaetopdeBinnenlandfehe Paf- pórten ingetrocken.                          ïióz —- nader Placaet.                              12<% *-""~ - hoe te reguleren.                          1Ï64 > ,&LC< '\% 't geven van dien een ëgafén voet te houden, oockaengaende de Beurt-fchippers, 12 66 Paiportën, recht voor 's Lands1 Officieren. I2?6 —&-S' Ψ6& de Benrtfchippers.                   1 256 Ψα/quillen:, Libellen en Infolentièm '&c. —"

landt en omtrent 's Graven frase.

392

Perfoneelen Twee-Honderdtften Penningh re- ëel Van den ja re feftien honderdc rachtighte ! ί. verreeckenen voor de Kamer ter Auditie.921 Perfoonen en Farnilien üytVranckrijck om de Religie gevlüght 5 enalhierwöonende, vry vanden Twee-Honderdflen Penningh. 9-Ό Peyl aen de Pagters niet fe beletten, G. 1171 Pilotagie en Loötfluyde«op Muysduynei>,Hel- ' der, Petten, <kc. haer Inftruttic.             129α ' nader Ordonnantie en InftruÖrie. 1307 idem op Vlieland en ter Schellingha'i99 nader Öldönnantieèh Inftruitie. 1316 PlaCaet tot den ophef van de Convoyenen'Li- -;I centen',êfi vérdcrë's BandsMiddelen te Wa-

-^— Verbodtvan'tBoeck geiritirulëert l'Ep pit de Monfr.lAniaÜlt.                          379 —j— tegens het qualijck fpicccken van de Perföonvan SijneHóogheyr.'·                 380 —— tegens het drueken en verkoópen van Libellen in facekejn vanStaet.                   380 ·' i*tórriie voor'den Aenbrenger van den

51 ter.                           ,                       .ÏM243 Placatên [&p de Gönvóyin efi Middelen te Wa- ter pra^ife na tè komen.                         1254 Pleydoyeiv vóör'tCöllegie"van' deHééren Ge* ! committeerdengereguleert.·. ί ^:L{>, $99 jumx nader Ordre en Reglement, noopende 'i^e pleydoyéri voor haer Ed. Mog.Gollegie.

Autheur van het Libel gettaerrit de oude mode van den nieuwen Staet van Oorlogh. ijth -—tJ tegens feecker gèfchrift óp de naem van cfcnHertoghvari'-Mönmouthv"/'.            381 '·***£- tegens het 'drueken van Franfche Cou- ranten, Gaietten, Sec,,                              382 jegens het ihijdën en drueken van faec

-'''v "600 Poinelren en Articulen by de Staten van Holland '■' «en VrieOand overgegeven öp de huldinge 'Van Vrouwe Margareta* Eeriz-Hertogïnne ■van Ooftenrijck , op den achttienden junii vijftien höndcrdt feveni| niet de antwoorden 'vdaerop./-                                             io -^-----idem by'de Gedeputeerden vande Sta-* • tenvanHollandt, op den derdenJulinysj'. -«----- idem by de Steden des Lands van Hol- landt* indemaentSeptember 1527. ' ■ 19 Poinften en Articulen waeropden Aertz-Her- riitögMatthiasis aengenömen als Gouverneur ren Capiteyn Generaél van de Nederlanden. κ                                                           6ο Pöinften tot redres vandë Policie, Juftitie en Finantie in den Ampte van Huift.           145* Poiniten tot beter praftijeke ende betalinge van \ des Gemeene Lands Middelen, &e. 718 Poiniten^aeckendeden Admodiateur. 12Ó0 Pontgaerders, hoe haer te reguleren in'tkoo- pen en verkoópen van Granen tot Middel- burgh."/                                         i(i77 Pontus Heuterus Delfius j verhael van de Gra- ven van Hollandt.                              tf Poorters eriïnwoonders Van Middelburgh on- derworpen de judicature van den Hoogen Raede in Hollandr. ^bioov?·. c-hrN - -ff* j-^i','.'.. idem de Steden en Inwoondersvanhec ! V; platte Land in Zeeland op nieuws haer de ju- dicaturevanden Hoogen R.aede inÖolland ' onderworpen.                                         f?4* ■«η.-o» nsdefVbrdraghdienaengaendel · 5f7 Pöfteleyn-Plateel- ën Tegeltjes -backer* ύοη Irapoft van het Branthöuc te betalen by de •vaem. .u-rrnokn - ■■ : nébïoi S irn ioe .r "7;Il Pöcte-backers Aeide niet te mogen uytvoeren. -:...,■.,.. ,.^-v2r::r ;,· n-:>hvodr^<:< ï^ot**^ Pot-aerde uytvoerverboden.'■: . '^ *38ί

keritöt vilipehdie vafi fijne Majefteyt vari Vranckrijck.                                            382 -Rebellen tegens den Kohirtgh van En-

geland hier té Lande niet të ïiiögèn verblij vën, iriëtüytdiuckingc van de hamen van de- felve.                                                        382 nader verklaringe cp 't Voorfz fubjéÊl.

•'V?' - ;

r-r: ;^uj                γ ν, 384 -*—- noch nader Plaeaec tegens Engëlfche Rebellen.                                                 393; —s-J proemie voor hét acnbrengen van een Schots Edel rrrahl·1 iV                                 386 ■^-~- tegens het geven van Scheldnamen ende injurien tot Alphe;i.                                384 tegens het fchendëh vail Boomen aën de

FortifkatientotGëërtruydenbergh, 385- -----f tegens het beiteelen van Boorngaerden enT?uynëntotGórihchem,&c.               385* i—— tegens het Bbeck'je la Couronne ufurpé. :'*'!Λ- 387 »1— tegens het/brengen van Vüyinis aen de Foftifïcatien.                                        ! 387 -£■£— .tegens het drueken van fameufe Libellen 'én!Pirénten.                                              387 tegens fchenden van Zoomen omtrent

dëFóriificatien in deProvincie van Holland^ ■;;;,_,...,...... Λ;'^. ™*$Bs> -~2~-' Renovatie' van de Placatên tegens de fafquillen, Libellen enPrentéri;              389 ;—-— tegens het drueken van Franfche Gafet- tesjHouvèiiëSiSchöifiéSiLardbnsï'&c. 390 —ψ> nadet Placaet tegeris Franfche Couran- ten, &<\ · „ « ,                                391

;

-ocr page 1458-

Volgens de Letter van het A,B,C.

■ ■ : Χ.

Pra*ctfeaengevingevan deladinge vandeSche- Schepen.                   ,                              1343 Preferentie van penningen van Goederen by executie verkofc.                                       496 Predikanten, noopende de approbatie van de beroepene Predikanten , in de plaetfen on- der 't gebiedtvan deGraerlijckhdyc 346 --------r Reglement voor de geerie diein's Lands dienft zijh te Watêïof te Lande.              -347 -k—Mi vërHöbginge : van» Tra&ém*entea tot » Schiedam,''SchoörihQV€ni Brieley Muyden •■T-ènWéeip."03 «3πρΠα3 m ia imw —......348 'i^iia^i#^fdeiienèfl^tPf^em                  de 80 FranfchegerefugièfëMen·/' · RSifcrl :' 348 •''•s-i—. nèèpendc dé; approbatieenféprobatie, "" 'fkè9'; tVM^P^oO^^mhbRi~^&0:&b cil 349 "JUji— noopende dé^èrèepinge van eien Pre- ' dikant tot Oofterwijck:                             349 -—'— item van t wee Predikancen' tot Dor- ^-dréghfl·;''- &.$& iatii mö> ■—-^foj *i—— te Velde toegeleght vijftighguldens des jaersvöbffeyskoftènVG.              ·           1191 Preferentie van penningen * verftreekttot om- mcilagèn aen geiflundeerdeOPöldersï» &c. in Zeeland. : ' - 'ilï::v' ;f; --'ί Ra - 1053 by 't GemeeheLant en Rentrricefters van

'—- prolongatie van de Tecmijogn in 't con- fent van den vierden Februari» 1696. en daer bevoorens geconfenteert.                      9^9 ί— idem van'tconeencvanden.tweedenja- nuariii 697             f                            9$3 -— nader prolongatie,en liquidatie op het voorfz confentj&c.                              #73 prolongatie van de Termijnen van Het

confent van deneenentwintigitenjfebr.uajii 1698.                                                          9<5S ■■" i tm publicatie tot prolongatie van den tijdt > · *van praimie en liquidatie van 't confent van den een en dertigften Januarii 1699. 970 P------- nader prolongatie van het voorfchreve confent.                                                     97 d Prolongatie van liquidatie vanden Honderdten ■') Penningh, by Regenten en Officianten. 9 67 Prétenfien, falaris of verfchot in Kempelandc 'bekent te maecken aen Commiflariflèn op de ;■ iVérpagtinge vande Tienden.                1204. Privilegie, Poincten ende Articulen door den 8' ^Eerts-Hettogh Philip van Ooften-rijck, aen , dè'Steden van Holland en Weft-Vrieilandt. ^l{/r                                                  ,v 1 3 Procureurs occuperende voor haer Hoog Ivlog. haèr Reglement,.                                 1 yo Procureurs geen Requeften in judicio te prefen- '' · teïen, en nieuwe ilucken te mogen produce- ■· - -ren;; ι ' iis i[u                                 SS9 Procureurs voor haer Ed.Mog.Collegie occupe- rende i de Minifters daeghs te vooren ken- ? i'fliiTe te geven van de bcleyde comparitie. iïSii :' .:'                                       600' nader Ordre ende Reglement op de

Geeftelijéké Goedéren f op'dèl infolvente ■' ^Boedelsaldaer, G. ■' : ■ : M&ntikïa] 1059 Prelaten A&e, wegehsdetJnievarideGenera- leSratenfotBruflel'.; -; .... ji Prarfe.rentie van Intereilèn der Kuftingh-pen- ningen ) Renten , Pagten , &tc. binnen de StadtLeyden.                           ■:,, 4.74, •^-^-^" óp penningen van Goederen , by execu- tie^oFwiHigh decreet vèrkoftwerdende, bin- nen de StadÏAlcktiiaér. !                      45)6 '^ ** item binnen de Stadt Monnickendam, • -                              497 iterri binnen de Stadt Purméreynde. 498

Pléydoyenvan haer Edele Mog. Collegie. ProfélToren en StudenEen vryhey t van delmpo- fltien van Sout3 Zeep, Heerccn Redemptic- géldr.             ·. ;                                        445· -"' -'-v idem vande quotiiatie op Cofïï en Thee. 44.6 Profanatie van des Heerén RuhSdagh verbo- •   vden.                                                            338 '4+—— Nader Refolutie des aengaende. 338 Prolongatie van 't Oclrroy voor de Ooil-Indi- fcheCompagnie, totÏ700.incluys. 1324 -------- nader prolongatie tot denjareièventien hondertveértigh incluys.                        132? *■'<·* - verkondinge vande voorfchreve conti- nuatie en prolongatie, &c.                    1326 *■ ti idem van 't Odlroy voor de Weft-Indi- ' icheCompagnie. x33? Promotie van Licentiaet en Doftoraet op de Academie tor Leyden.                         442 Propofitie van af-fcheyt van deHertoginne van Par ma, aen de Staten van de Vcreenighde Nederlanden,                                       4$

■-' O-i

^rtemieènproÏengatieidenHondertflen en Twee- Hondenft en Tenningh aengaende. Pra:mie vaii 't confent van den Twee-Hondert- ften Penningh van O&ober 168 8.            932 *■■           nader refolutie, noopende het betalen van den Hondertften Penningh van 't con- fent vanden 29 ,0£tober 1688,                 93 3 — ' - noppende de premie van dén Twee- Hondertften Penninghi van 't confent van * den vijfden Maerti 689; ;          -J:;1 ; ^f ------- prolongatie van tijde van de prarmie > ge- ftelt by het confent van Augu lli ï 690. 944, ""'""" Pro^ngatie op de liquidatie en premie op 't betalen van 'c confent van den negenden Maerti<!>9i.                                        947 idem over'e confent van den eerften Fe- '111692'.''        :* ~ ■''■'" 'Vdqüon —«er idern o ver 't con fent van den eéfften 1 u- 1111692.            ; ^                               952

O'

ade praftijekén, meyneedigheyt ende ontrouw van de Moolenaers teWee-

ren,-Z.                                    1114 Qualificatie van de drie Landenvan Övermaze, •   rotadmiffieindeStaecs-Vergaderinge. 99 "•\ '»~ Refolutie tot nader interpretatie van dien.                                                             9^ Quartier-fc'houfen in de Meyeryc pertinente

.

idem wegens hét cónfênt van den een en

twintigftenjanuarii r69^. ; W-»^o ψ^Ί —----1 nader Refolutie diesadngaendé. 962 ■ — prolongatie van de Termijnen van pre- mie van 't confent van den vierden Tanüarii H6&-                                                 963

-ocr page 1459-

Regiftcr tot het vierde Deel der Plachten , & Lijften over te fenden, vandegenegotieerde ] r naris Verpondingen, Sec

C.

Reglement voor die vanden Raede en Leenh'o'- ve van Vlaenderen.                              ^_ nader Reglement op de receflèn toe

Capitalen,G.                                     H95 Quohieren vanSout» Zeep, Heere-ende Re- demptie-geld, hoe te verantwoorden. 700 Quohieren van de Verpondinge veertien dagen open te leggen, G.                               H97 Quotifatie op alle Ampten en Bedieningen, G. 1199 ,-■'—;■ overdenImpoftopdeWijnen,Z. 1089 Quotifatie wegens't Gemaei ten platten Lande,

Maeftncht,G.

594-

Reglement op de vacatien en Reyskoften vande Heeren binnen,het reflfort van den Scaet in Commiflie zij nde» : . ; > n <              j,, Reglement voor de Heeren Gecommitteerden van-haer Ed. Mog.tpt deArtiJlerye en Am- munitie van Porlogein de Magafijnen; 192 ——- waer na de Collegien ter.Admiraliteyr, mitigaders deCplloneh van de Mariniers haer fullen hebben te,reguleren.,             208 Reglement,: te ohierveren byalledeKameren van de Ooft-Indifche Compagnie, tot bera- linge van 's LandsReghten. » -          1 327 ------- nader ordre des aengaende., r, 1329 T-r-rto noch nader refolutie, ut fupra. 15 30 —----- continuatie van de Conventie wegens uytgaendeReghten. "          "              133* Reglement, noopendedeTranfportenvan in- folvente en faillierende Perfoonen binnen de StadtHaérlern.; ê V;           , / . 472 ■           en Keure voor de Gecommitteerde Vreede-maeckersderStadtLeyden. 477 ■ »'.— -;■■ en Keure, noppende de Infolvente Boe- dels binnen de Stadt Gouda.                  484 ■■ é ·....: eriOrdonnantienoopendedeErffchey- dinge en fervituteh binnen de Stadt Rotter* ., dam. niiki>''i.;b mi\j-::-                       $7 Reglementen ordre tot confervatie vanderufte der Kercken in Hollandt.            . . 341 —— op de aenftellinge van Kerck-en Arm- meefters, midsgaders Regenten van Gods- huyfen, alsmededeAdminiftratie van haer Bedieninge in de Meyerye van den Bofch. Reglement voor de Heerjijckheydt van Ven- loon.                                                  361 —----- voor die van den Ambachte van Stol* wijck, é                                           366 —----- waer na  urgermeefteren Schepenenen allen anderen in den Dorpe vanLoofdrecht en Loenderveen haer fullen hebben te regule- ren.                                                    372 Reglement en ordre op de Houtvefterye ende Wilderniflèn in Hollandt.                     ñ 3 op de Jagt in Goylant aende Vegt.5'39

1110 ifiié

nader ordre des aengaende, Z. R.

RAeden in den Hove Provinciael vermii}- dert.                                ,;%ßßâß!3^ <5jj Raeden in den Raed van Vlaenderen geen an- dere Officien nevens hare fun&ie te bedie- nen,                                            f 138 -.....- ■ nader Refolutie ophetvoorfchrevefub- jeft.                                                    138 Rantcoeneringeen uytwiiTelingeder Gevange- nen.                                                    176 Rant9oeneringe van Schepen, by Vyandlijcke Kapers verovert, ver boden, 210 ------- naderPlacaetop'tfelvefubjedt, : 210 Rebellerende Perfoonen tegens den Koningh van Engeland haer verblijf hier te Lande ver- boden.                                              ,382 —— nader verklaringe op'tvoorfchrevelub- jecTr.                                                   384 • noch nader Placaec tegens Engeliche Rebellen.                                            393 ——— pra?mieop'taenbrengen vande Agre£ feurs van een Schots Edelman.                386 Rentrneefters van Geeftelijcke Goederen , en 'tGemeene Landt hebben preferentie op de infol vente Boedels in Zeelandt. lof 9 Receuil der ReceiTen, en Reglement voor de RegeeringederSxadtMaeftricht. 564 —— nader ReceiTen. 594 Redres op de Finantie, G. 1178 —:— van onnodige ommeilagen, &c. G. 1198 Reductie vandelntereflen en Renten, gehypo- thequeert op Beeden tegens den penningh vijf en twintighjG. 1197 Regten van 'sLands Officieren van de Pafpor- ten. 125·^

Regtbancken in Hollandt geauthorifeert de Mifdadigers uyt de Tughthuyfen te mogen doen vervoeren na Suriname. 503 Reglement en nader ordre tot bevorderinge van de expeditie van dejuftitie voor den Hoogen Raede. 55^9 —■— nader Ordre en Reglement. JÓ2 Reglement, noppende de Pleydoyen voor het Collegie van de Ed. Mog.peeren Gecommit- teerde Raeden. 600 —-7— Op 't verfoecken van remiflien van Ver- pondingen. 974 •f----- en ordre voor de Ed. Mog. Heeren Ge- committeerde Raeden, tot opfight van de "Comptoiren van de Gemeene Middelen, imtfgaders over de differenten ter faecke van her invorderen van de ordinaris en extraordi-

Reglement tot beftier van de faecken vanden Lande , in 't Collegie van de Edele Mog. Heeren Gecommitteerde Raeden voorval- lende,                                                151 ô-.— noopendede direftie ende beftier tot de groote en kleyne Fortificatie - wereken in Holland.                                            'tt —r— voor de Procureurs, occuperende voor haer Hoogh Mog,                                J.?° Tm— noopende het aennemen van Appoin- clees of verminckte Soldaten.                 15j> Reglement, raeckende het marcheren van de Militie ten platten Lande.            ;         p* ■ã*—■ op de Militaire proceduren in faecken van geringe importantie.                      '"o *-— op de kledye van de Engelfche en Sch»t- fche Regimenten.                                l$° D                                              en

-ocr page 1460-

Volgens de Letter van het A, B5 C.

Schieten in de Klingen binnen de limitcn van da Jacht verboden.                                    537 Schieten omtrent Vogel-koyen verboden. 541 Schepen op Commiffie van den Staet in Zee zijnde, werden t'huys geroepen.           213 Schepen, Hollandtfche Schepen tot Genua be- iaft, ordre daeromtrenr.                        247 —-— Elucidatie, noopendedebelaftingeyan de Hollandfche Schepen tot Genua. 247 Schepen met Ammunitie en Vivres, varende na'tLeger,teviiiteren,                        12ÓS Schepen op Noorwegen om Houtlaften varen- de, niet te vertrecken voorden tienden April, ",.,;;,,γ""ϊ34°' ■ . ·, Nader Placaet.                            134* -■- ■ Placaet op de aeiigevinge van la/dinge en laft-gelt van Schepen.                        -X-J43 -T-T— nader Placaet op de Noortiche Vaerr, io.ii "':J-$ .1$ . ■ ; .V; ·.:.■'■■. ι" r344 r-'rr » raeckende de Schepen varende na Swëe- ;den, ende andere Plaecien van deOoft-zee, f, , taa AM** Schenden van Hoven, Boomgaerden,','Planta- ^ien, Tuynen en Vruchten, verboden in i^ee- " /land.. r .;r?,.v,; ^zya-AjiO 4···- 0ν·η*°46 Schippers van Gent, varende op HoUant, geen Koopmanichappen na Gent te voeren. 13 66 Schippers, hoe haerte reguleren in't fchutten door'tgrooteSasvanGcntjG,.           ' 1.206' Schippers van de Gildens in Zeelande allede ; bevragtingen te moeten doen,              1045· Schipvaert op Koopvaerdye als particuliere Commiffie uytgeruft, verboden.            211 Schipvaert na't Weften opengeftelt, mitslevc- rende den vijfden Man. .                 214 ■. ' '■- ' Publicatie totontheffinge van den yijf- denMan.                                            214 -'., footerKoopyaertalsViilcheryeverbo- ' den. .· ^Mï -r?™— nader Placaet des aengaende. _ 237 ------- weder openftellingevandegrooteende kley η e Viilcherye.                                237 -------> Na bet Weften weder opengeftelt voor gepermitteerde Waren, midts leverende den vijfden Man.                                       238 —— na Ooften en Noorwegen open gefteldt, midts leverendeden vijfden Man.          238 ■r \·}· ■ verbodt van alle Vaert en Viflcherye. ——— na Ooften open gefteldt, mits leverende den vijfden Man.                                ( 241 ------- Groote Viflcijeryeen Vaert na Weften en Noorwegen open geftelr.                  241 Schouten en Gerechten van de reipeftive Dor- pen ordre omtrent den ontfang van den Hon- dertften Penninghen Verpondingen.' ,043 Schulden van Leenmannen naer haer overlijden aenipreeckelijck.                                  521 Securiteyt voorden Admodiateuryan'sLands Middelen.                                         12 f» Securiteyt vandeMilitaire Ordonnantie in Zee- land.                                                 ÏOfjT Segel, verhooginge van 't recht van het Kleyn Zegel, Z.                                         114,4, Simonie, Placaet tot wering^van dien. 344 SinodevanZuyd-Holland op fijn towrmedete hou-

en Ordre op de Wachten, &c. indere-

ipeftiveGuarnifoenen.                         170 —— en ordre voorde Waert-gelders. 174 Ruyters en Soldaten gedeferteert zijn-

de , vryheyt van weder by haer Compagnien te komen.                                            174 Regièmenrop'tontfangen van Siecken en Ge- quetftenin'eHofpitaelin'tLeg;er,&:c. 184 ■■ - ''''"'■ noopende de Deferteurs.                184 —-— toe voorkomirigè dat den Vyand het platte Landt niet onder contributie Helle , l                           186 —-*— noopende be betalinge yandecontribu- ! $,.,.·                           f Ρ • :/"p'' vóór de Officieren noopendqhet defèr- ter,en van de Soldaten. t                     189 i^mi'j,. op dedeclaratiën van de geweldige Pro- yooften in de Frontieren,                       190 ,.·,·;ί ir, ■ Officieren van 's Lands Magafijnen twee iriaeldés'jaers een Lij ite van de Goederen en Munitie over te brengen.                       191 Reglement totredrés van de Policie, Juftitieen Finantie in den Ambachte-van Huift. Γ45" Reglement, noopende de Croenlandtfche Vi£ icherye, het bergen van de Goederen. 13 f f Reglementenen ordr es op verfcheydefaecken% fiet letter O. ,- Remonftrantie van de verbondene Edelen aen deHèrtóginnevanparma.                       40 Rentjes, aftoffinge van dien, G. μr          1203 Requeftéri niette mogen prefenteren als getee- ként by den Eygenaer 3 Procureur of Bedien- de., " ■ fj^'i -V :'."                                1 ^o Requeftën aen haer Ed. Mog. te prefenteren, ordre en Forme, G.                           1185? Requeftën in ƒ udicio niet te mogen prefenteren met nieuwe ftucken.                             ffp Refolutien, &c. raeckende de Convoyen en Li- centen, met aenwijfinge waer de feive uytge- drucktftaen.                                      1286" Rijft uyt te voeren verboden.                   1377 —-----' weder te mogen uytvoeren.           1383 Roomsgefindenhetgaen terMiftè verboden in Zeelandt.                                          103P Rijswercken in Vlaenderen aengaende, G.

J ',.!

IIpI

ς SAbbath, tegens het prophaneren van des HeerenRuftdagh.                           338 Salaris voor de Secrerarifien in de Steden ende Dorpen, voor het innen van't Middel op'c Trouwenen Begraven.]                         705· Sanderyen in Goyland verboden, ende geen Sanden te mogen afhalen als toe Naerden. *"""......-# nader Placaet des aengaende.           5-44 SchabinaleA&ens onder de Generalitey t tepro- thocolleren.                                        '^t """ ■ naderinterpretatie.                       45-3 Schatheffers, Collefteurs, &c. in de Landen van Overmaze ordre tot het doen van haer rekeningen. A.                          τι$ρ

-ocr page 1461-

Β' . ' Rc°ifter tot het vierde Deel der Placatcn, &c.

Surcheantievah verkoopinge van vafte Goede- ren by executie in Brabant» ordredeswegens, Surcheantien van executien met verder te ex- tenderen als voor fes rnaenden, G.         ι \a i Suriname, inftrudtie voor den Gouverneur.

houden in de Stadt van Breda. ^, Siropen verboden in te brengen.               lz67 Siropen van buyten inkomende, belaft meteen ftuyver op veder pont,               · -. ,1 i69 Slagh-turven in Delfland en Hcerhjekheyt van Hodgèveen,                         >,            ^ Sluyfen omtrent 's Hertogenbofch met te be-

Styeeren, vioecken en fchendinge\%MXrads ^ Heyligennaem verboden.          \?" ""ΈΤό

fchadigen, nóch toegeftopte Slooten te ope- nen , G.                                ,!         JW Soerdaèrs en Vivandiers haer Reglement. 17 5 Soldaten de Gemeene Middelen frauderende, bygeeiTelingeteïtrarTen. '. ζ2'* Sblddteh mogen fonder Paiporten met van hare tRfcgimentengaen. ,„, . _tα }*j \ Sominat^-cedullen uyt teien^en, itöetecou- SöArnatie-büliet;,of;ibmmatie,eëdüilevatt;den riMintighftenPenm^gh\             .., _J?6 Sorïden, krijtende fonden, ^J3^9S2£ rénVegente|aen.;'^' " „^^rf5 So'ut Verboden te brètigen na de Spaenfche Ν e- 'ödrlsnden.                                      * 3·?· Λ? .: „ader Ampïïatie op !ï vootfehreve füb- SéuYen Zeep * end? het uy tvoeren van dien op dénèlattenlJaridë. ^ ;""*;'.γ, £JP* Sout, Cónnimptïe van't Sout den Impoft Vpr> bubbelt, z.:rp''«;' ' ';;y;:..^ JJM' Sotiètcn platten lande, en den fixën prijs V,an dierr. '■·'""'J,:'· as '                              /3? Stapel-recht, VërdVagtï enA&è raeckende de Vattt door de Kille en Landen van Bonavori- ture, en vryhéydt van 't Stapel-récht tot Dör- - drecHt: '-j'iwl^'\rλ{::\"' 1 w Steden, Collegien eri Corpora* vrydom van den Twee-Hondereften Penning hebbende, 1 fiare befcheyden daer van over te brengen aen Be reipecHvè; Magiftraten, waer onder.die Goederen gelegen zijn.                       JP9 Steden en Dorpen voor Colle£l:4óon van Sout, Zeep,Heere-enïledemptie-geldttoegeleght fecenhondert.              „ « ^ 2£ ^— de Qudhieren van't Sótït, Zeep, Heere- en Redemptie-geldt te verantwoorden. 696

ΏΒ-i'J

------^—röftverhöögiit,é;.^''" " tno .Taux^ieyan'tGemaelsen plaitejj Éande vanToöl'en, Z. '"_''"'?',':.-.>,' ,'., Λίΐοφ , en van de Roomfche ÜeeiteÏiJcknéydc aeiigkéi(ie,'ë.-          S?i3oï^S -— nader qrdre dies aèngaende, G, ί ι cjo

3'Y'i

hbch nader Ampiïatie op 'c v'ooreaende Placaet, v.                      ....... r 51192 Tranfporten ende Opdrachten van Goederen •:' denVëerfighften Penningh fubje£t. 90 5 ψ-— en A£tens in Weft woldingerlant te moe- teniprothocolleren,G. ; "                   iij>i ^ ToUenenGaMkny <fe^^?i Tol, Brabandfchen Land-tdi aèngaende, G. *^—- nader ordre,. en wat Goederen yry zijn, !*G.                                             .;;';;'i2oï Tol-recht van den GraerfeiijekenZeeuwfehen Tol, G. :                    * _", ';ïo52 Tollen ende labellen van de GraerTelijckheydt totHaerlen? Gouda, Gorinchem3 Qëer- ' ';'vliet,&c. '}t'                               ,,',s'üWi —'—— Lijftevande GraefFelijckheydtsironen binnen Gorinchernéri Schoonhoven. 618 -— itemvandetolvryealdaer.             6$ f ---- die by die van Nymegen werden betaelt totGorinchem.                                   65Ó -— op 't betalen van de Roertol. , 6 3 6 «=— die de Burgers van Utrecht moeten be- talen.                                                 638 —— die die van Kampen fchuldigh zijn. Ó38 -— Aèngaende de vier Woudrichemfehe Marckt-tollen:                                   63P ----- van de Graeffelijckheydc tot Geervliet, 641 ----- van inkomende Beeften» midtfgaders den Roertol van de Schepen.                 65° -—. Cuyekfehen en Maestol binnen de Stadt Grave. .                                          Mt ----- wegen den Hertögh van Cleve, Culick enBergh, Grave tot der Marck en Raven- fteyn, &c. te ontfangen Voor het regt van 't CleefsLiéent.                                     6f 3 ^— Het regt van den Klêeffchen Water-col. is*

'■'                   VIV* ΐω LV*. »»"-------------—- alteen maer te genieten volgens deflooten van 'die Quohieren. '          , v A ; · . 69? 2S verantwoof dinge van de Quohieren van

' deheele en halve Capitaliften en Getaueer denS in 't Middel van 't Sout, Zeep, Heerer en Redemptie-geldc· t . ·. · · , ' 7po Steden en Dorpen te doen ceflérende belaitin- geop de Waren, komende uyt andere Steden enDorpenV&c:.                '[; '          g« Stééïr rfahnen ί 'Eftricken ende backen van .dien.                               ,. ïfe Stijffér-Tnaecken, endenuytvoervan dien ver- boden.              ; ·                          *38o ^Qgg'J -bërmiffië weder te ritögen uytvoeren.

—- Leenbrief voor den Try-heer van Baten- burgh, noöpende de Tollen aldaer. Mf Ordre op 't ontfangen van den Tol tot

Stoócken en maeckeh van Brandewijnen. 138 6

Stricken, koopereenandre Scrickenverboden

6S&

rëilellenindcHotitvefterye.                  S?5

noöpende de Water-tol tot Batenburg,

Straffe tegens het befteelen van Hof-fteden, BoomgaerdenenTuyneh. ,                  $9Z M ,               c         ■ . A^f^Mérx Alma

Strand-roveryeh,&c.verboden'.                 Μ Toür-beurten, of eeuwigh-duyrenden A

nach,

-ocr page 1462-

Volgens de letter van het A,3 B„, C. >> j

iiach»van de refpe&ïveSteden iü Zuyd- Hol- land, in de Hoöge Collegien·                  ι 57 J— Idem van de Noord-Hollandfche Sce- den.                                                    i'$

: "r?"f ■ en Conventie , raeckënde hef eefltren ' vanhofliliteyteni&c.                     -ywr.^.^2s> ·■■"'" '■'■ * Tarif met Vranekrijcky Joöpen^de i, 'Commercie. ,^:ι>ιΐ!ΐητίίηίΙ >bnoFi3# Transporteren èn prothocoHerenvanallefcha- binaleA£tensinBraband,;&Cv . /ilis^yi -" '-' ■■■■ nader interpretatie. , >, - ·.j - 4f3 Tranfporten ende verbinteniflen A'an Huyièn, Gronden en Erven, en regiftratie van dien, totMiddelburgh, Z. 1 ;: 5            1066 Tranfporten van frauduleufeen bedrieghlijeke ^itens binnen de StadtLeyden T ordreop de : fëivc.                                                  47 f Tipuwen, te mogen trouwen met de Stief- moe- dervan lijn ovcEledenHuysvrouw.         %jy ti^i - niet te mogen trouwen met fijnoverle- c den Hüysvreüwen Moeye j of geen Vrouw met de η 3 gelaten Man van haer Nichte*-,. 278 Twee-HondertflePenningh te beralen by ïnge- gefetcnenbuyten de Provincie gewoonte en ■ naderhant weder gekeert zijnde, brih^ip **-*-<— re betalcnby Oflicieren enCapiteynen ■".jiijerZee. (b?i ' ■■Χ'ηι.υκ. ■ n:;>:;i::nbo3>2d V(!j Is-£;defërve.van den jareitflien.hondert tag- ΐ> tigh te verreeckënen ter Kamere van Auditie. ::>iiip-..' · ·· . ■ ■; , . ; ^it 1 «wh**ïï te betalen van Donatien» foo wel als van "'Legaren. «fr»cb airq^J7 —— te betalen.by de Regenten j en dieeeni- ge Α mpten en bedieningen hebben. ..i^Ó ordretot het liquideren vandenTwèé-

Λ,'αί

:? ,(»Μ/ίί*ϊΠ.ϋ..

Traflaten y AlU&ntien, Verdragen, &er. Trattaet tuflchen Keyfer Karel, en den Her- togh' Willem van Gulich.                 ·-· 31 Traftaet van Beftanc cuflchen Holland, &c. en de fes Wendifche Sceden, als Lubeck, Ham- burgh, &cc.'                                          2 f4 ------- nader Tra&aet, ut fupra.                2 56 -'·■-- "'· ■■· VanBéftant enSóehetuucnën dèStaten

van Holland, &c. en denHertogh van Hol- .fteyn.              ■ .ahi'ovïc.-yvx&l ~; 2f8 ->-*— iaein met den Lande van Pruy flen ende Lijflandr.                                 ' , ' ' 25% —— töfljchën dertKèéingh yanSchotlant, en de Geünieerde Provinciën/                   260 -—~ tuflchen den Staet"· ende de Ümóns Vor- iteni''                                         '■■' '' ' '':' ■ 266 tuflchen de Geünieerde Chur- en Fur-

ften vari'Duytilandr, ert de Vereenighde Lan- den.             *·· .uryfb", Α1<Μ;>ί}(ΐ')~.26γ —- naderVerdragh. \/          ^ψ. —271 £*-— tuiTchend,eStatenGeneraei, en deStadt

o'.rjM

bil'.?

VI

- tuiTchen haerHoogh Mög.>endenKo- niiighvanSweedeii. · ?i                         275 ■—w-, nader Verdragh.<?i                    7;:~'S 278 ■ 4 i -^fuifehen haerlHüóghMog.en de Sradt ·· Hamburgh«                                         280 ..;, ..,ü _ tuflchen dé Repüblique van Venetien, en de Staten Generael.                          183 Tractaecen Ar ticulen tu flchen den Koning van • Perfiën én haerHoogh Mog.                  285- '■:**■-*—' tu flchen de Staten Generael, met de Sre- denBreïïlènenHamburgh.                   286 ;------- tuflchen de Heeren Staten Generael, en deStadtLubecq.                                  288 ——— tuflchen haerHoogh Mog· en die van de Stadt Dantzick.                                    289 u ' ' ■ tuflchen déh Köningh van Poolen,en de Heeren Staten Generael.                        290 ■—— rriet deRegeeringe vanThunis. 25*1 ——- idem met Algiers^ '■■            >:ι:;η. 292 ■------· en Conventie gemaeckt tuflchen den Κ on ingh van Vranékrijck ende haer Hoogh Mog/1'^"'"-» ' /baK^bv/ :·.-? nsl>A > 2ψ^ van Vreede en (Jommerciè tuflchen den

Honderdrflcn Penningh,-ïbydie aendeRe- geeringe dependeren, of eenige Amptenen OrBcien bedienen.              ,i>                 937 ■■<oÜxiv/ hoe te betalen van Goederen'in Erf-page : rbefeten werdende.                                94.7' Twée-Honderdrfte en Honderdtfte Penningen ; met,tgeendacrvandependeert,y/i'/^/.pi7.?öi /uihi ;··υπ:υ;·. ':.,■>.:■)>! .-.r.; ,.- '„·:ι 973 TTwintighilen Pcnningh in Weftwoldingerlant. '■'■ G.:-" 3 cl                                                    , ,lï8o ' ■; '■ Ordonnantie op 't Collaterael iG. 1181 Turflmpoftaengaende, Z.                    ii2o . fi ·· -                               !».-. "il ■■ ι. "";·ϊ . ' *: . ■                     J ' '

rur

V.

•)f;J'

>i;

VAgabonden, Knevelaers, Rovers,Straet- fchenders , &c. in BTabanc te weeren. -*— Landloopers en Bedelaers in Hollandt té Veeren. »i                              · ^ ^00 »b-«as naderPJacaètdesaóngaende. ; , timflo Veghteryenl doodilageri| leü dragen vaöon- behoörJïjek Geweer, écCihonder 'fi.ifeflorc .r' van de Generaliteyt. il s ■ .· iijoi Veghtéryen en andere ;infdilentien te voorko- itivtóen tot Muyden Naerden en Weeip5 &c. liafaoi ön-^ocyfinyl isv ohöjsdï job [ifil Veendorpen in Holland vry van dêh rèëlen Hondertften Pennigh y voójr foó veel deuyt- geveendeLandenaengaet iiiit              #? *——- uytgeveende Landen vny van de© reelen Hondertften PennirighV by forrnevan^en ÉceleVèrpondinge.           :-,;. j;TO ( 926

Kèyièi van Marocco ende haer Höógh Mog. 'T;"-5;1                            : ::r:-:':'':"'-' 298 *i-Uu! ptóliminairmet den Kóniiigh Van De- nemarcken en haer Hoogh Mog;'          302 """'"' intrétkinge vaïi 't verbodt van de Navi- gatie op Noorwegen* in geVölge van het TjHjtetP-VJ-13oJ ιψΊύ muiU oh 305· •------- van Vreede tuflchen den Köningh van Vranckrijcken haerHoogh Mog.           305· '" ' *"■ ^erKondingévan het voorfz Tra&aec. 214.

*— van Commercie tniTchen den Köningh jan Vranckrijck en Haer Hoog Mog; 315- ■-^^'Wrkondingè van het voorfz Tra&aet.

3?8

rMk

/3<!

-ocr page 1463-

Rcgifter tot het vierde Deel der Placaten, <kc.

Verpondingen hoe te innen, G.               1 i^ó «------- de quohieren veertien dagen open te leggen onder deSecretariiTen,              1197 Verheffen van Leenen in Holland,             ji2 Verpondingen, Beeden, &c. ordretot betalinge, G.                                                    1204 Verpondinge en betalinge van dien, G. 1179 —'— nader refolutie,G. -                  1180 Vijf-Hondénilen Penningh aengaende, Z, io8f Vijfcheryen aengaende. Viflehen in de ZuyderZee, Conventie deswe- gens, i ;.; .\-j3si.j _                1378 «------- Placaetop'tvoorfzfubjecÏ,          1359 ------- in het Ye , Velferwijcker ende andere Meeren,                                            1360 ------- Viflehers van Monnickendam en ande- re Plaetiën in Waterlandt * in de Zuyder Zee, en op de Kuilen van de Provincie, te mogen viflehen, en ordre op 't Want daer toe noo- digh,                                              . 1361 ------- Viflehen in de Rivier deVeght op den grond van Holland verboden,             1362 ■------- geen Sa! mof Bot te mogen vangen om- trentdeSalmfteecken,                        1362 ——— Renovatie ende Verbodt tegens het vif- fchenmetSchrobnetren,&c.               1363

Veendorpen Obligatie hebbende töt laftevan't Gemeene Landt, geprocedeert van de uyt- geveende Landen, vryvandenreëlenTwce- HondertftenPenningh,                      _9*7 *——- in Schielandt, exempt van den Hon- dertften en TTwce-Hondertften Penning van de Obligatien, beley t tot betalinge van Ver- pondingen , &c., van de uycgedolven Lan- den,                                                   927 VeertiehitenPenningh in Weftwoldingerlanr, G.                                                 Il8° -—- vanverkoopinge, Sccvanvafte Goede- ren, G.                                     c "H Veghteryen, trecken van meflèn, o f ander ge- weer , Straetfchenderyen en Naghtloopers verboden in Zeelandc,          t              1033 Verbodt van uytvoer van Gereedtfchappen,foo van Kiemen, Ploegen, Eggen, &c. tot den Landbouw dienende, in Zeelandte 1039 «,■,.,,- . tegens het ter Mifle gaen van de Rooms- gefindeninZeelandt,                          Ï03P -—— tegens alle Godslafterlijcke Boeeken van Socinianen, &c.in Zeeland,                1040 ν         van uytvoer van Munt - rnateriael uyt Zeelandt na Hollandt, Z.                   1058 Verbodt van alle communicatie en traficqmet Holland en Zeeland , door de Infante van Spaignegedaen,                                     94 Verbod van uytvoer van Haringh-tonnen en Duygen,                                            *3ίΦ Verbodc tegens het begeven vanBootsvolekin vreemde dienften,                                2 op *-------tegens uytvoer van Granen,          ,. 223 —----- tegens den invoer van FranfcheWijnen, gediltileerde Wateren, enandereGewaflen, 224. >Λί. ■' ; tegens den invoer van Franfche Manu- facturen,                                             .227 —'-— tegens vloeckcn,fweeren en fchendinge van Gods Heyligennaem,                     340 Verdraghen Accord tuflchen Margareta, Her- toginnevanParma, en de Heeren Edelen gemaeckt,                      ■',-;'                   43 Verdragh tuflchen Keyfer Karel, als Hertoge van Brabant, &c., en Willem Hertogh van Guligh,                                                31 Verdragh tuflchen deProvincien van Hollandt en Utrecht, noopende de infolvente Boe- dels,                                                  Λ6° ■ί-ι τ a approbatie van't voorfz Verdrag, 460 -»-*----- nader confirmatie van dien,             461 Verminderingevan'tLaft-geldt,              1261 Verdragh tuflchen Gedeputeerden van deSta- >-■> 1 ten van Hollandt, en Burgermeefteren der Stadt Middelburgh', waerby de Ingezetenen ialdaer haer ftellen onder de judicature van 1 o>den Hoogen Raede in Hollandt,           ƒ fi ■wUmmt en nader Traftaet, waerby de Poorters > en Jnwoondersvan de Steden en't platte Lant ' fig de judicature van den Hoogen Raede in Hóllaridhebben onderworpen,              JH nader Traftaetdienaengaende, 577

----- Renovatie en Ampliatie op 'c viflehen langhsde Stranden,                            1363 ----- Renovatie van 't Placaet op 't viflehen in de Rivieren en Binnewateren.              1364 ----- idem op 't viflehen in 't Ye, &c. 13 64 de Cordens van de kleyne Zee-fchuy>~en

I

te mogen viflehen met Want of Netren op een Spaen van een volle Acht en twintigh, Unie van de Generale Staten tot Bruflèl, met de A6te van de Prelaten,                            ft Univerfiteyt aengaende.

A&e noopende de fundatie van't Col-

legium Theologie binnen Leyden, 438 ----- Ordonnantie op de dire&ie van't Col- legium Theologie.           · ,                 43.8 —* ordre om te geraecken tot de promotie vanLicentiaetenpo&oraet,                442 ----- Aéte van uytfpraccke tuflchen die van de Univerfiteyt en de Stadt Leyden, 443 —— Refolutie, noopende vryheydt van de Impofitien van Sout, Zeep, Heere- ende Re- demptie-geldt vóór de Heeren Profeflbren en Studenten aldaer,                                44/ -— Confervatie van het Franfche CoUegie binnen de Stadt Leyden,                   ; 44^ dé Univerfiteyt tot Leyden gcéximeerc

vandenlmpoftopde quotifatie van de Coift enThée,                                            44ó denominatie vanden Re&or van de

Univerfiteyt te mogen werden gemaeckt op den eerften ƒ anuarii,                            *B VlasenHennipnietteirermengen,           '.? Vlees nietteverkoopen als in publiqueHallen, G                                                    tl f

Verpondingen, reglement op rt verfoeeken van 'remiffien van dien,                       1 974 ·***« Ordre en Reglement tot invorderinge ■ van ordinaris en extraordinaris Verpandin- • gen,                                                977

Vlughtelingen omme de Religie

alhier vafte

woon*

-ocr page 1464-

Volgens de Letter van het Α · Β, C

woonplaetfè houdende, vry vanden Twee- HünderfftenPennJngh,                        93° .------ Landen ofHuyien aengekofc hebbende, vry van de Verpondinge,                       974 Uyrheemfche tot Ampten of Bedieningen in Hollandt niet te werden geperjnirreert, 37 Uyrfpraecke over de differenren tuiïchen het Zuyder-en Noorder-quartier , wegens de Quotes in de Gemeene Middelen, , 701 Uytvoer van Granen naden Vyand verboden, I3Ó8 •------ nader Placaet,                             1369 •------ idem uy t Brabant en 't reiïbrt van de Ge- neraiiteyc.                                         1373 '------ tegenshet oprechten van Koorn-Maga- iïjnen onder hetreiïbrtvande Generaliteyr, I375- ------- uyt de Stadt Maeftricht verboden, 1376 •------. uyevoer van Rijft verbeden,          1377 -------weder te mogen uytvoerenj           1383 ------- van de Geerite verboden, I;         I378 -------■ regens uytvoeren en maecken van Stijf- icl,                                                        1380 •------ weder te mogen uytvoeren,          1383 -------■ tegens den uytvoer van Pot-aerde, 1382 ■------ van Hoppe verboden, '               1374. ------- wcdergepermicteertuyttevoeren,i385 Uytvoer van Granen in eenigc deeien veran- dert,                                                 1387 ——- weder geheel open gefteldr,          1388 Vrecdc-rnacckers toe Lcyden haer Reglement)

--■ — nader Refolutic,                         IJ3** -----i- Inftru&ie voor den Gouverneur op Su- riname,                                             1337 Wier niet te mogen wegh halen, noch den aen- groey te beletten,                                 607 Wiflel-banck tot Amfterdam, geen arreitenop efFeden of fpecien fubjedt, 48 3 Wijnen, Brandewijnen en Franiche Gewaflen het in komen verboden. 224 —— geftrant zijnde, den bodem in teflaen, 23* ■ ■■■ ■ het fluyeken ende inbrengen verboden, 231 Wijnen door de Groffiers uyt teflaen, Z. 1107 -—---- en Brandewijnen belaft, Ζ.            1107 Wijnen, nader interpretatie op de Ordonnan- tie, Z.                                                1118 —----- meteen halven ftuyver per ftoop op den ImpoftverhooghtjZ.                          1119 Wijn Import aengaende, Z.                     112* Wijn-koopersgeen Gelagen in haer Huyfen of Kelders te mogen fetten, Z.                  1I4Ö Wijnen j ftride obfervantie van VI. Arricul van de Ordonnantie» G.                     tiéf

Y. z.

477 Vryheyt van't Stapel-recht van de Vaert door de Kille en Landen van Bonavonture, 449 Vrydom van 's Lands Middelen en Impofitien, aengaende, Ζ.                                    112 2

Zeelandt vèrfchej/defaecketi van ΦοΙϊν'ιϊ en Jufiitie, &e. /let van foi. 979 tot folio? 9. Zeelant, Coftumen en Keuren van Zeelant, mee de Interpretatie en Ampliacie vaneenige Ar- tioulen,                                               979 «,----- Coftumeni Ordonnantien ende Statuten der Stadt Middelburgh in Zeeland, 1009 ——— Ampliatie, gemaeckt op de Ordonnan- tie en Inftru&ie', tot beleydtvan deProcef- fen voor de Stadt Middelburgh,            1024 ·------- Ordonnantie voor Commiflariflên van kleynefaecken binnen de Stadt Middelburg, 1026 ------- Ampliatie van de politique Ordonnan- nan tie tegens de fware en gruwelijcke fonden van ontügtigheyt, hoererye ende overfpels 1047 Zeelandt Gemeene Middelen aengaende, met 't geen daeraen dependeert, vanfot. 1079. tot foi, 1146. incluys. Volgen de Ordonnantien op de Gemeene Middelen in Zeelandt. Ordonnantie op de Dienftboden,            1080 *—— Heere- en Vrouwe-geldt,             1081 ——— van'tHaertftede-gelt,                  1082 ------- van den Twintighften en Vijftienden Penninghvan'tCollaterael,                 1083 ------- nader Ampliatie wegens den Vijftien- den Penningh,                                   1104 «------- op'tPaflagie-geldr,                     1084 —-----1 Vijf-Hondertiten Penningh,        108 <j Ί)                    nader

< · W. WAertgelders haer Ordre en Reglement, I 174 Waren en Manufacturen , komende van de ee- ne Stadt op d'andere,de bclaftinge te ceflèren, 70ό Water niet te mogen toemaecken tot gebruyek in plaetiè van Bier, Ζ.                           1109 Wateringen in Maeflandt verbreet en verdiept, niet te mogen benaeu wen of befchadigen, G. 1188 -------toegeftopte Slooten niet te openen, noch dcSluyfen omtrent's Hertogenboich te be- fchadigen^.                                     1188 Wegen en Dijcken in de Ey landen van Zeelant, Wervinge van 'c zeevarende Volck door uyt- heemicheverbooden,                           219 Wefl-lndifche Compagnie aengaende.

■ prolongatie van'c O&roy voor dentijt van dertigh jaren,                               1333 ----- noopende lofiïnge van Goederen, ko- mende uyt hetdiftrid van de Weft-Indiiche Compagnie,                                      1335 ----- Ordre tot het flellen van cautie op het lofien van Schepen van dito Compagnie, »335"

-ocr page 1465-

Γ

Regifter tot het vierde Deel der Placatcii, &c

nader Ordonnantie van een Karoflcen Wagcn-gcldt.                                    1141 — nader Ordonnantie op een Dienft-boo- de-geldr,                                           1142 Ampliatie en Inftru&ie op den opheve ■                           « « 1 « ■                                             i-r                      /-i                     1

nader Ordonnantie op het Heere ende

1086

-Vrou

op het KarciTe-en Wagen-gelr, 1087 op den Impoft van de vette, Oflèn , Koe-

I0S7 Ï088 1088 I089 IO92 IO94

yen en andere Beeftialen, ----- op den Impoft van de Kaerflen, ----- van de ongefundeerde Procefien, ~~*~ opdequodfatievan de Wijnen, -----■ raeckende het Hoofc-geldt9

van de verdubbelinge van den Impoft ende Confumptievan'cSout,                      114a ------- continuatie van'c Haertftede, Dienft- booden, Karoilèn en Wagen-gelt, 1143 ------- Ampliatien rot verhooginge van't recht van't kleyn Zegel.                              1144 Noopende het Kleyn Zegel. Zegel, Ampliatie op de Ordonnantie van het kleyn Zegel, Ζ.                                  1096 ------- Ordonnantie op 't kleyn Zegel promp- telijck te obfer veren, Z.                      1120 i-r-— Refolutie noopende het Zegel voor be- roepene Predikanten, $cc, Z.                1121 —·—. Ampliatie van't XXII. Articul van de Ordonnantie, Ζ.                              1123 ------- Elucidatievan'c VI. Articul, Z. 1123 ------- meer andere faecken, raeckende het kleyn Zegel, Z.                        *         1123 ------- noch nader Refolutien ende Ampliatien deswegenSjZ.                                    1124 ... r. i..... nieuwe ende nader Ordonnantie ophec recht van 't kleyn Zegel, Z.                   1124 —-—- Regifter van't beloop en gebruyekvan de Zegels, Z'.                                     1135° ■------- noopende het recht van'c kleyn Zegel, %.            '                                         1144? Zeevonden enZeedriftenaengaende, 60S Zeeuwfche Granen vry te mogen inbrengen, 706 Zeeuwfche Grond-goederen, de laften aldaer betaelt hebbende in Hollant,den Twee-Hon- dertften Penningh te mogen korten, 93 7

----- vanhetVéer-geldr, ■-----· opdeLaerfen, Schoenen, Galoflenen Muylen,                          ,'                1094, ----- van een Familie-geldt,                  l09S ----- Ampliatie vanden Impoft op het kleyn Zegel.                                               1096 —— verfcheyde Refolutien, noopende de Middelen,                                         1098 ----- nader Ordre van een Dienft-boode-gelt, 1 ïoo —— Ampliatie op de Ordonnantie van het kleyn Zegel,                                      1103 -—s- noopende de quotifatie van 't Gemael ten platten Lande,                              1110 ~—~ Refolutie , raeckende het recht van het Collaterael,                                       111 y ------ ordre op de quotifatie van 't Gemael ten platten Lande,                                    ujö —— Ampliatien ende Interpretatien op ver- fcheyde Ordonnantien van de Middelen, 1118 .----- nader Ampliatien en Interpretatien op verfcheyde Ordonnantien van de Middelen, noch nader Refolutien en Ampliatien op

de voorfz Ordonnantien van de Gemeene Middelen,                                         1121 —— nader Ordonnantie van een Haertftede- geldt,                                        " . 1140

E Υ Ν E) E

i