Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:

http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

• • nbsp;nbsp;nbsp;de rug van het boek

• • nbsp;nbsp;nbsp;de kopsnede

• • nbsp;nbsp;nbsp;de frontsnede

• • nbsp;nbsp;nbsp;de staartsnede

• • nbsp;nbsp;nbsp;het achterplat

This book is part of the Van Buchell Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at:

http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

• • nbsp;nbsp;nbsp;the spine

• • nbsp;nbsp;nbsp;the head edge

• • nbsp;nbsp;nbsp;the fore edge

• • nbsp;nbsp;nbsp;the bottom edge

• • nbsp;nbsp;nbsp;the back board

Mathematici et Astronomici Quarto n^^'/f*

M. Michaelis Mæfllini

Gœppingenfis, inTubingenfi

Academia Mathematici

ALTERVM EX A-

MEN NOVI PONTIFICIALI S GRE-

G O R I A N I KALENDARII, QJT O B X 1 B S 1 I fontibus demonftratur, quod nouum Kalendarium omnibus fuis partibus, quibus quàm rcftiflimerefor-matum vel eft, vel efle putatur, multis modis mendofum, amp;nbsp;in ipfis fundamcn-tisvitiofumfir.

^ro AFTHOR UNITERS OS A^ATHE-maticos, qui velprimumconfecerenouum illudKalendarium,vel defendere haélenus, audaäerprouocat, vt nifi Impofiores, amp;nbsp;publica pacii in S. Komano Imperio turbatores haberi veUnt, ad hoe Examen rejpondeant. Autfirejponderenequeant : vtfe nimu temerario applau/it, amp;pracocieonfirto hoe Kalendarium collaudafe, atq^paf-fim ad recipiendum perfuaftffe, ingenue pro communie PatrtaJalu-te, agnofiant. .

Apud Georgium Gruppenbachium.

M. D. L x x x v J.

PRÆFATIO AD CAN-

DIDVM LECTOREM.

rcr/^^/AfÆ SENECAAÏ DIXISSE, » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^ of»»i v/tium habeat fafrodKium/uum : quoti-^^^^‘^ ^^^^^^ fx/gt;frien fia teßafur. Nui/um enirn “vt. fium tam grande et/, auodßdf 'vir/utif J/gt;ecie fê non 'venditet : Nihiita •vitiofum inpubiicuprof er fur, quod non apud aEquos (^ excufâtionem (jrpatrocinium inueniat.Sed vtres alint ü/entio prateream : Cum initio nouum Papak Kalendarium in lucemprodiret, ego quidem mihi nunquamper/itadere potuiß fern, quod fam longe late^ per Europam ffargi, fepere, radicesque agere pojSt, quandoquidem in fundamentit nihil certitudinis, nihillaudahile, nihilhoni ei ineU. Kndeapudme certm era,quad A^athemafici ,pq/lquampufridat eins radices a^exerint, baud duhio moxßnf eas toti Mundo 'demon/lraturi ,ßmul^ to turn Chrtflianum orhemah eins recepfionedehortaturi,nefcil.ipfàpro vet eri Kalendario,paulo aliter iam, quam olim,ß habenti, aliud nouum vitio^imum protrudant, cuius furculi'vredinecorru-pfi/stmi multorum malorum cat fa ^ant. Sedecce contra omnem f/gt;em, nullus Mathematicorum in publicum progreditur, qui de 'veritatefuffetenter, pro vtpar esl, tefietur: At contrapotius non pauciinueniuntur,qui de hoc Kalendario,fanquam de re optima, vtiltfsima, ^faluberrima mirificegloriantur.

^uid hie mihifaciendumft, propt ignoro.Dum enim ad alias fientias reficio, video eas adf/mmumfafigium afcendife,vn-de defælicitate huius feuli omnes bonos gauderepoff exif imo. Sedf confidero,quod Mathematicorum nullus abfurditates if as,, quibus nouum Kalendarium labor at ,pro dignifate excipit, licet fminapalpabilium eius errorupartim alibi, partim in mea Dialexi germanica anno is!}, édita habeantur: in diuerfm rurfts rapierfntentiam, vt infeculo hocfelici, infelicitati Mathematica difcipli/tte ccndoleam, quod in fanta Mathematicorum turba, ^ J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nullas

P R AE F A T I 0.

tfufftitinuenifuf, quiprte/ênti huic male /è o^ponat, nef of régna or bis Chri/iiani erroreinuoiuanfur,fa/ß^l^er/uadeafur,quo£ino-uunt Kalendarium recipiendum , nullius imperßelHonis coargui queaf,ßdpofius,plenißmeprallef, quacunq^ à refirmafo Kalen-darioexopfaripo/lïnf. Tacentibus ergo reliquis, egofacerenon pojiim: Sedy quoniam infelligo Kalendarq buius recepftonem àfuis pafronis maius/übinde drfortius patrocinium, prater merit urn con/equi: quoniam 'uideo eospluribusfmper commendationibus hoc opus extollere : ßuoniam animaduerfo receptionem eiuspau-latim magis magisq.féuerè vrgeri : intermittere non potui, quin prater meam Dialexinpriorern,boe nouum alferum Examen alqt quo^ communiearem, e^bocipß A/atbematicos eos,qui Kalenda-rq buius noui/unf vel autores, vel tam acerrimi d^enfres, te-meritatis /üa, nee non offeq fiti admonerem. Nemoenimeorum faifum probabit,quo totum boe noui Kalendarq opus n onprius ad Ipdium Iapidem,/tcut boe A^atbematicosfacere ^decere ^ debe-reßiunt,examinärunt:quampracocibus con/ilß(qua ab ipßrum nonpaucis, (^ quidem tanquam à iuratis, nonpracocia ,/ed bené deliberata petita fünf} alqs receptionem eius perß^ßrunt. Hac autemeaße fretuspublicare Volui, quiaßeroAfatbematicosilloj bocßripto ex veterno tandem exußitatos erroremßum agnitu-ros, Deo^ gloriam daturos, at que ßntentiam ßam an tea temere conceptam, iam pie pro patria /alute emendaturos eße. Conf do aliosquo^,quos patria/alus tangif, vbibanc noui .f^alendarq imbecillitatem perßexerint, de qua nibil tale ipßprius àß/s au-diuerant, baudquaquam vitra eiß credituros eße, quis en im feiens ejr voient erroreß,ßos^, adeo^ totum Cbrifianum erbem inuolui pateretur ? Deus Opt. Max. gratiaßa bis adeße ,ßa^ dementia, quicquidmali ex vitioß boe /Çalendarioorigi-nem trabie, impedire,auertere,eir abolere vel:t.

Tv Ledor candide, lege bac,perpende, çf dagloriamDeo. fde.

D E M o N s T R A-

TIO NECESSARIA ET PERSPI-

C V A .• Qjr OD NOVVM PoNTlFICIALE GrE-^oréa^um Kalendarium omnibus/uisparfibut, quibus quam relfijsimè reformatum putafur, multü modis men-do/um, (^ in ipßsfundamenfis rui-nojumßf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Arie de NOVO Kalendario 5 pifsim mouentur quæftiones amp;nbsp;difputationcs , qui-busipfuma nonnullis , præfertini a pontificijs non '^ inodb approbatur, fed aceirime ctiam defenditur: ab alijs aSt tanquam rcceptu indignunijmulris modis im-pugnatur. Potifsimum aut Pontificiorü argumentum cofifiit in ac- PotifTimum nou» cu(ando vetus Romanum feu lulianü Kalendarium multiplicis im- Kalcndanj patro-perfedionis, in quam diuturnitate temporis fit prolapfum : Etcon- notum argument train commendando Kalendarrj noui perfedam reformationem, tun’: vetus Kalen# qua non folum omnia erronca fint fublaia, fed etiâ futuro tempori “’”“*”*quot;‘quot;0* tanta prouidentia fit profpedü, vt Kalendarrj huius calculus nuUo ’’°quot;'“quot;’• quot;2““^ vnquam tempore in P E R P E T VV M vUi mutationi obnoxius ^„^ ^^ ” ajaj* elTevideatur. Hinc ridicuioscoselTeputant, quivetuftatisamore jQ abolcndum,amp; mendofum illud gt;nbsp;imperfedum amp;nbsp;collapfum Kalendarium Iulia- hoc tecipiendum« num, nouo huic rcftiiuto,perfedifsimo oC omnibus numeris abfo-lutifsimo, præferunt. Quanquam autem a diuerfumfentientibus huic Sc al ijs pontificiorum rationibus multa (amp; rede quidem) op-ponantur, qualiafunt; De libertate Chriftiana, an Ecclefia ad cer-tum tempus fecundum Aftronomicum calculum reformamm, fitalligata in feftiuiratum annuarum eelebrationef An Pontifici Romano liceat tempus amp;nbsp;Kalendarium reformarc Ari Chriftiana Ecclefia teneatur Religionis necefsitate illud Kalendarium recipcre, quod prima fua originca Pontificc Romano eftoriundum, licet id poftea fub alio ritulo offeraturt’ Item, an conducat, vt propter pacis amp;nbsp;concordiæ conferuationem, in contradibus ÔC negociationi-bus, altera pars fe eidem Kalendario fubmittat, cui Pontifex fuos fubiugauit, amp;nbsp;alijs raultis, vt idem facerent, perfuafit ^ amp;c. Quanquam, inquam, hæ amp;alix non paucae difputationes Pontificijs rc-CTifsuiiC opponantur; interim tarnen, quoniam inftare nonefcfol-

A J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ucre.

were , fcmpulus principalis illius argumenri in animo rcHnquirur. Nam guoa perfedum, amp;nbsp;ab omnibus mendis repurgatum eft, oc-cultû iemper amp;nbsp;quail taciturn fauorem fibi conciliât : At contra de-fenfio rci imperfeftae, aut in rotu falfæ,ièmpcr fufpeda ciTe videtur.

PiöpoCtlo. Quid ponderis igitur hoc Pontificiorum primarium fundamentum habeat, libeat mihi, tanquam Mathematico, mathemari-ce per calculum Aftronomicum , exquofolohpccaufadeddcnda eft, quia inde originem fuam deduxir, examinarc. Alip verb caufae, qug piumanimumabhocKalendarionouo abfterrerc amp;nbsp;debent amp;nbsp;poiTunt, expHeatg funt fcriptis publicis , cum ab alps magnis vi-ris prxclarc, turn etiam a me peculiari quadam Exegefi feu Dialcxi, quae Anno • 58 J. Heidelbergæ vernaculalinguaGcrmanica excu-faeft. Quod fi ergo noui Kaiendarr) calculus Aftronomico calcule farisfacere deprehendatur: non immerito ipfius autor fua commen-datione , tanquam vir fans acutiingenrj, non erit priuandus. Sin contra: turn porerunt Pontifierj mox fibimet ipfis prgdicere, quod-nam fit omnium rede fentientium futurum iudicium de reliquii fuis fundamentis, quibus ipfihanc fuam nouamcreaturamtanii*

. laudibus efterunt.

luiu ” Agam autem hocfcripto, fepofitis omnibus alps difputatio-‘ ‘ nibus, tantummodo deillo principali Aftronomico Argumente, tanquam Mathematicus cum Mathematicis, amp;nbsp;quidem cum folis ijs, qui Kalcndarp huius noui funt vel Aurores, vel Patroni ( cum reliquis milii negodum non eft , nifi , quod plane mihi perfuadeo, cos in hoc vnanimiter mccum fen tire. ) Et hoc eb libcnrius, maio-«£j cum promptitudinc, qu'od per fide dignos quofdam mihi nun-ciatum eft : quendam magnæ cxiftimationis Mathematicum in mandatis habere, vt meum leriptum, feu Dialcxin illam Germani-cam , Anno 158 ;. publicatam, réfuter. Quam refutationemego quidem magno defiderio hadenus expedaui, fed vidcre non potui. Quare vt iUc Mathematicus, quiiquis fit, habeat quod agar, amp;» fi in noui Kalcndarij defenfione aclliuc pei fiftit, nouifle pofsit, qub-nam fe conuertcre debeat, fi gloriam vidoriæ amp;nbsp;triumphum de me reporrarc volet : ego illi meat Dialcxi (quamhievnoverbototam repetitam volo, non Cnim corum, quæibiferipfi, me pccnitcr) hoc fcriptum praefens, velur Suppiementum adiungam. Quod vt legat amp;nbsp;examiner cupio. Rogo autem amp;nbsp;obteftor eum, vt vel ipfe, vel quiconque alius ex fuis complicibus, Kalcndarij noui dcfcnlbribus, mihi, fi pofsibile ipfis fit, refpondeat. Hie Rliodus, lue faltus.

In

H

^n ^uot capMiis noua T^efirmatio /Çalendarij Ç regorianiperpe^ tui conj^at.

TR IA funt capita, quibus noua Kalendanj Gregoriani perpe--tui reformatio nititur, quæ eadem Pontifex Romanus Grt' gorius X111. in Bulla ei præfixa enumcrar.

L Reftitutio amp;nbsp;copulatio sequinodij verni in »i* diem Martij, «aliadhibitacautela, vtindc, velut a propria amp;6xafede , nun' quam, vfquein perpetuum pofsit recedcre.

• 11. nbsp;nbsp;nbsp;Corredio aurei numeri pw Cyclum Epadarum, ca ration«, Vt Epadarum numeri non modb fingulis omnium annorum men-fibus diem nouilunij: verum etiam, amp;nbsp;quidem principaliter Termi' num Paiëhalcm, hoc eft, certum diem proximi plenilunij poft Ac' quinodium vernum verum fequentis , quotannis infaUibiliter dc' monftrent, ,

• III. nbsp;nbsp;nbsp;Certus dies Dominicus Pafchatis , quod cclcbrari debeat die Dominico proximo a plenilunio, quod primum fèquitur poft Aequ inodum vernum verum.

De his Pontifex Gregorius XIII. in Bulla iuper hoe fuum Ka-Icndarium ï Allatuscft, inquit, nobis liber a diledofilio Antonio Lilio, Artiumamp;McdicinæDodore , quem quondam Aloyßus dus Germanus frater conferipferat, in quo per nouum quendam Epadarum Cyclum ab co excogitatum, amp;nbsp;ad certamipfius Aurci numeri normamdiredum , atquead Q_V A M C V N Q_V B anni folaris magnitudinem accommodatum , OMNIA quae inKalendariocoUapfafunt, CONSTANT! RATIONS, amp;SECVLIS O M NIB V S duratura, fic reftitui pofte often-dit, vt Kalendarium ipfum N V L L I V N QY A M M V' TATIONI IN POSTERVM. expofitumeflevidcatur. Hoc elogio Pontifex maximam profedb autoritatem fuo Kalen-dario conciliauir. Vcrum quoniam Mathematico turpc eft Auto- « ritattbus aliorum niti veUe, ft quando rationes praeftb haberi poP « funt : ideireb fingula hæc corredionis capita cxaminanda mihi funt. Vtinam idem abalijs Mathematicis cuam diet ladum.

Caput

Caput primum.

f^N AE^INO CTII FERN! SEBES IN »oKo PonttfidaliKaiendario, fam^xaßf, iK die a. Mar-t^, vtabeo NTN^rA Aldifno-uen poßt.

Quid thnouoKi* \ 7^ Aequinodium ycrnS verum ex ti. die Martif, ad quern lendirio reforma- ^ fua continua anticiparione deuenerat , reduccretur ad 21. turn fit,amp;quo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Martij , quo, tempore Niexni Concilij , fucrat, praecepit

modo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gregorius XIIl. Papa, dies 10. integrosomittcrc. Et vt inca cue, ceu fixa fede perpetu'o hæreret, nee fua il!a anricipatione variare^ tur , ftatuic , fingulis 4co. annis très dies intercalarcs exterminate, amp;C.

I. Diftftus.Im* ^ nbsp;nbsp;nbsp;Hiemoxomniumprimbquaeritur,exquibusTabulis Aftro-potlibik eft,cor- nomicis noui Kalcndarij reformatio prodierirc' Ipfæ enim folæfunt reftionem nouam fundamenrum eins. At eas ipfas oportet perfedifsimas efle, amp;nbsp;cum effe petfeftam, nbsp;nbsp;cœlo exquifitiisime congruentes, quandoquidem ex cis confedum quiacximperfer eft Kalendarium PERPETW M , ac OM NIB VS SE-ftwtabuluprodu# CVLIS duraturum, Vt Pontifex ait. AdhocrefpondeotAuto-rem vfum fuifTe Tabulis Prutenicis. Nam ipfum nullas nouas'mo-tuum Tabulas, exrecenrifsimis proprijs obleruarionibus fidelitcr extruAas, quibus vet crum Tabularum imperfcAioreficeretur, ad manus habuilTc, cuidentifsime tarn fuo, quant aliorum alto filenrio demonftratur. Certe fi Tabulas nouas ipfi haberelicuiiïét, quis du-bitat, quin magnopcrede cis fuilTetgloriatus f fiquidem fiquic-quamadcommendationem huius operis facere potuiflet, iplcpro-ïcAohincamp;fibiamp;fuohuicopciiingentcm promeritus fuinct. Sed amp;nbsp;Chriftophorus Clauius Bambergenfis iefuira, degens Romae, in Commentariofcripto infphæram loan.defacroBulcho, amp;codem tempore ediro, quo Autor hoc fuum Kalendarium parturiuit, cor-reAionem halte cgregie quidem extollit , fednouarum tabularum toto illo libro aftronomico nc vcrbulo meminit. Quare certifsi-mum eft, nullas nouas tabulas hoc opus obftetricafle.

Extant autem pro moribus cœleftibus computandis nofiro fcculo congruentibus nullae ahæ tabulæ, praterquam Alphonfinx ÔC Pruteniese, atque ex alterutris harum deduAæ. Porrb de vtrif-que harum cömunis omnium Mathematicorum querela eft, qubd exiam carum calculus cum cœlo non exaAe congruat«

Hint

Hinc ergo ftanm in primo veftibulo fan's magna noui Kakn^ Ærij imperfedio comparer, qubd nimirum prima dus fundament ta vacillent. Quomodo enim fieri potent, vt perfedum, perpetuum, omnibuses feculis fine vUamutationeduraturum opus ex-truaturexfundamentoimperfedo , cui omnes intelligentes tanris defiderijs amp;nbsp;voris aliquemartificemprecantur, qui illud ex nouis obferuationibus rcftituatC

Sed Alphonfinarum ne, an Prutenicarum tabularum numéros feeutus ut Autor, hoc feire non parum intereft. ld autem colli-gitur ex ipfo opere. Primo quidem, dumæquinodium vemum verum omifsione «o. dierum, reftituitur in i i, Martij , fubiiinui-tur, quodipfumantereftitutionemlueritdie ii. dufdem menfis. Verum Prutenicæ tabulæ reponunt id in 11. diem Martij , Al-phonfinæ autem vno die anticipant, his enim Aequinodium in-ciditindiem to. dufdem. DeindeinBullaPontificismcnriofitfe-cunda vicediuerfarum anni quantitatum, qubd fc. noui Kalcnda-rij Epadæ ad quameunque annimagnitudinem fint accommoda-tae. Sed Prutenicæ tabulæ annum vertentem verum a medio diftinguunt, eumej; alias elTe maiorem , alias mi norem, Vtmox dicctur , docent , ficut Copernicus hoc ex fundamentis demon-ftrat. Alphonfinis autem tabulis hæc ingqualitas prorlus eft ignota. Hue accedit, qubd in Cyclo Epadarum nouum hoc Kalendarium illam oppofitionem lung amp;nbsp;So^Sj qug in annis, quorum aureus numerus eft 1-4. quam proxime ipfi æquinodiali borg ad-hærcc, hoc feculo nondum pro ter mi no pafchali agnoicit ,ran-quamqug nondum fequatur , fed adhuc procédât medio fuo motu ingrelium folis in primum Arietis pundum, de qua re i nfra plu-ra. Sed Alphonfinar tabulæ medium hoc plenilunium iam nunc faciunt çquinodio pofterius , at Prutenicæ prius. Ergo in noui Kalendanj confedione autor tabulas Prutenicas Alphonfinis præ-ferre voluit. In quo fane prudeptior fuit, qubd eos fequendos fta-tuit numéros, qui etfiperledifsimi non funt, reliquia-tamen omnibus perfedione præftant, alioqui enim nimis firifler abfurdus.

Nuncadremipfam. Autor Kalendarij reduxit gquinodium Vernum Verum, omifsione 10. dierum, ex die 11. Martij, in ti. ciufdem , amp;vteifcdemibipcrpetuo fixamconftitueret, Cyclum fiuc tabulam æquationis cycli folaris condidit, £ iqua fingulis annis 400. Cquibusalioquigquinodiamedia, QOnauwm vera, vrmox dicetur, anticipant toto fere triduo) très dies intercalates tranfilian-tur; hat conditione leruata, vt omnes anni centenarij, quorum nu-B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meri

meri correfpondenr annorum comm-iniiim numeris, pro Comma-nibus amp;nbsp;ipfi habeantur, elifodieintercalari ; oportebatenimafias edam ipfos efle biflcxtile«. Quorum centenariorum aurem numerus refpondet anni aUcuius, infra centenarium, bilïexdlis numero: Vt is demum quoque maneat biffèxrilis.Itaque ficut poft tres anno# communes confuctum eft quartum biirexdiem fequi; ita inter ipfo# centenarios tres continue leiequentcs , pro communibus habendi «runt, quartus verö biflèxrilis rednerur. Hinc ficut ininorum nu-mcronim infra centum, anni 17« '8.19.2 «. ai. ij. 2y. dic. femper funt communes, anniautem ló. 20.24. amp;c. biflexnlcs, iUidierun* Jóy.hi }66, Itaedam in nouoKalendarioanni 1700. »800. 190a» 2100. : 200. 2}oo. 2 500. amp;c.cómunescrunt, ledanni 1600.2 000. 1400. amp;c. bidextiles. Et hoc quidem continua ferie in perpetuum abfque vUa intercidente inæqualitate.

a.Oefeftu». Aequi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hic niinc adefte vos Mathematici, ac confiderate, an ne cor-

nodiorü anticipa* rédio ifta cum rei verirace, amp;nbsp;cum experienda manifefta, videlicet tionó eft iqualis: cum vera anni magnitudine cógruat, ficut ca de re Pontifex in BuV ergo non poteft in la magnis verborum ambullis gloriatur C Aequalis quidem annus si. Martij penna- tropicus eft dierum ;6y. horarum. y. ftrup. 49. fee. 16. hoeeft, 'a quadrantediei,fiueafexhorisdeficit io.minutisamp;44.fccundisfe-re,vndcinannis 154. complet anticipatio vnum fere diem , amp;an-nis 402. fere rotuni triduum. At in return natura nobis nequaquam médius vel çqualis, fed vêtus annus apparet, vnde ad verum annum rcduccre folemus, quæcunque annuls temporibus adhærent, nee alius mediorum an norum , ficut nee mediorum motuum vfu# eft, quam vt nobis veros monftrent, quibus inuentis, medios mox relinquimus. Vetus autem annus alias , vt ex Prutenicis tabulis cognofcitur, eft jóy. dictum.hotar. y. fcr. yy.fcc. y;. alias die-rum 36f.hotar. y.fcr. 42.fee. }8. Quae diuerfitas efficit, Vt aequi-noftiaamp;iblftitiavctanonçqualiteriingulis 1 }4.annis , fedinter-dum fere 8o.'interdum vix yoo. annis vno die retrocedant. Anno 216. anteChriftumnatumerâtSolinæquinoAo verno veto die 2 J.Martt), hora 9.pomeridiana, Anno 89. poftChiiftum natum, hoc eft a priorc tempore poft 504. annos,attigit Sol idsmæquino-lt;ftiumdie22.ciufdem menfis,hora 9. poft meridiem. Sic anno- r yot. eracSolinacquinjOdiovêrhovcrodie n* Marri) , fefquihorisante meridiem. SedahnO »Soy. hoc eft rurfus poft ;o4.annDs, ebredi-bufol die 10. Martij Circa horamSi. meridiei. At anno Chrifti 7/J. Sol hoc ven sequinotflij pundum ingrefius eft die 17« Martijn bora

7-

hora bpotnerid. Inde poft84.annos, videlicet Anno 8:7. core* uerfuseftdie ló.Martij, hora 2.p. m. Hincmanifeftiimcft, quod-acquinoAiorum antidpatio interdum in annis 84. tanta fit, quanta alias in J04. annis , ficutcadem dere in Diaiexi meagermanica^ cap. 11. copiofiu's dixi. Intendat c^o Kalcndarij Autor hie omne fuumrobur , amp;vos alij cius defeniores coniungire vires veftras, nccefle enim vobis eft , vt hoc Elogium Pontifitis , qui Kalendarium veftrum ad omnem anni magnitudinem congrucre gloria-tur, concilietis cumillatriduanaæqualiin 40c. annis antidpatio-ne. Hoc enim nifi fiat , profedo æquinoAium vernum verum ex raanibus veftris elabctur fieut anguilla , nee poteritisinkdili fuo , quod diei 2«. Martij , magno labore affixiftis , detincre. Quemadmodum exemplis fequentibus hæc res magis euidenter patebit.

Anno lóoo.inciditaequinoAiumin diem to.Martij, hor.8« cumdimidia, p. m. Anno 1900. inp.Martrj, hor. S.cumdimidia, p. m. fccundum numéros dicrum veteris Kalendarij, Vera ergo antidpatio eft tanrummodo vnius did. Sed nouum Kalendarium his 300. annis praetcrittotum triduum , nimirum dicsintercalaresan-norum 1700. 1800.1900. Quarc iecundum dus numéros ineidet AeqninoAinm dît hoeæquinoAium (demptis eriam 10, reliquis diebus) anno lóoo. ao.ax, sj. Martij, indiem 20, Martij, at Anno tpoo. in 22. Martij. Prætereainannis poft !9oo. fequentibus, haccipfadiuerfirasmaiorahabetincrc-menta, VKanno 190 j. qui primus eft poft aliquein annum bilfexti-lcm,ineiditaequinoAiumin 2;.Martij, horam 2.marutinam. Anno 1906. qui Iccundus eft iridem poft aliqucmintcicalarium anno-rum, fier æquinoAiumdie 25. hora 8. antemer. amp;nbsp;Anno 1907. ;. poftbidextilem,eritxquinoAiumdie 2;. Martij, hora 2, pomc-rid. Videtis ergo vos, qui tantis laudibus Kalendarium hoc fupra

• aftra attollitis , amp;nbsp;fedem fixam in eo pro æquinodio celebraiis, quod æquinoÂium hoc vobis nimis fit lubricura , quam Vt in 2 ». Martij detineri pofsit.

SedquidmulrisCQuidiaftatKalendarijAutor, Pontifex,amp; Aequînoôiû iam «Orum aifcclae, huius Kalendarij perfcAionem C Cum tarnen præ- nunc noftro fecut fentium, quibus iam viuimus, annorum experientia earn falfitatis loaliquotieseft coarguat C Nee enim omifsio to. dicrum reduxit xquinoAium in 2®» Martij, plenane in 21. diem Martij. Nam hoc noftro tempore ipfum inci-ditomniintercalarianno ,nonin xi.fedin 20. Martij. Vt: Anno »ƒ84» eratiUud in 20, Martij hora 10. no Ais. Anno t596, idem

B 2 erit

erithora 9. noftis eiufdemdid. Anno *61 i.horaS. amp;nbsp;1Ö24. hora 7« pomerid. ciufdem ïo. diei Martij , amp;nbsp;fic confequentcr. Quin etiam poft annum « 640. afccndet æquinoftium etiam in ijs annis, quiprimifuntpoftintercalares,in eundemdiem 20. Martij. Itaque abeoanno venient omnium biflcxtilium , amp;nbsp;omnium proxime poft cos fequentiumannorumaequinotftiaindiem 20. Martij, vP que ad annum 1700. Etquanquamomifsione diei intercalaris an-ni 1700. aliquid horum reftituetur, reftiturio tarnen ifta cft rantiim verfuræ folutio : nam æquinoftiaannorum bilTextilium , amp;pri-morum poft cos, reducentur quidem, expunftione diei intercala-ris anni 1700. in 21. Martij, fed hoc ipfo modo rransponentur æquinoftiaannorumlecundorumôi tertiorum poft biflcxtiles in 2 2. Martij. Et hæc permutatio atque vicifsitudo non tolli poterit, donee tandem non ita poft multos annos , æquinoftia omnium tam bilfextilium , quam trium fequenrium annorum , diem 21. Martij omninb deferant.Ecee tantum abeft,vt huic diffieukati pof-fit hoc nouo Kalendario vlla medicina parari, etiamfi cunAi orn-nem fuam eruditionem in Vnum aceruum congerant,

Obiedio. Quod fi quis miretur, quaredehisfubtilitatibus Aftronomi-cis in anno Politico vel Ecclcfiaftico difputem ^ Is nouerit,qu'od ego amp;nbsp;mecum omnes fani atque prudentes Mathematici vltro confiteamur , hafcefubtilitates AftrOnomicasin rei veritate nihil conducere ad annum Politicum , vnde neminem Politicorum amp;nbsp;plebeiorum hifce grauandum fratuimus, Sicut nee Iulius Caciar, prudentifsimus Imperator in anni reftiturione fubtihtatibus vlli$ turbas mouere voluit. Nee Patres Concilrj Nicæni, qui huic nouo Kalendario ( attamen praeter fuumintentum , ficutin Dialeximca cap. ó. demonftratur joccafionem fubminiftrant, quiequam de his fubtilitatibus monuerunt. Imb nosipfinouimus, qubdquorieP cunque Ecclcfia ad huiuimodi fubnlitatcs dclapfa eft, quales olim . interEcclefiam Romanamamp; Alexandrinamde termino Pafchatis crant,antcquampcrDionyfium Abbatem Romanum, circa annum Chrifti 5J2. cyclusdecemnouennalisreftitueretur, ipfa hor-ribiliter cum maxima ofFenfione infirmorum fuerit perturbata. Contraautemnemini incognitumeft, quodinterimabanno ƒ p, ad hoe nouum Kalendarium vlque, propter fublaras has lubrilita-tes, vniformitas, amp;nbsp;nunquam fatis laudata concordia in toto orbe Chriftiano (quod ad præfentem Kalendarij vfum, VnacumPafchatis celebratione attinet) lueritferuata. Nonergbgratummihi «ft, de his fubtilitatibus vHam hic quæftionem mouere, fed mallem cas

cas Schol» Aftronomicaerelinqucre. Sed Kakndarij Autor in ca* nonibus fuis, amp;nbsp;Pontifex in Bulla,at($ alij corum coadiutores,quo« Pontifex magno numero in vrbem (ipfotcftcinBulla)conuoca-uit, circa has lubtilitares verfantur, amp;nbsp;carum gratia de nouo hoc Kalendario fuo iaditare non erubefcunt, qubd ipfum tam perfe-Aumfit,ncVLLI VNQVAM MVTATIONI fit ob^ noxium futurum : quod profedo de fubtilitatibus Aftronomicis, conftanti rationc a fc obferuaris, intelligunt,fi enim in cis quiequam defideretur, certum eft, qubd tam præclara perpetu» pertedionis, omnibus feculis duratur» laus, nequaquam pofsit huic ipfo' rum Kalendario competed : Vnde Gregorius X11L Papa non veretur canonum illorum fubtilitatibus totum orbem Chrifiia-numfubmetuindignationisipfiusDEI OMNIPOTENTIS, ac Beatonim Petri amp;Pauli Apoftolorum cius, fubrjeere, non aliter, quamfi magna pars ætemæfalutis in his fubrilitaxibus efletre-pofira. Idcirconæipf» fubtilitates mihi hie examinandx iunt, vt demonftretur, quam ineptum fit,quam etiam impofsibilc,velle annum Politicuni huiulmodi fubtilitatibus vincire, quia non corre-dio, fed confufio Kalendart) inde fubfequi necefle habet. Vnde manifeftumeuadit, quam infodiciter hoc ipfumin nouo Kalendario fuerit tentatum.

Sin verb quisobijeiat, qubd motus cœleftes eiufmodiæqua-tionibusligcntur,quibus quiequidalicubi adimatur,id alibirefri-tuatur, vnde mutua compcnfaiione fada, futurum, vt æquinodi-um vernum verum ad 21. Martij redear.Refpondco. Etfi æquario-ncs alibi fint addenda, quæ alibi minuuntur: Eorum tamenrefti-tutio non nifi poft aliquot centenos, vel etiam millenos annosab-foluitur, vt moxdicerur, at interim toto illo rcmporcEcclefiaft pcccaris, amp;nbsp;quidem abfurdifsimis (fic nominantur huiufmodi erro-res 'a Kalcndarn Aurore, canone 2.) pollucrct, quan do ipfa perfua-faaPontificeGregorioXIII. falsb crederct, qubd æquinodium vcrnum,non medium, fed verum,fcmpcr in 21 .Martij iedem fuam fixamtencrct. Vnde futurum, vt pafcha (ficut infra demonftrabi-tur)ctfi iuxtaKalendarij præferiprionem obfcruetur, non tarnen conucnicnie tempore eelebretur. Hic ergo rurfus videte veftri Ka-lendarij certitudinem.

Præterea. Calculus Aftronomicus (cuius pars eft Kalendartj computus) proprium habet Ixx, vt extendi pofsit tam ad præcc-dentia, quamfequêtiaiempora,numcrataabcpochafuæfund3tio-ms. Hanc ob caufam ex calcule motuum coeleftium, extrudoex oblcruationibus Jus iooo,duntaxatannisnupcrclapfis, computa-

B 5 mus

mus motus fydcmm retro vfque ad primam rcrum erearfortem, non aliter,quhm fi moruum calculus iam turn fuiflet fie conftruftui. Qiiin etiam Omnis certirudo tabularum afironomicarum ex præte-riri temporis obferuationlbus dependet. Si enim cum cis concordent, magnum id argumentum eft, quod futuro etiam tempore earum numeris tuto fidcre licear.Sed fi ab antiquis obferuationib. diP crêpent, certifsimum amp;indubitatumcftargumentum,cas futuris temporibus inutiles fore. Sic etiam annis lulianis numeramus rem-fjora retro multis feculis ante luliumCæfarem, fine ante inuenturn ulianum annum elapfis, non aliter, quam fi iam turn vel ab origine Mundi vfitatus fuiflet. Ita pari moaohuitis Kalcndartj vfus pote-rit tam ptæteritis, quam venturis annis accommodari. Nam hoe intenrum dus cft, nee aliud elle licet, quam vt, ficut nunc pradtet, âræftandum cft, ita iam olim idem ipfum præftirurum fuiflet, 3 citius vfurpari eoepiflet.Sed quomodo fe habcat, docct vel vnum hoc exemplum,

Aelt;{uinodium in Anno i2oo. cratacquinoAiumVernumverumdie 12.Martij «♦•Martij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hora 6. p.m. Sedquiin veteri Kalendario crat dies 11. is in nouo

fuiflet turn «9. dies. Nam dierum «o. omiflorum anno 1582. tres pofterioresceduntannisillis4oo.intcrannum 1 too. amp;nbsp;1600. Quarc dies acquinosfhj illic fuit nequaquam dies 21. fed 19. Martij. Vos Mathematici ergo, Kalendarij noui dcfenlóres, adhuc'nc cum Pon-tifice dicitis, qubd acquinoftij vemi dies fit fixaC Siinf ne bic dies 19. amp;rupra 2;. Martij rjdem cum at. dice Ego profeAo exeaAri-thmerica,quæ mihi difcenda fuit, hos pro codem agnofccre non poflum. Qiiod fi vobis fucrit,ficut nouum Kalendarium, ita etiam noua Arithmctica, quæfo communicate earn etiam alijs.

Corteftio «ona à Infpedc autem hic fingularircr notandacftcrafTaamp;ridicuIa, prima fua origine «’^ dicam pudenda,noui Kalcndartj exorbitatio. Corredionis iun-Ic. à tempore Ni# damcnium amp;nbsp;origo, cft Concilr) Nicæni authoritas, vel dccre-cæniConcilijom- turn. C^is hic non dieet, qubd noui Kalendarij calculus maxi-aiso difcrepat. nbsp;nbsp;jnopcre cum illius Conciltj tempore congruere debcate Nam fi Vi

la cius cft perfedio, earn cerre talem efle oporret, Vt, fi Concilij cius Patribus cognita, amp;nbsp;abijfdem rccepta fuiflet, ipfa ab co tempore ftatim incipiendo illos 1 o. dies paulatim, locis amp;nbsp;temporibus com-pctentibusabftuliflct. Quodfifadum fuiflet: nunc non tantum ca t o. dierum elifione toto hoe tempore in vnum aceruum colledo-rum, non opus eflet, fed Kalendarium ipfum per fe, fine vlteriore corre-

correffionc hæc omnia, ficut iam cxhibentur,fuafpünftobtuKflêt» AtquehoemodovnusócidemÜaius,is fcilicetqui temporeNicç-

ni Concilrj fuir, continua ferieinuariarus permannilet.Sedeccc quæ

fit eins conftantia. Abiedi funt » o. dies fimul, proptcrea qubd ij

temporibuscongruentibuSjindea Concilio Nicacno noniingula-tim ablati funt. At quæ funt iUa loca amp;nbsp;tempora, quibus hæc clifio neglcdacftf Oportet cerce omifsionem hanc decern vicibus non fuilïê obfcruatam, quandoquidem in i o. dies excreuit. Oportet cfiam cadem locain nouo Kalendario exa^fifstme nqtâri polie. Vc' rumficalculus ifte nouus (attendite vos Mathematici) addiftum annum retro cadem proportione retrahatur, quain futures annos continuandus traditur, monftranrur nequaquam lO. fed tantum' modo 9. dies, qui haftenus didendi fuiffent, videlicet, dies interca-lares annorû t joo. 1400. i joo. 1100.1coo.900.7co.000.500. rcU-

3ui enim centenarij, fcilicet 1200.8co. 400. bilfcxtiles manent. Vi- Correftio nona e# etis qubd plane nullus fuperfit locus pro exterminando die 1 o. Er- mittit le.dks.cum go oportet æquinodium illic nonin at. fed 20. Martij fujlTctCui tarnen eins funda-tamen amp;nbsp;experientia, amp;nbsp;veftrum toties repetitum teftimonium re- menta non nifi 9. clamat. EcccquxfitvefcriopcrispcrfcAio,qu'amelceanscius cum diesexhibeant. experientia óiobferuationibuscoAcordia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hme^umoamm

Siforfanhoc leue vidcatur, fubrjeiam aliudmaius abhirdum. enÏi*Ni«niDon in Quam procula ftatu priftini fcculi, quo Concilium Nicænum ce- j,. fçj ^ jo. Man» lebratumeft,nouum Kalendarium abfit, ex eoquoep eolligi poteft: tij.

qubd ipfumeo vfque rctradum,neclitcramDominicalem veram Nouacorreftiofa# monfirat, nee qui dies Dominici turn fuarint, indicate nouit, fed to- tit tempore Nicæ# to illo tempore per totos ducentos annos, falfum pro veto offert. niConcilijexdic Exemplum. Anno Chrifti J 26. Cyclus folaris erat 27. Ergo fecun- Lunx diem Sohx dum antiquum calculum, qui inde vfque ad nos nulla interueniente interruptione delatus eft, fuit litera Dominicalis B. amp;nbsp;propterea dies

(verbi gratia) 2.9.amp;c.IanuariJ, item dies j. 10. amp;c. April.crant dies Dominici amp;nbsp;dies j.io.amp;c.lanuatitem dies 4.11 .amp;c Apnlis, fuerunt dies Lunæ Ôte.Hoc idemdocet quidem calculus canonis 4. noui Ka-kndarij, negleffa tarnen corredione fua noua»

Cognofeitur autem cyclus folaris tam veteri, quam nouo Prweeptnmlnae-KalendanJ computo, fi fcilicet anno labenti, numerato a natali niendkyelnm f^ Chrifti addantur9. amp;nbsp;fumma colleda pcr28.diuidatur, quienim krem. numerus fuerit refiduus, is eft numerus cycli folaris eius anni. Vt ad numerum j 2 6. fi addantur 9. confiduntur J j ƒ. his per 2 8. diuifis, relinquuntur 2 7. numerus cycli folaris anni J26. Quodfi contingat vt niliil fit refiduum, turn 28. crit numerusillius anni.

Sed

12.

Modus inucnien« Sedqu« literaeDominicales fingulis numeris cycli folarisfecundum di Iitcram Domi- antiquum computum competant, docet fequens tabula, qua prims nicalcm «uiusquc cellui« licera debetur numero eius cycli ». fecund« litera debetur anni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;numero i. tertig numero J. amp;c. Scd fi bin« liter«funt coniunA«« annus is bilfextilis indicaturamp;c. Hine vicefîma lêptima cellula habet literam ß.

CrCLTS SOLARIS SET LITERARTM DowinicaliufnaKtiquM ^S. aanorum.

|__ iv„| ,-,—pr— i^iTif

Quod fi verb noui Kalendarij computus continuctur retro, feruata correAione pari modo, quo ab aurore idem computus pro-rogaturcumcorrcAioncin venturos annos: non ecdet anno } 26. litera Dominicalis B. fed litera, C. Noua cnim correAio propter omictendos dies intercalates in quibufdam annis centenarijs, inter-rumpit feriem cycli buius .Vietjfdem eius numeris eædem liter« Dominicales congruant. Quam ob caufam cyclo folari pr«ccdenti ad-iecit autor tabulam «quationis fequentem, qua fingulis annis cen-tenarijs præfiguntur lirerg numérales, corrclpondentes litcrisnu-mcralibus, quas exeiufdem fententia cyclo prgeedenti fupcrimpo-fuimus. N umerales autem illg literg funt «quationum indices,qui-bus notatur, quo in loco cycli illius port interruptionem fit denub faciendum initium. Vt cum haAenus vR^adcorreAionemanno « 582. faAam, numero cycli iblaris i. cefieritlitcraDominicalispri-m«cellui«:numéro 2. litera fecund«: 6c fie conlequenter, vndc etiam litera numcralis. V. prgfigitur primo, amp;nbsp;etiam » 582. anno, a nato Chrifto, qugin priore tabula fuperimponitur primg cellulg Î tarnen correAione faAa numcri cycli huius inchoandiveniuntab ca cellula, quæ literam numeralem I. fupra fcriptam habet, qualis etiam anno »gt;8j.poft ablatos 10. diesapponitur, igiturnumerus cycli folaris «.pofthachabetliteramDominicalem,non g f,vtante, iede b, amp;nbsp;fie etiamrcliqui, vfej ad annum 1700. quo denubmu-tandus

tandus eft cyclus ilk, propter omittendum diem intcrcalarcm, atlt;4 urn inicium'eius reponendum a it in ceUulam, quflitcras 11. fupeip rincumbentes habet iSic» bftaiirem gquarioms nsec autoris tabula, qugfequiturK av. t X

TABT LA AE^rAnONIS CrCH Jóiarüanftqat.

Vfustabulç eft hic. Dato quocunque anno fiuc antefiuepoft correffionem, inueftigetur initio per ca, quæ paulo ante prgeedunr, eius anni numerus cycli folaris ; deinde obkruentur litergnumérales cidemanno (fi inhac tabula habeatut) aut an no proximo minori (fidatus annusin tabula non fitjaftp^tgrindeafimilibuslitcris nu*, mcralibus in tabula cycli folaris prætjçdentc, inclußue initium faci-endo, numcrentur ccllulæ fequentes totidem, quot cycli folaris numerus dato anno congruens, vnitates habuerit, poftrema ergo illa ccUula habebit eius anni litcram DominicalcmjVt ï Anno 1580. numerus cycli folaris cft 21. Annus proxime minor nullus hac tabula eft,quam i.'aChrifto nato, cui adiacet litera numeralisV.qugindex eft literae Dominicalis, Quarea V. qug litera in priore tabula in principio cft, initio fado, numeratio ad 21. incidit in eellulam, cuius li ter æ c b. eius anni Dominicales funt. Sic Anno 1587. cyclus folaris eft i8,Sed annus 1 582. poftcorredionem habetindicemlitcram I. Ab ea cellula ergo, qug I. habet, per fequentes omnes nu-merando, inuenieeur D. litera dominicalis, anni 1587.

Hoc

Hoc cum fît! quid prohibée »quin ad annos præteritos hsecea-dem «quarionis ratio reducaturr Ea ergo crit ficut fequitur.

'TABKLÄ AE^rAnoNIS. CTCLI'So~ .. larisaKti^uittan^uameatamol/ntfit^^^' .

lam nunc ex eadcmhac tabula fi litera Dominicalis quaeratur ad annos ConcilqNicæni, patebit, id quod dixi antea. Vt, verbi gratia Anno J16. Numerus cycli folaris crat 17. fed annus proxime minor hac tabula inuenitur joo. Habens indicem æquatiOnis VI, Ergo a literis his numeralibus VI. fado initio in tabula cycli folaris, fi numerentur r^. ccllulæ, poftrema habebit litcram Dominicalcm C. Igitur fecundum huius nöui Kalendarrj rationes proprijfsimaj neceffeeft, vt ftatuatur litera C. fuiffe Dominicalis Anno ï 16. amp;nbsp;propi;erea dies j. 10. amp;c.Lanuarrj. nemdies 4. ii.óic. AprilisfuiC-lent Dominici dies. Sed fupra demonftratum eft, qubdhi ipfi dies non fucrint Dominiri, fed aies Lunæ. Hiç rurfus cernitis, vos /Aa-rfiematici, turpem Kâlertdari) veftrilapfumi'iS^ïbedamaudaciam, Dum enim promittit reftitutionem Nicæni feculi : interim non po-teft vos decertis dicbus feptimanae informare, fed ordinarios cot dies pudenda ‘temeritate tranibonit. Eft etiam canonca. eiufdenl Kalendarq afia talis sequarionum tabula, qux eodem modo retro redufta ^litcram Dominicalcm cius anni etiam ponit C. Ethæc differentia rotis ducentenis an nis durât, ham anno 400. æquano alia OUeftio. locum non habet, quia bilTcxtilis cius dies non adimirur. Qitbdft q’jis dicat: acquationes iftas iam demum in anno corredionisinci-Eicndas eifetin præieritis autem vtendum efte Kalendario antiquo, [uic,ficuc fupra reipondeO : Video fan'e hoejnam aequariohes iftae cum antiquis temporibus collatæjfalfifsimæ inucniunturgt;ucc vfurn vUum habent, fiquide nefeiunt quo die ihquinodium fuerit, dec irt-ueniunt vUoS vcros dies Dominicos, vride muho minus, ficut infra patebit,docercvos potcrunt,quibus diebusanriquirusinCoiv olio Nicaeno, vd port ulud ede^atum» vd edebranduns fuerit pa-

Ïcha. Verum non fpeftandum eft, quid ffat, fed quam beneÄaf« Ari non nouum Kalendarium ad Concilq Nicxnidecretumiura-turn eft, (Siadilludreformatumdicitur^ Annon ea proprer cum iUo exquifitifsim^ Cogruerc debebatC Quod fi ilia fub tempore Concilq eius ex Veteri computo numeranda funt,annon hoc ipfo modo vécus Kalendarium probatis, amp;nbsp;nouum hoc vcftrum improbaris ^ Quin potius iftarum aequarionum, ata adeb rotius correftionis principium non in anno 1582. fed in ipio ConcilioNicaenoconfi-ihr. Nam nihil aliud ipfum vellc poteft, ncc débet, ncc aliud fubin-nuunt veftrae querelg aduerfu» vetus Kalendarium,quamfiiftac aequationcs iam dim fuiiTent vfurpatæ, quod Ecclefia toto hoc 'tempore, amp;nbsp;ponb eriam in perpetuum habuillct,amp; habitura fit cor-redifsimum Kalendarium: fed poftquam vfque ad annum 1582» lt;uerint ncgledg^qubd hac reformarione quafi at cxilio reuocatae, in integrum reftituantur, eisep omne id, quod tempore intermedio decelferat, reddatur. Et hoc ipfum Autor fuo proprio exemplo confirmât. Namin tabulaæquationum cycli epadarum perpetui ipfe fimiliter sequarionem lunationum (ficut ex cap.2,cognofcerur) non ad fequenres tantum, fed etiam ad præteritos annos vique ad principium annorum Chrifti adhibct. Quart non immerito hie ^uotp fimili æquarione vrendum erir.

Placuit autem huic loco, ficut amp;fcquenribuscapiribus, ipfas tabulas æquationum, ex Kalendario nouo tranferiptas interfcrcrc, parrimVt rationes amp;nbsp;fundamenta Kalcndarr) cogriofcantur, parrim Vt inde canmdemimbeciUitas amp;abfurditas patefiat. Hçc autem in-tclligi non poreft, nifi fimul de ipfis rationibus quis fucrit edodus.

Quod cum fit, cur qujfo in orc femperhabetis. Concilium Ni-cçnum, Concilium Niegnume Cur contendiris,qu'odKalendarium adConcilij eius conftitutionem reformandum fuerir, amp;nbsp;iam veil fa opera reformatum fit f Cum ramen nec diem gquinodq vernij nep Vllam diemDominicam, aliamueinfeptimana cerram,ad tempus Concilij illius moftrare pofsitis, fed calculo veftro pro 2 lt;nbsp;.fuppona-tis 2o.diem Martij, amp;nbsp;pro die Dominica,die Lung,amp;c. Si quid fron-riseftvobis, an non pudebit vos veftri laboris in hoc Kak ndario tonficiendo fiifcepriP An non vos,qui confedum recepiftis, alijscp ad recipiendum veftris confilrjs aurores fuiftis, erubefeiris, quod in calculum eius non aliter inquirerc potucritis: aut fi potuiftis,qubd turn melius non examinaueriris, priufquam autoritäre Papg mon, cum velut fingulari artificio abfolutum prodamaretisp Pudeat,in-quam, vos veftræ vcl infeitig vcl temeritatis. Sed quis in poftemm confidet Kalcndarij hulus numeris^cum ipfi tam ridicule fallant rem-poraanuAdaP C a Non

Comftio noua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Non minus ridiculum eft, quod Kalendarij huius autoree,quo#

numcrat æquino- Mathematicos efle conucnit,motum feu antidparionem çquino-ai) veri anticipatio dij veri, non aliter , quam vt motum medium computant. Seid nem vclut mo# quid qugfo in Aftronomia abiurdius did poteft^Cum omnis Aftrp turn medimn, nomica fdentiain eo potifsimu confiftat, vt doceat,qu'am ingqua' les fint motus veri feu apparentes, amp;nbsp;quantum a medrjs différant. Quamobrem ctß media æquinodia hac tridui intra 400, annos omifsione po fient forfan multis feculis (non tarnen omnibus, ficut patetin meaDialexi cap.ti. Animaduerf. 1111. fecundidefedus Aftronomid) habere federn propemodum fixam in vna cerra die : Hoc tarnen negorio,non de gquinodio verno medio, quod incidit non in 21. fed in 2 ;. Martij, agitur. Hoc ergo cum aurores Kalcn-darij non perpendcrint, proftituunt fe egregie deridendos,qubd in ijs halucinantur, qug cuiuis ex aftronomigtyronibus notaeïfecon-itenit. Sicut autem verum gquinodium a medio poteft toto qua-triduo reccdere in antecedentia, quemadmodum fupradidumeft de anno 1 loc.eo enimanno verumpriusfuit medio 4.diebus,quan.-tumfe. 19, dies a 2 J.diftat,quod fieri folet, quoties vtrac^ profta-phgrefis, gquinodiorum amp;nbsp;anomalig Solis annug fnerit maxima Si addenda: Ita quando vtraqj futura eft maxima amp;fubtrahenda(lj Mundus tamcuu fubfifteret: quanquam nouum Kalendarium de nouifsimo aliquo die nihil nouit, alioqui non continuaret luos ca-nones ad40. mille annos poft Chriftum natum) ibitum idem vclt;-rum gquin odium fequetur poftmedium indem quatriduo, amp;nbsp;meidet iii 27. diemMarti). Vbi hic eft dies 21. Martij cquot; Laudibus ve-ftris, vos Mathematici, videmini Kalendarium veftrum nimis alté fupra aftra eleualfe, adeb vt gquinodium eius vertigine correptum, hinc inde nutando, tandem ex fedili fuo, quod firmum fixiftis ei in 21.Martij, delapfum fit, amp;nbsp;in illos ahos dies deciderit. Succurritc ergo dientivefiro, nenimi^urn errando vos omnino dcludatamp;pu-deradat, ficut iamftatimfequirur. , ,

Addo enim amp;nbsp;hoc, quod vos confiderare velim. Hoc noftro quidem feculo, dum apoggum folis adhuc circa folftitium gftiuum moratur,fit, vtproftaphgrefis annug anomalig, qugdebeturmotui eius die gquinodij yerni, fit non tantum addenda,fed etiam prope maxima : Idcirco ipfuqi gquinodium vernum verum propter pro-ftaphgrefin gqui noAiorum alfas addenejana alia s fubtraliendam,nu-tat a dic.ï •. recipro^ead, ‘;p. amp;nbsp;ad 2 j 1 Martij. ” Vcruni propter apo-ggi defienfumverlos Iibranidït,y1c addenda hge profraphgrefis pau-iatimattenuetur, donee tandetp omnino annihiletur.

At vbi apoggmn Solis fuperaucric Librae priores partes ; eadem. profta-

proftaphaerefi«, quaf atquinoAq verni diei eedit, aupebinnr denub, led fub timlo fubtraftionis, amp;c. Hinc necedarib fiibfequctur, vt re-eiprocaaequinoAialisdici nurarion5ampliusdep?deata ii.Mart. fedtranfeatindiem 2 2.2?. 24« vfquein if. eîufdem, 'a finguliseo-rym fimiliter biduo ante, amp;nbsp;biduo pbft nutando.. Itaque Rtturum crit (Joquor denub ex fenrenria noui Kalendarij, quod nullum diem nouifsimum habet) vt çquinodiü vernum verum diem 21. MaVtrj tandem penitus deferat, adeb Vt etiâ nulla nutatione cum amplius attingere pofsit. Piet autem hoc circa annum Chrifti 4700. Qiian- Afqumoflium quamenim hoc idem acquinoAiurhintereamaioremhuius tempo- quot;nbsp;*'0” tempon# ris partem conficict extra diem 21, Martn, vaeando per 20.22.2;. P‘t‘t veria uur «4. S 2 j. interdum tarnen reciprocabirur rurlus etiam m 21. ciul- ^f^y^ ^j 4700. dem. Verum vbi ad annum 4700. peruentum fueric, reditus eins ad annum jg ab 21.Manij,nullusvnquamampliusexpeAanduserit,donec 15 000, coper 10000.an* anni poftChriftumfuerintcompleti.Confiderateiterum, vosMa- nos non amplius thematici, quam PERPETV A amp;nbsp;FIXA fitfedesxquinoArj in ai. Mattijredi-Veftri in 21. Martij. Viderishic , quodipfum per decern mille an- bit. nos, amp;nbsp;vitra, non inuenietur in 21. fed vel in 22.2;. 24. 25. 26. vel etiam 27. die Martij. Et hoc quidem futurum eft, adhuc co tempo-re, quo Kalendarium hoc nouum perfcAifsimam certitudinem fibi pollicetur. Nam calculumhunc ego nondum tam proeul extendi, quin Kalendarij autor fuum calculum ad annos multb remonores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

produxerir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Sic ergo, vos Kalendarij noui defenfores , cernitis , quamc3t-quifitum habearis Kalendarium, tale nimirum, quod velut præfra-Aus amp;indomitus cquus, nee procedere, nee retrocedere vult, imb quod in primo veftibulo falfum deprehenditur , dum ad primam niam ftationem, tanquam locum nariuum, redire nee vult, nee po-tcft,inquocriampro2i.die,omnesreliquia 19. vfquead 27. vo-bis infimul obtruduntur , iteminquoçquinoAium vernum ver rum, vr plurimiim in alijs illis diebus, rarius aurem, imb fi intégras feuolutiontsdiAarum anomaliarum fpeAetis, rariisimein 21. dié Verfatin’. Qiiid autem hge in Pafchali fefto tui bent, patebit ex fe-quentibus. Qiiare non amplius dubium vobis elfepoteft , quin iciatis, vos non tantum miferé dfe deceptos , fed etiam ne foli lïtis miferi. Vós Veftris confilijs amp;nbsp;approbationibus alios quoque, ad recipiendum hoe vitiofuin Kalendarium deccpific. Sedquid interim confeienria Veftra;’ Refpondete fi potefiis. ' '

C 5 Capat

fi,

' Caput fecundum.

^N T^FMER! EPACTARTAf 1N R A-k/Jiiario Kouo indicent veros dies Noitiluniorum : £f ^uod pr£ci/gt;Kè promittunt, 4ff démontrent verum ferminum Pa/cha-

■ _ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘’km,

Xar«ui num era», nbsp;nbsp;A Vreï numcri vfuserar, vt primo qiridem Nouilunia, deinde autem, amp;quidem principalitcr, terminum Pafchalcmde-monftrarcr. Scdquialunationcsab co itidem antidparunr: hicvfuseiusinnouoKalendariofi.'blatuscft , amp;eiuslocofubftitU' Epaft*. tuseftin hunc vfum Epadarum cyclus. Aurco tarnen numero aliudmunuseftdatum, nimirumvtipfefitEpadarumindex, Sed certæ ne fint Epadæ amp;nbsp;infallibiles Nouiluniorum amp;nbsp;termini Pa-Ipaftamm prior fchalis notæ , docent icouenria. Epadacautem funt numcri a ïo. yfus inaniseft, numcrati retro vique aa vnitatem, diftributi per rotum Kalcnda-ip * enim no pof. rium Gregorianum, amp;nbsp;fingulis diebus afcripri, amp;c. Veriim hi nu-luniorum dicj nbsp;nbsp;““^’ 9'^'^^“ pnorem eorum vlum , quo hunt Nouuuniorum ter-moaftiarc. mini,languiaifsimi deprehenduntur , nam cum veris Nouilunijs rariisime congruunt. Exempts hoc fiet manifeftius.

Anno 1584, Aurcus numerus eft 8. vndc Epada illius anni in canonc Epadarum offertur x vüf. Vbicunque ergo in Ka-lendaiio fcribitur Epada xvii|. ea die Lunam oportebat eiTc nouam. Sed quantum diflcntiantaxcelo , tabclla fcquensdocet, qua notantur in prima columna dies , quibuslunanouacflêdebc-bat fecundum noui Kalendartj rationes. Secunda columna funt dies amp;nbsp;horx veri Nouilunij fecundum calculum Aftronomicum. Et nc quiserrore deprehenib forfan ad motus feu Nouilunia media con-fugiat, quafi tabular Epadarum ad motus medios tantum, non ad Veros computatæ fint, quia hoc fitimpolsibile, illud aurem abique dubio plcnifsimc præfriium : ideb tertia columna dies amp;nbsp;menles niediorum Nouiluniorum etiam indicantur. Quarta verb columna menfium nomina habet. Quæ omnia computantur pro rocridiano vrbis Romæ, ad quem haud dubio Kalendartj Autor potifsimum refpextt.

' Noui-

♦ Sic Anno » ƒ8 ƒ. aureus numerus 9, offert Epadam x x i x, hinc dies Nouiluniorum monftranrur i}, qui fequenti tabula fcripti (untcolumna prima , fed vcra amp;nbsp;media, prout calculus Aftrono. micus elicit, in fecunda amp;nbsp;terria columna e region« habentur»

zó.

Item, Anno t y86. Aurcus numerus lO, habet Epadam Xi quare dies nouiluniorum funt, vt fequitur.

Pauculis hts exemplis fan’s patet, qubd Epaftarum numeri vehementer fint fallaces , quandoquidem raro cum calcule tam me-diorum quam verorum motuum cöcordant ^ fed ab cis fæpius vno die, aliquando biduö diftant. Quoniam ergo Nouiluniorum dies per has Épadas falfi indicantur, quomodo quçfo fieri poterir, vt ex principio falfo, verus dies plenilunrj, vel vera ætas Lunæ compu-tetur^ Et huius quidem falfitatis Autorcm ipfum non pudet. Cano-neeniinï. § Exempluna Anno corredionis : citar ex Kalcndario fifO quidam exempla , de quibus baud dubio certus elfe potuif, quoa ad calculum Aftronomicum examinata, falfitatem fui calculi proditurafint. Cumannocorredionis 1582.aureus numerus fit 6,-06 indeEpada XXVI.fi6t,inquit,Nouiluniumdie 27. Odobris, amp;nbsp;26. Nouembris, amp;nbsp;2 ƒ. Dccembris. Verum ex his tribus Noui-. luniorum diebus, calculus Aftronomicus in motibus veris duos priores , amp;nbsp;in motibus medrjs omnes improbat, docens, cos' vno die tardius iufto notari. Ethocaccidit ( quodprærereundumnon puto) in ijs diebus, a quibus fadum eft primum aufpicium nume-rorum noui Kalendart). Qui cum fuerint falfi , quis iam de reliquis maioremcerritudinemaudebit fibi promittere'■’ Hic, vosNathe^ maticiKalendarij huius Patres vel Patroni, accumte denub, amp;nbsp;fer-te fup-

*tc Rfppetias huk languido veftro clknri. Sedcn, autoripkmet, canonc2. §. Qiiodfiquando:mcdicinamadhibet, fiioscphosvi- Calaaexcüfitïo tiofos numéros excufat, nee quidem negat, EpaAas aliquandofc- nouiKakndanj rius monftrarc diem Nouilunrj : rationem adiungit, quiaimpofsi- autorij, ’bikGr , vtaliquiscyclus perfedifsime cum cakulo Aftronomico correfpondeat: Attamen,inquit , inhacEpadarumdikribudohe podorem rationem habitam fuifk pknilunij Pafchalis. Verum an hgcnoneftcaluaexcufadoc’ Si impokibik eft perfedum c y cl urn condere, ipfo aurore, velir nolit,refte, cur impokibik opus molk tuseftC Quid opus fuir ram folicitasgquadones per Epadas xxv.

amp; 2 ƒ. (diuerfisnumerorû literisferiptas} tories in Kakndario inter-fer ere', cum non tantum Epadæ x x v. amp;nbsp;2 y. vel x | x. amp;nbsp;19. fcd etiamomnescæterævtplurimumfalfæ deprehendantur f Curad impokibik amp;nbsp;falfum opus Pontifex rotum orbem Chriftianum afdingir f Et quidem his verbis autor fatis ingenue confitetur, qubd eyelos cum Aftronomico calculo ad vnguem congruentes non effinxerit, amp;nbsp;per confèquens, qu'od Kalendarium nequaqiram perfede reformaucrir. Ar contra. Papa Gregorius X111. vr lupra didum , longe aliter commendar hoc fuum Gregorian um Kalendarium perpetuum, dicens , qubdineo OMNI A conkandra-rione fic rekitutafint, nc vllivnquam mutaiioni fiant obnoxia, Hos inter fe difcordes ego conciliate nequeo , conciliën rur ab alio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Qyoniam crgonouiluniafalfbshabentinEpadis indices,an Epaftarumvfusin non fadusfuifTet, autoritj! earum confultius, fieasin Kakndario nouilunijs fignifi» omninb prgterrjfiet,quamqubd in re falfa amp;nbsp;friuolainanemglo- tandiseft otiofut. riolam quxfiuit C praefertim cum pakim plurima habeantur diana, quibus amp;nbsp;Nouiluniorum amp;nbsp;pkniluniorum, atque quadrarura-rum dies amp;nbsp;horæ aptikimcconfignentur. Qu'od fi ad pknilunium Pafchale podkimum refpexit, certe finepericulo nullaEpadarum alibi fieri poruilTet mendo, fcd fufFecifTet nuda tabula, quæ inferibi-tur: Tabula Pafchalis antiqua reformata.

Pra-tcrea noua Autoris Grammatica, ficutfupra noua Arith-merica , clucet ; Voculacnim A L I Q_V A N D O (fimod'o verbafuntaccipienda fecundum materias fubiedas) nequaquam æquipollet voculæ INTERDV M, fed voculæ VT P L V-R I M V M. Nam nouilunia per cpadas monkrantur non modb I N T E R D V M , fed VT P L V R I M V M falfa Î ficut in numeris illius triennrj, amp;nbsp;omnibus alijs annis cernere licet,

D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed

ai.

Sèd age,libcatpcUntidarevcni'am, quoniamhabemuscon-fitentem reum, libeac aurori reddert amp;nbsp;redonare fuas epadas gt;nbsp;qua-tenus funt fallaces nouiluniorum indices : quandoquidem profite-turhunc errorem optimo aliobeneficio compenfari. Nam dum tnaiorhabcrerur, vtipfe refert , ratio plenilunrj Pafchalis: épatas iftas maturo confilio fic effe a fe difpofitas , amp;nbsp;diligenter datam elle operam, vtpotius nouilunia ferius aliquandoperepaftasdemon-ftrentur, quarn vt aliquando fedes fuas anreuertant ( h. c. ftudiose fadum elle malum gt;nbsp;feu commilTuni elfe delidum in veritatem Aftronomicam, vt inde eueniret bonum) ne cum Quartadecima-nis liæreticis Sacrofandum Pafcha in xiii). Luna , vel ante, cclc-bretur, amp;c. Quibus verbis fubindicat, qubd hac diligenti diftribu-tionetermino Pafchali tanta prçcifione prouifum fit, quanta cer-tior exoprari non pofsit, Epadas enim quotannis infallibiliter rc-difsime eum demonftraturas elle. Aureos fane montesautor hic pollicetur; attamen fireipfapræftarentur,quæ promittuntur, for-Îàn multæ aliæ vitiofi huius Kalendarij maculae abluerentur. Sed ne magnificis his verbis dus decipiamur , confiderabimus rem ipfam in fundamentis, atque in exemplis.

Ipaftaram 5n nez Quid certitudinis ergo habeant epadæ ifig in monftrando no Kaiendario ah termino Pafchali, doc« tabulafequens , qua in fpecie epadarum tervfuseft valde difionantiaaveritate examinât ur per an nos ducentos, nonpro-vitiofuj. Ipfæ cul difsitos, fed fundationi, feu promulgationi Kalendarrj propin-enim vt plurimum quos , videlicet ah anno i joo.inclufiue, vfque ad annum 1700* p r k'i *'^”‘’quot;“’quot; exclufiue , qui partim proximç præcedunt, partimproximeIc-i 'ftVdun'° '^'' ^““quot;^“*’ Kalendarij noui inaugurationem. Polie autem annos ’ tam præteritos , qu'am futuros examini huic adhiberi , demon-ftratum eft fupra. Eodem modo , quid certitudinis fit tribuen-dum epadis, intelligi datur ex informationc, quç poftea fequetur, qua Epadæ generaliter fairem examinantur in annis longiùs re-motis,

T A B V L AE aût huius columna prima habet aurcos numéros fcriptos. In fecunda columna notantur Epadarum iiumeri,prO' utinnouo K.alendario canone r.fingulis aureis numeris annorum numeratorum ab anno rjoo. incluliue , vlque ad annum 17C0, exclufiue , attribuunrur. Terria columna déterminât terminum Pafchalem hoe eft , diem plenilunrj proxime fequentis æquino-dium vernum verum, ficut is dies tam in noua, quam in veteri ta-bulaPafchalireformata exprimitur. Vt Aureus numerus t. habet Epadam

Epadam f. ergo terminus Pafchalis cft dies t î. Aprilis. Nam in ta-» 5p jj;jjg mmea bula noua drifsimum Pafcha cpadæi. eft die i?. Apr. quarc ter- j„tiiini Pafchali« minus eius cft die 12. proxime praecedente : ficut etiam cadem cpa- j^ ^^^j, ,0^^ ,^ Aa f.in tabula antiqua e regione did 12. Aprilis cemitur. Rili- j^no 1500. ad qu»autcmcolumnæfequentcs,énumérantannos, quibusepaftæ 1700, a calcule Aftronomico aberrant. Et ne aJiquod refugium relin-quaturKalendarrj nouipatronis , idebdiferepantiaiUa t'aminme-difs, quam in vois motibus examinatur. lu quarta ergo columna . notantur anni, quibus ram mediae, quam veræ oppofiriones Solis amp;nbsp;LunæPafchalesin alios diesincidunt, quam Kalendarq Epadae illis afsignant. Sed in qmnta columna reponuntur anni , quibus nbsp;nbsp;nbsp;—*

Vera quidem plenilunia termino Pafchali Kalendan] noui con-gruunt, at media diferepant. Etinfextafuntanni, quibus epadæ medijs quidem plenilunijs fetisfadunt, fed a veris defidunt. Po-fterioribustarnen duabus columnisadijciuntur 4. anni, fc. «511,

*/^7‘ ’ƒ72«,»579. quorumitidcmamp;media amp;nbsp;veraplenilunia EpaAis Kalendarij non fubrjciuntur, ' alterum tarnen longius ab eis recedit.

SE^rjTFR TABULA, ^^A N 0 T A ^. tura»Ki, quibffsinfra annum lyao. c^ri/oo. fermia nm PaJeha/ü noui Kakndar^,à fermino Pa-fehaii vera, ex tahulis A^ronomi-, df numerate,aber- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

24‘

. His exetnpUs fatis aperte demonftràtirr, quam fallaccs fint épac^g Epsfix nou!Kalé# in termino pafchali demonfirando, nam in his too, annis, ab anno Harij in aoo.annis, 1500. ad annum 1700, numeratur terminus pafchalis in pluribus initiationi eins pro quam «oo. annis falsb notatus, deficiens fcilicet a vero, vel exce- *'quot;quot;'’ vitra centics dens eundcm Vtplurimum Vno die, aliquando biduo,quin etiam in f*’^“® terminû pa

D 3 ferdum,''^*’’*““^*'’'*’'“'’

2 à.

terdum, vt mox fequetur, toto menfe. Ecee egregium Veftmm Kalendarium, quam ferucat in principio fuæ iniriarionis, præftan-do quod poUicetur. Nam his exemplis non inquiriturin annos ah'-quos proculremotosj fed in proximos tantum, antécédentes amp;nbsp;fc-qucntes inaugurationem eius. Et fi ex his ipfis quidam videantur Vobis paufo remotiorestage refpicite in an os eos, quibus hunc foetü cnixi eftis, amp;nbsp;in lucem produxiftis, ad annum 15 7 6. 1578. 1J79» 1580.1581.1582. tj8j. Quam turpiter voimetipfos deridendos proftituitistotimundo, qubd etiam in his annis valdc enormiter erraftis. Nunc ergo, cum principiumpro dimidiofaftihabeatur, cum fpina etiam dum paruula efr bona vidcatur : cuilibet licebit iu-dicare, quæ fit futura perfedio eius reliqua omni reliquo tempore in perpetuum,amp;c.

Vcrum his enumeraris annis, quorum terminus pafchalis false defignatur in Kalcndarionouo,addendi etiam funt pigriejanni, quorum his 200. annis aureus numerus eft 14. Nam in plæriscp, præfertim Anno 1571.1590.1609,1028.1547.1606.1685. hoc ple-nilunium non eft primum poft sequinodium, fed ftcundü,ficut no-uus calculus ex rccentifsimisobferuationibus produdus docet. Sed ctfidiligens opera per nouas obfcruationes examinata,hucrequi-ratur,qu;afacilimus lapfus toto menfe errare facit, Papam tarnen, amp;nbsp;Papales iftos Mathematicos in nouis obferuationibus non fuidê occupatos res ipfa docet. Dchac enim re vald'e magnum difcrimen exoritur, caufam errori multipliccmfuppeditante canone aequario-nisepadarum. Nam in anticipatione lunarionum amp;nbsp;gquinodio-rum jnæquali fçpc fit, vt pleniluniaquæ motibus luis medijs vicina funt aequinodio verno, ponantur ipió priora vel pofteriora, per multos annos citius auttardius, quam vllus calculus Aftronomi-cuspoftulat. Hinc in nouo Kalendariomulta pleniluniafiunt termini pafchales, quæ nihil minusquamprimi menfis plenilunia funt, fed vel vltimo præcedentis an ni, vel fecundo Icquentis anni menfi debentur. Eft autem anni Ecclefiaftici, ficut amp;nbsp;ludaici (quemad-moduminDialeximeacap. 2. explicatur) principium'a nouilunio, quod eft sequinodio verno proximum, fiue in præcedenres,fîucfc-quentes dies numerctur.Vnde primus eius menfis is habetur, cuius plenilunium eft immediate proximum poft illud gquinodium, atc^ noc plenilunium eft terminus pafchalis, quia primi menfis eft. Sed quidKalendariumnouumCintra annum 1500.amp; i7oo.quotics aureus numerus eft 14. ibi eo anno numeratur cpada xxiiij. amp;nbsp;terminus pafchalis, dies 18. Aprilis, Sed mox ab anno 1700. vfque ad «900. annis ijfdem, quorum aureus numerus eft 14, cedit epada xxui»

^7-

xxiif. 8C terminus pafchalis 11. Marrrj. Caufa huius faltus a 18, A-prilis ad i i. Marti), cft anricipatio xquinoAiorum velocior anrid-pationelunationum. In illis auremannisaccidit, vroppofitioali-3ualuminanum fit ipfi æquinodio valde vicina, ca tarnen aliquan-iu æquinoAio prior cft, fed certo elapfo tempore fuperatur ab «quinodio. Ibicrg'o nouo Kalendario adhucftatuiturlunalbliop-poni an tea, quam ipfe vei nale pundum confequitur, amp;nbsp;hoe vfque ad annum 1700. Sed elapfo eoanno,ftatuiturfol non pofterius am-plius, fed prius ad vernalc pundum peruenire, quam Lunam oppo-fitamvidear. Plenüunia itaqueillaannorumcudorum, Hintante annum 1 700. æquinodio priora (fie volentc Kalendario nouo) fedpofteafunt pofteriora,ideotj ipfa non ante, fed poft annum 1700. habendafunt pro termino pafchali. At Alphonfinac tabula» illapleniluniafaciuntgquinodiopofterioraiam inde ab anno 1 jj). Prutenicae verb detinent ca ipfa ante æquinodium, vfque ad annum 2084. Ergo quos Kalendarium nouum facit terminos pafcha-ks in omnibus illis annis ab anno i ƒ B. vfque ad 1700. ij fecundum calculum Alphonfinum, quantum ad lunarioncs médias, funtplc-niluniafccundi menfis. Ét contra omnium eorum annorum, ab anno 1700. vfque ad 2 o 8 4. illi noui Kalendarij termini pafchales Hint fecundum calculum Prutenicum gt;nbsp;plenilunia vltimi menfis. Nouus autem calculus hanc fuperationem diutius quidem differt quam Alphonfinx tabulae, at non tam diu, quantum nouum Kalendarium. V nde multatalia plenilunia, quæ fecundo menfi reuera debentur, afcribuntur in nouo Kalendario primo menfi, amp;idcirco accipiuntur pro termino pafchali. Similis differentia continget ante amp;nbsp;poft annum 2200. in annis, quorum aureus numerus cft6, Nam ab anno 1900. vfque ad annum 2 200. epada aurei numeri 6. cft xxiiri.amp; terminus Pafchalis «8. Aprilis,fea poft annum 2200, cidem aureo numero competit epada xxirj. amp;nbsp;terminus pafchalis ïi. Martij. Sed amp;nbsp;huic mutationi calculus Aftronomicus vehementer répugnât. Quare illic etiarn mulca plenilunia vltimi aut fecundi menfis faiso accipiuntur pro pnmi menfis pafchali plcni-lunio. Talis permutatio lallax, incidit etiam (fi hunc epadarum canonem retrahamus in annos tranfados) in annos praccedentes amp;nbsp;fequentes annum » 500. quorum icil.aureus numerus eft. J. Nam noui calculi ratio ponit in annis, quorum aureus numerus eftj. prxcedentibus annum 1500.lunam prius cffici plcnam, quam Sol pundum xquinodiale confequitur, fèd poft annum 1500. nouus calculus facit hoe plcnUuniuJU sequinodio pofterius, Cum tarnen

Heunr

fecundum Alphonfinas amp;nbsp;Prutenicas tabulas pcrmutatlo inddat in annum 1161. Itacp nouum Kalendarium in annis quorum aureus numerus cft J. reijcitpafchalcm terminum per totos 340. annos in fecundum menfem.

Ar multb cralsiora äbfifrda fequentur annis fcquentibus» Por-rb dum examinandus mihi eft Calculus ifte noui Kakndarq, oportet me interca ei accommodare, amp;nbsp;ex fenrentia dus loqiri, tanquam ncc ego finemMundi præ foribus efle crederem, fed eumadhuc in multos millcnos, puta ad minimum ad 40000. anno8,quoufq!fcili-cer, fiumcri huiusKalendarrj progrcdiuntur,dilatuin iri: quanquam non opus fit vt canceUis tam laxis circunder, liquidem in annis pro-pinquioribus ranta copia abfurditatum ofFenaitur, vt ad40.mille annos, quoufque auror fummam perfedionem fibi perfuadet, ex-currere non necelTe fit. Igitur ab anno 2200. vfq; ad annum 2400. inannis,quofum aureus numerus eft iz. crit epadaxxürj. amp;nbsp;terminus pafchalis i8.Apr.Scd ab anno 2}oo,vfq!ad 24oo.idc aureus numerus 17.exhiber fuis annis cpadamxxiijjamp;rerminüpafchalcm 21. Martij. RurfuS ab anno 2 400. vlquc adannum 2 500. idem is aureus numerus 1^. iterum habet epadam xxiir).amp;terminumpafchalem iS.Aprilis. Sed qua obfecro fronte commendatur Kalendarium nouum, nomine maximæ perfedionis, quafi verb nemo abfurdiP fimam hanc abfurdiratem animaduerfurus effet Senfus enim huius calculicft is, cumin annis, quorum aureusnumeruseft 17.rurfus inueniatur acquinodio vicina luminarium quidam oppofirio, cam ramen vfque ad annum 2500. praccclluram effe ingreffum folisin principium Arictis, fed Anno tjoo.futurum,vtfolincipiatprius confeendere in æquinodiale pundum, quamLunaSoli oppona-tur. Qiiarehæoppofitioncsillorumannorum ante 2joo.nonpo-terunt eire,poftea aute non poterunt non effe termini pafchalcs. Sed quod iequitur, inde poft ännu 24oo.vftç ad 2 yoo. terminu pafchalc denubrerjeiendumin 18. Ap'ril.nihil aliudcft,quamquodæquii1o-dium fit iterum rerrahendtim poftpleniluniumin perada loca. Sed vnde hæc æquinodij rétrogradation Qitomodo pofsibile cft, vt acquinodium, cuius anticipatio fèmper eft velocior anticipatione lunationum,faciat plenilunium, quod terminuspafchaliselTceoe-pir, mox iterum hoc officio pnucturC Hæc reseftprofedb longe abfurdifsima, vrpote prorfusinaudita, amp;nbsp;tori Aftronomicæcer^-tudiniamp; veritari ediametro contraria,amp;idcirco ipfaperfefoladi-gnifsima, cuius gratia omnis Kalcndario huic nouo exiftimatio de-rogarerur. Quid vobis, vos Mathematici, Kalendarij huius Auto-res amp;nbsp;patroni, iam videtur n Refpondete. Et ifta quidem tantum-modo

modo de motibits medics di ft a amp;accipienda funt. Quodfiveros motus confidcrare vclimus, proh quanta turba his diftis accéder ex eorum pleniluniorum numéro, quorum morus medrj alioqui non improbarenrur i Animaduertin's nc vos Kalendarificcs,amp; noui Ka-lendarij defenfores, clientis veftri infirmitarem, amp;nbsp;animi eriam im-pocentiam:' Accumte ergo, fertc fuppetias, ne ipfe fuarum projaria-rurn inanuum iniuriam lentiens, fuo proprio gladio iugulatus, om- * nino pereat,

Scd aliud quoque morbi fymptoma vobis curandum crit. Alius cafas.quo Demonftarum eft fupra, quod acqumoftium vernum verum poP Ep^A® f®pe v'ti-fit a 21. Martij,vfep ad 27. recedere. Futurum ergb eft, vt omnepie- æ* *æP^ primi mc-nilunium, quod inter 2 1. amp;verum diem veri acquinoftrj, poft 2 j. i«phngt;lun*un’w* fcquentis incidit/a Kalcndario nouo pro termino pafchali habeatur.

Verum tails oppofitio turn non eft primi menfisannifequentis, led ^^ vltimi preccdentis anni. Hoc autem perquam fame fieri pofle, ex co colligi poteft, quod ab hoc noftro fcculo, vt fupra diftum eft, vfque ad annum 4700. çquinoftium verum multb diuriusmorabi-tur extra 21. Martij, in 22,23, 24. amp;nbsp;25. ciufdem, quam in 21, illo, amp;qubd poft annum 4700, per 10. mille annos ad 2 1, hunc diem nulla reciprocatione poterit redire, Contrarium cfto iudicium, quandohoeçquinoAiumad 19, diem digreditur, turn cnimmulta fecundi menfis plenilunia afcribuntur primo menfi, Qiig fi omnia, hoc loco recenfita,colligerentur,an non cxiftimabitis,qubd \dx tot pafchales termines veftri Kalendarrj habituri firis in primo menfe, quotvel in vltimo vel in fecundoc’ Hoc autem examen generale tantum eft,quid, fi fpeciatim difcuteretut,futurum opi namini ^ Di-cetis ne porrb etiam cum Pontifice veftro, Kalendarium hoc fore perpetuum, amp;nbsp;ad omnem anni magnitudinemfamcongruum, ne vlli mutationi vnquam fiat obnoxium C

Haftenus epaftas partim ad annos correftioniinchoatæ vici- Examen epadalt; nos, partim ad alios futures deduximus, Liceat autem cas in prçte- rum ad tempus Ni ritis quibufdam etiam paulum cxaminare ; Et omifsis alrjs, reipicia- ‘æ® Concilij, mus ad Concilij Niegni annos, quandoquidem Kalendarium hoc ab co tempore luuin primum exordium fumere fupra demonftra-tumeft. Quod fi fiat: animaduertemus, quamridiculae amp;ineptg abfurditates huic Kalcndario nouo inlpcrfg fint, vt mirum fit, qua fronte amp;nbsp;audacia primus Kalendarrj autor aufus fuel it has fuas nu-gas non alrjs tantum, fed etiam fuis afledis obtruderc.

Scd vt res ipia melius inteUigatur, fontes tabulg çquationis cy- Ratio quare tabu# cli epaftarum apcriendi funt, amp;nbsp;compofitio cius monftranda, læquædâ.ac qui-E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam

quam amor, infirmitatis cius hauddubic confcius, oecultauit, amp;ïn alium quendamlibrum 'aliquando (ad Kalendasgræcas)publican-dumdiftulir.Qiioniamautcm maxima amp;nbsp;præcipuapars nouxRe-formationis in hac re fita efc: ideo placet in hunc locum reponere omnia, quæ de epadis iftis ex Kalendarionoiiofcitudignafunt, partim propter pleniorem intelligentiam eoriim, quæ dida, Si quæ • diccndafunt, partim propter eos, qui Kalendarium hoc Gregoria-num cum fuis Canonibus non viderunt.

Epadç igitur per aureum numcrum indicantur.Sed aureus nu-Praeceptuminqui» rnerus nihil aliud eft, quam cyclus decemnouennalis. Qiiorusve-rendi aureum nu# roquüibetdatus annus fit inhoccyclo,velquisex 19. numerisau-' merum ad quemlt; rei numeri cuicp anno debeatur, cognofcitur tam ex veteri quam libstannumdatü, nOuo computo, hoc modo. Addatur 1. ad annum datum laben-tem, amp;nbsp;tota fummadiuidatur per 19. numerus ergo fi quis reliuqui-tur, eft is, qui anno dato congruit, fed fi nullus numerus fit refidu-usjtumannidati aureus numerus eft i9.fiue,isannuseftpoftremus in cyclo dccemnouennali. Vt : pro inueniendo aureo numero anni 1580,addatur t. ad 1586. amp;nbsp;fient 1587. hoc numero per 19, diuifo, in refiduo erunt 1 o. aureus Icilicec numerus anni 1580.

Ratio Epadarum. ^‘^ ' 9* numeris cycli decemnouennalis correfpondent in no-UO Kalendario, pcrpetuo • 9. aliquæ epadg, defumendæ ex epadis 3 o.attamen non femper eædem, fedalio tempore hæ, alio alig. Va-riationishuius caufæ dug funr,prior eft anticipatio lunationum,qua ipfg fingulis ; 00. annis fere vno die anticipant, altera eft elifio trium dierumin fingulis 400. annis proprer gquinodiorum anticipatio-nem. Has ob caufas epadarum fcries aureis nurneris attribuenda-rum, eodem modo, ficut fupra de literis dominicalibus, congruen-libus nurneris cycli folaris, interrumpuntur. Vt autem fciri pofsit, qug « 9. cpadg ex iUis 3 o. i n riouo Kalendario quouis tempore com-petantaurei numeri 19« nurneris: autor carum cas in tabula cycli epadarum perpétua fequenti, certo ordine diftribuit, fecundum qucmfingulæ 19. epadgnumerandæfint. Vt,fi fit faciendumint-tium in prima cellula, turn cpada ibi inclufa cedit aureo numero 1. fecundæ ceUulæ cpada numero aureo 2. tertiæ,;. amp;nbsp;fie confe-quentcr vfep ad « 9. cellulam,reliquæ verb alijs eellulisinclufæ ncgli-guntur. Sed fi initium fiat in fecunda cellula, turn eius cpada primo aureo numero, Icquens fecundo, denuo fequens tertio, amp;nbsp;fic confe-quenter eadem ratione leruata, attribuitur*

t

TABr-

TASrLA CYCLI EPACTARPM per^et»a.

j|c xj xxq iq xiiq xxv. ij v| xvq xxviq||x xx

q xlij xxiiq v xv| xxvq viq| xjx

Hac tabula illudquoqucmonendum, quodautor dus proepa-da jo. ponk sfc aftctifcum. Deinde in cdlulaab initio lexra,fcribi-turepada xxv. amp;nbsp;i ƒ. diuerfis charaderibus, de hac epada autor diligenter monet, qubdß aliquis aureus numerus ab i.vftjad « i. indußue, incident in eellulam earn, fumenda fit epada xxv. led fi eodem venerit aureus aliquis numerus a 12. vfq;ad « 9. quod ei at-tribuenda fit epada 25. Sed quia omnes epadae non præftant quod promittunt, fient fupra demonftratum eft, non eße opus exiftimo, vt in huius diuerfitatis caufas laboriose inquiram, poteft enim hæc res fine omni periculo differri, donee aiiquando autor ipfemet in libre fuo aliquando edendo, rationes reddiderit. '

Vt autem fciatur, vbi quouis tempore fit numerationis initium faciendum : ideb autor epadis fingulisaliquas lireras fuperimpofuit, qux, ficut in tabula cycli ibiaris, funt æquationum, vel principq indices.vt epada 1. habet literam a. epada ij. habet b. epada iq. c.amp; fic reliquae. Huius gratia autor tabulam æquationis fubiccit, in qua fimiles liter« fingulis annis centenarijs præfiguntur, vt indicent, qu3C epadae inferuiant annisabeocentenarioadfequentem. Nam quaclibet litera in tabula æquationum fcripta, amp;quæfita in tabula præcedentc, continet fub fc epadam, quæ in eo feculo competit au-reo numero}. Hinc initio fado 'a cellula inde tertia præcedentc,per coniequentes vRj ad »9. habebuntur omnes cpadæ cius fcculi,qua-rum prima conuenk aurco numero 1. fccunda 2.amp; hçc tertia fub indice litera, aureo numero ;. ÖC fic vlque ad 19. vt fi index litera D, fit,qualis eft ab anno corredionis 1582. vfep ad 16co, amp;nbsp;inde cri-amad I7oc.ibi tuminquibufeunqjannis intermedijs ab 158a. vP que « 7 o o. aureus numerus eft 1. cis debetur epada j. quæ tertia «ft ante indieem D. anni autem, quorum aureus numerus eft 2.

E 2 habent

habent cpaÆam xi), amp;nbsp;atireo numero J. contingit epada xxirj. quae fciltcct fub indice pofiia cernitur, amp;nbsp;fic de reliquis, quemadmodum fuprain examine termini pafchalisannorü intra 1500.amp; 1700.hu-iuimodi epadas aureis numeris cedere didu eft. Eft aute D.litera index ab anno 1582.poft con cftioncmjed fi anni prçcedentes/tidem Cum corredione noua confcranrur, turn amp;nbsp;ipfi vfquè ad annum 1500. cademliteraindice fruunturjVtmox fcquerur. Quare autem autor indiccm litcram fuperimponat Epaftæ, quæ aureo numero j. cedit,nec præfcrat hoc negotio aureum numerum i.egoquidem rationem non video, nifi argutias quafdam ocioßs fedetur, nih« enim commoditatis in calcuio inde animaduerto, nee quiequam precij ea in re fitum ciTe puto'. Sicut ergo 19. cpaAx illæ, congruentes indiciD, inuentg funt,ita pro finguiis alqs litris indicibus epaftg inueftigantur. Vndeipfgfecundum jo.indices, in to.ordincs,quorum finguli 19. epaAas refpondentes 19, numeris aurei numcri con-tincrenr,expandi poflent,

Compofitiotabii# Ratio compofitionis rabulx epadarum fic inrclligarur. Con-læ æquatioms cy« fignentur omnesSi finguli anni centenarij ab anno löoo.incipien-cli ep»4aruaj per- Jq, quibus omnes illi, quibus bificxtilis dies decerpitur, noten-P®‘“'» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur afterileo, vel aliquo numero : Notenrur etiam anni quibus luna-

tionum anticipado vnumdiem compleuit, quos autor Kalendarq, commoditatis gratia,ficut amp;nbsp;intercalarium expunAioncs,in pleno« centenarios annosreiccit. In tabulafequenri, anni illi vtrobiq?no* tad funt numero 1. reliqui figura o, Quoniam verblunationum an-ticipatio pro vno die non præcise poftulat joo. annos fed J04, annüs,fitvt4. illi anni aliquodes repetiti, amp;nbsp;coaccruati, tandcfli etiamintegrum centenarium compleant. Hinc autor, ficut in fer .quenfe tabula vidcreeft^ intra annum ; 900. amp;nbsp;4joo,proandcipa-done vniusdieinonjoo.fcdqco, numcrauit, amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

SE^JT^R TAB TL A AE^rAno-nü Epaóiarumperpe/ui.

Hac tabula calumna prima funt literç epaÆirum indices, fêcun-.dafuntannia Chrifto numerati, quos exKalendarioGregonano tranferipfimus. Hisadiecimus tertiacolumna notas cli orumdic-rum intercaralium, amp;nbsp;quarta anticipadoncs lumtionum die vua, Vt ex eis fundamentum conftrudg tabulg inteUigatur.

1

Anni

Quoniam ergo ex autoris fententia iUæ epaflae » quarum index eft D. congruunt annis a lóoo. ad 1700. vtfupraaiAum eft, idee* anno lüoo. praefigitur epadarumindex litera D. verum anno 1700. dies intercalaris abrjeitur , quiefcente lunatione , ipfius enini anticipatio diem nondum compleuit : idcirco omnes lunatio-nes vno die Hunt pofteriores, vt;c'um intra «600. amp;nbsp;170c, omnes anni, quorum aureus numerus eft j. haberent epadam xxirj.h.e. cum in Kalendario nouo , vbicunque eft expada xxiij. luna in illis anqiseo dfe fierer noua, feu cum in tabula Pafchali, quæ paufo poft iequetur , epada xxirj. ofténdcret in illis annis terminum Pafchalemin Zi.Martn: hoe idem póftreicdumbiflextilcmdiem anni 17C0. contingetdiemoxfequente,quaepadaeft xxrj.Idcir-co aureus numerus, 3, habebit tumepadam xxij.huiusautem index in tabula epadarum eft C. Igitur C. litera praefigitur anno *700, Quod de annis, quorum aureus numerus eft J. dicitur, hoc idem de reliquis omnibus eft accipiendum. Placuit autemloco omnium reliquorum exempli loco eligere aureum numcrum ;. proptcrea quod autor huic fuperimpoluit literam indicem, vt an-teamonui,

Deinde

5*'

Ddndeanno 18oo. diditurvnus intercalant dies , amp;nbsp;ibidem Cmul lunationis anticipario diem abfoluit, igitur fada mutua com-penfadone , cyclus epaftarum hoe centenario non interrumpi-tur, fed index C Wc edam permanct.

Prçrercaanno 1900. idem accidit quod anno 1700. vndc aureus numerus j. tranfit adepadam xxp Cuius index cftB.

Irerum, anno 1000. amp;nbsp;21 co. cyclus hic non interrumpitur, in illo enim quiefcit amp;lunatio amp;nbsp;dies inrercalaris, in hoc autem fimilis ratio efi, quæ anno 1800, Quare index B per 300. annos in officio monfirandae çquadonis epadarum rednetur.

Rurfus annus 2100. amp;nbsp;2300. conuenit cum anno 1800. quare aureus numerus 3. deicendit in illo anno ad epadana xx. in hoc ad xix. literam indicem ibi habens A, hic u.

At anno 2400. poftquam lunatio denuo diem andcipando confumafiét, intcrcalaris diei nullafitamifsio , ideo lunatio in au-reonumero ex xix. denuoafcenditin xx.cpadamamp;indicem A, denuo confequitur. Sic edam de reliquis eft fendendum, fiinili enim via inuentælùnt fingulx literæ indices poft annum 1582. corre-dionis. Nee edam aliudfubdlius tabulaehuius fundamentum cft, quanquam autor id Rudiose (ne dicam malitiose) occultauit.

Qtiid verb de reliquis annis fit fendendum, qui annum « 582. corredionis prçcedunt, autor fane lâtis intricate propofuit, fi quis tarnen paulb diligentius examiner, facile eolligere poterit, quibus vfus fucrit fundamentis, amp;nbsp;quo in loco haberi mcreantur.

Ex literis indicantibus æquationem epadarum, quas autor in tabula proxima præpofuit, annis præcedendbus annum 1582. animaduertcre licet, quod a principio annorum Chrifti, vlquead annum 3 20.afcripferit aurconumero 3.epadam xxix. literaenim index eft N, fed ab anno 3 20. vfque ad 800. attribuerit eidem epa-dam 30. quam ipfe afterifco * notât, item qubd annis ab 800, vfque ad * 200. eidem aurco numero 3. concefierit epadam ). Si indé ad gt;400. epadam ij. amp;nbsp;rurfus a 1400. ad 158 2. epadam itj. quam poft corredionem permutauit in xxiij. Etquoddehocau-reo numero 3. moneo, idem de reliquis correfpondendbus intelli-gitur, quemadmodum paulb ante dixi. Jgitur hoc toto tempore lu-nationes paulatim andcipare ftatuuntur. Ergo eyelum Epadarum huic tempori corredum adhibct, ^quinodiorum verb andcipatior nem omittit, ficue fcquens tabeUa indkat»

3S-

TjiSTLA AE^AT/ONIS EP^CTÂREM exfa»Ji, ^Ham noui /Çalenelar^ au/or in anna ante cerreif ionem contraxit.

Hac Tabula, quxiuxta fenrentiam autoris ex proxime précédente tabula produAaeft, videre licet, in quo prctio totüm hoc i. Error aurorr» opus habendum fit. Nam primo quidem, quomodo computus au- noui Kalcndani ir» toris congruat cum calculo Aftronomico, docentlunarionü æqua- compofitione ta» tiones inter annû 14co, amp;nbsp;1800. amp;nbsp;in prçcedéte tabula inter annum *’“'* acquationum. 3900. amp;4300. DiAumeft paulbante, quodlunationu anticipatio ‘X''' cp^äatu» provnodie poftulet 304. annos , quorum gratia æquationes , di-P^fP*^'’ ftribucndæ tantum per centcnarios annos, exigant aliquando non folummodo 300. fed 400. annos. Verum huiufmodiperiodusexi-git vicies quinquies trecentenos annos ; Nam 4. illi anniaccedentes annis ;co. non complent quarturn.cencefimum annum, nifi vicies quinquies coacerucntur.Scd autor huiuftnodi gquationem partitur tantum per vicies quinquies cetenos anos, videlicet ab anno 1600. ad 4too. quod profeAbcalcuJo Aftronomico plane contrariueft, nec vUam excufationem, aut a falfitate ablblutionem ferre poteft.

Deindehuncvitiofumcalculum, nc cximprudentia cômif-i. Errorsutorir fits putetur, aurorem no pudet alio magis vitiofo compenfare, amp;in affedauu. Veritarem Aftronomieam data opera grauius impingerc. Ipfc enimprogquationelunationumabanno 300. (vel }2 0.) vique ad Seo. hoc eft, annis 500. reponit vnicum tantum diem anticipatio-nis. Quæ res longe omnium abfurdifsima, amp;nbsp;in Aftronomia falfif-fima eft. Nam contingere quidem interdum poteft, ficut modb di-Aumeft, vt propter 4. annos adhérentes annis 300. lunationuni anticipatio ad vnum diem abfoluendum poftulet annos 400. Scd ad ƒ 00, aonos tails numerano nunquam extendi poteft. Et prefer-

tin*

tim eins loei non eft, huiufmodi aequationem vltra ;oo. an nos in-terfcrere , annus enim 800. ab anno 1400. vbiquartihuiuscente-narijæquatiointerpofitacft,abeftcantummodô6oo.annis, quod fpacium nimis procul à periodo huius æquationis, quç eft »vicies quinquiestrecentenianni, diftat. Nccpolsibilecft, erroremhunc fuifte aurori incognirum, nimis craflus enim amp;nbsp;palpabilis eft. Cau-fam autem » quarc 'a manifefta veritate diieedere voluit autor, haud dubiohæceft, quod nimirum ipfe fingulariftudioattenditadau-reuni numcrum vfiratum , ideoej epadas iuas omnimodorelu-ftantes, capillis*attrahendo adegit, vt cum aureo numero tempore Nicæni Concilij concordarent. Hoc autem fieri non potuit, nifi enormi hoe folcccifmo commiflb, maluit ergo luos numéros aureo numero (quem non animaduertit, lunarionibus illius feculi ncqua-quam fatisfaccre) elle congruos, qu'am cum Calculo Aftronomico conlentire. Ecce hæc funt fundamenta tabulæ æquationis epafta^ rum cycli perpetui, amp;nbsp;quidem eius tabula, quæ præ reliquis omni-bus numeris amp;nbsp;tabulis totius nouæ reformationis , eft maxime ar-tificiofa.

Ç^bd fi verb autor hanclunationumanticipationcmcon«-nuaflet codemftiloquoantea , pcrannos ;oo. aliam profcctb lite-ram æquationis epaftarumincücemfub tempore Nicæni Concilij

• tnueniflet, ficut hac tabula fequente patet.

TÄBTLA AE^rATIONIS E P A C TA-rum, ^uaHs lt;(b auf ore »out /(alendar^ co»-ficte»dafuij/et ad a»»os correefio-»emprecede» fes.

f7,-

f ' Mac tabula annis Concilrj Nicaeni congruitUrerä index epa^ darum, non P. fed N.

Et vtnugatoriusamp;inanis calculus totius tabulæhuius ab aurore noui Kalendarr) confedæ melius pareat, confiderabimus cam adhibita corredionc etiam æquinodiorû, quemadmodum càp. i. fadum , liquidem huiuscorredionis , feu noui Kalendarr) fundamentum omne , arque ade'o prima origo a Concilio Nicæno de-pender. Indicem igitur literam illius feculifequens tabula oftendit.

TABrLA t^E^rAnONIS CrCLI EPACTA-rum aA annosfr^eteritos, qua correâfto fàm lu^ationum,

, • nbsp;nbsp;quàm aquinolfiorum eoAem moAo objeruatur, que

in future tempore obfruanda ab auto-re noui Kalendarq tra-

Aitur.

Hic rurius animaduertcre poteftis, vos Mathematici, noui Ka-Icndarq Patroni, quid certitudi nis fubfit veftro Kalendario. Seculo Pro tempore Ni-Nicaeni Concili) videtis ex hac poftrema tabula iuxta corredio- cæni Concilij au* nem noui Kalendarrj obiCTuatam, ram in æquinodiorum, quam tor aliam literam lunationû anticipatione, congruereindicem cpadarumliîeram M. indicem epada» Sed ex proximepræcedentc tabula, qualunationum corredio ran- ’^““’ P°quot;'‘ • ƒ *“® tùmretinctur , videtis cidcmfcculodebere literamindicem N. At j’ „□,?ƒ/•*amp; nou« autor Kalendarij, vt vobis false imponat, contra proprium fuum jovreftionis ratio calculum amp;nbsp;intentum vobis obtrudit literam P. Habetis ergo ad j^i j^^ aliam po# cofdemannos , verbi gratia , quorum aureus numerus eft 5-trcSftuijt, epadas, videlicet propter literam indicemaequationis M. epadam

‘ xxvüj. propter literam N epadam xxix. 04 propter literam P epa-damjo.qu^ ^ afterifconotatur. Sedcurhocrepræhendoc'Gra-tulabor potius vobis de abundantia Kalendarij veftri. Si .n. triplici calculonoc vnica tantumlitcra indexofferrerur (quodalioquün F calculo

CalculoaAronomico, quinamp;omni anthmcnco fierifokt, isenim Vreunqae varietur, nunquam tarnen à feipfo diucrfas depræhendi-tur) forfan non tam cerri ene pofletis de noiiiluniorum , vel de ple^ niluniorum Pafchalium diebus determinandis : nanc aatem cam pro vnodieternos habeatis , vix fieri poreft , vt a vero aberreris. Artamen interim hinc paret, qabd noui Kalendarrj aator in calculo AftronomicQexqaifiteexaminando , amp;nbsp;cam fais numeris confer rendo, non admodam defadarir. Vos ergo ipfi indicate ; Si aator hgc non inrcllexit, dignus ne fit, cuias aatoritari in reliquis quic-qaam tribaatar, idcp propter padendam , lèaafiedatam ignqran-tiam: Sin conlcias fait horam, an non diris fit deaouendus, quia amp;nbsp;Pontifici veftro , amp;nbsp;vobis omnibus luis afleclis, amp;nbsp;vniaerfo Chrb frianoram orbi, malitiose facam fecit.

Haftenas de tabala cycli epadaram continuara retro ad annos Concilq Nicæni.Confideremas qaælb iam, quid huias tabulae nu-meri præftent in rcrmino Paichali ( nouilunia data opera prætereo) demonftrando, Iftad Verb ex tabula fequentefir conipicuum, In qua prima'columna annos aliquot, vid. annos vnius cycli decern-nouennaliscoplcAirur, amp;quidemeos , intra quos Concilium Ni-cænum celebratum eft. Secunda namerat plenilania fea terminos corumannoram Pafchalesiaxtamedios motas. Tertia déterminât cofdem Palchaks terminos iaxta veros motas. Qiiarraaa-reum numeram eoram annoram récitât. Quinta habet epadfas amp;nbsp;terminum Pafchakm, prout ab indice litera P. exhibentar. Et cam bis correfpondet nameratio antiqaa Aarei nameri. Sexta amp;nbsp;fcpri-ma cafdem épatas amp;nbsp;terminos recenfet : fexta quidem fecundu in-dicem literam N. prodaftamex corrcdioneanricipationamlana-tionamfola: fexta aat fecUndam indicem literam M. prodadam ex vrriufque anticipationis, æqainodiorum amp;nbsp;lunationumcorre-Äione.

Anno ï;c. Prurenicætabalæreijciunr pkniluniumPafthak in 19. diem Aprilis, ipfis enim die 21. Marti) SoliLana opponitur, anteqaamSol æquinodium vernam confecutusfaerir. Sed reccn-tiorum tabularam calcalus, conkntiens hoc loco rabulis Alphonfi-nis, docer foils ingrclfum in arierempixcedcre aliquandiu hoc pk-» nilanium , ideo fecundam has terminus Pafchalis incidit in 21«, Martrj.

Conuerrire efgo vos Mathematici in hanc tabellam oculos, amp;nbsp;videbiris, qabd ternis his epadis nullainueniatar,quæin rota pau-cuiis his annis fatisfaeiat.Nam autoris numeri fecundu faam P. lire-

ram

TABULA MONSTRANS, ^TOA/ODO CAL-culffi e/gt;affaru/» (^fermini Pa/chaiis »oui Kaiendar^ eum calcula Ajlronomico, tem/gt;ore Co»cilio Nicaea propinqua, conueniat.

40.

Epaftæ terminum i^«! epadaruindkem, in his « 9. annis aberrat decies oAics, amp;nbsp;qui-Pafchalem tempo- dem læpe toto biduo deficiunt. Et litcra index N, vndccies falls re Nicaeui Coneilij deprehenditur. Litera aut M, quindccies excedit veritatem Aftro-monftrando, nü nomkam vnoquidemdie vtplurimum , quateraSt biduo. Gum mis vitiofæ depte# ergo hoe Kalendarium vefrrû amp;nbsp;fee um, amp;nbsp;cum aurore fuo, amp;nbsp;cum benduntut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verirare Aftronomica nimium pugnet, nee ad primam fuam origi-

nem redire pofsit, falfum enim terminum Pafchalem, falfumdiem Dominicum, amp;nbsp;falfum Palcha numcrat, nee non innumeris modis vitiofumeft : Qiiibus quælo rationibus pcrfuadebitis pofthec nO' bis, qubd corredio eins cum Nicæno Concilio confentiak

Cïim hadenus plaeracj quæ ad nouum Kalendarium, eiufq'ue rationes tamintelligendas, quam examinandas, fcitudignafunt, fcriptohuicinfèrtafint, no abs re fore exiftimo, fiiam hoe loco ta-bulam Pafchalem ex codem Kalendario nouo apponam,facit enim ca nö parum ad cognitionem corum, quæ hadenus de termino Pa-fchali dida lunt , amp;nbsp;quæ de Pafehate infra dicendareliant. Quan^ quam aûtin Kalendario nouo dux tabulæ Pafchales inueniantur, altera tarnen plus fubrilitatifi, altera vero plus vtilitatis ( quodad nouum quidem Kalendarium attinet) habet, ideo priori omiiTa, quandoquidem in effedu confentiunt, alteram ponam, qua tarnen reliquorum feftorum mobilium terminis itidem omifsis, proptcrea qubd vno ex illis dato, reliqua fefta mobilia omnia feiuntur, terminum Pafchalem faltem notabo.

Vfus huius tabulae «ft : Inucnta epafta congruente anno aheui dato, mittemus earn in hanc tabulam. Ea igitur 'e regione mox habet diem,qui terminus pafchalis eft, fiucinquolunamfecundum calculum notturn oportebat primo poft aequinbdium efle plcnam, iblique oppofitam. Inde proxima dies Dominica, qux fequitur,çft Dominica pafchalis.

Ex his iatis liquido patet,quin amp;nbsp;meridiana luce darius eft, quod non tantum menftruus epadarum in nouilunrjs fignificandis, fed amp;nbsp;annuus vfus in termino pafchali determinando concidar, amp;nbsp;inu-lilisfit. Menftruum erratum condonari quidem pollet,tanquam quo haud multum pretij fitum eft, cuictiamalijsmédijsfubueni- '^'’■..-rur. At qu'od in annuo vfu, qui quotannis vnicus tantum ab nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' gt;

ipfo exigitur, amp;nbsp;in quo cardo totius negorij ponitur, vrpo-tc, qui totius amp;nbsp;omnis huius negorij amp;nbsp;certaminis de Kalcdarij cor-rcdione,fundamentum eft,tam enormes folcccifmi committuntur: hoe demum intollerabilc eft. Quid igitur fupercft, cuiusgratia Ka-lendarij nouiautoritascomcndationemmereatur,nififcirlan, qu'od Epadarum tabula, earumqüe æquationes magno labore conftite-runtt’Confiteor quidem earn tabulam, qua adacquantur ómiftio-nes triduiin 400. annis,propter æquinodiorum anticipationem, eu aMuanonevniusdieiin joo. annis, propter lunationum afcenfum, efle non nullo artificio,^ fatis pulchra pnantafia conditum:fed quid pracftare pofsit ifta bona phantalia, hoc capite demonftratum eftj Quare fi vos Mathematici volueritis ylterius hoc veftrum Kalendarium defendere, pugnatc pro eo, tanquam' pro focis amp;nbsp;aris.’ Hoc enim nifi feccritis, profedb tam ineptus nemo cft,qui in poftei rum veftris commendationibus fidem habeat. Verumfiinnarerw ** ddeendere volueritis, oportebit vos rationibus Aftronomicis ar- lt;« maros cire,alioqui ncquaquam dignihabcbimini,cum quibus quis-. quamcongrediatur. Notum enim eft vobis,Mathematicum pro defenfione bonae caufæ Mathematicg, fentper polTe fufficientilsi- quot;nbsp;mas rationes ex ipfismathematum fontibus, tanquam ex própno, perfedifsimo amp;nbsp;amplifsimo fuo fubiedÓ, proferre : quare qui quae- « uis obuia aliunde corradit, indignus eft refponfione, proptcrea „ qu'od aut caufam malam fouet, aut præ nimio fupcrcilio mauult ex temotis riuis, faepenuinero turbidis, qu'am in propinquo ex lt;nbsp;** limpidifsimafcaturiginehaurireaquam. Præftâ- , nbsp;nbsp;nbsp;“

tc igitur vos viros, agite quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

poteftis,_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ' '* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Ff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C A F.

CaputTertium.

t^N FESTFAt PASCHKE IN KALENDARZO »OHO quotannif celebrand/tm Dentaf in iüe Dominica fequen/e pieni/unium, quad immediateproxim/tm eßpoPi iequi‘ no^ium 'vernum verum,ß/(epo^i

• 21. nbsp;nbsp;nbsp;diem Afart^.

Concilij Nkmi nbsp;nbsp;l N Concilio Nicgno,cum difTentientes Eedefix Afiang feu Orien-

dccretum de pa# *tales,atlt;^ Romanenfes feu Occidcntales,conciliarcntur, fancitum Uhate, eiusqult; £ft,vt pafchale feftu non amplius in ipfo dicplenilunij,proximi poft occafio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aequinoAium vernü (ficut vfiratum crar orientalibu s Ecdefi|s, re-

tinentibus hoc loco ritus ludacorum) celebretur,fed vt ea feftiuitas differatur poft didum illud plenilunium vfcp in proximä diem Do-minicam fequentem. Quoniam aut æquinoAium eo tempore forte Fortuna (quantum ad huius Concilrj oi dinarionem attinet) inuentu cft in : » .Martqgt;noluit Concilium in eo quidquam turbare, fed eum diem, atquexquinodium pro fjfdem habuit. Hinc aut multis VO-cifcrationibus totum cælum amp;nbsp;omnem orbem Chriftianum repleut Pontificjj, dicentes, huncfolumdiem 21. Martij ede propria fedem ipfius xquinoAij verni,ÔC inde ab hoc folo numerandum ede plcni-lunium pafchale, poft quod proxima fcquenri Dominica celebran-dum dt pafcha. Sea quia hac de re fentiendu, an fc. Ecclcfia Chrifria-na dt obligata décret o Concilij huius, vt refpiciat immédiate ad diS . hunc 2 i .qui concilio huic quad fortuitus erat,amp; quç alia huius funtï fatis explicatum, décLratum amp;nbsp;demonftratum eftinDialeximea germanica, prælcrrimcap.6.amp;7. quæ omnia hic quad repetita fint.

• ‘' V eruntamen fihoc etiam loco decreto Concilij illius fit in reforma-tione noui Kalendarij fatisfaAum, quemadmodum Pontifex ea de re in Bulla gloriatur, cohuenit vrit^, Vt fingulari prudentia profpe-Äum fit palchali huic feftó, he in aliud tempus, aliumue locum re-ponaiUr, qu'am in eum qui a concilio illo decretus eft. Qiiod vt re-dilsime fieret, vitanda fuerunt quinq; loca vel tempora ceu erronea ÔC illegitima,quiain eis, vt autor Kalendarij noui alijcf Pontificij af-ferunt, non pofsit abfq; peccato, amp;nbsp;laefa confeientia pafcha celcbra-ri. EafuntV *. ne celebrctur feftum pafchale in luna decimaquarta, hoceft, ne Dominica pafcharisincidatinipfum plenilunijdic. 2. ne anteuertatlunam plenam. J.ne poftponatur vicefimae primae lu-riç,hoc eft,ne eelebrari contingat in fecunda demum Dominica poft plenilunium,quando luna iam turn fuperauit tertiamfuam quartam

4}-

feu dichotomiâ. 4. neinueniaturin vitimomenfe.hoe eft, nefequa-tureamlumfnariu oppofitioncm,quæ pcedirçquinocliû. j.ncin fc-cundum menfem rerjeiatur, hoc eft,ne non prienum, fed fccundum plcnilunium poft acquinodium vernuni verum aedpiarur prorcr-minopalchali. Harum pofinonumprimamnoufKalendairj autor, canone 2. fæpius ci tato, plane hærefeos acculât, quia fecundum earn cclebretur facrofandum Pafcha cum quarradeciinanis hxreticis. Secundam verb amp;nbsp;quartam dicit elle abfurdilsimas. Tertiam tarnen minori cum peccato admitti polie putat, fiibinnuens fc. reii-dUas magno peccato confeientias polluere. Quinræ aurem ipic.qid-dem non meminit,lcd ea ab alijs cius alTeclis mins modis exagirarnr, Menfem enim lecundumclTc volunt tantum immundorum,quia olim iudei immundi meniè fecundo demü Pafcha faccre potuctunr. Ita nimirum placer eis tcxrumNum.pdn noiium teftamentum huic loco applicarc. Si quis huiufmodi iudicium ipfius Autoris Kalcnda-ff) noui, amp;aliorum cius alleclarurn,dehisnonicgitiniis pofitionib. Dominicx pafthatis, audiat, an non exiftimabit, eas omnes amp;fin' gulas egregie amp;nbsp;anificio fingulari, in nouo Kalendario, tanqua fco-pulos immanes,euitatas eflelt; Sedt^uam nihil corum fit,quodibi ex-pedatur, 5cqu'am inanis atcç fallifsima fit perfualio, eolligi poteft naud difficulter, nonquidem ex commendarione Autoris, fed ex examine numerorum cius, hoc cft, partim ex hadenus demonftra^ tis,dc æquinodiorum fede minime fixa,amp;de fallacibus epadarum numcris,partim verb ex rjs quæ fequuntur.

Primbenim,proptcr Epadarum numéros toties aberrantes ave' 1. rotcrminopalchali, fit, vrnouum Kalendarium feiplumomnesque Pafcha fa-pe ineb fuospatronos Quartadecimanx hxrefeos crimineinuoluat. Nam ditinipfumplcni# non rarb reponitDominieam pafchalem in ipfum plenilunium, to- 1“«') ‘1‘«’”» tics nimirum, quoties accidit, diem illum, quo verus terminus pa-fchalis fequitur terminura Kalcndarrj falfum,efle diem Dominicam. Exemplofuntinillis 200, annisfupracap.2,enumcratis,Anni 150^, 1507. gt;$14, i5ï«. «yyi. iƒƒƒ. «jy8. 1J78. ij8i. 1598.1609. 10 22.1Ó95.amp;pauropoft 1703. quibus omnibus Dominica palcha-

lis in iplb plenilunio inuenitur. Videtis ergo, vos Mathematici, ÄutornoniKabii-KalcndarrjhuiusPatroni,qubdprimarius dientis veftri autor accu- danjfripfum, Palt; lêtamp;fefe, amp;nbsp;Pontificcmveftrum,amp;vosomnes hjrefeos, coram pamAomnemo^ toto rnuHdo:amp; hoc quidem forfan non immeritb,quia errorem nee “‘ Kalendarij pa^ agnolcCre nee reuocare vultis,fed potius contraconfeientiam vitio- Jf®”®*• h*f«“®’

» fum hoc, (Sc iplb cius autore tefte, hxrcticum veftrum Kalendari-urn defenditis, atque pro pcrtedilsimo habetis. Errorem hunc anni »ƒ98. agnouit, öc ctiam notauit loanncs Anthonius Ma-ginus

44-

ginusPataui'nusîn fuis Ephemeridibus, interim autem Kalendariû non improbat,quia forte numéros aus nondum fufficienter exami' nauerat ;Eum ramen his Icdis non diffido in meam fentenriam itu-rum effe , non quidem mei gratia, fed quia admonitum, veritari, quam hic propugno, non dubito daturum efle locum. Vos aut reit' qui,quomodo exolui pofsitis, amp;nbsp;quid pro hgrenco horS annorum calculo refponderc veliris, confideratc.

II. Deinde rjdem faUaces termini pafchalcs efficiunt,vt Içpenumero PaichanouiKalen contingat,paichatisDominicam priorem elle pleniluniopaichali. darij faepe prace- Quoties enitn verus terminus pafcnalis per calculü Aftronomicu/n ditplcnilunium. inuentus, fequitur falfum cxKalendarionouofumptüterminübi' duo(hoc non rar'o cucnirepolTe,manifeftum eftexijs,qux2.cap. diAafunt)dies aut vero di falloilli interpofitajuerit diesDominicaî tum Kalcndarij noui canoncs reponunt pafcha in earn Dominicam, quf hac conditione pracoccupat plenilunium pafchalc. Exemplo eft annus i ƒ 17. in quo terminus pafchalis eft. 2 6. Martij ,amp; litera Do-minicalis B, ergo pafch a cadit in 17. eiufdc. Sed verum plenilunium pafchalefequitur demSdie 28.Martij. Sic 1 59S. parumabeft,quin etia rota Dominica, quacelebrandücrit pafcha, anticipée verum fu' urn plenilunium :Luna enim hora 1 o. nolt;ftis lcquentis,arrificiali die compléta, plena cfficitur. Cernitis ergo vos Mathematici etiam hic grande Kalendarij veftri peccatum,amp; quidem plus,quam hxreticü: qtria hçrcticum eft, vt autorrefert, pafcha in plcnilunio celebrate. Igitur peccarum hoe multb cftatrocius, fiantc. Hinc idem autor hoe peccatum nominat abiurdiftimum.

ITT- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tertium errorem autor ingenue confitetur,attamcn nc Kalenda'

Pafcha poteft m vl no fuo autoritas nimium derogetur:appellat eum,minus peccatum. timamlun*qu»r» Sedvtur,maius vel minus peccatum fit: ipfo tarnen tefte, error hic , tam cadtre. lt;n nouo Kalendario peccatum eft, quando videlicet pafcha odiduo diutius di(fertur,quam par eft. Hoc aût fit,quotiescuncç verum plc-• nilunium paichale præcedit termi num in Kalendario notatum vno die,vel biduo,amp; quidem dicrum illorû akeruter eft dies Dominicus: turn oporterctea Dominica pafcha elfe: fed in hoc cafuipfum à nO' uo calculo detinetur vfc^ ad Icquentcm Dominica, in qua Luna ter' tium illuminationis fuæ quadrantem iam tranfijt. Cuiufmodi pa' fchatacrunt anno. 1629.169?. t7oo. amp;c.Etcnimanno 1029.termi' nus pafchalis eft. 8. dies Apr. amp;nbsp;litera Dominicalis G, Vnde pafcha eftin die. 1 ;.Apr. Sed verus terminuspalchalis ex calculo Aftrono' mico erit die 7. Apr.Pafthi ergo effet dic.8. Aprilis,fi verus calculus feruarctur. Sic anno. 168o. terminus pafchalis ex Kalendario eft. • 4. Apr.litcraDominicalis G amp;nbsp;F, Pafcha ergo in 11. Apr.Sed quia VC' . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rus ter'

rus terminus inddit in i ;.Apr. reponendîï fuifde pafchain 14.Apr, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i-.ntc;.v

Ira anno «700. Aureus nunacruserit lo.epactaix.tenmnvK pafdia' tnriàa.qoiL.nu» lis. 4. Apr. Litera Domin :G. Iwncpaicha 41/2 » ? ,Apr,Scd verus tep^ minus cftdie ). Apr. vndepafehaeflèdeberetdie4.dufdem. ,ó:,trn

Prçterea, ficut auror cun Ais perfuaium elle vit, qubd nouus epa*

Aarum cydus egregie euitet, duos ex enumcratis priores errores, Innouo Kalends* quorum alter hgreticus fit, alter abfurdifsimusjfeu plus,qu'am hærelt; rio non raro ton* ticusdra (at fpeciofis verbis iufpicionem dequartoerrorc afuoopc' ‘Lgit pakha vcl reremouereconatur, neisaquoquam fuo kalendario imputetur, ’nvltimovelin ft* nominat enim ipfumquoej abfurdiisimu. Quinti nullammenrionc ‘“““^ ««»«■«*«* facere voluit,aut enim,quia eum 'a feomnino alienifsimura effe cen-fct,aut quia in eo, ficut « in tertio, non admodum multü pretij po-fitum exifrimet.Sed vtut fit : quam vana fit hæc periuafio, inanifc' ftum eft ex ijs,qug cap.2.diAa finit ; Ibi enim demonftratü cft, qubd pleniluniupafchaie multas ob caulas pofsit defleAcre a primo men'

vel in menfem dufdé anni fcquen tem, adeb vt non poft muit a tempora vix tot vera pafchalia plenilunia in primo menie,quot falla in vltimo,vel in fecundo menie dcpreliendi pofsibile fit. Sed quoniam ab illis plenilunrjs ccu terminis pafcha femper dependet; fcquitur qubd,quoticsterminiilliaveromefeaberrauerint,totiesetiam ip(a

pafchataamenfefijocompctAcaberrarcneceireliabeant,nifiqubd

illi plcniluniorum terminijdum in falfo menfe deprehenduntur,di- ftant a conuenientefuaftarione tantummodo 4.ièptimanis,fiue jo, dicbusdêdpafchalesDominicæàdcbitisfuis amp;nbsp;legitiniis ftationi-bus, non modb4. fed perquam fæpe ƒ. feptimanis remoueri poL fiint,idc^’ tam inantecedentia,quaminconfequentia. Idcircopafchalia tel ta fæpilsime edebranda venient quatuor vel quinto feptimanis citius aut tardius, quam magnifica Kalendarij poUicitationc promittitur.

Cui accedit amp;nbsp;iftud, qubd Kalendarij noui calculus non prçcaue- Vl. bit,fed potius efficiet,vtPalchalis Dominica nonmodbmultoties Pafchain nonoKa in poftremum prioris anni menlemreijciatur, fedetia vt ante ipfum lendariointerdum SquinoArj diem retrahatur: Poftquam enim gquinoAium verum præuenittæqui-digreflum fuerit an.Martij,VtfupradiAum,ad 22. 2 j, 24.25.26. «odium, vd 27. ciufdem, non raro futurum eft, quando nimirum epaAa erit xxiij.xxij,xxj.xx. xix. vdetiamxvirj. vt inter terminum pafcha-lem (quihocmodo fict dies. 21.22.2;, 24.25.vel eriam 26. Martij)

amp; inter gquinoAiu poftcriori aliquo die fequens, dies aliqua Dominica intcrucniat.Itac^pafchailla Dominica edebratum, inconucni-entifsimum habebit tempus, nam cumin vltimo menfe prioris ani, G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;qup

r

Vno anno pote# ^ quidem ante aequînoftium agatur, effleit, vt in vno anno non runt duo pafchata tantum Ecclcfiaftico,cuius initium fumitur a nouiiunio ipfi gquino' in altero nullum Aio proximo,fed etiarn in anno vcrtcntc,fiue politico fiuc aftrono-«lebraii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mico, cuius initium ab «quinoAio dependet, bis eelebretur pafcha,

amp; in anno mox fequenre nunquam omnino. Scd hoc ipfum eft vo-bis,qui tanto defiderio Kalendarium nouum aftedatis, amp;nbsp;iam naA3 mordicus rerinetis,ab(urdifsiinum amp;nbsp;maximum peccatum. Quam-obrem cum vos Mathematici videatis denuo, quam crafsifsimx amp;nbsp;‘ ' '^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abiurdiisimae enormitates hoc veftto Kalendario côtineantur, cum

fufficientervobis demonftratum fit,qubd Kalendarium veftrum nullatenus fe conuerterc pofsit, quin in mulriplicem errorum acer-uum impingat,amp;idcirco fuas ineptiasjuiq! autoris ociofos labores, atcpPontificis vanam gloriationem non fine dedecore pudefaciat: perfifteris ne adhuc in veftra iéntentia,quod in Kalendario veftro omniafint perfeAiisime reformata; putatis neiniuriam ei fieri, fi Cjüis dicat, quod omnes errores, quibufcunqtvllumaliquod Kalendarium obnoxium elle poteft, catcruatim hic fint congefti f vu. nbsp;nbsp;nbsp;Et quanquam nihil erroris fuperefle videatur,cuius Kalendarium

Fortuite tantum nouum aceufari pofsit : vnus tarnen ex præcipuis adhuc fupereft, cafu acódit.quod infignis nimirum imbecillitas eius, quæ non prætereunda eft, qua paUha non ciebio edâfundamenta ea,quibjsipfum alioqui non malehabet,infirman-àlcgaimo loco nbsp;nbsp;tur. Confiteor fane, qubdin nouo Kalendario Pafcha faepenumero

aberrat, j^^j^ aberret ab co limite, quern Pontifieij ei ex Concilio Niegno af-fignant: prgfertim autem quod hoc noftro feculo exorbicationes il^rariores fint, ficut ex calculo ducentorumannorumfupraenu-meratorum patet ; verumeum non fufficiat fcire,quid fiar,icd an re-Ac, legitime,amp;neceflario quidfiatfideo nccelsiras poftulat inquire-l e, cui hoc ipfum alcribendum fit, quod non creberrimiserroribus celebritas palchælaborer. Nam fi errores ifti vt rariores,ita fortuiti eflent : at légitima celebratio non elTct fortuita,fed necefiaria, ex in-dubitato, hrmo, amp;nbsp;infaUibiii calculo dependens : poflet hoc forian aliquo modo tolerari. Hoc autem fi paufo diligenifus perpendatur, demonftrat,qu'odeares ncquaquam firartificiolae autoris fubriJita-ti afcribenda, multo minus auroritati Pontificis, fed vnicoamp;foli fortuito cafui. Nam autoris artificium commendatur ipfo Kalenda-ri) opere. Scd quidperfeAlonis infir Kalendarq Canonibus, docent epaAg, quas fupra demonftrauimus innumeris modis faUaccs, idej noninannis remorioribus tanfum,fedcti3minhisipfis -co.annis, quibus iam viuimus,quibus adhuc vigere debebatprincipium eius, ade'o vt nullius impertcAionis adhuc dum inlimulan polient. Ve-fum cum per has ipfasrerminus paldwlis vitra centies faifus pro ve-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro ob-

ro obtrudatur, patet Vdc^ quam laguida’fit eanim perfedio, amp;fubgt; tilitastparct eriam,qubd per cas non ftct,vt non ipfum quoq; pafcha ilkgitimo tempore agendum veniat: fed quod in hoc non tories ab-lt;rratur,quofies in illis, caufa eft hæc : quia nimirum inter terminum pafchalcm falfum epaAarum falfarum,amp; inter terminu calculi aftro-nomici verum, nonfcmpcraliquam diem Dominicamintcruenwc contingit, hoc enim modo, fi Dominica paulb fit remotior,fieri po-reft,vt vrerq; terminusgt;tam verus,quam falfus,in vnâ candem lt;j ft-ptimanam coïncidant. Vt Anno 1587. per aurcû numcrum 11. di epaAamxxi. inuenitur pafchalis terminus in 2 j. Martij, die Lung: litera Dominicalis enim eftD,fed verus terminus repcritur die Martis,feu 24. Martij. Cuiq; ergo cerncre licet,qu'od falfitas termini falfi, hoc locO occultctur fub veto, propterea, quod quafi fortuifo acci-dit, quantum ad EpaAarum demonftrationem, vt non alia Dominica iequatur falfum terminum, quamquç verum fequitur. Qiiarc foli fortung, non fuo artificioib Kalendario agent Ponnficij gratias, quod pafcha co anno,amp;alrjs fimilibus,fuam expeAationem non de-fraudat. Et quod reAe hoc arguatur,manifeftum fit, quando Fortuna hæc volubilitate fua hos terminos non in vnam eandemq; fepti-naanam coniungit, fed in duas diuerfas diuellit : turn enim talfitai iftavelamine fuo deftituta,ieipfam prodit. Vt, Anno 1 598. Aurcus numerus}. amp;nbsp;epaAa xxirj. reponunr terminum pafchalemin 21. Martij, qui efr dies Sabbati, nam D eft lireraDominicalis.Sed verus terminus inciditin 2 2. diem Martij, in ipfumdiemSolls, dim ergo alla dies Dominica fequatur falfum Kalendanj terminum,amp; alia verum calculi terminum, fit, vt palcha cclebrandum fit die î ;. in iplb plenilunio, quod tarnen ex fententia Kalendartj differendum fuiHcc Vsc^ in 29. ciufdem menfis.

||^,Quod de annis inter « 500. amp;nbsp;t7oo. interceptis diAu eft, idmultb Exsmen fefliuka/ magis conipicuum cerniturin Kalendanj noul prima origine,hoc ti$ pafchalis tem* eft,in annis CócilioNiegno viclnis.Quid enim ibipræfrarepoisint, poreNicaeni Con* docentea,qugfupr'a cap.i.amp; 2.funtcxpofira,vid.qubdKalendarin cili|. nouum amp;literam Dominicalemillius feculi ignorer, amp;nbsp;termlnu pa-fchalem multipliciter falfum oftendar.Quod cum fit,quomodo hitje fciemus, quibus diebus Patres Concilij Nieçni celebrauerint,vel cc-lebrare deouerint Paichaf Cum ergo id,quod praereliquis fingula-riter ab hoc Kalend. cxpeAandûfuit,fallat autoris promifium, anne in reliquis ei habeda crit fidestSed ca de re infpiciatur fequens tabula.

Hac tabula prima columna numerat eoldem « 9. annos temporis Nieseni Concilij,quorum termini pafchales fupra quaefiti funr. Columna 2. amp;nbsp;3. habent eyem folarc ix litera Dominicalcm eorum an-norü.4. ƒ«amp; 6.habent terminû pafcha]c,feu diem plenilunij medrj,lt;5i G 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ven

veri J amp;nbsp;indeproxima die Dominica ipfum paicha, prout calcul lus Aftronomicus numerari poftulat. Quo t amen loco, in ano no* prior numerus congruit tabulis Prutenids, quæ, qucmadmodum cap,2. monui,tcrminum amp;nbsp;pafcha huius annijn Aprile reponit ; fed alter numerus fecundum tabulas recentiores retrahit ea in Martium. 7«amp; 8,col.funt terminus amp;pafcha,fecundu quod noui Kal.autor nu-meranda traditjqui tarnen præter omne caufam,amp; veritatem aftro-nomicam, amp;nbsp;prêter fuorû ipforum numerorum rationes fecit lite-ram P. cpadarum indicem. Ibidem hoe quoque obferuandum, quod anno 340, pafcha, fi numerandum fit a medio tantum motu, incideretin 30,Martij. lt;gt;.amp; io,col. cadem computantur fecundum

Hteram cpaftamm in.dircmN.quf autoris numcris melius congruin » i. 12 ♦ amp;nbsp;i ?. col. fum liter a Dominicalis, terminus amp;nbsp;pafcha lecun-dum corredionem nouam ad annos illos retro redudam co modo, quo in futurum continuanda eft,de qua re fupra cap. « .amp; 2 .didó eft.

Hac tabula itcrum vidcre licet,quid numcris autoris fidendum lït.NamiuxtaautorislircramP, indicemepadarum (quolocofc-cutus fum nirmeros autoris, nihil quiequam in eis permutans) Pa-ichaanno J2;. jjo. ;4O.indditin plcnilunium, amp;idcircofeipfum, vel Concilrj Nicgni Patres arguit hgrefeos quarradecimanæ. Anno autem } 20, Paieba plcnilunium praccedit, quod omnium eft abfur' difsimum. Quid de anni j } o, menfe fecundo fit fentiendum, colligi poteft ex ijs, quæ hadenus dida funr. Quod autem bis 29. annis Pafcha non fæpius falfo loco deprehenditur , fortuito tantum cafii euenit, fiquidem vt fupra cap. 2. monui, 54 coram fpedare lieer, epadæ decies odicsfalfum pro vero termino Pafchali exhibent. LitcraindexN, aliquaquidem emendat, fed infundamentishaud multbmelioreft,quamindexPlitera. PorroMlitcraindex, quæ calculi noui rcformarionem fequitur , nimis abfurdum calculum obijcit, vtpotc qui diem dominicum in diem lunæ ablcgar.

Quamobrem nemini amplius dubium efle poteft, quin intcUi' gat, Kalendario nouo nihil certitudinis inefle , quandoquidem ad oculumdemonftratumeft , qubdillaetiam , dequibusnonambi-gendum fuifle putatur, fint lubrica, infirma, amp;incertifsima, fiquidem omnis corum certitudo nuUi artificiofo cerrocj calculo, cui tu-tó fidere liccar, vtut reliqua ccciderinr, nititur, fed tantum ab infta-bilis 54 ancipitis fortunæ regimine dependet.

Vos ergo, qui adhuc in fententia veftra permanendum cenfe-tls , fuffulcite hoc veftrum ruinofum Kalendarium : videtis enim omnia dus amp;nbsp;fingula fundamenta , nullo cxcepto, conquaflata amp;nbsp;labefaftata efie: Et fi quæ corum adhuc fpeciemfirmitatispræ fc fc-runt, videtis tarnen, quod non plura de cis vobis promittere pof-fitis, quam imperitus fagitrarius, qui vbi aliquando feopum attige-rit , non induftriam fuam gloriabundus iadat, fed potius de fortunæ fauore amp;nbsp;afsiftentia fibi gratulatur. Verum fi vos clientem ve-ftrupi deferucritis, corruet omnino, 04 magna crit ruina eins, cario-jfafunt iam ftarim ab origine prima , 54'avermibusarrofaomnia dus fulcra. Nolite ergo elfe fegnes,arripite baculos vel radios aftro-norhicos , quibus cadentem erigatis, fubfternite Aftrolabia, vtin fundo firmiora pofsinr efie omnia;En vobis tabulas Aftronomicas, quarum numeris rupturas dus exj^eatis. Agc, quos fucceflus ha-bebunt veftri conatus^

' G 3 Conclu-

CONCLVSIO.

^^i^^ ^S^ (^ ß«gul^ haâeniu ennmeratit fuperabutiditle-mtnfirant,quid nouant hoc Gregorianum Kalendarium ne-^^‘^^“^^ foßitcorreilum.perfeUum,abfilutum,muite mi-nas perpetuum appeUari, quandoquidem nihil quicquamfu-pere^hn vllo Kalendarto reprehendendum, quad non in iße Kalendano multipliciterinueniatur,non aliter,quantßautor ad hociuratm fuerit,quod quofcunque Kalendariorum errores condenfatos tn hoc detradere veUt. Qaarefi quücondigno Epitheto Kalendarium hac Gregorianum ornare »iCUpiat,reiHßimiilludCOLLVVIEM OMNIKM ERROKVMdicet. In ee emm, tanquant in fentinam,vniuerß errores turmatim confluant. Nam Pontificis autoritas hic nihil quicquant valet, nec hic autoris verba in pondéré altquo Junt. Perdant fané ipfl,vtvolunt,gloriari, quad ßabiliuerint aqui-noäium vernum verum tmi. Martq: meridtana tarnen luce clariùseSt,quid ne mintmo digito hoc attigerint : Niß forfatt in ipforum Kalendario dies tf. io.21.22.2^.24.2^.26.27. omnes, tantùmpro vnico 21. dteMartq, ha-heantar. Perfuadeantfan'e, fipoflunt, tnpoflerumetiamflbtamp;alqs, quid Epaclafuafubtilttateexquißtißima, amp;perfeäioneplenißimaconßent, qua cntnibusfecultsinperpetuum,ßneomntperturbationeßntduratura:prafen-ti tarnen hoc examine elucet, quod ip fa nihil perfectionis , nibil^certitudi-nis,tàm in nouilunß menßruis,quam in anniuerfarqsplentlanqs Pafibaltbut demonßrandis cotineant, altoqui non vtplurimitmfalßßima deprehenderen~ tur : Nißforfan Pontifex pro autoritate, qua fibi impertum nenin hominet tantum, fed etia in cacodamones infernales amp;nbsp;in Angeles caleßes pra/umitt poßit etiam Soli amp;nbsp;Kuna mandare, ne in ceelo aliter, quam Epacta ißa in Kalendario fuopoßulant, moueantur.Pradicentfan'e,fiplacet, etiapoßhächu-iufmodi tarn magnificts comendationibus » quod Pafchales Domtnica loca fua dtltgentißtmecufiodiant:JJoctarnen fcripio/atisluculenterdemonßratu eil, quod iflud falßßtmufit ,ßqutde in eo craßtßtmi errores partim manifeßtßtme multoties coparent,partim autem non atfifertutto cafa euitantur : Nififor-fan folummodo q limitesfint vert, reguläres amp;nbsp;perfect, quosnouü Kalendarium ponit, vtut Sol amp;nbsp;Luna in cœlo incedant, adee vt Selem amp;nbsp;Lunam à via fuaaberrarepoffe, rationesautKalendarqfui labj nunqua pofecredendu fit, Dubiumellapudme , an Pontifex Gregorius XHI. hostantostamjf multipliées t^ craffos, amp;,fit ex fententia dus loqui liceat, hos tam fades at^ fudendostrroret, intdlexerit. Sedvtutftt,fieosfgnorauit: quispoteritefe . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tam

stgt;

tam ament, vthac Papa infeitia, in re tam firia, totum orbem Chrytianum adaliquam mendofarn i^ falfam ceremoniam obligandum putet ? Anno» quilibet non noßra tantum partit, fed ettam exfanioribus Pontifices, confit-let, vtpropter demonßratam abfurditatem decretumhocKalendarerefcin-dafur, amp;, vt lurißeritt loquuntur, vt à Pentifice male informato appelletur ad Pontificem melitts informandum ? Q^dfiprater Papam, ettam Kalenda-rq autorhos tetros lapfits non animaduertit, excacatasforfitan amore propre foetus: an non propterfioliditatem illam panapotitts, quam laude di^nus dieet ur ? sin verb eorumvterquehuiusincertitudinit fuit confiius, facilüesf coniedura, qubd fub Kalendarqpratextu longe aliud vterqj quafiuerint. Verum hanefintentiam prioriverifimiliorem inde conqcio, quodPapaGrego- '^’J *e’’*ß**’*l‘« ißt nusXUI.vtreximi'edodiu, einluruDodor fuiffedicitur, vndecredibileeH, ^akndari^'^amp;^F« ipfum hos Kalendarq numéros Einteiligere, Epropria manutradare, atq^ pj, pon intellexe# indetamoceultoserrores,quamapertoscernerepotuijfe. Autoremverb, qui rintcrairasenume* intabulis aquationum Epadarum E cjcli Solaris muit a fani fubtilitatevti ratos errores buiM fiiuit, enormttates illas annexas non vidijfe, vix niihiquifquam perfuade- Kalendanj, bit. Quid autem hoe pratextu quafiuerint, in promptu ed .• J utor fcilicet inanem vulgi, E tmperitorumcalculationis Afironomica gloriam : Pontifex verb occultam E fubdelam infinuationem fuorum decretorum in Eedefias noßras reformatas, E vtfimul exploret, quiPontificta ReUgioni faueant, quitte ex parte dus flare recti fint. Verum licet iam quidem de hac re plura feribere mihipropofittim non fit, propterea qubd de ea alq magnt viri erudite Eprudenter in fuis feriptis loquantur, ego quot^ nonnibil de ea ipfa infapius citatamea Dialexi egerim ; tarnen quia hoc feripto conßituiißud Kalendarium examiniaßronomicofubqeere .• ideirco propter hancipfamcaufam ad (onfirmationem eorum, hacfequentia intermittere non potui.

Primariam publicationis nous kalendarq caufam longe faijfe aliam, Quod aliud quid/ quàmv/ùalisanntcorredionem , autartificiojiinuenti publicam communt-f'*'^ fub hoc K^ cationem, tribus argumentis euincitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn, probatur.

1. Qubd Papa hoe fuum nouum Calendarium abfq^ vlla emendationis j. fufeepta rations E demonflratione in lucem emifit. In Canonibus quidem t'uduit autorem kalendarqpronnttituralius quidam liber, cuititulus fit futurus: Libernotta ’’®“* fuæcorre-rationis reßituendikalendarq Romani, quorationes, fundamenta, E hjpo- ^^jquot;7e”^u?a ftw thefesinhaceorredioneajfumpta, in medium fint aflerenda : Et hac prornif- ^jj f^iß,’ ^jj^^ ßodecies repetitur, biscanone primo, fexies canonc ficundo , E bis canons quarto. Hunelibrumdecuifet vtique ante Calendarium , velfimulcumeo publicart, vteâdem opera E calculus Efundamentainnotefcerent,Etotus orbes

orbifTAtionibus po tim f quam Pontifie u fub anathemate mandata permotiu, confintiretfacUius. Verumenimuerb Liberißeadhuc inlatebrislatitatab-fionditui, amp;nbsp;toto bec tempore lucemfugiens, exire in publicum aut metuit, aut nodignatur. At quid hoc aliud eU, quam truculentÜ ludibrium cum far~ cafimo coniunHum? Interea autem an non hoc ipfum arguit,quod Pontifex^ kalendarq aut or, caufafua diffidant, metuentes ,fi ex libri Uliu! examine ka-lendarq rationes fal/adeprehenderentur,fecumopere fuoeiiu gratia non in magna autoritate habites iri, fe^ ßefita cajuros effe. Qufid fi autem Ubrum iUum diutius occultauerint (ficut emninb verifimile eïï, eumperpetub occul-^ fatum iri) futurum effi, ficutproh dolerfalbum eil, vt Pontificia autoritate^ (tanquamqua omni exceptionefitniaior) amp;nbsp;praclaroabfolutifiimacorre-llionit titulo multbpliu efficiatur, quam,firationes ipfit in medium propone-rentur, fieraripofiit : iUa enim obuijs vlnis à fuis accipi confueuit, ha verb in-cert it udinetn amp;nbsp;falfitatem operu fiatim ab tnitie proderent : de licet, poft-quant Kalendarium hóefuerit inueteratum, errores eiw patefiant (quan-quam baud dubio fibi perfuadent, quad nemoeperü buiits fubtilitatemex fundament o examinarepofiit, nifi ex libre iUo informationem habeat) eos tarnen turn noampUuslitemmotures, interim vérifié voti fiuicopotesfore, amp;c. Sedquaveftra , vos Mathematici, eUfiententia? Siquiveftrum exiftiment, mehuicdilations pubUcationitlibri illiuseffè nimü iniquum, dum videlicet earn dolofia malitia , librumautemparis cum Kalendarioincertitudinis fiu-fteHa habeam: addo,fidijpliceat vebis, quid ego vos quoqfj temeritatis, ne dt-cam inficitia, fiuftectos habee, propterea, quia vos ipfi Kalendarium hoc non priùspro neeeßitateexaminaueritis, autfiadhoepraftandum fiolidioreMa-thematum cognitione deftitutifuiftû, quia librum iliumpriùs vobis commu-nicari non poftulafiis, quant tanta auiditate in fiententiam Pontifieü de-fienderetn, alijsfifdemfaciendi autores, amp;nbsp;fiuafiores ejfetis: age,redditevos allant rationem, vosq^afiujpicionepttrgate.

11. HocipfumconfirmâtpubUcationisannus ,fieu, vtin Kalendario nomi-natur, Annus correllionis, Annus 1582. Notum eïlin toto orbe, quid hac cor-rell io iam fiat is diu apud Pontificios fuerit trallata, amp;adfinemperdulla. Nam tranfiniftio iUa noua rationis reftituendi Kalendarij exiguo volumi-ne comprahenfia (dequaPontifiexinBuUaloquitur) ad Chrftianos Principes, amp;nbsp;celebriores vniuerfittates (Pontificios ficUicet , Jicut in mea Dia-lexi cap. fi. circafinem indicatur) falla eH anno 1^7^. Nihilominus editie differtur in ellobrcnt Annt 1^82. Quafio , qua eH huius rei caufiat i^are hoe opus perpetuum , cuius perfeltio vfique ad 40. milleannos, non eHin

ell in dul/ium v»candn,nofotuit habere mitium fitum in aHtjuo nnne adfer-fetuam ret memoriam conuenienthqualn e^iaUqun anntu cetenarim, cuiuf~ modtpoll iS.annos, ab anno i}S2.fequetur,fiilicet annus idoo. velaUquu denarius amp;nbsp;bijfextilis,qualis erat annus is io ? yndehuicisfi.tanta autorit as, qui nee eetenarita,nec denarius,nee biffextilfselt,vt ipfe in perpetuum appel-laridebeat ANN VS CORRECTIONIS! Itemfiomninohie annuseU-gendus erat, cur correclionis initium in OHobrem reieclum eUlCur non in Ee-bruarium? Sicutmox eodemisSi.anno,die7. Nouentb. Papa alio mandat« prasepit, vtquicunq^ in toto terrarum orbe Kalendarium nouum in Obiobri anni isia-obfiruare non ceeperint,confeflim id anno is^3-in Februario firua-re incipiant,femotis cunHis excufationibus amp;nbsp;impedimentis: quanquam priiis indulfirat regiontbus remotioribus, vtcorreclionedifferreUceret in OUebrem anni ists.vel isS^-.velet'tam ish- i^odfi eddemprouidentiamaturaffet publicationem menfe Februario anni isSi, turn eodem flatim is Si. anno cele-bratum fuifitpafcha fecundum nouamfuam torrellionem. Caufamnefiio qtttdem,fidfi conieSurare licet,non exiflimo,quod diuinando à vero aberrart velim.Annust6oo.Pontificiexpeélddusnonfuit,quiametuit,fetàmdiu(quod ^folium e{l)noH efli vtcluru : deinde in tarn longa mor apericulum er at,ne interea nuUitas huius Kalendarq patefieret,^ pro dignitate coram toto mundo deridendaproflitueretur, necetiam hoc mode Pontifex voti fui fieret copos. Sic propter eafilem caufas negocium non fuit differendum in alium annum biflèxtilemiqualesfunt annus isS4.Vtl isSS. quanquam hiepofleriora multis finguiariterfatalishabeatur,amp;inde admodiifitfamofus. At correHionis huius initium non potuit ante Pafcha anni isSi.fieri. Nam fi hocfaHum ejfet, periclitatumfuiflèttotÜopus Kalendarq huius,pericUtata fuijfet magna pars authoritatis Fonteis, fuorum^ Kalendarificum : periclitatifuijfent omnes fümptushuiusgratiacorrafiamp;erogati,amp;quDdmaximumell,PontifexrHr-fie/uafledelu/Mfuijfet. Nameoipfoanno deprahenfafuiffet inanisfutilitas aalcuU huius GregorianiKalendarij.. Guenim aureus numerus,quieoanno trat b^habueritepadam .26.amp; repofiserit terminum pafchalem in diem 17. Aprilis,qui er at dies Sabbatnvttqj conueniebatfecundum numéros amp;nbsp;régulas noui Kalendarq ,fequentem diem iS. efeDominicam Pafchatis.Sedin eadem ipfa Dominica,erat demumLuna amp;Solis ver a oppofttio,fecundum ealculum Afironomicum-jtaq^ eo ipfo annots Si.celebrandüfuijfetpafeba inplenilunto. Kacres baud dubio valdèfuijfet ominofanouoKalendario,namipfanenpotu-ijfet quenquarn hominum latêre,propterea quod in omnibus amp;nbsp;fingults diarqs feu Kalendarijs anniuerfarqs, plenilunium hoe inuentu fuijfet in diepafchaU.

H Ft

it hoc quidem co tnagiifuij}etconjfgt;icuu,tani iU’iteratu,quant Uteratü(quorS nullw propemodum ell, qui hutufmodi aliquod annale diarium non fecum fentperportet,autcertidomipariett affixum habeat) quodeo anno veteris ka-lendarqPafihaconuenientemfuumlacu, videlicet dient 2;. noui,aut dient ip. veteris halendarq obtinuit.f^is iam dubitabit, quin Pontifex metuerit,fefu-wn^ hoc opus cumfibilo explofum iri, propterea, qubd ipfe Pafihalefeflum ex loco vero abflraheret, amp;nbsp;in locum erroneum, feu, vt author nommât,hareti-(um abijceretl Nuncautem pefiquam callidè, ne dicam dolose,hoc periculum eil euitatum,Jf erat amp;nbsp;ipfe amp;kalendttrijauthor,feiam tutiftmose}fe,noesim quemquam tantum prudentia habiturum confidunt,q«i calculum in peracta tempora retrahat.Et licet aliquis hoc tentet, calculum eu tarnen non tantum ponderis amplius habiturum,quantum eifuiffet,fi in reprafenti manifefiißi~ tnafalfttas monfirata e/fet. Qdbdfiautem craßißimiu bic error, qui ex fente-tiaauthoruhareticus ell,que kalendarium hoeveßrum nouum fiatim in ipfo frineipieinaugurationis laborauit, nofitveracaufadilationisdillaiindicate vos Mathematici aliam iamp;fimul defenditehunc tpfum buius aunt errorem^ Sed neutrum veb is fallu poßtbile ejfefcio.

j, A utor noui Ka* nbsp;nbsp;^’ ^°” minus certa,fidpotius indubitata conieelura, qubdfc, author ka-kndarij fuit erro» lendarqHOuifimiltdololudat,defumitur ex omnibus eirßnguliseins canonib, rumfuorum nu# ßuanquampropter^fecunduNieaniConc'iliidecretÜ,ßatuaturkalendari-mcrotum in tem» umnouumreformanditfuiffe, amp;nbsp;iam opera autoris reformatueße, adßmiU-tard o *tîmè'cmî* ^udineßatuseins frèuli:Autortarnen {ôuiüdcù'co.t^s littet tanquam aprafentißimo veneno abhorret. Bodem modo à tradtndis ra-tulum fuum nun» tionibus componendorum Tabularum,quasfußellaseßeneuit,ßudiosedefle-lt;juatM co extendit. Sit,fubterfugia quacunq^ pratexens. Canone enim primo multis fané verbis docetaureum numerum cjfcli decemnouennalis,adßngulosannos computare, tbi^ ratienem conßrutta tabula, ad 40ooo.annos extenfit,pro eins mnentton^ redditfolicitè. Exemplisquo^ earn ittußrat.-Borumaurem non nifivnieSpro temporeannorum prateritorum apponir, videlicet anni poo. De annis venir Concilq Nicani nihilqUicquam admonet. Canone 2^.de Epactis,\eiiilunus,(3-exparte deplenilunio Pafibali agit:Sed rationem conßrulhonis cjicli epactarum perpetui,amp; tabula aquationis eiufdem cjicU, nee non expanjarü tabula-rum temporariarum, quorum ^o. fieri poßunt, differtinUirum ilium noun reßituendikalendari} Romani rationis,caufam dilationisprateditiqubdpau-eis explieati nonpoßi»t:Cum tarnen hauddubib non plurtbus verbis opus fuif-fit,in expUcanda compofit!one,qHam enarrando vfu tabuiarum ißarum. Ca-nonej.Cj/cH filons numérosinueßigat, tabulant ad eamremconficiens,crad

40000.

4oooo.tnn9siàdemextettiens.VerüdumHegociumexemigt;tiiartqaotiBufir4~ ret, anteaäorum annorum quidem citât annum looo.fedfeculum Nicani Co-cUif proculreUquit. Canone^.proUtera DominicaU indaganda,amp;procj/clt fHariinfuturoteporeinterrupendo.fatitverbofus efiautor, ibi^duM aqua~ tienum tabulai, numerti difirepantes, fed infundamentü congruentes, pro~ ponit:Annorumautemprditerlapforum ne vnicum exemplum adderedigna-tus eU, Nicani ConcUij verb annos attingerepro grandipiaculo habuit. Ca^ none ^,delndiâioneagit,in quaquanquam nihil prorfus alienumfit in noue calcuioàveteri, ab exemplü tarnen annorum prateriterum abfiinet.Eedem modo Canone6.quivltimus eH, AutorEefiorum mobilium rationemamp;feri^ em continuat,at^ tabulas Pafibales noua amp;nbsp;veterem reformatas (perfiipfas magis quam per autorisplura verba dilucidas) expUcat. At Concilium Nica-nu, licet inprincipio Decreti eins honorifica mentionemfaciat, velut malu vl-ctu calcule fue tangere vehementer horret. Bodem modo EpaHarum per totum kalendartum continuatarum, rationes nudo verbo docet,multe minus autem reddit,aquati9num in Epacdu xxv.amp;2^. item in Epalle ip.dievltimaDece-irisferuatarum:caufas demonfir at. Obquas caufas,fimul^ quod EpaHa ißa in Nouilunqs demonftrandis, vtplurimufalfa intteniuntur,nec etiam multi precqinfefitum habentmon veluieas huicfcriptointerferere.

Qua omnia quid quafoaUudin recejfu haberepojfunt,quamqubdnoui ka-lendarq autorfaUactaru, amp;ntmiarum (nedteamturpifimarurn) exorbita-tionu,qua in Cencilij Nicaniannis deprehenduntur, optime fuerncenfeitu? Curquafeipfecalculumfuumnonfapiusquam bis ad annos praterites redu-xit ? curpotius ad annum 700. (Grannum 1000. quam ad annumsoo. vel 32 6? Quantobrem certo certius ell,Autorem dolose dr fraudulent er voluijje totum Chrifiianerum orbem circumuenire, ei^fcedis erreribus refertifiimumopus pro perfeltiftmo fubintrudere, eafiiefretus, quod nififalfitates eiusipfemet autorprodat,nemeeas in perpetuum fubolfacerepoßit.

Quart dubt uno est, quin oes,nifiquis talpa caciorfit, cernant, quod noui hoc Gregorianu kalendariu,nequaquafiudio, aut amorecorrellionis annua-liS numerationu,autrefiitutionis Dominica Pafchalis,fed meraquada libidi-ne,hocpratextu aliquid aliud, quicquid idfit (fidprocul dubib id quod dixi) quaredi,pMicatufit.Publicatie.n.nimisfitter'evrgetur, cutamein tota cor-reHionetfia nihtlfit, quod non nimis enormiter deprehendaturfalfum ejfe.

Sedmifiumiam nunc fado Pontificem Romanu ,mifi'os^ fade eins kalen-darifices,noui huius kalendarq autores, quorum ingenia forte non funt igno-ta;Ad vos altos Mathematicosaccedo,qui adcorreclionem tfiam,vefiram ope-ram non quidem contulifiis, fid tarnenpoßeavefiro fuffragioeam, tanquam H 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omni-

tmntbiu numeris abfolutißimam 4pprob4flK, recepißis, tirvefirb conßlio 4tiff 4d rectpiendu aatores amp;nbsp;C0nfultoresfuißü(contr4 rthtjuos,vtfupraproteßa-tusfum,mihiferme ndea,certus enim fum, eos in omnibus éffingulis capitib. bic enumerntis mthiaßipuhtri.) lt;^4obfecro veßrafuit, amp;nbsp;multoru ex vobü 4dhace{ltemeritas,vr(]uafivno drquidem cacoimpetUtpropternudaamp;fo~ lamPenttfictamauthoritatem,tanquamaPonttficeRomdnofaliipoffeimpof-fibilefit,in hancfententiamprorueretis,priufquam in re Mathematica, vel ab authore vllam intermatione, nedicam , pleniores demßrationes,ex tpßsfundament is deductas,cognof(eretis,velvos ipß fufficienti diligetia in earn üiqui-reretis, nedecepti, altosetiam deciperetis ?An nefcitis,vtfupra dixi, quodin Mathematicisnullaßtauthoritatis dignitas,vbtcunquerationibuspoteïleße locus ? Vel eßis ne demonßrationum Mathematicarum amp;nbsp;calculi oblitt? vtfatius eße duxeritis, Kaledarium hoc nouum,licet non examtnatu,voto ve-ßro approbare,quàm veßram infeitiam confiteri.Qißdfi quifquam exifiima-«ertt,me hocfcripto vel ipfi Kalendario,vel tpfius patronis ntmis eße durum : it fipurget ceram toto mundo, ficut videt fe à me coram vniuerfe orbe Chrtßia-^ no in caufa publica proclamari, amp;nbsp;ref ut et, (fipoßibilefit) meas rationes noue Kalendariooppofitas,quibtuipfum multiplicisfalfitatiscoargui,fimodb iUe meconuieiße negarevolet. Hic Rhodus,htcfaltus.

CoIUtio veterts amp;nbsp;nbsp;nbsp;Qu4recenfui,eis hoeetiamadijcerenon vereor. Pofiquam demonßratueß,

quot;quot;umûtm*^bus’ ^**‘^»oifi*»f holt;:GregorianumKalendariu compleélaturfimulcunéioserro-vuum tmt lus, fes,quibuftun^vllumaHquodKalendariupotelleßeobnoxiumtf^aßionena indignum iudico:Vtrum Kalendarium meliiu fit, vetusne Iulianum,antiouu Gregorianum? Dubqhuius ratio h4ce{l:Egoquidem, amp;nbsp;vnà mecum omnes fani Mathematici,non inficiamur,qubd vetus lultanu Kalendarium cumpri-mauafua origine ni conueniat (ficut cap.4.me4 Dial, fatüexplicaui, amp;nbsp;for-fan lapfiuseesexpofuipleniHs,quam exPontificqs quidam facereconfueuerSt, qutvtextollantnouum Gregorianumopus, vetusKalendarium miris modu exagitant)nam4quinoltiaamp;lun4tionesanticiparuntantiquasfiatienes,ó' tafcha non femper in primo menfe,fed interdum etiam in fecundo, ér aliqua-do in vltima quartatelebratur. Atecontra,hoc veßrum nouum Gregorianum Kalendarium,quad vobis tàmperfe£lumputatur,vtobferuatione eins con-feientiatotius orbis Chrißiani non immérité ligari poßtne: in omnibus,qui-bufcitnquevBum aliqued Kalendarium deUnquere poteH, deUnquit, vet fi ex autboris eins mente loqui velim , abfurdißime peccat. ^aro au-tem vtri errores toUerabiltores fint ? Quin imb quaro, anne veteris Ka-- kndarq dißerentia, qua à fiatu Concilij Nicani difiat, error did foßit?

Horn

sr-

Nam non tam ad nudum decretum, quam ad caufam amp;nbsp;eccaßonem eins rt^ ßictendumell. ibiergo(ùmingensdißidium(omfonendumfuent,ßeutin Dtalexi mea cap. 7. re^onf. z. ad obieit. tertiam,habetur, quid praiudicari potuit noflro feculo, quo antequam nouum Kalendarium dijfeminarieoepit, ntbil taleaudttum til ? Pratereaquid ifiafubtiUtate opiueSl, cum nemo, nt Pontificierum quidem,diePafchaliinperallionecult)is facriadLunam rejpi-datlcordaadDeunt eleuandafunt,non oculiadLunam: cogitationesad verbum Dei dtrigenda funt, non ad numéros Aßrenomicarum tabularum ; num meditatiopafitouuamp; refurrellionuChrtfliramp;attentio verbidtuini auditif tultut til ad falutem animarum neeeßanus, non autem fcrupuloft illaamp;ßt-perßitioßtcomputatio Afironomicamotus Solu amp;nbsp;atatüLuna,hacenimad fiholam Mathematicam potins pertinent. Adhac noui Teßamenti Eccleßa nonaUigataeilobfiruationibus menfis primi vel fecundtaLuna inchoandi, dim ettam anntunofiernonmobilis,ficutludaorumannu5erat,fedtotusfit immobilu.Definente ergo caufa,cur non etiam effeUm defineret? Ergb quoufi que aquinodium peruenit, ibidem abf^ peccato baret : quacunq^fint luna-tiones, nihiltUafadunt ad deuottonem animorum, nullo opw ed lumine Luna ad tant tones amp;nbsp;com tones galias ceremonias,eaenim in Ecclefia nihtlo-miniu rite amp;nbsp;piep er agi poßunt,etfi nee Salts lumen, nee Luna noua, plena vel dimidiata(prpus,prafertimtemporenubiloconfiiciatur.i Ciim econtrano-numKalendarium nuUiiu druinipraceptiautoritate,nuUahumanapietatt (nififorfan fuperftitiofa deuotiene ) nulla necefiitate pofiulante ii velit confei-entiaspias ad motus clt;ielefies,ad calculum tabularum Afironomicarum,amp;ad certos temporum articUlos deuincire. Et quanquam veteris Kalendarq Pafiba nonnunquam inficundummenfimincidat,feftiuitate tarnen iUa neminem piorum immundumefficifitmus, quia nihil ad nosMefaica Num. g.fandio, quippequi alegit illa obferuatione liberattfiimiiSyamp;mundisomniamunda fiuut.Sed de bisplura in mea Dialext.At contrat noui Kalendarq calcultu tam tn hoe quam omnibusamp;fingulis alqs locie deficit.

Vos Mathematicos erge, noui Kalendarq patrenos oro amp;nbsp;obfecre, vt qua bicfenpfi, vobis^ propofui, diligenter perpendatis, non enim de lana caprina agitur, fed cau/a hae multigrauiored. Ipfa turbotpolitias, turbat quoque ChrifitEcclefiam.Et licet nonnullt fe bas perturbattones amoUri paffe patent, hoe tarnen fada impofitbileed, quia haeeadem caufit turbat quaq^mathe^ mata,hoced, ipfa tnfundamenttsfalfatU. Confideratequid boni occeperitu ab qsMathematicis, quos Pontifexvefierm Bulla dicit,futffeharum return petit ifiimos, amp;nbsp;longé ante ex primarqs Cbrißiani erbis nationibus delcdos:

H $ En qui

J?.

” Em qui H9U0 K^lendario aUquo deleâab4mini,i4m h4betii neuu,fid taie,quo quot;nbsp;veterü quadam leues mendettolluntur, atfiibflituunturalM tnnumeragra-^* uißim4,adeb vtproffauluturn vitiofo,ftt vitiofißimam. Cur ergb quidam w-firum ipfum pradtcant,qubdfuts rationibm Mathemattcù coußet^Atquaro, quantum earum ipß infit ? putatune quod ex ipfo tantum rationum Mathe-maticarumpoßit opera peritiaUcuius Chimidextrahi, quantum argenti ex Ineptaallegatio foleaequinalQuacitmfint,facileetiamanimaduertetis, quantfriuolafital-difti Paulini ad legatie^lHPaulini2.Cor.6.exlfa'ia49.Jntemp»reacceptoexaudiuite,amp; ’t^^ nbsp;nbsp;*quot; ** ittdtefalutisfuccurrttibi.ecce nunctempui accept urn,ecce nunc diesfalutu, Suafi vero loco citato D.Apoftoltu de Pafcharenoui Tefiamenti, amp;nbsp;quidem in ßecie de reformati Kalendarq Gregoriani vitiofifitmi Pafchate verbafaceret: quafi verb Detu hü fuperfittiofisprater verbum fuum obferuationibiu tempo-jjB^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum,cum confufione omnium rerumconiundü deleüaretur. Cogitate quafo, quam longé late^ vitiofum hoe Kalendarium dißerfum fit, quantos turbot mouerit, id^ tantum vefira culpa, vefirisq^ temerarijs approbationibus, vos, v»s,inquam,horum malorum efiis caufa. Nam Magnates,qui adgubernacu-lafedent, tantum ocq non habent, vt ipfimet calculum Aftronomicum traäa-do, huiufinodi res pro neeeßitate examinarepoßint, ideircoficut in alqs nego-(qs alios,ita in hifie vos a confilqs habent,et quidem iuratos,vt tutb vobis cre-dereaufint. Quad fit ergb officia vefirafatisfecijfetie, nee vefirisfuffragqs tant {upidi,cacapotiHS libidine rapti,nouH hoc Kalendariunimtacommendatione extuliffetis.atq^ vetus nefirum nimia vituperationepragrauaffetis,fed patins Vtriafq^ veritateamp;falfitate,commoditate amp;nbsp;'tneommeditatemofiraffietis amp;nbsp;enumeraßetu, vt contraria iuxtafepofita magie elucefierent .• ProfeHb multi Magnates tn recipiendo K-dendano hoc, tam facties nuquamfutßent.Q^u .n. feiensamp;volenshuiufinodi opus imperfectum approbafietl Sedpofiquam ipfi tam ex aliorum certis relattonibtu aliterfaerintedodi amp;nbsp;informati, quorno-da vos vefira velaffectata infcitia,velfiulta temeritatie reddetis eis rationeml^ Porrb quandoquidem vos vefira temeritate, mera potius libidine, quam veri-tatis amore, non pepercifits orbi Chrifiiano ,fed multarum funefiarum tur-baritm authoresfutfits : idcirco vniuerfos Magnates, qui à fuie Mathematicit aliter,quam ego hoc libre demenfiraui, perfuafifuerunt ,fupplex amp;nbsp;fubmißi rago,erolt;irobfecro,vtà vobisfuis Mathematicisplenioresrationesdaticanfi-i Iqderecipiendo hoc noua Kalendario expofeere dignentur. .VtttaKalendartj noui,qua enormia amp;plttrimafient, excufare nonpotefiis, eadem à vobis nota antmaduerfa negare vebisnon expedir, confit eri non honorificunt ett.

Omittere hac loco nequeo, quin de aliquorumfiriptispubtici editie quada gt;nbsp;. ' » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;moneam.

moHeam.Pffi/ltft baud itapridemfiriptumquoddam germanica lingua Mo- q p, o.Mogun# guntta impreffum, incerto Autore, nißforfait nomen eim tribus ifiis Uteris C, tinut.

F.D.infittefcriptiappoftis,exprimatur, ^tAutor,dumdem0n(irarecona-tur, quadvetus Calendarium Romanum neceßitafe fie poßulantefuerithoc noßro fecitlo reuifum amp;nbsp;correäum ad earn forinam,quam tempore Nicant Conctlq habuerit, amp;c. egregièfibifapcre videtur. Hoe ipfo autem pudendam infeitianifuam muit is modis prodit. Primo enim nee rationes noui kalendarq, nee quid in eo reformatumfit.intelligit. Hoe ex eo liquet, quod ipfe multadt anticipationelo.dierum, quospofieamuumkalendariumexterminauir, di-fiiutat, quoruplaraq^ amp;nbsp;Pontifex ipfiamp;Caletidarij autor oCtofaeße dicerent, qUandoquidem ipßmet eorÜ neyllo verbulo in reformationefua meminerunt, qualiafuntdediefolflttijafiiuiamp;brumalis,delt;equino(Hj autumnaUs die,amp; alqs qutbufd^,nanfkalendarq ordinatioprincipaliter non eofed tantum propter fefium Pafchale,ad aquinochum vernum reßticit. interim veto autor ide de lunationum antteipatiene in aureo numero nihilquicquam quad aßerat, habet,vndeetiam,qiùdeiiugratiafitrefiitutum, nihil omninorecenfet: cum tarne bac kalendan; nouipracipuaparsfit.De modo item correüionü,f^ quo-mode aquinoiHum vernumpofihac in ai.Martq conferuari poßit: ficutetiam de Epa^is,quibus terminus Pafchalisinueniatur,tfnnino tacet. Ex quofaci-lis coniectura defumitur ,qubdipfe nee veteris kalendarq lap fits, nee noui re-fOrmationem inteUigat. Deinde quam verfatns fit in calculo Afironomico, ibidem fatis demenfirat. AequtnocTtum vno die anticipate afferit in annis 0o.fumpte argumento ex anni quantitate, quam putat eßedierum 36 f. ho-rarum p.fcr.a^S.defictentem /cilicetferupulis 12. primis vnius hora ab anno communi luliano, qui eSldierum363. cumfex horis. Hincdicit, tn CondUo ÏHicano inuentumfuiße aquinoéhum praueniße 44 7 6. fer up ulis, hoc 0^,74. horis cum dinitdtaamp;d.fcrup.quafaciant3.-dies2.horascumdimidioamp;6. minut. quart per multiplicationem Arithmeticam colligit, qubd sequine-étiorum anticipatie à tempore Nicani Conctlq , vfq^ad annum i;83.in an-nis ab eo elapfits tiff, fit i;o6o.fcrupulerum, hoc eft, 231. horarum, qua fa-ciant 10. dies, it. horos. EccefubtilemAfironomum,quamfcrupulesèomnia tomputauerit. Sed hac ipfo computatione fadamfuam infeitiam in calcu~. lo Afironomico turpiter prodtf. ISlam nuïla tabula Afironomica extant, , qua metiuntur annum dierum 36;. horarum 3. ferup. 4i. hetelt, quapraci-tè faciant annum folarem minorem luliano,12. ftrupulis,fed tarn Alphonfina quant Prutenica numerantin anno,vitra dies amp;nbsp;heros dittos 4yfcrttpults 16. fic.ho((tt ,fa(iunt annumfolarem luliano minorem lo.fcrup. 44-fee.fiere.

Suo

io.

Qu£ differentia exigua quidem ell vno anno, fidfapiiu repetita fit maxime finßbilü.Hinc pro vniiu dtei anticipatione nonfuffuiunt aquinoHijs anni 120. fidpoflnlantur 134.anni,quod manifefiumfit ex tabulu motuum, quibiu eo-gnofiitur, quid in annu 120. luhanu, motut Solu compleat reuolutiones 120. 0’infuperi2.fir.}}.fi(. vuiusgradiu, quiexceffmadhucfatifproculabella motu Solii vniw diei, quieUff^. 8''.feri. Ad ij4. autemannosfubductui cal-(ubu (addttofimul dimidio die, propter annos duos vitra biffextiles) complet ii4.reuolutunes,amp;s'ÿ.8quot;.Hacipfum,vtMatbematicÜ(qualuomninoha-berivult,fiquidemMathematiciscemputatM)nibus fintentiam fuamdefen-derecontendit )'^noraffe non oportebat,quia bectyonibus nota effexonutnit. DefiruUo ergofundameta eins,cater afuaffonte corruunt. Prattrea deaqul-noctiorum inaqualiprogreffu,dequofupra cap.s. dictum ell,ipfi magu mutut tll,quampifiis. Quareociofitamp;firupulofa einsfupputatio, qua amp;falfa ell, amp;fiquidyerihaberet,admedi0stantummodomotus pertineret, nimisin-firmaell,protuendonouoKalendario. Adhac,haudproculàfinefiieiptiaffe~ rit, M.diesillos in nouoKalendario fublatos effead exemplum Epifioporum cencilqNuani, quiamp;ipfi tranfiofitionetriumdseruminMartiofuitempo.-ruKalendarium refiituerint. Hocautemeffefalfifiimum,notumellmagu, quarn vt refutatione indigeat. Aequinoilium enim turn, fuut in 21. Martq fuerat inuentum,irafineomnimutatione amp;nbsp;tranfiofitioneibidem elldereli-Üum, necettam à patribus eius eoncilqquidquamdeeofuiterdinatum. amp;c. Hoe idem author,circamedium feripti, ipfemet afferit (in quofibi ipftfatu ri~ - dieu te contrariatur ) quid Ccüuet Epifiopiaquinoctium no reduxerintin 24. diemfid diem 21. obferuandumfiatuerint.Siergoai. dies Martij fallut ell limes pafihalit, vbi iUa tridui tranffofitio?Infuperfatis iocosi nugatur,dum di-titihuint antuipationis causa,agruolaefapittserroredeceptos,operas faas co-ueniente tempere nonperegiffe.Quafo vbihacvnquam audit afüntlAnni hac anticipatioerroreminducerepotuttoperisrufiicii? Suntni rufticiafitettad temporapasqua ante i2.v.el 13. centenos annosfuerunt vfttata, vtiamfatla mutatione,prafintium temporum operas /um tUu antique, quibus afiteue-rint,non amplitts conferrepofiintlCateras eius ineptiasiamdifcuteretader.

Ciim hacfiriberem,oblattuellmiht libellus cutufdam Ioannis Rafih Vien-,na degen tu, impreffus lingua germanica Monacubocanno j}86. cuintlibeUi titubapromittit non tantum explicationem nouiKalendarij, fid etiam refu-tationem omnageneris obteclionum vulgi aduerfia hoe Kalendarium, Veriim fum eas rejponfiones autdi quarerem, tandem numero 12. fub tituloiEpalla: taueni }.obieàiones(um fuisfelutionibut, quarumprima ell, quid quidam exifiiment

txißiment aureum numerum retinendum (pro epailü)qui4 ipfe temporit fueteffitfacilitts quant epaita, fecundum verum mot urn Lutta variari amp;nbsp;cor-^*S* poßit.2.Qubdttureuinunterutlongo vfu m/tgisßtfamiliarü ,ideo^in-teUeclufacUior, quam fintepacia. ^.'Qtfodblumbeui iUenumerm (aureum inteUigit, qui diuturnitate temporit coUapftu, blumbeiufitfadiu ) non toties falfitt deprahendatur,quam epaüa,imb qubd epaita rarb vera nouiluntade-monflrent ,fed vtplurimitm vno ,fitpè duobus diebus aberrent, amp;c. 4. Quad aureus numerus non fit toUendus,quia peculiar em in kalendario vfum habeat ad epadas inueßigandas, j.si auretts numerus derelinquendus effet,propterea quodfalfusfit, futurum, vteodem fulmine ROmanoferienda aliquandofint epailit,propterea, quianecipfafintperpetua, amp;c.Sed eumde4.ex hts qutnq^ obiecliontbus ego parumfirnfoUcitus, nullius enintfitnt momenti, ideo^ nee reßonfiones eius dignas iudteo, qua huie loco inferantur. Nihil enim habent, quam an aureus numerus in noue kalendario retinendusfit, Adtertiam au-temexhisreßendet,qubd differentia ilia dependeat partim à diuerfisinitijs diet ciuilis, eos enim confueta numeratione vulgus inchoat à media notie, A-fironomi verb à meridie : partim àmotibus medqs dr veris ßellarum interfe difir epantt bus,cum autemepaäatnotibus medqs congruant,nonaccufarieas peffe,etfinonnunquam in veris motibus vnius dieidifcrimen compareat:partim à meridianorum diuerfitate, qua amp;ipfadifferentiamaliqHam pariat. Sedquamfriuola fint ha folutiones, manifefium eüex priore parte cap. 2. huius firipti. Ibi enim pofiti numert euidenter demonfirant, qubd nulla in re, quam Rafebtus récitât,fit altquafaUada metuenda .• Calculus enim illicfub-duüiu eil ad dies ciuiles vulgb vfitatos, quorum termini non in meridiem,fid in mediamnoilemreponuntur: id^faitumeH tam in medijsquam in veris tnotibus:nec ad alium atq^ alium meridianum,fed adfiolum Meridianum vr-bis Roma, ad quempra cateris Calendarium hoc nouum, tanquam ad natale folum rectificatum effe oportebat.Sed nihilominus ibi vtplurtmùm vnius diei, gt;nbsp;veletiam bidui differentia cernitur inter calculunt Afironomicum amp;nbsp;epadas. '' Paffim autem itlo libre demonfirareconatHr,qubdPontifex in kalendarieni-hilvariauerit, fedqubdiam poll emendationem antiqua feries permaneat, Verum quid de toto iUo libello fitfentiendum,ex eo eritcolligendum,qubd au-tor nee fundamenta nee rationes noui kalendarq intelligit : cuius argumentum inde defumitur, qubd ipfi cjclum Pafihalem dicit effe annorum 210. hoe eH, fepties triginta,fid quia tt. epaelarum leca inueniantur vacua, facit ipfi breuifitmum cjclum annorum 133. hoc eSl,fipties tp.annoriÿn. Sed quemodo quot;

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f hae

b^iC(Hm ejielo dquationum ep^äarum conueniant/ipfe vident. ^alü quitfi ifiecjdiu eritannorum 133,veliiv.citnutqitattones illie,prepterduiuanti-cipationes,aquinodiorum fiUtcet amp;nbsp;lunationum. tnterrumpMttordjnem, ttliquandodemum in 3oo.4nnii,4liquitndo in 2oo.vtplurimum inioo. an-nis,qu4 interruptionealu epacta alqsnumerif in cjdodecemnouennaUce^ dunt f Cum i^ttur epacla , qua funtpafthales termini, vagenturper omnet terminas aureinumeri,quis poterit inde certus exclus pafihalü, annorum is^. (onflitui? Cum ergb nee mentefn Pontificis affequatur, nee etiarn kjlendarif rationes mtelligat ; facile quilibet iudicare potertt,quid illudfit futurum, quodpodicetur,feinaltf quodamcotnputo, quern etiarn pubUcareveUt ,ad multalsteratorum ( deMatbematteiseutn lequiputQ)arguiturvel quarttur rtrum,ref^onfurum effe. Quadfi ergo ipfefé tam egregistm huiusrei putet ejfe artificem. vt, ad Mathematicorum arguttur vel quaritur vtrum, rationes redderefciat:refigt;ondeat amp;, mihi adbacmea arguitur vel quariturvtrum, qua hactenus hoe libelle,vel etiarn priori mea Dialexhineptqs e^falfitatibw noui kulendarq oppefui.

ProdqtitemannoprateritotfSf. dijfutatio apologetica pro nouo Kalen-dario, habita in Academia Moguntina ad3. Idus Martias à loanneBufao Ie~ fuita. Jn qua ipfefibiperfuadet,fereuerendifiimiviri,DominiIacobiHeer-brandi.Theologia Doétorisamp;Profejforisin AcademiaTubingenficeleberri-mi, difputationem contra idem Kalendarium egregiè elufiffe amp;nbsp;refuta/fe. Sed tota iUa difputatione nihil agitur, quant qubd incertißimaper incertiora probantur ; qua demonfiratione egent, pre confefiüfitmuntur :quaa nofirit fexcenties ex Sacrofanéla Scriptura abunde refutata funt,pro indubitatu habentur ; Scripturateftimoniainahenum fenfum detorquentur, (^c. Sed quiahic mihipropofitum non e^alias quam Afironomicat traltarequafiio-nes,ideomijfasfacio catera dijputationis illiuscapita, qualiafunt:An Pon~ tificiRomano, ei^ foli cura corrigendi amp;nbsp;promulgandi Kalendarq incum-lat:aneius receptie fitres adiapbora: an dus gratia libertasChrifiiana,aut aliquis reUgionis artieuluspericlitetur: An Pontifexpotuerit ob/eruationem eiusfubanathematepracipere;An mandata ipfius HICAIANA (ipfeeniin obferuationem dus facit necejfariam mandate SVO,hoce{l,HPM.ANO, N O N Dl^INO) dufdem fint autoritatis cum mandatis Dei decircum-efione amp;nbsp;Baptifmo, lege diuinapraceptis. Item de carnispriuie, de Romano Pontifice Anttehrifio amp;c. De bis mihi tarn nthtleU negeeq ,quandoquidem baud

baud dubio his amp;nbsp;atijs ^uf/t ineptes propediem (ft modo refonfoHe di^n^t videantur ) refiondebitur. Vertun caput caufa ptiimariain pr^terire ne-ejueo.lJoc autem idem est cum principaU pontificiorum argumento, degua hoe libre ègi.ln eo ipfofibi egregièplacet.Hoe/mquir, inter vtrum^^ Kulenda^ xhef. 39. rturn interefl, quadvetus crafifimum quondam errorem continet, nouum verb ab tllo errare eslrigt;idicatum,atque tde'oillilt;d rejpiicdu}n,hoc antplebler-dum.lnnotio'Kalcnddrio O M N IS ERROR amp;nbsp;CORRVPTE- Thef4z. L A fublata ebt. Sed quant mamsamp;futtltsfit hacgloriatio, luce meridiana clarius eSi ex hoeprafentiexamine. Bufitsautem amp;nbsp;eum 'pfoalq,fintcntta huius, quemadmodu ex tota dtjputatione comparer,hac habentfund^TKenta

i. Pontificis Gregory XIII. autoritärem, à quo kalendarium nomen habet, Thef, 5.10, quia ab eoprofedta amp;nbsp;abfolutafit correblio erroris Mathematici,non ex inui- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' dia aut conrentione,fed CARITATE MERA,vr Eedefia Chrifii tanto Thef. 4 4, erroreliberaretur. 2. Autoritatem Mathematicorum, quia error veteris kd-lendarq non Theologorum,fedMathematicorum ftudtoamp;indufiriafitfub- Thef 40.6.» lattis, amp;nbsp;quidem opera Mathematicorum peritißimorum amp;nbsp;fapientißimo-rum, qui exprimarys Chrifiiani orbit nationtbus delectifint. j. Confenfum aliorum Mathematicorum , eeleberrimarum Academiarum , amplißtmo-rumq^regn(irum.TS!amMathefeos,inquic,gnartnorunt,amp;multiexipfisnon Thef 10. dl fit ent ar, qiibd fciltcet errorem luliani kalendarÿ rede correxertt Pontifex. Academia verb celeberrtma, quorum fetitentia quafita funt, hanc ratio- Thef 171. nem corrigendi itidem coUaudarunt, nee Pontifex kalendariumpublicauit priHs,quamearumcenfintientesfententiascognouerir. Regnaitem, ditiones catholica,quineit'Principes amp;nbsp;Reges,Italia,Gallia, HiJpania, Lufitania, In- Inprafatione. dia, Polonia, Belgium, Bungaria, Sicilia, Anglia, Scotia, Sueria, corredio- '*''’‘^* lt;*• nem kalendartjmagnofilentioreceperunr, amp;nbsp;mandata Pontificispromptißi- Thef. 17,64.16«. tnè,haudgrauate,(p'dtdocitius,felicifticcefuparuerunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»M«

Sed quam male mareriatHmfit(vt verba Bufai in ipfum retorqueam) vniuerfum huius ratiocinationisadificium,grauis hac ruina hoc libro demon-flrata, e^dit. Prufira nititur Pontificis autoritäre, qua nimis infirma ed, ad crafifimos errores tuendos. Mimium ipfefibi defapientia,peritta amp;nbsp;indu-firiaMathematicorum Romam conuocatorumpolUcetur, fid resmira, qued Bu/aus eorum eximtam crudttionemtanrislaudibiuextolltt,ciim,quifue-rint, nefciat, ep- quid prafliterint,non intelltgat. Nam nihil ipfi de ets, prater-nudam Pontifids relationem in(ventoja )Bulia Kalendarid prafixa ,f’tijfe l n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cogni-

^4.

cognitum, ex ee patet, quod pro confirmatione fun fen tent ia, prit er illam BuUam nihil habet, ^id de aliorum Mathematicorum confenfu fentien-dumfit, hic liber docet. Türpe quidem diHu, fed fi modo veraf at eri liceat: Mifera ret ell, quad multi in Mathefi rudifiimi,pro Mathematicis haberi vo^ lunt,fibi^ iudicium de rebus cap turnfuum longe excedentibus arrogate non erubefcunt ( ex quorum numero ettam ell Moguntiniu ille C. F. D. de quo paulb ante, Bufao baud dubio not us ) qui tarnen huius Kalendarq palpabiles abfurditates non animaduertunt. Dolenda res, quofdam eas agnofcere, nee propatriafalute veile palam alios de eis monere ,fed ad nutum Pontificis, Kalendarium hoc mendofifiimum approbate, id Regibus, Prinetpibus, Rebufiub -licis,Academqs, amp;nbsp;toti or bi, commendare, amp;nbsp;ad receptionem cohertari, amp;c. FrufiraigiturBufausin finumfuumgaudet, quodKalendarqreftitutioneab Thef. 45.44. ttroreliberatusfit.Verum ,profequaturipfe Pontificem amp;nbsp;cotrelloreslaudi-bus amp;gratiatum actione, amp;nbsp;quoniam vetus Kalendarium vim difiinguendi Thef.59. nbsp;nbsp;nbsp;tempora(ipfodicente)amifit, habeatfuumnouum,ftuatureo. Sedtarnen,

quia viclor nondum abirepotell, nam fundamentum eins defirullumiacet, ideb det operam, vt reliquofuo malè materiato adificioprojficiat.

Thlt;f.i3. Sed quid hocell,qubd oportuitPontificern mandatafuofubexcommuni-catione receptionem pracipiendo, velut psjfulo ianuamclaudete, vtfcili-eet Mathematicorum dijputationes terminarentur ? Item quid ell,qubd eru-Thtf. 170, ditis amp;nbsp;return Mathematicarum gnaris omnis potrb dijputandi occafio hoe Pontificis anathemateellamputata ? Rationemipfeaddit : qubd, inquit, in tanta ingeniorum, opintonum/f de ratione cortigendi Kalendarq, vel ratio-nema Ponttfice propofitam non approbafent, vel Principibus autores fuif- ' fènt,neillamacceptarent. Qmd obficro,hoc ell aliud, quamdiffidentiacau-fapropria,eir contumelia in Proceres S. Romani Imperq ? Etenimfi àperitif-fiimis,fapientifitmts, amp;nbsp;eruditißimis totius otbis Chrifiiani Mathematicis cor-relliohacprofellaellifi iam ante Principes amp;nbsp;Academia in hanccorreltio-nem promptißtme confenfitunt:fihaccorreltiofitperfeltißima,necvllipa-trocinetur errori: annon ipfaper fe magis fuifet grata animo libero, quam fulmine anathematis coaHolquarefubterfugit Pontifex aliorum Matbema-ticotum, amp;nbsp;quidempetitorum docTa iudicia ? Non enim loquitur Bufaus de imperitis, quiderebushis,velutcacHs de eoloribus iudicant(qualeBufaide hocKalendarioludiciumell)feddeERVDITISamp;RERVM MATHE^. MATICARVM GNARIS ipfifirma ell. Sedhorum erudita iudicia metuere, amp;nbsp;anathemate profligare, prefeab tatam caufamfacitfuJpeUam..

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inde.

Deinde, mi Bufae, anne Proceribut imperii, Legibus,Principibus, amp;nbsp;Rebuj^ub. de certitudine vel incertitudine noui Kalendarij quidpiarn ex fuit Mathe-maticü, quospublicif fitpendijs feuent iuratos, quarere non vis effi liberum, vt, fi reformatioPontificiare^lißimaeffetiipfieo maiori cumpromptkudi-nein fententiarn Pontificis (fivelint) defiendant ? Placet ne vobishutufinodi ferutUa obfequia magis ,quam libéra obedientia profecta exprompta volun-tate à' tranquilla confiientia, qua de re ipfa certafit? An Mathematicis non licet rem M.athematicam mathematicis rationibus examinare, amp;nbsp;quid veri quidfalfi habeat,inquirere? An pofleafi quidfiecus inuentumfuerit,non Uce-retfecundum conficientia dtclamen patefacerd Imb anné verkas ipfa, ccelum amp;nbsp;return natura,culpanda erunt, eodem^ anathemateferienda,fi quidali~ udhabeant,quam quamandato Pontificioconfonant ?Haccertèomniavno nexu copulatafunt. Nam amputata doHis amp;nbsp;peritis M.athematicis dijputan -di occafione:ipfisfcientia M.athematica fecreta inuefiigandi (loquor de qs qua ad Kalendarium pertinent ) licentia amputatur : verkati, ne verkas fit, pracipitur: Magnatibus verb ne de verkate certiores fieri cupiant, in-terdickur : velfietiam earn à fuis Mathematicis expofcant, turn hi, quo-modoinreiverkateKalendarq huius rationesfehabeant,ne edijferant,pro- « htbentur,fedpotius vt Pontifici in decipiendo toto Mundo coadiutores fint,fub lt;t indignationeDei Omnipotends afiringuntur. lam nunc,miBufae,cegites te tecum,qui namfintautores tantorum malorum, amp;nbsp;turbarum,qua huiusfa-difimiKalendarijgratia exortafunt,dequibiufatis multa in tuadilatatie-ne,q né, qui vitiofi huius Kalédarq receptionérecufant,an quifubJpeciofapro-mifiione proouofiorpionem obtrudunt? Kaleat ergo Kalendarium nouu,va-leat eins anathema, quad totum Mundum vult fuumejfe mancipium.

In fine dijputationis explodk Bufausfententiam Thobia MoUeri. Miru ve-rb,qubd ipfe negleciis alijs,in folü hocMoUerifcriptum inciderk.Sed nimis pra-cipkanterexfila iUa Molleriana infirucitone (cui tribuo, quantum ipfa ferre potek) concludk,qubdqui Kalendarium nouumimpugnant,conentur vanis amp;falfisconieéluris lucemeiusobfcurare,hocenim fcripto demonfiratumvi-det,qubdipfiumiam anti nimis fitobfeurum. Quinpotius iam omnesintelU-Sunt,quam vanifimisfundamentis nouum Kalendarium ittnitatur,ó’quam fubdolis technis fubintrufumfit.

Hac cum itafint,cum coramJpecletis, vos Mathematici, quant nihil certi-tudinisà nouo ^lendarie expekari pofik, cum in confiientia veftra conuiki I 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitis,

66.

ßtü,qui)d ipfuw prefer Meritnni defeKdertiLf : Quidfacictti? Conßlio obfecro parêiefideïi. Noltteßculnea quarmerratis vefiris tegumenta, nolitefalßta-res etM vlteritu tanta pertinacia excufare.Erraffe quidem vospoeniteat,fed in errore agnito perßßerepiideat. Quare oto vas per caput veflrum, p arche vobü ipfis,nam aHoquifoedani hancmaculampertinacü amp;nbsp;obflinati animi, etnen-dationem non admittentis, nunquam abliieth. Vos per ofunia facra obfecro: parche toto Mathematicorum augußo nofiro ordini,in qHo,pergratiagt;n Dei, hoe nofirofeculo quantpluhnii viri,pietate amp;nbsp;infigni erudttioneprafiantißi-mi inueniuntur : Qiü omnespropter vos malktudire coguntur. Nam vbique terrarum difcordiarum (^ maloram, hutus gratia exortorum, culpa nemini, nifiMatbematicü tam infantibus, quant nocentibus inuritur, quafpropter foloecifmunt aliquem Afironomicum ipforumgratia todendunt amp;nbsp;corrigendu, tot,tanta^funefia turba haldenm excitandafuerint: cimt tarnen nemo,nifi boe nomine minus fantts,vllam in Kalendaria correäionem, ntultb minus tam horrendos turbos,hac correétione mouendas expctiuerit. Qmnpotiusper mi-fericardiarn Det omnipotentü ros obtefior,dategloriamDeo,agnofche errores ' hos,inquosforfaneximprudentia incidifiis, nolitevefirisconfilqsrnanimem

Ecclefiit,hocingenere,concordiam,quovltramilleannos inuariata in Romano imperia confiitir,pohhac,vtolare. Nulla vel vos velquenquam altum vrget neeeßhas (nififorfan detefiando libido) huiufmodi per Kalendarium nouum ctifiidqsEcclefios diuellerementtni conducit hoe Kalendarium, nififorfan Clericis in oßieqs fuisperagendis : At contra hac ipfa via communiter lites oriun -turin Ecclefijs, turbanturpoUtio, confunduntur liberalesfeientio ,profertim Mathematica nofiro: quin amp;nbsp;fits molefiia non exigua imponitur, quibus hot ipfum Kalendariumprofuturumputatur: Quid enim oblehationis indeha~ bebunt,cum nulla in eofit certittido,fedcraßis ^palpabiUbus abfurditatibut refertumfit.Porche ergo populo Detfanélo,parche ciutli hominum confuetu-dini,parcite nobilißimis nofirisfcienrqs. Satisftp erf, splits quam fatis ma-lorum bahenus eh exchatum, quofiquis adougere volucrit, amp;fialtquanti-fierfe id impunepoßeferre fieret,vindhlam tarnen Dei omnipotentis non ef-fugtet. Deum Patrem Saluatoris nofirilefu Chrifii ardentibus prectbus adorot

Vtipfeeum Spiritufuofanélodementernobts adcfie,nosprotegere,. ‘ ' corruptelas allertere, amp;nbsp;b fie malts exoptatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

finem imponere di-

gnetur.

AMEN.

(L^e/Leelorem.

T-T Oclibello,candideleâ:or, duopræftitimus. Primo, Kalen-quot;*'darij noui,cuius reformatio toti Mundo, vtperfedifsima obtrufaeft,errorescrafsifsimosamp;intollerabilesdetcximus:atq; fie promifsioni, in fine ante cóclufionem Dulcxtosnoftræger-manicæ.fatisfaâuin exiftimamus.

Deinde vt hoepleniusfieret, interferuimus Kalendarij noui præcipuorum canonum vfus amp;nbsp;fundamenta,vna cum præcipuis tabulis. Ratio huius redditurpag. 15. § Placuit. amp;pag. 25». § Scd vt. Q^liafunt.

Inuenire numerum cycli folariscuiusq;anni, pag. 17.

Inuenireliteram dominicalemtam in veteri quàm nouo Ka-Iendario,pag.i2.amp; 13.

Ratio quare in nouo kalendario cyclus folaris, feu literarum dominicalium interrumpatiir , hoe eft. Fundamenta tabulx «quationis cycli folaris anti qui, pag.12.

InuenireAureum numerum cuiufq;anni,pag. 30.

Ratio compofitionis, feu fundamétatabulx «quationisepa-ftarum,pag.52.

Inuenire terminum amp;nbsp;Dominicam Palchalem,pag. 40.

Qiiodfi quorundaminueftigatio in kalendarij noui Canoni-busduplicimodo haberipoten, nos hucfimplicioremtantùm amp;nbsp;faciliorem pofuimus,alterum data operapræteriuimus. Hinc tabulam nouam Pafchalem omifimus.

Prxterca tabulas Epaftarumdiftributarum per fingulos dies omnium menfium te tiusanniiuxtamartyrologium,omifimus, quanquam eadiftributio fit vnum ex principalibus nouikalendarij capitibus:fédrationemeius reddidiinus,pag.5J.Iin.i7.

M.

M. M. M.

G.

ôc/^ ^g=F6^(l4