CORNELII AGRIPPÆ AB NETTESHRYM A' CONSfLIIS ET ARCHI« uisInditiariifacræ CAESAREA!

Maicftatis : De 0 G C V L#

TA PHILOSO#

PHI A Libri Tres.

HENRICVS CORNELIVS A GRIPPA. ^‘^^ V

I^ Nifcil fA opertum (tuai non nveitturt amp;occ^\twnlt;iwinon[âitW9 MAuh^i X.

C«* jrlt;rîlt;(y ^riwlfgia CnfAreAC Mtleßtüs aI tritnn^

Par Id diuine demeceeßu Empereur des Romaines tou flours Augufle:roy de Germanie, de Cdflille,de Leon, Darr agonie 'tJauarre,de Naples,de ScciÜe,de fJiaillorque,de Sardame,des lfies Indes,cr de lamer Ccceanet Archiduc'Dauflricc:duc dcBourgongne,deLothr'mge,dcBrabant,deLembourg de Lucembourg cro- (^onte de Flandres,Gartois,de Bourgongnc:Palatin de llaynM,de Hollande,de Zeellande,de perrette,de Hac^ucnault de Namur qtca:t.Prince de Z^pauc: Marquis duf ùnil cmpire:Seigneur de prif e, de Salms/e Kalines des pav! Gutretht cr dominateur en Afleef en Ajfricque.

A tous cculx qui ces pref mtes lettres verront f dut. De la part de noftre ame er flal confllier indiciare (y hiflorographe meflire Henri CormUe Agrippa doreur es deux droitz cheuaUer nous a efleexpofe : Comme ledit expof mt ait nagaires frit cr compof : quatre liurcs oeuures cr volumes intitulez en latin,

De Occulta phi]ofophia,Dc Vanirate feien darum DedamadoJn artem br euern Rai mun di Lulq commentaria.'Et Tabula abbreuiara.Orationes cr Fpiftolæ lefquelzUureser volumes ledit expofant frroit volentiers imprimer en noz pais cr f ligncurics : mais il double que aucuns imprimeurs dicculxnozpaK aiant recoure de ebafeun de fesvolumes vngliurcles contreferont que luy retourneroit iS grant regret cr dominaige,fc par nous ne luy t/lpourueudc grace, Ennous fuppliant tref humblement que adendu ce que ditcd,il nous plaif e luy odroier cr accorder quil puid faire imprimer lef iis quatres Hures cr uolumes par tel imprimeur en nofdis pais que bon luy fcmblerafans ce quelesaultrcs lespourrot imprimer en dedens le terme deflx ans prochain venant,cr fur ce faire expedier noz lettres patent es a ce pertinentes, Pourcc cd il,que nous ces chof esconflderecs. Et apres que noz amez Cr fraulx maifires George de Thcmfel^r preuod de Caßel,cr Herman Sunderhuifen confcilliers er maifires des requefles ordinaires de noßrehofid par noßre ordenanec aient bien au long vcu,viflte cr flgne lef iis liures. Audit expof ant inclmans fruoura' blement a f idide f ippUcaticn cr requefle. Auons par bon oms cr deliberation de conf eil cdroie conf mti(y accorde,odroionsconfentonscr accordons enlui donnant congie^y licence de grace effedalle parcespre' f?ntes quil puid cr pourra frire imprimer lefiis quatres liures cr v olumcs en tel nombre cr quantité, CT P‘'’‘ tel imprimeur de nof iis pais que bon luy f tmblera, Et affin que iceUui imprimeur ne perde f es patnes faiz C^ deffens qui luy conuiendra frircer fupporter pour ladidenouuellc mpreficn, cr ce qui en depend aubs def fendu cr deffendons par cefdides pref entes a tous aidtrcs imprimeurs cr aultres queendedens le temps (y terme de flx ans prochainement venant Uz ne impriment ou freent impt mer lef dis liuresne aucuns dicculx, fans le conf entement dudit impt imeur f ir paine de confifeation des liures cr volumes quilz aunient ainfl im' pt ime cr par de fus cr deftre pugniz cr corrigez arbitrairemêt.Si dennens en mandement a wz amez O ß' aulx les chief z prefldens cr gens de nez pr ine er grans confeaulx Chancelier cr gens de noftre conf cil en Brabant pre fldent er gens de noftre chambre de confeU en Flandres,cr a tous noz aultres iufticicrs épiciers cr fuUeHz qui ce peult cr pourra toucher,er a chafcun deulx endroit foyer fl comme luy appartièdra que de noftre pre fente grace cdroie congir er licence durant le temps felon er par la manière que dit eUflz r cent fouffrccrlaißent ledit expofant enfemblc ledit imprimeur plainement fy paiflllemèt ioir cr vferfanS leur frire met tre ou donner nefDuß^rir rfî refrit mis ou donne aucuns deftourbier ou empefehement aucontrat* rc.Carainfl nousplaiftil,cntefmcingdccenous aubs frit mettre noftre feel aces prefentes.Denne ennoßfr ville de Malines le xij. iour de l anuier, lan de grace mil cinqcens cr vingt cr neuf. Et de noz régnés afaueif des Romains le xi.cr deCaftiüe çr aidtresle xiq.flgnefusle reply par Lempercur en fon confeil,

X, de Zoete.

ION DVBITO, QVIN TITVLVS LIBRI NO* K : ftri dc Occulta philofophia,fme de Magia,rariratc fua 7, ^plurimos alliciatadlegcndum,interquosnönu]liob S liquæ opinionis mcte languidi,multi etiä maijgni amp;nbsp;in 0. ingeniumnoftrumingratiaccedentjquitemerariafua .a^^^lii ignorantia magiç nomen in détériore partem accipicn tcs,uix conlpcflo titulo clamabunt nos uetitas artes docere,Eærcfum femi

na iacerc,piis auribus offen die ulo,præclarisingeniis fcadalo cfle,malcficö cflc.fupcrftitiofum efle,d3cmoniacü cfre,magus qui fim.Quibus fi refpon-deam magü apud literatos uiros non maleficum,non fuperftitiofum,non lt;3æmoniacum fonarc,fcd fapicntem,fcd facerdotem,fedprophetam:SibyI* hs magas fuine,proinde de Chrifto ta apertiffimc prophetafle ; iam uero amp;nbsp;magos ex mirabilibus mundi arcanis,ipfius mundi autorcm Cbriftu co gnouiffe natumjOmniumq; primos uenifle ad illumadorandum,ipfum^; ’nagiæ nomen acceptum philofopbis,laudatü à theologis,etiam ipfi euan gelio non ingratum,Credo ego iftos tä pertinacis fupercilii cenfores Sibyl iis amp;nbsp;fandis magis,amp; uel ipfo cuangelio prius fibi interdiduros,quä ipfum ^nagiæ nomen recepturi fint in gratiam, adeo confeientiæ luæ cöfulentcs, Ut nee Apollo,ncc Mufæ omnes,ncq; angelus de coçlo me ab illorû execra tione ucndicare qucant. Quibus amp;nbsp;ego nunc cófulo ne nofrra fcripta legat, nee intclliganr,nec meminerintrnä noxia funr,ucncnofa funt, Aeberontis oftiu cft in boe libro,lapides Ioquitur,caucär ne cerebrü illis excutiat. Vos autem qui æqua mente ad legendum uenitis,fi tanram prudentiæ difcretio nem adhibucritisgt;quantam in mcllelcgcdo apes,iam fecurilegite,puto na q; uosamp; utilitatis baud paru, amp;nbsp;uoluptatis plurimum accepturos. Quodfi quarcpcrcritis,quæ uobis non placeant,mittitc illa,ncc utimini:nam amp;ego Uobis illa nö probo,fcd narro.Cætera tarnen propterca non refpuite, nam ^medicoru uolumina infpicientibus cotingit cum antidotis amp;nbsp;pharmacis fimul etiä uenena legere. Fatcor præterea magiä ipfam multa fupcruacua, 8^ad oftenrarionc curio fa docerc prodigia,fimul bçc ut uana relinquite,cau fas ramen illoru nc ignoratc. Quæ uero ad hominu utilitäre, ad auerredos malos cucntus,ad defiruendii maleficia,ad curädos morbos,ad extermina da phantafmata,ad conferuanda uir^, honoris, fortuné dexteritate, fine dei offcnfa,fine religionis iniuria fieri polfunt : quis illa non tä utilia cenfeat,^ criâncccflanafSedquiaadmonuiuoSjmulramenarrâdopotiusqaffirmâ-do fcripliffecficenim opus effe uifumfueratquo pauciora pteriremus,mul ta infuper Platonicorü cœterorumq; gentiliû Pnilofophorù placita fecuti fumus,ubi infiituro noftro feribedi fuggerebant argumentü:ideo fi alicubi erratum fir, fiuequid libcrius didü,ignofcircadolcfccntiæ noftræ,quiminor quàmadolcfcens hoc opus compofui, ütpoflïmmecxcufareacdice-aa ii

AD LECTOREM

re,3um cram paruiilüsjoqucbar ut paruulus:fapicbam ut paruulus/aflus autemuir,cuacuauiquæcrantparuuIi,acinlibronofirodeVanitatcacin-ccrtitudinc Sdcntiarum,bünclibrümagnacxpartcrctradaui.Scdbicmc herum forte redarguetis inqmctcs:Eccc iuucnis fcripfifti\amp;: fencx rerrada# fti, ut quid ergo edidifti f Fatcor iuuenh admodum hos libres fenbere ag* grefTus fu m ,fpe ramen illos aliquando corrediores locuplctiorcsq; emiffu rus,atq;eacaufa loanniTriremioabbatiPeapohranoquondäSpanherncn ■ fi,uiro arcanarum rerum admodum induftrio,primum illos obtuli corrh gendos. Contigit autem poftca,ut interceptum opus, priusquàm illifum* mam manum impofuiflemjCorruptis cxcmplaribus truncum amp;nbsp;impolirö circumferrctur,atq5 in Italia,in Galliajn Gcrmania,pcrmulrorummanus uolitarctjamq; nonnulliimpaticntiusncfcio an impudctius,ipfum informe opus fub prælum exponere uolcbant^quo uno percUlfus malo, ipfeede rccörtirui,cogiTans minus periculi forc,filibri ifti paffte ta ft igarioresmea manu prodirent, quam fi laceri per incondirafragmcrainuulgarcntUr per minus aliorû.Præterea nullum ncfas ratus,fi iuuentutis mcç fjpecimen pc rircnonfinercm. AddidimusautemnônullacapirulajinfcruimusctiâpIc-raq; que prçtcrminereincuriofum uidcbafur,quod curicfus Ledorexipfi usphrafisinæqualitatcfacilcdcprchcdcrc porerir,noluimuscnimopusi* pfum totü innouarc,amp;:(ut aiunr) rota telam rcrcxerc,fed paululum caftig^ rc,atq; aliquid fplédorisinfundcre. Quaproprerircrû nunc quæfotc candi de Ledor,ne de praefenti tempore cdirionis ifta libres,fed ueniam des curb ofæ iuuentuti,fiquid forte fccus quàm placcat in iftis deprehendes.

6?

R. P. D. I0ANNI TRITEMIO, ABBATI DIVI lACOBI in fuburbio Herbipolis,Henricus Cornelius Agrippa abNcttcfzncym. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S. D.

aVm nupcrtccum(rcucrcclepatcr)in cœnobio tuo apud Hcr-bipolim aliquandiu côuerfatus, multa de chymicis,multa de magicis, mulia de cabalifticis cæterisq; quæ adbuc in occulto delitefeunt arcanis feientiis atq; artibus unàcôtuliflemus:ma gna inter cæteras quæftio crat,cur Magia ipfa, cum olim primum fublimi tans faftigium une omnium ucterum pbilofopborum iudicio rcncrer,amp; à prifeis illis fapientibus,amp; facerdotibus fummaTemper in ueneratione babi ta fucrit;dcindc fandis patribus à principio nafee tis eedefiç catbolicæ odi ofa femper amp;nbsp;fufpedajtandem cxplofa à Tbeologis,damnata à facris cano nibus,porró omniü legum placitis fucrit profcripca,cius caufam fpccula tus meo iudicio nö alia eft, nifi quod fatali quadam temporü bominum^; deprauafione fubintroierunt multi pfeudopbilofopbi, ac metito nomine Magi, qui per uarias errorum fedas amp;nbsp;falfarum rcligionum fadiones,mul tas admodü execrandas foperititiones atq; fcralcs ritus,multa etiam ex or-tbodoxa rcligionc fcelcrata facrilcgia,in naturæ perfecutione bominumq; perniciem ac dei iniuriam congercntes,multos admodum quales bodic cir cunferri uidemus reprobatæ ledionis libros cdiderunt,quibus M agiæ bo feftinimum nomen atq; titulum furto amp;nbsp;rapina préfixer unr.Hi itaqj cum f^crofando boe magiæ titulo fuis execrandis nugis bdem fefe cöciliaturos fperarenr,id cgerür,quód laudatiffimum olim magiæ nomen,bodiebonis probis omnibus odiofilfimum redditum fit, ac capitale crime babeatur fi quis dodrina operibus'ue magum fefe audeat profitcri,nifi forte demens aliqua uctula rus babitans,crcdi uelit admodum perita amp;nbsp;diuinipotcs,ut (fi cut ait ApulciusJpolfit cœlum deponere, terram fufpedcre, fontes durare, tnontes djlucre,mancs fublimarc,dcos infimare,fyderaextingucte,tartarö ipfum illiiminare,fiuc ut canit V crgilius:

Quæ fc carminibus promittat foluere mentes

Quos uelit,aft aliis duras immittere curas, Sifterc aquam fluuiis,amp; uertcre fydera retro, Nodurnosq; ciet mancs,mugireuidcbis Sub pcdibus tcrram,amp; defcendere montibus ornos.

Turn quæ referût Lucanus de maga ilia Tbeftala,amp; Homerus de Circes o-. mnipotentia,quorû plurima fatcor tam fallacis opinionis, tam fuperftitio fæ djligentiæ pcrniciofiq; labores exiftunt,ut cum fub arte non nefandam caderc nequeant,tarne magiç ucnerabili titulo fefe ueftiri pofte pr^fumün Cum bæcigitur ßc fe babcrcnt,mirabar admodum,neq; minus etiam indi gnabar,neminem hadenus extitifte, qui tam fublimcm facramq; difcipli-aa iii

I ? I s T 0 I A.

nam ac impictaris crimine uindicaflet,aut illamnobis pure fyncercq; tradi differ,ûquidem quos ex recérioribus ego uidi Rogerium Bachonem, Ro-bertum Anglicum,Pcrrum Apponum,AIbcrrum Tcutonicum,ArnoIdû de V ilia noua,Anfclmù Parmcnfcm,Picatriccm Hifpanû,Ciçchum Afeu lum Florcntinum amp;nbsp;plcrofq; alios,fedobfeuri nominis feriptorescû fema giam tradere polliccntur^non nifiaut dcliramenra quædam nulla rationc fubnixa,autfupcrftitioncs probis omnibus indignas pr^Oircrûr. Hinecô-citus eft in me fpiritus mcus,atq; proprer ipfam cum admirarionc rum in-dignationcm,uoluiamp;cgophilofophari,nôillaudabilcopusmefaâuruni exiflimans^qui ab incunre ærarc femper circa mirabilium effeâuum amp;nbsp;pic nas my fteriorû operarioncs curiofus inrrepidusq cxriri cxploraror, fi Ma' giam ipfam uctuftam fapicnrumq;omniumdifeiplinamab impierariser roribus redimitam purgaramq;,amp; fuis rarionibus adornaram reftirucrem, amp;nbsp;ab iniuria calumnianrium uindicarem,quod ur iam diu ipfc mecum dcli bcraui,nunq ramen in bancarcnamdcfccndcrcliadcnusaufusfui,ucium poft collar um inrer nos Herbipoli de bis rebus fermone rua præccllcns pc riria amp;dpflrina ruaq;ardcsadhorrario audaciam mihianimumq;addidir. Iraqj cleflis c Philofophorum cxploraræ fidei fcnrctiis,purgara inrrodußi one malignorum, qui fimulata feienria mentienres mago^ rradirioncs ab ipfis renebrar ü reprobaris libiis, uclur ab ipfis adyris mirandorum opcrati ones requirendas docebanr, difcuflis renebris rrcs hbros de Magia compen diobreuitatis cóplcxos reçentibus bis diebus compofui,amp; de Ócculra phi* lofopbia minus infenfo tirulo infcripfi,quos nunc ruo cxanimi,qui barum rcrum plcniffimdpcririam renes caftigandos,cenfcndos,indic5dosq;fub* mirto,ur fi quid in illis à me feriptum fir,quod aurin naturç conrumdiam, pur codimm offcnfam,rcligionisbe iniuriam ucrgcrequcar,cödcmnes cr-rorcm:fin autem diffolura amp;nbsp;purgara finr impieraris fcandala,ucriratistra diricne rucarc.ficq; cum bis hbris noftris, arq cum ipfa magia agerc uelis, ne occultctur aliquid quod prodeffe quear, nee probciur quod poftit non nifi noccre,quo fie randem bbri ifti tuo examine probari, digni finr qui ali* quando fcelicibus aufpiciis in publicum egrediantur, nee timeär indicium fubire pofteriratis. Vale,amp; bis audacibusparccto eerptis.

lOANNES TRITEMIVS ABBAS DIVI IAGO BI HER-bipolis quondam Spanhcmcnfis,fuo H cnrico Cornelio Agrippæ ab Ncttcfzhcym,falutcm amp;nbsp;charitatem.

ilMgWK’ P vs tuG ornatifTimc Agrippa deoccultiorcPbilofopbia prç norarum, quod nobis examinadum per latorempræfcnrium obruliüi,quara cum uoluprarefufccperimus,ncclinguamor tab's unquam poreftexprimcre, nee feribenris calamus refera re. Admiratione maxima ducimurfupcrcruditionetua non uulgari,qui 84 iuucnis ram fecrcta pénétras 8lt;: arcana, multis diä uirisdodiflimis abfeon-dira,nô folum pulcbre ac uerc, fed criam propric amp;nbsp;ornate proferre in luce potuifti.Vndcimprimis tuæ ad nos bencuolcntiæ gratias agimus,amp; fi po-terimus unquàm, pro uiribus indubitanter referemus gratias, tuum opus, quod nemo doûiflimorum criam uirorû fatis laudare fufficict,probamus: deinde ut ftudio pergas in altiora,quo eoepifti, nee finas ram excellentes in genii tui uircsotiotcpefccrc,tc qua pofiimusinftantia monemus, petimus amp;rogamus,quatcnus amp;nbsp;tuo te laborc ad mcliora fcmpcrexcrcitcs,amp; lumen ueræ fapientiæ quo maxime amp;nbsp;diuinitus illufiraris, etiam ignorantibus de monftres.nee te retrahat à propofito quorumcunqj cöfiderationcbulonö, dequibus ucre diftum cft:Bos laffus fortitcr figit pedem. Cum nemo,fa-pientum iudicio,ueraciter do flus effe qucat,qui in unius dunraxat faculca tis rudimenta iurauit.Te autem diuiniras ingenio donauit amp;: amplo,amp; fub-liRii,non ergo boues imiter is,fed uolucrcs: nee circa particularia arbirreris tibi effe morandum:fed uniucrfalibus confidenter intendito animum, tan to enim quifq; doflior effe putatur,quanto ignorarpauciora. Ingcniü ue» ro tuum ad omnia plcnitcr aptum nö paucis nee innmis, fed multis amp;nbsp;fub-limioribus eft rationabilitcroccupandü.Vnübocramcntc monemuscu-flodirc præceptû,ut uulgaria uulgaribus, altiora ucro amp;nbsp;arcana altioribus atq; fccrctis tantum cómuniccs amicis.Da fand boui,faccarû pfiraco tan-tum:intclligc mente,ne boum calcibus,ut plcrifq; contigit fubiiciaris. Va-le fcelix amicc,amp; fi quid penes nos eft quod tibi conducecc queat, iiibc 84 fa* flum fine mora intclligcs, 84 uires ut noftra dictim fumat amicitia, fæpiul adnos feribe, 84 ruarumaliquid lucubration urn mitcitoinftanter eramus» herum ualc. Ex noftrocoenobioPcapolitano.Vlll. die Aprilis, Anno

M, D. X.

a üü

S«-REVERENDISS IMO IN CHRI'«5

TO PATRI, AC PRINCIPI ILLVSTRISSIMO HER# manno è comiribus W/dæ, Dei gratia fandæ Colonienfis cedefîç Archicpifcopo,facri Romani Imperii Principi Eledori,amp; per Italiam ArchicanceUariOjVOeft-phaliæ amp;nbsp;Angariæ D uci amp;c.Sacrofandæ Romanas ccclelîæ Legato nato, amp;nbsp;in pon-cificalibus V icario generali, Henricus Cornelius Agrippa ab Nettefsheym. S. D.

A EST ILLVSTRIS FAMAE TVAE CE lebritas rcuercdiffimc amp;nbsp;illuftrißime Princeps, ea uirtutum tuaçz magnitudo amp;nbsp;dodrinç fpkh dor,amp; frcquens optimarum literarum exerciti um,amp; eu folida prude tia grauis oratio,amp; degas dieedi promptitude, multa^ return cognitie, conftans rdigio,ac mores laudaciflimi,quibus fupra commune alioçi confuctudine prædituS es: tacco prifcaseminctis nobiliratis imagines,

ac diuitiarum cum antiquarum turn nouarum thefauros, amplitudinc do minii, facrarumq; dignitatü mitras, quorum etiam præftantia anteftaseö corporis decenn forma ac roborc. Quæ licet omnia maxima fjnt,ego re rn his omnibus longe maiorem exiftimo heroicis illis amp;nbsp;fuperilluftnbus ruis uirtutibus, quibus fane effccift i, ut quanto quifq; dotftior eft, ac uirtutum amantior,tanto magis bencuolcntia: tua fefc cupiatinfinuari ,undcamp;ipfe etiam illud decus tuum perendu mihi conftitui,fcdParthoru more,hoc in quam eft,non fine muncre. Quern equidem falutandiPrincipismorema prifeorum ufqjfeculisinhæcnoftra tempora dcriuatum,amp; adufq,-hue ob-feruatû uidemus.Cumq; uidcre alios quofq; uiros egregie dolt;ftos,doftrina ru fuarö pulcbris magnisq; muncribus teornarc,nc folus ego uelut cultus amp;uenerationistuædcfcrtor,adtuamamplitudinemuacuis manibusappli carcaufim:cogitabundus accircunfpiciensin cellamcalibraria,quo mU' neretetaminfignem Principem condonarcpoffcm,cn inter recondita of-ferebant fefe fubito Lbri de Öcculra philofophia,fiue de Magia,quos iuuc-nisadmodu fcribercaggrcftus,amp; iam multisannisuclutoblitusintermifc' ram;moxtusamplitudinisuener3tiöcadilloscöfummandos,uelutaduo ta reddenda properaui.Sanc quod perfuadcrem mihi,nihil me tibigratius dare pofte,quam antiquiftimæ abftrufiftimæq; doflrinæ nouù opus, opuS inquam curiofæ iuuen tutis noftræ,fcd antiquiratis doärinam,aufim dice-

E P I s T o L A.

rc,à nullis haftenus reftituere tentara. Attamen non in hoe tibi adferibun turhæcnoftra,quocl te Signa finnfed ut patefaciant mihiaditum ad bene^ Uolentiam tuam. QuæPo iraq;,fi non eft improbuni,babcant apud te quan Sam exeufationem.Omnia tibi uota præfaturus,fi hæc iuuentutis mcæ ftu diajtuæamplitudinisaufpicioin notitiamucniant,acfugatainuidia peren uitans iure illorum rcmancat memoria nobis ad frudû bonç confeientiæ, cum plura in illis etiam feniori mibi uifa fînt eu utiliflima, turn cognitu ne eeßaria.Habes itaqj opus non tarn iuuentutis,quâ etiâ præfentis æta-tis noftrç,multa fiquidem iuuenilis operis errata caftigaui,multa côpluribus locis interfulfi, multis capitibus adauxi, quæ ex ipfa orationisinæqualitarcfaciledeprchendipoflunr, atq;fic cognofees mcomnem ætatemmeam tuis obfequiis fore deuotum. V ale fali-cisColoniæfœliciflimusPrin-

ccpî.ExMcchlinia.Anno

M. D. XXXI.

Menfe lanu-

ario.

?*gt;CAPITVLO

RVM OMNIVM QVAE IN HOC OPE

RE CONTI KENT VR, ELENCHVJ.

55

NOBILIS VIRI HEN ^ICI CORNÏLII AGRIPPAE EQjITIS AVRATI, ^ ürriufq; luris Dodon's, Sacræ Ccfarcæ Maicliatis à Confilio amp;nbsp;ar* chiuis indicianiyde Occulta Philofophia,fiuc de Magia Libritres*

Quomodo à triplicimundo Magî uirtutcs colliganr,in tribus hislibrûmonûrabirur. Capurprimum.

clcmentalis,cœleftisamp; intcUcdualis,amp;quifq; inferior à fupcriori rcgatur, ac fuarum uirium fufeipiat influxû,ita ut ipfe archetypus amp;nbsp;fum' mus opifcx,pcr angcIos,ccElos,ftcllas,cIcmcn-ta, animalia,plâtas,mctalla, lapides, fux omni-potentix uirtutcs exinde in nos transfundat, in quorum miniftcriumbçcomniacondiditatc^ creauitmon irracionabile putât Magi, nos per holdem gradus,per fingulos mùdos,ad cundem ipfum arebetypum mun# ^^fn,omnium opificcm,amp; primam caufam,à qua funt omnia, amp;nbsp;proceduc ®nania,pofleconfccnderc:amp; non fol um bis uiribus,qux in rebus nobiliori* ’3Uspræcxiftunt,frui polfc/ed alias præterea nouas defuper polTc attrahe-fC’HùiccIcmcntaLs mundi uircs,uariisreturn naturalium mixtionibus à R’cdkina,amp; naturali philofopbia ucnantur:dcindc calcftis, mundi radiis l^fluxibus,iuxta aftrologorum régulas ,amp;mathematicoru difeiplinas, cœlcftcs uirtutcs illis connedunt : porto Exe omnia intelligcntiarum i-»Jerfarum potedatibus per rcligionum facras ecremonias corroborât a^ confirmant. Horum omnium ordinem amp;nbsp;procclTum,tribus his Ebris nunc tradereconabonquorum primujatôtincac Magiam naturalem,alter cat ledern,tertius ccrcmonialcm.Scd nefcio an plane ucnia dignum fit, me ho minem ingenii ac literature minoris,iam difficile,cam arduû,tam inrrica-tum negotium,in ipfa mea adolcfccntia cam Eberc aggreffum elfe : quam-obrcmquæcunq;hicàmcdidafunt, amp;inferiu$ diccntur,Eis nolo qucn^ plus alfentiri.ncq; ipfe ego plus affentior,nifi' quacenus ab ccclcfia catholi-ca,fidcliumq;coEtu non fucrintreprobata.

Quid fît Magia,qux cius partes,amp;qualem oportcat

3§^i cifeMagixprofenbrem. Caput II.

! Agica facultas potcftatisplurimxcôpos,altiflimîsplena my-ft crûs, profundiffimam return fccrctiftimarum contcmplatio-^3- ncm,naturam,potcnriam,qualitatcm,fubftantiam,amp; uiriuic, lotiusq; naturx cognitonc complcditut:amp;quomodo res inter fcdifférât,

U. DE o CCVlTA PMIIOSOPHIA,

amp; q uomodo conueniuntnos inftruit,hinc mirabilcs cffcflus fuos produ-ccnSjWnicdo uirtutcsrcrû pcrapplicationc carû adinuiccm,amp; ad fua pafla congruentia infcriora,fupcriorü dotibus ac uirtunbus pafiim copulâîat^ maritâs.Hæc pcrfc^iHima fummaq; feiet ja,bæc altior fandior^; philofo pbia,bçc deniq; totius nobiliüimz pnilofophiç abfoluta eonfummatio. Nâ eu oîs philofophia rcgulatiua diuifa fit in phyfieâ,mathematica amp;nbsp;the-ologiä.phyficadocct natura eorûq fun tin mûdo,illo^^;caufas,effeduf| tcpora,ioca,modos,cucntus,intcgritatcs amp;nbsp;partes inueftigat atty, rimatur* Quot fùnt,quæ return fpecics elementa uocantur, Quid calor cfficiar,quid terra,quid humidus act, Quid gcnercnt;undc amp;nbsp;magni primordia cœli, Vndc maris fluxus,uatiis we colonbus Iris.

lt; Rcddcr^quidfaeiatclamofatonitruanubes:

Vndc uel sthcrea fulmen iaculetur ab aula.

Qus feercta facts nodu,quxcaufacomctas Proferat^Ä tumidas qua: cæca potentia terras Concutiar,quæ funt auri,qua: Icmina ferri, Totaq; nature uis ingeniola la tent is.

Hate omnia naturar û fpeeulatrix phyfica côplcdif,8f quç canît VergiliuSî V nde hominura genus,amp; pccudum,fimul imber,lignes, Vndc tremor terris,qua ui maria alta tumefcanc Obiicibus ruptis,rurfusq;in feipfa refidant. H erbarum uircs,animos,iras^ ferarum, Omne genus frudicumjapidum quoqj/eptiliumq;.

Mathematica uerodocet nos plana,amp; in tres ponedS dimenfiones nsti^' ram eognofcerc,motumq; ac ccclcftium progreffus fufpiecre.

' A urea quo eeleri rapian tur fidera motu,

Quid caligantcm modo cogat hebefcerelunam. Defed usq; pati dimilfo lumine feiern.

EtquaccanitVergilius: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^buf.

Quo circa certis dimenfum parnbusotbem

Per duodena regat mundi fol aureus aftra:

Oftendit cccliq; uias,amp; fidera monftrat, Defedus folis uarios,Iunæq; labores, Ardurum plciadcsq; hy adas,gcminosq; triones. Quid tantum occano properent fc tingere folcs Hybcrni,uclquæ rardismoranodibus obftet.

Quæ omnia per ipfam mathematieam dignofcuntur.

Hine tempefiates dubio prxdifcere calo

' PoffumuSjhinc mcfiisq; dicm,tcmpusq; ferendi, Et quando infidum remis impcllcrc marroot

LIBER WMY?’7O3O Id nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jHI.

Conuçniar,quandoar.n3atasdedujçci;çclaflç|ÿ'jf, - , ; n ■’ f Auttcmpcftiuaminfylm'scyertcrfcpinum.;^gt;v ;n. . .

Ï bcologia autcm quid dcus,ipfa do eer, quid mens,quidintcHigcnnajquid a’igclus,qüid deniqj dæmon,quid anirha,quidrcligio,qua: facrainftituraji tuSjphana,pbfcruationesfacraq;myftcria:inftruitquoq;dcfide,demiracu iiSjde uirrute uerbo^^ amp;nbsp;figura^ de arcanis opcrationib’ 6( myfteriis figna- , culorû.àquod ait Apulcius,docct nos rite feire atg^ cancre leges ceremoni-2rü,fas facro^,arqj ius rcIigionû.Sçd ia me rccoIligä.Has tres impcriofifTi-mas facultates Magia ipfa cöplcditur,unir,atq; aduat,mcrito ergo ab an-tiquis fumnia fancb'Himaqifcientia habita eft. HæegrauiHimisautoribus tbriflimisq; feriptoribus repcritur illuftrata.-inter quos præcipuc Zamol' xis,amp; Zoroafter effulferunt adeo, ut inuentores huius feietiæ à pluribus ere diti finc.llorum ueftigia fecuti Abbaris Hyperboreus, GharmondaSjDa* ^igcron,Eudoxus,Hcrmippus:amp; clariores alii extitcrunt antiftireSjUttrif» ’negißus.Mercurius,Porphyrius,Iablichus,Plotinus,Proelus,Dardanus,, Orpheus Threieius,Gog Graecus,Germa Babylonicus, Apollonius Tya-^’cuSjOnhanes etia egregie fcripfit in hac arte:cuius libros è fepulchro cru fos Abderites Democritus fuis eëmentariis illuftrauit.Prçtcrca ad häc arte ?ythagpras,Empedoclcs,Dcmocritus,Plato,amp; plures nobiliflirai philofo-phorûdilcendânauigarûtzhancreuerfifummafanditatc prædicauerunt: hanc in arcanis habucrût. Quin amp;nbsp;Pythagorä Platoncmq; ob cam difeen-da compcriühabcmus,Memphitjcos uates aeecßilfc,^ pene totä Syriam, ^^8yptü,I udcam,amp; Chaldçorû fcholas peragrafrc,ne fandißima eos Ma giæmonumenta.latercnr,diuinisq;rcbusimbuerctur.Quicunq;igiturnüc ■ in hac faeultate ftudere affedat, fi non fucrit cruditus in Phyfica,in qua de tlaräturqualitate’srcfüjS^inquarcpcriunturproprictatcsoccultx cuiusli-bet entis,amp; fi nö fucrit opifex mathematica:,^ in afpcdibus,amp; figuris della-rum,ex quibus cuiushbet fei fubljmis uirtus amp;nbsp;proprietas dependet : amp;nbsp;fi nö fucrit dodus in theologi3,ubimanifeftanturfubftâtiæimmateriales,quæ difpcnfant^'adminiftrantomnia,nöpotcritintelIigcreMagi3Erationabi-htatcrnuHü cnim opus ab ipfa magia perfedum extar, ncc eft ahquod opus uerc magicum,quodhas très facultatcs non compledatur.

.De quatuor dementis,amp; corundem qualitatibus,amp; in feinui-cempermixtionibus. Caput 111.

Vatuor funt elcmcta^ primaria fundameta rcrü oîm corpo-rdiu,ignis,tcrra,aqua,acr:cxqbusoîaclemctatain iftisinteri ^^^ coponundnö per modü coaceruatiöis,fcd fecudu trafmu-rationed unionc;rurfusq;cö corrüpunC in clemcrarefoluun-rur.Nullumaûtfcnf]biliumelcmcntorûpurûcft,fcdfecundûmagisamp;mi nus permixta funr;amp; in feinuieem tranfmutabilia; quemadmodü terra lu-tefcens dilfolutaq, fit aqua,atq; illa ingroffata denfataq; fit terra ; per calorc

a ii

TUT. DS OCCVITA PHILOSOPHIA, antem cuaporata tranfit in acrem,amp;illc fupercalcfccns in jgnero:amp; He«• tinflus reuertitur in acrenijnfrigidatus autemex fuperaduftione,fit terra aur lapis,aut fulphur,ficut boe ex fulmine manifeftum cft. Plato aût ccnlt; fet terra omnino intranfmutakilccnc,eartcra aût clementa amp;nbsp;in hanc,amp; in feinuicc trafmutari.Diuiditur iraqjterra à fubtilioribusnó trafmurata/cd foluta autpermixra in illa,qux illam dinbluunt,rurfus^in feipfamfenu* grans. Vnûquodq; aût clcmcntorû duas fpccificas qualirates babct,quarS priorc fibipropria retinct, in altera tan^media couenit cum fcquenti. £ft enim ignis calid’ amp;nbsp;ficcus, terra fieca amp;nbsp;frigida, aqua frigida amp;nbsp;bumida ,acr bumidus amp;nbsp;calidus. Arq*, boe modo feeundu duas qualitates contrarias elc menta fibi contraria funr,ut ignis aqu7,amp; terra acri. Adbuc feeundu alium modü clemeta fibi opponütur:Nam quçdâ grauia funr,ut terra amp;nbsp;aqua : ^ alia lcuia,ut acr amp;nbsp;ignis : quamobrem priora pafiiua, pofieriora uero aâius Sroiei nuneuparût. Proindc adbuc Plato feeundu aliü modü diffinguens, tres unicuiep afTignat qualitatcs:igni uidcliect acuitatc,rarirate amp;morü:iet ræ aût obfcuritatc,dcnfiratc amp;nbsp;quiète. Et fecundû bas qualitates contraria ftme dementa ignis,amp; terra. Rcliqua aute elementa ab illisqualitates mu* tuanr,itautacrduasaccipiat qualitates ignis, raritatcamp;motû.aîqjunâter* ræ uidcliect obfeuriratem. Centra aqua duas quidcmtcrræ,obfcuritaic amp;nbsp;dëfitatc:8^ unâ ignis uidcliect motû.Sed ignis acre duplo rarior,triplo mO' bilior, quadruple acutior; Acr a utem duplo acutior aqua,triplo rarior,quadruple mobilier.Proindc aqua duplo acutior terra, triplo rariorquadru* plo mobilier. Quemadmodumiraq; febabet ignis ad acre, fie acr ad aqua, amp;nbsp;aqua ad tcrram.rurfu'q;,ficur terra ad aqua,fic illa ad acrem, arq; bic ad igncm.Atqjbïcc cft radix amp;nbsp;fundamentum omnium corporum,naturarü, uirtutum amp;nbsp;opcrum mirabilium:amp;qui bas clcmcntorum qualitates,amp;co-rundem mixtioncs cognoucrit,facilc per ficiet opera miranda atqftupen* da,crit^ confummatus in M agia naturali»

De tripliciclcmcntorum rationcconfidcranda. Cap. IIII.

Vatuor iraq quç diximus funt clemeta, finequorü notiria per fcdanullumin Magiaproduccre poffumuseffedum. Sunt aurem fingula triplicia, Ut ficquatcrnariuscêplcat duodena* rium.’amp;pcrfcptcnarium indenarium progrcdiens,adfuprc*' mam unitatcm,undc omnis uirtus amp;nbsp;mirabilis operatie dependet, fiat pro grcirus.Primoigiturordincclcmcntapura funt, quæneccomponuntur, nee mutantur,ncc panutur commixrionem,fcdincorruptibilia funt ,amp; nê à quitus,fed per qux omnium naturalium return uirtutes producunturin effeâû. V irtutes illorum à nullo cxplicari poflunt ; quia in omnia poffunt omnia. Hæc qui ignorât, ad nullam mirabiliumcffcduum opcrationem pertingcre poreft.Secundi ordinis clemeta cêpofita funt multiplicia,amp; ua-ria,amp; impura,rcducibilia tarne per areem ad purâ fimplieitatc:quibus tune

,AUI i^l^IBEfe PÏÜMVS? ' t;‘ ’^ V ad fuam fimplicitatem reuerfis,«WfW eftfuper omftiicoplcmcnrumdans omnium opcrationum occultarum amp;nbsp;operationu narüræ:amp;Ext funt fun* damenrum totius Magix naturalis.Tcrtii ordinis clcmcnta hxc primo amp;nbsp;per fenon funt elementaJed dccompÓfita, uaria,mulriplicia,amp; inter fe in-uieem pcrmurabilia;ipfa funt infallibilc medium ideoó; uocantur media natura, fiuc anima mediae naturxzpaucHTimi funt qui iilorum profunda myftcria inteUigant. In ipfisper cerros numéros,gradus amp;nbsp;ordines cft con furnmatio omms effeftus in quacuncj re naturali, ccclcfti amp;nbsp;fupcrcœlcfti, miranda funr,amp; plena myftcriis qux operari poffunt in Magia tam naturali q diuina:pcr ipfa enim omnium return ligationes etiam folutioncs amp;nbsp;trâfmutationcs,amp; futurorum cognitie amp;nbsp;prxdidio, etiam malorum dx-monum exrcrminatioamp;bonorum fpirituum conciliatio ab illisdcfccndit.

Sine bis igitur triplicibus démentis eorundcm^cognitione,nemo confi-dat fe in occultis M agix amp;nbsp;narurx fcientiis quicg poifc operari. Quicunt^ autem hxc in illa,impura in pura,multiplicia in fimplicia reducere noue rit,corundcmq; naturam,uirtutcm,potcftatcm in numcro,gradibüs amp;nbsp;or-dinc,(ïnc diui fionc fubftantix difeemere fciucrit: is facile obtinebitomniö naturaliumreru,amp;coElcftiü fecretoru fcientiamamp; operationc perfedam.

De mirabilibus ignis,acterrxnaturis. Caput V.

* D omnium mirabilium opcrationcm,aic Hermes,duo fufHei» unr,ignis amp;nbsp;terra: hxc eft paticnsjllc agens.Ignis(ut ait Diony fiusjin omnibus amp;nbsp;per omnia clare ucnir,amp; remouetur, omni-S bus luciduseft,f]mulamp;occultusincognitusq;:ipfequado per f^ipfum eft,non accedente materia in qua propriam manifeftet adionem immenfus cft,amp; inuifibilis,pcr fcipfum potes ad adioncm propriam,mo-l)ilis tradens fcipfum omnibus quodam modo proximantibus, renouati-uus,nature cUHodia,illuminatiuus, circüuclalis fplcndoribus incompre^ Jïcnfus,clarus,difcretus,rcfilicns,furfum feres,acute means,excclfus, nó re« ceptuscontumelia minorationis,fcmpcr morus moucns,altcrum compte bcndcns,incomprchenfus,non indigus alterius, latenter crefcens à feipfo, amp;nbsp;ad fufeeptas matcrias manifeftas fuimee magnitudinem,adiuus potens fimul omnibus prxfens inuifibilitcr,ncglcdus dfe no paritur, ad certa au* tem fîcutquxdam uindida generaliter amp;nbsp;proprix fubito teducens in rati-onem,incomptehenßbilis,inpalpabilis,non minutus,in omnibus ditiOi-musfuimettraditionibus. Immcnfaamp;improbarcrü naturxportio ignis eft(ut ait Plinius)amp; in quo dubium fit plura abfumat, an pariat. Ignis ipfe unus eft,amp; per omnia pénétras,ut aiunt Pytbagorici,fcd in cœlo dilaratus, collufirans,in inferno uero coardatus,tcnebrofus,amp; crucians,in mcditul-lio de utroa participans. Ignis ita^ in fe unus,in recipiente multiplex, Si in diuerfisdiuerfa nota diAributus,utapud Cicerone tedatur Cleanthes. Eft itaqj ignis bic adinuentitius quo utimurreft in lapidibus, qui idu cha#

a iü

VI. DE 0 CCVLTA PHILO^OPHIA, lybis excutituneftin terra, quç cxrefoffionc furaaneft in aquîs,^ fontes U. puteos calcfacitxfl in profundo mari,quod uctis agicatû tepefeit.-eft in acre,que fçpc ferucfcercuidemus: amp;nbsp;animalia quæqj amp;nbsp;uiuctia omnia,amp; uege. tamia calore nutriuntur: amp;nbsp;omnequod uiuit,proprer inclufum ignem ui* uic.Superni ignis propria funt calot oîa foecundans,8i lux omnibus uiram tribucs. Inferni ignis propria funt ardor oîa cofumes, amp;nbsp;obfeuritas cun da fteribrate coplens.i ugat iraq; ealeftis amp;nbsp;lucid’* ignis tenebrofos demones: fugat amp;nbsp;hie nofter ligneus cofdc,quatcnus habet funulachrum, amp;nbsp;uchiculû lueis illius fupcrioris. Quin Tillius, qui ait: Ego fum lux mundi,qui uerus ignis eft,pater luminum,a quo omne datü optimü uenit,fplcdorc ignis fui emittens amp;nbsp;communicansprimo foli, amp;nbsp;cæteris caieftibus corponbus ,amp; hæc tanq per media inftrumenta illü in hue ignem noftru influcns. Sicut ergo tenebraru dçmoncs in tenebris ipfis robuftiorcs funt: fie boni darmo nes,qui funt angcli lucis,incrcmcta fufeipiunt à luce,non folum diuina,fo* Îari,amp; cœlefti,fcdctiam ei’ qui apud nos eft ignis. Hine primi religionûamp; cercmoniarum fapientiffimi inftitutorcs orationcs amp;nbsp;pfalmodias', amp;nbsp;facra quæq; non nifi accenfis luminibus fienda decreuerunr. Hine illud Pytha-goræ fymbolum.NcIoquarcdc dcoabfqjumine,iuftcruntq;adfugados malos dæmoncs, apud cadaucra mortuorum lumina acccnd j,amp; igncs, nee illa amoueri,quoufq; pfedis facro ritu expiationibus terra côdantur.-ipfçç omnipotens in uctcri legccxquircbat omniafua facrificia igncofFcrri,arqï ut in akarifemper ignis ardcrcr,quc etiä apud Romanos Vcftæfaccrdotes perpetuum feruabät cuftodiebätq;. Omnium autemclcmcntorû bafisamp; fundamcntum,tcrra cft:ipfa enim eft obicdum,fobiedum,amp; rcccptaculü omnium radiorum influxuumq; coelcftium.-ipfa in fecórinct omniumrc* rum femina feminalcsq; uirtutcs:ideo ipfadicitur animalis, uegetalis,amp;mi neralis:quæ ab omnibus rcliquis dementis ac codis facudata, omnium ex feipfa cft gignitiua.Ipfaeft receptiua omnium fœcunditaium,amp; uclutipri ma parens etiam omnium pululatiua, centrum amp;nbsp;fundamentum amp;nbsp;mater omnim Tolle deillaquantumcunq; fecreta,lota,depurara, fubtiliata,fidi-miferis aliquadiu fub diuo, mox codeftibus uiribus foecundata amp;nbsp;praegnas, ex feipfa producer plantas,producer uermiculos amp;nbsp;animalia, producer la' pillos,lucidasq; metaUorum fciniiUasdn ca funt feercta maxima,fi quado fucrit per artificium ignis purgata,amp;ad fimplicitatcm fuam congrua lotio ne reduda. Ipfa cft prima creationis noftrae materia amp;nbsp;reftauratiöis ac con feruationis noftræ ucriftima medicina.

Dcadmirandisaquæ,amp;acrisarq;ucntO9înaturis. Cap. VL i Onminoris potetiçfuntrcliquaduodemeta,aqua uiddicetS acr:ncc in illis natura ceftat mirabilia opcrari. Aquæ enim tan ta neceflitas cft,ut abfq; illa nullü animal degere polfit: nulla ^^^ herba,ncc plara quçuis,circa aquç humedatione polfit^ger-

.Mi;-o?CLYBft ƒ m WIP o. ^.« -tm minare.In ipfa eft femfj^a oïm ferStrittüs aïaliütó pHtno^’^ûbrâ fe/heri aqueu effe manifeft ö cft;fcd amp;frütilt;u,^Bèrbarü Mhia heet tFfrerfintjta befieri tarne aqua necefle cft,fi foecuda efle debeâtdîüèîd fiat humore terrç imbibito,auf rore,ucl pluma,ucl de induftria adieflä aqua. Sola fiquidc ter ra amp;nbsp;aqua,à M ofc deferibunC producere anima uiucnic. Sed aquæ duplicc produdione rribuic,natantiü uidelicet in ags,amp;uolantrG in acre fupra ter-râ.Terrenay criä produdionü ipfi aquç partim deberi, cade feriptura tefta tur,inquics,quod poft creatione uirguira amp;nbsp;plâtæ no gcrminaucrSr,ga deus nö plucrat fuper terra.Tara cius clemeti poteftas cft, ut nee fpualis rege ncratio fiat fine aqua/ïcut ipfe Chriftus ad Nieodemu teftatus cft. M axi-ma quoq; cius in rcligionc uis cft,in expiationibus amp;nbsp;purificationibus,ncc minorg ignis ncccffitas.Infinira: ei’ militates funt,amp; ufus multiplex,res^i oesex cius poreftate eorififtunt:urquç gcncrandi,alcndi,augmcnt5di uim poHidcr.Indc Thales Milefius arq;Hefiodus,aquamoïm return principi-umftatucrunr,omnium^;clcmentorum antiquiflimum cfTedixcruntarq; potcntiftimü,quippcquod exteris omnibus impcrat.N5,ut ait Plinius,rer ras deuorat aquç,flamas necat, feandûtin fublimc,amp; nubium obtctucoelö fibi ucndicât.cædc cadentes oïm terra nafcentiü caufa fiüt.Innunïcra funt aquarum miracula à Plinio,SoIino, multisq; hiftoricis defcripta, de quaru mirabiliuirtutectiammcminitOuidiusinnisucrfibusr '

MediotuacomigerHammon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ *

Vnda dicgclidaeftjOrtuqobituq-calcfcit.' quot;^ Admotis Athamantisaquisaceendere lignum Narratur,minimoscum lunarCccftit in orbes. ' ’ Flumen habent Ciconcs,quod pótum faxeateddit ^ ' nbsp;nbsp;i Vifccra,quodtaâis,indudtmarmorarcbus. ' ' Crathis amp;nbsp;hine Sybaris ueftris conterminus ons, £lcftrofimilcsfaciunt,auro^;capillos.

Quodq; magis mirum,funt qui non corpora tantum, Verum animos ctiam ualcant mutare Lquores» Cui non audita cft obfcœnæSalmacis undaf Acthiopcsq;lacus.''qüos fiquis faucibus haufit,' Aut furit,aut patiturmirum grauitate foporem. Clitorio quicunq fitim de fonte Icuauir, Vina fugir,gaudctq metis abftemius undis.

Hine fluit effeftu difpar Lyncæftius amnis: Qücm quicunq; parum moderato gutturc traxit, * ' Haud aliter titubât,quamfi merauinabibifler. nbsp;nbsp;‘ Eft lacus Arcadis Pheneum dixcrc priores, AmbiguisfufpedusaquiSjquasnoàctimeto, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Nodenocent pots,fincnoxa lucebibuntur» à üü

VIII. DE OCCVLJA PHILO SOPHIA, Rcfcrtprxtcrca lofephus fluminis cuiufdam inter Arccam amp;Raphanea SyriæurbcsadmirabiicmnaruramzQuicum pleno defcraturaluco,pcrin tegrum fabbathum mox ccu obturatis fontibiu dcficicns,pcr fex incegros dies ficcumaluci fui przbettranfitumrrurfusç feptimo dicignotis natu** rzeaufls ad priorem redit aquarurn abüdantiam.-quäobrem incolæ ilium Sabbatbzumnuncuparunt,obfacrumludacis feptimum diem. TeRatur^ nobis cuagclium depifcinaprobaticajn quam poft corn me ram ab ange* lo aquam qui prior in illam defcendiflet, à quacunq; acgritudinc liberabaf* Eadem uis atç poteftas fuifle legicur Fonti lonidum N ympharum, qui in Eliorum agro apud Hera else am pagum iuxta Cytheron fluuium extabat: in quem qui zgroto corpore defeediftet, a bado omni corporis uitio fanus amp;nbsp;integer inde cxirct.Narrat Paufanias efte in Lycæo Arcadiæ mote Fonte qui Agriz uocabatur,ad que queries regionis üccitas Frugü intcritum mi* naref ,ingrcflus louis Lyczi facerdos, poft immolatas boftias facris preci* bus Micros ueneratus larices,quercus lamum manu renés, ad facrati fontis lummos lances dcmittcbat:tûc commons aquis uapor exinde in acra fur* fum latus in nubes cóflabatur,cócurrcnnbusq; nebulis cœlû omne obdu* cebatur nubibus.quibus paulo poft in pluuiam refolutis, omnem regione falubritcr irrigabât. Verö de aquarü miraculix prêter czteros aurores multos feripfîtRuffusEpbefius medicus miräda,amp; apud nullum alium quod feiam autorem rcpcrra. Supereft deacre diccrc.Hic fpiritus cft uitalis,cun* da per means entia, omnibus uitam amp;confiftcntiam prabensjigans, mo-ucs,amp;implcns omnia.Hinc Hebrzorum dodores illum non inter cleme* ta numcrant,fed uclut medium Stglutinurn, diucrfa infimul coniungens, amp;tanqua fpiritummundaniinftrumcntircboantchabct.Ipfccnim proxi me coelcftium omnium influxusiniccondpit,aliisq,*cum eiementis turn mixtis fmgulis communicat,nö minus etiam rcrû omnium cum naturali* urn turn artificialiurn,amp; fermonum quorumcunq fpecies, uclut deifleum quoddam fpeculum in fe fufeipit amp;nbsp;rctinctullasqjccum Ferés corpora ho-minum amp;nbsp;animalium,pcr poros Ingrediens,tam in fomno quam in uigilia illis imprimens,uariorum mirabibum fomniorum, prxfagiorum amp;aufpi ciorum materiam prabet. Hinc etiam fieri dicunt,cur trannens locum,in quo homo occifus fucrir,ucl cadauer recens abfconditum, timorcatqpa* uore cöcitarur:quia acr ibidem plcnus horribilibus homicidii fpecicbus,fpi ritum hominis,dum una infpiratur,fimilibusfpccicbus afficitarq;perrur* bar,undc contingit fequi pauorcm:Omnc nanqj fubico imprimens, natura ftupcfacit.Hinc multi philofophi arbitrati funt.acre caufam effe fomnio# rum,pluriumq- aliarum animae impreftionum, per dilationc idolorü, feu fïmilirudinum,feu fpecierü,quz deciduntur à rebus amp;nbsp;fermonibus in ipfo acremultTpIicatis,quoufq;pcrueniantadfenfus,amp; tandem ad phatafiam, amp;nbsp;animam rccipicntis,uidelicct qux foluta curis,ncc impedita, fpecies hu*

tIBIK P RIM VS.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IX.'

kifmodfobuiam exptfflans,ab illis informatur, Îpfæ nanqj rerum fpecics, licct ex propria natura deferâtur ad fenfus hominu amp;nbsp;animalium, pofTunt tarnen à coelo,duni funt in acre,acquircrealignam imprefTionCjex qua una cum apritudine, à difpofitione recipictis magis ferantur ad fenfum unius, quim altcrius. Arq; hinc poflibilc eft naturaliter,amp; procul omni fuperftiti onc,nullo alio fpiritu mediante, hominc homini ad quacung;, longißimä ctiâucl incognita diftantiâ amp;nbsp;manfîonc,breuinimo teporepoHe nunciarc mentis fuæ conceptûxtfi icpus in quo iftud fit, non poflitpræcifemenfu-tari,tarnen intra uigintiquatuor boras id fieri omnino necefTe eft ; amp;nbsp;ego id faccrenoui,amp; faepius feci.Nouitidem etiam/ccitq; quondam a'bbas Tritc-mius.Quo edâ idola quædâ,non modo fpiritalia, fed etia naturaUa à rebus rffluant,urpura per influxum quenda corporum à corporibus, atq^ in ipfo acre conualcfcant,rum per Iumen,tum per motu,turn ad uifum,tu ad aSos etiam fenfus, fefc nobis offerant amp;nbsp;oft endant, St in nos mirabilia quandog; agant,probat docctq; Plotinus. Et nos uidemus quomodo auftro flâte acr denfatur in tenues nubes,in quibus ueluti in fpeculo refleduntur imagines ^aUe dift âtes caftroru,montium,equorû St hominu, St aliarû rerum, qux dccedetibus nubibus mox euanefcunt. Et in Meteoris prodit Ariftotclcs, guoniam in nube acris condpiatur iris,quadam fpeculi fimilitudine.Et Al bertus, effigies corporum, inquit, naturae ui in acre humedo facile effing poffuntcodem modo,quo imagines rerum funt in rebus. Et narrat Arifto ï®l«,cuida ex uifus debilitate contigifte,ut fpcculum illi ficretpropinquus sc^amp;radi* uifiuus adipfum rcpcrcutcrc£,nccpoflct pcnctrarc,undc quor-fum ibat,idolum fuum aduerfa facic,fefc praecedere arbitrabatur. Similiter fpeculorum quorundam artificio,quas uolumus imagines in acre,etiam re mote,extra fpccula producuntur;quae tune impcriti homines uidentes, dx monum,aut animarum umbras fed uidereputant: eum tarne non fint, ni-fi fimulacra quxdam fibiipfis cognata, ac uitx omnis expertia. Et notum efijfiquis in loco obfcuro,8t omnis luminis experte, nifi quod per minimü foramen folis radius alicubi ingrcdiatur,fuppofita illi papyro alba,'aut fpc culo plano,uidcri in ca quxcung foris à fole illuftrata agantur.Et eft aliud I’rxftigiu admirandu magis,ubi pidis certo artificio imaginib’, fcriptis'uc ircris,quis node ferena plcnx lunx radiis opponat, quarum fimulacris in acre mulriplicatis,furfumq; raptis,St una cü lunx radiis reflexis, alius quif-piamrci confcius per longam diftantiam uidct,lcgit,St agnofcit,in ipfo di# fco,feu circulo lunx: quod equidem nûciandorû fccrctoru obfcffis uillis,8t duitatibus utiliflimü artificiü eft,olim à Pythagora faditatu, St hodicali* qbus adhuc,paritcr St mihi no incognitû. A tg oîa hxc,amp; mul to plura,ma* iorag in ipfa acris natura fundata funt:St ex mathematica, atg optica, fuas rationes habent.Et ficuti hxc fimulacra refledutur ad uifum, ita nonun^ «iam ad auditum, quod in echo manifeftum eft. Scd funt illis occuleiora

X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE OCCVLTA PHIIOSTOPHIA,

arnficiajquo quis ctiam per remotam dîftantiâ,audite amp;nbsp;intclligcrc quear, i quid alius loquatur,uel lufurret in occulto. Ex acreo cicmento funt,ctiam i uenti: ipfi cnim nihil aliud funt,qua motus acr,amp; concitatus.Horum qua# tuor funt principales,à quatuor cœli cardinibus fiâtes, uidclicct Notus ab auftro,Borcas ab aquilonc, Zephyrus ab occidete, amp;nbsp;ab oriente ApclcotcS hue £urus:quos Pontanus bis duobus ucrficulisccmplcxusait:

A furnmo ßoreas,Notus imo fpirat olympo.

Occafum infcditZcphyrus,ucnitEurusabortu, Notus^uentus mcridionalis cft,ncbulofusamp;humclt;fius3amp;calidus,amp;morbot fus,quem Hieronymus uocatpincernampluuiarum.Ouidiusficdcfcribit:

MadidisNotuscuoÏatalis i .

• •Tcrribilcmpiccateduscaligincuultum,

Barba grauis nimbis,canis fiuit unda capillis.

Fronte fedent ncbulæ,roranr pennæq; finus^-.

Boreas autem Noto contrarius,fcptcntrionalis uentus eR,uiolcntus amp;nbsp;fo/ norus,qüi nubes difcutiens aërem ferenum reddit, aquam gclu eöftringiK huncOuidiusdcfcficinducitloqücntcm: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;.

Apra mihi uis cft,qua triftia nubila pcllo, i ;

Et fréta concutio,nodofaq; robora uerto, Induro nubes,amp; terras grandinc pulfo; Idemcgo.quum'fraircscoelofumnadusaperto, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

'■(Nam mihi campus is cfl)tantomolimincludor, , '

Vt medius noftris conculfibus infonet aether, Exiliantq;cauiselifinubibus igncs. •. idem ego,cum fubii conuexa foramina terrae, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vr,. ’

Süppofuiq;fcroximismeatcrgacaucrnis, tr • r 'v\'; Sollicitomancs,tütumq;trcmohbusorbcm .

Concutio. p

Ze phyrusucro,qui amp;nbsp;fauonius,ücntus leuiffimus ab occidente flans,amp;pl*' cidc fpirans,frigidus eft amp;. humidus,rcfolucs hycmcs,gcrmina flores^; pro* duccns,hüic côtrarius Eurus,qui amp;nbsp;fubfolanus,amp; Apclcotcs,ab oriente,uc» tus aquofus amp;nbsp;nubificus,amp; rapidae uoracitatis.de iAis ita canitOuidius: Eurus ad autoram,Nabatheeaq regna receflif, Perfidaq;,amp; radiis iuga fubdita matutinis.

Vefper,^ occiduo quæ litrora folæ tepefcunt,

Proxima funt Zephyro,Scyihiam feptem^j; triones,

Horrifex inuafit B oreastcontraria tellus

Nubibus afliduis,pluuioq madefeit ab Aufiro.

» De gcncribuscompofitorum,quomodofchabcanr ad '^ ' c{cmenta,arq;quidelcmentisipfisconucniatcü

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anima,amp;lcnfibus,S^moribus. Cap, VII.

ßS, Û ft quatuor ftmplicia clcmcta.proximc fequuntur ex illis co-B'amp;^I^ po^w perfedorum quatuor genera,quç funtlapideSjmctaUa, R T^^^: P^‘'”^tæ.S^animalia;amp;licet adSngulorumgcncrationc omnia v;? ^,^;' elementa in copofitionem cGUcniat,finguIatarnen unûpræ-opmim elementii fequuntur imitantur^;:Na^ lapides omnes terrei funt, t^arura fiquidem graues funr,amp;defccdunt,amp; ita concreti ficcitarc,ut liquet cri nequeant. M ctalla aut aquea funt amp;nbsp;liquabilia,amp; quod confifentur phy-f’ei/xperiuntur alcHimici,cx aqua uifcofa,fiuc ex aqueo argcro uiuogene* fata funt.Plants He cum acre conueniunt,utnifi fubdiuonon pullulent, f^cqj coalcfcanr.Sic animalibus omnibus,

Igneus eft ollis uigor amp;nbsp;coelcftis origo.

Adeoq; cognatus illis ignis eft,cx co extindo mox tofa uita deficiat.Rur-lus unumquodq; illorum generum in fcdiftindumcftpcrclcmctoj^gra-lt;lus.Nam inter lapides prscipue terrei dicuntur,qui opaci funt, amp;nbsp;grauio-f ^s;aquci a St,qui rranfparentes funt:amp; qui ex aqua concreti funt,ut cryftal ^us,berillus,amp; margarits in conchis:^ funt acrci qui aquç fupcrnatät,amp; fpô giofifunt,ut lapis,(pôgiæ,amp; pumcx,amp; tophus;funtamp;ignci,cxqmbus ignis €xrrahitur,amp; in ipfum aliquando rcfoluitur,aut ex ipfo geniti funt: ficutla# pi»fulmini$,amp;lapis pyrites atq; asbeftus.Similiter inter mcfalla,tcrrea fût plumbum amp;nbsp;argcntum:aquea,argcntum uiuû:acrca,cuprum,amp; ftannum: ’gnea ucro,aurum atq; ferrum. In plantis quoq;,tcrrâ imitâtur radices,pro pïcrdcfirarcm:folia autem,aquam propter fuccum:florcsacrem, propter fubttîitaicm:femina ignern,propter fpiritum gignitiuum.Prætcrca abæ di lt;untur calids,alis frigidæ,alis humidæ,aliæ ficcæ,clcmctorumq; nomina sbcorumqualitatibus fibi mutuantes. Inter animaliactiâ quidam prscæ-î quot;ris terrea funt,amp; terrœ uifeera inhabirant,ut ucrmcs,amp; lumbrici, amp;nbsp;talpæ, ^multa rcptilia:alia aquea funt,ut pifccs:alia acrca,quaE extra acrem uiuc* fcncqueant:funtamp;ignca ignern Habitâtes,ut falamandræ,amp;quçdâ cicadæ, pyrauftasuocanr,amp;quacigncoquodamcalorcfcruct:utcolümbæ,ftrutio nes,lconcs,amp; quas uocat Sapiens beftias uaporem igneum fpirâtes. Prærc-rea in animalibus terram referunt ofla, caro acrcm,amp; fpiritus uitalisignc, aquarn ücrobumorcs.Et Hi etiam démentis partiti funt, nâ rubra choiera ccditigni,fanguis acri ,pituita aquæ,nigra bins tcrræ.In fpfadeniq; anima, tefte Auguftinojefert ignern intcllcdus,acrem ratio,aquâ imaginatio,ter * ram ucro fenfus. a tq; hi etiam inter fe démentis difpartiuntur, nam uifus igneus cft,ncc enim fine igne amp;nbsp;lucc percipit.-auditus acreus cft, nam acre pereuflb fonus cfficitur:olfadus autem amp;nbsp;guftus ad aquarn referûtur, fine cuius humore nec fapor ncc odor fit:dcniq; tadus totus terreus cft,amp; crafti ora corpora fibi adfeifeens, A dus quoq amp;nbsp;operationes hoîs ab dementis inodcranfttardus enim motus amp;nbsp;folidus,à terra fignatur:pauorc,amp;; inertia, amp;nbsp;rcmilfum opus,aqua fignat:alacritatc,amp; amicabiles mores, acr : impetö

XII. DS OCCVLTA PHILOSOPHIA.

acutû amp;nbsp;iracunJû/gnis.Elcmenta italt;j omniü prima funt,amp;omnîa ex ilUs amp;nbsp;fccundü ilia funr,arq; ipfa in omnibus,amp; p omnia uires fuas diffundunt* Quomodo dementa funt in calis,in ftcllis,in dimo-nibuSji'^angcIiSjinipfûdcnicjdco. Cap. VIII.

STPlatonicarumomniumunanimisfcntentia,qucmadnio ! dum in arebetypo mundo omnia funt in omnibus,ira ctiam in hoc corporco mûdo,omnia in omnibus cOe, modis rame diueriîs,pro natura uidelicct fufcipientiû:iicamp; dementa non Glum non funt in iftis inferior]bus Jed amp;nbsp;in cœlis ,in Ûdlis,in dæmonibus, in angclis,in ipfo deniqj omnium opifice Si arebetypo. Sed in iftis inferior ribus demeta funt cralfxquædam formæ/mmenfx matcrix,amp; matcrialia dementann cœlis autem funt dementa per eorum naturas Si uires: modo uidelicct eœlcûi Si multo cxccllcnriorigt;quàm infra lunam » Nam cœlcftis terrx folidicas illic e A abfq; craHitudine aquæ:Si acris agilitas procul ab cf-fluxu:ignis calor ibi non urcns,fcd lucens omniaq; fuo calorc uiuificans. £x Aclîis przterea ignei funtMars,atq;Sol:acrci,Iupitcr Si Venus: aquai, SaturnusSi Mercurius:terrei,quiincolantotbcmoâauû,atq; Luna(quz tarne à picrifq; aquea putaturjquâdo uidelicctterræ inAarcœleAes aquas attrabir,quibus imbibita uicinitatefua illas nobis influit Sicômunicar.Sût ctiam inter figna quidam ignca, quidam tcrrca,quçdâ acrca,quçdâ aquea: reguntq; in cœlis dementa,quatuor illas rriplicitatcs diAribucntcsilliseu démenti principium,medium Si Enem:fic Si principium ignis Aries, progrdfum Si augmentû Lco/incm Sagittarius babent; principium terrae Taurus,progrdrum V irgo, extremum Capricornus:acris principium GC mini,proccflum Ljbra,tcrminû Aquarius.aqux principium Cancer, me* dium Scorpius,fîncm Pifees poflidcnt.Exborû naq; planctarum Si f»gno* rum mixtionibus fimul cum démentis,conhefuntur omnia corpora, lam uero ctiam Si demones bac rationc à fc diA indi funt: ut alii dicârur ignei, alii terrcArcs,alii acrci,alii aquei.Hinc illiapud inferos quatuor fiuuii,igné us Pblcgctbon,acrcus Cocytus,Styx aqucus,tcrrcus Aeberen. Qu in amp;nbsp;in cuangdiis legimus igne gcbcnnx,8i ignem sternum,in quem ire iubebun* tur maIcdidi:Si in Apocalypfi lcgiE,A3gnû ignis:amp;Efaiàs de damnai is ait, Pcrcutier cos dominus acre corrupto:Si apud Icb: Ad nimium calorc rran fibent ab aquis niuium:8i apudeundem legimus,terra tenebrofam Sioper tam mortis caliginc,terra miferiæ tenebrarum.Proinde cria in fupramun* danis angelis Si beatis intclligcntiis bæc dementa ponun€:cA cnim in ipHs effentiæ Aabilitas,tcrrca uis,qua funt firma dci fcdilia:cA Si clcmcntiapic* rasq,aquea uirtus mundans:Hincà PfalmiAa uocantur aqux,ubide cœlo ait,Qui regis aquas fupiora eis:func eciâ in illis acr fubtilis ipiritus. Si amor ignis relucens:hinc uoeâtur à facris lircris,pcnnx ucntorum;Si alibi de illis ait PfalmiAa:Qui facis angelos tuos fpiritus,SiminiAros tuos igne urente,

Ex ordinibus quoq; angdicis ignci funt fcraphin, amp;nbsp;uirfufcs amp;nbsp;poreftarcs: terrei cherubin:aqueitnroni,amp;arcbangcli;acrci dominationcs amp;nbsp;principa tus. De ipfo etiam archcrypo omnium rerum opificc nonne Icgi£, Apcriaf terra,amp; germinct faluatorcfnonnc de code dicitur,fons aquae uiuæ mudifp cans amp;nbsp;regcncransfnone idc fpiritus fpirans fpiraculû uitaeudeq; etiâ Mofc amp;PauIo teftibus,ignis confumcns cûrElcmcnta igitur ubiq;,amp;in omnibus EfmcwoI« repcriri fuo modo,nemo ncgare porefteprimu in iftis inferioribus,fcd fecu b^mfunt * Ictaamp;crafla,in calcftibus aut puriora amp;nbsp;nitida:in fupracoelcftibus ucro ui# ^^^**^' Ucntia,amp; ex omni parte beata. Sunt igitur elcmcta,in arcbetypo ideae pro-ducendorum,in intelligentiis diftributae potcftatcs,in cœlis uirtutcs,in in-ferioribus crafTiorcs format.

De uirtutibus rerum naturalium ab elcmcntis proxime dependentibus. Caput IX.

Irtutes return naturales quçdâ funt elcmentales,ut calcfaccre, virtutesné E frigefaccre,bumefaccrc,exficcare;amp;uocanturopcrationes fcu^“’’‘'^quot; !** qualirates primae,amp; fecundü adü.haeenimqualitates folçtotâ ”*” ***”** j omninoiranfmutätfubftantiä,quodalia^ qualitatû nullafa-«tiquçdâ uero infunt rebus ab clemetis cöponcntibus tales,etia ultra qualitates primas,ut funt maruratiu3e,digeftiuae,rcfolutiuae,mollifïcatiuae,in-lt;luratiuæ,ftypticç,abfterfiuae,corrofiuç,caufticae,apcrtiuç,cuaporatiuç,cô fortatiuae,mitigatiuæ,côglutinatiu3c,opilatiu3c,expulfiuae,rctctiuae,attra-Ôiuæ,rcpcufliu3e,ftupefadiuae,clargitiuae,lubrificatiuae,amp;aliaeplurcs;mul ïa enim habet agcre qualitas clemetalis in mixto,q per fc nó operaf. Et bæ opationes dicunf qualitates fecudariç^qa fequunf natura amp;nbsp;mefura mixtio nisprinia^uirtutürqucadmodudebisinmedicorü libriscopiofe tradaf: bcutmaturatio,quç eft opatio caloris naturalis fccûdû certä mefurâ in fub Mantia materiaennduratio operatio eft frigoris:fimilitcr amp;nbsp;côgclatio, amp;nbsp;fie defîmiIibus.Etbæoperationesquâdoq;agûtinmcbrum detcrminatü,üC prouocantes urinam,uel lac,uel menftrua,amp; dicûtur qualitates tcrtiae,quç fequuntur fecundas,ficut fccundæ primas.Secundu bas itaq; primas,fecun das amp;nbsp;tertias qualitatcs,mult3e ægritudines amp;nbsp;curantur amp;nbsp;inducuntur.M ul Artifidof-t ta etiâ artificialiter fiunt,quç homines ualde admira tur:ficut eft ignis aquâ multdadmi' côburcns,qucuocâtigncGraecu.cuius plurescôpofitionesdocct Arifto-teles in tradatu de hoc fingulari.Simib modo fit etiâ ignis, qui olco extin# guitur,8t aqua accendirur frigida,quando roraf dcfuper:amp; ignis qui pluuia, uel ucto,uclfolcaccedif.amp;fitignis,qui uocaturaquaardcs, cuius cofedio notiflima eft^quinihil cofumit præter feipfum.'amp;fiuntigncs inextinguibi lcs,amp; olea incombuft ibilia,amp; lampadcs perpctuæ,qu3e nee ucnto,nec aqua, neeullo modo extingui poflunt:quod penitus incrcdibile uidc£,nifi fuif-fet famofiftima ilia lampas,quç in tcmplo Vcneris quodam Iuccbat,in qua ardcbai lapis asbeft us,qui femel accenfus reuera, nunquä extinguitur.Cô-

b

XIIII. DJ OCCVITA PHILOSOPHIA, tra criam prsparatur lignum,ucl aliud quoddam combu Aikile,ut ab igne Ixdinö polTir. amp;nbsp;Hüt cofed joncs gbus inundismanibus pofTumus porta re ferru ignitü,aur mitrere manu in mcrallum liqucfadu/cu toto corpore ire in ignc abfq; ullo malo,amp; ho^ fïmilia.Et cft gen* Iini,quod Plinius asbe ftu uocat,Græcj «cCw dicür,quod ignibus nö abfumitur,de quo Anaxilaus ait,circundatam co arbore rurdis,amp; qui non exaudianf idibus cçdi.

De uirtutibus return occultis. Cap» X.

Nfunr præterca rebus uirtutes ai is.qux non funt alicuius cle mcti,ficut fugarc ucncnû,pcllcrc anthraccs,attrabcrcfcrrum, uel quid aliud:amp;lixc uirtus cft fequcla fpccici, amp;nbsp;forms' rei hu ius,uel idius. Vnde etiam cxigua quantitate non exiguum ha* bet in agendo effedum^quod non cd elcmcnrali qualirati concedum.Na hæ uirtutes,quia multum formales funt,idco cum minima materia pluri-mü poffunnelemcntalis aüt uirtus,quia matcrialis cd, ut multü agat, mul Propricu^ tâ ctiâ defidcrat materia.Voeätur aüt proprietäres occultç:quia caufç ca^ tfj occulta latentes funr,iraquodhumanus intcllcdus non potedeasufquequaq; in-furdUix. ucftigare;quarcphilofophi maxima carû parte longa cxpcrictia,plusqra-tionisindagincadeptifunt.nâut in domachocibus digeriturper calorc, que cognofcimus;fic transformatur per uirtute quâdam occultam, quant ignoramusmon quidc per calorc,quia fie in foco potius apud ignc g in Ho macho rransformaretur.Sic funt rebus ultra elcmctalcs qualitatcsquasco gnofeimus innatx quxdâ ahæ uirtutcs,amp; ira a natura côcrcatæ,quas adm^ ramur,ac fæpc dupefeimus nobis ignoras,ucl raro ucl nusq confpcdas;ut dcphœniccauc unica feipfam renouante IcgiiurapudOuidium;

Vna cd quæ rcparat,fcfcipfa refeminat aies,

Adyrii phœnica uocanr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et alibi:

Conuenit Aegyptus tanti ad miracula uifus,

Et raram uolucrcm turba falutat ouans.

Admirationcmgrandem turn Græcis turn Romanis ohm defeMatrcas pepcrit;Is dicebat feram à fc nutriri,quac ipfa femet uorarct. Vndcamp;hodic Kiitrex ß^ adliucanxic multi fcrutantur,quç nam fit Matreæfera.Quis nonmirctur foffilcscx terra pifccs,dc quibus AridotcIcs,Thcophradusamp; Polybiushi* doricus prodideruntfEt quæ de cancntibus lapidibus tradidit Paufanias, oîa funt occulta^ uirtutû opa.Sic auis druthio fertû frigidu atq;duriflimö coqt,amp;digcritin corporis fui nutrimentû: cui* domachus tradifcriâ ferro ignito nô lædi.Sic pifciculus illc cchincs,ira frenat uciorû imper’,amp;doniat scquorisrabic,utquantûcunq;ctiâimpcrctamp;fæuiâtprocclla:,infinitis ena uclis per uentû tcnfis,tamc ufqadcofolo raducompefeit amp;nbsp;cogir date na* uigia, ut moueri nullo modo podintzfic falamâdræ amp;nbsp;pyraudæ bcdiolç ui nunt in ignc.amp; licet quandoq; ardere uidcantur,tam.cncn lacdûtur. simile cd de quodam bituminc,quo oblita dicuntur fuidcarma Amazonû,quod

LIBER PRIM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XV.

nee fcrro,ncc igne foluitur.cü quo ctiam amp;nbsp;portae Cafpis ex ærc fabricaræ iJJiræ fabulaniur ab Alcxandro magno.-fimili ctiam bituminc legitur area Noc côglutinaram FuiHeJpfa à toc milibus annorum fuper montibus Ar* menix adhuc durante.Sunt horum mirabilium alia multa uix credibilia, qux tarnen experientia ipfa cognita funt.cuiufmodi de S atyris prodit and quitas^qux ammalia femibumana ac femibrura Figura contant Jermonis tarnen amp;rationis capacia: quorû unü quempiam bcato Antoniocremitx quondâ Iocutu,amp; gcntilcm errorem in Ce animalibus colcndis danafle, cô-tniincmq; deum pro fcprecandû orafle,ipfc refert facer Hicronymus,co-rumq; uiuentem unum olim in publicum produdum afFrmar, amp;nbsp;mox ad ConAantinum principem deRinatum.

Quomodo uirtutcsoccultæinfundunturrcrum fpeciebusab idcis,per rationes animx mundi,ftcllarumq; radios:amp; qux reshacuirtutemagishabundant. Cap. XL

5 Latonici omnia inferiora fcrût elfe idcata à fuperioribus ideis: ' idcam aût definiunteFTe forma fupra corpora,animas, meres, unam,fimpliccm,puram,immutabilcm,indiuifibilc,incorpo rca amp;nbsp;ærernâ.-atq; candé idcarû oîm elfe naturâ. Ponût aût idc as primo in ipfo quidc bono,noc eft dco,pcr caufx modû,folû effe rclatiuis quidufdam rationibus inter fc diftindas:nc,quicquid eft in mundo, fine ul la narictate fît unicû:conucnirc tarnen inter le cflcntia,nc deus fît fubftan-ftamultiplex.Ponuntfccundoin ipfo intclligibili,boceft in anima mfldi, per formas pre prie,at q;infuperabfolutis for mis inuicem differctes, ita ut ideæin dco quidc omnes unaforma fintan anima mundi ucro multæ:po-stuntur in fequentibus mentibus fiuc corpori coniunâis,fîuc à corpore fc* paratis,participationc iam quadam,amp; gradatim iam magis magisq; diftin ftæ.Ponunt in natura tanqfeminaquxdâ infima formarû ab ideis infufa. ponunt in materia dcniq;,ut umbras. Accedit adhxc, quôd totidc funt in anima mundi rationes rcrû fcminalcs,quot idcç funt in mente diuina:qui« bus ipfa rationibus xdificauit fîbi in cœlis ultra ftcllas ctiâ figuras,impref-fîtq;bis omnibus proprietäres. Ab bis itaq;ftcllis,figurisacproprictaiibus omnes fpccicrû inferiorum uirtutes amp;nbsp;proprietäres dcpcdcnt,ita,ut quxli-bet fpecics,babcat figura coelcftc fibi conucnicntc,cx qua ctiâ prouenit fibi mirabilis poteftas in opcrädo,qualcm per rationes animx müdifcminales propriam ab idea fua fufeipit dotem.Sunt enim idex nö modo caulx elfen dialicuius fpccici,fcd ctiâ funt caufx cuiufq; uirtutis,qux tab fpecici incft: amp;nbsp;hoe eft,quod multi dicunt philofophorû,quod uirtutibus ccrtis,fcibccc ccrtamamp;ftabilcmrationc babentibus,nonfortuitis,ncccafualibus,fcdef-ficacibus,fcd potcntibusamp; indeficientibus, nihil fruftra,nibil incalfumagc tibus,moucntur uirtutes in natura rcrû cxiftcntcs,qux quidc uirtutes funt idcarû opcrationcs:qux nö errant nifi per accidcns ex impuritatc uiddicee b ii

XVI. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA,

amp; inæqualitatc materia: : Hoc cnim modo inucniutur res etia ciufde fpecici magis ac minus potentes,fecundfl purirate uel confufione materiç,omnes cnim influxus cœleftcs impediri poffunt per cofufionem amp;nbsp;inabilitatc materie. Vndc Platonicis ipfis in proucrbio fuit,fecundu mérita materiæin-’ fundi uirtutes coeleftesrdequo amp;nbsp;Virgilius meminit ubi canit:

Igneus eft ollis uigor,amp; cccleftis origo

Scminibus,quantum non noxia corpora tardant.

Quarc hæ res,in quibus minus immcrgitur idea materiæ,Hoc eft, quae fepa ratorum maiorem accipiunt fimilitudinem, uirtutes habent potentiores in opcratione,fimilcs operation! ideae feparatæ.Scimus itaq; fitum ac figu-* ram coElcftium,caufam efte omnis nobilis uirtutis,quæ eft in fpeciebus ingt; fcrioribus.

Quomodo diuerfis indiuiduis,ctiam ciufdem fpecici, diuer^

fæ uirtutes influuntur. Cap. XII.

in Ndiuiduorum fingularcs etiâ dotes plurimis infunt, tarn mp 1 r^fi; rabilcs,quam in fpecicbus,etiam à figura cœleftium fituqjftcl i larum.Omne cnim indiuiduum quando incipit efte fub deter 1 minato Horoftopo amp;nbsp;conftellatione cœlefti,contrahit cû efte mirabilemquandam uinutem operädi amp;nbsp;paticndi,rcm mirabilem,ctiain prçter earn quam habet à fua fpccie,cum per influxum cœleftium,tum per obcdientiammatcriaegcncrabiliumadanimammundi, quæquidem tabs cft,qualis eft obcdicria noftri corporis ad noftras animas. Nos cnim feiP timus in nobis id,quód ad quamcunq; formam concipimus,moucturcor pus noftrum delcdabiliter,ue] horrende,ucl fugiendo: fic frequenter anp mae cŒlcftes,quandodiucrfa concipiunt, tue materia mouctur per obedp entiamad illudfticin natura multa apparent prodigia ex imaginationefu pcriorummotuum:ficctiam uirtutes diuerfas,nömodores naturales, fed etiam quandoq; rcs artificiaics concipiunt,amp; hoe maxime fi anima opcran tis in idem nititur. Vndc inquit Auiccnna,quæcunq; hic fiunt,oportet prç cxiftcrc in motibus amp;nbsp;conceptionibus ftcllarum,amp; orbium.Sic fiunt in re-’ bus uarii cffcdus,inclinationcs amp;nbsp;mores,non tätummodo à materia uaric diipofita,ut plcriqj opinantur,fcd ab influxu uariqamp; forma diucrfa:nó qui dem diuerfitate fpecifica,fcd particular! amp;nbsp;propria. Et horum gradus uarie diftribuuntur ab ipfa omnium prima ca uk deo, qui idem manens diftrp buit fingulis ut uulr,cui tarnen coopcrantur fccundæ caufæ,angelicæ amp;nbsp;cœ IcfteSjCorporcam materia m,amp; alia illis commiffa difponçntcs.Infundun-’ tur itaq; uirtutes omnes à deo per mundi animam,particulari tarnen uirtu-teimaginumamp; intclligcntiarum præfidentium,amp;concurfu radiorumS^ afpcóluum ftcllarum peculiar! quodam amp;nbsp;harmonico concentu,

Vndcproueniant uirtutes return occulte.

Tv’Inibusnotumcft,uirtutcmquadam magnetiincfrc,quafcr.

\’^ rum attrahit:amp; quod adamas fua pra:fcntia uirtutem magne-' tistolIit:ficclcélrumamp;balagiuscöfricatiS(calcfaóli palcam. iU deducunt,lapis asbeftus accenfus,nunquamautuixcxtingui turxarbunculus in tcncbris lucct:actitcs foetus mulicrum amp;nbsp;placarum, fu-’ perpofitus corroborat/uppofitus trahit; iafpis fanguincm coprimit: cchjgt; tieisnaucmfiftit;rabarbarum,choIcradcpcllit.Chani3eleontisiccurfum-' mis tcguliscxuftumjmbrcsamp;tonitrua excitât. Hcliotropius lapis uifum pcrftringit,amp; geftante inuifibilem redditJyncurius lapis præftigia ab ocu-Îis aufertdipparis fuffitus omnes beftias euocat:Synochitidcs timbras infe rorum educit:anachitidcs diuorü imagines apparcre facit:Enncdis fomni antibus fuppofnus oracula reddit .Eft herba Acthiopica,qua ferunt ficcari ftagna,amp; claufa omnia aperiri,amp; lataccm herbam Icgimus à Perfarum regi bus dari Icgatis,ut quocunq; ueniflentjerum copia abundarenr. Éft amp;nbsp;her ba Spartanica,fiuc Scythica,qua guftata ucl faite in ore detenta,ferunt Scy thas duodccim dies fame amp;nbsp;fiti durare. amp;nbsp;dicit Apuleius fe à numine edofl ö hmlta herbarum amp;nbsp;lapidum genera efie, quibus homines etiam perpétua nitam hbi contribucre po(funt:fcd fasnon effe,fcicntiam eorum homines cognofccre:quicum paruü tempus uiuentes, malis auide ftudcant,amp; nul-^ lumnonfcelusaudcant, fi prolixitatem temporisaccipiant,neq;diisipfis parfuros. Verum undc nam fint hæ uirtutes,ncmo ex bis prodidit,qui de re fumproprictatibus ingentia uoluminacdidcrüt,nö Hermes, nó Bochus, ’’ö Aaron,nö Orpheus,nö Theophraftus,nóThcbith,nó Zcnothemis,nó 2oroaftcr,nö Euax,non Diofcoridcs,non Ifaac Iudæus,nô Zacharias Ba-» bylonius,non Albertus,non Arnoldus:amp; tarnen omnes hi faffifunr,quód

Zacharias ad Mithridatem fcribir,magna uim,amp; humana fata Japidü her-^ barum^jjuirtutibus inefle.Vndc igiturhæc ueniant altior fpcculatio requi ritur.Opinatur AlexanderPeripateticus,a fuis fenfibus amp;nbsp;qualitatibus nö difcedcns,ha:c ab dementis carundemq; qualitatibus prouenire:quod for-* te Ucrum putari poflct,nifi qualitatcs illæ fintciufdem fpccici,operationcs aurem lapidum mult3c,ncc in fpccic,nec in genere conucnicnrcs.Ideo Aca demici cum fuo Platone ideis return formatricibus has uirtutcs attribuut; Auicenna autem ad intelligcntias,Hcrmes ad ftellas, Albertus ad formas rcrumfpccificashuiufmodiopcrationcsrcducunt.Etquauishiautoresfi-biinuicenaaducrfariuidcantur,nullustamencorü,fircdeintelligatur,a uc ritate difceditxum omnia eorum difta ad eundem effedu in plunbus con fieniant.Deus enimin primisomnium uirtutu finisamp;orîgo,figillûidcarû miniftris fuis præftat i ntelligctiis:qui tanquä fideles executores, res quafq; fibi créditas idcali uirtuteconfignat cœlis atq; ftcllis,tanquä inftrumenta, matcriam interim difponentibüs ad fufeipendum formas illas,quç in ma-* ieftate diuina,ut aie Plato in Timæo,pcr aft ra deducenda refider: casq; da-» b iii

XVIII. DÏ OCCVLTA PHILOSOPHIA, tor formarum diftribuit per miniftcrium intclligcntiarü,quas fuper opegt; ra fua conftituitredricesamp;cuûodes^quibusea facultas in rebus fibi com-miffis crcdiracft,utomnisüirtuslapidum,berbarum,mctallorum Siexte^ rorum omnium fitabipfis incclligcntiis præfidentibus.Prouenititatj for ma amp;nbsp;uirtus primo ab ideis,deinde ab inteUigentiis præfidentibus amp;nbsp;regen tibus,poftca à cœlorum afpcâ ibus difponentibus, porro ab clcmcntoruni difpofitis complcxionibus correfpondentibus calorum influxibus, à qui-bus ipfa elemcnradifponuntur.Habcnt igitur opcrationcs ciufmodi in rebus iftis inferioribus per exprefPas formas, in cœlisautem peruirtures dp fponenresjn inteUigentiis per rationes mediantes, in arebetypo per ideas 6lt;: formas cxcmplarcs,quas omnes in cuiufqj rei effexSus amp;nbsp;uirtutis cxecuti-onc conuenire necefle cft. V irtus igitur 8^ mirabilis operatio eft in unaqua que herba U lapide,fed maior in ft cl la,ultra qua etiam a b inteUigentiis prç-fidentibus unaquæq; res multa fibi comparât: potiflime autem â fuprema ca ufa,cui omnia mutua amp;nbsp;confummata corrcfpondcntjconfonâtia fuo bar monico concctu,ucluti hymnisquibufdam,temper fummum illum opp fieem collaudatcs,quemadmodum in fornace Cbaldaica à fandis illis pugt; erisinuitanturcantantibus:Bcncdicite dominum uniuerfagerminantia in terra,amp; omniaquæ mouentur in aquis,omnes uolucrcscalijbeftiæ Äpe** cora fimul cum filüs bominum. Nulla iraq; cd caufa necciTnatis effeduü, quam rerum omnium connexio cum prima caufa,amp; correfpondentia ad il la diuina cxcmplariaamp; ideas çrcrnas,undc unaquçq; res determinatu habet in arebetypo particuiarem locum,unde uiuit amp;nbsp;origine trabitromnis^ uir tus herbarum,lapidum,mctallorum,animalium,ucrborum amp;nbsp;orationuni amp;nbsp;omnium qua: funt a deo,infita eft.Qiii licet per intclligcntias^amp;ccelosin bate inferiora operatur,nônunquam tarnen omiftis bis mcdiis,aut fufpcn-* fo corum minifterio,immediate ex feipfo iUafacit dcus,quaE opera tuemp racula uocantur;nam cü prima: caufa: impcrio amp;nbsp;ordinc,fecundaria: caufx, quas miniftras Plato amp;nbsp;alii uocant,ncceffario agat,amp; effedus fuos nccelfa rio prod ucât,nônung tarne pro libitu fuo fie illas abfoluit aut fufpedir de’, utabillius imperii amp;ordinisncceftirarc penitusdefiftant.Et bate maxima dei funt miracula.Sic ignis in fornace Cbaldaica nö cóbuffitpucros.fic fol ad imperium lofuc à curfu fuo unius dici fpatio retroceffit ; be ad Ezechix pctitioncm,pcr decem lincas fiuc boras regreflus cft : fie patienre Cbrifto in picnilunio defedum fol fuftinuit.Et barum opcrationü rationes nullo rationisdifcurfu,nullamagia,nullaquantumcunq; occulta feu profunda fcientia inueftigari autattingipoffunt,fed folis diuinis oraculis addifcen* da funtS^ exquirenda.

De fpiritu mundi quis fit,amp;quod fit uinculum occub carum uirtutum. Cap. XIIII.

Es Emocritus aut amp;Orpîicu5,amp; multi Pytliagoricóy,calcftium B uircs infcrorumçnaturas diligctiflime pcrfcrutati,omnia pic na düs effe dixcrunt:nec abs rc,fiquidc nulla res eft ta præftan ______.0 tibusuiribus,quæuiduatadiuino auxilio fui natura contenta fît.Deos aût uoçabât uirtutes diuinas in rebus diffufas:quas Zoroafter di--üinas illices,Synefius fymbolicas illccebras,alii uitas,alii cria aîas nomina*« bât:8( ab bis uirtutes return depedere diccbät:quia folius animæ fit, ab una niatcria extendi in res alias,circa quas opcratur;ficut homo,qui extedit in-telledu ad intelligibilia,S^ imaginatione ad imaginabilia : amp;nbsp;hoc eft quod intclligcbant dicctcs,uidelicct unius entis anima cgrcdi,amp; in aliud ingredi, ^fafonare ipfum,amp; fuas opcrationcs impcdire.qucadmodum adamas impedit magnatcm,nc ferrum atrrahat. Cu ucro anima primu mobile fit,amp; wdicunr,fpontcamp; per fc mobile : corpus uero ucl materia per fe ad motu incfficax,8t ab ipfa anima longe dcgcncrans,iccirco ferunt opus effe excels bntiori medio,fciliccr,quod fit quafi non corpus,fed quafi iam anima, hue S«afi non anima,^ quafi iam corpus,quo uidclicct anima corpori coneda tur.Medium aût tale fingunt efie fpiritum mundi, feilicct, quern dicimus ^flentia quinta.quia non ex quatuor clcmentis,fcd quoddam quintum fu-« perilla aut præter ilia fubfiftcns.Tab’s igitur fpiritus necciTario requiritur tanqmcdiu,quo animæ calcftcs infint corpori crafiiori,amp;mirificas dotes brgiantur. H ic quidem fpiritus talis formæ eft in corpore mundi,qualis in humano corporc nofter:ficutenim animæ noftræ uires per fpiritum adhi hentur mcmbris,fic uirtus animæ mundi per quintam effentiam dilaratur per omnia- nihil cnim reperitur in toto mundo quod fuæ uirtutis fcintilla carcat.Magis rame ac maxime infunditur his,q huiufmodi fpiritus pluri-» mum haufcrint:hauritur aüc per radios ftcllarû,quatcnus res his fc reddue eonformes.Per huncitaq;fpiritö oïs occulta proprictas propagaf, in her-* has,lapides amp;nbsp;meralla,amp; in animantia,pcr folc,pcr lunä,pcr planeras,pcr^ ftellas planctis fublimiorcs.Potcft aût hie fpiritus nobis prodeffe magis,u quis illu fciucrit ab aliis dementis plurimû fegregare : aut faltcm his rebus plurimü uti,quæ hoe fpiritu plurimû abundant.H ç fiquidem rcs,in quibus fpiritus illc minus immergitur corpori,ac minus cohibetur materia,poten tius perfedius^; agunt,tum etia promptius generant fibi fimile : eft cnim omnis gencratiua amp;nbsp;feminaria uirtus in co:quarc Alchymiftæ nituntur eu fpiritum ex auro argenroq; (èccrncrc:qucm rite fegregatum amp;nbsp;extradû, fi poftca ilium cuiuis ciufdem generis matcriæ,hoc cft,cuiuis mctalloçz adhi bucrint,aurû ftatim argentum'ucconficiant.EtnosilIudfaccrc nouimus, amp;nbsp;aliquädo uidimus:fcd non plus auri fabricate potuimus,nifiquantu crat illud auri pondus,dcquo fpiritu extraximus.Nam cum fit illc fpiritus for-« ma extenfa 8t no intcnfa,non poteft ultra fuä menfurâ imperfedû corpus in perfedum permutare.-quod tarnen fieri pofte alio artificio non inficior.

b iiii

DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Quomodo debemus inucftigarc,amp; experiri uirtutes rcrum,pcr uiam fumptam à fimilitudinc. nbsp;nbsp;nbsp;Cap. X V.

Atet ergo in rebus proprictates occultas non ab elcmctali na-* tura/edccelitusiniirasyfenfibusnoärisoccultas, ranoni uix deniq; notas,quzquidem à uita fpirituq; mundi per ipfos ftcl-larum radios proficifcuntur: quç à nobis non aliter quam ex-»

perientia amp;nbsp;conieduris indagari polTunt.Vndc ó cupics, qui in Hoc Audio operari affcdas,co nfiderare dcbcs,quô d unaquæq; res mo uct amp;nbsp;con uertit ad fuum fimilc,amp; inclinât ad fcipfum,fccüdum totum poffe fuum, tam in proprictatc,fcilicct in uirtute occulta,quam in qualitate,fcilicct uirtute de mentali.Quandoqjctiam in ipfa fubftantia,ficut in falc uidemus, na quic-’ quid diu fteterit cum falc,fit fal;omne enim agens cû agere ccEpcrir,non ad infcriusfcipfomouet:fcdquodammodo quoad fieripotcft,adfui paramp;cö fcntancum:quod etiam manifefte uidemus in animantibus fcnfibilibus,in quibus cibum non in berbam,uel plantam, nutritiua uirtus trafmutar,fed in carnem conuertit fcnfibilcm.Quibus igitur in rebus ineft alicuiusqua* litatis ucl proprictatis cxccflus,ut calor,frigus,audacia,timor,triftitia,iragt; cundia,amor,odium,iielquæuis alia paffio,autuirtus,fiue infit ipfis per na turam,f]uequandoq;etiamperartem uelcafum, utaudacia in merctrice; bærcs ad talemqualitatcm,paifioncm,uirtutem,maxime moucntamp; pro-' uoeât.Sicignis mouctadignc,amp; aquamouetadaquam,amp;audax mouciad audaciam.Et eft notum apud mcdicos,quód cerebrum iuuat ad cerebrum amp;nbsp;pulmo iuuat ad pulmoncm.fie fcrunt,quód ranæ dexter oculus dextro, ' finifter finiftro,fufpcnfi c collo natiui coloris panno, lippitudincs fanant: fimilectiamdccancrioculisfcrunt: fiepedes teftudinisconferunt poda-»’ gricis,adalligati ita,ut pes pcdi,manus manui,dextro dexter,finifiroÏxuus ‘ füfpendatur. Hoe modo dicûr,quôd omncanimal Acrile prouocat ad ftc-» rilirarem:amp; ex co maxime tefticuli,amp;matrix ucl urina.Sicferut mulicrem • non coneiperc qüæ accipit omni mefe de urina mulæ,uel aliquid infufum in ca.Si igitur uolumus opcrari ad aliqu5 proprictatem ucl uirtutcm,qux-’ ramus animantia,uel alias rcs,quibus talis proprictascxccllcntius incA, 8^ ex bis affumamus nobis panem,in qua talis proprictas ucl uirtus maxime uigetutfiquando uelimuspromoucrcamorcm, quatramusaliquod anp mal quod maxime diligit,cuiufmodifuntcolumba,turtur, pa Acr,birüdo, motaeilla.amp; ex bis affumamus mebra ucl partes, in quibus maxime uiget V encreus appetitus,quæ funt,cor,tcAicub,matrix,priapus,fpcrma,mcn-' Aruum. Atq; id fiat co tcporc,qu5do hæc animalia tab affefl u maxime ca piuntur,amp; intendunt:tunc enim ualdc prouocant amorcm,amp; inferunr.Sp mili modo ad augendam audaciam,quœramus leone,ucl gallum, amp;nbsp;ex bis capiamus cor,ueTocuIos,ucl frontem.Et fic intclligcndum cA, quod dicit Pfcllus PIatonicus,quód canes,amp; corui,amp; galli, confer unt ad uigiliaxtiam

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXI.

pliilomcla,amp;: ucfpcrtiliOj^ no(Sua,atqï ex his maxime ca put,cor,amp; oculi. Idco dicunr,fi quis cor corui,uel uefpertilionis fupcr fe portaucrir, no dor-» mirabit donee dcponatur.ldcm facit caput uefpertilionis aridum alligatû in dextro brachio uigilantismam fi ponatur fupcr dormientem, fertur no excitari,donee depoficum fuerit.Eodem modo ranaamp; bubo efficiut loqua ccni,amp; ex his maxime lingua amp;nbsp;cor:fic lingua ranæ aquaticæ fuppofita ca-« pin,facit loqui in fomnis;amp; cor bubonis impofitü mammae raulicris dor-» niientis finiftrac/ertur cfficcrc,ut omnia fecreta pronucict.idem fertur ef-» ficcrccornoduac,8i fepumleporispofitumfupra pedus dormientis. Eo-» dem modo omnia animalialongæua ad uitä conferunt longaeuamzamp;quç-cimq; habentia in fc uirtutem renouatiuam,confcrunt ad noftri corporis renouationem amp;nbsp;iuuentutis rcftiturionem,quod medici fc noffe mulroti* » «oftendcrunt:ficut manifeftum eft de uiperaamp; ferpentibus. Et notü eft, 9uód ccrui renouant feneflutem fuam comeftionc ferpentum.codem mo do phoenix rcnouatur per rogum, quem fibi conftruit,amp; fimilis uirtus eft in pdlicano,cuius dexter pcs fi fub fimo calido ponatur,poft tres mefes rc-» generatur ex co pcllicanus. Iccireo medici quidam quibufdam confedio j nibus ex uipera amp;: cllcboro,8^ ex quor unda ciufmodi animaliü carnibus cö f^lt;^is,promittunt reftituere iuucntutc,amp; reftituut quandoq;, nönunq etia talcm,qualc Medca Pcliæ feni promiffam reftituir.Creditü quoqj eft, urfi fanguine applicato ore è recenti uulncrc hauftü, hoe potionis genere cor-* poreiroborisincrementapraeftari.quiaidanimal robuftiflimufit.

Qualitcr diucrfarum uirtutum opcrationes transfun-» dantur ab una re in aliam,amp; hbi mutuo comr

municantur, Caput XVi»

Cire debcs,tantam efle return naturalium potctiam,quód nö modo eundas rcs fibi propinquantes fua uirtute efficiant,ue-» rumetia prêter hoe,infunduntipfis cöfimilc potcriaper qua hac cadc uirtute ipfç etiâ cçtera affîciât,qucadngt;odû in magne te uidemus:qui quidc lapis nô folû annulos ferreos trahit, fed uim etiâ an-nulis ipfîs infundit:qua hoc idc efficcre poffunt,quale fc uidifte referût A u guft.St Albertus.Hoc modo fcr£,quód meretrix publica in qua eft audacia amp;nbsp;impudetia extcrminata,hacipfa propricrate cuda fibi propinqua afficit quæ deinde reddut ca aliis. Ideo dicüt,quód fi qs induat uefte ucl camifiam mcrctricis,uel fecü habucrit fpeculum in quo ipfa fc quotidic fpcculaucrir, rcddeturaudax,intimidus,impudcsamp;luxuriofus;fimili modo dicûtpânü, qui fucrit in funere,concipere ex hoc proprietäre aliquâ triftitiæ amp;nbsp;faturnà lcm;amp; laqueû fufpendiofi fimiliter aliquas mirabilcs habere proprietäres. Simile eft quod narrat Plinius,fi quis terram fubfternat lacertæ uiridi excæ cats, amp;nbsp;una in uirreo uafe annulos includat ferro folido ucl auro, cum re-cepifle uifum laccrtam apparucrit, per uitrum emiffa annulos contra

XXII. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Jippitudincm ualcrc. IdcmquoqJn muûcla amp;annulis ualcrc.cuius oculis pundim cruris,confiatctiamuifumreuerti: fimilimodo ponûrur annuli per certum tempus in nidopaflerum Aue hirundinum, quibuspoftea ad amorem ucl bcncuolcntiam utimur.

Qyalifcr per litcm amp;nbsp;amicitiam,uirtutcs return inue-' ftigandæ,amp;cxpcriundæfunc. Cap. XVII.

“iEftat nunc uidere, quod omnes res habent inter fe amicitiam . amp;nbsp;inimicitiam:amp; omnis res habet aliquod timcndumamp; horrp bileinimicum8{dcn;rudiuum:contra,aliquodexultans,lztp heans amp;nbsp;conforta ns: Ac in dementis, ignis aduerfatur aqus: S^ acr tcrrx:cxtcrum inter fe conueniunt. Rurfus in cedeAibus Saturno ami ei funt, Mcrcurius,Iupitcr, Sol amp;nbsp;Lunannimici cius M ars amp;nbsp;Vcnus.-Iouis amici funt omnes planctæ prxter Martcm:fic amp;nbsp;Martern omnes odio ha'* bent,pratterVenerem : SolcmamantIupitcramp;Venus,inimicantur Mars, M creurius amp;nbsp;Luna: Venerem diligunt omnes prçter Satumum.’ Mercurii amici funt,Iupitcr,Vcnusamp;Saturnus:inimici,SoI,Luna,Mars;Lunacautc amici funt,lupitcr Venus,Saturnus:inimici,Mars amp;nbsp;Mercurius. Eftalia ïicllarum inimicitia,quando uidclicct habet domus oppofitas:ficur Satut-nus ad Iuminaria,Iupitcr adMercurium, Mars ad Venerem.Et fortior ini micitia eft corü,quoru cxalrationes oppofitx funt:ut Saturni amp;nbsp;SoIis,Iouis amp;nbsp;M artis,V encris amp;nbsp;Mercurii. Fortiflima autem eft amicitia corum qui có cordant in natura,qualitatc,fubftantia,potcftatc, Acut M ars cum Sole, Si Vcnus cum Luna,AmiIitcr lupitcr cum Vencre : amp;nbsp;eft amicitia coru quo-» rum exakatio eft in domo alterius:ut Saturni cum Vencre, louis cum Lu-* na,Martis cum Saturno,SoIis cum Martc,Vcncriscum loue, Lunxeum Vencre.Er cuiufmodi funt amicitiæamp;inimicitiç fuperiorû, talcs funtincii nationes return illis fubditarû in iftis inferioribus. Habitudines ergo iAs amicitiæSi inimicitiæ,nihilaliudfunr,quàminclinationcs quidam rcrum in fcinuiccm,^petcndo talcm ucl talem rcm,A abfit:amp; moucri ad illâ, niA impediatur^^ requiefeere in adcpto,fugicndo conrrariû,amp; horredo proxi-' mationcm cius,ncc quicfccrc in illo. Hac itaqj fentetia dudus Heraclitus, profdfus eft omnia Aeri per Iitcm,amp; amicitiam.Inclinationes ucro amicp tix in ucgctabilibus,amp; mincralibus funt, qualcm habet magnes attraâiua in fcrrum:amp; fmaragdus indiuitias,amp;gratiam ; iafpis in partum: achates in facundiam:SimiIi modo naphtha trahit ignem, proAIitq; in cä undecunq; uifam : Amilitcr aproxis herbç radix,à longinquo actrahit ignem,ut naph* tha:amp; Amilis inclinatio eft inter palmam mafculinâ Si fœminam: quarurn cum ramum uniusramus alterius tctigcrir,complican t fe in mutuum am-» plcxum,ncc frudum fert feemina abfq; mafculo:amp; amygdala fohraria mk MUS fœcunda eft. Amant uitcs,ulmum,8i oppium.amp;oliua myrtum mutuo diligit.fimiliter oliua amp;nbsp;Acus.In animalibus ucro amicitia eft inter mctula

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXIII.

amp; turSum,cornice amp;nbsp;ardcolam,inter pauoncs amp;nbsp;columbas, rurturcs amp;nbsp;pfi-tacos. Vnde fcribit Sappho ad Phaonem:

Etuariis albæiungunturfæpc columber.

Et niger à uiridi turtut amatur auc.

Rurfus amici funt mufculus amp;balcna.Ncc fol urn animalium inter fcami-citia eft Jed ctiam eu aliis rebus,ut cum metallis,amp; Iapidibus,amp; cum uegeta Ammaliunt hbus’fic fclcs fiuecatus gaudetnepetahcrba,adcuius affricationem conci c«alijx pcrctradif,amp; defedû mafculi fupplcrc:amp; equar in Cappadocia fc flatui ucn ti cxponunr,atq; ex cius afflatu amp;nbsp;attradu cöcipiunt:fic ranæ,buffoncs,fer' pentes,amp; quatcunq^ucnenofa reptilia, gaudent in planta quae apium rifus dicitur,dcquafcruntmcdici,fiquis comcdcrit,rïdcndomoritur. Rurfus te ftudoquando uenaturà fcrpcnte,comcdit origanum,amp;confortaturpcril-Iud;amp; ciconia in ferpentum paftu otigano fibi falutem quarr it : amp;nbsp;muftclla pugnatura cötra regulum,comcditrutam;undccognofcimus origanum ^tutam uirturem poftidcre contra uenena. Sic in quibufdam animalibus eft naturalis pcritia,amp; ars innata mcdicinalis.-na buffo quädo aliène mor# hi amp;nbsp;ueneno uulneratur, folet adiré ruram, uel faluiam, amp;nbsp;locum uulncris affricate,amp;fic fc à pcriculoucncnilibcrarc. Sic homines abrutis multa ad Uoietà^ Jiiodum morbor urn rcmcdia,amp; return uirtutes cdodi funt : ftc chclidoniä ^^^^^^^'^ *iifui falubrem herbam hirundines monftraucrc,quar cum ea pullorfi fuo-rumoculis mcdentur:amp;pica cum 3cgrorat,lauri folium in nidum immit/ ^^\8^ita conualcfcit.Similircr palumbi,graculi,pcrdiccs,mcrulç lauri foliis annijum faftidium purganr,quo ctiam cotui cnamæleontis uenenum ex-tl^^gUUnt: amp;lco fifcbricitat,uoratafimiacöualcfcit.-upupauuapaftalarfa, adianto fibi medetunfic didamnum herbam ad extranendas fagittas uti* lern ccrui docuerunt:fiquidcm percufti tclo,hoc cius hci bar paftu eiiciunt: idem faciuntcaprae Crctcnfcs;fcd amp;nbsp;ccruar paulo ante partum, purganefe Suadamhcrba,quæfcfelisdicitur:f]mi!itcrphalangiotadi,câcros edendo hbifalutem quaErunt:Sucs ctiam à fcrpcntibuslarfæ, codem fibi paftu mc^ dcntur;amp; corui cö ucnenatos fc fentiüt toxico Gallico,qucrcü,ucI ut alii di cunr,coruatiam quaerunt pro mcdcla:Elcphantcs chamælconte deuorato, fibifuccurruntolcaftroï Vrfia mandragora læfi dcuoratisformiciscua* duntîmedentur f)bi anfcrcs,anatcs, cartcrarq; aquaticæ aucs herba fidcriti-dc;Columbæ,turturcs,galIin3:,hcrba hclxinc:Grucs iuncotPantherç con^ tra aconitumfibihumanis ftercoribusmcdentutjAprihcdctatCcruæhcr bacinnare.

Dcinimicitiaruminclinationibus. Cap. XVIII.

Conuerfo fe habent inimicitiarum inclinationcs: funt autem ftcut odium naturç inclinationcs ciufmodi,amp;tanquam ira,in-dignatioamp;contrarieras quædam impcriofa,utresfugiatfuû contrariû,ut propcllattanqfugicntia à facie cius* Eiufmodi

XXIin. * DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, indinationes habet rabarbarum în choleramjheriaca in ucnenumJappbi ms in antbraccm,amp; ardorcs febriles,amp; ægritudines oculorum;amctbyftus in cbrietatem:iafpis in fluxumfanguinis,amp;noxia pbâtafmata:fmaragdus, amp;nbsp;agnus caftusin libidineni:achaccsin uencna;Pæonia in morbum caduquot; cum,corallus in arrç bilis illufiones,amp; dolores iïomachi:topazius in ardo* res fpirituales,ut funt auaritist,Iuxuriæ,amp; onines exceffus amoris. Similis cft inclinatio formicamm ad origanum berbam,amp;ad alam ucfpcrtilionis, amp;ad cor upupæ,à quorum prüfen tiafugiunt:eftq;ctiam origanum folifu* gis contrarium, amp;nbsp;falamandris refiftir : amp;nbsp;cum braHica tam pettinaci odio diHentitjUt alternatim fcfc conficiant;fic oleum odcrunt cucumeres, ut in hamumfcfccurucnt,ncattingât;amp;diciturquôdfcl coruifugatamp; deterret homines à loco ubi abfconditum fuerit cum quibufdam aliis rcbus.fic ada mas diHidet cum magncce,uc iuxra pohtus non hnat ferrû attrahi : amp;nbsp;apiS raninum fugiunt oues tanq mortifcrum:amp; quod mirabilius cft,fignum hu ius mortis natura pinxit in hcpatibus ouium, in quibus figura apii ranini dcfcriptanaturalitcrapparcr.'fimilitercapræ ficodiunt ocimum, ut nihil Amm^ltM fjjjj ducant pcftilcntius.Rurfus inter animalia diflennuntmures amp;muftc 4”$A)?WjJæ-undccafcos, fi cerebrum muftclæ coaguloaddatur,ncgantà muribus im, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;attingi, ncc corrumpi prseterea uctuftatc : fie fcorpionibus contrarius cft

ûcllio inrâtum,ut uifu quoq; pauorcm cis affcrat,amp; rorporem frigidi fudo' ris:itaq; in oleo putrcfaciunt,amp; interficiùt cum co idus inungetes feorpio' num. Eft etiam inimicitia inter feorpiones amp;nbsp;murcs:quarc etiam mus lup pofitus punduræ fcorpionis,curare cam traditur.Inimicantur etiam fcor* piusamp;ftalaboccs,afpidcs,amp;ichncumones. Ferturquoq;ferpentibusnihil arque aducrfari quàm cancros/ucsç pereuffos hoc pabulo fibi mederi. Soi etiam cum fit in cancro rorqueri ferpentes.etiam fcorpius amp;nbsp;crocodilusfc mutuo pcrimunt:amp; fi quis crocodilum ibidis penna tangat,immobilc rf*^' det:otidisauiscuolatuifoequo,amp;ceruusfugituiroaricte: fugitetiam uifa uipcra:clcphas audito grunnitu fuis,amp; Icônes uifo gallo timct:amp; panthers non attingût perundos iurc gallinatum, præcipuc fi' allium ci fuerit inco* dum.Eftctiâinimicitiainteruulpcs,cygnos,taurosamp;cornices.InfcraucS quoq; perpetuum bellum gerunt comices amp;nbsp;noduæ,miluiusamp;coruus,pi' talles amp;nbsp;turturcs,bicuthus amp;nbsp;pagrus,clorius amp;nbsp;iurtur,ægcpii amp;nbsp;aquiîæ ƒ erd amp;nbsp;draconcs. Inter aquatilia etiam inimici funt,dclphincs amp;nbsp;balcnæ,ccftris8^ lupus,murænaamp;congrus. Itcpolypum intantû locufta paucf,utfiiuxta uideatomnino moriatur.Loeuftam congrijurfus polypum congri lace# rant:panthcrisquoq; eftein metu byacnadicirur,utncconcrurquidemrc' fiftere,^ aliquid de corio carû attingcrc;amp;fi pelles utriufq; contrarie fufpe-dätur,ferunt dccidcrc pilos panthers.dicitq, Orus Apollo in hieroglyph* cis,fi quis hyænæ pelle fuccindus medios ferarur in hoftcs,à nullo Içditur, amp;nbsp;intrépide prsterit- Similiter habet agnus inimicitias amp;nbsp;noxictatem lupi

LIBER P RIM VS.

contra fc,amp;Horret amp;nbsp;fugit ipfum atq; timet. Et dicunt quód fifufpendatur cauda,ucl pellis,ucl caput lupi fupra pr$fcpe triftarur cues, nee comedue aliquid præ nimio timore.Ec refen PÏinius,quód cfalon parua auis oua cor ui frangens,cuius pulli infeftantur à uulpibus,inuicem hæc catulos ipfius, ipfamq; uellit.quod ubi uiderint corui contra auxiliantur, uelutaduerfus communem boftem. Acantbis auicula in fpinis uiuens,iccirco afinos odit flores fpinos deuorantes,Egitbus uero auis minima inrantü cum afino dif fentire fertur,ut fanguinem corum conftet non coirc,quoctia rudente cgi thi oua,amp; puIIi percunr. oliua quoq; cum mérétrice intantû diflentire fer-» tur,quôdfiabcadem plantarafucriruelinfruâuofapcrpctuo mancre, uel omnino arefeere dicitur.Nihil magis timet Ieo,q faces ardentes,neque ulla alia re atq; his domari crcditur:amp; lupus neq; ferrum timet,neq; baftam/ed Iapidem,cuiusproieft u uulncre fadogignuntur lupo uermcs.rcformidac camelum equus,adco ut nee quidem fpcciem cius intueri nee fentirc furtif ncat.Elcphas fures uifo arietemitefcic. coluber nudû hominé timct,quem ueftibuspcrfequitur:raurusferociensfiftcui alligetur conflacceflit impetus eius.Eledrum omnia trahit prætcrocymum,8tquæoleopcrlita funt, cum quibus naturali quadam antfpathia diflidet.

Quornodo inueftigandæ amp;nbsp;experiundæ funt return uit turcs,quç illis à tota fpecie infunt,aut particulari ipfius indiuidui donoalicuircifuntagnatæ. Cap. XIX.

j Nfuperconfideraredebesuirtutcs rerûincfTequibufdâfecun-dumfpecicm:utaudacia amp;animofitas in leone amp;nbsp;gallo jtimi- virtutes re

P ’diras in leporc amp;agno,rapacitas feu uoracitas in lupo/nfidio- ^lt;tfduj^i(i' 1' fitasamp;frauduîentiain uulpe,adulatioincane,auaritiain cor-Uo amp;nbsp;comice, fuperbia in cquo,ira in tygride amp;nbsp;apro, triftitia amp;nbsp;melancholia in cato,libido in paflerc,amp; fie de fimilibus. Maxima cnim pars naturali-umuirtutumfpeciescomitatur. Quædam ucro infunt rébus fccundum indiuiduum,quemadmodum funt quidâ homincs,qui uchementer abhorrent afpedum cati,ita ut fine horrorc grauiflimo afpiccrc non poffint, qui quidemhorror non inert ipfis fccundum fpcciem humanam, quod mani-fertum eft.Ec narrat Auicenna,tcmpcrtatc fua uixiffe hominem, quem fu-gerent uenenata omnia,morientibus omnibus,quæ forte mordicus ilium apprehendiiTentjipfo omnino illæfo:amp; refert Albertus fein Agrippina Colonia uidifle puellâ,quæ arancas in efeam ucnabatur,eoq; cibi genere oble-data in figniter alcrctur.Sic funt audacia in mcretricc,timiditas in fure. Et hocmodo dicunt philofophi,quódindiuiduum aliquodquod nunquam paflum fit ægritudincm,confert omniægritudini:idco dicunt quod os ho minis motui,qui nunquam habucritfcbrcs,fufpcnfum fupra patientem,li-berat àquartana.Infunt etiamindiuiduis fingularcsmultaEuirtutcs,âcor-poribus coelcrtibus infufæ,quodfupcrius monrtrauimus.

XXVL DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Quod uirtutes naturales quibufdam infunt per totam fuam fubftantiam,quibufdam uero in certis fuis particulisautmembris. Cap. XX.

Vrfusconfidcraredebes,uirtutes rerumquibufdam ineflefe-' ewndum totum,hoccft,fecundum totam fuam fubftantiam, uel eius omnes partes: ficue pifciculus illc echeneis,qui folo ta ^fU fertur nauem fiflere,hoc non agit feeundum aliquam prç cipua fuam partc,fed fecundu fuaxota fubftantiam;Sichyçna habet feeun dum fuam totam fubftantiam,quod umbræ eius conradu canes obmute«* feantefiechelidonia confère uifui.non fecundu aliqua/cd fecundu ocs fuaS partes non minus radice,q fobisamp; femine;amp; fic de fimilibus. Quaedâaurc uirtutes infunt rebus fecundum aliquas eius partes,puta folü in lingua,nel oculis,uel aliis quibufdam mcmbris,fiue part)bu5:fic in ocnlis bafibfci amp;ca tablepae eß uirtus uiolentiflima occidendi homincs,ubi ipfos uidcrinfimi-lis uirrus cft in oculis hyænæ, quæ quodcunq; animal luftraucrir, cueftigio hærct ftupcfcit,amp;moucre fcnon poteft:fimilis uirtus cft in oculis luporü quorund5,qui feque prius uiderinr,ftupcfcit,amp;rauccfcitadeo,ut fidama-' re uolucrit,nü habeat uocisminifteriü:dc hoc V ergib meminir,ubi canif:

- Vox quoq; Moerim

lam fugicipfa,Iupi Moerim uidcre priores.

Sic amp;nbsp;foeminse quædam erant in Scythia,amp; apud lllyricos amp;nbsp;Triballos, qux quotics quem iratæ afpcxeranr,intcremiife fcruntur. Similiter amp;nbsp;Tclchincs purocuUs Rhodipopuhlegütur fuinc,qui omniaafpedu fuo inpciuscomufaucrat, pIrSwpo Pæpwreaàlouc fubmerfi.lccircofafcinatorcshuiufmodiariimahü ocu-* tifimu uti. lis in collyriis utuntur ad fimites pafiiones,pcr fafcinationes opcraturi.SH turfrfcin^gt; mili modo formicæ fugiunt ex corde upupæ,nô ex capirc,pcdc uel oculis.' ficfel ftcllionum in aqua tritum,fertur cögregare muftdas,non cauda,uel caput.8f felcapraru uafeænco in terra coclufum,ranas congregat : amp;iccur caprinüpapilionibusamp; tineis omnibus côtrariû cft:amp;corcanis habentem fugiunt canes:amp; uulpcs gallinaccos non attingötqui uulpinum iccur co-» medcrint.Sic habent res plurimæ diner fas uirtutes per diuerfas fuas partes diucff]modc'difpcrfas,prouc ipfis fecundum rcccptibiliwndiucrfïtatc ca-’ litusinfunduntur.qucmadmodumincorporc humanooftanon recipiut nifi uitam,oculi uero uifum,amp; aures auditum.Et cft in humano corpore os quoddam minimü,quod Hebræi Lu2appcllant,magnitudincciccrismü-' dati,quod nulli corruptioni obnoxium,ncc ignc quidem uincitur/cd fem-per conferuatur illacfum. ex quo(ut dicunt)uclut plan ra ex fcminc,in refur redione mortuorum corpus noftrum animale rcpuUulafcct.Ethx uirtu tcsnondcclaranturratione/cdcxpcricntia.

De uirtutibusrerum quæ infunt ipfis in uitatantum,amp; quæ rémanent in iilisctiam poft intcritum. Cap, XXL

LIBER PRIMVS.

Cire prætcrea oportebitquafdä proprictates ineffe rebus tan* tummodo in uita,quafdam ctiam permancre poft mortem: | ficcchcncisfiftitnauigia;amp;rcgulus,amp; catablepainterimutui-fu,quando uiuunt:poft mortem uero nihil tale agunt.fic tra-duntin torminibus anate uiua appofita uentri tranfire morbum,anatcmq; cmori.fimilc cft quod dicit Arebytas;fi accipiatur cor recenter extradu ex animali,amp;adhuc calens, atq;uiucnsfufpcndatur fuprapatientem febrem quartanam,tollit cam.Sic fi quis tranfglutit cor upupæ,uclhirundinis,uel muftclæ,uc]talpæ,eo adhuc uiuentcamp; palpitante,confert ei ad memoria, reminifcctiam,intellcflum amp;nbsp;diuinationem.Hine totum cft generale præ ccptum,quodfcilicctquæcunq;colligcda funt exanimalibus,fiuc lapides, f^‘'^^^^ fiucmcmbra,fiue cxcrcmcnta,utpih,ftcrcus,ungulæ,hçcabanimahbus,il da^üû uwe lis adhuc uiuentibus,auferri debenf,atq; ctia/i fieri potcft,ipfi's poftca ad-« ^^^’^ ^'•^'. hucuiuis rcmancntibus.Vndepræcipiunt,quandocolligislinguamranæ,“‘^‘^^^’ earn uiuam remittas in aquam:fi colligas dentem ucl oculum lupi, non in-* terficias lupum:amp;: fic de fimilibus.Sic cradit Democritus,fiquis extrahat ra næ marinæ uiuenti linguam,nulla alia parte corporis adhérente,ipfaq; de-* tnifia in mare,imponat fupra cordis palpitationc mulicri dormienti, quæ-* cunq3inrcrrogaucrir,ucra refponfuram. S imili modo oculosranarum ante fobs ortum adalligaros ægrojta ut cacas demittant in aqua,rcrtianas abi-« gi promittunt: cofdemq; cum carnibus lufcinia in pelle ceruina adalliga-* t^os præftarc uigiliamfomnofugato,tradüt.Similiterpaftinaccradius ad-* abigatus umbilico,fcrtur faciles partus facerc,fi uiuenti ablatus fit,ipfaq;dc nuo inmaredemina. Sicferütferpentisoculumdcxtrum adalligatö con-lt; tra epiphoras prodcfle,fi fcrpcns uiuus dimittatur.Et cft quidam pjfcis, fij Uc fcrpcns maximus nomine myrus,cui fi cruatiir oculus,amp; alligctur fron-* ti patientis,ophthalmiam fanarc dicitur,pifci uero oculum rcnafci.fcd alte to ilium capi luminc,qui uiuentem non dimifcrit. Ire dentes omnium fer-* pcntum,quando uiuis exempti funr,fufpcnfi fupra paticntc,quartanä fanare dicuncunfimilitcr dente talpæuiuæcxcmptoca dimifla,fanari dentium dolores;nec adlatrarc canes,caudam muftclæ,qu3c dimilfa fit,habcntes.Et narrat Democritus,linguam chamælcontis,fi uiuêti crepta fit,ad iudiciorö cuentü poliere, candemq; falutarem elfe parturientibus circa domü: caucn dû a ûf,nc domo inferatur,quia elfer pcrniciofilfimü. Sunt adhuc propricta q^^poft tes poft morre rémanentes : ac de his dicunt Platonici,quod rcs in quibus morte uiret minus mergitur idea materiæ,in his adhuc poftquä mortuæ funt, amp;nbsp;dcfungt; dæ fuerinr,id quod immortalccft,niirabilia op#arinon cclfat:Sicin her-* bis amp;p’antis, auulfisSiarefaftis adhuc uigctamp;lt;^ratur ipfa uirtus ab idea quondam infufa.Indc eft,quôd fient aquila in uita fua omnes aues fuperat amp;luincit. fic ctiam ca dcfunfta,pcnnaE cius omnes aliarum auiu penas amp;nbsp;plu mas deftruuut amp;nbsp;corroduntxadem rationepcUis Iconis omnes alias pelles

c ii

XXVIII. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA.

lern agni. Et quædam hæc non agunt folum in contadu corporco/ed cria Tgt;i»plt;lt;no quandog; in Harmonia uocali.fic tympanum fadum de pelle adib,hoc cft ? ^^uT'^ Iupi,obmurcfccre facit tympanum de pelle agni.Simili modo tympanum diuaße^' faólum de pelle Ericii mar ini,procul fugat omniarcptilia, per quameunœ ii»f. diftantiam fonus eiufmodi auditusfucritramp;fidcsfadæcxintcftinis lupi,u cum ouinisfidibusin lyra,autcytharatëfaEfuerint, nullam inde fieri poffe confonantiamjmanifeftum cft.

Quomodo rcs inferiores fubfuntcorporibus ccelcftibuSjamp;quo** modo humanum corpus,ipfaq; bominum exercitia amp;nbsp;mo-» rcs,ftellisatg;fignisdiftribuuntur. Cap. XXII.

Anifeftumeft,quódomniainfcriorafubfunt fuperioribus, 5^ quodam modo(ut inquit Proclus)fibi inuieem infunt, fcilicct in infimis fuprema,amp; in fupremis infima:fic in calo funt terre ! na,fcdficutin caufa modoq;ccelefti:Êlt;: in terra funt coeleftia,

fed modo terreftri, fcilicct fecundum effedum. Sic dicimus efie bic entia quædam folaria,quædamlunaria,inquibus folamp;lunacaufant aliquid fuX uirtutis.Vnde res buiufmodi rccipiunt plurcs operationcs amp;nbsp;propricrates cöfimilcs operationibus ftellaru ac figurarü,quitus fubfunt:fic cognofcp mus folariacftcrcfpcdiua cordis amp;nbsp;capiris,propter leone fobs domû,amp;ari-ctc folis cxaltationc:fic M artialia conferut capiti amp;nbsp;tcfticulis,propteraric-*, tem amp;nbsp;fcorpioncm:binc quibusuino incbriatis,fenfus titubant amp;nbsp;caput do Icc,miftis in aquam frigidam rcftibus,aceto ue dilutis,præfcntancüm reme dium cft.Sed circa ifta neceffarium cft fcire, quomodo corpus bumanum diftribuitur planens atq; fignis.Scias itaq; iuxta Arabum tradirionc,folcm præefte ccrcbro,amp; cordi,fcmori, mcdullis,oculo dextro amp;nbsp;fpiritui uitsdin-' guæ uero amp;nbsp;orijamp;cæteris inftrumetis fiuc organis fenfuum, tam intcrio^’q exterioru.infuper manibus,pcd!bus,cruribus,ncruis,amp; uirtuti pbantaftics przcfle:Mcrcurium fpleni,licni,ft omacbo,ucficæ, matrici ac auri dexfræ, ipfiq; receptiuæ uirturi;S3turnü bepati amp;nbsp;carnofibri parti ftomaebi: uentri vmbilici ef quoq;,amp; umbilico louc:undc in louis Ammonii teplo effigie umbilici repo figicscur fjj5 trahit antiquitas.Sût prçterea q illi etiä coftas,pcden,inteftina,fangui XX^on^ nc,brachia amp;nbsp;dextra manum,ac finiftram aurc,ac uirtutc naturalem attrP buunt;fanguiniaurcmamp;ucnis,amp;rcnibus,amp;cbyftifcllis,natibus,amp;doifo,amp; dccurfui fpermaris,amp; ui irafcibili,prçficiant Martern. Itcrû renibus amp;nbsp;tefii-culis,uuluæ,amp; matrici,amp; genitali fcmini,amp; ui concupifcibili V cncrcm:infu pcramp;carni,amp;pingucdini,ucntri,pedini,amp; umbilico, amp;nbsp;eiufmodi omnibus quæ opcri Vcncrco inferuiunt,utofiifacro,amp;fpinx dorfi,amp;lumbis.prætc-» rea,capitiamp;ori,quo ofculü amoris pignus dona£,prxefiedicif. Luna ucro erft totu corp’,8lt; fingula mebra pro uarictatc fignorü fibi ucdicct,famc pc-culiaritcr fibi adferibunf cerebru, puimo,medulla fpinæ dorfi, ftomachus,

amp; mcnftrua,amp; omnia cxcrcmcnra,arq; oculus finiftcr cum crcfccndi uigo-rc .Ipfc ucro Hermes m animalis capitc fepte dicit efle foramina,lepte pla-- ^«wrfwi ear netis diftributa:uidcliccf aurem dcxtram,Saturno:fin4ftram, loui ; narem J?*^^ dcxtram,Marti:Vcncri finiftram:oculum dcxtrum,Soli:finiftrum,Lun^; ati^zod^ei os autem Mercurio. Singula pcrindc figna zodiaci fua membra curant : fie ^2^P^' Aries caput atq; faciem rcgit:Taurus,collum;Gcmini,brachia atq; hume-» ros:Canccr prseft pcdori,pulmoni,ftomachoamp; lacertisîLeo præefteor-» di,amp;ftomacho,amp;iccori,atq; dorfo:Virgo refpicit intcftina,amp; fundum fto machi:Libra gubernat rcnes,amp; fcmur,atq; natcs:Scorpius genitalia,amp; uub uam,amp; matricc,‘Sagittarius dominatur femori atq; fubinguinibus : Caprigt; cornus regit genua: Aquarius crura amp;nbsp;tibias:Pifccs regut pcdcs.Et ficut ho-rum fignoru triplicitates fibi corrcfpondcnr,amp; conucniunt in ccelcftibus: fie etiam conucniunt in membris,quodeaexperientiafatis côftat,quoniâ ex frigorc pedum dolct uenter amp;nbsp;peâus,quæ membra cidem triplicitati rc-fpondent. V ndc S^ mcdcla uni appofita,alceri prodeft: ut ealefadis pedib’ eeflat dolor ucntris.Huiusitaq;ordinis mcmor, fcias quod res quæalicui planetar um fubfunt,fingularcm quendam habentafpedum, fiuc inclina-tioncmad membra cidem planctæ,amp;fuispræcipuc domiciliis8( cxaltati-oni attributa:rcliquæ cnim dignitatcs,ut triplicitates amp;nbsp;termini, amp;nbsp;facies in fiac parum habent. Hac igitur rationc P3eonia,citraria,gariophyllon, tor-rices citri,amaracus,dorycniu,cinnamomum,crocus, lignum aloes, thus, rrmbr3,mufcus,amp; partim myrrha,racdentur capiti amp;nbsp;cordi : propter Solern, Arietem amp;nbsp;Lconcm.-ficarnogloflaherba Martis,medetur capiti amp;nbsp;tcftib’ propter Arietem amp;nbsp;fcorpioncm:amp; fie de rcliquis.PraCtcrca confcrunt Satur naiia ad triftitiam amp;nbsp;melancholiam:Iouialia ad la:titiam amp;nbsp;ad dignitatem: Martialiaadaudaciam,rixamamp;iram: Solaria ad gloriamamp; uidoriam 8^ animofitatcm:Vcncrcaadamorem,libidincmamp; concupifeentiam. Mer-eurialia adfacundiam:Lunaria ad uulgarem uitam. Ipfaq; hominum cxcr Kommt mo eitia amp;nbsp;mores fecudum planeras diftributa funt:Nam Satur nus regit fencs, ^^“’^^^^ 8^ rnonachos,amp; melancholias,amp; thefauros abfconditos,amp; quae longis itinc- thfubheii ribus amp;nbsp;cum difficultatc acquiruntur;lupitcr ucro habet rcligiofos, præla-tos,regesamp;duccs,amp;lucra licite acquifita : Marstonforcs,chirurgos,mcdi-cos, li dores, carnifices, maccllarios, furnarios, piftorcs,militesgt;qui paffim M auortii dicuntur. S imilitcr amp;nbsp;rcliquae ftdlae fua exercitia fignificat, prout hacc in Adrologorum libris defcripta funt.

Quomodo cognofccndum,quibus ftcllis res na rurales fubfunt, atq; quae res funt folarcs. Cap. XXIII. æ ^‘^''° ’^^^ ^^* ^^^^^ ^^^ ^g”° fubfint,cognofccrc difficile eft Ï^^^‘^‘^æognoficuntur tarnen per imitationem radiorû,ucl mo-^^^’^^^ figuræ fupcriorû:quaedam etiam per colores amp;odorcs, quidam etiam per fuarumoperationum effedus quibufdam

c üi

XXX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE 0 CCVLTA PHILOSOPHIA, ftcllis confonanfes.Sic folaria funt inter clcmcnta ignis, amp;nbsp;lucida flamma: in humoribus fanguis purior, amp;nbsp;fpiritus uitac : inter fapores, qui eft acutus, dulcedini mixtus. Inter mctalla aurum propter fplcdorcm:babetq; à Sole, quodfitcordisconfortariuum.Inter lapides ucroqui aurcis guttis folates radiosimitantunficutlapisactites aurcisguttis Solcm imitans,uirtutcm habet contra mor bum caducum,amp;contra uencnarfic lapis,qui dicitur So-* lis oculus,figuram Habens fimilc pupille oculicx cuius medio radius emp cat,conforrat cerebrum,confère uifui:fic carbunculus node luccns,uirtu*

tem habet contra omneucncnumacrcumamp; uaporofum: fc chryfoli th us lapis Habens in colore tenuem ctlucidam uiriditatc,in qua quado Soli op-* ponitur ftella aurca cmic3t,cöfortat fpiritualia,cófcrt afthmaticisiamp;quan do pcrforatur,ct fetis afini in foramen rcplctus, finiftro brachio alligatus, fugat pHatafmata,cttcrrorcs mclancHolicos ftulritiamq; repel lit ; he lapis Iris fimilis in colorecryftano,quiucfrcquctcr,rcpcritur hexagonus,quldo fub te do parscius radii's Soil's opponitur,et pars altera in umbra tenef,colligit radios in le folares,quos proiicics reflededo facit apparere Irim in op-* pofitopariete. Ite Heliotropius lapis uiridis ad modö iaipidjs,ucl fmaragdi, guttis rubcis ftellarusfacit cöftanrc,gloriofum et bonæ famæ,côfert ad ui-* tæ Iongitudinc:amp; eft uirtus cius mirabilis,quä Habet in radios folares,quos in fanguinccoucrtcre dicif,hoccft,apparcrcfanguineos,quafiSol patcref cclipfim,qu5do uidclicet inungitur fucco herbæ eiufdem nominis^amp;in nas plenum aquae ponitur: amp;nbsp;eft alia uirtus cius mirabilior in oculos Hominu, quorumaciemitaprçftringit,atqjitaobcaecat uifumhominum, utuideri non permittat geftanre fc,quod ramen non facit fine adiutorio herba: eiufdem nominis,quæ amp;nbsp;Heliorropium uocarur,hoc eft folfcquium. Has uirtu tes amp;nbsp;Albertus magnus, amp;GuliclmusParificnfs in fcripturis fuis confix mant.Hyacinthus ctiam Habet uirtutem à Sole côtra ucnena, amp;nbsp;peftiferos uaporcs,reddit geftantem turumamp;gratum,confcrt addiuitias,amp;ingcniu, confortât conretentusin orc,ucHcmcntcranimCcxhilarat. Itempyrophi Pyrophilus. los lapis rubicundus pcrmixtus,dcHoc tefte Albertorefert Acfculapius in una cpiftolarum fuarum ad Odauiura Auguftum, quodaliquod ucncn5 eft tanra: frigidiratis,quód cor Hominis intcrepti confcruat ab uftione, ita quod fialiquadiu ponatur in ignc,conuertitur in lapidcm:amp; hie eft ille,qui ' uocatur pyrophilos ab igne. Habet mirabilcm uirtute côtra uencna,amp; reddit geftantem gloriofum,amp; formidolofum aduerfariis. Præ omnibus aute

folaris eft lapis,queir inucnifte fertur Apollonius, nomine pantaura, qui alios lapides ad fc trahit,quemadmodum magnes ferrum,côtra omnia uc nenacfficaciftimus,abaliis pantherus didus,quiapantherxanimali macu lofo adfimilatunidco ctiam Pantochras dicitur,quia omnes colores conti net. Aaron illu Euanthum nucupat. Solares prxtcrca funt,topazius, ebry-» fopairus,rubinus,balagius:Item folaria funt auripigmcntum,aurciq; colo

LIBER PRTMV§.

ris,amp; luminis plurimi. Ex plan’s ucro amp;nbsp;arboribus,funt fobres, qua: uertun* tur ad folc,uc hcliotropium,amp; quæ implicant in fc folia rcccdctc Sole,oricn TC uero,cxplicant paufatimrut lotos,quarn quidam arbufculam folarc cflc, amp;nbsp;fruduum amp;nbsp;foliorum figura tcftatur.-Sic Paconia,cliclidonia,citraria,zin-2iber,gentiana,diófamnus,ucrbcnaquoq; præftans uancinium amp;nbsp;expiatio ncm,fugansn;cacodçmones.LaurusctiamPfiœbofaccr,accedrus,palma, amp;:fraxinus,amp;hcdcra,amp;uitis:6^quæcûq; ucncna,amp;fulgurarcpcllüc,amp;pcrpe tuo uircntcs hyemis algorcs non ucrcnrur. Item folaria funt mcca,maftix, zedoaria, crocus, balfamus, ambra, mufeus, mei flauum,lignu aloes, gario-* pbyllum,cinnamomum,calamus aromaticHs,piper,thus,amaracuSjamp;Li-* banoris:quodOrpheus uocarfob’stliymiama. Interanimalia ucro folaria funt m3gnanim3,animofa,ftudiofa uiâoriæ amp;gloriæ ; ut Ico ferarum rex, crocodilus,lynx,aries,caper,taurus armentorü rex,ab Aegyptiis apud Heli opolimfoli facrarus,qucm ucritem nominanamp;bos Apisin Mcmphi,amp;in Hermintho taurus nomine Pathim.Lupus etiarn Apolliniamp; Latonæfa-gt; «rcft.Prætcrea folaris efi cynoccphalus,qui per fingulas horas duodccics in die latrat, amp;æquinodiircmporc duodccics per fingulas horas mingit: ^^„^^^pj,^ idcmamp;innode,undeillum innydrologiis fculpcbantAegyptii. Itcmfo-- i^^nbyiro bres funt inter aues,phœnix auis unica ,amp; aquila auiü regina : item uultur, logijsAegy olorfiuecygnus;amp;quæquafiquibufdamhymnis applaudunt furgctifoli, J“J^“/^*” 8^qua(ïaduocanr,utgallusamp;coruus,accipitercriam,quiain Aegyptiorum thcologia fpiritusamp;lucis fymbolum cft,à Porphyrio inter folares numcra lUr.Prætcrea folaria funt quçcunq; eolligunt fobs operü fimilitudincm,uc ücrmiculi node Iuccntcs,fc3rabeus quoq; que fclc uocat,forma lucida,quc etiarncantharumdicunt,qui pilulas uoluit,aedefuper incubât,aliosq;gcgt; nerat,Appionisinterpretationchocipfofob’soperum fimilitudinemcoL ligcns,cuius oculos etiarn iuxta fobs curfum uariari confiât,folaris efie iu-dicatür.amp;quæ ex cis funt. Ex pifcicubs auré maxime folaris efi uitulus ma-» rinus,fulgurircfifiens,itcmdadylus,amp;pulmoncde luccntcs,amp;Stclla oh adurentem fcruorcm,firombi regem fccuti:fimibtcr amp;nbsp;margari regem ha-» bcntcs,cxficcatiïj; in lapidem aurci coloris durcfcunt.

Qiixrcsfubfintlunst. nbsp;nbsp;nbsp;Caput XXIIII.

! Vnaria ucro funt inter clcemcnta tcrra,deindc aqua,tam maris ’1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quàm fluuiorü,amp;omnia humida,humorcsarborû,amp; anima-*

1' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lium,maximc albi,utalbuminaouorü,pinguedincs,fudorcs,

^a' pituitçamp;fupcrfluitatcscorporû. Ex faporibusfalfus amp;nbsp;infipp dus:lnrcrmetallaucroargcntü:lntcrlapidcsilliuseft cryfiallus,argcntca marcafita,amp; omnia alba amp;nbsp;uirida. Item lapis fclcnites,id efi Iunaris,cx can-» dido tranlluccns,mclleo fulgorc,motum imitanslunarem, lunæ figuram in fchabcs,rcddensq; câ in dies fingulos crcfccris,minuctis'uc numero. Ite margaritæ,^ exaquç ftilbcidiis in conchisgcncranf:fimilitcr amp;nbsp;cry fiai lus,

C ÜÜ

XXXII. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA,

amp; berillus. Inter plantas amp;nbsp;arbores lunares funt,felcnotropion quæ uertitur Arbores er ^^ ^“”^™»4“^’^^^”^°‘^“”’ heliotropion ad folcm,amp; palma arbor ad fingu planta luna ^um lunæ orrum,fingulum ramum emittenszhyfTopus ctiam fpccics rorif-fd. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma rini,minima arbor amp;nbsp;maior plantarum,dc utrifq; participans: cft etiam lunaris hagnus caftus,fiuc cafta arbor,amp; oliua. Similiter amp;nbsp;herba chinofta tes,quæ crefeit amp;nbsp;dccrefcit cum luna.fcilicct in fubftantia amp;nbsp;numero folio-» rum,non folum in humore amp;nbsp;uirtutc:quod fingulæ plants quodammodo communeh3bcnr,prætcrccpas Martias,quæfolæ contralunæaugmenta amp;nbsp;décrémenta minuendi amp;nbsp;augendi uircs contrarias habent : quemadmo-» dum inter uolatilia origis Saturnia auis lunæ fimul ac foli inimiciffima cft. AnimaUalu Animalialunaria funt quæHumana confuetudine gaudent, amp;quæuario naturæamorcamp;odiopariter cxccnunt,ut canesomnisgeneris. Lunaris etiam cft chamxlcon,qui pro uaricrate colorisobiedi fimilcm femper in-» duinqucadmodum luna pro uarictaic figni,in quo repcrif, natura uariat. Item lunares funt,porcæ,ccruæ,capræ,amp;animaliaquæcunq;quæ lunarem motum obferuantamp;imitantur: ut cynoccphalusamp;panthcra:fcrturcnim hæc in armo habere fimilem lunæ maculam crefcetem in orbes, amp;nbsp;cornua

pari modo curuanrem. Lunares funtamp;fdes,quorum oculiad lunæ uiecs ampliores aut minores fiunr:amp; quæ huiufmodi funt, ut fanguis meftruus, cum quo multa mira amp;nbsp;monftrifica fiunt apud magos. Hyæna etiam fcxö mucans,uariis^; obnoxia uenefieüs, amp;nbsp;animalia omnia, quae amphibia dp cuntur,ut quæ terram fimul cum aqua incolunt:ut caftores amp;nbsp;lurrcs,amp; quS uertantur pifces;praEterca animaha omnia monftrofa,amp;'quæ abfq; manife* ftis feminibus aut æquiuocc generantur,ut mures ex coitu amp;nbsp;ex rerræ com-' putrefeentia. Inter auesjunares funt anfcrcs,anatcs,mcrguli,amp;ocsaquatp les Sc pifcium uenatrices,ut ardcæ;amp; quæ æquiuocc producun€,ut ucfps,cx cadaueribus cquorum;apes ex putrefadione uaccarum:mufciliones ex UP no corrupto,amp; fcarabciex carnibus afinorum. Maximeucro lunaris eft fcarabcus bicornis,qucm tauriformem uocant:qui pilulam defodics/clin-* quit odo amp;nbsp;uiginri dicbus,quibus luna totum zodiacum mctitur,nono au-tem amp;nbsp;uigefimo dic,quibus luminariü coniudionem futuram putar, ada-» periens in aquamproiicit,undetue prodcunt fcarabci.Inter pifces lunares funt xlurus,cuius oculi ad uices lunx uariantur : amp;nbsp;quicunq; lunæ motum obferuanr,ut torpedo, echeneis, cancer, oftrca,concliylia amp;nbsp;ranæ.

QixfuntfubSaturno. Cap. XXV.

Aturnalia funt inter clcmcta terra,amp; etiam aqua: inter humo-' resatra bilis humcdans,fam natiua,quàm aduentitia prater aduftam:Ex faporibus acctofi,acriorcs,amp; graues.Inter métal-’, la plumbum,amp; propter pondus auru,aurcaq; Marcafira.Inter

lapides onychinus,ziazaa,camoinus,fapphirus,fufcusiafpis,chaîccdonius, magnes,amp; omnia terrea fufca,amp;pondcrofa. Inter plantas amp;nbsp;arbores,afpho-

liber PRIMVS* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXIII.

3clus,fcrpcntaria,ruta,cyminum,hcllcborus,filpliium,mandragora,opiö: amp;lt;ju3E flupefaciür,amp;quæ neq; feruntur unquâ,ncq; frudus fcrût,amp;quæni-* grantes baccas,nigros'uc frudus producutcut ficus atra, pinus amp;nbsp;cupccHus arbor fcralis,amp; non regerminans baccis,torua,fapore amara,odorc uiolcn ^^fß^ ta, umbra nigrata,picc acerrima.frudu fupcruacua,duratione incorruptaj ßr^u at^ funeftaamp;ditifacra ficutapium,quo antiquitus tumulorû thecas ,anrcquä ^‘”'' in illismortuorû imponcrec corpora,fternere confueuerut: quaobrem in conuiuiorum coronamentis ex omnibus pafiim herbis amp;nbsp;floribus ferta ne.» Apiuclt;^ dere fas erat præterquâ ex apio;quoniâ lugubre fit,amp; hilaritati non conue-' ^7«^ niât. Animalia reptilia fcgregata,folitaria,nodurna, triftia, côtemplatiua diäim, uel penitus brut3,auara, timida,melancholica^ multi laboris, tardimotus, immundi uidus,amp; quæ foetus fuos deuorant. Ex iftis ergo funt,'ralpa,afi-nus,lupus,lcpus,mulus,carus,camelus,urfus,fus,fimia,draco,bafilifcus,bu-fo,fcrpentia omnia amp;nbsp;reprantia/corpioncs, formicæ, amp;nbsp;quæ ex putrefadi-onenafcuntur in terra,in aquis,in ædium ruinis,ut mures uermesquemub tipiices. Inreraues ueroSaturni3efunt,quæfuntlongi colliamp;grofiae uo-» cis,ut grues, ftruthioncs,amp;pauones,Saturno amp;nbsp;lunonifacræ. Itembu-bo,nodua,ucfpcrtilio,upupa,coruus,amp;origis auisinuidiofiïfima, Expi-fcibusuero anguilla,feorfum abaliis pifcibus degens,mufipula,amp;canicu«* la fœtus fuos degluticntcs. Item teftudines,oft rcæ,conchylia,amp; fpongix marinæ,amp; quæ ex cis funr.

Quæ funt louialia. Caput XXVL

Ouialia funt inter clcmcnta acr:intcr humorcs fanguis,amp; fpp ritus uitæ, cunda quoquc ad uitæ augmentum nutrimen-gt; rumqueamp; ucgetationem fpedantia. Ex faporibus, qui funt dulces amp;fuaues. Exmctanis,ftannum,argcntumamp; aurum,

propter temperantiam. Inter lapides ,hyacinthus,berillus, fapphirus, tuthia, fmaragdus, iafpis uiridis, amp;nbsp;perpetuo uiridcs,acrci'quc colores. In»» ter plantas amp;nbsp;arbores, barba louis, ocymum,buglofla,macis,fpica,mcnta, maftychæ,inula, uiola, lolium,hyofcyamus,populus ; amp;nbsp;quæ fœliccs arbo ret rraduntur,ut quercus, æfculus, ilex, phagus, corilus, populus, forbus, ficus alba,pirus,malus,uitis,prunus,fraxinus ,amp; cornus, atqueoliuaamp;oie.» um.lnfupcrfrumctum,hordcum,triticum,paflulæ,liquiricia,2accharum, amp;nbsp;omnia quorum dulcedo eft manifcfta amp;nbsp;fubtilis,participans aliquid ftygt; Optici amp;nbsp;acuti faporis,ut funt nuccs,amygdalæ,pincæ,aucllanæ,piftaccæ,ra-» dices pæoniæ,myrobalani,amp; rabarbarum,amp; mâna.Orpheus quoqj illi attri buit ftyraccm. Inter animalia funt,quæ præfcrût aliqualcm dignitatc amp;fa picntiâ:amp; quæ funt mitia amp;nbsp;bonæ difciplinæ,ac bonorû morum,ut ceruus, taurus,clcphas:amp; manfucra queq; animantia,ut ouis amp;nbsp;agnus.Ix auibus au tem quæ funt complcxionis tempcratæ,ut gallinæ amp;nbsp;uitcUa ouorum.Item perdix, phafianus ,hirundo, pellicanus. Item cucupha 2^ ciconia, aucs

XXXIIII. DE o CCVLTA PHILOSOPHIA, AquUd m^ püHimæ amp;nbsp;gratitudinis ügnacularcftQ; ci facrata aquila, Imperatorum in«» peratorum Ïïgnc,ac îuftitiæ cum dementia fymbolum.lntcrpifecs autem delphynus, anchia/ilurus,propter pictatem.

'lymbohm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quæreferune Martern. Cap. XXVII.

HArtialiafuntinter elemcnta, Ignis: pari modo aduRa 6( acuta omnia:intcr humores cholera : Sapores autemamari,acrcsÄ linguam pcrurcntcs,amp; qui dicuntur lachry mofï:intcr mctalla, 1 ferrum, æs rubeum:amp; omnia igneajubea amp;nbsp;fulph urea: inter lapides, adamas, magnes, lapis fanguinaris,iafpis,multigcnius,amcthyflus; inter plantas amp;nbsp;arbores,clleborus,album,cuphorbium,cartabana, armoni acum,raphanus,Iaurcola,napcllus,fc5monia,amp;omniaucncnofaex caloris fuperabüdantia: amp;nbsp;quæ pungentibus fpinis munira: funt ucl contadu fuo eurem urunt,pungunt uelampullant,ut cardo,urtica,flammula:amp; quaeco mefta lachrymascxcutiûr,utccpæ,afcalonia,porrum,fnjap)um, caftoreu: amp;nbsp;arboresomnes fpinofæ,atq;cornus Marti facer. Animabaautc quæfunt bcllicofa,rapacia,audacia,amp;pcrfpicuæ imagina rionis,ut cquus,mulus,hir-* cus,hoEdus,lupus,pardus,onagcr:fcrpctcs quoq; amp;nbsp;draconcs ueneno infen-fi:amp;quæcunqj hominibus infcfta,ut puliccs amp;nbsp;mufeæ, eynoccphalus,progt; ptcriracundiam.Aues omnes rapaces, carniuoræ,oflifragæ, ut aquila, fal-* eo,accipitcr,uultur;amp; quæ diræ amp;nbsp;fetales aucs dicuntur,noduæ,uJuIæ,tin'' nuncüli,miluM:amp; quæ femper famclicæ ac rapacifhmæ funt;amp; quæ glutiür, amp;nbsp;quafi uoeem Hrangulanris cmïttunt,ut corui amp;nbsp;corniccs,amp; picus præcæ teris Marti facer eft. Ex pifeibus habet lucium,mullum, paftinacam, aric-* tcm,hircü,Iupum,glaucum,qui uoraciftimi fimul acrapaciflimi funt.

Quæ funt Venerea. Cap. XXVIir.

infer clcmcnta,acratq;aqua: inter humores pitui ra cum fanguinc,fpiritu ac femine gcnitali:inrcr faporeshabet dulccm unduofumamp;dclcdabilcm.inter mctalla habet arge-* tum,amp;æscroccumat(jrubcum:intcr lapides conueniunt ilH berillus,chryfolitus,fmaragdus,fapphirus,iafpis uiridis, corneola, lapis ac-* tites,lapis Ia2uli,corallus,omncsq;pulchri,uarii,albi ucl uiridis coloris. Inter plantas 8i arborcs,ucrbcna,uiola,capillus Veneris,hcrba lucia,bucua Icriana quæ Arabice dicitur phu. Item thymus,ladanû,ambra,mufcus,fan-’ dalum,coriandrum,amp; omnia thymiamata,amp; frudus dcledabilcs,amp; fuaucs, ut pira dulciajficus amp;nbsp;mala Punica,quæ poctæ dicût in Cypro à V encre pri mo fata. Prærcrca dedicata illi funt Luciferi rofa ,Hcfperi ctiam myrtus. Animalia habet Iuxuriofa,dcliciofa,fortis amoris,ut catuIi,cunicul),foErogt; fæoucs,capræ amp;hircus,amp; cæteris animantibus citius gêneras ,qucm ctiam Hircifalià poft feptimum diem ab ortu coirc dicunt. Item taurus propter faftum, amp;nbsp;^‘‘** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitulus propter Iafciuiam,ctiam Venerei funt. Ex auibus ucrocygnus,mo-

tacilla,hirundo,pcllicanus,amp; chcnalopex,pullorum maxime amâtcs.Item

LIBER' PRIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXV. coruusamp;coIumbaVcncrifacra.amp;turtur, quarum auiumalccrutraoffcrri iubebatur in purificationem partus,paflcr etiam Vcneri faccr,qui iubcntc lcg€ dabatur in purificationem Icpræ M artii mah^quo nil çquc proficuum refifiit: Aquilam etiam Aegyptii Vencrem uoeât quôd fît in Vencre pro-* na,terdccics,cnim in die opprefla/i mas uocer,dcnuo accurrit.Ex pifeibus Ucro Vencrei funt,grues libidinofi,fcari falacifiimi,mcrulæ ob foetus amo rcm,8{cancbarusproconiugcpugnans,5lt;tithymallus obodoris fragran-* tiamamp;fuauitatem.

Quæfequuntur Mer curium. nbsp;nbsp;Cap. XIX.

Ercurialia funt inter clcmcta aquaJicet indifiinfte omnia mo* ! uear:fîmiliteramp;bumorcs,præcipuetarnepcrmixtos:fcd amp;nbsp;fpi-1 ritum animalem régulât, faporesq;uariosamp;pcrcgrinosper-* ______! mixtosq-cx metallis illius funt,argentum uiuum,ftannû,mar tafitaargentca.lnrcr lapides,fmaragdus lapis,achatcs, porphyrites, topa-« 2ius,amp; qui funt diuerforum colorum,amp; quibus figurç uariç à natura infitæ, autrui ab arte faditii funt,ut uitrum,amp; qua: croccum cum uiridi mifcenr. Inter plantas ß^ ar bores, corilus,pentaphyllon, Mcrcurialis,fumus rerræ, pitnpinclla,maiorana,pctrofclinum, amp;nbsp;quæ breuiores amp;nbsp;minores in foliis fiint,mixtisq; naturis amp;nbsp;uario colore compofitæ. A nimalia fagacia,ingeni-ofa,ftrennu3,ucrfatilis ingenii,uclocis curfus,amp;facilem cöfuetudinccum hominibushab .nia,utcanes,fimiæ,uulpcs,muftela:,ccruusamp;mula:amp;ani-tnalia Hcrmaphroditica,amp; quæ utrunq; fexum uiciffim mutant,ut lepus,84 hyæna amp;nbsp;fimilia.Inrer aues quæ à natura ingeniofæ, canoræ amp;nbsp;muficæ funt amp;ucrfatilcs,utcarduclcs,ficedulæ,mcrula,turdus,alauda,philomcla,cal3n-lt;^tfî,pfitacus,pica,ibis,porphyrio,amp;fearabeus unicornis.lntcr pifees ucro troebusqui feipfum init,quo circa mafculo^foeminâuocât.Itcm polypus fiaudulcntus amp;nbsp;colore ucrfatilis,amp; paftinacaobfolcrtiam:fîmilitcramp; mu-* gil cauda cibum hamo cxcuticns.

Quod totus fub lunaris mundus,amp;quæ in co funt.

planctis difiribuitur. Cap. XXX.

Rætercaquicquid in toto mundo rcpcritur,iuxra planctarum ä dominiacfficitur,uirtutcmq;fortitur:ficin igncuiuificumlu men,Soli ealor, Marti in terra, fuperficiesuariaLunæ 8^ Mereu S* rioamp;ftellato coelo,molesautemtotaSarurno. Atinmediis

dementis,ubiregit,humor aercusfubiacctloui, aqueus ucroLunæ,mix tus autem obtempérât Mercurio amp;Vcncri. Simili rationc à natura cau-* fæ agentes fequuntur Solern, materia ucroLunam,fœcunditas caufarum agentium Iouem,fœcundiras materiæ Vcncrcm, expeditio ucloxad effe-* dum Martern amp;Mercurium: ilium propter uehementiam, hune propter dexteritatem muJtiformemq; uirtutc: cüdorumautccontinuatioperma nens Saturno dedicator. Sed amp;nbsp;in uegetabilium numero omne frudum

XXXVI, DE OCCVLTA PHILOSOPHIA.

forens à loue cft, amp;nbsp;omne flores ferons à Venere,amp; omne fernen amp;nbsp;cortex a Mercurio,omnis aûc radix à S aturno,amp; lignû omne à Marte, amp;nbsp;folia à Lu na. Hinc omnia quæ fruânm ferunt amp;nbsp;non florefcûc,Saturni amp;nbsp;louis funt: quæ uero florcfcunt,amp; fcmina,non autem fruétum producunr,Eæc V cno ris funt,atq; Mcrcurii;quæ autem fine fcminc (ponte producûtur, à Luna amp;nbsp;Saturno funnpulchritudo omnis à Vcnerecft,amp; robur à Marte: amp;nbsp;unuf-quifq; planetarum régit amp;nbsp;difponit id,quod ci aiTimilatur. Similiter in lapi dibus,pondusglutimcnamp; ftypticitascft àSaturno.beneficium8^ tempera mentum à Iouc,durities à Marte^uita à Sole,gratia amp;nbsp;pulchritudo à Vcno re,occulta uirtus à Mercurio,commune beneficium à Luna.

Qualiterprouinciæ,amp;régna planens diftribuuntur. Caput XXXI.

Pfectiam terrarum orbisperfua rogna amp;nbsp;prouincîas,planetis at^pfignisdiftributuscftiNamSaturnocumCapricorno fub-« iiciuntur Macedonia, Tbracia,Illyria,India,Arriana,Gordi3na quarum regionum multæ funt in Afia minori. Cum Aquario aute fubfuntilli,Sauromatica regio, Oxiana, Sogdiana, Arabia, Phazania, Media, Actbiopia,amp; hæ regiones pro maiori parte ad Afiam interiore per-tincnt.Ioui autem fubiiciuntureum Sagittario,Tufcia,Celtica, Hifpania, amp;nbsp;fœlix Arabia.Cum pifcibus,Lycia,Lydia,Cilicia,Pampbylia,Paphlago nia,Nafamonia,amp; Garamantica.Marsregit cum Arietc,Britaniam, GaL liam,Germani5,B arftaniam,concaua SyhæJdumæam amp;nbsp;ludæam. Cuni Scorpione autem Syriam, Comagenem,Cappadociam: Metagonitidem, Mauritaniam amp;nbsp;Getuliam. Soli cum fuo Leone fubiedæ funt Italia, Apu lia,SiciIia,Phceniccs,Chaldæi,0rfenii fine Orclicnii. Venus cum Tauro lia bet Cyclades,maritima paruæ Afiæ,Cyprum,Partbiam,Mediä amp;nbsp;Perfide, CumLibra autem imperatjBa(ftrianis,Cafpiis,Scricæ,TIicbaidi,Oafidi,Si Troglodytis, Mercuriuscum Gcminis tenetHyrcaniam, Armeniam, Mantianam,Cyrenaicam,Marmaricam,amp; inferiorem Aegyptum.Cum V irgine ucro,Græciam, Acbaiam,Crctam,BabyIoncm, Mefopotamiam, Aflyriam,^ Elam,undcElamitç in feripturadidi fünt.Lunam cûCancro fequuntur, Bithynia, Phrygia, Colchica, Numidia, Aphrica, Carthago, Si totaCarchedonia.Hæcita ex Ptolomçi fententia collcgimusiquibusiuxta aliorum aftrologorum feripta alia multa addi poflent. V crum qui has pro uinciarum partirioncs fupra fydcralcm hanc diftnbutioncm cum regen-* tium intclligctiarum miniftcriis,ac Ifracliticorum tribuum bcncdiélioni-* bus,apoftolorum fortionibus,ac facrarum litcrarum typicis fignaculis cö ferre nouerir,grandia,quin Sipropheticafuper unamquamqjrcgionemcli cere potcrit futurorum oracula.

Quæ fubfunt fignis,ac ftcllis fixis,earumq; imaginibus.

Caput XXXII,

j Imilis eft per omnia ratio de figuris ftellarum fixarum haben da:fic Arieti cœlefti uolüt fubiiei arictem terreftrcm,amp; Tau-» ro cœlefti, taurum,atq; bouem tcrreftrem:fic Cancro, cacros, Leoni Icones,Virgini uirgincs,amp; Scorpionem præfidcrc fcor-pionibus,amp; Capricornum capricornis,amp;Sagittarium equis,Si figno Pifeiû fubefle pifces» Similiter Vrfa cœleftis præfidet urfis: Hydra ferpentibus,^ cani fubfunt cancs:6^ fie de fingulis.lpfc uero Apulcius fignis atqj planetis, præcipuas ucluti proprias quafdam herbas diftribuit, uidclicet Arieti dej hfphacon, Tauroperiftcreona orthion, Geminisperiftereona hyption, Cacro fymphyton,Leoni cyclaminü,Virgini calamynthûjLibræ fcorpiu-ron,Scorpioniarthemifiâ,SagittarioanagalIidcm,CapricornoIapathum, Aquario draconce5,Pifcib’ ariftolochiâ. planetis uero,Saturno femperui-uum,Iouieupacorium,Marti pcucedanum,SoliheIiotropium,Veneri pa nacem,fiue caIIitrichum,lVIcrcurio phIomum,Lunæ agioophotim. V crû Hcrmes,quem fequitur Albertus,Planetis datSaturnoafphodelü, loui hy ofcyamum,Marti arnogloftam,Soli polygoniam,Veneri uerbena,Mcr-» curio pentaphyllon,Lunæ chcnoftaccn.Iamq; etiam experietia cognofci-nius.afparagos fubeffe Arieti,amp; bafilicon Scorpio ni. Nam feminara rafura cornu arictis,nafcunturafparagi,amp;bafilicon cötritum inter duos lapides r^p^io gignit feorpioncs. Prate rca ex ftcllisinfi‘gnioribus,iuxtaHcrmctis,amp; T he mfr«, bit doft rinam,hic aliquot cn umerabo,quar u m prima dicitur ca put Algol, pvxeft ex lapidibus adamanti:cx plantis elicboro nigro amp;nbsp;Arthemifiæ.

Sequuntur Pleiades, præfidentes ex lapidibus cryftallo 8lt;diodoco;cx plan-* tis berba diacedon,amp; ihuri,amp; fœniculo.-præterea fubefte fibi uolunt ex me tallis argetum uiuum. Tertia Aldeboran habet fub fe ex lapidibus, carbun-culumSt rubinum:cx plans tithymallum,8t matrifyluam. Quarta dicitut Hircus,bic tenet ex lapibus,fapphirù,ex plantis,marrubium fiuc prafium, nientam,Arthemifiam St mandragoram. Quinta Ganis maior, hie habet exlapidibus fub fe berillum:cx plantis fauinam, Arthcmifiam, St dracon-» teamxxanimahbus linguam colubri. Sexta canis minor,habet ex lapidi-* bus achatem;ex plantis florem hcliotropii St pulcgii. Septima cor Leonis, habet ex lapidibus granatumex plantis chelidoniam cum Arthemifia, St maftychc.Oftaua cauda Vrfæ maioris,habet ex lapidibus magnetem : ex plantis cichorium,cuius folia St flores uoluuntur ad feprrcntrionem,8t Ar-' themifiamcum flore pcruincæ:cxanimantibusdentcmlupi. Nona dicif Ala corui,huicfubeft ex lapidibus onychinus nigerrex plantis lappacium, quadraginurn,hyofcyamus,8tconlohda:exanimätibusucro,Iingua ranæ» Decima fpica,habct fub fe ex lapidibus,fmaragdum;ex plantis,faluiam,trifolium,pcruincam feu promarullam, Arthcmifiam St mandragoram. V n decima dicitur Alchamcch,præcft exlapidibus,iafpidi:ex plans,plantagi-ni.Duodccima Elphcia,huicfubcft ex lapidibus,topazius.cx plâtis proeft, d

XXXVIIb DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. rorimarinOjtrifoUoamp;hcderæ. Dccimatcrtiadiciturcor Scorpionis, Iiuic fubcft ex lapidibus,fardonius,amp; amctbyftus:ex plantis ariftolocbia longa, èi crocus.Dccirrraquarta uultur cadens, buic fubcft ex lapidibus ebryfolp tbus:cx plantisfaturcia,8d fumus terræ. Dccimaquinta,caudacapricomi dicitur,hæc tenet ex lapidibus cbalcedonium;ex plantis maioranam, Ar-* tbeinifiam,ncpetam,amp; quam calaminfham dicunt,pulegio fimilcm,amp; radi cem mandragoræ.lllud pratterca feiendum cft,non quamlibct, aut lapide, gt;nbsp;aut plantam,aut animal,aut aliud uno folo fydcrcrcgi,fcd mulra etia à plu ribus recipcre influxum, amp;nbsp;non tam feparatum, quam coniunäum: fie inter lapides chalcedonius fubcft Saturno amp;nbsp;M crcurio,cum cauda Scorpi onis,amp;Capricorni,fapphirus autem loui amp;nbsp;Saturno,amp; ftcllæ Alhayoth. Tuthia Iouiamp;lumiuaribus:fmaragdusIoui,Vcncriamp;Mercurio,acfpicæ: Ametbyftus aurore Hermete, fubcft Marti cum ïouc,amp; corde Scorpionis: iafpis multigcnus Marti,amp;Ioui,acftcllæ Alchamcch: chryfolithusSoli, Veneriamp; Mercurio,amp; ftcllæ quæ dicitur Vulrur cadens:topa2ius Soli,amp; El pheiæ:adamas M arti amp;nbsp;capiti algol. Simili modo ex ucgcrabilibushcrba ferpentaria fubcft Saturnoamp; Serpentario ccelcfti : maftychcamp;mentalogt; ui atq; Soli,fed maftychc etiam cordi Lconis,amp; menta hirco adhærenr: lie cllcborus Marti amp;nbsp;capitialgol.Mufcus amp;nbsp;fandali,Soli cum Vencrexorian drum Veneri cum Saturno dicaca funt.Ex animalibus etiam uitulus mari-nus fubcft S oli ac loui. Vulpcs amp;nbsp;fimiæ Saturni funt amp;nbsp;M creurii, amp;nbsp;canes domeftici Mcrcurii funt,8dLunæ,amp; iä plura exiftis in fupiorib’ docuim’»

De fignaculisamp;charaótcribusrcrünaruralium. Cap.XXXII!♦ Mnes ftcllæ fuaspropriashabent naruras,proprietäres,con-* » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fignacula amp;nbsp;charadcres per (uos radios cria

’” ^^’^infcrioribusproducunt,in clcmctis,in lapidibus,in pla tis,in animalibus amp;corum membris. Vndc unaquçq; res à diP pofitionc harmonica, ààfua ftclla ipfam irradiantefortitur fpecialc alp quod fignaculum,feu charaderem fibi imprcftum,illius ftcllæ fiue harmo niæ fignificatiuum,ac fpccialcm in fe continentem uirtutcm,ab aliU diffe-* rcntcm,ucl gcncrc,ucl fpecie,ucl numero præiacentis materiç. Habetitaqî quælibet res fuum charaftcrem ad aliqucm peculiarcm effedum fibiàfua ftclla impreftum,maxime ab ilia quæ in ipfa præ cærcris obtinct principal f um:amp; hi charafteres has ftcllarum fuarum proprias naturas,uirrurcs amp;ra dices in fe continent arque rctincnt,carumq, confimilcs operationes in res alias,fupcr quas refle(ftuntur,producunr,amp; ftcllarum fuarum influxuspro uocant adiuuantq;,fiuc planctarum,fiuc criam ftcllarum fixarum ,amp;ima-' ginum, amp;nbsp;fignorum cœlcftium,quorics uidclicct in débita materia,fuo ié-lt; pore debitisq; folcnnitatibusfucrintfabricati. Quod confiderantes an-» tiquifapicntcs,quiadinucftigandaS occultas rcrû conditioncs plurimurn laborauerunt, ftcllarum imagines, figuras, fignacula, figilla, charaderes

Ó LIBER PRIM VS.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXIX. adnof arunt, quos natura ipfa per ftcllarum radios in iftis inferioribus de-« pinxit,alios in lapidibus,alios in pl5tis,amp; ramufculorum iunfluris atq; no-dis,alios in animalium membris diuerfis: Nam laurus, lotus, heliotropiû, plantç folarcs in fuis radicibus ac nodis prçcifis,Solis charadcres oftendût, fie amp;nbsp;in animalium olfibus,amp; fpatulis:unde fpatularia diuinationisfpecics sp^ituUru proceflit,atq; in lapidibus,amp; lapidicinis,charadcres amp;nbsp;imagines cœleftium ««depwfP nonraroinuentae funt.Sed cum in tanta return diuerfitate non fittradibi- fquot;'^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» lis fcientia,nifj in paucis,quæ Humana prudetia pcrcipi pofiunt,iccirco re-« linquentes nuncca,quæin plantisamp;lapidibus, exterisq; rebus,amp; multoru animalium membris inucftigaripolfunt, in fola Humana natura gradum fiftamus:qu3E cum fit tonus uniuerfi complctilTimaimagOjinfcipfa omne cœleftem contincns Harmoniam,proculdubio in ea ipfa omnium ftdlaru, cœlcftiumq;influxuumfignacülacHara(ftercsq;abunde rcpcrimusiSi ilia quidem co efficaciora,quo ab cœlefti natura minus funt remota. Vcrum fi tura calefti cut ftcllarum numerus foli deo cognitus eft,fic etiam corum circa hæc in-« nbsp;nbsp;^^ fcriora effed us amp;nbsp;ftgnacula.-quare nullus humanus intcllcdus ad ea cogno j^ abudere. feenda afcendcre poteft.Vndc ualdc pauca innotucrunt,quaE ucteres PHi-- pcriwnr, lofophi amp;nbsp;Chiromantici partim ratione,partim experientia funt adfecuti, amp;nbsp;multa adhuc in naturae thefauris delitefcunt otclufa. Igitur pauca quæ-* dam planctarum fignacula,fiuc charadcres hicadnotabimus, quos uetc-« resChiromaticiin-hórninum manibus cognouerût.Has lulianus facras, Huediuinas literas uocar,quum iuxta uerbumferipturæ facræ,pcr illas feri-pta fît uita Hominum in manibus corum:funtq; ubilibet nationum amp;nbsp;lin-« guarum fempcr eædem atq; fibi confimiles permancntes^;:quibus adinue-« neruntpoftca multas alias,cumuetcrcs,tumrBbchtiores Chiromantici: quas qui noftc uelit,corum uoluminarcquirat. Satis hic eft oftendifte un-« denam charaderes naturae fuam ducat originem,atqj in quibus rebus funt perquirendi.

SEQJVNTVR FIGVRAE LITERARVM

D IV I N A R V M.

Literae feu charadcres Saturni»

X -f« /v^XSW’

Literae feu charaderes louis.

Wo ^^Xi^JWX^”-- V'VM

Liters feu charaderes Martis.

(1 Ü

• XL. . DE OCCVLTA PHILOSOFHIA,

Lkerx HuediaraAcres Solis.

^JlP^Vt C\îV»5Oï,c\.rClt;îgt;

Literx fine charaAercs Veneris.

Literae fine charaAcres Mercurii.

gt;»^ VfSgt;-{æ quot;^ ^

• □ £ ^ Qiiomodp per res naturales carumq; uirrutes,ponuj jjzvu^ niusaUiccrcamp;attrahcreinfluxusatqjuirtutcscor-porumcoelcftium. Cap. XXXIII I.

Vnc fi optas ex aliqua mundi parte ftclla'uc uirtutem accipe-» rc,a4hihitis qus ad ftcllam hanc a ttincnt,cius proprium fubis influxum^dyf Jignum per fulphur,piccm amp;nbsp;oleum,paratum ad fufeipiendum flammam.Nihilominus quando cuidamre

rum fpeciei uel indiuiduo rite adhibes multa,qus fparfa funt ciufdem inter fc ides aqftclls conformia,mox per materiam hanc ita opportune parata fingulare munus ab idea infunditur per rationem animç munduDicoau^ tern opportune parata,fciliccr fub harmonia fimili harmonis, qus quan-gt; dam uirtutem infudcrat materis.Nam licet res uirtutes aliquas,qualcs di-ximus,habcant.tamcn ills uirtutes ira dclitcfccntes funt, quod raro opus aliquod abillistali uirtutc perfcAum cxtat;fcdficutin grano finapis con-' tufo latentem excitât acuiratem:amp; ficut ealor ignis litcras fcriptas fucco ceps uel la Ac,producit in afpcAum prius dclitcfccntes : amp;nbsp;liters hirciadi-' pc lapidi infcripts,amp; prorfus occults,qu5do fubmergitur lapis aceto, pro dcunt,amp; quafi fculprs eminctes extant, atep ficut ra Aus fcopo uel arbuti ra biemfufeitat confopitam, fic jpfa harmonia cede Ais latentem in materia uirtutem prodit,cxcitar,corroborât,amp; manifefta effiat, atq; ut ita loquar, depotentia producit in aAum: quando res illi fubccelcftiopportunitatc rite exponuntur. Exempli gratia.fi cupis uirtutem à Sole attraherc,qusrc qus lunr folaria; inter ucgctabilia, plantas, mctalla, lapides, amp;nbsp;animantia;

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLI.

hæc funcadhibcn3a,Hæc fumcdarpotiOime ucro quæ in ordinc folari func fupcriora,hæc cnim magis cofcrunt : fic fingularc munus à Sole trahes per radios Solis fimul opportune fufccpcos,perq;fpirirummundi.

De commixtionibus rerum naturalium ad inuicem, carumq;utilitatc. Cap, XXXV.

Ompertum habemusin natura inferiori,non inueniri in uno hjperiorum corporumdotes, fed per plures apud nos fpecics elle difpcrfas, ficut funt plures res folarcs, quarum tarnen unaquxq; non cundas Solis com-' plcditur uirtutes:fcd alia alias habet à Sole proprictates. Quarc aliquando nccclTc cft,in opcrationibus fieri mixtioncs,ut fi centum ucl milleSolis uir tutes per tot plätas,animalia amp;nbsp;fimilia fparfæ fucrint, poHumus has fimuI coflare amp;nbsp;in unam redigcre formam, in qua dida uirtures iam omnes uni-' tas uidebimus conrineri. Eft autem in commixtione uirtus duplex:una ui lt;iclicct,quæ partibus fuis prius infita cft,amp; coclcftis,alia per certam amp;nbsp;artifi c^p’f* m ciofam multarum rerum inuieem confufarum ,amp; fecundum certas pro-' ^,°^^^“’^ portioncs commiftionum,qualcs cum cœloconfentiant fub certa conftel-Ïationeacquifita:amp; hze uirtus defcedit per fimilirudinem amp;nbsp;habiiudinem quandam rerum ad inuieem cum fuperioribus, inquantum feguentes uir-» tutes antecedetibus gradatim corrcfpondcnt,ubi præfertim patiens ad fuu infuper agens accommodatur;fic ex certa quadam herbarum^uaporum 8i finiilium compofitionc,cum phyficè, turn aftronomicè con feda, refukat quædam communis forma, plunbus fyderum dotata muncribus : ficut in melleapum,quodcxinnumcrabilium flotumfuccis exceptumamp;inunam formam redadum,omnium continet uirtutcm,diuino propt amp;nbsp;admirabi li mufearum artificio. Quo tarnen baud minus mirandum eft, quód Eudo xus Gnidius refert de melle faditio,quod gigatum in Libya gens quædam ex floribus cóficcre nouit optimum,adeo ut ab apum melle minimum dp ftareuidcatur.Omnis autem commixtio,qu3e confiât ex pluribus,tunccft pcrfcdiffirrja,quando ita ex fuis partibus conglutinatur,ut unum fiat,un^ diep fibiconfier,nequefacilcdifTipctur.'ficut uidemus aliquando lapides Si corpora diucrfa,ui quads naturali fic conglutinari amp;nbsp;uniri, ut penitus unu uidcanturficutduæ arbores perinfitioncm,amp;oflreæcû lapidibus uiqua-* dam naturç occulta:uifaq; funt animalia in lapides ucrfa,arq; fic cum lapi-dis fubftaniia unita,ut iam unum corpus,amp; illud homogencum efficcre ui derentur. Sic hebenus in arborumgcncrc,modo lignum,modo lapis cft. Quando itaq; aliquis commixtionem fabricat ex mulris matcriis fub cœlc ftibus influxibus,tuc uarictas illinc quidem coelefliu adionü, hinc ucro po tentiarû naturaliû côgregata,facit qdä mirabilia,pcr ungucta,per collyria, per fuffumigationcs,pcr fimilia,qualia uidelicet legütur in hbris Chirami dis, Archytæ,Dcmocriti amp;nbsp;Hermetis q Alchorat infcribif,amp; aliorû pluriû.

d iü

DE 0 CCVITA PHILOSOPHIA, De unionc rcrum commixtarum,atq; introduflionc nobilioris formæ mrœq; fenfibilis Cap. XXXVI.

Ciendum nero,quo alicuius rei nobilior forma eft,co res ipfa prôpciorcft,amp;propcfîor ad recipiendum,co ctia potciior ad agcndu.Rcddunfitaqjincoprehcnfibilia re^mirabilia^quan-' do fcilicct matcriis commixtis, opportunisq; teponbus pracquot; paratis,ad uiuificandum ponuntur,uitam illis ex ftcllis,animamq; fcnfibp lem.ranquam nobiliorcmformamconciliando.Tantaquippccftin marc riis præparatis potentia,quas tunc uitam adipifei uidemus, quando qualp ratumpcrfcdacommixtiopriorcmiam contrarictatem fregiffe uidetur: perfediorem uero adepts: funt uitam,quatenus complexion contrariera«* re eft remotior.Ccelum uero caufa prçpotens ab initio cuiufq; rci generan dæ, concodione matcriæamp; digeftione perfeda, cœlcftcs influx us dotes^j mirificas eu uita fimul ]argi€,quarcnus in ipfa uita animaq; fcnfibili eft co«* prehefio ad nobiliorcs uirtutes ac fublimiores cocipiedas. Virtus practerca coeleftis alibi quidem fopita iacet,ceu fulphur à flamma remotum: in uiuc tibus autem corporibus fæpe flagrat,ficuc fulphur accenfum : turn uaporc fuo proxima omnia complet: fie miranda quidam opera procréa tur,qua-' lia leguntur in libro Nemith,qui amp;nbsp;legu Plutonis infcnbitur,quia ciufmo-' di generationes monftrofæ funt,neq; fecundum leges naturae producunf.

Vdridudrio Noscnimfcimus,qu0dcx uermibusgenerantur culiccs,cxcquo ucfpæ,ex ruMaUum uitulo amp;boue apes,cxcäcro ablatis pedibus inhumato generatur fcorpius, ;pcrcatio. ^^ anarc tofta donee in pulucrcm teratur,illo ip aquam proiedo,gcncran-turranæ :fiautcminpaftiilocodaamp;pcr fruftra incifa in loco humidoS fubterraneo dimittatur,generatur bufones;cx bafiliconc herba inter duos lapides trita,gcncrantur lcorpioncs:amp;ex capillis mulierismenftruatae fub fimo Iocatis,hunt fcrpcntcs:amp; pilus ex cauda equi in aquam proicdus,uita concipitjamp;: trafit in uermem perniciofum,Er eft artificium,quo in ouo ex-* cubantegallina generatur forma fimilis homini,qualcm ego uidi,amp;coni«* ponere noui,quam magimirandis uirtutibuscfficaccmpcrhibcnt,amp;hanc ueram mandragoram dicunt.Oportet igiturcognofccrc,quç Äquales ma teritE,fiuc natura hue arte inchoatæ uel pcrfcdæ,fiuc ex pluribus aggrega-» tç,quales coelitus influxus fufeipere poflunt.Cogruitas cnim rcrum natu-ralium ad cœleftia fufficir,ut ab illis hauriamus influxum : quia cum nihil prohibeat a d inferiora cœleftia lumen fuum diffundcrc, materia nulla per mittunrexpertem fore fuæ uirtutis.Quaproptcr quantumeunq; material Kdt rilt;edi P^rfedumacpurumeftjadcoElcfteminfluxumnöineptumcft. Eacnim animimudi ^^ colligantia Äcontinuitas materia:adanimam mundi,qua:quetidie in-« coUigMid. fluit fuper naturalia,amp; fupcr omnia qua: natura prépara uit, utimpeflibp le fit præparata materia noninflui uitam aut nobiliorem quandamfor«* mam.

Quomodo ccrtis quibufdamprxparamentis naruralibus

amp; artificialibuSjCoclcftia quædam amp;nbsp;uitalia dona de^ fupcrtrahimus. Cap. XXX VIT.

' Icunt Academici fimul cum Trifmcgifto,amp; larcbas Braclima ^' nus,afq;Hcbracorum Mccubalesfatctur,omnia quae funtfub lunari globo inhocinfcrion mundo gencrationi amp;nbsp;corruptio — ____J, nifubieda, cademetiameficincŒlcftimûdo,fcdmodoquo-» damcœlcfti, deindecriamin mundo inrdlcduali, fcdmulto perfediori amp;mcliorinoca,pcrfediirimo tandem in archetypo. Arq; bacfcric unum-» quodq; infernum fuo fupcriori,amp; per hoc fuprcmo,pro fuo genere rcfpon-derc.amp; ab cifdem fufcipere,e codis quidem uim illam coeleficm,quam quin tarn cfientiam,fiue fpiritum mundi,fiue mediam naturam uocanr:ab intel hdualiautem mundo fpiritualcm,uiuenremq;uigorcm,omncm qualita tiuam uirtutem tranfccndentcm:ab archetype deniq; per hæc intermedia pro gradu fuo originalem uim totius perfedionis. Hine ab iftis inferiori-» hus ad fydcra,ab illis ad corüdem intclligcntias,amp; inde ad archetypum una ^üaq; res apec reduci poreft.-cx quarum ferie tota magia, amp;nbsp;omnis occulti^ M^gù unde or pnilofophia emanat.Trahitur cnim quotidic aliquid naturale per arte, ‘^’”‘lt;quot;'’^’ trahitur quotidic diuinum aliquod per n3turam,quod intuctes Acgyptii, gt;iaturam magam uocaucre,hoccft,uimipfam magicam, in attradu fimi-* hum per fimilia,amp; conuenientium perconucnicntia.Aitradusautemhu iufmodi,pcr return mutuam conuenientiam ad fe inuiccm fupcriorum cu inferionbus, Graeci crup.7roc6(lclt;ji uocaucrunt ; ficconucnitcum terra aqua fdgiditatc,aqua cum acre humorc,act cum igne calore, ignis conucnic cu c^lo in matcriamec mifcctur ignis cum aqua, nifi per acrem, ncc acr cum terra, nifi per aquam. Sic ncc mifcctur anima corpori, nifi per fpiritum: neeintdledusfpirirui,nifi per animam. Sic uidcmus»cum natura foetus corpushumanum figuraucrit,hocipfopra:paramcnto,fpiritum fiarim ab uniuerfo dcducit:fpirirus hie fomes eft in fpiritu corpore^; ad intdligc-tiam,mentcm^;diuinitus confequendam:ficut in ligno ficcitas parata eft adpenctraturû olcum;olcumhuicimbibitum efeaeft adignemngnis ipfe luminis eft uehiculum. His cxemplis uidemus quomodo ccrtis quibufda præparamentis naturalibus amp;nbsp;artificialibus, coelcftia qusdam dona defu-* per iufeipere pofiumus. Conueniunt cnim lapides amp;nbsp;mcralla cum herbis, 8^ hæ cum animalibus,hæc uero cum coelis, amp;nbsp;hi cum intclligcntiis, amp;nbsp;iftæ cum diuinis proprietatibus amp;nbsp;attributis, atque cum ipfo dco, ad cuius fi-» militudincm,8iimagincmomniacrcatafunt.Prima aute dei imago,mun dus.-mundi homo, hominis animal,animalis zoophytû,illius uero planta, plants autem metalla,8^ hor urn lapides fimilitudincs imaginationesq; rc-prsfentant.Rurfus in fpiritualibus conuenit planta cü bruto ucgetationc, brutum cum homine fcnfu ,hic cum dsmonc intcllcdu, illi cum deo im-»

d iiii

XLIIIL DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, mortalitatc iunguntur:diuiniras menti,mens intclleélui.-hic intc[ioni,Iiæc «eïf ^« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fenfibus,ipfi tandé rebus.Eaenimeftnaturs col

tb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ligantia amp;nbsp;continuitas,ut omnis uirtus fuperior per fingula inferiora Ion-»

ga amp;nbsp;continua ferie radios fuos difpertiendo ufq; ad ultima fluat;amp; inferiora per fingula fua fuperiora ad fuprema pcrucniât.Siccnim inferiora ad fu periora inuiccconnexa funt,utinfluxus abcorum capitcprima caufa,tan-quam chorda quædam tenfa,ufq; ad infima procédât: cuius fi unum extre-» mum tangatur,tota fubito trcmar,amp; radius ciufmodi ufq; ad alter urn extre mum rcfonct,acmoto uno infcriori,mouearur amp;nbsp;fupcrius,cui illud corre-» fpondcc,ficut ncrui in cythara bene concordata.

Quomododona,nö folum cœleftia amp;nbsp;uitalia,ucrûcriam intcllcdualia quædâamp;diuinadcfupcrfufcipcrcpoffumus. Cap. XXXVIII.

’! Radunt Magi per inferiora fuperioribus conformia,pofre

' opportuniscœliinfluxibuscœlcftiadonatrahi.'atq; fiequoq; per hæc cœleftia cŒlcftcsdaEmoncs,quatcnusftcllarû pcdific quos nobis cöciliari amp;nbsp;infinuari. Quarc certis quibufdam ma-teriis naturalem uim diuinitatis habcntibus,hoc cft,quæ naturalitcr fupc-ris côfentaneæ funt,ritc colleélis,partira phyficè,partira afVonomicc,un-» diq; opportune conflatis,dona non folum cœleftia aut uitalia,ucrumtiam intcllcduaIia,qu3Edam dæmoniaca amp;nbsp;diuinadefupcrfufcipipofre,larabli-chus,Proclus,arque Syncfius,cû tora Platonicorum fchola confirmant: Si Mercurius Trifmegiftus fcribit ex propriis certisq; rebus certo cuidam dç moni congr uentibus,corapofitam rite fta raam, confcftim per daernonem cogruum animari.Cuius etiam meminit Auguftinus de ciuitate dei libro odauo.Eacnimeft mundiconcordia,utctiam fupcrcœlcftia trahanrar à cœlcftibus,^ fupernacuralia à naturalibus confpirce ac trahantur:quia una uirtus opifcx amp;nbsp;fpecicrum participatio per omnia diffunditur : qui quidc uirtus opifcx,ficut ex occulcis rationibus manifcfta producit,ita raagusaf-Kngta fer fumit manifcfta,occulta ut attrahat:put3,pcr ftellaru radios, per fuffump nunififia, gationes,pcrlumina,perfonos,pcrrcsnaturalescœlcftibuscongruas.qui-' X^r^^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^^^'^^ corporcasqualitatcsinfuntetiamrationcs,amp;fcnfus,amp;numcri,ß^

menfuræ incorpores atq; diuinæ. Sic legimus antiquos certis rebus natura Iibus fspe diuinum aliquod amp;nbsp;rairandum fufeipere folitos;fic lapis qui na-» fcitur in pupilla oculorum hyænæ,fub lingua rctcntus,diuinationcm pre-» ftarc dicitur.ldcm fcrturfclcnires lapislunaris,cfficcrc.f]c anebinde dieüt cuocari imagines deorum, fynochiridc umbras inferorum cuocarastetie-» ri:Similiaaglaoptishcrba, quæamp; marmoritides uocatur,in marmoribus Arabis nafccnsPcrfico latere, cfficir,ut narrat Plinius,afquc magos ca uti, cumuclintdcoscuocarc,cftcq;hcrbamthcangelidam nomine, quapota magidiuinent.Prstcrca etiam effeherbasquafdam,quibus mortui reue-» cetur ad uitam.unde Xanthus hiftoricus narrat her ba quadä nomine bali.

liber PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLV.

occifumdraconiscatulum,uitærcftitutumà parente, eaJemqjTiUoncm l^^iL re'^ quendam,que draco occidcrarjcfufcitarû.Et lubarcfert, in Arabia hcrba flitutta. quadam hominem reuocatum ad uitam. Verum an poflint talia re uera fie ri ui hcrbarû,ucl cuiufuis akerius rci naturalis in hominem, in fequenbus difleremusrpofleautem fieri in cæteris animantibus certûamp; manifeftum ^^^^j^f,!^’ eft.Siemufeæ fubmerfæ fiponâtur in cineribus repi dis,rcuiuifcunt.'amp;apes poßunt,ho. fubmerfæ fimilitcr uitam récupérant in fucconepcræ,amp;anguillædcfcâu mononita, aquæ mortuæ,fi corpore integro exiftete ponâtur fub fimo in accto, amp;nbsp;ad-» darur de fanguinc uukuris,poft paucos dies oes récupérât uitâ. Echeneim fi quis in fru ftra difccrpferit,amp; in mare proiccerit,paulo po fi partes coueni tc.amp;reuiuifcercaiunt.Scimusquoqjpelhcanumnccatospullosfuos reuo-catcad uitam proprio fanguine.

Quod certis quibufdam mundi materiis mundana numina, amp;nbsp;horû numinû miniftrosdæmoncsallicerepofiumus.Cap. XXXIX»

Emo ignorât malos dæmoncsmalis aeprophanis artibus allici ^^^^„^ pofic,qucmadmodum narratPfellus Gnofticosmagos confue-» mAi/mUs uiflc,quos peneexecrandçamp; abhominabiles turpitudinesexeque ‘^^^^^^.^'^J'^^’^^ fiantur,quales oIiminfacrisPriapi,amp;inferuitioidoli quoduocabaturPa-«“ nor;cui pudendis difeoopertis facrificabatur. Neq; iftis diflimile cft,fi mo-» ^0 ueritas amp;nbsp;non fabula eft,quod legif de tcplariorû detcftandahaErefî,amp; fi-niilia horû de maleficis mulieribus côftât,quç quidc anilis demetia fæpe in cmfmodi flagitiis errare dephenditur, H is igif amp;nbsp;horû fimilibus mali dçmo i^cs alliciuntur,atqj confpirant:qucadmodum malignus dæmon de Cyno pc mago ad Ioanncm:omnis,inquit,poreftas fatanæ iUic inhabitat, amp;nbsp;con-» iurationc init cû uniuerfis principatibus amp;, pariter nofipfi cû co,S:obedit nobisCynopSjamp;nosuiciifim obedimusilli.Nemorurfusignoratecôucr- ^^ fo bonis operibus,pura mente,myfticisorationibus,deuotisfupph'ciis,amp; fi rXamp;jW tmlibus/upercoelefics angelos nobis cöciliari. Nemo igitur dubitet fimi-' turo^ibuh limodo certis quibufdä mûdi materiis mûdana numina quoq; allici poffe, uel faite dæmonesho^ numinû minifiros fîuc pediflequos, ut inquit Mer curiuSjdæmones acreos,non fupercŒleftcs,nedû fublimiores. Sic legimus ueteres facerdotes fecific ftatuas 8^ imaginesfuturaprænûtiâtes fpiritusq; ftcllarum ipfn infundifle,nô tam materiis ccrtis cohibitos,q eifdc gauden-tes;quatcnusüideliceteiufmodi materias fibi ipficongruas dignofeentes, femper hbenterq; habitant in eifdcm,perq; illas loquuntur efficiuntq; mi-» rabilia,nô fecus arq; foleât dæmones humana corpora occupantes.

Deligationibuscuiüfmodifunt,amp;quibusmodisfolcât fieri. Ca.XL.

R! Iftum cft de uirtutibus amp;nbsp;mirabili cfficacia return naturahû.

_^ R-cftatnunc uiderc rem magna: mirabilitatis,amp;ipfa cft ligatio . , hominum in amorcm uelin odium, in acgiitudincs à fanita-- j^^ff^pj^x. tcs,amp; ciufmodi.Itcm ligatio furû amp;nbsp;latronû, ut in aliquo loco

• XXXVI. DEOCCVLTA PHILOSOPHIA. furari non pofTintJigatio mcrcatorum, ut in aliquo loco cmcrc ucl ucndc re ncqueant.ligatio exercitus, ut metam aliqua tranfire non poflit: ligatio nauium,ut nulla ui ucntorum,etiam infinitis uclis per uentum tenfis por-tum egredi minime ualeant.Item ligatio molcdini, ut nullo impetu uolui poflitdigatio cifternæ uel fontis,ut aqua exinde hauriri nequeat:Iigatio agt; gri,ut fruges in eo produci nequeant:ligatio loei alicuius, ut in eo ædiEca--ri nihil poffitdigatio ignis,ut in aliquo loco accendi non poHit:amp; quod ali-quod combuftibile appofito fortiiïimo ignc nö ardeat.ltcm ligatio fulgu-rumamp;tempeftatum,utnoccrcnon poffint.Itcm ligatio canum,ut latrare non poHintJigatio auium amp;nbsp;fcrarum,ut uolarc ucl fugcre ncqucant:amp; ho«* rum fïmilia uix credibilia, quæ tarnen fæpius experictia cognita funt. Fiüt tigdtimes autem ligationcs huiufmodi per ucncficia, per collyria, ungucta, potioncs P qud! }iM. ß^^ philtra,per alligationcs amp;nbsp;fufpenfioncs,pcr annulos, per fafcinationcs, per fortes imaginationcs amp;animi cxccflus,per imagines amp;nbsp;charaftcres,pcr incatationcs amp;nbsp;imprccationcs,pcr lumina,pcr fonos,per numéros,per ucr baamp;nomina,inuocationes,facrificia,adiurationes,cxorcifmata,confccra* tioncs,deuotióes,pcrq; uarias fupßitioncs amp;nbsp;obferuationcs,horüq; fïmilia. Deueneficiis,earundemq;potcntia. Cap. XLI.

• 1 nbsp;nbsp;nbsp;Eneficiorum tanta narratur effe potentia,ut credantur omnia ' inferiora fubucrtcrc, amp;nbsp;tabefccrc amp;nbsp;permutare poffe, quernad-* j modum canit Vergilius;

__Has herbas,atqjhæcPonto mihi Ieda uenena

1 pfe dédit M œris. nafcuntur plurima Ponto:

His ego fæpc lupum fieri,amp; fc condcre lyluis,

M oerim ,fæpc animas imis cxire fepulcnris, Atq; fatas alió uidi traducerc meffes.

Item alibi de foeiis Vlyflis:

Quos hominum ex facie dea fæua potentibus herbis

Induerat Circc,in uultus ac tcrga ferarum.

Et pa ulo poft:

Picus equum domitor,qucm capta Cupidine coniunx,

Aurca pereuflum uirga,ucrfamq; ucnenis Fecir auem Circe,fparfitq; coloribus alas.

Suntautemhuiufmodi ucneficiorumfpccies,cuiufmodirécitâtLucanus de uencfica illa Theffala,manes cuocante,inquiens:

Hucquiequid fœtu gen uit natura finiftro

Mifcctur,non fpumacanum,quibus unda timori cft, Vifcera non lyncis,non durs nodus hyænæ Dcfuit,8^ cerui pafti ferpente medulla.

Non puppim retinens Euro tendente rudentes In mediis echeneis aquis,oculiq; draconum:

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLVIL

Etqualia narrat Apulcius de PampEila ilia uenefica ad amorcm opérante: cui Fotis ancilla pilos caprinos ab inflatis ijtribus dctöfos,pro Bœotii adu- -Icfccntis capillis,attulit PamphilæJnquiens.-Iam uccors animi,tcdum fea dulareconfcendif,quodaltrinfecus ædium patorc perflatilinudatum, ad omnes orientales cæterosq; afpedus peruium maxime bis artibus fuis co-* modatum fecreto colir,priusq; apparatu folito inftruxit feralcm officina, omne genus aromatis,ignorabilitcr laminis litcratis,amp; infelicium nauium durätibus clauis dcfletorum,fcpulrorum etiamcadaucrum cxpofitis mul-« tisadmodum membrisdiic nares amp;nbsp;digiti, illic carnofi daui pendentium, alibi trucidatorum fcruatus cruor, 8c extorta ferarum dentibus trunca cal-Uaria,tunc dccanratis fpirantibus fibris litat uario latice,nücrore fontano, nunc lade uaccino, nunc mclle mötano libat amp;nbsp;mulfa : fic illos capillos in miituos nexus obditos arq; nodatos, cum multis odoribus dat uiuis carbo' nibus adolendos,tunc protinus inexpugnabili magicæ difeiplinæ potefta-tc,amp;cæca numinum coadorum üiolentia,illa corpora quorum fumabanc Tridentes capilli,fpirirummutuanturliumanum,amp;fentiunt,amp;aud)unr,8t ambulant,amp; quo nidor fuarum ducebat exuuiarum ueniunt,amp; pro illo iu-uene Bœotio aditum gedientes fores infiliût. A uguft inus quoq; perhibet fein Italia audiuiflc muliercsquafdasuencficas,artibusadco imbutas, urHoï«f«tü datocafeoftatimhomincs conuertcrent in iumenta,quæ neccHaria por-« to in iumtiu tarent,amp; bos finito opcrein bomines iterum redituerent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tauerfi.

Dequorundamucneficiorüadmirädisuirtutibus. Cap.XLIT.

BV ne ucro narrabo quidam ucncficia,amp; borum exemplo fit pa rata uia ad totam bane confidcrationem. Ex eis igitur funt fan guismcnftruus,quiquanrasin uenefieio uircs babct,uidcam’: ^^^^^f”” Nam utdicunt,accfcunt cius fuperuentumuda nouella,uitis uira, eiustaduin perpetuumlædirur.derilefcunttadæ frugcs,moriunf infitæ, cxurunturbortorumgermina,amp;frudus arborumdecidunt, fpcculorum fulgorafpcduipfobcbetatur,amp;acies ferriin cultris tonforiis cborisq;ni-gt; torprçftringunrur,ctiam ferrum rubiginc protinus corrumpitur : æsetia contadum,graucuirusdiriodorisaccipitamp; aEruginem,in rabiem aguntur guftatoeo cancs,arq; infanabili ueneno morfus infigitur,aluci apum emo-riuntur,tadisq; alucariis fugiunf,linaq; cum coquuntur ,nigrcfcunr,cquæ fifmrgrauidæjContadoco abortum patiuntur: abortum etiamfacitillitu praegnantibus. Afinæ non concipiunt tot annis,quot grana bordei co cötïi da comedcrintxinisq; pannorum medruoforum fi quis cum afpergat 1a-uandis ueftibus purpuram mutat,floribus colorcm adimit. Fcrunt tertia-« nas quartanasq; febres fugari menftruo in lana arictis nigri in argento bra cbialiinclufo.Prætcrcatcrtianisquartanisqicffieacilfimum dicitur plan-« tas ægri cum co fubtcrlini:multoq; cfficacius ab ipfa mulicreetia ignorati: ficamp; comitiales impetus morbosq,fanari.Intcr omnes autem conuenir,fi

XLVIir. DE o CCVLTA P HILOSOPHIA,

Hydropho sQ^a potus'uc formidetur à morfu canis, fuppofira tantü calyci lacinia me biremediti. ftruo tinâa,ftatimmetumcius difcuci.Prætereafcrût nudarasin menfe, fi fegerem ambiant,crucas ac ucrmiculos,fcaraboos q;ac cantharides amp;no xia quxqj dccidcrc:cauendum ucro,nc id oriente foie faeiär/emente cnim arcfcere.Similiter abigigrandines turbinesq;, ac contra fulgura prodefle. horum plura Plinius ipic récitât, lllud rcias,maius uenenum cflc,fidccrc-^ feenre luna accidat:fed uim cius maiorem cfTe, fi in filente luna contingat: fi uero in defedu lunæ folis’uc cuenit, irremediabile fieri: maxime uero ac potcntiflimi uigoris cnc,quando purgatio illa primis annis cuenit, atq; in uirginitate prima fit,idquoq;conucnittuncei: namtadisomnino poftp busdomus,irritumincafic omnemaIeficium.Practercafcrüt,quód filaue ftiscontaâæ,ncignequidem uincuntur,atq;fi inincendium proiiciantur, non dilatari amplius. Dicitur quoq;,quód fi radix pæoniæ cum caftorco 8i litura pannorum menfiruoforura detur paticnti,fanari morbum comitia-lem. Præterca fi ftomachum ccrui cremaueris ud affaueris,adiungasq;de pannis mcnftruofis fuffitus,co baliftas nihil proficere ad uenationem: ca-» pillos etiam mulicris menftruofæ, fi fub fimo ponantur, generari ferpen-» tes.acctiam ficremcntur,fugaricorü odorcfcrpentcs,tanrauis eiusuene-» Hippow4' ßcii eft,ut etiam uenenofis fit uenenum. Eft amp;nbsp;hippomancs carücula,inter ucneficia haud paru famofa,caricæ magnitudine,colore nigro,quæ in fron te nafccntis pulli equini apparct:quam nifi ftatim mater uorauerir,animü à filiopenitusauerfum habet,amp; fatum nóalic:ob hoe maximamuim cius ad amorem concitandum ferunt, quando in puluerem uerfa cum amantis fanguine propinatur in poculis.Eft amp;nbsp;aliud ueneficium quod eodem nomi ne hippomancs dicüt,uirus fcilicet illud,quodex equarum inguimbusde-» fluit,quotcporcfcrütur in amoris furore, cuius meminit Vergil, ubi canin Hinedemum hippomancs,uero quod nomine dicunt PaftoresJentum diftillat ab inguinc uirus,

Hippomancs quam fæpc male legere noucrcæ, Milcentes herbas,amp; non innoxia uerba,

Dchoc amp;nbsp;luncnalis Satyricus:

Hippomancs carmenq; loquor,codumq; uenenum Priuigno datum.

Narrat Apollonins in fuis Argonauricis,Promcthci herbam quam natam ait ex fanic amp;nbsp;cruorc in terra ftillante,dum iecur Premethei uultur in Cau-» cafo laccrarct ac depafccrctur:cuius Hosgt;inquir, .affinulis croco, colore co.-ry(fto,caulcgemino,cubitimenfura promincns,radix fob terra uclut caro recenterincifa fuccum nigricatem tanq phagi cmitric: Quo fiquis Prefer-» pinæ prius re diuina peraófa corpus illiniat,illum nee Icrro neeigne obla-» dipofrc,tradit,EtSaxo Grammaticus fcribit,Frotoni cindamuefte fuiffc, qua indmus nullo tclorum acumine Isdi potcrat.Hyana etiam muliisuc-

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLIX.

ttcficiis inficitur.-nam ut rcfert Plinius, fanguinc cius ta dis poftibus/crunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u^fg

prœftigiorû infeftari artcs,ncc pofTe clici clcos,ncc eolloqui quoeünq; mo- ßc»’ do tentcnrur.Ircm tali finiftri cinerc dccodo,cum fanguinc muftcliaE pcrgt; undos,omnibus odio cucnirc.Idcm fieri oculô deco do. R ur fus ektremam fiftulam inteftini contra ducumac poteftatum iniquitates adminiftrari, amp;nbsp;ad fucceflus pctitionum,iudiciorum ac litium cuctus pollctd/i pmninO aliquantulum quis fccum habcat,ciufdcm quoque cauerna finiftro lacerto tcligata.fi quis mulicrcm afpiciar/amatonu efle tam præfcns,ut ilico fcqua-turdronris ucro corium fafeinationibus rcfiftcrc. B afilifci qUoq; fanguinc, quern amp;nbsp;Saturni fanguinctn uoeât, tantaS in ueneficio uircs habere ferunt, gi„Xgt; Ut gerenti ipfum,tribuat fuccefius pctitionum à poteftatibuSjtum ctiam à ßeuh dus prccurT),morborumq; remédia Si bcneficiorum munera:dicunt quoq; ticinum,fi cuellatur ex aure leua canis,cui nó infit alius,q niger color,in au gurio uitruim raagnam obtinere,namfiægcr refpondcatei, qui intuRric à pedibus Ranti inretroganteq; de morbo,certam elfe fpem uitç:morituni Uero,fi nihil refpondcat^Dicunt quoqj lapidem à cane rabiofo morfum, ha bete uirti difcordiæ/i ponatur in potu, nee adlatrari à cane, lingua caiiina in calccamcnto fubdita pollici,pr3Efcrtim fi iungatur cum herba ciufdc no minis ,fcilicct cynogloifa.ldcm fieri rnembranam ex fecundis canis haben-* tem.fugcre autem canes cor caninum habentem.Et narrat Plinius, efic ra-» nas rubetarum nomine,quæ in uepribus tantum dcgunt,plenas ueneficio-* ïum,ttiiranda de bis fieri:nam olhculo quad eft in finift ro laterc,dcicdo in âquam frigidam,ftatim fcrucre,c3num impetus co cobibcri,amorem con j citari,8^ iurgia,addito in potionc:libidincm adligatü,ftimularc conti à offi-culo quod eft in dextro latere,refrigerari aquam fcrucnfcm,ncc poftea fer Uerc nifi exempte,quartanas efl co fanari adligato in pellicula anguina re-* «nti,aliasq; fcbrcs,atq5amorcm libidinemqJnhibcn.Licn ucroatq; cor ex his ranis contra uenefieia quæ fiunt ex ip fis efficaciter auxiliari.hæc Plinius récitât. Dicitur ctiam ferrum cum quo homo occifus fit, mirandam inter uenefieia uim habere: nam fi fiant ex co mor fus equi,amp; calcaria, ferunt cum cis omnem cquum uel ferocifiimfl facilime regi ifuperari. Et fi ex cis fer-* rcnturcquipcdcs,feruntipfumucloci(fimumficri,ncc ullo labore laficfce re.VoIuntprætcrca charadcrcs amp;nbsp;nomina quidam infcribidcberc. Diefle etiam,fi quis gladium cum quo dccollantur homines uino immergaqqui-cunq}dehoc æger bibcrit,libcraturafcbrc quartana. Dieflt etia poculum ex urfino cerebro confcdum,amp; ex eiufdem cranco propinatum,urfina 1 a-« biem inducre,ita,ut homo illequibibcrit,fc in urfam trasfiguratum purer, omniaque uifa fub urforum fpccic diiudiccr ,amp; fie in ilia rabie per feuer a re, quoufqucpoeuliuk fucrit refoluta,nullo aliomaloincomplcdione fua indcpcrcepta.

De fuffitibus,amp; earum ratione 8^ potentia» nbsp;nbsp;nbsp;Cap. X L111.

DE OCCVLTA PHIL 0 S OPHIA,

Vffumigationcs etîam quidam adftdlas accomodatzplu** rimum poflunc,quatcnusacrcmfpiritum^-uchcmcntcraffi-_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dunt ad dores coelcftes opportune fob ftcllarum radii's capef-’^^^ïfendas.fpiritusenimnofterabhuiufmodi üaporib’ plurimü trafmutatur, fiquidem urcrq; fit uapor quidam alterius fimilis. Aër etiarn per didos uaporesinferiorum amp;nbsp;codeftium qualifatibus facilime affedus, ih pr3e'cbrdiaaffiducamp; repente penetrans,ad fimiles nosmirabiliter redigit qualitatesiquarë udtidnaturo adhiberi folcntfuffumigariones ad pbanta-* fiam afficiendam,quæ quidem certis numinibus conienranexad diuinam s.H^t^ lt;td infpirationem fufdpiendam nosaccömodant:fic dicut qnódfuffitus exfe ^fwiiKm^. ^nclirtiiamp;^^niinepfylliijamp;radidbusuiolæS^apii,facieuidcre resfuturas, Siconferrad prophetiam.Quantu nero fuffumigationesin acrem poflint nemo mirctur,quifentiat cum Porphyrio certis quibufda uaporibus à pro priis fuffumigationibus cxbalantibus,acTcos dæmoncs ftatim aUiciamp;inii-» nuari,tonitrua amp;nbsp;fulmina induci,amp; fimilia:qucmadmodum iccur cbamat-' leontisin fummis tegulis uftum,conftatïmbrcs8tfulminaincitare: fimili ter caput amp;gurtur,ft roborcis lignisacccdatur,imbrium ^ronirruumeö-* euffus faccre, Fmt etiarn fuffumigationesfub opportunis HeUarum influ-* xibus,facientes dæmonum idolain acre ucl alibi protinus apparere. Sic in-* quiunt,lt;ïcxcoriandro,amp;apiofiucbyofcyamo cumcicuta fumigium fiat, spirituum dæmoncs ftatim congregari.binc illas herbas fpirituum uocant. Similiter ^^^^'^’ nbsp;nbsp;nbsp;dicunt,fiexradicecannç ferulæcum fucco cicutæamp;hyofcyami,amp;taftj,bar

bairi,amp; fandalo rubcoac papaucre nigro,fada confedione fiatfuffitus,fa-* cit apparere dæmoncs amp;nbsp;figuras cxtrancas ; amp;nbsp;fi iftis additum fucrit apium, fugac dæmoncs ex omni loco,8c dcftruit idola illorum. Simili modo fuffi-* * tus fa ft us ex calaminto,pæonia,menta St palma Chrifti,omncs malos fpp ritus 8t noxia phantafmata propdlit. Pr ster ca certis fuffumigiis,quxdani animalia cogregari ucl fugari tradunt,ficutdc liparc fuffiro refert Plinius, omnes beftiaseuocari:fic è fummo gutture cerui uftis oftibus congregari ' ferpentes,cornuucro ccruino fuffiro fugari,Idcm faciunt penuæ pauonû fuffitæ. Similiter accenfo pulmonc afini,ucncnata omnia fugcrc;ungula cg fuffita in domo aliqua,cffugari mures.Idem fieri ex ungula mulat. Mufeas quoq; ea fugari,fi de finiftro pcdc fucrit.St dicunt,quód fi fuffumigeturdo mus aut locus aliquis cum felle fepiæ, confedo cum thimyamatc, Strofis, amp;nbsp;ligno alocs,fi' tune proiiciatur in loco illo aliquid de aqua marina,aut de fanguine,uidcbiturtota domus plena aqua autfanguinisiStfi proiiciatur ibi tcrra'arata,u!dcbitur terra tremcre.Vaporcs aute ciufmodi corpus alp quod cfficcrc,amp; uirtute huicinfundcre arq; diutiffimc pcrfcuerare,nó fecus arbitradü cft,atq; cotagiofos aliquis aut uenenofus pcftilctiæ uapor ctiaul tra bienniö in pariere domus fcruat’,habitâtes inficit,ac qualis ex epidemia ucl lepra latës in uefte calamitas,diu poftea inficit utctc.lccnco imagimb*

8^ annulis,amp; fimilibus magiæ inftrumcntis,amp; tbefauris abfeonditb: fuffumi gacioncs certæ adhibentur^quas baud paru conferre Porphyrius teftatur. Sic dicuntjfi quis defodcric aurum lid argentum ucl aliquod pretiolumju-»13 foli coniunda in imo cceli,amp; fuffumigaucrit locum eu coriandro,amp; cro-•coj^ byofcyamo,amp;apio,amp; papauerc nigro sequispondcribus contufis,amp; cû fuccocicutac djftcpcraris,nunqinuctóri am auferri poterie quod fie abico-' ^itû eft/emperq; demones cuftodictillud:amp; figs nitaturinde aliquid au-« b;rrc,infcftabj£ ab lUiSi 8^ incidet in phrenefim. amp;nbsp;dicit Hermes, quod fpergt; »113 ceti in fuffiru non habet fibi par ad alliciendos dæmones: quare fi ex eo 8^1igrto aloes, cofto,mufco,croco,tbymiarhatc,cu fanguinc upupç difiem Peratis fiat fuffi tus,ualdc cito cogregat fpiritus acrcôs;amp; fi ex co fuffumige »or circa fiçulchra mortuoru,cogregat manes amp;nbsp;umbras mortuorum. Sic Stories ad folem opus aliquod dirigimus/uffumigamus cum folaribus ; fi ^8 lunam,cû Iunaribus,amp; fimibrer de cçterisfaciebant. Et eft fcicndö,quód beut cötra rie tas amp;nbsp;inimieitia cft in ftcilis amp;nbsp;fpirinbus, ita etia in fuffumigiis 2dcofdc:fie contrariâtur inuieem lignum aloes amp;nbsp;fulpbuntbusjS^ argentu »igt;iiUmiamp; fpiritus indudi per fuffitü ligni aloes,accenfo fulphurc fagiunr. Qyemadmodumcxcmplificat Proelusfpiritumfolitum apparcrein for-* ^3 Iconis^obicfto gallo,mox difparuifle j quia gallus comrariatur Iconi, SC bede fimilibus confidcrandum amp;nbsp;pradicandum eft.

Copofirio quorunda fuffituü planetis accómödatórü.Cap.XL niï.

Ie cóficimUs pro Sole fuffumigationcm,cx croco,ambra, mugt; fco,lignoaloc5,lignobaIfami,8Cex fru(ftibuslaUri,cumgariogt; pbyllis,8c myrrha,8Ctburc,quç omnia contufaSc certa proper donceommixta, eauidclicctquaefuauiorcm reddat odorem, iheorporantur cum cerebro aquilæ,ucl fartguine galli albijn modum pilu larum ud trochifeorum.

Lunarem uero fuffumigationem conficimus cX capire rans arefado, amp;nbsp;pedis tauri,6c femine papaueris albi cû thure 8C campbora,quæ incorpora-^ buntur cum fanguinc mcnftruo,ucl fanguinc anferis.

ProSarumoeapitur fernen papaueris nigri,fcmcn byofcyami/adix ma dragorae,lapis magnes Se myrrna,amp; cohficiuntur cum cerebro cati udfan-* guincucfpcrtilioniS*

Pro louc accipitur fernen fraxini,lignum aloes,ftoraX, gummi benzae, lapis lazuli,amp; de fummitatc pennarum pauonis,Sc incorporantur cum fan-guine eiconiaE,ud hiruBdinis,ud cerebro ceruino.

Pro Martecapimus cuphorbium,bdclliü,armoniacu, radices utriufque cUcborijlapidem magnctis amp;nbsp;parum fulpburis,^ incorporantur omnia c3 cerebro corui/anguine bumano,amp;; fanguinc cati nigri.

Pro V encre coficim* fumigiÛ ex mufco,ambra,ligno alocs,rofis rubcis« amp;nbsp;corallo rubco,amp; cóficiunrur cü ccrcbdlis pafierü amp;nbsp;fanguinc colûbarû« c ii

in. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA,

Pro Mercurio fît fuffumigium,cx maftycIie,thurc,gariophyUisamp;hcr-' ba pentaphyllo,ac lapide achate,amp; incorporantur omnia eu cerebro uulpis ucl muftelæ,amp;: cum fanguine pies.

Sünc,præterca fuffitus Saturni, omnes odoriferæ radices,ut cofti amp;nbsp;herbx thuris. louis fuffitus,odoferi quiqj frudus,ut nux mufcata,ut gariopbylli. Martis,omnc odorifcrum lignum,fandalorum, cuprefii,baifami, amp;ligili aloes.Solis omne gümi,thus,maftycbe ,bcnzac, fiorax, ladanü,atq; ambra amp;nbsp;mufeus.Veneris runtfiores,rofæ,uiolæ,crocus,amp;confimilcs. Mercurii ocs cortices lignorû amp;nbsp;fruftuu, ut cinnamomü,caflia lignea,macis,corticcs cirri5amp;laurigrana,Biquarq;etiaódorifera femina. Luna habet profuffitu ucgetabiliü omniü folia,ut foliü lndum,amp; folia myrti,amp;lauri.Scias practo rea iuxta magorum fententias,quód in omniopere bono,ut funtamor,bc ncuolentia amp;nbsp;fimilia,fuffumigium debet effe bonumjcdolcsamp;prctiofum. Inmalo aüt opcrc,ut funt odiü,ira,calamitasamp; fimilia, fuffumigium debee efiefoetidum amp;nbsp;uilc.Habcntctiam duodccim fignaZodiacifuos fuffitus,ut Arics,niyrrbam:Taurus,coftü:Gcmini,maftychcn:Caccr,c5pbora;Lco, tbus:Virgo,fandalos;Libra,galbanum:Scorpius,opopanaccn: Sagittarius, lignum alocs:Capricornus,afam: Aquarius,Euphorbium:Pifces,tbymia-‘ ma.Potctilfimum aüt fuffituum defcribit Hcrmcs,cx feptem aromatibus, iuxta feptem planeraru uires conflatü:recipit nanq; à Saturno coftü, à lo^ uenueem mufeata^ Marte lignûalocs,àSole maftychcm,à Vencre crogt; cum,à Mercurio cinnamomum,àLunamyrtum.

DcCollyriis,unófionibus,philtris,coruq;uirtutibus. Cap. XLV» Ollyria cria 8i unguéra naturalium codefiiumq; uircs confpp rantia circa fpiritum nofir û,poflunt cum mulfiplicarc,tranf-■ mutarc,transfigurarc, transformare, alias aliter: iamucroS^ tranfpofitioncm induccre porentiarum illarum, quæ fibi inj funt, ut lam non folum poflit in proprium corpus agcrc,fcd etiam in pro-' pinquû,atqjillud per radios uifualcs,perfafci«ationcs,perq.:c0radusqua.' dam fîmili afficerc qualitate.Spiritus autc nofter ,quia uapor eft fanguinis fubtilis,purus,lucidus,acrcus,atq;un(fiuofus: iccircoconducitcollyria ex fimilibusuaporibus conficcre,quicumfpiritunoftromagis confonantin fubftantia,tum proprer fîmilitudincm magis alliciunf,attrahuncfpiritû^; transformant.Similes uirtutes ungucnta quidam amp;nbsp;aliæ confediones pof fîdcnt;binc per contadus quadoq; a:gritudines,ucncficia,ucl amorcs indu-cuntur quibufdam rebus manibus ucl ucflibus inundis:fimilitcr per ofeu-la quibufdam rebus in ore retentisamorcs inducuntur,utapud Vergibunî legimus V enerem Cupidinem precatam ene:

Vt te grcmio accipiat lætiflima Dido

Regales inter mcnfas,laticcmq; Lyçum

Et dabit amplcxus,atq; ofcula dulcia figet.

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LUI. /

OccuItuminfpircsjgncm/aHasci; ueneno»

Vifusayt^mquia cft puriu5,amp;rdiquis fcnfibus därius fcntiens,acunusq; ac altius nobis rcrum notas infigcns, maxime ac plus aliis conuenit eu fpi-^ ritU phantafticQ,quod apparet in fomniis,ubi fæpius nobis uifa fefe offerût X^âK quam audita,uel relique fenfationcs. Iccirco eollyria quando uifualcs fpir ditta, * ' ritus transformant,fpiritus illc imaginationcm facile afficic, quæ quidem ^iuerfis fpeciebus ac formis affcâa,ipfas per eundem fpiritum tranfmittic ad fenfum exteriorem uifus,quo cafus caufatur in co talium fpecicrû ac for marum fenfatio fuo modo^aefi ab exteris obiedis mouerccur,utputet fc ui dere imagines tcrribilcs,dæmones amp;nbsp;fimilia.fic fiunt eollyria facientia nos dsmonum umbras in acre ucl alibi protinus afpicere,quale ego noui ex fcl le hominis amp;nbsp;oculis catti nigri,amp; ex quibufdam aliis rebus conficcrc.Similc huicetiamex ranguincupupæ,ucfpcrtilionisamp; hirci conficitur;amp; dicunr, Oinungatur fpeculum chalybeum cum fucco arthcmifîæ,amp; fumigetus/a-« rit in co uidere inuocatos fpiritus.Sic fiunt etiam quidam fuffumigationes ud inunâioncs,quæ facianc dormienies loqui,ambularc amp;nbsp;cxcrccrc opera tiigilantium,atq; etiâ quandoq; quæ uigilantes uix poflint ucl aufînt.Quæ-dam nos faciunt audire fonos liorrcndos,uel dclcdabiles nusq præfentes amp;nbsp;riufmodi.Hæceademcaufacftcurmaniaci ac melancholici credunt fera uidere ucl audire cxtrinfccus,quæ non nifi intrinfecusimaginatio phanta-» 2?2lt;S liicatur,hinc timet non timcnda,amp; in fufpicioncs mirabilcs, ac falfiflimas hcor« affi^ i’icidunt,^ fugiunt neminc pctfequcnte,irafcuntur amp;nbsp;luââtur nemine prç« ^'®quot; *”*’• IrntCjtiment ubi non cft timor.-cuiufmodi paflioncs etiam magicæ confegt; dioncs inducere poflunt,pcr fuffumigationes, per eollyria, per unguenta, pcrpotiones,pcrucncficia,pcrlampadcsamp;lumina,perfpccula,pcrimagi-» nc{,incantamenta amp;nbsp;carmina,per fonos Si concentus, ex certorum anima-» hum ncruis,certaharmoniaconftantibus,ctiâ per uarios ritus,obferuatio-» *HS,çercmonias,religioncs,6i fupcrftitioncs,fleur hæc fuis locis tradabun-» tur.Ncq; folum his artificiis ciufmodi paffioncs,apparitiones amp;nbsp;imaginati-ones inducuntur,fcd etiam rcs ipfç atqj homines reuera pcrmutantur,amp; in «arias formas transfigurantur, ficut de Protco, Perielimeno, Acheloo, amp;nbsp;Metra Erifichtbonis filia narrât poctæ:fic Cirée focios murauit V lyfrjs;amp; quondam in louis Lycæi facris guftatis facrificiorum extis, homines in lu-» pos WKcbatur,quod dicit Plinius accidiffc cuidam Dcmarcho,putat idem A uguftinus. Narrat etiam dum effet in Italia,accepiffc quafdam faminas, dato uiatoribus uenefiçio in cafco,cos in iumenta uertiffe, rurfusq; cü por.» tafl’enr,quæ uoluiffcnt oncra,in homines rcftituiffc,idq; patri cuidam Prae-ftantii nomine tune accidiffc. amp;nbsp;ipfæ facræ literæ teftantur magos Pharao* nis mutaffe uirgas fuasindraconcs,amp;aquaminfanguincm,jS(aliaquçdâ.

De alligationibus,amp; fulpenfionibusphyficis.

Caput XL VI.

c iii

DE OGCVLTA PHILOSOPHIA, N ima mundi quando per fuam uirtutem omnia ucl naturali-tcr generata,uel artificialircr fa da foecundar,infundcndo ipfis proprictates cŒlcftcs,ad aliquos mirabilcs effedus quos opcj rantur,tuncrcs ipfæ nofolum applicate per fuffumigationcs, uel collyria,uel ungucnra,uelpotioncs,uclaliquociufmodimodorum,uc rumetiam quando conuenienter inuolutæ alligantur, ucl è collo fufpendu iur,uclalio quouismodofupponuntur,uel Icuiflimo contadu approxk mantur,fuam nobis imprimunt uirtutem:pcr has itaq; alligationes, fufpefioncs,inuolutioncs,fuppofitioncs eötadusqj,corporis amp;nbsp;animæ acciden«'

tiamutanrur,in ægritudines,in fanitatcs,in audaciam,in timorcm,in trifti-tiain,inl3etitiam,amp;:fimilia:amp;redduntgcftantcsgratiofos ucltcrribilcs,ac-* ceptos ucl rcprobatos,honoratos 8edilcdos,uclodiofosamp;abominabilcSr Paffioncs autem ciufmodi per fupradida infundi non fccus arbitrantur,^ in infitionibus arborum manifeftum cft,ubi uirtus uitalis transfunditur a trunco in furculum illi infitum cum alia ligatura, qua eötadus fibi inuice non hærcant: fie in palma fœminina quado appropinquat ad mafeulinam, rami eius déclinant ad mafculum amp;nbsp;incuruantur;quod uidentes hortulani, wa^culo ad fominamfluæ redit-credafuperfeipfam, rang iam adepta fit per côtinuationem funis mafeuli uirtutem.Simili modo ui-» Torpedo lt;Jemus,quôd torpedo marina etiam perlongifiimam uirgam procul tada fubito manum ftupefacit tagentis. Quod fi quis etiam leporem marinuni attingar,aut manu aut baculo dum in morbo cft,animi defedum incurrif. Similiter dicunr,quôd ftclla marina uulpino fanguincamp;clauo ærco ianuï affixa,mala médicamenta nocerc non poflc:dicilur etia,quód fi mulier ac-* cipiatacum,infîciatq;fimo,dcindc inuoluatluto inquocadaucr humanu defolfum fuerir,amp; fecum portauerit in panniculo qui fucrit in funere ,non

potcrit uir quifpiam cum ca coire q diu fecum habuerir. lam Eis exeplis ui-demus quo modo certîs quarundam rcrum alligatiombus ucl fufpenfïoni-busgt;amp; quodam fimplici contadu, aut per alicuius Eli cotinuationc quafda uirtutcsindcfülciperepofl'umus.OportctautcmnoflecertamalligandiSi fufpendendi legcm amp;nbsp;modum huk artificio congruentem, fcilicct ut fiant fub cerra conftellatione amp;: confona,fiantq; did£lt;c’àlligationcs8( fufpefioncs ^Muth ^^”^ ^^*^ mctallids ucl fericcis, uel ex capillis, ucl ncruis, ucl pilis,ucl fetis nest^uornoß certorum animalium fadis.Inuolutioncs ucro fiat in foliis herbarum, ucl tridebeant. pclliculis animalium, uel certis päniculis amp;nbsp;fi'milibus,quatcnus tes inter fe confcntiant;ut fi folarcm alicuius rei uirtutem tibi eöciliaturus fucris, hac inuolutamlauri folio,ucl pelle lconis,filoaurco,ucl fericco crocei coloris, collo fufpcdas,Solcin figura codi regnâte : ficenimfolaris uirtutisilliusrei poteris cuadcre copos. Quod fi Saturnalis rei alicui’ uirtutc optas,hac fimi li mo,Saturno dominate,ïuoluas pelle afini,ucl päniculo funcrali.pfertim fi ad triftitia oparis,amp; filo nigro fufpcdas;Simili mó de relias ^ftimädü cd,

Deannülisamp;eorumcompofitionibus Cap. XLVIL ^”“^* ^^’^ 4*^°^ fcmper magnifecit antiquiras,quando oppor-* tunefabricantur, fimili modo fuam in nobis promunt uirtutc, ÿ quatenusgcftanrcm,cius^;fpiritumaffîciuntlætum,uel trifte, manfuctum uclterribilcm,audaccm uel timidum, amabilem üel odiofum:etiam quatenus muniunt nos contra ægritudines, ucncna,ho ftes,cacodæmones,à contra quæuis alianoxia,ucl non obliganteifdem. Modus autcmconftruendiannuloseiufmodijtaliseft: quando uidclicct jiwiMforw« ftclla aliqua afeendit fortunata,amp; à Luna fœlicitcr afpefta,uel fibi coniun com^ofuifi, âa.debemus lapidem herbamq; huic ftcllæ fubditam accipere,arq; annulû ex mccallo huic ftcllæ conformi fabricate, amp;nbsp;in co lapillum infigcre herba Uel radiée fubiefta Jeniqj inferiptiones imaginum,nominum, charaderö, præterea fuffumigationes nö pr^rermittere : fed hæc alibi difcuticmus,ubi de imaginibus amp;nbsp;charadcribus traftandum erit. Sic legimus apud Philo-' f^taturrrlarchamfapientum Indorum principem/eptem annuloshacle-» ge confedos amp;nbsp;feptem planctaru uinutibus,acnominibus infignitostra-* didi(rcApollonio,quosillc fingulisdiebusfingulosgcftauerit,iuxtadierü dominadiftinguens,quorumbcncficioipfefupra annum centefimumae tneefimu uixerit:infupcr amp;nbsp;iuuctç nitorem femper retinens. Simili modo Mofes Hebræorû legiflator ac princcps,in Aegypto magia inibutus,annu los amorisamp;obliuionis confcciftclegitur apud lofepbu, Eratetia narrante Ariftotcle,apudCirencos annulus Batti,gratitudinisatq^honoris Habens ß^gumentum.Legimus infuper Eudamum quendam philofophum annu-* los cötra ferpentu morfus,fafcinationes atq; dæmonia cofecifte. Ide de Sa-' Iom6ie narrat lofcphus.Quin amp;nbsp;apud Platonc legimus GygiLydo^regi annulumfuifte miranda: ac inufîtatç uirmns,cuius figilium cû illc in pak rn3 conucrtinet,anullouidcbatur,ipfcomnia uidens: qua annuli opportu-hitatc fictus,reginæ ftuprum intulic,regcm dominum occidit,amp; quofcüq; fibi obrtare arbitrabatur intercmit,atq; in his cum facinoribus nullus uidc repotcrat,tandem co annuli beneficio rcxLydiæfaftus eft.

Dccolo^üirtutibuSjamp;qlocacuiqjftclIarucorrcfpödcnt. Ca.XLVIII. Vnt8i locorum mirandæuirtures, aut à rebus Iocatis,autab influxibus ftcllarû ilia comirantes, aut alio quouis modo ad-» ucntitiæ:Nam ut refert Plinius de cuculo, quo quis loco pri--mû audiat alite illâjfi dexter pcs circufcribaf,acucftigiuideElt; fodiatur,nö gigni pulices ubicunq; fpargatur.Sic ferunt pulucrc è ueftigio anguium colleâum/i cû co refpergantur apes,in alueare reuerti: fimilitcr puluercm in quo fe mula uolutaueritinfpcrfum corpori,mitigate ardorcs amoris;pulucrc aût in quo fe accipiter uolutaucrit,fi alligcf lintcolo rutilo, fcrût ipfum qUattanis remedio cffeific amp;nbsp;è nido hirûdinû lapillus collcdus, recreate cofeftim dicif comitiales; St adalligatus,perpetuo tucri, potiftime

e iiii

LVI. Dt OCCVLTA PHILOSOPHIA.

fi fanguini uclcordihirundinum fucritinuolutus;amp;fcrtur,fiquisincifauc na amp;nbsp;iciunus t^nficrit fuper locüm ubi recenter ceciderit corruens morbo comilialijn cum trafire morbum.amp; narrat Plinius,quod clauum ferreum defigcre in quo locoprimum caput defixerit corrucs morbo comitiali,ab-* folutorium eius mali fore.Sicherbam in capice ûatuæ natam colleótamq; alicuiusjn ueHis panno adalligatam lino ruffo,capitis dolorem cofenim fedaretradunt.-amp; nerbam quamcunq; èriuis,aut fluminibus colicdaman* te fobs ortum,ut nemo eolligenrem uidcat,tcrtianam Icuo brachio, ita, ut Lbcapidw- ^^^^4^’^^^^^^^“^ignorct.Exlocisucro quæ dcllisappropriata funr,Satur tisrej^ no correfpondent loca quçuis fcEtida,tcncbrofa,fubtcrrranca,rcligiofa amp;fu dentid, nbsp;nbsp;ncfta,ut coemitcria,bufta,amp; bominibus deferta habitacula, amp;nbsp;uctuftate ca-«

duca,locaobfcura,amp;horrcnda,amp;fobtariaantra,caucrnæ,purei.Prætcreapî fcinæ,ftagna,paludcs,S^eiufmodi, loui adferibuntur loco quaeuispriuile-« giata,purpuratorumconfiftoria,tribunalia,catbedræ,gymnalîa,fchol«, omnia loca nitida, munda,uariis fuauibus odoramentis refperfa.Mars te-* net loca ignea amp;nbsp;fanguinolen ra,fornaccs,piftrinas,macclla,cruces,patibu-» Ia,amp; loca in quibps bcllorum Drages, cedesque fadœ funt, amp;nbsp;carniÉcinas,$^ ciufmodi.AdSolcm pertinent lucida,acrfcrcnus,palatiarcgum,amp;princp pu aulæ,pulpita,thcarra,throni,amp; omnia regia,amp; magnibea quæq;. Venus autem incolit fontes amœnos,uiridantia prata,floridos,bortulos, ornata cubilia,amp; lupanaria,(amp; ut Orpbeo placct)ccrulea, littora amp;nbsp;balnea, chorea-* rum pala:bras,amp; mubebria cunda. Mcrcurius obtinct officinas,fcholas, ta bernas, mercatorum foros amp;nbsp;cöfimilia.Luna habitat deferta, fyluas, rupes, amp;nbsp;immania faxa,monrcs ^ nemora,fontes,aquas,flumina,maria, Iitora,n3-« ucs;dicirur quoque uarios lucos inerranSjpoHiderq; uias pubbcas,amp;rccon-' diroria frugum,amp; fimilia. Hac ratione ad amorem operaturi,folcnt fus ar-* tis inftrumcta,fïue annulos,fiuc imagines,bue fpccula,fcu alia per aliquod certum tempus fcpcbre.aucabfcondcrc in lupanari, quod ex locoillo Ve-* nerea quadam facultate adbciatur:quod no fecus beri putanr,q res quæ bat in loco fœtido,efbciuntur f(ctidæ:amp; quæ in loco aromatico,bunt aromati-ïiWi pï^f- es amp;nbsp;rcdolentcs. Ipb etiam mundi btus hue pertinent. Hinc coUeduros g£ pbnetii herbam Saturnalem,ucl Martialcm,ucl louiamjubcntadorictemfpcda-* fubieü^, yç yçj ^ j meridiem.Primum,quia gaudcnt ebe orientales à Sole ; aberum, quia principaba corum domicilia,fcilicct, Aquarius,Scorpius, Sagittarius, figna funt meridionalia.Similitcr Capricornus amp;nbsp;pifees. CoUeduros ucro rem Veneream, Mercurialcm ucl Lunare, fpedarciubentuerfus occiden tem,quia gaudcnt ebe occidcntales:ucl contra feptentrionem ,quia demi-* cilia eorù principaba,quæ funt, Taurus, Gemini, Caccr, Virgo, bgna funt fcptcntrionalia: be in opcre folari fpedadumeft contra oricntem,ucl me-* ridicm,quin potius femper ad ipfum Iblarc corpus atq; lumen.

De lumine amp;nbsp;coloribu5,dc lychnis amp;nbsp;lampadibus,

^ ^ colorcs,gbusftellis,domibus amp;nbsp;clemen tis diftribuanf. Ca. X LIX » ‘

fiUs,ferapbinorum.In angclis itaq; diffufa fit fplcndens inrelligcntia,profu ^^’^ii^igaudium fupra omnis rationis terminos,diuerfis tarnen gradibus fc-cundumfufcipientisintclligentiænarurâfufccpta.defccditdcincepsincoe Icftia,ubi fit copia uitæ amp;: effieax propagatio,ctiä uifibilis fplcndor: In igne Ueto naturalis quida uigor à ccelcfiibusinfitus:In fiominibusdeniq; fit lu-» cidus rationis d)fcurfus,amp; rcrum dininarum cognitio,totaq;rationalis: fed amp;nbsp;hæc multiplex,aut difpofitionc corporis,ut uolunt Peripatetici,auf quod ucrius cft,prolibito caufe largicntis,quidiuidit fingulisproutuult:tranfic inde ad phanrafiam,fupra fenfum tamcn:fed folum imaginabilis tadem ad lenfum maxime uero oculorum. In co fit uifibilis claritas,porrigiturq,- ab ternis perfpicuis corporibus,in quibus fit color amp;nbsp;pulchritudo renitens: in opacis autem uirtus quædam benefiea amp;gencrans, penetratq; ufq; ad een-» trurn,ubi radiis cius in angurtum colleélis, fit caliginofus calor, crucias 8£ cxæftuâs,adcoomnialucisuigorem,proeorü capacitate perfentiunt,quæ cunda ad fe uiuifico calore conncdcns,tum cuda permeans entia, carum qualirates uirtutesq;conducit per omnia. Iccirco uctant magi umbra eu-* iufqinfirmi afpcrgi,uel infirmialicuius urinam cötra folem lunam'ue nu-* darj.quiaraJü luminis penctrantcs,fubiro morbofum corpus noxias qua-* litares fecum fercnrcs,traiiciunt in aduerfum,atq,- illud ciufmodi qualitate male afficiunt: Hæc ratio cfi,cur fafcinantes obfcruanr,ut umbra fua fafeb natumeontegant.-fiebyœnaumbræfuæ cöraélu facit obmutcfccre canes» Fiunt etiam artificialiier Ipmina quædam per lampades, lycbnos, caddas, amp;nbsp;eiufmodi ex certis qbufdam rebus amp;nbsp;liquorib’,ad ftellarü norma oppor-* runcclcâis,amp;adeorûdcm cogruitate inter fecompofitis,quæquâdoaccc-* dunrur,atqj folæluccnt,folcntnonnullosmirabiles amp;nbsp;cœlcftes producerc cffeaus,quos fæpc Homines admirantur,qucmadmodû ex Anaxilao nar-* rat Plinius,equarumuirus à coitu in lychnis accenfum,cquinorücapitum uifum, monfinficc repræfentarc: fimile fieri etiam ex afinis.amp; mufcilioncs cum ccra diftemperatæ amp;nbsp;acccnfæ,faciunt uidcre mufcas:amp; corium ferpen tis accchfum in lampa de,facit apparcre ferpentes. Et dicunt quando uuæ funt in fïore,fi quis circumligarit illis phialam plenam olco,amp; dimifcrit ita doncefucrintmaturæ,illuminatoillo poftcainlapade,facituidcreuuas. Idem ualcre etiam in cæteris fruftibus. Quod fi centaurea permifceatur cü mcllc 84 fanguincupupæ,84 ponatur in lucerna,circûftâtes apparebut foli-* to maiorcs:cc fi per node illuminctur in fercno,uidcf,quód ftcHç difeurrâc

Lvm. DE o CÇVLTA PHILOSOPHIA, adinuiccm. Pifcis fepix arramento ctiam ca uis cH^ut in lucemam addico, Acthiopes uidcre faciat.Ferturquo^,quód candcia ex quibufdam Satur-nalibus rebus confeäa^ß accenfa extinguatur in ore hominis recenter mor rui,pofteaquotics fola luccat,infcrrc circunRatibus triRitiarn maximam, arqjtimoreni.Huiufmodi plurcs confirn îles lychnos, amp;nbsp;lampades, narrat Hermes amp;PIato,amp;Chyrannfdes,amp; ex poftcrionbus Albertus,irt quodatra datu de hoe hngulari^CoIores ctiam Ïumina quidam funt,qui rebus imgt; mixti,folent eas RcIlis ac coelcRibus corporibuf,quibu$ ipfi congruunt,cx' poncre.Etnos in poRcrioribus diccmus,quorum eolorum fint planetaria lumina.fecundum quos ctiam fixarum Rellarum naturç deprehendantur: quae ctiam ad lampadumamp;Iucernarumflammas hucadhibcrcliccbit. Sed ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoe loco quomodo rcrum inferiorum mixtorumq; colores,uariis planecis

flaneNrum diRribuanturrefcremus.Suntenim colores omnes nigri,lücidj,tcrrci,plü-(oiores, heijfufeijSatumum refcrentes.Colores nero fapphirci,acrci,perpétue uin«» des,clari,purpurci,obfcuriorcs,aurciq; argeteo mixti, pertinent ad loucm. Colores autcmrubci,ardcntcs,ignci,flammei,uiolacei,purpurej,fanguinei amp;nbsp;fcrrci,rcfcrunt M arrem .Colores autem aurci,crocei amp;nbsp;purpurci, lucide ores,rcfcruntSoIcm. Colores ucro omnesalbi,pulchri,uarii,uirides,rubp eundi,aliquantulumcroccifiucpurpurci,rcfcruntVencrcm,Mcrcurium, towerw at^lunam.Quin ctiam ex domibus coeli,prima amp;nbsp;feptima,habet eolorcm cxUcolo. album;fccunda amp;nbsp;duodecima,uiridcmitcrtia Si undccima,ctocciim:quarta amp;nbsp;dccima,rubcum:qüinta amp;nbsp;nona,mcllitum:fcxta amp;nbsp;odaua,nigru.Habcnc Hrmomj ctiam elcmcnta fuos colores,per quos phy hei de complexionc amp;nbsp;proprio folora, nbsp;i^^Q nature iudicant:tcrrcnus enim color,ex frigido ficcoö; condudus,fugt;

feus amp;nbsp;niger cR,amp; atram bilcm,Satürniamq; naturam pollicctunccerukus ad albedinem tendens,dénotât pituitam : namfrigus alEcfacitJiumidum, ficcumq; denigrat: fubrubcus color fanguincm indicanfed igncus,fiue flâ-mcus excandefcens cholcram.'quæ cum propter fubtilitatcm fuam,omnp bus facile cR cômixtibjlis,uarios deinceps caufat colores: nam fi fanguinî mifcctur,illo dominante ruborc uiget: fi dominctur choiera,fubruffum cf-ficit;fi æqualis mixtio cR,ruffum fâcit;fcd fi cum fanguine cR choiera adu-Ra/anabinum reddifirubeum cum fanguine dominante, aut fubrubicungt; dum,pr£CuaIcnte cholcra.quod fi cum humorc mdâcholico mifccatur,np gredinetingir/ed cum melancholia amp;nbsp;phlcgmate,acqua portione, facie ça-* nabinum:fifupcrabûdatphlegma,lutcum:fimclâcnolia uincir,glaucum: R autem cum folo phlegmate mifccatur, Jtqua portionc, facit citrinum i fi per exceffum altcrius,pallidum aut fuppallidum. Sunt aute colores omnes magis potentes,quando font fericci ud mctaîlei, ücl in fubRahtiis pcrfpl* cuis,ucl lapidibus prctiofis,amp; in his,quæ cœlcRcm fimilitudirtem propin-« quius imitantur,maxime autem in uiuentibus»

Dcfafcinationc,at(ÿciusariificio. Cap. L.

LIBER PRIMYg» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LiX.

Hi Afcinatio eftligatio^quac ex fpiritu fafeinatis peroculos fafci- rafeituth i( natiadcoripfiusingreflapcruenif.Fafcinationisautcinftrii- î«»«^. i mcrum fpirirus eft,fciliccr uapor quidam purusjucidus, fub-* tilis.a cordis calorcex puriori fanguine generatus : hie hmilcs F^feMwri^ fl bi radios per oculos femper emittit : radii ifti cmifti uaporc fpiriralc fecu ^^^^^^ fcrunt:uaporillcfanguincm,ficutapparctinlippisacrubctibusoculis,cu«* ius radius ufq; ad obuios Ipcdantis oculos emifTus^uaporem una fecu cor rupti fanguinis trahir,cuius contagionc cogit fpcâantis oculos morbo fti» mili laborarc.Sic patefaft us,amp;in alique intentus oculus cum forti imagi-» natione pro fuorum radioru aculeis,qui fpirirus uchicula funt,ipfos in ad-^ uerfos oculos iaculaturiqui quidc lenrus fpirirus fafcinatidiucibcrans ocu los, cû à percutientis corde inciratur.pcrcufti précordia, rang regioneproj priaforncus,cor uulnerat,amp;fpiritum inheit peregrinus hie fpirirus. Vndc Apulcius: Ifti,inquit, oculi tui per meos oculos ad intima dclapfi pcordia, acerrimu meis mcdullis comouct incendiu.Scias iraq; holes tu maxime fa-» r^daath feinargquando frequetiflimo intuitu acié uifus ad acie dirigetes,oculi ocu-» ^f^^ß^ lis rcciproce inhianr,radii radiis copulantur,amp; lumina luminibus iungun-» tut,tue fpirirus fpiritui iügitur,amp; fcintillasdefigit, ficfortiftimx ligationcs, fie amores acerrimi folis oculorum radiis accenduntur etiam ucl repetino quodamintuitu,uclutii3culo feuiélutotö corpus penctrantciundctucfpi ritus amp;nbsp;fanguis amatorius fie uulncrari,non aliter in amätem amp;nbsp;fafeinante fcruntur,q fanguis amp;nbsp;fpirirus uindidæ alicuius cæfi prolabuntur in esden« tem:unde Lucretius de his amatoriis fafeinatiombus cecinit;

Idq; petit corpus mens unde eft faucia amorc, Nanq; omnes plerunq; cadunt in uulnus,amp; illam Emicat in partem,fanguis quaq; icimur idu, Etfi cominus cft,hoftcm rubor occupât humor.

Tanta eft fafeinationispotentia, præfertim quandoaffcduîuïporcsocugt; lorum fubfcruiunr.Iccirco um ntur fafeinan tes colly rüs,und ionibuSjalIi-' gationibusamp;huiufmodi,adfpiritumtali ucl tali modo afficicndumamp;cor-roborandum.Vtadinduccndumamorcmcollyriis utuntur Venereis,ex hippomanc,fanguinc columbar um uel pafterum,amp;: ex fimilibus. Ad indu-* cendum timorcm,colly riis utuntur M artiahbus,ut ex oculis luporum,hy a:næ,amp; fimilibus. Ad calamitatem ucl çgritudincm,utuntur SaturnaUbus. Similis de fmgulis ratio eft habenda.

De certis obfcruationibus,admirandas uirtutes producentibus. Cap. LI.

Ctusquoqueccrtos amp;obfcruationcs,ccrtamnaturaliuni uim poffiderc tradunt,ut credât morbos quofdam fie uel fie aufer-» ri pofte aliquando,uclinfcrri:ficfcruntquartanas abigi,fircfc Kefe^mH gmina unguiû aigri ligetur ad coUû anguille uiux in lintcolo, ^^* ^

îpfa fie in aqua remiHa.Et narrat Plinius^quôd ex ægro refegmina unguia ' cpcdibus manibusq^ ccra permixta, ira ut dicatur, quartanæ,tcrtianæ,ucl quotidians febri remedium fieri,atqp fie ante folis orturn aliens ianus affi-gantur/cmedium fore in his morbis.Simili modoomnia refegmina ungui um »fi ad cauemas formicarum adirciantur,eam qus primo cœperit trabe-« rc,corrcptam iubent collo fubneâfatq; ira difeuti morbum;c ligno fulgU-reido,rcicâo poft tcrga manibus,aliquid demorbari fcrunt;amp; in quartanis frigmcntum claui è cruce inuoIutUm Iâna,fubncâunt collo, aut- fpartum e cruce,liberateq;condunt caucrna,quam fol non attingat.Item immatu-ta morte raptorum manu,ftrumasparotidas gutturc tado,fanariaffir-* mât.Item dicunt difficiles partus ftatim folui,cü quis leâum in quo fît gra uida tranfmiferir,lapide ucl mifiili,cx his qus tria animalia fîngulis iétibus inrcrfcccrut,fcilicct,homincm,aprum,urfam.Idemquo(^* cfficcre haftam niilitarcm,cuulfam à corpore hominis,fi terram non attigcrit,fagittasctiâ corpore eduéfas/i terram non attigerint,fubiedas cubaniibus,fcruntama rorium elfe.dicunt etiam comitiales morbos fanari ciboè carne fers occp fs codem ferro quo homo interfedus fitmegâtur oculorum uitia fieri,net hppiricos,qui cum pedes laucntaqua,indeccr oculos tangant: inguinibus mcdcnturaiiquilicium tels dctradum,noucnisfeptcnis'uc nodis adalliga tes,ad fingulos nodos uiduam aliquam nommantes. Item pccudislicn fu-« per dolentes liencn extcnditur, dicente eo qui medetur licni fc remediutn faccre:poft hsc iubent ipfum in pariere dormitorii,tedo'ue indudi amp;obß gnari annulo,ter noniesq; carmen dici: libérât codem uitio laccrts uiridis urin3,in olla ante cubiculum dormitorii cius cui medetur fufpcfa,ita qudd æg^tegrediens reuertensq; attingat manu. Item in urina uitulilaccrta ne-» cata,Vcncrem eius qui feccrit cohibcri dicut : qui Ucro in urinam canisfua ingeficrir,diciturad Vcnerem pigrior ficri,aclumboru torporc fentircifc-* rune contra omnia mala medicamenta auxiliari fuam cuiq; urinam matuti . nbsp;nbsp;nbsp;nis horis inftillatam in pedcm.Eft rana parua arborcm fcandens,in cius os

fl qwis cxpuar,ipfamq, dimittat,tulfim hberare dicitur. Mirum quoqeft, fw. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed experimeto facile quod narrat idem Plinius, fi‘que panitcat idus emp

nus cominus'ucinati,amp; ftatim cxpuat,mcdiam in manumqua percuffirje uatus ilico pcrculfus à poena,hoc delûbatà quadrupède approbari, ftatim à tali remedio corredoanimalis ingrefturquidam etia aggrauât idus ante conatum.fimili modo faliua manu ingcfta,expuere fimilitcr in calccamcn tum dextri pedis antequam induatur,bonum eft, cum quis tranfit locum, in quo aliquod pcriculu aderit.DcfpuimusquoqjComitialcs morbos,con-tagia,rcpcrcuticndo:ucniam etiam à diis fpei alicuius audacioris petunt ah qui in finum defpuedo. Simili modo terna defpucre depreeatione in omw Lupi^Zo 4 medicina mos fuic,arq ex hoe effedusadiuuari. Traduntluposinagrum früb'^iirddi nonaccedere, ficapti uniuspcdibus infradis,cultrtgt;quc adadopaulatim

LIBER P RIM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXI.

fanguis circa fines agri fpargatur,arq; ipfe fodiatur in co Ioco,à quo cœperic primotrahi.MethanenfesTrezeniorumoppidani contra Non iniuriam ad praferuâhdas uites pracfenraneu remediû ccrtiffimo femper experime-» to cöpertü habuerunc/i flante adhuc uento,gallü gallinaccu albö duo uiri diucrfuititrahcntesdifcerpcrentmcdiü,ct uterqjfua parterctinens uincta pcrluftrarctjquoufqj circuitu perado ad cum ex quo mouerat loco,ambo fibi obüii redifTcnrjücq; co loei gallinacei frufia defodiffent. Tradunt etia fi quis üipcram in uaporé baculo fuftiheat,cum futura præcirierc,baculum quoqj quo angui rana cxcufTa fit parturientibus auxiliari. bate Plinius ipfe récitât.lubent etiamin colligcndis radicibüs à herbis tribus circulis ante gladio circunfcribcrc,poftca effodere, caucre præterea contrarium uentu, item dicitur,quôd fi quis menfuraucrit hominem mortuum cum func,prï nio à cubito ad maiorern digitum, deinde abhumcro ad eundem digitum, amp;pofteaàcapite ufq;adpedesjaciendo teromnes iftasmenfurationcs.fi aliusquifpiam poftea cum codem fune fimili módo menfurctur, ferunt ib Iiimimprofperäri,amp;infortunari,acCädcre in calamiratem amp;nbsp;triftitiarn. Et narrat Albertus ex Cb y rannide.quod fi qüa mulier te ligauit malcficiis in amorcm fuum,accipc camifiam fuam 8t per caputiuhi, amp;nbsp;per manica cius dextram minge foras amp;nbsp;difloluctur maleficium. Et narrat Plinius,qüód ad-fidcregrauidis, ucl cum remedium alicuiadhibctur,digitispedihatim in-« ter fefe complcxis,uencficium efteddq; compertum Alcumena Herculcm pariente : peius autem fore, fi circa unum ambo'ue genua id fiat: Similiter poplités alternis genibus imponcre uencficiu cft:idcoq; hçc in confiliis du cum pôteftaturntj; fieri uecirum,uelut omnes adus impedientia: amp;nbsp;dicitur fi quis ante oftium ftatts nomine uocct cUm mulierc iacentem arq; ilk re-fpondcar, fi t uc aut eultrum,aut acum infigat oftio ,frangatq; acic demifla, non poterit iaccns coire cum illa,quam diu hac ibi fuerint.

De uultu ac gcft u,corporisq; habitudinc amp;nbsp;figura,amp; qua ex his quibus ftellisrefp0dc5r,undephyfiognomonia,amp;mcropofcopia,amp;chiro-

_____mätiajdiuinationu artificia,fuafundamenta habcac Ca. LlI.

VItus uero ac geftuS,corporis^; motus Si fitus, St figure nobis infuperadhibitæ* adcoclcftià mimera capiendà tonducunr, nosq;fupcris exponunt, certosin nobiseffedus producunr, non fecus atq; in cllcborö, quani quide herbam eolligens, fiuc folium furfum trahat,fiiuc dcorfum,hoc ipfo mótü caufat,uc humores fur-fumtrahat,ucldeorfum. Quantum ctiamuultus atqüégcftus,uifum,ima ginationcmfpirifumc|;animalcmafficiunr,ncmoignörat:fic eoeuntesad ^^^‘‘^^^ prolcm,plcrunq;uultus qüoSipfi tune ucl agünt,ucl imaginantur, folent Sr^ïX-nafcituris filiis imprimcrc:fi'c Clemens ac Ixtus in Urbe principis uultuslæ^ «ê f^tUi^ tificat populum;fcrox ucl triftis,rcpctc perterree i fie facile mifcricördiam niouct gcftus ac figura lugctis:fic facile amorcm excitât amabilis perfonx

LXII. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA.

figura. Scire autem debts huiufmodi geftus ac figuras ranquam corporis harmonias ipfum non fecus exponere cœleftibus, quam odores amp;nbsp;medici næ fpiritum,at(ÿ paffiones inreriores animam.Nä quemadmodu medici-næ amp;nbsp;paffiones animi cerris cœli difpofitionibus coalcfcut : fic criam geftus ac motus corporis certis cedeftium influxibus efficaciS nancifcutur. Sunt ^fnärefe autem geftus Satumum referentes,qui funt tribes ac moefti, ut funt plan-» ritpkneti^, dus,capitis idusi item rcligiofi, ut genufiexio afpedu deorfum fixo,ucluti

dcprccantisipcdoris idus uu]tusq;confimiles,amp;auftcriac Saturninibomi nis,qualem defcribit Satyricus:

Obftipo C3pite,amp; figentem lumina terra,

A4 urmura cum fccum,amp; rabiofa filcntia rodit, Atq; exporredo trutinatur uerba labcllo.

louem ueroreferunr,uultus hilares amp;nbsp;honcfti,gcftus honoriftci,jnanuum coniundio,quafi piaudcntis, hue laudantis:item genufiexio capitefurfum cicuato tanquam adorantis. M artem rcfcrunt,gcftus acrcs,fcroccs,crudc-' les, iracundi, truces, uultusq; confimilcs. Solares funt animofi, honorifid, uultusq; confimilcs ; item dcambulationcs amp;nbsp;genufiexio, unico genu tan-« quam honorantis regem. Venerei funt, utchorcac,amplexus,rifus, uultus amabilcs ac læti. Mercuriales funt inconftabiles, ftrennui, lubricofi amp;nbsp;hu-« iufmodi,uultusq; cöfimilcs.Lunares funt mobiles,uenefici,pueriles ^eiu-* riguriequi. fmodi.Et quemadmodum degeftibus loquuti fumus,ficetiamhominum rc^l^SdcM, iiguræ diferetæ funt;Saturnus enim hominem indicar,colorc inter nigrum amp;croceum,macrum,rccuruum,cuteafpera,cmincntibusuenis,corporepi lofum,paruis oculis,iundis fupcrciliis,rara barba,groftis labris, afpedum terram dcmcrfo,pondcrofo inccfiu,confricantcm pedes ambulandOjCallp dum,ingcniofum,fcdudorcm,intcrfedorem.Iupitcr ucro hominc fignifi-cat colore album,rüborc fuffufum, pulchri corporis, bons ftaturæ, caluû, fiabente oculos maiufeulos,no prorfus nigros, pupillâ latâ, nares breues, non æqualcs,dcntesanteriorcsmaiufculos,barbamcrifp3m,bonianirni8i bonorö morû. M ars hominc facit rubcü,capinitio ruffo,facie rotüda,ocu lis croccis,horribilis amp;nbsp;acuti profpcâus,audacc,fcftiuû,fupcrbû,callidum» Sol hominem fignificat colore fufeum, inter croccum amp;nbsp;nigrum, cum ru-* bore fuperfufum, ftaturæ breuioris, pulchri tarne corporis,corporc caluü, amp;crifpum,oculiscroccis,fapicntcm,fidclcm,laudiscupidü.Vcnushominc fignificat album,tcndcntcm ad nigredincm,plus tarnen albü, amp;rubore ad-* ornatum,pulchro corpore,pulchra facie amp;nbsp;rotunda,pulchro capilh'tio,pul ' nbsp;nbsp;chris oculis,quorum nigrcdo eft intenfior, bonorum morum, boni amo-*

ris,bcncuolum,paticntcm amp;nbsp;iocundum.Mercurius fignificat ex figuris ho minem non multum album, neque nigrum, facie oblonga, fronte clcuara, pulchris oculis,nö ex toto nigris,nafo redo amp;nbsp;longiufculo,rara barba,amp; lö gos habente digitos, ingeniofum,fubtilc inquifitorem,uerfipellem amp;uariis

llBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXni.

forrunis fubicä urn. L una ücro fignificat homme colore album,mixte ru-* bore,puichra ftatura/acie rotûda,S: fçpc fîgnata,oculis non ex toto aigris, iundisq; füpcrciliis,bcncuolum,facilcm ^ fociabilcm. Habent etiâ Signa, facies fignorum fuas figuras, quas qüi feire udit in A ftrologorumhbris Msrcquirat.Exifiisdcniq;figur]samp;gcftibus,phyfiognomonia,amp;meropo-fcopia,diuinationû artes dependent: ipfaq;ctiam chiromantia, prædieen-* tes futures cucnius,non ut caufæ, fed ut figna per effeâus côfimiles, ab caj e^emcaufa caufatos: amp;nbsp;licet hæ diuinationum Ipecics per inferioraamp;dcbili-ora figna uaticinari uidcantur, non tarnen afpcrnanda ncc damnanda func corum indicia,quado nô ex fuperftitione, fed ex partiû omniû corporis hat tnonica correfpodetia prognofticâ tur.Quieuqj aût hue natura,fiudio,adi one,motu, geftu,uultu, animi affe^libus teperisq; opportunitate ealeftia hiclius imitai,is rang fupis illis fimilior,amphores inde pot recipcre dotes# Dcdiuinationcaufpiciorum,amp;auguriorum. Cap. LIU.

S ^”^ quidam alia diuinationû genera à naturahbus caufis de-» pendenria ,quæ fuaarteamp;:experientia eöftantin uariisrebus: medici,agricolæ,paflorcs,nautæ,unufquifq; ex pro ba-« bilibus fignis prognofiicatur:quorum multa tradidit Arifto-^ ^eles libre de remporibus.Inter quæ diuinationum genera,aufpicia amp;nbsp;augu tia,principarum tenent.quæ tanto olim apud Romanos in pretiofucrunt, ^emdnïnü ntnihil eoruquæad publica ucl priuata négocia pertinerent, inaufpicate^^^Jquot;quot;^ pctfcccrint:populum ucro Herrufeum hoe artificio maxime prçftitiffe,Ci Ap^idorH ‘^^to in libre Diuinationum,copiofe deelarat.Sunt ucro aufpicioruin plu- I^^iiffgt; f^s fpccics:ham quidam dicuntur pedeftria, quæ uidclicct ex quadrùpedi-bus capiuntur.quædam auguria,quæ ex auibusrquædâ coclcftia,quæ ck toJ i^itrins amp;nbsp;fulminc.quçdam caduca,ut cû in temple uel aljbi,quid decidiflet: quædam facra,quæ ex facrificiis capiebantur. Horum quædam dicebantur piacula amp;nbsp;triftia aufpicia,ut cum hoftia profugifler ab ara,uel percuta mu-giturn dedifrer,uel in aliam partem corporis, quam oportet cocidiffct. His fuperaddirur Exauguratio,quando uidclicetc manu aUgürantis uirga de.* cidiffetqua contcmplariamp;aufpiciumcapcrcmos fuit. Michael Scotus du juigsrtwS odecirh récitât auguriorum genera, fex Uidclicct à dextris, quorum nomi.* ^quot;^^‘^ nadicirjfernoua,fcruetus,confert,cmpohcthcm,fonnafarhoua,fonnafar-* *quot; uctusiS: alia fex à finifiris,quorum nomma funr,confcrnoua,cohfcructus, uiarâ,herrcnam,fcafrarnoua,fcafiaructus:dcindc exponens ca nomma in-quit: F ernoua eft augUrium, quâdo tu exiueris dornum tuara caufa facien dialiqüid,amp; eundoUidcshoîcm,uclauc,cundo uel üolando,ita quôdfepo-nat ante te in finiftra parte tui:iftud çft tibi fignum bonæ fighificationis fii per negotiû. FcrUctüs eft âugUtiû,quando tu exiueris domû caufa faciendi aliquid,amp; cûdo prius inuenis ucl UidcS âuem, ucl hoiem paufante ante te in finiftra parte tui : iftud cft tibi malum fignum fuper negotie. V iaram eft

£ ii

IXniK DE OCCVLTA PHILOSOPHIA.

augurium,quando homo,ucl auis/uo innere nel uolatu ante te tranfït,uc niens à dextra parte tui, amp;nbsp;tedens in finiftram, euanefcituftud eft tibi bonö fignum fuper negotio, Confernoua eft augurium quando prius inuenis hominem ucl aucm,euntem ucl uolantem,amp;paufct ante teà dexrris,te up denteziftudeft tibi bonum fignum fuper negotio. Conferuetuseft augu-* num quando prius inuenis ucl uidcs hominem uel auc,rcclinântcm à de-* Xtristuis uidente tezeft tibi fignü malum lupcr negotio.Scimafamoua au-gurifi eft,qufido homo ucl auis poft terga confequif tc,amp; träfit te,fed anteq perueniatad tc,uel tu ad eam,alicubi paufet te uidente à dextris tu is: eft tibi fignum bonum.Scimafaruetus eft augurium quando uidcs poft te homine ucl auem à dextro latere paufantemz eft tibi fignum malum. Seaffamoua cft,fi Uidenspoft te hominem ucl auem, fed antequam perueniat ad te ucl tu ad earn,paufet in loco te uidente:fignum eft bonum. Scaffaruetus eft, ft uidcris hominem ucl auem practerenntem,amp; in loco paufantem à finiftro latcrczfignum eft tibi malum. Emponenthem, quando homo uclauis ueni niens à finiftris,amp; tranfiens ad dextra,cuanefcit à confpedu tuo abfq; quod uidcasrcpaufantcmzfignum eft tibi bonum.Hartenam auguriu eft, fi ho-» mo ucl auis â dextris ucnicns,poft terga tua traficns in hniftram, uidcris^ cam alicubi paufantemzhoe fignum eft malum.hæc Scotus hadenus. Au-* gurabanfetiam uctcresex ftcrnutamentis,quorummcminit ctiamHome rusinOdyHealibro dccimofcptimo,quiaputabantilla proccdcrccx loco facro uidclicct capitc,in quo uiget amp;nbsp;opcratur intcllcduszunde amp;nbsp;fermo cunq; manefurgentiinopinatoin buccam mentem uc ucncrir,praEfagium

De diuerfis quibufdam animantibus,amp; aliis rebus,qua in auguriis “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fignificationemhabeant. Gap. LlIIl.

g Rima quçq; aufpicia in opis cuiufq; initio accipienda funf:0tfi uefte tua in initio opis à foricibus corrofam fenferis, define ab incœptis: fi egredies offenderis in limine,aut in uia impegCris pcdc,côtinc irerz fiqd mali ominis in principio negotio^ tuo^ tibi occurre rit,diffcr inchoataznc,ucl rota intentiofruftc€,aut inutilitcr coplcaffcd cxj peda donee ominemcliore faufta agcdis arripias hora. Vidcm®aÏaJia pmul ra ex ui quada ipfis à natura infîta,prçftigiofa arq; fatidicaznönc gallus catu horas folertiffime indicat.amp; alis aptis leone fugatfaucs cöplurcs catu amp;gar ritu,mufcæacripûdurapluuiâpnûciantzamp;dclphincs crebris fupra aquas faltibus tepeftates peurrûr.Lôgù effet retexcrc oîa præfagia q ex auibus, Si animalibus didicere PhrygifCiIiccs, Arabcs,Vmbri,Tufci,amp; alii populi, g auguria fequuti funtzq p illos multis expimetis amp;cxcplis eóprobata fût. In oîbus nâq; funt abfeödita future^ oraculazmaxima aûr qqj tibi aucs omina Ics^nùriabût.Hç funt quas ex hoîb” in aucs couerfas ce referut poctç.Itaq; quid cornix loquai diligecer aufculta/itùqz ci® fedetis, aut uolâtis à dextris

an à finiftnsjoqbaje an clamofa an filcns, præcedae ah feqüatur, tranfeun-« tis'uc expedet aducntum,an fugiat,quo'uc difccdat,omnia diligctcr atren dc.Dicit Orus Apollc in hicrogIyphicis:Gcmihæcorniccs nuptias fignifi cant,quoniä hoc animal duo oua parit,ex quitus materné fötminam g j ncrari oportet: fi a ure,quod rarifTimc cuenic,duo marcs gêner etur, aut duæ fœminæ,iugatæ marcs cum fœminis alteri cornici non adrnifcctur : itidern heq; fœminæ alteri mari,fed dinbciatæ,folæ dcgunt:ldeo unicæ corhici oc-currcntcs,augurantur futurum,ut uiduali uita fibi uiuedum fit. Idc ctiani portcnditcolumba nigra:hæccnim poft maris in rerit um,fcmperfoladc^ git.Coruosautem non minore diligentia obfcruabis,hos nanq; rebus ma-* ioribus præferri,amp; cornici prçiudicarc dicût;amp;fenfit Epidetus Stoicus phi lofophus amp;grauis autor,fi cui coruus aduerfum erocitarct, ucl corpori ucl fortunæ,uel honori,ucl uxori,autnatisaducrfa por tedere. Deinde cygnos, quiaquarum feercta prænofeunt confidcrabis,corum nan^ hilaritas nort modo na ut is,fed quibufq; præterea peregrinatibus fcliccs præfagiuntcuen tus,nifi fortioris fuperentur fuperuentu, Ut puta aquilæ, quæ potentiftimâ imperii fui maicftarc,omnium auium fidem, fi contra loquatür ,euacuat: lundis hquidem auibus aldus uolat,profundius^; perfpicit,amp; ab ipfius lo-his arcano nunq excluditur;alritudincm amp;nbsp;ui(ftoriam,fcd per fanguinc pof tendinquia non aquam,fcd fanguinem bibit.Loerenfibus aducrfus Crotó hienfes dimicantibus, aquila fupcruolans contulit uidoriam: Hieroni ad Ptirna belli egredienti,aquila ex improuifo refidens in clypco,rcgcm illuni futurum prænuntiauit. Nafcente A IcxandroMaccdonc duæ aquilæ tota diefupra domü fcdcntes,omcnduplicis imperii Afiæamp;Europæ ei portent derunt.Eadem Lucio Tarquinio Prifco Demarathi Corinthii filioob fedi tionem domo profugo,amp; in Hetruriam profedo Romamq; petenti,piled aufcrensacaltc uolansrurfumcapitircponcs,Romanoru regnöillipor-tendit. lam ucro amp;nbsp;uulturcsfignificant difficultatem,duritiem,amp;rapacitai tem,quod in origine urbis côdendæexperietia ucrificatü cft:fufuræquolt;p ftragis loca oftendunt feprem diebus præucnientcs:amp;quoniam in cam par tem refpiciunt,in qua altera pars inferior futura cft,tanquâ inhiâs occidert dorum maiori numero,idco folcbant antiqui reges fpcculatorcs mittete, quircnuntiarcnr,quaminpartemuerfircfpiccrchtuulturcs. Pheenixaute . fingularis fœlicitatis fucceflus pollicctur,qua uifa noua Roma, mclioribus aufpiciis condita cft. Pcllicanus,quia filiorum caufa perielitatur, fignificat auibuift^ hominem amicitiæ fuæ picrate fubiturum diferimen.Pida auis Pidauorû urbi nomen dcdit,ac gctis Icnitatcm colore amp;nbsp;uocc præfigurauit. Ardca return arduarum aufpicium cft.Ciconia,concordiæ auis,concordiam facit. Grues à gruere antique ucrbo,quaficongrucrcdidi,fcmpcr adferût quod expedir,atq; inimicorum infidias cauerc faciunt.Cucupha gratitudiné in-* dicat/ola cnim hæc parentibus fcnio confedis gradam refcrt;contra HiP-

£ üi

LXVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE 0 CCVLTA PHIIOSOPHIA,

popotamus paricida,ingratitudincm mcrîtorû amp;iniuftitiâ nunciat. Origis A ninorib ^“’^ inuidiofiflima^nuidiS fignificac.Iamq; cria ex minoribus auibus,Pica t^wt ftmMgt; Ioquax,bofpitcs nuntiar.albancllus prætcruolans,fi à finiftris ad dextrâ fcgt; turau^mn. raturbofpitü hilaritatc.fi conrrario,contrariumindicat.Stryxauisfcmpcr infaufta cft,amp; etiam noâua:quæ quia noâu ex improuifo aggreditur pub Ios,qucadmodum mors de improuifo fuperucnit,idco mortem prænuntb arc dicitur,nonnung tarnen quia noâis tenebris non cæcatur,hoîs diligcgt; riâ amp;nbsp;uigilantia fignificat.quod refidens in Hieronis liafta côprobauit.Bugt; bonc uero Dido dû mifeeref Aenex infauAum fenEtjinde cecinit Pocia:

SoIaQ;culminibus ferait carmine bubo

Sxpe queriamp; longas in Actum duccrcuoccs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;alibi;

Ignauusbubo dirum mortalibusomen.

Idem in capitolio cccinir,quum res Romana apud Numatia inferior fuif, atq; quum Frcgcllx ob fada in Romanos coniurationc funt dirutç.lnquic AlmadcI,buboncs amp;nbsp;nydicoraccscumad infoliras regiones manfioncs^î diucrtût,iudicio effe carunde regionu ßlt;xdiü holes morituros, propterca quod aucs illx dclcdantur cadaucribus,eaq; prxfentiunr:morituri aüt ho-mincsja potcftatccadaucra funt.Sed amp;nbsp;de accipitrelitis pnurio canit Nafo Odimus accipitrcm,quia uiuit femper in armis.

Lxlius Pompei Icgatus in Hifpaniainter pabulatorcs occiditur, id fatum accipiter fupra caput uolitans,fibi prxnutiafle dicitur.Et inquit- AlmadcI, quódciufdcm fpecici aucs inter fepugnätes, rcgni mutationem fignificat: fi ucro fpccic diuerfx contra fc inuieem bellum gcrant,amp; qux amplius non uifxconucniant,nouamregionis illiusfortunamportendunt. Minutulx ctiamaucs,aduentu uclrcccffufuofamiliam augcriuel minui portedunt: carum ucro uolatus quanto fcrcnior,tanto laudabilior. Vndc Mdampus augur,cx auicularum uolatu Grxcorum ftragem coniecir,quando ait:Vi-» des ut nulla ferenos aies agit curfus.Hirundincs quoniam moribundxpul lislatcbras p3rant,patrimoniumamplum ucl amortuis Icgatum porten-* ddnt.Vefpertilio fugicnti occurrcns,cuafioncm fignificanna ipfa heet pen nas non Iiabeat,tarnen cuolat.PafTcr autemfugicnti malum omen cA/pfc enim accipirrem fugiens ad noduarn pcrcurrit,apud quart xque périclita* tuntamen in amoribus boni aufpicii eft, fiquidem libidine cocitus/epties in hora coit. A pes regibus bona omina funr,nam populü obfcquente mon ftrant.mufex ucro import unitatemamp;im pu den ti5f]gnificanr,quiafapius abadx,continuo nihilominus redcunt. Aucs ctiam domcfticx,auguriorü r (Ut^HTu. ^^^ funtcxpcrrcs,nam galli cantu fuo fpcmSlt; itcr inchoantispro mouct.

Quin amp;nbsp;Tiberio nafcituro prxgnans Liuia mater ouum gallinç fubdudû, coufq; finu fuo fouit,donee gallus infigniter criftatus cxclufus cft,undc augures interpretati funr,nafciturum puerum fore regnaturum. Et fcribit Ci ccjo apud Thebaidam gallos gallinaccos canendo totisnodibus Boeotiis,

LIBER P RIM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LX VII.

aJuerfus Laccdçmoncs præfagiflc uidoriamrquod augures ira interpréta-« tifunr,quoniâ auis ilia uida filet,canit autc fî uiccrit. Similirationeetiâ ab ^^ ^.^^^ animalibus amp;nbsp;beftiis,cucntuu omina capiuntur,nâ occurfus muftclæ omp ^^j^’, ^^ nofus eft.Leporis occurfus,itinerâti timedus cft,nifi captû cçpcrit.Mulus pnw«rKr. quo^ infenfus cft,quia fterilis eft. Poreus uero pcmiciofus, talis cft cnim eins natura,ideo perniciofos homines fignifica t. Êquus iurgio^ amp;nbsp;pugnç ra tioncmhabet:VndcapudVcrgiliumuifiscquisalbis cxclamatAnchifcs:

Bellum ó terra hofpita portas,

Bello armantur cqui,beÏla hæc armenra minantur.

Tarnen quando curru iundi occurrunt, quia concordi iugo trahür,paccm fignificantfpcrandam.Afinus inutilis eft.profuitramen Mario, quicum Loftis patriæ pronunciatus,uidit afinum oblatum pabulum fpemetem, ad aquarn propcrantcm,quo augurio oftenfam fibi falutisuiamratus, auxililt;* ' arcamicoruturba orauithoc unumauxilii genus exhibèrent,amp; fc ad mare códuccrcr,quo impctrato,paruæ fuperimpofitus carinæ Syllç uiftoris mi-* nascuafit.-utcunq; tarnen afcllusin augurio occurrat,fcmper laborc,patic-» tiam,impedimenta fignificat.Lupus ucro obuius bonus nuntius cft, cuius efficacia uifa cft in Hieronc Siculo,cui lupus in litcrario ludo tabulam cri-« pics,fucccflum regni firmauit : tarne cius que ante uidcric uocc præcludit, T-Africano 8i C.Fuluio Coss.Minturnis lupus uigilem laniauit, quanda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

lomanus cxercitus in Sicilia à fugitiuis fuperatur. Quin amp;perfidos fignifi ^’t,8( malae fideihomincs:quod notum eft in Romuli progenie; nam fides quammatrelupa olim fuxcrunr,amp; fibi inuieem ab initio feruaucrût,ucluc ï^gcquadamnaturæ,manauiradpoftcros.Leonioccurrcrc, cûfithocani-* malinter cçterafortifrimû,omnibustcrrorcincuticns,bonumcft:fed les-« ^m mulieri occurrcrc,malum cft quia conceptû impedir,nam Icæna non paritfecundario.Ouibusamp;câprisoccurfarcbonum cft. Legitur quoq;in OftcntarioTufcorum,fi hoc animal infolito colore fucrit indutum,porte ^1 imperatori return omnium cum felicitate largitatc : Vndc Vergilius ad Po’lionem canit:

Ipfa fed in pratis atics iam fuauc rubenti Muricc,iamcrocco murabit ucllcraluto.

Bonum etiâ cft occurrerc bobus triturantibus,lcd melius arStibus, qui etfi uiam rumpentes iter tardanr,moram tarnen hanc aufpicii gratia compen-« fant. Canis in itincre fauftus cft,quod Cyrus expofitus in fyluis,a canc ad regnu enutritus cft.que amp;nbsp;angelus,Tobiæ focius,nô eft afpernatus comité. Caftor quia ucnatoribùs tcfticulos fuos dcmordcns,abicâos rclinquit,ma li ominis cft, amp;nbsp;homini fibiipfi damnû illaturû portcndit.Iamq;etiâ ex mi-» nutis animalibus mures dânû fignificât:quç quû in capitolio aurû roferur, code die ambo côfulcs iuxta Tarétum infidiis ab Annibale intercepti funt. omwjdni. Loeufta quafi loco ftare facies,aut loca cxurcs,uota præpcdir,amp; mali omi-* malium, f ÜÜ

Lxvni. D E 0 C€VLTA P H ILOSOPHÏ A, niseftxonrrà cicadç iter promouent,amp;bonumrcrum nuntiant euentum» Aranca à fuperionbus filum ducens/pem uenturæ pecuniæ nunciare did-tur.SimiIircramp;formic3c,quia norût fibiprouidcrc,à tutas parare latebras* ideo fecuritatem amp;nbsp;diuitias porrcndunt,multitudinisq; exercitü fignificat, Hinc cum Tiberii Cæfarismanfuefadurndraconcformicæ deuoraflent» refponfum fuit,ut caucret multitudinis tumultum.Si tibi occurrat anguis, caue à malcdicoinimico; nam hoe animal nullo alio mebro pollet, quam ore. Anguis in regiam irrepens’Tarquinio cafum fuum augurata eft. DuO angucsinlcdo SemproniiGracchi repertifunt,didumilli abarufpicc,fi marem aut foemellam emitterer,aut fibi aut uxori breui moriendunlle uxö ris uitam fuæ præfercs,occifo mare foemellam cmifit,paucisq; poft diebus uita exceiïit.Sic uipcra mulieres prauas fcelcftosq; fïlios fignificat,amp; anguil la hominem fignincat omnibus infenfum:hsec enim feorfum ab aliis pifd Efpeaaßi, ^u^ degir,ncc iunda cum aliis inuenitur. Inter omnia autc aufpicia amp;nbsp;omi-mudb hou na,nullum homine efficacius eft,nullum potentius, nullum quod cuiden^ Médian, tfus ueritatem exponat.eius igitur occurfanti cöditionem, aEtatem,fexum, profcnionem,fitum,geftum,motum,excrdtium,complcxioncm,habitü, nomen,uerba fermoncmq;,omnia diligenter notabis,amp; requiresmam cum cærcris animalibus tam multainfuntprœfagiorum lumina,non dubiöeft, hæcmulrocfficaciora clarioraq;humanæanimæcflc infufa,quodamp;Tul-* lius ipfe leftatur inquicns, humanis animis naturalircr quoddam aufpid^ ineffe fuæ aetcrniratis,ad omnes return feries amp;nbsp;caufas cognofccdas.In fun* damentis Romans urbis caput hominis Integra facie rcpcrtum,magnirU' dinem imperii prsfagiuit,amp; monti capitolii nomen indidit. Brutianimiln tes contra Odauium amp;nbsp;M. Antonium præliaturi,in caftrorum porta Ae-* thiopem offenderunt.quem licet,ut aduerfs rei augurium ilico trucidarct* tarnen infelicitcr pugnatü eft,arqj Brutus amp;nbsp;Caftius ambo duccs intericre. Ipfe etiam monachorum occurfus uulgo ominofus habetur ,magis autem fi matutinus fucrinquia id hominum genus plurimum c mortuario ucluti uulrurcs ex morticiniis uiditat.

Quomodo uerificantur aufpicia per lumen fenfus naturs,acdc ciuscxpcriundsaliquötrcgulis. Cap. LV.

Vfpicia amp;nbsp;auguria,quç ex animantibus amp;nbsp;auibus futura prïdd ccnt,0rphcum illum thcologum primo monftrafle Icgimus* *l^æ depoft apud omnes gentes magni habita funt.Verihean^ tur autem ipfa per lüminofitatcm fenfus naturae,quafi ab hoc qusdam lumina diuinationis defcedant fuper qua drupcdia,uoJatiliaamp;alia animantia,pcr qus habeant nobis de cuentibus humanis prafagire : quod etiam fcntire uidetur V crgilius ubi canit:

Haud equidem credo,quia fit diuinius illis

Ingenium,aut terum faco prudentia maior,

LIBER PRIWVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXIX.

Eiufmodi aûc fcnfus naturae,ut induit GuiliclmusParifienfii.ipfecft omni humanaapprehenfione fublimior,amp; prophetiæ uicinifTimus uehemeter^' gf^^f,^ fimilis. Ab hoc fenfu mirabilis quidam diuinationis fplcdor aliquibus ani-' rlt;efuUimigt; mailbusnaturalitcr indiruscft;qucadmoduminquibufdamcanibusmani^lt;**' fefte apparct,qui larroncs amp;nbsp;oceukos homines,amp; fibi amp;nbsp;hominibus penirus incognitos,huiufrnodi fenfu agnofcunrjinucniunt,inueftigant,côprchcn-* dunt,in eos faucibus amp;nbsp;dcntibus irructes.Simili fenfu uulturcs futuras prac-uident ftragesexpraehis,amp; cogregantur inlocis ubifuturefunt, tanquam præuidcantfibifururamcfcamcadaucrum.Eodem fenfu perdices cogno-» fcût matrem fus,qua nunquam uiderûr,amp; rclinquût perdieem quae furatur OIM matris,amp; fouet ca.Hoc code fcnfu,omnino ignorante anima Humana fentiuntur quidam nociua amp;nbsp;terrifica,undc terror amp;nbsp;horror inuadit pluris mum homines nihil de rebus huiufmodi fentietes uel cogitantes. Sic latro Utens in domo aliqua,qui cum omnino ibi efie nefciatur uel cogitetur,hor totem,timorem amp;nbsp;cordis inquictudinem incutit ciufdem domushabitato-« ribus,fortaffc non omnibus,quia eiufmodi fplcndor nö omnibus hominid bus ineftjfed paucis.Sic mereirix abfcödita in domo aliqua ampliffima ,ali quandoab aliquo omnino ignorante,ibi elfe fenrirur. Prodit urn eft hifto-» riis,Hcraifcü quendam Acgyptium,diuina: naturæ uirS,immundas mulie tesnö oculis tantu fed uoce procul audita cognouiffe, ftatimq; capitis do^ lore ca obre non mediocriter affcâû.Rcfcrtquoqj Guiliclmus Parifienfis mulicrcquandäfuo reporc,uirû que adamabat,quando adirer locû in quo ipfa morabaf,eiufmodi fenfu loge à duobus miliaribus præfcnfifTc uenictc» Refert etia tepore fuo ciconiâ quandâ adultcrio côuidâ per olfadû mafeU li côgregata à mafeulo multirudmc ciconiarum ac detegete ipfo crime fœ-menç,ipfam à tota ilia multitudinc rang omniu iudicio reâ iudicata, déplu mata ac laccratâ fuiffe,Récitât etia de quodâ cquo, qui cû ignorans eu ma-* tre fua côcubucrar,poftea id deprehcndens,ipfum fibi propriis dc(ibus,gc-* nitalia abfcidiffc,tanq uindicante in fc inccftû.Similia de cquis récitant Ari ftotcIes,Varroamp;PIinius.NarratipfcPIiniusdc afpidc quadâfimilc fadû, q cû ad mefam cuiufdâ ucnics in Acgypto quotidic alcretur, cnixa catulos quorû ab uno filius hofpitis intcrept’ cft,illa reuerfa amp;nbsp;cognita culpa, necc intuli{fccatulo,nccpoftea in teflü id reuerfam fuiffe.lam his exeplis uide^ mus,quôfupanimâtiaquædam præfagiorûlumina defeedere pofrunr,ucj lut figna retu in eorû geftu, motu,uocc, uolatu,inccffu,cibo,colorc,amp; duf* modi cöflituta.Nam iuxtaPlatonicorü dodrinam,cft rebus infcrioribui vis quidam infita,per qua magna ex parte cû fuperioribus conucniût,un** de etiam animaliö taciti cofenfus cû diuinis corporibus confentire uidenf, arq, his uiribuscoru corpora amp;nbsp;affe dus affici, quarum nomine fuisadferi*» buntur numinibus.Confidcrarc igitur oportet qua: animantia funt Satur** nalia,quæ refprunt loucm, qux Martern, amp;nbsp;fie de fingulis,amp; fccudum eorû

LXX. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA.

proprietäres dicere prœfagia: ïïcquæSaturnum referunt amp;nbsp;Martern, âitX omnesdicunturamp; fetales aues.'UtnoAuæjUluIs.amp;cztcræqüasfupra red« tauimus, bubo quoq;, quia auis Saturnalis folitaria amp;nbsp;nodurna inaufpica-tiffimi ominis die Fer tut,de qua ait pocta;

Foedaq; fie uolucris uenturinunda ludus

Ignauus bubo,dirum mortalibus omen.

Cygnus ucro auis dcliciofa,V cncrca,atq; ctiam Pbeebo facra/eliciflimidi* citur ene ptæfagii,przfertim in aufpidis nautarù, quia aqua non mergitur, undecanitOuidius:

Cyg”“5 ’” aufpiciis femper lœtiflimus aies.

2^““* Sunt przterca ofeiuæ aues,quæ orc cantuq; aufpicium faciunt;utfuntcor* uus,picus,cornix,undc V ergilius,

5zpc fmiftra caua prædixit ab ilicc cornix.

indMuuoh Kucs ucro quæ futura uolatu portend un tfunt, fie ut bu rconcs.fanquaîar, tuquidcofi. aquilæjuulturcs,grucs,cygni,amp; fimilcs:in uolatu nanq; confidcranrur,utrû dcranlt;amp;. j^j.j^ ^^ feftinanter uolant/i quando ad dextram^ud ad fmißram uolitct, quotnumcroinfimulconuolitcnt:bocmodogrucsquandofcftinâtcruo-lant,fignificanttcmpcftatcm:quandof]Icntcr,fcrcnitatc.Itcmquandoduç aucs fimul côuolant amp;nbsp;(craies funt,malura portcdcrc dicuntur,quia nume* rus confufionis cft.Simili modo de exteris inueftigabis rationem de nume ris hue transferendo : præterea fîmilitudincm obferuare in hisconieduris magiftralccft,qucmadmoduapudVcrgilium dißimulataipfa Venus ÛUÛ

Acncam bis carminibus cdoceti

Ni fruftra augurium uani docucre patentes,

Afpice bis fcnos lætantes agminc cygnos,

Actherca quos lapfa plaga louis aies aperto

Turbabat cœlo.nunc terras ordinc longo.

Au t caper c, aut captas iam defpedare uidentun

V t reduces illi ludunt dridentibus alis.

Et cœtu cinxcrc polum,cantusq; dederc:

Haud aliter puppesq; tux pubcsq; tuorum

Aut porrum tenet,aut pleno fubit oftia uclo.

Mirabiliflimumaurcaugurandi genus cftcorû,quîaudiuntamp;TnrelIîgùJit fermones animaliû ficutiapuductcrcsMclâpusamp;Tircfiasamp;lhalesatque quo Icgiturcxcclluidc Apollonius Tyancus,qucm auium fermoncm calgt; luide fcrunt.de quo narrat Philofttatus amp;nbsp;Porphyrius,quôd eu ohm ApoI lonius in ccetuamicorum confediHet/pedans ad pafferes in arbore cor/i-* dentes, ueniffeunum aliundepaffcrculum garrituamp;uoccobffrepcntcm, cundosq; ilium fcquutoscuolaffc,dixit ad focios,paffer bic rcliquisfiücia«* uit af)num propcurbemin angiportu onuftum tritico cecidiffe, triticiiq: humidiffufum: his ucrbisaffatimpcrmulticommotiiucrc^pcdatü.amp;it«

tcm Platonicus libro tertio de facrifieüs hirundinc fuiHe dicit.Certü enim j^f^^^ cü^quia omnis uox cuiufeüq; animalis fignificatiua eft alicuius anima: fus uocei,paßi. palïioniSjUel affeflus Ixti,ucl rriftiSjud iracundi,quas uoces abhominibus o«« ^^fi^ circa bas cxercitatis intcUigi poflc non cft adeo mirandum.Verum Demo p^quot;^' critus ipfe,banc artem tradidjt,ut aii Plinius nominando aucs,quarum co* fufo fanguine ferpens gignatur:quc quifquis cderitjntelledurus fît auium colloquia.Et ait Hermes.Si quiscerto dickalcndarûNoucbriûegrefTusad Ucnandü,primamauemquäccperitcoxcritcum corde uulpis, omnes qui ex hoc cderint auium cæterorumq; animalium uoces intellcduros.Tradigt; deruntetiam Arabes,cosbrutorurn callerefenfa,quicorautcpardraconö comedifîcnt.ipfeq; Proelus Platonicus credidit tradidit^;, cor talpç adpræ fagia eóferre. Erant etia diuinationcs amp;nbsp;aufpicia,quæ abcxtis ,amp; fibris facri-ficiorücapiebantur,quaruminucntorfuitTagcs,dequoLucanuscccinit:

Et fibris fit nulla fides,fed conditor artis

Finxerit illa Tages: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* Tertffrtfto»

Extorum caput Romanorum religio putaüitiecur.HincarulpiccsincxtiSforwnc* futura pcrquircntcs,iccur primum infpiciebant,duobus in co eöftitutis ca- R» pitibus,quorû unû ciui,altcrû hofti nScupabant,collatisq; capitibusbuius aut aberius partis pronûtiabât uidoriâ,qucadmodû apud Lucanü Pôpeia norù cædc,ac Cælareanorû uidoriâ exta fignificaffe legimus in bis uerfib’t

Quod^j nefas nullis impune apparuit extisj

Ecee uiditcapiti fibrarum increfccrc molcm * Aberius capitis pars atgraamp;marcidapender. Pars micat,amp; céleri uenas mouct improba pulfu*

Deinde perfedis uifeeribus cor pcrquircbant.Quod fi boftia fine corde rê-perta cnct,aut caput in iocinore dcfuiflctjpcftiferabæc crät aufpicia, amp;nbsp;pia cularia diccbâtur:Similitcr etiam fi boftia ab ara profugiflet, aut percuta ’^ugitum dedifTetjaut in alia quam oportcret corporis parte cccidiflet.Dc hb legimus, lulio C^fari quo die ucftc purpurea proceffit, amp;nbsp;in fella aurca ledit fecrificati cor in cxtis bis dcfuifîc.Et C.Mario Vticæ immoläti, iccur in cxtis dcfuit.Similitcr amp;nbsp;Caio principi,amp; M. Marcello,C. Claudius amp;:L. Petcllius Coss.cum immolaient uidimas,iccur fubito tabuit : nee mulco poft bic morbo,alter Ligurû armis intcriit,cxtis ita prçdicctibus:quod pro feflo aut deorum uirtute jaut dæmonum opera fieri putatur. Hine maxp mi femper apud uctcres momctihabitumcft,quotics infolitö quid in cxtis apparcret: quemadmodum Syllx apud Lauren turn facrificanti fimilitudo coronæ in capite iccoris apparuit: quod Poftbumius arufpex illi uiftoriam eu regno portedere interpretatus cft,admonuit^ iccirco,ut folus Sylla cxtis illis ucfccrctur. Ipfc etiam extorum color fuam confidcrationem habet. De iftis meminit Lucanus:

IXXII. DÏ OCCVLTA PHILOSOPHIA, Terruit ipfc color uatcm,nam pallida tetris

V ifeera tindâ noris,gclido^j infeda cruore, Plurimus afperfo Uariabät fanguine liuor.

Tanta olim ueneratio fuitharum artium, ut potentiflimi amp;nbsp;fapientiflimi quig; uiri illas fedarcntur,imó fenatus atq; reges nihil inaufpicate ageref. Sed næc omnia hodie cum negligentia hominum, turn autoritäre pan um abolira funr.

De arufpicina fulgurumamp;fuIminum,S:quomodoportcntâamp; prodigia interpretanda funr. Cap. LVI.

^^ Acterumautemin auguriofulgurumamp;fulminum,oftcnto-rumq;,amp;quomodoportcnta amp;prodigia interpretanda funr,, Hetrufei uates,amp; facerdotes feien riam tradiderunt.SratUeruhe t enim fexdeeim cceli regióes,amp; cuiq; fua numina adfcripta,prç terca undecim fulminum genera.^ nouem dcos qui ea iacularentur,ratjo-* nes prodcndo quid ex quaq; parte fignificcnt Poncraucro,amp; prodigia^oßc taq;quoticfcunq; contingùt,fcmpcr aliquid magnum pracnütiare cerrum eft.Oporret autem illorumintcrprctcmcffcfimilitudinum optimum cö-* SrJJft? l^^orcm fimul ac curiofum indagatorcm,corum qui in tempore iUo ucrgt; qualmt eße fantut principum prouinciarumq; negotia.Solorum fiquidem principû, vforteat. populorü prouinciarumq;,ca coelcftium cura eft,ut præ cæteris per aftra* per fydcra,per porten ta,per q; prodigia prafigurentur, a dmoneanturq;. Quod fi eriam pratcritis faculis idem aliquod,ue] côfîmile quid apparue-* rit,idipfum quoq; amp;nbsp;quid inde fecutu fit confidcrare oportebit,amp; iuxra hare, uel cadcm,ucl confimilia prædiccre,quia cadem funr figna rebus cifdem,fi-' miliaq; fimilibus.Sic multos cxccllctes uiros amp;nbsp;regcs,prodigia pr^uencrune inortuautobitü;UtdeMida pucrorefertCicero, cuidormientiformieac tritici grana in os conicccrc,quod omen fuit magnarum diuitiaru.SiePia'^ tonicum in eunis dormienti apes in ore conlcdiftent, or adonis fuauitas pratnunciata cft. Hccubæ Paridcm parituræ,uifum fuir pa'rcre ardétem fa-* ccm,qu3E Troiam amp;nbsp;totam Afiam incenderet. M atri Phalaridis uifum fuiC Mcrcuriifimulachrumfanguincmintcrramcffundcrc, quo rota domus inundaret.Genitrici Dionyfii uifum fuit pa'rcre fatyrifcum,quae prodigio-fafomnia,ipfccucnrusfecutuseft amp;comprobauit.TarquiniiPrifciuxorui desflammam lambcreScruiiTulliicaput,rcgnuminipr^dixit.Similimo-' do poft captam Troiam difceptante Acnea turn Anchifc patre de fuga,ap paruit flamma uertieem lambens Afcanii,nüllamq; cis inferens Içfioncm: quod cum Afcanio regnum porfcndcrct,difccdcrcpcrfuafir,omncsê^infi-gncs clades portentisamp;prodigiis pracuentæ funr. Siclcgimusapud Pliniü: M.Attilio amp;nbsp;C. Pornoconfulibuslacamp;fanguincm pluiffc.quod fequenri anno peftem ualidam Romam inuafuram pracnuntiauit. Item in Lucanis pluit ferrum fpongiarum fere fimile anno antequä M.Craftusin Partliis

intcreimptus eftromnesq;Lucani milites,quorû magnus hufherusin cxcf-cimcrat,cum cooccififunr.Itcm L.Paulo,amp; C.Marcello confulibus lana pluit circa caftcHuiïïCorifanumjiüxtaquod poft annum T.Annius Mp lo occifus cft. Item Cimbricis bellis armo^z crepitus amp;nbsp;tubi^ Tonirus e codo audituscft.amp;Liuiusdebcllo Maecdonico j Annoihqüitquo difccflii An-» nibalpcrbiduum pluitfanguis.Itcmdefecundo bcllo Punicó, refertaquâ fanguini permixtam de cœlo dcfcendiflc in modum pliiüiç,tcpore quo An nibal iaeerabat Iraliam. Lacedæmoniis paulo ante Leudricam ealamitate in phano Herculis arma fönucrunt,amp; code témporé Thebis in tcplo Her-* cuIisualuaeclaufaErcpaguIisfcipfas aperuerunt, amp;arma parienbus adfixa liurni innenta funt. Similes cuerus de (imihbus ptognófticarc cóucnit,quc admodü diucrfis temporibus olim ex illis aliquid pracdiuïnatum eft.Sed Ä oportet circa iftactiam cœleftium influxuumindicia nö ncgligcre,dcqup buslatiusloquemur in poftcrionbus.

De Gcomanti3,Hydrömatia, Aerömantia, Pyromantia quatuor de-mentorumdiuinationibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. LVII.

ÿ^ Amq; etiam ipfa element nos fatales euentus edocent, unde quatuor ilia famofa diuinarionum genera^ Géomantia, Hy«' dromantia,Aëromantia,Pyromantia,nomen adeptafunt, de quibusapudLucanum ueneHcaillafefe iadareuifa eftquan-^ doinquitï

Ad uerum tcÏÏus,acrq;,3E(bcrq;,cbaosq;,

Equoraq;,amp;campi,R.hodopciaq;faxa loquentur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gfo^wn-i.

Prior itaq; Géomantia,ex terrç monbus,crcpitu, tumore,tremorc/cifTuräj uoragine, exhalatiönc,C3Ctcrisq; impreflionibüs fuisfutura præmonftrat: cuius artem iradidif Almadcl Arabs*Sed elt amp;nbsp;aliâ Gcomantiæ fpccies,quæ per punâa ui quadam,in cafu terræ inferipta diuinatur,quæ præfentis fpc-culationis non exiftit,fcd de illa inter fortes dicemus in fequetibus.Hydro-« niantia autem uaticinia praeftar, per impreflioncS aqUeas^Uarumq; fluxus amp;refluxus,excrefcentiasamp; deprcffionc$,tcmpcftatcs amp;nbsp;colores, amp;nbsp;fimilia: cui iunguntur etiam uifiones quæ in aquis fiunt.-Genus diuirtationis à Per-» fis rcpcrtum,qualcm refert Varro pucrum uidilÏe in aqua Metcurii effigie qua centum quinquaginta uerfibus örnnemMitbridatici belli euentu prç-nuntiauit.Legimus etiam Numam Pompilium hydromantiam cxcrculf-fc:in aqua enim dcorum imagines clicicbat,amp; ab illis futura difcebat. Quod artificium etiam Pythagoras longo tempore poft Numam exercuic. Erat zecMcmiot etiamólimapud Aflyrios in magnopretiohydromantia:rpccics,Lecano tuHydn, manrianuncupata,àpeîuiaquæplcna;cui imponebantur aurcatSi argen-« “^quot;‘‘^^ teæ lamins,amp; lapides prctiofi,certis imaginibus, nominibus amp;nbsp;characlcri-businfcriptæ:adqüam etiam referri poteft artificiü,pcrqüod plümbo auc cera Iiqucfadis,amp;in aquam proicdis,rcm quam feite cupimus, manifeftis

LXXIIIL DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, exprimunt imaginum notis.Erant ctiam olim fontes fatidici, lient Partis fans Achaiæ,amp;quædiccbafaqualunonisapud Epidaurû,dc quitus plura in fequentibus ubi de oracubs loqucmur.Vcrû hue etiâ referri poterit Aru fpicina pifeium cuiufmodi olim apud Lycios capiebaf in loco g Dina dice* baf iuxta mare in facro Apollinis luco ficca in arena excauatus, in que con fulrurus de futuris aflatas carnes demittes Jubito locus ille aquis replcba^ magnaq; pifem multirudo ac admirabiliü figura^- boibus ignorer ü appâte bat,c quoru forrais uates quod futuru eflet prædiecbat. Hæc latius ex Poly charmoin Lycioru hiftoriisrefert Atbencus.Similimodo Acromaria pro gnoftica prsebet^per imprefiiones acreas,pcr uentoru flatus,per irides, per haloncs,p nebulas amp;nbsp;nubes perç imaginationcs in nubib’, amp;nbsp;uifioncs in acre. Ita etiâ Pyromâtiadiuinaf p impreflioncs igneas,pftcllas caudafas,pcr igncos colores,perq; uifioncs amp;nbsp;imaginationcs in ignc.Sic Ciccronis u^or d lü fcqueti anno confulc futuru pdixit,co quod cü quçdâ poft pcrad û facti-' fieiü in cineribus confpiccre uellct,flamma repente exiliuit.Huius generis funt quæ dicit Plinius,quod tcrreni igncs pallidi murmurantesq;, tepefta-turn nuntii fcntiuntur:pluuiæ etiâ ft in luccrnis fungi;fi flexuofe uolirct flâ ma,ucntû portcndi:amp; lumina eu præ fe flâmas clidüt aut uix accenduntur: ite eu in co pendentes coaccruantur fcintinæ,ucl eu tollcntibus ollas carbo adbærcfcit,aut cum contentus ignis è fe fauillâ difeutir, fcintillam'uc cmitgt; tit,ucl cû cinis in foco côcrcfcit,amp; cû carbo uchemeter perlucct.His adiun gitur Capnomantia,à fumo fie diâa,quia flammâ amp;nbsp;fumû fcrutatur,corü-' que colores,fonos amp;nbsp;motus:quâdo in réélu protcnditur,ucl in obliquû fer-« tur,fiue in orbe uoluif,qucadmodû de bis Icgirur apud Statiû bis uerfibus»

V incatur pictas,ponc cia altaria uirgo, Quæramus fuperos,facit ilia acicq; fagaci Sanguineos fiammarum apiccs,gcnitumq; per auras Jgncm,amp; clara tarnen mediæ faftidia lucis Orro,docct tune in fpecicm ferpentis ianem Ancipiti gyro uolui,frangiq; ruborc.

lam ucto ctiam in Actbnæis crateribus atq; in Nympbeis câpis apud Apoî loniatas auguria ab ignc amp;nbsp;flammis capiebantur Içta quidem,ft quæ inieda fuiffenr corripercnr;triftia,fi refpuiftent. Atq; de bis ctiam in pofterionbus inter oraculorum rcfponfa dicemus.

Dcmortuoçrreuiuifcctia,dclôgafuadormitioncatq;inedia. Ca. IIH» Onueniunt pbilofophi A rabcs, quod aliqui bomines polTonc feclcuarcfuprauircscorporis,amp;fuprauircsfcnfttiuas,tllis^;f« peratis perfedione cocii amp;nbsp;intclligcntiarum diuinum in fe rrei* percuigorcm. Cûitaq; anima: hominû omnes perpetuæfinr, perfedis quoq; animis omnes Ipintus obediût.putant magi perfedos ho-« mines per fus animæ uircs alias inferiores animas iam quodammodo fepa

UBER PR IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IXXV.

ratas moribundis corporibus fuis pofic reftifuerc/urfus^- infpirafc,non fe cusattpmuftcla interempta fpirituSibocc parentis reuocaturin Uir5 : arqj leones inanimem partuminhalandouiuificant: amp;:quonia,uraiunr,omnia limiliâfiiT»ilibusapplicatafimiliûnatürar.Û!cfficiUntur,amp;omnepaticns amp;nbsp;adumalicuiusagcnris infcrccipiensctiamagcntis'illius natura induituf. atejiconnaruraturrbinc pliant ad bâouiuificationc baud paruni eöferre, ciiä berbasquafdam amp;magicas confediones, quaks ex cintre Pbcenicis,8£ krpentum exuuiis confici traduntjquod tarnen plcrjfqj fabulofumB^inuk tis etia impoflibik uideri pofTcr,nifi hiftorica fid^ babetetur cÓprobarum. Nam plerofq; aqua fubmerfos,alios ignibus inicdos,amp;rogo impohtos,ali os in belle occifos,alios aliter exanimatos poft plures etia dies reuixifïc le^ gimuS,qucadmndum de Auiola uiro conlulari,dc L. Lamia, Cælio Tubegt; rone, Gorfidio,Gabieno,amp; picrifq; aliis teftatur Plinius. Similiter Aefopû labulatorem,Tindoreum quoq; amp;nbsp;Hcrculem,atq; Palicos louis amp;nbsp;Thabç fi lios mortuos ircrum reuixiffe legimus:plurimos etiam per magos amp;nbsp;medij ’^osinuiramreuocaros,fleurde Acfculapioabbiftoriisproditüeft, amp;nos luperiusnarrauimusex luba amp;nbsp;Xan,tbó,amp;PbiloftratOi,dc Tilkw^t- Arabe Suodam,atq; Apollonio TyancoXegitur etiam Glaucus quifpiä mortu% ^iJcm præter omnium expedationem accurrçntibus medicisjberba quam ‘Iraconcm uoeant uiri rcftitutum diçûtialii guftato mcHito pbarmacore-‘rixifleaiuntjUndconöeft adagiumGlaucusporomellerefurrexir. Apu-^ Icius etiam ritum buiufmodi reuocationû referens de ZacblaAcgyptio ji pbeta inqüit:Propbcta fic propitiatus bcrbulam quampiä ob os corporis, S^ aliam pedori cius imponit,tunc oriente obucrfus,ucl ineremda fobs au gufti tacitus imprccatus,uenerabili fee na facies ad ftudia præfchtiü ta turn ^iraculum certatim adrexitjam tumore peduscxtolli, iam falubris uena pülfarijiam fpiritu corp’ impleri,amp;: adlurgit cadaucr,amp; profatur adolcfccs* Quæfiucra effedebeantjoportetmoribundasanimas nönunquamin cof poribus fuis latere uebementionbus cxtalibuS óppreflas,amp; ab ömni corpo reaadione folutas:fic ut uita,fcnlus,morus,corpus omne déférant, ira ta-» men,quod homo uerc nondum mortuus fir,fed iaccat exanimis, amp;nbsp;raquam mortuus,etiam per diuturnum tempus. Atq; id fæpiffime compertuni eft, pcftilentiarum temporibus multos’uidelicet qui promortuis tumuhndi fcrcbanturinfepulcbrisreuixifrc.'multoties etiam mubenbus accidifklo gimus ex fuffocatione matricis laborantibus ; amp;nbsp;narrat Rabi M cyfcs ex li-lt; broGalcni,quc tranftulitPatriarcba,quodaccidit homini fuffocatioqua^su^ocatiSji durauit diebus fcx,nec comedit,ncc bibit,amp; redduntur cius arteriæ durs, nbsp;nbsp;er extafit

Et dixit in codem libro,quod accidit homini rcplctio ex aqua,amitti£ puL ”ƒƒ** '’'^ fustotiuscorporis,amp; nonmoucturcor,amp;iacctficutmortu’. Etdicit qUod accidit ex cafu à loco alro,uel clamorc magno,uel ex longa morafubaqua fyncopiSs durans quadtagintaodo horis j amp;nbsp;iacct homo ficut mortuus^

LXXVI. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, In cuius facie furgit puluù uiriditas. Et rcfcrt in eodem libro, de co qui fc-* pcliuit mortuum ante feptuaginta duas horas poft mortem ipfius,amp; inter fecit cum,quia fepcliuiteum uiuum,amp; dedit ibifigna quibuscognofcitur, quod ifti fint uiuï licet iaccant fimiks mortuis, amp;nbsp;certo moriantur nifi fuc-curratur illis,aut per phlcbotomiam^ut alias curationcs;amp;hçc funt ex bis qux ualdcrarocontingunt.Hiccftmoduspcr qucm ihtclligimus magos ^medicos fufcitarc morcuos,ficut per ferpetum idusexaminati olim per Marforum amp;nbsp;Pfillorumgenrem uitat reftituebantur. PofteautemhuiuP modiextafcslongotemporedurare,abfq;boequod bomouere mortuus fit.non fecus arbitrandum eft arque in glinbus amp;nbsp;crocodgt;lis,amp; pkrifquefer pcntibus,quæpcrtotambycmcm ficobdormicrunt, ficfomno expirant, ntuix ignercuocariqucant.'amp;cgofæpcuidi difteftum glircm immobilem manere,tanquam mortuum, donee coquererur,atq; tune primum in buli-» toniHutur. enti aqua difteda membra ui tam demonftrafte.Similiter licet difficilccrc' « exmpU, ditu firjegimus tarnen apud probatos biftoricos,etiam bomincs quofdam

Iong3cuófomnoplurimosannoscontinuosdormiuifte,intcrimdoncccui gilaftcnt,nibilfcnioreseffcfti:quodipfetcftatur Plinius,de pucro quoda, qucm æftu amp;nbsp;itincrefeftum in fpeeu feptem amp;nbsp;quinquaginta annos dormir uiftcnarrat. Lcgimuscc'iamEpimcnidcmGnofium annis quinquaginta feptem dormiuifte in fpclunca.Hincnatum adagiü:Vlrra Epimenide dor-« mire. Narrat M.Damakenusfuo tempore in Germania defeftum rufticö fub foeni tumulo per totü autumnu, fcquentemq; byemem continuo dor-« miuiftc,donee æftarc foeno paulatimdepafto experreftus taqua femimor tuus,totusc|iextrafcpofitus,inucntuseft.Confirmant bancopinionc ce-« clcfi'afticæbiftoriæ de feptem dormicntibus,quos annos centum amp;nbsp;nona-« ginra fcx dormiuifte feröt. Eftin Noruegia fubcminentilittorcantrü,ubi Ut Paulus Diaconus amp;nbsp;Methodius martyr feribunr, feptem uiri dormien-« tesiacuerunt fopitilongorcnjporcfincullacorruptionc,amp;fæpc populos adipfoslædcndumingrcftoscôtinuofuiftccontraftos:dcniq;accolaspoe-« na præfenti cauto; ab ipforum læfionc deftitifte aiûr. I pfe autem inter phi-lofopbos non infimi nominis Xenocratc$,longæuâ bancindormitationCj quandi naturale poena,cerris quibufdâ animai demeritis ab aeterno depu-« tara putauit. Ipfc M. Damafeenus multis rationib’ poftibilc St omnino na* turalc probar,ncc abfurdu putat,quod eu caetcris animätibus quibufdâ con ccftumcft,ut finceibo amp;nbsp;potu,finccxcretionc,finctabcfaäioncamp;corrupti one plurib’mcfibusdormirepoftint;iâctiâbomini,fiucbicaccidat illipo tioncaliquaucnefica,autaegritudincföporifcra,fcumcticulofo quodâfo-« porc,autfimilibus de caufis,pluribus dicbus,autmcfibus,aut annis,fccûdu intentione uclrcmiftionc uiriû,8tpaftionûaîæfuç poftecôtingere.Etnar-« rat medici antidota,de quibus fi quis nimia portiûculâ ederit, diuturnâ dc-« inde pofte pferre incdiü,ccu quondâ Heliat certo efculcto ab angclo paft’,

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IXXVIL.

ambulauit amp;nbsp;iciunauir in fortitudinc obi illius quadragin ta dics.Eticótat loâncs Bocatius^uiffe fuo tempore uirum apod Venetias, qui in fingulos jj,y^j-jy^ annos per qua dragin ta dies abfqj ullo cibo agcreciciunium.Quodq, magis orÄmplo. mirum eft,fuiffc eodem tempore in inferiori Germania muherem, quæ in tricefimum annum nihil unquä cibi fumpfifier.quod quidem nobis incre-* dibilc uideri polTec,nifi confirmarce hanc rem recens,amp; noftri fcculi mira-* culum in fratre N icolao de Saxo,nationcHcIuctio,quem in cremo duobus amp;uigintiannis,quourq;uifaexcenit,fincomnicibouixiflccóftat.Miruni amp;inud quodprodidjt fheopbraftuSjfuinePhilinüquendamquinuIIo hc ufus potu uel cibo,pr3ctcrquS laâis. E t funt graues authores qui herbä qua dam Sparranicam dcfcribunt,qua Scy thas duodccim dies durarc fine cibo amp;potu,ca femel guftara,uel in ore retenta tradunt*

Dediuinationc.quæperfomniafït. Cap. LIX. BST etiam diuinationis fpccics, quæ inter dormiendum fit, (b-* mniorum folieer,amp; philofophorü traditionibus,amp; thcologo-« rum autoritatibus hiftoriarumq;cxcmplis,amp; quotidiana expe rientia corriprobata.Somnium autem dico hic,nó quod phan taïhaa,uel infomniumdixc enim uana funt,amp; nihil diuinationis habet ; fed ^^ uigiliarum rchquiis aut corporis turbationenafeuntur.quoties nanque opprcifi corporis uel forrunæ commodis uel incommoda,tune qualis ani mus uigilaneem fatigaucrar, ralis fc ingerit c]crmicnti ; uel aliquando con-« tfanusinfomniodccepti.Somniumigitur * hic,quod infpirituphäta-jp,,,^/^^ filco,animo amp;nbsp;corpore bene fc habentibus/. jüiü caufaturinfluxu. Hu-« rus quidem interpretadi régula apud aftroïogosinucnitur,inca parte,quæ dequæftionibusinfcribitur,fcdtamcparufufficics,quiafomniahuiufmogt; di diuerfis hominibus,diucrfimode ufuueniût,iuxta diuerfam fpiritus phä-taftici qualitarcm ac difpofitioncm;quaproprcr non poteft eademcömu-* ^^hq; régula fomniorum interpretandorum fin gul is adhiberbfed iuxta Sy ucfii fcntcntiam,cum accidentia funt eadem rebus,cifdem fimiliaq; fimili-bus,fie qui in idem auc fimilc uifum fæpius inciderir,eandem aut fimilc fibi dcfignaucritfcntcnriâ,paiïionc,fortunâ,aâioncm,cucntumdcniq;,qucni admodum inquit Ariftotclcs,fcnfu confirmaturmcmoria,cxmemoiiauc to ciufdemrei fæpius obteta nafcitur peritia,cx plupbus peritiis paulatim cumulaturars amp;fcicntia:fimili rationedcirca fomniaoportebit incederc. V nde iubet Sy ncfius,unumqucnq; fomnia fua amp;nbsp;fuos inde obferuare cuen« tus, feiheet.qus uifa in qualcs euentus incidcrinc,ac huiufmodi régulas, fei licet uifaamp; accidentia, cum fomniis, tumuigiliæ memoriæ commendare, arque fedula quadam hac obfcruationc huiufmodi per plurimas régulas pc nes feipfum accumulate,ex qua quidem accumulatione, ars quxdam dwi^ naton,amp;fuorum cuique fomniorum interpretandorum paulatim confur ,git,dum nihil dilabitur à memoria. Efficaciora autem funt fomnia, quan* g iii'

IXXVIIÏ. DE 0 CCVLTA PHILOSOPHIA, do luna illud pr^uercit fignum,quod fuit in nona radicis natiuitatis uclrc^ uolutionis illius anni,ucl in nono figno à figno profedionis. V criflima au tem atqj certißima diuinatio,ncq; natura neg; humanis artibus,fcd purga-« tis mentibus proucnir,in fpiratione diuina. Quod uero bic ad uaticinia 6^ oracula fpedat difcutiemus.

De furorcamp;diuinationibus,quæ in uigilia fiunr,dc mclancbolici bu-» mor is potencia, quocnamdæmonfsnonnunquaminliumanacor-*

' para illiciuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. LX.

Ontingitctiam,nó modo dormicntcs,fed amp;nbsp;uigilantes nónun '' i quam(olutoanimo,fuisq;ftimulisimpulfodiuinare,qpamdi È uinationem Ariftotclcs furorem uocat, amp;nbsp;ab bumore mclan-* 1 cbolico proccdcre docet in rradatu de diuinatione inquienst Melancholici propter ucbementiam longe beneconicdanf,amp;cito habita imaginantur faciUimcq; cceleftium recipiunt imprcfTioncm. Et in Problc-matibus ait:SibyIlas,amp; Bacchides,amp; Niccratum Syracufanum,S-' A monem anaturalimelancholicacomplcxionefuiflediuinatoresatqjpocras. Cau-« fa itaqj furoris/i qua intrahumanum corpus eft^humor dl mdacholicus: nonquidemilie,quiatra bilisuocatur,quiadeo praua horribihsq;rcseft,uC impetus eins à phyficis ac medicis ultra mani3m,quam inducir,criam ma-lt; los dæmoncs ad obbdenda bumana corpora ilhccrc perhibeatur. Humorc igirur bic intclligimus mclancholicum,quæ narurahs amp;nbsp;candida bilis uoca tunHæc enim quando acccndirur,3tq; ardet/urorem concirat, ad fcictiam nobis ad diuinationem conducctcm,maximc autem fi iuucrur influxu alh

quo coelcfti,præcipue Saturn i,qui cum ipfefrigidus fitatq; ficcus,qualisdl humor melancholicus,ill urn quotidie influjr,augcr atqj conferuat. Pr^t*^-* rea cum fit ipfe arcanæ contcplationis autor,ab omni publico negotio abc nus,ac planctarum altiflimus,anima ipfam cum ab externis officüs ad intima iemper rcuocat,tum abinferioribus afcendcre facit,trahendo adalrifll ma feientiasq; ac futuro^ præfagia largitunS^ boe eft quod intendit Arifto teles in hb.ProbIcmatum:Ex melancholia,inquics,quidam fadi funtficuC diuiniprædicentes futura,amp;quidamfadi funt poctæ. Ait præterca omnes uiros in quauis feientia pr3cftantcs,utplurimü extitiffenKlancholicos:quï bus etiä Democritus amp;nbsp;Plato atteftanrur afierenres mclächolicos nonnub los inrantû præftare ingcnio,ut diuini potius quàm humani uideantur. Sic mclächolicos pcrpIuresprimûrudcs,incptos,infanos,quaIescxtitiflcaiunC Hefiodum,Ioncm,Tynnichum, Calcincnfcm, Homcrû amp;nbsp;Lucrcciû, fapc furore fubito corripi,ac in poctas cuadcrc,6^ miranda quidam diuinaq;cagt; ncrc,ctiamquæ ipfimet uixinrclIigât.Vndc diuus Plato in Ione,Plcriq;,in quir,uatcs poftquâ furoris remiflus eft impetus,quæ feripferût nö fans in-* telhgur,cü tarne rede de fingulis artibus in furore tradaucrint, quod fingu li baru artifices legendo diiudicat, Tantu præterca tradûi melancholici bu-

LIBERlt; PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iXXÏïC.

moris imperium cflc,ut fuo impetu etia cœlcftcs Jæmoncs in Humana cor MdMcïjüli pora nonnunquä rapiantur.quoru præfcntia,amp; inftindu,holes debaccha-' tihaurit ri,amp; mirabilia multa cffari omnis teftaruf antiquitasddq; fub rriplici diffe-’ ^^^^* rctiajuxra triplicc animæ apprchcnfïonë,uidclicct imaginatiua,rationale

amp; mentalem con tingcre putant. Dicunt iraq;,quando anima mclancholi-» co humore impulfa,nullo cohibcntcjiabenas corporiSjmebrorum^; uin-* cuU tranfgreffa,tota in imaginaiionc transferrurjfubito efficitur infetiorö dæmonû habitaculü,aquibus manualiü artiö fæpcmiras accipitrationes. Sic uidemus rudilfimum aliqucm hominem fubito in pidorem egrcgium-autarchitcdum.ucIalteriuscuiufqjartiscuadcrcmagiftrü.Quandoucro ciufmodidæmones futura nobis portendunt, tune oftendunt quæ ad cle.* mentoru turbationes,tcmporumq; uiciflitudines attincnr,ur futuram plu-üiam,tempeftatcjnundationcm,tcrrçmotû,mortalitatcm,famc,fî:ragemi amp;eiu(modi:qucadmodumapud Aulu Gclliü Iegimus,Corncliü facerdo^ tem,quo tempore Cæfar amp;nbsp;Pompcius in Theflaha confligebanr,Pataui fu* tore corrcprum,S^ tempus,amp; ordincm,amp; exitumpugnæ prænarrafle.Quâj do ucro anima tota in rationcm conuertirur,mediorü dçmonum efficitmï domicilium:hincrcrü naturaliüHumanarumq;nancifciturfcicn£iatn atc^ prudentiam. Sic uidemushominem aliqucm fubito in philofophum, uel medicum uel oratorem egregiu cuadcrc,cx futuris aur prædiceie quæ ad re-gnorum mutationes amp;nbsp;feculorü reftitutioncs pertinent,qucadmodumSi-Hylla Romanis. Cu ucro anima tota in metem affurrexcrit, tune fublimiu dæmonumreccptaculumcffcda.abillis arcana edifeit diuinorü, puta dei ^‘^g^m,ordincs angelorum,amp; quæ ad æternarum return cognitionc anima-tumq falutem pertinent. De futuris ucro præuidct,quæ diuinæ prouiden-* tiæ adiacct,ut futura prodigia feu miracula,futurü prophctâ,ucl legis mu-* tationcm.Sic de Chrifto Sibyllæ ante aduentum eius longo tempore uati-cinats funt.Sic V crgilius nafcitururn Chrifturn iam in propinquo intcUi-gcns,Cumanæ Sybillæ rccordatus,cccinit ad Pollioncm:

V Itima Cumæi iam uenit carminis æras, Magnusabintegro fcclorum naleiturordo» Iam redit amp;nbsp;uirgo,rcdcuntSaturnia régna, lam noua progenies cœlo demittitur alto.

Etpaulo poft innuens originalem culpam irritamforc,ait:

Tc duce fiqua manent fccleris ueftigianoftri

Irrita,perpetuo folucnt formidine terras. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si fubiungict

111e dcum uitam accipier,diuisq;uidebit

Permixtos herocs,amp; ipft uidebitur illis, Pacatumq; reget patriis uirtutibus orbem.

Subditq; inde ferpentis occafum, amp;ligni mortis, Cue ligni fcientix boni amp;nbsp;mali uenenum fopitum iri,inquicns:

g ÜÜ

LXXX. . DE 0 CCVLTA PHI LOSOPHIA, Occidet amp;nbsp;ferpcns,amp; fallax herba ueneni.

Manfuram ramen originalispeccati fomitem innuir,cum dicit: Pauca ramen fuberunr prifcae ueftigia fraudis.

Tandem,qua pored maxima hyperbole hanc prolcm acclamado dci fobo lem,adorar his uerbis:

Chara deum foboles magnum louis incremenrum Afpiccconucxo nuranrem pondéré mundum Et rerrasjradusq; maris,cœlumq; profundum, Afpice uenturolztenturut omnialeclo.

O mihi tam longe manear pars ultima uiræ, Spiritus amp;nbsp;quantum far crir rua dicere fada.

Sunt eriam quxdam prognodica,quæ inter confînia naturalis amp;nbsp;tranfnattt ralis diuinarionis media funr,ut in his qui morti proximi, amp;nbsp;feneda debili** tari,nonnunquam futuraprxuidcnr,quia utinquitPlato,in rcpub.quifcn-fibus minus prxpediti funr,co acurius inrclligunt,amp; quia loco quo funt mi-graturi uiciniores funr,amp; quafi ia paululu relaxatis uinculis,cü oïno corpo ri amplius obnoxii funr,diuinx reuelationis lumina facile percipiunr.

De formatione hominis,de fenfibus exreris amp;intimis ac mentc:dc tri plicianimxappetitu,acpanïonibusuolunratis* Cap LXI.

0 STTheologorumquorüdam opinio,dcumipfum hominis primxui corpus non immediate creaffe.fed coelitû adiurorio ex elementis côpofuilfc arq; formaHcjCui opinion! addipula ^T' tur etiam Alcinous exPlatonis dogmate, putäs fummû dcû mundi totius deorumq; amp;nbsp;dxmonu crcatorem cfÏc,atq; illa iccirco immor* taliacffe,cçrcraautcm amp;morraliumanimantium genera iunioresdeosad mandatum fummi dci procreafTemam fi ipfc hxc etiam genuiflerjmmor*. talianata fuifTcnc.Diiiraq; ex terra amp;igneacreq;amp;aqua,portiones quafda mutantes ligantesq; inuiccm,corpus unum ex omnibus confeccrut, quod animxadminideriumfubiecerunt fingulis iUiuspotentiis fingulas in co prouincias anignätes,humilioribus quidem humiliores fedes aHignanres: quippe iracundiæ prxcordia,cupidini urcrum, nobiliorcs autem fenfus in capur,ueluri in totius corporis arccm:deindc fermonis organa multifaria. Senfut fxte Diuiduntaurem fenfus in externos amp;nbsp;intimos.exrernos deinde in quinque rfS/ne ®quot;’”’^“* noti(rimospartiürur,quibusparitcrquinq;organa fiuc fubieda, ^demt. qu^fi fundamenta quxdam attribuuntur fic difpofita,ut qux eminentiore parte corporis collocantur,potiorcmquoq;puriratis ordinem obtincant: oculi enim fupremo loco collocati puriffimi funt,ignis lucisq naturç funt cognari:dcindeaurcs fccundumamp;lociamp;puriratis ordinem obtincntcs,có* parantur acri:tcrtium poffidcnt narcs,rncdiam inter acrem aquamq; continentes: deinceps ucro guftandiorganum craffiusSt aquex naturx fimilli mum.poftremo gradu tadus per totu diffufus, terrx craffimdini députa-

LIBER PRIMVS» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXXI.

tur. Purioresautcm fcnfus funt,qui non appropinquanres fcnfibilibus à longinquo pcrcipiunt,ut uifus, amp;nbsp;auclirus.-cicinde ctiam odoratus per medi um acrem non appropinquantia percipit.-guftus autcm nô nifi propinqua fentit.Tadus utroc^ modo fc habet,nam appropinquantia corpora fentit: amp;quemadmodum uifus per medium acrem ccrnit,ita ctiam radius per mc-diarn uirgam uel baculum, dura, mollia amp;nbsp;humida fentit, Verum tadus fo-* luscfenfib’omnianimalicommunis eftxertiffimumautcm hûefenfum ^„^„^ f^ homo poffidct,hocnanqj amp;gurtu rcliqua animalia præGcllir,fcd in aliis tri auhemo re busfenfibusàquibufdamanimalibuseuincitur.ficutàcancquihomincacu ï'^T'^^d nusuidec,audic,arque oRacir,limilireracutiusmultis cætcris animants bus amp;nbsp;homines uidenr lynccs amp;nbsp;aquilae-Scnfus ucro interiores,uc uuir Aucr rois,in quatuor partiti funr,quorum primus cômunis appcllarur, eo quod omnes quç per externes fcnfus hauriuntur imagines primus colligit atque nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i\

perficit,Secundus uis imaginatiua,cuius officium eft cum ipfa nihil præfen tiat,imagincsa prioribus fcnfibusacccptasrctincrc, casq; tertiæ féntiendi naturæ,qu3E phantafia cxiftimandiarqj cogitadi uis eft,offerrc, cuius opus eftjaeceptis imaginibus,quid aut qualc fit id cuius illæ imagines funr, perci pere arq; iudicarc,arq; ca ipfa quæ fie difcreucrit,coniunxcrir,perccpcri(,iu-» dicauent quartæ potentiæ,quam memoriâm dicimus/cruanda comment darc.Etenim illiusin gencrcuirtutcsfunt,difcurfus,difpofitioncs,pcrfccu-gt; tiones amp;nbsp;fug3e,atq; côcitationes ad agendum. At in fpecie intelledualiû in-* lcllcâiones,uirtutcs,difciplinœratio,confiliû,cledio. Ha:caûceft,quæpct fomnia nobis futuramonftrat:undc phantafiaaliquâdo nominaturinteU leftus phâtafticusicft cnim ultimû ueftigiû intelligcntiæ,quæ ut ait lambli chus,omnibusanimi uiribusadnata,omncs figuras effingit, fimrlitudines fpecic^,amp;opcr3tioncs,uifaq;,fcu impreffioncs uiriû alia^ trâfmittit in alias: quæ quidc à fcnfu micâr,in opinionc cxcitat:quæ ucro ab intelledu, fccun^ doloco offert opiniohi,fed à fcipfa ab omnibus imagines fufcipir,atq; p fui proprietäre,fccundû aflimilationc propric defignar,omnes aâiôcs animæ hngit,atq; extemas accômodat intimis,ctiâ corpori imprcfiiocs imprimic. srnfuuor^A Habetaût fcnfus ifti fua organa in capitc,nä fcnfus communis cû imagina gt;14»« cu^iu tionc,priorcs ecrebriccllulas poflidcr,licct Ariftotelcs organum fcnfus cô munis pofucrit in cordc,cogitatiuaaût uirius,fuprcmum,amp; medium capitis obtinct,deinde memoria poftremum. Porto organa uocis,arq; fermo-* nis,multa funt, fiquideminternipedoris inter latcra,mufcuîi, thorax, pul-mo,thracca,artcria,fauccs,amp;horû maxime,quodcftcartilaginofum,fccun du récurrentes ncruos,amp; plcârû linguæ,amp; omnes hæ particule amp;: mufeuli, g exufflationis organa funr. Scrmonis ucro organs propriû, os eft,in quo plafmantur,formantur,amp;figurantur ucrbaamp;loquclæ,lingua, amp;nbsp;gurgulio-« nc,in illopledriobtincntibus uiccm,amp; palato fonum faciente,dentium 8d orisapcrtionc,uclutiinlyra chordarum fimilitudinem referentibus nafo.

LXXXII. DE 0 CCVLTA P HILOSOPHIA, infuper adfononrarem bonam aut malam confercnrc. Supra fcnfibilc am* mam,quæ per corporis organa uires fuas cxplicat.fuprcmum locum occU Mentiige- pat mens ipfa incorporca,amp; bsc geminam naturam Habens:Vnam rcrum minanattira carum quænaturxordinccontincntur,caufas,proprietatcs progreffüfque pcrquircntcm,amp; in ucritatis contcmplationc contentam,quem iccirco co-* tcmplatiimm intcUedtum uocant: Alteram mentis natura fiucuis,quç age da,qu'aEqucfugicnda fint confultando difcernens, tota in confultationc fi£ ; 1 aäioneucrfatur,qucmiccircoaäiuumintcllcäum uocant, Huncitaquc i ; •1 nbsp;nbsp;ordinem potentiarum,natura ftatuit in Homine,ut per exteriores fenfus co

* ’gnofccrémuscorporalia,pcrintcriorcsultraHocfimilitudincscorporü,amp; ultcrius per mentem fiuc inteJIcdum abftrada quse nee corpora funt, nee illis fimilia. Et iuxta Hunc tripliccm potentiarum anima: ordinem tres na-* Tripferwi fcunturin anima appctitus:Primus naturalis,quicftincHnatio quædâna-* t|iræinfuûfinc,utlapidisdcorfumquiineft omnibus:aliusanimalisq fe-* quitur fenfus,diuifus in irafcibslcm Sr cöciipifcibilem : tertius intcllcdiuus, qui appcllatur uoluntas,in Hoe differens à fenfitiuo qui eft per fe iHoçt^quç poflunt offerri fenfibult;,niHilconcupifccns,niH‘ aliquo modo compreHen«* fum. Voluntas ucro erfi fit per fe omniö poffibiliü,quia tarnen libéra eft pet eftentiam^poteft cria efte impoflibiliû, qualis fuit in dæmonc appetentefe enexqualéDeo,itaq;uoluptate amp;nbsp;dolore cötinuoaltcraturamp; deprauatur, dum inferioribus potentiis aflentitur.Vndc quatuor ex eius deprauato ap-* petitu nafcuntur in co paftioncs,gbus fimilitcr corpus nonnûquam afftcif, quarü primauocatur oblcftatio,quæcft mentis fiuc uolûtatisquçdâmoP Hties atq; anentatio,quia illi quomodo fenfus porrigut fuauitati libctifTimC confentit,parcr,at(^ obfequif quä iccirco definiunt efte inclinationc animi ad émolliente uoluptarc Secunda uero dicitur cffufio,quxcft rcmiftioaut diftolutio uirtutis^quando uidelicct ultra oblcdationc tota metis uisatque intenrio praefentis boni du leed inc deliqucfcit ac dcfluit,pcnitusq; fe diffun ditSCeffert ad co fruendü.Tertia dicitur iaâanria,fcilicct clatiogcftics.ex* ..... « , iftimansfe maximum quoddambonumconfcquutum,cuiuspoftcftionc ' T nbsp;nbsp;fe infolentius cffercs,exultat amp;nbsp;inanitcr gloriatur. Quarta amp;nbsp;ultima eft magt;

Icuolcntia,uoluptas quidam ex malo altcrius One fuo emolumento. Dici-tus aut fine emolumento fuo,quia G quis ob utilitatcm fuam ex malo alte** rius gaudeat,hoc crit potius ex bcncuolcntia in fcipfum, quam ex malcuo lentia in alios:Atq; His quatuor paftionibus ex deprauato uoluptatis appe* titu gcnitis,totidcm contrarias paftioncsgcncrat ipfcdolor,puta Honore, triftitiam,mctum,amp; de bono altcrius fine fuo detrimento dolorcm,quani dicimus inuidiam,Hoc cft,in alienis bonis triftitiam^qucmadmodunulèri-cordia trift iria quidam eft in alienis malis«

De paftionibus animi,amp; carum ofiginc,diffcrentiaamp;fpeciebus...

Caplt;.vixn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

■ li

LIBER PKIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXXIII.

BO Aflionesanimi nihil aliud funt, quam quidam motus fine in-* clinationcsprouenicntcscx apprchcnfionc alicuius rei, tan-quam boni uclmalijconucnicntisucldifcôuenientis. Appre-» henlionesautemhuiufmodifuntcripliccs,uidclicetfenfualcs, rationales,men talcs. Et fccundum has triplices funt in anima pafhoncs.-nâ quandoq;fcquunturapprchenfioncmfcnfitiuam,amp;tûcrcfpiciûtbonûauc malum temporale,fub rationc cômodi ucl incômodi, deledabilis amp;nbsp;offen-fiui,amp;dicuntur paffioncs naturales hueanimalcs:quandoq; fequunturap-* prehenfionem rationalem, amp;nbsp;fie rcfpiciunt bonum aut malum fub rationc uiftutis amp;nbsp;uitii,laudis amp;nbsp;uituperii,utilis amp;nbsp;inutilis,honefti amp;nbsp;turpis:amp; dicun-tur paflioncs rationales feu uoluntariærquandoqj fequuntur apprehenfioj nem mcntalc,amp; rcfpiciunt bonum amp;nbsp;malum fub rationc iufti amp;nbsp;iniufl:i,uc.* ri amp;falfi,amp; tune dicuntur paffioncs intellcâuaies,fine fyndærefîs.Subicdû autem palfionum animç,cft ipfa uis animæ concupitiua,amp; diuiditur incô-« cupifcibilcm amp;nbsp;irafcibilcm,amp; utraq; rcfpicit bonû amp;nbsp;malû,fcddiuerfîmodcî Viscnimconcupifcibihsquandoq;rcfpicit bonum amp;nbsp;malum ab folu te, 84 , fie caufatur amor feu libido,amp;; c contrario odium:ucl rcfpicit bonum,uc ab fcns,amp; fie caufatur cupiditas;fcu dcfidcrium amp;nbsp;malû ut abfens,fcd ut immiJ ncns,amp; fiecaufaturhorror,fugaamp;obominatio;uel rcfpicitbonû amp;nbsp;malum ut præfens amp;nbsp;adeptum,84 fie oritur hinc dcleâ:atio,lætitia,uolupras:inderri ftina,anguftia,dolor. Vis autem irafeibilis rcfpicit bonum amp;nbsp;malum fub ra tioncdifficultatisadadipifccndumfiucobtincndû,fugicndûucl depcllcn-» dû amp;hocquandoq; cumfidentia:amp;fiecaufatur,hincquidemfpes,indc ue-« ro audaciaquandoq; cû diffidcntia,amp; fie oritur dcfperatio,84 mctus,fiuc tij mor. Quandoq; uis ipfa irafeibilis furgit in uindidam,amp;hoc fit folum circa malum pratteritum tanquam illatæiniuriæ feulæfionis,84caufaturira. Et ficreperimus undecim paffioncs in ipfo animo,quæ funt,amor,odium,dcfidcrium,horror,lætitia,dolor,fpes,defpcratio,audacia,timor,ira.

Quomodo paffioncs animi mutant corpus propriû permutando ac gt;nbsp;cidcntia,84moucndofpiritum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. LXlir.

PAlfionum autem animæ quando fcnfualcmapprchcnfioncm fc-» quuntur,uim regitiuam habet phantafia,fcu uirtus imaginatiua» Hæc enim de fua potentia iuxra paffionum diuerfiratem primo di ucrfimodc alicratS4tranfmutat corpus proprium tranfmurationcfcnfibi-li, mutando accidentia in corpore,amp; mouendo fpiritum furfum ucl deor^ fum, ad extra uel ad intra, amp;nbsp;diucrfas qualitates producendo in membris: Sicingaudiofpiritus cxpclluntur, intimorc retrahuntur, in ucrecundia mouentur ad cerebrum: Sic in gaudio dilatatur cor ad extra paulatim, in triflitia conftringitur paulatim ad intra . Simili modo in ira uel tij more, fed fubito. Rurfus ira ucl cupiditas uindiftæ producit calorcm,ruj bedinem, amarum faporem, amp;nbsp;alui influxum.Timor inducit frigus,cordis

LXXXIIII. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, trcptdationem,uotïs dcfedum,atq; pallorcm.Triftitia fudorcm,amp; albedil nem cæruIcam.Mifcricordiactiamquætriftinaquœdamcft/acpcmifcrâ-» iis corpus male afficit^utakcrius corpus uideturaffeâû. Palam quoqjeft inter amantes aliquos, ta m fortem tlfc ligaturam amoris, ut qüod patitur unus eorum,patiatur amp;nbsp;aker, Anxietas etiam inducit kcciiatcm,amp; nigredi-* ncm:quantosctiam colores cupido amoris concirerjnbcparc8lt; in pulfu, . . .. nofcunt medici,co iudicio nomen amats in paHionc heroica deprekcdcnlt;* one^mor^ ics-Sic Nauftratus cognouit Antiochum amore Stratonicç caprum. Ma-nomuni 'M nifeßu prætcrca eft paflioncs ciufmodiquando uebementiflimae funt.poP fc morte infcrrc:amp; hocapud uulgus palam cfr,nimia lætitia,trikitia,amogt; re,odio,interdum mori nomincs/aepe etiam morbo Icuari.Sic Icgimus So phoclcm amp;nbsp;Dionyfium Siciliae tyrannum,utrunq; accepte tragicæ uido-« riatnuntio/ubito mortuos.Siemater uifo filio è Canenfi prælio redéunte, repente obiit. Quid etiam triftitia poflit,omnibus notü cft. Scimus etiam canes nimia triftitia de morte dommorum fuorum fæpc mortuos fuifle. Nonnunquam etiam ex buiufmodt palÏionibus morbi diuturni fequâtuf, amp;nbsp;quandoq; curantur. Sic ex ako defpicientes aliqui prç timoré nimio con* trcmifcunf)Caligant,infirmantur,quandoq;fenfusamittunt.Sic fingukus, febres,morbi comitiales quandoqj fcquuntur,quadoqj uero reccdunr,quâgt; doq; mirabiles quidam effedos proucniüt,ut in Crceii filio,qucm gemrriX mutum ediderat metus uebemens auiditasq; uoeem cxcüff)f,quam natura diu ncgaucrat.Sicrcpcntino quodam cafu affcâû,fçpe uit3,rcnfus,motuSj fubito membra defcrun t, ac fæpc ftatim reuertuntur. Quantum etiam cort junda magnanimi audaciæ,uebemens ira faciatjpfe oRendit magnus Ak Xander,qui in India prælio circunuentus,lumen amp;nbsp;ignem ex fc profundere uifuscR.Tbeodorici pater ignis fcintillas ex toto corpore profudilfe Iegi^ ita,utfcintill3ntcs flammæ bine inde etiam cum fonoprofilirent. Atq,ho rumfimilianonnunquaminbcluisapparentj keurde Tibcriicquo,qucm ore flammigetafTe proditum cft.

Quomodo paffioncs animi immutant corpus per modum imiratio,* nis à fimilitudinc.ltcm de transformatione ac traflatione hominum, amp;nbsp;quas uires uis imaginatiua non folum in corpus^, fed etiam in anp mam obtineat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* Cap. LXiin.

^ Alfioncsfupradidæ quandoq; akcrant corpus permOdu imM tationis,pröptcr uirtutem quam babct fimilitudó rei ad tranf* i mutandum,quam uebemens mouct imagination ficut in Üu-* porcamp;congclationcdentiumex uifu ücl auditü aliquo,uelqa uidemus ucl imaginamur alium comedcreres aeres;(ïc uidens aliü ofcirare ciiâofcitar,amp; aliqui cumaudiuntacida nominare, linguaaccfcit.molcftia etiatetri alicuius fpcdaculiguftum inficit,amp; prouocat naufeam.-quidam fanguinishumani afpedufyncopantur : nonnulli cumabcui animarum

cibû afferri uident/entiûc in orc faliuä amarâ.Er narrat Guliclmus Parißen fis fc uidiffe homme,qui folo afpeAu medicinz mouebaf queries opus crac motuexpurgatiöisxü tn ncc fubftStia medicinæ,ncc fapor nee odor ipfius adipfumpcruenifTet.'fed fola fimilirudoapprchcnfa. Hacraiiöcfomniates fc ardlt;rc,ucl dfe in igne,quando(pcruciärur intolcrabilircrjanq h ucre arde anr,cü rn ueriras amp;nbsp;fubftanria ignis apud cos non cft,fcd fola fimilitudo per imaginationem apprebenfa.Nennung ctiS ipfa Humana corpora transfor „jY^^-manC trasfiguranrurq; amp;nbsp;transportâtur,fzpc quidem in fomniis,nonnunq mutown^, etiâ in uigilia-Sic Cyppus qui po ft ca dedus cft rcx Italiç,dû tauroi^ pugna uiftoriarpuehcmcntiusadmiras medirarurjn illa cura obdormiensnode, manc cornigcr repertus cft,nó aliunde g uirrute ucgetatiua uchementi ima ginatiónc ftimulata,corniferos Humores in caput cicuâte, amp;nbsp;cornua produ cente. Vehemes enim cogiratio,dum fpecics ucHcmcntcr mouct,in illisrci cogitatz figuram dcpingit,quam illi in fanguine cffingunrjllc nutritis à fc imprimir mcmbris,cum propriis,tum aliquando etiam alienis:ficut imagi natio przgnätis in fœtum imprimit rei deftderatz nota, amp;nbsp;imaginatio mor fi à cane rabido,in urinam imprimit imagines canû.Sic multi fubito cancgt; fcuntralius è pucro,unius nodis fomnio,in uirum perfedum cxcrcuit.Huc multi etiam Dagoberti regis cicatrices,amp; Francifci ftigmata referte uolüt, dum illc correptionem ucHcmcntcr timet, alter Chrifti uulnera uchemen ^,^„,4^^ tins confcmplatur. Sic multi etiâ tranfportantur de loco ad locû tranfeun tes Rumina,à ignés,amp; loca inacceftarnuado uidclicct ucHemetis alicuius co cupifccnriz,aut timoris,ucl audaciz fpecics fpiritibus impreifz, uaporibus pcrmixtæmouctorganûradusinfua originc,unà eu phätafia,quz motus localisprincipiû cft. Vnde cöcitätur mébra amp;nbsp;organa motus ad motû,mo-üctur^.fînccrrorcadlocu imaginatû,non quidc ex uifu,fcdcxpHantafiain teriorc.Tâta cft uis animz in corpus,ucquorfum ipfa imaginatur amp;nbsp;fomni 3tgt;ipfum corpus fimul artollatatqjtraducat.Legimus alia plcraq; exempla quibusuis animç in corpus eu admirationccxplica£,qualc illudfcribitÂui ccnna dcquoda,qui eu ucllct,corpus fuû paralyfi oblzdcbat.NarraCde Gai lo Vibio,cui Hoc accidit uni,ut in infaniâ nô cafu incideret,fcd iudicio pueni retmam dû infanos imita£,dû ingenii Icnociniû furore putat,quä adfimuk bat infaniâ,ad ucrâ redegit. Et Auguftin’ refert quofdâ g aurcs pro arbitrio moucrct,amp; g immoto capitc uerticc totâ deponcret ad fronte, reuocarerq; eu ucllcnt;amp;aliû quendâ foliiû fudare ubi ucllet.Notû quoqeft aliquosfle reçu uolût.amp;ubcrtim lacHrymas profundcrc:quofdâ etiâ rcpcrtos,qui eo^ quç deglutiffcnt,uaria paulatim rang de facculo,quod placuiftct,proferrer. Et hodieadHucuidemus plurcs,qui auium,pccorû,canû Hominumqquo* rung; uoccs fie imitâtur cxprimuntq;,ut difeemi omnino nô poftint. lam ucro amp;nbsp;faminas in marcs mutatas fuiffc,multis cxcmplis narrat Plinius: fi milia amp;fuo tcporcaccidiflcteftatur Pontanus, de quadâmulicrcula Gaie h

rana,amp; altéra quadam Acmilia,quœ cum utraq; nupra,poft plurcs annosîn uiros mutatæ funt. Quantum aüt ipfa imaginatio poffit in animam,ncrno ignorarxft cnim fubftantia; animas uicinior quàm fenfus,quarc cciam plus agit in anima quàm fenfus;fie muliercs per introdudas certis magicis artp fl ois for tes imaginationcs,fomn ia,fuggcftioncs,fçpiffimcligantur in amo rcmalicuiusarâiffimû.Sicpcrhibcnt Mcdcamcxfolofomniocxarfncin amorc lafonis. Sic anima nonnunquâ per uehemetem imaginationem uel fpcculationcm à corpore omnino àftrahitup,quemadmodum Celfus nar rat de quoda prcsbytcro,qui quotics collibuiffet auferebat fc à fcnfibus amp;nbsp;ia cebat fimilis mortuo,ut cum pungeretur amp;nbsp;urcretur,nö fentiret ullum do.* lorç,iaccbat(j;immotus amp;nbsp;fine anbeiitu.-bominû tarnen uoces,fi altius inclâ mafTenr/anquâ ex longinquo fc audite poftea referebat. Verum de bisabgt; ftradionibus latius in pofterioribus differemus.

Quomodo paffiones animi etiam opcrantur extra fe in corpus alienum. Caput LXV.

Afftones animçquç phantafiam fequunrur,quandouebemen

' tiffimç funt, non folum poffunt immutarc corpus pçoprium, ucrumetiam poffunt tranfeendere ad operandû in corpusaip enum,ita,quod admirabilcs quçdam imprcffioncs inde produ cantur in dementis amp;nbsp;rebus extrinfecis, atq; etiam morbos quofdam animi fiue corporis,fic poffent auferre ucl infcrrc:Nam paffiones animas funt po tiffima caufa temperamenti corporis proprii. Sic anima fortiterdcuataÄ uebcmenti imaginationc acccnfa,immittit fanitatem ud acgritudincm,nó folum in corpore proprio,fed etiam in corporibus alienis.Sic putat Auicc' na,quód ad imaginationc alicuius cadat camclus.Sic qui morfus à cane ra.* bido in rabiem incidit,apparent in urina eius figurç canum. Sic prçgnantis mulieris cupiditas in corpus alienum agir,quando inficit fatum in aluo,rci defiderarç nota. Sic multç monftrofæ gcncrationcs prodeût ex monftrofis prçgnantiu imaginibus, ceu qualc refert M arcus Damafeenus apud Petrâ fandarn,oppidum in Pifanis confînibus fitû,CaroIo Boemiæ régi amp;nbsp;Impc-ratori oblatam pudlâ,toto corpore fera inftar hirfuta amp;nbsp;uillofam,quâ ma.* ter rdigiofo quodam borrorc,in imagine diui Ioannis Baptiftæ,quæ adic-dulum erat,dum conciperet affcda^talc poftea progenerauit. Atq; id non folu in hominibus,fcd ctia in brutis animâtibus fieri fpedamus. Sic Icgim’ prfjwBfXdlW ^^^®^“ patriarcbâ,uirgis in aquâ proiedis,difcôlorafle eues Laban.Sicpa.* quoprodu. uonü aliarûqjuolucru cubâtiû imaginariç uires,pénis colore imprimütiun (omur, nbsp;nbsp;de albos producimuspauones,cubant iû babitacula albis linteis circüpendé

tesJamq; bis cxcplis patet, quomodo pbantafiæ affedu$,ubi uebemétius fc intendcrint,non modo corpus propriû,fcdamp; alien ûafficiût. Sic ctiâmalefi corû nocendi cupiditas,fixis obtutibus gpcrniciofiffimc homines fafeinat. AffentiunCiftis Auiccna,Ariftotdcs,AIga2clàGaIcnus.Manifcftüenim

LIBER PR IM VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXXVII.

eft, corpus à uaporc alterius corporis morbidi facillime infici, quod in pc-» ftc amp;nbsp;lepra palam uidcmus. RurfuSjin uaporibus ôculorû tâta uis cß.quod pofTunt proximum fafeinare arq;inficerc,ficut rcgulus amp;nbsp;carablcpa afpedu fuo homines intcrimûi:amp; feminç quidam in Scythia,apud lllyricos amp;:Tri ballos,quem iraræ .afpcxcranr,intcrimcbant. Nemo ergo mirctur,corpus atq;animamuniusiab animo alterius poffcfimilitcr affici , cum fit animus ^o^^gc potcntior,fortior,feruentior,motu^;ualcntior,quam uapores ex cor poribus exhalantes,ncc etiam defunt media,per quæ opcretur: neq; præto rea minus fubiicitur corpus alicno animo,qua alieno corpori. Hoc modo fcrunt homincm,folo affedu atq; habitu agcre in alterunuldeo^; prxcipi-unt philofophi,confortium maloru atq; infaliciuhominü proeul fugien-* dum, horum fiquidc anima noxiorum plena radiorum,calamitofacontagt; gione propinquos inficincontra,bonorum ac fœliciû Iconfortia præcipiûc appctcnda,quoniamfuapropinquitatcmultum nobis profunt.Sicutenim odor ex afa fcetida,ucl mufco,fic ex malo mali,amp; ex bono bon^aliquid pro-filitin proximum,ac diu quandoq; perfcuerat,infufum.Nücucro fi pafiioj nesfupradidaetantamuimhabentin phantafia* certemaioremhabentin R^hofred tatione,quatcnus iam ratio ipfa,phantafia eft exccllcntior.M ulto dehique lettor fhM niaiorcm in mentc,hic enim quado ad beneficium aliquod, tota animi in-* ^^^' tetioncerga fuperos defigitur,fçpc corpus ta proprium quam alien um,circa quod eft affcdum,diuino aliquo muncrcafficit. Hoe modo Icgimus ab Apollonio,Pythagora,Empcdocle,Philolao multistj; prophctis,amp;etia no ftræ rcligiöis lan ft is, miracula fafta fuilTe.Dehis latius patebit infcrius,ubi dercligione difleremus.

Quod pafiioncs animi plurimum iuuantur ab opportunîtate cœlcj fti'.ä quam neceftaria fit in omni opcrc,ipfa animi conftantia.

Caput. LXVl.

8^^ Affioncsanimi cumccelo plurimum adiuuanturSiadiuuanf, porcntiftimaEcj; cuadunc,quatcnuscumcxloconfcntiuntucl naturaliquodäpaftö.ucluoluntariaclcftioncfcuhberoarbi-* trio.Nam,utinquitPcoIemæus,qui clegit idquod melius eft, nihil differre uidetur ab eo, qui habet hoc ex natura. Conducit ergo maxi-* me in quoin's opère ad bénéficia cœli fufcipienda,fi côgitationibus,affcfti-’ bus,imaginationibus, cleftionibus, dehberationibus, contcmplationibus amp;nbsp;fimilibus,nosquoq; cœlo côfonosprçftitcrimus.PaftioneS chimciufmo di fpiritu noftrü ad fimilitudinc fuam uchementer agitât, ac fubito nos no ftraq; fuperis exponut ciufmodi paftiones fignificâtibus.lû etia ob dignita-te amp;propinquitatc fuam eu fuperionbus multo magis arq;amplius calcftia capiûr,quâ res quiuis materiales. Poteft enim animus noftcr p imaginatio në ucl ratione quada imitationc,ita alicüi ftcllæ coformari, ut fubito ciufgt; de ftdlæ muncribus implca£,tanquafuiinfiuxus proprium rcceptaculum h ii

LXXXVin. DE OCCVITA PHILOSOPHIA, M cns uero cötemplatrix quatenus fe ab omni fenfu,imaginatione, natura deliberatione feuücat,amp;: ad feparata fe reuocat, nifi quatenus Sacurno fe cx^ ponit,prçfcntis indagationis non cxiftit.Multa enim mens noftra p fidem opera£,quæ eft firma adbæfio.fixa intcntio,amp; ucHemens applicatie opcran tis aut fufcipicntis,in quacunq;rc ad ipfum coopcrantem amp;nbsp;dantem uim ad opus,quod facere infcndimus,adco,ut fiat quodämodo in nobis idolü uir-» tutis fufcipicdæ,amp; rei in nobis ucl à nobis faciendæ. Debemus igi£ in quouis . opère amp;reruapplicatióc uehemeter affcdarc,imaginari,fperarcfirmiflimc' que credcre,id enim plurimü erit adiumcto.Et ucrificatum eft apud medp cos,firma credulitatc,fpcm indubiâ,Stamorccrgamcdicû,amp;mcdicinâjadfa nitate plurimu cöfcrrc,ctiä aliquado ucl plus q medicina. Na cü hocquod opcratur medicina: uirt’ amp;nbsp;efficax uis,opcratur etia medici fortis anim*,pO' tes immutare qualitatis in corpore ægroti,maxime quädo illc medico adhi Hens fide co ipfo fefc difponit ad medétis amp;nbsp;mcdicinæ uirtuté fufopiendam» Idcoqj oportet in magia opérante efte eóftanti crcdulitatc,confidcntcm,8{ de confecutione effedus nullatcnus dubitarc,ncc animo hçfitarc.N ä ficut firma amp;nbsp;pertinax credulitas mirabilia opcratur,etia nonnunquam in operi bus falfis,fic diffidetia atq; Hæfitatio uirtuté animi opcräris,qu3e inter utrun que extremû mcdiû cft,diftipacarq; frangir,undc côtingit optatû à fuperio nbus influxû fruftrari arq; deperdi ,q fine animi noftri ftabili ac folida uit** turc rebus amp;: operibus noftris coniungi arq; uniri minime poteft.

Quomodo animus humanus poteft coniungi cûccelcftiumanimîs amp;nbsp;intclligcntiis,arq; fimulcumillis mirabilcsquafdam uittutes rebus

infcrioribus imprimcrc.

■M' leut Philofophi,maxime Arabes, animü humanu quadoper fuaspaHïoncs amp;:effedus ad opus aliquod attennfiimus fucrit, côiungiipfumcûftclhçianimis,ctiâcûinrclligctiis;amp;jtaquo y que coniunâü caufam efle ut mirabilis quçdâ uirtus openbus acrebusnoftrisinfundarur,cûquia eft in co rerûomniûapprebefioamp;poce Rmoîx«4- ftas,tü quia omnes tes habet naturale obcdicntiâ ad ipfum, amp;nbsp;de ncccfliiatc EÏÏ^ efficaciâ,^ mouent ad id quod defiderat nimis forti debderio. Et fccundum MiH/wmanu hocucribcarurartificiücharaâciû,im2ginum,incantationû amp;fermonum cbtdùniu. quorundâ,amp; plurimorû aliorûexperîmentorûmirabilium ad omnemrem qui animus affedat. Hoc modo quicquid didat animus uehemeter aman tis,cfficaciam Habet ad amorcm,amp;' quicquid diâat animus fortiftimeodié' tîs,Habct efficaciam nocendi amp;nbsp;deftruendi. Similiter amp;nbsp;in cærcris quæ adfo âat animus forti defidcrio. Omnia enim quæ tune agit amp;nbsp;diâat ex cHara-* âcribus,figuris,ucibis,fcrmonibus, geftibus amp;nbsp;emlmodi,omnia funt adiu-* uantia appetitum anima amp;acquiiût mirabilcs quafdam uirtutes,tû abanp ma operantis in ilia Hora quando ipfam appetitus ciufmodi maxime inua-* dit,turn ab oppormnitatc amp;inftuxu ealeftianimuratunetalicer mouente

Liber prim vs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;txîtxix.

Animuscnim hofterquando fcrturinaliqucmmagnücxcciïum alicuius paffionis ucl uirtucisjarripic fçpiHime ex feipfo horam Ucl opportunitatem fortioreni.nieliorem amp;nbsp;magis conuenientem. Quod etiam 1 homas Aqui nastertio libro cotra Gentiles fa tetür, Sic mirartdæ multæ uirtutes admira biles quafdâm operationes caufantur,amp; fcquuhrur,per grandes affedioncs in rebus illis quas didat tune anima in iUa hora ad illas. Sed fcias eiufmodi r« nihil,uel faltem parum nifi authöri ca^ confcrre,arq;illi qui iam inclina tur ad illas ac fi iam effet author illarum;amp; hie eft modus per quem inucnif Êfg«U j^ efheacia ipfaru. Et cft generalis régula in iftis,qüód ómnis animus quieft ««'■^r. magis excelles in fuo defiderio amp;nbsp;affedu ipfo,cfficit fibi res huiufmödi ma-gis aptas,cfficacc$,ad id quod appétit. Oportet igitur quccunt^ uolcntc ope ran in magia,fcirc amp;nbsp;cognofeere fuæ ipfius animat propricrâic,uirtutc,mcrt rurâ,ordinem amp;nbsp;gradum in potentia ipfius uniuerft.

Quomodo animus nofter poteft permutaré amp;nbsp;ligarcrcs in feriorcs,adidquoddcfidcraf. Cap. LXViii, Neft etiam hominum animis uirtus quidam immuradi,atrra hendi impedicndi amp;nbsp;ligandi rcs amp;nbsp;homines ad id quod derides* ^^^gt;^ omnes res obediunt illi,quando fertür in magnum excef-fum alicuius paftionis ucl uirtutis inrantü, ut fuperct cos ques ligat.Superius enim ligatquod inferius eft, amp;nbsp;ad fe conuertir, amp;nbsp;inferius ca-gt; dem rationc ad fuperius conuertitur,ucl aliter afheitut aut agitatur.Hac ra tionc res quæ fuperiorem alicuius fteilatobtincntgradum^ligant,uclattra«* ^unt, uel impediunt res,quæ tenent inferiorem, prout inter fe conueniunt ueldifconueniunt.Hinc timetur gallus a leonc,quóniam prafentia folaris uirtutis conuenitgallo magis qlconi:ficmagnes trahit fcrrû,quia in ordi-lt; Uecœlcftis urfæ fuperiore obtinct gradum:fic adamas impcdit magnctem, quiain ordinc Martio fibi cft fupcrior.Simili modo homo aliquis cum per fuianimi affcdioncs,tum etiam per return naturaliü ritas adhibitióes tce-kftibusdotibus opportune cxpofnus,fi in uirtute folati fottior eüafcrit,Iigt; gat amp;nbsp;trahit inferiorem in admitationem amp;nbsp;obedientiam: in otdine lunari ad feruitutc uelinhrmitatem: in Saturnali ad quietem uel triftitiam : in ló' uio aducnerationemexhibcndamnn Martio ad timorcmucl difcótdiam; J^^^‘^ in V enereo ad amorem ucl Istitiam: in McrCuriali ad pcrfuafioncm amp;nbsp;ob-* nbsp;nbsp;*'

fcquiü,amp; fimilia. Radix ucro eiufmodi ligationis ipfa cft affedio anims ue hemerts amp;cxtcrminata,cumconcürfü ordinis ccilcftis.Diffolutiones autc uel impeditioneshuiufmodi ligationis hunt per contrariü cffcdum,amp;illö cxccllcntiofcm amp;förtiorcm;nam ficut maior animi exceffus ligatura etiam foluit amp;nbsp;impedit.Deniqî ubi times Vencrcm,opponc Saturn um: ubi Satur num times aut Matte, Vencre oppone ucl loue: hos enim inimicos 8t ma-^ xime contrarias inuieem ferut effe aftrologi.Hoc intelligc, affedus diners fosamp;contrarios in iftis inferioribus caulantesmam in calo quidem ubi ni*

h üi 4

XC. CE OCCVLTA PHILOSOPHIA, hil deficit,ubi amorecuda regunf, odiu feu inimidtia eße minime poteft» , Dcfcrmonc,atq;Uirrutibusucrborum. Cap. LXIX.

f/Stcnfo,itaq;nuncin animiaffedibus magnam refidere uirtu-J, tcm,fcicfidüminfupcreft,nó minoreminefleuerbisrerumq; : nominibus,maximamprætcreain fcrmonibusamp;oratio nib us complexis.Quibus potifiimum à brutisdifferimusamp; rationa ; esdidi fumus,non à ratione qua: fecund urn animam accipitur, quam ca-* ' ’^pacemaffeduum appellant,quamGalcnusdicitctiambruta animabano-bifcum haberecommunem,beet alia magis,alia minus:fcd rationalesdici-» muf à ratione quæ ruxta uoeem in uerbis amp;nbsp;fermone intclligitur,quæ uoca-rur ratio enundatiuaqua parte exteris animätibt« maxime anteccHimus: nam Xcyoç Græcisamp;rationemamp;fermonemamp;uerbum fonar. Eftautem uerbum duplex,internum uidclicct S^prolatum.-inicmum uerbum eft con ceptus mentis Semotusanimæ,quiin cogitatiuaprxfentia fine uocefit.que admodum dum in fomniis nobis loquiamp; difputarcuidcmur,amp;in uigilia cii amfilcnrcsfaepctotamaliquam percurrimusorationem. Verbum autem prolatüm quendam in uocc amp;nbsp;locution is proprietäre ad urn habet; amp;nbsp;cum anhclituhominis,orisapcrtioncamp; fermonelinguxprofcrturin quo pares natura corpoream uoeem amp;fcrmoncm, menti amp;intclicduicopulauif,cnü datiuam amp;nbsp;conceptuum intcllcdus noftri interpretem illamfacicns adau dienteSjdequo nobis bic dicendumeft. Sunt itaq; ucrba aptiftimum medp urn inter loquentcm amp;nbsp;audientem deferentia fecum non tantum conceptu, fed SCuirtute loqucntis energia quadam transfundentes in audientes amp;fufc» 4: ucrba pl^^f^^»'^”^^ ^æP^ potentia, ut non immutent folummodo audientes, fed Sw^^f^t efiam aha quidam corpora Sdresinanimaras. lila autem ucrba prxexreris cf^icaciit^ maioris efficaciç funr,quæ res maiorcs,puta intcllcdualcs,coeIcftcs,amp;tranG naturales,eu cxprfflius,tö myftcriofius rcprœfentant.'ouæq,- à digniorclin gua,amp;fahdioridignitateinftituta funt,hxccnim ocluti fignaquaedamamp;rc prifcnrationcs, feu facramenta return calcftium amp;nbsp;fuper natura liumuim obfln5?,cum ex uirtute return explicatarum quarum ucnicula funt,tumcx

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ui infiraillis à uirtute inftituentisamp;profetentis.

De uirtute propriorum neminum. Cap. LXX.

^°P”^ rcrum nomina magicis opcrationibusplutimumne-* cefiaria teftanturferme omnej; Namquum uis rcrum natura ^, lis procedit primo ab obiedis ad fenfus, deinde ab his ad imagi nationcm,ab hac deniq; ad men tem,in qua concipitur quidem primo,deinde p uoccs amp;nbsp;ucrba expfimitur.Dicune iccirco Platonici in hac ipfa uocc, fiuc ucrbo,fiuc neïe ia fuis articulis formato ipfam uim rei fub fi-* gnificadois forma quafi uira ahqua larcrc;primo ab ipfa metequafi pfemi-na rcru conccpr5,porrop uoccs fine ucrba quafi parrö æditâ,poftrcmoctiâ fenpris feruatä. Hinc dicut M agi propria rcru nota effe quofdä rcru radios ubi^ femp præfentes, teruq; uim lcruantcs,quatenus eflentia rei fignaiæin

îpfîs dominât amp;nbsp;difeemif ,acq; tes per illa tâg p proprias amp;nbsp;uiuas imagines a proprww». gnofcûf.Sicut cnim ex coelorù influxibus amp;nbsp;elcmcnscû uirtutibus planera- mina rerun rûfummusopifcxproducitdiuerfas fpeciesamp;resparticularesrncfccûdûca t^^ ^ ronde influxuû amp;nbsp;influentiü proprierates propria rébus nomina rcfulrât amp;nbsp;' impofna funi ab eo,qui numeral mukicudinem ûdlarû omnibus eis nomi na uoeans.dequibus nominibus alibi dicit Chriftusmomina ucftra feripta font in cœlis. Hos ir^q; cœleftiû influxus rerüq; fingularû proprierates co j gnofees proroplaftes,noîa rebus fecundû caru quiditarcs impofuir ficut feri ptueft in Gcncfi;quia adduxit de’ cûda quç creauerat corâ Àdâ ut nomina ret illa:amp; ficut ipfc uocauit ré,Hoc eft nome illius, quæ quidc noîa profedo admirandas in fe rerû fignificatarü continent uires.Omnis iraq; uox fignifi catiua primo fignificat per influxû barmoniæ ccelcftis/ccudariopcrimpo-Iîtionchominis,licctfrcquctiusalitcramp;alitcrpcrliancatq;pcrill5.quando sût in aliqua uœe fine nomine concurrût utrxq; 6gnificationcs,quç ab bar iuonia,amp; quæ ab bominibus impofîtæ funt/ûc geminata uirtute, naturali uidclicct amp;nbsp;uoluntaria,nomc illud ad agendû redditur efbcaciïïimû quoties dcbitis locis amp;nbsp;teporibus amp;nbsp;folcnitatc eu intcntiôc exada in materiâ difpofî tâ,amp; à natura fua ab illo patibile fucrit prolatû.Sic legimus apud Pbiloftra-tG,quodcûRomçpuella quçdânuptiarû diemortua ApoHoniooblataef' f«,côtada uirginc nome cius accurate inqfiuit,quo cognito aliquod occul ïQ pronûciafle,quo pucUa reuixeritErat etiâ Romanis in facrorû ritu obfcc *ïatio,utcû urbe aliquâ obfîdcrcr,cius propriû nomc,nomcnq; illius numi-*îis in cuius tutcla eflet urbs illa,diligctcr exquirerc t.quibus cognitis carmi-•îcquodâ tune cius urbis tutclarcs dcos euocaretour be q; ipfam habitantesq; dcuoucrct,atq; fie tandc abfcntibus diuis dcuinccrêr, ficut canit Vcrgilius:

Exceflere omncs,aditis arisq rclidis,

Dii quibus imperium hoc fteterat.

Carme ucro quo cuocabâtur numina hoftesq; deuouebantur eu oppugns tioncciuitascingcrctur.quinoficuclitapudLiuiumamp;Macrobiu requirac fed amp;nbsp;plurailloru narrat Serenus Samonicus in librisrccondirorum.

Defermonibus complcxis,8t carminibus, incanramentorumq;

Ltra uerborû atq; nominü uirtutes alia quoq; maior uirtus rc-» Jg petit in orationibus côplexis à ueritatc in cis côtcnta,quç maxi ma uim imprimcdi,immutandi,ligâdiamp; ftabilicdi habet,adeo utexagirata magis fp]cdcar,impugnata magis firmetur amp;nbsp;con-folidcrur.-quç ucritatis uirtus nô eftin uerbis fimplicibus,fcd in enCeiationi bus,quibus aliquidaffirmaturautncgatur,cuiufmodifuntcarmina,incan^ tamcta,imprccationcs,dcprccatiôcs,oratiôcs,inuocationcs,obtcftationcs, adiurationcs,cxorcifmata amp;huiufmodi. In coponendisiraq; carrainibus amp;nbsp;orôibus pro attrahêdaftcHç autnuminis alicuius uirtute,oportet diligeter b üü

XCTI. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, confidcrare quas in fe quxlibct ftclla continet uirtutes,cffcdu$ amp;nbsp;operatiO nes,acq; hæc carminibus inferere Iaüdandogt;cxtollcdó,ampliando, exornarl dü,quæ folet ftclla huiufmodi afferre amp;nbsp;influere^deprimendo amp;nbsp;improban-* do quæ folet deftruere amp;nbsp;impedire, fupplicando amp;nbsp;obteftando pro co qüod cupimus adipifci, aceufando amp;nbsp;deteftando id quod uolumuS deftrui amp;nbsp;im-pediri, arq; ca racione orationem carminis componcre ornatam.clegatcm, ac per articulos certis competentibus numeris amp;nbsp;proportienibus débité diftindam. lubentprsterea magi inuocandumamp;prccandum per nomina eiufdem ftcllae fiucnominis ,quiburtalc carmcaninct,amp;per fua mirabilia ftuc miracula,pcr curfus fuos amp;nbsp;uias fuas in fphçra fua,per lumen fuum,pcr nobilitarem regni fui,per gratiam amp;nbsp;claritarc quæ in co cft,pcr fortes amp;nbsp;mn rabiles uirtutes fuas,amp; per borum fimilia. Quemadmodu apud Apulcium Pfychc precatur Cererem: R ogo tc,inquicn$,pcr frugifcram tuam dexrerä conftantcr deprecor per Ixtiferas meftium cercmonias,pcr tacita fecreraci-Aarum, per famulorum tuorum draconum pinnata curricula,amp;:glcba:Sigt; eulæ fulcamina,amp; currum rapaccm,amp; terram tcnaccm,amp; illuminatarü Pro ferpinx nuptiarum dcmeacula,amp; luminofarum ftlix inuentionum remea* cula,amp; extera qux filentio eegit Elcufis,Atticc facrarium.Prçrcrca eu mul-' tiiugis ftcllarum nominibus,iubcnt nos etiam inuocare per nomina intek ligentiarum ipfis ftellis prxfidentium, dcquibus fuo loco dicemus latius. Qui aurem amphora horum exempla cupit,hymnos Orphei fcrutctuf,quÏ bus nihil in magia narurali eft cfficacius,fi illis débita harmonia cum omni attentione cçterxq; circunftantix,quas norunt fapientes, adhibitx fuennf» Scdadpropohtumnoftrumrcucrtamur.EiufmodiitatpjcarminaaptcaK^ rite ad fteUarû norma copoftta intclledu fenfuq; plcniflima, uehcmctiaf-* fedu opportune pronunciata, tum fecudum corum articulorum num« 5 amp;nbsp;proportioncm,atq; fecundum formam ex articulis rcfultantem una,ait^ per imaginationis impetum uim maximamconfpirantin incantanie, at* quefubindc traiiciuntin rcmincanratamad illam hgandam aut dingen* dam,quorfum affedus fermonesq; incancantis intenduntur. Inftrumentü ucro ipfum incantantium eft fpirirus quidam puriftimus harmonieus,ca-« lens ,fpirans,uiucns,motum,affcdüm,fignificatum fecu ferens, fuis artieu-« lis compoficus,prxditus fenfu,rationc dcniq coneeptus:per huius rtaq fpi* ritus quahtarem,per cœleftem cius (ïmilitudinem,prêter ca qux diâa fünf« etiam ex opportunitate téporis cxccilctiftimas calitus cócipiunt carmina uirtutcs,multoquidcmfublimiorcsamp;efftcaciores q fpirirus amp;nbsp;uaporesexui ta uegetabili,ex herbis,radicibus,gümis,aromatibus,fufhtibus,amp; his fimih** bus exhalantes. Atq ideo folcnt Magi incantantes res fimulafflare,amp; uer* ba carminis inhalare/cu uirtutem ipfo fpiritu infpirare, ut fic rota animx uirtus dirigaturin rem incantatam ad fufeipiendam didam uirtutem dif* pofitam. Atq^ hie eft notandum,quod omnis oratio,amp; fcriptura,amp; uciba,fi

LIBER PRIMVS. XCIII.

ucrba,ficut per confuctos fuos numéros amp;nbsp;proportioncs atep formam con-» fuctos inducunt motus,ita etiam praeter folitû ordinemS^ retrograde prola ta aut feripta ad infolitos mouent effedus.

Dcincantamcntorumirabilipotcntia. Cap. IXXII.

j Ncantationum itaq;fiuccarminum fantam feruncefTepoten* tiam, ut pene omnem natura poffe fubucrtere credantur, que.* admoduinquit Apuleius : Magicofufurramincamnes agiles rcucrtj,marc pigrum colligari,ucntos unanimes expirari,folc inhiberijunam defpuman,Bellas cuclli,dicm tollc,nodcmtcncri.6idccif-dem canitLucanus:

Ceflauere uiccs return,dilataq; longa Haefit node dics,legi non paruit æther.

Torpuitjamp;praecepsaudito carmine mundus. amp;pauloantc:

Carmen Tbeflalidum dura in précordia fluxit, , Non fads addudus amor. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Malibu .

Mens haufti nulla fa nie polluta ueneni

Excantata perit. nbsp;nbsp;nbsp;Item Vergilius in Damone:

Carmina uel cœlo poffunt dcducerc lunam*

Carminibus Circe focios mutauit Vlyflis.

Frigidus in pratis cantando rumpitur anguis,

Atq; fatas alio uidi traducere méfies. ^tOuidiusin,Sinetitulo,inquit;

Carmine læfa Ceres ftcrilcmuancfcit in herbam,

Deficiunt Ixfi carmine fonds aquae.

Hicibus glandes cantataq; uitibus uua

Decidif,amp; nullo poma moucnte fluunt.

Qyæ fi uera non eficnt,non tarn arde ftatuta poena legibus fancitu effet co

lt;fa cos qui Fruges cxcantaffent. Et Tibullus de quadam incantauice ait:

Hane ego de ealo ducentem fydcra uidi.

Fluminis bate rapidi carmine uertit iter.

Hsceamu finditq; folum, m3ne5q;fepulchris

Elicit,amp; repido dcuocat offa rogo.

Cum libet bate trifti dcpcllit nubila cœlo. Cum libet aeftiuo conuocat orbe nines.

De quitus omnibus uenefica ilia fc multum iadarc uidetur apud Ouidium cum ait: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Cum uolui ripis ipfis niirandbus amnes In fontes redire fuos,concuffaq; fifto, Stantiaconcudo cantu fréta,nubila pcllo, Nubilaq;induco,ucntos abigoq; uocoq;, Vipcreas rumpo uetbis amp;nbsp;carmine fauces.

xcnil. DE OCÇVLTA PHILOSOPHIA, Viua^;faxafuaconuulfaq;robora terra, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-^

Et fylüasmoueo,iubcoq;trcmifccrc montes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Et mugire folum,mancsq; exire fcpukhris, Te quoq; luna trabo.

Omnes præterca pottæ canut,amp; philofophi non negant,poflc carminibus miranda mülta effici.-ut pelli fegctcs,cogi fulmina uel impcrari,curari mot bos amp;nbsp;eiufmodi. Nâ amp;nbsp;Caro in re ruftica contra beAiarû morbos qmbufdä utebatur cantionibus,quæ adbuc in feriptis eins extant.SoIomoncm quoq; eiufmodi incatationcs calluiffc,Iofcpbus teftaf.Narrat quoqjCclfusAfrp canus iuxra Aegyptiorum dodrinam, bumanum corpus iuxta fignorum 2odiacï,facicrum,numcrum,pcrtotidcm fciliccttriginta fcx demones cura ri,quorum fïnguli propriam pattern fufeipiunt atq; tucntur,quo^ nomina patriauoce appellant, quibus inuocatis incantamentis fuis uiriatas corpo-* ris partes fanicati reftiotunt.

De uirrureferiptur a’,amp; de imprecarioribus amp;nbsp;inferipip onibusfacicndis. Cap. Lxxiil,

F ficium uerborum atq fermonis eft intcriora mentis enuneÏ-arc,ac depenetralibus cogirarionum fccrcta dcpromcre,uolü-tatemq; pandere loqucntis.Scriptura autem ipfa ultima men tisexpreflio eft/ermonis uocisq numerus,collcdio,ftatus,fi-» nis,contincnti3 amp;nbsp;ireratio faciens babitum,qui unius uocis ad u non petfi* citur. Et quicquid in mente,in uocc,in ucrbo,in orationc,in fermone cft,to-tum boc,amp;omne edam in feriprura cft. Et feut nibil quod mente concipi* tur,uoce non cxprimitunfic nibil quod cxprimitur,nö etiam fcribitur. Atqï iccirco iubentmagi inquouisopcre faciendas imprecationcsamp;inferipti-’ oncs,quibusopcransfuüm exprimâtaffedum : ut fi berbam colligat,ucl Iapinum,profcratadqüem ufum id faciat.fi fabricet imaginfm,dicat amp;in-' fcribat adquem effedum ca fiat, quas quidem imprecationcs amp;nbsp;inferiptio* nes etiam Albertus in fpcculo fuo non improbat. finc quibus opera noftra non deduccrentur in effedumtfiquidem difpofitio nócaufat effedum,fed adus difpofitionis.lnucnimus quoq; idem prçceptorum genus antiquism ufu fuiflc, quod ucl ipfe teftatur Vergilius ubi canit:

Tema cibi batcprimumtriplici diucrfa colore

Licia circundo,tcrq; bæcaltaria circum

. -Effigiemduco. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8^paulopoft:

Nedc tribus nodis ternos A marylli colores, NedcAmarynimodo,amp;, Veneris,die,uinculancdo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;ibidem

Limus ut bicdurclcit,amp; batcutcïtaliqucfcic

VnocodcmqJgni.fic noftro Dapbnis amore.

De proportiöc,corrcfpondctia,rcdudion c literal? ad figna cede Aia amp;nbsp;planetas fccûdû uarjas briguas eu tabeUa bee indicate,Ca.LXXllII.

IIBÏR PRIMVS.quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XCV.

EEdit deus homini mentem atq; fermonem,quç(ut ait Mercuri us Trifmcgiftus)ciufdcm uirtutis,potctiæ,atq;immortalitatiï prçmium cenfentur.Sermonem uero hominum ipfe omnipo _______. .tensdeusfuapromdennaindiucrlaslinguasdiuifit:quçquidc linguæ juxtafulm diuerfitatem criam diuerfos ac proprios recepcrunt feri pturæ chaiadcres, fuo quodam certo ordinc, numero amp;nbsp;figura confiantes; non forruiro,ncccafu,necfragili hominum arbitrio feddiuinitus fie difpofi tos atq^^rmatos, quo cum coeleflibus atq; ipfis diuinis corponbus uirtuti busq; confentiant. Præ omnibus uero linguarum notis Hebræorû feriptu-Hf^’'“'®”*quot;* ra omnium-facratifiima eft in figuris charaderum, pundis uocaliü amp;nbsp;api-» ç^^^^ cibus accentuum: ueluti in matcria/orma amp;fpiritu confiftens : In fede dei,' quod caelum cft,fiderum pofitione primum exarata, ad quorum figuram,» w teftantur Hebrsorum magiftri,funt formatæ ipfæ liters myftcriorü cœ kftium picniffime, cum per corum figuram amp;nbsp;formam amp;nbsp;fignifieata, turn per numéros in illis fignificatos,tum perearundem uariam colligantiç bar moniam? Vnde fecreriorcs Hebrsorum Mccubales ex literarum illarum figura ^charaderu formis carundemq; fignatura,fimplicitatCjCompofitio nc,feparatione,tortuofiratc,diredione,dcfcdu,abundanria,maiorirarej‘ nrinorifare,cotonatione,apcrtura,claufura,ordinc,tranfmutari0e,colligan-tia,rcuolutione Iiterarumamp; pundorum amp;nbsp;apicum,ac fupputationc nume--rorumper literas fignifieatorum omnia explicate promittunt,quomodo à prima caula profcda funt,amp; rurfus in candem rcducibilia. Trifariam prætc rcapartifirHbHebræialphabcti fuiliteras,uidclicetin duodecim firn plices; fcpKm;(5upliocs,amp; très matresrquas tanquam charadcres return fignificarö diebnt duodecim figna, feptem planetas,amp; tria clemcnta, uidclicct ignem^ aquafUjtcrraminam acrem non clcmentum,fcd uclutclcmcrorumgluiinu 8f l|)iriturh habent.His etiam punda amp;nbsp;apices coordinant.Sicut iraq; ex pla netarumamp; fignorum afpcdibus fimul cum dementis opifice fpiritu amp;nbsp;ucrl tate omnia produda funr8Zproducutur,itacx his litcrarum charadcribus amp;pundis ilia produda fignificantibus conftituuntur return omnium no-ntna,ueluti facramenta qusdam amp;nbsp;uehicula return cxplicatarumJllarum effentiam amp;nbsp;uircs ubia fecu ferentes.Herum profunda fenfaamp; facramenta in charadcribus illis iflorumq; figuris,numcriSjfitu,ordine amp;nbsp;reuolutioc in haerent, ut Origenes iccirco exiftimet ca nomina in aliud idioma traduda propriamuim minimcrctincrc;quia non retincantfuam naturalem fignifi cationem.'fola cnim nomina primaria quæ funt rede impofira, quia fignifi cant naturaliter^adiuitatcm habent naturalem: non fie eft de his quæ figni ficantadplacitum,quæadiuitatem non habentut fignificatiua fed utin fc resquædam naturales.Si qua autem eft lingua primaamp;caufalis,cuius uerba habent naturalem fîgnificationcm,hanccôftatcfrcHcbraicam,cuius ordi nem qui profunde amp;nbsp;radicalitcr tenuerit, atqj illius litcras proportionabili«*

XCVL DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, ter reuoluere nouerirjcuiufcunqsidiomatis perfede inueniendi normam amp;nbsp;regulam habebit. Sunt iraq; uigintidux liters fundamentü mundi amp;nbsp;omni urn creaturarum qua funt amp;nbsp;nominatur in eo,amp; omne didum,amp; omne cre atumjCX illis funt,amp; ex carum rcuolutióibus nomen,amp; efle,amp; uirrurt m for-riuntur. Oportet autem illarum inuedigatorem per fmgulas lirerarum co binationes tam diu difcurrere,quoufq; pateat uox dei,amp; apertus fefe offerat facratiHimarum lirerarum textus: hinc enim uoces amp;nbsp;uerbain magicis opc ribusefficacia babent: quia illudin quo primummagicam exercer natura, uox eft dei. Sed hxc altioris fpeculationis cxiftunt quam ut in boe libro tra danda ueniant.Sed ad lirerarum partitionem redeamus.Harum apud He* brxos tres matres funt uidelicctr » i {lt; Scptcmdupliccs,uidclicct, mB3T3a Reliquatduodccimuidelicet, rypxpoaobönm fimplp ces funt. Par ratio apud Chaldxos eft.Adharum imita tionem etiam exte rarum linguarum litcrx fignis amp;nbsp;planctis atq; clemenris fuo quodam ordp nediftribuunturNamexGrxeis AEHiOYn feptemplanctisrefpon-« dct,B rAZKAMNnpST duodccim fignis zodiaci attribuutur. Cçrerç quin q; © 2 ^Xÿ quatuor elemental mundi fpiritureprçfenrât. Apud Latinos uerobxccadcm,fcd alio ordine fignificanrur;Nam uocalesquinq;, A EI O V,atq; I amp;nbsp;V confonantesfeptem planctisadfcribuntur: Confonantet ucro BCDFGLMNPRST prxfuntduodccimEgnis:Cxteri, fcilicet K Q^X Z quatuor faciunt clementa. Hafpiratio mundi fpirituin reprxfentat. Y, quia Grxcus amp;nbsp;non Lat inus ebaradet eft, amp;nbsp;Grxcis uerbis folum infcruicns,fui idiomatis fcquitur naturam. Verum illnd nóeft igno randum,Hcbrxasliterascompertum à fapieniibus omnium eftccfficacifls mas,quia babent bmilitudinem maximam cum ccclcftibus amp;nbsp;mundo. Cx tcrarum uero linguarum litcras tantam efficaciam non haberc^quia ab illis remotius diftanc.Harum ucro difpofiticnes fcqucns tabella explicabitJ^a bent etia liters quxq; fui ordinis numéros duplices, extenfos uidelicet qui quotas litcrarum fecundum fuum ordinem fimpliciterexprimünattjcob ledos,qui prxcedentium omnium litcrarum numéros fccû rccolligunt:dc inde etiam numéros integrales qui ex literarû nominibus iuxra uariesnu« merandi modos rcfultant. Quorum numcrorum uires qui cognoucrir,po rcrit in unaquaquc lingua per fuas litcras admiranda clicerc myfteria, pari terq; amp;prxtcritorum amp;nbsp;futurorum temporum colligerc uaticinia. Sunt in fupcr amp;nbsp;alia literarû cum numcris my fteriofa coniugia,fcd de bis omnibus in fcquentibus libris abundc diftcrcntcs, buk prioribbro bic finemimpo* nemus.

^*gt;AMPL.ISSIMO DO-

MINO, PRINCIPI ILL VSTRISSIMO HERMANNO, AB Vuyda,Principe clefton,Vücftphaliæ amp;nbsp;Angariæ Diici,Domino Si Archipræfuli Colonicnfi Si Padcborncnfi, Domino fuo gratio-fiflïmo,Henricus Cornelius Agrippa ab Ncttcfzhcym.S.D.

N NVNC (princeps ilIuftrifTimc alnpliflimc'quc præful )reliquos occultioris philofopbiæ fiuc magiæ li-* bcnos,quos nuper me cditurum fuiffe, quado priorem illorum in lueem dedi, tuæ magnidccenciæ promiferâ: fedrepentina fermé Si inopinata Diuæ Margarets: Au ftriaeæ principis mcæ obitus fupcruenicns,ab illo eden di ftudio rune me retardauit.Deinde quo minus ederen

tur,obftititnonnunorumroftrarorum fycopbantarû, atç^fcholafticorû aliquot fophiftarum improbiras,ob editam de Vanitate fclcntiarum Si ex ccllcntia ucrbi dci dcclamationc, fine intcrmiflionc contra me fæuientiû, Si accrba odii,inuidiæ,liuoris Si calumniarum continuatione côtrame eer tântium,quorum alii dato fupcrcilio,plenis buccis, dcclamatoria uoec in remplis apudpromifeuum populum me impictatis traducebât ; alii angu laribus fufurramcntis per fingulas domos uicatim imperitorü aurcs mca infamia complebant: alii per publica Si priuata conciliabula, Pontifices Si principes ipfumq; Cæfarcm contra me inftigabât. Hinc hæfitarc cœpi,ef-* Icm'nc refiduos hos libellos cditurus, quum fubdubitarc hoc ipfo me ma ioribus obiiecre calumniis,Siucluti ex fumo in flammâ coniiccrc,timor4i quids rufticus inuafit, ne illos edendo tibi molcftus plus quàm officiofus uidcrer,ac etiam tuç fublimitati zoilorum illorum conflarc inuidiam,pa-' riterq; detrahentium linguis te obiiecre. Quæ omnia cum me uaria defpe rationc wrturbarcntjliæfitationcm mcam tuæ intcUigetiæ pcrl^icaeiras, exafta aiferetio,candor iudicii,finc fuperftitione religio,cçteræqj in te no / tiffimæ uirtutcs,Si maior omni cxceptiôc auroritas atqj integritas, quæ ob treftantium linguas facile cotincre atq; etiam refrenare poficnt,cxcuffoti more crexerunt impulcruntq; id rurfum audctius adgredi, quod iâ propc ex dcfpcrationc deferuerâ. Accipe igitur nunc(Princcps ilIuRrifTimc^bo-' no animé hune fccundû occultioris philofophiç librû,in quo cœleftis ma giç myftena intimamus, patcfaftis omnibus atq; moftratis quæ de iis perf ta rerfl pnodit antiquitas.quçq; ad notitiâ noftrâ pcrucncrunt,quo Audio-« fis Si horfi arcanorû curiofis pofr naturalium uirium oftenfione,etiam ccc Icftis magiç arcana(haftcnus ncglcfta et parum iufta notitia à pofteris ap prchcfa)nuctuo aufpicio per nos proponâtut.-è quibus quotulquifq; poft nac profeccrit autaliquidfruftüs excerpferit, tibi referat adfcribatq;grati am,qui huius editionis occafio fuifti, quodq; foribus patcfaftis hæc è uiip culiscmincrcntur,facultaccmprçftitifti. V ALE.

'’^HENRICI CORNE LIF'AGRIPPAE DE OGCVLTIORE PHILO- ^ fophiàfiuedcrnagiXLibcrfccundus.

De necefiitarc Mathematicarû difdplinaru, atq; de mirandis mulris quot;nbsp;operiboX qua: fobs mathematicisartibusperperranrur. Cap. I.

1 ATHEMATICAE DISCIPLINAS AD i magiam tarn funtneceflariæatq;cognatæ,utqui bâc i abfq;illis profneatur j’s tota aberret uia,ffuftraq;Ia-. borctjminrmcqjdefideratüm adfequatur effeâûrquæ j cunq; enim funt amp;nbsp;fiuntin iftis inferioribus naturali-' i bus uirtutibus,omnia bæc numero, pondéré, menfu-* r3,harmonia,motu amp;nbsp;luminc fiunt atq; rcguntur:8i o» ïnnesresquas uidemusin iftis inferioribus^ habentradieem amp;nbsp;fundamen-fum ih illis.niliilominus tarnen ctiam abfq; naturalibus uirtutibus, ex folis mathematicis difciplinis,öpcra naturabbus fimilia produci po(funt,ut in.» quit Plato,res non quidem uericatisamp;diuiniratis parriceps, fed fimulachra quædam fibüpfiscognaca, üt corporaeuntia ucl loqucntia, quæ tarnen ca-J'cntuirtuteaninialijqüalcsfucrunr,quæapudantiquos Dçdali fimulachra ^«lt;VTÓju.elt;rr«tappcnatafunt,S:quorü AriRotclesmcminir.Vulcaniamp;Dçda tripodes feipfos mouentes,quos fpontefua in cerramen prodiifle narrat Homerus^ 8^quos lcgimusin Hiarbæ Gymnofophiftæ conuiuiofeipfos motaffe:aurcasq; ftatuas pincernarum amp;nbsp;Hrudorum opcram conuiuis prç flâne.Legunturctiamftatuæ Mcrcuriiquæ loqucbantur,8tcoIumbaAr-chitæquxligrtca uolabat!amp;quæ narrat Cafliodorus Bocthii miracüla, Dio medem in ærc buccinanrem, æncum anguern infibilantcm, fimulatas aucs cantilene dulcedinc emitrentes. H uiufmodi generis funt quæcunq; ex Geo metria amp;nbsp;Optica prodcunt fimulachrorum miracula, dequibus in priori-bus,ubidcclemcntoacrislocutifuimus,fecimus mcntionc.Sic fiunt fpecu- jpfriJor« la,alia concauà,ajia Cölumnariajacicntia return fimulachra in acre, rcmo- ”‘^‘* ^*^‘ riscxtrafcfpatiisuclut umbras Uideri : cuiufmodi Apollonius éZ Virellius infuislibrisdcPcrfpcéliüaamp;fpccülisdocucrc. amp;legimus Magnum Pom-pcium fpeculum quoddam inter fpolia ex oriente Romam attuliffe, in quo armatorum confpicicbantur exercitus.Et fiunt Ipctula quidam tralucida, qux certis quibufdam herbarum fuccis infeda, artificialiq; lumine irradia-ta,totum circumuicinum acrem miraUlibus implcnt phantafmatibus. Ec noui ego fabricate duo fpecula rcciproc3,in quibus lueenre foie omnia quæ cunq; illius radiis illuftrantur,pcr remota plurium miliarium fpatia cuidc-tiflimccernuntur. Hine magus expertus philofophiæ naruralis amp;nbsp;mathefe os,cognitisq; mediis feietiis ex his utrifq; exiftetibus, Arithmctica,M ufica,”

i ii

C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE OCCVLTA P KILOS 0 PHIA, Gcomctrja,Optica,Aüronortia,amp; qux pondcribus^enfuris.proporrio** nibusjirticulis amp;nbsp;iunduris fcientiz funt ,cognitisq;criam mcchanicis anp bus ex illis rcfultantibusj quid mirum fi fupra exteroshomines artcamp; mge nio prxccnens,mirabilia multa operetur,qux etiam prudentiflimi quiqi Ä fcicntiflimi ualdc admirencur.Nonne in hune diem' ueftigiaextär antique rum opcrum, putaHereulisamp; Alcxandri columns, port« Calpis ex xre conflaræ,amp; ferreis trabibus obfcratx,ut nulle ingenio nee arte clidi poffint? amp;nbsp;lulii CæfarisRomæiuxta Vatican urn ere él a pyramis, amp;in medio mari extrudi arte monres,amp; arces faxorumq; moles,cuiufmodi ego in Britannia uidi uixcredibili arte congé Aas. Et legimus apud hdos hiAoricos,fimilibus arcibus olim abfeiHas rupes, complétas ual]cs,amp; ados in planum montes, perfoffa faxa, adaperta mari promontoria, excauata terts uifecra, diduda fluminajundamanbus maria, cocreita æquora,fcrurataq; maris profun* . da,exhauftos lacus,cxiccacas paludcs, fadas nouas infulasrurfufq; alias te* ftitutas conrincnti,qus omnia etfi cum natura ipfa pugnarc uidcantur, ta* men legimus fada, amp;nbsp;in hune diem cernimus illorum ueftigia, cuiufmodi uulgus dçmonum operafuifte fabulatur,cum corum artes arque artifices à memoria pcricrint,ncc fint qui curent ca intclligcrc atq; fcrutari. Idcoq; mi randum fpcdaculum aliquod uidcntcs/æcuticnrcs intcnedu,effcdum o-mnem in dsmones reiiciunt, auc miracula putanr, qux aut naturalium auc maihcmaticarum difciplinarum funt opera. V t fi quis ignorct uirtute ma* gnctis,uidcatq; graue ferru furfum fcrri,aut in acra fufpcndi,ficutolim Mef curii idolum ferreum apud Treuetim in medio rempli magnetis lapidibus Icgitur fufpcnlüm,hoc atteftante ucrficulo;

Ferreus in mediis uolitat caducifer auris.

Simile cuius etiam de 5olisidoloin Serapis templo apud Aegyptum fa* durn legimus: nonne protinus dieet,quoniam dxmonum opus efttfi ucro cognoucrit uirtutcm magnetis ad ferrum, amp;nbsp;cxpcrtusfueritillam,ccflato* mnis fua admiratio,amp; nullus fupererit fcrupulus illud efteopus naturs. A C que hie uos fcire conucnir, quod ficut per tes naturales uirtutcs colligimus naturales, ita per tes abftradas mathematicas amp;nbsp;calcftes, uirtutcs fufeipi* mus cŒ'cftcs,puta motum,uitam,fenfum,fcrmonem,prsfagium odiums rionem, etiam in materia minus difpofira, ut qux non natura, fed arte foil fabticata fit : amp;nbsp;ita dicuntur fieri pofte imagines loqucntcs amp;nbsp;futura prxdi* centes,ficutnarrat Guliclmus Parifienfisdecapitcxncofubottu Saturni conflato,quod humanis uocibus loqui pethibent. Qui ucro cligerc nouerit matcriamdifpofitam amp;nbsp;paticndi paratiftimam,agcnfquc fottiftimum,bic indubiospotentiotefque producereffedus. EftcnimPythagotcorumgc ncralis fententia,ficut mathematica funt fotmaliota Pbyficis, ita eftc adu* aliora : amp;nbsp;ficut in fuo cftc minus dependent, ita etiam in fuo operari : inter omnia aurem mathematica,numéros, ut funt fotmaliores, ita etiam cftc

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CL

adualiorcj,quitus uirtutcm amp;nbsp;efficientiam ram ad bonum quàm ad malû, non folum cchnicorum philofophi, fed criam Hebræorum ac Chriftiano-rum ateribuune tbcologi.

De numefiscorundemq; potential uirtutc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. II.

Nquit Seuerinus ßoechiuSjOmniaquaecunqi à primçua rcrum ^’^f^^^ conûrudafunt, numerorum uidenturrationeforma ta, hocenim fuit principale in animo condiroris exemplar: bineelementorum multitude mutuataeû, binctemporum uices, bine motus aûrorum amp;nbsp;cœli conuerbo^omniumq; flatus numéro-^ rum eolligatione fubliûit.Sunt itag; numeri magnarum fublimiumq; uir-» turum poicces.Neg;enim mirum eft, cum in rebus naturalibus fint tôt ac tanta uirtutes occulta, licet manifeftarum operation ü, efTe in ipfîs nume-* ris multo quidem maiorcs,occultiorcs,mif abiliorcs atgj cfficaciorcs, qua.* tenus ipfi funt formaliorcs,pcrfcâiores,cœlcftibus infiti,feparatis fubftan-tiis immixti,dcniq; maximam amp;nbsp;fimpliciflimam babentes cum idcis in me te diuina commixtionem, à quibus proprias amp;nbsp;efbeaeißimas uircs fortiun^ tur:quam ob rem etiam ad damonica amp;nbsp;diuina munera confequenda plugt; rimum ualcnt,plus^; poflunt, quemadmodum in rebus naturalibus qualp tares elcmentales in tranfmutando adaliquod clcmentalcmultumualcnc atq; poffunt. Rurfus omnia quafuntatq; bunt,certis numeris fubfibunC ontma cer^ nirtutemqj fortiuntur. Tempus cnim confiât numéro, omnisq; motus St (i^conftMt adio, amp;nbsp;omnia quacung; tempori amp;nbsp;motui fubieda funt:concentus etiam atepuoecs per numéros corumq; proportionem uim habent atq; conftanr, proportioncs^; ex numeris orra,per lineas amp;nbsp;punda conftituunt cbarade-res amp;nbsp;figuras: St hi funt proprii operibus magicis, medio exifiente inter u.* trofque appropriate per dcclinationem ad extrema, ut in ufu litcrarum. Denique omnes fpecies naturalium Stcorum qua fupra naturam funt,eer tb numeris aftringuntur:quod intuens Pythagoras ,numcrumcffc in.» quit quo cunda conftanr,diftribuirq; fingulis bngulas uirtutes.St Proelus ait: Numerus femper cxiftit:alius tarnen in uocc,alius in carum proportio ne,aims in anima St rationc,St alius in diuinis.Themiftius ucro St B octhius St Auerrois Babyloniuscum Platonc, fie numéros cxtollunr,uc neminem abfque illis poffe rcdephilofophari putent.Loquuntur autem de numero rationali St formali,non de matcriali,fcnfibili fiuc uocali, numero merea-toru,dc quo Pythagorici St Academici,St Auguftinus noder nihil curanr, fed intendunt ad proportionem ex illorcfultantcm,qucm numcrum natu ralem,8t formalem St rationalem uocant, ex quo magna facramenta émanant,tam in naruralibus,quàm diuinis atq; cœleftibus. Per ilium habetur nia ad omnia fcibilia indaganda St intclligcda.Pcr illum habetur proximus accclTus ad propbetiam naturalem:atquc ipfc abbas loachim in propbetiis luis alia uia quàm per numéros formales non proceflit.

i iü

Qua nras uirtutes numeri poffidcant in rébus cum narurabbus mm rranfnaturalibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. III.

pu N numcrisira^mirandamlatereeffîcacîamamp;uirtuteni, ram g adbonumquàmadmalum,nonmodo fpIcndidifTimipbilo Ï fopbi unanimiter docent ,fcd etiam dodorcs catholici,præ cæ-1 teris Hieronymus, Auguftinus, Origencs, Ambrofius,Grc-« goriusNazianzenus,Athanafn]s,Bafilius,Hilarius,Rabanus,Beda,amp;plu'' rcs alii confirmant.Hinc Hilarius in commenrariis fupcr Pfalmos,tcftatur ^pfuaginta feniores fecundum numerorum cfficaciam pfalmos in ordinc redegiffe.Rabanus quoque dodor præclarus,dc numcrorü uirtutibusfin-« gularcm Iibrum compofuit. Cstcrum nuncin naturaquantas uirtutes poHident numeri,patet in herba quæ pctapbyllon, hoe cft quinquefolium hS^uy^ Hicrtunhaec enim uirtute quinarii refiftit uenenis, pcllit dæmonia, confère /«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expiationi:atq; cius folium bis quotidie unum uino fumptum,curat ephe-*

mcram:tria,tcrtianam;quatuor, quartanam. Similiter feminis heliotro-» pii grana quatuor pota,quartanis:tria uero,tcrtianis prodefle dicuntur.Si-mili modo uerbenaca febribus in uino meden fertur, fi in tertia nis à tertio gcniculo:in quartanis,a quarto incifa fucrit. Serpens fi femel calamo per«-cutiatur,intcrit:fi fccundario,confirmatur.Hæc amp;nbsp;ciufmodi plura apud ua rios aurores teftibeata leguntur. Vndc autem hæc fiant,caufam certe ha-« bent,quæ cft ipfa uaria uariorum numerorum ad feinuieem proportio. septenärij Mirumquoquedefeptcnariocxpcrimcntum,quôdmafculus omnis fepti miruexpai mus abfqucfoemclla intermedia natus,uim habet curadi ftrophulas, folo mentum, y^j qcjbo. Similiter filiaquæquc feptima nata,miromodo partum adiuuarc tradirunnee attenditur hic numerus naruralis, fed formalis ratio innumerk^ qyæ cft j^ numéro, llludq, quod fupra diximus,fcmpcr mente tcncatur,n5 fidcr^um. ’” uoca^l’bus amp;nbsp;mercatoriis numcris has uircs effejed in rationalibus, for-* malibus amp;nbsp;naturaiibus,hæc dci amp;nbsp;naturæ facramenra diftinda atq; conten ta. Quicunqueautem noucrit numéros uocalcs ß^ naturales cumdiuinis coniungcre, amp;nbsp;in candemconfonantiam temperarc, hic per numéros po-* tcrit operari mirabilia amp;nbsp;etiam cognofcere. Pythagorici etiam mulra fefe prognofticare profirebantur per numérosnominum,in quibusprofedo nifi magnum aliquodlatcrctmyftcrium, nondixiffctloanncsin Apoca-» Iypfi:Qui habet intcllcdum,computctnumcrumnominisbcftiæ, qui cft numerus hominis,amp; hic modus computandi,penes Hcbrçosamp; Cabaliftas Nimeroru cclcbcrrimus cft,ficut infra oftendemus.Sed illud feiendü cft, quod numo fi^nificAtto. ri bmplices fignificant resdiuinas:dcnarii,cœlcftcs ; centcnarii,tcrrcftrcs: millcnarii,quæfuturifuntfeculi. Prætcrcacum partesanimi fecundum Arithmetieam mcdiocritatcm,proptcridcnritatcm feu exceftuum æqua-« htatern inuiccmcopulantur: corpus ucro, cuius partes magnitudinibus differunt ,fccûdum Geometrieam mcdiocritatcm compofitum fit:animal

, ' • LIBER SECVNDVS ' ClIL ucro ipfum ex utroque,anima fcilicct ex corporc,(ccunlt;îum earn quæ Harmonia: conucnic mediocritatcm conüct^Hinc cil quod numeri plurimum operantur in animam,figuræ in corpora, concentus aurem in ipfum ani-* mal.

D e unitare Si eins fcala.

Fl Vncparticulatim dcnumerisipfîsdeterminemus: quiauero numerus nihil aliud cftquàmunitatisrcpctino, primo ipfam unitatem confidcremus. Vnirascnim omnem numerum fim pliciflime pcnctrar,omniumq; numerorum communis men-* fura,fonsamp;origo, omnem numerum in fc unice coniundum continer, multitudinis omnis infors/empercadem amp;nbsp;immutabilis:unde etiam in fc-' îpfam multiplicara, nihil producit nifi feipfam ; indiuifibilis eft,partium omnium expers.quod fi diuidi aliquando fingatur, non fccatur, fed multi-* plicarurfcihcctin unitatesmulla tarnen harum unitatum maior uel mp nor eft tota unitate, quemadmodum pars minor cft toto : multiplicatur itaquenon in partes,fed in feipfam: ideo'que hanc alii concordiam,alii pie- y^i^^fi^^^ tatem, aliiamicitiamnuncupaucrc, quod ira nedatur, utnonfecetur in mww» partes.-fedSi Martianusex Ariftotdisfententia, Cupidinemafferit nomi natam,cx co quódunum folum ipfa fit,8ifc quæri femper uclir,amp;ultra np hil habcar,fcdcxpcrs rotius clationis aut copulæ, in fc proprias detorquet ardores. Vnum itaquc omnium rerum principium cft amp;nbsp;finis,ncquc ipfum principium aut finem Habens : nihil uno pfius cft, nihil uno poftenus.

Vnum omnium rerum principium cft,amp; ufquead unum omnia funr,amp; uI vnUdtis ex tra ipfum nihil cft,amp; omnia quæ funt,unum ipfum defidcrant, quia omnia ab unoproccftcrant,amp; ut fint eadem omnia,ab illo uno participare necefte cft:amp;ficut omnia ab uno in multa procefterunt, fie cunda quæ ad illud u-* num à quo procefterunt redire conâtur, necefte eft exuere multitudinem, Vnum igiturad fummum refertur dcum,qui cumipfefit unus amp;nbsp;innume-» rabilis,innumeras tarnen rcs de fe créât amp;nbsp;intra fc continet. Vnus itaqueeft dcus,unius dci unus mundus,unius mundi unus fol, unus quoque in mun- ’ do phoenix,rcx unus in apibus,dux unus in grcgibus,in armentis redor u-* nus,amp; grues unam fcquuntur, amp;nbsp;multa alia animantia uniratem ueneran-« tur.Inter membra corporis,unum eft principium à quo reliqua reguntur, ftucidfitcaput,fiuc(utalii uolunr)cor. Vnumcftclementum uincensamp; omnia pcnctrans,ignis.V na rcs cft à dco crcata, fubiedum omnis mirabili tatis, quæ in terris amp;nbsp;in cœlis eft, ipfa eft adu animalis, uegetalis amp;nbsp;mine-* ralis,ubiqucrcperta,â paucifTimis cognita,ànullis fuo proprio nomineex-prefta,fcdinnumcris figurisamp; ænigmatibus uclata, fine qua ncquc Alchy-gt; mia,ncquc naturalis magia,fuum complcrum poffunt attingcre finem. AbunoHominc Adamo, omnesprodudifunnabuno illo omnes mor-* tuifunt:ab uno I ESY CHRIST 0 ,rurfus regenerati funt:

i üü

Clin. DE ,0CCVLTA PHILOSOPHIA,

amp; quod ait Paulus,unus dominus,uni fides, unum baptifma. Vnus deus 8^ pater omnium, unus mediator dciamp;hominû,unusalciHimus creator qui rupcromncs,pcromrtia à in omnibus nobis:unuscnim pater deus, à quo omnia,amp; nos inilîo:unusdeus Icfus Cbriftus,pcr qucmomnia, amp;nbsp;nos per ipfum.unus deus fpiritus fanâus,in quem omnia,amp; nos in ipfum.

Dc dualitatc amp;nbsp;cius Scala. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. V.

Inarius primus numer’ cft, quia prima multitudo cft, à nullo potcft numero metiri præterquâ à fola unitarc omnium nu-» mcrorum menfura communi; non cft compofitus ex nunicgt; ris,fed ex fola unitate unaamp; una coordinatusmecdicifnumc.* rus incompofitus,fcd magis propric,non compofnus-ternarius autem pri . „ nbsp;nbsp;mus numerus incompofitus dicitur:Binarius autprimum unitatis germe

fclbtiowj. ^ P^i^2 procrcatio.hinc Genefis dicitur,amp;luno,amp; opinabilis corporatio, motusq; primi probamcntum,primaq, forma paritatis. Numerus primat aEqualitatis,cxtrcmitatisamp; intcrualli,idcoq; iuftitiæpcculiaris,cius^; pro.* prius adus,co quód duobus gaudeat paritcr pödcratis ; diciturq; numerus fcicntiæ,amp; memoriae,amp; lucis,amp; numerus Hominis, qui alter amp;nbsp;minor mungt; dus dicitundiciturq; numerus charitatis amp;nbsp;mutui amoris,nuptiarum amp;nbsp;fo cictatis,ficui didum cft à domino:Erunt duo in carnem una.amp;Ecclcfiafti cus ait: Melius duoscHc fimul quam unû, Habent enimcmolumentüfus focieratis: fi unus ccciderit,ab altero fulcictur. Væ foli,quia cum ceciderir, non habet fublcuantcm fc:amp; fi dormicrint duo, fouebuntur mutuo, unus quomodo calcfictramp;fiquifpiam pracualcat contra unum,duorcfiftuntci. Et dicitur numerus connubiiamp;fexus, duo enim funt fcxus,mafculinus amp;nbsp;fa:mincus.amp; columbæ bina oua pariunt, ex quorum primo mafculum,cx fecundo faminamcxcludunt.Diciturq; medietas capax,bonamalaq; par

LIBER SECVNDVS CV tidpans,pnncipiult;Jiuifionis,mukitudinis amp;nbsp;diftindionk,amp; fignificat ma-* tcriam. D icitur aliquando hic ctiam numerus difcordis amp;nbsp;confufionis, ingt; fortunii amp;nbsp;immundinç.unde diuus Hieronymus contra louinianü inquit, ‘quod ideo in fecundo diccreationismundinon fuit diófü,amp;uidit deus quo niam bonu ga binarius numerus fit malus.Hinccf^etia,quarciufÏcrftdeus omnia anima ha immuda in area bina ingredi :quiabinarius (ut dixi) numc rus immûdiriæ cftjCÜq; in aufpiciisinfchcifTimuSjpraTcrtim fi resiUæàqui busaufpiciu capitur^atumix fmtuel Martiæmamhæ dus infortuné nu^ meranturabaftrologis. Fcrturctia binariü adferrcoccurfaculaumbrarö, terriculamenra laruaiü,nocumcnra malorü fpirituü his qui node iter facn ünt.Pythagoras(utEufcbiusrcfcrt}unitatem deumefle dice bat, amp;bonum intclled um;dualitatem ucro damonem ac malü,in quo matcrialis eft mul titudo.quarc Pythagoricidicunt binariü nö effe nümerö, fed confufionem quandam unitatû.Et Plutarchus fenbit, Pythagoricos unitatc Apollincm nuncuparcediada lire 8^ audacia:triada iuûitiâ, q eft fumma perfe^io, neq; tarnen uacat muleis myfteriis.Hinc duæ tabula legis in Sina,duocherubin refpicientes in propitiatoriu apud Mofcn,duç oliuæ ftillantcs oleum apud Z3cbariam,duæ naturæ in Chrifto,diuina amp;nbsp;liumana:hinc duas deiappari ti0cs,uidclicct facies amp;nbsp;poftcriora,uidit Mofcs,itc duo teftamenta,duoprç ccpta cbaritatis,duæ prims dignitates,duo primi populi,duo genera dçmo num,boni amp;nbsp;mali,dus crearurs intelicduales,angelus amp;nbsp;anima,duo lumi-« naria magna,duo folftitia,duo squinolt;ftia,duo poli,duoclcmenta produ» centia animam uiuentem,terra amp;nbsp;aqua.

CVI. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Dc Triadeamp;ciusfcala.i Cap. VI.

Ernarius primus numcrUs in compo fitus,numerus facer,nu^ merus perfedionis^numerus potcntiflimus: tres enim lunt p^ fonæ in deo, tres funt uirtutes théologales in religione. Hine eft quod ad ceremonias deorum amp;rcligionis plurimuinhienu merus concert,ut cuius aufpicio preces amp;libamina tertio repetuntur.Vnde canitVcrgilius: ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i r

gt;. Numero Deus imparc gaudet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

Et P/thagorici utebantur co in fandificarionibus amp;purificationibu$,undc apud Vcii^iliuni:

IdcFiterfociospuracircumluitunda. u:i n’r^'’' 'EftqietWrtïIigatiónibusaptiftimuSjhincillud Vergilii:

.•OH Tèfna tibihæcpriniumtriplicidiucrfacolore ’ ^

i-.; Liciacircundo,tcrq;hæcaltaria cirtum ». ^ : * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- /

j i t^Effigkniduco. t quot;• Etpaulopoft:

o Ne^U tribus nodisjernos Amarylli colores, .

rNede Amaryllimodo,8dVcncris,dic,uinculanedo.

Etde Medea Icgimus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

* Verbaq;tcr dixit placidosfacicntiafomnos, i Qjiæ mare turbatum,quæ flumina concita fiftunt.

Et apUdîPhniû, Terna defpucre dcprccatione in omni medicinamos fuif, atcpexlwc effedusadiuuari. Ternarius fiquidem trino augmente perfe-* dusj longo, lato, profundo, ultra qua; nulla datur dimenfionis progrcflio, undc primus numerus cubicusdicitur, Hinc dicitur,quódcorpori trime-* rro,amp; numero cubico nihil addi poreft. Quare Ariftotclcs in principio fer-* moumn de cœlo, ilium quafi legem uocat, fccundum quam omnia di« fponuntur. Tribus enim corporalia amp;nbsp;fpirituaha conftant, prinçipio,mc-* dio,finc.tribus(ut Trifmegiftus ait)perficitur müdus,Hcmarmchc,neccfll täte Si ordinejioc cft,conuentionc caufarum adinuiccm,quam pleriquc fatum dicüt,amp; cxccutionc ad fatum,ac fœturæ débita diftnbutionc.Tota tc-poris menfura ternario concluditur,uidclicct, pr2tcrito,præfcnti,future, Omnis magnitudo tribus contincturJinca, fuperficie,corpore. Tribus ingt; tcruallis conftatomne corpus, longitudinc,latitudinc,craffitudinc. TteS fymphonias cótinct harmonia,diapafon,hcmiolion,diafcflaron.Tria quo que lunt animarum genera,ucgctatiua,fcnfitiua amp;nbsp;inteUcdualisratque hanc rationis,iracundiæ cupiditatfs^idiftribuittricatio.lamqjctiamiuxtapro-» phetam tribus à deo difponitur mundus,numero,pondère,amp; menfura: do purarurq; idcalibus formis, ficut binarius materiæ procrcanti ,amp; unitas fa-* bricatoriÿo. Magiquoqj tresmundiprincipes diftnbuunt,Oromafim, M irrim, Araminim,hoc cft,dcum,mentcm amp;nbsp;fpiritum.Pcr ternarium eu--bicum fiuefolidum, diftribuuntur tres return produdarumenneades, ui-

‘ LIBER SEGVNDVS. CVIK dclicct fupercœlcftium^ in neuem mtclligctiarum ôrdincs ; cœlcftium,in neuem orbcs:infcriorum,in neuem genera generabilium amp;nbsp;corruptibili-' um. In boe deniq; cube ternario, uidelicet uiginti feptem, omnes muficx proj)ortiones includuntur, ut Plato amp;nbsp;Proelus longa férié differunt. ba-* betq; ternarius in barmonia diapcntc,gratiam uocis quinto. Iam^; etiam in intclligenriis tres funt angelicorum fpirituumbicrarebiac. Tres funt in tcllcftualium creaturarö potenriæ,memoria,mens amp;nbsp;uoluntas. Très funt ordincs beatorum,uidelicet,martyrum,confcirorum,innoccntum. Tres funt coelcftium fignorum quaterniones,uidelicet fiXorum,mobilium, co munium:fimiliter amp;nbsp;domorum, uidelicet cardinUm, fuccedentium amp;nbsp;ca-* dentium. Tres quoq;funt in quouis figno facies amp;nbsp;decani,tresq; cuiuslibee tripliciratis domini. Tres funt inter planeras forrunæ:trcs inter diuas,gra riæ:trcs apud inferos, parez: tres indices, tresq; fnriæ, triceps^; cerberns. Legimus etiam Tcrgcminamq;Hccatcn, tria uirginis ora Dianç.Trcs per fonæ in fupcrfubftantiali diuinitatc.Tria tcmpora,naturæ,lcgis amp;nbsp;gratis. Tres tbcologicz uinutes, fpcs,fidcs, cbaritas. Tribus diebus Ionas fuit ih uentre pifeis.totidem Chriftus in fepulcbro.

CVIIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE OCCVLTA PHILOSOPHIA,

/i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DcQyatcrnaiioamp;cius Scala, t’ '• nbsp;nbsp;nbsp;\

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput VII.

Vatcrnarium numcrum Pythagorici Tetradyn appellant, mfumq,- omnibus numcrorum uirtutibus præferût, quia ipfe fundamentum amp;nbsp;radix omnium aliorum numcrorü, unde amp;nbsp;omnia fundamenta ta in arrificialibus,quàm in naturalibus amp;nbsp;diuinis quadrata funt, ut infra oftendemus : fignificatq; foliditarem, quæ per figuram quadrariam etiam dcmonftratur.EIf enim quatcrnarius,qua dratus planus primus, qui confiât duabus proportiöibus ^ quarü prior eft unius ad duo;pofrcrior, duorum ad quatuor.nafciturq; gemina proceffp one Stproportionc,uidelicct unius ad unum,amp;duorum ad duo,ab unitare incipiens, in quaternitatc definens : quæ proportióes in eo differ ur, quod iuxra arirlimcticam, funt fibi inæquales : iuxta geometrieam uero æqua-» les Iraq,' quadratus dco patri adfcribitur.-quin 8^ totius trinkatis myfreri-* um compleditunnam ipfius fimpla proportionc, prima falicet unius ad uniijUnitas paternæ fubfrantiç fignificarur,cx qua unus procedit filius,illi ïEqualis,alrera autem proccffiöe, etiam fimpla,uidclicct duorö ad duo,no tatur fccunda proceffionc ex utroq; fpiritus fandus,ut fic fit æqualis patri filius,proccirione prima: çqualis utriq; fpiritus fandus,'proceflióc fecüda. Hinc fupcrcxcelfum dco diuinæq;trinitatis nomen tetragrâmaton eft,fei licet Iod,He amp;nbsp;Vau,Hc:ubi afpiratio He, fpiritus ab utroqj proceftiohcm dcnotat:ipfa cnimHc duplicata,utranqj fyllabam totumq;nomen termi natjpronunciatur autc loua,ut aliqui uolunt,undc gentiu ille Iouis,quc 8^ ucteres quatuor auribus pingebät. Vndc quaternanus eft fons et caput to tins diuinitatis. V ocantq; Pythagorici ipfum perpetuu natüræ fonte: qua tuor enim funt gradus in fcala naturæ,fcilicct eftc,uiucrc,fehtirc.,intclligc ifc. Quatuor funt in mtura motus,fcilicct afccndcs,dcfcendens, progredi cns,circularis. Quatuor funt mcœlo cardincs,fciliccr ortus,occafus:,mcdi Urn cceli er imu cæli. Quatuor funt lub cælo clcmcta,fcilicet ignis, acr,un-dàœ,tcllus;fccundum hæc,quatuor in cælo triplicitates:quatuor fub cælo quanrates primæ,fciiicct frigidum,calidum,ficcum,humidum,ab bis qua tuor Îiamorcs,fanguis plilcgma,cbolcra,mclancholia. Item annus Jiuidi tur in quatuor partes, quæ funt ucr, æftas, autumnus et hyèms : fimiliter acr in Eürum,4ephyrum,Auftrû amp;nbsp;Boreâ, diuiditur: quatdor quoq;func flumina paradifiiamp;totidem inferni. Quarernarius prætercà omnem im-» plct feientiam : primo omnem numerorum fimplicem progrelfum qua-» tuor implct terrninis, üidclicet uno, duobus , tribus 8t quatuor, conftitu-' ens denarium. Omnem implet numcrorum diffcrcntiam,primum pare, 8t primûimparc in fc continens. Habetinmufica diatedfaron,gratia uocis

quartæâtem rctrachordurn amp;nbsp;diagrâmma Py thagorcum,quo illc primum mufîcoicpncénrusinucniri omnehaq;jnuiîcæharmoniamcôiincr: nam dupla,triplakqüadruplà,fcfquiakcra,fcfquiterna,diapafoh,difdiapafon,dia pente, diatcna^oh/omnisq; confonantiainrer quaternarii limites arcetur. Totam etiam ^àthcmaticam quatuor terminis compleftitur/cilicet pun âo,îineà,|)lanïtie amp;nbsp;profunditate.Totam hatürani quatuor terminis colli git,fcilicetfubftantia,qualitate,quantitatéamp;‘ motu. Omnem etiam phyfigt; tarn implctjinjqua funt naturæ uirtus fehiinaria,natüralis,pullulatio,ado-. lens forma,amp; qomjïofitum. Quatuor etiam tcrhlinis metaphyfica complc 0itur,fcilicet enc,eficntia,uirtutcamp; aâiohe.CompIeôlitur moralem phi-» lofophiam quatuor uirtutibus,fcilicèt prüdctia,iuftitia,fbrcitudinc amp;nbsp;rem-» perantia. Habetetiam uimiuftitiæ.hinc quadruplex lcx,fcilicct prouiden-« tiæ,à dco.fatalis,ab anima mundi:naturæ,à camp;lo: prudcntiæ,abhominc. Quatuor infuper iudïciariæ potentiæ in rébus cxiftcntibus,fcilicct intclie-* 4tus,difeiplina,opinio,fenfus.Multamquoq;amp;maximâ inmyfteriis uim babet:hinc Pythagorici ipfum quatemarium iureiurando teftabantur.tâ-* quam fummum quo fides nitatur amp;nbsp;credulitas firmari poHit: hinc didum Pythagoricum iufiürahdum,quodin bis uerfibus ficexprcflit;

luro ego per fangum pura tibi menté quaternum, Acrernæfohrern naturæ animiq;parcntem. ’

item quatuor funt flumina paradifi,quatuor cuangdia,à totidem cuange-» liftis per uniuerfam cccléfiamfcccpta.Hcbræi præcipuum dci nomen qua N«»«^ tuor literis fcriptum acceperunt;Similirer Aegyptii,Arabcs,Pcrfæ,Magi,ïrtrdgr4»j-Mahumctiftæ,Gr3ÉcisTüfci,Latihi,tantum quatuor literis nomen dei fcri iMton. bunc:i ta,fcilicctTheut,alIa,firc,orfijabgdi,-^w,cfar,deus. Hinc Laccdæmo nii fummum loucmqüatuorauribüsdcpingcrcfolebant. HinCapudOr-* pbicam thcologiam,fcrtur Nepturius quadriiuges currüs impclfcrc. Quatuor quoque funtdiuini furoris fpccics,a fingulis numinibus procedentes, ■ r. fcilicct à mufis,Diónyfio, Apolline amp;nbsp;Vencre, item Ezechiel propbeta up tlkquatuor ànimaliâiUxrafluuium Chobar,§Cquatuor Cherubim in qua--tuor rotis. Item apudOaniclcm,quatuor animalia magna afeendebantde mvi,amp; pugnabant quatuor ucnti.Itc in Apocalypfi,quatuor animalia plc-t^a ocuIk antcamp;rctrô,ftàbant in' cireuîtu fedis dci,amp; quatuor angcli,quibus datum eft nocere terræ amp;nbsp;mari,fi:abant fuper quatuor angulos terræ,tenen tes quatuor uentos ne flafent fuper tcrrara,ncquc fuper mare,ncquc in ulla àrborcm.

Scala Quaternarii ad quatuor clcmcntorum cor-, ' ' ' refpbndentiam«

k

CXI, DE OCCVLTA PHUOSOPHIA,

De Oyinarip amp;nbsp;eins Scala. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. VIII.

Vinam^ numerus handparuæ eft poterie, eöftat enim ex pri pnmo impari, täquä ex fœmma,amp; mafeulo ; impar cniin numerus mas cft,par uero fœmina. VndcArithmctici il 10 quidc-parréjhüc uero matre uocant. Igitur haud paruæ per feftiôis atq; uirtutis eft quinarius, qui ex liorù numerorû permixtioc gène ratur:cftq;prçtcrcauniüçr|i numeri,uidclicct denarii ,iuftiftîma medietas. Na fialtrinfecus circa quinariü,dcnariü diuidendo adfumas,liincnouc,in de uero unô:ucl,hinc o(fto,indc uero duod iuc fepte Si tria, feu fcx Si quatu or,unaqüæq; coUeftio denariü cöftituir,Si femper cius perfedu mediû eft quinarius,Sieius çquediftans: Siiccirco numerus conubii appeUatur à Py-» Qtönnrij thagoriciSjdicitur Slt;in(ütiæ,quiajlcnariü ex æquilibtio fccat. Senfus in ho »omencU^ mine quinq; funt, uifus,auditus,olfa(ftus,guftus,talt;ft us:quinquc in anima ^’”^*' potcftatcs,ucgctatiua,fcnfitiua,côcupifcibilis,irafcibilis,rarionalis:quinqî k ii

CXIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE OCGVLTA PHILOSOPHIA,

funt in manibus digitij^uinc^ funt in cœlcftibus errantes planetç,fecund3 lt;juos quintupliccs in quouis 1 igno termini. In dementis quoqj quinq;gcnc ra mixtorum, uidclicct lapides, metalla,plantæ, zoophyra, animalia roti-* demq,animaliunlgencra,putahomincs,quadrupedia,rcptatia,natatia,uo iantiæ.Suntamp;quinq^genera quitus à dco cóponuntur omnia,ffcilicct effen tia,idem,alteru,fenfus,motus. Hirundo non nifi quinq; pullos pant,quos magna pafdtæquitate,incipics ab eo qui maximus eft natu,amp; ita in cæteris ortus rarione Habens. Habet quoq; hie numerus uim magna in expiation! bus.nâ in facris,pellit malos dæmonesnn naruralibus.pcïlit uenena. Did tur quoq; numerus foelicitatis amp;nbsp;gratiæ,amp; eft figillû fpirit us fandi,amp;: nexus omnia ligâs,atq; numerus crucis, ctiam Chri fti uulncribus principalibus, quorü cicatrices ctiam in glorificato corpore fuo feruare dignatus cft, inft gnis. Gentiu philofophi iUu Mercurio facru dcdicarunr,tantoq; uim cius quaternario cxccllentiorc,quantumanimatum inanimato prçcellentius. In hoe enim numero Noah pater inuenit gratiam cora domino, amp;nbsp;prefer liarusfuitindiluuioaquarü. Inhuiusnumcriuirtutc Abraham cenrenarï Us ex Sara nonagenaria ftcriiiq femina,fupraqua à natura conceffum cft, genuit filium,crcuitq; in populum magnia. Hinc in tempore gratiç,quinq; Iiteris inuocatur nomen diuinae omnipotentiæ. Nam in tempore nature, inuocabatur nomen dci trigrammaton,''^^ fadainn tempore legis,nome dei retragrammaton ^''‘* ineffabile, cuius loco Hebræi exprimât '^‘’^ ado nai.In tempore gratiæ,nomen dci pentagrammaton effabile ‘‘’'•®**vIbcfu, quod non minore myftcrio ctiam trilitcrum inuocatur lun.

■ LIBER SECVNDVS.

De fenario amp;nbsp;cius fcala. Cap. IX.

Enarius numerus eft pcrfcólionis,quia pcrfcdifTimus nam-» ^ ra,in toto numcrorum contextu, ab unitatc ufq; ad dcnariü, folus ipfc adeo cft pcrfcéius,ut colleftionc fuarum partium idem refultct,nulla inopia dcficicns,ncc ulla abundantia fu-* perfluus. Nam fi partes cius,mediam 1 cilice t, tertiam amp;nbsp;fextam, quæ funt tria, duo, unum,congrcgantur,totum fenarii corpus perfede implct; qua quidem pcrfcdionc cxteri numeri carcnt:hinc à Pythagoricis genefgnu-* ptiisq;prorfus accommodatus aflcritur,mundiq; fignaculum appellatur: Icnario enim numero conftitutus mundus,ncq; immodcrata abundantia fupcrfluus,ncq;fruftratus egensq^neceflariis. Hinc cft,quoniam die fexto pcrfcólus cftamp;confummatus à dco mundus.fexto enim die uidit Deus cü éla quç fcccrat,amp;crat ualdc bona. Igitur perfedi funt cceli amp;nbsp;tcrra,amp;omnis ornatus corum. Dicitur ctia numerus hominis,quia fexto die homo créa tus eft:amp; dicitur etiam numerus redemptiöis, nam fexta die Chriftus pro redemptiöe noftrapaffus cft : undc illi etiam cum crucc magna cognatio Dicitur etiam numerus laboris amp;nbsp;fcruirutis: hinc in lege præceptum crar, fcx diebus faciendum opus,fcx dicbus eolligedum manna,fcx annis femi-nanda rcrra,amp; quod fcruus Hebræus fcx annis fcruiat domino fuo.Scx die bus gloria domini inclinauit fuper monte Sina,coopcricns cum nube:fcx alæ funt cherubinis, fcx circuli in firmamento, arfticus, antardicus, duo tropici, æquinodialis amp;: ecliptica, fcx funt erronés planetæ,Saturnus,Iupi tcr,Mars,V enus,Mcrcurius,Luna, per figniferi latitudincm ultra citraq; cclipticam difcurrentes.Sex funt in elcmentis fubftantificæqualitatcs, ui dclicct acuitas,rariras,motus,amp;horum oppofira,obtufitas, dcfitas,quics. Scx funt differentiæ pofitiöis,furfum,dcorfum,antc,rctro,dextrorfum,8d finiftrorfum. Scx funt naturalia officia,finc quibus effe nihil porcft,uidcli eet magnitudo,color,figura,inrcruallum, ftatus,motus,folida etiam figu ra quadrati fcx fuperficics habet.Totius harmoniç toni funt fcx, uidclicet quinq; toni,amp; duo hemitonia,quæ faciunttonum unum,qui cft fextus.

SCALA SENARU.

CXIIIT. DÎ 0€€VLTA PHILOSOPHIA,

Dcfcptcnarioamp;ciusfcala. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. X.

Eptcnarius numerus uariæamp;multiplicis potentiæ eft,con-* ftat enim ex uno amp;nbsp;fcx,uel ex duobus ^quinquc,ucl ex tribus amp;nbsp;quatuor, habetq; unitatem tanquam copulam geminæ tri-» 3 nitatis: unde fi fingula eius membra corum'que compagines confideremus, proculdubio fatebimur eum tam ex fuarum partium colli gantia, quarn feorfum fua plcnitudine,omni maieftate efte plcniflimupa. Vocant'que ipfum Pythagorici humans uitæ uchiculum, quod non tarn ex partibus fuis mHtuatur,quàm totalitatis fus proprio iure perfkit, com plcditur cnim corpus amp;nbsp;animam : nam corpus conftat ex quatuor elcmcn tis,6lt; quatuor qualitatibus afficitur: temarius quoque ad animam ipedat, propter tripliccm uim cius, fcilicet rationalem-, irafcibilem amp;nbsp;concupifei-* bilem, Septcnarius itaque, quia ex tribus conftat amp;nbsp;quatuor, animam cor-^ pori coniungrr,adgcnituram quoq; hominum uis huius numcri pertinct, hominem'que concipi, formari ,cdi, nutriri,uiucre, omninoque conftarc facit. Nam cum in aluo mulicris genitale fernen receptum eft, fi per horas feptem abfquc cffufionc permanfcrit,hæfiftc in uitam certum cft.tum pri mis feptem diebus coagulatur,fit'quc ad recipiendum figuram humanam idoncum .-deindematuros infantesproducit, qui feptimeftres uocantur, hoe eft,qui feptimo mefe nati. Poft partum deinde an uifturus fit infans, feptima hora difcemit: ultra hunc enim numerum, qui acris halitum fufti nucrit,intclligitur natus ad uitamPoft dies fcptem,iaftat rcliquias umbi-' lici.-poft bis fcprem,incipit ad lumen uifus eius moueri: in tertio feprena-» rio, iam libere oculos totam'que faciem uertit: poft feptem menfes, fiunt dentationes.poft fccundum menfium feptcnarium,fcdctfinc cafus timo-« rc.-poft tertiumfeptenarium, fonus cius in uerba prorumpit:poft quarts feptenarium,ftatfirmiteramp;ambulat.-poftquintum feptenarium menfi-* Um,incipit lac nurricis horrcfccrc:poft annos feptem, cadunt primi den-* tes, amp;nbsp;nafcuntur alii ad cibum folidum aptiores, abfoluitur'quc integriras loqucndi.-poft fccundum annorum feptenarium, pueri pubcfcunt,fit que Îjencrationis initium.-ad tertium annorum feptenarium, crcfcit homo in ongum,oftendit*quc flores amp;Ianügincs,fitquc genitura pollens atquero bufta. Vfque ad quartum feptenarium,crcfcit homo in Iatum,amp; confum-* mantur incrementa ftaturs. In quinto jOmne uirium amp;nbsp;roboris complet tur augmcntum:Scxtus uèro annorum fcptcnarius,uircs fcruat coUeftio-» nis:fcptimo feptenario confummatur prudentia,perfeftamque reddit ho ininUm ætatem. Cum uèro ad dccadas feptenas peruenitur, ubi feptenari usper numerum complctum condudtur, rune metam commune uiuen-* dihabet,dicente Propheta: Diesannorum noftroruminiplis feptua-* ginta annis, Summus etiam humani corporis crcfccndi modus, cft fc^

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXV.

ptcm pedum. Septem quoque funt gradus in corpore, qui dimcnfioncni akirudinis ab imo complet in fupcrfïcicm,fcilicct mcdulla,os,ncruus,uc‘« na,artcria,caro,cutis. Septem funt quæ à Græcis nigra membra uocantur, lingua, cor, pulmo, iccur, lien amp;nbsp;duo renés. Septem funt corporis prin-* opales partes, caput, pedus, manus pedefque amp;nbsp;pudendum, De Ipiri-* tu quoq; amp;nbsp;cibo confiât, quod fine hauflu fpiritus ultra boras feptem m* ta non durat:tum quibus inedia mon conftiturum eft, poft feptimum dilt;* cm non uiuunt. Venæ quoq; amp;nbsp;arreriæf ut tradunt medici}numcro mouen tur feptenario. ludicia quoq; in morbis maiori apparenria fiunt diebus fc* ptimis,quos medici crcticos,hoc eft ludiciarios uocant.Ex feptenisquoq; portiôibus créât deus animam,ut tcftis eft diuus Plato in Timæo. Anima quoq; feptenario recipit corpus. Ad feptimû ufq;gradû omnis uoctim pro greditur difcrcpantia,poft quem fit cadem rcuolutio. R urfus feptem lune ipfarum uocum modulamina, ditonus, femiditonus, diateftaron, diapctc cumtono,diapcntecumfcmitonio,amp; diapafon.Eftq; in cœlcftibus poten tia feptenarii potentiftimarnam cum fint quatuor cœli cardincs diamerra-liter fefe contuentes, qui quidem afred us plcnifTimus Si potenriflimus ba betur,feptenario numéro conftac:nt liquidem à feprimo figno, crucemq; conftituit,figuram omniumpotctiirimanijdcqua fuo loco dicemus. Sed illud nö ignorctur, feptenarium magnam habere in crucc cómunionem J Simili radiatione amp;nbsp;numero diftât folftitiö à bruma,amp; æquinodiû hyema le ab æftiuali,qu3c omnia feptenis fignis fiunt. Septé præterea in cœlo funt circulijuxta axis longirudincm:fcprcm circa polum ardicum trioncs,ma lores minores^.Item feptem Vergiliæ quas Pleiades uocant, fepte qüóeg. planera, fccundum illos quoq; feptem dies conftituentes hebdomadam^ Luna quoque planctarum fcptima,amp; nobis proxima,hunc numerum prsc cçrcris oblcruat,motum'quc cius ac lumen bic numerus difpenfatmam in üiginti diebus amp;nbsp;odo, totius zodiaci ambitum circuit, quem quidem dic4 turn numerum, feptenarius feptem fuis terminis, ab uno uidclicct ufque ad fcptem,quantum finguli numeri cxprimunt,antcccdentibus addenda, conneit amp;nbsp;impict, cfficit'quc quatuor feprenarios dicrum, quibus Luna o* mnem zodiaci longitudincm atquc latirudincm emetiendo remetiendo *lt;* que circum per'que difcurrit : fimilibus'quc dicrum feptenariis lumen fu^ urn fempiterna lege uariando difpcnfat : Primo enim Icptcnario ufque ad medierarem tanquam diuifi orbis, crefcit : fccundo feptenario orbem to-* «5 tumluminc complct:rcrtio dccrcfccndo,rurfus in orbem contrahitur dU uifum:poftquartumuero feptenarium ultima luminisfuidiminutiöcfc nouatur,eifdcmquc feptenariis maris incrementa dccrementaque difoo^ nit, nam primo ab initio crefeentis luns feptenario, minuitur paulifper: fccundo, gradatim augetur : tcrtiiis quoque feptenarius fit fimilis primo.

CXVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DK OCCVITA PHILOSOPHIA,

amp; quartos cadcm facit qui fccundus. Accommodatur etiam Saturno, qui ab infcrioribus afccndchdo feptimus eft plancrarum,qui requiem innuit, cui feptimus dies adfcribirur,qui millcnarium feptimu indicat,quo (refte Ïoannc)captiuato draconc,malorum fuggeftore diabolo, quiefcent mor talcs,trahqüillam uitam degentes. Septenarium præterea Pythagorici nu mcrum uitginitatis appellat.quia primus eft,qui neq; gencratur neq; gene rat,ncq; enim poteft in duas partes diuidi squales: itaq; ut gignatur ex ali-* quo numero rcpetito,ncc ulium ex fc ctia numcrum parit duplicatus, qui intra denarii limites coartetur gt;, quem primum limitem conftat efte nume rorum.'amp;iccirco feptenarium Palladi lacrum feccre. Habet amp;nbsp;in rcligionc potentiffima fuæ uenerationis indicia,amp;uocatur numerus iurameti. Hinc apud Hebræos iurarc dicitur feptcnarc,quafi per fepte obteftari. Sic Abra^ ham quando pcpigit feedus cum Abimclcch, ftatuit feptem agnas in refri-* inonium. Dicitur quoq; numerus bcatitudinis amp;nbsp;rcquici,undc illud:

/' Oterq;quarerq;beati.

Scilicet in anima amp;nbsp;in corpore i Septimo quoq; die creator ab opificio quic Iiit,quamobrcm hæc dies apudMofen fabbatnum appcllatur,lioc cft,dics quictis. hincfeptimo die Chriftus in fcpulchro quicuit. Habetquoq;bic numeruscumcrucc,utfuperiusdemonftratum eft,amp;cum Chriftoma-» gnam communionem* In Chrifto enim omnis noftrabcatitudo ,quics^ fclicitas.-cftq; præterea purificationibus aptiflimus. V nde Apulcius:Mcq;, ' ait,protinus purificandi ftudio marino lauachro trado, fepties fubmergo ftuftibus capitc.Etlcprofus quoq; mudandus in lege, fepties afpergebatur paffens fanguinc,amp;Hcli2aeusprophcta,ut fcriptum habetur Rcgumlibro quarto,ait lcprofo;V ade amp;lauarc fepties in Iordanc,amp;rccipict fanitaté caro tua,8lt;mundabcris.6ifcquitur paulopoft:Et lauit fc fepties in Iordanc,iuxta fermonem prophctæ,amp; mundatus eft. Eftq; numerus pœnitentiç amp;nbsp;remif* honis. Hinc ftatuta feptennis pœnitentia pro quolibet pcccato,iuxra Sapi-* entis fententiam diccntis:amp; fupcr peccatore fcptuplum .• feptimo quoq; an gt;10 fiebant rcmiffioncs, amp;nbsp;poft quadratum feptenarium dabatur plena re-» miffio,ut inLcuitico Icgitur.Scptc pctitionibus cöfummauit Chriftus ogt; rationc cxpiationis noftræ:hinc amp;nbsp;libcrtatis numerus nuncupatus,quia fc ptimo anno fcruus Hebræus libertärem fibi ucndicabat. Eftq; diuinis lau flibus accömodatiffimus. Vnde ait prophcra:Scptics in die laudem dixi d bi /uper iudicia iuftitiæ tuæ.Dicitur etiam numerus ultióis,ficut dicit fen ptura.‘SeptupIumultio dabitur de Cain.amp;Pfalmifta ait:Rcddc uicinis no ftris fcptuplum in finu corum.Hinc feptem nequitiæ apud Salomonc,amp; lèptcm fpiritus nequiores aflumpti Icguntur in cuangclio. Significat ctia præfentis circuli tempus,quod feptem dieru circulo peragiturreftq; fpirp tui fando facer,quem fcptuplum iuxta cius dona propheta Efaias deferi bit,uidclicct fpiritum fapicnnæ amp;nbsp;intcllcdus,fpiritum confilii amp;nbsp;fortitudi

LIBER SECVNDVS. CXVII.

nis/piritum fcicntiac à pictatis,amp; fpirimm timoris domini, quos apud Za chariam Icgimus fcptcm oculos dci. Septem quoq; finir angeii fpinrus ad ftantcs ante faciem dci,ut Icgitur apud Tobiam.Slt; in Apocalyph, feptem lampades ardebant ante tbronum dei,amp;; feptem candelabra aurea,amp; in mc dio corum fimilis filio hominis,amp; habebat in dextra fua ftclias fep té. Item /pirirus fcptcm crant in confpedu throni dci, amp;nbsp;feptem angeii aditabat in confpeftu dci, amp;nbsp;data’ funt ilfis feptem tubæ. Vidit quoqj agnum haben-* tem fcptcm cornua,amp; fcptcm oculos, amp;nbsp;uidit Iibrum obfignatum feptem figillis,amp; cum apertum fuiffct feptimum figillum, fadum eft filcntium in cœlo. Ex fupradidis omnibus apparct, leptenarium inter cæteros nume-* ros’mcrito dici omnis efficaciæ pfeniHimum. H abet præterca feptenarius magnam cum duodenario conrormitatem.nam ficut tria amp;nbsp;quatuor fepte conftituuntific ter quatuor duodecim reddût, qui funt numeri cœleftium planctarum amp;nbsp;fignorum, ex eadem radice rcfultantcs, amp;: per ternarium de diuinitatc,pcr quaternarium de inferiorum natura participantes.Magna admodum eft in facris lircris huius numeri præ cæteris omnibus obferuan tia, magnaq; 8^ multiplicia cius myfteria, quorum mulfa è facris eloquiis repetentes hic adnumerarc dccrcuimus.quibus facile conftabit, feptenarî um plcnitudinem quandam facrorum myfteriorum fignificarc.Legimus enim in Genefi,feptimum diem quictis donlinî/eptimû ab Adam Enoch, üirum fandum amp;nbsp;pium, amp;nbsp;alium etiam ab Adam feptimum uirum nequa 8lt; digamum nomme Lamcch,item feptima gerteratione abolitum pecca-» tumCainificutfcriprumeft: Scptuplum punictur Gain :amp; fcptcm uin-* didas ex oluct, qui occident Gain. Ad quæ ibidem magifter hiftoriæ fc-» ptem colligit fuiffc peccara Gain. Item feptena amp;nbsp;feptena ex omnibus anî uialibus mundis introduda in arcam Noc, fimiliter à de uolatilibus : de-* inde poft feptem dies pluifte dominum fuper tcrram,fcptimo'quc die ru-» ptos omnes fontes abyffi,amp; inundafte aquas fuper terram. Item feptem a-* guas Abraham dedit Abimclcch: amp;nbsp;feptem annis fcruiuit lacob pro Lia,8^ aliis feptem pro Rachel: amp;nbsp;feptem diebus populus Ifracl luxit mortem la-« cob.Præterea fcptcm boucs,amp; fcptcm fpicas,fcptcm annos fertilitatis amp;nbsp;fc ptem ftcrilitatis icgimus ibidem. In Exodo ucro, feptimo die præcipitur fabbathum fabbathorum,rcquies fanda domino:quia feptimo die ab ope re quieuit dominus. Item feptimo die ceflauit orarc Mofcs. S^timo die crit folcnnitas domini, feptimo anno liber egredietur feruus, fcptcm diebus bos Seouls fit cum matre fua, feptimo anno dimittetur quiefeere terra feminata fcx annis , feptimus dies crit fandum fabbathum amp;nbsp;re-» quics : feptimus dies quiafabbathieft, uocabitur fandus . In Leuitico etiam feptimus dies crit cclcbrior amp;fandior, amp;nbsp;feptimi menfis primus diescrit fabbathum memoriale. Septem diebus offcrentur holocaufta domino, feptem diebus edebrabantur feriac domini, feptem diebus per

CXVin. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, annum Icgirimû fempiternum crit in gencrationibus ucftris. Septimo mc fe fcfta celcbrabitis,8d habitabiris in tabcrnaculis fepte dicbus:feptics afper get coram domino qui tinxerit digitü in fanguine ; fcpties tinget in fangui nepafTeris mundatus à lepra.feptcm diebus lauabitur aquis uiuctibus qui patitur flux urn fanguinisJcpties afperget digito in fanguine uituli:fepties percutiam uos propter peceatum, In Deuteronomio fepte populi terram promiffionis habebant. Legitur amp;nbsp;feptimus annus remiffionis,amp; fepte lu-* cernç candelabrorüinauftrali parte ereéiæ. Et in Numéris leguntur fepte agnas immaculatas obtulifle filii Ifracl, amp;nbsp;quod feptem diebus uefeebätur azymis,amp; quod feptem agnis Sc hirco expiabatur peccatö', amp;nbsp;feptimus dies crat eeleberrimus amp;nbsp;fandiis,amp; feptimi menfis dies uenerabilis amp;nbsp;fandus,8£ feptimus menfis fccnopegiæ,amp; feptem uitulos offerebat die feptimo, 8i fc ptem aras erexit Balaa, feptem diebus Maria foror Aaron leprofa egredi-* rur extra caftra,feptem diebus immudus erir qui tetigerit cadauer.Et in lo fuc,feptem facerdotes portabant aream fcedcris ante Hiericho, amp;nbsp;feptem diebus circuibant ciuitates, amp;nbsp;feptem buccinx porrabantur per feptem fa-* cerdotes,amp; die feptimo buccinabant feptem facerdotes. Item in libro ludi cum feptem annis Abeffa rcgnauit in Ifracl, fep te diebus fccit nuptias Sam fon,amp;fcptimo dicexpofuit uxori problcma,feptem funibus neruiccisliga rus eft amp;fcptcm crinibus capitis fui,fepte annis oppreffi funtfilii Ifracl per regem Madian. Et in libris Regum feptem uicibus amp;nbsp;fcptima uicc eccc di-* cit Hclias nubecula parua, feptem diebus filii Ifracl dirigebat acics,amp; fepti' mo die commiffum eft bellum: feptem annorum cóminata eft fames Da uid proprer peccatum murmurationis populi, amp;nbsp;fcpties ofcitauit puer re-* fufeitatus per Helifçum,amp;fcptcm uiri crucifixi funt fimul in diebus meffs primæ.-feptem lotiöibus mundatur Naaman per Helifæum,feptimo men fc occifus elf Golias. Et in Paralipomenis legitur, quod feptimo menfe co plctus eftaccruus fundamcntorum:amp;in Hefter Icgimus feptem eunuchos régis Pcrfirum:^ in Tobia,feptem uiri copulati cum Sara filia Raguclis: amp;nbsp;apud Daniclcm feptem uicibus inccnditur fornax Nabuchodonofor,amp; ft ptem leones cranrin Iacu,amp; fcptima die uenitNabuebodonofor. In libro lob exprimuntur feptem filii Iob,amp; feptem dicbus-amp; nodibus fediffe ami ^coslobcumco in tcrra:amp;ibidem legitur,feptimo non ranger te malö. In Efdra icgimus feptem hebdomadas annorum,fcptem cöfiliarios Artaxer xis:amp; ibidem feptimo menfe clages buccina: feptimus menfis feenopegiæ fub Efdra crar,dum filii Ifracl crant in ciuiraribus:amp;feptimi menfis primo dicEfdraslegitlegcmpopulo. Et in Pfalmis fcpties in diclaudcmdicifDa uid:fcptuplum probatur argentum, fcptuplum reddit uicinis noftris in fi nu eorum. Et Salomon ait feptem columnas excidifle fibi fapicntiam,amp; 'feptem uirdsloquentcsfenrcrias, feptem quæ oditamp; deteftatur dominus: feptem nequitiæ in corde mimici,feptem circunfpeftores, fepte oculi in-*

LIBER SECVNDVS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXIX.

infipicnfcs.Numcrar Efaiasfcprem donafpirituffanâi,amp;fcptcm mulic-res uirum unum apprchendenres. Etapud lercmiam feptem mentis mu^ lierum concupifccntix, amp;nbsp;feptem filios peperit mater quæ infirmata eft K defecit anima eius.In Ezechiele,feptem diebus propheta mccrens perman-fic. In Zacharia feptem lucernæ,8( feptem infuforia fuper caput candcla-bri,amp; feptem ocoli difcurrcntes in uniucrfam tcrram,amp; feptem oculi fuper unumlapidcm,amp;feptimidiciieiunium uertiturin gaudium. EtinMp chæa feptem paftores fufcitati funt fuper AfTyrios. lam uero amp;in cuangc^ liis leguntur feptem beatitudines,feptem uirtutes quibus feptem uitia opgt; ponuntur/eptem petitiones oracionis dominiez, feptem uerba Chrifti in cruce,feptem uerba beatæ Mariae uirginis, feptem panes per dominum di* fthbuti,feptem fporræ fragmentorum, feptem fratres uxores unam haben tes,feptem difcipuli domini pifcantes,feptem hydriæ,in Caria Galilææ.fe* ptemiræquæ dominus hypocritiscomminatur, feptem dæmonia eieda de muliere peccatricc,amp; feptem demones nequiores affumpti ab cxpulfo. ïtemfeptemannisfuit C H RIS T V S profugus in Acgypto,amp; feptima ho* ra rcliquit febris filium Reguli. In epiftolis etiam canonicis dcfcribit lacobus feptem gradus fapicntiæ,amp; Petrus feptem gradus uirtutum. Et in Adibus numerantur feptem diaconi,amp;feptem difcipuli clcfti per apofto los .In Apocalypfiquoque multa funt huius numcri my ftcrianbi enim 1e* guntur feptem candelabra, feptem ftellae, feptem corona, feptem éeelefiæ, feptem fpiritus in confpeäuthroni, feptem fluminaAcgypti, feptem fi* giUa, feptem fignacula,feptem cornua, feptem oculi, feptem fpiritus dei, feptem angclicum feptem tubis, feptem cornua draconis, feptem capita draconisquæ feptem nabebantdiademata: item feptem plagæ, amp;nbsp;feptem phyalas quas habetunus de feptemangclis, feptem capitabeftiæ cocci* ncæ, feptemmontes , 8lt; feptem reges fedentes fupercos,amp;feptem toni* trua locuta funt uoccs fuas. Multas præterca uires habet hic numerus, lt;:um in naturalibus turn in facris amp;cærcmoniiSj turn etiam inaliis: ita* que hue referuntur feptem dies, feptem planctæ, feptem Pleiades, feptem aerates mundi, feptemmutationcs hominis, feptem artes liberales tori* dem'que mechanics, amp;totidcm prohibits,feptem colores,feptemmc* taUa, feptem foramina in capite hominis, feptem paria neruorum, fe* ptem montes inurbe Roma, feptem reges Romani, feptem bclla cini* lia, feptem fapientes tempore 1er cm is prophets, amp;nbsp;feptem fapientes Grscis. itemfeptem diebus ardcbat Roma fubNerone. Per feptem reges occifa funt dccem miliamartyrum. Scptcmfucredormicntes,feptcm funt Romxccclcfiæprincipales,totidem Gregorius conftruxit monade* ria,tot fanda Felicitas peperit filios. Septem conftituti funt cledores im-pcrii,amp; feptem funt adus folcnncs in Impcratorc coronando,fcptcm teftet tequirunt leges in teftamento,feptem funt poenz ciuilcs,amp; feptem canoni

CXX. DE ÖCCVLTA PHILÖSOPHIA, cæ,amp; feprem horæcanonicæ,fcptics falütac facerdos ih mißa/eptem facrà-menra amp;nbsp;feprem oïdihesclerkorum,amp;fepremannorumpuer poreft ordi nariôrdineminoïijamp;poreft obrinerc beneficium fine cura. Septem func pfalmi pamp;nitchliâles, amp;nbsp;feptem mandata fecundæ tabülæ,amp;repfcm Boris Adamamp; Euafuerunrin paradifo,amp;feptem funtuiri per angelum prxnun tiatianteqiiamnafccrentur,uidclicccIfmacI,lfaac,Samfon,Hicremias,Io^ annes BaptiftaJacobus frater domini,amp; Chriftus lefüs. Deniq; hic hume-» tus amp;nbsp;in bonoamp; in malo omnium cftpotentilTimus; de hoc Liuiusuctugt;

• ftiiâ*

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXXU

nialo omniü eft potcnnftimus: de hoc Linus uetuftiftimus Pocta cecinit: 5cpnma cum uenit lux, cun ft a abfolucrc cœpit Omnipotcnspater,atq; bonis eft feprimaamp;ipfa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

Eft etiam rcrum cunftarum feptima origo, Septima prima cadcm,pcrfcfta amp;nbsp;feptima feptem:

Vnde etiam coclum ftcllis crrantibus ahum

V oluitur, amp;nbsp;circlis totidem circum undiq; fertur.

1

CXXÏt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE OCCVLTA PHILOSOPHIA,

jHiij^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dc oftonario amp;nbsp;cius Scala. Gap. XI.

Cronarium ucro uocant Pythagohcinumcrfliuftitiæamp;plc nitudinis:prinium, quia primus omnium diuiditur in numc ros paritcr pares,uidclicct inquatuor:diuifio quoqjpfa in bis bina cadc ratione conrcxitur,uidclicet per bis bina bis: amp;nbsp;pro ptcr hanc diuifionis æqualrtaremjuftitiç fibi nomen inoleuit:alterum uc ro,uidelicct plenitudinis nomen accepit,propter corporeæ foliditatis cö textum:primus fiquidem folidum corpus efficit. Hinc Orphci inftitutö per o ft o numina iuratisjicubi diuina mftitiam obteftari ucllet, quorum nomina liæcjgnis,Aqua,Terra,CœIum,Luna, Sol,Plianes amp;nbsp;Nox. Ofto quoq; fuut duntaxat cœlorum uifibilcs fphæræ: corporalis^ naturæ pro-* prieras per ilium nobis fignificatur.quam Orpheus in oftonario hymno rum maririmorum complcxus eft. Eftqbic numerus diftus etiam numc rus foederis amp;nbsp;circûcifionis,quæ ludæis oftauo die fieri prçcepta eft. Ofto ctiS crant in uctcrc Icgc ornameta faccrdotis,uidclicct fceminalia,tunica, cingulus,tyara,ftola talaris,fupcrbumcrale,rationale,lamina aurca. Perti net etiam nic numerus ad æternitatem amp;nbsp;mudi confummatione, quia fub fcquitur fcprenarium,qui temporis fymbolum eft: hinc ctia hie numerus bcaritudinis eft,tot cnim beatitudinis gradus docct Chriftus apud Mat-* thæum. Dicitur etiam numerus falutis amp;nbsp;conferuationis,tot nanq; animç in area Noe faluæ faftx funt à diluuio aquarum. lam quoq; amp;nbsp;ofto fucrût filii Ie He, à quibus Dauid fuit oftauus. Item Zacharias lohanis pater ofta no die rceepit loqucla. Hunc numcrum Dionyfio facrum perhibent, qui oftauo menfe in luce cditus cft,in cuius fempiternum teftimonium Na-* xos infula illi dicafa,hanc prçrogatiuam obtinuit,ut folæ Naxiç muliercs oftauo menfe falubriter pariant,feerusq; uitalcs edant,cum ubiq; ferè gen tiumornnes ficgcnitiintcrcant,amp;ctiammarrcs mamfefto uerfenturin

SCALA SEPTENARn,

•tiSER’ SECVND VS. quot;nbsp;CXXIII^^^

CXXIIIL ' '?5 DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, DeNoucnanoMeilis Scab. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. XII.

Ouenarius numerus mufis facer, cœleftium fphærarum diui-norumq; fpirituum ordini adiumeto : Line nouem funt fplix ræ mobiles,^ fecundum illas nouem funt mufç, fcilicct,Cani opc,V rania, Polymnia, TerpficIiore,CIio, Melpomene,Era to,Euterpe, Tnalia/^quæ quidern mufæ nouem fpliæris nouem funt adc5 modatæ,ita ut prima référât fuprcmamfpliæram ,quam uocantprimum mobile,amp; fiegradatim defcendendo fecundum fcriptum ordincm,ufquc ad ultimam quæ referat fphçram Iunæ,ita fcilicct,Calliope accommoda-* tur primo mobili.Vrania,ftcllato cceloiPolymniajSaturnoiTcrpfichorc, Ioui;Clio,Marti: Melpomene, Soli: Erato, V eneri: Euterpe, Mercurio: Thalia,Lunæ. Nouemquoque funtangelorum beatorumordines,fcilb eet, Seraphim, Cherubim, Throni, Dominationcs,V irtutes, Poteftates, Principarus,Arehangcli,Angch,quospcrnoucmlapidesfiguratEzcchi-* d, qui funt fapphirus,fmaragdus,carbüculus,bcrillus,onyx,chryfolithus, iafpis,ropa2ius,fardius. Habet ctiamhic numerus magnum amp;occultü cru cis iacramentummamhoranona Dominus nofter lefus Chriftus emifit fpiritui n;noucmq;dicbus antiqui mortuos funcrabant,totidcmq; annis di cunt Minoa in fpclunca à loue leges accepiffe. Vnde hic numerus ab Ho mcro præcipuc obfcrüatus cft,ut quando leges côdcndç,autrcfponfa dan da,aut fæuitura clades. Aftrologi etiam annos cnncaticos,hoc eft nouena rios,in hominum ætatibus non fecus atq; feptenarios, quos climadcricos uocant,obfcruanr,notabili mutatione infigncs. Aliquando tarnen notant impcrfcólionis amp;nbsp;incompictionis habct,quod ad denarii nó per tingatpcrfedionc,fcd unitarc minor,citra iUu deficiat, ficut fupcr cuangclio de dccc leprofis interpre taturAuguftinusmee uacat myftcrio longitudo noue cubirorum

0gregisBafan,qui typuseftdi

aboli. 1 J

SCALA NOVENARÏK «’ ' nbsp;nbsp;nbsp;'^ i

n 1

CXXVX. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, De Decade amp;nbsp;dus Scala. nbsp;nbsp;nbsp;Cap. XIII.

Enarius.Hic dicitur omnis numerus fine uniuerfus, arq; nu^

merus complctus,dcnotans plenum curriculum uitx : ab eo enim ultra non numcrarur,nifi per rcplicationc: uniuerfosq; numéros ucl intra fc implicat,ucl per fc fuosq; cxplicat mul-' tiplicando:quaproptcr multiplicis religionis habetur amp;nbsp;potetiæ animisq; purgandis accommodatur. Hinc ueteres, ceremonias denarias appellat üere,quibus illos,qui expiandi aut facra adituri cfrcnt,pcr dccem continu os dies à certis quibufdam rebus abftmendum crar. Vnde apud Aegypti-* os mos crat illi qui facris Ifidis initiari ucllcr, decem dicrum iduniü indi-' cifolitum,quodtcftatur Apulcius dcfcipfo inquicnsdllud plane cundis arbinis præcepir, decem illis continuis diebus cibariam uojuptatem eoer ccrcm,amp;ncqj ullum animal eflem, amp;nbsp;inuinius eflem. Dccem funt fangui-* nci hominis partes, menftruü,fpcrma,']plalmariuus fpintus,mafia,humo rcs,organicum corpus,uegctatiua,fcnfitiua,ratio amp;nbsp;mens. Decem quoq» fimplicia inrcgralia hominem cöftitucntia,os, cartilago,ncruus, chorda, Iigamentum,artcria,ucna,pannicuIus,caro,cutis.Dccemquoqiartus,qui bus conftat intrihfecus homo : fpiritus, cerebrum, pülmo, cor, cpar,fcl, fpIen,rcncs,genitalia,matrix.Præterca decem cortinç crant in tcmplo,dc cem chordæ crant in pfaltcrio,decë mftrumenta mufica quibus caneban-rur pfalmi,quorum nomina funt,Ncza,in quo canebantur odç.-Nablum, idemquod organum:Mi2mor,in quo pfaImi;Sir,in quo canticacTcphila, inquoorationcs:Bcracha,inquo bcncdidioncs:HalcI,inquoIaudatiócs: Hodaia,in quo gratiarum adiones: Afrc,in quo alicuiusfœlicitas;HalIelu îah,in quo laudes dei tantû arq; conrcmplatiôncs. Deeem quoq; funt can lores pfalmorum, uidelicet, Adam, Abraham, Mclchizcdcc, Mofes, A^ faph,Dauid,Salomon,amp; tres filii Choræ. Dccem quoq; præccpra Icgis.Et dccimo die poft afccnfionem Clniftiidefccndit fpirirus fandus. Hic de-* niq; eft numerus,in quO lacob tora node ludatus cum angelo,uicit in eer taminc;amp; oriente'lucifero benediduseft, amp;nbsp;uocatum eft nomen cius Ifra cI. In hoe numero lofue uicit trigintaunum rcgcs:amp; Dauid uicit Goliam 6ôPhiliftæos:amp;Dànièl pcricula cuafit Iconü. Hie numerus ficut uniras eti am circularis eft, quia coaceruams in uniratem redit, à qua exordium ha-» buit:8t ipfe numerorum omniumfinis eft amp;nbsp;complcmentum,amp;principiu decadum. Sicut denarius refluit in unitatem ex qua proccffit,fic omne flu cns reuertitur ad id à quo habet priheipiû fui fluxus. Sic aqua ad marc cur rit,à quo rraxit oricinem.-corpus in rcrram,à qua fumptum eftreuertitur: tempus redit in œt^mitatem à qùa fluxit:mcns à'dco fada,ad cundem rc-* uertitur.fluitdeniq; omnis dcaturainnihilumex quo crearaeft,neenifi diuino uerbo fuftentatur, in quo condita funt omnia, omniaq; cum dena rio amp;nbsp;per denarium gyrum efficiiint, utinquit Proclus, à deo incipientia,

lik i

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXXVII.

• amp; in ipfum definentia. Deus quoq; ipfe prima Monas priufquam fefe in-» fcrioribus communicer,primo fc in primum numcrorum,ternarium ui-* dclicct,diffundit:dehinc in denarium,ranquam in decern ideas amp;nbsp;menfu-» ras omnium numcroruni amp;nbsp;rerum omnium facicndarum,quasHebrçi de cem attributa uocanr,amp; decern diuina nomina numeranr: qua de caufa ul terior numerus dari nequit.Hinc omnia dcna,diuinum quoddam in fe ha benr,amp; in lege rahquam à deo propria exiguntur, fimul cum pri

v mitiis,ut rcrum primordia,uclut principium numero rum, amp;nbsp;dccima quçque tanquam finis illi red

• - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;dantur, qui principium amp;nbsp;finis eft omnium.

S H i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■• ' ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r,

CXXVIII. DE OCCVLTA PHILÖSOPHIA,

De undenario S^ duodenario cum duplici duodenarii Scala, Ca balifticaamp;Orphica, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cap. XIIII. lt;

Ndenarius numerus ficut rranfgreditur dénarium, qui Icgis amp;nbsp;præceptorum eft,ira deficit a duodcnario,qui gratiæ amp;nbsp;per-» feftionis eft : idea numerus peccatorum amp;nbsp;poenitentium dici tuf .Hine in tabernàcülo iufta funt fieri undecim faga cilicina,

qui eft habitus pœnirentium amp;nbsp;lugctium pro peccatis. Vnde hic numerus . nullam habet curn diüinis,ncqiGum óoelcftibus communionem,ncc attra drum,nee fcalamad fupera tcndc'ntcfnmcc ullum meritum habet, led ta--men aliquando gratuitam gratiapercipit à deo, ficut illc qui ad undecima ^hoxamuocatus fuit in uincam domiugacccpitqr mcrccdc illoru,i qui por-» . tauerunt onus dici amp;nbsp;çftus.Duodenanus ante numerus eft diuinus,amp;quo f cœlcftia metiûtur.-cft enim fignorurn cœlcftium fpirituurnq; principatui **adiuhfictö.Düódccïrh enim funt in zodiaco figha,quibus præmnt duode-cim angcli præcipui, fubfuki irrigationibus tnagni nominis dei. Duode-» eihi annislupiter cùrfum fuum pcrficit,amp;luna quotidie duodccimgradus pcrcurrit.Düódeeim in humano corpore præcipuæ funt iûduræ, fcilicet in manibusjcubitis,fpatulis,fcmorc,genibus 6lt; uertebris pedum* Magna -------quot; —infu.»

LIBER SECVNDVS. CXXXL

infupcr in diuinis myfteriis duodenarii uis eft. Elcgit deus duodenam fo miliam Ifracl,illisq; præfccir duodccim principes : rotide lapides locati in profiindo Iordanis,amp; in pedore faccrdoris co dem numéro ßgi præcepit» Duodccim ctiam panes tacicrum propofitionis, amp;nbsp;rotidem lapidibus alta rc conftrud um,amp; marc æncum à Solomonc fabricarum,codcm numéro Iconés fuftinebant;toridcm fontes in Helim, toridem cxploratorcs miffi ad terra promiffionis,toridem Chriftiapoftoli duodccim tribubus prçfc fti,duodccim milia numerantur populi fignati amp;nbsp;eledi, duodccim itcUis cœlircgina coronata:amp;in cuangciio,cxcrcfccntibus panibus cophini duo decimfragmentorum colliguntur;amp; duodccim angelipræfident duode-* cim portis ciuitatis,amp; duodccim lapides cœleftis Icrufalcm. In inferiori-* ^us ctiam crefeentia multa hoc numero progrediuntur : fie lepus amp;nbsp;cuni-« «ulus fœcundiflîmi,duodccics in anno générant,pariuntq- S( camcia tou dem menfibus fixtum gerit,amp; pauo duodccim oua ponit.

CXLIIH. , DE OCCVITA PHIlbSOPHFA,

cxxxvr. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA,

Dcnucris qui fupraduodenariu funt,coruq;potctiaSduirtutibuï.' XV, Eliqui etia ultra duodenariu numcri multis amp;uariis effedibus dccorati funt,quorü uirtutes ex origine parribusqjeorü depre hedere oportet, quatenus ex fimpliciü aggregariöe uaria, auc multiplicatiois dudu eóftituuntur: nonnunq etia ex diminu tioncaut fupergreflione alterius præcedctis,præcipucpertcdioris, fignifi cara eorü refultant, turn etia ex feipfis myfteriorum quorunda facramcra *»’« nbsp;nbsp;continentale tertius fupra decimü numerus,apparitionis Cbrifti ad gen-* fes my Zerium indicat: dccimotertio nanq;poll eius natale diCjAcHa ducc magis fada cft.Decimufquartus amp;ipfe Clirifti typu gerit,qui decimaquar fa luna primi mefis pro nobis immolatus,quo die amp;nbsp;nlii Ifrael Phafe domi no,boc eft,rranfitum celebrate iulTi funt. Hunc numcru tam folicite ob-« feruatMatthæus,ut quo poflet ilium in generationibus Chrifti ubiq,‘ reti j^^ nere,nónullasgenerationesprætermiferir. XV.numerusfpiritualiüafcc fionu fymbolü cft,idcoq; canticö graduü in quindccim pfalmis illi adapta turn eft:eui etia XV.anni additi regi Ezcclnç dcputant.amp;dccimufquintus xvi. nbsp;nbsp;nbsp;dies feptimi menfis erat uenerabilis amp;nbsp;fandus. XVI. numcru ex quadrato «quilatcre amp;nbsp;parente denarii cöpofitum, iccirco Pythagorici numcrü feU ciratis appellant:ipfc etiam uetcris teftamenti prophetas oes, tum noui te xTubxx. ftamenti apoftolosamp;cuangcliftas copieditur. NiimcrumXVIII.amp;uigc fimum,urrunq,infauftum interprctantur rbeologi:n5 in priore fcruiuirlf raclEglon regi Moab:inaltcro fcruiuit Iacob,amp; ueditus eft lofcpli. Deni q;intcr polypoda nullu eft quod uieenum pedum numerum excédât. N tl xxu. nbsp;nbsp;merus autc XXII. plenitudinc fapicntiac fïgnificat, tonde ftquidc funt He braicarum literarum charaderes, totidemq; libris rotü ucrus teftamennî xxTUI. cótincfur. Numcro autc uiccfimoodauo lunç fauor dcfignatur,cius enim motus diftans à curfu aliorü fydcrum,quafi folitarius uiccfimoodauo die cóplctur,quo redit ad ide pundum zodiaci unde proceffir. Hinc amp;nbsp;uigintJ odo mafioncs Iunæ,fingulari uirtute amp;nbsp;influentia pollentes,in ccdcftibui xxx. nbsp;nbsp;numerantur. Triccfimus numerus multis myftcriis mcmorabilis eft,quo dominusnoftcr Icfus Chriftus apprctiarus,quiipfequoqjtriccfimofuaC ztatis anno baptizatus cft,cŒpitq; beere miracula,amp; docere regnü dei. P pfc etia loanncsBaptifta triccf mû annû agcbat,cû incccpiftct predicate ill dcfcrto,amp; præpararc uias domini. Ipfcq; Ezechiel cade annorum ætarc in cœpit prophetarc: amp;nbsp;lofcph tricefimo lux ætatis anno cdudus de carccre,’ XXXII. à Pharaone acccpit Aegypti principatu. 'Igt;iccfimumfccûdû numcrü He bræorum dodorcs fapientiç adfcribunt,totidcm enim funt ab Abraharno deferiptæ femitæ fapicntiac.-Pythagorici ucro hunc numerum iuftitias ap-« pcllant,quia femper diuifibilis in patres cqualcs ufqjad uniratc. Quadragc «i* nbsp;nbsp;nbsp;narium numerum uctcres magna obfcruationc corcbanr,dc quo Sdeftum

edebrabant tcITcracofton.Fcrtur ad partus ratione cfficcre, totidé diebm

tiBE,R SRGVNDVS ; gt;nbsp;,CXXlt;»Vlti ferne aprariamp;transformari in utcro,quouf(}; in corpus organipu perfect 5 j fuis debitis amp;harnlonicis men luns conducatur difpofitum^ad fijftijiicndb animam ratiöalcm, Totidem dicbus mulicres poft partü grapiortmorbp confliftariiquoufq; adaptetur mulicbria in partü commota, antequa puri ficentur.-rotidc etiam dicbus infantes rifum contincré,morbidfis efie,magt; gnoq- difcriminc uiucre.cftq;hic numerus inrcligione expiationis.^pûçai tcntiç,rtiagnorumq;myftcriorum fignificatiuusdiquidem quädräginta ci csamp;noftes diluuii repore pluit dominus fuper terrarquadraginta annis filii Ifracl habitarUnt in deftrto.-quadraginta dies dilata eft fubuerfio Nuuuæ. Idemq; numerus fanftorum iciuniis facer habitus eft liquide per quadra-» ginta dies Mofcs,Hclias amp;nbsp;Chriftus iciunaucrut. Quadraginta feptimanis Chriftus in utero uirgmis portatuseftiqüädräginta diebus à natiuitate ma fit Chriftus in Bethlehem antequarnofferretur in tcplo;qUadraginta men fibuspublice prçdicauit:quadrâgmtahoris mortuus dclituit in fcpulchro: quadf agefimo die poft refurrciftonem in ccelos afeendit, quæ omnia no fi Ue huius numcri occulta proprietäre amp;nbsp;my ftcrio fa él a füllte noftri tradüt -thcologi. Quinquagenarius numerus eft rcmiftionis peccatorü amp;nbsp;feruitu cigw^K^j fis libertatisq;fignificatiuus:fccundü legem cninl qüüiquagcfimo anno re ê^naniui hnttebatur débita,amp; reuertebatur Unulqüifqj in poftcftioncm faam. Hinc perlubilæi annü arq; per pœnitentiæ pfaimû,indûlgcntiæ atq; pœnitentiæ facramentu oftcndit. Lex quöq; amp;: fpirjrus fand!us in code dedarantur : na quinquagefimo die poft exitu IfracI de AegyptoJex data eft Moftirrmon ^^Sim. Quinquagclirno die poft rcfurrcftiönc defcedit fpiritus famous fu pcf apöftolos in monte Sion.-unde dicitur amp;nbsp;numerus gratiæ,amp;attpibuitur fpiritui farifto. Erat amp;fcXâgcnarius numerus Aègyptiis facerma crpcodilo propriuSjUt qUi fexagertis dicbus oua fcxaginta pariât,totidcinq,’dicbus fo ncat:tot annös præterea dicatur uiuerc^amp; dentes code numéro habere; de-» ^iq totide dicbus in feceflu quiefcerd quotannis fine cibo. Habet à feptua genarius numerus fua myftef ia,nam totide annis ignis facrificii in Babylo nica capriuitate fub äqua latcns mxcrat; totide amios praedixerat lercmias rempli deftruft ioncm:totidcm annos durauitcaptiuitas Babylonica jtori dem annis cóplebatur dcfolatio lerufalcm. item ftptuaginta palmæ crant in loco ubi caftrarnctan funt filülfraehfcptuagintä artimabus dçfeenderût panes in AegyptUm:fcptuaginta reges amputätis manuû amp;:pcdü lummita ribüiijcolligcbat cibü fub mciifaAdonibcfcclufcptuagintafibicgrcftifunc de feernore loas,fcptuaginta uiri omnes filii léroboal: ieptuaginta ponde-» ra ärgenti dabantur Abimclcch;totidc uiros qcciditAbimclcch fuper uno lapide, Septuaginta filioS Sf nepotes habuit Abdon,qui aferndebant fuper feptuaginta pullos afinarum. Septuaginta milia uirorum crant Salomoniy qui oncra portabant, Septuaginra filii Achab regis in Samaria dccapitati funri Septuaginta iuxta^pfalmiftatm funt anniannor urnætatb.noftrît.Sc-lt;

m iü

CXXXVin. DE OCCVLTA PHILOSOPH IA.

ptuagefies fepties iudicatu eft dcLamcch:fcptuagcfics fepties pcccata do-* nantur delinquent!. Eft amp;numerus fecundus fupra feptuagcfimü tondem linguarum fcrmonibus,totidcmSynagogæ femonbus, totidemucrcris te ftamenti interprctibus,totidcmq; Chrifti difcipulis infignis: habetq; cum duodenario magna communioem: hinc in coclcftibus quouis figno in fcx partes diuifo/clulrant feptuaginta duo quinarii, quibus præfidet totidem angcli,amp; totidc influut nomina dci,amp; quilibet quinarius uni prçeft idioma ti,tanta cfficacia,ut inde Aftrologi amp;nbsp;Phyfiognomi cognofcere qucanteu ius idiomatis quifq^ucrit oriundus.refpondent iftis ctiam totidc patentes in humano corpore articuli, quorü in quouis digito manuü amp;nbsp;peau haben rur rrcs:qui cum principalibus duodecim fupenus in duodenario numcra ris,conftituunt feptuaginta duos. Centenarius in quo ouiscoUocaturin-* ucnta,qui etia de finiftra tranfit ad dextcram,facrarus inuenitur.tum quia ex dcnario in fcipfum dudu gignitur, compictam dcfignat perfedioem. Complcmcntum ucro omniü numerorû miilcnarius eft, qui eft cubus de narii,fîgnificans confummaramamp;abfolutam perfedi one. Sunt autem duo numeri àPlatonc inRcpublica maxime celcbrati,amp;ab Ariftotclc in fuis Po liticis non improbati,quibus ciuitatibus magnç mutariöesportenduntur: hi funt duodenarii quadrat’, amp;nbsp;ciufdc cubus uidclicctquadragcfimüsquar rus fuprä ccntcnariu,amp;: feptingentefimus uieefimusodauus mpra miHcna riü,qui numerus fatalis eft: ad que cü ciuitas quæuis fiuc rcfpublica pcruc-» ncrir,cóplcto cubo ponça declinabit: in quadratis tarnen muratione fubit, i cd in mélius,fi prudchti difciplina regaturmee faro tune,fed imprudentia collabi potcrit.atq; hæc de numeris particulatim dida fufficiant.

D e N umcrorü notis in certis gcfticulatioibus cöüitutis. Ca. XVL

Egi fçpifTime in magicis libris corundcœoperibus amp;:cxpcrimc tis mirabiles quofdä,Squales mihi uidebanf ridiculasgefticu* htioncs,amp;puraba lUaeftc occulta quæda dæmonû pada, proprer quod refpuebäamp;Wöied ca:fcd poftquâ re pronindius ex-aminauijtunc primû inrcllcxi in illis magi cis gcfticularionibus, nó dæmo nû fœdera/cd numerorû dclitcfccrc rationc,qua uctercs per manuûamp;digi tord Ilarios inflexus amp;reflexus numéros reprçfentabât.quorû gcfticulati' one magijineffabiliû uirtutû uocabiila ,fono ignora^nucris uaria,iugatis al fematisq; digitis tacitus inclamar^ueneranrurq; facrofilcnriomûdi'prxfu les dcoî;£ius ritus meminir ctiâ M artianus de Arithmctica,inquics.t)igl ri ucro uirginis rccûrfantcs,amp;quadâ'ihcôprcbcnfæ mobilitatis fearuriginc ücrmiculàti,quç mox ingrcRa/epringentos dcccamp;fcptc numéros côplica tis diginSjîouc falurabuhda furrcxit.Tüm Philofôpbia,utTritonidc pro«» ptcradâ:abaT,quidnûcro tali ArithmcticaintulifTct,exquint. CuiPallasî Proprio,inqt,loue nomine falutauit 1 Vt trgo hæc melius inrcnigâtur,pb cuit ilia txtraditiôc Bedx hic fubifigerCjinquir iraq^CU'dicis unö/nmimö

HI m

tlB E R SECYND VS, *gt; ^ lt;^ CXXbfÏk.^ ' in Icua digiru infleóïensjn medium palmæ locu figès;cû diäs duo/ecmi-« düm à mirtimo inflexu ibidem impohesreü dia’s ma,rertiü fimilitcr infle-^ ói^csxödicis quatuprjtidc minimö leuabis.cü dicisquinq: Jeeundu^ mini mo fimiliter eriges :cü dicis fex/ertiu nihilominuslcua^s,co folo qui me diens appellarur,in medifi palmç fixoxum dicis fcptcm',minimum folum fupra palmæ radiccm,cçteris interim Icuatis,imponcs,iuxta quem cum di cis ofto^medicum ; cum dicis nouem,mediunif regione componcs:cü di cis dccc,unguc indicis in medio figes arriculo pollicis:cü dicis uiginri,fum mitatc medii digiti inter nodos poUicis amp;nbsp;indicis arde figes: eu dicis trigin ta,ungues indicis amp;nbsp;pollicis blando cóiunges amplcxu: cü dicis quadragin ta,infcriora pollicis lateri ucl dorfo indicis fupcrduces, ambobus dûtaxat crcdis:cü dicis quinquaginta,ponicc exteriore articule indarGrçcç litcrç 'gama,curuatim ad paimä inclinabis:cû dicisfcxaginta,póllicc ut fupffeur uatim indicé cireßflexo diligenter a fronte prçcingesxû dicis feptuaginta, indicé ut fupra circùHcxû,pollice in longû tcfo implcbis, ungue illius dun taxât eredo trans mediû indicis arriculû:cum dicis odoginta, indice ut fii pra circunflexû pollice in longum extenfo implcbis,ungue uidelicct illius in medium indicis articulû fixo:cumdicis nonaginta,indicis inflexi ungue Jradici pollicis crcdicôfigcs.Hadenus in Icua.Ccntû ucro in dextra ,quo modo inleua deeem facics,duccta in dextra,quomodo uiginti in Icua fini-« ftraq,- manu. Duo milia in dextra,quomodo duo in lcua,amp;c. ufq; ad noue milia. Porto dece milia cù dicis,Icuâ in medio pedoris fupina apponcs, di giris tanrû in cœlû crcdis:uiginti milia cû dicis,eandem pedori expanfam 'late füperpóncsitriginta milia cû dicis,ea dem prona fed creda, poilicc car tilagini medii pedoris immittcs:quadraginta milia cû dicis, câdem in um-bilico creda fupinabis.quinquaginta miba cû dicis,eiufdcm pronç,fcd cre ^0 polliccm umbilico imponcs: fexaginta milia, cadem prôna femur le-» tium defuper cômprehcndcs:fcptuaginta milia cû dicis,eandem fupinâ fc mori fuperimponcs:odoginta milia cû dicis,candcm pronâ femori fupcr poncs:nonaginta miba cû dia’s,cade lumbos eópreberides, pollicc ad ima uerfo. At ucro centû milia,duccnta milia,amp;cætcra ufq,-ad nongenta milia, codemmodo ^Uo diximus ordinc in dextra Corporis parte côplebis.Dcci es autdeentenä milia cum dicis,ambabus fibi manibus cofertis, inuice digi tos impbeabis. H çc cxBeda adnotata badenus fufficiat.Plura de iftis apud fratremLucam de S. Scpulcbro in fuamagna ArithfneticaComperics.

De uariis numerorum notis apud Romano^obferuatis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lue Aide

Caput XVII. «» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s^rp4-

Vmerorumnotç apud uarias genres diuerfimode pinguntur: ^^'^' Romani illos fcquentibus notis figurabant,quosdc literis anti quis deferibit V alcrius Probus, amp;nbsp;üodic adhuc in ufu funt, fie nidebcet:

m lui

Ciimgentdmilit.,ji.t'.ïi.-

DM,. 43.—57quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CM3. C43.”7CT“

Sunt alias numcrotum notas,hodic apud Arithmeticos amp;nbsp;calculatorcs ufigt; tatz,quasiuXtanunierorumordiilcnihisfigurispinguntur: •. *. J* 4* ?. lt;4 74 8. 9. quibus additur nota priuatioilis,orbiculofignata,hacfcilicctfp gura,o:quæ licet numcrum nullum (igm£iect,alios tame aut denarios, aut ccntcnarios,auf milicnarios (ighificarc facit,qüemadmodum kæc in Ari«* thmcticis manifefta funt. Sunt ctiarrt qui dcnarium per uirgulam quas line am tranfucrfim agat,rtotant:quindriurn autem pet cam,quç lincâ connu-quot; gat,no autem fecct.-Umtatem uef o pet cam,quæ feorfumponitur, fient in hoc cxcmplouidcrlt; licet: •J* fignificat decctn: *]|i lignificat dccc8i quinq;: »1^ fignificat fexdecim: -^j decern amp;fcptcm:orbiculusue fo dénotât centum ƒ c fcilicct ö, feorfum pofitus ; coniundus Uero, toti-» dem quotnuméro apponitur cetenariOS indicat,ut fic,oo,ucl fie 11 ® ,du-ccnra,ficooo,uclficIII ® ,trccenta; j-® quingentai ,j|^ dccics eenre ha,fiucmille. Atq; fix notas frequenter m magicis ebaradenbus adied? co fpiciunrur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

DenotisCrascorum. . ‘ Cap. XVIIÎ.

^^SS ^^’^ numcrorum utuntur Graeci litcris alphabcticis, id^; tri** bus modis, primo fingulis elemetis fecundum alphabet! fcric loci fui numcrum fignificantibus. N am quorum in ordinc algt; ______ phabeti locum quasep litcra fortita eft ,ciufdcm numcrum ro prasfenratjUt hie uidcre licet;

Ethic eft primus ordo numcroru apud Grascos. S ecundario diuidût Grae ci torum alphabcrum in tres daftes,quorum prima incipiens ab Alpha uni tatum eft; Sceunda incipiens à Iota ^denariorum eft; Tertia incipiens i

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1

USER SECVNDVS. CXLT.

Rho jcft cenrenariorum: amp;nbsp;hie ordo à poftcrioribus Græcornm ira ad He bræorüm imitatiôcm inftirutus eft. (^ia ucro Alphabets corum ab ca re gula tribus litcris mancum cft,ncccftc fuit iUis tres figuras adfingerc,amp; litc ris intercalate,quibus uidelicctfcxtum,nonagcfimumamp;noningcntcfiniü numéros cxplicarcnt,ut in fcquentibus liquet:

Tertio modo fex duntaxat litcris defignandis numeris Graeci uruntur, ui-* delicet I,pro unitatc:n,pro quinario,quia caput eft diftiôis Trïjrrt, hoc eft quinqj:^,pro denario,à XlxecrHjpro centenario, ab tKorrojeX pro miUcna rio,a uoce x/?uot: M ,pro dccc milibus,à ixupoc. Ex quibus fex litcris fuo mo do ufqj ad quatuor numero lundis,ucl aliis adiûdis, cæteros numéros for niant,præter riïquæ non multiplicatur,ncc fibi iungitur, fed femper alio-^nmquinarios fignificatur,ut in fcqucntibus cxcmplis patet: i»t4f«ra9

De notis Hebræorum amp;nbsp;Chaldæorum,amp; quibufdam aliis Magorumnotis. Cap. XIX, BEbratorum etiâ literç numerorum notas habent,fed longe ex ccllcntius quam ulla aliarum linguarum, cum maxima latcâc inHebraicis numeris myftcria,ficuti de his tradatur in ca par te Cabalæ,q Notariacon uoeât. Sunt aut Hebræorû lircræ nu mero uiginri duæ principales, quarum quinq; alias quafdam diucrfas figu ras in fine didiois fortiuntur,quas iccirco quinq; finales uocant. quæ fupe-rioribus addiræ,uiginti fepte côftituunt:quç deinde in tres gradus partit^, quae in primo gradu funt,unitatcs rcfcruntiqus infecundo,dcnarios : quæ ucro in tertio gradu funt,ccntcnarios fignificant.-quælibct autc illarum, ft grandi depmgatur charadcrc,totidcmugnificatmillenarios,ut hic:

yoM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*®oa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100«

gt; a «•

CXLIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE OCCVLTA PHILOSOPHIA,

ClafTcs autem numcrorum Hcbraicorum funt iftæ:

• lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 fo 40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;o ao lo 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 fo» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;400 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fco nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aoo *ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P n utuntur, fed pro illis fie fcribunr.

1000 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Soo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;700 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;600

j^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nnp nbsp;nbsp;nbsp;nn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rip

Er ex iftis funplicibus figuris earuni combinatione amp;cöpofitione rcliquos omnes compofiros numéros defcribunt,ut undecim,duodecim, cetum 8i decem,ccntum amp;nbsp;undccim,addendo denario quae unitatum funt.fimilirer amp;rcliquisfuo mode.Tarnen dccimumquintum numerum,nö per decem amp;nbsp;quinq; fed per nouem amp;nbsp;fex lcribunt,fic fcilicet ''^,idq; ob reuerctiam di-uini nominis '“'^quod quindecim importât,ne facto nomine ad propbana aliquando abuti contingat. Habentq; amp;nbsp;Aegyptii amp;nbsp;Actliiopcs,amp; Cnaldçi amp;nbsp;Arabes fuas numcrorum notas,quæ amp;nbsp;ipfç fæpiifime inter magicos cha-* raderes occurrunt.has igitur qui iiolTc uclit, apud harum literarum péri-* tos requirat. Chaldæi nanq^alphabcti fui literis numéros,Hebrçorummo rc,fignât:corum alpbabetum in fine primi libri adnotauimus, Inueni præ terea in duobus antiquilfimis libris aftrologicis 8dmagicis,quafdamclcga riffimas numcrorum noras,quas hue etiam fubiungerc dccrcui:crani autc in utroq; uoluminc tales:

•.* 9 4 9*999

Rurfusqj notis illis deorfum conucrfis,in dextro Iarcrc,ccntcnarios : in fi-* niftro,millcnarios dabunt,ita uidclicet:

quot;^ 100 nbsp;nbsp;200 nbsp;nbsp;100 nbsp;nbsp;nbsp;400 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$00 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;000 nbsp;nbsp;nbsp;700 nbsp;nbsp;800 nbsp;nbsp;nbsp;900

LIBER SEGVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXLIII.

IO«»I 1009lt; 2000. 4009. fOO9gt; aoO9lt; 7000. 8009* 9000.

J-IJJ nbsp;gt;1 ll J J J

Atq; ex harum notarum compofitione amp;nbsp;mixrionc, exteri quoq; mixti Ä compofiti numcri elcgantifTimc excunt, ficut hoc in his panels heile de«* prehendi poreft.

•jio* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ni* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 71. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i sï. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J4*h ’

Ad quorum exemplum amp;nbsp;in rcliquis compofiris proecdendum eft: atque hæc de noris numcrorum hadlcnus fatis finr.

Qui numcri litcris attribuantur,atqj de diuinationc pereofdem. Cap. XX.

Ti Radunt PythagoriciJ adfcntiunt AriftorcIcs amp;nbsp;Prolcmæus,i«* ijl pfa lircrarumciemcntaccrtos quofdam diuinosq; poiTidcre numéros, per quos ex propriis rcrum nominibus infummâ collccloSidc rebus oceuhis futurisq; cliciamus fententiä. V Hj^^j-^^ de hane diuinationis fpeeiem Arirhrnanticä uocant, quia uideheer per nu-» ti^ diióuti^ ï^cros fit,fleur de illa meminitTerentianusinhis ucrfibus: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘^ 1^^

Et nomina tradunrita litcris perada, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^“^**

Hæc ut numcris pluribus,illa lint minutis, Quandoq; fiibibunt dubiæ pcricla pugnæ:

Maior numerus qua ftcrerit,faucre palmamt

Præfagia læti minima patere fumma.

Sic à Patroelum Hedorea manu pcriffc, SicHedoratradunt cccidiflc mox AchiUi.

Air criant Plinius,Pythagoræ inuentis datum,impofîtiuorum nominum imparcnt uocalium numcrum,clauditatcs oculorum'uc orbitatem, ac fi-» miles cafus,fi fint dextris adfignatç partibus.parem uero numerum huis: docuitq; Alchandrinus philofophus ,quomodo ex litcrarum numcris eti antnatoru horofcopia dominatricesq; Relias inuenire potcrimus ,quisq; inter uirum amp;nbsp;uxorem prior moriturus fit aut fupcruidurus,cçtcrorumq; operumnoRrorum profperos infcEliccs'uceucnrus,ciufqucrraditioncs hie fubiungerc Iibuit criam à Ptolcmæo aRrologo non improbatas. Scd qui nunteri fingulis litcris deputentur, fuperius in Græcis amp;nbsp;Hebraicis 0-» Rendimus, diuifo Alphabcto in tres claRes, quarum prima cR unitatum, fccunda denariorum,tenia centenariorum . Cum'que in Romano al-phabeto ad complcmcnrum uigintifeptem charaderum dcfint quatuor, iilorum locum fupplcnt i Slt; u confonantes fimpliccs, ut in Iohannes Ä

CXLUII. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Valcntiniànus nominibüs:deinde bi amp;hu confonanres afpiratæ, ut in Hi cronymus amp;nbsp;Huilhelmus, licet Gerniani pro hu afpirâto,duplici w utan turjrali ucro Si GaUi in fuo uulgari g cum U coniundö loco cius ponunr, fie fcribcntcs,V uilhelmus Si GuilbclmUs*

i* ». nbsp;nbsp;nbsp;#• nbsp;nbsp;nbsp;4* t. nbsp;nbsp;nbsp;lt;^. nbsp;nbsp;nbsp;ÿgt; nbsp;nbsp;nbsp;8- nbsp;nbsp;nbsp;4. nbsp;nbsp;nbsp;lö. »0. JO. 40. nbsp;nbsp;0. nbsp;nbsp;40, nbsp;nbsp;70. 80;

A. B. C. D. E. F. G, H. I. nbsp;j. L. M, N. O. P. Q. R

90, 100. gt;00. JOO. 400. 500. 600 700. 800. Ç0o.

S. T. V. X. y. Z. I. V, HL HV.

Quod fi nunc fcire defideras nati alicuius dominatrieem ftcllam, compit ta nomen fuum Si urriufq; parentis fui per fingulas literas fccundumnugt; mcrunifuprafcriptum, colledamcp totius fummam diuidc pernouena' rium,fubtrahendo ilium quorics potucris.Sifi remanferit unitas,autqua^ ternarius, uterq; folem indicat:fi ucro binarius aut feptenarius, uterqj figt; gnat lunam.Cætcrum ternarius,Ióucm:quinarius,Mcrcurium:fcnarius, Vcncrcm:oélonariuS)Saturnunl:noucnarius,Martem notât, Si cius ratio nes oftenduntur alibi. Simili ratione fi nati alicuius horofcopon fcire de-» fidcras,compura nomen illius,Si nomen matris fuæSipatris lui,Sifumm5 totam coUedam diuidc per duodenarium: li reftabit uniras, Leonern no-» tat:fi lunonia dias,aquarium;fi ternarius V eftalis,capricornum : fi quarer lïariUs,fagittarium:fi quinarius,cancrum: fi V enercus fenarius, raurum.-ß Palladius feptenarius, arictcm;fiV ulcanius odonarius,libram:fi Martins Uoucnarius,fcorpium:fi denarius, uirginem; fi undenarius pifccs:fiPboe-» bæus duodenarius,geminos rcprafcntabunt:amp;horum rationes etiam alibi rcdditç funt.Nemo autem miretur,pcr numéros nominummultapro gnofticariponc,cum teftibus Pythagoricis pbilofopbisSi Hebræorum cabaliftis, in illis numcris latcant occulta aliqua myfteria à paucis intcllc-» daromnia enim numero ,mcnfura,pondère crcauit altiflimus, à quibus et litcrarum et nominum ucritas originem ducit, quæ non cafu fed certa (li-» cetnobis ignora) ratione inditutafunt. Hincloanncsin Apocalypfi air: Qiii habet intclledum,computet numerum nominis bcftie,qui eft numc rus hominis. Hæc tarnen non de illis nominibus,quæ diffonans difcrepan tia nationum ac diucrfi getium ritus,pro locorum caufis culribusq; homi-, nibus impofucrunt, fed quæ nafeenti cuilibct ab ipfo cœlo fydcrca eópagi narione infpirata funt, quæq; ex cuiufq; genefi cliccre Hebræorü Mecuba les atq; Aegyptiorum fapientes olim docuerunt.

C^i numefi quibus diis facri funt,8i qui quibus cIc-» mentis adferipri. Cap. XXI.

Am ucro etiam Si cicracnris Sicoelcftium numinibus facra- , tos numéros Pythagorici dcdicarunt,namacriodonarium: igni, tetradyn: rerræ, fenarium: aquæ duodenarium afligna-» runt.Prsterca cQmpetit uniras Soli »qui unicus ftcLlarumrcx

LIBER SEGVNJDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXLV.

eft,in quo pofuit deus tabemaculqmâiumzhanc ctiam louis cfie,idcalis d-lius intelledualis^J; fpedei uis caufartua teftatur^qundem caput Sparer eft dcorurn,ficutmonas principiumamp; parens numcrorum.Dualitas uero da- DmUtA^, tur lunæ,quæ fccundum luminarecftjamp;animam mundi figuraf,uocaturq; Iuno,qüod inter cam amp;nbsp;monadcnl0ima coniundio eft,confortiumq, co-fimilc.Daturamp;Saturno amp;nbsp;Marti,duabus apudaftrologos infortunis. Sic Trj-^^f,-^ ternarius eópetit Ioui,Soli amp;nbsp;Vencrû tribus uidclicet forrunis ; amp;nbsp;depuratur Veftæ amp;nbsp;Hccaræ amp;nbsp;Dianxzhinê dicunr,

Tergeminam Hccatcn,tria uirgmisbra Dianæ»

Trias ergodedicataeft huic uirgihiiqüam dieuntcalóErcboq;potentem. Quarerhariusipfc Soliseft ,qui co numero cccli cardincscohnituic,cem.* Q^hT»4. pora^difcernitzdeputaturctiam Cyllcnio,quód quadratus deus folusba betur.Quinariusex primo pari amp;nbsp;pifirno impari,uclutcx foeminco amp;ma-* Qiiï««w«lt; fculo utroq; fexu conftans, adfignatur Mercuriozetiam muhdöcceleftiat tribuitur,qui fupcr quatuor dementa ipfe fub alia forma eft quintus. Sena-- Seturiut, dus qui ex triade per diadem dudà conferrur. uelut ex utriufqj fexus com.-» mixtionc,a Pythagoficis genefi nuptiisq; accömódatUs, ptinct ad V encre amp;IunoncmiSeptcnariuüquictis numerus,Saturnieftzidem ctiamlunxmosrptownw turniuincn^difpcnfatjidcoq;Tritoniïcuirginis uocabuliimpoflidec,quia ’'‘^iigignit.'Mincruæadftgna£,quôdànuIIonafci€:Palladiquoq;uiragini, qacx numeris tä mafculis q famincis cöftat.Hüc Plutarchus etia dat ApoI liniiÖdónariusobiuftitiac facràmcntüiouiscft.-dicaturetiâ Vulcano,nä oilontirwi^ ex primo motu amp;nbsp;diade quç Iuno'eft,in fe bis duâa,conftat;etiam matri de Uni Cybclæ attribuitur,cui omnis cubus tnbuirur. Plutarchus illü Baccho feu Dionyfio adfignar,qui ipfe odaUo mefe natus dicirurzalii,qüoniâ odp meftres partus uitalcs non funt,Satürno atq; Parcis ilium conftitucrunt.

Nouenarius ad lunam ornhium cœléftiùni influxuû uirtutumq; ultimum No«o«n«« reccptaculum pcrtincr,nó minus amp;nbsp;noue, M ufis dicatus, turn etiâ M àrti, à quo finis omnium rcrum,Denarius numerus cii cularis,ea rationequa mo clt;7jH«j, nas ad Solem fpcâaf,datur ctiam Iano,q,uj^ primi uctfüs finis,feeUhdç mo nadis impict auxiliumzinfuper ctiammundo adfignatur zfmilircr amp;nbsp;duode 'Cnodetn»i. narius,quiâfôlduodccimfignapcrme5sannû duodecim rhefibus diftribiP *”* ûgt;mundô amp;nbsp;cœlo amp;nbsp;foli attnbuiL Vndenarius ucro,quia fcmicircularis eft, Vntfozun'w attnbuitur lunæ,amp; deputatur etiam Nepi uno.

Dcplanctatum mcnfulis,carumq;uirtutibusamp;formulis,

amp; quæ illis præficiantur diuina nomina, intelligcntiæ amp;dçmonia. Cap. XXI i.

œRadûtur infuper à magis quidam numerorum mcnfulæ,planens feptem diftriburç,quaS planctarum facras tabulas uoeât inuitis admbdum mâgnüqjcœîcftiüm uirtutibus infignitas, quatenus repræfentâc diuinarn iUam cœleftiû numerorù rati-n

CXLVL DE OCCVLTA PHIIOSOPHIA, one à diuinæ metis ideis per rarione anima mudi coeleftibus impreflamjl-lorumcj; fuauiflima cœîeftiû radiorû harmoniä,fccundû cffigicrû proper tionc,intcUigcnnas fupramundanas eon fignificantiû, qua aliter exprimi no poffunt^quàm per notas numerorum fit charaôfcrû.nihilcnim materi aies numeric figura poflunt in my^criis rerû abditarû^nifi reprafentati-* ne p numéros amp;nbsp;figuras forma les ,lt;juarenus regunt amp;nbsp;informant ab intcllp gêtiisamp;numerationibus diuinis.qUanedütextrema mareriaatq; fpirirus ad uoluntatc anima elcuata,per magnü affedii,operands codefti uirture, poteftatc accipiens à dec,per anima uniucrfi amp;nbsp;cede/f iu cóftcllationu ob-» feruatioes in materiam appikatä ad forma cöuenicntcm,difpofitismcdiis folertia S feictia magkali.fed nunc ad tabulas fingulatim explicandas pro Saturm t* peremus.Harum prima Saturno adfignara, ex quadrate ternario cöftat,có *’^’’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fines numéros particulates noucm,amp; in qualibet linea tres quaq;ucrfum,8i

pcrutraq;diametrum côftitucntesquindecim.totaaufcmnumcroçzfum-» ‘ ma,quadragintaquinq;. Huiccxditiinisnominibus prafi'ciûturjprædiflos numéros implcncia nomina, cü intclligctia ad bonö amp;nbsp;dæmonio ad malu: eliciturq;exeifdcmnumerisfignaculüm fiuecharcder Saturnin fpirituS cius,qualcs inferius fuæ tabula: adferibemus. Diefit banc tabula fortunato Saturno in lamina plumbea fculpta,adiuuare parrum/eddere homine tu-« tü amp;nbsp;potente,atqj pftare fucceflus petitionü apud principes amp;nbsp;poteftates: fi ucro infortunato Saturno fi3t,impedirca:dificiaamp; pl5tationcsamp; eófimilia, bomine dciicereabbonoribusamp;dignitatibuSjgigncrcrixasamp;difcordiaSjfi^ loióitMa, difpergcfccxcrcitus.Sccüda dicitur tabula louis,quaccóftatquaternario in fc dudo,cütincns numéros particulates fexdeeim ,amp; in quauis linea atq; dia metro quatuor,eóftituenres rrigintaquatuor: omniü aute fumma centütri gintafex. Erpræfuntilli nomina diuinacüanteiligentiaadbonö,eudxm0‘ nio ad malum,amp; clicitur ex ea ebaradfer loui$ amp;nbsp;fpiriruü eius.FcrüciUam fi louc potente dominateq; argentez lamine fucrit imprefla,confcrrc lucrö amp;nbsp;diuitias,gratia amp;nbsp;amorc,pacem à tocordia bominü ,amp;placarc inimicos, confirmarc bonores amp;nbsp;dignitareSamp;ftohfilia:amp;diffolucrc malcficia,fi in co.* Mirth tj- rallióinfculpta fuerir.Tertia tabula ad Marte fpedat,quzquinario quadra Mrf, to conftituif,côpleâcnsnûcrôs XXV.amp;ex bis in quouis latere amp;nbsp;diametro quinq;,qui faciût fexagintaquinqjtamp;oîm fummaeß CCCXXV.Etpfuntil li noîa diuina eu intclligctia ad bonu,86dçmonio ad malû,^ elicit ex cacha rader Marris amp;nbsp;fpirituu ci’. Hçc fortunato Marte in lamina ferrea aut enfe fculpta,potente facit in bcllo amp;nbsp;iodiciis,amp; pctitionibüs,amp; tcrribilem aduerj fariis fui‘,amp; uidoriâ prçfi'ataducrfusboftes:amp; fi in lapide corncola fculpta fit,ftringitfanguinc8tmcftrua:fîuero infortunato Marte fculpatur in lamina zris rubrijimpedir ædificia,dciieit potetes à digniracibus amp;nbsp;bonorib’ amp;nbsp;dimtiis,gcncrat difeordiâ amp;nbsp;lires amp;nbsp;odia bominû amp;nbsp;beftiarum, fugat apes amp;nbsp;columbas amp;nbsp;pifccs,amp; impedit molcndina,amp; infortunat eûmes ad uenati-

LIBER SE CV ND vs; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXLVIL

ones amp;nbsp;prælia, amp;nbsp;generat ftcrilitatc in uiris amp;nbsp;mulicribus amp;nbsp;cattcris animari bus,aclucrfariisq; omnibus rimorcm incurir, amp;nbsp;adreucrentiam exhibendS compellit» Quarta tabula folis,cx quadrato fenario conftituta eft, amp;nbsp;conri net numéros triginta fex,quoru fcx in quolibet latere amp;nbsp;diametro produ-* cunt centum amp;undccim,amp;fumma omnium fexcentum fcxaginta lex. Præ funt illi nomina diuina cum intclligcntia ad bonu,amp; dxmonio ad malum* amp;nbsp;cliciuntur ex ca charaftcres folis amp;fpirituum cius. Hçc forrunato foie in lamina aurca fculprajcddit geftantem gloriofum,amabilcm,gratum, po tentem in omnibus opcribus, amp;nbsp;coparat hominem regibus amp;nbsp;principibus* clcuans cum ad fublimia fortunac faftigia, impctrarc facicns quicquid uogt; Iucrit:folc autem infortunato,facit tyrannum,fupcrbum,ambitiofum, in cxplcbilcm,amp; malo fine rerminantem. Quinta tabula Vcncris eft, eöftans feptenario in fc dult;fto,numcris uidciicct quadragintanoucm, quorum fc-* ptem in omni latcrcamp;diamctro conftituunt centum amp;feptuapintaquinq;: fumma omnium mille ducenta uiginti quinq;. Et præfunt illi nomina di Uina cum intclligcntia ad bonû amp;nbsp;dæmonio ad malum,amp; clicitur ex ca cha rafter Veneris Sdlpirituum cius. Hæcfortunata Vcnerc in lamina argenri Sculpta,conciliât concordiam,dirimit lires, largitur amorcs mulieru,con-» fertad conccptum,pcllit ftcrilitatcm,rcddir potentes in coitu, amp;nbsp;difToluic nulcficia,amp; pace générât inter uirum amp;nbsp;mulicrcm,amp;quorumcunq; anima-lium amp;nbsp;pccorû grèges copiofo partu fcEcundat;8( pofita in columbari, mul tiplicat columbas. Confert aduerfus omnes çgritudines mclancholicas,amp;: generat 13ctiriam,amp;gcftara fortunat itincrates.quod fi infortunata V encre in are formetur,omnibus praedift is contraria facit. Sexta tabula M ercurii cft,cx oftonario in fc dufto rcfultans,numéros continens fcxagintaquatii or, quorum ofto in quouis latere amp;nbsp;per utranqj diametrum faciunt ducen ta amp;nbsp;fcxaginta:8^ funima omnium duo milia oftoginta.Et præfunt illi no-tnina diuina cum intclligcntia ad bonum, amp;nbsp;dæmonio ad malü, amp;nbsp;clicitur cxcacharaftcr Mercuriiamp;fpirituumcius:8tfifucrit Mercurio fortunato fculpta in argeto ucl ftanno,ucl çrc citrino,ucl infcripta in pergameno uir ginco,reddit geftantem gratum, fortunatum ad impetrandü quicquid uo lucrit;confert lucrum ÄpeUit inopiam,confcrt memoria amp;nbsp;intcllcftum,amp; diuinationc,amp; notitiam occultorü per fomnia: amp;nbsp;fi fucrit Mcrcurius infor tunatus,facit his omnibus contraria. Septima tabula Lunç eit,conftans ex noucnario in fc multiplicato,babes numéros oftogintaamp;unu,in quolibet latere ^diametro nouem,producentes tercentu fcxaginta nouem:amp;omni urn fumma eft,tria milia trcccnta amp;nbsp;uigintiunu. Et præfunt illi nomina di uina cum intclligcntia ad bonû,amp;dæmonio ad malu.amp;cliciuntur ex ea cha raftcres Lunæ amp;nbsp;fpirituû cius. Hæc fortunata Luna in argeto fculpta, facit geftantem grarum,amabilcm,iucundum, alacrcm, honoratum, auferens omnem malitiam amp;nbsp;malam uoluntatcm:præftat fccuritatcm in itincre, 84 n ii

LIBER'SEC VNDVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C1XIX.

•' nbsp;nbsp;Nomina rcfpoiidcntianumcrisLunæ.

Kod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in

tiirn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D'Sn

ttafmoiai^TMmmum Lunie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'NToitn StMbeirfihimotbSchartdtl^jtn^Tyicmomum d^moniorum Lutni. nbsp;nbsp;jmi^' ÏTïJOnttrO'uiï

_ Intdligcntiamtclligenti^ruinLuni. tJiolchibethïiffrfimbcdlx-riuhfchch^im. D'pHttJ n^H^ *V O'M'ÏTVli N^So

Tabula Si(turni in (fbaico,

LIBER SECVNDVS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CLL

Sign^cxî^ flue chtr «tilats TMh Veneris tó ibdeo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V encrât

11 ÜÜ

De Geomemcîsfiguris atqj corporibus qua uirtutc in magia polie-* antjamp;quæquibus dementis côucniantatqjcœlo. Cap. XXIII.

Iguræ etiam Gcomctricæ ex numeris orræ,non minons pote tiæ putantur. Ex bis imprimis circulus refpondet unitati atqî dcnario,nam uniras omnium rerum centrum atq; circunferc tia cft;ipfcq; denarius coaceruatus in uniratem redit,à qua ex ordium habuit,numcrorum omnium finis amp;nbsp;complcmcntum.-diciturquc circulus linea infinira,in qua non eft terminus à quo,ncc terminus ad que, cuius principiû Si finis eft in quolibet pundoiunde Simotus circularis diet tuf ïnfinitus,non quidem quo ad tempus,fcd quo ad ubi. Hinc circularis fi cura omnium ampliiîima Si perfedimma, ligatiôibus Si cxorcifmis aptif* lima cenfetur. Vndc qui malos dæmoncs adiurât,circulo fcfc communire folcnt. Ipfc etiam pentagonus cum uirtutc quinarü numeri mirandum in malos dæmoncS babet impcriü,tum ex lincatura fua qua babet intus quin q; angulos obtufos,8i extra quinq; acutos,quinq; triangulorum bcxagono rum,quibus circundatur. Interior pentagonus magna in fc cótinctmyftc ria,quod ita etiam de cçteris figuris, triangulo,quadrangulo,bexagono, be ptagono,odogono Sircliquis inquirendum Si intclligcndum eft,quaruni plurcs quatenus multiplicibus diucrfisq; inrerfedionibus cóftituuntur,di uerfas criam nancifcuntur fignificationes atq; iiirtutcs,iuxta diuerfimodû lincarum numcrorumq;dudum Siproportionem.Figuram autem crucis Aegyptii atq; Arabes fummam potentiam habere confïrmabant,quodquc fit omnium cœleftium uirium atq; intclligcntiarum firmiffimumrcccpra culum,quia ipfa fit figura omniû rc(ftiflima,contincns quatuor angulos re dos.fitq; prima fupcrficici defcriptio,babes longitudincm Silatitudmcm: dicebantqjeam cœleftium fortitudinc confpiraram,quia corum fortitude» per reftitudinem angulorum atq; radiorum rcfulrat;funtq; fteUç tune ma xime ƒ otcntcs,quando in figura cœb quatuor obtinent cardines,atq;radio rum luorum in feinuieem proiedione crueem conftituunr.Habctq;pr3C* rcrea(quodfupraoftcndimus)cumquinario,fcptenario,noucnariopotcn tiftimis numcris maximam conuenientiam. Ab Aegypriis efiam facerdo* tibus ab initio rcligionis inter facras litcras relata fuit, uitam futurs falutis apud cos allcgoricc fignificans.Fuit etia Scrapidis pedori imprcfla,Siapud Graccos magna ueneratione habita. Verum quodhic adrcligionc attinct, difcuriemus alibi. lllud aduertendum cft,qui equid mirificum operätur fp gurç,quando à nobis in chartis,ucl laminis ucl imaginibusinfcribuntur,id non agunt nifi per uirtutc ipfis acquifitam à figuris fublimioribus, ex amo re quodam quem naruralis apritudo aut fimilitudo eóparat, quatenusa«^ muftim ad inas configurantur, quemadmodum ex oppofita paricte caufa tur echo,atq; in fpcculo eoeauo collcdio radiorum folarium,quospoftca repercutiens in oppofitum corpus ucl lignum ucl almd combuftibueJgt;ro

ra,non nifi quia figura conformis amp;nbsp;confimilis è cöfpedu fit pofita, fiuc ut dus in lyra fides æquo interftitio traflæ,amp; ad can dem intcntioncm tempe ratæ,quando pulfatur una,fubito tremit amp;nbsp;altera.Similiter amp;nbsp;figure de quitus diximus,atq;cfiaraderes quicunq;,concipiunt uirtutes figurarum cœ-* lcftium,quatenus dominätibusillisopportuncfucrintrebusimprefiizaut rite fabricatæ,tanquam cófpiret figura ad confimile figuram at^ exigat. Ee ficuthçc de figuris dida funt,ita pariter etiâ de Geometricis corporibus in telligcnda funt,quæ funt fpbæra,tetracedron,hexaccdron,odocedron,ico cedron,dodccacedron amp;nbsp;confimiles. Neq,uero prætercundum cft, quas fi-» guras Pythagoras Milium fccuti Timæus Locrus atq;Plato,elcmctisamp;clt;ï ElfWfhtorS lis adfignarunt.nam terræ primum cubû,odo angulorum folidorum amp;nbsp;ui cr «dt fi-gintiquatuor pianorum amp;nbsp;fcx bafium quadratu in forma tefferç dcderunt. ^*^^* Igni autem pyra midem quatuor bafium triangulorum,amp; totidem angulo-* quot;f^^' rum folidorum amp;nbsp;duodcdm planorû tribuerunt. Acri autem conflituerut Aw, odocedrontc/x odo bafibus triangulis amp;nbsp;fex angulis folidis 8^ uigintiqua tuor planis. Aquæ deniq;adfignarunt ieoccdrontem,bafium uiginti,angu A^ux. lorum folidorum duodedm.Ccelo autem dederunt dodccacedrontem,cx ^“^'‘ duodecirn bafibus pentagonis amp;nbsp;uiginri angulis folidis,planis autem fexaj ginta.Harum autern figurarum amp;nbsp;corporum uircs,amp; eorum adinuiccm re-fpedus amp;nbsp;proprictates qui nouent,mirabilia multa operari potent in ma-» gia naturah amp;nbsp;per fpediua, maxime quidem in fpcculis; amp;nbsp;ego noui ex illis tuiranda conficerc,amp; fpecula in quibus quis uidcrc poterit quæcunq; uolu-# «itàlongiffimadiftantia.

DcMuficalifiarmoniacius^juiribusac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. lt;-tt potcntia. Cap. XXIIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,

Vficalisctiamharmonianôcft fyderum muneribus uMuata; eft enim imitatrix omnium potctiffima:qu3E cum corpora ecc leftia opportune infequitur, cœleftem influxurn mirifice pro-» ______uocar,omniumq;audicntium affcdus,intctiones,geftus,mo.-tus,aâus atqj mores immutat,amp;ad fuas proprictates fubito prouocatjat ad lætitiam ueUamenta(ioncm,ad audaciam ucl tranquilliratem amp;nbsp;ad fimilia, ipfasquoq;bcftias,fepentcs,uolucres,dclphincsad auditum fuæ modulati onis prouocar.Sic aues fiftulis alliciuntur.cifdcm capiûtur ccrui. Pifees in ftagno Alcxandriæ crepitu detinentur. Fides delphinis hominû amidlias perfuafere.Cygnos Hyperboreos citharæ cantus adduçir.Elephantes Indi cos organicæ uoccs permulcent.Ipfaetiamdementa modulis gauder. Ha lefius fons,alias tranquillus amp;nbsp;quietus^î infonent tibiar,cxultabijdus clcua-» tùr,amp; ultra marginesintumefeit.Suntin Lydia quæ Nympha^infulæ nun cupanf,quæ ad cantum tibiarum in medium ftagnumâ continenti procc-dcntes,in circulum motæ choream ducunt,dehinc ad litora reuertunt Eas

CXVI. DE ÔCGVLTA PHILOSOPHIA, M. Varro fc uidiflc teftatur. Et funi iftis rhirabiliorarnam in Atrico litorc marecitharam fonar. Megarisfaxu quoddamadfihgulosidus fidicinar, adcó magna uiseft Miifirx. Ipfa quidem animu muket,mente crigir,prç-' Iiatorcsad Bella incirar,amp; fingulorum opcrum labores fatigationemq; fo-laE.Lapfos amp;nbsp;defperatos rcuocat,uiatorcs confortât .Et dieüt Arabes, quód camcli oncra portantes coïifôt'rantur canétibus dunton bus. Simili modo ferentesoneragrauia canfant,amp; abiliranturarqucallcuiantorcxco: cantus gpj^^ dcledationcmoperatur amp;abilitatioricmjiacudos mitig3t,triftes SC anxióslactificat,difcordcs pacibcat,phrcneticorü rabic tempérât,uanas co gitationes di(Tipat;binccrtquüd inorbos aliquos corporis amp;nbsp;animi Ecucl curari ucl inferri ponc,Democtitus amp;nbsp;Theopbraftus affirmât.Sic legimus Terprandrumamp;Arionem Mctbymnæüm,Lcsbiosamp;Iones ægrotantesfa . nafle:amp; Ifmeniam Thebanum quamplurimos grauiiïimis morbis uexatos contemibus cura He. Praeter ca Orpheum, Amphïoncm,Dauidcm, Pytha-* goram,EmpedocIcm, Afclcpiadcm,Timotheum, concétibus atq fonis mi ra quxda faccrcconfucuiffcinunc enim aHuetis modulis torpetes animos excitabantjAune granioribus tonis lafciuös,furentes,iratos cohibcbant Sic Dauid furentem Saulem cithara reprcflit.Sic Pythagoras luxuriofum ado Icfcentem ab immodcrata libidine rcuocauit.SicTimothcus Alexandrum regem cxcirauit in furorem,rurfusq; teprcflir.Narrat Saxo Grammaticus in hiftoria Danica de quodam mufico,qUifonoruïn modulis tâta uihomi nes in amentia furorem ie poffe pertrahere iadabar, ut audientium nemo mente conüare pofTetreumq; régis iuflu prçftarc effedum compcllcretur, animorum habitus fonorum uarietate infleflere aggrcfTuSjinufitatar feue-* ritatis concentu ediro,prima fpccic audiëtes ucluti maftitia amp;nbsp;ftuporccó* pleuir,deinde Uegetioribus fonis fcuéritate in plaufum pcrmutata,adiucü« diorem mentis Harum petulantiorcs^; corporis motus gcfticulationcsq; infledebar.poHremo acrioribus modis ad tahtum amentia: fpirirumcöci rauir,ut furor ad rabiem ufq, amp;nbsp;temeritate prOcefferit. Legimus etiam coS qui in Apulia a phalägio tadi funt,Hupefcere,examinesq; iacere,donee eer rum fónum audierint,quö quifq fuo auditu faltat apte ad numerum aecó-• Ualcfcif,atqj poftca fi poft longum tempus conhmilem fonum audicrir, fu bito concitatur ad fahum.Etctcditü cft(Gcllio teftc)ifchiacos cö maxime dolcr,tibiæ modulis minui dolorem.Narrat idemexTheopbrafto, uipe-' rarum mörhbuSadhibitUm tibiae modulamcnmcdcri: amp;nbsp;Democtitusi^fc farctur tibiarum concentum plurimis hominUm mot bis fuiffe medicina*

De fono arq concentu,amp; unde illis mirabiliras in operando. Caput XXV.

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CLVIl/

H^Vr^JfPP ^^‘^ prçterca in fono uirtutem ad cœlcftia dona capicnda non ^^gabimus/i euin Pythagoraamp;Platonc fcnfcrimns coelû bar nionicacompofitioncconftarc,harmonicisq;tonisatq;mo fj^jyj cun ft a gubcmarc ac cfficercxantus quam inftrumenra lis fonus plus potcft,quarcnus per harmonicum concentum, ex mentis conceptu ac impcriofo phanranæ cordisq; affcftu pro£icifccns,fimulq; efl acre frafto ac temperato acrefl audictis fpirirum ^ qui ammæ atq; corporis uinculfl eft,motu facile penetrans,affcft fl animflq; canctis feefl trasferens audientisaffeftfl moiict affcftu, phantafu afficitphantafia,animfl animo, pulfatq; cör;'amp; ufq; ad penetralia metis ingrcditur,fcnfim quoq; mores ingt; fundit.-mouct præterca mebra atq; fiftit,corporisq;liumorcs.Hinc in mo Uendis affeftibus tantum confert narmonia,ut no modo naturalis, fed eti am anificialis amp;nbsp;uocaliS uim animis atq; corponbus inférât. N ceeffe eft au tern omnes concentus ex couenientibus fundamentis procedcre, fiuc in fi dibus,fiue ih fiftulis,fiuc in uocibus fint,fi in unum debeant cöuenirc. Nez q; enim rugitum lconum,mugitum bourn, hinnitum cquorum, ruditum afini,grunnitum porei quis cöuenirc facict.ncc ex lupiamp;agni neruis faftæ fides in confonantiamaiiquam dcduci poftunt, quia corfl diftona funt fun damenta. Cónueniunt tarnen multorum bo minfl uoces uariæq;, quia uni ciimfccundumfpeciemcft ipfis fundamentfl. Conucniuntamp;multç aues, quia unicum illis propinquum gcnusamp; à fupcris fymbolum.Conucniunt amp;anificialia inftrumcnta amp;nbsp;cum uocibus naturalibus, quia urrobiqj fimili tudo,aut liera amp;nbsp;cxprlt;dfa,aut per analogiam quandam. Omnis autem eon ccntus,fonorum aut uocum eft: fonus fpiritus cft,uox eft fonus amp;nbsp;fpiritus animafus,fermo eft fpiritus cum fono 8lt; uocc aliquid fignificatc prolatus, cuius fpiritus cum fono amp;nbsp;uocc ex orc procedit. Cbalcidius ait uocc ex pc-» Uctrali peftoris Geordis gremio mitti,nitcntc fpiritu,quà neruis obfitus li ^cs intcrieftus cor à pulmonc fcccrnitur,utroquc amp;nbsp;uitalibus cçtcris,quo faucium anguftias pulfantc formanteq; lingua, amp;nbsp;cæteris uocalibus orga-» nis,articulafos cdi fonos, fermonis clcmcnta,quo quidem interprète men fis arcani motus apcriantur. Verum Laftantius ait, uocis rationem admo dum obfeuram effe, ut non fit comprebenfum quomodo fiat, aut quid fit omnino.Tota dcniq;mufica in uocc amp;nbsp;fono amp;audiru pofita eft. Sonus fine acre audibibs fieri non poteft : quiquum adco neceflariùs fitauditui acr, tarnen ut acr per fc non eft audibibs,nee ullo fcnfu attingi poteft, nifi per accidensmeq; enim uifus uidct ilium nifi coloratum,ncc auditus nifi fond tern,nee odoratus nifi olentcm,ncc guftus nifi fapidfl, nee raft us nifi eali-dum aut frigidum aut eiufmodi:itaq; licet fonus fine acre non fiat,non ta-* men eft fonus de natura acris,ncc acr de natura foni, fed corpus uitæ fpiri-* tus noftri fenfitiui cxiftit acr,amp; no eft nature alicuius obicfti fcnfibibs,fcd fimplidoris amp;nbsp;altioris uirtutis. Oportet autem animam fenfitiuam acrem

O

CLVIIT. DÎ 0GCVLTA PHILOSOPH I A, uiuificarc fibi côiundu, amp;nbsp;in uiuificato amp;nbsp;côiundo fpiritui acre fcntirc fpc cics obicétorum in adru pofitos, idqan acre uiuo-fed in diaphano amp;nbsp;fubtili fpccics uifibilcs, in communi audibilcs, in groflîori fpecies aliorû fenfuü.

De conuenientia eorum cum cœleftibus; amp;qui concentus quiqj fonifingulisftenisrefpondent. Cap. XXVI. j

Acterum nunc feias, quod ex planens feptem Saturnus , Mars arq; luna plus uoeis habent quâm coneentus. Habet autem Sa-» turnus uoccs triftcs^raucas,graucs,tardai,amp; ucluiiad centrum ^i coartaros fönos:Mars uero afperas, acutas, minaccs, ucloccs, iracundas.inter lias Luna obferuat médias. Jupiter ucro,S ol,V cnus arque Mercurius poiTidcnr concentusdrabet tarnen Jupiter cocentusgraues, cô Nantes, intentes, fuaucs, Jiilarcsamp;iucûdos;SoI ucncrabilcs,intct0s, pures, amp;nbsp;cia gratia dulces: Venus aut lafeiuos, luxuriofos, molles amp;nbsp;uoluptuofos, amp;nbsp;in circunferentia diflblutos dilatarosq;:Mcrcurius uero habet côcentus rcmiJriorcs,multipliccs,amp; eu quadâ ftrenuitatc lætos amp;nbsp;iucundos. Ex par-* ticularibus uero concentibus amp;proponionatis,tonus mufis nouem obre-' perat, lupitcr habet gratiam uoeis odauæ fimul ôlt;^uintç,fcilicct diapafon cum diapentc:Sol obrinct odauç uoeis mclodiam/cilicct diapafon,hmili ter per tonos quindceim difdiapafon:Vcnus tenet gratia uoeis quinte, ici licet diapcntc:Mcrcurius habet diatcflaron,fcihcet gratiam quarts. V etc rcsprætcrcatctrachordi ueluti quatuor clementorum numero contenti, Mercurio inuentore quatuor nemos habucrc, ut Nicomachus autor eft, quorum hypate terra,parhypatc ucl mefe aquam,ncrc ucl diezeugmenon aut hypbolços ignc: parenete ucl fynemmenon acre refignare uoluerunt. Deinde ucroTerpader Lesbius feptimä chorda inucnics,illas planera^ nu mero æquauir. Prætcrcaqui clemcnto^numcrü fccuti funt,quatuormufi cæ genera illis fimul atq; quatuor Jiumoribus cöuenire diccbSt,amp; Porium aquæ amp;nbsp;phlcgmati,Phrygiü cholera 8d igni,Lydiü fanguini^ aeri, mixoly dium atræ bilt amp;nbsp;terræ eófonare purabant. Alii ad cœlorû numcrum uirtu-» temq; refpicicntcs,Doriü Soli,Phrygiü Marti,Lydiü Joui, mixoly dm Sagt; turno,hypopJîrygiûMcrcurio,hypolydiûVcncri,hypodoriûLunç,hypo mixolydiü eed o ftellato cotribucrut. Præterca cü his cöcentuü modis ena mufas amp;: chordas ad ccclos rcfcrcbât,fcdnô co ordme quo inter numcrosamp; cœlorû aîas de noue mufis narrauimus : nâ Thaliâ mufam dicût concentu no habere,filcrioamp;terrç câ adfcribctes.Clio aût cûLuna bypodonû modü ^chords proflâbanomcnos mouct:CalliopcSiMercuri’’hypophrygiümo dù8lt;chordâ hypatchy paton poßidcr.Tcrpfichorc cûV encre nypoly diüamp; parhypatchypaton:McIpomcneamp;Soli Dorius amp;nbsp;lichanos hypatô coaprâ tur. Erato cû Marte Phrygiû S^ hyparcmefen cuftodiüt.Eutcrpçamp; JouiLy dius amp;nbsp;parhypate mefon côueniür. Polymnia ^Saturn’ mixoly dm Sdicha nos mefon feruât: VranJæ ac cœlo fteUato hypmixolydms modus atqj me

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CLIX.

fes chorda adfcribuntur,qus ira in fcquenubus ucrfibus cxprcHa Icgimus: Cerminat in primo nodurna filentia cantu. Qua: terra: in gremio fur da Thalia iacct.

Perfephone amp;nbsp;Clio fpiranrjiypodorius ergo Nafcitur^ihc orcum profmcledcs generat.

Dat hypochorda fcquens Phrygiuni,qucm parturit ipfa ' Calliope,interpres parturit ipfedcum.

. . Tertius oftendit hypolydx exordia ncruus, 5 T crpfichore occurrir,ordinat alma Paphis.

Melpomene amp;nbsp;T itan Aatuunt mihi crede modum,quï

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dicitur in quarto Doriuseffe loco.

Vult Erato quintum Phrygio perfenbereneruum,

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mars quoq; non paccm,prælia femper amans.

LydiuS Euterpes louis amp;nbsp;modulamcn habebit, Duke tenens iuHii fexta quod cHc fïdes.

Septenó Saturnus agit Polymma neruum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

Principium mixolydius unde câpic.

Vranix odauäm dum perferutatur amicam, . „,~' nbsp;nbsp;nbsp;Verfat hypermixolydius arte polum.

NonnuUictiam cœlorü concétus ex corundem adinuieem diftantia rimS-

tunnam id fpatium quod à terra ad lunam intcriacer,uidclicetcctum amp;nbsp;uP gintifex rhilia Hadioru lralicorum,toni interuallum facit: à luna autem ad Mercuriü dimidium illius fpatii facit femitoniü:tantundcm ab illo ad Vc gt;^erem facit aliud fcniitoniü:inde uero ad folem triplum quah tonüamp; dimi dium ftatuil diapcnte;a luna autem ad folem duplum cum dimidio facies lt;hatciraron:a fok uero ad Martern rurfus tantueft inrcrualli, qua tu à ter-* raad lunam,faeiens tonumundead loucm dimidiü illius aliud faciesfemi* toniüm: tantundc ab illo ad Saturn u etiam conifitucs femitonifi : à quo ad l^cllatum orbem iterum kmitonii fpatiü interiacet. Eft itaq; à fok ad eet-lum ftcllatum diafiema diateffaron duorü tonor u eu dimidio: à terra autc perfedum diapafon fcx tonoru integrorum. lam uero etia ex proportione mocuum planetarü adinuicc,amp; cum odauo eoelo rcfultat harmonia omni umfuauiïïima.Eft autcproportiomotuü Saturniad loucm dupla fcfqui-* altcraJouis ad M artem fcfcupla:illius ad folcm,V enere amp;nbsp;Mercuriü, qui paritcriter pcrficiüt,proportio dupla.illoruad lunam,duodecupla;Satur-* ni uero ad ftcllifcru órbem milkcupla amp;nbsp;duccntupla,fi ucrum fit quod ait Ptolcmlt;eus,(;lt;xlum illudmoueri contra primü mobile in cetum annisgra du uno.Motuitaqj proprio luns motus uclociorcft,amp;acutiorcmfonûfa tit ftcllatoorbi,qüi omnibus tardior,fonû grauiffimü facit : fed motu up ölcto qui eft primi mobilis,omnium uclociftimuscft amp;acutiftimus:luna-* gt;nbsp;fis uero tardiflimus amp;nbsp;grauiftimus,quç motuum proportio amp;nbsp;reciprocatio o ii

fuauiflimum conccntum cdir.Hincnullicatus,nullifoni,nulIamufica in* ftrumenca mouedis affedibus hominü Simducendis magicis imprcffioni bus potentiores funt, quam qui ex numeris 8^ men fun’s amp;nbsp;proportion] b us ad inftar ceeleftiû componûtur.Elcmentorû etiam concentusex corû ba-* fibus amp;nbsp;angulis,de quibus in antcrioribus diximus^cliciuntunnam cum inter igné amp;nbsp;acrem fit proportie dupla in bafibus,amp; fcfquialtcra in angulis fo iidisjurfumq; in plains dupla,barmonia nafcitur duplicis diapafon amp;nbsp;dialt;« pente. Inter acrem amp;nbsp;aqua proportie eft in baßbus dupla fcfquialtcra,unde diapafon,diapetenn angulis uero dupla, unde iterum diapafon : inter aqua autem amp;nbsp;terrarn eft in bafibus proportio tripla fefquitertia,undcconfurgit diapafon,diapentc,diatcflaron;in angulis uero fcfquialtcra iterum confti«* tuens diapente. Porrè inter rerram amp;nbsp;igné proportio cft in bafibus fcfqui^ altera,facies diapétejin angulis uero dupla,conftitués diapafon, Vcrû inter igné amp;nbsp;aqu5,atq; inter aéré amp;nbsp;terra deficit quodamodo cófon5tia:fiquidc in ter bçc eft plena qualitatûoôrrarietas: couenit aût^ intermediu clcmcntö» De bumani corporis p^oportione amp;nbsp;menfura barmoniaq;. Cap. XXVII*

Omo quonia pulcbcrrimü abfolutifiimuq; dci op* amp;nbsp;imâgo,amp; ’ minor mûdus,idcoq;çtiâpcrfcâiorc copofirionc ac fuauiori | ^, barmoniaJublimionq; dignirate oés numcros,mcfuras,Püdc-____________I ra,morus amp;nbsp;clcméta,cçtcraq; omnia illû eóponentia, in le côti net acfuftinct,omniaq;in co uclutin fupremoartificio,fuprcma quädam forté ultra eëmunem confonanria quam babet in aliis cëpofitis, eëfequun Ex fcMM4»j turbine antiqui oés,digitis olim numcrabat,amp;digitis numéros indicibaf, ‘^j^i^m-, ‘^^ipfis^b^w*^3nicorporisarticulis,ocsnuméros,méfuras,porpotticésaC fur^n^u. barmonias inuctas fuiffcjpfobare uifi funt. Vede ad bac corporis eëmenfa rationé,répla,ædcs,domos,tbcatra,infupcr amp;nbsp;nauigia,6^ machinas,Öquolt;ï' cûçp artificiigcn’,6dartificiorü çdificioçi^;quçcûq; funt partes amp;mcbra,pu ta colûnas,cpiftylia,bafcs,antcs,ftilobatcs amp;nbsp;buierfmodi cetera omnia parti untur,atq; ex bûano corpore dcducût.Quinamp; ipfe deus docuit Noé fabrica re area ad bumani corporis méfurâ,ut qui ipfe totS müdi machina huma-» no corpori fymmerra fabricauit:undc nie magnus,hic uero minor mudus nöcupatur.Hinc microcofmologinonulli,human ü corpus per fexpedes, pedé uero per X.gradus,amp; gradü queq; per minutias V. metiunf : undc nu-* mcr5turLX.gradus,quifaciûtminutiasCCC.quibusæquiparanturrotid2 cubin’ gcomctrici,qbus defcripta cft area à Mofc;ficut enim corpus huma , num cft in longitudinc trecentorum minutorü,in latitudinc quinquagin-* ta,in alritudinc rriginra:fic amp;nbsp;longitude arex fuit cubitorû trecentorum,la titudo quicquaginta,altitudo triginta,ut fit utrobiq; longitudinis ad latitu diné fcfcupla ^portio,ad altitudiné dccupla,latitudinis ad altitudiné fup-* parties duas tcrtias;pariq,modo oïm mebroru eëmenfurationes funt pro-

i 1ÎÎSIK. S E C YNDYS. .. i . ’ QEXI. pornonat«^ confowanwf^ßtcum immdi^mcmEasjtt^ areberypi menlu--tisfic conucni«ntc$,uf Aulfaim fit in homme membrum,quod non refpon cleat alicui figno,alicwüftcilæ ,'alicui inteliigentiæ,alicuidiuino non ini in ipfo archecypo deo.Toca autem corporis menfura tornatilis eft,Si à rotun ditate prouenicns,ad ipfam tendere dignofeitur.

.rciAlI. DE OCCVLTA T HI L OS 0 P H I A, Eft ctiam quadrata mcnfura corpusgt;proporriqnatjfftmum:quippc ftatui taf cxpaftis brachiis in conuindfos pedes, crcdus homo, quadratum con ftirùctæquilatcrum,caias centrum eftin imopedinis.. ' .■. ' • ’ nbsp;nbsp;i j