-ocr page 1-

COLLOOyiA

THEOLOGICAQVI.

BVS lAM TERTIVS

Liber acceßit^mtehic nomxditus.

Antonij Coruini.

Omnid quam amebae corre^tiora gt;nbsp;adeoq. ad temporis prtefentis flatum ac-commodata.

Argento, apudyuolf. Clt;£phtt. Anno

M. D.LI.

-ocr page 2-

-ocr page 3-

ëoLLOCLVIORVM THEO, logicorum Antonij Coruini

liber Ttrtius.

Coiloquium de Sacrifiao MfÎTæ^ MITHOBIVS. POLYLOGVS.

ITHOBIVS. HewPô. b^S^ 5 ^«««f/o tu nobn ex itaha rcdJitus és^Ego te uix intm trienntutn rtdirurum exißitn.ibam.pr^fcrtim cùm fludiorum Cäufpi hinc abiehs diceres peregrinationem tmm aim longin _ f^ifirn tum thutumAm fore.POLXLOQVS. Êquidem fie apud me confiitutuni ent hinc dif cedentem ; fed meminms m id genui peregri-nitiombui multi accidere, de quibus iure quis illud diat : non putaram . M iT H. Laureith igitur ex dlafludiorum altrice Italit reportai ttullam ƒ POLY. 'Vaciiosloculos,uacudgt;)i ctù

menam adeoeme quicoUid id eruditionii fuit, ^uodmecumhine abfluli, reporto , praterei nihil.M.ÏTiEVtinâm animum tjuoi^i pietate ut cuum no reportarUfid tptodferèfolët iflinc ai A * nbsp;nbsp;nbsp;K»?

-ocr page 4-

DE SACRIFICIÖ

no; ^«i rfJewnf.POLY. ^ßuequof^- faiiurus er(im,ßi abie^ht Germanorum mtegritate, Ro-mani^ire uoluißem. Atfi nefcis,Epicurlt;xo~ rum ißorum impietjs in caußaßuttyCiuo minus l talorü d^j-afe ill potuerim diutius. Vtcunq. tmm in *quot;’♦ nbsp;nbsp;humanionbus hteris exceUenter doéiißnt lu

li,tarnen à uera reUgione tam a bhorrent omni-umßreanimi,uthac ipfanihilafpud eosfit de. ß^icdbihus.lAlT'ti.Meminißi igitur quid abi. turohinc prtsdixcrimfUtei-àapudltalos uitent,fietatisßudium non uiget. VOL.biacde recumegoquoq- interdum iibcnus apud cos garrirem,fa^ium eR,ut quad tu mihi aliquan-doper locumindidißi nomen ld t^iiamnunc conßrmarint,multiloquum uocantes,quum ta. men meoiudiciouix inter pauciloquos nume. rarimerearMTidt Inter pauciloquos, quem egofeio garrulitate,^‘gt;lt;S'lt;i»«S!gt;ii x«ÄKiii,^ß, opus ßt,ßtperdturum?POLI. Tu quidem tuo mo. re iam me rides,fed ego nihilo minus ißa mea hbertate ,ficubi res pofcebat, in Italos ufus ßrn, ne tantillum quidem moratus, fiue aßen, derenturßue cequis animis dicentem audirent,' moda

-ocr page 5-

MISSAE

modo à uero non abemrem. Mnvi. Atqm «pud lidlos, ut non frnper tutum e/l, uerum dicere, in etiarn confH^um non eü. Q_uidnu. tem ß propter ißim diandi libertatem ^ quod Tbeoento Ch io apud Antigonum, Calißhe. ni spud Alexdndrum, Antephoniapud Dio. nißum, idem tibi apud hos qnoque contigißet Ï Profecto miror iflam tibi mordacitatem tam feehater ceßiße , POL Y, T-celiciter omnia. MIT H- Cui autem iüamfaheitatem accepta refers l Sttihitix ne ,an iuxta Qermanicü pro ’'“‘‘”' uerbium fluit arum tutor i Deo l POL Y. Cer d°uL te Deo, L enim uel iterfacienti, ucl in duitaf tibusaliquandiucómmorantijucl fle nuganti tam clementerlt;ubique adfuit,ut re ipfa amp;nbsp;ma. ^ nifedliflimefl-ntire^curseeidèejfeme. Qu^amf quam ut ne ignarus fls, non ubique,non apud quoflibet^Volylogum eg/.MiTH.lJ uel imu. rato credituruseram. Nea^ enim nefcio quam fit prudentia ifliußnodi in Italia opus. POL. Obflruabam temjpus, objerinbam locum, ob. Ceruabam perfonas, MITH.Dextre. POLY. Sicubi in bonos incidi, ^ à ueri négocia non

A j Mor.

-ocr page 6-

DE SAGRIFICIO ilhorrcntes omnino ydefèrere urntitis pirtes ingensapud me puculuin fuit:fid tarneniu lingua pleéirum hac in re fummoderatus ut abejfreniamp;petulanti mfifiationeeorum, ejui propter hypocrifinintota Germania male au-diunthodie temperarim. Interim apud obfiif note malos,uel filui prorfius, uelmira uerho~ rum parfimonia ufusfum. MIT.Nq; unepuam hoc animi tuipropofitum,in ea peregrinatione es tranfigreffusl POLY.Bzs hic ni malememi, ni,!nterpocula per imprudent urn impeoi, idc^ Roma.Prior lap fis, cum tollerabilis ejjet,necf. ad aftimationem ficrificorum maximopere pertineret, uino infiriptus eR. Aliter cum in ignominiam amp;nbsp;contumeham San^ifiimi uer^ ' gere uideretur,adeólt;p- eorum beluam banc pro idolo lt;pui adorant,ita ueniam meruit, ut nifi a^ micorum aliquot auxilio adiutus periculum euafiffim,efcapificibusinTyberi futurus fue~ rw.MITH.Q^oc/ nam id erat deheium-PO. Audies.Sacrum die quodam fummus tile Ponf tifex,nutu totum quitremefacitolympum,ha^ hlUfid tanta pompa,tantefaäu, tanto adpa^

-ocr page 7-

MISSAE.

m«, utnihilfu^ra.^gocutnme Romimfru-tin prnfeSlum arbiträrer jß non reUgionem ^^°”^ Vrbacoramuiderem,tegt;vplum ingreffuscu. £^j|^^ ^^ noCe admoJum comtemplatusfum omnu. ML hypoq-i^ THOB. Mirum ni hypoenji plenafueruM o^ fis. nn ^.POL. 'EmoriarMithobi ft c^uid untpidtn Uidc uelineptius uelfuperfitiofwi. Ndm pr£. terueßiumfacrarum lnxum ,aftninos clamo. tes mußcorum flnepitu, pueriles aliquot exre nton^^nihilprorfus in toto illo facro, religio-ne noßra dignum conßiiciebatur. MIT HO. Uomniunaigitur a Luteroac ahjs bonis ui-r:s,perinde atque uera pietatis euerßres per-ßring'^ntur.POLY.Liber eß Luterus tn tax., anda tllorum bypocriß amp;nbsp;perßdia , fatcar . 3ed ego illos iudico dignos quorum impieta. tem praeter Lutcrum mordaaor etiam quiffi^ am depingat,quilis apud ueteresfuit, uel Bu-pohs uel Cratmus uel Ari^ophanes. Hi enim teßeTlacco.

Siqs erat dignus deferibi^quod mahisautfur, Qußd machus foret,autßcariusautalioq^ lamofus,magna cum Ubertate notabant.

A 4 WITH,

-ocr page 8-

DE SACRIFICIO

MITHO . Egoufro, qui pro dignitite te i rei magnitudine ifli£c dcpingant, nunquam de futuros arbitror commota femel per Luinge-lijdoéirinam tantdimpietatis Camerim. Itm ,. ut tu confpedlo i^lo facro adfe^uifuens audi-reaueo,tacueris ne, an ßgnißcationem comma ü animi de te aliquam pnebueris. POL. Tem-plo egrefßus continui mefid egerrime. Pran-ßts autem poReafum m diuerß)rio cumfaerß-cubs aliquot, quicumuißam thiamin Templo Odinra pompam minpce efferrent laudibus, facia eÛ, Italoru Luteri quoiji,quaji qui immi'ritoißamMif-in Lot«/ ß(rum,amp;reliquorumcultuumcelebritatemitn *'“®* nbsp;nbsp;probet,mention Plceriq^ dins omnibus bonum

V irum deuouebSt. Plceriq-baereßn illius baud ita diuturnamfore iadiabant. Plariq^qmnium Bareticorum qui patrum memoria Ledeßam adflixerint,peßimum amp;' nocentißimum effedi cebant.Ç^are ipßa etiam Germania dignaßt, queecum monßrum boe alatfaro acflamma ad Apoflohea fedis obedientiam rurfus adiga-tur.MlT.Atqui minis ß Germani baud ita fa cile in ordine,excuffgt; femelßruitutis iugo ,lt;amp; ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' prißinii

-ocr page 9-

MISSAE.

frißina lihertite recuperate,redigi patirwur-Sed num tibi iRa uerhorum petulatia bilem mo mt^ auttacendohic ^uoq-nebuhnes ißosluf dißcatuses^I-go certe uuunc^- rixoßus noßm, uix mihi à reßonßgt; lt;£lt;juè mordaci teperalßcm. POLILO. Vmo nonmhil incalueram, ^Hod me etiam ut cornuaßtmerem, adegit. Cum e~ ' ttim calumniandißnemfaceret )zullum,amp; lam iotiespatientiainmeamlecßßent, adorßs tan dem illos mcßim uerbis ßtm ,ßd talibus,uto. mnium in meuerterem cum aures,tum oculos. Q^id ƒ lomeprouexit iracundia ut non ß)~ Ium Papamdiceremhaud ita multumabeßße ab^AntiChnßicum tyrannide^tum ptrßdii,ue rum etum totam illam ßacrißcorum ac mona, chorum colluuiem,lt;j^u£eidem adha:reßat,quä uel terra ferat indignam eße. Percontanti cui. dam cur ißuc^ C^od intjuamßngidis diebus Chrißum cruciadßgunt,quem ßmel crucifix-xißeludaorum gens contenta fuit. Ad banc Iiocem ita percitifunt furore omnes, eas denL aucturbas dederut,iam iam magißratus opent imploraturi aduerfum me, ut nifiper occultas

A $ e^iop

-ocr page 10-

DE SACRIFIGIO

tfii-^îbnt/èce^us ,amicorHm aUt^uot oj^aiad Tyberim deduSim, (^ mui ,(^ucc forte form. R orna nbsp;nbsp;nbsp;^derdt amp;nbsp;um abitun fublatu uelis ent, im

tentatis poßtusfuiffewjidiumdemefuerit. MIT HO. impatû iÿc fl in loco diéid effent, nonomninoà ue. ■“. rotberant. ÄtRoinxdicere hac , licentie eftneutir^uiin ifis tenebnonibus tolerabiln . POLYLOG VS.Er tarnen negari non poteft^ ^um Papiftarum more ficrifcare , Chrifum de nouo crucifgere fit. (^id autem Hetat,lt;^uo minus hac de re nonnihil colloej^uamuri l^eque enim nefio per inde te theologicarum rerun fiudio/um, ate^- medicime addiflum efe. MI-THOB. Corporis cura eir finitat is confrua. tio, res fint non omnino contemnendat, pra. fèrtim cum ipfe etiarn litera facrx medicum honoreadßciiubeant.Longétamenhanc an-teeellit animi cura, cuius rationem Chrifus in iuangeho tradit. C^uis igitur neget animorun medelam uel in primtsChrifiano cognitam amp;quot;nbsp;]^llgt;e^m effe debere. POLYLOG. D/c igitur ijuatenus Mifa facrificium dici queat.

Vi.TtiOB.Quifacrifcium Mißet ,libctenin

-ocr page 11-

MISSAE.

Kulgito ut'i uoabulo , quango uidelicetßcrL fculus Chnfli corpui amp;fanguinrrn Deo pa, tri pro uiuorum ac mortuarum delimits offirre ß diatypro ßtisfiFtorio opere accipiunt, quad amp;proiiliQrugt;n peccatisßtußteut amp;iriitn Da pliicet,ij mihi toto ^ quad dicitur^ ealo errare uidentur.Quis enim tarn fit demem, ut Chri. ft um fern tim cruce pro peccatu noßris ohU^ tum^contrifcripturam de noua per ßenfeu-lum offern pofß credat ? Semei mortuus, ß, meloblitus eß. Quemadmodum igitur tefle Paulo f mors illi ultra non dominabitur,itaß. mel oblatus amphus quoque offtrn non pote~ nt.P OL Y LOG VS.lneaßntentia ego quo^ que fum . Num confrmari eandem pafm m Iltens flens, pr.lt;:efertim in IpiRola Plebrieis dicata uideo. Sic enun illa habet tVna oblat tone cofummauit tn ceternum fan^ifcatos. Item abbiiChrißus femel oblatus edi, ut multorum peccatatoUeret. MITHO. Pofettamenra. tione aliqua,Liturgia facrifcium did, ft quem admodum ueteres pienq- hac de re locuti funt, ua nos quoque loqui in animum induceremus.

MlïsJt non eft fachfici am pro mais et mortui«

POL.

-ocr page 12-

I DE SACRIFICIO

FOLYLOJam aur« arrigoucterum hac Je re aliquot auJiturus lèntentiam. MITHOB.

Augußmus quanquam amp;nbsp;ipfe aliorum morem Quatfz ß^^^^^^^ Mtfjamlacrißciumuocef.tamen quo ausKi^' paJiointelhgi amp;acctfi hate loquendi forma Uticnli debeat,exijsqua ad Petrum diaconum def. «umdp deßripßt,colligipoteß.Siceniminquit',ln iL âpoisit. ij^ camalibus uidiimis fguratio fuit carnis

Chrifli , quam pro peccatis noßris , ipfefine peccato ,fuerat oblaturus, amp;nbsp;fanguinis quem *’ erateffufurus inremißionem peccatorum no. firorum. In ißo autem fenfao gratiarum af Üio arque commemoratio e^i carnis Chrifii, quam pro nobis obtulit,amp;fanguinis quem pro nobis idem Deus effudit. An non hie faenf. cium cana gratiarum actionem amp;nbsp;commemo rationem carnis Chrißi uocat ^ P OLY L 0. Q^ntumex Augußini uerbis audio, fiquis facrißcij uocabulum proßerifieq femelin cru ce peradii recordatione amp;nbsp;commemoratione accipiat, is non afcopo aberrabit omnino.Hl, quot;TPO.Redie.lnhancenim fententiam Chry. foßomus quoque nihil obfcuris uerbis in Ppif

ßülam

-ocr page 13-

MISSAE.

ßokmid Uebrxos,ß(cnßciu»i hoc, feraSU Jemelßcrißcij recordationem uocat. Qjiedßt iterari per ßenßeum paßet femel tUa faiti Cbrifli in cruce ablatio,eqmdem diciurus ibi dem noit erat. Si igitur dun ißt peccata per unS hofliam,nec dum iam opusedlfecunda* POL. Eunc ex Chryfoßorno locum prabe,amp;fdelL liter in memoria thefurum repoßturus fum, quo uidelicethabcam, quad iflis qui ubiij. pa~ trum autoritatem la^dt, uicifim obijci pofit, MiTHOB. Adßipulatur Cbryloflomo diuui quot;Remardus,utcunque fuperfitiofs,amp; mona~ ßica uita inftiiuto deditus, ijs uerbisiChri, fus pro falute mundijemelfaCtus eü hoßiaß. lutaris,rei reconciliatio generalis.Mors ChrL ßi opus eüfine exemplo , humilitas fine modo, donum fine precio,gracia fine mérita, amp;quot;nbsp;uoluit Chrißus ut iugiter eolereturper myße num,quod femel offerebatur inprecium,i^^‘ illa perennis uiciima uiueret in memoria ,amp; prüfens eßetßmper in gratia. Ç^uid contra facrißcos noßrates durius dicipoßet^ ChrL fium falutarem hoßiam pro falute mundi fadi dicit

-ocr page 14-

DE SACRIFICIÓ

Olbatio

corporis

dieitffed pmel,adeoq- uiciimam hanc amp;nbsp;peréH Olkatio ^^ ^ perpétue apud nos in memoria eße de-corporis ^^^’ ^' f^^^ autem hoflia hac propecca-chrifti fli noßris oblata efl, cur oblatio eadem pra-reitcrari ter Chrißl pneceptum iteratur per ßaerißeu. non poz lum ^POLÜL-Clariorafortaßis htxc erunt^

* ’ ft aliquando latius ßacrißcij uocabulum expli^ cetHr.Quareremetiam cumgratammihiturn Htilem feceris,fi cum attentum habeas tudito-Tem,fidi preeceptons officia htefungare. M1^ THOB. I« genere de fiterißeio ut diarn, nelt;y tempus patitur, neaue operce precium eR. Di-cam igitur defaenßeto expiationis,amp;ßicriß-cioeuchari^iico. Uxcemm ad uouum teßame turn, uetus abrogatum cum ßt,uel in pnmii pertinent. POLYL. Placet. MITH. Acqui-dem in conféra eft , eße quoddam fäcrißtij genus, quod amp;nbsp;peccata noftra expiet,amp; Deo nos reconciliet,amp; tram illius placet. Proptcia

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, torium uocant. Vere enim mß per hoc Cacrifi^ ntTuiCI/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

ton pro/ ^i^^yf^^p^^^^^^^^^^^^p^^^^^^^^l^^^^^^ piciito / bituri eramus. POLY L. Prote mini hie m-f‘Bni. - felhgere, quodnam ßaenßeium mtelhgas, ut-deor.

-ocr page 15-

MISSAÏ. *

^eor^nimiTut» Hlud quodprrpontißcem dir* fium,lemcl Deo fttri pro pec call s no fini in cruce, uelutiJuprd diximus^obUtu e^i. MIT. HihUfulfils es. tucruKt autem ueteris teHumef ti oblutioncs amp;nbsp;uiéUma^quirum ut Deus au-tor s iti Moy fes promulgator fuit, huius fieri, feij ceu typus amp;ßgura quadam. N«?« quoi tpud Îudaos fummus pontifex, cui foli in fan. £ia fandiorum,fèd flato tempore, ingrediper mittebatur,fuit,idiamnunc abrogata lege a. pudnosChnfusefi^ut quifolus, idqjemel, pro peccatis noftris, non fanguine hircorum aut uitulorumfed proprij corporis immoUtio. neriteperlitarit.POL'ïL0. Venfimafunt hac t!:r mea quidem fntentia talpis citciores funt qui non fine grauifima merit orum Chrt-fii contumelia aliud expiationis facrifcium, ac Chriflum ipfum faciut.Cur autem non potius hiequidea de re epi/iola ad Bebraos dicat, expendunt^Chrifus, inquit,pontifex futuro. rum bonorum,non perfanguine hircorum out uitulorum,fed per propriumfanguinem introi^ un femel infanSia^tetema redemptione wuen.

-ocr page 16-

DE sacrtFicio

ta. Mn^OB-Bellehucc^uodcitafli quadrat teftimonium. Sed uide num bxc quoque clari fintil^uncautem fimel fubconfummationem feculorum ad profiigationempeccati^perim. ors «fa ^'^^‘^^i°^'^^^fi*^^{'fi^^‘‘ff‘^^^i^h^^^’^' Omnisfia crihcia lt;^^dos (ueteris uideUcet tefiamêti) afiiftit quo lautten ttdtefacra peragens^ amp;eafdem fiepius offe-lege non rens hofiias, qua nunquam pofiunt aufferre ronifsw ^^^^‘^^‘^ ’ ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ’*”* P^^ peddatis uidiima

nem pecz ^^^gt;f^l^K0fedet ad dexteramDei^et Café catonnn H;/oci amp;introlf)eélidiligentertamp; probe per penfi,remifiionem peccatorum ijs etiarn facrL ficijs^quceapud ludccospneceptum Dahabe. bant,adimunt, ut quibus legis tantum amp;nbsp;eseter na iuflitia^coram Mofis politiaredimebatur-lam fi in ueteri lege,etiam preecepta à Deo fit, enfidapeccatorum remifiionem non impetra, bant, quis noftrates facrificos excogitato ab bomintbusfacrificandi ritu, eandem impetratu

credere aude^d POLY.

ros cum


Me profcélo opinionis huius approbitore nun^ quam hgbitun ßnt.Qjiid^ Q^àm non fHerum efficaces apud ithnicos uidUmx, cum uidelL

-ocr page 17-

MISSÂE

cet Caper amp;nbsp;AfmusBacho, Cereriporei i DiattiX ccrua^Neptmo taurus. Gallus gallis naceusno^yMjua fus pnegnans, Icauno ca~ fraofferebatur,tam puto ^noßratium facri fcorufacrificia effe inefficada, cum neij; pTa ceptum Dei neq- uerhum habeant, fed m uni--uerfumab hominum traditionibus pendeant -MIT H 0« Laudo éonflantiam * Vere enim Ml fat or es tßi,neci- pro ß ipßs necy pro aHjSf ifliufmodi Sacrificio perUtare pofunt. Vni amp;nbsp;foli Chrißo hie honor tribuendus efi • H eunt inimam fuam pro dehchs noßris dederit ho^ ßiam,ueluti Efa- j; deßalur, quis no eandeiri fententiam perpetuoratamin Chrißianfmo eße oportere credit ex animo ? Tolle è rebus tnortalium huius Pontißeis facrißcium,amp; per ßdite ac increduHtatis plena erut omnia. R«r f iS pro rato ißuc ipfum habe j amp;nbsp;ßiritualiu èM irti bonorum plena erunt omnia^POLTLO.Ego folms f« gratia Deo perfuaßßimus fum , hoc unico «ifido Chrißi faenßeio deleta amp;“ profligata eße ho ^'^“-» hinuß credant, peccata omnia, purgatas eße ^q^^j^”* « mortuaries operibus credentm confdentias, funu

B fandß.

-ocr page 18-

DE SACRIFICIO

fm^pcan in ucritate ^w hic de re non dull-tint,Br eut ter, patepdiam cpe ijs, ^wà facri-pdj hums cum mento turn dignittite pendeat, ^^d’ ^fgt;'fidem,regni caleflis wwkï-MITHO-Sic credere,iuPipcari eß^uel uniuerfd priptu rd teßetmortuus eß Chrpusdnquitdd Rom, Paulus,propter dehdid noßrd, fir refurrexit propter lußipcdtionem noßrh Uac ßßdes amp;• ddpnehenderitetcertdeße (füntdute, certif ßmd ) ßdtuerihcertoremipionepeccdtorum^ iußitidm,et uita aternam ddfeduetur, etidmß tiulh unouam Papißico ßtcnpcio interfuturé fit- Verbum hic et ccene caeremonid habemus nos,per e^Utt thefaurus ißiufmodi dißribuifo^ let, eoeji bypocritko ißo Mipx fdcripcio facrifi hdudijua^Udindigemus.POUÏ. Putotarnen ciC gra 1« ^^^»^ negpem \v\*fiHKtv facripau ddmitti tururo poße- MTIHO • Qmd ni ƒ Q^öd ß Pdpißit tóionis cum de Mifpe fderifeio uerbdpciüt, iuxquot;e‘** ui» hoc inttlligerent,certè minus contentions ffpt-Qud uero ineptißime hic depnietesgdr riut,MiPdm expidtionis e^e fdcnpciu, quod pro MMS Ü' moriMS ^uotidue oblatu,tollat et delatg

-ocr page 19-

MISSAE«

Jileat^non folwn uenulm uerumetiS mortuli^ peccau omiüti etc. mento ih ißis afinh fiten fdj propieutorij diomtts per Luterum uendi cati, et folu ivx-Xfituàt in eanS D ominicAm, ^uod duide per nos offerri Deo poßic,adnnf. fum ep,P0LÏ,T hefaurus iße in ccemt er ede tibus per uerbü (tui dißribuitttr^tSlttts eß ac td-lis, ut nihil tin fa in terris preeciofum^quod ut li ratione copintri eide pofib ^eij^enm pir~ M res eß,i pecatis Uberttri^iußun corSDeo jgt;nunciiri,Adeo’^ aita tetema dontri,idf-per ChrißumgntmtO'Qjiod eu du fitiU jlde mu ^uumeo ludicio effet, fino aieißim grttitudt^ néergit titln propitiun deun decliraremus ili ^uS Itudindo, honontndo et grmiits pro tan-tis henefcijs indefmeter eident agenda lt;■ Hoe enimgratiaru aélionisfacriftciafibi uelk arbi tror’MITdfùc i^uis neget,ctpn amp;nbsp;prlt;£ceptü Çicrif\ci Dei bac tn re man:fefluhabeatnus,et ipp etia nm gra juntasfandius parère motus huiufmodi m cor t««»a ie credentiüfoleatUmmola, mquit liber Pfal ®*’o®’* moru, Deo facrißeiU laudis et redde altifimo ^^ j'^^^^ UdMttfi^it Milichne-rdiciturtPurgabu fi^ bet,

B i hos

-ocr page 20-

DE SACRIFICIO

Itos Leut, et colabit cos quafiaurü et quaßaf-gentu,et erunt domino offerenteifacrificiain iußiti((,etj^lacebit domino ßcnßcid Ïuda etc, Dubiu non efi,lt;iuin de Mediae teponbus hac acciptendifint. Quare Mruc^; etiam now Tf-flamenti fcnficium locus hie co pk Bitur-De expiationis facrifcioji^uo nobis femetipfüof. fert,int eilige ndü efi i^uod didtiPurgabit fli~ os Leut etcgt; Quemadmodu enim àpeccatis m fi per Chrifum purgari no poffumus, ita per eundefilij etiam Leui, hoc efl Sacerdotes con fiituimur, quos no aliter atly, aurum et argents eolaturus eB- Defacrifcio uero iv)f«eifi ;lt;S ac cipiendu eft,quod dicit : Offerent domino in iufiitia-Cum enim facerdotiü nunc regale ere dentes faBi fimus,a^uü e^,ut gratitudmisfa crifciu pro tanto bénéficia eidem etia indefu nenter offerte pergamus- POLY» 'Veremedi cum iamagis,non ^uidecorporis ffeduulneru ammte-Ofuis enim tanta à medico Theologien rü return peritiam expeBaffetlhudio guident etlibenter credo,facrificia haegratiaru aBio nis ad Chrifiianos ex eei^uo omnes pertinere, pM9

-ocr page 21-

MISSAE.

pKfo tame uniusgeneris no ejje omnia^ MIT * Qui theologia noßris temponbus praßten-tur j JupUcia faciunt eorü lt;jui credent opera, ^U£ ex^uabus illis decalogi tabuhspetipoß fint-Quid igitur uetat, t^uo miri^ nos ^ko^^ in hoe gratiaru ailionis négocia,duplicui facriß ciafacidm^ÏPO ■Nihil prorfus-MlT • Sint igi tur prioris generis ßerfida, quibus animi no-firi gratitudineerga deunt dedaram^: fiducie tnifericordilt;£,timor dei,mortißcatio, inuoca-tio,ueritatis cofeßio,lttus dei, et pro omnibus heneßeijsßue ßfirituihbus ßue corporalibus ^ÿ^ S^^ttiaru ttdio. Nam id genus hoßia, eu ndcultu deigermanu, tam interna quam txter iw pertineant,nö poßuntnon deo ßuauiß'mus odor eße-PO, Mira niß lugeillud ßaenßeiu, quod futurum in Pedeßa prophète pmdixe-rüt omnia kite cäpleditur-MlT-Tenes- interim uero ßeuddequoq; tabula opera,ceu fieri ßcia quads eße memineris,qua ad alterSPu-charißici facrißdj duffem pertineSt- An non emm grati animi certißimü eß indiciu, parenti bus ac magißratui,m gratis dus qui hoc ipfu

B 1 preece-

-ocr page 22-

DE SACRIFICIO

lex ns turz.

“pritce^erit^ohleiiui^âh homicidio,ab tdulttt rio,àfnrtOyà rdfinäjäh omnis generis ('eterd-tionihHS,dfdlfo teflimoniojlreuiter^ib oww-hus '^s,quitus ladi proximus poßit,abfltnerei POLi^OMftcergd^roximuimpulfbre f^i ntuadfeUifuntjCOS egoremdeogrita modis omnibus ficere arbitror^Tantu abeft,ut idgc nus opera pro grati animi inditijs non habea » MiTHO Poßunt autem inßpeciem increduli ^uoiji hifce de reb^ et loi^ui praclaref id quod uelJoins Tullius fans arguit, et re ipja praefitt re «liquid, edoéli nmiru per natura lege, ne^ mine eße ladenduSed quia quicquid huPfa^ ciunt,exßde no faciunt,ergo etia planenihilo magis deo poßunt hoc fact ißeij genere, at^ ij qui quondamlîecatoniben,Lupercalia, Me di irinalia,liou€diilia,^ontanalia, Penetralia, CofHalta,etreliqua id gen^ ßaenßeia excogi tarut,P0. Puc pertinere arbitrer illud tßde umphore hoßiS Abel quant Cain obtulit deo, per qua teßmonium confecuP eß eße iußusi teßimoniüperhibente munertb^ eius deo,etp illam defun^ius adbuc loquitur'MlTïiO.hd hme

-ocr page 23-

MISSAE. bunc modum nofira epaoep} facripcia,fi fidei iÏ

lecebra ac condmentum deßt^deo baud (^ui-quim flacitun pint * Quanquim t^idego te multis htc moror i E ßigeßuc^uotidie hac do centur,id hacjegere ipje ^ua hifce de rebus fcripu hodte extant, potes ut me dolore amp;nbsp;neccHó wagiflre opus no habeas • P 0 • Hæc igitur eo. '‘^* ru c^Uie dixifli haCten^ pimma eß-Saenpci^ uo cabulü in cesna negocium, nip uel pro faenß cij femel peraüi recordatione, uel pro gratia ru aphone fumatur,non copetere.Ml,-l.xpia^ tiSis faerßetü femel in cruce per Chrifi mor te peracium eR, ita ut ipuoti^uot fde eide ad. harefcunt, certo remifionem peccatoru lußi tiam,amp;uitam eeternam confecuturi fint- Ite. rari igitur non potefi per facrifeu- Ad uero fa cnficium Lucharificum tam ad Chriflianos omnes pertinet,quàm eß cet turn, innumera in nos dtuinit^ bénéficia,collata eße,^ i^uibus in re deogratias agere debeam'^. Perpetuum igi tur et iugeapudnos fit,necelfum efi PO.ln. telligo,baud ita facile poftbac diuerfS fecutu f^/entetiaf^Ll-Vale igifet cüfemclad theolo

Fidc» oinni'a condiat

B glee

-ocr page 24-

DE POTESTATE

gla ßudiü adieceris animum^da opera ut alt-^uado pro Polylogo fias theologus.POÆiet* Colloquia de po te ft a te Ecclefiafti ca amp;nbsp;conciliorum Autontatc.

Hidanus, Melander. Albulanus ♦

IN heftemo colloquia quid till uel arriferit potifiimu uel dil^Ucuerit^rogo te mi Alba-lane ^ut ne meceles,l^am ipfe quaq^no graui lor poflea,quid mihi bic accident,fiaterb AL BV-Si ueru fateri licet,uarie animü meü ThrA fo ifie ,cu tanta nobis de Romano Pontifice, fi quado celebreturConciliü,polliceretur,ad fiàt-Q^àd fi in teporefinem dicendino fecifi Jet,certe idem mihi,quod Canidta priapi fia. era Jjgt;eBanti, accidifiet Sfiqueadeo molefia fuit adulatoris ifiius oratio -NIDA* tandem apud me quaq^gratiam mijl-Neq^ enirn uerifii mile efl,cum[anéia illa Pétri fedes folismalis ferendis tàm diu adfiueuerit, unum alique qui fr^^‘ fiit,exorituruunqàm efie, Habet medico rum uulgus morbos aliquot nulla arte curabi-les,qualesfiant,Corey noma uel cancer, lle-phantiafis, Uerculanus, ^alq plerique.

Inter

-ocr page 25-

ECCLESIAE,

Inter hac malaß^uis inueteratam quot^i Ro-manorum fomißcum mahtiam numeret, eum ego non omnino deßpere arbitrabor^ N^m ut conßrmatorum morborum cura longé omnia eil difficihma, ita animorum quoque malitia,ß conßrmataßt,fanatur egerrimè» Curam nec^; fedes lila admittit ullam, nei^ue is i^ui eidem in ßdebALBVU Numerant hifioria orbis mira culafeptcm^Pyramides uidelicet bidhTurrim fhariam, Mwros Babilonis, Templum Dianœ Bfhe(ilt;e,ßmulacbrum Maußoli, Coloßumß) lisafudRhodioSfamp;ßimulachrü louts 0lym~ fiel f quibus flerique etiam Cyri Moedor um régis domum addunt ♦ H/s ego nonum additu^ rus eßem,Romanam uidelicet federn,ß uel mi caPetrince fietatis defrabendi ineafofßt* Seduereor in banc Terentianum illud uel in

Roma * na fedes nulla ar te cura bills.

frimis comfetere Î Mala mens, malus animus* NIDANVS- Vt tecum ßc fentiarn, multa res in caußa funt,fed t^uas enumerare bic frorfus fuferuacaneum dueo,(yuorfum enim enume^ rare ea adtinet, quorum commemoratio uolu~ ftatem nullam,tadium ucro maxima babeat i Vnum,

-ocr page 26-

DE POTESTATE

Vnum hocfilentio fratertre no poffum, ^Md C3(ili3 » f^^ ^jn utnafuturi concilij fjx noftros amp;nbsp;li, élauerunt amp;nbsp;ludfcatifunt- Vienne^ enim ad^ fiiüisamp;accifii Germuni^ rebus ionßikum fin^unt cupere fefe,tarnen res ipfa clamitat m^ hd ab iflii hac tn re uel diet uelfieriferio» AL BVL. Heus fdidane^wde eiuid dicat-Ego ißos fenum efuiddam tn animo habere audio • N P DfiiWS-QuodnamihLßVL-Vtamp;princi pibui arma ßueiußa pue iniußa induant, ^^ Germantam cadibus amp;nbsp;fanguine inundent, NID AN« iRuc eepuidem ferio agereillos cre^ do.Pro Ledeßarum pace acconcordia maxL mopereßoliettoseße non credo ♦ ALBVLA« t.cc'eßjs,lt;iuodfcis,cofuli aliaratione non po-te^, ate^ue ßt liberum Euangelij dodrina cur. fum habeat • üw ßi Euangelij pradicationem perm fennt hberam, quidßuturum putas de d. lorum optbus, ßaßu, tyrannide, amp;nbsp;potentia ! Na»« hacßi coßare Euangehca uentas debet, ißn rerum dommis, ut efuidem uideri uolunt, am iure diuino permitti poßint, neßeio • Quis ergo credit ßeno de reßorinandis'eccleßijt ß-licitot

-ocr page 27-

ECCLESIAE* hdtoifuturos, lt;iui fe omnium primas ^ filibeg rum ac Chnflmnum concilium edebretur^ fduntin ordinem redigendos effe ƒ Prouerbio diciiur: hegrotum dumI^iretjperdre. Ego ue ro prorfus nihil I^d hic/upereffe puto, pm-teniuitmut idueniens inmmeßate fun Chri-ßus,his ht es,has controuerfus^dirimatfitdeo ^uetintorum mdorumfinem ipfefacial-Nl. D ANVS. Vtinam ifiuc quam eekrrimè fut-Ntfw ipfe e^uaque omnino de pontifeis Ro, mam yCarmlium Çhà lapfus fum Cardina~ Hum di^wrus eram ) amp;nbsp;Epifcoporu refipifcen tu deffondi animU' Multoru ha^enus animos Chrifliani amp;nbsp;hheri cocihj celehrandi if es ere xerat-Sed efuis non uidet ißas ^uo(^ promißio nes uanas eßeündicebatur quide^cumconuen tus principù Schmalcaldia ante trienniuelfetf fed ijs legibus,eo loco, ut palam appareret, re adia,nonferiam agh Principio Mantua,deinde Vincentia ei négocia deputata efl,eo haud dubiè confiHo, vt uel pericuh magnitudine, uehtineris difficultate nos abßerrerd. Certà enimfeiebSheÜ ùaloruiu V enet aru nobis fdë

Nul Ia fpes re formaa dx cede fi«’

-ocr page 28-

DE POTESTATE

fulf/e^aefje^eo^; indictu coaliu recufäturoi» Hue idde, quad quafi iam debellntum effet, nullam docirint£ nofira ud rationem uel co^ gnitionem permi/Juri. fed mdicia caufft non auditas, non cuuiclos oppreffun uidebantur» Q^odipfumeum minime dubitarentnon latu ros nos,uoluerunt uel ad tempus id genus pree fli^sorbtuendicarefefej quafmos concilium recufaremus, quod ipfi modts omnibus expe^ ConJiti t^fntgt;ALBVgt; Credo utfuntfraudulenta ha ones ia lorum ingénia, uerißima effe bac* Qmd quod diai lt;5 inproximisFrancofortibabitiscomütjs,pari “4’ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confilio impofitum noflris eü ƒ Vtraque pars

Ï^urembergam, bonos aliquot amp;nbsp;docics ui. ros,tentandi£ denouo concordice gratia,mif. fur a erat Preefcriptus dies nimirum prima Au gußiabqt,quidobfecro huiusfaüum efp Ri. c»far? ^^^^ * profeüo rident Papifce non tam nos, «iam pa 'i^^^bus pefimè uolunt ex animo, q ipfum etia pinz ri Cafarem, cuius tarnen maiefateegrégiè reue iluit* nbsp;nbsp;nbsp;reri fefmulanb NID AjApm/orafunt hac,

quàm ut negari poßint* Vere ridemur amp;nbsp;con. temnimurgt;ALBV,Qwd igiturfa^o opuseffe patas

-ocr page 29-

E C CL ESIAK.

futas f«f NID A N. Ego causam hatte ei,ai quem proprie quicquid bic cotrouertitur, per tiet,committenlt;{atn cenfeo • ALBVLA. Non immento-Sed interm ttofirifuMopmor^ejuL lus in rebus ifla, ^uam ßc iadant,eccleßa amp;nbsp;conciliorÜautoritas ßta ßt,docÜi-Quinipße ^uot^ue ftmoleflum tibi non eßet,quid hac de re ex feripturis amp;patrum feriptis diet poßet, audire cuperem ♦ Video enim plerofque ex ijs qui aduerfdriorum partibus fauent,ualde cott. ßdenter ia£iare Romanee ecdeßte poteßate, NID AN‘Vf/lippis amp;nbsp;tonßiribus iam notunt eßeconueniebat ,falfo ßbi earn poteßatem, quatoti eccleßa donataßt, amp;nbsp;deinceps per iedeßam uerbi minißris ex lt;£quo omnibus, taUrix itrrogare Romanu pontißecm^C^uodß,qua in poteftas reßta hdeßit,queens,cßßitindocendi Ruan ^“’Zquot; gelqmunere,inadminißrandorumfacramen- g torum prouincia, denique in publice faemoro-fis,ud excommunicandisß admoniti bis atque iterum non reßpißant, uel rurfus recipiendis amp;nbsp;abfoluendis,ß agnito errore reßpißere amp;• W uiam redire uoknMBV'Lxi^i ^^ ^^ ^^ ecdefqt

-ocr page 30-

de POTENTATE

ècdefijs prlt;efunt,lt;loéirinâgt;n uerbopet omnia confentanea,tones et legi ipfe in iuâge liasamp;Paulmis literis,amp;ex concionitoribus **’ nudiui^ut nullus hac de re dubitem-Quid enitn clarius de hue docendi proumeia dia potuit, ittij^ iUudi^untes in uniuerfum orbem pnedicn te Euingelwm omnicrenturalEt Paulus eiuf~ modippifeopurn in dicatisTmotheo tirTito epiflolis ret^uirit^tiui amp;nbsp;in docendo ßt potena amp;nbsp;etiam aduerfarios ,ßcubi exorti ueritatem impugnentjconuincerepoßit • NIDA, Rfâc dicis-Memmens autemßonmam in hoc docen di officio cum feueritatem turn diUgentiam re^ ^uiri-A.deoc^ cardinem omniu in eccleßa rerH in hoc uerti, ut fyncere, pure, cadide doceatur uerbum • Cumenim regnum Chrißi,ßuema^ uis Pcdefia, tale regnum fu, (juod net^ armia ne^ gladijs ne^ humanislegibus ,fed Puange Itjfceptrotantuadmmiftrari debeat,fet^uiiur^ »tciaw Viciito uerbo, pccleßa périmé proffici, Imi M°s c5 ^^ ^^''^f^^'* UQlumus,annon präsentem eccle full non fi^^^^ ^ot modis adfli^arum flatum amp;nbsp;defo~ poteft. nbsp;nbsp;lationemfijs debemus, ^ui uerbo uel negledo

-ocr page 31-

E C C £ E S IAE'.

tKlccntempto, humtnas trttditiones in orient inuexerum^ Hic enim ßatim illud tot ceremo-I nitrum amp;nbsp;rituum extemorum mare fulfecu-i turn e/i, quo pro^emodnm toia in Chrtftianif

facraral torS adgt; mimftra tio»

mo fuffocata amp;nbsp;extin^ae/l pietas- ALBVL» Put o ijs rebus enam ueram facramentorum adminißrationem bona ex parte uiciatam effe lt;/ u/um eorundem germanum negledum. NI DANVS* it^ihdfallens- Ïmoamp;numerus au^ Üus eil,cum tarnen Augußino teße^ numero fint paucifma Lccleftafacr amenta. ALBVL, Syncenores theologos ^ imo ipfum quoq- iam ahs te citatum Augußinum, duo tantum nume rare audio^tdlDA-ldionnego.Et quidem mea iudicio reüe pro facramenns noui teßamentif Baptifmus elf Eucharißia tantum habentur* Nam Chrißt turn uerbum turn prteceptum ha^

bentfUduti Euangeheceindicant bterœ, Quit-re end adminißrano quoty illoru ad poteßate iccleßa ^tinere exißimdda eü-An non Cbri fins enm debaptifddi officia EuteSfinquit, ht fti^ate oes getest Ef Paulus de cixna dominé UtAcce^i à dominofinqtj qd et tradidi whis-

-ocr page 32-

POTESTATë

txcôma nicatio gt;

ïcckfiæ potefbs Chrifti potcHas «â*

Si J ctomino, t^Kod in coma negodo Corîü^ thijstradidentj accepit^ quisfteratnentoruni ergoadminißrationcad ecclefußica pote flit tem pertinere neget^ ALB. Supere^i excomu wcatio,uel exc5tnnnicati,fireflpi/cere uoletf in eedeflam receptio, ^ua ç^ ipflu hand duhie adpoteflatem huiuflnodipertineblt^iDK, Ni hil certiuS'Uuc emm accomodari poteH t^uod mh.uangalio Apoflolisex aquo omnibusdi-citur :Quodcimque hgauentisjuperterranif erit ligatum amp;nbsp;in calo.ltem: Si eedeflam non audimt, fit tibi flicut Ethnicus amp;nbsp;publicanuSi ALBVLA • Et Pauli opinor exemplum hue fertinet, Corinthium propter fluprum cum nouerca perpetratum Satana tradentis-NID. Dextre. Sed eü ^uod hic ddigenter obflrueSj nimirum i^uic^uid in adminiflratione harum return flat, non noflro arbitratu ,fled iubenté amp;nbsp;pradpiente Chriflo flerids emm amp;iuan gelij amp;nbsp;flaeraméntorum amp;nbsp;excommunication nisautoramp;inflitutoreR• Quare etiam non immerito ahcubi ad apoflolosac omnesiUo. rumfucceflores m^iti Q«' ^Oi audit fme au^

-ocr page 33-

E CCLESIAE»,

3ihQUt uosjjiernic me fjicritit,ad Apoflolos inquim bic uerba facit et illorum fucceffores^ ^ut nihil ab Euangeh^ doéinna dtuerfum do^ centyidfoc^; re^e Sacramentis amp;nbsp;concredita fibi in excommunicando amp;nbsp;abfoluendo pote flate utantiir- Ne t^tiis Rontanenfinnt tyrannic dem ui amp;nbsp;fraudulentia haSiemts ufarpatam, tuen me ac adprobare arbitretur.ALBVLA» Cumon poteflatem banc propter perfficuita tem in partes fecas f Autego emm fallor aut Melanchthon t^uotj^; naßer partitions patru, qua amp;nbsp;ordinis et lurifdiciioms poteßate ßa~ tuunt,no omnino improbat.^lDA- Equidem nunqudmmihi eorum inßitutumplacuit, qui abs re amp;nbsp;nulla neceßitateada£ii, comicum oculos,iuxta prouerbium,conßgere folent,Si quid enim benediüum eR à patribus, quis tam arrogant,tam fupercdiofus, tam imprudësfit reijcere ißuc ut audeati Reële autempartiu-tur, cum ordinis poteßatem ad docëdi prouin Potefias dam, turifdiëiionis uero ad excommunicatio nis ^ abfolutionis ufum referunt- Ç^is enim j-^ -^ flöget docendi Euangelq poteßatem habere ^ aisi

C qui

-ocr page 34-

DE POTSTATE

piccata quorno^' do con ci onato-z »fs rcniit ant. '

^«i legitime ab Ecclefia ad huiulmodi muttKS uocati fint i Q^is praterea Efnfcofu aut con cionatons autoritate,ßprtefra^os, rebelles blaf^hemoSjConternfitores, poft unarn atty ite alteram admonitionem contempt am, è contu-bernio piorum eieCtis excommuntcet,eleuare aut contemnere audeat i Certefi re^te hx cS ctonaiores funguntur officio, tarn contemni non debtnt, quam Chriftas ipfeft prüfens ad-*[['^‘' Qdft^^wd enim huius faciunt, non pro pria fed aliéna poteftate faciunt • Ç^uaeris eu. tus f Chrifti uidelicet qui per hofee ceu lega tos regnum fuum, hoc eil, Eccleftam admini. firanuoluit.lïinc Paul^ dicit ad Corinthios; Legatione pro ChriftofungimurtSquàmdeo per nos exhortante-ALBV .Pulcbre,3ic enim de concionatorü poteftate, fderis Utens edo. da,ego quoqi hadenus fenft.Cum pcenitenti arn urgent) cum remiftionem peccatorum do. cent^crbis illorum non aliter fidernhabendS iudico, atq; ipfi Chrifto ft prüfens adeffet • Vere enim peccata contritis corde amp;nbsp;creden tibus remittere poffunt^ non quidem fua fed

Chnff»

-ocr page 35-

ECCLESIAE.

Chrifti poteßi(e,cuius hic uices agunt- Pdrê fide ijfdem etiS deken credo cum uel pueros tingunt uel ccena negoiiu peragunt. Q«« e. mm mficias bic eat^hancfacramentoru admi-mfiratione, quee luxta Chrifii amp;nbsp;mfiitutim et præceptü fit, efficacem non efiel ifficaciffi mit e/l, nÖ quide eiusà t^uo adminiflntfjäutori tite, fed eins à t^uo admintfirari tußi efl pote flute • E/tndem poteflate excommunicantibus quoq; publice fligiciofos,et refipifcentes red. pientibus tnbuo i^lDh. Vtinam de bonis amp;nbsp;frugis cöcionittoribus,(iuotlt;iuot Chriflu profi tentur,dd eum modufientirentBona mortah. urn pars m hoc tantum,fl lt;^uid ahcHbi,per hu. manamimbecillitatem delmt^uant, deflgit ocu los-Ç^uafi uero humanum erratum, ifli mini, fleno amp;nbsp;officioyi^uod nS hominis fed Chrifli eA, uel tantdlum derogate poflit, Spc^nn. darn m 'ijs rebus non minifln ( etiamfl hunc ^»ocji inculpatauita modisomnibusdeceat) Jed ei^ à (fuo mmifleriu hoc inflitutu edl,digni täte cenfeO’ ALB7- Equidemfcio prapofle. fi hic efje uulgt indicia amp;nbsp;indignius eiiam C i concio.

-ocr page 36-

DE POTESTATE.

condonatores tradan hic interdunty ttlt;^ mh mßerij hums ratio exigchat- Ohm legatorunl frophanorum etiamfiat, fern per inuiolabilts apuJ omnesgetes autoritas,ueluti utdere eü^ in hißortjs folum crucißxi iflius Chnßi legt Condo'-' t or urn nulla ußquam habetur ratio • Sede^uid ra toi es l'g^i^ fï^onferunt alios ßudlus hac tempora. btTs^ n^ ^^^^^i adimpleri illud d Chriflo Apnßohs Bill. nbsp;nbsp;nbsp;fradiüu opcrtet:blo eß feruus maior domino

etc-Si me perfecuti fnnt,amp;uos perfequenf. Vnu hoc demirarifatis non poßßum,cum admi wßratiohac turn do^nna turn facramemo^ rum turn excommunicationis tn regno Chri.. Qnx ns ßifßirituahsßt,lt;[UieresRomanum Pontifié Reina ^em cum ißa EpiJcoporum amp;nbsp;facrißcorum o.. ““’’ƒquot;* mniumcolluuie,tn tantum honoris, amp;pote~ tantum fi*^^^ faßigium euexerit • Nf^; emm ullum in faftigiü fcripturts locum extare exißimo, undetanti tuexo faßus,tanta pompa ,tanti tn omnes homines *®f’ imperijconßrmattopetipoßit-^lDA- Domi nandt libido, tyrannidis amor, diuitiarum amp;nbsp;bonorum appetentia- Caterum quibus princi pio artibuSiijUibus technis, putbus rationibus hue

-ocr page 37-

ECCLESIAE.

1juc perutnerint, quantum hut us rei gratia cK Conßanttnopolitano Epifcofic certame fuße pennt^quibusartifctjs Phocain imperatoren! Bonifacius in hancJuam fententiam pertraxe rit fangum effet enarrare.pt ego hic ah htfo. na tam odtofa tanto ahßineo libentius,quanto certius eü multa hac dere ab acutis homimb^ t^fripta amp;nbsp;diffutata eße-Certeeogradum tyrannishiic fecerat, ut ni id genus fcrtptis tnifne Germania fubuentü fuißet,omnes m tniferrima feruitutem ducedi fuenmui-^fuGd ad fcripturam adtinet^ ne lota quidem unum, quo illa tam lata lunfdi^onis uniuerfitas pro hari poßit,in medtum unquàm attulerunt, mfl for fan ineptißimum illud nugamentum, quad m eum locum qu: de clauibus apud Matthau capite‘i6.habetur,commentifunt,rccipereamp;' amplest quis uolet-ALPV• Q«(„ tu igiturfa num eiusloet tntelleüum, dumottofihtccon-fabulamur,oßedts t Meq^ enim dubiu eß,quin ex tpfis ettam pa:rtbus ,fi diligenter dfeuttan tur,primatus tßefubuerti pofa, ntfi me forte fallunt excerpt a aliquot ex ijfdem in hune

C j ufum

-ocr page 38-

DEPOTESTATE-ufum fententtte-i^iDÄ.faciamquoJrogKtf , fed bremt er-P freontit nr Chnßus Matthtfi*

I ocas '^•'^‘ß^pfflo^ omnes, e^wddeßpaßim hotnh de elaui nes dicant,amp;quemfeefjeaedant'Ç^orum L us ex» ommii nomme cum Petrus re^ondißet,quad p. icatur à plenty llw^à plerifq^ loSnes, àpleriftypro pheta quißna eße crederetur, percontatus eil tterüjipß auiem queße eße extßimet?Tu es,re ßodit Petrus,ßlP Dei u!ui,cui confeßioni uL cißim Chnßus magnißcadläm de clauib^ pro mßionefubiecu,ueluti apud Ma th au nidere eß- Kiq^ ex hoc textu cu primatu tum tynn^ nidefuam hictenus conßrmauit Roman^ Pon tifex- Scd age dißneiamus ipß quoq- locu hue aliquäto penitius,haud duhie uifuri, reüe ne mfiilfo eunde interpretetur • AL- Hoc ucle~ fcam-NlDA- Principioquad Chnflusomnes ex a quo Apoßolos tnterrogdrit,ex ipßo tex~ tu luce clarius liquet, neq^ uocan induhiu po,. teß- Deinde quad parem cum Petro poteßd^ tem omnibus etiarn ex ce quo tnbuerit, amp;nbsp;in Petri perfonam, qui omnium nomine reßon^ der at,quod debeat omnium effe officium eße dent»

-ocr page 39-

ECCLESIAE.

Jitit^ hitte pilamfit, quad ßdum ca fite un Je mgeßmo generatim omnibus Jicit t Q^od-^lt;lilig,'tueritis fuperterram erithgatum ^ in calls • Q^odcunq^ folueritis fuper terram entfolulum amp;m cahs-item exdlo loannis • habent. Infufflauit in tos amp;nbsp;Jixit : hccipite ßnntum nbsp;nbsp;, fangum - d^uorumcun^ipeccataremiferitis ^ remith mur eis etce • fisn' non bic aJ omnes in

Parrm Apoflogt; li f off gt;nbsp;Hatrin

genere loi^uitur hpoßolos ^ Ç^àJ fi praro^ goüuaminJocenJi officia primatus ahquam, pree cateris habere Petrus Jebuißet, clarion ribus profeéiouerbis hoc ipfum Chrißus inJi caturus erat-, necy poflea Jiilurus : hbi à me Satana,non fapis ea quee funt./^LBVL^-Pu-to hoc lt;juolt;ji myßerio no carere, lt;juod aJ Pe trum Jabo imjuit, cu à reßtrreclione dixent : Accipite etc-Ç^uisemm hinc non utJet, apud Matiheeü m Petri perfona Apoßolis omnibus jtmißü eße,quod poßea apßd ioanne omnib'^ ex aequo largit^ßd[^l-3enc colhgis- Sedui-deam^ ipfos etiSmihi bac de re patres^ Diuus Uieronym^ nihilobfiurisuerbisinMatt-ca» ti.diciiiPetri coßßione illa,tu es Chrtß?^^?

C 4 dei

-ocr page 40-

DE POTESTATE

De fide sd Petru Diaconu lia.

tiet uiul^iOmniü Apoßolorü nomine faûa eße» Si omniwn nominefaäa e/l^quis ergodubitet ftromißone quoq^ ad omnes ingencre Apoßa los et per confequens ad uniuerfam Îcclefiam pertinereftiuc refer illud Augußim: Pamten tiapeccatori prodeß, fiearninEccleßa ca-tholicagerat,cuiEccleßceuidelicet, Deus in perfona beati Petriligandi foluendiq^tribuit poteflate dicens t Qjteecun^; alhgaueritis fup terram erunt alligata et in calls etc • Ç^uid ijs uer bis apert ins f Sed uidere iam mine eß ope-rœ pree turn quam muliebriter hic urge ant,pro nomen tu, amp;nbsp;uoculas hafee, Petrus et Petra Hic enim plane fe palmarium reperiße exißi. mant, quod proprie ad Petrum dicatur: Tues Petr us,etfuper hanc petram adißeabo Eccle fiam meam-/\LBV-Hune uero locum ut aliter acetpiamus, atq^ tßi fomniant, necißttasipfa cogit-lgt;ieq; enimuerifimile eFi,Chrtßum fuper eum homme, cui poßea dixerit î Abi rétro fatana,fui(fe eedißeaturüfuam Ecclcfam • Sed fnge uera hic loqui Papißas- Vbi ergo co ßnciebatur promißioms hums ueritas : portee

-ocr page 41-

E G CLE SI AE‘

inferinon praualebunt adueffus etim,cum co^ ramfu^mo prafide Chrißumter abnegaret Petrus? Aut Chrißum abnegure ab infer or um partis urne mon eü ? NiDANVSTer petram Chrißum inteUigi, ipfa etiamfcriptura teßa~ tur,dicens : Petra autem er at Chrißus. Ç)Ma uero Petrus hanc petram, hoc eft Chrißum^ re fie fuerat cöfeffis-, fa flu eü,. ut et àfidei ßr mitudine diffus fit Petrus, amp;nbsp;ßatim audierit, fuperpetram Chrißum, e^uemadeurnmodii compreehendi amp;nbsp;pradican oporteat,ecclefM etiam fundandam effe • Sic Augußmus fuper lohannem locum hune interpretatus ; Peirwï, inlt;iuit,uniuerfam ßgnißcabat eccleßam, qua in hoc facula diucrfis tentationibus, uelut im. bribus,ßuminibus, tempeßatibusf quattur, amp;nbsp;non cadit,quoniam fundata efi fuper pe~ tram,unde amp;nbsp;Petrus nomen accepit • Nou f-nim à Petro Petra ,fed à Petra Petrus i ficut non Chrißus à Chrißiano, fed Chrißianus a Chrißo uocatur, idea quippe ait dominus ; Super banc petram adißeabo Eccleßam med, quia fixeraiPctrusiTues Chrißusßlius D« C s uiui.

Plt;tr* quid.

Trails. 114' lt;lt;•

XI»

-ocr page 42-

DE POTESTATE tfuiSuper banc ergo,inlt;jwt,petram tfuam co f^ffn^ es ædifîcabo ecclefiioi meam • Petra e~ ntm erat Chrißus ,ßiper quad fundamentum etiam ipfe adißcatus eü PetrusMa^enus Au gußmus Huc pertinet ciuod Cyrillus deado~ ratione mIfintu fan^io hbro primo tnijuit,Pe trum reprafentare Chrißum^ ALB VLAN. ^ê’^^S'^ f^fberde bjtceü, ex Augußino cL rbufj f^ta expofitio. Sed lt;juid clauium nomme Papt quid, nbsp;nbsp;flee icetpiund quid foluere?quid ligare uoeSd

Mirum ni bic quoque magiflraliter fe dede-runt amp;nbsp;nugati funt, N1D A N V S* Me uero eorum, quee de daue cum poteflatis turn df-cretionis,de daue errante amp;nbsp;non errante, tam puerihter commentifunt,Qmnino pudet-Tan-turn abe^ ut dtcere hbeat- Extat ea de re Litten Lbelbas eruditißimus, e cuius ledmne bau rire beec potes • Hos patrum bic fententiam uidebimus- ALBVLANVS. Placet • fermonr NID A N VS. Auguflinus dauern uocat, de fan » ï“* ‘^^ß^^^*^ '^'^^ pedora referet, mentium dl.s 1^. fecreta pandat, amp;nbsp;quicquid intrinfecus dau-fum teneatur ^ m palam rationabiU manfeßa-tione

-ocr page 43-

E CC LES! AE.

tlone producat • Quis^utem ncfcit, omn'n hac fer uerbu fieri! Cltuis igitur uerlum eü. Quiddicam de Chryfioflomo! Claws eü in. quit tile, uerbum fiicntia firipturarum, per t^uam apentur homintbus lanua uentatis- CU vicuUrtj attteni funtfacerdotes, tjuihus credU ditum efi uerhum docendt amp;nbsp;interfiretandi ficrifituras • Ad hune modnm foluere ftalres e-tiarn uocant, confientthus (^ ueniam er anti-bus feccatum fer uerhum dimatere, idc^ue nonimpeno/ed mimfieno’ Rurfus ligare uo. cant,fgt;raefra£los, contempt or es, puhlicèfaci-norofios amp;nbsp;è conturhernio piorum deturhare, amp;futuram Domini iram,ni refipifcant,ijfdem annunciare.Vnde (f Amhrofiusim^wt '.Verbum Dn dimittit peccata,facerdos eü ludeXf fiacerdos quidemfuum officium exhiber, fid nullius potefiatfs iura exercer, idem de Cain amp;nbsp;Abi 1‘Peccara per uerhum dimittuntur, eu ius interpres fiue expoffor Leuita eR • A L-BVLA.Prfr«m prithdi^ e^uanrum audio, fedes Romana in hoe de eUwbus loco habitura e^l, Si cUuium enim ufis in uerbi adminijiratione

In Mart, homilia 4 -

foluere

-ocr page 44-

DE POTESTATE

Pap» po tdhs.

fitus e^,fi prêtera parem he: lt;iui in JocrnH munere conßituti funt, foluenJi amp;nbsp;hgandt po teftatem habent,ciuibits rationibus,(iuibus ar^ gumentis, quo priietextu ißud hiéienus ußur. patum tn omnes1^omincs imperium tuebitur? NiD AN • No« deßmt ißi fatrapee fua, crede niihi,argumenta,ß qui$ fallt O' decipt ultra uo ïet‘ Ordinis poteßatem eo detarquet, ut exL ßimet nouosfdetarticuloSynouas leges,nouas ritus,nouas ci£remonias,condere fthi licere,d quibus phas nullt fit uel latu ungue dißedere. Dif^-C.de libellis ,At uero lurifdiBioms uni uerfitatem ita interpretatur, quafi penes feßt fupremt in terns magißratus confirmatio, eu uilium legum moderatio, bellorum pro eede^ fine bonis fufeeptorum adminißratio,ttä ut om nes in Cbrißianifmo principes uel fi digita ere pitfdidoßatimaudientes effe oporteat- Üiß ^z'C'Omnes, ALBVLANVS. Curnon trgumentis iße b^i iiiCfioanf altquantó tper-tioribus, inßabihenda bac tyrannide uüiur ! q^uahafunti

Sic uoloßc iubeo,ftpro rations uolutas*

Utmi

-ocr page 45-

È C CLES I AE.

iff w î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Otlerunt dum metuanb NID A N V S. liihd horum fratermiffum eü- A L B V L A N V S • Vis autem meam hac in re audire fententiarn f Ego ißt belult;e morem,ßue concilium coeatßue non, ^eßn^ rusfumniimjuam-

bion ß têllurem ißßundat in undas

Üiluuio mißcens,ccelu'ue in tartaraßoluat, NIÛAN • Qjiidi Imfieriumettamßiadcon^ cilium ueniumßierit, detre^abis l bic^uetan tam tot mitratorum autontatem reuerebere i Quid igitur ß te fenant excommunicatioms fulminei ALBML^Tu t^uidem tam nunc mre tam ßeria locari incipis^ Ego ueroexijttiute mihi haUenus abs te audita )unt, c^ua ßt illo~ rum m concilies futura autoritas,probe admo^ dum obßeruaße uideor-bieque emm concilia, rum autoritacmputo ab eccleßaßicapotefla. tediuerßam eße,Eat enut didio me audicntem habitun funt, quatenusin clauium amp;“ uerbi ad dicndû» minißratione ri die uerfabuntur • Quad ß ilia etiam nos concilij expe£iatio,id t^uod futurum augurer,uel in umuerfumfefelient, tarnen ni.

CôàUla quate«-nas obe

bilaal

-ocr page 46-

DE POTESTATE

Côcilio«' rû ratio •pud oc terts.

hilomlnus offidj nos memorei e^e, idco(j-fïj cuius htfc uoxeü: H;c e^ßhui mem dde^us in quo miht complacui) hunc audite ,morein verere oportebit-f^ f D A N V S-Conßtmet hocanimi tut mftitutum Dominus • Sic enim ßet,ut uel inuito Satana^regnum ccelorum in-grediare ,fiue interim Pafxe claues errent, ß. ue non errent ’Ïmofi caleßis illius patris uo. cem ( hune audite ) è concilijs fußuleris, quid aliud ohfecro ßmt, atey Satanx coneiltabula i Concilia in hoc ohm, cum purior adhuc eßßet Chrtßianißnus,cogi c5ßteuerunt,ut ne exor. tte hxreßs/jdet articule in feriptura praferi. pus derogarent ahquid-Poß uero ßi quid tem. paru ratio poßulabat,eaeiiam,quce adexter. nam uitne honeßatem amp;nbsp;decentem in eccle. fijs ordinem pertmebant, conßitutaßtnh Ta. le fuit quod initio naßentis eccleßce Pheraßo. lymis Apoßoli celehrarunt^ Non prius enim de qs, qult;£ ad externam Chrißianorum con-uerßationem pertinere uidebaiur, conßitutum ' ahquid edl, quam apud omnes receptumeßßet, fola in Chriflum fde lußißcan homintm • idem

-ocr page 47-

E C C L E s r AE.

UfW i» (equentihus quoque concilijs aïilt;fuot tno$ obferuatus eü : etumfi ^rogreßu tempo, ns, cum in peius Jdaberentur omniii,negle. Üo uerbo humanarum tanrummodo traditio, num habita fit ratio • ALBVLANVS ♦ Cum ergo uideam tot abfurditates-.tot incommodi. tates, tot impirtatis monßra ijs conßitutioni. bus in Ecdefum inuedla efßjnon inepte arbi. troruelme uel aliumquempiam fa£iurum,ß negledtis turbidis ißis traditionum human», rum lacunis, ex Euangehcisfcaturigintbus a. nimißum tantum exatiem • NID A N V S. Uocquipjuis facit,redie att^ue ordine facit* Nam obedientiam nulli mortalium, ßue pon. tifex,fiue epifcopus,ßue tota ipuiiptamfyno. dus fit mffiritualibus rebus debemus,niß uer bum Dei adferat* At uero uerbo confentanea udferentibus, ultra hic obedientes erimus, tan turn abeü, ut autoritatem illorum affernatun pmus/iquod cjficij illorum ratio exigit, pra fiiterint-A L B V L A N V S.Sz ficadjectief, fe percepenmus, non uideo cpuo paCto ab illis tulpari pofimus*Sed heus Eidane fatisdiu

V^ïB® Del ere* dedu «lU

fon..

-ocr page 48-

DEANGELIS;

confjhulati fumas : ego ad prandium properdi (^ód fi uulganbus obfonijs contentus effe uo lesjogo ut mecnm prandeas tu ^Ho^Mf’NlD» Mibi uero lautius prandtum in arce paratum eü’EÓ meconfero.Vale. ALBVLAN- Q^d cum aulis theologo ^ Sed tu i^uoq^ue uale»

Colloquium de Angeli's.

Rofunerus, 'VolumetiuS‘ Coruinus* Scbultenus* Cymeus»

PoppiuS'

HEus Volumeti^ecquid nouiaudißi? VÖ LVME’ ProrfitsnihiLROSiA’ Qutd ft ego nuncium adportem, cuius maximopere particeps fieri cupias ? VOLVM.' Die amabd iftuci^uidfit-ROSlAf^’l^^ifiiprcemium dicen. tl polhcedre, folusmecum in fiinugaudebogt; VOLVM-Quid^prcemium amico tlllud er^ goPytbagoricum animo tuo excidit, 7«T^t fi'\cgt; Komaf ROSI A. Rnucitiaius urgentidi-cam.Coruinusuefiericanubit mecum- V0-. LVM- Coruinus autem? Quando is buc appu Ut? aut apud quem diutrfituri ROSlA.Uaud ita dudu e^i quod uenib Diuerfari autem apud

Herman

-ocr page 49-

DE ANGELIS.

Kermamum Vrdenium, qm pro filiolo ilhui «Utjuando hic in B^ptifmo fideiußit,arbitror‘ VOLM.Ipfe hominem uidißmut allocutus es? ROSI. Non, fed per puerum muit mus,henu gne uenturumfc reßiondit-V 0LV- Mticiuu adhuc obunetSiepe mihi audita illP uox efl, nulli fe in tot a Saxonia ciuitati,cum tarnen ex ae^uo omnibus faueat, addi^iorem efje, atep^ Gofirite ; id quod iam nunc facile crediturus fum.Q^ädo enim unpuamfecit hac iter, epum nos amp;“ inuifèrit amp;nbsp;frontem nobifcum expor. texerit ? ROS IA ,Dtuerte igitur ad meas me cum ades ,lt;puo uenientem fimul excipiamus, Breut emm ad futurum arbitror-VOLV • Solu aut cum umbrisalicpuot ? ROSIA ^Cymeuni una adducere iuffus eü j quern pro Achate ^ hoc e^i,itineris,fortunée, penculoru omnium comité habere fokt,ut audi0‘VOL'£cquem uero à quo hue ducatum miftßi ? ROSIA«Erf res nihil eü, quod te follicitet • Mißus cum Schulteno Poppius e^i-1 tu mecum • VOLV. Bquidem non iuffus etiamfaéiurus ißuc era^ KOSlA^Portaffis iuxtaprouerbium.Boni ad

Coflarf an is alt;S^ diäns Comi* nus«

D bonorum

-ocr page 50-

DE ANGELIS.

lonoriim conuiuu nd non innittü accednnt. VOLV. hdde^qwd hosties m ahenistedt^ fcus femper hbentius atc^ tn proprijs excipio, udipfo CoiumoteßetROSlA., Ne tendit cnlum eße oportet-lilia prias locan epadm con-uenumus incipis-Sedautego Cormnum blind reamp;e noui, ant hberalittitéin iftam tuum digne exagdabit-Quid rides ^ VOLV. Ißum ^pi ratum-Si exhikre Cofuinum uts, locis, fali~ bas,am anioribus fabulis^exhilara. Nf^ enim inter arnicas de rebus ferijs, nißprouacatus, maximopere follicitus eße folet, pr^ßrtim prandiouel cane adhibitus-ROSih.Quanto fe pmbaerit hilanorem, tant o mibi illius Präsentia gratior ent- Sextus enim iam annus agi tur, epuad mihi ui fus non eR. Sed ecce adfunt ipaos expeSiabamus. CORMl. Salueteamict ueteres^ROSlh’Rttu Coruine uicifim cum Achate ißo tao faluus ßs. Es mihi enim iam , itame Deus bene amet, graiißimus hoßes • VOLV. Gratißimus mihi puop- eH Coruine tuus amp;nbsp;in ciuttatem noßra amp;nbsp;ades haße ad uentuSf^uare Deum Optu M.axi-etiam aro, ut cum

-ocr page 51-

DE ANGELIS,

ut eu tibi turn nobis fœlixfît, ne faufî^^COR VIN« Vtricj^ ueßrumcum Cymteitum meo nomine grattas ago^Sed tu Volumeti, cur non in ades tuas uocatum me excipere, quàm hic mauis ? VO LV.'Etiuidem uoeaturus te eram, nifî me Roßanerus noßer anteuertißet • RÖ-Sih.Credo,ßiciuidem hbenter ßumptus facts♦ COR Vl.Sumftus tlle facer et ^ uix credo,ni-ß forte abus ac ohm fuitfaü^ fît. QMnquàm ut uerum fatear, pareus femperfuit,ford!dus non fuit-Cl^MS^Poêtaforfanefî,duos abs^i furnofacrumfaeere aiunt-SCPlVLTR.Qjiin omiffis ißis nugis accumbimus tandem i lam dudum meiflius falutandi ac refalutandi uicif fitudinis facietas ccepit • POP. itaprofeéio Cerera» e^ ut dtciS' Omnes/alutant, omnes aduentui quot;'æ f*^“ illorumgratulantur. At ueroexitinerefeßis, ^p^j.-ji etiam quod corpus refociUaret proponendum tas odl trat’ Mihinonprobanturißiecum tot care- of«. monijs coniunUtie falutationes, Propemodum ißa falutantium in diuerforio turbaeuebti fu~ mus.V0LV’Audis Rofianere tße quid die at ^ ROSIA-Accumbe igtur Coruine,^ tu Cy

D 3 moeeac-

-ocr page 52-

DE ANGELIS.

mee aclt;umhe, quo cueten quoq^ fuum quifijf ordmelocum occupent-VOLV-Ç^uàm jumus hic omnes ex tequo dicio audientes ƒ COR-VL Vetus didium eß Germtinorum,pareßef ut conuiua hoßfitii imperia per omnia pare^ ant.C'ïl^E’Paroennam atasplane Germa, mcoinßituto dignam- Cumenim paßimab hofßitahtate apud hißaricos laudentur, ita ut etiam piacult loco habitum apud cosßt ^ teSlo ar cere quemeunq; mort ahum, quis nonfatea. tur,eum qui tàm amice hoßitcio exceptus ßt, ex débita etiam hoßgt;iti praßare obedientiai VOL ¥• Nonßaudabimus fuo hoßpitem iure, modoofflciü ipfe quaq^faciat ♦ POPI- Q«o«/ Antor tunobii officiumnarras iVOLV-Habet Ger CorntlP/ fff^fiQj-um inßitutum hoc qaaq^ inter catera, inf?*^*^ ^^O‘^^°ß^‘^^^^^^^'’^^°^ P^^ fortunaquifq^ parata excipiunt epulis. R0- Eccam igitur uo. bis pernam, quaSaxonia noßra, non inßma Germania parsen delicijs habere confueuit» Eccum item pulpamentü, propter earn adpom canßetü-POPl. Nonpoterat Coruinocibus proponi dehcatiorgt;A puero propemodu pernis

-ocr page 53-

DE ANGELIS.

impenfe delecutus f/ï. S CHVL • Vefcantur Arcades glandibus, Arg^ei pyris, Athemen-fes ficubus,falmulis Carmani,mlio Sanroma ttCfCynocephali Utietid quad fedfe cos an^ te frugu lifum teflantur hißoriographi • Noj noflris delic'tjsfruemiir,de erxternis cibis pi-rufuturi folUciüfCYMK^ Certe petafoneac Uulgares cibos t^ui faflidiunt, eos ego menft niece nuniju^m adhibiturus furn- VOLV. Me quo^ifi uulgaria hcecadfint*

Nort lucrina iuHermt conchylu

Magis ne Rhombus aut Scari

Si quos Lois intonata flu^ibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Hyemsadhocuertatmare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Horatiï

Non Af a auis defcendat in uentre meum us, Non Attagen ioniens iueundior-

ROSI. Cum gratiaru actione igitur appofuis uefciminiSed ^uid hoc rei eü ^ïgt;lemo interim bibii^Quis Cyathoru ufus eritfi bibituri non eflis?V O • Ojita holftti fic uifum eil,tibi Qor uine prcebibitur^fum-C0Rgt;Sitfaluti,SCll-Af uero uide ne tantu bibas, quantum Archetfi lausPrytaneeuSj qui intemperatouini hauflu

D » morluus

-ocr page 54-

DE ANGELIS.

Mortuus eüSOLAßuc Chrßus duertit-ï.^ go bibiturus no fotdturusfum. ROSI A- Vinu admcunditdte creatum eß- Ad iucunditaiem igitunaeo ipfo utamur. No puto teperntd he titiapijs apud deufraudi eße-COR.^^uod ai me adtmet,nihil obßare patiarjtjuo min'^ lixtu hic furnamus die adeotj^^ßonte expomgim'’, modo conuiuiuhoc noßrü [ale etia interim co ditis fermomb^ ornetur-PO.Puto tame nihL ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo mm'’ integru cuihbet ejje,ut dicente uel fe^

rio uel periocu interpcllet.VO’Tu igit Corui ne, cum lam Vitenberga redeas, ^ua fis inea t peregrinatione fortuna ußus, narra obßecro ♦ ■,' . COR-Cymeum narrare lube et cetate et do^

Birina me fuperiore. Ego dicenti fuccenturu. tus,ß opusßt,adero^ CYME. Atc^uitu hiße noßris conuiuis notior es, ex diutino cöui£iu ^^^i ^S^i H''^‘‘^^ ‘^^‘'^''‘ dicente libentius te atij; Cymeum audituri ßint indubie • Q^am^uàm quid opus hice^l longa narratione f Si breui-Albæ nbsp;nbsp;nbsp;^^’’^‘^'^‘^ ’ '” ^^ttstrfo hoe itinere nos alba

galünæ gdllinlt;e,iuxta prouerbium fuiffefilios, iam to filq. nbsp;nbsp;nbsp;tarn peregrinationis buius ]ummam re^ie corn

plexus

-ocr page 55-

DE ANGELIS-flexus ts • VOLVMETI • HfMS Rofunere, tu interim dum hode^oricon hoe uùdimus^aîh udferculum adponi tube • ROSIA. Bubulim videlicet amem^ SCHVL . YtefiliberaUs Volumetius noßer in alienis etdibus ♦ V 0-L V M. E TI • Atqui ferendi inßtniti e^, de aUenoeiuimdetuo liberalem eß'emulle-tarnen Rofianere nihilo minus iflam de qua dixißi Bubulam camemadponi iube, lt;amp;tu Cymee ad inflituturn redi ♦ C Y M E • An noniam dudum breuibus peregrinationis no~ finefummam complexus fum ^ ^erè emm uel m amplis ciuitatibus uel arcibus, apud ho^ mines optimos diuerfati, amp;nbsp;elegie lautet^ traéiati ßumus, Quad ß nomma uel loco-rumuolhominum fcireuoles,Coruinumper cunéieris neeeßum e^l, non aliter atey adnL termam monetam apud Saxones fuos no-turn • C 0 R V I N V S. Hm ego io-cum pan poßhac referam • VOLUME-TI VS • Ego uero apudijuosamicos amp;ubi fingulisno^ibus diuerfatifitis quer o- CORVINUS' Üeßia egreßi primo die Gottingam 0 uenimus.

-ocr page 56-

DE ANGELIS.

Lans figt; berti a fteingt; bergaf onsamp; It berorS eins.

ttenimus^ non ignobdem Saxonia duifatem ♦ SCHV. Dubiü non eß, lt;iuin laute ibi uostra. itarint amidypraßertim codonatores-C 0 R. Qtud n^hliero die baud ita prolixüiter eme fifEmbeca fubftitmus^ pan alacritate atq^ Gottinga excepti à condonatoribus • Tertio die arce quadam Saxonia Vuifßelßein ingref fi fum^.Domino eius aras nome eR,Siberto a Stemberg, cuius ßhu Melchiorc unà nobifdi Vitenbergam abdueluri eram^-Duid hic ex^ hibitos nobis honores memore^Si Satrapafuif fem^, bonorißcentius certe tra^ian no potent m^, tDuatriduumibidetentifumus- CYME, Si ufquàm Germanica et uere nobilitatis «e, ßigiaßperfunt, in bac arce ßuperfunt. MarL tus,uxor,liberi à uulgari nobihuiaßu,arrogé tia,fupercilio,prorßus alteni /unt,ita pietate et honeßate ex ac^uo omnes conßgt;icui, ut nihil fupra. CORVlNVS • Ddiarto die Brunfui. gum adpulimusPOPPL-Vetemum mibi uelu tl excutis, cum patriam nommas ,fed pergei. CORVL Honorißceibime fenatus, quod I,mbecanilt;iuolt;jißcerat,poßea(iuamaduentii

-ocr page 57-

DE ANGELIS,

H^ f mifjo honoraria uino amp;nbsp;alio t^uopiant munere,excei^ib Habet autem egregiè docios uiros bac duitas, uidehcet Martinum Goro, litium amp;nbsp;Henneum Vumkel in theologies literis^ excellent er doSlos • hntoniul^igrun Medicum , Bertramum Damum poêtam amp;nbsp;, fhdofophum, loannem Glandorpium orato^ rem amp;nbsp;padagogum • Cum his dum amp;nbsp;collo ^uimur lt;amp;nbsp;fuauiter nugamur,biduü abijt.Çluo minus autem folidum hoc nobis fuerit gaudiü^ Autoris Sanden, qui cum ab meunte atate mi hl amp;nbsp;amidtia fumma ^famihantas intercefi. fit,dbfentia effecib I,ade jortuna tribus quoty fequentibus diebus, primum in arce quadam (die Sommerfcheburg uocant) apud lodocum à Stemberg uirum uere nobdem,deinde Mag-deburgbPoßremo Zerbeßij uflfumus- VO-LVbidnterquiefce pauhf^er^donec (2r pocu~ lumhoc exficcesamp;'aliudobfonium appona~ tur, Liquid RoßanereßupereR f ROSI AN, Veruedna caro, eaq^ aßßa CZ tofla igne. Poß adponentur tr agemat a.M OL V M LT- Expor-rigamus igiturßontem, quandoquidemneqtjiç

todocaS a fteber'j ncbiliü diCUi*

D ï eßeu.

-ocr page 58-

DE ANGELIS.

ffculenti neq; poculenta défunt * Sed interitn ’ nbsp;nbsp;nbsp;Corume perge.CORVIN « Vitcnbergitm in.

grefi ita exce^ti^ita tra^itidtd habiti juin us, ^^fi figt;^g^^‘^ or dîne recenfere uelim, tuf a ord. tione opus hibeim. Puto ego Athenas,ft cum hac Academia conferantur, certo enflas de. nnffuras effe, Vfqueadeo hic amp;nbsp;fietate amp;nbsp;e-ruditione amp;nbsp;linguarum peritta perflrepunt o. «cadegt; mnia-Qjtem emm ex omnibus in uniuerfo or. mix vit? be theologis uni Luthero opponesî quem in bergefis^ remoribus fludijsPbilippotTaceo reliquos encoraiu ^^-^^ ^^^^^ eruditione, ex fuis uirtutibusa.

pud omnes bonos ornatifunt : ita me pracone opus no habend Certèquàm funt doiii,quam funt uere magnt, tam fuerunt etiam erga nos humani ♦ SCH VLT£NVS « Hlt;ec ut eredam^ facile cum mihitum alijs perfuafurus es • Midi enim ipfe ante decennium, cum eandem pere. orinationem eoo amp;quot;nbsp;Volumetius tecum nomi. ne ecclejiarumnoltraru jufcepijjemus, ifuam amanter nos amp;nbsp;excepermt amp;nbsp;audierint amp;nbsp;dimiferint. CORVl^iVS.Deferta igitur tan. dem Vuenberga CofuigÜprofe3:ifumus,ubi

ceenam

-ocr page 59-

de ANGELIS.

ccemm nobis M.lt;tthtas T actus ohm meus difci2 palus inparochiadibus apparant .Comitati autem hic nos funt honoris ergô, uiri amp;nbsp;iuue. nés aht^uot non tam eruditione quàm imagini-bus clarij Ludouicus uidehcet Coruinus, d{n~ tonius Schenit^, eius qui à Moguntino tam in digne iuguliitus,eü germanus frater, loannes Stigehus poèta, Petrus à ^euumar^c, MeL chior à Steinberg,amp;ci£teri plerique quorum me nomma fugiunt « Dici autem non pote^i, p^^^, ç^^ quàmhicdepofito fuperciho theologico libe. pcrdlio rè nugati,amp;foro quod didtur uf fimuS’ Por- li funt ro in amicorumgrattam deppere in loco non- tl^wlogi nihillibuit, VOLVMETIVS ♦ Sic Mcibiades diSier'tjs fir fabbus ludibat hthenis,apud La. cedamonios radebatur,pallium gefabat, fri. gida lauabat, re ipfa déclarantfcenx interdUf fires pofcat,tnferuiendum effe-CORV-Lau. dan hitc moru dextentas )olet,ß modus adhi beatur-neq^^emperStia limites pnetergredia. mur., G Y* ^tqui hic uel per imprudentia uel carnis imbeciUitate, etta optimus quifq- impin gerefolet-COK-Cofuigi igitur reliais qs qui

nos

-ocr page 60-

DE ANGELIS.

nos comitatifuerant, Zerbeßium reucrßfu~ tnusdhi lt;^no^ue pontificahter admodum amici amp;nbsp;exceperunt amp;tradiirunt nos' VOLVM, Q«i nam fCORVINVS« luflus Ionas qui amea cum der ißacfaceremuSyabfuerat,priiez toretiameius ciuitatisuir adprime bonus amp;nbsp;nobilis^fenatores item plerique uni cum con-cionatonbus, quorum omnium tanta fuit cornu tas, tanta humanitas, tanta liber alitas, ut bu duum ibi,id'lt;^ ultro ac uolentes,commorati fu luQi Iogt; ^^^' ^^'^ primis hic admirationi nobisfuit lo nx laus, nas iunior ^ qui quanquam Ephebtam nondum fi^ ^,?^fj7”S tarnen amp;nbsp;excepturus nosamp;poß ea etiam inter minißrandum, tale de fe pr£^ huit cum ingenq turn morumffecimen, ut fa-cile adpareret quo tandem e^egia ilia indo~ les aliquando euafura fit • Doéîifimus uir eß^ pueri pater,fuauißimus,candidißimus,.fynce~ rißimus, coque omnibus bonis tique chorus* Quid^Puto omnesgratiaSjOmnes charités,o^ nines Mufas in hoc ceu domicilia quopiam fua uifimè conquiefcere uoluiffe * Vnde alioqui tôt ac tantcC uirtutes f Sed tome aut egofallor, aut

-ocr page 61-

DE ANGELIS.

tut pitrem ohm films, ftfic perrexent, ft non fuperiturus,certe aquaturus e/l • Ego profes £io mihi quoties indolem pueri contemplibir, temperarenon pottd, quin fubmdeijt uerbis eundem compdlarem :

Md^ie animi uirtute puerfic itur id ifn^ CYMEVS • Re^e mi CorumeficiSjquodbt rum rerum amp;nbsp;imicifimi iflius conuiuij memo rum nobis ueluti refricas. Ego T^rbef t^ emm quo id uixero, ob colini ijiic in nos bt nef-. cu, ideocy exhibitam humanititem, memor futurusfumgt; CORVlN.Sed quid multisopus eH f Pirfaheitispoßei cum Migdeburgum turn Palbtrftidium nos comitm eR, quam e-turn hie nobis non ffero defuturam^RO^A^ Dibimus profe^io openm, ut in hoc offidj genere ißis aliquoufquereßpondeimus, amp;pi res fimus. CÓR VI. Ego uero mei auff no hmfumptus etiarn tolenbilesferi,tantum ib-eii, ut mihi tUi prouerbio notata probetur^l'' »Hs fiKix • Animorum promptitudinem liudo tantum, quam ego omnibus cupedijs etiarn an teferend am cenfo’ VOLVM, Pullos aliquot

fampnis amicoriï gratia non fa* eiendi.

-ocr page 62-

DE ANGEL IS.

tnferum in faginano ante oüiduum incluß, ^uos iuxta Marronis praceptum, poUme amp;quot;nbsp;polenta aejua madefa^ia pinguefacere conflit tui-Quodfi tantiljgt;er hic dm ißi pinguefcant amp;nbsp;faginentur commoran uultis, nos e^uotpie reipfa declarabimus, (fuam ßt grata Volume, uo preefentia ueflragt; CORVIN. 0 bomnetn liberalem- Certofeit haud ita diunos htc man fkros-Alioquianferumiflorum ne mentionem quidemfaüurus crat.VOLVM.Qluid tu uero Rofianere ceffäS^ Tragemataiamdudum alla, ta oportuit- ROSIANE. I^rw iam adfereniur» POPPlVS.Qjiantum Corume audio,fcehci. bus auibus amp;nbsp;mgrcßi hoe iter eßis, amp;nbsp;hue re greßigt; SCHVLT « imo non fceliabus auibus, fed dextro opinor genio-CO RVI- C^id ni f Bono certegenio tamfeeheem itinensnoßri fucceffum acceptum referimus- V0LV. Cur non potius ipfi Deo^CORV.Cum minißrunt geniü nomino, Deum ipfum minißri huius amp;nbsp;datorem amp;nbsp;autorem agnofeo-l^eque enim ne fcio, creature non competere, (fuod m folum ^uadret creatorem. VOLVM. Cenios igitur theo.

-ocr page 63-

DE ANGELIS.

theologt, bonnm uideheet qui iumre fludeat, maluni qui damnum (/ef/capifisfCORViN-De appdlatiombus rerum, cum de rebus con' OmIoïS trouer fia non e^,haud itafolUdti fumus,Cer ^f^^^^^'' turn emm eR,genium hominum bonum diuini-tus elfe donatum, qui comoda illius procured eidemq; nufqud no ope ac auxilio adfit, Certu item eflgenios effe malos, quoru uoluntas ta~ metfifemperad tncômodandum pijs prôna fr, tarnen eatenus nocent tantü, quatenus à Deo

permututur- Scriptura angelos uocat uelIfni tus-POP. Mtfeeamus ergo loca ferijs, hacq-de re nonihil confabulemur- Me o enm ludiao non paru confolationis habet hete de bonis an gehs dtlfutatio • Pt quid Coruine genios bonos feu mauis angelos uocas^ COP,Plac tibi Cymee lampada tradita meminerisÆgo interim du uos hac de re colloquimini,ifis me bel-lar'tjs obleéiabo,CyM..Kutor eius libelli, qui inter Auguftini opera de cognaione uera uita inferibitur, Angelumuocat,Ifintualemfub' fantiamincorpoream,inufibilem,fenlibilem, rationalem, inteUeóiualem, immortakm,etc^

Angelas quid»

Sei

-ocr page 64-

DE AN^GELIS*

De fini* tiombas bonoru amp;nbsp;malo rum«

Xlia fi* nitio.

SedmeafententUjCOtnmodiorex Uteris fi-crisfnitio peu poteü- Ne^Kf emm ex iam eu tant, quem inufum fubßatice ißx créât a fmt, colligipote^l’POPPlVS, Cum teße Cicero ne (fill'd in qunii reßtfinitione perl^icii(tur,M dendiim e/i utper^tcue diffiniamus » CYM* Pe£îe^^,^l autem in Ubro pfalmorum locus (jui dam, i^ui probe introßgt;e£ius no ineptam nobis fimtionem fuppeditaturus eH- hie uidehcet* Om facit angelos fuos ßgt;tritus, amp;nbsp;minißros fuos ignem urentem • Quis mm binenonuu deat angelos bonos minißratorios eße ßnfu tus, quos Deus in hoc crearit, ut amp;nbsp;fibi fer.^ uiant,amp;pijs in adiutorium deßmeturmiße^ nim in hoc mitterentur angelt, hoce^l,nuncij dici baud poßent, Vocatautem ßgt;iritus hofee ignita naturae, ut uideaS angehcam naturam omnibus alijs creaturis fupcrioreeße-3CPV. irgo à minißeno nomen habent, ut iuxta Au gußmum 5 non natura nomenßt angelus ,ßd officij. Ex eo,inquit,quode^,ßgt;iritus eß,(x eo quod agit,angelus eß^ CYME « Nomne^ fte hac Augußin.utfere omnia-An nonenim ab

-ocr page 65-

bE ANÔEtl^.

«i tfHonf ,hoc eü ,nunciando,nuncius did. tur f Sed mihi bic nonIolum,lt;^uem in ufum j^i ritus ißifUerumetum a ^uo cretti ßnt diltgen, ter obfcruahii,Mirifice enim hac probe obfer uiti,diuinlt;im er^i nos bomtatem comendSt, Creiti Hutem funti Deopatre per uerbum (eu medium quoddam ,ßgt;iritu fancio illos amp;nbsp;uiuificdnte t!^ findhficante « Certè paternuni ergi homines adfedium habeat gerat cy neeeß furn edi, qui illoru gratia tam egregias creatu. ras condida. Er quis tanto beneficio exaciius (onfideratOy dubitet nos éidem peromnia cu-neeffeiPOPPb Nemo opinOrnegarehoc potent, quin ferum tantarum coßderatio, ad confirmationem ßdei noßnemultum faciat^ l^am qui nondum creato homme, propter ho. ninem tarnen angelos huiufmodi creare digna tus edl,ijs béne etiam nObis et confultum uelle, indubitanterexißimandus eß. SCHUL. Me nero ßepe bac cogitatio torßt, qui nam ft du ßt,ut pleriq^ ex ijs,qui à Deo ad hunc modum r^ creati amp;nbsp;perßnritum fandißcatifuerant, tarn fedenihdo minus amp;nbsp;lupft amp;nbsp;proptereA £ (Stilt

ZDfÖ créa» Angeli.

-ocr page 66-

DE ANGELIS.

angtlo«. rum lopins.

ceeïo deturbati ßnt-CyME. Q^tmidmedîi in primo homme libéra fuit ante lapfum uolun taSylta in Angelis quoc^i à Deo per uei b'u,boc eß,Chrißiim creaiis^uoluntas hberafuit, qua uei ample£li bonu uel auerfan malum potue-TUt. efuod igitur hbertate ißiufmodi abuten-tes,in perfdiam ct contemptu Dei lap ft ßmt, cui objecro reciius.atq^ liberailloru uolunta^ ti adfcribitur^SCHML-Poterant tame eadem bonitate qua eaten ,fi Deo ita uifumfuißet, feruari-Cy-lßuc quit negat?At uero meminc ns hanc diumoru iudicioru aby^um, qua fer-uati planq- funt, plariq^ deßituti amp;nbsp;fibi reh^ £îi,à nobis nee poffenec deberedifeuti.Qms enim hie nouitJenfum domini fAut quis lUifu^ it,dum hac agerentur ,deonfl'ijs 1ROSIA, iortafjis non mepte quis Socraticum illud hue retulerit ÎTaS7t\.f5iuisi!uj'w7tfiiynKt, GYM» Ke^f. Curiofa cnim ilia caleßium return tn-, uefligatio, quarum nobis cauffas ealeßis die pater incognitas eßfe uoluit,abijeienda, amp;ad ea qua feire nos uoluit adtjcienda eH. Exempli gradafLapfos lam dudum Angelos aliquot dtximuSf

-ocr page 67-

DE ANGELIS.

diximui, aliquot ut ne laberentur feruatos * Qiis bic deum m tut uocdre audeat,qujfi qui nulla Cituffa hos /eruarit,tllos ut laberentur de ßitueru ƒ Qui fer Uiti funt^hahent cur indeß. Q?ß'' nentergratlas pro tanta bonitateagant- ^^t-e^^^^^^^ emm dtuinre bonitati, quod indita à creatione na domi uoluntatis hbertate ad bond ußi ßunt, accept'd nt uolua refereddeß-Rurfusquideflitutietlapßt funt, '^’«^‘'f* habent curßbi ipßs'ßuccenßeant- Cum emm in “*‘“'‘’ dito à creatione uoluntatis arbitrio in pernicie abußßnt fuä,fequiturirrefragabiliter, lapßts huius caußam,non Deum,ßd illam ipßim uo. luntatem,qua uel amplest bonum uel auerßt^ ri malu permtßi erantßn caußaßtiße, SCH.

At qui uideo patres in ea eße ßententia, ut eau Canffa fam huis lap fus alias inuidiam alias fuperbiam lapsus alias pnefumptionemfacianh CYME, 'biihil “S*^«* hicapatnbus fententiano^rauariat ^ Cum effedius enim uiciatx uoluntatis enumerant, baud dubie in caufam ip fam refficiunt- Rtfei turn eil illud apud dialedbcos ; Effediu pofi, to neceffe eßeaußas adeffe^ Quauquam quid de mails ffiruibusflictti fumus^cumde

£ * Angelis

-ocr page 68-

DE ANGELIS.

Angelis lows nobis fit mfiituu di/futittiot Hoj dixi à Deo per uerbu in hoc creatos effe^ Kt amp;nbsp;ipfi fermant amp;nbsp;nofri ^noci^ qui capitii ilhusmembn fumus,cur am gérant POPPb i Probitri ex fcripturis hac creatio potefl,neej‘ tpud pios hie ahtjuid controuertitur-An uero erdines ißi ac chori, quos milefmatorurn Momtehorum effinxit fuperflitio,hinc probt ri poßit,nefciOfCerte ex illo Pauli ad Coilof fenfes locO)ubi fedtum, dominationum, punci . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patuutamp;poteflatuummentionem facit, nihil

taan^^ *^^*^^^'‘^‘bi*^^^^'^‘^^^’^Angelas tiierarchi iorutt. ‘’'’’, ^^^^ confirmant • SCHVL • Auguftinut tjuoij^ de hac perfonarum inter ipfos differen. tia,non folum pronunciare nihil audet^uerum etiam ingenue fatetur, ^uid fentire hac de re debeat, prorfus ignorare fe • Verba ilhus fie habent ; Quid inter fe diflent lt;^uatuor ilia uo Intndi'i cabulii,qmbus uniuerfam ipfam cedefiem fo-udioca. aetatem uidetur Apofiolus complexus e/fe ”* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicens.fiue fedes,fiue dommationes, fine pritt

cipatHS,fiue poteftates, dicant qui poffunt, ft tarnen poffunt probare quod dicuntf ego me

-ocr page 69-

DE ANGELIS.

ißt tgnortre con^teor'C'ÏMEAnfeiMmft^ tert f ubi quod certo flatuti inueniri non pb. teß,frudentilt;£ eü- Ego autem ut hierarchian htc in re admittendam, cum fcriptura nullt extet unde probtri poßu ^ non cenfeo ita tt. meninquifuionem j de officia ffirituumiflo. rum neceffaritm effe tudico- hc quidem ^rin-cipio quatenus ffiritus calefies funt, nonfo. lum diuinanttura trinitatem ffe^ant^ ffe. éiandoq; beattfunt^uerumetum iMdAntibo^ nortntjglonficantf reurityfiiUud cuius Efaiat meminit : SinBus, fan^us, fan£ius ferpetua occinentes » POP» Refle kxc-l^im andern ctntilenam tilt quoq; ffirituum calefiium tur ba,quit nato Chrifto tdfiitit^ctntaffe dteitur, Gloriayinquiutfinexcelfisdeo- SCHV-E^o officia tutemfic tn tnimum induco meum, quodffi- Angd« ritus ifiiincalts hacin reftciMf idem nos ™®* quolt;y in Eedefu, quit amp;nbsp;ipfi regnum calo~ rum diciturffi Chnfiuni effe uelmusffäcere indefineter oportere.C'ïliE.Qutd mi f^eq-emm frufira m hbro Pfalmorum didum eâ ! Immola deo facrificium Uudis, At ucro qua.

K « tem»

-ocr page 70-

DE ANGELIS-

tenas Angeli fiun^hoc e^, nuncij, non iäm in laudando confißit illorum officij ratio, fed m execHtione eorum, quce à Deo m madatn ha bent. Ferè enim qmcqMd in terris dominus a~ git,per illorum minißerium agit- ttme fenp^ tura dicit: Legern per Angelos à Deo in mon^ te Sma datam eff.POPPLLluc pertin^re iL lud quoq^ certum eü,quod ad populum ißaeli ticum diatur : Lcee mitto Angelum,qui pra-' cedatte,amp;'cußodiattein wa,amp; iniroducat in locum quempirauiCyML. imà quicquid ufquàm de miffis Angelis feriptum comme, morant, hue referendum eß - lacobo cum amp;• m Mefopotamiam migraret à facie Lfau ^(y in patriam reuerfurus ejft, mittebatur Ange lus, quo m ßde contraßatrisfurorem amp;nbsp;face riiniquitate,redderetconßrmatior4fraelitica caßra, cUreheta iuxta domini preeceptü Ae. Ix?pla ^yf’^°’ f^^^^ mutatun ludai efent, Angelus deange/z P^lt;^‘^lt;'ffßelegitur-Per Angelos feruatus eR, lomtn ne à leonibus quibus obie£lus erat, dilaniare officio, tur Daniel • Qjiid de luduh dicam ? La mhil obfeuris uerbis hoc Angelorum mimflenum -décrié dl

-ocr page 71-

DE ANGELIS-^cprxdicans ait : Viuit dominus, lt;^uoniatn cußodiuit me Angelus eius, amp;nbsp;bine euntem et ibi commorante, et inde bue reuertentem Î amp;nbsp;non permifit me dominus anciUam fuam coinquinan, fed fine pollutione peccati, re^ uoeauu meuobis gaudentem in meioria fua ^ in euafione mea amp;nbsp;hberatione ueßra ♦ Agnof cit quidem bic angelorum minißerium luditb, ut pote ex fcripturis edo£ia propter pios mitti eofdemfolere ,fed tarnen ne quad domino de bebatur, Angela, bac eß creatuns uideatur tribuere, addit : non permifit me dominus an-cillamfuam coinquinarbS C H V L T E- Per Angelos igitur Deus,^ mandata fua exequi turO“ pios conferuat amp;‘ ficubi fub cruce amp;nbsp;adßiüionibus labor ant,robur^fdemaddit,(t ne ladanturprofjncibC'ïlAt-Tenes- Quad enim mandata fuapereofdemexequi fokat, bme aßimari poteß,quöd tubente domino,a-lids populum peßilentia percutiunt,alias Affy riorum eaßra fubuertunt - Q^od uero pios, (pios in^uam,ne e^uid imptj i^uoty bicfibi polb ecantur^boc pa£io tueatur, defendat, fcruet,

E 4 confor

-ocr page 72-

DE ANGELIS.

dir/fto qaoqu« Angeli féru ie» runt ut homini «

confortft, ality amp;nbsp;à Sitana mfuhibu^ amp;nbsp;tier fut ld tut os reddit^am eR ex tam atatis exent fits manifeflum,tit negari non poßit- Q^in if fe ^noq- Chriflus i^uo per omnia humana M» turam Çexcepto feccato) aljitmpßße fede. clararet,per Angelt mintflmu, cum in horto freces Deo fatri offerret,confolartfußtnuit* Qwd multis aute hic opus eüüpfe humant ge neris hoflis infenftßtmus fatan^ex Pfalmorum Itbro hanc ditana bonitatß ergt( nos prouiden tiarn agnofcere coa^us eü, ne dum nos dubu tare hac de re uel tantdlum debemus ; Ange. lisdnlt;puit ad Chrißumjßiis mandautt de te,ut cuftodiSt te in omntb^ uijs tuis-RO • Ego ct^m de uos meos c5uiuas in hoc ctenue adhibui, ut nos tpuaten^ poßem,exhtlararc,cum eçce ue. fira me cofabulatio itd iidßcit,ut omniü obüfl tn ea lantu qua à uobis dicunturintentus fim^ Er profedo tflos ueßros fermones, lautißtma etiaccenaantepon^dos extßtmo • Ad hac no abs re diüü iam fentio,no infolo pane uiuitho fr.o,ßd inomniuerbo quodf cedit ex ore dei. NO,Quod tibi accidtt,mihi quo^i acctdihVe

reentin

-ocr page 73-

DE ANGELIS.

re enim ea efl Jiuini uerii efficacia,^ àßuxis amp;nbsp;prafentibus rebus^ad cceleftia auditons lt;t-nimum wpidt-CORVIN- CbßinatianMi in dictum t^fftquis, cum ferio de ijs rebus quee ud animit noßra falutem pertinent, fermettes fer«ntur,tidfci non ßntiat fefe. Frafertim td~ men m hoe colloquia, quem non uel in primis ifiucudßciat, quod ccelcßis tile pater,conßi. tutosmexilio lange omniu miferrimo flios, tarn dementer auxilio, cofilto,prafidto, ope, adhibitis etiamangeUs dignatur ?quis benefit ^^^^ç. * dum tantum ofeitanter audiat î quit hic agmta enm ca domini bonitate, eaq- tanta, non in laudem amp;quot;nbsp;URt. gratiarum adionem protinus erumpat ! quis ft bi,talibus cußodibus cindius amp;nbsp;munitus, à Sa tana, adedque omnibus iflis » quibus prüfens uita obnoxia efl,malts,metuad Quis non per petuo illud pfalmographi tn ore habeas J Do-minus mihi adiutor, (^ non timebo quid facial mihi homo^tem iUudiDominus protedor uitte mea,d quo trepidabo^CyMEVS'Vidett-dum tarnen efl, cum conf et angelos députâtes effe pijs, quorum prafentia ab emrubus

£ { mails

-ocr page 74-

DEANGELIS.

mails tuti feruentur ,netinti beneßetj gratia s . quod Deo foil dcbetur,creaturis tribuatun id quod haBenus fecerunt ifli, qui contempto uerbo Dei, quid nefcio de fanSiorum amp;nbsp;ccele flium ißorum f^intuum inuocatione commett-ti amp;nbsp;nugatifunt-Scimus calefies ifios(firitus àDeoin eum ufum creates effe, ut amp;nbsp;ip ft fer-uiant,^ mifii ab eo, nofiri,hoc eR,pioru quo que in terris cur am habeanbhn uero inuocari debeant, id abfit ut unquam adferamus, pra. fertimeumferiptum fittDominum Deumtuu adorabis, amp;nbsp;ipfi foil feruies ♦ COR VIN VS* LÄ« 10. Cbrifiianè admodum diuus Augufiinus hac cip-iz’ derecontralcaufiüdtfJerif.ïpft/anSltinquies,

uel homines uel angeli exhiberi ftbi nolunt, quod uni Deo deben norunt • Apparuit hoe m candi an ^‘^^ ° ^ Barnaba, cum comoti miraculis qua geit- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^ fo^ faéiafunt Liconij, tanq dtjsmmolare

uoluerüt-Corfcifiis enimuefii.mentis fuis,c5fi tentes amp;nbsp;perfuadentes fe deos no effe,tfia fibi fieri uetuer^ Apparmt ct in angehsficM et in Apocalypfi tegimus, angels fe adorari prohi^ beniëac dicentè adoraiorifuo*,C5feruus tuus fum2^

-ocr page 75-

DE ANGELIS.

fut» i^fratru tuorü-Ißaßhi pli„^ ßperbi ß^l-ntus exigut,diabolus amp;nbsp;angeh eius.Ba»c Au gußinifententiä (^uott^uot reäe mtuebuntur, eos ego ab lUiata creaturaru adoratione faci^ le teporaturos arbitror-CYlAdn eandefente tiam de uera reltgione quoq; dicitt Uocetia ^ Jos optmos angelos amp;excellentißimadei mi nißeria nolle credamus^ut unu cum ipßs cola^ mus DeUyCuitts conteplattonebeaii fnm-Ncc^; enimamp;nos uidendo angelos beau fumus,fed utdendo ueritate, qm etia tpfos ddigimus ange los,amp;bis cogratuldmur.ltiec inuidemus quod eà paraüores^el nullis moleßijs impedieubus teperßuuntur. Sed magis eos ddigimus, quo-mam amp;nbsp;nos tale aliquid fperare à comuni do. mino iußi furnuSt çfuare honor amus eos chart tate,nonferuitute, nee eis templa coflruimus. ^dunt enimfe ßc honorari à nobis, qui a nos ipfcs cum boni fumus, templa fummi Dei eße nouerunt' Reeït itaque fcribitur, hominem ab angelo prohibitum, ne fe adoraret ,fcd ue,um Deum/ub quo effet Ç^T ïpfe conferuus - POP FIVS. Ç^emadmodum mgentis beneßeij

ap^^j.

J

-ocr page 76-

de ANGELIS.

loco habendum efl, e^uàd um egregus créât» ras Deus, cum pro defenflone turn pro cofer^ Mtione noflri tarn follicle excubare lubetiiu me hercle defipienter faciunt, qut contra uer^ bum Dei,contra fcripturt exempla,contra ip forum dentt^ue patrum fententtam, in aeatiu rarum | aeatoris cultum propenflores funt* Quod emm hie Auguflinus flntit, idem Ber^ nardus t^uo^ue infermone de angebsfentu ma mfefliflime « SCHVL Mirumtibiuidetur,in-uocationem angelorum à plenfque preban amp;nbsp;trrorei doceri, cum non defuerint patrum memoria, it anje* ^w mundi tiuotfue creatores eos efle common Ha, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt fint ^ ROSIANE’ Demirari uero fepe me-

cum ego foleo, t^wflat, ut tam impij dodores tarn facile dtfcipulos inuenianb Quo ab furdio raenimfunt,idgenus phanatici t^ua docent, co citius à uulgo recipiuntur‘C0R.Vltigt; Humana natura malitia facit ,ut nullum fit tam abfurdum didium, quod non flatim mueniat approbatorem-Quidt Pradita maxtmis donis etiam ingenia labi interdum hie O' cacutire fidemus ,fi non pecubariJfiritus dono ab er-ronbut

-ocr page 77-

DE ANGELIS«

fWibus confernentur-Qjiid abfurdiui diet p9 teH,itque malos angelos ohm ingratiam cum Deo redîtnros,amp;plutem confecuturosiEt ta men dogmans hunts approbatorem Origenem habemus’ CYME VS • Orandus igitur domi~ nus edit idc^; per Chrifittm, t^uemfolum nobit mediatorem propofuit, ut amp;nbsp;fjnritum in nobis bonum confirmet, amp;angelu noßri euflodem nun^uam à nobis auferat- Sic enmfet,ut per-petuo amp;nbsp;àpraua dodirina, ipfißtmareligtonis peße abhorreamus, amp;nbsp;ab omnibus malts, ne falutem noßra remorari tançant, eußodiamur* Potenslt;iuidemeß,lt;juiiamindeabipßtmnndi pQ^-j f^ exordto excubat m noßram pemiciem : fed tan.petî multà potentior domini angeluse/i,iiuo tuto. *“”;« «o reamp;defenfore à maligno ißo tutifumus. An- 8*^* gelus domwi tn dreuitu timentiumeum, mquit ffalmographuStamp;enpieteos, VOLVMET» Si ftc res habet,ut ^iddë dubitare non poßum, iam canantibus tfuoque nobis hic, confabulan tibus,dißgt;utantibus, amp;nbsp;mentionem tllorum fa cientibus adfintneceffum eH^CXME- Adde laborantibus, tier faaentibus, dormientibus, fw^

-ocr page 78-

2foô ri kn beu tefen ifî nue se«’ ren.

DEANGELIS« ^entihus,mgilanttbus,orantibKS, gratiiS agtn tibus^bremter,fpirttus enirn me déficit, m orn-nibui ijt qux äd pree fends tatue rduonem pertinent,occupatis- Quicc^md emm hic reéleuel dicititruel geritur, Deo autore per ffintum ^angelorum bonorum preefentum geritur. Si {juid perpemm uero uel dicitur uel geritur, ut fumus nxturi imbecillcs,per illâipfam car-ms imbeciUitatem geritur, coque carni impu-tatur,VOLV ME-Reifîe igitur Corumus prin cipio dixit,bono genio duce amp;nbsp;lier hocingref fos effe uos,iamp; hue reuerfos. CORVIN. Imô hoc angelo duce m Heßtam quoq; incolumes nos redituros ffero • Ç^ÎAE. lam uero quid faciurifumus ƒ Sermo in multam noblem pro-tra^lus, ut cubitum camus pofeere uidetur , COR • Cecterum defymbolis dandis quec edi tua Rofunere f'UtenttaiQjtantum uini abfum ptum edi ? quanta itê ^ythi Eimbecani f fiulli fumptus tanti funt, qui non fingulis ahquid nu-mer antibus fant aliquoujque tolerabdes, lux-ta Germanicum prouerbium, VOL- Quid tu Coruine fumptuum mentionern facis -^jApHdl

-ocr page 79-

D E A N G E LIS.

Sdxo»« gratuità ccenatur, bibitur,prlt;tfertm ipud cos qui uel holjmes uel amicos conuiwo txctpiunt • E4 apud nos confuetudo facrofan~ éU e/ï, neque ullu rations uioluri permittitur. CORVIN • Ego non tuim bic^ fed Rofinneri fententum auditurus /«w« ROSIAN. Sifru-gibteramp;ut candor uefter merebatur conui-ua charißtmi, excepti efits, eü cur mibi pla~ ceamgt; Sm minus, rogo utbenefaciendiuolun. tas potior apud uos fu,a[qite res ipfa.Certe e~ mmgratißima mibifuit omnium ueßrum pra^ fentia. Ç^are etiam de fymbolis nibil eü cur follicitis fuis-Ratambic eße oportet Volume, tijßntentiam, CORVIN- Gratiasigitur tibi omnium noßrum nomine ago nunquam inter. • morituras - Q^ôdß aliquando uicißimfacul. tas animi erga te declarandi beneuolum dabi. buur, re ifj'a compenes amp;nbsp;expeneris Corui. tai in te beneuolentiam minime fucatam effe^ ROSIANE - Erf de re nibtl dubito. C YME* idem tibi de me quoque polhcebere- V0LV_ MET • De me quod polbceri queam nibil ha. beo, praterq quodfubinde etiam non uocatus redi.

-ocr page 80-

DE MATRIMONIO.

teclituruSfamp; conuiua tmsfuturusfwn- ROS» Qilt;o«fî hbet ueni. Cum enimfliolum meum ita mßituis, ut nihil prorfm in te defy ci er are t^Keâm,putû me etiSmaiora tibi debere-CO'^ VlNgt;Valete exaquo cmnes. POP» Tnlt;iM^ ^Ke Coruine cum iflo tuo Achate,Hale^ Po^-fij tut memorferpetuà- SCHVLTE-TdMf««-dem egoc^uoc^; utric^ ueflru imprecor-COR» Qjiod pene exciderat, doRorem Eberhardu amp;“ Pridericum ecclefue dim lacobiparochum ex me reuerenterfalutabitis.lam nunc camus* VOL » Ego nos ad diuerfonu uf^i comitabor* Colloquium de matnmonio, WELANDER. HETLINGVS» HEks Hetlinge,audio te per hofce dies K-xcremduxiffe.Verum'ne id eH^ilET^ LîNG. Quod faUx acfaußu cum mihi turn ipßßt,du£ia fj^-MELAND-Vf ergo hoc tt-hi uit et genus probatur? Omma adhuc ex ant~ mi eueniuntfententia i HETLlN»Qto d Chri ßo placere certum eR, id ego num^uam tm~ probaturusfum, etiamß hic prater ammifen-tentiS mihifubinde ufuueniret aliq^uid. Quan-^mm

-ocr page 81-

De MATRIMONIÖ.

^Kam ut Herum fatear, talent naSlus Juni, ijs tnonbui pneditam, ^s uirtutihus ornatam, ut fi ({u£ta non e^Jet, eras eandem duéiurus ad. hue dudurus elJem • M EL A N • i.ntpha{Ïnt apud me habet, t^uod te duxiljeuxorem diets» Videas enim plerofq^ nubere polius uxoribus, t^udm uxores dueere, t^uo ego hommumgene re,nihil m tems effe flultius cxiftmo • HET» Sunt effeeminati plcericy,lt;{Hi ferre imperij ifli~ ufmodi iugum quant imperaretpfi nialunt,etiS ubi opus non e^-Eos ego imitaturus non fum» Et plane uxormeadefipit, ßquidhuius un~ quant animo concep/tMELAN* intolerabile malum eü impenofa mulier, prafertim fi uiru frugi, quiq^ gubernandx familie peritiam ha~ beat,na£ta fit» intérim tarne uirosetiapl^rof. que interdù reperias,adeo flupidos, adeo bar. dos, adeô rerum omnium imperaos, ut nulla prorfus dome file arum rerum eura tangantur, tantum abefi ,ut uxori, liberis amp;nbsp;toti domui bene priée fie normt- H/c ego fiugi,prudentis, ^eordatee mulierts, imperium non arbitror in untuerfum reqtiendum ejfe, modo liberis ta

Da«rt uxorera nobert.

F tum

-ocr page 82-

DE MATRIMONIO.

ftimamp; familiteimi^Tct • Agnofeendus enim pro domino amp;■ capite mr eß,i{tcun(ji tandead gubemacula domus ineptusßt- HET. Quod in id genus mantis interdu accidit, idem in mu lienbus quo^;pepe accidere uiaßim uidem^. Ndfw plaerafq-ßc adfe^as uidemus, ut no fo-lum rei amp;nbsp;openfaciundo intenta no ßnt, ue^ rumetia t^uici^uid maritus per faxa per ignes ^ ueluti die int^uit,corraderepoteß, decoquant ahltgurientq; • Quarum ego etiam uitio pen exißimo J ut apud poetas paßßim peßime hic fexus audiat. Legitur de lacone quodam, qui du£ia uxorc perpußlla dixerit : è duobus ma lis quodminimußt elegendum eße-Quis non uidet hoc Apohthegmate uniuerßum fexu no tari f MEL- Aeque medax illude^î apud do-£ioslaéiatuprouerbium,Plt;ieeaAmsamp;Kiti imi xaxi Tfi«. Vt interim A ugufiini nlßcnfum ta-De mnli cea, qui interrogatus cur cu ßrrore comorari tribus noUet^quonia reß:ondit malum eß uidereßx-“*^‘’’ mina,peius alloqui,peßimu attmgere- 5ed mi

que meoiudciofaciutiqui propter improbitatë quarundS^omnesex a quo gammas deteßan-tur.

-ocr page 83-

DE MAÎRIMONIO.

/WjCir conmcijs talibus profcindunt,in}mema tes i^uoii ißi fexui fecundU Deum Hitum etii debent-Quis emm neget faminSXijue crea~ tara Det bonameße mij; uirum^ Re^e gutem apud Liuiü Mgrcellu^.ß fine iixbribus,inlt;juit, quintes eße poßemus, omnes a mokßu Cii~ reremus • Sed quonum mnun ita tradidit, ut nee cu illis faits c5mode,necfine illis ullo mo^ do uiuipoßi[,filuti perpelute potius quam bre ut uoluptati conßlendumeR- HET-Ego quid ißis mulierü oforibus,qui totum feicü fic auer ftntur,accidit miror-Si improbarü uel morofi täte uel malitia offendutttur, cur no itidem ea~ ru quti fiugi amp;nbsp;bona fuerunt exepla fibi pr» ponunü(^i Xanthippen ob morofitate,Rho dopen ob meretricios queeß^, Uelenaob adut tenu, Agrippinam propter interfe^umantu faßidiunt,curn5 ij uieißim Lucretiam quoq;, Portiam ßruti,BtbliaDuilli, Sulpitia patercu li filü, Penelopen et alias innumeras ponüt ob oculos^M.E, ApudPlatonepecuniariamuldia Legplat preefcnbitur qs,qui legi de duceda uxorenon tonis. pareant ^ mqne auitate à matrimonij cofortio

F » alieni

-ocr page 84-

DE MATRIMONIO.

Allient uiuiint,td(j- no immmto-Vidit htud dtu bie frudentißm^ uir, cum et coferuari reljgt;u. bhea citra matnmomj ufum non poßint^et o-mnes ferè homines natura m uenerêpradpites ferdntur,fatius eße conubio alligari,atq- uagis feort^tionbus inlt;iuinari.Qjianlt;iam t^uid Plato nis kgib^ immoramur, cu Deus quotj; ipfe idë nelitï Proi^tereainlt;iuit deferet homo patre et matrëfamp;‘ adharebit uxorifuce^ft erut duo m carne una. HET, Q«i duoin carne una funt, eosindiffolubiliter eta coniun£ios amp;nbsp;mutuo amoris uinculo copulatos eße oportet- M£L -Matri« Qdd^ ^ -^^^ ^^f^^^ ^'^ ^^' S''^‘‘^ matrimo noniom niu Augußmo diajegitimam interutriiet mit quiti, nbsp;nbsp;ïieremfocietatë,in qua ex pari eSfenfu femet-

ipfum alter alten debeat Ï Atq^ hac focietas, feumauis copula tam debet eße ar Ha ^ uto-mnino mft intercedente uel morte uel adulte. rio,diuelli ab uxore marit^ uel à marito uxor nb poßit- HET- Puf o iflucfibi Paulum auot^i uelte,ubi intiMt : Viri dihgiteuxores ueßras, ficut Chrißus dilexit l,ccleßam • Q«i diligit Mxorefuam ddtgufemetip/um • MEL • t^ihil certiui.

-ocr page 85-

DE MATRIMONIO;

eertius, Principio c^uod pote ft arcims exeo^i tari amoris uinculu,atq- td quod inter Chriftïï cil et Ecdefum i Tanta fuit huius amoris uis^ tantamagnitudo, utdeuita etiampericlitari Chriftus,adeo’q; fanguine profundere malue-rit,quàm ffon/am fuam Eccleftam qua pentu ira altoqui erit,deftituere.ïam fi parem amorè parebeneuolentia,m inter maritü amp;uxorem effe conuenit, quisigitur no uidet ar£îifime eStundios amp;nbsp;alligatos effeoportere ï Deinde quod dicit,femetipfum dthgere qui uxore diîi gatftterü eô referendum edi,ut feias indiffolu bdeeffe inter uiru amp;nbsp;uxorem copula- Quant enimpoßibile nö eftteße Kpoftolo, ut ßtam quis carne odio habe at, tam debet etiam inter cos qui c5nubio lundi funt conßans,rata,fr~ ma amp;nbsp;certa eße eu beneuolentia turn amoris ßrmitudo.liET.M.erito firma edlhac animo^' ru inter uirum amp;nbsp;uxorem focietas, ut qua nS ab bominibusexcogitata, aut muent a, fed ab ipfo Deo pracepta fit ■ Nam quod Deum au. torem habet, diutino ufu apud omnes genres confematum edi, quis neger ratumifluc apud

Ant«r matrix mpnij Dras»

F « MOJ

-ocr page 86-

DE MATRIMONIO.

HOî ^Ko^ eße oportere ? Quin ipÇa quoij; M^ tura lex,fi Kerhum cui niteremur deeßet,co~ iugalem amore animis homitium ita infeuit, ut uel hinc manifeßum fit,no mefftax uerbum, effe, t^uod ad Adamu di8u eß,deferet homo faire amp;nbsp;maire et adhcerebit^uxori fax- ME» In uerbum hic frafertim defgendifunt oculi* Nf^ enirn farum frodeß ff ire, e^uod genus il lud uitx amp;nbsp;inßitutu m t^uo degas, per omnia flaceat Deo, quod Deu autorë habeat,quod^ que no res quxpia nRpera,fed antiquißima fit, utpoie ßatim dcondito mundo inßitutaamp;'i Deo pracepta, Cuius obfecro hxc uox eü ? Crefcite et multiphcamini f Hominis an Dei f HET.Non dubiü efuin Dei. MEL • Ad quem uerodiéia eR^VlETgt; Ad eum à quo totügenus humanum ceu radice denuatum e^i, ME» Vbt ^ HEI-lirparadifo-M'LLA^. Ç^uando ? HET- Statim àcondito mundo- MEL. (^id igitur hoc uitx inßituto honeßtus ? quid anti-quius i Sed tarnen ne quis exißimaret ijs uer-bis : crefcite amp;■ multiplicamini,ltber'u permitti laro cu quàuis coitum, additum etiam poßea

-ocr page 87-

D£ MATRIMONIO.

e^l : adharebituxonpaie.Quiidpro^iriäs e. llbcitf nim alhgaud nos, idem concubitu cum äliena ‘°”’:“^‘ etia prohibuiffeexißmindus e/}. HET. Cre j^^bid °* do amp;quot;[do- fit uero quanta hic,bone Deus,li. funt • centia impingit mundus ? quam licentcr amoto onmi metu feccitur^hdulterorü,(cortatoru, amp;“ omnis generis libidinunt plena funt omnia* Pecanthiccuprimisprincipes, quorum auto ritate uulgi licetia coerceri debebah Hos ßre nue nobdium uulgus mfêquitur, quorü libido eo etiam progreUd e^l,ut fi quam uirgine op^ prefjerint, fi quarn nuptam uicidrint,pro mdu tari faéio habeant, taceo quod inter pocula id genus faSia ioculariter etiam iaéiant amp;nbsp;ridet* Quid dicam de uulgo^ Antiquum amp;‘uetus eß alienum poßhume leBü Concutcre, atq^ fa, cn genium cotemnere fulcri 0 mne aliud cri. men moxferrea protulit at4S,Viderut primas argenteaßeculamoechos-M.E,H.is adde Pon.. tißcuiCardinahumjUpi/coporu et omnium fa crißcioru turbam • (^id enim hoc hominuge nere,utcunq; caßimomam propteantur,à caßi täte lt;amp;nbsp;pudicitia alienius : quid falatius ? quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

F 'inhbidi.

-ocr page 88-

DE MATRIMONIO«

RaforG libido gt;

Pr»fcnlt;' tia Chri» fti conlt;' firma tu tnatrilt;-moniu.

in hbidinêfrochuiui ? CdiguU^Gordiänu!, CSmodus^liero imferatores, utcuncj^ propter hbidmem apud hijtoricos audiant male, time fi cü ifiis conferantur, haud ita portentofa eo. rum libido uidebitur. HET, Nkw fatius igL tur efet,id uita genus ampledii, ej^uod harum rerum ceuremedium t^uoddam eü, lt;juÀm per omnes ueneris turpitudmes ad eum modu uo~ lutari f MELAN* Scriptura pradixit quofda exortturos,qui contempt a ac retedla matrimo nij dignitatequamnefcio caftimonu,hoceü, fub cafiitatis pratextu iplifmam libidinëpro fiierentur • it apud Dantelem Kntichnfus d muiter urn,hoc efl,matrimonij odio defriptus eü-Ea impleri oportuit- HET* Interim tarnen aquum eü, ut uel ij qui uere Chrifliani funt, de tam fan^o uita infiituto magnifce fenti. ant-ï^eq; enimfrußra àDeo praceptum, amp;nbsp;ipfusetiam Chnfli prafentia pofiea confr-mat urn eü- Ç^id ^ uel ißa caremomaru cele^ briïas,quain copulando ßonfoet ffonfatop orbis ,tametfi diuerfa ratione,utitur,fatis ar~ guit,gen^ hoc uita Deo autore inßituiu,eoq‘

-ocr page 89-

DE MATRIMONIO.

tipud omnes homines facrofanSiS efje Jehere, Prater^uam emm quod confènfus paremunt hicreqmritur, ueleorum c^w parentum uices tenent, lt;^not obfecrole^es, quo inßnuti huius honcßas conferuetur, praterea inuenta amp;nbsp;lu ta funt f MELAND- Atqui commendabihor tdhuc allouant o ßet.ßi quem in finem inßitKt4 ßt, diligenter dißaciatur ♦ Ac quidem ea in re non omnino poßremas tenet hberorum procréation Repleri honumbus terram dominus uo luit,ueluti uerba illius indicant- Repleri autem quo pa^o potuifjet, nifi per utri^ muhens comundhonem ißa nafcentium uicißitudoac-ceßißet 1 Tolle legit mam uiri cum uxorecoi- p^^^f^^ tionemfamp;fobolemßißuhßiSublata autempt tio fobo bole, terra quoque luxta domim praceptum lis • repleri non potent- H t TL IN G • Re éie legitimam dicis,neißoru qui fcortatores quam manti eße malunt,libidini patrocinens- MELA« Scortàtoribus tantum abeü amp;nbsp;adulteris ut pa trociner,utß magißratus eßem, capitis fuppli do adfe^iurusfuerim id genus homines. HET L!NG VS- Audio imperial! quoque lege ißue

T s pradpi

-ocr page 90-

DE MATRIMONIO.

fracial. QuodßeareuocaretKr,lt;iuisnegft minus adultenorum in orbe futurum i Rfwo-cari autem, iit nunefunt mores, ne non poßit uereorgt; M EL AND- Certo pam idficiendi funt, i^ui tfliufmodt funt, fiue reuocetur htec lexfiue pro tbrogati haheatur • Ne^«f enim tbs re diéium e^hHononbile inter omnes co-iugium amp;nbsp;thorus immiculitus, Scortatores iutemamp;iidul(eros ludicabit dominus. HET-LING ♦ Vionomnino impunè pecant, qui ut maxime bic mugiftritus poemmnon fentiant^ tarnen domini indicia referuatur • Quad ft cui optio daretur, melius profc£io effet hac inre in hominis manus incidere^attiue domini,pro-pterea quad horum pana temporaria efl lt;^ momentanea,contra illius aterna • MELAN. adulterf) A,dde quad temporariam quo que panam in. P“*”'' terdum ifliufmoditrangrefforibus immittere paiLm f°^^^ ‘ ^^'^“^^ propter Saram tantü concupita {cripta'y fiagellati funt Pharao amp;nbsp;Abimelech^HETL^ ra habet Pilios igitur cum légitima uxore,procreare res edl cum’grata domino turn lucunda paren, tibus i MELAND’ Quid cettius t LÜ tarnen quod

-ocr page 91-

DE MATRIMONIO. tjuod hic ob/erues- HETLING. Ç^id'nam ? MELgt;Dfz donu eße prolem, utcun^ tandem aliter uulgus hac derefentut, BenediHio do. mini hue accédât,neeeßum eß,frußra ahoejui hic uxona rei datur ofera,uel pfalmografho teße, ubi induit :Ecceßc benedicelhomo ([ld timet dominum.HEIL. CredoSi uxorijs e. * nimamplexibus ea res accepta ferenda tantu eßet, frußra precibusfuis Hanna prohs caußt Deurn interpellaßet • MEL AN- Etßlij Ifrael ejuoeiue agnouiße ißuc exißimandi ßint, lt;iut fernen m Ifrael non habentes pro maledtäis habebant- HETLIN. Puto tarnen maledicios omnes non eße,putbus non detur proleSt ME LAND-Sze^uis commoditates lilasamp;uolu. ptatem, quam ex pijs Itberis pij parentes cape refolent, perpendat folicitius, lam externum quoddam maledi^ionis genus eße ßerilita. tem non inßcior,quemadmodum rurfus quod, dam benediciioms genus eh, teße pfalmogra pho, fi quis amp;nbsp;uxorem ficut uitem abundantem m lateribus domus conßiciat, amp;nbsp;flios in circuitu mèfee ceu plantulas oltuarum habeatt

-ocr page 92-

DE MATRIMONIO* fterilitas jp^ timen interim ßenlitas, ijs qui uere pij nah ^^' funt,damnitionis caufja eße non poteR- HtT LlNG^Verißmihtt dicis^Sißenlitas enim per fe damnationi obnoxia eßßet, iam facunditas ^uo^ue per ße, etiamß pietas accederet nullam cal urn emereretur * Ç^s uero ita deßpiat ? ^ws fic credat aut fentiatlVm in Chrißum ß-duciteamp;ßdei falus debetur, quam perpétua etiarn ratam oportet eßß fententiarn • Rehtjuee corporalium rerum benediüionesfolo domini arbitratu uel donantur uel fubtrahuntur, imà impijs interdum cum pijs communesfunt. ME LhïtiD.Theologum te non fcribam eße opor tuit-Profeilo enim pie hifce de rebus dißeris, Pnlmuero lt;juisnonuidet inßgniter etiarn im, txterna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;numéroCam fobolem donarilEadem eü Co

rum bes } nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' , ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

nedidio ^°^^ “^^^^ altarum extemarum benediciio. num la* num ratio.Bonatemporaria m tjuinto Mofeos »»O’ libro pip tantum, adt óque ijs qui luxta pree-fcriptum mandatorum illius I ambulant, pro^ tnittitur. Et tarnen interdum ßt occulta quo-dam dei ludicio, ut abundantius hete imptj at-

• il*^ E^ poßideant • Proinde hifce de rebus fic fiatuen-

-ocr page 93-

DE MATRIMONIO. flatuendum eü, fijs ([ui uere Deum timeint amp;nbsp;reucrelt;tntur,ot»nta cooperan in bonum^ft^ ue diuitesfine pduperes,fiue fœcundifine ßc^ nies [in[-Contrà,mpijs s^uerbi contempto~ ribus omnid in malwn cooperdri, utcunt^ue diuites ßnt amp;nbsp;fcecundi- Ç^uod fi probe perpen-derimus,nidtrimonium non fohohs tdntum Cdu fd, uerûetidm propter ßuprd Mtdnddinflitutu à Deo effie, idm hdud itd facile iniqudm in eos quibus proies non dondtiir,feremus fentetidm. Diuinlt;e beneuolentice fignum eR foboles fd-teor., Sed tdmen nos Chrißidudm religionem non è multitudine liberorum, fed è uerd cordis pietdteamp;exmorum innocentid eeßimdmus, HETLING- Uuc indubiè lUud pertinet dpud apoflolumtPropter ßuprd uitandd fuam quif-i^ueuxorem habedt.KLLhï^D. ^ihilertdS* Perffedd dd unguem, quod dicitur, edi diui-na bonitdti carnis noßra mbecilhtds • Probe nouit quant fumus ndturd procliues in uenere^ quàmque fimus ißiufmodi cupiditdtibus obno xq. Vt igitur ißt noßra inprmuati fuccurrere tuTf commodum rcmedium ofiendit j uxorem ' wde.

-ocr page 94-

DE MATRIMONfO.

ftiddicet legàmim, cui idharefeentes ah ilîL cito concubitu in uniuerfum ahßineremus-lam in tanta carnit imbecilhtate tant commodo re-medio un nolle,quid aliud eR atque Dei infti-tutum contemnere, amp;nbsp;ipßDeo immorigerum e^e?i^ihil eü cur hic propter negatam prolem matrimonio uinéios in ius uoces ,Ea fi datur, diuina bonitate datur, eolt;^gratiarum aChone exigitSi non datur, diuina uoluntate non datur,cui aquègratus e^e debes • HETLING» numerate quafdam inter uxorias commodita tates,quasmatrimoniü adferre fecum(bleat, mutuum quoqueadiutorium audio, cum uide-heet maritut uxods O'uieißtm uxor mant o' onus itageßet-, ut uere adpareat m una carne duas animas eße. MELAN’Infer caetera quee iuxta hominis creationem de/enbit Moyfes, ea quoque me legere memini : No« eR bonum hominem e(Je folum' Taciarn ei adiutoriü quod coram eo (it. Et poß capite tertio Adam lap-fum fuum excu(aturus : Mulier, inquit, quant dedißi mihi fociam,dedit mihi de ligno,amp;co ipedb Qjng omniafi quis difcutiat diligentius.

reuent

-ocr page 95-

DE MATRIMONIO» reuera arguunt, genus hoc uitte, pmeterciuiim quod porter /oboletn amp;nbsp;uitanda ßuprainßi tutum fit, mutuum etiam adiutorium firindpio wri erga mulierem, deinde muhens erga uirü habere. HETLING • E^o adiutof^ huiusui-afiitudmem, ex ar^lfitma dia antmorurn con iunilione, qua uiro mulier amp;nbsp;muhen uir de^ uinéius eil, proßcifct arbitror ’ 'Ndw quad ad me adtinet, ita erga noudiUam nuptam meam adfectus fium, ut me hercle mori, quam in ad-uerfitatibus cuiuficunq; etiam generis fint^ de-fiituereillam mahm'MlL AND-Q^uantomi nus miror, quad Portia mortuo mantafidem contugalem uoluntaria etiam morte declarant,ettamfifaéium huiufmodi locu apud Chri ßianos habere non debeat.PPlLmT’ïidem amp;nbsp;comunétioncm animorum hic laudandam exifiimo-MELAi^D- Quid ueroß cuimoro . fa, dicacula, rebellis,^- omnino mala contin-gat?amp; qua adiutcrq ac mutuee huiusfocieta-tis ne tatillam quidem erga maritum rationem habeat ƒ HETLING • Put o inuirum cui talis contingat prorfus uulgatumiUud competerei

rutMKir

-ocr page 96-

DE MATRIMONIO.

Mala fnulifr Ingens

gt;vr«x4Î)r cAJô^ii-Ndw meo iudicio t^uàm eü fum nu m relus corii)orahbHsfaliatas,ficuifrugi uxor contingat amp;nbsp;hberi, tJm e^l fummum e^ turn malum,(i diuerfum hic iccedat.IAELK-

Ïe/us Syrach dicitin tribus l/)iritui /uo compla toalum. atum ej/ehnfratrum concordia,in mutuo pro


ximorum nmore^' amp;nbsp;m uiro ac multere t^uibus fer omnia conuemabEt re^e quidem ille^Sed eaeü quirundim morofuaSj et maleuolentiaf eunxandi libido,t^uae uel moderatißmum in~ gemum exagitare (^ ad impatientiam adige. requeant- HETLING- Quidigitur hacmre fa^o opus e^i ^ M£LAN. Varro m Menifee cenfeiuxoris uicium auttoUendum autferen-dum effc,e^ui uictum tollat, comodiorem fra' fi are, qui ferat/cipfum meliorefa are- Quod quidem confilium,fi fanabitesfintiadeoq- ad^ ultertj crimen non accédât, non omnino req. ciendum eflgt; HETLIN • Hwc igitur redit resf ut uulgatum lUud: Va hommi /oh, quoniamfi cecident, non habebitfubleuantemfe, in eos tantum quadret, quiin matrimonio confiituti, Jumma etiam anmorum comunéiione copula-

-ocr page 97-

DE MATRIMONIO»

W fint, M£LAN. Resipfg clttnitatf eos ^win matrimonio ammorum foaetate non iungan- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i lt;

tur,nulhui rei minus ati^ mutui huius adiutorij memores efJe. HETLIN, ittamen nhtlo minus in eos fines inflitutum eü^frindfio ut fo. f”^^^ bolem procreemus, deinde ut ftupra uitemus fhtutaa froprin contenti,fioßremo ut in omnibus uitte matri» neeeßititibusnte mulieruiro nee uir mulieri moo««» deßb Me^; abufus rei hic aufert fubflantiam * MEjAN'Tf««gt; HET-Idin fitantae/lmatri monij dignitis, fluid de cafiimonia amp;nbsp;uirgmi-tate jenuendum eii? tiuid de faenßcorum uo-tis i MEL AN-Egre^MW uirgmitas in ßriptu ris luudem habet,ita, ut nulli umiuàm ß donH hoenadusfu, ducenda uxoris autorfuturus ftm.hdomnitienimmunera fubeundi tpiior eß Calebs ut(^ uxori albgutus, proptereu^ minus bic impedimentorumßt,cum quibusfe,. rè mutrimonium contunSium effe fokt • Idem Paulum quacii ßnßße credendum e^,cum di-ceret : cupere omnes effe ficut ego fum,Co»„ tmentix donum na£ius er at, quad obuijs etiS tilms confentitlKc nxvre, (muf ud Philippen.

-ocr page 98-

DE MATRIMONIO.

l'es meminit,amplexus eR-Quod ipfum ft no^ bis c^HOi^ diuinitus contingat,plane ßulüßm^t ß non eo ipß},cum tanta commoda habeat,cu gratiarum a^ione ufdwwr.HETLlN G • Ergo Virginia uirgines epuee continent'll uotu fe^iantur dam *“’ nbsp;nbsp;nbsp;nan non merentur ! MEL AN- De 'tjs (pua Wf-

ßio quod monaßicum inflitutum proßtentur non dico : Ißae enim ßtb caßitatis pnetextu non Chrißi uduti mentiuntur/ed monachorü fereIßonßeßunt-De ijs potius loquor, quel co tinentiapropoßtum, uelapudparentes, uel cognatos uel pia quapiam uiuendi ratione tue tur- Naminmonaflefijs pneßareißue quo oßßnt non uideo,Equidem uideri uirgi nes uoluntjpropterea quod inf^eciem à contu bermjs uirorum abßinenbSed non femper ßi laßtnt, crede mihi,quee à ßolitudinee fohta~ nee dic'ißußinent.üET-Mirum ni tllud in ißas ueßales quadret, quod Eeßus pompeius TicL nium quendam, teße Erasmo, ßcripßße dich J Ofee amp;nbsp;uolßefabulantur, quia latine nefei-tt«f.MELAN,Me4 igiturßc eR ratio, amp;nbsp;ßc in animü induco meum ,wrginhatis donum ,ß

cwa

-ocr page 99-

DE MATRIMONIO.

nia Deocontingat', amp;cornmendubileeße apud omneSi^ cotemm prorfits non debere ^ Eos uero quiilliufmodi donum non habeant, fine mares fini ßuefaminityex débita eße aL ligandos matrimonio- HETLING ♦ Eortaßis inxta illud : Mehus eA nnbere e^na undtem Z Nonomnes capinntuerburnhoc • MELAN, Qjtod ß etum nel Konachi ßnt facrifces, (^ui feinepaßimo nota obßrinxernnt, tarnen ßl uruntur matrimonij medicina hcitameße ßbi memmiße debent gt;nbsp;t^eij^enimfrufraad Co-rinthios Paninsinc^uit : Annonhabemus po-teßatem ,fororem mnlierem circnmducendi, qnemadmodnm beteten hpofloli,et fratres domini, amp;nbsp;Cephas iQuod hpoßolis amp;nbsp;E-pifcopis •i-Timogt;3^permtßnmfnit.)idemnobi5 efnoiy hac in re permißum effe iudicandu eü ♦ HET- QuidfiRomanus Pontifex amp;nbsp;Car. nales illtus hoc ipfum netent i MELAN. Hz quod imperium habent,eo in cynoedos fnos » Ifadones utantur- Germani Papyriornm iße riinee ins moramur nee impenn agnofc imu. hgnofcimns nero Chnßnm, cums bénéficia

Mona» cht uo»

G » nobis

-ocr page 100-

DE MATRIMONIO.

r^olis per uerluymtitrmomj non tàmlaicorun qKamipifeoporu ac facerdoturndignitas pt-ttfada f^.HET* Vanamigaur lege amp;nbsp;dtgni Watrimo t^^ hnecconfirmaretuTi amp;nbsp;adulten coerceren •Î **S'* tur-MI,LM^4uxtaSolenisleges,nKechusin adulterio deprahefus, occiditunïuxta T^aleu ci legentydepnehenfo adultéra oeuh eruutur» Ïuxta Moyfen lapidibus cum adulter turn adul fera obruuntur- Ad hune modiï apud nas c^uo que aduterijs modus flatui paßet,fino princi. pes ipß,quorü autoritate ßeri haedehebant, omniturpitudinis genere polluerentur- HET. Conuiuentibus igiturad tantu crimen prmci~ fibus,quid faciendum cenfes i MEL- Interpel landusper Chnflum Deusefi, quouxores nofiras exeequo omnes Chijs muiter ibu5,no$ uero Hiercni Syracufano fimilesfaciat, HET» Df Uierone, quo paüo Èpicarinum peetam, quod prafenteuxorelafciuos uerfusrecitaf. Jet, mulâant, memmb De Chijs mulieribus tiefeto analiquando iegenm- MEL* Etetant» fuerunt caßitate, ut ner^ adultenum ne^ lUe^ gttmus cencubuus apud easunquàmaccidiffe

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;predatuf

-ocr page 101-

DE SCANDALO froditwr^HET^St iftuc mpetmre à Deo po/i femHS, prafertim principiius hdc in re officiU no ficientibus, con['ultum bene turn nobis tunt uxortbusnofiris e^et» MEL AN • Quemid^ modu tun : iu mulieres ^M0^ ex eet^uo omnet nunquïm frugifutune [unt-Demus igitur ope ram feilulo, ut lutm ^uip^ in officia contme^ Äf«H E T LIN G V S-Equidem ipfe mihi hie neutiejuim defuturus fum, Mea enimres agu tuT'MELMi’Sgpis,

Colloquium de Scandnlô feu ofFcndïcuIo,

RHODOPHANTA. CRISPINVS«

Vlt;tw es Criffine tenuis ? quim mt^ alentus ? Nou puto innona ctriti^ tem fenfire te, ut qui ccelebs amp;nbsp;folus uiuas,i^ deoq^ fthrum non omnino contemnendum hé beds- CRiSPlNVS • MentorabiliSdpudnos omnino fames fuit, ftteor, fed tarnen Det ac amicorum beneficiome hauditamultum ad^ fixité Vulgus fermé ld genus plagisimpetL tur, cuius etiam uicem fape profeäo mifera.

G 1 tus fum*

-ocr page 102-

DE SCANDALO

fw furn-RHODO ,'Eorfan,'lt;^nod de Chared phonte tragediognpho tjuotj^ legitur, nimijs te lucuhrationibus ac labonbus exténuas, CRlSPLE^HK/fW officij memor ßudtjs fern per intentus fum, (èd tarnen ita, ut uulgatum illud : Ne (juid nimis^ nunquam tranfgrediar. Et proféra Charephonti hie, quem propter ntaalentiam ißiufinodi,no£iuam periocum di cebant^quam leoni By^antio [ophifla ßmihs fffe nialo‘ RHO- iftüne mtelligisqui lump^ to à pinguedine cu jua turn uxoris argumetOy tnagnam apud Athemenfes feditionem paca~ Mt f CRIS • iliumipßum. RHODO- Sed eil ne eadem ad hue apud uos annonte caritas ƒ CRISPI- Nouee huius anni fruges aliquanto mitiorem fecerunt, RHODOPHANTA» t^ihd mirum-Tertihs enm gratia Chriflo, f^ foecandus fuit • C RIS P1N V S • Veren^ tur tarnen plafq; parem hoe anno in populo

, famem futuram^ RHODOPHANTA • Vn-haa * deifluc conijtiunt f lueruntne Deo a confits homi* ^^^ ■ CRISPI. liofi opinor quam fimus pro^ mbui. nbsp;nbsp;m ad difßidetiam fi défit quod oculos exatiet •

Rxiftii

-ocr page 103-

SEV OFFEND!.

Ex ißa qua per ho/ie dies fuit aqiurt. , '' dlt;ttione,hlt;iec cowijf/KWf.RHODO.Ego uero tantam fatße no I^ero,ut fames denouo bine extmefeenda fit • CRISPI. 'Ego quoique de domini bonitatemelion mihi polhceor^Et tarnen animum meum nonnihil pereuht fenpta per bofce dies Coruiniad Cymeumnoftrum hacderelpiftola-RüODOPUhi^^Com. patrem meum charifimum nominas. Sed quid is fcripfit iCRlSPltiVS, Scripfititainun. daffe Vif»rgim Efcbnegij,hltendorfij,\?icen hiufijj^ M-unda^utnonfrugibus felum maximam calamitatem inuexerit, uerumetiam folidasades fubuerterit,homines fujfocarit^ iumenta abfumpferit, amp;nbsp;omnibus pmefentane urn exitium ueluti iam iam intetanhAd hecc, Saxonite quoq^ amp;nbsp;Thuringite partem qux liedje contiguafu^eandem calamitatem ßn-fifedam cu conflet earum regionüfertilitate, multoru mediae per hoc famis tepus fucurrfum efe,quis non uereatur,ex accepto tanto frugu amp;reliquarurerumad efculeta quae pertinet^ darnno, aliquam annonœ cantate fecuturam i G 4 hddidit

-ocr page 104-

DE SCANDALO

hddiiit autem Corui»us,nihil intantdincom tnoditateiCt^ue dolere fibi, atq^ imfgt;ioru Blaß fhemiaSjCiuffam harum reru im^uißme IH ah rogationem Paipißica idololatria reijcientiü* RÜODO.Non fmioccmfmtremmeü fmcau na^it fi^ß‘^blafphemtjs comoufri-CRlS-Vulgum» lis » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^f bt omnii uerfatilisßt, offendi/cribit, pra^

fertinnpuiinalienis ditiombus per Euangchu . tdfalutem non erudiatur, amp;nbsp;Euangelkee do^

{Irma capax nondum fit ♦ Imo diat paffim m , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nofira (}uoq- ditione repenrije^ui fubdnbitet,

cw n4m tanta calawitas accepta referri debe^ at,peccatis ne noßris,an Papifiarum impieta^ ti» RHODOPHPANTA. Vbifer, mones huiufmodi uulgo feruntur,ibi doSiriM ^wtp; indubium uoceturneceffumeü’Vpcatt tutem in dubium doBrina, quid aliud fubje-^ui fokt» at que omnis generis offendiculai y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Probe igitur contra hac, C hrifiiani animum

munitum effe oportidt, fra/ertim cum ea qn^ fitri paffim iam nunc uidemus, dolo-rum non fnts, fed feu preludium qaoddant ^ principium fmt^ ud Cbriflo teßc

CRIS*

-ocr page 105-

SEV OFFENDICVLO.

CRlSPINVS-1/ÎMC ut eredam, iterum Corui til liierte fadunt, in quarum cake fignifïcauit pertotam Saxonia ptflem gra^ari.RBOD’ Cü igitur injonbus fint fames ac pfiis,a ejui-bus malts indubiè etiam,n fi peculiart bent f do hoe omen Chrifus auertat,gladius ^M0^^ pro cul non abeiï,Quis non uidetfummè neeeffa^ riu effe, ut contra omnis generis fcandala po be muniamur i CRISP.Wem ego quolt;iue fen~ tio • l^eque enim pius epfeoptfaxum hoe uer farecefabunti paf ores feiheet omnium Chri fii,^toti Germanitearmamduanb RHOD» Sap uidi malum confüium confultori pfk mumfuiffe- Et ferè qui pemiciem alijs nulla de caufl'a machinantur, juo ipferum gladio iugu~ lari folèt • Quis autefcit,ifiis de belli mtione, ^ua Luteranos opprimant, fc confultantibus, Chrifl^ nofier\lt;juid meditef t^uidue m animo habeatiyideSt ut ne aligned o de illis catem^i Inciderunt infoueam ^uam facet up CRISP. Cut ego illud additurus è feholisfum î

PefiiS »

ïpifcepî fangui» naïq.

Nfc emm lex tet^uior ulla eü, Q^m necis art fees arte perirefua^

G î Q^^bg

-ocr page 106-

DE SGANDALO.

QuMt^M i^uid de ißorum mitratorunt infi-nia uehementerfolicitifumus ^ cum cur am ho-firi is hahiturusßt, ^ui rerum hahenas cum in ccelotum m terra moderatur^Tu mecumde fcandalo,ita uti capmusycollociuere • RHO. Scandalorum ita plena funt, ^uolt;iuo tandem uertas oculos ^ omnia ^ ut non abs re dixiße Chriflum adpareati Vamundo à feandahs^ Ojfenduntur paßtrn pij, offenduntur item m^ pij, ßed diuerfaratione^ P'^ propter imbecilli. tatem ^ impij propter obßinatam malitiam of-. feanda t’ fenduntur- CRISP, Scio fcandalum in genere iü gofd. nihil aliud eße,attpue oßßndiculum t^uoddam, ^uo quis à femelfufeepta uel dodirina uel uL tee norma, adaliud uel doUrina uel uttaegenus abducatur*, fed cum alias impij alias pij of. fendantur,reéie mihiduo offendiculorum genera ponere uideris • RHODOPH- l^ifhac ponerentur, dicietiam htfee de rebus ordine non poffet^ CRISP* Principio igitur obfecro tlic, lt;}ua in re illud ojfenfionisgenus fitum Çu, ^uo impiorum amp;nbsp;hypocritarum uulgus offen difokt, RH0DÛPH. Ex doärina fana amp;

-ocr page 107-

SEV OFFENDreVLO»

Confentaneis uerbo Do openbus, oriri fokt- f’^“^^ * Cum enim impiornm do^rint Euangehea ue p^^^^jj ritatiferè fit contraria, ut i^ua proprijs uiribus junrur, quod Cbrtßo trtbuendum erat, cbfinatè tri. quak • Duat, lt;^ui poffel, obfecro, tam diuerfa docen~ tium bic confare cocordiaf ^ihilyCrede mihi, aque hominum difiungit ac feparat animos, at que opinionum Ztr doéirina diuerfitas.CRlS» Maius tarnen ptriculum ijs imminet,quiprauis opinionibus infe^i,quodfalfum e/l tifentur,at queijsquiauerinegociodiuelli no fußment-RüODOPiï-idem homo Pthnicus quoque nimirum Plato ludicauit • Putat enim in G or~ gia, nihil eße hominibustam perniciofum, atty falfam opinionem.CRiSPlii-Sana igitur do., éinna amp;opiniones Chrifliano dignaeincau-fa funt,ut offenfi hypocrita à nobis diffentiati RHODC'IH. Imoipfa quoque uiuendiratio» Aliter enim Chriflian’ uitam infituunt at que hypocrita ,Chrifianiiuxta uerbi prafcriptu uiuuntquam fimplicifimè, contenu fiinßituti fui in quo agunt,Deum autorem habeant -At uero hypocrita ^ lußitiarq ißis tarn content.

f lis in

-ocr page 108-

DE SCANDALO»

IxTpU fcandali iagiofa

ff»«I^fctem uitlt;tgencribus tuntum tibefl ut contenu fiat, ut etum noua fubinde comminu fcantur, nunc hoc nunc illud ehgêtes t^^uidem, fed tarnen id confcientix tranqudhtatem nun-^mm peruenientes * Ac quidem harum rerum exemple cum feriptun ipfa habet, turn tempo, n noßra abundèßtppeditant-Deprimo gene re prius dicam- CR1SPIN-D(c. Attentum e. nim iuditorem habiturus «.RHODO* Cum l,ua»geïicim fementem Chriflus Uierofoly. misfacere ordiretur, à Moftica (ertututis lu-go ad fidei iußitiü abdu^urus hommes,quan. tafuii,Deum immortalem, apud omnes admi. ratio^t^uanta dilfentientium turba^quot offen dicuU ^fandililPlenfiue pro falfo doà.o. re,plertfyue pro phinatico,plcrifque pro da. inoniico habebatur^Et cum àphanfaorum ß. muleta reîigione in uniuerfum abhorrere utde retur,eandemlt;^ nufi^uam non incefferet,adfe. Üuti^uoque cordis inpraßanda legeoßen. dens reiiuirifOmnino contemptior tudicatus til,(puim emus doHrtnam contemptoMoyfe ndpt conueniret^ No««f hic eR, inqmunt Matt,

-ocr page 109-

SVK OFFENDreVLO. -

Maîf-i?, fahrt filitts ? Et alibi : Seducit turbas* CPISPJN. Sicapd Marcum cfuoque interro gantes dicunt : QuideR hoc ïQua doSirin» noua hac? RHODOPH-Mo/n autem nulU uideri debet, quod ad Chnßi fradteationem tanta ammorum faUa eil apud ludaos coma tio et perturbatio- Legis iufiitiaturgidi erant, cuius rei gratia ettaereüiscriflis fealijs ante fer ebant-neminem non pra fefafitdienteSt E-am uero hypocrifin cum ubique uerbisperceL leretChrißus,ßrennue interim fdei iufiitia tradita, faéium eü, utJcandalorum in popula plena fuerint omnia,CRlSPiM.Credo- Nf^ enim ea quibus à teneris af[ueuimus,facile de-t difcuntur-EHODOPK.kd hunc modum ui~ ta quoque ilhus ratione uehementer effenß funt • A Saducaorum enim inflituto abhorre^ bat t Pharifaos propter falfam fanihmonia perfuafionem faflidiebat • Sacerdotum fuper-eihum deteflabatur,abie£ia quadam,fed tarne pia uiuendirationecontentus.QuidfAdpee. ^^ ^j^^ caiores amp;nbsp;publicanos frequenuus diuertiffe p^, ni* IfgitUTfatq^adluperciliolostfiosirfiituriDS, xciiu ■

eoHM

-ocr page 110-

DE SCANDALO

non ut mores lUorum à itéra dictate Jißidentes confît muret,!cd ut fanandis peccatonbus fefe uenißeteflißcaretur^CRli P IN.Verahac eße nullus dubito ,freefertim cum aperte in 'Euangelio dicatt Non item propter iuftosßed propter peccatores, ubi haud dubiè de ijs uer-ba facit, tjuos amp;nbsp;peccatum agnituros amp;nbsp;do-iirinafutefidem habiturosfciebat ♦ RH 0 D. Hoc quidem fuit animi illius propoftum , utperditas oues domus Ifrael adcaulasgre-gum humeris fuis reportaret,fed tarnen nihilo minus audire coaélus eü : Hic eÜ amicus pu-blicanorum,et cum peccatonbus cibumfumit* Item t Si bic propheta eßet, non fe contreBari pateretur,mulierenimpeccatrixe^ • CRIS-' PINVS-Rfck ergo alibi dixit: Beatus tjui no fuerit in me fcandah^atus • Uaud dubiè enim hic amp;nbsp;de doctrina dicebat, tj^ua abieéia uide-batur, amp;nbsp;de diuinitatis natura, t^uce fub ißi crucis forma delitefcebat.RidODOPUhïti-Hfie ♦ Qhis autem nffcit eadem fuiffe cum tn ïudcea, turn apud Gentes offendicula, cum à Chrißi refurre^ione Apojiohtjuo^i Euan-gehum

-ocr page 111-

SEV OFFENDICVLO, velwminnunciärentfPrincipio doBrinä a. ®°^“* gre aamittebatur, M qua non jolum rattoms ^^ j^j^j nuntana caj^tum excedebat, uerumetiam om^ gdio c5 nem omnium gentium fuperßitionem, quam ueluü ab ipfu meunabuhs imbiberant/ubuer-tebat. Ad quemmodum conuerfatio quoque illorum ceu plebeium quoddam uita genus ex flodebatur. Q_uod enim apud ißos mundifi' pientes ne que in f^recio fuerintneque autoriu tem habuerint, uel hine liquet, quod Paulum Athenis ceu uanum hominem ac ßgt;ermologum quempiam aßgt;ernatißtnt, CplS-Adnonfuit eadem noßris quoq^ temporibus animorü fer~ turbatio, eadem offenßo, eadem turba, curn exorto Euangelij lubare à Pai^ißica hypoenß ad uerum cultum Dei reuocareiqtur homines ? RHODOPHAN- Plaußra conuiciorum,ex ecrationeSfimprecationes,atqi adeo innumera excommunicationis fulmina m Luterum rei hu ms fecundum Deum caput ^ ac dodirina illius fedtatoresRomanus Pontifexeiaculatus fÆ, fed frußra^ Qui pateßeri enim ante aduentum fuum çmnibus gentibus Luangeheam uerita-tem

oSeaiat’ tur im* Pi’.

-ocr page 112-

DE SCANDALO

trm uolwt, is ab id genus mails nullo neg»! do conferuare fuos potuil Sedheus Cnljiinc, * quanta minarum tonitrua turn audita funt.cum nota, k n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

taardof ^^P^fncum /acrum abrogaretur s cum uota t j conin monaßica toUerentur ? cum facerdotes matrix P'«»gt;, monio lungerenturi cum uefiales uirgines uo^ Bitts at torent immemoresmatresfamtltasferendcum “ nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;dekdus ciborum reijcereturl Newo hiefcan^

dab rationem habuit ,fed qui ueritatem agno. ueruntyuel muito Papa quodredium^ quod ha neßum, quod Uteris facris confentaneum iudi cabanty amplediebantur • CRISPIN. Siccine ^^° hypo ent a ,ß cedere ueritati detredent, contemnend: pint, atiamßuehementer offene dantur^RiiODOPli'Prineipio adßrenda tritas eü^ita ut certa de dodrina reddipof. fint confeientia. Deinde adferta ueritate, ad~ eocy reddita adfatim dodrina ratione, pericu hm faciendum eü^ num aduerfarn uel precu hus ueladmonitionibus noßrts Chrißoqueat lucrißeri • Q^d etiam m re non mediocns ad-hibenda ed dtbgentia• Qued fi fic cenuidi, fic c^mmonefidi ? fic tradati, cedere tarnen ueritati

-ocr page 113-

SEV OFFENDICVLÓ.

Urritatt recufarint, urn et recipiendum amp;nbsp;de. fendendum uerbum (^ uita iuxta Chrißi do^ Ürintm inflituenda e/i ^ etiumfitotum orhem offendi oporteat- Sicenim Chrißus t^uoefue, cum audtret fermombusfuts Phnnfieos offen-fos effe: finite,inlt;fuit^illo5,caci fint,duces cte corum-CR SPlt^VS'Sii^uoddixißireSie adfeifuor- Recipienda Emngelij dodirina eß, ^^**^ tdeoty luxta pr^efenptum ilhus uita noRra m- dah ha^ ßituenda, etumß Paptßis iliarumpinturo- brada fit rnnibut ‘ RHODO ♦ Tenet- CRISPI. Cuid ’^’tw. igitur,iam nunc de eo offendiculi genere fen. tis,tiuo infrmiores fatres amp;nbsp;pij offenduntur ? Authocipfumijiiiinrefitue^^ RHODO.

Cum fub EuAngeh^ amp;* Chrißiana hbertitis ç^^^^^^ pratextu, uel ad optniones ab Euangelij fyn. j„æ q„^ ceritate diffentientes,uelad uitamabEuange fratres lico inßituto diuerfam fratres abducimus • offends^ CRISPI • Pwro tarnen eos qutà fimpUdtate ‘“'' ’ uerbi tranfuerfas agunt confcientiasfidc^uefub pur ions dodirince pratextu, longe nocentio. reseffeijs, quimorum corruptela nocent* RHODOPHAN« Neutrum probari mere.

H tut*

-ocr page 114-

DE SCANDALO.

/«r-Er tarnen liintfii,dHo mala alterutrum di^ gendum foret,tolerabihus damnum eßet,mo^ rum corrupiela, atlt;y malte do^rina contagL urn ■ Con/eruataemm docirmte puntate ,eon fulimorum corrupteleepotefl, quodlt;^ perpe-ram amp;nbsp;contra diuina prtecepta gentur, corri gi- f^t uero uiciata dodirina, adium de nabis eü,etiamfi in Ijgt;eciem amp;nbsp;iufli amp;nbsp;jandh cara mundo utdeamur-CRlSPlJortafJis huius rei gratia, diuus Paulus opera fua in lege fadii ßercortbus comparai, quem tarnen cieremo^ mar um ^priieceptorum legis, quod quidem ad externam tllam laruam adtinet, obferuan-tißimum,eoqi merito inter Ph an fie os habitum fuifje,nemo eü qui negare po fit- RHODO. Ojiid nd Sed tarnen tollerabthor eil hiePau-Pauli it contra Luangeltum ex ignorantia infamen-lapfus» (ii^ lapsus, atq^ eorum qui cum Euangeltcifft-miamp;ipfifimi ueritatis propugnatores uideri uelint, tarnen opiniones in Êcclefiam fub hoc nommeinuehuntpeßilentes amp;nbsp;noxias-CRl-SPl- De hoc do^orumgenere idem Paulus Wtelhgendus eil opmar, ubi à conuerfione

-ocr page 115-

SEV OFFENDICVLO.

if^heßmpnfbyttris didf.Ex uobisififis exo rientur mn loqudes peruerfa, ut abducat difci fulos foflfe,propter i^uod uigilate ,tnemores quod per triennium noüe amp;“ die non cejjnue^ rim cum lachrymis montre unumquenqueetc» Significanter enim dicit ex tpßs exonturos^ gut peruerßrum dogmätum autores futuri jintm Ecclesia- RUODO-^ihila fcopo ab^ erras • Ç^uatguot emm à nato O' cruaßxo Chrtßo hteretici in Ecclepa extiterunt ,uirus docinna fita fub Euangelij nomme ac uerita tis pruetextUytn uulgusf^arferunt, Ç^md i Sa tanas guoq; ipfe, cum Chrißo diuerfum guid~ dam ab mßituto ipßus perfuafurus effet,ßrip^

' turam citauit,gH0 uidehcet uideasff'cripturam fcriptn* ab betret iets, quorum caput ipfè ac ueluti an. quot;^f hærett tefignanus ßt,citari guidem pojfe,at uero fyn ”' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

cere exponinonpoße^ CRISPI. QHdWfw ^jfo^ autem numerus eorum fuit, hadienus quipra. na» ua dodirina miferis confeientijs, non habita feandah huiusratione,impofuerunt, RHO.

Vix mihi à lachrymis temperaturus effem, ß enumerandiomnes ordine ef ent,qui à Chri.

i ßo nat9

-ocr page 116-

- DE SCANDALO ftomto adnoßra tempora uß^ue praua do. itrinte contagio Ecclefum adßixerunt • Vel unusPapa, ^uotamp; quarttas fub Chrißiamp; Apoflolorum nomme,m orbem muexit erro^ ris tenebras ! quot uitee genera modis omnibus ab Euangelij ßynceritate diffidentia f Se«/ huius Antichnßi impoflurlt;t, lippis nunc t^ tonfonbus nota etiam fuut- De ijs qui ex nabis exierunt, tametfi ex nobis non fuerint di-cam.{^id nocentius, quid pemitioßus exco gitari poßet eorum perpdia,qui ßtb Euangelij pratextu amp;nbsp;pueris nondum adultis Baptif-mum negant, amp;nbsp;Z^nabaptifmum nefao quem bine ßatuunt ^ CRISPI • Cur Munt^eranos cur Sacrametarios taces l RHO DO PHAN. Munt^eranorum dogmacraßius erat, quam uelcuius mentio ßendebeat, CRISPI.lMff-nm tarnen multos offendit, amp;auerodeter-ruit- RHODOPH AN« Dignam igiturfaäis ißis mercedem na^i ßmt. Sacramentariorum dogma Ut fubtilius Î ita plaußbihus apud do-dios erat • Quid quod uiri bic impegerunt in-fgniier cum do^i turn probi l Sedgratia Deo

-ocr page 117-

SEV OFFENDICVLO.

^ui tandem mifèratus Ecclefhe fua uicem, ör nobis iHos amp;nbsp;nos illis reßituit,ita ut tam bont ex parte inter nos [ f^lcedoma (ntt. CRISPI» hd Anabaptiflasergo redt- RHODO • Ho-rum doélnna cum multis, ijfiiue ualde pernio tioßs erroribus contundia eü- (^dm enim im pie deparuulorum Baptißmo gamunt ? ^uàm mepte decorporali regno Chrifli ^ di^^mat f quam ridicule uxorum pluralitatem docent Ï quam friuole de fubmouendis locomagiftra~ tibus differunt ? Atq^ htte tam inepta dogma ta,quibus pufillum Chrißigregem offendere audent,oeque praua uita excipit. Gladium no xnatap iußiäDeo ßbi uendicant- Publicampacem tiHaruia uiolant-Aliena per um amp;nbsp;inuadunt amp;nbsp;poßi. erroris. dent-Tributa amp;quot;nbsp;ueciigalia pnncipibus dene~ gant * CRISPI. Af^«i Chrißum uidemusßa terem cum pro ße turn pro ApoßoUs folgere ^ ne cui ßnt offendiculo.RtiODO.Hiec ißi ad fe pertinere non exißimantlt; Et quid tibi com. memoratione ißarum rerum aures ealfacio} Breuibusdefcnbi poßunt:mmtrum quod ho. minesßnt omtüum quos terra habeat peßmi,

H » qu!^

-ocr page 118-

DE SCANDALO

Pereacalt; tores Ci'/ Ürorum (fraeliti corum-

^uic^i Chrißi Ecckßam non folum prauct do^ élnna contagio, ucrumeittam morum amp;nbsp;uL ta corruptela offendantpernitioßßme^ CRI SPINVS • Quiduero de ijs fentiendion e^i ^ qui qwnqudm Emngeho nomina, dederunt ^ tarnen ita WHunt,ut praflaret diuulfos amp;nbsp;ßepa ratos à no fins eßße, at que cum tant o feanda-lo inter noßr os conßgt;ict f R H ODO Lex eß apud Moyßn cjuinto librodenon percacan-dis caßris Ißaehttcis commoda (^ plane ne ceßaria-Puto autem per eos qui banc uiolant, ßgnißcatum eße hoc hominü^enus,qui cü E-uangelium femper in ore habeant, tarnen intérim nullo non flagitiorum genere contaminant fefe.Putant ßbi licere quiduis. Proeul funt d pietate,proeul à pietatis openbus ßacra mentaßnon contemnunt certè neghgunt, ora tioni uacant nunquam, fublata ieiuniorum hy pocriß,prorfus à temperantta cibi amp;nbsp;potionis abßinent, rati fortaßis ß camibus femper ue/cantur, turn demum officio fe egregiefun Üoseße. Quiddicamde adulterijs, Jeorta-nonibuSfUfuräjimpoßHriS}friHde,quibusnon filter

-ocr page 119-

SEV OFFENDT.

filter omati funt, dt^ue dmus Ucohus, iux. ta Germamcum prouerbium conchis marL m ^ Horum autem uiaofit ^m paßim male au dut Euagehca ueritas . CRISPI. Atqut arcendi tandem excommunxatioms gladio è •contubemio nofiro funt, magnum ahoijui damnum daturi Euangeheo negotio • RH0-DOPHAN. Ktlt;jue hoc quanto cittus faStü fuerit, tanto cauffx noßrae conjuletur recti-US‘ CRlSPI. Hos quoqueincaulfaeffearbi tror,quod flanqueucluti Coruinus/ènp. fit fubdubitare incipiunt, cuicalamitas horu temporum referri accepta debeat, Papifla^ rü ne idololatria an peccatii eoru,qui ß jalfo iaüat EuangeheoS' RH0- Vtraq^ parseau fa e^l.Sed quid facias^ Propter improbos quof dam nee poteß nee debet content Euangelici uerltas-Qui talesfunt,haud dubie iratum ah-quado fenfunfunt ludice.^eq^ enim abs re di fiueß^'l^ifcädali^auent unü de puftlhs ißis qui in me credüt,f thus fuerit eu mola afinana de collo fuffefa demer]iim eße inmare.ltei^e abo tuo iliü pdas,^ quo Chnß'’ mot^tuquot;^ eß.

H 4 CRI.

-ocr page 120-

DE SCANDALO

C RIS PIN V S • Q/iantum ex ijs locis Ij, quel, dura proféra fententia eos manet, (^lâ uel peruerfa docirmd uel malorum morum contagio Chnfli Ecclefiim uel perturbare uel Îitdereaudent- RHODO, Adde duriffma‘ Cum emm Chrißus manifeße dicat,ßbißen^' quicquid tandem uni ex minimis ißis, qui in fe credant,fat, uerißmile eü in omnis generis cffendicula grautßime animaduerfurum eße • CRISPI« Ego igitur illud ex Pfalmorum libro ferpetuo in ore habiturus fum : Cußodi me à fcandalts operantiuminiquitatem.RblOldiO” Ef egouelinprimis eo,tu«anteChrifli ßgt;iri~ tu enitar, ut chantas cum Dei turn proximi in me uigeat • Qui fratrem enim diligit, in lu~ mine manet teße loanne, amp;nbsp;oßendiculum in co non e^l • Sed quid lamfadlurus es? C RI-S P1N V S « Confects negotijs quorum can fa hue ueni, ßattm hinc me amoliar- R H 0-POPHANTA« lentaculum tibiin adi-bus meis parabitur ■ Id ut antea quam hinc pro ficifcare fumas, rogo « CRISPI.Fi«.

COLLO-

-ocr page 121-

DE VOTIS MONAST.

Colloquium de uotismonalb'ds« ,BIERMANNVS. AGNeSIVS-CVR frontem conugis Agnefi ? Ecquid triflis es^ Satin falua? AGNESIVS. Si unum incommodum exctpias, falua funt ont., nia. BIERM, Ç^od nam e/} ;//«lt;/f A GNE» Haudita magnum edi- BIERM Ego uero non contemnedum effe exiflmo, quod quidem te fie diferuciare foßn- A.Gi!^ESl. Di/cructor nonnihil,fateor ,fedeum cruciatum ucluna res difcutere faßet, amp;nbsp;ex animo meo delere, fl mihi tu oferam mediocrem locate uelles • BIERM • Quafi uero ut erga te adfeciusfim, * non fis exfertus antehac-Dic ifiuc quid fit, et confiho te ndr te iffa,modo queam,iuuero-/{^ G^E-Prouerbio dicitur facram rem effe co-filium.ïdfi unquam alias fenfi,certe iam uel in frimisexferiricufio. BIERM- Confiliotgt-turofus habest AGNES-Diuinafti.BlERM* Qjia inrd /{Gi^ES-Sororemmeam nofli na tu mmorem^BlERM.Guid tuf AGNE. Ea ut à monacharum infiituto femper abhorruerit, uixuerbis confequi que.im. iamuero qmbus

H s nefcio,

-ocr page 122-

DE VOTIS.

Mona» charum bfandi«’

nefcio oHe^limentis in weino momflerio tn~ efcata, mutauitfententiarn, aut uita id genus nunc ctmplexurd^aut (i prohibeatur^lichrymis fe perpétua confeüunÆgo quan^uum uirgi^ nititis inflituto impenfe faueS, ita ut ipfe t^ua. que prater umm uxorem nulUm fw unquam contreSlitturus, tarnen cumperl^e^Z habeam ilhus ingenium:,baud ita facile ut fe ißi utta ge neri dedatpermiffurus fum- Volo tarnen prius tuum quo^; bac in reaudire confihu,ne pridie committa, cuius me poßridte peenitere poßit. BIER ♦ Vffunt monacha ißa edoila ad ma~ *lttiam ^ Solent ad eum modum in na^fam pelli. cere iuuenculas,ut qua fuapte natura à contU-bernijs ipfarum abhorrent, uel blandmentis hue O' munufculis muitentur, cum tarnen poß eainfui iuris facias fint inhumanißima • A-GN£S«Sc/o* Me ueroblandimenta ißiufmo-di prorfus ab ißarum moribus ahenumfaciub Neif; enim diuuoluntanum eße poteR, quod uel prece uel precio quaß inuitis extorquetur, Ceßantibus oblectamentis ißis uereor nefer. uor quoqueiUehaud ita diuturnus futurus ß.

Certe

-ocr page 123-

MONASTICIS.

Certè parentes noßn cum uiuerentadhuc, nu quam induci^ut uel unam ex iflis in id uitte in. flitutum detruderent, potuerunt. lam quod i patre impetrare non potuerunt^ifluc ego à me impetrari patiar f Prorfus hic inter faxum amp;nbsp;facrum hiereo- BIERM- Aiunt hthenienfium facerdotes ( merophantas uocant) quo mun-dius uiuerent,forbitione cicutte cafirafjefefe-Ego uero uereor, ft quando uxorias uolupta-tes,primo inßituti huius feruore tepefa£to,ap-petere capent, parum bic cicutam ualituram ^)?^' Oi'”'^ 'i^°‘^ fortaßis turn ferre cogéré^ rts cum dedecore, id nunc paruo négocia ut neufu ueniat, cauerepotes • AGNES • Itd ne fuades i BIERM. Q^od ipfefadiurus infimili cafu effern, idem tibt quoque confulo • QMd ft omnino lachryma tllius aliquandiu ferenda erunt ^ malo iam,falua adhuc re, feras, quant turn cum facti in hac re fumptus farcin amp;' re. peti non poffunt- Diuitias uefras,credemihi, non forons commodum quarut. Sifugi eße, fi feruire Cbrißouokt ,facere ißuc m tuis quoque adibus poteü-Omnis locus ad bene.

Kittos phant«.

-ocr page 124-

DE VOTIS

pelend um, ad oradum, adly pruiendum Deo facer eH • Qj^odft quis rem exa^as ferpen^ ^ät, quid objecro ißa utta inßituta peeuhare habent,quod non aquefmetè uirgo qu^epiam in paternis adibus praßare poßitt AGNES* Ifluc quidem ex te audire aueo, quem e^o non folum domeßiece cura pentum, uerumetiam facris hteris addidumeßefeio * Et ut uerunt fatear, non parum animi mei propofuum confirmât, quod quanquam magißerq lauream Li pßxtuexßudijs tuisreportaris, tarnenmwe duila uxore abud uita genus fettens • Quod ft tantum momenti haberet, pra/èns uel facer dotum uel religio forum fiatus,quantum à ple-rifque eidem tribuitur,noneR dubium,quintu quoque,quie tua eRprudentia, ißite inflituto Ddi ea *‘^‘^'lt;^*lt;’'^V'^f'''^‘^^^^^^NVS.EgocKr«/tt dû nitx tegrum^l^hberumihi effetuelhoc uelilludui genus, ta genus dehgere, dehgendum boe, ad quad *“* ®* maxime natura propenfus effern, exißimaub ptU5 f«, £^ ^^^^ß-^^ nbsp;^^-ß^^^^^i^Cbrißibeni-

gmtate contingit uxor, quarn ob morum hone fiatem ettam cum Croefi diuitijs permutatam nolim^

-ocr page 125-

MONASTICrS.

nóïim.lieq»^ lt;^«^’'f« ^ic,^^» et que fie in hoe inflitutOjätquetftet monachet in/uo, quoaiï ui xero,uerfaturus fum • Certe qmdms citiusft-Üurus, (fMin me monaflico uoto obßriciurus eruW’AGNES.Qwrf ergoeü apud lUos^tam inflatis buccis leCiata uotorum nttoi Qwd uo uent? Nf^Kf enim de hafifmi uotis lolt;^ui iHos exifltmo- BIERM. Trut uota^e^uet de religio-nis fubflantia fint, fadunt: obedientia uideU-cet,paufertatis t^T caftitatis/ed qua cum ad-mirabilifuco coniunddfunt- AGNE. Antea de ijs quam dicas, rogo ut unde uota ifliufmo-di in Chriftianifmum irrepferint, eßendes -ßlERM..LxmaleintelleiiabbertattChrißitt ^j^ ”quot; na irrefferunb Cum enim pafim^quatenus ab rogata effet lex, ignoraretur, exißimatü eß^ eandem effe apud nos uotorum rationem, atq-opud Ïudeeosfuit • Q^a fententia quid à liber-tate poteßeffcahenius^Chrifiani Baptifmi Mtum habemus, cum quo quiequid tandem pit gnat,ld merito ceu noxium quiddam reqcitur-Chodß uota etiarn pleraq^ in Chrißianifmu odmittenda effent^ tarnen mfi amp;nbsp;heitaßnt amp;

-ocr page 126-

DE VOUS* foßibilia,ttdelt;)niie afalßs opintomlus aliéné^ ïam proirritis habeanturneceffum eü^ Vnum lt;iuodque emm uotum non tarn opimone quàm faéiopiumamp;legitmumeffedebet’ AGNE« Légitima ergo amp;nbsp;fia nota in Chnßianifmum reâpi poffunt amp;nbsp;introminif hnnon iam à lu-daicauotorum fuperßitione dixißi hberatos eßßnosf BlLR^Memini^modo quod nouemuf cum Baptifmi uoto non pugnet, Uabent enun chrinia f^ ^ Chrißianinota,fed libera, fed uolunta norü uo ria,fedlicita,feduerboDeiconfentientia,ue-^ '* ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luti ft t^uiS uoueat uel cum quot;Zachtto dimidium

bonorum fe erogaturum in pauper es, uel do~ mandt corporisgratiaieiunaturu, uel à tefferi rum ludo,ne quid liberis, uxori, famihecue de fit,perpetuo temperaturum,non quod id ge^ nus openbus peccatorum remifionem qu£ fo lifdei debetur fimpetratirrum ß credit,fed quod fciat, fidem qua openbus bonis ac morii honefatefoecunda non ft,jjihil minus aeßdi eße’ Ad^E^Qjiantumaudio,uouere Chri-ßianus nihil poteß, niß quod uouet, cum fa~ âo turn opimone heitum fit • BIER* Ißuc qui-dem

-ocr page 127-

M o N ASM C IS.

iem Chrtftiana hbertatts ratio exigit, t^Mm cum ludaicis caremonijs commifceri prorfus non conuemt ♦ Q^id c^uod uotorum nomme, laudis Idcnficium plenque accipiunt i id quad ''°\“ ‘’’* mif robare certe non pofjum, cum Pjalmogra gr^jj^jj fthum dicentem audum tAte blus mea m ec. adion2 clefia magna, nota mea reddam in conIjxSiu fignifi ^ timentium eumdtem'. immola Deofaenßeium ^*^» laudiSi^ redde alnßimonota tua. AGNES» Meo tarnen ludicio non tam laudis factifielum Deo obtulernni filij ifirael, quam externa etiX uotorum munera, quae ceu externum quodda grau ammi indicium a^ud eos erant-BlERM. Non reclame • Qiua uero futurarum rerunt umbrte tantum caremonia iflae erant, amp;iain firiruuaha facta funt omnia tnon mepte uoti nomine laudem nominis Dei (^ gratiaruma~ £iione accepens. Sed age,uideamus monachd rum iftarum H0ta,qua'enus légitima amp;nbsp;poßt-hiliafmt, quatenus licita,quatcnus denique bd pti(mi uoto confientanea- kc quidemprincipia ohedienuam uouent- A GNE-Deo «cfBIE R, MAN, Ei qudem uel ex baptifini pacio ean^ dem de.

-ocr page 128-

DE vous

Jem Jebdant • Sedcum perfedius hicquiJ^ dtm f c^uàm cateri Chnßiani praßaturAs Ce trbitrentur. Vouent etiS fe ad etus diuijC^ueni Obedien ‘^^’^^^^ f^^ autorem habent, regulam ac præ^ ti« uitu ß^‘[^^^ uiduras amp;pralatisfuis obedicntiS

non denegaturas.Mnonautem à bapti/mi uo~ to hic dejcicentes, çy creatorem^ eut primant fdem dederunt,fallunt,amp; creaturcefe permit tunt arbitrio? Dicant emm ac reßiondeant/uf ficiat ne ad falutem Chrifli doCirma an fecusi AGNES- Non credo hic tarn impudentes fu~ turas,ifluc utnegeb BIER-Sifufficit,id quod nohnt uelintfateri coguntur, cur igitur re ipfa diuerfum credere fe teflifcantur ï In baptifmo polhcitce funt Deo patri fe, Chrifto fho eius unigenito, amp;fpirituifando per omniaf dem habituras, adeôquemalis Satana infinCiibus profligatiSyUnt Deo [eruituras- H/c uero præ. flat m baptifmo uoti immemores, tn hominis uerba,hocefi,BenediCli,Erancifci,Dominicif Uel aliorum uerba tarant, creaturam antepo. nentes creatori, Quid indignius i Taceo quôd parennhus ^ magiftratui, ecclefiaru prafediSi

-ocr page 129-

MONASTICIS.

^ttihus etiam obedientiamfecundu Deum dé. bebiint,adue mmongeree flunt- Quitm hic ra tionem babent ijult;irti preecepti : honora pare tes ƒ A G NE- Magna profe^o cacitasinor. befuerithaéïcnu5,necef^umeü' Qi-Adiner. Cæcitas* /um ab Euangeheis liierisuiteégenus inuexe. ^“*t*“** runt,pro fanélts habiulunt. Rurfus,quifaßi. ditis bommumtraditiuncuhs, è fcatungmibus Jèripturarum uita doeïnnam hauferunt, uel inter peccatores omnium maximos uel inter fchifmaticosnumeratt funt- Ergo uelmuerfd hac obedientid e^wd magis impium excogitari paßet 1 e^md à uen obedientid remonus l Et tarnen monachorum ac mondcharü uulgus ef-ferre hanc ipfam uel m ccelum laudibus loht, perinde ac fi ip/i /olu uere obdientesßnt,neq; ccéteris Chrißianis alieluid bic uel feratur uel metatur^ BIERMAN.Dehuiufmodihominü genere Propbeta E/diasinauit tVre qui dicunt malum bonumetcegt; ponentes lucem intene-bras amp;nbsp;tenebras in lucem^Mam quod in obedi entilt uotofecerunt badtenus ,idem in pauper tatis quotji negotio pari muerßone fecifje au.

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I dia

-ocr page 130-

DE vous

Votxim pauper«' Utit.

Âfî-DfIjtinms paufertate haud ita uehemen ter folticm fum-Ç^od ßhanc ipßm etiam uo uere in ammum inducerent,tarnen falen coge rentur, ad omnes ex eelt;pue Chrifiianos ean-dem pertinere. Curigitur externum quoddS faupertatisgenus uoueant, e^uis non u:det ite-rum prima fronte promitti, quod in recefju neutiquam preeßetur? Diuitijs fatrapas, faßte principes,crudclitate tyrannos uincunt, ita ut tnhil minusßnt quam pauperes- Hahent oppu e}a,habent arces, habentpradia, habent an-nuos cenfus, habent in calum extruéia pala-tia, amp;nbsp;quid non i Certè fi hoe amp;nbsp;ludißcari Deum^ imponere hominibus noneü, iam me herclè quid ludißcari Deum ßt neßeio • AGNES!» Sicapudhomines fempermaior eÜ hypocrifeos admiratio, atque uera piëta-tis.^iuid s Rfï ipfa clamitat, nihil tam abfur. dum ab hoc hom mum genere deßgnari poße^ quod non mundusin pretio habeat- Q«j contra communem enim fenfum,fummasdiuitias 'propaupertate, tyrannicum faßumproani-mi Jubmißione habemus,qwd non tandem de

-ocr page 131-

MONASTICIS.

nobis Milams poUiccnqucät ! BIERMAN * Aiunt Sigifmundum dicere foluum, malle fe cum poroitißmo monarcha confligere, lt;}i(àm cum uno ex mendicantaim ordme Monacho -Vnde hancuocem putas dmana^e ? Videbat eptimus princeps prateri^uàm c^uod propter excommunicationis fulmen metuendi erant, etiam optbus ita florere,ut uel poientißimofa ceßere negotium posent. Nolebat igitur cum ^s crabronibus contendere, quiirntati abigi i^uidem po(?ent,conlt;iuiefcere non posent-^i. hd igitur hicuouet,quod uel legitimum ßt ,uel fcripturis confentaneum-SiI^intus emm pan. pertate pratexut, ea omnibus ex aquo Chri fttanis communis edl,ita ut citra hanc nihil fit, quod deiußitiaac flute nobis polhceamur^ AGNESI VS* Credo.lnquit emm fcriptura, Beau pauperes f^intu, quoniam ipforum eü regnum ccelorum • BIERMAN. Sin uero ex. ternum illud mendicitatis genus intelhgunt, iam re ipfa conuiéii funt à mendicitate eße re. motißimoSt An non igiturpaupertatem uouen do brident Deumamp;mpo^i^^^^^*”'’^’^^^'

Paopn*’ tisfpiru tas.

I * AGNE»

-ocr page 132-

DE VOTIS

4;

IntpiV ftolam ad Rudi cam Mo nachum.

AGNE.Ni/î forumohßaretpietas, t^uiboni ißa Ijgt;irituilia,ut uocant,Eccleßjs donaueruty idque piofortaßis animo, no mdigni profeélo eßent, i^ui propter uiolatum tàm fade pauper tatisuotum,ad ßiuam remitterentur • BIER. Ego uero ß quid optando promoueretur, m eos ufus in quos donata funt,reßttui cuperem. Ne^«e enirn negari poteß quin longe alia fut-nt ohm monaßenorum ratio atque nunc e^l, Certè quod adfolemnia hac uota ut uocant, pertine^nibil hac de reuelapud hugußmum uel Hieronymum reperire eßSubfenbam hac de re Erafmi uerba. De Uieronymo emm uer. bafaciens,permittit,inquit,poßefßonemreifa mdiaris,modo ßt moderata.?ermittit etia age re cum matre,cumforore,deniq; cum quibußi betuirisamp;muheribus,modofugtan! fußeiia ac periculofam confuetudtnem hortatur,non exigit,ut ft mailt peregre uiuere in contuber-nio muit or urn, patris ahcuius arbitrio utuatpo tius quam folus fuo -De monaßeno certo, de figura aut colore, aut materia ueßis,nulla uf quam mentio, Tantum eiufmodi ueßitum uuk

-ocr page 133-

MON ASTI ers.

.fße,ut nee fordibus hypocrifin, nee nttore ftt fium,prie /e ferat-lam de tribus illis uotis,qult;£ Kaeant[blemniit,ne uerbum quidem illum ete» E( p4ulo pofl : Et hiud feio,iin nune quo^; ma gis expediret Eeclejtce ChrifliiineejfÏpiucio. ra forent monußeria, (Quorum magnum partem ad mores paru rehgiofos prolapfam uidemus, fßetij; idem omnium cultus,eadem preces, ea dem^i uitee ratio,poßremo quam min'mù fer-uitutis ac cceremoniarum, qua magis ad ludce-os pertinent,quam ad Chrißtanosiamp;'fuperßi tiofumfacere pofut, piumfacere no poßunt, Haéien^ Erafmus-C^uis igitur iam nüe pauper tatis uotum, quod nuperü inucntum effe con~ flat,adeoq; fub hoe pnetextu ingentes diuiti-as poßidet,uel legitimum uel facris literis con ■fentaneum eßecredat^ Taceo quod diuitiæ ft uerus ufus accedat, non folum damnationis caußa nulli fint, uerumetiam benefaciendi proximo (^egentianfamamp;occafionem fub minißrentSic Paulus : pr^etpe,inquit, diuiti bushutus feculi,non ahum fapere,neque ffi-rareinineerto diuhiarum, fed in Deo uiuo,

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 i qui

-ocr page 134-

DE vorig

tint ^r^fßitnobis omnu abunlt;leadfruendu^ bene agere,dilutes fieri in bonis oj^enbuSjfaci le tribuereetc. Non pradpit ut diuitias abijci ant, id i^uod philofcphi etitm preeflare que^ antamp;inipi],fed utbenefacicndihinc occafio^ nem fumant,memores in hoe fe diuitias naélos ef?c,ut ex ipforum copia,thorum fuccurratur inopiee.AGl^iE^Pedibushiceoin tuam fente tiarn, Si paupertas enim ac mendicitas pium facerent, iam Irum ^uot^ue Ithacenfm, Co-drum,PaulumAemthum, Menemum f^grip^ fam,Epi£letum Philofophum,Plautum, Tele maebum Acarnenfum pios efe oporteret * Q«« enim ne feit hos longe pauperioresfuiffe Monachis f Sed perge^BllR.Superefl caflita tis uotum,Deum immortalem,quàm ineptum? ^uam a cordis puritate alienum i cum quanta mïg’m» fceditate comun^u i Principio hic bona pars, Mfttw ^^°‘^ preeßare non poffunt,hoc eß,impofj'ibi-»K ootu. ha uouent • Qjiam enim egregium donum efi caßitas : tameil uiciffim etiam rarum* it rede in banc competitt

Rara aws in terris,nigroej^ fimilbma cygne*

Atiiuê

-ocr page 135-

MON ASTICIS-

Attune utinam ißilt;jui apud monachm pétris libi apeUdtionem ufurpant ,reipfi inierdum etiumnon ßnt, ^noi wdiunt, AGNESIVS ♦ Abtflis foron efuoque metemetuo- BlER, Deinde etum illicit d nouent-Anno emm iHu citumeRjß (j^u£ fentidt feprocredndishbe^ ris dptdn eße, amp;duiri congre^^u dbßinere non paße, cdßitdtem tdmen ([udin pr^xßdre nonpoßtt,nouere i Crefciteminuit Deuiamp; mnltipbcdminijhoc eR, q-œ caßitdtis dmmn nd^non eßis putris nubite,in i^uem ußum eu^ am credit eßis. Pr^ßdt emm légitima thora alltgdtdprocredndis hberis opera dare, e^uim fub cdßudtis pretext'd in omne hbidmii genui pritcipitem ferri, A G N E SIV S - Hac for^ tdßis illud lt;juo^ue dccommoddri poteß, c^od de uiduis Paulus dicit J luniores nolo nube rf, amp;nbsp;liberos procredre. BIE R M A M-N V S. Re^ie .(^ßfuis earn conttnere non poteß, ßue mafculus ßtßneßx nmd, co teeß fo ad earn rem dinmnus remedio nti debet. Ne ^ne emm absre idem Paulus dixitt Melius ^Ü nnbere ^ui n un • Crede mihi, non in 1 « omnes

-ocr page 136-

DE VOTIS '

omnes cow^petit ^ qwd de Daphne f-ripfit Ouidtus î

Multi illam petiere, illa auerfata petentes }mpatiës,expcrfji uiri nemoraauia luftrat-Libro ^^‘' ^^^ i^yn^nji^uid amor,lt;iuid fint co-tpiftX , nubiacurat.

M ♦ i^tne Cyprianus de uirgnibus quo^^ lampridê dicalisinquif. Siautem perfeuerare nolunt ^ uel non poftunt, mehus eR ut nuhant^quâm in ignem delitijsfis cadant- fi^n non hic nohifü Jentit Cyprianus l^wd t^uod Chriftus quo(^; dicit : non omnes capiunt uerbum hoc l ÄG-MESlVS-liihtligitur babent,quod quismaxi mopere admiretur, ifla monacharum contu-hernia • BIERMAN • Adde quod etiamuou earunde, cumfaélo turn opimone impia funt-votor5 Principio obedientia harum facto impia eü, ’ impietas ijuod à parentibus, à tutonbus, à parochis, a magiftratu, in obefos iftos patres amp;nbsp;quas ne-fcio matres transf nur. Ïta opinione quo^; im. pia e^l,qnod fe putant inuerfa ifta obedientia Caelum, quae fob m Chriftum fdet debetur, etr.critM as • Deinde paupertas quoq; cum fa-, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£io impia

-ocr page 137-

MONASTICIS.

Ro impia e^i,lt;luo^î fub hoc prxtcxtn m alietjtt bona ingerunt fefe, ocium quarentes, turn cpinione,c^ucd mendacto iflifuo lußiuam de-beri exiftmant- Pofiremo caftitatis (juoq- (^ , faRo mpia eß,quöd thorum le git mum ntier^ fata neq- Isberos procréât,neq^ lamcnmter'm caße uiuunt,amp; opinione, cjuödtßo operefalu temtnetiuntur • Breuitert Quicquidnecfacio nee opmione imptum edi, uouere in Chrißia-nißno heeb Nf^j enm id genus uota Chrißid na hbertati officiunt.Quicquid uero amp;fcio impium eß amp;nbsp;opmione, uoucre non heet • Li-bertas enim Euangelij hac rattone laditur, quant lUabefadiant m Chrißiamlmo modis o. mnibusconferuarioportuit• AGNES. Q^x/ uetat igitur,quo minus tu in meigratiam foro^ rent meant àpropoßto deterreas! Certo tmnt obeßs ißis patribus prada hac non obijaetur me uiuo-Ç^ued fi nubtre non itol(t,ißuc apud me quoqueeidem liberum erit • Imo fuirgmi-tatis propoßtunt, Chrißo propteio, tuen per~ petuo potent, feiet rem ualdegratam mihi : tantum abedi, ut uirginum fandhrnoma infen-

-ocr page 138-

DE vous

fusfim-Vnum hoc non fer dm, ut iflis tdm muk cafrdtis fdtnbus dc frdtrihus, cdftitds illius concreddUir^ BIERMANNVS. Prudenter* Vere emm hoc effet, ueluti prouerbio dicitur, Ouem lupo committere • Sed ego ubi commo~ dum eric, ddte uenidm, periculum fd£luru5 y num à tdli propofito deterren i^uedt. Spero f-tidm me eff^eêlurum dliquid, modo compos d. nimi, dc mondchdrum ifldrum incdntdmentis non omnino fubuerf fit. Idm me alio rdpiunt négocia • AGNESIVS • Sed heus profetfee^ mur ne uni Lipfiam ad futur as nundinas f BI-ERMANNVS.MoeZ/j omnibus-Q^odfipro fe3:urus co iam ex negocio non efjem, timen uel propter mutatam ibi rerum faciem eo pro~ ficifeerer.AGüESÎVS-Q^diam nunc ht. Reliants, LilueldiiniSyOchfenfartidnisamp;re liL^ut [ophiflirum feci, putas effe animi ? BL ERMANNVS, ifiuc quidem ubi uentum eà ferit,diidituri fumus-lntenm nÔ lUibenter cre dam, mile propter dmiffum regnum ddfe£los effe- Ne^«e enim tdmfubita rerum immutdtio ibi expeiiabitur • Exffmibant prius omnes

Lute-

-ocr page 139-

M ON ASTI CIS.

LuffTiJKOi perditum iri,qucim id genus do^ri na infuiS irrupturum effet ecclefias- Sed | ftl fl hie ofinione fmt, prajens rerun flatus indi. cab A. G N E SIV S- Htcc nutatio eH dextret excelfl • Vale • B [ E R-MAbiWS-Tateor.Sed

tu quotfue Vale,

finis tertij hbri CoUoi^uiorim iheologicorum Antonij ^CoTuim-

-ocr page 140-

LOCI HVIVS TERTII LIBRI.

Df facrificio Miffa

Depoteßile Ecdefite

DeAngelis

De Matnmonio

pf Scandilofeu offendtculo De Volis Montfiicis.

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ^DOCTO

-ocr page 141-

DOCTO ET PIO lOANNI Rofianero Gofliiriano,fentttorij or^ dims uiro Antonius Corui-nusSalutem,

’Äv^ i ^^^ ^erhofeediestspui ^SÉ'^’i '^^ '^olumetius no fier, rator dihgetißmus- Qja ‘ cummihi obitum uxons fua inter cetera,adeoeiue quam pie expirarit, expofuiffet, non me profe^o mediocri perfu-dit tnßitn, prtefertim t^uum compertum habe rem quanta femper inter illosfuerit animorum coniun^io,ac mutui amortsfirmitudo-Vt igi-tur in defun^iam quoq; animi mei teflarer be-neuolentta,cuius probitatem ac pieiatem dum uiueret femper admiratus fum, Epitaphium ei-dem huius rei ceu teflimoniu quoddafacere h-buit- Dum uero hoc ipfum meditor,ecce in me tern mihi Tilonis Ditinarri negle£ius uenit, cu ius morte cum primisfamdianter me ferre de cebat' Qms emm unquam me maionbus adfe

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cd be.

-ocr page 142-

ch leneficijs ? efuis Coruinum amndt impett. fw^Q^id tnonbus dhusfuit andidius f Pro. fe^o non po^um non uane ad fid, quotes me cum recolo ^ quanto marore, quibus lachry. mis difcedentem me Goß^na ante decênium proßecutus fit • Pacere igitur uel tandem quad ojficq met exigebat ratio uoluMoc ef^malus f octa,malts carminibus, de luuene omnium ç^r candidißimo Septimo,teßimonium ad poße ritatem tranfmittere uoluh Ißuc quicquid eü, tibi mittendum een fui,qui fororem illius in tam acerba morte folactj uiee babes comugem. Va ïe,amp;noßros omnesfaluta diligenter, Habes in hoc libella amp;nbsp;couiuij noßri defcriptionem, ante annum in lt;edibus tuts eelebrati. it tabs utinam ft, ut tibi placere pofib Certe animo fyn.

cenfimo in bteras comeéla

eligt; ExVicenhufio Mm-feMgußo, Anno

M. D. XXXIX.

Epu

-ocr page 143-

Epitaphium Tilcnis Ditmam'cP uisGoffanani Auto re Coruino« funera fi lachrywas iuges luÜum'^ merenturf Si heet extinéïcs fiere dolere uiros, Dignus eras neßro proies Ditntarria plantinf Cuius amicntce premia digna tuit • Sed tjuia pofifatü lachrymce lundümr manes, Hoc tibi pro mentis pignus amoris habe. Ïmprecorut tibi det ccelefliagaudia Chrifius Vt^- beatus agasfimper apudfuperos* In terns famam,nomen,laudemt^i decusc^ Si epuodhabet p5d^ carmina nofira dabut* Epitaph 16 uxon's M ichaclis Volu metijpædagogi Goflan'ani co dem auto re, Hoe tegitur Margreta nouo Volumetiafaxo hnte diem Parae lt;puam rapuere dea. Quodfi fandius amorfieaueref forte fepultas, ia «jKo^j pefi cineres hacplacitura uiro eß Q^fw chficifitt perpulchra proie parenten luit in amplexus Chrifle adamata tuos, FINIS.

-ocr page 144-