de SECRETIS ANTIMON! I Liber vnus
^tEzaK3gt;lt;i(j ^ s r c H^ ten veræ philofophiæ ac me-dicinæ Doftoris.
Èiitiis Gemanicè quidem anno 157 o:nunc atii tem in Latinum tranßatiisßrmonem
per
M. G E o R G I V M F O R-bergium Myfium.
CuiMtuitH G EO I{. P H ^E D I^O T^T S Medici A Q^V I L A C OE L E S T I Sgt; fint correda Hydrar^ri^rte-cipitatia.
B A S I L E AE
PER PETRVM PeRNAM;
Anno 1575',
-ocr page 2- -ocr page 3-V R AE r A T 1 o A V-toris ad Icdorcm.
^ ,E 7lt;,E VO L E amp;nbsp;charé lettor, duo fiint cju£ me mo-uenfvt de Antimony medici na tn noüra lingua Germa'-nicafiribam^ temptufiilicet
amp; neeeßdasagrotorum. T^myuontam omnipotens Deusmifiria amp;nbsp;infirmitatis humanx mifirtuiyaliciua natura myßeria, ftrqua corpus noßrum con/èruare.,amp; in morbis ßd ei fuccurrere poßimus , nobis per homines doclos bis vlttmù temporibus patßecit •. Sathanas hoßis vita nodr a alt. quot Pharißaos (^ Sertbas excitauit, vt contra eiußnodi dona Dei elamarent (^ furerentyVt medicina canditati deterritis granum occultent amp;nbsp;paleas fiel en tur^ at* t^ueita tandem donum Deirurßtm amit tatuCjel:;- fernen diaboli eiw loco in honore maneat. 7^ igitur hoc fiat,tempus poßu. lat,vt nos qui dia myßena feinius amp;nbsp;ex^ pertifumus ,ab illo qui vbi -vultßirat,€X iebitoquo quilibet -verttatiobligatus eßt düs clàmatoribturefidamus ,donum Dû defendamus gt;nbsp;é“ perlas fub pedibus fuum
-ocr page 4-ftûfi relfnqult;imt/if tacere. Prafere^^^^^^^^^ git amorpraximt^tJtimwa t/eteßf ^'^i) rum, ne ’videlitetßoiiefitur iatH torta medteiita, m ^ua pesl Deft^ /rr /uam coi/otare i^ebent, vt ?^ükßh^^y earn eon/êruemus ,feal ^ qult;e ahßonäita fufit, melius tn lucem mus,vt non »ü/lra arrogatia/et/ gbria ^Uitratur c^/gt;romoueatuf • igtturttomiue meipiemus tle^ribti'^f,'^ elic/um mifierale,Ke^jue hievet reeldéat lt;ju^ aß de eefiri^ßru/ififi^^^^ i ßue veteree med/eißue Alehywiß^i’ . ^^ßt ^^ßgt;quot;^' eßnioriest^uas ex P^y^J velaßs Ithrts de hee mi»erali h^ußd^ uel nes imagmatißmus, hie deßrilgt;(gt;^^^’^, vt »u»e morts eß, ex multis veterièu^r Uhus nouam veßem pedieeam eoifßtd^' Jed qua exaele ^ eerto ßimus, tiojlrts vidimus,qua mauus nojlrx tt»^^ rmt, ^ experientia eoufirmat gt;nbsp;dt 1^^., mur c^f Jenhemus, omnia in mß^^^^^. qua dijeere eupit,eommodum: iflt;igt;f'^J Galenieis.-aam in veßris lihrdßdr^ß^'', ta inuenire ßitts,quam in naiuta/un^ß neq^ vohis Paraeelßßts,quo»iam ex^ Pquot;^[_ fhraßomulto plura didietjlts ,qd4^ ^ß'^
-ocr page 5-ne^vobu Alchymifiü, nam hïe tantum t/e meJieina traófo : jed vifbü funioribus me^^ djeina candidat is , ^ui opmionibus non'-^^ maculatt efiu ,nondunf in aiicums '^‘^g^ißri m^a/iis^ad vosfcribo hunc ^rß»gt;n,i^tsißne v/ia aßr^iatione c/a/'è lt;nbsp;^^/^^^‘‘^^^■^'‘‘/^^^^ ^fi '‘ /^^^ perj^ictiuï hiyßß^urus vei'è contemptonbus (^ derißßifff^^^-l^^^^^^^^gl^j,^ -
'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fffundus noviet'pief nbsp;nbsp;'~^^1
'4
nttsêH.
a 3.
t
-ocr page 6-lt; DE S E C1{E TIS
C A P V T I.
^uidfit Antimonium 'C^ ^uoilex et fiatßtlphur df ^ philofi-f honten.
O N cftnoftrum propo fitum fcribere vcl difpu-tare, vnde primùra oria-tur Antimonium , ficut quidam de hocracntio-; fi enim deelaranda effet ipfius origo, longa fcries fieret,amp;: opot teretmulta hucadduci quç mehuseff taceri, non enim ad medicum attinêt-Hoc autem iudicare licet, quod antimonium non fit metallum, ficutquidam exiftimanteffe mineram plumbi velplumbumaduftum ,forfitanobid quod in redudione ex eo plumbum fieri pofllt ,fed in veriratc id nihil eft: nam amp;nbsp;ex argento viuo facile plumbum fieri poteft,amp; tarnen hinc nonfe-quitur, argentum viuum fadum effe ex plumbo. ’Quare antimonium non eft metallum, attamen aDco ercatum eft ex materia metallica »hoceftexaf
gento viuo codoin vifeeribus terrSi cum
-ocr page 7-'^ HT J M ONU. 7 cum fulphure, fed non metallico,aliàs metallum ex co faftum effet : igituc quod non eft metallum, caufat forma amp;nbsp;non materia : nam quod ad mate^ nara,metalla amp;nbsp;antimonium vnum funt. Porrofulphur quod in antimo-nio eft,per digeftionem altetari po-tcft,amp;tam purum amp;nbsp;darum fieri fi-cut metallicum’’fulphur quod eft in G Vnquam à natura purificari poteft; fulphutvero aliquorum metaUorum nunquamad tantam puritate perduci poteftAtq; ita hoc eft difcrimen inter fulphur metaUorum amp;nbsp;fulphur antimony, quod hoc tranfmutatipoteft, illud verb minime. Antimonium igigt; tur metallum eft imperfectum, amp;ia philofophia vocatur Saturnus, vnde Rafis fcribit ; in plumbo folem amp;nbsp;lu-nameontineri in potentia amp;nbsp;non vifi-biliter-.quinamp; Pythagoras dicif.Omne fecretum in plumbo effe. Ifte igiiur Saturnus eft plumbum, quod nos medici noffedebemus: nobis enim créa» turn eft,noftrum cft,amp; nullius alterius: qubd ft noftrum eft, præparationem amp;coäionemeius feire dcbcmus,vt ex a 4
-ocr page 8-8 ©ff S EC 1{E TIs CO fiat medicina quam infe continet, ficut enim ex marcafita aurea per ap tem fufionis aurum fitjta etiampet artem ex antimonio © medicoruw conficitur, quód omnes fapientcs ab initio mundi, amp;nbsp;inter hos multi Reges amp;dominiquæfiuerunt amp;nbsp;adeptifnnt. qui amp;nbsp;fuam inuentam artem nobis re* liquerunt,vtamp;nosper earnhuiusin* eftabilis thefauri participes fieremus. Artem autem illam nominarunt Al* chymiam, hoc eft, artem praparatio-nis, quam nos medici tam certófcitc debemus, ficut coriarius pelles fuas macerate nouit: nee debemus tempus noftrum tercre vertendo folia veliu alns artibus,quæ ex malo intclleduno minis, poft interi turn Acgyptiacorum fapientum, mox ortæ amp;nbsp;à diaboloin-fpiratæ funt,inquibus tam mifcrèamp; inutiliteriuuentutis noftre annoscon fumimus,amp;in fine minus fcimus qua ab initio. Quare nos medici noftro officio fungi debemus,nempevt ægroto 'medicinam prœparemus : alia verb ad quae vocati nonfumus rehnquerc,St ahjs commendare,qui octj gratia H-bentet
-ocr page 9-; benter res nouas tra’dant.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed vt ad antimonij prçparationem
veniamus, feitote, Antimonium elTc
i nbsp;nbsp;mineram in qualatetmetaUum,quod
j nbsp;nbsp;vocatur Mercurius. iftum Mcrcurium
I medicus ex antimonio extrahere dc-ben'antimonium quidem metaUicus ex terra mineraU fundcre debet amp;nbsp;fc* pararc, hoc fafto quodfuum eft, fecit, medicoque fuam mincram tradit,in , qua potrb ei laborandum eft. Sicut j rammetaUicus antimonium fcparat à fua minera in qua natutn crat, ita amp;nbsp;medicus Mcrcurium feparabit à fua minera in qua natus eft,hoc eft,ab antimony fuperftuis mincrafibus humi-ditatibus,amp; nimio terreneofuiphure. Debet autemb^c feparatio ita ft eri,ne iplendor metaUinus, qui in antimonio confpicitur, comburatur, fed melius amp;nbsp;aitius producatur •. qui quidem quamprimum fcoria abiat a eft, app a-ret,amp; iam non antimonium eft,fed mercurius pbiiofopbotum,qurfundc-te fc paruur vt abudmetaftum, Sein ftuxu eft quaft merum argentum vt-uumi ex quibus quidem fignis notan-
-ocr page 10-IO ^E SEC lt;îiE TIS dum eft, quod non amplius an tinionium,fed Mdreunus futtantum enim d.iftant ifta duo, quantum aurum amp;nbsp;duri rainera : minera enim auri non eft aurum , continet autem autuoi* quod metallicus feparat .-iraantimonium non eft Mercutins, Mercurium veto in fc continet, quern medicus feparare débet: ita ex antimonio Met-curius fit,^ex plumbo argentum vi-num, quod medico conuenit, ex quo porro faciendum eft ci argentum, ex argento verb aurum : turn demumi* pftusopificitxm finitum eft.
* Antmomumex “^ er futphurenonmetul-Kcofailum.
** Sulphur antimonij tranfmutäri p9teß, 'll ^lt; ßmilcfulpbun Q.
^ ex Antimonio repulut extrdhendiu tbhn-iidut.
* fummupf^pdrutionfstmtiinonij.
C A P V T I I.
De^ ph/Io/ophret crueütate (^ m4' fwaftonz^ : (^ contra vi^ tritm antinfon^.
Quod
-ocr page 11-JKT J M o KI I. « QVod diximus de Mercurio,de-bcrc cum ex Antimonio elici -per artem feparationis, id nemo na accipiat.'quafi hoc opère medicina fit perfeda. Eft enim iftc Mcrcurius immaturus fruftuSjpknus veneno amp;nbsp;nequaquam xgroto adhi-bendustvencftum autemeius eft tantum eius cruditas. eft enim tam cru# dus iftc mercutius quàm vulgäre ar# gentum viuum , etiamfi coagulatus fit à natura, fed fulphur ip ft tantum Exterius adhérer amp;nbsp;non in radicc^/pro-pkreà tam crudus eft , quàm com# raune argentum viuum, imôfacilime ex co argentum viuum fieri poteft, quod tarn immatur urn amp;. tamfiuxilc eft acai ter urn rUud. Quin amp;nbsp;expcricu-ria monftrat, ft aurum am alga met vat cumifto argento viuo’‘amp; paruum ca* lorcm ignis fentiat, quod multb citius ab auro recédât amp;nbsp;fugiat,quàm vulgäre argentum viuum, vndccometlura eft, argentum viuum vulgi effe melius coäum quàm hoc. Prxterea raaiorem caloreminfehabctr * nam ft cum co amalgama ex auro facias, de
-ocr page 12-K ©5 S E C1(E T lS
in phialaponas ad coagulandum ,i-malgama in calorc,(èmper fier molli us,amp; nunquam coagulatur, fient no-biseucnit,tùm tarnen amalgama ex argento viuo vulganincalore citoin-durefeat amp;nbsp;nigrefcat,amp;dcniqueinru-beum puluerem mutetur, quod cum ifto $ fieri acquit ; calot enim tantus eft in eo, vt frigiditas Ö in eurn agere nequear.
Arqutaifte^ nihil alîudeftquàm argentum viuum.cmadhçtetfulphuf nunerale,quod quidem falubreamp;purum eft,attamcn crudum adhuc amp;nbsp;im-perfeâum: quando autem digeritur amp;nbsp;in iuam perfedionem transferfur, ^tunc cft illud arcanum quod fuum argentum vimim tingit amp;nbsp;tranfmurat à venenofitatem nobiliftimam medi-cinam,qualem mundus non habet' Sciendum quoq; eft hoc,fulphur quafl do in fua perfedione cft, non efle corpus aliquod, ied chaos, hoe cft, Cpiti' turn. Narain primafeparationcanfi-monij terra ab eo tota recedir,in qu^ ifte ipiritus firus crat, ficutimpurum àpuro,nondura tarnen cn.vt aateadi'
-ocr page 13-^ N T Z M o N Z I. IJ .
xi, medicina, multó minus quando nondum eft feparatus, fed fcorijs fuis commixtus ,hoc eft, quando antimonium manet. ' Accidentia enim quae huk mercurio adhætent, vtpotc arte-nicaies humiditates, amp;nbsp;terreum ful-phur.iuntnoxia venena, quæ ^ mali-tiam augent amp;nbsp;roborant,aquibus qui-libet medicus fibi caucre debet,Sc non iequiabufumvitrificati antimonij • Quamuis enim vitiû iUud apud multos op tim è cefterit ( ft cut nemocontra expetientiam loqui debct)Sc ea fecevit quæ omnibus apotbecarum medica-mentis Sc compofitionibus impoftibi ba étant, non tarnen eft vera medici-na. Humidum emm Sc terteum minerale venenum nondum fuut (eparata aïAetcutio,ftcutexiftimatur fteripee caleinationem , imb mincralis terra magis magisque mitceiur mercurio, amp;nbsp;tantum' id autugit in quo forma metaliica poftta eft ,quae quidé à Met-cutio mimmè fepatari debet ,fcd po-tiuskeentro ad tupcrftciem clici,vt fc cestettex décidant ab ca,nam cum forma dia petmdeen nequeunt ,fed
-ocr page 14-14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2gt;J? S E C lt;J(S T l S
quando forma illa perignem cxpelli-tur amp;nbsp;compofitü deftruitur,feces euW bonofulphure permiftae remanent,amp; quód medicina debebat fieri,fit per ta* Icmcaleinationem venenum. Quatc neceffe eft formam metallicara confet uari : eft enim ignis viuens,qui omnia caperficit,quæin hoc opcre fieri dcquot; bent,vfque ad finem corn piëta: digc-ftionis, de quo veteres nobis ita fcrip-ferunt:Sicut elementorum ablutiofit per præfentiam ignis, ita ablutotuffl coniundiofit peripfius abfentiam. Ignis in hoe mineraU eft vita ipfiuS) per huncpurificatur non alio faditio igni, ficut nituntur facere illi calcina-torcs ,alijque qui illud fublimant, alij qui euacuant : vnus ponit medicinain in vitro diaphano, aims in albo amp;rU’ bro fublimato,hic in oleo,ifteina-qua rofarum,hicinaquavitæ,iftein pileolaneo. O vos medjei,quiddi^ öuri funt pofteri, quando librosnö-ftros legent, amp;nbsp;ineptias in cis inuc-nient? vos veftris fcriptis nihil aliud a-gitis , quam quód non folum iunio-xes medicos perturbatis fed amp;nbsp;rdP quos
-ocr page 15-âKT J M o UI I.
lt;5
quos qui non medici funt : attamen Paracclfum ob egregias fuas artes, quas viuens in Principibus, Comité bus amp;nbsp;Dominis probauit, quorum quidem aliqui adhuc viuunt, hono* tant,caufam præbetis, vcftras rationes melius confiderandi, amp;nbsp;poftremo cxpraxiveftra animaduertcndi.quód ca omnia, quibus apud xgrotos vti-mini, nihil aliud fint quàm lifta phan-tafia. Siquidem antimonium omni-no traftare vultis, difcatis prius, quid id fit,quid in ipfo lateat, quomodo ex tcnebris in lucem producatur, amp;nbsp;co dirigatur ad quod à Deo eft ordi-dinatum : turn demum vcftrae aqux rofaceæ,amp; fimilium artium vanarum fponte obliuifcemini. Ego dico amp;nbsp;doccovos,exantimonio Mercurium fieri debcre.non vrtrum , non fubli-naatum ,non oleum, non aquam, fed noftrum mctallum Mercurium , qui nondum tarnen eft mediana,amp; obim matutitaté amp;nbsp;vim narcoticam in fto-* macho digeri non poteft,multö mi-* nus ad ca loca penetrate, vbi morbus latetjideo in foloftomacho operatur
-ocr page 16-16 nbsp;nbsp;nbsp;3) E S E C 3(E T I S amp;vehementiflimos vomitus cict.nort folum ex propria,fed ex. didiveneni natura , quod adhuc vitro adhæret, quod quidem tam fortiter vrget no-ftrum Archeum, vt morbum tali vene no permixrum,non ferre poirit,fedpet fuperiora cxpcllere cogatur. Ifteveró Archeus eft intelligentia amp;nbsp;potentiï Dci,quæ bene nouit, quantumdanini hoe venenumdaret ,fi in nobisrema'' ncret:quaread vitæ noftræ faluatitx nem, diutius id latere non patitunfetl hoftem fuCi fugat, amp;nbsp;vnà cum co mot'' bum, quiinifto loco occultabatur. De hoc Paracelfico Archeo clarius fenbemus in tradatu de adminite-tione huius myfterij. Nunc verö per-gemusamp;digcftioncm Mercurij, quo** modo medicus ex eo argentum con-ficere debcat, diligenter tradabimo^’ quantum quidem nos dccebit,nee inuidia quiequam quod dicendume^ reticebimus.
‘ exregulo ;^fit'^.
*’ crudité reguli.
® calorrcguU. ^
•* habet [ecum terreum[ulj^bur cr drldt^^^
-ocr page 17-;^KrjM0KJl. ly lumïitlt;}tts,qu£ tuSUvalent, habetetidm fulpkw tnweriUC tt^tiod ex Ki rcurioeHa facit regulum'^ê^ ^^ulo fepitftiYi Cf perßciactranßnutlt;;ri pote^i fit 'otf^oamp;ea tingatfuum lüereurium.
^'’^ttrum antintonij paruin habet de bonitate «ntmonij..
C A P v T III. ' lt;
^^f^f^^i'.diio^e ii-'ereuf^ fhilD/óphieiex aa.tif»o)fÏ0, tioa ^er ignifti materialem,fid cteleïïém^eiïis^^ tra/tfi^utatioHe w lu-s naw.dr eonirafalfis amp;nbsp;erraquot; bundos alehymifias.
Iy A iam natus cftMercurius philo-lóphicus ex puro virgineo fulphure, omnium nobiliflinsa crcatura,quam Deus vnquam poft animam rationa.* Içm creauit. dl autem nudus ficut infans nudtisamp; mifcr,amp;obluampau^ pertatem ab artiftis.qui nihil nifi diui-tiasquçrunt, plane fpretus ik fub fea^ nmum proiedus iDeus auteur efthu-ius jnfantis protedot Sc tutor, ,per cum ctdeit amp;regeneratur in forxem beroem,qui eft Hercules omniunninva lorrun domitor. Contemptus illeqüi aune qr incuinbit, nihilipfi nocetded b
-ocr page 18-i8 S) E S E C lt;1{E TIS ad extremum contemptorem ipfuifl obruit,qui grauilTimè.hoc cft,vitafua id redimere cogitux: Mercurius veto femper manet Mercurius, imóvfque ad finem mundi manebit,cùm tarnen præteriti amp;nbsp;prefentes medici vnàcum fuislibris omnes intcreant.itavt ne nomina quidem ipforum ampliusextent, illis folis exceptis, ex qui bus Met curius medicos fecit. Satis caufxhâ' beret-, de ifto magico Mercurio aü' qua myfteriapatcfacicndi,amp; fine du* bio amatoribus veritatis,quiexpocU' lo Babylonico nondum biberuntju co rem gratiffïmamfaccrcm.fedciii» videam mundum per fophiftarumno men amp;nbsp;titulum adeo occecatum amp;ft' dudum effe, vt corum di'daamp; fetipW pro oraculis Apollinis habcantur,cX quo quidem fophiftae illi animumfu^ munt,alios homines,quibus Dcusali-quid veritatis communicauit, calutU' niadiamp;inuidëdi,nc magiftratus vid^ at vel animaducrtatftultumamp;afinu» qui ipfis poftaurcs Iatet(aliàs caroip' fis in veru cöburcretur) ob has caufas aliquadiu adhuc tacebo. Attamen ‘*‘’'
-ocr page 19-«ZNTIMONIZ. 19
ko,quod vos amatores veritatisfophi ftatum poena fetre cogimini,quik mul. üs aluntut, amp;nbsp;impune mcndacialoco medicinç kribunf.opcribus autem ne minima quidem fuam Uteram proba-ic poïïunt^imb.vt pertinaccs à (uo ertöte recedete nolunt,quem mbiiomi-nus in animo fuo pctcipiüt.ficut mibi nö minimi ex ibis (ecteto faïfi 5c queftk (nnt.Quaredigni non funt.vt ipbs my ftetiamedicinçmanifeftemus'.maneat igitur oceuhüjquod ob peccata noftra ocenbueffe debet,Deus fuis ocuios a-petietjinquo ego lab or abo quantum potcro. Sedpergo dicetede quot;^.qubd üt medicina immatuta, amp;nbsp;ficut aufte-rn amp;nbsp;viride pomü,veï vua,quod non c-di poffit,nifi üt à eoeio p etcoâû St. ma-tutatu: ba etiam intebigendum eft de boe ■$; à coelo cum maturari oportet, növefttis ft tbs amp;nbsp;excogitatis caionbus primi,fecundi,tcrtq vei quatti gradus.’ noftet artificialis ignis bic nihil pro * deft-, quare neqbn balnco Mariç/ucq; in cincrib. neq-, in arena aut firno equi-no coqui debet,fed folummodoà cçlo. “”P.iîS,®5®î“P^??yides pulchrû pirum
-ocr page 20-gt;0 S) s S E C f^E T I S in arbore ,illud que libenter comedc« rested eft aufterum,durum amp;calculo-fum,quód fi in arbore relinquatur do' nee per tempus dulcefcat, tune grâ^ ' t urn eft efui, fin ill nd decerpaS amp;nbsp;ipf^' mctilludinfumo digerereveliS;Vel^' liocalorc,quid efficis?quantum differ ret pirum quod tn digeflifti, amp;nbsp;qtfod tempus digefSt.? Ita etiam acciditA1-chymiftis, qui mirabiles furnos confi-ciunr,fubtile6 digeftiones inueniunt; amp;nbsp;tarnen tandem nihil his efficiunu caufam vobis dicam,quo verarndigC' ftionem Mercurq comprehendcrepof fifis. Alchymiftæ perfuadentfibiipfis (0 quot annos egomet in iftohofpitä’ li aegrotaui) pofte tarn fubtilemartifi-ciofiim ignem fieri, vt per eumresia aliam remtranfmutetur, fedmagnus eft error in eo quod non cogitant ,fuû ignem non eflle eum ignem,per quetn Deus mediate operatur: cum igituri-pibrum ignis non fit inftrumentum Dei crcatoris, quomodo id facient, quodfoli ifti inftrumento amp;nbsp;nullialij conuenit? ‘’Deusnonvtitumoftroi^ gni : nihil enim per eum efticit amp;nbsp;ma-turat,
-ocr page 21-^^^TIMOHIL Ji turat,fcd cum benc per fuum igneum inftrunientum accendere poteft , amp;; quæcreauitper eum in nihilum redi-gere. Quid maturat frumentum in I agrisîquid frudus in hortisîquid vuas in vite 5 an non Deus idfacitper cœ-Inm, quod ipfius inftrunientum eft? U nos noftro igni hæc efticerc poffemus, niaiores effemus quàm fumus,fed non itaDeo placuit, quare etiam non i^pft fumus id facere. Pone, fi omnlno maturâdus eftMercurius : nofterverq ignis nihilmaturare poteft, neceffario icquitur, conuenientem ignora nobis , habendum effe : vnde autem cura ha-bebimusî exPUtonc? ex Anftotclc: ex Galenoï ex Auiccnnaï fédhi de ifto magno lumine nihil certi fciuerunt : præcipuè verb Galenus blafphæmus inDeum amp;nbsp;Chrifti criminator:vbi igi-tut eumignem inuememus: in Para-celfocùm multa deeo fcripfcrit? fed cuin tailbus fubtilitatibus modo Ca-baliftico ,vt in co non fitis olfaûuru an verb in coelum afccndcndum eft,Ôc Deo ifteignis ex manu etipiendus? nee hoc faciendum.. Simplicem profeftb
'^ 3
-ocr page 22-2t 9 S S S C lt;^eT J 5 hominem effe oportet,qui non vidc^f» quod in iftis rebus magnum myftc' num lateatrputatifne quodvetcribus Magisiddecoclodeciderit? Miniw® ! magnos amp;nbsp;ineffabilcs labores fuftinuc runt,vt eo potirentur,poftmodumpet multas parabolas,allegorias,mctapho ras id libris fuis comprelicndcrunt H feripferunt. Putäfne igitur tu,fiuc G»' lenicus fis,fiue Paracelficus,tibi id ad-lt;6 perfpicue proponendö, vt arripcre 5d quando velis poiTisï Profedó nullt id tali modo contingit, oportet Del gratiam ambire precationibus,amp;ca facere, quæ alp huius rei gratia feet'' runt, Vocatur donum Dci,crgonö ho minis,non creaturæ,nos alijs dare non poffumus,quae noftra non funt.fedbCquot; 'ne indicatepoflumus vbi quaeriamp;in* ucniri debcat: ita Magi multos libros deco feripferunt,amp; quilibet iuxtapla-citum cordis fui illud tradauit,tales libros multos habcmus,valdeq) vul' gates fadi funr,fed corum fententiaoc culte manet, donee Helias veniat,amp; cos nobis explicct. Scd hoc me dicere oportet,AlchymiftçCnon dico de com buûoiibus
-ocr page 23-^KT JMOKll ’ t^ buftoribusfalamandrarum.qui alios homines dimtes facere vol unt, cum i-pfimet mcndici maneant)hoc myftc-tium appcllarunt ' lapidera philofo-photum ,lapidem bencdidum, lapi-dcm fandum : ea de caufa, quód Deus illudin terrea,amp;lapideamcontempti-bilcm matcriain pofuerit. Arabes il-lud Alchymiam vocarunt,propterea quód Alchymia inftrumcntum fit fc--parans bonum à malo gt;nbsp;amp;nbsp;immatura matutans: Aftronomidicunt,qubd fit Sol,idco quód Sol omncs frudus in fuam pcrlcdioncm deducat : ita* hoc ®yftcrium ob fimilitudinem ctiara Solvocatur.Paracelfus in multis locis idnominat A V R V M,vt inillo loco, vbi dicit : Aurum fit fernen,tu veto fis vis vegetans. Habet amp;nbsp;alia multi nomina in alqs facultatibus amp;nbsp;fcicn-tijs,qusomitto. Hacc verb omnia ab hominibus huic myfterio impofita funt:Deus autem fortalfis aliud nomen dedit,quod adhuc homines latet. in Archidoxis Quinta elfcntia appel-latur, amp;,iia dcfinitur aParacelfo:Quin taeffentia eft materia, quae corporali-
; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b 4
-ocr page 24-24 ©ü.sÿcîJ^rrzj tcr extrahitur ex omnibus rebus nal-feentibus, ex omni eo, in quo vita cl^gt; fqaarata ab omni impuritate amp;niot-taliratc ,fubtiliata mundiffime. fegre* ga'ta ab omnibus elementis. In bac defcriptione docet hoc myftcrium-fct fe vitam creaturarum, fed vitam qui' dem corporcam: in omnibus cnim rebus vita eft,fed non in omnibus eorpo ralitcr, nullus fpiritus eft in noftra po-teftate: quare vitacorpusfacia eft,amp;i Deo fais data eft,qui ei in hoc placent/; Quid poteft dici fignificantius,quàin ficutliidum eft,quod hie ignis fit vita» amp;'quidem f he quis-feduceretur) non qu±uis vita, led vita corporalis? Qoid igitur agimus cum noftro igni, qui non eft vita, fed omnium return niors eft? Quarc quimateriam mediCorum praepatare vult, hoc eft, fupra diâum Mercurium, eum oportet in illis libris ftuderc,inquibus tails preparatie do-cctur, hoc eftyin Alchymifticis libris, quoniam plurimos habemusy bonos amp;nbsp;malos,probosamp;falfos. -
Siiam mihi obqefas ,quöd'non fo-lum homines.vulgäres, fed-ÔC multi magni
-ocr page 25-^îiTlMOKlî. is
magni domini longo tempore in Al-chymia laborarint, amp;nbsp;maximis qui-dem famptibus, amp;nbsp;inter hos multi prxftantes amp;nbsp;dodi viri, amp;nbsp;nullus ta-men aliquid lnucncnt;refpödco,quód Ifta egregia feientia requirat hominem fanum: ifti verb omncs?fuetint ç-gri, quoniam laborarunt morbo anar nüïamp;nutnmorum,quifenfüs eotum obtenebrauit,vt noninteUexcrint ter-minos, quibus magi in defcrlptionc hmusattlsvtuntur ,0cfolummodo ex \fernida cupiditatc quxfmerunt,quod.
quatere non debebanf.quq autem m-ucnire ipGs heitum crat,non quxhue-runf.quareamp;iruftralaborarur. Cuius
^ nbsp;nbsp;iam eft culpa artilne. an verb labora«
1 loris,qui earn non redd inteUigit ? A1-chynua eft munda fit. immortahs vir* go,qux nullum bommem rationalem ad te admittit •. requirit emm hominem mentalem ,quales noftris tempo-ribuspaucos adbue vidimemo fedu-catur à ratione fua •. non enim abCque errore effe poteft,multum enim iph adherer de idole? in mente verb eft intelligentia verxhanc iequi debemus b 5
-ocr page 26-X« ®£ 5^c^ms Monrationém/amp; percipiemus »quart Magi tam mirabilia locuti fint, facile ctiam intcUigemus quid fit illud,quod medicus ante omnes alios dodos feite debet »amp;quomodo Deus eamfuo loco collocarit ad iuuandura sgro* turn, quocirca amp;nbsp;ei dedit fuum inftru-mentum^quod nulli alq homini dedit nifi folo medico.
De hac reoportuitme iftud caput feribere, amp;nbsp;vobis indicate, quomodo fiatifta digcftio,ncmpe quódnonüt naturalis.fcd prorfus diuina. Prima o-peratio mctaliici eft natucali$;fecunda medici etiam eft naturalis:tcrtia verb eft diuina. Deus enim folus hieopeta-tut, amp;nbsp;medicus refidetinfuo loco, te* nens in fua manu inftrumentum diui* num,cum quo agit quod ipfi mandatum eft. Opcratioautem hoc modo fit :cùm Deus crearct mundum, dice* bat verbum, amp;nbsp;fiebatataamp;hïcquam* primum^Mercurius iftam potennaffl diuinam fentit,non amplius eftMereu riusfedluna. Ob iftam tam cclcrem amp;nbsp;mirabUera efficaciam,hoc opus Ma gifterium vocatur, de quo Paracelfus
-ocr page 27-X N T Ï ^f 0 K 1 L i7
in Archidoxis itaferibit : Magifterium cft quod extrahitur ex rebus fine fepa-latione amp;nbsp;clcmcntari præparationc, petadduionê in talem materiam con tiaûutn amp;nbsp;confetuatuna. Hæc faut VctbaPatacclfi, amp;nbsp;quidemverumeft, qubdifte Mercurius prorfus inuerta* tur,quod intus crannempe fteUa Cigna ta ad exteriora trahitur,fcdnullapats ab altéra feparata,additio inftruraenti, hoc cft,quinta effentia Mctcutium pet tiagatur,amp;in ipfo mancf.8c cum quinta effentiafitvita.iiaMcrcurium im» mutât, vt iam nihil aliud fit nifi ilia vital'tamvclociter fit iftaopctatiofinc omnieletnentari cfficacia. Et ficut quilibet attifex opus luum decorat Sc illudfignat,vtipfius artificium agno-fei queav.ita ScDeus banc fuam er catu ram fignat figno nobiliffimo totius coelij’^Paracelius nominauit id ftellam fignatam ,diccns, effe tbefauru,quem necPapanecCxfar emcrcpolCmt. De bat atteParacelfus fummopere gloria tut, Sc metito qui dem •. eft cnim donu perfeftum defeendens à patre lumi-num; nullus eft quSDeus hoc Cignura
-ocr page 28-28 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3) E S E C lt;!(£ r-I S
videre finît, quin fuper eo obmutefc^t, nifi prorfus fitfatuus, cui nihil mitpn’ amp;nbsp;inufitatura cfle poteft. Ex hoc figö'’ perfedam digeftioncm agnofecre^C' betis,quæ in veritate nihil aliud eft quàm manifeftatio occultirMctcurjuS • exterius^ft vencnum,intcrius medici* na ; riullo modo cogitetis ipfius vene-num ab eo per fepacationem tolli pol lè,ficut multi tentarunt faccre per w^ rabiles præparationes. oportet hîconi niaconiunda manere, amp;nbsp;tantummo-' do regenerationem fieri,per quam m^ lum bonum,amp; venenum medicina fit • Qiiare cuiuis medico fummènecefla* rium eft feireexadè rcgcnerationeiH’ non fecundum opinioncra aliquain, fed oculisfuis debet videre, manibus tangere, intelledum poflibilitatem comprehendere.Q^ód fi hoc cognito in aliquonon fit,omnesmonitosvO' lo,vt antimonium fugiant,non efte' nim pro ipfis: qui vero ex animo natu' ræ cognitionem fititjquiqueexercita-* tuseftin chymicis,is antimonium in manus fumat, amp;nbsp;quæ hïc dico quæran omniaenim cafuiitinipfo, Ódijedè rem
-ocr page 29-^KTÏM om L' ' nbsp;29
remtraftes, quod fupenus dixi,mihi cuéniffc,tibiquoque contingcre ne^ ceffeeft. Ita pofteavidcbis,mcnon ex odioamp; inuidia, fed ex fideU animo om mbus amatoribus veritatis hunc tra-öatum fcripfiffe,non iuxta mcas cogi-tationcs autfpcculationes , fed iuxta perfeftam expericntiam, quam tempus fecundura voluntatem diuinam mihipatefecit. Iuxta banc experiea-* tiammeam etiarn poftremum opifi-tium huius opetis indicabo , amp;nbsp;quid antimonium poften fit, amp;nbsp;quænâm i-pfiüs medicinaUs vis amp;nbsp;cfficaeia ik. probis medicis fideliffimc commué nicabo.
* nbsp;nbsp;nbsp;■$ MrfgklM.
Qwdre Uceai, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- •
* nbsp;nbsp;nbsp;5 nonOHlgitriigni perco^ttifwr.
* nbsp;nbsp;nbsp;Ignis noffer afutpbure accenditur.
* ' Nomind vdm dntd À vctcnbiw igni iUi, 41« ügeirit 5 •
Mcntnlis non rdtionalw bomo n^uiritur ia Alcbÿmid- .
6 Nitttdtto'5 ex Antiwonioin ^.
* in libero 4« tinäHrd Pbificoïwm.
-ocr page 30-JO t) s S E C lt;J^E T I S
C A p V T I I I I.
^^oil ex l»n a fia fJol meel/ceruWf^uitif JulffkurpifileJèphorum amp;nbsp;aurum potabi-le.qwdßf v/fa hom/nif, d^ quamf^lo f(f aurummeä/euhajamtfi microceßaifuf' getur, ^»a e»m errortbus faß' rum medieorum.
IAM vcnimus ad Autumnum,a:ft35 fuum opus-confecir, amp;nbsp;fruüum ma* turauit, iam frumëtum dcmetcnduni eft,pomafiint dcccfpcnda,vuæ colli* gendæ: ad hoc requiritur labor ma-nuum nodrarum. Sieutenim initié rufticum laborarc oportet, agrunico* 1ère,grana fpargere.poftea Deo opera-tionem permittere: poftrcmólaborca fuos iterum incipcre, quod creuitde-metcre, amp;nbsp;frumentum ac dipulamd' gregare : ita amp;nbsp;medicum facerc deeft» materiam medicamraanibus purèla-uare, O feminarcin eam,illudiuxta Dei benediftione permittere Vt ere-fcat,in autumnomedicinam àfuocof pore feparare amp;confcruare,ad quodi* terum laboripfius requiritur. Dense* pim non facit nobis exfrumentopä*
-ocr page 31-'JUT J MOKI 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
ncm, cx vuisvinum, piftorem amp;nbsp;vini-torcm id facerc oportet.Dcus nobis cx Mercurio nafei facit argentum,dat no-bis id in naanum ’vt porró aurum ex co faciamus noftris manibus: nam in ifto argen to eft noftrum aurum, ficut granum in culm o amp;nbsp;ariftis.ln alqs capi tibus indicatum eft ,formammctaUi-cam ,qu« in antimomo cernitur, non debetepetignem cx eo expeUi, fed ma gis magisqbquantum fieri potcft,cx co producù ita iam feitote, quo d bane fotmam mancre oportet vfq; ad albe-dinem luns,tune eft in fummo gradu. Audiuiftis etiam iftam formameffei-gnem ,qui fuam materiam,in qua eft» putgetafuaimpuritate ifte ignis eft Sc materix amp;nbsp;omnium metaUotum vita: quando fixe forma ipfis detrahitur» nonamplius viutmt.** Mercutius veto tarn benebabuit iftam vitam,quam nune luua earn babet, eftqi in vtroq; vuicavita, qux non mutatur, Geut infans modo natus fuam vitam tara per-fefte babet, ac vir anuorum quadras gintattobut autem quod vir babet.in» fans nonbabet,ua nofter Mercunu^
-ocr page 32-Ji 1 g) E s S c ^ S TI s eft quafi imbecillis infans: argentum verb eft quafi virrobùftus,amp;in vno . tantundem eft arque in akcro, excepta foloroborc amp;nbsp;virtute.quamtem- j pus amp;nbsp;nutritio materiæ dat,vnde materia crefeit non forma:in vcgetabili-bus fecundum quatitatem, UdinAiet curio non ex vno lotone decern fiunt, folummodo infirmiras in vaietudiné mutatnr,amp; forma pura eft,amp; materia etiam pura eft. Etquamuis arobofint coniumfta,nulla tarnenibi eft perfeda mixtio, amp;nbsp;vnuna ab alt cro feparari po' teft, quod medicus in medicinafacere debet. Quod ft verb mctalla indecoH' ficcre veils,non fcpararionem.fcd mix tionem vniuerfalem fieri oportet,vt forma amp;nbsp;materia fiant vnum indiui-duum. Qui hoc argentum habet,is habet rem quam ab initio mundi ora nes homines quçfiuerunt:eft enimnia teria fanitatis amp;nbsp;diuitiarum.vtrunque emm ex eodem fonte fluit,qui vacatur fapientia. medicus inde accipitluö aurum: metallifta verb etiam fuum» quod medici eft ego tradojrreliquura in iuo valore mancat. medicinam di-dici
-ocr page 33-J K T 1 M o K 11. ii did. alterum ignore. Propterca for« mam rclinquo, amp;nbsp;folummodo dicoi quód ca fit corpus viuum, fubicäum omnis mirabilitatis,amp; fecretum fecrc-torum Dei: hoc corpus medico nihil pvodeft, quare id amoucre debet: facile feparatur:quod reftat.eft durum po-tabile medicorum amp;nbsp;oleum coagula-tumtquando liquidum eft, rubrum eft ficutfahguisianiffimus, quando coa-gulatum eft, coloris flaui eft vt aurum, verum ipfius nomen eft. Sulphur phi-lofophorum . quando medicus hoc fulphurconfecutus eft,tunc ipfius Al-chymifticus labor finem habet.
lam verovobis dicam,quinam fit Vnio, qui medicum fupra omnia me* dicaminaornat,amp; quare m hoc mine'' rail fumma medicina lâtear,quç in nul lo alio crefcente terræ reperiri poteft, non quód ob hoc nulla medicina in herbis reperiri poftit ( ficut quidam Alchymifticiphantafticivolunt)fcdfi’ cutinmetallis eftquod in herbis non ett, ita amp;nbsp;in herbis Deus id pofuit, quodraetallanon habent,ficut de vfn amp;adminiftratione huius fulphurispC';
C
-ocr page 34-J4 ®^ S E C I^E T I S culiarcm libcllum faciam, in quo ifti fatis declarabo.Scitote igitumunqho minera duplicem habcre vitara infe i vna eft anima: vita:altera corporis tan-gibilis, anima vitara longam habetim • mortalc:raachina veró vitara breueffl mortalem, id eft,diffolubilcm,quia vita feparatur à corpore, non quod vita moriatur,fed mortalis dicitur,quàd per diiTolutionem compofirum intercat. 'Hæc breuis vita in medicina Bal-famus appellatur,proptcrea quod lue' dicinafit,prçferuans corpus àputredi-nc,nc corrumpatunhoc eft,ægrotet:amp; fiinmorbum inciderit,ctiameftnie' diGina,quæ illud iterura fanat, non fal-uia, meliffa vel endiuia, fed balfamu^ hoe facit .-nam herbae cibant tanturt palpabilc corpus, vitara verb, hoc eft balfamum non.Si igituriam balfamu’ infcófuseft,fiue eximpreflione cœU' ftifvnde maximi raorbi oriuntur) fmc ex alqs cafibus,amp; propterea ægroto fuccurrere nequit, fuo cibo ei fuceuf' rendum eft : nam fuo illo cibo confor-tatur. Qgid autem eft cibus ipfiushP lud ex quo eft, quia ex quibusfumus ei
-ocr page 35-AKTîMOKll.
Î5 «ijfdempafcimur,amp; nutrimur : iam verb palpabile noftrû corpus vnà cum vita (ua à Deo fadum eft amp;nbsp;fumptum cx naundo.quicquid eft in maiori mua ^O)hoc etiâ in paruO eft, quare homo microcofmus vocatur. A quo igitur fi-üus accipiet quod ipft deeft, nift à paire gt;nbsp;parti enim filins fuus eftchariffi-mustli films durit,pafcit cum:fi nudus eft,veftit eum ■. nofttum corpus vtro-queeorumindiget. Si maffaægtotat talote vel frigore,veftiri earn oportet: fi vitaï^rotatjCibari earn oportef.pal-pabik requitit res corporcas,fpiritua-lefpirituales;fi morbus eft inmaffa,ci-baturfubftantia herbatum-.fi morbus eft in balfamo, hoc eft in vlta.fimihtct baliamoherbatumcibanda eft,ita v-iraque pars conualcfdt.
Hicvero notandus eft infignis pun-Ûus amp;nbsp;myftetium rotins medicina, fi. inEpiLEP si A. nofter bahamus pçonia,viCcoqucrcino,amp;c.in V A K A-Lï s i laucndula,ôtc.cibatut .iilatnm hetbatum bàlfamus noftro balfamo minime fuccurrit; morbus enim ab «-gr Oto minime tccedit.Hic latet faxum c a
-ocr page 36-j« ®£ S E C 1(E T 1 S
in quo grauitcr oifendcrunt GalertUS; । Auicenna,amp;c. verumq;eft amp;nbsp;ferapet verum manet,quod‘’ Paracelfus feti' bit:Hucq; omniacxcerptafua rctulit Hippocrates,corpufculumq; illudprs manibus fumere, amp;nbsp;obnoxium morti mortaii remedio conferuare decreuit' Nam Óc hodic nullaalia ars eft apalt;l Galenicos, quam quód impurum bal* famum noftri corporis balfamo her-barö mundarc amp;nbsp;fanare voluut,' quod ipGs impoitibile eft efficere,ficut vidO’' mus in podagra, Icpra,paralyfi,vbifui5 purgatiqnibus ne tantillum quidem proficiunt, quodluce clarius eft:amp;talt; men nos videntibus oculis cicos fa* ccrevolunt amp;nbsp;nobis perfuadere,noß cogitantes opus medici non inloqua' citate, fed in cura poiîtum effe. Con' cedimus amp;nbsp;fatemur, fi morbus fit in maffa corporea, quód fufficientemad cum medicinam habeant,fedad balfa mum, in quo omnium plurimumfi' “ turn eft, Galenus amp;nbsp;Auiccrina nullam medicinam cognouit aut expertus eft c’mfa eft,quód Galenus Ethnicus amp;in idolarria fubmerfus fuit : ifta veto notifia
-ocr page 37-J KT J ?^ o KI l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J7
titiafrefte inteUige me leüor^cx Theo ’ loigaftuit. Si Gaienus minimam Utc-ramin ea intellexiffet,meiius quoq; de fandaméto medicinx fcripfiffet, quod Paraceifum poft iplum facere opor- « tuifj quoniam autem prophetas amp;nbsp;ft- ' VmmDei blafphemat^quahs fuit ipfms ' fapientia in myftcrqs nature? auf quid' vos eins difcipuli Ichis in myfterps xnedicinx,in qua Deus operatur? pro-feftb pater vefterfuit homo idolatri- ’ tusquidvoscinsftïq eftisï non excufa ' bitis cam hac re, quod dicitis'.Si Gaienus natusfuiffet in Ghtiftianifmo amp;nbsp;-Chriftum agnouiftet, aliter fcripftÖet.
Dicite mihi hoc, quado natus çft T rif-’' megiftusï attamen plura de Chrifto fciuit, quam fortaffis vnus veftrum e
' finis ei Chriftum notumfecit^ Cvcalt;f tUTxDei,qux Galeni ocuhs tam expo -‘ -ûtæfuerunt, quam Hetmetis, cut t am -Loftus amp;nbsp;exceUens vit, qualem eum fa tihs ,uon St. ipfe ex cis Deum cogno-uid poftem vohis bene tefpondere ad hoc, fed breuitashuius traftatus ferre nequh,alqs’mlocisftet. QulnScfal-fum eft ,h quis dltaf,medicin am cot-
-ocr page 38-}8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9) S S S C 1^5 T 1 s
poris palpabilis à Galeno vel Auicen-na primùm inuentam:fuit enim apud antiquifllmos fcmper hommes, apud diligentes patresfamiliâs : hanc Galc^ nusàvulgocorrafit fuo tempore,fuif' querationibus philofophicis ficut pi-dor imaginem expoliuit, amp;nbsp;denique mcthodum conftituit, quam qui non fequeretur non poffer effe medicus, luftum quidem effet amp;nbsp;bonum,quöd veræ dodrinae locum apud nos habe-rent,fed cùmbiftoriæ veterum tefteæ tur, quod Fortius Cato medicos Ro' ma expulerit, profedo non ob indu-ftriam vel feientiam ipiorum in medi'' cina,fed quod fraudes corum, quibus vterentur benc intelligeret:quomodo igitur nos Chriftiani ipforura feripts tanquara irreprehenfibilia vel natura-lia euangelia ampiedemur^Quicquid àprimis medicis inuentum effeorpo' ralibus morbis prodeft,pro eoagimus gratias Deo amp;nbsp;ipfis:quicquid autem alq fuisociofisfomnijs affuerunt,non obligati fumus feruarc,nec quisin hac re nos eulpabit, quod oramus amp;nbsp;qu^^ rimus myfteria Dei in natura,caufam*
-ocr page 39-Z 2^T J M 0 KJ I. 59 que cx alns veris libris inquirimus : quarc in balfamo herbarum noninfit vis purgandi bahamum.nec propt créa odio effe debemus , qubd iuuentuti «aufam indicauimns, ficut ego nunc in hoc traftatu de Antimonio facio.
Quarc vos iuniotes amatores medicina diligenter notate , baUamum microcofmi nulla alia te purgaripoP ic,qu'am per balfamum maioris mun-di,quiin omnibus creatutis abfcondi tus cft,fed ita Deo placuit,vt batfamus fpltituahs id non facerct, ted corporalis. Ob ld vit am mundi corpus ft et i in creatutis oportuit,non in omnibus, fedinqs.quacin centto eiementorum. créât« tunt, 8 in quibus batfamus e ft corporaliter, amp;nbsp;vocatut Quinta effen-tia,qu« eft in M a T kaats ,fed non aliter quam feme,quod excreiccrc de* bctinftuftùfuum,qurftuftus eftO il-lc.àc quohoccaput dicittqui quid ê O nihil aliud eft nui vira microcofmi ,cù. hoc tarnen ditctimine,qubd baliamus noftticorporis eft fpiritus,fcdifteOcft haWamus corporalis, amp;nbsp;quandoquide corporalis cd,vim amp;nbsp;efheaciamhabet
-ocr page 40-^o E S E C \ E TI S purgandi amp;nbsp;clanficandinoftrumbal' ïamum ,quod fpintualis balfamus in alqs fimplicibus nunquam faccrepo-teft,ne cxiftimes hoc aururn pellerc inorbum,fed quód balfamum purget) per quam purgationem balfamus no* fter fuum robur récupérât, vt moP bum expellcrcamp; corpus fanare poflit-Primi inuentores Aftronomix leripfc ; runt: Quód fol pqrgat corpora omniâ) fed per fo^ero,hoç hoftrum 0 intcllc' , xerunt: per corpus autem balfamunn , microcofmi. Ita aururn noftrum nihil aliud eft nifi purgatio fpecifica noftri balfami, omnialaxatiua.qux vnqua® à Medicis inuëtaamp;dcfcripra fucrunti non attingunt noftrum balfamum: quare ab ipfis incurabiles manent, non folum cpilepfia, gutta, podagra, cancer, amp;c. fed amp;nbsp;fimplex dolor den-tiumamp; communes febres. Quamuis autem hoc myfteriumin vilioriamp;tc-nuioriadhucmateria pofttüeffet,an proptereaidperfequi amp;nbsp;reijeere debe-mus ? an propterea non folùm graux agendçDeo pro tanto donc,per quod hberamur à ttibularione corporis no-
• ftuî
-ocr page 41-j-R T J M o ^^ i r 4, flnî cum Deo litigarc pote dis, quarc jdnonincaffiacrcarit vel manna, nos cupigratiarumadioncid accipiemus eo loei vbi eft, amp;nbsp;in noftra ncceflitatc co vtemur t veftra ftultitia amp;nbsp;cor inui-[ dumnos nonimpediet,imö alacrio-tes reddet vobis perfecutoribus Jar-«am bacchahalcm detrahendi, Ój: ye*» ftramfaciem mundo patefaciendi. *■ Porrö deoperationcfcit-otCfquanlt; do hoc aurum vel fulphur in 'corpus venir,amp; à noftro balfamo apprehendi tur,'*tuncclarifieat balfamum fangui nis a fiimo maleuolarum ftcllarum.
I Quod fi morbus effet in aliquo mem-i bropnncipali,fulphur hoe fermêtari pportet, forma fpecifica aliàs in raern-bris operadi vim nullam haberet: Ipc' cifica autem tranfmutant hoc aurum abvnaviinaliam.aliaenim eftpatura balfamiinfangume, aha in ccrebro,a-1 nbsp;nbsp;ha in corde, alia in fplçne,amp;c. Hæc o-
mniamcdicum feire oportet amp;nbsp;obier uare,vtcœlorefiftcrepoffit:CoE L i ENIM GRATIA ISTA HYSTERIA INVENTA S V N T. Dicendum quoqueeft, 4
c 5
-ocr page 42-42 nbsp;nbsp;®5 ZIC\^T13
balfamus laboraret morbo,qui efli:^ extra coelum,hoe eft,* cuius caufanoo effet ex coelo,fed à Deo, is noftræro^; diçinœ non eft fubditus: quare multi morbi in hominibus manent, donee Deus eorum mifereatur, vol vfq; dunt inoriantur. Qtiin amp;nbsp;ft vnura aut plæ r.a feptem mem brorum principaliui” ex maia medicina putredinemcones' petit ,hoc eft, in fubftantiafuicorpO' ris minuaturjuulla fpescftinftauratio nis. Quarc huic medicinae no plusm' bui débet 4uàm poteft.£x clarificatiO'. neautem balfamifequitur (anitas,non ftatim in vna hora, fed dc die in die® decrefcit morbus:quin amp;iuxtamorbi quantitatem amp;nbsp;pondus hoc fulph® adminiftrari debet femel aut fxpius* fed in adminiftratione eft occulta quÇ' dam ars, quam nemo nouit nifi medi* cus,cui microcofmus probe eftcogni* tus: dc quo pauca in quinto, eoq; vin-' mö capite indicabo-
“ (T fx ÿ fd^tt,continet O medicum-
^ Sulphur ^ fixum.
' Corpiu er fpirttwsvitalismhcminedniP^lt;l
amp; iiuerfu cura indigent.
De
-ocr page 43-^K T l ^f o N 11.
4î
^ De fff a longa lib. ucap. i.
* Galenici corput non balfamum vitlt;e récréa-npojjimt.
Galenui libro 9,capite i4,de vfu partium, ^ttmUbfo t. capite 4. Et librot.capitet.deDiffer. pul[uum.
* Ealfiimi humani inftdur....— ‘ ’ quot;nbsp;' titlif,vt Jemen,ex quo balfamut aureuf crefeit: * Quomodobal [dm» nojier purgeur.
* t^orbiverèincurabilei-
CAP VT V.
^^re de © no» dar tua ßf beutuf: catifehe in adminiUratione^: Con-elußo df recapitulaiio : (^ ^uod expertM ßribaf.
FAteor me in priori capite minus dixiffe de O, fed forma j) merc^ morata cft,vt plura dicere non fim au-fus:fi cnim dicere deberem,quç diccn-da effent,formam quoq;fignificantius deferibioporteret, quod nullo modo fieri debet.nifi allegoricc,ficut antecef fores noftrifecerunt/Ego veto in hoc
-ocr page 44-44 nbsp;nbsp;nbsp;®^ S S C 1(E T I S
traâatu nihil per fimilitudiqps agctc volui,fed ficut res per fe eft.iia cam de-fcribcre : prætereà forma ad medicum nihil pertmet, fed ad folos MctaHiftas, quiinPetroBono Ferrarienfi fatisin-ftrudionis de co reperiët.Quare Antimonium fatis dcclaratü eft,amp;quidcni vt vidctiSjfimpliciflïtnè, ne quis de me conqueri poflit, quafi obfcurè fcripfe-rim,ita vt inteUigi nequeam. Ad extre mum vnumquenque me monerco-1 porter, qui me non intçlligit,is neque ' facict qu^docco: quare antimonium non pro ipfo cft, fed fuperans ipfius captum myfteriumDci:qui autemroc intelligit, abfque dubio fpe fua à Deo non fruftrabitur, imó id confequetun de quo hîe fcribo.
Qui autem hoc fulphur hadusfuc-rit,is fciat,quód proptcrea minimèto-tam medicinam inucneritgt;‘’imótunC primum incipict medicinam difcerc. Quid enimiuuarctaliquê, ctiamfibo-num gladium in manu haberet,finon poffet co vti contra hoftes fuosïopor-teteum certè prms nofle, quomodo ^0 vtendum fit.Ita ^ medicus etiamfi fulphut
-ocr page 45-ANTI M OKU 45 fulphur philofophorum in manu ha-bcat,adminiftrationem verbnefciat, quid prodeft cPfcicntia adminiftratio nis requirit pcritiifimum medicum, nondoilrinac Galcni ,fed notitiæ mi-crocofnu. Quare neceffarium effet de v(u amp;nbsp;adminiftratione huius fecreti diligenter feribi, ficut amp;nbsp;incœpi pecu-euharetn llbellum de hac re confice-rc,fibeus gratia amp;nbsp;pacem dederit,non vós celabo.Attamen tantum vobis hïc notant faciam^quod fulphur in noftro homacho nonpoffit digcridi autem hondigeratur etiam nonerit medici naeaqualis effe debet: poft digeftio-nem enim virtus cius egreditut, prius autem minimè. Homo donum habet quodkDeo eft,Paraceltusnomtnatid À R C H E V M. huius Archei oftt. cium eftgt;vt ex pane carnem humanam ïaciat,ex vino fanguinem, amp;nbsp;quicquid alias homocomcdit,ex eo debet ci-bum.conficerc.lam verb liquet hominem non comedere mediemam, qua-te Ateheus ex fulphur e am O,mediet-nam facete nequit: confequitut igituc alium Ateheum hic tequiri,aut quoi
-ocr page 46-4« ®f S S C lt;J{e T J S 'nofter Archeus eó perduci debeat,vt digeftio fieri poffit. Paracelfus inlibro de Tartaro(cap.xvj.)mcminit huius di gcftionis,quomodo nofter ftomachus ita confortetur, vt indigeftibilia digérât, dicitq; illud arcanum effevitrio* lum:verum id quidem eft,fcd vobis iunioribus nimis fubtilitcr amp;nbsp;mancè didum eft: nemo fit tam infanus,vt credat medicinam ex litera Paracelfi comprehendi poffe. Hoc dico,euffl magnum fecretum habere,qui hanedi geftionem in homine efficere nouit. nullus vulgaris medicus feiet,multa e-nim ad id requiruntur. Quare quili-bet fibi caueat, etiamfi hoc fulphur di ligcnti inquifitione amp;nbsp;labore nancifca tur, ne dono Dei abutatur, amp;nbsp;plus de-dccoris amp;nbsp;irrifionis, quàm gloria; a^ pud ægrotos eo confequatur. Si brc-uibus verbis id fieri poffet, vt vobis hanc digeftionem declararem huic tradatui adiungerem ,fed id fieri non potefi;,ob multaarcana,qux fubea comprehenduntur. Quareifte tra-ftatus tantum de praeparationc Anti-monq fit fcriptus:de vfufequetura-lins
-ocr page 47-•^ KT J M o KJ L 47 liuslibellus,ex quointelligetis, quid Paracelfus de Arcanis amp;nbsp;Elixiribus in Archidoxis fenpfent. Qu,ódin hoe tradatu nullum Recipe propofuerim ob id faftum eft, quod vos fcducere nolo:Recipe enim illa feducunt lunio-floresmcdicos:fednequcaTheophra-vlluna recipe fcriptum eft , quod ad medicinam , quin occultum fenfum habeat, amp;nbsp;in quo nihil vel défit, vel abundet,amp; hoc non fit fine magnis caufis. *
^^t^ finit traeJiituide i^ntimonio,tn t^utntprimo capite dteitur. quid ßt^nti-fnonium-.in II ^uomix/oex eo Meratrifti fi^t :in III ^uomodoper cainm re^enere^ fur ;in II II ^uomodo ex argente medicus aurumfa cere debeat: in F quidpor re me^ dieSfitre deceat,priuf^uam auro vtatur.
Tantö fetibere volui de Antimonio propter medicos iuniorcs,qui ignorant,quid fit Antimoniû,ne feiheet fe-ducantur à Galenicis, quos non pudet * de hoc minerali feribere, quæ non experti funt. Quæ autem ego feti-bo,fcio efle vcra,amp; non femel, fed plus
-ocr page 48-4? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ E S E C I^E T I S
quàm centicshoc opus manuraeali-boraui,amp; melius noui, quàm futor tof mamfuamcx calccocxtrahcre:quare igitur non fcriberem quod verumeft? criamfi diabolus duplonigrior amp;pe-ior effet,non tarnen m hoe me morde-bit. Medicina corpus amp;nbsp;vitam traffat, quialiquid in eafcribit,quodoperei-pfoprobarc nonpoteft, is iatro cft.fi Galcniciiftam oftamcomederedebe-f ent,vbi manerent: Quare mi lcäor,fi labötare cupis, huic vis confidenter infifte quaff immobili faxo:attänicn togö te, ne illotis manibus accédas, hoc cft, ne aggrediaris quodtibi non conuenit. Quin amp;nbsp;vos Paracdficos iuniores medicosmonitos velim,flf agatis ficut veffri aduerfartf, vtmul' turn in præfationibus difputetis,ve' ftrumquepræeeptorem non verbisfo lùm defendatis,fed amp;operibus. Verbis Galcnicos tantundem vincetis arque Apoftoli Chrifti Ethnicos concio nando:fopera tune profuerunt,qu$^ nunc adeffe oportet: quantum open bus efficietis, tantum ParaceKus cref-cer:redfummopcrc vcrcornonqin'Oi-libct,
-ocr page 49-jfKT J Mo ni 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49
Ïibct, qui dc Paracclfo gloriatur.Para-celfi opera pcæftiturùm. Cauctc à ptxmaruris fenptisrrofa: enim non na-kunturnifi (uo tempore: quando ve* wet tempus veftrum veritati fuccur-ntevetbis amp;nbsp;operibus, ita de hoftibus vefttis triumphabins,ficut Theopbra ftusdumviuerct. Atqueitahabetis bunctradatum dcAntimonio vobis 'a me donatum.mebora expedate.fcri-pü auteur lingua Germanica, vt om«* nes,qui folummodo Germanicè no-ïnnt,ctiam opitiecs amp;nbsp;circulatores,qui Antimonium tradant , préparant amp;
1 vendant, perfpiccrent, non fuum effe i-' ftattadare,quxnonintelligunt. Vale.
* PetnMBontMFcrr(trien(ïs.
^ Quomodo prudenter ntendum ft O medico.
* nbsp;nbsp;nbsp;Quomodo no ft er Archet« poj^it eó perduct, ït wediciniu ƒ cutnutrimentum digerut.
* nbsp;nbsp;nbsp;Rcwpitulfttio.
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* Quodverdo-phicomperta fcrihdt.
* OperiGut non rertu Tßcopßrufti dodrin« tonjimundd.
Soll D co Scoria.
Fini« libri de fecret« lt;s* pr^p^ratione zd ntimonij fcofierts Olexandr» à Suchten.
-ocr page 50-5° IN AQVILAM
COBLESTEM
G E O R. P H AE D R 0-
N I Ä ODE.
Indjta quafummi quondam louü ales habebttt ^eUtiaque ^)eûm,
Et nitida cali gemmantis in arce morabar, Æthereôue choro.
SedibiK exturbata mets ergaÜaia terra 2d.uncperegrina cola.
Et data manci^io teneor jeruilis acerb a Conditione iugi. nine mala tabifica ^urgo contagiapeffi( ^erefuß nouo:
ffydropte amp;nbsp;dirts Vacuo fqualentiafla^ Sordifluosque lacns:
Chiragra Varios motfu.tophosque podagra ^indicéfoluo manu:
Et qua caUefis figit nigricantia labris
Elcera cancer edax: ll^fio quoßefinus affdtim purefluentes Te^la Syringis agit.
Quißue es iddreo prudentfeltcibns korts
• ContraheVelarogo,
2ïeclaxanimium,mediocumtramite relit I^eliius ire queas.
nam plerumquegraues ca/us excelßminanti^* Magnaqueprobraferunt,
Et qua femper iniqua fuit mihi fors, tibi fittt ^quiorejfepoten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ £ Q K'
-ocr page 51-5»
GEO R P H AED ROgt; NIs RHODOCHAEl KeJlci A Q^V l L A C O B L B S T I S» fine corréla hydrargyipr^-apitaiio,
C A P V T Î.
V'M primUminagroïn*
cohiügemodeftiffimajo.
ChiUanc jTiae hófpnenl tam tupidé vifetes, amp;nbsp;li-btarios Othenticl Elcftorislaudatifli« roithefauros apedte^,continuo mihl |)laccre cepit ingenuus candor tuns* tarafides jinexpUcabiUs taciturnitas. Vtautemviciffim meamin tc tuos^i bencuolentiam declararem muncre
Ällquoyeftns dlgno virtutibus,non dl catureperke qulcc^uam haö:cnus,fcd hé optare qui dem, aut ctlam cogka-bouc affidua Infor mare potui. At po-fteaquamnuncè ftxchcomantiagra--Ulffimos bominum generi vmuerfó inotbos autumno impendere videam d a
-ocr page 52-fz G E o lt;!{. T H Æ lt;D lt;1(0 K vt cft peftis Epidemica, Hydrops df' fpcratüs,Arthritis tophacea,non com mittendum putaui,quin te amicu® meum fingularem ante ijs de m^h^ certiorem faccrem, eorundemquede' pellcndorum rationem aliquam expü carem. Nam is qui omnium humane rum adionum , amp;nbsp;artis mediex ßm* eß,himirum,vt Deum Opt. Max. am«' mus amp;nbsp;proximum quemque period« acnosipfos. Idcircolo. Chilianc.A-quilæ cœleftis prçparationem perftriß gam breuitcrÀ vf^um eiufdeminaff«' dibus fuprà didis enodabo plenius,vt nihil prorfus vel à te, vel etiam ab aim rerum medicarum amp;nbsp;chemicaruoi imperito in vtroque defiderari poff'^ amplius.
CAP V T IL
AQuila verb cœleftis aut cotreda hydrargyri prçcipitatiofie habet: Recipe Stimmeos pulnerem,falnitri optime purgati.fascis vini vft«, cuiulqj vnc. iq.Omnia fimuUique« fadain cbymicum vas infundantur,amp; ciint
-ocr page 53-^ S^^ J L A C OE l E S T. ' « ' cumrcfhxcrint,perfefti opens quaß ùbfidcns rex vafto concutiatur malice,tune ima parte cohærens ilicö dil füit violenta conquaffatione. Huius autemregis pulucrati drachma invgt; ttum oris ampli detjeiatur, amp;nbsp;aqua rc-galifcxies irrigetur,ac rurfum alTiccc-tuntandem in cadem aqua refoluatur, refolutusq; in vrceumfigulini opcris, quiferuentem cinerem contineat,tu-muletur.Atque Aqua regalis hoc modo fit. Puluerentur Chaicanthi lib.tj, lalnitri lib.j, aluminis cremati lib.s. fa-lis ammoniaci lib. ;. s, probe mifcean-tutjamp;igni largo eliciatur aqua vehe^ incns,quæ purgctur iniedis argenti lamellis. Secundo in aqua regali feor-lum refoluatur auri limata fcobs, aut foliacea: Ophirizi bradeolæ pondère drachraæ,amp; pôft,vt fuprà fadum eft.in vitro feruenticinere obruantur . Tertio luper calccm viuam aquaferuens fundatur ac probe agitetur. vbi refri-gcrataconquieuerit,pertriliccm cole-tur: deinde aqua ilia rurfus feruefada præparatos ilatidis cincres fundatur. ac diligenter moueatur,poftquam con d 3
-ocr page 54-J4 G B 0 ^. P H Æ !B ^0 K federit iterum per trilicem traijciâ* tuntum in hac lixiuia cbulliat libu hydrargyri,quod antca taie in aceto belle diflbluto fit elotum, amp;nbsp;quo diu-tins cfFerbuerit, co melius eft : poftrc mb hydrargyrum, rurfus fale in aceto probe diflbluto purgatuni ablua« turaciuacalida amp;afticcetur. Pripi-ratum hoc hydrargyrum in aqua re-gall , vt prius notatum eft, refoluatur, amp;nbsp;in feruentem cinerem reponatur. Nunchaec tria diflbluta in vascucur-bitinum luto optime circumiituni calida dcmittantur, amp;e Seraphino fe-xics aut fepties ftiUare finantur:feni' per tarnen prolcdus humor rurfus ft» per craflaraentura fclidum afperga* tur necclTc eft, qui ad extremum igne acerrimofubiugatus, tanquam imiti-lis abqcietur. Sedimenti verb materia exempta minutiiTimè primùm teratur amp;nbsp;fub myela flagrantiflimis carbonk bus reuerberetur, alfidueque verfetut rude ferrea,donee mutato colpre i-terum rufefcat, amp;nbsp;virus aquae regab cuanefcens contabuerit. Dein opti-mè lauctut affufa calida aqua, dum nullam
-ocr page 55-jfO^Pll  C OE L E s T. 53 nullam prorfus falfedincm refipiat. Tumpraeftantiffima vini effcntia pcr-fundatur, ita vt tranfuerfos tres digitos fuperemineat, triduo condatuc in fcruentem cinerem , amp;nbsp;quotidie ^w moueatur : demum temperata vint effentia rurfus à fedimenti mate:» nsfeparetur. Poftremó ftillatitiaro-üriimaqua,qua:mofcho fafta fit o-doratior, refpergatur: triduo conqui-^^. efMt,amp; fingulis diebus ter agitetur: tandem liquor ftaladicus fenfim ab-ftiahatur/vt alficcatamaxime in fun-dorefideat Aquila cœlcftis.qnæ vitro diligenter obturato rccondatur opoe« tet ad vfus enodabiles.
C A P V T 111.
y rSus Aquilx coeleftis ad intcriores V corporis morbos eft eiufmodi;
Grani vnius pondéré ad triavfque ie-iuno propinatur in drachma aquæ Äeriacalis fiue mithridaticæ, cui hxc infunt:
d 4
-ocr page 56-0 G ; 0 ^. P H Æ i) ^ O K, Vini eflentiae vnc.v. Theriacaefeu inithridati vrc.q.s. Myrrhæ fubuindis dr.x, Croci Viennenfis dr.ij.mifccantut
amp; perbalinæon ftillarefinantur. Hac potione fumpta, perpurgatur vaincra sè çaput,thorax,venter amp;nbsp;artus. Nam vtcriidi hidrargyri perniciofus vapor otnnem corporis fubftantiam petua« gatunita Aquilæ cœleftis potio faluw* 'quot;^’i quadam vi fpirjtum vnà cum arte-rijs petagrat »fanguinem cum venisamp; humores toto corporefufos,itcmqua meduUam cum offium intimis petua* ditcauernis,amp; quiequid vitti neruos occupauit, aut inter carnem amp;nbsp;cutem irrepfit, corrigit vniuerfum. Sic principes corporis partes, cerebrum ,cor, pulmo,iccur,lien, fel,rênes,tam exput-gari,quàm roborari folentconuenien-tcr,amp;vt ad primam conftitutionem natiuamq; fymmetriam citiuspernc' niant, nee in intégras labis atque cam quiequam m pofterum influât facile-Ad externes autem qui communibus expofiti fenfibus chirurgiam requi-runt,talis vfus eft;
Aquila
-ocr page 57-iQJlL A C OS LS S T. 57 Aquilae coeleftis dr. j. Myrrhaeoptimsevnes.
Caphurae gr.vq.
Crocigr.v.
Ol.è caryophyllis vnc.v.
E vnguentum.quo omnia vulnc-r^vlccraque ac fuppurati tumores fa-» nantur obliti,vt nihil vel impuriffimi malifordibus inquinatum in corpore redundet amplius. Itaquc coeleftis . aquilain defperatis humani corporis affeftibus vnmerfis rernedinm eft prç-lentiffimum. Nunc vt planicwa fiant omnia,vnum atq; alterum exemplum* fubijeiam.
C A P V T nil
PeSis epiJewiCit certa curatio,
INitiovencnivis ac pernicies expur* getur propria hac antidoto.
Aquilae coeleftis grj.s.
Theriacæ Alexandrin« fer.j.
Vim rubri, in quo melittaeqa ali. quot dies macerata fit, ftillatittj vnes. dccoâiptunellae vnc.j.
V alcrianç dr.vj.mifceantur,amp; fiat d 5
-ocr page 58-#8 G.E 0. ^. TH^Ö^OÏi potio cathartica ad veneni malignité' tem exterminandam. Authuios loco manè ac vefperi fudor validiflimêci' catur çgrum plurimis integumentii obuoluto:
Liquoris Ophirizi amp;nbsp;gemmarum» vt in noftra ccelcfti medicina docerun cuiufquefcr.s.
Aqux fumariæ
. Cichorq
, , Cbamzdryos Aillatitiarum, f# drach.üf.
efsen. vini rubri vnc.s. mifceatut F. potioncula diephorcticaad exitioü peftiléntiz furentis femina exturbao' da.Deinde à purgatione feu venenieï' , pulfionc altera die ob minacem vi® dolctcriam exhibeatur zgro pcculia' re hocalexipharmaco:
; Liquor margaritarum Coralliorum rubr.cuiufqj ferj. Oleum oflium c corde ccrutmyt rhæ/ing.fcr.s.
Nucum myrifticarumgr-V’
Aquç betonicæ
hirundinariæftaladicarum»cu-iufq; vnc. j.s.mifceantur ad formSpo-honis
-ocr page 59-•^O.f' JL a c OE Z F s r. 59 tionis. At fi tertia die mortifera fym-ptomata confequantur, indigcnitali myfteriorum rationc curcntur,vt in deliriopræbeatur fummum margaritarum arcanum, in fpafmo officnlum èlcporis poplite liberatum,in fpiratio-ncdifficiliThio fiue balfamum,in dy-* [entcriaamp;aflidua vomitionccrocum cchalybe corrcdum:infitiinexhaufta oUum chalcanti rubrumtin mcnftruo twnprofluuio liquor coralliorum ru-btorum. Poftremóincontraftxcla-lt;^ts charadcre cxhibito ad Icthale vi-ws pcftis popularitcr graiTantis cuo* candumadmoucatur cmplaftrumO-ly®picum,quod ita habet:
Succi rad-rhapontici PimpincUac Hclcnn
Siderici ex Ânanienfiû conuallibus petiti
herb. Pruncllæ
Hyperici
Centaurij minoris Geranij,fing.vnc.j. mucaginis fe. Cydonioruni Lini
-ocr page 60-tfo G E o ^^ T fl Æ ^ 'J^O K
Âltheæ,cuiufque vncs.
Ceræcandidçlib.s.
Picis
Colophonix
Tcrebinthinç nouics ex aqua hot ten (is folani ftiUatitia lots, fing. vO' das q.
Galbani
Ammoniaci
Opoponacis
Sagapeni in cfs. vini diflblutoA cuiufque vnc.s.
Tragachanthæ
Myrrhic
Thuris mafculi
Maftiches
Groei è calybc
Ladani
Styracis
Bdellij
Bclzoini,fing.dr.ij s.
Mumiæ drj.s.
Spermatis ceton vnc.s.
Gummi Arabici
Hypociftidis.cuiufq; dr.s.
Rhabarbari
Scammonq
-ocr page 61-^Q^r J Ld C OE L E s T. ^i
; Medulla fruft. colocynthidis.cu-^^üevncs.
Chalcanthifcr.iiq.
Margaritarum
CoraUiorum rubrorum alborum
Lithargyri
Lap.calaminaris
Catniolx
Magnetis
H$matita,fing.dr. iq.Ad extrema ^ddatu
okStimmeos vöcj.s.
Plumbivnciiq.
Caphuravnc.j.s.
Amygd.dulcium
Lumbricorum terrenorura, fîngè vues.
Adipis ferpentum praparati.
Iccinoturaè ranisrecentium, cugt; iufquevnej.s.
F. magdaleoncs adcarbunculum bubonemque peftilentem contami-nati hominis radicitus ex-, tirpandum.
-ocr page 62-Ä» GS o ^ f H Æ ^ 1(0 Ïi\
C . A P V T V.
ffyi/rüfä liep/oraff vera cür^tio-
IN hydrppc è quibufcunquc (faufil inuedd ter vel quatcr oiferaturhot catharticum, aut tantifper, dumcof' pus ferofo humore diftentum p3ulif' per fubfidere intclligas:
Aquilç cœleftis gr.j.S“
Extrada: è paftillis Alahandal
Êflentiæ gr.iij.
Saccharirofacei dr.ij.
Maftiches dr.s.
Croci gr.iij.mifceantut.
F. bolus purgatórius ad corpus aqul craffa atque concreta fufFufuffl. D«^ indeà leucophlegmatiæ exinanitiont ad reliquam molis corporeae amplitü' dinem minuendam manè ac vefpen hæepotio exhibeàtur,donee cached^ cum corpus citrino colore fqüaliduöi viuidó nitorc rurfusefflorefeât:
Cróei è chalybe fummo ad extrema opéré réuérberâti dr.s.
liq.ophirizi gr.iiij. '
ol.nucularum mofchatarü gr. v aqux
-ocr page 63-ÂQ^f' IL â C OS L E S T.quot; nbsp;nbsp;amp;
aquæ veromcæ vnc. iij. mifccan-tur,amp; formetur potio ad pituitofum albicantemquc fanguinem corrigendum . Interdiu veto propter virium diffolutarum defedioncm,amp; immo-dicçfitis iadationcm detur hçc potio: Cubebarum
fe.ocymi caryophyllati, fing-vn. S. FoUiculorum folani
Halicacabi
' Sandali albi,rubngt;lutei, cuiufquedr.ij. Gorall.rubr, Spodij elcdi Scobis elimati eboris Succini flauifs. ac pellucid! Maftyches,fing.dr.j, • ie.quatuor fri g.m aior,cuiufqi dr.s
■ Intybi
Portulacæ
Laducœ.fing dr.j.
Sacchari q. f.difl'oluti cum fucco roalorum aurantiorum f'Eleüuarium
Huiuseleftuarij dr.j-Succi medicati fiue rob.è berberis vnc.s.
-ocr page 64-64 GKOî^. T H Æ 'D 1{0K efs.calcanthinæ.
TartareacjCuiufquegr.itj.
aquç cichorq vnc.j.s.mifceantufi
amp; fiat potiuncula ad robur corporis ! languidum excitaduip, amp;nbsp;immodéré'' tam fitim rcftingucndam. PoftreWö tantifper ad œdemadifijciendum ad-hibeatur cataplafma , quoad aquan' inter cutem plané abfumptam amp;dif' fipatum tumorem euanuiffe vidcas:
Stercoris columbiniaridivnc.il' Trochifcè thure dr.q.s.
Myrobalanorû chebuloruin K' ' torridorumvnc.s.
CoralLrubr.
alb.
Baccarum myrti.
: Ba]aufiiorum,fing.dr.j.
Aceti rofacei qX
E cataplafma ad tumidiflimam cof' poris vitiatam molem.
C A P V T VI. ,
Podagre cuiùjijue ferfelîa curatie-
PRimùm ab arthritico ad quintum autlcxtum vfq; diem pilula vnio-nuin
-ocr page 65-i^Q^y i L A C os L E S T. 6i hum noftrorü,magnitudine crui ma* nè ac vcfpcti deglutiatur, qui capmntl
Aquilae cœlcftis^s. ‘l-'
Aloes præftantiflimae nomes è ftyllatitia,Chamæpityos aqua lotaß dracht ij.
Stimmeos tciierberatifcrup.ji ■’ Groei è chaly be correfti 3 s.
Mofchi ödoratifs.gran.iiij^ J Ambarifülui gran.iij.
Fiitmaffacatapotiomm cum extrâ-ftaftacchadosMaflilienfis effentia,cui , Stina quinque vel fcxolei è chalcan-I tho tubrifint addita. DeindcabaG
fumptis piUulis quotidie bis tcruè parsmalèafÏcda inungatur oleo Ma--crobij calido, cuius parandi ratio hxC eft:Sanguinis ceruini adhuccalcntis tres cantharos è feraphino ignc moderato ftillare finito, donee phlcgma otnne proleftum fuerit, amp;nbsp;calor c cro-S ceo in puniceum tranficrit: deinde ex
Athanore flagrantiffimo igne tandiu ftillas expeUito, vfque dum nihil gut^ tarum oleofarum amplius in fubie* dum eraanet rcceptaculum : vltimó extrema ignis violcntia eontinentef
C
-ocr page 66-lt;« CrOf^G. TH^t)1{0K vrgeto, tune fal egeftus fuffituinfum' i mam vitri partem latcribus,tcâoqüi s medioerî copia adhærefcet,qucm vife refngerato diligenter colligito,amp;cuifl | oleo probe temperate. Hoc aliquot fcptimanisvtaturconflidarus àpurgâ none abfoluta,amp; fi vinû intercabiberf vclit,id recens referbeat prius oportet cum radicibus caryopbyllatæ aeper uulgati acori. Sic breui omue arthrin dis etiam vetuftiffimæ genus tolling )eadicitus,miferabile helluonuraflagt^ lum, dirum gurgitum iilorumcrue«; mentum.
C A P V T VII.
Ca»frt exulteratifeuß^ttU euiuf-cunque cerf a cura (ta.
Hæc potio quotidicter hauriatut! Radeydaminif s.
J Herb.diapenfiæ candide Mj. , Solidaginis mediz M. s. déco quantur inlib.j.s.vini ad tertias.
Sumanturhuiusdecodi^iq.
01. c canophyllis per feraphini* proledifcrupj.mifccantur.
10'
-ocr page 67-'^QJIL A C OEL SS T. 67 Locus autë affedus manè ac vefperi *nungantut linimcnto,cui infunt:
Ol.èlateribusgr.j.
Tercbinthinçlib.s.
Cariophyll. J q. mifecantur amp;nbsp;lt;;ncihico more pcUantur c balinao; 'tuncaddantur:
Maftiches*
Myrrhs, Thuris.fing.^ iq.
Mumis gr. j. omnia fimul mixta P'tferaphinumagantur. Poftfuma-^“rhuiusoleif j.
Aquilx cocleftis 3 j.mifccantur.
RïtlinimcDtö.quod rurfus oblige» turcmplaftro Olympico. Atq;fcmpcr antelinimenti admotionem cancer fi ucfiftula expurgentur hac lotione:
Aluminisjs» Salis^j.
Wellis
Vini,
Aqus,cuiufq; lib.j.diffoluta pro-bemifceantur,
Vcrumlinimento fuprà dido longé diuiniora(nnt,oleû dulce ttymmeos, plumbi,hydrargiri,quitus nihil vnquS dcploratorum vlccrum aduerfari po«;
-ocr page 68-' 708 'g É 0^^ C. ^ H Æ S) 1(0 K ;tcft,(cd ocy (Time fanantur phagxdeüP ca óc cacocthc omnia.
C A P V t VIIL
V. 1
NEc de prxparationc aquilæcœ' leftis «5c vfu cius tam in extemis» quàm internis humani corporis effe' Öibus. lam quod reliquumeft,eti3iii arque ctiam rogo rc,lo. Chilianejt mearnrn vigiliavupa niunukulum 1^ uidc-n(ê,qiiQd,tn tuo nomine appaK'' a:qui boni facias,de indemearn erg^ te, tuofque fidenj amp;nbsp;beneuolerttiant 4)robcs. Alttoraenim qua-gpmicp-g^^^ amp;.in haciComiïKntationCit.amp;.inalif’ ÿ milibus me breuiorem faciuntgt; q^;^ propcdietnj.Dea adiuuante/um-^ turns, licet adnaodum pr3;coci3,quolt;J nimis matiirè mihi inuito parrim quo tidianis optimatum precibus,partus pbiato indies à principibus vîn^^æ genti precio, partim à liuidisquibu^’ dam auarisq; mylicriophyladis vi lt;* morte intenrara de manibus excurian rnr. TuquæfoiUum candoreman^'’’' que fidem,quaminhoc IngoIftadieO'
-ocr page 69-©f cr^^jir: ETIL ET..:.. 6^ flum agro primum in te effe perfpexi, conftantercolas.’tunc amp;mc cum,quê expetes maxime, habebis perpetuó. Deus Opr, Max.faxir,vt opera mcdicæ artisindituta ad acternum hu nomi-Jiishonoremi amp;nbsp;catholics’ apodolicæ-(]Ue eeelefiæ lalutem abioluere pof-/iin,negleda iniportunorum homt-num obtreäadonc amp;nbsp;malcuolentia. Amen,
GEORG. R H AE-DRONIS RHODO-chæi medici Elecnus,fiue perfeda Epilcpfiæcuratio,
Uz/ D
Äin/ilißimuf» D. O/uualdum lt;th Eci C^/ar.Maie/i. conjiitariuf».
N T E R tot peregrinatio-num mcarum labores amp;nbsp;fados in abftrufarum re-rum cognitionc fumtus, aller ab co nunc effluxit ann us,Heros ampUnime,quo mihi aduenæ Chcii-*
Cf
-ocr page 70-70 G t 0 \ G. T H Æ ^) 1(0 K haimi bibliothecam inftruâiiTimJWi hortos prctiofifs. amp;nbsp;cqncftria nobili' taris tuæ ornanicnta monftrafti comi-tcr,oniniaq; officia amp;nbsp;cultum huraani taris liberalitcr tribmfti. Quamuisau* tem hoc bicnnio apud illuftriflîmoJ quoidam Principes ac Comitésfxp«' numéro honorificetiffimam tui nicn* tioncm fcccrim,nunquam tarnen p«’ xcos mediex occupationibus amp;lncU' brationû occultiorum obreffiombu’ me tantillum laxarc porubvtCAiguain fignificationë gratç erga te voluntatis dediffem. At cum iUo tcmporcoleuiti chaleanthinum à prçftantiffima faro' na coniuge tua faftû de miferabili epi” Icpfiæ malonos admonucrit,iamàre nonprorfus alienum fore arbitrot.ß perfedâ quandam rationem curant' morbum comitiale nobili potiffifflB fti rpi fa miliarem doccam,caq; in my gnificù Dominum ab Eek, cærerosqi Argonauricç quafi gêtis principes Bo-ios megratum oftendam.Quandoqut dem cpilcpfia c nymphidico cœleftiu çorporum motu orta vous è fummis morbus exiftat/umma quoq; amp;nbsp;médical
-ocr page 71-ft! CVK^quot;^' ^^il-E'^’ nbsp;nbsp;7*
taamp;chemica requirit myftctia,quç ti* bircconditatû btcrarumamp; intenoris Sophie awantiffimo maxima volupta tem afferent ,meumq; gratum erga te ^nimucoram dcclarabüt apertiffimè. Îtoptetea relidis ephepha: caulis,qux mnoftnsptotopyncis copiose expli-citur.adems fanationê aggrediemur, exotfi à fummis quatuor phylaöerqs quafi generahore medendt ratione, quitus poft vnam arq; altera antido-ttru» pararu faciiiotcm tan qua tingu-brem curandi modu fubqctemus. Vri-tüüiuaatêaiexipharmacum excel flirt tnahumanifangulnis eftentia cft, cu«-ïtisotdinato ad aciuofos lunx emfus vfuefheitur ,vt nuUi cpiiepfiç circuit tusvnquâcoeieftium caufatü vi clean tut. Ea chemie o more ita chei poteft» Sanguinis humant adhuc calêtis 5 vy^ t'iuiftihatitq ^ pquadraginta diebus in ïtupuilacucutbitina macercntur,póft fttllattm ebaineo agatur.amp;ftnguiari o-pete ieparetur eädidus à ftauo liquor. Hums ictupuius ab ipfo nouiiunij tem porc prima aggteffione datus facit, vt ^uattouefedata defetuefcat comitta « 4
-ocr page 72-7Z G E 0 \ C. T H Æ T \ 0J^ lis illç furor,ncq; vlla in omnes annoj confequentes epilcptica cocuflio pre’ hendat.Sic amp;nbsp;illuftre oleum crantj hu* piani pondéré trium granorum mor' bum comitialé tolkt fundirùsjVtnul-Ja eins inuafio fiderum impulfu prori-tata vnquam moueaturin pofterum, Jdqj eonfit hoc mpdorCraniuni humi num, quodnunquam humatum,ora' niq;humorepriuatü fit.minutillinie contundatur,amp; in vafe rerorro perSc' raphinum pcllatur igneacerrimojdo^ nee omne phlcgma extillauerit in fub-iedum receptaculum, id rurfus fuper fæeem relidam afperfum,vt prius arte ftaladica vrgeatur, tunc,fi tertio eadé opera ircrando redintegretur,eminen tiffimum oleum crantj humaniapps' ret, quod thefaud inftarpretiofiifinn vitro bene obturato rccondaturad v/ fus. Verum in alijsquoqucanimantj' ßus luminofilfima quædam myflerU funt abfeondita, vt in alee, vulture,a-pe, quaecademrarione in perpetuuni profligant côuulfionem cpilcpticam» | fed ipiorum multitudine nunc fuper-' fedendum eiTe cenfco,ne prçter volun ta»
-ocr page 73-®F Cr'}{Ar. STILET. 71 tatem mcam ab co quod propofitum eftlongius aberret oratio. Alrcrius a-potropœivfus huiuimodieft: Primo acceffionis infultu laboranti nouem grana ftimmeos reuerberati prebean-tur.in ipfa ludatione amp;nbsp;conccrtatiogt;' oc mali exagitati grana deeem amp;nbsp;odo turn quadam folertia ingcrantur ab Iroftili ftragc cdita horae fpacio,póft rurfus nouem grana exhibeätur, amp;nbsp;fie fteinceps. quando morbus vidor eau» Saturn validioruminiuria prouocatus' J^ecurrerit ,itcrum ad repeUendum c-’usimpetum atque ignitum furorem ^recentra pugnaucris. à tertia paroxyf niianticipatione nulla vis inimiça c-Pilepticoaducrfabitur aut confuctas eiusinterturbabit fundiones. Ter-tium lyterium efi, vt fcrupulus liquors Ophirizi conflidato detur horx fpacio ante ipfum acceflionis initium, amp;exadis tribus horis poft finira incur fionefcmifcrupulus ,idque ad fextam vfq; periodum fufpedae imminentifqi cpilepfix repetatur,tunc eius focus in quacanque corporis fede delirefcens reftinguctur vniuerfus, amp;nbsp;omnis exa*
e 5
-ocr page 74-74 G'E O^G- f ff ^ 9gt;^(f-^ cerbationis motus conquiefcet. Po* ftrenmm apaulctu eft clariflima coral lionim rubrorunt tindura,qua’,fi pol' j dere kœidrachmæ prima aggrtffionc , propinetnr,amp; dein.quotics morbuS
■ rurfum alioinarddcit incêdio,3Utrno
. tonouoquafi turgcfcensexcandeftKi vt ante iteretur, epilcpfiam ablumit omnino, eamq; diebus deerctorijs fo* lutam optima valctudo poftca excipit-Mirto hk cxccllcntiffima gcmmaruiö arcana, liquores nimirü Smaragdi,A’ damantis,Granatæ.T u rcoidis, qui colt; demmodovfurpati cfficiunt,ncvllus morbicomitialis typus concurrentie ' caufarummoleftia ftimularus redeat in fempitemum. Hadenus defummis quatuor phyladerijs fiuc.myfterijso-lympicis, nuncad euporifta remédia acceffuri fingularë curandi legcroÄ rationum momentis,amp;quotidianore rum vfu confirmatam rogabimus.Pri-mum corpus,ncvllacpilepfiaï perio-dusintimarumcaufarummalignitatc excitata fuccedat amplius, purgadum num eft Ellcborincs grams tribusè tenui medone veiaquapotiusfumtibin qua
-ocr page 75-®£ Cr^dT. EflLET. ff quahippoglolTum dccoCtum fit, adic-dis ad extremum aromatibus. Eius conficiendi ratio talis eft,-Radices vera trinigti pnrpureisfloribus præditirc-«ntcs.grauidxq; concidantur,0c ethe teavim effenna rcfpcrlx per Scraphi-' num impeUâtur igne paulatim audo, dumomnis humor prolcftus efle vi-deatur.deindc rurfum coelcftis vini cf-fentia molUnfculo igne per Baliuxon ^ wclampodij liquotc feparctur, amp;nbsp;in ^ochumorc.qui ampullaecucurbiti-nsfundo fubftctnitur,facchari Candi ^nantum fatis eft, rcfoluatur,tunc Ei-leborinc noftra optime præpatata eft. Dein à corporis cuacuatione adhiben dum eft tonoticum Effentix Chalcan-tinac,hoc eft, olei c vittiolo in fublirac clati,amp;in volatilem (ubftantiam rc-dafti, cuius fubfidio epilcptica diftcn* do penitus lollitur, amp;nbsp;corpus affedu per mali confopiti,ac velut obtufi con coftionem ad primam naturae boni# tatemredit, Eaft défit,compofitio ar-cani Olympici ftat ex bis -.Chalcanthi Vogaricilib.xn.ramcntorü cornu mo nocctotis vel eiusloco kobisclima-
-ocr page 76-7iS G F 0 1(0. T H Æ Ü) 1(0?^ ti eboris, fpodq elcdi,caphur2f,finguL vnc. v. hæctria aqua fe.pæoniæ.quôd luna dcçrcfcentecollcftum fit,irrigen , tur,amp; per dcfcenfura Chçmicumoni' nia fimulvrgcantur ad rubramvfque fæcem: deinde fæcis rubrælib.j.liquo' nsftillatitqlib.q. Effentiæ vini,aqua-rum chclidonij,mclitt£cnç,chamcdry' os,valerianx,planraginis,cuiufque3j. femis ftillatim acri igneagantur pet vitrum rerortum: turn huiusfarcisrU' bræ lib.q.liquoris fialadici lib.j primû macerentur,amp; deinde dienoäeqi pel lantur è vafe retorto, tune phlcgma, fpiritus amp;nbsp;oleum émanant fimul,qua5 ita fegrcgantur:Ebalinæo phlegma fe-' cerniturper Seraphinum fpiritus,in athanorc oleum rubicundiffmum. Phlegmatis drachma pueris ante pa- j roxyfmum datur,fpiritusfcrupulipon ( derceonfianti ætate hominibus,o!ei grana triafenibus.Nec inter poftrema epilepfiç lyteria habendum eft illud. quod aquibufdam Sabæis vfurpatuni fuiffe ftoechcomantia tradit ; Aqua-rum rad. folani,halicacabi, fe. pæoniæ. lunadccrefcentc Icdorum,cuiufque vnc.
-ocr page 77-0^ crT{AT. ETILElt;?. 77 ' vnc. tj. s. caftorn recentis dr.,. fpccic-rum diamofchi dulcis 3 j. s. mcllis vir-ginei 3tj.mcEanacardini 5s.horum ftil læ è balneo diligentiflimè cxcipian» tur.quibus poft addatur margarita-xum præparatarum 3 s. Icobis cornu monocerotis gran.iitj.olcum chalcan-thini fimplicis guttæ v. oleum anifi gut.ix.commifccanuin Huiu5 liquoquot; ris drachma ipfa paroxylmi dimica-tione epileptico inferatur,amp; póft dies nouern continue repetatur, tunc hor-ribile morbi comitialis malum om* Dino auerruncabitur, quamuis robult; ftünivitraviginti annos in conflida-turn miferrimè bacchatum fuiflet. Poftunt amp;nbsp;plura Epilepfiae apotropça ab eo inueniri,cui funt cognitç(vt cer-tèvnicuique perfedo Dodori Medp co debent effe cognita)artcs aftrono-mics,inter quas numcratur Magia Theurgica, Cabala Aegyptiaca, Ne-cromantiaOrientalis, Charadcriftica impreffio, Sophia cceleftis,amp; alias non afferendæ. Ptætereo nunc diuinita^ tem old Cryftallini amp;nbsp;Beryllini, qui«* bus morbus comitialis fubitó admi-
-ocr page 78-yS G E 0 ^G. T H Æ S) ^0T{^ randa quadam rationepcrfedcdiffoP uiturremiffain perpetuüomniexcan defcentia. Hadcnusmihifatismult» I dixiffe vidcorde fummaepilcpfixcu-rationc.quac vt çqui boni facias,Heros ampliflîme, vehemenrer ctiam arque ctiam oro tc,mcxq; crga nobilcmve-ftram familiam obferuantiçpignusef* feducas.Pofthacenim vicinitasloci,ß modo propter noua quxdam négocia mihi iniunda diutius lue cömoratus fucro,monebit mcfrcquentius,vtio. terdii fplendidifs.Domino fplendidiO'' ra grata: voluntatis monumenta nun-cupetn.qui me venientë femper hono rificentifume exeeperit, abeuntéam-plis muncribusauftu dimiferit. Nam hofpes folitarius Ingolftadij earn ob caufam tanrûhærco,vtpotiusfcripta àPrincipibiis quibuldä virispoftulata nunc perficiam, quam vt raedicinani apud Acaderaicos proceresinuidiosè faditem,licet alioquin cos folûægrosi qui à exteris mcdicis.empiriciscircu-latoribus,13gis,lucifugis amp;nbsp;PythoniciS vatibus pro dclperatis relinquuntur, curandosfuicipiam. Id autê facionon am*
-ocr page 79-®F Cr'}{dT. E'PJLE'P. 79 ambitione quadam dudus.ciim neml m hoc modo boni oblatioccalioncm ptxripiam;non anaritia tradusgt;curn à nullo vnqua xgro quiequam præmtl popofcctimJedad medicaartem na-tus.diuinüusq; vocarus ago omnia cû debivo in alios atnorc,quorö tantam quondic multitudinéccrraopc defti* tütâmilcrrimè pcnreccrno,tü adve-* xam Medicorum dignitatë rcftituen-dim, qui hodic ab mftma fçce plcbis Wam ob infauftas curaiioncs Icuilïi-®''i'^nugaci(fimi habentur-Atq^hme fi^vt Indies crebrius amp;nbsp;optimatesln«’ golftadicnfcs,amp; nobilitas Boia,S«cui» wqdnftuutamca ftudia interpellent, ' nbsp;nbsp;quibus expedhis libetalius opetam ar-
ttmqj mcdicamcœUtùs mihi datam bonis ho mi nib us communicabo. Bc-ûc vale,Heros ampViflimc,amp; magnum illnmvereq-,nobilem animum,qucm amantilïuuèabditaTum return ftudio-fis aperue fo\cs,tene in fempitctnum.
Ingolftadq Cacra diuo Battholo-meo die,anni
M. D. V X 1 1.
-ocr page 80-go quot;
G E o (J^G i r n ^ iironis peFOs Epidemite eer* ta curatio.
Initio veneni,vis aeperniciesexput-getut propria,hoe Antidoto: R. Aquilæcœleftisgr.j.s. Thetisc^S Alexandrinæfcrup.j. vini rubrijnnuo Mclirtxna aliquot dies nuccratafit. ftillatirijf.s. decodi pruneUæ^ j. Vi' lerianæj vj. mifceantur,amp; fiat potio catharâica,ad veneni malignitateffl cxterminandani. Authuiuslocofu-dor validiffimè cicatursEgrogt;plunmiS integumentis obuoluto.
Liquoris Ophyrizi amp;nbsp;gcromarum (vt in noftra Coelefti medicina doce* tur)cuiurquc fcrup.s. Aquæfumans, Cichorij,Chamedryos an.3 iij.E(s.vini ; rubri 5 s. mifee, fiat potiuncula,adcxi* 1 tiofa Peftilentia: furentis femina ex* ' turbanda.
Deinde à purgationefeuveneniex' pullione, altera die,ob minacemvini deletcriam, exhibearurægropeculiî-re hoc Alexipharmacum:
Redpe
-ocr page 81-® £ Sgt; £ S T S. 8ï
Recipeliquoris raargaritarum.Co-rall.rub.cuiufqueferup.j.Oici ofl'ium è cordeccrui,Myrrhæan.ferup.s. Nu.* cum myridicarum gran.v.aquæBeto-mcæ.Hirundinariæ an.^ j.s.fnifecantur adfomiam porionis.
At fi tertia die mortifera fympto-mataconfequantunindigenç tali my-fteriorum rationecurentiir:
Vt in dehrio præbeatur,fummuna margaritarum arcanum.
In Sp3fmo,oniculumèleporis po-pHtclibcratum.
1 lu Spirationc difficili Thio fine bal famus.
In Dyffenteria amp;nbsp;afildua vomitio-' Dc,crocum èChalybecorreûum.
In Siti inexhaufta, oleum vitrioli rubeum.
In Menfiruorum profluuio.Iiquoc Coraliorum rubeorura.
Poftemô,ad létale virus peftis popu laritergraffantis euocandum ,admo-ucatur emplaftruœ Olympiacum. Quod ira fe habet:
R. Succi rad.Rapontici, Pimpinel- Sm^la?frti læ,Helcuij,Sydenci ex Anaoienfium Oljm^usü
f
-ocr page 82-Si 0^05(0, ?2ï^0?(O?^ conuallibus petiti. Herbarum prune!* læ , hyperici,centaurtj min. Cherauq» fing.^j.Mucilaginis fcm.Cironiorum) Lini,Alrheæ ^s. Ceræ candidæ lib.s.Pi cis,Colophoniæ,Tèrcbimh.nouies eX aq.hortenfis Solani ftiUatinalotæ,fin-gui.^ tj.Galbani, Aramoniaci.Opopa-nacis,Sagapcni,in effentia vini diffolu toru m,c uiufq; ^ s. Tragacant hç, Myf* rhæ,Turis mafculi,Maftichis,Ctoc!5 chaIybe,Ladani, Sfyracis,Bdellij,Be!' zoini,fing. 3 ij s.Mumiæ 3 j. s. Sperma' tiseoeton ^s.Gummi Arab. Hypocifli' dcs,cuiufq; 3 s. Rhabarbari,Scammo' nci.Medullæ, frudus Colocyntidis,cii iufqj 3 s. Calchanti fcrup.iiij.MargarP : tarum, Corallorum rub. jtem alboröi ( niolç,Magnetis,fing.5iij. AdextremU addaturolei ftimmeos^j.s.PIumbi^4' Cam phurç ^ j.s. Amygdalarii duLLum* bric. tcrrenorö,fing.^ s.Adipis ferpen-tü prçparati, lecinorum è ranis recen-tiö,cuiufqj § j. s.F.magdaleoncs,adcaf bunculum , Bubonemqgt; peftilcntem contaminati hominis radicitus extit' pandum. f / N i S.
T H E 0^
-ocr page 83-THEOPHRAST! PARACELS! LIBER ^^ quot;^rcoticis ^e^ritudifubus, Ti bint 'Pesils, Pleur efts
amp; Prunella^
C A P V T L
Ppilatio eft conftridio port amp;fubftantiæ. Eftqueea qua: fit ex conftriâionc corpo* tea cum corpore. Eftamp;du^
P^tynam circumferentia regionis: ^^fera clemenrata, ab acre fecundum corpus. De prima animaduertendum. quodquxuis oppilatioeft compreftio Lx regionis, ex ea ratione,propter fpi fitülleidum(lethalcm)qui cùm egref-fum non habet i n feipfo in pntrefaflio nem abit, hocq; fine caufa exterioris Regionis. Secuda veto acrca,eft peftifc ra,nunc peftë,nunc pleurcfin facit,nüc crifim epatis pfaeparat. De his notan* du,non depunâionib.vagantibus: fed quacpeftis,qiiæplcurefishint amp;nbsp;crifis. Quia pundioncs Cigna funt morbi.nö morbus,de qno hic^nô lUa exiha amp;nbsp;pat ua tradamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f x
-ocr page 84-«4 THEO T H. Tdlt;l{yfCEt.
Pcftis igitur eft acrfuæ regioniSi^^ primo corporegeneratus,amp;oppil3t^^ llneegreffujde materia arfcniCaliamp;O' primethioh.
De illo autem tartaro velocis mæ tationis dicendum eft, qui fît per di' geftionem naturæ. Nam aliquaadbr cnnium, alia ad triennium, alia vltrâ' alla ad quoduis tempus. Idcoqu^d? pefte funt feienda, ca funt,quæ exiftôt de digefto amp;nbsp;tempore : fcilicet, hû*^ tempus vitriolatum amp;nbsp;hoc eft pruntî' la : aliud ogertum,hoc eft plcurefis:^' liud arfenicale.hoc eft peftis. Qui»^ i bi fundamentum eft h ni us region* morborum,vt quæ de plcurifi»fr leogertinohabentur. Nam fecund dum quod tempusfucrit ogertinifr lis, pleurifis generatio, id eft, oppil^' tio pleuritica. Nara quæ oppilationrs arfenicæfunt ,funt de pefte : amp;nbsp;quaeO' gerti, pleurehs ; quæ vitrioli,pruncliï' Hoc fit apud vos magnificum ing^' nium,oppilatio quid fit,amp; in ipfiusmi teria (vt prædixi) tres fpecies efte.’teni' pus quoq; altcrinum,nouum,acreuiH'
Scd quæ fit differentia in oppil^tio' nibus,
-ocr page 85-CE TESTE. Fs nibus, fccundum textum notandum cft, ex parte aegritudinum differentias. amp;hocin tcxtu:Tres ex oppilationi busmotbifuas ducunt origines, peftis bepatis, pleurefis hepatis, amp;nbsp;prunella hepatis. Veraeftpeftis,vcra pleurefis amp;nbsp;prunella ex fuis falibus exortæ fe^ cundum digeftionem • Rationes au-tem ex metallis habent.lecundum di-geftiuum amp;nbsp;tempus amp;nbsp;mineram. Éxbis enim fumma autoritas amp;nbsp;mc-dieamaieftas pró ratione in eo ducilt; ^'iïamp;bene. Nam idem cft peftisamp;rcs fua,idem pleurefis amp;nbsp;ipfius maieiia, prunella amp;fuuefle, amp;nbsp;tcmpus,amp;.dige-ftiuum,maturatio, amp;nbsp;tranlmutatio v* ttin(qne fexus fui dementi.
Explicationes capitis primi
r\Mneioppilationes in dextro latere ve niunt ex tartara, epate. Oppdattonef duajnnf-vna injübdanttaad ed,pcrfub' fiantiam tartan ( vt cam venaper epar JfArfi condipantur ) vt in pradipin di-dum eH : altera aerii^injpiritu cir aere} tiam aer tranftredebet pertotum corpm, ï 3
-ocr page 86-8tf quot;^HEOT ff:' T^T^^cEZ. Elementarü aer (vt feruntitn» cor/iiirl' elemcfifa ejjè ) debet tranßre per vniuef' Ji/mevrpies. ri/i ergo tartar as obfiruH watdat» aer retit/etur, pertratißt iti ertß ' tttdif!ef»)id eïi, in fecundam gener4tif‘ nem./deaer cam ibt ei7,zgt;bij/t re/eluMt’^ tartaro, tam cra^its ( exinteJiinnymi/K^ es7, 'vt tranare non pojsit, (^ tam Z^i/fi^^ aer (ex/nteiïtnis ) a/cendit ckquot; deßetitü^' tam hie e^, tam rurftts a/io m loco, lücu'gt;^ Jtxum non habet. Et idud eff opp/latio tl-rtt in reg/ontbui hepatä. Ex ti/o aere ^^ . pe/ifi^entpditlentta: nam i//eaer,^((i(^ perjè elementaltt ,tranßuit in feca/^äJ^ | generationem, amp;nbsp;fitßtßt/i, defiattif, f' ' hine tnde vagatur, de tranare non potent’ ße opp/iatuo fiae/tpeiiem^cut de alias ^' xi, aerem in nobts, non externum, eaufi re pe^em. Bo/um armenum adcortn» fortandum dant tn pefie^,iterum terrant figt//atam,d' bene. Talù aer eum tnuaJH epar,nu/la ampl/us eura esl,fidlt;^uaniili^ in region/bus epatit aHo/putn eircunsfi^' tur,non noeet.
Praterea omnit morb/to narcotie(ts,ti eff, (pui 'vnt adeo, 'vt v/deatur bomi/it^ reda^/ttrut ad injaniam^eutprttnt/^''-
-ocr page 87-® £ T E S T Z . nbsp;nbsp;87
Inde fit jijuod tile aer cùm per ßpenetraf, ^ quad fihiipft facit exitum ,amp; cjuod a~ fie^dat in alt urn, ^ tune ef/icit ardorem fnco!lo,(lr lingua,ntgrae puiluLu. Et vhi tdnd ßgnum eïl, dico, quad oppilatio est neris in hepate, (^ tlle in dufu aer m he^ paté egrefum fbt fecit : vnde colli ardor, gutturispellicula detradio . Etedmorquot; kus mortahs : ejuia aerille ed pedHentta-Us.ldeo aoju£prunellie,amp; iHit medteamina non muant ,ntfi ad hoe,vt illa mernbra t^onfirmentur (ß' infigidentur : aUoipuin oum ipßus aerts afumenda eff,
^t tlle aer internus (]uo^ facit pleurt-tiniyé“ eadem pedii caufa dl- ideo omnes ^orbt,cjut palatum amp;nbsp;collum incendunt, diene ab hepate, non exftngutne,vel aha caufa ef-.hocpropterea ,qubd aer tlle in-clufus exitum facit, Et tlhmorbi narcoti-cifunt ,quiinfldmant homines, 'Vt tande nefciantquid agant^id eß,defiptunt,(f ex Cicatrifantur, td eft, cutu m collo difccdit,
Opptlatiofic in epatefacttpleurefimpe. ilemamp; prunelld^^jcfic cordis oppilatio fa fit pleur efrin,pe slem cß- prunellam: fic etia seliquoru pracipuorum membroru oppits unesfaciut pleurefim,pefle et prunella „ f 4
-ocr page 88-8S THEOTfi. TA^J'CEb Pleurifis Chedid dicu»t,(^uodpletirefis^^‘^^^ non cft in a^,^^ ^^^ pr^ecord/a : fèd nihded, gt;^^'^ ^fi^' Jijs. ' füfiema,fedafgt;pilatf0.Fier//gt;oi(^,vfi»gt;^^, turatfo/if et perfiefioae redeat /»ftiffi^^ ma ter tam, óquot; eomputre/catyCtrpodettfi^'
Signa] QuapraeedutttjJigt/afu/thii^^ merlfi.
De dieb. Crifis que^ iade elf,'vt/iKU»emigt;i'^^ , Criticis, a^eerer, z/tpote apeffemate mettait:ff« I quatuor l Aptern dies ,ßenfo velhittf^ •vel mala ßuerit, poßum inde iudiead j ^uiddea^retoßuturumßt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Regime- Circumferentia epzzislreßo etmeß ^t^'vi^c^ fdam itielußim elf tanquam oui 'vitd/atf cÂp-t- nbsp;nbsp;^^alhume» z/udi^pell/eula ineluduaiat
Ilcidus]/y? aerelementalis innelftti^-terier, emaes /»artes eer/terts mfirma/tti multas inßßeeies eeutmens, exquatu^ refêlutieue jiunt merlgt;i. Effßarttt/t, ^^ trarßredehetittemma membra, ^teai- ' admedum m eue pellicula tetum eta^tf' ita debet /leidiis traußre per em/respet^^-quifi obffruuriturßiuc merbiße^uunttit Oppilatm a litem aer,ßm iff a règlent materia eff, Z»t tartan, ß ilia cenß/mitur, 0’ tranßt de corperein aerem,aerßh/wßf. /lie a er facit pc flea peslem , pleure/bf’
-ocr page 89-HE TESTS. 89 ^'Jgt;runellam,ifem crißm.
Seeißdehii tribi/i rectefitre 'volumti^yde fetle,plei{reß (^ prunella, T na ßtnt 'unde generantunUi morbi.-etfßirittuarßnica. lis.auripigmenti c^ 'uitnolati ,zitin te.v-tu. sedhdectrtaintartaro abundant. Si ergo arfentcum tn peUe ahcui reßct ex tar tato per vrinam expeUitur, non fit petits.
i hem, ß auriptgmentum peUttur pervri-fiam propter emunclonum ,amp;digentur.^ non fit pleur ißs. Tertib,ßJdl vitnolatum
j hanfitper‘vrinam,nonfit pruneBa.
\0mn(s res sontinet tn Jèßiritw illos ^ ^^’J®® ttes,Arfienicufn, Auripigmentum, Titrtolt; ^j.^,,' . Utum:(juifireEie dtgeruntur,non fiejuun funtmi-tur illa acuta apatiemata. Hic entm res nerales. (Hdifiofita, vt minera omnes in corpore Omnia eontineantur, ^bonunt (fiquot; malum ßmui ^neraha (ommixta^unt. Et fimiliter in omnibus '^ °™* berbis.
, ^Cod verb ex aHris feiamus futura, “Vt pettem, id ph-ßeam rationem habet, epiod Astronomi prauident pestem: tjuia nandum jumusfièparati ab elements ,^ amnta elementa mineralia in nobis fuM, [teut in omrabui herbis, ^lia quicijuid terram afßcit,aut aquam ,ignem,aerem.
-ocr page 90-50. THEO T H. 'PA^I^^CEL.
hûmi^îem affie/i.-attia auàdibfà i» flt;^ mineris ^■'‘^‘’^^fy^Ham m corponbiti noßris ejr.hti''' extcrnis ^wzzz4 m nobif fufi/ßi-Cr elemcKtain ^^ bona amp;c bà. NufJcaHtenj,qMemaislmûibum aufU!» inala : fie vittatur (^ manturper arfiKicum:if^ (f in corpore fn/neraha ow»ia,aua attr/Pt^mef/iu^ff'^ hæc q ua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^iritum, corrumpufiti^i''-dam iymy^^ ^ ba/fawM natura e0n/ùmiturgt;^lt;f metria Seßtrittisillos (ßper mineraha propor^ oprimethiolim dicitur funif/t(^‘' tione^ in- »erajex are afeendens. ueniûtur, Poßem morbos habent mttteralia,^if*^ nos habemus.
Pefits no» eÏÏ altud at^ aer arßnie^lii’ tne/u/rts in region thus epatis. Et mdeßn^' ratuis: ^uandoßecies(ßirttus Jar/èntttU^ /eparauie feab tleidoad eii^irit» elo^^'* taii,drad tartarum ee^it/uneed n^f^^ ar/emci z’rere, tncendere, ac tumettt^fi' eereßeut (ß inpe/ießt primb arder etd^' f nuus,magis ac rnagd ereßens, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
tams nunc ab arßmeoßparatus,ß(f(f‘^^ . rexjßtumßebrdcywnitcaior acßt^as, 6 , iienenu aßmea/e aßcendit,ac inßß’'^^' ribuspartibiu emmpit^puodßcßt.-venf^’ ipuaper corpus tr^euntafßc/untnr.K^^ arßmeus accend/t ßngutnem, ^tt pff^^‘^ 1
-ocr page 91-® Z TESTS. çi ß‘fgt;cufn pe^is esi igt;}tM,/àc/tamp;apo^ema ^^ßib axilia./ßuiiapoßeiwa »o» efi peHif, f^dß/nile eommun/ apoßemati. f^dea quo^l pbleb6tümiitßa»t, f/of/ßteniKt ad pesPem, fid ad apalfewa, (ß- prodeß : quta minmf fi^^ui/iem cßquot; reßigerat.
ßfftereapleurßs edßmdd pesd,xiß ^uodfiiex aur/pi^mento, tjztad/eßepara-^i(^o !leido’,(ß' laeef zn regio»ibi/^ hepaa ^gt;ii(iacet taui^uaf» ouuz» ff? peihcula in ^^^it, fed adfüpcriora aßend/t) lt;jrpu f re-fi’^ • Indepuni'fzo/fesin latenbtzs ^ap~ Pß^Hm comwedendt todttur. Tndzjue cau-J^ ^ßgt;(lz‘ pedis amp;pkureßsyßd diuerß ma.. ^^gt;'ia : ^uia arßmew ßarttor, zpui pedem fiWyt^uam auripzgmentum quadpieure-ßgt;^‘ Etfieut arßmeizs extrinßee cor port ^Idgatas ealorem exeitat, ac naußam nonet comedendi : ße lt;ß i» intertorthtts ^d. Sie^r aurtpigmentum exm i» re-ÿsmbtts hepared,amp; hepar inuaditßt ffgt;ärs:^uia omKes qm monuntur i»pleu-teß,ex auripigmento mortuntur. Sie ß qmspuncito/tes habeat inßnißro laterem» . ettam plein eßs edßedßlenis : (ß ex auri-pigmento ed,qubdjeßparattit ex lltado.
-ocr page 92-92 THEOI^H. TA^^CEL-
/fa i^/êptemmemhris ^ri»£‘/pa/ior'ilgt;/a,'V^ igt;/^ei7if,p/et/rejis (^ pru»e/fa,ex e^ä^^ cat^ eff. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
Sic prttxeßa ex 'vi/rio/a, v^i/e ab ißi^^ ( Jèparaf, a/cef/ci/f, /ta ißej^ir/t//s wtrifbi-t/fs adceßum afcendit^^ accexd/t illmii d^tumorem ccncil/at.
Digeftiuum tempus] SicutMarchif d/gesf/et/im tempt/s habu/t. D/ge/^io (^gt; tjubd om»à res bona maUue debeat di^^' r/,id es/, maium àfi e/nittere,d' ^^fi^^ 4^ n/anere ficut creata eH, d“ 'vbi i^/MtUfi purgatfitdr laboraf, vt redeat infi. /f^^ ^fironomi, ffidromantici (^ Geo/n^t^i^' ^^pojfitnt fiiredquot; pradicere pefiem:^tdi terra,aqt/a, d“ rei/^ua dementa càf»^^’' ^uidperdf/nt ex eofiatu, q/to creatafil' runt,tune pat/untur,d' nos compatin/t^' ^uiapurgart debent d“ digeri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' //ocergo obfiruabis /n fiptem ntembtili fi fi/ritus deidus à fi fiparat arfinxf^^' Cura pc- p^demfiac/t. Cura ed, quoddebeat tfi^ fti s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ui,zgt;t exit urn habeat iße a er, df dtapbid'
tica debent dari, ^ua con/umunt aetem-Sedfi tedafbrü ita oppdata ed, vt ^xegt;^ ad/nodum fitritus arfin/eaiis egreai^'gt;^ poted, ita n/edicina pene/rare ncttp^^^ '
-ocr page 93-^ E TESTE.
95.
idegfirtijiima diaphoretics t» pede vßtr-pandaJunt, vt penetrent, vt correc^fum vinum ardens est. c^ia mt/lum 'vinam-ardens ita fabtiliter cjt fubbmattim ,vt non habest in fè squeßtatem ßusquam: ideopodijuafn bene dttiillstum eß^terum per alembicu eU dittiüsndum ßed media pars dunt ax at extraheda,^uod altera me dtetasai^uofàremaneattn 'vttro:aepuoßtar enimcraßitudinefacit yVt penetrate non poßit.DeitiUati proha haceà: Infundatur farum tn fcutellam /lanneam,a( tneends ^^^■^ijlamma omma shfitmat^Tst nihil zgt;t-fioßtatis aut pinguedinis remaneat .fitis detlillatum est illud 'vinunt. Sm •vero pin^uedo aliqua relmquatur, iterum de^ fiiUandum, ac id toties faciendum, donec^ nihilvifcofitatü remaneat. Sienimficno fucritpraparatum ,non potetlpenetrare.
' Vhi autem fic correitum eH',fiatim pénétrât admembrum principale,quad labo-rat ,ßue cor fit ,fiue hepar, cerebrum,(ßc. é“ vbique: quia aperit poros,fudorem pro-wcat,^ expelUt matertam petits peccan-temquoq^ßmul. Et est optimu cohob,amp;c.
Vnam eh“ eandem medicinam bis quot;vel ter adminttira, quoties morbus non quot;vm-
-ocr page 94--5,4 THEOPH. !PÂl(ÂCEt' c/tur. Et hoc cohoh eff,quodmedicftt otf^^, net. Nam non/êmet debet médecins ^^^^ n/Jfrare, /edpro morbi 'vigore tneddi^^ adimniffrart debet.
Ee/bù ob ‘vehementiarn morbi cut^ ^^^ admittft,nec prajêruatiua multu valf^^’ truande peffujïgnum (^ morbtu eß t^^^' Etpraferuat/ua dart nonpeffunt ,^gt;fi^ ^ua deop^dant, df d/a nonßnunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
rionesfiert ,ideß, vt ortginem poßit biiigt;^' re peßd.
riquapruned^ cum Tjrtacaplurif»fi^ \ •nalet in pede, eb' tn pleureß, ideopruti^^^ 1 prunella datur. Erunu/ylueßre netß'’^ ; ad colorem citrinum eß pracipuÜpt^^^' uatiuum, quod in ß maxima arcanufff quot;nbsp;bet aqua e/us deßdlata. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Praterea •vbt ßt,quodßirittu arß^i^t id accendit 'venas,drßacit apoßem^t^ßquot; axilla, non tßpedis: ideoßetiä apodtgt;^^ apenatur, amp;p(u eßluai,ßp'e bominet^'^ nuntur: ibi non efl peddßdapo/lt/n^’^A ßeclu ex mater/a mala. Ergo apodeme y ßcut aliud apodema, quod btneinde ‘^ corporena/citur. Juandepblebotombip gt;nbsp;.
teßigeratßnguinem quidemßd
non mu tat pe^em.
-ocr page 95-95
THEOPHRASTVS
PARACELSUS
De Pelîc^.
PEftis eftfeparatus morbus ab ilei^ doarfenicaU. Arfenicalium gc^ nera plura funt : nempe tria Cineri* cia, amp;ifta tria funt in nicmbris princi-paÜoribus. Eft cnim peftis morbus firop!ex,contagiofus per elcmcntoru coniunâionem,vt dementi aens amp;nbsp;s^terius ex acre, per poros cruoris, vcl P^fonficiainfema, autfubhmia ad e-greffus. Et eft morbus digeftitempo-■^is- Eadem rationc digeftio feparatio-nem facitdeparatio auiem morbum.
Separationis quidem tempus eft,vn-detemporacompofitafunt,amp; difeom pofitionê habent.Difcompofitio pro-ceditàprimocompofitofecundû tem pus Arlatum.Arlatum tempus,eft rem pusfequeftrandi contra otdinélleidi. Namileidus habet periodum,
Periodus autem eft triplex, diuiditur in primam,vidc!icct,fecundam, amp;nbsp;ter-tiamsetatem. Primaiuuenihs eft,amp; adftatumpertinetabfq; feparationc.
-ocr page 96-^6 THEOTH. ?gt;A'}{^CEL. Seconda eft morbi,amp; ad fecundam pat tem Mundi déclinât,amp; ætafem affert fanitati contrariam. Tertia finis eft ^ mortem aflfert.
loxta hanc diftindionem ,omncs Miocra:,Spirituumquefcqueftratio,amp; faniamp;mak initiom ducunt. Inhise-nim aetatibus Pyronomos,Hydrono-mus,Geonomus amp;nbsp;Augurintus artem foam quseront. Indecninifluirillud, quod dicuntfuturum ede. Et dehis loquuntur,de quibuspiifci mentio' nem nullam fecerunt,quJE:que paruin intelligebaur.
Modus çratura talis eft-Difpofituffl cftfcparatioper naturani abllecb.iff-defluit tempus reloluendi,fcilicct mo riendi rei per rem, materia; per mate* riam, naturae per naturam, corporis per corpus, per fpecics,per genera,per fimilia.vnum poftaliud.vfqucincon- ! fumprionem materiæ primae in vlti-mum ens. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■'
Cum morris fepararione incipiebat ab liiado , fccutus eft morbus .•nam morbusfeparationcm fequitur. Hie coufq;,quo totum iJlud mineralecon* fumptum
-ocr page 97-fumptum fucrit, turn amp;nbsp;morbus con-fumptus apparcbit,amp; non amplins no tus ent mcdicis : fie morbi penbunr. • Sic mortis genera déclinant viqucin curam mortis,fcilicet vltimum in ente conftitutani. Ira peftis, pleurifis, amp;aliça;gritudinum caufxamp; morbie-uanelcunt.
Sed quid de temporis periodo dilt; cendum.aduerteauditor. Ex hisfeire poffumus,qux funt Edclphi: nam fek' wusarfenicum ex Edelphopoffc fe fc* patate(fcrperc)in feptennioin vnolo-co;rcifnustn alioloco natutam alum, tnateriani.numcrumq^ Hxcomnia apud Paramira noftra abfcondita, latent impentis. Sicut flosquicftlpe-cics mincræ arboris,ab arbore cadit, deinde fruftusqude folia.indc locuftç, indeariditas,cólumptio amp;mors fcqui tur in fine regcnerationis : ita amp;nbsp;Ileidi flores, fcilicet Ipiritus inincrales,pcri-bunt, ita amp;nbsp;morbi amp;nbsp;morborum mor# tes. Sed quid de rcgenerationc-nouiMaq^nunc igno.*
r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xamus.
g
-ocr page 98-0 TffSOTff. P^I^^CEl-Si^va pe/iü. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if^/iß
Ex terra, apottcma cum pcftiicnui primum (ignum eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u c’
Ex acre,Tibiarum hinc indc jaftif®' tiocernitur.
Ex aqiia,Sitiunt,amp; potarc nolunh^ ipforum pedes intumcfciinr. .
Exignc,Indefincntcr dorraiunt. j Cura /gt;eß^.
Ex tçrra. Accipc rad.vngulac cabal' linæ ^ ii). Armellis fcrup. s. An th os v4 athoftoton fcrup. vij. reducin hquö-rcs.Dofis àgr.vq.adxüt). ’ '’^
Ex aqua. Cape dcliquoribusSai®' buci,Anthos, ChciriJing’jOeliqii'’ ribus cachimiæ, Corallorum alb. fin^ 5 q.deJiquoribus Amethiftij j.amp;ftfU»' pul.s.ducinformam potus.Dofisa Jp vfqueaditj.amp;s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■,»tsist«J
Ex igne. Accipcdefpeciebus Irin-*' gq,Corallorum rub.Spodq fing^fre^ ducin liquorcm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'**
H, Cura in pefte ex acre eft diaphoreti* tica amp;nbsp;refolutiua, cuius eft jfta deferi' ptio: Accipc vini ardenris'amp;scorreÄ’ § x. Specicrum ducis^Xitbontribon» i Bctzuar.fing.f s. Thenata: Alexandrie 1
-ocr page 99-êgt;’r !F F^ r X ' 99 næ^Mithridati felecli än.^ j-S. mifccan-inr. Dofis eftf j.vlqjad s itj.pro natura infirmi, amp;nbsp;ludicio prxlcntis bom Medici.
*■ ^nnotationescapkis/êcunJi.
Î2V firienbuidilfum e^},pe.^em eße arß“ * nieale/^ mer burn : pruneüami vifriola-^ tUm-.iileureßn ,ogerfi»ttm, amp;c. hor eii ,r~ tadut,lt;jui omfie eiementum in fè habet (^ j^ttum mineralem, i/leßacit omnet mor-bos.Etniß hor eßei/juod /^iritits mineralif fitfet morbos ^rurherbes (^mineralibut fiftremur, (Ir morbos rurare poßemus ? ^141» herbu ßtnt miner alia. Si humoses facerent morbos,non haberemus exter-HBi humores,putbus eofdem ruraremui. ideo omnia quagenerantur ex element is, bakent mßßnritum mineralem ,^ui eÜ 'fenenum, ßeut ant hos, mußtss, (^r. Et nen eütam nobtlis rei,qua non tnßetian» babeat •venenum. Nam bonum (^ malunf centraclafuntin omnibus rebus, qua pro-^ ducunt elementa. fdeo qua intrts funt in corpore gt;agrttuiiinesßtnt gt;nbsp;quaßorußunt^, t^edtcint exiilunt.,
-ocr page 100-100 THEOTtJ. l^d^/fCEL-
’ Sa/w iha^if^fitctf CrißnJcilicfM^^j Inlliado gjoßif/^/^s »iineraiii ßparat ft ablh^^^' funt cm ftf/ff Crisis iff(:if,ff_ auaremedicuiff^^' nc:natu-
re fpecieso/tortet, gu.vido znc/fiaf, amp;nbsp;rntfiera/a ^tßparaiio, 'vtßiaf ^tf^^^^ ßf äuratura. Et non e^f ^ttèti Crßif te/npore iudieemtes. Zn Ephewt)'^ f^r acutum, dr Crißs eZZ in »cao t^if - f'^ ‘^ ' neuem ei/ebut Crißs aur mortem fatale abit /»^utrefaffionem.
Qitomo- ^^od petitsßt contagioßi, tJOft^f'’^^ do pedis accfderepoteZ},mßq’/bdßiritMarß»‘‘' iQ°^^^' ^^ ^^^^ffß^ fff if^da membriprind/^^L
® '^ ^ c/ptat e^reJi,tunc tKßdt exeufttem ^^ ! (^ ßc ia aos tranßt. Aer extern t/s noß ‘^^^ c/i, ßd tde aer ijui eZf m patiente eUf^ if am rüpitßcut turn rumpitj^uani^^^ . ‘viacit.Eeß membra (aßcit,vtpet dor e^rediaturßfeßedor inßcit aete ^ff^^'^ tdeo er aerta nobis iaßeitur. derefff ^ t idu^uem attrabimus er reßirttfff^’^^^ aer la aobis,ßdesf efementa exterffß^^ fe a Ute aer ta aobis,ijui eif noifra f^f^^^ tum,tranßt per vaiuerjämembrß
^uddo Pyronomi dicunt ßutfff''^/’^■'^j^,^ boemdeßiuat:^uod deidtts in ab^f^ .j^ mento externe vuleße/eparitte : ^^^^
-ocr page 101-fi J? f s s T s. 101
deatinigne Jefarathnew abcuiui mine-, r^hsf^iritiü. kaasiu emm /urntis Jeparati ub ekoientü, (^ emma elemeia mmeraba funt in nobu /icut in omnibus herbis. Pro^ pma tju/cquid terram, a^uam, ignem dut atreaflicit/tiam hominem:^uia ^uod ^fa m je habent, etia in (orper (bus nefins fnf3t.i(^ nos vnà compatimur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
Deætatibus.
Prima stas eH tieidijejudmdtu eH incor- Très funt rupus/tsamß homo jit feptuagenarius,ß æ^^^M^' »»lt;gt;»ßt mçrbo correptus^n prima eÜ state, ^^^^^ß^ ^ ßlt;^t]uamprimü lleidus inßdtur, tunc/è- ^^^^^^ß^^ funda atas exblit : tertia stas est mortis iticlinatio.In prima state non eß opus me•
\ dicamentOfi^uia non eget'.in tcrtia autem
\ tgt;i)niunat,Jtcutin fecunda. Sic miner a Aidbahent très states, vt Cachimia, Tab 5 thai^Marcaßta,dimfunt integraßnpri ma state exiilut: quandopatiuntur,inJc~ (wtdaßint.Inde tudiciu capitur a Hydro-mme ^Pyronomo exelementis^’vt quado iHafatiuttturpuncdicit HydronomutiSi arfenicalu refilutio eß,erit pesais futuraß aiuminoÇhtunc prunella abundabit. Sic
' «Je fleuriß,(^c.ldeo ilU homines qui abun-, ' nbsp;nbsp;nbsp;lt;ilt;»t i» elemento aqu£,iUi eo tempore pati'
-ocr page 102-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»J THS fff ni 7^^AiCEt.
| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffitur, c^ pe^iem haMf/»t:i:lt;e/ert/fawiMi
l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»on f/fftffttur,»]^per aerem ex aüe h^f^
| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mifte ifi/ieiafitur, »0» meriunfur ; fi^eD n^
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;at^ua/ùnf t^ue^ue f»ea/fea»t//fti äi^misiquot;
l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/f^aiia.S/elt;^ Geoae^jui ex ferr^f^veeeteri
ex a/^s e/emextis. Ee me^icas at/uerteri i^eheeft^utineiii veaiaf peHû eum naujêa e(
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tremi^reeerafà, tune t^ieef e/eme^tum il‘
ZwiZ z^erè a^ei : z/^i autem »0f!ße eue/jih »en merie/ur ex pes7e ßtniperß curai/àur-^T^J * Hup/ex eß mers, aè j7f4üla (^ e»/e 1^ curahUir ^^^^^•' ^^^ ^^ ///tei/fffps/^K^mf/Sjeefi/K^f-'f fed non ’‘^^^^^'^'''?^/quot;'quot;'^^- y^r/êmes/mi»pnm^ , px en te. ^^^^f ^^^ß^i f ßparaeum ai» //ei7ÿ, tâ^en i Pellis, frmeipie »e» ßf/e peß^ ex/ßeas : pej}(^ arß»/c»mßparafi£m eH, er ee^àpe^Jift ^ a^^ue afurae/afea aaiAue eß mßea/ii^^ afafe.Es f^m^em eS/.imßeßpar4hfiamp;'‘^‘ ßftseumfrsus reß/ue/ur tn Zß/afe, amp;pgt;z-frßee, eß fuae erft ziß/m4 ^fas. H^f»/^ ß-arßKteum /a»/7em ee/ßf^gt;f/ße^ue^gt;ze^ ßeff/s :^^Ui/»ß f/as j^er/e feßw ß ^^ ^ua/eee,e4»zèes//us^ue^^c^égt;fe.
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^/u/e4 4^r£ZU4fiWesߣeru»t4/gt;ueiff^
^eer4Zem,^iee eeßarsf/i/ ^t^Ze.SZee^/Zf^ rsßs /^rs/è s^ea-psS: »am^uèn/ s^i eï/w'^'f^ PleuriCis. earuztfpß/ereß/f , »e/i eßs^a ^uarnzfi^^
-ocr page 103-• tgt; s f s s r e. iet habemm,fid veferum pleurefis ^er/^»eu^ wmia trat,(^r »0/1 fiaiira. Sed mJe ex yS-ü pleurefis ven/tjpo/ïifuói z/lud/al/ë pror-fiu ab Uiarloßf^arauent, 've»ief ad tert/a letztem,ld esi, franßb/t ad corm/tione/tt dfeeßabtt.
v Sic pru»e//a non diudurauit: incaeßt Prunella? fHfgt;»,du/n ßlßumß ßep/arauit à juer lliado. Fuit antea inpnma atate, nunc esi inficunda. czßc diu durahit 'vß, ad fettianiataten/.r/x entm ßptua^inta an-^ ”osfuit prunella, (ß prorßu nouas esf f»lt;gt;rbtu,
^l Horbas Gallicus i»ccepit,eùmßlca- f^?/^^* ^‘ßnßßparauerat ab /leidoj^f non diu * *^°*‘ fitil bic morbus, eÜ iam inßeunda atate, (^ ^^n cej/abit,donee reßluetur cz ad ter. fi^gt;» atatem venent. S/c fleidw eßß^ eit omnes agruudines, quandocun(fue_j ^b^mdßparatß ab illo:amp; ejuandoßc rur ßu teßlutum eß, putreß/t, er turn totaU-^'^^ß^tsdre.
l^^ralßs ,apoplexia,drc. non /ùnt ex f- Raî^D’*-Iddoßcivetuunt exalementato, ex reßlu ^“^ ^®r tioneli^wru natura,idesi,BalJami.Om-^^t^^^ * nes^eateri morbi ex Jleide -L^niunt ,pra-^ ^ f^t, e^ui (x^tta turnßtis ßeciebue.
'»VS
ƒ4
104 THSO'T'H. fJlt;^J‘tSL ^^^^P^* nbsp;nbsp;^^^^^^^ ^^t'fffft'ji^uf ^rogv^/^jc/if i^^‘
^H ■ nbsp;nbsp;iti natura e/ementtf/ifttt Pyr^namM ,^tti
ex e/ementa ignu,tlt;/ f/l,ex rarh^/^ft^ ci^^ progna/l’eat.T^am /slic/ dement y^ßroKiifSfi) Erbon's ‘f^^^^^^^^^-^^J^^^/gt;f'lt;^^teere/gt;igt;/^f/t:i^fUl'i taiaeriliû^^'^^ ftt/mjuunomen. elrigt;orquaere/éi^i ' * ' nbsp;nbsp;nbsp;expe//.:t à/e a-nn/a mtnera/iaquotanh-^
t » f/ores reqett, eif mertustas.-^eßea loc'K* ^as ahqeie,dr t^Jui^/j»r:igt;e/^f'em0 frué^/t^i ^ ^^/ähta /haoium totS quota nnuah^* cft.^üi it er urn reuertiturJjoe m a/qs oe^ * Nam emnes mor^i qui i» kido tranjeuitt aeeuane/ëunt,non re(ieüt,/èt/mers aaleß v/timo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C u f a i n p e ft e.
5i e/i/gt;e/iif e.r e/emeta aqua, aerà,i^:iil d^^terra^ii e//,/ï /joru vnum /fatitur,e^i' jiv e Zemen to meaie/na aeeiftdehet.
Afedieamen tn peji e ex e/emeata aqut-R. de/iquortZi. Samiiue',ide/Z,ßar{S Cfjeti'h ^»tZierean.^ jde /iq.CacZum/a, Cera/Zeril adi.ßng.^q.Zeq.ex ametZfOjßo^j.et 3 j.re Jat Ï ad^üti.tJoßs à 3 j.z^^ad.i-ets.f'Ziiaqua/it titurffei peßd ex eiemeto aqua ß', tS ae/f delgt;et lijurpar/ z/inu ardent, tn tertia/^t-
. eieq^esZuadefZ,exterra. R.Tonguia ealgt;alJ‘ naad e^NenufZ/ard ^ iq.drmedis/èru/gt;.t' rintios zfeZantoffen 5 vq, redue /n ^tque
-ocr page 105-® B !? S S TB. 105
rem.Do/is ^g'gt;'-'V^-'^J‘Js ^^ xHif. T» lt;juarta ^(k^tiignif. !lt;. deJJgt;eci(bits IriN'nj'etI ï’’'’’|*o* radix pafua,dl“ fo^» tn hyeme nafiiturdó»^'^^ gitudiiie quot;vix excedit artieulu dtgifi) Co-, ritliorii rub^Spodtj^ng.^ '}. redite adbijuo'
rem.Do^is,amp;c. nbsp;nbsp;Signa petits terræ.td eil. Sign*.
(xelemento terr^^ApoHema curapebilen-tia/d terra primufignufntboc eiifiarßni calkJpfitu^s in elemento terra fe refolmt^ ttiamtn hormne reßlmtur ab llctdo ^ideo
' txiereavterefnedtcaminibtn.' Aposlema t^ex terraßil fjuSdo apobemata tanejua^ pH^Hlana^cuntur. ^andoaiitentra na
, f^ff^nt vno loco retinert: fid i'ltrb ettrog^
I nuutnturttumßgnu ejï ex elemeto aent'.
1 ^ando vero cótinue dormiut,ex igne eß.
1 ExatjuaefitCjuando qitb m pcEitlëtia (itit, \ jed non vult btbere^id' pedes tument/une \ nbsp;nbsp;nbsp;tx aqua esi.Secundum ilia fignapro ratio-\ netlementorum dehent medicarntna ad-V nbsp;nbsp;nbsp;mtnislrart^cuig^ elementofuum.
\CArt IJL Tiepleurefi.
Y^Lcuïeüs cft ïBOïbus indufus \n 1 mcïnbüs pündpaVvbusVocum habet tategionth. tWetum ex opphatto-ne tatutcxhnete(o\uttoae,vc\pct te«
5
-ocr page 106-1©^ THfamp;T-JH. f/l^jf'£EL.
folutoncm. Et cft paflio acrcadecot* » porcredufta in corpus,ex falc oget^P no,ex fpeciebus pedis amp;nbsp;prunçllæ.
gt;ni habet “ Tremor corporis cum frigido amp;nbsp;CJ (Mr^nyfmu. ^^‘^o ^’*’® mulntudinc feu pluralitatc: Siredierit, facici difcoloratio,mcmbrorü debili' f/ifebrü tas amp;nbsp;inquietudOjCalorcü morbopet' fi^cies- durans.pundura capitis amp;nbsp;lsterö,prx-cordiorü amp;fubthorace. Etvbipalfo vel dolor,ibi regio morbi.Si nullapnfl ,| Öiofcntiturnullibi, amp;nbsp;ramenreK^uï habet figna,crir plcurcfisin capitc.
Dicta non eft obfcruanda,fed potiu$’ medicamina, amp;nbsp;modus vbique.
' Duplexedcuracius extartaro.amp;»^
PRIMA CVRA. ’ nbsp;;
Diaiar/aridefenptio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J
Accipetarrari albi libj. aquaruro vi* 'r tat ex vino rub. optimoamp;aquæmeli^ far deflàUatarum lib.s. baccarum ion***! pcri,florum gamandre^, cicborer s®*? ^Hj. Reducin aquam: Dofisedjj.â^' | s.in vinomaluaticogt;vclaqua pruned
-ocr page 107-/ © F Ç F J T F 1 nbsp;107
lt.fiat per cohob.Sifudorera nonpro-uocarit.amp;c, repetatur dicbus fingulis.
i^ba deßriptiO Dfamufvilt;e. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;
R. Aquxprædiâæiib j.mumijecla* tiSc fcleâæ § ui}.a^uarû prafij amp;nbsp;men tbisan.^s. Fiatmixtura. Delis ab 3 s. vfq-, ad integram, manè amp;nbsp;leró fecun* dumcohobmorbi.
^D€ßnlgt;üo Zileti.
R. Diamumix ^ vj. faUum gcmmx, colcoihar, aluminis fciffi,üng.p s. aqua
* xütftcliffx.ablinthp vtriufq-, 3 uj-Cera ïndccan^ut. Do lis fuut grana vij.ad ïiüj-vlqüc.
Aha Zikti d(fiript:o.
Aecipetriurafabu 3 j.tartan vtriufq» au 5 s. mumix elcftx 5 j. aqux meliflx, cöfouxbugiofix.vrriulq-, q.s.crit pro-incotporationc.DeftiUapcr aiembicu.
Dofis à (ctup.vfqi ad iiij.
In cura rUurtfis m cerebri regions
D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hac eü defenpüo.
' CapeLaudaai puiidd cft,liquotis fc-» parad fa up4»oiéi de raufcogt.iq. c^^ phot« gvauA^. Fiant piïuix cura aqua “ defpieuia. TXôfaàgt.v’pvfqü.caàvq.. veVix-faundnineohob. , _ ei, .,,, *.. ,
-ocr page 108-io8 THSOTfl. fal^jfCSt Cura^eeialif i» fgt;leure^,^u£ extyi^fii* valei,ft per vn^tteKta gle mar tu f^ f(s,raiu^c(gt;mpfi/itfo tails elf‘ Accipc pinguedims mumicnroniW i
^üjj. olei laterini 5.amygdalanirr‘ d“‘’ Laurini ling.j iq.Fiat vnguentûmoH? fa cum modico ceræ. (^iod adn’i'’*^ ftretur loco dolend,amp; fccundücohol’ non ceffavngere, donee pundionc$ defiftant. • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
ET, vtpeUe facitfàl arleKicaleJêl’i‘''^‘ ! turn alf /liaclo: fc /al ogert/nü ab il^^^^ reflatum plearefia faat tn membra c/palmnlacs. Et eadecura elf t/leareßt^l^j tà.j^lef7.à,ccralàpulmcais, vel alteraf^, carapleare/ts /n capttefngulara /sis el/fere. Eeteres d/xerant,plearefit tji aposfema pulmer/isfèd »an e/f veri-’^^. fine per/cala matttrari »c» pof et. ^‘^ ) ^aando t» p/es tranfit,f apo/lema elf iti^' paté, ad morte elf, fic/n corde jJ^lene:^^ pas fllud accend/t,ac ve/remeter init^' Sedpleur/fself, ^uodogert/nafitlf/’^^-t/ftai de/do,cfic.tartar//al. Etfi/itf^^^ ft/bus epat/s ed,efi pleurefis epaeû^^J^
-ocr page 109-ffi Î ? E s T E. 109 «t,pkureßsj]gt;lenff. Sedpleureßs in cerebr» frojgt;riam curam habet,^ ■vehemes imme-' diateeffcitfngile ,(juod i^ßugtlattuu di-titur. Sigena.
Sihorror fiigtdminuadit cu valorem cocußione mer/ibroru ßibcetyCÜ fiigiditas frimltm eß.et poß paroxy/mu caior^ejut äu ratßgnum pleweßs.ldeo,quddo dicunt lt;6^ grottiinuaßt me morbt^s rigore, tarn iKri Aiiuror : pleureßs eH ß tantüJemel corpus (lUAlßtld^mß bis velfipiusconcutit, fe^ «ru ejl,no pleureßs.Faciei decoleratio:ejui4 ƒ lt;]»» pallet fadt rubeuß rubetypalhdum^ ßmperper contrariwn. CalorfintiUs^tJui perpttuo durât vß^ ad morte, vel vf^^ cu retur. Etß calor ad caput afiendit^ ßn-tituriticapite,pleureßs tfi ,amp; punciun fentiuntur in ßonte,amp;reUquisparttb.ca pitü:et tuneßgnu,qu()dcalor finalis aßen du ad latiu,^ ßß^^ti puncltones in latere. Et in quo latere pungit,tbi morbus ; ßin
' pracordijs/unc esi tn pulmone:fiin coxen diceetpudendis/fl inrenibusßtn ßntgt;irtgt; lattrt,tuncinjßiene :ß circa vmbtlicum, tune incordeß in dextro Luere,tunc in e^ patis regione. Hacpracedentiaßignaom-oibus membris prinetpaiiorfb.communi4
-ocr page 110-no T H £ 0 'Sgt; H. P A 'i^^^f E L.
fuvt. Sesl/jua^iiff i»fi-} ne» yê^tiu^iif^ ■ Jci/Joia in ca^i/e, tune esipieurefis tapitif- i
De â/eta non eü vtJiwiiu /»ff/eiti,e{/^tf^' •vei hiigt;ant /juicquti^ //he/aüunaiiintia 'i/^ rè neeet, tem^esluatas eÜ obJeruanda.Stt t/e eHiü »ih/l Äti/net (juue^tutüf eigent: i^ui^_ emniainßemaeijo tnanent, nihil tta»]!^^ fuemèrA prtnci/niliora. ' T^m in wetbü-^ Jgt;eracuijs eilgt;M fèlummede in fiemaefA' tnanet,nihil tranßt ail membre J’i'inei^ii*^ l^gra : ^uea iam Jlomaehui earei w ex'^ Jgt;ulfiua, ^ hepar aereh/^ua menthes 'i/f attracHuai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•'■ '1^ j
Cura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
i^ifua tiita ex vine eptimo ruhee ^eßl^ letur aut vmum aralenx,poffen At^ua n/e^l lt;nbsp;hßa aeeipe ail a^uales partes, ç^r /iniultui Jru ^eÜtllentur ,0quot;ß^t aqua 'vita, de q»^ hte Iffqtt/mur. tdeeßpleureßs adei},t»x( radem eura (ftßlüm nonesirn eapite) (^ per cahoh adminisiranda eÜ nsediand. j ^edohftruandun),an merh/a alteretutj^ -qitß/nadealteretur. Sedd/tc nihil cljffètet ' ‘ aiit pur^atienes preftint. c, iï-j
Laudanumpurum neneß^dque cottf ■ cef (jrputaminasvel/quama ablatafu»i‘ Jed quandepurum abampuraßparatuix
-ocr page 111-i) Ë ^ E i r t - in ^i/èiHcet f^itèiii» liquerem tra^fi/tt. Sk ile ihure, malice ^ mumta if/feß/^e, fißteetpurum aigt; impgt;itrojepgt;araiißum.
Il C A P V T Hit
v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DePrttveßa.
ßRundla eftpaffioprincipaliSjCum paroxyfmo proprio exiftens in ca-^ Jonbus,duccns originem ex falibus vi* tnolatis, contra regione propriam, amp;nbsp;cotrateftam fpccici, vna dc fpeciebus pJcurefisamp; pcftis, cum calöribus vitriol atis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Signet.
Accedit tanqüâplcurèfis (quamuis Jtgha Vera fint in fine morbi,(cd non in principio) calor guttu ris cum rubedi^ “lt;• Deinde calor perficus cQ cöerulco colore mixtonigrcdini, amp;nbsp;calor pru ous cum apoftematibus vfq; ad extre-ßtitatö linguae cum humoriU aduftis.
Cura»
PruneHie curam aufpicarc ficut pc-Iris'-qua fi nihil proficus,vtere hoc gar garifmo.
gt; ■ CompeßeumDiapru^eßa.
Accipç aquarum pruncllx Jib.j.
*Laudani puri 3.5.
-ocr page 112-112 THEO T ff. T^l^jfCEL.
Mife.fiat hauftus fccundum cobobi amp;nbsp;garganlmuscû mundiHcationelin' gus, amp;nbsp;tft vltimû medicatnen inpfö^ ncila. Dnb ieber IhmS j.ij.^cJf“**' rfê Polt aüqitoties retbs mitw^Uit^ pkQUnm cfôi^tundet.
Pfunclla.5’/^«4 eiui funt.Trimè (»f^ ftbti^ c^ lingua euernf: pos/ea mger tol^’ fertiàafjfareitt carbones inbarerebr^^^^’ (^ najeusurpu/lula m lingua, (^ (b^^ '’'* très coloresjùnt, Kera tslafünf ßg»a. Keliquaftgna/unt,ve mf^îeuft/to pe/lc^ • Cura e/lf/cut in peße. ieâ/i /*^ luuare non pojfènt ,fèi^uitur compoßit*^' vt eil in fextu. Lingua abslerg^ttu''^'' Jrice/ur panno cocci neo,vel alitjuo ImW pant Jreijuentes gargan/im, altertf^^^’ tam illa in po tu,tam mgargarijmit. mf^' fiea Herum lingua purge furJrica/nit). portet benepurgare linguaßmaniläj^^*' , '^um lingua montur : tcleojrieate ligt;f'
' gnitm/lonec fanguinu ettaiit exeat ,tiinil nocet,
FINIS.