-ocr page 1-

-ocr page 2-

Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

This book is part of the Van Buchell Collection Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are. In order of appearance:

-ocr page 3-

1548

1549

« oc 98

-ocr page 4-

-ocr page 5-

-ocr page 6-

-ocr page 7-

-ocr page 8-

F* oct

98

-ocr page 9-

-ocr page 10-

AAïat gt;nbsp;^omo ùé^MbtÏTtew^ vcaviacut fir öivïl wt^’calpi^oainocd jfhiofte wi bibx cHiUiuukw.jl^ a tam» U «œiiada g’^ihuaüwc.qiuoUtifl c4ttïcar-i-Uwcat lïtnnn^Ïrimi’ibtdürUtm^ïp^^Jda

-ocr page 11-

-ocr page 12-

-ocr page 13-

/l »X-t ^ f”^* yet»U^^ y^t^i

^ ♦-»» »W»*

p^£ ^inf^'r*’*^X p^hnt^'f^ t^ilX/i ^f^h^fWi^ initie ■ -''^J^, Ó^f^J» erxar^n^ntiitttf^ -t^s/itinr^fnii- 'TSgt;^’^/^fi.i.t£ ïtu-ti^^ti ^^imvcv. tfxf^rü

^litn^U1^^ »!ƒ♦•*»»»■

quot;Jlï/vrm'

-ocr page 14-

3*******

J^f^ ^Ut^A 4'^


iPïM^


^^ i^ce^ff VpfUnf-


1411 nr


^n^/A •nnfw t-J^


-ocr page 15-

en»

6^n^tgt;« Hi^ ^

'tl lgt;n£i^^cic:

Vl mwi^ ^4nr/t aj^n-^k A^i^fl ti^Utiin4 ^t.tfk,

^ ^^en'nuriit.

^^'*^ ^^'^th ^^t-i^tf^ ^^r^S^ Cv n TV^h V*^ lt;gt;

-ocr page 16-

^*f^^f^i:^^**** •**• J-HL «tMX it^U *»*^ nbsp;nbsp;^

^^tflt'^^^i^gt;»**'^t't~^^'U».t»^ »JL-Ww'l^^^ ^’'^^ y**^^*^ t^*ttnf /^ ^fft^rtmtilt^ C^*^^*^^*^ ^t. Y^f^ ^t^‘ *^^^^t^^^ j^J^ 1

^tt^lt;^'ft'^tt/Aâ fneti’é A^ VM^*^^^I^/^

V*/tf^i^t~^^^*^ ^l^tt/ /it^»^'^^^*^^ ^ Ht^,,^^ jL^^^Jmk^^^

-ocr page 17-

^t^ $t'^Kfff tÿ/me ^ rV^z ‘^ Antgt; hritriîn

.«n4 Ïfthff f^ (f^ttn^tuf

’nilf htfitité

i-lt auMt^tntmir

-ocr page 18-

-ocr page 19-

prafcribens , qua ratione Sacrofanfti Imp. Ro.Status in negocio Religio-nis,vfq! ad decifionem Concilij Tri-dentini.fcie mutiii gerere,ac excipere debeant/m nunc habito Auguftæ con-uentuxv.Maij,àCaîf,M.publicata..



* AP^*-^ Theobaldum Pa

Ai . J3,


-ocr page 20-

-ocr page 21-

fdcraCcfarcanij. icflas ab initio Till rceiininis ni-bil iiia^is iii vo-tisnabuit, quam vt ca tractaictur

amp; promoucrentur, quæ vniucifo orbi Chrilliano , amp;nbsp;m primis fa-cro Impcrio Gennanicæ nationis, tanquain dilccix patrix fux, ad honorem, vtilita(cm,ac kliccm 11a turn ipfiusjconfcruandamque fub alis ik iclici Maicrt.fax adinini-ftrationc,(gt;mnimnordinumpaccin concordiä ik rranquiliiratcni vllo modo condutcrc poflent : tamcu fua Maicll. iaindudmn fatis pcr-fpicuisindicijs fenfit, ik re ipfa cx-pcrta cft,abfquc Chriftiana com-A 1 pofitioiie

-ocr page 22-

PROLOG V S.

pofitione.vel légitima determina-ti^ne huius exorti perniciofifsimi controuetfe religionisdifsidi) ,ex quo hadcnusomncs difcordiæ,ran cores,bella,anguftix,amp; grauami-na ftatuum proce(Icrunt,vllam hu-iufeemodi firmx pacis, iuftitiæ amp;nbsp;publier tranquillitatis fpem non fupereffezJdeo fua Maieft.antca varijs fuper ea re inftimtis collo-quijsamp;trafiationibusnullum non mouitdapidetp , quo exitlale boe diftidüjmadGlïrimanam concor-dia'm, vel faniorêintcllecium pio-moticrctur. '

• Vcrùm,cùm in profccutioncijl-1 ius opef i^;rc' ipfa dedararet gt;nbsp;illud dißidium adeo alta^ egiflc radices, vt iam non folum Germani-cam,verum ctianjinuitas alias Na-tioncs attingci^r, omnibusque eis ‘cómunc efle cetperit, ita vfcvifum

-ocr page 23-

P R o L o G V S. . nbsp;nbsp;nbsp;73

fit, huit tam graui morbo vllo aUp conuciiicntion rcniedio,quain per y j viain vniuerfalis catholic i'Cunci- T ' ^ lij, fubueniri non polTc; iinpctrauit tandem ad preces Statuum Iha Ma iclbas, port multas in eare habitas tradationcs , quod generale Concilium in Germanica natione Tri-dcnticonnocatnmamp;cclebrari ëOe-ptmn fit.Quaproptcramp;horum Co mitiorum initio cum Statibus ira cgit,cosquc pcrnlouit^ vt infequen- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.lt;

tes fandoru palrum maiorumejuc nortrorum vcrtigia,qui in negoeijylt;.' fidei femper ad facra Concilia^re-currere,eifdcmque obtempcrarc fo liti fuerc,in adhxfionem amp;nbsp;fubmif fioneni huius Concilij comuniter confenferint, ac vlterius fuæ Ma-iert.liberum permifcrint, dcChri-ftianis ac conuenientibus medijs cogirare , quibus medio tempore

A 3 vl'que

-ocr page 24-

P R o L o G V s.

vfque nd fine ne determinationem Concilij oinnis Status pieamp;pacifi ccfimi:lviucrcamp; babitare qucant, itavtncino contra iiis ac æquitatê grauetur. Et fient fua Maieft.tune temporis huiufmodi Statuum con-fenfam acremifsionern dementifsi iTio animo furcepitfitaamp;nune non minus fufeipit.

De negociovero ipfo remifsio-n'is.tanquam perfegrauißimo, fua MaiclK hadenus paterno aftedu fidelitcr amp;nbsp;cum fumma diligentia defiberanir, Statuumque feuten-tias(ficut ipfimet feiunt)exquifi-uit: reque perpenfa, non fine dolore animipcrccpit,quàm irnmen-fa ineómoda linie inclvtx nationi ' badenus ex prædidodifsidio fuc-rintiliata:qux cal.imitasamp;pcrni-eiesex code impendent,itavtinc-nitabilis ncccEitas cxpofiulct pro confti

-ocr page 25-

PROLOGVS. 4 conditutioiic ac confcruationc firma: pacis, iulbtiæjvnitatis,ac pro tollcndis difcordiarum ftminibus, hanc rem vfque ad progrclTum amp;nbsp;detcrminationcm generalis Con-cilij ,noninprxfcntillatu amp;nbsp;ton-lufione,quafi fufpenfam rclinquc-re,fcd potius ad niaiorem Chriftia-nam concordiam.moderationé, ac faniorem amp;nbsp;propiorem mtelleüü reduccrc, varijsquc ingrucntibus cötrarijs opinionibusamplius non conniucre,vcl committcrc,vt per cas publica pax amplius turbetur Sc impediatur.

Dum igitur MaieftTua in hoe tola eft occupata , pcropporiunc contigit, quód quidam viri magni flatus amp;nbsp;nominis, proculdubio bo-no quodam zelo crga Chriftianam concordiaro, pacem amp;t rantjuiUita tcin,amp;cxvcrocrga patria amere, A4 ad

-ocr page 26-

P R o L o G V s. adiunóhimhuc confilium amp;fenrctt tiam ipforum fuæ Maieft. propo-fuere,cxaftius difcutiendam tradi-derc,fcque diligenter cam obferua turos pollicitifunt.

Id confilium fua Maieft.nonnul lis cgregijsfacrx Icripturx peritis, ac probatis dodoribus, videndum commifit : ex quorum relatione animaduerfum eft , id fi in refto Chrirtiano fcnfuintelligatur,à no-ftravera catholica religione amp;nbsp;cc-clcfiafticis docirinis, ftatutis amp;nbsp;or-dinationibus,exceptis duobus ar-ticulis, Communionem fub vtra-que fpccic,amp;matrimoniüfacerdo-tumeoncernentibus, non abborrC-re;fcdadpromouendam ac impc-trandam plcniorcm controuerfise religionisChriftianxconcordiam, conferuandamque in facro Impe-rio publicam pacem amp;nbsp;trâquillita-tem,

-ocr page 27-

PROLOGVS. j tcm,conduccre; quemadmodum amp;nbsp;adhuc Maicft.fux,attenta qualita*-te horuin temporum, ita videtur: ni liilque magis in votis cd , quant vtomnes ordines fub ipdus Cxfa-reo regimine, licut ex officio hoc fuæ Maieftäncumbit, in rcligione concorditer amp;nbsp;pacihe'e fimul vi' uant ac conueniant.

Itaque Maieft.fua communes Status, qui hatfenus ordinationcs amp;nbsp;ftatuta vniuerfalis Ecclefiæ ob-feruarunt, rcquirit, dementer pe-tcns,vtamp;in portetumea obfcruct, conflantcr in ijs permaneant,pcr-feuerent, nec defcifcant, vel quic-quam immutcnr,quodfc faduros elfe cóftanter afleruerïit. Rcliquos vcró Status, qui innouationcm in-ftitucrunt,pari modo Maieft.fua dementer amp;nbsp;feriô requirit, vt vel commumbus Statibus fefe rurfus

A ƒ con-

-ocr page 28-

PROLOGVS.

coniungant,amp; cum illis iii obfcrua tionc itatutorum ac cæremoniarû vniuerfalis ccclcfix Cat holicx conr fcntiantzvcl faltein indodrina fua amp;nbsp;ccclcfiafticis ordinationibus tu prædido confilio fefe omnino com forment, nee vitra illud quiequam inftituant,velattentet.Et cafu quo vlterius fc intromififlent, per o-mnia fefe præfato confilio amp;nbsp;con-fcfsionl confirment, firmiterque in co permaneant.Et vtomnes Status, ad promotione publics pacis,quic-tis,amp; vnionis, prxdielum fcriptum pro nunc tolèrent, neque illud im-pugnent, aut contra illud doceant, fenbant, aut concionentur : fed o-mnes Status vniuerfalis Contilij declarationcm atque determina-tionem patienter amp;nbsp;obedienter ex-peftent.

Nihilominus Maieft.fua omne dilig

-ocr page 29-

[, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PROLOGVS.

diligcntiamadhibcbit,nihik]ue in tctatum relinquct, quo Concilium J vniuerfale iuxra Statuum requifi-tioncm quàm primum cclcbretur, amp;nbsp;Germanica Natio à praefenti Schifinatcpeiiitusliberctur.

Similiter amp;nbsp;Maieft.fua iamto-ta ineoeft occupat3,vt Cathulica quxdam Reformatio concipiatur, in præfentibus quoque Comitijs j nbsp;nbsp;nbsp;ipfis Statibus publicanda : de qua

■^ nbsp;nbsp;fperandu fit,ipfamvfqueaddctcr-

minationem ftpe difti Concili),ad toUendos abufus amp;nbsp;fcandala, atque ^ nbsp;nbsp;ad plantationé amp;nbsp;conferuationem

1 nbsp;nbsp;nbsp;Catbolicx difciplinæ,rationis vi-

* nbsp;nbsp;uendi amp;nbsp;virtutum, non parunUru-

gifcram elle futuram.

1 Etquuniin fæpenominato Con A cilio, fub rubrica de Cxrcmonijs, inter aliacontineatur,fiquidinil-lis fuccreucritjcx quo fuperftitio , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oriri

-ocr page 30-

P R o L o G V s. oriri poflet,vt illud tollatur, amp;c. Referaatfua Maieft.fibi in co amp;nbsp;alijs articulis,vbi amp;nbsp;inquâtû opus fuerit,nücveldeinceps omni tempore poteftatem cóuenienter fta-tuendi ac difponendi. Quiequid enimfua Maieft.ad promouenda Dei gloria,ad componenda con-irouerfani Rcli^ionem, eóferuan dam firmam pacem, luftitiam amp;nbsp;tranquiUitatem in facro Tmperio Germanicç Nationis,denique ad vtilitatem amp;nbsp;commodum commu mum ftatuum fufcipere,inflitue-re,efficere amp;nbsp;promouere potent, m co fefc iuxta officium fuum

Imperiale cum omni dementia exhiber promptifsi-

mam.

DE

-ocr page 31-

INTERIM.- 7 DE CONDITIO-NE H O M I N î s

^ 11 T s x iX P J r- »

Eomiuem ad imaginé amp;nbsp;fimilitudinem fuâ, eumqi gratia omauir, amp;nbsp;fecit per originalem iuftitiâ.vt eiTet omni-

animi viribus reélus, ncc agitareturvllis tùrbidis amp;nbsp;prauis motibus: fed in eo ca-ro fpiritus,atc]! inferiores animi vires fu-perioribus,qux tantum adbonum hor-tabantur,parerent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eccl.tj..

Cumjgitur animus noministam bc- ' ne conHitutuS eflèt, reliquit eum Deus in manu confilij fui vfq; eó,vt nonmi-noreth haberet vim ad digendum bo-num.quani malum.

Quid fi hac libertate foa vfus fuiflêt

rè£lè,amp; niiidatis,quç ipfi Deus dederat. obedi(fct:bona quç acceperat bomo,atq; iuditia fibi amp;nbsp;omni pofteritati fuæ cofer uaflèt.nihilq; eiacpofteritatiipfi’defuif-fetadbene bcatéq, viuendumon fames,.

TlOß»

-ocr page 32-

INTERIM.

non dtisjion frigus,nó æftiis,no dolor, no morbus,no mors eu afflixiflèt: omne deniq; pcccatn atq^ vitiu vit.lftctrncc ab illis.tanqua pcccatoru ftipcdiis,pcriculu civllum poftcrisqi illius allatum fuiflet. De codidone lioïs lapd.

Rom.$.. Verùrn poftquàm primus pares nofter contrà,quàm mädauerat Deus,fecit:in-ciditinpœnâ à Deo propofitä,amp;iufti-tiæoriginalis donû pulcherrimûamiiit: hinc carentia iuftitiæ huius,vnà cum vi-Ephe.i. tiofococupifcentia: babitu,qoæ fpiritui amp;nbsp;fuperioribus animi viribus perpétua répugnât.Quod peccatufboc eft, priua-tionem illius iuftitiæ, qua parte rationc fubdita reddebat DcoJvnà cura concu-pifeentia in omné pofteritatem fua prolob. î J. pagauit,vt cum eo omnes,quotquot in hanclucé eduntur, homines nafeantur: nec eo vacuus fit vllus, nec vnius quide diei infans,fècundum feripturas.

t. Cor.j. Hinc illud naturç noftrç vuln’ vt ara-lis homo no percipi.it qua: funt fpûs,ncc eadé ante gratia expetat atq: libéré di-gat:cu cócupifcétix amp;nbsp;afiéét’carnis,qin Rom.J. eo dnatur,inrmicitia fitaduerfus Deu,amp; àlegedciabhorreatitâtoq; magis impe-diat

-ocr page 33-

interim. s dial ibono,quato magis ad main fpcllir.

Etqu.aqu5 retinct homo tabs libertärem arbitnj,licet infirmam amp;nbsp;!æfam,ex qua ranqua fonte profluunt amp;nbsp;virtutcs morales ethnicoru,amp; harum aftionesrtn ante gratia Dei amp;nbsp;reparatione.ad iufti-tia q corä Deo valcat,afpirare baud pot: fed eftpotius feruus peccati,fatanæ man cipid,mimicus Dei,amp; malis huius mddi obnoxiusipremiturenim fame,fui, frigo re,ædu» dolore,morbo,amp; ad extremum morte ipfaeuertitunper vnuenira homi nem peccatu in hue mundd introiuit,amp; per peccatum inors.Hæadt iftius primas prsuaricationis pœnx,renatis cum pec-catoribus communes funt. Illis tarnen à Deoetia ad exercinu adhibctur:iniuftis veto amp;nbsp;impijs infliguntur ad pœnam.

Rom. J

Adde hue quod in hole tab,que pecca turn originale,deprauauit,quoad natura tm cóftat,nec per gratia inftauratur,re-gnat vnà eu cocupilcctia praua etia fata, qui eu vincubs feruitutis fuæ coftriftum tenet,in eoqi opérai,vt couerfetur in de-fiderijs fuis,faciesvoluiatdcarnis amp;nbsp;cogi tationu,ac originale qd à parétib’ traxit peccatuaftuabbus cumuler,fitq; Eliquot; irç, fetf m Apoftolu,vt fl J hac miferrima cô-ditione

-ocr page 34-

INTER! M.

■ditione fua moriatur,iudo tandem Dei iudicio in gehenna conieftus,«ternis ibi Efaijtfj. fupplicijs pleftatur,vt nee igniseiusfvt apud Efaiarn fcriptuin eftjextinguatur, nee verrais raoriatur..

De redéptione per Clirv ftum Dominu noftrum.

lohan.J. nbsp;nbsp;Deus igitur,qui diues eft in raifericor

, diainolens perirequos códiderat.filimn fuum raifit in mundum,vtclim impofsi-bile effet homini,feipfumliberare,in domino hoc noftro atq; faluatore haberet redemptionera per ianguinem eius, vt fcriptura eft apud Apoftolum.

Rom.j. Pofuit enim Deus fuper en iniquita-Ephc.i. tes noftras,vt in corpore fuo peccata fer-Efaiç.53. ret in cruce,affiges ca in ligno. Hic cum innocens pro nobis peccatoribus paterc-turatq; fatisfacerct,redemit quide nos, j. Pet.i...amp; Deu patternita placauit,vt ide pater miieros nos amp;nbsp;peccatis inquinatos , ob fanguine ipfius abfolucret,ac fibi recon-ciliaret. Verb enim(inquit Paulus) erat liCor.^., Deus in Chrifto, mundum rcconcilians fibi,nonreputans lUis deliûa ipforum.

Et quanqua Deus gratuité amp;nbsp;propter nomen.

-ocr page 35-

INTERIM. 9 nomen fuum propicius eft nobis,amp; ini-quitates noftras delet propter fe,tarnen Roma.j. ne fine vllo fatisfaflionis precio peccara remittcrct,ad oftenfione iuftitiæ fug pro incomprehenfibirt fapientia amp;nbsp;immenfa bonitatc fua, luftitia cum mifericordia ngt;ifcuit,amp; voluit,vt preciu pro rediinen-dis nobis fitij fui fanguine coftitueretur, vt quas nos peccatores dare deberemus poenas, eafdein agnus ille innocentifst-mus perferret in cruce, nos^; è vulneri-bus ipfius,quod nobis miferis deeffct,re-demptioms preciu mutuari,amp; ad libera-tioncm falutcmq; noftra vfurpare pofte-mus,vt cbm mifereatur noftri benignif-fimus pater gratuito,nó tarnen miferea-tur nifi interueuiente fanguine filij fui, Vtquod nobis bic gratis cótingit, id tarnen merito ac iuftitiæ Chrifti acceptum ferre debeamus, vt quicunq; gloriatur, i- Cor.i. in hoc Domino redeniptore amp;nbsp;faluatore noftro glorietur.

De luftificatione.

lam qui preciofo fanguine Chrifti re-dimitur,amp;cui merituin pafsionis Chrifti applicatur,cótinuó is iuftificatur: hoc eft,uiucnit remifsioné peccatoni fuoru ’ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B à rea

-ocr page 36-

INTERIM.

arcatu ætcruæ Janationis abfoluitor.X rcleuatur per Spiritü Einduin,atqi ita ex iniufto fit iuftus.N.a Deus,qn iuftificat nohumano taiitu more agit eu homilie, ft ei ianofeat dumtaxar.peccatu donef, amp;nbsp;reu abfoTuat,fed facit etia melioré:iJ quod homines attribuere nee folét,neq; pofluiit.Cómunicat naq; eu illo de fpiri-tu fuo fanflo,qui purificat cor ei’,(amp; per chaiitatem in codé corde di(Fufam inci-tat,vtquod bonuac iufin en,expctat:amp; cxpetitum,opere ipfo perfequatur.

Pfal. JO

i.Cor.6

Watt.5.

Calat.J. Rosn.7'

Hæc eft Vera ilia tuftitiæ inhærctis ra-'tio,qii.i defiderabat Dauid,cû hacemit-terct voce,Cor mundü crea in me neus, amp;nbsp;Spiiitü refill innoua in vifccrlb’meis'. de hac Apoftolus fcribit: Abluti eftis,fiiit ' flificati cftis,iuftificati eftis:amp; cu inquir, Deufecundu fuam mifericordi.i nos fal-uosfccifleper lauacru regenerarionis Ä renouationis Spiritus fanfii,qac effudit in nos abundater per Tefum Chriftii faU uatoré noftnrvt iuflificati gratia iplius, hæredes fimus fecundu fpc vitç ætern.e^

Quanquarn aurem iuftitia hçc, quæ è fonte legis fpiritus profluit,logé eft abu-dantiûr,quàm fuit feribarü atq; phari-fieorum iuûitiastamc in ijs qui haepræ^ diù

-ocr page 37-

INTERIM. ICT

diti funt,nihilotninus cocupilcetia répugnât fpiritui,quoad hie viuitur.Eo fit,vt ijdé illi mere qdc feruiat legi Dei,came aut legi peccati,c^ fine peccato no viuat.

i.Ioa. 7*

i.Coi.ia

Cum igitur homo plena iuftitiç inhæ-rentis perfeûionem,quoad in hac terra viuit,non côfequatur:ccrtè Chriftus,qui faftus eft nobis fipientia,iuftitia,fan£tifi catio,amp; redemptro à Deo,nobis in hac etiam parte benignifsimi fuccurrit,qua-tenus amp;nbsp;per coinmunicatinncm iufticiæ-fux.iuftitiam hominis de ilia participan-lis inhçrentem vt efticit,ita auger,vt de die in die renouctur,donee in sterna pa tria plenè perficr3tur,amp; per meritum fan guinis fui preciofi atq; iuftitiam.qua con ftitiiit pcrfeûtfsimam,impeîrat homini iudulgentiam:vt quod homoper infirmi täte fu5 minus potcft,id per ipfius Chri-fti perfeftionem recuperctur ac condo-netur.Hine ilia Iohannis confolatio: Pi-]ioli,hæc feribo vobis,vt no pcccetis;fcd amp;nbsp;fl quis peccauerit.aduocatu habcmus apud patrem lefiim Chtiftum iuftum,amp; ipfe eft propiciatio pro peccatis noftris,

Aug.cen tra Pau-ftum lib.

13.ca.7

Cdciirrunt quidem Chrifti meritum, amp;nbsp;iuftitia inhçrens,ad quam renouamur per douû charitatisànhærés.vt ex ea pi^, B i lüfte

-ocr page 38-

INTER! M.

juftë ac fobril-viuam’in hoc feculo,ex-peftantesbeatam fpem amp;adiiétuin glo-næ inagni Dei Ähiluatoris noftn.Scd meritu Chrifti,vtfit iurtitise noftræ in-Augu.li. hærcciscaufa,amp; vtcuin multis labamur lo.capi. omnes, ac propter infirmitatc imperfe-7.contra étionemq: noftrarn. multa occurrat, qux Fauft. animos noftros turbare, amp;nbsp;defperationé folicitare pofsint,in code metito amp;pre-ciofo Chrifti fanguine rerpiremus,ac in-ueniamus quoad fpe falutis firmifsimè Galat, j. niji valeamus.Nam in Chrifto lefu Do-Rom, 8. minorcdéptore,amp; faluatore noftro.qué induüt pii,amp; cu quo donantur eis omnia fecundü Apoftolu,omnia nobis fuut fit- ' mifsima, folidifsima,amp; perfeftifsima.vt eifdê ipfis ad fpem viu3 redè fulciamur.

De vtilitate amp;nbsp;frudtibus luftificationis.

Habent quidé iuftificati paccad Den per Domimi noftrü lefum Chriftum;eis namq: Deus ed placatus, mifericors amp;nbsp;propicius,vt fpeiare pofsint, fi chm im- ) mici client,Deus rccociliauerit fibi ipfos p morte filij,multo magis futuru cfl'e,vt reconciliatifaluctur,vt verbis Apoftoli, quæ I

-ocr page 39-

INTERIM. u necófolatiois plenifsima fuiit,vtamur.

Item qui iußificantur/tidcni etia ado-ptantur Deo filij, vt kæredes fint patris æterni in cœlis.cohæredes ante Cfirifti» autore Paulo,amp; iainhabeant lus adeun-dç hæreditatis illius,quç eft vita æterna. y Dc modo,per que homo luftifîcationcm accipif.

Et fi Deus no ex operib’ iuftitiç, quæ Roma.j. facit homo,fed fecundû fuam mifericor-diam iuftificateum,idq; gratis, hoc eft, fine merito ei’,vt fi gloriari veht,in Chri i. Cor.i. fto tantum glorietur,cuius folius merito redimitur à crimine,amp; iuftificatur: tamé Deus mifericors non agit hic cum homi ne,vt cum trunco,fcd trahit eum volen-tera,fi adultus fit: talis enim non accipit bénéficia ilia Chrifti,nifi prçueniéte gra tia Dei,mcns eins atq; voluntas mouea-turad deteftatiouempeccati.Nam cùm pcccatum feparct inter Deum amp;nos,vt Efaias inquit, nemo ad thronu gratiæ amp;nbsp;Elat. $9. mifencordiæ accedere poteft , nifi qui prius per pœnitétiam ab eodem peccato fuerit auerfus.ltaque loannes cùm prç-pararet via domino,dixit: Agite pœnite-

B 3 tiam

-ocr page 40-

INTERIM.

tiam,appropinquat ciiim regnu cœlow. Mar. i, Moxeadem gratia diuina mouct men tem in Defi per Chriftuin,vt hie modus eft fidci,per quam homo fine hçfitationc crcdes,fcripturis fanftis amp;nbsp;promifsioni-hus quas eædem affcrut,affentitur.Chri-ftus cuim ipfe,chm primo exegiffet pœni tentiam,mox fidem talem requirit, iu-quien$:Quoniam impletum eft tempus, Mar.i. amp;nbsp;appropinquat regnum Dei,agite pœni tentiam,amp; crédité Euangeho.

Qmi ita credit,amp; àdiuinæiuftitiæ timoré, quo vtiliterconciititur ad eöfide-randam mifericordia Dei amp;nbsp;redemptio-nem perfangnine Chrifti,eft conuerfus: •hie erigitur,amp;' mouente gratia Dei,côci-pit fiduciam atq; fpcm,vt credat prater fpcin meriti fui,in'fpe mifericordiæpro-K.oni.4. joiPç tribués gloriam Dco.-atq; ita per-xlucitur ad charitatem.

Tali in Deum fide,qnicuq; miferieor-•diar diuineac Chrifti mento nititar,feqi cidem cómittit,accipit promifsione fpi-ritus,amp; fie inftificatur-per fidem in Den, fecundu fcripruram,vt ci non foUim rc-niittaturpeccatu.fed idem etiam fanâi-firctur amp;nbsp;rcnoucturperfpiritum fanftu: ca nanq; fidcs impctrat donum fpiritus fanât

-ocr page 41-

I.N T E R I M. lî fanvli,quo diffunditur charitas in cordi-bus nollns. Qtiæ quatenus ad fidem amp;nbsp;fpcm accedit,eatenus perinfticiam inhç-

J, rentem verë iuftificanmr. Hæcenim iu-ftitia,fide,fpe ac chantate ita confiât, vt fi alloua haruin iuftmç huic fubtraxens, eaudon ipfam laancaiii plant* reliqueris. De Chantate amp;nbsp;bonis openbus.

Charitas aute!n,quœ eft finis prxcepti

amp; plcnitudo legis , fimnlac inftnitationc ingreditur, fœcunda eft , iaintj; omnium b»iioruin operd femina intrafeipfam in- Pfalm.i.

, cJadit:quæ vt parata eft ferre bonos iafti

» tiæ frudus, ita fert cos iniuftlficatos qua pfinium,amp; quoties débet,tique operandi facilitas impediméto aliquo nonadimi-tur.Iraq: fides, qu«perdileÜioncm non lac.i. operator,no videtur viu3,frd fteriiis po-tius ac mottua,autore I.icobo.Qjiininio bomo quantalibet fide præditus,n ci défit chantas , nianct in morte, vt loan-lies tedatur , chm pnefertim ciuutas iam elle debeat pars vitæxiemæin no-*' lt;-o**b

ƒ bis inchoate,amp; tandem per gloiiacatio-nem perficiendae. C^anquaai cnim fides amp;nbsp;fpes definet,cùiu nugrauetimus m illaxtema tabcrnacula, chatitas tarnen

B 4 inane

-ocr page 42-

INTERIM.

inanebit,amp; in eadem ipfa introibit,vtfe-curidiim cam bcatifsime viuere, ac Deo, ijui turn nobis erit omnia, fempiterno æuofrui pofsimns.Eft: tame fides nihilo-ininus vcra , qua Chriftiani abinfideli-bus difcernuntur, quatenus feripturis amp;nbsp;reuclatis à Deo aflentiuntur , etfi eadem â charitate difiunfta fit.

Ex hoc maximo Dei dono,quod qu.ato magis in nobis augcfcit.t.ito magis vetu-ftas carnis noltræ imminuitur, quæmanant tanqua è fonte bona opera,ad falu-tccuiufq; iuftificati tam nccefiaria funt, loan. IJ. vt qui ea no fecerit continuo,gratia Dei amittat,amp; tanqua palmes inutilis cxcin-Mat.y. datur à Chrifto,amp; in ignem proiiciaiur, vt Chriftus ipfe in euangelio fuodocct.

Et quanquam opera hæc talia funt, vt Deus iure quoda fuo ea à nobis exigere pofsit,amp; fanfti, etiam fi omnia quæ eis prçcepta funt,fecerint,amp; agnofcere amp;nbsp;di cere debent fe edc inutiles feruos;tamen cbm excbaritate Deiprofluat, amp;nbsp;gratis Dei effeftus fint,ac quia Deus fecudum fuain voluntatem operatibos mercedem liberalifsimc promifit, cade amp;nbsp;tempora-lium bonorum , amp;nbsp;æternæ vitæ remune-xatione dieuatunfecundum Apoftoli te-ftimo

-ocr page 43-

INTERIM. ij ftimoniu,inquietis,AbuJatein omni ope re boiio,fcietes quod hbor vefter non eft t.Cor.i j inanis in domino. Non enim eft iniuftus Deus,vt obliuifcatur operis veftri amp;nbsp;dile Hebr. 6. £iionis,quam oftendiftis in nomine eins.

Ac iuftificati iam vt ferui fafti iuftitiç, mebra fua exhibetes ferua iuftitiç ad fan ftiftcationé,coopérante gratia,bonis ope ribus abiid.at:amp; quato magis elide abundant, tanto maiora iuftitiæ incrementa ipfis adiungutur,vt qui iufti funt, luftio-res fi.at. Ne verearis,inquit fcriptura,iu- loan. IJ. ftificari ad morte.ite, Quiiuftuseft, iu-ftificeturadhue.amp;j Qui in Chrifto fru-0uofus eft,rcpurgetur à patte cœlefti,vt fruftum copiofiorem ferat,vt Cbriftus jpfe docet.Ét bæc cft illa ex operibus iu-ftificatio,dequa lacobus frater domini. laco.i.

Q_uod reliquum eft, ctfi opera à Deo mandata , vt neceflaria ad fulutem , funt pracipub vrgenda,iuxta illud Chiifti: Si Mat.ly. vis ad vita ingredi,ferua m.adatqiquç ta-mé prçceptis fuperaddita aut piè aut bo neftè fufeipiutur, ipfa etia commendada funt,ne à fpiritu sado multa borü in fcri pturis fancis cömendante,difcrepemus: Alias relinquere aut vendere omni3,amp; fe qui dominu. Item feruare virginitatem

B 5 aut

-ocr page 44-

INTERIM.

aut continétiam ,boiiuin amp;nbsp;vtile non cf. fct.Qjiinimö Dauid, cdfaltaretantear-i.Reg.é cam , iure fuiflet irrifus à Michol : item **Cor.ÿ. Paulus fruftra reinilidct falariü ijs , quitus verbum Dei prædicauerat.

Breuiter,difccrnéJa funt opera fuper-erogationis , qua: Jiipra præceptum (vt verbo Chryfoftomi vtair.ur} fient, ab iis quæcotrà fîunt.H-ïc ciiim Chrifius ipfe damnar, vt fermentum phanfarorum : at iUafpiritusranäus, in feripturis loquens PfaliiScommendat, inquiens : Voluntaria oris roei bencplacita fac domine.

De ßduda remifsioms peccatorum.

Hic cauendu eft,ne aut homines facia mus fecuros nimis,(ibiq, fidetes , autan-xia dubitatione in defperanone impclla-rous.Iiaq; chra Paulus dicat, fe quidem nullius peccati confcui,fed in hoc tarnen non luftificatureffediomo nd poteft fine dubiîat;one propria: infirmiiatis aut indi fpofitionis, credcre fibi peccata remifia elle. Sed tametfi no debet fa in feipfo ia-öare, non ita tarnen terrendus eft , vt de promifsis Dei,dcq; mortis amp;nbsp;refurreftio-

-ocr page 45-

INTERIM. 14 nis Clirifti efficacia dubitet, amp;nbsp;defperet Icremifsionc peccatorü amp;nbsp;faluté confe-qui poflerquin ei oiniiis fpes amp;nbsp;totius fi-duciæ certitudo effe debet in prxciofo fänguinc Chrifti ,qui eifufus eft propter nos,amp; propter noftram fakitein , in quo ipfo refpirare nos atque confidere amp;nbsp;pof-fumus certà amp;nbsp;debemus, cofirmante nos fpiritu (aiifto qui dat tedimoniomfpiii» tui noftro,quüj fitnus fihi Dei.

DeEcekfia.

Nunc de Ecclefia, qux eft vniuerfitas Chrifti fideliu,■agendum vidctur,in qua fpiritus fanftus ita cotrabit ac iungit rc-natos atq; Cbriftiaos,vt fintvna domus, vnu corpus ab vno baptifmo amp;nbsp;vna fide, quæfautore Paulo) vna eft in omnibus •Chriftianis. Iraqi necefleeft, vita Chri-ftianoru,vt ad perfeóiü fine quo tedit Ec clefia,perucniatur,bonae(reac piammemo tame fibi ipfi pfuadcat,vllä vitæ pro-bitatem fibi profuturâ cflre,nifi fe huic fideliu vnitati amp;cómiinioni iunxeritatq) accommodauerit. Sit igitur Ecclefia domus Dei viuétis amp;nbsp;corpus illud,cu!us caput eft Chriftus : multi enim vnu corpus ■J umus in Chriftojinquit Paulus. Pro bac

Eccle

-ocr page 46-

INTERIM.

Ecclcfia ide dominus nofter lefus Chn.. Eus fe (radidit,vt cam fanûificaret, mu-das ipfain lauacro aquæ in verbo vlt;tæ,vt exhibcret fibi gloriofam , non habentem inaculam,aut ruga,aut aliquid huiufmo-di,fcdvt fit fanfta amp;nbsp;immaculata. Ac Ephe. j. cum Ecdefia vnica fit ilia coluba amp;nbsp;corpus vnu , certe vt hancfolam Ipiritufuo fanftificat amp;nbsp;fouet Chriftus,ita extra ea bona gratis fus tribuit nemini.Qu,l igi-tur in coinunione buius corporis nu elf, nihilo tnagis fpiritu fan ft o viuificatur ad falutem æternam,quim vllum membru naturale à corpore fuo abfcifsu atq; auul fum ad vitam naturalem,eö quod fpiritu vitali ab vno fuo capite defluente,nö am plius vegetatur.Itaq; crededum eft , nei miné extra Ecclefiain Chriftiana amp;nbsp;cö-munioné eius fpiritualem, vita æternam confequi poffe. Cómunionis auté huius cam efleratione, vtebm fpiritus Chrifti, ab eo vt capite delabatur in corpus fufi, hoe eft, Ecclefiain amp;omnia membra eius permeet, lingula mébra percipiat ex eo, quantum fibi fatis fit ad lalutem;amp; quod fingulisbonu cótingit, id omnibus com-modare, atq; adeo vniuerfitati ipfi cofu-lere.Nafvtait ApoftolusJcrefcunt membra iu

-ocr page 47-

INTERIM. ij tra in charitate per omnia in iUo, qui eft caput Cliriftus,ex quo totum corpus co. paftum amp;nbsp;conexum pcromnem iunftu-ram fubminiftrationis ,fecundum opera-tione vniufcuiufq; membri, augmentum corporis facit in ædificationcm fui in cha ritate. In tali coniun0ione,atq; focictate bominum eft fumma coniunftio, dum t.Cor.t' membra pro fe inuicem folicita funt. Et flue patitur membru vnum , compatiun-tur omnia membra : fiue gaudet vnum inembrum,congaudent omnia membra.

Et quanqua Ecclefia, quatcnus coftat mcmbris talibus,quæ fecundum charita-tem viuunt,fanftorum eft tantum, amp;nbsp;ea-tenus fpiritualis amp;nbsp;inuifibilis : eade tame etiam fenfibilis eft,qualcm Chriftus ipfe monftrat,inquiens;Dic Eccleïiæ.Ad hue Mat. 18 cadem pertinent Epifcopi,qui regunt po pulum , quern Chriftus fanguinefuoac-quifiuit. Pertinent alii item miniftri. De-dit nanq; Deus quofdam quide Apofto-Ios,quofdam ante Prophetas, alios vero Eph.4. Euangeliftas , alios paftores amp;nbsp;doftores. Ad hanc eandem Ecclefia pertinct ver-bum Dei, quod in aures influitrpertinet Sacrameta, pertinent elaues ligandi atq; lolueudi,pcrtinetpotcftas coercendiper excom

-ocr page 48-

INTERIM.

cxcommunicationem , pertinet ius ordinandi roiniftros Eedetiæ , pertinent vo-cationes aJ niunera Ecclefiaftica , pertinet deniq;ius fancieodi Canones.

Debent autem,quæ ad fenfibile amp;nbsp;ex-ternam Ecciefiæ partem pertinent,ferui-rc ad confummatiorrem fandorum, in o-pus miinfteriidn xdificationem corporis Chrifti. lam in Ecclefia nó folïira fandi, fed etiam mali,vt eius membra, licet ari-da , verfantur : vnde earn Cbridus modo reti in marcia£io,amp; tam bonos quam ma los pifces coprpbendeti, modi agro femi nato, bonas fruges amp;nbsp;zizania fimulferen ti,cc'parat:nam qui- mebra fafti funt Ec-clehs per baptifma,rccidunt fxpe in cri-mina,faciütq,' fe feruos peccati atq; xter-næ damnationis reos.Et quanqua gratia communionis fanftoru amp;nbsp;fpiritualis ec-clefix aniittut, bærent tamé nihilominus in externa Cbriftianorum foeictate atqgt; Ecc]efia:audiunt verbu Dei,amp; Sacrame-tacaplut,amp; alia ité fcnfibilia cil Ecclcfia habent communia,nifi vel per excommu nicationem iufta,vel per Schirma,vel per Hærefira,vel per defeélioné à fide Chri-fliana abfciudantur. Mifera eft quidein couditio-eonim, qui çx peccato mortal* ■ lau

-ocr page 49-

INTER! M. ilt;

!,iiiguent,lt;S; à fpintuah communionerc-motijin periculo ætemæ danationis vcr-fantur. Sed quia tarnen eis verbum Dei audire,amp; Sacrametis ité vti licet,vtiliter bifcc tanquam inftrumétis diuinæ gratie in communionem Sauftorn reftitui faci-lius poffùntiprçfercim cü in Eedefia etia externa fpiritus Emftus lalutcm per verbum Dei amp;nbsp;Sacrameta operetur. Ver'im Schirmatici, Hxretici,amp; à fide Chriftia-na dcfcifcétes, quia non foliini a fpiritua lt,fed etia externa Eedefiæ foeietate fe-iunfli funt, qtiàm dm in boe calamitofo funt ftatu , non habet quo pofsint iuuart ac recrcari,Tmci tanqua mebra à toto Ec-dc^!^; corpore abfeifia , in fuam ipfoiura perniciem putrefcunt, non digni qui iu vlla corporis Chrifti partecoofiftant,cuius vmtatem tam turpiter feiodunt atqs Iacerant:binc illud Apoftoli : Hominem hæreticom poft viiam amp;nbsp;alteram admo-nitionem deuita , feiens quia fubuerfua eft qui huiufmodi eft, amp;nbsp;delinquit, cbm. fit proprio iudicio condemnatus.

De nods amp;nbsp;firm's Ee/ defiæ veræ.

Aequo»

-ocr page 50-

I N T E R I M.

Ac quoniam variifunt cœtus human« confociationis opcræ precium eft notas amp;nbsp;figna,quibus,Eccle(iaab aliis focieta-tibus humanis difcernatur.nofte.-cû præ-fertim, qui ab Ecclefia vera deficiunr, Schifmatici atq. hæretici coftituant fuos cœtus,eisq; authontatem amp;nbsp;nomen eccle Eæ adiungere non dubitent,amp; alii eorum alto in loco Chriftumcfle dicant:àqui-bus vtcaueainus nobis,Chriftus ipfemo Mat 14. ”^^‘ Suntigitur figna Ecclefiæ vers, hoc î Tim.x cft,magnçillius domus,inqua nonfolùm funt vafa aurea amp;nbsp;argentea, fed amp;nbsp;lignea amp;nbsp;fiftilia, amp;nbsp;quædam in honorem , qùæ-dam in contumeham: doftrina fana,amp;re Ous Sacramétorum vfus,quibus ab Eth-nicorum amp;nbsp;ludæorum cœtibus Ecclefia difiungitur: quorum vtriq; amp;nbsp;fana doûri na , amp;nbsp;Sacramentis Noui teftamenti ca-rent.Tertium fignum cft vnitas,qtiæ vin culo charitatis amp;nbsp;pacis continetur, ac me bra Ecclefiæ ita conglutinat, vt non fo-lum quod perpetuus Sanftorum confen-fusab Apoftolis vfquead nos recepit amp;nbsp;approbauit,idem fennat, fed ctiam idem i. Cor.l, loquantur, monente Apoftolo : Obfecro autem vos per nome Domini noftri Icfu Chrifti,vtidipfum dicatis omnes, amp;nbsp;non fint in

-ocr page 51-

.INTE R. I M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij-

fint in vobis fchifmata, fitis antem per-fcöi ineodem fenfu,amp; in eadem fenten-tia. Quartum fignum Ecclefix veræ eft, quod fit Catholica amp;nbsp;vniuerfalis, hoc eft, per omnia loea amp;nbsp;tempora diffufa,amp; per Apoftolos eörmnq; fucceftbres con-tinuata vfquead nosjfuccefsionepropa-gata vfq; ad fines terræ iuxta promifsio-nes Dei: Poftula à me, amp;nbsp;dato tibi getes P^ai--* bæreditatem tuain , amp;nbsp;poflèfsioné mam terminos terræ . Item, Multi venient ab Occidente amp;nbsp;Oriente, amp;nbsp;recumbctcum Abraham,Ifaac,amp; Iacob,in regnocœlo- Matt.S. rum,item,Et eritis mihi teftes in Hiero-fólyma,amp; in omni ludça, amp;nbsp;Samana, amp;nbsp;vfq; ad vltimum terræ.item. Et egoroga bo pattern,amp; ahum paracletum dabit vo Afta.i.. bis, vt maneat vobifeum in æternum, ipiritum veritatis , quern mundus non poteft accipere.

Hæeduofigna diftinguut. Ecclefiam Ioaquot;’4«-Chriftianam à Schifmaticorum atq; hæ— reticorum gregibus, qui vinculum pacis rumpunt, amp;nbsp;à Cathohea vnione teipfos in fuam ipforum permciem diueUunt, dum partem fuam toti atq; vniuerfæ Ec--dcfiæantcfeiunt. ■

D«^

-ocr page 52-

INTERIM.

Oc authoritate amp;nbsp;potc/ ftate Ecclefisc.

loâ.ia.

Et fi fcriptura,vt Chriftus inquit.fob ui non poteft , amp;nbsp;idcirco immobilis amp;nbsp;o-roni Humana autlioritate maior eft,tarne fuit penes Ecclcfiam authoritas difcer-nendi fcripturas veras ab adulterinis. Hinc cd ille Canon fcripturaru.qui ger-manas à fal(îs,quæfub nomine Apoftolo rum atq; difcipulorum doinini obtrude-bantur.difcreuit.

a, Peta

Etvt Ecclelia huius rei autboritaté, poteftatemq; habuit femper, (icetiam in terpretandi atq; adcó ex eifdem fcriptu-ris cliciendi amp;nbsp;exploradi dograata:quip-pe c'.m huic fpiritus fanftus non défit, qui ipfam m omnera ducat veritatem , quemadmodum Chriftus ipfe promifit. Hincillud Petri:Oranisprophetia feri-pturæ.propria interpretatione nö fit,fed fpiritu fanfio infpirati locuti funt famfti Dei homines: atq; htte interpretandi po teftas cum primis neceflaria eft,in ijs prç fertim quæ difficilia funt inteUeftu, id quod res ipfa docet.

Habet præterea Ecclcfia traditiones,

, à Chri

-ocr page 53-

INTERIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iS

^ Chrifto amp;nbsp;Apoftolis per manus Epifco pordad hcc vlq; tcpora dclatas:quas qui ^ nbsp;nbsp;cöuellit,is negat eandem colümuam ede

gt; amp;nbsp;firraamentum veritatis.Huius generis funt baptifmus paruuloruin,amp; alia.

Conftat item, poteftaté coércédi atq; excommunicandi ede penes Ecclefiam, idque ex inftituto Chrifti depoteftate li gandi-huic confentaneum eft illud Apo- Mat. i^. ftoli:Tollitc malum ex vobis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.Cor. 5.

Habet item poteftatem iurifdicendi. Namcuicompetit mscoercendi, amp;po-

j teftas iurifdicendi deede non poteft.

I Ac fi quædiones dubiç oriantur in Ec

* clcfia,habet quidé lire poteftatem iudi-candi dccifdé atq; decernédi,idqucp Sy nodum.amp; quod bæc, in Spiritu lanéto le ^^^ j» gitimè edgregata, dcccrnit, fpiritus ipfe * ' fanft’ decernere videtur, iuxta illud Có cilij Hierofolymitani. Vilum eft Spiritui fôo amp;nbsp;nobis. Iraq; falubcrrima ede Cóci lioruautlioritatc,dubitaredebet nemo.

Et quod ex codé Concilio Hierofoly-

1 mitano inteHigitur,cft etia penes Ecclefiam poteftas coftituedi Canones;idque ad vtilitatem Ecclcfiæ, cuius poteftas 0-

1 jiinis eft ad a:dificationem,amp; non ad dc-; firuflionem.

C 1 De

-ocr page 54-

TN T ERI M.

De mini Ans Ecclelîæ.

Habet Ecclefia doflrinam diuinitus tralt;litam,c|uæ populo explicanda eft.Ha bet facra amp;nbsp;extern.! , quæ piè amp;nbsp;fatubri-ter-ad vtilitatem Chriftianoru tradaoda: füni atq; explicada,quo minus miniftri, qui muneribus ad bas res neceftaiijs fun guntur,eidé Ecclefiæ deeffcvel poflunt vel debent.Ac rounera quidé h«c,omnibus Cbriftianis communia non funt:ve-rum Deus ipfe initio dédit quofdam qui dem Apoftolos,quofdâpropbetas, alios verô euangeliftas, alios ante paftores amp;nbsp;doflores,ad confummationefanftoru in opus minifterij, in ædificationé corporis Cbrifti. Itaque tempore Apoftolorü non omnibus data fuit poteftas adfunäio-nem muncru. Ecclefiæ, fed cettis t.atbm, ijsq; ab eadera ipfafegregatis.Nam cbm Antiocbiæelîèt Barnabas , Lucius,Ma-naben amp;nbsp;Saulus, miniftrantibus illis do-milio (vt Lucas in aftis Apoftolorü fcri-Acto. 1^. pnt)amp; iciunatibus,dixit illis fpiritus fan flusrSegregate mihi Sanlu amp;nbsp;Barnabatm in opus ad quod aflumpfi eos.Caueduin eft igitur nobis, nefpintuak facerdotiu, quodomnib’Cbriftianis, quasSpiritus, fanfius.

-ocr page 55-

INTERIM. ^9 fanftus vnxit,cömuiie eft,cum hoc cxtcr no atq. minifteriali, quod nd omiiiu eft, , fed corn tantum qui ad hoc vocati arque ji rite ordinati funt, confundamus : quod finegrauiac pniciofa ecclefiarû pertur-banonealq; calamitateacciderc no pot.

De Pontifice Rimmo

^ Epifeopis.

Atq; Vt Ecclefia,quçcft vnius capitis, hoceft,Chrifti vnû corpus, eô facilius in vnitatecôtineri pofTetjCtfi multos habec Epircopos,qui populum eius, que Chri-gt;' nbsp;nbsp;ftus preciûfo fanguine fuo acquifiuit,re

gant, idq: iurediuino:vnum tarnen in re medium fchifmaticis, qui cæteris omnibus pra;(ît cû plenitudinc poteftatis,fuin mum Potificé habet,idque propreroga-tiua Petro concefta : quod ipfum quàm Vtile fitad auertenda ab Ecclefia fehif-mata,fatis conftat ijs qui non ignoranttà contemptu huius fummi facerdotis ple-rumq.' fehiimataortaefte, vtCyprianus

* fcubit,amp; resipfa tcftatur.Qui igitur Ca thedra Pétri tenet fummus Pontifex,et) îure quo Petrus accepit à Chrifto, dicen loan. it. te, Pafte eues meas,vniucrfam eeelefiam

G 3 nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;§11-

-ocr page 56-

INTERIM.

amp; gubcrnat,amp; gubernare debet. Qoa ta-weil poteftate fiia vti debet iióad deftru Óioné, fed ad «di hcationc.Hac aut plc-nitudincpoteftatis ficvidetur Cbriftus Petro,ciusq; fuccefforibus dedilïe,vt rc-liquis Epifcopis parlé folicitudinis eius cómiffe nö abftulerit, fed fjani Ectlefia rum amp;nbsp;Diœcefium veros iure diuiiio epi fcopos effe voluerit. Debet aut Chriftia-ni homines amp;nbsp;Potifici fumnio, amp;nbsp;fingu-lis fuis etia Epifcopis parère, iiixta illud Jlebr.ij. Apoftoli.-Obeditepræpoiitis vedris, qui vigilant pro animabus veftris.

De Sacramétis in genere.

Sacramenta duabus potifsimd de eau fis diuina authoritate indituta funt. Altera,vt fint figna amp;nbsp;notæquçdâ magnac ilhus coiigregationis,qua:ed Ecclefiann nullum enira nomen coagulari homilie» pofrunt,nifi aliquo fignaculorum vel fa-■ cramétorü vifibihu cófortiocolhgaiitur.

Qn^obrem dominus noder Icfus Chri-dus focictaté tioui populi, facramétis na mero paucifsimis,ob(cruatióe facilhmis, fignificatione prædatifsimis, eolligauit. Baptifmo videhcet,Coiifirmatione,Ea-charidia, Poeoitétia, Extrema vnftione, Orduie»

-ocr page 57-

INTERIM. nbsp;nbsp;nbsp;t«

0rdine,amp; Matrimonio. Altera vero eft, vt nó folum figmhcct.fed ctia fanélificct amp;nbsp;cóferant inuilibilé Dei gratia,non pro priarerum externatHvirtuteaut marito miuidriifed doinini inftitucntis acfecra tins opérât is. Itaque et fi decet bonucHc facramentorum miniftrum,tanicn malus etiam poteft ca vtilitcr difpenlare.

De Bapcifmo.

Ac priinó quidé,quia bomini ad Valuten) ncceffariü cft,vt regeneretur in no-uam creatura , cbin aliàs natura fit filius **'Ï* iræ,inûitnit Chriftus ipfe facramentum Baptifim, vt fit lauacrum illius regen era tiüis,quod fane homini nóminus eft ne CefTariii ad vita noua atq: fpirituale, qua natiuitas carnalis ad vita naturalé. Nee falutc quifquâ confequi poteft,nifi aqua amp;fpiritu fitrcnatus,vt Chriftus ipfe tc-ftatur.Hoe igiturSacramétu abluit nos, lekanj. fanélificat.iuftificat: hoc Sacramentû facit, vt cöfequatur remifsionem peccato-rum noftrorü onginahu atque adualid. Hoc deniquefacrametu tale eft oinnino, tainqucfalutare, vt qui co initiatur , in- Cahj. duat Chriftum,vt Paulus feribit.

Confiât autc Sacramctnni hoc vei bo

C 4 Dei

-ocr page 58-

INTERIM.

'Dei amp;nbsp;aqua. Nam fimul ac verbum ad demeutum accedit,fit Sacramentum, cu ius lauacro regeneramur amp;nbsp;mundamur ab omni peccato. Itaque quoties aquam corpus ablucntcm cemimus foris, toties lpiritum,qucm non cemimus,intus plus opcrari cogitemus.

Matt.8. nbsp;nbsp;j3,T^ forma verborum, finequibus ray

fterium hoc confici non poteft, Chriftus Apoftolis tradidit,cum præccperit vt in nominepnths , amp;nbsp;filij, amp;nbsp;fpiritus fancli baptizarct. Huic prçcepto domini,quo-tics Baptifinus confertur,amp; fidcs accipic tis,(ï adultus fit, pro infantibus verô , cu fufcipientiuin eos amp;nbsp;proipfis confiten-tium,tuin totius Ecclefiæ fides amp;nbsp;fungé-tis miniftri verbum innititur , quatenus bic ait: Ego te baptizo in nomine patris, amp;nbsp;filij,amp; fpiritus iandi.

Ac nobis quidem videtur,ad excitan-dara fidem confolationemcj; adultorum vehementer pertincre,vt intelhgant,qui jn nomine patris,amp; filij,amp; fpiritus fiinfli baptizantur , fe iam potefiate, virtute amp;nbsp;potentia patris, amp;nbsp;filij, amp;nbsp;fpiritus fanfti, confecrari ac fanflificari.fcq, totos recó-cüiari Deo,cti.i peculiü Dei fieri,qui eft pater,* filius, amp;nbsp;fpiritus faniftus, in cuius

-ocr page 59-

INTERIM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it

Jus tutela iam tranfeut, feq; fœdere fem-piternocum Deo iuiigunt,quatcnus dia bolo eius q; opehbus abrenunciant, pro-mittuntq, fe Deo militaturos.

Quod autead munus baptizandi atti net, eifi hoc ad facerdotes maxime perti net, tame laicus etiam rede amp;nbsp;vtilitcr in cafu necefsitatis baptizarepoteft: nec ft bæreticus baptizaret, dummodo débita materia,forma ac intentione vtatur. Sa-cramentu hociterandu eft, cu hoc idem non dignitate miniftri, fed veritare verbi diuini amp;nbsp;fpifitus fanfti virtute coftat.

Quanquam autem Baptifmus aufert omnia inquinameta noftra fecundn fcri-pturas,hic tarnen non omnem vitiatæna turæ languore aufert,vt fuprà etiam mo nuimus . relinquit enim coucupifcctiain âd maid inclinantem,rcatu ipfo fublato. Concupifeentia autem ilia cotra bonum Galat. J. in homme fpiritum pugnare no définit, quoad in hac terra viuimus.

In quo tarnen ipfa Baptifmi virtus no bis non deeft , vt quæ non loKim peccati omnis reatum feme! ademit, fed contra concupiiceutiaro adhuc hçrentcm in no bis amp;nbsp;defidcrioru bella denté, firmat vires noftras per Spiritu fan£tum,quo ipfo

C J ita

-ocr page 60-

INTERIM.

itamunimur cótraomiicm cochpifeetiae vim,vt refiftereei ac præualercpofsimus moiiente Apoftolo : Spiritu ambulate,amp; Gala.J. deficlcria camis nou perficietis. Haftenus de Baptifmo.

De Confirmatione.

Arque vtliomini ad vita corporis nó fold nccefle eft vt nafcatur ac fit,fed etia vt crefcat atque nutriatur, ita eidé ad fa lutem nó folïim nccefle efl regencrari,vc rum etia iu bono confirmari,amp; per virtu tent Spiritusfanftiaugeri: in quant rem inflitutumeft Sacramétum, ebm primis vtile,ipfa nimird Confirmatio,quant cc-Icbrarunt Apoftoli, ebm Sainaritanis iin ponerent manus, cum vtib huius eflica-Afto.S. cia, vtinaftibus Apoftoloru fcriptu efl, amp;nbsp;quod bic egerunt Apoftoli, Chrifti no mine fecerunt : amp;nbsp;in myfterio hocindu-cendo, non aliter quàm in alijs partibus muneris fui,viccm C hrifti gefsifle vidé-tur:Innititur autem myftcrinm hoc pro mifsionibus Chrifti de gratia Spiritus fanfti,huiusquc ntifsiöe:Ego ntitta pro-mifsioné pa tris mei in vos. Item: Parade Luc. 14 tus auté Spiritus que mittet pater in 110-10.1,14. initie meo,iUe docebit vos omnia.Ee quan

-ocr page 61-

INTERIM. 17

quanqua Sacramentum Confirmationis initio impofitione manuum tanthin cel« bratum fuit,tamen Ecclcfia fub ipfis fta tim Apoftolorü temporibus ex eorüócm ttaditioiie,vt externo figno interna fpiri tus fandi vnftioné defignaret, ritui eiu» adbibuit chrifma,cunj imprcfsione fignt fanftgcrucisiquem moté,curoquc perue tuftü Ecclefia Catholita approbarc non définit. Et credit, quos famulos fuoi Deus regcnerauit ex aqua amp;nbsp;fpiritu, eof dem hoc myftcrio in confignari, vt fepti formé fpiritu fandö paratlctu de ccelis, fpiritu (apientiç amp;nbsp;intcllcflus,fpiritu co-cilij amp;nbsp;fortitudmis, fpiritu fciétiæamp;pie tatis ac timoris, capiant. Hæc cu credat, amp;nbsp;in huius yacramenti adminiftratione teftificetur Ecciefia Catholica , quæ cft optima myfteriorum Dei interpres : qui aliter fentit, eandem negat veritatis co-lumnam effe atque firmaincntum.

Vis igitur Sacraméti huius eft, vt qui eo cófirmantur,accipiant Spiritii fanétü, quo in via falutis progredi, perfenerare, amp;nbsp;tentationibus atq; mfidijs C3rnis,mur di,dtaboli,féliciter refiftete pofsint.

At quia plerique eoru qui baptizatur, infantes func,ncc fidei profefsione per fc eduut:

-ocr page 62-

INTER! M.

Mat. 19

''cduntxoinjcniet vt pueri,cuin iain adul ti^jJc religioe Cliriftiiam fans inftrufti, ad percipiendum confirmationis Sacra-inentum accedunt,fidem Chrifti amp;nbsp;obe-dientiam Eccleliæ fuoetia oreprofitea-tUT:amp; ieiuni atq, confefsi hocfacro my-fterio ininentur,quemadmodu per Con vilium Aurcliancnfeconftitutü eft. Non taincn cenfenius,prDptercà paruulos ab hocSacrameto repellendos efle cd Cliti-ftusipfe non dubitant eis manus impo-’ iicre;non enim legem hie damns Eccle-hjs.Minifter autem huius Sacramcti fit Epi(copus.id quod colifenfu totius Ec-defiæ Gatholica:,amp; Apoftoloruin praxi comprobatur.

De facrameto pocnitctix.

Ioa.20.

Ac quonia homines renati fapein gra uiacrimiua incidunt, inftituit Chriftus Sacramétum pœnitemiæ, quod poft ba-ptifma fit nobis tdquam fecunda tabula in naufragiorin hune enim vfum tradi* dit dauern foluendi, inquiens: Accipite Spiritu fanélu: quoru remiferitis pecca-ta,remittunrur eis.Simul ac enim pecea* torem peccati fui pœnitet vere.idemq: eu fiducia acceditad tbionii miferieor-di«)

-ocr page 63-

r N T ERI M. tf

d!£iamp; credit hoc Sacrameto accipi.quod Ghrifttis promifit,fit ei ficuti crcdit;nec dèeft Sacramento huic,quoct promiffum cft Vtenim Sacramenta alia.fic amp;nbsp;hoc vim habet fanftificadi. Cöfiftit aut facra mentü hoe in abfolutióe facerdotis,qux inftituto amp;nbsp;verbo Chrifti nititur,qui in hanc rem poteftatéfua delegat facerdo- ■ tibus/mquiens : Sicut me mifit pater,amp; -tbideiHo ego mittovos:accipite Spirit« fanétum: quorum remiferitis peccata,remittutur cis.Sed quia tarnen ftcerdos non folbm habet poreftate remittcndi,vcrLim etiam h'gandi.cïim vtraq; fiinul diuinitus tra-datur:videtur eatenus potelïatc iudican di accipcre,quatenus hanc vtriufq: cla-uis poteftatem accipitmeceamexercere porte, nifi intelligat vtru remitterean rc-tineredebeat.Taleautein indicium not»' poteft aliundè,quàmex confefsione oris amp;peccator« enumeratione, hauriri. Na cum pleraq; hominum deliftafine telle cömittantur,occulta aut crimina anima etia faucient atq; oblideät,ac manifeftis interdü grauioraamp; periculofioralint:fa-cerdós de hisnon fanb iudïcare-poteft, nift-qui-comifitjCarecelèat amp;nbsp;cofiteatur,.

amp; hæcïuaquafLvuîneraipfcapetiafe

-ocr page 64-

interim.

Iraq: quatenusadfanandahominum dehfta pœnitentiæ remediu moftratum eft, catenas ctia cofefsio pœnitétis,cuin enumeratione peccatoru,nobis coinen-data videtur:quare vt Sacramentu pœ-nitentie tanqua falutare amp;nbsp;neceflarium probanda eft populo Chriftiano,ita ipfa etiam confefsio amp;nbsp;peccatoru enuinera-tio,quç vt non minus laxanda eft,ita vi-cifsim no nimis aftringcnda.Delida cm 1 quis intelligitf Itaq; enumcrada funtpec „-. cata,quç non quidc anxie nimis,fed ta-1 lai. iS. æç„ diligeter cogitiiti amp;nbsp;fefeexcutienti ill mente veuiunt.Quæ autem in mêtem non veniuut,generali confefsioni reftè includuntur,amp; nibilo ca minus remit-tuntur.quâm fi eacöiïtcutlo enumeraf-fet.Et quoniam bic ex abfolütione quæ-riturvehia,non tantum oneris imponit confefsio,quantum confolationis abfo-lutio credenti affert.

Ia etd illafatisfaftio.quçculpâ amp;nbsp;çter nam pœna expiât, foli Chrifto tribuêda cftiSatisfaftio tarnen quç in pœnitentig fruftibus conliftit,maxim!; auté iciunio, clceraoiÿna amp;nbsp;oratione,liue à nobißpfs fufccpta,fiue àparoebis amp;nbsp;difpenfatori-bus Sacramentoru iniunfta:fi cx fide amp;nbsp;eharita

-ocr page 65-

INTERIM. 14 diaritate peragitur, peccatorum canfas excindit,amp; pcccati relkpiijs inedetur,ac temporalem pœnâ vel tollit,vcl mitigat, amp;nbsp;ill exemplum deniq; adhibetar.

Sed vt ad abfolutionem facerdotis in qua confiftit vis facramenti pœnitentiæ, rcdeamus:forma eius amp;nbsp;verbum talc ede debet,vt qui cöfitetur,audirc atq; intcl-ligere pofsit,Gbi virtute,meritü ac beue-ficio Chrifti,peccata rcmitti,iuxta huius inftitutura amp;nbsp;verbu.Quorum remiferi- loâ.ia, tis peccata,reraittuntureis.Na hoemu-nus eft Dcijcbm minifterium fit facerdo tis,vt verbis Ambrofij vtamur.

Deiacraméto euchanftic,

Qui iam per facramentu pœnitentiæ reuixit in domino,ei item necefTeeft ali, amp;nbsp;in bono fpirituali crefcere. Iiiftituif igiturCbriftus facramentu Euebariftiæ fub vifibili fpccie panis amp;nbsp;vini, qcF veru Cbrifti corpus amp;nbsp;fanguiné nobis prçbet, amp;nbsp;hoc fpiiali cibo vnit nos fibi,vt capiti amp;nbsp;mêbris corporis fui,vt in ipfo ad omne bonu cnutriamur,amp; cfi fandis incoruq; i.cor.io* c6munione augefcamus per ebaritatem. Vous ein panis,vnu corp’ multi fumus, «cs qui ex vno pane participainus,inqt

Paulas:

-ocr page 66-

r N T E R I M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Paulus.Forma autem huius facramenti,. funt verba lUa folénia,quæ Chriflus ipfe dedit:Hoc eftcorpus meii,amp; iterù: Hic Mar.iôj eftem calix fanguinis-tnei.amp;c.Q^uod fi igitur Chrifto amp;nbsp;verbo eius tantü tribui luusjquantrl debemus;dubiu no eft.quiti Emul ac verba eadem accedut ad panera amp;nbsp;vinu,ex bis fiat verum corpus amp;nbsp;verus fanguis Chrifti, quatenus panis acvini fubftatia in verun» Chrifti corpus amp;nbsp;fan-guinein tranfmutaturrquod qui negat, idem Cbrifti omnipotentia in dubiu vo-cat,amp;eundé ipfum vanitatis infimulat: qui magis cauêdum eft,ne indigné hoc facramentumfuraatur,fcriptu eft enim: 1. Cor.ii Nâm qui edit aut bibit indigné,iudiciÆ fibieditac bibit,non dijudicans corpus domini..Propter hoc multi- inter vos in-firmi funtacimbecilles,amp; dormiut multi. Indigné autéfumit (acramentu illud. quicuq; aut aliter de co fentit qua opor-teatiaut non vert refipifcit.Nam vt Au-guftinus inquit,muter vita,qui vult ac-cipere vitamam fi nonmutet vit5,ad indicium accipiet vitam:amp; magis ex ipfa corrupitur,quàm lànetur: magis occidi-tutiquain viuificetur.Itaq; probanda eft: oufuctudoc Ecclefiar,quar hommel« non -

antL

-ocr page 67-

INTERIM. ij ant^adfacrameru euchariftiçducit,quâ pœnitentiæ facramentu cum rcpurgarit. Habet euchariftia vim roborandi in bo-110 fpiritualixui rei non fanc vllus cft lo cus,nili repurgatio peccatorii anteceiTe-rit:in quo ipfo iraitari debem’ bonos me dicos,qui non antè præbét quç roborarc accofirmarepofTunt,quam malos bumo res i corporibus eiecerint: quod nifi fece rint, non profunt iegroto,fed magis ob-funt.Iam quato maior bic adbibenda cft cautio,ne indigné fumas;tato plus con-folationis capiunt,qui euchariftia digné ac piè fumunt,amp; cogitant fe pane è cœlo defccndcnte,qui vitam dat mudo,vefci: amp;nbsp;ex hoe vcrum atque fpirituale robur contra omnia mak pcrcipere.

De facra vndione»

• Sacraméta,quæ pauló fupcrius pofui-mus^magna fanè amp;nbsp;mulliplicé vtilitaté generi humano afferut;tum aut ex vetu-ftate carnis languentes régénérât, aut re generates,in gratia qua acceperüt,con-firmaut:aut relapfos,in gratia vndedeci derunt,reftituunt:aut reftitutos,Chrifto firmius vniut:in qué vfum,eumq; faluta-rcm,nödceft facramentis gratia Chrifti: D fed hæc

-ocr page 68-

INTERIM.

fed Lçc potius per eadéveluti inrtrumeta liominib’tribuitur.QuanquS igitur ho-rura facramétorum vtilitas latifsimè per otniiem vitam pater,tamé ne homo,cïiin agiotât, defiderer fubfidium peculiare, quod hoc eius pcriculofifsimo tempore, vel corporj ipfius fubuenire,vel animam cótra ignita Satans tela munire pofsit, inftituta cft vndio facra,ad qua oratio . nbsp;nbsp;nbsp;, Ecclefiæ accedat.hano vnélionem primi

larc.6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

excrcucrut Apo(toli,qui madato Dniad prædicandum Euangelium nnfM.dçino-nia eijcieb3t,amp; oleo vngebat multos in-firmos,amp; fanabatur. Qua: vtiq; facrame lalis amp;nbsp;myftica,non medicinalis aut coi-poralis,vnftio fuit:ad quam inter initia fidei,externa etiâ corporis fanitas,quafi quodJam interns fanationis fignu,con-fequebatur,quemadmodu in alijs facra-ir.entis,ad comendationem amp;nbsp;confirma» tionein rudis adhuc fidci,interna virtus externis amp;nbsp;fenfibilib’ fignis amp;nbsp;miraculis demofirabatur.Nune verd adulta amp;cor r oborata fides,figna qns4nfirmis datur, non requirit.Huius myrticse amp;nbsp;falutaris vnâionisâ Dno fundatçritum,quo ad-minifirari ra conueniat,Apoftolus laco-I4co. 5» buspromulgauittlnfirmatur quis ia vo-bis??

-ocr page 69-

INTER! W. 2 «gt;

tis?inducat presbyteras Ecclefiç,vtoréc fupereum vngentes eum olco in nomine Domini:amp; oratio fidei faliiabit 'infirmd, amp;nbsp;alleuiabit eum Dominus,amp;c. Quanti autem in Ecclcfia ede debeat teftimo-nium fratris ülius Domini,teftimoniuin dicimus:imóVerópromulgatio:qua cbm fecitlcgatus atq; apoftolus Chrifti, Cbri ftus vt à fe faftam proculdubio rata ha-buit.Qui igitur cötemnit boe facramen-tum,Chriftüipfuin cóterancre,amp; gratia quarn bic per vnûioné facra nobis quo-damodo porrigit,afpcrnari videtur: atq; hoe fuerit tanto pcricu!ofius,quanto gra uius eft difcrimen,in quo ægrotus verfa-tur,nó folhm corporis,(èd etiam anima;,, in quod poteftates tenebrarueum addu-cunt,quatenus in extremo vit« tépore,. omnesquafi machinas ad extinguedam falutem hominis admouent, eiusq; ani» mum terroribus incredibibbus frangere, amp;nbsp;in defperationem impcllere conatur.

Vnéiionein quidem banc facram,folis, infirmis adhibendam lacobus apoftolus. infiniiat,quod reliqui etiam apoftoli fer-Baaerunt:nó tarnen in omnibus,fed peri culofis modó infirmitatibus,amp; vbl vitæ-iuius intcritus timetur, exercenda efb D » myftj,

-ocr page 70-

INTERIM, myftica ilia viiflio.

De Sacramento ordim’s.

Quod aute ad minifteria ecclcfiæ at-tinet,quanto hçc majora funt,tantù ma-gis dono Dei ac gratia egent.Q_u3quam enim Chriftiani omnes funt facerdotes, quaten’ fpirituales hoftias Deo ofFerre, amp;nbsp;nomen item eius in omni loco vtiliter inuocarepofrunt,nö omnes tn funt eccle Eæ miniftri,fed iam inde abortu eccledç ^cgregati fuiit(j,da in miniftcriu eccledç qui hums muneribus fungerétur:amp; eof-dé ita diftinxit Deus,ne ijdé omoia pof-fent, né ve ex proriiifcua illa ratione per-i cor 14- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^®9’®quot;'”’ Deus cd

cöfufionis author.Inftitutü ed igitur fa-cramentum ordinis ,cü figno impodtio-nis manuü,amp; alijs huic facramento con,-gruétibus ritibus.quo qui cofecrarctur, ad mimera ecclcfiæ acciperét gratia,qua ad cad cm ip fia munera adminidrada ap-rp. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti,habiles atq; idonei cfficcrentur.Hinc

illud Apodoli ad Timotheu:Noli negli-geregratiam,quç in tecd,quæ dataed tibi per prophetiâ cum impofitione manui! prcfbyterij.Hoc auté ordinis facra-loan. 10 mentum,verbis Chridi nititur.Sicut me . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mifit

-ocr page 71-

INTERIM. 17

mi fit pater,amp; ego mitto vos: Accipite fpi rituin fanüii:quorum reniifcritis pecca-ta,rcmittùtur eis.Item,Euntes in mun-dum vniuerlum,prædicate euangelui 0-mni creaturç.Ité;Euntes, docete omncs gentes,baptizantes eas.Item;Hoc favite Mar. itf. iti meain cqmcinorationem.Q_u,ibus igi- Mat.vij. tur in perpétua Ecclefiç fuccefsione ma- Luc. xx. nus imponut Epifcopi,vt ordinib’initié-lur,poteftatc munens fui cxequedi dat: quç fane duplex eft,ordinis videlicet amp;nbsp;iurifdiftionis.Sub altcrâ cadit miniftc-riu verbi diuini,adminiftratio facramen torum,amp; cccleliarü ordinatio ad ædifi-cationem.Subaltcram veró,potcftasex-communicandi, poenitentes abfolucndi. Ordines autem quos Catholica ecclefia agnofcit,iicut bi lepte: Presbyterorum, Diaconorü,Subdiacononi,Acolytarum, Leflorum, Exorciftarum, Oftiariorum, quibus diftinda muncra,eaq; aut necef-fatia ecclcfijs aut vtilia afsignari debet: vt facile apparcat,cum de ecclefia Chri-ftiana male mereri, quicunque ordines hos vel (pernit,vel tollit.

De facrameto matrimoq.

Inftituerat Deus in paradifo matrimo D 3 ilium,

-ocr page 72-

INTER! M.

niuin.quo mas amp;nbsp;fœmina ad perpetöam «feindiuiduam vitç focietatem cóiungc-Mat. 19. rentur,iiixta verbum Dni:Qjjamobrem homo reliliquet patre amp;nbsp;matré,amp; adhe-rebit vxori fuç,amp; crût duo in carne vna. Q_u,aquam autem matrimonium ad tam arétam hominum focietatem inftitutum erat,tarnen fublege patrum raatrimonia à prima inftitutione duobus modis dege neraucruntividelicet vt, amp;vnus plures vxores ducerct,amp; daQani,aliqa datoli-bello repudijjâ fe dimitteret.quoru prius ex difpenfatione Dei permifium,futuri temporis myftetio fcruiebat,vt per plures vnius viri vxores infinuaret,Cbiiftu ta ex (ynagoga,qua ex multitudine gentium, ccclefiam fibi collc£lurum,amp; /pon fara fibi adiunfturum:amp; vt fœcunditatc pluiium vxorü,Chrifto faluatori ex co-dem femine nafcituro feruirent. Repu-dium vero Moyfes populo ob duriiiain cordis permifitjeuius ducens,vxorem à viro odio habitam dimitti,quîim occidi, vt Cfde dus noms nuptijs locum aperi-

• ret. Verinn, poftquam plenitudo gratig .Dei venir,vt aha,quç vel incœlovelin terra e(rent,reftaurauit Cliriftus,fic etia tnatriinoniurcftituit.Hinc illud Chrifti: Qui fecit hominem ab initio,mafculum

-ocr page 73-

INTER! M. I'S

S: fœmina fecit eos Deus, amp;nbsp;dixit: Pro

cter hocdimittet hornopatrein amp;nbsp;ma- Mat. 19. ;ré,amp; adhærebit vxorifuæ, amp;nbsp;erunt duo Mar. 10. ai carnevna.kaqi iam non fuut duo,fed ’na caro. Qji^os igitur Deus coniunxit, lomo nö feparct. Et paulopoftiMoyfcs tb duritiain cordis vertri permißc vobis timittere vxores veftras.ab iniiio autem ton fuit fic.Quamobrcm quicüq; dimit-tt vxorem fuain , nifi ob formcationem, é abam duxcrit,moschatur.Qj.od Apo-folus intetprctatur,c'im ait: his qui ma-ftiinonio iuntti funt prçcipio no-ego-fed cominus , vxorem à viro non difcedcre: i.Cor.7, ^uöd fi difcefierit,manere innuptam,aut viro fuo reconciliari.Hs itaque Cbrifti-ani matrimonij fingulares conditiones, manifeflis feripturæ fanâæ tcRimonijs comprobantur.Vna,vt fi t matrimomura duoruin tantum,hoc eft, viri vnius cum ma mullere coniunftio. Duo , inquit,e-funtin carne vna. Necfic iunftis lice-at,defraudato coniuge fuo,alicui tertio corporis fui poteftatem permittere, prohibentc Apoftoio amp;nbsp;dicentc : Muiter poteftaté corporis fui non habet,fed vir: i,Cor.'gt;. funuiter amp;nbsp;vir non habet poteftatem fui corporis, fed rauher. Altera conditio eft

£gt; ‘1 Ytyvi

-ocr page 74-

INTERIM.

vinculum cöiugij inter duos feme! colli-gatu, nullo amplius diuortio,fcd fola al-terutrius morte, dilToluatur. Nam quod Chriftus ob fornicatiooem dimitti polît vxoreinfinuat,h«cfcparatio tori amp;nbsp;met fe confuetudinem inter coniuges feindit vinculum coniugij non foluit,)t3 vt add tenum committat,vt abenam cotreftant vxorcm,quifquis fiedimiflam duxerit.

Qu.oniam igitur Chriftus matrimonii gratia fua melius fecit, amp;nbsp;arftiori quai vinculo coftrinxit, vt queadmodu Cbr-ftus vuius Ecclefiæ vnus eft rponfus,id(; indilToIubili nexu , fievnius vxoris vnus lit maritus ,idq; perpétua coinnftione, 4 limiliter atq; Chriftus cu Ecdefia fpon-fa fua perpétué iungitur:quare matrimo nium non folhm cóiunöio eft mans atq; fœminæ,fcd etiam Sacrametum, ob gra-tjam Chrifti, quæ ei nunquam deeft : vt ebm vir vxoréfuam diligerepofsit, periode quafi Chriftus Eccleliam, fic ille en hac eolat focictatem indiuiduam, vt vni fit in perpetuum cofenfus. Neccum hac inuita diuortium faciat, exceptis caufi» quæiurediuino explicantur.

Acquoniam Deus fouet matrimoniu gratia fua,idéq; approbat,quatcnu5 con-

-ocr page 75-

INTERIM. t?

higes inter Ce matrimonium contrahunt, fignu dafür illuftre, ad fperandâ cófuctu dinem ipforn chm bona efle per fe, tuin Deo grata. Et quanqua prolis procrean-dæcaufa matrimonium potifsimum co-trahi debet : tamé qui contrahit etiS for-nicationis vitandæcaufa,non peccar;ha-beat enim vnufquifq; vxorem fuam propter fornicationê.inquit Paulus. Vis igi-tur Sacramenti huius eft , vt intdligant cöiugfs,fe nö humaua,fed diuma autho-ritatcconiunftos, gratiam accepifre,qua ipOs legitimus congrefTus nö imputetur ad culpä:qua item Chriftianis vxoré gen lilem, cum eo manere volentem,fanftifi-cct,amp; fanétos, hoc eft, Deo dicatos filios procreet : qua deni que perpetuam fidem coniugi fcruct, vt fint duo in came vna: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

amp; qua mulier fidelis falua fiat in procre-atione filioru,fi permanferit in fide amp;nbsp;di-le(ftioneamp; famftificationecum fobrieta-te. Itaq: matrimoniu honorabile, m coq; torus immaculatus eflepoteft. Q^od cd Manichæi, Taciani, amp;nbsp;Encratitæ igno-rarent, matrimonium reprehendere non dubitarunt : quam eorum fceleratam te-meritatem,a doétrina dæmoniorum pro-feftam, Apoftolss Paulus damnar.

D J Aequo

-ocr page 76-

INTERIM.

Acquoiiiam vinculu matrimonij tale eft omiiino, tantaq. vim habet ad coiun-genduin,vt non fit vllu coiunftionis hu- ^^ manæ vinculum, quod magis cofttingat: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

quod cum agnofcerct Adam in paradifo, fie de mulicre,qu;i Deusl-cofta corporis ipfins ædificauerat, loeutus cft:Hoc cue veuc. r. OS jg ofsibus mcis,amp; caro de came mea:

ob hoc vocabitur virago, quonia de viro , fiimpta eft. Quamobre rclinquct homo patré amp;nbsp;matrem, amp;nbsp;adhærebit vxori fuç, amp;nbsp;crunt duo in carne vna. Itaq; cu patria poteftas huic inter cdiuges coniumftioni fuo iuri cedat,audiédi nó funt, qui volfit ., hoc tempore matriraonium vel Iponfalia contrafla fcindi amp;nbsp;irrita efte , fi parctuin confenfus non acceftent.Nihil bic dctra himus obedientiæ, quam hberi pareuci-bus debent,fed nolumus parentes in im-pediendis aut dirimendis matrimonies poteftate fuaabtiti. Quia tarnen cenfe-mus honeftatis efte , vt liberi fine confi-lioamp;confenfu parentu non contrahant, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

huius officij fui per concionatores Icdu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

16 admonendi funt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Au vcro parctibus poteftas permitti de beat in hoc cafii, hberorö inobcdiéti.1 de rogatione aut faite dimiuuttoe dotis aut aliqua

-ocr page 77-

INTE RIM 30 aliqua alia via punicdi,de hac re ordina-riiepoteftati cura rehnquenda videtur.

Defacrificio Miffir.

Vt religione,fine qua nulla gens viuir. ius naturs introduxit.fic etiain cæremo-nias,fine quitus religio coli non pöt,ncc folet. [nipfis vero cæremonijs exiernam oblationem, vclut prçcipuain , omnes o-mnium fcculorü gentcj obferuaucrunt. quæetfi (tefte Cypriano) circucifioné vc lut crudclem amp;nbsp;naturæ inimicä horrue-runt,non tamé fimilitcr repudiarut reli-qua facrificia : fed inmultis lege naturx fequentes , expiationum retinuerunt in-flruniéta,(S: immolare viüimas,amp; incen-dereadipes , amp;nbsp;libaininibus fundercco-tam Deo vota amp;nbsp;preces,cultu cd ipfa natura horninibus infito,amp; per omniü animos diuinitus purgato,perfeucrauerunt. Scd amp;nbsp;hoc commune, amp;nbsp;omnium animis affixum, omnes genres tenuerunt, vt extern.« oblationis cultu, vim Deo debe-ri, magno confenfu exiftimarent. Ncmo enim externa oblatione colcdum vnqua cenfuit,nifi quern Deu effe aut fciuit,aut putauit, aut finxit.huius cultus antiqui-tatc,duoiü fratru Cain amp;nbsp;Abelfacrificia compro

-ocr page 78-

INTER! M.

comproba nt, quorum priorem fi mul amp;nbsp;Aug. de munera eins auerfatus reprobauit Deus, ciuita. minons vero oblationé placatus afpexit. deili. lo Hunc vero facrificandi ritu Deus,vo-ca.ó. Jensomnes homines faluos fieri,métibus hominu hacdecaufa diuinitus infeuit. Cu enim propter vnius hominis pecca-tum, vniuerfum genus humanu iræ Dei amp;nbsp;luftæ damnationi obnoxiu tencretur, tantoqi grauior amp;nbsp;periculofior illis dam-natioimmineref,amp; quanto rnagis pecca-ta peccatis 3ccumulando,iuftam Dei ira contra fc incitabant: Deus nolens perire quos condiderat, mediatorem amp;nbsp;recoci-liatorem humano generi deftinauit, qui nos cuauthore noftro recóciliaret, amp;nbsp;iu-ftam Deiiram fingulari facrificij oblati-oneplacaret.Dcus igitur magnæ dilefti-onis filium fuum carne noftra circumda-Tummifitin mundum , qui peccata noftra m fefufcipiés,in corpore fuo ea per-tulit in cruce, amp;nbsp;femctipfum pro nobis hoftiam appendens, per proprium fan-guinemin fan ft a femel ingreflut, æter-Heb.9. nam redemptionem adinuenit.

Huius preciofifsima: Hoftiæ nidore delinitus pater, iram remifit,amp; homines prius peccatis iinmerfos, impuros,amp; in-iuftos

-ocr page 79-

INTERIM. 3« iuftos,amp; damnationi obiioxios, nunc fi-lij fui fanguine ablutos abfoluit, iuftifi-cauit,ac Cibi reconciliauit.

Huius vnicæ oblationis virtus atq; cf-ficacia,non illi modi tépori feruiens,quo Chriftus in carne boftiam ie appédit,fcd omnes omniü feculorù states côpleûcs, omnium hominum qui ab origine mudi fuerunt, amp;nbsp;in finem vfq; feculi nafcituri _ funt,dclcdis peccatis fuiFecit. Vcrc enim *’ °'^‘ï* erat deus in Chrifto’, mundu fibi recóci-Iians.Et:Ecce agnus Dei qui tollitpecca tamudi.’amp;ipfeeftpropiciatiopropecca- j^^^ ^ tis noftris:amp; non pro noftris tantum,fed etia pro totius mundi.Mundus auté non vnius tcporis, fed omniü ætatu homines compræhendit.Hinein Apocalypfi Chri Rus agnus dicitur ab origine mudi occi-fus,quonia fanguis eius omnium etatum ia-inde ab initio mudi debfta emüdauit.

De bac oblatione,quç ad totius generis bumani reconciliationé vna fuifecit, Paulus ait:Vniea oblationecöfummauit Heb.io. in æternum fanflificatos, amp;quia in ipfo Colo i. complacuit omnem plcnitudiné inhabi- Eph.i. tare.^ per eum recóciliari oia in ipfum, pacificansper fanguine crucis, üue quæ in terris,due quæiii cœlis funt,amp;plaçait inftau

-ocr page 80-

r INTER! M.

inftaurari omnia in Chrifto , quæ in cœ* Efaiæ.éj lis amp;nbsp;qua: in terra funt in ipfo.Et in Efa-ifaia?. 53 ia:Torcular,inquit,calcaui folus, amp;nbsp;ca» ius liuorefanatifuinus.

Vt veto huiustam efficacis oblationis, quæ omniü hominu faluté plenifsim^,fuf ficientifsimè, amp;nbsp;perfeâifsimt meruit o-mnes boies participes fieret, amp;eius fru-ftfi in fe transferrer,Deus ab initio mun-ili,fub lege natnrç cliuina infpirationc in animis Hominu facrificadi ritu excitauiti amp;nbsp;mox data lege,diuerfa faertficiamon-ftrauit;quoru omniö hicvfus erat, nö vt homines Deo recöciliarent,amp; faluté ipfa mererentunfed vt per hæc «terna facri-ficia venturifacrificij, in quo redéptioné omniu Deus promiferat,memoria in ani mis hominum fubinde excitaretur, fides confirmarctur, amp;nbsp;fruftus eius credenti-bus,amp; in virtute venturi facrificij fperaa tihus applicaretur. Et vt quoties ifta fa-crificia celebrarétur, homines cum alio-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum beneficiorum Dei,quæ eótinoa eius benignitate accipiebant, turn falutis fuæ per promifsum rcconciliatorem accipi-lt;. endæ,gratis animis recordarentur.

Nullum itaq, fiue fub naturae,fiue fub Moy fis lege fecrificium perfe Deo place bat

-ocr page 81-

INTERIM. j»

Bat.quippe qui ijs quæ offerebatur, fe no indigere fæpe proreftatus eft.Si efuricro, inquit,non dicS tibi:meus eft enim orbis Pfal. 4«),, terrs amp;nbsp;plenitudo eius.Nunquid madu-cabo Carnes taurorum, ant fanguine bir-coru potabo? Sed quatenus hæc vifibilia facrificiadnuifibilis amp;nbsp;futuri facribcij Sa crameta erat,fi quis ea in fide à Deo pro mifsi rccociliatons obtuliffct, hoc agens his externis facrificijs, vt fide in venturu Cbriftii oftedcret, amp;nbsp;falutaris iftius facri ficij fruftum,quciain amp;nbsp;fide conceperar, amp;nbsp;firma fpe expcöabat,in fe trans ferret, amp;nbsp;Deopro tatis benefieijs anirai fui gra-titudinem declararet: vtq: talia facrificia

amp; Deo grata,amp; offerenti falutaria erant, nulla quidem fua propria, fed futuri fa-crificij virtute, quam per fidem offerenti applicabant.

Efvt ratio facrificiorum diferti intel-ligatur.vnicum eftfacrificiu meritorum, cuius virtus delendis bominum peccatis efneax , homines à Deo alienatos, amp;nbsp;its eius ac damnation! obnoxios, recocilia-uit,amp; sternam falute, amp;nbsp;redemptionem totibominu generi meruit, ilia videbcet Hebr.I^ Chrifti viftima falutaris,qua pro dehöis hominu in exuee fc hoftiam. appenJens,.

-ocr page 82-

I N TERIM.

in sternum confummauit fanftificatos, cuim meritum non accipit augmentum, lt;]uia perfeftum eft : nee diininuitur aut cxhauritur,quia ætemûeft. Vnde amp;nbsp;reli qua omnia facrificia nihil huic facrificio fuperaddunt.nihilq; ipfa per fe meretur: led vines hums oblationis fruftum ere-dentibus appheant, amp;nbsp;ad exeitandam amp;nbsp;retinendam in animis hominum huius vnicæ oblationis memoria amp;nbsp;fidem eon-firmandam , amp;nbsp;pro omnibus Dei benefi-eijs deelaranda gratitudinem , feruiunt.

Pfal.yo.

Suntaute huiufmodi applieatoria fa-erifieia quædam omnibus legibus eom-munia,amp;promilcue omnibus hominibus permida, qualia funt fachficiuin contri-bulati cordis amp;nbsp;humiliati fpiritus , amp;nbsp;ob colendam pietatem lufceptæ carnis affli-ftiones , facrificium labiorum ,prccum, gratiaru aftionis amp;nbsp;laudis , amp;nbsp;fi qua funt limilia. Quædam vero femper fuerunt vniufeuiufq: legis propria , amp;nbsp;certis ho-niinum offieijs alligata , à quorum obla-tione alij roagnis commationibus amp;nbsp;pœ-nis arcebantur primi Regum decimoter tio, feenndi Paralipom. vigefimofexto. Nee vlla lex , quemadmodum nunc, nee vlla gentium-religio facrificijs caruit:hçc enim

-ocr page 83-

INTE R-1 M .

35

enim tria colligate funt.jamp;.feinuiceiyi ne-cedario cofeguUntur: LcXjfaccrdçtiuip, amp;nbsp;facrificium.Hcb.7.

.c5iç.it,aquefub lege nature iufti honjj-nes amp;nbsp;4e Dei proinifsiombu^ edofti, in eum ) queip fututum fciebant faluatoré, credentes,facrgt;fit:ia ofFerebant : quorum oblatione, futuræ falutiifideqi amp;nbsp;fpem, amp;nbsp;pro ea gratitudiuein fuam dedarabat, amp;nbsp;eius quod futurum cxpeüabantjjfaiii-taris facrificij mcritis. adiuuari ambie-bant.Hunc moretp egter?; geutes,pccul-ta irifpiratiohe animis eprum,iufitagt; imitantes, non quidem verum Detira , fed quem Deumant putabaiit,fi(igebant,|fa crificijs placa«evoluçrunt-i mq

Lex veró per Moyfen datas ad Icgcm naturæ accedeiis,nö vt earn toUetet, fed vtmeliorem redderet, oblationes qxter» nas inftituit: qua: amp;nbsp;præfigurarent futur rum Chrifti:facrijicium,ólt;s qut»ties,eas:C0 lebrarent ludaci, turn alioni benefiotord Dei gratis animis recordarcntur,cum il-lius venturi facrificij virtutp in fe,credé-do amp;nbsp;fperando amp;.oraiido,transfcrrcnt.

Chriftus qui non venerat legenufojue re,. quatenus, vel. naturalis vel moralis trat,fed ea potiusadimplcre, cupouam E legem

-ocr page 84-

I NT E R I M.‘

1ère. JI.

lege fuä, de qua ram ante per leremïant' promiferat,in munduinducerfct, ne cam fbl.a in hac parte, contra prçcedentiù le-' gum comunem morem,mancam autim-perfeßiorem telinqubret,peculiar! facri-ficio pariter amp;nbsp;facerdotio earn inftruxit:' fi quidem nccelTc fuit,iuxta Apoftoli fen tentiam,fuccedente noua lege,etia facri-fcium huic legi peculiare eófequi. Heb. 7.amp; facerdotes,velut huius faenfieij mi“ niftros,afrumi,Hcb.5. '

In qualegis parte,fant bona,fan£la amp;nbsp;pia,idé Dominus nofter lefus Chriftas, ne Eedefiç fuç deed'et, in vitima cœiia' cbm gratias egilTet DeO, facramentu cor pons amp;nbsp;fanguinis fui mftituit, duplicem eius vfum ftatim cómendans: vt à fideli-bus velut animçfalutare alimentum fu-ineretur;Accipite,inquit,amp; comedite: amp;nbsp;vtin memoriam pafsionis fug offerretur: cuius oblationis miniftcrium ,.apoftolis, velut nouç legis facerdotibus , contra-dens ; Hoc,inquit,facile in mei comrae-morationem. ' 1

Quemadmodu Jgitur ante Chrifti ai uentum Deus patribus eerta quidam la crificia tradidit, quibus magni iftios fa-crificij,quod futurüipfi expedabat me-

, ‘ raoriain

-ocr page 85-

INTERIM. j

nvoflaffl'in aolmis fuis excitarent, fidem ftabilireiit,amp; ftuftu cius crededo amp;nbsp;otau do Gbi applicarent,amp;per eoru oblatrone beneficiorufu Dei gratis anitnis recorda rentur:fic Chriftus eedefiç fuç mundam Heb. lO« amp;nbsp;falutarc corporis amp;nbsp;fanguims fui obla tionem, fub fpeciebus panis amp;nbsp;vini cora-inendaait,qua corporis eius in cruce pro nobis appenfi, amp;nbsp;fanguinis efFuG memo-riam fubinde in animis noftris reiioua-rcmus,amp; fruduiftius oblationis cructç, qua in çter nu eófummauit fandificatos, in nos transferemus. hoc eft enim facerc in mcmoriam eius, id eft, gratis animis comemorarc mortem domini, amp;nbsp;per me-moriam amp;nbsp;mcritumpafsionis eius depre cari patrem vt nobis reconcilictur.

Hçc eft munda amp;nbsp;falutaris oblatio, 1!-lius vnici facrificij,quo omniu falus com parata eft,rcmcmoratiua, no folum figni Hcans,fed reipfa in fccoprçhendens ve-ritatem iHatu rerum, quas diuerforum fa crificioru oblarioncs olim prçfignabant: cadenimiru corporis amp;nbsp;fanguinis Chri-fti boftia,quç in cruce eft oblata, nd alia: ide agnus,nó alius,amp; vnus vtrobiq; Chti ftus. fed tunc cruento amp;nbsp;pafsibili modo oblatus eft,qua oblatide omnibus credc-£ 1 tibus

-ocr page 86-

INTERIM.

tibus remißionem peccatorum amp;nbsp;redern ptionem (ufficienter impetrauit. Nunc veroeundem fub myfteno amp;nbsp;modo in-cruento amp;nbsp;impafsibili ofFcrimus , non vt peccatorum remifsionem amp;nbsp;animaru fa-lutem iam primum promereamur, fed vt pafsionis dominieçmemoriain recolentes, Deo gratias agamus profalute nobis in cruce impetrata, amp;nbsp;ibipromerita peccatorum rernißionem amp;nbsp;redemptionem, fide amp;nbsp;deuotione nobis applicenius,amp; ap. propriemus.

Malac. t’ Hanc tam falutarem viftima in fpiri-tu prçuidit Malachias , cùm ait:Non eft mihi voluntas in vobis, dicit Dominus cxercituum , amp;nbsp;munus non fufeipiam de manu veftra: ab ortu enim folis vfque ad occafiim,magnum eft nomemeuin genti bus,amp;in omni. locoïactificatur amp;nbsp;offer-tur nomini meo oblatio móda,Qu.od va ticinium de folis fpiritualibus facrificijs accipi non poteft, quç nullius legis propria, fed omnibus temporibus amp;nbsp;homini bus cömunia exiftunt, amp;nbsp;cum facrificijs veteru fempercommixta durauerunt. At ipfa verboru ferie fatis conuincitur.Pro-pheta loqui de facrificio gt;quod, fublatis veteribus facrificijs,iu locum corum erat fuccefC

-ocr page 87-

INTER! M.


3!

fucccirorum, vnde reftè bçc verba de fa-cratifsimo Chrifti facrificio accipiuiuur, non.illo guide, quo fe in cruce pro pecça tis generis humani obtulit : (illüd eniin neemtergenres,necin omni loco, fedm ludça cofummatum cft)fcd quod ex gen tibus congregata eedefia per totü terra-rum orbê offert ad recordationé mortis Domini, amp;nbsp;ad virtulem cius in credetes transfnndenda: atque bic loei illius intel leöus,luculentis patrü teftimonijs robo-ratur.Itençuslib.4.contra hçrefes capi, 31. Eum,qui ex creatura partiseft, acce-pit,amp; gratias egit,dicens:Hoc eft corpus meu. Et calice Iimi)itcr,qui eft ex ea créa tura,quç eft fecundu nos,fuu fanguinein confelTus eft, amp;nbsp;noui teftameti noua do-cuit oblatiorté, quam ccclefia ab Apofto-lis accipiens , m vniuerfo mundo offert Deo:de quo in lï. propbetis Malacbias fic prefignauit: Ab ortu folis vfque ad oc cafum, nomen meum glorificatur inter: genres, amp;nbsp;in omni loco ineëfum offertur nomini meo amp;nbsp;facrificium purfi. Augufti Aug-Conus : Noucrint, inquit,quiIcgunt,quid traaducr protulent Melcbifedecb quädobenedi- farioslc-xit AbrabS. Et ft iam funt participes eis, gis lib.t. vidët taii facrificio nucofferri Deo toto ca.10.

E 3 orbe

-ocr page 88-

INTERIM.’

orbe terrarn. Vnde alius propbeta elicit ad eum,qui fecuudum carnem eft Ifracl; Malac.i. Non eft mihi voluntas in vobis.amp;c. Am-brofius de hoc nouçlcgis facrificio tefta-lurrAnteagnus ofterebatur, offerebatur vitulus: nunc Chriftus ofFertur quad re-cipies pafsionetn,amp; offert fc ipfum qua ft lacerdos.Chryfoftomus: Nonne per ftn-gnlos diesofferimus'offcrimus quidem, fed recordatione facietes mortis eius ; amp;nbsp;vna eft hec hoftia, no multç. Quomodo eft vna,amp; non multç?amp; quia feme! obla-ta eft ilia, oblata eft in fanda fanftorum. Hoc au tern facrificiu, exemplu eft illius, idipfum femper offcrimus.Nec nunc qui dem alia agm'i, craftina aliu : fed femper idipftim,amp;c. Athanafius:In çternum,in-qUit, Chrifti eft facerdotium : quia quo-lid ieofferturper miniftros Ocioblatio, Chriftu amp;nbsp;potificem babes, amp;nbsp;facriheiu.

Hane VerA oblationem, quam ccclefiç in recotdationem mortis fuç faciendam Chriftus comraendauit, prius ipfum in coena cxcrcuiffc,amp; patri feipfum fub fpe-ciebus panis amp;nbsp;viniobtulilTe, magni te-Pfah ftes eóprobant : inter quos Dauid,Chri-IQj, ftum appcllans facerdotem fecudum or-dmejii Mclchifcdeehjfatis oftcdit,Chri« ftum

-ocr page 89-

INTERFiM. JÄ jftum facrificio panis amp;nbsp;vini,figuram,quç ju Mclchifedjech facerdote prççpffeçat. Gen.14, a Jimplcuiffe : de quare fa 11 él us martyr Æyprianus libro i. cpiftola 3. Quiordo vtiq; cft de illo facrificio veuiens,amp; inde defcendens, quid Melchifcdcch facer-dos Dei fummi fuit,quód panem amp;nbsp;vinü _qbtulit,quód Abraham beuedixit. Nam quis magis facerdos Dei fummi, quàm Dominus nofter lefus Chriftus, qui fa-crificiu Deo patri obtulit, amp;nbsp;obtulit hoe idemquod Melchifedech obtulerat, id ®ft,panem amp;nbsp;vinum,fuum fcilicct corpus amp;nbsp;(anguincm.'Et mox:Vtcrgo ju Gene-fi per Melchifedech facecdotem benc-diÜio circa Abraham polTet rité ede-brati, prçcedit ante imago facrificij,in pane amp;nbsp;vino feilicet conftituta : quam rem perficiens amp;nbsp;adimplés Dominus,pa nem amp;nbsp;calicem mixtum vino obtulit : amp;nbsp;qui eft plenitude , veritatem prçfi-guiatç imaginis adimpleuit. Amobius: Hic ( inquit , de Chrifto loquens ) qui per myfterium panis amp;nbsp;vini facerdos fa-Ïlus cft in çternum fecundum ordi-nem Melchifedech , qui panem amp;nbsp;vi-num folus obtulitin facerdotibus j dum Abraham viftot reuerteretur de prç-

E 4 ho.

-ocr page 90-

rN^TiE'RI^M.

I'ld.Dainafcenus; ; Paneamp; vino fu/cépît Melchifedech Abraham ex cçdealieni“ ■Çcnarum, qui erat facerdos Dei altifsimi ilia menfa liane myfticam prçfigurauît inenfain,velut amp;nbsp;facerdos illi Chrifti ve-ri faccrdotis prçfiguratam prç fe ferebaC imaginem. Tu-es,inquit,facerdos fecun-■dum ordiné Melchifedech. Similia muleta «eftimonia inueniüntur apud Hiero-nymij ad Euagriu:Auguftinu de Dodri-na Chriftiannlib.4'cap.n. Arnbrofmrn de Sacramenris hb.4.GhryfoftomUmi amp;nbsp;Theophylaftum. ■ luti..,.

Secundum hçc facrç fcripturç amp;nbsp;fah-^forum patrû teftimonra, Cathohea Ec-crefia,duô Chrifti facrificia agnofeit, ea-dera fecundu fubftantiam,fed fecundum ÿationem amp;nbsp;ri turn offerendi multü diuer fa:Vnum in cruce cruentu: A'Iterum quo în cœna fub panis amp;vini fpecie corpus amp;faqguiné fuumipfe facerdos luxta or-diném Melchifedech patri obtulit, perpetuum condens nouç legis facrificium. quöd Apoftolis fuis acfuccefforibus ipfo rum , vt ad finem vfq; feculi in memoria ipfius facerent, commédauit. Horum vt modus offerendi dinerfus,fic amp;nbsp;vfus di-fcretuseft.'cructo fuofacrificio Chriftus totius

-ocr page 91-

INTERIM. 3^ tötius mundi reconciliationem amp;nbsp;propi-ciationcm pro peccatis,amp;plena:omnium rederaptionem impetrauit! Alterü vero facrificiUjad recordationem cruenti fa-crificij inditutu amp;nbsp;Ëcclciiæ commenda-tum cft,quo Chriftum impafsibili amp;nbsp;in-cruentomodo fiftimus patri,non vt re-mifsionem pcccatorii amp;nbsp;rcdcmptione de nouo mcrcamur,fcd vt in cruce mérita fide amp;nbsp;dcuotiôc nobisapplicemus,Chri-fti iufsionem fequétes,qua iufsit,vt hoc dfiiniemoria fui faccrem05;id!cft,vt per mertoria amp;nbsp;meritum pafsionis fuæ,pa-trem pro reconciliationcnoftri amp;nbsp;pecca-torum Tcmifsione,amp; animaru noftrarum falute,proq; corporum ac rerum noftrarum incolumitate,deprecaremur.

Hafténtis oftenfum eft, quibus ratio-nibus amp;nbsp;teftimonijs facrificium altaris fubnixu fubfiftatmunc deritu eiuspau-ca fubijciantvy.' • .ns

In celebratione facrifici, altaris,nunc laudés Deiynilnc fideles populi preces, nunc gratiarii aftiones,nunc feriptura-rum leöioncs fubindeadmifcétur. Vnde amp;laudis,amp;gratiaru aftionis,amp; precum facrificium rcöè nuncupatur : quo rita •Catholica Ecelefia Chrifti exemplum lt;nbsp;1' E j refert.

-ocr page 92-

UNTER IM.,

refert, qui in coenç facrificio pro incolor nutate ,EccIcfiç, quam in terris rcliöu-rus erat,multas preces ad patré fuditgt; amp;nbsp;tandem hymnis amp;nbsp;gratiarü aftione cœ-Jlolly. nam myfticam cófummauit. Sed amp;nbsp;hanc Pauli fcriam cómonitioné,quain primis fieri voluit obfecrationcs, orationes,po-ftulationes , gratiarum aliénés, pro or mnibus bominibus,proregibus amp;omni bus qui in fublimitate conftituufunt, vt quietam amp;nbsp;tranquillam vitam agarous ia omni pietate amp;nbsp;caftitatc. Ecelefia in celebratione facrificij aitaris, iuxta Au-guftini feiltentiam, plcnt amp;nbsp;adamufsim obferuat : turn obfecrationes facit,ante-quam illud , quod eft in Domini menfa, incipiat benedici. Orationes vcrô,cùnii benedicitur amp;nbsp;fanilificatur : poftulatio-nesautem ccu interpellationes,cum populus benedicitur, amp;nbsp;mifcricordifsimæ poteftati comendatur. Quibus peraftis, amp;nbsp;participato Sacramento,gtatiaru adio cunfta concludit.Vide Auguftinum epi-fto.39.ad Paulinum,vbi ritum celebradi facrificij aitaris , qualcm hodie obferuat Ecelefia,perfpicue agnofees.

1 Sed amp;nbsp;apud alios omnium ætatuviros Çatholiços hue ritum receptu amp;nbsp;confir-natuiQ

-ocr page 93-

I N-T E R I M. 5? matumividerelicetiqui admixtas in celc brationc huius facrificij preces, amp;nbsp;grn-tiarum aftiones,amp; ipfam hoftia folciUM prece confecrari folita,magiio confenfu memincrunt.'de qua reChryfoftomus in Matthäum homilu 83.de Sacerdolio, li bro }.Bafilius Magnus de Spiritu lanfto cap.i7.Theopbylaüus in ca. 141 Marei. Gregorius epift.^3.ad loanncm Epifco-pum Syracufauü. Ambrofius de Sacra-jnentis libri 4.cap. 5.quiamp;hunc cano- . nem,quo nunevtitur Ecelefia,penb fe» cunduin fingula eius verba,pafsiin in 11« bris àfe editis recenfet.

De memoria Sanctorn in. altaris facrificio fieri cÓ/ fueta,amp; deeoru intercef/ fione inibi expedita,etobi ter de Sótórü inuocatioc, f' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chm itaq; in boe altaris facrificio im-

méfi idius bnficij in memoria recolimus, quo Chriftus femetipfum pro totius corporis fui myftici,id eft,pro omaiû credc-tium

-ocr page 94-

INTERIM.

tiam mcolumitate amp;nbsp;falute hoftia fec'it, ibiq; fecundu Domini exemplu amp;nbsp;Apo-ftolicómonitioiiem,pro tonus Ecclelix incolumitateproces ad Den fundend«, amp;nbsp;pro omnibus eins benefieijs gratis a-gendæ fintÆcclefia intra fefeomnia fua membra colligens,eorû etiam memoria f,»cir,{jui bac mortalitatc exuti,apud Do minum viuunt,amp; in primis grata Venera tione Deodileftos fanftoscompleftens, pro bis gratias Deo agit,qui eos,ebm na tura imbeciUes eflênt,gratis fus mune-re ita roborauit,vtvitia carnis fuperarét, amp;nbsp;contra peccatu,diabolum,amp; morte nó fua,(ed Deivirtute fortes,virililev dimi cando,corona iuftitis à iufto indicé im-petrarct.Dehuius gratiarüa£lionis,pro ftnüis antiquitate amp;cófuetudine,per to tam Ecclefia diaulgata,vide apud Dio-nyfium Areopagitam, Cyprianumlib. j. epifto.6.lib.4.epifto-j.Augufti.de ciui-tate Deilib.S.cap.xy.bbro xx.capi.io. contra Fauftum Manicb.lib.io,cap.ti.

Nee Iblbm veneramur fanftos,amp;pro bis gratias agimus,fcd eorum precibus amp;nbsp;meritis in omnibus diuins proteftio-nis auxilio muniri poftulamus refte fcn-tientcs,cos vel ut eiufdem communio-nis

-ocr page 95-

INTERIM. 39 nis dues amp;nbsp;corporis emfdern incrobra, etiamnum vno fpiritu amp;nbsp;vinculo çhari-tatis nobifcu colligatoSjfalutem noftram appetere,amp; malis noftris indolercndeoq. pro necefsitatibus noftris apud comuné Deum patrdper. lefum Chriftii comma nem omnium mcdiatorcm jntcrpcllare. Quod vt facianr,ipfum ius c6munionis lacob.f qua nobis lundi funt,fimul amp;nbsp;præceptu ' eos adducit. Orateiinquit lacobus, pro inuicem vt faluemini:amp; cbaritas,qua er-ga nos afFiduntur,fuadet amp;nbsp;monet,amp; ea qua apud Deum nunc pro fe fecuri,amp; ah wfirmitatibus amp;nbsp;defedibus immunes vi uunt,facultas non prohiber: quodq: eos in alia vita facere apertis fcripturæ tefti-monijs cognouimus.t, Machab. 15. vbi Onias confpicitur manus pro tendens, amp;nbsp;eras propopulo:amp; alius virj «tate amp;nbsp;glo na mirabilis, de quo dicitur;Hic eft fra* ttum amator amp;nbsp;populi Ifraèl:Hic eft qui multam orat pro populo amp;nbsp;vniuerfa fan-fta duitate Hicrufalcm, leremias pro-pheta;amp; Zachariæ primo.Angelus pro ciuitatibos luda interpellât :, Domine l i ' exerdtuum, vfquequo non miferebe-ris Hicrufalcm,amp; vrbium luda quibus iratus esf

Uxe

-ocr page 96-

INTER I M.

Hacfide,ficuteorij qui rtobifou in cdr ne viuunt ita amp;nbsp;fanftorü apud Deü vi-«entium preces pro nobis poftulamus:amp; vt pro irobis orent,eos norainatu appel-lamus.ncc dubitamus quin ei qui poteft omnia,facile fit cfFicere,fiue per Angelo rum minifieria/fine alia fibi placita ra-’ tioneamp;via,vt noftras petitiones faufti _ refcifcant,qui vtiq; hoe præftat,vt Ange Hpeccatoris conuerfione incœlocogno fcentes,gaudio exultent.

Merita veto Sauftorum non talia eflc afferimus.qualia in Chrifto inuenimus, qui femetipfum pro nobis impendcns,amp; fanguinem fuum pro nobis fundcns,plc-namcum Deo reconciliationcmmundo promeruit.Sanfti ver o mérita fua,quitus amp;nbsp;ipfi faluati funt,amp; nobis fufFragan tnr,ex eodé om nis falutis amp;nbsp;totius meri-ti fonte, Chrifti videlicet pafsione,hau-ferut.Non enim,fi iuftitiæ rigcre fpefte-tnus,cuiqua Sanftorv. opcrationes fijae, quantumuis fruûuofæ ad propria falu-tem fiiffecifient,iuxta illud:Non iuftifi-Pf.ï4»• cabitur,.in confpeftu tuo oinnis viuent, LuC.17. £t illud Chrifti: Si feceritis omnia qu» prçcepta fuut vobis,dicite:qitia ferui inu Kom. 8. jjles fumus.£t illud Pauli:Non funtcó-dignse

-ocr page 97-

INTERIM. '45 dig«® pa^siones huius tëporis,ad futu-ram gloria qua: reuelabitur in vobis. Ex Dei autem mifericordia amp;nbsp;liberalitatc amp;

1 Chrifti gratia nö folum ipfis ad falutein Santorum mérita conducunt,fed etiam nbbis ad proteftionem amp;nbsp;gratis diuinæ impetrationem profunt.Deo in cis mife-ritorditer cóplente, quod veraciter pro- , mifit,cbm ait;Ego fum Deus tuas for-^*°'*5* ' tis,2clotes,vifitans iniquitates filiorü id- ^ ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tertiam amp;nbsp;quarta generationem, corum ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui odcruntme,amp; facies mifcricordiam in

millia ijs,qui diligilt me,amp; cuftodiut ^

* prscepta mea.Sic defundi Abraha me-'^'“'*”* ; rita,filio Ifaac profccerunt: amp;nbsp;lacob in religion« nepotes fuos erudiens,nomen füumamp;patrum fuorum fuperipfos in-Hoeâri edocuit:Gcnef.48.quQd amp;nbsp;Moy-fcs plena fiducia fecit: Quiefcat, inquit, ira tua,amp; cfto placabilis fuper ncquitia popidi tui : -tecordare Abraham, Ifaac

i amp;nbsp;Ifrael feruorum tuorum , Exodi. 31. Sic propter gratiam , qua apud Deum valuitDauid virfecundumcor Dei,to-

• ta jcius pofteritas indulgentiam Dei ia commodum fuum perfæpe fenfit, tertij Regum.t».quartiRegum ly.Efaiat 37.

t amp;nbsp;Ezechiel 14.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De

-ocr page 98-

IN, T E R r M.

De'memoria defunâ^O/ rum in Chrifto» nt ■

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i ! .. i ? ' ij '

Dominus nofter lefus Chrjftu,s,lt;ecu-.

óum volütatem patris hoftiam redjmen-dis hominibus falutarera feipfum in cru-ce afHgcns,vtiq; omnes cos,qui hatte vi-ûimam fuä faluadis hominibus iam inde ab origine mundi,deftioata,fide amp;nbsp;vo to præuenifTent,vel in fequëtibustempo ribus fiele earn ampleixuri-.cfleot,intra fe-ipfüm velut mébra fuacoUegerat,Volons, '’pafsionis'fuæ fruftum ad omnes pariter ^ui corporis eins membra vnqua èfFeûi e(Iènr,peruenire:vnde Ecclefia-cdinunis huius facrificij memoriam recolensiom-nia fua mobra par,iter aduocare,nfC que-, quam eorum excludere debet,qui fecun dum Domini liberalem yoluotatë,vtili-tatis hui^fàcriEcii ca'pax exifticldeoq;# quemadxn'odu prins Sanftoruin,ita poft-ca ctianl reliquorura Chrrftianord rae-moriam circa facrificium al tari s inducir, quos in vera Chrifti fide decefsifle pib credit,dequibus tarnen fatis certum effe Jiequit,vtruin fatis emundati amp;nbsp;purgatl bine emigrauerint.Aliam tarnen fanflo-

rum,.

-ocr page 99-

INTERIM, 4« rum, amp;nbsp;aliam alioru in fomno pacis qui-efccntium,memoriafn'feruat : lUoru qui dem,non vt oremus pro eis,fed magis vt orent ipfi pro nobis , vtveftigiis corum inhxreanius: Horum vcro, vt communi Domino pro eis fupplicemus, quateuus Auguft. Deus omnibus in Clirifto quiefcenti- in loan» bus, locum refrigerii, lucis amp;nbsp;pacis in- traft.S4 dulgercdignetur,per Chriftum dominum noftrum.

Eos veró,qui nos in figno fidci prçcef-ferunt, vta cómercioorationum noftra-rum non fecludamus, ipfa communionis qua cum omnibus fanftis cófitemur, ratio difertè cxpofcit:quippe qui etia cor-poribus foluti.fpirituabbus tarnen qexi-bus nobifcura cobærent, amp;nbsp;vno fpiritu vclut eiufdem corporis mébra nobis ad-glulinantur,amp; vinculo cbaritatis conne-xi adhèrent nobis, nee mors eos corporalis ex myfticicorporis Chrifti campage præfeindere aut feparare potefi.

Cum itaq. talem orandi forma nobis dominus infinuauerit, vt nemo profua tantum , fed velut magnæ communionis ciuis, pro omniü vtilitatc rogare debeat: amp;nbsp;per Apoftolum prçcipiat nos pro inui-ccorarcvtfaluemurimagnæin cofortes Iacob.

F fuos

-ocr page 100-

I N T, E. R l M.

fijoscrudelitalis,amp; contra domina n df-teftadçtemeritatis fuerit,fi quis à com-inercio orationum noftrarà in Chrifto defunftos cxclufcrit : quod eum facere nufqua fcriprura præcipit:amp; communio-nis fpiritalis.quain cum fanais omnibus profitcmur,ratio difertè vetat.

Hancautem confuetudinem pertota Chrifti Ecclefiam diuulgatam,qua circa altaris facrificium memoria defunfloru adhibetur,cx Apoftolica traditione pro-Jnanafle,magnis, amp;nbsp;fide dignisteftirao-nijs abundb doceri pôt:Dionyfius Areo-pagita lib.Ecclefiafticç bierarcbiç ca.7. deprecefup defunftis faciéda,ex diuinis , ducibus,boe eft,apoftolis traditio perue-iiit ad nos,vbl amp;nbsp;totu harum precu ordi-11cm, amp;nbsp;ratione luculêtcr explîcat. Preca , nbsp;nbsp;, tur inquit,oratio illa diuinâ demétiam,

vt cqnàa dimirtat per huraanâ infirmi-tatem admiffa peccata defundo, eumqî in]uçeft4tuatamp; regionevinorum.

Cbryfo. Cbryfodomus ad populum Antioche ad popu. num Horn.69, Ndtemere,inquit,ab apo liom.69. Eolis hæcfancitafuerunt,vtin tremedis in primo myficriis defunßoru agator commemo-Cor.ho- ratio.Sciunt enim illis inde multu cotin-®i4i’ gerc lueribcUnieuim eóftiterit populns f” extenfi»

-ocr page 101-

I N T E K I Nt. 4t èxtenfis manibus, amp;nbsp;tremenduin propo-natur factificiüin,quomodo Deurn non exorabimus pro bis deprecantes?

‘ Damafcenus:Apoftob,inquit,difcipu In lêrm» li faluatoris,lt;jui totius mudi ctrculn ce- deijsqui 'pere prçdtcando verbum vitç,quod fuis in fide 'ocAlis videront,in tremeodis vitalibusq; bine mi-lacraiTientis.memoriam eorura qui fide- graueiut liter obdormieruntjhabendam edixerut: quod adhuc firmiter,atq; adeo fine con-tradiftione,obferuat Apoftoliea amp;nbsp;catho lica ecclefia Chrifti amp;nbsp;Dei,à finibus vflt;p ad fines terrç, ab eo tempore vfque in prüfens,amp; in finem mundi vfque.

AuguftinusiNeqs negandum eft de- ïnEoebi funâorum animas pietate fuoru viuen- ridio ca. tium releuari,cïim pro iUis facrificium lo.in q-mediatorisofFcrtur,vel elccmofynpin ec ftio.i.ad clefiafiunt:fed bçc eis profunt,qui, ebm Tulit. ■viuerent,vt bçc eis prodefie pofient,ine--Tuei',nnt,amp;c.Similia vide apud Epipba-niam lib.j.cótra bçrcfcs.Tertul.ad vxo-rem de corona nubtis : Ambrofium in orat.pro Imperatore Theodofio de ex-Éêffu frdtAs. Item' lib.t.cpiftobtum ad ïauftumiGyprianum bb t .epift, 9. Ber-aardum irt Cant.i.fermo.66.

' Pollhansdcfunftorum memotia,vbi

quot; ' ' ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 i ia»

-ocr page 102-

I N T E R; I-M-*

iara iterum.ecclefia communcm viuffij^ tiurr falutera dementi domino commet dauit.rejiquæ preces âd dignam fumedç

.r; rquot; f ûcrofaii^tæ Euchariftiæ præparatiopcin i, referuntur.-quæ pars Miflae peculiaris eft /.; præfentibus,. amp;nbsp;facrofaildam cuchari-, fliam façrament^litçrautlàlt^/pjritug J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liter fumentibus: ncc in commune admo

dum fetuit,cû nemo ficut pro alio bapti-zari,ita nec facramentum fumere vtiliter pofsit. Participato tandem facraméto, amp;nbsp;cæteris ritèperaftis.lgratiarum a^io cun ftaf vtait Auguftinus) condudit*

De communione cum fa/

-! ' criHdo lungenda.

Aug. de Atq; hic expedierit,cu verifsimu iUud fpjritu amp;amp;nbsp;fingulare facrificium ofFertur,,veterem litera , ecdelîæ morem ieuücarc,quo non folùi.n cap.it. facrific.îs ipfejed amp;nbsp;diaconi amp;nbsp;reliquiae defiæ miniftri, qui diebus fojeiintonbu^ velutteftcs tanti facrificii amp;nbsp;necenario-rum minifteriprum coadiutoiestadhibcn tur.vt perceptionis corporis Ä faagqiujs l .dojnijii noftri lefu.Çhriftt participes,^ ' prâe beren t,fêria canon um /anjflipilpH^ ibanturifed amp;nbsp;fideles onints pro recolen-•. .1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dam or nbsp;nbsp;nbsp;'

-ocr page 103-

I-W T E R T M. r 4J

Ba nionis dotbin'' amp;nbsp;noftræ reü^ptionit flcmarta,ad hoc mediatoris nofth facrU Decôle-ncîum conquêtes, fedulis exhortatiOni- cra. dift. bus mdnendi amp;nbsp;excitandi funt, vtprius i. ca.pe-explorati,côfcfsi amp;nbsp;abfolutijfacrofanftte raftaca-Comiinionis gracia fumât,amp; diuinifsiniæ rclato. cuchariftitEparticipationeiti vnà cuin fa* éerdotefcdulô amp;nbsp;dénoté fréquentent.

De cæremonijs, SCivfu , facramentorum. ‘

Cæremoniæ veteres, qnæ facramento baptifmatis adhibentur, retineantur o-mnes, Exorcilmus videlicet, abrenûcia* tio,profefsio fidei,Cbnfma,amp; alia;pcrti-nentcnim ad effitaciam huius facramé-ti adumbrandam amp;nbsp;fignificandaro. ‘ ' Item in eseremorfiis vetenSus, quæ ab ■ccclefîa cathobea adhibctur MiiTs,nihil mdtandum videtur:funt enim omnesad id,quöd'in Mrffa agitur, eu primis aptæ.

Et quod ad vsû huius facri attinec,de-bentin fingulis cluitatibus amp;in fingulis eccleGis(etiam fiin vna ciuitateautloco plûtes fint)quçproprios facerdotes amp;nbsp;po puli illuc conuenientis ftequentiam ha-bent, finguîis diebus duæ ad mihimum

• J'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F j Miffic

-ocr page 104-

INTER I M. r

M iffçcelcbrari:altcra matutina, cui in», tereflepofsint IximineSjCiui labore ma-, nuum rem quçrutW,vt conuenientes vel communicentdeeuchariftia,vel fe Deo piè commendeut. Altera vero eelebrior, , quç canetur circa lioraip odauam dici antemendianam, cui epdem modo ad-Iïnt,qui vel cópmuicare de ouchariflia, velfe Deocommendare vdmt.In pagis autemfingulis quibüfqnc dominicis amp;nbsp;fedis diebus fiugulj MilTg ad minimum celebreiitur.

Atqi vt populus ad vfum miflarum re--uocetur commode, Concionatores iuxta fententiam de boe facro fuperius ex plica -tain,populum hortari debent,vt eidera libenter interfit,cui etiam pr^fenbendg funtfi;rigmeditationcs,bgq, ad fingulas Miflç partes aptç: amp;nbsp;ante prçfationem presbyter aut diacon’,fi hums copia fit, oftendat verum milTç vfiim,euq, populo ex prgferipto,dc quo etiam conucniat, commeixlet,pro ratione de facro hoc fuperius exjdicata.

Cano,ite,ill quo nihil mutetur, habcat etia fuara fuccinfta amp;nbsp;dilucidam inter-pretatione,vt inde presbyteri amp;nbsp;funciio-ne officij fui eoimeb’ intelligere,amp;quod intelU

-ocr page 105-

i .H 1 £ R I- M . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

îoteHigunt,populo explicateppfsiaf.

Cæremoma: rcliquæ Sacramentorum, iuxtaprçfcriptum Agendarum veterum, adhibeanturun quas .tarnen fi quid irrc-pfit, quod caufam date pofsit fuperfti-tioni,tollatur.

Altaria,Vertes Sacerdotam,yafa Ec-defise, Vcxilla , item Cruces, candelæ, imagines, retineantur in Ecclefia. Sed ita tarnen,vt fiut monumentamcc cultus latriæ ht hoc genus transferatur ; nécad imagines amp;nbsp;ftatuas fuperftitiosc concur-fus fiat.

Hsrç item Canonicæ , amp;nbsp;ijla pii pfal-modia , quæ nobis Apoftolqs ipfc corn- i.CO’*^ tnendauit, ex Ecclcfiis minimi tollâtur:

amp; vbi fublatæ funt,reftituantùr,maxime verô de tempore amp;nbsp;Domioica,amp; aliisvc-tuftis amp;nbsp;folennioribus feftis.

Quæ autemdc Sanâts adieda funt, adeaquç in veteride Sauftis communi pofita finit, reuocapdariS; ficuLi modum excedunt,corrigenda videntur.

Vigiliç item amp;nbsp;Exequiæ mortuotuin de more veteris Eccldiç cclcbrcnturtcC-feteuim immane, in Ecclefia nullam iU lorum memoriara retinere , quafi auimç ipforû vnà cum corporibns interierint.

F 4 Ferti

-ocr page 106-

INTERIM. ‘'

Fefti item dies ab Ecclefia recepti, te-tineantur,n non omnes,tarnen praïcipui.

Dominicæ dies.

Natalis Domini.

Circuncifio Domini:

Epiphania.

Palinarum.

Pafcha cum duobus diebus fequcn-tibus.

Afcenfio Domini.

Pentecoftecu duobus diebus fequen-tibus.

Corporis Chrifti.

Fefti item dies beatæ Marias Virginis, amp;nbsp;famSorum Apoftolorum.

Sanfti Ioannis Baptiftæ.

Mariæ Magdalenæ.

Stephani.

Laurentii.

Martini.

Michaelis.

Omnium SanÜorum,amp;apHd fingulas Ecclefias eorum fanöorum , qui ibidem üngulares patroni habetur: vt in eifdem Sanftorum feftis Deum in Sandis ho-noremus, nosq: ad imitationem ipforum excitemur, amp;nbsp;confideremus orationibus ipforum adiuuari amp;nbsp;meritis aflbeiari.

Dies

-ocr page 107-

INTERIM. 4Ç ' Dies item Rogationum aute Afcefio-nc Domini,amp; Letania in die fanfti Mar-ci,amp; per annum aliæconfuetæ procefsio-nes proveteri more obferuentur. Similiter in hebdomada fanfta,amp; circa rcliqua Ecclefiæ fefta debit«folennitatcs adhi-beantur:amp; in vigilia Pafehç amp;nbsp;Penteco-ftesaqua Baptifmalis per omnes Eccle-Eas parochiales folcni benedidioue præ-paretur.

Acchmabftinentia carnium,quænon abominationis, fed temperati« caufa fu-fcipitur, per fe bona amp;nbsp;ad came caftiga-dara apta fit,ac etiam publica vtilitas po-ftulet,vt certis teraporibus à carnibus ab ftineamus , cbm alias pecora ad afsiduu carnium efum fufFicere vix pofsint, mos amp;nbsp;inftitutum veteris Ecclefiæ diebus ie-iuniorum, feriafexta amp;nbsp;fabbato à carnibus abftincdo,retineatur.Hanccnim ab-Einentiam Ecdefia ex nulla fuperftitio-ne fufcepit,qus à cibis quibufdam ccrtis tcmporibus abftinet, non ob vllam cibo- ■ rum immunditiam (feiens omnia munda elTc mundis,amp; nibil inquinare hominem quod per os ingreditur) fed ad edoman-dam catnem,vt anima à prauis cupidita-tibus,amp; à raahs motibus melius humflie-

E j tun

-ocr page 108-

I -N T E R'I :M, turxatnq; abAinentiam prçcipuè diebus feriç fewç amp;nbsp;fabbati indixit,vt homines ad eultum Deo debitum perfoluendum ad auditiouem verbi Dei,amp;ad facrofan-Ûç Euchariftiç perceptionem (quçolim frequentior diebus dominicis feruaba-tur) biduana abAioentia prçparati, ma-gis idonei amp;nbsp;digniores accédèrent : amp;nbsp;vt hac voluntaria caAigatione qua fi cum ChriAo (cuius pafsionis memoria bis diebus potifsimhin à fidelibus recolitur) carné fuam crucifigerent. Confueta etia Ecclefiç ieiunia obferuentur, fed ita ta-men^vt non aAringantur quos necefsitas excufat;qualcs funt qui grauioribus la-' boribus exhauriuntur, amp;nbsp;peregriliantes, item gfauidæ muliercs , latentes pucri, Tenes, çgroti.

Nec improbetur benediftio earum re-rum , quç exorcifinis amp;nbsp;orationibus ad vfum hominum prçparantur, dummodo operationes que iode nafcuntur,iion rebus ipfis ,fcd diuinç virtuti tribuantur: amp;nbsp;caueatur, ne eadem ad vUum incan-tationis aut fuperAitionis genus tranf-ferantur.

Etquanquam cum ApoAolo fentien-dum,eum qui Calebs cA, curare que funt domini,

-ocr page 109-

I N T-^E R I M. 45 4oinîni,amp;c.,eoqjinagis optandum mul-tos, inneniri dericos , qui cum cœlibes fint.verè etiam contincantitamen quum multi,qui miuifterü ccdcCaftici funftiQ' nés tenent gt;nbsp;iam muleis in Iods duxeiiut vxores, quas à fe dimittere nolint,fuper ca re generalis Concilii fcnteutia expe-Ûctuc : cùmalioqui mutatio in ea te, vt nu ne feme tempora,fine graui rcrum pet-turbatione nunc fieri non polsit.

lUud tarnen negandum non eft , et G coniugium per fe honorabile eft, iuxta feripturam; eum tarnen qui non ducit vxorcm , amp;nbsp;vefi continet,melius facers, f fecundum fetiptutam.

Eadem eft ratio vfus Eucbarlftiæ fui» .Vtraqne fpecie, cui multi etiam afTucue. Junt,amp; ab co auelli fine graui terum mo tu boe tempore non polTuntiamp;quia Con cilium Oecumencium,cuiomnes imperii Status fe fubinifcrunt, proculdubio piam amp;nbsp;folidtam curam adhibebit, vt in boe cafu cófcientiis multornm amp;publi-cæ tranquillitati optime confulatur, qui ■V vfum vtriufque fpedei antebac rccepc-runt, eumque relinquere nolunt, fuper eaquoq;re délibérationcm amp;nbsp;fentetiam

: Occumenici Coudlü expedent. ij;oi-

Hita

-ocr page 110-

I'N 'T E R’lt;-'nÏ4J

Hi tarnen qui vtriufque fpecici vfuin ampleftuntutjinam inueteratam fubvn.l Tpecic communicahdi Cbnfuetildin'e rt-præhendere non debent ; nec alten altères perturbent,donee fuperea re Concilium Oecumenicum deereuerit; gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

■' Et qua tiqua rrl Sacramentuni' Eücba-tfftiæ lub vtraque fpecie'ïtiftftntom c4; non tarnen fennendura cft'Ghriftu'iti in Carne diuidi, eóntri quiiii fcriptUra di* uinitus infpiràta tradit, fed fub fingulis ÏJ)cèiebus integrum'continó-i'.''J' lut J

Ac quóniam in' Sacramento Eueba-riftiæeftverum Cbrifti corpus , amp;verus j' Chrifti fangui$,in boe Sacramento Cbri flum merito adorari debere.

Item Sacramentum Ettebariftiæ fe-mélvérbo Chrifti confccfatum,etiam fi afferuetür diutïus, tamèn Sacratnenturti Æcolpus amp;nbsp;fanguinera 'Ch'riftï temane-re donee furuatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ' ' ■

Q^a; vero ad difciplinam Cleri amp;nbsp;po-puli pertinent, videntur cum primis ne-cedaria efle ad tollenda ex Ecclefiis lean i\ dala , qua: dant magnam caufam horum temporum perturbationi , id quod res ipla loquitur. Itaque fi quam Ecclefiis vtilem reformationem Caefarea Maieftas

procu

-ocr page 111-

interim. 47

procutauerit, tantum abed vt quifquam fand« religionis noftræ amp;nbsp;public® tran-quilitatis ftudiofus repudiare cam velit, vt omnes etiam pro ea citius pro-mouenda amp;nbsp;procuranda,C®fa-ream Maieftatem obni-xè amp;nbsp;bumillimé prccari de-

. beant.

' i. liJ

FINIS.

T v^ ï\ B. CA c z/a..

5 7 a j A a o i ?i T

.Ü V F ' A'-r

^ •^ C i

-ocr page 112-

Lugduni,

EX CXDEB^T

THE O BA LDVS

P A G A N V s.

ï ƒ 4 8

-ocr page 113-

-ocr page 114-