Difputatio

DE MAGIS. VE-

N E FI C I s, M A L E F I C I s ET LAMUS.

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Præfide

l JOANNE CEORG/O CODEE-

\ mannOi 1. f^. D. ^ i/i ^caäewta Roßo-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chiaria Profeßore.

Refjjondentc yï ^ 7{^C 0 ^ T 7{^U E Z S T E 3{^0, HAMBVRGENSJ. ^Habita Roflochij xx vi-Pcbr. anni L x x x iiii. in Collcgio Fratrum.

FKANCOFORTI ad MOENVM, Excudebat Cliriftophorus Coruinus.

M» D. LXXXIIII^

theses DE MAGIS, VE-NEFIC IS, MALEFICIS

ET L A M 1 I S.

I.

^ V A M multa in hocmalcficij ncgocioconfuse, turbulenter, exfiniftra,fanaticaamp;peftilenti fu* fpicioneagantur,ex hoc liquet, quod necefla-rium amp;nbsp;laudabile illud diferimen inter profa-nos vel infames Magos, Lamias amp;nbsp;Veneficas fit confufum, amp;nbsp;haâenus confuse de his actum amp;

IL

Noftris quoq; Germanis, vno eodemq; nomine Daubera nominatur Magus,Vencfica,amp; Lamia.

III.

Ideonc nominum confufio in hac difputatione tenebras oifundat,amp; errorem pariat in irroganda pari poena, neceflariö Alagum infamemàLamiaamp;Venefica feiungeredcbemus.

IIII.

Magus eft,qui fupra naturæordinem aliquidmoliriaudet, inturbando raultifariam aëre,in quacunq; fpecie oftentanda, in mortuorum fpeüris educendis, in rerum abftruiarum, aut alioquinlongifsimèdiffitarumcommonftratione.Vel breuiter: Qui nüracula extra rerum naturam facere creditur.

A 2

Sub hoc nomine illiomncscomprehcnduntur,qui abHe* brxis, Græcis amp;nbsp;Latinis,varijs didi nominibus,fuperftitiosè mO' doq; vetitofuturaprædicunr,vtiuntarioli amp;nbsp;fîmiles.

VL

Arioli diuinant velfantur futura, amp;nbsp;fœderati Diabolis,eos certis ritibus vcrbilqj conceptis cuocant,vel adlcititiaamp;confpi* cua imagine, vcl in cryftallis,(peculis aut annul is, vclaliàscony parant, amp;nbsp;ad quæfita vel voce reipondent,vclpiâ:urasamp; imagines rerum quæfitarum proponunt,velalijs ludibrijs fcifcitanti illudunt.

VIL

Hue referendi amp;nbsp;illi, qui Pÿthonis (pi ri tu inflati, artem diui-nandi profitentur,amp;resperditas,quis fufFuratusfuerit,autvbie2 reconditæ fint, manifeftare polTunt. GermanicebteQBarfa^d cbfr‘5!3arfaßennfn nominantur..

/ VIIL

Item hi,qui contra quo(cunquehominum turn beftiarum morbos curandos,diuinx* Icripturævocibus,vel alioqui horrifp-nis didionibus rccitatis aut fcriptjs,amp; collo fulpenfis,vtuntur. Gcrmanicè nominantur bic ©fgciifprcdjcr.

IX. '

Etiam Incantatores,qui conceptisvcrbispronunciatis,amp;cha’ raderibus vel fimulacris aut herbis aliilverebus adhibitis, ca ft conficere exiftimant,quæ expetunt,Diabolo colludcntc,amp;fa-Icino ac præftigijs quaedam illis fimilia adornante, vel reuera cxpcdicnte,quæ Incantatormolitur,vtapud Ouidium venefi-ca gloriatur:

Cumy*'

Cum yolut, npü ipßs miranùiM ^^emnts

In fontes redire fuoSjConcußaj^ßflot

Stantia concutio cantufréta ^ nubila pello, Tdubila^induco, yentosabigoj^ 'voco^.

Kipereas rumpo'^erbis amp;nbsp;carmine fauceSt l^tuajjfaxayJitaconuulfa^ robora terra^ Et fyluas moueo iubeo^tremifeere montes, Etmugirefolum ,manefq^ exirefepulchris. Te quo^j Luna traho, amp;c.

Carminayel cœlopoJJunt deducere lunam, Carminibus Circefocios mutauit Kljfts.

Frigidusinpratiscantando rumfitur anguis.

Ars mathematica,qux vna eft ex liberahbus,amp; certiffimas habet demonftrationes, ablmperatoreL. 2. C. de Maleft. amp;nbsp;Ma-thema. non rci)citur, propterea quód ibi dicitur : Ars autem mathematica damnabilis eft amp;nbsp;interdira omnino. Notât enim tantum eos ibi Imperator, qui fub pra:textufuaui(fimihuiusftu-dij, magiam ,vel alias diuinationum praeftigias,quxcaufasnon habent phyficas, ad exitium hominum exercent.

Hi omnescùm naturae peregrin! fint,Tcipublicæquc turba-totes, vt qui fæpèfuis mcndacijs,furti,aut altetius feeleris notam ijs inurunt, quiinnocentiflimi inueniuntur, dignïfunt,quos fc-raUspeftis abfumat.

XIL

Et quod diftuborrendumeft,Deo conditori fuorenunci-ant,foedus cum eo in facro Baptifmofaftum refcindunt ,filium Bei abnegant, eins beneficia deteftantur ,nomcnblafphemant.

conuicijs amp;contumcliaafficiunt,ipfum diabolum folumadorant, omnem (pein amp;nbsp;fiduciam in ipfuin collocant, impcratafc-duló cxcquuntur.-, fato tandem fundi corpus amp;nbsp;animam Diabolo cominendant,idque alij per dæmonis familiaris nomeniu-reiurando, alij chirographo (anguine proprio (cripto,pollicen coguntur.

XIII.

Quare meritódeiurediuino (quod omnium eft antiquif-fimumamp;(acratiftimum ) prædidi magi pœna mortis puniun-tur,Lcuitici io.capi,te.vbi;Viramp;mulierin quibus Pytho vel di-uinationis fuerit(piritus,morte'moriantur. Et Deuter j 8. Non inueniaturquidiuinandofuturapraedicit,nec maleficus,nee in-cantator,nec magus,

XIIII.

De lure x 11. Tabularum : Ei qui has artes exercuerit, fupre-mum fupplicium impofitum eft- Similiter de lure Ciuili. M Paul.Recept.Sentcnt.lib.y.ad L. Cornel.de Sicarijsamp;Veneficis. tit. ay. vbi fic ait : Magicæartis con(cios fummo fupplicio alfici placuit,id eft, beftijs obijci,cruci a(figi;ipfi autem magi viuiexu-runtur .-Etiamlibros magicæ artisapud fenemini haberelicet: Etfipenesquo(cunqucrepertifint, bonis ademptis ainbuftifqi ijs,publicèin infulam dcportantur,humiliorcs capitepiuiiun-tur. L. exterae. §. i. (F. famil. erci(c.

XV.

lure nouiflimo ex ordinatione Impcrat. Caroli V. amp;nbsp;tap^' rij, 3«öff 'PdnlKbcn .^Jnl^gcndjeeorbnun^/cap. 109. tales wfp Dm vom leben jum coDt / mft Dem femr qepraflt. Similiter lurcSa-xonicolib. 2. Art. 13. in Conft. 2. EledorisAugufti,in 4 parte f(V ner Pemlic^eu .Orbiimig.

xvt

Veneficæ feu malcficæ (vtriufq; fexus homines, próut 5ema-gi)funt, quæ pharmacisvel venenis ex quacunq;materia,fiue cxmetallorum,fiueftirpium,fiueex animantiim,vclcxcrcmcn-torum genere, vel ex corporibus alicubi reconditis amp;nbsp;fuipenfis, periculofos morbos excitant, in tantum,vt quidam in corporis extenuationem , viriumque imbccillitatem inducantur,qui-bufdamiuudurarumcompages difloluantur, cæteri variècru-ciati bus excarnificentur, diuturno morbo torqucantur, cumq; intolerabilibus doloribus vita præfeindatur. Græci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

fœminas nominant, vtpote pcrniciofiflimæ artisMagiævenc- -ficæconicias.

XV11.

Talia veneficia in perniciem humanæ ûlutis cxcrccntcs,mc-ritôdclurcdiuino Exo.22. pœnamortis puniuntur. Plus cnim . eft,hominemextinguerevcnenoamp;malispharmacis, quàmgla- -dio,quia minus præcaueri amp;nbsp;euitari poteit.

xvin.

DeluTcciuilipœna gladij iuxta L. Corneliam de Sicarijsamp; venef.puniuntur,vcrùmpofteà Imperator Conftantinus venc* ficasconcremari volui t;quogcnerefupplicij Saxoncsamp;aliæ pat fitn hationcsin cas animaduertunt.

XIX.

Malefîcio afFedi propriè ij dicuntur, qui varias amp;nbsp;inlblitis plcrunque modispræter naturam,Dci afleniione, àDæmonio infuisexcrcenturcorpôribus,fiue homincslînt,lîuc iumenta, cùmilîcea alias vcl fubit, vel non intro fubit,fcd vtiles humores corporis venenata materia hue haiku, intus amp;nbsp;foris, conipurcat defoedatque.

HuiuT

• XX.

Huiufmodi malcfîcio ex Dei permiflu affcftus fuit lob, qui cum vlcerepeftimoàplanta pedis vfquc ad verneem, per cut it, deformatque tam fœdè direque Sathanas,vt ille in fterquihnio fèdens miferabiliterûniemteftaâbradcret.Hîenulla interceflit lamia, aut eius peruerfa maleuolentia, (cd per fc po tens eft in quibufcunquemalis rebus perficicndis,fi diuinæ maieftatis tan-tummodóaccedat permiffio.

• XXI.

Hi ( vtPauIus Grillandus lurifconfultusdicipamp;cxpericntia teftaturjfxpcnumcróvbi liberatiiiint,cxorevclperfccefl'umex-onerant acus,capillos,ferramenta,claues, plumas, iulphur, lapides amp;rcs tales,quas malcfîcio la;(ùm vorarcpotuiffc,cratimpoi' fibilc, non folùm intégras, fed nee fradas vorarc potuiiTe, necin frufta concifas. HaceSathanasad dcceptionemhominuftifalt;^^ in refolutione, vt tales fpecics appareant.

X X11.

Lamia cd,qua: obfœdus praeftigiofüm aut imaginariumcuni dæmone initum, dæmonis perfualù, qualiacunque mala vel co gitationeautimprecationedefignarccxiftimatjVeluti actemiU' folitis ignire fulminibus, tonitru terrifico concutcre, grandt nem, tempeftates cxcitarc,(cgetcm alió transferrc,abamàfio,çi'' præftigiolàmforraam hirci,porei, vel vituli induit, in-montd® ^Blorfebcrg vel ^fmvberg breuifsimo temporis fpaciobaiuUU' partim in baculo ,furca,alióvcinftrumcntoaliqno aduolare,to-tam deinde nodem ludis, iocis, comclTationibus, choreisd^ varijs libidinibus cumamafio confumere, milleq; monftrofate' rum ludibria oftentarc. Hinc conftat,quàm longo intcruallo » Magis amp;nbsp;vcneficis Lamia diftet.

Nonii-

XXlll

Nominantut etiam ftriga:,àftrige auenoftutna Scinfaufta, quampulchrèOuidius depingit- Sags,à Sagan voce Hebr2ea,va-temdenotante. Akumnæ,vtquæfecretôcuminferisôcdxnio-nibusloquuntur.Nos Gerraanicas nominamus J^Cjccu/ÇÛnbob tcn/^eubcrfdjcu.

XXHIL

Porto id hom in vim. genus potifiimum impetitur, quod taU cfttcmperamentOjVclacaufisexternisvel internis mouetut,vt àdæmonisfpedro appetitum,vel iUius fuggeftione tentatum,fc vtiorganumillius voluntatinonineptum,exfucatainduélionc ■facile prxftet.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXV.

Hu.i‘üftnodi funt melancholici, amp;nbsp;ob iafturam, vel qualem-cunq-, aliam caufam,ttiftes, vette Chryfoftomo, cuius hxc verba funt •. Omnidiabolicaadione potentioradnocendum eft moc-totis magnitudo ; quia daemon quofeunqs fuperat, per meero-tetn-fopcrat. Sunt item Deo diffidentes,impij /illicite curiofî, petuerscinreligione Chriftiana inftituti,inùidi,malitiofi ,vetu-læ,Yixmentis compotes, Cimiléfqj lubriex fidei, ÇQui enim facile crédit,facile àrecedit) vclinfignismalitix mulierculac.

XXVl.

His vt inttrumentis congruis infidiatur quibufeunq; poteft \ modis,fuo tempore amp;loco'. fingulosvtcuiufq-, animi ftudia amp;nbsp;i affettus ex certis indicés cognouerit, peculiari aliqua rationc 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adotitur,infe£tatur,illicit,vclaffumptaplaufibili forma,velco-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gitatione imaginationeque varie agitata amp;nbsp;corrupta, doncc tan-

1 dem iphus ptopofito confentiant ,fc ipfius perfuafioni dedant, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quicquidin mentem ille ingctat,crcdant ,tanquam fœdere ob-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B

ligati, ab illius nutu pendentes ,ipfi obtempérantes, vera omniä efle quæ fug§erit,rati.

XX VIL

Plurimùm verb hue fexum foemineum lubricum , crcdii-lum, maUtiofum, im poten tis animi, melancholicum : cumpri-mis autemefFcctas,ftupidas,mentcq; titubantes vctulas,inducit fubdolusilleveterator. Quonomine Euamconucnientiuslnx pcrfuafioni organum, non Adam , in rerum primordijs, quum duo lolum exiftcret homines,aggreflus eft,quam Icui etiam dif putationis velitationc vicit.

XXVIIL

Mulicrumcnimfexus incautus amp;mollis eft:ihcautus,quia non omniaquxvidetautaudit, cum rationeconfidcrat: mollis autem, quia facile fleûitur,vcl demaload bonû,vcl debonoad malum.NuUumq; genus tam facile, quàm mulierum,decipitur‘ L. fimulicr.C.AdVelleiaX.ficut,C.depr3Efcriptione3o.vel4®^ 1 annorum. L. afsiduis. poft prin. C. Qui potior, in pign. habeaU' tur. L. i. §. accuiationem, ibi propter fexus infirmitatem. ff. ad S C.Turpill..

XXIX.

Porrome viq; adeó abfurdum videatur,imaginatiiiaevirtuti$ inftruinentain his mulicreulis vitiari, amp;oculorum acicra pet ftringi, animaduertemelancholicorumcogitatus,voces, vifiS adiones, horum fiquidem alij iè efle bruta animalia credunt, ipforumq, vocesamp;gcftusimitantur, nonnullife vafa fiâiliafr doseiTe putant, alij mortem timcnt,quam fibi tarnen interduni confcifcunt,pleriq;iècriminisreosimaginatur,vtpauidiquem-ciinquevidcrintadfcingredicntemcxhorreicant, veritinema-nibusipfisiniediscaptiuiabducantur, amp;adrribunaliafuppliciö afficiendi pertrahantur,

Eftenim

XXX.

îftenîmimaginatiothejfiiurus quidam formarum per Æn-furaacceptarum : quarationc polTunt dæmoncs humoresamp;fpi-ritusmouereinteriorumexteriorumq; fènfuum,atq5 itaador-ganaipeciesaliquas induccre, quafi extriniècus dormientibus nobisamp; vigilantibus verè occurrerent resipfæ.

XX XL

Dæmoncs verónadi a Dcotalcm poteftatem, fpecies eiuf-inodi formandi,amp;easin animales lpiritus imprimendi,talibus formis oftendunr perlbnas, modó Daas, edendo, bibcndo,ßltan-do,canendo, venerem exercendo,modó triftes,qux nihil nö ma-lifabricent vel patiantur,modó humanas,modó beftiales,modó opprimcntes,modó volantes,amp;animæ lènfus ijsinfigitur,taa-quam rebus ipfis.

XXXII.

Hine fit,quód homini aliquando videatur ,fe effe afinum fac-eocoopertum,plerunq;aqui]amvolantem,nonnunquamcum Diana amp;eiusnymphis vel ctiaaliomuliercularumcoetudeloco ad locum transferri, duccre choreas, longiùs peregrinari, amp;nbsp;qui-buicunq; alijs intcreffe delirijs. Ideoque talia ijs frequenter in fomnis amp;node contingunt,intcrdiu non item jUifimelancho-licisquibufdamamp;inlànis,quiidcm vigilespatiuntur,quod alij mfomnis.

XXXIIL

Hucrefem potcftclcgans cap. Epilcopi. 26. q. 5. Illud etiam non ett omittendum, quód quædam fceieratæ mulieres retro poft Satanam conuerlæ,dæmonum illuhonibus amp;phantafma-tibusfedudægt;credunt le amp;nbsp;proh tent ureum Diana nodurnis ho-risdeapaganorum,velcumHerodiade,velcum innumera mul-titudine mulierum cquitarefuper quafdam beftias,amp; multarum

B a

terrarum (paria mtempeftæ noâis filentio pcrtranfirc,ciùfquc iuflionibus obedire, velut dominæ:amp;; certis noftibus ad cius fff' ui tium euocari. Siquidem ipiè Sathanas qui transfigurât fe in an-gelum lucis : cum mentem cuiufeunq; mulicris ceperit, amp;nbsp;banc per infidelitatem fibi fubiugauerît, illico transformat fc indi* uerûrum Ipecics perlonarum, atque fimilitudincs ; amp;nbsp;mentew quamcaptiuam tenet, in fomnijs deludens,modô læta,niodo triftia, modo cognitas, modo incognitas perlbnasoftendens,pff quæq; deuia deducit : amp;nbsp;cùm fol us Ipiritus hoc pâtit ur,nifi de his hoc in animo, lcd in corpore euenire opinatur.. Quis enimin Ibmnijsamp;nofturnis vifionibus non extralcipfum deducitur,amp; multavidetdormiendo,quaEnunquamvigiIandoviderat?Qiiis veto tam ftultus amp;nbsp;hebcs fit,qui hæc omnia quæ in lololpiritufi' unt, etiam in corpore accidere arbitretur ?

XXXIIIL

ElTentiamcnim creaturæ mutare nonpolTunt aut efficerc, vt mains corpus tranlcat vel pcnetretper Ipacium inproportio-natum,id eft, contra naturam eft, vel impoHibilc, vt per foraini-naangufta tales fœminæ ingrediantur.

XXXV.

Quemadmodum amp;nbsp;illud, quod vno coderaque rempote fint in diuerlis ]ocis,vtvnahora uu|famp;mi^locfebcr^/amp;inleâo mariti,hoceft enim contra humanicorporis modum, vtpotc quod naturale eft amp;phyficum,eirev bique. Quare fieri non po-teft, vt mulieres fimul fintalibi,amp; lateribus vel menlæ mariti ao cumbant.

XXXVI.

Confitenturautemfubiedæ tortaris,illàs ilia hora fuiiTeauff igt;flTî^IO(l’^b(rg/làItairc,conuiuio exceptas à diabolo,amp;c. Cum tame»

tarnen domi cum maritofucrint. Prout nota eft hiftoria fth Celebris omnibus. AriolusvelPythius quidam cuihadenusludex fidem appofucrat, ad eum peruenit, dicebatque,fc adhuc vnam maleficij ream indicaturum,nifnniquè ferret ; prætor annuit. Is cius vxorem etiam talcm effe, oftendit, ac ne quid hac in re hæft-taret,palàmfeiddcmonftraturumoftendit,horamque prxfigit, qua cam rcliquarum fagarum conuentui amp;nbsp;choreis intere(fe,fuis ipfc manlus teftaretur oculis. Confentit index vel prætor. Qui ftatutahoraquofdam amicos amp;confanguineos ineadem menfa fecum amp;cum cöiugc cœnare voluit, fupprefla interim connoca-tæ focietatis caufa. Hinc defignataab ariolo hora,menfa furgit, iubetq^omnes fimul cumvxore permanere, nee prins locodi-moueri, quam ipfe rediret. Deduftus porró ab ariolo quó is vo-luit, lamiarum ccetum, choreas,amp; neicio quas alias voluptatum \ illecebras, quibus ipfius intererat coniunx, reliquarum delitias feftata, non obfcurè videbatur fpeftarc. Mox domum reuerfus» amicos vocatos eo quo reliquerat ordine, vna cum fua vxorc, ‘ lætos menfæ aflidcre compcrit. Et cum ftudiosè, num ftationem deferuiffet coniunx, percundaretur ; earn eidem affixam fuiffe 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loco in eins abientia,vno ab omnibus affirmabatur ore •. Itaquc

rem omnem aperuit prætor, ob infliftam innocentibus poenam

, feró pœnitudine duQus, Pythium aceufatorem morte mulda-bat.

XXXVIE

Recenfet etiam D. AlciatuslurifconfukusdoCiiffimuslib.S-' Parergon Iuris cap.xxij. Hæreticæprauitatis,vtvocant,mquifi-torem infubalpinis vaUibus, aduer fus hæreticas muller es, quas Veteres lamias,nos ftrigasvocamus,inquifmiffe,ôcfupra centum flammis confumpfiffe ; quotidieq-, ceu noua holocaufta alias fu-pcr alias Vulcano obtulifle,è quibus nonpaucæ heUeboropo-tibs quam igne purgandæ videbantur ; donee ruftici arreptis , armis vim ülam inhibèrent, amp;nbsp;negocium ad epifcopi mdi-

'Cium deferrent. Et poft: Et quam uis aliquiexmaritis,magnxfi' deihomines,aiEeuerarent co potifTimùm tempore,quo iltej*' ludo amp;nbsp;chorcis, fub Tellinaarbore fiiiirediccbantur,ïê explO' ratum habere, in ledopotiùs f'ccuin fuifle : tarnen reipondeba* tur, non illas, fed cacodæmonem potiùs, vxoris forma aftUmpta marito illufiiTc. Atqui ego replicabam:cur non potiùs cacods monem cum fuisdæmonibus,illamvcrôcum marito fuiflepra^' fumis? curverum corpus in fido Iufii,phantafticum in veroleüo comminheeris? quid hïc corpus eft viq; adeó augere miracula, amp;nbsp;non tam theologum quàm Tt^pAwAo^F agcre , feuioremque partem in poenis eligere? ConftabatcxilIisadis,£èmclincolU' dicroper quandam mulierculam nomine Ie s V appellato,o-mnem illum apparatum ,omnes ial ta tri ces cum amaftjs fuis repente euanuifle; qui fieri id potuit,fi vera f uiflent corpora amp;non phantafinata, amp;nbsp;Tantali horti ; quod apud Philoftratum libre quarto, etiam Apollonius Tyancus cenfuit: amp;nbsp;apud Plutarchuui jnBruti vitaC. Caffius. Nam amp;nbsp;medici maximos effeduscorW-ptaementi,imaginarixq; ludificationi tribuunt : vnde Ephial-tici, afflati, fuperftitiofi, incubitati, amore futen tes, imagined Lycaones, Cynanthropi, qui tarnen medicamentis curantur: videnturque hæc elfe quæ Plinius amp;alij vetcres, Faunorum kif' bria appellant,pæoniaq; herba emendari ccn(uerunt,vt etiam harum plerafque curari pofte fit vcrifimile, nifiquód pauperesS fœmellæ omnes funt,quibus talis facultas nö fuppetit. Egocertè magisiuri Pontificio, communique noftratium dodorum ifr terpretationi,hac in quæftionc, quàm Theologis iftis tribucrim» maximeinreàSynododccifàinConcilio Anquirenfeap. i.vbi taliaphantafmatamentibusamaligno Ipirituirrogari ait.Etrur-fus:infidclis,inquit,non in animo, led in corpore euenireopina-tur: quiseniminfomnijs, amp;nodurnis imaginibusnonextrafe ipfum deducitur ? quæ etiam vidctur fuifte AuguAini fententia Jib. 18. de Ciuir. Dei. cap. i8. vbi verum,inquit,corpus nulla arte dæmo-

dætnonum conuertipoteft , fedphantafticum: quodetiamco gitandonuefomniandopcrrcrum.innumerabilia genera varia-tut ; amp;cum corpus non fit, corporum tarnen formam capit, fo-pitisautoppreffis corporeisfenfibus,itavtvera corpora alibi ia« ccant,fenfibusobferatis.Nccrcfert,quódibiHerodiadiautDia-nç honor exhibetur.Haûenus Akiatus.Et Paulus Grillandus lu-rifconfultusdcSortilegijscap. lo. refcrtfequentia. Quidam ma-fitusexoppidoagriSabineufis habebatvxorem malcficamfiue ftriga,vt vulgó dicunt.Dc crimine autem folùm erat fufpicio, nó ccrtanoticia.Nam cum aliquoticsamarito rGgaretur,num cius effetprofeffioniSjnegabatcöftanter. Crefcente porto rumore, viris fide dignis apud maritura cius flagiti j yxorem infimulanti« husjqubdea familiaritcrvteretur alijs rnulieribus,huiuscriminis 1 tatione cognitis ,cum quibus etiam le turpibus mifcere fccleri-bus,amp;uoclutnos agere eoetusvidebatur: decreuit maritus ipfam in einfraodi operibus obferuare, amp;nbsp;apprehendere, amp;cœpit pluri» busnoftibus diligenter amp;attentè inuigilarc,noctéfquccirciter dnodccina egeratinfomnes,attendcnsftudiose,numilla aliquó ’ nbsp;nbsp;nbsp;ad dxmonumlufum vel aliud maleficium noclu euagaretur, amp;

num penes fe in Ictlo permaneret neCte tota quando leelum confeendiflet •. nihilque vnquam fraudis com petit, fed manibus illam fcraper inlcfto contreüauit. Quum veto poft dies paucos 'inacum quibufdam alijs dccodem crimine aceufatisin carce-renaconijceretur,lubdereturque quaeftionibus,confefla eft der mum,fetail intetfuiffe lufui,vnacumalijs mulierculisincarcc-ratis,flagitijque huius reis, tali die,v ndecimo mcnfis,amp;c. tali node,horatali, amp;c.idcm fatebantur Scalia;. Maritus verb in con-iugispatrocinium afferebat pra;ftitoiurümentogravfiftimo,eam iUa node defignata,óc maxime iUa hora, Cecum dccubuiffe in eodem ledo : Sc fe cam turn non ftudiosè femel tantum te-ngiffe, fed pintles, ac cum ealoquutum fuiffe. Hadenus Gr iUan. dus.

Quod

xxxvin.

Quodveroobijcitur: Lamias contradum cum Sathanaini-rc,ideoque vel ob banc folam caufam elle combtirendasjamp;c. Vc-rùminnumeris radonibus poteft oftendi, contradum amp;nbsp;fœdus hoceflè nullum,nihilqj huefaccre rcgulam : VniulcHiulq; con-tradus initium effe lpedandum,amp;: cauûm.L.curatorein.inpr.Æ Mandad,L.i.§. non folum depofid. L. fi tarnen.Æad Macedo.

XXXIX.

Ac primo quidem rationcpcrfonarum. Qina inter quos nulla eft communio, inter eos quoq; nullum poteft efle ius,nullu« naturalitercontradus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

XL.

Ratione rcrum,quia quæ darifierive nccdciure,ncenatu-raliterpoflunt,eorum penitus nulla eft obligatio.

XLL

Ratione conditionis adiedx ftipuladoni vcl pado, quia net inftipulantiumeftpotcftatc , nee ita in cafupofita,vt natural poffibilis.

XLIL

Ratione forma: : quia non cafit, quædateflereijCuiufquf omiffio vidat adum.

XLIIL

Ratione diflenfus, quia iemper amp;nbsp;de alio amp;nbsp;aliter fentit dx-mon, quàm homo.

X LIV.

Poftremd nonnifi imaginariumeft vniuerlumnegociuni. Quxautem infpiritutantùm fiunt,eorum per teftesverosamp;certes,hoc eft,oculatos,non potelé haberi veritas.

XLV.

Iraq; foederis huiufmodi noticiam, per cxperientiamôc ex faftoconfcqui ncquimus .Horum cnim quæ non apparent, quæ-ve non font,nulla qualitas cft.L.eiusquiinprouincia.ff.ficer-turapetatur.l.fin.ff. profocio.

XLVI.

Ideo dolo circumuentas,vicoail:as,metucompul(as,crrorc indudas, ignorantiadeceptas, lamias effe cùm conftct ; profedo miferishocobijeinon poter it, quod in contraftibus attenditur; Quæ ab initio font voluntatis,ex poftfafto Runt necelfuatis.L.fi-cut. C. de oblig. amp;nbsp;aûio.

XLV 11.'

quot;Nam vbi nullus eft conttalt;ftus,ibi nee contradus initium'. vbi verb dolus,vis, metus,crror, ignorantia,ibi neqj voluntas,ne-que confenfosefle poteft.

XLV 111.

Sunt cnimhaec omnia voluntati eonfenfuiq; contraria, imprimis dolus amp;vis.L. amp;nbsp;eleganter. IF. de dolo. L.in caufæ. §. i. de minorib. L. i. Quod metus caufa ; vbi propter neceftitatem con-trariam voluntati. Labeo cnim dolum effe définit, calliditatem, LUaciam, machinationem ad cireumucmcndum,fallcndum, dteipiendumq-, alterum,L.i.§.t.ff.dc dolo.

XL1X.

Quid autem ad hæc tria grauius efficaciufq^ lamijsfimpli-cibus accidcre poteft, quam dxmonistentatio, cui nee voluntas deeft, vt totum terrarum orbem feducat ; neq; diligentia, quia alium aûum nonbabef.ncq-,tecbnæ artéfque ,quibus circum-uemre ,fallcre, decipcre, non modb foeminam,fed conftantiffi-mum prudentiffimumq-, quemqs hominum poteft.

t.

Quave qucmadmodum homo fæpe hominem dolo indU’ cit,adaliquid faciendum ,quodalioquin ne cogitarct quidenr itamirumnon cft,inquitIC.Grillandus,vtmulier per fcpiaamp; honefta, dæmonum rentationibus eó delabatur, quorfum nun-quamforfan perueniflet.

LI.

Si vim fpedes, quæ maioris rei impetus eft, qui rcpelli non potcft.L.2.ff.Quod metus cauia. Quid dæmonis impetu vio* ientius,vtpotcqui mentem harum muliercularum itacaptiuam ducit,vt crcdantci(tcftcD. Auguft. de.ciuit.Dei,lib.2.cap.io.) quod neceft, necefte poteft.

LIL

Quid dicam demetuamp;timore: enimuero quofcunquedr-monfuperat,pcrmoeroremamp;metum fuperat. HiccertèillaW eftmetusamp;timor.L.metumautem.ff. Quodmetuscaufa.àfor-midine obieâorum,quæ amp;nbsp;in conftantiffiraum hominem ca-dit.

Lin.

Reftat error amp;nbsp;ignorantia. darum autem eft, crrantis nuf lamefle voluntatem, amp;ignorantis nulium conicnfum,L. fip« errorem.de iurisdid.omn.iudicum. Quinamp; huncinuitofimi* lem effe, L. qui poteft, de Reg. iuris. amp;nbsp;furiofo. L, fi à furiofo. ft''^ certum pc ta tur. tui par ci turm omnibus.

LIIIL

In lamijsautcnoftris,crrormcntis,amp;cxcitasvoIuntat!Sj ph’ mùm à morbo pendct natural, cuius fadum aquo animo teren-dumeft,L.in fumma,deaqua plu. arccnd.cummclancholiciï tantùm vexantur morbis, ita vt neq; dijudicare quiequam rede

polL-a

poffint, multo minus eligerc, quodque elcdioncm coniequitur veile, quod omnino liberum dénotât arbitrium. L. fideicom-miira.§.quanquam.fF.delegat.3. Quantoigiturmaius mentis vitium eft quod patiuntur, quàm amoris furor, quo tarnen nihil elTevehemcntius dicitur in Auth. Qmbus raodis.ffi Iegit.§. illud quoq;. tantoigitur minus puniendura eft.

LV.

Intantam enim mentis alicnationem incidunt diaboülu-dibrijs,vt diximus, vt nefciant quid agant, oculiqj earum ita per. fttingantur,vtfci!icetvidcant credantq; quodnon eft. Dumau-tem vim metumq; patiuntur, non tarnen facerepoflunt,quæpa-tiuntur.

LVI.

Deindevnde tibi conftat,lamias cum Diabolo foedusinirc, libidinemexercere,grandinescxcitare? Nónne ex confeffione earum?

LV I I.

At quod fatentur,vcl coaâè vel fponte fatentur:fi coaól:è,con-feffio eft mutila amp;nbsp;nullius ponderis,quia cruciatibus torturas in-tolerabilibus exprefla. Quid autem periculofius, quàmin dia-bolicis negocijs fine maleficij patrati teftibus pendere laltem ex confeflione anus dementatæ per torturam cxpulla.

LVIIL

Oportet enim in crirainalibus,antcquam iudex procedat ad torturam,probationesadeflelucemcridianaclariorcs. Neefta-timàquæftionibusincipiendum, nificertaadfintindicia. Nee etiam femper iudex quæftionibus fidemadhibebit, cum resfit fragilis amp;nbsp;periculofa, quia alij tanta fimt duritie, vt eruciamenta

C 2

omnia contemnant,.alii dolons impatientia in quouis pouù* mentiri, quam ciuïmodi pati dolores voluut.

LIX.

Hue referendum,quod loanncs FrancifcusPonziuibiuslC-de lamiarum confeflione lcripfit,dum ita argumentatur : Cum tales perlónac fint illufe. Ergo dici debet,carumconfcffioneni etiam eflc erroneam,nec admittendam. 1. error. 1. de arare ff de interrogat.aüio.Confefllo enim debet continereverum amp;pof-fibile,v.tpergloff. in l.i.C.de confclEper glol.'in c.fi.de cöfcfTlib-6.Linde Neratius.§.fin.fEadl.Aquil. Ergo non fequitur: Iftï mulieres fie confitentur. Ergo fic efi. Nam confeffio longè di-fiat abadu (vel aftus poffibilitate,)amp;quiquid eft contra natu-ram,deficitinfuisprincipijs. Ergo,naturalitcreftimpoffibile. Prætereàin criminalibus nonefiftandum foliconfeffioni rebVt per Bald, in 1.1. C. de confefl'.

LX.

Si fponte : aut impofiibilia funt, quæ fiitcntur,vtgrandincs prouocafle, per aërem volaflc, i n beftias fuiffe tranfin utatas,cuffl dæmonibus venerem cxercuiirc,amp; fimilia; aut fatentur quad-du funt poflibilia, vtvenenum exhibuifle aljcui,amp;c. aut fatentur quæ faëta funt,amp; vcrè accidcrunt,inilloloco aliqucmmorbo Gorreptum, fcgetes tempefiatibus damnum pcrpefias,amp;c.

LXL.

Confefiïoprimi generis nonpotcftpuniri,quiavcrlatur circa «^«»«^««Iccunda multo minus,quod caret cftecimrcrtia man-ca cft,quoniam diabolus ex cuentu rei fiatim incnlcat inifera-rum mulicrculamm phantafiæ,ipfas fecifië,quod naturalitcr fa^ dum,aut ip ferner fecir..

Si ho-

LXII.

Sihomiddÿ conuincuntur,velalfcrius maJefidj,ab/q; vHi' dubitationepœna mortispuniri poflunt.

LXIU.

Singular! autcm arte à diabolo illuduntur,vt in alijs,dumi jpfis periiiadèt eas aërem turbarc poflc, fruges corrumpere,gran-dincm excitare.Simulatq; enim ex dcmentorum motii amp;nbsp;natu-ræ curfu, murationem aëris amp;nbsp;rem pesâtes fore præuidet ,vel ali-cui infligendam exabfiruià dci volunrate plagain ,cuius ipfüm ipedat cxecutio,intelligit : tune harum muliercularum mentes agirat,varilfq;inabuitiraaginibusamp;ïuggeftionemultiplici,qua-fiobinuidiam inproximum,velobvindidam aduerfus inimi-cum,fint aërem turbatur$,tempcflates exdtaturæ,amp;prouoca-turæ grandines..

L X 1111.

It3q;easinftruit,vtquandoq;filiccspofttcrgumin occiden-tem verfus proijeiant, aliquando vt arenam aquæ torrentis in aërem conijciant, plerunq; feopas in aquam intingant, cœlum-.. que verfus ipargant, vel foflula fada amp;lotio infufo,vel aqua di-gifum moueant : fiibindc in ollaporcorum pilosbulliant,non-nunquam trabes vel ligna in ripa traniuersè collocent, amp;nbsp;alia id Scnusdeliramcntacfficiant: atq; vt ardiùscas Satan illaqueet, diem amp;nbsp;horam fibi didis rationibus notas præfigir. Cum veto hx fucecifum vident, magis confirmantur,quaß euentus hic fub-fequaturip/àrum operationem.

LX V.

Nee ftatucndum,vclanarummulicrcularum adioniobedi-rc clementa,amp;ad harum nurum,inftitutamàDconaturalium return fëriem impediri vel inuerti,quodhauddubiè continge-

C 3

ret, G hanim arbitriojtcmpeftates,pluuiæ,grandinesamp;: fulminé infêruirent, vt quandocunque amp;nbsp;quomodo hæ iubeant, cam fc-quantur: fiequoqj diuina potentiaab humanavoIuntatefupC' raretur, tanquam in feruitutera redada, vt pulchrè docet HippO' crates.

LX VI.

Redaitaq; crit ièntentia hæcSenccæ: Rudis hxecredebat antiquitas,amp;attrahi nubes tantibus amp;nbsp;repelli,quorum nihil pol' lê fieri, iam eft palam, vt huius rei caufa nullius philofophi fchoU fit adeunda.

LX VIL

Cçterùm tempeftatum amp;grandinum cauamp; funt noftrapec-cata,Aggæi2.cap. Pereuffivosvcntovrentc,atqjomniamanu-um veftrarum opera,amp; non fuit qui ad me conuerteretur. Et cap* 1. Propter hoc prohibiti funccceli ne datent rorcm,amp;tcrræprohibitum eft, nc daret germen fuum. Item ignis, grando,faines amp;nbsp;mors,omnia hæc ad viudidam creata fiint.

LXVIIT.

Similiter vana eftperfuafio, quod cum Diabolo concum-bantamp;rcm habeant. Necenim natura fieri poteft,nccairentitut Philolbphia,lpiritus corpore nudatos,amorefœminarumc3pb aut ex ijs generate pofte. Vbi enirn non funt mêbra genitalia, nee coëundi eft ftudium vel poteftas .•amp;ficutfpirirusnudi efurirene-queunt,ficncc Veneris libidinc poftiint inflammari. Seamore captas eflè,quandoq;mentiuntutdæmones,vt ameutes viciflim fœminas in officio ardiùsconflringant.

LX IX.

Ad lamiarum potentiam tandem quoq;refertur,quódfèin lupos, hircos, canes, feles, aut alias beftias pro fuæ libidinis dele-duve-

âuverè amp;fubftantialitcrinomSto tranfmutarc,amp;tanrillo tem-porcinhomines rurfus rcformarepofle,fateantur.Verumidnon credendumexiftiino,(èd prorfiis abomnirationeid alienumeft, hominemadDeifimilitudinemamp; imaginemcrcatnm,confor-i watumq; ex corpore amp;nbsp;anima,amp; Spiritus fanfti templu,rationis hofpitium,fublimcm,ereótum,amp;adcocliquafi cognationisdo-miciÜjq; priftini confpeftum excitatumjimó^iix/ïozofl'^zoi'.cui Deus omniafubiecit, ones, boucs, campi pccora, volucres coeli amp;nbsp;pièces maris, caque propter (ólum hominem condidit, hune in-quam,inlupum,beftiam,irrationabilem tranfmutari. Quare ficonftat,illam metamorphofin non reuera fuiflefadam,quod’ etiam nemo fanæ mentis inheiari poterit,amp;proptereàimagina-riam efle confeffionem, atq; hac in parte fahifllmam : quam fi-dem quæfo mcrebuntur reliqua, qua: confitentur flagitia,quæin. ea transformatione,amp; larua Iupina,defignatafuifle fatentur?.

LXXf, Z

Qncinadmodum amp;illa: quód monfirofas vetitafque artes cdifcant. Nullas fiquidem norunt,ncc libros,prout amp;nbsp;magi, ha* bent,quoruadminiculoin fua profcfllone inftituantur promo-ueanturque, nullas etiam prælcriptas coniurationura formulas, quas Ïequuntur, nullum prætercà annulo incarceratu m, aut cry-ftalli foliditate obïèptumdiabolumin fuumminifterium,velut plcriq; magi,circumfcrunr. Sed corruptam tantum multiplici-büsimaginibusab immundo fpirituingeftis phantafiam,folumT modo dodorem venerantur amp;nbsp;colunt, cui vtplurimum propen-fiùsconfhæ, rnifcrè dccipiuntur.

LXXL.

Ex quibus omnibus confiât,lamias ex mera imaginatione, non reuera,peccarc. Quare com miferatione potins, quàm poena dignæ fun t,omniq; potiù.sauxilio,quoddolum,vim,metuin palïïs,

paffis, furiofisjdeceptis, ignorantibus, i mpotentibus, aut ipfoiu-re competir, aut ratione fuadente tribuitur,ncq ; enim poena pœ-næ potefteflejuec afflidionem affliftoaddere debcnius,perl.na' uisonuftx.§.cumautcm.ff.adl.Rhod.

L X X11.

Atq; hæcfànè cftnaturalisratio,curneq; furiofi, ncq;phrc-netici puniendi fintex aliquo delido, quód fans fuo furore tor-queantur,amp;fuacalarnitatc puniantur. 1. diuus.ff. de off. præCI-pœna.§.fànè.ffi adL. Pompeiamdeparr. Iraq; fati vtillos,fic^^ noftras infelicitas excufat. Animo enimilliamp;rationisvi deftitu-tifunt,necvllumhabent mentis amp;nbsp;voluntatis conlcnfum.Ergo nullo modo puniendi funt. Noftræ,quæib, quid grauiùsdclin-quunt, quàm furiofi,quam dormientes,neeabfimilcsfuntno-ftrarum mulicrcularum adiones illis dormienrium: quasBar-toLinl.vtvim.fF deiuil.amp;iur.rccenfct.Ettamcn illcLcguinto-ryphæus talia commiffa redè cxcufit,non iccus ac fi àfuriofisp^' trata fuiffent. Curergonoftræ,quarumfimiliseftratio,nwgis peccent illis, qui dicuntur non peccare ?

LXXIII.

Cumergo lamiæ errore amp;nbsp;phantafia delufe, Sc Satanspct-uerfainftirutione fedudæfint,necalicuiab ijs malum reuera, at Ioltimimaginatione,illatum effe Iciatur:Ianioridodrinainfcr-mandæ erunt,precélquetampublicè quampriuatimproijsha-benda:,vtludibrijs Diabolirepudiatis, rurfus ad EcciefiamtC' uertantur.

L X X111L

De poenalamiarum fieftatuit lurifconfultus Paulus Grillait' dus de fortilegijs : Nota, ait, vnum valdc fingularc, quod illatow apoftatarum duæ funtipecics.Vnaeft,quæ fimpliciter retroccd^ à fide, amp;nbsp;Icquitur cultum amp;nbsp;obedientiam dæmonis : altéra c«, qus

qux poflquam Chrifti.fidem abnegando rcliquit,amp;dciccit ex corde fuo,iteruin febaptizatexprefsè in nomine diaboli,amp; aliud nomen fibi fdperimponitjicet vtraq;pars fit damnata,prior tarnen fi peccatum fuum reuocat, admittitur ad poenitentiam, amp;nbsp;euitat poenas corporales ficuti hæretici.l.Manicbæos, C, de hx-reticis.

LXXV.

idem Theologi autoresMallei,in tertiæ partis initio,quæ-ftionexxxv.his verb is docent: Excorde veto apoftatæfinolunt icfilirc, tradentur curix feculari: fi autem vclint,recipientuc vt, hæretici poenitentes»

LXXVl.

Poteft autem index poenam arbitrariam non tarnen vitx pro deliàiratione amp;naagnitudine imponere,refipifcenti foe-minx in Chriftianafide confirmatx. Qnorfum refpexide vide-turfacratiffimuslmp. Carolus Van btt pcinlubcu J^at^gcrichtô « Ärbwrng/ cap.109. uouöer^aubcvcp,vbilmper.^oat'cvKmanb ^auberep gebraucht/rub barmitwemaub (chaben getbmt bctt/fel (ou^i ge|lvaff€ werben/nach gekgenh^tber fach.

LXXVll.

Poenam enim harum vetularum,mitigarct alias amp;nbsp;car urn «tas atqifeneüus-.quia plerumq-,cam.fene£tutis partena attigc-runt, qux decrepita dicitur, qux alias femper cum animi delir io amp;iudicii lapfunaturalitet coniunQ:aéft,amp;poenx relaxationena veniamqs meretur ,fimulamp; t or mentis, qmbushxvctnlx Cubij-ciuntur,eximit. Graums etiam quo adfexum puniunturviri, quammulieres,quxleuiorem poenam merentur.

LXXV 111.

Si ex vfu videbitur iudici ad conferuandam Keipub. tran-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qullUtatem, exilio, vel poena pecuniar ia poter it eas mulftarc,

D

donee vitæ innocentia verèfè conucrûm cflcamp; fidelem,p^f* ' fiereque comprobet. Eiufmodi efto pœna tem eritatis,quod 3^' moniaeæ fuggeftioni amp;nbsp;ludibrijs nonfabs confianter reftitcUt» imó etiam fatua confenfent.

^LXXIX.

Si veto poenitentiam agere nolücrit,amp;;incrrorepcrmanfe-rit, tune eum illis, vthxveticis impoenitentibus amp;nbsp;prorfus deipc-ratis,agendum exiftimo, m tantum, vt illa arbitraria poena pof* fit vlq; ad mortem extendi.

LXXX.

Extat etiam Conftitutio pnlcherrima Caroli Magni, in Coæ ftitutionibus eiufdemde rebus Ecclefiafticis amp;nbsp;Ciuilibus,folio mihi 7 . Conflit.xxv.eum annotat. IC.BafiLViti Amerbachip de poena huiufmodi lamiarum: Qui tempeftates faciunt,pla; cuit ia nd o Concilio, vt vbicunq; deprehêfi fuerint, videatatchi preibyterdioecefis illius,vt diligenter examinentur,fi fortè con-fiteantur aliquandojconijciantur in carcerem, fed tali mode-ratione fiat diftridio, ne vita m perdan t,fed vt ial uen-turin carcere,dumDeo inipirante ipon-deantemendationem pcc-

catorum.

CIA-

CL ARIS SIMO VIRO DOMINO Georgio ^VaU^ / Serenißimi Archiducis Fer-dinandi Quæ'ftori amp;nbsp;Confiliario Ro-tenburd ad Nicrum, amico colendo, S. D.

By^pie^ter, ‘uirclar'/ßifve, Ißcrafescii-x/f-.y^m/dtiamparenfum lt;^eigt;ereeß ß h^ireólffaria: Cum ifa^ inter ^.H. tf pâtre meum ßn^fa memorie optgt;^ mum, canelielü (^ pi urn Hieremiam^ f^'i^gnaintercej^erit famiHantai Ç^amidtiajnon potui intermittere,^um iliam qu£ inter vosfan-lt;^-^ ^ lUii^ata fuit 3 confiruarem (^ renouarem. Peropportune autem ante biennium accieiit, cum

f^patriam propter obitu Mcißimipatris, (opti-^lijuein histerrü habuiamidja metseuocatus ^^nt, vta^bT'. H. quo^^peruenire,vbi nonßium ■i - H. mihi ^ mets omma humanitatis,amicitia ^ ^eneuobenti^ officta vf^ueadeb ex hi buit, vt à 'L'. H. nihil amphus profieißt potuerit : ver urn etiam te verum,non fucatumpatris amicum fu-^Jß)non muit is verbis (prout nunc moris en)ßcl J^no ipfo eleclnraft. Pro qui bus omnibus /ta me ^^däeuinxifi,vt aäqu^uisojßeia ßmpermetibi

paraf/ßwum eße eielere z^^genueproßtear. £^^^' re 've ab^Mo r^odo filtern ^rat/ti^dinem n^e/i^ ^, H, ofienderem^fnutiufiitl^im hoc il ter ar turn (^ iSi/tadlnü tlhl mit tere 'uob-ii : quo d equidem exi' ^uumefl-ßex ßia ^taata ifia di^n^tate tuaß^^ cdetur: atß ex meo erga H. T^. animo aßimeitit, perrna^num eße afirmo^ Q^iiaautem dßciil' mum efi in hac dßutatione de Lamfi, 'ub fo( fimt ofiniones ^ßntenti£,quGt cafita,qgt;uniif^^ i^h^d muentre, in quo immota conßßat méritai' aut fait cm eiufi'/odt medium, qub tutißime e^r hoc efi,neq in do/Ürinam 'ventatüimfingai,^^^^/ pacem puigt;iicamturies,^ei pencuium infentibf^^ crees,'ueinocentesiicentia deteriorct reddas. Q^^' rum 'utrumq^ qui a graue eü, homini prßertifff pfetatis ^ lt;verltatis ßudiofo, H. T',mihi 'vit io nei^ 'vertetßquando magis adidius ßpientißimi i(^' ludiciu ^ßreßorß'tm oracuiumq^ quafi diumu}^ tneimare'Videar: Qui in rcb. dubijs amp;nbsp;obfeun^ mitiore femper fententiamfequendam dixit* Item : Melius efTe multos nocentes abfoluer^’ quamvnum innoccntem condemnare. N^^ emm hoc à me fa^fum eü “vtpeccandi impunitaf^ patrociner, ßdne cuiquam iniuriaßat, ^neph^' r/ummaioru anfipr^ieatur, Nec etiam mhuni^

ffnem pK/zpn s diß iaat io efißißepfa^^MO af^sßi» ^iiiäz^el^iti nouus dictator pr'^ßnbere'uelimßed quot;Vf occaßonem dem v^tMer'/is, ej zu banc een für am ^düp/uae-ionem legen f,codata ßnl'entmrum di-tießtate, qeiidßn/iendum at^ fl^ff'^endum ße^ ^gitti^enim hie no de tnitico ‘vel oleo legnfoßdde ^i^a^exi/lifnatione Çf fang^ine homing ,^mhus y'elus nihil e^lorhetenranem pnecioßus. Qj/apro-pter cautèagendum, ^uandode 'uifa morfe^ hominis iudscium ferendum eH , ne ludices ex affe.^ ^u, ‘velignoranfia^autdubia confitenfiaaliquid admittanf,cuius ipßspoßeapeeniteat : Ç^.^uerum experiantur t^uoa Poeta canif dudic^ 'Vindex fd-demDeus exfaf iniqunDeus Optimus Adaximus per quem Reges régnant, ^Legum con dit or es iu-ßa decernunt, T^. H. diußruef ^proßeref, Ro-ßoehq ad lit fus maris B alt ici in'vigslia a^pofloU D. Matt hi A, anno 1584.

loannes Georgius Go— delman,Dgt;

D' 3

JÏ^CA^/F/C/Ó’ ET NOBILIS'

ßmiijD. Each^mo Crußo , D. Zoach/mo veil ^Ö^ iW^/D. Theodonco Beuemeflo, E^uif/i^us

^ Conßüar^s AZegaj^ofenJiZ. pa-fronü

a A G N i F i c i amp;nbsp;Nobililïimi Heroës : Cum in Of dinatione criminali Caroli V. quam nominamus bic ’)gt;nn(ic^ Jpalfjgcnc^fe X)rï)niing / ad explicatio-nem Capituli 109. gt;9en l’en ^au6mrn/ peruenif' fern : Volui iftam materiam auditoribus aliquan-to Gopiofiùs proponere, turn vt ca magis magilque ipfis inno-teiceret, turn vt icirc poflent, differentiam inter Magos, Vc-neficas amp;nbsp;Lamias obleruandam effe, quó pro qualitate deli-di, diuerfa pœna his inferatur. Volui etiam ca de re publi-cè cum auditoribus conferre, vt ex mutua amp;nbsp;familiari colla-

tione veritas manifefta Jicret. Secutus autem füm per omnia ferè lèntentiam 10 A n n i s W^ 1 E R1, viridoüiflimi,qm ante aliquot annos, De præftigijs Dæmonum tam ingeniöse, dode amp;nbsp;eleganter Ïcripfit, vt ab omnibus fere numinis loco habeatur. Quem Ioannes Bodinvs lurifconfulm^ refutauit,non tarnen ita,vtmultis,quicontrariumcum quot;W^^' ro fèntiunt , omnino fit (arisfadum. Vobis autem Magnifi-cis amp;nbsp;Nobiliffimis Heroibus , has Thclcs dedicare volui. Pr*' mó, vt mexin vos oblèruantiæ amp;amoristeftimonium publicum extaret. Secundo, vtaudoritates veltrx, quibus (vnàcum pictate fingulari, crudirione pia:clara,expericntia longa,alijs-que virtutibuscximijs)præditi eftis,contra malcuolorummor-fum,quibusnon nifi fua placent, in hac dilputationisvelitatio-