-ocr page 1-

-ocr page 2-

Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

This book is part of the Van Buchell Collection Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

-ocr page 3-


-ocr page 4-

-ocr page 5-

-ocr page 6-

-ocr page 7-

-ocr page 8-

»■


E. oct,




-ocr page 9-

-ocr page 10-

-ocr page 11-

HOMILIAE

THEODOR! BEZÆ

V E Z E L I I, lt;iamp;lö? IN HISTORIAN D o Al 17^1 p^E s n^-' reHionis, Ex Galli cis Latinæ fadæ.

-ocr page 12-

çb k J 3 s i '

-ocr page 13-

ILLVSTRIBVS ET CHRI-

ftianis Ordinibus prouinciarum HoUâdiç, Zelandiç V Vcftphrifi£,Gueldriæ,Zuphen, Vtrechtamp;c. gratia amp;nbsp;pax à Deo pâtre no-ftro per Filtum fuum lefum Chriftum,vni-cum noftrum Seruatorem.

SE R s A N T i mihi,ex eo muntre quod in bac Geneuenfi Eccle-ßafuHineo, in expoßtionerefur-reàionù Domini,pr^fentißimi amp;nbsp;certißimi aduerju^ Mortem anti-doti^quam iam inde à multis anni^, indignißimis quibußj; modii,ta multi pum omnibm Ecclefüt perGaUiam totam intentât:i^ cogitanti,ob eas quas deincepi caufascommemorabo, vobühoc quiequid eß operis,cum bona veHra venia,dica-re,ßcut iam antea non alienum opua ab hoc argu-mento, in hi^loriam eiufdem mort/a amp;nbsp;paßienia Domini, patriis mea: nuncupaui: commodum vi-fum efl,lllußrißimi inferior^ Germanite Ordines, paucis totam baue hi^ioriam ad priecipuumfuum fcopü conferre. If autem eßabolitio mortis, amp;nbsp;eorum qu£ ipfam confequuntur .• vt qui not tam ^’^feßia animis immerito perfequuntur , filant fife vitro dum not perdere fludent, in malorum omniumgrauiflimumpriecipites mere, amp;nbsp;è contrario imprudentet fummum nobis bonum com-parare. Qui igitur impoßtam omnibus moriendi neceflitatem animaduertunt, nee dus vera cau-/am,amp; qun maximè noxia funl ipflus effedam-

* Z

-ocr page 14-

Epi STOLA

teUigunt,ferè dicere /olent,aduerftM ^ufttü mala, prietertjuam aduerfu^ mortem,/emedium in-ueniri.Sed longé meliu/t edoäi Chrißiani contra-riaplanèfentiunt amp;nbsp;teßantur:nullum videlicet eße certiua amp;nbsp;paratim aduerfm malum vUum ijuim aduerfim Mortem,ß modo ad fummum ilium amp;/ingularemedicum recurramu4. ^nnon enimquæfo, verè dicendua eff tegrotum perfa-nare, ^uiipfo morbo promorbi remedio vfus, illum in integram ^irfirmam valet udinem reHi-tuit^ ^Iterutroi autem hac de re,tam contrartii amp;nbsp;difcrepantibua fententiii dißidentet, vehementer errareneeeße eß.Iam verb quoniamnul-lagrauior quixßio inter homines agitari poteflf anteowniavideamm, ecqux mors iflaßt, quam natura tatopere reformidat homines, quæ ipßus eau (a, qui eße£lus .• amp;nbsp;earn primum ex nuda amp;nbsp;fimphci innata hominibua opinione conßdere-mua:deinde ex its qux hac de re ex vera Dei nobis verbo fuo patefa£ia fapiétia didicimus illam expendamus , turn vt earn verius cognofcamus, turn vt prxcipuum aduerfus earn remedium in^ ueniamus. In fumma igitur Mors eß huius vita priuatio,per difiun£iionem animæ à corpore,vn-de mox fequitur dus corruptie , ideß, in ea ex quibus er at confiai urn dißolutioi. Mnimam verb ah) ex philofophis huius feculi ,fublato o-mni inter hominis amp;nbsp;beiliarum animas dif-crimine, fibi, quantum quidem poffunt, per-fuadere conantur, nihil aliud eße, quam haU-tum euanefcentem, aut quoddam temperamentum quod aut vi dißoluatur, aut ßonte natura ad

-ocr page 15-

Dec ICATORI A.

^d interitum vergat, cui fint compofita omnia, ^uibtM amp;nbsp;animam nofiram accenfent, obnoxia. Hmefit vt eiufmodi hominei nihil magis q»am mortem reformident, in qua procul arcendao-mnem operam ponunt, ^Iq,quorum pauló me-lior efi fententia, vel infeUcem vel beat am animée ex nofiro corpore emigrant is immortalita-tem,Jed quale ipfis libuit imaginantur. ^lq delirantes œco mentis err0re,animas è corponbu^ in alia corpora tranfinigrare fomniant. In tot quot;vero tantifque deliriis quismiretur alios qui-dem figt;em omnem abUcere, alios fibi ipfis fiuflrâ indignari, alios fiipfis brutis floUdiores, in idi-pfum quod maximè timent priscipites mere: amp;nbsp;omnes ifiosinvniuerfumin eamodoqH£ fibi confinxerunt, non in ea qu^funtintuentes, omnium miferrimos amp;nbsp;infelicijfimos mori^ ^t facrofanólum Dei verbum, teïlis certißimus, amp;nbsp;omni exceptione maior, docet nos quomodo, v-bi, quando Deu4 Hominem illum primum condi-derit :vt corpus quidem ipfiusex quatuor ele-mentis fuerit temperatum: vt eifuerit anima, fimplicis,fi cum rebus corporeis conférâtur, eße -ti£,ac proinde infefe tndilfolubilis,vni conüitue ■ do i^iç-apSf^ vnita;duabus illis natur is inter fe à conditore Deo tam arSo inter fe vinculo conne-xis, vt vna nunquam feparari poffet abaltera,fi modófefehomo in omnibus obfequentem ei pr£-beret,a quo talis, id efi, ad illius imaginem amp;nbsp;e~ xemplar conditus fuerat:fingulari nimirum qua-dam inteUigetia luce, amp;nbsp;maxima turn voluntatis, tumaffe^uum integritate prpditus : addita

-ocr page 16-

El^ISTOLA

etiat» ei fubalterna in ret omnes inferiores pote-fiate: amp;,quodfummum er at, immortaUtatcipfi concéda, nift illam vitro óf voluntaria rehellio-ne abiiciens, futijue ipfuM fallus homicida ,tum difiunSioni anim£ à corpore(e^ue prior eß mors) turn »sorti poßeriori, alteri videlicet anim^ cum corpore coniun£lioni, obnoxium fefe redderet,per ^uam à Deo in fempitemum exclufns, horreridtn perpetuaque Dei malcdi^ioni addicereturgt;vtra-~ que iUa morte minimè à pur a amp;nbsp;fan£îa créât lane, fed ex deprauatione naturae human^yper jfó-taneum primi hominis amp;nbsp;primæfœmintelapj'um initium ducente.lïlis igitur duohus primis homi-nibtes Satana impuipu rebellionis reis, turn fuo, turn aliorum deinceps ab ip/is continua feriepro-pa^andoru hominu nomine’: occacata lam eorum intelligentia,amp;voluntate cu omnibus affeHibtes. deprauata,cuB£linoßromerito,inpri0rts eir po-* ßerioris mortis feruitutem incidimus. Sedfapiü-tißimtesille,idémque Omnipotens,amp;fummè bo-nu4 rerum Opifex, minimè ferons priedarum il-ludfuum opificium à Satana, hoßefuo capitali penitua deleri, ita conatum illites in contrariam partem inuertit, vt ex iUo ipjo tam graui lapfu amp;nbsp;tam horrenda d’i^.^tet, occafionem arripuerit, non tantum iuflißimi, amp;nbsp;feuerißimi in Satanar», amp;nbsp;eilte adminidros palam exercendi indicé, fed etiarn, pro infinitafuafapientia, potent ia amp;nbsp;pe-culiari in miferum amp;nbsp;perditum humanumgemts bonitate,efficiendi, vt vita hxc animalis, felix primum creata lt;lt;r immortalis,fubitó vero pofiea infeUeißima amp;nbsp;mortalis reddila, in alteram vi-

tam

-ocr page 17-

Dedicator! A.

turn caleflem, Ij^iritualem amp;nbsp;fempitemam, ^ ^uidem cum incomprehenfibUi gloria cbittnéiam immutaretur. Vrieterea mundi isliHf inferio-rif loco, cui ad hominum babitationcm deslina-to benedixerat, fed tjuem max, propter peccaiu hominis,ei qua quotidie experimur -panitati ob~ noxiumfecit,habitationem cceleflemfupra omnes Cielos, inenarrabiligloria refertatii, qs omnibu^s qui fui vnim opem implorareth pr^cparanit. Idem iUe verb ficut in eo capiendo conf Ho fum-mè admirandum fefeprtebuerat ,ftc ineo quod decreuerat perficitndo,illuftrius etiam nabis de-monHrauit quam is ft incomprehenfbilis,cuiiis natura tota,mera ef bonita4: cuius voluntas e^i omnipotens;cuius denique operatio,mera esi cle-mentia.Quum enim, qu£ efl ipfus fumma pote-fias,tamfacilè pofet vno momenta inferiore hue mundum (uo priHinofatui reüituere, quàm iUu facilè ex nihilo tampulchru amp;nbsp;tam borium con-diderat : longè diuerfam rationem inire voluit, quamfolus ipfe amp;nbsp;fecum agitare •^ perficcre pot uit, vt in boe opere velfeipfo maior appare-ret. Q^is igitur mente confequi poterit altitu~ dinem , profunditatem, longitudiuem arcani il~ lius,quo furnmus iUe Deus in Filii fui perfona infimam no^ram amp;nbsp;abielïifimam conditio-nern Jufeepit^ fumma iUa virtus tant am mi-feriarn induit^ fumma illa ætemitas noUram mortalitatemPubHtötatura illafitq,vtpote veri Dei,ti7rci3-»( illi rraduTn vnitafuit, vt l\edëptor iUe hacquidem mariensfummè luHi tlhus ludi-etsfeueritati abundèfatisfacer et, illa verb fe

-ocr page 18-

Epistola

ipfum à morte excitant,infinita Deimifericor’ dia er^a eoi ipfos patefaceret,in ^uosDeus fum-moiurein iUiiM redeptoria perfona ammaduer-teret,in ^uo nimirum crucifixo omnes eleSi cru -dfi^erentur : in dufdem rejurredione refurre-duri, amp;nbsp;in eiua afccnftone tandem furfum collo-candi. Sicigitur iUe per fedófalsi ,fefe iftt^r in nofirafihi vnita natura priebuit : iUe natura Àiia,'^gt;,)i7r'S(, humane natur £ finibua fadus eß circumfcriptua ■ qui tempora omnia antegredi-tUTiin tempore natmeft: qui deniquefingulia re-biu exißendi vim tribuit, in cruce mortuia eß, vtfempiternægloriiX decut per crucit contume-Ham, vit am denique pretio mortis fult;e nabis ac~ quireret. Omnipotens enirn iUe, vt iUuüriorem defuo noUróque aduerfario triumphum repor-taret, iUum aperte omnipotente iUa fui eßentia dr maießate adoriri noluif.fed eâdem HH oppoß-tâ naturâ, quam licet omnis peccati expertem eâdem tarnen infirmißima df abiedißma con-dieione praditam aßumpfit, in quam ab aduer-fario tßo redada fuerat, ilium oppugnauit dr fimulexpugnauit: vt qua iUenatura nos fupe-raueratßpfe vidus, peßinß fefe fibi nefarium iUud fcelus accerßuiße experiretur .• nihil re-demptoris huius veri Dei df veri hominis forma fer ui detrahente de forma Dei, nee Dei forma ferui formam abforbente : quam potius ad infimam vfque miferiam redadam perquirere bonus iUe paßor non deßitit, donee inuentam ad dextram in ceeUs coUecaret. Eß igitur huiufmo-di hoc myßerium verè meritoque ab .Apoßolo magnum

-ocr page 19-

Dedicator! A,

magnum appeUatum, ymcoilloDeifilio, 'Patri maiûifiu i^ óf^oman in carne con/picuofaHo, in Spirit» iu/iificato, amp;nbsp;ab ^ngeiu conß^eSo, Dt fupera amp;nbsp;inféra reconcUiaret. Cteterum non mi-niafefeDeu^ fummè fapientem, fummè potetem ^fummè bonum in huiua fui conftlij prxfiatione declarauit.QH£ enim hcec Omnifapientia efl,({ua omnem omnium hominum fapientiam fiultitiâ carnif pudefacereab aterno decreuit^^up Omni-potentia, qua omnem Satame amp;nbsp;hominum fero-citatem,viref, crudelitatem,caUiditatem,n0 tn-unfit mado, fed amp;nbsp;perculfit amp;nbsp;profirauit ƒ id-quetam exigea hominum manu , nulla huma~ niorum Uteraru difciplina intrinfecta, nulla ex-trinfecus facundia autrobore inflruSiorum ,fed iUiteratoru, artem exercetium alioqui vilem amp;nbsp;contemptam , immo etiam ex maximè inuifa cu-£iif gente fele^orum,^ doSrinam in pr£cipuis fuicapitibua communi hominum rationi ex dia-metrorepugnantem,annuntiantium:quie lud^os qutdem offender et, amp;nbsp;quam gent es C£ter£pro mer aJiultitia ducerent^ Quandoquidem igitur o-pua Opificem commedat, cedo quis aliics res tantôt, td inufitatis modis amp;nbsp;rationibieS', prorfufq; adeo fenfui humano repugndtibua,conari potutt, quam qui Omnifapiens eß ƒ ecquis alius tantum viilorid ta tenuibus acpotins nullis adminiculis tgt;lus referrepotuit, quam qui verè Omnipotent ' efi^quisfuos tanta mifericordiafouere,fuas oui-culot à gr ege aberrantes perquirere', reportas in humeros attoUere, amp;nbsp;ex dentibus amp;nbsp;vnguibus immanis Hiius lcants eripere potuil,quam Max.

-ocr page 20-

EPIs T o la

fum^nè mifericors DeiM^Sed amp;nbsp;hic rurfiM a~ liudfefe offert eiufdem Opificüfummè admiran -dum teflimonium, bifariam confiderandum.Vri-mùmin e» quod quanto magit Satan amp;nbsp;eim fa~ teUites Dei voluutati ohnituntur, tanto compe-riiturmanifeßiora amp;formidabilioradiuinam^ dicia:quandoquidem iUa ipfa eorum pertinacißi~ ma contumacia, ex ipforum indur atione promanat,quam iUit panam fummut iUe ludex infli^it.' nedum vt illa ipforum obßinatione quidquam diuinp Maießatit imperia detrahatur-de quo nos admonens diuinu^iUe vates,Certè, inquit,homi-num furor tecelebrem reddet. Deinde,quantofi-lij Dei funt in hac vita imbeciUiores, tanto vis illa Dei ffiritualis clarius fplendet, efficiens vt quot injultibus impetuntur, tot fint ipfisplata-ta troph^a .• nedum vt eos aut nolit aut nequeat in eiufmodi tentationibus tueri, tantifperdii plena fiat omnium rerumreßauratio. Hoc enim demum tempore,diuinitua pr£ßituto,Diabolus,eu fuis omnibus, ilium quem transfixerunt intue-buntur,extremo iUifempiterna mortis exitioad-dicendi : contra verb qui paßionis ipfius Koivnvfi fuerint,eum videbunt in ^lorioÇifiima fua Maie-fiate inquemfperarunt,dr cuius hareditatem tune demum adibunt. Ecqua verb eß ißa vis e^ hac bonitas-quafi-eti ipfius filij,cum primogeni-’ to fuo fi-atre in vnum [piritum coadunati: ancho-ra in ipfius Maiefiatis throno, ^ immotis pro-mißionibus defixa, tuti (^ fecuri ht fauißimis quamlibet fluàuum aüibus perfiantitum maxi-mè illa tranquiUitate^quarn mundus nee dare nee auferre

-ocr page 21-

Dedicator! A.

auferre poteß perluètes,lt;^uu fimißimis tepefia-tibui ^ proceUii iaiiantur. Cur enim codemna-tionemetuefent natiuuecorruptionisfibi con/cif, ^uum i!^ natura no^raperfedifiimè amp;-fupra ^Ham credipoßitßnboc l^edcmptore/it m integrum refiituta, qtiïcurn,per fidei in ipßi creata tgt;eluti manü apprehefo, SSpiritm virtute,fiint coniunüt : amp;nbsp;cuiua beneficia tandi perßeiendi pignut in fefe habeant:Et cur iUo terribilipeccato-rum fen/u conflemaremur, ah in non auro, non argento fed illius fanguinit effußone expiati,lt;jui peccatu noßrit débitas omnespanas, ad vllimü yfijue ijuadrantem exoluit^ nififasfit credi,eum lt;jui fit ipfa veritas ,falfo dixiJJeclarifiima voce,^ tam fonora vt calum terramque coneujfie-rit,6mnia effe confummata. Et ^uinam de vita aterna certitudine dubitarent, qui longé perfe-ßißimaMediators illius obedientiafunt donati, de qua lex ipfa pronunciat, Hac fac amp;nbsp;vines' qua quidem lex proinde tongè maiorem vim habet ad nos in eo feruandos qui fefe iUi prafianda obnoxiu reddidit, quim ad nos in nobis ipfis da-nandos. Huius autem benefice tefiem in nofiris quidem animis Spiritum Sanäum, extrinfecas vero no modo verbipradicatione: fed etiam fan-Slum Baptißna in mortem,fepulturam amp;nbsp;refur-reSlionem ipfius : amp;nbsp;facrofanSlam Canam , qua efialterum nofira cum eiufdem pro nobis traditi corporis amp;nbsp;fanguinis pro nobis effufi commu-nionis figiUum .• vt vel morti ipfi ifiis Tropheta verbis infultemus, vbi tua o mors viSloria, vbi tuusofepuUhrumflimulus^ Totumigitur hoc

-ocr page 22-

EPIs T 0 LA

^fuminè mifericori Demised amp;nbsp;hic rurf '4^ a-liudfefc offert dufdem Opificüfummèadmiran-dumte/iimonii^}^dfariamçonfidei^ndiimi'Eri^_^-^ mùmin e» ejuod quanta m^gif Satan iir eiua fa~ teUites Dei voluntati ohnititntur, tanto compe-riutur manifefiiora amp;nbsp;formidabiliora diuina iu--dicia-quandoguidem ilia ipfa eorum pertinaeißi- i ma contumacia, ex ipforum indur at ione proma-nat^ijuam iUia panam fummua iUe ludex infligit: nedum vt ilia ipforum ob/iinatione (juidejuarn diuin^ Maie/iatif imperia detrahatur-de quo nos admonens diuinus ille vateStCertè, inquit,homi-num furor tecelebremreddet. Deinde,quantofi-lÿDei funtinhac vita imbecilliores, tanto vis iUa Dei ffiritualis elarius fflendet, efficiens vt quot injultibua impetuntur, tôt fint ipfispldta~ ta tropb£4 : nedum vteasjiut août ont nequeat____ in eiufmodi tentationibua tueri, tantifferdu plena fiat omniumrerumrc/lauratio. Hocenirnde-mum tempore,diuinitua priefiituto,DiabolMi,cu fuis omnibus, ilium quem transfixerunt intue-buntur,extremo illifempiternte mortis exitioad-dicendi : contra vero qui pafiionis ipftus «o/ywoj fuerint,eum videbunt in ^lorioßßima fua Maie-fiate inquem/perarunt ,amp; cuius h^ereditatem tune demum adibunt. Ecqua vero e/î ifia vis ôquot; hac bonitas-qua freti ipftus filif,cum primogeni-to fuo fi-atre in vnum /piritum coadunati: anchors in ipftus Maieflatis throno, ^ immotispro-mißionibus defixa, tuti amp;nbsp;fecuri in fteuifiimis

-ocr page 23-

Dedicator! A.

auferre potefl per/ruetef,t}uu ßeuißimii tepefia-tibui ^ proceUii ia£lantur. Cur enim codemna-^ioliemecuei'j;fit tratiu^e corruptionsfibi eoi^cif, ^uum amp;nbsp;natura noHra perfeiîifiimè amp;nbsp;fupra tjuam credi pofiit,in hocl^edemptorefit in integrum reflit Uta, qiiicumyper fidei in ipfis creatie veluti manu apprehefo, S.Spiritugt;s virtute,funt coniunßi : ^ cuiM benefidj tande perfciendi pignut in fefe habeant:Et cur ilia terribiUpeccato-rum fenfu conflemaremur, ah in non auro, non argento fed illius fanguinit effufione expiati,^ui peccatii noflrn débitas omnespeenaa, ad ffltimu vf^ue quadrantem exoluit^ nififasfit credi,eum ^ui fit ip fa veritas ,falfo dixijfeclariflimavo-ce,amp;tamfonora vt calum terram^ue concuffe-rit,omnia effe confummata. Et ^uinam de vita aterna certitudine duhitarentttjui longé perfe-SüßimaMediatoris illius obedientiafunt donati, de qua lex ipfa pronunciat, Hacfac amp;nbsp;viues^ qua quidem lex proinde longé maiorem vim habet ad nos in eo feruandos qui fefe iUi praß anda obnoxiu reddidit, quam ad nos in nobis ipfis da-nandos. Huius autem beneficii teflem in noflris quidem animts Spiritum Saniium, extrinjecus vero no modo verbi pradicatione: fed etiam fan-ßumBaptifma in mortem,fepulturam amp;nbsp;refur-reßionem ipfius : amp;nbsp;facrofan£iam Canam , qua efl alterum noflrie cum eiufdem pro nobis traditi corporis amp;nbsp;fanguinis pro nobis effufi commu-nionis ftgiUum ; vt vel morti ipfi iflis ’Prophetie ■verbn infultemus ,vbi tuad mors vinona, vbi tuus ofepalchrumflimulus ^ Totum igitur hoc

-ocr page 24-

EPlSTOtA

dam hune lapidem reiecerunt, ^uem tarnen dum reiecerunt, in ipfa xdißcü firu^ura coUocarunt. ' Eegui vero acerbiùs,fceleratiùt,immaniùî Chri-fiü in ip/ius feruii funt perfeeiuuti, amp;nbsp;nüe quo^i , perfe^uutur, quim ^ui Pafiorum Ecclefip locum ßbi vendicantet, non modo in re^nu illud non in-^rediuntur,fed ne ingredi ijuidem alios finunt^

Chriflua -ptblafphemus amp;nbsp;feditiofus efiaccu-fatiM amp;nbsp;ddnatui,amp;à CaiaphacircunduSlus ad Tilatu,d Pilato ad Herodem,i!ir ab Herode rur-fus Pilato remijpis : ecqua vero alia via tradu-Huae/i ide ille lefus Chrißtesy Saülo dich,Cur me perfe^ueris^ ^ c^uana hodie via circumducutur in eorüperfona qui pro for dibits ?if mundirecre-mentis habentur/Immo nueboni ^ pij détérioré funt in eo quàm olim coditione^quod olim quidem ' illa,quantüuis efferata,mundi rabies aliqud iuris ffeciemprç fe ferebat : fed iam eodeuentum eß vtynulla habita fexus, tetatis, conditionis ratio-ne,promifcuè omnes fas ßt contrucidare, maHa-re,concidere, dirißimis quibufque profcriptioni-bus,atque adeo teterrimis omniü poßhominum memoria immanitatibus fuperatis. ^t vero hitc viafanguine illius madet, qui hanc fibi amp;nbsp;fe fequuturis confecrauit: amp;nbsp;hxcipfa noßri eufn eo in cruce eop-p-ófitioinf nos ad idemregnum ipf^^ deducit- mometaneis noUris perpeßionibtcs,qud-tiecunque finr,non iequantibua vel minimum il-Uusglorine momentum quæ Ulas confequitur.

Sepultura corporis Domini mort cm eins eß in , cruce cofecuta,fed tatum abfuit vt turn triüpha-rit Mors, qua viSrix in cruce fuiffe videri pote-rat,

-ocr page 25-

Dedïcatoria.

rat, vt contra tur/i demumfuerit in illa tenebri--cofa fna fpecu plané confeila amp;nbsp;deflru^a : adeo ^uidem vt nc in lUud quidem cadauer corruptri-cem illam vim faam exercere valuerit;quin po-

' tilts integrum lUud amp;nbsp;incorruptum,vt praclaru quoddamfibi commi/Jum depofitum/eruare coa-i nbsp;nbsp;cla fititanti/perdum inde viuits vi£lórque fibi amp;

1 fuis rcdemptor iUe profiUret.Sic quotieJcunq;Deo | vifumefl fuosvel caßigandos vel explorandos eb redigere, vt ad tempus intermortua quafi amp;nbsp;conjepulta videatur Ecclefia: turn quidem plané deiUaaßum effeßbi perfuadent homines huius feculi, qui tarnen ne de rebus quidem corporels amp;nbsp;infenfus incurrentibus aliterflatuerequàm ciccutiendo polfunt, ^t intérim Ecclefta nüquam intrinfecut illafua vita jfirituali deßituitur,fed eorum insiar qui vel animi deliquium vel morbu lethargicum patiuntur,fublißendo interquiefeitt ^ interquiefeendo fiibftßit .• omnis lethalls cor-ruptionis expers, amp;nbsp;in hac fepulchri ffecieita persans intolumiSiVtfit iUi thalami cuiufdam inflarße earn nimirum iUo fuo jpofo per Trophe-tas fuos compeUante, rade popule mi, ingredere in cubicula tua,amp; claude oflium pofl te:abfconde teipfum paruulum ad momentum,doneepreeter-eat indignatio mea.

Denique quemadmodum lefus Chrißus à mor-tuis excitatus, pro triumphali fuo curru villis e^rvinHis fuis hoUibus tradu£iis,vfq; ad Vatris dextretm eil eueUus^fummum in res omnes con-ditiiU,fup'i‘tmas,mediMamp; infima4 confequutus imperium ■ ita mifella Dei Ecclefia grauifiimè

-ocr page 26-

E P I s T o L A

quidem premitur,poHmodum tarnen exanguflijt eruitur, amp;nbsp;horrendit atjuarum gurgitihut im--merfa femper emergii ; vt qua non magis mergi poßit quam Dei verbum debilitari, aut eius vo^ luntas immufari ,fiue illam in vniuerfo fuo corpore conßderemui/iue in qs ftgiUatim exquibut illa con^at.Tqjim premuntur quidem iUhfed non opprimantur:in angufiiot rediguntur,fed no de-flituuntHr;perfequutionepatiuntur,fed non defe-runtur: pro/irati demq, in coßfeÜH hominum qui tarnen funt qt indigni,in fummu dignitatis culme apud Deum euehuntur, fie tandem elufa Satanx fteuitia, vt per iUosfuos tor tares nihil aliud effe-cifie comperiatur,quàm illorum vit^e curfu in breuioremgyrum contrario tantoocyns in ca-lum peruolandi facultatem iUis commonstrafi'e'-tanto iUuüriore fui memoria adfinem vfquefe~ culorum reliQa,quanto rabioftus in iUos exarfit, eum perpétua ipfius cum fui fceleris adminifiros apud Deum amp;nbsp;homines dedecere. Etenimfi rtlins effet ifiorum conatuum exitus,licet minimi fem-per confficuus, neceßario quoque veritas ifgt;fnl-fitatem degeneraret.

Enimuero hiHoria tota facra Trophetica, ^^ poHolica i^ EcclefiaiUca, ipfumqueadeo c«lum amp;nbsp;terra, eert am amp;nbsp;amp lam fidemfaciunt,tum huiusfantlorum patientije nunquamfiieèt inter-dum abquandiu dilata,gloria corona fiaudatai turn admini^rorum Satana rabiei,qua nunquam { borrenda illa diuini iudicq pana caruit.Sed quor-fumiüaab vltima vetutlate repetita comme-, morem i Etenim fi nobifcum animo reputemus | quanto 1

-ocr page 27-

Dedicator! A.

^Uantti cu impetu rabidm iUe Sata annif ab hinc circiter oßoginta,in cos irruerit quibits indignut erat mundm .• vt veritatit illius curfum abrum-peret totfeculi^iacentit, vel potiiM denfifiimit fupersUtionii amp;nbsp;idololatriit tenebrû immerße, fed hac demum ^tate no^lra,velut ex infers ex-citatp,amp;ftngulari Dei beneficio emicantiidiqui-do comperiet nuquam Satanam furioftut feuitie omne fuam exercui/fe-nunquafibi obfequetiores habuiffe quoi fuis laqueif irretitos, arbitriofuo tranfuerfos rapit. Sed prohibente quam profite-mur reUgione p.riitrnia,Ké}v,immo etiam pr^cipien-teftinimicis noHrisbeneprecemunabfit vt fefe latiua mea diffundat oratio in tarn atrocium return commémorâtione,quit mentes hominum exacerbate po(fet. Quin pot ins Deum oramus vt futeveritatis facem cxcis praiferat, deuios lUos tanto furore abreptos in viam reducat : fui Spiritus virtute fic eorum animos infle^at, vt pro eo quód vltro fibi ipfis pernictem accerfunt, vnà nobifcum omnes in fanélam amp;nbsp;firmam concor-diamedéant ,/inon tamfubitó in ipfo reUgienis negotio ( quod fuo tempore dabit Deus ) at certè infneero inter fe affebiu, mutuique offictj teHa-tione,qualemvel ipfanatura^abijs quibuseR communis patria, efftagitat. Troeul igitur funto omnia iUa dißidia, quibus fit vtfefe vltro in cd-1 munis parentis bu^o amp;nbsp;cineribus confepeliant: malo,eheuï tanto nunc magis deplorando,quanta fit quoiidie deterius, nullum tandem remedijgenus admifurum.

i Sedprofeflo maxima fuerit, neque mediocri

-ocr page 28-

Epistola

panadignaingrati animi culpa, fi ^uo filentio præteriremus infignem illam Dei quam fenfimua in bit tamia calamitatibua commiferationem. l^am vt in eiufmodi affliÉlionibua, cum fumma ignominia amp;nbsp;crudeUtate coniun£lûs, capiti fuo conformet fa£li funt Filu Dei, quibua vexandia alij rediuiui Vilati, Herodes, Caiaphte, amp;nbsp;ludx minimè defaerunt : ita ex aduerfb ad eiujdem quoque giorix cum iUo capite fuo conformatio-nem amp;nbsp;focietatem fie peruenerunt, diuinaamp; omnipotente fui ducit virtute fuffuUi. Exem-plarequirimua ^ Quum vel vnica vrbîillain Germania, eorum ipforu oper^per ques in fum-quot;^ mils reda£lafuerat angufliaf,non modo furent tû Satanp impetü reprefiit, fed etia, domü able-gato vißore tanto Principe,penitm infiegitian-no hoc infignefuit potentû Dei dextrp opua?togè fané lunar ma quam fi Dominus aduerfusho/iiii conatus ,flatim i»principio,fecuram illampra-flitiffet^ Et vtinamfaxit Deus ne tedifidu lUifd, quod tunc non paffus efl Deus aliundefubuerti, à feipfo fubruatur. F^urfus autem cuius alterius robore fréta, vrbs itidem vnica in GaUia,fepulr ebri locudiriflimis amp;nbsp;teterrimis piorumaHato-ribusprabuit^atq; adeo immotie rupis iaflur,in~ uidavniua Dei manu, fummifiia etiaiUi exinti-ma'vJqueTolonia diuinitus liber atoribua, eua~ fit firmum aduerfus eundem Satanapræfidium^ Ecquisvero in Anglia, iUatamgraui Mariana tempeflate repreffa, immanium leonum fauces obflruxit, amp;nbsp;vngues retudit ƒ qufnam iUam o-mnium feculorum memoria dignam, quafi ex i-pfiua

-ocr page 29-

De DI CATORI A.

rfius mortis faucibus quot;ebatur loco, in tam

ereptät ab infimo ^uo ha~ altum dignitatis graditm Jubuexit ^ Quis ^‘»n taminußtatis modisa tarn nefariis coniurationibu^ incolume aßeruit / qu^e alia tjuàm Omnipotentis virtus,fentorum exci-tatis turbinibits dißipauit, effregit, comminuit, in imos aquarumgurgites detrußt, ingentem il-^ lam amp;nbsp;validifiimam claßem in dulde Serenißi-moe R^ginie pernicie,qup in fuis illis regnis veru paeißei iUius regni Salomonis exeplar renoua-uit, atque adeo in totius illius florentißimi regni exitiü comparatam^ Deniq; diuini iflius in/uos fauoris luculenta amp;nbsp;nunquàm vUisfeculis obU-terandateßimonia, vndepotius quant à vobis Jllußres Domini, petienmus: quos ab imma-nißimis Gigantibus oppreßos,amp; viribus impa-rei, tot annos, contra tam furibundos hoßium impetus tutatus eß: eorumetiam vi£ïoriis ad mußrandam faam potentiam in infirmitatefuo-rumabufuss' ^nnonvnusille verè admirabilis admirabiUum rerum omnium au£ior ? ^t enim, inquient holles Vharaonis exemplo indurati, nondü hxc funt confeda.Fatoor,amp; interen quo-quo nos eße quibufuis iniurUs obnoxios. Scd duo bic effe adiicienda dicimus. Knum, innocentium tergo non femperhtecflagella infldere, vt qui fle caßigentur, non vt pereant, fed vt erudiantur. ^Iterum, iuflos patiendo viSores euadere, quü iimpfi quivitaiaSuraminhac pugnafaciunt, amplißimum amp;nbsp;honoratißimum prlt;e cateris triumphum reportent.

Tribuatur igitur Deo Opt.Max.Seruatori no-

-ocr page 30-

Epistola

fir o laut cir gloria turn de preterit is ipfius iudi-—cus^4umdestigt;inmerahtlsl2us_eius in vus collatis beneficiis. Sed vno amp;nbsp;r/Hidem pracipua adhuc opus efl, perpétua nimirum in his iniuriis fe-rendis confiantia , tjuodpritfertimnoflrumnou^ fit modum vel metam iis prafiribere- Chrifius enint ipfe, de hac repercontantihus ipfum difci-~ pulis refpondens gt;nbsp;refirum non efl, iiujuit, nof-fe tempora ftue opportunitates ^um quot;Pater in fua ipfius au^oritatepofuit.

Sed habemus interim in quo acquiePcamus, nempe quod, vt idem^ponolH^ ait, confiUum Domini teneamws, qui non tantum fuis amplunt ilium gloria amp;nbsp;triumphi campurn per crucern aperuit,fed, quod amplws efl ,fefenunquam faflurumprntntfitjiat fut fipr^ viret in eiuf-modi certaminibus, quod ipfa quoque quotidia-naexperientia probat,explorentur. Heumque enim tudites i^i nullum pertundendx Ecclefi^f ' tanquam incudtsfinem faciant: manet tarnen ilia folida amp;nbsp;Integra , attr it is tandem amp;nbsp;infl^t-gmenta difsiUetibus malleis,nec aliud iflis quam certamperniciemfibifabricatis-Eam i^itur con~ fiantia laudem Deus Opt. Max- fobis, lUuflres Domini,cum reliquis omnibus preflantißim^ no-t£ dotibus quam cumulatiflimè lar^iatur. Eius enim gratia ( quodabfq; vUa adulationis fliecie cömemoro )fic vos adhuc gefliflis, vt huiufmodi preeihus potius quàm vUis acrioribus ad forti-ier perfeTierandmrrflimulis-indigcati4--2,lj^u£ _ fanè ideo fuperiorem inflituifermonem, quafi à me dweri vos deceat,qHibus datum efl nonfo-lum

-ocr page 31-

DeDlCATORIA.

lùm in Chriflum credere, fed etiarA pro ipfius nomine lt;juiduis perpeti,amp; tgt;erum turn mente turn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_______

ràp^arcimffîdnifmuprôftêrr^i,^^^

^uibua peto etiamatejne etiam vtmihi fa^ fit, pro animi vefiri lequitate , vobifeu agere. 7num efi, vt in tata r^ nunejun fatis laudàda cura (jua excitandif Eedefix feminarUs impenditif. (id-circOjVt opinor,in pri»iis,vt Ecclefiiis non defmt tjui pr£ c£terii ad opus iUud Domini reejuirun-tur)diligenterprofficere velitii,vt quamaceu’ ratifiimèfieri poterit, maxima cumfide amp;nbsp;diligentia , lingua iliafanda doceatur. Deinde, yt impurißimorum iUorum amp;nbsp;abominandorum Ifurcißimorum fcriptorum igt;eterum amp;nbsp;recen-fioru lediofeutrifiimè interdicatur ; amp;nbsp;in omni-bus vefirii ditionibm quam longifiimè à bona-_________

-ramäftium lt;amp;nbsp;difdpUnarum fcholü repeUatw.

Sunt enim ill£ luuentuti in ~nera pietate eru-diendie, amp;nbsp;fanditati morum à teneru etiarn an-tiifhauriend£proprièconfecrat£. Cbflatautem , amp;nbsp;experientiaipfa iam pridem ortenditdUorum fcriptorum turpi/iimorum ledione, qinbus veli-pfa terra contaminatHr,iuuentiitem ad turpißi-ma qu^uis cogitada excitari, ^ ita fenftm ad ea tandt exerceda impeUi^haudfeciM ac ft inganek amp;nbsp;mediis luparu lufirii educarentur;-fit fortifie nuUa re magd ira Dei in Chridianum orbem ex -titetur quam huiufmodi fordiuimpurißima tra-fiatione. Et tarnen idud tam turpedidu ^ fa-£iu, longo iamabufu paßim non inualuît modo._______ fcteidam maximè excolitur ç^r commendatur, neftio ijuo perueßigadte omnit antiquitatk pr^.

-ocr page 32-

E P I s T o L A

textu: tjuuni tarne earum rerum memoriam ^u£ non modonibil nosadiuuant, fed è contrario détériorés nos efficiuntfiampridem obdu^am obfi-tam amp;nbsp;aboUtam ejfe oportucrit, ^Iterum lUud e/i rjuud licet bonis incredibile , ejuidam tarnen -vêtiras,vobis, palam editis etiafcriptis, impin-git,^ui incertum efl,an à vobis alio commigrarit vt inde fibi facilitts ejfet turn h£c m nos(ficitla dirigere, turn omnem illam fan£lam amp;nbsp;reßam politie Eccleftaßice formam fnbuertere, ejUie Ecclcfiis GaUicanis vobifcum eß communis.Is e/i igititr qui veßrates magißratu^ grauifimè re-prehendit, quafibonaEceleßaßica non tantum in alios quàm par erat v/m conuertant,fed etia dilapident, vnde iuslis fuis meriiifqueßipendiis fidi Ecclefiarum paßores defraudentur. (^^ fi fortè verè diceret(verè autem dici abfit vt mihi perfuadeam, tametfi in leuioribus etiarn rerum perturbationibu4 talia muit a non fempercaueri poßunr)i/iud certè vt re£le faölum excufari,ne-que apud Dei tribunal,neque apud homines nulla ratione poffel: amp;nbsp;prefens remedium require-ret, faite vt huiufmodi hominibus omnis de vo-bis obloquendi occafioprjiripiatur.Sunt autem, quod veßraper fe prudentia fumma facili anim-aduertit, inter cetera diligenter bic obferuandi amp;nbsp;cauendi leues amp;nbsp;rerum nouarumßudioft homines, à quibus ß qui ia tales extiierint,quibua nihil nißfuum placet, nee re£ïum quidquam ni-fi quod ipfis libuerit, videtur : viinam vos i/iie Dominus, amp;nbsp;omnes vbique Ecclefias immunes feruet:ac deincepsfaxit ne qui tales exoriantur, Denique

-ocr page 33-

Dedicator! A.

Henique ne quit hac epi^ola mea offendatur ^na/i extra mei in hac mea Ectlefta munerM fi~ ^es excurrerim, quantapoß'um animi demißione precor ; illustres Domini, ne hanc meam, in hac quantulacunque opeUajUuHri amp;nbsp;honoratißimp veßr^di^nitati confecrandaandadam, aliunde profeöiam exi^Hmetifiquàm ex eo quod veßram hanc fineert beneuolentia plenam , cum puria Eedeftd GaUicanit, amp;nbsp;jpeciatim cum bac noSlra Geneuenfi ineadem caufaamp; contra eofdem hofles coniun£lionem mecum reputans,non poßeme iure culpari exidimaui ,fi pro tenui facultatum ( mearum parte,conarer vos eins cofalationispar-ticipes facere, qUiS nobis pariterin hacrefurre-dionis Dominicte viüoriaproponitur ■■ vnica ni-inirum huiua no^rx ßei baß, qua fit vt qui tam firma fundamento nituntur nunquam turpiter conciliant. Hucaccedit quod pro Cbri^lianifUma iUa i^ plane fingulari veUra cbaritate ,fa£lum fuit, vt durißimis etiarn hifce dr acerhiflimi^s temporibu4 ,quihwshxc belliflamma in intimis etiarn vifeeribus veeris grafiatur , iuflißim£ ebridianißimi J{egis defenßoni vos adiunxeri-tis:^gii,inquam, illtua, quern calitus in terraa videtur Deus demififfe, vt fuam maxima illi amp;nbsp;fobis proximo regnogloriitm amp;nbsp;amplitudinem redituaf. amp;nbsp;quidem in primis, vt pur as in eo regno Ecclefias confirmet, Q^idampUus ^ hanc etiarn fumma certè liberalitate duitatem Ge-neuenfern fubleuaüis, amp;nbsp;etiamnum, in tantis return anguslqs, quibus iam totum quadrien-nium verfatur fnbleuare pergatis : Hxc ita-

-ocr page 34-

Epistola

ijtig tantig beneficently publica etiam agnitio ijuîl fine maxima ingratt animi vitio diutius differri non paffe videretur, hit eau fis impulfus ego, licet inter multos infimus, hanc quantulamcun^} no^ram opeUarn, Illuflri veßroprapoftto, boni ominis caufa, nomine apparere volui; eadem a-nimi propenfione ^ua Deum Opt^ Max. precor, illustres DominiyVt veilria omnibus confilifs interfit amp;nbsp;pnefit :vos gloriiC fine ti^elo maiore in dies incendat'.vos in tantis return motibus,re£iif-fiima inteUigetia, amp;nbsp;fanSißima prudentia,omni deniq; donorumfuoru agraine feptos,amp;comuni-tos,.inniüafuapotentia,^ tutißimopnefidio in omnibus periculisprotegat: deniquevr, pro im-mefa illa fua bonitatei primo quoque tempore eX denßßimis hifce tenebris ferenißimam lucem iu-beat exoriri, adglori£ fuie amplificationem : ad hoHiumfuorum perniciem,fi quifefe penitus in-fanabiles prabuerintideniq; ad tot mijeraru tam duriter acceptarumgentium incolumttatem. Ge-neua.,Calen.Ianainno vltimitemporis cIo. !□lt;

X C 11 I.

Illuftn veftrasDignitatiamp; Ampli-tudini addióüÓïmus

Theodorus Beza.

-ocr page 35-

H O M l L I Æ l N HISTORIAM RESVRRe-dionis Domini noftri lefu Chrifti.

HOMIllA PRIMA.

A^ at th.2^.

^^ssiç Ri v s oy A M lue tara infignem ^ixtmi^ ä: magnificam Dominics refur- j^^^^^J’* reótionis hiÜoriam aggrediar, in- *”quot;“ ^‘fi’

!3l cumbic mihi neceflitas feriem ex-

frima fnn plicandi, turn aduentus mutic te ripugni rum ad fcpulchrum, rum corum quæ adiUud ^^^ß^quot;*quot;

a. j.

-ocr page 36-

2 , I. HO Mit. TH. B KZ AB

confpcxcrunr,ac tandem ab codcm ctiamie* çc/Tus, quod kuiter confiderâti prima fronte* pugnantia interfevidcanturquæab Euangc-Îiftis rccenfentur, Inprimis norandum,vt ipk Diuus Lucas indicar, prêter bic nominatas tres muIicres,Marc.i6.i. Mariam putà Magda lenam , Mariam matrem lacobi amp;nbsp;Salomen, (quarum tertiam Matrhæus omi(it)alias etiam ipfisadiunólas ad fepulchrumFuillecomités. Deinde obferuandum Euangcliltasde profe-étione abvrbcamp; ad fepiil(.hrum aduentu có-iundlitn loqui, quæ dillinólè tarnen confide-randa nos hiftoriæ fériésadnionct. Nam ctfi videntur qiiidemomncs lub tertij diei autoram fe in viam dcdillc, vt D. Matthæus amp;nbsp;D. Lucas narrant, tarnen,quod Iohannes 20. v.i. fpeciatim ob feruat,Maria Magdalene venir ad fepulchrum quum adhuc edent tenebræ: aliæ verb iam exorto fok, Mare. 16.i. feu prior alla vrbeegrella , leucomitibus illis fuis diligcn-tior,feu ab iifdem explorandi fepukhri caula præmiHa fucrat.Præterea Matrhæus vnius tâ-tùm Angeli fuper faxum fepukhri fedentis nteminit, Marcus autem hoc otnillo mentio-nemdus tantum facit qui in iplo monumen-to vifus elt, quorum idem ad mulictes lermo fuit: Lucas autem vtrumque in iplo monu-mento coniungir, Luc. 24. ^.qua 111 re ramen nulla repugnantia nee contradidio e(t:fed ex vno fuppknda quæinaliodelunr : manifedè Spiritu la nét o demonltrantc hac diucthtate, non autem repugnantia, nullam EuangcliHa-rum

-ocr page 37-

IN HIST. RESVRR» J turn in hac confetibenda hiitoria faótam,non minus quani in abis, confpirationem. Tertib notandum ea quæ de tenæ mom recenfentur amp;nbsp;corum qui ad icpukhrum cudodias agc-bani pauore, ac corundem in vrbem reditum, (cuius mcoiinit Match, cap. 28,ii.amp; coni quç nmlieribus contigciunt nanationi inieruit) ConcigiH'c quum client adhuc in via mulierest lie hx’C omnia admimltiaotc Dei prouiden-tia,nc mulieres terra; motu ipn ad lepulehrum contigit, cuHoduinquc piæfcntia perterritae, Coeptani profedioncra abrumpctet. Accipite igicur,mco iudicio Icncm hums muhetum profeótioms.

Domini corpus fcpulchro conditum fub fi- „ gt;nbsp;... ncmpnmi diei lUoruiB trium quem diem ho^ rmftntitx die Veneris dicnnus, manlic in eo piimum 24. ■)’““'lt;quot;^-horas diei naturahs Sabbatht, qm ex ludæo- quot;Ûiu'ccUa-luminltirutoabolis occafu d ei Veneriscœ- quot;‘'quot;‘• pcrat,óe lequcnti oeealu deherat, ik: vocacue apud Matih.zS. 1. Velpeiaj id dt extremü Sab bath,,nobilquc edSamrin dies. Praterca, to-•tam Icqucncem nodem.quæ ex ludçorum m-Itituto prnni diei nacurahs hebdomades erat imtium,quem diem Donunicum dicimus,in lepulchro qmeuit.vique ad aurutam primi il-hus diei, quo ceria; motu lacto, Dominus re-furrtxit, vc tuenus demci-ps demonltiatuti, I-taque muliercs iltx lub nnem notlis lihus Iele ad iter luiomo mauc cgrehuiæ pia-paiarunt. interim ad lepulehrum lub ipiam auroram terrae motus accidie: Angelus laxum illudte-

8. IJ.

-ocr page 38-

4 l- H o M I L. TH. B li Z A E uoluic ab oftio fepulchri : cuftodcs metu pcr-culfi fadi funt ficue niortui, amp;nbsp;in vrbem rem vt crat gclta narraturi fugerunt. Maria verb Magdalene, cæteris diligentior, quum ad fc-pulchriimfub ipfum crcpufculum(paulópoft terra: mocum,v[ eft veriümile) venilfct, reuo-lutümqueab oftio fepulchri iaxü eminus có-fpcxiflct,rcpentè,vterac fcruidinïnia,ad Apo-ftolos in vrbem,pcrfuala Domini corpus c fc-pulchro fuiife fublatum , cxcurrit. Aliæ verb muliercs, vt verifimile eft , dura moram ali-quarn faciunr, aliæ alias ptæftolantes, amp;nbsp;inter fc delibcrantes,quomodo fcpulchrum,quodà lofcpho claufum aduoluto faxomagnocon-fpcxerant,M3tth. 27.60.ingrcdcrcntur,exorto demum folead fcpulchrum adueniunt, vbi Angelum faxo inlidenccm rcperiunt,a quo fiunt eorum quæ concigcrant omnium certio-rcs.Match.28.5. quatum aliæ,qiium cas Angelus vocaftctjin ipfum fcpulchrum magno metu pcrculfæ, ftatim nemini quiequam dicétes, aufugerunt,Marc.i6.8. aliæ verb animofiores fcpulchrumingreftæ, alium in co Angelum præterea rcpererunt,a quo funtiifdcmquibus abaltcro fermombus compeUatæ: ex quibus quum magnam conlolationcm pcrccpiftcnt, amp;nbsp;in vrbem regrederentur, ccceipiis DomuM obuiam faólus, dt/ctpitlts luis iplas gclta illa 0-mnia narrare mllît.Quæ ficomnia gcri nó ni-fi quodam horarum Ipatio intcriecto porue-tunt,inrcrca dum Maria Magdaleneicerum adlepulchrum cum Petto tic lohannc aduc-nir,

-ocr page 39-

IN HIST. RESVR-K-.

5 nit,qui diligenter omnibus quæ in monumë-to confpexcranc ex^enfis, incertiores quàm antè,domum rcuerfi funt;nifi quod Iohannes quiddam ßbiiamtum de rcfurreâionccœpic perfuaderc. Verum tarnen Mariam Magdalc-nem parui cunda iUa facientem, amp;nbsp;ad fepul-chium conftantius manentero, donee rei ge-næ veritatem penitus pciTpeöram haberet, Dominique corpus furto ablatum fibi perfua-dentem , tandem eft hac Dei filius gratia di-gnatusvt illi fe priori confpiciédum prçbuc-rit.Marc. i6.9.antequam aliisraulicribus qux iam erant in reditu ad vtbem fefe confpicien-dum prqberet,vt ab hac amp;nbsp;illis tandé Apofto-li de Domini refurrcd:ionecertiores facli fue-

lint.

Habens, vt equidem fentio, amp;nbsp;fummam amp;nbsp;feriem hums hiltoriæ, ad cuius expohtionem xn« hMM antequamaccedo ,primùm eft nobis iita vox ^J^’X?* Refurreftionis expendenda, quoique fint il- confiderän lius in facris S cripturis fpecics, turn ad quam ^*-illarum Domini noftri tcfurredio pertineat, ac tandem quis ad nos inde fiuólus redeat.

VoxitaqueRefurrectionisproprie fignifi- ^^7^^^', cat eius quod morte ceciderat inftaurationé: «Æ«»« ac corporis tantum eft propria,quandoquidé ß^Z^ne hominis anima fua natura immortaliscft.Dco ^u^d MH folo qui à feipfo Immortalis eft, fic pro fua e- 7°quot;' quot;quot;nbsp;gregia m hominem voluntatc ftauim ac con-ditionem qua illam initio iullit effe, confer-uante. Verùm proptcrea quod illa corporis à mortuis rcfurgentisinftaiiratio fieti nifiani-

a. iij.

-ocr page 40-

6 T. HOMIL. TH. BEZAt

mæinfuum corpus,itcrum vniiftcariHum,rc-dira non potcftndcirco vox ilia Refurredio-ms de roro horainc dicitur ratione torius,non autem diltmftè Cngularum eius parrium re-fpc6hi. Idcirco infymbolo noüro non fim-phcitcr prohtemur nos credere rrfuifcâjo~ ncm,ltdexpre(sè camis refinreâionem dici-n)us,ne Chtiftiani vidcanrur corum errori qui • monalescum corponbusammas liatuunta-Uipulari*

l^ejurff^ . ^ ^nii ijte-Ctef ab it» j^tna aü-

^gt;*0 pericH io hber-f tié’

Xfgt;^tA rf

»û S^ dei pro Jefle» ^i6ne foe

t^ inlhHi^4 tio^u,t ttna i^nis Ld i» antmti.

ht ilia quidem huius vons propria eft figni-ficatio. Vi antcm ojnittam cam loquédi phra-(in,qua refurgere dicunrurqui ex maximis an-guftiis emerlerunt, aut fummum pcriculum cuafctuntjobleroandum eft quód qucinad-modum purum inrcllcólus lumen,voluntatis '' que amp;nbsp;aiiotum aficóluum integritas ac refti- ^ tndo fuiu velut anima vitæ , hac ratione Deo Creaton fuo,qus vera vita ert,adhærcntis: fie contra pnuationem iftiuspuritatislucisin in-tcllcchi,5£ in volunrate rediiudinis,a fcriptu-ris moitcni animæ vocamminimè quidem ef-fennæ lux relpcdu, quæ Ictnpcr eadcni pcr-maner,(ed quód hac pin itateamp; intcgritaic de-ftitura,fni Creatons gratia amp;nbsp;Euiorc excid.ir,a quo non aliuni in finem E(Ïc (»um rctinet,ni-11 vçin xtemum hanc mihiiam ftmiat. Et • quidem inteHigendæ (tint hocfcnlu quæto- ■ ties in Scriptuns occurrunt phrafes, homines nafei in peccaris mortuos,donccSpiritusfan-di gratia, quafi denuo crcatijviuificentur, ac noui fiant homines, pedetentim motiente to- 1 ta '

-ocr page 41-

l N HIST. R F, S V R R. 7 tanatiuailla Corruptionr, quæ vêtus homo dicitur, fie in anima tanquam proprio fubie-fto inhærente, vt fecum etiamcorporis cor-ruptionem ac dilTolutionem trahat, qiicmad-’ luodumcontra fpititualisanimæ tefurteftio-nem corporis etiam refurreftio in vitara æter-namell (equutura.

, Ptæterca quum in Scripturis tutn vitætum Q^J vue mortisetiam,ac refurreàionis primæ amp;fe- ‘^^'”^,2 cundæ mentio frequenter occurrat,age ilia c- fnu amp;. tiara enodemus , vt rota nobis hæc materia fit ^™^'’^;^ perfpedior,amp; ftndnm ncceffarium ex caper- tUftda ^ cipiamus. Vita prior igisur,vitapræfenseft, Z?'”**''^'*quot; quæ corporis amp;nbsp;anima: feparatione finitur, quam Apoftolus vita animalem, nobis quip-i- pe cura ahis omnibus animantibus commu-nem dicit.Licct autem in nonnullis iterata fit bare vita, vt in Lazaro amp;nbsp;ahis in hoc mundo

i fufcitatis,itetum moriruris,fcmper tarnen vita prior nûcuparur,vitæ lecundæ oppofita, nun-, ^qoam tinicndx, quæfunt eleditum corpore ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn anima fruit,uri in ilia cceleiti gloria,quam

’ plunhus Apoftolus cxphc3r,i.Cor.l5 hanc fe-cundam vocans non animalem,vt ptiorera'il-lam,fed (pititualcmifuturam nerape commu-ntm eletiis turn corpore turn anima,cum bea tis Angelis, Matth, zz. 50. amp;nbsp;quidern in ftatn nobis hodic incompichcnlibili. Ifa. 64. 4. 1. Cor,z.9.

Duabus illis vitis Scriptura duas mortes ^«W fit opponit,primam vnam, iccundum alteram,’”‘quot;''f’””'’ ^ per mortem ptimamintclligcns lepatatlonem hent turn

a. nq.

-ocr page 42-

8 I.HOMIl. TH. BETAS

npohi/pt animæamp; corporis,communem Dei filiis amp;nbsp;fi^ temmunif. lüs huius fzculi, cuius tarnen iongè fît difpar exitus.Nam Dei filiorum animæàcorpore fe-paratæ ad Chriftum lupra coelos omnes effe-iuntut,iam turn quietis zrernæ felicitatcin, tantiipcr dum cotporum refurreüio fiat, dc-guftaturæ.Luc.23.43. Ad. 7.59.amp; 2.Cor.5 9.amp; Philip. i. 23, Corpora veró fic diUolunniur amp;nbsp;liquantur in fcpulchro , vt velut auruni exco-dum, expurgentur amp;nbsp;ad glonofaro immor-talitatctn przparentut: quarn ob caufam cor-^ porum ipforum mors àScripturacum fornno quieto amp;nbsp;quiete placida cornparatur. Quin-imo,quód mors quæ natura fua vergit ad ems quod ellmottuu intcrituru,contra natura amp;nbsp;vi potente Domini noftri lefu Chriiti verti-tur in vitæ pvæparanonero,Iohannis 8.8t. Dei filij mortem nunquam confpicetc, id eft fen-tire, dicuntur.

Quiilß Contrà vero improborum animas ftatim ”4 ƒ«/{/Ji ^^ *^^° ^° exceffu m æternæ maledidionis nandufro nobis hodic incomprehenfibilem mifetiam tquot;^' præcipites feruntur, Luc.i6. zj.amp;i idcirco igrii zterno confertur , ad quarn ipforum etiam corpora præparantur, quöd borrendiffimus , illcamp; maximèflupendus flatus, licct nee animas nee corpora filiorum huius feculi mors prirnapenicusabfoibcar,autin nihilum rc-digàt,vitç nomine fit prorfus indignus.Quam ob caufamScriptura vitam ipforum fecüdam quarn per refurre6tioncm,funt5onfequuturi, pon v}tam, fed tpotteg fecüdam dicit: quarn etiam

-ocr page 43-

IN HIST. R E 5 V ». »•• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 etiarnob rem Scriptura duarum refurrftio-num,alterius ad vitam,alterius ad condemna-tioneni niemin tiloh.j.x^.

Supetfunt nobis cxplicandx voces prioris fis“* t* « r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fnmam

Si fccudæ Rciurteétionis, vt vocantur Apo- fiemJi „ calyp 20.5. qua: fobs Dei filiis conueniunt. I- r^'r'Hunï taqueRefurreório prima, edo nobisRegenc- feJi^'f’' ratio iie Sanilificario cccdcntium , inhoc vitæ curriculo, in Domino noftro Iclu Chrifto lu-ftificatotum, pérque ipfius Spiritum fanétifi-catorum,vti fupcrius pluribus expoluimus: quæinhac vita tantum mehoata gratia,fc-cunda Refurreólione corporumque amp;nbsp;anima-rum vltimo dicfuturacoalicione perficienda eft, quo fecundum menfuram fuam quifque pcrfcótiinmè, amp;nbsp;in æternum ipfis, ante iaóla mnndi fundamenta, Mat. 25 jq.pti’parato regno cœlorum perfruantur.

Diuetlis iguur ilhs refurtedfionis fpecie-bus ne expo Iltis, pergamus ad lecundwmca- fnpni aj put à.nobis pi'opofitum,adquain nimiruro i- [quot;J^‘l^^^y katum fpecicrum Doniini refurreclio fit re-

dem rtfif^

turf^ufeor

ferenda. Pnmùm itaque dicimus illam refe- f^i’dr-“-rendam proprie non ad ciüs Denatem, m le gß^ infinitam amp;nbsp;impaffibilem, quxque non ipfa quidcm rcfurrexii, Icdfuum ipliuscorpusex-cicaint : non enarn ad eins animam, quippe inimorralcm : fed ad iplius corpus, à quo anima tnginca nouem boiatum Ipatio ieparaca (népe tibus horis quæ ab hora nom piimi-dici,cranereliquç,deinde viginti quatuor ho' ris fecundi dici, qui fu it Sabbat um amp;nbsp;duode-

-ocr page 44-

lO I. H o M I L. TH. B E Z AE

cim horis noftis diei tercij fob cuius noftis horam vitimam refurrexirjhae tandem refur-rcótioneiterum ciim illocoalmt. Verum ni-hilominus in fymbolo nolbo refpctlu vnita-tisPerfonæ amp;nbsp;Torabtatis kfn Chrifti,piofite-murlcfum Chriftum amp;w^u7rov refurrexifre. Nam fanc , ni hic qui refurrexit tâ veras Deus effet,quàm vêtus homo,rc(urrcótio ipfius no-ftræ fundamentum effe nequiret.Q^ibusaddc corpus idud non ad Lazari amp;nbsp;aliorum quo-rundam modum,iterummorti obnoxiii,fuiffe fufcitatum;fed contra mortem fua morte per-cmpturum,primùm in fe ip(o vitam cœleltcm amp;nbsp;perennem in atrernum viuente, Rom. 6.10. deinde jn omnibus membris fuis vltimo die, quum transformabit corpus noftrum humilc, vt conforme fiat corpori fuo glotiofo. Phil.j. 2I.amp; quum crit omnia in omnibus iiys,i.Cor. ï5.28.prout ipfe dixit etiam fe rclurrettioncm amp;nbsp;vitam effe,loh.11.25.

fendit ßt tii »• canfatü i » ffff^ti re furre^ieni t tant eleSie^ runt üuÀm

Sin aliquis excipiae vimigitur illamamp;ef-feófum inde promanans,pcrpetuaro illam ni-mirum corporis amp;nbsp;animæ coalitionem non elle tantum propriam Dei filiorum,quum fint amp;nbsp;alij vltimoillo die refurrecturi, m perpe-

npesbirv. tnum etiam tuin corpore turn anima inillo ttatu permanfuri, ecee duas in promptu re-fponliones. Quatum prior elf,omnesquidem reuerarcfirretturos vltimo dicanimæ amp;nbsp;corporis coalitione,niinquam inættmuiîi diifol-ucnda:at rcfurreótione.m,quam mots (ecunda fit cxceptura,non manaturainabencdicfionc pat ris

-ocr page 45-

I Ï) MISTOR. R E S V R R. Il Pâtris in Icfu Cliriilo,fed contra ab eins ira amp;nbsp;furore,inftidimam fuam fententiam prolaturi amp;execiituri »iam olim aduerfus eosin primi hominis condemnatione laram his verbis, Morte moricris,Gencf.z, 17. Nee cnim hæ voces tantum de ca corporis humani inpuluc-rem diliolutionc, quæ deinceps exprimitur, Gcnef.j.19. mteUigunrur, fed primam amp;nbsp;fccu-dam mortem compleófuntur, vtfuperiusdi-ximus,4i«i ^uam fecundam mortem damnatt mi-nimè quidem elle definunr,fed tam horrendus gt;nbsp;ett ac miferandus iUc ftatus , vt vitæ nome mi-nimè mereatur.

Altera eft refponßo, Icfu Chrifti Domini ,„„, j,^, noftri potentiam clfcbifariam eóftderandam. chnfiifer-Omnipotens emm eft turn ad fuoscleófosfcr- j*^’quot;*(^ uandos , turn ad inimicos condemnandos. imUthw obtenus igirur Cuorum Seruator,vi Ipiritua- '“J|^ ~” hs illius vnionis qua illi membra ipfiusadhæ- p^J^. rent,(^eft emm hæcconiunétio iis lolispropria quos pater ip(i dcdit)folos eos etiam effefufei-tados virtute vimfica fuicapitis,qui vnicus eft Chriftus Dominus,nccelfario eolligendü eft. Qtiapropter hxc Apoftoli conclu(ïo,Si Chri-Itus refurrexit, nos etiam refurgemus, qubd ft Chriftus non eft fufcitatus,non etiam fufcita-bimur,i. Cor. 15,17. amp;nbsp;quod eiufdem capitis vetfu «. dicir,lient in Adam omnes motion-tur,itaö; in Chifto omnes viuificandos,ad fo-ios De; filios reftringuntur,de quorum refur-reólione non autem de damnatorum eoloco Paulus Apoftolus loquitur, vt e-Kipfa contex-

-ocr page 46-

r. HO MIL. TH. BEXAE

tus tociiis fene conCpiciium e(t. Sufeitandos tarnen reprobos agnofeimus Icfu Chrifti po-tentia,fc(i tanquain iu(li iudicis,virga illa fer-tea, quant à Patte in bunefinem accepit ,ho-ftesfuos domantis Pfal. a. 9. condemnationis iftius eau fa non à Indicé quidem, vc elcélo-rum falus, fed à reprobotum corruptione amp;: malitia promanantc.

DcniqucRcfurrcdio-cuius in hachiftoria nis 'petits ht mctio.ptopria eft corporis Doinininoltri, ^^^t Q“®*^*^”““ cura anima m vitam fpiritualem rxtx etum amp;nbsp;fempicetnam coaluit.Sed præterea , licet tif chriSi» rcfuircdio quant anima: tribui diximus phrafi 4odtcifo^ Scnpturis vlicata(quatcnus niroiruni DciSpi-‘'ß’ ^'•‘*‘' ritus in nobis corrupcionem noftram, qua: al-fit4lt;ttgt;im4 ‘^^’^^ '^“ ^‘’“rnæ mortis Ipccics cxtinguic ) de ix infrm Chtifto dici nullo modo poffit,cuius fanÄif-.tttsexnit, fima puridiniaqucfuit humanitas abipfo fuæ conceptionis momento , vittute lanóti Spiritus in vtero Maris Virginis,Luc. 1.55. nihilo-rainns tarnen quatcnus corporis amp;nbsp;anime per rclurrcdhionem coalitione vitas huius animalis ornnes infirmitates cxuit, quibus fc noftti caufa lubieecrat excepto peccato , hocetiam reipeelu dici rcltirrtxillc quodâmodo pored, vits qualitateiû corporis turn anintar longé à ÿiriorc dillîmili: cuius rcfuireftionis,fpiritua-iif/;r confideiacæ in anints amp;nbsp;corporis quali-ia:ibus,vi amp;nbsp;cftîcacia,laâ:us ell ptiinitiæ dor-niicntium,in vitam nempc fufeitandorum, i-Cor. 15.20. amp;nbsp;corum qui ciufdem perpetuæ glotis uc fdicitatis infecunJa rcfurrcótionc fuiuti

-ocr page 47-

IN MISTOR. R E S V R R. Ï5 futuri funr participes.

Quod cnimà rcfiureftione cum difcipnlis Dumiau' i edit ac bibit, ncqnaqnam neceffitatç coaftus^“”/^quot; edendi bibcndiipi fecit ad corporis alirr.o- 'thenerln niam,fient peins in bac animali vita quain iam ^'^'‘quot;‘‘^ depofuerat. Nec vciômagis vnio ilia fuitaut aut^llu;;' apparitio eeftatica vcl illuloria. Nâ id fi clfct, ”''• quinam, obfccro, hic dus amp;nbsp;pocus ccrridinra rdnrrcôlionis veri amp;nbsp;ciufdcin quodincruce ipintuni erniferat corporisTexfxi'elt;a fuillcnt? At licet corpus ipfius iam mm vitam viums fpiritualem alimenmm ex co cibo potuve minime peteepit, fedeum fienti vilïimclti-pfi dilïoluit, verc tarnen vtantealolcbat edit ac bibit ; coufque (efe demitteos vt difcipolo-rum fuorum coiumquc omnium quibusad-finem vique (ccnlorum eins refuneCtio præ-dicaretnr,infirmitaii diffidentiæquc conlulc-ret. Côtrà verb vr perfpicnû facerct fc refur-redione lua longé altctius qualitatis àPrio-re diucrfæ vitam alfcquntuin, cuius in ttansfi-guratione fpccicm extraordinariam quandam tins Apofioli confpexcrant, claufis oftiisad lues Apoftolos ingreflus cft,modóquc ilhs vanis formis’apparuit, modó fubitoab iplo. rum oculis difparuit:quæ omnia vitre Ipintua-lis,olorio(æ be fcmpnernæ,non autem animalis propria lune, ita tarnen vt natura cius hu-roana nullam mutationem, nee quodadfub-ftantiaro,nec quod ad dus proprietäres efitn-tialcs patiatur.

Cxterum pritct fupciiora duplex raaximi pr;* -

-ocr page 48-

14 I. H o M I t. T H. B E X AE

«««Dm» momenti difcrinicn obferuandum eft inter » nlKrn _ nbsp;nbsp;nbsp;. . r « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i • j

ait»mamp; Domini rclurrcdionem amp;nbsp;noftiam vltimo die T'^ii^n ^^f^”^^™-P’^ir’^um in eo quod rcfurreiluri lu-neZqMJ mus efticacicate pocenrix roboris patris in fi-f‘*iffiiquot; lio fuo Domino noftro lefu Chrifto, Ephef.i. f^xit. i^.Mcitati Archâgeli tuba,i.Thcf.4.i6. quum contra IcfusChriftustanquam verus Deus Pa-triamp; Spiritui fanifto cocdentialis , ciufdem-quccumillis potentix ac virtuiis animam i-pfe fuam depofucrit ac rtTumpfcrit,non a-liundc accepta , fed fua ipbus vi aepoteftate, loh. lö. 18. quod certiffimum eft amp;nbsp;mdubita-tum cft'emialis Diuinitatis teftimonium, Rom.1.4.

jUitnm Alterumdifcrimennoninfolaqualitatc fi-mifpM^n jm^ ç(^ ß.j I JJ lucnfura quæ gloiiam iftius qualitatis a reluirectione comitata cft. Nam erh nequaquam eins Humamtas m Deitatcm euaiie, ucc ab hac gloria abiorpta cft, vt olira Eutychiani fomniarunr,amp; hodiedocent Vbi-qiiitarijîfed crcatuia maniit finita,(uifque pro prictaiibus efténtialibus turn corporis turn a-nimæ circumfcripta , tarnen m fupremmii glonæ gradum eft etiam liipcromnes tes crca-tas,fuprcmas médias amp;nbsp;inhibas eucda,Phil.2.

9.amp;10.


O 0 f0»/« Quapropcer etiam proprer vnitatem per-outran- fonæ in duabusnaturis,quum fixe humanitas Chn-


ßM tarnfe cnfuiMm

Dttutfm, turn ftettn Jitm Htt^

fit Filij Dei humanitas, adorandam cam dici-mus,etiam ab ipiis Angclis,amp; adoiationc quidcm tcligiofa Dei filio débita: qubd nimi-rum nequaquam ficabcius diuiniute diftin-

-ocr page 49-

IN HIST. R E S V R R. 15 fta fit humaniraSjVt humanitas amp;nbsp;Deitas duas ’»lt;”’lt;«'*» perfonas conftituant, fed quod diuina natura pef^,„^^ lie adumar humanam in vnitatem perfonæ. Hocigimr refped-u hæcadoiatio ctiam rdi-giofa.Toii perfonæ debetur Chrifti, quern v-na implet gloria, Deitatis nimirum rcfpcdil dircdêquatcniis veruseftDeus: bumanitatis verb obliqué ,quatcnns nimiruinhæchuma-nitas Dei Filij eft humanitas. Nam exempli gratia,fi Regem coronatum,fccptrumqucge-ftantem ciuiliter adorandum dicimus àfub-dicis,nempc amp;nbsp;animo amp;nbsp;geftu externo colcn-dum: hacadorationc non fcparante Regem à fuacorona, necafceptro fuo,(cd propriè tarnen Regis perfonam rclpicientc, coronam antem Öt fceptrum obliqué , nimirum ran-, quam figna amp;nbsp;teftimonia Regiæ ipfius Maic-ftatis ; quanto magis eiufmodi adoraiio propriè ac limplicitcrlcfu Chrifti Deitati,qu3rc-nus ipfe Deus dl, amp;nbsp;humanit ati ents obliqué quodaminodo,ideftnon fimplicitct humani-tatis rdpedu ( nam deteftanda eiléc idolatria, quantumlibctm feipfa excellentcm amp;nbsp;glorio-lam earn agnofcamus)(ed quatenuseam Deltas 111a Oei Filij allumpfic : minime qurdem tanquam veltimcncum, quod extra perfonam eft dus qui co veftitur, de quod etiam quotiçs ci fie videbitur exuit, fed vt infeparabiliter fie vnus nofter Mediator, Deus homo, amp;nbsp;homo-Deusen vnitatem perfonæ.

Deinde quiim Patri vifum fît in petfona O'””« ^■^ Filij per intctuenientem cius humanitatcm“’„,^”“‘

-ocr page 50-

16’ I. HOMIL. TH. BEZAE

*^^'’fi' ^quot; ics omncs adminiftrare J oh. 5. 27.111 quä ven-ft/e (^ji turns eftetiam vifibilitcr vltinio dieadiudi-fimittem candum viiios amp;nbsp;mortuos, vt in fymbolo 110-JcicZr. ftro profitcmur,A6l.ï.2.dico hoceciam rcfpc-du cum ede cuius Hurrianirati,prætcr religio-fam obliquam illam adorationcin Deitatis v-tiius proprianijinaior quàni vlli lei creatie honor ac vencratio dcbcatur,quandoquidcm, e-tiam quatenus homo , nomê accepit quod e(l fupraomne nomê, ad quod omnegenu fe fle-dac coelellium ac terreïtrium amp;nbsp;fubterraneo-rum,Philipp.2.lo.pucè ludicis ac Gubernato-ris rerum omnium incœlo amp;nbsp;terra,Matth. 28. 18. quo fpcdatillud Ptopheræ, olculandum elfe Filium admoncntiSjPfal.2.12.

s^ffutt/thi, Denique vr tettium iftud caput abfolua-inim du i-n-is, cnodanda nobis occurrir, in dierum i^ 7»«/ï « ftorum trium fupputatione diftïcultas,3£ qui-furrtHMTH dem maxime quodipfe Dominus earn apc-di^at.^ ruerit,Matth. 12.40. vbi aic,ficut lonas fuit in ventre Ceti tres dies amp;nbsp;tres nodes, ita fore Fi-liü hominis in corde terræ ties'dilt;.samp; très 110-dcs.ltaquc quum ipfe Dominus, tertio le dic refurredutum dixerir.latis oftendit non Intel ligendum tertium diem integrum. Nam fi ita diet,non tertio, fed quarto die rtfurtexilic dicendus eilet. Phtafis autem illa,/«r«r/.-M irt corde terræ non ad fcpulturam elt rcltnngen-da,quuin de toto 1II0 vltimo cxinanitionis luæ tempore,amp; tumma Crucis inhrinitarcdi-catur,quxPfalm.68.j. cum gurgite compara-tur. Hæc rgitur vera fupputatio efi. Trium ülo-

-ocr page 51-

lÄ MISTOR. RESVRR. 17 iftorum hierum prior,quorum qiüfque vigin-ti quatuor horas continet, diem videlicet amp;nbsp;node, initium capic à node qua captus fuit, vindus amp;nbsp;abdudus ad Annam,mde ad Caia-pham, fuminóque mane condemnatus, amp;nbsp;a-pud Caiapham,colaphis amp;nbsp;omnis generis có-tumeliisimpetitosfuit:deindead Pilatum dc-dudus, amp;nbsp;ab eoadHerodem, rurfumqueab Herode ad Pilatum rcdudus , flagtis cælus, morti addidus,crucifixus,modis omnibus il-lufus,donee fpiritum emittcret:tum etiam licet tnortuus,latus lancea perfoirus,ae tandem fubeiufdem diei finem fepultus,ac reuera in ipfis terræ penctralibus in cauerna inciulus, vbi totum fecundum diem quicuit, toramque deinceps nodem à qua tertius dies initium capicbat, ad cuius auroram refurrexit : vt ira Domini veritas in omnibus cius verbis lit con fpicua.

Supcreft explicandus fcopus ad quem eft rota hæc hiftoria referenda,frudus mmirum no bis ex hac kiohaini refutredione, licut ex aliis omnibus quae pro nobis præditit pcrcipien-dus : ilium autemprimum in genere amp;nbsp;pluri-bnstradaturi fumus, quod nolho leculo ma-ligni quidam fpirirushanc dodnnam maxime fialiàs vnquam adultcrarinr.

Hocigitur e(to ptimuinfundamentum,hunc ^quot;a ^'quot;* DeiFilium coxternum non libi propne car- ^«^«X™ nem clFc fadum,Nam qui fieret,obfecto,ma-ior qui natutâ verus eft Deus? Humanitas au- M'bM '^-tem dus inde à conccptionis momenro,quum d”gt;',Mn»

-ocr page 52-

ï8 I. H o M l L. TH. BE Z*^ E

l,!f);u,iH- vnitaperfonæFilijfücn'c, annoniain tumciat tirnque fit digniffima qtiæ ft)per omncs res creatas euc-ifind nijfit ß^jetuf ^ „Q,;, opus ei cirer fefe coufque de-mittcre,vt fefe enam motti Crucis lubiicerct? Ingens igitur illud myAcrium ,in quodipli Angeli cupiuntintrofpiccre, i. pet. i. u.cuiiis ctiam dimenfioncs nemo confequi poicft, Ephef.j.i8. An nonenim iftud dt obfecro, in omnibus admirandis maximè admirandum, itaDcum miferum hune mundum dilexiUc, vtvno iSceodem opère Dei coëllcntialis Filius coufque le pro hominibusdcmifciir,vt elfer ■ötav^wTro« in vnirarc perlonæ, vr hune coufque eucherer vr eilet «c^siTroJMcDcum-quepermilîlfc honnnem fua jplius culpa tu i-pfos vfque inferos lefe dare précipité, vr gratia amp;mifcricordia in ipfum vlque Dei thronu cuchercturè arque adeó vc Ede facit caro ex carne cius gt;nbsp;amp;nbsp;os ex ollibus cius, Ephi fj. jo. tandem tplius ctiam cohxredes fiamus?x\übiS ' igitur hic infans narus dl, amp;nbsp;hic Filius nobis datus dl,inqutt Prophcta,Ela. 5.9. amp;nbsp;Angeli canunt, Lue. 1. ii. quorum mmtme naturani induit,led lemen Abrahami,Heb.2 16. immo ipfam Adami carnem,Luc. 3. 38. Nobts igtiut criaille mortuus, iHc Icpultus, ille fufeitatus, illc nobis tn cœlum alcendit, iS: fedet ad dt.x-trara Patris, pro nobis in cœlisapud Parrem inierccdit, inde venturus ettam ad viuosóc mortuos tudicandum,

»u^rSn^. Ab bacigitut vnione Deitatis Filij cum no t»quot;firjii- quot;nbsp;11«natura, dependci nollra cum ipfolpirt-rualis

-ocr page 53-

IN HIST. R fi S V R R. IJ tualisconmiunicatio , VC rum ipfe turn quic- ^^X«m^ quid pro nobis præfticic, amp;nbsp;quicquid habet »»f/r.« « communicanduro fiat noftrum.ctiarn ipfaeius gloria cœK(tis,vtomnino pcrhciamurinipto, mr.f^e,-CololT. 2.10. immo vnnm cum ipfofiamus,fi- 'aemmin cutipfe Patrem hoc ipfum rogauit, loh.iy. iï^f^quot;,^ 22,amp;2J.

Abfitautem proprer hanc vnioncm amp;nbsp;com Trifhxf^ municacionem, vllam fubllanux vel a.nimxßßimnxc vel corporis ipfius in nos transfnfioncm co- CwT/i^” giternus, ne quidem oralem'qualcm urnen imlHarina craffiffimam falfilfimamquc coniecutionem ncceflatio Tranllubllantiatorum , Confub- mmeHM Ibntiatorum , Vbiqoitariorumque doctrinal*''-lecum trahit) aut cHcntialitcr nobisSpiritus fanóli perfonam commiinicari,quod falso h-bi quidam hodie fingunt; aut cxceUentillimas illaspcrfeftiffimalque qualitates quibus hu-manitas Domini prædita ell, realiter in nos infundi ac defluere, veluti aqua fontis in fuos riuos influit, aut vins inferior vis in farmenta difFunditunve hodie quidam phanaticr homines imaginantur, libentcr idipfum omnibus pcrfualuri. Nam in harum liroilitudinum aut aliarum ifliufmodi hoquunonum in ia-criscrebto oceurrentium cxpofiiione, veluti capitis amp;nbsp;membrorum , eadem .anima viuen-tium, tes naturales fpiticualibus nequaquam accommodant ( quod iaótum ramen opóttuit proprer quandam analogiam rcrom cum iftis flinilitudinibus) fed contra res fpirituales na-turalibus fubiiciunt, non minus craflo errote

b. ij.

-ocr page 54-

20 I. H O M I L. TH. B IZAS

quàm quum Anthropomorplutç Deo manos, pedes, autos tribuunt, quod Scriptura non-

^trF Hquot; *^^”9’^'^*’^ *^’ ‘^^ Deo figuratè loquatur.

cam Non lie igitur nobis Filium Pater comma-munuiiaU nicat, ideftdonat amp;nbsp;noftnim facit, amp;nbsp;omnia *^rtmw- ‘■^™ ipfo,Rom.8.32.fcd quatenus amp;nbsp;quoniam igt; fgt;K Cr quemadmodum Filius is eft in quo , licuti nos A^TH^ßtr ^Icg't ’b aeterno,Ephef i. 4. ita nos ipfi donat fitteiamni Certa vocatione,Ioh.io.29.1k ipfe vid Him (efe tMiK ^11^ ipfuin nobis cum omnibus fuis bonis donat, à fc^HiM, nobis,exfœderis Euangelici formula, modo fidclumite fpirituali amp;nbsp;fidci inftrumento recipiendum.

wfnußdei Hociguurrelpeclu , pma , quatenus Pacer *quot;'/'quot;”'•quot; non incuetut nos in nobisiplis, fcdinillofi-»gt;?©• s« ^'ö, cui per coniundionem fpiritualcm ad-Hificaticie haeremus, fit, primùm vt quicquid ipfe tan-«pXî7lt;4“*”’ ^poiïtor nofter pro nobis paflus cft,crc-fiannpecet dentibusimputetór, tanquam li ipfimet illud fira^mf^ ’ptuquot;’ paß’ client : pcrfctla veróillaobedien-nit fttufa tia qua Legis vtramque tabulam perlcóliftimè ‘^fferfeSa *‘'npleuitnobis itidem imputatur, non tnodo ebtdunct, vt fuofanguine delctis omnibus noftris pcc-]^tmu^'d ^^ iisabfoluamur coram Dei ttibunali: tu^Hxm fedetiam vt perfeda Lcgis obcdicntia quæ fo-tex rijm li jpfimeft, nortra etiam faCta ex dono amp;nbsp;gra-^HeMnrx tia,inipfo vita ætertia, lolis perfedisLcgis ^d affim oblcmatoribus promilla, digm eópetiamur, fmauaiT vnica rationecorü Dei tribunali fandi ^Mdpuriß, öc irreprehenfi amp;nbsp;inculpât! in hoe agro line miefinA- macula,CololLî.22.irrgt;mo etiam in ipfo corn-^raimtidf pleti fiftamur,Col. 2. lo. Deinde,quum perre-nr^-tm- ^^j fandita$,qua noftram humanitatcm al-pHtentHf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

lum-

-ocr page 55-

21

IN HIST. RESVRR. fumptam plcniffimc pro nobis cxorn3uit,e-f^/wSB»? tiam nobis imputctur, iioftraqucfiat,inde ült;^ *^l‘fi‘,^^t vtprætct peccatorum cxnaturali corruptio-^M«Hi(f-nc promanantium abohtionem , cotruptio c- ‘f*',’*”^^,^ tiarn lUa pcnitus deleatur coram Dco,vt nulla coram Dei fit amplius : quod beneficium Scriptura facra vocat gratuitam luftificationcm , in qua fola ^T^^X.** noftratura confeientiarum pax eft pofita, Rom. 5. i. quandoquidem emeit vt in nobis nulla fit coudemnatio,Rom.8.i.amp; 2.

Tertio quod minime confequimur banc tu^^Jf^j, gratiam vt cotrupti amp;nbsp;vitiis dediti mancamus »«m ,UmI (quod fi efiet nunquam ca gloria ad quam ^”,1“’'“* hac iuftificationc lumus ab co prædeftinati ^L in n,. frucremur^ bonus illc Pater fic nos per Filium '’*' f’'*'quot;^^ luftificatos amp;nbsp;fibi tcconciliatosincipit prxter ,mlt;g, i„: fuperiora omniabeneficia quum pumum vc- ßtminr,^ ra ipfum fide apptehendimus in nobis per fan ?^2^1X dum fuutn Spititum Pattis amp;nbsp;Filij virtutem fiii'gt;,ium coeflcntialcm opctari,(uifque vciè codeftibusp^squot;’,,^ ac diuinis bcnediÜtionibus cumulare.DifcHf- nuntjifan fis enim noltris tenebrisin nobis vera: fapien- ^»’“^j'^ liæ cognitionem magis ac magis accendit, TnebM in Ephcl.1.8. Deinde voluntatem nodram amp;nbsp;af anin/n^c fcdusimmuiarc incipit, cor purumcreans inatf/fSwne nobis, Pfal. 51.12. vt efticiat in nobis veile amp;nbsp;etticere pro gracuita fua beneuolcntia , quó „onji«» nos paulatim filio fuo conformesac cohærc- fquot;quot;^^“ desfaciat, Roni.8.9. Secundum autem iftudp„pri^plt;; beneficium, quod variis nomimbus in Seri- «quot;• pturisdclignamr,ncmpcS3nclific3tioms,Re-generacioms, Nouæ ctcationis;quódque mo-b. iij.

-ocr page 56-

21 I. H o'M I L'. T H.' ' s K 2 AE \ db Patri tribuitur , quod ipfe fpiritnra iJIorri Filij émittat in corda no(i:ra,clai-nantem, Abba, id eft,Pater,Gal. 4.6. modo Filio,quàd ab eo fient à Patte fpiriins hic procédât: modbi-pfi Spiritui fanôFo hanc veritatem apcricnte,amp; in nobis obfignante,tribus vicibus pcrficirur. Nam in bac vira primùm,ficuti modo dixi-mirs,inchoata fanûificario, pront Spiritui fan étovifiuncft in nobis operari, pro vocatio-num amp;nbsp;donorum vaiictatc,i. Got. u. 4 amp;nbsp;n. cenùinuarurfeparationeanimç à corpore,qua carnis amp;fpiritus ludailla finituntandem per-ficicnda vkimoillo die,quo rt)ors,vltimus ille noftcr hoftis,in plenam vibtoriam abforbebi-Turj1.C0r.15.28.amp; 54. Hac verb Sanftificatio-'ne,naHb modo coram Dei tribunal! confeid-tiæ noftrx pacaniur,cni fatis eftfi noftram lu-ftificationem amp;nbsp;eleftionem quibufeum infc_ parabilitctcohæret teftatam faciat.Tantùm c-nim inchoaturin nobis, amp;nbsp;quidemita vt minime fit nobis cogitandum, partem vnam in-teUigennæ noftræ regeneratam, plenè ocu la-tarn elfe,alteram verb cæcam:volunratera veto noftram ex parce puram amp;nbsp;redam, fine vi-tio quidem, fed tarnen imperfedam : ex patte verb aha prorfus fœdam. Sed tenendum po-tiùsdumhac vita præfenti fruimur, maxime regeneratorum intclligentiam elle mixtami-gnorancia in eo ipfo quod incelligit:hdemquc raixtam diflidentia-.voluntatemque quantum-libet puram, multis imputis pallionibus per-mixtam acpollutam:denique regeneratorum ope-

-ocr page 57-

IN H I»S T. R E S V R X. j^ opera optima non panels catnis pollutioni-bns elle infesta. Nee enim codé modo dehac reindicandiim ac de frumenti accruo, in quo zizania bonofrumentopermixrafunt, ita ramen vt frumentum àzizaniis diltmguatur amp;nbsp;fecernattinfcdtanquam de liquore ex vino amp;nbsp;aqiiaconftance,fic vt'necaquapurafit,nec.vi-, ci(limmeritm,fcdexaqna amp;nbsp;vino mixtio quidam, etiata ad rainimas vfque potionis iftius patcicitlas:licet ita temperari poflic vt aliqua-f do vanumfuperct , qiiodrcgcneratis'contin-git,fpiriru Dei in iplisdominantexontrà verb nonminquam lie aqna fuperct, vt vim vixali-qnis gnllus fit, quod accidie carne fuperance, Ethoefæpc nimis contingetc minus impcr-fcétis ipfa nos fans expettentia doccr,vt racri-tó nobis ficexclamandtim cum Ptophcra,Ne intresm indicium cum fetuo tuo;quia noniu-ftificabitur in confpe6tu tuo vllus vincns;tan-tum abell vt fällte illi amp;nbsp;fophiltics diltmckio-ni inter opera fidem præcedentia amp;nbsp;fubfe-quentia locos vil :s fit.

En igit'iï quis lie tantorum rayrtcrioruin gi„,^^^ Icnliisded age, vt ex iis ftuetutu petcipiamus, /« reftme quinam ntotte Chrilti placatam Dei Patris i- f’i””^^^ ram erga nos diccremus, (i morte obrucos , ac quit ad f^ ptoinde l'cmpitcrnx Dei Patris itte piopccr p^”^*{j peecata noltra maniiflet obnoxius,tanquam ci/eqHipf Iponfor iioftcr qm nou eilet Iblucndo ? C^o- J“’»!^-modo verb indicia ipfins pecfcótaiuftificarc-mur,ü morsfrebelliowis pcena quam iple lub-ijt peecata noltraperfcrens incorpore fno lu-b. iiij.

-ocr page 58-

l^ HO M I 1. TH. BEZAE, per lignum,i.Pct.z. Z4.)illi perpétue» domina-ta effet’Ac proinde quomodo nos Sp. S.cuius vi amp;nbsp;energia caro hæc conceptaeft inMariae virgin's vtero,qu{que plenè templum iftud ran0tiäcauit,in quo habitat omnisplcnitudo Deit atis corporaliter, CololT.z, 9. fandifica-ret, ac tandem gloria. amp;nbsp;vita sterna tan-quam membra iplius exornarct, fi in caput i-ftudqui Sandlus fandkotum eff, mors perpetuumobtmuiffct Imperium? Denique quomodo membra luiutarcntur hac ipfa virtute quaCaput ipsû refurrexit, fi caput mottifuc-cubuiffet? Immo quinam noftrorum corpo-rum çorruptio, Ie(u Chriffi corporiscommu-nicanone abolcrctur, fi corruptionem fcnfif-fet? Er hocipfum D. Petrus ineximia ilia pri-ma lua condone nosdocuit, Aft. z.jt. Non i-gitur abs re Paulus Apoltolus hze dUtingues, peccatotum noftrorum temiflioncm morti Domini,nortramqucluftificationero,eiufdem relurrcftioni tribuit,Rom. 4.25. noftramque proinde glorificatiqnc:quu hsc inter fenexu iiftcpatabili conneftantur,Abac.2.4.amp; Rom, ^.29. Idcitco ctiam plcrumque non modo vi-t^msternam ,fed eriam noui hominis erca-tionem in hac vita inchoatam ad Domini rc-furreftionem refett, fine qua, inqmt turn E-uangelij prsdicatio , rum (pcs noftta futurs fint inanes,i.Cor.i5.i4.

CtiKlußam Quuiii igitur,fratres,tantafitharumreturn «^quot;^w« c^f^'tU'Jo, tantûmque pondus, Deum ac pa-fnSwi. ttern noftrnra Üpt. Max. fiipphccsprcccmur.

-ocr page 59-

IN HIST. R E S V R R. 2$ vtnoftras mentes infants huius hiftoriæin-tclledum ducat, quamtoc indubitatis tefti-moniis fecit nobis teftatatn:vt earn vcra viua-que fideampleiäetes, non folùm aliqua ipfius cognitione ac fcientia fruamur, fed vt eins ma gisac magis in nobis potentiffimos effeAus fehtiamus :priroùm vt quandiu vitam in his terris agimus,tam iuftificati amp;nbsp;pacem in con-feientus qoltris habentes, quàm fecundum veterem hominem moinficati.nouum autem viuific3ti,noua fubinde in fide fpe amp;nbsp;charita-tefaciamus incremcn:a:tandemque per gra-tiam amp;nbsp;mifericordiam Dei noltri Patris Opti-mi, Maximi, perucniamus ad vltimam lUam Refurredionem, in æternuro cum noftro ca-pite turn anima turn corpore refurreduri, cui noftro Capiti, vt Patrr amp;nbsp;Spiritui sado omnis honor Öe gloria fit in fempiternum.Amcn.

Aiatth.zS,

I. Extrema ante Sabbatho, ('.i. exeu»te iam Sah^Atho) tuum Zucefeeretin primum [dfem^hel/-dom-^du, ventt Ataria Aiagdalette gt;nbsp;lt;^ altera ^aria vtjpe^areatfepulchrum.

-ocr page 60-

J. Erat autem vifii eins vtfulgur, i^ ijeifi-mentam eins a/buMfeut ntx.

A-larc.ió.

.9 Quum aulem re/urréxijfet lefei''mane^ primo die hebdemadl}} apparuit primum A’t'art£ Aïagdalene. -*

loh.io.

I. Primo nero die hehdomadiSfAdarta Ada-dalene neintmanei^uitm adhuctenebra ejfèt/t.

Diminm If^^ fitreitatui v lÂ}^ ififubfing y nsHi/ià 5

4 ’ Euangdirta qua hora Dominés g 5 rcfiirrexerit,manè videlicet ter-3 z tij diei : quod cxprcfllus etiam /»quot;•quot;• f« ^J^o/^*-^ exprimiturà lohanne, putà (uB htbdomei- illias dici fummu dihiculu. Quandoquidé c-

did, morte Dounni fi ^nentif que dtem Dominiez ditimue, i»ifium cil piibat.

nim Maria Magdalene veniés ad lepulchrum quum adhuc client centbræ, iâ turn tarnen a-penum fepulclirumjeperit.quod lignum erat abientisab co leih Chrifti corporis, fequitur quod dixi, fob finem nodiisfummo adhuc di_ luculo ipfum iefun cxilïc,cuius nodis vefpera crattertij dici,qucjn Dominicum dicimus,i-nitiumcxludsoruminftituto, quo tempore

re-

-ocr page 61-

IN HISTOR. RESV^R. 2/ reliqux mulieres adhuc erant i n itincre. Hoc igirurmométo quo dies lepcimus amp;vltimus hcbdomadis præcedentis finiebatur, amp;nbsp;à quo fcquens f^ptimana fumebat initium , vt D. Matthaeus loquitur(minimè quidem ipfe no-miiwtim de Refurredione loquens,auc ipfius tempus notas, fed tarnen ea ponens quum de terræ motu Ulo, defaxoab Angelo auoluto, de Cuftodum denique pauore verba facit) Do minus extra omnium hominum conlpcttura refurrexir.

Nee verb abs re tempus nominatim expri- Dnfrt mitur.Primùm enimDominus quodante mor ^)^'^*^. temfæpeptædixerat tertio die fe refurredtu- riante retor rum ratum fecir. At fanèpoterat ille quidem lt;l‘’'’p'“fft, » lt;nbsp;• i • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 1 . r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i • r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euentii

Meridie,aut lub ciuldem dici velpcram relut- ß^, ,fp^ gereded illud ei tempus maxime plaçait, quo amp;■ madia minus fopitoscuftodcsopottuir, aut defeUos ^‘^J^^“ vigUando , quoin per intcrualla notlisquiC- »^ f^tH* tem carperepotuetint, fiquidem nox in mul- 7?»’””^ tasplerunquc vjgilias, præfertim apud ludæcs rannawi diaidcbatur,Luc.n.38.Et ita quidem fuam po- ^^^ tentiam magis ac magis patefecit, aduerfus quam tantumabeft vt vlla visant dolusho-ftiumaliquid efficerint ad eorum quæ prædi-xerat, quç que holtes ipfi fatis intellexetat, ef-feéluin impcdicndum, Matth.27.63.vt concrà ne lannllam quidem ipfis motam adferre po-tucrint. Quinimt) tam euftodes ipfi quam ad monumentum appolita ligilla magnum ad Rcfurreétionis iphus veritatem confitman dam amp;nbsp;pudorem illis adfetendum pondus at-

-ocr page 62-

’S 2. H O M I L. TH. BEZAE

lulerunc.Hinc igitur clicienda nobis cxcdlen-tiffima maxiniéquc ncceiraria dodrinaado-mnem diffidentiamnon modó oppugnadam, fed etiarn fuperandatD,oppofiro ninurum illi hoe fidei clypco,quo maxime prêter leliquam '»st«'#7rX/«c Apoftokis Chriftianü roilitem in-ftruir,i.Thefl'.5.8.amp; Ephef.6.i6.Ncc enim vera fides tantum in genetc Deuro poU'c ac veile promiffis ftare: verum etiarn cum ptæfixo Ita-tutóque tempore promifla prlt;;ftarc,amp; quidem quibufeunque mediis ipfi vidcbitur,facilè fu-peratis omnibus impedimentis ac difficultati-tibus,credit.Sic Ifracliræ eädem node qua an-ni illi ttîginta amp;nbsp;quadringenti finiebantur, de quibus Abrabamum ipfc Dominus expref-sc præmonueratjGcncf.ij.ij.Ægyptum egref-fi funt,Exod.i2.4i.quod fi tempus Mofes bene coguouilTet aüt fupputairct,non ita proculdu-bio properaffet. Ad.7.25. Cuius etiarn propc-tationis panam exilium annorum quadra-ginta fuftinuilFeipfum non temerè dixerimus, Domino tarnen tam longo temporis intetual Io,tu ipfi Moy fi profpiciente, cuius opottuit hac tatione patientiam qua in illo populo rc-gendo maxime opus habuit,cxcrceri: turn ipfi populo confulentc, nimium adhuc latino óC dcliciis abundante ; turn denique fuorum iu-dieiorum æquitatem in Ægyptiosr^Meizèbe-neficiorum à lofcpho acceptorum immemo-rcs patelaciente. Sic opottuit Babylonicæ ca-ptiuitatis annos leptuagintacomplet! praci-sc,vt dixetat Dominus,quod parienter exipe-

Óta-

-ocr page 63-

t N H l s T. R. I S V R R. 2$ aauit Daniel, antequani exinnam illam amp;nbsp;tam cxprellam prccationcm,quæ nono hillo-riæ fuæ capitc continetur, ad Deum fiindcrer. Arque adeo G Scribæ qui fapienter Ucrodi rcfponderunt,nafcituturn MeifiamBethlchc-mi,Match.2,.5.tai'n diligenter reuelatas Danic-Ufeptuaginta feptimanas fupputalîcnt.ad fa-lutcm proculdubiocognouiflcnt cum , quein in Gondénationem fuarn reicccrüt. Porrô loge præltantior amp;nbsp;laade dignior eoruna fides aeperfeuerantia videcur,qui Domini promitquot; fis fidem adhibentlt;s,fine vlla temporis quo li-berandi elfcnt Irmitationc, patienter ad finem v(que per médias tempeftates perrexerunr. E-xemplum efto fingulare nobis Dauid,non abs rc dicens, Pfalm. 40.1. Expeftando expcôtaui amp;inclinauit fe ad me Deus. At hæc non fine luda,fatcor, ingenti, non tantum aduerfus difficLiltates,quibus nafcentibus promilîorum efFeéta videantur nunquam fuum finem afie-quutura,('cd etiam aduerfus noftram imp^--tentem curiofitatem. Atque huius rei teftes habemusipfos Apoftolos, qui de Mefliæad-uentu ac populi Dci reftaurationc minime du birantes, fcire tarnen fatagebant num illa Ha-tim contingerent, eôque iplo momento quo videbant cum fu{citatum,A.01.1.6. At Magilhi refponfum eiulmodi fuit, vt fit aduerfus qua -libetimpatientiam prxfcniiffimum remediû, nempe ci relinquenda illa qui tempora amp;nbsp;op-' portunitatesin fua folius au£loritatc pofmt.

Eadem impatientia tandem etiam incrediUos

-ocr page 64-

JO i. HOMIL. TH. BEZAE facit, ac deinceps irriforcs ac contcmpcorcs, de quibus D.Petrus loquitur z.Pet.j.^.

Ptrieiili,- Hieveronobis aliaSatanæ frans tummo-^^/w ” P^*^^ cauenJa eft, qui fi hac via non potuir, ad amp;nbsp;meilit incredulitatem nos impcllcre,alia ad eundem Dm«»; tornen fcopiim collimanrc incautos aggre-tauit yel/e ditur.Proptetea qubdenim fepenumero Deus tiKjutrere. fefeadcaptum veteris iliius rudioris popuii accommodans, cum perProphetas coniola-batur, prædidis per cos libcrationis ipforum temponbus amp;nbsp;opportunitatibus,fufcirauit c-nam immundus ille fpiritus fæpenumero pfeudoprophetas , qui vetos hmularét,qualis ille lofaphati temponbusSedcchias, i. Reg. 22.ï4. amp;nbsp;Ananias lcremiæ fcculo,Icrétn.28. qualesitcm fucrunta quibus miferanduslm; populus reiedo vero Meflia, vt teftanrut hi-ftoriæ, dclufus cft,vt liquet ex Ad.cap.j.jg.^e 21.38. lieer tam accurate à Domino praernoni-tus,Matth.24 23.Marc.3.i7.Luc.i7 23. vndc fit vt quum cxpcricntia fallitatcm illarum præ-dióïionum detegat ,codcm loco etiamdein-ceps veibum Dei habeant ac tabulas, quibus nulla fides adhibenda. Hoe lampridcm in Ec-defiaChtiftiana Satan molitus eft in dodri -na de Domini feeundo aduenru , lam inde ab Apoftolotum temponbus,i. Theil.5 i. d a. Thefl. 2.^. ad qtiod opus promouendum lam-dudüabulus eft viiis quibufJam alioqui bonis et eruditis,fcd hac tn patte nimiùm dccif-i facilibus, in temporum corum lupputatione qu;ç nobis Deus abfcondit, aut ita tn Apoca-

-ocr page 65-

i N H r s T. R E s V R K. jl lypG fidcHs ferai lui tcuclauit,vtexpcrienti3 tvlhuain fcçcrit certain corumcogmtionein non niii m ipfo exita nobis expcelandann ejuamobrern eciam qui lapinât Gbihacinre tempérant, hoc potins faragentes, ne in vlti-mo illo Domini die reperiantur dotmientes, aduentaro quam minuscxfpcctabitur,quàm cnriofiùs inJagances fccundi illins adaentus rempota,qaç Dominus Angelis iphs oceuka-uitjMatth.iq.immo ipfi Fi!io,dilbnól£E nimi-'rum humainraris iplius rcfpcfti^ciufqne fcié-tiæ quamafeipla ,amp; fine ccuclatione potclt haberc.Quid igitarhet impoftoribusillis,tam futurorum diinnatonbus, qnam tempotuin êx arbittio (upputatoribus, quibushodie tet-rarum orbis fcatet ? Nos veto pro dcliris ilhs temporum aiicupibus,quæDeus nobisoccul-tauit,Dci promnfioncs vera fidcamplexemnr, de ipfarum vericate, turn quod ad cius minas aduerfus inipios amp;nbsp;incrciiulos exequendas, quantumlibet tardare videatur,tum ad pro-miirionum credennbus amp;nbsp;pœnitcntibus fa-datum implctioné, magisac magis petfuah, quæcunque tandem adfidem Ubefadandam ditficakates amp;nbsp;impedimenta fefe nobis ofte-rant.De tempore autem amp;nbsp;Hiodo,faccorcqui-dem,quó magis mundus m omncni defpet^-tam tcbclkonem fertur, amp;nbsp;quo plura turn in cœlo turn in terris à nobis- ligna iam olm,! a Domino prædida conlpicimus, co propin quiotem eile aduemum Domini, aclummo-perecauendum ne idem nobis cótingat quod

-ocr page 66-

^2 nbsp;nbsp;nbsp;2. HOM IL. TH. BEZAE

Noa chi temporibusquibus cataclyfnjuspri-mi feculi homines incaucos amp;nbsp;inopinantes obruit:fccl viciflim etiam aio Deo arcanis fuis reliôtis,quç nobis occuluit,acl cum corda no-ftra attonenda,amp;animas noftras cum lilenno amp;nbsp;patientia poflidendas,amp; vigilibus oculis nc fomno fopiti deprehendamur, falutem eius expedandam.

{H^rS- Sedadhiftoria noftram reuerfus, àquapau-‘^1,quot;’“'' lülum digrelftis fum/adigente me temporum /«2*cnM- inquÆ incidimus neceffitate, quibus quum »lowCT hK nos, cum rota Domini Eeelefia, tam diutur-n'^Dmi ^^^ ^ afperam tentationem feramus, hæc m.vir^f» dodrinavaldc cd ncceflatia ) circunftantiani zwif^ temporis, quo Dortino refurgere vifum cd, (»mai»- aio non leuiter elle prætcieundam ^ ad pk.-mam nimirum autoram eius diei qui primus hicdicitur, nonfanè tantum illiushebdomads refpedu, quad nouam hebdomadarum, lupputationem ludæi finxilfcnt , fed quod mundiercatio feptem dicbus peratda, atali die cœpit, fempcr in orbem tedeunte. Hac c-nim circundantia nobis eximia amp;nbsp;admiranda cóuenicntia,reprsfcntatur primæ illius crea-tionis mundi quem Adami primi parentis no-dti peccatocorruptioni fubieótum,fcntimus, cum eiufdem in perpetuam ætatem renoua-lionc podcrioris Adami virtutc;vt ptopcerca non immeritó Prophets nouotum cœlorum ac nous terts futurs in aduentu Domini me-minerint: amp;nbsp;Apodolusad Hcbrsos,ca. 2.V.5. Mundum futurum vocet. Aio igicur quemad-modum

-ocr page 67-

IH HISTO»^ RESVRRk 3j *’’0flum lux corporca piimo diemundi corru-Pnbilis elle tapir liiiRcntem illam rerræmo-“Hi amp;nbsp;acjuatum gurgiicm à que vndiquctc-gebatur illudrans,cuii)sndiHiuilharioni deinde Jttagna il la duo lominaria ptaifeófa funt: lie Domini Kcfuireâioncra ad âmoram pri-.mi diei noui hums trmndi (piritualis ac æ-terni faâam , primuin fudre radium veræ hums Lucis (piritualis^tam dénias ilias tenebras ànicnribusamp; anirnis/^am mden hums populi invmbra moins (idenrisj Ela.ÿ. v.i.quàm a-liarum nanonum omnium, Elà.49 6.quas tôt rétro laplis aicatibus fuis ipfsrum vus luccde-re Deus fiucrat,difcutientis, A61.14.16. Naip citifub vetere fœderc Dominus elctlos fuos fuæ eogniiionislucc, ptimùm jinquam jpa-iriarchas, deinde populum iftum ab Abraha-mo otiundum donauit,non eadem graiia na-lioncs omises dignatus,Deu t.4.6.P(alm.»76.tà verè tarnenLueem illam dixcns Lunæ potiùt radiationem,quodammodo nodis tenebras lUuiuanrem, quàm Solis verè ipwinfii'f« Iplen-dotcni'.quæ bece vera lux Dominus nofter le-fus Chnltus , loh.i. 9. amp;nbsp;ii. iam luis pi xlentia fua in carne,3e prædicationc talutis imsotml-lei,loh,8.iz.vlt; ii 55.velum tarnencarnis ipfius adhucinhnna; piurimum de iphus Iplcndorc dectahebat.Cums rei fidem facit nobis chariU fimorum maxiinéqucfamiliavium ipfms difci pulotum incrcdulicas, vt nonbulita fit iplis à Chrirto diduiii expedite ipfis vt abeat ad Putrem , quo mcliùs iplis perfamäum Spnituns

-ocr page 68-

54 nbsp;nbsp;2« HOM. IL. TH.' B EZ AB

fuum innotefcar, loh. i6.7. Nos verb miferas Genres,etfi Deus non paHus eft (e apud cas expertem elle teftimonij fuæ Dciratis , turn in cœlo amp;nbsp;terra, turn in htnus orbis adminHira-tionepotiffimum apparentis, Adl. 14.17. fuit tarnen ilia Lux inftar fulguns , Itatim cuanc-feens amp;nbsp;in denhorcs tenebras dc(incris,Ron». 1.19.20.amp; 21.Vt non immetitbdixcrin-,Domini rcfurreóbioneni ad primam auroram prirai illius dici leptimanx, quum cœpilîet hnem adferre tarn cognitioni illi vmbratiii veteri populo datç,lub Legis vmbrisac figuris,quàni denfUTimis illis amp;nbsp;opacilfimis tencbris,qiiibus orbis terrarum obtucbatur;atque adeó mani-feliationi illi adhuc obicuræ perlons: (uæ,vélo infirmitatis carnis adhuc ttclæ,reuera faille veluri primam autoram punHiniam amp;nbsp;lu-cidifsimam dici à quo nouns hic mundus Ipi-ritualis amp;nbsp;xternus iniiium ducit. At quemad-modum aduemens aurora paulaiim noCtis tc-nebras fuccefsione temporis m hoe 01 be afpe Ólabili dilsipat:lic ven hums Solls exoitus mundum pedetentim , tantum alioqui Ipicn-dorem non fetcntis, fuis radiis illultiauK. Er quidom leiofolymam die PemctolLs hic (plendor iiradiauit , tandcarque prophanas nitior)e.s,quum poll siephani inartyrium Ec-clcha dilpvrfa Sol idc i.iófis hme inde fais la-dns micare cerpit, Aót.8 4. vt prxdixcrat oiim Efa.6o.capite,dt ipfe Simeon poll Zachanam lefum ChriHnm Orienti tx alto comparante, Luc.i.78.hunc cuentum deebtatat, Luc.2.52.

Ad-

-ocr page 69-

iw H l S T. R E S V R R, 55

.Alia adnri randa cigt;tt‘ Memenha creatiinis

Admirandim ac confolationis plcnam con gruentiam circunftantiæ primæ auroex dici ijltus cjuo Doi^'^ii^^ïs rciuiTcxit, nouum tnun* ^ dumæteïnum inchoas,cumLiicjs creatione,rfX;J«lt;' ptimodie prinn mundi corruptibilisandiui-*“'*'“^ Uis. Adhanc aliam non minus adrairaudam ‘ji^crßi ^ adiicimus, in co quod heuti prunus homo , a/“ƒ■'/»quot;*’* quo genus humanum pet camalém 6: anima- ‘i“l'p7n'ri» kmgencrationem ortum habet, Gencf.r. 28. |•»».^tJ-^wi, veluct duabus vicibusfonnatusclt,Genel.2 7.

primum videlicet, matcrjali cius corpore ex J««lt;••«'»?, tettæ limo conflato , vitxque huie animali lubieclo, tandémque per peccatura tot innr- hruif^nui mitatibus, ac tandem etiam didólutioni in pulucrem obnoxio;deinde anima in iplum m-duäielkntia quidem (ua fpintuali amp;nbsp;immor-tali,lednon tta multb pod peccaco dc morci fecundx Inbdita: ficfccundus bic Adam, ka-turigo omnium hominum per generationern fpititualcm noui mundi perpetui incolarura acciuium futurotum amp;nbsp;iam exidcntiuui*dua-bus vcluti vicibuscreatus cft,tninimèquidem fanè quodad corporis aut animx iplius eikn-tiam,fedduatum idarum» non mododrucria-rum ,l ed Cciam contrariaruin qualitatum ic-fpeau.Venit enim primùm inillo (uoinhr-mitatis data nobis iimiUimus inomnibus,cx-cepco peccato , mitiui'n capiente haceius có-ditione ab iptius conccptione m Virginis vte-ro,öcin eins fepulcura deiinéte: deinde in data glorix.ab eins Refutredione capientis ini-tium , licct hanc kam maiedatem adhuc 1e-c. ij.

-ocr page 70-

jS 2. HO Mil. TH. SMZAB

mifcpuha per quadraginta dicriim fpatium occulucr)c,ad fuam vfqiie Afeenfionem, amp;ad Parris dexrram Sefsionem , funna criam hac gloria (empiterna. Talis eft duabus vicibus, gencratio fpiritualis Dei filiorum fde Capiti luo conformantium , primùm in hoc ram in-firmo ftatu,quern Apoftolus corpus mortis di-cir,cuius le refpedu niiferum cxclamat,eóquc fe libetari dehderat, Rom. 7.24.2. Cor.5 4. Phil.i.2j.deinde verb in ftatu illo gloriæ lt;5«; in-corruptionis , nonnift duabus item vicibus pctficiendo in Dei filiis, primum anima poft leparationem à corpore cum lelu ChrUto rccepta,Luc.23 45. Aél.7.59.deinde corpore amp;nbsp;anima poft rclurtcdioncm in immortalem il-Jam gloriam cueôlis;qucmadmodum Chriftus antequàm inregni fui plenam at perfedam polTelsioncm ingrederetur quadraginta in bis terris à refurrcdionc dies cgir. Qiia in reite-rum admirandÀJcd tarnenadmodum inçqua-lis inter ptiorem ac pofteriorcæ Adamum congritcntia confpicitur,quöd prior Adamus in amœnilsimo iHo paraddo collocati)sgt;ab co tandem per peccatum cxulare coadus ht, ter-renumque mifcrum amp;inkduin domiciiiuni babirate, pollenor autem Adamus nofter, tertenum hunc mundum ingreftus , amp;nbsp;qui-dem in ftabulo natus , dein prçlepi reelina-rus,Luc.2.7. minimetatnen furdibus vHis in-quinatus, licet noftris omnibus milctiis onu-ftus,cxcepto peccato,tandem longcluprao nines eet.-los,Ephel.4gt; 10. co luosad le tractu-rus

-ocr page 71-

IN HIST. RESVB-R* 37 rus afccndcrit,Canc.i.4.amp; I0h.12.32.in fclici-tacetn xternam, vera de arbore vitæ viûuros, Apoc.2.7. quam ob caufam alter iftorum locorum akerius figura eft , putà hortus ille ter-teftris,diluuio cum reliqoa cerræpartc iunda-, tus,akerius cœ^cftis ac perpetuæ habititionis vt commune ht illis Paradifi nomen,quorum ille prior,Genef. 2. 8. hic verb pofterior, Luc. 33.43.2.Cor.i2.4. amp;nbsp;Apoc31.2.7.quarurn fimi-litudin^m ampliorem cxpohtionem habetisj Rom.5.amp;i.Cor.i5.

, Denique notandum amp;nbsp;illud prxterea, no ^''quot;^^quot;“^ bis quidem primum illum hebdomadis diem, i« ((W^6«^ adcuius autoram refurgere Domino vifum‘^'^’* quot;’‘’^ eft,rcpiæfcntare principium Lucis (eculi ven- L«^»«” turi,ficut diximus;at non eandem cirecreano- lt;l'‘rdt-.a‘f» nis vinulque rationem. Prior cnim mu nd us ^'7w7quot;quot; iexdierum naturaliurn,vigintiquatuor hora- Jieteil per rum,quæinnoâ:is tenebras amp;nbsp;diei ciuilis lu- ■?’'.■* lyonttw ecm diuid’jntur,(patio crcatus,akcrnationeamp; refumahi circumuolunone feptimanarum, menfium amp;

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pn9n fade

annorunijSolis amp;nbsp;Lunæ onennum amp;nbsp;occidc- ybt^uf iu~ tium circuitu,cum infinitis mutationibusfo-fut ueturamp; adminiltracur. At noui mundi fpiri- * tualis dies vous perpetuus futurus eft,nullis c-gens corporels luminaribus : in quo nihil ca-ducum aut tranhtorium, licuti Ptopheræ nobis cum adQmbv^cunt,Efa.i9,Dan.i2.j.Matih. 15 43. Apoc. 21.23. amp;nbsp;Î2.5. Hoc fane ptx ie fcit c.ximius ille VikotumLucis titulus, quaexci-tancut qui dotmicbant, ncampliùs tenebra-rum openbas communicent, Ephef.5.14.fed c. il).

-ocr page 72-

38 nbsp;nbsp;2. H o M I L. TH. B E Z Ai

in occurfum fponfi cum lampadibiisavdcnti-bus conuiuij thalamum ingrefluri cumipfo, veniant,Match.25.lo.in perpetuuni ibi cum i-pfo fiitun,i. Thcflal. 4. 17. Fateor quidera nihilominus pcipcruam hanc Lucem pcr-perui huius tam amœni diei à Domini rc-furreftione initimn accipientis, vei diximus, non nifi pedetentim animaduerti in Lucis ft-Iiis,qu3ndiii m his terris pcregrin»ntur:atqiie adcó m Eeelefiæ admimltratione quam hæc Lux agir,multas amp;nbsp;admirandas t»utationes ac rcuolutioncs, immo amp;nbsp;opaciffimas Eclipfcs, in huius Eeelefiæ maxima parte videri, qtiod noltro feculo confpicuum cft,vt videatur Lux ifia mundum fugata reliquilTe: quod ipfe Do-nimus fuam Eedefiarn cotante lapfisLculis præmoauit,forc niinirum vt in vltimo fuo aducheu vix fidem in terris rcperiac,Luc. 18 8. fed quemadmodum quum opacæ nubes amp;; m ahum furgentes , féque modó minus,modó m tgis cxpandentÇs,nlt;iftris oculis Solis fplcn-doré cripiunc: non propterca raroé Solis fplc-dorem emminuune , in fupenorem partem fuos radios emitcencistacque adeó longe fem-per maximum inter nodis tenebras , óe ciijlj modinubibus, quantumlibct opacis, obmi-büatuin diem,cft diierimen : lie dies illc Domine fpiritualis ac perpetuus idem eft in fc fuiquc femper fimilis permanct,turn in iis quorum tarnfpiritusiUofruicontigit, turn in iis qui vitam âdhuc in his teris agunt: ac lieçt nonnunquam iftas tenebræ fplendoris eins men-

-ocr page 73-

l H H I s T. RISVRIl. 39

menfütam altèrent,tamen fpititualis l'IIafem-pitemaque Lux in corda eredétiura fuosfera-pcr radios iaculatur,qthbus nunquam peoitus delhtuuntur. Irntuo turn maxime t^um vi-detur iHa nubium opacitas , oculis tantum carneis iltatucntibus, fplcndorem iftum pc^. nitiis obrui(re,quod fçuiirimarum perfecutio-num temponbusaccidit,Lucis filij SolisHluis radiis lougè maiorc vi ac clHcacitacc illudra-ti.toti colluccnt, mundi ac tenebrarum filios arguentes, non aliter qoàm terra Golen ciHin Ægyptotota dcnfidimis tenebris obrutare-fplendebat. At quæcunque tandem eleuentuc nubcs, tandem eximius illc dies Filus Luds fpknekbtt, femel omnibus tenebris difeudîs in pcrpctuum,addióto tenebris infernabbus amp;nbsp;lempitemis Principe tenebcarû, eu omnibus qui pertiiiacitet oblatam Luctra rclpuerint.

Tranlcamus ad ca quæ extraordinariè amp;nbsp;rtrratre-«l^ îéinv Domino refurgente contigerunt,^quot;'^quot;^^' ex quibus eius Refurrcébo tanto gloriofior amp;nbsp;refMvgtntif plemor MaielUtis appareat.lnaensis’iturtt r M^»f»f‘«‘ ræ mocus ad icpiuchrum,duni client micincre enzfmr« niulictes faituseile Jicitur.tniPiturapertifli- •‘^Dimmä mumccUicnonium mhn huins a monuis lu- yfenfratur^ fcicati »otentiæ dettaâmm elle à morte, fed'quot;”7*“'”

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• s • fide

contra potins,quum non haberet prius inter- /„^„^j fa ta vbi caput inclinarcr, Luc. 9.58. èfepulchro ^hf»«-c.xeuntein in totiustetrædominium ac impe- fj,aa‘f^àH num venire, quam cs tux voluntatis arbitrio mtnaltim commouca .Sic reueraconfpi^mus ptædica- “quot;“'■ tionis Euangelij tonievu , cctrarLim otbcin

c. iiij.

-ocr page 74-

l. H o M I t. T.H.’BE2AE.

vniuerrumconcullum,quafi à fundamennsi-pßsconucllerctar, vt ante prasdixerat, Agg. ?» 7. Qiicmadmodum igitur terra, pendente m CruecQomino inoca fucrat,honiiniim ingra-tosanimos,autpocnistam deteftandorum ho-minum impietatem abominata,amp;,vt na dita, potius in imam abylïum hiatu (uo defcendere fc paratam teftata,quam diutiüs pondu* illud Crucis in qua fuus Creator ac Dominos pendebat fu(bnerc:Gc Refutgentem ipfum agno-fcM ad eins obfequium promptiflima, reliante ctiam ipfa Morte nullas fibi vires in hoemor-tuo retinendo, nee a|iis ctiam quorum fepulr chra paiuerunt, vc huius rciurrediionis participes fièrent : vt iam tune profiterctur hoe Caput refurgens membris luis viamapetire, Matth. 27. 52. ita, Morte fe villam fatente, quum ne corruptione quidem Dominum læ-liHet à qua immunis fuiHct.Porro fi terra,qua; fenfuamp;animacarct, Domini tarnen Rtlur-gentis gloriam ac Maicllatfra agnouic,corara jpfo tremens, qnasóieemus corumelle partes in quorum lalutem ic(urtexit?Ac fi isin quem fperamus terrain ipfam concutere pott(t,qui-nam aduerfus ij fum infurgentesHabont ? line caput ipftim dircdè, fine membra iplius pétant,in quibus fe pan perfecunonem profite-lui ? Ad.9 4 Hic igitur ilie Filius cit a nobis deofculandus : hiciïle nobis omni vcnciatio. necolendus quampolialat eius Maitftas,cum fiducia qnai]^cx eius bonitate concipiinus,vc Pfal.2.ii.doccraur.

5cqui.

-ocr page 75-

IN HISTOR. RESVRR» 4*

Sequitur apod hiftoriam Angelum eodem ^'^‘^^*^ momento fulguico (uo afpeóhi,amp; veftis fp!é- A»»»»«» ^ore qualis elïct redantem , vifibilitcr è cœlo quot;^;^'^^“* defeendifle. faxuniquc illud ab holHófcpuU ,ïï“»füu-chti deuoluirtetquibus doeemur huiusà mor- 'gt; i'^* ‘^ tuisSafcicati vim amp;nbsp;imperium terræ fimbus fè^'^'„[„ non contincri,fed fupra cœlosipfos,etiam le-/'» g/mo» enndom eius humanitärem ferri: quam cius ^quot;”ƒ”^J5 dominationem ac MaicUatem ipli etiam An- nuuntti». geli,iaccnte adhiic iplo puetulo in pnlepi, quot;“' fiiruri nimirum ipfius nuntij agnoLicnnt,LuC, 2.9. Quibus omnibus hoe adiiciamus,tantatn nimirum iftius Damini bencuolentiara,tam-que egregiam erga fuos ede voluntatera , Vt quemadmodum ad Patris dexiram Ceder,fic c-Icótosfuosad l'uamdcxtram federe velit,Mat.

25.14. difponens ilbs regnum vt Pater ipfi di-lpofuit,Luc.22. 29 .tâquam fuis cohæredibus, Rom. 8. 17. quod demum rcipfa perficictur, quum vltimum illud dectetum pronuntiatu-lus eft,Vcnite benedidi Patris mei, vobis ante iada mundifundamenta regnum præpara-tum poncirtui. Quàm magnum igitur quam-que pretiofum Chrifhaninomen, ex quomos magnus iHc Dominator cœlclhum exerci-tuum pro fratribus agnofcir,ctfi nihil hic terrarum otbiseo vilius aut magis abicótumc-xiftimet? Annou igitur ponùs quam vllo ti-jnore perceilamuf, licet nos vndtque tot tan-tlqueac tâm diucrli holtesaggtediantur, cum Dauidc fumus diduri, lieer mukæ me myriades coadæcitcumfepferint, non expauefearnî

-ocr page 76-

^2 nbsp;2. H 0 M I L. TH. BEZAE

PfaI.5.7. amp;itcrû, lehoua Lnx niea(Ielioua,in-quam.pro mc mortuus amp;nbsp;fufcitatus)quem ti-mchoïlehoua robur vitæ mcacjà quo trepida-bo’Pfal.jy.i.Narnfi vnus Angelus vna node primogenitos oranes in Ægypto cæcîdit,Exo. 12. 29. amp;: alter vna enam noóte centu m odo-ginta quinque hominum inillia in cxcrcitu Airynorum (ullulit: Réxque ille ac deftnlor .v nofter tot Angeloruni myriadas ad fuorum quot;nbsp;tutclam inptocindu habet,qui manibustcos lublatos gdtenr, nc fottè ad vllom lapidcm ■olFcndamuSjPfal. 9i.ii.ecquid erit tandem fu-pcrorum aut inferorum à quo nobis metua-iniis,fi fufeitatus bic à noftns partibus fietcrit? Kom.8. jo. Hocautem à nobis tantum requi-ruiur vt hdos fubdicosilli nos præbcamustai; fi àfortioribus ftandum eft,ad hunevnieum tâ-quam ccrtifiimum ac tutifiimum alylum aC perfugium accurratnus,quero fcimus omnem poteftatem habere in cœlo amp;nbsp;terra,Matth.28. 18. arque adeb in medio hoftium fuorum do-amnati, Pfal. 110. 2.fub cuius pedes oportet 0-mnia lubiici,i.Cor. 15 27.mundumque mfa-nufn,amp;' ipfa vanitare inagis vanum telpiqua-mus. Quod ii fadum ent a nobis, ccquis erit -nobis metuendus hoftis in lupcrjs aut infcris, quum,pr2Eterquini quod Suleitatus hicà mor tuis veruseft cum Patre Dcu$,Ioh. 5.20. enam ipfi quatenus primogenitus nofter eil,Kom.8-29.res crearasomnesiuperas, médias i5i mh-mas oporteat fubiiei, Dommuniquc conucc-rt,Ph'lip.2.I0ï

Deni-

-ocr page 77-

IN HIST. RESVRR-K 45

Denique, quo fit hnins Crucifixi Sufcitat? ^^^t veravirtusin huiushiftoriæcircunftantiano- », ’«fc.^»se tior amp;nbsp;illuftrior, a'ee nonne noftrofeculo ve-riratcm hanc obrueie maxime nituntut ij qui chri,f.“^‘gt; ad Ecclefiæ Chriftianæ gubemacula fedent, A* «lt;* “ non meliore confcientia quàm Caiaphas cum quot;^^cM aireclis, lefa Chrifto itcrum condemnato amp;nbsp;fl^nfrfii/-crucifixo in miferis fuis membris, ac ipfa Dei ^”p^^quot;^ vcritatc tanquam fepulchro condita niundo- idm hodie quenunquam appantura ? An non ad hoc ef-ficiendum bullis illis fuis fulminant, qus ft- «» Do™«-gilla quorum hie fit mencio repræfentant, amp;nbsp;”“* fquot;^‘ viribus omnibus vtuntur quasab Hcrodibu» fuis acPilatis mutuantur? Ac nonne præfixoà Deo diluculo , mifli cælitus Angeli potius quàm homines,FlammeüiHû verbi diuini gla diû vibrates, amp;nbsp;puro veritacis Euâgelicæ fplc-dore cotufeantes,impedimenta omnia iophi-fiices amp;: idololatriæ reuoluerunt, vt verita-tcmillam icerum mundo rcpræfcntarent,Dei filiismagisacmagisilluminatis, amp;cæcorutn tcnebris ingeminatis?Norint igitur ifti rebelles , fibi inuicem fucecdentes, non aliam fore luamconditionem quàm corura quosintam defperata rebelhone fedfanturiDelquc verica-tem , vel ipfisinuicis in Dei domo tcfplcnfu-ram, donee plena Lux ilia perpétua in fecun-do aduentu noftri Domini fufeitati à mortuis appareac, Filiis Lucis perpetuæ, in fempitet-nam Principis tencbrarum,amp; fuorumlatclli-tum confufioncm.

Cæterum hie quxti folet,anChrillusclau- fx hub

-ocr page 78-

44 nbsp;2. HO MIL. TH. BEïA»

^^'’Z.ffüjl ^° ^cpulchro refurrexerit, faxo iHo penctraroi chriRü tin an vcco fa ft 3 fibi via per Angcium aperto fe-roxiCmip P“^^^’*^“ exincrit. Harum prior opinio iam /M/citatum. dudum apuJ plcrofque ex veterihus inualuit, SS^ilfiff- qiiod hodic nobisobtrudunc, qui fibi ï’«: aliis mennium pcrluadcnt præfcntiarn corpsream ac realem ^/rnmJo-^ corporis amp;nbsp;fangumisIcfu Chti(li,alij quidem iu'w^qn *“ MiHa,Catbolici nimirum hodierm Roma-fi-tr/éntiam ni, alij vctó in pane amp;nbsp;vino facrofanft« Cœ-haiti^^fl, ”æ Domini,elle Vbiqnein cœlo amp;nbsp;in terra, vt Chritit m docent hodic noui Eutychiani Vbiquitarij. fn^nin^ ^‘^'^^’^ qmim reipondetur prçterquàm quod rillt èrrpt- modus lUc prçfcntiæ non mode» nulla rationc ^Xra” conuenit cum fpirituali Icfu Cbriiti amp;nbsp;mein-iinnntur. brorum çoniunftionc,cuius iftud Sacramen-tum cft figilliim,etiam ex diametro realem il-lain ptæfentiam repugnare amp;nbsp;contradifto-nam elfe fidei nofiræartieulis, veræ incarna-rionis, refurreftionis, amp;nbsp;Afeenfus Domini àtcrrisincœlos,amp;abii(dcm quem fperamus Reditus, regerunt Chriftum licet cxviiginc mtemerata natuin , verum tarnen humanum habuific corpus : amp;nbsp;claufo adhuc oblignatô-que fepulchro refurgentem : amp;nbsp;poft retiirrc-ftionem claufis hoftiis aJ dilcipuios mgre-dientem. Sed efto, concedantur iplis hæco-iniiia,non tarnen quod voluut efficient.Longe cniin inter fe difterunt quæ præter ordi -nem natura; hunt, amp;nbsp;qua: rei alicuius elfcn-tiaro, qua eft id quod eft amp;nbsp;non aliud quip-piam, cuertunt. Exempli gratia, Aqua: natura fua Equidae amp;nbsp;dcorluiu tendentes, praeter

-ocr page 79-

IN UIS TO K. R E S V R R. 45 ^a natutam fubthterunc in rubri mavis tranfi-'^u,vi dinina amp;nbsp;cxtraordinaria,Exod. 14.22. amp;nbsp;lordanis Iof.3.i6.inftar muri inacciuum con-fiftentcs. Eædcm fub le(u Chrifti pcdibus,iin-mo amp;nbsp;Petri fupet eas incedentisjolidatç funr, Matth.i4.25.amp; a^.Nccproptcrea tarnen ami-ferunc aut nnmuiarunt aquariirn cllencialem proprict:accm,qt)cn).adiT)odum faêtiim eft qua in verum fanguincm vetfæ funt,Exod.7.19. amp;nbsp;in vinum,lob. 2.9. propcerca quod liquidum amp;nbsp;fluidura elle non lit de aquae effentia , quod ipfa docct expetientia, quum licet glacie con-ctetaatque adeb dura vt magna vifæpccon-fiTngatur,cfte tarnen aqua non definat. Simili modo prophetatum iccutis aquis fuperna-tans,2. Reg. 6.6. vi fupctnatutali,fcvrcam ci-fentiam non petdidit, quad grauitas nonbe ellcniiafetri. Quum agicutitaquede corporis ellentiali ventace, magnum aut patuum elle, durum aut molle, graue aut leue, ctalTum aut tenue,bums aut illius coloris,iftis vel illis cô-ftans lineamentis, non font de corporis cllcn-tia. At Materiatum elle,futfquedimeniioni-bus circunicriptum, alcitudinc, longitudint, lacitudine,cx ellcntialidefinitionc,acptoindo vilibile,ôc certis Ipaiiis quocunque loco ht continet! accircunfcribi,propria font corporis a;^4!e4?-«. Quum igitur Dominas veiuni humanum corpus allumplctit,pluribus iunul elle locis non poteft, nec inuilibilis ac impal-pabilis in le dici, quin vecitwe lui corporis

-ocr page 80-

46 nbsp;nbsp;2. H O^ JI I L. TH. B E Z A E

fpolictur, quod H diet, falutis noftrx fpem funditus cudterer. Nee veto quicquam eos glorificati corporisCfFugium iuuat.Nani fi co vfque glorifica'iocxcendcieiur, nequaquani omameucum eßet iftius corporis,fed abolitio contra amp;nbsp;deftruaio.5ed ipfe præcerca Dominus quum port refurrci^liönem difeipulisfuis apparuifler, amp;nbsp;difems v quot;ibis dixirter, Venice, videte,Palpate, vt oftendefet per refurreirtio-nem corpus fuum tantum an'imahs vics infir-raicates cxuiflc,non autem verScatem ipfiusä-nimalem, fatis reftatur illam Jiftindtionenl corporisglorificati amp;nonglorifit’3tiiinanem clTc prorfus ac nullius momenti hac in parte. Quid arnplius ? quod vifibilitcr execÆcjamp;è terris fupra cœlos o nines eucólus ert,vt aperce docet Afcenfionis hirtoria : amp;nbsp;quod iplel^e-trus exprefsè dicit,oportcre illum cxlis, fupra quosalcendir,contincri,vfque ad tempora re-fticutionis rerum omnium, Ad.3.21.quódque Angeli declararuni confpiciendumipfum iC-deuntem adiudicandum viuos amp;nbsp;moreuosjh-cuti confpedus elt cœlum afecudens,nobis omnem dubitationem eximunt, turn de veri-tatecorporisipfius, turn de ciufdci» manfio-ne nunc fupra cœlos omncs,amp;non amplius in tcrris:ficuti nemini dubiü ertcius hunianita-jcé quandiuin terns cudifcipulis verfarctur,in cœlônôfuiiremec Angeld elle meniitd quum clarè amp;nbsp;apercé diccrec,ipfura egicHum fcpul-chro, non ampliùs ibi ellèiquemadmodü non erac in fcpulchro quü eJitt in Ciuee,nec Hœ-ro-

-ocr page 81-

IN HIST. RES V^R R. 47 rofolymis quum effet Capernaum.Nam quid erit alioqm Domini afeenfus quam difpari-tio.’amp;eiufdcin reditus qiiàm apparitio’Qu^od Ecekfia Chriftiana fane nunquam credidit: feddeteffandi Marcionirg.Sed demusifta nullius elle momenti,quotfum tandem ifta glori-fieatio, quum Cœna fit à Domino inftituta, fummæ luæ infirmicatis tempore ; amp;nbsp;tam Catholicos Romanos,quàm Vbiquitarios,Trâl-lublbntiatorcs amp;nbsp;Confubdantiorcs opor-teat agnofecre hæc verba , Hoc eft corpus meum,amp; Hic eft languis mt us,non aliter effe vetainadminiftratione, leu Mifli,qua!cm ir-inaginantur, feu Sacrolandæ Cœnæ,quàm fuctint tempore prims huius Sacramenti in-ftitutionis?At verö rcalis amp;nbsp;cffentialis corporis lefuChrifti àterris abfentia,ad vltimum vfquc iplius rcditum quem expetftamus, nihil detrahit de veritare amp;nbsp;dfeótu præienciæSa-cramentahs,per quam nobis repræfentatur, non tantum nunc eff entialirer in cœlis amp;; non alibiexiltens lefu Chrifti humanitas, fed eins etiam morsac paffio,immo quiequid pro nobis keit acpallus eft , licet ilia quidem in lelc iam prætcricrint.Exhibentur aucem ilia nobis minnnè quidem tanquam reuera hïc in terns vbi fumus cxiftentia , amp;nbsp;non alibi : nec ttiam perlomnnnn, auevanam aliquam imagina-tioncni : led intcllcbbui noftro offtrumur fide illultrato,res iHasomnesipincualitcrad falu-tem intuente ac percipiente, quatcnus ealdem nimirum inns quae fidei crcdentium fignifi-cancur amp;nbsp;ofteruntur , turn in Sacramentali

-ocr page 82-

4$ a- ft o Mit. TH. B EZ AB

verbo, turn in addins fignis. Habctis quid de hac tota controuerfia aduerfus fupradiftoJ errores Ecdefia Deijex Dei verbo lenipcrdo-cuerit amp;nbsp;adhuc docear. Sin ahquis ampliùs ■ qua:rat,quomodo igicurcontigerif reabsdla penctratio corporis Domini, fine vlU conti- j nuWidolunoneaut apercura, nee intemcratx | Virginis, nee faxi lepulchri, necdenique ia-nuarum elaufarum, difteram hanc quxllio-ncm in locum ilium,in quo de ianuis daubs diduri fumus. Hoc ramen hîc obircrdicam» quiequid pleriqucex vetciibus fenferint,nuii poire cxhoc locG,nccaliovlloiiacr;?Scriptu-ræ etui, lefum Chtiftnm ante leuolututn fa- ’ xura cxiuillc de (cpulchro : quum üt ilHd po- 1 tius vctillmilc Dominum vlum dleadiltud f opus Angeli rninilfcno : minimèquidé quali ' pcrleiftud Dominus non pollet cliiccrc,(quB j iftislongè maiora præftitcnc) feu per Oinni-potentem l^am Dcitatem, feu per Humanita' tisetiam inlirnmencum ae mandatum : fed vt gloriæ fuæMaiellatcm redderet iHultnoienii cui ipfos ettam Angelos ex oHieio mnnlbare

oportcat.

CurDsiM- Superlune cxplicanda in hiftoris fciie quï tnu-ntuene , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i «6.x»^rf» imlitibus contigciunt ad Icpulehrum exca-

bantibus, vt ipfum Deum ae lefum Cbnlhiin ’iacifr’ng^i. nicndaccs faceient.Nam ctü nouerai hxeco-pidcntihiu rum mens, quatenus nimirum lefum Chn-^»it^fquot;-quot; bnm non pluris quam moituum hommcni fMlchfim facicntcs,libi cuni folis eins difcipuhs elle ne-»xcM^i. gotiuaiaibicrabantürjMatili.27. 64. ramen ii

von

-ocr page 83-

IN N I S ti R E S V R R. 4^ Vôti compotes client fadi, Deum oportuiflec, ejui hanc per Prophetas refunctlionem præ-dixerac,amp;: Chriftum qui tones eandem tain-qucexprefsèdcclaratat,mqnclaces inueniri.AÉ concrà Deusiempcrelto verax, omnis autem homo in vanirate fua médax.Q^is igitur ftre-nuis iftismilitibus animos abrtuln ? quis ma-nus corum ftupefccit ? quis velue mortuos in terram proftrauitï An difcipulos dixeris, quos nihil minus cogitaHecertum eft? Petrum né qui vniusancillulæ voce tantopere pcrculfusj non cogitabat de giadio euagmando ,fcd de grauiflimo peccato fuo potiùs deflendoî Non dcniquelofephumjnon Nicodemumifcd eum adncrlus quem nihilefticii dolus, nec vllæ vires,quiad huneefteótum turn terræmocu vfus eft,tum Angeli ècœlis ddeenfu, qui cum ful-gurco afpeétu laxum deUoiueiat nuroimpeta laceratis amp;confractis fignis ac ligillis,à bonisj fcilicec,iftorum milicum dommis fcpulchro appoiitis. Longé igitur fadlum iftud admira-bilius fuit quàm n opéra hominum ad id vins fuifter Dominus: quos etiam pocerat ille qui-dem funditus vcl iolâ iua voce, ficut antea peteertefecerat cos qui comprehenfuti ipfum acceltctancjloh.i8.6.(at crant liti protlus indi-gni, quem lufcitacum audirent, viderent-ve) Velalia quapiam rationc amp;nbsp;modo perderc. Ac verb-Dominus admiranda iua peouidentia voluit ütos conuitlos reneri fcnlibilibus amp;nbsp;non dubiis ceftimonnsinuntiumque luis ferre magiftris, quo turn dêinnoccutia, turn de poft. j.

-ocr page 84-

50

2. HOMIL. TH. BEZAE

Canffrmi^ ta^tntff mortem,/i-fttitura C^ fe/urrecho^ nem amp;omi nijótgtte Et

tentia cius qnci^Cruci affixcranr coarguc-rentur tam magiftri quàm milites, atquc adeó dc fufccpto quod deinceps audituri fumus confilio conuincercntur.

DiCcamusigitur primùm ex hoc loco, Dominum fi quum tam fepefuam Ecclefiamfc-mifepulta.vt ita dicam, repcriat, nee tam re-pentinum quàm optaremus auxilium adfe-rat, non indigere tarnen nee viribus ncc egre-

cl,pa,pßlU

ttffliiitmes, giainiplam voluntatc,led inugniorem ems tpfreßionts j,ß’^ libcranonem veile , medus vtendo nee er tb ,1/dt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

l,beratia. præuibsuccexpettatis,cuiustci nonhatCtan-


»et.amp;qut tj^m hiltoria, tedinfiuitæaliæ fidem nobisfa-ÇM4.« h^ dunt.Et ne proeul cxdUTamus^quænosipn manis er noftris oculis infpeximus, amp;nbsp;adhuc infpici-musmonue lont ta in(igU!a,vt væcordeefleo-portât qrti non animaduertat ? Faxit igitut Deus Opt.Max.vt nos bonos in hac Ichola di-fcipulos præftemus ,animafque noftrasinh-lentio óc panentia poiljdeamus. Nam , quic-quid tandem ingruat(fient iam fupra diximtis, led ifta dccies repctita placent,diligenter mc-ditanda)fampatum promouerunt aur promo-tuti lunr,quiconqueaut vi aperia,autoccultis confiiiisacdolisimpedire nuuntur quo minus Ecclelia Domini fepulchrum iltud Clt; antrum idololati iiC ac (uperilitionum,in quo tam dm iacuit, q mm potcntillnncac magnUiccntiflï-roeperrumpens egrediatur, quam ifti ligiUis hus, laxo ingenti ac illi cultodicndo (ateHiti-bus adhibitis promouerunt m impedienda *utrecardatida netantiiium quidcm prxfixo n;o-

-ocr page 85-

IN HIST. RESVRR. 51

momcnto Domini refurreftionei

Denique Geuti nos hic terræ motus, Ange ^'Cquot; ^^''.^‘ liqueminifterium docét, inomnilwspeïicu-y^^7j«i6M lis in huius Sufeitati pro nobis robur ac po- •quot;•”lt;“ /»»c tennam recumbetc, vcluci iupra docuitnus: ^quot;””^j; concrà etiam Eine difcenduna nobis quos o-»gt;ylt;xwi«agt;n portcat timere,quum venirimum illud lit an- 2ƒ^77”* tiqui Doftorisdiétum,Vis nihil timerc,Deuni tune, amp;nbsp;tutus cris : quem fi non times, omhia time, immo ctiam minima quæque,tanas,in-qna, mufeas, pcdiculos,quibus vltonbus Ec-deliamfuamà Pharaonis tyrannide Dominus vindieauit: turn ingéniés illos exeteitus loeuftarum, bruchorum amp;nbsp;erucanim,dc qui-bus loei, a. 25. amp;nbsp;alibi.Quis enim non tremat rugientein lyluis leone? Amos j.8. Dominum igitur nollrum reuercamut, lub alarum eins perfugio quieti: lupplicéfq; ptecemuripfum, vt nollris cordibus ad dcbitam ipG obedicn-tiam fotmatis, nos magis ac magis pvotegatj amp;nbsp;in fuos holtes pelbma ipforum conlilia re-torqucat ad Nominislui gloriam, amp;nbsp;fuorum quam iplis expedite noun tranquillitatem* Amen»

HOMILIA TERTIA. Afatih.iS.

1. Extremo aute Sabhatho, f .i. exeUnteiam Saifbatho )jUMm luceßereein primus [dtem^heb-d. ij.

-ocr page 86-

5i 3, H o M I L. TH. BE2AE

domadü, venit Af aria Afa^da/ene gt;nbsp;(ÿ altera Af aria vtJpemarent/èpalchrum.

z~ £t ecce terra motm fallut e/l magtiut.Altt' geltet enim Domini /^Mum de/cendij/et è cx/oyaccef-ßt (^ aaolxit/axa algt; oÜioßedel^dtaaeßtpertUad.

y. Etetto proféra dteite dtfcipulü eins eum ßtrrexiße. à mortud. Et ecce prait voigt;is in Calt-faam.tdiceum vide6itif,ecce dixtvoltie,

Afarc.i6.

I. Et exado intercedente S agitato ^ Af aria AfJ^dalene^or Afaria Iacolgt;t[mater2^ Salome^ emerant aromatUiVt ventent es vngerent eum.

^ • ^i^.^grejJxyvalde mane, primo die helgt;do -madis,ventunt admonumentum^exorto fole[Ala-rtanempe mater faedi ^ Salome : nam fldaria Afagdalene,aut ‘fitod alias prs:ceßerat,aut^radii aceelerarat, venerat ad monumentum , ^uungt;ad~ hueeßenttenehra t^ repente tn vrhem redierat, loh.2o.l.'j

j. Dice-

-ocr page 87-

IN HIST. RESVRR. 55

y. Sed abtte,dictte di/eipulisdut ç^ Petro,[i-pßum] praire vobis in Gahlaam, illic eu vtdebitiSf prout dixit vobis.

Luc-i^p.

-ocr page 88-

54 nbsp;nbsp;?• H o MIL. TIÎ. B E Z AÏ

lot^UMut fit voll is ^uum adhuc in Ga/tltia efièt, y. Dicens , oportet Filium hominis tradi in manus hominum peccatorum, ç^ çructfigt ■, amp;nbsp;die (ertio refurgere.

8. Jiecordatx fuut i^tturverhorum Hlius.

^. Etreuerfi a monumento annuntiaHerunt }^£C omnia tUu vndecim i^ reliauis omnihus.

Is*'quot;'’’'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PE R o neminem miraiurnmaut ^^^^^‘^' iodicaiurum textushu-ius difpölnioncm mcain, hifto-riatferiem accurateconfideran-rem , ficuti ante quindeçim dies litiJa, à me fuie declarara.Odendi emm has muliercs quæ hic nominancur cum aliisnonnullis, vt Lucasloquitur, non dediffe fein viam fimul, nec fimul etiam ad fepulchrum peruenifTc,ncc exeodem fimul digrclfas clïc:fcd dilbnchcin-telligenda quæ coniuuélim in huius hiltoriaç principio de ipfis à tribus Euangeliftis mémo rantur : amp;nbsp;illud quod de Angelorum vifionc Lucas coniunôhim récitât. Iraqueifiis omiflîs tranleo ad hiltori^ cxpofitioneni,in qua très çnodandæ nobis difficultatcsoccurrunt.

huhria de Ih tnulieribtts ^ (eniunHtm CL xeettanfur^ 2 di^in^è W

cirDimn- nbsp;Prima,çur Donunus mundo fuam Kefur-

^’re^f^- redionem patciaclurus,ad fuorum hofiiutn ff fe^w f-t confufiüncm,Dei filiorum autem confolatio-*£,'quot; *'’ nem, non cgrcirus fit fepulchrum, vidcutibus i^tiiie, eius eufiodibus, nec deinde palàm fit Hieto-folymam ingteffuSjtpsuinque tcmplum arque Pilati prætotium:quo faôlo fcclcratos lilos ac impiesiedarquot;ui,amp; omnesad eius cognitio-ncm

-ocr page 89-

IN HIST. RESVR-R. 55 nemperduci potuiffc fortafle viderentur.HçG enim funt/de Chrilti fastis corum judicia qui in Dei fapientiarn inquirunt, quam cosado-rareporius oportebar. Atlongèalis funiDp-mini in perficiendis opcribus fuis viæ quàm i-ftorum ferat fenrentia.Nam à minimis princi-piis,magnafua opera amp;nbsp;duratura folet ordiri, vt faiences amp;nbsp;robultos huiusfecuü pudefa-ciatf cligendo quæ in mundo ftulta lunt amp;nbsp;infirma , immo quæ non funt, vt ca quæ (unta-boleat, vt ne glorietur vlla caro coram co, i. Cor.i.27,28.amp; 29.1nimicos vero Domini mul-tömagis aio,i!k cum maiore dedignatione, confcientiarumque morfu acriote conuiótos, turn refurredioms cuminfinitæ poteftatisac Maieftatis illius Crucifixi amp;nbsp;fufcitah, per A-podolici prædicationis cffc£ka,(quam fruftra pro viribus oppugnarunt, quum tories pocius fibiexprobari animum ingratum clarèamp; a-pettè l’cnterint,quoncs iliam audire vel inuiti coadi funt, Ad.2.22.23.amp; 2q..amp; q..io.amp; 5 30.amp; 7.51.amp; alibj)quàm li oculis luis illa tonlpcxif-ieiit. Ac fanc fe illius confpedu reddiderunc indignos, qui tarnen in iulti furoris Domini diem vltimum dilfer[ur,quo vjluri funt quern transfixcrunt,loh.i9.37.óc Zacliar.u. 10. amp;nbsp;ad montes vociKiaiun, Cadice luper nos,amp; ab-fcondite nos à conlpcdu ous qui infidet thro no,amp; ab ira Agni. Apoc. 6.16. Filus verb Dei non defucrunc quadragmta dicruin fpatio, quibusàRciuircdionein terns commoratus cli,crebræfubindcappariciones, Act:. 1, 3. Deci. inj.

-ocr page 90-

0 J. H o M I L. TH. B ï Z AI nique tempus aduencrat quo non amplius crat quærendus nee cognofeendus lefusChriftus f cundum carnern , vt loquitur Apoftolus ,2, Cor.5. j^.ideft, oculis carnis, amp;nbsp;in ftatuinfir-nnratis vitæ huius animal^, à quo tarnen ipfi Apoftoli nimium pendebant, vt ipfe Dominus Thomæ exprobrat apud lohannem 20 29, Sic Deus omni tempore confueuit opcrari, fini’-in Ecdefia? (truclura generali, Gueinim^ guiorum fidelium faluteprom.oucndanta in lad' huius lapientiam, aut potiijs intaniam pu-defaciens ; vnde etiaro EuangeJium, quod eft potentia Dei ad falutcm cuiuis credent!,Rom. i.tlt;$.his quidem fcandalum, illis verb liultitia cit nimirum pcreuntibus,i.Cor.i.i8.amp; 2,3.Ab-lit igitur, fratres, vt ita delipiamus,,fed potiùs Dominum,quacunque deduxerit,fequuti,ftul-tiriam noftram in nobis agnofcamus, vt in Deo fapiamus.i.Cor.j. 18. fæpe in memoriatn reuocanres acrem lUam obiurgationem Domini, quadifcipulum etiamchariifimum,piç-poitero zcloipû conlulerc tenratem,cxcepir, Ma;th.i6.2j. Caucamus, inquam, nobis nein grauidimum errorem ilium delabamur, in quern précipites rucrunt olim,amp; hodieruunc non tantum profani illi homines qui rebgio-nem libi fingunt partim ex Dei vcibo,partim ex Philofopborum lacunis feientiæ nomene-mentitis conflatam,contra quod Apoltolusi tarn exprefse prxmonucr3t,Colofl. 2.8. fed e-tiam,ij delapfi funt amp;hodiedclabunturqui cum funimo Ecclefix Domini detrimento, ptoh

-ocr page 91-

J N HIST. R E S V R R. 57 proh dolor !muhum paies ac fœniEcclcfiæ fundamento fuperftruxerunt,tam in dodrinac puritate, qiiàm in SacramencoTum adrnini-ftratione, amp;nbsp;Eeelefiæ gnbernatione ; egregiis illis fcilicetconic6turisamp; humants inuentio-bus nixi, quibus tandem Eedefia Chriftiana in tantam tatnque honendam confufionem deuenit , vt ne earn quidem ad hune vfque diem, ignis verbi Domini confumcre potuc-rit.

Et hoe etiam refponfo fatisfadum efto mi- M^Umt rantibus,amp; quercntibus,cur fe Dominus mu- 'j!,^'^quot; lieribusihis potiusconlpicicndum,quain fuis mni luim Apoßolis aut quibufdam aliisdifcipulis præ-bucrit.Voluntas enim Dei vnicaamp;perpétua omnium reife faólorura didorumque régula ac norma eßo. Scd prscerea, fatis pcrfpicuè docemur in hac hiltoria, mulicresißas, ctfi multainipfis mcritO, vt deinceps vifuri fu-musdeUdcrata fint, amp;nbsp;Apoftoli tatum iniisin quibus lapfi erant, infirmitate peccauerinr,vc in hiltoria paffionis oftcdimus,plus tamé fidei amp;nbsp;conltanris quam Ap»llolosoltcndiire,quç mortuum amp;nbsp;fepulium Dominum erant comi-tatæ,nunc autem cundem in ipium vfque mo-numentum profess qusrebant , dilcipulis contra fie attonitis,vt penitus luum Magi-fttum obliuioni tradidilie viderentut, acque adeo dubitantibus num falsb libi perluafum elfer illum elfe Meffiam patribus promilfum: amp;nbsp;quidem accepto iam à mulicribus refurre-ftionis ipfius nuntiOjLuc.zq.ai.

-ocr page 92-

do 3. HO MIL. T II. BEZAE ^^M^èquot; nbsp;nbsp;^°” tantum igiturcxpcdicbac, fed etiaro

ftitur wa^ vclnti ncceflanura erat fic ipfos à Domino ^^abitau cornpi, ac quodammodo pndefieri, velutin fffriJttHr, corum locum his mulicribus futtogatis.Sico-aJmaims ijn;j ludicum tcmporibus Schamgarem bu-‘ bulcum excitau!t,qui llimulo quo boucs agi-tantur pereuffis hoftibus populi Dei, ab ipfo-rum cos tyrannide vindicarct,Iud.3.3i,Sic De-boram amp;nbsp;lahelé illuftres fœminas impulit,vt grauiHima céfura proccru populi fui fegnitic incrcparet,lGd.5.i6.i7.i8.óc 23. Quid-amplias? lephte nothus rebus ftupendisagédis clcâos cftjIud.n.i.Quid inter ipfos ctiani Prophetas, annon Amos ex bubulco vocatus eft Prophe-ta,ad fummæamp; infimæ conditionis homines inctepandos ? Sic lapis pretiofus qucni repro-barunt xdificantes, à duodecim cledis Apo-ftolis maxima ex parte prius pifcatoribus amp;nbsp;i-diotis ac iliiteratis hominibus in caput totius aedificij pofitus accrcóbuseft,Alt;fl.4.i3.ad quos tertius decimus acceflir,obfcurus tabernacu-lorum artifex, quo ramen organo eleólo Dominus fapientimmorum Ruitam fapientiam confundcrer, Aft. 18.3. amp;nbsp;9.15. amp;nbsp;z.Cor. 10 4.

tem ilium Gohathum miler monachusoppu-gnauiiï Qui fi non penitus eft expugnatus, per quem ftat,obiccro,nili per mundum lux vili-tationis tempus non agnofcentem ? Q^oc ramen cximiasEccicfias hac ratione noftro le-culo plantatas confpeximus? Immo pet quos maxime Dominus triumphum egir m mediis Ham-

-ocr page 93-

IN HIST. R E S V ft. R. 59 flammisunfi perobfeuros amp;:ccnuiflimxcon-didonis homines? Annon viliffimorum coram hominibus homunciomun chartis acmonu-mentis ingéniés igncsfuftccan funt? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orJmano

Nee proprerca tarnen cniuis licerc dicimus vettia^ux feipfum obtrudcre, am non eligendos elle ex Deipræferipto,quantum fieri poreft ad amuf- ‘^aiamp;inmt fimquam dedit Apoftolus,cos quibussliquod/-quot;'ƒ’*’ƒ'•' munusin Ecclcfia Dei fuftineduro eft: fed hoc “*„cffi^ tantùm obfetuandum vigente ordine à Deo temlt;iKtdefi conftimto,amp; licet parte aJiqua a'difieij Domi pj/''^'“ ni labefadata , (ape tarnen nondum prorfus ipfivifrm euulfa amp;nbsp;deftruda : quod conngdlc vidcmus quot;ƒ'”quot;: in Ecclefia Dei toto Chriftianifmo, veniente ingenti ilia apoftalia quam Apoftolus ante prædixerat.î.Theira.Omnia igitur ordine in-uiolato fiant,i. Cor. iq, 40.amp; habcantur fûtes ac latroiies quiconque per feneftram ingre-diuntur, autoftium, (i quod eft, perrumpunt, loh. 10.1. amp;nbsp;omnesfchifmatici,amp; akarccon-traakare erigenres,amp; nouarum feCtannu au-dorcs. At quum fares amp;nbsp;latrones,ipfum ad-hue hæredetn in mifetis membrjs fuis car-dentes vineam inuafcront:amp; quum excubito-res, fponfam quærentem fponfum fuum cæ-danc, quam ad ipfum cosoportueratadducc-rc,CaiH.5.7.dcniquc quum de deftruendo Da-mafi altan agttur,vt Domini collapfurarcfti-tuatunannon obfecro licebit Domino vinca: fares illos ac latrones extra fuam viMcam cii-cerc per cos quorfi ad id opera vtitur,camque melioribus vinitopbus committercà quibiis

-ocr page 94-

io J. HO MIL. TH. B E Z AS fuo tempore frudiuspercipiar ? Matth, 21.41. Annon ctiaro tunc nouos Efdras amp;nbsp;Nchemias fuCcitaturus eft, quitus ducibus iferum ædifi-cctprimumtemplum fuum, deinde vrbisfus Hicrofolymæ circuitum , ctiam ex ca cieâis peregrinis mulicnbus,amp; carum liberispere* grinam linguam amp;nbsp;populo fuo ignotam lo* quetibus, ideft primum doftrinam verumque Dei cultuminftaurctjVtfuas hincinde difper-fas Eedefias iterum colligac, vt vnum corpus cfficiat fandarn fuam Ciuitatem:totamquc il-lam diuini cultus ab hominum cerebro ma-nantem farraginem abolcat,partem ab Ethnt cifmo,partem à ludaifmo iam abolito trahen-tem, quod olim Prophttæ tantopcre tamque grauiter rcprchendcrant,Efa. 29.i^.amp; ipfemet Dominus,Mattli. 15.J.amp; alibi non femel ? Au veróputamus Domino proptcrca maturan-dum reditum vt cauponatores iltos tertio ma-gnisflagrorum idlibus domo fuo eiiciar,qua-li verb non poftit oris fui fpititu domum luam repurgareiz. Theff. 2. 8. An verb noftro tempore cœpetit iftud opus, amp;nbsp;quidem magna virtute fui fpiritus,ipli indices funto qui ocu-Iisfuis,fi quos habent, ifta intuentur, amp;nbsp;de 0-pcratonbus exopere ferre indicium poifunt: lolis peccaiis noltris opus Domini impedien-tibus, aut faltcm temorantibus, Eia verb, fra-tres,nc nos ira geramus,imino,inquam, quod non fine dolore polTtim diccre,nc ampliùsita perganrts , nc duiius quam alij vapulcmus, Luc. 12.47. neue qutun Spiritu incepcrimus came

-ocr page 95-

IN HIST. R E S V R R. ^1

came perficiamur quod Apoftolus Galatis exprobtat,Gal. j.j.fcdconttk Filium ilium o-fculemur,Pfal.z. u.qui vete nos ex alto inuifit, Lucj. 78. qui nos virga fua amp;nbsp;pedo fretos tara opiparèjvidentibus ipfis fuis amp;nbsp;nofttis hofti-bus,turn corporis turn aniraæ cibis aluit,Pfal. Z3,5.qui tam potenter fouit hattenus amp;nbsp;louer, tam intus aduerfus tothoftiü nofttotiun pro-ditiones amp;nbsp;occultas niolitiones : quam foris aduerfus tam potentes Ui barbatos holles, quoslxpenoblsracuentibus obruit ignomi-niaSe dedccoietqm denique tam patienter nos ad vclipilccntiam inuttans toletat, quarn vti-nam ex fua ingenti mtfcricordia nobis latgia-tur, vtin infirmitate noftra Dei virtus perh-ciatur,deque mundi lublimitate triumpher. Amen.

Scd ad hiftoriam reucttor,in qua quæritur, CnrDmi.

0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X ante

ocnon immento quidem nee nimis curiosc, cur Dominus priùs quam iple le ipfum con-#'*quot;'/’quot;” fpiciendum præberet Angelorum miniUcrio ^„'^^‘'quot;'r»!' luamrcfutreólionempatefecetit, quum fatis rféhmrm clfetcinotadifcipulorurr tarditas, immo du- ^Tt^'tim ritasingenij,qui etiam viuentescum fuis ocu- ^»g^ebnon lis vixipfumelle fibi perfuaferint. Aio itaque ”quot;?''“ P*^ fadum id, vt verifimüc eft,primum, vt culio-dcs iplos confcientia Iceleris magis arguerct, mulcóque magis Caiapham amp;nbsp;eius alfeclas, calumuiam illam deinceps conhugentes, qua failli huius veritatem obruete conati lunr. Matth.x8.13,Deinde vt turn /ipoUoli turn tota DciEcclcUa plunbus exttaordinatiis «k non

-ocr page 96-

6z 3. KÖM II, TU, BEZAE dubiisteftibus dc Domini rcCurrcdionccer tiorcs cirent in omne venturum xuum , quam ipfc terræ motus,amp; Angeli è coelo defcenden-tes , nullo modo (ufpeéli teftaram facerent. Hinc igitur eximia amp;nbsp;neceilariadoftrinanobis elicienda,qua noitram imparientiam frx-naredifcamus,Domino non ex nortro defide-rio amp;nbsp;arbitrio, feu Ecclcliam conicruante, f^u mundum admini(trante.Nam,quicunque ta-dem cuentus fcquatur,cxpcricntia fani iudicij bonaincs docet ac fateri amp;nbsp;agnofcere cogit, bene ipfum feeiHe quæcunque fcVit,Marc»

' 7-37-

Ni»»»»«i» At qux in hiftoria deinceps notantur,de ^/^f4.7fl niulicrum in fufeipiendo hocitincre propofi-timchn^Ki co,fpei reiorrcótioilis ex diametro repugnau-ftd^Mi' ^‘^»^^^is docét nos pro co quod nouumautin-^uid y Ulfe Mens Domini icie pedetentim conipicien-r.o^ici«-^ j^jæ præbentis confilium videretur, contré refujhtfHr potius ill CO infinitam amp;nbsp;admirandam cius rtHmm bonitatem amp;nbsp;niifcricotdiam intueri: refurre-p^quot;'“*' (fbionem fuam vlli mortalium, viro vel feemi-næpatefaciétis: quumdigniflimi potiùs client omiics vt relióto Icpulchto repente m ceelura afcenderct, mundo fuis denhflïmis tenebris relióto.Nam oblccro,vt de defperatis cius ho-Itibus nihil dicam,qiicm ex fuis iltam relurre-Phonem, line qua ramen Euangclij tora do-eftina vanacA, expedfaffeputas? An mulieres iHas, quæ ta faniiliariicr ipfum tn Galifta no uerant,qiiæ totics dcelarantcm ca quæ libi Hicwilolymis erant euentura, tcitióque die futu-

-ocr page 97-

IN HIST. R E S V R R. #j futuram fuam rcfurrc6tioncm audicrantîquæ ad mortem vfque comitatæ fucrant amp;nbsp;mor-tuum fleuerant ƒ quædenique mortuum tan-» toamore compleâebantur ? Minime getium* Nanicâdem cura qua rcliquos inortuos aro-matibus conditum fepulchro condcre cogi-tabant.Non Petrus ctiain,qui tarnen cum iam antediu D'éi Filium agnouerat,amp; Gngulari a-more ptofcquebatur,licet cum infirmitate la-plus abnegadet. Non alij dcnique Apodoli, tarn fidclitct tarnen ab co de rebus idis omni -bus præmoniti. Quiddealiis igiiur eogitan-dumputamus turn Hicrololyrois,tum intora regione difpctfis? Magnum igitur ell illud in-fiuitæ Domini mifcricordia argumentum, qubdcoufquc fc demiferit vtin hoc mundo quadraginta dies adhue à rclurrcdtione mane-ret, antequam in gloria: fuæ pollclhoncm vc-nifct:amp; tot rationibus hominum incrcdulita-ti ac diffidentiæ dignatus fit occurrere.

Nos verb,fratrcs,in idiscxcmplis miferam à singul^Kf natura nobis infitam rcbdlioncm intuiti,di- ‘^''Xi Icamus magis magifque deteftati, Deumque àHeni^ exem quo folo mutari poteU , lupplicibns votis in-cerpeUarc, vt in nobis pct fandlum fuum Spi- turn in ip^ir ritum magis ac magis opcretur,vt dilicftis te-nebris,in hac luce crefcamus,’amp; in caindefef-fo curfu ad metam vfque deCurramus. Inillis ctiam tanquam in fpeculo contempiemur, qubvlque labantur ctiam melius edotli, amp;nbsp;qui maiorcs aliis fccitfc piogrcllus videban-tur,lihbi ipds hdaut, momenco fad un iadlu-

-ocr page 98-

64 J. H o M I L. T H. B E Z A E ram corum qua: longo tempore didicerant* Cauendumautem funirnopere nequibüfdam obuiis excmplisabutamur, Dauidis putà poft patrata tot atrocia flagitia, in gratiarn tarnen rcccpti:aut Petripoft abnegatum Dominum redintegtati ;aut Apoftolorum deniquepoft tantam incredulitatem, alios ad fidem addu-centium.Nam illis ex pàrticulari gratia ifta contigerunt,cum dono rebpifeenriæ coniun-G;a,quod non datut omnibus,2. Timotb.i.id. aefpeciatim nonconceditur contemptoribus qui dicunt, Peccemus, vt magis abundet gra-tia)Rom.6.9 fed iis qui Prophetçexhortatio-nem audiunt,Pfal.95.7.amp; 8.

Mutio^ Cætetùm morem ilium fepcliendi mot-tHQ^Ïn' •:^°® aromatibuscóditos, exScripturisappa-DeipopH/o. ret in Dei populo fuille vutatiffimum, ctiam ^mLclé.^’^^^ '^^f^‘^‘ Legern, prout mortuorum erat Ji^chrißi» qualitas Ói conditio , quotum ctiam corpora ”‘‘gt;f'lt;‘f'ß“ lauabantur priufquam vngcrdnrur;quem mo-(?’ei fr^rre tem iiiitio Cntiltiaiiam Eccleham rctnuulic ^nnu. coUigimus cx Adlorurn capitcnono v.jy.Ne-que verb cogitandum c(t ld omne quod circa mortuorumfunera gertbaturà fidchbuS(oio foperftitum animi erga defuntlos iludio amp;nbsp;aitedu profcótum,muJtó minus vana quadam opiiiionc cadaucrum à cotruptjone vindican-düruro,nec etiain ambitionc,ad maiores itios aut nobilitatem inuita morte oftentandam,vt apud prophanos populos,amp; nominal im inter Ægyptiosfactitatum illud cft,Gcn.5O.^.amp; ve-letcs hiftorici amp;nbsp;Latim'monumentis fuistc-ftantur,

-ocr page 99-

IN H t S T. R I S Y À R, ^5 ^ ftantur:fidcmquc hodie faciuntea ^uæ indc adfcrHnturcorpora,qiiibu$ «tuntur quiMedi* çinam faciunt.Minimèjinqiiani.cxilhtnâdum huncfuiire populi Dci animum in hoc more obferuando,fcd fuilk potins fupcrftihb.quan-dam refurreétioms mortuorum téllcram,ac fi-dci ptofclTionem,qua(i mortuorum corporib; purèamp; prctiosè iri kdo iaeentibus, amp;nbsp;ad rç-luttedioncm vfqüc dormituris^non autem in icpulchro perituris.

Huiusreihdcfaeit ApoHokis^vfus argUmen ^^j,, ^ to huius ceremonie ad rdurrcchouis icilimo- ffltUfir.. nium.i.Cor.içzd. in quo locö hare veiba ha- ^* 'ptf^ïnai/»pfrmurrms,m»ieMmpTiacnï expo- »utiitani litafunt de Sacramento Baptifmi^quum ablu-üonem mortuotumfignifiect, licuti vóxetiara Baptilmi vfurpatut.Marc.7.v.lt;^.amp; Heb.9 jci. ,

Smautem quacrat quifpiam,anhodieriti- niebftr“' nendafit jlia confuttudo, quam ih mo natte- «««/«ç«« tiavidemus introdudam aut feruatam: aioj ^^Xr', ^ quum Domini refurtedkione reali noftta te- lt;“i^jifieit. iurtedio nitaiur,non polkImclupctltitione '^^J^“ ceremomam illam reuocati. Teltis cfloabo-minatio aquæ lUius non luitralis, ted inferna-hs, quzquum parsaliqua iii fuperMitiofæ cc-remontz illmsLcgalisquz Num.i9.9. defcri-bitur,mox m dettuandam idoloiatnam abiir, aut impictatcm potuil abommandam : vt cui tnbuaiur virtus quç ynico hbj Dci tide appre-hento languini debeeur, non autem afpergik lo telpctio, led wiuisapplicate ad corum pee-cata d«knda, mardis autem ad relurrectio-

-ocr page 100-

Äö 3. HO Mit. TH. B li ZAK ncm in gloria, vt docet Apoftolus i. Petrusr. v.z.Regura vero,Principum aliorumqueDominorum corpora fielauati códirique, fiere publica cft,autadfamiliarum memoriam fer-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nandam facit : auc eomm etiam erigi monu-

mcnta-,non fanè linjpliciterrcprchendero,fed magnopere verendum dico nefic vanitas amp;nbsp;ambitio,quæ, moriétibus aliis vitiis,moti nó polÏunt, foueacur, qiiod necinfummænecin minima; conditioms horainibus probo.

Diffirriia Dc vnótione porto pretiofa illaDomini,fa-itftxteyiire nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

ytta Au^t teor pro viræanltentatc, qua Iohannes Bapn-« isäimit ftaverü vlum doeucrat Icnlusiræ Dei,m liane ^^‘camp;mmu iiationem incGmbciitiSjObquani dccebaceos ni Dommi cibi ac porus,vc ita dicam, oblitos,atque adeo cfnflhamp;’’fæ hums, pœnitentiam agcrc,amp; Libcratons fnmma d adocotUil)cxpeétaie, Dominum noUtuniIe-irnintit ( (^^ Chliftum vitam liommibus communem eumlemfcó cgUlCjlcd lancUiu lila amp;nbsp;modis omnibusab-fnmi^if^, (olufafP, quiequid eâ hypocritæipfius aducr^ tim^'^,t.‘^ ‘^*^Ü calummaci fint,vrctiam,floccifad:isillis contumeliis,bis fe padus fit vngiiento delini-rün conuiuio, quod fokbant diuitesin delictis haberedcmcl apud Simonem Leprofum Gapcrnaumi,a mullere quæ fuerat in vrbe peC cairiXjLuc.yjy. deinde Bethania: à Maria fo-rore Lazari, loh.ixj. vngueutopreiiofilfimo. At in vtroque conuiuio longc in alium finem quam putarent aditantes Cûnüiuæ,puta iinifi-tatuni,difertis verbis expofucrai fe vnófio-nem lUani gratam habuifie.Minuuè niniiruni fe paHum h8C,quod erat alioquin refpedu quo-

-ocr page 101-

I « H i s T o R. R E s V R R. lt;57

iquorundam atftatpapcv, vc fuperfluas illorum

dclicias comprobarec •. fed prima vice fait um

ad Pharifæi fallum argaendum, cui ex diametro miferæ iftius pcccatricis contritio erat oppofitaiakcra veró,vt adltariribus morcisfuç ac fcpulturæ conditionem rcptælentaiet ,de quibus,licet imminereüt, tamé patum ij quos alloqucbatur cogitabant, lob. iz. 7. Denique licet omni honore dignus elïct Dominas,vt i-pfemet difcipulos docuit.loh.ij. ij. nihilomi-nus qui Ce eoufque demiferat vt difcipulorum pedes lauavet j femper à talibusle ahenum cf-fedemonftrauit •.exemplum ptæbensiisquos honore fpititualis mimUeiij dignatut,exprct-sè à mundi gubernationibus dillinôli, Matth.

11.8.amp;; Luc. 11.14. amp;nbsp;il. iJ. quæ-hacinre fine eotiim pattes: ac proinde quo loco tint habé-di,tum quictepidam dcolculandampræbec cum comitatu lbo aurato amp;nbsp;atgentato, tum qui Epifcopotum Chtilbanorum nomen præle ferentes,non vetentue tamenPrinci-pumac Dominotmn iiutar viucte , fpeciofo videlicet ptxtextu Euangelij miniftetium ho-notandi.O impudétiamintoletandam,quam ipfe Dei Filins tones tarn expicfle verbis ik te ipCatedatguit: tüt’.ûfqueEcclcliç,quândiuvi-guit aliquis ordo in i-pla,calcule damnata: ac lane Doramus tantum abulum fuo tempore condemnate amp;. pcenis coercetc non mora-bituti

Porto qubd ad viiftionem qua de hie agi- f’quot; tut , non elt vfus css Dominas lefus Chtl- ^7«4'?^ e. 1).

-ocr page 102-

68 J. H o M I L. TH. BEZA«

JiexJuiu (tos,licet iam ciusfepulturam Nicodemusat-f?^ri'^U,° toliffct milluræ myrrhæamp; aloes libras quart aHum me écntiim,amp;iam turn eius corpus linteis cum ^quot;nd^htD ciufmodi miftura (cpulchro fuilfet conditum, imrii. I0h.l9.39. amp;'4O. Nam quæ dearomatibusdi-cuntur, in fcquentem diem funr iniclligcnda fuilTc præparata , quandoquidem c.xiguum temporis Ipatwim, quod ab eius ex Cruce de-porttione amp;nbsp;in fcpulchro loeatione ad dici vfqueSabbathi principium ,fupercrar, vixo-tiumillis dederatquæ in tailbus ccremoiiiis requiruntur perficiendi. Quibus amp;hocaddc banc vndioncm fieri lolitarn Cum intcrio-rum partium corporis cxcnccrationc, quod fi-bi tarnen integrum Dominus conferuauit, vt non partus lit oHa tibiarum fuaruni, cum la-ttonum illorum tibns confringi. Prartcrea, nequaquam fidci proprie aut oblique fuit i-itud opus, fed ex amoi e mixto ignorantia in-exculabili refurtedionis Domini,quo impel-lentc mulictes ifiæ hoc opus aggrella; in viam fe dederunt: licet in hoc toto negotio nihil fine Numinis ptouidcutia gclhim lir,quoapud homines ctiam tanquam honoratida com-rocridarctur ciusfcpulcura, quem in Crucei-pfius holies rantoperc ealumniis amp;nbsp;probris profciderant. At Dominus hunc omnem de-fedum tolcrans, amp;nbsp;finccrum aftedum harum muherum intuitu.qquo viuum lie mortuum i-pfum proicquun tiicraiir,Öc poll: mortem ad-hue cundem minebantteósa quibus condem-natus etac condénanteSj no ell cas dedignatus fed

1

-ocr page 103-

IN HIS TOR. RESVRR. 09 fed fefe mcliùs ipfis quam antea cognofeendu exhibuit. Ac ptoculdubib nifi Dominos ex ir^ menfa fua miCericotdia excufarct vitia quç id-llillimorum etiam oprimasintcntioncs, fet-tnoaes amp;nbsp;gffta feedate Soient, fed ad iudicio-rum fuortim irutinam, qua: Lege continentur cxai-ninarctjquis morralium coram ipfo fubfi-Rerct ,aut eius ir e iuftiffimi ferendæ par effet? Tedis Abraham efto credentium pater, quern nulla opera, nee ante , nee poftfidem quam acceperat à Domino,iulhhcarunt,vt il-lis cotam Deo indus amp;nbsp;gratus ellcofcd fola fides, id eft, folus fide receptus Dominus, cuius diem vidic amp;nbsp;gauifus eft,Rom.4.1.amp; loh.8.56. Sola enim hæceft tranquiHandç pacandæque confeientiæ ratio,R0rR.51.Quam dodrinaró qui nonnouit nee admitcu^fanè nee Dei iudi-ciorura feucritatem, nee legem, nee Euange-lium, neefeipfum nouit. Sin autem quzrerc aliquis pergae, enr Dominus vngi fe non pai-fusfittaio heteftatum ipfum fuillelclcfuai-pfius virtutca cortuptione immunem fuiffe, non vngutntotum autaromatum vlla vi.Qui-nam emm fpcraremus ab eo liberationem à mortis cortuptione,cui ipfemet fuccubuiftet? Præterca mortis imperium non tantum in Ic-paratione corporis amp;nbsp;ammæ, fed etiam in cot potis inanitionc öe cortuptione confiftit. Quapropter Dominus vt ftitemus animam i-ptius motientis verc fuiilca corpore ù parata, quódita volailler, nulla vi mortis conclus, mortis ctiaratobutiplaia ftcgit ,amp; quidcra e. iij.

-ocr page 104-

yo 3. H o MIL, TH. BEZAE omnino fregit refpedu corruptionis füi corporis. Denique hac ratione cerri fiimus,nos hac cadem vircure qua fadus cftimmunis a corruptiofie , tandem etiam à Iioftra libcran-dos efÏe, ncc vllisaroniadbusopus ipd elle ad hoccfficicndun:,quumipfc fit petTiofiflimum in vitam æternam balfamum ; quo refpedu fponfa in fuo Cantico air, proprer vnguento-rum tuorum odorem, nomen tuura eftinftat vnguenti dilFufi,C3nr.i.q..

u=5 Pn«i Sequitur apiid hiftona,Mare. 10.3.bas mu-nt-^fret licres initincre inter fe cojloquutas, quæfi-^i’jtquot;viti ^blTe quis faxü illud eis à monumento reuellc-f.-^iipi,!« rcr, quum nominatim tres Euangcliftæpriùs p'rf'^c^/ dixetiiir, cas diligenrer locum fepulchri, amp;nbsp;t^tjinspri quomodo corpus clus ibi fuilfct collocatum, oblcruauiirc. At bic miranda mulierumifta-rum fimplicitas occurrit, quód non cogitaf-fent antea de hoe faxo rcuolucndo : aut fi co-gitauerant,quomodo non inuenta rationeillud rcuolumdi felein viamdediUent.Qua:fané fimplicitas,ctfi non omnino laudanda, tarnen non dl parui momenti ad teftimonium ipfaium extralulpicionem omnem coofpita-rionis ponendum:non fruftrà monenre nosa-lioqui Domino , hmplicitacem nofiram elfe prudentia remperandam, Matth.io 16. modo tarnen cpura fcarurigjnc manet, amp;nbsp;adbonu via reda feratur : cuius rei multa paflim in fa-crisoccurrunt exempla, præfertim aurem A-poftoli, Ad. 23 .g. ik 17. Cæterum ex hiftoria perfpicuumfit bas mulicres ignoralfe figillo faxora

/

-ocr page 105-

1« H KST o R. RES V R R. ^t fasuro ob fi gnat um , aut fepulclitum à miUti-buscuftodin:gt;ic longé raagis de hocimpedi-meto, id fifciuiffcnt,laboraturas fui(Ie,quäm de lapide reuduendo ; atque adcb vix piocul ad monumentum acccfluias fuifle. Hoc au-tem cas ignoraffe nondt mirom.Ttium.cnim horarumlpatium amorce lefu Chridi inter-ceffcrat ad quietem vfque Sabbati, intra quod tempus oportuit lefuChrifti corpus aPilato togantibusillud concedi,de Crucc deponi, linteis inuolui, atque fepulchto condi, vt vix aliquodfpatiuin ludxis fupctfueiic Pilatu a-deundi , faxum figillo obfignandi, cuftodes præficiendi,nifi feró admodum,omnibus iam in vrbem receptis. At verb Dominus,ne forte iftatum rerum apprehcnlio muliecibus mc-tum adferret,quominus hoc iter (ufeiperenr, quas tarnen primas fuæ tdurteftionis nuntias elfe *olebat, antca prouidcrat, terræ motu ex-citato, tetroréque petculhs militibus, amp;nbsp;iam in vrbem reuerfis, quum adhuc eflent in iti-nere mulieres,quæ demum exorto Sole ad fc-pulchrum pcrucnetuntjMarc. 16.2. ad quod veriliroile cltipfas non aufutas aceedere , ft euftodientes monumentum milicesimó, ne filcmimorcuos quidem humi prodratos con-fpexiircnc. Sic agit plerunquc Dominus cuin fuis, non tantum difficultatibus præuilîs amp;nbsp;ctiJ.»;^lt;ivciiii^a7ra7lt;ip,aii apparentibus occur-tens;led muhaimpedimenta non præuifa nec vifa tollens,quod vetiffimum illud fit apud Prophetam,Plal.i2.Nondorraitat^ncque dor-e. nij.

-ocr page 106-

^ nbsp;7? J. H o M I L. TH. BIX At

mit cuHos Ifracl.QuaproptcrfoIi Dei filii ve' tc.pqftquam vociferart funt, Quà'-Ti multi m® coatd-an^poirunccum Propheta gloriari, Cp babimus tarnen, amp;nbsp;fomnum capicrous amp;nbsp;cui-gilabimus^quoniam Ichoua tuctur no$,Pfal.Jgt; x. amp;nbsp;lt;. fecundum Abrahami partis noftri fatif not am telFeram , Dominvs Proviok-BiT,Gencfi2.8.

VK»fU4in Dum igitiir bæ miilicres dc hocimpedimc-™cncocogitanr,ccccduos Augelosoffendüfi mtur.rui altctumredentem fupta faxum, akerum ini-Ï^Xquot;””«» 1^^° monumento quo vifoterntasfuifle vehe-gx^rftibui, menter verifimile clt,h pratferrim in fulgutco ^^^ ** illpafpcftu feconfpiciendosprçbuerunttrou-lieribùslongè adhuc mag» pauidi$amp;tanto fplendore tèrreri quim i1li milites facilioci-bus : quum prxlenmi eiufmodi vifionibus ex infperato occarrcntibus.fottiflïmi lt;|utqut facile terreantur. Scd piæterquàm quodverift-mile eft Angelum ipfis cum vultu facili ac bc-nignoappatuide, quum tam co.iiisamp; pUci-dus ipiius fermo,fatis tellarctur non often Jeudi , ied tutandi potius caufa, fi quis Ixdcre m-terctur iplum præfentem a,dftare, adeo funt anim» confirmât!, ( exceptis iis de qnibus Marcus loquitur 16.8. quæ metu aufugcrunt, amp;nbsp;nemini quicquam corum qua: viderancdi-xerunt) vt 'ctiaitt fepulchrum ingredi Verit® non fuerint,ficut ab Angclo fucranr inuilat®: atque ita.quum edént magnopcre reci cars ex ex ns quz »idctant amp;nbsp;audiucrant,non alurum â*^-*- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vçftigiafequuta^ïunt, kd celen

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;â^-

-ocr page 107-

IN MISTOR. RESVR/k. 7J gtadu Apoft0lis,quod eraniiufl« nuntiatun^’ hoc beneficium afTequutat vc redcantibus i’' itinereChriftus ipfe fieret obuius.Hinc flaque difcamus primum quoufque fc Dominus ad infirmorum fincetè quærentium captum rum verbo fuo rum etiam effeftis ipfis accommoder, amp;nbsp;quidem aliquandö quum fic ipfi vide-tur, illis à quibus vbi non dl quaeritut fponte 'occurvcns:incordibus ficerga fe afFedotora cfficiens quodin hismulieribus hac exttaot-, dinaria apparitione fecit.Qnot vetó iftiufmo-didiuins bonitaiis exempla confpeximus in cuiulcunque conditionis homines,quos ad fui cognitionem Dominus etiam Icólionc libto-rum mendacium amp;€alfiratis plenorun traxit, eum quem minime quxrebanr, amp;nbsp;qui etiam ibinancrat,teperienc£SïContta etiam non raio covingit cos qui quotidiefacras fenptura# voluunt, qui locus eft in quo Domihus hodie quzrendus, indoâiorcs ötinecniotes quàm dudumrecedere,quod nitnirum pro finccra affeólione amp;nbsp;docilitatc,falfa fua præiudicia 8e conclufiones ad hancleólionetn aftcrant.De-nique nunquam Dominus fruftta qusritur, quoties fincerè quxrilur, quum etiam fugicn- • tibusipfum vltrö nonnunquam occurtat: tc-fte Adamo, Genef. j. 8. tefte Saule de tam ctu-dcli perfecutore fado taco Dei præcone, Aft.

9.1.amp; i.ic 15. teftibusiis denique de quibus a-pudProphetam Dcus,lnucniti,inquit,feci me lis à quibus non quxtebar, Efa. ^5.1. Et hoci-pfum mulieribqs illis contigit, nihil minus

-ocr page 108-

7^ nbsp;nbsp;3' flow It, TH. BEZAE

quam quod inucnerunr, quærentibus, Angelos nimirum, lefumquc Chriftum à mortuis fufeitatum, quern vt mortuum vnfturæ quz-rcbanc in fepulchro. Ac fane priores effe Dq-roini femper hac in re partes oportet,quando-quidem ipfe non à nobis eligitur, fedipfe nos digit,z.Thelf.z. ij.Quam gratiam fi Deus iilis largitur, annon cam multb magis eft er-ga eos continuaturus , qui femel inuentum nunquam defecunt, fed propiùsfemper acce-dunt,cidemquefempcr magis ac magis cohç-rent, ficuti de fe vera illa fponfa loquitur, Cant.i.i.amp;4.

^effafin. Hinc deinde difcamüsquantum inter fe Dei A dimnx filij,amp; ij qui prauam confeientiam foucnt,in ^«m^ihus oiaidlatis amp;nbsp;potentia: diuinæapprehenfione amfuper difterant.Nam quando Deus fe qualis eftroa-tn«ƒgt;ƒ«)•/g„^(n ac fortem præbct,fanè rem creatam trerooreconcutipar eft, quaJoquidem montes ipfi amp;nbsp;cœli maieftatis iplkis fenfu perter-riti,vclut infudorem (oluuntur , Pfal.68.9.amp; bcatiipfi Angeli faciem antetribunalis huijis magnificcntiam opcriunt,Ef3.6.i.Hoc ipfuni biftotiae facræ docent maximis amp;fandiiSmis vitis contigilïc,put3. Danicli,8.i7.amp; D.Iohan ni,Apocalyp.i.iy.ö«: 19.10.At pauor bic fubito fcdatiis,Dei hlioi um cordibusfolamfanótani reuerenriam rdinquit, cum tantb maiore fpe coniunclam,quantö maiotem fuptemæ bums Maieftatis ac potentiæ cognitionem babenr, qua vna nituntur: quod ex fanétotum preci-bus in Saci is Scriptis,3C nominatiiu in maxima

-ocr page 109-

IN HIST. RESVP-R. ^5 rnaPfalmorum parte comprehenfis fitcon-fpicuum. Et quidem hie fcopus dtadquem tarn pretiofa Angeli verba feruntur, fiemu» lietcs illas compcllantis,Vosnctirnctc:pro vobis cnim hie mortuus eft: amp;nbsp;refurrexir. Con trà verb maxime fuperbos amp;nbsp;indomitos Dei hoftes eontingit,poft:quam furorcm fuum vo-muerunt,vbi vel minima dminæ Maieftatis fcimilla oculos ipfotum irradiac terreri,amp; valut eapitis reos coram fui ludicis tribunal! trepidare. Siepetfidi Angeli coram ciusvultu fubfiftere non potuerunc. Sic Cain illc ferox defuperbiaftatim remifir, Genef. 4.9. Sicpo-tcns die ferufque Nebucadnezar repente in feram rHUtatuseft, Dan.4.30. amp;3J. SicBalfa-fat illc animi impotens in mediis dapibuS, quibus Dcum ifiaelis ludibrio habebateum Nobilibus, momento rifum amp;nbsp;gaudtum in trepidationem vettit,cuiuseriaro fuorumque Nobilium præterea luótuofiffimus fuit exitus, Dan.5. 6. amp;nbsp;ij. amp;nbsp;30. Sic cuftodcs ifti Angelo confpeóto , femianimes profttati iacuerunr, contrà mulicribus confolationcm ab codem Angelo C3picntibus,amp; creélis. Eratenim illis fanè metuendus quifupetbis maxime refiftit, nam reuera Sapientis illi diéto locum cHc 0-porcct,fote vt domum fuperborum Dominus deftruar: amp;nbsp;datum animi hominem Deum abominari, Prüuerb.15. 25. amp;:i6.5. arque e-tiam Domini noftri fententiam illam perfici, Quilquisfe iplum cxtulctit, deprimetut : qui Vc:ródeprclïcrit,humilitate non fucata,quæ

-ocr page 110-

76 J. H# MIL. TH. BEZAE. inter Dei filiorum notas non vltima cft,cxtol-Icturi Domino.

■f^^ffa nbsp;nbsp;nbsp;Cætei um obferuarione dignidîma funt ho-u'^rniït rum Angelorum Dei vcrenuntiorum amp;nbsp;fer-nti^MM uóium verba,quibus iftismulichbus quæac-rz^rm/m cilt;icrgt;nt,quæque funt inter articulos fideino» Jdf^nirt- ftræ præcipua,Domini nimirum refurredio-iitti fr^- j^çf^ pcrfuadcant.l2iturfui nuntii fundamen-Htr^nJa tum ponunt,ldiptum quod voceluaDomi-f^tunrum nus totics ipfis difettis verbis ptædixerat, fort rtIteSH,nt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

V.

iKfélutiino nimirum vt poltquam condemnatus amp;nbsp;crud-fffMiuitüt fixus ciret tertio die refurgcrcc. Tumadhuius ^^''‘ fuifermonis maiorem fidem addüt quçipflt;j-met oculis inrucbantur,fcpulchrum vacuumi lintca fic difpofita vt furto fublatum fuilFe corpus nc fuipicari quidem vllus potuerit: vt ctiam Angelorum ipforum maieftatem omir-tam. Qiiam viam fi femper inftitiiVent quoi Deus hoc Angelorum ,idelt verbi fui pneo-num titulo dignatur: ndnquam m dcuia fica-bcrraircnt,nee mifcram plt'bem in tot errores fecum ttaXident, quod in hoc populo fadum fxpius ante Domini aduentum , ac dciiiccps polleiusaducntum in toto ChriUianooibe, probdoloi! afpicimus. Nutiquain igiturob-trudendus luir, dt, aut ctit vllus Ecclciiæ Dei

fidci articiibis,nifi ex verbi diuini puris acin-dubitatis fontibus exhauftus. Nihil, inquam. pro fidei articulo Gbtrudcndum,ntlï quod A-poftolorum iplorum temponbus ram pcrfpi-cuè ramqucSdelitcr in fymbolum quod Apo-ftoheam dicunt, tclatum fuit,«uturn tam ex im-

-ocr page 111-

l U HIST. P. E S v R R. 77 inAplctisProphetiispetlclutnC^inftû, quàrn '^ ex iis qui ipiimet ex fuo magiftro didiccrant, -^i^ S: in eodem viderant, turn terum iam imple-latum icfpcftu.tum adhncimplendarum, pu* - quot;^ ta reditus è cœlo ad viuos amp;nbsp;roormos indican- ; dos,refutteclioniscariais, amp;nbsp;coriina quæ hanc confequuturaliant. Hæcitaqoe Hadatnuffina obfetuata finlïeiat,quàiaangt; port3,qiisefo, infi-nitæ corruptioncs articialorum fidei noitrx in Ecclcùam ittupillent: infinitæ fabels lacraiû '' hiftoriaruna veritatem poUiicntcs? denique o-mnis generis falfitatcs , verbo Dei mutato, truncate, ampliato, non tantùna ex paftorum (quorum alij craififfiiaaa ignorantia,alij lupcr-ftitionc laborarunt.alij verè impoltores ac di-uiiiæ'maicHacis comemptores hicrunt) lcd c-tiam nonléinel excuinflibcc voluntatc amp;nbsp;at-bitrio;

In rebus igitur quas præteritas elle amp;nbsp;ina-pletascrcdtndum eft , veibum Dei amp;• iroplc-tionem earum fideroillisopottuit facerc,non qux hodie videtentur iphs oculis , quemad-modum quod tuncin fcpulchro vidcbatur,fcd quæ veroruna Chnßi difcipulorum non dû-bais feriptis nitcrentnr,qualcs finit fidei nollrç articuli Symbolo ApoUtalico compiehenfi.ln iisautem quæ adhucexfpeélamus, ededtisni-tnirum Ipci noltræ , politnm lue ab Angelis fundamentum fuftàciai, Dominum dixille ; ac pioindc certô perfuafi fimus ipfum luo illiad rempote pcifctturum, cuius xna amp;; eadem eft veritas ptætctitotum aefututomm.

-ocr page 112-

78 j. HO MIL. TH. B E 2 AE \Tn*^ct E'': hæc quidem hadenus dida, turn paftö-I^ntnegii^e nbus,tum ouibus normam elfe oportcrjquaW iiayei Jiffi fgcuti turn doftores turn auditorcs Dei vcrita-firiimhoc tem ducem iequantur.Porro non lunt Angell ttm^are. mulicrum defedum arguentis verba hæclc' niter prætereunda,.Q^dviuetitetn ^uaritis intef rnortuos ? Merito emm refponfuræ videbantut mulicres,non banc elle fuam mentem: fed co-tràmortiiumà fein mortis domo,fepulchro nimirum quæri. At maiorem rcprchenfio-nem ita refponfantes ineurriflenr. Necenim lefum Chriftum vr mortuum inter mortuos quærere poiie videbantur,quin fc incrcdulita-tis accufarentjaut obliuionis: quum fæpius ab orc Domini audiuillent ipfum tertio diere-furreôturuui,necampliùsin mortuisfuturum. Sic plerunque conemgitnos lapfibus noftris ignorantiavn prætcxerc,qua roagis premimuó quuni ad ignorantiam accedat aut negligentia aut contemptus. Agc verb, quum ab hinC annisoétoginta Deus tam clarè, tam aperte, tam patienter mundum compellarir,fuperatis omnibus impedimentis, doits ac ftaudibus amp;nbsp;occultismachinationibus,amp; vi omni,quöab omnis generis,ætatis,fexus ac conditionis ho-nunibus audirctur, an potcllignorantiam vl-Jam prætexcre qua coram Deo exeufetur? quû prçfertim rcpulfampatiatur,bis quidem ilium vi trudéttbus, illis vcrdcontemucntibusialiis verb,à quibus crac exceptus, pellîmè ipsü tra-ilantibus, amp;nbsp;bac in re infauftam vrbem Hie-rofolymam imitantibus, quæ canto cum gau' dio

-ocr page 113-

IN HIST. B. E SVR R. 79 dio die Dominica miflVim à Domino cjiium exccpiiret,paucis poft d’icb us cum tantis voci-ferationibus ad Crucem flagitauit, vt etiam à ludice,contra ipfius confcienciam,ad id fup-pliciumcodemnacionem cxtorqucret. Quum verb fimus ex corum numéro quos Deus eru-diit,eius etiam opem amp;nbsp;auxiliumfuppliccs implotcmus,ne in us reperiamur qui malo v-nofpiritu fugato, feptem ahis longe peiori-bus portam aperiunt, Matth.iz.45.cuius tei, prob dolor! nimium hodie frequentia exem-. placonfpicimus. Aefi nosobliuio quædam eotum cœpit, quæ priùs didiceranaus, quod lus mulietibus aedifeipolis ipfis contigit, ca-rum ctiain exemplum fcquamur,quæ reuoca-tisin meraotiam iis quæ obliuioni ttadidè-rant, Luc. 24. 8. ex hac admonitionc non pa-rumprofeeerunt.

At fi merito hæ millier es cotripiuntur,qubd ^'£quot;^^^'^' lcfumChtiltummortuuni,ec fcpulchto con- murmür-ditum adhuc cire reputarent, quod viucntcnl *”/.’*'*” amp;fepulchto cgrelïum,inter mottuos quærc- ßaijs f,-tent •. nunquam eumin fcpulchro ncc mot- fquot;i‘i’'quot;quot;» tuumnec vluencem qnæiKuræjh noclcuum, ^ifuMn/i quam tandem exeufationem adferent miferi amp;*i^quot;‘» illi fupetliitioli, immo cæci amp;nbsp;infam promus, ^‘'“”' qui lefum Chtillum in cœlis hodie viucntem quçiunt,nonin verbi fui prædVcaxionCjSacra-mtntorûmque adminiUratiOnc, non inveta Hicrotolynia cœlelti, Domini Ecclefia, quo-cunque tercatum loco Dominus cognofeitut amp;nbsp;colitur,led dcferiis vxoribus, libetis, patria

P=-

-ocr page 114-

8o J. H o M l t« TH. »«ZAM i peregrinantut, ac tci*rcnam Hierofolymarii i pctuiJt,vt antrum iftud’inuifant,»jiiod nonniß I ex opinionc,fi non falfa,ramen incerta fucrit- f nc Domini fcpulchrum fcitur, propter maxi- I mas paulo poll fecutas tiimvrbis rum vicins tegionis mutationes amp;nbsp;vallationes.’Ello vcrólt; dc loco certo conftct,cjuo ramen fundamento nitirut hæc foperftitio, quæ in maximis votis habetur » vtnonnili Papa: iplius orelufeepta femel difpenfetur ? lefus emm Chriltus femel illud cgrellus, non eft amplius illic gt;nbsp;nccini-tetnum futuruseft. Ach in terris quærendus eft,(piritualiter inverbo amp;nbsp;Sacramentis gus-rendus , in quibus vbique locotum repentutf in quibus in fpiritu ac ventate colitiir,vt non | fit opus» in basant illas oras excurrete, ficuti f l,egis,amp; rempli Hierofolymitani temporefa-âitatum eft: vtipfe Dominus tam expreße . nos adroonuit, loh. 4.10. amp;: Apoftolos ipU Mofis verba referens,Kom. lo 8.vt non fitaui Coelum confeendendum aut mare tranaduin Inftrudio vciôliquatriruradædificationemi quæ tandem à muto amp;nbsp;fenfus experte faxo ■ fpcrari poteft ? Terrenum igitur lelu Cbnlti | fcpulchrum hodic qurcrant qui fepultnmfuif-fc nolunt credcre,nili fuis oculis lilud miueä-lur : Icfuinqucin hocfepulchroquærantqui , fufeitatuma mortuis perfuadcriübi non pa* tiuntur.Nos vcró lefum Chriftum in terris lo- l quentem audiamus,vbicunque lacroiandum crus verbum puit annÖtiatuni perlunat: quæ- ; ramus autem nttnearn*is oci}lis,autpcdibus, fed

-ocr page 115-

I Îlt; H I s T. R F. S V R R. 8*

fcS fidei Jocaiupèrna, in quibusad dextram Dei patris fedet, ex Apoftoli cxhortaiionc, pénétrantes, Coloff.z.Qiianta fuit igitur patra nöftrorum cæcitas,qui ducibiis aliis cæcis,vi-tamamp; facultates expofuetant, vt Sarvacénisj aiebantjfanftam Icpuldhrum criperent ffolis. hàc inre qaçftuai facicnbuslndulgentiarutn præcombas? Ac fi tanta hæc eft ca:citas;amp; Deo noUro 0pt.M.ax.gratias immortalcsageredc-bemus\qub,dtantas mipolturas 3c impoftores nobis decexerit,quid futurum putamasiis qui iniUies âdhac hebetiores , minime quidem foendicât, fed chanflîmè peccacomm faotam retmflionera, vitæque ptxfentis commoda, iœmo vitam æcetnam , meveamar à morcuo-rum ferculis, tehqaiis ac ôlîamcntis, corum quotum fortafle maxima pars in inferoseft dc-\tufa, qmbus tarnen animarum mangones ex arbittio fuo nomen tmponunt;amp; quæ habent ptaccipuafui ChtilUanifmi capita , Chnftia-hotûmque præcipuas notaoîQmd verb firm ad Wc ego ditfurusinib vt tu,Deus,propter fangum nomen tuum,bteui manum admoueas, nec amplius linas ceclum ac tetram tam dete-ttandis idololattiis pollui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o™ .

Deniejuc lupêicit adnuc nobis magni mo- CdzwnMnkt» toenti caouc explicandum in hac biftoria, mandatum nu a num exp te Hu tn ^uo tuben- tatis afft-i tut he muller es ApoftobsiUa numiarenn qui- S».jquot;quot;i' busduo lunt quxkire amp;nbsp;ih vium noitrum re- ,ƒ, op,«« : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferre nosopetæpiciium elf, Horum prius cft,gt;»'7gt;i«‘'i«-

quxeunque behehcia Deus in noscoufetr hue

-ocr page 116-

^p rei eJJè tgt;(/int.

Deui fine ferfonar'ii

8^ J. ,H o M I t. TH. BEZAE temporalia fiuc fpiritualia fint, .ad commU' nem tonus Ecclcfix corporis ædificationem efle referenda : quod ni vera fide amp;nbsp;charitate præ^crimus, (acrilcgi Camus, amp;in ciuscon-dcmhyƒoƒ'ts partem venturi, tjuarn minatur pônynpj accepta m .ab ipfo talcntum abCco-dent/jMarth. 25 30. Quód ü charitas fingulos ad nic obligat,quid ns futurum piitamus,qiii pratter hanc vöcaci.oncm generalem , eriam fpcei^li vocationi ad hoe vel illud munus lem porab vel fpirituali,non relpondenr?

Altcrum elt,licct in Ecclcfia Dei non 0-acetpihnt, nines Prophetç iint nee Apo(toli,vt non crant ^uiijafeun etiam ba; muli,crcs,óc in domo Dei cu nét a fie-fr'L'ft'vti f'ordine opj^teata.Cor. 12. 29. amp;nbsp;iq. qo.clfe Mr,TfMm? (amen exotfioo cbrilhanovum {efcinuicem indointDei iP nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r i • fiMint^or d?ccrc , moncre, horcan , arguere, conlolan lil, nm-tnn prïuatim,ac 111 u tuis d extra rum amplexibus v-na in Domini templum alcendcic, fie alij a-nóseohorranceSjEamus, aieendamuSjin tern-plum Domini, vt quæ prxüiöta lunt, Mich.4. 2.ïmplcantur. Ideó verb kniimopcrc eauendû nobis ne nnitemur cos qui ipiosarguemi Domino exprobrabant cognacos,quos fibi notos aicbanc,amp; fabrilcni artem quam cum fabroli gnario IpCepho excrcuerat,Maitb. ij. 55.de ?i-pü'llól^ vilein conditionem,quód non client ex ludxorum pta;cipwis,lüh.7 48 n. c 111 ipCo-rum Icholis trudni, Aót. 4 13. v^omia, Deura

per ijuemcuntjue volet nos alloquemé audia-raus, quandocniidcm Apodolos a mulicribus tcniel doeeri volait j a;4gt; adeo Petrd nomina-mn

-ocr page 117-

IN HIST. RESYRR. nbsp;nbsp;nbsp;8

hatim qui hîc, nó honoris lane gratia,nomina tUr,fed quod cius eflet quam lociorum gva-uiorlapius. Dauide fané Abigail vna'Sfum-mofacinoreauertit,quod ipfeniec ingcnuèfa-tetur, i.Sam.iyjj. Fluius vei 6 ici,quam milita quælubcnsotnuto exempla,nobis ihudfecu-lum nolftum fuppediutî

Agite verb, Fratres, quum ex hac hiftoria, ^,%‘quot;^; tanquam ex ampliflimo thctauvo,multum au-ri, multucaque pvetiolilGmarom gemmarum crucrimusjfaxit Deus Opr. Max. vt hæcprobe cognofcamus, laudemus amp;nbsp;in vFuit. nolftum quilque feCundum luani vocanonem reuoce-nius,fidc Iniceia m hunc veie Sulcitaium è moituis recumbences: 6c eius potennam ac vitlutem quibullibet incus ac tons lentatio-nibus opponentes , vt eins gloria: ac honori penitusnos cotikctcmustduo m ptimis extrema fug:entes,ne mmitum in oculis nolhis fa-piamiis,Sc contra, nc per locordianu'k.igna-uiam ab ofticio recedamus, qiiod harum mu-licrum nonnnlhs contigillc videmus, de qui-bi» agilut ,Marc. 16.8. quætinioie pereuliæs nemini verbum Faeiemcs , quum domum re-diilleut, non lunt etiam a Domino hanc gta-tiauiconlcquui^quam focia: iplarum,vt Dominum ipium m innere oftendcrent j amp;nbsp;ab cö conlolanoium accipeicnt. Agite igitur ,in-quam, Francs, rcétam \ lam tem el lugtcfii dc-curvamus ad metam vfqiie,iVn demum colons immaicedibili coionandi.Amen.

f.

-ocr page 118-

^4 nbsp;nbsp;nbsp;4' H o M I L, TH. B E Z AE

H O M I L I A QJ A R T A.

Matth.iS.

Vo tnagis errariinr hæ mulicrcs. Icluir Chriftum alium qtiamti-ler,i-'£ vbi non erat,qijçrcntcs,amp; quidcm friore: non exculabili: eö minus dl (ufpcduin minui- ' triHmsmi queclcuun pocell cditum ab iplis rciurredio-Tlumf^a’ '^'^ telHmonium : tamóque maioramp; meftabi-liorapparcc Domini bonitaSjCuoium infirmi-tatem,quant nulla excufacio tegebat,benigne tolcrantis : quo maxime hac hiltoria ipettar. Vetùm Spiritus fandus nobis hoc exemplum, eeiä aliquid amplius edodurus, proponic.En igirur mulicrum turbam eande, quarum cadé mens, amp;nbsp;ende via, fed tarne à recto aberrans, qua de re monentur à duobus tâto digmsMa-giitro nuntiis,Angelis. Et harum quidcra alia duces AiK^clos fequ(iræ,plus etiam quam fpe- ■ rabant inuencruntralix iubitopetcuUs timo-

IC

-ocr page 119-

IN HIST. R E S V R R. B5 tc fagerunc,amp;hoc beneficio feipfas priua-runt. Age igitur , quinatn hoc conngcrit ex-pendam us.

HuiusfeenU fapientes pulchic fane dixe-i^“X»7i runt,domos, familias, hatusomnes turn rcûa imperandifcienti3,tum obedicntia Hare: qua XToti in re non mirura cftfiin negotiis terrenis v- frepnum trinque grauiter peccatur,ahis quidem ad be- ‘i^^^^i^p^_ neimperandam aut ineptis,aut æquo legnio- lt;juivm pti. tihus,etfi nemo non region animos gerit: ahis ^^quot;^’^^ßj’quot; veto fere omnibus, aut paucis admodum ex- fum fonda ceptis, redam ac fincetam obedietiam detre- ”quot;quot;'*■ étantibus. Idem in Domini domo plerunque côtingit, in qua , vt omina by poentas amp;con temptores,plcr',qucomncsChtiltû quçrût, amp;nbsp;non tepctiunt: amp;c quidem fuo prorius mexcu-fahih ertore ; aids quidem adco in impetando audacibus, vt hi quidem confeientiisipfisfi-gcndi Leges autoritatem hbi vendicent vnius Dei ptoptiam ; iUi vci o Deum amp;nbsp;ius omac ac æquum concemnant, léquc ipfos amp;nbsp;alios ex fuoatbiirio di hbidme regetf polie Ipercnt. Ahos veto,quorum obcditndi lunt parses,vi-dcas, praeter quam quod omnes naturaDeo rebellesuafeimor,panim tarn llupidos^ac hébétés, partim tam lupevllmolos in us qux có-fcientiam de fahucm ipcctant,vi tadle ab am-matumfuamm mangombus, id nequaquam in rebus humams, enam cxigt;'ui momen’ti, fa-ftutis,pcndcant.

His maximisettoribus, quoshorrenda amp;nbsp;J’t'Af* iaeuitabdis ruina comitatur,vciam Eccleliam^^,^ ƒ 1. up

-ocr page 120-

8^^ nbsp;nbsp;4. HOMIL. TH. B E Z AE

^^c^»^ fempirernum permanfuram opponamus, Jutditf^ Eadt quæ fic vnicoRegi hoic fefe fubiicit,vt ei/^rväÄ-w’i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad alios docendos veitur minifte-

jui^ui/r/u, rio,intra fibi commiffi muneris cancellos (efe y»cat,mint coritine.ar, illud hdeliter adhibitis neceilariis fe^u^tur. 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

■ anmoiiinonibus, exhorrationibus amp;nbsp;incrcpa-tionibus exponant : amp;nbsp;,-tanqiiain à Domina miffi, iubcant, quod fieri iu(ïit, mhibeanrau-tern quæ fieri Deus ipfe prohibuit, Matth. 28. 20.amp; i.Coc.ii.zj.vt fideles arcanorü Dei difpé farores , i. Cor.4. i. Ques contra veri Paftoris per miniltrosfuos cos alloquenris voeern au-dianc amp;nbsp;(equantur, non autem alieni, Ioh..io. 4.amp; 5.Qi-icfnadinoduin autém in beneconiti-tucis omnibus Rebu('pi.iblicis,Iegibus fixis parère fingulos non confuse,led ex cuiufque vo-carione par e(l,ad vitandam confufionem : fic in vera Eedefia, tingulosoportet Dei voliin-tati fefe ^bücientes diligenter expenderevo-C»tioncm fuam,qua Dominum colanr amp;nbsp;proximo inleruiant, quod non temetè toties A-poitolus inculcat,quum ex huius oidinisvio-latione tot confu(tones amp;nbsp;calamicaces procul dubio ptomanenr.

S^ttn^ei Quoniamputem noftræ falutis holli amp;’ crus ‘hymnes 4'fateUiiibus üta mirun» in modum di'plictüt,

Vorat[',ne ^c»:{ftn(ftr.

vt vix aliqnid iiiuciiias difficilius quàœ hominem clTc tci:gi(qtiod dt viani illani de qua lo-quimur mhltere^contiaobhrmandus dt animus, vt de Dei voluntatccertó peiTua(i,amp; vo-catioms teilimonio treri, in ca-pm curiiculo dccuiramuSjdoncc tandem metarn Ui indefet-

-ocr page 121-

IN HIST. RESVRR.


87


fo cuvfu currenribus propofitam caronam,a-dipifcamur.Quamobrcm cfto nobis etiani ad banc laudcm llimokis.meditatio tot cxcclltn-tiffimarum in hac Inôta viftonamm , cxqui-bus agnoicanaus qinin Felix (it ftadium idud decurrentium cxitus, illiufque iafturæae dc-trimenti quod fibi accerfunt, qui mctiis fibi fingentes ab officio tcfiliunt:tnultóque roagis qui animum ab co aduertont ad quod cosad-ucrterc rnaxime deccbat.

Ecquidein hxc billoria,quam diepofttcroa Huiufhißt Dominica non abfoluimus, verorutne^e no quot;;ƒ '^^^^^^ bis exempla (uppeditat.Pars enim harutn mn- flora. licrii præfenti animo fcpulchrum ingrcllarü duobas iiuntiis rccteantur,amp; accepro manda-to,rem totam difcipulis nnniiandi,plcnæinfi-gni gaudio,parentes, aliud à Domino beneficium confequuntuv, vt obuiatn iplîs fiat, amp;nbsp;i • pfe coràm quæ ab Angelis duobus audiuc^ rant, rata facial, vt hoc niuitio ApoltoloVùhi ipforum,vc itadicam,Apollolæ,cum imnun-lo amp;nbsp;ineffabili gaudio fadx fini. Pars contra, de quibus agit,Matc.i6.8.formidtnc perçutfç fugientes,fuTceptiitincns fruCium fibi amp;nbsp;aliis turn perdiderunt, quas melius deinceps edo-Ctasfuifie vcrifimilc eft.

Hincetiam cruenda nobis fiugulishoris do- ^„-^ß^f Ótrina pernecefiatia.Nam hæ mulieres parue- cmftimtia C9n{jrn9an


rant mand ms quæ primvim ab Angelis dùo -bus accepcrant,deinde à Domino ipfo coràm uocatiane: modo exteeno amp;in fenfus incurreme, licet amp;iquot;ß’'c tarnen extraordinariis fignis. Nos verb banc ß*^ “^ ’

poßicinf'u^

f. 111].

-ocr page 122-

88 nbsp;nbsp;4* HOMIL. TH. BE Z AB

ho die rationed ne cxpctSlcmus , amp;à Satans feaudibus caucamus , phanaticis homimbuS perfuadentis foinnia fua,feu deliria,vigilantiû aut doriniétiumïcffc diuinas reiielationes.Ne, inquam,hxc oracyla nobis fingamus.Na tempus illud, Ecclcfiæ Chriftianæ adminiftratio-nis rcfpcclu,pr^ceiiitj('cniper tamé Deo pront ipfivifumeft opérante. Viam igitur Regiam (equamur:vt opus aliquod aggrelïuri,aut aü-quid dilt;3:uri,priniurn diligenter excutiamuSj illud ne fit à Deo vel non, hocautem ex eiu5 volnntatc in Lege patefafta facillimè cogno-fcemus. Deinde an vocation! refpondeat, cx-fmndamus ; puta an id de quo fuleipiendo de-iberaturfit eiufmodi, vt fi feccrimus, oble. quamur Deo,nifi autem feccrimus ab officio vel in totum vel ex parte refiliamos. At Deo pixccica gratiam hanc largiente, vt non modo confcientia probe crnditafuadeataut dil-fuadeat quid agendum fugiendurove fit, led accédât externe mandatum, quo dcDci void-rate certiores fiamus,tuni maxime, fi alias vn-quam, Spiritus ditcrenonis à Domino,liiis cum nuliquam rccul'aturo,preçibus eft impc-trandus.

tmnif^ Huius rei duplex in Apoftolo exemplum in/^ma ex adferam,eximiü cxép 13r quod 111 difiuultati-^mbus ft- bus, in quasquotidic fideles Dei fcrui incuridc vfiMJifei intueamur : ad quod accedet tertium 111 read ’quot;quot;’' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nos fallcndos valdcprocliui. Prius efto faóliim

illud Apoltoli,qui quum per biennium ex fua vocatione félicitée Epbefi ptomouifiet opus Domini

-ocr page 123-

Ï M KIST. R E S V R R. 89 Domini, virtutes multas per manus eius opérante Domino, tandem coorta feditione pet Deractrium illum ftatuanum, prodire in po-pulum apud fe conftituerat. Ecquis autem non dicat Paulum abincœpto nonauocan-duni,qui,fi vllusvnquam inter Dei fetuos,Dci fpitituin vocatione ageteturîAt difcipuli non fiocrut eu ptodire,féquc ipfe régi hac in re ab ipfispaffus eft,Aâ:.i9.io.amp;jo.amp; lO.i.Côtràin vltima Hierofolymaprofcftionc, ptçmoni-tosab Agabo propheta, vincula amp;nbsp;affliótio-nes cuibi manere, perfingulasEcclcGasroga-tur vt profedione iHa abiiciat -.fed tarnen ob-firmatoanimo pergit, nó quidépertinaci, fed qui feitet quo fpienu agerctur, vocation! lux prorfus confotmi ; amp;nbsp;quod fola pencula im-minentia illi obiieetentur, Aft. 20. 25.amp; 21.IJ. At veróduodecim Domini di(cipuli,non fanè Dei zclo,ledex indignatione amp;nbsp;cupiditate V!ndiftæ,fpcciofo tarnen ptætextu ftudij erga tnagiftcum,amp; poenatum quas loei illius inco-Iç,Dominum exciperededignati, metebatur, amp;nbsp;quidem pro fe adfetentes Eliæ fimilc exemplum, graulffimè 'a Domino, bis verbis corri-piu ntur,Nefcnis quo Spiritu ducamini, Luc.

9 54' Q^æ ^'^'^^^ noltros oculos exempla vcr-lentunfacilè quid iniftiufmodi negotusfafto fit opus,modö afteftiones reftx fint, eefi all-quo dcfcftulaboïantes,iudicabimus.

Ad bas mulicres reuertamut, qux parentes rmol»-mandato quod ab Angells Domini acccpc-^'”|^.P^quot; tant, non tantum fe dam in vlam numiumil- 0.^,;««

-ocr page 124-

90 nbsp;nbsp;4' H o MIL, TH. B E Z AE

«jwxTquot;^ ^”^ perlaturx, fed cum fcftinationc ciirrunr, exquo dilcimusfugicndum nobis tcporetnilium quo laborantcS Dominus euomir, Apoc. j.ió.ac pocius ill violcntorum illorum qui vira regno cœlorum faciunc elfe nos oportere, Matth.ii. 12. zclum habcnccsfciennæqualcra hæ mulieres.

Oft beitedi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

aimes fit- Ecquidautcm nicampliiis’^quum Dominus prÆ mnem ipüsoccunillc dicitur,non ip(æ Doniino:do-jfiemeisqm * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ■ ■ r

tenefi^eien cemurquum Dominus nobisiplum quæren-dt nungui tibus Sc obfcquentibus occurric,cx meragra-t»r,fedta- ^’^ *^ faccrc^nolque pv^ruenire pnmum vc vc* «Mf» exme^ limus quærcreideinde voluntatem quam efte-ft^^m/’'” nbsp;nbsp;*” nobis bonain comitari. Difcimus infu-

per ex iis quæiftis mulieribus contigerunt,i-dem hie accidere quodinrcbus hunjanis,vt docenc cüm çxperientia fapientes, (æpc artem verfando tyiones in magilfros euadcrc,fcu fa-bricando fabros fieri gt;nbsp;lie etiam lalnrisviam continuo curfu terentes ex fide in fidem pro-gredi, douce rändern Iperaram omnibus bca-tam hanc viam infiltentibus nicrarn allèquan-tur,feliceni nimirura ac bcacum ilium Domini,hoe longé feliciorem occurlum,qni ab A-poftolo dclcribitur,i. Tlidl. 4.17. quumra-piemur in nubes m occurlnm Domini,cum i-profutuiiinfcmpitcrnuro.

Porro Domini benigniras in hoe occurfn 'flmifiilliid longè adhut maior apparecin his verbis,^«e-endu/'i^asquot; ^fï^ui^« (jti‘ideic,cïrne ttmete. Et horum quidem ''”ped,M. verborurn ab ore Domini manantium longè alia vis eft amp;nbsp;cfteclus, quàm fi ab hominuai

ore,

-ocr page 125-

IN HISTOR. RtSVRR- 9t orcjicct corde cum ore confcntiente profefta clTenc. Nec aliud homines poflunt quim ami_ cis bene precari, amp;nbsp;eofdem hortari. Ac diccre Domini.Facere eft.

Nec fane dubitandum eft quin hæ mulieres lt;2«»»«?» incus perceperinc corum frudom quxauribus „‘„^ Ó7mi hauricbant;illud externo fado ceftatæ, non«» f^jj’^r tantum Dominumadorantes,led etiam pedes‘^'quot;‘^'‘”’' ipfius amplcxantes, quafi fic euro compeUa-rent,Vah 1 Domine, quàmféliciterabs te lu-mus in maxima noftra (ocordia Scinctcduli-tatedeceptæ. Nam obbuionitraditisiisquæ tam expreirè prædixeras, qnæqueiam impleta cemimus, ibarous ad te tanquam ad nosam-pliushonreuctfurum : atteiplum iam nobis occurrenté vlctb conlpicimus. Vngendum te cum motiuis m Icpulchto quæ(iuimus,tu nos alio confolaiionis vndurus ades balfamo. Supplices veuiaro deprecamur ,culpam fate-raunte Domipum ac Magiftrum noftrumad pedes profilicntes falutamus.En quis iftebca-tusoccurfus vtrinque fiietic.Eia verb, fratres, quidobftac quominus codem felici occurfa Dommiftuamur '- Quotics eniro in calamita-tibus Doramus occurrit, leu internis confcié-tiæ raotibusjfco quauis a!ia rationc,fcdin pri mis ammapœnitencein gcmitus illosinenac-rabiles,de quibus Paulus Kom.8 26. crumpé-tc,quosfanc beatiftimos occuvius Domini di-xsns,quis 010 nobis eilet telicior,harum mu-lictum exemplum imitantibus , Sc oblatum beneficium cadem teuerenna recipientibus,

-ocr page 126-

9 2 nbsp;4' HOMIl. TH. BEZAE

accandem habentibus aduerfus quæcunqwc pcrictila fidiiciam , quam in eiufmodi vifita-üonibus Dominus Cecum adferre Colet?

BmtHan- £fß vctó ab hac vnica Ccaturigine omnia fS propn^ benchdoroto genera promanant^ab co mon-Aw.f î« rum qui Salem Cuum oriri facit Cuper bonos amp;nbsp;^ds‘rtßhM malos, rame de benedidionibusfiliorum Dei infartefi/ti ptopfüsSCpcculiaribusÜtadidia Cunto.Qua-Ju^idZ^’ propter Coins in hoc mundo filios mundi Cpe fc*//«fó7f»-fua cxcidcre videas , non mod6 vana Cpecie mundi dccepros,i.Cor.7.3i.Ccd etiam Cibi pcr-fuadentes Ce bonis perfruituros,pcccatis Cuis cum prouocado,in cuius vnius poteitate Cunt, vE exCuo atbirrio vel largiaturilla vel aufetat, quumpræter cum Colum Deus alius non fit.Ec tarnen fie hodie viuitur in mundo, cum Cua

quam quærit vanitate peritôro. Nos veto có irà,fi vcra Domini Ecciefia Cumus, ideUàmû-do Ccparati, pro coroperto habentes pictatcin Colam habere promiilioncs tam præCentis qüàm futuræ vitae, hune qui nobis occurrit, à quo vnico tanquam veto fonte bona ilia pro-nianant,i. Tim.q. 8. ampledamur amp;nbsp;retinca-, mus,nociéCquediéCqiic veilemus in hts nego-tiiscercifiimurnhocaCylum,Qu.ærite ptimùiu omnium regnum cœlorum 3c extera omnia vobis adiicicntut, Matth. 6. jj. amp;'. pretiofiffi-mam aham illam Apotloli Centenna, Si proprio filio non pepeicic, Ced pro nobis omnibus tradidic cam,quÏ non etiam cum co o-mnia nobisgratificabiturpRora.B.ji. Atcon-iunäim cacum iplo flagiicmus.Nam finciplo nul'-

-ocr page 127-

IN H I S T 0 K. R H S Y 1lt; R. 93 nuUæ maiorcs aut »rauiores malcdittiones '-Dei benediftionibos, quam quis ipfis abu-licur.

Hæcveib verba,N'e»'^^«'f^, quunatali ore f'^ri^mi-profcrantur,,quis fans expendent î Nullam e- ^ ,,ƒ,”« uien effe paffioncm qua aia'^is homines per- »«jyim «-ccllantur,quam mccum,nemo dubuar, quum X^w’^fr.-Ixpe nocennor fit reipfa qu£ metuirur. Qupt CMiofijitmn veróquannfquepericulis, amp;nbsp;quidemfepem- ^quot;“'quot;^J” euicabilibus, miferahxc vira uoiba, quoquo mirum lios conucrtamus,cft obnoxia? At leuia illa,rc. fpeftuterrorum confciennæ, quæ ilagitiohs Sc fcclctatishorainibus quantamuis tepugna-tibus,e(laccufatot,tcllisidoneus,iudcxamp;cat-' mfexivc afc acculatum,cüuuictum,iud(catuni nunquam elle quietum hnac. Aduerlus peii-cula auiem nobis exterius in his ternsimmi-nenda,temedia prouc Deovifum elb,inue-niunnir, non tarnen aductlus mala qmlibec, neefemper cuia,necad Hat urn tcmpusiamp;ple-runque peticuli vuius fugam aliud excipu. Confeientix verb tertores quis fedaucrit, nili lolusqui offenlns eft,Deusæcernus?Et quidem hoc vno föhns Chrildanx reliiionis vêtiras

, innoteleit, tahnans vedatguens alias omnes, quotqiiot vnqnam aui lunt,fuerunt ohm, aut futnra: fuut rehgiones.Hoc emm rennét qura dem Omnes fundamentnm,nccellanó placan- * duin elle Deum,amp;rhoc nitunrur lupeiitniolo-mm deuonones abhominibus cxcogiianj.Sed vifalfotum deornm mnhiiudincm omittara, elto,fctatu£ roiusiUe cultus m verum Deum,

-ocr page 128-

94' nbsp;4 H o MIL. TH. B Ï Z At

vanus tarnen omnino finurus eft. Aliæ cnim rcligiones onincs falla duo fundamenrapo-nunt,nempeDcuni ab homineofteii(um,pof-fe ab eodem oblato dono placan : Deumque ftc nobis lapfus noftrosjvt iblcnt bwwnnesalij aliis condonarc, vt tantnndem de fua iullitia reiniccat. Quæ fane nullo mode Dei uaruiæ, lt;nbsp;■ . rei nullius mdigæ, cóueniunuquandequidtn! ■“‘•' omnia (une iplius «Se in ipfo,infelcperfediffi-nîo,nullique paftioni obnoxio ; me retmeret Deus id quodeft((umnic iuftus nimiruœ, non minus ac fummè bonus) 15 peccarum vllum impunitum fecundum Ïuæ iuftinæ fcucti«-tem dimictercr. At fola Chtiltiana rclioio ve-rum Deum agnoteens «Se colens'nome fum-inara eins milcncoidiam cum fuinro luie conciiiarc,in eo e]iji nobisaPane dams cil, «Si qui ideo (eipfumfiatrem noftrum fecitj/îetan quain Iponlor noftcr,tunj corpore turn anima pœnas luir pro peccacis eoium omnium quos iplî Pater deditj tanquam verus horao,amp; gra-tiffimus perlolutor.pro nobis,non autem pro le, homine iuftiflimo, amp;nbsp;fine vllapcecaci macula : lie tarnen vt pretium ifiud pro peceatis lueruin Patri ofterens, non lie eins ira ablor-ptus: crat enim ille lieuti eft, lutinûfqueellin lempitcrnuin,verus cum Pâtre Deus, Omni-potens.

^bw m» Quo igicur mctli verus Chriftianus pcrccl-con/cten . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

panons IcaUjhunc fponlorcm amp;nbsp;vadem nolhum vera fid^ri fif- ftdcamplcxatus, ex PatribusptonnÆfœdcriS formula,tandem fuo tempore mundo cxhibi- , «b

-ocr page 129-

IN H ISt. R E S VR R- ^5 ti,amp; tati faâi per oblationem perfeóbam , fe-mdab hoe nollro pride ac (ponfore faétanï? Hie isitur vere miiliercs compiHans dixitiZ^Z^ «werende ra que quotidie fingnlis huiusEcclc-hæ veris mcmbnsoeeinit.Nec enim fpirienai emittensfruftra elamauit,noftn falutis omne myftcriuin iraplcrum eile,roban.i9.50.Si verb Deus pro nobis, quid ns omnibus knurum qui fuut contra nos,Roni.8.30. Qui veto nos afflitlio terruerit,quum iisqui Deum diligunt orania ümul conferre dient Apoltolus , Rom. 8.18.quos neque fublimitas, neque profundi-taspoteUaDci ebaritate feparare qm eft in Chrifto quem nobis dcdit,Rom,8.58.

Timor igitunUeDomini,tantopere nobis ^°”^^'quot;^quot; iniacriscommendatus , qui di duiinæ Maie- Timor n.i ftati débita vencratio,longe alius eftquam me ^ tusille ac pauor , quo homines iram Dei auc hk aÿtHr. ingens aliquod damnum dum metuunt, tot-quentut amp;nbsp;excruciantur. Abtic autem Chri-Ikanos (axis fi miles facia mus, vt perienlis im-mmentibus nectangantur nee moucantur, ex natuïxaftebfione, qm iibi contraria timet ac fiigit.At licctDci blij ex ollibus amp;nbsp;carnc vt a-lij hominescompobti baue apprehenhonem habeant, tarnen fibiplacatum turn lemicutcs fine cuius arbittio amp;nbsp;voluntatt nihil aduetlt iplis contigecit, hc à Spiticu fauefo , iaorum conlolatoic lulicniamuv, vt fit iphsgt;ha’cap-

' piihculio (limulus ad pieces tanib aidenno-rcs.Potto qui dixit Deus,lnuoca me in die tri-ijulaiioms amp;t cruam ic, Plal. 50.15. nunquam

-ocr page 130-

56 nbsp;nbsp;4’ HÖMII. TH. BEZAÈ

patitut à tentationc conftantiam,qunm fui^ Ïai'gitur,fuperari; arque adcó ingructibus ma-ximis proprer nomen ipfiiis perfecutionibuS) rum maxime veri Dei filij de umore amp;nbsp;pauogt; re ex Domini mandato,Marth.5.11.amp;ApoftQ-lorum exemplum Ad. 5.41. (cquuti, trium-phant.Quidni verb triumpharcnt,quum Ik i-pfis hæc per(cGutio fpeciale tedimonium gio-rixipfos manentis, quandóquidem capiti có-formes inafnidionibus,etjam eiufdem gloris fieri participes oportet;2.Tim.2.ï2.At Deoiu-Itas poenas de pecCatonbus repetente, quiil quælo tune fado opus cft?Nonne tuncfalccm exira: Dei apptehenhonc,ccirori locuscHiOquot; ronino fanè: amp;nbsp;tanto quidé vt illi læpe quo k vertant dubij fint: quorum exempla ftequert-riffima, etiam landiifimorum pieces amp;nbsp;iulpi-ria. Verum necifta fupcriiisa,mc didistepu-enantmam longo intcruallo duc üfæ conclu-hones inter fe diftant ,Chrtltiano nihil me-tuendum,amp;jChtiHianusadh'ucaliquid tituet: quum prior illa couclulio défis quiiamvi-doriam reportarunt,hæc veto de ludantibus adhucintclligatur.Ac proinde quum indiuer fafubiedacadanc hæ conclufiones, non fuut inter fe contradidoriæ. Quid mirarourigaut adhuc,fi,quum fides m medfishuius vitçtem-pcftatibus tantum inchoata fit, amp;nbsp;adhuc op-pugncturadiffidentia:amp; fpiritus regentrauo-msaduerfus carnem ludetur, nondumpcifc-dè veiborum illoruiu , AZe/rwere, hudus m peccantibusproducitur? Verumtamen fiducie

-ocr page 131-

IN HIST. RESVRK. 97 ciæ tandem cedit timor, nófque cum Dauidc in hæc verba cögit erumperc,.^^^w honummi-kifutt à Domino dyjïïgi.Pial.i 19.71. quandoqui-. dem hæc caftigano teftimonium ipfius pacer-niamons ert,Heb.i2,6.amp; Apoc.j.iÿ.nonnun-tj'iam fuos iniplos vUpic inferos trudentis, inde tandem eduecndos,t.Sam. 16. • ,

Adiicituï dcinceps madatum, qno difcipu- siumtit lisdicctc mbentur vt eant in Galilçam j cum ^“7'7»“'^! ibi vifutis: quod ik ipfum ab Angelis manda., in Gnhi^s turn acccperant,ik ab ipfo Domino pauló an- '^‘^^’quot;p^^ te n.ortem erat prædidfnm, Matth. 26. jx. Ne mimumlut vció piitetisilba de fubita ptofedionc intclli- fc*/^-,^“^^ genda extra HierofolymamiVt in Gaiilxam 1c i^ù i^cn. iccipetent in vrbem non .ampliùs reditori.

Contra enim dcinceps audituri iu mus cum iu-brntemipfos in vibcm conuenirci amp;nbsp;ibidem SanCti Spiritus mißionem expeebate : nam 0-portel}at,liGut etat àProphecis ptædiôbtim,ab Hierololymis Euangelij ptxdicationem,in v-niuerlum orbem terravum propagandam,manarc; he volcnte Domino in fuorum hoftium confuhonem^ik fuorum con(olationem,thro-ni fui Matehatem ibidem vbi Crux cius plan-tata fucrat ctigerc,E(a.2.3;M.ich. ^. 1. Hæc igi^. tur iplis nuiuiaialunt,vt non elle eonficluni à mulienbus bunc nunciuro ex hishgnisagno-fccieuc. aepromdead Domini amp;nbsp;Magiftti fui confpeófum magis cxcitarenturac ptæpata-rentuntum vc(ómaximévtintelligcrent,fc,li-cet in ipla Hierololyma , velut hotum tigri* duro amp;nbsp;iconum autro ik faucibus verlatentutlt;

S-

-ocr page 132-

ÿ8 4- HO M l L. TH. B E Z AÉ àquihuscrat verifimilc non meliorcm expe' dandara dilci pulis quain Magiftro conditia-nern,cius tarnen prælîdioforcaduerfiis corurn ferociam tiitos.Neqnc veto (emper eosin hoC verfari metu acpcriculo voluir:qiios fanènii-rum eit tanco terrore pcrcullos,amp; nihil minus quam Domini rekirredionem fperantes, non procol aufngillcjcd vnaomnes Hierofolymis coadosinbltitiire. Arcana igitur Domini pro-uidentia gdU hæc kmc omnia, difcipuloruoi infirmitarem liilkncuris.

Satan firr- £r qnidem ab Omni æuo fetalem prædifit iff Dmmm erga kius,ita luorum holtium conkkis m con-•njlraaitn. tratium Verbs, vt ouos Domini srcgcsdilfi-Deus y^tyr pare lulciiaiis pcrlccotionibus niicbantofj adeti^ififij eoidetn cogèrent tanto arólius inter fc vnani-^aes'dißxr ™fs coibungendos. At ü fortanequædam dii-inreSatan bpatio Contigit,nouis Domino gregibus exci-miltibaiHr. jg^^jj ii^leiuiic 1 quod à Stephani moirefactum videmus: qua vcluti raallco minimècó-tulæ fed cxciillæ kmc bine inde fcincillæ ignis ocis Domini,ad lalutem etiam ad onginquas £lt; remotas nacionts propagandam. Quot verb, obfecro vos, iltiulmodi exempla Dominus -nolho fcculo coulpicienda, turn in aftlidilfi-wo Gallis regno cumin inknote Germania nobis exhibuic? Scd ne procul abeam , niccuni fracres , expendite qms nos ex cam diuerhs nationibusin hunc locum cocgeiit. Annoa cnini maxima ex parte pcrlecutorum Dei ho-flium rabicslEt quidem Dominus nos in hune .locum ( aubm dicere,amp; foil Deo laus fit)tan-quam

-ocr page 133-

Itlt; H ISTOR. RESVRR, 9^ quam nouamHierofolymara coaftos ita pro-icxit, vc non folum ipfis noftris amp;nbsp;fuis hofti-bus vidcntibus,tam opipavè nobis bic vickum coipotcum Sc fpintualcm poirexern i fed c-tiam prxpararit amp;nbsp;efformavit cosquoium o-perafuum Euangeliutn à ScprentrioneinMc. ridiena, amp;nbsp;ab Oriente in Occidentcm pröpa-gauit.Ehcu veto quantopcre nobis cauendum ne mifetæ Hicvololyma: ümilcs fimus, cuius tantó Ent atrocror pœna, quanto maior'facial vebellio ; contra viribus omnibus nitch’-duin,vt pet eius mifencordiam pars fimusvc-læ illius Hierofolymæ cœleltis, licet adhucin terriscxpartecominotantis,cuius iHa propria ptonuffiocftjRequies ipCa mea elf in perpetuum : habitabo in ipfa , quoniam mihi grata clbqaod vtinam faxit Deus.

Sed præter illa fupenora diligenter iftud F«quot;'’«'*«, aduettendum elogium quo fuos dilcipulos ch^j^m^ ötnat,his Verbis ,ltc, nuntiate frambus mets fi'gt;‘-cantinGâlilæam.Nam quæ fraternitas inter- ï^mittifl êedit Domino cumlis à quibus crat defertus,^» gt;amp;ß Sc qm tam flatim obliuioni tradiderant de^™;^,’quot;*^ quibustotiesfucrant praemonintquique vixi- lt;* nunom pfum cotam eos aUoepentem agnouetunt: Annonfaltém Vetvus,quinominarim hicin-tet hos battes appeUatur, co nomine fe indi-gnum prebuetati Eatendum igitur dilcipulos, etiinonfunt inter apollatas rcponendi,nec e-tiam in omnino ingratorum numero cenfen-dqiamcn quantum m ipfis etat hoe fe nomi-tiCindignosreddidille. Ach naturalis cogna-

-ocr page 134-

lOO 4. n o M I L, TH. B E Z AE no viuentibuscognatis maner, lieer inrereos nonniilli proprer aliquod indignum facinus hoceffedtu priuenrur: multö minus profeßo .potdl aboleri illa dedorum Patris cœleilis ïpfpedu filiatie ,fpirirualis amp;: inuariabilis,ex tpiainlcparabili ntxu cognatio illa inter le-lum Cbriftum amp;nbsp;ipfos Ephef. j. 15. dependen Ratio elt in promptu : qnód æterno amp;nbsp;imrau-tabili Dei Partis iolo dccreto, non autem no-bispecin totum,nceex parte nitatur,Epliefi. ji. amp;nbsp;fieri non paffit vt vnqiiam cxcidat fernio Dei, Rom.9.6 Idcirco tneritodicir Apollo-luSjhominii inctcdulitaté,minimè Dei fidcin inanem rcdderc,Rom.5.4.amp;; in ærernum Hare immotum fundamentum illud,Deusfuosno-uit,2.Tim.2.i9. Laqué nexu indiuiduo inter fe decretum æternum eleóbonis,vocatie quxe-ius eft declarario amp;: exhibitio, Iuttifieatio,ae tandem ad falutem ptædelhnatotum glorifi-Catio cohærét. Arque adeö quidem vt tainctli nonniinquain fides amp;nbsp;Ipes, immo etiam de-dorum landificacio,quód ad puræ amp;nbsp;integrs vitæ eficduiB, intetturnpantur, amp;nbsp;ad tenipus maxima ipfornm culpa veluti (opiantur, tarnen hçcdona fern per fint lt;»’/xtS/utA»5i, Rorn. 11.2p. cxDeinoftri bonitate immenfa, nun-qnam impettedum opus fuum rdinqucntis, Pfal.38.8. Qumam enim alioqui femel lapius erigeretur ? Digni quidem igiturerant Apo-ftoli,qLios hic primogemtus fraictà le abnee-ret, fed cos non modö nóabiecit,immo cou-tràad fc vocatos vnmir,nominatim ctiam inter

-ocr page 135-

lU HTSTOR. RESVRR. 101

ter reliques appdlato co qui terna ipfum ne-gatione reiccerav.vt ratura iUud efficcret quoi alias ex ipfo didiccrantje nullura corurn quos accepiffet à Patte foras eiieerejoh, 6. jy. Nec verb iftis contraria funt quæ de tarais ftuduui inhoc ftipite nonferentibus, amp;nbsp;ideitco teci-fis,amp; in ignem vt atdeant abicâ:is,loh.i5.6.di-euntur. Loquitur cnim Doroinusin ilia pto-raiffione de verè in hoc {iipitcinfitis,amp; in ipfo raanentibusÇquanquara plerunque continuât cos quafdamhyemes pati,quibusncc folia nec frubtus edunt,(cd tara en exOei gratia v etc fuo redeunte tenitefeunt) qualcsfucrunt Apofto-li, fûntque omnes elcâi •. quibus opponuntut ßcinGti,vt taraé noninoleuerint,ncc fuccum trahantjrypocritænimirum qualis Saul,ludas ptoditor, amp;nbsp;illis fnnilcs '. aul qui cibura hune de^ultant vt ftatim euomant,Heb.6.4.àe qui-bus parabola fementis agitjMatth.ij.ao. amp;nbsp;22. amp;Matth.l2 45.

Cæçerùm ,quid eftpratrero ellelcfuChri Si^^b^c ftiîNempe à Deo Parte cœlefti ,in hliorû nu-meto cenferi, codera amote diligi quo film ra fretuft. vnicum luum ac cocilcntialcra ptofequitut: nomen ac ius habere cohæredum in Regur cœlorum fruitione: iraraotura acinttepidum ede per (pem qux nunquam confondit, licet vniuetfus otbis cotruat ,ac ccelum tertxmi-fcearur.Sed que mens humana percepevit’quis oculus vnquara eft intuitus,qux v nquara auris hauferit, qux Deus fuis pr®patauit, quorum fruitione nuno^uara excidete pollunt?

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S-»b

-ocr page 136-

102 nbsp;nbsp;4- HOMIL. TH. BEZAB

^'•’^quot;^* . Mundusiaitur quantum voice vanitatevj' eU^ui huK nnatumdekaator: Reges ac Principes lee-fratemtat, pfj-jj accoronis tuis gaudétoiauari auto amp;ar-(nffimZ“ geuto lu o, quorum tam laboriofa cftacquifi-tio ,amp; quidem anima: plerumque difpendio: tamque breuis ac momentanea pofleflio,«-' que meeniffima fruontonvokipcani luis vo-lupiatibus,quas in hac vica niifciia: horrendï ' excipiunt, amp;nbsp;tandem æcerna Dei malcdiótio, cxplentor, ambitiofi quantum poterunt ven-ti,dum crcpenCjdeglutiunco, (hi'uf'a^ri I^eifilijJclu Chrilti fratres, contra femp« :iefuchnflt pacifici,hilares amp;nbsp;eaquam cœlitus ipiisadme-titur meniura Deusconcenti, dulccdincm in amantudine tepenentestvere diuitcs m meal“ 'paupertate;quó funt cora mundo viliorcs amp;3-bie^ioreSr eó apud Dep amp;eius Angelosfunt honoratiorcs amp;nbsp;comincndatioresitandcmqu« vitam in media morte videntcs amp;nbsp;inuemétes, incœpto curriculo fuperatis omnibus impc-dimentis pergunt, donee metam contingauti in qua teperiunt amp;nbsp;donantur corona illaló-gè prctiülinïma.manibus fidcliilimi illius dc-potitarij, cui inmediis iuis diffieukatibus amp;nbsp;anguftus cum Dauidedixerunt,Ichoua lors eft portionis mcæ amp;calicis mei: tu iultentas fot-tem meam,Pfal. 16. 5. Agite igi tu r,h at tes,fit-miter iftis adhæteamus, quandoquidcm ad id per Dei immenfam mifericordiam vocatiTurnus: amp;nbsp;quum Deus nos feparant ab hoc mû-do,cuius Ipccics prærerit, amp;nbsp;intent,eo Ite vta-mur ne abutamut, i. Cor. 7.31. nc Dei noltti tem-

-ocr page 137-

IN HIST. KESVR-R. X03t temporanas benediftioncs in malediftionis inftrumenta conuertamus ; ne conceflam nobis lueem indcnfiorcs qoam vnquam tenc-bias tiansformetnus: denique fummopcre ca-ucamus ne Efauum imitati lacobi benedi-âionem, noftram puta filiationern ac fratev-nitatenn,offulæ poUponamus. Contra, in coclos feroper eleuatis amp;: int entis oculisjtanquam cum Chrilto fufcitati,fuperna iam nuuC quæ-ramus, membra noftta tetreftria mortihean-tes,propter quæ venir ira Dei friper filios contumaces ; deniqueteftemur omnibus erteftis, nosexuto vetcre illo bomine cü faCkisipGus nouumhomineminduifle , qui magis aerna-gis renouatur in agnittonem congruentem imagini cius qui ipfum condidit,CololI.j.9.Sc lo.Quod fiànobis ent prællitum, ne dubitc-mus quinptimogenitus file frater nollcr nos in æternum apod Patrom fuum agnofcat 8c bcatos efficiat.Amen.


H 0 M 1 L 1 A QJf 1 N T A. yW4rc.i6.

S- ‘»b

-ocr page 138-

104 5‘ HOMIL. TH. BEZAE.

H. lUivero ^HUm audiuij/ènt euM vitifre, j^ fonspe^KWƒ uijfe ai ea^non crediderunf.

Luc.i^.

12. Petras aatemßirgenj cacarnt ad monu-mentitm.-cß lt;^MumintroipextJfec, videt hnteafil^ [iUießacentta:aii/ti^ne apudßimetipfum mirait fallum.

Johan.10.

J- Exiuit ergo Petruj, ç^ alter ille dißcipidi«, d^veneritne admonumentum.

Ç. nbsp;Equot;enit ergo Simon Petr/aßei^uens earn ) d’

-ocr page 139-

IN HIST. K 1 S V K R. 10$ intromit tit momtmentum, ^ conßiexit lintea [tüt'] pofita,

J. Etfudariitm ijuodfueratfuper caput duSy Kon cum linten pofitum ^fed f torf tin inuolinum in vnum locum.

R l V S oy A M huius textus ex- Sm« Ij«ilt;« polkioncm aggtediar , hiftoïiæ lerics eft expUcanda,vt de Euan-geliftarum in,ter fe confenfu melius eóftet ; quod etit faciUimum fivtàlohanne pcrfcclpta eft, eandem fequa-mur, quum bthæc, vt gefta funt,omiiiacum circunftantiis omnibus petfequutus-. Patet i-gitur exils quæO.Marcus aperte dielt cum D.

-ocr page 140-

I06 nbsp;5. HOMIL. TH. BEZAE

loanneconfcnticns, Mariam Magdalcnams-liasomncs muliercs præccffilTe, qnæque hic meroorantur deillafola incdligcnda elle,fie vtreliqoas muliercs nee in profedionc,necin reditn ofFendcrirmifi forte dicamus omneslilas fimul in fecundo Magdalenes èfepulchro ad Apoftolos reditu conucnilTe. Ex loanne patet etiam Magdalcnem bis in vrbem reuet-tille : primo nimirum quumlubipfam autoram confpcólo monumento aperto , furto fublatu Domini corpus arbicrarctur, amp;nbsp;Apo-ftoljs,qui verbis ciusfidVrn nonadhibucrunt, illud nuntiaffet,quam ad monumenturorc-deuntem Petrusac Iohannes fecuti funt,quocl etiam Lucas narrat,fed coniundim cura alia-rum mulicrum hunci«:quæ tarnen,turn ratio-tie temporis, turn perfonarum, lunt dillin-guenda. Secundó,quum ipfi Dominus ipfead Icpulchrum ftanti apparuilfet : qupd Marcus exponit, deprimo cius tarnen nuntio nonfa-damentione : Matthæo verb ncuttiusipfiiis reditus tnentionem facicntc.Noftra igitur cx-pohtio circa Ioannis textuur vcrfabitur,in hi-fmr t^rü itorix hnem reieólis iis quæ à D. Marco 16.10. x^y7'^- ^ ’'' ^ ^^-Llics 24.11.narrautur. ^ taiijtmfjft Non ramen ptxtereunda leuiter aft huios Tç/ununt Maria.’Magdalenes à Marco hicamp; Luca8.2-c^7i'7e‘’7quot; qualitas expiella, mileram prius fuilfe dxnio-p,^ r,.i\a niacanj,(cu,dçuioniis Icptem obfcllam.a qui-‘,‘,,':,',77i:«( busaChrido hberata fuerat. Et hocallcgori-■l•■llt;,mcmJ^i cc nonnuUi inrcllcxcrunc, de peccatrice illa tuMs. n^pJu-jc didum putantes, raifcro, inquam, feor-

-ocr page 141-

IN HIST. R f. S V R R. nbsp;nbsp;nbsp;107

fcoito illo de quo Lucas loquiturcap.7. 37. quemadmoduro hanccandero cum Mana lo-loreLazari quæ pedes etiam Chrifti vnxetat confuderunt.Etita de tribus mulieribus vnam feccrunt,contra facræ hiftoriæ veritatem,finc vllo fundamento, quum Euangeliftæ fæpc de Domini mitaculis m genctc loquuti fine, 0-miffis tarnen geftorum ac perfonarum circun-RantiiSjVt Matth.4.24. amp;nbsp;alibi.Nihilominus tatnen quç de hac multere fuerunt nominatim recitata,nimiruro tara ptopè Crueem cumma tre Domini ftctin'e.Ioh. 19. xç.tameuriosèfe-pulchrumobleruaffe, Matth. 17.61.amp;Marc.15. 47. quibus adde quæ hicfu(iusreeitantur,o-Rendunt ca quæ Dominas de mulicre pecca-tticepronuntiaaerat,nimiruni magnam illam dilctSionem teftari ipfam ingens aliquod beneficium effe conlequatam abeo quem tan-top ete diligebac, tara ctiam in hac Matia Magdalene fa life.

Nos veto tirtllum facientes errorcm ilium, rtipUàier quo de tribus mulicnbus vnafaôbaeft,age quç hicadnolfiam ædificacionem obleruatu di- mulus^prc-gnafuetint cxpcndamus.Neccnim parui mo- catojn^Mt menti eft ex hac mulicre fie i#gt;taca difeere, p'^wXî quiddenobis Staliis nobis iperandum firm bus. peccatoruro apprehenfione, quæ maxima la-cfapcccatorumeft.Ahj emm m hactentatio-neaut de f«ipfis,aut dealiis prorfusdefpetanr. alij pœnttentiam iibi quum volent fingentes, ad fuarumipforum conicientfarum admoni-liones aurcs obturant, amp;nbsp;in cœptis flagitiis

-ocr page 142-

108 nbsp;5. HOMIL, TH. BEZAE

pcrgunc.Alij de infinita Dei mifericordiafcr-moncmaiidicntcs, fibiquc ante oculos pro-poncnics fummis peccatoribus maxima ex niera gratia condonata peccata , putà Dauidi, Manallæ, roti vctcri populo toties, miiero illi cum ipfo Chrifto crucifixo latroni,publicanis amp;nbsp;mcrctricibus,Matih.9.ij.amp; 21.51.turn mife-ræbuic dæmouiacæ amp;nbsp;aliis non paucis, tanta Der bonitateabutuntur ad contemptum vf-que, vt in bas voces erumpant, Peccemns, vt

Ciftißima remédia

magis abundet gratta,Rom,6-1.

Eccc horrcndiflima præcipitia,quibushîEC

Ju« aJurr- opponenda font remédia ex huius mulier)samp; ^triTra“^“ ^^liatum limilium exempliscruta,nempc ne Prim.nevn vnquam vcrani pœnitentiam , cuins vit® in ^namtffa- mclius immutatio finis eft àpcccatonimre-retur vmit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- n

peecettorum munoncdillinguannis : quuaicinuice nulU ab eorundè

ratione dinclli qucanttDeinde, ne hanca no-

yt^^blTcS bis ede refipifcentiam cogitemns,quiim ab v-temjit,ns no Pco Vt fpeciale donü promaner, 2.Tini.2. th/remif- ^5-de lob. 6. 44. ac proindenebenernonenti [ione.^Hüd confeientiæ lilentium indicainus,fcd monen-nt^mmliZ ^quot;^^^ audiamus,amp; ab ca (ie excitemur, vt nun-fier^nt.^4/. qiiam,li fieri potcrit, procraftinemus, am in fc7^4r”X ^'’“'^ rtmpuf voeem eius andiic reiiciamus, fifcendi. à quo ad ncccatoiü agnitioncm amp;mclioreiii gt;;u«n, -poiet fryggpj inuitabiiniir,Plal. 95. 8. nc forcé tan-fnmiltat. dein occluids fol CS iniicniainiis,Matcb.çt.2j.amp; ^5- ï®- Qooniam vero in tama peccatorum a-trocitaicóe mukitudme multi cadunt indc-

fperationcrn,ci)m tune in mcmoviam ciulitio-dt exempla rcuocandj,non quidem vr m iapli-bus

-ocr page 143-

IN H I S t. R E S V R R* lOÿ buseotum ipfos imitemur ( nâ hoc effet apcr* te pœnitentiam à rerniflione diuellctc) verùm vt ( quandoquidcin non minora,fed fortaffe velmaioravclxqualia funtpeccata nodra il-lorum peccatis ) eandem nobis à Deo gratiam concedi polluie mus,pœnitendi ninnrum amp;nbsp;ad mehorem frugem rcdeondi,vt eandem cutni-plis mifericordiam confequamur. Arque hu-ius quidera tei exemplo nobis funt ij iph quos nobis pioponimus,adcô quidem vt ipla verba luppcditent,quæ in hune etiam finem in lacris liceris exprimuntur: quæ faxit Deus diligenter amp;nbsp;attenté legamus , cognoleamus ac médite-mur dura viuimus,tuni ad prinatum nollrum vlum,tum ad proximotum inialibusanguffiis confolationem.Nam omncsin hacpaitc, nos veroprçcipuè qmbus hoc Deusimpofuit mu-nus alios docendi, monendi, cotnpiendi luo nomine,immo tempc(tiuèamp; intempeftiucar-guendi 6: cottigendi, opus habemusà Deo pollulatcfpititum dilcietionis, vt non modo morbum cognoleamus ac dilcernamus, lcd e-tiam ægtotantis llatum ac difpohtioncm , vt excomedicinam laboranti faciamus, legem induratis prædicantcs , Euangeliura autem corde contritis : petcatufn quidem femper condemnantes, led ex eo peccacotera éructe lludentes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^„^.„ï

Cæicrum inhacmullere, etiamhumanitus txemflum conlidcratajfpcciofum veræamicuiç tellimo-nium , ex quo maxima pars hominum argui- muntre er-. tut,nobis proponitut. Annon cnim, obfccro,^?4““^fquot;''‘

-ocr page 144-

iio 5. HO Mit. TH. B K Z At jam ab omni æuo eft illud veriffimum, nihif inter homines vcraamp;conftanti amicitia ra-rius eire?Non tatiim, iiiqiiam,in genere inter omnes inter fe homines aliquo bencficio aut familiaritate iunâ:os,qiiæ Hatim omnia facile traduntur obliuioni , (cd inter cos maxime quosvcl fanguinc cognationis vel affinitatis inre coniunctiffimos elle oportebat. TefteS huins rei aduoco filiorum erga parentesnon tantiim contemptunijfcdfumniam etiamim-pietatem: querelas amp;nbsp;odia capitâlia amp;nbsp;inipla-cabilia patrucliuvn amp;nbsp;nepotum,fratrum ^ (lt;#• torum,aliorunique cognatorum aut affinium vt non tantum aüa publica, fed étiarn totfa-miliarum euerfioncs,tum aduerfus iftiufmodi perditos de ingratos, coram Deo amp;nbsp;homini-bus, teftimonium horrendumferant: tumad-tietfum vos,procuratorcs amp;nbsp;aduocati,qui mala fide querelas ac lires ciufmodi fouctis ac promouetis:tum aducilum vos indicés nimiiî in admittendis ifliufmodi litibus faciles,quas aut omnino repriraere,aut fairem, fiquod îllis fundamentum inçft, breui fenrentia ex æquo amp;nbsp;bono terminate, vos opoirebat, antequam mainsexcitarctur incendium, quuni plctuni-que tarnen cas foucatisacprorogetis,at tan-quam bouem prçfentem mulgcatis,ncfugicn-tem perlequamini, multiplicatis incedenti-bus,non cafiigans temeratiis appellationi-bus, ncc contumehis amp;nbsp;conuiciis‘aduocato-rum de procuratorum,fic inter partes odia 1e-rentium: crebeis interlocutonis lententiis in

ter-

-ocr page 145-

IN H 15 TO R. R ES V R R. Ili teticâis, am ciufmodi décréta facientibus, vt exvnico milita piillulenr. Atqu'e vtinam ilta quæ commemoro non tarn frequenter accide-, re,cum viduarum, amp;nbsp;multorum orphanorum detrimcnto,totiti(qne huius flatus amp;nbsp;prope amp;nbsp;lt;nbsp;proeul furomo dcdecore confpiccremus, vc ' nifi crebris noflris nionitionibusamp; hortatio-nibus mature locus detur, magnopcre veren-dum fit nc borrenda ruina nobis imminear. lllisomnibus opponitor huius mulietis fin-gulatis amicitiæ exemplum,quæ tanto amote Dominum adhuc vinunbà quo fuerat ex tanta miferia liberata, fequuta eft deinceps, vt ne mortuuro quidem obliuüci potucritfled contra, vitam, nulle pcriculis obiiciens,nunquam quieucrit, quin fcirer quid eins corpore fa-ftum cflet,vtinraortuumamoris,quoviuum ctat proiequuta, fignaconferret: ex quo faüo multos etiam hommurn nomine indignoso-portet tubore perfundi, tantum abclt vt pre-tioloChnfti nomme digni fint. Abfit tarnen fupetflitiofishic vilain anfam tucndaium flul tatum deuotionum circa mortuorum curarn prabcamus. Longo enim intcruallo dirtant inter fe bœc circa Domini corpus muhens huius cuvaÇprocbantansillius ütEcio,quæ,vtfu-pra diximus ilÜs temporibus crat in vlu)amp; iu-perftitiones à Deo per lacrolauttum verbum fuum condcmnaias, ad quod vt ad nor main vmcam tcéli om nes nollnv cognationcs, lcr-monts ac deniquc Dit a hint exigenda.

Obteruandum inlupct,non fimpkeitet hu- y^,„ ^^^.

-ocr page 146-

ni 5. H o MIL. TU. B E Z AÉ 1i*Kmquot;u- raa*^^!^fuiflchancaffeaionem,ob aeceptum lüKm ahiiu tantum beneficium, ab eo quem tam infigni-nanamt ^^^ dilexit: fed alio fundamento famSificataiH tHM ipfin, liane aneenonem, quod hæc fœmina Domini fidf mmi. fermonesdiligenter audiuillet,amp; animoinfi-Sf,$.mw xiUcc, eth non hucstque promoucrac vc co-bis pedtten gnofceret ipfum, ficut ad falutem eltcognd-'tZ: °»ulüi fcendus,fed có vfque tarnen, vc ,quicquidad-cb canfas uctfus Domiuum iudicacum amp;nbsp;factum fuerat, ^^amfit- condemnaret, eumque pro infigni Prophet« Dei haberet,potenteopciibiisamp;fermonibus coram Deo amp;nbsp;toto populo, ficuti duoillidi-fcipuli loquuntur,Luc. 24.19, Per gradus igi-turquoldam amp;nbsp;momenta cæcitas nolhoruin oculorum pcllnur , cums noftiæ regtneratio-nispaulatim perficiendi imaginem habemus in exei illius,à Domino per gradus amp;nbsp;momé-tafada fanatione, Mare. 8. 24. Nam alioqui fruftra noshortaretur Apolfoius .id noua fub-indefidei incremenia, Rom. 1.17. quod eiiaiö docet nos ille,Dominum rogans,vt fidem ipi' adaugerct, Lue. 17.5. amp;nbsp;Apoltolus in Çhnfio nobis adoleicendum doccns,Eph.4,ij. Quin-imo quandiu in hts terris agimus,nemo potdl mortalium in virum petfeólum fpiritualem amp;nbsp;ad menfuram ffatura: adulti Chrilti peruc-nirc:fcd primùm innolfræ icgcncrationispti-raordiis oportet nos lade piimùm,deinde ci-bo (olidiore cibari,i. Cor.5.1. tantum vinura in nobis amp;nbsp;inctemenn capientc nouo homilie intenore, quantumVxterior deetefeit, donee non amplius ex parte cognofcamus ,ftd, pet-'

-ocr page 147-

IN HIST. R E S V R R. IIJ pcrfeftio noftra tandem impleatur, i. Cor. ij, lo.quum Deus erit omnia in omnibus,!. Cor. 15.28. Ac fane pollet quidem vno momento ' Deushocopu«perficere,qucraadmodiimnon nunquam momento quoidaro vehemencee immutauic : led præterquam quod ex materia vehementer indomita , minimeque dudili conftamuSjVt in nobis deniiofoimandis,vt ita dicam,Dominus labovet, qua de re tories per Prophetasconquetitur, ac nominatim Mich. 6.J.amp; Luc.i^.^z.hc pedetentim in nobis ope. ratur, vt melius ipfi nobis innotefcaraus , amp;: gtatiam eius diligentiqs expendamus, quam in nos guttätim tanquam rotem mlltUat, vc tamo meliusnoslubigat amp;nbsp;molliat, Porto ftobis hæc doótrina Uimmè nccellaria eft, ad duo extrema perniciofilîîma fugienda : quorum altcrum eft, ne, fi admodum exiliaamp; te-nuia fuut initia noftta,delpódeatnus animum: (temedium fanè neceflanum omnibus fibi ni-piium dilKdétibus)altcrum,ne fi aliquos pto-grellusfecimus, nimiü nobiSplaceamus,quo remedio fibi nimiuiO confidcutibus opus eft.

Qu.idigitur opus eftfado ?Ncmpe nos ea perftutrm quæàtergo funt obiiuilcentes,oportet adan- quot;''” ^‘^^ leriora fempet conicndere,phil. j. iq. Nam fi caftM ,fi tantum beneficium hæc multerà Domino eft «*6«*!. conlequuta,licet taro male CŒpiftei,quôdDo. minum quæreret j ctli quæretet vbi ampliùs nô erat,quid ipfuin vbi eft,amp; vt oportet,quç. tentibusfpetandum dicemusîModo tarnen ne iettogradiamur,lcd contra non defiftamus ab

h. j.

-ocr page 148-

n^ 5. H o M l I. TH. BKZAE

CO quærendo, huius mulicris exemplum fc-quuri, qnæ hac ratione longè aliud quam ex-fpeétabar, repciit. Vt vero melius inteUiga-mus quanta fucrit in hoc fan ito deliderio pet-feuerantia, eefi magna cum infirmitatecon-iunéta, age expendamus quantum de dus Audio decedere potucrit, quod Apoftolinun-tium eins tam parui fccillent, Luc. 24. lï. Ex quo docemur nunquam mutuas collationcs contemnendas,cum lisà quitus ædificatinos polie fperamus:amp; ita quidem,vt licet minime nobis ab iis ex animi toto fatisfiar, fed ali-quando poiius faftidium adfcrant,a quibus guftum nobis iniieiendum putabamus, non tarnen ab incœpto defiftamus.

infi^nü t9- En vero textum quo magnopere forent of-JmóT’^^mÏ fendendi Maris Virginis cultotcs,nin mature jefum chri prouidülént. Fieri ne enim poffer, aiunt, vt f^7^mquot; Clquot;btus matte poffhabita,Mariam Magdalc-emmumap ncn tanto fit honore dignatus, vt priori pet-fMHififin fonaliter apparuerit,ficuti Matcusnarratcap.

16.9. Q^id ergo boni illi Doctores Contem-platiuiffatuerunt? Euangdillæ, inquiunt,matris apparitionem omittere potuerunt, vt Pétri Si lacobi,quas tarnen Paulus Apoftolus,i' Cor. 15. j.ik 7. memorar. Ac lane ip li Euâgeli-fts teffantur non fuille à (e perlctipta finguU quæ dit bus ilhs4o.contigcvLir,quibusinniû-do effà luarelurreclione vcrlatus, loh. 20. jo. nu vero propteterea cuiuis licebit nouas ap-pannones fibi ex arbnno hngci e?At quæcuii-que tandccxeniatio aut cffugiu quxrarur,n£

-ocr page 149-

tu HISTOR. RESVRR? 115 filcfus Chriftiis Maris Virgini,aut vlli alij pnoti quàm Mariæ Magdalens apparuit, D^ Marcus mendacij reusperagecur. Immo nee verura eft, neefie cuiquam verifimile , Euan-geliftasfuiffe matris Domini nomen, fi cum aliis mulieribus fc in viam ad Icpulcbrum de-dilTec,ülentio ptæterituros, quum aliani qua-rundara præect Magdalens nomen expreffe-tini.Nos ergo fabu lolls illisapparitionibus o-miflls,veris amp;nbsp;indubitatis Dominics refutte-üi«nis teftimonüs, qus à fidelibiis, amp;nbsp;ora ni exceptionemaiotibus, tellibus nobis récitan-tutcontent!, falfas omnes incredulorum in-uentioncsiifdem arguamus. Sanétam veto ac beatam Virginem, ne dubitemus quin iple Dominus, in maximis illis luis angoribns, Je quibus camSimeonptsmonnerat,Luc. i. j^.à morte fua, amp;nbsp;dû in fcpulchto iaccret, lulten-taritac folatusfit : vtcandem quam ad Cru-cem,amp; duro ipfeSpiritum emitteret,conftan-tiam habuetat,retinetef.lob.i9.25.3e magnos iUosgemitus amp;nbsp;vlulams abominemur,amp;. exi-mi«illasjlcilicct,pióturas ab idololatiis,protêt hiftotis vetitatem , amp;. in fanéls Viiginis maximam contumeliam, inuentas , adeó csci fuut magni illi Vnginicolç.dctertemur-.quum vetilimile Gt mottuo in Cr o cc Domino, amp;nbsp;fanéla virgine msdes Ioannis rune alfumpta, loh.2o.25 quietam illam ibi rcmanGlle; amp;nbsp;ab iUis proteétionibus cum aliis mulieribus ab-ftinuillc. Minimè verb dubuadum reot,quin ad dolorum luorü folamen ipfa inter primps h. ij,

-ocr page 150-

nó 5. H o MIL. TH. BE2AE fucrir, ad quos, turn hicrnulieruin nuntius eft perlatus, turn aliæ deinceps apparitioncs:vt tarnen ad has faciofandtas hiftorias nihil ad-iiciendum fit:quum præfertim Spiritui San-ûo vilum fit, turn hoc loco,turn alibi, ex quo ' Dominus cœpit fibi à pâtre commifiurn mu-nus exequi ,rarani admodum de Virgine Domini matre mentionem faceic:præuidcnsfpi-ritum erroris non defiturum,quin multa ludi-craamp; impia confin.gcret,quod expetientia tôt feculeruin eft tc(lata,amp; adhuc hodie teftatur. ^quot;quot;aheeh’ Porto non ita ncgligi hune nuntium Do-terra dj^tr minus paUus ert, quin ab co quidam exCira-mmeJucen reneuf. £x uuo cxcnipl© difcimus, non modo aornferen bonum temen non temper in bonam rerram JumarjuM incidcre, quod iplc Chriftus aperte docuit in mint*”««- parabola fcminis : fed etiam bonam terran), fgt;tigt;,lidij}iQ quæillud exeipir, non femper eadem à Spirit fi'“’ fanóto mentura prxparatam elle, vt bona fit, , necæqualiter aptam elle,ad germinandun), fmólümquc adferendum.Hoe duobus iftis di-fcipuliscontigilFe videmus, qui,aliisaut dor-mientibüs,aut adhuc nimio llupore attonicis, ad fcpulchrum excurrerunt, led alter altero celctiiis. Quin ctiam,qui priorad tcpulchtuni ^dueneiat,illud inlpiccrc lat habuit, qui vero poftcrior venit aliquid amplius egit,tpfum e-tiam tepulchrum ingreHus. Ex quo monentuf qui benècœpcrunt,alacriicrpcrgcrc:qui veto tardiores fucrunt fibüpfis Itimulos adderc,vt tandem ctiam,li fieri popelt, cos qui benecœ-perunt anteuertant. Ac vero nou lainin Icpul-

-ocr page 151-

IN HIST. R E S V R R. nbsp;nbsp;nbsp;117

chrum nobis Hierofolymam excurredum elt, mortuorum nenipe d3mum,qua deremulie-reslilas obiurgantem Apoftolurn audiuimus, Luc.24.5.red in cœlos,in quibus ell Dominus in sternum viuensjColofT. j. 1. in quibus fides perverbumamp;Sacramcnta veluti afeendens, nobis enm contemplandum amp;nbsp;ampleftcndura

Sequitur apud hidoriam lohanncm in i- dah/Zru' pfutn fepulchrum intuentem amp;nbsp;incuruanim, figt;«q«»t vidiffe lintca in quibus Dominus fepuUusfuc- ^r’s^^ti rat fcorfim pofita:qnod plutibus verbis adhuc Sudamim. fequentibus verficulis exponitur.quum lintca quibus corpus inuolutum fuerat fcorfim pofi-ta, fudaiiumque ( nimirum linteum q«od fu_ per caput eius fuerat, vt ex alio lohan. Euang. loco,de Lazaro loquente, patet, loh. n. 44.) feotfim inuoluta invnum locum, dicuncur. Qusquum tarn cxpreH'c rccitcntur,amp; poflint ctiain ex more quern ludsi adhuc retment raottuos fcpeliendi ficelle comptobari, quis non mirctur icliquias illas,non modb,vt ple-isque alis funt, falfas, fed etiam bruta igno-ranna excogitatas Sanóli illius Sudarij, quod vocant, ad quod vifendum inifcri idololatrs priùs Camenaeû in Sabaudia,iam veroThu-rinum in Pedemoutio certatim excurrunt : in quo, mangoucs illi miferarum ammatum vc-neno illo infe6taium,etfiéla hominis à fronte amp;nbsp;à tçrgo imagine, à capite ad calccm,miferis petfuadent corporis Doniini effigiem , in illo lintco fepulti,fic exprellam tcmaiifiircî 0 in-

•h iij.

-ocr page 152-

«8 nbsp;nbsp;5' H o M I L, TH, B E 2 AE

fignem impudentiam,quam ipfc textusEuan-gclife tam diitrrccoarguicï

^«J^X^''gt;' ^'^'^™ ^°‘' °‘^'^° *^^™ aperto tamque du-^Hus Dami pido commento, agc potius expendamus cut tinh*quot;^-^'^ ''^^ lintea rclinquere Domino visu fit, amp;nbsp;qui-iHibJ ff dem ita feorfim in fepulchto pofita. Primunj ƒ«/lt;« fw, jojj^,r yj vetcrum inhunc locum explica-rhr9 femA, nones allegoncas praeteream, aio Dominum Ken,^ ■^UD fcpulchro egredientem ctiam voluiffc mortis u^^s^yefli' pt^pria tegutnenta deponerc. Deinde refut-(“fafpani gentem,non denuo vitam hanc animalem vi-’*'■ äurumfin qua turn honeftas,tum neceffitas, vcftin corpora poftulat ) fed iam turn vitam fpiritualcm atturum,cœltftem amp;nbsp;tali neceflî-tan exemptam,cum folo fuo corpore, moxo-mni gloria amp;nbsp;(plendoredccorando refurgere voluifle:quodfaótü clFet tüamp;talis apparuif-fet,nifi ex meta gratia quadraginta diesillos voluilTet inter fuos in mundo conucrfari,t3ni ad fax refurreftioni fidem faciendam, qüàni ad fuos difcipulos confirmandos, non ipfo-, rum tantum commodo, fcdtotiusEcclcfiæi^^ finem vlque feculorum duraturæ, Aft.i.iï, Quapropter , etfi non lufit fuos vana imagine,quum toties ipfis intra quadraginta die-lum illorum fpatium apparuir,dc quidem mo do hac, modo illa forma, ( nam id fi eifer, non füfneerent ciufmodi vifioncs probandi eins in vero fuo corpore refurredioni) non tarnen id ncceffitatc,quemadmodum etiam nee cum neceffitas codem tépore eu difcipulis edere coëgit: fed ex fpcciali amp;nbsp;peculiari difpenfa-don

-ocr page 153-

IN HIST. RESVRR. 11?

done fecitjob cas quasfupctius caulas attigi-inus.Tcnib voluit hic lintca ficieorfimin-uoluta in fepulchro dcpofita iaccre, qnb fur-tini ablati corporis opinio tollcretur: quura nccvetumfit,nccveri finiilitudinem habeat tale quid aggrcllos, amp;nbsp;in ptiniis di ici pulos, (quod aSacerdotibus deinccps itnpohtu eft ipfis faélum)tantum oiij habituros,corpusil-lud cxuendi fafciis ac lintcis,niultóquc irinus caficcomplicandi Stfeorfun ponendi.

Habetishacin parte Domini roentem. At- ^fjj*j-. que adeb noftcr Euangelifta teftatur D.lohan- wf refurre^ neminfcpulchrum etiaraingreffurn,poftfo- f‘”^p‘. ciumfuumPetrura,0: diligentiusanimaducr- tnu adhuc uerlis linteis fic feoifira inuolutis ac dilpofi-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r r Mana ven

tis,vt per otium, td cmpitle credere non fun- Mandaient fefutto fublatum , led vert forrcxilTe, præ-fertim fcpulchrum fepientibus cuftodibus, m^ft^. non fane alio ipfum afportaturis,fed potiiis nc ex loco in quo pofitus crac egrederetur pro vitibusimpcditutis. Non idem verb de Petro diciturLuc. i^.ii.fed è fepulchro digrcllum elft, faâum illud apud fe ranatem : ex quo di-fcimus Deura m fuisopetan fecundummen-furam quara ipfi vilura eft,qiium Iohannes hinc recefleric quàm Petrus confirraatiof.cu-iustacitaillaadmiratio dubicationera anirai prodit, ctfi verilitnile cft in hanc illum porras quàm illam partera inclinalTe, nempe Dominum potius rcturrexillc quàm furto fnblatü, aut afportatum alib fuiffe. Nee veto dubitan-dura quinduo illi difcipuli,amp; MatiaMagda-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h. iiij.

-ocr page 154-

120 J. KOMIL. TH. BEZAE

lcna,de hac re inrci fe difputatint. Ac MariaW ' Magdalenam hiftoria fcquens ortcndit in fcn» tentia perfeucraiTe, Domini corpus alio fuif-fe afportarum ; Diuum auteni lohanncm Contrà tune fufeitatum à mortuis credidifU: Petrum Gontrà dubium animi fuiiTe: iis qua: fiedifpofita lincea prasdicabant opponciircm quæ Humana ratio diâ:ar,fieri non ppife ninn-tnirumvr mottuus àfeipfo refurgar. HuiuS mali caufa Cequente verièp.exponitur his vet-hi^PJondxm entrn rjoHeraNtfcriptttra)n,iiicenternf «portere tpfwn à mortutsrefarmere. Huius,inqua, mali caufa, quód Iohannes nimirum fufeitatum non etedidit antequam fepulchrum in- | grcirusjintea fic inuoluta amp;nbsp;feorfim pofita vi-diHet: Petrus veto dubiusadhuc hæût j Maria Verb Magdalena in incredulitatc perrcxit,i j Ptophetiarum de Domini refurrctlione igno- ! rantia manauinquæ Hint infigncs,Pfal. 16. iQ. Pfal. iio.i.Ela. 55.8. amp;nbsp;55. 5. C^ibus adde, no-ftræ redcmptionis finem , putà vitam ætema membrorum Domini,fuum clfeftum manen-tein morteipforuro capiie,confequi non pof- . fe. At difcipulorum mentem faliailla opinio i RegniMeilîæ interris exc(ïfaucrat,non modo quum hæc contigerunr, fed etiam probe co-gnita amp;crcdita Domini rcfurceótione licut,cx Aft.cap.i.ó. apparet,adcó verum illud cil A-poftoli diótum,Rom, g.y.Intclligcntiam cat-nis Deo fub’ici non pofle,

Iremfldtit Multaigitut nobis hie difcenda : primum triant lüt- quidem à Deo fupplicibus votis hane gratiam dari

-ocr page 155-

IN BIST. R T. S V R R. UÏ âaiinobis poftulandû, vtnatutalcm fapicn- p”^“* îiam loco ftuhitiæ, quum agitur defeiennarMmfeo«;-faluüs,hab camus. Deinde quum fie difpofiti quot;«quot; î“ . fücnmus , adeunda Sicravum Icnpturarum f^^tyenu fchola eft,vt cum ibi quæramus,nec v fpiam a- ‘'' ”' •’J* libi,qualis vult ànobis ad falutcmagnofci,^7X/i« Ioh,5.39.Aék.i7.ii.amp;loh. 17.5. Tertio tria ho- fc« ««/« minum genera nobis hic proponûtur, amp;nbsp;qui - '^X'^ dem eotum qui non malitiosc, nec pertinaei- (gt;« infM. tet,veiitati tefiftunt, vt Sacetdotesde quibus''’^^’quot;quot;quot;’ agitur,Matth.i8.il. Ali) igitur ad aliquam qui-demlefu Chtifti cognitioncm venerunt, fed ptogrclfus in ca maiores faccre nequcunt,ab-ieûisfuiscrtoribus,nifiieroporisfpatio,amp;dia multûmqueluftati ; cuius rei exemplum efio MatiaMagdalena, amp;nbsp;teliquorum difcipulo-rumjvtdelnceps vifuri fumus,pats maxima.

Ali),Petrum in hac hlftoria fequuii,ita cre-dunt,quæ credenda quidem vident, vt tarnen adhuchïtcant:ahj, Iohannis exeraplo, fingu-lariDei beneficio,progtcdiuntur vltetius,ve. titati cedentes, amp;nbsp;earn femel amplexatam fe-quentes. Secundum quam hominum diftin-1 ttionem,Paftotesptiefertim deect commiflas l fibi ouiculas regere •. immo amp;nbsp;fingulosChti-l ftianos intetfe vinere ; fe ex chatitatis lege ad l cos accommodantes qui in fide infirmi font, \ vt cum omni Icnitaie amp;nbsp;patientia Ipfos xdifi-

ccnt,Rom.i4.i.êi 2.Tim. 1. 24.amp; 25.vt omni-busomnia fiant ; exemplum imitatiipfius A-■ poftolijdum modó nec veritas, necconfeien-

Ùa,lædantut,i.Coiinih.9,2i,amp;: quidemadhue

-ocr page 156-

Hi 5. M o M I t. TH. BEZA«

logé perfediùs Domini noßri lefuChtiftic-xemplû feqouti, turn in hac hilloria tota eig» fuos difcipulos proi fus incxcufabilcs,tü in rotins vitç fuæ ac muneris curriculo,vt tamé nee veritatiscontumacibus hoftibus,ncc aliisi-ftiufmodi ptofanis hominibus fitvnquama-dulatus, qiios faepe vt hypocritas amp;nbsp;dealbatos parietes increpauit,Matt.2j. amp;nbsp;alibi. Sic ante Chriftum Iohannes Baptilla, progeniem vi-pcrarum,ctiam ad fe venientcs,dixerar,SicA-poftolus reftatur fe ne ad momentum quidem jpfis ceflïlIe,Gal.2.4.amp; j.quum tarnen fe eóuf-quc infirmis accommodalfet, vt Timothcuni circumcidcrctjAft.ió.j. Verùm enimueröpe-titiflimos quofque noftræfalutis nolle oportet j in fe ineffe plus ignorantiæ fempet quà® feientiæ, ac proinde doólores ipfos in Domini fchola dilcipulorum nomine cenfcndo$:fi-cuti miniinè dubium eft quin licet v crè D.Io-hannes credidiflet, ac proinde non fit inter cos reponendus de quibus in gencre,M.arc.i6. ii.amp; Luc.’^.ii.loquuntur, Domini tarnen 1e-iu Chrilli coram apparentis confpedu valde fit confirmatus.

txemflum Ad Mariam verb Mcgdalenamjcuertamut quam hiltoi ia récitât in fua opinione perfe-»14 7»4»»sueratem,nentciTiltetillead icpulcnrum, inter Ivnninei/a ^j^ jam ea geftafunt quæ de roulieribusaliis «^quot;JL- audiuimus, dum ipfa in vrbem cxcurrerat, amp;

jiiiicuM c^rn Petro ac lohannc teuefa fuerat.Quapro-C^rMi. peer hæc Angclorum vifio , amp;nbsp;Domini iplms m propria perfona appatitio, protfus alia eft ab ca

-ocr page 157-

TN HIS T 0 R. RTSYRR. lîj

*b Ci quç de alüs mulieribus quç tû erat in reditu reotata eft. Et iÜud diligenter obferuâ-dum,vt huinshiftoriçferiesintclligatur,quod bac inre multi ex veteribus amp;nbsp;tecentiotibus né paru fint hallutinati. Maria Magdalena i-giturcum fletibusad fepulchrum permanct. ex quo difcimus in quot diffieukates amp;nbsp;angu-ftias præcipiies nos ipfos de mus, etiam quum benc agere meditamut. Q^od non tantùm de iisdiamp;um volo quos naturalis excitas deti-nct,fed etiam de iis quibusDeus aliquam fuæ cognitionis nontiam dédit, amp;nbsp;tarnen àfenfa fuoproprio adhuc rcguntur, qood huic rou-lieri contigiffe videmus. Nec enimexperdi-torum illorum erat incredulorum numéro, qui fcipfos ne Cbvillum lefuni cognofeerent, excæcabanc,qucæ coniià Dei Ptophetam ex-çcUentiffimuin cognoucrat, quicquid aducr-fus cum erat peccaiu toto pelote abomina-ta : amp;nbsp;miro atfeâru ôc cura crga mortui corpus prodebat obfcquium quo viuum obfetuarat, àfcpulchro nolens recederc quin feiret quid eflet ipfo fa£tum,amp; quidera ingentibus gemi-tibus quàm lugeret a milium tcllata. At quis cam in has anguftias redegit, quis dolorem e-iu« auxit,nifi quod male MagiUri retenta do-ûrina, in fola eins morte inhætet ? amp;nbsp;fenfus humanus earn impedit quominus credat qua linrea illa fic feparatim pokta palàm prædica-bant ,nempc non fieri vetifimile eum quem quxrebat, amp;quem inhocfepulchro deponi vidcr^t , V t expreflè notarunt Euangclillx

-ocr page 158-

T24 nbsp;nbsp;5. HO MIL. TH. B Ï Z Afi

Matth.x7.6i.amp; M3rc.i6.47.amp; L11c.2j.55. furro fin (Te foblatum’-Quis vcro non cft,ob(ecro,in ipfius Dei eriam Ecckfiæ grcmio , finiilium, ne dicam longè grauiorum lapforum reus! Namvt immenfum corum niimcrum omit, tam , qnipulchrè fccum agi putant fi ChriRi amp;nbsp;Chriftianorum nomenfibi placeat, amp;nbsp;qui-dem fanè non per hypocrifin,dodrinæ tarnen amp;nbsp;vitæ morómque Chriftianorum plane rudes amp;nbsp;impcriti, vnde quæfo maxima pars hx-refean manauit, exquibus poftcamillehor-rendæ confulioncs oriuntur, nifi quód euro ftultahominum ratione confunditur Deifa-pientia , quarn rcuelauit in facrolianólo fuo vetbo, in le quidem clarilLmo amp;nbsp;lucidiffi' ffimo, fed pereuntibus tantum tcólo, amp;nbsp;qui-bus Deushuius fcculi mentes excæcauit, 2. Cor.4.j.amp; 4. Vnde verb radem tot laboresamp; moleftiaein quas multi præeipitesferuntur, amp;nbsp;quibus tandem corpora cum animo peffun-dantur,nifi aut ex ignorantia inexcufabili,aut à promiflionum Dei diffidentia, quöd in Dei facrofando verbo non hnt cruditi ? Sola igi-turfuaculpa tandem hommes in hasmifcrias lapfi pcreunt,cui vt occurratur, orandus eft Deus,vt fi veriiatisfuæguftum aliquem nobis dedit,dociles etiam reddat vt in dies profedus maiores faciamus,ftultitiam noftram eius cœ-lefti fapientiæ fubiieientes, amp;nbsp;affcólds orancs noftros cocreentes aduerfus omnem diffidé-tiam ac terrenarum rcrum (blicitudmem, vt léper hilaresöe contéti data nobis hcreditate, fok

-ocr page 159-

' in KIST. R E s V R It; ÏI5 tola nobis neceffavia,8lt; nunquametipienda, Luc.10.42. vitacutn fanótimoniatraducamus.

Hie veto ex contrario Dei bonitatem im-ßi””'-rocnlara pcrpendaaius, minime quidcm pec- i^^^iit catis noftris indulturi, amp;nbsp;in iis dclicias nobis lt;i»^gt;« *lgt;;i fadurii fed animos collecturi, G haftenus ant “,‘quot;^'^“^ pares aut maiotes adhuc fuerunt noftri lapfus «0» rffefZ-

in nobis pedetentim operari. En ijitur rem vt frfraf gefta cU.Dicitur Maria nonfempet Hens Hetif- ”‘»f‘’fi fe ad fepulchtum.fed iniUud fe inclinatie in- quot;quot;W*quot; fpefturam quod duo difcipuli fe vidilfe nun-nauerantjiutea nimirum Gc inuoluta ac feor-fim pofira. Qms autem cam ad hoc impulic, niGqubdquæ priùs neglexerat apud le dili-gennùs cxpendit 5 Ac quid ilia, quælo,roete-batur îNæ, vt ifti quoque refurtebtionisDomini præconcs oculls ipfius fabducerentur. Contia tarnen , ecce pro præconibus natura mûris duos cœlcltes confpicit ptæcones,cccli-tus ad cam non folum docendam, fed etiana conlolandam miflos,ctiam fi nec ore quidcm client loquuti. Alteto enim Angelo liante ad caput, alteto verb ad pedes loei tn quo iacue-tat corpus Domini, nonne hisvocibus ipsa compcllarc videbàtur, Quid hic agis’ is quem quæcis ampliushic non clEEn vbi «put eius, en vbi pedes iacuerunt. Alibi igitur ipfum quære,necHcndo hic rompusducico.At,qubd non eilet his verbis fatisfaClum ipG,ptoculdu-bio excepturæ fe reuera id ipfum laris ani-maduertetcjäc idcb maiorcm inde libi labium

-ocr page 160-

Iî6 $. H O M I L. T H. B E 2 AÈ furgcre , fcirc cupienti quo loco pofitus eftef» Dominus ipfc velue feipfum gratia amp;nbsp;miferi-cordiafuperans, cam tanto honore dignatus cft, vtomnium primæ feipfum coràm infpi-ciendum præbuerir,Mare.i6 ÿ.vt omnifubla-to ferupulo amp;nbsp;animi anxietate fletus acgetni-tus cius infummum gaudium amp;nbsp;confolatio-nem verterentur. Qua in re præiuit DominuS nobis cxcraplo,doccns de infirmis minime de-fperanditm, nee indifcrecè durius habendes* fed patienter erudiendos,Rom.i4.i.amp;i.Tiralt; 2.25. quum fæpe contingat cos tandem à DcO maximis donisexornari.

Sicplerunque Deus agit coin liLcriS fuis* | quibus hanc gratiam concedit, vt quum fuas cogitatiöncsin dcuia lequi!tiaberrarinc,mot‘ fus confcientiæaudiant,amp; quæ priùs neglexe* rant, aut nimis Icuiterpræterjcranc, diligen-gentiùs penfitent amp;nbsp;atccndarit.Tunc enim ni-li per feipfos ftererir, pro errors priore, a ut c-tiammaiorcfequututo,cognofcunt qua in ti dcceptifint,amp;quo.d maiuselt, emcndant,vt etiamin fuum commodum fupenores erro-tes vertant, amp;ftultitia fua ad Dei fapien-tiam veniant.Non aliter hæc mulicr,confcié-liæ raorfu cxcitata, mfpcxit m fepulchrum* quæineoclïé ptius audiucrat conlidcratura, amp;nbsp;ecce,viuum eum otiendit quem inter mor-tuos tam pertinaciter quærebat ;amp;coquöd refurrexillcipfum fibi perfuadcri non fmebat, de refurredione ipfius longé cernor taóta eib tam bonus erga fuos Dominus: tam in vhs,

-ocr page 161-

ÎN H l 8 T. RKSVRR. Il^ quibus eos ad fc trahit,admirâdus. Porro mc-mmerimus eiiifmodi mutationes ciTe à Domino priore nobis occurtéte, quod ex hac hi-ftoria plus fatiseftconfpicuuihcut olim àNa-thano Dauidé à veterno excitatu lcgimiis : amp;nbsp;Petrum Domini afpeâu. Sic Dominusprioc Adamûlatitantem quæfiuit,Gcnef. j.p, quoi in (e veri Dci filij quoridie experiantur. Con-trà proptiæconfeientiæ morfusextinguentes (quo plcrunque morbo lupeibi amp;nbsp;ambitioli homines laborant,quibus cum Dauide diccre, Peccaui,'amp; cum Petro Acre amarè, dedecus eft) tandem in fenfum teprobum traduntur, Rom.i.aU.pedetcntim corum confeientia pu-trefcente,doncetandemcauterio tcfecetur,i. Tim.q.i.Talium exempla omnibus feculis vi-demus, ac præfertim infelici hoe noftro, iiue falfo dockrinx feminatores , de quibus agit Paulus, Tit.q..ii.fnic denique moresplxro-riimque hommum deprauatiffimos amp;corru-ptiffimosinipicias.

Supereftimtur nobishxcapparitiopluti- 5quot;»W» busexplicanda,led prius cnodatis tribusing^.,/,„^ ,-hunc textum incurrentibus difficultatibus. «»M»«»-Harum prior eft Mariam Magdalcnam ad An aU^mu. gelorum afpectum nondicihnUcattonitam, fed vltró amp;nbsp;confidvntcr ipfos al!oquutam, quafiduos homines fortuicó occurrences có-pcllallet:alcera qubd inter loqucndum dicicut ie aucrtiirc,vt retro aipicetet,nulla tarnen eius rei caufa addita: cerna, qubd lefum Chriftum nee ex vultu, nee ex fetmone agnouerit. De

-ocr page 162-

laS 5- H o M I L. TH. BEZÀB prioreilla,quifimpliciteraiunt Angelis inflat nominum apparentibus, Manam non obllu-puitlcjnonomnino fatisfaciiint.Nam præter-quàm quod veftimenta alba amp;nbsp;fplcndentia nouuin aliquid amp;nbsp;infolens illi reprælentabâtj neminc ex quoad fepulcbrum Hererat illud ingrcilo,amp; inde profeélis Apo(lolis,qtn prias illud ingreffi fuerant, quînam fimplicitet homines elfe cogitadet ? Et tarnen eos non aliter quàmhonaines alloquitur. Aio igitur,licet quae fupcrius attigi cogèrent quodammodo banc mulieremaliquid plus quam humanum iniis quos intuebatur agnolcere,nihilorainus tamen ficingenti lUo defiderio feiendi, quid lefu Chtilhcorpore fadlumteiret (quad eins turn ad Angelos, turn adiefum Chnftumlet-mones produnt ) occupatos omnes ipfiosfen-fus fuillc,vt nihil aliud cogitarinquemadino-dumfæpc contingit vehcnientibus illisaffe-6lionibus fic vifuin, audicum,cogitationesin vnum quidoccupari, vt vnum hoefenfusvi-1 deant,audiant ac cogitent. Qua ex re difcimus hanc mulierem longé fuperalfe difcipulos, amp;nbsp;fociasfuas, immo turn quidem omnes homines, amore illo infigni amp;nbsp;fando quolcium Chtiftum Dominum , licet, vt ipfa putabat, mortuum piolequcbatur.Et quidem tam gra-tus Domino hic amor, ctfi muhis nreuis pie-nus, vt prima fui apparitione à lua relutte-étione mulierem hanc dignatus, eandem elfe mottalibus exemplo voluerit, amp;nbsp;difcipulisamp; aliis omnibus incredulitaccm ac totporem velut

-ocr page 163-

ytî Hl S TO R. RESVRR. ^iÿ ^otcm cxptöbrate-.fic ratum facicns quod ante dixeiai,à violentis,lanóla nunicum violen-tia,Rcgnnm cœlorum rapi,Manh. 11.12. Quid fucmuiu iguur putamus lanta uoUraglacie: quid torporetanto quo lie ab oitieio ptocul leinoucmur ,.vt fi qux bona coguatio noftris bieimbusa Domino iniiciacur,vxl vmus mu-Ica: volatus velatomiconlpeCtus cam eripiat, velpletumque piotlus obliuione Itpcbatï ^^ ^^^^

Alteta dittieulias,quód Matia tetio afpexe- punt w«-ïac,üc^ quiburdam foluuur, vt dicaut Ange- *1*^*^^* los mtuentes Dominum porte MaiTam,hono* gvens ^n lemiph aliqucm cxbitunll'esquoaniniaAucïfo y^”J^’'” Manatetto aipiciendi occabonem habucric.„f SediUaleula, nonmeliotc nixaiundamenio, quant quod tibi quidam pctlualeiuntjlohan-nem nuluilVe Petto pnorem boitons gratia ie-.pulchtum ingtedi.Magis igicut dl ventimile, Nlatiam MiagdAlcuam accedentemDommuih tjuodaramodoil'enfiire,quod plerunquc amp;t,nl-11 tout quis iça leui paÜu meedat vt aniroad-

1 riem non poftit. Fateor tarnen Dominum e--nara hanc muUetem doccrevoluille ,felicct

ipdat GuiuCuis altctiushominisipli appatetrff, i^ijieu alio quant hortulam loco habendum, quód Angelotum iptorum Dominos eilet a-•gnoicc.ndus ; amp;nbsp;hoc ab ipfa deinceps acematè expcnlumluttlc nondubito.

kj^ud ad tettiam quxllioncm atnnet,qnï ^ f“^* faCtum lit vt Icfum ChriUum hxc mullet nee ,,gt;m.lt;jL vultu,necvote agnouent,aiolieet vi lupradf ^•'« f'’quot; xiuius , Ictus Chtillusa tctuncci'öiie idcA.^^^J^’^


1- )•

-ocr page 164-

Ijo 5. HO MIL. TH. B E Z A 8 nntxfMie quod aiicca corpus habucrir, cllenrix nimJ-'WtXVoCI. ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zT ■ I-

rum iplius ac propnetatum cUcnnalium re-fpeóhi: iam turn tarnen fpiritualc faftum fuif-fe,puta qualitatibus iis exornatum quas hudie mente atTequi non podumus,quod plunbus deinccps,dante IJeo in hiftoria apparifionis duobus difcipulis failæ, furaus expofituri. Ablit igitur cogitemus varias illü induilfefof-niasamp; in hanc Ie aut illam vertüre, quod de, Protheo fuo Poctæ fabulant,ur: fed quid mi-rum fi dixerimusipfum tetenta forma fua,Ratura amp;nbsp;voce conlucta non tarnen agnitiim, cuius erar in potellate, vt qui fenfus noitros Ctearir,eofdcni cxtraordinatic retinerc, vto-culi ad videnduro,aures ad audiendum nona-liam vim habeant quaro cam quam ipli viium clt? Nee verb nunc ica prirouro Deus opcratus eft in quibus voluit, veliphs illis dctcltandii Sodoniitisteftibus, Genet. 19.11. amp;RegisSy-næ milKibus,a.R.cg. 6.18. amp;nbsp;zo.Sed nc proçul abcamus, idem duobusillisdilcipulis, codetn die in vicum abeuntibus, contigillc viderous, fie Domino ipforum aures amp;nbsp;oculos rennen* tc,vt ipfum nonagnofcerent,Luc. iq.i6.amp;: jl' vt nulla lit in Domini pctlona tiansronuan« nobis imaginauda.

Vt'uâ verb Dominus,que verè dicerepolKl mus raîionc cognicionis petlonçac vencatis iplius, où Iclqu idiei fpaiio fuilic veluti IcpuL chvo condicumj lcd tôt leculis , qumn noilto tempore pro 1 liafua verèimmenta mileri.or-dia, veluti denuo relutgerc voiucrit,léqueno-

-ocr page 165-

t « HIST. R E S V R R. Ijl bis in facrofanóto verbo fuo confpicicndum, longeadhuc cxcellentiorc modis omnibusac diuiniore tationc quàm ilia pisefenna fua cor potcainhoemûdo ditcipolisparcfacece, métis noftræ ôculosillunnnarc dignetur,vc ve-kè ipfum agnofcàinus.vcva Sc'rtua fide amplc-damur,dnni altcrum eiusadaentuinexfpc-ftamus, quo were ac perfefte turn corponbui tumanimis fafti participes virtuns ac glorix leCurtcûionisipfius, præparaiura ab ipio nobis ante iatia mundi fundamentaRegvium féliciter poffideamus.Amen.

HOMILIA SEXTA.

Ad arc.16.

, ló. lüaprofeÜa annantiautt iis qnicumipf9 futrantjugentibi^s ac filt;nttbn(.

II. lilivero ejimm utthi'aijjinttum viuere, ^ ions^eUumfuijfe ah ea^nan credtderunt,

lohan.io.

1^. Dicit ei lef ia, Muiter, ^uidfes') ejucVi ijuiiris^.llla ^utans hortulanum ejfe.,dtct[ et.Domi -ne,ficu ipfum al^onasii, dtetto miht vhi pofucrit eum.,(^ ego eum toUarn,

16. nbsp;Dicit etiefia j Adaria^ iUa fe conuertem dicit sitRabbon^ejHod dtettur^Pneeptor.

ij. Dteu et lef a, ^e me tangito .• L^ondufA

1. 1).

-ocr page 166-

yz 6. H o M I L. TH. BEZAT. entm afrendi adpatrem ineitvi: fed proficifere dd fifres meos,(f die eit^^fcendo ad Patrem meum, amp;nbsp;Patrentveffrum, amp;nbsp;Deum meum, 0‘ Deum ‘Veslram.

i8. P^eni( Adaria Adagdalene annuntia)^^ difcipuUs ^uod vidtjfei Domigt;ium,cp-[i^i(ofea ßbi dtxijfet.

Infffabiiif Dei bomtas in e« ^uod ^ponobru ^pojifiiam faat earn ^uœ in ere“ iiendo Htf/i cthor eraf Tnfn,

V B s T I TI M V s die proxima Doniinica in fermonis mifio quern Dominus habuic cumMa na Magdalena,magm fanemo-menti,qnod, date Deo,fumosex eins expolnionccognituti: quandoqniden'i e-ius conclufio ac finis fuir, non tainùm fini-plex mandatum , quodaliæ mulicres acce-perunt, Apoftolos de fua refurredione certio-rcs faci^ndiiied quód longè vltcrius cam jno-gredi voluit,vt duplex hic beneficium quoaf-feóla eft fit nobis agnofcendumiprimiim quod illi omnium primæcorâin propria petfonale conlpicicndû dcdit,Marc.i6.9.altcrum,qnö^ taipforum Apoftoloiû Apoitolam, vtitalo‘ quar, cóltitueiir, ex qua tü ipfi turn nos etiaæ deinceps hiiius Reluiredionis amp;nbsp;Afcenfionis Dominics finem aefcopum difceremus.Non igiturideo mulierem illam intcrrogauit,vt« ca dilccrer, quid ibi rcruin agcret,au[ quern quærerct. Nee enim qui omnium pencils ell ab ilia moncri opus habtbat,Ioh.2 25. quibus cciarn adde latis patere ex eins relpoido,Do-minum foperuementem illi,cum Angel’sI0-

quni-

-ocr page 167-

IN MISTOR. r'esVRR. IJJ quenti,quid ipfis refpondilfet audiuilTc. Ma-licrera ignurinterrogat, vc verba eliciat, quó Domino ipfi patefaébo , proprio nomine illara appellante, tantó melius etroicm fuiitn agnofceret, ac tam pcrtinaccm opinionem liiam adbuc inter mortuos ipfum iacare, aut furto fublaturo amp;nbsp;alio afportatum condem-narçt.Petiiide Rdt igitur ac fi tic earn compel-lallct: amotem equidem tuum lUum, quo me haftenus præ rcliquis o’mnibns prolcquuta es,amp;adbuc profequetisjaudo proDÓque: fed quandoquidem aliis mes tefurreftionis te-ftimoniis fidem nonadhibuifti, nunc faltem oculis tuis crede.En enim quem tam conftan-ter quæfiuirti, quéinqne non rcpcrifl'cs,vbi amp;nbsp;qiroraodo ipfum quçrebas,fpontc tibi in propria perfona occurventem. Hic igiiurhabe-rous mfigne teftimonium accurata confideta-tionediguum turn inbac mullere, conftantis amons aliotum erga alios, turn rn Domino bonitatis immenfe’,fubrum infirmitates ficto-lerante,vt etiam cos requirat amp;nbsp;longè tnaiora iplisquam fperareaulinr,concédât,rum etiam quum vt ira dicam,quid agant,netciunt.Quid igicur fatturum putamus , li corde nobro ÜC nos iptius nomme interpellante , Quærite fa-eiem mcam,ipli,Dauidis cxemplo,P!al. 27. 8. pareamus,eüraqac vbi, amp;nbsp;quomodo vult, te-quiiamus?

Cui verófe Dominus confpiciendum præ-bct-Flentr nimirum,n6'nautcm Hicrololyrris lætantibus, ac quafi te bene gelta cachinnan-i. iij.

C«)“ fbruti yue huit

'ftilt Juts lu £ni dum

-ocr page 168-

1^4 nbsp;lt;5- H o MIL. TH. BEZAS

^•Li'i^i ‘^*^“®' 9“^s ^^’ longe fefcllit opinio, non iM ' nmlrb pollimpicnrc Domino quod difcipulis prtçdixerar, his apod loannero hS. 20. verbis, Amen, amen diço vobis, flebitis amp;nbsp;lamcnta-bimini,mundus autem gaudebit: vos verb tri-ftcseritisifedirillitia veftra cuadetingaudiuffl. Ethigitur veri gaudij occalio penes iolos Dei fill os fit, Rom.J. 3. ad quod cos ipfe Dominus intr.aximisamp; afperrimis affliftiombus inui-lar.Macth 5 i2.tamc,ob multas rationes mani-fcft»ffimas,flerus ac gemitus Dei filiosin hoc mundo potiùs quàmgaudiiim amp;nbsp;lætitiaco-mitantunprimùm qubd hoc omnibus à natura infitum cft, etiam fapicntifljmis viris, cuius ici fidem hiftotiæ facræ ac prophanæ faciunt, vt moduin inprofpcrisfcruatencqueant,amp;i-deb necefle fit in fummum noftrum commo-dum res ptofperasaduerlistempcrari: adeb vt amarum dulci praeponderet : veterc il!o rritô-quc prouerbio locum hic habente,rebus pto-fpcns,fopiri,aducrfis homines excitati, Deinde, qurfo, an ilium qui hydroporæ pocuin ad fatietarem præberet medici nomine dignuni iudicaremus? Quînam veto finecaftigationi-bus tandem lapetcmus?Tcrtiô:fi fecus accide-^ct, quid filioium Dei patiencia fieret, hacra-» ' none promifiîoncsfuas ratas facicntis. Rom.

5,3. lacob. r. 3 ? vbinam ilia eflèt membrorum turn fiio capireconformitas’i.Pet.4.13. 2. Ti-moth.j.ii.quomodo interni hominis renoua-no perficerctur, nifi cottupto externo homi-nc,’î.Cor.4. ig. Denique quomodo glorifica-içtur

-ocr page 169-

, IN HIST. R 1 S V R R. JJ$ letur Dominus in fuorum infirmitatcî i. Cör. n.9.1nfcparabili nexu igitur hæc duo inter f^ cohærcnc, amor Dei paternus, amp;nbsp;caftigatio. Heb. n. 6. Apoc. j. 19 Crux ac vera pittas, x. Tiin.j. ix, Amicitia Dei amp;nbsp;inimicitiamundi, lacob. 4.4. At quae tandem noftra fpcs fi foix nobis aducibtates in pattern cadunt? qu’d Get nobis ft virga fempet in dorfum noftrum in-cumbat.baqac tribus modis Dominus ptouin-du. Pvimùm nunquam Gnens fuosfupt^ vires tentati,i. Cor, 7.15. Deinde omnibus aduerfis modum ponens wt cxpedit,Pfal.x5.5,Tctiibfu-ptaccclos omncs euehens, quos in inferotom batathrû detrunfl'c videbaiur. .Nam, au Paulus Apoftolus,x. Cor.4.8. In omnibus ptcnii-mur, at non coariäamut ,hzfitatnus, at non protfus hærcmus: petfcquutioncm patimur, fed in eanondefttimuf.dciicimut,at non pc-limus.

Et quidem huius rei in hae mullere fpeciale t;««»»* nobis exemplum ptoponituf. cuius etfittiflir d/b,”,/» tia non ex fatis puio fonte manabat ,féquei- nijroDJin-pfam inopia Gdei fangabat, tarnen Dominus ^“X/Jquot;;tó earn non elfe ex majitioforum increduloium mHw »«-, numéro cognofccns,fedcontra fummo ipfius^^/”^^** atdete amote ,à quo tantum beneficium erat fi,mi„ßH~ confequuta,fponte ipfain tequifiuit, ^cque^*quot;;quot;quot; confpiciendum ptçbuic,quçfita triftitiçipfius occafioue •. remedium nimimm illi aUaturus

verafoUdäquc conlolationc, licet inirio Ma-t.aconlpeäuni ilium exceperit in inhrmitaie petgeus: noiidura quippe agnouerat ipfum fc i. 111].

-ocr page 170-

i^ 6: H O M I L. TH. B K Z A E a1telt;!jücnfcm.quot; Qoanró igittir alacriorem ao prólTiptiorem foi'e Dominum'iniisconfota-dte fpmndnm eft.qoibtis HanCgratiam con-£«dir,vt ipfos vitro compcllan-Domino, cau-famque à con!cicnHisipforum laehrymarum êrfletuunn fcifcitanti tnclius refpotxlçant? En quæ apod ft qnæcnnqiie tandein in gm at aftli* ftio quiliber cogitate debet, quafi Dominum propris auribus ira fe compeHanrem audi-ret.Vnde mîfer hocinftatu iaces?quî fitvt tan-toperc atïliÊlcris?Giii ficilico refpondendumi Næ ma Dominé hæc eft voluntas, cui, ad lobi exemplum,acquicfeo, lob. 29.57. amp;nbsp;quidem confeientfà noftra nos in nullare aceufante aut condemnante. Qiiid fi verb 'proptçr peCquot; cata noftra caftigemur^quó fanèdeueniendun eft nobis fi officium quod Deo dcbcmus,acfç-pc nimis fi quomoJo nos.erga proximosgef-ferimus expcndamns)quid Domino conlcien--^ tiarn noftram intertoganti, quï fic affligatut, melius refpondenmus quam quod ipfe nobis Damd Cuppedirar, Quoniam peccaui, Domine, 3gnofco,fa[eor : at nc me Deus, alia quàm paterna virga caftigato, ne intres in iudicium cum feruo tUo, licct officio iuo tarn male de-functo.Mihi cor illud conirituni amp;nbsp;ahicdurn largire,vt tihi fcram acceptum. f^id Dominus aute ad hæc refponfurus eft? Népe quod Dauidi pcrNathanum,2. Sam. u. 13. amp;nbsp;quod ipfe Dauid agnouir,Pf.32.5.his verbis, Peetam meum tibi notum feci, Óc iniquitatem meam non abfcondi: dixi enim, conh^ebot aduerfus me

-ocr page 171-

IS HIST. RTSYRR. 137 mefcelus meum lehoozitu verb retnififti mihi noxam pcccati mei. Si veto propret ioßh. nam affligimur,amp; propter facrofanötum Dei nomen,cum fi flemus,ex gaudio flcamus,amp;: Aj poftolorum cxemplolætcmur, Ad.$.4i.c|uutn affliftioncs, quitus capiti noftto fimus conformes, totidemnobis fmuræ noftraecumca* pite glotificationis pignora exhibeant, Rom. 8.17. Habens fratres,raiionem qua turn in ad-uerfis, euro in prolperis corda nodra conlolc-Tnur,vetbifquc adeb gratias agamus Deo,liuc caftigemur,(5ue tentemur,aiit cxploremur,fi-ue Deus corpora nodra amp;nbsp;animas ad Cuatn gloriam ad factificium obedientiæ depoicat. j^;i,jiy,j^

Age veto quanto feruore animi mulicr ida turimpiißi æftuarit ex verbis ipfius confidercmus, fpcrat '’'‘quot;•^ i^ enimàfe corpus Domini polie autcrrinmo- audHeun^ db quo afportatum fucrit,tcrciucrit : quodab quot;quot;'• ilia fieri potuifie non elf verifimile: nec eciam videtur pet alio$ fe id curaturam indicate vo-luiffe: quodeefi perfeciffet, vix tarnen locum quo eum cendetet efiet repertura. En quanta visnon fiâæ amicitiæ , vt nihil nimis arduum aut a(J'9rttÇ» fibi perluadeant tam conftancer ac vehementer amantes, aut (altem nihil tam difficile quod in amicorum gratiam non o-pottcat iplos tentate. At quemadmodum f^pc inamicitia no eft modus, amp;nbsp;malo nititur ple-rumquefundamenco , tie etiam contingit vc qua: temere fufeipiuntur, infelicem exitum lortiantur ,quum- præfertim eiu(modi caufæ flint,vtlonge confultius, fit amicosainulcis

-ocr page 172-

IjS Ö. HO MH. TH. B E Z Al confilüs auocarejquim inutuasoperas con-ferrein niukisrcbus, dequibus pœnitcnnam agéndi vix tempus acloeusconccdicur. Cuius rei nimium , eheu ,'nimium inquam muba quotidie confpicimus exempla, propter ni-iniam vindittçcupiditatem,tam difeitè àDco prohibitam, quam hodietamé Caput præci-puum honoris vocantjfplendidi nominisob-tenru vitium tegéres execrandum. At Dei fpi-ritüs quç fine amanda,quoufquc,amp; cor amanda fint,docet : quód fi erit obfcruaturo accurate, nüquam autin Execiïu aut Defeftu pec-cabitur,quibusduobus extremisomnisadio corrumpitur. Qua in re maxime lUud dcplo-randum,vt quó magis homines pro rebus hu-manis quodlibet vitæaut fortunatum pericu-liim ardcc adire, hoc magis in Dei gloria pio-pioiienda,amp; charitatis omeiis ergaproxiinum obeundis torpefcant.

Di»n!««t Narrat deinceps hiftoria Domino hocaC-Matantüin eepto refpófo Mariam proprio nominecom-pdlatam : qua voce repentè ficcius mcnsamp; aUtquaut ienfus cxcitati funt,vt amp;nbsp;voce amp;nbsp;fado cum a-p/^Mw-^'uinque conuerfaRabbonicu® gutmqut vocauctit. Refpondet autem SyriacaillavoS ’tompeUaT K.3bboni,voci puræ linguç Hcbraica-,llt;abbi, quæMagiitrum amp;nbsp;Dottotem fignificat,quo tunc nomme Phanlxi amp;Sctibæ mSynagogis docentes vocabantur, quod ex hiltovia rota Euangclica ciiiuis fans confpicuu eft.Hic verb ptimùm lubit illud obfetuadum, Dominu longè ddrimilêfaille fm temporis Phanlkis, Mau®

-ocr page 173-

TH HISTOR. RISVRR. 139

Matth. 23.4. amp;nbsp;noftti fcculi pfeudepifeopis» Caratis amp;nbsp;aliis ilHufmodi lupis voracibus * à quibus iampridem nobis cfle caucndura,tutn ipfcDominus,turn eius Apoftolifedulb præ-nionuerunt: præftitit enim ipfc quod à fideli-bus omnibus paftpiibus poB ulat, vt fingulas ouesfuas ex nomine agnofcant amp;nbsp;deGgnent, in bonapafcoa dncend-sJoh.ioj.Aft. 20.20. Et hocipfum adhuc quotidic perGdelesfuos feruos exequitur, addita ad verbi fui prædica-tioneni,qu,T. Gt toti gregi in genere,Sacramé-torum adminiftratione, quibus Gnguli Gdelcs nominatim compeUantur ; vt Gngulis nomi-natim opibus fua nomina, vbi primum in hüc gregera cooptantur ,pcr Baptifmum impo-nancut, deinceps GgiUatim fouendis amp;nbsp;edu-Candis vcrè viralicibo , facrofansSto Dei ver-bo, in ipGus domo, amp;nbsp;faciofanctæ cœnæ ad-minifttatione. Habemus igitur in hoe Icfu Chnlti crga hanc inulicrem Faóto, pulchctn-mum exemplar vqcationis ouium Dominij, quas cognofcicipfcamp; prior requirit,vt loqui-tur Apoftolus,Gal.4.9. addita ad verbum ex-temura Sandi fui Spiritus,ventatis omnis do-doris,loh.i6.i3. virtute inttinfeca, vt ex tenc-briserutiadlucem admirandam,amp; expote-ftateSatanseadDeum adducantur,i.Pet.2.9.amp;

At verö,quó hæc in nobis cfficiâtur,quem- KUMM fie n» admodum intrinfeca virtute fua cornoftrum quot;quot;’^‘^

ComffeUatA apent,vt voce eiu* audiatnus, hc nos ipli re- mm fjjèriquot;’ fpondete decct, exemplum Apoftoli fcqun- ^°”[“^

-ocr page 174-

140 nbsp;6. HO^MII. TjH. BEZAS

tos,ita rcfpoi?dcntis, Domine, quid me visfî-ce^c ? amp;nbsp;Lydiam,imitât os, non tantum vetbo quod audincm^fcd cius etiam verbi præconi-busapud fe reccptis,Aâ:.i6.i5.Nominatim veto hanc mulierem fcqui nos opoitet, docen-tem quibus conditionibus vox hæcaudienda «fit, nimirumvç rcieélis repudiatilqucomnibus aliis dotltinis, vni illi adliærcamus quant doect vnicusille vcrusdoi^orfciennæ, quant verc ac merito pater Iohannis Bapciftæ Zacharias falutisfcientiam dicit,Luc,i.77.amp;.’ A-poftolus,potentiam Dei ad falueem , Rora. 1. ï6.quandoquidcm hat cognitione vitaatterna contin£tur,Ioh.i7.5.

OMw^f. Q3*qus probe cognitis facilis crit diftin-Tenpanii- (Üa vetotum paftorum.quosaudirc, Luc.io. ^wrt^iJiJ^-a fal^Srquos etiam cxccrari,iubemur,criant nJ fa/j!s h Angcli èccclo eflcntjGal.i.S.Facilhtnuro c-^»w»^“®‘'quot; bicric falhifimatq dodrinam corum co-gnofcere achigcre, qui àSacrarum Scriptn-cntumledioncmiterasouicitlasarçcnt, fident Jf fide qui ncido quam implicitam docente^, quaiiaa want im- falutem ouicul/s iufiiciat à Dodotum hiorunt f^X. ”* ’ £onfcientia,iïr Ecdcfie quant vocanr,fide,quç tarnen ilia ht Eccleh^ tides ignorantibus,pen-déte.Non minus fane abfurdo amp;nbsp;noxio ad virant fpintualem amp;nbsp;æteriiam conlequendam erröte,quam h quis corporco amp;nbsp;mortali mot-bo laborantem iubeatàlola medici feientia amp;nbsp;pharmacopæi thecisac pixidibus, quarum tarnen nihil pctcipiar,pcndcre. Aut hquis fame laborantem,iubcat optimo elle animo, amp;

-ocr page 175-

IN H-1ST. RESVkK. 14Ï fatietatem ab iis exfpedarc qui lautè epulen-tur,Gctarnen vt ipfe cibû neateingae quidem aut delibec. Nam vt côneedâ illisMilïamfqua boni ifti paftorcs miferis ouibus peifuadc-renitnnturopuscHefalütem viuisacmortuis conferens)id dre quod volant,age quînam ad folosfpeètatorcs fruftus aliquiscxillaredic-rit ? Gontiàigitur difcamiis, veram Chriftia-nomro fidem non elle in indefinita amp;nbsp;confiifa imaginanone poiitaminecnde vicavia nitided üngulos Religionis Chriftianç awiculos fun-damcntales ptreipete•, quos bbi appheet amp;nbsp;obfignet,*veta firniâqoe hducia vcnratisdiui» næpromiHîonibiis ems comprcbenlæ ac probe cognitæjloh.j.j^.quœ deinde omnibus bonis ertcâis ex abundaotia cotdis manifefta fiât,Rom. 10. lo. cuius Icientiæ luæ rationern etiam cuicunque petenci reddere paran fuir, i.Pet.j.v.i5.Et hoc mil adln;fciant quiciinquc Chtiltianorum nomme glonantur, fetitulo tenus Chriftianos clkspcUlmôque nui funda-mento nixospfcudopaltoribus illis amp;nbsp;anima-rum niûngonibus,quos tandem ludicio cadere needle ht en ni «nimbus quicum Propheta diccrencqueant,Crcdidi,idco etiam loquutus fum,n6.io.

TranUamus ad illa Icfn Chrifti veiba, ZVi? Pf^xH^rif me tangUo,Nondum er/wi ad patres/ meitm afien- fj^’^tie lt;/z.Admirandalanc primafionte voxipnmùm fiochnßiu qiiöd pauló polt auis mulienbus m vibem re- ^°^‘”'^^ ^ dcuntibiis taCtus obuia, Matih. z8. 9. palius iit 24ttyia 1via cas pedes lues amplexari: amp;,quod loge maius J^‘'^‘'quot;‘’ '•'

-ocr page 176-

1^2 nbsp;nbsp;.6 HO MIL. TH. B E Z At

cft, à difcipulis fuisdeinceps tangi palpanque volucrit,Luc. 24.39. Deinde,hæc videtur eiuS cffc ratiocinatio, Ce ab hac muliere autaliis tangcndum nort clld, niii prins in altu afcen-diflct,tanto à nobis intcriiallo difficum,quanto à terris diftant CœIi,Cupra quos otnnes eue-dus ed : quum tarnen contadui illi nimirunt corporeo locus eile non poffit in tanta loco-rum diftantia ; ac proindc necellàtiô videatui intcUigendus ,dc ipirituali manu fideifada apprchenCione. Ac reuera Dominum opor-tuit, pront antca diCcipulisdixerat j histettis corpore fuo excedere, nc ampliiis corporex præfentiœ adhérèrent,quod nimiùm pendentes ab iis quae oculis intuebantur, nónnifi ter-rena COgitarcnt, loh, 16.7. Fœminam igitui hancadmoncre quidem voluit fenonrefat-rcxille m eodem quopriùs erat, infirmitatis ftatu, nec cadem qua antea ratione cum ipfis conuiäurum : verùm tarnen, quum,meoqui-demiudicio,dceorpoteö conraótu hicloqua-tur, amp;nbsp;non dicatur Maria nimiüm ardennaf-feftuad pedeseius prolïlnlIe,(ei moncmhunC reor habitum à Chrillo codem omninomo-mento quo agnitum cum Maria vt Magiltruni falutauit.Pulchrc igitur omnia inter Cecon-uenient, longcque fimplicior erit huius loei ,expofitio,fi dixcrimus Dominum quum vide-rcc Mariam ad fc accedcre, amp;nbsp;præuideret fotc vt vi amoris quo ipCum pcrCequcbatui nort tantum in pedum fuorum dcofculatione, fed eiiam in dtuturniore mora, amp;nbsp;longionbus

-ocr page 177-

I'm ÈIST. RESVRR. 14^

. fermonibus inhxrerct, ac proinde hius appa-ritionis nütiiis, quo miferos difcipulos,luól:u amp;nbsp;nittroreconfeiios,piotinus recieari vole-bat, tandiu diffcnctur, noluillc ipfam in bis motastum ncólerczqualï ficcani compellaref, Nondum ad Patrem mcum abpo : quarc tibi liccbit mc dcinceps per otium contemplari, niecûniquc plutibus loqui: quarc nclongio-rcs hie nioras nefte, fed confeitim ad difcipu-losincosabi, nuntiatora ipfis quæàmecsad eosconfolandos amp;nbsp;doccndos,auditura. Non finiphciter igitur Dominus contaftum bunc rcpiehendic; fedco in aliud tempus Mariam voluit abltinere. SiePropheta quondam fa-mulum luum adSunamicidcm millum prohi-buit quenquam in via falutarc,aut quenquain àqu^y falutcin accepilTet alloqui,2. Rcg.4,29. amp;nbsp;Dominus ipfe miffis illis feptuaginta difci-pulisprxconuni officiofuntturis,idem prohibait, minimè quidem vt vetatentnefaln-tantes obuiam fadtos rel'aliitarcnt.fedlimpli-•ciier vt maturandum ipfis elle fublatis omnibus vel leuiffimisimpedimentis docerenr.

Et hæc quidem Iimpliciffiraa maximéquc/gt;»„,•„„, gcnuina hums loei eile fententia mihi vide- fKltc^hfi-tur,cxqua neceuanam omnino,tcd male inter „„,;,„, ;,/, nosobleruatam dodrinam difcimus. Ecquis/«.ï»*«»quot; cniiiifob!ccro,eoium omnium qui Deo infua ^quot;quot;'^,^f vocatione lua Ittunc eupiunt, hanc rationem fecum ineunt, vt ad ea qux retro tuut ocujos non conuertant ? Immo quam multi ftepe rebus tcttcnis dc priuaiis fic occupantur, vt nc-

-ocr page 178-

144 6’ H o M I L. TH. BKZAE que Vilde digrefli finr,ncque quo tendant me-minerint ? Arque vtinam illorum hominutti non edent inter nos tam frequentia exeruplai Vos t empli hu ins columnas tellor, vos parie-tcs,vos fedes iftasacvacuas calhedras,vos ap-peUo contrà ftatorura dierum auditoics, Do-mimcorum, 1 ouis, feptimanarum, mcnliuin denique tantùm, vt mgentem numetutn eo-rum omittam qui corda amp;nbsp;aures non ad au-diendum amp;nbsp;percipiendum præparata adfern nt, fed quæ habent inpatinis» olhcims, vfu-ris,monopoliis,amp; rebusaliialongceiiani dc-terioiibusiqucs ad D.Petri locum,2.Pet. 2.14. ablego. Denique, quod nimium multorum mores teftantur, ctiam bac nollta tcmpcllaic lunt quorum alij ad conuiuium vocati,cau-séturleprxdia tSe villas emillcj amp;nbsp;qmbusatn-bus pleruitique Deus noL)it,alij bojim aliquot iuga, amp;nbsp;illaforfitan ex laptoialij fc vioresdu-xille, quod diebus Noécontigit, Lue. 14.18. Quod veto præmiuiu haium excufationuin referent ? Nempenullum forciplis taudem in conuiuio locum , quod ieio nimis lu^eb^n^ Abj fpccionorem tciliccr cxculajioncmtfid-fetunt,fcpcliendum hbi Pan cm,.lut domclti-cis valediccndum.Quid verófe ilbs relppirü-lum Dominus nunatur .' Nemo qui manu tua admot.i aratro rclpcxentad ea que leiro iuiu, appolitus citad l egnutn Dei,Luc 9 62.de,Qui patrem aui matrem plus q.iam me diiexens, non cltme dignus,Matin.10.37. bequisenara non nouit ab zlggæo faefam chm nprehen.

110-

-ocr page 179-

IN H I S Ti R E S V R R- H^ fionem,Domus mea defoluta iacer,inquit 1e-houa, amp;nbsp;excurritis quilque pro domo lua, id-citco contra vos cohibétur cœli à tore,Öc terra cohibetur frumento fuo.Quid igitur dicta-rus fum de iis qui Dei culrum inambulano-uibus, aut iphæriticms poliponum^? 1 u vero Deus, Optime, Maxime, qui laniapatientia nos ad pœnitentiam vocas , miierere uoltri, ptiotumque peccatotum oblitus, melio'c m danobis meutern m pofteruni,vt mclius qeam hadlcnuscogitcmus acfaciamus,quandiu vox illiadhuc m autibus noihis pciionatmec ad-buc ocelutæ fuut.,vein aliis plenlquelocis, fotes; amp;nbsp;m mcntibus noihismieulpe, ti •mn comminanonom tuatum mctum,Mat(b.^ i^. laltcm pietioliiUmam lUam piomiflloium, Qusnte pnmum tegnum cœlotum,ôc ifta o-inniaadiicieutut voöis,Matth.6.3J.

Sequuncut mhac hiltona vcioa legatioms f’”Pquot;'i«gt;w* ad Apoltoloshvuc muilen cowmiuxvonhac’ randa: qualegauooc nullatou Ptophetamrn 'x'gt;j'' • nee Apoltoloiüvn maioc nee honorai oi, Quæ dodtinam continet quæ Anj^eiorum i «“:»' '■■* piotum captum longe lupc et. At tarnen ra ^0,^11,ß^ ctum hoc non vltcnus cil pioirahenlt;ie.m,eius petfonæ relpedu cm id temporis munua tftud comn\iûum eft: neque tinni ordmana domus Dei adminilhatio , muticres in ceecu doCtJe permunt, quæ contra .ubcntui tn lilcntto di-Ïccre,r.Cov.iq. 34. Vetumtamen Dominos o-Uendetc voluit,ic, quum pciht ttiam lapideSj cedantibushomiuibus, excuate, Luc.19.40-

k.

-ocr page 180-

146 nbsp;nbsp;6^ H o M I L. TH. BEZAE' pofTc ctiam quocicfcimque vifum ipfi fuerir, nnlla vel statis vel lexus habita rationejnini-hl is os apciirc : quemadmodum olim Bilea-muni Prophetaro ab alina voluit coargui ,:■ Pet.z.i6. Age igitur huius Icgationis expenda-rrtud verba fingula.Dcürnqucprecct'nurvt qwç in illis arcana continentur bené pet cipiamus ac mednemur.

s^H^mwli Primum igitur occurritilla voxy^feenden-^^fienJea- dr,lt;}\ix facile de Domino dici potcft,humani-diamp;De- ratis ciiis nimirum refpetbu, quam tune feite tn^ulntr ^‘^^^ diicipulos voluit vcrcelFe iufciratam,mi-ftnijue nime fane vt antea in his terris vidiirani,(cd

in slotiam cceleftem euchendam , ficutitam titrx,Diut‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 zT' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11

na h» clareiplis cxpolucrat m cxcellcntiHirois iws raana,fi„e fermonibus OUOS apud cos in vltima illa fus fUa natura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

rum conf u ■ cœna habucrar. Atquinam Dcitari voxilJi finie,nee jjj[j^gf^^, q^æ ^q jpß.),jj cß, ncc loco rnouc-«X^r»/ tuis gt;f3 'ICC afcendit, needtfeendit ? Et tarnen feniiaiinm. hæc inteUigcnda fuut de eodem qui ècœloin infimas terrte partes dc(ccndit,vt loquitut A-poftolus,Ephcl.49.amp; 10.

Ac non dcfccndit è coelo fecundum fuarn humaniratem.Necenim illic erat,fcd in terris formata elf: in vtero bearaeMariæ Virginis. I-raque dicemus illud edfeedere , h Dclcéfuiop-ponarur,dc Deitare quidem Filij Dei dici, fed non abfoluté, nee m propria lignificatione, quæ mutanonem mferioris loet inaltiorem lignificct :fed quatenus hæc Deltas coufqtic leie demilir,vc natura nofttam in vnitacépcr-fonæaflumeret, vt eilet ô-ear^wn-o«, catenus, in-

I

-ocr page 181-

IN HIST. R R S V R R. 147 inquam, videtur, vt ha loqnat, ex maicftatis (uae folio in has terras defccndiffe. Vicevetfa quura naturam noftram Inpra ccelos omnes extulit, videtur in folium irctum afeendifle, vrfe patefaceret ,»'»5/gt;wToS-s»», fine confu-fione ramen vUa, nee mixtione , nec duatum dus narurarum, nec ptoprietatû iplarum ef-fcnrialium.Ethoc ipfum Apoftolus indicat, Philipp.i.7. quum aii,hunc Dei filium fefe e-xinaniuiffe amp;nbsp;fummifilïe fattumque obedien-tem vfque ad mortem,niortem,inqoare,Ctu-cis,vt in fummam fublimitatem cAerretur. Quod ad ipfius autem hamanitatem , etfi ex quoPilijDci pctfona Gbi cam vnimi, inde à , momento conccptioniseiusin vtero beatiffi-mæMatiæ Virginis, vox ilia Defcendendi non illiconucniat, quum per banc vnionem eue-ftaht in gradum omnibus Angelis longe fa-hlimiorem,nedum vt exmanna fit ; tame ft ca inhtmitas cuifead temp spio nobis obuo-xiam reddidit,vt pro noAris peçcatis malcdl-ftio fifta fit,Gal. 5. ij. eóparetut cum ea gloria per quam nunc realiter eueâ.a eft ad dex-ttamDeiPatns ,illud etiam Afiendere amp;nbsp;De-feendere de quo hic agitur , diet de ca poHunc, ac ptoinde lefus Chnftus Totms pcilonre lusc tcfpc£tu,fcruata tarnen lupcrius allaia diftin-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftione,Defeendit ôé Aleendit.

Scd quidam etiamnum tupcreft ferupulus ^quot;^‘^^^j^ ex hacloqucndi phraft,Pattis ac Dei,quæ vo- f^, p^„,


Ccsdiuersc tribauntur natutis diftmctèepn-lidctatis. klus Chnftus ig'.tur q urenus ab

tffU Chn-~ ^t ftcttniLii Deituttm

k. 1).

-ocr page 182-

148 nbsp;6. H o M I L. TH. BEZAE

pnpni Jui Eterno filius Dei cocflcnrialis eft Patremvoquot; ,turn huma car primam ordinc pcilonam Tnnitatis, tan-quani Dei filius naturalis amp;nbsp;vnicus.Humani-ro nlpectH * . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r n

vmmitJux tansautem relpccla Patrem ctiam vocat,non mm nam- quod fccundùm ipfam genitus ficabelFendî yZZem PatrisJed qiiód hic homoperfonæ Filij ficv-ftr/tna. nitus cft, vt in hac perfona nou fine duofilij) fedfolus Dei Filius, 5sar^daç7-oç amp;nbsp;at^faTri-Óto(. Quocirca non ideó tories in facra Euan-gclij hiltoria,Filius hominis dicitur,quafi dus lint Filiationcs, autduo Filij, fed quöd vnicus hic Dei Filius vcrèaHumpfit petfonahterbac veram naturam htimanani,crcac3m amp;nbsp;forma-tarn cx lubftantia virginis,cx Adamo oriundc, ad qucin ctiam vfque proptetea D.Lucas Do-mini gcncalogiam deduxir,Luc.3.24.amp;;38. ^^quot;''irfrm Mctito igiiurdamnataamp;cxplofacltcorum chnHam hæicfis,qui exNeltoriamfmo dicebant lefuin dmifirm^^ ç^htillum cllc filium Dei adoptiuum fecun-p/mm De- dum camem.Longè enim inter fc dirtantado-adupiimm ptio,quç vocatur,^ hæc vnio pcrfonalis;iam-Immamrn «fi illud vcriffimum eft, quöd Icfu ChiÜlo fim. Dei filio vifuni eft fuçDeitatijficnoftiam naturam vnire , fundamentalem elle rationem propter quam qui fpiritualitcr amp;nbsp;per veram fidcm Icfu Chrifto coniunguntur, Dei filija-doptnn filmt amp;nbsp;dicuntur,Iohann,i.i2.1lt;ora.8. 15.Et hæc q.ndem haCtenus de voce Patris. ÿ^ fenfn Quod vciü idcm Pater,iiou hoe tantiimfed Pa^r^/ic« plutiousaliislocis, dicitutDcus IcfuChti(tigt; urDtiuamp; iapat ir/n lummopcrc cauendd nobis Airtanorum bla-chnSh. fphcmia,au[ aliorum fimiliunideteftandorum fis-

-ocr page 183-

IN HIST. RESVRR. 149 hçïcticorum,quorum alij Dominum fuaDei-tate fpoliant , alij creatam ipfi Diuinitatera attribuunt ; quod G vt verum ipGs conccdcie-tur(quod abfit)Chriftiani vtiquc omnes edent idololatræ,raevamiantùm cteatuvan,» adorantes, amp;nbsp;in eum etiam inuocatum fpem ac Gdu-ciamomnem coUocantes. Sciendum igituc quod Parris perfona bic amp;nbsp;alibi nominatur Deuslcfu Chrifti, amp;nbsp;quidem caput Chrifti, i. Cor. 11.3. minime dici refpeôlueflcniiæ vnicæ illius amp;nbsp;integræ, invnaquaque trium petfo-narum, nee etiam tefpeftu perfonæ pibj in fe, quum in perfonis quidem ordo Gr,non autera vllus gradus inæqualitatis inter illas très per-fon^s,fine vlla rapina,Philip.i.ódbd primutn humanitatislefu Chrifti rclpcôtu , fccundùm quam,lîne perfonæ tarnen fepatatione: fed tâ-tùm ex naturarum diftin£kionc, fe ipfo mincir eft-.quatenus nimirum hæc humanitas Deita-tifemperfubiaeet: quemadmodura è contrario, quatenus Deus eft, fe ipfo maior eft, qui-tenus nimirum ipGus Deitatis tationc,fua humanitäre fuperior eft. Deinde refpeótu ofheij diftum illud eft ,Mediatoris inquarn öc Re-conciliatotisapudDeum Patré,vt tjui feinter Pattem amp;nbsp;nos,qiiorum ipfe caput eft,medium condituerit.

Quis verb bic non adorer immenfam fa-pientiam , bonitatem ac mifericordiam Dei noftti, Pattis, Pilij Öe Spiritus Sanüi in hijius aicani immenfa abylTo,quod reuera magnum arcanum eftjEphcf.ó.ja.r.Tim, 3.16. in quod k. tij.

-ocr page 184-

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150 J. H o MIL. TH. B E Z AI

ip fi Angeli cupiunc introfpiccre=i. Pct.i.u. E*^ hoc Cherubim illi fub Icgcadumbrabant, fiC operculo arcæ(quç Domini figura erat,in quo inhabirat omnis Deitatis plcnitudo corporaliter , Col. 2.9. amp;nbsp;in quo funt omnes thefaun fapiéciæ amp;nbsp;inteIligennæ.Col.2.j.) incumben-tes, vt eorum facies deorfum verfus operculum ferrentur, quafi nofiecuperentquæintus continebantutjExod.jy.p.

^msilii Ac quemadmodum cxpofuimus,quo fenfil Pau^ief» 1^^^^ Chriltus Parris perfonam vocet Pattein chniHfa fuum ac Deumfuum, fic inquirendum quo ßrr^ZZ' æ°^° fuumPatrem,noftrumpattern,fiiuiu-M^férgue que Deum,noftrum Deum dicat:qua in re ma P“^- gna diifeiéria eft-Nam ipfe natura verus Deus Patris perfonam verè amp;nbsp;natutalirçr Patrem habet,nimirum àPatregenitus ab æterno có-municara ipfiaPatte tota fua paterna effen-lia, diuina prorfus amp;nbsp;ineffabili generatione, Nobis verb Pater eft, quatenus 111 hoc Filio hos ad falucem prædeitinauit, fpiritualiterilli coniundos per fui SanCli Spiritus virtutem ii energiam, amp;nbsp;inftrumentum fidei,vt fiamus e-ius filij adopriui,loh. 1.12. nobis eadem com-municata dileófcione qaaFilium hunediligit, vt tandem inipfoamp; per ipfuro glorificemur, Ioh.17.24. Non aliter, lefu Chrifti Pater amp;nbsp;Deus vti diximus, noftet etiam eft, quatenus gratum illum amp;nbsp;acceptum habenstanquam mediatorem noftrum,in eo etiam amp;nbsp;peripfum fibi reconciliatosgratos amp;nbsp;acceptos habet.

Sucine^i,, Vocem autem ^fceffdendi, ex qua fortadis male

-ocr page 185-

IN HIST. RESVB-R. IS*-

male inteUeda, viderctur lefus ChriRus fuos dcfctuiflefqiiod obfecro,quàm alicnum foret chnihu abimmenfa diledione quæ in his vocibus C0tinetur)lciamuspropricdici, lit us nimiruin f,„ia„tab refpedu ipfius human,tatis ( cui nee alccnho A”' ‘^“''' necSeffioad Pattis dexcram hipra cœlos o-mnes quicquam ademit, nec eircntiam abo-leuit aut mutauit,nec proprietäres elleniiales) quxhodietantointeruallo dill3t,amp;ad leeun-dum ipfius vfque reditum diRabit à nobis,amp; ab hoc vniuerfo tertarum orbe, quanto fum-inumcœlumàtettis.Verùmenim uevo tatum abeft vtipfe nos deterat, vt contrà lutCuma-feenderit realem huius regni cœleftis poiref-fionem accepturus, loh.iq. 21. tanquam inter omnesfrattes primogcnitus,Rom. 8.28. vt ad fcnos attrahat,fcfe nobis cum omnibus bonis fuis communicans, pet landi lui Spiritus vir-tutem, amp;: vltimo tandem die nos parts illius gloria: fecum participes faciat, Matth. 25.34. noltrs interim fidei oculis prsfcnriliimus, cutn omni cthcacia Üc virtute,tecanduiu men-furam fui Spiritus, Epheki. 23. amp;nbsp;4.16. vtque ad feculorurn omnium confuminationcm, Matth.28.20.

Mimmè verb prscer fopetiota omnialcui- f” tcrpvaeccveudüin raai cxmiiu, canule preno- uattjpfra fum illud fratrum nomen,quo nosin Apo- ttr«gt;“lt;‘f’» ftolotum luorum per(ona dignatur , idipfum ?“ƒ c^ti-reipfa implés quod fub Üauidis perfona pco- ft»‘ ^’i»» iniferat,Plal.22.25, etfi ,quales m nohis iplis Öe ^“‘^‘ ' à nobis nafcimut indigni hmus qui in return k. iüj.

-ocr page 186-

J5i 6. HO Mit, TH. BEZAS crcatarum numero cenfeamur. Ecquid aute« «mplius experere poflumus ?Nam fi fratres i-phus fumus, næiplius pater eriam noftcrefti quis veró tali patre non fit bcatiffimus?contrè Veró qnis infelicior eo qui hoc patre carcat, .....quandoquidem in hocipfo , amp;abipfo patre font omnia bona î Nam quum hie Pacef Deus fit, Deus quoque nofter eit. Porto qui pro fe Deum habet, à quo tandem fibi nic-tuet?Quid veró contra non metuat qui DeuiB hunepto fe non habet ? Annon ipfos paedo-nes amp;nbsp;muicas, relhbusÆgypti plagisforrai' dabiiïAge igitut, quid toto vitæ noilrs curti-culo diligennus amp;attcntius nobis meditan-dum,ac nofte dieque verfandum animo,quant ' hdius laptcntiæ longitudo, latitude ,amp; pro-furjditas,ad exemplum Apolloli?Ephef.j.i8.vt ipCas Dei per Sancfum Spintum qui nobisda-tur profuuditates Icrutcmur’i. Cor. i.io. ne-quaquam imitati fanaticosin ea fefe ingeren-tes quae non vidcrunt, led quæ fibi finxevuut, amp;nbsp;commenti funt’Col, 2.18. aur quæ nobise-tiam óccultata funt , donce furfum recepti petfcótecognolcamus, quæ hic tâtùm ex parte cognofcimus,t.Corinth.15.9. quum nenipc Deum nollrum qualis elt viiuri lumus,!. Ioh. 5. 2. Interim omuem naueoms operam ik ani-nmm applicemus ad ea pcrcipienda,crcdcnda amp;nbsp;ad vfum teuocanda quæ nobis in Ecclcfu rcuelantur, Óc tam exiguis in hac hiftoria verbis comptehenduntur.

■* Qms non igitur rnctitó dicat cos infelicif-Öwios,

-ocr page 187-

in H I s T o R. K Î s V R R. 155

fimos, amp;. libiipfis hottes capitaUnîmos 4 qui Sîî^-** terrena bæcamp;. caducs,amp; vanitare ipfa vanio- p/urnHum ta pro Deo cownt « pro Patte obferuant, pro •»'f^V'^i harcdita’.eafiipIc.alunturjEcquisvcrbdubitct fit ne Lus tvi.cbi is præferendaîMots vitæ, amp;nbsp;quidéfeinpi(er!quot;,æ?Totiim deniquejnihilo, ôc plus quàir mhilo? Sic tarnen homines hodic viuunt quoiquot cami aufcultât amp;nbsp;inferuiûf, quæ ad omnem incrcdulitatcro , ac proinde malediftioneui abdncit,nifi Deusex ea fingu-lari gracia nos eripiai.Cuius rei trifte oculis noftris exemplum huius hntociæ finisfuppe-ditat.

Narrat cnim Marcus 16.10. hanc mulietem Q^iduH officiofuo pulchrè ac fideliter defunâamin eiHmaJU^ fetendo nuntio Apoftolis, quos valdc mœftos ^,^”^”^ aelugentes inuenerat, noUara in duftis hdem adyfumn confequutam , licet oculatam amp;nbsp;auritam J^^^^*^^ teftem forum quæ nuntiatet. Quod fânè in i- aißmir» pfontmlâudcm dici non poteft fed ponds in î’**”'“””'“ vitupcnum,vt tnexcutabilesreddantur, hcuti craschfta nec ah a ru tu inulierum vcrbis crcdidilPc di-’'‘î

Cuntur, quarum nuntius cum huius Manæ nuntio conmngitur, Luc.24.io.ócn.Sicigi-tutinhirtonaium lacratum IcClioneverfan-

dum nobis Ici .un us,in quibus præftantiflimo-turn quorumeumque Dci fetuorumtam vitia quàm virtutes notantur,vt quç ad imitanditm nobisproponuntur, abus difcernamusquæ ante oculos nobis ponuutiir, vt in nobis a-gnclceteÔc condemnaredifeamusquçin aliis tepreUendete condemnaréque debemus.prç-

-ocr page 188-

154 nbsp;nbsp;nbsp;*5- HO MIL. TH. B E Z AK terea Spiritus fanótus racionem in iiscdoccl qua lapfi priùs refipucrint : vt corum cxemplo difcanms,non modo quanta lit vel fortiflimo-rum quorutneunque infirmitasjed ctiara qui rationeà reda via fine abduóli, ne illos in dénia ilia fequamur;amp; contra qua rationcin viam redierint,vc veftigia ipforum hacin pitte, Deo nobis hanc gratiam largiente, fequa-mur.

Et quidem iftiafmodi excmplis Sacræ fen-ïl^bu-ow pturæ plena: funt : fed vt in eo quod hic nobis tnJniaii- ofFerturjhæreamuSiquînatn, ageintâtatnin-iae^jTt’amp; credulitatem Apoftohlapfifunt ?NempeDei bng^iui in potentiam caulis fecundis, naturaliGusamp;or-Xf/^ ^1^'8®'^’”^quot;^' quïnam ineadempetti-tiuJad- nacius perititerunt ? Obliti nimirum,Domini quot;quot;akm™ ^^ ^^S'^^’^i ^“* verborumtam luculentorum gt;tmtd,iigt;n. tarnen,amp; toties inciilcatorum,vt vel infelhffi-mi amp;infenfiffimi eins hoftes ea non ignota-rent,Matth.27.65.Hoc igitur cito aduerfus in-credulitatem vnicum remedium, quo noltrs falutis arcana,amp; verum Chriflianorumalpha-betum credamus , quamlibet renitentefenfu noftro corruptilbmo , cui ramen nifirenun-tiemns noneft nobis vHa pars in regno Dei, Matt.i6.i9.Liic.9.2j. Dei nimirum verbofcri-pto penitus hæreamus, amp;nbsp;quiequid illi relu-clatur infanifiimæ Itulcniæ loco habeamus,

quamcanque (apientiæ amp;nbsp;tationis vim iadet. Etfi verb Satan in Angelum lucis fe transfot-nict,fiuclua femnia amp;nbsp;inuentiones pro Dei verbo obtrudat ( quod iampridem faCtuni

-ocr page 189-

IN HIST. R E S V R R. 155 amp;etiamnum hodie faftitari videmusin tarn variis foperftuionibus ) fiue Dei verbum adulterer, aut vcrboruin, aut fententiæ ra-tione , qiiod facerc ilium coram Chrifto i-pfo non puduit, Matt.4. 6.in promptu remc-dium eft,vt de verbi huius quod adfertur veri-tatecertis teftimoniisconftet: deinde attente confideretur , ac tandem memoriae fixurain-hæreat. In quibus omnibus quum Apoftoli turpiter ettarint, amp;lt;]uidem febac rationcin tantum periculum coniecerint, vt in eo peri-tun fuerint, nifi Deus pro fuaimmenfa boni-tare raifertus corum fuilfet, age Deum Opt. Max.precemur, vt tam longs lus patientias minime pertæfus,qua nos cxcam hotrendiste-ncbriserutos hue vfque tolerauit,tam potenter in pofterum innobisopcretur,nc vnquani defledamusabiis quæ ab ipfo audinimus ac didicimus:quod fi heret denuô miferandç no-ftriingenij léruituti manciparemur , longé-queindetcrioricondicionepolitijinplurima-rum petfonarum,familiarum,vvbium accota-rumptouinciarum turn præteritx ætatis tum præfentis etiam exemplum eiFemus: quod v-tinam arque vtinam,pro fua immenfa miferi-cordia,Deus maluna à nobis auettat. Amen.

-ocr page 190-

155 nbsp;nbsp;7' KO Mil,. TH. BEZAE

HO MILIA SEPTIM A.

Aiatth.z^.

ii.

Proßeifientihus autem ipßs, ececi^puid^^ ex cuSlodia venerunt in vrèem, gr »untiauemnt primarifs SMerdoithtti omnia /^nufaEiafuerafit-^ 12. nbsp;nbsp;Ipßautem coa^Hcurn Seniorii^fa^cenfiHn' gue cMpto,nummos multos dedetunt mt/tttbus.

1}. nbsp;nbsp;Diceiites,dtcite,dffiipu/i eius nolle vént' runt, dr eumfuratißunt noitis aormientiim.

i^. Quodß hoc audttum fuerte (rpudptifi-detn,nos per/üadelffmw ei, ç^ficuros vos praHO' hirntts.

Marcj6. ji . j,

12. PoUea autem duo bus ex ipßs ambulant^ bus apparuit aliaforma,quum rusproßctßceretiti*^' 15. Et tUi abierunt, ^ annuntiauerunt rtl*' ^uis:i^ui ne ilü i^utdem credtderunt.

1^. Et ecce, duo ex iis ibant eo ipfo die invt-cum dtHantem fiadiü fexa^inta ab Hierußtletti, cui[vico^nomen eß Emmaus.

14. Et codoi^uebantur interfe de iHû omnr bus ^ua euenerant.

Ante-

-ocr page 191-

H l s T. R E s v R R. 157

N T E Qj A M ad noftti contcx- quot;'quot;lt;quot; *‘-tus expofitioncm acccdamus, iterurnhictociushuiushiftonç ferics nobis conlidetanda, quæ alioquin eiretinuokitior.quôd non potucrint quæ variis in loeis eodeni tcm-porcgclta funtjimul recitari:quæ in hiftoria-rum turn facraruro turn ptophanarum Icftio-ne no diligenter animaduerfa, nil mini fi tan-tü obfeuriratisS: errons adferanr,quod ex hi-ftotiapræcedenri vd fatis Ijquct.Nâ quod de Maria Magdalena didû dt in Iccnndo ipfius ab vtbead lepulchtum aduentu cum Petto amp;nbsp;Johanne,contigit dum aliæ mulicres,quæ po-itremæ ad monumentum vénérant ,rcuerte-

tentur invrbem . Hic igicur etiam notan-duraea qnæde euftodibus narrantur, amp;nbsp;apud Matth. 28. n.recitantur, fummo roane conti-giire,iani turn quuni prinsum illæ mulicres ad j vngendum Dominum ad itet fc accingerent: ira vt nec Maria Magdalena , quæ prior adue-nerat, amp;invrbem confeftim reuerfa fuerat, nec item aliæ mulicres,quæ Soleiamexorto aduenerant, hos euftodes ad fcpulchrum of-fendennt.Nam fi ofFendiIlent,cui fit verifimi-le, fuide anfuras ipfasad monumentum pro-pius acccdcte,aut eos vltib compcllare; Quid fi veto dumteiræ nioius iadus elt, aduemt-ient, ac femimottuos illos humi profiratos conlpexifient, quanto maiote metu perculfæ fuilIent?His etiain quiddam maioris momen-ti actedit,nam fi rclciuUknt aui inteHexilTcnc,

/

-ocr page 192-

158 nbsp;nbsp;7' H o Mît. TH. B E Z Aï

fùb vefpcram diei illius quo fepiitruseft,aiil etiam poftridie eius dicià ludæisfigillofaxuW illud ingens obfignaium , militéique admo-numenti cuftodiani eollocatos , non rantù® anxiasac folicitas futuras finde defaxoàft' pulchro prouoluendo vt in illud intrarcnt,vt Marc.16. j. dicitur,fcd longe magis de hotu® militum occurfu fuilîe laboraturas, ac def^ gilli ad l’axum appofiti fraôfionc, fi poithabi-lis omnibus idiufmodi impedimentis quoi! animo (tilccpcranc perficete condituillcni! Quid igitur aut figillo aut cuRodibusfadu® cllet ignorabanr, quod à ludæis fub vtfpctani diei Veneris admodum ferb hæc gefia client) amp;,vted veriiimilc,magno iiIentio,poftquaW

( à lolepho Domini corpus icpulchro condi-tum,amp; iaxum ad illius odium aduolutû fuif' iet,datim etiam rcurrlisin vrbem pulieribuS) vbi diligenter quid à lofepho gedumedeta-nimadueitidtnt,ficutexpre(sc dicitür,iMattb. 27.61.amp; Marc.i5.47.amp; Li'tc.23.55.His pofitisad Quimiiÿt contextum accéda mus.

Satan turn Haftenusigitur intclleximus, vt DominuS tikls^vérî. aduerlus hominum amp;nbsp;quidem foorumindi’ tat,tint- gnitatem luâans.pro immcnfa lua tnikri-dm/i^u- toidia amp;nbsp;bonitate cœpeiit incredulitati âC ^ii,ei ma- diffidcntiæ ipforum mederi,rdurrcdlioncluî fc^rfi^'/i' r^’Oipcr Angeles paiefaôta.rum appantionc ç^ ljuates fua in ptoptia periona, tam Manx Magdak-•p,/»#»*»«» næomniurn ptimæadlcpulchrun),q làm al lis deinde JBUÜcribus. Prælcns autem hiltoriâ faemnt. narrat no^is^qua ratione Satan de Idu Cbrilti im-

-ocr page 193-

IN UIST. R E S V R R. 159 inimici ab iplo Satana excæcati, vevicari hnic fuis dobs amp;nbsp;raolitionibus tenebras offundc-reconati lint : quibus tarnen fuotum hoftium confiliis ita Deus occurrit, vt contra magis magifquc Iele detcxerint,amp; vidoriapenesvc-ritatem remanfent: vt non magis improbi illi homines ttfurreclionem eins potuetint oc-culrare,Sc ne in omnium notitiam venirct im-peditc,quant claufum fcpulchro detmeve po-tuttant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Cmas verb Satan alias ab omni feculo artes ^^f^„^“^quot; vqrlauit, 6i nc proeul abcamus quod ab hinc timmftctr annuoduaRinta contigit,amp; quod oeulisno- ^'' o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hitte

Itris quotidie confpicimus , quid aliud eft „,„ pafi quam hums hiUoriæ expreflum quoddam quot;^ mulachtura ?Nam humans omnes ills itadi-,,,^„p„ hones ,amp; tota iUa Theologia StholaiUca, ntM ft^e-quid aliud fuerunt quàm figilla, quibushsc quot;nbsp;Dei vetltas inlpelunca ignorantis iktotfe-culotum baibarici veluci conlcpuhalaccreü Saxiauicm illius ingénus à loiepho adfcpul-chrum, minimè tarnen mala mente appofiti, nonne imago nobis proponituc in falfo lUo Piimatu quera fibi Romanus hpifeopusfaUb vindicat, tanquam ptscipuusSacerdos inter eos quos non pudet reale amp;nbsp;eiRiuiale lefa Chiilli facnhcium , ik eiuslcfacrificosiacli-tatciEt quod longe mains elf,nonne admiran-da Dei pvouidenua faétum clt(qub lit manife-fta tdatio mtci hoe laxum a lofcpho appofi-tum,ik ea qua ab ittis impedimenta obiiciun-tur ) vt hac omnia , ik quicquid ab üs pendee

-ocr page 194-

Î6o 7. H Ô M IL. T H. B E Z AE i Pétri nomine, fed falso tarnen vclcntur? Ah* ,‘ quidamphusaddam, nempe quemadmodut» à lofepho amp;nbsp;Nicodemo, prorfus corum igna« vis quæ donceps à Caiapha amp;nbsp;fuis eflentge' renda , faxum iliudaduolutumetiad oftium fepulchïi,fic Primaruro iftum pnmùm intro-duétumà veteribus quibufdam,mmimè'o-mnium malis Patnbus,ordincn» tantum ftabi-lire cogirantibus, quem ad fouendam paeeW amp;nbsp;concordiam m Dei domo inrer eius a:*0' nomos neceflariiim avbirrabaHCur,necpr2ui-dentibusquæ pederentim deinceps inEccl£‘ fiamnon line magnodeiriméto funtinuciba* Quamfi manifcftiilinum conformitatem vb terius vrgeamus, nonne nouas hic Caiaphas, cum noms CardinaJibus Jltis fuisaneiJoribuJ) eadem ratione pcrcuniculos aggrdji Impen-torcs,Reges ac Principes totius c^hiidianiot-btsipfis impofuerunt, amp;nbsp;corum aiiétoritâtf abuli hoc faxum aduolucrunt,amp; ligiliisobii-gnarunt,ne veritati pateret vllus exitus paula-tim Icpultæ, fie ptorlus, amp;nbsp;eadem conlcieiuia qua vécus illc Caiaphas turn fatelhtibusPib-tum adicrunt,amp; faciendi quod veilent ab iplû potefiatem acccpcruniîQuid ampiius?NonnC landa hæc veritas,perrupiis omnibus iliisun-pcdimentis cxiit,ôe apparuit ns quos ex mundo vifum dt l^fo digère, ex quo faxum iltud, cffraCtis figillis rcuoluturn cil, amp;nbsp;quidcmcum maximo terrç mocu, amp;nbsp;prollratiscultodibusa fiddifiîmis Dei ferms amp;nbsp;hums veritatis prçco-nibus, à Deo ad hnne eftetäum Ciduus,vcii*

-ocr page 195-

tN HlSTOk* RESVRK«^ l^l^ dicanj, tniffis;Poftremo,nóne egregia ïHa Hi-fpanica inquifitfo,amp; cximij iUi Nuntij in vni-uetfuin orbctn,ad vcritatis rcfurrcdioncrii impediédatn, mi(n,tpudcm funt armati milites (amp; quidem duplici gUdio teporali amp;nbsp;fpi-ruuali armati) inltruéti amp;nbsp;opima ftipendii capientes ex hotrènda illaamp; plus quam abo-minanda mcrcanira quam ex pauperum redi-tibusexercent,quorum alij miferé vænum cx-ponuntur, abj donantur,aut denique prouc felcres corum habentadmiuiltrantuvïAge verb Concilium illud Ttidencinum nonne viua dl imago huiusconiilij de quo hæc hiftoria niemimt,à quo eandem coniequuti funt gra_ tiam apud buius feculi Gubèinatoies quot-quoc fafeiijarunt , vt haCienus furnos fuos vendiderint, amp;nbsp;fuas inuentioncs ac petditas molinoncs vt bonas aefanótas Obtruferintî At battes,edote forti animo, Qm hoUibus o-nmibüs inuitis tefurrexit, ac noltris tempoti-busfuam veritatem incotdibus notlris veluti fufeitauit, amp;nbsp;corum omnium quibusaures à-peruit, cadem adhuc hodie poteftate atmatus eft amp;nbsp;erit aduerfus omnes aductfarios,amp; eandem gerit cotam (alutis Eccldix fus perjre-gnum vcritatis, quam habuit quum ilta con-tmgcrent.Quicqibd denique cótingat, veniet tempus quo Babylonem illam Romanam n-dem euctiuri funt qui conftruxerunt, quum i-pfis oculos Dominus apcrucrit,vti reuelatutn ac pcomiilum etl in Apucalypleos cap.17. Intim animas noiltas in fpc öc lilciitio poilidea-

1- )

-ocr page 196-

102 ,J. H O M I l. TH. B K Z AE mus, quod expicfsc monet qui tépora amp;nbsp;œo* menta habet in manu pohta,Luc.2i.i9 .Mam 16.22.Aft.i.y.patienter expedances, duin quî in deferto nutrira cft reducarut ac pofféflioni fus redituatur, Apoc.12.6.

Mmimiia Porto dixi præuifam à Domino omneroi-^catia'l» ^^^'^ hortium fuorum molitionem , quod« fr^uenie» fingulis huius hidoriæ circunltantiiseritpcr-Jifhifhum fpicuum.Necenim omncscuftodes,fed cxilHs ci^iiii^.quot; tantum quidam ad Sacerdotem buncnuntiuni tulifle dicuntur;qua in te du pliciteradiniran-da Dei prouidentia clucet:primùm in eo quad Dominas totidcm teftes præparauit ad immi-cos fuæfaUîtaris argucndos,per fuosipforuiD fatcllites, quoi ex iHis ad Sacerdotes non vénérât: quibas Dominas bancfortade gratiam largituseft, vr cordibus compundi fim iis ad fepulchrum confpcftis quænonnifi viaentis ætetm Dei poten tia contingcre porcrant:quî minime dubium cft quin alibi narrauennt. D einde hac tatione Deus oftendit,tantum a-befle vt mors illi viélo dominarctur,vt conirà per earn fuorum hoftium ludex eâafcrit,amp; quidem in eorum animas amp;nbsp;corpora fenten-tiam laturus,qua nullam feueriotem aut arpe-riorem in mundo improbi ex periantur. Q^is énimeos hiccxcæcauitfquis indurauit?quisin fenfum reprobum tradidit,vt gloriain (uam patcfaeerct,Rorfi. 1.21.amp; Exod.9.26.nifi hicà mortuis Sufeitatus, vtin medio iuoiumlio-ftium dominctut?Pfal.no.2. Porto nobishæc duo capita ad maximam ac ccttillimam no-il ram

-ocr page 197-

IH H l S T O K. RES V RR» K^J tram confolationem confidentifTimènotan-dâ fant.Q^ura igitur audimus veritatis hoftes ad horum exemplum coire ac conlpirare,Deû facilèviam inuencurum fciamus,quuin opus erit,etia[n ex medio iplorum fuicitâtisqui-bafdam,qua fraudes amp;nbsp;Qcculiæ molitioncsi-pforum detegantur, vt coram omnibus mor-lalibuspudore fuffendantur.Sic orante Deum Danide vr Acbitophclisconf)liura,di'uifisho-ftium fnoruro linguis t urbarer, Vfal.55-9. Deus Chafaifufcitauii,cuius conhho ram Abtalo-rao quàm Achitophcli ipli vltima jicrnicjes allaraed,2.Sam.17.14. amp;nbsp;ij. lufcitani ipft iam amealonathane , Sc vxure Miehol,à quibus Saulisinfidiis eriperctur,i. Sam. 19.11.amp;; 20 9. Sic Paulus Apoftolus ludæotuni inlidias à fo-rotis hlio dételas eftugir,Act.25.i6. Denique talibus exemplis biftona P. ce le Halbe a plena ' eft.Et udongius inexquireodis illis abeamus, annon idem non femel a Domino prxditum cilnoftrofeculo , in ipfo Concilio Tndenti-no ? Idem fané meipfepoflum fæpeexpettü efle profiteti.Deo laus efto.

Sin cxcipiataliquis,pcrgetetamenboftcs, r’”?«^'-licet conbliis fuis dereétis ; aïo priroùm non XXitóMr fempet idcontingeve-.deinde quoiiesid acci- Ton foie» dit, idcd, quotics Dominus permittit eos ad- S,^^^’ uetfus fciuos fuos quiconque voluut faceve, tinntfei (ficuti de loannc Bapnlfa Dominas loquitut, '^quot;’«w’X» Matt.i7.22.)incxitium vltimum ac pemiciem raffi. inaptobotum id cedete.dc ipfos in foum ipfo-tum mueronem flagitüs Uns incutveve,fLioque

1. q.

-ocr page 198-

1^4 nbsp;7' HUMIL. TH. BEZAE.

ipforum laquco capi;quod mifcris iHis deq«'' bus agimus, tandem profeéloadmirandis ra' tionibus contigit.Nam quum Romanos ade-giffent inPilati perfona vt fuæ crudclitarisamp; perfidiæ in Dciim adminiftros fe præberent) tandem amp;nbsp;ipfos experti funt vindices amp;nbsp;vko-res fcueridjmos cantæ ingratitudinis,vtà qui-bus occidione deleti iulli Dei iudieij in ipfos Inculentum exemplum cxhibuerint, exipfius Domini vaticinio,Matth.24 z,amp; 2j.^8.Et hoc noignotum ipfis prophams, quorum iHudcft antiquum prouctbium,Malum conhliunicó-fultori petumum. Et proculdubio, ne procul excurramus, horum temporum facies facisd-lud iplum teHatum facit,quum horrcndaDdi indicia iudidîmè miferorum Dei filioruin carnihcibus inflida omnibus lint confpicua: furoreDei hodie rcliquos inCupet infequentc, amp;nbsp;pocentilfimas qualque vrbes innoxio (anguine confpurcatas premente: vnde fit vt argumentum abundè nobis fuppedicctur, quod dein pollerum fauente Deo fuppcditabitur, cum Propheta dicendi,A Ichouafaótum dti' ftud, quod mirabile eft in oculis noftris, Pfal. 118.23.

^ftuHfiMi De fecundo verb capitc,quod fupcriusatti-eaiumniatt gimus, cxcæcaiione amp;nbsp;indurationcconlpitan üL^^MiM quot;‘^^^ aduerfus Deum amp;nbsp;ems vcritatem,clarif-dem defre fimum nobis hicanteoculos exemplum pto-Mww^Ar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^quot;^ ‘î^æ magis mepta ndicula

Its tn/HIS deliberatio amp;nbsp;confubatio potuit die ea quam ct»fliis, fraudulcnti ifti hominesineunt, iuberenimi- ' rum I

-ocr page 199-

IN HIST. RESYRR. 1^5 rumiftos cuftodes, qui tarnen non paucifuc-runt, amp;nbsp;pulchrè arrnati, elauCo præterea mo-numento ingenii faxo obfignato,dicere,mifc-ros illos Domini difcipulos, dormiencibus i-pfis fublatum corpus abdulilfe ? Nam aut al-tumac profundum fomnum cos dormiuiire needle eft, fl ftrepitum tarn ingentis faxi rc-uolmi, amp;nbsp;figillorum fraélioncni non audiuc-runtiant fi vrgilabant, quomodo nonfunt cos infccuti,autvnum (altem aliorum omnium indicem futurum apprehenderunt îEn igitur hicapettiflime videnius,vri dixi,pra:tci quara quod confeientiæ (enfum omnem exuerunt, cum (olum , cuius gloriam obfeurarc ftude-bant,meutern illis omnem cripuifle, vt à fei-pfis.non minùs ridicnli quara iroprobi coram Déo amp;nbsp;horainibus fiercnr.Ac fane Caiaphç iSc fatcllitum ipfius (uccelforcs agit hodicidem fpiritus cçcitatis Öe ltuporis,v( cafdera cum illis artes verfent,qui quü lands veniatisvim nullo patio poiiint cludcrc non crubefcunt infinitas calomnias turn voce turn fcriptis cô-fidas ra vulgus fpargere, quibus Dei fideles feruos infamem. At Dei bcneficio,tam falfasj tamque impudcnter confidas, vt aliis aigu-mcntis non opus fit, quibus nonraniùm pra-ua ipforum conlcicntia deiegatur, fed etram ex quibus appateat ,eos, quum iam non ha-beant quod ogganniarit etia in fenfum repro, bum datos,aciuifu óe mteUigentia communi fpoliatos abco qui non minus intcrcipiifa-pientcs inallutiaipforum,quam fortes infuo 1. rij.

-ocr page 200-

166 nbsp;nbsp;7. H o M I L. TH.


B E 7, AE


roborç, lob. 5. j^. 1,Cor.3.19. Agite igitur,francs, quid nobis amplius mcrucnduin, fi à nobis flat ille defenfor, tarn eius feientis venta-tis quam tuemur, quàm bonæ confeientix, quam acecpimusab ipfo,qui hoftium noftro-lum corda amp;nbsp;linguas habet in fua poteftate, non miniis quàm raanus amp;nbsp;brachia ipforurn, vt nullis aliis inftruincntis quàm illisipiuo-fgt;us habeat, ad cos quales funt detegendos, amp;nbsp;uara illis mercedem rétribuendaro.

H':rn«J^ 5ej infuper expendamusquibus mediis có-fili» fua conentur ad finern pcrduccre.Nerope faß,m n- aftatim numerata prefente pecuniaconfeien-t^emftï’en *’^”1 amp;nbsp;lingnas pcrditotum ill:orum,redimijt. tiarum ma Nec enim tantum numeraire pecuniaro dicun Tni^imM^ turned eins magnam vim confeciircrquoJ la-tabfia (,«nè 11115 minime fuit difficile, quû certilîîmû f»*7XT»7 ^' thefauros rempli argumentum illis quoti-ƒ««»«r» dianorûfacrilcgiorû admutendorû præbuif-le,Domino,nó lineiulliffima rationc.iplîs ex-hi,mm«m probrante, Dei domum ab iplis in Ipeluncam tutfr ft et» lacronum fuiffie conuerfam,Matth.xi.u.Mini-uerfaMne. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v , i • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ■ n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

me veto dubitandum elt, qum apud Pilatuffl boniifti vin vetrarinteafdemaries,queirif3tis nouerant fe hac ratione facillimum experru-ros, nonigtiari quomodo ie in illiufniodi rebus getere confucu)irec,quod teftantur hillo-riæ tam de ipfo quàm de Felice, Aü. 24. 27. amp;nbsp;Fefto, 25.9. qui ludeæ etiam præfuciunc, alüs præfulibus nihilo meliores. Sed ónefandaro acdetcltandam mercaturam.Et tarnen nonne vel hac noftra tcmpcftate,amp; quidcra maxime,

-ocr page 201-

IN HIST. RESVRR. l67[^ fialiàs vnquam vniuerfus terrarum orbiseft inftat fori cuiufdam publiciin quo verfan-tur dies noftefve iftiufmodi venditores amp;. emptores? Acque in ptimis Curia Romana fc-dcs eft in qua iftiufmodi deteftanda mercatu-ta,nullo pudore prorfus,cxcrcetur,friiftra iam ante feptingentos vel odingentos annos o-mnibusilliid incucntibus,ac conquerentibus, amp;nbsp;tarnen fefemiferè decipi tolctantibus ? Ec quidem ica fe të habere palàm eft, ex eo qubd iam ante multa fecula Papæ fuftragia magna vi pecuniae redimunt. Tcltes funto hiftoriæ c-ledionum, amp;nbsp;Romanoru Pafquillorum. An-non verbcerto pretio galeri rubri væncunt? Qninain vcrogalerisiftis, lituis ac tiaris non diet fuum pretium, quum nullum tamdete-ftandum lit facinus cuius rcdimendi pretium nonconftet, vel ex publicè cxcnlis fciipcis,eo impudentiae ifti mercatores deuencruntîQua-fi verb non fufficiat àviuis tributum exigere, nonne fabula ilia Purgatorij, amp;nbsp;myfteriao-mnia quæ ibi petaguntut, certo pretio ven-duntur ab illis animarum mangonibus: amp;nbsp;à mifetis ftultis rcdimuntui,quod ex Indulgen-tiarumac Remilfionum æftimacionc conipi-cuunrelbAn vllus vetus eft Canon, aut vllum vUius Concilij décrétam, quod aliquant redi fpeciem habcat,quod non n ritum hat claufu-lisillisbullarura detogatoriis? An vllaparii-culacftintoco ipfoium cultu diuino, quem vocant, in qua vidcntibus ac fciétibus omnibus non perpétua nüdinatio cxerccatur,amp;: ita 1. iiij.

-ocr page 202-

168 nbsp;nbsp;nbsp;7. H O M I L.

TH. B E 2 AB

quidcm vt non ipfa cœineteria, non ipfæ Ec-clefiæfint immunes? Q^oufqueveto,Deus Optime, tanram dmque diururnam tuædo-mus profanationem feres?At fi ifti deteftandi, quid reliqua mundi parte fiet? Nam fi de ma-tua hominum confuetudine agamuSjecquis rccenfeat aut capiat,quot dolos,quot fraudes, quot monopolia ,quot artes traàent, retracent finguli in emendis aut vcndendjs inui-cem confcientiis?Fœneratotes qui miferorum necedîtate viuitis, quorum malisartibusan-nonç caritas paratur,qui totas familias deprç-ßamini, quando tandem cogitabitis in cœlo Deum ede cui vobis factotum ratio reddenda fit?cora cuius oculis nihil occultum elTe polTit, licet veftris dolis hominum iudiciafugiatis? Quïnam verb fieri potuit, vt hæc tara mifera taraque deteftanda mercatura Chriftianuni orbem ira petuafcrit, amp;nbsp;quidcm cum tâtoap-platifu recepta fit, vt pro venetanda luftitia» quam ipfi profani louisfiliam dixcrunr,p3dio) deteftandæcorruptclæ locum obtincantîAn-non ibi,fairem in maxima terrarum orbisparte, væncunt ludicum officia? Annon illis (e-dent inftitores, qui quod in folidura emerunt parnculatim didrahant ? Annon ad has lufti-tiat fedes non paiici hotum aur illotum quos prenfarunt faiiorc promouentur ? Nonne ibi maxima pars corum etiam qui meliorc via promori funt ftatim donis ac muneribusex-çæcantur, aut impotentia ammi abrepti fua authoritatç abutuntur? Annon deniqueiseft

-ocr page 203-

IN HIST. RESYRR. KÏJ fcopulus ad quern allidcnics omnes naufra-gium oportet pari, quem contra tutiffimü ad-uerfus quaflibet iniurias clTe portu opottiiit’ Et,vt vno verbo abfoluani,ordo illc eft,ordo, inquam, ille apud quem vnü meritb iUud valere dici poteft abominandum prouerbiü,O-mnia Regina pecunia donat;hoc eb fanè gra-uius malum, qobd ex bonis legibus ac Ratutis amp;nbsp;earum executonbus, hominü vitatotade-fiendêre videarur. Nee verb tantum iftud roa-üabiitis aut à Pilato cœpit cui vetuftiffimos l.cgiflatorcs,amp; ipfum Dominu occurtere vo-luidc compettum eft-Sed nonideo leuius malum,quod creuit ferpédo: cuius rei teftes fun-to non tam Prophetarum querelç,amp; omnium gentium ac nationü hiftorix,quam quod ho-dieconfpicitutab Oriente in Occidentem,amp; à Septenttione in Meridiem : certiffimum lignum magnum illom Deuro tam deplorandæ Îactofanèlæ luftitiæ prophanationis vltio-nem diutius non prolaturum, menfura iara plus'quàm exundante.Annonoportuetat nos ex maximorum eiiam imperiorum minis,Gn-gulis prope leculis,non quod Legibus, fed quod lulhtia carerent, laltcra aliquam ma-lotem squitatem integritatem difecre, quam eosqui folo natuiæ,licet corruptiHimædu-6tu teguntur ,nos,inquam,quiRefotmata-rum ËccleGarum nomine tantopere gloria-mur? Scd, quo iure , obfecro Î Certè quod addo6lrinam,optimo, amp;nbsp;Dei beneficio val-de üngulati : fed fi vfura refpicias, plane

-ocr page 204-

lyO 7. HO Mit. TH. BEZ AB nullo.Te verb, Deus bone tcftor,quandoqui-dem furdis canimus,amp; nullis noftris horratio-nibus locus relinquitur. Nam quid fingulit xnomentis Utiganrium caufidicorum, procla-matorumque rnulntudinem commemoreni? quid quotidiana litium fine fine feraina’Quid teigitur, Geneua, fieret fiampliorem agrumà Domino efies con fcquuta’Hotret animus (ola illorum quæ coniici facile poflunt cogitatio-nc. Ar,vos Indices,litigantes,procuratorcs,3lt;l-nocati ferio ad hæc mentem aduertitc. Tem* pus enim efl:,atqueó vtinam ne ferbnimis.

Denique fic Hierofolymis vixcrunt tuni emptotestum venditoresconfeientiarum.Sin aliquis cxcipiat,nihilominus tatnen huic frau-di locum fuiffe, fparfümqucfalfura illuinm-morem inter Indros,amp; creditum : ac proinde non ludere operam menticntcs,quum vcltri-duani mendacij fruólus fit vbertimus, vt ills Cardinalis,infclicis mcmoriç,cu'5uis etiaro fine nominis defiguatione plus fatis notus, ia-ólitare folebat. Aio non pofie rcétura ferti iu-dicium de caufe illius llatu, nifi re perfecta amp;nbsp;ad exitum fuum perdnóla;quo pofito,nnnqua afcopo loiigiijsabcrra(lccomperienturifti«l-modi homines, quam quum ad conlilioruni fuorura finem petuenifie libi vififunt. Qiiain refimihi fides non habetur, expedient Hulti amp;nbsp;infani quod luo darano amp;nbsp;vltiraopericulo tandem lunt experturi,quod iftis de quibus hic agiraos contigiflc confpicimus.

crMtii nbsp;nbsp;Accéda mus ad hiftoriam quam Marcus cap.

16,Ult;

-ocr page 205-

MISTOR. R E S V K Jlt; • nbsp;nbsp;nbsp;171

16. u. paucis actigitjed quam Lucas pluribus '„quot;^‘^°^, diligcntiffiinè pctfecucus cft,C3p.24.ij. ac non Domi’iu immerito, quiim hæc hiftoria compleclacur’°^“'‘Pquot;'®

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C facere

ampuflimam relurrcccionis Domini coanr. mationem exScriptisPropheticis amp;nbsp;aliis cir-cunftanciis, ^ frustum vberein qui nobis ex ^ ^^f,‘^o7f-. hat hiftoriatolligcndus eft, Bodem igitur re-^«quot;-« ‘»“« furreótionisdie,paulöpoftallatum Apoftolis, J^J”^^^^ amp;nbsp;iis qui fimul aderanr, nuntium ilium tam à mm. inulieribus,quàm à Maria Magdalena,Dominas dicitur, tarditatem fuotum difcipulorura magismagifque correptutus, millïs ad ipfos poft mulierum nuntium dnobus teftibusocu-latis,apparmirc duobus excorum numero qui mulierum nuntium accepcrant, amp;nbsp;quibus ca-dem cuva rcliquis fufpeóta fiJes nuntij fucrat: nihil minus cogicantibus quàm quærcreauc ofFendere cum, qui ipfis obuiam faftus eft, cuntibusin pioximum vicum ob quædam nc-gotia,quorum quum nolli fiat hic métio,fru-ftralaborarunt qui curiofius de illis inquifi-ueruiit,ficui etiam deakerius difcipuli nomine, quod hic non exprimitur. Nam quod ad Cleopam, vctilimile eft eum ede, de cuius v-xore nominatim fit mentio apud loannem, Cap. 19.25. tanquam forore matris Domini. Q^æftiopibus igitur iftiufmodi curiofis amp;nbsp;in-utilibus omiffis, huius hiftoriæ citcunftantias diligenter confideremus,quas Spiritus fandus meditandas nobiipioponit. Aeprimüm qui-dem hic notemus quæ iam in duabus præce-dentibus hiftorüs obfcruauimus, nunquam

-ocr page 206-

Xö» tatum ^f^tendum t)ei yerbü ff» cat» pu iftico,fidf fiamma^no f^ert weejpt ria funt pe tuliaru col /Mtiones,mo

172 nbsp;nbsp;7- H o M I t. TH. B B Z AB

obliiüoni tradendarquantas nimirö quâmque profundas radices incredulitas in noftracot-niptiffima dcprauanflimäque natura agat, amp;nbsp;quidcmdiutiusin fchola Domini edoäa,ac proinde quoties Domino videtur nos,fiuein primo adieu, fine iam viam ingrciïosalloqui) non có fieri quód prçpararos ac bené ad iplum excipiendum difpofiros inueniat, fed ab eius immenfa gratia amp;nbsp;miCericordia manare, qua folamoueruradopusfijuminchoandum,pro-mouendumae petficiendum, in iis quos eli-gere ipfi vifum cd,

Neeveró vel ipfos Apoftolos, vclaliosdi-fcipulos,ncc duos illos nominatim ptoptciea in incredulorum peruicaciü amp;nbsp;ad apoftafiam vergenrium numcrum reiicimus. Nam quiin vibercmaferant in vnficoaâi omnesfletibuS ac luótibus indulgtbat,Mar.i6 10. Hi duo verb fermonibus luis teftantur Chrillü àcordi-

do iÜ/s mo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

dus adhi^ bus ipforum non abfaißc^nec cxccffillc Hiero beAtHr. folyma,quafi calculo fuo probantes quod ad uerfusChriftum fucratgeftti, autquafi quam ab ipfodoiSrinam haufcrant,tcprobai cnt,ctfi proculaberant acognitione turn pcrlbne Icfu Chtifti,tum eius doóttinx,ad laluté neceflana, Ergodicuntur inter(ccolloquuci densomni-bus quæ cuenerant: ex quibus facile dignoCci-tur luófatani elle aduerfus Crucis icanda-lum ipforum fidem, qua lelum Chriftum,amp; quæ de illo feiebant amplexi fucrant, vt non-dum ccHerint.Nam ctfi dubij hçrebant,iu me-liorcm partem tamen inclinabant , minime omnium


-ocr page 207-

l w H i S T. R E S V R R. 173 omniûdelcfu Chrifti præftantia amp;innoccn_ tia dubitances. Hincdifcimus verisChriftia-nis elfe volétibus non fufticcre leucm aliquarti falutiscognitionem, fed cerram feientiam re-quiviquain Icfu Chriilo radicemur amp;ædifi-niur,acin fidemagisac magis confirmemur, Eph.^.iy.quod non vno momento perficitur. Prias eiîim plantari rigavique amp;nbsp;merenren-tum acciperc oporret arbores ,antequani in domo Dei in ptoceras arbores, omni tempore fruftum fcrcntcs,euadant, Pfalm.i. 3. amp;nbsp;92. iq qua in rc duo extrema iummopete fugicn-da.Quidam cniin quam deconiciemia agitur de nulia re ambigunt, nce quæftionein vllam mouér, ca fidc contenti quâ huius (eculi pfcu-doprophetæ fidéimplicirâ vacant, aut hdcni C3tbonarij:quali quod nunquâ auditu eft cre-di poflit:amp; quafi Chtilhanü eile amp;nbsp;pecudé ciîc nihil inret fedift'erât.Alij contra fcmperquæ-rût,fcmpcr bærent dubi},nunqnâ vançamp; profane fuçquâad facrarum Scripturarû IcÔlionc adferunt cutiofitati,fatisfacientes, pro hômili illaanimi demiflione quçdomü Dei ingrelfos decer, amp;nbsp;docilitate qua fc ab eo doceti patiâ-turqui fimpbeibus dat fapicnnâ,vnde fit vri-ftiiifinodi homines(vt eos Apolt.notât,j.Tim. j^.jfemper di(cant,amp; nunquatn tarnen ad co-gmtioné veriratis vernam,Denique qunm di-ligétiffimi quiqueac Ibudiolinimi ptoculad-huc abiint ab ca fcicntia,quâ Deus nos ex ver-bo(uovul[confcqui,adipnusglonam amp;nbsp;no- ' Itraiu falutem , Domini Der nolln doCtrina

-ocr page 208-

174 nbsp;7- H o M I t. TH. BE^AE

non tanrùm audicnda Icscndavceft .feds' tiam no£trs diefque verfanda, Plaira, i. 2.aC volucnds feripturæJoh.^.^j). Ad. 17.i1. arque adcoDei profunda fcrutanda,fcd ducefanfto Spiritu , fi tarnen vt inrra fines nos contincre difcamus, eoruro quxnobisin ApoftolicisaC Propheticis fenpris reuelata funt,ad excni-plura Apoftoli,i.Cor.2.i.docentisipfosetiani dodores fie clTc difcipulos oporcere , iuxta monitionem illam ad dilcipulum fuum Ti-motheum, quantumlibcr exccllentem iudomo Dei dodorem,i.Tiro.4.ij. à quo etiamfi-bi libros fiios amp;nbsp;maxime incmbrailas raitti poftulat,2.Tim.4.i5.Huc acCedit quöd qoum Dominus dona fua difl:ribuar,cui amp;nbsp;qua men-fura iplj vifiimclt,ad muruam vcilitatemamp; in(lrudioncm,vt pulchrè monct Apofiolus,i. Cor.ii. idcirco mutox coHationcs fint necei-fariæ, Imgulis quod à Domino accepcruntin medium confcrentibus,amp; id ad Lydiumlapi-dem expendentibus amp;nbsp;examinancibusmiulie-ribus viros fuos domi intetrogantibus,i.Cor. 14.55. patfibus doracfticos Abrahami exem-plo docenribus;Genci'.i8. lÿ.filiis vicifiim patres interrogantibusamp; ab eorum ore penden-tibus,GeneI.i2.26.Pfa!.44.2. matribus ipiisc-tiam liberos fuos crudientibus,i,Tim,i,5. quo refpedu familia; ipfæ generali nomineEcclc-fiarum infigniuntut,i. Cor. 16.19. Hu/ertifi-demfacito magnus ille vir Apollos,in Aquilç Óe PnfeiUæ vxoris eius faniilia vclutidodot fadus. Ad. 8.26. En quid ex officio noltro lit.

-ocr page 209-

ÎN «IST. R R S V R R. 175 quoi fane fi fieret totidem patadiCos interns quoi familias haberemus. Porto, non tantum dicuatur hi duo inter fe colloqunti, fed etiam dilputaire, amp;nbsp;lefus Chriftusfermonibus ip(o-rum fuperueniens,cum ipfis etiam difleruifle, quælhonéfquc ipforum cxfacris explicuiire. Sedlongèaliud ed famStè amp;nbsp;religiöse difpu-tate, amp;nbsp;m vnam veritatem indaganda,amp; fir-mis fundamentis fulciendam intentum elfe, quàmcontentioXum, curiofum, ambitiofum elfe,mordicus allatas prins conclufiones amp;nbsp;ptæiudicia retincre ; quodquum accidit, tantum abell vt ciufmodi dilputationibus Lux vlla veritati in ædificationcni adferatur, vt contra dubolica fit facratum rcruin propha-natio, amp;nbsp;tencbraium in dies denfiorum mul-tiplicatio.Et huius fané rei trilfiffima ob ocu-I0S exempla vetfantut, non in bac tantum fa-lutis fcientia, fed in omnibus etiam humanis fcientiisamp; dilciplinis,in totius mundifum-mam petnicicm,licct fapiens fingulos in Pro-uetbiis multis locis amp;nbsp;Ecclcf.i2.i5.feduló prç-monucrit,amp; Apodolus,Rom.i^,l.i. Tim.6.4. amp;nbsp;2.Tim.3.9.

Prætetca veto quum bi fermones in via di~ cantur habiti,aliquid docemur,cui h locus a-pudnos daretur,næ multæ contcntioncs,qnc-tclæ,odia fiep’,iTr-uè atrocia ptæcidereniut, ex quibus tandem horrendæ confufiones profit ' cifcütur.Nâ vnde quæfo tôt côcentiones,vndc 1 nbsp;nbsp;nbsp;tôt lires émanant, à quibus fiepe ad vetbera amp;

‘ his multo’gtauiora deuennut, nib ex oblo-

-ocr page 210-

176 nbsp;nbsp;7- H o MIL, TH. BÉXA6

quiis amp;nbsp;detradiombus, vt tope vel vna vöi niagnu incédium exciter, vix vn quam extin-gucndü?Scd vbi locorum hç plcrüque mere« væiieunt? None vel ad fonté, vel in molédinis auc piftrinis maxime veröin ptiiiatorü cœti-bus ac colloquiis? Annó enim ibi finguloruni vita excutitur’ Quod fi forte quis de hoc vel illo cospit obloqui, nonne rcliqui fuüetiani fymbolum adiiciunt, amp;nbsp;fcommate fetiunt,vt fermofermonem pariat ? Nee veró priuatisi-ftapanetibus creduntur, fed niox eliminatJ ' totam wbcmputidis ittiufmodi fermonibus complcnt,licettamexprcfsè nos ApoftoluJ moneac, ne verbum vllum exeat ore noftto ejuod non fit ad ædificarionem, amp;nbsp;auditoruni vtiIitatem,Ephef.5.tum ctiani fctiptoresaliogt; qui propham,à quibus tot pratclara docutre-ta in earn rem accepimus. Nec vcióhlentio fcrmonesfutilcs hie prxtetcundi,qiios tam«’ plcrique tanqnam ncmini noxios, ruen vcle-Icuarc contendunr. Quali veró data fit lingnä ad garrulitatcm:ae nonpoiiùs Deo ratio ted-denda fit fingulorum vitæ noihæ momento-rum:pra;fertini quum difcttèDominiisdenü-tiarit,homines vltimo die iudicij latioiiem 0-mnis otiofi verbi reddituros.Nullus vctóhiC cxcufationi locus,nerope res hue tandem eH rcditura.Quaptopter,fratrcs,fctiö de jibs co-gitemus. Aio cnim , amp;nbsp;quidem non fine m®' roreaio,reprehenfionem illam in nos nimiun’ competere.An non vero contra,tu Geneua,»;, na es in muleis ciuitatibus cui Dominus de It co-

-ocr page 211-

ÏH HIST. RESVRR. 177 cogkandi longé maxinias offert occafiones,amp; os apeck ad laudes eins prædicandas,amp; in mu-tuamædifictiionera magnificas eius resgeftas concinendi? Agite igitbr, fi Dciim nobifcum fempet elfe cupimu$,quocûquc loco, Óc apud . quofcunque fuerimus, ac proinde fi expetfa-Inus âb ill© in ingtcllu amp;nbsp;egrelfu noftro bsnc-dici,de Deo fempet coguemus,amp; loquamutj fide amp;nbsp;cbaritatc nobis fempet præeuntibus,ae turn optimum return nokrarum exitum fpetc-inus.Nam,inquit, Matih. 18. lo. Vbi duo vel tres coaöti funt innOmine meo ,illicfumin medio corumiEn veto Domini mandatum ex-pteffum, Deut. 6. 6. Sunto verba ifta quæ ego pracipio tibi hodie in corde tuo;amp; ca diligé-tet inculcabis bins tuis, amp;nbsp;nicdiiabetis fedens in domo tua,amp; ambulans initinere,doimiens atque confutgcnsild h à nobis crit prælhcum* nedubitemus quin quemadmodum in hachi-ftotiameniotatur Dominas fuperuenkfeiftis dkcipulotam fermonibus ad opus fuumini-pfis petficicndum 5 amp;nbsp;certiores faciendos dé nunno in quo veraoranis pofita cft j turn vitæ præfentis,iumfuturæ,fclicitisiiia in nobis vi SidifuiSpititusruagis ac magis opetetut, nobis fempet prækb adfit 5 amp;nbsp;noftram falutem^ cui fit ad eius nominis gioriam honor amp;nbsp;glo~ ria in fempketnum. Amen.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*quot;• j-

C

-ocr page 212-

‘lyg 8. «o M it. TH. B E 2 AS

HOMILIA OCTAV A.

ly. Dtxit aufem eis.,Qutßnt hi fermonth ^Hos conferiu inter not ainhu/antes? ^ ^Kifit^i^ temco 'vu/tu.'‘

zo. Qwm^do earn tradideruntprincipes St-cerdotum ^ magiPiratns noPlri,z/t morte dat/iM-retur,^ crucißxerunt oum.

21. PPos antemßerahamus idum ejfe ^m re-dempturus ejßr Jßae/em.-at^at prater h:ec omnu gt;nbsp;tertius htc dies agitar ex ^uo hacf aCpafant.

XposiTo à nobis , fupcriore die Dominico huius hiitoriæi-nitio, reliqua nobis Jonge nia-ions momenn luperJunt excu-icnda/ernioncsnimitum vino citroque

-ocr page 213-

ÏP rilSt. RESVRR. J79

cittoquc inter leien-. Chrifti^ óeduosiUos ^”*^*^‘^ diicipulos habiti, quuro iptis 111 iftneie fattus eße na m, effet obuiam.Hicauicfn occurrit qaæftio, fi 'i-^J^,^ necuius cetta folutione rota hæc hiffona nee fèj eagt;i«n vera nee vetifimilis ede videjtar, ncïupt,quï f^,‘'^^“/7/ ham à difcipulis illis di'cóüi,nec vultu nee tenta far^t Voce fit agnicus, quibusaneca fuiflct fami- amp;ad ten liarifliinus. Ad hanc qusitioncn- vno ver-^“''”^’'‘‘’ borefpöndet Euangelifta ,rcteiitos nirniium eotum oculos failTe ; egent antem iffafdtiore expUcatione, beet nonnihil foprà iatn attige-rimaSjquutnMariæMagdalenæ idem accidie, ipfum initio non agnoicenti, led hortulanum effeputanti, loh. 20.14. Sciendum igitur in i-ftiulmodi W5r*plt;pw«»wlt; amp;nbsp;extraordinanis , ac proindemitacnlofisfactis ,nonnunquam te-rumipfarum tnutatam elkneam ac piopnc-tatescllentiales, veluti quum virgi Mohsin ferpentemvetia ch:;k Domi-’usaq iam m vi-nutn mutauit, quod. ihinum lecu h-noruin': nonnunquam veto nee mutatam ellemiam faille,nee proptictatcs effentiaks, led ad tempus tantum retentas dlt; inipednas,veluti quum aqaæ mans de lordanis,ft..eterunt:amp; vt ait poé-taïUenon ignobihs, Curuata in moutisia-Cicm clicundeut viida , dum popalas Det ^-ec ficcûgradlo pollet ; amp;nbsp;quium igms ardor tri-busilhs Daniells locksm fornaos tiammam

1 conieêtis cohibvus edi Sic ad tempos aopué natuta fluids lub Ida Chtiftiac Pettipedi bus lolidatadunt, Macih. 14. 25. èc29. UC r A pondüsfecuteemctgenteretcntumeu,'2 «Û

m. ij. A*^^'

-ocr page 214-

l8o 8. H o M I L. TH. BETAS

6S. Nee verb mirum vidcri debet cuiquaro.fi Deus qui eandem poteftarem habet in rebus creatis immutandis quam habuit in creandis, etiam quod minus ert queries ipfi vidctur, facit, pro arbirrio (uæ voluntatis retinens aut inipediés qualiiatcsamp; eftebta terum afeerca-tatum. Quaptopter excraordinarium quidem fuit oculos Ä aures Mariç Magdalenç,amp; duo-rum difcipulorum,lie quod ad vfum audiendi amp;nbsp;videndi,finc vlla naturali amp;nbsp;otdinatia cau-faretinen, vt lefum Chriftum nee vultuncf voce potuerint agnofcete, quandin nimirum Domino vifum fuir,oculorum amp;nbsp;aurium no-ftravum conditore.Sic olim à Domino Sodo-mitæ cæcitatepcrcuUi luntjGcncf.ip.n.hee-tiam Syria: régis fcrui,pcrcuticntc ipfosDco, caligarunt,2.Ilt;eg.6.i8.amp; 20.

Si^nmlQ Quod itaque Marcus dicit 1612.lefum Chn Jum^ffum ^^^”’ iftisdifcipulis alia forma apparu life,non chnthim intcUigcndum quafi ttalis quæpiam in Do-^ii^ ferma j^jj^j vultu mutatio fada lit,fed eius forme re-afpafmjje. i

ipcttu, quae ex Domini voJuniate in ocuioS ealigantes Maria: Magdalena:, difcipulotùm-que Jllotum incurrebat. £t quod de oculis ta-tùm hicdicitur , de auribus etiam intelligcn-dumaio. Nam fiverèlcfu Chnfti vukusaC vox immutata fuillct,quid opus erat cottinio-eulos rttinerimam alioquimitaculum,nonin difcipuhs,ftdin Chriftocontigilfet. Nccdif-ficilius crat iplis Chriltum auditu cognofccie quam vifu,nifi retentæ fuillsnc etiam ipfotuni autes.

Sed

-ocr page 215-

IN H l S T O R. RISVRR. l8l

Sed alia rurfum hic aliter foluendadifficul- ^‘’^^^? tasoccurrit, delcfuChrifti velliincncis, cuius tif appa' Corpus quiim fcpulchio nudum cflct condi- ’^/^quot;'^ turn,exceptislinteisquæinuoluta manferunt mpftfiH infepulchto,nunquain tarnen fe nudum exhi- '^xfreHi^ huit, nec veftimenta fua à militibus à quibus X”«^” erat ctucifixus reecpitfitaque quum bis vel il- tamùm e-lisappatuit, amp;nbsp;quum in cœlos afeendit, verè^^quot;^‘' fe oltcndit,non autem tantum fpccie tenus,eo habitu quo voluit, modo hortulani, Mariæ Magdalenæ : modo viatoris, fuccinélis nimi-rufu,vt verifimilç ell, velbbus, cum baculo in manu,qucin fuiflê lodæorum peregrinantium morera comperturo eft. Nam alioqui fi dixe-rimus verè nudum ipfum fuifle(qucm non eft verifimile fupra cœlos afportalle terrena ve-ftimenta, fedtancùm fpectantibus cxhibuilfc veftiraencorum fpeciem quam volebat, quod non erat alienum ab eius poteftate) diccndum etiam fuerit tories ilium oculos hominumre-tinuilîc quoties amp;nbsp;quibufeuuque fe confpi-ciendum exhibuit. Scd num ratrum videri débet ,eum qui rcs omnes condidit, id etiam po-tuiffé;quique iam iptls Abrahami tempori-bus, eoufquefefe iUi accommodauit, vtap-pareret ipfi ad id momentum amp;nbsp;aótum,vcro corpore formato, duobufque (ecum Angelis, cum veihmentis peregnnaptium , amp;nbsp;quidem hominum more bibercc ac comedcret ( etfi non comedebat alimentum percepturus, nee diutiusallumpcum tllud corpus teruarurus, vt deindealfumptam humanitatem nofttam in

m. iij.

-ocr page 216-

182 nbsp;nbsp;8. H o M IL, TH. ÉÉZAE

''^UiM Jo-

vilitarem petfona: confemauit amp;inæternuni eit canferuattjros,G.nef.i8. rapitc ititegro)fe-K'Cism fiiis ditcipchs accommodade quöd ad i cdnani, amp;nbsp;qnidém cóufque etiam vteuffl ipfis ederet ac bibcret,vt fcnfibilirér ac palpa-hilitcripfos defaa refuireótionc certioresfa-Ccrei?

Hsbetishuius difficaltatis folntionem,^X qn dilcédum nobis gaam necefFefit nos fin-gabs mQincntis Dei mifericordiæ co mm en-d.-.n. vtfenius etiam corporis noftti natural« , restât, ex quorum inregrKareamp; redo vfu mi-fera noftra vita dependertquo redo amp;integro vfu ipiorum nobis confetuaro , non decepti cxce riart.-im foima ,rettuampledamur, amp;gt;nbsp;' qv-menm ferre poteft miferorurn corporum bibim . s feqaan ur. In primisaatem , quuW . de confciencia agirur . amp;nbsp;redo fenfuum no-ftroi jm ,atquc adeb lotius noftra: vicæ finC) ' De. a -jobs luppiicibus vot;s dies acnodes . inuoca -das eil,cam umoreamp; reuercnu3,vtfl quas in^;ci-ij amp;nbsp;recti iudicij vires in rerum ter ren o u r ncgociis dcdit,e3fdem augearaecq-feruenacitanobilcam itatuamus cam qui,fi' .le nafeentibus, hue deinceps per optimam e-d-cationem amp;nbsp;rerum vfum iitud donum lat-gitus cit, idem polie minuere, vel enam pcni-tus etipere,qu3ndo amp;nbsp;quemadmodum ipfi vi-fum fueric. Er quidero hornm exemplafatis frequentia facræiV propham: hillorïæ nobis fuppeditant, amp;nbsp;experientia quotidiana fat^ lt;iocet, vnde fans tritam amp;nbsp;vetiflimum illu4 .

ptoaet^

-ocr page 217-

IN HIST. RESYR»-. iSj ptouerbium , Sapientiffimorura plcrumque effc faftaftultiffima. Quoniam verb hæc Humana fapientia amp;nbsp;prudentiain nefarium hominem cadens fit infttumentum pemiciofifli-mum ac maxime noxinm ea fapietia prçdito, turn quibufcunquc aliis bonis attibus amp;nbsp;feien tiis: amp;nbsp;natnralis omnis ilia Lux, tenebtarum ponus quamLucis nomine digna, nobis tantum arguendis amp;nbsp;inexcufabilibus reddendis fufficit:Rom.1.20 ii. amp;nbsp;22.deferensnos quum maximeneceflanaeft,ad veriDei cognitio-nemin Domino lefu Chrifto, ad quern fen-fuum omnium nollrorum diéia,faóla,cogita-tionesreferamus,i(lud potilfimum Deusa no-bisoranduseft, vt quum ab ipfo deprehenda-mur in tenebris cum rebellione coniunftis naci,R.om.8.7.1oh.9.4i. transférât nos è tenebris in admirabilem Lucem veræluæfapien-tiæ,i.Pet.2 9.Ephcf.5 g.illuminatisoculismetis noftrx, Ephef. 1.18. veile amp;nbsp;faccre in nobis erect,Phil.2. ij. oculos nortros auertat ne vidcant vanitatcra,Pfal. 119.57. ne huius mundi fallaci fpecic decipiamur,i. Cot. 7.31. cui nos ellectucifixos,amp; eundem nobis oportet, Gal. 6.24. ne vnquam Pulchrum à Bono fciunga-mus,vt primanoftraparensfecit. Genet. 3.6. aurcsnofttaspctfodiat,Pfal.4o.7.vc ex audita , genetata fidesipfa cordis penetralia penetret, Rom. 10. 17. doceat nos raanusin innocentia lauare,Pfalm.37.13. pedes nollrosàlapfu reti-ncat,Pfalin. 116.8.tantum nobis fux bonitatis guftum infundat, Pfal.34.9. vt huius mundi m. iiij.

-ocr page 218-

^^4 nbsp;8- H o M I t. TH. BEZAE delicias flocci faciamiis: fed donum illudcœ-lefte radices in nollris cordibus altiflimasä-gat, Heb. 6 4- Deniqueaqima amp;nbsp;corpore no^ ipfi voueamus ac diceraus, Deumque vnicum léquiramus, cxemplumque imitati Prophets, Pfalm.42.2. vehementi defiderio ipfumlin»^ mus.

Cw^m». Sedad hifloriam reuertamur,in quaDo' yatortjin mmus dicitur cos diiGipuIoslequutus,quuffl ^tmimt altiuseos exaninii vehementia loqucntcsau-üpiel^t, diuiflet, amp;nbsp;propius agnitos animaduertiffet oï«»»,»- colloqui de rebus quibus grauiter oHcndercri-U^fMiM t“r»’ltró.compellalfe, quoiquefermonesagi-^pud fmt tarent interrogafle.Ne verbeogitemus faâum ^/«äfX *’^ ^^ *P^° ^’^ *^^’® cognituro quod melius /aerftiam. quàm noucrat : ( nam præter quàm quod Deuscra.tcordiura iplorum fcrutator, loh. ï. 25. is ipfe erat paffus ea de quibusinter fe di-fcipuli conferebant ) led potius eos docendl quæ nefciebant ab iplifmet occaflonem captante. Etfi verb ratio hæc agendi veluti pel ambages non ncceflaria quibufdam videri poflit, aio contra nos ex ea difeere quæ ad fa-lutisperfedam cognirionem omninofuntne-Ceflaria. Nam ex codifcimus quàm male üH ^ifcipuli præparati elfenr ad Domini refurre-^lionem credendam, quem mftar cæteroruin morialium putabant indiem vfquevltimære-(urredionis elTe roortuum: quibus t-amenter-tins illc dies, cuius CJcopas meminit, in me-moriam reuocaredebuit quod àPræçeptote ^oucs prædiôlum aud /ucrantlt;moitem nemp^ fuamgt;,

-ocr page 219-

IN MISTOR. RISVRR. 185 fiiatn,actertio diefuturam rcfurreftionem,a' deó vt qui Dominum crucifixerant huius prç-diftionisnon effent ignari,Matth.27x63. An-non igituriftudeft immenfæ diuinæ bonita-tis infigne teftimonium , quód quos poterac tanquam indignos fua gratia reiicere, digna-tusfic ipfemet clariùs quam antes doccndos quæreteî Quoniam autem Adami fili),ad pri-mi fui parentis exemplum,Genef.j.ii.pcccata folent vel prorfusinficiari,velfaltcm cxtenua-re, licet manifeftiffima, idcirco Dominus,etff vt cordium ferutator,melius quàm ipfunet quid in pedore amp;nbsp;in ore haberent nouiffer, tarnen feifeitatur eos vt ab ipfifmct fuas cogi-tioncs expifcarctur, vt ex iplotum ignotantia quam agnofcerent occafionem captatet eos docendi, amp;nbsp;remedij quod erat ipfis allaturus capacesreddendi.O admirandam Dei bonita-tem crga nos,totidcm nobis fuppeditantis occafione« ex tencbris,luccm,amp; ex ignorantia noftra, fapientiam evuendi, quot fuggent ad-monitioncs, bue confcicntia nos remotdear, fiuc aliunde moneamur;liue nos ludicia iplius quæ cxmifero amp;nbsp;infelici ff atu noftro cogno-fcimus, arguant ; ex quibus turn ignorantiatu ,eorum quæ feite nos oportuit, turn peccata quibus immetli torpefcimus agnofecre nos par eft,quaff Domino ipfo nobis,vt olim duo-bus his dilcipulis de quibus agimus, occus-rente.

Hæcigiturin vfus noftros vt conuertamus, ^»5i»«rf» (ciendura nullum in nobis effe vel leuiffimum Xt^X»

-ocr page 220-

l8l5 8. H o MIL, TH. B S Z AE

tSua Q^x- motumeacoc^nofccndi quædc Dcoadfalü-nietif,^ tem Icirc amp;nbsp;credere nos oporect, quin is à qüO in nobis bonusifte motus ac defiderium crea-tur, quantaciiuque humana inficmicate laboremus, illud augeat ac promouçat ad nodrain eruditionem, fine defeôbus noftros aut in do-ârina aut in moribus arguat, due adueifüS qua/libcc diHîcultatcs nosfolecur,amp;inns()uç ab ipfo didicimus magis ac magis confitmet: modo tarnen ad cum vbi fc patefacit,in vetbo fuo nimirum confugiamus, quodideo vukin Ecclefia fua nobis difpenfari : codétnque zelo quo duo iHi difeipuli aures attentas ac dociles præbcamusgt;untifper expectantes dum videa-raus eum qualis eft, longé modis omnibus cx-ceUentiore præfentia quàm in his terris appa* lueric.

Tfi^kiter feccatur ^rnuittr^

5equitur Cleopa: rcfponfum,non agnofcé-tiseum quem alloquebatur, amp;nbsp;argucniistan' S’'quot;”quot;quot;'. quam ignarum fadi tam ftupcndi, quod Hie-«X'7»lt; tofolymis fummo facinore geftum, omnibus fiiretJr^- patere debuerat: malèfanècongruensDonii-6* o/^/fc ”° refponfum, led bono fundamento nixum, fiquodCleopas ponebat verumfujllet,eum

quemalloquebatur,ignarum fuillc fach tam Celebris ac ranti momenti. Quart,licet in ap-plicatione pcccatnm fit à Cleopa,dico tarnen huius reprehenhonis vfum elle maximum,no-ftróqiie leculo,(i vlli alij vnquam m re fimili» .t^onucnientifllmum. Quid cnim,obfccto,in tantis de Chriltiana Rcligione , qua: hodic paHim intotoChriftianooibe raouentuicó-/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tro-

-ocr page 221-

IN H Î s T. R E s V R 18/ ttoucifiis nos magis vrget, quàm vt cognitio-ncmadipifcamur vctæ dodnnæ amp;veræEc-clefiæ? Anvcio fuit vllum ab Apoftolorum temponbus fcculum , cui melius conueniac, quod de fui tempons hominibus diccbac A-poftûlus,i.Cor. q-j.fi teélum clt Euangelium, iis qui pereunr ttétum ef[e,in quibusDeus hu iusfeculi mentes occæcauitî Ali) igitur illud aJe6contetnnunt,vt neinquirant quidemta-lij,etfiLuxoculos corum amp;aurcs feriat, ocu-los fibi eruunc amp;nbsp;antes obturant, ne hanc vc-titatem videant aut audiant : alij eandem àfc reraoucnt,abigunt, furiose denique petfe-quuntur. Ac fi de rebus omnino vanis amp;nbsp;inu-tilibus asitur, vt vaniflimus fit maximam ca-turn cognitionem affecutus, aut de argutiis, à fcipfisclatafatis,obfcurantibus;aut de fcien-tiis,(finiodôfcicntiæ nomen merentur) qua-rumipfe Diabolus author,amp; quas Deus dilcr-tè prohibuif.annon ea quifque penitiflimè ri-inatur? Acfi de caducis opibuscongertndis, authumanis alus n-gotiis agitur, nonne vi-detis vt finguli, non cant, ted currant præci-pites,nullam vel animo vel corpori notées arque dies quictem concedentes î En vt mundus viuat, parui faciens cam ex quabcati fumus fcientiam:vt ex eiufdem ignorantia, infelices, turn in haevitatum in altéra, amp;nbsp;contra dili-gentilfimus in iis inquirendis quæ fecum corporis dcanimilaboiem, S:vttiuft|uc tandem çxtremam perniciem vehunt. Arque ô vtinam 1 nobis tara ptocul raalü iftud çxuiaret quàm

-ocr page 222-

188 nbsp;nbsp;8. HO MIL. TH. BEZAS

frequcnseft, licet Domino indefinenter, fed fruftrànos monence amp;nbsp;horcantc. Quoufque verb tandem ifte Dei contemptns , amp;nbsp;tegnurn inammonæ iniquitatis eft duratururo ? Equi-dem Propheta non fum, vtcertum terminum præfigam : at quum videam , qna: quotidie in oculos occnrrunt,amp; fciam,quæ fcio,qiiid fpc-rarcaufim,niG menfutam ad cumnlum pcnic-ni(ïcgt;Acproculdubio,nifi meliorcm menteen induamus,niim fore putamus noftram condi-tionem meliorcm quàm fuit vrbis Hietufalé, de qua hicagitiir, quód fust vifitationistempus non agnoucrit’ Quinimo fi peius ad-hue nosgeramus quàm iegedît vnquam Capernaum aut Bethfaida, nunquid imminet noftris ceruicibus multo magis horrenduffl indicium quàm id de quo minatut Dominas apud Matth, n. vcrCji ? Ai Deus pro immen-fa fua mifencordia malum iltud à nobis a-, uertat: verumhanegratiam fine feria amp;ma’ tura immutatione confequi nos polie ne Ipc-remus.

fxtmi’lHt» lam autem refponfum audiamus ClcopS firmitatif de Icrmonc cum comité habiio , cuius duo w citi)flt;t funt capita: primum,teftimoni«m dcChrilto »ra*'/4?p^ cxiiniuin,alrerum caufas continet quibusipf' paitm i» amp;nbsp;alter adhuc hçrcntdubijamp;incctti.Priraiini yirumma igituGenni quemnon agnltumalloquebatur, fDMiltff- lefum dicit, fed de Nazareth. Ptophetam de-^'“’’ inde agnofcit, amp;nbsp;quidem exccllcntiffimuni coram Deo amp;nbsp;hominibus , opcribus amp;nbsp;iet-monibus coram Deo amp;nbsp;toto populo. Tcfti-msniuW

-ocr page 223-

IN HIST. kESVRR. 185 inonium partim falfum, partim in co quod verumeilniancum amp;nbsp;defcdliuum. Neevero proptereaduos virosiftos in eorum quosin-crcdulitas totos occupat:necin Iciu Chrifti i-nimicorum am Apoftatarum numéro rcpo-nimus: etfi tarnenagnofeitnusexiguam turn il lis futile Lucem Euangclicam , Chriftianx-qnc fidei prima rodiroenca valde teniiia, qux fidcs deinde in ipfiscreuiracitrigataamp;auóla, eiusiplius vjrruie à quo in ipfis furrat planta-ta, fruifum tulit. Sic monct Apoltolus vt qui roaiores ptofedus fccctur, infirmtorcs in fide toletcnt amp;nbsp;ad fc affumat, Rom.i4.i.amp;: Philip. ^ *5‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Grau,ter

Primumigitur quod Nazaretham potat lo r/irtnt det cumeffe natiuitaris eius quern Icfum vocat,/’‘’'■quot;‘’””' * , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. f nomine

autignor3ns,aut non expendens cius vocisli- ƒ» „ainn. gnificarionem , quam ipfe Gabriel Angelus''®quot;’’-'“ indicatat,Matth.i.21.falfum elf. Nam Bet hie- x/v'«igt;l hernt klus natus eft.Deinde his verbis pugna- num fufi tialoq n plane videtur , hunc enimeUcIc-fum, de Nazaret hxnatum, funt contradidto-ria,quum exprcfsèprxdidum fit,hunc lefum, (id ItSeruatorcm, qui Chrilluselt Dominus, amp;nbsp;Pairumexpcétatio)nafcicurum Bethlehcnii , ludx, non autein in Galilxa : vcl ipfis teltibus Scnbis fleiodi apud Matth, a. 5.refpondenti-bus de loco nalciton Mclli^,cx prophetx Mi-chex loco cap. 5. 2. Cleopas itaque quiddicc-ret non intcllcxit,amp; quidem ex Iola ignotan-tia,Ielu nomen non aliter quàm de quolibet è vulgo intelli«cntt,quum codem nomine Mo-

-ocr page 224-

Ipo 8. H o M I L. T H. B E Z AÉ fis famulus,qui poft Mofcn populi conduólöf fuitjamp;alij non pauci fuiircntinfigncsi Voxr nim Hebræa, quicquid phanatici qnidafoW-niciK,amp; Kabini eximpietate gardant,eadeff efteum Græcalwffàt, ex qua lefu nomcnalis omneslinguæmutuatæ futir.

lt;«»)»»■«»» igiturab errorc communi roanauithæci-wwwx ho- Ci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

r^mtrrohi gnoranria, quodamodo vc videcur cxculandi in iisqui caufam peculiarem huius noroinis Mr^i'm- Chriftoimpofiti cælirus, non ab hominibus, woi»^»!»« ignorabant. Neevero minus vulgacus errof) ^^iquot;^*' lefum Chriftum Nazarenum elle,illo,quo Iû-fephi habitus cft fiiius, quod nimirü NazaK* thæ educarus eftet, quæ loicphi amp;nbsp;Matiæ do-micihum fuit,Matth.jj. 56. Hincconfpicuuffl cft quæ fides5:fpes eorurnefte polficquiru-morem vuigi (uæ Rehgionis fundanicntoô ponunt, quoslalccm triti orc omnium pto-uetbij meminiffe decuerat, Stulcos in tutbaoi ruete: amp;nbsp;hæc quidem non leuis Culpa,multo-rum malorum origo. Ac hic error longé ülo aketo grauior. Nec enim lelus elle ChuduS defuftetjeth alio à Patte quàm lefu norotnt ornatuSj quem Propheta pnùs Immanuelem dixetat, duarum iplius nempe naturarumrc-Ipcélutfed efleChnftus Daujdipromiflusnon potcrar,amp; alibi quàm Bethlchcmi nafei, quin Dei verbum per Micheam prophetam fall' quot;'= coatgueretur,

“bM amp;nbsp;Cæterùm in Scribis amp;nbsp;Sacerdotibus proi^' /M^^txZ' ^^® quot;®” excufandi ifti errotes.Nam quant fei' jabiiti. uctintamp;audiucrint vbi Chriftugt; eilet nafci-turuSt

-ocr page 225-

H l S T 0 R. R E S V R R. 19t turus, prêter fupputationem feptimanarum Danielts, qui cum cæteris Prophetis in Syna-gogis,Luc. 4 19. amp;nbsp;Ad. 15.27. diebus Sabbati legebatur. Magorum ex Oriente in vrbem Hicrololyinam adui.ntus,amp; ab ipfis redditum Herodi telponfum,nonne laltem illosad ho-tum leriam indagationem excitare debue-rani.?Ei vt hxcoiuittam,quædeinceps conti-gcrunt,infantium putà Bethlchennticorû cæ-des,a paftonbus per tocam regioncm dinul-garus tumor,Luc.2.17. ptæfcntatio in tcmplo fada,Simioms amp;nbsp;Annæ prophctiiræteftirno-nia,éôdem loci reddna,concio à Chrifto duo-dcnario 111 Synagoga Hietofolymis habita, Luc.2 46.tota loams Baptiftæ prædicatio,hûc Sciuatotem digito mondrantis, nonne fatis apettè dcmonllvant iltos Sacerdotes amp;nbsp;Seniores populi, nec fimplici ignorantia, nec tantum inexcufabib negligentia lapfos elle , fed malitiolainduratione,quæ ipfos de loco nati-uitatis Iclu Chtilli prohibait inqaitere,amp; qua deinceps m cadein ignorantia turn iphturn a-lij euain magis ac magis obhrmati funt, loh. J.5.leluin lt;.hiiltLini in Galilæa,Nazarcthçpu-ta,natuin,vt inde vhcidum elle non polie ad-ucifus leipfos conduderent?

Quisveib Cleopam amp;nbsp;aliosdifcipulos câ- ^5 ^^„f-^ dem um dudù opinione imbutos, vi ex loh. Iffîu ^hn cap.45 de 46. paccc,àcrailaÂ: sùma ilupidi.-^y^'p^J tare cv negligentia hberarit, qui tamdiulo- /lt;gt;-Klt;i\m-quentemMagiltrum audiuecani ,ex quohæc ”'“^*^‘gt;'-omiiia Icilcitan potiierût ac debucruiiU Nam

-ocr page 226-

IJi s. H O M I L. TH. BKZAÈ extra dubium cil, Cleopam bic ex animifui fenfu loquutum.At quiim Petrus,melius edo-6lus, à refurreélionc vocat eum Nazarenuni) Aót.4.io.amp;: 3.6. amp;nbsp;2.22.amp; D.Paulus,Ad. 269; amp;nbsp;ipfe Chriftus ita feipfuin denominaait) coruin refpeótufadum di quosaHoquebaiur, vt ex noto cognoniincagnofcerctur,non au-tem vc communis error approbaretur. Et hic quidem primus in Clcopæ tefponlo dtfciftus.

At quod fequitur lont'è maiotisctiamell chnßü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ,r ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;z-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

y mm ha- moment!. Vete quidem emm Cleopas magi-m^emdice (tnjrn fuum hominem vocauit : ficuti ctianl ymm%u CU hominé Petrus di.xit, Act.2.2,iiamp;: ApodO' ^^n«fcM. Jus Paulus,2.Tim.2.5.non tarnen liane voeem reftringens, qoah tantum homo fuiiïctifed Cleopas, quod ex eius fermone conipicuun' cit, fiChominem amp;nbsp;quidem excelleniilljnium agnofcit, vt de eo nihil aliud nili vr de homi-nefentiat. Qua in re ottenditirerü quam tum etiam rehgioms Chriftianæ,firmi fundamen-tideperfonaMediatotis eilet ignaius. Nine' nim Ictus Chriftus non minus eilet veins

O^AntM fit ßaCnenda diffirtntiA ifUerlefum

ChnfiMm, •^^n* Pro» fheu did

Deus quam verus homo, quis line idololatt» vel in eo fiduciam luain collocaret, vclipfum inuocaret .^ Annon ciiam ipü Seiuatoreamp; Reconciliatoreapud Deum fuum Creatoftm opus eilet.

Nihilo vero certiorem habehat Cleopal cognition em olEcij Mediatoris, quem alio-mm Prophetarum numero aceenfebat, lied lógèalhs fuperioiem faciebat. Etfi cnim Pro-phetæ vox, quocunquefentuaecipiaiur,me-

-ocr page 227-

tN il 1ST OR. R E S V R ki IpJ

Hto lefu Chrifto tribuitur : fictamen intclli- J*'''^*quot;^^ genda vt in Chnrtodifcernatuv, non tamurii t^, '‘^'^ lecundùm reudanonis menfuram , loh, j. 52}.. fed in te ipfa amp;nbsp;modo earn habendi. Narn alij Prophete hanc graiian: aliunde acceperunt quàm à fe : lefns verb ChriPuS quatenus Deus eil, vna amp;cadcm cllenria amp;nbsp;virtuscum Pacic

amp; Spiritu Sanélo, feipfum hoe Spiritu,rcfpc-clu lux hurtiahiratis.vnXit.Er tjuod maius efti tantum abeit vt alij Prophet« ciufdetneom illo fint dignitaris, vt contra isipfe fit cliius Ipiritu afflati alij omnes Prophet« loquuti '^ lunt,i. Pet. 1. ii. quique quum fupra coelos a-fcéderit vc ccclum ac terrain reg3t,etiam qua-tenus homo dt,1011.517,amp;Matth. zÉ, 18. non ■ fanè funpliciter vt Senbæ ac Propherœ loquu tused his pier unque verbis,Sic ^tnfDóTwtw^t, led vc auftoritatem habens,Macth. y.ip.^c ta-^ quam domus lux dominus,Heb.j.6.bis verbis vfüs,yi/«éz/,y4wc«, ziico vobt^. Is eniro eft qui Ecclclixlue Prophecas, Paftores ac Dolores dat,Ephcl.4.11. Prxterea dilcrinien eft aliod longcmaximum amp;nbsp;edentialcinter Prophetas* lelum Chriftutn vcnturuin pr«dicenies,Jc Ic. fum Chrillum qui lubllantia dl Prophetia-rum j quiquenobis, vtqui in finu Patri* fiéf cuin reuebuit. Ex qua eollatiotic fâtis palet Cicopani valde rudern adhuc fuitfe datus

I Piophctici Domini nottri lefu ChriJÏf, licet merité) doótiinam emsde opera roagni fcce-tic : liuc hanc Prophet« voeem ad eius mira-eub tdlruiganius,fiue ad o nines éius adioneS

n. j,

-ocr page 228-

194 nbsp;nbsp;8. H O Ml L.

BEZAS

extendamus.

^bn/Mi_ex Vtautcmexhoc dcfcâu frudtumaliqucm tur^fiM colligamus, lummopcre nocandæ (une dus /lO'^zA fcjfurjginesèquibus omnes ifti errorespro-ÿi, manat manarunt.Harum prior eft praua populi opi-ixtagaa nio,qui propterea quód Deus fummum Sacet dotem amp;nbsp;eiusaireftbres elfe iu lier at Legis co-f»rah,iiiet tius Doâorcs arque expoficores, Leuit.io.u. ^‘mtib»/' amp;Dcut.i7.io.amp;n. itaDci Spiricum petfoms frimüm in illis alligabat, vtquiequid obtruderenc tan-^'ß'^'jin 4'^®^'^^^’^”’ ^ ® ^^° profedtum acciperenf. deiefH quot;“' Altera eft femel receptam opinioner» mordi-thrim, _ cus retentam fuifle. En vt mifer ille populus adiydi^^ fucrit inftar gregjs mifcrarum ouium,quaruin lapidema- aliæerrarent finepaftore,Matth. 9.16. aliæ ef-fartaerat £ nbsp;nbsp;jnftat cæcorum , quos alii cæci ducetent,

Marth.15.14. Verumtamen exlacrarum hifto-narum lettione,amp; Prophetarum reprehen-fiombusipfos oportucrat didicifie, tâ Sacet-dotes quara alios rempli miniftros fæpïlfimè fuifte verat doôkrinæ hoftes infcnfiflimos,aC pcrlccutores accrbiffimos : ócnominacimE-laias tam clatè prædixerat, petite nolcnccscii irriloribus fupra populum in Hicrufaleir do-minantibus, Eta. 28,14. ex Lege Öc teftimonio oportdc indicate tanquam vetos diicipillos oougnatos üc compattos, Efa. 8.16, iublatai fapicntibus iapientia, öc intcUigcntibus inrcl-ligcncia,petfufisipfis fpiticu foporis, obtcdis Ptophetatum oculis,amp; ptimorum vidcnciuin, Ela.29.10. de 14. Et à quibus, oblecro, præci-puum lapidcm ab «dificantibus renciendum prs-

-ocr page 229-

tu SIST. R E S V R R. t9$ prædixerac Propheta, PfaI.u8.ia.amp; Dominas ipfe,Match, ii. 42 î Annon autem iltudipfum Êcclcfiam Dci amp;nbsp;mifecas confeientus hnga -listcculisin hune miferum ftatum impulic,irt quem coUapfam earn intuemur ?Nam perditi iUihotnincs qui fchodicCatholicæEcclefiæ repræfentaciuæ nomme vendicant,horrendarti ptofanationé in omnes veræ Religionis partes inucxilïe conuiifti, quid magis elamitate folcntquàmEcclclîara ctrare non poircJQua-fivero ptobaucrint fccam elle Dci vmentis Ecclefiam, quam Paulus eolumnam ventatis dicit ; quam lauvcu com ta omnibus, faitem noncæcuticniibus, maïufcdum ht amp;intusd£ fons, vetè poiiùs lUos eflcBabylonem illam ingeutem mattem feortationum amp;nbsp;abomma-tionumtertæ, fanétoruminebriatam langui-ncjd: lefu Chtuh mattyruna, Apocal. 17.4. St 5. Cætetùm vna illis eft hæe aduerlus omnes quos adfetiraus ex Scripeura locos oppohcio» Q^înam vetó vos eftis, vt vos opponatis 0-mnibus lis quæ antequam proditetis, omnes etedebant amp;nbsp;faciebanciAnnon,obfccio,fitma iUafundamenca funt ad ignares erudiendos,St fulciendas conlcicntias labalccnccs, amp;nbsp;cura inhmtis tencationibusColluétantesîTibi veto Domine lefu Chviib-, gracias agiraus immor-cales,quôd nobis,vt duobus iftis cuis difcipu-lis,occutretedignacus hs,vtcx cortancilrpuO fallacibus amp;nbsp;mendacibus hommum comme-Cis éructes •. aeptecamue ctiam vt quo modo cœpllti pcigas inileram Ecclenam tuara tarn ij.

-ocr page 230-

Tç6 8. H o M I L. TH. BE2AE ftaurare, ficiici duos difcipulos tuos pluribuJ crudiuifti,qiicmadnioduin deinceps audituti fumas.

~FalfaiU4 Vt igitur ad liiftoriam rcucrtam-ijr,Cleopas »fini»,Fa- tantæ fus anxietatis ex qua fc non pollet cxiri' ^mc»”fr'^fi care daas caufas adfcrr:primiini quïnain id fi'-fimiibu ri pormllcc, quod fidem oroncm fupcrarcvi-aJamp;éM dt™r, lefum Chriftum tam fanduin amp;tani fiJë.nh/it mfignem fuilTc Prophcram,amp; tarnen à ptæd-’^Zd‘'rfl‘ puisSacerdotibus amp;nbsp;populi Senionbus i5on aftni^t modo non agnitum faille,quern tarnen pare-rat ab ipfis melius quàm ab abo quoiiisagiio-dirmhibM fei,fed etiam odio habitutn, amp;nbsp;ad motten» vf-hemniam ni,e,amp; quidcm mortem CiTicis pctitum. Dr-fmdi“ indc , qui fieri poller vtiam hoc triduo mot-tous reuera, is eflet qui Patiibus fucrat pto-miirusad llraclcm bberandum :.quod fetamé Cleopas cum aliis etiam difcipulis dicit expe-

' nbsp;nbsp;nbsp;étal Fc. Magnas illas proRdo dilliculiates ad-

fert,cxquibus videmus quàm facile vous errot nmltos alios ac penè infiniros in liotninui® mentibiis pariar.Nam Cleopas fieri omnin« non polie quutn prçfupponercr,vt fummiSa-cerdotts ac Seniores populi lo vfque igno-rantia aut improbitatis dcucniflcnt, oblM-nim ) utat quod crat latis apertum,óe contra-. didotia exilhmat qua: pulchrc intcrfecon-ueniunr.

reiarath Nam quid magis eft proprium veritatisi-«fr^rj ”*™gt;cis»quam vt eandem teiiciant amp;nbsp;petfr-dijiemtnäi quaivur ? Tales autem elle Sacerdotes amp;nbsp;Gu-fiMfnaeß bcmatoicspopuli,Clcopas Óc alij dilcipuH col-

-ocr page 231-

IN HIST, REÇVRR. 197 colligere fairem debucrantex perpétua repu - nncufdcr» gnâtia inter homines illos amp;nbsp;Chriftum,qucm *^**(2, hoc fiio refponfoteftabaturfc tanquam Dei hominem, excellentiflimumque Prophetam agnofcere, non fanè illum quidem fpecie te- ’ nus, fed reipfa Deo amp;nbsp;hominibus euideutiffi-ino cenóque teltimonioappiobatum. Annen iftiid ipfnm hodie pratfupponunt, turn miferi c^ci illi, quibus Religio eft de Religionis có-trouerfis capitibus inquircre, turn ij quibus aut expartcaut omnino conftat quidem dcil-. lis controuerüis , fed de (opienda confcientia tantum cogitani’Qnum igitur Clcopas lefiim Chriftum habet et pro tam lanólo amp;nbsp;exccllenti viro,iionne potuil ex eo cognofeetc eos à quibus ira fuerat condcmnatns efte fi non pcrdi-tiffimos öc ab omnibus abominandos, faltem Ctaffillimæ ignorantiæ rcos,ideóque reiicien-dos?Non aliter hodie, h Euangelium provero admittitur,quomodo non habentur pro pfeu-dopaftonbus à quibus illud reiicitur? Vt veio vtrum illud reiicianr nee ne cognofcatur,an-non oporterct, pro falle iUo pranudicio, non polieillos errarc, diligenter inquircre an eo-nun doftrina fit conformis Scripturis,necne? Hocipfe Dominus iuliït,E(a. 28 20. loh. 5.39. hoc vêtus Ecclefia fceit, Aót. 17. n. Hoc igitiir adhuc hodie nobis faciendum crat.Contrà ex-cipiunt alij quidem non elle verifimile,Dcutn fuara Eccleliam eoulque dclcruilïc, vt in tan-tam ignorantiam prolapfa fit quanram afteri-mus: alij veto regerune vt vtfit non tarnen al-

n. iij.

-ocr page 232-

IJtî 8. H O MI L. TH. BEZAl

gt; tareaduerfusakarc, keuti facimus, fabrican-V dum, transformando quæ reforraanda potiùs fücrunt : alij Legitimi Concilij definitionern expeftandaro cenfent : quæ omnes peffitrise funt conclufioncs, exfalfis natæpræfuppofi-rionibus.

(7pquot;nlt;,^ Namvt ad kngula figillatim refpondeam: ImtmM nondicimus habendes omnes Ecclekæ Gu-^c'«m^tè bernatorcs pro falfis Doftoribiis,fed quuro 9»frè qtigt;i- talcs elTc po(îint,5lt;rota veteris Ecclefiæ hifto-r»K^tb,t jj^ raoncat, turn ipfe lefus Chrskas prædixe-Paie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ne, amp;nbsp;Apoltoh Icnpnstradidennt, omnium-iKu/^ani que fcçulorum experientia doceat,cçcitatem, Ti^iiija'^ q'J3tn adaenifle dicimus, véturam führe,num iïli,quçfo,fapiunt qui quum in ea tempora in-ciderinc,qLiibus tautopere hæc quækio sgita-tatur,B0H magis mouentur quàm fi ad eos nihil pertineret.

Nam credere quenquam feruari polTc, qui non fit Chrifttanus,ideft qui de Deo noncre-dat quæ creWenda funt, vt illi rcconcilieturamp; fit gratus amp;nbsp;acceptusziSc quenquam credere polie quod ignorer ; pode veto node non in-quirentem ficuri quæcendum eft, non modo fotnniantiseft,fcdprorfus delirantis. Nam * quicquid interrogatus aliquis refponderit, amp;nbsp;fine fundamento credere amp;nbsp;admittere,quids-liud eft quàm feipfum decipcre,aut in pericu-lum illud fc coniicerc,fuâmquc confeiennara floccipenderc, ant falutem aut damnationcm lebus omnibus pofthabercî

tectefi^ Deinde. verum illud quidem fatcor à Deo fuara

-ocr page 233-

IN HIST. RESVR-B.. 199

fuam Ecclefiam nunquam cHc deferendam,ac *“^’*'^ fideles paftores amp;nbsp;doftor es, ideft, fideles area- »/ »s««. nonim Dei difpenfatores , 1. Cor. q.. 1. effe fui ^'’’‘*‘‘-munerisrefpeóku velut iUiusEccleiiæcolum-nas, fed hocEcclefiæ vocabulum, quo cœtus ouium Domini vocem nonautem peregrini audicntium fignificatur,Ioh.io.6.amp; 27.ad cos rellringere qui GubernacoresEcclefias dicun-tur, de quibus an reuera tales fint ignoratur, nontoletandum errorem dico.

Nee magis eotum admictendam excufatio- jttmnm ) ncm cenfeo,qui ingenij fui imbecillitatem A“ «g««» piætexunt.Nam fi coufque locum imbecilli- JX^af^e tatimentisdandumede putamus,vt fit tanto gtamimu pere dclperandum , quis oro idoneus erit vr '^^^^“‘'jg Paftor,aut etiam ouis fiatîNec dicimus omnes » ,pfum*-Chtiftianos ad tantara fcientiarn debete pet- f'“*' uenire , vtde quauis Chtiftianæ Religionis controuerfiarefpondere teneantur. At quum fine fide nemo Deo placeat,fides autem return credendarum certam cognitionem prælup-ponat ,feraandum quemlibet ad earn cognitionem vfque progtedi necefle eft: ac proindc nulla fupeteft vocatis excufatio, quæcunque tandem naturæ noRtæincapacitas aut repu-gnantiaoccuirat ,quin vocanti fc(c docilcra pt^bendo refpondeat,quum ftuftra nunquam dixetit Dominus,Petite amp;nbsp;dabitut vobis:quç-rite amp;nbsp;inuenietis, pulfatc amp;nbsp;aperictur vobis, Matt.7.7.amp; Luc.u.ij.Quid ampliusï Tantum abetl vt propter incapacltatem animus dc-fpondendus fit, vt nemo contra dignus fit hü-n. iiij.

-ocr page 234-

l„ 20® nbsp;8. EO MIL. TH. B EZ AS

ius fapicntiæ cognitione, nifi qui (tultitiam

Konintn-

ÄucHnt no

uam

fuam agnolcit,ölt;: eidcm rcnuntiac,Luc.io.ii' Quid verb futurum çftiis qui pro vctereiiio ^fquot;“ akari pugnantjnouum noftrum appellantes,fl ii^mi/ui^ ta,^j(.jn etrorem fuum agnofcant,fe pimivu™ ii^Zt^^ hoc pro alio aeçepifle,arque adeó Domini al-fM/tcn de rare inftaurare, fuo loco prius motum abiis fa/faZ^i qui Damafi akare fubilituereconabantur,2-tHont. Reg. i6. ii.non elle Ecdefiam transformatej fed reformate?

Çenciiij de De Concilij verb definirionc quapiameX-^^'f3™i pedanda, vrinam ram illud ciret facile, qilaiquot; hnre]]gt;lt;iie repugnarc omnia vidçnrur. Qujd autem 6«^ ^quot;‘'''’ intcrea temporis monenribus? An in alio mû-do fperamus tale quod futurum Conciliut”’ Agite igitur, fratrea, Deo gratias agamus, qui pos iftiulmodi conclußonum arque inde ma-nantium errorum falliraté docuit, ac cunio-mni modeftia amp;nbsp;animi abiedione, nolhique amp;eorungt; omnium quæ font inhomine diÆ' dcntia,fuppkces ab eo petamus maiusindk^ inctemçntum cœleltis huius fapicntiæ,qn”” in facrofando. verbo fuo famkæ fuæ amp;nbsp;infali' bills veritans régula amp;nbsp;amulk nobis rcuelaui'' lefuct’rifii Altera illa Cleopæ quaelho amp;nbsp;ditkcultas» vimigm- quo.mod.0 Ictus Chrikus Ecclefiæ fuæ Lihetä' 7quot;”'«w^» ^°’-^^ ^eicat vçrè rporrinis, amp;nbsp;quidem ia® riaefl, ac triduo,cx aka longèctiam abturdiore opinio' afuet^f'quot; nc,quaip fuperiot, manap vulgi nirairuroet-yaigiem. rorc,ad Regnum terrenum ac mundanum re-;

ferentis, quædeMeUîæ fpirituali ac cakih icgno dicuntur. Error fanè perniciofus amp;nbsp;■ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exb

-ocr page 235-

I M HIST. R E S V R R. 201 çxitialis:qui tarnen ram altasradices egeratin anitnisomniû cuiufeûque conditionis eflent in hoc populo, vt ne Apoftoli quidem, etiam qiium Dominos in cœluna afeenderet adhuC illu dcpofuiirent, Ad. i. 6.eorü obliri nimirn quæ Dominos ipfe marri duorum præcipüo-tum Apollolorum rcfpônderac,Matth. 20.22, amp;nbsp;toties alibi. Licet autem hic error inualue-tit,tantom tarnen abeit vt mors ilia cum igno minia conionôta qoidquam detrahat, nec de lefu Chnlb gloria, nec de vert Ifraëlis reftau-ranonc,vt contra,Crocc,veloti Gradibos qui-bufdam in illam foblimiratem cuedos fit, amp;nbsp;nomenlUod adeptos qood efifopraomne nomen, Philipp. 2. 8. amp;nbsp;9, Atqoe etiam in Iola morte ipfius amp;nbsp;fanguinis erfulione Deo re-concihamur, Rom. 3.24. Cleopasigitur fibi di^icolcatem inextricabilem fingif , m eo ipfo in quo pofita elt vera noftrarom confeientia-Kom ttanquilbtas ; tam exitiale c(t vuigi crrolt;-rem aut conluetudinern, fine diligentibrc ih-quifitionefeqoi. Annon ,inqoam, in hæede-ma multi abel tantes fie à reóla via defiedontj vt nifi peculiari Dei gratia non poflint in earn teuocatiî Eia igitor, Deo gratias agamus, qui tam nob,is hanc quam alferam illam difficul-tatem enodarit: quiejoe nos à lata ilia porta amp;nbsp;fpatiola via,quæ ad perditionem ducit, rctra-dos,pro fua immenfa mifericordia, in angu-fiam viam,qua ad vitam perocnitur,amp; paucis cognitam,intioduxit,Matth.7.i3.Graiias,in-quam,iramortales agamusillipto tanto.be-

-ocr page 236-

202 nbsp;nbsp;^. HO Mil, TH. B E Z AB

ncficio, ac prccemur cum, vt hanc femelii’-greffi femitam fie infiltamus,ne inquaniab ca vel ad dexcram, vol ad Ixuam deâeâamus-Amen.


^25. Tum ipfe dixit eü ^0 amentet (fr tarif corde ad credendum omnU^ut qua loquuti faut Prophete.

zq. Et incipient à Afofi lt;fr omniita Propht' tij, interpretahatur tlbs tn omnthm Scripturis qat defefertpta erant.

Act EN vs audiuimus cx Cko pæ refponfo, turn fuo turn fui coraitis nomine cum quibus ditficukaiibus Iult;3:arcntur,qii2 duobus falfis principiis nitc-ban-

-ocr page 237-

IN HIST. RESVRR. 20J

bantar, quibus adhuc hodie multi decipiun-tur. At quæ fequuntor oftendunt illos de con-clufione cogitallc inmeliorem partem,fi modo certiusamp; euidentius de Domini refurre-ûione telHmoniüaccepiirent. Nam ex Clco-pæ verbis Golligirur priùsipfos vrbefuilFc e-greffosquàm aut Maria Magdalena,quçprior Dominum coram afpexerat,Marc. 16.9.301 a-liæ mulicres quibus in vrbem reuertentibus confpiciendum fc Dominus præbuerat,Matr. 28.9, Apoftolis ça renuntiaflent. Igitur exiue-rantvrbe ftatiin acquædamex illis mulieri-bus, quasad Angclorum confpeftuinterricas diximusaufugifle, non cxpcdatisaliis quibus invia Dominus appamit,veuillent in vrbem, ^ poft eas Petrus amp;nbsp;Iohannes;quæ diligenter obferuanda font ad hiftoriæ feriem intelligé-dam. Ncquevero duorum dilcipulorum m- ratio tant crcdulitatem Ula excufant', ctfi adhuc in vtra- -»«if^f^ que pattern ritubancium, autcredendi quæi- iff,,!,«at pfiserant nuntiata,autetiam non ereAenH.f^*^'f‘‘f'* Nam Angelorum fcnfibilis amp;nbsp;palpabilis vifio, cred«iiZit amp;eorüdemte(timouium, fatis magnum pon- quot;^firtfai« dus,ad huic nuntiatæ rei fidem faciend3m,ha- Xc^?'^quot; bebant. At ifta quoniam fœminæ nuntiabant, amp;de vifionibus loquebatur.etfi Angelorum, idcirco hi difcipuli,prætcrquàm quod ipfis c-ratinfolens hæc refurreóhio, Icfum Chriftum

arbitrabantur,(ï refurrcxilTet potiùs apparitu-rum cum infigni quadam magnificencia,vt de fuis hoftibus confufis triumpharer,ac ptoinde magnificum illud Regnum populo promif-

-ocr page 238-

204 nbsp;9’ HQ Mil. TH. BE 2 AB

fum veniente Meffia erigcrct. Sic niniium fe-pc contingit,vt quos oportebat fimpliciter Scripturæ fidem adhibcrc de tc quapiata affe-ueranrijeos llyli quo Spiritus Sandus vtitut fimplicitas magis oftegdat, amp;nbsp;immcdicabile otfendiculum adferar, quod quis in ca loqua-lur, non fatis attendant, vt par crat ipfos ad fuam ædificationem faccre. Idcirco etiamE-uangclij prædicatio , qua Deus poccntiflinio inftrumento vtitur ad falotem omnium cre-dentium,Rom.1,16- vifa eft huius (eculifapie-tibus raera ftultiti3,quód falfum amp;nbsp;ridiculum cxiftiment quicquid cumfua ftultitia»quam fapientiam aicunt,non conucnit : quod Apo-ftolus Paulus expertus eft Athenis, Ad. 17.ÿ. adeb vt Prophani audorcs veram Religio-nem ab ip(o Deo populo fuo diótacam,fupct-ftltioncm amp;nbsp;amentiam dixetint. At ftanduni nobis hac in parte Det filij iudicio, vocantis hie amentes Clcopam amp;nbsp;comitem ipfius, a-dcoque omnes ipforum fimiles. Namcadera adhucftultitia durât, amp;nbsp;in dies procedit: licet iampridem Apoftolus tarn exprefsè , immo tarn acriter, Corinthiorum illorum fupctbi» corripuerit, qui Canóliffimam illam Apoftoli fimplicitatem quum faftidirenritautoperc E-uangelio prophanæ Rhetorices tunc m Gracia Hoicntis coloribus adornato dcledaban-tur : amp;nbsp;quód ad rem ipfam amp;nbsp;dodeinç fub-ftanriam attinet, tam clarèpræmonucritCo-lolTenfes, ne fe deprædati patcrentur per phi-lofophiam humanam,veræ fcicntiæ nomen emeu-

-ocr page 239-

ÏN «IST. RESVR ÏO5 ementicarn, Col.1.8. Atquc vtinam iamtum pedis illa amp;nbsp;amp;nbsp;kies ab Ecclefia coaftafuidet exulare.quum contra in dies noua fubindc fc-Ccritincremenra. Nam turn in bac hitloria, turn in aliis palt;fim,nobis eornm occurrunte-Xempla quos folus Icnlus natura cotruptus dccipiebat.Verijm hæc naturalis ratio,iam fans per fc corrupta amp;nbsp;fallax , fefe ia omni pig-tncntisamp;fuci gencre arlornatatn offert mor-talibus, Nam ex quo Deoplacuit hoc noftro fecdo linguaruin amp;nbsp;bonariim artium cogni-tioncro indaurarc/am miferepoHutunn eft i-ftudDei donum,vthodic, quum dcRcligionc agiturnimium multi diiiinam hanepuritatem nulle Cpeculationibus ex Philofophorum la-cunis hauftis polluât acque prophanét. Sicc-nim Philofophorum fenpta Icdiiant, nonve aliquam ab us vtilitatem iiihuiusvitæncgo-tiis référant, nec vt rebelles conuincant abiis ipfis qux fenfus communis di(ftat,amp; quæ rcli-quix illæ lucis naturalis inmagnis illis viris amp;nbsp;Humana faptentia præditis de vericate in niultiscapitibus docci eporucrunt,ea in re A-poftolorii cxengt;p!û fcquuti, acipforum ctiam inmukis locis Prophetaru ; fed contravt mc-rum illud exfpóh phialis hanllü, Cant.2.5.diktat aqua cilltrnarü, non aqua pluuia,(cd humains ratiocinationibus dr imagmationibus pleuarum : vt non immerito dicat Apoftolus niagnosillosfapiétcs mdefuam infipientiam Stfatuitatcm prodidillt,Rom.i. 2i.amp; 22.quöd moduin non fcruatint,aui aflequi fc pollc pu-

-ocr page 240-

2O6 nbsp;nbsp;9. H o M I L. TH. B T Z AE.

putariot amp;de iis Ratucre quæ caronec fan-guis doccrcpoirunr,vt non inuncriro quida® ex veteribusdixerif,tales Philofophos fuüf*^ hærcticorum patnarchas.

»J«*;«« Vulgatum vctôacûmplicemfermoncrnquo ST^xiÎhx lefusipfe Chriftus vfiis cd quanti hocfccil® XSngt;Mgt;»faciunt, qui fie Euangcli) doClrinam propo-^w lt;«m •lU’^^ *ï parum aut nihil omnino Verbi diui® ^^fitu prædicatio, dirterre vidtatut agarrulitatcdc-hymt^‘ clnmatorum, aut rabularum, quæ prorfus tc-frtfmïJi. pugnat rationi illi verbum Diuinum annun-tiandi,quam'amp; Prophetæ olim,amp; ipfe Dominus nolter Icfus ChriRus, amp;nbsp;cius Apoftoli fr' n cuti fiant :cuiusetiain exprcllam rcgularaA* poftolusomnibus verispaftonbus ptçlcribit) i.Tîm.z. 15. idemapud lupetbosiiios Corin-thios protcltatuSji.Cor.x.i.Nam omncmiHo* Tum otationem fi diligenter expendas, nihil nifi verba reperias quibusaudrioium æquêaC padotum ipforum antes demuleentut. Ab® autem vt hiC in parte bene dieendi Icientiaui) aut propnis,*fitatis aç fignihcantibus verbis vtendi, perinam, nue qais doccar, hue exhot-tetur, arguat aut loquaiur, reptehendam.Verum emm veto lanélam banc cloqucntiani hauriendam dico, nu ex orarorum ptçccptis, quæ huius vitæ negoths relmquenda luntHcd exProphetatumôe Axpoltolorum fcriptis,in quibus nullam videas fentennarum aïkâa-tioncm, nullos verbotum dures aliunde quai-fitos, fed fentcntiarum ac verburum niaxunû pondus,graultatem, vchementiauj,ex qua la* 1®

-ocr page 241-

JM Hist. KESVRB.. 207 uç mentis omnibus hominibus fit perfpicuum non ab humana arte ilia proficifci,fcd ex verè præcepiis diuinis, cui nee fapientia nee clo-quentia humana potuit vnquam rcfiltcrc: fed . ' locnm cedere coada fuir.Ad.26.24.Ioh.7.46.

Scd vt vndcdigrc(Iusfum,reutrtar,agcpcr- Wi» fuffi. pendamus quid Dominum impulcric vt rc- ^^'^quot;^ prehenfione alioqui duriote, difcipulos illos n,f,d,tn-duosexcipcrec. Nec enim erant hiduoficuti ‘^quot;* “Pquot;' diximus, cx corum quos vocamus infidèles amp;nbsp;X-Ai w incredulos nuroeroded tantum hærebant du- quot;’»”'•''■ bij: vt quibus etiam nondum fe patefecifict. ^quot;ipf^l Duplexigitur quam adfert ratio cit. Prior,ni- ßi^r^nt raium tardos ad credendum quod ipfos opor- ^,^'7J^ tucrac fine dirficultatc credcre : qua in rc fi faiuHM. pauló duriore vocabulo Dominus vfus eft, minimè ramen modum exceflït,quafi in pror-fusmcredulommalbo ipfoscenferet. Altera eit puuns confirmacio , quafi Dominus bis verbis eilet vius , vettram hanc tarditatem rc-ptchendoinon quod quiequid clfutitur cre-dendum velim,fcd quod ad tem prçfentem at-tinet, quam Propheræ iam olim ram clarc ptædixcrunt,vt nullus fit vobis dubitanoni locus rehetus : quum præl'ertim fi ca falfa effent, is de quo loquimini non fit futucus ille

1 Chriftus promilfus Prophetarum vaticiniis.

1 Enluramamhuius ceprehenfionis qua; maxi-gt; mam ac prctioUlfimam dottrinam continet^ quam vnnam Spunus SanClus inlingulorum

' cordibus infculpar. Pninum igicur In 11c du

* Icamus, Euangelij pcædicatieuvnJi non dfç

-ocr page 242-

ftoS 9. H O 11 I t TH. B EZ AB tantum in fui contextus expofitionc pofitaffl) amp;nbsp;quarundam circa doélrinam quœftionuni cnucleationcjquós fines plerique fuis paltort-bus libenterpræfctipferintîfcd cnâmappli-catione maxime cófirtcre , prout fert audno-rü,aut morbidarü ouium códiiio;futuraalió-quin inaniamp; finefruélu verbi Dei prædicî-tione. Atque itcrum adbunc ifti fcopului® allidunt,qui patiuntur qnidem ad contcxtu»' addi fuaucs aliquas confolarioncsnmmenfsi® Deibonitatem ac mifericordiam crgamift' rospeccatores coinmcndari ; ad bona quciB-que opera diligenter etiarn excitari : ( quasfi-dclis cllePaftotis partes qiiouisloco amp;nbsp;tempore nóinficianiur,qiiü ipfe SpiritusSanâ»’ tam prctiolum Coniolatoris nomen alluiv- ; pfcrit)fed 1'1 ad rcprchenfioncs dcucniarur,ali) ' quidem , amp;nbsp;f^pc uocentiffinü, fibi ininriaiH fieri queruntur: amp;nbsp;hbenter bonis acfiddi--bus padoribus potius caruerint quam vH^* lesferant:alij verb quod minime von lui com-, potes fieri queant ,fremunt amp;nbsp;firidunt denn- j bus,äc in detenus labuntut : alij ad luani ttü* j

tinara has rcprchenlioncs examinant, amp;nbsp;m®' : dum caslcmper excedete indicant. Dcnii)''gt;^ ægrotisiam iimilcs faób,vix panmut nolMj vlceta traftari.aut iis curandis iSe tentanm’' fitalprum veluti chirurgicum adhiberi. Q“'® bic igitut fido Valton fatto opus eltPNæd*''^' Ï lit hominibus placerc, non dt amphusD*^*; fctuus,Gal. 1.10. Vrimùm igitiir Spitiriundi-, fetetionis poll Icicntiam à Deo Hagtcabit, *

-ocr page 243-

ttlSTÖR. It É S Ÿ R R. 80^

hibil tcmcrè, nihil nifi probe cognicum repte-hendat. Deinde vetum vlum diuini eloquij poftulabit, vt non tantùsr loquatnrjed cnatn vt oportet libéré loquatur,Ephcf.6 20. Itaquc adtietfus omnes minas intrcpidus habit,de obturatis auribns Gne vllo pertonarü refpe-du, Domino aufeukabit Geipfum perPro-phetamEfaiam admonenti,Exclama gutturc, necohibeto , tanquam buccina cxtolie vo-cem tiiâmiamp; indica populo mco dclecbonctn ipfotum ,amp; domui lacobi peccata iplotum: Âodiet, inquam, Apoftoli buccinam eum bis Vetbisadmonentcm.Ptædica lcrmoncm,infta tempeftiuègt; intempeftiuê; argue , obiurga, 2, Tim.4.2.

Caucat veto Gdelis Paftot, nefaftidium illi obtepat^quod te opéra ludere cxiftimcu Ncc lt;Z.fâffrlt;™i ïnim Efaiasdeditit populum rcbcllem amp;nbsp;cô ''À'’””’ uadicentem, annoscitciterlexaginca roonoe «.«(»«riSi amp;nbsp;hotiaii:neclelusChriftusDominus no ter Sacerdotes ac Phanlxos, à quibus tandem in

I Ctacem aétus cft. Quinimo difcimus ex quo-

’ tidiana experientia, plecun pic fementem in

Iüs tandem germinate 4m ad tempus taxis da-tiotes fuecantt de courra i «iis peidi^^uosad tempus bonum ac fertile folum atbiirabamar.

si Noftrum igitutcft ^mhoc munus accepimus

il feiere, plantare, de vigarc, obCe^ui ei a i^uo

.•1 nbsp;nbsp;tnKtiiDUS,ôc femenus metementum eiu'spio-

il nbsp;nbsp;uidentix ac pneentiiE petmittcre.

/' Demie fummopteecauendum, ne temetà- bsSn’ii« ’U “l deptehendamur fanage Cuiutdam •»«ppfitiaç quot;I*^‘

-ocr page 244-

210 nbsp;9. HO MIL. TH. B E Z AE fenptunf pi^tcxtu:quod facile canebitur,fi artendamuJ emenaa efi i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l n

wcfßario: ^uamobre ttiam lefw ChritiM Prspheu-runt or/tcu la in rrpre fftußonibw adhibuit, ^U9ti hcdlf

quomodo Dominas nouer Iclus Cnrutus» quem oporenit audih iinevlla prorlus excc-prione, tarnen ex Ptopherarum oraculis faam reprehéhonem eruit,rum hoe loco, rum alias ' etiâ quädiu in his tetris docuir: no quod Pro-phetæ fuperiorcscol-ucrint, cuius vniusin-rtiniluac Spintu Prophecçolimloqputisöt, ß'^go/itpti Sc ad nos feripta lua tranlmi(crunc,i.Pcc. ut imiiiJtm lcd quod hâc diuinarum prçdiâionum colla-rionemeum carundem cuétu oportucritnia-ximè incrcdulis os occluderc. Q^id iisigitut faciendum putamus, quorum ore DominuS vult hodie iuarn Ecclcham doccti, coniolari, rcprchcndeic,corripere’ An aliunde heebiti-p!îs quàm ex hoc fonte haurire quoddiäud funt? Non id fuadet Apolloliis,etiam anatliC-maccleriens Angelos erzieltes, liquisahudB-• uangehum quàm quod ipfe prædicaueratjan-nuntiarct,Gal.i.8.Prophetatum porto IcufW minime funt abhoc tcibmonio veritatis ex-cludcnda, quôd corum prædiôboncsiam iav plctæ lint. Nam præterquàm quôd nonnullarum adhiic impïetionem expeôlamus, ( non corum quidem rclpcCtuquæ pro nobis Dominum diccrc amp;nbsp;pari oportuit,funt cnim im-pletailla omnia , loh. 19. 30. (ed Ecclclî-cioS' gubematioms , amp;nbsp;pknæ cxhibitionis corum quæ cicdimus amp;nbsp;(peramus ) doCtnuæ E-uangelicæ veritas conhrmata Prophctiaruni implctione maximum habet pondus adEpi-curcos omnes amp;nbsp;diuinæ maicllatis conten'-

pro-

-ocr page 245-

ÏN H 1 S T Ö K. R E S V rt R. 211

ptotîs, quibus hodié inunÜuamp;'Cdateéjconuin-■ cen(los,amp; Hdeles m iplis patcfaêla ventatc di-uinaconhtmandos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Tertio notandum , hic non de qùibufiiis ^^’^wf«» Prophetis Dominum loqni.Nam in Écclefiam ^Jfvr««* Dei pteudopiophetæ multi Icniper irrepic fitmHr» ’ mnt, qatbus hbdie terrarum orbis plcnus cil. ^^“' At de lacrolantfcis libres iCahonit’is'agit, de

' quorum authomate Synago^a nonambige-batieth vclannne mentes illoimn occallercnt, vtin Prophetarinn leôfcionrlt;æcutircnt,2.Cor. J.14. Ab illisigititt ikUis hudrenobife llandum éft, additis Itriptis Apollolltlii y  il imitandi nobisdc qdibus agirur,A'Mlt;gt;f.cap;i^.ii.Quot niarn verb lain pridem SafAn irtihicniam far-tagincm faborum Sciiptorum ■obirulir pro fcnptis Apollobcis, qua de rc coquentur ipfc Apollolus,t.ïhetl.2.2.idctlCOiCanoii Ecclcfiç Clniltiana: rctineudus cil,ad CanOuis ludai-d vetitaicm oollatm,irrctragabibs \‘tetque,vt ad illos quicqodm adnestc-j aut de ilbs dfWa-herci nullt vnquâ licueiit aut liccat, acné Angelis quidem coekllibusi

Neque verb tantum haX additio detra-n * Il i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“y*

«loue intcHigenda e.l de ns libris quos per i,r,tatigt;»ii Dcigratû, vêtus Etcldia nominatim repu Ar^-*' diauit ix cxploluide quos tarnen hodic quofdâ’“^^..^x’ non pudet ttiam typis exculos nobisj vt reco- ‘ni. dam ciam0en,r«poni rolled candem falhta-tcmadiunti Iciendum elt, m onunons vero-tum texiüum mteipretatiombus gt;nbsp;quxaliûdc ' quaiu ex ipus bcnpcuns erunntm .

0. q.

-ocr page 246-

U2 J. H O M II. TH. BE ZAE

ftcilism- _ Has autcm omnes falfas ctpofitiones fâcü-‘^“u ^K- Hp'è digupfccQius, cas examinantes adnoftiï p‘ß‘“»'j fidci articulos, qui Apodolicofymbolo coB' tluuUicadi- (jnepjuf,^ diuinitiis in hune finem ab Ecdeß* primiriua eonfttudo. At 11 huius veritatis3lt;l' ueefatiotum obieólioni locuscirct, Scriptum® nimiium obfcuritatem aliunde allatam intet' prctacionciu poduiare f amp;nbsp;huius quidcmlib' audotitaiem nomme amp;titulo Eeelelîæ Cï-iholicæ vendicant) quo tandem fundament® nitcretur Dominiconeluho’Nuni enimdu®'' lint Apoftolomm prædicationem obfcuriO' icra fuille quim piophetarum? amp;nbsp;Legis v®' brasac figuras Luce Euâgelij fuille clarior«) amp;nbsp;luum Euangelium, id elf quodadiiciuiild® fuo ad Setipturas, quod immutanc autded' dem detlahdt „elle certiusquàm feripta PrO' phet^rum )5lt;: Apoftoloium?FortalIis cödeuc-nicncimpndentiæ,vt aufint diccre;at niapet-tèdixcrint»tarnen præfupponunt. Atquis ^ dem ipfisadhibcbit, nifi qui fponte vellid®'

i«fr«ïfn nbsp;nbsp;Piætcrca fi Chriftianis fingulis nó lieer fern

C’!»**^ Pt-iProplutaiinu amp;nbsp;Apoltolorum legere/» chr^Mnù quibusfalCam à veto diicernatur, quorlunii” •forttt to- flos Chridus ad Prophetas relegat, amp;nbsp;omnes IM/ci. cbiilhani hodicadDomini verbum remitin-turtanquam lemem incortuptibile in genet® totius Eeelelîæ, pnuatimque Imgulotuin i-plius inembrorum?i.Pet.i.2j.

ïy^'j''''’ nbsp;nbsp;QH®»®®’^*''^®^ ®®i'*-*ni‘-'s li*”tgt;®®®tli cordesd

quot; credendum Scripturis,vthic Dominus loqtii-cut:

-ocr page 247-

IN HIST. RESVRR. llj

l- tur: quid iisfiet qui nunquamde iis inqui- Jom^f»*^ J funt’qui etiam miferam plebem ab carum le- XXquot;^ quot;nbsp;' dionearcent’quid etiam iis qui banc fcholam «»».^mbS } quidem fréquentant,non vt aliquid in cadit XX^f^X* fcant,fed fua prxiudicia adferanü,amp; humanas ÜM contenu t tatiocinationesjideftluccmamtenebricoi^m XfclcpXquot; - ad Solcm illulltandum ? Tantum abeft igitur, tteniant^ i Vt naturalis ille noftet fenfiis,qui nihil nifi ca-/1 ro eft amp;nbsp;fanguis, amp;nbsp;ad nos inexcufabiles red-9 ' dendos tantum prodcft,nos in hanc veritatem '' poflit introduccre, vt contra fapientibus illis ' nulli iintinlipientiores. Nam qua: maior,ob-lt; fecto vos,eft amentia ea quæ Luci vult alluceT , nbsp;nbsp;tetenebras ’ Alphabetum igitur Chrittiano-! nbsp;nbsp;turn nobis eltfummopcrè meditandurn,quod inabnegatione lui pofitum elltncctantiimin-

4 lelligitut nee etiam ptæcipuè,de concupifee-. bis prauis amp;nbsp;brutis alFedibustfed in'primis de egtegia ilia fcilicet rationc amp;nbsp;inielligétia cæ-■ ca,præcipua mali no(frifede,quxïi principa-• turn teneat, Euangelium vnicam falutis no-ftrx doä:rinam,in fcandalum line diibio verlet, aut tanquam Uultitiam conremnendum [ ptoponet,quod tarnen ad viram xternam tan ’ quam vetam amp;nbsp;vnicam Dei fapientiatn recipi i pared. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nj

Quando verb mundus idud agnitUtus cd? R«»frflt;««« : Quuin fc nimitum ede cæcum cognouentyid- ^^“X^« ed, nunquam,vel iis teftibus quos Dominus 31loquitur,loh.9 ,41.Nos veto, Fratres, qui ex

l eorum numéro iumus quosDcusfpcciali gra-- tu dignatus cd,vt è tenebtis huius Lcculi cru-

0. iij.

-ocr page 248-

114 nbsp;nbsp;9-- H'O M IL. T HZ B E Z AB

■ IOS vocarer nosad luccm fuam admirabikW) cy« I. Pct.'2.9. fic 4U0S in fingularis fuæ bonits'i’ amp;nbsp;ptouidennæ exemplar omnibus tumpr'’-ximis,rumionge-à nobisdiffitis hominibu! * ■ propoluit^difcamus àDeo fuppbeibus vous ƒ ^y ' impetrart fenlus Lucis ipfios noua quoiidi* • lt;. incrementa : quod vt facilius confcquaniuf) magis aednagisagnofcamusj nos à nebis ipb^ necoculos habere ad videndum , necauresad audiendum, nee pedes adambulandunracc-tiam quioquid adequuti fimus mox infumos abiturumji pro eo quod oporte,bat,nos ex tide in fidem procedere, amp;nbsp;Luce in Lucera,locum pratparamus (epiem fpiritibus deteriori-bus co qui expuKus crat. Arque veinam non videremicum maxtmo mco moerore, nimio™ magna horum malorum initia in maxima no-ftr.ûnrparte,ne longius excurram.

igt;gt;iäi»ßM- Quinto loco, duorum difcipulorinn ido'. ^nußMi- '■“^ coiUïdcranda conclubo eft, qui nóptoi-tnines ßn*lus a vu aberrabant, quorum Vtinam in di-' f_nt rfihMt fcrndo'limp’licitatcm ac docilitatem nioliü-nagisjuant muarencuiv Mulieres non luipcôtæ nuntiant »wrfrfgt;«/«M rant iphsdc vihoncm 1 Angclorum habuifc ^^/Ïi'm^’ tluo verbexiphs Apollobs rctulerant ea qoæ magisfxMM in fepulchro fins oculis confpexcrant, inhov S^^TJ” fälteln haudquaquam à mulieribus difl’enta-luamßufi nea narranres.Quid ignur impedir quominos ditama df pomiui tcfurrtâioncm ciedant?Ncnipc,0C' ie^enttf.

mo confpeftum à le nunuabat. Qu'^ Non fatis érit Dominum eö vlquc le abbess's'' vt nos res Ipirituales doccat per aliqueni ri • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noltbS

-ocr page 249-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INHISTOR. RE9VRR.8 215

। noftnsfcnlîbus(quodmaxiniufH Deibenefi-

; cium eft de fiia Maicftate vcluti cedentis ) niH etiarn vifu,cadü,guftu,auditii amp;: odoratu per-'ciputur’Scdifta omnia Gc cirefadaconceda-mus: tarnen intelligcntiatn adillarn cogno-J fcendum hæc otnnia tiaiifccndere oportet, amp;nbsp;quidem contra id quod fenfus noftri dióftant, amp;nbsp;concludunt.Nain fuis oculis intueri lefum

! Chtiftum à mortuis fuamp;’itarum, nondum ta-raéerat ipfum nolle, necrcfutreélionisipfius

! fruólum pcrcipere.Scd fuperioribus iftud ma-

’ lum accedit, qubd naturalem inrclligcntiam fi fenfus ipü arguant inte quapiam quxc.i-ptum eius luperct, non modó non ipfa proficiat,fed aut prorfus quæ fenhbus apprehendie

’ tideat,aut in ftupotc m vtramque partem flu-

’ nbsp;nbsp;nbsp;duans, permantat. Ncque proeul hums rei e-

xernpla quxrenda iunt,quUm illiuscertiffi-mumteftimonium nobis fequcns hiftoriafiip

' pcdicct, in ns quæ de iplis Apoftolis deinceps ' 1 iunt tecitanda,quum fe ipfis Dominus viden-' 1 dam ac paipandum præbuit. C^am mifcr igi-'i nbsp;turhomoeftyquiuu pukhernmum quodac-

' nbsp;nbsp;nbsp;cepetat à Domino mftrumentum, quo ipfum

cognoicctet,amp; per earn cognitionem ad fum-^ mam feheitatem peruemret, fic deprauatum ^ nbsp;nbsp;nbsp;amp;: corruptum fit, vc nihil lit m homme quod

magis ventati ilh rducUtui, minfilquceipa-

'® rcatquàm illeiple c’póacXaj-ot Kom. 8. 7. a-deö vt pro co quod Sophiftæ fibi perfuadent noftram ractonein, quam vocanc, tantum 0-’ pus habetc vc præueuiatur amp;nbsp;adiuuetur, fic !, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»• uf)-

-ocr page 250-

Il6 ^9. H 0 M I L. TH. B E 2 AE nobis à Domino petcndum ,vt cam prorCiU jmmutct accorrigat: quinimo vt quodadhaC , veiiiatcm artinet mortuam Ephef. j. i. viuifi-cet, motumque ac fenfum in nobisabinino ad finem vfqucefficiat. Ecquid aliud auteffl magisdeçtt nosà Deo populatehodic, fi vO'^ quam alias,in tanta mundi contumaciaprot-fus iiicxcufanda,quàra illud ipfum,quum prç-fertim Dominus, præter banc hiltoriam tôt fuæ refuttedlionis amp;nbsp;regni fui cœlclHs fanci-tam, tcfiimoniis Ïcnfibilibusamp; palpabibbuS quadtaginra difrum fpario,amp; tradins monu-mcntis confirmatam , qu$ in finem vfquefc' Culorum legantur amp;nbsp;audiantur, noftro tempore longé fortaffcplura teftimonia miferiç çorum quæ nob;s credenda fperandâque funt quain vUis poit ApoHolorum memoriamfe-culis? Srd quis habet oculos ad hæc confpi-Cienda,^te acres ad audicndaîHeu quàm paucii quum eriam inter eos, qui hæc confiderant, maxime lynçci, vel hppi finr,vel omninoeæ-cutiaiu ! Hic tarnen lufpicicndus ell, amp;nbsp;infu-blimi contuendus, oculis nimituni fidci,quos vtitiam Deusnon habcntibuslargijtur,amp;iara habcntibusaugeat :qijod in illius cæci laiii-iione,de quo apud Maic.g.qfit nobis confpi-

tlr-ntxt-rit Sexto loco, memotia tenendum , non po-raÿrtnte- ftularc Dominuni fimplicitct vt crcdatur,l£il Jh-'^fo^^i vt corde credatur ; quod de ns dicitur nontî-lor.amp;pxl tùmin quibus nihil eft nifi hypoctilîsad altos thri inttr ^çQpjgmJoj.lcd jç jjs potiflimum qui com fçieii-r

-ocr page 251-

IN HIST. RESVRR. 2X7 fcientiamfuam fopicntcs fibi ipGs mifcreim-^,'““quot;quot; ponunt.fibiquc perfuadent Dominum,qiiura intetioremhommis pattern polluier, parum elle de extcriore lolicitu, fibique ideo licctc, in rebus indiftcrennbus quicquid adlibuetit affingere. Tales autera by pocritas feite velim Deum qui non minus exteriora quam inteno-ra fotmauit, auttotum hominem ant nihil podulare ; ac neminem vnquam coram Deo. vclhabitum velhabédum verè Chriftianum, nifi qui interius credit,amp; fotisillud apertè dc-tnonftrat. Qui fi nolunt fidem illi habere qui ipfe index eorum futurus eft, quîque ipferaet fententiam tulit,Matth.10.31. amp;nbsp;Luc.ii. 8. næ fuo damno funt illud expettuti quum non ampliusdifeendi locus etit, fed coram tribunal! ftandum,à quo nulla ptouocatio eft.

Semimo loco obferuandum eft Dominum *.” ^‘'’•fi^ non-tantum veile mdchnitc Prophens ndem ^•rxttriM adhiberi ; fed omnibus quæ à Ptophetis dióla f'quot;fquot; “” lunt,ac ptoindc iis quæ Deus ctiam per Apo-ftolos clariùs patefecir. Vbi eft igitur illa hdes iinplicira, vel potius omnino nulla, qua tamé maximi illi Catholici Romani miferum or-bem dementat ? Quïnam verb dixcris earn ve-ramEcclefiam in quaomnia peregtina lingua traduntur,in qua miferç animæ verbi non Ictipti vcneno inficiuntur,amp; torus Dei cultus in cantilenas amp;nbsp;mimicas gcfticulationcs con-nertuntutî

Denique quorfum in credentibus haberen- ^'f“ f‘^^‘ tut qui de hac feientia tantum dettahunt, h’t'.adJit!

-ocr page 252-

2l8 9. H o M I 1. TH. B Ï Z AE

Mi'^st^ 9’-'2nrnm aut naturali fcnfiii difplicetjaut falfç ftitrif. illi Philofophiæ ,ideft artificiali (tukiciæ, de qua loqitur Apoftolus,Col.2.8.^aut phanaticis cerebris, quorum eft hodie, fi alias vnquam, ampliHima feges ? Hisautem omnibus oppo-namus,fratrcs, veram animi demiifionem, re-ligioni ducentes extra feripruras, ne latii qui-dem vnguem recedere, inillis fob's axiomaca amp;nbsp;principia noftra quærcntcs,ab omni profana curiofïtatcalicna:0; præfertim àfiditiahu militate,quæ maxima fuperbia eft,qua fraude Satan inÈeelefîæ finum fe iamptidé ficinfi-nuauit,vr etiamnura hodie non poflit expclli. Ethocquidem Apoftolus cxprefTiflïmcjfed, vc videmus,fruftra,CoIofr.j.2^. præmonucrat. üeriftKr^ Cæterum Dominas vlterius progreditur. f'riè^/nj’t Nam de üs quæ paiTus erat loquens,tum de fuâ à Dri lilt- rclutrcbf lonc A'afcenfujgloriaqtie iempitet-^rJid'n«» nafcquuturadicit , Nonf/eoporteóat ChriHH»» impedii hdcpatt,dr tta t»/liamgionam tntrart? Hic veto iiuminia piimùro hæc quæftio occurrit,3n non iatis IK Vrrunilta-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

nbu c«m Senpturasadferre, bne aha vlla quam fanct» scriftHra Dei voluntatis rationc , verbo fuo patefatS®» ‘■fumùr m quam tarnen IciusChriftus aliquam rationed coHitim^ci ortendcre veile videatur,qua nitancur quçla-Ctis litçris mandata funt.Qmnetiam videmus demibtn veterum pattum tempotibus,amp; nottio ctiain cjnfirmitn- j^^jjg feculo non paucos cruditos vitos,vt contemptonbus amp;nbsp;atheis osoccludanc, no-ftram rcligioncm eximiis amp;nbsp;appaventibus ra-tionibusconfitmarc. Refpondeo igirut pri-mum reuera lolam Dei voluntatem nobis ü-quot;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cro-

-ocr page 253-

IN HIST. R E S V R R. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119

Ctofanfto vcrbo fuo reftatam ,foluni clfcaC innnutabile vtræ fidel fundamentum, tjuaii -doqnidem vnißa régula eft amp;nbsp;amuffis ad quam rauonem quanilibet oportet exigi.Ae (anè eb nos dcducit vox illa.OponeAaf.Nec cniin dec-rant Domino aliæ rationes fuos (eruandi quafcnnqueilli libinliet adhibere: fed quan-doquidem ita dectenetat ab ætemo, amp;nbsp;per fuos Prophetas id mundo patefeccrat ,Lanèi-ftudalitcr ficri neepoterat necdebcbat^ctiam fi caufasomnes amp;nbsp;circunftintias fecundas té-porum amp;nbsp;petfonarudi infpexcris ,quibus O' portebatiUa neceftarib ficuti prædiéta fuerant cdcnite.Qupd ni fi fonda ment Urn iaciamus di-uinæ proindentiæ.rcs enâ niiniinascontingé-tisjtantumdein de emsMaieftate dctrahirous, infinita nimirum eins potentia amp;nbsp;lapientia in return omnioni à Ic creatarum adminiftratio-ntzae ptoiiidc aut caiilas naturales Dcolub-ftitui oporteb:t,finc vllo Duceac Gubernato, te ; autabommandum illod Fortunæidolum. Ethane tarnen ptouidentiam tneuitabilem, euentuum refpectujie cófidctanius,vt Dcum non faciamus vllius rei malè vel dióks vclfa-ttæ confcium , quum Deus omnem nnqinta-tem metitblernpcvodcm amp;nbsp;vindicct. Vtrùm ifta non impedtunt quonninus quantum fieri poteft ac dl bet, modb nc Dei fapientiam 110-ftiætanoni fubticiamus, ledmodum lerue.-rtiusgt;3C honorem Dei lapientiæ debitum rcd-damus,pnncipia illa n liqua in hominum-in-teUigentia, r^uibus impudentiflimis aepræ.

-ocr page 254-

120 nbsp;nbsp;9’ HO MIL. TH. B E Z AB

fraótac frontis hominibus huius vcricansini-micis os obciircrur,in medium adferamus.Sic D.Paulus ad Romanos fchbcns,ctfi iam Eua-gclium aniplexatos,non fine ingentis fidei te-ftimonio,omnetn idololatriam ac fuperfti-tioncm,Iudæorumquc fuperbara opinionem defepræaliis Gejnibus oppugnat vnica ra-tione naturali, nullis vnquam fcculis ex Humana inrelligentia dcUbili : quemadmodurn etiam Athenis aducrfus Philofophos iildem rationibus difputat, Aót.iy.Hinc naræ tot exi-miævcrifijmæquc turn indiuinis turn in hn-manis rebus lententia: , ndiculis amp;nbsp;ineptis quàm plurimis prophanoiura fchptis omnis generis intctmicantes.

Scd quid agas?Inexcufabilibus tantùm red-”*'rquot;”’l'^^^^'^^^^ hominibus ifta fufficiunt, quöd nec offi/J”« mcliores nec iuftiores illos hæc cognitio na-„uUHtrji/t turalis reddat. At quum de ven Dei cogni-^pL’flt;iM, tioneagitur,qu« vnaelTcntia cit in tribuspcr-c^fitefu- fonis: deque modo quo ipfi reconciliati falu-tem conlequainut,ibi noftra intcHigentianon modö cæcutit, fed quod longé grauius eft a-deö refiftit ac tam pertinaciter, vt opoittac earn ex fingulati, Dei gratia (uam ftulnnam prius agnolccrcjvt aliam demceps (apientiam agnofcat, quam caro amp;nbsp;fanguis nou docent, fedDeus ip(eiu Filiofuo per Sp. Sandum in iisquoriim illuftrarc mentem öc adle pertta-here dignatur.

^^^Mlt;^ Verumtamen baud verebor ptofiteri, licet -.('1 ȕw- iHaDci fapientia fola hdcd)fcatur,non autem ha-

-ocr page 255-

IN HIST. R E S V R R. HI

Humana raciocinationc , nullum ramen arti- ‘“quot;‘'‘'^ culum effe fidci, qui non probari pofllrccrtis enatunr, amp;i indubitatis ptincipiis,quibus nemo nifi in-figniter impudens poflir concradicerc : cuius *,„ƒƒ«»quot; rei fideni faciunt fcripta veterum doóbiflimo-gt;”)gt;quot;■*'” rum Chriftianorum Philolophoium aduerfus ’ZTmus“ idololatras amp;nbsp;Ethnicos, qua: ampliorem fane fnocifiu traftitum merito pofecrent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ent^n.

Sedaliis omilfis articulis,de hoc »liquid j^,^,-amplius dicam quo de hie quæftio agitatur, pniaiiom horomésputà fcruari non polls alia rationc'^^^^‘ quam pervnicum Scruatorem qualcm Seri’«Z»»»^»»«. pturæ docenr, verum Deum amp;nbsp;verum homi-nem,ho(mnem,inquam, palnbilem rcipla, vc 0/ ^ f^^ Apoftolus corain Agrippa rcgcdilfcruit, ^^^.^'“^fi-16 22. plcnumque dolorum , contemprum ac rcicCtum,vrloquirur,Efa. 53. 5. deinde per re-furredionem à mortuisin luminum dignitatis graduin ciieduin,in quem alios fecum tra-hctet.llla, inquam, omnia vcra elle amp;nbsp;ira fieri opottuille naturahbus principiis probari ac demonttrari pollunc, aut alioquin hominibus percunduinfuille,aut Deum nonfuillc Deuin (quænimium abfurda funt) hoc vnico pofito acconcellojDeum lummè lultum cHeacfuni-mè mileticotdem,amp; omnes homines clTcpcc-catotes;quq ncmo,nifi proifus infanus,audeat inficiari. En igicut cettillimam ratiocinatio-nerntDeum oportet quandoquidem fummç iuftuselljhominum peccata tanquarnDcutn vindicate,pœnis nimiruin infinitæ eins Maie-ftati refpondentibus : quod li fecetic in fingu-

-ocr page 256-

a;2 nbsp;nbsp;8. HOMlL. TH. BEXAÉ

losanimaducrtcns, quanJoquidem finguliö» mpes peccatorcs,nulHu.gt; (nifcrcbitur;amp; ita fin gulos oportebit in penJinonéabirc. Sin aute omniu mifetctuispcifcâifliniâ illâ itifticiâ (ua amp;nbsp;quidetn infinifâ fpoliatur, ac pioindc non amplius nifi honinü more Deus t ft.Idem efto diótü de vnico hominefti eius fic mifercaturjVt in eu non annnadnercat tanquam Deus. Qni* nam auté31iquis,qui;quisilic fir,ftmulcode * téporc in çcernü pereat amp;nbsp;feruetui’.Superefti-giturvripfcinct debiti perfolutorcm Iccófti-tuat, in quo funima eins iuftuia, furnmaque rnifciicordia fimul conueniant, vadem feaC Iponforem pro aliis omnibus öfteres quorum mifereri iph placucrit. Quälern autem ilium elFe oportet ; Verum hominem,quandoquidé Humana natura pcccauir,amp; debitu peifolu«e tenctur. Quälern auré homineinrNcmpcfioé macula. Nam alioquin ipfemet opus haberet alio fcruatotc,Dco verb non eftet acceptü iin-mundum ac piophanum perlolutionis mo-hus.Verum igicur hominem elle oportet quód ad fubftantiamj verumque Adami ptimi hominis filium. Nam ft homo eftet alia quali* bet Humana natura, ca natura qgt;,æ tea ell ac debitrixin hoefponfore non pcrlolucret de-bitutn. Vt autem talis fit, line vlla macula ac labc peccari, amp;nbsp;contra purus amp;: integer, con-cipi óc nafci ipfum oportuit aha ranone quàm peccatores homines ex paremibus peccatoribus nafci (oleanc. Qms autem i-ttapctficict.’Virtus Altiffimi. Cui autem fc-ten-

-ocr page 257-

IN HIST. RESVRR- 2^5 rmdæ pœnæ parem elle hune fponforem o-portet î Ei qux Dci offenfæ Maieftati refpon-dcat, vt tarnen iUius oncri non fucCumbat. Nam fi tanquam tponlor lub hoc pondère fa-iifceret,quid mifcris peccatoiibos fieretî Qi^iS porto ex tanto agonc viftor emergat, nifi ht iplemccDeus ? Cui enim Dominum nifi fibi iph paremFaciemusîErgo hunefponforem nô minus Deum quant hominem elle oportuit» qui humanam naturam fqftinctet conique dura toiam nam Dci ablotbcrer,diftinófca tarnen petiona fcvtente,nó Iep3raca(vnius enim Deivmea efientia ett) à perfona qux in hac humanitäre percutitur : epuque petfoluto illo pietio fibi fuifquc quos afieruit corona gloriç reporter : quod fieri non poceft nifi relurgat amp;nbsp;magnificus ac gloriofusm earn immortalita-tcmgloriofam afcendat quæ fumraæ milcci-cotdiç cumulus elf,eos pro quibus fideiuffit ac pctlolun lecum adducens eiufdé felicitatis in sternum participes futuros, Heb. a.io. Hasi-gitut conclufionesagcex pofita propofitionc limul comungamus: ad feruandos eos quos Deus ad falutem dcitmarat, oportuilïe Sctua-toieui elle Deum , alium refpectu pertonæ ab co qm cum pereuffit, qui Vilius ell,Si limule-ti.im verum in vnitatc pc.loni hominem ,ac pioiudi viiiutc Spiritus Saucli conceptum, qm ( oenas peccaos nollns débitas iuetet corpore vx anima,iultus pro mlaltis moriés, qui-qtefua rcturrettione mortis imperm deftrués m poilelfionem glorix æternæ libi amp;nbsp;fuis

-ocr page 258-

124 9' H U M t L. Tri. B É Z A Ei

parts veniret:cxin)mcnfa Dei mifericordM ' nobis tali Seruatoi cdeftiiiato acdato,ficutc-rat ia olim per Prophetas poUicitus. En quo-modo iftud arcanum , licet fine decretum re-fpiciasjiueexccucioncm, nitatur hac voici Dei fapiemia, bonicate amp;nbsp;potentia, longè fu' perante omnes ingenij noftri vires , arque lit illud verum amp;vnicum noRtæ fidci fundamé-tunmamen ex rcliquis etiam in hominc ceitfi quibuldam prnicjpiis probetut, quibuscon-tradicentes m abCutdicates maximas amp;nbsp;inex-tticabiks deducti ,aut Deo gloriam dareco-gantur,aut prorfus cum fummo pudorcob-mutefcerc.

2Zt» fquot;fl!- Tcxtus noftcr habet deinceps Dominum MjuS^w po^^lf*™ ficingencre de Scriptorum Pro-mfinitm ’ pheticorum audontacc dJlcrui(rer,figillatini illaipfij expofuifle amp;nbsp;aMo(c exorfum, dc-tiiiimuni». inceps aha Prophetarum reltimonia petcut-rilTe, quibus tü abieótilfimo illi Hatui MelfiÇ) turn ciufdem gloriofiÜimæ viôloriæ fides fir-bat. Hæc veto quum nee Rabini, nee ludsro-rumtalfi dodoresauderent infician, nee ta-mé poUcnt m vno codemque hominc tam có-ttanasduas qualitates couciliarc, inukóquc minus vcllcnt eins Deitatem agnofcere, coa-dl funt duos pro vno Meffias faccre,alccruni abiedum de humilem , aherum verö glorio-fum amp;nbsp;(ublimcm, vt duosdum qusrunt, nullum habeant.Q^in etiam hinc dileendunijf-fum Chriftum non imicatum hiefalfosdoólo-tcs,quilemper inoreDeum amp;cius verbum ha-

-ocr page 259-

IN HxST. k E S V R II. ÜÇ babent, amp;nbsp;fand^æ Ecclcbæ matris audonca-tcm fubindc'iaôtiranc, fed fi ex Scripturis e-ruenda funt teftinionia^ftatirn verbum illiiJ fuum a^aifüVjtraditiones patrom ,antiqpita-tem,amp; ConciÜorum laruam obhtiürrted qüo iurc, Deus cllo index,quum excutiuuturipfo-rum tciUrooma . amp;nbsp;egtcgi^cpclulioncsadly-dium lapidem exammanrur •. pariim lanènie-mores dich cuiuidamex vetcribus Pattibusamp; magisOrthodoxis,quod (criptis fuis rradidit, qui line Scripturis in medium adferuntur, tarn facile polie leiici quam facile proponun-

Cæicrùm minime dubito quin multi defi derent hæc Scripturæ tdlurionia, qoæ Chri ffSeirxiit Itus in medium attulit* Öc fufillimè vc vctifi-^“”g ’^' mile ell, ac diuinilfimè expofuit, vt dicunt c- fhtu'ilt;m turn hl difcipuli deinceps, verf. ji. monumé-ß'*^^^^'’^^^ tisluis ab Euangclillis inlerta,iummo totius diü attxh^ Ecclclix cómodo , faille. Sed quæ difcipulus 111e dtleCtus ad hæc iclpondit olim nobise fu/t. tiamopottet latislaccie,loh.2O.jp. lt;ïe 31. amp;nbsp;21. 25.qijum nihil fit aSp Santto ptxtermilfuiu eorumquæ ex Eccleiix vtilitace clfciudica-uit. Ac ptoculdabio nefcio anqui plürafcri-pcadclidcraut, futuri urn ptoptcrea in eorum ' '■ leólionc ac meditacione diligentiores : quinn taun lit negligentia in its euoluendis quç nobis reliqua lam : fed iia nan funt homines Vt piælencia coniemnant,ablcntia tcquirant.

Denique nottet Euan^dilta narrat hos fer Cï^”*“^* itioncs tuiUcproductus vlquc ad vicû in qucin ,M»JMi^ P- E

-ocr page 260-

226 p. H O M I l TH. BEZAE

^”/'d^P,mu ’^^* proficifecbantur,Doniinumque,quuniibi /Mtu.Étlt;]u» manfuri client, finxille fc longiùs reliais illis ’hM°pcftn‘ pfog'^^^^i vcllc.Qua in re occurrit quælboma-ma fint/,ei xiiiu momcnti,ncmpe,liccar-ne aliquid dice-**• re vel (accre præter animi fenfum : hoe etiara pofico , bonam femper ac redam ede cogita-tionem ac mentem.Nam fi mala dl,Do nem-pevoluntaci contraria, auc proximi ædifica-tioni,extra quxltioncm eft,nunquam ellencC aperte nee occulte faciendum male vclloqué-dum.Quo pohto,dico nobis hie duo cauenda extrema,ne nimium li mus rcligiofi,aut paru. Nimium religiofos voco cos,qui putant fem-perfinc exceptione quod intuscll, feu voet, feu geftu prodendum. Paruin religiofos verb qui mentiri nihili faciunt, aut per iocü,3ur vc proxi.nusiuuctur.lçla veritate amp;nbsp;confeiemia. Nihilominus quoniam inter extrema vitio(a alia magis rceedunt à medio in quo virtuscó-fillit quàm aha, veluti prodigalitas minusre-ccdit à Libcralitate quàm auaritia,ideo defe-dos nimium rcligioli longè cxcufabilior dt dcfcólu parùm rcligioli. Igitura Spiritu Sando medium inter hæc extrema difccduin eft. Quod vt allcquamur, aïo primùm diligenter vitandas omnes occafiones quibusin hasan-guftias coarôlemur,vt ant verbis,aut gdlu all-quid limulenius. Deinde aio plutimum inter feditFerre,nondiccrc,aut exteriusnon prude, re qiiæctinquecogiiantur, aut non diccre vel exterius cxhibcre quæ cogitantur codé pror-fusmodo arque cogitantur,ölt; Mentiri, verbis auc

-ocr page 261-

IN HIST. RESVRR. 22/ iiitgcftu. Exempli gratia quot;, Dominos iubet E-faiam Prophetam Ezechiç mortem imnuncn-temnunture: amp;nbsp;lonam Nimuitis fubucnio-ncm intra dies quadragmta mmaniqna: tame non omnino deercuerar.Nam fi dccreuillct,e-tiam rcapfeitnplcuiflet.Ncc propterca tarnen tnentitns eft, ant Pvophctasin médacium im-pulit. Eft enun Deus ipfa veritas. Sed quoin pulchrenotit Dominus bouillies ftupidos.ni-fi acribus aculeis excitentur nibii lentirc,lur-dófqiie nihil percipcre nili in autes dutiusin-cLametur, idcitco non omneqnod detreuir* dixit, fed ad decreturn lurnn appoiitam códi-tionem rcticuit, Ni videlicet Ezechms \ Ni-nimtæ conuerterentur.Nee Elaias igitur men-tttus eft,ncclonas, ac nmltb minus iple Do-ttnnus,licet necEfaias ip(e nec I onasDei de-Ctetutn cogtioucrint,vt etat conditiunalr.niG quum illud ab euentu didiccrunc:quod fa-dum,lurifconfultis bonum doluin vocatutn* Ezechix amp;nbsp;Niniuitis fuit falutare, qui fuit e-tiam Domini fcopus.Sic olun Dominus Mo-fen alloquens dicebat, non Gmulatè led ex-pteftis vtrbis,Exod.3i. to. Dimutc me, vt ita-Icaturfurot meusernuva cos, öc dclcameos. Aliter igitur loquebatur quàm iplc cogitaret amp;\cllet taccieivndcdici poteft veie tarnen iSc fände,ipfum hic erga Molen amp;nbsp;populum v-fiun,non quidem mendacio(quod de Deo co* gitaii non pollet line deteftauda blalphemia: aclanèmituin in modum Dominus eratira-tus) fed limulatiene ac dilbmulanonc, non ex

P- M-

-ocr page 262-

azS 9. HOMI t. TH BE ZAE vitio,fcd ex immenfafua bonitarc.-fimulatio-nc qujdem in co quod omnino vifus eft hunC populupi veile confumcre amp;nbsp;dclcrc : diftiniu-lationc verb, quod conblium fuum occuluit, nimimtoi Mofen excitandi, turn ad cantovc-hementiores pro hoc populo pi eces funden-das,tumad eiuldem peccati (nagnirudinem attentiusperpendendam : vndc fattum dciii-ccps vc Moles in populutn ad co feuere ani' inaducrteric ; amp;: flagitij lui inimcnlîtatcm ob oculosiplis polucric. Sie lofuam non arguc-inus vllius vitij, fed potiùs lumini amp;nbsp;Orenui Ducis partes impleuillc diccnius , quuni me-tum ac fugam Innulauit, vt vrbis Hai incolas incautos inuaderct,Iof.8. 5. Et quidem fimo-do luftu lit bellum laudabilia funt ciiifinodi ftiatagemaca , modoque non admifceamuc penuiia vel conlilia illicita, quibus nimirum aduerfus priniam auc Iccundani rabuiam, aut aducilus vtramque peccatur. Ac lanc qui Ipc-culandi amp;nbsp;cxplorandi hoitium confiliainu-nus m fc recipiunt, à Deo poUuiarc fcrio debent, vt lingulos iplorum paftus regat, quiini vix ac ne vix quidcm fteri poflit, quin multa mendacia proferantur, quibusira Dei accen-derctur, ni h Deusfuorum defeat us exeufaret, operis potiùs bonitatem amp;nbsp;rcétuin tinem quani adminiltrandi ranonem intuitus, lient cum obllctncibus Ægypnacis attum elle Ic-gimus,Exod.i.i9.Raliabx, loi. 2.5. Chufai, 2. Sam. 16. amp;nbsp;18. æulicti illi quæ nullos à Damde duoscxploiatorcs texitji. Sam. j7.20.S1C

Da- ,

-ocr page 263-

JM MISTOR. RESVRR. 229

Dauidem crituine liberabimus amentiam fi-mulantern vt vitæ fuæ confulerct,i. Sam. 2.15.

Nam longo interuallo diftât, confilium fuum * tacere aut occultare,quum de Dei gloria pro-mojjeda agitur, aut proximi cótnodis fiioquc ipfius con(ulicur,amp; malum viratuv,amp; feientet prudenter mentiri , vt rei fellæ quæratur au-thoritas. Dominus igitur hic prç 1c gellu tu-lit vltetius pergere volentis,liccc alia lua més eifet, vt hac rationcdilcipuloruni quibus oc-currerat in via mouerct raagis ac excitaret de-fidcrium ipfumfecum retinendi, amp;nbsp;attentio-nem fibi apud eos maiorem compararet: tan-lùm abeft vt hoe fado mendaces, hy pocritas, dilfimulatores ac vctfipellcs homines indivis aut faills excufarit,quum contrà hmplici-tas ac veritas nunquam Utis laudati commen-darl ve qucant.

h Denique,fratrcs, multa funt omnibus mo- ßnoetiam dis hic nobis difccnda;pnraùm quomodo nos quot;^^/‘^^‘hj! Dominus doccat ex no fl ris lapfibus ingentem mtn fimm frudum pcrcipctc, modb Spiritui monéti I0- ^''’’‘'' cuindcmus. Nam nifi difeipuli tardi fuident ad credendum, non haberet Ecclcfia tam cet-tadeDomini ccfutreélione teftimonia. At fru ftum hnne Colleóturis, motbi caula veta co-gnofcenda cit, amp;nbsp;medico patienter obtempe-randum.Moibushicfentum uoftrum natuta-lemoccupauir,vt m Dei{apicn:iam,qua: vcr-boeius patefaita dl inquirat,öede cadem indicium ferar.Solus Spiritus Sanélusilli mede-tur,hicloquutuspct os Domini,vt inEccldia

P- quot;b

-ocr page 264-

ÎJO 9. H o M I t. T H. B l Z AB fua loquitnr per fuos fidel csferuos, non tan-lùm t|uiini docct,fed etiam quum reprehendij amp;nbsp;cocrcct, amp;nbsp;quidem nonnunquam feucrius, vt fert pcccati grauiras,cuius medicinç modus 4C indicium , penes medicum crto,non auteni penes argrotos.Quoniam autem multi venefi-ci medicinam confcieniiarum profitentur» hicipfe locus admonet,quae pharmaca veri medici curandis iftis morbis folcant adhibe-re ; nata videlicet amp;nbsp;eruta è Scriptorum Pto-pheticorum amp;nbsp;Apoftolornm folozqus noU tantum in medium adfetunt, fedetiam commode exponunt amp;nbsp;pctmifccnt ex collationc lücoriip),quos rexrum amp;nbsp;glofam oportet fup-peditare, vt ad atticulorum fidei analogiam omnia reffrantur : hçuti lefus ChriftushiCP pfemet vlum iftorum nobis exemplo priions demonlhauit. Deniquepetamusâ Domino Spiritum difcretionis, ne wl latura voguera tretdamus ab ea limplicicate amp;' veritatequ® laiitopcie Chriltianis coromendatunita tamé vt apgtoiorum habendam aliquam tationem non ignorerousili d vt mediis ilhcitis confcié-tiæ non lædatur integritas, amp;nbsp;ita mutuæ çdifi« çationi (tudeanms, vt fl regiâ viâ non pollu-nius,laltem bonis amp;nbsp;leginmis fcmitis inli-(Icnces iUamadipilcamur.Ämen.

HOMP

-ocr page 265-

HOMILIA DECIMA.

‘Z«c.24.

XPLICANDA nobis fupereft ^«me/i, teliqua pars hiftoriæ, qua con- ^•ß'’lt;^gt;fi* tmentut vitro citroquc habiti fmjtiep» letmoncsinter Icfum Chviflü, t^^t'ffi n-amp; ditos illos difcipulos, quos m'iu^Z, hadenusm tertia petfonadt alloqiintus.Por- ^««”gt;•1’ ro quuinEuangelilh nó dicat illos fidemad-- quot;i^Zdiän

r- “M

-ocr page 266-

2J1 lO. KO MIL. TH. BÉZAE l ^efi^mZ hibuiffc Domini verbis , nee enâ repugnaire» ntf^ tam verifimile fit cosadhucinvtriqueparié du- j h^'iief» ^æ® fluótuairc,qijum non haberér qiiod regç-chrißfri. rcrent,amp;tamen nondum poiFentfenfomil-^ntf»fn J^jjjj naturalem vincerc,qui perfuadet fieri nó j

• polTe vt à fe mortui refurgant.Quum enim re- 1 ftes oculati fuifTenr multorü quos lefus Chri- ■ ftuSmortnos cxcitauerat,amp; nominatim refut- l redionis Lazari , qux fuperiore demumfe-ptimana contigerat ; amp;nbsp;quum apud populum | Dei'effet vulgo doétrina refurredtionis iatn j ab omni æuo reccpta,cxceptis Sadducçis,magna fieret duobus iftis difcipulis iniuria, d- ( unis cos putarct, de refurredionc in genetc ■ dubitancjVt (olebat prophani, de quibusagi-tur Aft, 17. jx. Aefururä vltimo demü die te- , furreftionem tantum nouerant amp;exCpefta- 1 bant,quod ex Martha; verbiseolligi poteft» loh. u. 24. Miracula verb de tufeitatisà Icfu Çhrifto hoc habebant loco, vt fibi perfnade-rent, quemadmodum lefus Chriftus mortuos fufeitauerat fuapotentia, fic etiam oportcre Icfum Chridum fi refurrexilFct aliéna vi rc-furrcxillc, quum longe fit vetifimilius à vino mortuum excitari, quam mortuum fua ipfius 1gt;timiit vifufeitari polFe.

Vnde verb hic error manabat?quód hue vf-ZoXrX'quot; 9ue lefus Chrilhrsab iliis fuilïct habitus pro ijHiDei F» eximio quidem viro, potenre in diftisamp;fa-Iw^.***^* ^*®* fedvirtute alia quàmfua, puràdiuina, qualis in exccllentiifimis aliis Prophciis emi-«Âiçrat, bt hoc cuam ex Marthæ verbis eolligi

po-

-ocr page 267-

IK HIST. R E S VR R. Îjj poteftjloh. II. V. X2. vt hincapparear eos ipfos qui lefum Chriltum agnoucrunt, amp;nbsp;DeiFi-lium confeHi (uni, amp;nbsp;cum qui in mundum c-raf vencuius,vt Petrus,Match.16.ló.multóquc tnagisille Centurio, loh. 19. Macth. 17.54. Mar.15.j9.non lacis intellcxilTc quid diccrent: quod ttiam pctipicuum fit ex Luc. 15.47. vbi pro his vocibus,vcrè hie homo Dei filiuscrat, dicituv,vetc hie homo crat iuftus.

Quum igiturhi difcipuli non alio lefum ^^^/i^^ Chrilium quam fimplicis hominisloco babe- Maxime ^^t rent, quern feicbant clFc mortuum, hie hære- ‘^'‘^'-^^^ bant: nee enim poterant Iciu Cbnlloquod v- -nfr/ciu-niusDei proprium ell, puta iterum coniun- “^'I^' gendi animam corpori, pocertatem tribucre, laaquam ci qui potcllatem lolus criam ha-buillet de nihilo cteandi,fimulquc copulandi. Qiumobtem criam Apoftolus Domini noftri petfonam nobis del'cribens,Rom.i. 2. j. amp;nbsp;4. ptimùm vnicam nobis perionam proponit iub Filij nominf.dcmde eandem nobis diltin-ftedéclarai fecundum vtramque naturam di-uinani: quod patefattum faille docct,quôd le ' ipfum ex mottuis luleitauittöe filium Dauidis fecundum carnem.

Apge igimr Arrianos amp;nbsp;Samofatenianos sunmalut IcfuChrifti diuinitatem prorfus abnegantes: p„^,i^^ Arrianos creatam illi diuinitatem tribucntcs: i^g'^t ât Meftorianos Dciratcm Filii cocllcniialcm m Diuinitatem wapyiriac amp;nbsp;gratiæ cxcrinlccns gt;14 ”4 0. tit venientis mutanies-.Lurychianos duas naturas ioiet fe pcrtnifceutcs amp;nbsp;confundentes, denuo '

-ocr page 268-

I 2J4 lo. HO Mil. TH. B E Z AE fufcitatos in iis qoi olim Monothclitæ,deinde Monophyfirædidi funr, noftroque temport in nodris Vbiquitanis : quibus omnibus op-ponamiis praetor alia infinita reftimonia amp;ar-guméta ncceUaria, cxipfisS.Scripturaefonti-bus haufta.fola hæclefu Chrifti verba, quutn dicit, Habco poteftatem ponendi aniroam racam,amp; earn rurfus aiïüroédijloh.io.ry.quod nemo alius præftare poted quaroquilurpli-cicer verus Deus amp;nbsp;virus homo nuncupatur. lefiis Chriftus igitur verè mortuus pet fepat»-tionem animæàfuo corpore, quatenus crat liomo:viuebat tarnen,immo erat ipfamet vita quatenus Deus,loh.i.j.lt;!ilt; 4. Quapiopternon minus dubirandum erat polsir nc leipfumà mortuisfufeitare, quàm dubuâdum Deus, ßt Deus,an non.

^*wân ^^^ inuat excipere, hac refurredioné ple-/’fuchnp, rumque Patri attribui ,atquc etiamnonnun-»Mwiu/KÎ quam Spiritui Sand:o,llt;om.n.Nam quum hx ftr/in^Pa tt« pcrlonæ tint eadem timplex amp;nbsp;vnica Dci-'trifdrS“'’ tas in vna enentia,tn voluntatc amp;nbsp;potentia, quoj jcyj-jj dicitur, altcri ctiam conucnit, quarum tarnen operationcs fepeScripturadi-ftinguit, turn vt etlcntia à peeïonis difcernat, turn etiam Mediatoris othciurn, quod viiiuS Dei Filij proprium clhlinc feparationetarnen vlla ab inuicem.

^4»Mf» Denique quum vidcamus qua in tc bonii-taibtitra Itivui ram craflc lint hallounau , vt teipfos ^^^j^'* propria lalutc priuaturi fuerint,niii fuiflent ex J^7 *' imnicnfa lefii Chrifti mifcticordia melius ab ipfo

-ocr page 269-

IN HIST. R1ÏSVB.R.

235 ipfododi, licet tam diu iamiulefu Chrifti fchola eniditijQuanræ fint amp;nbsp;quam denfæ no-ftræ tcoebræ cognofcarous, Deûmque precc-inut vt fuæ Lucis in nobis fomirem magis ac tragis acccndat,rum vt quæ adhucgt;gnoramus nosdoceac, turn vt qua* iam didicnnus mchus Scfirmuisanimis noftrisinfculpanrur. Et hoe omni tempore valde nobis eft neccllatjum, fed hoe prxfettim C3lan-.itoli(rjino,quo quaf-libct (topendas amp;nbsp;abfuid.is hartfes^cum tanta fpiritus crtoris efficacu ,tn cos qm non funt bené plantati amp;nbsp;radicaii in Domino,quotidic renaiciconlpicimus.

Vtigitur redeamus ad duos noltros difci-pulos, quid obfecro metebatur corumtardi-tas,pofttalern tcprthcnlionein,Se tam amplas admoniciones.ndi vr luæ di buationi petmit-

Quiim D» miuMfn^r ‘pidfturfrk le de/ertre.

'S fffim Mcedert

tcrcnturj’Nihilotninus tamenDominus,qui adiffetfa nunquam finit op js tuum impcrfcftuin in fuis ''‘;”ƒ/'’ clcâis, quant anunaduerteret non pofte illos

tût fleurit

^Ki riel ca-

de fua opmione ditnoucn, nifi oculis fuis i- fl'i*”lt;quot;fe pfum intucrciitur,illorum infitmitati fefeac- ^^J^’* commodauit,6c quidem modo quodam nouo amp;inu(uaio, fingens (e ab illis veile tecedere, quibus magisena volebat innotcfccre. Quoi igitur Dominas fimulauit fc vltcrius veile piogrcdiffadum eft vtdehdenum ipfumreti-nendi tantó magis m iplis accéderet. Et fanè, fifapetemüs, idem illum m nobis operantem lentiremus. Namquó fpeftant ciuspaternae caftigationes, quæ cxttinfccus totidcm iræ i-ffius teftimonia videtentur, amp;nbsp;quidem fæpif-

-ocr page 270-

SJ^ 10. H o M I L. TH. BEZAÈ ( fimèeoufijucaccenfçjVt nos iam iatn defetta- I • rus elle vidcatut ? Et quidern in primis quum luorum pi eces iron exaudit, adeó vcquoplu-libus fatigant Dciim prccibiis, hoc roiniisad tempus cxaudianrur, quadctciæpcDauidin Ffalmisluis conqueriturtaut quum EcclcfiaW fuam duriffimo fubiicit examini, cuius tarnen Caufataut occafio prorfus latent.Pfal.44.10.18-cuius etiam rei fidem nobis facit hue maxime fpcétans lobi hiltoria. Et tarnen turn etiam nos ipfe Dominas quærit, fi modo noltra bona norimus. Nam fi cafiigat ,paterni amotii dUcRimonium, nolcnrisquos diligit petde-rc,Heb.U.6.1rn verb probat,ptçterquàm quod cum centatione vires (uppeditat illi ferendx pares,i.Cor.io.ij.fuarum etiam ptomilTionum veritatem ita nos facit cxperiri,Iac. i. 3. modi) tarnen ad Dauidis exemplum expedtando ex-pcótemus.Pfal.qo.i.

P^^nii^ ^‘^^ nbsp;nbsp;nbsp;^^°‘' imitandi duoilli dircipuli,vt 't/DMgrt.* quum à nobis longius recedere videbitur, cd “fquot;^- magisrctiiicamus, amp;nbsp;vi ita dic.ï, cogamusaf fidiiisprecibusnobisauxiliuiTi ferre,ficutidi-cunturbi duo ddcipuli coegiile Dominuro vt fccum diutiùs comniorareiur.Sic dicicui Ly-^ dia quædam ’tnpifvpoTrût^K Paulum 6c Sylaniî' pud le mancre cotgillc,Aôt.i6.i5.quæ lanâib lîma importunitas tantum abelt vt Domine ht ingrata , vt conttà gratidlmam efleoften-datjMatih. n. 12. de variis limilnudinibus» 1 Luc.18 4.

* TiiereifuU*

Ac proh dolor ! tantum ab eft vt maxima ,

-ocr page 271-

IN HIST. RESVRR. Jj/ parsbominum hacin parte fuo fungaturoffi-cio, vccontra ciipicntcm Domitium ingredi, iHtdixtm foras expcllat ;amp; vifitanrem aliter quam no-nia carocupiat, contra iplum obmurmurer, gr,jj'^m fine ci valcdicat , imnio per impaticntiam amp;nbsp;'''“fxfelüt, peccatorum omne genus extrudat, vnde ma-lotumoniniuro initiuni, ingrcdicmc tandem ppain inuicisiUis Domino, (cd tanquam ju-dice.

Cstcrum etfi duo illi difcipoü Dominum -^/'”‘”'O» . „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finis

retentun Solts occalum caulati lint, nihil a- luuims gt;e litid longius mtuentes quam ordinarium So- (‘f^ t^'‘^

I' i huius igt;cca‘» 3 occalum,hl nc tarnen pollumus knium ah

Icgoricum elicere in quo nos oportet prob- nfgt;gt;ingt;,clt;,gi cere , tum maxime falte quum Dominus no-bis occurrens graiiç fuç recipiendæ nobis oc-cahonem offert. Nam quis, oio.cll milcræ i-ftiusvitæ dies? Quoi videas qui eins exortum aut meridiem rantùm fc attigilic dum pucant, inOccalum tarnen præcipitcs feruntur, amp;nbsp;tc-iicbris obruuntur iempuerna node tegendis, amp;nbsp;Sole minquam illultrandis ? Et horum qui-dem alij nunquam illius Occafus racminc-runt,aut fi meminerunt tanquam triftem co-gitationem à(c reiiciunt,quuni conttà ramen quidam ex vetenbus banc Itntentiam protu-lerit dignam qu.c litcrisauieis icnbaiurjQmj mail quçpücogitatio obicpit , de morte cogita, amp;nbsp;qua: mortem lequuntur, leminilccrc, vix malum quod cogitait! fadiiriis. Alij veto, qua in te plunmum peccant iuniores,fibi te-mles annospolliccntur, qmbus lapete difcat:

-ocr page 272-

238 ló. HO MIL. TH. BE2AÈ | quae non moJô ftuka cogitatio eft ,fccl etiaiti impia,qua plcnque omncsdccipiunrur,(cdfi-ne remcdio.Nos veto fsltem qui canosanigi-mus , quofquc nituræ ordo debcrci non tan-rum commouerc » led etiam cogère adme-liorcm mentem, vt qui akcrum in cimba pe-dem habcamus, aunon grauitcr pcccamtiJ quum ram olcitanter de tftis cogitamus, vt ' ntmium læpc pucros oólogcnarios refeta-mus. Faxit verb Deus Opt. Max. vt pro tanta ftupiditateac negligentia, ferio cogitcmusdt vitae huius caducs breuitatc cettiftima, amp;dt xtema quae ilia exetpit aut (umma felicitate) aut malcdidionctac det nobis in fapicntnni illarutn virginuin numéro ceferi, quæ in momenta venienrem fponfam cum lampadibus ardenribus expectant, hanc Domini exhorta-tionem in cotdibus habentes. Ambulate qua-diu Luce habetis vobilcum: amp;nbsp;beams ilk lep uus quern Dominas inucncrir vigilantcm. xutiXmi Porrb,vtad hiftoiiam rcucttamut,Domi-»(ƒgt;»»»» nus dicitur poftqua in ædes in quas diucrteiat *^.^ w eflctcumiplisingrclli.s, amp;nbsp;vna cum ipiisac-quot; litbuiM v, cubuillct,fumptuin panem.poltquam benedi-xiftet, frcoiHc, amp;nbsp;iplis dednfe : be tunc eoniffl f^iiitm. oculosapertosruiftetvteurn tuncagnoveunt. fed repentè ex corum confpedu tank ablatu. Hicautem in primisoccumt expepdendavo« jllafractionis pan is : deinde quomedo exfra-dione Dommusagnttus dicatur amp;nbsp;nouante conlidciandum : turn qualis tuent ha.c di;p3-litio, ae tandem cur tarn repente be antcli-bum

-ocr page 273-

lit H IS T o R. RESVRR. 239 bum ab illis receflerit. Ac de primo quidem nullomodo fit vetifimile de facrofanda Cœ-na hic agi, de quanihildum duosiltosaudi-uiffe verifimile cft,vt qui non client ex domc-fticis cum quibus cam cclebraucrat, amp;nbsp;tam c-xigiium fpatium temporisinterccffilîet inter Domini cœnamvhiroam ,amp; ciuspaffionem. Hæcigitur loqocndi phrafis ducitur à more interludæos recepto.quem adhiic hodic in quotidiano vidu retinenr, pattern nempe fa-miliâs,aut lotius cœtus bontftiflîmum quem-que (quatem libi apud duos hos difcipulos au-doritatera ex habitu quo apparuit, Dominus conciliate vidctur,vt cum reuerentia attentas auresipfl prarbutrint) quum primumad eihu capicndum accumbetent panem fumcrc,amp; gratiis adis,quaram ordinarii funtapud cos fotmuli,rcliquis diftribucrefolitum. Q^o-niam aiitem ludxi panibus vtebantut latiori-busac minusfpilïis,idco huius fradionis amp;: amp;nbsp;bencdióïionis, ideft gratiatum adionis bic i fit mencio : quod à Domino femper eftobfet-uatum dsligetet.ficut ex mitaculo illo panum mulcipltcatorum maxime fit confpicuum, Matth.i4.i9.amp;: 1536.

Et hoe ipsudifertis verbis pneipit Apoft. g^w-^A l.Tim.4. 4, amp;nbsp;lt;. amp;nbsp;Quidem vlus phrali (urn- quot;‘’' ’“^'■' mopcre nutanua,quum ait,bonarum return a^j,„ ^,, Deo creatarum slum nobis non fanttihcari, tgt;« »quot;^*gt; ideftkgitimum,purum Se fandum reddi cum ^“^2^* jbona confciemia, niCi Domini velutimanu A«»in. nobis concedatur, ca conditione vtlargito-

-ocr page 274-

240 IO. HO MIL. TH. BEZAS

Tem cum ex immenfa bonitatefuacognofes-niiis, amp;ad eins glotiam verum illarura vfuni refetamus.Solus enim ipfe iHarum Crcatoramp; latgitor eft,ex cuius vnius fauore pender panis baculus,Efa.j.i.Ezcch.4.i6.idcll vis ilianosa-Icdi amp;nbsp;fuftentandi quam cibis indidit, amp;nbsp;pro fua volüratediftnbuit.Add e quod non parui , motrenti hoc loco eit,nosin Adami lapiuius onine quod in res crearas habebamus à Domino perdidiUc, Genef. 1. 29. nullibi recupe-randum quam in hoc (ecundo Adamo,in quo amp;nbsp;per quern plaçants Domi nus fuis reconcf liarur.

.QjumgM» Vosigitur hiccompclloprophanos homi-Zrlm^,Jiit nes,qaoscibuni fumetefme vllaantc vel porti incibn c^ illum lumptum gratiarum ach o ne non pudet firnJo. qnos non tantum aioingtatos elle, fed alieni , raptoves, ct!ï in prædiis vclltis fortarte creue-ric, aut eius pretium vendentibus pcrfolucti-tis. Namctli apud homines légitima videtut his titulisrerum acquifitarum polïeflio, ramf nili vallallus hdem præltet amp;nbsp;homagium Domino a quo feudum habet, meritó rebellion!» amp;nbsp;cuntumaciæreusco fpoliandus ell. Quid veto-Nonne iplius Dd luifu propriè in manuS . noitras tam varia ciboriini genera cadunr, quod lacobusdefua venatione cora partefuo • meiitô profitcbatur?Gencf.27.2O.Acfi ingra-tus amp;nbsp;incimlis merito haberur qui aliéna mêla gratis paltus , infalutato hoipitc iccedii» quid de us iudicandü putamus qui ne recot- ' ditur quidécius eut vitam ipfamdebemus,S

rtli. *

-ocr page 275-

IN HIST. RÉ S V RR. 24t icliqua omnia quibus eandem tandem amp;nbsp;tarn variis modis fouet ? Ac fi merito tanqiiam fares ihexcufabilcs condcmnantur, qui non fo-luto hofpiti pretio exccdunt,quid iis furnrum eft, qui pro gratiarurn adione, ( quod folum pretium Dominusà nobis pro infinita fua pa-tientia pofeit) quam pro tot beneficiis quibni-eorum menfas Deus onérat, peccata peccatis aduerfus earn cumulant^tum abutentes bonis eius rebus creatis , turn prophanis amp;nbsp;jmpiis verbis cum profeindentes, amp;nbsp;indar canum ac porcorum à men fa furguntîQuorum fane iu-Ita punitio non longe plerunque didertur, Dominamultis modis amp;nbsp;cafibus cxrtinfecus contingentibuseorum intemperiem punicn-tt, vndefic Wfto Dei furore, vt pro vino in-femperanter haufto , fanguis plerunque ef-fundhrat.Et in^iotum quidcm numéro reecn-feo, non tantùm cos qui deidisnon magis quambruta cogita or: fed eosetiam quiapte-Cibus orli,prccibus etiam cibum elaudijt, vc-rùm exconfuetudinc tantum, aut quod henè fandeque cœptum erat, in medio pollucntcj, fibipctluadent lila omnia poife tcgi,pauculi$ verbis prccationis,vt loquuiitur,quos ad Da-uidis pfalmo quinquageiimo de idiutmodi gt;nbsp;nebulonibus loquctis verba ilia relcgo,Q^or-fum tu annuntias datuta mea: amp;nbsp;lumis fœ-dasmeum inorctuo? amp;c. Et de hoc quidcm hadenus,in quo nimium à nobis quotidic peccatur: quae vnnam Deus peccata pro irn-menfa fua fan ôta nyfericotdia tegat at que

9- J-

-ocr page 276-

24i ÏO. H o M I 1. TH. B E Z AS condoner.

ii^meiii Dcaltcro nimiruro, quomodo à duobusi-^^Ki^tx ftis difcipulis Dominus ûr agnitus exfraâio-hxc fracho ne paiiis, potius tjuàm aliter ante hic fradio-•rp^f^- nem, duæ poiruntadferiT rationes. Prior eft placuille DominOjtecedereab illis paranrijO-« culos ipfis apcnrc,quos quidem antea non cxcæcarat, fed tarnen cohibucrat amp;nbsp;quodarn-modo ftupefecerat, vt non Ijt ex facie agnitus ab iis qui ramen ipfum adeo familiariter vi-derant amp;nbsp;eodeni vfi fucrant : quod de auditus fcnfu dicendum etiam eit, amp;nbsp;fono vocis Domini , fleur in hiftoria Mariæ Magdalenxiu-perius audiuimus in locum,lob. 20.45. Q^is verb fadum id mirctur ab eo qui erram crea-uit oculos, aurcs, amp;nbsp;rcliquos fenfus, quospro fua vpluntatcmouear amp;nbsp;impellar, vt minim« fit proptcrealefusChtiftus habendus iliiifor, quabs eft Satan amp;nbsp;Magi : nee formara fiiaffl aur voeem mutaile diccndus, qualem Pro-theum illum poctarum fabulæ fingunt.Altera eftjvcrifimile elfe Dominum in terris agenten) vnà cum difcipubs fuis, turn duodecim iHiSj turn etiam alns,peculiarem quendam ritura obfcrualle ac geHum in tollendis ad cœlum oculis,vtmaieltas quidam amp;nbsp;non vulgaris gratia in ipfo appateret, vnde hi difcipubat-lentius cum contemplatt agnouennt. Qtm in re nobis fané Dominus eft pro virili noitrai-mitandus, quum longè fitmaiot amp;nbsp;excclliot Dei viucntis maieftas quara compeUamus, quam vllius cuinfeunque mottalis digintas,

Vetum,

-ocr page 277-

IN H ISTOR. RESVRR-« ^J Verum,VC etiam eontratios abufus caucamus, modus in his ritibus adhibendus, ne pro de-uotione in fuperftitionem amp;nbsp;hypocrinn inci-damus,eorum exemplum feqJuti dequibus Dominus loquiturapud Euangelidam, Macr. 15,I.amp;5.amp; 16.

De tertio verb, nimirü modo difparitionis, T^mreftn quaadhuchodieabututurTiaiTubftatiatores, ‘^’^„f^*^ Confubrtantiatoresamp; Vbiquitarij, fingences iMraHtja verum humanum corpus prüfens realiter lt;5lt; ”^,'‘„f‘‘'*, fubftaniialiter,amp; tarnen inuilibilc,in cœlisamp; fK,t,^.net in terra,immo vbique amp;in omnibus fimul lo cis,quosipfamet lefu Chrilti verbafatis co- fnpn,Mti arguunt, apud Lucam, 14^.39. tenendum elt ‘•'flt;’!^fgt;quot; illotiim nullam m hoc textu fieri métionem, in quo non fimpliciter dicitur Dominus non ampliùs ipfis apparuilfc, led hac difparitionc ex eotum conlpeótu ablatus elle ; quod lanè fupetnaturalequidem amp;nbsp;extraordinarium a-gnolco,quuni minimè ferat humani cotporis pondus tam fubitam ac lepentinam abfentia. At fipotuit Dominus tam repente amp;nbsp;vno mo-mento Philippum fuum feruum ab vrbe Gaza Azothum vfquetranfportare, cut fi voluit, non pocuit ac voluit idem in fuo corpore prç-ftare,vt neque corpus eins in fe fieri inuifibile, nequevllam fieri mutacionem, quahtatis ac proprictatum cllentialium,magis neceflefue-rit quam in Philippi corpore conngerit, Aft. 8,39.amp; 4o!Notandum igitur hac difparitionc Iclum Chiiltum realiter abfGcfriHe,amp; abfen-tem à difcipulis factum,vt hæc dilparitio non

4- ij-

-ocr page 278-

244 ^®' HO MIL. TH. BE ZAB modo non iuuet Vbiqiiicafemjfcd candem o* innino dcftruat.

Bvf fub tm Deniquc fiqins quærat cur hac rationc amp;ra w».«rfift« repente a difeipulis illis duobiis recefferit, aio Hunt. Domini mentem in hisrealibus naturalibos

amp; in oculos incurrencibus apparinonibus, quod ad fufeitati corporis veritateCh, non ca-tùm hanc fuilic, vt certiorcs cos faccrer de fus rcfurtcdionis veiitate per realem amp;nbsp;viiibilcm fuam pratfentiam ; fed vt doccret cos fc non iufcitatum à mortuis itertim in terris huma-nam vt antcavitam aduru, quam Paulusani-malemvocat, quodciboamp;öepotu foucatur: fed mortis fpcluncam cgrcirum,fc ctiam o-mnera illaro mortis qualitatem amp;nbsp;infirmita-tem depofuilTc, non tarnen naturam corpo-ream cum proprietatibus clTcntialibus, quas oportet difiingui tarn ab lis quibus per pccca-tum obnoxia fafta ell vita humana, quam ab îiufdem animalis vitæ conditionibus antc-quàm Adamus lapfus elfer amp;nbsp;nos in ipfo.Nam ctfi Adamus ante peccatum moiti non eilet Obnoxiiis, cibo tarnen, potu amp;nbsp;forano vitam jllam eins oportuit fouen ac fuftincti : quum vita fpintualis animali illi oppolita, in cuius poircilionem Iclus Chrillus lain venerat pet rcfurrcdioncm à mortuis, longe alia fit, ab i-Ris omnibus immunis, quod Saducæis rcfpógt; dit Dominas apud Matth.22.30.0«: Lucani 10.

• 35'amp;: Apoftoluspluribuspcrlequitur,l.Cor. ij.nominatim à vcrf.38.ad5t. Dominus tarnen nondum crat ingcelius omnino in glonam Pa-

-ocr page 279-

IN HIST. R I S VR K. 245

Patris, fed quadragintadicrû fpatio fcad di-fcipulorum capuim accommodauir, talc ha« in re modu feruans, vc ad veritarem fui corpo ns ac veræ fuæ vitæ magis ac magis patefacien dam,ctü edere ac bibere cü ipfis volucritjicet non adalinientü vt priùs:aliàs,vrin hac hido-ria noluerit eb vfque procedcre, qub doccret cosfe viuereamp; in pofterum elfe viéluruin alio vitæ gencre, putafpiritualis amp;nbsp;ab omni infir-roitate tam naturali quam peraccidens imma ms amp;nbsp;hberæ, qualem hadenuS egerat, ex quo in hune mundum veniens noftram naturam, exeepto peccato induerat.

Q^ainobrcm qm pro diftinguendis iftis ^^mJ^r. qualitatibus corpons cælcrtis Icfu Chrifti, lt;''quot;■/» »«•«-ideft cælclHs ac fpiritualis conditionis , vi quot;“2^quot;* tamque viuétis cæleftcm ac fpiritualem,à cor. rtfiku fn: pore terreftri amp;nbsp;animali, idclt conditioncm “quot;'quot;'ï“’ j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;htdutniff

habente terrenem ffc vitain agente terre. nerfM ftrctn,amp; bocrefpedu cum omnibus animan- ^'fquot; ^'’”~ tibuscotnmuncm,nolhx falutisfundamental*^’‘^'''‘ radicitus conuellunt, Deitatem ciïentialcm Ic(u Chrifti confundentes cum proptieta-tibus fpiritualibus corporis cius fpiritualis: quuni tarnen oporteat in vnitate petfonæ Domini, duas eiusnaturas etiam mancte diRin-das fua elfentia amp;nbsp;proprictatibus eirentiah. bus , non minus poft eius refuttedio-nem amp;nbsp;glorificatioiiem actemam quam ante. Nam fi aliter diet, refuiredione non eilet fada roelior ncc audior humana lefu 1 Chrifti natura,ledabolita fuiHtt amp;invnam

S-’b-

-ocr page 280-

24^ 10. ßOMIt. TH. BEZAE

Deitatcm transformata.Et quod maius cft,iJc de noftris corporibus vitimo die refurreftutis dicendum ac fperandum eir«, qiium dican-tur tune fore conformia corpori dus glono-foj’bilip.j.io qnemadmodum ipfe fc demifit amp;nbsp;exinaniuicin hoemüdo ad tempus,nosccc-leftibus fuis diuitijs exornaturus amp;nbsp;ditaturus. Ac, fi finitum cffeaccircuüfcriptum naturalis corporis dimenfioiiibus,vtfir prorfus «æune-Çv pluribus locis effe fimul,amp; clTe vifibilc,nó elfer proprium elTcntiale verorum omnium Corporum, fed proprium per accidens, quod abede poffit fine fubltantiæ corporcæ interi-tu , quomodo cógrucret cum eo qood dicitut Dominus vlnmo die,quo apparebit maidta-tc amp;nbsp;gloria iiifignis,futurusconfpicuus, amp;ab omnibus, rum filiis fuis, turn hoftibus agno-feendusrNon fimplicitcrigitur damnadushic error, vt falfiffimus, fed maxime deteftandus, rum quód dum lefu ChriRi humanitas ficin fpeélrum trasformatur,religionis Chriftians alcera columna cuertitur, quód ira doceamut lefum Chriftum adhuc in terris quærcre pet inuifibilitaté fabulofam,amp; confundatut modus communicationis fpiritualis folus viuifi' eus, cura cotporco hiiius vitæ proprio : tu de-nique quod bac via Sacramécura SactofandÇ Cœnæ in horrendam amp;nbsp;abominandam ido-lolatriam, fi qux fuit vnquara apud homines, corarauratur, vt Deushabcatur «^tanquam Deus colatqt id ipfum quoi editur ac bi-bitur.

-ocr page 281-

IM HIST. R.BSVRR. 247

Hiftonadeinceps adiieit hos duos difeipu- ^^^^^ los melius agnito Magiftro in recdlu quäm inter mtJS dumadc(retprxfcns,inaiorem fruaum per-CcpilTc ex 11s quac ab ipfo audiuerant quam jh» ftthn-pnusfeciirent, fuum ftupote admirantes.Nä, aiebanr,nonnevis illa quam noltriscnraibns f^_ operabatur, quafi ignis ab cius ore in corda noftrapcnetrater,quû aperirct nobisferiptu-ras,amp; nobis in via loqueretur,debuerat ilium nobis patefaccreïEt hoc opponiturScribaru amp;Fhatifaeorum docendi rationi.glacic fngi-diori,quæ nullo modo cum dotlrma cækfti factisScriptis comptehcfa,liue rem inlpicias, fiucvetba,c0uenicbat.Nam quod ad Legem, quahs eorum docktinafuerit laris ceftatut fal-feipforum cxpofuiones,quasDominusapud Matth.cap^.multis ceprehendit, amp;nbsp;coarguit. Doctrinam verb Euangdicam, quæ fuit Mcf_ fixpromiirio, in regni camalis amp;nbsp;temporalis maieftatem transfotmabant : quum Dominus comrade rebusdiuinisdiuinèamp;: cumauóto-tKatcloqueretur.Macth.7.19. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cur Pr,r

Hanc verb virtutcm non ert quöd tribuen ^fl’^‘^’J^ dam arbitremur vUi hamanæ cloqucntis iazfl^e.^tf-Rhetorices attiftcio. Nec enim dubitaudum ^‘Ih^'”!’^* eltquinDominas noilcr lefusChnllus itafit „^, „,t, loquutus,vtcum Euangeliftæ loquenté feti- ^'“^'•('’‘l‘ pris fuis imtoducunt, verbis nimitum cómn-yjifi‘‘quot;^ nibus, amp;:ad vulgi captüaccommodaiilfimis. ^•‘^’’i'frt Erft enim landabiliscft bcncdicendiamp; do-^/,“^^ quendi fcientia,quum ad rcótum finem m re- mJnaufn. bus humanis fctiut ; Dominus tarnen hanc“ *‘‘'‘‘’‘‘ q. Ülj, nnt.

-ocr page 282-

148 Io. HOMIL. TH. BEZAl docendi rationcm in Ecclefiam fuam noluit inttoducerc , cuius rci tcftis clt idoncus »- | cris ilia reprehenfio qua Paulus Apoftolus egregios illos oratorcs apud Corinthios coct-ccr, lie cos alloqucns, Ego quum veni ad vo$ non veni cum eminenna facundiæ auc fa-picnriæ, neque oratio mca, amp;nbsp;prædicatio mei vei fata clt m petfuaforiis humanae fapieii-tir verbis, led in dcinonftratione fpiritualis poîcniiæ.i. Cotin.a. i.amp; 4. Simplicitas igitut prædicationis nihil dcrraxit deScriptura’ ma-icftatc, led contrà oftendit Eccldiæ Dei fun-jdamentum amp;«Edificium totum niti vnica Dei virtutcinterna, qualcm ipfi lefu Chnftiini-mici vei inuittcoadi funt agnofcere , amp;qui-uennabcius iunentute, Lue. x. zy. amp;nbsp;fæpius alias,vclutiMatth.ij.54. amp;nbsp;lohan.7.46.Tabs ctiani Apoftolotum lermo fuit , cui nee Pliilolophotum fapientia,nee oratorumfi-cundia relïllcre potuit. Spiritus fanótu« igi-lur propriam habet Rhetoricen , faftidiant itlani licet dclicatuli quidam amp;nbsp;difficiles,quorum aliis facrarum Senpeurarum oratio nihil fapit, vt proptcrea malint vitara in orato-rum, Poctarum , alioruraque prophaporuin fcriptorum libris terendis tranfigcrc: afij verf) lune adeb audaces vt Spiritus fanât fermo-nem in Latinio’-cs voces transfotraarc nitan-tur quàm ferat Ecclelïæ communis vfus: a* Iq longius progrediuntur, vt fomnia fua amp;nbsp;fpcculaciüncs,cx hums Icculi fapientibus hau* Ras gt;nbsp;earn dothans Euangelics puntafe mi-

-ocr page 283-

IN HISTOR. ».ISV'RB.« 249 roifccanr , alij natiuam illam pulchritudi-nem amp;nbsp;nitorem eloquij Spiritus Sanfti qui in Ptopherarum amp;nbsp;Apoftolorum fcri-ptiselucct, vanx garriilitatisfucoinficiant.vt jam nulla firamplius inter Eiiangclicoscon-cionatores, amp;rabiilas aut declamatores differentia. At qufmadnjodum fngiendum gft ambjtiofuro amp;nbsp;yanum iftud 111 dicen-do extremum , non ideo tarnen fcquiturap-probandam barbariem illam quam inuc-xcrat in Ecclcfiam Dei linguatum proprie-tatis bonarûmque fcicntiarum amp;nbsp;artiumim-pctitia, aut protfus abiicienda dodotum vi-rorum in humanioribus litetis monimenHi. Nam amp;nbsp;ipfeDominus Ecclcliam fuam decorate voluit infignibus Thcologis Græcis amp;nbsp;Latinis, etiam in bene dicendo cloquentiflj-mis: qui tarnen femper intra fuos limites ita fe continuerunt: vt maiorem ipfos femper return quam verborum habuiffc rationem mi-nimèfitdiffitendum, amp;nbsp;fummopetc caucrunt nc humanam amp;nbsp;artiHeiofam cloquentiam con funderent cum virtute illa dicendi diuina, quam docet Spiritus S.in fua fchola ad res di-Uinas,facras amp;cœleltes mortalibas aperiédas, vtDeo folvacccptam feramus Sapientis fu® cognitionem. Nam quoties ipfi vifum eft, ita feiuotum fuotum minifteno benedicit , vt totum orbem concutiat amp;nbsp;commoueat, quod figuratum eft die Pentecoftes milfo in Apoftolos Spiritu Sando,qucm ignex lingua tcprxfentabant.Sic noftro cempote quoties i-

-ocr page 284-

J5O lO. H o Ml L. TM. B F Z AE pfi libuit amp;nbsp;adhtic hodic libet porentiflimê opcratus cft,non(an.è potentia amp;nbsp;viribus proprijs fcruorum fuorum , fed eins vnius arcani vi qui per os fuorum fcruorum loquitur. At hoe loco turn intcriorvirtusIcfuChrifti con-fideranda eft, vr cius vnius qui Spiritu amp;ignc baptizar.Macth.j.n.tum opus cxterius,quace-nusofficio mimftri crga fuam Hationcmiplgt; defungi vifum cft,Rom.i5 ^-

CwrwoH a* Hic verb fiquis quærat,quî fiat,quando]ui-nneiaJ Jem tam ardens cQ verbum i(tud diuinum, vt rX 7”Zpnmariæ digniratis viri, amp;nbsp;fapientidlmi aui-M(a/tr,e« quc cx populo, quos ipfc lefus Chriftusauo-,^ quutus cft,parum, aut nihil omnino commo-ti fint:amp; hoe fcculo , quo Deus velut de nouO faccm hanc in terras mifit, maxima pars ho-minum non moucatur, fed potiùs gchdiores in dies fiant. Aio inde patere quod paulöfu-penus dixi, nempe vim amp;nbsp;efficaciam Euangc* lij, non pendcre à verborum fono, nee magis manare ab ore concionatoris, quàm gernicD amp;nbsp;incrementum fementis à fatorej. Cor.J 7-fed ab co qui cx fuæ voluntatis arbitrio dif etimen inter hos amp;nbsp;illos ftatuit ; nunquam tarnen finente fatores illos incaflum faccretc' mentem , quin cam fua gratia comiietur,q^s inexcufabiies reddantur quotquot viderc no-lunt quod vident, nee audire quodaudiuni' Sin excipiat aliquis rogitando , cur hanclu-cemamp;ardotem iftum omnibus auditonbus non communicec ; aio , pro impia hac fcifó' rationegt; amp;nbsp;Dei arcanorum inquilinoue, pO'

-ocr page 285-

IN HIST. RESVRR. 251 tiusmirandam, qiiomodo vnius hotninis in mundo mifererivelit, vt det ci oeulosadvi-j dendum, amp;nbsp;autes ad audiendum, quum tanta Ct improbitas, peruicacia amp;nbsp;indomita tcbel-lio hominum, qualem vcl hoc vno fcculo præ ; aliis omnibus cxperimur,amp; quidem in medio i noftro fine , ne longius nobis excurrendum j putemus. Itaque in nos, nos inquam ( quod non fine dolore maximo dico ) qm verbum il-lud audi umus amp;nbsp;amplexi fumus fpecie tenus, eximio illo nomine Reformatarû Ecelefiarû gaudentes quadrant ilia prophetæ verba,longe ctiam mdiote nomine quàm in veterem ilium populum, Efa. 6$. 2. Expandi manus 1 meas tota die ad populum incredulum , qui 1 gtaditur in via non bona poft cogitationcs ' luas. Innobisigitur , noninDeo quærenda 1 huius defedus caufa eftiquum idem hodic no-' bismericb poffit exprobrare quod olim po-i puloperMicheam ptophetamdiccbat,Popu-' le mi, quid feci tibi,aut quid molcftus fui ' tibi,refponde mihi,Mich.6, j.Sapere amp;nbsp;intel-ligcte nobis videmur,amp; idcirco Dominus occultât nobis quæ pacuubs amp;nbsp;inGpicntibus de-tegitjMatth.ii.i^ dilutes fumus in nobisipfis, 1 ideóque Dominus,qui tamelicos implet bonis ' \ nos ablegat inanes: fupetbi fumus amp;nbsp;elati, amp;nbsp;l ideoqui humilcs exaltat, poternes è ihronis '1 dctrahit,Luc.i.5X,amp;5j.

Cætetum buius ignis, de quo loquimur, r^««),«», ttiaCunt ptoptia,puta illuminate, calcfaccrc, fwpquot;««;

i ^confumerido purgare. Hinc itaque digne - ^à,^àZ,

-ocr page 286-

25i nbsp;10. H o Mit. TH. B EXAM

Î^^KmM ^*-’^^^ ®quot; •‘^ horum difcipulorum exenv ftntuntfii plom in hac doftrina progrcirus aliquos ft' ftrJiht^ cerimus, qnos dccæcitincognicioncfuima-giftri , videmus videnres amp;nbsp;feientes fados, vt alios ctiam illuftrarint : dclhipidisacgc-lidis, fublato ftupore, zelo inflammatos, «« abrupifTe amp;nbsp;negotia, vrin Hierufalcm reuef-tcntur,haiic cximiam Lucein qua fjcrant irw diati,ciim Apodolis communjcaturi.AtqiKO Ytinam, vti nam, inqiiam,hoc exemplum imi' tati indies fidei incrementacapetemus,ali) aliorum imneem ædificationi duderemus,^ mutuis datisdextris mutuisnosiftis hortano-nibusad Dei cultûinçitarcmus.Agite,caniuSi camus , amp;nbsp;afcendamus in montem Domini» qualcs piorum voces deferibit lercmias, cap ji. 6. Sc 12. Etfiveto tresiUæ proptietates dt quibus diximus non fint rebellium propriï» (cd folorum credentium, tarnen fuo pentulo expenuntur rebelles Dominum ede qui Io-quitur:Lucc Euangelij, qua abj illuminantur» ipfisardorefuo caligincm adferente, amp;nbsp;tandem prorfus cxcxcantc,vt videntes non«' dcant:amp;pro eoquod alij ad bene agendum incenduntur bi admalè agendum inmalitw fuamagis indurentur, aduerfus Dei filiosftré tes, donee cos ira Dei tandem abforbeat, q“’

in ætemum torqueantur nunquam conlU' mendi. Tu verb, Deus optime,nobis hanclat-f'iiim/hu gire gtatia vt illis fimilcs,iftis didimiles ünius, Denique textus habet cos ipfo momento fertr. fuigeiitcs.cüfcdinationercuetios edeHiet®' folpl

-ocr page 287-

IH HIST. RIS TB. R. X$J folymam;quæ notanda circunftantiacft,cx qua oblcruemus quam fubitö fint mutan à Domino. Nam paulo ante, Dominum tecum tctentuti dixerant, diem ineünauifie, ac pro-indenonclTc. vlcra vicum illuni ptogrcdien-dum, nein noótem incUrrerct : nunc veroipfi dercditu invtbem cogitant, quod iter con-ficcrequum eilet fcxagintaftadioium,ltadiuni autem lexcentos pedes contmeret , minimè potucrunt quin in altam noftem incidc-tent.Sed ecce quantus gloria; Dei,^ veræcha litatis crga ptoximura fit zelus,vt nee dies nee horas numeratedidicerit;amp;: nunquapro-cralbnadum elle docent, nccdift'erendüquod nunquam fans mature lien poteü: nee à tergo icfpicicndum,fed femper ptogrediendum , de quidetn currcnduni,inimo femper ad Icopum ac rattara vlnmam volandum, nempe ad premium fnpernæ vocationis in lefu Chrifto.I-deo Apollolus his verbisditcipulum luüTi-nioiheumhortabacur,Pricdicafcrmoiié, mfta tctnpetliuè,intempcttiuè,2.Tim. 4.1. Et Da-uid dicebac, Si incroiucro in tabemaculum domus mes ; fi afcendeto fupet ftratum leöi inei.Sidcdcro fomnum ociilismeis: palpebris nicisdormicationcm, doneeinuenerolocum Ichouaihabitacula forti lacob,Pfal.ij2j. Ncc proptcrea tarnen neg.-imus Deum oppottuni-tate$teiumamp; tempora dilpofuilfe, necdici-inus etiam negligendara prudennam dedif. etetionem in iltis cncunltannis : led ta-men fugicndam lummopere fallam cainis

-ocr page 288-

254 lO- H o M I L. T H. B E Z AM J prudentiam,quæ retroccdentcs docet progtc- ' di,faóto initio non à Dei regno, neeadofflu’, Dei ædificationc, fed à familiarum noltratatn amp;aliorum prinatorum negotiorumcuta,in quibus procurandis non ftimulo, fed fræno amp;nbsp;habenis,nobis opus eft, sini»!^ Porto fi magnoperc laudandus eft duoruw «rZ^Mm iftomm dilcipulorum ardor amp;nbsp;diligentia,non fr^kturMti minorem iaudeni meretur ftatus in quo rcli-T^^m«!”*!'^*‘^‘^'“*P“^* ^‘^^*’’^’^® **^’® inuentifunt jetii* fli./iftf M fucrint incredendotardiores.Nam quoseraf ^»»A^'^®”^™’^^ ®^^“ pcrculfos amp;nbsp;attonitos fuifis’ lu.Et^ù fuga falutem lîbi quæfituros, cui negotiovi-•Ht^i «/“debatur cato maximum illis argumeniûprs-tf^ndL. bere, dicunturtamen in vnum omnes conu^

nifle,non tantum Apoftoli, fed cumipfisali)

• nonnulIi:quainrcDcifauorcm maximum ex-perti funt, à quo mentibus ipforum hoc con* Illium fuggeftum eft. Sic videmus Ecélcfia’® exfo lacobo Iohannis fratre,amp; in vinculaPf' tro coniedo non fugiffe metu perculfam, ftlt;l no(3:e intepefta in ædes Matiæ Iohannis Mai-ci matris coaftam fuilfe,Aäe.ia.iz.Talis ctiaro fuit veteris veræ Ecclcliæ mos ac confuctnei® à Romanotum Impeiatoribus flagtantibus horrendisperlecutionibus, quod audotese-tiam Ethnici ipfi teftantur. Er noUro fecnlo fcimusillud,ardentibus in noftros fratvesHa-inis,fuifle faditatum. Fateor propter nodut-nos illos conuentus vetcres Chriftianoshoi-rendis falliftimiscriminibus fuifte obnoxioM aefaipe laccffitosreadem^ue noftro fecuload-j tt«-(

-ocr page 289-

7 IN- HIST. KESVRK-. ^55 ucffum nosfenouata : vciùm quicquid Satan per fuosfatcllnes agat atque moli3tur,nó dc-’1 bet Ecclefjam deterrerc,quin legitimis oinni-' busrationibusin incœpto pergat.Neque verb ' nbsp;nbsp;tarnen negamus cuitandas omnes occafioncs, ’ fanda prudent,iaquibus iroprobi calumnian-di anfam arripiunt:velut exempli gratia,fi ho-’ die quum Deus poteftatem facit nobis inter-', diu certis locis amp;: horis conueniendi, ad fa-; crofanólum eius verbum audiendum,quidam ' no0:u,vcl fcorfim conucnirent, quod faciunc ' Anabaptiftæ,amp; alij qui fedas initituunt, mc-’ ritbin grauiffimam repteheniionem incide-' rent, amp;nbsp;pceiiis digni client, quum iftiufmodi ftudiaptiuataà Domino minime proficifea-; tur. Needicimus ingruente perfecutionum i ; terapeftate, in vnum locum fingulis fidelibus ' • conueniendum , vt latronibus ac ficariorum ' fecanbusiugulum praebeant, quo nihil gra-• nbsp;nbsp;tiusiftisfuturum eilet.Fugit cnim Elias à kza-behsconlpedu. i. Reg. 19.5. centumque illi Prophetæ in cryptis amp;nbsp;antris latuerunt amp;nbsp;nu* ' triti funt,i.Reg.i8.13. Nee femel ifta contige-’ nbsp;nbsp;lunr,telle Apollolo Hcb.11.37. atque adeb Ic-’ fusiple ChriflusDominus noller, quum ellec * ci rcuunciatum iohannem Bapciltam invin-' culaconicclum , feceffit inGalilæam, Manh. ’ nbsp;nbsp;^. u. amp;nbsp;fatpius hbifuga falutem, c raanibus quot;nbsp;hoftium clapfus,quæliuit. Sic Eccleua poll D. ' 1 Stephani exdem difpcrfa ell, Ad.8.1 cd qua- r-ftiufmodi fugas funt confequuta,fcmpcro-M llendctunt illud propriè non elfe à Domini

-ocr page 290-

20 Id. H OÙ it T K. É E Z AÉ

confpcftufugcre, fed fc hoftibus Dei fanéto prudcnriqueconfilio fubJuccre, ad maior« fruélus faciendos. Q^um igiruv variæ citcun-ftântiæin huiufmodi ntgotiis ineutranc, vil prxlctibi poteft aliqua régula manendurn nt fit, an fuga fibi conluléndû ouibusaur cariim paftoribus : verùm , fi paftorcs ex animo Dn glorie promouendæ ftiidio ducanrar^ neede memoriafuadelcri panantur quod alios do-ccrcdebent, nempe fuiipforiim abnegatio-nem, ex fanao amp;nbsp;rcôko arfedu quo à merce-nariis difeetnantut, qui lupum venuntema-fpicientesfugiunt, aegreges Gros relmquunt, lohann.iô. ij. aderit proculdubio Dominus fuam voluntatem priuatim eosdotlurusjliuc per fangum fuum Spintum , indita iplis m rem prefenrem lapientia amp;nbsp;conhlio, Ciuepcf ones ipfas:quod Apoftolo cótigilVe videmus. Aól.i$.30.amp; zo.i.Pcuóqoeipli Aóhn.iy.vrnó propcerca ncceirc fit à Domino noua edi mi-racula. Ethorum quidem ftequentiflimafunt noftrofeculo exempla. Ac contra multos ni-miùm vidimus ita perterntos, vtin aiiiaa-betrâtes, numquam in viam redire potuerinr, alios verb, eximmcnla Dei m'fericoidia, W acconitos, vt fæpiusin exiemm mentes taaien m viam rcdutüUinr.Quis verb miietur horoi-«esin hæc præcipitia, etiam aliquando (pun-tc ferri:quod teftatur Dauid denub ad Regem Achis confiigiens! Graues tarnen amp;nbsp;mcxcula-bilesilh lapfus, quiequid prxtexatur. Aimon enim fenfus communis hommes expertes die ncceirc

-ocr page 291-

IN HIST. R E S V R K, J^^ nccclTecft , quumfibi perfuadenc tutiùs agi Cum co qui derclióto Deo ad cius immictM confugit,quà(n cum co qui Dei promidis a dH uerfus quælibcc tcrriculamenra firmitcr in-nixus,fidem faam aC vocacionem impeitcni-i cusretinet, ab cius vnius pendens prouidenx tiaiDenique,nonnc plane inianus cft,quiCungt;-quefe rebus luis confulturum pucar,(cicntct prudenrer in Dcum peccandoPitaque tantum abeft vt petfecutionum ællu flagranteincun-da fint hxcconfiha, fecedendi amp;à gregis v-, nione difcedendi, quibus conhliis in Iconum vogues deuenitur, vtcontrà tune maxime fit vniofoucnda, cuius hic nobis exemplum pro-ponitur •. quod fi faduin crit, ne dubitemus quin Dominus, quemadmodum teipia fecit ratumiddequo maturè præmonucrât Apo-dolos,nempe vbi duo aur tres coaóli client in fuo nomine,fore fe in medio ipforum. Maitb. i8.io.fic ctiam inuoCatus adfit, amp;nbsp;pracfcntilli-mum luxiliutn velut ^iro',gt;ii,gt;a)Ht adferar.

Verum enim verb difcedum ab hoc exem - ^p^ßtU plo,quid fit in nomine Dei conuchire,nerope ’'‘’’ «»“‘* vtcætusamp;confilia ferantuc m Dei gloriam, ”quot;”J^'„ tnutuamqueconfolationem amp;nbsp;ædificationem bM «a»n. in Domino, non autem quxrantut mala con -filia,confultoribus ipfis peffima. Itaquedi-ciintut hic vndccim Apoltoli (notandum au-tem Domini domefticos ita ab aliis nuncupa-tosvndccim, ficut ptiusanteludx proditio-i nem Duodccim vocabantur, licet decern tan-1 turn huic appatitioni prxfentes adfuerint,

-ocr page 292-

25^ IO* H o M I L. TH. BEZ Al turn abfenteThoma, vt eolligitur ex loh. 20. 2x|.)non de pnuacisfniscgiirc negociis,dcqui-bus tarnen cogitandi fans magnam occafio-nem habere vidcbantur, fed feinucuóinfpe rcfurieóliotns Domini confinnairc, quume-tiam contigiflet vt poft duorum illotumdi-fcipulorum ab vrbein viciini proficifeenciuro egreftum , quod perfpicuum fit ex iisquæin hac hiftona reccnlcntur,Luc. 24.22.amp; eaqux initinereipfis contigerant, ac eotundem rc-gteftum,Dominus fie difparens Petro fc con-fpiciendum præbuifter:cuius etiam apparino-nisnominatim meminit Paulus,i. Cor.i5.Ï. quant paucis tantum attigit vnicus Euange-lifta: quum Euangeliftarumfcopusnon fuctic fingula Domini faóta vel didfa nominatim fuis raonumentis confetibere: fient ipfemcc Euangclifta teftatur,Ioh.2O.5o.amp; 21.25.

teebßt »• Quid verô ? Sane licet adeö bene elfentdi-drfimt fjji fpofiti,tamédicûtur,Mar.i6ij.poftquamduo ßquot;/icttn''n hti difeipuli renuntiaftent iplis quæ in itiscre intmmbul viderât amp;nbsp;audiuctât, adhuc incrednlitatcvcl p»zT«/^^ ^'^^ié tarditatcad credendu laburalie,quod de ni, cafrii- uôuuHis cx iHo cœtii,nô de fingulis,inteliigc-r^»/,»fit‘ ‘^“ ‘■'ft-Nâ exprefte dicit hiftona, maxiinçpartis iplorû banc fcntentiam,vel potiùs eornrnu nein amp;nbsp;vlcimâ conclufioncfuiftc, qualcmcift oportuir,vcrenimirum lefitin Chnftura refur rcxilfe.Vndc dileimus non admodum mirau-dû, fi etiam in pra:cipuis quibufdâ Chtidians religionis capitibus non is eft confenfus quera elle oporiuit, inter cos qui ahis praire exeæ-

-ocr page 293-

IN HIST. RBSVRR. 259 plo concordiæ debét: quû id ipfum in ipforû Apoftolorû ipfomm cœtu conngiire videa-mus;nccctiam indeinferendum, nullam elle Ecclcfiam vbi non eft vfquequaque firraus in omnibus confenfus. At ponenda diftcrcntia eft inter hanc opinionum diferepantiam , amp;nbsp;apoftaliam aduerlus veritarem , icftalqnc v-nionem Ecclcfiatum frangentes: inter mate-rias ex quibus illæ opinionum vanctates o-tiuntiir,amp; di bitationes amp;nbsp;infirniitates quæ in pctitifliroos quofquecadftt:quod iplum côti-giile videmus initio in Eccleiia Hierololy mi-tana amp;nbsp;Annochena circa præcipuû arguméiû de beneficio Domini nolhilelu C hrilli, Aft. i5.iï.amp; y.amp;intet Galat.circa eadé materia,nó line maxima Ipiritu» erroris erticacitate, Gal. 1.6.0e inter Cotinthios in articulode lelurrc-ékione,i.Cor. 15 12. Et noltr oinfelict feculo i-dem plctifqucm locis, unmo nimiùm multis alpicimus, amp;nbsp;quidem »t haftenus immcdica-bilemalum iftud fuerit. lila igicu»a meaUata diftiiiftio diligenter obleruanda, cauendum-que ne facile ottendicuUs locum demus , ik plerunquc falfum ludicium feramus : quod non ent vlqueadeo ditficdeji modó monen-tem Apoftolum quid hacin re fafto ht opus, audiamus,non fouemes,inquit,malum,led e-tiam quantum fieri poicft ac debet alij alios tolerantes, mutuæque ædificacioni ftudentes, donee euadamus omnes m vnitacem fidci amp;nbsp;agnitionem hiij Del, dona fuafcchduin men-futam diltnbueutis.Demque in genere tenen-1. 1).

-ocr page 294-

^^0 II. H o M I L. TH. B EZ Al

dum,vt non quxuis concordia Deo nos con-iungit, itanon quamlibct opinionum diui' fionem ab eo nos fepararc.

H O M I LI A VN D E C.I M A.

Mare. 16.

14. Pofiremo ,vna fedenttlxti ipßs vatleetm cxhihuitfefe,cr exproórauitn-icreduittatem eirti, Cr Cordte dunttem : t^uod t/s ^m ipfum co aß ex er at excitât am non credtdißcnt.

Lac. 24.

36. Hac autem tpßs lo^uentihwfßetit ipfe Ie-fat tn medio eorum,c^ dtxitete,Pax volm.

iJ. ConfiemativeroCr expaaefalh, videhan-tarßhiß tn turn conßictre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

38. TMmdtxteets,ißitdturltatteßie,cr^»^' ' re dtfeeptaetonesfuheant corda vefirai’

}9. yidete manat meat ^ pedet meat : nam ^^‘’ fpfeßam-.contretlate me Cr videte : nam Spiritui camera er oßd non haltet, prove me conßicttis haltere.

40. Et lt;puum hoc dixijfet, ofiendit ea manat at pedet.

Johan.zo.

’9- entêta eijo veßera ejfet,die dlo primo he-bdomadti,Crforet ef/entclat^x^iUtc^vltf erant di-fcipult coach propter metum Juditorum, venit Ie-fat ;fietit^ue in medio tpfirum, iß dixit eis ) Pax volas.

20. £gt; '

-ocr page 295-

IN HIST. RISVR-R. 161

20. Et i^uum hac dtxijfet, oHendtteis man»s lt;ic latftsfmtm. Gauißßtnt er^o difcip»lt, vifi Do-T/uno.

V\ndoqvidem ornnis no-_ ftrafidcsnitituriisquxfunr no- chnfi^

il bis fideliterab Apofiolis Domi- E'fi quot;^P* ni nuntiata,ide(t Icgatis quos i- ^p,ft,/^ pfcmct vocauir,amp; omnis gene- f'quot;‘’‘/ lis fignis ac miraculis indubitatis approbanit, ß^^”* ’ ficuti doceinur Eph.ï.20.amp;: Apoc.21.14.mcri-tb fortalTc quaerac aliquis cur non potius pri-misillis fefe patefecerit, ad reliqnos omnes deinceps docendos arque cófirmandos, quàm Manx Magdalcnæ,Marc,i6.9. deinde alüs mu licribus,Matth.28.9. rum duobus illisinvi-cum proficifcentibus. At fic in Dei confilia in-quirentes, non attendunt in primis optimum fuiffe,inimo necc(rarium,vt non folus Petrus, fedomnes Aportoli fiinul moncrentur de fua quifqiic infirmitate.immo amp;nbsp;incccdulitate,vc Iele ipfos agnofcerent (ibie|ue ipfis applicarct quod erant alios dodluri dcinccps.Dcindc có-lidetandü amp;nbsp;illud,() faciles m credenda refur-teâione fuiffent, vt ei tcftimonium perhibere conatentur, i^multis fuilfe fufpeótos futuros, quali Iciplos quxrerent;quibiisoinnibusDo-minas occurnt prxcedenjibus apparitioni-. bus,qu£ccircun(tantiisquidédiuct('x fucrûr, fed in yno omnes pulchrcconucnicntcs.Tcr-tio,quóplurateftimonia habcnc,qui Apollo-lotum tempotajequuntur, tantum abfuiife r. iij.

-ocr page 296-

î6a II. HO Mil. TH. IIEZAE

vt ApoHoIi hune fidciarriculum cófinxefint, quo fublaco reliqui omnes forent inutiles, vt eoutrà poAremi fueiint in eo credcdo,cô cer-tius redditur ac firmius minûfuc fufpc6kû corn ni telhmonium.Et fane Deus fie operarifo-lct,nos à fua prouidentia doccus pendêrc, nec jn eins opera inquircte, ne qui fibi plurimura fapere,amp; elfe maxime perfpicaces vidétur,tin dem ptorfus infaniilfe amp;nbsp;cçcutiuifTc vidcâtut.

S^gt;»tJgt; Itaquc hic dicitur Dominus poftqua repen-^lt;1 .TrnôZ feab ociilis duorum illorû difcipulorumdi-


nem tmit^

io^^^m^^fno^ ynà diett

toa ''i9St

t^bfmtf X^fomu tan tum JJtnt 4t(tr».

fparuifTer, reditum ipforum in vrbem præuc-nil}c,vt fe Petro coràm infpiciendu præberef, vt qui præreliquis opus haberet. Deindequu videret difcipulorurafuorü cœtunon tamfe' eile polfc perfuaderi, tantum abeft, vt, quod merebantur.eos defecucrit,vt contrà in ipfotu ædes cos quæfiuctit,quo ex naturali fenfu fern puluni omnéipfis cximcrct. lu quanarratio-nc non tantum res gefta nobis coniiderandïi quæ tarnen dt præcipiia,fed omnes etiam cir-cunftantiç diligenter expendendæ,fi prii'is hoc obiter obferuauerimus, non omnes illosvn-decim coloci reucraconucnifre,abfentcTho-roa, ficuti paulb poll videbitur.Ac qbcadmo-dum antea cœtus ille duodecim vocabantuG

ficà ludæ ptoditionc vulgó dicebantur Vn-decim,donee numerus ille Duodenorum fut' logaro Martina in ludæ locü redintegraretut: autctiam diccre non erit abfurdum EuangÇ-liftam hancapparitionem voJuille eomptehe* deic cura ea quæ oôtiduo pott faôla eft* .

-ocr page 297-

IW HIST. RESVR-R. iój

Quod ad tempus attinet, facta dicitur hæc

• ■ r i V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• r i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exempittnf appantiolubvelperaniciuldcm Hici quo rc- i„\j,ptchn futrexcrat-^qua ex tc ratii fieri videmus id quod ß«-/»iß«»-ait Apoftolus, Dominum non fincre nos ten- ^^J^^J^, tari fiipra vires,quas ipfemet fufficit.i.Cor.io. cun. ij. Nam proculdubio non magno rooliminc ptoftemitum poterant qui conftantiffimi vi-debantur. Dominusigitur reipfa coroproba-turus neminem veile fc eoruni quos Pater i-pfi dederat perdere, Iohon.18.9. hærcre quidc illos animi dubios aiiquatifper palïus efi,quó raanifeftatio ipfius eilet deinceps gratior amp;nbsp;acceptior, fed interea tarnen nuntiis variis, ad quatuor vfque fubindc laboranccs reercauit, primùm Maria Magdalena milfa: deinde aliis mulieribus: turn Petro ; quarto denique duo-busiUisdifcipulis quibus in itincreapparuc-raf.prætet alias interieélas vifiones, amp;nbsp;ea quæ nominatim Petrus amp;nbsp;Iohannes in fepulchro viderant amp;nbsp;obfcruaranf.quó mendacium co-rum manifeftius ficrct:qui furro lublatum Icfu Chridi dorpus cum infigni calumnia diuul-gabant. Ergo exemplum iftud conCpicuü nobis facit quod Pfalm. iii.4.dicitur, Cuftodcni Iftaélis non dotmirence dotmitare, licet fuis nonnunquam Uertentibus : quod reprxfenta-turn etiam nobis fuit in iifdem Apoltolis pau-Ib ante pteceilla vltima quaraad Patrem fu-dit Chriftusimminentibusipfi luda amp;nbsp;aliis cü captutis.Et hoe fanè officiü præferibit ijs quos adalios excitaodos vocat,qu3m ob caufam E-pifcopi notninantut,vcgregibus inuigilent,

I. HIJ.

-ocr page 298-

»64 U. H o M I L. TH. BE Z A Ë

corum Domino rationcm teddituri, minante per Prophetam fe ab iphs (anguincm requifi-turum cuiufeunque ouicuhe culpa ipforuni pcreutis,Ezcch.j.i8.Vndc verb tarn craffi 110-ftri lap(us, ex quibus multi nunquam emet-gunt, nifi qiibd am dormicniibus paftoribus, inimicus noftræ falutis lolium in agru Donn ui immittit,Mat.i3.25 act qui excirati font, vei ncglexerunc, vel ferbnimis expergefaóti liint,vt virginunt docct parabolaMatth.25.5-amp; lo.Eia ig)tur,frarrrs,ad hanc dottrina mcn-its aduertitc ; nam fi alias vnquam , id res amp;nbsp;hora flagitat,amp; locus ipfe,li alius vllus,pollu-lat neincautiac ftettentes corripiamur.

Altera circunftancia eft temporis amp;loci) C^n^w* voluit enim illos Dominus code loco, eodc-ffit Jifei que tcjiotc Iiro ul coabtos inucnire, amp;nbsp;quidé fa/n '‘'‘^« alios ptxter vndecim cum illis difcipulos, vc ioCigt; fern , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* i 1 •

ƒ««ƒ/,«/herumomniuin tcftimonio irrerragabilito-(n^a^ap. tanj fuam Ecclcfiam firn ul ac femel de fuatc-jonc ceniorem facercr.

MtilucS Non eft porro verißmile totum integrum ^btjMdf die ßmul coabtos pcrminfiftcifed fub vcfociä iun^M conucnillc^vcntaccm cognicuros corum^jurv fni-ami fubinde pct varios nunnosferebantur, amp;nbsp;lefe •ß^miJiquot; inuicc confolaturos.Tepus igituropportunu ^eth effi- exploratunt, quo tuti extent ab hoftiüfuoriitn \*trnahquot; f^fQ^^-Oili®^*^^ ^^^ metus ille de quo hie agi-tur,incredulitatc amp;nbsp;diffidétia fuit permixtus, (qua in parte reprehéfioné mcrctur)tame qua ipfos ab othcionon deterruerit ,magnopctc laudadifunt difcipuliprudctcr conucnientes, fiquidem

-ocr page 299-

IN HIST. R E S V R R. 2(5$

^uide ipfemec Dominas prudêtiarn cüfim-plicitace coniungenda clFc docuit,Matt.io.ï(5«

Sub vefpcram igitur primi dici fcptimanac, ^ui nobis hodie dies eft Dominicus,Dominus ^...^.^. fiieiturad cos vcnilîc : quod non omnino eft inttiUitil^ intcHigcndum Hebræorum more, apud quos '^^^J'^ dicsinitium ab occafu folis capicbat ; quum itftmvui. fit vcrifimile duos illos viacores, quibus crant in reditu conficienda fexaginta ftadia, quan-doquidem iam dies inclinaucrat, vt loqoun-turLuc,24.29. non nifipoftSolis occafum in vrbem adueniire,amp; iam multa no(3:e.Nara fc-xaginta ftadia conficiunt fex millia Italica,quç Icueam vnam Gallicam cum dimidia faciunt, infingulasleucas numeratis quatuor millibus. Quemadmodum igitur vt periculum efFuge-rent opportunum tempus clegerunt , ean-dem Dominus opportunitatem accepit , vt eoattentius amp;nbsp;tutiias abipfis vidcrctur amp;nbsp;au-ditetur.

Alia non parui momenti circunftantia fu-pcteft,Dominum lefum foribusclaufis venif- curitfut ie, amp;nbsp;ftetifte in medio ipforum : amp;nbsp;so vifo di- ^^jl*^'” fcipulos ita confternatos amp;nbsp;expauefaiäos fuif- le jx«« fc, vt libi Spiricum confpicere viderentur : ex ^l*quot;fi’-quo apparet cos, præterquàm quod iftiufmo-divifa amp;nbsp;phafmaca inopinató in oculos in-Curcentia terrorcni adferunt, vehementer at-tonitos fuifte, confpicientesipfum fic ingref-furnvt fores aperiri nee vidillent, nee fcnlif-fent : fiue de domus foribus, fine de cubiculi aut conclauis in quod conuenciant, iftt.d in-

-ocr page 300-

156 n. ïîOÀflL. TH. B E Z AE telligatur. Nondubium igiturquin miracu-lofus hic ingrc(Tus fuerit turn in it, turn in«-, traordinaria celcriratc : hoc miraculo docerc, volcntc Domino difcipulos fuos, nihil to diuinx poteftati mortem deteaxiirc, de qua nondum fatis erant pcrfuafi:ficut vicilhm vi-fibiiitcracfcnfibiliter demonftrare voluitve-rum fe hominem rcfurrexille, eodem corpore amp;nbsp;cadem animaptæditum quam ante morte® habuerar.

j^morf. Hicquæritur,quodnam iftud miracnlu® Jn^hfeh-^^crir. AtqueiUi primum qui libenterperfua-xw^w M-fcrint lefum Chriftum fecundum humana® ».»;/f/4»y?/QjjjQ naturamifua refurreftione, faduraciTe ent rmracu

ó/w^wWe Omnipotentem,dminaomnipoccntia,venu? fmi.ftJu jjj amplius corporcis dimenfionibus aut loei mmut^uit circumfctiptionibus fit obnoxia humanitas: nfrchr^i fcJ cllcntialitcr fit,amp; in propria Corporis fob-J^Mwr^. Mantia,alij quidem dicunt vbique, non minus

quot;e »- quàmipfa Deltas: alijin rot hoftiis, quasvo-ju^^'^i cant,quot(acrificusconfccrarit: alij intotlo-iult;ttim etr cis quot Sacrofanda Ceena adminilhatur,amp; chhUi^m *” sondern hominibus quot ad Cœnæ co®-m^n/t/. munionem accedunt. Quæomnes opinioiies funt totidem perniciofiffima amp;nbsp;falfimma dogmata,im mo deliria à fpititu erroris in Ecclc-liam inucôlç,vt Chriftianam Religioncm nou tantum in fabulas transfotraarct, fedprotfus tanquam fibiipfi contraiiam abolcrct. Namü huius dodrinx fundamentum, Se qux illilu-perdruuntur veta funt, adum dl demcatna-nouis articule, toUitur çnim definitie vnio-nis

-ocr page 301-

IN HIST. M.ESVRR. zCj nis perfonalis duarum lefu Chrifti aatura-rum, fine vHaconfuSone aut mixtionc,ncc elTentiarum, ncc earundem proprictatum ef-fentialium.Corruit eadem rationc Icfu Chri-fticorporis veritas,fairem ab eins refurrtókio-ne.Sic euertetur articulus Afcenfionis Domini in cœlum,quæ non critrealis loci mutatio, vt hiftoria docct,fcd mutatio naturæ vifibilis aefinitæ circumferiptæque fuisdimenfioni-bus (fine quibus corpus définit clR corpus)in fubftantiam inuifibilcm, amp;nbsp;plus quàm fpiri-tualcm amp;nbsp;Angclicam. Necenim Angeli, nee anima noftræ funt vno momento pluribus fi-mul locis.Sic ridiculus redditut articulus, fc-candi aduentusamp; reditus Domini ccœlisin terras,ad vinos amp;nbsp;mortuos iudicandos. Nam itaredire non crit, realiter amp;nbsp;fubfiantialitec redite,fcd non mutato loco in terris, ex inui-fibili qualisàfua refurreaione fucrit, vfque »dfuumrcditum,iterum vifibilem fieri,vtlo-lent hiftrioncs.Iaimo,ne procul abcamus,idc lefus Cbriftus corpus habuerit fine diincnfio-ne,vt médias fores penetrarct ; amp;nbsp;repente in-greifus faélus erit vifibilis amp;nbsp;palpabilis. Scd fi hune locum pro fe Vbiquitarij adferunc, ma-guoperchallucinanrur. Namfiiam cracvbi-que,qualem nonnulli ex ipfis, iam ab cius na-tiuitate ipfi tribuunt Vbiquitatem, fanè lefus Cbriftus non crit ingreifus in locum ex quo non excelferat.quandoquidcm vbique elbfed fimul amp;codem momento, intus amp;nbsp;foris fuc-nbpræfens amp;nbsp;abfens.Sed quis tandem harum

-ocr page 302-

2^8 n. HO Mil. TH. B E X AE

nugarum finis?Verumcnimuero dicat aliqaisr quomodo IcfuChrifti corpus penctrauetitii' nuas claufas,quin dux fubdatia: corporeæ ß-mulin vno amp;codcm loco concurrerint! Etß id verum cit, quomodo lefu Chrifti corpus fuasdimenfiones corporeas amp;nbsp;naturales rcti-nucrit?Scdanrcquam iftis refpodeam, vcniW lit necne quod in medium adlcrunr, quînaroi obfecro, vcrumcrit vifibilem amp;palpabilcffl ipfum fuiirc,loqucntem amp;nbsp;plagas veras mon-fttantem jféquecoofquead fuorum capta» accommodantem,vt cibum vnacungt;ipfisca-peret, nifi verc amp;citra illulionem natural« dimcnfiones retinuit ? Sinequibus fi corpus verum elle corpus potcft,vel, fi cû quibuscot pus potell effe non verum corpus, fed fpiri-tus, nonne lefus Chriftusprxftigiatoiéfgif-fevidcretur, exiftis dimcfionibus vifibilibus amp;palpabilibusveritatc fuicorporis à mortui* 1 fufcitaticomprobans?Sic igituriftud mira- 1 eulum exponendum amp;nbsp;intclligendumeftnc- । ceflario, vt veritatis corporis lefu Chrifti fun damentum mancat immutabile amp;nbsp;inconcuf-fum. Ncc verb dicicur ingreftus ianuis roa-nentibusclaufis, nccetiam penctialfc lignum ( aut ferrum;fcd fimpliciter quum portisdau-fis coaóH client in vnum difeipuli , in medio illotum ipfum fclletiire: quibus verbis defetibitur repentinus amp;nbsp;inopinatus ingrcl-fus ad cos qui talc nihil exfpeftabanr. Sed ponamus non tautum fuilfe cxtraordinatiain in hoc fado ceieritatem, fed verum fiipcr-

-ocr page 303-

IN HIST. RESYRR. 269 namrale miraculum,dico, vt femperimroota mancat veritas corporis Icfu Chrilli ncccila-rib fa tend urn iftud mitaculum vircutc diuina lefu Chrifti fadum clFc, no in cilcntiali proprietäre corporis ipfius,qua femper fuit ac futurum elt in perpetuum vcriim humanura corpus,fed in ianuis:vcluti quum fuper aquas ambulauit amp;nbsp;Petrus poftipfum,miraculum non accidii,nee in corporc Icfu Chrifti, nee incorpore Pctti:fed in aquarum natutali qua litate,quatum natura Huidanöita mu(acacft, quemadmodum quum cafdem in verum vi-numcornmutauit, fed miraculosc tarnen fir-inata amp;nbsp;vcluti folidata, ad cos qui ipfis inara-bulabani fuftincndos.Idc fadum eft in maris tubti trafitu, £xod.i4.zz.amp; lordanis, lof.j.id. aquiiin mutufefe conglobanribushinciude, vt populo Dei liber tranlituspatcict.Quid ve rbfornacem illam ardente commcmorcni,in qua iniedifunt très Daniells foeij, cuius fla-mafcraper guide flama fuit,0c guideardctiffi-nia,vt fuo penculo expetti funt ij à quibus in ipfam ties illi Daniclis foeij fuctac inicdi, led cuius naturalis ardor lie fuit cohibitus, vt ne capillos guide ipfo n attigcrit,tantû abeft ve nocuetit,Dan.j.2'7.Sic Iconu rabies Angcloru miniftetio fuit cocicita,Dan.6 22. Idé de hoc fatto ludicandum tcor,ianuas miraculo ram repenteapertas tuifte öe tam repentè viciftim fponteclaufas, vt idnon lit à difeipubs am-maduerfumraut non ent ablutdu diccre n nc-gemusapertas faille,(ubftantiam earn cdfilfc

-ocr page 304-

Î7O H* HO MIL. TH. BEZAB vcrbnaturali corpori Domini ipforum erd tori,momcnróqiie item m coaluiire:quod fant non magis cfTcmim porcit, quam quodpaU-16 ante vidimus, fubito ipfum c duorum iHo-rum viatorum confpetlu difpamiirc.Idé Philippe contigide Icginuis, Aft. 8.59.nulls w men fafta necin lefu Chrifti, nee m Philippi corpore mutationc : fed ira tarnen vt Philipp corpus non ita difparuerit tanta cclcritateiU' petnaturali amp;nbsp;ineftabili, fafta in ipfoaliqui mutationcifcd quoniani à Domini Spincun-ptus eft;at quæ miraciila Chriftuscdiditàvif-tute veræDcitâtis,quæ^n ipfo eft edentialiteG amp;nbsp;non aliunde,manatunt.Quis verb feit nu® etiam bic Dominus vfus fit alicuiusAngeli,ab Apoftolis non vifi , miniftcrio in hisianuis momento apenendis amp;nbsp;claudendis, ficut An-gclum adhibuitad faxumà monumeniorc-uoluendum ; vt non fit neceffe cum vetcribus, nonnullis fentire,(axum àChtifto fuiffepenc-tratum, quandoquidem ea de re Scripturanul lam facit nientionem qui nos in eamfentes-tiara deducat ? Nccenim illic diciturrclurrf-xillc claufo fepulchro, ficut hic dicitur,coa-ftis in vnum difcipulis.ianoisciaufis icipfu® in medio ipforum ftetifie.Sic porta ferrea (pó te Petro aperta cft,vt cgtedeictut carccri’,AÜ. 12.10. quemadmodum priùs contigcrat catec-ris fores ab Angelis apcriri miracnlosè Apoftolis , tantaque ccicritatc ciaudi, vt politici® career inuentus litclaufus qiiam lutilfiiucicu-ftodibus tarnen ad fores ftantibus ifturum pe-

BKUS

-ocr page 305-

INHISTOR. R E S V R R- î/t nitus infciis , vt quæ non animaduertifTenr, Aft.5.19. amp;nbsp;ij. Siquis ad hæc cxcipiat nullum de his veibum in tcxtu haberi, viciflîm refpó-deo nullum item verbum fieri de ianuis ab il-lopcnetratis vt comminifcuntur, quod com-mentum iplorum quum tam mulra abfurda confequantur,vt oftendimus, falfifl]ma,fidci-quc noftrae articulis contraria,hinc nccciTarió confitenduro efle inferimus falfiffimam illoru intcrpretationem,noftram verb contra expo-fitionem fidei Chriftiana: confcntancam,mi4 tlfque rationibus, amp;nbsp;firailibus cxcmplisfulta, elle veriflimam. Denique fi vt noftris figmen-tislocus detur,àDomino faóla miraculatam anxièamp; fcrupulosè examinanda funt, n« id fucrit veile comprehedere quod defincretef-femiraculum, fi cius ratio velabbominibus, vclabipfis Angclis pcrucftigaripoirct. lam vetbvt fuperiores rationes omittaraus , qua tandem ratione fafto exttaordinario amp;nbsp;mi-taculofo ptæfentiam corpoream ordinariam inadminiftrationc Sacrofandç Cœnæ niti di-xetimus?

Quibus fic cxpofitis,cxpcndcnda nobis fu-perfunt quæ in bac apparitione dida gellaquc si^im frlt;t luni.Itaquc Dominus dicitur eosfaluralle his 'JJjquot;^^ verbis. Pax vobis : quas voces nofter Euange- Di,minitt lifta non expteflît temerc. Nam ex vfitatis illis

Domino vocibus conhrmari difcipulos o-c^^wjm/m portuitincius agnitione, amp;nbsp;ex verborumi- f^^'J^” pforum fono:vt Dominus fuorum difcipulo- ,„. rumincredulitatcm tribus prscipuis huma-

-ocr page 306-

»72 n. H o M I L TH* BEZAM f nisfcnfibus coarguenr,auditii pnn)ùm,quuBi exconfueto loquédi more ficcos alloquutuS^ deinde vifu:tum ctiam aótu , quibus adJ*i cfum acpotum , quod hæc hilloria diftinâq cxpnmit.At hæcomnia illiscunc amp;nbsp;hodienO' bis forent inutilia, mû cadem referamus ai)l frustum quem ex hac cogniciooe percipimus vt hæcfalutatio nobis eum indicat. Nanim fumtna,quid cft Euangelium?Niinrius verast vnicæ pacis , noftræ putà Rcconcilianonisl cumDeo, pethunca mortuisfufeitatum,’', deóque inter alios titulos Principis pacis titU' lo ornatum apud Efaiatn : amp;nbsp;quidem Paci’f fempitemæ, cuius non fit finis. Ela. 9.6.i^ 7 quam inundus dare non pored,lohann.i^if amp;, quod longe mains eft, quam oblatam t'' fpuit. Atque hac ratione Cóciliatiir quod m®' dodixi cum Chriftidifto Matth. 10.54.1enon vendre pacemin terrarn mifiurum , fedgb' dium : quæ niinimè (uneintclligcnda, neC^r natura dodrinæ Euangelicæ, nec de Domim propofito aefine : fed de cuencu maxima h®', minum partis refpedu ; praeferrim verômifo-randi huius populi, qui tanto bono fc fpo®'‘ priuauit, tâmque hoirenduro in feiudidowd tarn deteftandarebcllioncprouocauit.Annoni verb nos idem hodie quoque experimur ! A«'j non hoc iplum hodie nobis obiicitur,in tort Chriftiano orbe pace floruilfc priùs quâidrt® Euangclij fieret vlla mentio ? Iifdeni omni«’ vocibus ohm infoelicisillius populi :eliqnW conquerebantutapud Hicrcniiatn,Excotengt;'

-ocr page 307-

IN HIST. RE SV RR. Î7î pore quo cclTauimus faciificare ReginïCœli (Soli nimitum , in cuius locum apud bonos fcilicetChriftianos Catholicos Maria: Virginis idolum fucceflit, amp;: infinita patronorunl amp;nbsp;aduocatorum mukitudo ) amp;nbsp;libare ci hba-mina,indiguimus omnibus, amp;: gladio amp;nbsp;famé confumpti fumus , Icrcm. xp^. 17, At Euangc-lium,omnibus iftiicalumniatoribus amp;bla-fphcmis hominibus, inuitis licet ac ringenti-b«s, non dehnet elle dotärina pacis, veiæquc nofttarum coram Deo conlcientiarum trari-quillitatiSjMaith.11,10. quandoquidem hac v-nicadoftrinadocemur dtlcn quiequiJ à Deo nosfeparabat : amp;nbsp;cadem contrà nobis donari quicquid Deo nos gratos etheere poteft, Eph. 1.6.amp;1.16.amp; 17. per cum qui faÓtus dt nobis à Pattc,fapicntia, luftitia, fandificatio ik: redé-ptio. Mundus verb, quandoquidem tantum Donum reeufar, miferafua amp;nbsp;dcploranda eó-ditionefruitor : amp;nbsp;quum amicitia mundi fit aduetfus Deum inimicitia,vt qui mundi ami-citiam quæric Deo fe exofum reddat, lac.4.v. 4|:.ltanoserga mundum geramus, nc huius 0-dij eau fa pioHcifcatut ab vlla noftia culpa, quos etiam inimieotum ftudete commodis pat cft,Luc 6.i7.ik malum bono compenfare i.ThcH.yi^.lcd quicquid odijintcrccllctit eo-lum vitio ieratut acceptum.bn pacem qua de Wcagitur, quamque nosdifcrtis verbis iubet Doramus nobis inuieem ptecari , turn verbis tu fadis, qualis olim mutua fuit Chnitianotû falutatio, amp;nbsp;quidem addita conditione non

-ocr page 308-

274 n. H o Ml L. T H. B E Z AB ’ ^ore, nifi per nos ftercric, talcs pioruminanfS - preces.Vtinam veto non tarn multi hodiepal-'

hm obuij client, amp;nbsp;quidem eotum qui Euan-gelico nomine glotiancur, ore pacem przfe rentes,corde verö infenfiffima odia fouenres, quosadilla Domini apud Prophetam verb» relcgo. Nunquid fuper his non vilitabo, dieb Dominus? aut in genre huiulmodi non vlei' feetur anima mea31erem.9.8.amp; ^.EójinquaU» irtos ablcgo, amp;nbsp;ad ludx tnllcm exitum, cuiiü illi veftigia premunt,Matth. 20.41.

DmlaM Veveronoftram hidoriam repetamus,ob-quot;tbdiejifei ^cfuan'l^ hie differentia intci: hane falutati^ fH/ii/uù nem àlcfuChrilto, amp;ab hominum reliquO' fMemjM mm orepromanantem. Nosenim hoevna®. Xf^”»»«/ hac in parte poirumus,quatcnus homines,bf'* tidhue hi- nè alij aliis nimirum prccari,quarum prêtais Jtiti'uoj effeäus Domini arbitrio petmittcnduseft.I''l finish,- fus verb Chriftus ita fuosalloquutus, etiâps' g»tquot;fMie. cëcandé obtulit ac dedit ipfis quamoptaait' quumomnem habeatin coelisamp;: tetrapod®' ftarcm,vt deinceps vifuri fumus.Etfi verônaS ampliùs in his terris ore fuo nos aHoquututa^ degir,tarnen,nifi impcdimCnro ipfi fueriin‘'’gt; idem thefaurus quotidie ab ipfo nobis olftr'’* ac daturnó minùs vere, quàm quû difeipaj?” fuos.coram ell alloquutus.An non cninujiæ mus, quos quotidieper feruos adcgatoslasi ita cópcllat,R.ccóciliairini mihiî z.Cor.J-^ Nonne idc præterea Icfos Chriftus eft, ide®' que Spiritus Sandus qui noftro Spiritui tens' lur nos elle Deif31iosamp; ©ei cohsrcdcslAf

-ocr page 309-

«jucidipfum quod fui téppris hotninibus Dominus dicebat, Venue adnieonirtcsquiEui-gatieftisamp;onrrati, amp;nbsp;ego facia vt requit fca-tis,Matth,n iS quódque voce magna m ttm-ploclarnauit, Qu) fitit, vcniat ad me dlt; bibat, his verbis cam Pace,qua de hic aguur «deno-Uns: nonne idé quotidie indamat per co$ in quorum orc verbum iftud recôcilianonis po-fuit!2.Cor. 5 19. Sed de hoc poitcriofe pluri-busdemeeps aéluri funeus.

Cætetùm vt Dominas datimà liminc mife- ctH^hti,. rosfuos difcipulos hac faluratione voluit cô ’^^ «gt; quot;’ lolari , lie enam laplpra iplorum non par «n,»fiJe-’.lura minime diffimulauit , expiobians i pns,vtapud Mardi 111 dicitnr,tatdita(em cor- ßrtr,j„e dis amp;nbsp;incvcdaluaîcm. Qua in re piæbuii exemplum quod vetos om in.s PaUoresopur. X'/^fw». ter imicatijCpnlolationes ac rcprchéfiones ha i^f-tempetantes, vt neednlccnecamaiû lupetet, vt lolcnt boni medici ex ümplicibus vatris pharmaca téperate. Arque hoc prælertim fe-culo digna funt ilfa non leui contideracione, quo videmus maxime iioxios quoique nihila-liud quant Euaiigcliü ad voluptatê poltulare, Efa.jo 10. quotü tamé rebeUto poltular a 110-bisnevUum hnc faciamusiplbiü iniquiiaics pleno gutture carpcndi,quod idem Propheta iubet, Ela.q.0.6. qua in re vtina Deus luo nos Spititu regat. Sed an ijfdé heebit vti obiurga-tiombusde exprobrationibus, quibus a Domino difcipulos fuillecortcptos cólpicimus’ Qmdniïquura ex otUcio tcneamur,ne in ma-

-ocr page 310-

176 H. H O M I L. TH. BETA!

dilt;3:ioncm incurraniijs,quam aduerfus miiros canes Propheta idem olim protulit,Efa.56,io. Nam hi (cholam Euangelij non ampliùs qua-driennio fiequcntarant, nos veróiam annos qnadraginra,imino qu(nqiiaginta,amp; ampliùs Dominas nullû monendi amp;obiurgandi finera fecit, fed monitionibiis nullfi locn dediraus. Cuiusenim cor moll)tûcft,aut immenfisquç à Domino accepirnus bcneficijs, auc eiufdem varij generis caftigationibus?Et vt panels ab-foluam, quis adhuc verbo huic (erib fidcm adhibuit,licet Ecclcfiæ tefotmaiæ titulo glo-riemur ? Nam fi Paradifum Dei filiis paratum elle vera fidecrederemus,nonne maiore iHius Audio de ardore teneremur? Ac fi vicUfim Inferos crederemus, præparatos hanc lapicn-tiam contemnentibus, quorum futiira conditio detetiorert Sodomæ ac Gomorthæ,nonne metu trepidaremus, oculis noftris intuentes Domini fccutim , qua ram multætam variis locis Syluat Domini decullæ funt, amp;nbsp;igneni ilium ardentem Domini, quo ram multi amp;fi-nitimi amp;procul à nobis rcmoti populi cxarlC' runt, iam lam nobis imminentem ? Qu^is veto huius indignationis ardori fuftinendo par eft? £cquis huius correntis cxundantis impetuni compefeet, quomaximam orbis partem dc-ualtaram côfpicirous ab ortu ad occafum, amp;nbsp;à Septétrione ad Mendié? Quid igitur hicagasî Nempe falccm, quû nos adhuc lefusChtillu» alloquatur, paecmque hanc offerat, conten-tusnobis dunticm noAram de incrcdulnatcffl

expro-

-ocr page 311-

IN H T ST. RBSVRR. ^77

«probate, fupplicibus votis cum precemur, vt qua mété fuis difcipulis dedic,quó in hac re-ptchéllone proficcrcnt,eandénobis largiatur.

Scd ne imitemur eosin co quod hic dicitur. Çï?^* confpedo ipfo non modó non credidilte quæ 7,« ^Tu oculis fuis videbant, auribûfqiicfuis audio- hu diàtur baut, fed etiam fic attonitos amp;nbsp;metu per Jp^^^quot;'^ culfos fuiffe , qubd in medio fui ipfum con- »c fpicerét, non animaduerfo tamé eius ingref-fu.vtnon eum clTc exidimatint, nee verü ho-miné;ied fpedtü,aut geniü quenda fiue bond fme malü.qui vana quada fpecie corporis ipfis iUuderetiquales vifiones facra Scriptura fæpc teceufer, vt non fit cuviofius inquirendum in modum amp;nbsp;rationem naturalem aut fupetna-turalem qua illa fiant, amp;nbsp;fefe non tantum no-ftræ /ia»oiiTix»i®et»Slt;n'st, fed fenfibus etiam ex-ternisoffcrant.His aliquid amplius adde, Angelos, quoticsita Deo vifumfuit, hominibus appatuiffe cum veris corporibus humanis minime ®av3is’'t«ïlt;,aut petimaginem quandam animo infidentem, adeb vt etiam ederint ac biberint, licet non hoc fine vt ex cibo potu-que alimentum capercnt,quum Angeli idiuf-modi corpora adumferlnt (ubitóin huncv-fum formata, deinde iterum dilToluta, ficutex

Abrahami hiftdria nominatim liquct.Necdu-bitandum etiam quin maligni illi fpititusDeo permittente pofiint iftiufmodi corpora quæ-dam induerc, quod de infelicibus illis venefi-cis publicæ latæ fententiæ demondtant, quæ fané no^ funt fempet vans illufioncs, f. lij.

-ocr page 312-

178 n, HO MIL. TH. BEZAB ( ß^irn m Hic verb nobis ab apparitionibos futnroo-^quot; pere canendntn. Nam Prophetiex vifiones iiwHiix prætcnerc: rdiquæ veto, prærerqnaquodlain ^«^^^^''’« ^^’^’ c®^’f Dominus ne confilium àmortuis h^^^* pecerctur,Deut.i8.n. hint rclinquendx incan-raronbns illis ac necromanticis, fedudis h^ fcdncéribiis, quum exp'Tienna docnent quot inde abufus in Chnftianu n orbem inucdi ; fint, quótque hon end® idolomamæ fpfcies, | quas nondum difpefcite lucis Euangclics fplendor poruit: ex quo quihbet anientilfiniuS diicat quantopcre fint fugiendst: quum pr^-fertini maxima pirstalium apparinonum me-r® fint impoftutælcgibuspunicnd®:qualisil-1e fuir pfeudoSamuel qui Pythonifi® appa-ruit.i.Sam.28.14.

li film Sed vndeiandcm nata ilIi$bscopinio?S0' rf7o,77f P'f”®'“’^^’'® ^^^“^^*^'*^’ “‘^'P^°®

r,igt;» crrli quo mferebant corpus illud oportcre noneiTe Mf wX '‘-°’’P^’® naturale: qua in rc parùm memotesfe 9iarquot;f na» præbucrunt diuin® potenti® Domini noftri nifKxfm- iefj, Chnlfi, cuius infi^nia tedimonia habuC' m/iiu^i- rant tot édita omnis generis miraciila. Saltem ^‘lt;”'- debuerant in mçmoriâ reuocare quid fibiton tigiirct,qnü vifo Icfu Chrilto fupet aquasam-bulintCjipciititi elfe putaucrant,codera modo hallucinati quo hic etiam ha!lucinantur:inco nempequbd quemadmodum rüc miraculum jllud non fiebat in iefa Chriili perfona fopof aquas ambulantis, fed m aquis fupcr quas am* bulabatilic in hoc tam repentino ingteflu mi' jacnlum non erat fadum in Domini«oiporr,

-ocr page 313-

IN HIST. RESVRR. 279 fedinianois, perquas tarn repentinus ingref-fusDomino patuerat, amp;nbsp;tarn repente rurfus coierant.Qucmadmodumigitur aqnç ficfoli-datæfublefu Chridi pedibus nullam tarnen mutationcm paticb3ntnr,nec edentiae fuæ ncc qualitatisclTentialis, non magisquam quum aquæglacieconcrefcût,vt etiam fupcreasin-tedaturmon abfimili modo iânuæ ills nullam paffæ funt fubdantiæ mutationem, multóquc minus corpus illud quod eas cedetes penctra,-tat. Hoc igicut ingtelïu Domini noftri Icfn Chrifti corpus nullo modo fuit alteratû, ficuti fuprafatis copiosè docuimj^.Vetumcnimue-roconfpicimus in hoccxdtnplo qualis fitmi-fera nollta amp;nbsp;cæca natura, turn in conCidera-tionc maximotum Dei operum , due ordina-ria,fiuc extraordinaria illa fint, tum in eorun-déobliuione. Indcquctcttium maximum vi-tiura nafcitur, quod infinitam Dei noltri vit-tutem ex noftrarum virium modulo amp;nbsp;captu metientcs,falfiffiroas conclufioncs elicimus, quibusin exitium vlnmumabripcrcmur, nifi noftti Dominus mifcttus pet fanólum fuum Spiritum nos roeliora ptincipia doccrct, quàmquæ in nobis ita cottupta funt.

Qu^um igitut Dominus tot tcftimoniis te- „»m«* flati fccilïet,nen potentiam diuina cxtraotdi- iff* gt;•-««• natiaro,aut aliunde mutuatitiam,fed vctam amp;nbsp;eflentialcmDeitatem,id fi difcipuli meminif- Dei poten-fent, nonne facile conclufilfcnc ex fupernatu- ’'ƒ”’ quot;’^^ rali hoc ingreflu minimè dubitandü quin qui 7,7^'^'' ”* alios à moiiuis fua vi fufcitaflet, eadem ipfe

f. inj.

-ocr page 314-

iSo H. H o M I L. TH. BEZAB

quoqne refurrexiffet? Sed quid agas? à natult-lis fui fenfus apprehefione pendent,qui fibi nó patiuntur perfuaderi ifta fie poire contingcre- ' Et tarnen hoc fi darctur, nonne humanituslo- I ?|»édo,firma forctacfolida cóc!ufio,fiquisin-crrct,Deum igitur non efie Denn),nee aurore naturæjfi nihil nifi exnacnrx legibus poteft adn.iniftrareïEx eo enim fcqueretut nee Infini tu elle, nee Omnipotente, ac proinde nullum alm elle Dcû quam ipfam natura, quæ tarnen

• pee ipCi Deus ctit,quadoquidéfuisipfa legib-dcuinda tenebitur. En quo nos egregiailU naturalis Icientia ducat :amp;illa infaniensta* tio , per qua hocalTequuti lunt quiomniüfa* piétillimi habcbantur,vt maxiroaluamigno-râtiâmagis magifquc patefccerint.Rom.i.t:. ^nnnlhm Quo vero præcipitium iftud fugiamus, Del pn'.'^‘^ potentia imméfaeft omnibusiHisoppo gncmnii, nenda, qui caufarû fecundarû ordiné ac vices fii'ytc^i ’fadilpoluitjVt tarnen ip le maximus earum fit fiiytfxiù ReÖor, cas mutans, vanans amp;nbsp;abolenscxfuX

•ff^ffogir bonx volütatis arbitrio:fcquc itaverè Infinit«

fxjjgt;(^t~

ac Omnipotente patcfacit.Porroduo extreme hielummopere cauenda funt, vnum nepro-pterca conlhtutum aDeoordinem negliga-musquem Deus nobis inltarfpcculipcoponit in quovifibilia ifta intuentes afcendamusab iis ad inuifibilia magni huius Operarij amp;nbsp;Re-óloristuni harumeaxrtarû turn carundemef-

fcótuü. Alterü ne hos imitati ex ingenij noftri Captu Dei promiftipnes aut iulFa metianiur» qua: tanquarn vera rccipiamus,aut falCa te-fpua-

-ocr page 315-

.ÏN HIST. R KSV R R. 281 fpuamys. Exempli gracia,fi de credenda vnic» folaamp; e(rencialiDcitatc,Patre,Filio amp;Spirica fanâo agicur, id Philofophus ridebic, de quo Chriftianus minime omnium dubitabit. Si credendum dixeris ab omnipotence Deo ex nihilo creaca omnia , ftulta naturalis ratio élu dct,fidelis veto fidem vetbo Dei habés. Crea-tori debitam gloriam amp;nbsp;ho norc ferct. Atque idéeftodereliquisomnibusnofttæ fidei acti-Culis,quorû fundamentûeft hoc vnicû,Dcum dixiire,amp; nobis illos expofuifle. De futuris au-té, quæ in genere n ob is nepe promiffa, pofita funt in fpc, qualiselt noftearefurreftio, redi-tus Domini è ccelis,ad viuos amp;nbsp;mottuos iudi-candos, alios ad vicâ,alios ad motte æiccna,ea omnia certb euétura crcdimus,contcp toribus infuainfidelitate relidtis, doncc tandé vltimo illoincendio cortipiâtiir.vt prior ille mundus Noachi tépotibus aquarù cataclyfmo fubla-tuseft.ldcmque nobis ftatuendum de applica-nonibus fpccialibus promidî fingulis ndeli-bus fauotis amp;nbsp;auxilij diuini ac liberacionisab omnibus penculis terrenis, amp;nbsp;huius vitæ ne-gotiis:hoc fedulb cauentibus ne fide noftra ab vllis câufis fecûdis in hanc vel ilia parte incli-nantibus pédeaf.vc côtràquô magis caufæ fc-cundædeclinare v idebûtur ab cxitu anguftia-ruin quasincurrimus,cô minus animû defpó-deamus:quandoquidc Dominus rôties noltro feculo amp;nbsp;in omnium noftrûm oculis teftatuïn fecit, turn maximè fuara immenfam potétian» elfe confpicuam, quum Humana auxilia de-

-ocr page 316-

aSi n. HU MIL. TH. BEZAE.

fccilTc videntur. Vcrumcnimucro quum fit nobis negotium cum hofte afhitiflimo ^ vaferrimo,fi diuinarum promiffionu effedun’ afTequi volumus, agite, nmus pnmum ex comm numero , quibiis iliac fadæ font, creden-tiumacpœnitencium;dcindeintrapromiflÎ0' nis terminos confUlamus, quos vitra citraqu^ ncquit confiftere redum.Exempli gracia:Do-minus pollicitus eltfcfuos ntinquam defer-turum:hacigitur fpcacfiducia!prccemuril-lum ne nds deferat: cerro perfuaft nunquaW has preces irritas fore.At quum non figillati® nobis ügnißeatit : quando , quibus auxilüSi quomodo nos pcriculis fit ercpturuSjliGccqi*' dem, Dauidis exemplum imitatos, aliquidab ipfo magis fpcciale poftulare,nc auxiliu fuui” difFeratjfed potius opem laturus aceurratjio“-vclillo periculo nos cripiat.: hoe vel illo modo quem præpatairc videtur ferat nobis 0-pem : fed cum conditione, quando nituitu« ficipfi videbitur,per quos,qua rationeamp; modo, fiue pet mortem,hue per vitam:fiç invni-cameius prouidentiam rccumbentcs quifo' lusvultacpotcftomnia pro fuorum confer-uationc.En quomodo pro perpétua perturba-tione qua propter incredulitatem ac ditfidw ria perpetub æltuamus, fides firmo nixafuo-damenco fpemfouensquæ nunquam confondit,nos cum Dauidc tranquillo animo amp;nbsp;con feientia pacata in maximis quibufquctcrapc-ftacibus docctac docebic in has voces erum-pere, Ichoua lux mea,à quo timebo ? lehoua robi(f

-ocr page 317-

IN HIST. R. E S V R R. zSj robur viræmcæà quo rrepidabo?

Sed prærcr fupcriora ilia omnia fummope- j;^“J^^ re nobis conrrà vitandus eft eorum error , qui f,jit,^i' Dei Omnipotentiae obrentu libcnrcr nobis pfr^^P« miraciila ex lui cerebri imaginatione obtru- ^Jsquot;^pe fcrint.Sichodiequi fakiffime docent corpus ?•«ƒ«lt;«f*« reale amp;nbsp;circntiale lefu Chrifti, autTranHu- ^«n^X« bdantiari in MiiTa : am in Cœnæ Domini ad- Hapr'tttx miniftratione Cofubftantiarijaut Vbique elfe X«*quot;” realiter amp;nbsp;Eftcntialitcr in coelo amp;nbsp;terra, deli-ria ilia fua nolcnnbus admittercexprobranc increduliratefn,arque iftis difcipulisde qui-bus hie agitur,fimiles effe dicunt,ipfique Tho mç,nihil nifi quod oculis fuis vidcret aut ma-nibus tangerer,credere volenti,quafi fidesno-ftraà fcnlibus pendcar. Scd habemus, Dei bénéficie,quod regeramus •. ac priindm qaidem Sacram Scripturam non modo nullam faccre mentionem aur huius mutationis aut aboli-tionis panis aut vini facramentalis , aut huius rcalis alicuius coniunftionis fubllantiarum: fedconrrà ex diametro illa natura: amp;nbsp;v(ui Sa-cramentorum repugnare : quum ca fit Sacra-mentorum natura amp;nbsp;vfus vt fpiritualis noftra cum Iclu Chrifto fit coniunétio, quæ minime fiat manibus nec ore corporco, fed virtute Spiritus fanéti, apprehenfo lefij Chrifto per fidem, vt huic myftefio nihil fit commune efi vllo corporis fitu, nec vlla praefentia rcali amp;nbsp;effentiali corporis Icfu Chtifti in his terris. Deinde, tantum abefle, vi hæc miracula vera fint,quæ nobis perfuaderc nituntur, vt contra

-ocr page 318-

284 II. KOMU. TH. BEZAG ne fint quidem , aut fucrint, futurâve fint vn-quam,qi.iandoquidcm ex diametro repugnant articulis fidei, tu Incarnationis filij Dei,à quo vera Humana natura airumptaed,cum veto corpore,veraque anima in perpetuû, non minus poftglorificationem quàm ante ipfam:tu ciufdé Afcenfus realisamp; aâualis fupta omn« ccelos,in quibus oportet ilium fecundum hu-raanitatem contineri,donecex iis redeat rcali-ieramp; adlualitet viuos amp;nbsp;morruosiudicaturuS) ▼clipfis Angelis ,amp;aliis ocularis teftibus,qui eum afcendenteraconfpexcrunt, Aft.i.p.amp;ii' amp;nbsp;Apoftolo Petro,Aót.j.2l. vndefcquicurvel fibiipfi contra^ium eficDei Spirituro(quo(l fine biafphemia deteftanda diei non poteft) vel cos qm hanc doótrinam obtrudunt, nimiu® impudentes ede impoftores ac mendaces. jfliiifmtdi Tanti vero mali origine ex his Domini no-

1^^^ Chrifti verbis agnofcamusj^^re^lt;/' itemfima- ceptattonesfulfeuntcordaveUra^n igitur quo-ti^mm! modo hæc in nobis tentatio formetur, quûex noitristanrû fenfibusde Dei verbo iudicamus amp;nbsp;in animo noftro quædâ corü quæ fenfus diktat impreflio formatur^quç nimii'i tcmeièfu-fccpta,amp; nimiùm diu retenta tandem orrincni falntatem gignit amp;nbsp;producit, plcrüque eradi-cans quod antea plantatum inupiebat germi-narc.Meminerimusigitur vfitatiffimi prouct-bij » Obfidione cinótos de pacis conditioni-bus 3gcntes:iam deditioni propinquos: quaffl obrem quum deveritate femel nobis coufti-terit, vbi vel minima dubitationismubecul» no-

-ocr page 319-

IN HIST. B.ÉSVB.R. îSç noftris mentibus o lia fa fucrit , fores noftrx Cogitationis obfcremus , oculos daudamus, '' autesobturemus: ne hoftis hac via nosador-’ tus penetretrac 6 fortè incautis vim fccit, ma-’ gna vi tormentorum fpiritualium foras ipfum ; cxpcllamus, ardentibss nimirum precibus,fi-’ de amp;nbsp;fpe arroatijCarapbradorum inftar mili. ’ tum,qualcm Chriftiani militis«avo7rgt;(av A-poftolus defcribit, i. Thc(ral. 5. 8. amp;nbsp;tunci nobis hoftis ille fugict , lac. 4.7. neque ta-; men adeb proeul fugict ,vt cius reditus non ' fit metuendus , nifi nobis cauere perrexe- » riinus,vtnos Dominusnoftcradmoncr,Matr.

Î6.41.

dici quod vetum eft

Cæterùm hoc verum aut falfum eile facile j^J^^'j dicitur,ac fæpe nimis contingit id elle falfum wnh 4 «4-: amp;nbsp;contra veru quod fal- ^'^'Jquot;”quot; turn eft.Facilè ité eft alios carpcre,qua in re ta ^L^pf, ',„ mé fæpe grauiteramp; pcriculoscpcccatut. Vt i-gitutnoltristeprehenfionibus locusfit,fuum- e^srit“ que illæ pôdus habcât,difcamus ex Ie(u Chri- f^^’t^i» gt;» ito eas ratiombus necellatiis amp;nbsp;cuidcntibus fulcire.Hi igitur,proptcrallatas à mc luperius '»“•'• rationes fibi petfuadebant, quod videbant amp;nbsp;quod cos alloquebatur nómodonon cllcfuu Dominii, fed ne vcrû quidem homme efte, at fpiritû quendâ, qui fpecie tenus forma habc-ret corporca.Tù Dominus anim3ducrtés,quâ-topere elfent hallucinati falfam condufioné ehcicntcs ex veto natural! ptincipio,fcd malè ad rem adeo (upernaturalé applicato, ad tara tepétinû eius nimiru unuis dauüsingicftuni.

-ocr page 320-

18(5 II. HO Mît. TH. BEZAB.

errorem ipforum corrigir, nixus naturali prin cipioamp; optime adaptato, nempe ad corpus fuumvere naturale , lieer perfuam refurre-étionem virae animalis infirmitatis (poliatuni) præteraccidentatias , qnibus (e tarnen à nati-uitatehucvfquefubiccciat. En vero Domini per partes argumenruni.

tgiynr^ SuhHantia fpiriiualis nee camera habet» necoffa. Ego habeo catnem amp;olla,Ergo non bill ejji amp;nbsp;(am Spiritus, fed verura corpus huniaoum. Ïi,fMt'^ Huiusargumenti propofniononindigctpro' «X-M«-* bationc:aifumptionis facit cos radices,manos finiyU^tx fügsam pedes ipfis oltcndcns.Nc verbfuosfeu dfllQni. r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt

lus dccipi arbitrarctur, Videte,inquir,maniigt; meas amp;nbsp;pedes mcos, tangite me amp;nbsp;cótreüaiC) mecura credituri non elfe meam rcfurreÜiO' nem fiótam,fed veriflimam amp;ccrtifliraara.Ei’) qualeDomini argumentum, fiçmnixumeo quod ert adeó cflentialc omni fubdantiæcot-poreaï, vt eo fublato, nempe vifibilc clTc ^ quot;nbsp;palpabilè, quod corpus erat, deirnat elle corpus. Nam alioqui firma non eflet conclußöi nifi elfe verum corpus eflcnriaturo,amp; Elfe **' fibilc ac palpabilc inter fc indiuiduo nexu co' bærcrent.

^^9“' “^^’^ perpétua amp;nbsp;iromutabilive' figt;!^M ritatecorporis Icln Chriiti fequentesarticuli MimHyt. nolhæ fidei nituntur,Primum Filiu Dei co2-»^«*7“ ^“”“™ quot;^ cocdentialtm Painaflumpfiflc'® mfibilt if vnitatem perlonæ verum corpus humanu®) ^intffinüa- wVirginislublUntiaformatum, virtuteamp;O', «twçxx/iperacionc Spiritus lanCli. Ac proeùidubio''i

-ocr page 321-

IN HISTOK. R S S V R R» 287 fccus effet,nequaquam frater nofter effet, nec '^^^quot;^^ ScruatorAdainopromiffusexclusfcraine,ac „fin hk

* deinceps Abraharoo,tum Dauidi: ac ptoinde ’»dmiftiir. vnum ex noftræ falutis præcipuis ftindamen-tisconuelleretur in co pofitum , quod natura noftra plenè fuit fandlificata in cius perfona qui pro nobis cam afltimpfit,vt in ea pro pcc-catis noftris fatisfaccret, quæinfe fufeeperat, tanquam vas atque fponfor nofter,vt vitam ç-ternam fua obedienna ad mortem vfque Cru cisacquirerct.

Deinde quemadmodum vera fuit cius hu- Kif! repu inanitas,in omnibus,excepto peccato,noftræ rtwH»»*«

' umiUima,fic eius vua mit veræ naturalis vita, „umerfm vetiiEmseque cius paflioncs, non autem ex o- l’*igt;’'it,ngt;» pinioncautfpecie tenus. Nam alioqui noftra chtn^’ü» liberatio vana amp;nbsp;imaginariaforet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft^ndm-

Tcrtió,licetperrefurrelt;ftioncm omnes H-f^’J“^ las infivmitates exuerit , amp;nbsp;iam turn ftatum Anlt;.

amp; qualitatem vitae fpititualis induerit : nihil- J’,^^^ ominus tarnen corpus illud vcrèretinuit ve- Hmm m rum corpus humanura amp;nbsp;naturam effentis, ^^»‘^•»•^ verè corporcæ,vifibilis amp;nbsp;palpabilis.Nam a- »’Z^^ lioqpina tclutteólionc frater effenofter de- !'gt;*'lt;!gt;quot;“[ fiiiret,fi corpus haberet cuius à noftris corpo- y”aïf^i tibus eflentia diftertet, ac proinde falfuni il- quot;'f’ quot;’quot; lud effet quod Maria Magdalena difcipulis nuntiare iuftaeft, Alcendo ad Pattern meum

il amp;nbsp;ad Pattern veftrum.Quod ft fecus eflct,quo

, fundamento,quxlo,noftta viuiheatio nitcre-

, tur?

(tj Quattb,idcra numero Sc fubftantia corpus outfit

-ocr page 322-

288 It. ri 0 M I L. t H. B I Z Aï ^n^Ztr quod fuitcrucifixum amp;nbsp;fepulchro conditutt fiutjjfntit à mortuis rdürrexifie. Ideóque nonfimplici-Mi^M^i. rnemoratur Dominus difcipulis pedes aC fenti^ihiu manus Q^\.cA\W^fedfnospedesy/uas manusifua-xctfit,M- ^yf ectaw latusyamp;c quidem in quitus plagarum »M^mr qua: in ctuce acceperat lligmata, tuin maniia : tt nnune- pedumque aclatcrisimprdïa mancrct, quod i **”'■ deinceps plunbus audituri (umus. Acfanèfii aliter ellct,minimè fufeitatum à mortuis cor- j pus eiusfuillct,(cd aliud accept fier circntiaamp; 1 numero; ac proindeconcludeudum efletnon 1

Clorifieati»

cadem nobis per rdurreoiioncm rcddicoipo ra,mortén]quc hoerdpettu vidoriam innos obtinere, ld unique Cbriduni nonfuilfecofquot; porum amp;nbsp;animamm liberatoior».

Quinto loco, cxnfdcmlupiadióUs rationi-

^rfr'chri. bus,cx quitus apparct rcfarrcdioncm nihil ,

fit nthtl

#w fiiu ef-ftniiM 4t»t ffpneu-tibm (fit»-\ tialibu4mn

immutarte,ncc in lefu Chrifti corpons fnbto tia,ncc proprietatibus ciufdem eirentialibui, etiarn fit cólpicuum glonficarionetn ciufdeni nihil iniinutafic in iua cdentia.net cius quali' tatibus cOcntialibiiSy liccc cuvólus fit m lum-niutn dignitatis graduin lupta ics oœneset« tasjfunimas médias amp;nbsp;infimas.

Jtftt Chri-fit corpus fut ^feiftt aßtialitfr fems exeef fiff/ijue

Sextö, Ailenfuin cius pioiadc realem amp;nbsp;i- [ diialem fuille,cuni loet mutationc necdlatiè coniunóluni;licut ciuldcm è euelisrcditus vc-rèfuturus dlrealis amp;nbsp;ad:uahs;etfi quod lic 1 terris lupra onines cœlos euedus dl, amp;nbsp;iieut

jt^^'^M ’P^ bbuerit ddeenfurus dl ex iildein adyiuos mt’jiJfM. ölt; mortuos iudicadum,ratione amp;nbsp;modopla-fKrim- aèyTrtftfumci^ öc procedéteab cius vetcdmins VItUKt,

1

-ocr page 323-

IN HIST. RESYRR. 18?

amp; nobis incomprchcnfibili contingat.

Quibus ita pofitisgt;conceflis amp;nbsp;ptobatis,vi- ^ßjf^quot;^^ demusquot deteftandæ hærefes, totiusEccle- fr^inti^ fiæChriftianæ omniumætatfi foft'ragiis con- '^‘'•quot;*J*f flcmnatac.noltroquctarnen Icculorepuilulan- fnchnjH tesjtefutentur hac biftonaiad quasaccedit co quot;’quot;■'gt;i*«fr rum doftrina qui volût reale lefu lt;nbsp;hrifti cor /^ ,„c)ielDt: pus amp;c cffentiale factum efle inuifibilc amp;nbsp;Im amp;fnrfiif palpabile,vt in his terns fit adhuc prçfens, fine ^cJ„ Vbiqiie,vt hodie quidem audent nimis impu- imafatit denter mcntiti: hue in tot locis quot ipfisli bet,amp; nominatim in panciHo incantato Mif imtiufaim fæ,aut,vt alij,in Sacrolanâæ Cœnæ panc.Qui '’‘‘•‘‘^’ etiores quum prorfus amp;nbsp;ex diametro pugnent cum ventatdefu ChtiUi corporis, quod vifi-bilc eft ac palpabilc, arque in Iua eircnna verè tam naturale, quam in luisquahtatibusfuper naturale amp;nbsp;glotioliffimum : non miium eil fi lelus Chnllusargumcto à natural! piincipio duélo fut corpons ventatero ptobauit, quod nosetiam lUum hodie kcutifacimus : non de rebusfpirixualibus exnaturæ pnneipns ludi-cantesaefetentesfententiam (quod lalfono-bis impingitur) fed,lefu Chrilti cxempluin,in codem faôlo,fecuti, applicantes veto amp;nbsp;natu-tah Icfu Chnfti corpoti , naturale ptinci-pium : ac ptoindc fimilc fumli •. ficut contrà nionet Apollolus fpiritualia cum iis quæ funt fpititualiaconiungenda.x.Gorinth.a,i3.

-ocr page 324-

Lfte. 24.

41• j^dhucaytem tpßs non creJentÜM f^^ ^tindio, (^ MiranahiUydixit etSjHa/zetij hic ffi^' hntiiTfi a/tqittd?

Johan.zo.

21. Dixit aittem eu Herum,Pax vohis.

Ac T E N VS audiuimus quata k-nitaic Äi bÖnnatc Dominus fuo. rü difcipuloiü tarditatéamp; incic-dulitatc tolcranr, quü ad cos vitro acecüir, ieque m coiü gratu

toviqi demiJK vrpedes (uos,nianusaclatuseiJ exhi-

-ocr page 325-

’ N HIST. R E S V R R. Î9I exbiberct, quæ vidèrent ac.palparcnt ; vnde huneftuânmdilcipulipereeperune, vt tuin-ma iplbrum tiTllitiaamp; mœror in niaximmn gaudium conuerfus fit: cjueni in nobis etfe-Ûuingignit Euangelij fidcapprehcnlî prædi-cano.Roin.j i. At quæ fubiiciunrur illos non-dumcredidille, lcd miracos fuinc,pugnare vi-denturcum hoc gaudio, quod non cadic niß ill animum qui acquicfcic in co quo Ista-tur. Hine igitur ptimùm dilcanins quam alras in hominum aniniis radices agar increduhtas ac diffidentia, vt non fruitrà dióluni lir,opor-terenosà Patread Chrillum quali violenter trahi, lohan.6.qq.''t de nobis ferio dies arque nodtescogitantes, Dcuin lupplicesoremus vt cœpiù in nobis opus perficiat: qua in re quum pleriquc ncghgentiiïïmi lint, inde fit vt tarn multa trilbinma corum exempta confpicia-mus, quibus quod acceperant eripitut, quód nimirum pauciifimi indefello curfu ad metam vfqucdecuttant.

Deinde notandü,quód in notera régénéra- KiM fpli tione, quemadmodti natura noftra, oui vetus

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;horntne homo dicitur, no ntli pedetétim extinguitur, n^mitOt fic nouas homo amp;nbsp;fpiritualis non nifi feeun-*“‘^.quot;’^* dum mcnluram augcrur,vndc fit vt fides amp;nbsp;in- Î^^^Mw cteiinHcaSjlpes de ditHdentia,cerritudo Sc du-bitatio m vnnm amp;nbsp;ide intclleéfus nollri lub- gt;Ó^wm7». ieftum incuttant : velut ctuamor amp;nbsp;ftudium boni ac virtutis cum inclinatione ad inalum in idem voluntatis fubiedfum inciduntnta inter fe carne amp;nbsp;fpititu luótiuitibus,vt fuo ipfius t. igt;.

-ocr page 326-

Î^i 12. H o M I L. TH. B E 2 A E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

excmplonos Apoftoluscopioscdocet, Rom. , 7.Qiionia vcró nee intcllcötus nofter nec vo- i lücas magis polTunt diuidi amp;nbsp;in partes fecari, ( quàm aniinæ noltræ circntia qnæ (implex eft J amp;nbsp;fpiritualis : idcicco tarn contrarias interfe qualitatcs no oportet confidcrari feorfim,fed tantum didindc, turn in fciplis,tum in ipfaru cfFedis;qua de re hodicinterfanaticosnon- ! nullos controuertitur.NuHa igitur tantafidcs , cll,vel 01 maxime regeneratis, quae non fit in- ( credulitate permixta : ncc fpes, quæ non cum j infidclitate luctctur : ncc tarn tcóla voluntas i quæ non in finiftram partem nonnihildcfle-0:at,ncc denique bonum vllum opus, quod non aliquo vitio amp;nbsp;labe inficiatur : quemad-modum aqiiæ tepidæ nulla particula calida ell non mixta frigore,ncc viciffim frigida,qus non fitcaloris alicums particepsmon frultrà ncc temerè Dauide diccnte,Doniine,nc intres

in iudicium cum feruo tuo;quia non iuftifica-bitur in confpeäu tuo vllus viucns. lam vero quid metitis illis,quid venalibus fatisfadioni-bus futurum clUNon mirum igitur fi licdifci-puli ctcdiderunt, vt etiam quod credebant lU dubium vocarinnficque lærati fine vt nihilo-rainus attoniti permanfennt : vt nulla fit in i-ftis repugnantia quominus idorum vtrunique fit vcrillimiim.

tfuim J» ^' quisimnicnfam Domini elementiam, UnMffiu. bonitaté ac mifencordiâ hic non admirctur, qui quo magis difcipuli gratia fc cius indi-gnos præbucrunt,cô profulîùsillam incoscf-ludit:


-ocr page 327-

IN H I S T O R. R ES V RR. 293 fudit;qaóue longiùs ab eo rccefTcrût, propius adÇ0Sacceffit, vt fciamus fuoruin clcdorum falutem ab cius fola gratia pendcre, non eins tantum exordium, fed ctiam medium amp;nbsp;fine, donee ad fuara perfeftionem a^uenerit: vt o-mne os occludatur,amp; Dcodetiir gloria, vcrif-finiümquc illud effe confitcamur qood ait Dominus,Ofc.i3.9.Pcrditio tua,àtecft,Ifracl, fed in me auxilium tuum.Porro fi in tanti boni partem venire cupirous, in nobis detefte-mut quod hie indifcipulis inctito reprehen-diraus, amp;nbsp;magis magjfque noftram increduli-taté eondemnemtis,nollran)que diffidentiam: ae quod in his ipfiseft laudabilc fequamur, quod aduerfus Magiftri reprehenfiones non tefponfarunt, fed contra eulpam fafli fe dociles præbucrunt, quæveraeft verorum Chri-ftianotum nota.

Denique non minus admirandam ac fufpi- G»»«^» eiendam Domini in hoc faóto fapientiam, „mwr«. quàm eiufdem potentiam ac bonitatem in- duUuteOt tucamut. Nam, obfccro, nonne ccrtiflimum J/”j™(“^ eft, Dominum vno momcio potuifle omnem J^fK^fm. iftamdifcipulorum inctcdulitatem corrigcreï “'^^X»” Cur verb non vno momento ,fcd pedetentim d„^fL:igt; correxit ï Ptimùm, quia non tenebatur citius: '^..^^^‘jquot; aeproinde minime mirandum qubd tune qui nf»mlHo~ dem nihilamplius in ipfis efteccrit, fed qubd ”quot; voliicrit faccre qubd fccit,amp; ficut fecit.

. Deinde (quo magis fe admirandum hici-pfius opusptxbet) maxima ipforum idcom-modo faólum clt,amp; in totius Ecclcfix Dei vti-

t. lij.

-ocr page 328-

294 nbsp;nbsp;*^‘ H o M l L. T II. BKZAE, licatcm.Nani quo tardiorcs in crcdcndofiiê' redifcipuli,có melius ipfis innocuit, infuan’ ipforum ac noftram vtilitatcm , quanta lit nat uræ noftræ prauicas, ac proindc qiiàm im-méfa Dei erga fuosmilericordia. Deinde quo in credendo difficiliorcs fucrunt, có pluratc-ftimonia Dominica: refurredionis habucrót. cuius nfnnum multa non polFumus habetC) quandoquidem in ca noftræ falntiscaufafot' ir.alis polita eit.i. C0r.15.16. amp;nbsp;17. Non igitut foils ifta contigcriic, fed nobis etiam ad mó-di vfqueconfummationem crudiédisacfem-per confirmanJis. Qii5ntus ergo,Domine,amp; qualis cs artifex, qui ex difcipulorum tardita-te amp;nbsp;veluti Ituporc, turn ipforum turn no-ftrum etiam cmédas, tatiim abclt vc quod æo-ritb faccrepoteras, nobis ilium criminivécus. Sic ab initio faüum eft nó fine tua proui-dcti3,vc præclarum illud operum tuorumfpe-cimen Adamus in tantum exitium præceps fetrctur,in quod nos vnà fecum traherct,vt in tam fublimem ftatum à fecundo Adamo, qui Filius tu us eft ærernus cuchevemur. Sic ex liuius lapfus poena, quæ mors cft,vi-tamcJuxiftixtcrnam,in Filijtui pcrl'ona,pco omnibus eleótis;fic inimicus noftræ falutis, ex tyrannide illa quam in nos exercebat ena-gis depreflus eft, etiam ptdibus noftris con-cplcandus.

^quot;u^^quot;* ^^^‘'N'^ hiftoria narrat,Dominu noftrucU-cAn^w^** lioribus ac certionbus etia tcftimoniis lüos 7»» Âfr» de fua rcfurrcdionecêttiores facturum, vo-luillc

-ocr page 329-

IN HIST. RESVRR. 295

luide corani ipds amp;nbsp;vnà cû ip ils cdcrc,vt ante '^[quot;^^^f mortem confjeuerat: amp;nbsp;quidem vt ornnem vi^mi^lt illis fcrupulum ac dubitationem eximcree, nó

autem quod,vt ante,cibo amp;nbsp;alimento corpo- ji/afu/ù rcoindigerct.Verum enim illud eft, Doniinü /*»«/'quot;• tantifperdum implcmirct amp;nbsp;palfus effet qux adnoftram ralutem ac rcdcnipnoncm requi~ rebantur,nobis in omnib is,cxcepto peccato, feâueffe fnnillimnmded impl.to cófiiinma-tóquemyftcrio.faótü effe primitias fufeitato-tumamortuis egreffutn Icpulchto , amp;nbsp;ia tutu Cœpideviiam cœleftem aclpintualé degere, nobis hodie incomptehenlibilcm , cuius mc-ininit DoniinusMatth.azjo.Nihilominus ta men,quo turn eiusditcipuli cum Ecclehato-tam puderum de iplius' celurtcdionc certb pcrfuafi effent vfquc ad eius reditum, plaçait ipfiquadragmtadics tocosa refurreöione fua in terns agere,priatqaani ingredcretuc in pie nam frintioncm fuæ leflionis ad dcxcerani Dei Pattis.Hoc igitur intcrmcdio iéporc,à re lurtedione ad eius alcenfum, ad id le accomo dauit quo non egcbat,vt nimini ederec ac bi-betctjininimc q^nde vt anrea ex hoc cibo ali-tncntij percepcurus.ltd veil lui corporis refar tedionecóritmatarus. Qaaptopter nihil Inc iinaginadu,auc anxiùsinquitédu de haias cibi digelhoae,aut cgertione,cui vita animale vi-ueys obnoxiuseiar,qua ctiaAdamus ante pec catum degebat ; (edeontrà minimè dubican-dum quin Dominus hoc cibo ad aliam lon-gèpræltantiorcm hncvfas,cû in fuaptindpia

t. ili).

-ocr page 330-

t9lt;î u. H o M I L, TH, B E Z AÉ ficut ipfi vifum cft,diiïbluerit.

^I^® indicium de Angelis cum Abrä-•x.j/.,(!lt;hamo edenribus ac bibentibus, non quideio '* '^’'‘' n?r vi(ioncm inteUcCtualem fcdfqijum certü tl,rii Ut COS in veris corponbus apparuifTe,nuntii-lt;)y„tj^Jilf, rinos Abrahamoquac fcirc ipfum oportuitamp; übi':rya-gt;Ja er d -re) co vlquclete ad illius captum acco-ixt^ri H roodintibusmuum hoefit extra cótrouerfiani manuur policum corpora lila creata tantum in liucv e- cji^ort fum,co ab.oluro fuilTe dilToluta. At maxiniJ J,7i%/quot; dux difFercntiæ nobis hic obferuandæ intet rfi. liæc corpora quibusvfi funt Angeli, amp;nbsp;Icfü Chri'’i humanitaté. Prior eftinco qubdDei Films ita bbi nodra natura vniuit, vt hæcFilij Deltas,amp; hæc humanitas vnica fint perfona, Ôtât^woe. Sed corpora quæ Angeli alfuin-pferunt,ipfis tantum inftrumcntalitcr conió' dafunt. Altera,qubd hæc humanitasperlo-nalitcr vnitafiiit DeiFilioin æternum : corpora verb Angelis illis coniunóla indruméta-litcrfuéretâtùm ad tempus, amp;nbsp;ad vnü afturn. pfuhnm Quaptoptcr omidis muleis (peculationi-daHiiM. bus,non tantum inanibus,fcd ctiam pernicio-fis,quibiis à reóla via in aiiia præcipitcs fertc-mur,(ufpicienda cd amp;nbsp;adoranda Filij Dei bo-mtas amp;nbsp;dementia, quód proluorum ctia ini-inicorum falute , dignatus fit, arcanopror fus incognito amp;nbsp;inferutabili, non modo fed fubiieere realiter amp;nbsp;aólualitcr omnibus niife-ræ nodræ carnis infirmiratibus,tam naturali-bus quàm in naturam à peccato inuedis, CJ^quot; ccpco camenpeccato,vt etiam podquam ^^' dem

-ocr page 331-

IN HIST. RESVRR. 297 demexiiir, noseiufdem cû ipfo gloria participes faâurus, ramen plenaro nuius gloria fruitionem per qnadraginta dieru fpatium di ftulerit/efc ad nodrum captum,quantum fieri potuit.accommodans, quo faceret nos turn dcfiia rcfurrcétionr, rum de noRra,fuz vnius vi, tandem etiam fequutura certiores,

Hiftotia deinceps narrat Dominum, qui frfit chA minquamopusfijum imperfedum rclinquit, ■ quiquc non có vencrat tâtùm vt de fua refur- iloFlrinanf re Aio ne difcipulos fuos certiores faceret, fed ^.^^^^quot;^ etiara vt maxime frudum, qui ab ca fpcradus norm^m»-cll cos doccrcc,vlterius progrelTum ciTe: priés **”'quot;quot;■'• tarnen collatis fuperioribus omnibus cum fa-crarum fcripturarum tcftimonio: ex quo di-fcimus quo fidem noftram oportcat, amp;nbsp;nos i-pfos niti fundamcnto.

Etideorerum diuinarumfcicntia dicitur curk^ Thcologia, non tantum co quôd,ficuti quidâ fcitnUaiU-cxilbniarûtjde Deo loquatur,qui eins eft fub- ^,quot;^'^^^‘‘ icftiim amp;nbsp;argumentum, fed quod vcraTheo- fmf» i,fM logia nihil aliud fit quàm quod ipfe Deus nos f*^^”j^ initiaicholadocer,primùro pereosquiadué- w i^niM turn eins præccirertk.Prophetas vul?,ö appel- *”‘”^?^’^ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, let diHift~

lacos, in quibus Moles primum ac præcipuu ^t. locum fibi vendicat, Deut.j4.10. quo Dominas primo fetiba amp;nbsp;amanuenfi vfus cft,quam etiamobcaiifani de ipfo diftindèhic loqui-tar,deinde pet alios Ptophetas, quo nomine omnes rdiqui veteris fœderis libri compre-hcnduntur,a variis Ptophetis diuerfis temponbus confcripti.Quqd verö Dominus diitm-

-ocr page 332-

2 98 12. H O Ml L.

TH. B E Z AB

ftè Pfalraorum mentioncm facit, mco quid® 1 iudicio,duas ob caufas, códderatione dignif' | limas, faâû eft. Prior, quod Dauid figura niK , expreftâ pcefonæ lelu Chri(ti:prçtcrquâquüd paftjm frçqueiuiorcs funt in Pialmis prophetic deventuro paifuroque Mdlia, quàmin vllisaliisProphcticis fcripcis. Altéra, quöd« j ahis difcamus quid Dominus nos al!oquutus dicat: pfalmi vcropræterca nos doccant quid nosalloqucnti Domino fit rcfpondcnduni:*t fre cximius concentus amp;liarmonia inter do-ôtorem loqucntcm,amp; dilcipulos refponden-tes:quam harmoniam vtinâSpiritus fandus pro lanóha fua amp;nbsp;immenia rnifericodia nos magis ac tnagis doceac.

PnphHu- Vcrumcniinucrofides noftra nonfatisfit' r«”7«»» mo niteretur fundamento niâ deprophetia-•»rtiafii: funi vctitatc coiiftarct ex euentu,non fenipet r^J^^^T inciTto mancntczcuidifticultati fie Dominus nMif/Hfx occurrir,vt dum implcrcntur prænxa Del W' f^!fi“quot;^ P'^^s^ tépora, eu h us ccrcmomalis à Domino ne inftitutus,qui fidclium oculis fidei exhibe-ret que realiter luo rempote amp;nbsp;modo imp e-da cranr,amp;: itafouerctur corum fides mlpc te mm catum quatum impletio in tempos po-ftciitatis ipfomm dift'eicbatur.i.Pct.i.lo Üt m Idcitco lelusClirilhis quum in propria perla lia vcnillct, preterquàm qiiod ainplius dedi-Incidiùs, fine comparationc, Pattis omnern voluntatem nobisexpofuit, quam alij omnes Proplict.Ejlohan.ij 15. noUtæque falutisiny-fterrum plencac realiter implcuiHet, um »d-

-ocr page 333-

IN HIST. RESYRR. 199 ditqus erantadiicienda,qu0 fuos difcipulos pUncconfinnctniimirum irrcfragabilcm cô-fenluai acconucnicntiam corum quæ de ipfo præditla fuciant,cum iis quae iplc prono-bisimplcuerat: adeo vt veteris Tcllamcnti te-ItimonioNoui fœdctis tabulx confirmétur, amp;nbsp;viciffiin veteris Teftamenti prædiâiones, carundem cuentu ratæ fiant, quemadmoduni billoria Euangrlica nobis iftorum fidem fa-cit:vt non fit magnopere laboradum,in qus-tendisaliis rationibus ( ctfi nec iHæ nos défi.. ciDnt)quibiis harum tabularum audor kho-ua Deus ætemus cornprobetur,ac pcrfriélidî-mæ licet froncis Epicurci amp;nbsp;Athei coarguan-tur.

Hæciiîicur non in Apoftolorum tantü quot;ta Pquot;^^’«;4' tiamdicuntur,(ed rotins Ecclelia; Dei, quam opofcet hac conferentia (efe aduerfus eofdem '’•'^•m «-hoftes cominunircfinuno amp;nbsp;aduerlusnolèram ^^^quot;^ ipforuni iuctcdulitatcm.Scd prêter fuperiora ‘•‘HaitfiA diligenter enam nocandum eltprimum, Do- ^^'^^ minum non efie indefinite loquutum,fed vni- ^efr^ari ucrfalitcr, quum diccret oportuifie quæcun- ',°'quot;^/^^^ que de iplo icripia fucr.inc,itnplcri,putà,qult;j- fit ncf ter-cunqucDeere ipfum ce pati pro nobis opoe- '^’^Lif^*' tuit 111 hoe mûdü.Quç fi vera fuifle demórtra-uic coru impletio , an 11 lt;5 neccirario cócludcn dû eft ea qu.x (uperfunr, nó quidéad nos Deo cóciliandos (na ea pcifeólilfiniè funt impleta) ted introducendos in haius gloria? plena pof-feifioné,cuius tantum pignoraamp; anh-ispof-hdcinus/uo tempore ik loco, nó ininu» een 6

-ocr page 334-

JOO lï. HO Mit. TH. B E Z A8

amp; vcrc eiTe perficienda , quanrumlibet Ü^ contemptorcs Numinis ircidcanc,2.Pct.^J'^ 4. quemadmodum Noachi diebus conrigiff*' facra hiftoria teftatur? Mattli.24.37.amp; 38. nbsp;nbsp;|

tnuUi^iH- Denique Dominas vlccrius progrcirut“®’ Jafnuft fuófqucdifcipulosadmanus,quod illisimp'’ fionbiitqiif j^çjç parabat intlrudurus.noumn fermond® noctre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

itt/farSf. orluseft, eadem faiuucione vepenca,Paxvw' : bis: nec immeritófanè. Quaquutn Dorainus fecundo iterarit, ctiam fciamas efle digni^' mam quam millies lepetamusac mditcmun ad quæ hoc ctiam accedit quód hie fein’® quem ingreditur,propius ad ipfosApoftoloS) totaraque Ecclefiam fuam,quàm prior petti' 1 nerer.

’»»mtHtht Quum igitur Dominas elTetipfisEcclefo fuxin vniuerfo terrarum orbe fundatoribus !

IMnt.fed vturus, amp;nbsp;non pollcncalios doccre quæipl”' ttiXiwpiM gnorarentjD. Lucas indicat Dominum ficcos AofZw^r^ alloquentem, fimul etiam in ipfis virtutefm J digina f^ilfe operatum,3perto ipforum intd-Icólu ad intcUigendas Scriptutas : ex quibus j iu ngt;4f«OT quædam capita ad falutem needraria nobis xrquot;i^iquot;pgt; eolligenda funt.Aeprimùm qaidem,qaunicx if/;4/4«/, meragratia Domini noihi lelu Cluiihnobis ; Pf/^M. intclleóbum apcriri necefle fit ad falucisdo' ritrnrm. óbrinam percipiédam, fequitut illum clauLm e(rcamp; hebetatum exnacuræ corrupcione:amp; quidem eó vfque vt necelle lit earn de nouo ' refici, quód ad qualitatts, ab eo cuius viiius virtutc mitio faótus crat amp;nbsp;creatus. N^ii igi-tur bic nobifcum vt in noóhs tenebFisaguur, qua

-ocr page 335-

IN HIST. RESVRR.. Jql quas fola diei luce diffipari oportet, ad liicem cxcipiendam paratis ac difpofitis noftris ocu-lis ; hie veto piimùm oportet à Deo nobis o-culos dari fpirituales,qiieraadmodiJtn nato ik li cæco dedit corporeos, de quo apud lohan. J.qua de redifertè monct Prophera, pfalm. 146.8. Meritb igitur omnium temporam Ec-defia Pelagianorum errorem , qui excitatem noOram Originalem negabant,cxplofit, _ Idem elto de Semipclagianorum nottn tc Mw^iu porisfententia iudicium, qui nefcio quam re- j''^^^^'“'^ liquam in nobis Lucem fomniant, aut fairem ^tMLucu aliquam difpofittonem ad dodtrinam falutis quot;iquot;«'quot; tccipicndam , vt indc educant fua opera, qua: o^^’f^,”^ Metitoria dicunt, manantia à reliquiis Liberi xi/iuu on arbitrij naturalis, quod gratia tarnen adiuuet ‘*quot;*^'‘ ac corroborer : quum tarnen Sp. Sandtus, per quern Pater amp;Filius vt per agentem fuam vit-tutem coelfentialem amp;coæternam , nos illuminant , non minus fit creator qualitatum a-nimæ noftræin noftra tegcncrationc,quàin in prima creatione fuit Creator clfentiæno-fiti corporis amp;nbsp;animæ : ac eximiarum illarum qualitatum, quibus anima noRra initio fuerac cxotnata,qua(que in primo noliro patéte pcr-didimus, quódad cognitionem attinet in qua pofita elt vita æterna, vt Pattern agnofcamus lolum verum Deum,amp; cum quem mifit lefuni Chriftum, lob. 17j. quod caro amp;nbsp;fanguis do-cere non poteft , led lolus Pater qui elt m cœ-!is,Matth.i6.i7.Tantilmautcm abcit vt docé-tem cum à nobis ipfis polfirausaut velmius

-ocr page 336-

józ lï. H o M I t TH. B E 7. af audire,aiit in totnm aut ex parte,vt ctiam non ßmus idonci ex nobis iplis ad cogirandura quiequam de Deo,2. Corin.^.j amp;nbsp;quod mains c(l,nortrç carnis fapicnria fit mimicitia aducr fus Drum, Rom.8. 7. Ac proculdubió (i Dens nosdeprehendn moi tuns in delictis amp;nbsp;pecca-tis,vt exprelleloquitur Apoltolus, Ephef z.n non tantum Icthaliici Ixlbsac vulueratos.niü Dei gratia, nos (ulcitct, ac n-m ta ntiun iuuct, vt falli ifti doóloresloquiinrur,quün;odoaip[ tuus à fc fenfum ac morum » ilum liabctm Quod de veto bono amp;nbsp;lalute quam in RI'*

Chrifto coufcqintnur diélum 1 Ito.

^4tnra/if

iniHotç^ tonfeifnfi^

Nam inreliquis omnibus lt;'x:iai!ludbonn, ac prxfertim in üs quat lnnt n.ituralia amp;nu-xiniègrata,tantum abtll vt nunei limusaat /;/X’*«*^nipites,vtconttàtantoiniIla impctu amp;atdü' d.mnttia- rc feramur.vt nullis habenis retuicamur.Qn^ igttur liane veritatem docensus, non facinins 04gt;w Mn- ”

ciKitt. boulinesÜupidosac plumbeos, non tollnitns iplis intcllcétum me voluniattm, partesaiU' mat elïcntiales:‘fed dicimus hominem 4‘';i'’‘^'’ qualis in mundo n.i(citor,quum ex cametsn-tùm natus fit,nee Lucé habtre nee IntcHfÜii)

nee reftitudiné voluntatis aliâquam camaléi idclt Lucé non Lncé,ac rectnudiné non veib-tndiné innoHuclalutis mylieno. Namnli-quiç iHç in hominis IntcHcÛ i cogmtioiiisdt actema potentia amp;nbsp;Diuimt.itc Dei, Rom.i iJ' amp;nbsp;20. procul abfunta rcrum caiu toauiiionC qnas caro amp;nbsp;languis doccre non pollunt:tan' tûmquciuuât ad jncxcüfabiles tiddtndos boni lues

-ocr page 337-

I INHISTpR. Rf. SVRR. 503 mines amp;nbsp;Condemnationem in non regenera-tis augend am. Reliquiae verb i ihr qualcfcuquc quibus vel accufacur vel excufacur confeun-tia,vclipfis teftibns vktutibus Philolophicis, eôdéomnino tedeunt, Roni.j.ij.Ec hæc qui-dem hadenus de primo illo capite.

1 Addamus iam ad fuperiora difcipulos fie ■^^'“/'J’

1 ^ilpofitosjamp;inintcllcftnfuo mutatos,ad Seri /efukse»-

\ pturasrcmitti. Ibi cnim qiiærendns til isad F«quot;‘*’-

J cuwscognuioiicm lumos mipoluu At h 11- dttitt^ad

, 1 dein 1111 qui fanctum Spiritum reccpctunt,ad ^‘quot;ftort-

' 1 Senpturas rcmittuntur,quid fier llukisillis amp;nbsp;Zj^nm” 1( infanis hominibus,qui mPlatonevel Acillo- m.

' teleTheologiam quaerunt,^ in gencre in llul

i tüudicijfui ratiocinationc, vel m Totum,vel ex parte?

1 Ptæterca quorfum Dei filij ad Scriptutas Fr.Sr«,»

i ablegantur,amp; non aliö, ii tanra eilet caru ob- 7^7«^’ fcuntas amp;nbsp;ambiguicas, vt extra ipfas earundé so./.'«

1 interpretatio quærenda,aut aliunde lux maior '^’^n^AÎf

1 accetienda? Non minus fanc ridiculom com - ƒ,„/ fu^. mentum,quim liquis dixcrit Sole alio ad Soié “^y ““^ illuftrandum opus elle,quo Lucis dus bench- fliamKobû

‘ cio fruamut. Gaula iguur propter quam non JfdaranJi , aquouis Sactæ Scripture percipiuncur, elt m /,^/,„ „ nobis,non auté m verba DeuNam mommen- mihu ik^ tisitalunt tradicæ con.ignatæque à hdclibus quot;‘‘quot;‘^“'

1 Deifccibis ac præconibus,vt nih iquibulli-

1 bet percipi poHint , non ma gis incutanda:

‘ fint qua tol ipie 11 cxci lucc iplius nó atiidan-i tui. Nee tarnen dithieor lic elle didatani à Spi 1 tituCanélo dadnnam gt;vi multi loei oblcu-

-ocr page 338-

304 nbsp;nbsp;nbsp;12. H o Ml L. TH. B F. Z AE

notesoceurrant, quorum non eft tamfacilis quàm rcliquorum intclleâ:us:fcd faótumiftmi ad Leétorum acuendam diligenriannquum in aliislocis itaelarè amp;nbsp;pcrfpicuèloquuriisfib'n nulla fie vllius loei diffieukas cui non akerius perfpicuitas luccadferat •. vt pulchrè dixit quidam ex veteribus.Quibus addeca quiadno-ftrae fidei articulos fpeftant, qua propnè funt in facrisScriptis veftigand3,tam propriè,tiin perfpicuè,cam fæpe in iifdem dcclarari, ac df-incepsin breucm(ummam efte collcda,qui Symbolum Apoftolicum dicitur,vt ipfi inerf-duli, fi modó inquirant , nullam prætexcf' queanr ignorantiam. Prætetea non datura eft omnibus, quod imaginantur phanatici quid’ homines, itavnam modó Seri peuram verfarc ac meditari, vt non adhibeant bonos ac fide* les earum interprétés, veteresaut neotericoS) quorum opera fideli in Ecclefia fua docenda Dominus vfuseft.Eftet cnim iftud quadamte-nusDeum tentaxc:qui vult nos muiuas in nobis docendis operas conferre : fusque Ecek-fiæ bane gratiam largitur,vt fideles ip fins krui poft obieum etiarn in Ecclefia ioquâ[nramp; doccant. Vcrumtamcncaconditionelcgédos amp;nbsp;audiendosipfos dicitnus, quam voluerunt in fcriptis fuis Icgendis adhibcri,ncinpe vt ad facrarumScripturarum contextum examiné-turamp;expendantur ipforum intcrpretationcSi amp;nbsp;an ipfimei hallucinati fint,aut aliquid piç-ter fcriptarum fenfum lirtcris raandarint, cxplotetur.Quód fi fiat,libros legere virorum infignium

-ocr page 339-

IN HIST. RESVftR. 505 iiifignium vccerum am recemiorum non erit extra fcholam facrarum Scriptmarum vagari, fed contrà bonis ducibus adearum intclle-ftura amp;nbsp;fruÖuin duci.

Hinedifedmus etiatn vnde fiat vt pleriqtic, mJtfii-ft Scribas amp;nbsp;Phanlæos imitati, quondie in (nis ’quot;^■’‘^quot;-icholis Scripturas voluant ac rcuoluanc,ci ra- M^tnlut qui men leinpcr cæcutianc.cæcorumque duólores lint ; quod nempe^pro docihtarejuas conclu- /tgunc floues domo adfcranC,amp; pro môdelba, qua decebatcos opmione lui vacuos ad carum le-dionem accéderc , fupetbia amp;nbsp;faftu Phaci-faico tufgeant. Rabbini enim hodiemi no^ ftri acfummi Magillri,nonne ij funt quos non fudet ptofaciis Scripcuris , quibus illos cllc Contentos oportuefat, obtiudcrtnón tantum quod faltb nomme diCunt Verbum Dci a^*-if!ii',amp;: traditioncs hun'anas,quarum nullus fi-ftis, fed quod longé peius cd Scripturam ci fubiicerc quam vacant auAoritatem Ecclefiæ CatlioJicæî Immo truncato Dci vetbo feri-pto, mutaio, ampli.ito pro voluniaïc amp;nbsp;arbi-rriofuo, Puntifici auddoiitatem daicdifpcn*

, fandi lui omne diuinum de bunianum, vt a nullo monali polbn ludicari ? DeniqUe quô fpeftat omnts corum doétrina nid vt iuaui ruditiam dabdiant; Quînain igiiur fidci,iu-ftitiam appiehcndeicni ? Roman. 9. vcrl. ji. amp;3î.

Itaque cauendum ne Spiritus fanéVus c- Hwi« »t-gregiis illis DoiSlotû titulis alligctuv (nam o- Af^quot;''™** niicioEpifcopoSjAïchrepilcopos, Cardinales,

-ocr page 340-

306 12. HO MIL. TH. BEZAE.

amp;fimilesiftius Ecclefiæcolumnas, in quitus vis decimum quemquercperias.qucmvnquil facias Scripturas difccndi doccndi-ve cura fubicrit ) fed memoria p^otiùs repetenda quï| deipGs Dominus prædixit,ac dcincepsim-i picnic amp;nbsp;implcc quotidie, Efa. 29. diceiisfci- j pfis mifcuilfc fpiricum foporis, oculos iplo-rum daufiffe : prophctas amp;nbsp;principes eoru® qui vident vifiones opcruiire, adeô vtomnis| vifio futura ficipfis vt verba libri hgnati.Qui'l I verb Dominus ipfedeiifdem ore fuo protu-1 lit?Confitcor tibi,Pater, quód hæc ablconde-1 ris à (apientibus amp;nbsp;intelligcntibus, amp;nbsp;detexe* ris ca infantibus,Luc.10.21. Qtiamobrem Da-uid non dicit fimpliciter Legern Domini dar« fapientiam, fed addit, Simplicibus cam dari. Quis verb nos ad hanc modeftiam amp;nbsp;fimpli-cicatem comparabit?Solus Dei Spiricus,nosi' pfos in primis docens agnofcere: meram puis ignorantiam cum fumma artogantia, imfflO malitia,coniundam,qua Deo prorfus indigni reddirtiur: deinde formans in nobisfauduin dcfidcrium ex illiufmodi mileria cxeundi,vt deinceps pedetentim m rcdain viam ex fu? bomtatis menfura deducamur.

nriit chri ^^ *^ propius ad hiltonam reuertarour, jiuj ronfî. Dominus fuo fermone indicaiurus Apofto-‘/'«'“^ pnlis , ipfos opus habere hac intcllcófusillunii-'f^fiïmït^j s^on fbiiolisfcdaliisctiam , diferte drimltin exprimit ab ipiis quæ exSetipturis didiccrint fr^fiu*j^^‘^ alias nacioncs cilc perferenda, miro haciu fotiuiscn- parte vins artificio,fcicntia falucis quç infeti-t“*quot;'- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pturis

-ocr page 341-

IN HIST. RESVKR. JO^ ptutis difcitur ad duo capita rcuocatazdcindc in alia duo capita diltribiuo vfu amp;nbsp;friidtu qui ad fideles ex hac Scripturx cognitione redit, quæ diftinttè nobis etiâ expédenda funt. Duo igitutilla capita , ad quæ (urnma huiusfcicn-tixrefettur,funt le(u Chrifti Paffioms amp;nbsp;e- . iufdero Rcfurteéfionis Vitoria. Nam etß tam in Vetere qnàm Nono Teftamento pie-laque alia capitacontineniut, tarnen qnû le-fusChriüus omnium corum fit finisjiucLigc moralem attetidas»quæ nos in iiobis iplis eon-dcmnat,amp; in Icfu Chnlto iulbficat,Rom.8.3. amp;q.fiu Legern cercmontalem,vmbram cuius lefiis Chnlïus cft corpus amp;nbsp;fubftantia, Col. î. 17.feu promilîioncs Euangelicas, quæ m iplb oinnes tatæ funt,2.Cor.i.2O.fequitut vnum eu elle ad qucin illa omnia retercuda funt. Vicif-fimvctôtota Icfu Chrifti vita,vt ex t a falutem colligamusin duobus his capitibus polira cft, nempe tuminLuda paffionum quæ um inde ab eins conccptionc cœperunt, amp;nbsp;in fepultu-ladefierunt : turn in eiufdem vidoria per rc-furredionem, quam Alccnfus amp;nbsp;Scllionts ad dextram paitisttiumphus excepit.

Q^d attinet ad alia d m capita quibus vfus Kt/ififetri. amp;applicatio dodnnæfalitis côtinetur,fum mailla,cuiusipte IdusChrutus au(dof,accit- frKHtiKjiit taré amp;nbsp;affiduè coufideranda elt ac meditanda, 'ƒ non ra,odo quod ad lubltaoiiam , lia ctian »« ptretph quod ad iplotum erdincm, vt inde otdiamut ’quot;*^-vnde faciendum cil initium fi vbi definen-dum elt volumus definercî qoa in te multi

v. i).

-ocr page 342-

JOS 12. KO MIL. TH, BEZAE vehementer faHuntur , «Sc toto cœlo errant; Prius igitur caput eft Rcfipifcctia, ptimumm agmtione polita nnfcr.-c conditionis , m , qua quitque nofttum nafcitur,qua velut in ip(os inferos vfque detrudamur , non vt in iis maneamus, fed antcada vita mehusagno-Icetc ac proinde detcllari difearnus , qn® Contritio cordis djcitiir,Dco (acrificiomgia-tilhmum amp;nbsp;acceptiflimum. Pfalm.51,19. deinde in renouatione (piritus iSc voluntatis ex immenfa Confolatons grana , formato in nobis, poft odium pcccati ,amorc Dei amp;nbsp;«-Ai, vr pedetentim cotruptionis noftrae rdi-quias oppugnemus it expugnemus , quo“! opus vltimo demurn die peihcicndum cli.

%7ÊrH Altcrum caput infeparabiliter cum ptio-tjia/terum rc cohæict, fiducia nempe quam idem iplt i‘r/t’‘e'^^Ht Confolator nobis largicur, quæ verus eft fi-ffnnx.tit liorum Dei thefaurus, tarn pro pcccatisprsr-9«o Mfirt cedentibus fatisfaAum , ptetiofo agm lan-(itKf. gume, qui tollit peccata mundi, lohan.i.ip-quam rcliquiasillascorruptionis in nobisÄ fruAuum cius tcAascUe, penntegtamaepet-fedtam obrdientiain ciuidem veia tide apprc-henii , ex to.deris Domini formula , quo non tantum ab æterna morte liberemur , frlt;l quod longe mains eft, in ipfo capacts amp;nbsp;dig«* vita æterna fiamus.

j^lt;/»»«- il Nonabs rcigitur hâefummâ lantopcrccô-r«/^/-,«.- niédaui,quâfaxit Deus quotidie melius conci-di/tgmi,, piamus animo Ôcm vlum noftiu icferamus.N^ •^{“»I^.ft præter fupetiora ilia hæc vera eft ratio qua tu* tiÆ-

-ocr page 343-

IN HIST. RESVRR. 509

tiffirne vera doadna (alutis à fa Ha difcernatur:

ven paltores, quiaudicndi,à falfis,qHi fugien- mm Euan di:ac proinde vera Ecclefia, in qua manedum *^'quot;^*^'^“ dt, a hlfa in quam vet nunquam ingredien- ^^^iquifint dumed,vcl feme! ingressfubitoab eadem ”'quot;f^f*: reecdendum. Falfa igitur elt Kdigio qua ho- 'quot;quot;' die ludæi proficentur, quandoquidcm Icfus Chrittus crucifixus,amp;à mortuisfufeitatus, eft iplisfcandaloj.Cor.i.aj.acnullam agunt pœ-njtcntiani,nec habent vllum teftimonium re-imflionis peccacorii fuorum,ncc per facrificia, qoæ, quum nee tcniplum habeant, necSaccr-dotiuni, faecrc non poirunt: nee per Euangc-lium, quod eontemnunc acrefpuunc. Multb minus vera Religio vocandx iHæ deuotiones acluperftitiones Ethnicotû , quandoquidé E-uangcliù iplisfuit ftultitia. Turcarû verb Al-coranû quid memoré, tnerû Dei amp;nbsp;hominum ^ conteniptû.ccriiimque ceftimoniu Óefumme horrendu vltimi Diuini furonsin orbé terra-rüdicee 11 de veritare Religionis ex multitudi-nc iudicandü (ït,vt hodie multi docent,hçc fie futura Mahumetanorû potior, à qua videacur llandiirQuid verb didun Cumus de egregia ilia (cilicct Ecclefia, qua: Cacholieum amp;nbsp;Apo-Itolicuin nomen cmentitur,feipfam mendaeij argucns,quum candem fcCatholicam amp;nbsp;Ro-manam ptædicar? Aio longé etiam magisi-llos quam illos peccare : qubd aliqucm 0-nmi honore dignum palàni renecre , non fit tantum nee tam deteftandum Hagitiurft quam eundem admittere, palpate, olculari

v. nj.

-ocr page 344-

jlo 11. H o MIL. TH. B E Z AE

omnes tirulos illi conucnientes ore quiden tnbucre, (ed reipfa (kbits ipfum gloria fpo-liare.Et ira fe rem habere vel inde pater.quoi Icfus Chrirtus quidcm ab ipfis dicitur Dominus nofter, verum ramen hac conditionf vt eins præcepta immutentur,trunccntur, adda-tur lis quidq lid feruo illi feruorum Domini adlubuent,penes quem tanta eft poteftas, vti i nemine point iudicari:amp; qui libi vendicatan-toritaré omnia pro hbidine gercndi, Ccelutquot; ' apertcndi amp;nbsp;claudendi. quibus iph videbitur) ' vt ne mulbtate quidcm aduerfuseum liceat. Scruatorcin quidcm vocant,fcd in nobisipiisi quatenus gratiam hanc largitur, vt pcmolltJ nirrita fimus ipfi noftii Scruatotes: ac noUfis df ficicntibus meritis, mutuó accipiamus, qu® noftris dclunt aborr.mbus fa nét is amp;nbsp;fanda-busParadifi : fed numcrato pretio , quale vo-luerit bonus illc difpenfator fuorura thefau-rorum alchimyfticorum,præparatorum amp;nbsp;«' coftotum m fuæ imaginationis fornacc,do-nec tandem in fumos abeant. Pallum quidcm ' amp;morcuum pro nobisagnofcunt,fedhaccon , ditione, vt dclctaCulpa, pro Pœna fatisfacia' mus,vel in hoc mundo,vel in Purgatotio. Ec-quod autem hic monetçgenus m pretium nu-nieratur? Miftæ ,preccsiTlæ Pater nofter, An^ Maria, Vigiliæ pro morcuis : amp;nbsp;pro defundiS) nee edentibus nee bibencibus oblationcs, quibus ventrem ij farciunt qui itta in finu rident, amp;de iislætitia exultant cæteris flentibus:amp; rnûdum cantionibus implcnt: ac modo omnis

ilU

-ocr page 345-

IN HIST. RT S V R R. 311 iUadcteftanda idolomania claudatur his verbis, per Chrt^ttm Dominum no^irum pulchrc cum Icfu Chtiftoagiturinregnuro fuum rc-flituto amp;nbsp;fcilicet agnito ,qualisagnofci vulr. Qmd aropTius; Nofter apud Dcum Patrem eft Intercellor, fed mattem habet Reginam cœli, ctiam audotitateNatura iubendi prædita. Na. prætet alias multas impias amp;nbsp;aborainandas voces, nontanturacantillant, fed plenisbuc-cis ifta hortenda voraunt, SanElam Virginem faam tjfe aduocatam, ^ fnamIpem. Quid am-phusîMafre?» ettam mtfericordit:icnilt;\\ie nihil factæ Setiptutx de Deo amp;nbsp;Icfu Chrifto dicut, quodifti Mariae Vitgini nó attribuant, quam audent ficcompcUare in deteftandis illis fuis piecatiunculis ( ignofcat veto Deus blafphc-mas illatum voces raihi tcfctcnti,vt magis dc-teftet ) Roga patrem , tube natum, ^ iure matris mpera. Nósne verbampliùsarabigere, fit-ne iftiufmodiEcclefia,Dei vera Ecclcfia; An ho-dietna Romana Ecclcfia tantum abertatit, an veto apollafiara à Domino fecerit, an fit tota iUa iplorum Hietatchia pto Apoftolica co-gnofccnda,hcct ca abutatur.

Eia igiiut,fcatrcs,OptimumMaximvimquc rftudaan Dcum pattern nofttum cum veto Petto lau- quot;^f'‘t‘''*'. dibus etferamus, qubd nos denuo dignatus fit vocate ex denfifiimis poft omnemhominum incmotiamtcncbtis,ad lucem fuam admitan-daimbancqucfanam doóltinam fcquuti,toti à Domini paftionibus pendcamus,8iab eius vi -

' üotia quam de domito Satana , peccato amp;:

-ocr page 346-

JÜ IJ. HOMIL. TH. BEZAE morte rrporraui^primiim ac femel in fe.qua-tcniis fiipra lignum rulit, non fua, fed noftrt peccata: deinde quarenus nobis eafdem vues, cuique lecundum fuam menfuram fuffïcit,in omni luóta fpiricusadtierfuscari)em,vtnosc-tiain deuiebis iildem hoftibus in ipfo, amp;nbsp;peri-pfum,[tiumpbimus:,cxfidcin fidem inceden-tes,amp; pmnitentia inpœnitcntiam.-doiiecviii-mo tandem illo die plcnani peccatorum no-ßrorum rcmilfionem confequamur, amp;nbsp;nobiç aucciaóta mundi fundamenta præparatoRegno pcifruamur.

Luc.iï^.

Johan.io.

Tex-

-ocr page 347-

I|^ MISTOR. RES y RR. 3IJ Ex T v S hic, cuius expofitioné aggredimur,pcndct a lupcnore f«ffn, Domini fcrmonc,quïcum pul- 'f quot;quot;’quot;i” chrccohæret amp;conucnic.Nam „tnptmiM quum Icfus ChriQus ipfc ad luosdUcipulosingrcHusPacé ipfis attulilTct, f^p^T^^i nunc etijm modum adiiccrc dignatus clt, per tft lt;quot;^«»7 einem mundo communicaretur pollquam ex terris cxccHlIÏct: vc fciamus ipfuin non abdu-liflcfecum cam in cœlam,qua fuamEcclcfiara priaarct : led vr contra nobis earn ab Afeenfu fuo, niaiorc quàm alias vnquâ virtute fupernè cómunicarct,freut deea loquitur Apoft. Epl|. 4.10. amp;nbsp;ipfemet tandé Cuis difcipulis declara-iiit,Matth. 28.10. Modus autem illequem ad hoc cfFeduin clegit eft facrofandtum Éuange-lij miniltcrium, Leuitico fucecirurum : cuius ptimuin initium quum bic nobisproponatur, efficitur hanc hiftoriam non polie nimium j attente à nobisexpendr amp;nbsp;confidcrari, quan-doquidem ab ca dependee .-edificatio corporis myltici Icfu Chrifti,quæ Ecclcfia e(I,alibi Can-dorum coagmentatio nuncupata, Eph.4.12. ad quod accedit vnu elle ex prxcipuis falutis nollrx fundamentis, quod Sata per cuniculos femper aggrellus cd, faciliorem fibi de co vi-dotiam , quara de ipfa dodrina promittens. Nam probè nouit, quemadmodum Ecclcfia non poteft fublïftcre nifi per veru miniftcrid à Deo inditutum amp;nbsp;rite adminidratum : de nullam faciliorem viam idud xdificium fub-racridi ( d fieri poirct ) quàm in illud immiiris

-ocr page 348-

314 IJ. H o M I L. ÏH. BEZAB dcftruftoribiis, nomen præfcrentibus archi-tedtonim. Hxcautcm agefubuscófidercrous ab iftisIohannis Euangelifta: verbis faeientes initium : Stcut mißt me Pater , ßc e^o vot mitto. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Imgt;^^ï In primis igitur notandum facrofanduni rß mnè hoeminifterium non effe bumanum inuen- | #«7fT*4tf'^'”’’‘^^^^^ hnmana prudentia profedum» h’^minitin nee eorundem promdentia, led prorfus eff® j nmfi'uit. diuinunj ac cælcHc : qualis naturæ etiain eft quidquid in hoc muneregeritut: vt difcamus in muiidofic verfari quafiinco non fimus, quemadmoda Apoftolusillud figillatim pec-C:quitur,i,Corinth.7.v.29.3o.amp; 31. amp;nbsp;quidein quaH iaminlocis cæleftibus federcraus. Co-lo(r.3.i.

Dnu imi^è Nam ctfi reuera Deus omnium humanarû p»s7m.»^pnl*t*a'^ntn rite eóftirutarum audbor eft, quod fitnjiquim Ethnici cognouerunt, amp;nbsp;Apoll.docet.Rom. humorbu ,, ^^ maximis dignitacibus ad minimasde-« puhhü labens: tarnen in illisrcgenclisamp; adminifttä-tthjhtutx- djsvfiiseft,amp; vtiturfenfu natu rail, amp;nbsp;ca pru-lt;»»gt;,^e.acntia quam genus humanum adhucexina im«»««-j-Qjijj rçtmyjj^pjQyj Eis vel illis hanc adinc-ir'^iMyl- tiridignatur;excepto quad populo fuo extra-cfeiitir. ordinanc politiæ formam amp;nbsp;leges dicUuit) Mofis adhibico miniftcrio, cuius in excipicu-dis ipUs fuarum iegum verbis opera vfus cft, , eóulque vc veftium formam ptxfcripferit.Nü ) mcr.13 38.nec return etiam abieótilïimaruob- j litus l)t.Deut.23 13. At in hocfaâ:0 Dei Fihus , ipfe ore proptio defignauit, vocauif amp;nbsp;infti- )

-ocr page 349-

l N H I S T. R E S V R R. 515 tuitfuæ domus architedos. Itaque facrofan-ftum hoc miniftcrium quiconque contem-nunt, fciant fe in Dcum ipfum etfitreit efTc in-iurios, ciiiufcunquc tandem fint conditionis, fummæaut infimæ : ac proinde iltud ædificiiî Ecclcfiâ,ncmpe Dci,ftacuram ac permanfurâ, fevcro quantacûquedignitate policâtpellum itiiros ac funditus extcrminandos: vel lUa teile ftarua mgenti quant confregitlapis è monte excifus fine manibus.Dan.2.45. quod om* nium feculorü experiétia docuii,amp; noitro fae-culo Donnnus nobts demoitrauit, amp;nbsp;pro fua in nos beneuolenna eft den)óftrarurus,in ma-ximos ctiâMonarchas eandé cum rehquis via ingrefTos.Contra qui dociles fe loquenti ma-giftro per foos præconcs amp;nbsp;legatos præbebût, ij font quorum non pen bit vlTus pilus capitis. Luc.2i.i8. At fi Deus no parcit fummat dignitatis honiinibus amp;nbsp;rcgnis,qui«l nobisfiet abot tiuis homuncionibus,qui cum cætetis collati vix populi nomine aut Rcipub. digni cenfebi niur’Et tarnen quata arrogantia turgemus, amp;nbsp;adaerfustotquotidianas admonitiones, cum totdiuinis ludiciisin noftra capita coniudäs quam fumuscôtumaces. Magna enjni,fateor, adelt auditorum frequentia, led de nobis mc-ritô dici poteft loquutus Ifaias bis verbis, Hic populus accedit ad me labiis fuis, fed cor eins longe abeft à me. Efa.29.13. Quis hoc verb dixentî Maxims nimirum partis corru-ptiifimi deprauatiflrmique mores, in Dei amp;nbsp;hominum confpedu. Ecquodenim vitium

-ocr page 350-

jïfî IJ. H o M I L. TH. B E Z A E

*pud nos adhuc non rcgnat impunitum? Fm-ftra nioncmus,hortaniur,incrcpamn5, nó audit currus habenas,retro fublaplaferunturo-mnia. Q^is autem animaduertit ? Quàm aliü ftertic iultiria , tantis inalis nullum adferens remedium ’ Quid nobis aliud igitur fupereft, auc quid amplios diduri fumus,nih vt aut Deus bteni det vobis mcliorcm mentem , aut mature nos adfc è medio veftrum recipiat, nc iinniincntibus veftris ceruicibus horrendis Deiiudiciis vobilcum obruamur? Vosvetu Dei hominum,que contemptores fcitotc,bas non irritas fore minas,ac potins veritateW in mendacium commutandam,aut vclltâ con ditionem Sodoma Gomoerhaque foredete-riorem, qnuntilla dies aduenent. Qu^is veto nobis i 11a dixit? Vos igitur, contemptores,vos præfradi amp;nbsp;indomici homines, audite quid ferae dida fcriptaque de hac re fçnccnin, Matth.io. 15. Marc. 6.11.amp; Luc. 10. n. eani Ic-gite amp;nbsp;rclcgitCjh Deus vobis cam gratiain largiatur. lllic cnim vidcbitis, nHiadme-liorem frugem rcdietitis, quid vosmane.it, amp;, nifi vehementer fallor,ianr iara impen-dear.

Gt^-^fquot;?quot; Ratum igitur c(lo , hancede vocationcm iJm id àDomino. At,cxcipiataliquis,vosnóeitisA-finivfgut pdiûoli, neeiis de quibus hic agitur, fimiUs. ^i^nït^ Fateor. Apoitolicurn enim munus non fuit miffinstfi inilitutum vteffer in Ecclcfia Dei perpetuum, ^n^aertsquot;fienti p.rulöpoltdocturi furnus. Atpercon-,».r»gt;»f^ tatores ilhulmodi ac contemptoresfeireve-

-ocr page 351-

I H H I s 1. R Ï S V R K. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317

lim, eum à quo hic miffi funt y^pofloli cun- «^n minis dem ede qui unfit amp;nbsp;nhHurui eil ad fiucm vf. ^’‘^^'^^ que fcculorum,Matth.28 zo.PaRoics amp;nbsp;Do mnusne. ftotcs.EphcCq.ii Prattetta Idiote pcruicaccs ^^f^‘'‘{'‘'' contemptotes, nos qui à Deo vocati lumusji cetomnium indigniflimi, ad hac vetitatem in hac Ecclefiadocendam amp;nbsp;prædicandâ, quum nihil in medium adfetamus quim quod Apo ftoli ore amp;nbsp;fcripcis docuerut, ideelle acfi ho-dieeofdé Apoftolos vos cópcllatcs audiretis: quum fic c cerris cxcellcrint,amp; m ccclos rcce-pn fint, vt adhuc loquantur amp;nbsp;loquuturi fint luis fcriptis in finem vlquc (æculorum. Quod fi probe noftis amp;nbsp;compettum habeti^, vt ena debetis,cur igitur nolïris admonitionibus locum non datis ? cut aducifus ftimulos rccal-citratis? Siveró in dubium vocatis, cur non inquititis? curnon confettis ca dete nobif-cura,aut cum aliisïcutnon fetutamini feti-ptutas, vt lubet Dominus,nc vos dccipi pa-tiamini? lohan.5.39. eorum exemplum imita-ti dcquibus muntiofit Aél.iy.iiï Annonha-be:is,aüt faite vos oportet habcvc,fingulos in pnuatis ædibusamp;familiis facrofantla Biblia vulgat! idiomateîFoifan ita elf, forfan enâ le-cubfNec enimhodic multi funt famclici, qui huius cibi fpiriiualis turn publicètupnuatim dcpaicendi defidetio aidcaut. Fint hoe tfu-dium prions æiatis, ilia hiermit tempoiaive turn tarnen hoc vetbuin hue accipiatur, 11-uc leuciaiur, immoium manct. Denique

I quicquid continuât, ego amp;nbsp;college mei ma-

-ocr page 352-

318 nbsp;nbsp;I^. H o M I t. TH. B E Z AE

nus abluimus ab omni culpa immu nes: ai licet ab Apoftolorum djligcntia longé abli-mus,bonatamen confcicutia cumApoliolo dicerc podumus ac tcftari,pct Dei gtatiam) nos edc puros à

fanguine omnium iftoruni

contumacium ac contemptorum. Ad.ao z6. gt;«lt;f^* ^f quoniam fal(i padorcs etiam le audui ntmfifie. volunt,amp; non minus quàm nos, aut vehemen fl'unîhm ^*^® ^fi^m inuehuntur m eosqui ipfosnonau-Dnttdifu diunt,hinc ddeendum, quomodo difcernendl tiintm tfl fint,nequis dccipiatur. Itaque vidcmus hic k' lt;?ww7«- Chtiftum-mifide fuos Apodolos domus fiquot;^^- fuæfuturos fundatores, ac ptoinde non fim-pliciter cos accepilïe munus iementem faciendi pet totum orbem , quod perfedè i' pfos implcuidc minime dubitandumcft:klt;l ctiam ipfis impofitum munus cos conltitucn-di Paftores amp;nbsp;Dodores, quorum opera irtuJ ædificiumfartum rectum conferuarccuracfo-nerctur: quod ab iplis bona fide fummaquedi ligcntiapræftitum eire vidcmus,cxeorunilii-ftoria quàm D. Lucas diligcntidimè conferi-pfit,amp; ex eorundem cpidolisJbi igitut teper-turifumusnon tantum quod iuo temporek- i ccruntaccondituetunt: led ctiam pcrpctuuni amp;nbsp;inuiolatum canonem amp;nbsp;rcgulamà Domi- i no præferiptam ex qua, quotiefcunque opus ciret,opcrarij in Dei Ecclefiam vocarentur.

Quae quumvt à Domino pradcripta font obferuantur, etd in deligcndis operariis klus Chridus vtatur hominum miniltcno, tarnen quum hitt feruatur ordo iplius nomine, perin-de

-ocr page 353-

IN HIST. RESVRR. 319 dccftacfiipfctuetorcfuo ipfos eligerct,quan-doquideni per fuum Spiritû adelt amp;nbsp;clcótio-ncra tegit.i. Corinth.i2.ii.amp; z8.amp; Eplicf.4.ii. Itaque quotiefcunquc locus dl huic oidiniin Ecclcfia, prima hæc dl nota ex qua fall) Do-ftotes amp;nbsp;Paftores, quos oportet vitari, à veris quos audire iubemur, faciUimè difcernantur, Nempe vt qui currunt,iddl, audent in Ecclcfia docere,vel dàm vel palàm, fine légitima c-ledionc amp;nbsp;vocatione,fccundum ordincm in-ftitutumà’Iefu Chriftoper Apoltolos in Ecclcfia, vtloquiturlercn1.23.21. exauthorencut acreiiciantur. Hicordo, elt libéra amp;nbsp;légitima Eledio, faóla ab Ecclcfia, bono ordincpoll legitimum examen dodtrinæ ac moriim, amp;nbsp;quàm proximè quidé fieri potdl ad regulam quam Apoftolusclarè præfcribit i. Tim.3.2.ac etiam Tic. 1.7. Quo pofito ccrtilfimo firmiffi-móque fundamento, ptimùm qui vitro in Ec-clefiasirrcpunt, ad eorum excmplnm de qui-busagitur. Ad. 15.24. quod ipfe bei Filius, quunifcdicat àPatre milium , noluitlibi tri-buere ( amp;nbsp;quod difcrtèdcipfo dicit Apollol. Heb. 5.5.) quo iure, quæfo, adniittercncur aut audicreneur , quandoquidem non expeelata Sancti Spiritus vocatione, necelîario vel lui opinione infiati, vel ambitionc, vel auaritia, vel(lultitia.vel illis omnibus fiinul impulfi fe-fe non vocati ingcrunt?

Namquód ad vocatione extraordinariain Q«Sii /-attinct, tatendum dl Dominum qui domus ^quot;',^“Xr fuæ Magiller dl, non lie aUridnni teilen vo »iim;i!,lt;i»

-ocr page 354-

JÎÔ IJ. HO MIL. TH. BF. lt;AB ßtfuatit cationi ofdinariæ quam inQiruit, piiràlihcr# «o» pr^ct- JC legitims Eledioni, innocato Dei nomine lunt ele- ab iis quosoportcr,qmn aliquos cxtraotdina-^•‘’'’‘- ric fufeitetded caufam aliqnam ciiidcntcmo-pottet apparcre, ex qua qoantr.m fieri poteft) cognolcarnus .Dominun) vclle talium inftiu-mentorum extraotdinariorù vti opera. Por-ro hæc occafio eft manifcftiftlina, quum adco perturbatuseft ordo, vr folum nomérctincai, cuius prætextu quælibet confufiû rcrümqu« perturbatio in Ecclefiam vniilerfal? aut paiti-cularcm inuclnrur, quod (æpiftîrncfadumle-gimus in Dei populo. Quemadmodum igituf tune Dominus populi lui inil’ertus,iniinedia-tèamp;inordinatè Piophciaslulcitabar,aufto-ritatc extraordinaris præditos, vt Reges,Si-cerdotesac populum intrépide- reprehende-rent, bonos autemconfolanutur, eontuma-Ces minis terrèrent,qund olim etiam petMo-(en ptoini(crar,Deut.i8.io.amp; iç.tniulniodic-xemplomm tota (acra hiftoria plena eftridetn etiam in Eedefia Cbriftiana præ(btit,exciiati.'gt; infignibusvins, inferiore demum aftlatu im-pullis, cuiiis turn doóbina turn vita teftis trat) pr.tlcrtim Arrianæ hæteleos tempon bus,quit traximam Ecdefix partem peniaferar, vt it Hiftoria Ecdefiaftica latis eftconlpicuum.Ai tpinm Dominus inftitunim à le oidincm cemferuat integrum, aut lahem non itacer-ruptum quin clientiaillitis prxcipua rctinta- | iur:amp; non defint veti ac Icginnn Pallorcs qui inalo feopponanr,quorlum diccrcmusextra-oidi-

-ocr page 355-

IN HIST. R E S V R R. ’ pi brdinariosillos à Deo mitti, licet (quae eft ifto-tura hominum vetcratoria fui diftimulatio) falfam doótrinam Hon inuchanc? Dico prætc-rea, etiamfi talis in Eccleliam irrepfiilct con-fufio qualcm dixi,non ideo tame ftaiim iftiuf-roodi hotnirtes admittendos, am audiendos. Sed (i fpiritus etiam légitimé vocatoruni probandi (unt i. lohann. 4. i.qubd nonnunquam eiufmodi Paftorcs inlnpos verrantur,Aci.20. 30. ac Ecclefiam decepilTe comperiantur. 1. Tim.5. 7.24. quodinluda proditorc, vno ex dnodecim difcipuliS, amp;nbsp;in vno ex Icptcm illis DiaconisnomineNicolao paruit, Apoc.2. 6. amp;i3.annon multo magis cauendum ne réméré eiufmodi concionatorcs amp;nbsp;Doótorcs,line Jegi timavocatione ordinana admittantur amp;nbsp;fera tut : fed (edulo eft danda opera, vt qui amp;nbsp;qua-les fint dignoicantur, vndc prodcant,qui motes, amp;nbsp;imprimis quod doârinæ fundamctum« denique vt probeinnotlt;(canr,prius quam illis inEcclefia vllus adieus pateat’Praeterea,quutn de Ztloamp; feientia iplorum plane conftitcnti tarnen fi nulla dum vocatione externa confirmât! fuilr,qualem tempus tulif.aut fi vocatio-hem habuerunt, led ab iis qui alios amp;nbsp;feipfos decipiunt turn illos necelfeeft légitimé cóuo-cata Ecclefia, prout Ecclcfiæ feret conditio, maturo confilio amp;nbsp;collatis fente.ntiis,ac fi fieri poteft, praelentealiquo alio legitime Paftore^ eligi ac vocari, vt de extraordinariis,aut ordi-nariis, fed vitiofis amp;nbsp;deprauatis, fiant ordinarii, per fanétam amp;nbsp;leginmam eleótionem,fin«

X. j.

-ocr page 356-

322 nbsp;13. HO MIL. TH. BEZAE,

vllo fchifmate vcl hærefi.

j»^mon«« 5æ jçQj Chrirti ipfius téporibus operabatui txembh tx . nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» • i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

/Mrû de- 13,de quo dilcipiih quum renunnallcnc Magi-frmipit. ftfo , dicciitcs fe 111 prima fua profedione vi-dilFe quendam ciieientem dæmonia fub no-mincChrifti quem proliibuilfcnt,quod fc non fcqucrctur,reipôdit ipfis,Nc prohibctc iHunh Qui enim non eft aduerfum nos,pro nobisefl, Luc.9. 49. Sic diflîpata Hicrofolymitana Ec-clefia,püll mortem Stephani,qui profugerant Euangelium fparferunt vfquein Phœniciam, Cyprum,amp; Antiochia,qui tarnen minimèdi-cuntur,nccverifimilc eft cria,fuifre miffi Hic-tofolymis,donee minus et!ab EcclefiaBarna* bas,qui in iis locis rite omnia côponcret.Aâ. II.20.amp; 22.Atquc ipfe Philippus, vnus ex fepté illis Diaconisaliquidamphus prxititic,Euan-gclium annuncians Samaritams inlciis Apo-If olis,qui certiorcs fadi,rc comprobata mife-runtPetrum amp;Ioannem,vt EccleiiasSatnati-tanas,iadis à Philippe fundamétis fuperfttu« rent, Ad. 8 3. amp;nbsp;14. Neefanè dubitandû quin praeter iplbs Apoitolos, amp;nbsp;alios Euangcliftaî didos légitimé vocatos amp;nbsp;miflós,vt exTimo-thei vocatiunc patct,i.Tim.4 I4.plcrifquc cX iisquilefumChrittumaudiucianc , iiidcmü ad Euangclij prædicattonc applicucrint, quos demeeps Apoltoli comptobatunt amp;nbsp;confit-matunt,quod Eufcbius hiftoriæ Eoclelîait.lib' 3.cap.3i.tvltatur.

iiitrtJalht Verùro abus qnidâ eft introdudionis Rio-^(/tfi^^ dus plane cxcraofdjnarmsgt;u qui no modo non ob-

-ocr page 357-

IN H I S t. R. B S V R R. Jl^ obferuat ordîné inter homines conftitutû, ex ^‘*^’j'^^. Deiptçfcripto amp;nbsp;ordinationezfcd ex diametro/î^^,„„^ répugnât huic ordini, Cuios tamé vclû obren /^‘i’'’’’*. dit.Et hic fane pericutoiiffimus eft amp;nbsp;in Ecde’^J^,^ fia minime omniû tolctandus : que etiâ hodie «lt;■ imm» pro viribus oppugnamus, amp;nbsp;qui tantû tarnen ^quot;j^^ promouit pedetentim, wtifti hommes fibifo trinfi. lisEcclefiæCatholicæ nomé arrogét , idcft v-niucrfalisamp; Apo(tolicæ,amp;tandcRom.quainjM/rt^ Bf rcfibiipfis mendaciü impingdejuita larrè Dci‘(''^‘’ amp;'^^ prouidétia, quü Roma nequcat elft tertaturo eX^t^ orbis vniuerfus,ac proindc Rom. Eccleiia nó polfitellc vniuerlalis Ecelefiamc fi quidé cou i'‘fff'^i^» ecdaturillaelfe rcliquarû omniû capocquum ”“t'^efi «put non poifit elle totum corpus. His igitur ^quot;nfitii. duobus capiribus pofnis, qu« ne iph quidem aduerfarij nolln ncgaucrint,nempc Eledionc vetafolu elft oitid per quod aliquis bona có-fciétia pordt tn facrofanfti minifterij parte vc' nireja Sacramentorü qua bonoru Ecclclïafti-Corüadminiftrationé-.dcinde hac Eledioncm efletotiusEcclefiç légitime Ordinatæzficun co' fticuuert ex hiftona Apoftjotaq.vecere Ecclc naquädiu per muita recula fuâ purnaré reti-Biiir:exomnib.vetctibus Canonibus(vcl ad vl limü v(q; Concil.Baül.pcr Papa Leone abro-gatum , licct non omnis fublaia lit ab illo, vc parcrat corruptio}quæto qua confciéiia pof-iu vUus m toto illo Papilhco Clero legitims vocationis aliqucm tiiuluum adferreaantum abelt vt de noltra queri poilint, de qua dein-ceps pluribus atturi lumus.

x. ih

-ocr page 358-

JÎ4 U* H o MIL. TH. B EZAB

Nam obfccro,nonne hinc quidem cledio-nommai- nes muuts funt, etiam imprcnis hacü^^^ «ntxK^f Concordatis , in nominationcs Regibus âC i ii^nmarbi PnncipibusattiibluasïQüibushquætuntaü' | '”*• ditæ conditioncs,nonne tarnen irritæ funt, Ti citra conttouertiam Regumae PrincipubaC ' in re voluntas obtincat ? Inde veto vbi Ele-dlionum nomen retentum cd,an non penes Capitula qui vocant ( bone Deus quale hoC hominum genus ) omnis carum poteftasrefe-dit?

Painnatm Annon etiam cuilibet noturned pro Ek-oÊ/X« ’^gt;o*iibus Chriftianis fiiille in Eedefiamob-p^efi^nat,»- trufos pattonacus, Indultus, collationcs, reti-t^Knétquot;^! g*’^f*oquot;c®»pc'^mutationcs,dcuoluta,tam apet-MiiHti^nrt, tè larnquc diredè amp;nbsp;ex diametro repugnantk inEa/rfitm omnia^ Ecclefiæ veteri, antiquis puris Cano- 1 iiontanam ., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i -r • r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

inHta^.fe- nibus,quam tenebræ Luci tunr Contraria:? ramebaia Annonetiam,vtfimilisinitiofinisrelpon-o/fn«^» “^^^^ » ^q^’s cclcribus Romam vlquc litctx 'jf m4m c«rrè pcrfcruntur, vt ratæ fiant hæ vocationes,nieni ir1i^,‘^ïn- btanæ infculptæ amp;nbsp;plumbo appefojquæ bul-ftriHf. ia cariffimo pretio vænalis prodat ? Adde bis । détériora, nempe quum in omni ludiciali fo- ' ro pœnæ tit obnoxius qm vendit quod alte- j ri prius vendidcrar,ramen Romam centii cur-foribus aduentantibus, idem Beneficium am ■ bientibus, totidem bullas magno pretio redé-ptas expediti,magno emptorum penculo. I '^^*'quot;‘' Quid? quod in tota ilta Curia Romana, c- 1 ftupn^jta xamen quod doétrinæ amp;nbsp;morum habetur,amp; na Ham»- in clcdionibus cd drcntialc, amp;nbsp;caldemp«-

cedcre

-ocr page 359-

IN HIST. RESVRR. 325 cederc debet neceffano, nihil aliud eft quam deteftandum pcriurium, ncmpcteftimoniura eiusde quo nunquam eft quxfitum,quod pri-niùmfaciunt notanj Apoftolici falso nomi-nati,cum procuratione Roms iurifiurandi e-xigendi abiis qui ex quotidianis pcriuriisamp; nianifeftisvidumfibi comparant?

Ecquisverb eft aliusCanonum aut Con- iKritcmrü fthutionis veteris amp;nbsp;lesitimæ vfus intaiibus ‘‘‘quot;quot;•^ ptouifionibuSjiiili vt amplificentur caulæ de- baitioym-togatotiæîlam quid aliud eft iftud quam c- '^^'””^^“ xercercnundinationcm animatum ,quæpre- Hf, liofiffimo fanguinc leiu Chrifti Dei filij rc-demptæfuntîquid aliud quàm omneius diui-num amp;nbsp;humanum vendcre, quid aliud deni-que quàm impudcnti'flime Simoniacum amp;nbsp;fa-crilegam elfe,feu venditotes feu emptores i-pfosconfidetes? Atque bate de primo quidem ad Ecclefiafticas fundionesaditu dióta fint.

Sin verb deinccps agaturde manuum Im- Papaeum fitione, quam Confectationem dicitnt, amp;nbsp;ot-dinaiiouem , quandoquidem id quod non eft cantut fuit ptæfupponûr, nempe legitimam Elecfionem, '^^‘™” ‘^^^ fcquitut manuü Impofitioné amp;nbsp;Confecratio-nem fupetiotibus innixam, merum efte Dei ^ hominû ludibriü: quemadmodum minimè polluntinficiasivc,quin veteribus Canombus lUaomnia irritadcclareniut : 0lt; quidéaddna cxcomunicationc exprefta tü fic otdinantis,tü ctiaotdinati.Anvetö talcm excommunicato-tü vel fuis ipfotu Canombus catu, ctTe Ecclc-fü amp;nbsp;fponfam kfu Chrifti cenfebi mus? Atque

x. li).

-ocr page 360-

gl6 IJ. HOMIL TH. BETAB hums cæcus Caput ilUus elfe Paftorcm vni- , niuerfalem, à nemine iudicanduin,licet in inferos animas plcnis plauftris ducentem , qns Dectetalium ipfiffima verba fuut?

Omtro imiucnfam nuilntudinepi rituum, quotum alij, licet fuum vfutn ad tempus h»-buerint, iam funr prorfus inutiles acfuperflai: ' ali) ndiculnalij idolomania óc impietatc pto-phanitijuod per fe in omnium oculos incurrit I eorum qui nonfunt iltiufmodi pollutionibuS inebuati. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

pn^t MN Sed hæc altms repetenda, Paftores amp;qoi- j ttm^tH^ bus erat animatum commilïacura, quosCu-flgt;f^»f’ nbsp;nbsp;ratos deinccpsdixcrut,bonis illis teropotibm

fingulis aniiis quater in vnaquaque Dicecel* conuemtbant cum primario,amp;ito qui intct ipfos prmcipem locum tenebat ,ciü nomen Epifcopi poftca tribûtum ert, amp;nbsp;qui priotc-/ pat ordme, faills dl gradu fuperior. Eodeffl tempore tota Eccldia lemniis Déofecómen-dabat,ciusqueSpintum implorabat,vt benèà Paltoribus rcgetcrui, ad Apoftolorum exemplum. Aót.ij x.In hocextu mukis occurrenti-bus cafibus prouidebarur,amp; in vacuas fedes légitima cledionc vocati mittcbStunbincQu»' tuot temporuni ieiuniain Ecclcfiam inueda-At pro hoe Icgitimo vfu,Dcus bone,quid bo-dic in talibuscçtibus fiat,vel dicatur,noili :de quibus fanè non exigéda ratio eft ab Epifcopo, parum de cætibus lilis iollici(o,niß forte id ne ^’’^quot;fi gotiü agatur ex quo cópcndiü aliquod capte(. M»!^^quot;*^ At pro Epifcopis Dioecdanis, in Ecclcfiair-repfe-

-ocr page 361-

IN HIST. RKSVRR. 317 tepferunt monftra quacdam Epifeoporum, quos vocant Portatiuos, fine Dioccefi, fed qui prsferunc ( 0 impudentiam nullis auditam antea feculis ) nomina roiferarum quondam Ecclcfiarum à Turcis euerfarum , vc-luti Tyri, Sydonis , Bethlehemi, Chalccdonis amp;nbsp;rcliquarum : amp;nbsp;hi circa tempus quarræ fuæ meflîs annuç veniétcs,fpccie vcl ipfis pueris ri-(licula,quotquoc rafi Clerici fucrint ipfis vna feptimana oblari,promouent fine alio examine, couuenicntiflîmovocationi ipforû ordinc.

Ptimùm cnim créant ip(ôs,non minus ridi- ^e,iu4„. culo quàm barbaro nomine, Acolitros pro ’■*«• P»* Acoluthis, ideft fequentibus, quiolim clige-bantur,amp; quidem iuftiiîîmas ob caufas,vt Pa- ■«. Itoribusfemperadedent, eofdémque femper fcclareutut:quos eàdem feptimana, fi opus eft Portitores faciunt, fine Portis tarnen vllis cu-ftodicndisitum Ledores fine libris,amp; non raid fincvlla litcrarum peritia. Et hæc quidem olimfucrunt in cætibus Ecclefialticis honefia tnuncta, quum alij portas euftodirent nequa fieret confufio:alij Icótioni vcrbi Diuini vaca-rcnc,quod mox explicabnur.

Poltca repente nunt lubdiaconi:fed vt ter- ^“^^quot;“^ tiam quandam perfonaro in Mi da maiore fu- mtnUt,. lliiicant, quum olim Diaconis adiungctentur vt m ipforum adminiftratione cis adeflent: tumDiaconi fedfincvlla paupetum cutaauc bonotii eorundé admiuiftratione : futurafanè alioquin ctiamilla peffima amp;nbsp;pcticulofiffima.

Tandem deniqueeuadunt m presbyteros, x. iiij.

-ocr page 362-

328 nbsp;I}. H o MIL. TH, BEZAE

J/firmatia miiumc quidem vt præfint cenfuris Eedefia-fquot;gt;igt;jiitn fticis tanqnam paOores aut femoresjed vt fa-”‘’”' bulamagar in qua facrolanóli: Cœnæ Domini adminiftratio cum infigni blafphcmia pc-dibnsconculcatur.Nam quum inilicuta fit,na ad offerendum Parri Icfum Chriftû, quod fuit illi vni proprium,amp; femel in çternum ab iplo perfcótum eff, led ad eins memoriam folenni nru concelcbrandam , hbique vcra amp;nbsp;vioa fi' de (piritualitcr applicandam,bonus iite fcili-cet presbyter feie , quoties idiulmodi Miffs fiunt akæ vel bibmiffç facrificium facit adua-litcr amp;nbsp;realiter corpons Icfu Chrifti, (ofec-lus horrendum! ônefas fupcrioribus feculis inauditum !) offerendi Deo Patri pro pecca-tis,non folùm viuentium, qui viam adhucin-fiftunt falucis aut damnaiionis : fed eriam de-funólorum lam iudicatorum, nifi fortè in Por gatorioillo fuo adhuc hatferint. Vah Iquanta mundi cæcitas { Eo ne homines deuemffe ftu-poris,vt confcientiarum tranquiHitaté iis ere dant quibus nc minimam quidem partem tet-renorum bonoiu permifermt ! anigituram-plius litigandum clt,iftinc per portam in Ec-clcfiam ingrein lint, vt ven paftores, an veto vt latrones amp;nbsp;fures vim fecenne, Iicuti loqiii-tut cui amp;nbsp;intus amp;nbsp;in cute noti funt, amp;nbsp;qui fu-turus eff ipforû iudex, quamlibet fuam in cos vindiftam différât’ lohan.io.i.

KkUm Du Vcriim aec,quïnam dixcris rarionem illam huPrnbj. otdinandi tolcrandam, vt conferantur cum ttr^nuUiM ScribisacPhanlæiSjqui quantumUbethypo-crux,

-ocr page 363-

IN 1 s T o R. R’ r S V R R. 329

eritæ,tarnen fedebant in cathedra Mofis, quu ^^g^f/^ nemuncra quidetr: illaamp;digniratcs quasfibi K^ommaha vendicancJ5nt à Deo, necab eins fanfto Spi- ^* quot;^f tituin Ecclcfia.NampretiofaillaDiaconorû, mu:ied,. Presbytcrorum amp;nbsp;Epifeoporum nomina ifti ^'^^ quidem rttiniicrunr,vt diximus,fed corum v- Jaurès,f,M fum pentrus Gift. 1 let one, vt rota ilia hominum ’^^quot;fiür colkuiies nihil aliudGntquàm factilcgi Dia- quot;nty*'' coiiatusinuafores,quum bona pauperum fic adniiniftrcnr,vt nec accepti ncc expenfi pagi-nam vHam vnquam producant. Ecquis igiruc verèdixcnt viiquam efte vllumin ipforum Ec defia Diaconatum, Presbyteratum aut Epi-fcopatum.cum omnibus ipfius gradibus Ar-chiepifcopatUiPrimatu amp;nbsp;Patriarchatu G has voces veto amp;gcrmano fuofenfu ex EcclcGæ tonus amp;nbsp;veterum verorum Canonum régula

accipias?

Ecquis etiam ferataliud ipforum facrile-

giutn, quo defUnatas præbedas auc pcnlioncs Mcebfiamm ftudiolis adolefceiitibus,in facrorum Iibroru oUtSf'^ni-ledione ftfe exerccniibus, amp;in hiinc finem inEcclchas,quas votât, Collegiales collcftis, occupant cgrcgij illi eoetus, quat Capitula di» cunt,hominum,inquam,CŒTus,qnos ptocul-dubio nemo melius cóucnientibus titulis de-fcripfecitquäni quibus Apoftolus Cretenfes depingiCjTit.i.iz.

Caput veto illud vniuerfale, Cardinales, ^•quot;^'^ Datavios,Copiftas,Buliftas, Auditores, Refe emmno in* tendarios, Ptotonotarios, amp;nbsp;rcliquam illam

inEccicft.i }lt;otuan*c cunæ recem, Ofhciales , Vicarios, i»«fa.G

-ocr page 364-

JP Ij. MO Mit. TH. BEZAS

Priores,aio non magispolTe inueniti àDt” | m^nJ»rfgt;l otdinatos, quaro paradifum in inferis coHo' ^f/ïj»A C3tun’«Qp’svcrègt;inpoftcrunicftdiibitatun)Sgt; fint. an mater horrendç hiiius confufionisvcraßi I Ecclcßa nécne, quæ fanólorum e(t coagmen- ■ ratio. Ephef4.ii. amp;nbsp;cœtus corum qui à Dco j doóli funt.Efa.54.13, an non vcropotiusmi' Icdióta illa Babylon, quæ ta graphicè notatu' à D. loannein Apoc. an ctiain nos ab carc-cedentes apoftatæ diccndi fiinus, acnonp”' tiùs in Dei domuin reduces? An Reges,PnH' cipcsac Magiftratus Chtiftiani Baalist D^; mafi akaria fubruentes, ad veram Domii’' menfam indaurandam,diccndi fint Ecclefn® transforma{Te,ac non potius reformaffe ? AO miferasouiculas priùs inaOia errantes, amp;gt;quot;nbsp;leonis poficas faucibus oportnttà fcoitisA' lenonibus extpeótare lupanarium reformai''’ ncin:an verb fint officio defundæ quum vo-cem verè fidelium Padotum à Deo fufeitam-rum audienics, quos ex doCtrina, vita, mon-bus,ac etiam motte probe agnouerunt,pii' mum à fando Dei Spiritu eledos .deinde k-gitimèordinatos,fccutçfunt,amp; quum nuik'® à luis Magiftratibus præfidium aut auxilia“’ haberent, confugerunt in foramina dcfcilk’ ras pctræ,amp; in cauernas maceriæ, vt loquimi Cant.2.i4.Sapicns,vbi Deus ipfis nouos Ab-1 dias fufcitauit,à quibus vero pane,verèqucvi ua aqua ludcntatæ funt,amp; adbuchodielulk-tantur,rantilpcr dum plena fpes libcttausaf fulgcat? Ac fiquis in dubium vocat nolkam reforma'

-ocr page 365-

ÏM HIST. R 8 S VR R. JJJ feformationen^rumin doftrina,turn in ordi-neaDommo in domo fua inftitiiro , amp;nbsp;àno-bispro virili noftra rcftiruto:fcmper funius profclïi ac piofitemur nos hnius controuerfi« mdicern adinitterf Dei verbum , de quo in le-gitimo amp;nbsp;vcrcChrilbano Concilio difccptc-lur.

Et hxc quidem in hanc hilloria habui qtï® Pm„4 im dicelt;em,quód hoe lit inirium omnium legi- “^'*^*’ timarum vocacionum , qua: ad facrofanftum p^^^r^ Ecelelii Chrillianac miniderium fpeftant. mttitf» Nam prima illa duodecien difcipulorum mif- ^quot;^-“J^ fio,dcqiia meminerunt Manh.io. Marc.j. amp;nbsp;gt;««ft»X-Loc.9.nonfanèfuit Apoftolica vocatio (qua f^’^'quot;* in re quidam ex vetenbus hallucinati funt) fed tantum tyrocinium , quo formarentur in poiterum, elléarque tubarum inftar,quarum clangore fing ili ad Magiftrum, qui adhuc cum ipfis erat, audiendum excirarentur: quod etiam longè potiore ratione cit intclligen-dum de alioium fcptuaginta difcipulorum miflione, cuius Lucas lo.capue incntionem facit.

Iterum igitur aio,quü hacc Apoftolica vo- ^j .4. catioeafit exquareliquæ omnes manarunt,/’»Mf*'quot; nó pofte fatis earn à no bis accurate expendi amp;nbsp;“J^”“ y'; examman : totam aurem haneconfideratio- «»1«««-nem ad d m præcipua capita referemus, quo- ^^I*^^^*’ rum illud pr as,quid Apoftolicæ vocationi qt^^^bra commune fit cum aliis vocationibus Ecclc-fiaibek ptopriè verbi minifteriuro fpeftanti-btrsialtcmo] quid habcat proptiü ac fpeciaic.

-ocr page 366-

3Jt IJ. HOMIL. TH. B E Z AE

Commune fuit igitur Apoftolis, Prophetis, Euangcliftis, Paftoribus ac Doâoribus, dat' opcram omnesEuangdij prædicationi âcad-miniftrationi. Huius auiem partes tres, Vetbi prasdicatio , Sacramentormn adminifttacio: ordinis ac difeiplinæ Ecclefiaftics confetua-tio*circa quas verfari omnes feduló fecandum fua: vocationis limites oportait.

PnmA^. Proprium verb fuit Apoltolarus, primuni ^jquot;i«^‘m Apoftoloruimmcdiata vocatio,quosipfeDi:‘ quod ore Filius ore proprio vocauit,docuit,ac denique ^'’ch°a' *” vniuerfum orbem mißt : amp;nbsp;hoc ideo velut Mf^/l^à clTentiale huius muncris vrget Apoftolus. txinMm Galat.i.i.fc nempenonabhominibus,neq,ii' ^»ww'^V P^*- dominé miirum elle, fed per lefum Chri-ftum, acDeum Pattern, aeproinde per Spin-turn fanäum. Aól.i.z. id eft hanc vocationew

immediate diuinam fuilTc per Filij perfonatn, non adhibitis à Domino nee Angclis,ncc ho-minibus: quum plerunque ramen Dominus Prophetas miffurus, vel Angelos adhibuilfe miniftros in variis vilionibiis, vel etiam ipfos homines,paucis exccptis,ac Mofe nominatin’ extraordinariè ab hoc iplo Dei Filio mill® Exod.ji.vbi Angelus dicitur, non quidemef-fentiae refpc6tu,ted officij,nomme PatriSiMo' fen alloquens : cm fefe pet annorura quadra-gintafpatium facie ad faciem fcruoluocoffl-municauit, Deut.34. v.io. Fatcot interim non minus femper dimnum opus foiflc quumin-teruentu Ctcatarum à fe return aliquidtecif» quàm quum ipfemet loquutus cft. Vetumta-

-ocr page 367-

IN HIST. R E S V R R. J3J

rocnqucmadmodum inter homines verba i-pfa Regis longe raaius habent pondus ab eins ore manantia, quàm à fétu is perlatus nuntius: fie Dco vifum eft Apoftolicam vocationem hoc honore afficere, vt quæ fit in ipfius Ecclc-fiapræcipuaamp;fundamcntalis: tam ad cosma-gisacmagis in tanto mmnere confirmanJos, quàmad Ecclefiam devocationc ipforû ccr-liotem faciendam,ac fi Dei Filiuni ipfum pro* priuminfuorum Legatorum fpecialium per-fonavidiflentac audiuiflcntfe ipfos alloquc-tem. Hæcporro perfuafio ac certitudo voca-tionis maxime hodie nobis necellaria eft, ad-uerfuseosquibusnon fatisfaciunt quseillio-te proprio docuecunt, indituerunt, ac fetiptis fuismandarunt.

Hac etiam cflentiali circunftantia,vocatio- Ex^umiu'-nenimirumimmediataquam Apoftolus prefsè notât Galat. 1.1. ty tannis eius arguitur brütrgin-qui fibi hodie authoritatis Apoftolicæ titu* 3'^'^^ lum arrogat in Ecclefia Dei, Pétri ac Pauli fHoUca, quot;nbsp;fucceffionis obtentu, câdem quàin cæteris 0- H’^fi^. mnibusatrogancia. Oftendat enim oportet, fcop^tml» vbi,quando,amp;quomodo fit ore Domini pro- »gt;lt;lt;«gt;gt;ƒ*»; ptio vocatus in Apollolum , cum reliqua^**'”^’ lila quorum fe fucceflbrem dicit tuiba : vndc necelfatib fequeretur vocationéillam ex im-mcdiatafadam otdinanam, -n

Equidemfcio non magnopcre ipfum labo- ^uS^rtZ ratutum in re tam falfa amp;nbsp;infolcnte proban-da, fed excepturum Apoftolatui hancfuiHe^^^Z^ datam auefontatem, non in horum tantum, Anbehnjn tl

-ocr page 368-

354 nbsp;13, H O MIL. THlt; BEZA« I

nntÜM fi^iditxr.

fed in fucceiïorum omnium ad finem vfqiJt feculi perfona. Vetum quid hoc cum iuuati nifi etiam probarir ita fuilic inhirutum Apo-ftolatum, vt in Ecclcfia femper efTent Apoflo-H? At nunquam hoeprobaturnm ccrtiflimonï cft:nos verb facile contrarium ratiombuscui-dentidimis demonltiaturi fumus. Præterea,' licet concéda mus hoc illi quoJpoftular, ni-hilominus probandum refiat hoc munusA-poftolicum duodccim Apoltohs, quibusac-ceffit decimus rertiusPaulus,commune acin-diuifum, fuiifc primùm ad duo capita rclW- j ólum Pettura ac Paulum^ac deinceps hæc du® | capita in vnum ,ex Dei ordinacione gt;nbsp;eapui | minifterialc, quod vocant coaluiffe: ac tan- 1 dem hanc Vniucrfalitatcm attributam ci qui-cunque foret Epifeopus Romanus. Quidam-plius?Bonu3 bic vniuetfalis Apoftolus libiad-dendi,ingt;mutandi,detrahcndi de dodrinaA-pollolica potfftatera vendicat: amp;nbsp;hanc fan« poteftatem rcipfa exercuit amp;nbsp;adhuc inter homines exercet.Ergo doccat lefum Chtiftumore proprio aliam vocationem Apoltolica» inftituifle hac ipfa de qua agimus (uperio-rem. At lihæc Apolloloium vocatio,cltea-dem cum ca qua Pater miiit Filmm ^ *t nobis einsfidem faciunt hacChtifti verb», Qh«”'- ' admodum me Pater milit , lie ego miito vos: quandoquidem hac poffrema prior ilia de-ftruitur,♦nonne lelus Chrillus aham iHarae^ ' ' rigens auttoritatem Apoltoh cam RomanaW) l fefe ipfuro cxautorallc videbifur? Blaipheffii* 1 horren da

-ocr page 369-

IN HIST. R I S V R R. JJJ I’orrenda nimis, amp;nbsp;qua: tarnen ex horum do-ftrinanecefTario fequitur. Quoufque tandem 'giturvos fummæaeinfimæ conditionis homines ifti fafeinabut, amp;nbsp;feortationibus ac tm-®unditiis iftius fcorti inebriabunt ? Sed tempus à Domino præferiptum ad fuorum libera-tionemplcnam amp;nbsp;peffcaam,amp; iftins Baby louis vltimum exitium veniet, quum ipfi vide-bitur.

Apoftolatus altera differentia amp;præroga- SteunJ^tii Uua palita eft in eo quod Apoftoli non fimpli- ^/quot;^^ fftetmiffifuntad Euangclium promulgandu, „^uiJ^-fedad iacienda fundamenta magnat illiusci- f°^^''^’^*’“ Uitatiscœlcftis,ab Oriente ad Occidetem per- f^„i,,t,m Ungeutis,amp; à Septentrione ad Meridiem, fine ^j'^’*^ ''lia diftindlione nationura, cuius memine- D,i_ quot;nbsp;mnt omnes Prophet«, ac nominatim Pfal.87. Vnde Apoftolus teftatur Ecclcfiam Chriftia-nam Apoftolorum Sc. Prophetarü fundamcn-toniti,quod nobis ante oculos ponitamp;co-piosedefcribit, Apoc.21.I4. fie Apoftolo de fc predicante,amp; non immento quidc,à fe poluu Vcium amp;nbsp;folum fundamentum, i.Cor.j.io.

Itaque inter Apoftolos,Paftores Si Dodo ^/^'^ tesquorquot Cunt, fuerunt ac futuri lune in haa ^«u Ecdefia Domini vfque ad finem mundi fuit ca ^I,^lî^i:^°^ difcrentia quam inter architctkos afpicimus, ^d,u„j,„it quotum all] «dificio prxfunc, amp;nbsp;fabricanda'^ ƒƒƒ'/'** piæfctibunt, alijfabti funtamp; opcræ;alij deni- f^b ii.^ jf ^ue exllrudtum ædificmm fouent ac far- ‘'’‘•^ehj turn tedum conferuant. Ptimi vetbilii fabii Tub aichiteihs ( qui tarnen amp;nbsp;ipfi manum

-ocr page 370-

ÿô 15. HO Mit. T Hi B E Z AB ad opus admouerunt , amp;nbsp;quidem omniuoi maxime) fucrunt ij quos hidoria Apoltolid vocat Euangcliftas, qualesfucrüt Timotheus» Titus, amp;alij 6deles Apoltolorum comités, ^^ abipfishüc illüc miflï primùni ad capcrficicö-da quorum ij fundaracuta iccerant àquibus mittebantur ; veluri ad hums ingentis cælelhs ciuitatis muri pattern aliquam modó hicnio-dó illicerigendam : deinde ad conftituenJos peculiares amp;nbsp;ordinarios fabros,amp;ij didilunt Paftores, Doétores amp;nbsp;Seniores, qui fibiconi' niiffi ædificij partes j amp;nbsp;fucccironbus fidelity' tuerentur ac fartas tedas confetuarent. AÄ-

14 2^ i.Tim.i3.Tit,i.5.

-tM^^^n Talis igitur fuit Apoftolorum vocation f fi^fiiceer proptia eommUfio, cum plena audotitan-’, ^m'ótM a^l^b quidem vt licet palfi iint, amp;nbsp;optarintfu^ clt;iMnunr- dodriaiam ad Prophetaru fetipta cxigi ( quoiJ ipfeChriftus examen fponte kibiit loh,5J?' amp;nbsp;ideo Bcrocenfes commendantur, Ad.iyn) Fides tarnen ipfis adhibenda (implicitertuUt tanquam prxditis tanra fpiritus abundanihi vt ab aliis doceri non habuctint opus, dedO' drinx Chriltianx capitibus.Çialat.i 8.amp;ty-d-

2.6. immo terribili coërcitiOnw cxtraordiiu-rixpoteltatearinatis:cuius exempla manifdb funt Ananix öc Sapphitx exrus. Ad.j J.óii»' Elymxcxcxcat10.Ad.1420. dquod Apollc-Jus tertatur.2.Cor.io.6.

^ptntH Quum igitur fit extra omne dubiiim hos «^»«eXécutn Euangelirtis othcio tidcliifimède-imdthut fundos , pofitis abfolutitUinè virtutt fandi Spitiios

-ocr page 371-

IN HIST. RESvkk. 337

Spiritus Ecclcfiarum fundamentis, turn quod '^''^^g ad dodrinam Ad.20.27. turn quod ad ordiné/^r» ƒ«, adminiftrationis Ecclcfiafticæ , quern ctiarii quot;JP^^. exvfu monumentis ipfomtn conferipto do-cuetunc,nonnc,fi quis dixerit oportuHreamp; o~ portere Apodolo^ in Ecclelia fibi inuicc fuc-Cedere,fueric æquè abfurdum amp;nbsp;ftukum, ac fi dicatur féper opórtuillc amp;nbsp;oportere in Ecclc-fiçCatholicæ fundamentis iaeiendis occupa-tjumelTc'.quo dido turn Apoftolis tfiipfi Spiritui fando iriligne médaciü impingaturîNec quiequam aduerfus hanc veritatem iuuatex-Cipcre, aut ApOllolos non vbiqueterrarufine exceptione pofuiire Ècclcfiarum fundamé ta,teftibus Americanis, amp;nbsp;aliis iftiufmodi pó-pulisad quos nunquam Euangclij fama vide-tut perueniHe ; immo ne vlla quideni fpecieS keligionis ; aut Ecclcfias Chriflianas olim tâ célébrés maxima ex parte fuille radicitusa Ma humetifmo conuuKaS amp;nbsp;extirpatas, quæ pro-indcfintàfundamétis infiautandæ.Veriffimà profedó illaomnia: amp;nbsp;quidem non tantuni in locisin quibus fedem Mahumetus fixir, fed etiarn in Occidente, vbi licet fundamentuni non penitus cotrucrit,vt in Oriente, ira tame transformatum amp;; altcratum crt,vt pcnèalifid onmind fit. At nonproptetea tarnen necelTa-rio infettut continuandum Apoftolatufuillej aut itetura in vfum teuocandum. Nam cui ta-

tam Spiritus abudantiam, qux ad hoe munüs éltnccciratia,lcfus Chrillus mifluedm fe pol-iicitus eft'Ecquis autem hanc ciedioné voiuS y- i-

-ocr page 372-

SjS IJ. HOMIL. TH. BÀZAÏ

Filij Dei propriani ac peculiarcro fibi »endi-dicarit ? Adde non fore Apoftolicam eleâia-nem vni cuidam peculiari loco dedinatam.

^fi/hili En verb qua ratione duorum illorum An-tithriftorum ruinas criamnum hodie reftau-fixceffint rent acrclarciant j^oltoli, tSf Eccleliarupu- 1 kabMtriMt, nècollapfaruin diibpararumquefundanientä ffd oerman nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, * . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

finitrta» ruriusucianc,vt tarnen in mundum iplosrc-ni,fMta uerti non lït opus, aut alios Apodolos mitti» i ßM^ÜHs li reliqui. Padorcs amp;nbsp;Dodores,propè amp;nbsp;pro- : icchfiaptt cul, fedulam nauct opcram in Dei regno pro i^/quot;^,i mouendo, nullas occalioncs elabi (incutes, j fritemfrt fed quamcunque Dcus viam feeërie fequulb ; ftr '^t^ minis-legitime eleftis perfonisad opensDo-fü/fent if mini rcdauraiionem,non auidoritate Apollo lica prsdins: fedtpum opus amp;nbsp;indauratio-

f4w. nem ad normam ac regulam doetnnæ Apo- i dolicæ accommodantes , qualem earn bene j conlignatis tabulis amp;nbsp;indrumentis ad nos cranlmilcrunt: prærerquàm quód Dominus mifertus quorum vult,Ecclcliæ fuinonqu»® defuit nee in poderum cd defuturus, extraot-dinaric cxcitaiis ad tempus,tantifper dû legi-timusordp rediiuatuf,virisadopusilludpet* . ficiendum idlt;)niis,qui pedcrcncim promo-ueant licuti Deo labori ipforum benedicere vidccur.Agc verb ré lie ede rcrü experiétia ir-lefragabibs nos doceanliccnim nbivilumdl, Domme Iclu Chudç, cuæ mdetæ Hittofoly-mæ ruinas ac rudera nodris temponbus te* ftaurarc,'quofcunque dolosacrechnashuius mudi Prmceps vtrlauerit,amp; inuica rabic dra-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contó

-ocr page 373-

IN H l S t. R E S V R R. 339 fconis illius gnam vomuit ac vomit adhuc ad-Uerfus fponfam tuam in dcfcrtum relegatam. Apocalyp.ii.ij.amp; i6.quod opus verè tuû (up-plicesrogamus vt pctficias, ac nos imniéfo amp;nbsp;I admitado illo tuo fauoreamp; mifcricordia tu» tari pergas.

Tertia huius Apoftolatus præcminentia cô ^ftitinmuncris amplitadine,tain âmplo vi-^„,^,„ delicetguàm ampluscit vniucrlus orbis ter- »'/»»m»»' tarum,ita tarnen vt horum legatorum alter altetinonfuerit impedimento. Hic igitnr A-pollolatus manfit integer Si inter ilios duode cim indiuiduus, non autem in totidem partes fcilTus; vt guemadmodum vnus tantum Deus tll,vnura fit ctiani Euangclium,vna fides^vna £cclefia vniuerfalis,fub vno amp;nbsp;codcin Mo-narcha,in vnum corpus ex fingulisDeicle-tb«coada,per hunc viiicum amp;(anlt;iiutn Apo ftolatun!,acfi vnicumfuifict os iredccim il-lord,Paulo nimiru dccimotertio ad illos duo-dccimaccedence,nominatim Gentibus Apo-ftolödelbnaco.Quapropterfalfa illa domma-

' tio D.Petro impudentiHimè attributa,de gna i tninimè omnium cogitauit, inuentuT perni-* cioiiffimü eft Satans guoiaifx vnionis obté-tutnifetahsec Ecclciia capiti fuofuberaéta 111 Tyrannum vniucrialcm inctdit, in totidé ry-’ rannulis corpord amp;nbsp;aniniaru , guot talfi funt dominatoies amp;nbsp;deuorarores m reliquoChri-ftiano orbe.

Hisdiligenter expenfis, competiemus non ^*^^quot;quot; jbs rclefum Cheiftum comparationem initi- mtß,t„if

-ocr page 374-

340 13. H o MIL. TH. BEZAB tifuchrifti tuiifc inter vocationem fuam , qua miiTusci^ f#^'X'/«^ *” has terras à Patre,cutn Apoftolorum quam m,ßimi, à inftituebât rniffione.Née enim vllo intctuétti itfii ehrt- f,|iu5 in carné vcnitàPatre:(cd ex xicrnofuo propolko apiid (e abæterno dccreto, 2. Ti-inoth.1.9. quod ctiam Apollolis attribuitut) Ephcf.i.n. quorum iri calis nomina iam turn cr.ant fcripta,Luc.io.2O. Prætciea qucmadnio j dum Iclus Chtillus mihtfuos Apoftolos.O'i re proprio loquutus, idem uc Paiei ftcit,Fi-■ liüm in fui inuneris exeentvontm jntrodu-1 cens, formata libi voce lcn(ibili amp;nbsp;inteHigi'j bili,tam in iplius baptiiino , Maith.j ïJ' quam iterum in ciufdem tiansfigurationc,his additis verbis. Audite iplum, Matth.17 j qquot;? verba Petrus diligenter obferuauit,2. PeU-*' 17. Præterca qucinadmodum Filio Patet 0-nuiem poteftatem dcdit, cadem potcftatefi-lius fuos difcipulos in domo fua mltruri^ à nobis, quód ad humanitatem ablcns,qui-bus per ill um ianétum Spintum adelt prælf” tilïimus, amp;nbsp;coidem etiâ vxtraotdinatiacoetquot; Citionearniauit,lîcuii cita nobis fupenusde-môllratum.Ac denique licuti miliuseltnon bnipiicucr in ludæorum gentem imperium habitutus, lcd ipintuahrcr m vlcimos vlquc terrarum lines donunatutus, ex Patrispr®’ j xnillo,Plal(ti.2.8. quum orc proprio vnius 1‘‘ raelitici popult mmiiter fuent. Roman. 15.

8.111 Apoitolorum fuorum perfona,tanquam legatorum iü vicariorum , gentes omntslub caus Imperium rtdaéfæ lunt, cxtcino iplo-lum

-ocr page 375-

IN HIST. RESVRR. J^I turn minifterio , quod virtus ciusinreriorco-mitabatur.

Et hue vfquc quidem hiccomparatio pro- s,iiiff» tcnditur,vitra quam non eft progrediendum. fW^OcS Namqjodadomcuim Mcdiatonsin recon- ^ft^tur h» aliandis hominibus Deo Patti, nee Petrus, »quot; 'Mtdtx nee Paulus, nee alius mortalis quifpiam pro j^^l nobis eft wucifixos.i.Cor.i.ij. (cd (olusillca-gnus fine macula,qm mundi peccara lultulir, vt non fitaliud fub cœlo nomc,inquit Petrus, quod datu fit inter homines, per quod opor-. teat nosferuari. Aól.q.n.quum folusfaftus fit nobisfapiétia,iuftitia,(anólificatio amp;nbsp;redem-ptio.i.Cor.i.jo. Quantum igitur vittutis tri-buitur fanâorü, quae falso ita nominantur nieritis( quo nihil acerbius ipfis poteftaeci-dere) aut intcicefllonibus ipforum in cœlo, quorij erat potius imitada tides,amp; aliæ virtu-tesinfignes, vtdebitus ipfis honor exhiberc-tur,tantundem detrahitur de metito, de obc-dientia.dcofticio Mcdiatotis Domini noftri Icfu Chrifti,qui hacin refocium omninonul lum habet,nee in totum nee ex parte: tantum abeft vtadoratio Rcliquiarû,quas voeant,(i-uefint veræ fiucfalfe,aSpiritu Dei manant. ^^^^J^quot;

Apoftoliverö quum Ecclcfiatum iaciendi cenif fini^ fundamenia m inus accipcrent, nonideota- ''quot;quot;quot;’ menDominij lus eft ipfis à Domino refigna hi/^^’fitx turn-.aut poteftas daia,nccin tocüm,ncc ex D»«quot;»»quot;’» parte ore vel feripto docédi,aut vllü ordiné ^Z^m' inEcclefiam ex lux voluntatis arbitrio inne- rum.Jtcue hédi:lcdlumusillcMagiftcraC Dominus fibi ^XXfquot;

7* ’li'

-ocr page 376-

54’ B- KO Mil. TIÎ. BEZAE , foliDominium retinuit, penes quem vnicuW ' eft potcftasamp;auäroritas iubendi vetandiqiu: Pairifque in domo fingula conftituendi : it* fuoriingt; Legatorum vfus opera,vt teftestantu eflevoluerit corum quxviderant amp;nbsp;accepfquot; rant, vt ea fidelitcraliis anniinciarent.Matth. 28.20.quod etiam fideliter obleruarut.i.Cot. ji.xj.Sic Mofi, quum diuinitus acccpiftct ma-datum tabcrnaculi conftcuendi .nôlicuicff cedere, ne tanrillum quidern ab cxcmplari quod illi Dominus ac Magifter in móteofté- 1 derat.Heb.8,5.Quamobrem optime ac facilli-mc ven Paftores, quosopottetaudiri »àfalfis j quos vitari, difeemuntur hac nota quam ipfç ' diktat Apoftolus, Si Angelus ècœlo Euange- j lizet vobis præter id quod ab Apoftolis Euan gtlizatum eft,anathema efto. Gal.i.8.Agitei-gitur, fratres, Deo Opt.Max. gratiasaganws inimortalcs,qubd cœlitus,vtita dicâ,denouo mittete dignatus fit fideles fuos Apoftolos:ac-que precemur gratia hancipfe nobis etiâ lat-giatur, vc peripfosveri noftri vnici Paftoris vocem agnofcamus ac fcquamunalicni vcfö fugiamus,Iohan.io.4.amp; 5.

Luc. 24.

48. ^^os autem tfi^ hontra tfßes.

-ocr page 377-

IN MISTOR. R H S, VRR. 34}

49. Etécce e^o emittam promi/fum Patrif met invos ; vos autem manete Hterofilymù vfjueijuo induaminivirtute ex alto.

lohagt;t.io.

M. Et ijftum hac dixijfetf aplanit eos,^ dixit dtiAeeiptte SpintumJanSlum.

23. SiifMorumremtfiritii peccata,remittuntHy tû:fi quorum retinueritif, retenta fant.

Ntellïximvscx hoc codé jf„p^^^ D Lucæcapitc lefum ChriRû ^»aendt» Dominum nolhû jon fimpli- •l‘•/•^lt;‘•‘ citer certiores Apoftolosfecif- ’ fede fuæ refurredionis verita- Cr/'s»«-tc,lcd tnam truétum docuilFc qui fit ex refur- ”,'^’^“i(r. tcâionccolligcndus’.hacin parte quale fît fi-dclitimin Ecclefiadoôlorum,verorûnique c-tiam auditorum officium docens.Nó fatis eft igitut docere-.necfactashillorias quæ in vete-n amp;nbsp;nouo Teftamento continentur ctedcre: fed eatum vfum oportet adoftoribus oftédi, amp;nuceni,vt ita dicam,abipfis frangi, vt nu-«leum videantauditores, illum hac vera fide iccip;aut,concoquant acdigctant:amp; hacfidc noncantùm hiftoricam dicimus, quam etiam habent malignifpiritus,amp; ob quam côtremi-feunt iudiciw quod ipfosmanet fcictcs,lacob.

2.19.S: Mat.8.29.fed câ contra ex quafiat con-fidétiotes,Ôcquæ metum foias cxpellit,Rom.

8.15. ji. fibiipfi dofttinam laluns applicans, qui ituCtus ell amp;nbsp;vfusfacrarum hiftonarura, Kom.15.4. acnominatlm coiCi omnium quæ y- *“)•

-ocr page 378-

344^ nbsp;nbsp;14* HO MIL. T H.^ BÏZAI

Chriftus pro nobis fecit ac paHbs eft. Hæeve-ró quum ucc çaro neefanguis docere pofifinr, Macch.16.l7. ( id eft Icnfiis nacuralis nofter nó percipiac) fed Spiricus fanóli donurn finc,id-circo inhac ipfa hiftoria didum eft,Icfum Chriftum in primis aperuifte mencem fuisdf fcipulis, vcfcripcuras intelligcrcnt, quas in fummamipfe poftea colligicLuc.24.46.

\Aigt;igt;!ltii Ac quoniam de difcipulis voluic EcclefiS ^^rinfitt ^^æ fundacores faccrc,fimul eejam addidit, nïaKthmi quod homilia fuperiore fufiùs explicauimus, tuflrxreJt ß. mQj minere, ficuc à Pacre millus fucrar. tutdo. Quoniam autem hums munens ranca vide-ri porcrar amplitudo , vt fibi pares cosamp;2-qualeslcfus Chriftus faccret (quod non fine graui errore dici poteft, amp;nbsp;contumelia eins quinonfolum eft folus Mediator amp;nbsp;Redetn-ptor,fedetia Magiftcrac Dominus in domo Partis quseft EcclcfiaJidcirco Spiritus fan-ÛUS nos hic admonct ypum Euangeliftani exalterius collatione cxponere.Namilla do-cet hanemiffionem Apoftolicam reftringen-^arn hac voceteftimonij, quod Apoftolitan-tùm acceperint poteftatem teftificandi amp;nbsp;ho-minibus annuntiandi quæ viderant, audiuc-rant ac didiccrant exPrscceptore, nepe omne Dci’confilium de hominumfalute.lohan.ij. 15. amp;nbsp;Aót.20.27. quod ipfedeincepsexprd-fc ipfis declarauit. Match. 28 . 20. amp;nbsp;dilc-dus etiam difcipulus diligenter feruauit.b lohan.i.

Jpc/IM ' Itaquerationelógè meliore Paftojibusac

-ocr page 379-

4H4 » T o R. R E S V R R. , nbsp;nbsp;345

Eioétoribus datani audoritatcm dicimus ad- /cripttfo»t bucniagisreftringédam amp;nbsp;coardandâ, quo- ^J*quot;‘j rum præftantiffimi longé fuerunt inferiores lundsaori menfura Donqrum Spiritus fandi in Apofto- {^^X«* Ips collatoruin, Quampbrem eciam fimplici- fitc^ntur. ter quidem Sÿ fine excepeione dicitur. Qui vos audit, me audit, amp;nbsp;qui vos rciieit me re-iieit. Luc. 10.16. De reliquis verb Paftoribus amp;nbsp;Dodorïbus,quod nô pauciorcs falii quàm veri rcpei:iantur,didum i.Iqban.^.i.Necui-uis fpiritui crédite, fed probate ipiritus an ex Deo fint. Et hæc fecunda nota eft qua veri Paftpres amp;nbsp;Dpdores quos opottet au-diri difeexnantur ad primam illaro adiieien-da,nen)pe legitiniam eledionem, de qua fa-tis copiosediximus homiliafuperiore: quum fæpiflîmè contingat etiam elcdos légitimé vcl citiùs velferiùs hypocritas deprehen-di, vel à veritate quam didicerant defice-re. ?.Timotb.4. verf.i. amp;nbsp;5. 24. Itaque quom Apoftoli teftes fint omni exceptio ne maio-rcs, quum hoc vel illud aliqucm cj ipfis do-cuifie coropertum clt,non magis in id inqui-tédum quàm fi lefus Chriftus ore proprio nobis illud nuntiafiét. Atquumfiue recentioris fiuc vetuftioris cuiufpia altcrius tcltimoniu adfettur, optime quidem fanc fentiendu deiis quos vitos eximios elTe velfuilTc cóftat ex indu bitatistc(limoniis: amp;nbsp;venerada eft antiquitas, amp;coru dodrina quosfuilfefuo tépore in Ec-çlefialumina Iplédctia eópertu eft.Sed diligc-ter obferuada feper qua ipfimct prçferipferût

-ocr page 380-

^^6 14. H b Mit. TH. l É Z AE régula,vt nirriirum àccoratè confideremu^ gt;«m dodrinæfuæ fundameutum fubftctni Sacram fcnpcur'am, cuius expofitio cum ani-culis noftræ fidei congruat: quod fi fie elTc cô-penamusjtnm Verèab ipfis recipiends qt’ï Spiritus fandus cos cxScripturis docucrit: fin minus,obferuanda qnæ Dotbinus de pfeudo-ptophens in Legeprçcepit ; Deut. 13.3. amp;nbsp;A-polLGal.i.S.ita tarnen vt tanta viroruro illoru nabeatur ratio quanta vetitas patitur. Et hoc ipfum illi quotics amp;nbsp;qiiàm exprefsè poftulant àferiptorum fuorum ledoribus,tantum abefi vt codera loCo quo Icfus Chriftus aut cius A-poftoli haberivclint.ncdurain idola tranf-formari ’

CoiitiiM, Verum duplex in hoc noftro textu difficul-Jtane/i, tas occurrit : prior quód quum anrea lefus h^u'/Zt Cbriftus per roulicres cos iri Galilsam ire luf-^f,gt;r{^«t filfet, Matih. i8. verf. 10, bic iubet cos expe-nf^^‘*^^^^ Hierofolymis, dummittat adeospro-lt;!rp»r»»»’-milTum Spititurn Sandura : quod non eraf /wM inGt tarnen pratditüturus, nee etiara præftitit ni-rtti^J^i quinquagefimo demniti die pollquam f'b hæc cuenerunt , vt primus htc dies illorura quinquaginta numcretur. Pnmùm tefpödeo, floniuffillc ipfum per mulictes ftatim acec-' pto nuntio Icinviam ipfosdate, ledipfisin memoriam voluilTe reuocare quod vlttmaiHa cœna ipfis pratdixetat,dc fya refurredionefa-cienseosccrtiorcs,Mat.i4.28.fe nimirum prat-ccllurum eosin Galilæam. Ac reuera, fi vto-portebat de faa refutredione ccitiorcs Ruf-

-ocr page 381-

I W HIST. RESVRR. 347 fent,ftanm fe in viarn dcdilfcnt : fed quum in-credulitatc dererrcrentur , Dôminus pro co qudd deferi merebantur , ipfe voluit cos in propria perfona quirere, ac fibi hacrationc non contradixit, nec pugnantia fecum loquu -tus eft, p!iira præftans quam effet ipfis pollici-tus.Qi^od verb nunc eosiubct Hicrololymis fobfiftcrc, fadunj cft qubd quuin effent ab i-pCo de laa rcfurre,dionc certiores fadi, non opus haberent hoc itcr ingredi, vt de üs quae ab ipfomet didiccranr certiores ficrent.

Altera difficukasin co conhftit quóddifci

puli,fi non onincs, laltcin Simon Petrus amp;nbsp;q»mtnJ4m Thomas amp;nbsp;duo filii Zebedæi, cum tribus aliis *^^‘fquot;fquot;~. diicipuiis,vr recitacui,Ion. 21.2.accepto man- iaam,cwn dato manendi Hierofolymis , nihilominus iuerunt in Galüæam, amp;nbsp;quidem ad lacum vQ ^„aneM queTyberiadis,vbi Ic(us Chriftus iterum fefe Hitniolji-illis,non increpatis de illa profcdionc,confpi eiendum præbuit. Notandum itaquevoeem Manendi qda lefus Chriftus vtitur hoe loco, non femper idem ffgnificSre ac loco non mo-ueri ,led furoi pro fixa in quodam certo loco habitatione amp;domicilio. Hæcîgitur profc-dio fuit,non Hicrofolymæ telinquendæcan-fa, fed contra ftatim rcpctcndrE,quod etiam i-pfosfeciffe videmus, vt verifimilc fit ob quæ-dara neccllaria fuifle coados excurrcrein faas regiones rebus fuisprofpeduros : quod facilè eolligitur exeo quöd quum co vemflent pi-, fcaricmpcrunt, exqua fibi priùs arteviófum ^uærebât: miniraè quidem pifcationi vt priùs

-ocr page 382-

548


14-quot;HO MIX. XH. .BBZAE


vacatuji,qua-fi quæ E^minus initio ipfis dixe-rat obliuioni rradidifTcnt, fc pifc3torlt;shomi num ilIoscffclt;ïlurum,Mart.4.i9.amp;; qnæm hac hidoria repctiit, fed (ïbi quæfito viiiü Hievo-folymam reditun.Nuüa igirur in tefu Chrifti verbis repugnantia , nullaque in Apoftolis hac in parte rebellio.

ç^omeJa Sed Herum, vidcri pofTent quœ Icfus Chri-^« quot;sf^iri” ^“^ hicfacit ab eins verbis diflentirc.Nähme tu,in^pa quidem donat cis Spiritum fandum, amp;nbsp;quidé ^tfinu^ cum figno Sacramentali,quod fanèluo maxi-^ptflilü mo eftedu non-caruit : inde veto lubet cos

/’f p^icrofolymis expedare, dunt mittatur cis a titnos^ra- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

lt;/w«mm* PatreSpiritus. Facilis reiponüo-, Spititum mutlijfil. jandumfuadonadjllribucre,nontaniùtpcui ,, amp;quando vult,fed etiam eâ meniurâ quâvult

i. Cor. 1.12. II. Qjamobrem verè dici poteft

Deus nobis date quod iam dédit, quuni aut confirmât, aut auger donum quod lamaccc-pctamus,quod fingulismomentis ab ipfo fla-gitarc nos nobis ijilis amp;nbsp;aliis oportet ; amp;nbsp;hoc ipfumineius difcipulis racione quadam fiu-gulari confpicuuni eft. Nam certifijniuni eft iam turn datum ipfis fandum Spititum qnumfe vocantem Chriftum tarn prompto amp;al3cri animo fequuti funt: acdcinccps au-dumctiam, qiium res fuas priuatas relique-runt amp;nbsp;vbique ipfum fcquerentur: amp;nbsp;quidciU mtn maxime audum , quum reecdentibusa-liis plcrifquc nolucrunt ipfi ab co difeederc, Iohan.6 66. Donum etiam roiraculorum acce perilnt miifi in regionem illam vt Icium nun' . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ na-

-ocr page 383-

IN HIST. R E S V R R. 549 tiarent : ncc fine fando Spiritu poftea reuerfi tarn bene rcfpondiflent, quiira fuum Price-ptorem profefll funt efle verum Chriftum amp;nbsp;Filiu Dei viueris,Man.16.15 Na quod illic Petro dicitur, comune fuit omnibus eius fociis, quorum nomine ipfe refponderat. Dcnique, nifi fanfti Spiritus robore amp;nbsp;fottitudine fuif-fent animati, quis dubitat quin iHi Magiftto fuo morti tradito fuetint domumfuainfingu litedituri?

Et hîc quidem habemus exemplar in quo ruipltxhtt Contempleniut,hincquidcm qualcs naturafi- •quot;•txmj^i muSjVt nobis iphs difpliceamus, ac fidei noua quotidie fuppbees pciamus incrementa, difei pulorû exemplu fequuti, Luc.17.5. femperque prcc bus v^temus, amp;nbsp;fedulb vigiletnus,Matr, 26 41. caucntcsfilmmopereneSpitituin fan-dum contrtllemuSjEphef.^.jO. Indc verb, fie noftras infirmitates doccmur hie Icntirc, amp;nbsp;quidem lipe tales vt videri poffit Spiritus fandi tefhmonium prorlus a nobis rccellif-fe,ne tarnen animum abiiciamus: fed nouas viresaccipientes, nófque ludicantcs ne iudi-cemur, memmerimusad cum confugcre, qui licet propter nofirum Ihiporern ac duri-ticni vixin nobis, vtita dicam, opcrari po(-fe videatur , nunquam tarnen Ïuaruni ma-nuum opus defent , Pialm. 58, 8. amp;nbsp;Rom.

11.29. ^puften ■■

Sednominatim hic obfcruandi nobis gra «”hquot;^f**^ dus per quos hi difcipuli vocati funt ad di- '^ruijjpx-gnitacem Apoltohcam. Primum igitur, '^t'iüi

-ocr page 384-

J§0 nbsp;nbsp;14. H o M I L. TH. fi E Z AÏ

^°^®P^''^ lt;^uadriennio fucrunt afliduidifci-fitiTtrdina puli: deinde qi^od px hac hidona difcimus* *•' Ipeciali quadam amp;nbsp;pcculiari nienfuraSp/an-ólum acccpcrunt : tum itcrum Apoftoli defi-gnstiacniidl quum Dominus in cœlum afcé-dit,Matth.zÿ.i9,Marc.i6.i5,amp;nihiIominusad dieiPcntccodes miflîonein Spiritus rclegin-tur: tamque pro ço quod iplis in hac hilloti» dicitur,vos cftis harum return tcilcs,Lue.24 48.dicitur iplis Ad. 1.8. Vos eriris mihi telles, poAquam nimirum vututeen ab alto fanâi Spiritus acccperitis.Tunc demum igitur iûi-pus Apollolicafadacft confecratio.

't'A» huiiu Quainobretn ctlani non abs re Apodolusj fxemfii, i.Tim.j.l. laudato Audio eotum qui ad facto-fandum miniftcriumafpirant,fimul ctiamaii dU, opus arduum ciré; quod ipfetpet Pauluij tot licet exiraiisdonis ,tam extraopdinariata-tione donatus^ reformidans tarnen exclamatj. Et ad hæc quis idoneusî j. Cor.z. i6. Et Timo-theum alloquens ait,Ne cui citó manus i mpö-fueris,ideft,prins non ptobato.AclicctTituo-thaus adhuc valdc iuuenis ad tnimltctium vo-catuseilet,i. Tim. i. iq.Ncophytum tameuad minillcrium admitti dilcite vetat;

Q^mtit Hitte fadum vt multis veteribus Canó-^^/iT’r”^^^* æ'^^ pxæferipta fit gtadibus mimlterij! Tar^it^u «Sc conllituium vt priufquàm ad Presbytend tu (y ira quis vocarctut, idcll ad Paltons aut Seniotis in^i^ftr inunusadmittcretutjinferiora muneta fulh-jonituifm netet ad maioraiUa dcinceps prumoumdusi “ Üu* in re licet non caructunt aliquofunda-men-

-ocr page 385-

IN MISÎ. RBSVRR.. jJI mcnto ,quodætate amp;rcrum expcricntia hoi minesnddantur aptiores ad fuilinendai^ux. libftmunfra ciuilia vel Ecclefiaftica : tarnen cxa;quóamp; bono fucrunt illa intclligenda , fic n^miruni nefimpliciter Spiritus Sandus alli-garcturannotumnumero,quum non omne# ijuencsincpti Gat, nee omnes fenes fapiant. Idcirco PaulusNeophytum quum rciiciat,i. Tirn.j. 5. non habuit tamé in vocando iuuene Tirootheo rationem ætatis, fed feientîæ amp;nbsp;a-liorum Dei donofum , quibus ornattK erar, ia inde à teneris annis Gdcliter eruditus in fidc abEnnica niatvcik auia Loidc,2.Tim.i 5.H1C igiuir vitanjj funt duo extrema. Quaptopter eiü plerunquc non vna in fede morantur iu-uentus amp;nbsp;lapicntia, non tarnen Canon generalis Gne vllacxccptionc conftitui poteft. Nee fcuntiam perpetub comirantur difcretio amp;nbsp;modciatio: neepicratem, bene dicendiacdo-ccndi facultas.Tuuffiroüm igitur dl in mune-rum Eccldiallicorum ordinatione , examen inftituere dodrinæ amp;nbsp;morum, quam Geri po-teftproximèad Canonemab Apoltolo præ-fetiptum, vt deinde ad fandarn amp;nbsp;Icgitimam cltdioncra tanquam in oculotum Domini Coiifpcftu ptocedatur.

Inhuncvfum olim indituM fcholx Chri- ^f^^ ftianæ fucrunt, in quibus dudioGThcologiæ chnji,M^ ptæpatabantur linguarumac bonarum attiü 'quot;^^^‘^/^^ Hudio tucumbentes : tdlibustot eximiis viris fiiM. Gracs amp;nbsp;Lacinis, quorum fcripta Icgimu.; quaudoquidcm non plaçait Domine Icmper

-ocr page 386-

352 nbsp;nbsp;nbsp;14. H O M l l. T H. fi E Z AE linguarum donum amp;^lia Kuiuiccmodidon^ fuse EccJcfiç per miracultim largiri.Êc quide® maximèex quo duae linguæpræcipu« Hcbtai' caamp; Graeca, fucrunt ficadukeratæ, viearuni puricas apud vulgus perierit: quarum tanic“ nccelTacia ckcqgnkio in Ec.Glefia adipfostt* tus tu Veteris tu Noui Teftaméti fegendos,k obuiam catur faills aut impr^rns tranflatiO' nibus, maximo amp;nbsp;fingulari Dei beneficiob' dum eft, vtfufcitarentur Academiæ in q»'' buslinguatutn iHaru cognuio confetuarctot' DimiHKi Opa in parte rurfus nngularis Dei proui-^mTrè (fentubifariam nobis dl expédenda. Piim^'’' tm Trßf qubd in illa barbararum gentium inundatio-’iMguT^t ^^ quibus Imperium Romanum deletumdl’ hmei fff voluit maximos amp;nbsp;infenfifljmos boitesdiumÇ f^Mui'nt '^cfkatis, lingua: fuseeuftodeselT'c,atquet«' » Tefiam. tuum Vct£ris Tettamenti, amp;nbsp;qilidcm cumn' ^étiquot; i^j ^^ diligentia,vt etiam fingulas voces,lyllabä®’ w/^ clementa dinumerarint lingulari diligmini mßtnu. nou fibi fatjc,fcd nobis,profututa. Dein«!' quod in monartetiis quæ in vatiis orbis paf“' bus commodis amp;nbsp;tranquillis temporibustuC' rarit Itudiolorum collegia amp;nbsp;gyiiinaliajboni feciptores conferuati lint : etii non fuit tcmpus.diututtinm , ftatim mutatis inonaftt-

’ riis amp;nbsp;Eccletiis coUegiaiibus in cloacas fup«-tlitioni's amp;nbsp;ignorantix.

fi^anbt Itaqueproculabilliseliminato tantobona fief-cia w amp;nbsp;inprimis Theologia mifcrè verfainbot-^?r^,^nm r^ndam Sophiflicen : amp;nbsp;htic vfque barbarie 0 banari obtiaeme, vt duarum illarum veluti matrufl lief

-ocr page 387-

IN HIST. RESVRR. ^5J liftguarum intericrit, ac pro hired habcaiur ^^’^^ cog4itio:vix agitur annus ocluagedmus ex ff^’^Mi» quo Deo yifum cft,vcluti cilitus,donum lin- 'quot;^'‘”'quot;^-guarumhominibus imperriti ,acfufcirare cû artetypographica, turn no paucos Principes, rum pnftantiifimos viros, quorum opera in inltaurandis pedetentim ram horrendis rui-nis vtcrecQ^, ac luccm illam in terras reduce-ret,qui maximo etiam cum fplendotc terras iterum luo/plcndorc coUudraret.

, At veto Quàm multis nimiuro apparetibus lignis metucte nos oportet ne lit rulgut illud ji^M^ntZ dequeapudMatth.agitur,MattIi,2q..i7.Nam quot;'AW^s nonue hincquidem vidcmus puntatem do- tfiî”qui'm fttihæ Chiilhanç infici fophiftice,ólt;: falfa phi ^’quot;* w«quot;-lofophotum fapiétia,ftuftri tam expreisè nös monente Apoliolo vt earn caucamus’ Cololï.

2.8. Annon hodie multi Chriftiano nomine

5 Z S (1 r

gloriatutStoici,Platonici,Anllotclici, Auer-toilli,quibus h Epicuros Sc a5e«c adiunxc-tis,qui hodie fedta inrcliquo Chtiftiauo or-bcplunmum obtinei, Sc iltis itetum addidc-tis mifcros idiotasSc (uperltitiofos, quito quantulaerit reliqua patsqui vcrè Chriftia-num nomen prohieutur; Ecquis autengt; ignorât quanta lit hodie fcholariim cotruptio,in quibusmitera iuuentus lanquam in tuindum lupanar mtroducitur, imbuéda datim ab vn-guiculisfemine omnium corruptionumSc vt-tiotum in his auedonbus qui legütur.-ac poc-tisprifcttimtam tpurcis,tara prophanis,tani iniamibus, vt nihil magis fœdum être poibt, i. j.

-ocr page 388-

354 nbsp;nbsp;nbsp;14' H o M I l. r H. B E Z A B

quos tarnen in illis legi, manibus oniniû teti) exponi,amp; quidem commentariis illuftraricü effræni impudcntiaamp; licencia vidcmus?Qjilt;l inde verb nobis exfpeftadum nifi quod,prob dolor I vidimus amp;nbsp;videmus, orbem terraruffl inSodomamacGomorrham indies trasfor» man? Qnis verb mirecur baibaricm in mun-dum rcuerci? Athcifmuin palam rcgnarc?Dei flagcllis totum orbem qualfari? Contrà mi-temurtantam hadenus fuilTc Dei pacictiam. Mittle- /i^Q fi miferam Ecclefiam adhuc in media fiT^M^èx- Sodoma verfati oportcr{nam qnbabirct vt Aofuo. lt;/f in earn non incurrat qnætoto orbe difpcrla ^détJ^l ‘^^’ ) falf^™ nobis liane,Deus Optime, largi-le gratiam,vt Lochum imitemur, nó qiüdéin omnibus, fed in eo quod de ip(o Petrus tefta-tur. 2. Pet.2.6. vein dies animas no liras iniquis Hagitioforu fadiis amp;nbsp;videndo amp;nbsp;audicndo ex' crucicmus.Ac fi verfamurin hacconfufione, nos ab ea tarnen ammo de fastis feiungamos-1.Cor.5.1t. amp;ita fimus in mundo, nee tarnen ex mundo fimus. Vos verb Magiftratus, qui-bus Deus exiguæ licet ditionis dominisfpe-dalem gratiam cócelTit, maiorem amp;nbsp;minor* fthola erigendi, quæ iani,Dei beneficio, fua' ues fruftus attulit,ac lógè latcquc fpatfir, agite, forti animo illa tangui immenfura thefau-rum foucte, nófqueiniila,dc cota velhaciui-tatc,ab iftiufmodi tam ftedis ac tet ris polin' tionibus protegeda ficut haótenusfaóhum eft, adiuuate. Vos verb lludiofi, tü maioris rü mi-noris aetatis,cauece diligenter ne vogua findia

bonaruffl

-ocr page 389-

IN HIST. RESVRR. 355 bonarumartium à vera falutis feientia difiun gatis.VosProfeflores ac Præceptorcs, vidctc neiftis profanis fordibus polluti alios vobif-cum polluatis.Vos parentes maiorem datco-peram in liberis veeris erudiendis, non tantum inbonarum artium fcientiis, fed maxime in pietatis rudimentis imbuendis. Et co ma-ior hac in parte veltra focordia ed, quód quü pateat vooisfchola gratis, tantum tarnen beneficium paruifacitis, Cæterùm vobiicum teputate ftuftràin fcholis, ftuftriin templis docédosveftrosliberos,acinanem foreptor-fusopetam,fi,quæ bene dofti crunr,vos peffi-moindomibus exeniplo deftruatis, vndc ni-mium frequenter contingere videmus vt ex multisplantis, bcneacfideliter cxcultis,pau-cüTirax ad bonam frugem pcrueniant,aut fpc hodicnobis vllam faciant.Qi^ac veto bine no bisfurgcre fpes potelt, quaro extremû, niü de iftis fcriö cogitate cœperimus amp;nbsp;in melius e-mendari, turn fcholç turn ipfius Status,(quod Deus auertat ) exitium? Minimè quidem pro-fedó Propheiam ago^nec ex fpcciali quadam rcuelatione loquor. Non fum enim ego ex i-ftiufmodi Prophetard', aut pocius ariolorutn numero. Sedquurn ante oculos occurratne-cedatiæ caufæ, vaticinio extraordinario quid opus eft m catucftcclis prxdiccndis,nih Deus Opt.Max.cuius vniuspromdentia cumfta ad-miniftrantur, mature adferat remcdium. Et quidem appai cc tam pretiofæ rei coutemptus inhuius thefauri parte pictiófinïma» quem z. ij.

-ocr page 390-

jjS 14. HOMIl. TH. BEZAE poiruradicere, amp;nbsp;verè pollum afti vnare Dominum in haccinitarc depofuinc.Nam,excni pli gr8ii3,quod mains amp;nbsp;cittius huius tei tc-ftimonium efle pored,quam quod in hac't-bc,qiia verè poHamns dicer/ fuiirc veluti fon-tem, ( foil veto Deo laus cilo) ex quo tot Ec-clcfiæ ,immo tor ptocul criam difîîtæ natio-ncs,0c doóltinam amp;nbsp;dolores haufernnt, Pa-dores tarnen penè omnes pettgrini funt? At deficientibus pauculis, qm fnperfunt, opeta-riis,nonnemaximum pcricukim huicimmi-net viti defertionis ? Vnde verb tandem hxc culpa? ,Aulïm coram Deo hncere ptofiten non ab operanis,quos illi excolcndæ Deus condicuit, manare, fed ab ipfis parentibus amp;nbsp;fiberis, qui facrofandum minilterium flocci pendunt.|Quid igitur nobis cxlpcdandum di-Cam ? Nempe quod maxima Chrithani orbis jjarn concigillc videmus, vlcimam nirairmn nodram códitionem,nifi alitet prouideatur, .Fore pviore longè detetiorem.

^e/friJtM^^ Et fi verb nó fum nefcius hanc digtcflioné, ti'Mii/t“^ ,4'Jæ tomen nonita proeul aberrac acontex-iecltfw tü^tnultis vifam iri prolixiorem, ncceilctanic F^Hirri gfj yj ^q camaliquid adiiciam, qub bonis no-»5« ih^i ix: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

hteratoru Ittis Komanis Cacholicis hodiemis rclpoiv n»mm. dcam,qui obiiciunt nobis quoidam Paflores

amp; alios Ecdefialbtas fundioncs ludinentes, quos non è fcholis vocatos, fed exofficinisamp;: mechanicis artibus ad minidcriu promouc-tnus^quibus fic refponium velim. Ptimum hoc elle maxima ex parte falhdlmura, totexi-raiis

-ocr page 391-

IN HIST. RESVRR. 557

miis ac prædantibus vins tcfl:ibus,de quo wm maxima eruditione, amp;nbsp;fcientidrum omnium cognitione fidcm faciunt ipfor^ fcripta , qua: iftis calumniatoribus mcndacium in omne gt;nbsp;feculumimpingunt. Deinde, farcmur Drum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fl

reuera noitris teinporibus admiranda milita præftitillc,amp; pro fua bonitate prællicurû etia per minimos : fed an hoc nouum eft amp;nbsp;info-lens, ac non id ipfum potius quod ipfi lefa Chrifto^;xptobratum clt.Marc.ój. amp;nbsp;cius di-feipulis A01.4 15.amp; loan. 7.48. ficuc erat ante prædjdum ab Efai.29.i4?Scd cRo, feruos illos Deiconcedamus poire lapidibus comparari, nonnetamen fatendum erit ûcimpletâ fuifle Iohannis Baptiftæ prophetiam Mart. 3. p.Dcû ex illislapidibus fufeitarurum Abrahamofi-lios, amp;nbsp;Dominum pcrfcciirequod'prædixcraC Luc.19. nempe fi difcipuli tacuerint, lapides ipfos vociferaturos?

Scdpiæterea.videtcobfccroinfignem amp;ef- Difimfi^o , frænem ilbufmodi honunum impudentiam, ww ^Wf» exprobantium nobis noftrotum niiniftrorum ^»^4««» iuuentutem,qiiotics iuueneseligimus, aut a- fritioJsué liis deficicntibus ,aut quod à iuuentute maxi-misàDeo douis ac dotibus ornati lint. Nam c^mntm vbi gentium maior elt ignorancia omnibus quot;^f‘P^ vidcncibusamp; audientibus,qtiàm in fadrificu-lorum fuorum caterua? Nonne ætatü dilpcn • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fationes certo pretio in officinis Simomaco-tuin iftorum paflim vxncunt', vt vd infantes lituoamp; mitradonati confpiciabtur’Ca’terùm nonne papa ipforum is elt qui refcidit,abole-z. lij.

/

-ocr page 392-

358 nbsp;nbsp;nbsp;14. H o M I !.. TM. B E Z AB

uit, vcndidit, primum in fiimma, deinde IW' nutatim,beneficia, cótra expreiTa décréta Có-ciliorum de Graduacis, quos vocanr? Ac fan' is ordo perfe quidembonusamp;bcnèinftitu-tus.fi niodó vnde oportuit cœptum fuifletiC defitutn, ita fucrat perrurbatus, vr dehacniu-tarione veredici poffitquod communi pto-ueibio dicitur, ab Equis ad Afinos eflegra-dum fadbum.

^Mf^naü Itaquc vt contextum nodrurn repetamuS) ' hu »of«Kr Dominus expofico difcipulisonerequodipfis K”^^ inipontbat,nempe,com tanta authoritateno-ftræ redcroptionis arcanum prædicandi,firoul ctiam addidit fe ipfis effe müFurum Spiritui Sani^üm,qucn) hoe loco vocat Partis proraif' fiim, puta, quód ciTet ipfis fæpeab ipfo kfn Chrifio pvoniilFus.Et quidem aliquid amplius amp;nbsp;expreflius Iohannes dicit,putà:Chriftûip(ij iam turn dcdilTe Sanftum Spiritum,additofi-

Jfiritu S. titn bit een

gno Sacramcntali,ncmpc ons fui halitu.

Hic veto primum notadum, hac voceSaD'

/Sdmtw Ûi Spiritus, inteHigcndam quidem tcrtianl »» tffeniia, perfouam coëiTentialcm amp;nbsp;coæternam euw nee tn pet' i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

fffichi ^

fmt.ftdin Pacte amp;nbsp;Filio : fcd tarnen non refpedu eflen-„ , tiæ tribus perfonis córnums ,nec ciufdé fub-

»trfM Lt hertintrum

fr^pnuMi itancia: pertonans, ficun phananci quida nommes rmaeinau funt;fed effedotu ipfius,quç ahorimijttt læfc ena propterea nominancur hoccodcni fhaittuo nomine Spiritus,quotûautoripfeeft. Sicin-wm^tm- telligendum quod Ioan.7.39. dicitur, nondu fuilFeSandum Spiritü:amp;: quod fcribitut AÜ-19.2.amp; in gencte quoticfeunque dicitur mib fus

-ocr page 393-

IN HIST. R E S V R R. J59 fus Spiritus Sanftus, datas, communicatus cuipiam,veletiam diciturfuper aliqucm dc-fccndiflc,vcl iftiufmodi phrafibus vtirur Scri-ptara,de donis Spiritus intelligendi funt.Scd hie nominatim intclligcnda funt dona ilia cx-ceUentiflîma Apoftolatus maxime propria, amp;quidem camcnlura amp;abundantia quæ ad incredulosamp; peruicacesconuincendos fuffi-cetet,per virtutem diuinam extraor^inariam, quæfefe exercbat in fimplici ac nullo verbo-rum lenocinio fucata verbi prædicatione, fed .verèfpirituali i.Cor. a. 4. omni gencre mira-culorum infuper confirmata quae tarnen plc-nè die PentecoHes in ipßs obfignata dona fucrunt.

Notandura praeterea priés quàm ad hu- pnfiM iusligni facramentalis expofitioncm accéda, ^^^^i ^i hinc efle cófpicuum aduerfus Macedonianos pX^ amp;nbsp;aliosomnes deteftados haercticos,qui Spi- ^’^‘’ quot;{*• ritusSanólidiuinitatem negarunt,quöd qué- ^„’^,i’X admodum fecunda Trinitatis petfonaeft in^'^ï«.er Patre èc à Patte per generationem diuina : fic ■^;^quot;’tZ: etia tertia perionam quae fanftus eft Spiritus, o-t-r wee originemfuam tGlatiuamamp; petfonalcm ac-^'^X*^' cipereà Patre amp;nbsp;Filio,quorum ipfeeft poten-tiacocircntialis. Qqbd autem attinet ad illam effeduum cómunicationem noftri refpedu, fatendum etiam cilhunc Sanêlum Spiricü no, bisà Patreamp;Filio coniundim communican: quandoqu)dê’Pater non dat filiis fuis ca quæ ipfisdat nih plt;?r hunc Mcdiatorem, in quo v-uo amp;nbsp;per qucmipli reconciliantur. Et hoc ex

z. iiij.

-ocr page 394-

JSO 1^. KOMIL. TH. HKZAï infinitis Scripruræ locis cd maxime dilucidSi qiix nomen Hhid Spiritus certiæhuie perfoni propter eins effeftum fpccialê attribuit,àquü nimirum m nobis creatur omnes bonxinfpi-rationes amp;nbsp;fanfti omnes motiis, turn in intel-iedtu,rum in voluntate, qui alioqnin effeftns de Deitatis eiTeniia dicitnr.Iohan zj-Z^.vtop-ponatnr rebus creatis turn corporels turn fiin-plicibiis,creata tamê fimplicitatc, qualesfunt 2‘\ngeli boni amp;nbsp;mali,élt;: noÜræanimx, comtä Sadducæorum abominanda hærefîn.Ad.zj.S-ComTOKxi- Difeamus infuper exboe loco Icftim Chri-aquot;” '^' duin ede verè Déi Filium coæternum amp;nbsp;co8-nzi«Z4KÆ fentialem , quandoqnidem Spiritus Sanctus tfi certißt. ^,yj fti^Q^ vuus amp;nbsp;idem folus Deus eft, raitti-fffum tart * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

mewM 0« tur amp;nbsp;communicacur non minus a r ilio quam wn Fihj. j Patte, amp;nbsp;ordmem ctiani agnolcanius in ttï-bus his perfonis, tam in ipfarum origine pef-fonali amp;nbsp;relata,quam in nodrifalutis inyftc-rio,tïne vllo tarnen inçqualitatis gradu aduet-(us SabcUianos, Arrianos, Eunomianos, Ma-cedonianosSe alia idiidtnodi honiinütnoa-dra dctedand3,qui quantum in iplis ed noltra: (alutisptimum lundamentum conuellunt,arque adeb tam ipfam formula quam ctfcduin nodri baptifmans , quod in nomine Pattis, Filij Öe Spiritus Sandi fuicepitnus.

^idhM Supered bic nobis condderandu, quid Do-meniifiini mimim impulctic vtadhanc Saniti Spiritus fictt,t,,n com nunicationé adiieerct quæhiccomme-fnxMi^m morantur.Dominü nempe cos a^lauidc,addi-nm tiixm t® fuo habita didinótc ad hæc verba,Accipite Spiri-

-ocr page 395-

IN HIST. RESVlR. J(ÎÏ

Spiritura fandill in. Ex quo nobis difccada ve-ra Sacramentorum dodrina tantopcre corra- i„ Bapti-'' Pta amp;nbsp;dcprauara inter cos qui Chrilliano gau- fquot;” O®« dent nomme longiorcinquc traccatum rcqui- fj,^, ritjfedquanj paucis pereucremus. Tenendum jgitur liane vocem Sacramenri, ex perpetuo vil) omnium leculorumin Eedefia Chrilliana Latina,lïgniScare lignum aliquod fcnlibilein aliquem ex humanibus fenfibus incurrens, ex diama voluntare amp;nbsp;ordinatione, qub fiamus cotü cettiores quæ nobis dicir Dominus,vult-qtic à nobis intclligi amp;nbsp;credi. Porto raulca ilhafmcdi figna nobis fuppeditanc facræScri-ptura’,tum in hiftoriis peculiaribus plurimorü fandlürü viroiu, quibus cum cgit hac rationc Dominus,turn in genere in tonus Ecclcfiæfuac flluteadminirträdatad quam fpeciem pertinec duo lacraincnta ad Euangclicam dodlrinâ ad-dita,Baptifmus amp;nbsp;facrofandta Cœna:figna vi-fibilia amp;nbsp;palpabilia,dc quibus in præfentia no agetnus,nifi quatenus ad huius Sacramenti de q 10 hic agitur faciliorem intclledlum faccre videbuntur, quod quidem folo taélu fuit pcr-Cepnbilc, quiim lignum Baptifmi lit ptatterea vilibüe, amp;nbsp;faciofanclæ Cœnæ figna, vifi, au-ditvi,gnllu Je taélu percipiantur.

Adlupcriotaamp; hoc adiicicndû,vfum huius SM^ämt» figmrefpcclu Domini à quo eft inftitutu,elfe, *quot;^ijf^'^ non vc liraplicitec inttlledui noftro teprçfen- «i nj^efi tec quod fiünificar, veluti piélura in raeniotiâ f^^P^' * idnobu reuocac cuius de piôtara, lcd cnaai vt ht..- iwiT nobis det quod noftris lenfibus oer hoclignû

-ocr page 396-

jii 14. H O M I L. TH. B E Z AE ^i/tnu exterinsfignificitur; 3f per verba huk adto wY^r«»» figno deckrator. Itaque ex Domini parte, fi-fiotf/rk,- gnurn amp;nbsp;res fignata turn hoc figno tû additis wu^ n. verbis,feper inter fe cohçrct amp;nbsp;oßctuntur,ct * hibetur ac datur ta verè hoc quàm illüd:at no ideo tarnen fequitur vtrüquefemper amp;nbsp;ab 0-mnibus percipi. Ratio cft,fignû offern orgi-nis amp;nbsp;fenfibtis corporcis, ré verb inteHedui) fidéque tantum percipi:quo fit vt quoniaqOP Ciinque acecdont ad lacramçnta omnesingf nereadferut inftrumenta amp;nbsp;fenfus natural idcirco ctiam omnes figna hæc percipiant : a' quü nó omnes habeât intellcdu rei lignified' tæfana cognitione imbutû : atq-, adeo nó qui-cunque hanc cognitione adepti funt,donota' men fidei przditi fint,cuius refipifcentiafc®; pet comes eft indiuidua, fignû illi tantu pO® piunc ideo qubd fua indignitate ré fignata^ reüciant:vt proptetea tarne nil necSacrawe-torü inftitunoni,nec diuinz veritati décédât

Et fie refpondetur quællioni hodie tâtopet^ fm”“ffrS ®o*f®fægt;amp; f^ male à multis decifæ.Quæ fit »*' w.r7»lt;ff mirum figni amp;nbsp;rei fignificat^ coniunóho D'' co itaque diftinguendas inter fe res figniß«-^Xw«». tas;nä aliquando res fignificatz, res finit lob' sumfMbßi ftantiales amp;nbsp;matcriatæ:ficuri Mail amp;aquacii vénf^itn tupe in dclctto profluens,fucrunt Satramen-fiiKifietiM tales figiirç corporis amp;nbsp;fanguinis Domini,q“' ftr-frtnjquot; ^^^^1 crat vétucus Scofferedus pro nobis:qoo fubfiMtif rû tû participes faóbi funt fidèles illiusfcwH» vel ip(o Apoftolo tcfte.I. Cor.10.3. amp;nbsp;q.q^^' Cfftfuoftan , nbsp;nbsp;* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r • A / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ «ni

^Mhnem admodum etiaaqua BaptilmicftSacraiücntu

-ocr page 397-

IN HIST. RES VR R. 365 fangninis Filij Dei, quod pcccatord noftroru î*«'wlt; cftlauacru:ac Panis facrofanâæ Cœnæ eft Sa- afijn ^ cramentu corporis pro nobis traditi,vinü ve-^‘‘^^'‘’^’“^ loSacrarntntu ert pretiofi fangninis pro no-/î”fZ’^ biseffufi.Hoe anre refptótu Tranffubllatiato- tnfonS» resacCófubltatiatores docét,verù iftudcor-pusamp; veni hunt fanguiné Icfu Chrifti, infua propria fubitanria, attualiter amp;nbsp;realiter effe ptæfentia,amp; cóiunóla cü hoe pane amp;nbsp;hoe vino facrofanûæ Cœnæ;fi qua tarnen Cœnam TrâlIubftantiatores habere dici poffunt. Qua dodrinacóuciltitur tres articuli noftr^hdei. perpétua nempeveritasbumanitacis Domini noftti Içfu Chrifti,teftata fuaincarnationc,amp; afcenfu fupta omnes cœlos, amp;nbsp;articulo rc-ditus ipfius ad iudieandos vinos amp;nbsp;mortuos. Ptæterca fie enam viùs Sactofanôlæ Cœnæ e-uettitur, qui fané non hiceft, vt lefu Chrifti corpus in noftrum transfundatur, nee vt cius anima in nolhâtrâfincet,vt,necfâguis eius in venas noftrasinequeproindc vt rccipiatur ma ' nibusaur oic,nec veguttureabforbeatur, ac multô minus vt côeoquatur amp;nbsp;digerarur : fed vtnûbisfpiritualitcrapplicetur exfœderisfor nmla.qup fefe nobis ipfû donat, amp;nbsp;quiequid pionobis præftititin vita æternam: quæ ncc appichendiintur,nec digctütur ni fi manibus, ore amp;nbsp;calore fidci. Denique vt alia infinita abfurda omittam quæ neceftatio nafeuntur ex hac dodrina,dico primùm Omnipoten-tiam Dci quam hoc loco nobis obtrudunt(amp; hanc abfit inficiemut : cuius tarnen cfFetlum

-ocr page 398-

'5^4 nbsp;14. HOMIt. TH. BEZAE

r dicimus limitandum, non ex noftra imaginä’ tione vel phanrafia, nee etiam tatione qu* enm noftris articulis fidei pugnet) nosindu-ccrein blafphcmiani non minorem ijuàm fi i quis apercé diccref amp;nbsp;verbis expreffis, Dcuni Omnipotentem elle, vc ex patte fit ver[is,£gt; paree verb mendax. Deinde aio non minus abfurdam ipforum doftrinam quàm fi qnis dixcric me Gencuæ nsorantem non portefio' donatatium portertorem legatæ domus Ro-mxfitæ, nirttealitcr amp;nbsp;adualiter illa domus Geneuas prüfens fit, vbi contraho.

^«fita'i^ Nonnunquain etiam res fignificatæ nou sacnmfu. funt res fubftantialcs amp;nbsp;materiales, fed utùm f»quot;t quot;anî ^uialitates qtias Deus fignificat amp;nbsp;exhibd /itercmH» cum fignis: velot inSactamento Circumci-a« o»„ fionis, Prxputiiim fignificabac amp;nbsp;reprxfen-rabat circumcifo ötiginalem amp;: naiiosi® fuam corruptionem : cuius præcifio reptï-fentabat abolitionem harum fordium,pd fanguinem qui pro nobis fundendus trat. An verb fucrir fame mentis bominum qur-rere,an hxc qualitas fuerit adtualitcr præ-frtis in hocPraeputio , amp;nbsp;eiufdem abolitio Realiter cum huius prscifionis aducomun-‘éta?' i

tiKunSw Qualis eft igitur futuraconiundio figniS 1'1 iftni return ngnincatarum ? Relpoudeo noniote a’ ^^'-fubftantiæ vel qualitacumcum bis fignis,led tmfiflii m per Sacramencalem lignihcationem ex Ud ej^K^rn infticuto, qitod verbum cum figno coniun-^intu4i, dum noojscxplicat. dacrametalisauttmnu ms

-ocr page 399-

IN H l S T O Si. R E S V R R. JO^ ius Ggnificationis veritas amp;nbsp;vfus confiftit ip co quod Dominus lemper ottert lignum K fid^^Hemi tem fignificatam ,putà fignum (quod feta^/quot;“^'«^ pet eft fenfibile) omnibus acccdcntibus ,.amp; ?ï!rf^»s corporcis organis illud percipientibus : rem ‘Igt;,tlt;iriy.n veto fignificatam intcHigentiç amp;nbsp;fidci corum ^^1^^,^quot; quiaccedunt cum ittiulmodi fpiritpalibus in- ©■ natur» ftrumentis, amp;nbsp;rem ipfam fignificatam ad vira ‘“‘'’ æternam percipiunt ; iricreduljs contra amp;nbsp;in- ^ dignisfola fua culpa vacuis amp;inariibus recc-dénbus ab hoc thefauro : au; proinde propter contemptum æternæ mortis reis.

Potró fieri non poteft vt res quxpiam fit al- ^^^ tenusfignunijurfiquidam fit inter casanalo- ja rß an» giadtconuenientia. Quamobrem amp;nbsp;hoc ca- ^“i'* f’S” putclt aniniadnerhone digniHnnum, analo,- rumßgmß gianempe inter fiena Sacramenralia , amp;nbsp;rem/^t'’*««/« quim hgnificanc. Idcirco Dominus qnum le ^^^ nobis vellet exhibere amp;nbsp;in nobis obfignare, fignum clegit aquæ,fpiritualiter nobis reprç-fentaturus amp;nbsp;exhibiturus in quo peccata la-

1 uâtuqfanguinem putà filij Dei pro nobis fu-fum.Itidem repræfentaturus amp;nbsp;obfignaturus in nobis vitam fpiritualem amp;; ciufdem alimo niara,pancm amp;nbsp;vinum ekgit roaximèvulga-tiacorpons alimenta : prawei; analogiam m-tet cetemoniam Saçrajnçn^aUin Baptifrai, dcapplicationemfpiritualciti forum quçuo-bisin eo dantur : Óc fimiliccr inter ritus Sa* cramentalcs vifibilcs Sc in fenfus incurren-tesiuftitiwos m admunltracione facrofanóx Çœnæ , amp;nbsp;fpirituales modos quibus rccipi-

-ocr page 400-

^66 nbsp;14. HOMIL. TH. BÉzAÉ

' musquænobis etiam inca fpirtcualircrexhi- , bentur: de quibus non fam hoc loco pluribu! | aóturus.

^x tow- Dominosigiturdifcipulis fuis repræfenta-mentit ilf tufus amp;nbsp;obfignatutus donum harum tam fall' 1 léftcMfti ^®’^^™ infpirationum amp;nbsp;cœleftium qualita- j Cfdents. turn ac motuum,quos ipfisiam turn commii- j spinite. nicare dcftinabir, fignum mirè conuenienS «dhibuit, quum etiam vfus obtinuefit, vtha« voce fpintus v«amur ad halitum quo refpira-mus fignificandum, quo ccrtiorcscosfacereflt; qubd que.madmodum ipfe eft per quem Paicl inprimi hominiscreatione, creauicamp;.'imnii-fitinipfum halitum viræ,quafi de vitafuatH' xiflet vitam intellcdualcm amp;nbsp;immortali!” quam homini coramunicabar, nein difcipn' losimmittercr,amp; in Eccleüam fuam imnulf'' ruseirctpcr eorüdem miniftcrium, nonatna' mmam , qualttatibus putà cœleitibus amp;prß'; fus noms,non aurem clîentiâ, vt phanatieü^ Libertini, Anabaptiüæ, amp;nbsp;cæten ilbusfau^ hominesfomniarunt, abutentes loco pt2Uf‘ tim Apoftoli ï.Thcir5.2j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Stcetm^it Scdadiieiendum præcipuum inhocop:quot; I fitte verbe caput.Nam frultrà fine verbo SacramentanO'

inßflutt» ^rfM de tiarthtr funt tn^ar (or^orif fine unimé.

” bisofîerrentur,quo Deus naturam corumi’®' bjsdeferibit, amp;nbsp;quis ficcorum vfus, futurist-lioquin omnibus Sacramenns line verbo !gt;*■ cramentali,tanquam corpus fine aniina.Qi*' proptet hçc nobis in hac tota aólionc iaiid‘^® attente verba funt cóiideranda, AccipiteSp}' rirum fandtum, adietla limul ptomifriohefr

-ocr page 401-

IN HIST. KESVRR.

^^7 ,, nisamp;vfustocius huius Apodolatus ; quæ quu ' ’ longiorem cractatum dcfidercnt,agite in pro-Ximutn ca fcrmonem teiicianius.

Precemur verb Dominum, primum vt nos pt^',ft,M Wagis acmagis de Apoftolatus authoritatc^“^“^-cettioresfaciat,e{renimirum àDco:acdoôlri- nü^/tt. namAportolis commiffam eandem enecum?*-ca quam Pettus doétrinam vita: nuncupat. loh4 68. amp;nbsp;Zacharias feientiam falutis dick.

Luc.i. 77. quamquum noftro feculoDeusin mundum veluti denuo rcuocarit, nobifque ex immenfamifcncordia dcdetit,cam audiendt facultatem,fuppliciter petamus,nc m noftram conderanationem faélum fit, ( quemadmo-dumhodieptoh dolors maxima pars homi-nurnefthuiusconteraptus rea) led ad ciusglo tiam ae noftram ædihcationcm acfalutcmæ-


1 HOMILIA DECIMA-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quinta.

1* lohan.io.

ïx. Et,c/UHgt;n hxc dtxtffet, affauit eos^^ dix if fit,Acetate SpiritumfanäuM.

XJ. St^Hornmrerntfirttis peccatairewHtn^fn'r fii:fi i^Horum rettntierttigt;, retenta fnnt.

-ocr page 402-

}63 15. H O MI t. TH. BEZAÉ

OniMd yt-fa Sacra-mentacon ßantjt^i^ à Deo infli tütif in hnc Aftern extra erdmariuf 0- rebfu

V” bei m‘ ßituttene

leerho eins fffi^a.

Er VM nafuraljum amp;nbsp;terrens-5^ rumcotnunem vfiim (blusDominus inftitutione facramentali 11asfert in v fu m p rorfns fpintua-i lem ac caltllcm ; vetur cxfrtjpli gratia,aqua,natura (ua maculis .abilcrgfrais amp;eliicndis propria,in vin Baptifmi adlijbc-tur ad nobis fpintualiter fignificadum amp;nbsp;ap-plicadum fanguinem prttiofutn Dotuim^u-ius efFufione peccata noltra dcfentür,amp;'nar,ii-ralis nortra cormptio feufus, paulatïmq'if Córrigitur.Nec enim iftafpóte nobis nifidü-cente ac prareunre ip(o Domino innoteCecrét. Quamobrem figna Sacranientaha forêt lan-quam corpus line anima.niüaddiro veibpSgt; cramentali ( id elt vetbo quo nobis inlhiunf Domini dcclaraturj Vcndiuiü igitur acccl-fiffïmum iftud ell,vcra omnia Sactanicni3,fi'

UÇ particularia, liuc ton Ecclelia; coniogt;i,nu, tribus ex rebusconftareipritnùm ex Iigiio,pri ■ fe re terrena amp;naturali, led ad vfum tpini«*«, lem applicaro:dcindc Re l)gnificata,quçii)ir lota fpititualis elt, fideque tant uni fpirinish’ ter percipitur : tertio inUirutione, quæ nobis per verbum (acramentale exponitur,

f.mi t^rü Hæctria diligenter expéda,nobis tnpliccm mrJr«» grauillimum errorem detegunt illius quæ Ic ftitwt,fint hodie dicit Eccleliam Romanam. Pnmus in fert, Da. goqyjjj j^ Eccldiam chriltianam iuuexenit quinque Sactatncta,quibus deelt aninia,pro-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indcqucSacramétafalsónominantur ,quutn nulla Sacrametali nitantur mftitutioue. Sara

extrema

-ocr page 403-

ÏN HIST. RESVRR, jgj) extrema vndio quidcm, cum miraculoru do-no defiic : præterquàm quod vêtus ilia vnólio fignum recipiendæ vaktudinis ctat,lacob.5. ij.hxc veto vnólio Romana,lolis animam ct\ flantibus ac moribundis applicatur. Alter, quod mille ritus excogitatunc, amp;nbsp;mille cerc-moftias,partira quidem hauftusex ludaifmo, contra Dei expreflam voluntatem ; a quo to-tusillcludaicus ceremonialis cultus cxprelß inpetpetuûfublatus eft,vc cederet cultui raa-gisfiropliciamp; fpiritualiin fpititu vetitatis, te ftelohan.4.2j. amp;: 24.Se Apollol. ad CololLj. Î0.amp; GaL5.i.toiaque ité epiftola ad Hebrços: partira cxPaganifmonnfigni cura audacia vel potiùs impiecate,qua longé (uperatur faâuta illud filiorum Aaronis peregrinum igncm fu-pctaltate oftetéiium: quara ob tem etiam re-pentèfucrunt ablurapti ignc à facie Domini ptodcunte;pattim etiam *x a^butio amp;nbsp;ex pla-Cito hominum effilas; quibus, ccremonüs fic accumulatis,aliis quidcm maxima ex parte,ri-1 diculis amp;nbsp;inarabus: aliis fuperllitiolis, aliis I idololattix amp;irapietatis pleins, obtura elf amp;nbsp;femifepulta putitas amp;nbsp;vera hmplicitas duoru Ecclcfiæ Chtillianx Sacramentotum : arque adeototusdiuinus cultus profMiatJS.amp;ia roi micas gcUiculationes eiltrasfo^rraatus;amp;:tarac illa fua torania magnorura, ac fublimium my-ftetiotum ctfe plena fommant. •

1 Altet cord ertöt clt,quod verba Sacramê- Xw, » ' 1 talia vtriufquc Sacraméri BaptifraiiSc factofa- ^7X7«quot;« ' 1 étsCeena: pronuntianc idioraate peregtino, mtdtjZ«, ' 1 quod pktäque no magis intelligùr auditotcsj '

A. j.

-ocr page 404-

jyO 15. HO MIL, TH. B F X AE quam pronumianres aut récitantes,contraev prellam Apoholi inhibitioncm. 1. Cor.14 5-quit prafertim nulla ipforu accedat interpte-tatio.Omitto facrofanôlæCœuç integraabo-ktione, quçin Millam,Ce realem oblationcm , LluChtilh pro viuisamp; mortuis efttransfot-nlata.Noncigitur perrnde eft ac (1 prorlusde- ■ truncaftent amp;nbsp;luftulilFent verbum inhotum Sacranicntoruin adminiftratione? Et tarnen Deus hociplis no omiiino permifit, vtin me-düs iftis poUutionibus Ecclelia cóftituta, fuas tarnen in fubftantia veras exteriores notas rc-tinerct: nee cas quidem inutiles, quatumlibcc defedoofas: tantifperdum aduemens dici lui kixnubcs illas difcutercr, quod linguiari Dd , fanore noftro fæculo fadum confpicimus. j /(ffuiaxiur Non ita fegeffit Dominus in hoe quo dea- । /Kprrmref oifnus fado, quæ fuit adio Sacramentalis ad ehnftifa oblignandiUViin (uis dilcipulis ApoftolatuWj | a'i’-^i’M ^ Eccldix Ghriftianæ teftificadum magisaC । hiihna. magis vfque ad fæculorû cófumniationé Af® ftolos veréfuiftc nutiosab iploDominoiml' fosgt;lua prædicationc amp;nbsp;doóirina pofiturosEc , deliæfundamcnta.Poftquam emm Dominus fuos’dilcipulos afflauillctjfimul expoluitquid à ft fadum ellcr,his verbis, Accipite fandu® Spintum , quæ lam nobis explicandalupef- ' fünt.Hac igitur fandi Spiritus voce, oftendit | in hac adionc fuum halituin iplis Sactamen-tahtd iigniHeare fe quemadmodum extrinfe- j eus haliium eius iplï rccipicbant,ita intrinfe- j eus iplis landum fuum Spiritum communi- i care,

-ocr page 405-

IN H Ï S T. KE S V. R Ri _ nbsp;^^f

Carciminimequidem,vt fuperiore fetmonc didura ell,autquod ad elTenciam Dcitans,aut qubdad fubftantiam pcrfonalcmipfius : fed quod ad largitionem donorum cxccllentiffi-morum amp;eiFedorum qua; ad tanti muneris exeeutionem tequitebatur: qua: proinde funt inhocnegotio rcs fignificatæ Sacramentali-ter hoe halicu,ex analogia amp;nbsp;conueniétia hu-iusfigni cuin hac re fignificacaacnominatim Vocisipiritushuic vtnque rei conuenientis.

Sig»ific^(i» ^ exhiba tit reiß^ni ßea^xAp^tr it Dofttifti cthxrentin feparabili^ ten» Sxeta

Ex co verb quód voceni illam addidir, Ac-cipirc,cófirroatur quod etia fuperiore fermo-nedixi,nempe fignafacramentalia.a Dei Fi-lioinftituta,non tantum vt nudèac fimpliei-terrerum Ipiritualium per ipfa deftgliatarum inemoriam tefricent,fed etiam ( quod præci- quot;’‘»‘if mi puum hac in re caput dl ) vt earundem re ipfa ac realiter faciant participes fpititualicer amp;: ffminf^ pet fidem omnes credentes illatum figna per- ^^^’^ CipicnteS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jehtcectt-

Vetum in hoc capite mirum in modnm lu- ''quot;*quot;• fit fpitituserroris cum admitanda dficacia, Dcofua iudiciaiuftiiTiiKafic exetente.a.Thef.

i.ii.amp;r.Timoth.4.i. Varié autem hic pecca-tum efti

Primumin eoqubdquum agiturdécom-municatione tei fignificatæ, foli amp;:vnt Deo fuit referuanda amp;nbsp;attnbuenda hæc interior, opctacio ,folius Deitatis incomniunicabili-terpropria,Ipititus bic mendax rationem m-uenit homines (quos euchi lutluin oportc-bat ) occupandi, mode m admiratione exed-A. ij.

-ocr page 406-

J/î 15' HU MIL. TH. BEZAE

Icntht ac dignitatis muncris coiumidi Sacra-tncntonitn difpeniatoribus: modo in comme daiida dignitate in quam hæ res terrene amp;nbsp;in fc naturales eueftæ fonr,quum ex Domini in-Hituto confccrantnr,id ell dcllinantur amp;orcli nantur ad res cœleftès amp;nbsp;fpiritualcs nobis tc-praefentandas.Atq^o^ hac ratione Habiliuntut amp;nbsp;admittuntur duo maxime detedandi erto-rcs idololatriæ amp;nbsp;impie^atk plein, quos age ordine difeutiamus amp;nbsp;refeUamus.

rgt;«p!gt;x Primus eft eoruin qui tatum detulciutiisi /«««ronr qutbus Sacramcnta admiuntrantur, vt ab ns nnmi/m inrrinfecum illorum efteólum pédere volue-fig:^ß‘c^u rint,id eft rei fignificatæ participationem ,vt farnap^- quum præGipponunt(quod ett veriflimum) ««tCyli canon pofte communicarifme virtute fanäi Sacramen. Spiritus,amp; neminé dare pofte quod in fc noo mfirt/”“' ^“^'^^ (quodnó tamé vfque adeó femper eil nreeftanum) falliftimam ac pemiciofiftimam inde concluhoncm intulerint, nempe erfeâû huius aclionisSacrainentalis poftularc, vrisi quo Sacramentura adminiftratur ipfemet infpireturSpiritu fanfto , amp;nbsp;quidem cum realia intenrione faciendi, ac.veluticreandi Sa-Jramcnruin iplunncx quadoólrina duplexite urn error intolerabilis nalcitur.Pfirausinco iuöd hac ratione vinus obftgnandi in nobis participationem corporis amp;nbsp;languinis Domi ni in facrotanóU Cœna, ( ôidololattiam vel jmpietatem abominandarn) tribuitur homini Sacramentum adminiltrantnqui proindc ad-miniftcator in idolum,ac veluti nouum quen* dam

1

-ocr page 407-

IN HIST. R E S V R K. ZH dam Dcum ttäsfonnatur Çlicet tantùni cauHç fecundariæ efficientis habcatur loco ) quado-quidero incetior hæc operatio folius Dejeatis dtincômunicabiliter propria. Error hic poû tuseftin praua præfuppofitionû aut præinif-'forû applicationc.Vcnlîimû enini illud guidé e(l,applicationé rei figmheats prorfusàfan-diSpiritus vircutc rnanare: ac non idco tamé qnærenda in co qui adminifttat Sacramen-ta:fedinipfomctSpirir\i fando. Quaptopter grauis error amp;nbsp;perniciofa permucatio , altcrû akerifubdiruerc. Altéra verb præfuppontio vel prsinilla, non cd fimpbeirer amp;nbsp;abfolutc nccertaria.Nam quid impeJit quominus mu-nus alicui per aliuni offeram, qui tamé ip(c in parrem muncris minime vemat? Similis igi-tut errorfuperiori.Nam idi homines præfup-ponunc,ab eodem oporcerc dari rem fignin-catam,à quo Sacràmentum exterius ,pucà fignum adminidratur;quod ed,vti diximiisfal-filfiinum.Hæc enim virtus in ipfo vnico fan-do Spiritu pofita cd,qui folus poted intetius operati,amp; earn quibus vult confetrc: non aliter ac in fimplici Eoangelij prçJicationc,non ip(e Prædicator confert credentibus falutem, quæ hoc verbo prædicato fignificatur : fed v-nius Dei hoc opus cd: vt nullæ fint aliæ hac in parce Padoris partes aut vires , quam extetno fono deferendi ad nodrasaures idquodver-bo iHo quod annuntiat fignificatur. Et idco non dien Apodolus Ded pofuiHe vel in Paulo, vel in dus collegis, reconciliationcin, fed

A. iij.

-ocr page 408-

'574 nbsp;nbsp;’5- HO mil. TH. BEZ AS

poCuUTe fcrmonetn rcconciliationis.j. Cot; ! 5-'9- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

^x'iâ^dd Q2ï.HH verb dicit Apoftolus roiniilros elft migt;,aiigt; Dei adminiltros, i. Cor. 5.9.non intelligito-rrnninteUf ndâtïoncm iiiremam ede partim à Deo, pat-■verhf^fa. lira a ininilrro ; Icddiucrlas doasopcranoncs inter fedillinftascoiifiderat, putà cxretnaat tt^bZ'attn miniftrià Deo proptcrea inftitufi:amp; interna, 'huiur. vniui Dei propriam amp;peculiarcm:qtiod ipft'

ïnct Apoftolus exponir,qunmait, i. Cor. j.7; Neqiie is qui plantar eft aliquid, ncque is qui rigat (en operationem cxtcrnam)fed Deus qui dat aogmentum, cftquc hoc opus internuui, i idem vero necfirarió diemdum de Sacramcu-torum adminiftratione difertiflimis verbis i' pfe lohannesBaptifta docet, quum inquit.E-

• quidem vos aqua baptizo in pçiiitentiain ,fe4 qui ponemevenir^ is cftqui baptizat fpiritU amp;nbsp;igne : neque pugnant ifta cum iis quæ fupe-fiiis attigi, nimirura hanc vim à SpirituSan-6lo procedere, qubd Spiritus Sandus fit co'éf-fentialis virtus operatrix Patrisac Filij. Ne- | quis antem excipiat baprifmum Ioannis Ba- ' ptiftæ plurimùm à Icfu Chrifti baptifmo dif- ! ferre,qua in re pleriq; ex veteribus funt hallu-cinati, Diutis Petrus exprefsè diftinguitactionem exremam Baptifmi, qui horainutn roim-ftetio adminiftratur, ab interna, quæ vnius Dei propria eft.t.Pctr.5.ii. Arque idem eftiu-dicium de alteto Sacrofanftæ CænE Sacra-mento : quandoquidem vnum amp;nbsp;idem en ytrorumque genus^j ficuti in fcholis loquun- j

-ocr page 409-

IN HIST. RESVRR.

375

tur.

Alter error ex hac eadem falfa dodrina ma- -^^‘^ ''quot;^ nans, non minos, eft periculofus. Napi fi ( vt jig^’,^^ quidam docent, fakem in hoftisconfecra- '»'/«limf^ tione)vtSacramentiim verc fit Sacramentum, ^j”-^^J* fuumque eftectum çius adminiftratio produ cr^mmii cat, oportet hanc confecfationcni fieri exfuf- ^^i^Jquot;* ficientia amp;nbsp;intentione confecrantis , nemo verb poteft hanc intentionem nolle nifi ex o-pinione, amp;: caincertiftima famp; quidem verifi-militcrpotiùs falfa quàm vera, fi rum ignota-tiam turn mores infpicias corruptiffimos mar ximçpartis facrificulorum Romanorum,qiia-Icsfehodie venditant,) nonne fcquitur n ecef-fatib neminem polie confecratam exipforura , manibus hoftiam accipere, nifi cum dubita-tione amp;nbsp;incettitudine ? Quod fi eft, quînam, obfecro, rei fignificatæ poteft efte particeps, lefu Chrifti nimirum cum omnibus ipfiusbe-neficiis, quandoquidem quicquidfic fine fide peccatu eft? R.om.i4.23.Saltc igitur noftriRo maniCatholici de fe cogitet, ac vidcrint quid MilTis fuis iuuentut, hoepofito amp;nbsp;concefto légitimas elle, quod tarnen fecus eft,liquidem oinnisearum frudusà futkeenria amp;nbsp;confeien* tra ptesbyterorum amp;nbsp;facrificulorum fuorum pendet.

Quàm fit igitur modis omnibus pernicio-lus hiC error cuiuisclt conlpicuum ; qua m re fne^arum tarnen Spiritus illc meudaxtantum potnit, vt “^^ Baptip olim magnus ille Cyprianusivcrus Epilcopus ticifttOtu. d: martyr Domini, amp;nbsp;magna pats Epifcopo-

A. iiij.

-ocr page 410-

JyS ï$‘ HOMIL, TH. B E 2 AE rum Afticauorum ad hunc fcopulum allife-rint,cenfcntcsrcbaprizandos cos quiabhat-rcticis baptizati in Ecclefiam rccipicbantur. Q^i tarnen error omnium etiam Catholico-rum fuffragiis danatus eft, vt ipfimec ore faö coargnantur.

p-nw Dfw jj- jj jç dono miraculorü didlu cfto, amp;nbsp;pDtrfl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

lt;’^‘gt; .ae» delisomnibusquçnnraculoseraccatant,idclt ^ijm amp;• rs^^ ifüinv aut etiam àini ifvvtut fidelium Dei «.»•ri »u- feruorum opera amp;nbsp;intetuentu : puta neepro-nai fort- pjjjj ,[lorum viribus,Hcc aliundeacceprisim-routatnm aut recentum natura: velcaufaruni fecundarum ordinem, fed à Domino, accepta in tali ucgonoporcltateintcrueniendi,amp; pregt; e bus ipforum cxauditis ; natura viciflim ex-itaotdinanam Dei voluntatem fentientepet feruos cius patefadanijfadla iUa mitacula, fo-,lapotcllateamp;: virtute incómunicabiU Creï-rotis folios Ornniporentis:vel ipfo teftc Petto Ad.^.ii.amp;i^ verbis cxpreffilfimis ; quxado-mnia miraculain vniucrluin applicanda funt: quetnadmodum videmus criam nunquamab illishocdonum invfum vocatum fincardé-tibus precibus , ad cum à quo , ad iftud peri-ciendum opus» adhibebantur tanquam organa, fecundum luam menfuram, non autcin vc caufæ efficientes.Quod fi ita eft in fandis iil» viEis, idem necellariö fatendum eft, Domino dante cfticaciam Spiritui erroris. Match. 24» ï4.Sc2.Thcir.2.9.

rfm^Mut Quid aliud igicur elle dixerimas fandoruin ^,i„cri„, mortuorura inuocauoncm,-quammerami-doloh;

-ocr page 411-

IN H 1 S T O R. R E S V R K« 377 dololatnani, quæ ranvn co vfqiie progreffa ^^^^’^ eft vt fanftotum cuique priuata miraculatri- rwm *»Ho« buantutj çtficonccJcrcmus cos qui fuaquicte f«*®«« iam fruuntur(dciisdiC.tum putatc de quorum fideamp; vitæ integritate couftat ex cerciffimis teftimoniis, non autem de omnibus iis qui in legendarum album rclati funt ) rts adhuc ter-renas curare, arque muocantium preces audite (quod tarnen ipfisnon magis attribui po-teftquam quöd cU Deo maxime proprium) aut ipfis ibi munus impofitum clTeDeum pré-candi pro iis à quibusiin terris vt iJola colun-tur,amp; quidem cb vfquc vt corum olFa tantùm exopinionc adorentur.

Accedo iam ad çotû erröte qui fignis Sacra- Ewi-e/wm métalibus adhærétes grauius etia peceât quàm ^JJ^^ ij de quibus haftenus loquuti fumus. Nam emmtjM quanto prælbt homo cuiufeunque verbi fono quot;‘Yw»*^’ autre quapiam inanima ex fcfcamp; fcnfus amp;nbsp;m j«r4-motus experte, qualia funt in fe figna Sacra- ’^^^‘’.^ mcntalia: aut etiam aftio qua hoc vcliUud fit aumon' abhominettantb criam magis eft tidiculus, ””’ '”-.. fuperftitiofus amp;nbsp;idololatra qui Sacramento- ÎS^

, rutn effeâum tribuit aut veibo Sacramentali, f»quot;’». aut fignis, aut toti illi extetnæ aélioni, quàm quieadem atttibuit homini hæcadminiftran-ti.Et tarnen liane dobtrinam hodierni Catho-lici Romani docent amp;nbsp;admittunt, quam fuo calculo nonilTimum Conciliabulum Triden-tinum confirmauif. nempe primùm viaevit-

' tute verborum facramentalium quæSactifi-1 cusinfufurtat,tesqux priùsétant fimplicitct

-ocr page 412-

^78 15. H o M I L. TH. B £ Z AI naturales ac tertenæ, rcpentè fieri res fanéla$ i amp;nbsp;factsstitnmofqn^d actinet ad facrofandan ■ Ccenam)pancin amp;nbsp;vinum ffiiadcïc Yçroni cor* | fmsamp;verutn fangninem ciRntialcm dereâ' i om lefu Chritedodrinam fanc modis omnibus abominandam. Mew enim eft Magiadt incantatio vim vllam vllis vocibus alüm tri-biierc,à quocunque tandem profctâtur,qnàni res de quibus loquimur fignificandi. Nam quum ipfc Dominus loquens, effecit quod I0-quebatiir,veluri quum dixit, Rem iff a funtnbi peccatatua,Surge amp;: ambula;Fidestuatefer-uauit,amp;quummateac ventosalloquens iuf-lït,Tacercamp; quicfcere, Lazarumque iuffit 1 foràs exire, amp;nbsp;malignos Spiritus eadem etia® iuflït(qua: in fcholis vocant verba opetatotia) minime putandum eft verboruin illorum fo-nitubunc eftedum prodiidum. Etenim hïC virtuseffentialiter amp;nbsp;incómunicabilitct vnius Deitatis eft proptia.Vittusitaquc fic loqu^n-tis Domini hæc effeda produxit, cuius etia® ■ vuius vi amp;nbsp;mandate res naturales dctcttciU fiunt Sacramenta, idefb figna vifibilium,lpiii' tualium amp;nbsp;caeleftium.

mo»^/iquot; Deinde fomniät ilk amp;nbsp;docent in anima bï' wKidtcha ptizatorum,niit covum qui Conhrmarioncm 'jmimt'i gt;plofunijaut,quos vacant,SaCtos oidiiies,rf-Ttanaguun cipiuuc, fonnarialiquid quod Charadetem ftT^ßi^t ‘^æ*’*”'»’^ ^^^ noram quandam fic ïnfculp»® tuT^mfiid vcpcrpetuo fit indelibilis,hac nimiromadiO' '^f''* '“ ne BaptifmijConfirmationis amp;nbsp;foorura otdi-fiifmi. num ,,’wdc ac fimplicitcr m tc confi

nlidcran» j quod I

-ocr page 413-

IN HIS TOR. RESVRR. 379 quod dicunt Opus opèrarum.Hoe verô pror-fusidem eftaefiquisdixerit nudam prardica-tionem remiffionis peccarorum per lefum Chriftum imprimcre falutem in cordibus o-inuiurti quorum aurcs Iiic fonus verberat, lieer tarnen vim illius prardicationis non perci-pi3nt,aut ii perdpiunr, fidem tarnen nonad-hibeant : quum taniécxprcfsèdicaturj omnes cos qui non credidcrint,amp; nonbaptizati fuc-rint,damnatum iri:quæ fanè doélrini nullum habet fundamentum, nee in facris libris, netf inveterum Patrum fcriptis, fed à quodam Papa Innocentio huius nominis tertio elf exco-gitata,qui licet Innocentius nomine, re ipfa tarnen ruit ncquiflimus, primus audor Deere talium,multorumque in orbe Chriftiano ma-lorum caufa, ac fanè quomodo Scriptura ni-terctur error qm attribnit altcrius aótioni fen fuali amp;nbsp;externæ ( vt ipfis concedamus fuam Cotifirmationcm, amp;nbsp;ordines clTc Sacraméta) eiFedum in iftorum cerebro efEófum, quod,fii verum eilet, vnius elfer Dei proprium ; quod nee doccri,ncc etedi poteft fine idololatria n6 minus manifefta qnàm fi hominis loquétis amp;nbsp;opetantis viribus ilia tribucrentur,

Agnofco igitur,amp; quidem libens agnofco f^'»^‘^*-externam aóbonem Baptifmi non elfe fabu-j^^f^âm lam, fed facram adionem amp;nbsp;vtiliratis maxi- »gt;»''quot;lt;’quot;»» mæ.Verùm tota vispofitaeft in eo, vt qui ba- quot;XwL^”' prizatut , de Dei crga fc fauorc doccatur, 3«^ ,gt;,lt;•-.. fibiqucapplicer,ac,cum bcata virgincMaria, ^^“ ^quot;^, dicat in corde fuo,Fiatmihi fccundum ver- v'^rM n.

-ocr page 414-

j8o 15. , H o Ml L. T H. BEZAS bum tuufPiTam enim proculdubio res figoi* ( ficatadatur ipfi amp;nbsp;obfignatur,remiflïopud peccatorum amp;nbsp;Spiritus regenerationisiuctc-mentum, qui verus cd verorum Dei filioruffl character. r.lohan.j.io.amp;: 19.

Ktnfuntï Veritatem igitur rot erroribas opponents diui^quot;”., dicemus, fidos Dei feraos quiim aut Dei vet' fed tantum bu.Ti aniluntiant, aut Sacrarnéra adminifttaf) 'dft'^'‘n,' t^'hil nih exrrinfecus opcrari polie,vt qui ph-minuetmut tant amp;nbsp;rigant tantum, vim autem internals prorfus abeo folo manate cuius naandatoS «xtfrtw .-iuilu plantant amp;nbsp;rigant ,amp; qui loins dar vi® ^^X«* augdeendi amp;nbsp;crefeendi iis quæ lie plantai! date,quant ngaiâque fuut.i.Corinth.j 7. Ar loquétcipfo J«»iw» Domino,ficut in hac hiltonafadum intenus, taieàrefi. tum non fucrunt duo operatorcs. NamV-gnificaia. nus amp;nbsp;idem Magi lier intus effecit quod verba fuo exterius fignificauir, fimul difpolitis amp;nbsp;præparatis difcipulorum cordibus ad hot donum vera viuaque fide fufeipienduro.

tmr eni Quæ fi diftinüio inter Dominum amp;fet-jl‘umhmt'^°^ *ccuratè intelligerctur ab iis dequibus uequim loquutus fum , à dctcftandis jllis idolola-mó^X? “■“’ recefluros atbitror , nee attributuroS Sacramentis quæ vni Deo incommunicabi-Iitcr vt rnaximè propria conueniunt : nee vicilpm Sacramentis adempttiros quæ fuut illis propria, quod faciunt Anabapti(lsamp; fimiVs , quibus Sactamenta nihil aliudlunc quam ipcmorialc quoddam 8c exteriortcirc-ra Chridianifmi, non animaducttentesA-poftol im etiam de Circuncifïonc loqticn-

tClll,

-ocr page 415-

IN HIST. R E S V R R. 381 tern, non (Implicitcr diccre illam fuificno-r tarn , q lalndæi à reliquis nationibiisdifcer-nerentur/ed cxprefsc pronutiaic.Ro.q, ii.iHâ fuide figiUûiuftitiæ amp;nbsp;fidei : quemadinodum etiaiu Bipiifmus non (implicitcr Lauacmnl appellator : fed Lauacrum Rcgcncrationis. Tit.3.j.amp; Apoftolns non (implicitcr criam dicit pancm quern frangimus , amp;nbsp;pccukim cut benedicimus ( id ell quod cum gratiarum adione capimus) aótioncm elle Chrirtianis propriam, ledexprefsè monet elfe commu-nicationem corporis amp;nbsp;fanguinis Domini:(ic tarnen vtquæ propria (ignorum (unt (ignis attribuât, amp;nbsp;viciffim rei (ignificata: quod ilii proprium c(t,

Veruntamen nonnuntpiam, (nonquidem Cur »«». vthæccotifundantur,fed vt oltédatur illas o- »«’gt;ï’'«» pottere tantum diftingui nó feparari,ncc Dei ”^7âs^ ipfios,nec etia credentium refpetdu) rei bgni- fi^i’ficau ficatæ nomé ttibuitur (igno, veluti que pans^^^^‘ Ca-næ vocatut corpus lelu Chrifti pro nobis gt;f»‘ilàn~ traditi:öc potius (acrolaudæ Cœnæ, immo «Sc poculü quo 111c cótinetur, dicitur Saguis lelu inUromin Chtiili pro nobts fulus. Itidé eadéroque prot- *quot;^‘'''‘’■• fus ratione,rci iplius fignificaræ cfleila pou-nuuquam tiibuütut ligno,veluti quü baptif-mus vocatut Lauaerdrcgcncrationis, «Sc vind Cœnæ dicitur córoumcatio corporis amp;nbsp;fanguinis Domini ; quemadmodum ctiam Apo-ftolus longè vitctiusprogtellus, nihil lamcn minus cogitaus quàm Timothco tribuere, quod eft vnius «Sc iolius lelu Chrifti ptopiid,

-ocr page 416-

382 nbsp;nbsp;nbsp;15. H o M I L. TH. B Ei AB Timotheum dicit fcniaturum eos qiiüpfu® audiuerint î. Tim. 4.l6.tribuensinftrumentlt;’ quod eft Caufæ piopiium : quemadmoduO etiamquum Fidei luftificatio cribuitur; quo fenfu funt inteHigenda: fimiles phrafcscreb(lt;’ apud Patres occurrences, quibus Tranifub-ftantiatorcs amp;nbsp;Confubftanciatorcs abutûtut.

^f^ ^- Sed ptæter fuperiora illa, Catholicoruffl «MOTffwZ'^orundem turn æcatis noftræ turn præcetirîf ^cknjif. grauiflîmum alium errorem actendite. N»® ^^pn^^ quum hoeàChnfto geftum fit femelt acno-fnamridu. minatim vt Apoftolatui authoritatem con-ciliaret , ob multas fupetius à nobis «po' ficralunt fifas rationcs : boni ifti viri non etubuc' s«i-.)fr«/». j.^(^j^ PiQ(-jj fuorum omnium facrifiealo-rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» A r

- tum Comccrationem trausferre , auicais trainen rafura Ä:inunlt;ftione fuatcum ab'’ lia

ifliufm^i non paucis cetemonns, quas ex arbittio I“® jh/ta mi- conhxerunt : adeo vt quemadmodum Idus florin'Chriftus fuos Apoftolosafflauit, öedixied’» fitchrifn. AccipitcSpiritumSanólum, ecceDominu® Epifcopum portatiuu.m,aut Magnum Epifc®' pi Viearium,qiu Domini noftri balitumfafl® amp;impuro fuo oreimitatus , amp;nbsp;mifetos iHi” Miifificoshis verbis afflatus, AccipiteSpitbü Sanclum,repcntc créât Sacrificos. Quaii v«o Icfus Chriftus ad hanc hiftoriam adiecent) Hoc facite, quod in SacrofaniFæ Cœnæ infti-tutione faóbum ab illo conlpicimus. Hicvcf® quidmagis miremur, an iftorum inueutores annimis crcdulos hommes ijs qux non in»' ratio Icfu Chtifti dicenda funt,fed mimitati-turo

-ocr page 417-

ÎN HIST. amp;nbsp;B S V K amp;nbsp;^ nbsp;nbsp;nbsp;383

tiimamp; hidnonica gcfticulatiof Ex hoc fonte nianauit Qaadragclinia,quôd videlicet Chti-Itus quadraginta dies iciunauit,duin Ce ad inu.. neris, quod in hune orbe implcturus vencrat, executionem præparat. Quod verb Chridus cæcum natum lanaturus lutum faliua fua fc-citjàpunifimafandinimâqucfua humanitate manâCfjVt virtutem fuam diuinam adumbra-tet,qi)a credcniium mentes illuminât, en etii facrificulum inBaptiCmiSacratnentofaliuam fuam impuram admilcentera. Quod verb Chriltus (urdo facultatem audicndi collatu-rus,immifii fiios digitos in iphus aurcs,his vet bis cum compellans,Hepph3ta,ideft,Aperitâ, idemfcilicct iftos imitan amp;nbsp;pronuntiate par eftbaptifmum confcrcnccs,non magis eorum quæ dicunt faciûntve gnaros, quàm qui 0-mnium ignanfrimi.Tibi verb Deus Opt.Max. gratiasagimusimmortales, quinos ex iftiuf-modi denüirimis tcnebtis cduxift.i,ptecatnûr-quc vc eandem gratiam ac raifeticordiam po-pulisomnibus ac natiombus orbistcrratuai iargiaris, apertis oculis amp;nbsp;autibus etiam ma* ximècæcorum amp;nbsp;furdorum pet lanbli tui Spi-( ritus vim amp;nbsp;cftieaciam.

S Supereft excutiendus nobisin bac hidoria vfus Apoftolis commilli muncris ; qui prarci-puuscxillo retcredus ell: quem Itfus Chridus paucilhmis quidem verbis docuic,lcd quibn$ ' continetur omnisfruótus quem ex tonus fa-croianóft Euangclij raimltcrio percipimus. Hunc igitur ad duo capita pr«cipua reduce-

-ocr page 418-

384 nbsp;15. H o M I t. TU. BEZAE

rous,pnmum cxpofita vcrbonim iftorum rf-tcncionisacrcnii/fionis peccatorura fignifi-catione: ac dcinceps qualis fit bare poteft^s, Cui amp;nbsp;quomodo detur,quisvc fit eins vins legitimus, confiderantes ex oppofito quanliU quamquedctcllandus rei tam pretiofæ bade’ nus abufusfucrit.

i^emijsit Pofita igitut refta expofitione vocis Pe“:-ftcttiuri C3ti,quo cótinccutquilibctanimi rootusjd'-tKce/paw iiielc quilibet conienfus, ac tandem quælibtj mtrgram t- adho Dci Lcgi repugnans. i. lohan. 3.4. voet MtümZ Remittendi ui hoe ncgotio dicimus idem eft mmCKipa acCondonatc vel Abfoluere : cui opponimt Pr»x'quot;*”’ voxRctincndi,quaE idem eftae Dcbitoterol'' bidcuinólum teuere, quemadmodum hace-tiam Debitorum vocc,pcccatorcs intclligun-tut: amp;nbsp;Debiti nomine peccata computantuf' Matth,16.quar nos coram Dcitribunali reos æternæ malcdiólionis,pratter alias omnes p® nas temporariasfaciüt. Nos igitur in hoe negotie duo confidcramus efteéta peccati,ncn’-peprimùm culpam quarell inftat fyngrapt'‘’ aduerfum nos obfignatæ, deinde Pœnara,il' lius fyngraphxdebitum: quæ duo diucllinoquot; poflunt,quandoquidcm culpa nccefianógi-gnitpœnam mcritam:amp; nulla poena eft nitn-ta fine culpa.Si Chriftus igitur vere nos reft; nnt,vtrunquc abolcucrit neccllc eft. Nam q^ non eft amplius reus ( id eft in quo culpa dl abolita) meritó pumn amplius iuftè nonpo-tcft:ncc is iuftè pœnâ effugerequi fit adlift reus.Denique vel ftupidiflimos iltos omnium honiinum

-ocr page 419-

in H l s T. R E S VR R. jSj

obligatio manet adhuc integra foluendoob-noxiû : amp;nbsp;côtrà fyngrapha deleta.dcbirorem elTefolurum.Hacdc caufa poftquam Apoftd lusdixilîet Deû nobis noftras oHénlas ac dcli-âa condonarc,quo fidem illius rei beiar.ad-dit dcletû fuifle quod aduerfum nos crat chi-tog[aphum,afKxum cruci per fanguinç ip/îus; CololI.i.ij.amp; i^.i.Pccr.t.a. Idem Apodolus Roni.j... cedatur nos fide iiiftifieatos ( id eft liberos amp;nbsp;à Chrilto lolucos apprehenfo pec fidei inlUumcntuin ) paeem habere ,in con-feientiis: fed falfiffimum hoc elTcr^fi qua ex parterei adhuc tcneremur,ac proindepœnæ pcccaii obnoxij, ex quo fenCu in nobis oricut eonlcicntiæ perturbatio.Quibus probe intel-kâis ex contrario perfpicuum eft quid hac phtafi Rctinendt piccata fignificetur, neropc Ubi fern per deuinâum dcbitorcm tetinere.

Aduerfus lUa quidam excipiunt,quod fane Utrifn infician licmo poteft.nempe, pninamMor- ’*’ƒ tem elle per peccatum in n.udum ingrellatn. fnfrn ^* Rom.j u.cuiui ipfa pcena eli.ltaqucli crede- »«ƒ««» libusDeus Culpam rcmittens plané ^cconci^^i)^°j,^i liatuf,qui fit quod Morti primat credentesnô ««faMi minus obnoxij funt, quàm exten omnes pec-catotes ? Aïo veto ptoculdubioMortem pri-mam amp;nbsp;fecundam à primo parère noftto ma-naircjli ptimam eius originem conlidetcs;vn-dem omnibus deinceps hominibus aâualiâ peccatoru quodlibet genus producitur, quorum minimum eft morte prima amp;nbsp;fccuda di-

-ocr page 420-

jBö 15. HOMIL. TH. BBZAB grtiflïmum: qux omnia delcnrur Icfu Chrift* fangtrine amp;nbsp;obedientia non niinùsquàm ipft Guipa.Mors prima tamé rcmanet,fed imma-tara prorfus natura pet hanc reconciliations: vt qoæ non ampliùs à furore Dei, fed ab eiul-dem bonitate pröucniat,fuos ex huius vitæ ca dùeæ tnifcriis cduccntis, qiiös iam tum,ani-mç quidem refpcófu,facjac æternæ vitçfelici-râtîfquepanicipeSiCorpus ♦dró qubdattinrt, tanrùm äbeft vt hac animae fepatationd dJnt c^iequam patiaéuT,vt contrà animarpeccan-dï irthrurotntum fie die défi nat; amp;illaputr«-faftiöfit llliad vitam fpiritualcm præpatatio, quodpnlchrè Apoftolus pluribuscxplicat.I-Cot.i'J.Mots igitur prima, qua: natura fut in maitirtiis pœnis peccati recenfenda ed, credé-tibusfit Del doniim,qiio mifeta amp;calamito-fa ipfotum natura in longe meliorem ftacuiö niutatur,qucm amp;nbsp;ipfi cum Apoftolo votiso-mnibus expctunt.2.Cor,5.2.amp; Philip.i.aj. Ad reliquas autem obicftioncs in hoe ipfum ca-ptW deincepsrefpondebitur.

ÿusmiild Remiffio porto qua debitorem fuurnCtc-nchrißiä diror ira foluit, vt ab có nihil ampliùs po dît tia «/gt;ƒ«.-repérere,aut à fola creditoris gratia procedit, mwDf«»» ^”^ quód ipli plenèfatisladum fir,üucàdcbi-fiii^ imma tötejiueab alio quolibet dus nomine. lam o«/««» rgitur eonfiderandum nobis vtra ratione co-gratt.iM^ ram Deoabloluamut: qua in te Religionum ni^’^ßiMAi ®™“®* fpcéies prater vnicam vcrè Chriftiana •xigmi itritx furit,Uullôqucnixçfundamento. Nam J^‘'•/^''‘• fi Dcüm imaginamut ita nobis débita noflta rcmittKc,

t

-ocr page 421-

IN HIST. RES V RR. J87 kmitterevel codonarc vt pro ipfis nulla fiat fatisfadlio, amp;nbsp;qmdcm pœnæiHi rcfpondens quam culpa rnerctiir, fequcturDeoni ilium, autnóelFe pçccatorum iuflum vindicem, aut fi punit tantum ex parte, tâtundem ei de fum-maamp; petfeâa iußitia lu a amp;iudicij feuetita-redecedete; ac proinde non elfe Deum perfe-Ûutn,fed qualem eum Epicurci finguntmeni-peaut non iudicem mudi: auc Delnn ex parte tantum,ac proinde non Deum, quandoquidé inverum Deum nulla prorfus caditimpcrfe-dio.Sed contra,fi requiriturad liberatiouem folutio ad vltimum quadrantem, pninùm, (quandoquidem peccatum exclus quicolæ-fuseû niaiedate eA æAimandum, læius autern eft Deusæternus , immenfæ Maidtatis ac ira t amp;nbsp;indignatiopis in vitium ) quis hoc pretium tandem obculcrit?Qujshocdebitum exioluc-teroeditabitur, vt illud impiété poiritJ Qms vel condigne Ce potelt apparate ad hoc prend oiferendum? Vciùm tarnen vt dixi oporterc fummè luftum cire Deum in iudicando, lie 0-portet vieillîm iptuin fummè clcmentcm elfe În tnifeticordia, vt verus dre Deus coniperia tur.Ecquisigirur tam repugnantia côciliabitî Sola Chtiftiana Rdigio,quç Cola noua vnicS quendam tertium idoncum ac fuiheicntcm yademac fpóforem omnium debitorum,qui quxtunt Üi obtinent in iplo luamapocham fkàchirographoliberatiouem , lefum Chri-Aum putà, verum peu , acproinddatisdato-km idoncum apud Deum ^^atrem fuûtôc per..

-ocr page 422-

388 nbsp;nbsp;15. H • M I t. T H. 's B X A«

folutorem in natura hutranaqua afTumplif) vt fua fanftitatc quicquid dt vitijac cortu-ptionis m natura noftia prorfus abolcrct, ’t obcdicnriafiia petfeélilïiina in ca Humana natura, nortrae rcbcllionis omncm culpam tcge-tcr:ac tandem peccaris nodris débitas panas Iutret,ad vltimum vique denarium , rupra lignum,in quo pro nobiscll crucifixus.En quo-modo in hac pro nobisab hoc tertio fadalo-lutione,hinc quidem fumma iudiciorum Dd fcucritas in peccatores lit omnibus maxiro^ confpicua: inde verb immenfa quoque iSc in-cfFabilis quædam pcrfccliffima unfericordia, in cos qui tantum bmcficium veta fide ample dlûtur. Nempe is ipl'c Deus dt qm ex fua immenfa mifencordia Filium vnicum fuum nobis fpóforem eft largitus,qui corpus pro cot-pore intcrponerct,amp; animam pro aninia.Isi-pfc folus dl qui perfeuctas m hac infinita bo-nitatc,hunc fponiorem nobis annuntiat, offert amp;nbsp;donat per Euangclij prædicationem,amp; fuorum Sacramentorum admintllrationcm: isipfc excadem gratia amp;nbsp;bonitate fingulari format in nobis inflrumcntum illud Fidci ad hoedonum recipiendum aptum: isdenique dl qui nos iplosiudificatos tandem ctiam m vltima illa amp;nbsp;bcatiffima die giorificabit: In fuimna, in hoe vnico veto Euangclij arcano fimul concurunr rûlummûac leacriflimuni Dei iudicium, quatenus pretio redépti fuinos ram magno tamque prctiofo,Filij Dei nempe fanguinc.i,Pet.5.i8.tum eiufdcra infinita Mi-fcticotdia

-ocr page 423-

IN HIS TO R. RFSVRR. jS^ fcticordii, qua tenus nobis hie Sponforimpu tatur in Rcmjilionem omnium peccatotum, -amp; vics æternæ aCquifnioncm.i. Thciral.5.9. Qiicadmodum cnim ipfius fangens eft (olu-no pœnæ debiræ nofttis peccatis, fie ciuidem obcdicntia petfediftima.vnde immenfiillic-lus dolores ac ptenç,iiis nobis acquirit ad vi-tam sternam: ex ipli^s Legis formula qua^ hæeft,Hæcfaeamp; viues.Romj. jo. Iftud ante dus vtrumque beneficium,Mors eins, inqua, amp;nbsp;obcdicntia applicacur amp;nbsp;imputatur per m-Reu mentum fidci.cx formula gratuici foederis Euangelij.Concrà verb c^teri omnes quorum peccata retinentur,amp; permanét debitotes, rei etiam sterns malcdidionis in earn vkimo demum die prxcipitandi permanent. At que is eft harum vocum Remiffionis ac Retentionis peccatorum fenfus.

Sequitur,ex propofita initio diuifione hu- roint ryt: iustcxtus,confidcrandum penes quem fit po- ^^^^^ teitas hune nobis thefaurum largiendi:qua in fn^nt tu re prima fronte parura inclfc difticultatis vi- f’^fiquot; Fquot; aetctur,quumTpla luccut clarius poccliatemk^,. peccata condonandi penes eum elle qui læfus cfl,3C proinde elle vnius Dci,quemadinodum homines horoinibus condonant.Hoc quü ad-iVitterentPharifïcijMarc.a.y.lclum Chriftum Vt blafphemias loquutü actufatunt, qubd di-xillct paralytico,Fili,rcniilIa funt tibi peccata tua, Nam,inquicbant,quis poicft remittere peccata nifi lolus Deus? Sic ipfemet apu^E-faia 4J.i5.vocifctatur,Ego funt, ego fum, qui

B. iij.

-ocr page 424-

^90 nbsp;15- HöMiL. ïH. hex Ak

delco iniquitatcstiiasproptcr me. Mftitbigi' tur à Pâtre quoridic flagitamus peccatotû re-m iflîonc,qui nobis ca per Filij fanguiné recó-dliatus,gratis remittit.Filinsctiam ipfb nobis eadem condonat,qiia? pro nobis in carnc fü» fupra lignü fuftulit, quotidiéque nobisoffert liancremilfioncro pirEuangelij fui prædica-tionem amp;nbsp;Sacramentorum adminiftrationé. Spiritus fanétus is ctiam eft à quo pendet heC remiflio, cuius proprium eft noftras métes il-Iriftrate.ac volutatem renouaread hoe arcanum intcUigendum , amp;nbsp;vcra viuaque fidecó-plelt;f| udum,quodindiesin noftris cotdibüS oblignar. Nihilominus tarnen videmus apud Matth.ió.ip bis vocibus Clauium,Ligandiamp; Soïucndi,hanc poteftaté Apoifolis iaiifïe pro-niilTam inD. Petri perfona , pro fc amp;nbsp;focii$ fuisloquentis;amp; Ecclcfiat.b^atth.iS 18. amp;nbsp;ipfil ApoHolis hoc loco;quac qbum accuratiorcm traftatum poftulent,rciiciamus in proximuin qui de ca ferme à nobis habebitur,Deo ftcié-te,afque interim Deum fippliccs orabimus, Vt tam ptcriofam hanc dodrinam noifris mé-tibus infculpat,tam cotum quæ copioüusex-pûfuimus,quàm dodrinæ Sacramcntótuni,vt tantum iisdefetamus quantum ex Dei verba dbeemur, ad Dci gloriam , amp;nbsp;nodram filüté) ac peccatorum gratuitam rcmiffionein,inDo mino nollro lefu Chtifto fidclium vnicafp« amp;nbsp;lalutc.Amcnz

HGMI-

-ocr page 425-

V.B sTiTiMvsnupetinca ^t^^if quæftionc,quæ fit hæc in Apo- ^^^‘,'quot;,Z ftoloscolUta poteftas,remittee

^ di vel retinendi pcccata in ter- Xiquot;^'’ risen certapromiffionein coe- ftetaumm lis illud omne ratum fore.Vnde videii fortaf- ^X»«^ sepoffit,Indicium illud,fiuc Rennflïonis,fiuc ln,Je,„de ‘ Ketentionis pcccatorü,ab horoinibus in ter- •»•fr^ff» ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i i- I' \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nmtiaiurt

lu initiura capetc, deinde m cœlis a Domino 0. ,„^ .petüciiquod quid aliud effet quàra verum or- « ^‘tln'’*-dinem eucrtcrc,ac hominibus iudieaqdi poj- '‘quot;' wftatcro,Dco vero partes illud iudicium exe-quendi dare,quodA^^cogicari quidé GncblaC phcmiapoted ? Cpntranum igitur prorfus eft ftatyédum.Nam»vt nuper diximus, lolius Dtï pruptia poteftas eft Rciqixtcrc pceçata.ae ptoindcRetinercamp;pcccatorcs iufto iudicio damnare. Q^mam vetó tribunal iftud Dei fu tra cellos omnes,,amp;.h,unc jqnundurn etpinct, omines autc in tetris deguntn^çircqDcusin terris vtitur boepinû trumfteriq qpqs clegumó .quidam vt fpn;étiam præflt;iribant tcmiflionis aut remiffionispeeçatorum (napa alioqni fc,^^

‘ * B. Hij,

-ocr page 426-

jyx 16. H o M I L. T M. gt;nbsp;B 2 AE

Uos in folio fuo collocarct,quum ramen illu4 immorum fit principiüm, Deum alrerr cui-piam fuarn gloriam non dare. Efa. 48. it)ff4 poteftatc ipfis fadla fententiam quam ipfe 41-(ftauir pronuntiandi : amp;nbsp;quidem ira vcvclit homines perfuafos cfie, quæ fie in terrispr,o-Huqtianrur à fuis feruis, rata in cœlis à fe fieri, ram vete idquidcin quàœ fiorefuo pronun-tiaficr.

Xj«».,Z» Sin qiiærac hic quifpiâ, quomodo hic fen-tüfffM^ tcnria diéterur hominibus cam pronuntiatu-titntpmi- ris:aio non opus elfe propterea vt vçl ipfc Df* filins è cœlo defeendat, ficuti dcfccninruscft iÜMMfibi vltimoillodie, ad huius fentetiæ integram» ^tua^tm^’ f®®l^m exedutionerp ; Tclvt Spiritus Sandu* extraordinarie ininifiros inaure alloquatar: fed prifcriptum illis officium amp;nbsp;fines fu« tarn in Verbo Legis quàm Euangelij : Legis nimirum in Retinendis pcccatis,qua(cnui iH? docee quid fit peccatum , amp;nbsp;condemnatiö-nem mortis æternæ pronunriat aduerfospre-catores,Gal.j.io.amp; Rom.5 12.amp;6 25.Euangelij contré, quod docer, quicunque filio credi-deritnon pcriturum,fcd vitam ætetnam con-fecuturum. lohann. j. 15. cui tefpondet quod Apodolis deinde diétum eft, quicunque cre-dideritamp; baptizatus fqcrit, cum feruatum iri: contra condemnarum quicunque nonctedir ^^^ dcrit.Maic.iÄ.iÄ. ‘-

’Ïa^'. nbsp;nbsp;1*^46 fequitur,quód quemadmodum in tet-

/»mj^f. renis iudreüs, indicés exreis ventatem fadi nofi'c ncqueunt,nlfi diligenti fâda inquificio' quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne

-ocr page 427-

I M «H 1'1 t. M.1# S V K R.gt;gt;1 jJJ nc,a»trplïuürei cönfeflloiic,vr iuftc velabfok kfilnnt ü-aticvel Cokdemnent ;ficin hocfpitituali m. dicin’-, fupcrius fado à Domino fuprcmo-^.^^^^ que ludice, fed in rerris pronuntiando ab lis t^rmmea quibus hoc munus c(t demandarum, minime u,riff'f7-quidëopii«elf inquiiinrtne, cius qui fuperius'«gt;’/»quot;»»-fedef iudex refpedff, qui melius quam ipb ”'*^,7quot;{”' hoimpes corda hominumnöuinfcd iudicata- incalM i»-riin Cem’s amp;nbsp;icntcnciam pronunnacuru aut ^ ^quot;^’. contra autlecurdum nunc vel illum,quo eer- tumtum notes lint dë gracia aut condemnatione in f’^quot;*quot;. cœlis bda, præktiprum lusa Domino quad ^»«m««/« fcquamur habenti nempeVr de arbore krant ^^^^ iudiciUrii ex frutSibus, amp;nbsp;inde fententiam nm^

pronontienr. o

’ Hic pbrrafcntentiagt;nöMnunquan'»cft firn- ii^“l/a ''plexamp;abfoluta, quotn* vel lt;k fado conltat, [quot;^^p^^, quantum homimbus licet,veldeltatu amp;con- fitimtit tfttét kientiaeiu$cuni quo«gitiir, purà vtrum fit ’^^'^^^ reusineenetan fi reus, agat fenaro pœnitcntiî, «tmrum #-vt debet, veromcredat, neene. Exhis enim „7^^' fruftibtis arbor difcernitur. Nonnunquatn friH^,iiiiit autem ; qmim fubeft iufta dubitandi occafio.’ '‘quot;*‘quot;^*’ i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tint, »lm

bite lentenria certa quadam eonditione pro- ^,H„»i„ nuntiatur,putà amp;nbsp;abfolutionisin cœlo,ficum erii^tfiM-quibus eft liégótium (crib penituerint dccre- tü^^ik^y didentni: velcondem4acionisgt; nifipoeniteiT Jmfi»-tiam egetinr amp;nbsp;crédidcrinequam fementiam ^'*'‘^' apudfcvcl abColutos vH condemnatos oportet ferib meditari. Enigitur cur duplex fit i-ftiufmodi à 'Deo latarum fententiarü fpecies, quç àpaftoribus amp;nbsp;miniftris verbi dininicoai-

-ocr page 428-

^ J^if. l6. H o M 1 L. TH. B B ? AE

‘ ' midis ipfis ouibus proponuncur. Ndm ali£ funt’indefinitç cum appofica conditions,ücm fit in ordinatiis concionibus ad vniueifuW grcgcin:quac Euangchj prapdicatio nihil aliud cd quam publica deckratio, amp;nbsp;denûtiatio P^ Hotis nomine Domini,ad fuas oucsamp;aodico' , res, qua verè amp;nbsp;ex aniro» pocnitcntiam agen' tibus,viuaque fide Domini mortem amp;nbsp;palfio-»cm ampledcntibus omnia in vniuctfuru,® Cngula feotfim peccata ip fis à Deo condo-nan tedatut re iam coram Dei tribunal!àiu-dicio Dei liberi amp;nbsp;immunes cenfeantur : *f contrà,nonagcntibuspœnitentiam,amp;fin3U-1 ate Chridumamplcdlcntibus,peccata retint' ri, amp;nbsp;perpetu« maledidioni reo addici. Hie -'’vetopodulatouium otHdum vifeipfasiudi' cent, an ita fint apud fc afiedae vt de ptatcruo

* dent gloriam Deo , córque illud verc coniti-tum amp;nbsp;abieftum offetant, Pfalm. 51.15». amp;*“ piimis,an rcmidionciUani peccatorutnobU-' tarn £uangelij ptedicatione vera fideamplc-ékantur : Dcóque reipondete pataræ fintquod olim Angelo Sandia Virgo,Fiat mihij Domi-■ nc/ecundum vetbü tuum Lue. i. j8.amp; quem-admodum Domino pater ilïe Lunatici it-fponditvCtedo,Domme : fuccurfc incieiiuli-tati meæ. Mate. 9.. 14. cum netto propoüto vitae melius in poftetum iudtuqidx. Qupd 'fi fiat, minime dubiura eftxjuiniscui peus eocidudlargitus eft,domum abfolufus amp;nbsp;liber teuertatur : fin aliter, quin tcusamp; lui* peccans obdtilt;ftos,ctiara ilk domura rfdcM, 'venen

-ocr page 429-

IN HIST. RBSVRR. jpj vttion opus fit Padorem p*culiariter aliam fententiampronuntiarc condcmnationis aut abfoIutionis.Nam fi peccator pœnirens iftud beneficium à Deo fine vllo intermedio confe' qnitur, quod exprefsè de mifero illo publica-no Lucas prædicar.i8.i4.multô magis Paftore peccatoresfic alloqucnre eins nomine à quo mifius eft, e'tfi banc fenrentiam in genere tan-, turn prorulit, con cientia peccatoris pœni-tends habet quo niratur amp;nbsp;confolationcapud fc percipiat : quod de fe Dauid ipfeteftatut plunbus pfalmis,fcd pfalmo præfertim.j2.3.

ludicij vere quod de priuatis ftatuitur ^^^^^' peculiaris qasdam eft cognirio, amp;nbsp;fpccialis fia/hà Mt aeluculcnriordedarario, Tota res tarnen cô- ‘lt;ii^f dem redit, quîtd fit vna Lex ex qua impoeni- ^Î,^i^,2 tentibuspeccatji rdtirientur, amp;nbsp;vnicum Euan ^^ßofii»quot; gelium, per quod pœnitentibus amp;nbsp;credenti-bus peccata remittuntur eodem minifterio: bnm fik fcuadplurcsindefinitè fermo dirigarur, feu “^^quot;'^ cum priuato quopiam fit negotium, amp;nbsp;ab(o-lutè ptonuntietur fenrentia . Hæc auremin triplici agendi funt difFerentia. Priinùm locum fibi vendicant admonitiones priuatæ, pto variccatecircunftanriarum.rcrum ac pet-fonarum , Paftorum officio hoc poftulafwc, vtfingulisfuisouibnsinuigilcnr, feu monen-disamp; arguendis , feu etiam confolandis. EzCr chiel.jj.8. Sc^. Aft.zo.io. 2. Corinth, n. 29; vbi,quocunquc modo affèólus fit qui admo-netut,nunquam fruftra Paftor pœnirenti amp;nbsp;predenti remiffionem peccacorum annuntiat:

-ocr page 430-

JJÖ 16. H o M I L. TH. B E Z Aï : ; “cc contrà petuicaci amp;nbsp;incredalo condemn«-tjonem. Et hoe pratfertim locum habet in ï-grorum vilKa(ionc,quo tempore maximePa' ftoreni oporret xgrum ad pœnitC|ntiaiTi,amp;rc-miffionispeccaroru certitudinem difponctegt; steSJ^ g„ Deinde prioatisilHs lodiciis loens ell in iu-gt;*^iiirf,-. ri^^i^tioiac ^ difciplina Ecclefuftica qua» upn 4«^Dominus mditnit in Eedefia ChrilliaMt mX/**'^?«^^^'^' *^'*7- ^ *8,ad cxcnrplum cotü qnsful’ lt;4»/if.j„, Lege antiquiens décréta futranc amp;in Vluc-lt;i^ij7*” •’®quot;‘»^®^‘ 9--i^ i3.4x.amp; r^.z. Igimr otficiu» 4«iw /fiia c«n« illius,qui Eçclcüam rcpcæfcntat.cxvet-•^ ^J h» bi Miniltriscompolitus, amp;Senioribuslcgiti-' t^*i^, quot;^ tnècxip('opopuloelcdis,quos proptcreaPW lus Gubernatoresnominat 1. Cot.ii. 28.C.M poft diligentem inquifitionem eptu quçcu» Eedefia: offendiculo,fada funr/cdula nauent 1 eperam , tuin vt peccator pœnitcntiain aga'gt; e. rum vcficandalum loUatur, nc forte paulub ■ föfmenti tota mafta fermentetur i. Cor. 5 5-^

6. Apoftolorum exemplum fcquqfi,poeniten-tiam agent ibus confolationis medicinamap-pliccnt,amp;dcuiama^aberratem ouemirigte-^cm tenocent, z. Cor, z.6. amp;nbsp;y.prout facti ia-«o.poftulabit:conttà contumaces accontem-pWresiUius quæin tetris eft Ecclclix excin- j dant, vt pudocc tandem, fi fieri poteft, mgre-gena reducantur, feriam peccatoruro poeni-tentiam agentes, ficut Apoftoli docucrunt amp;nbsp;fackitatunt. i. Cor. 5.6. Sc u.Sc 1. ThefTal.j.q. 6.14. i. Timoth. 1,19. amp;nbsp;i.lohann. verf. 10. amp;nbsp;n. toti,|iic vetus Eedefia ticmincteftagapte.

Fatcot

-ocr page 431-

IN MISTOR. Res-VKR. 597

Fatcot tarnen iampridcm hanc difciplinam ^i«/««» inhori^ndamamp; dcieHandam tyrannidé im- ^‘i!^fji. mutatafiiiffc. Serf hæctaniéiiinfdiâio 3lt;: di- ftifi/le* fciphna Ectlcfiaftica fuie nihilo magis abo-lendaquàm Vetbi Dinini pracdicatio, quód quot;«’•««'/'T canonHunquam falfi Padores abutantur ad V^^ hacrefesinuchendas. Vos verb pcrditi pertur- T/furwt»-batotcsEcclcfiæ,qiii eius reftam inftauratio- '’' nem pro viribus ifnpedire conamini,alij qui-dcmplanè damnatis Confiftoriis amp;nbsp;qualibee Eccldiadica cenfura : nlij quod mecè clt Ec-clcfiadicutn amp;nbsp;fpirituale ad magillratus ciui-les ttansfetentes : alij ab hac ddciplina remo-uétescosqui ex populo légitimé funtadhocj iiiunus vocati (quod Ecclelix voci plane repu I gnat,qiiæ huiecœtuiSeniorû cópctit.Mat.18. 1 i8.)alii prohibcntcs ne proHigatæ iftius tyrâ- * ntdis,qua tandé Eccleha in tanta deiolationé deuemt fundamenta conucll3ntur:vos,inquâ, omnes indrumenta S3tanie,inutuas operas in . tara pciditacaufa tuenda conferentes, tädent [ aliquando co ram Filij Del tribunaJi fcnticns, an vobislicueric eius in terns tribunal cuer-tcre:ac quiequid vcdris cólilns vei proftdis i-pfisEuagdij hodibus loge detetioribus mo-liamim,tarnenquod fucrit interris ligatum, eóperietur in cœlo fuille ligatum: amp;nbsp;ünnlitct J folutum,qiiod ita folutuni fucrit, vi rata fit i-pfius Domini hacdcre fententia, Matth.18. 18.tandemque vedro pcriculo expetienuni quidfucum eobclki fufeepifle qui veder 1(1-dex edacfuturused.

-ocr page 432-

398 l5 H o M I L. T H(? « E Z AÏ

Tlt;»*ilt;i Qif. Tertiafpecies priuatæ illiuS adminiftratio-o»/ fhM- nis poütaed in Sacramentorum adminilträ-iini,»n,m nc,quac ungUlis diltnbuu(Kur,non auce gene* m tiimiM- raliter amp;nbsp;indefinité » vt verbü Dei in ordina-fZquot;^ * ''** ’C’^bi prædicatione. Idcó adultiorcsoli® f^nf^a^ in Eccleüa vctetc pnufqua Baptifmo in Ed' fii rceipcrentur,Catcchumenijcr5t,ac dodri-nz ChnlUanç capita præcipua doccbatur,n(C ante admittebantur nilï fadia exprefla dipu^^ tionc fuç in Dcuna fideijDuboli abnegatione amp;nbsp;omnium quz ellcm Euangdio contraria, quod à PhiJippo videmus oblctuatum in Eu' nuchoillo» dequoficin Adis Apoftolonim mentio. AÖ:.8.37. quod Petrus en am relp«‘'' I.Pet.j.ai.vndc profeda funt ifta qua Rowa-na Eccleüa hodicrna retinuit,Crcdis? Cbd Abrenuntias? Abrenuntio ; qui taaien «m' cralliffimus prztertot tarófqueabulus drp°' lutioncs lingua peregrina inuedas j peflS®«' quoad infancium Bapiifmü tradudas, bad* . quaquam nuneprimum cœpic.ldé etiatn'**' mé amp;nbsp;expreHa profcifio fidei requin türmen' gulisantequam ad facrofandam Cœnaroa*^' , mictantur.Quod h examen àPaitoribusinb“ * lufmodi ncgotio fzpius itcraretur,non md“ ad officium excitarentur qui tradidille dept^' hendcrentur obliuiom quæ ptius didtcerar^ profeffi fucrat: fed etiam obuiam irctut m®-tis pollutionibusquibus hæc fanda cominU-nio cótaminatur amp;: ira Dei ternbilis amp;nbsp;w'^ ordinariapronocatur, vt loquitur Apoity i.Cor.u.30. Nam dura iubetfinguloskir® ptobi'^f

-ocr page 433-

I H HISl. R B S V R R. 39)^ probïre,rtô vult P a do res ab officio fuis oucs » pfobandi dcterrerc, ficoti quidam fomnianr. ., Hoc verb cafu mirtimè dubiom eft, qnin qui vera pcenirertria amp;nbsp;fide ampleétirur verbura; ta Legis quâ Euangelij ^ Paitorc fideliter pro-pofitum,Sc Sacramenca fie percipit, fit etiam in cœlisfolitus,conttà verb qui tecusfaxit fuû chirographum, fuzque condcinnationis me-ritum coram tribunali veniac obfignaturus' Igiturfacrofanôio minifterio coramiflum ®'quot;quot;*‘*7 citinterns monos dcclarandx4ouTcntiz,quæ ^n^fir-primùtn conficitur amp;nbsp;dithatur in cœlis verbo quot;-^,'^ Domini diligenti interim adhibita differen- fnnitiMt. tiainter eù qui folus temittitaut retinet pcc-cata,qui (ojusabfoluit auc condemnat: amp;nbsp;cos quos in terris delcgit^vt in iis caufam banc ca ram homimbusexcutiant amp;nbsp;examinent , fcn-tenti^mque incœlis ratam habendam pro-nunttent.

Ex fupradiftis etiam apparet hos in ter- i^u mm ris Domini Legatos fuafunäionc,cuius funt ’’quot; quot;«^«lt;* ptæfetipti fines tam verbo Legis amp;nbsp;Euange- Îj^^^f,^, bj , quam æquo amp;nbsp;bono in illius difpen- l^mpr^fm iatione , ficabutentes , turn in reipfa ^'^^^„^quot;^^ in iurci nihil legitime admindtrare ,ac pro- ^xi ycfuit inde non propterea debere turbari homi-^^”^^'^^^* num confeiennas . Er hoe Dominus ex- fnrrtHim-prefsè docuit loos Apoftolos quum latam à '*^^^'^, Pharilxis aduetfus fcfuófquedilcipulos fen- am. tentiam excommonicationis audiuilîct.lohâ.

ii.i.amp; Marth.15.12.de i4.quemadmodum ho-dieperDei gratiam,nó modonos non mouct

-ocr page 434-

400 nbsp;1«Î. HOMIL. TH. »BZ Aï

pfcudo Ecclcfiæ illius Roman« cxcommimP cationum fulmina,vt côtrà, quu abiHiufmo-di hominibus anathematc fcrimuripræfcrtini quod ab corum idololatrfis ftceflioncmfccc-rimus.ccrtiflimum indc capiamlis argumentum Izrandi in Domino,quemadmodum ipfc nos admonet,Matrh.j.ii.amp; ii.amp; Apolloli nobis funt excmplo.Ai^^. 41.

9^m,J, Sed quidam hie fupereft fcrupulus. f^aro (i ^^^ ^P°^®^*’^’® ^æ^ aftio propria eft,acproindc f’fltbtd ipforum Apodolorum (quod fæpius in hums bu hachi hirtorizexpofnioncexpofuimus ) qusri non ßtna »tu. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o

jfM.utmft immcnto poten,quomodo nos haue potena-r»h,r»d tem ad omnes Paftores, qui funt,fucrût, amp;nbsp;aJ t^yf^ut finemvfque fzculorum futuri fuut extenda-iititchfiu mus.Facilis rcfpófio,quiddam elle proprium *^‘!^pt Apoftolatus funftioni, ficut fans copiosèdo-^thnm cuimus in buius hilloriz cxplicarione, veluri tfnifir». qn^j iphusore Filij Dei mifla funt archiiedi tuturiamp; primi fundatoves Ecclehz Chriftia-næ in vniuerfura müdum, amp;nbsp;quidem corn tx-^ traordmana omnium dönorum fanfti Spiritus abundantia amp;nbsp;auóloritatc omni cxce-ptione maiore, quam ob caufärn ctiam Dominus ad ipfoium vocauonem add^if Sa-* cramcntalem halituin oris fui. Fucrunt igiiut hze Apoftolatus amp;nbsp;Apoftolorumficpropiu, vt nullum in iftis potucrint ac dcbueriniiuc-ceflorem habere,ob cas caufasquasin buius hiftoriz cxplicarione fatiscopiose dcclaraui-mus.Sed eófiderata generaliter funftioncad-miniftrandi tum veibi przdicatioiicin ,ium Sacta-

-ocr page 435-

IN HI S'T.' R E SV R R. 4ÖK

Säeramenra amp;nbsp;difcipLiham Ecclcfiadicâ, hæc coraniilîiodata eftetiamàPaftonbus, Euan-gelilbs putà,Paftonbus,Doôloribiis amp;nbsp;Senio nioiibus,(]ui hoc muaus alij aliis fuccedentes inuicem furtincrent : quam ob rem difertiflî-mis verbis præicntcin fuani ópem facro illi miniftcrio proinifit vfquc ad mundi confiim-n)ationcm,non autem liropliciter tantum A-portolis,qiii vu æ (ua: curriculü brcui decurte-nint.MarC.28 zo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Habetis ven Chriftianifnit fummam.cuifi fif„’,^'^'/ vellé ex diametro opponere,amp; (igiUatiCn plu- »afifart^ libus perleq’iiquæ font in Ecclcham Dei in- quot;„'‘”^^*“ uentapet illam bonendam apoftabamab A-poftolopra:dicl:a.2.TheiI,z j.óc in Apocalypfi Copiosè declaratam, vix niihi ftngula petfe-quenti annusfufteceric, vel toros diesà primo folisorttiad occafum vfqocin eodem argu-mento vcrlann.ßreuitcr tarnen iumma capita perftringam, quo mcliùs dignofcamns cX quantis ahylüs Dominus iumma lua,immo immenfa miferiCoidi3,cruetit,amp;: tam pretio- ' fumiftam theiaurum plurisfacere difcamus. Accipite igitur quid hæc in re ipintus erroriS piotnoutnt,iufto Dei iudtcio,qualc perPrO-pheia Efaiam erat minatus, Eia.zÿ.iq.amp;quo totum terrarum orbem hodie punit. Pri- ,„, ,-mùm quod ad banc Remiflionis peceatorum r ) ; voeem (inqua tpta noftra fides amp;nbsp;fpes eftpo-, fita) videtequomodo feniïrn per cuniculose- * iusfundamenta lint tentara.Nam non modó ' ab initio ftatim diftinótum, fed feparatum clt

C. j. lt;

-ocr page 436-

401 16. H o M I L. TH. B E Z AE chirographü ab co ad quod per chirographs obligaiBur,id eft Culpa à Pcena;ac proinde fi mernum kfu Chrifti folam culpam dcleuit, fane ex parce truncatur, amp;nbsp;Deus etiam argui-tur iniulbtiæ,n folucionctn pecacabiis quorum chirographum delerumfit:cn deniqae Icfu Chrifti perpeffiones ptoifus iiwncs,aut faicem hadrenus nos adiuuantes vt valere fa-cianeprenum quod nosipfi pro noftra libe» ratione loluimus : vclun cibus quilibet fais códitur vt faporem ac guftuin fuauiorcni re-cipiat.Scd,obfecto,num magis cuidentetpo-tucrunc noftræ falutis fuudatpenta conueliigt; amp;nbsp;lefum Chriftü fuo ilio nomine faluificok

^fljronpo «d eontm •bifUtontf

(ufpoliare? amp;nbsp;quidcin etiaro Prophetisamp;A-poftolis veluti naendacium impingere.’

At qui lie feparanc Reniiflionem Pœns à Culpærcmiffione, voluntque fuperclle folu-lt;ju,fa»iH,. tioncin aliquam lis quorum tarnen dclctü rft c^nr«;- chirographü,Cololha 14. præcer ea quæ funt fcnicKm à me refutata fuperius,dc morte prima,in qua t^DeM'' ™s'’C‘’^ qu’ ^ morte lecunda hberati funt,Da naKMix/M mdis extroplo tuch luum errorem conantur, tosctjii- çyj qminj peccatum diet condonaturo àDeo pecc^cen expreise pet Nathanem Propheia,z. Sam.l.r. dintHii. j^^ÿf 14.tarnen maximis pœnis,tum ipfc, tutu

p^,.^*a »- causpoftcncasfuerutobnoxij, cuiufmodi plu , , ( ' rima exempla poifunt adduci,qiium quoti-’**|^*****’'dic videamus vel optimos quófqucDeiqueii metes caltigari variispoems, erh Dcifilijfint, Deóque proinde rcconciliati.Relp ondemus ptiraüm cacum agihac exceptio nc de pee nis, qu«

-ocr page 437-

'^ l^ HIST. RESVRR. 405 quæadhac vitâfpcftantdllaqucproindc non iuuàn cos qui Purgatorium (laruunt.in quo pofthunc mûdum pro peccatisin illo admif-fis fatisfiat.Deinde non mirum elle, quum vel maxime pœnitenres amp;nbsp;credentes tanta labo-rentimperfedione,fifada cumiplis reconci-liatio,non ptoducit in anima aut corpore dignes effedusplenæ cum Deo tcconciltatio-nis. Nam ( vt Dauidis cxéplum expendamus) tâtum abeft vt pœnæ quas poft peccatircmif-fionéfuftinuit abvllo defedu rccôciliationis manarint,aut ab vllis aduerius iplum ira: Dci reliquiis: vt contra ficifta contingcrcex fin-gularünfuum fcruuin reconciliatum amorc ' volucrit: quem nouit hispœnis opus habere, vt magis magifque peccatorum lcriam pœni ttntiâagpre difcerct,cfléntque tam ipfi quàm poftçiis,amp; toti populo,velut quoddam amu-letutn,quo à taJibus peccaris, fine leuioribus fiuegrauiotibus fibi caueredifcerent:quas fané rationes quis m entb dix«iit ab ira Dci pro ficifci,tanquam non plané reconciliati,quuni contrapcrlpiciia hnt teftimonia bencuolen-tiæipfius,qiiam temperat proui expedite nouit eiuslaluticui peccata funt ex gratia fuaeô donatatOenique quum noftris propter pecca« ta pœnis,quæcunquc tâdem illæ fint, Deo nihil décédât nec accedat,nonne meritb dicen-dos cenfemus ament es eosqui fatisfadionis nomen ipfis attribuut? Itaquetam pretioium iftud nomen propriû eft ac peculiare foli obe dicntis qua culpa noftrætcbcllionis dcletur,

C. ij. -

-ocr page 438-

’4^4 16* H o Ml L. TH. BEZAE

Jamp; paffionibus quibusfatisfit pœnis,qnas eia-( mus mcriti, folius,i nquam,cius obcdicndç amp;nbsp;paffionibus qui in hoc dacus eft,ex.mera amp;nbsp;im 'menfa Patrisamp;iphus ctiani voluntate,D(it»-icipfius infinita dante vim infinitam pans illi quam in humamtate fua paflus elk F^f^ma-^ Deinde quód pœniicniia (quam meliusre-fhcH^mt- npilccntiam acCbnucrbonem dixcnraus ex ient.a,4lif^ v(u Scripturæ) indiuiduo ncxii cumproraif-”t‘nM'f‘fi* fione remiffionis peccacorum cohærcat,du. i^ftifmi. pliccmadueifatij noltri puenitentiarn faciüt, vnamante bapti(niuin,quæ hodie tantum ad Turcasamp;ludæos fpcótaiet,ikcui tarnen plu-.rimumattribuiinr, admittentes inca,fedfao more fafta, Pœnam amp;nbsp;Culparo dderi. Altera,

i quæ Culpam rc(piciat,quam a Baptifmocon-trahimus,quæ pvoptetea grauiorespœnasme rctur: amp;nbsp;bic promde Remdrioncm Çulpxfe-parant à pœna,vt omnes Chriftianicora Deo totidem peccatorum rci bat quotaBaptifmo , fuo peccata committunt. At diligenter legât amp;rclcgant Bibhorum volumine quicquidcó tmetur, vincam Conucrlioois hominibusne-çdlànæ fpecicm inuement :quæ,coratu Deo, confidit prunum in corde ulo Contrito amp;

. vulnerato feufu ira; Dei aduerfus peccatum : deinde in appreheuone diuiiiæ «TiilcrKordiæ, cutiis nullum aliud, tibieótum eit, nib vnicus ptetiofusillcfanguis Domini nodrilefu Chri di,qui tulit fupra lignum peccata nodra,id eld peccatis noltns poenas débitas, quem noltræ coafcienus vulncnbus appliccinus, que non ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alio

-ocr page 439-

IN H I S T. R E S V ». R. 405 -»110 quàm fidei inftrumento curari pofTimt. : • Tertib vcra Conuerfio confiftic in fincera f«//««» peccatorum agnitione,primùm amp;nbsp;maximè pud cum qui folus præcipuè offcndirur,vt Da »if ftecutt uid ipfeloquitnr,Pfalm.5i.6.amp; ad jUiusmiCe- quot;”’ ïquot;* n Publicani qxempluni, Luc. 18.14. deinde „„];,„, quantum fieri pottft apud cos qui læfi funt,fi- chnfliam ueptiuati illi hntMarth.18 15 ^: ló.lïuc Ecclc fuin gcnercj fado quopia quod offcndiculü . ingensiecu trahat. Cuius exemplum infigne præbétnobis ipfc,Dauid amp;nbsp;Ezechias, alilquei ipfisfimiles:qui non tantum peccatum priua-' tini agnoucrunt amp;nbsp;cófcilj funt,fcd etiam mo-t numentisin æuumomne tradiderunttcuiuf-modi exemplum etiam norandum dl,non v— niusa ic altcrius tâtùm,(cd torius corum mul-titudinis qui Ephefi Magia: fefe addixcrant:, Ad.19.19 H;c verb fpiritus errons pedetétirau hocproraouit,vt prmumfublatum fitdifcri-men inter confeflionem peecatorum coramlt; Deo coromunem amp;nbsp;Chrillianis omnibus nc-cellatiam,omnibus horis ac momentis, amp;ca qua piopria eU amp;nbsp;tpccialisiis qui ob fcanda-lum adinillum légitima Eedefix ceniuraex-conimunicari,peccata publiée confitenturin EceUfia amp;nbsp;Chriltianorum cœtu,pctenresfc incœtumfidchûrecipi ac iedintegrati:(quod fubLege fuerat inditutum amp;nbsp;vfitatumin fa-etifiensquæ pro peccacis öfterebaniur:) præ-tetca (ublatum fit difcrimen inter fia ter nam. peecatorum agnitionem , fine priuatiqr, fine cotateUibus, t^uod ipfe Dominus præfetipfiç

C. lij.

-ocr page 440-

40^ I6. H o MM. TH. BBZAE apud Matth.18.15.amp; 19.amp; cam quæ priiiatorû cft.aliorum ad alios inuicem. Hæ fpeciesigi-turconfcffionum hac falfa dodlrina confunduntut fub comuni nomine Pœnitcntiæ, hoc excepta qjuàd vhimam fpecicm parui faquot; ciunt.Nam prærerquàm quod, pro cœtu Pa-ftorum amp;nbsp;Scniotum,lubftituerunt monftrum illud Officialitatis,aut Epifeopahs Curiæ,cô-pofiræ ex procüratoribus amp;nbsp;tabulis, in qua de Chrifto amp;nbsp;eins Euangclio ne ^u quidem, fed vtnufque horrendidimus contcmptus,cx-Communicationcs hunt amp;nbsp;redimuntut niiœe ratacetta pecunia,(Slt;: quidem ram abfurdara-tionc cunéta geruntur,vt vix futurü æuuni (î-bi perfuaderi patiatur mundum fie potaille decipi,multôque minus credat Deum tant» patiencia fandx fuæ difciplinæ conremptotes tulurc. Denique vt cotamiftam fuo quidem refpedu fabulam,fed Dci,horrcndam ttagœ-diam,claudant: ad plcniorem abfolucionemj fubftitucrunt Presbyrerum quempiam Con-fclforem omnium,qiiç vocant,ordinariorum peccatorumi corum verb quæ referuata di-cunt, Pœnitentiarium, ac tandem fummum Epifeopum , à quo ctiam typis exeufapro-ftant pretia quorumlibcr maximorum gra-uiilimorumquepcccatorumtvt coram homi-nibus tam eftrænis impudcntia magisfitcon-fpicua, quos non pudot omnibus in génépeccatoribus pro Deo Presbytetum fubfti-tucre: excommunicatis verb,pro Ecclcfia,Plt;i nicentiacium,

Quarto,

-ocr page 441-

1« BIST. R K 3 V R K. 407

Quarto, quo nonnihil huius pe^folûtionisƒquot;^^ƒƒ^^, apprchenfionem fubleuarcnt qium ad faris^«ror«»# r» fadionem per lefum Chriftum præftitamj*quot;*“^“©quot; aduci volunt:abuh peccacorum inæqualitace, primùm falfidîmam amp;nbsp;pcmiciohfliinam pcc-catotumdiftinftionemcommenti funt. Nam alia quidem elfe venialia , dicunt dignacon-demnatione, fed leuis alicuius pœnæ tempo-' raria:,qu£c non propric lefu Chriiti fanguine, fed quibufdam aculcis amp;nbsp;morfu confeien-tiz,amp; dete(landxamp; abominandæ aquæ fuæ li'fttalis afperbone deleantur. Alia verb raot-talia, id cif æterna damnatione digna, quL bus vt fatisfiat, accipice, quant nobis idi mo-ncca,i cudcrinr, in qua primus nummus eft morfus confeientiz, amp;nbsp;xgritudo illa quam fpeciofo nomine amp;nbsp;proprio rocanc Contri-tionem, fed quam deinceps adulterant falfa imagine, quuni meritoriam amp;nbsp;fatisfaftoriam apud Deum faciant, cum Icfu Chrifli fanguine tarnen coniunókam,vt hxc ompia fuura pondus habeant.

Alter nummus cd auricularis apud Presby-terum ContcHio, amp;nbsp;quidem omnium ngu-^MOtt latini peccatorum , omnium fe abfolui cu-Â''lt;/'*'-pientium,qua nulla maior confeientiz carni-ficinaexcogitari potert,

Tertius , Abfolutio quam Prefbyter ille proniitiat:dcqua deinceps agemus figillatim.

Quarta, fatisfadio •. amp;nbsp;quidem apud Deum pro peccatis cófcffis,dc qua fumus etiam plu-tibuspaulbpoft diduri, hze pauca fi addide-C. ilif.

-ocr page 442-

408 nbsp;l6. H o Mît. TH. BE ZAB

ximus hoc Ioco,ncmpe verc à Dco bonos iftos ^ ^S'^fg’os fcihcet Patiorts cxcæcaros eifern ^oofahcnj quod contra omnem ordincm amp;nbsp;racioncim enam doârinæ lor, Ablolutio præ-cedit Saiisfaftionem pœnitentialcm : vtcau-fâmdiçcre nequcar qmnabfoknioncs omnes iftiufnipdi fint condirionaks, aeproinde ineen«, amp;nbsp;irtitæ.

l£*!^^ier- Deniqueannon hac moneca fatisfir, vtfok ?quot; quot;f*quot;quot; Bentes demum libercntnr? Minimè Gentium. rum muta- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

ffu in ignf ÏNam qui abenis peccaus viuunt, vtdeLeui-f-^riattnj tico Sacerdono (criptura ioquitut, Hofee^. •«, tinpM. g j^jfp^ conficerentur nncie,ni(i imferasoui-Culas9.ttondcrclt;K, innno Ölt; cxcoriarent, qnas enam mortuas laniarc non erubcfciint. AÜa itaque hbe ordienda tcla. Nempc pro innu-incris pcccatis,qu.T nonrecenfiia poenasitet: nas mererentur, amp;nbsp;ad oblignandarp Ablolu-tionem afceptam in hoc mundo à Prefbyte-10 , cece quid (fi fidem iplis adhibemus ) Do' minus in gcatiam peccatorum corum anima-bus pr«ftitcrit:nimirum, ignc ilium«temum qui nunqiiaexringuitur(qnQd fatemur^ muta-lü in ignem aliü , cuius minorem quidé faciiit ardorem qnam ignis jnferorum, fed tantó ar-dcntiorcrrMgnenaturali in bis terris,quantum interfc difFcrunt ignisillc natuialisgt; amp;ignis fimuiachrungt;;deinde,inquiunt,pcenææternæ, mutantur iq bas pœnas temporatias in hoci-gnc, quod Purgatorium dicum, in quo miferas animas oportet torreti, donee à viuenti-bus fit ad vltimum qu^drantem pro ipfis fatif-fadum.

-ocr page 443-

ÏM HIST. RESVRR. 4OJ faftum. Naramcrcndi flatus fimul cumhac vita définit.

Sintjuærataliquisjvbi fit hoc Purgatorium \A£ßii)u~ turn hærent dubij,fed tarnen ira nodum feeät, vt deco nó inquired^ ajixiè dicât.Sin vltcrius m pn/jm quæratur,quod fit vnicuique peccato raorta- ^’^■^^^*' li temporis fp^tiumpræfixum,non æqualiso- f,ri,. mnibusillius efl æftimatio,ôlt;: tn genere nó efl etiam de il'ocuriofiùs inquirendum. Nihilo-minustamcnyerifimilior æflimatio cflanno-tum mille,in quodlibet peccatum adinilTum aduerfus vnumquodque decern roadatorum: dcindemillc ifti anni fupputandi funtexor-dine præcepti aduerfus quod erit peccatum: acproinde fola concupifcentia decimo deca-logi ptçcepto condemnata,decern milliü an-norum pœnam fulbnebit,quod fit illud deci-tnum Legis maudatumudololatria verb tantum duprum millium,amp; ita dcinecps.En,ob-fecro,eximiam TheQlogiam,amp; fummam có-folationem quam ex hac doótrina fecum aufe runt ex hoc mundo excedentes. Nefcio vero, an omnes hodic irtam æftimatjonem appro-bent,led tarnen nihil in medium adfcro,quod non palam à bonis ipforum miniftris publiée (it ptscdicatum. Et proculdubio talcm ipforu æftimationem efie neceife cft,quü fuasindul-gentias in myriaduni myriadas amp;nbsp;amplius ex- 0, tendant.

Veruntamen ne force animx miferæ defpe ^^^j^'i^ rent,amp; nihilominus ignis ille,quo fcruct eotu 'tffiprrnu-Qlla,foucatur, ecce ceinediura inproroptu. ^^'^quot; ^’'

-ocr page 444-

410 lö. HOMIL. TM. B B Z AE Magnus cnim illc Clauiger,primü(vccxalie. no corio lata fecat lora,amp; fuos fa orüq-, fatd-lituloculoscgrcgiê farcit) eccc fundic generales Indulgentias amp;nbsp;Remiffiones generales abfolutorias à Culpa amp;nbsp;Pœna: eccc iubilxa amp;nbsp;indulgentias iftiufmodi priaarasren eciam in-duigencias ex cuiufque voto vamàles: amp;nbsp;iftis addc percgrinationcs:v,ota huiusautillius rei inpœnas tcmporarias,coiufmodi funt ieiu-niaamp; eleemofynx: addc præterca mi lias amp;nbsp;tot cultus prodefunólis: addcdeniqueamp; ptç-cipuètarnen fandotum fanäarumque mérita, quas-diflribuuntur ex hocEcclcfix thefau-xo ab co qui elauium cœli penesfe poceftatem effe mcntitur,amp; quideni audoritaccm Angelis impcrandi;cuius rei fidem facito quondam miirum cxéplar ab illoPapa Leone dccimo, amp;nbsp;aliis deinceps ipfo nihilo melioribus. Deni que borum omnium finis eftjbonorumiftotd Sacrificuloiü qui fie manus inieccrunt infce-ptra amp;nbsp;cotonas Regum, vita lautifiima,polt-quam mi feras animas fuis fomniis depaitas in locum ilhim torrendas præcipices dederuc, amp;nbsp;viuos gementes,amp; his vettibus aftatim omnia fuppcditantcs,cancionibus pafcunt ac dcmnl

cent.

^mM^' Vetum qobd abfolutioncro presbytetihic fnfndi»- in Purgatorium ingreflusprsecedat, huicecia ‘h^^di* °P‘’*^*^'^’^ aliquid fubftemi fundamenturahac ^n/ijfewi nimirum hiftonam,qua niticur facramemum ^uidm quodfingunt pœnitcntiæ,quôd ad abfolutio iZquot; nem amp;nbsp;iatisfadionem pœnicentialem.Ec qui' dent

-ocr page 445-

IN HIST. R E S V R R. 4JI dîm ita fe hîc geffcru nt,vt primû, ficuti fupe-nus fxplicauiaius,fuo illi Sacramento ordinu fuæ hierarchiæappliciierint hancaftioné Sa-cramenralen),qu3m oftendimusfuiire propria amp;nbsp;fpecialem Apoftolatns, non miims quàm miflïonem Spiritus diePentecoRes' deinde vc Gcabufi fint üs quæ hoc loco de facrofantti puri verbi Dei minifterrj auóloritatc,deSacra mentorum 3dminiftratione,amp; de iurifdiélio-ncEcdefiallica dicuntur,vt transfoVmatintin poteftatem abfolutam, quae in presbyteros, quos voluerinc,confcrauir, non ad dcclaran-dam fentçntiam in cœlis latam amp;nbsp;diâatam ex verbi Diuini régula amp;nbsp;præferipto, amp;nbsp;feeii-dum pœnitentis fidcmifed fuo arbitrio confi-(3:am,vtpro *oluntatc fua claudant amp;nbsp;ape-riant,abfoluant amp;condemnenr,certa verbo-rum formula Ungua peregrina amp;nbsp;ignora. Arque hæc omnia quis non vider coniunda efie cum horréda dcprauaiione amp;nbsp;abolitione me-riti Domini amp;nbsp;veræ refipifeentiæ, fiuc illius caufas confideresfiue etiarn efFeda ?Sed qui cumulus cd aboroinationis, attedire, quasfo, quas facisfadiones pœnitentiales illi vocenr. Népe repetitas quafda prccatiunculas,quibuj Pater nolfer aut Auc Maria occinitur cotam idolo qiiopiam,aut certa quiedam iciunia, vo ta,aut mentonas percgrinationcs.Et, vt huic abominacioni nihil défit, priuatas quafdam Miflas prsferibunt fobmifias vel altas, fæpius in Partis iftius Confelîoris commodum: to-ùdem profedo ( quod fine horrorc dicerc no

-ocr page 446-

4U l6 HOMIt. TH. B E Z AE po(rura)abncgationes amp;nbsp;abolitionesoblatioquot; nisfcmelfadæ realiter amp;nbsp;perfonaliter à Icfu Chriftoincrucein vitam actemam amp;omniû credencium falutem, quot ifti fingût oblatio-nes corporis ócfanguiniseiTentialis Icfu Chri fti Deo Patri,aóku3lesamp; reales, pro viuctiuni amp;nbsp;mortuoruin rcdemptionc.

CnduPi Quid verb nos ad hæc tandem diftnri fu-fttut^A myjj Deus optime Maxime,Pater,Fill, amp;Spi ritus Sanac,grarias miMwrcalcs agimustibi pro tatotuobeneficio.quoj metes noftrasil^ luftrare dignatus fts ad iftas abominationes co gnofeedas, amp;in cordibusformarc ftudiûiHas deteftandi : ac fuppliçes abs te pctimus vt pro foedis illis abominationibus tui veritate raa-gismagifque noftris in mentibus infculpas, vi inea viuamus amp;nbsp;moriamur, amp;: quunoftro fçculo »eluticœlitus earn iterum in terras de-miferis,in tenebris adhuc verfantes càdétua gratia dignerisilluminarc, dilfiparis ipforum tenebris. Miferam tuam veram Ecclefiam amp;nbsp;intu^amp; fotisab erroris fpirjeu protege : ncci-ptus tflpijcc quid hominu mereatut animus ingratus,tantam tuam lueem refpuentium amp;i in coelu 1115 rdegantill,fed Sanfti tui nominis cogniiioné in illisadauge,0Cinfuper illos ve-ta fide amp;nbsp;refipifcetia imbue. Peccacotum no-ftroraobliuifceve, fandtarumque cuarii pror miffionu mcmor, quos honore fandi tui mi-niftenj dignatus escumulato vçra lapicntia, zelo,difcrciionc,amp; aliisiftiufmodi donisne-ccilariisnd cute domus inftauracionem: holUu

mo tu tn

-ocr page 447-

I N W I S T, R E S V B. Rï 1*5 tuonim qui tum in Oriûntetutn in Occiden-te fcdcnt regnum ac ioliumcucnertuorutn eRdorum numerum impie, tibique quicquid conttarium eft dcltruens,citè vtni Domine, tuisholbbus lub pedes tuos (ubftratisos oc-clufuius, tulfque bdclibus feruis, à quibus in æternum lauderis,aperturus. Amen. •

HOMILIA DECIMASEPTIMA.

lohan.io.

iq. ThoMM autem vnus ex duodeetm, t^ui di-citur Didymus,»on erat euw eü, auando ’vénérât lefut.

28. Rejfondit antem Thomas.ç^-dtxit ei,Do-n)tnemi,^£)etismi. ' '' 29. Dtas et lefas,Qnia vidi/bi mefrhomA,crt ■

-ocr page 448-

414 nbsp;17* H o M I t. TM. BEZAÏ

dtthjh:lgt;eati ^ui non viderunt (^ creät^ief'unt.

Acten vs audiuimus quanta quâmque ftupeda tuerit omniu lefu Chrifti difcipulorum incre-dulitas.vt quitaimmemoresfuC rint corum qua: totics Dominus iilosniultó ante defua tertio die relurredione futura pt^monuctat, ^t vix quç oculis luis vi-debant perfuaderct.Audiuiinus etia, quorno-do Dominus hanc ipfoiumindignicatemini-menfa amp;folita fua mifcrieordia aebonitat« fuperansjuarum ptoniidlo^ium nieraor ,vi-uus ipfis coram iple apparucrit, vanis locis, tcporibus.varióquchis vel illis habitu amp;nbsp;foti ma,vt qui hos telles client demceps audituri loqucnteSjtantó faciliùs agnofcerent miniroè fuilTe telles adornatos, nec vllum dolum aut fraudem fubeUc.Prçtcrealunt 'ab co gdlahçc omnia dicipfo quo refurrexir, nc nimuimdiu fufpenl'ostcnerct cos qui feabiici prorfusme rucrant:amp; vt implcret quod prædixerac iplis) lohan. 16.16. fote niniirum vt paulifpcrcura non vidèrent,amp; rurlum paulb polt recipetét.

Thetn^ iti» excitfMe ^eccatum t^mii eff^ tmt tÜ fe-^imtniu ta nfttfrrüf-tnt l^bmiftt ^uàminfi-ta ttuleii

At quæ nobis cxplicanda iâ hilloria lupcr-eftyinfigneminterreliquasomncst piæccdétes amp;nbsp;fublequcntcsappantioncm côtinet, quum hic agatur de quodâex ciusdomclticisdileipu lis, qui nô infitmitatc lapfus cil vtcæteri,duni hxrenc dubijifcd qui Maria Magdalcnç teUi-monium aliarûinquemulicrum,Pctvi amp;nbsp;duo-

/aftinu^t fm^^ illorom dilcipuJorum refpuit: imnio de-^'^wM- ccm aliorum difcipulorum afiirmariûnem,al-M. fcueian-

-ocr page 449-

IN HIST. R B S TR R. 41$ feuerâtium fe Domini pedes ad raanus vidif-le.non tantum igitor hic «raiTam amp;nbsp;inexcufa-bilem incredulitatem afpiciinu«, fed pertina-ciam mirum in modû obfiemata, cum quada atroganha comundam, quafi condifeipaU fommarent aut nimis hebetes client. Qmbus omnibusacccdit odiduûtotu,quo peninax iftepotuit tern totam penfitatejed fibitarnen fimilis temanfit. Actandem nonomittenda indigna difcipulo iinmodcftia, vel petulâtia, f quod Domino amp;nbsp;MagUtto fuo legem audeat præferibere. Ecquisautcm hic eft tot erroruni teas ? Nempe vnus ex duodecim illis Domini familiatibus amp;nbsp;domefticis difcipulis,que etia oportuerat apprize tecotdari quid illt nomi-natimDummus refpondUret, lohâ.iq.5.amp; 6. Quis hie igitur mentó non miretur làtam Fi-lij Dei patientiam, qui tot crimina difcipuli fuitalcnuer tolerant ? quisimmenfam boni-taté,qui lantü bond tot malis rcpendcrit?quis incomprchciibilcm fapienevam, quód ex cam cialîîscrronbus difcipuli cœperit occafionc Ecclcfiam fuam cettiorem faciendi de fua rc-futredione vfquein feculorum confumma-tioncnijtcftiiTioniis longs adhuc cxprcfllori-busquàm lupenora fult;rinrïamp; hucfpcótalle vidccutIohannes dikdusillc Domini difci-piilus,quum coApofto!orum omnium nomine loquens dicit.i.lohan.i.i.le annuntiarefcr raonem vitæ, quod, inquit, audiuimus, quod vidimus oculis nortris, öc raanus noftræ con-tteetamni de fetmone vu« nuntiamus.

-ocr page 450-

416 nbsp;nbsp;17« HOMIL. TH. BEZAÉ

Ktm^'îquot;în Hincigiruc imitari Domini exemplum difei erduarit raus in teuocandis in viam iis qui extra viaro quot;^‘ Da abertaruntjficut Apoftolus admonet.i.Tim. rfumnent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i *

2.15. amp;nbsp;25.Viciliim autera qui parem lenitaie i «periûiur, pafem etiam aganr pœniientiam quàmhic cam incredulusamp; pertmaxtam repente mutatuscgit.

Cn^littit Cæterùm priulquàm ad comeXtuiexpofi-^'quot;Thma ^æ'i^^ accedamus,dure hic nobis occurrunt tkfintit exGuciendæ diffieukates: prior, quînara hæc ttualuc» Thomæ abfenti^ conciliari poUît ciï co quod quot;‘^'■*'5î‘'cftapud Lucam, Luc.24.3j. vbi dicunrurduo illidi(cipuli,quibu3 Doramus apparacrat in, via,abrupto innere,Hicfofolymain fubiiôre-uerfiinucnilïc vndecim dUcipulos,in vnuni curaaliiscoadoszquibusquum à fevifaamp;au ditanarrarçm, Dominus iple repentè fuper-ucnir,amp; ketit jn medio ipiomra. Quidamii^i tur exikimant Thomam cura quidetn fuilié cura aliis pfæfentem,fcd duobus lihs difcipu-lis quid in nincte übi contigiirct narrantibuS ex indignatione,quódilla fahul.ofa elle puta-rcr, egrellutn futile.Ae quum eiusrei nullam' hiftona mennoncrafaciacjncc lit vcnfimilis, firopliciùs ac vciiùs tcfpondetur,à morte Do mini vfque ad clecâioncm Matthiæ, qui duo-dccimusin locum ludæ lurrogatus ctt. Act ï. xô.hunecoctum , ad quem pleruaquc teltqui omîtes difeipuli conueniebant Hierofolyrais, vt fefe mutuo confolatcntur, vocarum huile, eœtum vndccim difcipulorum , licct non 0-rancs 11k cœtui femper mtcreircnt.'

Altérai

-ocr page 451-

IN HIST. RESVRft. 4’7

Altéra difficultas cófidit in eo, quod in hac ^'t*quot;fi* maniteftatione Dominus expreise Apoftola- Thena turn inditueratjCtiani difcipulis dato Spiritus ^^°^^j* ftnftidono Ipeciali turn facramcnto particu- h,un,,,e»,^ lari amp;nbsp;fpccialii quo gratia ilia rcpræléntare-“'’*• tut ; vnde vidcn poflit Thomam j qui tue ab-fuerit,in Apoftolocum numero rninimè recipiendum. Ac fané verum illud eilet li turn ini plcta fuiflet Apoftolorum miflioded contra-ri iimellconlpicuum,turn ex afeenfionis hiftö ria ( in qua hæc ofdinatio expreHius notatut) tura maxime ex us quae die Pétccoltcstam fo-lenniter fa da lunt,ex quo propne duodecim illi Apoltoli experunt munus luum exequi: quum dilerte dicat Euangelilla tunc tempons illos duodecim in vno amp;nbsp;codem loco fuif-fecoados.

Hicveio quida inquirunt curiofiiis in cau- i^uafiitcu-fam ablentix Thomxiquotutn alij diccre an. quot;quot;^“J^r^*^^ fifuntThomam iam inde à captura Domini Thlt;,mx. fogiffelogins aliis, qmbus (e turn demum ad-iirnxetit quum dilcipulos à (ua reCurredio-ne Dominus eilet alloquutos. Scd vt curiofa quxllio, falfaetiam amp;nbsp;ealumniofa refponfio ert. Et in has augultias redigi loh nt cunofi, quosetiam plerunque coniingithac tatione ptophanos hen. Itaque fit nuhi verilimilc huicdikipulo Itiaquxdam fuilfeptiuatanc-goti3,quibus impeditusillicoecui turn nóin-terfucrit,vt rninimè needle fit,amp; contra regu lam chatitatis.i.Cor.13.5. fufpicari voluille 1-pfum fociosdcfercte, quantumlibet diet in-

D. J.

-ocr page 452-

418 nbsp;17. HO MIL. TH. BIZAE

credulus: amp;nbsp;nonnihil indignationis oftendif* fer in vei bis illis tjus ad códifcipulos habuc-rat,loha,n.i6.quurn ægrc Dominum Beiha-mam lcquucus,dixerac, Eamus amp;nbsp;nos,vt cum ipfo morianuir. Ncc cnim hoc animo aftc-tlusjcum ampliiis fuillct cum reliqius fcquu-tus.

Exemflum^ y^j.^^!^^ ^^ j^^^ cxcmplo difccndum nobis, inThomano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r y' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

faai^nt^b- qumKum peccer qui fæpinnné lacris catibus ^tnJ„ fa- qIj rç,^ leuinimam fefe priuant, quum potiùs croj(tiiiu. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

m memonam lu rcuocanda illa tam pietiola Domini fencentia, omni exceptione maior, Quxritc piimùm regnu Denik estera omnia vobis adiicienrur.Matth.6.35. Atque vtinani Deus fingulis noftrum concédât hàegratiam, vt attente mcditcmur ac perpendamus quæln cpuli parobola,L'gt;c.i^|.i8.dicuntur abinuita-* tis interede rcculantibus , tjuum potiùs Deo nos vocanti protinus ht parendum:quando-quidem illud ert ccrtifliinum amp;nbsp;experientia compiobatumjcmcl Ipontc negleótscócio-nis,alterius,amp;: tertis conteniptumfequi,ian-démque tam proeul à via icctdcntcs,vixinil-lam polie regrcdi: amp;nbsp;lanè nimium frequentia amp;c oidmana lunt corum exe mpla qui précipites in hæc pencula feTunim’.

Tgt;i malt. Thoniam igirur memoiat hiftoiia BÓteo-'“i^^fiZf ^° ptofeHum elle,tot reitibus jJe teltimomis ßmtf txem» tam certisèk indubnatis hdem fe nó adhibe-^brjfiiie- jc, fed ptaetcréa manlutura m hac opmioiK, deinec oculis luis conttarium docerctut.Quid ampUusi Pmu fidens oculis proptiis, vult non tauturo

-ocr page 453-

IN HISTOR. R E S V RR» 4T9 antum manns amp;: pedes rangere,fed norascla-oorum in illis infpicere , quafi parùm attenté condifcipuli ifta cofideraflent.Q^id amplius? Etiam vulc digitos in lateris vulnusimmittc-re.Hæ verb circunllantiaediftindc confidera-ri debent,vt hoc cxemplo difeamus qiionfqué fele dent præcipires qui fibi lapienciffimi amp;nbsp;fottiflimi videntiir dum libi placent in defe-ûibus: quod Petro contigilîe videmus, quià fimplici negatione tandem in execrationem lapfus cd.Quem fanc minimè dubium eft tam profunde fulife fe immerfurum vt nunquam cmcrgetcr,nifi Dominus oculis demeriæ (uæ eilet illü intuitus.Vndc verb tot errores Tho-mæprofluxerût’Nempc, dum totusà fenfibus péderet,quos fuæ fidei fundametû llernit,plu-timum etiam fibi arrogabat : quae duo vitia funt maximæ hominum pelles, amp;nbsp;fecum alla infinita ttahunt, tandémque multa quoque mala pariunt: cuius tei fidem faciunt maxima pars hærefæai'jquarum huiufmodi ingénia in Ecclefiâ omnibus fæculis fucrût feracilfima. Abbe tarnen propterea,licet fides nollra nita-turfola Dei Omnipotentia amp;vetitarc, non tancùm nolirosfenlu$amp; captura Infinitis pat tibus fuperante,led etiam omnem Angclorü intelligcntiam,vt negemus rum intelligencia nollram ,tumfenfuSipfos polie aedeberefi-deinoftræ inferuire, turn in aliistum m nobis iptis, quum fides noltra obieólum habet rem aliquam natutalcm.Exempli gratia: quum de Domini nollri corporis veritate agitui,Diuus

D. ij.

-ocr page 454-

4j;2,O 17. H o M I !.. TH. BEZAE

Iohannes.i'.Iohaij.1.1. aderit (c illumaunhas audiuille,amp;ociilis vidi(rc,ac propriisroani-bus attigilTe.Et hoc codé arguméto Dominas fuosde lua rciurreélione facitcertiores. LuC. 24.^9.30 Thomas grauitci lapfuseftcoi»difci-pulorura narration! fide non adhibi(a,venó in co quidem fimpliciter peccarit quod ocu-lis fuis optauit de refiirrcétionis veritate con-firroarijfed quod nolucrit alnercredcre quàm oculis luis intuitus,arque adeó clauorum ctia fignum intueri voluetit,amp; iplos digitos ink-tusimmiirostcftcsadhibere. Oculorum igi-turiudiciult;n,ctfi dtà fenfibus, minime tarne fuit in hocarticulo fideirciiciendum.Sed qua tarn fideles reftes vifa amp;nbsp;audita narrarét,Thomae increduliras nullo modo poielt excufarc. Atque adeó fi huic hidotiæ fidem hodic lecq-farcmus adhiberc, tótque aliisin factis com-prchcnfis,quarum fidem faciüt Prophetatum amp;nbsp;Apodolorum fcripta , proculdubio eiufdé cum Thoma erroris rei tencmur.

Tisnimia- At quum hocfic res ell nobis cuiisquiper-fuadere nituntut, verum Icfu Chrilti corpus attlumTno- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» warn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clU 111ialc cHc atkuaiKcr in toe hortiis quoc co-

fccrarint, vt TranHubdautiatorcs loquuntur.

Tr/mfTublfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

iiatanbfu aUt cu pane amp;nbsp;vino lacrolantlæ Domini Cœ ^ Ox/itb jjæj vt loquuntur cum ConiubitantiatoribuS bZ'vtlZ Vbiquitarij, nullam iniuiiam ipfis facimus, Hfnoßw nee fidem noftra fenfibus noltns fubiicimus, «lîàfcnfuutn ventate petimus aduetfus eos itfuchriüi argumenta.Necenimdetefurredione cótro-4^r^Z* uenitur, quam agnofcimus amp;;fatcmur, licet oculis

-ocr page 455-

IN HIST. RISVRR. 421 oculisnoftnsIcfumChnftum nonGmus in- quot;’*'^‘'’’*-tuiti: nee de ventare corporis ipGus, quam e-tiamcredimus exnarratione quaaudiuirous, conceptionis ipGus,natiuitatis,vitç,monis amp;nbsp;reiurredtonis, vt nullum aliud te(Hmonium quàm quod EuangcliGx ferunt pctainus : at quumde Gdei articulo quern ipG præfuppo-nunt agatur,fed pugnantc cum articulis veri-tatis, naturalis corporis lefu Chrifti, quan-tumuisgloriGcaci, amp;nbsp;Gmiliter AfceDGoniamp; Rediiui eiufdem vltimo die, non ablurdum eltquum iubemus eosoculis noftrisexhibere corpus illud eirentiale,quodaiunt, adualitec effe prçfcs,au,t in MiGa,aut in facrofanda Gœ na, piiùsquàm nobis ita cire perfuaderi pa-tiamur,quandoquidcm iplcmet lefus Chri-ftnspotl tclurrcdionem, vfus eftadfuæpræ-fennæ teftimonium amp;nbsp;Gdem argumento du-doabco quód crat vifibilis amp;nbsp;palpabilis:ar-gumento plane fophiUico fututo, G corpus elle poteii vetum corpus non viGbile nee palpabile. Arque hæc obiter hic didafunto, vt corum oftendamus imperitiam amp;nbsp;ineptias àquibus ciuldem incredulitatis atque Tho-niasarguimur.

Porro quód ad vulnerum ülorum ftigmata Q^ifityt-attinet,quura Gt dilucidum,tara exiis quæ iu-periore hiftona recitata fuut, turn ex iigqux J« Ji dh-deincepsThoma: Dominuscltdidurus, verè “™ “^^. illuinàrelurtedioneftigmata illain lufcita-to corpore retinuifrc,non video equidem hoc ”quot; quot;'P”’ loco nos vllavrgcri neceiritate,quaGt confa- a^nX 1».

D. uj.

-ocr page 456-

42z nbsp;17. HU MIL. TH. BEIAE

Uorrentlé inrei'catr' TM b/tijjihf rm^.

giendiHM ad aliquam extraordinariamdifpen-fatiortem, qucmadniodum quura editaebibit vnà cum difcipulis à refurreétionCjaut abfur-dum cdefraluo tarnen aliorum iudicio, quuni bic non agitetur quæftio de atticulis fidei fun-damentabbus) dicerc cicatrices illas qui toti-dem font imprclTatcftimonia vióloiis quara de fais omnibus amp;noltris hoihbus reportauit, non modó nullam defornutacem attoliffe corpori Domini glorio(o,(cd m illo fuiirc glo-hheatas modo amp;nbsp;gloria nobis inefFabili, im-mo amp;nbsp;Angelis ipfis, quem admodum amp;nbsp;reli-quum ipfius corpus,quum ftullra no dicatur, quod nofterEuangeliftadefiimpfitcx Zacha-ria cap. li.io. Sc ad iateris Domini perfeffioné tranftulit, fore vt vltimo die vidcant euinà quibus perforatus eft : lieer ea petfoffio cuiiis niemmit Prophera amp;nbsp;conquetjtur lógè aliud quam illius lanceæ vulnus afpiciat, nerape linguarum blafphcmarum aculeos,quibusin cruce pendentem Dominum lancinarunt.

Qind liic verb deabominadis amp;nbsp;plusquàra deteliandis Iltis hominibus diólurus turn / qui non crubefeunt inter fuas blafpbemias, Domini vulnera cxptimcre, vulnera , inquam, Domini,ex quibus pretiofus illc Domini languis profluxit,quo lolo peccara nottra dclcip tur ! 0 ora virulenta !ô impuras linguas! vC-quc adeo-nebonum ac patieutcm die Dominum veilla vobis condonct? Sedprogte-diamur , namhæc animus mcminille horree , qux nerao qpi vetum Chriftianilrai fen-lum

-ocr page 457-

IN HIST. RKSVR.R« 4^5 fam acguftû habet audite fine horrore poteft. Vos veto MagiUrarus, ad quos tantorum criminum notitia venir, nifi pœnas exigatisfla-gitiis illis condignas , mementote ramen Deum memorem futurum, ac vobis fommura exitium imminere. Monco,hotto r, cora Deo obteftot.

Eiaigitur, fratrcs,vt text urn nodram repc- SfinmaUf tamus.fpiritualircr amp;nbsp;religiöse faciamuSjCjuae ^„ßj^,^^^, hicThomas tâabfurdc,tâq; ineuerenter dixit, y»/„„Hm Hac,inqüam, Domini vulneta diesac nodes °‘”'”quot;** meditemut, quæ peccata nodra Kfu Chrifto chißiri»: magis ae venus inflixerunt amp;nbsp;imprellcrunt “■'^‘•^•’f qiiàm ipforum carnificum roanus à quibus^„'^,^^,^, cruci aftixus ed , amp;nbsp;quorum liuote fanati fu- fijfnuifix» musEfa,5j. 4. amp;nbsp;5,vt oculisea fidei intucamur^“*^^°^” tanquam adhuc Ihllantia nodræ redemptio-nis fanguinem : amp;nbsp;nominatim latus illud pet-folium , è quo tanquam veto viræ fonte fan-guis ille propitiationis, amp;nbsp;aqua ilia noftti la-iiacti dcHuxeront: minime quidcm digitum in illud immifluri, aut manum, fed nos toros immerfuri, rum anima rum corpore, quo tori afpergamut, perfundarnur, amp;nbsp;imbuamur in-trinfccus,vt Patri gratis amp;: mifeticordis grati fi:nus,coram cuius tribunal! nemo pored hoc fanguinc non afperfus granam conlcqui. i. Petri.i,2.Sic,inquam,hsc vulneta fuut confi -deranda amp;nbsp;meditanda, non autem ad cruces ligneas aut lapidcas idolomaniam exercen-do, collatis in Cruces hononbus qui foli ctu-eifixo debentur.

D. iüj.

-ocr page 458-

4x4 nbsp;nbsp;17. H o M I L. TH. B E Z Aï

Ojiptfitia^ £f I^jji^jfj^jj q,jj j^fjj pp.Q diótum de Tho-ty-M^nif ma proeulaberrance a recta via, lamlupercit fimermer- ^^ quanta quot;tatia Dominus fit ilium dignatus ratiriThi- a. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ . nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ . . nbsp;nbsp;nbsp;° .

ra.» amp;-clt- confidcremus. Primumigituroctiduumintc-

n^rmJit,

mentisM realapfum fuifte dicitur,in quo diem priraum efficit illc dies quo lefos Chriftus apparuerat, timagirad ÿ^ oófauuin is quo Thomam alloquiitus cd, qua circunftanna Thomæ peccata grauio-rafiunr, amp;quæ contràboniratem amp;clemcn-

tiâ müerentis magnopere coratnenaac, ficiiti iamfiipcrius docnimus, vrilla repen noiio-pus fit. Inique noftia hiftoria memorac lefuni Chriftum itermr. in medio difcipulornm fte-ti(re,pror(.us^ Incxfpeciarum , quum ingrclliis efler lanuis claiilis ; amp;nbsp;eandem quam anteafe-cerat, fakitem ipfis diiiile : qiiofafto licafFe-ttuseft is qui reus incredulitacis peragebatur, vr fpoiice culpam agnonerit , reipfa conui-élus. Nam quum lefuin Chriftum hoe modo coiifpiccret mgreftum, qui ramen, vr docui-musin hiftoryiluperiote, nihil detrahebat de vera eftenna amp;nbsp;natura veri corporis, fed erat ipfiiis D..itaris reftimonium euidcntifliumni: amp;nbsp;ev Domini noftri Icfu Chrifti fetmoneco-gnoiceret ipfum lieer corpore ablcntem, ta-men, vr verii Deum y.^fJ'iayi'üg-iaj, ipliffima Thomæ verbafcircj minime dubiuni cft.qniii Dominus etiam illicum eulpæ agnitione in animum immiferit remedium, nempeagni-tionemveram Domini, qua primùm reipfa verum elfe Deum agnofcerct : (ac longé qui-dem meliùs quàra quum petrus omnium nomine

-ocr page 459-

IN HIST. R E S VR R. 4^5 mincrefpondir, Maith. i($. 16. autquàmilli duo quos in via Dominus ofFendcrat, Luc.24. J9.) deinde verè fufeitatum hominem, queip priùs in mortuorum numéro tenebat.

His nobis ijiitur femper agnofecdum , pri-mum quod ait Apoftolus, nos natura noltra Hnx bk non elfe idoncos ad cogitandum de rebus f'quot;“*quot;, Dininis quibus- noflrx falutis arcana conri-nëtut 2. Cor.j.5. Deinde quantos fit, etiam di-ligcntiflimorum, ftupor, quum in nobis opc-ran Deus incipit:tum , quàmlit nccclfarius, præfertim vcrbiDei minillrisjfpiritusdifcrc-tionis ad deiiios in rèólam viani reducendos, cuius exemplum ßngularc nobis proponitur a. Samuel. 12.2. et h propter circunflaBtiarum infinitam varictatem cem quædam rcgulæ tradi non poffint quae omni tempoti, loco amp;nbsp;petfonis conucnianr.

Verum miretur fotfan aliquis, Dominum ii^meJi pcrmittcredifcipulo , immo amp;nbsp;inuitarcad id ^hn^M^quot;** quod per incredulitatem amp;nbsp;pcrrinaciam o- Thm^m ptauctat. Scd facilis refponlio, no - per fe vi- ^p^^^ liolum amp;nbsp;damnandum dcfidctium tangendi ^•“J gt;ia palpandique Dominum (Nam fi hoc diet, '^'^^quot;f^'^, non prins Dominos vltró (uos difcipulos ad Ctadf^AMf le tangendun) amp;nbsp;palpandum inuitallct Lnc. ''quot;' zq.jjJled m incredulitatc fuillc vitium,quam lanatutus Dominus, eb vfquc lefe dimittit, vt etiacios quod petierat, illi poteftatem faciar, amp;compellet eum iftis vcibisgt;Mifcrincredu-1e, vide quo me demittam , ne ampliùs dubita de inea rducredione, en me iplum ,cn idem

-ocr page 460-

4îlt;î 17. H o Mît. TM, B E Z AI quod ante fuit corpus: Igirur arrenrèmecôfi-dera,amp;digito ipfo latcris meivulnus diiudicä) ne per hoc ftet qiiominus in credentiû nuroe-iteccnfearis. AcptociildubioJicet nimis pudendum fit homines in dubium vocare veri-tatem corum qua: Deus ipfe pronuntiauit, tarnen quanta lenitate amp;nbsp;paticntia Deum quotidie toferäre opus eft eorum quivelfit-roiffimam fidem haberevidetut infirroitatem: vnde fæpefaftum legimns in vetcre hiftoria vt Dominus fefe accommodarit fignumali-quod poftulatibus promiffionum ipfiustefti-monium, vt Gedconi lud, 6 17. amp;nbsp;^6.arque adeo Regi Achazo iuccenfuerit nullum fignii flagitanti, Efa. 7. ii. quemadmodura contrà date figna flagitanti nationi quam dicit adul-teram amp;nbsp;notham recufauir:qu.T diflimilitudo non debet elTc noua cuipiam. Nam Dominus , qui cordium ferutator eft, operator hac in parte prout expedire nouit, in judicium aut . mifcricordiam , erga cos quibufeum illi negotium cft.

Tme^rho. Hicvcrbquçri poteft, an Thomas turn pra - mam cDußie hniii tum verbis Domini conuiäus tarnen a»».»««. pçjj.çjjj.fij digicum in latcris vuluus,vtin-fnfficr uttabatur, imnntterc. Aio nullam horumin txc/amenif rextu fieri mentionem, deinde Dominudein-r^ntaatti' ^cps illi fuam incrcdulitatcm exprobautemi S'/I^- quód credcre noluilfct ip(um rediuiuum nifi ipfemet oculis intuitus,eilet nullam faccre ta-dus iftius mentionem :vr, mcoquidem hidi-ciü,(it verihmilius, Thomam infccoufufuni amp;nbsp;cul-

-ocr page 461-

IN HIST. RESVRR. 4X7 amp;culpamagnbfccntem, ftatim exclamaireamp; vcniam deprccatum clTe, pociùsquàmin pro-pofito perrexifle, quod fummæ fuiffet perti-nacir tedimonium , licet ad id inuitarc vidc-retur cura Dominus, nonideum fané faccre iubens, fed potiùs pudore mouendo fufFun-dens. Verum enitnuero quicquid accident, hocexeraplo docemurinquæ præcipitia fe-rantur.qui (ibi nimium indulgent, amp;nbsp;quid de fenfu noftro naturaÜ poffimus expedare, nifi à’Spiritu fando meliùs crudiatur.

Sequitur apud hiftoriam,Thoniam ex tam ^y^^' 'profundo veterno fufcicatum exclamalle,vo- fascia cm» céfque abrupras cdidilfe , quibus quo effe- f^'^’f' duloquutusfit,cxptimitur, ac proindc varie «th^erf quoquefupplcri folcnt. Nam quidam bas vo- ‘i'quot;J’quot;» ffi CCS imcrprctantur, vt cxclamationem inden-nitam, quæ non in lefum Chriftum proprié, fioi’^tunf, fed in Deum in genere fcratur,quod ferè con- ^quot;^^^^ tingit repentino cafu quopiam deprehenfis./««xer»/: Verùm hæc expofitio manifcfta ell huius tex- ^^'°^^“j. tusdeprauatio,ab Arrianis redum fenfumlo u„/Mg»,f corum,quibüs lefu ChriltiDeitasprobatur**'*^^'*' peruertentibus excogitata.Manifeftum igitur '‘ elide Chriito proprié Thomam hæc dixilTc, feu voces has mterpretemut quafi dixerit,Tu es Dominus meus amp;nbsp;Deus meus : fiuc, O mi Domine, amp;nbsp;roi Deus , quam phraßn expreflit Græco fermone Apoftolus. Thomas igitur Dominum fuum agnouit non minus verum haminem àrefurredione quàm antc,quum Dominum vocat eodpm nomine quo folebât

-ocr page 462-

4^8 nbsp;17« no mil. th.bbzas

cum ante mortem appcllarcamp; non alio.IoU 13.IJ. At longe deinde vkeriuS progtrHus eft) tanquara vermn Deum adorans ; vt vno mo-méto Spiritus fanétus in hoc viro mirabilief-ficacia fit opcratus, quem de incicduloamp;ta infulfafenticte de lefu Chrifto,qucm nó alio quam mortui hominis habcbar,tani eximiuni amp;nbsp;peritum tcddidit Theologum , vt tota no-rtræ falutis fummain tresarticulos hicrcdigi tur,quatuor idis vocibiiscomprehenfos.Vox enim illa Dofnigt;ii, lelum Chriftü non tantum defignat amp;nbsp;agnofcit verfi hominem,fed etiani ofhcii ipfius refpeóbu vetum illum promiffum Meffiam cui Pater dedit omnem poteftatem in cœlo amp;nbsp;terra ,amp; in fiios eleótos inprimis, quorum ipfe fit caput, etiam fecundum fuain carnem: amp;nbsp;htec quidem Thomas fæpiusaudi-uerat à Domino fuo,fcd nondu haftenus animo pcrccperat,Iohan.5.27. Ne veto vidcatui idololatra,talem Dominum 3gnofceus,a!ïur-git adciusDcîcatem,cui'.isprætertot teftimo niaquæ priusnon animaduerterat,duo eer tiffimaipfioccurrebät indicia. Prius quodia-nuisclaufisc(ïctingrcllLis.Altcrum,quod (u-fcitatum acrediuiuum vidcret propria virtu-tc,quod faóturum ipfum aliasexeofepnisau diccat.Iohann.io.iS.qui potenna pvopiia dl r amp;nbsp;incommunicabilis vnius veri æterni Dei

lehouæ.Rom.i.^.Itaque in hispauculis voci-bus iam habemus quid nobis epedendum lit, turn de duabusnaturis in vnica perfona con-iundis,tum de otheio Jpiediatons amp;nbsp;Scruato-ns m

-ocr page 463-

IN HIST. R tS V RR. nbsp;nbsp;nbsp;419

risinvitamaeternam.Moclusfupercft quo ta-ti boni fiaraus participes,quern itcrata vox iU h,^ff«f nobis indicat:nempe tantum eoriim elfe proprium , qui vcra amp;nbsp;viualïde ipfoap-'prehcnlo.ficuc ipfe vircute fanfti fui Spiritus feipfisadiungit,foli poirunt cum fiducia cia-mate, Abba, Pater.Galat. 4.ó.in hocFilio qui non folùm eft Dominus, fed eorum Dominus : ac nó folùm Deus, fediplorum Deus: qualembeatitatem Propheta ptædicat, Pfal. jj.n.Beata gens cui lehoua Deus cius i popu« lus queniclegit in hiteditatem fibi. Hæcita-quebreuis amp;nbsp;dilucida confeffio tanquamful-raine capita petcutn omnium haerecicorum» aberrantmm ab illa fideamp; confcftione,qux perfona amp;nbsp;officium Filij Dei loliusnoftri Li-bctatoiisagnofcic amp;nbsp;profiictnr.

herum igitur aio, Dominum bicratumex-rorCW-perientia fcciile ttitum illud ac veriffimum/J’quot;'*’**. deDeo didum.Exiguo momento multa DeÜ4Xi/“«n« opcrati: vilde noftræ fegniticiamp;ftuporis ni-miuni frequentis mcrito pudere nos oportet,„^^^ ac veluti Itimulan amp;nbsp;pudore fuffiundi.Vcrùm tarne Thomam oportuit magno fuocommo-do céiuræalicui fubiipi,ne nimium cffeitctur, ficut confpicuum cit ex Domini rclpófo, cui grata amp;nbsp;acceptafuit hiïccanfcffio,eertiorém-

|, quefccic dilcipulum illicóvfque elle condo-natam culpam,vt de incredulo amp;nbsp;æccrn3 tna-lediótionc digno, beatus fadlus fit, minime quidem vlla tam fubitæ mutationis vclcon feffioms merito, fed quoniam etedidit, amp;nbsp;hgt;c

-ocr page 464-

43° 17- H o M I L. TH. B E Z AK fidcfuum Dpminum amp;nbsp;Deum amplexus cd' Cenfuram aucem adiicitDominiis,nimiumin dubitando fuilTe pertinacem,qucm oportue-ratcredere,licet oculis propnis non fuilFctil-lum incuicns:quadoquidem prster cæterotû, àquibus confpcftusfuerat,teftimonium,memoria ipfum oportuerat repetcre quæ lO' tics turn illi turn idiquis inculcaucrat j de fus tertio die fiitüra refurtedione ; à quibusDomini verbis ipfum amp;nbsp;alios prorfus pendete decuerat. Et hanc quidem cenfuram amp;nbsp;pa-tetnam reprehenfionem verifimile ell non in vnius tantum Thomægratiam additamà Domino fuilfc, fed cætetos etiam difcipulos in illius pattern venire voluilfe.

irf’t chn- Quædcinccps fequüturadmodumneccdi fhlmmam nam dodrinam continent,quibus docemut »“t[,tli^‘ •aoftra: falutis myftcrium ita niti hac vcra hu-emt emni- manitatc Icfu Chrifti,dn qua peccata nodra fri'iM,bM° '“^'^ fupralignum,amp; cuius oblatione tecon-ffieMibi»; ciliamur: vt tarnen omnis froólus quera ex ca ^t^T^7 P^rcipimus fit fpiritualis amp;nbsp;cœleftis,acmodus nosMequot;n- etiani per quem fimus illius participes. Nam ^(,7»«m. hac rcdcmptioncdeducimur incœîunijamp;ad opiZi^TfR^ felicitatem iUam fpiritualcm amp;nbsp;æternam io-emwnojji-Jjj Dei filiis promillam turn corpore tunian-ma poffidendam. Modus autem quo ad cam pcrucnitur, confiftit quidem in verbiprxdi-catione externa quæ 6t orc hominû,amp;inau-dicorum aures fertur,ficut rcliquæ voces fen-libus hominum cxplicandis , amp;nbsp;fatendumed aducrfus Pharifæos illos Anabaptiftas amp;nbsp;li-bertinos,

-ocr page 465-

IN HI5TOR. R FSVRR. .^JI bernnos,amp; iftius farinaî homines minime fe-parandam elle Spiritus Dei virtuté ab hoc vet po extcrno,in ns m quibus iph vifuro eft opc-rati: licet etiam cxtraotdinariè poffit feientiâ aefidem quibuldam infunderc,ficuti cum di-fcipulis egit diePentccoftes, ac deinccps cura Paulo,ik aliis quibus voluit: fed tarnen Apo-Holicum illud dat immotum , nempefidem, ede ex auditu,amp; auditum per prædicationem verbi Dei.Quoniam verb natura cæcas habe-inusintclledus autcs,quæque dicuntur nobis inutilia funt nifi primum iutclligantur, amp;nbsp;in cius vfum, cui dicuntur, cédant: ac neutrum heri poted ndi Cola Great ons vittute, dantis dobis aures ad audicndum,dc illununantis o-culos nodri intellcclus,ac formantis in nobis per veram fidéappheationé huius Euangelq bene iniellcth, Att.i6.i4.Ephef.i.i8dcquituc totum hunc modum ede fpiritüalé, due nos homines ümplici verbo Euagclij alloquatur, liuc Sacramentorum accedat admimdratio: quorum exteriori adiTiinidrationi,non minus quam pronuntiationi vcfbi Euangelij quicü-qucvim vllam ttibiiuiat vittutis illius (piri-tualis amp;nbsp;vni Deo propriæ,à qua prorfus pen-dec, detedandæ idololatriae amp;nbsp;magiæ tei hunt. Itaque quo Doramusdifcipulorum fuotum amp;nbsp;reliquorum hdelium v(quc ad fecundum luum aduentutn cogteationem auettat à, prse-fentia corporis lui cHêntialis in terris (è quibus erat brein fupra cœlos omnes afcenfutus, quibus coutioeatur vlque ad vltimumdien,

-ocr page 466-

432 ly. no MIL. T Hi BEZAS

Aâ:.j.2r.)docet cos qui licet fuis oculiscu nori viderinr, crediderint tarnen m ipfum, difeipu lorum,amp; in primisThomç,incredulitaténon imitantes, fore beatos,amp; hac in parte maiore laude dignos qua qui nó ctcdidctint in ipfum nifi oculis conipexerint, quod ipfe DiuusPe-tms agnouit.i.Petr.i.8.QjJem ertoré diicipu-lorum lefus Chriftus vt emend rret diferte amp;nbsp;mature pr^monuerat difcipulos expedite ipfis vreorporeab ipfis abirct.lolian.i6.7.amp; dipo-rtolus,minime quidem negaturus au^ trasfor-maturus humanitatem lefu Chriiti, fed vt ra-tum faceret quod dixi fuperius ( nempe tefta eius cognitionem amp;nbsp;apprehenhone Ipintua-1cm clîe,nûftrôfque fenfushae in parte uó eft inftrumenta illius ) dicit,etiam(i lefum Chri-Ilum noucrimus (ecundum carnem (idelt,vi. fus fit amp;nbsp;cognitos ad tempus vt fenfibus vidé-turamp;cognofeuntut homines) non taraeno-uimus ampliùs fecundum canicm,id cd vila fenfuum apprehcni)onc.2.Corinth.15 16. Nc que verb pugnant ilia cum us quæ Ictus Chti-flus dicicLa1c.10.25. fuos alloquucus difcipulos, nempcbcaios ipforum ociilos qui vidèrent quç vidtbât.lclus enim Chrillus his verbis comparationem inllituit luæ mandetta-tionis in carne,cum tempore Pi oplicrani, qui lubfigutis tantum óevmbris Legalibits euin étant intuiti amp;nbsp;eminus confpicaci, Hebr.11.13. Pr^ccrea lie difcipulos allocucus non limpli' citer inhrret oculorum vifioni fenfuali, quæ parum profuit extenus tantum ilium coulpi-cicnnbus

-ocr page 467-

IK HIST. RESVR-R. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43}

tientibus, fed gratiara coniongit quâ Deus difcipulosafticicbatjvc oculis extenus intuc-renturipfum, amp;nbsp;intenus eundem auditüno-uiflent oculis fidei, quibus daiü erat cjus verba pcrciperc,ficut ipfe loqnitur.Liic.8 lo.

Icaqucmcnco pollumos bic cacitaié coru i:^/,-,f^i, dcplorare, qui hanc Rfu Chrifti fen»cntiïin auMiftUKr wcdiuadferuiK.vt fcfeamp; aliosin errorecófir-ïnéccômcntitiæilliusrealispræfcntia: coipo- maTrMi' lis cflentialis Icfu Chrifti in tertis, alij q^''de^^^‘’quot;‘^^* in fuis hoftiis per TranlTubftantianoncm: aiij fubHantit^ in pane amp;nbsp;vino facrofanifæ Cœnæ per Con-fubftantiationem, arque hi,ft Deo placet,in-credulitatem candcro nobis cum Thoma cx-probranr, nimium peruetse amp;nbsp;impudentet iioscaluinniati. Nam, Dei gratia, nullus ell in Chriftianorum lymbolo fider articulus quem non vt vcrilfimum admittamus,etfi nihil corum quæ credimus in oculos vnqua in-currerir. Aeproinde mento lumus in corum numéro confendi quos IclusChriltus beatos pronuntiat,vt qui credidcnmus quod non vidimus. Vctum pofeimus à Tranllubftantiato-tibusamp; Confubltantiatonbus vr doccant nos iftis vocibus, Credendi quod non vidcris,ho-minibus licerc quidlibcc cómiiiifci,cui fit ad-hibeda fidcs tanquara vnicatDei vernati: auc priufquam incredulitaris nos condeinnenCt oftendant Icfum Chriftum præditum elle ve-ro corpore,coque tamcn,quod neque in a-fpcâü cadlt;e,ncqucmanibus côtretian pof-ût, aut vlla corporis dimxnlione citeufetipfij

E* j.

-ocr page 468-

434 nbsp;17- H o M I t. TH. B F 7. A I

amp; in ecelos afcendcrc periode cUcatquc « cx vifibili faftum ede muifibilem ; ac è cœiis vltimo die rcucrti,ideni elfe arque cx inuiiibJi I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fieri vifibilem:cleniquclefum Chriltü habete

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corpus non corpus: ö£,vr vno verbo dica,p[0

Chriftianis oportet nos in mifcrosillos Eaity-chianos transformaii , qui confundnntpio-prictates cUcntiales duarum naturaium:atqiJC adeo ( CCI lu cornmuni piiuatos,duas contradi-étorias lîmul amp;nbsp;in eodem lubicéto veras fa-cientes:quod ta in vera Thcologia, luis priii' cipiis nixa, falfuro cd, quàm in cornmuni ra-f/if gentil tione,amp; omnibus humanis^fcicntiis.

Dcniquc vc hanc hilloriam concludamus, pertofH ht- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fitrij. nine quidem agnoleamus quàm lu mitera no ftra natura velin iplis regemtis: amp;nbsp;quo vfqtic prolsbamurdum nobis ipfisindulgcmus, vt de incredulis pertinaces euadamus, noftræ-quc perditionis inllrumcnta, mû micaculosè pereuntibus Deus opem ferat.inde verb con-fideicmus quàm magna lit amp;nbsp;quàm infinita patiétiaamp; mitericoidia Dci nolttiamp; veri Pa-ltoris,oucs abertanres de le fugientes requiré-tis,amp; nunquam niû rcpettis, de in gregem rc-duchs quielccntis.Sed quo tanta: beneficentiç fiamus participes,’tupplices cum ptecemur, vt eius Iimplici verbo fiamus dociles, libéré peccata confitentis amp;nbsp;bonitatem dus magnifiée prædicantes amp;nbsp;eKtollcntcs,ac denique amplcâarnur vera viuâque fidchûc articulû refurreétionis Domini,à qua noltra falus dc-pédet, acplcanm tandem fruitioncm corporel;

-ocr page 469-

HOMILIA DECIMAOCTAV A.

Joh.iü.

Cap. 21.

-ocr page 470-

4J6 18. H o MIL. TH. »EZAE

H. .Jfcendit Stmon Petrus, (^ traxit relt in terramplenum magntsptfal/us, centum ^mn^Ma‘ gintatrihus:^ ^uumtotefent non efififum relt.

11. Dtcit ets le/us, Kentte,prandete. Nullas autem dtfetpulorum audeitat ettm tnterrogare, TU ^uis es? t^uum fetrent Domtnum ej]i.

1}. Kenttergo Je/us,lt;^acceptspanem, (^dat ^it,(^ ptjeem ßmtltter.

14. H ac tam tertta vice patefecitfefe lefus di-fdpultsfutSf^uum refurrextjßet à mortuis.

Act EN VS Euangclift® nobii rccitaiüt quomodo lefus thri-ftus codem fur rcfurrcdionis dic,amp; itcru odiduo poft, difci-pulis fuis videndü amp;nbsp;agnofcen-dum le pribueritjtum vndecim illispræci« puè,tum prçter cosaliquotalns ex quoprimo die vfque ad vlrimum cius afcenlutnin calos

triginta ofto mterfluxerum dies. Ad.i j.quo-rum fpatio miaimè dubuandum cft quinfefe ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rauJuï

4

-ocr page 471-

IN MIST. It BSV R K. 4^

muldsconfpicicndum præbuerit,amp; variisJo-cis.quemadraodum Apoftolustcftatur.i.Cor. î5.5.6.amp; y.quç apparitiones ^uum non fine fi-gillatim ab Euangcliftis prætcriptæ,cjuemad-modum fuperiores,amp; quæ proxiroè (cquitur, nofterEuangelifta hic duos illos priores ver-fiçuloscontcxtus quem explicâdum legimus, intericcir,vt qui de aliis apparicionibus men-tionern audirét fieri , quàm de iis quæ feriptis crant mandatæ, minime pucarent fui de con-fidas.Sin quærat aliquis, curigiturfequétem tecicare,amp; quidcni plutibus voluerit:aio proprer quafdain infignes circundantias faäum ide(îe,quæ maxime ptopriæ fucrunt Apofto-latui,ficut deinceps vifun fumus. Addc führe tertiam,quæ fi non omnibus illis duodecim, fairem corum parti maxime contigit, vt quos oporteret maxime prç reliquis de Domini re-furtedione ceniores fieri,quam toti mundo patcfacerent,amp; pcrfoaderc»r, non tantum ex aliorum audicam narrationc,fed cuius ipfi tc-ftesefient oculati.

Vetifimilcfitetiam apparitionem illa,qiiæ c»rh»M fequenti capite continentur, führe vclut adti- ^ mani,amp; afeenfionis ipfius diei proximam : amp;nbsp;irhlitfr- ‘ intérim Euangclidam oftedere vùluhîc nobis fincmamp; rfum omnium præcedentiura mani- tumbiu feftationum ^quæ in vibe Hicrufalcm conti- quot;”quot;'' gerat,quarum hæc poftccmafuii finis amp;nbsp;elauT fula: arque etiam veluti conclufio totius hi-âotii corum quæ Icfus Chriftus dixit amp;nbsp;fccit in hoc mundo,m illu diem vfque què à nobis

E. iij.

-ocr page 472-

r

t^mitnÜ^t fiierint ti ffitt Chn

4jS 18 H o M I t, TH. B E Z AS hinein cœlos ahiit. Et hpe quidem nomina’ tim monitum volui,ad prophanorum quo-fundam hominutn audaciam argaenda,quo? non puduit feribere hos duos vcrhculos in E-Uangdiltæ contextnm irrepfiirei,aur hoe loco tranfpofitqs, qui fub finem (equentis capitis melius inferi polTc videantm.

Vc autem ad noftri coratextusexpofitionetU reucrtamur,Euangclilta non dixie (implicitet Dominu ahasmultotics difcipulis appaiuiHfi

ff, cKmhit fed aha multa figna edidüre in difcipuloruni fnorum confpeótu ; quod mco quidem iudi-cio, multi perperam expoluetunt,quad DO' minus,quum Thomam cftalloqiiinus,tunca-lia multa cxtraotdinariè feciflet prêter ingrd fuin ilium lanuis ciaulïs,quódqiie Thomä fiC «Iloquutus , o(tendcrat nó opus ede fibi quo-piam ex quo difcerct,quid fc abfente homines dicerent,cogitatcnt,3cfacctcnt, verum certé diuinitatis teihmonium ,quod noftet Euage-lifta diligenter obfetuauit, iam indcab ipfo tempore primi miraculi,Iohan. z.zq.. finlFc a-nimaducrlumà N3thanaelc.Iohan.i.49.amp;50. Hæe igitur potiùs ad alias appaci tiones ,quiï, vt diximus,(patio dicrum illorum trigintao-ÓEo contigcrunt,referenda (uut, lt;3lt;: aliorume-liamquàm vndecim dileipulorum lefpedu. Phraliautem illa loqucndi docemut Domino in illisfuis appannonibus non tuide pro-pofitum fimplicitcr doccre fuamanimami-terum hac tcfurreäionc coaluide cumhoci-pfo corpore ,quod crucihxuiu amp;nbsp;fcpultqip * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuerat

-ocr page 473-

IN HIST, R I S V R R? 4jJ fuerat : fed ctiam monerc difcipulos minirnè ferediuiuum elle riirfus cum ipfis in terris vi-fturum vt anrea: fed cœlorutn poireffionem accepcurum,ibique viram longé ab bac retre-ftri diuerlam, cœleltem nimirum amp;xrcrnani vidurum,lieer in qnadragefimuin vfque dié integram ac plenini eins poirdlioncm reiece iit,amp; hoc iplórum infirmicati concclleric, vt Cumipfis ederer ac biberec. Quamobrem Cu his apparitionibus femper addidit reftimonia tam lux Deiraris quàm nouarum qualitatum eins vitæ, cuius per refurredtionem erat pof-feffioncm adcptus:veluti cum ipfis tarn repé-teapparuitjitidernque difparuit: quum tenuit ipforum oculos,vt ex facie non aguoucrint,amp; extera id genus,quæ noftet Euangelilla vocc illafignotum delignauir.

0^0 referenda funt quæ nofter addir E- simmafm uangelifta nempefrudus amp;nbsp;vfus articuli rc- ,^f,fyf^. furredionis Domini fatis comprobaræ, tam ahtie ettu prxeedentibus apparitionibus, quàm ca quae ^”quot;quot;' fequéri capite dcfcribitur:amp; tribus capitibus eacomptclH'ndimus.Primùm,vt Icfum ilium credamus elle Mclliam amp;nbsp;Chriftu promilfum in Lege amp;nbsp;Prophetis: quod verum non eilet, nifi pioptcr noltras offen fas eilet mottuus, amp;nbsp;fufeitatuspropter luftiticationé noftri, Rom.

4.i5 ,Alterum, effe ipfum verum Dei Filium, amp;nbsp;verum Dcum,vt verushomo eft, quod hxc hiftoria dare patefeeir,prêter ca quç tota vita fua dixcratamp;feccrat. Tcrciù boni omniù fine cire,vt teipia folus fit amp;nbsp;agilolcatur verus Ic-

F. iiij.

-ocr page 474-

44° iS-^HOMIt. TH. BEZAE ßjSjidcft vnicus Scruacor omnium in ipfocre dcncium,amp; nullus alius,nec in toium, nee ex parte.

Et horumquidem Euangeliftæ verba fatis, petlpicuam fidem faciunt, aeproinde velfo-lus hic locus plurinnim val« ad rcfeHenda quaecunque fpintus erroris potuit ac poterit vnquam aduerfus veram Deitatem dogmat» fingcre, vc! contra veram vnionem duarum narurarum in vnfea perfona, vel contra offi-cuira huius vnici nodri Mediatoris aut Redemptorist à quibus hærcfibus vtinam Deus nos vnà cum tota CuaEcclefia femper,hocpraD fertim corruptiilimo feculo, defendat amp;al-ferat.

fafpßinM f^tmpi*-Jenerntma

Accedamusad fequentem hiftoriam,cuius partes duæ funt, vna eoram qua ante cibum, altera eorum quæ poft cibum contigerunt,

huiMhiftf quarum vtramquenofter Euangdifta copio-n^^‘ifn- sè per fecutus eft habita ratione circuuftanha-B4n»M. rum omniu,tum temporis, turn loei,turn per-fonaru, turn fingulorû didoru fadorunique: quorum omniü idem eft finis arque fupevio-rum ill gcnerc;fed nominatim,quedam conti-nét propria amp;nbsp;Ipecialia duobus ex illo numéro duodenorum difcipulis, Petro amp;nbsp;lohanni, dilcifto difcipulo , quod ex ipfa contextus fc-rie fatis eft cófpicuum:at non cxopinionefal-fiflima eorum qui fibi amp;nbsp;aliis perfuafcrunt fua fomnia,putà Cnriftem, quemadmodü in pho re illa fuperiore appatitione, abfente Thoma, fuos Apoftolos mllitucrat, fic hactertiama-rifclh-

-ocr page 475-

I K H I s T OR. RESV IIB.. 441 । «ifeltationegeneralem amp;vni»icrfalcm intcur risvicarium ordinafTe, qui fuo nominctotam Ecclefiam regerer amp;nbsp;adminiftraret gt;nbsp;perpétua fucceffione, quorû primus Petrus eledus fit, ex promiffione Petro fada. Mattb. 16. i8.cùm illi elaues Regni cœlorom fe daturu, fuâmque Ecclefiam fuper ipfum ædificaturuni,pollicc-tut.0 impiidens mendaciumltotiquc hiftoriæ Euangelicæ amp;nbsp;Adorum Apoftolicorum tarn contrarium , vt non indigeat vlla refutatione, nifi fpiritus errotis vis amp;nbsp;efficacia fic paula-tim inualuifler, vt pedetentim huic fubftrato fundamento federn illaabominationisfupec-ftruxerit. Sed ifta pluribus petfequendi locus e(iccómodior,inhuiushifl:oriae parte fecüda.

Vtdicamus igitur de prioreparte,primùm iiwi*»^«_ occurrit quidam difSeukas, quam alibi iam ^ß^^hi actigimusamp; explicuimus,quidniroirumim- difiif»tgt;fi-puleric difcipulos ad eundum in Galilæâ,^;^''^quot; contra Domini mandatum,quum primbipfis GM^nm, apparuillet,Luc.24.49.quoiubebanturma- ^„■^^'^J nercHierofolymis, donee induti fuiffent vir- m» mtnen tute ex alto:qiiod demiim die Pentecoftes im- ‘quot;ß* 'JF’^-pletumcft, Refpondimus voeem illam Manendi idem lignificare atque domicilium amp;nbsp;habicationem habere, nonautem certocui-damloco fic adhærere vt nemouere indetç vfpiampoffis. Acproculdubio ftatimperfe-doillom Galilæam itinere , manifekarione Domini quæ hicrecenfetur, difcipuli Hiero-folymanconfcftim redierunt, vt facile collie gitur ex iis quæ Lue. 24.50. memorantur. V c-

-ocr page 476-

■44' nbsp;17- HO Mit. t H. B E Z AK' turn tarnen vrgente quopiam negotio ft’ ptem hi difeipuli videntur ad hoe iterfufei-piendum impulfi. Quod veró fakem ex ito » numero quinqnédifcipulovum quatuor étant Galilæaoriundi,Simon Petrus, duo filijZcbe-dæi amp;nbsp;Natanael lohann. 1.44. Matth. 4.18.amp; XL amp;nbsp;ftatim arque vencrunt m Galilæam pi-fcati cœperunt, facile eolligitur difcipulos Hicrofolymis quadam penuriâlaborâtes, hos vel propter priuata negotia, vel ab aliis mitos (qui fecundum Domini mandatum Hicrofo-lymis manebant) in patriam cxcurrille, fibi vidumaut neccllariaquæhturos. Qua ra obre non leui iniuria granarent hos difcipulos,qui exiftimarent ipfos oblitos Legationis ilHus cuius à Domino munus acceperant , (iam turn etiam ipfis data fui Spiritus abundâtia, tantifperdum expectant rcliquorum imple-tionem ) Apoftolatui renuntiade ad prilti-namartem reuerfuros : futura illa ditceffione valde contraria illianimj non temeraris fed fanéfiffimæ alacntati,qua vocaternipfos Dominum etanrfequuti, amp;nbsp;deinceps perrcxciat, quam ob rem etiam à Domino laudaraut, Matth.19.27.amp; x8.quum præfertim capto Domino fie difFugiilent, Match.x6.56.vc uihto-minus omnes in vnum coaûi iint ac coie-rint in vrbe Hicrufalem,fitut in hiftoria priæi dici Dominicæ refurredionis audiuimus.

ijxM^jf Quod veró hi difeipuli rebus luis conluk' w^i^^fpifcationem reuerfi, nihil protêt oft-ßdunt^t dûipfos fccillc dicimus, co quo diximusniQ-do.

-ocr page 477-

IH MISTOR.. RESYRR» 44}

do. Pcimùm enim ifttid in genere dici poceft ^”^^^ acdebet, Euangclio non abolcri officiaœco-r,£«/^i„ nomica graduum focictatis humans : fed con »»'»/î«« traeo viqucconnrmari vc doccat mutuum ot- j^^b^ißj^ ficiumomnium infamiliagraduum,amp;dican- mierft ct. rurijdcceriorcï inhdc‘libus.amp; fidcmabnegaf- ^J^J^,“' fc,liqui domelticis non prouident. i. Tim.5,8. ^Mifdun VcCljrp hæcadiicicnda, Dominum Q(iendcïç‘^^^^^^' modum qui ht adhibendus in huius domeffi- huviDcM cærci cura: is autern pofitus ell in paucis iftis lt;gt;S'»lt;i»‘quot;r, vocibus, Qusritc primum rcgnum Dei, amp;nbsp;ex '„’^,^*7«i tera omnia Vobis adiicientur .Nam fi ab iftis quot;ffitii »hUz faftum crit ininuin,(contra quatn folct vul-^'‘quot;*' gus hominiim)prqfpcra omnia futura font, quod ?elo glorix Del duCe, vera lapienna rc-gaturpmnes cogitationes amp;aótiones corum qui ad fiunç fcopuin colli mat,à quo fecerinc initiun),amp;in quo pede indefefto perrexcrint. Ex qua fcientia difci(ur,quid cuique fatto fit opu5,qouni primuni iUud caput,quod officiu ’ nosdocct ergaPcHpa pulchrè coouenjt cum Iecundo,quod ad officium erga homines fpe-dat.Contra, quid agendum iftis inter fe tarn male cofentientibus, vt altcrii afteri cedcre fit necclfe. Sic Abtahamus quum Deo parère amp;nbsp;in patria rcmancre no pollet, pat ria fua amp;nbsp;re-hquis omnibus pofthabitis ducem Doming fccutus eft. Et ne remotiora exempla qux-ramus, quum nec Andreas, nee PctruS(,nçcfi-lij Zebedæi poftent lefum Chriftum,vt iube-bantur fcqui,amp; artetn fuaip fimul cxerccre,il-Um vt Chriftum fequerentur abiccerunt ; fic

-ocr page 478-

444 it- H o Mil. TH. B I*» AE Mâtthæus tclonium reliquicquam ipfe dfiquot;* ceps Dominus omnibus ipfum fecururii reg'* lam pra8fcripfit.Matth.i9.29.amp; quideexpref-fis verbis,Lnc.9.(S2.quod ipfemetfuodocue-rat exemple,inde ab ætatis anno duodecimo, LUC.2.49.amp; deinccps,cxquo diredè munus fuum excquicœpit.Luc.2.4.amp;itcrum refpon dens iis à quibos interpeUabatur lt;?e dicétibus ilium quæri à parte amp;nbsp;fratribus. Maith,i2.4amp; 58.Hic verb quo à Sacanæ fraudibus nobis «-«eanaus, fæpè maxima vita tegentis obteniU virtotum,duo func nobis przeipuè confidc-randa.Ptimùm,vt alterum alteri cedat ob caU famfandamjuftam amp;nbsp;nccclTanam. Aketum *t bono amp;nbsp;redo fundamento nixa confeien-tia cedamus iis quibus cedimusiqua in re lefa Chrifti amp;nbsp;Apoftolorum ipfius exéplar nobis proponamus imitandû, quo nullû aut hacio reaut in vlla alla tutius habere vclexpctcte podumusaedebemus. Icaque lefusCbhllus dum aduenirct tempus quo totus incumb«te debebat in fufeeptum à fc officium Mediato-ris inter Deum amp;nbsp;homines,manfit cum martt fanda Virginc,amp; lofepho, qui pater eruilia-bebarur abignaris myderij notir.elalu(is,ó( erat ipfis fubiedus,Luc.2 51. etfi marutèprs-monitos voluit,non fore hunc iliius Hatuni diuturnum.Et hoc ipfum cis reipfa conhrma-uit,iprimo miraculoquod edidir m Ca na Ga liiez; à quoicmporc non deftitic obambula-re,vclut abieda omni mams amp;nbsp;omnium alia i;um iftiufmodi rtiü cura. Ad. io.37.öi 38.quü

-ocr page 479-

IN HISt. RE S V R R. 445 non habeat,inquit,Filius hominis vllum loci vbi caput inclincc,icl eft propnum in quo ma neat domicilium. Luc.9.58. quod nimirum v-trumquê fimul, vt antea , non pollet oftipum implore.

Nihilomious time pater ex hiftonajlcfum ^M^eH Chriftum, quem falsb fibi pattonum vendi ‘iintDumi^ cat,Mendici illi Monachi fiatres,cerrû quod Z^quot;f^‘^ da babuilTe domicilium,primùm Nazarcthç, quot;»,•gt;*/'». deinde veto Capetnaumi.Matth.k} ij.vbi rai- t^'i^j. nimedubium eft quin tins cura habucrit ,cu- fteiMlKm iu$ ne in agone quidem hoircndæ mortis^,quot;””'quot;”' memonam depofun. Matth,19.26. Qua-propter quod Dominus dicit apud Lucarn 14. 2Ä.dcodio habendis patre vel marre, vxore, libtris,ftattibusamp; foronbus, vitaque propria .^ propter ipfum , non fimplicitcr nnclligenda üint,quafiodio habedi lint quos Deus ik fendis coffimunisnos amareiubcnt,nifi détériores ede volumus inhdelibus.i. Timoth.j. Ve-rum bisdidis cxprimitur,otticio noftræ voca tionisergaDcum oportcre quaelibctaliaolE-ciaquibus alij aliis dcuincimur, atque adcb nobisiplis naturalitct,lógè poftponi, amp;nbsp;quidem hue vfque vt parui faciamus fine vllacx-cepcionc,quxcunque nos à Dei cultu pollunt auerrere: quo nomine lantopcte laudaiû Leur lcgimus,vt eriam facerdotiumadeptus Irr, Exod. 33.29, quodfiguratalocotione Dominus Cgnihcai,Marth.16 23.amp; Apoftolus expjicat perfpicuè amp;nbsp;dilucide.i.Cor.7.29.amp; 31. Sic do-mcttici Domini difcipuli ftatun à prima vu*

-ocr page 480-

44Ä 17. tt o M I L. TH. BEZA£ cationcfamilias rcliquerunt:amp; quafi nonlii' J bcntcs fuerüt:nec cniin mancre domi potéraf j amp;nbsp;eu à quo vocabantur continuo fedati. Nc-quevero tarnen dtibitandum eft, quinijqil pattern aut matrem , aut familiam habcbanti fempcr teftati fint, quätum fieri potuitacdebun,fie tarnen vt ne Chrifti vnquam abocu^ lis, vt ita dicatn, recederent, Ic(um Chriltum nöftabalcrc mutua officia, q'içjiatora ipßdi-ôat,amp;LcxipfaMofaica prçicnbebar.quatu I fua tradinone Phanfæi peruertebant.Matey. Jl.amp;iz.Ita veroferem habere wl exeopatet, qnôd Apoftoli fùngentes officio, cm omina» i vt par crat pollponebant.vxores ctiam luas circurnduccrent. Quid fi dixerimus hosdiici-pulos oblatam occalioné arripientes,acp[a:-uidentes quid fibi legationc lUa miinensDominus impofuifiet ( etii nondum planécom-miffutn fibi munusinteJligebant) hocitcrfu- ; fcepiirfcfamiliasinuifurôs,amp; lilisprouifuros, nihil abfutdum,nihilquc non valdc vcnfuni- 1 le dixerimus. Quid igituriftudfaduni habet ! commune cum VotisMonarticis,'amp; Mêdico- i ruiTi illorum ordine, qui non quidem vtapes illæ mcHifieæ, fed vt mufcæligununt amp;nbsp;bel-luantur pinguiffima quaeque amp;nbsp;omnia luoto tad'u fœdant, nee tarnen erubtfeunt imputa 'illam amp;nbsp;otiolam vitam füain, vitam Apollo- ' licarn nominate ? Nam quód ad tos qui con- ! Gionantur4prætcrquàm quod vere funt atra-ti Baalam,vteos Propherat vocant, à quo ad | munusiltud , 11111 à fpincu confulionis vocan

-ocr page 481-

IN HIST. R ES V K RJ 447' flint? An enim ignorant , vcrcrcsMonachos, liodictnis didimillinws, pro Laicis amp;nbsp;prina-tis hominibus habitos fnifle, atqueadeb mo-nachum manibus non laboranten» fuilPc pro furchabitum?

Sedpister fuperlora ilia Cbriftianis omni- i2^»quot;fi»f bus communia,quatcnus qucniqucChrillia- ^^^’^ num oportet res omnesfecundum fuam ^o-r^tnuiim cationem,officio quod Deo debet poll po ne-^„^quot;fquot;” re,notanduin iftud dili dici pifeatum rediide, uenienseorum muncri videri poffic, ctfi nonx««»lt;. ‘ ea mente vt in portcrum pifeatoriam artem exercèrent. Ac fané fiquis Ecclcfiaflicus,vt no ftti Catholici Romani loquuntut, hodic ma-nibusfuis opusaliquod mechanicu cxercoc-tit,magnu admifesit piaculü, etiaab Officia-libuspunicndii.Et,vt quod res eltfaccar,adeô quidepingueaqualiculum amp;nbsp;propefo fexqui pcde txtantem habent, vt non opus (it eos la-borare.At longe mams piaculum fucrit, quo vel torus orbis concutiatur, (i forte continge-reteum,qni cuedus eft in tarn fublimcm di-* gnitatis gradum,ementita DD. Petri amp;nbsp;Pauliquot; fucceffione,facerct quod hie Petrum,propter allatas à nobis fupenus rationes,fecilfe legi-taus: multb magis fl fequercTur exemplum A-poUoliin medio fandiffimi amp;nbsp;laboriofiffimi lui Apoftolatus curfu, vidum fibi St quibuf-dam quicum ipfo erant manibusparatis.Act.

gentcr hie Apoftolos^w»»» «»* quod fortaffie paru con^X^X'

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Ctuifjntf

Quoilum hxc vero dicat aliquis? Annon ^iifi!:t,tuf.

-ocr page 482-

‘’44^ nbsp;18. HO Mit. TH. ÉEZAÉ

^j^mJt gnim oportetvocationum elTc diftindtonem!

qui feruiunc altari, de alcali Viucrc ïfacrofan-Âum minifterium clTe in honore amp;nbsp;pretioJ Paucis ad hæc omnia rcfpódeo,munus admi-nifliandi Verbum Domini narnrâ fuâ amp;nbsp;ûib-iedi refpeótu quàm lógiffimè differreab hu-iusmundi ncgociis:quamobrcmctiam Dominus nofterrogatus ereifeundæ familiæio-dex eite rccufauit,Luc.u.r4.ac de terrciiis Do minationibus loquens,non modó illas diftin-xit,fedetiam aliter quàmfubLege feparauit. Macth.a0.z5. Adderounus illud caonecofuni effe, vt ftrenuinimusamp; gnauiffimus quifque, muleis tarnen parafangisab co,vc illud obeaC diftet, lieer omnibus huius vitæ negoeiis va-cuus.Admicco cum ApoRolo fpincualium fr-mentem facicotes, polie nihilo inferiore iutc ' metere carnalia, quàm mercedem poftulatc mercenari).i.Cot.9.ii. Agnofco Domino dc-beriinfants fuorum maxime fidclium fec-uorum minifterio maiorem reucrentiara qui vlli tetreno Regi vel Principi à fubdicis deb« tur,exipfius Domini verbis.Matth. 10.40.t'‘ fle etiam horrenda illa vindida qua Propbe-t£ quondam virus ed cóccmpcum,i.Reg.2 21 HæCjinquara, omnia, lubens admicto, amp;aio cos qui inexcufanda malicia amp;nbsp;ingcacicudinci raiferos Paltorcsin earn neccflicatcm adigah vt manu fibi vidum qu£rac,indignos elléns mincChriftianorum:amp; multó magis eosqai Dominum in facrofando fuorum leruorum minifterio contemnunt. Abfit tamé indecon-cludam

-ocr page 483-

IN HIST. RESVKR. 449 tludam,laborcm vel ingcnij,vcl manuani/cu minifteno piorlds non polie conuenirc, mo-db non is fit labor quo à mimftctij exercitio niiniilri auetiantur, aut illius labotiscui in-cumbitar natora aut indifcretione, aut alto quolibet affeda factofanfto minifterio con-ttano.Nam contra Padorem in has anguftias rcdactum,amp; à minillerio no reecdentem , aio laude fumma dignifllmum.ltidem dico polTc quempiatto légitimé vocari ad lacrofanélurn ininidenuni, aut ab arte mechanica,aut ab of ficina,autäb aratto,ficut olim Elizæus.i.Rcg. i9.19.aut ficut Amosillebubulcas,amp; agreftes ficuscolligens. Quod tarnen ficdiCtü putate, vt quum tes bene funt cóltiiutx, litctatos homines amp;nbsp;eiuditos, amp;nbsp;aliüde bono teftimonio ornatosiUis ptxfctti pode ac dehete, täquam magis idoncos nemo dubitet. At quum ordo in manifedam confufionem tvasfoimatus ed, ficuti Domini temponbuscotigit, quumab-iedos illos pifcatotes clegit, amp;nbsp;tabctnaculo-rum opificem admundi totius fupetbiam de-beUandam : ac ij qui AvehiteCtorum amp;nbsp;xdifi-, canttum titulo gloriantut præfvaâi lunt, amp;C domus Domini dedtuttores funt, quis Dominum impediet quominus chgatquosli-bebit , S: hommum viliffimos dc abiectif-finies quoique, ad fupetbiam mundi de-pnmendam amp;nbsp;confundendam, raittat? i.Co-rinth. i. verf. 26? Nam, quum fic ipfi vifum cd,tnulicies clegit quibus homiacspudoic fuftundetCncury^ miiabiliaul medio populi

-ocr page 484-

450 l8. H o Mît. TH. BE2A£ fui operarctur,iefte Debora. Ind.4.5. amp;H0I-da.i. Reg. 22.14. Benedidlus verb Dominus Deus no(ler,qui noftris temporibusin muleis rcgionibusamp; rcgnis idem eftecit,per mukos Hdiflimos amp;nbsp;excellétidîmosfcruosfiios, quos nemo, nifiimmeritb,fpiritualioquàm Dei duftos fuide dixerit : vt non proptcrea tarnen liceat vlli facrofanttum ordinem, ex Dei ver-bo inftitutum de vocationibus amp;nbsp;mediisordi

riariis violarc.

si^’^^riu! nbsp;Contra,quinam,obfccro,magis impuden-diatrimu fet abutuntur obiedionibus habtenus allatis thtiZ ^.' quàm qui non erubefeunt eas nobis oppoiic-mam^ui rc.NaiD fi vocationem fpirituaUm oportetdi nthueadi ftjngui àdoininationibus amp;nbsp;occupationibus tincutnl. 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 c .

tcmporariis,ne cum ns muceantur,vnde nt vt boni ifti Paftorcs abuli munerum fpiritualiu obtentu ad inuadedas Dominationes amp;nbsp;Ptin-

cipatus huius mundi,fola fpiritualitarishuius nomina amp;nbsp;laruam retinuerint, vt temporale potertarcro,Regibus ac Principibusereptam iibi referuarentî Qoî fit quod ipfis intolctan-dum vidctur,vllum de Ecclcfiafticoruro cce-tu,quern vocant, mcchanicam vllam attem cxerccrc,amp;; tarnenambiunt primos gradusdo minationum terrenarum , amp;ii(detr. honoti-buscoli volnnt?Et quo iure cultumaltarisia-blitant, quern maxima pars illorum ignorai ac de quo nunquam cogitauit? amp;nbsp;cuius etiani niaximam partem coruro pudet? Quo iure de altari Domini gloriantiir,quod in altarc Da-mafi transformarunt 3 Nam Chriftianorum ahare

-ocr page 485-

IN HIST. RESVRR. 451 altarc miniftenj refpedhu pulpitum eft verita-tis.Honorem verófacro minifteriö debitum quód attiner,prçrerqiiàm qoód propriè confi ftic m eo,vt fidèles fclc tiira verbis turn re ipfa ex animo præbeant morigeros iisquæàfide-libus Domini feruis cius nomine proponun-tur, deinde in externa qua Jam reucrentia Sc honore,que meritó fibi vendicat tam fanótü amp;nbsp;eximiü munus in quo Dei Films reprsfen-tatur,proh dolodnóne trifti amp;nbsp;infaufta expe-riétia dodtoscirc nos oportet maius in exceftù qtiàm in defedu efte periculum ? Et hoe faite decebat ex ipfius Petri cxemplo.Ad.iö a5. Sc i6.Rcuerendiffiinosill0S didicifle,amp; monftrix illud in ptimis,quod crepidam ftiam maxi mis quibüfque Imperatonbus ofculandam porti-getenon crubeicit, vino fcortarionum ine-briatis,donee Deus meliorem illis menté ted-diderit.

Sedad hiftoriam reuertamur,in qua dicun-turlli onines,limitante Pet 10, pifcationi opcram dedifte, amp;nbsp;ita quidptn vt quum totam nö ftem laboraflcnr, nihil tarnen cœpeunt : qosé fuitad lequcns miraciilum præparatio , quo Dominus voluit hâc appantioncm inligmo-rem efte: licut etiam co qiiód pavaturo pran-diamtam exttaordinario modo repererunt: turn quód rete non fciftum eft, heet plenum cétum quinquaginta tribus magnis pifcibus: exquibas cruenda funt nobis plutima capita doàrinæamp; confolationis, omiftis allegotiis quasnuUo fundamento quidam hicinnumc-

F. ij.

-ocr page 486-

452, 18. K o M I L. T II. BEZAt rum horiim pilcinm fomniarunr.

nar'ü‘''‘-r Pn™ùm igitur confidcremus hoc miracu-« canine ie^ lo Dominum teftatum fecide nó modó mor-fM chri. tem de fua potentie'nihil dcrraxille, vt iani iZtiMm contra ingredetetur in poifcfïionem fummæ tnkamt. illiuspotcntiæ amp;nbsp;dominationis quam incœ-Ib amp;in terra,cxutainfiimitatccarnis,adcptos ett-Nam iubente Domino rctcipfos indextri naiiigij partem iaccre, virtutc Domini pifecs in rcic dclapfifunc morem ei gerentes, qu2 dinina lefu Chrifti vircus limih miraculo iam antea faóla fuerax confpicua. LUC.5.4..amp; 8.

2t»gt; fortui • Hineverb difcendum nobis in genere, licct ti lalitur Dominus homini in animalia terrena doroi-w»XLL nationem pcrmifcrit, quam autoritärem Do “gt;gèt. minus àdiluuio renouauit amp;nbsp;ampliauif, faäa homini poteftatc illis in vitum vtendi.Gen. 9.2.amp; j.libi tarnen primo Deum eorumpro-pnetarem rcferuaHe ; deinde fummam rcrum orrt'nium creatarum dilpdlTtionem, quarum ITC minima quidé interram decidit fineCrea-tbris fpeciali voluntate amp;nbsp;decrcto. Matth.ro. 29.Non igiturtemcre aut fortuiib/ed fingu. lâfi Dei boniratc amp;nbsp;hberahtate prçda caditin vehatoris cades: quod pulchrè îaeobusdidi-cctaf,qui à pâtre intenogatus, quînam itarc-pente muerndet qiiod iple venanonem arbi-trabatur,lehoua Deus tous,inquit,fecit vt rai-hi 0ccurreret.Genef.27.20. IdemPetro quo-que ad didrachma perloluenduro,ex Domini raandato contigerat.Matth.17.27.

ÿ^MM Quotiefcunque contingit igitur onufta* ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;menfa*

-ocr page 487-

IN HIST. RESVR-R. 453 méfas bonis Dei rebus crcatis nos inrueri,fal- p^Sw « tem cófiderare tune nos oportcret, aucs in aë- hMdiSn-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nafitnobtf

revotantes,paces maquis nacantcs,tocani- calUgentiHf. malia interfis repcntia,ncc in forum , nec in manus noftras, ncc in menfasfoïtuito venire: fed nobis liberali manu Dei nollri concedi amp;

* immitti.QJæ conGdcratio doeçret nos ctiani earundem vfum retlum in omni fobrictate enra gratiarum aftionc: ficuticonttà parutu dcbactiberalitateamp; donatoris egregia volu-tate cogitantes dona illa fic in feipiis tetinét, amp;nbsp;fenfus omnes occupant,vt réélus corum v-fus in detelfandum abufum amp;condemnatiQ-netn vertatur,Dco tandem illam ingratitudi-nem vindicantc.

Multó magis quura dcDeidonis fpititua- D»w,,«_ libus 6lt; cœlcftibus agitur,quis aliunde fibi có ^p“;}„{^‘* tingeregloriabitur quam fingulari amp;nbsp;fpeciali hominHM Dcilibcralitate ; omnium bonorum auftore Y^'quot;’'*^, amp;nbsp;donatore,lacob.i.i7.din:ributore, i.Cor.ia, fiiumfifi» ii.amp; direélorcïPhilip.j.ij.Et buct^uidem ma-ximè Dominos hoc miraculo teipexit, quo di mirAailQ Icipulis per hachmilitudinem pitcium pilca- ’''l’''■^[•'•-tionisrcpræfcntauit, quantum mhommum exempts pifcatione.quam evatipiis pollicitus. Matc.i. ®quot;^'i'.‘* ly.promouctent.

Dominus itaquc de pifeatoribus olim pi- -^l^^nta. feium faitis hominn pifeatoribus in hoc mi- ^^p'^fi,^, taculo expreffit verum cxSplar Ecclefiæ Chri-*’»“« wM lUanxex huius mundi lacuvniucrlo collige-'quot;''’ dæiplotum reti, yerbi inquarn adroiniftra-

, lioncrnoxipfiscoramittcda-Enigitut coram

E. iij.

-ocr page 488-

^54 iS. H O M I 1. TH.BEZAS ipfiimmcr auftotem amp;nbsp;magirtrum totius hu-l'us pifcationis: cnoperarios præcipilosqui-b isprimum amp;nbsp;ponnimum vfuseft : en deni-que pifees hac pifcatione coll-ftos amp;abaliis fegrcgarosquiin hoclacu fotbét iniquitatem vt aquam.Iob.iç j5.ideft,credcntiu coagmen tationum.quæ très partes vnacopulatç faciût corpus illud myÜicum , cuius vnicum caput eft Chrittus, fuis omnibus mçmbris dans vi-tam amp;nbsp;motum , in quibus alij quidem dufto-res funt,alij finunt feduci,quæ quidem ad no ftram ædificationem hicnobisdiftinftècon-fideranda funt.

oi/rn^i!,. pjjç vnusitaque Ma2ifteramp; Dominus, ali-mn, fr,ut quandiu ver latus m hoc lacu , amp;nbsp;vêtus piiC3' fdni »fift tor,qui alios omnes pifeatores pifeatus eftgt; adueniente tempore quo ex hoc lacu rcccllo-» rus crar in altum illud amp;nbsp;firmum folium ,ap-paruit in hac mamfeftarione non fupra lacum in lacu,vt alias Mat.iq..25.1ed ad littus, reprÇf fentans,vt dixi,th(onuni illum pacarum amp;nbsp;tu-pia coelos omnes eueftum, ad q lem portum tendunt pifcatorcs, m quo cum lis quos erunt pifcati placida quicte fruantur. Iraq; fummus hic pifcator amp;nbsp;Magifter oftenfurusfe ab illis recedere, miniinè quidem ipfos deiertutum, flt;d contra, quemadmoduro exfolo gtatuito Partis decreto defeenderat in mundum, quo tépore miuimè omniû exipeftabatur, ita cœ-litus gubematurum amp;nbsp;rcfturum,tam ipfos pifeatores quàm quos iplî pifearentur: amp;nbsp;quidc ita coaftos amp;nbsp;coferuacos m exiguo amp;nbsp;irabeUi tet

-ocr page 489-

IN H I S T. K E S V R R. 4S5 reti in fpecie, cuicurum in mediis huiiislacus tempeftatibus amp;nbsp;ptocellis, amp;nbsp;ad optatü portuin tandem deduélurum, in quo paratum ab ipfofoloprandium nancifcantur,ficuti præ-tnonuerat Iohan.14. z.amp; 3. amp;nbsp;Patrcra rogauc-rat.Iohan.17.24. quorum omnium caufa vni-caipfius eadcm infinita amp;nbsp;gratuica bonitas. Qinbusauccminftrumcniis iftaperficiuntur? Extenorc verbi fui fono, amp;nbsp;interna fuavirtu-te amp;nbsp;efficacia diotna, qua pifcatorcs hos de i-pfo tune non cogitantes cxcitauit amp;nbsp;afflauit: quemadmodum quum otbem terrarum Eua-gclicx tuba: clangorc percelluit, miffis vndi-quaque pifcatonbus iftis, verè tantum abfuit vt ab hominibuscx(pedarctur,vt contrà prç' eipui inter difcipulos maxime fluftuarent, Euc. 24.21. amp;nbsp;familiariffimis vix tum ciusre-ditus tum hoe omne myfteriü perfuaderi po-tucrit.

Dcpifcatoribus verónotandum,primum ohfimMe. hicillos nobis exhiberi tetrena qualitatc pi- quot;'^jf'f^ fcatotum pifcium,vt alia cœleftis nobis figni- *t»ibiu. ficetur pifcatorum hominurn ad falutem.Ob-fetuandum deinde cœtum ilium, qui feptem hominurn fuir,quorum quatuor ex Apoftolo-rum erant numero qui fpirituahsædificij fub illo capite archite,éli erant fututi : tres rcliqui ex difcipulorum aliorum, Dominum voluiflc nobis velut ante oculosponcte duos ordines operatiorum, quorum opera eratin hoe opéré fuo protnouendo deincc ps vfurus:fufcita-tis ex numero reliquotü fiiorum difcipulorü

V. inv

-ocr page 490-

•J5'S iSi HOMII.. TH. BEZAB üsqui ApolïoIisfefeaJiiinxeranr,tum vtm«-teriarn præpararenr, cuius rei babcmusexempla. Ad. 8.4.5.amp;: 14.amp; TI.19.amp; lo.ti.tum vtab-foltjerét quæ Apoitoli non potcrant codé te-noreperficcrezad qood opus vü funtiis maxime qui fc comitabantur , veluti Tiniothco ï.Tim.i.j.ÓC TK.1.5.amp; aliis quos D.Lucas 00-minat Euangcliftas,Ad.ii.8. amp;nbsp;ApoftolusE-phef.4.ii.amp; ita diftindè folent Euâgeliftæ vo-cari.Tcrtib notanda bic eledio Domini,tam quatuor illorum ex vndccim familiarium di-fcipulorum nuincro.quitotum Apoftolotum cœtum rcpræftncarcnr, quàm trium aliorum qui Euangeliftastncmpeinter Apoftolospn-mùmtrcs illoscofdcmquosfuæ transfiguta-tionis iri móte teftes clegerat.Matth. 17.1.Pagonis extremi fub hora qua captus eft,Matth, ïö.j/.amp;quos nominatim coram aliis Apodo lis commendarat,Petrum putà Matth.i6.i8. amp;nbsp;duos 2Lebcdæifilios Marc.3.17.quorum ahc-rura amore fpcciali cóplexus eft , altcrü veto, lacobü ncmpc,dignatus eft ca gatia, vt cretus illius fut pritnitias oblationis efte voluerit. Ad.n 2. Qmbus hic Thoma adiici Dpminü voluiftefit verifimile,ne prior erus culpaeiuf dé Apoftolatui præiudiciû adfctrct : licut ean dein ob caufam,vt in hac hiftoria videbimus, pominus Petrum in priftinum ftacu reftituit, tribus eófeffionibus totidem abnegationibus oppofitis.Tres veto reliquos quód attinet,no bis fatis fit Natbanaclem, qui iolus ex tribus illis nominatur, ctfinon fuic ex illorum duo-decim

-ocr page 491-

'lN HIST. RE SV R R. 457 nbsp;nbsp;nbsp;,

jlccirn domefticarum numéro,tclHmoniuna rctubire omnium hoonnum cxccllentiffjmû, lohan.i 47. Hic verb cauédus nobis aftus Sa-tanæ,dequo paulb poft didturi fumiis,quafi , hæcdonorum inæqualitas, gradura aliquem fuperiorcm aut inferiorem confticucrct in v-no amp;nbsp;codem æquali Apoftolani, aut Euan-geliftæ fnnftione, à qua cogitationc fidclilïi-nn Dei ferut procul fuerunt temori, memoria repetentes dodrinam fui Magiftri, Luc.22.25. vcl ipfa Pétri doitrina refte, à quo fpiritum mendaeem præueniente Domini Ecclefia ma turè de bac ipfa rc præmonita eft.i.Pct.5.j.

Quarto loco notandum, iftos pifeatorcs nô habere fingulos lingulas naucs, fed in vna amp;nbsp;fr^i”^ cadem om nes naui fuifte, non codem tarnen lt;^ quot;‘^quot;’ oranes loco: ac non habete fingulos fuu pro- ^,j prium rete, fed vnicum, quoji qiiifquc iacit ‘“nw cj-fuoloco, turn in iaeiendo turn in txtrahendo ‘^‘'quot;cquot;j^^^„ mutuoconfcnfu.Iftisigitur aio nobis reptse- (1. fentari vnitarem tarn Ecclcfiæ ( licet ex variis membris collcâæ ) quàm Apoftolatus, amp;nbsp;E-uangclicæ dodrinæ, ficut vous Deus ert,vnqs Chriftusjvna fides amp;nbsp;vnum baptifma. Cætetû apparitio hæc tâfubita amp;nbsp;inopinata eins qui totius huius operisinitium eft, turn efficientis caufæ refpetbu, turn formæ exterioris amp;nbsp;interions, turn materiæ, turn denique omnium i-ftorû finis, monere debuit hos pifeatorcs maximum fife diferimen inter Apoftolatum, amp;nbsp;munera quæ vitæ huius propria funt, quorum aucplctunque labor inanis cftamp;irritus,aut

-ocr page 492-

45? nbsp;nbsp;l8. H o M I t, TH. B E Z AE

faltcm fimiliscft autæ ftatim euanefcentis:âc ptoinde prorfus hanc pifcatoriam abiieiendâ, vt alrcri toti vacarct (enb magis quirn hafte. nus,qiiandoquidem practerid quodiam erant expernamp;faffi in prima profeffione,Luen. 36. ipfisfuisoculis intuebantur hoe mitacu-lo. Dominum tatopcre ipfotu obediétiabe-ncdixilFc, cóceffa tam extraordinaria pifcium captura, quæ fane non ab ipfarum iuduftria, nó à labore ptocc(rerar,fed ab cius vniusgratia,cuius mandato retc proiccerant, cum haC conditione,£/»««e»»gt;rù.Hac ipfum prodeffe dcbuicipfïs,amp; fine dubio valde profuitia A-poftolatus exercendo munere quod nó cxfuç voluntatis arbitrio difpcnfarcnt.quafi Dominus magnisillis amp;nbsp;tain exccllennbus promit* lïs.Iohan.jo.2i.amp; i^.abfolutam illis potefta-tem tribuilTetramp;probaturus eilet quiequidi-pfi probauilTent : fed contra præterquâ qubd ipfis commiilî muneris exceutionem prorfus oportuit pendere amp;nbsp;regi ab huius fummi M*-giftrivoluntaccverbo ciusexpreiTo,priu^bs etiam admonitionibus, quum fic ipfi viderc-tur,rcgcrctur^quibus fine exceptione motefn gcrcrcnt,cuiufmodifpecialia multanobise-xéplaproponuntur.Ad.ij.ï.Sc i6.6.di9'^^'‘ ij. Prætcrcamiraculo illo iunt edofti,amp; ’’®* hodiedocemur, quæ vetafit obedicntia,nS' pc quæ in vnicum Domini prçceptum fen“*» perfpicuum id quidé amp;nbsp;probè intelleftumgt;’‘' deinceps conuenientiam infcparabilcæ m^^ Domini madatum Je huius rctisiaftum.i^

TiqlSi“

-ocr page 493-

IN HIST. RESVR-K. 459 »iciffim difeenduro nobis quantum difcrcpcc tarn veraobedientia fidelium, à vams amp;nbsp;ftul-tisdcuotiQnibus,quàm ven Paftores,(in quo-rumreccqui dilabicur feliciffimi font) à fal-fis)quorum retelcrhalc cane pciusamp;angue fugiendum eft.

De pifeibus verb coadis in iftud rete,fi bru °^^^'°* tinçcanimalcula,quç foJa Dei ipnsincogni- ma dtfif taprouidetiaimpulit in iftud rere, ex Dei vo-lûtace ccciderût,quid iis fi et quibus hâc gratiâ Dcusconccllît,nô tantùm vt ratione amp;nbsp;intel-iigentiaprædin fine, fed auresetiam habeant adeumaudiendum amp;nbsp;cognofeendum à quo in hoc rete conuocantur amp;nbsp;cóeluduntur, minime quidem in piieatorurn vfus, qui captos àfcpifcesconfumunc ac deuoranr,lcd ad vera vitara, vnà cum piieatonbus, adducendi, ab hums mundi fordibus feparati, vti Dominas pari firaiiitudine totum iftud adumbrat.Mat. lj48.49.amp; 5q.amp;ficuti funt inteHigenda quae depuro frumenco in aicam Dominicolligé-do fcripta funt,Matth-Jiu? Annó igitur ipfos tanto promptiores amp;nbsp;dociliotes efte decet, vt velutifaciant impetumin ipfum,Matth.ii.u. Cquidem qui vitara in eo profundit, repent ? Mauh.iojS.Verùm paru eft iftis pifeibus retc fubiifte,nifi in eo permaneant,donee ad littus tiahantut: qua: eonftantia quum grauiter op-pugnetureorum trepidatione qui refiliiitjho ftium potcnnani côferentes cum viribus ad-niodum exiguis, aut poriùs nullis horum ita niifetc cpncluforum pifcium,confugienduni

-ocr page 494-

4^0 nbsp;nbsp;l8. H o M I L. TH. B E Z AE

nobiseftad eins'imiiótahi Omnipotcntiaffli qui pifcatoribus amp;nbsp;pifcibus cam valdc daté amp;nbsp;perlpicuè poUieccur, qui capi fc finuntab co aduerfus quem nullusdolus, nee vis vlb) quidquam pqtcftzqun.m exprefse poUicitiis ficqui dt ipfa veritas,(e nullum iotas ereäu-rumeoru quos Pater ipù dedir,lohâ.6 jy.qui nimirum ica font cum veris crcdétibiis,vc(înt ex corum numero,deproinde in hacfideliu« coagmencatione inaneiit.i.lohan.2.19, Temer^hi Cxtcrùm quçdam peculiaria funthuioshi-ftoriæ capita non kuiter prætercunda. Na® t«m^A Petrusquidem vtconfuctam bic alactitatem v/«»””«quot; ^ pvomptitudinem erga focios olledit, quod 'dentißimu audor ipfis huius pücationis fuctit, idcm«u “quot;^ præftitit in ilia priore hominum pifcatione, i/iam con- f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ , \ r

Jifcipidtt quumdic Pcntecoltcs tam intrépide lermo-fj^i’'quot;*quot;- nein aggrelTus cd inter «-tioetwoj-oAijc, Ad.ï.if nonambitionefanè, fed quod Dominusim-mutato naturali eiusimpetu temerario, Mat. 16.22. amp;nbsp;Luc.22,35. amp;nbsp;9.53. in feruentiffimura zelum amp;nbsp;fingularcm condanciam amp;nbsp;magm-nimitatem, etia ipfius ad reliquos dilcipulos cófimiandos opera voluit vti,Luc.32.X4. H® idem ardor eum impulit, fient aliàs nonnun-quam,Match.i4. 29. vt fanóU quadam impa-tientia ptæucnirc focios dumltudetinlacu® fe proiccerit, natando ad Dominum accudu-rus, quum non fit vctifimtlc, fi vt alias rupft aquas ambulafrer, id Euangelittâ filentio fuif-fepræteriturum.Prxterea notandum eu faille ) vclnti primumamp; præçipuum in cxtralacnii’

-ocr page 495-

1^ HIST.o R. RE S V K R« ^I rstc cxaquis quod exii.vcrfu colligi polFc vi-deiur.

Edoigitur,Petrusagnofcatur fingularibus ^’quot;^ ^'* donisà Domino præditus præ rcliquis Apo- ^^p^^f^^ ftolis, quem etia ipfi, t-efte rota Lucae hiftoria fi^so/^ri Apoftoliea,pluriRjifccerunr,amp; honore debi- ^^*’*^'3 tocoluetunt. Quin ctiam admittamusaólio- ir»lt; ««-nibus Ecclefiafticis illü fæpê piæfuüre, amp;nbsp;caf- '^’quot;” demadminurrahc. Nam reuera m omnibus.C7.wlt;jÿ/jf2 confultationibus,ad vitandam a’5^lt;=(F,opor-tetaliquem præirc qui tem otdiaturamp; cöclu-j^”,;^^* dat,amp; in Domo Dci præfcrtlm ordinefieti o- »«'•• rania pareft.l.Cor.14.40. At non omnis ordo gradus eü:ncc proptcrea vnquam reperias Di uum Pettum in iocios vllam aut habuiiTc,auc libiarrogaHe,audio ritatem,quorum virus fuit communis amp;nbsp;indiuifus ApoftoJatus, tantum abeft vt fpcciali rationejefu .Chtifti vicatius» fucritpræ aliis,aut vniuerf^ilis Ecciefiae caput quod fine blaf phcmia dici non potcft,dctefta-dapotiùsquàm refuranda.J

Verum, vt Petrus ard.t'Wior 'n excquendoj 2f,„^„-^ nontamen in agnofcendp-njugiftrofuitteu-»/ï lt;'»»•gt;lt;» tior.Nam difcipulus dilciSus Petru priot ad-^^^'”*^quot;^ monuit: qua in reconfpiçimusdona fua Deur»«ctrporü cuique,pront ipb hbucritiadmctiri,i.Cor.i2,quot;Iquot;quot;'quot;^ quo loco Paulus hac matcriam pluribus per; /« m,m. Icquiturneftum vfum docer rum huius vni- i’quot;^quot;^ß“quot; vetfalitatis.tum inæqualitatis, quemadmodû j,M^g«M etiam Ephef.4.11. amp;nbsp;12, amp;nbsp;16. quo nimiru quu «'•« »•-buiuscorporis Ecclclïa:, cuiusIcfusChridus f^'^'^^'’* tft vnicum caput lingula pcculiarem fuanv

-ocr page 496-

4(ÎZ 18. H O Mil. T rf. B E Z Aé fundionem habeanr)amp; mutuasoperas omnii propter hanc diuerfitatem amp;nbsp;inæqualitatfni rcquirant,vfus etiam amp;fruâus in huius corporis vfum amp;incrcmentum.At quurn hicor-do fandiffim us pedettntim tam miferè dc-' formatusfir, minime mirum ertfi miferumi-ftud corpus monftrofum amp;nbsp;informe àcapitt ad calces,cfFcdum,à natiua amp;nbsp;vcrafiia forrai dignofci non poteft.Nihilominus tarnen Dominus iftius corporis lacera membra fempcf conferuauit, donee diuina virrute paukrim coalcfcant,vt paffirn aliquod iam iftius vnio-nisfcntiamusefFcdumjproucopcrariorüfuo-rü laboribusbencdicKjVt vetusiïeiusvulrus incipiat iis apparcre, quos huius f«culi prin-cepsnó prorfuscxcæcauit,(îcut Paulus loqui-tur,2.Cor.4.J.amp; 4. tantifperdum pergat Dominus pro immenfa fua mifericordia fuuni ' inimicum orisfui Spiritu prorfus conficcre, 2.ThelEi.8.

Citr ttimiü Quædam porto fupereft in hoc textu nobis Damimm difficultas, currtimitum quum non co vlque Ïi^'^w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oculi retinerétur à Domino qui“ tn compté ab iphs agnolcerefur, nó tarnen auh lint cum ^^o^e interrogare.Sed quum dilertis verbis Euange-nobi^ imi-' lifta dicat,illos fciuiiTe elfe Dominum,(atisi-tanJu hu perte nosdoect difcipulos,minimè dubirstes timer nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 1 nbsp;nbsp;11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z u '

To^lt;tndiDo qmnlciretDominuskabulisagnoicböC»-mmS^iKm menfeab illononaudircnt compellan, rcié-^jê“*** tos fuiffe Magiftri reuctencia,ne letmoncipfi priores ordirentur: quü tarnen fit extra oinne dubium Dominum rädern apercé amp;pknèle l fite '

-ocr page 497-

in rtisT. REsvRR. 403 illïspatcfeci(re,ac cofdem docuilTeamp;pro mo te confirmalle: licet non quæcunquc lefus Chriftus dixit fecitue fcriptis tradita fint ab E-uangelifta,cuiusrei deinceps rationem reddin biihilominus tarnen, quadoquidem noftra fides cft ex auditu, amp;nbsp;auditus praefupponit do-fttinam,fiuc nos prior Dominus alloquatur, fiuementem inüciat ilkim interrogandi, es hommdifcipulorum filéiio duo nobis extre-raafugicndadifcamus.Nam hinequidem di-ligétereft nobis caucnda,in falutis noftra: ne-, gotio,negligentia,autin indignitatc amp;nbsp;infuf-ficentia defpcratio,quin diligentiam adhibea mus in fidc noftra confirraanda, diligenti return etedédarum inquifitione, quófaciliüsad nollræ falutis portum appeUamuSi Quemad-modum enim nemo fatis poteft virium fuarü naturaliü imporentiam agnofccre : fic contrà fpetadafunt om nia nobis ab eo à quo fumus códid vt ipfum agnofcamus, colamus amp;nbsp;ve-ncremur:cui fanóta ctiam importunitas grata cft,Luc.i8.5.amp; 7.quiim vt ait Dominas,violé-titegnum cœlorum rapiant. Mattb.ii.iz. amp;nbsp;hocquidem nobis adumbrauit illa lacobi cft Angelo lult;fta,Gcnef.3i.26.amp; Mofis oratio, E-Xod.32.io.amp; 32 quemadmodum etiam pulfan tibusaperiturum fc pollicetur.Inde verb Dominus omnesimmundos amp;nbsp;pollutes fus domus limine arcct,polliitos,inquam,pxteriori-bus pollutionib us Lege intetdiólis.Quató ma gisigituthypocritas? fuperbos amp;nbsp;fuisimagi-nariis mericis infiacos? prophanos amp;nbsp;contera -

-ocr page 498-

4^4 Ï^quot; H^Mlî. TH. BÊZAB ptorcsaduerfus qoos iam dida fententia efJ horrenda,Pfal.jö? Inter duo extrCma medrt eft fanda audacia,gratuitis Domini nixa vo-eibus,amp; blandisinuitationibiis, Veriiteadme I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnes quifatigati tftis amp;nbsp;önerarhamp;cgohcii

vtrcquiefcatis.Matrh.iï.iS.Inuoca me in die tribulationis,amp;eruam tc,Pfal,50.i5. Petite S dabitur vobis,pulfatc amp;nbsp;apcrit(ur,Luc.iï,i9. amp;nbsp;fimilibus tota paflim Scriptura, modocor Ïllud contricuni adfciamus.Plal.ji ip.iSc Abia hamididum imitemur, Gcn.ï8.i8 quod nos etiam edocee rotus egregius ille Pfal.jj. ilhus lt;nbsp;vnius nixi merito in quo foto grati fumus.E-phcf.t.ö.Dcniquc demittenda amp;nbsp;dciiciêdacapita . fi volumus cxtolii,-amp; in inferos vfqiie defcendendü, fi cupimusin cœlos vfqiiecuc-hi.Quiconque verb fieptaeparatus os Donii-ni jnrerrogabir,vbi nos ille alloquirur ,ncm-pc in facrofando luo verbo quod m Eccldil propOrtitur, nunquam reiponfo vacuusabi-bir.

C'MtMpoDenique vt hunclocum abfoluam,h«rchi-pTjaftitri (t^fja liobis à Dci Filio refinqunur mlUrihe jrucittum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

^Msixhdt faurf rnæltimabilis, non raniumex qj.ionaü-fitquot;/^”*^ “ä”^^® tertium quodd.m teltimonVuib te- f t.^nt. furredionis ipfius amp;nbsp;vnturis exprtdius qXiàm fuperiora omnia : fed ex' qu6 difcanwî vnde facrofandura minilicrimn pédeatiqno-modo qui ad id vocati funt, Itfc getcie de-beat, mutuas opcraseóferentes: quomodo Do minus tam pifcatores quani pilcadi ranonem 3c pifcatos tucatut ac regat, quo couftigiamus , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» Ófllüts

-ocr page 499-

, nbsp;. IN HIST. R E S V R R. 4^

orancs ad hoc rcte,extra quod nulla eft falus: «tens horoinibus in huiusmundi aquarum gurgitibus §: voraginibus fefe mergentibus, amp;in vltimum cxitium lucntibustac fimus in eotum pilcium numéro de quibus in hacfen-tetiam Dominus alibi loqUirur,Matth. 1^.47. quura non condudantut in hoc rcte vr præda fiant ac deuorentu r,in War ciborum corrupti-bihum huius mundi : fed contrà vr piicatores cumpifeibusotferantur illi qui feme! feipfo, id eft beatirate amp;nbsp;felicitate,quam ipfe nobis folus acquifiuic,tum pifcatores ipfos, turn e-tiam pilccs pafeet,'quod alia taJetorum fimi-Htudinc declaratur , Matth . 1Ö. amp;nbsp;longé da' tiùs in fimilitudine fementis collcdioni», Matth.ï3.8.amp; îj.Vtinam verb Deus nobis bac gtatiam concédât, quibus Dei Filiusiterum vcliici renafeens datus tft,eturis ex tam imme fa amp;nbsp;profunda idololatriç amp;nbsp;Lupcrfticio.nis a-bylîo, dacis etiara nobis tam pernis pifeato-, nbus,à qinbusex ta variis.nationibuscollcôli fmnus,veloti noftris oculis intuemur, vt in c-. iusEcclcfiam confugicnçes fubfandæ iphus tutelæptouidcntia, tandem ad beatam illaui diem pciueniamus, in qua fimulorancs tam piicatores quàm capci hac piicatione pifces' Doanni amp;nbsp;Magiftn noftn æternæ glorus CO-hætedes fiamus. Amen.

-ocr page 500-

loh.u.

^^^ ^■‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tt EN T E nobis huroanæ vita h^fmK, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;munia amp;nbsp;fuiKtkioncsomnescon-nibuifiin- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßderantibus,amp; car urn cum facto cn/a^'ii'’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**quot;^^° mimiteno Euangelij col-mmUrr^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;latiouem inUicuentibusapparc-mKnHS.amp; bit,hanc tantö illis onerolioicm amp;: pondero-Jiquot;fMtdi- fiorem quantum libia eit vncia pondeiolior: /cifit/nDi ùue conlidctcmus earn in ft, quarenus ftatum

*confcienrisrcfpieitamp;; vitas cœlellis,quura re« hquæ res humanas ik caducasac âuxas tra* £Unt;(iuc eoS quibuscuro cft ipli ncgotiü có* tumaces amp;nbsp;refraótanos Euâgelicædoétnnæ, Rom.8.7.amp; 2.Cor.j.5. liueSatanæ furores aC machmaciones occultas, fpeciatim aducrfus co*

-ocr page 501-

IH HlSt. RESVRR^ 46^ tosqui ad eins opera diffolucnda amp;nbsp;cius imperium euertendüm mifll font, fiuc malignu animüm amp;nbsp;defpetatam rabiem fatellicü, quitus huiuS mundi Princeps abutitur : fiue de-nique perpendamus quid fcrat Domirii præ-«ptum jRenuntiandi fibi ipfij quæ propriâ Chridianorum eft conditio j amp;qua in rede-cet iftos opcrarios aliis exêmplo pracire. Non absre igitur Dominus, quum pçnèperqua-driennium eos erudiuilïet,quorum ®pera vo-lebat vtijvelut architedotum in ponédis fun-damentis huius ædificij.i.Cor.j.io.fc tam ftu-diosèillis à fua vefurredionc patcfecit,amp; pri-batimde rebus ad fundionem fuam pertinc-tibus inftkuit, ficutjCx fuperiotibus hiftoriis didicimus,amp; in ea nöminatim quam in mani-bus habemuSjCuius quum prior pats fit à nobis expofita,ad akeram tranfeamus. Hoc autc abillaprioredifFcrtiftapofterior, quöd hæc lit propria amp;nbsp;peculians Petro, licet fingulos txcaftudumpercipere neceflefitsquum pró-ptefea Dominus hæc omnia dici ac fieri non pridatim amp;nbsp;in occultojfed palàm, videntibus iamp;audieritibus fex aliis teftibus, fideliter rem totamrcliquis narraturis voluerit. Enautem huius oecafionem.

Vidimus in hikotia paiConis Domini, Pc- ?‘^*^'f'î* itum, qui tantum fibi virium arrogabatj tara n^ati Pg~gt; abiedi anirai fuille vt tertena abnegatiorié •'•f'fi”»quot; Dominum negaret,ancillärum amp;nbsp;famulotum Voce pertetritus,ad excerationem rfcjucicor-de tarnen aliud fenticnie: vt lapins fit infitmi-

G. ij.

-ocr page 502-

4lt;?S I% H O' M f t. TH. S F. 2 A E täte non olio , nccapofiaiia à Dominoprife apud femedirata : vidimas ctiâ à grauiorcla-p(u renocatu à Domino, (tarim cxccflilFcdomo Caiaphæ amp;nbsp;aniarc fleuifferftque cæteris difcipulis adiunxiiTe : tö/lai unique ctiam int« reliques difcipulos ft nihil minust^uam Do-mjnum obliuiojii tradidiH'c,qucn'i ipfe Domi rins ctiam priftinç Apoftolatus d gniratiretii-tuit. Ex quibus liquidèr Couftar veram fins pœnitentiam führe Dömtnogrataaiamp;accc-pram,acpioindccöiam Deodcleruro Sius la-plum,licet grauiffinluni,fit nöbis confpicuü. iifilClnifii Non immerito mirctur igitut quifpiä, qub {'«*fclt;3» ”®’’^ Dominus,qnum nuquam parcarexparte narnnfKü tantùm,fcd pcccatapœnitennam agefium di-f '^^^^tquot; ‘^’’“^ in maris profundum proiicere, ne vn-HmLthfif quam reniant in ciuscofpedum Miehe.yi?-ChnShM^ ianivulnm illud refticate veile videatur. Id-/KHm^^p* circo fpilitus nicndaciscohdljétitia mancipia «tiumin hbenter perfuaferinr, Dominum vri prius A-r^Jmuit^- poftoJatum inUituerat cap. lO.^i: nunc ctiam (fi. Ih'hac manifeftarionc in D.Petri petfonafve-luti ratum facitené quod erat ipli pollicitus,) Matrh.i6.i8. Petrum inflitUidc amp;nbsp;declaratie Apoltolum tuuni amp;nbsp;vicarium irivniuetfötn tetratum orbem. Ad quorum argumenta fin-g‘iila,qux libi ex hac hiltoria vili fuut eruciegt; paulópoit rcfpondcbimus.Nocaduniintcnm cX intetttogacionibus quibris dif«ipuluni fuü Dominos eópeUat, vd omnium oculis pet-\ fpicue f»bijci,qucmadmoduo) veteres intet-weecs hacin rcnobilcu confeatium Domini

IcopuM'

-ocr page 503-

13 H IS T.OR. RESVItR. 4Ç9 fcopum fuilfe, quu m difcipuU fui præ cætens omnibus opera vellet vei, eundem in prifti-num ftatuni redintegrare : (ïlt; lua diuina pru-dentia rem iftam fie adniiniftralfcivctrcs illte abiurjicionct eed:? fint tribusexpreffis folen-fXfcus Se publicis confcflionibusimiuimè q indem quafi non prius illi epndonato lapfu, Icql quó Petrus ipü ia obeudo lbo muncre ttiplji ei quadaro redintegration,s lonraconfirma-tiotelTct, Sc dilcipuli, totaque etiam Eccle-fiajapfum illum fic tectum intelligetct.vt in poderum nócxprobatet,ncc de cius vocatio-ne vel docltina dubitatct,aut notani vliam ei inutctct.Quibus vt par dt pofitis, iam ad no-ftrt contextus cxpoficionem accedamus, amp;nbsp;quomodo ad hu»c omnia fcopum rtferantur, demonfttemus.

Domnins igitur poft cibum prior ipfe Pe- ioloDd trum vltró compcllauit,vt ab cius fola amp;nbsp;vni-cabonitaterauorem hunepUeprofedum no- 4i«w cÿ'Æquot; timuSjtam primae vocationis difcipuli, quam ”\‘^^^^^^ eoruin omnium quæ deinceps illafecuta funt: nififorte dic3tur,pctrû bene vfum priore gra tia,Dominum ad fccundara ipfi eóferendam inuitalïe: quod nobis libérer pcrfualcrint,qui docent bona regeneratorum opera eirc meti-toria cótinuationis aut ampljationis fauotis Dei;cui,falté in hoe exéplo, opinioni nullus Ipcus cft. Ac proculdubio verü iftud reperic-tutinnerainctminimèquidéquod Dominus pó augeat dona lua in iis qui priorib'Js fidcli -ter vtütur.Mat.ijjj.fcd quod hoe augmenfiS

G. iij.

-ocr page 504-

47® nbsp;nbsp;19 H® Mit. TH. B E Z AE

ab eadem gratia gratuita promanet, non aute ab vllo caiuflibet bene operantis merito, vel ipfa teile Ecclefia,Pfal.44.4.amp; 115.5.

Epdem exemplodoceinuretjam, fidosDo C»m««î feruosexemplû fplius veri paftorisinhoc fa-cHra ^MM» crofanfto nunifteriofmitatosjoporteretan^ti fquot;wquot;nf cuiaamp;ftudio deuias ones in viâreducere (im-tf Harum mo etiam quotu deplorata ciTe videturfalus) rPÄ^Stn’i vt primù(ij,fi fieri poteftjapfus eorum prçue-t,H.n,ri«gt;ia ueqiâr:quôd ipfe Dominus Pétri lapfumprï-mexlremt jjtTliés doCuit.Mat.26gt; t4.amp; QUale paftotisof-fufientiS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t r 1 ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r -1 t

nciud.e[criDitur,Ezech.35 8. Quo h nihil pro-mouerint,no tarnen definant aberrante infe-qui,donee inuentâ, fi fieri potelt,amp; in hume-ros inieôl5,in gregé reducât. Ideo diccbat A-poftolu.s 111e fidclis,Quis offenditur quin ego vrar? 2.Cor.ii.29i. At hic extrema duo caueda» Nâ vt quidam adeo lunt feucri ac tetnei vtnii feros peccatores ilatim in inferçs detrudant: contrà quidam adeo funt mites ac faciles vt qui fcalperc 5ç fricare feabié oportebat, palpent amp;nbsp;mulceant.Sin quætat aliquis, quis hic modus adhibendus , aio duo hic maximè çequiriad huius mediciuæ temperamentum, morbinimirum veram notitiam ,vtncc minor quàm fit efficiatur, neç adeo grauis vt eu ager immedicabilé exiftimet. Deinde cogno-feendus laborantis ftatus,nc videatur empiri-corum fimilc5,eandem omnibus roedicinaffl propinantiû,3Ut futprû cuilibet pedi cundern calceu aptantiu.Qj£amobrc fingularis à Pafto abus diligentia amp;nbsp;cura requiritur, amp;nbsp;talis eu ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ouibus

-ocr page 505-

ïN HIST. RESVRR. 471

. ouibus cómunicatiOjVt omnes ex nomine co-gnofcant,cjuantü fieri poteft ac debet.loh. 10. J-Ad quod officiu facicndü.nemo fatis arden-terpoteft à Domino fpiritü difcrctionispcte-rc.i.Cor.u. lo.nc facrofandu miniiteriû iudi cionoftroleui vel feucriori fubiiciamus: fed ingenium noftrum contra fubiiciamus amp;nbsp;ac-lt;omraodemus adaedificationem fingulorum, fiueconfolemur,fiuccorripiamus.

In hune vfum facrarum hiltoriarü accapara f^'^iJ'quot; ledio eft neceifana, inter quashaccin primts feutiafri oftendienonadmittendos inEcclcfiæadmini “-'quot;“quot;F« Itrationcm eos qui pcccaiis omnibus vna pn- lent, uatam admonitionemfufficcrevolunt, abu-tentes Domini verbis de priuatis amp;occultis

1 lapfibus,Matth.18.55. nullum difcrimen con-ftituentes inter publica peccata cum offen-diculo Ecclefiae, amp;nbsp;priuatos lapfus : nee intet admonitiones padorales amp;nbsp;Ecciefiadicas, ideft quæ hunt cum cognitione amp;nbsp;iudicio fe-niorum in ccotu, quem hodie vocant,Confi-ftoriali.Scimus enim quid conctà Paulus da-tuerit,i.TiiTioth.5.zo. amp;nbsp;quod in hocipfo Pc^ tro exemplum ftatuerit,Galat.2.ii. amp;nbsp;14. Por-lö fi difcipulum fuura , cuius culpa fucrat tam momentanca, qijique tam multis mo-dis fuam pœnitentiam tedatus crat, Dominus tarnen itetum exaraini fubiécir, amp;nbsp;eb ad-duxit, vt contraria peccato confeffionecon-demnaret, amp;nbsp;quidem in talicoetu , quo quæ-fo fundamento odendiculorum plcnam vi-tam agentes de cenfuris Eedefiadicis con-G. iiij.

-ocr page 506-

47i nbsp;19. MO Mit. TH. B EZ AB

qiicrcrcnnir,qiiucB nc cogiraiierint quidens diculpæ fuse agnitione ? Qinn etiam quibui banc Deus gratiain conceflïc,vt ferio pecca-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tocumlcnCu afficiancaf,amp; omnibus cfFeólis

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiiam illam ^tTAfeitav tellenenr(lï vcrè amp;nbsp;ex

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;animo cupiunt oftendieujom funm aboleri amp;

insdificacioncm corum qu|)s oftendermtira raucari,immo totius Ecclchæ) magnoperefal luncur,amp; in fcipfos peccant,niÇ patiantut fe-Curaagi,qucinadniodiim Dorainum hiccgif-fe cum luo difcipulo videmus, vt Qeo fuajaus vbique tribuatur.

X««»»«»» En igitur quomodo bic fecum infigni mo-

• i^^* dcratione Dominus gelierte ( qui nobis pro-ett^ri,^, ponitut in fc limili tanquam exemplar pei-if^t^Mi leaiffimam ) ka Simonem aUoquutus ,Si-»«.-. tqon.fili lonx, diligis ineplus quam iftiï Et I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;boe quidem non ignorans quxrit, fed fui di* I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcipuli conlcicntiam,amp; moderate tarnen vd-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licaturus: omnino Petro libi in memoriara | nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcuoeance,vlti[nis ills vocibus admonito,quâ I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;réméré amp;nbsp;parum circumfpctic verba îlla pra-l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fudiilcc, Mactli.iô. jj. Etiamfiomaesoffoidan-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnrinteitgo non offenbar. At tarnen jam hic la-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plusililcondonatuserat. Hmc kaqucdil«a-mus fingults momentis Deum orate vt no-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Uros lapins omnino tradat'oblmioni. Verùm I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quû ex memoria nodra ta facile eftljint eius l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•^tga nos bénéficia, lanè opus eil nobis antes I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«b ipfo vellicati, immo (Itmulis admotis nos I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;excitari,vc corum memoria rccolamus, atqiie 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adeo vt refticee iara obduólas cicatrices; nos I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' vero

-ocr page 507-

in HIST. R E S V R Ré 47J mo viciffim oportet exemplum imiratosma 'guoruni illorum Dei feruorum, putàDaniells, Dan.9.5.amp; noftri Apodoli i.Timoth.i, ij. amp;J5.amp; i.Connth.i5.9.nuiiquam peccatorum licetcondoaatorum obliuifci:quo fiec vttum /n tanto beneficio agnofeendo fimus diligen-tiotcs,tuin in c^uendo magis folliciti ne rur-fura in cadem précipites feramur. Quoniam verb plcrunquc focus facimus,fciêdum à Deo nos magnam gratiam confequi,quum corum qua obliuioni tradideramns mcmoriam refri cat,fine percuta intus tantum noftra confeiê-tra:fiuc per alios,qualcfcimque fint,amp;: quocü-que tandem atiedtu ducantur admonita.Tan-twn) abcll iaitur vt nobis rccalcitrandum fit, vt contra Deo gloriam dare nos oporccat,Pe-triexemplum fequutos, amp;nbsp;gratias agerequod non patiatuf nos vecerno fopitos interire, licet pleru/ique per quos e^cicamur, parum fint de nollra vel falure vel confolationc folliciti , tantum abeft vt occafionem habea-musconquetendi,quum per eos admonemur quibus animarum noftrarum cura commilfa ^il- Qnpd verb quidam patifitur quidem fcal-pro fuotum vutnerum cicatrices fcalpi, fed lecundam manum ac mulcb minus tertiam ferre pollunt, dclicatulos iftos velim ex Domino fic cum vno exdileóbillimis ipfis difci-pulis agéte difcere, quid hiefibi faciendu fir. ium enim dicitur quidem Petrus apud ie contiiftatus, fed non aduerfus Magiftrum fiium exacerbatus. Quamobrem triftitia

-ocr page 508-

474 19. H 0 M I L. TH. B E X Aî ilia nihil aliud fint , nifi ægtitudo qiwdam animi , quôd tuin Domino, turn fuis con-difcipulis nimis magnum argumentum ptét-builiet ter ilium iaterrogandi, priùs. quàm verbis eins acquiefeeret : vt hic inter prxei-puos frudos iplws Refipifeentix non im-meritbfitnumerandus, tantum abeftvtno-xium illi fuctit iftud tertib repetitum examen.

Xxtmfigt;m Vipiflim verbconfiderandus nobisinhoC ^dhibendtié examine modus que Doroinusadhibuit, mil* iitfemttn Jjj additis ad difeipuli pœnitentis refponfa liuZtxa^i verbis acnonbus aut cxprobrationibus,fcd

ne.

contrà,quod difcipukim indigerc confolatio-nc potiùs amp;nbsp;confplatione cognofeeret, quàm vllo acerbiorc medicaméto, refpôfis cius ac-quieuit,etfi voluit ilia fæpius iterari ; amp;nbsp;quoi niaius elt fua gratia ter erexit : quemadmo-dum retna abnegatione prias exciderat: quoi tam ipfi quàm eius fociis ac toti Ecckfiæde-buit prodeffe vfque ad fæculotû «onfumma-tionem.

^”f «r ItaquePétri refpófiones funt figiUatirc ex-noHyÜ exa^ pendendæ,amp; Domini viciUîra in lingulas eô-”»»-««. clufiones. Sed priàs hieexcutiendæ Domini mne.'^’ ûc Petrum compeUentis ùiterrogationes.5gt;-mon, fi/tlona , arna^me? Quæ lanè minima funt feifdtantis verba , ita ne fe tes'ha-beat , neene , led cum quem alloquebatut cxcitantis ad leriôde iis cogitandum, amp;cli-cienda exclus oie qux prælentibus condifei-pulis infetuirent. Arque ôvtinam bxelefa Chtifti

i

-ocr page 509-

IN HIST. RESYRR. 47$ Chrifti verba fingulis Boris acmomentis no-ftri cordis aurcs ferirét. Deufquc nobis banc gratiam concedcret , vt cum Petro fincerç poflcmus refpondere, vctiti nc fortcante i-pfius tribunal ftantes non interrogemur an ipCum amemus, nec-ne , fed condemnatio-ncm auferamus prout ipfum vel amauerimus, vel amarc fimulaucrimus. Nam , obfecro, lt;luo magis vrgemur. Neque verb nobis foils hæc admonitio debet inferuire, quod habere pacem in confcientiisnequcamus, ni-b de Dei amorecerti fimus: amp;nbsp;viciffimno-Hra in Deam charitas fit teftimonium cius erga nos|dilc6Honis, vclut elFcdum nos ad pognitionem caufæ fuæ deducit: fed iis 0-mnibus qui ad funélionesaliquas, priuatas aut publicas vocantur, fi modó felicem a-liqucm ex ipfis exitum cxfpcótamus. Eftc-nim illud fixum ratumque , Deum comi-tantem eos à quibus amatur, etiam benedi-äutumviis ipforum, vcde lofepho dicitur, Genef. jp.verf. 21. amp;nbsp;Xj.contta verb malcdi-durum improbis amp;nbsp;omnibus ipforum opc-tibus. Hoc igitur primumefto caput oblec-uandum in fis qui ad publicas funól;ioncs vocantur, immoamp; in omnibus negotiis, vc ad eas pijac religiofi.hominespromoucan-tur,quatenus illa prouideri polTunt, vt Da-uid pulchrècecinit in exitnioillo Pfalm. lor. nee tarnen bene femper ad vfum rcuocauic. In primis autem quum agitur de facrofanéto miniftcrio, locus elTe debet huic obfcrua-

-ocr page 510-

47Ä 19. H o Mit. TH. BEZAS

tioBÎ. Nam quo plutibus donis quifpiamor-natuscrt:,vclurfcientiæamp; aliorum donorun)» co maior adhibenda cautioin iftiufmodi ho-mine vocando ad tale munus, nifi Dei amor donailla comitceur amp;nbsp;exornet, qui foluseft vcraamuflis ad quam bona omnis confeientia eft examinanda. Jdipfum nos Chriltiisin haC .hiftoria docetjuiim Apoftoló ,amp; tertio qui-dem interrogans phulquâ in Apodolatü red-i-ntegret: quemadmedum ctiam Spiritusfan-óèus nos doóiurus notas quibus dilcMtiantut ij quorum animo Dei timer amp;lt;haritasinfe-dit,amp;radicesaltas cgit abiropiis amp;nbsp;Deicoo-temptoribus, elegantem dclcriptiqncin pto-pofuit.ï.Tiro.3.amp;Tit.f.

c^rFftrur Accedamus igitur ad Petri jçeiponfiones, MQitMlinu quarum duæ priores fuerHnt,Etiam Domine, f#f»^7 tunofti quöd amem tettertia veto,Domine ni nmfr!}»» omnia nolti;tu nofti quod amem te. Videmus autem Petrum femel atqueiterum non ad in-tegram interrogationem refpondifle, quippe Dominus non ranrumfx Petro quçüuerat,3n ipfum amaret,fedaddiderat,/’/«j i^uamahidi-feiptiU. Intellexcratianècaulam Petruscuri-ftudaddetetur, nempequómcmonamiHi te-fricatecquam temcre prius iadalpet ie non ta-tum fequiMagidrum paratum, amp;nbsp;pro illo vi-tam profundere; fed etiam addidiUciCciran-ubus autcontranum facientibus rcliquis, fe tarnen perreóturum. Maluit igiturPetrus hâç culpam tacendo fateri quam vltetius refpon-fare. Altcûverô parti he tefpondcr,vt quuin animad-

-ocr page 511-

IS HIST. RtSVÄRz 4^7 sniraaijacrterct Dominum non dixilFe, Mène amadi, fed An me amas, amp;nbsp;bis verbis eins icfipifcenriam fatisdarè admictcre, velue ar-ripuerit Domini verba. Pfxterca, dum facit Dominum fuæ refponbonis iudicem, often-ditfe lefum Chriftum non tantum vt ver urn hominem à mortuis fufcitaiumjfed criam vc-fum Douta ac cotdium fetutatorem agno-fcere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,

Ne verb nabis perfuaderi finamus petfura ^«y^^w hic de fe probten perfedum amotem Domi- r^Htfiie^ ai,qui dcnullo mortalium dici poteft, excc- er «wi»!e pto Dobino noftro Icfu Chriftoifcdamotem f‘'f‘^‘'*”‘ fincctu difccrnere à fido amp;nbsp;fimuiato bis verbis voluiffe-.quç de noftra'fide amp;nbsp;fpe amp;nbsp;aliis o-mnibus donis, quSeSp.S.Déi Filiuslargitur^ funt etiarn intelbgenda.

Hoc Petrus teftai ü fadutus, fe ex animo lo- Xto^sï quuturn oftenditgt;quü didorum fuorumiudi-f^^^*”* dein cum condituit qui falli nefcius cüifacilè abufin A, quidem didu verbunbamp; qüo vct,èDeo debi- ^ p^J^‘' tus honor icdditur, amp;nbsp;in vcritatisfolio Deus fOt. ' collocatur, fed dé quo ferib cogitadum priùs diet quam efterendum. Nam qui rem falfam autincertam aflirraare ^ eóptobare nitituc bis verbis, Deus feit ( quod nimium frequenter in ore omnes liabent) beet alia iurihu-tandi formula non accédât , horrenda fç blafphemia polluit. Dominum abomman-da impictatc transformans, inomnismen-dacij amp;nbsp;faUiratis audotem. £t ft verb nobis hic fermo nön exddàr, tarnen oportet

-ocr page 512-

4:^8 ip. H O M I t. Ï H. B E Z AF.

nos fingulis horis amp;nbsp;momentis fcicres Deuni audire, viderc amp;nbsp;nölreomnes noftrascogica-tioncs;(Juaruinlt;quurn illi placuerit,amp;index amp;vtndcx fucurus fit, itacoräm ipfo præfer-tim tantaquc cü finceritate ambulate,vc corde non aliud premamus quam quod oré profitemur, amp;nbsp;contrà Domini præfencia cot hoftrura amp;nbsp;os cum reda bon^ue confeien-

Chinin J^™ Domini paucorum quidem verborura fii/i t^M rélponfum,fedadmirand£E bonicatis plenum e««)^f/i)^ audiamus. Nam prærerquâ quod fuæ priftinæ (mtine^r. dignitati tribus repetitis interfogationibus rcfticuat vnü ex fuis præcipuis difcipnlis, qui ab cade tories repetitaabnegationeexciderit, bis pauculis verbis totius facrofandi minifte-rij fumma cóplexus cn,tâ eorö quibus admini ftratut tefpedu^qua qui illud adminifttanin-gés fanc thefaurus,lógè ipfo cœlo ac terra,to-tâq;ptçfcnti vita prctiofior,qui paucalisiftis verbis continetur, Pafee oues meas, amp;nbsp;Pafee me*s agnos. Et quidé bic quatuor verba fuut tantü,fed apud Euâgeliftæ Græcû textû,quin-que: vox enim Pafcendi tefpódet duabusGrx cis ßis'iifiv amp;nbsp;’tru/jmirett ,quoru illud fignificat fimpliciter paltum præberc, hoc verb quidda amplius fignificat, nempe totius gregis gubet narionem amp;nbsp;adrainifttarionem.

r»Ji PM- Quód ad Pafcendi vocabulû attinet j quod ^'»^G»^ ^'’'^*°^* Paftus rcfpódet,quo Domini Vetbü M«f»p«intelligitur; amp;nbsp;voeem Gregis,quætribuicut »«'/quot;rp-m.fandoEcciefia» eoetuijfacra Sctipcuta!,arque adeó

-ocr page 513-

tu HIST. *.ESVRRi 479

*deb veteres hiftorix omnium nationu fidem

I nbsp;nbsp;nobisfaciunt,agriculturam,quæ pofitaeftin

) nbsp;nbsp;terracolenda amp;nbsp;pecorum cura,fuiirchominü primas artes,donce primum ad commodü amp;nbsp;Vtilitatem hominum, deinde etiam ad Inxum tnultx alix inuentç funt,amp; quotidicinueniu-tur,alix quidcm vtiles ac iiceefrarix,alix verb fupetflux,amp; tantum iiscommodx,qui vt fefe obleólent tanquam ad voluptates tatum nati, otiolamvitam expauperum laboribus agut.

Verütamcn,vox illa Pafcendi, quü demu- p°ff,'„ji„^ nctediciturdocendi falutis do6trinam,doccr «« /»,» primum ad hocmunusele£kó,non ad delitias ’j^‘^^^, aut otium vocari,fcd contrà ad perpetuü cor hm c^nttm poris amp;nbsp;ingenij Iludiü ac laboré.Deindc licec ^^* *°”^ refpeótu teró eatü de quibus agit, amp;nbsp;fcopi ad rtifH ni^t quécollimatjtcrü omniü humanarû dignitaté ^quot;‘ hoe munuslógè fupercr, ramé à mudo habeti non tantum abicótitïimum amp;nbsp;viliflimum, fed

delitati vehementer obnoxiu: adeö vt=hó raa-gisi(tispaQoribusamp; co turn ouibus cóueniat cü mi)ndo,quam interfecóueniunt lupi,leones,tigres, amp;nbsp;alix illiufmodi ferœ,amp; boni pa-flores eu fuis gregibus.Huius tei fidc tota Ec-clelîæ veteris hiflotia facif.quâob caufam Do minus cum verb Chriitianilmo crueem con-iuaxit:nim Paflorum,tuiii etiam oi^uum refpe du,qua de re fumus paulbpoft ^luribusa-üuri.In prxientia verb diligentius nCtris cx-pendendç voces Pafloris amp;nbsp;palcendi.

Piimü igitur vetos amp;nbsp;vnicus huius Eedeff^ ^'■^“* ^^'*

-ocr page 514-

480 nbsp;nbsp;nbsp;l^'. H o M I r. U T H. B E Z A E , fioff^prii PâftoreftoDciFiIiuslèrasChnaus,in quobr tnicintfl OUCS cledlæ funt ab æterno.cx Patns bencpla-^.lt;fi:,rhMM cito.Ephcf.i.4.amp; 5.àquofuo tempore voca-* ^’^' tùr.Ephcf.i.9.Ëf3..54.ï5.Ioh.6.45.ficoc(iiosA-poftolüs elegie immcdiatc,Ioh*3n.zÔ.îi.amp; dat Paftores amp;nbsp;dolores ad coagmétanonem fan-â:orum.Ephc(.4.ii.amp; iz.pcr oftium intrantes,, quæ légitima e(i:Elcdio, eu ms régula nobis proponitur, i’ Tim.^.:.3.4.amp; Tit.1.7.8.9.

Q^tiifhyt Qi^odua vero ’Paftorn'iltorûopns cIl’Lo-VtrSefKt. 9''’ iplosoportet. Ad Hoc enrm nnflî (unt,lub malcdidionispœna,fi {cens laxint,Rom.1.14 Ï.Cor.9,i6.amp;: fie opponurqur cambus routis, Efa.^S.ii. Atqnod verbû ipfoiû efie oporretî Verbum reconciliationiSjZ.Cor.j.'iS.oniniuni Dei arcanorû difpcfatio.I.Cor.q.k népclehis Ghriftus pro nobis criicifixus,i. Cor.î.i. Et hâc quidc iploru orationé, qua falutisdoâti'-naprofettur,nullo verbonrapparatu,niilli fo cata cloquétia, neehunian'afapiécia, fimplicé cHeopotteijtliijs vnüis virtute nixâ,qni ea que ftulta funt in mûdo clcgir,vtpi.idcfaciatfapi8 tes,öe quæ funt infirma in mundo , vt pudefa-ciat robufta.i.Càr.L27.amp;2.1.4. Verbumiftud prætcteafingu.lisappbcandum amp;nbsp;diltnbucn-lt;lum,non ieiunè aut frigide, fed ita ptopolita, doólrina,vt cótradicétescóuincantar,Tit.i ^. èç morum obcdientia vt aberrantes à redo, corrigantur,2.Tim.j.i6i vt nihil fubtctfugiat corum quæ conducunt, Atl.2o.20^icrnioiicni prædicent tcmp'eftiuc,rntenipeftiüè:inltct,at», guanr^biurgêt,exhottcntur cd omni lenitatc. amp;dö-

-ocr page 515-

IN HIST o R. RESVRR. 481 amp;:doârina.x.Tim.4.2.Et,quod maius eft,Pa-ftorem oportet non tantùm in generefui grc-gis curam gercre, fed etiam nolle fingulas 0-ues,amp;nominatim cópellarc, Ioh.10.3. publice amp;nbsp;per fingulas domos,noéle amp;nbsp;die,Aót2o. Ji.oues aberrantes requirere, Matt.iS.ix.mu-dlarum vuincra ligare, laborantcs confirma-re,Ezech.33.i(S.Quemadniodum autem pafcua h?c ad aquas limpidas efle oportet,fic Paftoré gregi fuo nioriim exemplo præire decct,i.Pct. 5'5'Üeniquepoftulat boni Paftoris officium vttanto fuas oues amore compleéfatur, vt vitara pro ipfis fit paratus cxponcre,ad boni Paftoris illius exemplum, loh.io.ix. alioquin hoc munere prorfus illi abftinendum.

In primis autem iftud obferuandum cft,cü p^fitnt quipropric folusamp; vcrus Paftoreftjnondi-^^”^’”/^^’ xilfe Petro, Pafce tuas oues, aut tuos agnos, fi^ fr Df fed,Pafce meas oues,amp; mcos agnos ; amp;nbsp;ita fe- quot;’Xf”* ciffe teftatum, fe nee vendere nee permittere fuasillas oues aut agnos Paftorum arbitrio, fedfevfum la»5fis ipfarum concedentem ipfis, 1-Cor.9.7.amp; quidem modcratè, i.Tim. 6. trauere tantum euftodiendas, quarum reddenda fit ratio;quandoquidem certis finibus poteftas circunferipta fit, quam ampliari vel reftringi nefas fit,vt loquitur Dominus apiid t zeehiel. JJ. tantum abeft vt dominium in illas accepe-rint.Hoc ipfe Paulus teftatur x.Cor.i.i4.A D. Petrus. i.Pctr. 5. j.immo fummus ille nufter Dominus Paftor Paftorum amp;nbsp;vniuerfi gregis, eo vfq; fe deraifit, quatenus fe miniftrum cir-

H. j.

-ocr page 516-

48i 19. H o M I L^ TH. B E 2 AE cuncifionis agnouitjVtfæpiùspalàm profef-füs ik, fe nihil ouibus proponere quod non à Pâtre prius acccpiiret.

viligintif- His Omnibus fic,vt par eft,ritc expeniis,ni-■lt;/7e’p2^i. ^' penre volumus.nos, inquam, quibus Deus rit «fcriti hoc onus inipofuit,eo nos honore afiicicnsvt ^^^quot;* t^nti tainque pretiofi thefauri adminiftratio-ngHofctri. nemnobis commiferit, quem tantirederait, quid ad hæc diduri fumus?Dicam nô fine magno dolore. Nos omnium primos quàm plu-rimorum defeâuum ingenue fateamur amp;a-gnofcamus reos.Nam etfi per Dei gratia vere poflum us affirmare, nos ha^enus puratn ver-bo Dei comprehenfam veritatcm pradicalk, amp;nbsp;etiamnum hodie prædicare , quid tarnen præftitiflc nos dixcrimus, fi quæ noftrx partes fuerint infpiciamus ? Vbi zelus, vbi cura, vbi ftudium paftoraleîO Deus Optime condona, ex immenfa bonitate,noftros defedus : nobis bonam amp;nbsp;reclam confcientiam confcrua: impie nos tuç gloriæ zelo:in nobis adaugefcien-tiam, prudentiam, charitatem, conkantiam virtutcfque fimilcs ad tatum onus fuftinendu ncceflarias,denique noftris laboribus facilis ac beneuolus benedicito.Vos verö, qui hodie perfonam ouium fuftinetis, Deo veftrospa-ftores afliduis precibus commendare nc definite,quo fie ab ipfo regantur, vt ipfi bene vos regant, vt tandem vltimo illo amp;nbsp;maximodie, fummus amp;nbsp;vnicus Paftor nosagnitos inverii fuum ouile recipiat, quotidie miferis fuis ouibus ereptis c leonis rugientis faucibus, amp;nbsp;omnibus

-ocr page 517-

IN HISTOR. RESVRR. 48J omnibus merccnariis ac falfis Paftoribus,tan-dernque omnibus fuis amp;nbsp;noftris aduerfariis. Ethæcquidem de Paftoris nomine baâenus.

Ouium vero nomen quod attinet, Domi- ‘-nus ipfc eft eius expofitor, loh.i 0.27. hoc no- 6^ump‘î. mine vocans cos omnes qui vocem fuam an- ^;'“ diunt amp;nbsp;fcquutur, vt vitam æternam det ipfis. ^oîz^u^m Atquoniam multi ad conuiuium inuitantur, quot;/'“‘^'’“A qui tarnen non accedunt, quoru mentio nt in parabola, Luc.iq.i8. multoq; plures funt vo-cati quam eledi, Mat.22.i4. immo plcrunque contingit Dominum mittere fuos feruos ad eosquimagis indurantur co verbo, vel ipfis Moyfe amp;nbsp;Aarone teftibus, Exod. 7. j. amp;nbsp;4. amp;nbsp;Efa.6.9,amp; 10. amp;nbsp;maxima parte Prophetarum: immo ipfo tefie Prophetarum omnium principe, quern feimus lapidé ilium angularem ab architedis reiedum, amp;nbsp;lapidem oftendiculi populo,à quo tarnen priore maxime decuerat ipfumagnofci, Luc. 2 34. amp;nbsp;Efa.62.2.idcirco quum agitur de facrofando minifterio, vox i-fta Ouis non eft adeó anguftè accipienda : fed Paftores oportet,Dei relinquentes prouiden-tiæarcanam amp;nbsp;intimam cognitionem verarö q^^^°'“ ouiumàfalfis, verbum prædicarc promifcue angi^^^a. omnibusilludaudirecupientibus: immopo-ftulat ipforum officij ratio vt cas quæ guftum fhnu .gt;t-omnera amifcrunt etiam inuitent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E°n■;^^'iff^^

Et quidem hac in re certus quidam ordo eft ^«*m hgt;’ obferuandus. Primum igitur non eadem eft ^j'(«^’’^j ratio vocationis Paftorum amp;nbsp;Dodorum amp;nbsp;atniJtir Scniorü,atq; olim Prophctari'i,Apoftolorum ^Xcani^

H. ij.

-ocr page 518-

484 IJ. BOMIL. TH. BE Z AB

amp; Euangeliftarum.

Nam Propheta: quidem , quemadmodum immediatè vocabantur à Domino gt;nbsp;fic ad hos vel illos loquebantur,vt Dei Spiritus ipfos di-rigebat. Apoftolis verb müdus vniuerfus fuit, vchit prouincia, duce Spiritu Sanfto, fic tarnen officio fuo defungentibus nc alter fuper alterius fundamento aedificaret. Euangcliftæ vetb nullum quidem certum locum fixumac conftitutum habuerunt, fed tarnen non vt A-poftolihuc illuc excurrerunt, fed prouineiis inferuierunt,proutab Apoftolis in has vel ib las mittebantur: quod fatis confpieuum eftex Adis amp;nbsp;epiftolis Apoftolicis.Paftoribus vero Doéforibus amp;nbsp;Senioribus certæ quidam Ec-defiæ funt affignats amp;nbsp;priuatim commiffei quod facile confpicitur ex Aft.20.18. amp;nbsp;1. Pet. 5.i.vtfic inftitutum ordinem nemini fasfit violate.

aï«« !««« Deinde magna eft obferuandanobis diffe-tn tuti »4 retia inter oues quadrupèdes,amp; eas de quitus iurtiitqitt |^jgagimusoues DeiSpiriturenatas.loh.J.ö-é-tMi'i^i capita furfum in loca cœleftia tollcntes Colo. riiu^in j.z.vidum amp;nbsp;paftum habentes è rore cœli, Sc w2r nbsp;nbsp;nbsp;ex vteroauroræ natas.Pfal.110.^.Nihilominus

quum Deo vifum fitita fuos filios nuncupate nomine ouiü,nó temere prçtereunda eft con-i uenientia inter animaiia illa quadrupedia, Sc veros Dei filios.Porro nemini mirû videri debet homines Wc à Deoremittiadbeftias, ex quibus officium fuum difcat: quemadroodura ad afmos ablegamur, praefepe noftrum agni' turi*

-ocr page 519-

IN HIST. RESVRR. 485 turi,Ef.i.j.amp; ad hirundines amp;nbsp;iftiufmodi aues vtfalutisnoftræ tempus agnofcamus. Ier.8.7quot; amp;nbsp;ad pafferes j^quorum exeraplo aduerfus in-credulitatem amp;nbsp;diffidentiam corroboremur. Matth.6.i5.amp; 26. praeter alia non pauca iftiuf-modi Scripturæ loca. En cur etiam hoc loco, propterea quod per pcccaium nafcimur, non rationc homines prxditi, fed alij brutisipfis ftupidiorcs : alij,amp; quidem maxima pars,ian-guinem aliorum plus quam tigres aut leones litientes,feri amp;nbsp;indomici homines, Dominus dicitur in fuis operatus per fuura fpiritum,eos in oues transformare:quum hoc animal fit inter caetera manfuetum,fimplex,placidum,tra-ftabile,non vehementer elamofum, no raor-deat,non petat cornu vel vngulis, fed fummae vtilitatis, ac nulli noxium : immo ne refiftcns quidem lanionibus iugnlum petentibus: quae omnes conditiones ad viuum nobis rcprçfen-tantur in omnibus fandis viris,quorû hiftonç confcripta:funt,amp;in primisineo quiomnis perfedionis eft exemplar, amp;nbsp;quo nos oportet indui,Roin. 13.14. qui mille modis indignifli-mislacelCtus amp;nbsp;contumeliis profciffus,non modó malu raalo nó repédit, vtadlanienam etia dudus, ne os quidem ad deftruendum a-perucrit,quin etiam pro iis feruandis precatus fit à quibus Cruci amgebatur, Luc.25.55.vt nó abs re clara voce hoc edidcrit, Difcite ex me, quód mitis firn amp;nbsp;humilis corde, Matth.11.55. Hæc igitur nobis in facri fimplicitas tâtopere coraraêdatur,non vt beftiis fimus fimiles, fed

H. iij. gt;

-ocr page 520-

480 ip. HOMIL. TH. BEZAE orani malitia vacui fimtis,amp;: placido pacatoq; ingenio fimus.Deniq; patiétia illa eft magno-perenobis in facris cÓmendata. Accipite veró defcriptionem in gcricré huius veri ouiügre-gis, Efaf. n. 9. Non nocebunt amp;nbsp;non occident in vniiicffo monte fanftomeoiquiarepletaeft terra feientiaDomini.Et eôdem prætereaca-pite Prophcta,vcrf.6.7, amp;nbsp;S'.viin amp;nbsp;efficaciam monftraturus Spiritus Déi,’ futuram inter eos qui Chriftiani dicuntur, fie loquitur, Habita-bit lupus cum agnojamp;pardus cum hædoaccu-babit,vitulus amp;nbsp;Ico, amp;ouis fimul morabun-tur, amp;nbsp;puer paruulus deducet eos. Vitulus amp;nbsp;vrfus pafcentur:fimul requiefeet catulieorum amp;nbsp;leo quafi bos comçdet paleas. Et deleâabi-tur infans ab vbere fupctforatnihcafpidis:amp; In cauernam reguli',qui ablaftatus fuerit, ma-num fuam mittet.

dumfn. En,inquam,veram imaginem verç Eccefie utrbium, re ipfa amp;nbsp;nomine.Hic autem omnino cauen-ßmultrZ ‘^u*^ falfiffimum amp;nbsp;perniciafifiimum iHud luft v. prouerbium, Qui ouem fimulat à lupo deuo-ratur. Nam contra quotquot de hoc mundo fiint, velutin vnguibus amp;nbsp;faucibus magni il-lius Leonis prædç inhiantis,amp; animas ac corpora illorû vorâtis vcrfantur, quibus fi partit ad tcmpusicófultó id facit,vt alios cû aliis có-mittat, amp;nbsp;mutuæ lanienæ exponat,accûipfisgt; tanquam cura muribus feles, colludat. Vnica autem hominibus via eft ex cius faucibusfeft eripiendt, fi fiant oues eius grcgis de quo hic 3gimus,fub magniPaftorisiJlius tutelaamp;prÇ' [fidio

-ocr page 521-

IN KIS'T. RESVRR. 487

J fidio qui nullam vnquam perdidit à patre fibi commiflam. Ioh.6.gt;.9.amp; 18.9. licet cas mittat velutin medium luporum, Matth. 10.16. fed fub tam tuto præfidio pfal. 61. vt nulli tutiore loco fintquàm qui prorfus derelidi fuifle vi-debantur. Matth.10.38.

Sed quid ego fum ad ifta difturus ? aut vn- ^fpUta-defaâurus initium? aut vbi definam fi quales docirtn/e lumus dicerc tentaucro: nos,inqiiam,qui Ec- ad waxt-clcfix reformatæ nomen ementimur coram ’^quot;J^quot;' Deoamp;hominibus.Nara öbfecro,nonne ma- ftrtem, lore in dies infanialaboramus ? contumaces fumus ? variis noftris concupifcentiis amp;nbsp;volu-ptatibus inferuimus, amp;nbsp;malitia amp;nbsp;vitio pleni, digni quos omnes oderint,quum alij alios 0-deriraus?Tit.5.5. alij aliös laccranteS amp;nbsp;deuo-rantes, Gal. 5.15» Annon denique noftratum virtutü hæc funt infigniadniuftitia plenj.fcor-tatores,impij,auari,maligni,inuidi, cædibus, nxis,totiexfraudibus cófuti,fycophantac, ob-tredatores, Deum odio habentes, iniuriofij contumcliofi,fuperbi, jnfolentes, iadatores, malorum inuentores,rebelles parentibus,dif-cordes, Aç^f-ya, nûquam placabilcsgt;finc'mi-fericordia, licet quid à nobis Deus poftblet minime noslateat ? An non verb Deus ifta cœlitus intucturPnon cognofcit?non vindica-bit,nonfui iudicij tarditatem grauiore feuc-ritatc penfabit?Vulpes dolofæamp;fraudulentç, Læftrygones immaniffimi, fœneratores , qui domos intégras deuoratis, amp;nbsp;miferorum ege-norûmque fanguinem abforbetis: tigres ac

H iiij.

-ocr page 522-

488 Ip. HOMI r. TH. BEZ AE.

leones, quiprædis veftiisamp;rapto ciuitatem fanguine repleuiftis amp;nbsp;quotidie replctis: Vos etiam litigatores amp;nbsp;Iniiim fautores.quoufque tandem Domini verbum amp;nbsp;fideles eiusferuos contemnetis? An expeóiabitis dum magnus illc paftor,qui haftcnus noftrum ftuporero amp;nbsp;indurationem fua patientia fuperauit, virgarn fuam abfcindat, ficut tandé feeit illi fuo vete-ri populoPZacbar.it.9. An expeélabimus donee oftio claufo nobis dicatur, Abite à me 0-perarij iniquitatis,non noui vos,Matth.7. iJ. An expedtabimusdonce fedétem in folioiu-dicem afpicientes dicamus mótibus,Montes, cadite fuper nos, abfcondiie nos à confpefiu eius qui infidet throno,amp; ab ira agniP Luc.a^ 3o,Apocal.6.i6. Sed irriti tuncfuturifuntda-mores. Tuncenim horrendum illudfulgur vltimoemittetur in contumaces amp;indoroi' tos , Abite maledidi in ignem æternum, qui præparatus eft Diabolo amp;nbsp;eius Angelis- fic-quisautenon tremet leone rugiente? Araos, 3.8. Ecquisnouitan bæchodie vel hoc ipfo momento euentura fint? An non enim, obfe-cro,noftris flagitiis iftapromcruitnus. Non cernimus, etiam ante portas, vel ab Oriente in Occidentemvfque tela fua ignea Dominû bine inde vibrante ? Annon audimus noftris auribus ingentesfecurium idlus, quibus Dominus diftringit, abfcindit,eucrtit dcfiffinia-rurn fyluarum arbores? Intcrea tarnen frótem exporrigiraus , amp;nbsp;ccclü ipfum petimusauda-cia. At ftabit immotus ille tbronus, omnibus inib

-ocr page 523-

IN HIST. R E S V R R. 489

tn ilium impingcntibus,elifis amp;nbsp;attritis. Agite tgitur,nûqiiitl fatis aducifus Deum peccatum tltî nunquid fatis diu aduerfus Deum fuimus contumaeçsîSerio tandem de iftis cogitemus» Dei indicia quifq’, noftrum horreamus, in facies noftras procidamus, ac cü Daniele, loge rodiore occafione dicamus, Peccauimu$,ini-quitaté fccimus,impie egimusamp; contumaces fuimus, amp;nbsp;receffimus, amp;nbsp;dcclinauimusa mâ-ditistuisaciudiciis. Non obediuimus feruis tuis Prophetis, qui loquiiti funt in nomine tuo,regibus noftris,principibus noftris,patri-bus noftris,omniquc populo terræ.Tibi Domine iuftitia,nobis autem côfufio faciei, Da-niel.9. En fratres,quale hodie noftra oratio-nê effe oporteat,aut nunqua;immö vcreor ne fera nimis hæc pœnitentia futura fit. Quic-quid autem contigerit , etfi ego cü meis coU legis eandem meritö vobifcum peeniten-r tiara imploramus, coram Deo teftamur I10-dienos monendis vobis non defuilfc, amp;nbsp;animas noftrasliberaffei Deus verö de nobis amp;nbsp;vobis ftatuat,ficut ipfi vifum fuerit.

Supereft iam vt excutiamus fundamenta '^lh’‘ß* eorum qui, vt caput illudiuum imaginanum, ,ii,i}h»tf fiabiliant, à quo reliquum corpus non minus tquot;' ^“P*: tanaUGum iuum lenlum ac motum trahit, pabUirt bic verba ex fua fententia detorquent : quafi »»*»»»»»•. Dominus prius inftitutis fuis Apoftolis lob. io.xi.amp; it.in ipforö omnium præfentia, iam in koe minore eoetu Petrum declararet amp;nbsp;or-dinaret caput totius Ecclcfiæ, amp;nbsp;folum vni-

-ocr page 524-

490 nbsp;19« H o M11. TH. BEZA E

p^«4.lt;-ygrfalem vicarium reprifentantem in terris *gt;trbtf‘pt- lefum Chriftum cura fimilibus aliis multis tri, Pafie jntolerandis blafphcmüs. Primum igitur di-cunt, nulli cx Apoftolis alij quam Petrodi-»flum,amp; quidem tribus repetitis vicibus, Paf-cemeas Olies. Atfalfumhoc* Nam omnibus Apoftolis diftum eft,primum quidemquum ipfis apparuit codem fuæ refurreélionisdie, Luc.24.47. amp;nbsp;78. amp;nbsp;itcrum cadem ipfa hora, lob. 20.21. ac tertio tandem quum in ccelos afcendcret,Matth 28.t9.Marc.i6.9. Aft.i.8.amp; quidem vfuslongè amplioribus dilucidiori-bus amp;nbsp;difcrtoribus verbis. Sed vtifta relin-quamus,quid ad D. Petrum in tantam dignitatem euehendû iuuat in medium idadferre, quod potins illi foret ignominiofum,nifite-dü effet imméfa Prçceptoris bonitate amp;nbsp;mi-fericordia,quü citra controuerfiâ tertio repe-titailla interrogatione Dominus illi tres ab-negationes exprobrarit,quas deinceps triplict cófcfllone eluit,qua ex ore Petri clicuit,toties illo in Apoftolatusfui munere redintegrato! s««»rf« Deinde dicunt hac ouium voce intelligen-mmtiti6Mlt; dasEcclelias peeuhares cum ipfarum Palto-o«lt;»i» amp;nbsp;ritus amp;nbsp;Prçlatis vt loquütur, à quibus gignu-t^virum- ^^^^ Agni, ideft finguli fideles diftinftc confi-derati, adeo vt, ft fides ipfis adhibeatur, relr quietiam Apoftoli,Petrofubiieiatur. At quis hanc ipfis allegoriam cócefferit? Cuiuisefnm fatisnotum eftintotafcriptura, Chriftianos omnes intclligi nomine 0uium,quæ exprefß diftinguntur à fuis Paftoribus amp;nbsp;Conduâoquot; ribus:

-ocr page 525-

IN HIST. RESVRR. 491 ribus ; vt iterum hæ Ones difeernantur in eas quæiam a'd aliquam cognitionera pcrucne-runt,amp; easquæ adhuctenellæfunt amp;nbsp;laften-tes velut agni.Qna diftindione Dominus do-cetquanta curaamp; diligentia vcros paftores oporteatincubcre in verbo Domini fingulis diflecado amp;nbsp;diftribuedo,2.Tim.2.15.ladle ni-niirumadbucinfantibus, amp;nbsp;cibo folidiorc iis quiconcoquendi illius amp;nbsp;digerendi facilitate babent,i. Cor.3. 2.amp; Heb.5.12. Ac proculdu-bio valde iftud mirandum elfer, fi tarn vera effet hæcexpofitio quam falfa eft amp;: ndicula, Dominum à difeipulis toties interrogatum, Juis maior elfet inter ipfos futurus,nó recor-atura tune ipfis Petrum nominate, quû contra, difertiffimis verbis doccat,nulkim inter i-pfos fore dominatum, Matth. 20. 25. Marc. 10.42.Luc. 22.25. amp;nbsp;Contentos elfe oportere præfentiafpirituali fua, qui vere fummus Pa-ftoreftamp; eminet tâ inter ipfos quam totam Ecclefiam vfque ad feculorü confummationé.

Vcrùm,excipiunt aduerfarij,nonncfatis a-bundè amp;nbsp;perfpicue Dominus Petrum defi- quot;ZtäriwS gnauit caput vniucrfalefuæ Eedefiasin hoc ^'*'*'*’’-mundo, quum promifit fe daturum illi claues ftmi^ Regnicceloruro,amp; fuam Ecclcfiam fuper hac ”' i‘'gt;'* petram fuperftrudurü? Matth.i(S.i8. At quo- ^^uluh.-ries admonuit ipfos ac docuit,tum rationibus ‘f-'t. tumadduftisScripturç Iocis,tum teftimoniis veterum, quemadmodum tune Petrus refpo-derat,amp; fidei cófclïïonem illam ediderat non priuato fuo tantùm,fed fociorum rcliquorum

-ocr page 526-

491 nbsp;19. H o MIL. TH, BE ZAB

nomine:fic etia has claues, id eft poteftatem ligandi amp;. foluendi,ac proinde, vt Chriftus eft Optimus horum verborum interprcs, poteftatem remittendi amp;nbsp;retinendi peccata in nomine amp;nbsp;voluntate eins cuius vniushociuseft, Luc.5.zi. turn no vni Petro fuifle promiflam, fed omnibus Apoftûlis,quæ poft refurredio-nem poteftas in ipfos collata eft.loh.ïo.ï3 amp;nbsp;Marc.i6.i5.amp; i6. amp;nbsp;in Apoftolorum perfona, omnibus veris paftoribus légitimé vocatis:fi-mul vnum corpus cóftituentibus, quo Ecck-fiæ vnitasrcpræfentatur, quemadraodö vnus cft Deus,vnus Chriftus, vnum facrofandum Miniftcrium, vna fides, vna fpcs,amp; vnafalusï Nam vctercs Patres, etiam quos iara aliqua-tenus Epifcopus ille Romanus fallcbat,idi* pfum obferuarunt, donee pro Ecclefiæ totius vnitatc Apoftolus vniuerfalis Ecclefiçobtru» fus eft. Et tarnen Dominus velut tantum cr-rorem præcaueret,pro eo quod hanc fandam auftoritatem pollicitus Petro dixerat, Dabo tibi claues, in illarum traditionc dixit vnao-mnibus, Mitto vos vt Pater me mifit, amp;■» Ac-cipite Sp.S. amp;, Ite amp;nbsp;docetc omnes nationes, nulla Petri prae catteris Apoftolis fada nomi-natim métione-Quod autem ad Ecclefiæ funquot; dationem attinct, quis non videt Dominimi his verbis, Tu es Petra, amp;nbsp;fuper hancpetram ædificabo Ecclcfiâ meam diftinxiffe fuu Apo-ftolü omnium nomine loquutû, à cófeflione qua ediderat,his verbis, Tu es Chriftus,Films Deiviuentis? Quûigitur iftudædificiûnulk alio

-ocr page 527-

IN BIST. R E S V R Ä. 49J alio quam lefu Chrifto niti poflïtgt;Ephe.2.20. amp;nbsp;l.Pet.a. 6. quemadmodum ipfe Paulus di-fcrtè docet, nullü aliud poni poflc fundamentum quam vnicum lefiim Chriftum, perfpi-cuum elf Dominum co loco Petrum alloquu-tumeffe vtrepræfentantem totam Ecclcliain in ea confedione quam ediderat. Quid am-plius?fi huius admimftrationis (umma polira eft in Verbi prxdicatione,amp; Sacramentorum adminiftratione, vbi tandem inucniemus rc-liquos Apoftolos Petri fcholam adiifle ab i-piodocendos,aut Petrum ßbi talemaliquem infocios dominatum arrogalfc? Contra Hic-tofolymis accufatus,amp; quidem iniuria,nonnc Coram Ecclefra fadh fui rationem reddit, Aft. U.J.amp; ly.Annon eorundem confilio inSama-riamipfum cumlohanne mittentibus oble-quitur?Ac quanta Paulifuiflet arrogantta, rc-prehendentis ipfum Antiochia: amp;nbsp;quidc co-ramomnibus?Gal.2ai.amp; 14. Quorfum etiam Petrus de fibi commiffa funftionemaximam orbis partem truncalTct.Gentes nimirum,có-tentusvt plurimum Euangclio circücifionis, vt Paulus erat præputij, ficut inter eos conue-nilfe videmus. Gal. i. 7« amp;nbsp;?• amp;nbsp;Dominum i-pfum ore proprio prxfcriplrfle talem Paulo funftionem? Aft.9.15. amp;nbsp;26.17. Denique vt i-ftis concedamus falfo ab ipfis excogitata Pe-tri in reliquos eminentiam, vnde rädern pro-babunt earn ad fucceflores tranfiifle,amp; Romp potius quàm alterius vrbis cuiufpiä propriam elle? Ac denique, fi fc ita res habet, quo iure

-ocr page 528-

494 ^9’ H o M I L. TH. B E Z AÊ Romanus Epifcopus,modo Petri,modo Pauli vt libueritjfuccefforem dieet ? Sed quid pluri-bus immoramur in iftis refutandis quæ nulla ratione neefpeeierationis nituntur? Paueisi-gitur rem totam abfoluo, Succeirorem Petri, luperioribus omnibus datis amp;nbsp;conpeffis, dici-' musoportere non tantum cathedram,fedPe' tri doftrinamoftentare, quum Dominus fua-rum ouium amp;nbsp;agnorü curam minime ligneo vellapideopulpito, fed in illo fedentibusad hoc munus exercendum commiferit.

^lt;«4 Deniquc qui caput iftud vniucrfale tuen-*lt;^quot;e‘f°ri,- t“f,hac ratione nituntur,quod DominusPe-rumixTir trum alloquutus non dixit, Pafce meas Oues täPeuMm *” Oriente vel Occidente, vcl alio quouis lo-igt;iärjiniiit. CO,fed indefinite,Pafce meas Oues:vndeinfe-runt Petrum bic defignatum fuiflepaftorera omnium Ecclefiarüfine exceptione.Sed prêter quam quod iam diximus, hæc fi ita effent, taméPetro fore tantum illa propria,quando-quidem nee hoe loco nee alibi fit vlla mentio velPetrifucceffbris,vel Romæ,vel vlliusalte-rius vrbis : viros iftos bonos faltem alficipu-dore oporterct, inter ea quæ indefinite dida funt, ab iis quæ vniucrfaliter,non diftinguen-tes,nimiurn impudente fophifmatc.Exiftisi-gitur lefu Chrifti vcrbis,verè quidem conclu-di poteft Diui Petri Apoftolatum , non fuiffe in vlla natione regione vel vrbe conclufunuac proindeipfum Apoftolatufuo ab iis fpoliari qui de Apoftolo faciunt Paftorem velEpb fcopum,primum Antiochenura(quod eftfal' fiffiraunt

-ocr page 529-

IN HIST. RESVRR. 495 fiffimum) deinde Romanum: fpeciofo fane prétexta, quod Roma terraruni maxims parti donunaretur. V crùm, quod maius eft, quæ file indefinite dicunturgt;alibi vniuerfaliter tarn Petro quam fociisac coUegis eius his verbis committuntur,lte,amp; doccte omnesnationesgt; Matth.28,19. amp;, In vniuerfum orbe terrarum profcâi,prædicatc Euangelium omni crea-turs, Marc i6,15. quæ fi coniungantur cum iis quæ hie indefinite dicuntur Petro, fatis di-lucidc patcfacient,vnum amp;nbsp;idem omnium ef-fe munus Apoftolorum ,eundem Apoftok-turn,nullt certo loco aftridum, fed in vniuer-fum orbem indiuife: ad quos deinceps Paulus dccimus tertius acceflit, quorum omnium v-na fuit dignitas amp;nbsp;authoritas minifterialis: tredecim illos viros fic regente Sanâo Spiri-tu, amp;nbsp;quocunque locorura ipfi pkçuit, mit-tente, vtnullus eorumfalcc inalicnam mef-fem miferit, fed fidelem omnes opcram hinc inde,prout à Domino vocatifunt,ftrenue na-uauerint. Nihilominus tarnen Apoftolatus Petri ludæis maxime dicatus fuit,amp; Pauli Gé-tibus,abfque vlla æmulatione, aufo tarnen D. Paulo,Deo gloriam tribuéte, de fe prædicare, feamplius quam illos omnes kbora{re,i.Co-rin.15.10. C^idycrö futurum putamusfico-paracionem inftituamus fummi amp;foliiis capitis veræ Ecclefiæ cum fiditio illo amp;nbsp;imagi-narioVicario, amp;nbsp;fatellitibu.s cius, aut tota illa hierarchia, cum veris paftoribus re amp;nbsp;nomine? Sedhäcmatcriam defino pluribus in præ-

-ocr page 530-

49(5 10. H o M I L. TH. S E 2 AË '

fTA fentia perfequi.

riiu ^'* Hanc igitur illis cloacam rclinquentes,qui-fr^tifmu bus tam bene olet,Deum precemur vt exira-^kjX«* menfa fua gratia tam eximia documenta qui bac hiftoria continentur al tiùs animis noftns infigat,amp; in primis vt pro immenfa fus mife* ricordia fratrum noftrorum rcliquias cxilb Babyloneeripiat, tot populorum in vltimaffl ' perdicionern,paftorum inopia, ruentiuni mi-fertus, acpro immenfa rapacium luporuniamp; mercenariorum multitudine,fideles feruoïin . meflem fuam immittat, quibus in dies bene* dicat,ac tueatur, donee plenitudotemporuffl adueniat quar conftituit, vt cum ipfo viuamus amp;nbsp;regnemus in atternum. A men.

HOMILIA VICESIMA. loh.iJ.

i8 ^men,amen dico tibi,quum effesiumor, cingebas te, amp;nbsp;ibat quo volebas : quum anten fenueria extendes mantts tUM, lt;!^ alius te dti-get,amp;transferet quö noies.

u nunc ergo quum vidiffet 'Petrus,died lefu,Domine,bic autem quid^

12 Picit

-ocr page 531-

IN H I S T O R. R g S V R R. 497

ii Dicit ei lefut, si veUm eum manere donee veniam,^uid ad te,tu me fe^ueregt;

ii Exijt ergo ferma ifie interfrairet, difei-pulumitlum nonmoriturum:fednon dixeratei iefus,7fgn morietur .■ fed, Si eum velim manere donee ireniam tjuid ad te.

Er i T i medici plcrunque con- J^*^„^J^ fueucriint primùm ab ægrotis tumiM it morbos depcllerc, deinde hoc^^’^^'' non contenti diæta aut modum quot;« ”’quot; ri viuendi præfcriberc,vt in porte p””f‘{quot;', ruramorbos caueant. idem præftititDomi-*«'»»/«i7,

nuserga difcipulum, portquam collapfum c- {L1,”^^;°^ rexiflet,ac monuirtet fibi in porterum à fimili »« eMkra lapfu caucrct,non futura pari côditione, quâ- f'“‘'‘^quot;r' doquidem mortem effugerat quam triplici i^omini abnegatione merebatur : fed iam fc-rioagendum, amp;nbsp;reipfa comprobandum plurisab ipfo Magirtri gloriam fieri quam pro-priam vitam. Quaproprer maturè fe ad hoe certamen accingeret, fideamp; Conrtantia mu-nitus.quum antea fibi ipfi nimium confidens, ’nius anciUulæ voce perterritus collapfus ef- ) fct.Hi« fiquis excipiat medi cum fic fuum agrü

-ocr page 532-

49^ nbsp;20. H o MIL. TH. B E 2 AE

alloquentem, ac redituri periculi amp;nbsp;mortise-tiam inde fequuturæ præmonentem partira gratam illi medicina adhibere vifum iri. Aio, verum illud quidem dfein hac morborufpe-cic fanitatem lædentium,amp; Mortis quæ vitara cripit, fed non in ea Mortis fpecie quara bic difcipulus erat paffurus, qua contra ad veram vitam amp;nbsp;fanitatem aditus patefit. Deniquelicet Dominus abfolutè loquatur, noncondi-tionaliter , vt forte Medicus ægrum priftina: valetudini reftitutum moneretfore, vt ni fibi caucat,amp; dixtam prçfcriptâ obferuct,in mor-bum immedicabilem recidat : tarnen hxcad-monitio Domini valde fuit vtilis, immo ne-ceflaria prorfus huic difcipulo, ex veteris iHius ac triti prouerbij vfu, tela præuifa minusno-cere.Qua ex re percipimus quâtæ curæ Domino fit falus miferorum peccatorum pceniten-tiam agentium, quos alioqui fua gratia indi-gnos poterat reiiccre,aut ex parte tantum illis proiiidere:quæ pluribus mox pcrfequemtir. ^M^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dominus mature difcipulum aJ-

mmi Dt- monctqua via fit illi deinccps incedendura, ^ßjj^p^jß'j^^ p|^j.2Pj loqucndi, petita à lu-dxorum veftimentorum ritu,qui togislon-gioribu$,ficut Orientales populi pene omnes vtebantur, vtquoties fead iter accingcrent velles fuccingerent. Hic eft igitur verborum Icfu Clirifti fenfus, Haftenus fuccingebas tc, i amp;nbsp;ibas quo volebas, fed veniet tempus quo te I alius cingct,id eft corpus tuum amp;nbsp;brachiavin-ciet tc ad fuum,nó ad tuum arbitrium, duftu*

rus: 1

-ocr page 533-

I^I h IS T o R. RÉSVRR. 499 rus:fic indicans ipfum non morte naturalised «rnificum mambus moriturum. Neque vero dubitandum quin ita contigerit, cuius fidem faciunt multi ex vetenbus, nominatim etiam cruel affixum mcmorantcs,quó fpeâare vidé-turetiam ilia verba, fore vt manus extendat. Nolim autem bac de rc contendere,heet feri-ptoresin circunftantiis plurimum inter fedif-crepent. Quod veto de Apoftolo,amp; quidem maxime Iudæorum,fa'éfus eft Epifeopus Romanus,manifcfta eft falfitas,quum præfertim velint ipfum fedifle, vt loquuntur, Antiochiæ feptem annis,amp; Romæ 25. quod cum tempo-turn fupputationc, amp;Aftorum biftoria non magis conuenirc poteft , quàm luci.cum te-nebris.

Hisitaque partim incertiffimis narration!- e“!” f«quot;»; bus, partim falfiffimis omiffis, redeamusad”“,quot;^^/^ verba Domini,m quibus illud nô leuiter prç- »r» «»«lt;«• teteundum, moneriPetrum bæc illi cuentura ^“^'quot; J‘quot;”‘ quum fenuiflet. Ac reuera à morte Domini ad decimum quartû amp;nbsp;vltimû vfq-, annû Imperij Neronis,in quë reiieitur mors D. Petri amp;nbsp;D. Pauli, intcrccflcrimt anni circiter triginta fex auttrigintafepté. Fuit autem hçeprçmonitio valde vtilis amp;nbsp;neceffaria Petrn,vt primùra fci-retfaûsotij de illis cogitâdi fibiàDomino cô, cedi:deindc vt banc à mûdo fuorum laborum mercedem expeâaret : turn vt in mediis illis laboribus amp;nbsp;pcriculis quibufeum oportebat eum ludari, Dei præfentis auxilio fretusad tempus illud vfque præfixum impauidus per-

I. ij.

-ocr page 534-

500 20. H o M I L. TH. B E Z AP. ftaret.Verumtamen in gencre tantumdeiftw præmonuit difcipulum, vt quéadmodum cer-to fcirctfe quiequid aduerfus cum molirentut aduerfanj ,tamé ad longxuam ætatem peruC' turum ( cuius eximium habemus exemplum Actorum i2.)lic viciflim perpetuo fibi, quum camætatem attigiffet, caucret amp;nbsp;paratusad obfequium eflet.

H tpihaf. perfefta obedientia coniunfta ad

H^cvtri^, Sedquædam occurrit difficultas in verbis Domini,ducédura nimirum quonollet.Nam tniriimvi, quæ aJ ApoHoIum inde redit gloria fi morté mM^r* inuitus,paflus eft?Ncc enim ipfa mors Domi-fwjjit Pt ni Patri grata,qui folum hilarem datorem di-r'^L'i/ii bgit:nec noftra reconciliatio fuiffet, nifi cum mortem v{-miniu g,i- 9“c vrucis. iviagna vero nerct mi iniuria.qui ft mtrim flagris cæfus à Concilio cum fociis,cum tanto rgt;»wlt;»r* tarnen gaudio recédât, quod digni habiti effent qui pro nomine lefu contumelia afticerc-tur, n quis eum fufpicaretur aliter affeâum fuiffevltimo pro Chrifto fupplicio afficien-f /‘r/^°''‘’ dü.Quamobrem falfiffimusille amp;nbsp;plane ridi-dim”rquot;y. culusamp; barbarus tradatusde morteD.Petri ntDitiPi ^ o. Pauli,nomine quidem Lini cuiufdara ïilTmint vulgatus, ( quem Linum volfit primum à Pe-Lini Epi- fro Epifcopum Romæfedidc ) fed ab impcri-^am'^tdt to quopiamconfidus ad libitum indignas eft cui in fabulofa quadam narratione fides ad-hibeatur, Dicit enim Petrum, quum fequxri fciret,Romaquc excederet in lefum Chriftum incidifl'e,non quidem noélu per intellcduale vifionera,vt apparuit Paulo, Aft. 23. «• amp;nbsp;*7* 33'nec

-ocr page 535-

IN HIST. RE S VR R. 501 33'necin cxftafi, vt eide Apoftolo, Aft.iz.iy. amp;i.Cor.i2.2. fed media luce,que Petrus con-ipeftii fine aliis,vitro citróq;habitis fermoni-bus interrogarit, Domine quo abis?(quç narratio prorfus répugnâtApoîloli verbis, Aâ. J. y)Dominu verô rcfpôdiifc.Komâproficifcor iterum crucifigendus : quo tanquam otaculo Petrum admonitum,amp; quafi mortem mctiics fugeret rcpre!iéfum,in vrbem rediifle,ftanm-Que apprehenfum cruci fuifle affixum-En, in-quam,fabulam quæ peregrinam huic loco quemtraélamus expofitionem adferret, amp;nbsp;in eum fortaflis etiam fenfum eft excogitata. Ve-nimtamen,quamlibet ineptaamp; ridicula,tamc admilfa eft,cum aliis infinitis iftiufmodi fidi-culis fabulis,amp; adeo quidem vt etiamnum ho-dieRomæ oftendatur locus in quo id gcftiim affirmant,ante portam Latinam,quam voeât, adeo fucrunt quidam audaces in confingendis iftiufmodi mendaciis,alij adeo faciles amp;nbsp;ftoli-diiniifdemrceipiendis,etfi mendacij fatiseos arguât idem Apoftolus D. Petrus, quum ait Aâ.j. 21. lefum Chriftum continericœlis 0-portere,nimirum fecundùm corpus, vfque ad return omnium inftaurationem: quemadmo-dum etiam Angeli poftquam in cœlum afeé-diffet fuerant difcipulos alloquuti,amp; fidei no-ftræarticulo congruenter, quo credimus vlti-mo die futurum cius ad nos è cœlis reditum, amp;nbsp;non antè. At non mirùm eft hanc realem amp;nbsp;aâualcm apparitionem ab iis excogitatam, qui fibi perfuadent ipfum cflcntialiter amp;nbsp;rca-

I- “il

-ocr page 536-

501 nbsp;nbsp;20. H o M I L. TH. B E Z AE.

liter cffe in tot hoftiis quot confccraiierint, amp;nbsp;quidem in locis infinitis codem inomento.At pro tam indignis commentis , non dubium eft quin Dominus ilHs verbis, Qj^onolcs, in-tellexerit vincula amp;nbsp;violentam mortem,quaro opponit plcnç libertati quo libet proficifeeJi: ac non taquam Apoftolus inuitus ad mortem raperetur,quum iit extra omnedubium,ipfum libentiffimè,ficuti diximus, mortem obiifle. Nihilominus tarnen nó tantiim quatenus natura mortem abhorrer, fed etiam quatenus in maxime perfedis fuperfunt rcliquiæ inür-mitatis,cxquibus nafcitur illa luâa inter car-nem amp;nbsp;fpiritum,non dubium eft quin volun^ tas etiam obfcquentiiTimorum Dei feruoriun mixta fit aliqua carnis repugnantia,licet fupe-rate carnem in ea luâa fpiritu:cuius rei fidem nobis facit illa triftis Apoftoli, quanturolibet ftrcnui,fortisamp; magnanimi amp;nbsp;vidoris lamé-tatio,his verbis, Non quod volo hoe ago, fed

fuUftJi! 9uodo‘^bhocfacio.Rom.7.15.

»e ctm/iofi Quinimo, Dominus ipfe, quod longc ma-Zo^/o rlt; *“® ^^’ ‘'”™ horrore prafentifcens non tatinn pu^njtnx dolores in cruce perferendos, ( vt quidam ar-bitrati funt)fcd maxime horrorem iudicii Dei chri/n ad Patris fui, aduerfus peccata noftra qua in fc ^quot;n^ù ^ufcepcrat(qui longc maior fuit animç crutia-froptran- tus quàm crucis, amp;nbsp;cuius reipedu pro nobis Ï,”’^’^ p“'f^lt;^us ;naalcdiftio dicitur , quatenus nirai-trii ü- rum pro nobis fideiufieeat,iGal.3.13.1 fupplex ^Ctiunu '“ l^£Lim patrem deprecatus eft,vt fi fieri poflet, »em. hunc caliccm non biberet, additis tarnen iftis

Vocibus,

-ocr page 537-

IN HIST. RESVRR. 503 vocibus, verumtamcn non vt ego vologt; fed vt tu. Abfit tarnen Chrifto vllam carnis in fe in- ' ftam tribuamus. Quapropter pro eo quod fandiffimi quique homines non modo diner-fititem fcntiunt inter voluntatem carnis amp;nbsp;voluntatem fpiritus,fcd etiam maximam con-tradidionem amp;nbsp;repugnantiam,ac proinde vi-tiofam imperfedionem admixtam bonæ vo-luntati, diucrfitas tantum amp;nbsp;ad momentum fuitinlefu Chriftojinter apprehéfionem fen-fualem, amp;nbsp;volûtatem Patris fui fuamq; iphus, quatenus eft Patri cocfTentialis amp;nbsp;coæternus Deus,fine peccato tamc,aut vlla imperfedio-ne.H|c autem differentia nobis fedulo eft ob-feruanda, turn vt intelligamus quoufque Dei filius fefe pro nobis exinaniuerit, turn etiam vt ei nihilominus nihil tribuatur , quod all-quid de ipfius perfediffima perfedUone amp;nbsp;ab y. omni macula pura detrahat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;'

Nos verb ex hac phrafi loquendi, tanquam ^Î^f orc proprio filij Dei didatafententia, de vno •fr«lt;»»»lt;»« ex Apoftolis ipfis præftâtifTirao , in excellcn- ^^ tiffimis Deiferuorum fanâiffimorû opcribus •ijiuidyt. aliquid vitij femper ineffe difeamus. Na, ob- *’' fecro, qua: maior obedientia, vel quae maior dilediopoteft effe cuiufquam mortahum ea quara teftati funt hdelifTimi Dei ferui, di-riflimos quofque cruciatus, quibus Satan amp;nbsp;fatellites cius feuierunt, libcnter amp;nbsp;fumma cum alacritate tolerantes,adDei amp;nbsp;Domini noftri lefu Chrifti filij cius gloriam promo-uendam? Quamobrem etiam Martytum no-

I. iiij.

-ocr page 538-

504 20. H O M I L. TH. BEZAG mine,ideft teftiwni Domini defignantur.Ni-hilominus in fpontanea ilJa voluntate, etiam fuit Nolle quod maxime volebant, vt loqiii-tur tarn ftrenuus athlcta de fe Paulus Apotto-lus,aduerfus feipfum his verbis cxclamans, Deleßor Lege Dei ^uod ad hominem interiorem: fed Video aliam legem in membrt^ meit rebella-tem legi mentia amp;nbsp;captiaum reddentem me legi peccati qute eß in membris meù: per legem métis intelligens fanftum illud propofitum quo fe in Dei obfequium quatenus eiusSpiritu re-genitus, fubraittebat: legem ante membro-rü vocans reliquias nature corruptæ, turn cu-piditatum indenafcentium refiftentes adlnic ei quod eratin ipfofpirituale, licet tarnen in ipfo viâore Spiritu.

Qinnam igitur crit meritorium, amp;nbsp;æterna t9tera»auf . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1

tx-Martyr vita condignum,qiiodrchqunscarnis aduer-fus fpiritum puenantis eft mixtum, difertidi-fj„ mis verbis Apoirolo pronuntiante, nihil eo-rum quæ patimur refpódere gloriæ quam ex-peftamus? Ac fi nulla fucrunt mérita martyri-bus pro feipfis,quînâ aliis acquifiiierint?Quis tabellio contradum iftum ftipulatus eft? Et tamê hodiemi noftri Romani Catholici, do-ccnt,Martyres non tantum ex condigno pro-meritos gloriani, in quam abfit negemus eos receptos, fed, quod maius eft,fanguincm eo-rum cum Icfu Clirifti fanguine mifcentad fa-lutem viuentium, reliquias ipforfi vencrantiü amp;nbsp;ipfos inuocantium : amp;nbsp;quidem eo deuene-#unt impudentiae, vt quorundam morborum

-ocr page 539-

IN HIST. R E S v R R. 505 ipfisfanationem attribuant.Annon verb ma-nifcftahæccft impietas amp;nbsp;abominanda ido-lolatria, licet iam dudum altas radices cgeiit, quod non adhibitus fit modus in laudandis martyribusin cœtibusiisqui annuatiin ad i-pforumfepulchra conuenicbant, incipienti-bus Ecclefiis à perfecutionu çftu rcfpirarc? Et bæcprorfus a7riç-a. meritô viderentur, ni fi 1e-gcdæilla;aureæ,quas vocât,iftiufmodi fabulis ndiculis amp;nbsp;prodigiofis cflent refertæ;atquc a-deo nifi Spiritus crroriscfticaciafuifsét hade-ndsimperitçinultitudinis hebetatç ni êtes, eo-ruradefperata nialitia,quosverèhodic,fi alias vnquâ, dicere polTumus cû Ofea, populi pec-cata cotnedentes vchemétcrfaginari.Of.4 8.

Sed aiunt,quiin Dei maximè admiranda ^‘^^'„/ opéra inquirunt, quid opus erat fideles Dei gt;y 7««» Teruos ita crnciari,quandoquidem,qui ex cru- ^quot;’Xo*^* ciaribuseosliberat etiam,eospotcratarcerc? («mSaam 0 ftolidos amp;nbsp;amentes homines!quis vnquani ^'quot;‘'^‘^^1 fnepugnaviétoriam reporrauit? Fatcorigi- e»^«^ tur, pati quidem iuftum, fed patiendo iuftum f'quot;‘fV'”’‘‘ vincere, adiiciendum dico,atque adeo ficon-ferantiir quæ præfenti tempore pcrpctimur cum gloria in nobis olim retegenda, longo à fe illainteruallo di/fidere, vel Apoftolo tefte Rom.8.18. Qiiisigituriureraeritoque de Domino conqueretur,quandoquidem qui tormentisfic excruciantur Icui affliébione amp;nbsp;momentanea inæternu fummæ gloriçpôdus tranfcunt,2.Cor 4.i7.amp;carnifices illi ac per-fecutores códignam fuis flagitiis, pœnâ pcn»

-ocr page 540-

506 20. H o MIL. TH. BEZAE

det æter'ni cxitij, à præfente Domino amp;nbsp;potc-teipfnis gloria? 2. I hefE 1.9.An verosequum foret feruos alia via fieri participes füramæ jllins gloriæamp; felicitatis,quam qua Doipinus ad candem peruenit, nimirum vt inhacvita perfequutionem patientes mox cum codera gloriliccntur, vt in padionibus amp;nbsp;gloria liant Dei liiio conformes, Roni.8.28.2. Tim.2.1z. Ac proculdubio,tantum abeft vtde Domino coquerantur , quos ipfi vifum eft ftigmatibus fui.s decorarc,vt contra fibi ducant non paruo lio;iori quofeunque pre» Chrifto cruciatus amp;nbsp;conturnelias fuftinct,prout etiam admonétur à Domino,Mat.5.11.amp; u. Aót.5.4.quü fmgu-lis lierais datum quidera fit in ipfum credere, fed non etiam omnibus pati pro coin quern credidetunt,Philip.J.i9*Tormctorumautem vim amp;nbsp;magnitudmem quod attinet fquorum vcl folus metus has voces iftis admiradorum óperü Dei fubdutti fupcrcilij carptoribusamp; momis extorquet.) nonne ipfa experientia 0-mnium fcculorum docuit, iquidaconftantia tot fdioru Dci,cuiuflibct fexus amp;nbsp;ætatis,Deû, fine cuius arbitrio amp;nbsp;permiffione nee huius mundi princeps,nec latcllites ipfiu$-fcfe mo-ucrc, nedum vt fuam carnifiemam exercerc poflint, nunquam paflum elfe nec paffurum etiam fuos fupra vires tentariP1.Cor.lo.15. Ita fuos Apoftolos exercuit primum carccre amp;nbsp;comminationibuSjAft.q.ii.dein flagris,Acf. 5.4. antequam lapidibus illos amp;nbsp;fanguinisef-fufioni exponeret, A0f.7.59.Ncc enim agiraus

-ocr page 541-

IN HIST. RESVRR. 507 I de falfis amp;nbsp;abominadis ftigmatibiis execran-di illiusidoli, quod Sanfti Francifci nomen præ fefert:at reales amp;nbsp;aduales funt paffiones, 4uas fides nunquàm irrita comitatnr , amp;nbsp;fpes lt;}uæ nûquam pudefacit, quibus fit vt minhnè ^uidem imagmaric, fed reipfa, in media cru-datuum acerbitate , dulcedine qnadam ine-iiarrabili afficiantur:amp; in ipfo dolonim amp;nbsp;an-gorisæftu,gaudio quodam incrcdibili perfun dâtur, res inuifibiles amp;nbsp;æternas fpiritu contc-1 plâtes, amp;nbsp;momexaneisangoribus opponétes, a.Cor.4.18. adeo vtvitam inipfaquantnmuis cructaamp;feua morte reperiätüta tarnen vt ni-1 Iiilcüftultis illis amp;nbsp;profanis Philófophis ha-fieant commune, qui homines «waû-oç elfe volucrunt,obfecro,fratres , nonne hune Domini fauorem hoc loco experimur, quando-lt;]uideni in tam horrendis totius orbis moti-tus amp;nbsp;tempeftatibus, immó in ipfis Iconum faucibus verfantcs nos tamenhaótenus fouit, amp;nbsp;fouet in fcholafua , quos in rato otio tâmq; admiranda trantjuillitate erudiat prat aliis tâ muleispopulis amp;nbsp;nationibus, vt ifia vel ipfos noftroshoftesinfenfilllmosamp; capitaliflimos admirari nccefle fit, amp;ratum illud fit quod Prophetacanit,PfaI.a3-5.At quorfum hanc Ic-nitatcm,nifi vt ipfi quando,vbi amp;nbsp;quomodo-cumquevifum ei fucrit relpondere parati fi-mus? At verb nobis quid tanta difcentium in hacfchola negligentia, amp;nbsp;contumacia mina-furPNæ,maximam in plcrifquc omnium leui-tatem amp;nbsp;inconftantia portedit, fi nos ad cru-

-ocr page 542-

508 nbsp;20. HO MIL. TH. BEZAE 1

cero vfque amp;nbsp;fanguinem Dominus vocarit.Et i , boe tarnen honore diledifftmosfuosaft'ccit.

^^chnßia nbsp;nbsp;Verum enim verb,licet fuorum infirmitad i

gt;,aa,yaiß Dominus confulcns,non omn- s huicexami-

«tmappa »* fubiieiat : tarnen fingulos qui reipfaChri-ranu,inm ftianj effe volunt fie affeebos effe par eft, vt Del f.a,- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

T9,licet nun Detuk^c h9n9re etf-fcùt.


fponte fiiain vitam Domino,eius auxilioamp; gratia freti confecrent.Sed quorfum iftai Minime fanèvtfalutem mus quæramusnoftrâ, fed vt gloriæ amp;nbsp;honori qni inde reditad Deu fcriiiamus,cui promonendo reliquis omnibus fine exceptione poflhabitis,omni cura amp;nbsp;ftu- | dio vacate nos oportet, fi modo ex filiorum ( ciiis ad id creatorum numéro fumus, Ephef i. 6.adeô quidem vt licet nulla nobis gloriafer-nareturin cœlis repofita, nee fperareturpre-tiofum üiud conuiuium quo fponfus eft anii-cos fuos bis verbis inuitaturus, Amicimei» edite,bibite,faturamini meis amoribus, dilf âi mei,Cantic.5 i.tamen fola gloria: illius có-fideratione ( cuius virtus perheitur in eomni infirraitate qui patiuntur, fuperata nihilomi-nus Satana: amp;nbsp;mundi totius potentialdebe-mus hanc crucem rebus omnibus antepone-ne. Hoc ipfum nobis Euagelifta bis verbis de' clarat. Dominum fie indicate voluifTedifci' pulo qua morte effet ipfum glorificaturus.Nî licet,fine Deusfua iudicia exerceat in impro' bos, fiue fua immenfa patientia tolerct, pro* pter iniquitates fuas tandem cius furori defti* natos,Rom.9'22- fiuefuis benedicatbenedi* Ûionibus téporariis aut fpiritualibus, i.Tiwlt;

-ocr page 543-

IN HIST. RESVRR. 509 flueipfos vt bonus pater calligct, Heb.u-6. ’ngloriam eius immenfam amp;nbsp;intinitani omnia 111a cedant, tarnen nunquam melius quam wfuorum inbrmorum feruorura tentationi-“usà exploratiouibus glorificaturUiue pote-tiam eius inuifibilem confidcres, qua tantæ Quorum imbecillitati vires fufticit ; (iuc pro-mifforum veritatem jfortißimis fuis athletis itaferuatis:fiue deni que terribilcm amp;nbsp;Hupen-liamcxecutionem qua ratas comtninationes aductfus omnes iftorum carnificum conatus ^äcitiqmbufcmn miferrimètune agitur quura deDeifiliistriumpharefibividentur. ^.^ Sequitur altera pars huius biftoriæ.qua có- ,ÿj„fa^^ tinetur alius inter Petrum amp;nbsp;Dominum vitro pexn^i^ citróque habitusfermo, de tertio tarnen alio, iû‘h'i‘/}t-nempe dileeto difcipulo. Huic fermoni præ- gt;^‘*-buit occafionem diÄum illud Domini fe, vc-lutinde digrefliiri, in viam dantis , amp;nbsp;l’etrum fcquifeiubentis, qui confpeóto difcipulo di-leâoctiam fequente. Dominum interrogate cópulfüs eft, an etiâ difcipulus ille fequeretur tos. Verùm ex Domini refponfo facile colli-gitur Petrum vlterius fpeèhlfe, admiratum ita difcipulum dileäum relinqui:ac memoria icpetentcm, vt verlfimile eft , alias ( velut in trâsfigurationc amp;nbsp;agonia ilia in horto ) à Domino ipfum fuifte cum lacobo fratre teftem fuorum iftiufmodi arcanorum aduocatû.Præ-terea Petrum auditis Ctrtaminibus quæ fibi fuftinenda Dominus prædixerat, ac memoré ôu$ quod hic nominatim exprimitur, ver.io.

-ocr page 544-

510 nbsp;nbsp;20. H o M I L. TH. 6EZAE nempein vltima illa Domini cum difcipulis Coena difcipulum illum dileétum à Domino rogatum , exeo didicifie quod palam aliisde ludaproditorenolucrat indicare, Joh.iJ. 14' amp;nbsp;26. amp;nbsp;fe folum à Domino iam vocarico-mitern, condifcipulo parem voluiffe gratiam referre,ac fcifcitatum quid illo tandem fieret: quam Petri curiofitatem Dominus itacorri-puit, vt de eo tarnen aliquid illi Dominus in-dicarit,ficuc fuo loco fumus audituri, amp;nbsp;ratio-nem cur hanc hiftoriam Euangelifta hie infe-ri voluerit expenfuri.

ptiruf »it- Petrus igitur Doinini verba,quibus illü erat ttrioittie- fequiiuffus proprio amp;nbsp;natural! fenfu accepit: xtt quam - } nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

v«m,uui led ex euctu lans apparet Domini mentenon maiiatum fimpljciterfuilfc, vt Petrus hoc ilium tempo-rc fequcretur, fed longé vlterius progrcllum, voluilfe Petrum admonitum,ne in üs quç fibi imminere audiebat certaminibus,ita fegere-ret vt ante feccrat, fed contra reipfa teftatum faceret, fe non fruftra tertio repctiilfe Dominum à fcamari, atque adeö eins in vita fortif lîmè amp;nbsp;conftantiffime profundenda exem-plum imitaretur.Denique Dominus difcipu-lo ficin memoriam rcuocabat verbaquæfe' pe antea difcipulis inculcarat,Mattli.to.58.i(Jlt; 24, Marc.8.34, Luc. 9. 25. amp;nbsp;14. 27. Quifquis iiru,chn- Grucemfuam nontollit Si mefcquitur,non ‘iumamp;^’tr ^^ dignus.

iUud i' pfunt fe-^uendi.

ftäumtx- Hinc igitur primiim difcamus quale fibi *tZ'’ch^’ ''^’’^ Chriftiani omnes exemplar debeâtpro-fliaaa. nbsp;nbsp;ponerc,amp; ad quem fcopurn omnes fuas cogi-

tationcS)

-ocr page 545-

IN HIST. RES V RR. 511 tation«, dida fadaqj oirigevc in me Jiis hu-lus vitx procellis ac tempeliatibus, quæcunq; litpaniculari$ omnium vocatio, Iduni ncm-pc Chriftum , folura veram amp;nbsp;perfedam lu-cem,lph,11.9.qui lueeat nobis in mediis huius mundi tenebns, amp;nbsp;ita regat nc vnquam à re-fta via defledtamus.

Hie verb in primis duo capita nobis fura-^*'’^“quot; niopere funt obferuanda*, ne vnquam ad læ- necad l^~ uamaut dextram deflediamus, qua derc mul-toties à Domino monemur, Luc.9'6x. neve i/tfieHant, vnquam adraota manu aratro retrocradia-'quot;1? tnur.bic nonnulli, crucis rcreaætædio»paula- ciant aut tiraa reâavia defleäuntj fine quod ad do-‘”^'p7” ftrinamifiue quod ad morum honeftatem at- ciMi. tinet,cum lupis violantes, vndc tandem acci-dit,nifi Deus illorum ex mera fua amp;nbsp;fpeciali gratia mifercatur, vt nuquam in rectam viam reuertantur . Sicinauia præcipites fcruntur, qui fibi nouas Dei colendi rationes,sô-tAo^n-in'-««?,amp; vias regnum cœlorum adipifeendi comrainifcuntur: qualcs olim fueruntPhari-fæi,quibus fucceflerunt egregiæ illæ regulæ monachalesj-quibus tam multi paflim fpiritu erroris excæcati fefe vltró fubiiciunt, Alij, Deo,fcilicet, fapientiores, rationes nouas ineunt conciliandi lucem cum tenobris , fpe-ciofo Pacis amp;nbsp;return indifferentium obten-tu. Alij penitus,ad fuum vomitum inftar ca-nurn, aut fuum ad lutum relabuntur, 2. Petr.

2.22. Alij viam eminus fpeâant, tand^m-que mundo excedut, ignari quorfum aut quo

-ocr page 546-

5li 20. HOMIL. TH. lEZAE confilio à Deo in ilium miffi fint: quum contra nos oporteat, fi volumus in enrforum, amp;nbsp;præmium auferentinm haberi numero, tmlt; ii/^wfotO-w imKletvefjSfivf fcopum verfus ferri, PhUip.ja^. nunquain benetaciédo fegnefcen-tes,z. I hciTj.ij.

^«*«6^, nbsp;nbsp;^^*^ omnibus opponenda funt lefuChri-

frfiem ftiDomininoftrihæcTerba,Sequimini me, etta /»um quæ non tantum dixit viam redtam nobis mó-htc iter ia nraturus,quandoquidem folus ipfe eft via,ve-greßu fn ritas amp;nbsp;vita,loh.i4.6. fed etiam vt freti virtu-te amp;nbsp;prælidio tanti Ducis amp;nbsp;lam viaons nobis præeuntis, veraque amp;nbsp;inuiâa arma fuis niilitibus fuppeditantis, ficut experientia iara indeab initio feculorum teftatura fccit,ira-pauidi depugnemus.

f*lf.t It. pt Chrifli imilalit. •et.

Hieverô cauendus fummopereSatanæa« élus, qui veriffîmo illo amp;nbsp;certiflimo funda-mento docens homines 3buti,vitam videlicet CJarirtianam pofitam effe in imitationeDomini noftri lefu Chrifti,vcri illius exemplaris amp;nbsp;formulæ cflcntialis, miferis quibufdâidio-tis fie illufit,vt perfuafcrit illis imitandum elfe Icfiim Chriftum in rébus quas nunquam fe-cit vtimitandas proponeret: amp;obliuionéin-ducens contra rerumearum in quibus ilium conuenit, fecundum rcgulam amp;nbsp;exemplum quod ipfemet fuispræferipfit, imitari. Hine fi quibufdâ ex ipfis veteribus credimus, pro-manauit inftitutio ieiunij quadragefimalis, fpeciofo obtentu ieiunij illius quod femel in vita Dominus lefus Chriftus ad fui muneris media*

-ocr page 547-

IN HIST OR. RESVRR. 513 ^Îediatons plenam cxecutionem fe accingens celebrauit, quadraginta dies amp;nbsp;totide nodes prorfusa cibo abltmens, non ad fimileieiu-nium fideles inuitaturus, fed hoc operc mira-culofoprobaturus Euangelij prædicationem, qiiam inchoabat, dodrinam effe manantem tœlitus non humanitus : fimili quoque mira-culo confirmata legis Mofaïcæ dodrinas Exod. 24.18. Hinc Itolidus illc amp;nbsp;impurus roos profluxit fputiin Baptifmo additi, quo roiraculum lefu Chrifti quod Ioh.9.6. recita-tur,ifti hicimitentur: amp;nbsp;alia item ridicula ge-fticulatio ex alio Domini miraculo haulla, Mar.7.j4.Hinc illc valde ridiculus,amp; fæpc no admodum acceptus halitus Suffraganeorum amp;nbsp;vicanorum in ordinatione prefbyterorum, ex ridicula amp;nbsp;ineptiflima lefu Chrifti imitai tionejficun fiipiàdocuimus,loh. 20.22. Aefi infinitarum cercmoniaru piimam originem inueftigemus,quibus puro Dei eultui no modo nihil acceffit honoris, fed reuera fenfim a-dulteratus eft amp;nbsp;transformatus, ac tandem in horrendas idolomaniasamp; impictatem defiir, inueniemus partim illas à ludai’fmi reliqniis partim etiam ab Ethnicorum cloacis hauftas. Vtautevera lefu Chrifti imitatio diflingua-tur ab omnibus illis tarn ftupidisamp; indignis abufibus, teneamus omnia lefu Chrifti dida amp;nbsp;fada qug fuos voluit imitari,ad praxin pcr-fedx pietatis ergaDcum, amp;nbsp;veram aeperfe-dam charitatem, qua nos tota fua vita com-plexus cft,rcuocari. At quod propriü illi fuit K. j.

-ocr page 548-

514 20. H O M I L^ TH. B EZ AË

amp; peculiare Mediatoris amp;nbsp;Redemptoris rc-fpcdu, amp;nbsp;quod etiam fecit vt Deus xternuS) non fanèquidcm nobis imitandum 5 fedpotins in üló fufpiciendum amp;nbsp;adorandum.

PMu/que Breuiter lefus Chriftus eft exemplar, ad »/Vorom^-quod oportet fideles in fua quemq; vocatio-mitanda nc, priuata vel publica, fefe tam ver® pietatis j' ‘’“f “■ qgàm charitatis amp;nbsp;mutuæ conuerfatioriis ref-pcólu componerc. Nó tamé diffitemur, in fa-cris hiftoriis plurima per Dei gratiam, paf-fim excellentiïfimorum Deifcruorum exempla nobis proponi diligenter confideranda amp;nbsp;imitada, quando quidem etiam nos ipfos, ni-fi in Dei maledidionem incurrere volumus, totius vitænoftræ curriculo bonoaliisvitæamp; fanftimonîç exeraplo praire dccet,Matth.18. 7.amp; hanc ob caufam Chriftiani filij Lueb no-minantur, amp;nbsp;luminaria in mundo fplédentia, Philip.!. 15. At quoniam homines funtperfe-éfiflimi quique,ac proinde peccatores ( qaod etiadileiäus illedifcipulus admittit,feipfutn in eorum numero recenfens,i.Ioh.i.8. ) ideo, antequam nobis vllum proponamus cuiufeu-que viri exemplum imitadum, fine eorum qui Spiritus Sanéti in facris præclaro teflimonio funt infigncs, fiue aliorü veteram aut neotc-ricorum, vita funclorum,aut adhuc viuctiura, in primis eorum excmplafunt adLydiumla-pidem examinada, nempe,qubd ad doftrina, Sacras Scripturas aSpiritu Sanäo Prophetis amp;nbsp;Apoftolis didatastquod ad vfum autem vi-tæ j lefu Chrifti vitara exemplar vnicum dici-mus

-ocr page 549-

l N H I S T 0 R? R Ï s V R R. 515 nmsamp;regulamad quam fingulorum hominu faâa amp;nbsp;diäa exigantur, vt poflimus cos imi-tari »quomodo amp;nbsp;quatenus ipGmct imitato-Ksielù Clirifti fuerunt, vtloquitur Apollo-hs,i.Cor.ii.i.

Trætcr fupeiiora, quiim Dominus difcipu- ^Ha càf^r lumpræmoneat de certaminibusad mortem ^j'^'^^'’'. vfquetolerandis,obfcruandum nobis cftpræ- Xgt;^(ÿ-e-tetconftimitatem noftram cum lefu Chrifto, ’quot;’ ”‘'^'‘‘ quæpofitaeft in eorum imitatione quæ lefus Xt™«»«' Chriftus dixit amp;nbsp;fccit,aliam præterea fuperef t^'Oquot;quot;quot;» fe raembris cum capite conformitatem , f^dX/M e^'^eZ incommunicatione paflionum capitis huius Mquot;. amp;nbsp;amp;nbsp;membrorum confiftit » quibus cum iifdera quot;^Ûfquot;^”” hoftibus communibus candem veritatem op-pugnantibus cft negotium ; minime quidem qiiùdadhuc in fe hoc caput patiatur, (quan-doquidem plenam adeptus Chriftus visoria in cœlos afcendit5amp; ad Dei Patris dextram re-gnatnrus fedit ) fed qiiód adhuc in mébris fuis oppugnetur amp;nbsp;perfecutionem patiatur, quod fibi ipfi fadum imputât, Aft. 9,4. amp;nbsp;Colofl'. ’•H-donce ex promiffione Patris fuos inter-necionchoftes delcueritjSffolidacxiis vifto-dam reportarit, Pfal.8.7. amp;nbsp;iio.j. quod ipfura Apoftolns copiofè perfequitur. 1. Cor. 15. amp;nbsp;Hebr. lo. ij.ldcirco Dei filiorum omnes paf-fioncshoc nomine Crucis fignificantur, non quidem vt co fupplicij illius genus tantum de-fignetur.qnotam ipfc Dominus,quàm port i-pfum aliquot alij funt afFefti,amp; nominatim Petrus (fi vcra funt qua; de ipf ) fanfti quidam

K. ij.

-ocr page 550-

51*5 ao. H o M 11. TH. BEZ Aß viri olim memoriç tradidcrunt)fed quod licet perfccutiones amp;nbsp;perpeflioncs,qualcfcûqgt; fint» ciufdem omnes generis amp;nbsp;menfuræ non fint, tarnen ex codem fonce amp;nbsp;iifdem hoftibus »o-dio nimirü amp;nbsp;malitia Diaboli amp;nbsp;mundi pro-manent.Sed bic nobis tria potiffiinùm capita, ne oftendamuSjfcitu neceflaria funt.

P”*^^^™ eft,in hac conformitate fuperiorü tinfarmi- refpcôtujbâc Domini noftri lefu Chriifi Cru-»um^/tfü ^^’” plurimum à Cruce cui Dei filij fubiieiû-chrift/ '^ tur differrc.Iefus enim Chriftus iuftusproin-’'^^'^ paffus eft, Dei refpeftu, tanquam fpon-for nofter ac fidciuUor.Et ita quidem mors ilia coniunCfa fuit cum borrendo Dei furore aduerfus noftra pcccata,quibus exfoluendis fe fpóforem Dominus nofter interpofuerat.Có-tra veró filij Dei percutiuntur, non irati Del manu,fed improborû manibus, Deo fic per-mittcnteamp; volente » non quidem autex eo-rura malis aut incommodis voluptatem ca-piente,aut ipfis irafcenteifed illis contra velut examicorum numero felcâ:is,quibusvtatur inftrumentis advirtutem fuam amp;nbsp;potentiam magis ac raagis illuftrandam, quumboftium fuorum conatus omnes franguntur,corücon-ftantia quibus tarnen nihil infirmiusaut vilius mundus habet,z.Cor.i2.9.non fecus,ac fi quis magnanimus amp;ftrenuus miles aduerfusCata-taphraäum militem ludaturus, nólanceam, non alia iftiufmodi quibus alter eft inftruftos arma corriperet » fed eum proftraturus amp;nbsp;pu-dore verecüdiaque fuffufurus virgam in ma-nus

-ocr page 551-

IN HIS.T. R E S V R R. ^ nbsp;517

nusaflumcret, veluti Dominus Moyfen ad-uerfus Pharaonc armauit,amp; Dauidé fuura ad-uerfus Goliathum, vt infinita alia iftiiifmodi exempla filcnno prætcream.Etnc procul ifta repetamus.quot amp;nbsp;quanta noftro feculo vidimus amp;nbsp;videmus iftiufmodi admiranda Domini opera? Nam,obfccro, quas alias copias, quosalioscxercitusimmaniilli, amp;nbsp;horrendæ beftiæ feptem collibus infidenti,Monarcbarû amp;potentiflimorum orbis Dominorum viribus circumfepta, quàm viliflimos,amp; contem-ptiHîmos in hoc feculo homuncioncs Dominas oppofuit?Et vt paucis omnia compledar, nonne acics gladiorum noftrischartiseft re-tufa? Nonne feriptis noftris ardentes illorum flâmæextinâæ funt,vbi,quando amp;nbsp;quomodo Deo placuit, amp;nbsp;adhuc ei placet ? Sin excipiat aliquisjuftum interea pati;fateor,fed addendum, quæcunque iufti patiuntur in hoc mundo leuia effe, præ gloria æterna nobis hodie mcomprehenfibili, fed tarnen has pcrpelTio-nes exceptura, 1. Cor. 4. 17. Adde præterea quofeunque cruciatus,aut quàm diuturnos fe-rant,proutadmetiri tentationem acexplora-tionem Deo placet, magnum tarnen ilium Deum viuetem, qui nunquam fuos finit ten-tari fupra vires quas largitur, præfentem ipfis adelTe,!. Cor. 10.13. Idcirco tantum abeft, vt diriflimos quofque cruciatus paffi, de Deo conquefti fint ( qui tame necfenfus nec metis ac rationis expertes erant ) vt contra nunqua fe beatiores exiftiraarint, quàm quum in Ulis Ke iij.

-ocr page 552-

5l8 nbsp;20. H o M l L. TH. B E Z AE

paflionibus verfarentur, Ai3:.5.41. Rom.5' J-Gal,6.i4,quemadmodum jple Dominusillos ante docuerat,M3ttli.5.l2.

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Altera differentia, longé maioris etiâ rao-

iaitrpaßi, menti, pofita eft in eo quod Domini paflio-”h a'^quot; ’’csf^ntnoftrorum omnium pcccatorii pre-mfirtrim, tium amp;redcmptio. At Martyres, vt prædarè dixit olim quidam Epifeopus. Romanus, non dedernnt, fed accepcrunt coronas, amp;nbsp;decon-ftantiamartyrum natafunt exempla patien-tiæ,nonautem dona iuftitiæ.Nam morsipfo-, rum,perfonas eorum folas refpexit,amp; nemo martyrum fua morte perfoluit alteriusdcbi-tum. Et,queroadmodnm alius quidam ex ve-tuftiffimis eeleberrimis doétoribus fcripfit, etfi pro fratribusnoftris moriamur,nullus tarnen vnquam fanguis martyrum fufus eft in remiffionem peccatorum, vt pro nobis lefus Chriftus languinc fuum fudit.Nam in eo non propofuit nobis exemplum quod imitemut: fed gratiam dedit de qua gratias illi agaraus.

Mtnym Tantum abeft igiturvt Martyresfuis paf-merits e»~ fionibus acquihucrint,aut meriti fmt gloriam ^^»r«# ff“^ Deus cos coronauit, vt contra nunquàm upJlui ad glorificandi fuerint,nifi primiim fuiffentplc-miiiMi^r. j^^ g^ gratuitö iuftificati, quöd fide apprehen-diffenteum in quo folograti DeofaCtifunt, Eplief.i.6.Acproinde lefus Chriftus nonpo-teft melius fpoliari nomine Mediatoris amp;’ Re-dcmptoris,quam fiebtio illo Ecclcfie thefau-ro, quem vocant, qui tam falfis vel potiiisi-maginariis mercibus tanto pretio dinenditis viuunt

-ocr page 553-

IN HIST, RESVRR. 519 viuunt : amp;nbsp;hæc quidem haäenus^ne hanc Ca-marinam amplius moueam.

Tertio, ne tenebræ Lucis nomine vocetur, CMfrf4-diligenter notandum eft amp;nbsp;in memoriam re- „m^r/a-uocandum, non omnem perfequntionem, e- quot;*• tiam ad mortem ipfam,contincri hac confov-mitate de qua hic agimus ; fed tantum Icfu Chrifto fieri conformes in paffionibus eos quivcrc pro ipfius nomine perfecutione pa-tiuntur,amp; ad eiusgloriam tuendam amp;nbsp;ampli-ficandam: non fimpliciter vocante Domino beatos eos qui perfcquutionem paticntur,fcd additis duabus bis voculis,pro luüitia. Item, Tropier me,mentiendo .• amp;nbsp;Apoftolus ait, propter lefum Chrißum : amp;nbsp;alibi non dicit fimpli-citer,nos pati amp;nbsp;mori,fcd addit,f»lt;»» iUo. Non igiturpœna,fcdcaufa facit Martyres Domini per fui fanguinis cffufioncm, freut ex veteri-bus quidam optimè dixcrunt: ac proinde non vcniuntin partem huius conformitatis, nee peccatorum noftrorum luftæ punitiones : ne-que ftulti amp;tcmerari) pro cjua dodrina pa-tianturprorfus ignari: multoquc minus martyres diaboli: cuiufmodi funt pertinaces om-nes amp;nbsp;pcruicaccs hxretici, ad mortem vfque doceri fe non ferentes ; nee quiequid eft infa-norum amp;amcntium illorum, qui Deo fe amp;nbsp;proximis inutiles reddunt, aç tâdem fibi ipfis exitiunr adferunt , exiftimantes fc rigidiore quodamvitse inftituto quam cpmnrinifcun-tur, pofte vel pro peccatis fuis coram Deo fa-tisfacerc,vcl etiam,tura fibi, turn aliisParadi-

K. iüj.

\

-ocr page 554-

510 nbsp;20. HOMIL. TH. B E Z AB.

fum mercri. Qui non modo falfus error eft« fed prorfus abominandus,vt qui,fi non omni-no,faltcm ex parte,beneficium noftrç redem-ptionis aboleat.

Mimtra nbsp;nbsp;nbsp;Denique, quod facile defponderemus ani-

^^»famia mum,amp; vera fanââque Dei filiorum cóftan-M» mimu tia, fortitudo amp;nbsp;magnanimitas, furor veriùs ^Âm’paf- dici pofie vidcrctur,fi tantum in perpeflioni-fitnióiu. bus Cbrifto capiti conformes ficremus,altera pars huius conforraitatis in eins gloria necef-farió,ctiam addenda eft, dicentc Apoftolo, 2lt; T imoth.i.Si cum co mortui fumus,cum coe-tiarn viucmus: fi tolcramus cum co, etiacum co regnabimus, fecudum illam Domini pro-miffionem , Quiconque me confeffus fuerit coram hominibus, confiteborcum etiamcoram DeoPatrc meo,Matth.io.32.

«f«,”âll Tranfeoad illaPetri verba,H/efero^uid!’ titmixpt quod fi fimpliciter exponamus, quad Petrus ^,X«*^ui» ^”’t’“™ ^'^i^citaretur an dileâus difcipuluse-hrtixii- tiarn eflet eum fequuturus, turn Dominus vi-f^J’^cniZ derctur non habuiffe iuftam occafioncin eum ^Mofdi tam afperè reprehendendi, nee etiam ad rem iwlÿ’^-’ quæfitam refpondifle-Longius igitur fpeftaf-»iiiM. fe Petrum apparct, Dominumque vt KapJ^s-

■)^vûç-ÙM refpondifie Petri cogitation!, quid nempe futurum eflet dilcóïo difcipulo, iftius quæftionis occafione capta ex iis qiiæ de fe prius audiuerat. Vndc nafcitur quaeftio, liceat ne dealteriusfafto nobis inquirere. Namin co grauiter Petrum fuiflc lapfura extra dubiö eft,quandoquidem propterea Dominus eum,

-ocr page 555-

IN HIST. R E S V R R. 521 amp;quidem cum quadam acnmonia reprehen-dit.Refpondeo , non fimplicitcr prohibitum inilterius res inquirere : fed contra qui de fe tantum cogitât,vix hominis nomine dignum efle,tantum abeft vt Chriftiano dignus fit: fed nonpropterea tarnen autde requalibet, aut de fingulis inquirendum dicimus, Quamob-rera inquirentes in aliéna bono fundamento iquot;ti,amp; intra limites certos oportet contineri.

Itaque primum omnium inquirentem in aliéna oportet efle turn de fua vocatione, turn f^ttathne de redo amp;nbsp;fincero animo fiio perfuafum. Na ^^^quot;quot;‘^**' quifecus faxit,peflimo principio peffimum »tn/ë.Tut finem aflequetur. Vocatio vero fpecialis aut-ƒƒquot;*ƒ'”’ generalis cfi.Generalis fingulos homines ob- o»i fuiU. ligat,fineexceptione, adquærendam proxi- ‘^,\p'^ß,^* fflorum vtilitatem cum gloria Dei coniunftä: amp;ßgt;icef id eft omnium corum quos iuuare vel à quo-*”’quot;”■ uis malo poflunt eripere.Specialis vocatio vel publica eft, qualis Paftorum fuarum ouium, aut Magiftratuum fuorum fubditorum,rcfpe-lt;ftü:velpriuata,vtpatrum amp;nbsp;matrura infami-lias,mariti amp;nbsp;vxoris,herorum amp;nbsp;feruorum, a-micorum in amicos,vicini in vicinum, amp;nbsp;alia iftiufmodi iuftalegitimaque vincula , quibus alij neceflitudinis aliis mutuö deuinciuntur, acproindealij in alios infpicere amp;nbsp;inquircre tenentur, fiue cum authoritate amp;nbsp;imperio (amp; quidemcum quadam coëreitione, quum ita vocatio flagitat ) fine charitatc amp;nbsp;beneuolen-tia Chriftiana. Huiufmodi porröinquifitio-nes non modo decent, fed etiam neceflarwe

-ocr page 556-

5aZ 20. HOMIL. TH. BEZAE funt,tam ad confeientias liberandas, quàm ad nbsp;nbsp;| fouendam hominura focietatem. At cum vo-catione requiritur is quem fecundo loco disi) rcótusamp; fincerusauiii)us,abomni opinjone fui vacuus, amp;nbsp;ambitione alienus ex aüoruin eeufura fibi autoritärem parandi, multóque magis ab omni odio,amp; fimilibus palEonibus, in qiubus non vltimum locum Curiofitasvo-catioms egrelfa limites obtinet.

^'quot;quot;««Iz Deinde , magno ftudio diftinguendæfunt perftn^ ia perfonx in quas inquiritur, aut prajfcutis, aut ^u^ee i». piæteriti,aut futuri teporis rcfpeÓu: minime quidé vt rsfcauTro/fi-Trli^ fimus, fed quod præ-ter generalem vocationcra amp;nbsp;obligationede qua loquutus fum,ctiam fpecialiü habendaßt aliqua ratio, fine præmdicio tamé,ftatimalio-quin inde multis ac Infinitis cofiifionibus fc-quuturis:vcluti fi Magiftratus quifpiaminal-terius.ditionis quempiam iuquirac,autpaftor in alicnû gregem fuam adminiftratione exer-ccat,aut maritus in altcrius vxorcm,aut pater inaltcriusfamiliatn : autdeniq; alter in altcrius vocationcni particülarcm inuolet.

fid'ra“”m ^^“^^æ diligcntcv cxpendcndum qua de re gua dt re inqinratur:qua in re f^pc grauilfimc peccatur. enquire- Multa funt enim quorü inutiliscosnitio, vel utnäum ne nimium in trec/ende lenerfi nun.

■ ad Dei gloriam , vel ad proximi faluté, quum prorfus fintinania. Alia quæ potins occulta-,da, quam fer ut au da vel diuulganda. Alia quæ nihil ad inquirentes attinent,amp; dequibus ( fi tales habentur vt filcntio prateriri nequeant) admoneri fatis fit cos quibus illacura dema-data

-ocr page 557-

IN HIST. RE SVRR. 523 data eft.Alia funt eiufmodi fua natura,vt in ea Dominus inquiri prohibeat, quæ fibl foli re-feruauit: acproinde quoin inquifnioné fcri-ptura vocat, Peccatû ariulorum gt;nbsp;uni abomi-nandum coram Domino,vt cxprefle declaret fetotpopuloru Cbananxorum interneclone huicpeccatotribuere, Dcut.18.12. Ac procul-dubionö modo facra Scripturapaflim iftiiif-modi fcifcitationcs oraculorum cxprediftimè amp;nbsp;raagnis cóminationibus,Exod.22.i8.Leui. 19.26.amp; }i.amp; xo.6.amp; 2.amp; Deut. 18. per totum caput: fed etiam bons amp;nbsp;lanôtæ vctcres leges imperiales,prohibent. Vndc igitur, obfccro, paffimiftain orbe ChriUiano fic inualuerür, vt in ea non animaduertatur.Scd præter fupe-riora in quibuspeccatur grauiffimc,quiddam eftprsterca magni momenti in quo non minus grauiter peccatum ab üs qui nimium in credendo funt faciles ; vt ex auditis vel inqui-rantvcl reprehedant ; vel etiam temerè quod condemnandum cftadmittanf.vcl quod pro-bandum reprobenf.vndeinfinitæ rixç amp;nbsp;cun-tcntionesaciniir.icitiænafcuntur: quo malo nospotiffimum hic,quod nô fine ingenti dolore dico amp;nbsp;piorum omnium , laboramus, vt immcdicabilis morbus vidcatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^aa ttn-

, Ex quibus omnibus infcro,verum quidem fiiMia et illüd effemiutuo nos oporterc de aliis effe fol- \muûa» \ licitos amp;nbsp;curam alios aliorum habere, quod «^ f^iritu fineinquifitione fieri nequitrfed in bac potif- ‘‘jl”^]''’”i[ , fimum,fi qua alia re,poftiulandum à Domino mtdain «-

Spiritum dlfcretionis amp;nbsp;fapientiæ, cum reâæ *”'4,'”'’^“ «». \

-ocr page 558-

5î4 iO' H o MIL. TH. gt;EZAE confeientiæ integricate amp;vcra chantategt; amp;nbsp;quidem maxime quodiftius modi inquifitio-nibus Deus nos aut fummi boni autfummi mali facit inftrumenta. Qual^obrcm vtrum-que fumma diligentia cauendum extremum» ne iftius demandatæ nobis prouinciçadmini-ftratio po!luatur,vel dum officio defumus,vel vocationis limites excedimus. Quem ad fine referendæ funt in facra fcriptura paffim obui§ de harum return vfu Icgitimo admonitiones.

«/XfM.' ^’ igitur vt ad contextum reuertamur, ali-f^ urn hic quis interroger,qua in re Petrus bic lapfus fit, /”«w7'quot;” ^’° lapfum, nó malo quidé affeétu, fed curio* ,lt; imfulit. fitate manante àfpintu illo nimiüptóptoamp; fepe nimiü temerario , qui deinceps cum té-porc in fingularem amp;ardentem zelum ineo-dem eft mutatus: vt mox dicemus. Duplexi-gitur fuit huius curiofitatis error: prior quod quód quum illü de fe Cogitare amp;nbsp;lis quæ ipfi euentura Dominus prædixerat oporteret, de focio cogitat: alter quód teraerè amp;nbsp;fine occa-fione quærit quod à nobis Dominus vult i-gnorari: nifi quum illa fuis feruis extraordi-nariè reuelarc dignatus eft,

Ltffus n- Prior lapfus ille fanè nimiü eft nobis fre* r«m lt;j„i i» quês,vt in aliéna potins inquiramus amp;nbsp;perui-rmt, deamiis quum m noltra : minime quide alio-rum commodis magisquam noftrisftuden-tes, fed ex vana amp;nbsp;futili curiofitate, qua deinceps aut de aliorum commodis liuor amp;nbsp;inui-dia,aut deteftisin proximo quibufdamvitiis, opinio noftri nafcitur , quafi meliores aliis fimus.

-ocr page 559-

IN HIST. R E S V R R. 52$ fumus, cémentés in altcrius oculo feftneara, fedinnoftro trabem non animaduertentes, , ! Matth.y.J.aut frequens in ore omnium cxcu-fatio,non meliores. nobis efle alios.

De altero verb, docemurnon tantum Do- ®'quot; *''* niiniverbo,Genef.2.i7.Heb.9. 27.Rom.5.ti. A/XX^z fedetiam experictiaquotidiana morte (icuti^^’'ƒ* omnibus hominibus décréta eft, lie etiä ean- ƒ« 6«»«: quot;nbsp;dé incerta, putà quo modo, quave hora cuili- îquot;'™ îquot;’ betcontingat, Deo volcnte nos ab vnica fua pro ƒ, 4«» i pendêreprouidétia:amp;hacincertitudinemo-/”'° *^^ neri,fcmpcrHobisftandü paratis, amp;nbsp;inuigila- tM^aiiK^u dum,ignaris quando fimus adfummüludicéfquot;/quot;*'quot; rapiendufelice futuro feruo illo quem Domi-ß^fiJt^m nus repererit vigilantem amp;nbsp;precantem. Ncq; '‘ff'”’‘i»’“-verófuntifta reiicjcndain vltimum illum v-niuerfalis iudicij dicm,fed etiam intelligenda devltimo dievits cuiufque: id docente Domino, Matth.24.42.amp;25.t5.Marc.13.3j.Luc.12.

57. amp;nbsp;H. 56. Summo igitur noftro commodo Deus voluit, amp;nbsp;vult, nosfeire amp;nbsp;agnofcere quanta fit vitæ noftræ breuitas amp;nbsp;inftabilitas, quod tarnen nimium multi tradunt obliuioni, fie in hoc mundo vitam quafi femper in co manfuri degentes,Pfal.49 I2.1dcóq; Propheta Deum rogat vt vitæ noftræ breuiratem amp;nbsp;in-conftätiam femper eins cogitation! fubiieiat. Pfi^b59-5’amp; 9o**^.^^odum vero mortis amp;nbsp;ho-ramnos latere fapientiffimè voluit. Nam ft morsiam iam imminens expeâarctur,maxima pars hominum tanto terrorc percellcre-tur,vt de hac vita traducenda minime cogita-renfinautem longiùs abeffe putaretur,pocni-

-ocr page 560-

516 nbsp;20. ’HO MIL. TH. B E Z AÊ

tentiç locum fuperfuturum contemptoresdi' cerciic. Itaque ex gratia amp;nbsp;fpcciali rations Dominus aliquid de fug vitg curfu certisqui-bufJam amplius patefecit, veluti Mofi, Deu-tcron.32.49,amp; So.amp; Eliæ.z. Rcg.z.j.Ezcchia: bis.Ef.38. i. amp;nbsp;5 Sic Dominus hoc loco Petro violcntam mortem prædixerat, quum ad ma-turam ætatem perueniflet : qua manifeftatio-ne Petrum oportuit eife contentum, non au-‘ tem foei) fui, boiiam , vt ita dicam, fortunam expifcari.

j^.( ^«“- Itaque tenendum nobis, omnes iftos ario-a^ui‘^ los,vates, Magos, amp;nbsp;in primis Aftrologosiu-diciarios, amp;nbsp;horofcoporum natiuitatura di-fpofitores, quatenus audent rationum amp;nbsp;ob-feruationum naturalium limites tranfilirc,fua natura tarnen incertiflimarum, quafque nemo negaucric, licct certiifimasamp; hominibusco-gnitiffimas, fic tarnen in Dei manu amp;nbsp;pote-mtc verfari, vt earum efteftus ex arbirriofu« voluntatis producat,aut retarder, ac denique prorfustranfmutet.Qui veró confugiuntadi-niufmodi return futurarum prænuntios, hor-rendæ profanatioms amp;nbsp;contumacis coram Deo rei funt, in cuius fecrcta volunt penitius femtari, digniflirnique grau idim is pœnis, fi fuo muncre Magiflratusfungcrentur. Nam fi fimplexilla Petri curiofitas quid focio fuoe-uenturum cifet fcifcitantis, non ex aftris, non ex diuinis aut ariolis, fed ex eo vno à quo fieri poterat certior, fubalperam illâ Domini cor-reptionem meruit: quid iisfuturû eft qui cœquot; los

-ocr page 561-

IN HIST. RPSVRR. 5x7 loslibcter penetrarint, arcana Dei fcriitaturi, nobis immancm illam Oigantum audaciam ante oculos ponentes , de qua poëtarum fcri-ptameminerunt, amp;nbsp;his refponfis plerunque betircsarduas amp;nbsp;abominandas acdcteftan-dasaggrediuntur, quorum tioftro fcculoni-miurckequCntia funt exempla , adeo profani funt homines amp;nbsp;impictatis plcniî

Verum enim veto perpendamus in hoc fa- Dtminui 00 fngularem Dei fapientiam cum immen /*4^Xm* famifericordia coniundam, difcipulum qui- ttfuritH-demfuum corripientis, fed ciuslapfu tarnen éûiuîtfiZi vtentis,in alterius commodum,immo amp;nbsp;to- ‘‘‘‘fgt;''i*i äi tins Eedefiç vtilitatem,tam eft modis omni- dicMiilm bus in fuis confiliis Dominus admirandus. '’•‘■^ “’•«i Namquum duo illi difcipuli intercæteros ex- Eccltß^'“^ ceUeniibus donis eflent ornati, amp;nbsp;illorum 0- /“* “gt;”/gt;-pcra Dominus fie eflet vfurusin iaciedis Ec-défis fus fundamentis,vt iilius fuerint, quod adrainifterium,veluti columnç, Gal. 2.9. Do-minus qiium præmonuiffer fe alterum nempé Petrum,mortqviolerarcccpturfiad fe, voluit eadem manifeftatione amp;nbsp;codera raomento fuamEedefiam confolari,f2tis perfpicuè poi-licitus,fe diu Ecclefiç fuç lumen ilkid alterura conferuaturura,difcipulum nempe dileétura, cui proptcrea gr.Ltiam illam conceflit,vt prç-terternasfuas epiftolas,duos illos excellentes thefauros nobis præterea rcliquerit, hiftoria nimirumEuangclicam,inqua multa complc-xus eftab aliisomifla: amp;nbsp;præterea fuam Apo-calypfin, id eft tot arcanorum reuelationem

-ocr page 562-

518 JO. H o M I L. TH. gt;EZAÉ in quam in feculorum vfquc confumraatio-» nem Ecclcfia velut fuam helicem intueatur: adeóvt Iiuius librirefpeöu videatur illedi-’ fcipulus adhuc in viüis efle, amp;nbsp;cum niortali-bus loqui,minime quidcm vt fomniarunt qui Domini verba pcrpcram interpretabantur: fed reuelationû illarum refpeäu. Nam Apo-calypfin nulla iufta fubcR occafio, in dubium ■ reuocandi.

r^°^e'^* nbsp;nbsp;^^*' ™^g*® ^^^ fufpeélum oportet quod

rmtq»xdt de eius vitafcriptum legimusin hiftoriaEc-^/cifuio clcfiaftica , nimirum ab fuo reditu Ephefum Domtnuf • r i 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* f

condi- ex mluh Pathmos, m quam relegatüs tucratgt; rtZt ‘^’ Apoc.19. vixiffe ipfum vfque ad annum quar-turn Imperatoris Traiani, qui inciditin annum fexagefimum quartum à Dominicære-furreétionis hiftoria : quo tempore non dubium eft quin mortuis reliquis ÀpoftoIis,Ec-clcfiæ Gnt eius præfcntia valdcrecreatæ, valdc ilia fane neceflaria,vt teftis oculatus audiretut corum quæ ipfe amp;nbsp;focij eius docuerant amp;nbsp;mo-numentistradidcrant de Domino noftrole-fu Chrifto,quod idem ipfe minime reticuit.i. lob.1.1.amp; 4.6.

Fabulofa veröfunt amp;fi(ftitia quæ teraere fcriptis tradita à plerifque, funt crédita defe-pulturaamp; fepulchro ipfius, manaruntquea falfa illa opiniOne, ipfum manfurum in mundo vfque ad vltimum aduentum Domini gt;nbsp;ac proindcnCinquam morituru: qui quidéerror ex iftii Domini verbis malè inteUedis pro-fluxit. Ac voluit nofter Euangelifta, de fe lo-quutus

-ocr page 563-

IN MISTOR. RBSVRR. 51 quutusintertiaperfona, in hac hiftoriafun-damentum illius crrorisdeiegere» ineofatis aperte dedarans ijiiana confcientiam in rcli-quis omnibus fuis fcriptis præ fc tulerit, qua- ^,*^ß^^'f tûmque ab omni ambitione fuerit alienus. joints tr,. Sed quandoquidem hic error, fruftra hoc ™J^’J?*-defe lohanne ferente tcftiinonium, fic inua- f»t. luit,vt non potucrit abolcri,amp; quidem eo vf-q, vtvixquadragefimus annus agatur ex quo quidâ impoftor amp;nbsp;focius infignis illius nug4-torisamp; ApüftatæPoftelli.nupermortui Lu-tetiæ,aufus eft in Gallia palam fefe lohannem ilium Euangeliftum rtfufeitatum profiteri, qui tandem apprehenfus 'j holofe ercmatus eft: quis mirctur fimiles nugas infinitas, im-mo ifhufmodi multa falfa amp;nbsp;impia iifdem ar-tibusSatanænata , nec minus temere amp;nbsp;Icui-;.^ tercredita amp;nbsp;monumentis confcripta in Ec-clcfiara fenfim irrepifle.

Superfunt nobis explicanda verba illaqui- ^quot;'^ S^'f bus nofter Euangclifta totam hanc fuam hi Eu»rlt;^iii. ftoriam Euangelicam clauderc voluit, vt c(^lt;^-^^jtquot;fi/quot;^, toconftarctkcclefia: ipfum fuiffe certum amp;w/4»em „f occulatum teftem corum omnium qua; fen-{'^'^i^^ ptis mandarat. Nam inde ab Apoftolorum fÄ temporibus,Satan tantum potucratapud fuos fatellitcs,vt Apoftolorun^ nomine multa fal-fiflimafomnia confmgeret, pafsimque difle-minaret,qua de re nos Apoftolus præmonuit, z.Tbeff.a.j.amp;j.iy. quorum etiam mature cataloguai Ecclefia confecit, amp;: deinceps in magnum Dccretum mferuit, fub nomine Gela-

L. j.

-ocr page 564-

530 nbsp;nbsp;20. H o M I L. TH. E E Z AE

fij Epifcopi Rotnani, anno Domini 495. Ve-rumtamen non ideo malo ifti occurfumeft. Nam ita funt hi libri damnati,vt nihilominus abufus qui ih illis continentur inueCti (int, ac

, pedetentim in Ecclcfia ficconfirmati, vt vix j hodie poffint euelli. Sed præterca ,prsEter-quot;' quam quód quidam iftiufmodi fciiptorum cxemplaria inplurimis bibliothecis confcr-nata funt, tantum potuit Satan nodro feculo vt multos eorum typis etiam excufos cuulga-ret,amp; quidcm cum pcrmiflione amp;nbsp;bona ve- j nia Regum amp;nbsp;Imperatorum peffimis confiil-toribus deceptorum ; tanta hodie tamque ef-frænis eftiftorum hominum audacia pafTim *imptjhita,quam Deus vtinam,pro fua miferi-cordia, compefcat.

Dux^itU Vcrùm nofterEuangelifta vidctur duabus ^m**quibiu ^‘^ cauGs ad liane hiftoriam hoc teftimonio , E-an^u. clau4cnd3m impulfus.Prior eft, quód quum ^ '7/ec- hiftoriam pene totam texuerit ex iis qua par-fiffi^ c,tm timalij tresEuangeliftæ,poft quos fcribere /»4^'*W. aggrerfus eft,prorfus omiferant,partira etiam rhm tZ4» ex parte tantum,mctuendumelTet neidapud multos fufpeâumiforet. Altera , quód quum venfimile eiTet multa alia lefu Chriftifacbaamp; difta, non minus iftis vera, fparfa fuilTeinter fideles à quibufdam, quemadmodum Apo-ftolus fcntentiæcuiufdam Domini meminit, quæ tarnen in feriptis Euangelicis non estât) J nempe, Beatius efte dare quam accipere. Aâ-20.35.amp; idem Apoftolus triumapparitionum lefu Chrifti ab eius refurretSione mentionem facit

-ocr page 565-

IN HISTORY RE Sv RR. 531 facit i.Cor.^.quç non memorantur ab Euan-geliftis, itaque vereretur nc hoc obtentu pln-rima in Ecciefiam mendacia irrcperent(quod nihilominus magnis ctia editis volumintbus £0tigit)declarare colUtuit re vera non omnia lefu Chrihi dicta vel faéta (igiHatim führe tnonimentis fcriptorum tradita, quod admo-dum difficile,immo «ifMJa^r führet futurums fcdfimuletiam docere ifta quæ tâ ipfe quam alij Euangeliftæ feriptis, duce Sanôtô Spiritu, tradidiffiet fufficere hdchbus : quibus prote-ftationibus alibi noller Euangelifta etiamv-fus eft,veluti loh. 19 35. amp;nbsp;20.30. quibuslocis etiam rationem pradcribithilcernendi vera à fallis de rebus iis omnibps quæ de lefu Chri-fti faâis vel diâis drei vel confcribi poffent nequis imponi fibi patiatun

Itaque vt fanóttm iftam doCtrinam ad V- puZ/m^hi furanoftrum referamus,hinc quidem difca-ƒquot;'«ƒ»•'*-mus, primum ex ratione quam Dominus ie- p;,„„^ quutus eft in reuocandotamp;.redintegrando di-fcipu!o,a quo tam malèfiieratagnitus,Dominum reuera ex foLi fua immenra bonitate, fa-crofandi verbi fui minifterij authorem,fun-datorem, protedorem amp;nbsp;promotorem effe. Deinde quantam diligetiam eos oporteat ad-liiberc quibus hæc cura eft demandata in rebus omnibus accurate figillatim expendendis, amp;iis maxime qui poehitentiam agunt, hue in Ecciefiam introducendi fint, fine reflituendi quimunus inca publicum fuftincre debent. Inde verb ex Petri refponfo, quam dociles efle

L. ij.

-ocr page 566-

514 nbsp;20. HOM IL. TH. B E Z ÄE

deceat eos quos v,ocare Dominus dignatur. Difcamus etiam quid illçjPaftoruni amp;nbsp;Üuium voces fcrant:ac quam fit neceifarium omnibus hanc viam ingredientibus ad Crucem ferendâ fefe ptfparare-Precemur etiam Dominum, ex üs quæPetro diledóque difcipulo diâa fupe-riùs,audiuimus, ne fuam vnquam Ecclefiam orbam reiinquat, fed Adelibus ad fc receptis Paftoribus, quando Scquomodo voluent, a-liosfufcitet, qui cceptum ædificium promu-ueant, miffis ndelibus Paftoribus amp;nbsp;Dodori-bus fibi inuicem fuccedentibus, quemadmo-dum fead fcculorum vfque confummationcra fuis adfuturum eft pollicitus.

gt;i.Sed in genere, fuppliccs Dominum oremus nobis gratiara largiatur verum amp;nbsp;vnicum Ic-fum Chnftum , qualem ipfum nobis teftes illi authentici depinxerunt amp;nbsp;adviuum exprefle-runt,Iefum Chriftum,inquam,propter offen-fas noftras traditum, amp;nbsp;excitatum propteriu-ftificationem noftri, ampledendi vera fide, quæ coram Deo, Angelis amp;nbsp;hominibustefte-tur,nos iam mortuos efle peccato, amp;nbsp;ad iufti-tiam refurrexilfecum eo,perprimam rcfurre-dionem: fecundam amp;nbsp;vltimam expedantes, qua erit omnia omnibus,vt cum ipfo vi-

i uamusamp;regnemusinaEter-nam.Amen.

* *

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

FINIS.

-ocr page 567-

A Srahamm jHa ßJe iußißca-

lAbrahami patnam relintjutntu txemiilum i^chimiihelu confiiium turbiuum ‘6} lyholutlioriim nemt ftlum in ft-f““» vgt;tianii frimi hominu creatiiinit, (‘lt;fecundit_^iiarm ^ui eß Chri-ßnlt;,toUtttio ^j^dAnn laffu in meUtiremßatii tugimur t-^dminißri Dti ^Homodo dican-turminißri ”gt;igt;idiier(tsquid Dtore^n^n-

lt;^iiienttu Domini non anxte ßrotandm tyletM vocandomm ad tnimßenu (“nonibn« prafcrifta J50 oletatum di^efatio in' Romana 356 uX(ßidionibtu car exerceri fideler btmimfit 134. jÿquot; quomodo in ifi Deore^ondendam jjg c^^ntulturA prima rÿ pracipua ars hetnmttm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e^7^ rgt;imicitit quanta %» IJ7. fjf lt;i»oufqueprogrediliceat 158 r-^muttta-veratxemplum 109 *»133 t^mos ex bubalco prophet a t^mor Dei omnibus nocationibiu praire debet nece/fario 475 i^nabapti^iamm error de Sacra-mentu quomodo tingeld cum hominibue ederint ac biberint tingelt quomodo apparuerint tio-minibin i^ingeU cur primi refurredionn nuntq lytisoeb duo Marid Ata^dalena apparent ad fepulchritm e^IngeU lapfi Dei maiesiate horrent t^ngehu quomodo dicatur Dei fihm lyingelorum opera Dem vtitur in fuu tutandu s^ngtlusrefurreflionunStius 4 t eyingelut faxum Jepulchri reuol-liens terret milites excubantet minima hominis immortalis $ e^ntmalu vita qua , L-dnimu piorum ^ impiorum poß feparationem à corpore quid fiat 8 t-^pparitioimquantus abufm X78 s^polios in ^quilt familia erudi.

tm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174 e^posloUca autoritas nihilhabet

commune cum mfurpationt Aa-Ib. üj-


-ocr page 568-

IND tichrifli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33^ i^foïiatM non effe quia Romana Ecclefiartcejferunt 330 t^fonolatui (trima dignités 331. fecunda 335. tertia 339 t^poflohca vocatio qua fit , ^ quid iUi earn alijs commune 331 t-^poJMi frius fifiatores niocati ad ^poftolatum 449 tgt;4pofiolorum vocatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58 i^pa liolicum munuo non fuit perpetuum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;}\6 c^^ponolorumprima mifiio no fuit •vocatio ^ponolica 331 t-r^poslolinutlos habuerunt in ^. poftalatu fucceffiores ?P-3?8 tgt;9poüoli ffr PaFiores ac Doflo-res quomodo inter fie différât 333 lylpofiali Hierofolymn coafii co-flantia exemple Junt 154 egt;1poflolicum muniu finit eertisfi-nibtu circumficriptum 341 udpofloUca •vocatio funfinibm cir. cumficripta e^poïiohper ccrtoi(iradni eruditi amp;nbsp;confirmati gt;^popolu fimpliciter fiuit ereden-dum uipoftolifime exceptionefinerimt audit ndt v^ipofloli quomodo adhuc bodte riunM fi/^nticbriftormn réparent ■edpoflolorum poteïiof 340 t^pofiolorum in perfiequulicne e-xempiaimitanda 156 1-e^pparitiones Cbrifii •varia 436. r!y qua fit^na cum qs couiun^a 4?8 e-r1qua marbrubTi tfplordannpra

ter naturam fiubfiilerunt 4$ -e^quafioUdaiafiub Cbrifiipedibui i^qua in •vinum •verfia t79 '-^fvefionum in Baptfimo ^69 v^rhitrq bumani qua-vires 115 e^rtoiorumpeccaium $13'5’^ s^rrianorutn error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13J vgt;4rtes multa inutiles 47^ s-^^ficendere ^ deficendereChriftui quomodo dicatur fecundum u-tramque naturam I4S t-elpna Bileami loquuta ihtd, t^ficenfio cbrifii m cales fiuit rea-In nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183 i^rirolegia iudiciaria non leue peccatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^16

B.

Bierbar les nonfierendainta-tione dorendi m Ecclefia 1^9 Balfiafiar affeflu maieflat» Dei borruit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75

Baptifimus dicitur Lauacrum re^e-nerationn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;381

Saptifimi vn interior in quo pofitta

de Baptifimo error Ecelefianm^^-fricanarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(J^

Baptijmi veterum qua formula 39S Baptifiarifiupermortuosquidfit 6$ BenediPhones Dei omnesgrataila

Benediflionibus abutentes Dei in malediPbones fibi •verti fientiunt

Beneficia qua à Deo in priualos confierunlur ad totam Eccleftno referenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ri

Beraenfies examinai Pauli doPlri-nam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^6

eta-


-ocr page 569-

INI»

Slt^litmmm htmlnum acrii re. frehenfio

Bonitatu Dei i» fees exemplum 13J C.

Ci_/llriri verki Dei (ur non o.

mnes incalefcant

Calumniateres Dei ßliorum in fet-ffes malum accerfunt

Cantne! de elechontbw a Pontifi. cijS abolentur

Cintmei libri feiltfant tj quibtt^ fi. des niti debet

CaroM refumSlio cur credenda 6 Care^JfiritM inregenitu adhut liibltntur inter fe

Catechumeni olim qui difh 398 de Charadere paptfiarum imaginär 10

Cherubini in aream incumbentes

150

Cadip^atio^ amorpaterntti mu. tub coherent ,

Cafiigationum Dei finie 133.136 Caujiu fecundae Dein moderatur 180

Ceafurai Ecclefia^tcai varqsmo-du tollere quidam nituntur ^^j Ceitfurarum Ecclefiaflicarim iie tefiitat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;471

CharitM in Deum ^ froximum quomodo eoneilianda 444 cur Chndm caro fadm eß tj ChridiDeitaoprobatur 360 Chrisium vt hominem neffe ni fuf-ficit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191

Chridi ffumanitati quomodo in fefi omnu honor debeatur 16 quo fenju Chris lm i^dorandns

quomodo Chrisiiu nobii lommuni-

E X.

celur

Chrifiiu ^ Johannis gaptisia ■vita ratio confertur

Chnfiifefeposi refurredionempa-tefacientu bonitos

cur C hr i si us fiiam gefurredionem per t^ln^elos priores patefecerit 61

an Christus claufo fepulthro refar-rexit

ChriTimfiiavircfurrexit 133 ChriilM quomodo inter mortuos quaratur

Chriflin -vbi iam qutrendcu 117 eur Chris!ut fef^ prius patefecerit mulierihus qum ,^po?iolif 161 Chrtdiii Maria Magdalena ap-paret nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116

quomodo Christ m alia forma dica-turapparuiße

quomodo Chridus non fit agni tus nee ■voce nec vultu d difcipuluU-lis duobue

cur Chriïius à refiirredione •volue~ riledere

Chridus quomodo edit ac bibit d refurrediont .^

Chrisli apparitio ad Lacum 454 cur Chriflus nun fit paffusfe dMa-ria Magdal.langt

Chriflus cum quibus uesiimenlts apparuit

eter Chriflum agnilum difcipuli non audtant interrogate q6p Chridus in Galtlaam fecefiit 255 Chriflumhabuifle certum quoddam domicilium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44^

Chriïlui quomodo adhqcpatiatur 51$

Chrisius quomodoprafens nobis in L. iiq.

-ocr page 570-

Cetnd ixhtbeatur ChrtÜiu totius feriptun. feapm tpiomodo confider^mdu^ chrism ^uomodo pr^ftns aul ah. fins ab Ecelefia ChriVium Papifia quomod» non a~ ^nofiant Seruatorem nbsp;nbsp;310,pi Christtanorum nomen quant magnum ^ quàm pretiefum 41 ChriJhantt qua notitia falutùnt-cefidriafit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;199 Chrislianonim aUeriim trga alias officia Cibos prophanates granit er repre-henduntur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.^41 dreumeifio fuit figillum tusiitie fidei Cleopoi à Domino reprebefus 107 Cleopa à Chrifio intirrogati re-fionfum Cleopa magnsu error de Chrifio 189.191,100

Cleopa erroru de Chrifio confie I9Ä

Cerna cm a Domine in^iituta J18 Certuum fiacroram contemptue non leue peceatum Cognitionem fialuth quant am fim-gulos oporteat hahere de Cognitione Dei ^ fialutù très hommumfiecies Cognilio natural^ de Deo qualu

30Î

Cognitio natmalh quam imbecidù tio

CoUationes mutua non contemnen-da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»4 Collationes mutua funt nece/fario f74

Coüegialium Eabfiarunt facrUe-gta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;319 Communicatie nostra cum Chrifio quo fundamenio nitatur 18. Öl' inea triplex error condtmnauir 19 quomodofiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^° Conciliotie quorundam loctrumio hifioria Ztefurredionis t Concilium Tridentinum quakfut-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161 Concilif definitionem aliquam ex-peclantibus quid fin rei}oiiieii-dum Confeflie tÇ7’ agnitio peccalorupors peenitentio Confiefior quu apudpapt^tat 40^ Conjormitof fiUorum Deitii Chrifio tn pafiionibas Conformnae membrorum cemca-pite in futura gloria 5^® Conformité paßionum Chrßi amp;nbsp;membrorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$1^ Coniun/lio fignorum ^ rei fiigni-ficato nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j6i.^6^.^7t Confitentia euiufque qua ralione confirmari poßit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hp Confeientiaterrores quantum malum 93, ^ quomodofedentur ibid ^ 94

Confiecratio qualit apud Pontificies

Confiecratio fiaerificulorum quo ritu fiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;381 Cenfilia hoVlium xeritatu quomo-do Deus frangat nbsp;nbsp;nbsp;161.163 Confiihummalum confultorificmper peßtmum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170

Confifioriorum multi hofies 3?7 Cenfiolationes tï!' reprehmfuoes quemodt


-ocr page 571-

INDEX.


ifmmtijö ttmptTanJt Caaftiiiluftitgitlaru exemplum in tApofielu Canjuh^aniiaiorum doclrirmfiJei Miculi eenucUuntur ^toimplertim Euan^ehj peenx lt;l»‘in ptiralx Ctnltmptui verbi reprehenfio 144 Cmteniienum plurimarum erieo '75

(^‘»eerfiettimd Deumvna Jpeeies 404. fjf ljue fit vera conuefia ilgt;“t tJr 404

Ca examinandum Deum-ne amet 474 CarpmiChriftiverititf 46. eu-tut 4 tenu ahfientia nihil detrn-bitwitatiprefientix Sacrame-Ulu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47 Cirpau fini veritatem quo argumente Chriftiu probet Cerpotù Christi prefientia effien-titlii dogma quibm argumentu tnueiïatur CarfiuChriTli cirrumficriptum e-tntmarefitirredtane Cotpui ChriTh nobu m terra fi prefiim eftmonfirari » dum pett-mui, non feccamia increduUtate 420.421

Corpiu idem refiurrexit quodfuit crurifixum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;287.288 Corpnu glmficati effitgio non iu-nnri vbiquitarios 4^-47 Corporif dnri^h in terrii prefen-tiarn quarentes quanteperefaUa-‘4ï Cortiu Chrisli heet glorifieatum verum tarnen corpm 188 Cerpiru Chrini omniprafentia quos erreres fietum trabat 166. 767 de Corpora Cbrifli prafientia -.bi. quitaria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44-45 Corpora Chrifli prafientia in terra quornodo refiellaiur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;284 4 Corpera Chrifti veritate qui ar-tieuli fidet noflrx pendtant iamp;6 287 Corpora qua tangen affiamfierunt longe diffèrunt a Chridi corpore 206

Corpora etiam induunt maUgni fipi-ritœ Corde credere quid fit Corruptioni cbrijhu non fuit eb. noxitee a qua per ipfiuni hberatto-nemfiperamua qua de Cufiodihia ^ muhenhui ad fepulchrum aduentu diiuntur quornodo fint concilianda [157 Credendi -uerbi obtentu fiuos errores quidam tuentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qqj Crux Oeifilqineer/fiaria IJ4.IJ5 Crucu nomme qua paftonei noten-

•lt;quot; Crux rum fuingclq profefiione cur conianda Culpa remilfia non retineri hcenam 'a Itomino Cusiodum adfiepulchrum cai um ma nimacrajja detegitur 165 Cufiodes ad fiepulchrum rem vtge-fiarfl nuntiant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162 Curiofitaereprehendenda 215 Cypriani error de Baptifimo J75

D.

Dc^uid amentiam fnuulam

il9


-ocr page 572-

INDEX.

DauidtxcitMM a Nathane 117 Dauidu eximpbim cashgati fofi remißiBnemfecfati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;401 Dautd Juliens ad t^cha nbsp;nbsp;nbsp;156 Debora extraordinaria vocatio ^8 Dei maieUae omnibm iremenda 74-73

Deum (t^ hominem ofortutt eße Serualorem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itj abnfue horum 'uerborum, Dem [eet l^eiplacandifalfa rationes nbsp;nbsp;94 Deitas chnfli non fuit initio a di~ feipulu benecognita xji tjuum Vein deferere videtur fito-f'us accedit nifi f er nos fletent

Deef eratio in fna indignitatn a-gmtione fidei nitanda Diaconi dr fuhdiacom ementiti in pafiatu Dicere Domini efifacere DieirefurreHionn chrtHi coUatio turn frima die creations mundi 3i-i7 Difciplina Ecdefiaflica miinslertj pars Difciplina Ecclefiaflica abufm 397 Difcipulosfuos quantafudm Chri-fliu docuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^66.^67 Difparnio chnfli qualu fuerit lH^xurfuh iniuumeibi 144 DiJpulaiiones reUgiofa multuni dif ferunt a contentnmihm 175 Dolores etiam dijiipulos eße opor-‘f‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174 Docendi modus chrifli dr Phari-faorum opponitm Deplores oinnesprobandi J45

Dodrina docenda dl’*tf^^^^‘* X07.io8

DoPlrina falutis i firiptutis fact» haurienda DoPlrinafalutis vt proponenda amp;nbsp;recipier,da Dolus bonus Domini aliter loquentis quarnfm-tientu exemplum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t,ij Dona Dei ad Eceleftecomiounis-nem dr adificationem nfaeuio 81 Dona DeiprafertimfpirittulUix eim fingulari Uberahtate 451 Dona Dei quaUbet fmeDiicb»-ritate inutiha nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tflS

Dona Dei inaqualia 119 Donorum inaqualitas nuUuio gt;quot;nbsp;Ecclefia facit gradum 457 Donorum Dei tnaquaUtai uttef faria ad augmenta Ecilefu 461 Duobus difcipulis chrflus ap^s. ruiteodem fua refurrePlionu in 171 Duorum difcipulerum in via cells-quium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188 Duo diJcipuU a chriilo cut inter-rogentur quum näßet quid dice-rent 184, reßonfum eorum ai-jurdum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18$

E.

E Celt fa ver a qua

Ecciefta vox non ad foies Pa-flores rePiringenda

Ecebfia vera afalfa difeernendi ratio

an Ecciefta non poßit errate 195.

159

Ecclefiacatholica nomehodiepa-pisla mentiuntur 19$

Scclifu


-ocr page 573-

1 N D E y.

|fff(fjïlt; Uitratid in Dtifottniu manii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^o Eictefm ztttm cifuetudo fubfier-fmlimim tflu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154 Etdtfu non dtfinit ffft Eedefta licit nontadem omnium dt omni-luu religionu capitibm opinio i;8

Edmochiberepofl refurreflionem «u chriflm volutrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;195 Eltdio It^itimn prima nota veri ftfims nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JI9 Eitllwnts in Papatu mutait in nominaliones j ^ abolitt 314. 3^5

Eltdio, Iudificatio ^glorificatio inttrle tobt ent 10® Elidonmfaluf tota efl a Domino 4^9

Eloifiientit humana nonfimpUci-tetdamnanda Epi^coporuraluxutreprchenfia 67 Efifcopiportatiui Etun^elifla qui frerint ^^6 F.Mn^eltum quid jit Euan^ehum verum 4 faifo quo-mtido difcematur Euan^eUum epPultitia fapienti-bui feculi EuonreliumdocIrina eflparu 175 Eua^elq veritas ex Prophelu im-plttupatet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tqq Euan^elq pradicatione terra con.

lt;* ‘il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39 Euonpelium non efl caufa fedi-tianum in mundo X7i.i7j Euan^elij quantm hodie contem-P«u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187 Examen inslituendum a Paflori-bia de jint ouibiu

Exhortalio ad Eeel^ao chriTiia-»c^ Ez-echit mors quomode à Propbe-ta nuntietur

F.

Fldelibm iu mundo vt conuer-fandum

Fides vera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.117

Fides nulla efl implicila 117 Fides bisiorica, cui vera fides op-ponitur

Fides quo niti debet fundamento

Fides fidelium non efl impUcita, neevicaria

Ftdei attienios qua re oporteat niti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ló.yj

Fideiarticul s certia prineipqs niti 17.1

fine Fide, ae ceignit tone nemo fer-uatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19S.I!gt;9

Fides eliam maxima inereduUta-tepermixia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zqz

Fides cum fenfii naturali non potefl tenciliari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.114

Fides aliquSdo interrumpitur 100 Filitu bominu quornodo Cbri^no voeetur

Filme Dei christut non efl ado-ptium

FielM aegemitus Dei plias in bac vita comitatur *

Foribm elaufis ingrejfm C bris lue quominculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166.168

Fortuitum nibil

Fracho pants quid jit 138 ex FraOiene pants cbrifiue agnt-tue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.7.41

FratetnitAs nonra cam chriflo no a ttoßra dignitate fed Dei beni-


-ocr page 574-

INDEX.

gailatt pindet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100

Fralernttiu noßra cum Clinda guam pretiofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.151 FratemuMcu chrißo quam pre-tiofa lol. cl^ coHalm lumfrculi vamtati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101 Fratiu namine tjaomodo nos chri-fimdionetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿÿ.lol G. inX^ t^hleam ire quomodo iu-vJ beantur ..ipofloli ÿ^ cur .^^poficli in Gahieam ittr fu-fceperint 441. amp;nbsp;deinceps ad 44*5

Gaudsum DeifiliontmpnpriH IJJ Generatioßnrituaiu Dei filiorum cju.slnfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:j6

Gentium vocatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J4

Gloria corporis christi non ademit illiproprietatem jubjlMHetZi^ó Glorificatie corporis C linUi mini in enu fiibflantia mulauit tSi Gratuila fimt ernnia Dei dona 90

Gubernatores cinos Paulus vocet 39à nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Pl- k

Hiy^litiu fuffrap^aneorii exfal faimitatione chri^bi 51 j ^aa conuenientia inter fJahtum Chnfli t^ Spiritui dona }66. 370 fJaUtum Chrifti pentifieij quam ridicule imitentur ^uomodo PJierofolymu iufii .^po-fiohmanere cjuiprius in Gali-laam ire iufiifuerant FiiSioria qusmodo queue iudicie legenda Home chriflut quomode vecetur

ab i^lpoftolo fdomo fij^siJt qualis Piemiuem fÿ Deum oportuitu-firum Seruaiorem ejfs quu Pfoner mimfieno debeetm 44^.451

P/oHibui chrifti omnia miniin-da

PJumaniiate chrifti titra tola m-Jha lalui nniiur

Ii^nuu elaujis quomoio Chrißm 'ngreftus dieaturi6^sl66.i(i ieiunium quatuor teinpomm omit il 6

Ieiunium quadragefiinale '’mit ÇH iefii chrifti mifiio cum ladpofiolo-ruinmißionecomparatur J4O Ignis ceelejlu propnetatts I'd ignis nomine cur pane atirna itfi gnentar

ignu aternus in ignem purgatinj mutatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40**

ignorantie plus qumijeientiaeni' mbits ineft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1’'*

Ignorantia non excufat 7^ Imitatio Jlulta fiaciorum cbtißi

Imitatianes falfa fa^otu Chruti 511

Impatienha magnopere ptccairt

Jinpatietia Dominum exptlUtl-ft re^e imperandi feientia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8Ï

importumtas fianSla Deo gioia impofitio manuum qualu apui ?1' tificios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5*^

Imptobomm fucceffius ipfisfimtptt-pitiojt


-ocr page 575-

l N D K 't.

màiiji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igj

hmiulititf au'itm «liM agatra-iicn in uofirit animn

Ittnitlihu CK hiimaiiii ratiocnia-tioncmonat

iMcciuUtittM caufx 154, ^ reme-Hn

incrcinUtittem non exeufat huma-noriuio

IncriiuUutem fnam quam fiupen-in tntianibm hommes ft mant 214

imeJnlititii exempts in ip fs ^-t»fltllu

icarcdnlitatcrn t^fpofloUrum cur Dominiu pedetentim correxerit

ex Incteduliute ^pofiolorum quit fndhu ad nos rede at

Incredtliiai arcet Dominum tn-predientem

Increduhtat quata diffeultatetot-laiur

hdulpentit papa

Inpnnqiiomodo tolarandi ït.6 Infinnitatuhumana exemplum 63 Infimitasfiliorum Dei etwglorlS illufrat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;510

^’’S'quot;!1‘^ ^Iquot;‘ßi ianuS elaufis 179 Innoienleiu Papa decretalium au-ter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q79

Jnqnirere in alios numUccat 510. quaratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;521.512523

Inquirentium in in alios lapfm 524 Inquifitia fiijpanica s6l Jnquifuuri m alios iiotalionem ha-beant oportet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;521

InteH^entia carnit Deo non pot eft fubiiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120

hterpretatio fcriptiirarS vndept-

tenda

Interprelationesfafa unde dipno-feenda cur Interroget chriftus eaquano-uit

Joannes , j^poflolut £cclefia eom-modoJuperuixit alqs ^^poftoln ’^7 de Joanne fiflitia narraliones 518 Iona exemplum Niniuititfubutrfio-nem pradicentn

Jofue exemplum fugam fimulantit 228

Jofue idem ac Jefiu

Jfra'etiia i^epypto liberati eidem noOe quapradiffum erat iS.amp; Babylonien captiuitate jbid. Judaorumhodiefalfaretipio 309 Judicia Eeclefiaiiica qualia fint }9l- amp;nbsp;eorum fpectes 394 ^ 39^-396 • 398. (^ quoufique rata fquot;'‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;399 JuJhficatio noftrapratuita 20.21 Juftaia carruptio quanta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l6i Juuentutom paftorum obitcientibut rejpondetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q^p

Ji.

Lt^borem manuSdum damnant Pontifcq tarnen ipfi-met deminatienes inuadunt çÿ-quot;S'’“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;450

Labor manuiim ^ minisitriii inter fe non pu^nant ■ 447 Lapu anguUru ab architeChs re-iediu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.^

Lapfibmfidelium Detit ad bonum finem vtitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n^

LtPlorum larua in papatu 327 Lex Domini qutbot det fapietiam 306

-ocr page 576-

INDEX«

t-iktri 4rbitrij -vires ijutles fint ho •■ minirebijuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jol.joi

tigandi ^ foluenji foteflae ,^-fofioln data ijaamodo infiiuefi. fores tranfiata

Lingnarii cognitio in £cclefia ne-t ceffaria

Lingua verus-vfiis

Lintea in fepulihro rejxfila 117. - 118.119

Litiumreprehenfio

LuxJfirilnalii multiu hoc mundo fatitur £cltffes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jg

Lux naturatu in nobis quid foßit

Lucu ereata euJfirituali congrue»

*‘^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ Î^J7 ■Lucufillorum nomen expedilur ij 'Lucu filq cur ChriHiani dicantur V JI4 'A

'Lucu naturalu quales fint -vires Q '183

At.

M^cedomani negarut Dei-tatem Spiritui ' MaieTiahs diniiia -varia eße^a pro -varqs fubieclu JHanendt oerbifignificatio excMi-tur Maria -virgin! Chriflumprimaap ' paru jfe quidam impudenter con ‘ fingiuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.H5 Mana Magdalena qualuperfona lOó. amp;nbsp;circa earn-variiu error . ibid.

Maria Magdalenafiens ad fepul chrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111.12$ Maria Atagdalena ÿy aliarim mulierum ad fepulchruinprofe-(lianis coneihatio joó

Maria Magdalena -vehtminiiH chriStumfiudium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijl Afaria Magdalene confiJiUt' Angelas alloquitiir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HI qua occafioni Ai ar toongelen d-loquens retro je conuerterit Hj Maria Atagdalena fit .^ptfiibl* aptjhiia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b* Maria Atagdalena non agned | primo Chnfium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0-9 Maria Magdalena miin»i 11111-miffiim quantum M ' At aria Atagdalena fendus qm-modo retenti 'a Chrifio 180 Af artyres gratu non miritii etn' nantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5*8 Martyrum paßienes non finit mt-ritoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^4 Martyrum paßienes 5’8 ad Martyrium eße parate', oforut -virè cbriSiianos 508 Märtyrern caufia non ptnafacit 5‘9 de Martyrio Petri fabula 500 Martyrum iiiuocatio etiam in qui-bufdam mirbu quant fitdeti- . flanda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jui Mediaterii oßieium foli Chrifi cenuenit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34* Atedicosperitos chriflui imitana in Petro fanando ijl Mendacium gjy fiinulalio quomeii d itérant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H^ Alerita fantlorum chrifliment« 1

I. fubfliiuuntur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3*° an Mentieies ludant operam 17O de Mtßia errai ludaoru 200,201 j Ateßi.im oporlußepati 224 , Meßioa duos fadunt Pakini «4 MitUf -variafpities qj-qi JUiblii


-ocr page 577-

mot

M‘^igt;ts !«i chrifti jepulchrum tx-nbtntei perculfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48

Mmiiietiiim Eiiangtlicuma Uo-

mino inïiilulum 31J.JI4 r MmiUirij totimfumma 478 Mimsinijfacrifiinnio quam one- , fojafrtnliquit nmnibtu 466 Miniiierium Euangehcum maxi.

mè ofpugaatur a Satan» 31^ Mimiiaq Dein audor aUter qua aliirumrerum

MinSierium t^r labor manuum na fuguantmtirfe

Minnltrq contemptM in Dtum ffrtm v

Mimsiri quornodo fint cooperarq

cum Ota,

AtmiSin opera dititnguenda non fiparaada a vt interiore Spiri. tin ■

Minijlri quornodo vocentur tx numéro non litoratorum 356 Miraculafolut Dempoteftfacere

Aliraculo fadarum rerum'a Deo

eonfideratio

Aliraculonm donum quornodo in

Deiftruos coUatum 376 Atifiricordia Dei non abutendum ad peet at a

Alijjefacrificuim

Atijja efi abolitio Cxn». ^po Atifiio e^poSiolorum cum Je fa

Chriüi mißioneconfertur. 340 Aiortu Domini fjr etufdem rejur-redionu cum morte ^ rtfiirte-^iont Ecclefi» coUatio 50 Alors chnSii ignomsnicfa magna eim gloria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100

At ors prior quid fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

E X.

A4ors piorumfornno comparatur 8 Atorsfiecunda quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tbid.

Alors anim/e quid fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6

'Alortem hodie nonpropriè ejfitpec-cariptenam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38$

quoniodo Aiorti obnoxu quibw cul papeccatorumcondonataefi 38$

At 01 tui fumus in peccatss natura 301

inter Al or tuas chriftum quarert quid fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^

Alortuorum cura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64

Atortuorum iimocatores funt idoU-latra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pg

Alulierum incredulitaa indigna -quibw fe chrifitu patefaceret 6z.6q

Atulierum error inchriflo quare-do

Alulierum ad fepulchrum -oenien-tium biftorica narratione qntna concilianda

Alulierum ad fepulchrum menien-tiiim hiStori a fortes

cur AtuUeribw feprioribus chri-flus artfarrePhontofiendertt S7

• Atulierum fimplicitati Deus fita ' prauidentiafuccurrit 70 gt;nbsp;Atulieres ab lyingelo reprehenft * nbsp;nbsp;nbsp;78

Alundi fj!' rerum qua in[eo funt ) nbsp;nbsp;nbsp;vanitM

i nbsp;Mundi prions cum pofieriore futu-

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro coUatio

N.

quot;X Jt^i/Mr« dut in chrifto di-3 X \ flindaremanferunt are-a furredioni

3 Nat^artnus quofenfu chriflue di-7 catur

-ocr page 578-

index.

HJtMenum fuiße cijtiflum inta-teranda ignorantia facadotet credidetunt 189 190.191 Nf^i’^'quot;f“gt; in inquifiiiane rtrum ad Jalutein pertmenuuinjummo pere canenda tÇeflorianoram hareÇu /iicslorianomm trror Nolle mortem Petiü quomodo in , trUitend Hm Nodequoddam in uoluntate Dei feruorum Nana aeatia idem cum Jitgentra-tiane Naai Teflamenti libri Graci ^ ». Latini in manafierqs cenferuatt ^’^

Nuntq Papa

0

OBedientia Chnsii perfiffa, im nabu ad vitam acqai-nt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jg) Ohedientia prampta f^ alacra re-qoiritur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;93

Obedientia filiarum Oei 458 Ohedieuna martymm etiarn imper fefla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;503 obedientia neceffaria fideUbue g 3 obedientia Tjera qaantuin d denari tianiboejiulta dijcrepet q^^ ObsletricHin e^igyptiarum exem-— plam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118 Oceafiones amnes calnmniarnm ui-tanda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^53

O curjui Oamini quamoda exci' piendw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91 Ojficia aecanamica nan taüi Eaan. ^^^‘'gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;444 •44Ö OJ/icium erga Deam ^ praximas

qnamada canciliandiim 44^ officia monfirofa inpapata ^1) Omnipatetiam OtimHitifHa jem-nqs abteudaat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183 Ommpatentia Vei malè abtendimt adaerfaey nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3bj.i6^ Omnipatentia Chriili bifariem canfideranda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H Omniprafentia carpara Chriftiqatf jecumerrareslr^ai 166,167 Opera re^enerataram aan mtttri coram Oea nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^6f Opera fidelium optima tornt» im-perfefla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6q ex Opinianefalfa amuii reb^itno-

Jeitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;194 Opiiiianom difcreponliai» £sd‘' fia ab e^lpofiafia ddim^eenio

nan quena Opinienam diuirjiti» O Deanas feparat 160 Opam cadacarum quotum fiuiiuin 167 Opus imp er feed urn Vem nunquom rclinquit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23$ Ouem qui fit deuarari diupu dete-flando prauerhia diiitut ^66 inter Oues quadrupeieity auei^e-gu Damms coUatia nbsp;nbsp;484.483 Oues fin^ulae exemlila Chrifiipo-flares najeunta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I3? Ouesfiuat Cbrifluepriorquarit 139.

^ earum uicißtm officium I40 Ouiuin fSy Gre^a moces aliter Pro-phelu ^ e^poflotn qu'am ba-diernupaftaribtu conueniunl 483 Ouium huiui gr cru giauu reprthï-fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;487

Ouium diuerfia ralia caram Deo ff pofiotibm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;483

Pont»


-ocr page 579-

l N D

P.-

T\,y4cemfuif di^cifulu chrilim quomodo pretatiu Ijl Pacemadfert Chrisim quamprt-catm ijn.nas alq aLji tantum frtcamur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.

Pactrnqimmodo chnfttu adferat, qmm le ^ladtum ad fen e dual Vi-amp; 173

Pants (^ vinum ta Cana Domini 5«5

Ponts baculuf aDei benediftione 140

P apt nutoritatem fiabtUre volen-tmnrationibuerejfondetur 48^ Pdft quanta autoiitat trtbuatur

Papa (^ clerus fuit ipfotu Cano-nibut excommunicantur ^q Paft tytannu ex vocal tone ,^. peîiaitca refeditur. JJJ 3}4 P api taxus ^ anogantia quanta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67

Papanen vult iudtcari licet animas in inferos ducat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316

pape tyrannidem fiabilitntiu argumenta , qua fimuL refutantur ‘t^9-9'^ 9t amp;nbsp;detneeps ad pag. •ofque nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yó

Paradijut quidfit.^ coUatio Pa

radift m quo jadamtn coUatus fuit cum altera quem jferamies 37

Papinas grauitu aliu mfdelibus peccare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j10

Pafcendi vox in Ecclefia quid fi-gt'fiquot;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;478-479

Paßiones chri^i 1870^518 Paßio cbrifligij' eiufdein refurre-ïduniu viiloria, juut duo capita

E X.

toliusfalutu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30,

in Paßionibm Dein fuis preflo ad

non queuu Paßio martyriS tsi 5(9 Paßiontim Chri^i ^ membrorum eiw qua conjormitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qió

Paßiones prafentes non resfrondent fuiura gloria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;505

Pasior fumnnu chriflus cuim a-lu pa flores fun t tantum firui 481

PaUorum munies quäle 47^ Pagiotes (!)• Dolores à Deo quo-tidie mittuntur qi6.quomodo ho-die audiendi f j,, nbsp;nbsp;517

Pasiorthus non indifferenter adhi-bendanlfidim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190

PaPioribits inteUigenda qua thos dofluri funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;joo

Pafiorum autoritas circumferipta 481

PaPiorum officium inßbi commißii ouihus regendis 1x1,1018.109 de Pafloribiuno maiequidemfen-ttendumfed tarnen eorum dodri-na probanda esl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;198

PaPiores ven afalfts quomodo dif-cemendi 140.196309.319.541

Paflorum ^ Dodorum verorum nota altera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;345

PaÏigTUrn verorum quod fit opm 480.481

PaUorum officium in docendo 86.

Pafloribus in repreinfionibus quid

obferuandum 109.110

Pafiorum eftfingulas cues noffe 139 PaPlorum in quarendu ^medi-candu ouibus officium qJQ 471 Pafiorum influas outs requête vi-gilantie exemplar ehr it ins 163

M. y.

-ocr page 580-

•INDEX.

t^iumtido Patlarn quidam eligan-tur ex non eruditu 556.449 Parlores quo/que diU^entijiimos magnas defiûsss agnofcere par e^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;481 Paftoribus necejjaria non admini-ftrantes ingrasißimi 448 quo fenfu PaSer dicasur Deus fjs’ caput le/u chrish 148.149 quofenfuDesti Paternosierdica-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150 Patienter Deus expeflandut 19 Pauli exemplum fatientu malum quadnoanult Pauli i^paUfli exemplum in per-fequuiiane *■ Paulies fuae membranas fibi mitti poTlulat Peccatum quid fit Peccata omnta priualim repreheu-di debere docentes reprehendun-t-r pre Peccatis qua moneta pontifie^

Deo fatufacsant 407 Peceatorum omnium non eadem coërcio Peceatores Deus adpaenilentiam prior inuitat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.117 Peccata condonandi penes quern fit pote fl.is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jJj Peceatorum in -venialia ^ morta-lia falfa diflinflio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;407 Peccata Deo nabis remémorante non canquerendum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47 j Peccati duo effeda, Culpa^ pce-

Peceatores qua lenitate inviarn reuacandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^kJ de Peccatoribies etiam maximes nunquam de^randum 107

Peceatorum nitnquam epartitiiquot; liuifciUcet Deus iüa fit obbtas

Pecunia omnia donat toy Pelagianorum error ref Üitur J®* Perfeflum ^ fincerum tntit fi dißerum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4l1 Periculorum apprenfune quemt^ti non terreanturfideles ÿ^'ff^^ Perfecutunibus euguntur pottos quam dißipanturgreges pfquot;' ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9^ Perfequulionibsts ingruetibus qffi agendum i^q.ïS5amp;^^^ Perjeuerantia augentur i» fi^'^*' bus Dei dona nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^1' Perfona in quM inquirctut dt' flinguenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5*^ Petentibus aperitur 4^ Petri ^ lohannu colhtio **? Petri Ingenium temerariinn in V-lum mutatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^® Petro primatus falfifiimè tribui-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;440'4^‘ Petrus publicè lapfum fuumcen-fejfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^' de Petri morte tra^atusfaMofis 500

Petrum ducendum qua nolit qt«f moda intelligendum 5®® Petrus d Domina redintegrates in i^poftalatu non fabius mica-rius Chriiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^^ Petrus ad alteram interrogationii partem tantumrejpondit 47? Petrus crucifixus vt quidam valut

Petrusfeneclutis proniißionem ac-eipit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^99

Philippus ab vrbe Getz4iAtjgt;-thum


-ocr page 581-

INDEX.

thumtrih^arttitiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^j PkiUffiit Diaconus Saangtliurn ‘Wnuntiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^n Pl^lofofhor» placita multi etiam heiheponunt religiomifunita-’iHnlafummo errore 105 Pietas habet promißiones vita prafenit! d^futura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿi Pifiatione extraorchnaria Christi Deitai probatur Pijtatorespifciuinfaéli fifcatores himinum ^t Pifcatoribus abegorica expofi ‘quot; Pifcatorum omnium vna naait fff vmim rete ^e Pijcibus abegorica expojitio 459 Pxau varia cur cafligeutur Dei Pï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40’- 403 Pxmtentia duplex ex pontißcio-rum jententia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;404.406 Pxihtentia manat a Dei gratia 1x6.117

Pxnitenlid agentes quomodo exa-mmfubßiendi Pxnitentiarius quis fit apud Pa-pislas Pontifex quam fibi autoritatem arreget Pontificies graaius peccare ^uam ahos infidèles Ponitorum foium nomen papatus retmuit Poteniia Dei opponenda humane ratkeinatieni Prada non temerè cadit in caffes veuatorCm Pradicationis verbi tres part. 331 Ptafentia Chrisli qualis in Eccle-

fi“ ' nbsp;nbsp;nbsp;3ÎI-Î4Î34* Ptafentia chrisli in terris refeUi-‘'•' . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433 434 Praueniuntur à Deo hommes 90 Precum prophanatio 141 Presbyter qua inpapatu 318 Primatics Petri quibus rationibm ftabiliatiir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;441 Principio naturali Chrifluafui corpora ventatem probat 185.x8lt; Probatio fingatarum ouiü fui ipfim non toUii pafiotum officium 399 Promißionii diuinarii extiia quo-mode expeflandiu 181.181 cur Promiffum patra ilocetur fan-fine Spiritia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;558 Prophanorum graait reprehenfio 140.141. Propbeta vox quornodo Chriflo ce-ueniat iqi. fff ab alles Prophe-ta quornodo difcernendat I^J Propbeta extraordinarii fufeitati 310 Propbetarum ^ c.^pefloloru alia ratio quam PaJlorum ^ Doflo-rum cur ex Prophetii Chrifiia difla fua confirmant Propheta firuw quornodo iußue nullum in via falutare Prephetiarumimpletie fidem facit implendorum Prophetiarum veritas euentu con-firmata Prophetiarum coUatio cum euentu neceffaria efl ad fidem futcien-dam Proutdentia Dei nec impediri nec retardaripotefl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.18.70

Pfomdentia Dei in res omnes quig. mgt; q.


-ocr page 582-

INDEX.

mod» eotifiiemnda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lij

PrctiiJiiia Dd in frtuenleJu ha-fiium fnorum canßltjt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16t

Prudent ia ^ diferttii aan ntgU-PJalmoru cur Confina nominatim meminerit interpripturae 298 Pnlcnrum a botto nunquam dt^tm-guendum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jgj

Purgatory fabula qu eflue fa 167 Pur^atorq inflitutio, lartie,tëlgt;m in eapro^naulu feccatii 408.409

QPadra^efimale ieiunin vnde manauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j8?.$li

Qufrentes DomiKim nunquafru-fira quatunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71-73

Q^tuer temfara qua diila 316

RC^tia natural^ ferniciofa in naftrafalutu myfleria 2 0$ Patio homines qualupt nj Patio humana non bene iudicat di Deioperibm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;279 Pationibus humants ritumaces e-tia poffunt prater Scripturae con uineiilS qs Paulue vtilur 220 PebcUionunoflra txAnplüói.tuo PedemptianK aniculus per ■vnicn Seruatore ^ai^Tuamt nalurahb. principqs etiam probatur m Pe^eneratio naflra pedetetimper fiinur,-vt-uitiKm adhuc mirtuti * mixtum fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;192 Pe^eneratio (^ Sàhf^'firatio idem pint 21. ^puulatnuperfiritur lit 113

Pe^esciulliter adothntur turn corona f^feeptro Pdigiones alia omnes pratervera

falfa fund amenta Deiplacamli panant Pellgio noua que fit dicenia 200 Peligtonu fundamentam infirmf-fimum Opinio aut rumor i'3lt;i PaUgioma noslrefndamëta Phi-lafophu ludiera finit mandatum Doniini de Pelmque-du paire matre e^ eat quomotlo inteUigemiiim Pem^io peceatorum gratuite jS/-3Saeft aUerum capulfutiiuf' nangelici ^QÜ- turn refipifietiua femper cabaret I c S.euimpreptia fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;339-19^ Pemißio peccatorum contimtiiifi mtegram abolitionem peccaMU eutpa (17 pana 39^.401.fierim potesl fine inquifitione d pafhri-^’*’ 393- ^pontifical prorfiu ler-rupta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;401.401.40j quainodo Pemittanlur peccataamp; puniantur eadem jió jS/.jüS Pemittendi peccata poteflas que-tenus -^posiolu data J9* quamedo Pemittantur aut ritf nedtur peccata d Paftoribus 39t Peprebenfiones necefidria 208 Peprehenfianes dulci ^ amarote-peranda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27$ Peprehenfia graait nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;488 Peprehenfie contemptus verbi üd

Pejipifeentia non e?b inhcmioant arhitrio pnfita 108. primum ci-puc feueltes q’iem ex Euangelio periipinnts ^ogenanquawbifa-rondas, remißionepeciateiu 108 R firrefHonn hisforta feritS 3 Pefurreétionis xox tripliciter ar-eipilur


-ocr page 583-

index

911

dpitm ^ 6 prima ^ fecuda quid f'quot;lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 Rtfumdio Demmi ad quamJpe-cifmnftratur RifmtdiuCbrifii ^timPaßio flint fumma capita j'alutu nbsp;nbsp;307 Rifuritdiu Domini multu à pioru tifurredione differ! luffurihm teflimonijsteflata 5$. le'^imonia yiej!»ieiif0inii contigerunt 39. tut per i^n^elos primumpate-fadaói. curgradatimpatefa-^a 171. cur non paldm Hiero-!‘hquot;’n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54 Rtfunedionu Chrifli dies dy bora 16

Rtfurredio Chrifli quo fenfupatri tribaatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^4 Rejmedio no ademit Chrifto pro-

187

prinasts cirporu

t^i

RtfurreOwnisDomfrud* 13.439 Refarredionu piurS ^ im^iorum differetiiia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo Rtfurrtdionu vU'me dodrina ■vul ^oirediia Rbeltrices artificio non efllocue in docendouerbo 106.147.148 Romana Eceltfia non pot effe uni utrfalu 313. nee efi Ecclefia 330 Remani ludaotum perfidnim ulti fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.

S

S.,4ierdotum Leuilicorum in ueritalt Domini fepehenda collatiocum PapiïH'U 139.194 Sframentum quid fignificet j61 Sacram.-nta Joins Deiis pettfliii. finuere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j6g Sacramenta quinque iniuda in ■ Ecclefiam j6d.^ runspere^i.

quot;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3lt;S9 Sacramenta non funt tantum memoriale amp;nbsp;teffera, fed .,ggt;çn^ yttsiho. omnia tribus rebut conftat }6amp;. fineuerho funt cor. pus fine animatj66. ufus eorum quit fit 361. uii eorum interior nonpendetafionie i77.necab adminiflrantis di^nitate uet in. tentione 371373.37 $ in Sacramentutripiiciter erratum ^68-^69

Salutis initiummedium (y finie a D'lmino Sandiffatio non uno momenta ■ perficitur in nobn xi.ii. non tranquidat propriè confiientiof 11

Sandificari cibi quomodo dican. tnr

Sandorum uiaorum exempla que-^ ufque imuanda

Sanseis chrim efi folutio pxnx nobn débita

Sapientia humana mail hominii ejlpefiimum infirumentum 18.3 Sapientißiworum pbrainque fa-da ftuUifiima

Satisfadiunes publica qua 410

Î5I

Shamgarn vocatto ex bul»ilc0 6S Shularum chrtihanarum initt~ tutio de Sholamm deprauatione admo mt 10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;353'

5 chela Geneuenfli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;356 Siientia falulis unde haurtenda UI.367

Scientiacerta falulis requirit rin f dellbus 17 J-^ qua hie externa

M- tf


-ocr page 584-

Index.

fü^imild Scieittiarum inutUium quantum fiudmin Scripta patrum gt;vt legenda J04 Scripturarum auilotitoi -undepe-deat. Sacra fcriptura mirahiliter con-feruata in Scripturis quarendus Veus joj in Scripturis facris fclis Chrijius quartndus de Scripturaruobfeuritate305.304 trnde Scr piurarum ohÇcuritas in pierifque nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Scriptural facrat ab omnibus opor tet coj^nofei Scriptural non iaflare fed proferre doflores oportet Scripturaftbi iuuicem teflimonium feruni Scriptural fufficere ad feipfas ex-pUcandas Stcunsfiipernatans sq^.ijÿ Semipelagianorum error refutatur 5?' Senfus natural^ nonpotefi cum ƒ. deconciliari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.114 Sen fus humani impediunt rerum dtuinarum apprehtnfionem 184 Senfas corporis opus habeututfin-^ulu momAu a Deo re^dtur 181 SenJus nojhtimouentur ex Dei 110-luntate an Sepulcbro elaufo Christus re-Jurrexit Sepuhura cura, cur propriajidehii rS^.^ qui ritus Sequife C bri^ius quornodo iubeat finnutas Setnio Christi ^ ratio docediftm.

plex Sermones futiles condemnandi 17Ó 8 eruare fe ^ alios Timothei quo-inodo dieat i^posioha 381 Seruator Christus qualn agnsfe-tura Ponlificqs 310.311 Seruatorem oportuilfe HomintOi tf fe at Deum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tH Signa erres fignata quornodo iiiht fecohareant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y6iq6^qit Signa diftinguenda noiifpAtonilA à rebus fignificatis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3*^® Signorum ^ reruin figtiatsrim s nalogia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^^ eurSignu tribuatur nonmutqiut^t nome reifignifieata .^ cotre 3^* Significatarum rerum ddiiud» 3^‘-3®*. an Simulate aliquid faciendi tl6 Simulatio^difimulaiio ^mende-ciuin quornodo différant ^16 Simulaiio ^ difimulatio qmmdo de De» dicatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.118 Socittalu humana officia non tol-luntur Euangeho 445 Sollt occafus alligorica expeÇit.iiJ nihil Spirituale in homine regemto non mixtum carne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^1 Spiritualu vita qua dicatur 7.144 Spiritualu Sangli Dcitee ejfiritut

Spiritus Sanftus vtcalurpremifi» patra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;558 Spiritus Sandi coinmuaicatio teflimonium Deitatu fill) 3^® Spiritum Sandum quornodo Chri-flus dedent ,_^postolu, ^ een-dem iubeat expediere ipfos flte-rofolymu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;348

Spiritus S’non efl perfonu athga-tui,


-ocr page 585-

IND E X.


fi»,^ ^«itopere in tit re jft pec-“Xilt;ÿ hodiepeccetur 194.306 SfritM Sandhu ^re denn 358 Spirititi ^ camn hicla infaniin ^91-504 ^tSpiiitM apltarittone ^nam di-[“fiUÇibijingehnnt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177 Sfixiin B»igt;tijine additi ridicu-^lumos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51} ^lifbini marte Eccleft a creuit 98 ^‘Sti^matibm Christ quid veri~ 411 ”7 5«J

creaenaum

Sentli Sndarij idololatria ^“ff'^^itneorum hahtus

T.

Tempora Deo relinqnenda 30 qnomedo Deus exTeaebrit neihos luiem eruat 18$ '^txebrthominum quanta 23$ Ttnebru multu lux cxleslu fapt epacatar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^lt;!T39

Ttpor in rebus dininit cauendus 90 Terraiementem exeipiens non om-nutadem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116

Terra motwpendote in crate Do-oiino rlT tefiirpente 40 Tertio die refurrexifie quomoda di-catur Dominât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16

TijUmonq ojoce refirin^itur ,_Apo-fioUca-uocatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;345

Tbeolo^ia quid fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;197

Theotogia Scholaflica fi^idif ton fertur quibitt -veritat fepeliatur '59

Tbiologia Scholaffica qaalu 351 Thoma piaatum tnexcafabile 414.

4'5.4'9'4i4

Themu car a Domino fit inaita-tm nd id in quo peccarat 418 f borna confefiio complePhturfum-

mam Chrisbianlfini 41.7.418 de Thoma abfent ia amp;nbsp;t^pofiula-tn quasho curiofa

TimornmariaJpecies 93 96 164 Tiinor Oei d metu amp;• paiiore qua-

tam différât

Timor DeiremediU aduerfm quellbet timorem

Tranfubflanliaiorum infirma rati»

“d prafemiam Kbiqaitariam futciendam

Tranpjubfiantiationu do(lrinafidei nrticnlos connedit

y.

Vßiquitarioram error qaantm quaqtperniciofiu 44.134. 246.183

Kbiqaitarq non iauantur dijpari-tione Christi

K biquitaria dodrina qaos artica-los fidei conueUat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.289

y biquitariorum doclrina feipfano rcftdit

Venalia omnia in curia Romana 567

Kerbi adminifirationu très partes

yerbu tribucre vim vllam intrin-fectus efl Aia^^icum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D7-3T^

y erbo fua quomodo Clin flits operate efl

y erhuin Dei non tantum audien* dum fed meditandum efl 173, ’/*-'77

qulnam yerbo Deinen omnes affit iantur

3''erbum externum it virtute Spi-ritutnonfeparandum

yerbi Dei centemptoh reprehenfi»


-ocr page 586-

f^erbii iyfit^ct Pontifiejfra Scri-pturn tadant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jq^ in Kerbo S»trainentali error ^6^ yeritate obruere nitentet nihil pro-monent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^3-^59 yeefier a primi diei quomodo intel-h^enda quibue yestimentis indutm Chri. ftiu d refurreihone y eteruin ficripta mi legenda 504 yetm Tefiamenlum mirabililer eonfernalHm yin Domini in fuie operibiu admi. r andre yiolenti regnü calorü rapiunl 11^ yirga Atofs mfirpente verfa 179 yirginii Aiaria idololatra jn yifionihiu inopinatn hommes ter-rersfoliti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71-74 y it a prier ^ animaln quid dica-tnr Pita humane curfuin eur Dem me-ht nobu eße ineegnitum yin humane breuitas quam eo~ gnitu nobu neeeßaria yndeeim i^lpoflob quornodo di-cantur conuenifie,quumtitncii Thomm abfuerit 1^1 y nouent u fie mngi Chrifim qm-modopa^mfie 66,6^ yocal Dem quoficunque quotno' docunque ipfi libel 145-17* yocantem Deum mt oporteiltfiqm 9^^43i44 y ocalio légitima qua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ji’ y oratio ordinaria non temete mi' landa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59 y oeationi extraordinarii qmuido fit loem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59,510 Jil yocatio non debet fieri temiri'i^o in y oeatione quomodoquifiqoefifi fit confiormari 87. quibuefiao-dibm Satan 'a yocalione fito-gulos auertat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86 y ocaiionem apud Pontificios nullam ejfie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JIJ yoluntM chriffiaPatruvolun-late douer fia non eontraiia $01 yoluntae Deifundamentum fiiei ynûio extrema papiflica non efi fiacramentum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;368

y ulnerum Domini riUgofiaiou fideratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4IJ


FINIS.