EPISTOLAE

CONTRARIÆ PICI PRO BAR ban's Philofophis, amp;nbsp;Hermolai nouaac fubditicia, quærc fpondet Pico»

Fdira» mm diTpnfiMnnp Philippi M«gt;gt; lancbthonis,quia continen t iltu ftria exempla Diakdliccs,quæadolefcen libus adinteHigcndapræcepta plurimum condudura uidentur»

Hasanoæ ex Officin a Petri Rrubaebn Anno M» D» XXXHIR MenCe Augufto

Cuiîî gratia 8^ priuilcgio Caefareo

ORNA TISSI*

MO VIRO, D. IVSTINO GOBLE^ ro, Confluennui iudictj Scribæ, Francilcus Vinaricnfis Salutem Dicit.

ANTAM VIM HA bct hofpitij coi'undio apud bonos,ut fandiffimo fœde re animos copulct.Itac^ etfi noftra in te officia uoiunta te noßra minora fuerunt^ tarnen facts humaniffimc, quod memoria noAri fum ma cumbeneuolenda reti nes. Ego ucro te amp;nbsp;copie*' dendum amp;nbsp;amandumdu xi,cumpropter eximiâhu manitatem ac fuauitatê in*

genrj tui, turnucroquia uidebam te, quanquam ratiomu*» neristui cogitte in forenfidodrinauerfari, tarnen mirifice amareatt^admirä^rieloqueniiaeHudia, quxetiâG nihil afferz rent utilitatis, ut indodi quidam falfo putât, ad legesintciliz gendas, tarnen omamentum in homine nullum, mco iudiz do,maiusatq; illuftriuscffcpöteft,qeleg3s amp;nbsp;aptaoratio. Atq: ut eos, qui hoc omamentum non intelligunt,uix homi numappellationedignos effe cenfeo : ita contra eloquentiae ßudiofos magnopcre amo, coftj uere philofophari iudico, quod amp;nbsp;uidcant quid Fit homine præcipue dignum, amp;nbsp;uera bona mirentur atq? expetât.Etftenimmultæluntcaufæ, cur eloquentiae Audium uulgo negligatur, tamenhaneprxcipu am effe Aatuo, quod pauci tantum iudicio ualent, ut uim ac dignitatem artis omnium reginae intelliganr, Attjhaec mez mini etiani coram nos difputare, haq cura nuper referpfifz A üi

EPISTOLA NVNCVPATORIA.

fern EpiftoIxPtcfjin qua uituperatur cloqucntia, uenît mihi in mentem illius rui iucutidifumi fermonis.Quare duxt hanc meam dedamauunculä potidimum tibi mittendam efTe, ue/ lutxenium, ut intclligeresme quoq? memoriam noftri con/ greflus fummafide retincre, Etarbitrabarhoexenium pro-* pter arguments nec^aüenum'tuisftudqs neepingratum folt;* re,ctfi non fgnoro me nihil minus praeft{tiiïc,q quod ibi diC» puto, efRciendumclïcindicendo, utrerummagnitudinem • xquetoratio. Ego uero uixextremas lineas duxi maximi operisjantSabeit ut^bfoluerim. Hermolaus récitât quafdä fuaspugnas, hocncagitquidemutrcfcllat Piciafgumenta. Et haua fcio an iudicio caufam fuâ peragere noluent, quod uideret camnonmagiscpiftolæconucnire,g fi quisinexk gua tabclla ingentem coloffum uelit pingerc,quod cum ipfe animaduerterem,coepietiamlanguidiore animo feribe

re, amp;nbsp;quafi rep reiTo curfu reftiti, ac breui ter oftenz

difontes argumentorumPici, ut ab adok* fcentibus iudicari faciliuspoHit, ubi ilk quafi extra mam currat, dum in abfurda materia tuenda

ludit. Bene uak.

IOHANNES

PICVS MIRANDVLA Hermolao Barbara fuo, S». Dgt;

co QVIDËM, Ml£^ Hermolae , nee poV Hermoiai fum aut taccre, quæ P”^“® » r • r lirens, ing aetelentio,autnolen 59 Hermo ti'rceaquæde illode/ lausagitPi beant,inquaomn«a ^°fhono ueluti fingutafumma nficede ip reperiantur.Sed utp {°^pquot;quot;jfgj nam eflètismcg men rurPkusil tis captus, Ut pro meritis tuis de te fentirem, uti iam»pfam. r icnteuam-nameadicenaiuiS jUtexprimerealiquadopol/ Deimitati fem,quodfemperfentio,fcioquædeteconciprone corrk infini'tüjfubfidere infrafaftigia dodring tuæ, ^^d^aum° feias amp;tuquæcuncp loquimur, minoraefferis «^ ipfum_ quæconcipimus,tam deene feias animo uerba, ‘^‘^^‘quot;^^ qrebus animus deeft.Et tarnenita me andere mirarf credis,utfperem poffeimitari tua,quorum nee po^*'»

magnitudinem ædimarepoiTum » Admirari te poiTuntomnes, imitari tam pauci poiïunt,q nemo reprehendere,. Etutinam ea mihi fcdici^ tas, utqaæferibam Kermolaum meum aliqua A iü

EPISTOLA Pier

ex parieimagincntarjpfccnim (ut taccam carte ra)ft»lustuus,cui tu atleo makfaues, miruni quantum mcafficicatqj dekdat, I'ta eft dodus, grauis,compoficiis,eruditus,cxcuftus,ingenio fus, in quo nihil expofitum, nihil uuloatum,ni hit fit triwiak, feu uerba, feu fententias fpedes, Legimus fæpe ego^^^nofterPolitianuSjquaf/ cunep habcmustuas,autad alios autad nos epi ftolas, ita femper prioribus certant fequêtia, 8^ nouæ fertiliterinterlegendum effiorefeunt Vc nercs, ut perpétua quadam aedamatione inter/ fpirandt locum non habcamus. Sed mirum di/ d:u,q perfuadeas, amp;.' legends animum quoeûqî Narrariun uelis impeUas. Expertos fum ego cum femper nêwwafiz ^^*^® ’ ^^ î’aeproxima tua ad me epiftola, in qua onchuius dû barbaros hos philofophos infedaris, quos cpißolx. dicis haberi uulgo fordidos, rudes, incultos, quos nee uixiffeuiuentcs,nedü extindi uiuanf, amp;nbsp;fi nunc uiuant, uiuere in poenam amp;nbsp;contume liam. Ita Hercules fum commotus, ita me pudo it, piguitc^ ftudioru mçorum, iam enim (exen/ , niSapudillosuerfor,utnihil minus mefecilTe 1 uelim,q in tam nihili facienda re, tam laboriofe cÓtendifte.Perdiderim ego,inquâ, apud Tho/ mam,IohannenniScowiï),apudAIbertu,apud

Auerroen?

PRO BARBARIS PHILOS»

Auerroêm mehores annos, tantas uigilias, qut bus potuenm in bonis literis fortaffe nonnihil effeiCogitabammecum, utmecófolarer,G'qui ex illis nuncreuiuifcant, habiturine quiequam Propontis finc,quofuamcaufamargumentoßalioqiiiho/ cüampiifiz minesrationealiquatueantur. Demumfuccur

. nbsp;nbsp;nbsp;. n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r 1. nbsp;nbsp;^ f Barban d»

ntexipiis quempiam paulotacundiorejuam omiaudc barbariem,qpoteritmininiebarbare,huncin ^njj’ptcr modum fortaffe defenfurü^ViximuseeÏebres am.Huius o Hermotae, amp;nbsp;poft uiuemusnon in fcholis ^pofinSis Grammatkorü,amp; pædagogqs, fed in philofo/ onfg'Jxre* phorum coronis,in conuentibusfapientü, ubi nuatHer^ non de matre Andromaches,non de Niobes ft ^j®^^“^^^ Iiis,atcpidgenusleuibusnugis,icddehumana det nuero rumdiuinarumq;,rerum rationibus agiiuramp; jj'^^^'™ difputatur, in quibus meditandis, inquirendis ß p^^opró^ amp;enodandis,ita fubtiles,acuti, acrefq;fuimus, fino,cnde utanxifquandoepnimiumamp;morofifuiffcfor/- magna**' teuideamur,fi modo effe morofus quifquaro ex par tere autcuriofus nimioplusin indagada ueritatepo teft. Atepin hisquidem fiqu is nos arguât hebe Altera ps tudinisamp;tarditatis,a2camaboquicune«iseft» ^’pol*«ów. pedem conterat, expeneturhabudlebarbarosj tuperandi non in lingua,fed in pectoreMereuriû, non de ^ non fue fuiffe illis fapienttam , fi defuitcloquetia, quam ^èst'sequiï

'EPISTOLA PICI

conRrmatio.Nephas (-um fapicntia HOconiunxiflc, tantum cittapiêtixaddercclo r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ -rr

quentiä. Hanc propo lortalieabclt 3 culpa, Utconiunxilieiit Ptionem principiore nephas. ^Quiscni'mandnnos,quis fucum fu proba uirpine nondamneiC' ei'tdefaifa.Euertitant Quisin VeftalinÓdeteneturC’A Tan ?'”ƒ’'J’iquot;?5^°??”' turn eft inter oratoris munus amp;nbsp;philo/ Iioms. rstulli lapietes p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

debet ede éloquentes, lophjpugnantia, utpugnaremagisin ergoneq;eloquences ukem non poftint.Nam quod ahud fuerütfapiêces,quod ni • er — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

eft abfu. diffimu; nbsp;nbsp;nbsp;Khetoris otticiu, q mentiri, deapere,

^ Ratio L cireüuenire,praeftigianV Eft enim ue/ Aftmilibusdiluuntur ftrum, utdicitis, poffepro arbitriofn numero,»,« ff. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* .

■^ Ratio II. Candida nigrum uertcre,m nigra can/ Adcfinitionefeij fine didum, poOequæcuncp uultis tollere, e!oquetiæ.Ipfedéfinit aßpcere, amplificare,extenuaredieen/ elocutioneeffcaccerfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r oi

turn amp;nbsp;inanera eultû. do , demu res iplas magicis quan, qd Hcrmoiauscontra de ^gg iadatis,uiribus eloduentîæin qua finitelocutionem elle ,* p propriam explication libuent lacie, habitumcp transtorma/ nem.Eftalocuscom ré,utnonqualîafuntfuopteingemo, ?4«q«fef«amp;353S ^««^ qu’alla uoluen'tis nofiantquidem, quentix, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed cum non fint, elfe tarnen audienti/

busapparcant. Hoctotumeftnequicquam aligt; ud,q merum mendacium, niera impoftura,me rum præftigiû, cû a natura rei femper uel augen do excedat,uel minuendo deficiat, amp;fallacê uer borum concentum, uelutilaruas ^ fimuhehra

praten

PRO BARBARIS. PHILOS.

prétendes, auditoru animos bUdiedoludificcù Eritnchuiccû Philofophoaffinitas,cuius Au/ dium omne in coonofeeda, amp;nbsp;demôftranda cæ-* terisueritateucrfaiurC’ Addequodnobis nulla crit fides lautitias uoeü, amp;nbsp;ucnercs affèdâtibus, cjfi rebus paru fidêtes,necucro nixitrahere in fententiam hislenocinqs hominesquæramus» EflobhanccauiTam legereres facrasrufticepoti us, quam eleganter fcriptas,quod nihil fit ma/’ gis dedecês,et noxium in omni materia,in qua deuerocognofeendoagitur, quam uniuerfum iftuddicendisenus elaboratum. Hoc,hocfo/ renfium eft qugftionum,nÔ naturalium attp c« leftium. Nonefteorumquiin Academia,fed quirepu.illauerfantur,inquaquefiûtqueq?dt cunturpopulari trutinaexaminâtur,apudqu5 flores frudibus longe preponderant. Non nez feis illud ; non omnibus omnia pan filo conue/ nbsp;nbsp;W

niunt;Eft degas res, fatemur hoc,facundta,ple ^^“^3,* naiUecebræ,Ôlt;^uoluptatis,fed philofophonee dianaphu decora,nee grata. Quis möllern inceflum, argu *°[5re^’^p tas manus,ludibundos oculos in hiftrione amp;nbsp;numero4 fakatorenoprobet':'Inciuc,inphilofopho,gs ^’'^ditur

'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ibiargumê non inprobet,arguat, abominccur ^ öipuek iüancccfla lam uiderimus monbus lepida, atc^dicacula, rio» budabimus, exokulabimur« Hæcin matron»

e P4 S T o L A P I C f.

PU (3amn3bimusamp;perfequemur ♦ Nonegonös» Aüx fimili fed 1111 incpd qui ad pedes VeRgagantbachana/ turachofe b*a,quigrauitatemphilofophicarum rerum,amp; dtiuuntur caftitatem ludicns ueluti,amp;calamiftrisdehonc/quot; numero.f. ß^f. ProfeétoquodSinelius de adolefcente, de oratióe dici commode poteft, comatam oratio/ nem femper cinedam. Quarcnosnoftram ma/ lumus hirtam, globofam, inexpeditam, quam cumimpuntans, uelnota,uel fufpitione belle comatam. Ahoqui Palladis peplum non reucia ret, feda facrisunprophanarepeUeretur. Et ut nihil fint reliqua, hoceft uerilïïmurn, nihilefle diuerfü magisabinftitutophilofophi,quacüc^ in re, quam quodluxum, aut faftum ah'qua ck parte fapt^Sicionios calceos, habiles, aprotq^ ad pedem dicebat Socrates, fedSocrati nó contre/ nire.Omnino noneadem ratio ciuilis habitus amp;philofophici , ficuti neep mefae, neq;ferma/ nis. Vtrtur bis philofophus dûtaxat ad neceflï/ tatc,utitur ciuilis homo etiam ad gratiam,quam amp;nbsp;bic fineglexerit, non ciuilis,S^illeaffèdauerir non erit philofophus. Si polTet Pythagoras uP-uerefinecibo,holeribus etia parceret, iifua fefa ' afpelt;Ru;aut demu minore,quam fermonis ope/

’ raexplicare,omnmo no loqucretur,tantum ah/ cftutlinguam poliac, ^exornet» Quod ueJo b idcauen-' »

PRO BARBARIS PHILO;

i J caucndum nobis, ne illedus cute medkata k (Ttordemoretur ad earn, admeduHam, amp;fan/ guinemnonperuadat^quêfubenc fepecerufa Hœ/repr« tooriinfecftum uidimus » Viduri^s inquam m iiêduntur hifeeomnibus quibus propterea inufuucnit, Inficianôc, j - ««nuenu* cum ninu lit intus non mane, ex uanum,detinc tue Imo Si relelt;fîarem in prima facie modulatu uario,atq; «' cloquez concentu» Quod fi feccrit philofophus, clama/ fun*trcs«r bitMufoniusnôphilofophumloqui, fed tibp ni. eine cancre. Non ergo nobis uitio det id non fe ^ciffe,quodfeedfe uitiumerat. Qii^rimus nos quid namfcribamusjionqua’rimus quomo/ ‘ do, imo quomodo quærimus, utkilicet fine pompa, amp;nbsp;flore ulloorationis,quam nolumus utdeledabilis, uenufta amp;nbsp;faceta lit, fed ut utilis, grauis, Sf reuerenda , SCmaieftatem potiusex horrore,qgratiacxmollitudine conlequatur» Non expedtamus theatri plaulum, quod aurcs demulfcrit æquabilis claufula, uel numerofa, quodhocfitfalfum,ilIudfiilcpidum.Sedexpc Ôamus paucorum potius præadmirationefilc tiumintrofpicientiûpenitusaliquid,autdena/ turæaditis erutû, au t de louis aula ad hommes addudum, turn ucl aliquid ita arguiû ut defen/ dendi, itadefenfum utarguendi non fit locus» Admirêturpræterea nos lagaccs in inquirédOj

ÊPisTOLA pref

HæamplP «rcumfpedos in explorädojfubtiles in contera ficationes p]ando,in mdicandograues,implidtos in inn^ rogat’bar^ f*colt;^o»f3dles in enodando, Admirentur in no barisrerü bis breuita/era ftili, fcetam rerum muliaruni feienuâ ex atenmagnarum, fub cxpofids uerbis remotiHi/ tenuantur r ■ i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n. nbsp;nbsp;nbsp;- « r « nbsp;nbsp;•

ialtera par rnas lententias,picnas qu£ltionu,plenas lolun/ ter^pofio onum,quamaptifumus,quabcneinftrudiani Kuitnuluz biguitatestollere, fcruposdiluere,inuolutae/ noinloco. uoluere,flexianimls fyllogifmis amp;^infirmarefal fa, amp;nbsp;uera confirmare. His titulis o Hermobe ^ VI nbsp;nbsp;uindicautmus hueuflt;^,etuïdkaturospoftbac,

dcfymbo° ^b obliuione meinoriam noftram non dubita^* lis Kapo/ uimus.QuodfiuuIgoCutdicis)habemurfordi logisdiluiï j^j rudes,incuki,hocnobisad21oriameft,noti Imoapolo ad contumeliam, Vulgonon fcripfimus,fed dz. Entwid ^*’ ^ *“* fimilibus » Ncc aliter q prifci fuis ænig dat pcepta matisói fabularuminuolucris, arcebant idiotas murtriora^ homines 3 myftenjs. Et nosconfueuimus ab/ VJ?^ fterrere illos a noftris dapibus, quas non poilu SimOiiudo ere nopoffentamarioripaulum cortice uerbo/ dwrSusi fuiT»»Solent6lt;:qui Thefaurbsoccultarcuolût, ucrct lmo fi non datur feponere, quisquilijs integere, uel P^ariX ’^^‘J^’^^Sus, utpretereuntesnondeprehendant, qextare amp;nbsp;niG quos ipfidignos co munere iudicaucrint» «fferride^ Simile philofophorum ftudium cela re res fuas bet

cuiuwi, nbsp;nbsp;populum, a quo cum non proban modo, ted

neemz

PRO BARBARIS PHILOS.

necintelligiiUos deccat, no potednon deduce/ re,haberealiquid,q ipfi fenbunt theatrale,plau fibilc, populate, quod demu mukitudinis iudt no accomodarc fc uideatur .Scd uis effinga idea vni fermonis noftri,ea eft ipfiflima, qupSilenorum Smjilitudo noftri Akibiadis, Erant enim horum fimulacra Jje^bSdi hifpidoore,tetro,etarpernabili,fed intuspicna iumitnu^ gemmaru, fupelledilis rararamp;f præciofæ, itaex/ ’^'‘'° ** trinfecus fi afpexeris, fera uideas, fi inirolpexe ns numê agnofcas, Ai,inqoies,n5feruntaures nunc afperam, nunc biulcam,fempcrinconlt;' fonam texturam. Non ferunt barbara nomina, I'pfoetiam pene timenda fono. O delicate cum accedis coraulcsamp; cithargdos,ponetein auri/ bus, cum uero philo fop bos, auocaa fenftbus, redeasadteipfuminanimi penetralia mentisep fcce(rus,AffumeillasThianeiaures,quibus,cu omnino non era tin corpore, no terreftreMarz fiam, fed Apolline cœlefte, diuina cithara unp werfi melos ineffabilibus temperatem mod is, ex audiebat. His auribus philofophorum uerba fi delibaueris, melka tibi ad Neftorisinuidia efte uidebuntur.Scdhgcfinamusnimio plusafturz gentia, profetftofafhdirein philofopho fubtilif lime difputäte minus concinnamelocutionem, nan tarn delicatiftomachi eft, g infoletis. Net^

B in

BPISTOLA PÎCI.

H-vconn ^^ aliteracfi quêin Socrate de monbusdocef« dtiuun ur oftendat, autlaxus calceus, aut togadifndës,ó^ oppofito c^^- praue ftomachetur ob unguem, Non de/ argumcio r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ° r i et

nccefTiratis lidcrat J ullius eloquentlam m phnolopnoJcd enrsó^cra^' ^^^ rcbus amp;docflrina fatiffaciat.Sdebat tam pru/ «soratio- densquameruditus homonoftrum eiïecópoz ncra intelU nere mentem,potius q diétionem,curare ne qd ^'’ aberret ratio non oratio, attinereadnoswAïaSJ ff« Ao\üV,nóattincreamp;’i' b ïtsc^fs^.Laudabilein no bis habere mufas in animo, amp;nbsp;non in labris, ne quidinillouel périra fonet,uel per libidinem eneruatius. Denic^nequafitdifcorsagenuina ipfa, qua temperatuseft modulabiliter harmoz nia,qua Plato cumintelligerct Theatrali ißa, amp;poetarumfepecorrüpi ,aRepublicafua poe tasomneseliminauit, gubernandaautem phi/ lofophis rcliquit, moxcertefiperlafciuiamdifz ferendi poetas fuerint imitati, exilio condênan/ dis. A t in ftabit Lucretius ,amp; fi non egean t per fc philofophiæ comentatioes amoenitate diccdi, per dus tarnen adhibitionê diffimuladam elle ipfarumrerumaufteritatem . Sicutabfynthiap fepellunt morbos, melle tarnenilliniuntur,ut puerorum ætas improuida ludificetur, hoc for te tibi faciendum erit o Lucreti, fi pueris fcribez bas tua, fi uulgo fadendu udc^ tibi, qui no ab/

PRO BARBARIS PHILOS.

abfynthia modo, fed mcrocifTima toxica propp nares. Sed loge alia nobis habeda ratio, qui uul gus, utantediximus, nonalledare qugrimus, led abfterrere, nee tetra abfynthia,fed nedar^/* pinamus. Sed contender Ladan tins fans coftaz re in audiiorum animos, uelfenioruminfluerc poten tins ueritatem 8^ ui fua inftrudam, 8^ lu/ ce orationis ornatam. Si fuites o Firmiane tam frequés in fam's litteris, q in fidis litibus fuifti, Ct hoc no dixilTes, amp;nbsp;noftranon minus bene for taffe cofirmafles. quam deftruxeras aliéna. Die quæfo quid mouet fortius, amp;pfuadet, q facra/ rum ledio literarum CNon mouent, non pfua/ dent, fed cogunt, agitant, uim inférât legis ru/ dia uerba etagreftia,fed uiua, fed animata, flam mea, acule3ta,adimum fpiritum penetrantia, hominem totu poteftate mirabili transformant tia. Peridis orationibus elaboratis, amp;nbsp;luculctis ^/J'q*]]®/ nihil fecomoueri inquit Alcibiades, fed Soera rarum reP tis uerbis nudis amp;nbsp;fimplicibus.addit etiam fi pondemr n.. r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r • numéros

nt inepta, rapi in rurorem, extra le pom, ex ue

lit, nolitfacienduei, quod illepræceperat.Sed quidperdo uerba in re côfefra,fi non defipit auz ditor, afucatofermone, quid fperataliud q in/ fidias^Tribus maximeperfuadetur, uitadiccn tis, ueritaterei, fobrietate orationis. Hæefunt

B iiii

EPISTOLA PICI

LaJlanti, quæphiîofopho fidêcociliant, fibox nus fucrit, fit ucridicus, fi id genus dicendi ap/ pctens,quod non examocnis mufaru fyluis,fed cx horrendo fluxcritantro, inquodixitHerax ditus latitarc ueritatem. At dieet quifpiam, agc amice examinemushæedepofita cofnentione» F^euerendumquoddam, amp;perfe diuinum eft fapiêtiajiecexotico quoq eget omatu.Sed quac inuidia Slt;; huncaccedere; Quis negat, quæper SSTfimUi fc decent, fi adorn ètur fieri decctiora; I:goamf/ tudmes, cehocinplerifcp negO,adco mukafuntquoru *^ec*af'’^ ^P^^o^o**^*’’»fi quid3diüxeris,elumincs, amp;n5 ' Fiiperiores illuftvesjtafuntfcilicct in fua natura optimofU inomnibs tu,utdemutari ab illo nifi in peius non poflinc^ fah/poihe Marmoren domuspiduram no recipit,fiopu» 1 is,q, elo' albarium fuper induxeris,demas dedignitate, nec^ariu# depulchritudine. Non aliter et fapientiaamp;que euku», tradantura philofophis tedorio non darefcut, fed offufeantur. Quidplura^Nonne uulgatii bonas formas ceruffadeuenuftari C In uniuerfu quieqJ pulchri fuperimponas,cgiat,qdinuc^ nit,quodaffèrt fecum illudoftentat, Quarefi quod prius fuerat,aduentitio pr^ftat, iaduram. fecerit illud quiequid eft, nó lucrü. Ob earn ca a (Tam nudam fepræbetphilofophia, undiqtcô/ (picuam, tota fuboculos, fub iudiiium uemre

geftiï»

PRO BARBA.R IS PHILOS.

gcftit,fdtfehabere,undetota undiq? placent; Quantum deea ueles, tantum de forma ueles, tantu delaude minuas : fynceram amp;nbsp;impermix^* tamfehaberiuult,qukquid admifceas, infece/ ris, adulterauen's ,aliam fecen's, ftatpundom/ fedlilijamp;indiuiduo. Quapropternecludedum tropis,necuerbisautnimis luxuriandum,auc tranOatis lafduiendu, aut faditijs audendum, in re tarn fen'a,tantidifcn'minis,inquademere, addere, demutarc fit flagitium. At inquies age damushocuobiSjUtnonfitueftrumornatelo/ qui, fed ueflrum eft certe, quod necpr^Ratis.ut latine faltem, ut fi non floridis, fuis tarnen ucr/ bis res explicetis ♦ Non éxigo a uobis oratioem comptam, fed nölo fordidam, nolo unguenta/ tam, fed nee hircofam, Non fitleda,fed neene/ gleda» Non querimus utdeledet, fed querp mur utoftendat. Benehabct,iam feilicetad nos deficis. Scd amabo incognofeamds, quid iftæc fitlatinitas,quamfolamdiciiisdebere philofo/ phos,amp;nonperfoluere,fidicendoincurrat,cx/ empli caufta a fole hominê product, cauffari ho miné noftrates dicut» Clamabis adutum,hoe VIIII non eftlatinu,hue ufepucre, noneftRomane Si^neftr didum, hoc uero uerius, igitiir non rede, pee/ monis, cp catargumentum. Dieet Arabs eandem rem,du “^“^^^ 5®

C

EPisrOLA prei.

eet Ae^ypnus, non dieet latine, fedtamê rede» conflcttU'' . r gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . , n

tura,breuif Autenun nomina rerum arbitrio conitant,aut finie diiuiz natura,fifortuitopofitu, utfcilkec,comunioe' tur numcquot; i - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, r .

rü 10, nomtnumin candenilententtamconuemente, qiio fanxerint unSquodep nomine appellari, ita apud eos relt;fteappelletur,quid prohibet hof ce philofophos, qiios nucupatis barbaros, con fpiraffe in unamdieendi normamapud eosno fecusfan(fta,achabeaturapud uos in Romana*:' Ilia cur redâ no appeUetis appelletis neftra nulla eft ratio, fi hæc copofitio nominu tota eft arbt/ traria. Qjiod fi dignari illam Romani nominis appellatione non uukis, Gallicam uocens, Bri/ tannieam, Hifpanam, uelquod uulgarcsdice/ refolentParifienfem. Cumad uosloquêturcÓ/ tinget eos pleraqj rideri, picrate non intelligi, y Idem accidet uobis apud eos loquentibus, Diftum de «^«j^fna’ •^ ’ «9m»4uoiç »lAoizi^i • «Önvoüoi Ai ■^i avuitaa. Anacharfi Idett, Anacharfisapud Atheniêfesfolgcifmum mero^L”^ ^^^*^ Athenienfes apud Scythas. Qtiod fi nomi num reditudo pendet ex naturaferu, debemus neRhetores, an philofopos, qui rerum omniu naturam foli perfpedam habet amp;exploratam, de hacreditudine confulere *:’ Forteq; aures reP puunt utpoteafperula, acceptât ratio utpote re/ bu$ cognadorat Sed quid oportuit nouare eos

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;linguam.

PRO BARB A RIS PHILOS*

ifnguam, S^finadcrantinterlatinos, nonlati/ neioquivNonpoterat illio Hermolae dumlc geban t in ccelo fatorum leges,euctorum notas, ordinem uniuerfi.Legebantinekmentis nafee di niees, amp;obenndi, fimplicium iiires,mixtorü temperaturas. Non potcrantinquameodetem pore in Cicerone, in Plinio, in ApukioRomax næ linguae proprietates, leges, obferuantias ad/ notare. Quærebaniqiiidabhorrês,qd receptu in natura, quid a Romanis intcrea ,non cura/ bant. Verum enimueroiam telocomeliorc fta tuo. Do tibieloquentiam, amp;fapiêtiam mutuo XI nexu inuieem eonfpirafk. Abiunxerunt philo/ Récrimina* fophifapieniiâab eloquêria, abiunxerunthifto ores U} i? rici,Rhetores,poëræ,qddefletPhiloftrates elo Ham rq«' quentiam a fapientia. Hos tu uicturos eekbri fa diiuj'ur nu ma minime dubitas, lllos no nifi inpocnamamp; mero «» contumeliam, uidequidagas ,indiiertamma/ uult Cicero prudêtiam q ftultam loquacitatem.

Nonquaerimnsin pecunia,qua monetapereuf Hxcinfge/ fafit,kd qua materia conket. Nee eft, qui pu/ oquot;^^^’““^ rumaurum nômalit habereftib notaTeutonû argumëto quam fubRomanotymbolofadtitiu. Peccantq quot;diftidiumcordis amp;nbsp;linguæfaciunt, fed quiex/ fecertuge* cordes ton funtlingua, nonne funtmerafutait nusfermo* Cato(;mortuaria, gloflaria. Vincrefine lingua Jgi que«# lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C

1

EPISTOLA PICÎ

pofTumus, forte non comode, fed fine corde nullo modo pofliimus* Non eft humanus qui fit infolens politioris Iiteraturæ,Non eft homo quifitexpers philofophiæ» Prodeftepoteftinlt; fantiffimafapictia* Infipienseloquentia,utigla dius in furentis manu, non obefle maxime non poteft» Ergo inquies,amp;ftatuæ nona figura,fed a materia conmendantur. Et fi Cherilus eadem quæ Homerus, amp;nbsp;de eqfdem Meuius, ac Virgi lius ccciniften t, futuru erat, ut æque iiti a tq; ifti inter poëtas reciperentur* Nonne uidesdifpaz rilitatê fimilitudinis Jliud amp;nbsp;nos affeueramus, afpetieremæftima, nonexfubiedo. Eft enim a fpetie res id quod eft, Sed alia fpecie qu ifpiam ' interPhilofophos, aha inter poëtas recipiédus^ Xii i ScribatLucretius de natura,de Deo, de prouiz Coilauo dentia * Scribat deeqfdem ex noftris quifpiam, Scot7rcpK Scribat loannes Scotus, amp;nbsp;quidê carmine ut fit hcdititume ineptior» Dieet Lucretius reru principia, Atoz mos, et uacuü, Den corporeü reru noftraru in/ / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fciu,tcmcreomnia fortuito occurfu corpufculo

rS ferri.Sedhæc latine dicet et elegâter, dieet lo/ annes, quæ natura confiât,fua materia fpetieqj conftitui,cfledeum feparatam meutern,cognof centem omnia,omnibüs confulêtem^Nec^ptc reaquod uniuerfa ctiam infima uideat,acmo/ dcretur.

PRO BARBARIS PHILOS-

deret, cfuap3ceminimûd{mouen',fedqd dici foict KXTiovrx /x» KiiTiivca^ At dicet ifulfc,r uditemo latinis uerbis ♦ Quæfo quis in dubid reuocct» tam rediusScotumphilofophan, qilleloquit ornatius.Sed uide quid differant,huicos infipi/ dum,iUimensdefipiens,htcgrammatkorum, ne poetarû dicam décréta nefeit, llle deiatc^ na/ turæ,hicinfantiflîmusdicêdofentite3,quelau/ dart dicendo fans no poflunt, ille fando eioquê tiiïîmus loquiturnefanda.

Kæc illi for taffe afférent Hermotae ebarifs, in defenfionem fuæbarbariæ,autquafuntfub/ ® nlitate,multofortaflemeliora, quorum fente tiæ necego plane accedo,nec in genuo cuiqet li berali accedendu puto» Sed exercui me libenter in hac materia, tanqinfami, ut qui quartanam Iaudant,cum Ut ingenium periditarer,tum hoe confiliOjUtuelutiGIauco ilIeapudPIatonemin iuftinamlaudat, non exiuditio, fed utadlau/ dcsiuftitiæSocratêextimuIet» Ita ego uteloquê tiæ cauflam a teagiaudiam, in earn licentius re/ pugnantepaulifper fenfu, atcg natura inuedus ium,quamfiuel negligendam Barbaris exifti/ marem, no ab illis ad earn, quod nuper feci, ad græcasliteras,ad cuununquam fatis laudaium' Thennftium pene totus defeciffem» Quamuis,

C üi

EPISTOLA PlCr

diamlibcrequodfcntio,mouentmihi'floma/ *?**^ churn Grammatiftæ quidam,quicumduaste diiutuir op , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r n ~ poGta alu nuerint uocabuiorum origines,italcottentat, luftiorccau f^a uenditant,ita circumferuntiadabûdi, vit pre donkƒ”* ^^ T^® P’'° f**hilo habendos philoiophos arbi/

trentui\ Nolumus, inquiüt, halceueftras phi/ lofophias, Etquidmirü, nee Falernumcancs, fed nos hac fini epiftolam claudamus. Sidccus aliquod, nomenqjfibi promerucrunt Barbari illi, fola rerum cognitione,non eiïe facile didu.

quem locum, quid laudum tu tibi uindiccs,qui fis inter philofophos eloquentifîimus,inter elo quêtes, utdicam græce, QjiAoflTKfwTa-raç • Florenz ùae tertio Nonas lunias» M cccc Lxxxv,

H ER MOLA vs

BARBARVS lOANNI P I C O S, D.

V M uidcrc te incre/ dM quodam Audio “^ omnium optimarum tePid artium flagrantem, ad ufitatamdotflrinâ tua fponte ueterê philofo/ phiamatc^ eloquentie am adiûgere,fcripfi nu perad te,barbaros phi lolophos uituperans,uel ut tead meliora fludia incitarem cüâJAvt» ut did folet, ucl ut gratularer ad optima tendenti. Itaq^um tuûmihideftu/ drjsiudidumnon fit ignotum, amp;nbsp;fi littcrg quas * modo ad mededifti,a mea fententia dididere ui dentur, tarnen adeo mihi nôfuerunt ingratæ ut magnæ etiam uoluptati fuerint, eo quod nonobfcuram tuæerga mebeneuolentiæ hgni ficatioriem habend Non enim dubito quin un/ gulari erga me amove addudus, mecum de cô/ munibus ftudijs ludere uolueris, nelt;^ enim dif fimulas,eo te ifta fcripfifle,ut me ad eâ rationem quarn probo, magis omandam excitâtes ♦ V ngt;

C üü

EPISTOLA HERMOLAI

nam uero Pire tam facile id pofîïm, quam facile Quercia eratSocrati Glauconis orationem ,qui iufticia we ’®‘^“*^ uituperauetat,refelIere.Sedhocnoftrum certa men iniqueconparameft. Etenimcumeloquê tiafummis eloquêtiæ uiribus abste aceufetur, pa tronus ei dandus erat, non inferior eloquent tia aceufatore. Ego autem amp;nbsp;copia amp;nbsp;ornament tis orationis omnibus abs te loge fuperor.Qua reoptarim te hanc tuam uim atcç ubertatem in opwndum altera parteexperiri maluifle, Namibi, utfeis, ut Picus bellum eft alioqui *Gnii/lt;ngt;pcumhoftibus reéloRz potius dez itudiorum ,quietfihoc armorü genere quo tu quentiam, utcris,non lunt mltructi »tarnen acemme pug/ quiaHerz nat odio, pertinacia, amp;malis artibus omnis ge nc^ocijfa^ n^ns» Hosnóuelim uelautoritate noministui dantalij armari, uelarmis tuisaduerfus prseftantiiïimas holles. nbsp;nbsp;artes indrui. Quod fhuas copias nobifcum co**

iunxeris, confirmare aufim, nos breui te uelut Camillo duce, rê Romanam,depulfis barbaris recepturos, acfuu artibus decus redditurosef fc. Ego tamênemodo,auttuguolütati,autcau/ fæpublicæ defim ,breuiter ad ea quæ fcribis rcf pondebo. Nam fi tantam caufam comple^li to/ tam uellem, multis uoluminibus res agenda eP

Exaecerat r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;-

caufemag «t»Quae cnim matena locuplenorexinerepO'* Hitudincra teft,quam dicerededignitate atc^ utilitatcelo-* quentiæ»

CONTRA BARBA PHILOS^

quentic, quantuminreligionibusacreliquisar tibus,errorum hacunaex reextiten't^quoddi/ ccdiexcrcitatioes negledlxatc^intermiirg funt» Deinde quod fuent argumentum iiberius,qua fi collatio inftitueretur ueteris philofophiæ amp;nbsp;huius nupernatæfycophanricæ, quam barbari iftipro philofophiaprofitetur. Att^hgc fiqua do rurfus odum mihi refp, concédée, inftituere decreui» Nunediluam quædam præcipua argu menta tuæepiftolæ, non tanquam cum aduerz fariodimicans, fed »vÊV TmeeSp^ oduttecum con/ fabulans . Cum autem tn o ra donc tua duo fint loei præcipui, nam Slt; abfolutam return fcientiambarbaris tribuis,et contendisiurc cos eloquentiam afpernatos ede, fequar tuum ordi nem,üty«çoH»20Tîço|v,Deeloquêtiadicamantea,, ‘^°P° quam eo dicis m philofophis non efle requit rendam',quia tantum fapientiæ cum eloquent tiadididiûfit, utcôiugiuiranqjnefasfit. Qu fs ConfutatP nonuidettein materia noua atep abfurdalude/ ois propo reuoluiffe^Nam euhæ duæuir tûtes hominis dumefif^ ptopriæfintacfummæ,menteresbonasperfpi côtra naw cere acuidere.eafc^dicendo explicate amp;nbsp;often/ fap1et?Âd derealijs polTe, paradoxum affers initio oratio/ dendam cf nistuæ,quodcum ipfanatu.*-apugnat,nefasef/ fe fapiendæ eloquendam addere ♦ Nam ufus fa/. ‘

D

EPISTOLA HERMOL AI pj'cntiæplanenunusfuen'c, niß fapicnterdclibe rataatqjcogitatacomum'carcalqspoffimus.qd cum fine magna quadam copia amp;uârietate ora/ noms fieri non queat,uircutcs Pice quas natura maximarum u tilitatum caufla copulauit, diftra his, Atqui fapieniifiïmus poëtaHomerus utri/ ufcp uirtutislaudem ei uiro tribuitin quo fapP entifs.principis exêplü pingebat» Inquitenim de Vlyffc, «» A 'iw ^i^^ofciDi isieoMvi At lt;^î»^ tiôA*ù. Atcpidem poëta Neftori tribuit orationê mek kdulciorem,cuiusin dicendafententia fapien/ tiam ita prædicat Agamemnon, utmagnopere plures fibi confiliarios iftius fimiles optet»

» Prima ra Qi^o^^ß nefascftjUttudefendiSjCÓiungerehgc, no ex natu quid dices, doquentes omnes fine mente, fine ” ‘;° peciore efre,ftultos fuifie omnes, quorum EIoz hfapientes quentiabudaturC' VIyflem,Neftorë. Deinde debcnicflc principesillosrerump. quifuoconfilio, audio eloquêtes ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

crgonuili ritatc,oratione,maximas rcsgubemarunt, 00/ éloquentes lonem, PericIem,Demaden, Demofthenem, ^aXTqi Ciceronem, Cæfarem, OdauiumCamp;innume/ eftfjlfiiï^ rabilesalios,quosfinullafocietaseftfapientiae cumeloquëtia,condënasftulticigomnes,Coti ftatenim hos fuifTeeloquentifs, Quid de philo/ fophis ueterib » iudicadü erit. Dicemus ne hos fuiiïe indodos ^ quia non funtconfuCe, fordide

at^inquP

CONTRA BAREA. PHILOS.

atcß ioquinatelocutiC Platom's tanta eft cloqué/ tia, utgræddixcnnt, louem, fi uelitdereb. dix uinis differere ufurumeftc Platonis oratione. • Tanta eft enim copia, tâta grauitas, tantus fplê dot uerborum Si fententiarum, ut uerius diuv na, quâ Humana uox exiftimari debeat. Anfto/ telis oratio et fi breuior eft : tarnen amp;^ propria Si puraeft,5i itaabundat fuis quibufdam lumini bus, ut Cicero earn dixcritjimilem efte flumini aurum uehenti, amp;nbsp;interdum adeo dulcis eft,ni/ bil ut poftitcogitari dulcius. Videautem, qua fitiniuftü adimere fapiêtiam fummisillispriiv cipibusamp;rerumpub.amp;doflrinæ. Permeequi dê liberü eft tibi, amp;nbsp;amare 6lt;f mirari ïgenia barba rorum. Sed fi hocconcedi poftulas, utpræfera/ mus iftos furnmorum hominu ingenijs,nullani aliam ob caufta,nifi qa fpurce locuti fût,ctiâ atc^ etiam uidendum tibi crit, utfentcntiam nonfo/ lum abfurdam, fed pene crudelem auditu ucre/ cundetueri poftïs.Acfortaflïsaliquamexcufati Reprehédi onem reshaberet, fifine contumelia eloquent w’'forma

. II j r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- r dcf?fionis

tiæbarbaros deienderes,actribueres eisiuam quaPicus quandamlaudemdiligentiæ,acprudenciæ,in ufus«ft,Ä rebusinquirendisaciudicandis, amp;fatcrerisde biiforofte^ fuiffealiquid uelipfis uel têporibus, Quidem duur, mirum eft, defiderari aliquid in hominibus, cü

E P I s T o L A- HE R'M 0 L A I pauciffîmifint artifices boniomnibus ætatibüs edamin kuioribusardbus, tantum abeft, Uti hoc fummo gencre,pariter cxcellcre poffint om nés. Sed tu itadéfendis iftos uteloquêtiam ipfâ infedleris amp;nbsp;plane indignam bonis ac fapientû bus uiris c(ïe con tendas. kacß et fi poftea often/ dam non folumdicendi rationem barbar/s de/ fuifte, fedetiamalia,quæ tu tribuis: tamênûc nihil, de ifto gcnere fcriptorû dicam, ipfius elo/ quêtiæ patrocinium fufcipiam. Tota enim ora/ Diluît fecS tio tua, nÔ tam defenfioeftbarbarorum, quam nêPid^°q eloquêtiæ uituperatio. DifputasenimÈloquê Picuserrat tiam effe accerfitum ornatum amp;nbsp;fucum, qui ad/ ne**feüfine ^’^^*'^ foleataut uoluptatis caufa, autetiam ad eloquëtix, fallendos homines. Rhetorum dicis effe menti/ ita^oppo ri,circumuenire,amp;nefcio, quibus præftigns definitio, animos decipere. bi non intelligut,ilti tui krip/ Eftc^locus tores,aliudeffeeloquentiam,quamhuiufino/ qudfi^X difucum,planciam detrahendaeriteis ,philo/ quêtia,feu phiæcognitio, quam'præcipue fibi arrogant, quemixfi/ ^Q*^ ^”*”’ perfpiciunt,eloquêtiam peculiarem nis.Ethinc uimacuirtutem efre,utilitadsaheuiuscaufta da cStraPkS^ ‘^^'^ hominibus, deinde no rededefiniünt, qd q,cioqneu dialcdicis,quaksfeefteprofitêturifti, turpifs. liancceflita eft. Nam eloquêda,non eft, utifti fomniant, coShfit. accerfituscultus,fedeftfacultasproprieacdilu/ ddeexpIP

CONTRA BARBA PHILOS.

cideexplicandi animorumfenfa atqj cogitation nes,qua in rcetiam dignitati ac ueritati feruiedu eft, ut apta et reâa dicâtur, amp;nbsp;ut amplificent res magnæ amp;nbsp;eleuent ea quæabijci prodeft.ltac^ ut pifloris finis eft, uere ac^prie imitari corpora, qiiodquam difficile fitconfequi,non eftobfcu/ ei™J,“”a? rum experienti. Net^ ars tantü, fed etiarn, man Sc piaury. gna eolorum uarietas attÿ diftindio ad id requi ritur. ka rhetoris fiue ita uocari mauis,eloquen tiae finis eft, ipfasanimi cogitation es, quafi pin gereamp;^reprefentare proprioamp;pfpicuo fermon nis genere, qua in re cum elaborabit, magna ei narietate quafi eolorum, uerborum , fententian rum, amp;nbsp;figurarum, deni(^ etiarn arte quadam opus e,rit, ut egoquidemftatuo,multomaiorc quam cofummati amp;nbsp;perfedi piloris ars effe po teft ulla. Tota igitur nobis dedefinitione cotro uerfiaeft,qd fiteloquêtia,autcerte define, quê ad ufum hominibuseloquêtiaconceftafit. Hac dereutomittam ea,quæfuntapudrhetores,cô munem fenfum confulito,aut certe philofopho rum principes,Platonemamp; Ariftotelê,quor^ aker in Phædro,fapienteramp;copiofedifpuiat, Probat de^ amp;quid fiteloquentia, Öi quam necefifaria fit ad f™“ri2J? diuinas 8d humanas res explicandas. Quaim Piatoms Sc quamhaudfeioanbarbart ifti ne locü quidem Anftwdi».

D iii

EPISTOLA H ERM OLA!

dêcPhtoniitcjrphilofophos.Sed Ariftotclcs in Rhctoricis cade fcribit. Definite igiteloqucna hiphilofophoru principes, uim eUe diuinitus hominum generi concefTam, ut de magnis amp;nbsp;nc cefTarqs rebus, de religionibus, de reru eeleftiu atc^ aliarûnatura, deiureaciußieia, de omni uirtutis officio, proprie amp;perfpicuedocercali) alios poffint* Nee finecaufadidû eft homines antea difperfos ac uagabundos in agris, eloque tia congregatos effe, ciuitates conditas, Iura, Rcligiocs,légitimas nuptias, amp;nbsp;cetera focietatis humanæ uincula conftitutaelTe. Hæcenim pro fedo tenen turoratiôe in ciuitatibus.Hancuim diuinam , tam necenariam humano generi, nihil putemuseflre,nifi ludüacprgftigias,quc admodum feribisÆgo uero non dubito ingra/ titudinis atc^impietatis accufare omncs,qelo Duaeartes quentiæ bénéficia non agnofcunt. Atc^illiipfi dainpwP P^**°^°P^‘ lt;ï“o*'“”’ fequorauthoritatem, ad/ nêtesdia monentin obfcuris amp;nbsp;grauibus caufisexplican Ï**“^ dis opus effe, non folü prudentia magna ,quæ I3fi h« ar^ res bonas peruidet, led etiam ma quadam ^ ra/ tes neceffa none docendi, 8^genere fermonis, quod res de Efti^ur quib»dicimusplanecxponcreamp; fubqeereocu/ eloquennalis hominum poffit* Itaepduas artes conftitue/ ncceffana runtinterfecognawSjdiakdicenacrhetoricen, quarum

CONTRA BARBA PHILOS.

quarum altera docedi uiam monftrct, altera do/ ceat, quo uerboru generc res exponendæ finr.. Quisautem no uidet hæc inter fe natura cotunz dla elle; Qngfoenim fi de religionibus docendi funt homines, fi in iudicqs res obfeurac amp;nbsp;intri/ catgiudicidemoftrandæ, nû hæcfieri, primum fine uia docendi, deïde fine magna copia, uarie täte, acluminibus orationis exiftimas ^ Erras,fi doccri pofTehomines credishoegeneredifputâ A^Sbax di, quoiftibarbariinfcholis utûtur, quodnon ri non fût folumpopulus,fedneipfiquidem inieiatiutita ^„quot;j^’^ôx dicam,interfcfeintelligunt. Etenimnonfolum tenditbarx pen us uerborumnouumeft, amp;nbsp;ipnotum po/ baromm ® 1 r 1 . r r r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lermonem

pulo,lcd itaconfuialuntomniajUtuelutinla/ inualeefle byrintho necp initia necpexitusrerû deprehen j^^^^quot;quot;^ dipoiïint. Etfubindefingunt noua acprodige At^hi”* ofafomniaamp;uerborum portenta, quibuscum ratio oVji-resnullæfubfint,intelliginihilpoteft. Ealfum ‘XJ* eft cnim eftut philofophi dicût «K«T«A)i^ov* kac^ argumen r -, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ 1 I. c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;torum Hcr

læpeeu inter le nxantur uiderelicet iphUimam moiaijdco imaginem illius ludicrj, de quo eft prouerbiû, ^'°^^''',^ ^ J^9nô^(^^v(rtia(fQ'iite!v^^ Et quoniam quæ/ q^îa ferx* dampidiiræ,atquc cloquentiæfimilitudo eft mo,nuUi ut enim pidura imitatur corpora, ita ora^ tj^e'^’^rw tio pingit ac reddit animi fententias, libenter ab non in teilt illaarte mutuaraur exempla ♦ Qüæfotenum S““*quot;*

D iüi

EPISTOLA HERMOL AI

Probit (igt; fiuünadi pidurâ,phare poffisjn qua formgeo nii'i.pximâ fufgmôftrofe nihilcerti lignificant aut oftêdût nem P ''° Q’slt;^3tori.TaIê tabula qs poiTeccquoaîoafpice re^Simillimûaûtefthuicpicflurggenusdiccdi, in barbaris. Sed ut illius môftrolæpiduræ nul^ lus eftufus.lta hæcobfcuraoratio,quam habet utilitatem in rep, Cin docedis hominibus ; in re gêdisamp;explicandis rebgionibus C’ in indicés ex ercendisçdeniq? in hac tota uita publiceac priua Conclufto tim gubernanda*:^Quareconftituamus id quod dcfinitiois reseft,elocutionemnoneire inanêcultû fed ne/ amp;cotinet ratiôem.q, celianum ad cautlasomnisgeneris uereae pro/ eloquetia pne explicandas. Aerhetorisefle, non ut tu cau^ireg* dicis,ludereacmêtiri,feddemaximisrebusue/ ratur, nbsp;nbsp;nbsp;redocere homines, quietfi interdum in diffîdli

bus caufis, figura aliqua utuntur, Ôd ut tuo utar uerbo, decipiûtauditores, id non minus ad of/ ficium eius uiri pertinet, qui domi refpub. gu / bernât, qua ad imperatorê pertinet arte hoftes circumuenire* Hune enim uirum qui de bonis acneceffdrijsrebus reâe,dilucide, amp;cu digni

A définitif tatequadam docethomines, oratorênos uoca . fopV^'^ *^“5 » 4^^f*i tu philofophum uelis uocari, non/ eloquent dumfatis inteUigo. Equidem philofophu uoco neceflaria eumuirû.quicûres bonasatq? utileshumano generi didicit ac tenet, dodrinam ex fchola atqj gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;umbra

CONTRA BARBA PHIL OS-umbra ad ufu amp;rempub. tranffert, docet bores aut de natura rerû,aut de religionib.au t de regen diseiuitaub ♦ Deinde ut maxime ora torem tm recelas in forû, tarne cas philofophiæ partes illi • quôs ludefendis fufcepcrût,quæ fine cloquen lia lumè habere nullû poffunt. Primû enirn et fi ^einor5* non eft-una orationis forma, tarnen fianirpo/ kriptorü rum noßrorum cooitationes alns communica/ 9“®*^*«*®

, nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uocatphP

reuoluerimus, utendumeriicertoquodamge/ lofophos, nerefermôis,quod uerbisnotis amp;relt;ßeiundis integreate^ordineresdequibusdicimus expo nat. ld commune ehe debet in omni orationis forma. Nam etiâ illæartesquæ propemodum uideri mutæpo(Tût,Ârithmetica et Geometria, tarnen non poffunt percipinifi proprijs uerbis amp;uiaacranonequadam tradâtur. C^teræuero partes, Phyficæ,Ëihicæ,amp; iheologicæmaterif, er ui atlt;^ illuffrari fine cloquêtia amp;nbsp;fine ijs artib. nbsp;nbsp;-.

quas eloquentiacontinet, nuHo modopoffunt.

• Porto tuiilli magiffriThomas,Scotuspromit ..tuntnobisperfedlifs.dolt;ffrinâdereligione,decp ,omnibusuitæoftici]s,quid præffent,pofteadi . cam, nunc tantum de genere orationis difputo. Quidautêpoteftfingi ftultius,qquodfineelo

, qucntialjccleiiarum dodores acuité duces per/ j Jiiberiuolunt;acnequidêquidfentiant,oftengt; - • ; —

EPI ST OLA HERMOL AI

- dere pofTunf» fn fingulis ambus quædam pro/ pria funt artificum uocabula» Quarephilofo/ phis acTheoIogis etiam fua quædam uocabula ut Architedis aepidoribus concedi æqu5 eft» Sed interim rcliquus ferma conftareufitatfsac notis uerbis debet, oportet amp;nbsp;in iungendis uerbis imitari confuctudinem .Hæc nonfiunt apud iftos. Deinde no folum habent errata grä matica, fed nec^ fententias abfoluunt, neqj iu/ didu necpordineminexplicandoadhibent. Po ftea amiffa loquêdi diÜgêtia, rerü etiam iudidu amiferût. Fixerût.n. una cümÓftrofis uocabu lisïexplicabiliafóniaquib. uniuerfaphilofophi â ac theolo^ia obrucrut : ita i iftorü doeftrina uc refunt ut Græddicut ■o«vw(4i«KoW. Quareno folum populus, fed ne ipfiquidè, quod eftuel maxime ridiculum,fuasdifputatióes intelligut, II acfo’oceizant,n5 ut Anacharfis Athenis, ut tu dSuS^de dids* fed in fuis fcholis* Venionuncadaceruu Anacharfu fimilitudinumtuarum,quædetrahuntphilofo VL phiaenonutturaciocinariseloquêtiam.hoceft litudincs, ucrum colorem orationis,ied meptum ornatu» exdcfinitiv Virginemnondecctfucus, acneemonftrofafa Tradaw’amp; dcsdcccuQuidautctn monftrofiuseft barba/ cxdej^ripti rorum oratione^NSea oratio quæ eft optima, œ genets natiuusfententiæcoloreft. Aliéna, confufa, et

CONTRA BARBA. PHILOS, bata oratio,deformatamp;corrûpitfentcntias,ac dicendu ne eftingit quidem, quoddebebat eße orauoz- Contcndit nisofficium proprium.Sedfermoneminquis Jl^’meuim non3fpernor,ornatumnonrequiro, uiinma/ fimplici ge trona fimpliccm cukum probamus. Ne Cicero quidem plus requirit a philofophis , quam quiaid^cj purumfermonêapteacdilucideresexplicâtem, 'i^agnaarz Scd hæefaeukas hoc modo dicedi, amp;nbsp;præcipua cloquen tiæ pars eft,0^ab arte plurimum fumit. Requirit enim fummam prudentiam in rebu» n uekigandisatep collocandis,copiauerboru tuplifs. iudicin acerrimum in deledu. Nam cum duæfint propemodnm orationis forme, tenuior altera, altera grandior, non ita mukum pofterior diflimilis eft priori, nifi quod figuris iudit freqiientius , amp;nbsp;amplificaiiones crebrius adhibet. kacp priorem formam,quæ uerecundi oreft,difputationibusputant accommodatio/ remefte, etkin tanta rerumuarietate, mukain philofophia incidunc, de quibus ciiam grandi/ orequodam fonodicedum eft, utpropiusafpiz cirerummagnitudopoftit. kaepetfi Ariftotc/ les 8^ Cicero in düputationibus priore generc ucantur, tarnen interdum affumunt etiam al/ teram formam, qua quidem Plato ubiq? propc mod urn utitur. Porrofiphilofophigctiam pri/

Ë ii '

É P IST o L'A HER MOL AI oremtUam form am detrahes, plane mu tarn red dideris.Quid ein expheare potent, fi ne^pno quidem et perfpieuo genere orationis utetur!^ Neepucroquifquam line optima doétrina, fine acerrimo ftudio, fine longa exereitatione , il!ud ipfumgenus,quodindodiomnibus in manti clTe fillo putant, confequipoteft. Piiftorem me -Exaggerat mini nolfræætatis Apellen, cum mihi cupide Ui^'^^fi”'^ a^^*^’'“comnaemoraretS^adolefcêtiæ ftudia, plicisfor^ Si quern fibi poftea fcopum artis propofuifTer, nue oratio quoquifi direct! manu haberet, dicere, feado cerotnbu' lefcencêin pi cd Lira miriheam quandamac pene it philofo prodigiofam uarietatem a ma lie geftuum atep P^**’ ornamentorum omnis generis, Nunefenefeen;

tèmfeconfulere natura, in banc intueri , utearn-quam proxime8iproprijfs.exprimerei,nccp fe quod cuperet, adequi, quia bac proprietatemgt; hildifficiliusfit, Neep ueroficiliuseft négocia licrbis proprijs, quamnaturamcolonbus pity gere. Itacp Horatius fignificatquantuin bæc res Kabeat difficultatis, cum itaiubetferibere, utfi/

biquiuis,fperet idem,fudetmultum, fruflracp hboret Auf us idem, tantum ferics iunduracp pollet. Tantum de medio fumptis acceditbono res. Atcp egoitaftatuo,magnos oratores qui refpub.guberqauerut, quos accepimus premc lientc*«

C O N TRA B A R B A. PHIL O S. tientes dicendi pericula, incredibÜi quodam meui ad dicendum accefrifTe, non decæte/ risornamentis , fed dehac propria rerum cxz pbeatrone folhdtos fui{Te,quamcxperiebantnr enediffidlitnam. Pcridem aiunt,cuius tanz tafuïteloquenna, ut tonareacfulminare didus fit,cum afcenditinconcionem,precarifolitum,i ne quod fibi uerbum excideret,quod caufæ ob/ e'Jet. Sæpe etiam Cicero fignificatfecum timoz re fummo ad dicendum accedere , cuius rei uel hocargumentum ene poteft, quod aliquando ha Ixtatus eft, iudieq die^ïrogato, q ei de caufa difficilidicendij erat,utleruumid renunciantê libertatedonauerit. Vidi ipfe hoies eloquêtifs. natuPfandes, cum dicereiuffi effent toto cor pare perhorrefcere. At qua de reangi putemus hoïcsperilifs.':’numdeflofculisorationis,autac cerfito cultu,ut tu iudicas C Imo uero de propria rcru cxplicationefollicitifunt, neqdexcidatqd dici refert, ne quid alieno loco dicatur,neinz currat in ucrba, qu^offidutautcauf^aut ipforu ■rxiftimatiói. Denic^ïnumcrabiliapericula füu 'Hocminiminegoefi efthoibuscopiofis atep ex creitatis, infignes aliquas figuras addere. Præci epuus ornatus eft ipfa rerum propria explica dó, uun piduris iufta corporum lineamenta. Et ta^

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E ui

1'

EPISTOLA HERMOLAI ' meft ffpe magnitudo reru poftulat, ah’quid uel a trolk uel abqci, qd etiam facere nalura cogit tu os illos barbaros. Vides entm in illorum krip/ tis amp;fermone crebras amplificationcs, feddq boniquam infulfas. Quanto uerioraamp;aptiora dicerent, fi Itudiü hoc non eflent afpernati, De/ musigitur philofophis ucrecundam orationis formam, modo utres dilucide uerbis notis, re/ Óeiun(ftis,ordinediftributis,integreexplicet» Beneolere mulierêait Plautus, quænihiloleu Talis oratio etiam deledat fana ingenia, et non foluminfcholisacdifputationibus laudem ha/ bet, fed etiam in foro multi hac una forma contentifuerunt«

' Etlalem nobisoratorem Homerus Mcnelau defcnbit,quemaitfolitumdicere, ■Tmufi/x^aï?)^« l^ixAxAtnwtf iTïi óo OTAi/f«.u9B5ovA*jt(J)«M,»fpiailla'. 'Tri buiienimeióiproprietatê,amp;fuauitatem » Has uirtutcs confequi philolophum, fi uelit intelli/ gi,oportet. Quantumautemo dqabfuntabil lo Homcrico Menelao ucftri barbari, qui cum ca de rc,quam fufcipiunt,uix unquam quidqua dicant, quod faciatw^co'imç, tarnen plcrunq? ex/ era cauflam funiloquaciflimi amp;ineptiarum pic ni. At Cicero expreffît nobis formam' illius pro prq oratoris ac Ai^sasdicentiSjin libellis de natu radcorum

CONTRA BARBA. PHILOS.

turadeorumStalijs philofophicisdifputationi bus. Expreffitöd earn multi's ilods Ariftoteles.

Verum, non eft inquis phdofophi feruire no/ p.^^^^^ luptaii. V tinam Pice adeo contemnerent Th e/ oumetum ologituiuoluptates esteras, utorationismudi/ dcuolup^ ciem afpernantur. Quanquam autem nulla uo/ ‘^‘^’ luptas homine liberaliterinftitutodignior eft, quamhæc.NuUa eftcnimharmoniadulciorac naturae hominis conuenientior.quam oratio^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Opponi-'

rerum bonarum plena acompoltnone con cm turargu na, tarnen hie non difputo, ornatum uolupta/ nientum a tisfed neceftitatiscaulTaadhibendumefle.Non fJœpwm* cnim doceri de magnisrebus homines poflut, nifi Sigenus fermonis purum, amp;nbsp;uia quædara, amp;nbsp;ratio explicandi ,amp; cetera quæ in artibus tra/ duntur,adhibeantur.Quodueroaddis, Bae/ y-chanaliain Veftgfacrisagerephilofophos elo-» Diluît con quentiæ ftudiofos, tio,ftomachummil tas eft, contumeliofum efte, cum in ipfam do^ quentiam, turn uero in philofophig principes^’ Num Plato, Ariftoteles, Cicero^ uidentur tibi bacchanalia agcre,idc^ in facris Veftæenum ui dentur tibicines, quia nonfuntfpurcc locutiC Etquidem Plato longe omnesuincit turn græ/ costum Latinos oratorcs,copia amp;nbsp;fpendorc E iiii

Ê P I s T o CA H E R M 0 L A I örationts.Scytha quidam cuapud Græcos mu «g» ficum audiretfuauifsimccancntem jinquit, mal lefeaudirehinnicntcm equu. Satishicquidem Scythice,fed bis Scythicum fuerit,nihil affici fuauitateorationis fummorum authorum,qui philofophiamnobis pepererunt, Taueroeti^ am furcre cos dicis, Non fatis atcedis Picequam Inuerfioq? fuftineas perfonam« Cumenim profitearis te fadat dicï philofophigacueritati patrocinari,amp; in oratori do,cü43pz buscalumniasuitupercs,minimecafideaefimz tcrcacaufap{{(-,'|.atg j-jufann agis tUam, quam philofophis orstorcs * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

antesuitu- tribuipoftulas. Quorfumenim pertinent tarn perarit. multg fimilitudines tuae, undiep coUcCtæ; quæ non folum exténuant eloquentiæ dignitatem, fed plane iubetuelutpeftem fugere, mfiutfueü ledori faciant, neeloquentigdignitatemafpice/ repolit':' Qugfoteutruhsec Rhetorica funtan foph ifticaCGerte a uiro ph ilofopho non apte di cuntur. Q.uid enim facies Theolt^is facundto/ VI ribus PaulOjBafiliOjHieronymo^Nu hi quoep Surionê^fi^®^®”’^*® 3§‘J*^^ »Sed defino has G'militudi/ miittudinu' nes tu3s excu tere, in quibus hoc comm u ne erra neraUf^uri ^''^^ ^^ » lt;^uod elocurionem iudicas elfe ddicias Sc quod quafdam,non adutilitatcmacnecenïtatemcom no rede co paratas, nos contra ornatum precipuum effe, parent do-' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r- - c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Quenuam propnam rerum expoliuonemXt tarnen in tan

ta rerum

CONTRA BARBA. PHILOS-tarerûuanetate»mukaene,qui'b.utcôfpicieor5 3^.^^^ magnitudopoflît.nicorquidamadhibêdusfi't, fitoomatu in quo enam neceffitatem fequimur. Seruimus cnim dignitati et magnitudini rerum.Nec^ ego cum ornatum laudo, ilia orationis flagitia pro/ bo, quæ tu cômemoras, cum deaifediaiis leno/ emrjs deelamitas, qualia reprehenduntin Apu kio,qui nihil proprie dicit/ed habetperpetuas Periphrafesamp;metaphoras. Idcppeccatphilofo phus, Necmultofecusbarbariueftri rhetork cantur.Quanto prudentiusrhetoresCin quib, tu orationis delicias in crimen uocas, cum nulli magis afperncntur ambiciofumamp; inanêcultu, nullidicant caftiusq hi, quiadrededicendum biscKcrcitationibus aduefadifunt. Acuelutin rofis candor,itain orationephilofophi fimpli citas quædam infit natiua. Et ut purpureærofæ Veneris fanguineconfperfædicuntur,itaorna/ mentafintnÔprodigiofa,feduenuftaacfuauia, qualiafuntin Ciceronis difputationibus, fæpc etiarn in Ariftotelias, utuerepoflïsdicere,Vc/ ^jj nerisfanguinc,autcerte Ambrofia confperfas Diluitexfz cfiTe.Sedmagnis exemplisbarbarietucris. Cul jJJÏ'uKri«* tusdeeft inquisinfacris literis. Verum longe diffimiliseft oratio in tuisbarbaris,qui plane nouum fermonisgenus condiderunt.Prophe

EPISTOLA HERMOLAI

tæ i'll fua lingua nonloquuntur uiciofe, amp;nbsp;uolu eruntintelligi,quidamctiamfatis ornati funt. Dauidis enim carmen ut in ifta lingua ucreattP cuin eft. Apoftoli uerbis bonis utuntur. Pau/ lusucro etiamadhibctin difputando artem^ quædamornamèta, Deindecurdiuinitusaddi turn eft Euâgelio donum linguarum, fi eloquen _ nbsp;nbsp;nbsp;. tia inutilis eft ad res facras amp;nbsp;magnas exponent

rationem dasC” Quid enim aliud eft donum linguarum q firmam^t eloquentia, hoceftfacultas planeamp;copioferes dono^lm' obfeuras explicandi 2' Atq^ hie accufandi erant guarum. tuimagiftri,quodcelcftedonumnonconferua uerunt,quodlinguarumftudia, quæantea in ecclefia colebant,nouödoétrinægencre oppref Vin. ferut. Pythagoram etiam allegas, qui myfteria Diiuit ex^ tcxeritinuolucris.Fortaffisilliexpediebat tege fymbolis requafdam fentetias,quasdocebatcontra pub. ^ ^P° perfuafiones. Nosuerononloquimurdearca nis, quæ pro tempore occultanda funt, fed de il Iisquæefterriate^extareoportet,quæparsmul to maxima eft in dodrinis . Deinde amp;nbsp;fymbola amp;apologosconditosinterpretor,nonhoc con fi lio u t præcep ta tegeren t, fed u t effen t u cl u t m o rum piduræ, utiles ad excitâdos animos ad ad mirationem. Natura enim amp;amamusamp;admi/ ramur piduras ♦ Sed prédicat Ariftoteks fua

CONTRA BARBA. PHILO'S.

fcripta etfi extaret, tarnen non extare « lîle nero j^ nonhocfenfit, fedeinduftna tenebras ofTudifDe Arifto feledonbus. Nampleric^libriualdepcrfpifui ‘^*^’ funt. Duas emm res adhibet, quæ pcrfpicuitatê inpn'rtiiseffïciunt,methodum uidelicet, amp;f ge/ nusoradonisproprium.Neeuero meihodum tanta diligentia fecuturus cratji de induftria res obfcurareuoluifTet. Verum uiditfuafcriptanÓ effe inteUeduros, nifi qui liberaliter indituti eP fent. Eius iudieq mukæ funt caufæ. Deterrebat igitafuisfcriptishoies ineptosqui imparadad ca irrumpebant, quoin genere non kuiter peccauerun t etiam barbari tui, qui nulla inftru/ diliberali dodrina profitentur fc Ariftotelis interpretesefle. Poftremo etiamfi Ariftoteles in terdum oneri cedens, ut fit, non fads commo raturinaliqua rcexplicanda, non femper quid quifep artifex effecerit, fed qd requiratur fpeda dumeft.Quisautemeft ledor, qui non optet ubilt;^ fummamefle perfpicuitatem'?’Poftremo x edam philofophariincipis. Vocabulanónatu Dilukarz ra confiant,ais,fed hominumarbitrio.Iicuitigi fe odg^c tureisconderenouumfermonis genus. Qiiid ferraonis. audioCSi hoefemper licet, quomodocontra/ hentinterfehominesCquomododocerealq ali ospoteruntç’Sedomittohæcquæ kuiora funt

F iï

EPI STOL A HE RM OLAF

„ nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;Guam utdiluercopus fit. Vcnio ad alteram par

pars côtro ^^‘^ ^^æ difputatioms, in qua arrogas barbans ucriiae, in rerum fciennamjamp;quidei'n eloquentibus detra SaSpSte ^’‘S* Cumautem deeloquentia refpodenm, nó rerü feiend quantü magnitudo rei poftulat, fed quantum am detra^^ ^^j poj^j^ ^^1 Epiftolæ modus patiebatur, de al tero etiarn breuius dieam, amp;fihæc difputatio muko maioracdifficilior eftdetoto genere do (firing in iftis tuis autorib. Atqj initio Lucretia ÔCScotum committis. Eftautem iniquum cum Reprehend degeneredicendicontrouerfiafit, materiascon nem°.ucre Ferre. Necpenim adeoamens fum,ut inanem lo tij Sc Scoti, quacitatem pluris faciam,quam fapiendam. Ve rum hocdefendo,eloquentiamad res magnas patefaciendas ncccŒiriamelle.Deindecurnon opponis ScotoTheologumaliquem, uidelicet Hieronymûç'Vterdeecclefia meritus uideturç' fflc necuius eloquentia lumen attulit facris li/ bris,8^ pkrae^ dogmata diligêter explicau it C an uero Scotus, qui eu nullum dogma illuflrarit, nugacifs. difputationes ineeddiam inuexitC De inde facis inciuiliter Pice, qp barbaris ita arro gas return feietiam, utpraeftantifs .ingenfjsgræ cis 8C latinis detrahas, qua in re cum modeftia tn defidero dignam philofopho,tura uero etiam prudenuam. Vitupéras quidquid eft diferto/

rutn^

Vgt;

CONTRA BARBA. PHILOS/ rum,poêtas,oratorcs,amp; Hiftoricos. Hos dicis omnes amplexos effe eloquêdam fine fapientia, cumquidem hocadcaufam tuam nihil penine/ Infidaric^ ret ♦ Poteras enim tuis rerum fciennam, fineho ^^Vd reed rumcontumelia tribuere. Sed fic folentrhetori minano^ cari, qeloquêdæ dudia uituperat♦ Obfecro te, jeJÏVh^« nihilputasenefapièdæin Homero, Vergilio, fapientiam in Demonefthene, Cicerone, in Herodoto, Li * uio,8lt;cgteris,qui hos in fcribendo imitati funt/ bus' An non uidentur hitibi uerius philofophari, cum uelnaturam rerum fapiêdiïime defcribüt, 3kæucrius nel fummo confilio pingunt imagines omnium philofo^ rerum, quæuel in priuata, uelin publica uitaac Pj}«amp;po ciderepofrunt,cumpræceptaamp;^ exempla uuæ eras,quam acmorum udliffîma proponunt,quam barbari ^JJ^f °® tui,cum rixantur, utrum partesfimulfumptæ phos. diftinguantur realiter a toto, amp;hocgenus infix nita^non enim libet recitare. Quid ;'quod ora/ tores maximum ufumrerü afferuntad feriben/ dum, qui indicia exercer atq^ acuitC Quare phi (ofophiamapteadufumamp;ad cômunemuitam tranfferunt» T ui philofophi in umbra ne quidê uim prgceptorum, de quibus rixantur, intelli/ gunt. Sed longumeiretdelaudibuseloquendü kriptorum diccre, amp;nbsp;non eft neceffarium ♦ Faci k enim iudicaripoteft, abundare cos reb. opd

F iü

EPISTOLÄ HERMOLAI

mis St ad uitam neceflarqs, ac fumptis ex media philofophia. Redeo igitur ad barbaros,quibus equidem non detraho in uniuerfum rcrum cog nitionem. Ac minime uituperandos cenfeo me dicos,quorum ars exercerffine magna eloquen tia poteft, rametfi doceria diferns fcclicius que/ at» Deinde fontes funtapud Græcos, nee opu nor a pofterioribus uinci Hippocratem amp;nbsp;Gak num, autacumine in inueniendo, aut dilipeiv tiaininquirendo,autranone6lt;^ proprietate in explicando. Sed non difputas proprie de medi/ jj^ nbsp;nbsp;cis, Ariftotelicos Sd theologos défendis,hos ha

Conceflio ^^^ indelicfjs, horü fapictiam admiraris. Neq?

egoeosin totü dodrinaelaudefpolio, ftudium etiarn Sd uoluntatem laudandam cenfeo. Viden tur enim philofophiæ ftudia, quæ multis fecu/ lis conticuerant, rurfus excitare uoluiffe. Sed ft ita complederiseos, ut inchoata ftudia abfoluif ^jjjj fe exiftimes, longe falleris. Mihi uero magna ex Corredio' parte philofophiam corrupiffeuidentur, idlt;^ SitrersS/ °^ hanccaufam prgcipue, quodhasdicendiex/ entiambar ercitationes neglexerüt. Itaeß non folum genus ^^”r’^ ^^’'*^°”^^ ’ ^ “”^*“^^æ dodrinæ formam (eft do^Vqjne ^“*”’ confufi(Tima)feprchcdo,fcd etiarn magna glexermt ex parte res defydero mcliores. Nam cum Sd ge Üw'''* ^*^5 fermonis nq intelligerent,ód artes non träft ferent

CONTRA BARBA, PHILOS.

ferret ad ufu alique, iudidolapfi, multas abfur das opinioes genuer5t,quibusfere uniuerfam Ariftotclisphilofophiam penitus obruerunu Idc^ teftatur moles commentariorum, qui mag naexparteconfumuntur inillisfomnrjs,de na turacommuni,dehecceitatibus, dediftindioni bus, de primis amp;fecûdis intêdonib ♦ deiftatib» amp;fimilibusdeliramentis. Vetusuerficuluseft, T«f*.HAtvc5!peAo;/vTOjtJ'a0'/Gi|4ütTflp. Scd hæccum fere fintcommenntia,nonfoÏum nihilafferuntutili tatis,fed nocentetiarn, non folum, quiain his dicendis temporis iadura facienda eft, fed etia, quia indicia deprauant. Quanto (atius erat prg cepta fi mpliciter proponere, amp;nbsp;oftêdere, quem uel in iudicanda natura,uel ïnegoci}s,uel in mo ribus,amp; comuni uita ufü habeant, quo ea traftu lerint ad ufum magniartifices, qd hïcpoëtg,qd oratores,qdalfj4nagniuiri fumpferint; Quan/ tu flagiefjeft, quod illæ nugæetiam ftudia Ma thematû extinxerunt CNofti. n. fcholarû morê» Prgterea uix umbra Mathematum eft in barba rorum feriptis. Omniaenim planioraatC^iHu/ ftriorafunt apud Græcos. Itaep excellentes no/ ftraætate mathematici,grpeedifeendum fibi pu tauerunt, ut germanam Ptolemei fententiam, deinde utgræcos interprétés in hoegenere cou

F üü

E PISTOL A HERMOLAÏ fulere pofTent» Præclare inquit Plato de Ma thematum dodonbus, facile eas artes percipi polTcjfi doctor contingatidoneus.a^^’óvA’avy^ A«|6itv,u p-i Siatf Jcf npÏ7ï. Negat quenquam idone/ urn fore ad docendum, nili deum aliquem ducé habcat,hoceft, nifi rationem êC iuftam docendi uiam teneat, amp;nbsp;explicare apte, quæ fenciat, pof fit. Sed in barbarorum fcriptis ita perturbataamp; coftfufafuntomnia, ut huneducemeisdefuifTe appareat ♦ Quare gratulemur noftr^ ætati, qua quidam ÔCgræcisliteris 8^ eloquêtia mftrudi, cum reliquam philofophiam,tumeiiam hanc partem repurgareatc^inftaurareceperunt. Mi ror autem, cur theologis tuis tantam philofo/ phiæ fcientiam iribuas, cü a mathematis, quæ eft baud dubie precipua philofophiæ pars, uab denudi atc^inopesfint, quosquidem tumihi producis, homines religiofos, fatisThrafonice XV nbsp;de feprædicâtes,Viximus célébrés, amp;nbsp;uiuemus

ampUfkati fcholis Grâmaticorum, ubide Niobes onêqux c füns difputant, fed in coronisphilofophorum, In propofi ubihumanarum 8lt;fdiuinarumrerum rationes none ici. q^gf^j-jj-m-^ Vixerintfanecelebres. Nonenim inuideo. Ilkid autem optarim,de Niobes filrjs cos nugatos efte potius,quam ifto modo lufiffc inecclefiafticadoârina, qui cum facrarum lite

rarum

CONTRA BARBA. PHILOS.

rarû fermonem no éntdltgercc, cû nullam habe rencantiquitads notidâ^cum iudieqinopiaue terescontrouerfias aefentêtias non redeaed.pe rent,multasfparferûtin Ecclcfia impiasamp;pcr^ nidofas opiniones. Quam funt inepdch inteiv pretanturprophetasetPauIum,quainrcin pri mis ridiculum eft homines Dialedieos, quiq^ in una ilia arteeonfenuiftent, nufquam uidere, id quod erat dialeâid, quid proponat Dauid aut Paulus, quæ fint initia argumêtorû, qui exi tus. T aies interprétés in facris literis uere funt «voi wn-i/çç, utuulgodicunt « ItacßcS fermonem non aflequerentur, nouam quandam Thcolo/’ g{amarchiteclatifunt.Centonesfcripferijt,quo rum magna pars confutaeft ex difputationibus puerilibus,quæagitâtur in ipforum Dialedica» Tanta uis efteonfuetudinis,ut puerile ftudium nefenes quidêdeponerepoffint.Deinde aftu/ unt pauca quidam dogmata Ecclefiaftica, quæ s non reprehendo » Sed quædam de maximis re/ bus fcelefte corrumpunt ipfi, in quibus nec fen pturæ,necfynodorû uerbaintelligunt,acferunt impias amp;nbsp;fanatieas opiniones. Reliqua eft pars, quæ habetinfinitasqu^ftionesydehumanis tra ditionibus,utuocant,dcqua Mw^yttf dicunt.

Ac de toto hoc genere coram tutius erit diP

EPISTOLA HER MOL AI punre, ubi, cum euolncro tuos magiftros, res ollcndeteosueriusefle OTSx'Ksa'ifj-roçcpy'jw.ç ,qua . ^y^, ut mputas, Alcibiadis Silenos. Quod aLuem Inucrtitdi-' . ƒ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h- lt;

äum de Si eisenam immortahcatem polIiceris,acuiCturos lenis Alci^ eße confirmas,melius ominari te uelim,et Chri biadis. ftianædoânnæ,S^alqsboncftisartibus, Eqin dem ubi deoußauerint noftri homines mclio/ résilieras, fpero Herculcmaliquem exorituru xße, qui his monßris orbem terrarum libérer, quicpPhilofophiæamp; Chrifti3nædo(nrinæna'* tiuum decus reftituat. AtCpadeoad hadaudem cxpetendam,excitare te Pice nÓ definam, quem amp;nbsp;ingenio excellere,amp; dodrinæ uarietate predi tumeffe,amp;ardere incredibih' quodam ftudio ueritatis inueftigandæ, amp;eloquentia ad res tan tas illuftrandas indrudum eße uideo, Nam ft cßhominisphilofophi, utcerteefl, ineruenda at($ patefacieda ueritate bene mereri de toto ge/ , nerehumano,teuergphilofophiædeditum,in hanccuram maximeincumbere omni Audio de’ eet, ut colla pfas artes inßaurcs » Neepuerome/* ritum ullum maiusaut gloriofius ducendu eft-inter hommes, cum ueritate nihil fit melius. «Anei« tamp;'Odty’nau/^ «œ9cS»9toîa' ijtÏTjjTravTOv^ «^Sfeóffn»^ utgrauilTimedixitPlato.Aciamquiafpecimen-quoddam prebuifti tuorum ftudiorum,in quo fignifi/

CONTRA BARBA, PHILOS.

f/gnificas, pleraq; tibi in ueteribus congerroniz bus tuisnonproban,acnouamquandam ratio nem, turn ad philofophiam, turn ad Theologiz am tradandam adhibes, magnam in fpem eru/ ditos om ncs crexifti. Indiqua, lit ait porta, 9»«» b jstrt/dcn Kurea. Hæc tibi referibêda effe duxi, no quod arbiträrer dehisftudrjs aliud eiTetuum, quam meû iudiciû, fed q? ftatuebam gratû tibi officium meumfore, quoniämead fcribendü prouocaffes. Quanquam, uttu dicis ftomachu naeO^, tibi mouere quofdam grammatiftas,quikuiter dfluicur op deguftatisprimisartibus, præfe philofophos contenunt, ita ego multo lultius luccénleo mo/ fa indignai rofis quibufdam, quicumueræ philofophiæ »onis. infeftiffimi hoftes fint, tarnenphilofophiæ tk tulo régnant,ac mirabili confpiratione, amp;nbsp;odijs ptrtinaciffimis obfiftunt, quo minus reflorefee remdiora ftudia poffint. Scripfiighiy quædâ hic afperius,ne iffimepatrocinium noftrarum literarum abiecifTe exiftimarent, quæcû leges, boniconfuliio. Fuienim uehementioralicubi, iftos animointuens,cum feirem mihihacderc uerius cum ipfis, quam tecu certamen effie ♦ Vt ?utem Stefichorum ferüc,cum Helena? form am uituperafTet, erroris poena cæcitate dediffe, po/ Heac^, cum palinodia caneret, ocutos recepiiTe,

G ii

EPISTOLA HERMOLAI» •

ita tequoep deogratumfadurum ftatucs,fido quendam coclo donatam hominibüs maximaru utihtatum caufla,cuius dignitatem prior Epifto la excenuatyrurfus ornes ac laudes »Id argumentû tua amp;fperfona Ôd fa cultate copiaepdignum fuerit» Vale»