2

MACOBI

CERATINI DE SONO LITE-rarum.praefertim a it ab-

c a R v M libellus.

AID! MAMvTii,deuitiatauocaliumacdû phthongorum prolatione, Traftf/ov.

QVINTILfANVS LP

BRO PRIMO:

An cuiudibetauris eftexigerelitcranim Co nosfnôherclemagis.quàm neruorum.

C O L O N I AE, foannes Socer excudebat, AN. D M XXIX.

ya’D ES. ERASMO

ROTERODAMO IAGO-

BVS CERATINVS, S.

NTER MVLTA ET VA-ria munera,quib’ ornauit deus hominc.atf^abalrjs feparauic animantibiis.non in poftremis ponenda eftjoqiiendi facultas oratio.'Cuius quanta fit Ô* uis O* ■' fuauitas.perfpicuecognorim’, fi coniïderemus,quantum nudus uocis humang fonusomnem excellât muficam.quam uel in fla tu.uel fidibus,aut alia arte conftare uidemus.Hic uero quantum fit difcriminis perfpexerimus, ft intelligamus omnia illa quantumuis fuis illece bris demulceataures,non effe, nifi adümbratam

quadam imaginem foni illius, quem uox noftra fyncera fundit: ad quê quato accédant imitatio ne propius, hoc iudicacur naturæ fenfu perfeAio ra.Et quidem,cum is nullo adminiculo adiund:o fit uirtutis tam efFicacis, ut animnm excitet.de-primac.incitet.reuocet.rtunt^gaudio.nuncmoe-rorc, alias fpe, metu alias irnpleat.Oquot; omnino tot afficiat modis.quotnobis affedfus indiditnatu ra-principio.quid non faciat accedens eó uox cee ta comprehenfione literarum ir uerborum libéré quidem profluens, fed tarnen tanquam articu lis quibufdam cir membris diftindl^.ïzilligata neruorum uinculis^Deinde uero,pc non detur fi-nemen

EPISTOLÄ.

ne méte fonus, quid non efficiac codem infuper ueniens fententia.orationis uita? Nam uerba coe poris ,fententias animæ Jocum obtineredixeri» nius.Hinc iUemodulatiffimuscantus, qui feras, arbores.fluuios.durilï.mafaxa mouifle.ïy uolu* ptatedelmiuiHe dicitur, cum primo regnarecœ^ piffet. Hine ilia flexanima fuadela, commodius Graecis didfa7r«5i, quam non fine caufa rerum re ginam uocauit Euripides. Huius diuinx rei, hoc eft, orationis, com moderatrix fft pronuntiacio, caaucem fuoshabeat fonos,quorum naturam prima ilia orationis elemenca cöpleeftuntur. Age experiamur, poffimus'ne aliquid inueftigando c0fequi,quod uiam nobis aperiat ad cognofeem dum, quæ liters fit uniufcuiufqj natura,qus uir* tus, qus formads uocis ratio,qus res ad perfpb cicndam orationis naturam alioqui latenrê.cum fitneceffaria,tum feitu eftiucundilTima.vtenim medicos citra anatomiam (quam oocant)corpo tishumaniiir membrorum rationem cognofee^ re no queat, ita nec orationis natura fatis habeas cxploratam,nififacfta diffetfiione quadam mem bratim primo Angola infpicias,deinde m ipfa pri ma refoluas elemêta.Tu nero îfM/AiÛTdcn Erafme. boni confolas oportet,fi amabilis tui nominis auljsicio in prsfenti abuti uideamur, prsfertim quum id non faciamus, ut fieri folet, aut patro-cinq libello eblandiendi, quum talem patronum non mercator :aotnoui fauorismihi conciliait* di, cum uetus toorn erga nos ftudiom femper

A a €oerk

lACOBI CERATINI,

fuerit uel nimin. Mnlto uero minus benefieq ca-pcandi caufa.quando benignius mihi nö femel fe cifti.guolütasmea tulerit. Et omhinotua in nos mérita, maiora funt.qfuftinere poffim, Scd ifta de literis tibi literaria: rei principi.eo tantum ofFe rimus animo, quo fiiperftitiofa, fed minime ingrata uetuftas Cereri amp;nbsp;Baccho fuas pri-mitias confecrabat.tametfi créderet cos illarum non modo non im digerc,fed ut autores etiam ac datores eatüdem uc*

neraretur.Bene ua-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;le. Louanq. Ca.

lend.Iulq.

(*)

îipIACOBl CERATINI DE SONO LITE-rarum.prxlertim g r. ae*

c a R y M libellus.

yi AB ALIA, Q_VA'M HE brforumgence.origineifl acce pilfe literasexiftinianc.lôgiffi-me mihi iiidenturàiiero rece. dere.Quid enim huiufmodirc-rum , aut nô poft additum fuit iUi nacioni, auc ante priinis illis generis noftri parêtibus datum fuerat.non mul» to poft condicum mundum,ut neceffariæ artes, ufiis uini.nauigtjjegum, amp;nbsp;fimihum.Quod reli-quarum gêtium impietas non agnofcens, quid-uismaluit.irquidepn impudentiffime,ridicule' que cöminifci quam ueritati fubfcribere : ne pel fie dei nomé per ipfius dona,gloria illuftraretur. Quiequid eft induftria: neceflariæ ad uitam mor talium fuftinendam id à primis parêtibus, quiequid poftacceflithumanitatisö' uerae elegâtiæ, ab illis equidem credo deriuatum efle in caeteras naciones.nam earn genre inftituiile deum iprum ad omnemhumanitatem.O'rerfeum cultumla-cra teftantur uolumina. Hine tota Afia excoli cœ

Eta eft,hinc Aegyptus literis O' moribus erudita, inc propagantibus fc diuinis donis, ut fit, Grae-cia, amp;nbsp;reliqua tandem Europa cœpit ijfdem frui A ; bonis,

IACOB. GERAT.

bonis, fed eorum autore minime cognito,doneç ipfe inifcratus tenebras noftras, fefe nobis, per iierbumfnumreuelaret.Sediam rem ipfam in-wenta origine aggrediamur.

A.

Algitur, u t ordine, ita 0* foni præftâtia ele mentomm eft primum. Proferturarte^ riafperquamiioxornnisfundiciir) fpiri turn continente, ore figiirâfquam natura dédit) feruance immunem ab omni ridlu. lingua pêdu. la dl: kuiter reduAa, alias quietem prorfus agen te,per quam Conus temperato nifii egrediturSed nuncbreuiorem,nüclongioremfonumaccipit, quod ér reliquis duobus accidit,quæ,lt;A/)f(gt;ov« qua fi bitemporea uocant, lt;nbsp;amp;nbsp;u, cum longùm habe, tur, omninoabfolutæ uirtutisér fonantiffimum eft. Na hicaperit os fe liberius, ér fpiritusfurfum uerfiis.quo omnis fonus natura fertur,palatü petit fono produftiore. Cum in breuibus numera-tur,coneifemagispronuntiadumunicofpiritu3 idu, arteria minus diu occupata. Hac ancipitenr naturamapud Latinos habent quinque uocales omnes,ut nunc breues, nunclongiores occurrât. Vocalium au tem ut quaeque eft optima, ita foni exiftitexpediciflimi,plcniirimi,lætiffimi;efficitlt;5 u t os hilaritate quadam renideat. Bonitaté fi fpe-lt;ftemus,hic fuerit ordo:«,pra:fertim filógum fit, », w, », 0,1, (. Apiid Latinos,a,e modo producatur, nam breue, penukimum locum tenet, o modo longum,v,i.

B

DE SONO LITERARVM.

B-

BOrdine quidem proximum, fed uirtute ra motifiïmü eft, cum inter illa numeretur, quæ ob foni inopiam «çiuvix, id eft, non fo-nätia fine muta nominêtiir. Eft aüt adeo impcdi ci,O'obfcuri,autpoti’ nullius foni,iitirrito cona m laborer dum exitn parat,ér quidem fruftra np teretur,nifi uocalis fubueniret.quae uelutiinclu» fumér uindlumeripiatacfoluat.quo uitioérex teræ laborât mutæ.Profertur fummis labris,quæ antea comprimuntur, uocale hæfurum alioqui, ér ligatum fonum foras mittente, ér uinculis libérante. Qiianta hoc duritie au t mollitie fieri de beat opinor ; eolligi etiam pofte ex duabus mutis TT inter quas eft media, ratione cu^vylixs. Qui cenfent molliusefTe pronuntiandû Græce quam Latine.uideantqiiid præferibant.Non al iter er æ ce quam Latine efie enuntiandum, ego uel Cice ronetefteprobaro.IslibrononofamiJiariumepi ftolarum, in epiftolacui initium: Arno uerecun-diam, agens de uocabulis obfeoenis. hæc fcribit: Cum loquirnur terni,nihil flagitrj dicimus, amp;nbsp;c5 bini, obfcanumeft.exquibus uerbis liquet eru-ditiftimum ülud Ciceronis feculu m nö fecus pro nuntiaftejS Grgce,quam b Latine,nam bini,quo numerum fignifi'canrLatini.ér filvn quod Crgcis obfccenum eft uerbum, ita pronuntiabant, nullum uteftèt' in uocibusfoni difcrimen,quaquam arbitrorLatinumb profemanobis nunc paulq durius,quam latis eft.

A4 r

IACOB. GERAT.

r.

Profertur, lingua excitante fe uerfus inter riorem palati parte, ubi obtufior quidà for nus retrorfus coire uidetur. Ad eundé mor dum finguntur n amp;nbsp;v.qux huic funt ri^uyec.id eft, coniugata.nifi quodafpiratione O'tenuicate for ni difcrepant,Inter qux,b ut uirtutis, ita amp;nbsp;foni eft medq.

Zk.

Profertur illidcnte fe lingua fuprema fum mo ons coelo .deinde illmc feie rerjciente

O' fono pracbentc exitum circa dentes fu periores.ita ut primo tmos, poft fuperiores den* tesJeuiterincuruacaferiat.fdemficinpromendis f O'T, qux huicfunt cv^vy» amp;nbsp;naturae lege cohxr rentia.

E.

Inter uocales natura non itarefonans.fcr gnius os diducit, atcpidlu circa arteriâ fer-tur languidiore , fuperiorênótumaliquo modo deprimic, O' utrincplingua in molares im* pingit.Cxcerum.quia uocalis.nulla non eft con-fonanteprxftantior.O'literaznonpaulo plenior, quod O' Cicero palam faciclibro m. de oratorc.

Z.

Duplicem, hoceft.duorum elementoiÿ ^accipitfonum, uideliceteO'cAcuiusfinr gédirationem, ex fimplici eft natura co

gnofcere, nifi qgt; nimius ille fufurrus liters ff, bic Kmperacur. fitij multo leuior, quod O'reliquis duabus

DE SONO LFTERARYM.

duabus duplicibus contingit. Vnde fit ut,tarnet? fuinfuauemjiceram accipiant.foni tarnen fmt, ut in fuo genere,laudatiflimi. nam foni præftan' tia antecellunt omnesfemiuocales.quac inter c5 fonantes dignitate pracminent. Porró ( inter du' plices, quod fir Quintilianus libro duodecimo fa cis teftatur.iucundiiTime fonat, adeo ut fpirante illius fono ipfa oratio ueluti exhilarefcens renide at, quod animaduercas in Zephyrus Zopyrus O* fimJibus.

R.

H Dignitate proximum cftliterarum prin? cipi«, quam tamêfacile uincit fi compia tur. Exitum habet minime impedirû, amp;nbsp;fonum reddit æquabili tenore linguam quiefeen tem tranfeunte, qui,quod foni propriü efr.in fub limefertur,parcnistarnen osaperit q«produ^ tflum, unde licet cernere dinerfum effe huius fo* num ab iota, ér elle quidem prorfus alium ex M. Varrone intclligas, qui libro fecundo de re rufti-ca, docet capras ér oues Graecis fu iffe diflas /lt;i(^ A«,quod fonare uidétur mee,duplex uidelicet ee, quod quid ede dicamus nifi merumHfeuiusrei ipfa etiam figura nos admonet, probabile eft cz nim,primam eius figuram fuiflê duo u coniü^a locoiftiusquam nunc pingimusn. fient inuufu uenic, De fono nullum relmquitur dubium cum Latini femper ma uel m elongum Hçrtant,idem demonftrant uerba /xnwéJl^k, id eft, caprae ér /znz k^v, qux uox fidiitia imitatur balatü capraip,na A ? ut

lAGOB. GERAT.

Ut cues bee. ica caprae mee pocius uident fonarc. 0.

©Gum fit ex numero mutarum, nullâ habet edendi foni facultacem.nifi uocalis la brorumô* dentium clauftra referee, fingi tur ut dl, fed propter infitam afpirationis natu ra, liberius linguamimpellituerfus dentium difcri-mina. In hums prolatione uideo quofdam anferi num fibulum/quê iiocant)ambiciofe nimis con fe(flari,quem, quare magis hic requirat q in pü* ;^,fane uelim audire. In ufurpatione uulgariü lin-guarum puta teuthonicae ud gallicae. idiotae fo-lo naturefenfiianimaduercerecernuntur, ubi.Cr q de core heeræ ten ui t afpirationem addere con neniat, quad uidere li ceat, conferendo krip tam eius generis didlioneni, cum pronnciacione,qua abillispromicur.

I.

I Inter uocales podremæ notæ eft, cum nuU^ fonum ædacexilem magis.cciam turn, cum producitur,qnod tir Plato indicans, accomo dam ait elle ad exprimendas res fubtiles O' pene trabiles.quod déclarât, ut ait,kV«/ .“sÆ ac fimilia. Dum profertur, idtu quodam pecitukimosden-tes,quosgenuinas appellant,nafciturtp circa pri mores dentes coUifio fpiritus. neq;os multü ape ritur,necç labra hoc præftant, ut os illuftrioreO* hilariore fono remdeat, Quod Vergilins habens perfpeflum: Ollifnbridés dixit,nonilli.cumfub-tundurus eHetridédinomé ,aquo naturalicerat left

DE SONO LJTERARVM.

»cft aliéna. Hæc mihicau(àuidetormiicatælitegt; rx : fi enim propter magnificédam fol um fieret, quam poftulat heroici carminis maieftasjquam caufamadfert PhauorinusGeUianus.cur iftuc magis fiat hic.gin alrjsHuiusautemliterae exilic tas non ita eft exanguis O' triltis.ut non fuo loco amoenitatis uel plurimum adducat uenufta gra-cilitate,quadecauraapud Latinos non rato in locume migrât accitalt;

K

KSonum concipit,eadem ut dictum eft c5 formatione oris.qua gt;•, tenuitate quam po ftulat excepta. In triplici illo ordine muta rum.id perg pulchrum eft O' cômodû.-quod na* tura uniusliterg.puta intermedia: cognita, noria item reliquarü duai52,tenuis O' afpiratæ. Hæc no* ftra tempora, nusg magis. § in huius element! pronuntiatione difcrepant.alrjs ita proferctibus, ut interdum ad lt;r proxime' uideatur accedere, nó nullis fic, ut de fono t , aliquid admixtum pûtes, qux tarnen prolatio, meo iudicio, cöcinnior ex* iftitfuperiori,O' earn quidam ampleAinturlu-bentius,quodé Græciaquinoftro feculöueni* unt.ita fonare uidentur, quod.ut alicuiusmomS ti efte fateor,ita negaro cffe fatis ad probandum, eum effe fonum legitimum, cum Grgciaelingua, nori minus, quam Italorum fit uaftata O' barba* rise contaminata. Ego naturam illius illxfam conferuari arbitror, fi ubique pronuntietur.ut omnes id pronuntiant, uelint, nolint, in ipfo ele*

JACOB. GERAT.

çlçméti nomine Cappa,ubi propric uim foni e^. primi perfpicuum eft.uc in xixav, hs^alt;« . K^aa©', KfaS/.ubiproprietasfoniadamulTimobferuatur. Neqjnos abfterreredebec.quod Latine cœlü.cœ. na.cingo.O' eins generis plurima, fie proferunt. Ht in obfeuro fit, nifi gs orthographiam teneat, fit primum elementum s an c;quando idfieri ui* tiofe,non eft opinor,qui dubitet.

APlen 11 m dulcedinis amp;nbsp;amcenitatis elemc tum.mira fuauitate auribus iUabitur.Pro ferturlingua pulfanre palatum, ore Tatis rotundo tamp;: ad hilaritatem compofito , labristp minime compreffis, libere profluentem fonum fundens.

' / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M.

M Compreffis labris conclu fo pre fonum colligit m inteppri oris parte,quê mugi tu quodam non fine moleftia excrudic.

Infelicitaseius poriffimum apparet, cum dau-dic diÆones,quod qu q m Latina lingua nimis q fepe patiatur.habetur ór ipfa infelicior. Graeca, cum in nulla duftione ferat. hoe et ia nomine een fetur beatiof. Huius dementi mugiétem fonum fugientes Poets Lacini curant id elidendü m car* mine.fequente uocale.

N.

NCitra labrorum compreffionë in oris interior! receffu fingitur.fpiritu quidé petc tcnares/edfonoperorisciutummcatc, quen^

DE SONO LITERARVM.

quem iuciindum habet,ôquot;in finefuauitercinni-entem. Quare Graeci lingua mortalium feliciffi-mi.hocI^ënterfnas tiocesclaudunc, quod Lad nis ran filme contingic.

lt;*“^ E' duarum Iiterarum,»(5!i ^.natura tépera ^ tur,ac fonum utriufq;, mixen compledli-tur, querri adeo non habet cöcradlum Ü* ieiunum i ut uafiior à quibuidam iudicetur. Enis fingendi ratio ex firnplicibus coUigitur.q ucro fit noriiniucundaatiribuslitcra Ateici teftantur.ex-adlifiimiomniselegantiae ludices.quifæpferepu diato ir ampledlótur, ut amabiliorem f.nam hic, ut didlum efi ,fufurrum illuni amp;’ feritatem fatfta tempcrata deponit.

OM/«fjvipfo nomine naturxfux rationem indicat,etenim non tam eft figura contra (flum.qudm fonO non amplum. Dignita-tcantcccUit, quantitate temporis fibi parem li te ram i,eftqïfoni Ixtioris, os énim recludit aperu* us.iefium ueto circa arteriam accipit pleiiiorê.

n.

nVt eft natura elementorum.qng -i^K« uo-cant ,tenuem fonum forcieur, fummis labris expnminir, fonum nonxderet, nifi uocalis fuccurreret hxrenti, quod uitium «ir cac-tetorum quæ Hifuiti iiocanc, cömune eft omnim

P,

pSC”

IACOB. GERAT.

P secundum Platonem.eft ueluti inftnimen tum peridoneum omnis motionis. Profert concitatius, lingua ad palatum iuxta dentes excitata.ûquot; fu mma fui parte. fpintu m elifu m uibrate.idlu quodam tremulo, tam horrifico fo-no auditum exafperäs, quam a eundem foni dnl-cedine blandiens demulcer.ö' ut naturg cft impe tuofæ, ita ér mafculi cft roboris, unde w oris fir-initudinemrequirit.

InelegantisÉr iniucundi habetur foni, fi-^ bilum potius anferum, ferpentiiim»^r fi» milium animalium reprxfentans, quam humana: uocifplendorem cócilians.unde primi jUifcriptores eo parcifTime funt ufi,adcout telle Demetrio Phalereo odas rotas uidere licuerit.ubi nullum ineflètir. Profertur lingua furfum addu-Sa ad palatum, cuius medio fpatio fpiritus fer-tur, ^r circa dentes exilem O' anguftu m ^r quodam modotriftemfibilumexpellit. Verum natura eins emendatur iztanquam manfuelcit in duplicibus,f,f. .

TVt esters mults, ori exhiber plufculum negorq. Quod amp;nbsp;Lucianus fignificansin-ducit literam f obrjeientem T.qiiod uincu-lisquibufdam uocem humanam intorqueatae dilacerare conetur. prêter foni tenuitatem forma tur ut i/l.hoc elementum apud Atticosö* Dores frequenter t fua eijcit poHelhone, alijs quoep ea-dem

DE SONO LITERARYM.

dem licentia moleftum: Vide Lucianum indent? in indicio uocalium.

V.

YProfertur contrahetibus fe utrinqjlabi-is, ubifonus angiiftia quadam premi iiidé-tur.eadem racione fingitur « Latinis, niO quod dum coëunt labra fiant produó:iora non fi ne fuauitatis iacfèura, cum v multo fpiret fuaui’, ut mirabile fit hanc dulcedinem, aut uix, aut nc iiixquidem.fed potius nullo modo,percipi,duin nuncaudimus pronuntiantes nerba grseca aut latina.quæ « fuo dulcilTimo fono non uulganter auribus commendaret.præfertim, cum in barba rislinguis eins pene' natiuum fonum,placide flip entern frequenter percipiamus auribus, qua dé caufa in earum orthographia jzgræcum utnué uocant.paflim occurnt. Ex hoe folo elemcto Ari ftophanes in fua Plutototum confide uerfunt lambicum trimetrum 55 uïuu vu vv, quo tantum; ut ego quidem arbitror, gcllum tïr per nares fla* turn exprimit.eorü.quialiquid olfacientes,odo-ris genos exaftius dqudicareó* percipere conari tur, quare claufo ore,naribus modo fpiritum re-uocantibus eft efferendus, fi tarnen hoc eft effet re,Et hoc qualecuncpeft.nönihilfaciat ad cogno fcendam elementi naturam.

$. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X.

Et;^utrunepnoris,cognitootriuftpoclmé ( Ildiouel tenui elemento , non fis modo nc* fcius acceflioneni fieri per afpiractonem, qua

IACOB. GERAT.

qux dignitatis quendam gradum addit. Ex mûris enim primum locum obtinent.quorum digni tasafpiracione amplificaturproximum.qug mc dio inter tenuem amp;nbsp;afpiratum fono promuntur: infimum,quae ob tenuitatem foni, gracilitatem quandam præ fe ferunt.

t.

Y Duplex clemétum îrComplcÆturÉrff, qu ibu s non paulo refonat plcnius ly la-cundius. Fit miro enim modo. ut fatfla mixtura,alterum altenus fonum commendcnld etiam boni accidit ^0*1 duplicibus.

n.

nMtr« primo pene'afpeflu hominem tra hit in fui cognitionê, figurae magnitudi ne, unde nomen habet, qua æquat foni amplitudo.Figuraduo «oreprçfentar.pronütiatio tantundem foni commixtum promitPrima figu ra à qua nimium haftenus receflit, uidentur duo MConiuntfliuspofitaeHe in urrotpcirculofiiper-ne'claufo.adquem modum etiamnuncanon» nullis efFigiatur, quod eó dico, ne quis dubitet, contineri bic fimplicis ogeminum fonum. Prefer tur ore rotundo, compofito O' decent! labrorum habitu, fpiritu iAum reddête circa oris extreme tatem, fono, quem habet magnificücolledloiti altioriorisreceflu. Etutordine poftremumeft, ita uirtucis praeltantia tertio fortitur locum, nullum enjm elementum poft « longum O’ »felicio ris Ulo O plenioris foni habetur,

Hadenus,

DE SONO LITERARVM.

HaAenus.res duin perfequimurfubcilesadeo ér minutas multorum utfallantoculos/ubfidio ufi fumus eorum, qui olim in his explicandis ma gnoftudiorumfrudlu uerfati funt.cum aliorum quorunda, turn maxime elegantiflimi Demetrii illius Phalereiéz Terentiani,quibusnefciouiris quidqueat inueniri acutius. In hoc quidem gene re diphthongorum rationem(quod fiipereflè ui* detur, tradandum fufceperimuslubêter) fiquid excaret,quo poflêmusaliquo padio,mentis acié ézcogitationesconuertere, ceu nautæfuum fo-Icntcurfum ad cynoCuram aut elicemfyderadi» rigere.Necpenimfapientisellèiudico.duce nemi nehocingredi pelagus.Qiianquam quaefitdi* phthongorum ratio, qui fonusdebeat effe,faci-Ïe intelligitur.ex uocalium,unde conflatur.natii* ra. Vetuftiflimosillosduarum uocaliumfbnum una diphthongo expreflilTe, ipfa nominisratio abunde fatis déclarât.Succedétes aerates an idem obferuarint, equidé addubiro,præfertimcum ui* deä Ciceroniano tam dodlo feculo diphthongn et nonfuifiè pronuntiatam,uc diphthongum con ueniebat.fed ut i tacum, quod luce clarius cernas apud Ciccronem, co loco.quem in litera ^ addu ximusin dictionibus bini ér j8i»« Cum^ ex Aulo Cellio inteUigamus eandem diphthongum in di* óione treis Cr fimilibus nihil nih zfonuifTe ex erg corum autem diphthongis, quafdam proferunt fua lingua.ó«: quidem pleno fono Calli lt;lï Germa ni tam infen quam fuperi, non tam difciplma , q e naturae

IACOB. CEftAT.

nature fenfu captances.qii od aures afEciat 0 im pleat.

Porto fyllabx,literarum e' quibus conncAun* tur, naturam concipiunc, adeo, iit inter breues, aliam contingat alia breuiorê fieri.pro literaru m numero, é longis item, aliâ alia,propter eandem caufarn longiorem,fecüdum quam uanetdtem, fonorum etiamnafcicur diuerficas.nam Àdditi# nel detradlis literis, foni non tantum crefcut.aut diminuuntut, fed O’ uel dutitie ér afperitatc hor» refcunt.uel moUitie o- lenitate dulcefcSt, fed hgc cxemplo dilucidemus • In tierboó./l»6»breui8eft fyllaba. accedente f, fiat f oiA^,manet qtialis ante erat, adijciaturinCupert, amp;nbsp;fiatTpo7r@',breui3 adhuc maner.Superaddamusó'tertiamliteram 9jamp; fit 5-(gt;ôç)©',ubi fyllaba permanet breuis,tribus incrementis quæ manifeftc auribus percipimuS acceptis.Eadêtibirationecrefcctpetgradus Ion ga,utlongaeft fyllaba ?t, crefcit, fi dicas -tó.fiat TTAüt.ér polfremo eTTAÄv.magisattp magis n5 modo literis.fed 5£ foho augebitut. Haec.ut ér omnia qux de literis diximus,eó fpedlant, ut rebus ftugt; deamus, quæ propria eloquentiæ laus eft, nerba accommodate, ut enim nihil eft ineptius .qudm in fublimi dicédigenerc, uerbisuti humilibusCr abiedboribus: in humili contra,fonantioribus ir grandiloquis.ita abfurdc fecerimus.fi non,tralt;ftS do res Iptas.uerbis utamur fplêdidioribus 0* natu fa h!larior!bus,fi triftia contra profequamur,non obfcuriora Cr minus ad meunditatem appofita ufur-

DE SONO LtTERARVM.

iifurpemusrquibus negledlis.nec ipfi elegantiorê aucorem ad plenum capiemus, necdicere quio quam dignum enidicis auribus poterimus. Arcp hic qu idem eft fcopiis Cr u fus, fique m ifta iu ua« bunt.fuerithiuus.qualecüqjiudicabirur.opufcu li, cuinihileorumatcexuimusgt;quxex Prilciano adduci poffe uidebantur:Primum,compédij Au dio,Cz quod fatis ille fît ftudiofis familiaris. Dein* de,quod ad ilium ire cupiamus,fn fint, qui plura defiderenequibufdam de literisiatinisJlluduero quod habet de uario eiufdem uocalisfono,pro quantitatisaccentus,Crfpiritusdiuerfitate,uç fïngulae uocales, decem aut plures accu fiant fonorum différencias: illud in-quam, pulchre conuenit.Crcon (étendu m duco.cum ijs quæ paulo ante de fyllabis, Demecriumfequu ti/radidi-mus.

finis.

B a I9«

IO. FRANCISC! QVINTIA« ni Stoæ.de prolatione licerarum.

A fub direAo memorabilis oris hiatu eft. B fimiil indufis proferturutrinqj labellis. C linguam adpnlfos compellit ad ufep molares. D cogit fiiperos linguam contingere dentes. E paulum prefla profertnr gu teure lingua.

F labrum inferiusfuperis cum dentibus urget. C damusextremum qua tangit lingua palacü. H oritur craftisquum uentusfaucibushalat.

I linguam impellit collidi deneibusimis.

K faucesformantmediacum partepalatt.

L facit extremum contingcns lingua palatum.. M quu fit prelTum premitur per utrunqjlabeUü. N lingua adpulfa eolliditlitera dentes.

Q uenit.exoriturquum fpiritusorerotundo.

P datur cruptis ter litera quinta labellis.

QJïc in adpulfu quum ftringimus ora palati.

R facit ut fu pero crifpetur lingua repulfu.

S quum fit peragitcollifo fibiladente.

T linguam impulfu cantadfisdentibus exit.

V facit os flrictum:fic promula labra fatigat.

X reddit quiequid c,atq? s,formare uidemus.

Y apprehenfislabris procedere iuftum eft. ïf fepulchrales imitatur concita dentes.

Aldi

ALDI MA-

NVTH, DE VITIATA VOCALI-um ac diphchongorum prolacio ne,7r«(itfxor.

^^^S^®C LOCO NON VIDETVA SP R i È lentioprætereundum,quodde«(di B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;phthongo hic fcribitur his ucrbis: G i U^ I 3' “ '’' ^^ih^^^P^ ÜktIuV v'l 4 ^Wtj/AKAfSif, fe-m 31 ^^^ i^ i'tcfi/fitnlfAeoifQy/Ati^mÏTfT'Kjlt pSóƒJiz 'f' i)(eilt;riis-^ iinifmi/^iy • ó f( viuv ifyiv Jtui Tf»f nw^Ky’i^vfinfit i^iv wévur. Quandoquidé uel hinc colligi poteft.œtace noftra.öquot; maioïji ab hinc an nos odlingentos, ac plus co, pei perâ diphthon-gos omncis.s5r pronuntiari ,amp;pronuntiatu cHe, pra: terg «u ÉT tu ap ud Grxcos. Nam apu d nos Ö* lilas perperam.Si enim (in xi diphthongo inf mu' Tior, u t fupra eft fcriptum.uidelicet m natura lom gum maius effe xi diphthongo,qux i quod pro-nuntietur,habeat,perperam,ac barbare ea mine proferimus.cum e legimus.Nam ér « ér zin eafo numhaberefuü debentcöfufumin unäfyllabä, ut ab « incipias, ér in i definas .quëadmodii in «u érti/diphthongisfacimus.Prætereadiphthôgos! omneis proprias hoc modopronuntiadum elle, pacetipfo nomine.-Diphthôgiis enim dicitur, qd duos fSifovt, hoc ertfonos ér uoces liabeat,id qd ér Terentianus ait his trochaicis;

Pprró pocakm fecuta,oim tenet uocalium, B ï Et

41DI MAMVTÏ!

Ctfonos utrofcpiungif.uiidc diphthoiigos eas Crxcix dicunt magiRri, quód dus iiincfle fimul Syllabifonant in una.uicp gemina præd i cæ. At fi a/ e,o/ O' « i.»u u legas, u t nüc barbare legim’, non diphthongos,fcd monophchongos pronun tiando facies: cü fonü ucriufqjqux in diphchögo propria eft uocalis.iùgere debcas in unâ fyllabä. Nanu in o/diphthongo propria ik^wvow/j^ov dicié à grâmaticis: contra «m?ûrti^v in diphthogo im-propria. Atqu i fi«/ e fonac.nec « nec / profert. u e-tiainov diphthongo wtpuvtit^iv qucadmoduin «v O' in w diphthôgis, elfe debet,ut ab 0 paruo in cipiaSjOquot; definas in u.Sona autê « u diphthongi id eft u, ut nunc male pronûtiamus.v uocalc apiid antiquilTimos habuiffe exiftimo.Signûeft,qd nunc quoep.quod Graeci«Âuo,nos duo dicimus, O' quod lUi m,/x5/,Sw»jf W/4UAM, nos fus.mus, Thule, Romulus dicimus. O' alia id genus fexcêta.Eodé modo M O' u O'* O' « non reifte pronuntiamus.N3 * O’ t proximû.ae pene' eundé fonü habere debét, hoc eft4,ut » proféras clarius.O'fub palato,tuero minorefono in gutture. Exêpli gracia,ut « proféras ut e latine loquens in dieftioe debes.t uero,u E eindieftionibus hifceuulgaribus.chedice,che pane mangia,che uino beue, cü barbare loque-ris.ut nüc uulgus.Sic « magnü proferendü, ut in diiftione bono cü latine nüc loquimur. Na apud àntiquos noftros o breue O' o longü nö eundem fonü habuiffeexiftimo;o uero paruü, ut o in ea-dem diiftionebono, hut uulgus dixeris/ bona

RAPEPFON.

homo.û'.mio amico. Sic cas Iitéras pronuntiarî debere Terentianus prœcipitcumdicit: Licerâ nancpe uidemus effe ad «t« proximam, Sicut tamp;u uidencur elle uicinæ fibi.

Tcmporü momenta diftant, non foni natiuitas. H præterea non i fed e longü fonarc dcberc, often dicctiâEuftathius, in Homeijt.inquiens: Eï/^ijMih«» 4 7^ •JtfißiKiint pwvïtjIdê.E» ßi Ifuni TtftKrÇuiv fifixt rni/.iji^ifirKineif’AnilaAnanfîti ^^fMiH'.fctr'viu^iKV «•« A' igt;Jiiti wOT^ •nfîfiaamp;y ji» /ik^ifut JluM^i. Ones uero non ui ui,ut nunc Jik fiîi barbare pronuntia-mus, fed be be balant, «reft balant pro bêlant i ^M.miitaciöe « in « dorice.ut nimf mater. Vnde O id colligimus.^ fee pronuntiandû. ut b apud nos profertur.nö ut u confonans, ucl f digama Aeoli cum. Alpha igitur örbeta amp;nbsp;G ratels ipfisdicendü, ut nos dicimus.non alpha.Ér uita.id,quod ex He braeis acceptum eft.qui AlephCzBeth, non uith dicon t. Sed de his in Fragmétis noftris longe plu ra. Vbi etiâ/.x,*, frequente i uel v iicl « uel m, per-perama Grxcisnunc pronuntiari oftendimus, ficut apud nos, amp;nbsp;diphthongos omnes jöquot; C, ^ g,fequentc i uel ejir ti fequente uocali.

f I N I S.