CHIMI SCHILLER! AB HER/ DEREN,PH YSICI,DE PESTE BRITTANNICA COM/ MENTARIOLVS VE/

RE AVREVS.

AD HAEC

ALEXANDR! BENEDICT!

Veronenfis,rccentiorum medicorum fa* cileprincipis,de obfcruationem pe/ ftilentia libellus,plus in recelTu certequam fronte promit/ tens, a mendis innu/ metis tandem uindicatus,

BASILEAB EXCVDEBAT HENRICVS PETRVS,

MENSB AVGVSTO,

ANNO 71^ D^ XXXI

I MAGNIFICO ATQVE PRAG/ CLARO VIRO AC DOMINO D-LAMPERTO MAGRINO ChriRianifT. amp;nbsp;inuidifT. Gallorum, régisconfilisiio amp;: ingeneralibua cius prxltjs antefignano di prix mati,loachiinus Schillerus Herderenfis medicine

docfl. Gaudium 8C

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sa!utem diciU

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I Quicquam alius,extra morta

hum aieam citra controuerfia pofite Lamberte^poft feftum, uc proucrbio dici iolet,rardius Qi uenirc cenfecur,ego is maxi/ me,fi Eqs placet,ficÿ atroci/ bus Si naiutis Zoihs crcdimus,ero.Habent etiim fere omnes,qui inculpatam alioqui rem damnant,Procter fupplofa, 3C hæc abscg ra/ tioneinore uerba,unde ne Si huiusmeaccu/ feiit,atc}5 période id mihi . quod uulgo did affueuit,bis pofiramCramDen,venenum effe impingant/umme uercor, dumq? hatepaulo altius ab noeflium harum aggreilu merum uoluerem,quam non tutum ingredi iter in limite ipfohorrui.Quis eni,dicquatfo,pertoe nefandorii rabularû fenrinas,nifiaculeosa/ teibifTimos, quis omnin nifi infignë Raruac comité effugere per ora poteßf An enim bore ' potuiffe eloquentiae di Romans Imguæ pal rcntein Cicerone exiftimast'An horntechnaa

A x HomeruB

EP ISTOLA

Homerus Poera «nfignis amp;: vetuRut prxt^l rire pocuid-’ I mo alq quamuis Actice, terfecp facts loquerentnr u^i‘,ri femper habuerefu/ os.Duinq? animus aliorum periculis edoct* a fronte hxcmihi prxdiceret meus,iordequa meuenerem hærebarnjadjoanimum perceU ticimpudencitTirnorum okcreiiacorum auda tia^ne dieam impudens remenras.hxuto ran dem timorcjabiecta in dlos frontc,i)eicioquo confilio aleam iacere,quoniam magno ufui plerisefi futurum fperabam, non fuSpuduit, quamuis fuper eadem materia,Sc de eodem morbo ( qui recens non eft,fed uruiua mihi voce indicauic dorftiftimum, ac patriumillu4 numen Erafmus Rorerodamus, anceannof plus minus criginca in Anglia, unde amp;nbsp;no/ men haufic, in -repuit ) plures alq (cripferinc, opinione ramen ponus a plerisqtqui germa nicerem cradiderunc,negocium hoc fraftarS ui'deo , inter reliquos uero iudicio meo , 3C quos ego uidi^aemo eadêprxfhticpulchrius., nemo telicius , prxeeprore meo Anrhonio Klumpio Phyfico Vberlingenfi in,Rodmici Jacus, quern Acronium Pomponius uocar, litcore oppidulogt; Cumeß 3C tile pro uirili non lingux fed ret ponus ftuderec utilicaci(quod uc plericp recentiorum medicorum taciant deum precor ) nix maleuolorum cachinnos, morfnsqpprærerritjadeoimprobumeft hoc hominum genus, in quos tarnen fermoneni tn prxftns nrintendcrem meum,ftudioarre/ cpcaui,amp; tacite morbum tilts imprecatas, Herculana fubduxime,Vcenim luert plane nthil

NVN C V P A TO R. I A. nihiljftaid commodi,quod irntatiscxtimu / latiscpcrabronum nidis alq expectant, repor taufflemus. Verum cum in tura per Iofa,ill5 Muern recens de Bnttannica peliilentia'^quem in binas fecuimus parteis,quarum altera prg feruationi, potiffima medicinx parte, altera autemrepullulantis morbi,qLiiuenos déferez fenon dcfiniC3quin radices perindeagat, cn/ tationi atcinetJa nobis conferiptum commen tariolum iturum agnofceremus,(SC utnafo cæ teros fufpendcremus adunco,fupcreligendo qui bons hifee præelTet patrono diu cogitaui mus. Quumqt tua mihi piotinus ubiqj non facis prædicata celfitudo occurritTet, beneuo lentiat^illain mefingulariSjanimidenieptui Uera nobilitas,fy necritas, candor, 8C genero fitasallextiTcnt, perfuafiffentcp,pro more pa trio amp;nbsp;ueceti illa confuetudine ( quoniam te Bafilxam redicurum a D» Petro Luca kegl dementifT, a thefauris,acerrimi iudicfj,amp; multarum return cognitioneviro,accepetaZ mus)xeniolo hoccineex(guo3quod pro ingez nij amp;nbsp;fortunx mex tenuitateiam damus, deZ dicamustp,exccpcum teiri uoluimus. ArbiZ trabarenim tanto merum domino amp;hcroi, acquod maximum eftftudioforum omnium Mecocnati,qurm ChriftiamfT. Gallorö rex obfummam prudentiam,dexteritaterocpin* tfFabilem,utilli a confilqg effes feb git, ?mi/ citixficfacilius.finecp negocio capturum ini/ tia,eademcp pe: petua Öc multum duratura in SEuum.Dqs emm ipfis,fihæcefiicerepo(Tfnr, annöeffemfclidort'quis quafo fortunanorf

A ) 0,40

EPISTOLA NVNCVPATO.

Quum nonnihil fit canto complacuiffe viro. Proindcreftatjnfcintc quidaliud dcfidero, qua qiiod pia fronte,animo in tam pariianoii abiecxo,quicquid eftquod damus/ufcipiat. Sicenim,ut in cupreffinis tabulis nomen fini obferuaturus tun,efficies. Deindciuero Deo opr. max. annuente nos ad meliora,Roinai choepmagis defcruituraruoinuitabis amp;|pro trahes.Supereftquod valeas, amp;nbsp;ut Hefiodia feneeflam adimpicas , utqimultorum te nobis dierum fenem Deus opt.

Max.efficiatprecamur. Vale denuo.Bafiieæ pridieCa/ lend, lunrj, Anno faluris noffrat

TH iji xxin

INDEX

INDEX CAPITVM COMMENT

TARIOLI PRIMI lOACHI/ MI SCHILLER!.

DeBritinnicifudoris definitione, Caput r.

De caufa morbi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Capuc ij, -

Quos ambiat,lxdatcp, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Capuc iq» ■

Abteeffus cur non oltendac, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capuc iiej.

De prxeaudone per aerem, caput v. DecibOf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capuc vh

De pocUf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capuc v^»

Democuamp;quietepaucula, caput vOj» Subeodem capice,de Fridlione)de Balnea amp;de Venere»

DeComno 3C vigUiaj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput ix,

Deanimia{fedhbua feu pathemacie, cap.x. De inanicione amp;nbsp;repledonc, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capuc.xi,

^^^.‘3.° ^^pl''c, Dealuic fficio^fanguinis minione, acrcliquorum humorum pur*

gatione »

Defimplicibusprxferuandbus, caput xq. De medicamends compofids prxfecuancti i^iiSf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput xiejt

SECVNDVJyi COIfM^B^TAi riolumiquod ett decuradone^hxc obdner capita.

De Signis, Decuradone, Q_!omodocibandifunCf

D: potu,

G A PI TV M.

Defomno, ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput, v»

Te alut ofticio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;aput vu

Te fudoris tarditatr, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput vil»

Deuirium corporis aliquot confortaciuis amp;nbsp;reßauratiuis ,■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput viq«

INDEX CAPITVM ALEXANZ DRI BENEDICTE

De definirione peftilêtix^ac uulgi mctu,Ca.i. Te peftilentiæcaufis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput q»

Qua ratione Humana corpora inficiantur. Caput in.

Qui magis peftilentii uirus fentiunt,cap.iiq. Te pratfagijSj fine prognofticis futurae pefti' lentiæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput v.

Obferuatiónesinpeftilentia, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput vi.

Devious ratione, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput vq

Defomnoacexercitatione, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput viq»

Pociones amp;nbsp;alia auxilia in peftilcntia: tem/ pore, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput ix.

Dénatura peftilentis febris, caput x. De notis peftilentis febris, caput xi. Qui prater medicorum opinionein,ignota peftilenti febre, fubita ac improuifa morte inceriere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput xq,

Demalis prognofticis in peftilentia,cap.xiq. Qua uiftus ratione in febri uti debet,ca.xiiq» Te potionibus qua: in febre peftilcnci dari debent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput xv.

Defanguinis miffione in pcftilenti febre, Caput xvi.

De ducenda aluo in febre pcftilenti,cap.xvq, A 5 De fonino

De fomnojimmod/dscß uigilqs, cap.xvitj.

Le fomentiB ucl epithematis, quibus cortogt; ueacur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput xix.

Fomenta quæ lecori imponuntur, cap.xx. De iccraca langumis dimilLonCjÓ^ alui deie* tSione, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput xxi.

De fanguinis excreationibus, ocap.xxq. »Simplicia ac cumpolica peftilentix tempore experta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput xxiq.

DealarLijinguinumf^ tumo ibnsjcap.xxiitj« Quæ fieri debeat carbunculis enatis, ca.xxv» fcxemplum obfcruacionis quam Marco Mar Cello pratfcripfitj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput xxvi.

FINIS INDICIS.

LECTORI s.

PRactcr^quodet hicpaucoijerfam erra tnlorum cômonere ktSorem diligenié ncceJrum fuerir,nilnlom'iius 3C id quoi que, iieinpc, quod in exordia Ubelh Alcxanl dri Benedidti de febribus peHilenrialibus, auctoris rirulum ,quod in antitypo non erat additus, confimili ofcitanria negiexeninus, admonentes æque quemlibet concentum c/Tc oportcrejCoquircRitutoris epilloJam prxit. Vale.

Folio ro. facie i. linea ante penultimam lege primis,

Folio n. in cake 7. capitis profiue, lege fimplicem.

Folio I5.dcanimipartlieniatis,lcgcpatnei

Folio i^. Chriitianiirimoqijkgf Lnriiuaz nilTuniq;.

ToACHP MI SCHILLER! HERDEREN/ SIS, PHYSIC!, PESTIS BRI' TANNIC AE COM/ MENTARIOLI, SEGMENTVM

PRIMVM.

DcBritannia fudoris definitions. Caput primum.

Radita cft haftenus non tam a noftri æui mcdids,$ vetuftis ilIiSjpcftikntis febris definitie, nacurac^, Perpulchre tarnen in/ primis (utmihi uidetur) a PlaZ tonico illo Marfilio,ex Galeni,

_________rum principis fententia, qui pee ftem inquiteffecum aëreo corpore draconc. Hippocrates uero earn commune genus feZ ÜL de fpi-brium appellauic. Atej itéra hums interpres ntaltb. Galenus,peftem effe docct,in omcs,ucl certe Ub • meii. quam plurimos ræuiêtem morbum.Sunt etia defm, reliquorum illuftrium medicorn hand inde/ gantes fuper hoe morbo dcfinitióes,quas in Prçfenti memorare fuperuacuum cenfui.Ego “’tam häc fuperioribus adijciens, toto quod dicitureoelo, uix me erraturü putaui, fi luem B lUam

rOACHIMr SCll^LEIil

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iltam^fpidtuSjqaem nolences uo/entes fub/n

■ I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;derrahimuSjmorbiJ dixerim,3c ex concadu

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;febrem,nöardenfein quidetn, ficreeds xquil

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pares,fedjencam,blandamc^:cuiurmodipet

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttilendaUa nonnuUx deprxbenduntur,e qua

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum farina ilia quoc^ (meaquidem fenteba) I , , nbsp;nbsp;, conf/ftit. Sudorem,de quo in pra:fensagini% I U.^.ae ertaiTeclam, comicemue hafaens, qu/non tarn I ft,ca.^. huic,ucGalenus ee(iatur,quam reliquis fc'' 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bdbus omnibus comunis elfe adueuic. Qua I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propter no morbus, Ci rem dmeris ad ungue I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cefendus e(i,exliquidarefolucas ille haUcus, f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed at tarn diximus, peflilenns ardoris fymi

Qjiifiatju proma. Oritur autefudoris deliuxio, prori/ dor cflcdi: tatiocp,apotenteprimum,3Cvalidanatura, Hippoc.h. in fubie^iam (tbimaceriafn,perinde utinho deplaub. ftem,vires fuas tentante, iudicacionis uiam per occultas humanx compaginis meatus inueniente(hab:turefoluto,acin tenuius del àaeCiis humoribus,ex principibus viCcerib^, corde Ccilicet,3c hepate,{aperliuam abijeiem te humiditatem ) adcÿcorporis vniuertt ful perfidem reponente, Sed Optimo id Dei opt, max.SCnaturxeonfilio faêlum effe (quando boccine decretorio fubitam prxeauere morl H. preedit. tem)neminem tarn rudern qui non intelligat .i.T^. exitiimarim, Cxterum ut cum Hippocrate dicamus,aiferemus Tohr ui^ td^j^^rar^ »^imr i/ -rxi ,p ^Sd rta 0f i,ri ‘sa’Huacriy^SKia'eii/i i/mflic'i-lt.de mor- rtHfia-i/iticn ytutlxi^ k'h Tan'ut Tip x-Jf^rip àxilt;\~ deereïono ÄaT/^sxix -x^xStt »^i, OKOP-^I üP/à TX^rir rtu ^upixTtt j-irifuni^ xTTtJ'tifxp rip SySfutesp iuTttrittftp ft -fTTx Ti,ix«pX.iÏ AHpfii Te„T',^,J, iftt^tujM,

DE PE STE B RIT. SEC TIO. T. i

« »triuXiii Seit Hoc eft fi latine reddas,Om nium acutarmn ægritudinum faluberrimo» effefurores,qui diebus iudicatorqs orluncur ö^emergunt, ad vnguemc^ febre laborante afferuntacuindicant. Inculpatiuero cenfenlt; turetiam lli,quotquot fefe per vniuerfam fc/ mei corporis molem exerunt, Namhominê »grum leuiiis tolerate morbum infinuatit. Quiucro nih lborum efficere queunc, ne tan tiUuni quidem commoditatis afferunt, Decaufamorbi. Cap.rj.

C’ Ed ad caufarum fontinep illius peftis irt uenuonein^utfermonc noftrü defleAa/

‘' quot;nbsp;musiamcommodumelTeuideturiHip/ litJrfftd« Pocr-medici mêtem,fi bonus, acer,00 dextet j^-^, eftjcaufam,exquacorpori omniamala fca/ turiunt,(Slt;: inquirere, 06 concipere tradidit. „ Siquidêeodem tefte,fi quiseas probe cognO w-w r*'»’ fea^pfpeeftafep habeat,potens eft ea adferre, quæ corpori uaide accömodent præfidia;quc admodUe contra letalia fxpepro falutiferia pocu!a,fi alio tramite^qm abfoluta inueftigâ/ darS caufai^ methodu nó tradit,incedat,aut ctree déclinée. Clamauit Galenus pl*’ femel, Ii.de ii^. inomnicaufa!52genere,diligenter aduertere, ^t.i. (d,j^ txqua maximepotétia ægrotarecontingac. Hancaûteûferenemo hodie féliciter aduer/ tat,accidit ut hallucinado fit ineffabilis,error utro maximus, potiffi mum uero circa detei ftados illos paftim empyricos,ThetTalofcp, Sed longiushaec quam uolebamiis,qjaproi peer 4yn|Uotfigt;2riKii unde digreffi fumus reuerta mur. Habet autem principes caufas quince

B x peftis

lOACHTMI SCHILLER!

Pn«j peffis hxc. Vnam maximamjquæpfjsprec// tanja. bus, lt;SC ieiunio auferri poteft, Deo opc. max' cœJi Caper nos indemendâ. nccidere lubcntc, quod eciam Zoa.r,qui prnuum mihi uenizin V.xi.met.i- ^“f’f^™ teHacar, Auicenna uero optimut ‘jj r Cenex, Accende, inquiCjommum idoïji eueaf ^ ■'* tuum d(fpof(tionem,amp; crede quod de diuif *’*'s,‘^’‘^*fu*’flagellis,quædcfclt;nauntfuperfla h. aniiton. eitioCoj^ pecc!ita.,etc» Alexander Benediä» tf.ea.ib. vcronenf/s medicus Hla(iris,nó fine nacurar, SC maieCtads diuinxiniaria, morbos aeddel recenCet.Sed 3C Echn/dfuis dqs multa rribuc inPbteire ^^‘P^^^oCuroris geminas depingenscaafas, unam fieri mends ipCins incendoe, excorpo/ ris eau a 5f origine. Akerum diuinurn,f(uc immif{um,eiafcp ApolUneminCpiratorêeffe» PritJir.i. Hippo.monuirhiCee uerbis, xfioi t^inu iirilutf aprtnet* ^fi^P t'^TH^/ ^J’lir^iirip. n lt;1 If r^piiw jrpórotxp ^Kpn.^ft. fjd, nap. Hoc ed, Pariterz^f amp;nbsp;fi qd diuini morbis ined,huius quoc^prouidêdamtenero Alioi rum quinimo plures admodum funt, quidP uinæprouidentix in progignédis morbis nö paruin tribuant. CAiror igicur, qux Pallas hocilli miCerit in menrem, quinuperiCua bil dropy rezologia,in hxc vba inquic. Sed qua/ uis vera, quxdemorbi cauCis proru/imus, paucos tarnen nobis credituros praefc/mus, rum pkruneß 3C doéliamp;indoedi, ranra Cint Caperdidone concizati,uthunc morba diuina vldóe,propcer fcelera nodra, ab ado in terri demiftam arbitrencur,qd’ tamcn,Cireidecrel dimus, longe erroneumed. At quantum a fcopo aberrarit,liquida condat ijs, qui non

ram

DE PESTE BRIT. SE CTÏO J. )

tam gcnnliumj^ facrorum illußrium patru libros euoluerunc. An emm non aperre fenp tura nobis aperuit, mins olim flagdlis Dtu opc.max.rebelles puniuiffec' Hezeehiel pro/ Hrwhifl, pbetajratnearuperuniuerfum populü,gla Mp.7. dius foris, peftis ó.; fames intrinfecus etc. Mofes,Adiungat tibi Dominus peftilcciam, Df«/f.ig donee confumat te de terra, ad quam ingrez diens polTidendam óte. Argumenta ucro, abus illefua difta corroborata putarat^tan/ turn ad rem fecere,quant5 ingentis Cy clopis cakeus tenello infant!.

Syderibus quinetiamamp;ftellis,quas Pla» tecwHcIa netas uotât3mfrac5mortabbus conueniétia ca.ifii tftjcaproptcrimmutandorum corpora ma/ aimamuimobtinct. Harn coitus defccfluscç accurate obferuandus. Inter illas très funtfu tutorum morborum nunctj lt;36 prsecones,Sa/ turnus,Mars, 3C Mercurfus. Superquibus quoniam nunenarrandi locus non eft, fuperZ ffdeo,adcß alia hinctranfeundum cenfeo.

Sedeiquæpræcedentianno fuit temporS Tatia Imnjutation!nihi£non dandum. Hanc enim 'cauja. morbospotilTimüfacereHippoc.Ccftis.Fircji ,t, femper pcrpetuüq;cß, fi temperaturam fuâ fff« Iknl non ordinatim recipiant,lt;SCcum prçpoftera, j,j, j,«,, ,J nontemperata,conftatiac^funt, utmorbl 8C i^itaerc prorumpantjantecp tempus décernant acre/ 4^4 f,^’ maneant.

Neeparütribuouießus eo tempore ratiôi, qm4,.j4 ^quidem manifeße deprehendimus omnes (^^c,^ truftus, cactetaeg fingula, quaeob hominem treatafuntjutqs probe uterctur, male con/

B 5 coxiß’c

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOACHIMI SCHILLER!

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coxilTe Phcebum,femicrudac^ manfa failTet

Juuttedam auxitcp malum frequensmultatp crapula,3C in pocacionib”ociota uira noÜra. Qua quantum corpori auxilq tribuercp-P lunt^apud feqnifcp cogitec^3C rimecur.

Qjiinla A tqui ad ambieds nos perpétua acris cof taufa. ruprionenijCaufam referte poftrema quis uei tat'’ (Ego porilTima hancefTe duxi,auiü argu menro dutSus, quæ fub ai bonbus rePe cor/ repraeinueniebanrur paflim, abfrc/Tibus fub !i.mecl.ac ^^‘^f'''® cicerü in{lar,non carentes) Siqcidem /„. ‘ ~ SC alibi Ga enus,bacpod(fimi omnis petits ' * caufam effe recenfet, qiix aliquid in corpore generate quamuis ipfa fit corporis expers, (t.dejpiri. Jpfiffimus item Hippo.infpiradoni.perdlen/ tis conflitudonis temporedtaud exipnam cri buit caufam,quonia morcalibus hæecû ittiz, turn morborum caufa deprahendnur. Attra

hentes itac^ motbofis infedium inquinamen tis acrayoeceffario Ixdimur.in fuam enim na turam illico nos iSlt;^rapitamp; trahit.quo fit,ut talis tjotter,fi Galeno credimus,fiatfp:ritus, qualem noshaur/mus acra.Lxdituero cahs, vitales primo cordis (piritus, mox âi hurno/ res ipfos perturbât, quibus in ebulitionem adlis, confeendunt inq; rumorem attollunr,

quern febrem effe liquida confiât, Rbazes in/ li. depeßi. quit,pc(iem fieri perputrefcente fanguine, eft feruefecteep ad efflandum rapidam redunda/ dam, Sed abfceffibus bxc magna ex parte, quemadmodünoRrx febris redundada, ual poretetminatutjinitep» Quango nonfemper omnes vomi cas,bubonesue oliendant: plet

riep

DE PESTE BRIT» SECTIO. I. 4 riç^enimpeftilenti febre correpti prætcr pa/ palas ac maculas(aeluti morbilli func)pcr cor pons partes diileminatas non aliud fere o z ftendunclignum.

Quos ambiat Ixdatcj, Cap, III.

Vidimus frequérius hoc morbo oppref fos corpore cadidoSjtobuftoSjpaftu dulciufoSjgaladiopctas, er ut fümar hm dicamjfanguineosjcoscjqui anteafebriZ hus rapiebanturcontinuis. Crapulofos item amp;nbsp;quorum uitiofos uafa continebant humoZ ftsjuentriculofosjcrudis fe,liquidise^, quam corpora ferre polTint, fubinde infarcientes ciZ hisjcopiæhuic nullum adrjcientes laborem. Senibus folis quandoc^ pepercit pia, hosenî (quoniâimprobis,ôôin putrefadtionem pro cliuibus fuccis deftituûtur arripi minus Pli/ nius autor. Prçternauigauit etiam magna ex Na/ar.fct. parte atrabilarioSjetemaciatos corporCjquo ‘l•^•flt;’.y^ niam lt;3^ horum corpora putris fucci expercia eranc.

AlpfcelTus cur non oftendat, Capnt, 1111.

Inæ funt huius reicaufaCjExcreméti feiZ

I ^ heet tenuitas,amp;corporis ipfi* raritas»

Ambo enim hæc utprofulïus lt;56 prorf tentur SC effluanr fudores,efficiüt nihil intus relinquête natura.qd’fn colledfioncemergcr repoiric,qua,ppter nee abfcelTus,necuomice expeflandae.Sudore eni euanefefie, quæ loco alias infediflent alti®,ubi maior excremêti adz fuilTetcraiTities.Quib’antnó affatï promût,

B 4 hq«

lOACHIMI SCHILLER!

hijs recjdluxfuperiifniütjdetcntaadhuf pro fundi”in corporis Jatibulis matcria.Sed hxc corum,qua?iam diclurifumus, ueluriprxlu/ diaguardam fine»

JDc prarcautionc, Cap.v.

De Acre,

VB/ mahs inquinamctis, quæ humanat narurxhoftilia funt, refertu uidemu» acraqJiud/nprimis óCagendu ÖC euf randum eft,ut rupra mora quamprimum ad fugam nos accingamus,/n magis tutum falu brioreniq? Iocum,non redeütes, donee peftis feJiciorif/dere fügara,in Cymerias proeul a/ bierit tenebras, Quod fi codé te in loco, ftatu hoc eoeJi peiTimopermanercoportet, facut te in piaciras dheo recip/as auias, fituquidé (nifipeftis defuper, nam turn ab/iTipetendi runt,veniat)ob permeantem phoebum altas, amp;nbsp;quæ ab aeris tabe abfint proeuJ. Claufas ct/amjcœlo nubi/o, SCcurbulento exiüente, inttuncibuscühoc pluuijs^budis, infermisc^ diebus.netranfeunfemrecipiantiioftem.Ad rutilant/s tantum folis ardorem apertam ha beto paJcftr2,fed magis ad earn cœ/ipiagam quæ Seprentriôiadrinet,flanre Borea. Is eni cum natura frigid us et ficcus fir,omnia quam tempo- dmeiffime ( Galena tefie ) impucria fetuare, ■ i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporis fuperRaitaces,quxpe(lisbûiae fo/

menta (anr,confumere, robureg inflrumêrie, arvringendo,amp;in unum cogendo fubdanna adijccre pytis efl. Verum quid Gaienumia teUimoniu uocamus ƒ An non M. Varro turn

Corcyrx

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. f

*”orcyræ eirec rxercicus, ac claflis, 3C omne» domus repletæ effent ægratts, ac funeribus, immiffo feneftris noais AquilonCjd^ obftru/ dis prHïlencibus, ianuaeç permucata, caetc/ racpeius generis diligentiæ, fuos comités ac familiâ incolumesreduxitf'Morbofos côtra amp;peffimos Méridionales 3c Auftrinos iudi cacojfœtidas item, cloacam,fimum, ftagnn, fpirantes. leiunum ædf s exire, quoniam tu( turn non cft/ieuti^ confulerim, nifi ferenum te inuitet coelum, antidoris quæ deinde dice/ musjpræmunitus. Pranfum, lari relicfto, dio fecredere præftac Habicacio tuadienodlui^ thymiamata quæqj fuauiffima redolear, tem perata omni tempore,hyeme calidiora,irigi/ diora æftate. [(Odorata cnim pucrefartionc prohibent, noftri corpoiis fpint” oblcrtanr, etprauorumhumoijrintcmperiem falubrem inftatum reuocant. Tempore uero frigido, aerehudo, optimum eft, perperuü fccum ex odoris Iignis5pinu,abiere,palma, Elate a DiofeoridevocatajqaercUjiuniperOjamp;Zc.ca/ li.n.r.^f. rie vitioqj carentibus. fouere. Harum enim crebricate cabido aeri antiquitus occurfum fuilTe uidco. Agron medicus, Athenas ;^g,r(,« ■ magna peftilencixuifæuius infeftante,atlc/ „^^jimff dlorum pleriscp falutarem intulit opem -tact cenfis in proximo ignibus . Eadem feciffe Hippoer.nifi me fallat opinio,apud GalenS Ii-lt;ilt;fÔ«i . Icgi.Sed quis hæCitat affiduü ignern acris ma ftfritf-litiam/rigus,venenofam fubftantiam,lt;Sô im probitatem omnem. exiicre,ÔC abneerc non poffed Verjt diluculo id faccrc furgéte phoebo

conuenit

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOACHIMI SCHILLER!

I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conucmCjó^:nefperi quoep, guado nodurna | nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;denfefcere humedlatiöe aèr ùicipà, te aatiUi I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SC affidere^et artare decet,tauens interim, ne f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab i^ne ad frigus corpus repente promittas.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sxpjus cnim apems pons blanda fubrepfit

Atinter arbores hoc tempoeecö #nendaras,non ignobilis habetur luniperus, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;huius baccæjhgntîincidituijcôterûc baccf

utraqjcarbombus [uperinrjeiatur.Tamarix arbor exigaaf /rijf ins a Grxcis uocarapncifa amp;nbsp;fuffita commendatiHiina. Ebenus lucndo odore fupra carbones fine famicedio [utlit, qux etiam recens ad ignepro/ata ob pingue d/nem acccnditur.Laurus item, cuius folia fi . urantur,peflilentixcôt3gia prohibere Pliai” ^^^^^•^^'^‘^ CômodiImperatoris medicos ^utHerodianus autored) rvfir TKp Ttü àifn ^«, j ali atTij^i.i ^ikt^finxi, iViiüflKrTt ritt TÜp e^xf/Sli i~ yrei’ifärjIiK: rar rüiJ t/'ifo^j’ia/J ült;/ilxrirKia ,quod cfl, t^oxijs aeris inquinainenris, peramœni odo ris laurorum fuffkujiSi ipfarum fuauitatc um brarum refiltendn affirm a iTc. Sed urfraxinü qux cariem 3C putredinem nefcit,reliquas an Plinius. tcceUere eredam,perfuafit Plinius.Is feexper cuminquic,matutinas occidentefqi umbras eius,quamuis fintlongidimx, nullum ferpen tem attingere. Quodft frondeea,gyroclau/ darur ignis amp;nbsp;ferpens,in ignem pocius, ^ in fraxina fugere ferpêcem. Cörnendaatur etia reUquabonitate,^ odoris dagrantia prxcel lentia ligna,ficca,acapna,etcaufima, Quædâ enim obaquofum pingue non accenduntur, nee flämä recipiuc,quaproptet grauius olere uidcntur

DE P ESTE BRIT. SE CTIO J. 6

uidentur,Exlocis itemnondum infedlis ad»

* üeda.Prohibenturpucrida, Ô^ uetuftateero fajtetriüß odoris.Inter pfetiofa ert lignum a/ loës quodeft maculatum,odoratupi,guftu aftringens/nquadam amaritudine.Hoenô nifiinprincipum aulis,minuta in fruftra inciZ fum optime fuffitur. Ex arborum lachr/z mis comburêdis, ft/rati, quem calamitin uo tant, Ôô therebinthinæ prima ab autoribus dïtaeftpalma.Commendauitpræ cæteris te febinthinam Àuerrois. Deinceps eft thus ^’^odi^et marculum,candidum,in fuffitu ftatim ardes, Myrrha,quæ amara,acris.odorata. Ladann odoratum5pingue3Lentifcina refina quoep, quç maft/che. Ex uulgaribus funtjpini,abie tis,laricis, 06 aliarum odoriferarum arbora refinæ. Excorticibus fuiTumigandis,eftcin namomum,cafia aromatica,quam ligneam uocant,cortex item thuris, 56 odorate nucis folliculus M « • . Et citrei mali pntamina, G.J.i.J^ quaeodoris gratia ac fuauitate, non olfaefèu ait. tantum,fed 56 guftu commendantur, huius odorem Auicenna redtificare corruptionem q,j ^ acris,56 peftilentiam tradidit. Suntetiamex ■^' radicib® aliquæ,qux accenfæ inclemêtis aens natura proftemût, ut finulæcapanæ, Acori, Irid!S,hçcoptima,quædu tundit fternutamê ramoiiet,Cofti,galangç,2edoariae,afari5gin giheris, iunci odorati,Calamiodorati,quem Hippo.myrepficon.i.uiigentariû, Plutarch. arabicûappellat.Sequêces herbas dû uirides funr,manu gères,fieras fup carbôes accédas: fuut aûc fanfuchûjlauêdulajhbanotiSj ozimû quod

ÎOACHIMI SCHILLERT

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod Bafd/con diri5faliua,mrnrha, cirraria,

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;origanum,puJegin amp;Ct E reliquis, crocum,

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;canophyUi, mofchus, ambra, me), odorara

nuxjodoraraolea amp;:c PoiTuncenaccmixns pracdidiis formute adfuffrumigia fieri, ly. Agal/ochijCrocij Cinnamomi, CaryophylZ forum,fandalorum Jureorum, rofarii piirpu/ rearum anj 5.mailiches,Gyi acis^lmris ma fculi,iridis,an 5 i.Ladanf j irj^mofehi g.v. cunardinoo/eo fiât trochifeiparui drachma vnius pondère.Ex i!fis {xpe ( quoniâ accepta benefidi diu non refiner aër^fulTumigia face reneceffe eil,pro viceuero fuffidt padiUus vous rontritus, Sc viuisprunis infetcus, Paz ftdfos iréde ligno alo3s,de Cyperis, Sc (Jali liam illam mofchatam a/ipram mofcharam deCcrip.!gt;^eC. cxterac^ dus ordinis Thvmiaz mara non uitupero. JJeleSiant enim cötabel fcentes rpiricus,vtresqi deinde 3C vegerasSC firmasreddur. Nee placet fuperioribus pure amp;nbsp;fimpUcicer uti, quoniamahqua ex ijs qua calida muftum finc^frigidiorum interdum ad mixtióem ad contemperandas nacuras affe/ tAaluK ^^f'^^d^l^equés nada manu geracur^quod habet hadargt;i,bêzoi,an J iij.agallo(.hi,dn/ naomi. an ferapdiq^ caryophydoqi, uuas odorara, maceros,an ferup.q, $. thuds,ozU mi,dracb. $. Sandatoqtluceorü ,rofarâpur. an.drach.i.Crocifcrup»i.melillophyJli Icr.q Üyracis calami drag.iq. Teranc (abtdiff. Si cainfuflone dragachanex in aqua rofara mo fehata .q.s.ctpa^ dyracis hndæ, fiatpemó, SC Aromad[acum,gt vhmotihi, SC duobu» ambix

de PESTE BRIT. SECTIO. I. 7 Ambrx. Vel fi placetjpro reltgioßs flat zona «raria Cüreietiainmaliodor inculpatuscft Quidam manus 36 taciem fumnrio mancex ®9ua fequenre lauant. habctcaryoph/llo ƒ tum contuforum grofre.vnc.5.aqux nielüTo» phyiU,unc.8. acenroCacci. unc.4, Egohanc jnaltu laudo,quonia 56 mirificeiuuat. Sedq/ bus clypeis tempore frigido acris improbica temarcere polTimasjiam breuiter diximus. Quod ft fab aefta, 56 Syrij ftellx ardore in/ graat perntciofum malumjcontrario excefTa obuiamireoporretjUtia docebimus. Atqai fuperaacuum cffe in ipfo temporis iftu accê/ jj ^^ dereignem,ex Thucydide difcemus,inquit _’ fniminhæc verbat wi ^i/fär gt;«ƒ ixKarfiai ifSx-* ’ ^jci^ir Toir *3c»'Alt;r«KT«rj0i /xt/lt; t«lwTv rSp ^«vrop ri — •ƒ«gt;* v^«7r7öp, 01 Zl M«röutWÄÄ» a^uS^p ixjfgt;«^fly-’'^ ’F çgt;iflt;3iiP /i^Hi^i/ap . jrf^raifTi *«ƒƒ*, *«^ */ t* a^« ^ 7röX5f WïrXt^ï* ay®/iolt;xrTj kfl^K/ta^ Quod eftj VC nos extempore vteuntj verdmus: Vbi mor/ bocorrepti aliorumpyras occupaiTent, alq quidem morruu fu5 imponebant,igncmcp fubijcicbant,altj uero alio ardéte, fuperieeSe» quem geftabanc,difcedebant, primuep ce oit in vrbe malum multo iniquius graffari. Nee mirurn,Calorie enim intempetiem fic 56 auf get,56 tabidi aëris malitiam in corpus d ’dm bt.Verum,fubiedlis quandoep pruni*quot;,^ x ƒ * demulcendos refrigerandosuefp?-H'’-, ; ■ odorem alias nó prebene, fpir? .,; difficiÜ', cremate fuaferim . Vtile eit y ouiorn 56 pyf forum no(lratium,mali ice.« punici, 56 coto, nq accenfumpucamê.ExiigmstSandalilurel

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOACHÏMI SCHILLERT

I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sc rubei.y[ynus,Beirberisi5Cï,Citrei mullet

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ror/an dri præparanjarc^ licidi /aparff fernen.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Flores item domcfticæ rofx amp;. [yluettriSjVio

|: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;larum purpurarn,nympbeae.SoIoconfterna'

da funtfo/ia utep mmi [alias,vicium, amp;nbsp;ha^ capreoJ(,quos pampinos uocamuSjgrxfeue ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro l-lelicas,3c exteraram odoriferarum arbo

rum,frigidiufcularumcp herbarum folia. O/ doranda funtfrequencilLmala fuauilTima,et quae ciJcomediint fubacida fuut, utcotonea Sc pira,granara, exteraq; id ^enus.PadUU frigidi, i^ SandalorumluceoraSCalboraro farum purp.putaminucitrrf mail an drag.q agalIochicinnamomieleÆlTimi an ferup.q

• maftiches drag.Ç.Camphoræ g.vi.Ambrg in fyluefîris rofæ Jiquore refoluræ g.iHj, Infu fiones dragachâcç,uelgtimi Arabia in aqua rofara mofehara doneefans. mi(ce, SC fiant trochifei parui, SC tricicarbot}ibus inférant» Facienchuepafiiliide Gallia alefangina def fcrip,y[efaes,Paciê aûtermanus exrofaceo îure,quod acetirofacci 3C ambrx parum ha' beat,fxpe ablue SC immerge.Veteres exnan/ Kergiia . thino oleo(Herodiano[3C Paulo reftibus}na li.l.Htfio. res linebanc,3C menfas eo [pargebanc. ladb cabacur enim concrapeflilenciam aalere. Vef Res quoep mundæclîe debenr,rofam olenre* 3c acecum. Since^ ur uno dieamus uerbojom nia para 3c ornaca,cu aurem felix.

De obo. Cap VL S Ed ex edulqs qux magis conaeniant,SC in quibus caucio exiRac, iam breuirer di cemus.Cibus omis bonifacdeRo,dige Rionis

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. S fiionis facil/s, ex odorato fubacefcens, bene coduSjptngue non liabens,a(Tacus magis $ pri.^i. frt elixusjuenerem non ftimulans,et uc Auicen. da.ult.ca-ait,paucæquantitatis,atflu frigidus, potione puci copiofiorjôô quem fames expellee, Adde,ne ÄiHedcrafacuricatem fumacur.

De carnibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dt auHus

Exuôlatilibuslaudantur mantanæ auicu læjamp;quæincampiSjpransuejacin vuis per uites deguntjextra paludes ftagnacg,óii quæ mediæ maceriæ funt,ut GalhjgaHinæ, palli matrem fequentes,caupones cortinis non in dufs æ fagin atæ,phafian(,perdices, attagez nat^fturnijmerulæjturdi, amp;nbsp;gregales colum/ bæ.Harum iufcuIaadieAooui uiteHoÄ ace ti parum forbere falubritcr potes.Nce impro bo ficum aurifragmends decoquas,adieó:a agrefta, acido lapathio,uuis praernacuris af cerbefcêcibus,v!dum capreoli», aur mali gra natiacidigraniSjhæcenim omnia in tutelam addunt. Poteris amp;nbsp;acidis cerafrjs,Thebani/ dspalmulis, omphacialt;^ uua carnes opple re,^ ueru uertere,acido liquore toftas made faciens partes, ne ignis uehemencia exaffen/ tur, utq? faporem quem imbibere, felicius re tineant. Si autem uentricnli debilitatem, pc Äoris ftridluram,quâ aió/xx uocant,ncruoBtc^ conuulfionê iierearis,acida facchare, fuaui/ b^s amygdalis, paffulis, cinnamomo,fua* umgranatorn fucco, quxqs his fiFia funtcö te^mpato.Cögelata etcontufa,rofaceo aceto, fôfedamalûnôhabcnt. Anferis afceUafine querela

lOACHIMI SCHILLERT

querela eft,partes rel/quae malx. Cerebrum gallinaceiJjfi modice cum cinnamomo conté peres admirricur,necu(tupcraturhepar, Hx/ dorum uerojö^ laétentium uituJoru carnes, quçç^his affines funr,cû acidofemgdccoqre operepcium. Agninâcarncjquoniâmufcofa, glutinofa,et pitui'tofa eft,Galena zette,abqde dam céfuï.Necfuilla, amp;nbsp;vetufti pord, quxue exdepofito uem'tjfioc eft,longo tempore fair macerata,admirtenda. Hircinatum ad fucci probitatcmjtum ad concotftionem omnium ineptilTima eft,mox anetinajdcinde taurin a, vifeera omnia mala.

De fumptis abanimalibus.

Laciihprobumeft,amp;nocens, uerum gal lacftopocis pro côfuetudinealiqn acidum ext traiftobut/rooffertur. Ncc bonus habetur ♦.ral.KiJe cafcus,laborcm enim doloremue, ut Hippo» in morb tie «nquft»2‘gt;’g“ft'ani Sc flatum inducit,lt;ibos ref Iiquos fuperaccedir,cruditatem par/t, 8C con cocftionirefiftit. Scdftquispromoredlisutf velit,c0cedimus caprinos tan^ommu falu/ bcrrimos,amp; qui pro fale cinnamomn habet recens fa dros,et falls multi expertes.Oins no nifi tremulis in aquam calldâconieéiis vterc, cinnamomo modicocondiens,panem aranf dont fucco aurquouis alio acido prætingens» AiTa autem 06 ad duriciem coeffa, peiTima cenfentur.Sincigicgallinai^ 3C recens nata»

De leguminibus.

Inter Cercalfa femina primas laudes anrf/ quitus habuithordeum, fiquidem Icnis erae ciusuifcoftcas,côtinua,lubrica,iucunda, mo , dice

DE PESTE BRIT. SECTIO. I.

dice laxa/idm accès,ablutioni (ffopus crat) pefidoneajadftrifflionis expers, in ventre nö exturgefcens «Sic. VerumcS amiferit hodic præcipuas Hippocratis laudes (quippe exeo parata ptifanainfuauis,inlucunda, Äfifati» toquas, malîicatione egens, non Iubrica,5C quæflatumnon abqeitffufpetSumme facit, anjin falubrfû leguminum locum reponam, necne. Verum quanro illud bonitatiaccedlc priftinæ,tantoinomnem uftac ufum utillus iudicaco. Auenata,fi rofaceum acetum redo/ leant,optimacenfemus. Hâc enim omnibus leguminibus digeftibiliorcm ponitOribaz HJccSSt flus.Lentes,quoniam flatum concitant, ucn eibene. tremcÿ fiftunt, fabas item (nam amp;nbsp;has ut / eunep praepares flaculentum fpiritu nunqua exuunt)non admictimus. Atcum lentium pulmentu, prima decoftionis aqna abiedia, cortice decracflo,aceto côditum,ab omnibus probari ufdeam , ncfcio quid mihi hic perfua deam3difficulter enim, prsepares, coquafque lias ucut uelis.concitadi flatus natura exuere poffecredo.Conftat temporis protraftaha rum ufum frequentiamq? craffiffimi corpori ingererefuccum. Iftuc recenfetur panis, qui faluberrimi grani effe debet, optime fer/ mentatus.az/mus enim 5óqui leuatusnon tft,T««;;j7juof exiftit.Curâdumquinimone ui tiofis lignis coquatur,malitteenim addunc. falis modicum habeat,ficc^ unius diei,non ca lidus.Leniores funt dehordeo,fecundo loco q detricico fiunc. Quos aut annonx penuria premitjUrgcccjjillis fimilaceu et ex (pelcaaue

C nacp

lOACHim SClLLERI nuque confetfius pain's non obeli« De pifcibus «

Optimihabetur iaxatiles,recetts in fhitnïe lympido faxoCo uenad, tales (ant,Status,me tula,tutdus ,iulia,(itedula, perca: habentent carnem concodlu fadlem, ^ bomina totpo ribus faluberrimam,uerum odoroin uino,ut bumidumexuant,decoquito hos,adqcito co . a/ijs (pedtbus acetarofatea, amp;nbsp;punid addi grana, PeaUcntHrimi font molles,et qui cum tangas lentorem glutinofumcp quiddä relia quant,ut anguilla,umbr3t,amp;:c,Sed amp;nbsp;illiqui in Üuuiorum odijs, öC Üagnandbus aquis ca piâtur,quan^o in cas lacrinara, autculinaiy, aut balneorâ, aut uediä,acUnteorum (ordes corriuantur.Vituperamus (aleferuatos quot tts. g. quot(unt,TetinxrecêtesDio(coridiprobat* Inquicenim,aluo utiles e(re,(ed maxime, ius ear5*A(ratio quinetiaimprobis pi(cibus ma lum au(fert,prx(ertim (iinci(a corpora (aluia repleas,3C inter prunas liquida cômixto(qdP ex (aluixpalmulis,aromatib^cahdis,optimo aceto condat madefadas (requentius. Com mixtum quo nos utimur. qt cinnamomi ele lt;di(r. unc.t,gingiberis albi dtag.iiij, coriadri prxpa,ro(.rub.an drag,t.^,nucis tx.zedoa rix,cariophyllor5,odorati calami maceros galangx an (crup.ij. cardomomi,trium pigt; perum an (crup.t. croci,ligni aloës elêdli an fcrup, xv, Mi(ce (ingulis dn gul a,iamp; in er ad (uni puluerem cundito,(accbatum- pro libito adijdto,nenimium tarnen*

JJe (cuclibus*

DE PESTE BRIT. SECTIO. L w

Mala repofita 5iquæ moderate acida uel fub arden tiore fole macura decerpta func,ma lum habere non cenfeojpræfertim fi cncinna niomi pu'uere,aut mclilTophylli folqsaliqt (adexuendâflatulentiâ, quam tu magna ex parteamiferût)d.ligentius fuerinc cocia,uel fruftatim incifa,dempto pucamine, óó odoro manfa ex uino.Cotonea et pira retenti mulfo toquan!ur,tori ida facchare afpcrgant. Cera fiaacecofa una cû nucleo modice manfa,pat}t obeiïecrcdo,ficutnecgranata acetofa, amp;ciz tria mala aclimones,Myrobalana,quâChel bulâdicût,pruna etpfica ficca,amarasamyg datas faccharo obdudlasdotn cappari amp;nbsp;ace/ to conditu, uuasficcas,aufteiasfabrile8ât: penfiles abiedis internis brifulcis , fic’matu ras,iSc cary cas,quas cû hyffopo,pulegio, ori gaiio,nucibusue, adiedo acidOjô^ ante relP quumcibû mandere debemus. Infenfiffiml funtfrudus immaturi,amp;qua* humorem no ciuû non depofuerunt,fuauia cerafia, ôd meli mela.i. mullea mala,pruna, 5d pcrfica rccen tia,uux, mora,pingues dadyli, fuaues pepo nes,cucumeres,lt;Sd qua hifce agnata funt, nâ finepiculo non fumuncur. Quod fi pro more fumendos concédas,alias aliud rnoclicc attin gere amp;nbsp;in primis menfis ^pinare dccer, fiqu( dem celeritcr ptranfe uni,alrj kp cômode præz euncin fecûdis fumpfi menfis unafecu ôd alia incorrupcionétrahiic.Cæcerû utuno dicam* q^j (jf,, uerbo,ab omnibus prauiôd aquofi fucciedu ^h, «p Jj Iqs, ftomachoq? aduerfis^quâtu^uis J5be a nô ^J^^ ‘ ' nullis côficiant,abninerc in cocu confulerim.

C i Ciatn

lOACHIMI SCHILLER!

Clam cni'm fenf/mçp longa dierum Cerie pra/ uus in ucnis fuccus ex iptts fuggeriturat^ ac camulacur,qui ufleuicula pucredinis arrepra occanone, febres (xuiffimas, SC mire conçu/ maces excicabic.

De Herbis SC'oleribus,

I^adluca, fpinachiadapatbum acidum, cri/ folium acidum,dome(iicum 3ó fyluetireincy/ burn, hoc Cicorium, illud endiuiam uocanc, Borago,calidioribus temperacuris opcimefn dunt.Permifcemus hiïccahquando mencha, baUliconem, hyffopum.fcabiofam , fanfucu, m eliffopb yllon, beconica m, rorem m a rinurn, uincetoxicum,fuperaddimus edam cinnamo mipuluerem. Qucurbiexuero ufum,quani li.de peßi. Kohtnirtap Grxci d/cunr,unus ommS t hr/z cap.^. rippusin cibis damnauiCyaridis autem 3Cex/ xRuatibus complexionibus a Rhazeadmitl Cal.lib.z. ticur.Verum ficumuolupcacecapere,3ónaugt; oilmen, feam euicare cupis, ob aqueam qualicacéiibi innatam origano lunge. SaliAarq lupi,cicho( rrj(^ primx palmulx atqi chyrii fuperinfufo omphacio «^ rofaceoaceto manducantur, Jmmerfionibus finapis nefcio an quid aliud periculofum magis. Addorum ceraforum, fyluedriCcf rofx aenfatü Cuccum,qucRobub Arabes uocanc, fi odoro cum uino aucacido quodam diluas,uciliiTimum cenfeco, non enf falubrioraembainmacahabericredo. Loeuf Ris icem,quas Repunculos CiueNapunculos uocant.acecoecpauculo oleo condicis,prmi3 in men fis ucicor.Rapbano uero Sc cepis, acri bufq! omnibus parciffime.Sed de cibis breui eer

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. n ter hsc dixiffe fat fit. Ad potum itatjr, qui 5C naturalis eft et neceffarius utPlutarchus ait, li.fdtur. fermonem conuertamus.

De potUj Cap. vq.

VInum album,uelex albo flauefcens, Iene,odoratum, fubacerbû,mediocre adultis 3C decrepitisinnocua,pueris quoniam obledit infigniter,non offertur.Ru* oeum,odorum,lene,malum non habet.Pefti lentiiT.quod fuauc,fumofum,turbidum. Feli ciffimus qui in poculis modum nouit,quiuc tuin Euripide exdamat, MHX fiOt^fXiTptp Zt X#f 'i«i, ;lt;»./'■ «x.x.isrsdjhoc eft,filatine reddas,eho dura ad me, fed ne quid nimis, at temperate, necunquam mihi défis duleis lacche.Immo/ derata enim ô^ quæ nunquam commendata eftebrietas, tertiumc^illudÄ quartum po? culum,quodnoftrumnoneft,fed iniurixad peftilentis diaconis antradeducunt, HilareZ fcere tarnen ftatis diebus permitto,quemad/ modum Mnefitheum Athenienfem medic3 feciffeintelligo. Suntex Arabibus medicis, qui Baccho mîaÀi. faccre eo in tempore præci piant,uerum nos credimus illos uehemenria amp;nbsp;fortia multum uina intelligere,et precept 5 hoc ad Machumetos,ut quidam mecum fen tiuntjtranferri. Eorum enim lege cautóerat neuina nifi in f/ncopi animiep defedionebi/ herent. Potentesignitum amp;nbsp;excandefcen» ïurum in uinis,qu3e pauloante probauimus, fapeextinguant,iubeantetiam Abfinthide, quodtaudatiftimum elTe experior, ut parent miniftri fiquidem egregie défendit nos ,fto/

C 5 macho

lOACHIMI SCHILLER!

^i’Cca.^f. macho edi ucileyUcDioCco.tnquic,et ardain concoóiionem accelerate fade, auxtlitc hepa dds,faCtidia difcuticacremoue(,ijscÿquibus Ûomachus negotiâprxber,falubre. Pauperi bus SC tenuioris forcunx,po[ca non difconue nifjfngidos uero ueneneujos Ixdic. Tempore nögelido aquis elediis mifcemus rofasetace timodic5,iulep uiolarü,rofai^, acidaftrupa, duemaliq)puniciacorëauccydoneoijt fuccügt;

De mocu3c quiere paucula, Caput. V!IL

MOderatum exerciriü,in uidnis dunra xat locis a cocoftionc oef us aggre/ diendü,turn eni fpiratio nulio plane adficiecarincömodo. Vehemens aSt, ^ qcf lalTi'rud/néinducic,quodue in löginquis locis fubfole ardentiore fic,rucünon elTc cenfero, Verendneninead magnaanhel/tus muratio nc,acpnroTjecorporis apertionc,holiilis I'ubla tacurfpiricus.Qci’fi con(larer,qr marura oti mortc,quamue magna moccalibus iniuriä ac tncömodüocia^defidiXjignauia pigr'des, at tulerint,illa SC execrareris, 3i: damnares mer rico, Veruquando opus non ficmulca in prx fens fuper hijs dicere,exeqmar morui amp;nbsp;quie ti annexa,quxparcicularia exercicia dicunt.

De fridiione»

Corpus nniucrfum pod^ probe dcfcendit cibus,mediocri fridiioncexcalfacico, deinde odorooleo cómixds aromadcis pulueribus peTunge,ueifi ddfacis hxc,extra aulx rug limi tes pedem eo diene ponas. ^inidris aucé 3C »Rantibus ,quibus peroda domi federe non daeuf

DE PESTE BRIT« SECTIO. I» igt; datur,ut omni diepraefertim mane tepido rol faceo aceto membra perfricent praecipio. Mi» fceturtamen fere femper,quibus neruorum cura eft,ne conuulfior.e rapjant,uel alio quo/ uis malo,maluatici uini fords parum.

Sequitur earn, qux ex odoris unguêtis fit, frielionem5pororum corporis apertio,lt;SC fu/ perfluitacis omnis per tranffpirationem oej cultam purgacio,aliam uero,harum meatuü qui aperiebantur ancea,claufio.

De balneo.

Ad balnea,pro more,et quç ita apui^tc ino leuitueteri confuetudinc,reditarus, cauc inf primis nepyriaterium, in quo plures adino dum mortalium confluunt, 36 répétas ,3C3,t deas,quandoquidem breuis uoluptatis gra tia,quipræccptum hoc a ueteribus etiam tra dicum floccifecere, magnam olim depofuifTe felicitate uidi.Quod fi caufam rimeris, difcea córnuneefTc omnibus hypocauftis, uthuma nacompaginis poroslargius aperiant,cutê raram,laxam«si:möllern efficiant,deindefi frequentes,fuccos amp;nbsp;commoucant 3C cor ob ladant. Verum quando nihil ad pracaurio nem faciant,apta8 pefti 36 faciunt, lt;3C digito quafi indicant fores. Quapropter fi incomo dum uitarecupis,bis ad fummüomnimenfe domi tua,digefto cibo,abielt;ftis extrementis, amp;fudare, amp;nbsp;lauarepotes, decodlis in aqua odoris herbis,quf fudorê,concretofc^ fordes pulchre æ elicere lt;^ abftergere ualeant: facie autéid Chamxmilon,mellilocum, abfinthin, citraria,Celcica fpica(cuiu« decofto lybea

C 4 olim

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JOACHIM! SCHILLER.!

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;olim in lauandis corponbus uccbantur ) 3C

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæhïfee(imiles tuntherbx,matureetiam ec

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in tcmporcjpoftquani fluentia deterfiftt, exil

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ens fub tepida aqua in qua rofæ præbuJicrir,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;un/uerfumpcrfundas corp®, ucladhibitafn/

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;SionemixrfsrofarioIc/partibus.|q. nardini

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;par. i. aceti rofatei parte d/midiainunge.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vetercs ut feapeftedefenderent Oenänthi/ nooleOjPaulo teftc,a balneis ufifunt.Atper

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pas^.refertqualiaqualia fine, dummô odorat ta,âC aux paru/os meatus optime claudant. Plutarch ^^^^^^ e(t,ne corpus crudum, amp;nbsp;cibis onu li.fa.tu. ' ^^'^^^‘^^^^titó,ad lauacraprotrahas. Per/ ’ ' inde enim effet quam a in mare deducas nat uem putrem ac rimofam, iccirco amp;huius te monitum uoluimus.

De vencre.

Veneris immukebres delitiasqs tempori bus quibus petlileutia dominatur inprimis peticulofas eire acletales, Oribafius autor.

U . Pufo - Prequens en/m concub/tus, RufTo tefte, non ri[lon. tam corporis quaanimi naturam dilToluit.

Corpus quidem emaciando,et forticudinem eius toUendo,animiuero intelledium pertur bando, Sed hxcambo débilitas fequitur,ne feiens infediiacris qualitati aduerfum ire,idr circa fitutplures haccx caufa opprimantur ddperçant. Mediocre autem concubium, amp;nbsp;Paul. Ac- 1*^ Paulus ait, nodlis, finenoxaSC damno. ginata.lt.i Pienitudinem enim uacuat, corpus aueftum, leue,uiriie,reddit,btquodadanimumadtil net,rationis uim impeditam foluit, ingenres iras remittic,ad modeftiarn reducit inianienl tes»

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. ij tes5amp; morbis,quos pituitaconflauitopitula turjfaftidientibufqj'cibi appetentiâ reftituit. Verum in legittimos matricis cancellos feme transfundere Dominus mandauic,quapro/ Epf’f/t-f-Ptcr ne 8C illius immemorcHes, monuimus.

De fomno 3C vigilia, Caput. ix.

MOnebimus hic paucfs,ne SC fomni et uigiliarum modus ignoretur.Quem admodum cnim naturali inftindlu affuefecit noseaquæ in nobis eft natura, ita earn ueluti ducem fequendam exiftimato. Diem uero uigilarc,notftê dormire, fuauefcp capefcerefomnos,conueniens eft. Horum ft mutetur quidpiam,malumefte Hippo.indi/ t.g«ï,or-cau(c,commonftrauit etiam fæpe experiétia. ‘ ,, Nolo tarnen ut Endy^mioniSjEpimenidifep fomnum dormias3quemadmodum e contra neclongas agas uigilias. Laudaturin utrifep niediocritas.

De animi affeftibus feu parthe/ marts, Cap. X.

CAptumeuris amp;nbsp;timoré animumq? fol uito,et in defideria fi rapiacur^habenia Iaxis obfecundato, ne dcmiluis in tri/ fticiam,iram3aut furoreabeat.Firmant men/ terncharorum amicorum conufuia(qug cibo rum parcitare,animi turn lalTitudine frequê/ tantjludicrae res,ludus, facetiae, rifus, hifto/ riarumjinfignium uirorum, amp;nbsp;nobilium ma tronarum placitae commemorationes,citra naufeam tarnen, Aefopica: fabulæ 5c anilcs, C $ MuficaliS

lOACHIMr SCHILLER!

muficaliutn inftrumcntoriî uiuae uoces, fonf, cancusue^quæ lingula ucanimum conferuât acrcdduntjira componuntperturbatum ac tabefeenrem. Lugubres uero ac rriftes, 3C (ot midulofx fabuJæjcampanarum fom, amp;nbsp;omt n/aquzm phanrafmara^mœroremcÿ defeen dereanimum faciunt/ummeuïcanda; quan do fummemorbum panunt^accondliâc. ER t’.i CelcP-^^^‘^^^^y^^'^^^ ^^^^^’^ ' /tlmTtertf /t jm]'» ^fllj *1»“! ^^* lUiiitii, ‘il r» iSufiix à Jiifi rit âiSm ri Ha/i-KiPt^fli piif rj an^jrimp iuStii r^a^iulisi rif fH^PV, )raX\gt;gt;.fiàX^ûli jrftHo] a t^fti’ amui^nxi à'JH xi^r^'y^P' hoceR, Grauiirimum uerococius olim mali Huiffe aii/mi deliquium,dum quis laborïs luf confcius,fuum Ranm defpondet annnum, quippe Jonge feipfos magiB perdebant neq» raalooccurrebanr.

De ïnanJnone repJetione, Capur. XL

IMprobauïmus ferefemper îrempeft/uas /ngurgitanonesjcrapulasjamp;immodera/ ram, quæcirca cibum porumue, uitam.

Nune ucroquoniam deinamnone ferma no bis eft,necextremam efurinonem, incdiam, ficimq^experiendam confulimus. Laudatur in omnibus,aurea quæin medio confiflic Me diocritas.Socrares unico fobrieatis anridoz toin Athenienfipeftilentia feipfum ab omn/ cœlï impietate infuperabilem reddidit. Alq uero uiræ caditite.uidlufr^ parfimonia. mor bos et praeuenere,^exrremam artigere fene cRutem,inter quos Antiochus medicus, Tele phus Grâmaticus, Apoüoniua, Democritus

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. i*

9c Xenophilus ille Muffe’,qui centû SC ane^ annis fine ullo corporis incômodouitâ cgir, autor eft Plinius. Et plures alq, quos côfulto nbsp;nbsp;nbsp;fd. ƒ•

iam præterimus,cum quia præfens memoria non eft,turn quiarecenfere prolixüm effet.

De alui officio.

Eft infuper nec alui negligendum officium, fed ut accepta hstereddat, inprimis ftudenz p^p^j j l dum.Siquidem ab initio antiquorum Orib. ‘ tefte5femperuifum eftpro fanitate incolumi feruanda,ut uentcr fecundus diebus procure tarquotidianis , ÔC inculpabilis urinarum ei mifliofecundum ciborum autpotionum ad miniftrationcreddatur. Admonuitnos hui’ alibi fæpe Galenus,tumueroin tuendx bot nxualetudinis libris. Verum non euncem fponte,Ieuibus inprimis tencamus,irritamus (^ medicamentis,qux moderate, modefte, 5C finetumultuillam detjeere amp;nbsp;exonerate pof/ funt.Myrobalanos tarnen,5ó Thebaicas pal inulas,quas Tamarindos uocant,quxue fti/ pticaiduirtute cfticere ualent ,reliquis facile prxferimus.Claudentenim fimul oC aperiét. Nec Damafcena illa pruna, accepte a Darna feoSyrx monte in quo nafcuntur, nomine, quit ex blande aluum aperientibus,lubricâcp facientib’fint,increpamus ,quamuis germa na quotp uirtute illis parum cedere uideam,fi matura ficcaue prxduro abiedlo nucleo gnep fexlt;S6 ultra comendant. Poceris etiautracg, adiedlo faccharo medico,na ÔC huic fubduce di potentia eft,in puriffima aqua decoqre, 8C. mail punici grana fugmandcre, prandiumqp diffette

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOACHIMI SCHILLER!

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;differrc. VuæpafTæ pi'gues dêpcissiriUis vnl

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dx uni® pondéré maducant. jCaricæ itegneß

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autfex,à myxariorû uuJgo Sebeften uoeâr,

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feptem numéro pufpæ. Conferua florum bo/

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;raginis 3C uiularumpurpureai^ vnciæunius

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pondéré,rofaruin item non foluti fuccus. Mc

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;linamala rcpofita,aflata, amp;nbsp;prxfumpto tel

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gminefaccharo afperfa Jeniterad fellâ duenr.

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bicucenam gaUinarUjCap^^ âC nigri deens

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modice falfa 3c parum pinguia iufcula,in qui

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus CaiTiae cacbartica; recens exrradium mp/

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duHaceum vnciæ unius,aut drachmarum fex

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pondéré dilTolue,adr)deris perpetuo et femg

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;decinnamomoeleÆ/Timojtcrtiam drachme

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;partë.Mannanobiliûmedicamcn eft,lt;S^feor

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fim,æqua((cum cafTia pôdere fumitur, aut/n

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;capr/no fero modice falito, mixto faccaro re/

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;foluicur. Sic cnim fortius amp;nbsp;ire, amp;nbsp;proqcere

uentrem faciet.Ncc uio/ariaherbaad mouél 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dam aluum impigra eft,dummodo fuceufua

fccum habear,nô^xcoAa.Bis namegaut ter tio,quemadmodureliquæremoniêtes herbæ mutata aquacodfa côftringere, laxacj proh/ bereuidentur.HæcfinguiareJiquûcibû præz eanc,amp; prandium nonftatimjed aliquanro poft/ntcruallo /nchoëtur,ad minus uero fefg florae fpacium intcrmed/et.Oporret etiam ua fiehifceuti,nccguno tantum deiedlo, id per/ petuoexhibere. AiTuefadia nan^f Galen SC Pn.jx. ca. Auicen.teftibus)fpatfo fumét/s natura, phar ^euraa mid uim omnem contemnit. “^ uerroes inter Jcnvia res optimas moU/entes aluum pofuit pilas é.Ce!li^et Ruff/,dcquibus infra» Defidendi autem SC meiendi

DE PESTE BRIT. SB CTIO J, iç ihciendi fi nos incedat cupiditas.fiue in publi ciSjUel pnuatis adlionibus agamus, nunquâ negligatur^fcd fponte euntcm natura co quo petit amp;nbsp;répit deducito. Poteris 06 uomicu grauatum uentricuIS abqcercj prolixos tamé taue. At quibus prsfidrjs fecundus peftilenti tempore efficiaturuenter,iam dixi. Reliquu eftjquoniamfic fefuggeffit dicendorum ma tenajucde peccantibus cxcqnemur humoriZ Dus.Iamenimdeqs,qui fuccorum improbi/ tate tarent,præteritus eft ferma.

13e fanguinis mifTione.

Sanguinis mi(Tionc,qu5uitat hic56 fedes amp;nbsp;theiaurus fit,nô omnes zqualirer opus ha bent,magis tarnen ilh^quibus plena,ampla, featentiatg uafa funt,robuftum,carnofum,ru brum item 56 pilofum corpus habentes.Quo niamhçcfanguinis dominium indicât,exme dia dextri brachq uena,pr3emifro mediocri ex éteitio, 56 lenium enematn iniedifone cômoZ dius auferemus.Verum liberalius paulo(fiui tes 56reliquaillicpenfitanda nô prohibent) quam reliquo peftilenti tempore, arrepti enî ob acerbâcrifim iudicationêcp taliü deinceps prafidiorû nullum 56 poftulant 56 admittSt» Reliquis opem tolitmagnam etiâ accefTionis tempore uenæ fedlio. Attédendum quinetiS, nefilenteluna,interluniocg,hæmorrhoidibu# item 56 menftruis laborantibus, uel quando indigeftiOjCibiçpin uentriculocruditas fubeft (quod inrelligerc poffumus, fi naufeantes uel étudiantes uiderimus cuminteftinorum h// pochondriorûtçgrauicatCjinflatione, et mur mur«

lOACHIMI SCHILLERT mure)vcnamrcfeccmus. Cucurbitiilas autî præciiTo loco adfigimus,inrrafparuJas quidé lilas,quas communis uenæ, quam mediana uocanr,utilitärem aflequi uoluens: quæ uero fupra nates paulo admouencur,id commodi quod régal is uena præbcre uidentur. Sed iHi» hx perpetuo, quibus nenxapcrtio ob pluri/ ma utilis non eft,conueniunr.

De re/iquorum humorum purgatione,

Si uitiofi tamcfucci,hi'c^citra fanguinis cof piam fubfint, purgationeillico,quæ infedâti excremenro tic accômodata, petendam elTc Uj. àe jè- f^ Hippoc.autoritatcindicauit Galenus.Sta brt. ca.ii. tim enimincip/entepcftiferacondltlonejquæ cum^finquitjcorpora uidimus humida,ftatï quou/s modo cxlccaretentaulmus :quæcûq» uero ficclora,priftinam naturam in hls cufto diuimus : quæcuntp uero excrementis plena, purgatione fanauimusrquafcunçp uero oppi lationesmcatuum, foluimus 3C aperuimus. Indicantaurem hos turbatiferefomni,Äim maginationibus inquieti,mcmbrorum infig/ nis grauitas, Sf ea quæ in motibus eft pigrU cia, turn cibi horror A:naufea, turbiduniqj lotium æc. Verumillos fccundnm Hippo. ■ “p^-or. “^‘'^ et autumno purgarc oportet. Nam codé •»gt;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' telle, V7ro HUyoc .nxl zfor Uwat if-f-uo^i^r kt Ça^^xnixt

^'“pbo.f. ^°^ ^^5 Imminente atep iampræfenre Syrq temporefaboriofafuntmedicamenta. Accu hæcperfplcua flnt,omnibufcp confiée quæ du dilua quifqj humor malus habeat, nonom/ nium quoniam perlongum effet} fed mixto *

rum.

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. K l'Uni crudorumc^ fuccorum catharcica,quac blande non uniuerfim trahuntponemus exe ffancyruiolenra., Veitontaq! aggregad. uis fiedidtis catapotrjs,omni feptimanabis ferup, rj. pondere ance^ cœnam cum f/rupo fonferuationis corticiscicri. Eadem in dofi Uel paulo ampliori pilas de quincp gencribua m/robalanorum exhibeto,uel tripheram illî Pffficam cum agarite, fiquidem cum fingula b refpiciatmembra,«^ internis omnibus ui/ lijs conueniatjfit ut ab omnibus etiam mem/ bris leni quadam facilitate nocuum lentumeß amp;detrahat amp;nbsp;deponatfuccum. Theriacæfe rundum quofdam uirtuté retinens aduerfus omneuenenum potentem,cordis mineras 5C fontes mire et roborat,ct a ueneno expurgac. At quum malitia in uniuerfum, quemadnio# dum estera laxantia pharmaca,non careat, quoniam uentrem laceffit,faftidium progig nit,amp; ad naufeam perducitjnteßinifeß adhæ rens malum adfert, emendationis modum Eonemus.Vini,quod maluaticum uocanc lif ra.i. oxymeUis fimplicis vnc.ij. Gingibe ris drag, üq. falis gemmæ drag, q. Ç. Cin* namomi galangœ picæ nardi, florum boragi nislt;ScbuglolTæ an drag.i. Decoque,cola, amp;infunde. xxiiq. horis Agariciinfruft-adiC , fedi vnc. üq. dein de fiant trochifei drach/ mæ unius pondere.Sufficit aôcfemel,bifue, omm heptomada, donee te fatis purgatô a/ gnofraSjtalem paRiHum in pollinem tricum (adiedlisjonferuis ut fit mixtura aut fyrupia aquifuecôuenientibus,utfint pilçjdeuorarc.

Q.uo4

JOACHIMI SCHI.LLERI Quod fi fortioribus prædidiis egeât, mifccre hifee qutiam diximus freundum abundan/ tishumoris naturam alia atçp alia potes,præ milTis cuiçp fucco aptis conuenientibuf^ di/ geftiu/s. Sequenti uerodie apharmaco the/ riaeæ ferup-ij. ud fi ilia défit Mithridatici cô feclidrag .i» cum aquæ rofar^ Campeftrin vncia.i Âaeeti rofaceimodîco’deuorarcne negligas, Trahitetiamomneinhumorê fine fer.i-diß. tumuÏtuctimmodeftiajSirupus defumoter/ i.cit.7. fædefcrip.NicoI.FIoren. cuius dofisinrobu/ ftis vnc. iq. efto.

Defimplicibus prxferuantibus, Caput. XII.

S cd inter rdiqua quæ nos tuenturarma, clypcof(»,quib’malo huic ueteres aduer fum fuilieuideOjfuntpcipueillæ Ange/ Uex SC Carl/næ uulgo fie d/dlæ herbæ ( quam egoCard(nâpotius,quoniâecarduorum ge nere fit,dicfiam exiftimo)radices.Enula:item pampinellac5Gentianæjfigilli Solomonis,tor mentillæjMagiftrantiæj Didiamni, Valeria/ nae,palinae ChriftijZedoariac^morfus diaboli, Amborum been Ariftolochiae, óC reliquæ, quas ubinuper óC recens admodü colledise fuerint, ne fitum redolcant, rofaceo aceto ⣠Iauareamp;: /mmergercoportebit,tum tritas et in puluercm rcdadlas drachmae dimidiae ad integrâ ufq?pondèrefummo mane deuorare necefTe erit,hyenic uero cum odore uinojaefta tecum f/rup.acetOjCitri, aut maloqt granato rum acetoforö fucco,quod fiore illas teneas, atri^. aerem acqueóC peUentâ^ fugabunt infediu.

Commen

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. 17

CommendatifTimi eciam habentur hypet(cf\ Victtoxicijfcabiofse, Betonicas ,etpulcgrj pul ueres , fi omni die feorfim in ipfa aurora , uel quando fufpedtos adituruscs fcrup. i. pon derc,hycmecum meliffophyllbauc fcabiofx, quam Itscben appcllant,aquis, aftarc cü acid! lapathi uel berberorum fucco,dcglutias.

Glyryfidos uero Sc ocimi caryophyllatfj Sonwt, Myrti item, citri,citrarguli,limonum, cardul benedjdii3fcabiofac,acidi lapathq iuniperi,co riandripra;parati,Angtlicae amp;nbsp;Magiftrarix femina ore retenta,der tibufqj confratSa opd menos 5i muniüt amp;nbsp;defendCic.VirtOte hi(cc Gr««lt;. nihil inferior cenfetur HyarinthuSjSapphyr’ item, Adamas ,Smaragd’,Margarita ,Co itcor»lli» rallium3ficollo,utthoracematttngantjfufpê D.cfco.ii. das, Virtutem enimillorum Auicenna tefte, f.M.no. qui in nobis eftfalor,manifcftius adluat.Ho* Con/tri«» rumpuluis optime mifetur conferuis rofaru purpurearum pratmaturaium, Betonicaeité, dó Horn uiolaj^i altiliii(quos cariophyllos uo/ fant,uulgo uero tunifinerba, qui odoris fra/ grantia amp;nbsp;pulchntudine rofe proximi) Dia/ marenate,Diacerofellate amp;c.De gemmis ad vnciam intégra ronferuarüfumuntur fcrup. q.decorallqs duplum fere5de pulueribus aüt tadicum,hcrbarum ,feminuniq? prardidlaru drag, tj. ampliufcpjamp;S hifce optime commix, tis fiunt boli,quo8 ut fsepe docuimusdrequen terquoniamirequens eftcontagio,deglutire C«HÜi((* oportet. Mytobalani quinctiam faccharo cond^ti,corne in m ane,tuentur nos egregie5ec Cerebrum mite corroborant. Idem taciunt cy

D tri)

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rOACHIMI SCHILLERT

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trif mal/conditi corcices,mefpilorum ‘iccm,s./

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cao'arumamp;cotoneorummaJoruin faccharo

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cond/torum fruflus. At Iiæcomn/a parce, nô

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afFatimcflccomcdenda,ncm/nen) latere pu

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to.Ncquaquamen/me/s utcifa/s,fedutmcd/

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cament/s iam ur/mur,al/oqu/ m.vi. quod eft

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;}ecib/s,cap/tc, abfolu/flcmus hæc. Robub

1 Robui. ueroarant/orum malorum,agrefteBerbero -1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum,limonum, cotoncorum, acidity mal/pu

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nfc/3amp;:praefert/m quod c fplueftn rofa fit, inl

| A^itte. tutaad/ruro Ioca,adieôtis in h/eme uicetoxi 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d, cafendute, beton/cc, meliHophyUij men^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;thæ,/n æftu uero campeftr/um aut domeftica

rum rofarum,uiolarum purpurearum, amp;nbsp;la/ diu cellæ, quam C/cerb/tas uel fonchon uo» Lemnium c«nt,aqu(s auxilio funt.In lemnio uero figül ^° quam terram f/g/llatam nom/nant, mira

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;experieriSjfiin pila minutim, pollinifq^inflar

fradiumjincampeftrium rofarum aqua fub mcrgas,uthumorcm comb/bat, d^fualpon/ te exiccctur,quo fadio conterarnr denuo, qua Swap nbsp;nbsp;nbsp;^^'^ *’*” lotum amp;nbsp;exiccatum ufui repone. Sul

miturautem manefummo fcrup,i. quando lt;5duo5Cum redolent/ir.uino,aut cum fyru/ pis Cichorq,deribes,de acetofx fucco,agre {ia,limonum,aceto(itatia citri,de corcids dl td,malorum(^ granarorum acetofarum.Sed nefc/o qualenobis hod/e figiUum oRendant pharmacopolæ nolïr/,nam non Dianx,{ed Hecaces Tfi^oKitfakt'j imaginent prxbere uil denrur.Hocetiam pararum oUmafacetdote femel lotum quodepiterum ablu/non exige ti.^-fy'fgt;P‘ bat,Galeno tclle,accepimus ,hodie nifi plu» femel

DE PE STE BRIT. SECTIO. Ï. femel abluaSjprobinn non habetur. Sed de lemniofigOlo quid dicimuse’uixaliud mirabi lius praeferuatiuum Armeniaco bolo, de quo quid Paul. Aeginetacitâce Galen dicat,audi. IJÓJ mKuninxi iiH7ricf'ti«!,-rnii af^viannf ^ÜKojtju-OuMKjl ^ limiul J'i HKI ruil J'‘, l^^i^tüll iHflxIlHP m-tikip U/f^kiip -Xinkn KKTx Top \p 'fbtfj.« kaïllsp fH-np .oa’cn niiJ' ri^ep tcutuP iifiKuinp ^ n-xvjis imta-'ip. hoceft, fi latine reddas,aduerfus peftilen tesputredines glebam Armeniacam pota -tam,paricer amp;nbsp;ex uiperis theriacam magnS conferre. Aiuntenim Rhomæ quotquotneu trumhorum praefidium fenfifTentjomnes op/ petijffe. Paratur auceni eodem modo,utfi • gillata terra, dC offercur fummomane fcru-pulus unus, autduorum pondéré,nunc cum redolentilTimo uino, aqua: nitx, modo cum _ nbsp;nbsp;,.

limonum,acidity trifolq fucco. nbsp;nbsp;nbsp;Rurequi \’’®

uitam agunt,amp; ab urbibus qui longius ab ^V ‘”''‘' , funt,Panemtoftum rofaceoaceto,autagre/ Pquot;‘”''’’*^’ ftefucco infundar^ donee humoré cembibat, tecipiatejj paululn,deindemadefaeftum exii mant, cinnamomo fuperfparfo deuorent. Eft uero omnium eoruin quæiam diximus ufus fummo mane, uel interdiu, fi ad confuez tamunla,0C ad necciTarios uocatus redire opusfucrit. Atque liircc,qua:q? paulo poft dicemus,pracfidtjsclypeisue munitus contra hiliofiflioaum hunt hoftem contendere ne dez finas.

D » Demedica,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOACHIMI SCHILLER!

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De medtca.compofin's pra feruan/

| TberMot. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibus» Caput. XI lI.

JNcercætera qux fubconipofirorum prae cauennum caput ueniût, neldo an pnfc5 K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l'JJud medico^t feculum /n omnifere qux

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apuddios erat pefti/eutia, Thenacxanndo/

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to quid aliud fubJmiius præftannufqj habue

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rit,mofbo cni hoccinc infuperablles cautos/

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uecflecir, fæpeamp;'arreptos hbetsuitacrrdU

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuit.De noßrajqux ab idoÆ'fl. hodiepa/Tini

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ungentarqs confïcitur quid poIJicear, baud

habeo, nidquod earn ut ignauam, quoniam ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;antiques fui ortus fontes nefcir,accufo.Boni

tas iHi probitafcp nuKa, obinexp/orata incer tatßcx quibus antiquirus fonficicbatur,fim/ plicia. Optima quæ priRinæ bonirati accedir, faporem in orerelinqucns dïu,annum bis lex turn nondum egte da, amp;nbsp;in uenenati's anima libuslsepe experra. Deinaitaqpranquäpraf/ ftantiorcjmane pnmo,bis omni feptimana, aridioribuftp fernp. i. pondère cum punie/ rnaU acore,frigidioribus ferup.q. cum melif/ lophylU Ä fcabiolx aquis fufficiunt. Pucris nönifigrana vgt;S6 ferup.^.ad fummült;Huius Joco Mitbridaticum ancipharmacum eadem in dofi,autpaulo amp/ioriquam theriaca,od fcrrepotes.Inrerdiu uero parum quod cicere sequet,ore irequcter teneto. Pro deUcatis fine KitbriJa tabulx cales. tAichndaciciconfeélidrag.ij. turn, fpecierum diambrx, compofidonis Galenf quam Ixcihcancem uocant an drag.5. diar« hodon fcrup.i. Saceban albi/T. vnc.iij. ca l^muiii. jqyj, ncetolx,(iant cabulx parust SC deanren cur

DE PESTE BRIT. SB CTIO J. 19

tur.de illis omni die unafumatur.Mixtiira ft Bezoarticum meum.quod commendacifl.rc periojbabec Armenij lutiin campeftnum ro/ '”^*' farum fuccoablucidrag.vi. lemnq figilli eo dem in liquore feorfim abluti, radicis angeliz cæjtormenciUæ, dicftamnialbi an fcrupu. q. fenuniperijacidi lapachii.ct fcabiofæ an fern. I. coralliorum rubrorumjfandal.rub.rofarS purpur. an fcrup. 5. cinnaruomieledtif.dra chmam intcgram,croci, Horn ineliiToph/lli, ficci fyndonis crudi incifi, rafura: eboris,lapi/ dum quince precioforum an g. vi. foliorum auri.iirj.iS6 argenti .iirj.DiamarenatijConT. tofarum an.vnc.iq. Robub berberoij« vnc. n. conferuæflorum uiolamm, allilium quo# Caryophyllos uocamus vnc. integram,c« fyrupo limonum acetofirads cirri quantum fatisyncorporentur, dein deaurmtur. dofis drag, ij.aliquando dinoluimus commixtum hoc cum uino maluatico, uel alio redolentifn mojUtfitpotio, aut horum omnium puluere fine bquidis co do pani 56 acero infufo fuper fpargimus,poreric tarnen fc quife^ pro libito hoccineantipbarmaco faepe atef! fvpepræmu nite. Na praeter id quod tea draconeillo cau. turninculparumqrreddit, cordis mineras e/ gregie confortât,56 ad hodili illi mpreffioni refiltendum prorcruum facir. Aliamixtura M.ixlt;«r4 habet,Radicis pâpinellæ zedoariæ, pxonix, alia, angebcac an fcrup.q. cinnamomi fcrup.iitj. baccarumlaurijeminiscirrimyrti an fcrup.

I. 5. foliorum rutæ fcrup.iq.agallochi mace tosjOdoratxnuciSjfandal.rub,^ luteorum, D 3 tofa

JOACHIMI SCHILLER-!’

rofarum purpur. an fcrup. i. Corricis citri conditi vnc.i. Kobub de ribes, 3C fylueftris rofxan vn.iq.fyrupiacidifimplici?,autiulep rof,doneefac/Sj uefirmixtura Ä deauretjde cft fumedi moduSjcademq; cö fuperiorc uis. Kujfiaiiti- Ego uecuftam illam Rufficopofition^propo fb^rifiacü tifmacp täqj ex Delphico oraculo miffum,ita adorotS^ ampledior, urin prüfens præcerire li.2..(luieß neuriq^ pofTim. Rectpituero Aegincra cefte, ßc fbriii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*A«Kf ù»y„ ß.aftftainddti tynididxTor/itfd t^'Jgt;- f^vf-

ti.ff. r«! Utftt iji Ta'iTa Kiiilirxii'Jttt'.VtttVina./ii^d^irtofi ca'tf

KaiSayHfJia‘a.d''dKaiiTi Kaä' n/it^xp aad aid'd fna'ip »ƒ“'-If al aiiç fitaxTavTn Tia ararau m^^aarif dielet »y t»tr» re* XJiM“''-hoceft fiuerras, Aloes parres.rj.ammo n/aci thymiamatiSjtotidern.myrrha: parten. Piffoluein uiiio perodorOjiS; propina dimi/ diaticyathi fmgulis diebus mefura. Na baud noiiiqueni^fRiiffus inquit} qui haepotione peffe Ä non uicerit lt;3C fuparic.Sed quü aduer fa huicfeculo amaracognofeâjCÔfukius age/ turjfiaromatico cum uino auragreftæ limo numCp fucco catapotia informes parua. xx.c drachma una5(Si5 deauracetres quaruoruean te cœn5, reliquoq?,qu3do feilicct circa alluin pcauentr/culus ^ hepar negotin non haber, omni fere tempore deglutiunr,3-ftate uero cS acid is frigid/ufculifq; fuccis. Anicennx do firn (quoniam omni die circiter drachmam in te gram offerriiubet nimiarn effe cenfeto,nifi Icntos eraffosep fuccos trahere uelis, nam 36 Cdtii^etiii {j^ drachma fufficiet dimidium . Pilæ mex habent Arment) luti eloti ferupu.iifl. phu, gentianx,ariffolochix an fcrupulos.ij. myr/ rhx

DE PESTE BRIT. SECTIO. I. gt;•

rhæjfe.acidi lapathrj,piilueris diacorallq an fcrupulos.iq. Cinnamomi, calami odorati, zedoariæ an fcrupiilus. i. Agallochi, croci an fcrupuln 5. M/robalanorum chebul ♦ Embli. indorum an fcrupulos .üÉj.aloes cloti vnc.i. 5*cum f/rupogranatorumlfiant pilæ, fumendi modus iampraeceffit. Quod fi fre quens fit concagio,uideuthorum omni die ante cœnam,uel mane, frequens fit ufus.' Reliquo tempore fcrupulus .i.femel in hep to mada fufficit* Agncolis,quiueinpagisab urbibus longius abfunt ,fequens antidotus P^‘gt; ru^i~ fufficit,quâiiifan£fluarns Mithridatis maxi* miregis Cn. Pompeiusinuenit. Habet nu Pb«».*J. ces.q.ficcas,ficus totidem,foliorum rutae.xx. wp-î. fimtil trita addito falls grano^commifee, 5^ quibocieiunus fumit,nuHum uenenum no- .• citurum illo die. Aliud Amy^dalarum quot;‘^' fuauium mundatarum .viq. ficuum aridarü liuencium .iiq. foliorum rutae.xx.granorum iuniperi fcrupul. v. trita aceto rofaceo péri* mifce,ut fitelediuarium. dofis regalem nuZ , cem æquet,fummo mane. Dictu mirum -Aathom quid Theriaca antipharmacumejj in thefauz tbendfa. ris meis repofitum, feculohuic incognitum, in omni propcllcnda peftilentia pofTit, huius tarnen defcriptionem(tum quia prolixum efz fet,tum quoniam abonde fatiscÿin fuperiorf fermone de qs quae ad praccautionem taciunt me indicafTe exiftimo ) in præfens enarrarc noluf. Communicabimus tarnen optimia id quibufeunque amicis. Carterum iU bus quoquc meminiffe oportet, ut fyndonc

D 4 intcB

lOACHIMI SCHILLER!

intcrpalTacos fequeiites pulueres cnlTe con* tufos fcniperperpetuotp pet ton præfixos gc ras. Habent Herum rolarum purpurearuni forficemcifarum vnc.q. fandalorum luteo/ rum,Corcfcis ntn an drag.ij. Cinnainomi, caryopiiydorum an drag. 5. Agallochi,cro ci an ferup. 1. Mifee. .Sed rv' '» ;r/j^/À«,lt;üf hæc obiter . Nunequoniam fie nos inuirac tempus ^[it fx^/m^iiiTiit.-.t^ titin^ire oportuiiû uidetur»

lOACHP

MI SCILLERI DE PEz

STE BRITANNICA, SECTIO. IL De Signis, Caput, L

Signa quoniam perfe manife/ Hlfta faris funt,fummarim perz curremus tantum. Haberauté H)inconHâces notas morbus hic: ' quibufdam cnim cum tremorc ____Ä frigo re, cæferis non finearZ dore mediocriincrepuit acccflio , cum capitis âC dolore 3C grauedine,cordispulfarione, riaufeajvomitujromnolcnciajincuitabiliç^fo pore.Hifcc 3C fpiritus Œgre trahitur, rurbatu locium.

DE PESTE BRIT. SECTIO. II. ii lotiumjitiquictudo amp;nbsp;anxieras,fudorcs fetit âGconuuinoncs, 3C quæ memoraca nunc nô funt,fupenncelligenda. Quibufdam omnia hæcnoii finiul,nec ordinate,fed feorfim mix/ HmqiacciduntjHaliabate telle) idçp propter corporum iam correptorum inequalitatem, differennafcß hoc tempore prxfertim.

De curationc) Caput. II.

SEdiam eaquæad curationem adeinenC dicemus breuiter,nihil qd* circa langue/ tem fa du necelTarium fitomittentes.

Decetautem inprimis, probum candidumcy medicum fingulis exquifite perfpedis, natu/ r3Eq»motucoiitcmplato,ex Hippo.pracepto, Apbor a. to quo fæpe répit deduccre naturam. Cum (. *(. igitur peftilentis huius materix euacuatiönis admodum conférons locus uniuerfa fit cutis, turandum (nprimis,eftcpillud ex falubribus praceptis pracipuum ,uc redo tramite,hoc eftjper diredum ad locum patientem natu/ ramprouehain’.Atquibus id modis,quauc uia efFicercpofris,quam fi pelle fudoreue ar/ feptum flrato fi fieri potefr, mox calido inq/ cias,(lragula deinde non ex plumis fed molli confutalanaobtegenSjpellibufcj non graul ter fouens,ficcß congrue ægrotâte loratO)hoc eft5fchematecompeccnti ad odauam ufqpho ram plus minus iuxta uirtutis tolcrantiam ftrenue fudandoutdecumbaturge,calorifi/ cispannis fœtidi fluoris Iiquorê,uc moxaliu» prorumpere profluereeppofTit, abderge fre/ queuterjfrigidi acris ingreffum dum fluenta

D 5 detergi»

JOACHIMI SCHILLER!

dctergis canens. Catcrorum ufum frequen namç^jquaf exringerc Ä recardarelaxa iolcc (nam generalis hiccanon eftJpratermittens. Naturf enim obfideremag/s,eiusqßpctennä qui haec facies impedife uideberis. Deinde di ligeter obferuatis hifce praeceptionibus, minj ftri fiue aftätes ubi fingula maducrint, in aliu ledlumexcalfadiunij 06 diligenter appararu languentem tuto traducant, ec ßudiofe obfer uentjUtad reliquu tempus bis feptem horis, inquibus CrifimfuäabfoluifTe cenfeturmor bus^quiefcat amp;nbsp;perfiftat. Quod fincc eo tem pore,nifi quis bis feptem dillecet horas,peri duraturumfcagnofcat,in propinquu ftratu tuto collocari illu permittimus.Solutus quan doc^ breuiori fpatio abijt: nonnulli eni duode cim,uixodlo cxteriin uniuerfum defudaucre horis. Sed fecundu humoi^ in cbullitioné a/ dlorum fuperabundantiâ amp;nbsp;craflitudinchæc fehabent,partim etiam obporoi^ meatuûqj anguûiâ. Hos omnes utimperfeeftosfemper damnauimus,quâdoquidê nouimus plures, fîmerbohoc deprehenfi nonfatis fudarent, i alios peffimos grauest^ morbosfqueadmo dûineaqcpquæ Athenis oIîeratpeftc,Thu cidide tefteJaeSum legimus)tranfijire,b'ed fu doris^dutfliuamedica, deindefingulari ca/ pire dicemus.Monebimus hicrobuftos,etgz bus de uirtute pi” fatis eft,fortiter ad fluorem urgêdos eiTejininus ueroimbecillesjquosob uirtutis iaAuram non têtabis, net^ nimiûcÔ pelles,ifs tertiûftratüjcæcrrisfecundû admi fimus. Ne extrema pratter caput frigor/expa dent

DE PESTE BRIT. SECTIO. lI. x»

dent aduerte inprimiSjóó perfuadc ne breois Uoluptacis gratia omnem déponent falutein. Periculü enim ingenSjóC uu1go compert5,nc expofitacontabefcant, decidantue membra.

Quornodocibandifint, Cap. III.

Circa cibü ita te habeto,ut tenui femper uidlujpraifertï fi uirtutem fpiritufe^ fu dore amp;nbsp;uigilqs refolutos,abire cogno fcas,utc® reliquo tempe melius perfidere pof fitfoueas languenté.Sicenïinrobore,ne cor teptum diffolui côtingat feruabis/enuilTimo autemfiinuigoreconfiftatiuxta Hippo, prse i.4pbo. ceptumutendfï.Rcliquos ut circa morbi con/ h,^, coAionem natura ualêtius operari pofTitim peditos fic dimittimus, minus enim ad confi ciêdos recens fumptos cibos diftrahef,crifim egexafti®abfoluetnatura, Côtufum fequés fuaueeritiSc boni fuccijcôfortatiuum5medi3c materise amp;nbsp;opr. Cohorrales puUi doneccôZ ciclätinaquapuriir.adierflo hordeo ôdeinna momo decoquant,deinde faxea in pila conte ranf,rantumcgexiufculo donee per pannû co lenda tranfeant fuperfundat,deinde offert cS amplioreJi mitior fit ardor,eïnamomo, alqg rofaceacS aquacontemperat.Eodê mofeba bét eseteroru uolantu tencrioracontufa. Eft etia in boe ordinc ex auena cofcdlu tenui’ pul métacen,qcP acctirofacei parti,fiinclemctior febris effet habeat,(Só fuauiö am/gdalarum laceledliff. itac^ recctib’,inregris,optimis/ quelibrgunius pondère,cortieem calid.aqua Perfufe,detrahitof nifi candidius magoepal bicans uelis, tune enim frigida ^uis tardiugt; deponant,ßfunderc melius) in faxea pila auc

lOACHIMT SCHILLER!

aucpunïT.in uafeligneopMe/lo contunde in offas,aqaam fonds quæcfferbuenc douce fa/ tis (nfunditOjÄ ubï Jnnidiæhoræ fpano lui niOrembaufcriiirjfurfus âC uehemendus qua anrccontüilditojcofando puniT.uafe defluen lia excipe^SC Cuhieccis carbonibus e/ementer coque, diligcncer ne cocar,moue. Exemna' momo parum,poftquam fatis cocoxidi, adq cico.3c mieampanis opcimi digins confr/ca tam inije/tOjHx faccîiaro non n/fiparum.Sor bile item oinm uai cum macere,cætcraç^raJia opporrundLadmodum. Atçp bifcef/opus e/ rat âi^ pro uirrure tantum parcdTimecibâdos ccnfuimus.Abeunteuerofudore, 3^ direpto præliOjUidtocjhofèe corpora aiaenus iiu r;c t.ieralic- da H/ppo.monuic, præferti f/exfrema prein iKâ. tincefaricione,SCganfabûde exu/tanrertpap pétant,uiriumq? mhil refiquu habeanr.Canen tes ncqs,qu(bus pr/us a/TueuerecibiF feipfos jnfarciant,periculurn emm. Oportet itaq; de longa fame ad capefeendos cibos tardo gref fu redire,ne la/Tam perturbemus naruram,ex tjsep qui conueniunteligere cautim fniguJa, donee robur renpiat corpus, nam amp;nbsp;tune omnia mediocriter.

De potu, Caput. lIU.

POrum quamdiu (ieripoted expeéletlî/ tis, quemadmodum etiam famés cibû. Dein de hordei aquam cum pafTulis 3C aliquotmeJillbphyl/i folqs decoidamjneum impetuofa fiti aluus officium non rcddar,da/ to« Vehementer tamé acida,utfuntiuJep ber/ berorS

DE PESTE BRIT. SECTIO. II. » berorum acetofæjaciditç grani punfei fuccus amp;ï.quamuis fitim arceantacmitigant,fudo rc8 tarnen facile retardant, quapropter parce in hordei aquam transfunditOjOe cuntes mo rentur fudores:pro febris tarnen uchemenna ne emarcefcant langucces modo copiofe, tue Uero modice dato. Leue uinum ôC odoratû, fi midor ardor fit, fudorem elicit 8C iuuat, Vehemens autcamp; forteinflammationi adf dit,5lt;: deftituit nifi acido modicc contempci ratum fuerit. Confortâtegregietemperatt^ in quo auri fragmenta extindla fuerint, alujl tame non ducit.Quibufdâ etiam Sapphiru, caterasepgemas poculis inqcerc placuit,nec difplicet.cum cnininon iuuant ( iuuare tame credc)infigniter,bibentis tanreen animum ob levant, qui confortatua ad caetera melius fc habere cognofcitur.,

De fomno, Caput. V.

Alubrium praeceptionum id feremaxif mum eft,ut obferuent aftantes nc veter/ no preffi languêtes, fomnos capient Ion gosamp;in ti/wflfÓTi((j,hoceft,in incxpugnabile fomni gen’ prorumpant, fieep attradf o ad in tima ueneno animam lt;5C ponant,amp; uitam ex cedsnt. Vetabis affabulationibus , pulfibu» nolis,capillorum ÓC barbae tradlionibus relü quifep.Nares frequêter acerrimo areto quod tontufos große caryophyllos rccipiat,aut af quarofata morchacainunges. Somnos tarne m tertio )elt;fto,hoc eft in fine defluxionis expe tiri largius libcraliuUp diftes.

De

lOACHIMI SCILLERI

De alui officio, Capur VI. IAcentes uero fi incelTatilios natura, nihil horiSretinere debent,nee ad fo'/um ^uis breuis fit u/a deducendi,fed fuppofitisca Üdis pannis rpongrjsueamp; aluus ^ fluentia excipienda.

De fudoris tarditate, Cap. VIL TMpediros fudores meniloti.etcliamomx

Ii,Iibanotidis quoep et H/Hopiin odoro flauefcentecT? uino decotSio promouet ac fii.tu.li,^ foluir,quamuisftjapte natura, Galen.reftan te,crafrorum fuccorum extenuatiuum, me^ ruumqt corporis aperitiuum fit uinü. Horn tarnen uaporem per immüTos intra dra turn arun dines ,quæ corpus atringant, recipe re necefie.Quod fi id minus afTequi potes ciere f ^^*^'■^‘5 tarda feques Rhazes pota decotSio ‘’ f J ' poteft. Habet ficuum aridarum litientium ^^'^’ xxx.vuarum aridarum fineinterionbus gra nis vncias.q. aquxlibras.iq.ebulliantclemé ter 36 leniterquoad liquéfiant, 3C profer lan/ guenti ad libræ dimidium tribus prolatio/ nibus foueprius indumentis calefac endo,ut diximus.Seduixaliud eft,quod uenenn ma/ gis extrudat amp;nbsp;ad poros reponat angelicx radicis puluere,fi drachmae unius pondéré, cum libanotidis aquis fumatur. MuJto forti* uero,f( cum theriaeæ drachma ferais. Aliud, quod habet MithridaticiconfeÆ vnc. $. croz ci fcrup.i, Beroniex üecae, radiris angelicæ an drag. $. fpecierum elecfcuar.liberâtis dul cfs, dfarabrae,corapofitionfs|Galenfquara ix tificantem uocanc an fcrup.i, fpecierum tria t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faiidaloru

DE PESTE BRIT. SECTIO. IL x* fandalorum,diarodonabbatis an fcrup.f. Confeftionis illius quam manus Chrifti per jarumuocant vnc.i. Saccharicandidiff.vn. üj.Aquæuitae .0.5» fiatconfedlioin tabulis, amp;nbsp;deauretur. Affumat pro uite rotulam una, qaoniam 8C. abq ciet fortius,amp; uires cum hoc corporis laffas reficiet:lapis uero ille qui Per fis Bezoar, ideft,libcrans a ueneno dicitur, granorum.xq. pondéré,Arnaldotefte,om/ ne ucnenum per fudorem deponit» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“•’C ßlt;-

Devirium corporis aliquot confortât!/ uis amp;nbsp;reftauratiuis,Cap. V111.

FVgitiuos afudorc fpirituSjlafTatamt^ naturamfequens mixturareducit. Ha/ bet conferux rofarum purpurearum an tiqu» boraginis an drach .v. confedlionia huius quam manus Chrifti cum fr^mentia notant drag.iq, cinnamomiekdliir.agallo chi, coralliorum rub. an fcrup.i. foliorum auri.vi.deacidigranifucco .q. 5. fiatmixtu ra,qux deauretur. De hac fxpe propina,ucl ft cordi eft.placetq? diffolue hxcin aqua decoz dionis redolenti(T.cinnamomi,amp; fit potio.

Quodfi ultra aliquid prouirtutuminftau/ ratione defideras, egregiuseft tibi hac in re autor Marfilius Ficinus,quem ut ftudiöfiu# euoluasuelim , Magnum cft,quod de Dc/ (i. iewfa. mocrito Diogenes Laertius prodidit. Cum ».u ia. enim iam ex fenio deficerct, amp;nbsp;propin/ li.^.xcpbi quus uideretur occubitus , merentem fo- lo/op.«ir» totem quod iUo in celebritace ccrealimo-ricuro

I lOACHIMI SCHILLER!

fnm'ruro ipfa deæ vota exoluere nequifft, bono an mo effit juffitj panefg? calidos fibi quotidicafFerrfjCos fgitumanbus admouc«, vinum fc dum ea tranfirct eelebriras fcrua/ _u«t.VbiUfro dies lUi tranfierunt, tres autem éranr^quieto finuconcJufiruifam. Optime etiam in refoeïllandis uiribus fequentes funt rabuJae.Habent carnium pulparum raponis ïuucnis aut aTcellarum perdicis (ibram dimi ; diam. pinearum in aquis famfuci infufarum vnc. i. cinnamomi eJet^i/r. drag, nq. fpe/ cierum diambr3r,diamofchi,aromariciro(ati an fcru.i. Carnes inpilam coffee, iS^Iigneo piftillocontunde3contufis,rpefies admiïee,ee confiée bolos Iongos,quos morfu.'os uocant cumvneffs duodecim albiff. facehari m me/ IifTophylIiaquis diHblutf,deaurentur, Vterc hiTccafliduedï^ audalt;fler,uires enim perditas facile répétés,lt;5lt;r incatens uitæ piunfjs meli* te femper habebis. Reliquumeft(quoniam adlioms circa languctem modum breuiffime meabfoluiiïefpero) utualeas,boniq? c#nfu/ lasjdiC rem Deo opc, max, qui uerus medi/ cu( eft, commictas»

DE PESTE BRITANV MICA. FINIS.

AL EX AN

ORI BENEDICT! VERO-NENSIS PHYSIC! CON-SVMATISS. DE 'PESTILENT! FEBRE

Liber vnus, in quo fane compendio omnia quæ deeodem morbo did poiTunrjdodiH.func traviaca»

AMPLISSI

Mo, VER AEQVE NOBILITA TlS CORYPHAEO D. LAM/ Perto Megaret, illuftriff. Chriftianiffimocj

Gallorum regis ccnfiliarioin generali/

bus bellis principilegatOjAlba/ nus Torinus S»

, : Vanquam fnnumera quids a’'g“'^cntoclTcpoffinttc ma S'a tol! gniticeD-Lamperre,nullo nö Si genere laudis digniff, uel id i quoc^ inprimis,quod etanto ______________Jpriftanrium uirorum mime ro,quibushacnoftra state Gallia floret,Cel tarum rex Vnus omniC regum^citra cotrouer fiam ChriftianifT. EruditilT. MunificentilT.

Omni deniqi virtutum genere cumuIatilT.ta in confiliarium funm,tum in generalibus bel/ lis ueluti principem Iegatum,tum ut femel di cam,ineorum album quoruprudentia, con/ filio acerrimoep iudicio imperrj fui guberna/ cula moderctur,acurate felegit. Hulderichus tarnen C hoclius,non tam in omnis Medicinae farultatibus nemini fecundus,quam aliarum quoep artium difciplinis inftrudtiff. exadliiTi/ moqi iudicio præditus,tuarum virtutum buc cinatoregregius,tantis ramefjeximijs M.T, exornat elogtjs,ucneMomusquidem facile quiequaminte reprehenderiti Nam tèmorü £ x honc

EPISTOLA

honcftatfjUifæintegritute^comitate, iudîtiaf candoreyfide,amp;Iiberabtare deirq;, qua uelu tiunicus no finftcuhftudiorn Mecœnas bo/ iiarumlitcrarumeadidatos inuitasac foues, rel/quos quotquof funt morralcs mu/cis pax rafangis prxire toro confianter petfiore affo tit^amp; contendir.Ea inquam is de T. D.prac-dicauitjurmecumfolhcite mcditarer.qua me radone[anro beroi,Mufatu(p mtccenad mfi nuarem.Deftmabam itatpeueRigio, fplendi dius hoCjin quo enam dum ( uel locupledfTt Cbalio teRe^uerfor^nectanto betoiac parro no mdignum opus, ruo nominidicandum, quo reftimomum ftudq erga re mei exhiberc, quod quidem partim rua in bonos omnesjuc dum in eos, quos cognouens hterarn cognit tionem, cum moriim honeftare comunxifle, rcliquis comitata uirtudbus iiberalicas,qui equidem biRenoRds oculis magna ex parte conlpeximus, amp;nbsp;bonam quoq? eius partem reipfaannofupenoreapud Tbermas HelueZ riorum, quum eo a BafiJienfibus aliquot acx cerfftus Medicus eRem,fenR,Pardm nunc de nuo pratclarum lUud Qhœlq de te indicium, excitauir. Catterum mora: admodum impax t/ensnon potui non animo intedm meo,uel uccucpobfequi.Proinde hoc cunup afpdiflï mis,quibus fcarebar,médis uindicauem opu fcu)uni,uifum eft tuis prxclaris uirtutibus co fecrare. Hocenim qualecunqjxeniolum,fin0 perinde fpJendidum ( quanquam nefcio an quidhic defyderes^ccrtehaudquaqi import tunum [ore [perabam ; rum quod uidebam

loacht

NVNCVPATOR.r A. ij loachimi noßri depeße Britannica libcllum admodum prima quidem fronre exiguuirijac fi penitus infpiciaSjmagnum areg ffeundum, tuosadiré penares, con abfurdum putaui, fi germana fua comité uenirct, prxeipue quum iliafæuiciam fuam nee dû pofucritjhxc uero recens quoq? ingraßari cœperit:tum quod ar tiaPeoniæfludium T.M.inprimis arrideac, cuius quidem fcriptoies auide animaduerto absteefflagitariatlt;$ coemi. Turn denies 8£ ob id quidem maxime, quod tc proprer auß tas illas dotes,præfertim eruditorumpatroci niuni,non tam uita,quam fecunda SC Socra/ tira ualetudine, digniß, iudicabam. Praefen. tiff. quippe hq gemmini libelli dC clypeum amp;antipharmacum,quibus geminos Draco/ nes cum præcauerc,tum arcere poffis, præRa bunt.Namper ApoHinem de pefle nihiexa» dlius ,neqtelegantius, neq? magis Atticum quiequam reperias,quam quç bic Alexander Benediftus Veronenfis fuper ca memorix cö niendauit. Accipe igitur fronte exporredla (animum potius quam munus refpiciens exile illud,utmeis quidem uotis,ita3d meri tis tuis impar munufeulum, ueluri arrabonê donee legitimum debitum perfoluere conce datur* Vale,ödhancnoßram qualemcuncp opellam boni confule,mecg mutuo femper amore ampledtere. Bafilex ,xq. Calcnd» lung. An» M. D. XXXU

£5

DE DIFFINITIONE PESTI LENTIAË AC WLGI

METV, CAPVT I.

Iximus dchisfebnbus in pu/ thdgmarenpgenercquas acu tas fimpliciter uocauimus,nûc traiifeundum eftad id febris fcenus acutiffimum, quo J pe/ _ ________ftilentia: cafu cuenitjfubirocg plurimos rap/t uario alTeciuum euencu. Quit bufdam bubones fiueinguinainnafcunc, ud puftulæ minutât liuftesjuelquæcucemjutluti fugillatione conuariaiirfæuienteflamnia, int terduin laxato permiflbq? ca'ore, medicos fecuros facirjac deinde bominênecac,magna vuigi trepidarione,quo remporequifqtanxi’ fibi timetjaiios uehementius turbac metus, Ä in fæuam impie tarent transfertur omnis clemcntiajaparêcibusfilios farpius defertosj contra pictatis arqt fana: mentis nim/siura uidiinus. De fratribus,vxoribufc{? innumera excpla funt,nc contagione labefierent in qua formidine arti medica: ferelocus non eft, pau cicp funt ex medicis noftris.ae pori®nuJii, qui vifere huiufmodiægros audeant. Audiui-musejjquofdâantidotis fuis eo tempore ma -ietutos fuifre,alios ucrofolaaudatiafnôfem per enim laudacur fecura temeritas ; in cura rapinægracia,perfeueraiTe- Dira eten/m quâ doep res eft,diuino(p fafo mortalibus ob me -f/ta noftra,ucl principum noxa cœlo dimilîa, quæ

IN PESTILENTIA. 18

qux fubico cafu vrbeis prouinciascg,unde epi dymia uidet appellaca,inuadit,cocca,incerta inconftans,uagajinexorabilis,fine lege furcs, quofcun($ inuenit obuios rapit,nullo nobili-tatis plebifue difcrimine,ab oricte denies ufeg ad occidentem pl agam repentina peftis cun/ (ftainficit.EcnobililTimas quadoej! vrbeis ex haunt,regionesq? potetiffimas, amp;nbsp;régna fub uertit,veftigiacp prioris habitus in totum au ferc. Ad animalia qqt ea lues, arboresc^, qua nos fyderationem , lt;xffoCi)Xii.'iu»(',Grxei uo-cant,tranfit,nam amp;nbsp;terra:Fruges,arborufru-lt;ftus,pifcesq? mortifero inueniuncur elernecia tabefadiis exitiali fydere Satomi lt;5lt;S Martis coitu,in fede Virginis aut Geminorum lunx folisq;defelt;ftu,cxterisqicircumftanttis adie-«ftisfyderu difeiplinæ noti8,de quibus in prx fatione diximus. Vtinam hoc anno qualiacS c^foeric aftrorum prognoftica,irrita amp;nbsp;uana fiant. Hoc malum miferabile mortalibus ita euenlc fubiro, ut plurimi fine febre inter domefticas aut forenfeis a(ftiones,uFpublica negotiaiX. horarum fpatio, quidam.xx.finc vrinapulfusqt venarum certo figno,intem plis,in via,in publicis offictjs,ex infperato ra piantur. Ita miferam humanx fuperbix am -biuonem oftendit faua pernicies, ut homo interdum lxtus,iucundus,ac fecurus,leni tern poris momentoftatim cadat.Hancinprimia Violentiam Deus opt.pientiffimufq! auertat, in quanec^ fuga,nccp peregrinatione etiam longa quifquam tutus effe poteft. Sed fup -plicationibus,vocis,ac expiacionib® dûtaxat

£ 4 locus

DE OBSERVATIONE

locus eftquibus u/tæ pcfiilenciam repercudz musuelfubmouemus,uel alïquando diferi/ mus.Galenus refertauthore Thucy.in hbris quos dcafFcdiib’infcnbic. Omnes qui ex A/ thenarum iJla famofiffima pcftilentia euaferc obliufonem cœpilTej amicorum amp;nbsp;paren/ turr),amp; quofdatn fui nominjs,altos oculos a/ mifilTejalios manus,nonnullos ipfa verenda, alios lympliaticos per utbem oberraffe,quod nHi CK magna corporis iniuria fieri no poceff. Scimus quofdam ucfpillonum manibus ad fumulos tradfos femiuiuos, alios ex nobilib’ quibus anima adhuc m cordis latibulis debre (cebaf. in fcpulchris conditos fuibe. Vnaex magnis matronis hoe modo fepiilca,paulo po(tuifacftmortua:tum quæfedens amp;nbsp;emo fa loco iter cadauera reuixerat,euulf« corns, dilaniatucß voguepedius maiori indicio fueZ re»Heuquotiês uiua inter mortuos ne quict^ fupefosinuocauit.Noneftpræterea facile in/ ter tam periculofa amp;nbsp;ingentia mala non défi/ pere,hinc de cæteris pcftilenriæ caufis concifa quadam ratione dicere incipiamus.

De pcftilentia? caufis Caput IL

HVius mali uariæ funt caufæ,ut dil/gen/ tiores Ph/ficitradidere. Acrisenim in temperics vi quadam venenata,regio/ nes;lt;Sd csli trapus ingentes infeftat,fyderum errantium tabifico innuxu,qui nobis circum fufusper refpirationem cordis uitalialxtalP ter fubitialq etiam per cutis meatus cui fpiri/ tus fanguiscu common protinus accurrunt, quibus

IN PE.STILENTIA, lt;9 quibus infeeftis febris exindepeftifera obori/ tur.Prelioquocp fanguinoknto nrageej! fai ftanumerori(Tima,fpiricus exinalis(uc Gale« fcribic ) regionibus propinquis peftilenciatn inducic.Conftatcp Aphricam infigniquonda peftdenna debdicatam fuiffe, quam locuftae innumerabiles immerfa: man, 3^ ad litrus rez lefts putrido uapore excitarunt. Poftitetn magnos terrarum motus pelblentia fspe or ta eft diro 06 in profundo latente uapore, qui pigritia,longo fitu, amp;nbsp;sterna nofle corpefee oat,hunt poftea purum aeremliquidumcp in fecitacpolluir,vndc nouas febres attulitpau cisepnotas.Quales Venetqs olim fuerequib* grauidxomnesabortum fecere3qus moxco dem anno pefte prims intcrierc. Exftagni» qcgobfeenos uaporesexhalantibus acrcorr^ pirur,qui late exinde fuum uitium fpargit. I n-fodiendisq? puteis,fulphuris quandoq; uen» autbituminis repertafpiritus noxij,peftis an helitum eniittunt,amp;; occupatls ftarim nariz-bus extorquent animas nifiquis fugs ucloci tatefibi fuccurrar,quod amp;nbsp;in metallorum eu nicults contingic. Quidam ôô unius dracho nis anhelitu fieri poffe arbitrantur,quod fabn lofumreor.Prsterhascaufas aerquotpexfe fuisqualitatib’adieftis maleafficiur. Vnde Paul. Aeg.inter medicos autor egregius om y. AiJt nes qualitates in aëre noxias inueniri pofte ncu. affirmât,quibusHumana habitudo in hunc morbum prolabi poteft.Caliditas nero addi ta exundanti humiditate qus et element! qua do(ÿ corcupeam (ubftanciam fequicur,cæteris

Ê 5 qualita

DE OBSERVATIONE

qualitatibus nocentioreft,amp; febrcis peftilen teis affert, puftulas minutas fiueuaros,quas cpinycfhidas nonnulli uocant, a nocte didcæ in qua maxime proueniunc,amp; boam papu^ las ardenteis,eam in pueris exanthematis ge neralinomineGr-cci appellant.i. cum tumtc accenfo rubore corpora, morbillos quidam uocant. Inguinum prxterca,alarum, faucin, auriumep abfcelTus,uariasq! in membris in fiâmaciones exitiaieis inducit,aliaçp morbof rum généra« Pcftilentiaquandot^apud no* hyemis feuis frigorib’,ut Aegyprrjs fummis feruoribus,amp; cacteris orientis populi8,refoU uitur.Ica cnim repercutit acris vis terra. Sic/ citas interdum nimia peftilentiæ caufa fuit, qua cfleftis aqua non modo deffuit, fed terra quoçpficciorreddlta eft, unde perennes am/ nes defecerunr,ftragcs, fiti pecorum morienz tium,uifa eft,uulgatiqï atcadlu homines inua fere morbi,cc primo agreffes,feruiriaqj,mox urbeis impIeucrunc.Ec Gallica pari modo ca ftra,Liuio cefte, pro cadaueribus cremandis abincendqs corrida,dó uaporis plenapeftii Icntiacorrepta func. Aqux item peltilcntes quxin abditolatent,amp;quas ufus non exercent, aut nunquain aër libcrior verberat. Cralleitaq?grauicaligine,fempiternacp no-fte,pcftifcrum in fecorporibus noftris habet uenenum.Idqp uitium magis atqj magie in-grauefcit mora, q,cum ex/t,rcgionis noftrse acrainfufcar.Vincunturenim meliora peior( bus, Annei Senecae fententia , unde mon/ ftruofa morborum genera,tSi nouis orta eau

IN PESTILENTIA. ;« fis,nee prius ea peftilentia définit, ^ fpiritum ilium grauem exerceat laxitas cœli, uenrorflz lt;J iadacio.Ec publica præcerea fame peftilen tiafaepe oritur,quxcontagione adeo inrerdS fenfimincrefcit,coclimalaqualitate fefe fub-feribente, utfæpe fydenbus a plerifcg caufa afcribatur.Peftilentia plurimum ultima æftai tecontrahitur,cœli tenuicateita difponente, qua tarnen citius remittit uiolentiam. Ediuer fo craiïius coelum initio refiftit,tardiufcç infi citur,infelt;flû ucro diuti® uitin retinet qd' mul tarum rerum exemple cofirmatur. In fumma igiturccieli circumfufi, malæ qualitates,huma na corpora non diiTimilis naturx facile corri/ piunt,febrcisq;peftilctei8 inferunt,qup ab hu more nomen accipiunt, aha: fanguinex, alias eolericae, abac melancholicac, phlegmacicxcg dicuntur,hae poflremae raroeueniunt,ob id aftrorum pcriti febres fanguincas,aliquando colericas aliquihuß annis predicant,aftr»-rum ratione ita demonttrante,

Quaracione Humana corpora in ficiantur, Cap. III.

/''X Vatuorcaufasfapientes confideraue L J re adlioni cuius neceffaria s,agentis 1e ^“^gitimas uirei?,pacientis difpofitionê, propinquitatem utriufcfi aemoram, quo re fpeflualiaalrjs minus afficintur corpora. Et firecondita vifyderum uel acris quoq;circü-fufi,fubftantia tabefafla peftilentix omnium fxuiffima affuerit. Qua ratione nonnulli ïubito concidunt, aliqui indies procrahatur, ’■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliqui

DE OBSERVATIONS

aî/qui conualcfcuntjÄ npauci reperianturin tantapcftilentiæ repucanonepar«njodo,lt;Siî qu/per pcftdentes tra(feus nan(eunt,uel cou tagioneofFenduntur5Ïnuenti tarnen lune æta te noRra qui extrema fenetflnre rapti funt, g prius luuencs m maximis peftilcntijs ruti me re. Vanæenim caufe funt^ex quibus uarq erfe lt;flus prouemunt, Mirumcp velb’mcnta ianea præfertim hancpertem diuconferuare- Au/ ^ dïuï paths mei ærate in Veneta urbe cuicurâ “ '''‘* pcftiîcntia: rempote fufpciftamjin intenores domus partes cuiufdam Patheq eieeftam ac poftfephmum annum rcquifiram-quam ma tcrfamiJias difcuh/ulïit, longo emm fituin abdïtoloco uircus uebemenhuscontraxeraf, q^uo ferai prot/nus fubira pellecoirepci funt» Conftatque plebem ac feruina Infcc mails elTeobnoxiaratione ph/fidsmanlfelia, con tagionem^ exinde exortam,qua maxima no biJitatis pars fublataeftmecplures Untres ex publico decreto unquam décrété fun tad cal dauera deferendajquameotempore in quo nee fepelicndl fere modus, nec fepultura: lo' eus erat.

Qui magis pcftilentiæ virus fentiunr, Caput II lb

Aufas brcuirercomplex! fumus, quiz bus communis fine uniuerfalis mor/ bus populos lt;Sc regiones cxihalirerc» uerhr. Atnunc corporum uar!ctatcs,fexu8, setaresep dicemus,quæhac tabe mag!s mit nusuepericlitarl folenr. De ann! temporibus fupra memorauimus, Corpor» igiturqux ia tegr»

IN PESTILENTIA. ji

tfgra funt, difpanTcç, cum aeris natura pro/ priecacis, quscp reclam uidlus rationem ob feruarunt,c(bo,potu,venere3fomno, cxercita , tione,5^ his fimiiibus(ut Galen, demoftrat) ^‘* ‘’**‘*-in pellilentia turiora funt, in quibus humores c0putrefcerenefciunt,prxfertim ft excremen ticq corporis exitus meatuscj;adaperti funt. His oppofitacolletflio eft per fe nota. Culpa ta fcilicctcorpora nimiumhumida, uelfimb lis cum coelo corrupto naturæ opilata,luxu/ nantis gulx.ociofa, laffat veneris, malæ terni Peraturæ,qua:ctthumecfta funt,quottidiani8 balneis,repente eo morbocorripiuntur.Qux rurfus nö Integra funt,fed acris correpti qua lirati contrariam naturam habent, minus c5 flidantur.Sangutneaetiam robufta lt;SC quæ colerica dicuntur,cutis laxioris cum plurimS peililenti febre magis infeftantur,quam quæ phlegm atica ac melancholica dicQtur, noxio prsfertim coclo. Viris magis quam foeminig aliquando id malum Contingit, quandoep e diuerfo.Colcrici item ac melancholici peftifc rococtitralt;ftu minus afficiuntur,minus enim humoris uterep, minufcß melancholicus cali, dicatis habet,atc^his inprimis duriora ficcio racg membra funt,qgt; 5C feneduti contingir, quç ob id huiufmodi cadauera atep ægros im pune attradlare uidentur,56 fimeatuum an guftiæ,GaIenotefte,plurimumobfint. Pefti * nbsp;nbsp;nbsp;.

lentes enim febres opihtionequaemphraxin 'M*/«/'’ Graeci uocant, qua: fanguinis 5ó aliorumhn niorum ebullicionc excitar,citius proueniur.

Denfa igitur corpora earn ob caufam deteri*

fcha

DE OBSÉRVATIONB

fe habent, quibus meatuum Jaxitas remef dio cft,qua vistabifica expræcordijsexlia/ lare fol et. Scd inter caetera hoc mirum eft ainmalia nonnuKa cum homine eadem tabc, quæcx aftns eucneric corripi, quædam non artingf. Conragiaquog?adairerumgenus tranfeunt, quandoque non procedunt, nec vires ampliant diucrfitace naturae ita feten/ fe, pcculiaris enim rebus proprictas eftuene/ niuiribus contrariaa cœlo Âaprincipio gc ritah difeordia répugnante, hanc irr!??«•;xp Grxd uocant. Ex codem ucro generefaef Lus contaminantur fo(o contadiu , ubi ha/ bitudinesnon di/Timifes funt, ivfi^sxilnphanc appeJlauere,hoccft concordiam, dl: confimf Icm in rebus naturam.Hincadauguriatran/ feamus.

De pexCa^ijslïue prognofticis futuræ peftifentiæ.

Caput V.

PEßiJentiam arguunt inprimis,quas fu-pra memorauim’ canfæjLunæ, Solist^ principalium in orbe fyderä defedio, uelquorundam pcftlt;fercoitus,autmal(gi’us fieJIarum afpedius, Comxca:icem ardentes uel lampadas in cœlo alps fixis ReUis fuhferii benribus,faces Sd iacula ardenda^longiori limite bolides, aut ipfi* cœU hiatus,qid' Graeciuocant,aut lydera uelati cadentia, Sd alia

IN pe;stilentïa. n äliahuiufmodi cœÜ monftra,qu3e fignif/care tantum futura exiftimantur a plensque. Nee cœleftia femper fignaftarim minas exercent fed annum totum ucl fcquentem interdum fufpedumfaciunt. Caligines quoque frc-AUenceSjCrafTxi^ maiorem pcftilentiam præ/ dleunt,quas EurO5Notus5uel Kuüet {ut ^-nftoteles tradit jcogir, nee fol poftea difcu-tir5quo diuturniores eo magis fufpeefiae funu Veritem fngidum.acficcumjæftatecalida ac humida fubfcquencc,aut nimium pluuiofa, tefte Hippocrate, ficcitas quoque anni im-*noderata,qua perennes fluuq deficiunt,hoc malum minatur. Carbunculi item (ut Ga-lenus fcribit ) buboncs, varique, qui infan-tiaminfedent frequentioreSjidem denunci-ant. Sique diei interdum mira ac fpediabi-llt;sferenitas,quam repentinacaligo occupée, aut fol ipfecaliginofus cum quodamtepido uapore otiri cernatur . Nam SC animalia fuaprognoftica faciunt inter in dót a, amp;nbsp;im-niundapulices,cimices,mufcx,amp;:: alia huiuO modi tedia,quæ fupra modum apparent« Kan»quoque, quas fcincoidas uücant,nu- Scineoiiie merofiores quam par fit,autlocuda enaca, rtune purificam materiam uberius indicante na/ tura,auc alia qua: intra uifcera terræ degunt, fi cubiba fponte deferunt,ex imis terræ par/ tibus ld malumoriri fentientia, uaticinatio/ ne naturæ fæpe probata. Oues cae dem de caufa , quæ moHioris funt naturæ, Annei Senecx uerbis., 3C quia propiora terris

^* DE OBSERVATIONB

Tern's ferSr ca pita flatus dW aër/s circa /pram humum ftatim exfipiunt,qui fi maiorexit,ho minibus quocjeft cxitialisifed ilium interd3 copia aëris fvncer/cohibctanre^.utabhomlt; ne poftic crani,furgar. Et auiculæ pari modo tpli traiftucorruptOjinchoatos in nldo pullos deftituunt,vcridica pefhlenciæprædiuinario ne. Canes quandoq^feuarabie aiSupeftem llidi/.«, po''tendunr3qui,Homero tefte,cum alqs nô/ nullis anfmalibuspriuspeft/Ientia corripiuit rur,quæ poftea ad homines tranftt.Hafcdixi/ mus ut etiam indodlum uulgusfua habeae figna^quibus f/derain cœlncrrantia fufpice re minus liccnHincad obferuationespeftilen tixtranfeamus.

Obferuat/ones m peftilcntia, Cap.VL FAtalis igitur peftilcntia, quæ cœleftiS fyderum prognofticis^achis quæ exelc mentis funtjindicaturj dinina plcruncp ulcifeendi uindiefta mortalibus Ob mérita de/ mitritur,^ a fummo deo fufpenfa.quandoiÿ relinquitur,ob preces admotas, uotatÿ fufeeZ pta,quibus falus publica regionibus multis reftituta eft.Hæc prima fine nobis præfidia q/ bus nulla præfentior medicina habetur, id fæ piusuiderunt maiores noftri inter religion is Chriftianæ exempla admirabilia. Deinde ho mocumfecurus effenon poteft, percgrinarl primum arqr longius ireucl nauigare debet, nerfus prccipuc AquiIonc,Scprentrionemuc, ubi id non licet faluberrima cœli pars loris dtligendacft,quæin Sepcentrionem fpeder, aut in

IN PESTILENTIA. )|

•utfnoccidfntcnijorienremjUcl in contrariä ingruenris peftilentte parcem^ubi maxima fit falubr(tas,quam ex incolarum etiam roborc dfprchendimus,l'i fauces bibentinpursfunc, fioculi Ä caputinregrumefttfim pulmoniZ bus autthoracenulla eft, autrara caufano. Locus quo akioreft,quoqjmagis perflatihs, co falubrior exiftimatur, nifi peftilenria arris uitio fuerit,ut quibufdam placet, valles ob Id Vitandæfunt,paludes quoq?damnantur3cx quibus noxium uirus ,aftiuis calonbus eru* «atur, amp;nbsp;natricum ferpentiumep peftis,h/* berna deftituta vliginec3cno,lt;Slt;: fermentaca coluuieuenenaemittuntjex quibus cœli mor bi contrahuntur,quorum caufas minus per/ fpicere queunt Phyfici noftri. In concagionis fufpitione,circa itinerum occulta domus ruri quercndaeft,neamicis notiftj prætereuntf/ bus diuertendifit periculofaoccafio. SepuP chrorum vlcinitas,cauernofaq! locauitanda funt.Lx)Co igicur lalubri equitare,geftare,am bularefub dio,Ieniter ante xftum licet, uitare tarnen facigationcm3cruditatem,frigus, ealo rem31unam,libidinemcß oportet. Earn regio nem faivberrimam eiTcconftat,quar peranna prius libéra fada fit peftilentia. Tum lympi dusfyncærufçp aër redditus eft, minuses este ris obnoxius habetur. Vitanda funt loca in quibus plurimae ficus,nucefq? confite funt, UrI ubi linum,fparrum,canabis in aqua mace rantur,malos enim uapores emittunt, prgfer tim ubi uenti non fpirant.Sed quid iam dotnj fieri debeat, omnibus fere mométis uidendS

F eft

DE OBSERVATIONB

eftjUbi pedilcntix fufpitio effet-, ubi magfftra t^ud aîiquo publûo officio diflcedcndu non effet,auc uaierudine coniugis,aut filiorum, auf akerius reiratione,ad huïufmodi ignur Huxilïaconfugiendumeff. Sih/ems eft congt; clams acrem hiscomendamus odoramenns, quæcalida funr, ut mufeus, nux Syriaca, ma ccr fiue machir eins pulumatus , amp;nbsp;foliaceu# cal(x,fub quo inutile ^nigrum lignum puta men eft,gariopbyllum,ftyrax laudann,thuSj eiyrrha,thimiamajhcbenum, acornm, idneu quadratuiiijcrocumjbdciliulnjocimum maio rana,rpica, origanum, ealamintha, pulegiff, inter praeftanriirimacaffiacft,a Galeno Pkt moqueauctoribus diligciiriffimis edebrata, quamcaifiani hUu'^ab anriquiffimis audio ribus appdiari uideoiundenat’eitcrrorquo fiJiquam Aegypciam caffiam fikulam falfo uocanr-Pofteriores ex his qufdam funt inuc tufacilia, ÄpIcbi accommodata,achis quiz but diuizias inuidic fortuna. fgniuero fuperz imponûtur,neç^ fiiperfciciofa quidem medici na,laurus.iuniperus,cedrus,rofmarinum,ud fimilia odorata Iigna,etfrudrices. Aeftateue/ ro cubiculorumgratiam cuftodiunc malacy donia,fiuecotonea pira,ud rdiquamala odo rata,mala medicajdT eorum ffores,foliaqt,ro fa,viola,nymphéa,omphacium , cucumis ud cucurbita,myrtus,accrum.Camphora,aqna rofacea, violacca, A: qua- ex flonbus mali ci/ treifit, ex turnibulo, ficenim liceat appellant nouum inurnrum,feris item fobaSonchi^di/ diamnijukis iolu paffim coniperfa. At ignis

min

IN PESTILENTIA. 54 mira uis eft in omni tempore,qui in peftilen tia/jug folis lunæcp deiiquio concrahitur fuffi tu miilciformirer mane iplo auxiliacur : aeris eniiri uirus,fi quid eft,difcutit ac fugat, Hip/ pocratecc Paulo Aegineta demonftratibus quod obferuari fxpe lulTimus. Acetum prætc reapcrfecubilibus afperfumjUim malam au/ fertmofacea mixta efftcacius . De mixturis aliqua, quibus cubicu'.i acrem commenda/ mus,hyemepra:fercioi fubiungernus, Eaex hisconftat,thuris mafculi ch/miamatisfingu lorum drachmæ rj.mafticis, iuniperibacca/ rumfefqui drachnja. CariophyllorumjIigrti aloes fcrup.iiii.exladano puriftimo ,9quaqi citreaginis omnia in orbiculos dirigeruntur, qui carbonibusinicdlinidorem prxftant effi cacilTimum.Aliacompofitio huiejeontraria, exrefrigei antibus fit,in qua rofaru rub.fcru. rj.nymphes,labrufese fcru p»5lt; coriandri, uio Iarum,baccarum myrti, maftiches, coraloru omnium fcrup.i. rubric's: armeniaeæ,rubri cælemniæ drag, camphorac drag.iitj. impo nuntur,0C ex rofacea orbiculi conficiuntur, amp;nbsp;ad ufus feruantur. In hac tanta diligentia cauendumeftintercetera,ne quis ex familia ribus loca adeat fufpc£fta,nifi allio prius com manducatojeporoep vino meraciufeulo. Alrj dari fuadent plebeiam antidotum ex nucibuS iuglâdibus5ruta3 fico ficca,additafalis mica, Sufpedlos a propinquo amp;: a véto alloqui pi/ culofum eft:ea eni veneni uis vento in corpa deferrihaud dubiüeft.In qua item obferuagt; tiane cauendum eft, ne canes, cati, felesue,

F x auc

DB OBSERVATIONE

aut aliud animal, per fufpeiSas domos pn^ uagari pofTiiirdcferuntenim plcmncg a uid nis pedilenciam.PubUca phana^2Ccatui om nes caucndi funt. Si qua did hora Drum pla care m animo eft-prluata ardicula, aut altari cötnode vei debes.cj^ adire libère amp;nbsp;turo pofz fis. Vit am librra/fm duccre opus fft fiudqs fnterdum uacare.amp; iccis,nihildepeftiJentia fogifarc,uti7efft. Sa’pcvtftimenta mutare, autfuffitu ud ipnc ma/am uim arcerc.Cótra peßilcn teis craélvs a prikis laffer per diesafz fumtbat.uelaron m ctbls amp;mytt hi£. Lauri irem folio triro,oIfacSoqp,cademcoragiapro hïbebant,miri effetSus etiam fi comburar» Aha irem funr quse inter compofitiones max nas nireis habent, qualia funt Coralhum Ä margarirjc. Ex gemis , carbunculus, hyacin/ tbus,fmaragdus,raphytus^3lt;: his fimiüa : ha bent enim officinægcmas viliorea informels, ineqvaleis cauas, glacie, aut nubeeulis macu lofas, a mangonibus negleflas,qua: in farina contcrutur ad nobiJitahs ufus,exqs trochifd tivepadilh fiunt, admedicinam. Atitidotit quo(ÿimponuntur,ueluti theriacaeuel mithrf daticaecompofitioni, diamufchojcondito ro fato, bugloffato, uiolato, uel porionibusma tutinis, gemmarum pulueres bibuntur oboH pondère, maiori utilitäre,quamquæmatroz narum digitos pingunt: miraenim potentia correcreanr,cxhillarant,vircfs tuentur, amp;nbsp;vc neni vim abigunr.Decompofitionefuo dice mus loco.Hoc tempore pilam manu geftare odoracam,quaeexcah'dis ficcisque odoribu»

confiât.

IN PESTILENTIA.' 51

Confiât,Ii/emc præfertim ad maximam tute Um facit, ungueiit/s ærasnoftra non utitur, alioqui in omni gcnere luxuriae antiquicacia seinula,qijæ zibetlium animalis ,ca:i magnn tudine ex crementiciu m ex nacuralibus habet humorem,ac Mufchufuauius fpirantc illud ex proximo nareis acrius ferir,54 ex quo plus eft-jinufco tamccharius comparator, ecenim odorem qui gerit ipfe non fentir. Pilacxhia confiât, Ladani quam purilTimi vncia,ftyra cis,calami odoraci,carpobalfami,amomi, nardi fpice,omnium drag.iq.cariophyllorü, nucis aiTyriæ odoratæ, xiloaloës,cafria:jüm/ nium fcrup.q. Mufchielecti obolis.q. figilla tim conceri moxomnia in mortario xneOjtuf diculacandcntecogi debent quifquis tameft odor potentilTimus, nouiiTime additur impê dio,non parcences zibethum,opobalfamuni malobathrum,quod foliumuocant,addunt MdleBa-hæepro faculcatum porcione. Plebs ladano, üirumfo-thure,myrrha,amaraco,pulegio,accroco cö iM^. tentaf t,eoquo diximus modo. Altera eft Vamufit pila qua: maximis conuenit feruoribus , qux fngidum» hoe modo fit,rofarum ru.uiolarumegjfarinx fingulorum drachma,nymphea:floris drag. I* 5» Corallorum.rubricælemniæ drag.q œ/ nantis,fuccini.omnium femidrachma omnia tritum per cribrum fecernas,nouiffimxcam phoræfemidrachma,mufei obolus addf de betJadaniiSiï terebinthinae quantum fatis fit ad coagenda omnia addita aceci ftilla, fufpel do pritcrea tempore fcabies, alioqui impor tuna,impecigincftp,ucl articularis morbus

F $ fccurl

DB OB SBRVATIONE fccuritatcm afferunr,quibus fanguis repurga tun /onftarcß hancob caufam a phyCids (x pius predict folere , fcabiod tunicam intima prccio fibiquifqi mutate debere, SC fcabiem non abolere,qui infedatur, uerum malos hu mores emêdarc,neqjvnguine vti, fed fangui nem, (i immodicus eft,pronnus dimitcere. Non earn tarnen fcabiem laudaucn'm quxm/ fanda viceris putredine ferpitpruritu intole nbiU, qua. corpora vogue di(aniantjr,Hiplt; pocrans teftimomo. Siquem inguen autcar ouncu/us ex famihanbus rentauent ,qua;re primanr aur difcunant marena, uitandafunr, ïinmocucurb/ra ff opus dl marena inde ex/ trahatur, SC ex iecararia vena fanguis dimie rarur.Tument ramen fnguina quandoep ve rendorum vJcenbus,qux nullam morbi fufpf nu tl cm afferuntjff febris non dl. Sed quia ad r/s mentio faéla ed, 3C cubfcula multifanam ab acrcpeflffero repurgan' docuimus, pari ta tionc D/ufnus Hippocrates plurefs Ciuita/ tes libéras fecir,quæ pellflentia ex foils lunxcÿ dcfedlu laborabant, crebris ignibus per vit cos accirca vrbern difpofitis, quo fæpius fa/ do duels ab ea labe Ilbcrault, Idem auctor memoriæprodldlr,occludl oporrere portas, feneftrasqtjac mearus omneis,verfus earn re glonls partem vergcntels,unde flatus pedi/ lentes fplrare uiderenrur. Immlflb fenedria nouls aquilone, Äobflrudls pcftUentlbus la nuaqj permurara, arepita omnes Incolumels fieri. Exemplum unum non prætermlttam,, state nollra memorandS, quodratlonepby

. fka

TN PESTILENTIA. Jtf (tea confirmatur. Quidam mercator Greten fisnobilis nobis narrauit,cum in Tauricare gionenegociaretur, amp;nbsp;fæuilïima peßie orta effet aëris vicio,quo finis monenOi non erac, ineafumma hominum ffrage a fe medicum Vifumlocieius incolam,nam Sarmateealoca tenent5quicanes omncis interemptos paffim per uias, perc|i uicos omneis abqei iuirit,qui diftentijamp; putriditetro odorecœlum impie uerunt,quo remedio Hatim ciuitas fanitati re ftituta cft,amp;.Sarmatas id remedium fadiita re folitos,putrefcences enim canes aëris natu ram immu(arunt,quxhominibus duntaxat exitialiserat. Itacnim diffimilitudo facit,⣠return difcordia,nam uenenum ueneno inter dum debellatur, quod etiam Zoar quidam inter pofferiores phyficos affirmât,ut ffatim ^icemus.

De viëlus ratione. Caput VIL

EThxfuntobferuationes quæadacrem percinereuidentur,nuncquæ ad uitflû attinent exequamur. Pains igitur ex tri tico nmndo,a quo ôi Galenus incipcrefoler, non fufpeffto fieri debet aqua colleiftus quam puriffïma, furno coctus,purgato,priuato, li/ gnisnon uitiatis,nccp damnatis,ea fuperfti tiofaaliquiputabüt,in bis enim maxima uis eft,quod olim experimêto cognicum eft, bal neo putridis lignis ralefaëto,multis intcrem/ ptis,Hyemeuero,et his qui crudi funt uinum Cretenfe uel Faiernum maxime a Gale. lau» lt;lacur]au[Rheticutn^aufferum prima menfa

F 4 aiïumi

DE OBSERVATIONE

«num/ debet,deinde med/ocr/s porennæ, »/ ftatec/arù, fuaue^nuUarum ferme uiriâ^uetef tes probabât, interquos Celfus alternis d/ez bus inu/cem modoaquam, modo vinum bigt; bendum. Ex po/tcr/or/bus mcdicts nonnulU fn totuma menfaaréent. Vereres ablïnth/tc falutare/n omn/pcftdent/ahabcbant. De ci/ b/SjUt ab bis quæ ad pr/mam menfam ueniik exord/atj/adtuca ex acefo conuemt. Qui oleil addunr,mag/sgulæquain ftomacho confu/ Junt.SeriSjC/chorium emedullarum coeîûma g/s quamerudum prodeff, difficilisen/in con coCtionis ert portulaca. Acetofaherba, inter exceras peculiars in peRUentia medic.nænô m/norig/ona habetur SonchoSjquam feano lam Punici uocant,3C quam pinpineHam uul gus uominar.Hyemeuero rura,faluia,meiiia pu/Jeg/umjabrorantr, artemifisc, boglolTum, h/lTopum, ap/um, fcrpillum, mcllilïopliyllii, fanfuccuSjbeton/tajCalcnduIa.Didamumjet caparcs,ma//medici floresjqui odoreÄ uin7 bus cærer/s pldabaut. Suauiores in ItaJia qua in oricntc.Quidam mali medici carnem cefTe latimconciduntcncorticead hos ufuSjq,mf/ firmis ftomacho dar/non fuaferim. Seconda menfa, lens fola iter legumina probatur, al/o qu/n a Galeno damnara, fed cortex dem/rur, pr/maq^aqua incoquêdo d/fFund/tur. Hye me c/cer/s Zus omnium confenfii laudarur. Siferem 3ópaCtinacam emeduUatas laudaue rim, 3C quam Galficam uocamus, Grxd a coloreglaucum,uulguscareotam didèitar. . Tofta en/m ex aceto add/to aromat/s momê/

t9

IN PESTILENTIA. n tocomendacur/uel in prima menfa inula: itê radix afparagus. Aeltatelupulus,quernluz pum ialiiftarium prifci nocabant. f rodeft SC qua fpccialibus radicula appellatur,herba/ rq raphanidam uocar,gu(lu finapi proxima*. Atcamis ulus moderarus ededebec,inhoc enimcafuuidlus athleticus damnatur, abfti nenna iuuatjhoc eft,non nifi qgt; oportet, facie cas enirnac tames periculofa tune,neenifiin/ temperances homines peftilentia conticic. Tempeftiua igitur abftinentia,et tempore et modo 06 ordine habenda eft* Caro igitur op/ timi tempcramenti elTe debet a(ra,magis qua elixa,qualis eftuituli ladleutiSjapri, capreoli, ha;di,leporis,pulli gallinacci. Veruecis anni cult,cuius amp;nbsp;uicuii pedes ex aceto prarferunt, invitulaacfœmininohædo adt nes inamarQ laudantur, Galeno tefte, oua forbilia prima menfa conueniunt, pruna meoefta uel ex vu» acerba: fucco.Capo,perdix,lep us3atcagen,ut Galenus tradit, fafianus, merula, turdus, bi* duo maceratus aceto, auiculæ omnes,turtu/ res acpalumbcs.Coturnicem uero,anfercm, lagopum,quicito marccfcit,amp; annatem dâ( nauerim,ó6earum pullos quos Galenus in* primis praeter alas coarguit. Quidam aceti acrimoniam pada minuta, uel pado admixf tocohibentjfrigiditatemc^ cinnamomo tem perant.Expifcibus procerum lupum lauda/ mus,turn marinum,tum fluuiatilemjeiufdem enim funt nominis atej} fimilitudinis,uerum marinum praccipuse fuauitas, tongum roftru nullis fpinisincercurrantibu3,belonem fiue

F $ acum

DE OBSERVATLONE

acurn uuJgoangufïcula dicitur, mullumbar ba infignKum,(X mannum 3C fluuianlem au racam: Labrax ueroquem variolum uulgus uocat,maxime laudacurm hoe genere amp;nbsp;cru tam huuiacilem ob fimihcudinem pofuerini. Aiugiles pelagico0 commendauic Uale.Oni nes panter pibes^quicarms candore, amp;nbsp;fua/ uitace catreris a gula pra;ferunrur,eo tempore laudantur.Si ex aquafuehne non damnata, quails lalmocilin Aquiranra,omnibus man' ms prælatus,etcarpio in Benaco lacu nodro omnium laudati/Tunus.Lombricos item flu/ uiatileis omnibus pra:rulerim,fed quia raro capiuritur qui libram excédant,rantas Jaudé ademinoptimi emm funt fucci,uulgus lam/ petram uocitat. Pifces omnes exaceto tofti in craticula primi meriti funr,fccundi ueroge luprælîridii habentur. Saxatiles omnes a no ftris medicis maximeprobantur, inter quos a magnitudinecapitis foro lulienfes noftnea pitones uoeaiir.Secundi menti funqquiin ha renanafcuntur pifces omnes. Leuiores pela gfci5utquospaguros uocant, reliqna prêter mittimus, nam medicinam hoem loco, non ganearum culinam tradiamus. Olcofa præ/ terca,ac pinguia omnia uirida funt, aciadti# omniagencra. Quidam ox/gala dancenfu ra,fed Itomachi ratio habêda eft, alioquin fa cile compurrefcir. In ultima menfa ex frudif bus omnes qui in fiomacho haud difficulrer uic(antur,caucdi funt.qualiafunt oiala arme niacd,cerafa,mora,cucumcres omnino dam/ oaiitur, melopepones quotj^nifi prarftantes,

finCi

IN PESTILENTIA. 58 fint,ac in prima mcnfa,pomaq;,qug melimel ladicunrurjac pirafragilia probancur roda) prarfercim faccharoq? contrito fuperiniefto, id prifeis delitqs uix notum fuitjnûcplebi uel rufticis familiare, perfica ex uino auftero uti liter comanducantur a menfapifcium, nucea iugiandcs,fi mod” eft, utiles funt,am/gdalg in aqua infufa^piffatia, nuces pinex, corianlt; drumq? facharoconfedfa, uel ex qs difeufTia tumcisex paffa amygdalae fuauiter comedS tur.Citrea mala âC eorum genera utilia funt, nam 56 ciborum cupidicatem afferunuMorc tafiue oxypora idem prxftancex aceto afpc ro,uelvux acerbæ fucco, ex his hortenfibua qux fupra cômemoraui,iiel mali granaci fua/ uifer,acris,uino,hyemc fiiiapi concentus cfTe debet. Quidam oris fuauitatem comendant feminecitreo cômanducato,quod óóaërispe fliferi noxiam abigit. Si quotidieeftur.hyemc cinnamomum, zinziber, cardomomu, cario pbyllum,nux Aüyriajac macer cum didiamô coraliiO3croco,additis ceruini cornu ramétis^ côtrita enim amp;nbsp;cribrata, fpecicrum nomé ab autSoribus fortiütur,56 in edullqs, cibarqfcn omnibus ucillctr infpargntjin reliqua uitflus confuetudine,^ minimu mutare debemus»

Defomno acexercitatione, Caput Vllb

HOc tépore mane furgendn non eft,necp pedib’ nudis ambu.andö, tepeffatestÿ uarias narijs neftimentis obferuandx, nefrigote aut nimio æftufatigent corpajeodè f»pe

DE OBSERVATIONB fzpedïe ucntorum caufa modofrigus fentil mus,modo æltulaboranius.Somnum merP dianum pnfcæ,polter)orcsq; mcdicrum febo fædamnauereinfuecis njaxinie.EtpcftiIcnt.f temporcjabliinênam /audauerc, modo plus nbi,modo minus ajrumnuadet Paulus Ae/ gincta,ïscÿ modo cabduSjmodo frigid us elfe üebet.Interdum Ô6exiccantis natura idem, amp;nbsp;deaercarbitrabatur. Aetas quoq; noftra repletibnem fiuecrapulain ukandam fuadet, famem niiniam,ncïm,fluxum,uomitus, ac uc nerem,crud(tatem quoq? lætalcm pucar.Bal/ nea,fangariôes3fudorcsq}nunnnecuca fune, CO tempore areu, tabuiis, locis leui lecnonc, liberaJibuscg ludis animum recreate luuat: fridtiones corporis Galen.ubiopus fit,lau/ datleueis, trilbcianiqj fi quid aduerfi euenit, leuare oportet,Ä animi mœrorê pellcre,nihil de pefblentia cogitate. Pluriinum euim tefert acriinteutione aliquid animo uoluiarc

Potioncs Sc alia auxilia in pedilenl eix tempore. Cap, i X.

I Nprimis hominis fut diximusjproprieta tem,acaeriscircumfufi3uel aquæ uel alter ius rc/naturam nofTc oportet, quibus fax file occurrimus contrarijs quafitacibus,uel fls quae fine certa qualitatefed fpirituali dun taxât forma fubueniunt. Verum prius., quod diuinus Hippocrates incelTanter clamabar, per quam humida corpora ficcanda,imputa qppurganda,ae poros apcr/endos corporis, quod Galen,fefactitafle fetibif,quo tempore frequente#

IN PESTILENTIA. jy frequmtcis carbunculos oriri uidehatcertifli wapeftilcntix auguna,fxabundanfi putredi ne.lnquocafufanguis mictendus eft, fed mo dus feruandus,magis tamequibus in ufu eft, Uelquibus fanguis melancholicus fubftiterir, Ut menfes in mulieribus,amp;S maribus hemor/ rhoide«, aut in utroc^ genere narium profluF Ilium. Tempus idoneum eft plenilunio. Qui uenam fecari non paciuntur,natibus cucurbi tas imponant, ant fanguifugas,fanguincis, acmorbidls corporibus Id fæpius fieri debet. Vomitus (utdiximus) obeft.nififpontefiar. Malam enim materiam adtrahic. Aluu» moHiendaeft tore Syriaco,quod mannauo tant,Iudæorum officinis nûc familiariffimo. Siliqua Aegyptia,quamcafiam flftnlam falz fo appel!auercjCafliæ fiftu læ o d ora tac n o m inc erröte manifeftOjde qua fupra dixim’, Gale. Plinqq? grauiteftlmonio,tamarindis quoiq», acuiolaceapotione. Alp ubi aluns a ft rieft a eftjcl/fterem infunduntcommunem. Sed ree media addemus celebratiftïma.quibus uenl tremcxoneramus,accorpus tutu reddimus. Catapotia enim funt Ruffo afcripta, quæex his fiunt,aloes hepatitis lotae pondere.fj.m/r rha puriffimae quam ftaeffen uocant,croci om nium ponde.i. ex uino dantur futnmo manc drachma pond, aut femidrachmae. Qui his catapotfjs ufus eft,uc Ruffus promittit,neqp ptftilenria,ne(5 contagione unquam corrui pcus eft.AtPaul” Aeglneta aueftor grauiffl mus aliter defcribit hanc potionem propinaij dam,quam noftri in catapotia digelTere.quar deuoratu

DE OBSERVATIONE

deuoratu faciJiora eiïenr.Iüe autem ex Ruffo ita demonftrat.Afoës hepatitis loff partibuS duabus, hamoniacijthymiamatis tantundé, myrrhæ parte vna, bæt in uino difuta mera/ tiori danda funr,prifcicyathi menfura.ldem Pati. Agineta fponder, Ga!en. aucfloiitatc, rubritam armeniacam potatani drag.i. pó» Summopere prödefTe,amp;; hyeme theriaca pan' modo ex uipeiis compofirain, qua Roma: GaJe.ufus eft maxime in peftilentia,quæora' ribus bibentibus falutaris fuit. Sedeo perue nicaudacia,amp; non folum priera iminutarütj fed etiam aliquid addiderunt.Quidam Zoar nomine nefcio qua return conieelurn ufus in( ter barbaros medicos non inftmus, fimo co/ lumbino his pocionibus, catarticifcj? ufus cil in acris 3C aquae vi peftifera , neep id cafu dut dusjcraifos enim humores detrabit, aepurri dos fua fubftantiae fimilitudineprofpero fut dixitjeuentujisfape fallacibus conieduris corpora Humana hominibus uefcêda damus aromata aHcruata,quam mumiarn barbaro nomine uocant,utignarum uulgusfui gene ris edat carnem infando naturæ piaculOjCate ris ucluti deficientibusin medicina remedijs. Num fatis erat viperas nocentifTimas ferpen reis antidoris admifcere,nifi amp;nbsp;humanum a/ dipem ad vndiones ftudiofius inquirar,seras noftraridieufa fxpeó^uana fruftranone, ca non profit qui magna promittunt alia cômi/ fcent,quæfuntcfFicatiora. Subquibus latent quorundam empiricorum rapinæ.Sed ad no ftras potiones redeamus. Jnuentum eft

feculo

* IN PESTTLENTIA. 4 feculo noßro quaratione fanguis humanus bibatur,quo ofttco frris ipfis fcriores fumus, non fineenim horrure refeótorum corporum lt;xta afpiciuntur, quancomagis alTumi,quaff fanitas auc longior uita haberi non potfiCjoifi exhomine. lam fanguiculum SfpulpamcZ tum in cibos exfanguiue,amp; Humana carnc fxpedamus.quis non iure accufabit media/ nam monftrorum magiftranijhacchominum proffdlo non arris uitia funr,in qua reamp; Xe/ nocraresa Gale. damnatus eft, hoccg fuper/ ftitiofis medicis dicium fit. y bi corpus rcfri ' gerandum eft uiolarea potione vrimur, rofa/ tea, uelcitreimali admixca porculacae aqua, Cichorqueftris acetofæjquam oxaliden qui/ damuocant, Ctetes oxynidam uulgo dicöt* Sonchijbugloffi illam fcariollam uocant,om nium femuntia. Aliapotioeft diligentiori/ bus obferuara,mire efledtus in qua lt;Slt;f fto/ machi 56 cordis ratio habetur. Seris, fonchf, »cetofa;,bugioffï,fingulorum manipulus. Sc/ minis item acetofæ portulacx feris5 56 mail titrei excuftis tunicis,omnium femuntia,roz farum rub. violarum,nymphéa: liliajbugiolTf utriufq; generis omnium drag. irj. rofmari/ ni.t]. aquæ rofacex triduo iufta infufione macerrntur: poftea perfurnibulum leui flam ina deftillans aqua excipiatur, in qua 56 fac/ charum addimus,56 citrcimali fuccum,ó6 fandalorum farinam , fpodrjque momen/ turn eadem facito ,inferueantad liquidimel lis cralTitudinem, ex qua binx vncix per fe snanc

DE OBSERVATIONE

mane a(rumuntur,lt;SiS tribus bons antefœn5» Vbi excalfacereopuseJTecprocœ!/ qualitate ac hominis habitudine.Ea potio utiliseft, in qua betonica, chamedr/s,cithorin, calaminé th a, fan fucus omnium pares potiones, cortf cfs medicimalijzedoariæ, iunciodoratijftoe chadis 5 exiguo cariophyllo ac cinnamomo addito, Animaduertendum tarnen eft,ubi ho minis habitudofrigida eft,accœli qualicas contraria,naruram hominis fequi oporterc, in qua fentenria ÔC Galen, fuiffeuideo, nam acris caliditati fponte aduerfat natura. Aercp exomniconfclTo id claboran dum eft, ut cor porls omnino remperamentum,uii.ftu,excrci tatlone,potionibus,læto animo, cæterifcg pre fidrjs conferuetur. Aliud item præceptum eft Inter omneis regulareis obferuaciones,nefan guinis naturale profluuium,de quo diximus, hoc tempore prohibeatur, neqj item fcabics de qua diximus, unguinc fanenrur , ac ulcéra corporis impleantur, male enim fibi confui Iunt,immo fcabiem contagione pollui certifTi mum eft( ut diximus)remedium,quo corpus abeapefteturififimum redditur. Alios ineo metu tibias nel brachia candenti ferro uflifte, alios Ipuftulas exulceratorio medicaméro ex citalTefcimus, ad malos humores auertêdos remediacertiftima. Accui fanguinis demib fio neceftaria eft,per quatriduum hacin po/ tionc materiam digerêtematutinis horis utf debeat,in quibus Ä cordiaha imponimus. Habet glyc/rrhiza; radicis,hyiropi finguloqe femunciam, mcHiiTophylli fiue cicreaginis, callicnchl

IN PESTILENTIA. 41 callitrkhi, omnium manipulu, feris, feminis portiiiac3c,fandali utriufc^ramctorum drag, iq.aqux quantum iatis fit.Sacchan exindelii bram,exiguo aceto addito, ac aromate call/ do cordiali ceu garyophyllo,aut nuce aflyna amp;; fi frigidis opus eft,medicabilrtcr afpirare fertur,rofa,uiola3 cithoriumjacctofa, fandaU fcobSjiSC alia huiufmodi quæcordi citubantf fubueniunt. At aftridlx aluo interca infufio nibus fubditis ac colyrrjs quas glandes Pau, Aegincta uocat, comodatiffime fuccurrim”, concoefta materia catapotqs RufFi jUencrem purgamus 5 exinde uenam fecari iubemus, ex iecoraria uena affueris præfertimj amp;nbsp;ubi languis exundatarepcorruptus cft,alioquin manus abftinendæ,nccommoto inter uenaS

•1 fanguine ad cruditatem fiue ebullitionem re J liqui inducantur humores,uirescp inuciliter demantur. Atfi pra:terfanguinem alrj humo res purgandi extrahendiep funt, uehementio ribug hoc tempore medicamentii opus non eftjqux uentrem percurbentjamp; corporis Itus humores flutSuantes reddant. Dandacp ope ra eft,uc fi corpus integrum eft, quod iampri; dem liberalius homo uixerit accaftejUt medl camenta nullo modo afTumat5 intempeftiua enim funt. At fi materia dcmenda eric, quan ritatemnofTe operaepretium eft, quod ex uri» næ argumero agnofcimus,ubi plus, minusue fedimcci fueric,at praeter theriacamac mithri daricam illamnobilem antidotum aliçmixtu ræ funt,qu3c eo tempore maxime conueniunt inter quos medicamentum quod diamufeum uocamus.

DE OBSERVATIONE

vocamus. IcemSC dialithon, Diafuednum odoratunijTcrramlemniam ex umo. Lauda uerimjfi haberi poteft,antidonB quondam fa miliarem. Cuius rei caufa Machumeens Tur corum rexauarifTimuSjCapta Afia Lemnium infulam lucri fpeoccupauir,nam rubricxlem nis pnfeam audiuerac audtoritarem. Alij aliam referunc caufam^nam terra Lemnia no mas fuas curari poffe fperabat,hoc eft,ulcéra ferpenciaquædam,q^uæcum neep cornpefce re,neep fanarc potuillenc medici,earn eu tora infulairaeundus rexdamnauit priftinx repu rationis tgdio,vndeprifcailla audioriras qua adhucretinebat infulaeius infaufto aufpicio adepta eft. Reliquae fimplicium facultates, qua: peftilentiæ prfuatim aduerfantur,fuo di cemus loco, atcpcopofitiones quafdam per| tradlabimus.His igitur peradtis,obferuaris/ tp,exoneraco corporc,ac ppurgato, negleda venerc,balneo,vomitu,fudore,victu liberal! addito, cæterisep obfcruationibus rite pera/ diiSjpeftilentiajOmnicp contagione quis fefe tueri poteft. Hinc ad curationes peftilentiæ cranfeamus.

Dénatura peftilentis febris, Caput X.

SI Hero negledia obferuationc,aut p igflo rantiam, aut ex improuifo, nel alio cafu febris peftilens ex familiaribus aliquem fnuafcrir,cófeftim mutandus eft cocli ftatus, Sc in plureis parteis diftributa familia,!ongin quae regiones petendx funt, uel ita fegregadi omnes

IN PESTILENTIA. 4t •mncs,nefi quis conragione male affcifius eft,ahum quoeç contammet. Ea cnim labes ex acris circumfufi corrupcionc,ucl mala qua Iitate interrefpirancum ad cor pertinet, uica/ leisep fpiritus inficir,quia et acris venenati vis in regia vitæ fede inter fe colkidtantur, donee uirulentum virus, occupatis fpiritibus humo res pariter qui in praefidio funt,corrumpat* Vnde Ignitus feruor prêter natura diras flam mas fine inrermiffione pervcnas,arreriasq5 ad corporis extrema erutflat. Autidempeftii feraernos ambiens( hocenim perquam ue^ rum eft)cutis ita meatus fubit,ut ardens inde febris oriatur,in putrido febrium genere,uc Gale.placet.Vel ex aquae quandoep potu exiZ tiali euen»t,uel cibis noxijs affumptis, uel ali/ quo apoftemate peftiferae naturae in corpore enato.Et ex omnibus humoribus,qui magis putrefacflioni parati funr,febrem pcftilcntcm reddunt,a quibus febris nomen habetur.Cû plurimum tarnen ex fanguine, biliep rufTa, ex phlegmate uero raro,cum vitio aquae,uel pc ftiferi cibi fueric,fieri foicc.

De nods peftdends febris. Caput XI.

Eftilens igitur febris inter initia remiO fo extrinfecus calorehominem aggredi tur5nec prodnus faeua oboritur. At in/ timis pra.cordtjs magis quam rcliquac febrea xftuat, amp;nbsp;maiora intus incendia mifeentur. Vnde uellamenca non fuftincnt,fed nudi qua deque, fi fine cuftode funCjin putcos aurin G } propin Z

DE OBSERVATIONE

propfnqua flumina fcinrjciunt, Euenhc^inl terdum falote,uenarumep mocu rcnnffojuriz natg famhauJ duTundi ægrum prêter opiz niojiem otynimerapicxofulis mcdici. Inv* m'uerfum omnes huiurmodi febres rxirialrs furr,accj! proemus enceanr, magisqjquæex ruffa bile,aiit fanguie fiuntjæltate praferdm cliolcnca aut fanguinea habifudine.In quib* ardentes oculi fanguinolenri,uel faciès inflâ/ matoruboremutaca cemitjfæpius uero uuU tu adeo truce uidencur,ut priftinani non refc rantforniam. Oris fapotjac linguae color hu iroris naruram indicant,quae cum plurimum nigra eftarenti fimilis,lt;S^cxerta, fitisep uehe inentior,quæ omnia ex orc domachi uaporr# noxios extuante proueniunr.ex natibus qua/ doqt fpiritus feruorequodam prorumpitgra uictr olcns,aut pituira inrerdum continenter profluit, Paulo Aegineta aueftore peflifera auguria. Vrinf color uarius efl,modo elarus, modo rubens, Iiuens quandoep in fuprema Iiumoris p£rrc,fpiricualibus membris obfeef fis. At initio uetcrinaria femperexitialis.quf 05 frculenta edimpericis etiam nota.Quarcla ra lympidacf! ed colore waciuo profugaro red lt;1 tur inconcotda,quandotß tarnen alba lu/ thea, purpurea, humons dominium denun/ ciar. At Paulus Aegineta duo tantum gene ra demodrauit, bihofam aquofam, amp;nbsp;nigra ma i fcdimenn,peffimicj» nubeculæ.Veten, nariæcaufa, 1 dgcniralisca.'or extineftus qui exeremenri hums parteis liquidas ac tenuei« craflamento non feccrnitjquo fit natura fuo cal orc

IN PESTILENTIA. lt;,

lalore deftitura omnia indiïrretc permanent» Quod ediuerfo in opria valetudine auc mor bo,dequotutus medicuselTe potcft,contin git,qux et fi frigorcconfunditur,ac perturha tur eadem ignis tempore priftinam claritatê remictit,quod a Phyricisnoftrisratione oftez ditur.Ahaquoep urinxfigna calidi(Timirej?t naturae medici ac philofophi tradidilTcnt po fteris,nifi ii dubio quoep eorum uira ftrin'er. Capitalis cnim poena eit talcs argros uiferr« Ex aluo uero q^xdam proluuies,liquids, fæ/ dior,hoirendi odoriS5fpumofa,un(fto Huenti fimilis,lutl«ea,interdum atra,quandocj[ cum mulcocrepitufpontecumpttjUttradit Pau» Aegineta. huomunc fæpius modo bilem ruf/ fa n,modo atram graue olenrem. Quidâ gut tas fanguinis concretas letalitercmirtunc uo niitu,aliq fanguincreijeifit. Sudor praterea Immodicus fœdiffimi odoris, frigidufep uiri/ bus intermorientibus undicç proHuit. Puftuz lacquandoepfiue ardentes papulæ,quae liui» dæhune, per membra oriuntur, qua: fubito, quandocpdelitefcunt. Os quoep uleera male habent infancium aphtis,quâ fimilima, quae txcorrupto uaporefnblimitatis auido nafiu tur.Cum plurimum Ixtifera continue naufeg uomicu8cp,acGomathus cibum refpuens,l3e talia funt prognoftica, ex uicinirate oris Go/ machicum principatu cordis,prxfertim fi len ta febris affucrit.Capitis item dolor, fi a-grS fatigat, fufpitionem auget,exquo amp;nbsp;dcliri5 fequitnr.Refpirandiitem anxietas, thoracis totius incendiojinquocafu fpirandi magi»,

G 3 qui

DE OBSERVATfONE

quam rerpirand/neccflitasapparer. Atatte/ riitrâ pullus in huïufmodi febrefæpctenuior elè, fed frequennor, nodte tarnen uchemen/ nor fiCjquiin xqualibus inouccurinteruallis. Membraintcrdum contrahuncurjpaulo Aei gineca teile. Anima fcpiflime dchcin Tufli/ cula, vigilixcp xgtum cxcruciancj unde men» quandoqpftupecjuel intelledius confunditur, minadqf quodam furore ducunturjquâ plirc nitim uocamus. Somnus quandoqj profun/ diorjubicarbunculi maxime oriuutur,ftoiiia chi prætereadolor,lienis inflatio, pracordio rum tumor apparet, Alembra refoiuuntur. Ut confiftcrenequeanr.In Ieamp;o uerocaputÄ extrema impatibili quodam languoreiadtat, ut Hare loco nefeiät. Atfiidubitatafigna funt faucium, aurium, alarum,inguinumcp cuino res,quos panos uocamus, accarbüculi quas anthracidas uocant Grxci. Anima: defedius in prima fecundate diCjUultus priori difiimU IlSjpulfus enormiterfefe mouens. Vomitus perfeuerans, urina turbida/eculentajanimi anxietasjiadiatiocorporiSjCertas peftilenteis fcbreiSjUcl pleriscpex hts notis^aut dubio di/ gnofcimus. Exemplis tarnen confiât peftilen tiamquofdam itafenfim inuafilTe,Ucmedicis ephimerinam febrem exiftimancibuSjægri fit bita ac prafenranea morte rapti fint, de qua re fiatim aUqua fubiungemus exempla.

Qui

IN PESTILENTIAL 44 Qui praeter medicorum opinionem ignota peftilenti febre, fubita

ac improuifa morte interiere. Caput XlL

MArcus Antonius Cornelius patriti* Venetus, inter feuiffimæ peftilentiae ætatis noftræ initia,in qua plûtes me diciextinfti funt, Ignoto morbi gencrc, non/ dumenim peftis detedia erae, febre fatis leui correptus eR, quam uel ephimerinam puta» bantjfubmifTo per membra calorp,amp; cacteris notis fecuritatem promittentsbus .vq. diecat put,acceruixfudore frigido maduerunt,atcß protinus incerqt.lnterea dum admitterentur medici, dum cafum inopinum perfcrutaren/ tur,dumqj uulgus infanumeos damnaretinz fcitia,ecceperplureis uicosciuitatis peftis a/ crius vrbem coepit premere,adeo ut.ccc. pro/ tinus fingulis diebus funera tumulis redderc tur,acnififubitapopuli,ac nobilicacis fuga faefta effet maiori ftrage affliefta ciuitas fuiO fet.Sed hocunum referendum arbitrer nuga tor maligne,ac medico mafliximpudens,nul la eft in tanta febrium ambage infidiofior, nullafallatior: falutem cnim in fronce promic tit,occipitio uero exicialcm exitn refert.Pefti lentia qux Athenlsquondâ faeuiffime graffa ta eft,uc Thucyd.refert,ex Aethlopia quae eft: fuper Aegypcu,deinde in Aegyptû,Libyâcp defeendens contagione Pyreum occupauit, ita ut initio ab omnibus diceretur uenenain

G 4 putcos

DE OBSERVATIONS

puteos, a Peloponcnfibus e(Tc dciecfla ,mox uniuerfain urbcm mfccit, qui codeni anno rulle alio morbo omnium conffffionelabora Ucrat :in ea emm nefeioquid venmi inerat, prêter confuctudinem in qua nulium remez diumidoneum repertumeft, quodquisdice ter utile forefi oflereretur. Cadaueraq; in fez pulta a nuHoanimali intadia tuiffe,uel fiat/ tin^ebantur protinus nccarent. Vnde circa cadauera neep alibi uifebantur alites. Patauq quoq? stateneftra Antonius quidam Sicu/ lus,difciplinarum noflrarum fertator, latcrü dolore urgebaturjpleurcricufcp a medicis ha bitus cft,nis quinto dieobqt-ac pcftilcntia ßarim fubfecutaeft.Miraniur propcerea pb/ fici noftri in tanta ueneni reputatione calorê corporis, quädotpadeoremiffnmurina da/ ram,ucnarum motus æqualeis,ut certam oni nino falutem quifep poll it promitterc. Hoc autcmconringic non ex morbi fubiedto, fed cibi materia,qus aliquâtifper pcrficitur,un de vrina falutaris appafer illefo ierore, faluisep renibus,qma morbi materia pauens natura congredinon audet,nccin prelium defeendic facile cum uencno ftatim moricura,fcd corpo ris paululn habenas modcratur,er_regit Vbl dirtcooredecretorio bene fperandn putam*, mors inopinasgrum rapit,quod 56 Phyficis eucnirc folcr. Aliquibus idem pariter euenit, qfdem urins notis arteriarum xqualirate no fpernenda leui febricula.in qua diectitico fan guis e naribus prorumpit, quo auxiliodum tecuritatem xgris promiiterct medici,exinde mots

IN PESTILENTIA. 45 mors infperata :nt«rfeff!t-acq?miffre prsfen taneoceu urneno raptifunc. Peftilens enim Virus m aliqua corporis parte iatitans moder fpeculamm dijapertoq? deinde Marte cù na turapugnam conPeit. Htduæaliquando fcgt; bres ( m infinitum habeamus )cocunt, quarS altera medicinx prxfidio fanatur,altera in ali quot dies protrahitur, cuius materia iam pu tiefatflacelerius peftilentix virus contrahit, ubi peftis ciuitatem prxcipue graffat. Eöqi turner eofucceffu medicus,dum fuperbiain flatur animus,dó nummi fpe titillât auaritia, eximprouifo moritur xger.Quas ob res mul tiformiter infanauulgi cenfura medicos no/ dros damnariuidemus. Seddemalis inpefti lentia prxfagfjs dicendum cft.

Dematis prognofticis in peftilentia, Uapuc XI11.

EXitialis plurimum ea febris ed, in qua continuo metuangitur xgcr. Cibiegte dio de die in diem ducitur,contra animi fecuritas,acad cibum obfequens animus fa/ lutem fxpe denunciant, nee id tarnen plt;rpe/ tuum eftiaudiuimus enim nonnullosin quar taquintatj dieceu conualcfcentcs per domo oberra(re,accibos nonrefpuilTê,paulo tamé poft expirafte.ln ijs igitur febribus exitus in/ certus femper habetur gt;nbsp;Calorremiftiorquä par eft,reliquicg affetftus uehementiorcs,qu3e incidenciafiue Sympt«matauocamus fufpc efta funt,facies commUtataJiuida, auc cQ pur pura nigricâ3,niacultstÿ plunbus u aria, mor/

G 5 tem

DE OBSERVATIONE um in propinquo porten dit,urina feculenta, de qua diximus.Si nullum in ea fubfidet crat famentâ mottifera eft, quae ft dm perfeuerat, ÔC uires aegro funt, longum morbum. Si iml becillitas eft praefentaneam perniciem praefa git,in fummo aquofaperfeuerans tetri odo riSjatri coloris,accraiTa,peftifera cft,Iiuida mala. Ventris item Huor horrendi odoris, ua rtjeÿ coloris , ante digeftionis ligna , damna/ tur. BIliofaacmultaqua segernon conuale* feit,mala exiftimatur, viicto limilis,de qua diximus tetri odoris,in cuiusfiimmo luthcü quoddam uirulentumcgcernitur,lactiferaeft. Sudor frigtdus circa caput, ac collum febri ni hilo minus feuicte,mortem minatur.Ecqux euomuntur,figrauius olent, fiqp porracei co loris func,aucHoris æris ftmilia, aut atricolo ris, mala func. Animaequoqjgrauitas,ma/ culæ,puftulæc^ ornnes,quæ oriuntur, aefta/ tim delitelcuntjcxitium certum portendunt.

Qua vieftus racione in febre uti debent, Caput XII IL

C.Vrsinonis itaqrprincipium eft vidtus ratio,quam dix tam uocant,exindedi geftio,amp; flammæ interioris extindio, amp;: corporis oemum exinamtio,dehisquæ a» nimum recreant,fti«lc(co dicendum erit. Vil «flus rationem Afdepiades intorum profecu rus eft,ad quam omnem curam tranftuiit, medicamentorum ufum damnando,quibus QC ftomachus Ia'ditur,et praematurafenedlus inducitur,Omnium medicorum confenfu, 5i fthac

IN PESTILENT! A. 4« fihac sctaie aliter conringat,utquos repreZ hendant, fingulis momentis imictenturjnee tantum antea medicamentorum uires inufu fucrejfed adduncin mixturiSjqure virus temZ perant, nihilominus venas malo fucco imZ plent,lt;Si minima in re, uc leuilTima tertiana diarhodon catharticum ofFerunt. Etfimuka eueniant, quae fine medicamentis curari non pofTunt.Sed ad ea,quxciinicaratione obfer uaiicur, redeamus. Aeris igitur falubritas inpeftilentifebreeademquerendatft quam fupra defcripfimus, cubiculi opportunitate, cuius feneilrat in Aquilonem vergant,perfla biles,nodtem uero candelis uincere oportet. Lumine enimfpiritus 06 humores extra re/ uocancur5propterca in eo cafu fomniculofuni aegrum timemus, veternofum noftri Punici fubethicum uocant. At ubi vigilies excrucia tur æger,utilillimumeftfi vires fuadent cuZ biculum leflulum fæpecômucare, auc linZ thea faltem 06 ftragulas,aceto, rofaceac^ inZ fperfa, 06 omniaquæ ad ufus faciunt. Aeger pratereaueftimentis ftrangulandus non eft, fed admodum leuibus tantum uelandus, Cibus praetereafut fummatim dicamus) rc'' frigeratricis naturæjftypticattÿ effe debet,qui 06 fi exiguus , plunmum tarnen alat,faciln que concodlionis, acctofis conditus , atquc ex his diligendus eft, dequibus fupra dixiz mus, pro aegri defiderio: varijs cnim deliz tiis,varqs faponbus, additis odoramentis, ftomachus conciliandus eft,fæpiusquein die cibus offerendus » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Garnis item

, fuccus

DE OBSERVATIONE

Aiccus rratfeula affe amp;nbsp;exprefTus.url furnibu lodellillatusfuc runcfafiunrjltoinachuni nô ofFrndic,amp; protinus nutrit Galc.hoiam prâ dfi,accccnæpro côfuctudine laudauir-alij vc fperrinam marufinamqtprxfeiunt intcrdiu, Ä fxpe falutarcs mixturasjcoiiietftioncs, ua no»cp parus amp;nbsp;faluberrimosconiinenci rprç benr. Culinx autem ratio m hoct alu reteren da eft,ur phafiannuel perdirern, autpulluin gallinaceum depillatum, fordibus mundatü rofacea accroc^ diligenter abluant. Corian/ droq?prxpararo,ni/rti baccis/andaliutrius ^ furculis,acribus cerafis.uel prunis faciant, diligenter demû alTum offerant. Elixa in hoc talu damnancurpinguiacp,quibus Romachi auiditas, fi qua eRjademi folet.Qui diftillatio nibus uitreis, præfertim fuccos eolligunt, ne combuffura inde contrahatur, focuto aliqui gratiodoris fubRemunt. Qui bas negligune diftillationcs, phafiani carnem, aut perdicis minutaritn concidunt, vafeqi imponuntui/ rrco,obturantq? ne quid euaporet, idqi in ca cabo aenco aquæ pleno igni imponunt.âô fine aquæhumorccarnes decoquunt,fed fuo dun taxac flicco maccrantur fine ignis iniuria. Cô tinenter feruere debet donecexcoquatiir ma teria exempta phyala,ruccus liniheolo expri mitur.potuien datur,a drachmis. iiq. ufqp ad une.am modus eff,addira cordiali mixtura qualis effdiamargariton, dialirhon,ftliuiuf/ modi.Alq iufculumfaciuntaddiroouo receti Ä mali granati uino,ueluuæaeerbæ fucco, ad alterr rei acrimonia. Alia eiufmo Ji ed ulia cxcogl

IN PESTILENTIA. 47

«xcogirantur in dies,quibus cor Sc uireis cor poris fine ftomachitediorccreanf, Noumiua tarnen eccelcberritnos in mrclendoau«flores, quicarnis ufumin hocfebris genere damns runt:fed tempori atq; ronfuetudini aiiquid femperconcedendum eftob id pultcm tantS herdeaceam aiit ptifanamjhancenimexgra no,'Ham ex farina confi(iunc,ofFernc,quibugt; ftomachus acida non rucflat, ut tradit Gale» qui amp;nbsp;alitam romanam laudat. His oninib* tcnuior eft f.irfuris ordeacei marcor ex amyg dalaruin ladte expretTo, ac facharo addito. Alft molle panis albiflimi ex aqua frigida,4 fapcin ardentifebre ufi fumus. ISihilqi calif dum in cibo aut potu afTumendum eft,Ä ad cibun. cogendus eft»ger,quo fubdudi fpiri tus mire emendantur. Inteieaconfcdtiones qua-nurriant hac hilarkatemfaciantjin quiz tus gemmarum farinacfFicaciterimponitur, afTumuntur. Plebs lente vti poteft excuffo piius cortircjbirqr aqua mutata aedita aceri ngula, onza,hgt;'me ex amygdalarum fucco, aut ladle acetofo dempto butyro.Ouum forr bi!erum albore. At fitisquo^,qua; maxime febriritan'em excruriat,vinoacidulo,quale Patiuinagt; populi autfalices darc folenc redte extinguitur, nullarum enim virium eft maxi/ ma riiuuxaccrhx fucco uicinicate. Alftuino mali granati, utiitur expreffis acinis, fine cor ticis ftypticitace,quod ex oxyachanto fit, criZ fpinum tranlpadaniuocant,dyfenrericis no bile medicamentum,iSC ficientibus iucundü» amp;nbsp;hic nó funtjacetum prodeft aqua infraetö tofacea.

DE OBSERVATIONB

rofaceæ.Quidam aufterum uinum dedere,al bum,odoratum,ceu Crecenfe uel Falcrnum, aut Rheticum,praeter quam in capitis affediu ubianima deficit,fed uiniuires frigida cœle fti infrangunt^aucfontanafaluprijuinitcrcia portio efle debec/ed temporis amp;nbsp;habitudi/ nis ratio habenda eR.

De potionibus quæ in febre peRilcnti daridebent, Cap. xV,

Hls potionibus maximacurationis pars perficitu.3quibus febrisintemperanria, quam Aufuftui'leip Grxci uocauere,cor/ rigitur,lt;SC membra principaliaconferuantur, amp;nbsp;puriora redduntur, cor praecipuc ac cius fpiritus ifdem morbi materia digeritur, per/ purgaturcp, meatus aprriuntur, a uenenoep totum corpus habetur, Quæ omnia maxime funtobferuanda,ubiferuoringens eft,8 cole raprxfertim. Potiones largiores elTcdebent ad fitim tollendam uehemenrem,ex aqua hor deacea maxime iuuantjin qua 06 candens au rum extinguereconfueuerc. Qui ultra facie? catem bibunt,ftomachiacpcdloris infirmi ra tionem habcant, atep confuetudinis memo/ res fint.Nam SC reliqua fympumata uitare dcbent,Gale. fententia,quiex frigidopotu eueniunt. Quiordeaceam abhorrcnt,cifternf nam, uel fontanam bibant, prius tarnen co/ dtam. Sachari quapuniTimi exiguo addito, mos eftnullum in hauriendo feruaremodn, fed ultra facictarem etiam bibereprodeft.Ve ftimentis demum coopcrienduseftxgcr, re/ iiquaeÿ

IN PESTILENTIA. 4«

Kquacg feruanda ftint,quae fupra prionbug li/ bris annotautmus.Atreliqua: potioncs m^ tucino diluculo dandæ funtjuelante prandia horis.iiq-totidemq?ance coenam iufto inter uallo.Ec quia plurimum huiufmodi febris ex pluribus humoribus oriri folet , digerentia ob uaria effe debent,Iiumorum rationem ha benria,in quibus lt;SC cordialia admifcemui, acetumqp mire in hoccafu poten tiac, autcitrei mail fuccum.Sedpotionis exempli gratia gc nus unumapponamus.BugloiTi fuccum,dC malorum,quç melli mella dicuntur,aceorStÿ quae acidula funt in catino per diem refernan tur feparati,donee craffamentum fubfidat,ex quibus omnibus uncia colligitur, addita feri aqua,citreilt;$ mali fucci,ac herbae acctofacom nium fpfquuntia,rofaceæ unc.iq. Sacharipu riffimi lib.rj. fandalorumaromatis modicä adqcito,d6'ad fapaecraiTitudinem ignis uapo recoquito,lt;Slt;i ad u(us feruato,quicamphora addunndeapperituimmemores funt.'Aliter bugloiri,melliffophylli,fiue citreaginis ace/ tofe,fonchi fucci omnium vnc.q. aquae rofaceae,aceti albi,fefquuntiam fumito,ci/ trei fucci, ueluini de malis granatis unc. fa/ chari albiffimi quantum fatis fit deferuefa/ cito eoquo diximus modo. Quibus liaecpa rata nonfunt,eadem condita facharo inuez niat,quod officinas inter quae uiolaceampoz tionem rofaceam, nymplicae pomorum bu/ glofTi/eris, aceto fac,citrci fucci, amp;nbsp;his fimilia inuentu facilia habebis, quibus amp;nbsp;materia digeritur,i3^ fitis importuna interdiu uincic*

Mixturx

DB OBSERVATIONS

Mixturacquoc]^ u^ililTimeadduntur,quic6r manducantur, ue! dilute ex aqua bibuncur, habet rofatum condirumjUiolatumjbuglolTa turn ad unius drach pon.pubiens margarita rum femidrachma,acfpec(erum dialithi dralt; aurbargcriqifcobis fitigulorum oboinm alq auri bradieas renuiHtmas .vb addunt, plus minusuepro cuiufepfortuna. Alia itemerfica rioreft,lt;S6primimeriti,cademcondita conti nct,margaritarum faring drachmamjdialithi fpecierum drag. ij. corallq utriufq? letup .1. feminis acetofæ,citrciq? mali fefqui drachma, fpodq fcrupu.tj. ollis ceruini cordis obolos treis, monoceroris cornu, regum impenfam, obolos duos, auri frobis drachma,bradteas auri.x.contrita mortario commifeentur, doZ nec ad unitarem redigantur, linguae menfura circa lueis confiniaexaqua rofacea datur. Cöfedliones Sandalinrplebiidonex funteX eadem aqua. Alia minus iucunda, fed mirae uircutis acfacilior.in quarofateac vnc. iij. rult; briex armem acac amp;nbsp;viniodoratijnon au fieri fingulorum vneia» Altj theriacam dedere,adZ mixto fmaragdi gemma polline ex aqua ro* facea. Alp aliaimperanr,quaepal!aro, narib* ac flomacho non conueniunt, dequibus obi/ terminus dicendum putamus/ed adreliqua remédia tranfeamus.

Defanguinis mifTionein peflilciiti febre, Caput XVI.

MAximam defiderat animaduerfion? inpeflifera febri fanguinis dimiffio, quxlargiorimperanda eft, fi fanguiz nis uitio

IN PESTILENTIA. *9

n(s uicio cont(gfrir,fi ætas ac uires funt. Fxi/ lior cum ubi’alrer humor admixtus eft, qui fi fimplcx fucrir,alui deiedtio magis prodeft. Dandacp opera eft,ne importune uena feria tur,mhilQ!potentius eft utin coHedionibus noftris diximusjfanguinis dimiffione ubine ceftarianoneftjUires enim corporis maxime fubducic. At prxfcntilTimum auxilium ubi opus eft habetur,infuetis diffitilius qua aftue tis,inter morbi initia uena fecanda eft,que v* nius diei interuallo fere Temper adiudicatur, fed prins fi aluus aftrióa eft3mollienda clyfte re.aut glande ex melle fa!cc^ iniedto. Venam feries fi urina ueterinorum f mills eft, rurbu lenta, rubes,crafra,teterrimi odoriF,quçcolo reliuido emittitur,ac modica uiriu defecSio nemdicatjin quo cafuuenifecis opera non in oigemus. Atcum abfeeffus per membra (ut dicimus;oriunf, auercedicaufa fanguis mitti poteft,quod fi fub ala dextra panus ortus eft dextro talo ftatim uena foluenda eft, deinde ex media eiufdem laccrti.Si uero fub finiflra, non in talo,fed in manu finiftra uenam uulne rareexpedit.Rurfus fi inguen dextru turner, uelfiniftmm i’lud dextrntalum hoc fmiftrn requi.'it,Ufl utrunep modum. Sipoftaurcis qua? parotides dicfitur.aut fub faucibus quid intumuit,eadcm ratio in manibus obferuare dtbet.Prçcer hos tumores carbunculipafTim per membra innaf untur, fanguineper fc uiZ tiaro,autbiliofo humore pennixto,aucatra bilcjtum fanguis ftatim,atepcopiofe mitti de bet, extirpands materix caufa, ex ieco ra ria H uena

DE OBSERVATIONE

vena qua morbidum leuatur corpus eoc^ eft catior ent quo fanguims quocg excreanones affuerint.Quod fi puer eft qui laborat, qui tä turn roboris non habeat ut fanguis micci pof fit,Cucurbitae fcalpcllo circumcilæ naribus im poni poflunr.Quidam ita fanguinis miffionc difponutjUt fiinferiores corporis partes gra ues fint,exiecoraria uena, fifuperiorcs ex cc phalica.Si utræqj male afficiuncur,ex media brachij,fiue communiredie ducatur. At ff ephimcrinafebris affuerit,nee corpus fangui ne morbidum appareat, exfiniftra regali ve na5exime fanguinequacordis iSCarterialua pores tetri refoluuntur. Quiuenifecis conta gione for taffe poKucos timent, inftrumentS ad fecandas uenas domi contincanr,quo etia num GræciBarbarie^ utuntur, baliftula eft ad corpora fanguine leuanda,^ fibiquifq» pro arbitrio dernit fanguinem, tuto enim uc nam apcrir,uel impcritis facile. Arcus efteui fagitta ad iuftam menfuram annexa eft,uena quefubito uulnerat, Óif quantum uelis tranfi gir.fta ut arteriam non rimeas-necultracirra que uenam icftum faciat expedicares cftjac facilis,quihoc nô habet, familiareis idoneos habeat ad uenas fecandas.

De ducenda aluo in febrcpcftilentf. Caput XVII.

CVm igitur in omni febris genere prins ^ aluus duceretur,mareriam digerere oportcre omni nixu fignificauerimus, nunc in his febribus mutata ratfonenullam concotflioneni defiderare matcriam uenena

• nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tam,

IN PESTILENTIA.' $» tanj,atq?oeßtferam admonemus. Nam quo ceferius Iiuiufmodi rxinaks morbi homines corripitintjeo uelocius,amp;: cum quadam ferne rana audaciarapienda funtremedia:materia enimuenenaca concodtionem non expedlac, prxfernm quæ minoris eft inflammationis, qiiæ non extrinfecus plurimum inflammat, turn digeftionem,tum deiedlionê pariter ma gis defiderat.Derjs quaernaceriam digerunr, fuo ditfium eft loco. At cathartici ratio eft, ut nihil uenenatl, nihilqjmoleftihabeat. Sibilis ruffa infcftar, hoe medicamento tuto celeriter q; trahitur,in quo imponuntur roris fyriaci vncisdux, radicis batbaræ pernoflem infix fæ drag.ij.in aqua cichorij acctofæ merialbi omnium femuntia. Summo mane lintheolo mundo radicem exprimes, in eo fucco rorem fyriacum antedidlum admifeebis aqua buz glofta prius maceratum. Hane potionem fta tiin faluberrimâ dabis. Alq tamarindi fucc5 addunc, alij chriiTobalanum utiliorem putat. Quidam in roris fyriaci vniqs duabus ,uel tri bus, drachmam uel fefquidrachmam radicis barbarre concufa:,excirre3ginis aqua,fiuefuc coqeflicatior eft imponnc,radicem barbara aurum pretio »quaffe uidimus, quibus hxc no eft radicem poncica imponât, duplicato modo.hanc rhe coma ab incolis uocari audio* Siros ante ditftus.p a-gri fortunaeminô po teft,fuccus fitiquç Alcxädrinxuicc implebir. Atubi pituira eft,qcf' phiegma Gr sei dicunt^ agaricu oxymclite præparatû utilicer datur^ qd’ dC cord; couenic. At polypodio epithimo

H x fena

DE OBSERVATIONE

fcna atra bill's cximiepurgacur,adufta mate riSjtadice Barbara,Fumi cerræfucco,ac capri/ no fero.Compofita deniep morbi materia,co pofitis remedns turatur. Atalq laudant caZ thartica, qua: Diaphinicon a rep diarhodon uocamus,in quibustripolium atep polypol dium imponuntur.Sed in hoccafu imperiofa corum praiccptacoarguendojiioflra qua: co tioraflint,tantum laudauimus atep elemenZ tiora.Reliquxrurfus materiæ digeltæfuis po tionibus qfdem catharticisrepurgantur.Qul bus ea molefta funt,catapotqs uti polTunt, quæ de tribus dicuntur,exa(oeenim elotahe patite3agaricopr3Eparata acradice barbara, acquis portionibus ex cirri fucco. Summo ma ne deuorantur,quidam fcrupulum unumad dunt ex ijs qua: Ruffo adferbuneur, aliqui eil dem perfe dedere. Hincadpeffilentiæ affeZ dlus tranfeamus.

De fomnojimmodicisqi v/gilns, Caput XVIIL

CVbiculo perflarili tenendum effe'argrS diximus, quo purum acra attrahere poffic,quod mutareutileeft,fi uires fiZ nunt,alioqi)in mouêdus noneft æger, prefer tim fi fpiritus facile fubducicur,incempeftiua uis fomni plurimum ægrum opprimir,quo uc nenata uis materiz ad inceriora rcuocacur, quod carbunculis enatis contingit.uel pituitç caufa3fabulis igit 8C iocis , uel clamorib* ex citandusjeft. Atimmodicas quoqj vigilias tl mere debet medicus, quib’imbecillitas fæpe oritur. Somnum inducit geftatio, amp;nbsp;fufpenfï ledi

IN PESTILENTIA. $i

leftimocus crebriter jaAi,uel extemporarfo fonce aqua guctacim cadens. Silanum Celfus nocat cum cameratis frondibus myrti,citrei mali5falict.S5accrebra uiridi arûdine.Sicamini lachr/ma fomnus conciliatur naribus appo fita,banc camphoram appellatierim.Si quern timor moricdi excruciar, amicorum cœtu fub mouendus eft meror, eoium prxcipue qui iâ ab eodem morbo ccnualuere5q deinceps en cafum non riment,quod auftore Thucydide Lt6rO »• inilla Athenarum tamofapeftilemta eucnic, qui hilari uulcu iuxca lecftulum refideanc, folli cicudinemcp relinqucre doceant,lt;5i ad cibum exemplo fuo largecohorcentur,00 langucfcê tis appetêcixpericulum indicenc, quaratione dó feipfos inuitos fingulis diebus a;iquid aft fumpfiffeprofiteancur. Vciliter fingulis die/ biisaluus duciciir,aucclyfteræ,autglande in/ iefta,de quibus inprionbus librisfatis dixiz mus. Dcirafcctia,ca:reriscp animi affeftibus facisfupradiiftumeftjUbipcAus faci^aco an hclitu attollitur affidue ex interanea flamma, tumrricacioiies,quæ eamexcrabanc imperia da: func,auc fomenta fpongqs in aqua tepida infufis,ubi cannae folia falicis uicischamemil lx,rofaaddita, fubferuefada fint, tcpens eni uapor elTedebeCiUel m3ne,uel die inclinante, dequibus ftatim dicendum eft.

Defomentis uel epithematis quibus corfoueatur, Cap. XIX.

QVia de fomêtis métio habita eft, ideo deqs quxcordi conueniuntimpofica, qua: epithemata uocamus ,nunctraz H ï tftati

DE OBSERVATIONE

ftad oportet,his vireis cordis rcfirimus, ani/ mf tnfticiam refoluimus,la;tum cor rcddim*, malos acpcftiferos uapores regerimus. Su» per pra'cordia retinetur humor dneris,tempo recalefatfiusjpannotjîcoccmeo uel fericocol letfiuSjfub finiftra mamma impofitus, mede tur,recentaturcp crebro imedîu.Fomenti duo genera funr, alterum calidæ.alteium frigidac nacuræ,quod ad temperamentum acceHit. Frigidum hoc modo fit, rofarum rub. niant* pujum fcmis.5. conandn praeparaei drath/ mam,fpodq,corallt|, umuftpiandah raméto rum omnium fcrupulos duos,margaritarufn farinæ.i. olTium ceruini cordis femidrachi mam,monocerotiscornu obulos duos,gcm marum farina: femi fcrupulum, camphoræ, fumuntobolum5olla imponuntur noua. Ht aquarofacea citrcaginis,buglolTi, fonchi, ôC his fimilibus, modo quo diximus uruntur. Alq eafdcmcontritas fpecies facculo duplici imponunr,qui lapide latericino, autmatmo reo calcfa^o,aceto prius confperfo, calefai ciunc, inuicem modo nous modo alter marn mæ finidrx admoueatur, in calido crocum addimus gariophyllû, nutem Aflyriam fcru puli unius ponde.zeûoaria:,exiguum,ligniqt aloes ac mufei femiobolum, quarum return modos mutare pro hominis natura,fexuque, febris ardore, tempore,ac loco, regioncqj.a» Itjsque ratiombus cogimur, qiiod cognitis fimpheiü qualitatibus fieri haud difficile eft.

Fomenta

iN PESTILENTI A. 5* Fomenta quæ iecori imponuntur,

Caput XX.

CVm cordi femper profit ipfafufRtio, iccori raro,tiec nifiafangumts dimif/ fionejauta deieftione, hocfomentum habetaquæferis vnc.iiq. aceci unanijCanda lorum rub.fefquidrachmam5panno fuperio ri intindio in tepente fuccopecur fæpe foueat, fi opus cft uehementius erit fpodio additO5 5C mali granari vino ( 'foirnp uocant Græci ) 5c fpecierum drachmam,uel fefquidrachmam adqcies^quasindiarhodô abbatis imponûc Sua quocp malagmata defiderat domachus, fi diffolutus cft, quibus cibi appetentia conci liatur. Adfpinae pariterardores, ac dolorea Vnguineutimur, exoleocnim conftat rofeoj Violato, nymphex, fucco femperuiui, folani, aceticç omnium viicia, ad ignem commifeeS tur,cera:exiguo albæ addito,aceti(ÿimbrecô fparfo, amp;nbsp;in unum redigantur, camphora: paulum demum additur hoc vndhulo ter qua teruein diefpina inungitur. Quiteftes rofea àqu3,acetocpac vino meraci linteolo fouent, aniuerfum corpus refrigerant,ac créant plu»r quam fit verifimilc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

De iterata fanguinis dimi(rione,5C alui deiedlionc, Caput XXI.

AT cum inter hæc præfidia morbus ad hucnccinclinare,necrcmcdijs cederc videtur,^ nihilominus robur in æZ grotante perdurât,et in pugna contumacirçr perfiftit febris, vidtoriæque fpes etiam non lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 4 fupereft

DE OBSERVATIONE

fupereft/ubfidia tarnen undiej! pcrquirit n» tura, exoncrariqj abliumoris pucredine deft derat,uel fangninis niilTiotic,uei alui deieeftio iie,auc utroqt modo. Sifanguinis miftioitc' randaeft, parcius jmperanda. Verum aies in dtcaciai,uel qui indiciarius dicitur,maxime cauendus,in quo tempore natura fyuerû mo tus comes fuas uireis exercer, fpontetÿ ftato uelut tempore corpus exoncrat,aut fanguin 8 proHuuio,aut uenens fluxu, aucfudore, 00 ft catbartico rurfus opus cft, amp;nbsp;choleram per/ purgare uelis,liæcin promptu habebis.Præ/ ter ea quae diximus tamarindos, chrylïobala nos,pruna damafcena enucleaca, violas ,ft uradecoquanturex aqua3exquorum deco lt;fto(tres enim vncia: fatilfaciuncjlaluberrima potionem facies,fi roris fyriaci vncia addes, uel filiquæ Aegypriæaeramencù radicis bar/ barædrachmam.fpicp paulù. Alij diaprunó fine feammonio utuntur, modumtp augenr. In pituita uero qui de agarico diximus, ualc rebaud dubifielL Vbiatra bilisd afene me/ dicamento uti polTumus,finibil uenmatiin feconrinec. Rcliqua medicamentotum gene ra fatis fupra diximus.

Defanguinis excreationibus, Caput XX11.

AT fanguinis excreationes, quas exir tialeis ante pofuinius, rubrica arme/ niaca,rerra [yemniaex portulaci fuc coexiniiefanantur,hincad fimplicium quo/ rundam faculratcs cranfeamus,in quibus lo/ cupletis

IN PESTILENTIA. $5

cupletis naturae diuinitaccm miramur, prsefiZ diauariaad hxcmalaelargtcntis»

Simplicia ac compofita pedilentix temporeexperca, CapXXIII.

N Arrant qui expertaprodunt, St quia initio pcllilcnttf febris Calendule fuc ci vnc.diias aut treis ad fummum biz berit, deinde ueftimentis operiatur,liberum reddi ab ea labe,bare uulgaris herbaeft,ac fpontenafeens in Graecia. Alq no minonbus laudibus fuccum uerbenx eiufdem effeeftu# celebrauere. Multi feabiofæ fuccum ad hos ufus efFicaciiTimum prçdicanr,quo ueneni uis xrj.horarum fpacio propellatur. M;ram uim habet aducrfus pefteis tormentilia radice ruZ bra odorata,quam Sparganium Grxeiuo/ cant,nam óC contra ferpenciis bibiturdrach/ mxpoide.ex uino. Didiamum prxeerea lau datur Crc.cnfe,(S6 in altiffimis montibusin» uentuma L)iofcoridf,Gateno, Plinioep com mendatum.fcrupuli pond.exrofacea. Aliqui fpem maximam in rubrica lemmaliabenc,fo lamc^prodelTe fpondent. Cui maximam auZ d-oritatem dedit Galcnus in libris fuis, fiex Uino non admodum auftcro bibatur,uelex aqua rofacea drachmae pondéré. Alq be toni cam fummis laudibus prxdicauere, uel fieez fatiuamcxuino.Violentiamenim morbi ad extrema expellit.Nonnulli cichorinm prxfeZ runt xftate, quo diximus modo.Ab aliquib* femina mali alTyrij laudantur,fi mamtnx.vn» prxfumuntur.Excompofitis in omni coleffo

H 5 theruca

’ DE OBSERVATIONE

thenaca omnibus præfertur,acantidot’Myi rhridarica,de quibus fupra diximus, ex rofa ceo uel vino. Affj uero maiora audentes hoc modo aquam coUigunt, ex furnibulo Caien dulæfparganq antedidli. D/lt;ftami, betonicæ cicreaginis,omnium manipuluin,rubricæ ar meniacx vncia, machir drag.ü-j.aceti imbre per nodiem confperfojdeftjflanonibus conßi tuuntjcx quibus aquæ fefquiuntia facis eft, fi manepropinacunSanum enim hominé apc ftilêtia rcdditualcntiffima remedio. Aliter ru bricæarmeniacæ,tcrrælemniæ vnc.ij. Onna momi femiuncia/pargani), Didiami Creten fis,fanda!orum rub.omnium drachmx duæ amp;nbsp;femis, ramentieboris femidrachma, fpo/ dqfcrupuliduo, corticis malicitrei, margari tarum rarinx drachma,dialithon fefquidrach ma,fuccini odorati, monoceroris cornu fari/ na,amp; ofTie ceruini cordis fcrupulum, auri,ar gennep purilTimi finguloruin femi drachma, contrita per tenuiffimum cribrum feccrnas, ex faccharo orbiculi fiant,uel quxuis alia mix tura pro arbitrio componarur,quxfinguli8 momencis dari poteft, efFicacifTima enim eft, amp;nbsp;vim malam peftilcntix abigit, Sc fi regale fpiritus arcera occupauerit,protinus fugat,et captiuos fpiritus libérât. Alias compofitio nes ccu fuperftitiofas prxtermifimus, circula toribus magis quam medicis attribuendas« Hincadreliquos affedius tranfeamus,quipa

' oorem magis quam periculum afferunt.

De alarum

IN PESTILENTIA. 54 De alarum,inguinumq? cumoribus, 1 Caput XXI I II.

HOcSdfiphyfico alienum magifterium uideacur,quiaôC manusoperam tan/ dem dcfiderac,etferramenta,tarnen no fine phyficaratione ad fanltatcm æger refte perduci poteft.In alisiratjt,fub faucibusjaud busue, dC tnguinibus tumores innafcuntur, qui paid dicutur.Hos in fpecies diuifit Gale, fub phlegmôis genere bubones duros ac diu tumiores, phymata molliora,ac minora qux inpuscico conuertuntur,pliygethlon,phlegZ monodes, erifpelas, ucl cnfepelas phlcgmo/ ne,quae omnia indignationem ac feruorcm adenum.i.glandularum fequuntur.Pliygetb lon(utCellus cradit) tumor eft non akn».la) tu3,durus,rubicundus cum uehemenci infla/ matione, punlt;iionecp,ac membrorum difte tione, neep materia magnopere in pus con/ uertitur.Nam panum lt;56 paniculam generali nomine,fiue inguen a loco ubi oriri folec,uo caria Carinis uideo,bubonem Græci dieüt. Cum his affeeftibus feeres præter ephimeri) nas.exiciales funt, Hippocrate Óc Galeno cc ftib’» In qua re principale auxiliüeftuencre perpurgato, miftoqi prins fanguine cucurbi tulam (uperimponere, fcalpelloqi cutemcir) cücidi,rurfus fugimponitur cucurbita,qua ui rus eÜciac.Qiii in hoc affeeftu cacaplafmate di feuftbrio ucunf,uita: maleconfulunt,aucftore Hippo. Venenuenim quod fponte natura fa/ gax extulit3illi ad interna,^^ ad præcordia re tromittut. Quiha;cpuidcnc ijs quæ errodne pullulas

de OBSERVATIONE

pufhilas excitant diuerfæ parti fuperimponé réso ut alio auerraturuirus,ut fi caput ninno fomnojautuigilrjs norturnfs premi cernât, âC alia cerebri male aftcifli figna, ut dolor ca pitis,uercigines,deliriutn,auriuni,n’urmura, uei grauitas facieijinHimmatio,temporü pui fu9,urina darior, fedimencoin fublime ten/ dens, d:his fimilia circa caput abfcelTus de/ nunciantur.Tum in fcapulis cantharides ex uJceratrices,autaIiquid eins porencia: impo/ nimus. At Jethargia peculiaricer parotidas uenturas fignifïcar,alaruni uero apoftemata cordis uehemens palpitatio,aniini defedhus frequentes,ac anhelandi difficultas,uel fum/ n*a neceiTitas refpirandi,indicant; turn nates brachiaexu/cerando curamusJnguinum ue/ fo fanguis nunquam dimilTus, uel h ex nari/ bus,uel hemorrhoidis fanguis nunquam pro fluerit fanguinea præferrim habitudine, fitis uehemens,ribiradium,pulfus venarum uehe mentes,turbufenta urina maliodoris,ardens febris,uel fialias paniortifunt. Inguinü pru/ ritus acinfiammatio.Tum uero fupragenua quæ puftulas excitantcfficaciter, imponunt, ueicirca crura. Aïij conftanris animi ferro c5/ denreutuntur. Afri, etiamnum earn curacio/ nemobferuant praeefpuo remedio. Attumo res fi oriuntur, quantomagis prominent ac aeütiores funr, tantomagis faJutem promit/ tunt.contra quantomagis latent, tanto dete/ riores, uelfiin duobus inguinibus oriuntur, fndextero inguinemagis lærales funt,qui in alis innafeütur ceterrimifune, alq quiin collo prorum

IN P'ESTILENTI A. 5$ prorumpunt nocentiores putant ex acutiori materia ac fernenti, in quo cafu uinum nullo modo dandumeft. Oinnes quicrifimo die fiunt fanguinis miffionem nullo modo expe (fiant,de qua fuo loco diximus. His tumori» bus hirudo frequens impofica prodeft. Quiz bus fortunafaueargallinaccos pullos uiuos, aluo glabrara,fuperimponunt,dimidi3e horae fpacio dimittunt: uenenatam enim uimcon trahunt,alium deinde pullum imponunt, nee finis fit ufeß ad.xx.qui fi moriuncur fpemde nuncianualioquinin dubio uicam effeuoluc, alp ranis diffedlis femiuiuis,utuntur. Quida Syrus in Creta peftilentix tempore iecurdi/ Uulfx ceftudinis inguini imponi docuit,propi tio atqt facili remedio.Quidam ruta tonfam impofuere. Si bate non funt, hoc emplaftrum materiam extrahit,refoluit,cc dolorem fed at, habet narcifTi radices deco (ft as in olco lilia/ ceo,qua;concricæexmel!eimponuntur. Sed malagmata fubiûgemus,exquibus hoc utile eft: quod ex fermen to aero fapone, finapis fc minc,calce uiua,ficis ficcis,calchato,nuce pert ueteri,aciridis farinacomponatur. Idem prx ftatemplaftrum.quod exeft, Grxei fepticum uocant,quod fit exnarcilTi radice,anacardi me!igine,ac columbine fimo. Si his non cat# dune tumores,ucl nouacula,uel candenti feri ro opus eft.Si pus fubeft, 8c concocflx mate/ ria: iam cerea figna funt, ad manus uenienda eft,ferroq! utendum, quod ob fimilitudinem Gammoides dicicur, acpus ftatim extrahen dumeft,necmacuritas nimiaexpedlada quae pericul3

DE OBSERVATIONE penculum affert, contra crudiïas magis cuta cft.Si chirurgicum contaminatum times,can dente ferro jUelargentOjUelauro uti potes, maior^ut diximus^medicinæ pars audatia c5 ftar.Quidam finapis ffniiiie,amp; canino fimo, amp;nbsp;fcabiofæ fucco panum aperiunt,uel fjs quf fupra diximusjexulceratorqs med/camentis. Fadla plaga fine linimêto curan da eff,amp;. quic quid deinde imponitur non a(lringi,fcd mo dice deligari debet, estera qua: pertinent ad ulcus purgandum, puseji extrahendum, qux cpifpaftica dicuntur pluribus diebus impoi nendafunc, alfj farcocolla ÔC melle utuntur, exinde qua:ulcus implenc,ac demum qua: ci/ catricem inducunchabeda func,amp;: emplafrra paracoHetica didla, qua:a uulnern magiOris haberipolTunt. Ac medici ueceres his bubo/ nes macurabant,acaperiebant,inter qux arf ftalthese radix addicahominis faliua narciffi radix(dequa diximus)cum melle 36 auenx farina, vrcica quoep fiue eius radix fale admix to,uel axungiafalfa.uelerui farina ex melle. Lupini impofiti maturant ÔC rumpuntjqd* Pau. Acgineta affirmât.Galbanum, Panace perfolacx radix,qux 8C ftrumas aperic, amp;nbsp;pe cudum feuum cum fale tofto. Murinum fi-mum commixto curis polline lacerrx cinis, 06ipfa diuulfaamp;impofita fimnm columba rum per fefe, uelcum farina hordeacea, auc auenacea illinitum. Cantharides mixta calce fcalpelli uice panos auferunt. Blattf derradiis pedibus 06 ah's ualent.Hocitem medicamea to ucebancur maiores noftri ad concodlos pa

I N PESTILENTIA. 54 ' nos apericndos,(n eo cerx amp;nbsp;thuris dracht mœ.xx. cineris muricum.x.olei ueteris hemi nam. Refert Paulus Aegineta herbam «nue nin in Attica, quæaftcr dicicurab aliquibus bubonion appellatur,quoniâinguinum præ fcntaneum fit remediumjoon folum fi carat plafmate imponatur,fed etiâ fi iuxta cinAus duntaxat alligetur.Idem Plinius affirmatjóC herbæ figura m his uerbis demonftrat: Cauli culus eft folds oblongis, duobus aur tribu» in cacumine capitulis ,ftellæmodo radiata. Idem Paulus hammoniacum ex melle impofi tum,laudac: apericlt;Slt;S propolis eodem tefte, radix cucumcris filicum, terebinthina, radix c apparis,recens nitrum cum fermento.

Quæfieri debcantcarbunculis cnatis Caput XXV.

PVftulas amp;nbsp;carbunculos futures,qua» alfj papulas ardentes uocanr,indicat(uc diximus) grauis fomnus , nonnûquam horror, habitudo fanguinca. Hi in omnïfert me corporis parte enafcuntur, quorum hat notxfuntj rubor inflammacus,durus, in quo puftulx f minenr.Cum plurimum nigrp,inter dum fubliuidx,aut patientes in his finies effe uidetur,infra color niger eft,ipfum corpus ari dumac durû.circa quod quafi cruftaquxda cft,ea^infiamationecingitur,nec}?in eo loco leuaricutis poteft, fedinleriori carniquafiaft fixaeft.Hoe uitium fubteradis quafi quibuf dam radicibus ferpit interdum celcrius, inter dum tardius,pro mate rise venenace porentia fupra

DB OBSERVATIONB

fupra quocp procc Jens inalbefdt, deinde hul dum fit,circumq! exigux pullula; innafcunt, et fi circa Ilomachumjaufeisqi mcidit.fubito fpintum didic, Paulus Aegineta pnus mic' teudum elTc fanguinem initio,ad anima; ufep defcdlu pro corporis uiribus arqjinorbi max gniriidine. At b omnino orti funr fcalpcllo fcarificariprofundius a^io debenr.Circumep inflammations plantaginis fuccus illinatur. Antiquorum nero fententia nihil melius eft, ^ ^Tinus adurere,nfq! id gtaueeft nam non fcncit,quonia ea caromortua eft,finisipadii rendi eft(ut traditCeI(us)tunj ex omni parte fenfus doloris,tum drn,iï uulnus iieut extera aduftacurandumeft.Sequitur mim lub me/ dicamentis erodentibue undiq?,quam Efcha ram Grxci dicunt,quandoquidem a uiua car ne rrahiturquiequid corruptum eft.Cruftam illiniunt butyro cloto,uel olco, per Ie emm ca det,pofteaçp finus curari potrftimplencibus, ea medicorum ucterum cura crac. At pofte/ riorcs dimiftb fanguine, cucurbiculam im/ ponunt,gallinaccoscppullos, aut columbi/ nos(quo diximus modo)(Só fanguifjgas,qul candens ferrum expauefcunt exuicerator/o medteamentouti malunr,id fit oui lutheore ccnti,addito falctofto, triro,quantum cxcipl poteftialq adduntpiper,taurinumep fel, hoc fingulis horis mutari debet,aut fornacef pa* nis molle feruens fxpius impofirum.Cyno/ gloftumherba lapide pinfita tribus horis car Bunculum extinguit, præfentiremedio. Pari modolt;Sf fcabiofa,lt;3^ fymphicon minus con* erica

IN PESTILENTIA. 57

trita 56 impofita fcabiofa. Item nitro addito, acfuil'a axungiarecenti,diuino quodam prx fidio carbunculum difcutit.Ficus arida trita cumiridc,00 fale, amp;nbsp;aloe,hepatitepura ape nt.Hermenrum ex oleo falc adiedlo, pixquo/ que cum pafTa miniita,autpanis toftus,olco intinc^us feruenti, iSó impofitus, circa carbun eulos ne ferpant,planiaginis folia fæpc impo nuntur,aut panis aceto non acerrimo mades» Alia item funt qua; aperiuntjCt virus clicinct Floris farinae vnc.iiq. feminis finapis contu fi5eiucæ,finguloi?t femiuncia,calchanti drach mæ.rj.cantharides numero.xx.contritæabicZ élis alis amp;nbsp;pedibus,ut Galen.fcribir,exmelle excipiuncuremplaitri modo, quod tribus ho ris panum aperit amp;nbsp;carbunculum. Aliud quo materia uirulenta,^ vis omnis morbiextra/ hatur5in eoimponûturfparganq,hôceft torf mentillæradicis vnc.q. Ternis,rutævnc.i. ra dicis ebuli ac Tambuci omnium libra, radicis Alexandrinæ fine fmyrnij.femiuncia, ex oleo chamæmiHeOjac zopifa^quâ naualem dicunc, refinaej? quantum fatfit,maneac uefpera ia imponitur. Aliud efticacilTimum,quod habet Goffipi) barbati feminis nucleos, Cotton Sy riuocant,nuciE perueteris fermenti parpon dus contrita imponuntur. Aliud quod panos amp;carbunculos aperit,habet ficum pinguen» iridem tritam amp;nbsp;calcem. Vlcera dcmum im/ plcc,lt;Slt;S abftergit farcocolla ex melle, Tymphif tumj^fiuealummaius afphodcli radix trita et lnieÂa,uclpeuccdani. Carbunculusin pedi/ lentiacitreum malû,quod narrantium uulgo l dicieuf-’

DK 0BSER.V ATlONB

didcur,diu(fum, addita theri3ca,fcrurnt)‘cj»d nerecoftum ecimpoficum/alutarc prodteur, fæpeçpid fieri uolunt, tribus bons uirusex/ trahit,aepus maturac.Sedpauca quibus ufa eft antiquitas,addcmus : Carbuculos ad Cup fjurationê perducit finapiSj 5ó mta fylueftris aferpitio addito, fiinuenitur, uel melle, eruü item exuino lupini impofici rumpunt olealfri cauliculicum meUetriti.Nucesepperuetfres, panaces quo(^,fimumcalumbinuin cum lini femiiieex aceto mulTo. Ruta per fc uifco addt roadhereatplurimüprodeft,quod amp;nbsp;Paul* Aegireta commendauit. Inuntflio quoc^có/ tra pelhlentif carbuculos acabfcellus omne» fieri folet mirabilis effe(ft*,qug hoc modo fit t olciuetuiliiTimi fclibrä inphialam imponSr, in qua.xxx. fcorpioncs noucm horarn fpatio ooofe lento igni deferuefaciunt. Alt) cacabó aqux plenum ad ignem cóponunc,in quo phi alam antediiflä imponunt,utferumceaaua oleum pariterintus ebuliac, inquademuene/ riacxoptimxligulamaddiie,iterumcp iacint deferuere.demum eximunt, exeo inungui de bentjarteriarCpulfus iri manibus prarcordia ipfa.aciugulilacus, amp;nbsp;cæterxpartes quæar» tern's icfpondent,circacj!,Deni(^ apoftemata poft horas fex irern inungui debet cædem cor» poris partes,amp; ftatim xger baud dubio con* ualefcet.Oleûahud mirandieffeeftus. fnnafe , enim uftreo fambuci florum parteis fex impo nûr, ebuli parteis duas,hyperici partem una, olei peructeris quantum fatis fit, utiuftainfu ftonc fupernatee, obcuraco deinde ore æftate

Koinerfa

IN PESTILENTIA*

iiniuerfafolibus concinuiB perfidtur, atqika infolato ubi opus ell utunrur. Carbunculoa enfmyt inflâmationes omneis, fiue impetna terquateruein dicinunpunt,aln totum core pus unde uehementi fudoris profluuto virua omne clicitur. Claro praEfidiOjpotlo qnoeç fa lutaris fxpeexperta, nec uana unquam muen ta, habet puluens cordialis drag. q. ramenci cornu cerumi drachmam, feminis fandlqita uulgus uocat,myri hæ fingulorum fefquidra« rhmani,ex aceto quam acernmo ad igne pro tinus qun inguina tentäcur,bibicur,in prom/ ptuenim effedebet remedium,fudoreemm prorumpente undiq; virus clicitur, atep ita iuxta ignem calefadlis lintheolis membra fe/ do fudorc detergenda, mutandac^ fudariola funt-doneefudoris graue okntla inter frica/ tiones fubfiftat.Miro enim praefidio, ut Geor gius Valla Placen.ætatc noftra dodtiffimusj nobis affirmauitja peftilftia tentatos libérât, neminemq; qui earn opportune potionticiu/ nus biherit,abhacuioientiaopprimi coußae manifeßo ac uulgato experimento.

Exemplum ohferuationis quam Marco Marcello prafcripfimus, Ca.XXVI.

TEmporequopoßremapeßis in haevr/ be Veneta infinitos pene inceffit (ut cu rationis exemplum unn percurramus ) Marcus Marcellus.ex patricia gentc.atate in Uenis,fanguinc ac bile exundans,Iulio menfe febri adrapida,ac peßilcnti corripitur, 5C no/ Atipfa protinus inguen intumuitlcuutn,non 1 X ßn»

de OBSERVATIONB

finemagno capitis dolore, SC grauicate, naul feaqi continua farpius uomitabat, qua nulla erat ad cibum auiditas. Sed fitis incredibilis hominem exrruciabat.Pater ægri anxius hçC nobis nûciauiCjPcrcûct atus fum er alia figna, quæ certilTimam pefiilentiam indirarunt. Ro gauit me ut filium omnium charilTimum uife rem,noningrato operam pixftiturus.Cui cS plures medicos ad hçcidoneos inueniri nomi natim fignificaui,illeoblatos plures fibifuilTc parum lolerteis, etquod deterius eft, coinqui natos fc medicum, Ai non peftem querere la chrymando proclamauit,ego forte ad tugam cum omni familia,farcinulas colligebam, lalt; chrymis commotus,ut bene fperaret, de filió hortarus fum,nam de faciendailli medela me faltem edofturum itaq; urinam popofei. llle protinus maculam extulit,uercrinalis enim fc culenta,ac turbida3qua hominênon fine ma* gno uite periculo premi adiudicaui.Maneret t® paululü iuiTi,arrcptoc^ ealamo in hunc mo dumeurationem breuibus(pracrerquam uer bis diferui)prxceptis annotaui. Secundus e/ nim erat morbi dies,iuffi ut aftridte aluo pro tinus occurreretclyfterae,quern communem uocant,mox ex talo finiftro fanguinis felibrâ niirteret,ui(ftû ordine prarfcripfi. In primisq» cubiculum calidum, non perflatilem inimicS multacg ueftimenta corpori inieefta mokfta e(re,Iintea fxpe mutanda,cubiculü aceto, frft gidisq;odoribus tenendum. Aeftuanti ægro acetum en roracea,uinoq! meraci addito,dan duin nanbus uenarum pulfibus, palmis inip eiendü

IN PESTILENTIA. ^9 fiendiim,atqj os colluendum^ad naufeam amp;nbsp;fitim remedia edocuiinus. A fangumis mifTio nefomniculofum ægrum excitandû. Cordis iecorisq; epichemata, qualiafupra diximus, annorauimus,c0feLliones5potiones(5uarias quos f/ropos uocamLiSj56 ut inprimis ægrû ad cibn cogérée,faepe praediximus.Tertio die uentrem fubduci oportere,diapruno medica mento vneix pon.radicis barbarse concritae, drachma addiCa ex tamarindorn,prunornqt decotflo, uefpera uero ut cordialem mixtura alîumereCjiuiTimus qualem fupra annotaui mus 5 3c fpinam quoep uniuerfam vnguento fiuevnc^ulojqui Gale, adferibitur,réfrigéra tricis pocentiae,ac demum kuiter cxnare,in ci bomagis adaquam elixaconuenire, nortis uero mokftias fuperare, modo pocionibus, modo orbiculiSjConfedtionibustÿ cor récréa/ tibus ac fpiritus. Quarta quoeç diefi perftat pertinacicer febris fguitia fanguiniSjturfus ex eadem parte mirtendus eftjleuioribuscj cibis qui maximetamen fpiritus alant, aeger alen/ dus eft, ac uenter fifponte nihil reddidiftet, d/fteræ citädus , potionibusc^ matutinis uel uefpertinis materia digerenda. Hanc obfer/ uationem uftpad feptimum diem ncrefTariä, affe. vitj. uero,catapotia.v.Ruffi fummo ma/ ne deuoranda, totideme^ fequenti die. Cibff exindeaugeri,modo quo uires recolligentib* conuenit,his praeCidijs egrum ufe^ad .xtj. dié prorogaricutumeffe diximus. Intereatamê macerix rebquias d^gerere,acrefrigerafe per fcueranter debcmus,quas.xvl,die perpurga

I } re nc/

DE OBSERVATIONE

re neceffarium effe,roris fyriaci ferquundajac radin» bar barse drachma ex acetofx aqua, fl bibuntur.aliaqr rubiunximult;:,qux ne idem fç pius dicacur,prxcermi:timus. Separarimidc chirurgici operam breiJiterabfoluimus,qui fecunda quoq? die,cucurbitulam uefpera dun taxâtingu^nitumenti apponerct, fcalpelloqp eurem circumcidercr,atqj in fumma tali parte cxulcerarorium medicamentum ex ijsjqux nuper drfcripfimus,ad ueficas exitandas, ex/ indeemplakrum quod ex nuce rancida^arida fico,beconicx rutxeg fucco galhano, fermen ƒ tocptriciceo componitur, fuperimponi dcbe rec,ad quintum ufq« diem, deinceps aliud ex ariftaltex radicejaxungia,ficca ficcojiihorum bulbi* ,ex melle fcabiofxcp fucco componif, eocp ufejad.x.diem uceretur,uel id quod tin fier diximu8,ex narciiTt radice fit« Si panus pontenon aperitur, expeditiffimum elTe,ut ferro ftatim apcriatur/i id rimet ex viccrato/ rqsiterum ureretur. Reliquaad ulcus pur/ eandum,replcndumce chirugico nota effe» Quibus omnibus rite obferuatis, fi diuina fauiffcnt auxilia, filium omnino ab ealabe ruafurum,nifiquid aliud fuperuenerit, large denunciauimus. Atq?ica deinutu, utnobis fignificauir,expericulofo morbo filius conua luit, breuibusqj prxcepris ad uiram reuoca/ tb » eft. I iurimum enim refert in arte medica perpétua uerfari, exerceriez, omnium tarnen efficacifTimum eft fadla arque euenta firmirer (quod Galenus fxpeprxdixir)memini,Te.

Haic de pcftilcntifebre didaüntjde febrl

•ere

IN PESTILENTIAZ «b

Bero, qux varros ^Óó boam, uel fimile/s affe/ Aus afFcrr,quum dcfcbie fanguinea agemus/uo dicemus loco«

FINIS LIBRI ALEXANDR!

BENEDICT! DE PEBRU'

BVS PESTILENTIAl LIBVS.,

AD CANDIDVM LECTO REM lOACH. SCHILL»

EN LeAor niclhti(Iimc,netibf ufplam dcelTcinus, geminos hofcelibellos exif guos fanc,quoruma'rerüeoqd' potui ftudiojdiligentiacj recens ego confeci,altera ueroquê Albanus Torinustan($ Augiaeß*/ bulum cxpurgauit5iam denuo relegimus, Ve rumdumitameditaremurutamendis defen deremus,utrisqr plane hic eueniße uideo, qtF in lernara olim illa Herculihydra.Proinde no first negligentia: quoniâalqs diftraAi curls, ne id impingas temerc rogamus. Vale»

FolA.lin.itf.legeattolIunt. Fœtidos.^.f» CralTiffimumi 9.14.. Telinæ, 9.17. Brifulis 10.15. C0ndicas.10.5j. Sa.cu.u. 1. in margi ne. Draconis.ir.19. fimp.ii.9. Módico.14. 51. Spic3e.i6.x$. Corticibus. 17.15. Aceto forum. 17.17. Scrupulivnius,i8.ï5. AltiliS 19.1$. ElcAis.n-.19. Perfufis. ii.jo. Maf gis^.ii.}i» Proomniulcge ouum.it.iU

BaSILEAE EXCVDE^ bat Henricus Petrus menfe

Auguflo, Anno “MTijTjrxxX

2.Q1»4lt; • ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, -

■ »i “*■ iç

lt;^«j^iï». Y

^K*V‘*.

Aft! j^ipt -’^JI**-

' :»t '. nuÿtt/5*- “'S

yn«4»lw’A4 '-^ ' ^‘

^ Kn «gt;**•■ *’ z«*-lgt;gt;.‘’i‘='’‘*

gt;,»TM|»; y”' AP'

r^'A^MF ifwa ƒ.

Ï*‘»*’gt; •' 'J '■

l^J«ntfn^2~ mpu^^^^-taw^IttU^t. -i^x\nteu\

•i;^gt;Ut«gt;I =***^^J»gt;Mi3 '-^*tó •fli'-l^M’ lt;1)4» loi

wirwtput^n- À^^n^^ uuu^ -p««'«wlt;B^ «wA t-iu, pu^yMi -*4 ;-*»u«i -^uu, jM^» ^^»^««»•‘Ijttn’H*’ Ult;wjai

I»^«- «»»« #«»««• A-9^1 |iitu'iu^ mtp.C^^xm lt;xgt;H«jnl i^f^vi^jj^ fqUMio ‘»it^jn^ | 11 m^Lnmr tnk -lt;IM)^A'9^'| «n «pujautnAwjï. '-aj«4j ’ r-» »« »»«e» ‘Vo A’q-Oyj ilt;*fjK^»«»‘ •*amp; »»•*«»gt; jm| »i^m^**ß^pM-M^t ^J Ja,j, MtMö »»nu» 4 ««M«t»»'4 t^ » *lt;t*«*ai***^4‘^ ’ F9* •* |nj4 tuMAUt 4« naMÜnd j^, ^jj. .tu«uu»4 n»wk» j„ ^ 4 totlt;? w«Ult;^-»«pqx^, i«j»»^ri«quot;’P-J’‘lt;*ïV^’tBi n«iÏA*r”X!F-f»^y -^‘^4 ;j5F^ *«*lt;•*jrf^|^****2ï*’A.Ï

t9.K«^«n»»H0-'iw-K

L- • j*‘* ’. UF«** 'l^jüi^B-

14i«S--U»nxrf’ •wH^^^W* -^^ï?*! mur

^pgt;ÿ.^mlmL4n uiK^a^

f.nAitA^^'Pgt;^u^4^jMtt fff^ '^0’ i-’-^'-MijqjA» ƒ„ ^UtJ^nuhiub l^^ Muin'^

„,^^i’^Uifui nM»«xmj7ï, gtunf^auut -n^ff^m uutsi^.